Δροσος Γεωργιος

Ο νέος δορυφόρος Galileo φτάνει στο κέντρο δοκιμών της ESA. Ο τελευταίος Ευρωπαϊκός δορυφόρος πλοήγησης Galileo έχει φτάσει στο τεχνικό κέντρο του Οργανισμού στην Ολλανδία για δοκιμές καθώς οι δύο προηγούμενοι δορυφόροι προετοιμάζονται για αποστολή στη Γουιάνα ώστε να εκτοξευθούν αυτό το καλοκαίρι. Ο νέος δορυφόρος ταξίδεψε συσκευασμένος με ασφάλεια μέσα σε ένα κλιματιζόμενο και ελεγχόμενου περιβάλλοντος εμπορευματοκιβώτιο από τον κατασκευαστή του, την OHB στη Βρέμη της Γερμανίας, στο Τεχνικό Κέντρο της ESA, ESTEC, στο Νόρντγουικ της Ολλανδίας. Το εμπορευματοκιβώτιο ανοίχθηκε μόλις ο δορυφόρος είχε ολοκληρώσει το ταξίδι του με προορισμό τον ειδικά διαμορφωμένο αποστειρωμένο χώρου του κέντρου, τον μεγαλύτερο της Ευρώπης για τις δοκιμές διαστημόπλοιων. Εν τω μεταξύ, οι δύο προηγούμενοι δορυφόροι Galileo έχουν ολοκληρώσει την μακρά διαδικασία των δοκιμών τους και ετοιμάζονται για αποστολή στον διαστημικό σταθμό της Ευρώπης στη γαλλική Γουιάνα, για να εκτοξευθούν μαζί σε έναν πύραυλο Soyuz. Οι τέσσερις πρώτοι Ευρωπαϊκοί δορυφόροι Galileo είναι ήδη σε τροχιά, ο ελάχιστος αριθμός που απαιτείται για την επίτευξη ενός σταθερού στίγματος. Αυτό το αρχικό κουαρτέτο έχει αποδείξει πως το συνολικό σύστημα λειτουργεί όπως έχει προγραμματιστεί, ενώ λειτουργούν και ως ο επιχειρησιακός πυρήνας του επερχόμενου πλήρους σχηματισμού. Στη συνέχεια ακολουθούν οι 22 πλήρους ικανότητας δορυφόροι που κατασκευάστηκαν από την OHB, οι οποίοι έχουν ενσωματωμένα τα ωφέλιμα φορτία πλοήγησης που παράγονται από την Surrey Satellite Technology Ltd στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι τρεις δορυφόροι που βρίσκονται σήμερα στο ESTEC είναι οι πρώτοι από αυτούς τους 22 που θα ελεγχθούν προκειμένου να εκτοξευθούν - όλοι τους θα περάσουν μέσα από τις πόρτες του κέντρου κατά τη διάρκεια των επόμενων λίγων χρόνων στην πορεία τους προς το διάστημα. Τώρα σε αυτή την τελευταία άφιξη θα πραγματοποιηθεί λεπτομερής «δοκιμή έγκρισης», για να ελεγχθεί εάν η ποιότητα κατασκευής ανταποκρίνεται στο πρότυπο. Οι βασικές δοκιμές περιλαμβάνουν ένα ακουστικό «σφυροκόπημα» το οποίο αναπαράγει τις βίαιες δυνάμεις της εκτόξευσης καθώς και μια δοκιμή σε ένα θάλαμο θερμικού κενού ώστε να υποβάλει το δορυφόρο σε συνθήκες έλλειψης αέρα και ακραίες θερμοκρασίες τις οποίες θα πρέπει να υπομείνει κατά τη διάρκεια της 12 ετούς επιχειρησιακής ζωής του. Αυτός ο τελευταίος γύρος δοκιμών θα είναι ταχύτερος και λιγότερο διεξοδικός από τις δοκιμές πλήρους κλίμακας που υπέστησαν οι δύο πρώτοι κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, με το συνολικό σχεδιασμό των δορυφόρων να έχει ήδη επικυρωθεί. Ένας τέταρτος δορυφόρος αναμένεται να φτάσει στο ESTEC τον Ιούνιο - οι εγκαταστάσεις δοκιμών μπορούν να φιλοξενήσουν δύο δορυφόρους Galileo ταυτόχρονα. Μια τέτοια μετάβαση μεταξύ δορυφόρων που φθάνουν καθώς άλλοι ετοιμάζονται να φύγουν για εκτόξευση θα γίνει συνήθης τακτική κατά τα επόμενα χρόνια, καθώς η Ευρώπη αναπτύσσει το σχηματισμό της. Και στο μέλλον εκτοξεύσεις δύο δορυφόρων με τον Soyuz θα συμπληρώνονται από εκτοξεύσεις τεσσάρων-δορυφόρων με τον Ariane 5, χρησιμοποιώντας μια ειδικά προσαρμοσμένη έκδοση του εκτοξευτή. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/O_nheos_doryphhoros_Galileo_phthanei_sto_khentro_dokimhon_tes_ESA Το υψος τροχιάς του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού αυξήθηκε κατά 2,15 χιλιόμετρα. Στις 29 Απριλίου 2014 εγινε εκλεκτική τροχιά διόρθωσης του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Η διορθωσηεγινε με το «Progress M-21M». Οι μηχανές του ]«Progress M-21M» εργάστηκαν 566,8 δευτερόλεπτα. Ως αποτέλεσμα, ISS έλαβε ταχύτητα προσαύξηση των 1,23 m / s. Το μέσο ύψος της τροχιάς του σταθμού αυξηθηκε κατά 2,15 χιλιόμετρα και έφτασε 417,2 χιλιόμετρα. Η διόρθωση πραγματοποιήθηκε προκειμένου να δημιουργήσει τις βέλτιστες συνθήκες για ελλιμενισμό με τον ISS του επανδρωμένου διαστημόπλοιου "Soyuz TMA-13M» με ένα νέο πλήρωμα, η εκτόξευση να έχει προγραμματιστεί για τις 28 Μαΐου από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. http://www.federalspace.ru/20527/

Βρέχει σκόνη στον Πλούτωνα. Μπορεί ο Πλούτωνας να έχασε τον επίζηλο τίτλο του πλανήτη και να υποβιβάστηκε στην κατηγορία του πλανήτη-νάνου αλλά εξακολουθεί να κεντρίζει το ενδιαφέρον των επιστημόνων. Εχει διαπιστωθεί ότι ο ισημερινός του Πλούτωνα είναι πιο σκοτεινός από τους πόλους του. Νέα μελέτη αναφέρει ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στον ισημερινό πέφτει μια μόνιμη βροχή σκόνης η οποία προέρχεται από τους δορυφόρους του πλανήτη-νάνου. Ο Πλούτωνας βρίσκεται η λεγόμενη Ζώνη του Κάιπερ, ένα δακτύλιο με παγωμένα σώματα ενώ ακόμα πιο πέρα βρίσκεται το λεγόμενο Νέφος του Όορτ, στο οποίο κινούνται εκατομμύρια κομήτες. Πριν χάσει τον τίτλο του το 2006 ο Πλούτωνας ήταν ο πιο απομακρυσμένος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος. Τα τελευταία χρόνια έχουν ανακαλυφθεί μικρότερα και μεγαλύτερα σώματα που περιστρέφονται γύρω από τον Πλούτωνα. Εχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη πέντε δορυφόρων. Ο μεγαλύτερος είναι ο Χάροντας που έχει το μισό μέγεθος από αυτό του Πλούτωνα. Οι άλλοι τέσσερις είναι η Νύκτα, η Υδρα, η Στύγα και ο Κέρβερος. Ερευνητές του Αστεροσκοπείου Lowell στην Αριζόνα πραγματοποίησαν προσομοιώσεις οι οποίες έδειξαν ότι οι δορυφόροι του Πλούτωνα εκτοξεύουν κάποιες ποσότητες σκόνης οι οποίες συλλαμβάνονται από τις βαρυτικές δυνάμεις του Πλούτωνα και του Χάροντα και καταλήγουν στον ισημερινό του Πλούτωνα. Η μελέτη δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο επιστημονικών προδημοσιεύσεων Arxiv. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι υπήρξαν άμεσα κάποιες αντιδράσεις στα ευρήματα της νέας μελέτης. Ορισμένοι ειδικοί σημειώνουν ότι οι ποσότητες της σκόνης που πιθανώς εκτοξεύουν οι δορυφόροι είναι τόσο μικρές που ακόμη και αν στο σύνολο τους καταλήγουν στον Πλούτωνα δεν είναι ικανές να προκαλέσουν τη… σκίαση του ισημερινού. Πάντως απαντήσεις τόσο για αυτό το φαινόμενο αλλά και γενικότερα για το σύστημα του Πλούτωνα θα έχουμε το 2015 όταν φτάσει εκεί το σκάφος «Νέοι Ορίζοντες» της NASA. Αυτή η αποστολή μπορεί να ρίξει φως στα μυστήρια του Πλούτωνα και πιθανώς να αποκαλύψει την ύπαρξη και άλλων δορυφόρων του. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=591777

Ένα «κλαμπ σάντουιτς ωκεανών» στον Γανυμήδη. Προηγούμενες μελέτες για τον Γανυμήδη, ένα από τους μεγαλύτερους δορυφόρους του Δία, έχουν υποδείξει την ύπαρξη ενός ωκεανού κάτω από την επιφάνεια του. Ερευνητές της NASA υποστηρίζουν τώρα ότι ο Γανυμήδης δεν διαθέτει ένα αλλά περισσότερους ωκεανούς που χωρίζονται από στρώματα πάγου. Πρόκειται για μια μοναδική γεωλογική δομή στην οποία οι ερευνητές προσέδωσαν τον χαρακτηρισμό «ωκεανοί κλαμπ σάντουιτς». Ο Γανυμήδης έχει μέγεθος λίγο μεγαλύτερο από εκείνο του Ερμή και είναι το μοναδικό από τα δεκάδες φεγγάρια στο ηλιακό μας σύστημα που διαθέτει μαγνητικό πεδίο. Οι επιστήμονες πιθανολογούν ότι ο Γανυμήδης διαθέτει πυρήνα παρόμοιο με αυτόν της Γης (με κύριο συστατικό τον ρευστό σίδηρο) ο οποίος και παράγει το μαγνητικό πεδίο. Μάλιστα το μαγνητικό πεδίο του δορυφόρου είναι τόσο ισχυρό που επιτρέπει τη δημιουργία σέλαος. Ο Γανυμήδης διαθέτει επίσης οξυγόνο που δημιουργείται από τη διάσπαση πάγου νερού στην επιφάνειά του. «Ο Γανυμήδης είναι ιδιαίτερα ελκυστικός σε γεωλόγους, αστροβιολόγους, φυσικούς κ.α. Είναι ξεκάθαρο ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερα πλούσιο περιβάλλον, για τον λόγο αυτό και υπάρχει τόση ανυπομονησία σχετικά με την εξερεύνησή του» αναφέρει η Εμα Μπανς, φυσικός του Πανεπιστημίου του Λέστερ στη Βρετανία και μέλος της αποστολής Juice του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το σκάφος της αποστολής θα ξεκινήσει το ταξίδι του από τη Γη το 2022 για να μελετήσει από κοντά τρεις μεγάλους δορυφόρους του Δία που πιστεύεται ότι κρύβουν υπόγειους ωκεανούς με μικροβιακές ή άλλες μορφές ζωής. Προηγούμενες μελέτες στον Γανυμήδη είχαν υποδείξει την παρουσία ενός μεγάλου βάθους ωκεανού στο υπέδαφος του. Ενός ωκεανού βάθους εκατοντάδων χιλιομέτρων που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο στρώματα πάγου. Η νέα μελέτη των επιστημόνων της NASA δείχνει ότι υπάρχουν τέσσερα στρώματα πάγου ανάμεσα στα οποία υπάρχουν ωκεανοί. Σύμφωνα με τους ερευνητές μάλιστα οι… κατώτεροι ωκεανοί διαθέτουν συνθήκες ικανές να δημιουργήσουν και να στηρίξουν τη ζωή. Στους κατώτερους ωκεανούς είναι πολύ πιθανό το νερό να είναι αλμυρό και οι άλλες παράμετροι (πίεση, θερμοκρασία κ.α.) να είναι φιλικές προς τη ζωή. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Planetary and Space Science». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=591735

Αγαπητοι φίλοι. O Vensius εβαλε ενα πολυ σοβαρό ερώτημα και ο bellatrix το πήγε παρακάτω. Επειδή ασχολούμαι με την Διαστημική Εξερεύνηση απο πολυ παλιά και γραφω σχετικά απο τις 23/10/2007 http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=6619&postdays=0&postorder=asc&start=0 θα ηθελα να προσθέσω ορισμένους προβληματισμούς και πληροφορίες για το θέμα. Ειναι σίγουρο οτι απο το 1974 με την μεταπολίτευση(Δεν μπορουμε να μιλήσουμε για 1967-1974 κατανοητο γιατι) οι κυρίαρχη δυστυχώς νοοτροπία στην Ελληνική κοινωνία ηταν το βόλεμα μας στο Δημόσιο, στους Δήμους και στις μεγάλες Δημόσιες επιχειρήσεις(ΔΕΗ-ΟΤΕ-ΕΥΔΑΠ κ.λ.π.). Τα δε Πανεπιστήμια ηταν σημείο εντονης αντιπαράθεσης των πολιτικων κομμάτων και δυστυχώς μετα την εισοδό μας στην ΕΟΚ(τότε Ευρ.Ενωση τώρα) ολοι μπήκαν στο παιχνίδι των επιστημονικών προγραμμάτων να τα πάρουμε απο τους Κουτόφραγκους.Ετσι τα Πανεπιστήμια υπολειτουργούσαν και κάθε φοιτητική παραταξη κοιταγε να κρατήσει τα κεκτημενα και τα οφίκια. Αν κάποιος εκείνη την εποχή μιλούσε για Διαστημική εξερεύνηση αμέσως του εμπαινε το ερώτημα αν είναι με τους Αμερικάνους ή με το Σιδηρούν παραπέτασμα.Η δε πραγματικότητα δεν ηταν διαφορετικη.Οι Ηνωμ.Πολιτειες ανταγωνίζονταν την Σοβ.Ενωση στην λογική του ψυχρου πολέμου. Η Ελλάδα βεβαια ηταν παντελώς απούσα. Ομως τα πραγματα αρχισαν να αλλάζουν απο το 1991 και μετα και είμαστε τώρα σε μια τελείως νεα εποχή κοινής Διεθνούς Διαστημικής Εποχής.Εχουμε τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και δεκάδες κοινά προγράμματα απο Ρωσία,Ευρώπη.Ην.Πολιτείες,Ιαπωνία,Καναδάς,Νοτια Κορεα,Ινδία,Βραζιλία κ.λ.π. εκτός απο την Κίνα που ακολουθεί δική της ανεξάρτητη και μοναχική πορεία. Που είναι τώρα η Ελλάδα; Κατ'αρχην ειναι στην ESA!!! Αυτό δεν είναι καθόλου ασήμαντο. Μετά εχουν αναπτυχθει τα τελευταία χρονια αρκετές(πάνω απο 20) εταιρειες υψηλής τεχνολογίας και διαστημικής δυναμικής. Ετσι μπορείτε να διαβάσετε σχετικά http://www.si-cluster.gr/el/ http://www.corallia.org/images/stories/clusters/SpaceInnoEco/Corallia-si-Cluster-GR.pdf Επίσης μπορειτε να διαβάσετε για την (Επιτυχημένη η πρώτη εθνική αποστολή Αεροδιαστημικής.12/2/2014)και (Η αποστολή Euclid της ESA γεννά ευκαιρίες για την Ελληνική βιομηχανία-25/2/2014) http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=6619&postdays=0&postorder=asc&start=1065 Επίσης υπαρχει πια εντονο ενδιαφέρον για την Διαστημική Εξερευνηση απο την νεολαία 160 Έλληνες μαθητές από τη Θεσσαλονίκη επισκέφθηκαν το ESRIN την Ανοιχτή Ημέρα ESA/ESRIN-27/3/2014 http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=6619&postdays=0&postorder=asc&start=1095 Τελικά δηλαδή υπάρχει και το Astrovox με 7348 μέλη και 216518 αναρτημένα θέματα και ετσι μάλλον το ποτήρι είναι μισογεμάτο και το μέλλον δεν είναι ασχημο. Πιστευω αυτα που είπε και ο Θ. Γιουρτσίχιν-28/4/2014 http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=6619&postdays=0&postorder=asc&start=1110

Το πρωτότυπο της στολής που θα φορούν οι πρώτοι αστροναύτες στον Αρη παρουσίασε η NASA. Το πρωτότυπο της στολής που θα φορούν οι πρώτοι αστροναύτες που θα φθάσουν στον Άρη, παρουσίασε η NASA. Η στολή είναι γνωστή ως Ζ2 και τόσο ο σχεδιασμός της όσο και οι τεχνολογικές καινοτομίες που θα ενσωματώνει, θα βελτιωθούν ακόμη περισσότερο στο μέλλον. Το συγκεκριμένο πρωτότυπο, τέθηκε μαζί με άλλα σχέδια σε δημόσια ψηφοφορία και απέσπασε το 63% των ψήφων. Η στολή αναμένεται να υποστεί εξαντλητικά τεστ στις εγκαταστάσεις του διαστημικού κέντρου Johnson στο Χιούστον, σε συνθήκες που να μοιάζουν όσο το δυνατόν περισσότερο με εκείνες που επικρατούν στον Κόκκινο Πλανήτη. Όπως έγινε γνωστό, δεν έχουν ακόμη επιλεγεί τα υλικά από τα οποία θα κατασκευαστεί η στολή στην τελική της μορφή. Σίγουρα, θα είναι από πλευράς υλικών πολύ διαφορετική από αυτή που χρησιμοποιούν σήμερα οι αστροναύτες σε διαστημικούς περιπάτους. Θα δοκιμαστούν υλικά που να μπορούν να προστατεύουν το ανθρώπινο σώμα από τα χτυπήματα μικρομετεωριτών, μιας και ο Άρης δεν διαθέτει την προστατευτική ατμόσφαιρα της Γης και από την επικίνδυνη κοσμική ακτινοβολία. Όπως ανέφερε η NASA, η συγκεκριμένη στολή, μετά τη δοκιμή νέων υλικών, θα δώσει τη θέση της στην Ζ3 η οποία εκτιμάται ότι θα είναι αυτή που θα φορούν οι πρώτοι άνθρωποι στον Άρη. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5114814/to-prwtotypo-ths-stolhs-poy-tha-foroyn-oi-prwtoi-astronaytes-ston-arh-paroysiase-h-nasa/

Σκοτεινή ενέργεια, σκοτεινή ύλη και παγιδευμένα νετρόνια. Η φασματοσκοπία ρύθμιζε πάντα τον βηματισμό της Φυσικής. Έτσι, η παρατήρηση της σειράς Balmer στο άτομο του υδρογόνου οδήγησε στο πρότυπο Bohr-Sommerfeld πριν από έναν αιώνα και η διακριτότητα του φάσματος παρακίνησε τον Werner Heisenberg να αναπτύξει την μητρο-μηχανική και τον Erwin Schrödinger διατυπώσει την κυματο-μηχανική. Το 1947, η παρατήρηση της μετατόπισης Lamb στο υδρογόνο (από τον Willis E. Lamb) επιβεβαιώνει την κβαντική ηλεκτροδυναμική. Τώρα μια επιστημονική ομάδα από τη Βιέννη δημοσιεύει στο Physical Review Letters [arxiv-web3.library.cornell.edu] http://journals.aps.org/prl/abstract/10.1103/PhysRevLett.112.151105 το πώς θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε πάλι τις μοναδικές δυνατότητες που μας προσφέρει η φασματοσκοπία και να θέσουμε περιορισμούς στις διάφορες θεωρίες της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας. Αυτή τη φορά δεν ερευνάται το φάσμα ενός πραγματικού ατόμου, όπως το άτομο του υδρογόνου όπου ένα ηλεκτρόνιο δεσμεύεται από το πρωτόνιο (πυρήνα), αλλά ενός «υποθετικού ατόμου»: ένα νετρόνιο που αναπηδά πάνω – κάτω, στον χώρο μεταξύ δυο οριζόντιων κατόπτρων, εξαιτίας του ελκτικού βαρυτικού πεδίου της Γης. Αυτή η κίνηση είναι κβαντισμένη και η μέτρηση της απόστασης των ενεργειακών σταθμών επιτρέπει στους ερευνητές να εξάγουν συμπεράσματα σχετικά με το νόμο του αντιστρόφου του τετραγώνου της παγκόσμιας έλξης του Νεύτωνα σε μικρές αποστάσεις. Ένα κβαντικό σωματίδιο σε ένα γραμμικό δυναμικό, που αντιστοιχεί για παράδειγμα στο βαρυτικό πεδίο κοντά στην επιφάνεια της Γης, έχει συνεχές ενεργειακό φάσμα. Όμως, όταν η κίνηση του σωματιδίου – στην περίπτωσή μας ένα νετρόνιο – περιορίζεται από ένα ή δυο οριζόντια τοιχώματα, το ενεργειακό φάσμα που προκύπτει είναι διακριτό, όπως τα φάσματα των ατόμων. Η θεωρητική μελέτη αυτού του προβλήματος είναι στοιχειώδης, με την έννοια ότι θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν μια παραλλαγή των ασκήσεων του μαθήματος της κβαντομηχανικής με σωματίδια σε διάφορα πηγάδια δυναμικού … αλλά λίγο πιο δύσκολη. Προκειμένου λοιπόν να επιτευχθεί αυτό το υποθετικό άτομο «νετρονίου – Γης» οι ερευνητές Jenke et al τοποθέτησαν νετρόνια μεταξύ δυο κατόπτρων, τα οποία δρουν ως τοιχώματα ενός πηγαδιού δυναμικού και στη συνέχεια μετέβαλλαν την απόσταση μεταξύ των κατόπτρων με έναν ταλαντωτικό τρόπο. Έτσι, προκαλούσαν διέγερση και αποδιέγερση των νετρονίων μέσα στο “βαρυτικό κουτί”, κάτι σαν τις διεγέρσεις των ηλεκτρονίων στα άτομα εξαιτίας των φωτονίων. Στο ινστιτούτο Laue-Langevin, όπου οι Jenke et al πραγματοποιούν τα πειράματά τους με τα υπερ-ψυχρά νετρόνια (νετρόνια με κινητική ενέργεια μικρότερη από 0,3 μeV), μπορούν να μετρήσουν τις συχνότητες μετάβασης μεταξύ των τεσσάρων πρώτων ενεργειακών σταθμών. Τις χρησιμοποιούν για την αναζήτηση νέου τύπου πιθανών αλληλεπιδράσεων βαρυτικού τύπου σε αποστάσεις τάξης μικρομέτρου, που θα μπορούσαν να συσχετιστούν με την σκοτεινή ενέργεια και τη σκοτεινή ύλη. Αποτελέσματα της βαρυτικής φασματοσκοπίας συντονισμού των Jenke et al (arxiv) http://arxiv-web3.library.cornell.edu/pdf/1404.4099v1.pdf Παρότι η σκοτεινή ενέργεια εξηγεί την επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος και η σκοτεινή ύλη χρειάζεται για την ερμηνεία της περιστροφής των γαλαξιών και των δομών μεγάλης κλίμακας του σύμπαντος, η πραγματική φύση αυτών των μορφών ύλης και ενέργειας δεν έχει κατανοηθεί μέχρι σήμερα. Η κεντρική ιδέα του πειράματος των Jenke et al βασίζεται στην υπόθεση ότι η αλληλεπίδραση της σκοτεινής ύλης ή της σκοτεινής ενέργειας και των παγιδευμένων νετρονίων (ανάμεσα στα δυο τοιχώματα) προκαλεί μετατόπιση των ενεργειακών σταθμών. Αυτή η προσέγγιση είναι εντελώς ανάλογη με την μέτρηση της μετατόπισης Lamb του ατόμου του υδρογόνου, που επαληθεύει την κβάντωση του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου (έτσι επιβεβαιώνεται η ύπαρξη του φωτονίου), ή της μετατόπισης Zeeman που προκύπτει από το σπιν του ηλεκτρονίου. Υπάρχουν θεωρίες για την σκοτεινή ενέργεια ή την σκοτεινή ύλη που προβλέπουν την αλληλεπίδρασή τους με την συνηθισμένη ύλη. Αν τα υπέρ-ψυχρα δέσμια νετρόνια του πειράματος αλληλεπιδρούν με την σκοτεινή ενέργεια ή την σκοτεινή ύλη, τότε θα επηρεάζονται και οι μετατοπίσεις μεταξύ των ενεργειακών σταθμών. Έτσι, η σύγκριση με τα πειραματικά δεδομένα θα μπορούσε να αποκλείσει ή να θέσει περιορισμούς στις παραμέτρους αυτών θεωρητικών προτύπων και εν τέλει να ρίξει άπλετο φως στα (μέχρι στιγμής) σκοτεινά σημεία της φυσικής. Στην φωτογραφία η πειραματική διάταξη παγίδευσης νετρονίων. Υπερ-ψυχρά νετρόνια εισέρχονται στο χώρο μεταξύ δυο καθρεπτών που δρουν ως πηγάδι δυναμικού, εξαιτίας του οποίου το ενεργειακό φάσμα των νετρονίων γίνεται διακριτό. Ένας ανιχνευτής μετρά τα νετρόνια που εξέρχονται από την κοιλότητα των δυο καθρεπτών. Ο κάτω καθρέπτης έχει την δυνατότητα κατακόρυφης ταλάντωσης, γεγονός που δημιουργεί διεγέρσεις των νετρονίων. (Δεξιά) Το διάγραμμα ενεργειακών σταθμών των εγκλωβισμένων νετρονίων μεταξύ των δυο οριζοντίων τοιχωμάτων υπό την επίδραση του βαρυτικού πεδίου http://physicsgg.me/2014/05/01/%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%bd%ce%ae-%ce%b5%ce%bd%ce%ad%cf%81%ce%b3%ce%b5%ce%b9%ce%b1-%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%bd%ce%ae-%cf%8d%ce%bb%ce%b7-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%80%ce%b1/

Ενας πλανήτης… σβούρα! Ο Beta Pictoris B ανακαλύφθηκε το 2008. Πρόκειται για ένα εξωπλανήτη που κινείται γύρω από ένα άστρο που βρίσκεται σε απόσταση 63 ετών φωτός από τη Γη. Νέες παρατηρήσεις σε αυτόν αποκαλύπτουν εντυπωσιακά στοιχεία. Περιστρέφεται πιο γρήγορα από οποιοδήποτε άλλο από τους περίπου χίλιους εξωπλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα. Ο Beta Pictoris B είναι ένας γίγαντας αερίου με μέγεθος περίπου 7 μεγαλύτερο από εκείνο του Δία. Ερευνητές του Πανεπιστημίου Leiden στην Ολλανδία χρησιμοποίησαν το πολύ ισχυρό τηλεσκόπιο VLT στη Χιλή για να μελετήσουν τον Beta Pictoris B. Εκαναν μια σειρά από ανακαλύψεις όπως ότι διαθέτει μια πυκνή ατμόσφαιρα που κυριαρχείται από σκόνη ενώ η θερμοκρασία σε αυτόν ξεπερνάει τους 1300 βαθμούς Κελσίου. Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του Beta Pictoris B όμως είναι η ταχύτητα με την οποία περιστρέφεται γύρω από τον άξονα του. Σύμφωνα με τους ερευνητές ο πλανήτης κινείται με ταχύτητα 25 χλμ/δευτ. Αυτό σημαίνει ότι ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον εαυτό του σε μόλις 8 ώρες. Ο Beta Pictoris B είναι μέχρι στιγμής ο ταχύτερα περιστρεφόμενος εξωπλανήτης που γνωρίζουμε και οι επιστήμονες θα συνεχίσουν να τον παρατηρούν για να μάθουν και άλλα στοιχεία για αυτόν. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=591436

Οι πρώτες εικόνες ραντάρ για το Copernicus. Ο δορυφόρος Sentinel-1A της ESA που εκτοξεύθηκε στις 3 Απριλίου παρέδωσε ήδη τις πρώτες εικόνες ραντάρ της Γης. Οι εικόνες αυτές προσφέρουν μια δελεαστική γεύση από το είδος των επιχειρησιακών εικόνων που θα παρέχει αυτή η νέα αποστολή για το φιλόδοξο πρόγραμμα παρακολούθησης του περιβάλλοντος Copernicus της Ευρώπης. Μάλλον εύστοχα, η πρώτη εικόνα δείχνει τις Βρυξέλλες στο Βέλγιο, την έδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ηγείται του προγράμματος Copernicus και συντονίζει το ευρύ φάσμα των υπηρεσιών του που στόχο έχει τη βελτίωση της διαχείρισης του περιβάλλοντος και τη περιφρούρηση της καθημερινής ζωής. Η ESA είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη της οικογένειας των δορυφόρων Sentinel και για τη διασφάλιση ότι η ροή των δεδομένων θα είναι διαθέσιμη για τις υπηρεσίες αυτές. Αυτή η πρώτη εικόνα του Βελγίου ελήφθη στις 12 Απριλίου, μόλις μία ημέρα μετά από την τοποθέτηση του δορυφόρου στην επιχειρησιακή του θέση, και δείχνει τη δυνατότητα της όρασης ραντάρ του Sentinel-1A. Από τότε που εκτοξεύτηκε από τη διαστημική βάση της Ευρώπης στη Γαλλική Γουιάνα, ο Sentinel-1Α ακολουθεί μια περίπλοκη ρουτίνα για την ανάπτυξη του 12 μέτρων μήκους ραντάρ και των δύο ηλιακών φτερών του μήκους 10 μέτρων, ενώ περνάει και μια σειρά αρχικών ελέγχων των οργάνων του. Ο δορυφόρος δεν είναι ακόμη στην επιχειρησιακή τροχιά του ούτε έχει βαθμονομηθεί για την παροχή αληθινών στοιχείων. Οι εργασίες αυτές θα διεξαχθούν κατά την φάση ανάθεσης λειτουργίας, η οποία θα διαρκέσει περίπου τρεις μήνες μέχρι την ολοκλήρωησή της. Αυτό το προκαταρκτικό σύνολο των εικόνων προσφέρουν απλά μια γεύση του τι πρόκειται να έρθει. Ωστόσο, είναι μια εξαιρετικά ευχάριστη γεύση όπως σχολίασε ο Διευθυντής Προγραμμάτων Παρατήρησης της Γης της ESA, Βόλκερ Λίεμπιγκ, "Είμαστε εξαιρετικά ευχαριστημένοι με την πρώτη ομάδα των εικόνων". Και συνέχισε: "Είμαστε στις πολύ πρώιμες ημέρες της ζωής του δορυφόρου σε τροχιά και των λειτουργιών του επίγειου τμήματος, αλλά αυτές οι εικόνες σίγουρα αποδεικνύουν την ποιότητα των δεδομένων που θα φέρει αυτή η προηγμένη αποστολή ραντάρ από τους διάφορους τρόπους απεικόνισης που διαθέτει, και πώς θα παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για τις υπηρεσίες Copernicus προς όφελος όλων μας". Η πρώτη εικόνα, η οποία αποκτήθηκε με τον δορυφόρο να βρίσκεται σε λειτουργία ‘strip map’ με πλάτος λωρίδας 80 χλμ., αποτυπώνει με σαφήνεια το πυκνό αστικό περιβάλλον των Βρυξελλών όπως φαίνεται με λευκό στη μέση της εικόνας. Στην επάνω αριστερή γωνία μπορεί να δει κανείς την Αμβέρσα με κόκκινο-μπλε χρώμα ενώ οι πράσινες περιοχές απεικονίζουν τη βλάστηση στις γύρω περιοχές. Τα υδάτινα κανάλια και οι χαμηλής ανάκλασης τομείς όπως οι διάδρομοι των αεροδρομίων φαίνονται μαύρα. Μεταξύ των άλλων εφαρμογών, εικόνες όπως αυτή θα χρησιμοποιηθούν για την πολεοδομία, για την παρακολούθηση της γεωργίας, για την αποψίλωση των δασών και τη χαρτογράφηση και για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Αυτή η πρώτη σειρά λήψεων περιλαμβάνει επίσης μια περιοχή στην Ναμίμπια που σήμερα κατακλύζεται από τον ποταμό Ζαμβέζη (φαίνεται επάνω δεξιά). Παρά το γεγονός ότι η φάση ανάθεσης λειτουργίας έχει μόλις αρχίσει, η ομάδα ανέθεσε στο δορυφόρο να απεικονίσει την πλημμύρα όπως θα είναι η ρουτίνα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης όταν η αποστολή θα είναι πλήρως λειτουργική. Οι εικόνες ήταν τότε διαθέσιμες σε λιγότερο από μια ώρα από τη στιγμή που ελήφθησαν από τον επίγειο σταθμό. Η ικανότητα του Sentinel-1A να «βλέπει» μέσα από τα σύννεφα, τη βροχή και στο σκοτάδι, τον καθιστούν ιδιαίτερα χρήσιμο για την παρακολούθηση των πλημμυρών και για την προσφορά εικόνων για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Στην πραγματικότητα αυτή η περιοχή του κάμπου Καπρίβι ήταν τυλιγμένη σε πυκνό σύννεφο όταν ο δορυφόρος έλαβε την εικόνα στις 13 Απριλίου. Μία από τις εικόνες που αποκτήθηκαν την ίδια ημέρα επικεντρώνεται στον Παγετώνα του Pine Island στην Ανταρκτική. Αυτός ο παγετώνας είναι σε μια κατάσταση «μη αναστρέψιμης υποχώρησης», γι 'αυτό είναι σημαντικό να παρακολουθούνται στενά οι παγετώνες καθώς χάνουν πάγο στον ωκεανό. Μια άλλη εικόνα δείχνει μια διατομή πάνω από το βόρειο τμήμα της χερσονήσου της Ανταρκτικής. Όπως και για την παρακολούθηση των παγετώνων,ο Sentinel-1A είναι έτοιμος να δημιουργήσει εγκαίρως χάρτες των συνθηκών του θαλάσσιου πάγου, ιδιαίτερα για τα ολοένα και πιο δραστήρια ύδατα της Αρκτικής. Οι εικόνες από το προηγμένο ραντάρ του μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να γίνει σαφής διάκριση μεταξύ του λεπτότερου πιο πλωτού πάγου που βρίσκεται στο πρώτο έτους του και του επικίνδυνου, πολύ πιο παχύ πολυετή πάγου ώστε να συμβάλει στην εξασφάλιση ακόμη μιας ασφαλούς χρονιάς πλοήγησης στα πολικά ύδατα. Όπως φαίνεται και από αυτές τις πρώτες εικόνες, ο Sentinel-1Α αποδεικνύει ήδη το ζωτικό ρόλο που θα παίξει στο μεγαλύτερο πρόγραμμα παρατήρησης της Γης για τους πολίτες που έχει ποτέ συλληφθεί. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Oi_prhotes_eikhones_ranthar_gia_to_Copernicus Επιβλητικό αστρικό σμήνος. Μια εκπληκτική φωτογραφία ενός αστρικού σμήνους προσέφερε στους επιστήμονες το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Φωτογράφισε το σφαιρωτό αστρικό σμήνος Messier 5 (η Μ5) στο οποίο υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες λαμπρά άστρα, ορισμένα εκ των οποίων γεννήθηκαν λίγο μετά τη γέννηση του Σύμπαντος. Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία σχετικώς πυκνή συγκέντρωση αστέρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρονται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόροι του. Οι αστέρες που αποτελούν τα σφαιρωτά σμήνη είναι ισχυρώς δεσμευμένοι από τη βαρύτητα του κάθε σμήνους, γεγονός που δίνει στα σμήνη αυτά το σφαιρικό τους σχήμα. Η μελέτη των σφαιρωτών αστρικών σμηνών είναι εξαιρετικά σημαντική για να συνθέσουν οι επιστήμονες το παζλ των κοσμικών διεργασιών που οδήγησαν στη μαζική παραγωγή άστρων στο πρώιμο Σύμπαν, η οποία σηματοδότησε τη δημιουργία των γαλαξιών. To Messier 5 ανακαλύφθηκε από τον γερμανό αστρονόμο Γκότφριντ Κιρχ το 1702. Το σμήνος βρίσκεται σε απόσταση 25 χιλιάδες ετών φωτός από τη Γη και έχει διάμετρο 165 έτη φωτός. Υπολογίζεται ότι στο M5 βρίσκονται περί τα εκατό χιλιάδες άστρα, ορισμένα εκ των οποίων έχουν ηλικία 13 δισ. ετών φωτός. Με δεδομένο ότι το Σύμπαν εκτιμάται ότι δημιουργήθηκε πριν από περίπου 13,8 δισ. έτη είναι δεδομένο ότι τα άστρα του Μ5 είναι από τα αρχαιότερα όχι μόνο στον γαλαξία μας αλλά και σε ολόκληρο το Σύμπαν. Για αυτό και το Μ5 αποτελεί μόνιμο στόχο παρατηρήσεων και μελετών των αστρονόμων. Η νέα φωτογραφία του Hubble αναμένεται να προσφέρει καινούργια στοιχεία για το σμήνος αλλά και για την εξέλιξη των άστρων. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=590441

ESA Euronews: Η διαστημική οδύσσεια της Ευρώπης συμπληρώνει μισό αιώνα ζωής. Στις μέρες μας ο διαστημικός τομέας είναι παντού γύρω μας: στην πλοήγηση και τις τηλεπικοινωνίες. Η διαστημική δραστηριότητα στην Ευρώπη μετρά ήδη 50 χρόνια. Με αφορμή την επέτειο θα πάμε πίσω στον χρόνο, σε μία ενδιαφέρουσα διαδρομή. Πρόκειται για μισό αιώνα ανακαλύψεων και μεγάλων συγκινήσεων. Τα πρώτα βήματα της Ευρώπης στο διάστημα έγιναν στις αρχές της δεκαετίας του '60, στην καρδιά του Ψυχρού Πολέμου. Ο κόσμος μόλις είχε αρχίσει τον αγώνα για την κατάκτηση του διαστήματος. Ο Σπούτνικ είχε στείλει το πρώτο σήμα, ο Γιούρι Γκαγκάριν είναι μπει σε τροχιά και στον πλανήτη Γη είχε αρχίσει η κόντρα μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Σοβιετικής Ένωσης. «Ο κόσμος ήταν ένα εξαιρετικά ευάλωτο μέρος. Η αντιπαλότητα των υπερδυνάμεων έφτασε στο απόγειό της στις αρχές του '60, ειδικότερα γύρω από την κρίση των πυραύλων της Κούβας. Ήμουν νέος και πίστευα, ότι είχε φτάσει το τέλος του κόσμου. Το ίδιο νομίζω πίστευαν πολλοί άνθρωποι», εξηγεί ο Τζον Κριγκά, ιστορικός στο ινστιτούτο τεχνολογίας στην Τζόρτζια των ΗΠΑ. Σε αυτό το κλίμα έντασης εμφανίζονται ο Ιταλός Εντουάρντο Αμάλντι και ο Γάλλος Πιέρ Οζέ, δύο Ευρωπαίοι φυσικοί. Πίστευαν με θέρμη πως οι πύραυλοι και οι δορυφόροι έπρεπε να χρησιμοποιούνται για την επιστήμη και όχι για παλικαρισμούς. «Οι χώρες που έβαλαν τις βάσεις για το ευρωπαϊκό διάστημα είναι χώρες που 20 χρόνια πριν ήταν σε πόλεμο, σε έναν άγριο πόλεμο. Αυτές οι χώρες ενώθηκαν και αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν κοινή γλώσσα, που δεν θα τους οδηγούσε σε σύγκρουση. Αυτή ήταν η γλώσσα της επιστήμης», επισημαίνει ο Ρότζερ Μορίς Μπονέ, πρώην επιστημονικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Υπό την ηγεσία του Αμάλντι και του Οζέ, η Ευρώπη έκανε δύο τεράστια βήματα στο διάστημα με δύο διαστημικούς οργανισμούς - έναν για τους πυραύλους, τον ELDO και έναν για την επιστημονική έρευνα, τον ESRO. Τα πρώτα χρόνια οι διαθέσιμοι προϋπολογισμοί ήταν περιορισμένοι, τα προβλήματα για την κατασκευή ευρωπαϊκού πυραύλου επίμονα, ενώ η ένταση μεταξύ συνεργατών όπως η Βρετανία και η Γαλλία συνεχιζόταν. «Και ξαφνικά στα τέλη της δεκαετίας του '60 συμφώνησαν πως έπρεπε να αρχίσει η συγχώνευση των δύο οργανισμών. Στην αρχή έγιναν σπασμωδικές κινήσεις. Το πρόγραμμα προχώρησε προς υλοποίηση σε μια επεισοδιακή συνάντηση των φορέων το 1973. Τότε μπήκαν οι βάσεις για έναν ενιαίο οργανισμό. Η βασική του αποστολή αφορούσε στην επιστημονική έρευνα του διαστήματος. Η έρευνα εντάχθηκε υποχρεωτικά στο πρόγραμμα, όχι από αγάπη για την επιστήμη, αλλά επειδή δεν επιθυμούσαν να την χρηματοδοτούν πλέον συνεχώς σε πανεπιστημιακό επίπεδο», τονίζει ο Τζον Κριγκά. Η υποχρέωση χρηματοδότησης της νεοσύστατης Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος θεωρήθηκε επιτυχής, καθώς έδωσε ώθηση στην έρευνα. Όμως η Ευρώπη εξακολουθούσε να χρειάζεται τον δικό της πύραυλο. «Οι Γερμανοί δεν συμφωνούσαν με την κατασκευή του Αριάν, ενώ οι Βρετανοί ήταν εξαιρετικά εχθρικοί με το εγχείρημα. Οι Γάλλοι έλεγαν ότι θα προχωρούσαν μόνοι τους. Πράγματι χάρη στο πείσμα τους και στην καχυποψία για τα κίνητρα των ΗΠΑ, οι Γάλλοι ξεκίνησαν την περιπέτεια. Και δίχως αμφιβολία αυτή ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία της Ευρώπης στην διαστημική της πορεία», δηλώνει ο Τζον Κριγκά. Ο Αριάν 1 εκτοξεύτηκε το 1979. Και παρότι σχεδιάστηκε για να εξυπηρετήσει τον αναδυόμενο τηλεπικοινωνιακό τομέα, έβαλε σε τροχιά και επιστημονικές αποστολές. Ξεχώρισε η αποστολή του διαστημόπλοιου Giotto που πέρασε ακριβώς δίπλα από τον κομήτη Χάλεϊ το 1986. «Εργαζόμουν στον τομέα του διαστήματος για περισσότερα από 40 χρόνια. Άρχισα στο πανεπιστήμιο, αλλά η πιο δυνατή ανάμνηση που έχω είναι από την νύχτα που ο Χάλει συναντήθηκε με το Giotto. Η αδρεναλίνη είχε χτυπήσει κόκκινο. Η δουλειά ήταν σκληρή και έπρεπε να γίνει σωστά. Ξαφνικά στο σημείο όπου είχαν φτάσει πολύ κοντά, το διαστημόπλοιο χτυπήθηκε και χάθηκε το σήμα. Επανήλθε έπειτα από 20 λεπτά. Ήταν αναπάντεχο. Αυτό που ζήσαμε όλοι στη βάση του ESOC ήταν πραγματικά μία απίστευτη εμπειρία», θυμάται ο διαχειριστής των αποστολών Giotto και Rosetta Γκέρχαρντ Σβερμ. Μια δεκαετία αργότερα, το 1996, η Ευρωπαική οδύσσεια του διαστήματος έφτασε σε πολύ χαμηλό σημείο. Ο νέος Αριάν 5 ξεκίνησε την πρώτη του πτήση μεταφέροντας πολύτιμους περιβαλλοντικούς δορυφόρους Cluster. Ήταν καταστροφή. Εξερράγη εν πτήση 40 δευτερόλεπτα μετά την απογείωση. «Δεν θα ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου εκείνους του γίγαντες που ήταν επικεφαλής της επιχείρησης. Πραγματικοί γίγαντες, ισχυροί, αρχηγικοί, που είχαν λυγίσει και έκλαιγαν σε μια αποθήκη πίσω από το κέντρο ελέγχου του πυραύλου. Ορκίστηκα πως θα αρχίζαμε πάλι την αποστολή του Cluster και αυτό ακριβώς κάναμε», λέει ο Ρότζερ Μορίς Μπονέ, πρώην επιστημονικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Ο Cluster συνέχισε να είναι ενεργός. Το 2005 ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος σε συνεργασία με τη ΝASA, γιόρτασε μια από τις πιο τολμηρές αποστολές του. O ανιχνευτής Huygens προσεδαφίστηκε στον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου, τον Τιτάνα. «Η προσεδάφιση του Huygens στον Τιτάνα ήταν έναν καταπληκτικό επίτευγμα. Ήταν τρομερά δύσκολο να οδηγηθεί εκεί ο ανιχνευτής. Πρόκειται για την πιο μακρινή προσεδάφιση που έγινε ποτέ στην ιστορία», τονίζει ο διαχειριστής των αποστολών Giotto και Rosetta Γκέρχαρντ Σβερμ. Στη Γη, πίσω από το κύρος της επιστήμης ξεδιπλώνεται, στις διυπουργικές συναντήσεις, η τέχνη της πολιτικής. Για τη χρηματοδότηση του Διαστήματος δινόταν πάντα μεγάλος αγώνας. Ένας από τους πυλώνες των διαπραγματεύσεων αφορά στην αρχή της δίκαιης επιστροφής - ό,τι επενδύει μια χώρα, της επιστρέφεται σε συμβόλαια. Αυτό βελτιώνει το επίπεδο τεχνογνωσίας, αλλά έχει και προβλήματα. «Μεγάλες χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία, που ίσως θα μπορούσαν να κινηθούν πιο γρήγορα, ίσως πιο αποτελεσματικά, ίσως και πιο οικονομικά, δημιούργησαν μεγάλες κοινοπραξίες στις οποίες αν μια χώρα συμμετέχει με 5% πρέπει να πάρει πίσω 5% σε συμβόλαια υψηλής τεχνολογίας και αυτό είναι περίπλοκο για τη διαχείριση», αναφέρει ο Τζον Κριγκά. Αυτή η περίπλοκη, συνεταιριστική διαδικασία εξακολουθεί να φέρνει αποτελέσματα. «Σήμερα συνεχίζει να δουλεύει το Mars Express, το Venus Express ενώ η Ροζέτα είναι πολύ κοντά στον κομήτη», εξηγεί ο Γκέρχαρντ Σβερμ. «Η Ευρώπη της επιστήμης είναι η Ευρώπη που εργάζεται. Η Ευρώπη του διαστήματος είναι από τις πιο εντυπωσιακές συνιστώσες της Ευρώπης που προοδεύει», δηλώνει ο Ρότζερ Μορίς Μπονέ, πρώην επιστημονικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Είναι μια Ευρώπη στην οποία οι ασφαλείς διαστημικές αποστολές έχουν γίνει πια ρουτίνα για τους επιστήμονες. Οι αποστολές αυτές οριοθετούν τα αληθινά σύνορα της γνώσης. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2014/04/ESA_Euronews_Europe_s_50_year_space_odyssey http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Euronews_E_diastemikhe_odhusseia_tes_Eyrhopes_symplerhonei_misho_aihona_zohes Στο βαθύ Διάστημα «οι αστροναύτες ξεκουτιαίνουν» Οι παρατεταμένες αποστολές πέρα από την τροχιά της Γης, όπως για παράδειγμα μια επανδρωμένη αποστολή στον Άρη, ίσως θα προκαλούσαν βλάβες στους εγκεφάλους των αστροναυτών λόγω έκθεσης σε ακτινοβολία, προειδοποιεί μελέτη σε πειραματόζωα. Ερευνητές του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς στις ΗΠΑ βομβάρδισαν αρουραίους με σωματίδια υψηλής ενέργειας που προσομοιώνουν τις συνθήκες στο βαθύ διάστημα. Στη συνέχεια τους υπέβαλαν σε ένα μπαράζ τεστ σχεδιασμένων να μιμούνται τις εξετάσεις φυσικής κατάστασης στις οποίες υποβάλλονται αστροναύτες, πιλότοι και στρατιώτες. Τα αποτελέσματα δεν ήταν ενθαρρυντικά: έπειτα από επτά εβδομάδες έκθεσης σε ακτινοβολία, πολλά πειραματόζωα παρουσίασαν πιο αργούς χρόνους αντίδρασης και ολισθήματα της προσοχής -ενδείξεις εγκεφαλικής βλάβης που επηρεάζει τις γνωστικές λειτουργίες. Ορισμένοι αρουραίοι ανέκαμψαν με την πάροδο του χρόνου, άλλοι όμως όχι, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Radiation Research. Το περίεργο είναι ότι η ακτινοβολία δεν επηρέασε όλα τα ζώα με τον ίδιο τρόπο. Το 40 με 60 τοις εκατό έδειχνε ανεπηρέαστο, παρατήρηση που οδηγεί στους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι ίσως υπάρχουν γονίδια που ρυθμίζουν την αντοχή στην ακτινοβολία, γονίδια για τα οποία θα πρέπει να ελέγχονται οι επίδοξοι αστροναύτες. Γιατί όμως δεν παρατηρούνται τόσο σοβαρές παρενέργειες στα πληρώματα που επιστρέφουν από διαστημικές αποστολές; Με εξαίρεση τις επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη, όλες οι επανδρωμένες διαστημικές αποστολές πραγματοποιούνται μέχρι σήμερα σε χαμηλή γήινη τροχιά. Ο Διαστημικός Σταθμός, για παράδειγμα, κινείται σε ύψος περίπου 300 χιλιομέτρων. Αυτό σημαίνει ότι οι αστροναύτες προστατεύονται από το μαγνητικό πεδίο της Γης, το οποίο εκτρέπει πολλά από τα σωματίδια που καταφθάνουν από τον Ήλιο (τον ηλιακό άνεμο) ή από το διαστρικό κενό (την κοσμική ακτινοβολία). Πέρα από τη σφαίρα επιρροής της Γης, όμως, οι αστροναύτες θα ήταν εκτεθειμένοι τόσο στην κοσμική ακτινοβολία όσο και στα σωματίδια τυχόν ηλιακών καταιγίδων. Το ίδιο θα συνέβαινε και στην επιφάνεια του Άρη, ο οποίος δεν διαθέτει μαγνητικό πεδίο όπως η Γη. Παραμένει ασαφές αν θα είναι δυνατό να προστατευτεί το πλήρωμα μιας αποστολής που παραμένει για μήνες ή χρόνια στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη. Η NASA προγραμματίζει την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη τη δεκαετία του 2030. Ενόψει του φιλόδοξου αυτού εγχειρήματος, το ρομπότ Curiosity, που βρίσκεται στον Άρη από το 2012, έχει αναλάβει να μετρήσει προσεκτικά τα επίπεδα ακτινοβολίας. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231314019

To ψυχρότερο άστρο. Βρίσκεται σε απόσταση μόλις 7 ετών φωτός, είναι όμως τόσο σκοτεινό που παρέμενε άγνωστο ως σήμερα. Είναι το ψυχρότερο γνωστό άστρο, ένας καφέ νάνος με θερμοκρασία από -13 έως 48 βαθμούς Κελσίου. Οι καφέ νάνοι είναι σώματα που θεωρούνται άστρα, καθώς σχηματίζονται στο κέντρο πλανητικών συστημάτων από τη συμπύκνωση γιγάντιων σύννεφων υδρογόνου. Τα περισσότερα άστρα έχουν τόσο μεγάλη μάζα ώστε η πίεση στο εσωτερικό τους είναι αρκετή για να πυροδοτήσει αντιδράσεις πυρηνικής σύντηξης. Οι καφέ νάνοι, αντίθετα, δεν έχουν αρκετή μάζα για να λάμπουν και εκπέμπουν μόνο ένα αμυδρό κοκκινωπό φως ή υπέρυθρη ακτινοβολία -γι΄αυτό και αποκαλούνται συχνά «αποτυχημένα άστρα». Ο κατεψυγμένος καφέ νάνος, με την ονομασία WISE J085510.83-071442.5, εκτιμάται ότι έχει μάζα μόλις τέσσερις φορές μεγαλύτερη του Δία, είναι δηλαδή μικρότερος από πολλούς εξωπλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί ως σήμερα. Το αποτυχημένο άστρο είναι αόρατο στα οπτικά τηλεσκόπια, έγινε όμως αντιληπτό από το υπέρυθρο διαστημικό τηλεσκόπιο WISE της NASA, το οποίο σαρώνει ολόκληρο τον ουρανό τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα. Ερευνητές του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια αντιλήφθηκαν ένα αντικείμενο που είχε μετακινηθεί ανάμεσα σε δύο διαδοχικές λήψεις και αποδείχθηκε τελικά ότι ήταν ένας άγνωστος ως σήμερα καφέ νάνος. Η μεγάλη ταχύτητα με την οποία φαινόταν να κινείται στον ουρανό υποδήλωνε ότι βρίσκεται εξαιρετικά κοντά, σε απόσταση μόλις 7,2 ετών φωτός. Η μελέτη του WISE J085510.83-071442.5 θα μπορούσε τώρα να προσφέρει νέα στοιχεία σε μια σχετικά πρόσφατη διαμάχη για το εάν οι καφέ νάνοι πρέπει να θεωρούνται άστρα ή πλανήτες. Μέχρι σήμερα, τον τίτλο του ψυχρότερου άστρου κατείχε ένας καφέ νάνος σε θερμοκρασία χλιαρού καφέ. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231314445

Θ. Γιουρτσίχιν: Εχουμε χρέος να δώσουμε τη Γη αλώβητη στα παιδιά μας. Είναι δυνατόν αυτός ο άνθρωπος που λέει συνέχεια ανέκδοτα, μοιάζει έτοιμος να λυθεί ανά πάσα στιγμή στα γέλια και μιλάει άπταιστα ποντιακά να συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πιο έμπειρους Ρώσους κοσμοναύτες; Αν ανήκετε στους τύπους που θεωρούν τον εαυτό τους «φυσιογνωμιστή», με τον Θεόδωρο Γιουρτσίχιν θα τα βρείτε μπαστούνια. Γεννημένος το 1959 στο Βατούμι της Γεωργίας, ο ελληνικής καταγωγής από την πλευρά της μητέρας του (Μικρούλα Γραμματικοπούλου - Γιουρτσιχίνα) κοσμοναύτης, στην αρχή σε ξεγελάει με τον αυθόρμητο, απλό, απροσποίητο χαρακτήρα του που θυμίζει περισσότερο παλιόφιλο από τη γειτονιά παρά τον επιστήμονα που μετράει μέχρι σήμερα τρεις διαστημικές αποστολές, οκτώ διαστημικούς περιπάτους και περισσότερες από 500 ημέρες στο Διάστημα. Ο 98ος κοσμοναύτης. Πήρε το βάπτισμα του πυρός το 2002 όταν πέταξε για πρώτη φορά με το αμερικανικό διαστημικό λεωφορείο «Ατλαντίς» στο πλαίσιο σύντομης διαστημικής αποστολής. Πέντε χρόνια μετά ακολούθησε το πρώτο μεγάλο ταξίδι, όταν έλαβε μέρος σε αποστολή διάρκειας έξι μηνών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό του οποίου υπήρξε και διοικητής. Είναι ο 98ος κοσμοναύτης στην ιστορία της Ρωσίας και είναι μόνιμο στέλεχος της εταιρείας «Ενέργκια», που ιδρύθηκε από τον θρυλικό κατασκευαστή πυραύλων και διαστημοπλοίων Σεργκέι Καραλιόφ. Εως πρόσφατα κατείχε το ρεκόρ ανάμεσα στους Ρώσους συναδέλφους του με τις περισσότερες ώρες παραμονής στο «ανοικτό» Διάστημα: 7 ώρες και 29 λεπτά. Με την Ελλάδα οι δεσμοί είναι περισσότερο από στενοί. Η οικογένεια της μητέρας του έφυγε από την Τραπεζούντα το 1900 για τη Ρωσία, στο σχολείο του υπήρχαν πολλοί Πόντιοι. Γιαγιά και μητέρα τού μετέδωσαν την αγάπη για την Ελλάδα. Σήμερα και οι δύο γονείς του ζουν στη Θεσσαλονίκη. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρώτη διαστημική του αποστολή πήρε μαζί του την ελληνική σημαία που έτσι ταξίδεψε για μία και μοναδική φορά μέχρι σήμερα στο Διάστημα. Σε ειδική τελετή που έλαβε μέρος, στις 8 Ιανουαρίου του 2003, παρέδωσε την ελληνική σημαία στον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωστή Στεφανόπουλο. Και στο τρίτο του διαστημικό ταξίδι που πραγματοποίησε αυτή τη φορά ως διοικητής του ρωσικού διαστημοπλοίου «Σογιούς ΤΜΑ - 19» ζήτησε η αποστολή του να πάρει ως επίσημο διακριτικό όνομα το «Ολυμπος». Και ένα από τα όνειρά του είναι, όπως λέει, να προλάβει να δει τον πρώτο κοσμοναύτη με την ελληνική σημαία ραμμένη στη στολή του. Πρόσφατα, η Ελληνοαμερικανική Ενωση, εγκαινιάζοντας την ετήσια τιμητική διάκριση για διαπρεπείς Ελληνες της Διασποράς, τίμησε τον Ελληνορώσο κοσμοναύτη και αυτή η εκδήλωση υπήρξε η αφορμή και για τη συνάντηση μαζί του.(Συνεντευξη Δημήτρης Ρηγόπουλος) Ο μύθος του Γκαγκάριν. Ο Γιουρτσίχιν ανήκει στη γενιά των Ρώσων που μεγάλωσαν με την ηρωική μορφή του Γιούρι Γκαγκάριν. Αν και το 1961 που ο Γκαγκάριν χάριζε στη Σοβιετική Ενωση την τεράστια εθνική ικανοποίηση να είναι από τα σπλάχνα της ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο Διάστημα, ο μικρός Θεόδωρος ήταν σχεδόν βρέφος, φαίνεται ωστόσο πως ο σπόρος του μύθου έκανε ήδη τη δουλειά του. Η ιδέα να πετάξει στο Διάστημα φυτεύτηκε από πολύ νωρίς στο μυαλό του, μια ιδέα που φυσικά δεν άρεσε στη μητέρα του που θα επιθυμούσε κάτι πιο απλό και... επίγειο. Δεν θα ξεχάσει όταν τηλεφώνησε στους γονείς του στη Σίνδο (Θεσσαλονίκης) και βγήκε η μητέρα του στο ακουστικό: «“Πού είσαι παιδί μου;” με ρώτησε κι εγώ χωρίς να το σκεφτώ πολύ της είπα “στο Διάστημα”...». Αν και έχουν περάσει 12 χρόνια από τον παρθενικό του διαστημικό περίπατο, η πρώτη φορά δεν ξεχνιέται εύκολα. «Το πρώτο διαστημικό μου ταξίδι υπήρξε καθοριστικό, είχε πάνω μου μια επίδραση θα έλεγα καθολική: άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμουν, με έκανε διαφορετικό άνθρωπο. Οταν, λοιπόν, είσαι εκεί επάνω και βλέπεις το θαύμα της Γης, συνειδητοποιείς ξαφνικά ότι δεν υπάρχουν χώρες, κράτη, σύνορα, βλέπεις μόνο τον πλανήτη Γη, το ένα και μοναδικό μας σπίτι. Από το Διάστημα αντιλαμβάνεσαι τον κόσμο με μια μοναδική καθαρότητα και σκέφτεσαι ότι όλοι κολυμπάμε στην ίδια βάρκα. Είναι λοιπόν χρέος μας να διαφυλάξουμε το σπίτι μας πάση θυσία και να το παραδώσουμε όσο δυνατόν πιο αλώβητο στα παιδιά μας». Εκτός από κοσμοναύτης, ο Θεόδωρος Γιουρτσίχιν - Γραμματικόπουλος είναι και δεινός φωτογράφος. Μάλιστα ειδικεύεται στη... διαστημική φωτογραφία, κλάδο με ελάχιστο ανταγωνισμό, όπως θα μπορούσε να φανταστεί κανείς. Μου δείχνει τις φωτογραφίες του και δεν χορταίνω να «ρουφάω» εικόνες. Η Ελλάδα είναι από τα αγαπημένα του θέματα. Δυστυχώς βρισκόταν στο Διάστημα το πολύ δύσκολο καλοκαίρι του 2007, όταν καιγόταν η μισή Πελοπόννησος. Δεν ήταν η μοναδική φορά που υπήρξε θεατής μεγάλων οικολογικών καταστροφών: θυμάται τις πυρκαγιές στην Καλιφόρνια και την πετρελαιοκηλίδα στον Κόλπο του Μεξικού. Δυσάρεστα προνόμια. Το να φωτογραφίζεις στο Διάστημα, λέει, έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Αν και δεν χρειάζεται ειδικός εξοπλισμός, τα υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας καταστρέφουν ύστερα από λίγους μήνες ακόμα και μια επαγγελματική φωτογραφική μηχανή. Ξέρεις λοιπόν εκ των προτέρων ότι μία μηχανή δεν είναι αρκετή. Από την άλλη πλευρά στο Διάστημα οφείλεις να «δράσεις» αμέσως, δεν υπάρχουν τα χρονικά περιθώρια για να απαθανατίσεις μια πολύ συγκεκριμένη εικόνα. Τον ρωτάμε αν είδε το Gravity και του ξεφεύγει ένας μορφασμός. «Εντάξει, οι εικόνες ήταν ωραίες και γνωρίζω ότι απευθύνεται σε κοινό χωρίς αστροναυτικές εμπειρίες. Αλλά για μένα ήταν σαν να βλέπω μια καλοκουρδισμένη θεατρική παράσταση. Επιχειρεί να αποδώσει την ομορφιά του Διαστήματος, αλλά κατά τη γνώμη μου απουσιάζει το ισχυρό επιστημονικό υπόβαθρο. Αν θέλετε να δείτε μια ταινία που φτάνει κοντά στην αλήθεια, σας συστήνω το Apollo 13». Σε πολλές παρουσιάσεις ή τιμητικές εκδηλώσεις τον ρωτούν για την ύπαρξη «ιπτάμενων δίσκων» ή μη. Ο ίδιος αναφέρεται στα UFO ως οπτικά φαινόμενα. «Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα περισσότερα στοιχεία για τους λεγόμενους ιπτάμενους δίσκους είναι πλαστογραφημένα από τους ίδιους τους ανθρώπους. Υπάρχουν όμως φαινόμενα που η ανθρωπότητα δεν μπορεί να εξηγήσει ακόμα και μέχρι σήμερα. Εχει ενδιαφέρον να σκεφθούμε ότι οι άνθρωποι ξέρουμε περισσότερα για το φεγγάρι και λιγότερα για το τι υπάρχει στο βάθος ενός ωκεανού». Προλαβαίνω να τον ρωτήσω αν τώρα που βρίσκεται στη Γη του λείπει καθόλου η «αδρεναλίνη» και η «μοναξιά» του Διαστήματος. «Είναι παράξενο, αλλά όταν βρίσκομαι στη Γη σκέφτομαι το Διάστημα και όταν είμαι στο Διάστημα ο νους μου ταξιδεύει στη Γη». Φυσικά τα συναισθήματά του αντικρίζοντας για πρώτη φορά τη Γη από το Διάστημα τον ακολουθούν μέχρι σήμερα. «Οσες φωτογραφίες και να έχεις δεις, όταν το βλέπεις με τα δικά σου μάτια είναι κάτι που δεν περιγράφεται εύκολα με λόγια...». Βγαίνοντας από το διαστημόπλοιο, θυμάται ακόμα τα πρώτα του βήματα με το σκάφανδρο και τη στολή «να κολλάνε στο δέρμα». Οταν επέστρεψε στη Γη δεν μπορούσε να περπατήσει φυσιολογικά. «Πάντα, υπάρχει ένα εύλογο διάστημα προσαρμογής: στην αρχή βαδίζεις προσεκτικά, σαν ηλικιωμένος. Δεν μπορείς να τρέξεις, για παράδειγμα. Θέλεις περίπου τρεις εβδομάδες για να πας πιο γρήγορα. Και τρεις ολόκληρους μήνες για να επανέλθεις». Μιλώντας με έναν εν ενεργεία κοσμοναύτη η ανθρώπινη περιέργεια εκτοξεύεται στα ύψη. Τον ρωτάω και για τη διατροφή. Εχει αλλάξει κάτι από την εποχή που γεννήθηκαν τα γνωστά κλισέ; «Αν θα σας πω ότι τρώμε χάπια δεν θα με πιστέψετε. Η διατροφή είναι σχεδόν παρόμοια με τη Γη, το μόνο είναι ότι συσκευάζονται σε ειδικές κονσέρβες. Από τη Γη υπάρχει διαρκής ανεφοδιασμός με φρέσκα φρούτα, για παράδειγμα, κάτι που δεν είναι ευρέως γνωστό. Πάντως ένα είναι βέβαιο, το τελευταίο από το οποίο κινδυνεύει ένας κοσμοναύτης είναι η έλλειψη τροφής». Και θυμάται αυτό που είπε κάποτε ένας βετεράνος πια Ρώσος συνάδελφός τους, όταν τον είχαν ρωτήσει τι επιθυμεί περισσότερο επιστρέφοντας στη Γη. Η απάντηση που έδωσε ήταν «θα ήθελα ένα κομμάτι ψωμί να το αλείψω με βούτυρο και να πιω ένα ποτήρι τσάι και όλα αυτά να μην πετάνε γύρω μου». Αισθάνεται το ίδιο, αν και θα άλλαζε το τσάι με έναν ελληνικό καφέ που είναι ο αγαπημένος του. Επίσης κάτι που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι πολλές διαστημικές αποστολές δεν ασχολούνται με την εξερεύνηση του Διαστήματος όπως... θέλουμε να πιστεύουμε, αλλά με πολύ γήινα προβλήματα όπως χρόνιες παθήσεις σαν τη θεραπεία του Aids ή του καρκίνου. «Το όνειρο της ανθρωπότητας είναι να πετάξει σε άλλους πλανήτες, αλλά η έρευνα γύρω από τη Γη παραμένει ελλιπής. Αν η κοσμοναυτική καταφέρει να επιλύσει έστω κι ένα πρόβλημα με αυτές τις πτήσεις, θα είναι μεγάλο επίτευγμα. Ετσι, θα αποσβέσουμε τα χρήματα που ξοδεύονται τόσα χρόνια τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες». Οσο για το όνειρο της κατάκτησης του πλανήτη Αρη, ο Γιουρτσίχιν προσπαθεί να κρατήσει χαμηλούς τόνους. Σε κάθε περίπτωση έχουμε πολλές δεκαετίες μπροστά μας, εκτιμά, και προκρίνει τη συνδρομή ρομποτικών συστημάτων. Εκτός από το πλήθος των επιστημονικών δεδομένων που προς το παρόν μας εμποδίζουν να σκεφθούμε την πιθανότητα επανδρωμένης αποστολής, ο Ελληνορώσος κοσμοναύτης μας καλεί να αναλογιστούμε το πρωτοφανές ψυχολογικό φορτίο που θα κληθούν να επωμιστούν οι πρώτοι εξερευνητές του Κόκκινου Πλανήτη καθώς θα έφθαναν εκεί σε εννέα μήνες και, δεύτερον, λόγω του περιορισμένου χώρου στον οποίο θα ήταν «κλεισμένοι». Του ζητάω να μας περιγράψει ένα τυπικό εικοσιτετράωρο στο Διάστημα. «Μπορεί να σας φανεί παράξενο και ίσως απογοητεύω τους αναγνώστες σας, αλλά δεν διαφέρει σημαντικά από μια μέρα στη Γη. Εντάξει, η θέα είναι λίγο διαφορετική, αλλά κατά τ’ άλλα προσπαθούμε να διατηρούμε μια ρουτίνα: ξυπνάμε κοντά στις 8 το πρωί και ακολουθεί ένα πλήρες οκτάωρο εργασίας στον Διαστημικό Σταθμό. Υπάρχει χρόνος για να επικοινωνήσουμε με τους συναδέλφους μας και τους δικούς μας στη Γη, ενώ εξυπακούεται ότι εργαζόμαστε εθελοντικά και εκτός του ωραρίου μας». Αλήθεια, συνήθισε ποτέ το δέος του Διαστήματος; «Οχι, δεν συνηθίζεται. Ομως, συμβαίνει κάτι που πρέπει κανείς να εξηγήσει: μετά το πρώτο ταξίδι κάθε έξοδος στο χάος του Διαστήματος εμπεριέχει ταυτόχρονα και την έννοια της επιστροφής στη Γη. Θέλω να πω ότι εκτός από την καθαρά φυσική διάσταση, υπάρχει και η πνευματική: η έννοια της επιστροφής αποκτά ένα εντελώς υπαρξιακό βάρος που θα μπορούσαμε να πούμε ότι παλεύει να ισορροπήσει με το δέος για το οποίο με ρωτήσατε». Με περισσότερες από 500 ημέρες στο Διάστημα τι σκέφτεται ο ίδιος για την πιθανότητα ύπαρξης ζωής σε άλλους πλανήτες στο δικό μας σύμπαν ή και πέρα από αυτό; Για να είμαι ειλικρινής δεν περίμενα την απάντησή του. «Ακούστε», μου λέει πολύ σοβαρά και με κοιτάει βαθιά μέσα στα μάτια. «Η λογική λέει, ναι, δεν είναι δυνατόν σε αυτό το χαοτικό άπειρο, στο ατελείωτο σκότος, να είμαστε οι μόνοι τυχεροί, ο πλανήτης μας ο μοναδικός στον οποίο να δόθηκε το δώρο της ζωής. Αυτό λέει η λογική και είναι η πλέον διαδεδομένη άποψη. Ομως, ομολογώ ότι έχω πιάσει τον εαυτό μου να αντικρίζει τη Γη από το Διάστημα, τον μικρό μας όμορφο πλανήτη, και να αναρωτιέται: κι αν τελικά καμία από τις πολύ ανθρώπινες υποθέσεις μας δεν ισχύει και είμαστε όντως ολομόναχοι;». Καθώς το πρόγραμμα του Θεόδωρου Γιουρτσίχιν στην Αθήνα (την επομένη ταξίδευε για τη Θεσσαλονίκη όπου ζουν οι γονείς του) ήταν κάτι παραπάνω από πυκνό, το «γεύμα» μας περιορίστηκε σε έναν ελληνικό καφέ. Πάντως, αξίζει κανείς να επισκεφθεί το «μπιστρό» της Ελληνοαμερικανικής Ενωσης. Ονομάζεται Union Restaurant με ανεξάρτητη είσοδο από την οδό Διδότου 5, λειτουργεί ανεξάρτητα από την «Ενωση» και είναι ανοιχτό από τις 9 το πρωί μέχρι τις 11 το βράδυ κάθε μέρα εκτός Κυριακής. Καφέ, ποτό και ένα ιδιαίτερα διευρυμένο μενού για όλα τα γούστα. 1959 Γεννιέται στο Βατούμι της Γεωργίας. 1983 Αποφοιτά από το Αεροπορικό Ινστιτούτο της Μόσχας ως μηχανολόγος με ειδικότητα στα διαστημικά οχήματα. 1990 Εργάζεται ως μηχανολόγος – μηχανικός στο κέντρο ελέγχου της Ρωσικής Εταιρείας Διαστήματος «Ενέργκια». 1999 Περνάει πλήθος τεστ και κρίνεται κατάλληλος για συμμετοχή σε διαστημικό πρόγραμμα. 2000 Ξεκινά η εκπαίδευσή του για να γίνει κοσμοναύτης. 2002 Από 7 έως 18 Οκτωβρίου συμμετείχε ως ειδικός αποστολής του αμερικανικού διαστημικού λεωφορείου Ατλαντίς (αποστολή STS-112). Το πλήρωμα εκτελούσε εργασίες σε τροχιά με το πλήρωμα πέμπτης αποστολής. 2007 Πρώτη πτήση στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ως μέλος του κυρίου πληρώματος μαζί με τους Ολεγκ Κότοφ και Κλέιτον Αντερσον. 2013 Διορίζεται διοικητής του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού για την Αποστολή 37. 2014 Συνοδεύει την Ολυμπιακή Φλόγα από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στο Σότσι της Ρωσίας για την τελετή έναρξης των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων. http://www.kathimerini.gr/764444/article/proswpa/geyma-me-thn-k/8-gioyrtsixin-exoyme-xreos-na-dwsoyme-th-gh-alwvhth-sta-paidia-mas

Η αναζήτηση της Γης 2.0 συνεχίζεται. Ενας χρόνος έχει περάσει από την αναφορά βλάβης στο διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ της NASA, της πρώτης αποστολής για τον εντοπισμό πλανητών εκτός του ηλιακού μας συστήματος. Παρ’ όλα αυτά, τα δεδομένα που κατάφερε να συλλέξει το Κέπλερ τα τέσσερα χρόνια περιήγησής του συνεχίζουν να μας εκπλήσσουν. Επιστήμονες της NASA και του Ινστιτούτου SETI εντόπισαν έναν εξωπλανήτη σχεδόν στο μέγεθος της Γης, σε απόσταση τέτοια από το αστέρι του ώστε να κάνει τους ερευνητές να τρέφουν ελπίδες για ύπαρξη ζωής σε αυτόν. «Από τους εξωπλανήτες που έχει ανακαλύψει το Κέπλερ μέχρι σήμερα, ο πλανήτης αυτός έχει τις μεγαλύτερες πιθανότητες να έχει ζωή», λέει στην «Κ» ο Ουίλιαμ Μπορούκι, κύριος ερευνητής της αποστολής Κέπλερ στο Ερευνητικό Κέντρο Ames της NASA. Σύμφωνα με τους ερευνητές που παρατήρησαν τον πλανήτη Κέπλερ-186f, δύο είναι τα χαρακτηριστικά που τον αναγορεύουν σε επικρατέστερο υποψήφιο για ύπαρξη ζωής, όπως αναφέρεται σε δημοσίευσή τους στο επιστημονικό περιοδικό Science την περασμένη Παρασκευή. Το πρώτο είναι ότι βρίσκεται στη ζώνη βιωσιμότητας του αστεριού του, δηλαδή σε απόσταση τέτοια από το αστέρι του ώστε να επικρατούν σε αυτόν συνθήκες κατάλληλες για τη διατήρηση νερού σε υγρή μορφή στην επιφάνειά του. Το δεύτερο χαρακτηριστικό αυτού του πλανήτη είναι ότι έχει σχεδόν ίδιο μέγεθος με τη Γη. Οπως εξηγεί ο δρ Μπορούκι, «ο πλανήτης που ανακαλύφθηκε είναι κατά 10% μεγαλύτερος από τη Γη. Δεν είναι δηλαδή ούτε πολύ μεγάλος ώστε να περιβάλλεται από πολύ πυκνή ατμόσφαιρα, όπως ο Δίας ή ο Κρόνος, ούτε πολύ μικρός ώστε η ατμόσφαιρά του να είναι πολύ αραιή, όπως του Αρη. Επίσης, ένας πλανήτης τέτοιου μεγέθους είναι συνήθως βραχώδης και όχι αεριώδης, έχει δηλαδή στέρεο έδαφος πάνω στο οποίο θα μπορούσε να αναπτυχθεί ζωή». «Αν γνωρίζαμε τη μάζα του πλανήτη, θα μπορούσαμε να προσδιορίσουμε αν αυτός αποτελείται από πυκνό υλικό, όπως σίδερο, πιο ελαφρύ υλικό, όπως πάγο, ή αν είναι βραχώδης σαν τη Γη», λέει στην «Κ» η Ελίσα Κουιντάνα, βασική ερευνήτρια πίσω από την ανακάλυψη του πλανήτη Κέπλερ-186f. «Το πιο πιθανό σενάριο όμως είναι να είναι βραχώδης», προσθέτει. «Η Γη είναι ο μόνος πλανήτης που γνωρίζουμε ότι υπάρχει ζωή», λέει η Σάρα Σίγκερ, καθηγήτρια Πλανητικής Επιστήμης και Φυσικής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης των ΗΠΑ, η οποία παραδέχεται ότι «στην αναζήτηση εξωπλανητών οι επιστήμονες έχουμε πολύ λίγα στοιχεία στα χέρια μας. Η αναζήτηση ενός πλανήτη σαν τη Γη μας δίνει μεγαλύτερη σιγουριά για την ύπαρξη ζωής σε αυτόν». Σύμφωνα με άλλους επιστήμονες όμως, το μέγεθος δεν δίνει απαραιτήτως το «πράσινο φως» για την ύπαρξη ζωής. «Η Γη και η Αφροδίτη θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν δίδυμοι πλανήτες. Εχουν ίδια μάζα, ίδια ακτίνα, βρίσκονται περίπου στην ίδια απόσταση από τον Ηλιο», λέει ο κ. Δημήτρης Μισλής, ερευνητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης που μελετά εξωπλανήτες. «Ομως, λόγω των ηφαιστείων που βρίσκονται στην επιφάνεια της Αφροδίτης, το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι τόσο έντονο, που η θερμοκρασία δεν ευνοεί τη ζωή», εξηγεί ο κ. Μισλής. «Δεν ανακαλύφθηκε μόνο ένας πλανήτης, αλλά ένα ολόκληρο πλανητικό σύστημα», συμπληρώνει ο δρ Μπορούκι. Οπως περιγράφουν οι επιστήμονες, 490 έτη φωτός μακριά βρίσκεται το αστέρι Κέπλερ-186, γύρω από το οποίο περιστρέφονται πέντε πλανήτες, ένας εκ των οποίων, ο Κέπλερ-186f, βρίσκεται μέσα «στη ζώνη βιωσιμότητας». Η τεχνολογία που διαθέτει το τηλεσκόπιο Κέπλερ για να ανακαλύπτει εξωηλιακούς πλανήτες δεν στηρίζεται στην άμεση παρατήρηση των πλανητών, αλλά καταγράφει τη μείωση του φωτός των αστεριών όταν ένας πλανήτης διέρχεται από μπροστά τους. «Οπως όταν ένας άνθρωπος περνάει μπροστά από έναν προβολέα ελαττώνεται το φως του προβολέα, το ίδιο συμβαίνει και όταν ένας πλανήτης περνάει μπροστά από το αστέρι του», εξηγεί ο κ. Γιάννης Σειραδάκης, καθηγητής Αστρονομίας στο ΑΠΘ, που με την επιστημονική του ομάδα αναλύει επίσης δεδομένα από το τηλεσκόπιο Κέπλερ. «Οι διαφορές έντασης που προσπαθούμε όμως εμείς να ανιχνεύσουμε είναι ανάλογες με το πέρασμα ενός κουνουπιού μπροστά από τον προβολέα», προσθέτει ο κ.Σειραδάκης. Με αυτό τον μηχανισμό το τηλεσκόπιο Κέπλερ μπορεί να ανακαλύψει πλανήτες, να μετρήσει το μέγεθός τους, τις τροχιές τους και σε κάποιες περιπτώσεις τη μάζα τους. Και ενώ το Κέπλερ έχει ήδη καταγράψει πάνω από 4.000 «υποψήφιους» πλανήτες, στόχος των ερευνητών είναι να εντοπίσουν τον πλανήτη που θα έχει ίδιο περίπου μέγεθος με τη Γη, να βρίσκεται στη ζώνη βιωσιμότητας του αστεριού του και το αστέρι του να μοιάζει με τον Ηλιο. Το αστέρι Κέπλερ-186, όμως, που χαρακτηρίζεται ως τύπου Μ, είναι πολύ πιο μικρό και πιο ψυχρό από τον Ηλιο, με αποτέλεσμα ένα έτος του πλανήτη Κέπλερ-186f να διαρκεί μόλις 130 ημέρες. «Είναι δύσκολο να βρεις μικρούς πλανήτες γύρω από μεγάλα αστέρια, γιατί ο χρόνος περιφοράς τους είναι μεγάλος», λέει ο δρ Μπορούκι, εξηγώντας ότι στην περίπτωση μικρών πλανητών, για να είναι σίγουροι οι επιστήμονες ότι αυτό που βλέπουν είναι πράγματι ένας πλανήτης, χρειάζεται να παρατηρήσουν πάνω από τρεις περιφορές του γύρω από το αστέρι. Και αν μιλάμε για έναν πλανήτη στο μέγεθος της Γης, αυτό προϋποθέτει παρατηρήσεις τουλάχιστον τριών χρόνων. «Είναι πιο εύκολο να δεις μικρούς πλανήτες γύρω από μικρά αστέρια ή μεγάλους πλανήτες γύρω από μεγάλα αστέρια», τονίζει ο δρ Μπορούκι προσθέτοντας ότι οι μεγάλοι πλανήτες είναι πιο ευδιάκριτοι, οπότε ακόμα και μία ή δύο περιφορές γύρω από το αστέρι τους είναι αρκετές. Οι αστέρες τύπου Μ αποτελούν πάνω από το 70% των αστέρων του γαλαξία μας. «Το ότι βρέθηκε αυτός ο πλανήτης σε ένα αστέρι τύπου Μ είναι μεγάλης σημασίας. Πριν από τον Κέπλερ θεωρούσαμε αδύνατο να υπάρχουν ζώνες βιωσιμότητας γύρω από τέτοιους μικρούς και ψυχρούς αστέρες», λέει κ. ο Σειραδάκης. Ακόμα μία παρατήρηση φυτεύει πιο βαθιά τον σπόρο της αμφιβολίας. «Αν στεκόμασταν πάνω στον πλανήτη και κοιτούσαμε το αστέρι του, θα το βλέπαμε 30% μεγαλύτερο σε σύγκριση με το πώς βλέπουμε τον Ηλιο από τη Γη», λέει η κ. Κουιντάνα. Το γεγονός ότι η απόσταση μεταξύ του πλανήτη και του αστεριού είναι αρκετά μικρή, πιο μικρή από την απόσταση Γης – Ηλιου, σημαίνει ότι οι παλιρροιογόνες δυνάμεις που ασκεί το αστέρι στον πλανήτη μπορεί να είναι τόσο έντονες, που να κατάφεραν να «κλειδώσουν» τον πλανήτη στο βαρυτικό πεδίο του αστεριού. «Κάτι ανάλογο συμβαίνει μεταξύ Γης και Σελήνης», συμπληρώνει ο κ. Μισλής, εξηγώντας ότι η Σελήνη έχει «κλειδώσει» στο βαρυτικό πεδίο της Γης και ως εκ τούτου μας «δείχνει» μόνο τη μία της πλευρά. Αν πράγματι μόνο το ένα ημισφαίριο του πλανήτη Κέπλερ-186f «κοιτάει» το αστέρι, οι διαφορές θερμοκρασίας και πίεσης πάνω στον πλανήτη θα είναι τεράστιες, αφού το ένα ημισφαίριο θα έχει πάντα μέρα, ενώ το άλλο πάντα νύχτα. «Κάτι τέτοιο δεν ευνοεί τη ζωή», εξηγεί ο κ. Μισλής. Παρ’ όλα αυτά, η κ. Κουιντάνα και οι συνάδελφοί της ισχυρίζονται ότι ο Κέπλερ-186f και το αστέρι του βρίσκονται σε αρκετή απόσταση μεταξύ τους ώστε ο πλανήτης αυτός να μην έχει τη μοίρα της Σελήνης. Ο Κέπλερ-186f βρίσκεται όμως εκατοντάδες έτη φωτός μακριά, με αποτέλεσμα οι επιστήμονες να μην μπορούν ακόμη να δώσουν απαντήσεις σχετικά με τις συνθήκες που επικρατούν σε αυτόν. «Μας πήρε πάνω από 2.000 χρόνια για να δώσουμε απάντηση στο ερώτημα των αρχαίων, αν υπάρχουν πλανήτες γύρω από άλλα αστέρια», λέει ο δρ Μπορούκι. «Πιστεύω ότι θα χρειαστεί να περιμένουμε μόλις άλλα 15 χρόνια μέχρι να είμαστε σε θέση να δούμε τις ατμόσφαιρες αυτών των πλανητών», προσθέτει. Αυτό το στοίχημα έχει θέσει τα τελευταία 50 χρόνια το SETI Institute (Search for Extraterrestrial Intelligence) στην Καλιφόρνια, το οποίο ψάχνει για ραδιοσήματα από κάποιον άλλο προηγμένο τεχνολογικά πολιτισμό. «Ενώ μέχρι πρόσφατα τα τηλεσκόπια του SETI έψαχναν στα τυφλά, σήμερα το SETI στοχεύει τις έρευνές του στα αστέρια που έχει εντοπίσει το Κέπλερ και συγκεκριμένα σε αυτά που ξέρουμε ότι έχουν βραχώδεις πλανήτες και βρίσκονται μέσα σε ζώνες βιωσιμότητας», λέει η καθηγήτρια Σίγκερ. «Υπάρχει ένα ολόκληρο μέλλον εκεί έξω και αυτό είναι μόνο η αρχή», προσθέτει. Στο «κυνήγι» πλανητών το εξελιγμένο TESS Πέντε χρόνια πέρασαν από την τελευταία φορά που μίλησα με τη Σάρα Σίγκερ, καθηγήτρια Πλανητικής Επιστήμης και Φυσικής στο Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) των ΗΠΑ. Ηταν 6 Μαρτίου 2009, η ημέρα που το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ εκτοξευόταν από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα και παρότι ο θόρυβος από τις προωθητικές μηχανές του διαστημόπλοιου κάλυπτε τη φωνή της, ο ενθουσιασμός της δεν μπορούσε να κρυφτεί. Την περασμένη εβδομάδα, καθισμένη στο γραφείο της στο ΜΙΤ, όπου συνεχίζει την έρευνά της πάνω στους εξωηλιακούς πλανήτες, φτιάχνοντας υπολογιστικά μοντέλα για τη μελέτη της ατμόσφαιράς τους, ακούγεται και πάλι ενθουσιασμένη. «Η έρευνα που δημοσιεύθηκε σήμερα έρχεται να προσθέσει στη μεγάλη εικόνα ότι οι μικροί πλανήτες σε ζώνες βιωσιμότητας δεν είναι σπάνιοι στον γαλαξία μας», λέει η Σίγκερ. «Γνωρίζοντας ότι υπάρχουν αρκετοί τέτοιοι πλανήτες μάς δίνεται το πράσινο φως να προχωρήσουμε με τις έρευνές μας», προσθέτει. Στο μέλλον ελπίζει ότι οι επιστήμονες θα καταφέρουν να εντοπίσουν μικρούς βραχώδεις πλανήτες στη ζώνη βιωσιμότητας των αστεριών τους, να εξετάσουν την ατμόσφαιρά τους, να μελετήσουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και να ψάξουν για νερό. «Ετσι όλα τα παραπάνω θα πάψουν να αποτελούν μια θεωρητική συζήτηση», λέει η ίδια. «Απώτερος στόχος μας είναι να δούμε αν ένας πλανήτης στη ζώνη βιωσιμότητας είναι πράγματι ικανός να έχει ζωή». Αυτή τη στιγμή η Σίγκερ έχει εναποθέσει τις ελπίδες της σε τρεις νέες διαστημικές αποστολές. Η πρώτη αποστολή, το TESS (Transiting Extrasolar Survey Satellite), που κατασκευάζεται στο ΜΙΤ, είναι ένα εξελιγμένο Κέπλερ. Αναμένεται να ξεκινήσει το «κυνήγι» πλανητών το 2017 και στόχος του είναι να εντοπίσει μικρούς πλανήτες που περιφέρονται γύρω από μικρά αστέρια, όχι όμως πολύ μακριά από τη Γη. Η εγγύτητα στη Γη θα εξυπηρετήσει τους σκοπούς της διεθνούς διαστημικής αποστολής James Webb Space Telescope, ενός διαστημικού τηλεσκοπίου που θα ξεκινήσει τις έρευνές του το 2018, κάνοντας μετρήσεις στους πλανήτες που θα ανακαλύψει το TESS για να διαπιστώσει τη σύσταση της ατμόσφαιρας που τους περιβάλλει. Η τρίτη αποστολή, η οποία βρίσκεται ακόμα στα χαρτιά, υπόσχεται ακόμα περισσότερα. «Για να εντοπίσουμε πλανήτες με τη μέθοδο του τηλεσκοπίου Κέπλερ, χρειάζεται αυτοί να περάσουν μπροστά από το αστέρι τους», εξηγεί η Σίγκερ. Με το Starshade, όπως ονομάζεται η μελλοντική αυτή φουτουριστική αποστολή, οι επιστήμονες σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν ένα επίπεδο πάνελ διαμέτρου 30 μέτρων σε σχήμα λουλουδιού για να μπλοκάρουν το φως του αστεριού και έτσι ένα τηλεσκόπιο που θα πετάει κάποιες δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά να μπορεί να καταγράψει άμεσα την ατμόσφαιρα του πλανήτη, και όχι τη μεταβολή που αυτή προκαλεί στο φως του αστεριού. http://physicsgg.me/2014/04/27/%ce%b7-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b6%ce%ae%cf%84%ce%b7%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b3%ce%b7%cf%82-2-0-%cf%83%cf%85%ce%bd%ce%b5%cf%87%ce%af%ce%b6%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b9/ Οι εξωπλανήτες που ανακάλυψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler: Πατήστε ΕΔΩ http://www.nytimes.com/interactive/science/space/keplers-tally-of-planets.html?ref=space Τι είναι η ζώνη βιωσιμότητας Η ζώνη βιωσιμότητας είναι η περιοχή γύρω από ένα αστέρι στην οποία επικρατούν συνθήκες που θα επέτρεπαν την παρουσία νερού σε υγρή μορφή πάνω στην επιφάνεια ενός πλανήτη. Η Γη, για παράδειγμα, βρίσκεται μέσα στη ζώνη βιωσιμότητας του Ηλιου. Επειδή όμως το κλίμα ενός πλανήτη με λεπτή ατμόσφαιρα διαμορφώνεται από την εξωτερική ενέργεια που «στέλνει» το αστέρι του, η εμβέλεια της ζώνης βιωσιμότητας ενός αστεριού εξαρτάται από το μέγεθος του αστεριού. Μικρά αστέρια έχουν μικρότερες ζώνες βιωσιμότητας, σε σύγκριση με μεγαλύτερα αστέρια, όπως για παράδειγμα ο Ηλιος. Το γεγονός ότι η ζωή πάνω στη Γη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την παρουσία νερού σε υγρή μορφή, η θερμοκρασία της επιφάνειας ενός πλανήτη λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στην αναζήτηση πλανητών με ζωή. Το ότι ένας πλανήτης όμως βρίσκεται μέσα σε ζώνη βιωσιμότητας δεν συνεπάγεται ότι έχει ή μπορεί να αναπτύξει ζωή. * H κ. Sara Seager είναι καθηγήτρια Πλανητικής Επιστήμης και Φυσικής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης των ΗΠΑ και η έρευνά της εστιάζεται στη μελέτη της ατμόσφαιρας πλανητών εκτός του ηλιακού μας συστήματος. http://www.kathimerini.gr/764416/article/epikairothta/episthmh/ti-einai-h-zwnh-viwsimothtas

Tο μυστήριο του υπέρλαμπρου σουπερνόβα PS1-10afx Την εντυπωσιακή φωτεινότητα μακρινού άστρου σουπερνόβα ερμήνευσαν επιστήμονες, αποδίδοντάς τη σε σπάνιο οπτικό φαινόμενο. Σύμφωνα με δημοσίευση επιστημονικής ομάδας του Πανεπιστημίου του Τόκιο στο τελευταίο τεύχος της επιθεώρησης Science, http://www.sciencemag.org/content/344/6182/396 η φωτεινότητα του σουπερνόβα PS1-10afx είναι τέτοια, λόγω της μεγέθυνσης που υφίσταται η εικόνα του από κοντινό του γαλαξία. Το PS1-10afx εμφανίζεται έτσι στα ραδιοτηλεσκόπια 100 δισεκατομμύρια φορές φωτεινότερο από τον Ηλιο μας. Το σουπερνόβα αυτό εντοπίσθηκε για πρώτο φορά το 2010, ενώ η μεγάλη του φωτεινότητα -30 φορές μεγαλύτερη από κάθε άλλου αστρικού σώματος της κατηγορίας του- έκανε τους αστρονόμους να υποθέσουν ότι βρίσκονταν μπροστά σε εντελώς νέο είδος αστρικής έκρηξης. «Το PS1-10afx ήταν εντελώς διαφορετικό. Το σουπερνόβα αναπτυσσόταν με μοναδική ταχύτητα, ο γαλαξίας-οικοδεσπότης του είναι και αυτός υπερβολικά μεγάλος, ενώ το χρώμα του ήταν ασυνήθιστα κοκκινωπό», λέει ο δρ Ρόμπερτ Κουίνμπι, του Πανεπιστημίου του Τόκιο. Η επιστημονική ομάδα του ιαπωνικού πανεπιστημίου, όμως, είχε την έμπνευση να υποθέσει ότι το PS1-10afx είναι ένα συνηθισμένο σουπερνόβα Τύπου Ιa, το είδωλο του οποίου υφίσταται μεγέθυνση εξαιτίας της ύπαρξης γιγάντιου αντικειμένου σε μικρή απόσταση. Το αστρικό αντικείμενο αυτό, υπεύθυνο για την οφθαλμαπάτη, πιθανολογείται ότι είναι μαύρη τρύπα. Παρότι το σουπερνόβα PS1-10afx έχει πια σβήσει, ο αστρικός μεγεθυντικός φακός παραμένει στη θέση του. Για να το εντοπίσουν, οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Τόκιο αξιοποίησαν εικόνες του ραδιοτηλεσκοπίου Keck στη Χαβάη, από παρατηρήσεις του γαλαξία-οικοδεσπότη του PS1-10afx. «Παρατηρώντας το φάσμα συχνοτήτων, μπορούσαμε να δούμε ότι το φως προέρχεται από δύο διαφορετικές πηγές. Αυτό αποδεικνύει ότι μπροστά στο σουπερνόβα βρίσκεται άλλος, αόρατος σε εμάς, γαλαξίας. Η μεγάλη φωτεινότητα του PS1-10afx παρεμπόδιζε την παρατήρηση του “κρυφού” γαλαξία», λέει ο δρ Κουίνμπι. Παρότι ο γαλαξίας- μεγεθυντικός φακός βρίσκεται μπροστά στο PS1-10afx, η εικόνα του χανόταν μπροστά στην ακτινοβολία του σουπερνόβα. Η έκρηξη του PS1-10afx, που το κατέστησε σουπερνόβα, σημειώθηκε πριν από ένα δισεκατομμύριο χρόνια, ενώ η μελέτη της επιστημονικής ομάδας του Τόκιο μπορεί να προσφέρει στους αστρονόμους νέο εργαλείο για τη μέτρηση της διαστολής του σύμπαντος. Παρότι η μέθοδος αυτή δεν μπορεί να αξιοποιηθεί για το σουπερνόβα PS1-10afx, καθώς το συγκεκριμένο αστρικό σώμα χάνει σταδιακά τη φωτεινότητά του, οι επιστήμονες γνωρίζουν πλέον πού να ψάξουν. «Η ανακάλυψή μας ενισχύει τη θεωρία που θέλει εκατοντάδες σουπερνόβα να υφίστανται την ίδια βαρυτική οπτική μεγέθυνση λόγω κοντινών αστρικών σωμάτων, όπως συμβαίνει και με το PS1-10afx. Η μέθοδός μας μπορεί πλέον να εφαρμοσθεί σε μελλοντικές ερευνητικές προσπάθειες και να οδηγήσει σε καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών διαστολής του σύμπαντος», λέει ο καθηγητής Μασαμόνε Ογκούρι, του Πανεπιστημίου του Τόκιο. http://physicsgg.me/2014/04/26/t%ce%bf-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%ae%cf%81%ce%b9%ce%bf-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%85%cf%80%ce%ad%cf%81%ce%bb%ce%b1%ce%bc%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%85-%cf%83%ce%bf%cf%85%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%bd%cf%8c%ce%b2/

Ταξιδιωτικός οδηγός για το ηλιακό μας σύστημα Τι θα πρέπει να γνωρίζει ένας ταξιδιώτης του Διαστήματος που θα ήθελε να «γυρίσει» την κοσμική μας γειτονιά; Ξενάγηση για μικρούς αλλά και μεγάλους εξερευνητές από τον αστροφυσικό και βραβευμένο συγγραφέα Κριστόφ Γκαλφάρ. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=588104

Ο πρώτος πύραυλος που επιστρέφει μετά την εκτόξευση. Η εταιρεία SpaceX που έχει αναλάβει τις αποστολές ανεφοδιασμού στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό παρουσίασε το θεαματικό βίντεο από την πρώτη δοκιμή ενός πυραύλου που προσγειώνεται κάθετα μετά την εκτόξευσή του. Οι επαναχρησιμοποιούμενοι πύραυλοι θα έριχναν δραστικά το κόστος των διαστημικών επιχειρήσεων, λέει ο δισεκατομμυριούχος ιδρυτής της SpaceX Έλον Μασκ. Το βίντεο δείχνει το κατώτερο στάδιο του πυραύλου Falcon 9 Reusable, μια επαναχρησιμοποιούμενη βερσιόν του πυραύλου Falcon 9 που ανεφοδιάζει τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Ο πύραυλος ανεβαίνει σε ύψος 250 μέτρων, μένει για λίγο μετέωρος και κατεβαίνει κατακόρυφα μέχρι να αγγίξουν την πλατφόρμα προσγείωσης τα τέσσερα σκέλη προσγείωσης. Η δοκιμή βιντεοσκοπήθηκε με drone, ανέφερε στο Twitter ο Έλον Μασκ, ο οποίος εκτός από τη SpaceX είχε ιδρύσει και την εταιρεία ηλεκτρονικών πληρωμών PayPal και την εταιρεία ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla Motors. To βίντεο της δοκιμής αναρτήθηκε τη Μεγάλη Παρασκευή, την ημέρα που η SpaceX εκτόξευε ένα ακόμα φορτίο προς τον ISS. Η εκτόξευση αξιοποιήθηκε για τη δοκιμή της τεχνολογίας προσεδάφισης στην πράξη: μετά την άνοδο στο επιθυμητό ύψος και την απελευθέρωση του ανώτερου σταδίου με το φορτίο, το κατώτερο τμήμα του πυραύλου Falcon 9 κατέβηκε κατακόρυφα και έπεσε για λόγους ασφάλειας στον Ειρηνικό. Το κατώτερο τμήμα του Falcon 9 που χρησιμοποιήθηκε για την τελευταία αποστολή στον ISS. Τα σκέλη προσεδάφισης βρίσκονται μέσα στις τριγωνικές θυρίδες (Πηγή: SpaceX) Λόγω της θαλασσοταραχής, η περισυλλογή του πυραύλου δεν ήταν δυνατή. Τα δεδομένα τηλεμετρίας έδειξαν ωστόσο ότι τα σκέλη προσεδάφισης άνοιξαν και ο πύραυλος έπεσε κάθετα στο νερό. Ο Έλον Μασκ έχει δηλώσει ότι μέχρι το τέλος του έτους οι πύραυλοι Falcon 9 θα μπορούν να επιστρέφουν στην εξέδρα εκτόξευσης, αντί να χάνονται στον ωκεανό όπως συμβαίνει σήμερα. Οι εκτοξεύσεις του Falcon 9 κοστίζουν σήμερα 50 έως 60 εκατομμύρια δολάρια, όπως όμως είχε δηλώσει ο Μασκ το 2011 η τεχνολογία επαναχρησιμοποιούμενων πυραύλων θα περιόριζε την τιμή στα 50.000 δολάρια. Η κάψουλα Dragon που εκτοξεύτηκε τη Μ.Παρασκευή με τον πύραυλο Falcon 9, φορτωμένη με περίπου δύο τόνους προμηθειών και εξοπλισμού, προσδέθηκε με επιτυχία την Κυριακή του Πάσχα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231312856

Έκθεση: Η κατάκτηση του Διαστήματος, Θα ήθελες να δεις μια έκθεση φανταστική, αλλά όχι επιστημονικής φαντασίας; Επισκέψου την «Κατάκτηση του Διαστήματος» στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» του ΙΜΕ. Η έκθεση μας ταξιδεύει σε όλα τα σημαντικά βήματα του άνθρωπου στο Διάστημα, αλλά εστιάζει και στη διαστημική εξερεύνηση τα επόμενα 50-100 xρόνια. Θα «επισκεφτούμε» τη Σελήνη, αστεροειδείς και δορυφόρους, αλλά κυρίως θα γνωρίσουμε τον Άρη, τον πλανήτη με τις μεγαλύτερες πιθανότητες να μας φιλοξενήσει μελλοντικά. Θα δούμε μοντέλα με αστροναύτες να τρώνε, να κοιμούνται και να ασκούνται κατά το πολύμηνο ταξίδι τους στον Άρη, θα «μπούμε» σε τροχιά γύρω του με έναν προσομοιωτή πτήσης, θα υποβληθούμε σε τεστ για να δούμε αν είμαστε ικανοί για ένα τέτοιο ταξίδι και θα φωτογραφηθούμε με διαστημική στολή. ! Η έκθεση «Η κατάκτηση του Διαστήματος» έρχεται από το Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης σε συνεργασία με το Μουσείο Επιστήμης, Τεχνολογίας και Διαστήματος του Ισραήλ. Συμμετέχει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών με οπτικο-ακουστικό υλικό, διαλέξεις και παρατήρηση του νυχτερινού ουρανού. Διαστημικό ρόβερ Το 2004 δύο οχήματα ρόβερ της ΝΑΣΑ προσγειώθηκαν στον Άρη. Εξοπλισμένα με κάμερες και επιστημονικές συσκευές, τα ρόβερ, ανακάλυψαν πράματα και θάματα για τον κόκκινο πλανήτη. Όπως το ότι κάποτε είχε νερό σε υγρή μορφή! Διαδραστικό τραπέζι Κι αν δε μας αρέσει η κρύα επιφάνεια του Άρη; Αγγίζοντας ένα τραπέζι αφής, «μπορούμε» να τον μετατρέψουμε σε «γήινο» πλανήτη, δημιουργώντας συνθήκες ατμόσφαιρας, με τη σύγκρουση αστεροειδών, την απελευθέρωση διοξειδίου του άνθρακα, και στη συνέχεια μορφές ζωής, όπως φύκια και φυτά. Τηλεσκόπιο Ηubble Το τηλεσκόπιο Ηubble αιωρείται στο Διάστημα. Στην έκθεση βλέπουμε μια πολύ σημαντική στιγμή, όταν το 2009 ο αστροναύτης John Grunsfeld εγκατέστησε επάνω του μια εξελιγμένη φωτογραφική μηχανή, η οποία καταγράφει τις περισσότερες από τις υπέροχες εικόνες που παίρνουμε από το Διάστημα. «Επιστροφή στη Σελήνη... για πάντα!» Η «Θόλος», το Θέατρο Εικονικής Πραγματικότητας του «Ελληνικού Κόσμου», μαζί με 120 πλανητάρια σε όλο τον κόσμο, προβάλλει την ψηφιακή ταινία «Επιστροφή στη Σελήνη... για πάντα!» του Βραβείου Google Lunar X, του μεγαλύτερου παγκόσμιου διαγωνισμού. Στο διαγωνισμό, ομάδες πολιτών από όλο τον κόσμο –ανάμεσά τους και σχολεία- ανταγωνίζονται για την αποστολή ενός διαστημικού ρομπότ στη Σελήνη, με κίνητρο το μεγαλύτερο βραβείο στην ιστορία: 30 εκατομμύρια δολάρια! Για να κερδίσει μια ομάδα, θα πρέπει να προσεληνώσει το ρομποτικό διαστημόπλοιο, να το κινήσει για 500 μέτρα και να στείλει εικόνα στη Γη. Ποιος θα κερδίσει το Google Lunar XPRIZE; Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος», Πειραιώς 254, Ταύρος, τηλ. 212-2540000 Ημέρες και ώρες λειτουργίας: Δευτέρα-Πέμπτη: 9 π.μ.-1 μ.μ., Παρασκευή 9 π.μ.-8 μ.μ., Σάββατο 11 π.μ.-4 μ.μ., Κυριακή 10 π.μ.-6 μ.μ. http://www.kathimerini.gr/762943/article/ereynhtes/stoys-ereynhtes/ek8esh-h-katakthsh--toy-diasthmatos

Τομ Υψηλάντης: η ανακάλυψη του αντιπρωτονίου. Η προσωπική ιστορία (1928 – 2000) του Τομ Υψηλάντη [Tom (Athanasius) Ypsilantis] στην πραγματικότητα ταυτίζεται με την ιστορία της εξέλιξης της σωματιδιακής φυσικής ή τουλάχιστον με ένα μέρος της. Γεννήθηκε στο Σολτ Λέικ Σίτυ και ήταν απόγονος του Αλέξανδρου Υψηλάντη, ήρωα της ελληνικής επανάστασης του 1821. Οι γονείς του, ο Ιωάννης Υψηλάντης και η Ευγενία Τζερεφού είχαν μεταναστεύσει στην Αμερική από την Ελλάδα το 1924 όπου απέκτησαν τρία παιδιά, τη Μαρία, τον Τομ και τον Τζον. Έχασε τον πατέρα σε ηλικία μόλις 2,5 ετών από χτύπημα κεραυνού και την ανατροφή των παιδιών ανέλαβε η μητέρα του μέσα από τεράστιες δυσκολίες. Ο Τομ ήταν εξαιρετικός μαθητής στο σχολείο και καλός αθλητής. Απέκτησε το πτυχίο του χημικού από το πανεπιστήμιο της Γιούτα το 1949. O Υψηλάντης μπήκε στο Berkeley ως μεταπτυχιακός φοιτητής το 1949. Ενώ οι περισσότεροι φοιτητές τα δυο πρώτα χρόνια ξόδευαν τον περισσότερο χρόνο τους στην παρακολούθηση των μαθημάτων και τις αντίστοιχες εξετάσεις τους, ο Υψηλάντης βρήκε τον χρόνο για να ασχοληθεί και με την έρευνα δημοσιεύοντας τις πρώτες εργασίες του [η πρώτη δημοσίευσή του έχει τίτλο: «Consistency of Nuclear Radii of Even-Even Nuclei form Alpha Decay Theory», Ι. Perlman and T.J. Ypsilantis, Physical Review79, 30–34 (1950)]. To 1952 o Yψηλάντης εντάχθηκε στην ερευνητική ομάδα του καθηγητή Emilio Segre, στην οποία ανήκαν επίσης ο καθηγητής Οwen Chamberlain και ο Dr. Clyde Wiegand. Κεντρικό ζήτημα της έρευνάς τους εκείνη την εποχή ήταν η αλληλεπίδραση νουκλεονίου – νουκλεονίου. Το 1953 και ενώ οι Segré και Chamberlain βρίσκονταν σε ένα συνέδριο στην Ανατολική Ακτή , ο Υψηλάντης και ο Clyde Wiegand προσπαθούσαν να πετύχουν την πόλωση των πρωτονίων. Ο Segré αναφέρει χαρακτηριστικά στην αυτοβιογραφία του: Ο Clyde Wiegand και μερικοί από τους φοιτητές μου συνέχισαν τα πειράματα μας στο Berkeley. Μεταξύ των φοιτητών ήταν ο Toμ Υψηλάντης, ο οποίος είχε σπουδάσει χημεία, αλλά είχε έρθει πρόσφατα σε μένα, γιατί ήθελε να στραφεί προς τη φυσική. Σύντομα διαπίστωσα τις αρετές του και την σπάνια επιστημονική του ικανότητα. Κατά τη διάρκεια της απουσίας μου οι Toμ και Clyde πέτυχαν την πόλωση της δέσμης πρωτονίων στο συγχροκύκλοτρο. Η μέθοδος αυτή δεν ήταν νέα, είχε προβλεφθεί θεωρητικά και αποδείχθηκε πειραματικά στο Ρότσεστερ, στη Νέα Υόρκη, αλλά ο Υψηλάντης κατόρθωσε να επιτύχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα και άρχισε την εκμετάλλευση των πολωμένων πρωτονίων, ανοίγοντας νέες δυνατότητες στην μελέτη των συγκρούσεων νουκλεονίων – νουκλεονίων. Η επιτυχία ήταν γεγονός και το πνεύμα της πρωτοβουλίας του Υψηλάντη με εντυπωσίασε, ώστε πρότεινα μια θέση για αυτόν. Ήταν ένας από τους πιο ελπιδοφόρους νέους φυσικούς στο Μπέρκλεϊ , όπου συνέχισε να κάνει εξαιρετική δουλειά για αρκετά χρόνια. Για τα επόμενα πέντε χρόνια, τα πειράματα σκέδασης που ξεκίνησαν από τον Toμ έγιναν ένα πραγματικό εργοστάσιο διδακτορικών διατριβών και δημοσιεύσεων [συμπεριλαμβανομένης και της δικής του διδακτορικής διατριβής με τίτλο: «Experiments on Polarization in Nucleon–Nucleon Scattering at 310 MeV» (June1955)]. Ο Segre κατά την επίσκεψή του στο Σικάγο στις αρχές του 1954 ανέφερε στον Fermi σχετικά με τις υψηλές ασυμμετρίες που παρατηρήθηκαν από τον Υψηλάντη στη σκέδαση πολωμένων πρωτονίων από σύνθετους πυρήνες. O Fermi στη συνέχεια πρότεινε ένα οπτικό μοντέλο για την σκέδαση νουκλεονίου – πυρήνα για να εξηγήσει αυτά τα αποτελέσματα. Και αυτή ήταν η τελευταία συμβολή του Fermi στην φυσική. Το αντιπρωτόνιο είχε προβλεφθεί από τον Dirac το 1934 και μέχρι το 1955 – όταν πραγματοποιήθηκε η ανίχνευσή του χωρίς καμιά αμφιβολία – οι φυσικοί ήταν βέβαιοι ότι υπήρχε και μάλιστα κάποιοι ερευνητές ανέφεραν την παρατήρησή του. Για παράδειγμα, το 1946, κάποιοι σοβιετικοί φυσικοί ισχυρίστηκαν ότι είχαν ανιχνεύσει το αντιπρωτόνιο στην κοσμική ακτινοβολία, αλλά όπως και άλλοι παρόμοιοι ισχυρισμοί που προβλήθηκαν πριν από το 1955 δεν έγιναν αποδεκτοί. Το 1954 ο επιταχυντής Bevatron του Εργαστηρίου του Berkeley είχε σχεδόν ολοκληρωθεί και διάφορες ερευνητικές ομάδες ενδιαφέρονταν για τη χρήση του, με σκοπό την ανίχνευση των αντιπρωτονίων. Υπήρχε μια αίσθηση ανταγωνισμού μεταξύ των ομάδων αυτών και μια ασυνήθιστη αίσθηση μυστικότητας έκανε την εμφάνισή της. Το όνομά του επιταχυντή προερχόταν από το BeV (Βillion electron Volts) και έμελε να είναι ο επιταχυντής στον οποίο θα ανιχνευόταν για πρώτη φορά το αντιπρωτόνιο, από τους Owen Chamberlain, Emilio Segre, Clyde Wiegand και τον Τομ Υψηλάντη. Για να παραχθούν αντιπρωτόνια σε συγκρούσεις πρωτονίων με την ύλη η ενέργεια των πρωτονίων έπρεπε να ανέρχεται τουλάχιστον στα 5,6 GeV. Η μέγιστη ενέργεια που μπορούσε να επιτευχθεί το 1954 στο Bevatron έφτανε στα 6,2 GeV, και ήταν αρκετά μεγαλύτερη από την ενέργεια κατωφλίου. Παρότι το Bevatron ήταν ιδανικό για την παραγωγή αντιπρωτονίων, δεν είχε κατασκευαστεί γι’ αυτό το σκοπό, και μόλις το 1955 χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή του συγκεκριμένου σωματιδίου. Ο Toμ, αν και ακόμα ήταν φοιτητής, εντάχθηκε στην ομάδα των Segre , Chamberlain και Wiegand κάνοντας σχέδια για αυτό το πείραμα. Η ομάδα αυτή ήταν ένα ισχυρό μίγμα ταλέντων. Με την χρήση τεχνικών time-of-flight και απαριθμητές Cherenkov προσπαθούσαν να ταυτοποιήσουν τα σπάνια αντιπρωτόνια ανάμεσα στα άφθονα πιόνια. Μία από τις κύριες συνεισφορές του Υψηλάντη, ήταν να σχεδιάσει και στη συνέχεια ελέγξει τους τετραπολικούς και διπολικούς μαγνήτες που χρησιμοποιήθηκαν σ’ αυτό το πείραμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μαγνήτες εστίασης για την δημιουργία δεσμών φορτισμένων σωματιδίων είχαν αναπτυχθεί μόλις λίγα χρόνια νωρίτερα από τους Courant και Snyder στο Brookhaven και ότι η δέσμη που χρησιμοποιήθηκε στο πείραμα αυτό ήταν μια από τις πρώτες δευτερεύουσες δέσμες σωματιδίων που είχαν επιτευχθεί μέχρι τότε. Το πείραμα ξεκίνησε το φθινόπωρο του 1955 και από τις αρχές Οκτωβρίου τα αντιπρωτόνια είχαν ξεκάθαρα ανιχνευθεί. Οι σπινθηριστές και απαριθμητές Cherenkov που χρησιμοποιούσαν έδειξαν 60 υποψήφια γεγονότα για την ταυτοποίηση του αντιπρωτονίου. Οι συνεισφορά του Υψηλάντη σε αυτό το πείραμα ήταν πολύ σημαντική (όπως και του Wiegand), και ήταν άδικο που δεν συμπεριλήφθηκαν στο βραβείο Νόμπελ φυσικής το 1959, το οποίο απονεμήθηκε στους Segré και Chamberlain για την «ανακάλυψη του αντιπρωτονίου». Η ανακάλυψη του αντιπρωτονίου καθιέρωσε τον Υψηλάντη ως ένα από τα λαμπρότερα νέα αστέρια στο πεδίο της φυσικής των στοιχειωδών σωματιδίων και το 1956 έγινε καθηγητής στο τμήμα Φυσικής του Berkeley. Αργότερα, η επιστημονική του συνεισφορά συνεχίστηκε στην Ευρώπη και στο CERN. Μεταξύ άλλων πρότεινε την τεχνική ανίχνευσης που αργότερα ονομάστηκε Ring-Imaging CHerenkov (RICH) και εφαρμόστηκε στο πείραμα DELPHI στον LEP, ενώ είχε επίσης σημαντική συμβολή στο πείραμα LHCb. Το 1966-67 ο Υψηλάντης έκανε και ένα σύντομο πέρασμα από την Ελλάδα, όταν αποδέχθηκε πρόσκληση του τότε διευθυντή του Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής Δημόκριτος, Τ. Κανελλόπουλου, για να δημιουργήσει ένα ερευνητικό πρόγραμμα. Εκεί, εργάστηκε με Έλληνες φυσικούς για την κατασκευή ενός συστήματος ανάλυσης θαλάμου φυσαλίδων. Μάλιστα, κατάφερε να πείσει την τότε ελληνική κυβέρνηση για τη χρηματοδότηση αυτού του προγράμματος με το ποσό των 100.000 δολαρίων ανά έτος. Αυτή η ερευνητική ομάδα του Υψηλάντη συνεργάστηκε στη συνέχεια με τον Η. Muirhead στο Λίβερπουλ με σκοπό τη μελέτη των αλληλεπιδράσεων πρωτονίων στα 7 GeV. Στο σύντομο βίντεο που ακολουθεί ο Tομ Υψηλάντης αναφέρεται στην ανακάλυψη του αντιπρωτονίου: Στην φωτογραφία οι συγγραφείς του άρθρου για την ανακάλυψη του αντιπρωτονίου: Owen Chamberlain, Emilio Segre, Clyde Wiegand, Τομ Υψηλάντης (με τον Ε. Lofgren στο κέντρο) Ανακοίνωση στον χώρο του εργαστηρίου κατά την διάρκεια της εξέλιξης του πειράματος ανίχνευσης των αντιπρωτονίων. Αναφέρει την ανίχνευση 38 αρνητικά φορτισμένων σωματιδίων με μάζα 1840 φορές τη μάζα του ηλεκτρονίου. http://physicsgg.me/2014/04/16/%cf%84%ce%bf%ce%bc-%cf%85%cf%88%ce%b7%ce%bb%ce%ac%ce%bd%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b7-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%ac%ce%bb%cf%85%cf%88%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%cf%80%cf%81%cf%89/

«Διαβάζοντας» τον διαστημικό καιρό. Η Ευρώπη βυθίζεται στο σκοτάδι, τα κινητά τηλέφωνα σταματούν να λειτουργούν, τα GPS των αεροπλάνων χάνουν το σήμα τους, οι επιβάτες ενός αεροπλάνου που πετά πάνω από τον Βόρειο Πόλο δέχονται τεράστιες ποσότητες ακτινοβολίας, την ίδια στιγμή, ο ουρανός της Ελλάδας φωτίζεται από πολύχρωμες λάμψεις. Παρότι ακραία διαστημικά καιρικά φαινόμενα δεν έχουν «χτυπήσει» τη Γη τα τελευταία χρόνια, ένα τέτοιο καταστροφικό σενάριο δεν βρίσκεται στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Η μεγαλύτερη ηλιακή καταιγίδα καταγράφηκε το 1859 από τον αστρονόμο Ρίτσαρντ Κάρινγκτον και προκάλεσε ανάφλεξη στα καλώδια του τηλέγραφου ενώ, αυτό που συνηθίζουμε να αποκαλούμε, πολικό σέλας έγινε ορατό μέχρι το Μεξικό. «Υπάρχει 12% πιθανότητα να συμβεί ένα γεγονός όπως το φαινόμενο Κάρινγκτον μέσα στην επόμενη δεκαετία», αναφέρει ο αστροφυσικός Πιτ Ρίλεϊ σε δημοσίευσή του το 2012 στο επιστημονικό περιοδικό Space Weather. «Ενα τέτοιο φαινόμενο σήμερα θα προκαλούσε τεράστιες ζημιές σε δορυφόρους και γραμμές ηλεκτροδότησης» λέει στην «Κ» ο Βασίλης Αγγελόπουλος, καθηγητής Διαστημικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες και επικεφαλής δύο αποστολών της NASA που μελετούν το φαινόμενο του διαστημικού καιρού και συγκεκριμένα τις επιπτώσεις της ηλιακής δραστηριότητας στο μαγνητικό πεδίο της Γης. Οι θερμοκρασίες που επικρατούν στην ατμόσφαιρα του Ηλιου φτάνουν συνήθως 20.000 βαθμούς Κελσίου. Η μαγνητική όμως δραστηριότητα του Ηλιου καταφέρνει συχνά να ζεστάνει υπερβολικά κάποια σημεία της ατμόσφαιράς του, δημιουργώντας ηλιακές εκλάμψεις που φαίνονται από τη Γη σαν φωτεινές κηλίδες. Αυτή η θερμή πυκνή μάζα αερίων, η οποία αγγίζει το ένα εκατομμύριο βαθμούς Κελσίου, δεν μπορεί να συγκρατηθεί από την έλξη του βαρυτικού πεδίου του Ηλιου και δραπετεύει προς τους πλανήτες. Αν, για παράδειγμα, η επιφάνεια του Ηλιου ήταν νερό που βράζει, τα πυκνά αέρια, ή όπως ονομάζονται ηλιακός άνεμος, είναι οι υδρατμοί που δραπετεύουν από την κατσαρόλα. Ο ηλιακός άνεμος «χτυπώντας» τους γειτονικούς πλανήτες επηρεάζει το μαγνητικό τους πεδίο και προκαλεί το φαινόμενο του διαστημικού καιρού ή των ηλιακών καταιγίδων. Πριν από λίγες ημέρες, μια διεθνής ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Γιάροσλαβ Ντούντικ από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ της Βρετανίας, ανακοίνωσε ότι παρατήρησε για πρώτη φορά τον μηχανισμό δημιουργίας των ηλιακών εκλάμψεων, επιβεβαιώνοντας μια θεωρία που πρωτοδιατυπώθηκε πριν από περίπου 20 χρόνια. Πάνω σε αυτή τη θεωρία και σε συνδυασμό με μεταγενέστερους υπολογισμούς οι Γάλλοι συνάδελφοι του δρος Ντούντικ, είχαν ξεκινήσει από το 2006 να σχεδιάζουν τρισδιάστατα μοντέλα που αναπαριστούν ελικοειδείς σχηματισμούς μαγνητικών γραμμών στον Ηλιο, υπεύθυνους για τις εκρήξεις που συμβαίνουν στην επιφάνειά του. Και δεν έπεσαν έξω στις εκτιμήσεις τους. Όπως μόλις δημοσίευσαν οι επιστήμονες στο τεύχος του Απριλίου του επιστημονικού περιοδικού The Astrophysical Journal, μια ομάδα τεσσάρων τηλεσκοπίων της αποστολής Solar Dynamics Observatory της NASA που παράγει στερεοσκοπικές εικόνες υψηλής ανάλυσης κάθε 12 δευτερόλεπτα, κατέγραψε σε βίντεο μια μαγνητική δραστηριότητα του Ηλιου που κατέληξε σε έκρηξη έκτασης 35 φορές του μεγέθους της Γης, επιβεβαιώνοντας τα μοντέλα των Γάλλων επιστημόνων. «Γνωρίζοντας πλέον τη διαδικασία με την οποία εκλύεται αυτή η ενέργεια από τον Ηλιο, θα μας βοηθήσει να προβλέψουμε και την ποσότητα αυτής ενέργειας», λέει στην «Κ» ο επικεφαλής της έρευνας δρ Ντούντικ. «Οσο καλύτερα είναι αυτά τα μοντέλα με τόσο μεγαλύτερη ακρίβεια μπορούμε να προβλέψουμε την κατεύθυνση του ηλιακού ανέμου, την ταχύτητα με την οποία φεύγει από τον Ηλιο και αν τελικά θα χτυπήσει τη Γη», συμπληρώνει ο δρ Αγγελόπουλος. «Μου προκάλεσε μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι οι παρατηρήσεις των επιστημόνων του Κέιμπριτζ στον Ηλιο μοιάζουν τόσο πολύ με αυτά που πιστεύουμε ότι συμβαίνουν στη Γη ως αποτέλεσμα του ηλιακού ανέμου», λέει ο δρ Αγγελόπουλος, ο οποίος μελετά το φαινόμενο του διαστημικού καιρού μέσα στο γήινο μαγνητικό πεδίο, τη μαγνητόσφαιρα. Επικεφαλής των δίδυμων αποστολών της NASA «Θέμις» και «Αρτεμις», ενός στόλου δορυφόρων που μελετούν τον τρόπο που δημιουργούνται οι ηλιακές καταιγίδες στη μαγνητόσφαιρα της Γης, ο δρ Αγγελόπουλος έκανε πρόσφατα μια σημαντική ανακάλυψη. «Παρότι βλέπαμε την ύπαρξή της δεν γνωρίζαμε τι προκαλούσε αυτή τη μεγάλη έκλυση ενέργειας στη Γη», λέει ο δρ Αγγελόπουλος, ο οποίος πιστεύει ότι η απάντηση βρίσκεται στο φαινόμενο της μαγνητικής επανένωσης, κατά το οποίο τα δύο αντίθετα φορτισμένα μαγνητικά πεδία των πόλων συγκρούονται μεταξύ τους εκλύοντας μεγάλα ποσά ενέργειας. Ο ηλιακός άνεμος, όπως διαπερνά τη Γη, παρασύρει μαζί του και το μαγνητικό της πεδίο, με αποτέλεσμα αυτό να «ξεχειλώνει» κατά εκατομμύρια χιλιόμετρα παίρνοντας ένα σχήμα που μοιάζει με ανεμούριο. Στο σημείο λοιπόν που οι μαγνητικές γραμμές του μαγνητικού πεδίου καταφέρνουν τελικά να συναντηθούν απελευθερώνεται ενέργεια, η οποία προσκρούει στην ατμόσφαιρα της Γης δημιουργώντας το σέλας, αναφέρει ο δρ Αγγελόπουλος σε δημοσίευση της επιστημονικής του ομάδας τον περασμένο Σεπτέμβριο στο επιστημονικό περιοδικό Science. Παρά τις μακροχρόνιες προσπάθειες, οι δύο επιστημονικές ομάδες συμφωνούν ότι χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να καταφέρουν να προβλέψουν τον διαστημικό καιρό. «Από τη στιγμή που ο ηλιακός άνεμος φύγει από τον Ήλιο, και μέχρι να “χτυπήσει” τη Γη μας δίνεται μια προειδοποίηση έως και δύο ημερών για να προφυλαχθούμε από τις επιπτώσεις μιας γιγαντιαίας ηλιακής έκλαμψης», αναφέρει ο Πολ Μπέλαν, καθηγητής Εφαρμοσμένης Φυσικής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνια, σε σχετική ανακοίνωση του πανεπιστημίου. Σε αυτό το διάστημα οι δορυφόροι μπορούν να τεθούν σε κατάσταση ασφαλούς λειτουργίας (safe mode), να ειδοποιηθούν οι αστροναύτες του διαστημικού σταθμού ώστε να μην εξέλθουν από αυτόν, να αλλάξουν πορεία τα αεροπλάνα αποφεύγοντας τις πτήσεις πάνω από τους πόλους και να προετοιμαστούν οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για τον κίνδυνο ενός γενικευμένου μπλακάουτ. http://physicsgg.me/2014/04/13/%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%b2%ce%ac%ce%b6%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%ba%ce%b1%ce%b9%cf%81%cf%8c/

Η νέα κατάκτηση της Σελήνης. Τα νέα διαστημικά σχέδια της Ρωσίας προβλέπουν τον «εποικισμό» της Σελήνης και, από εκεί, διαπλανητικά ταξίδια στον Άρη. Δίδεται μάλιστα, προτεραιότητα στην εξερεύνηση του διαστήματος με στόχο την εκμετάλλευση των πολύτιμων φυσικών πόρων του πλανητικού μας συστήματος. Η Ρωσία καθόρισε το γενικό πλαίσιο της έρευνας και της εξερεύνησης του διαστήματος. Κύριοι στόχοι είναι τα συγκροτήματα που θα περιστρέφονται στο διάστημα σε τροχιές κοντά στη Γη,(1) η εξερεύνηση και ο αποικισμός της Σελήνης,(2) καθώς και η έναρξη της υλοποίησης προγραμμάτων για την εξερεύνηση του Άρη(3) και άλλων πλανητών στο ηλιακό μας σύστημα.(4) Τα νέα «διαπλανητικά» σχέδια της Ρωσίας ανέλυσε σε άρθρο του στη «Ροσίσκαγια Γκαζέτα» ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ρωσίας, υπεύθυνος στο υπουργικό Συμβούλιο για τον αεροδιαστημικό τομέα, Ντμίτρι Ρογκόζιν. Σύμφωνα με τον Ντμίτρι Ρογκόζιν, οι άμεσοι στόχοι της ρωσικής διαστημικής βιομηχανίας πρέπει να είναι η διαμόρφωση της αγοράς διαστημικών υπηρεσιών και η δημιουργία των βασικών αρχών για τη μελέτη και την μελλοντική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων στο βαθύ διάστημα. Ιδιαίτερο ρόλο σε αυτό θα μπορούσε να διαδραματίσει το εθνικό πρόγραμμα «Έρευνα του μακρινού διαστήματος», δήλωσε ο Ρογκόζιν. «Τώρα, έχει δοθεί πρωθυπουργική εντολή για τη διενέργεια της σχετικής μελέτης σκοπιμότητας του έργου στη «Roscosmos». Η ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαστήματος, μαζί με τα αρμόδια υπουργεία, και σε συνεργασία με τη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών και τη «Rosatom», θα πρέπει να επεξεργαστούν και να διατυπώσουν προτάσεις σχετικά με τη δυνατότητα υλοποίησης του διαστημικού project». «Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, βασικοί τομείς έρευνας και ανάπτυξης θα είναι η κατασκευή πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η ανάπτυξη τεχνολογιών πλάσματος για τη μετατροπή της ενέργειας, η ανάπτυξη της βιοτεχνολογίας, της ρομποτικής και των νέων υλικών», δήλωσε ο αναπληρωτής πρωθυπουργός. «Την ίδια στιγμή -πρόσθεσε- τίθενται σε εφαρμογή προγράμματα που αφορούν στα τεχνικά χαρακτηριστικά του επανδρωμένου συγκροτήματος με βάση τους πυραύλους της «υπερβαρέας» κλάσης, για τις πτήσεις στη Σελήνη και αργότερα στον Άρη». Επίσης, βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη μελέτες «για τη δημιουργία ισχυρών διατροχιακών (διαπλανητικών) οχημάτων-ρυμουλκών, χωρίς τα οποία η κατάκτηση της Σελήνης και η εξερεύνηση των άλλων πλανητών του ηλιακού συστήματος θα είναι αδύνατη». Η Σελήνη, σύμφωνα με το Ρογκόζιν, αποτελεί ένα σημαντικό αντικείμενο για τη βασική έρευνα και είναι η πλησιέστερη προς τη Γη πηγή «εξωγήϊνου» υλικού (φυσικών πόρων).(Βλέπε He3) Επιπλέον, ο φυσικός δορυφόρος του πλανήτη μας, μπορεί να γίνει μια πλατφόρμα για την τεχνολογική έρευνα και τη διεξαγωγή δοκιμών σε νέα διαστημική τεχνολογία. Σαν παραδείγματα προγραμμάτων με προοπτική, όσον αφορά στην εκμετάλλευση του σεληνιακού εδάφους, ο Ρογκόζιν αναφέρει τη δημιουργία του πρώτου σεληνιακού και εξωπλανητικού εργαστηρίου, για την «πειραματική μελέτη του σύμπαντος, μελέτη και εξόρυξη σεληνιακών ορυκτών, μετεωριτών, πρότυπη παραγωγή χρήσιμων ουσιών, αερίων, νερού από ρηγόλιθο (λεπτό στρώμα από βραχώδη συντρίμμια και σκόνη που καλύπτει το σεληνιακό έδαφος)». Η πρώτη, μετά από το 1972, προσελήνωση επανδρωμένης αποστολής στο φεγγάρι, προγραμματίζεται να γίνει το 2030. Στη συνέχεια, θα αρχίσει να αναπτύσσεται μια μόνιμη σεληνιακή βάση. Μόνο μετά από τη σταθεροποίηση της λειτουργίας της, θα μπορέσουμε να εκτελέσουμε αποστολές σε αστεροειδείς και στον Άρη. Ο πιλότος-κοσμοναύτης Σεργκέι Κρικαλιόφ, δεν βλέπει τίποτα το φανταστικό στα σχέδια της Ρωσίας για αποστολές εξερεύνησης στο βαθύ διάστημα. Κατά την άποψή του, αυτό απαιτεί ένα σύστημα «Σταθμών βάσης» γύρω από το φεγγάρι και στην ίδια τη Σελήνη, σαν ενδιάμεσους σταθμούς ενός δικτύου προστασίας και επιχειρήσεων των αποστολών. «Νομίζω, ότι τελικά θα έχουμε μια τροχιακή βάση που θα περιστρέφεται γύρω από τη Γη σαν σημείο εκκίνησης άλλων αποστολών», λέει. Επίσης, δεν θα πρέπει να διακόψουμε την έρευνα στις χαμηλές τροχιές, όπου η Ρωσία θα πρέπει να έχει τη δική της στρατηγική βάση. Αυτή θα παίξει ένα σύνθετο ρόλο. Θα λειτουργεί σαν ερευνητικό εργαστήριο, αλλά οι εγκαταστάσεις θα χρησιμοποιούνται επίσης και σαν χώρος δοκιμών για την προετοιμασία των πτήσεων μεγάλων αποστάσεων και σαν σταθμός εκκίνησης αποστολών σε μακρινούς πλανήτες. Η βάση, θα είναι ταυτόχρονα ένα εργοτάξιο, ένα σύνθετο συγκρότημα με τμήματα συναρμολόγησης νέων διαστημικών οχημάτων, συντήρησης σκαφών και τεχνικής εξυπηρέτησης δορυφόρων. Όλη η «τεχνική» εργασία και ο έλεγχος λειτουργίας θα γίνεται σε χαμηλή γήϊνη τροχιά και στη συνέχεια, αφού πιστοποιηθεί η αρτιότητα στη λειτουργία, τα διαστημικά σκάφη θα φεύγουν για τα πολύ μακρινά διαπλανητικά ταξίδια, είπε ο Κρικαλιόφ. Προβλήματα στα ηλεκτρονικά. Παρά τα φιλόδοξα σχέδια της ρωσικής κυβέρνησης για την ανάπτυξη της κοσμοναυτικής, υπάρχουν και αρκετές αδυναμίες. Μια από αυτές, είναι η υστέρηση στην παραγωγή εγχώριων ηλεκτρονικών υψηλής ποιότητας και πιο συγκεκριμένα, προηγμένων μικροηλεκτρονικών συστημάτων για διαστημόπλοια και δορυφόρους, δήλωσε ο αναπληρωτής πρωθυπουργός. «Τα σύνθετα ηλεκτρονικά συστήματα για τους δορυφόρους επικοινωνίας που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια, ήταν, είτε κατασκευασμένα εξ’ ολοκλήρου από ξένες εταιρείες, είτε για την κατασκευή τους, οι εγχώριες επιχειρήσεις του κλάδου βασίζονται στα εισαγόμενα χάι-τεκ συστατικά των μικροηλεκτρονικών συστημάτων», δήλωσε ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαστήματος («Roscosmos»), εξουσιοδοτήθηκε από την Επιτροπή Αμυντικής Βιομηχανίας να αναλάβει σημαντικό ρόλο στην απορρόφηση των εγχώριων βιομηχανικών προϊόντων μικροηλεκτρονικών και ραδιοηλεκτρονικών συστημάτων. Ο Ρογκόζιν μίλησε επίσης και για το θέμα της διακοπής της συνεργασίας της NASA με τη Ρωσία, εξαιτίας των αμερικανικών κυρώσεων, λόγω της ουκρανικής κρίσης. Σύμφωνα με τον ανώτερο αξιωματούχο, τώρα, σε συνθήκες κυρώσεων, είναι ευκαιρία ώστε να μπορέσει να διαμορφωθεί μια ανεξάρτητη -από αναξιόπιστους (!) ξένους εταίρους- στρατηγική ανάπτυξης της ρωσικής κοσμοναυτικής. http://rbth.gr/tecnology/2014/04/15/i_nea_kataktisi_ti_selini_29779.html

Προ-κοσμοναύτες: Οι πρόδρομοι του Γκαγκάριν. Οι πραγματικοί πρωτοπόροι του διαστήματος ήταν όσοι έκαναν τις δοκιμές των διαστημικών τεχνολογιών στη Γη. Σε σκληρές ή και πιο ακραίες συνθήκες, αφού δεν είχαν πλήρη γνώση για το διάστημα, αλλά μόνον πληροφορίες και αναλύσεις των σοβιετικών επιστημόνων. Η ιστορία των δοκιμών άρχισε το 1952-1953 με την απόφαση του Στάλιν και τη διαταγή του γενικού επιτρόπου Πολεμικής Αεροπορίας για σύσταση ομάδας δοκιμαστών του στρατού στις εγκαταστάσεις του επιστημονικού Ερευνητικού Ινστιτούτου Αεροπορίας. Πρώτος επικεφαλής του τμήματος ορίστηκε ο στρατιωτικός γιατρός, Γεβγκένι Καρπόφ, ο οποίος στη συνέχεια έγινε ο πρώτος διευθυντής του Κέντρου προετοιμασίας κοσμοναυτών. Οι ερευνητές αυτού του μυστικού Ινστιτούτου γαλουχήθηκαν από ακαδημαϊκούς, όπως ο Κελντίς, ο Κορολιόφ, ο Σεντόφ και από άλλους καθοδηγητές του «άλματος προς το άγνωστο». Διδάσκονταν τα μυστικά των πειραματιστών, δοκιμάζοντας οι ίδιοι πολλά από εκείνα που επεφύλασσε το μέλλον. Οι έλεγχοι προϋπέθεταν καταστάσεις, μέσα από τις οποίες θα μπορούσε να υπάρχει η βεβαιότητα ότι ο οργανισμός θα αντέξει ακόμη και απρόβλεπτες δοκιμασίες. Γι’ αυτό, η επιλογή ήταν το ίδιο απαιτητική, όπως αργότερα και εκείνη των κοσμοναυτών. Από τους 5000 εξεταζόμενους για συμμετοχή στις δοκιμές στρατιωτικούς, επιλέγονταν μόνον 25. Συνολικά μέσα στις τρεις δεκαετίες (1950-1970) -σύμφωνα με τα στοιχεία του Μπορίς Μπιτσκόβσκι που είχε συμμετάσχει σε ανάλογα προγράμματα- ο αριθμός των μόνιμων δοκιμαστών ήταν περίπου 900 άτομα. Υπήρχαν επίσης και έκτακτοι εθελοντές γιατροί, μηχανικοί, αεροναυπηγοί. Ο Μπιτσκόβσκι είχε δοκιμάσει ειδικές στολές σε βαρομετρικούς θαλάμους (θαλάμους ελεγχόμενης πίεσης-βαρύτητας), ενώ, όπως ανέφερε, ελεγχόταν και η αντοχή σε συνθήκες ατυχημάτων (διάφορα αέρια και ατμοί). Πέρασε συνολικά πάνω 80 πειράματα. Ο Νικολάι Μπουρκούν ανέφερε πως η δική του ειδικότητα σχετιζόταν με τα πειράματα υψόμετρου και επιβίωσης, τόσο σε θαλάμους θερμοβαρυμετρικών αναλύσεων, όσο και σε φυσικές συνθήκες, δηλαδή στη θάλασσα, στην έρημο (Κεντρική Ασία), στην παγωμένη ταϊγκά, στον πολικό κύκλο (περιοχή Τίξι). Για παράδειγμα, ήταν μεταξύ αυτών που μπορούν να τρέχουν γρήγορα στην έρημο. Αρχικά μεταφέροντας την εξάρτυση, δηλαδή ρουχισμό, τροφή, νερό, ώστε να φανεί πόσο καιρό μπορούν να κρατήσουν αυτά. Πολλοί, μετά από αυτές τις δοκιμασίες για την υγεία τους, περνούσαν από ιατρικές επιτροπές και κατέληγαν στο νοσοκομείο. Ο Μπουρκούν θυμάται πως ο ίδιος και ένας συνάδελφός του είχαν ανάλογη τύχη. Με σκοπό να δοκιμαστεί η επίδραση της απότομης αύξησης της πίεσης, στέλνονταν σε ταχείες πτήσεις σε υψόμετρο 14 χλμ., φορώντας μάσκα, αλλά με απλές φόρμες. Όταν είχε εισαχθεί στο Ινστιτούτο Επιστημονικών Ερευνών, είχε χαρακτηριστεί ως «κατάλληλος χωρίς περιορισμούς». Ο Φιόντορ Σκιρένκο εργάστηκε το διάστημα 1959-1961, ακριβώς τον καιρό της προετοιμασίας για την «Πτήση-1». Συμμετείχε κυρίως σε αποστολές επιβίωσης σε μεγάλο υψόμετρο και σε ψυχολογικά πειράματα. Μαζί με άλλον έναν καθόταν ένα μήνα σε θάλαμο απομόνωσης, στη συνέχεια πέντε άτομα μαζί σε σκοτεινό θάλαμο. Στη δεύτερη περίπτωση ανά διαστήματα οι γιατροί ρωτούσαν τον καθένα τι ώρα είναι. Δεν υπήρχε καμία λάμπα, ήταν όπως στο αληθινό διάστημα. Σε αυτή την κατάσταση η παρέα βοηθούσε πολύ... Ενώ όσον αφορά το να μαντέψεις την ώρα, εκεί μπορούσες να πέσεις έξω ώρες ολόκληρες... Ουκρανοί, Εβραίοι, Ρώσοι, νέοι από τη Βαλτική και από το Καζακστάν, όλοι αποτελούσαν μία ομάδα. Κάποιοι πέρασαν δεκάδες, και άλλοι εκατοντάδες πειράματα. Εισέπνεαν διάφορα μείγματα αερίων, έπρεπε να υποστούν θερμότητα και χαμηλή πίεση, υπερφόρτωση του οργανισμού σε μηχανήματα φυγοκέντρησης, προσομοιώσεις αυτόματης εκτίναξης για εγκατάλειψη του σκάφους, καθώς και διάφορες ψυχολογικές επενέργειες. Δοκίμαζαν συσκευές και σκάφανδρα. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν ο ταγματάρχης ονόματι Χλοπκόφ, ο οποίος συμμετείχε σε περισσότερα από 400 πειράματα. Ο ταγματάρχης Γκριντουνόφ υποβαλλόταν σε υπερβολικές πιέσεις κατά τις δοκιμές και το μόνο που ρώταγε ήταν: «Πόσο δοκιμάζουν οι Αμερικάνοι; Ας δοκιμαστούμε εμείς σε περισσότερο!». Σημειωτέον, στη NASA δεν υπήρχαν δοκιμαστές οι οποίοι θα έστρωναν το δρόμο στους πρώτους αστροναύτες. Ενώ για τους Σοβιετικούς, η ευθύνη και η αυτοθυσία υπήρχαν σε υψηλότατο βαθμό. Οι Γκαγκάριν και Τιτόφ, όπως και όλοι οι κοσμοναύτες της πρώτης ομάδας, ήταν πολύ ευγνώμονες στους καθηγητές, στους επιστήμονες και τους «προ-κοσμοναύτες», έρχονταν για να δώσουν διαλέξεις στο Ινστιτούτο δίπλα από το μετρό «Ντινάμο», διδάσκοντας, συμβουλεύοντας και προετοιμάζοντας τα «νεαρά γεράκια», όπως αποκαλούσε τους κατακτητές του διαστήματος ο θεμελιωτής της σοβιετικής αστροναυτικής Σεργκέι Κορολιόφ. http://rbth.gr/tecnology/2014/04/12/pro-kosmonayte_oi_prodromoi_toy_gkagkarin_29717.html Οι κυρώσεις των ΗΠΑ επιφέρουν πλήγμα στη NASA: Μένει χωρίς κινητήρες πυραύλων και οχήματα Soyuz. Yπάρχει μια υπηρεσία στις ΗΠΑ που διαφωνεί με την πολιτική των κυρώσεων και της κλιμάκωσης της κρίσης έναντι της Ρωσίας και αυτή είναι η NASA η οποία πλήττεται άμεσα! Αυτό προκύπτει εξαιτίας πολλών και διαφορετικών λόγων. Πρώτα απ' όλα, η NASA θα σταματήσει τις απευθείας επαφές με τη Ρωσία. Ρώσοι αξιωματούχοι δεν θα είναι σε θέση να επισκεφθούν τις Ηνωμένες Πολιτείες και πολλές συναντήσεις και τηλεδιασκέψεις θα ακυρωθούν. Η αλληλοεξάρτηση της NASA με την διαστημική υπηρεσία της Ρωσίας είναι τεράστια και αυτήν η ανταγωνιστική - συνεργατική σχέση μεταξύ των χωρών υπολογίζεται από την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου . Πως όμως δημιουργήθηκε αυτή η «διαστημική σχέση» μεταξύ ων δύο άσπονδων φίλων; H «The Washington Post» αναλύει τους λόγους. Ο Πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν σε διάγγελμά του το 1984, έκανε έκκληση για τη δημιουργία διεθνούς διαστημικού σταθμού, με τη συμμετοχή αρκετών κρατών. Το επόμενο έτος, οι Ηνωμένες Πολιτείες υπέγραψαν ένα υπόμνημα που περιελάμβανε σε αυτά τα σχέδια την Ιαπωνία, τον Καναδά και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος. Η Ρωσία άρχισε να ασχολείται το 1992, όταν ο πρόεδρος Τζορτζ HW Μπους και ο Ρώσος Πρόεδρος Μπόρις Γέλτσιν συμφώνησαν στην συνεργασία των διαστημικών προγραμμάτων των δύο χωρών. Ήταν μέρος μιας ευρύτερης συμφωνίας η οποία επαναπροσδιόρισε τη σχέση ασφάλειας και απευθείας επαφών για διάφορα ζητήματα μεταξύ των δύο χωρών.. Οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν σύντομα την αγορά των ρωσικών οχημάτων Soyuz, οι οποίοι και μετέφεραν τους αστροναύτες στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Επίσης, ένας Ρώσος κοσμοναύτης θα έκανε βόλτα με αμερικανικό διαστημικό λεωφορείο , και ένας Αμερικανός αστροναύτης θα ζούσε στο ρωσικό διαστημικό σταθμό. Η NASA παράλληλα άρχισε επίσης την αγορά κινητήρων πυραύλων «Atlas V» από τη Ρωσία. Δεδομένου ότι η NASA αποσύρθηκε από το πρόγραμμα των διαστημικών λεωφορείων το 2011, ο μόνος δρόμος για το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό περνά μέσα από τη Ρωσία, παρόλο που οι Ηνωμένες Πολιτείες εκμεταλλεύεται τον σταθμό. Όλοι οι αστροναύτες των ΗΠΑ «αναχωρούν» από τη Γη μέσα από μια ρωσική βάση! Πιο πρόσφατο παράδειγμα ο Στιβ Σγουόνσον ο οποίος απογειώθηκε για τον διαστημικό σταθμό στα τέλη του προηγούμενου μήνα, από μια ρωσική διαστημική βάση στο Καζακστάν! Όπως και τα περισσότερα πράγματα, έτσι και εδώ, αυτό που απασχολεί την Ουάσινγκτον είναι τα χρήματα που ξοδεύονται για αυτές τις δραστηριότητες. Η Αμερικανική κυβέρνηση έχει ξεκινήσει ήδη επαφές με τις εταιρείες «Orbital Sciences» και «Space X», ώστε να μπορέσουν να σχεδιάσουν πυραύλους που θα στέλνουν τους αστροναύτες της στο διάστημα, χωρίς την εξάρτηση της Ρωσίας. Αυτό όμως δε θα είναι σε θέση να πραγματοποιήθει, πρίν από το 2017. Ο διοικητής της NASA, Τσαρλς Μπόλντεν, «καταράστηκε» το Κογκρέσο τον περασμένο μήνα, γράφοντας σε ένα blog post ότι είναι "απαράδεκτο" ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες να βασίζονται στη Ρωσία για το ταξίδι των αστροναυτών της στον διαστημικό σταθμό. Στη δεκαετία του 1990, οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν να αγοράζουν ρωσικής κατασκευής κινητήρες τύπου Atlas V. Οι «ρουκέτες» αυτές βοηθούν τα διαστημόπλοια και τους δορυφόρους να επιταχύνουν τη στιγμή της εκτόξευσης. Τότε, αυτή η συνεργασία ήταν θετική. Σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών και με φθηνό κόστος. Δεν είναι όμως πλέον έτσι τα πράγματα. Η Ρωσία έχει στριμώξει ουσιαστικά την αγορά για τις μηχανές και δημιούργησε ένα μίγμα κραμάτων για το οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ξέρουν τι να κάνουν και πως να αντιδράσουν, από τη στιγμή που αποφάσισαν περικοπές προυπολογισμών για το διαστημικό τους πρόγραμμα. Ο γερουσιαστής της Φλόριντα, Μπιλ Νέλσον είπε κατά τη διάρκεια ακρόασης στη Γερουσία την Τετάρτη(11/4) ότι οι Ρώσοι είναι «πολύ, πολύ καλοί στη δημιουργία κραμάτων που επιτρέπει στον κινητήρα να αντέχει σε μεγάλες θερμοκρασίες και τρομερή πίεση. Είναι μια εξαιρετική μηχανή», είπε ο Νέλσον κατά τη διάρκεια ακρόασης της Γερουσίας Επιτροπής Εμπορίου, Επιστημών και Μεταφορών. «Δεν γνωρίζουμε όλες τις τεχνικές για το πώς θα συνδυάσουν όλα αυτά τα μέταλλα για να έχουν αυτό το είδος της ώθησης», συμπλήρωσε. Εν τω μεταξύ, ο αντιπρόσωπος της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας στο Κέντρο Ελέγχου Αποστολών (ΚΕΑ) στο Κορολιόφ κοντά στη Μόσχα, Αλεξάντρ Κόπτεφ, πιστεύει ότι η μονομερής διακοπή της συνεργασίας με τη Ρωσία, θα βλάψει περισσότερο τη NASA. Μαζί του συμφωνεί και ο ρώσος Ακαδημαϊκός, Ρόαλντ Σαγκντέγιεφ, ο οποίος ήταν επικεφαλής του Ινστιτούτου Διαστημικών Ερευνών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ. Σαν αποτέλεσμα των κυρώσεων, θα υποφέρουν οι ερευνητές που ασχολούνται με τη διαστημική επιστήμη και είναι ειλικρινά αφοσιωμένοι σε αυτήν» είπε ο εμπειρογνώμονας. Ο Σαγκντέγιεφ έφερε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα σε σχέση με αυτό, που συνδέεται άμεσα με την Κριμαία. Δεκαοκτώ μήνες πριν, τέθηκε με επιτυχία σε τροχιά ο ρωσικός επιστημονικός δορυφόρος «Radioastron», που αποτελεί ένα μοναδικό ραδιοτηλεσκόπιο με εξελιγμένες οπτικές ικανότητες που ξεπερνούν τις αντίστοιχες του αμερικανικού Hubble. «Τα κοινά διεθνή προγράμματα για το συγκεκριμένο έργο αφορούν σε μια συγχρονισμένη αλληλεπίδραση μεταξύ ραδιοτηλεσκόπιων σε διαφορετικές ηπείρους που εργάζονται για την υποστήριξη του «Radioastron». Και ένα από αυτά τα τηλεσκόπια, το βασικότερο στην Ευρώπη, βρίσκεται στην Ευπατόρια στην Κριμαία. Και δεν ξέρω τι θα συμβεί τώρα», δήλωσε. Ο Ακαδημαϊκός πιστεύει ότι «οι αμερικανοί επιστήμονες ασφαλώς και θα στραφούν προς τους γερουσιαστές και τα μέλη του Κογκρέσου, για να πιέσουν ώστε τα συγκεκριμένα έργα στα οποία συμμετέχουν από κοινού με τη Ρωσία, να εξαιρεθούν από τις κυρώσεις». http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%BF%CE%B9-%CE%BA%CF%85%CF%81%CF%8E%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B7%CF%80%CE%B1-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%86%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CF%80%CE%BB%CE%AE%CE%B3%CE%BC%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7-nasa-%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CE%B9-%CF%87%CF%89%CF%81%CE%AF%CF%82-%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%AE%CF%81%CE%B5%CF%82-%CF%80%CF%85%CF%81%CE%B1%CF%8D%CE%BB%CF%89%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BF%CF%87%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-soyuz

Καταπληκτική εικόνα από το αρχείο του Apollo 16. Στην εικόνα βλέπουμε μια δομή που κατά τη γνώμη μου μοιάζει με μια μονάδα παραγωγής ενέργειας κάποιου είδους. Ότι και αν είναι αυτό το αντικείμενο, φαίνεται να δημιουργεί ή να προσελκύσει ένα λοφίο καθαρής ενέργειας. Φυσικά μπορείτε να δείτε την φωτογραφία μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα της Nasa με φωτογραφίες του Apollo 16. http://wms.lroc.asu.edu/apollo/view?image_name=AS16-P-4095 Βίντεο. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B1%CF%80%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B7-%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF-%CF%84%CE%BF%CF%85-apollo-16

Ο Δίας «χάρισε» τη ζωή στη Γη. Μια νέα μελέτη δείχνει ότι ο Δίας έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να γίνει η Γη φιλική στην παρουσία της ζωής. Το ότι η Γη είναι φιλόξενη για τη ζωή είναι αποτέλεσμα μιας πολυσύνθετης διεργασίας που σχετίζεται με μια σειρά γεγονότων που συνέβησαν τόσο στον πλανήτη μας όσο και μακριά από αυτόν. Οι επιστήμονες πριν από λίγα χρόνια κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο Δίας από ένα σημείο και μετά λειτούργησε ως ασπίδα της Γης όσον αφορά τους επικίνδυνους αστεροειδείς. Η Γη στα πρώιμα στάδια της αποτέλεσε πόλο έλξης για αστεροειδείς, κομήτες και άλλα διαστημικά σώματα. Σύμφωνα με τους ειδικούς κάποια στιγμή ο Δίας ανέλαβε δράση και προστάτευσε τη Γη χρησιμοποιώντας τις πανίσχυρες βαρυτικές του δυνάμεις είτε για «συλλαμβάνει» τα απειλητικά διαστημικά σώματα και να τα υποχρεώνει να πέφτουν πάνω του είτε εκτρέποντας την πορεία τους προς τον πλανήτη μας. Αυτό όπως είναι ευνόητο έκανε πιο εύκολη την προσπάθεια της ζωής να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί στη Γη. Οπως φαίνεται όμως ο Δίας συνέβαλε και με άλλους τρόπους στο να μπορέσει η Γη να στηρίξει τη ζωή. Ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία και το Πανεπιστήμιο Royal Holloway στο Λονδίνο πραγματοποίησε μια νέα μελέτη. Οι ερευνητές πραγματοποίησαν σειρά προσομοιώσεων οι οποίες έδειξαν ότι ο Δίας έπαιξε κομβικό ρόλο στη διαμόρφωση των ευνοϊκών για τη ζωή κλιματικών συνθηκών στη Γη. Οι ερευνητές μελέτησαν την «κλιματική σχέση» της Γης και του Δία με βάση την απόσταση που έχουν μεταξύ τους αλλά και την τροχιακή τους κίνηση. Μελέτησαν επίσης την κλιματική σχέση που θα υπήρχε ανάμεσα στους δύο πλανήτες αν βρίσκονταν σε διαφορετικές αποστάσεις και τροχιές. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η απόσταση και η τροχιά που έχουν οι δύο πλανήτες επηρέασαν το κλίμα της Γης με τρόπο τέτοιο ώστε οι κλιματικές συνθήκες να είναι φιλικές για την παρουσία της ζωής. Τα ευρήματα της νέας μελέτης παρουσιάζονται στο περιοδικό «Astrobiology Magazine» και αναμένεται να βοηθήσουν τους επιστήμονες στην καλύτερη κατανόηση των αλληλεπιδράσεων που υπάρχουν ανάμεσα στους πλανήτες έτσι ώστε να προχωρούν σε καλύτερες εκτιμήσεις για πλανητικά συστήματα μακριά από το ηλιακό μας σύστημα και ειδικότερα για το αν κάποιος εξωηλιακός πλανήτης συγκεντρώνει πιθανότητες να είναι φιλόξενος για την παρουσία της ζωής. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=586590

Βρέθηκε εξωηλιακό φεγγάρι; Eντοπίστηκε «κοσμικό ζευγάρι» μακριά από το ηλιακό μας σύστημα που πιθανώς αποτελείται από πλανήτη και τον δορυφόρο του. Η NASA χρηματοδότησε μια έρευνα που πραγματοποίησαν οι επιστήμονες δύο μεγάλων ερευνητικών προγραμμάτων διαστημικής εξερεύνησης του MOA (Microlensing Observation in Astrophysics) και PLANET (Probing Lensing Anomalies NETwork). Χρησιμοποιώντας τηλεσκόπια που βρίσκονται στη Νέα Ζηλανδία και την Τασμανία οι ερευνητές εντόπισαν ένα κοσμικό ζευγάρι σε απόσταση 1800 ετών φωτός από τη Γη. Το ζεύγος αυτό έλαβε την κωδική ονομασία MOA-2011-BLG-262 και αποτελείται από ένα διαστημικό σώμα που έχει μέγεθος περίπου τέσσερις φορές μεγαλύτερο από αυτό του Δία και άλλο ένα που κινείται σε τροχιά γύρω από αυτό το γιγάντιο σώμα και έχει μέγεθος δύο χιλιάδες φορές μικρότερο από τον γείτονα του. Οι ερευνητές εικάζουν ότι έχουμε να κάνουμε με ένα πλανήτη και τον δορυφόρο του όμως κάποιοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι πρέπει να γίνουν νέες παρατηρήσεις για πιστοποιηθεί η ταυτότητα του ζεύγους. Υποστηρίζουν ότι η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για τον εντοπισμό του ζεύγους, αυτή του βαρυτικού φακού (ή μικροφακού), δεν μπορεί να δείξει με απόλυτη βεβαιότητα αν το ζευγάρι αυτό είναι πλανήτης και δορυφόρος ή αν πρόκειται για άστρο και πλανήτη. Η έρευνα είναι ιδιαίτερα σημαντική επειδή ο εντοπισμός εξωηλιακών… φεγγαριών δεν είναι απλή υπόθεση και μέχρι σήμερα ερευνητές έχουν υποδείξει την παρουσία μόλις 1-2 τέτοιων σωμάτων χωρίς μέχρι σήμερα να έχει υπάρξει κάποια επίσημη επιβεβαίωση. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=586605

Τσιολκόβσκι: Ο επιστήμονας που μιλούσε με τους αγγέλους. Ο ρώσος επιστήμονας και από τους πρωτοπόρους της αστροναυτικής, Κονσταντίν Τσιολκόβσκι (1857-1935), ήταν ένας μεγάλος ονειροπόλος. Λιγάκι τρελός, λιγάκι αφελής, συχνά έσφαλε. Είχε όμως το θάρρος να ονειρεύεται αυτά που οι άλλοι ούτε να σκεφτούν δεν τολμούσαν. Ποιος θα μπορούσε την εποχή του Α΄ Παγκοσμίου να κάνει όνειρα για πτήσεις στο φεγγάρι, Γενετική Μηχανική, ανάσταση νεκρών; Μόνο αυτός. Ο Τσιολκόβσκι. Η ζωή του ξεκίνησε με μια τραγωδία. Στην πρώιμη παιδική ηλικία αρρώστησε από οστρακιά. Μετά την ασθένεια υπήρξαν επιπλοκές με αποτέλεσμα να κουφαθεί. Γι’ αυτό και δεν έλαβε την καθιερωμένη εκπαίδευση. Ο μεγάλος επιστήμονας ήταν αυτοδίδακτος. Από πολύ νωρίς έμαθε να διαβάζει και, περισσότερο από καθετί, του άρεσε να διαβάζει και να κάνει εφευρέσεις. Σε αυτές τις ασχολίες αφιερωνόταν μέρες ολόκληρες. Έφτιαχνε τόρνους, σπιτάκια, ρολόγια εκκρεμή, αυτοκινητάκια. Παρά την κώφωση, δεν ένιωθε καθόλου σε μειονεκτική θέση. Το αντίθετο. Όταν ο Τσιολκόβσκι ερωτεύτηκε για πρώτη φορά, έγραψε το εξής σε επιστολή του στην κοπέλα: «Είμαι τόσο σπουδαίος άνθρωπος, που όμοιός του δεν υπήρξε και δεν θα υπάρξει». Από πλευράς αυτοεκτίμησης λοιπόν όλα ήταν εντάξει. Στα 16 του έφυγε για σπουδές στη Μόσχα. Καθόταν με τις ώρες στις βιβλιοθήκες, πέρασε ακόμη και περιόδους πείνας, καθώς τα χρήματα που διέθετε ήταν ελάχιστα. Τελικά κατάφερε να περάσει τις εξετάσεις για τη θέση του δασκάλου αριθμητικής. Δεν σταμάτησε τις εφευρέσεις, επεξεργαζόταν αμέτρητες θεωρίες και τις έστελνε σε περιοδικά. Αρχικά επινόησε την περίεργη θεωρία του «ταραγμένου μηδενός», η οποία αποδείκνυε το μάταιο της ανθρώπινης ζωής. Μετά ανέπτυξε τη θεωρία των αερίων και την έστειλε στον Μεντελέγεφ. Ο τελευταίος εξήρε τον νεαρό επιστήμονα, αλλά του έγραψε ότι πάντως η θεωρία των αερίων είχε ανακαλυφθεί ήδη πριν από 25 χρόνια. Ασχολούταν με εφευρέσεις σχεδόν καθημερινά. Μέσα σε ένα μικρό διάστημα είχε εφεύρει αερόστατο, μηχανικά πόδια, συσκευή αποστολής διαπλανητικών σημάτων, ηλιακό θερμοσίφωνα, γραφομηχανή, δικό του σύστημα μέτρησης, ακόμη και πανανθρώπινη αλφάβητο. Για κάποιες από αυτές μάλιστα κατάφερε να λάβει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, αλλά χρήματα δεν βρισκόταν κανένας να δώσει στον Τσιολκόβσκι. Μια φορά θέλησαν να του πληρώσουν 500 ρούβλια, αλλά ο ταχυδρόμος δεν κατάφερε να βρει τη διεύθυνσή του και έτσι δεν τα πήρε ποτέ. Στα 30 του, εντελώς απρόσμενα έγινε συγγραφέας, γράφοντας ένα διήγημα επιστήμης και φαντασίας για τη Σελήνη. Και μάλιστα με τόσες λεπτομέρειες, λες και είχε πάει εκεί ο ίδιος. Ο Γκαγκάριν αργότερα έλεγε πως κάποια από τα πράγματα που είδε στο διάστημα έμοιαζαν πολύ με τις περιγραφές του Τσιολκόβσκι. Αλλά και την έλλειψη βαρύτητας την είχε περιγράψει λεπτομερώς στα γραπτά του. Πώς τα ήξερε άραγε όλα αυτά; Στα σοβαρά δεν τον έπαιρνε κανείς. Τον θεωρούσαν έναν τρελό της πόλης, αλλά και αυτός όντως φερόταν παράξενα. Όλα τα χρήματά του τα ξόδευε για βιβλία και χημικές ουσίες, πέταγε μαζί με τα παιδιά χαρταετούς, έκανε πατινάζ κρατώντας ομπρέλα. Με την ομπρέλα εκμεταλλευόταν τον ευνοϊκό άνεμο προκειμένου αναπτύσσει μεγαλύτερη ταχύτητα. Τα άλογα των αγροτών τρόμαζαν από την ομπρέλα και οι ίδιοι οι αγρότες βλασφημούσαν. Αλλά τον Τσιολκόβσκι δεν τον ένοιαζε. Ήταν κουφός και δεν άκουγε τις βρισιές. Ο Τσιολκόβσκι πίστευε ότι η άψυχη ύλη παρ’ όλα διαθέτει ψυχή. Ζωντανό και άψυχο, είναι ένα. Δεν υπάρχει θάνατος, η οικουμένη είναι ενιαία, δεν υφίστανται σύνορα μεταξύ των κόσμων… Η παράξενη φιλοσοφία του Τσιολκόβσκι μερικές φορές έτεινε προς την ανοησία, και άλλες, προς τη φωτεινή διορατικότητα. Για παράδειγμα, δίδασκε ότι το ιδανικό γεωμετρικό σχήμα για τον άνθρωπο είναι η σφαίρα, επομένως όλοι οι άνθρωποι στο μέλλον θα πρέπει να έχουν σφαιρικό σχήμα. Πίστευε επίσης στην κλωνοποίηση (!). Η μετάδοση της ιδιοφυίας και του ταλέντου, έτσι μπορεί να βελτιωθεί η ανθρώπινη φυλή. Αλλά ποιος θα θυμόταν σήμερα τον Τσιολκόβσκι, αν αυτός ασχολούταν μόνο με εκκεντρικότητες και ερασιτεχνική φιλοσοφία; Αυτός ανέπτυξε ορισμένες πραγματικά θεμελιώδεις ιδέες, όπως τον τεχνητό δορυφόρο της Γης, τον πύραυλο που αποτελείται από πολλά μέρη (ορόφους), τον πυρηνικό κινητήρα… Και το εκπληκτικό είναι ότι όλα αυτά από το μηδέν. Καμία επιστημονική βάση, καμία ελπίδα να εφαρμόσει αυτές τις ιδέες. Συντρίβονταν το ένα μετά το άλλο τα πρώτα αεροπλάνα, αλλά αυτός έγραφε: «Είμαι σίγουρος ότι τα διαπλανητικά ταξίδια θα γίνουν πραγματικότητα. Οι ήρωες και οι τολμηροί θα ανοίξουν τους πρώτους εναέριους δρόμους: Γη – τροχιά της Σελήνης, Γη – τροχιά του Άρη. Και στη συνέχεια: Μόσχα – Σελήνη, Καλούγκα – Άρης…». Ο Τσιολκόβσκι κάποτε εκμυστηρεύτηκε στους μαθητές του ότι συνομιλεί με τους αγγέλους. Οι άγγελοι, σύμφωνα με τη θεωρία του, είναι ανώτερα νοήμονα όντα, πολύ πιο άρτια απ’ ότι οι άνθρωποι. Μάλιστα, οι άνθρωποι στο μέλλον θα πρέπει να μετατραπούν σε αγγέλους. Θα φτάσει η μέρα που η ανθρωπότητα θα συγχωνευθεί με το σύμπαν, θα γίνει αθάνατη και θα μετασχηματιστεί σε κοσμική ενέργεια. Έκανε βόλτες στους δρόμους της Καλούγκα και συχνά η όψη του έδειχνε πως δεν έχει καμιά επαφή με την πραγματικότητα. Μερικές φορές καθόταν στη γη ακουμπώντας την πλάτη στον κορμό ενός δέντρου… Από μια άποψη, έμοιαζε με έναν αγγελιαφόρο από άλλους κόσμους. Ή με άνθρωπο από το μέλλον ο οποίος από λάθος βρέθηκε στη Ρωσία της δεκαετίας του 1920. Μετά θάνατον άρχισαν να τον αποκαλούν πατέρα της σοβιετικής αστροναυτικής. Τις ιδέες του τις χρησιμοποίησε ο μεγάλος σχεδιαστής Σεργκέι Κορολιόφ. Αυτός βέβαια, θα τα κατάφερνε και χωρίς τον Τσιολκόβσκι. Όλοι οι υπολογισμοί πραγματοποιήθηκαν από τους επιστήμονες ξανά. Αυτοί όμως ήταν επιστήμονες, και αυτός ονειροπόλος. Επιστήμονες υπάρχουν πολλοί, ιδιοφυείς οραματιστές πολύ ελάχιστοι. Εκείνοι, που να μπορούν να μιλούν με τους αγγέλους στη γλώσσα τους. http://rbth.gr/arts/2014/04/12/tsiolkobski_o_epistimona_poy_miloyse_me_toy_aggeloy_29687.html

12 Απριλίου: Ημέρα της Κοσμοναυτικής. «Παγιέχαλι»-«Πάμε» Ηταν 12 Απρίλη 1961- 9h,6m,59,7sec ωρα Μοσχας οταν το Vostok No.1,απογειωνεται απο το Κοσμοδρομιο του Μπαικανουρ ανοιγωντας μια νεα εποχή για την ανθρωποτητα, την εποχή της ανθρωπινης παρουσίας στο Διάστημα. Παράλληλα, η Διεθνής Ημέρα Πτήσης του Ανθρώπου στο Διάστημα (International Day of Human Space Flight) καθιερώθηκε με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στις 7 Απριλίου 2011, για να τιμήσει τα επιτεύγματα του ανθρώπου στο διάστημα. Γιορτάζεται κάθε χρόνο την 12 Απριλίου. Γιούρι Αλεξέγιεβιτς Γκαγκάριν (9/3/1934 –27/3/1968), Μία ώρα και 48 λεπτά. Τόσο διήρκεσε το πρώτο ταξίδι του ανθρώπου στο Διάστημα τον Απρίλιο του 1961. Πενήντα τρία χρόνια συμπληρώνονται αυτές τις ημέρες από εκείνο το ιστορικό ταξίδι του 27χρονου Γιούρι Γκαγκάριν. Ηρωας της Σοβιετικής Ενωσης, πρωτοπόρος στην εξερεύνηση του Διαστήματος και σημείο αναφοράς για πολλές γενιές, ο Γκαγκάριν και η πτήση του. http://physicsgg.me/2011/04/11/%cf%84%ce%bf-%cf%80%cf%81%cf%8e%cf%84%ce%bf-%c2%b5%ce%b5%ce%b3%ce%ac%ce%bb%ce%bf-%ce%ac%ce%bb%c2%b5%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%b4%ce%b9%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b7%c2%b5%ce%b1/?relatedposts_hit=1&relatedposts_origin=26316&relatedposts_position=2 Το μυστήριο της κερασιάς που γύρισε απο το διάστημα. Μυστήριο περιβάλλει την πρόωρη ανθοφορία μιας γιαπωνέζικης κερασιάς που επέστρεψε από ένα ταξίδι στο διάστημα, αφήνοντας άφωνους τους μοναχούς βουδιστές και τους επιστήμονες που τη φροντίζουν με μεγάλη αγάπη. Το δένδρο αυτό ηλικίας τεσσάρων ετών άνθισε στις αρχές Απριλίου, έξι χρόνια νωρίτερα από το μέσο όρο των ομοίων του φυτών. "Δεν το πιστεύουμε. Μεγάλωσε τόσο γρήγορα!, δήλωσε ο Μασαχίρο Κατζίτα, ο πρώτος ιερέας του ναού Γκαντζοτζί στην περιφέρεια Γκίφου της κεντρικής Ιαπωνίας. To κουκούτσι από το οποίο αναπτύχθηκε αυτό το δένδρο προέρχεται από μια κερασιά που οι μοναχοί φροντίζουν με τη μέγιστη προσοχή εδώ και γενιές και η οποία, σύμφωνα με τον τοπικό θρύλο, φέρεται να έχει ηλικία 1.250 ετών. "Είναι η πρώτη φορά που ένα κουκούτσι που προέρχεται από την ιερή κερασιά έχει τέτοια ανάπτυξη! Είμαστε πολύ ευτυχείς, καθώς αυτό το δενδράκι θα τη διαδεχθεί", δήλωσε με ενθουσιασμό ο ιερέας. Το αίνιγμα μεγαλώνει καθώς είναι γνωστό ότι το θαυματουργό κουκούτσι είχε μια πραγματική οδύσσεια στο διάστημα πριν επιστρέψει στο ναό. Είχε επιλεγεί πριν από χρόνια μαζί με άλλους σπόρους που προέρχονταν από το ίδιο "χιλιετές" δένδρο, αλλά και από κερασιές άλλων περιοχών της Ιαπωνίας που στάλθηκαν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό τον Νοέμβριο του 2008 για ένα ταξίδι οκτώ μηνών. Έπειτα από 4.100 μικρές περιστροφές γύρω από τον πλανήτη μας, επέστρεψαν στη γη. Μερικοί από τους σπόρους αυτούς τεμαχίστηκαν στο εργαστήριο, αλλά οι περισσότεροι επέστρεψαν στις "γενέτειρές" τους και ορισμένοι φυτεύθηκαν κοντά στο προγονικό τους δένδρο. Μέσα σε διάστημα μόλις τεσσάρων χρόνων, η "διαστημική κερασιά" του ναού Γκαντζοτζί έφθασε ήδη σε ύψος τεσσάρων μέτρων. "Στην αρχή, επρόκειτο για ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με στόχο να επιτραπεί στα παιδιά να μαζέψουν κουκούτσια και να μάθουν να τα φυτεύουν", θυμάται ο Μίχο Τομιόκα, υπεύθυνος του προγράμματος. "Ωστόσο πιστεύαμε ότι τα δένδρα δεν θα άνθιζαν πριν από δέκα χρόνια, όταν τα παιδιά θα είχαν σχεδόν ενηλικιωθεί". Ερευνήτρια που μετείχε στο πρόγραμμα, η Καόρι Τομίτα-Γιοκοτάνι του πανεπιστημίου της πόλης Τσουκούμπα, εκφράζει την έκπληξή της γι αυτή την "υπερηχητική" ωρίμανση. "Θα μπορούσε να είναι συνέπεια της έκθεσης του κουκουτσιού στην κοσμική ακτινοβολία", ανέφερε ως εκδοχή. "Από επιστημονικής άποψης, επί του παρόντος δεν γνωρίζουμε" γιατί αυτή η μικρή κερασιά είναι τόσο ανεπτυγμένη για την ηλικία της, παραδέχτηκε. http://www.kathimerini.gr/762269/article/epikairothta/episthmh/to-mysthrio-ths-kerasias-poy-gyrise-apo-to-diasthma Φεστιβάλ για την Επιστήμη και την Καινοτομία στην Τεχνόπολη. «Τα παιδιά μας θα ζήσουν 120 χρόνια; Μπορούμε να προβλέψουμε τους σεισμούς; Ποιος είναι ο ήχος του Διαστήματος; Ποια σχέση μπορεί να έχει η Κβαντική Φυσική με το σταφιδόψωμο; Βρέθηκε τελικά το Σωματίδιο του Θεού; Μπορεί η επιστήμη να γίνει διασκεδαστική;». Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που θα απαντηθούν στο Φεστιβάλ Επιστήμης και Καινοτομίας (Athens Science Festival) με θέμα «Η επιστήμη στην καθημερινότητά μας». Θα διεξαχθεί για πρώτη φορά στην Αθήνα, από 30 Απριλίου μέχρι και 4 Μαΐου στην Τεχνόπολη, με συνδιοργανωτές τον μη κυβερνητικό οργανισμό SciCo, το Βρετανικό Συμβούλιο και τον Σύνδεσμο Υποτρόφων Ιδρύματος Ωνάση. Στα πρότυπα αντίστοιχων μεγάλων διεθνών φεστιβάλ, και το ελληνικό, απευθυνόμενο σε μικρούς και μεγάλους, στοχεύει, μέσα από μια σειρά διαδραστικών εκθεμάτων, ομιλιών, προβολών και βιωματικών εμπειριών, να αναδείξει τον ρόλο των επιστημών στην καθημερινή ζωή, να παρουσιάσει και τη σημαντική ερευνητική εργασία που εκπονείται στην Ελλάδα. Οι ενότητες που καλύπτει το φεστιβάλ περιλαμβάνουν Φυσική, Χημεία, Βιοτεχνολογία-Γενετική, Γεωλογία, Μαθηματικά, Περιβάλλον-Βιώσιμη Ανάπτυξη, Ιστορία και Φιλοσοφία των Επιστημών, Υγεία, Διατροφή, Αστρονομία, Τεχνολογία, Επιστήμη Υλικών, Ρομποτική, Επιστήμη και Τέχνη. http://www.tanea.gr/news/greece/article/5107785/festibal-gia-thn-episthmh-kai-thn-kainotomia-sthn-texnopolh/