Δροσος Γεωργιος

Bλάβη στο πρώτο κινεζικό ρομπότ στη Σελήνη. «Μηχανικό πρόβλημα» που εκδηλώθηκε το Σαββατοκύριακο απειλεί το κινεζικό ρομπότ Yutu καθώς ετοιμάζεται να πέσει για ύπνο στη διάρκεια της μακράς σεληνιακής νύχτας. Οι υπεύθυνοι της αποστολής δεν αποκάλυψαν λεπτομέρειες, φαίνεται όμως ότι το ρομπότ έχει ελπίδα. Στα μέσα Δεκεμβρίου, η σεληνάκατος Chang'e-3 που μετέφερε το ρομπότ έγινε η πρώτη αποστολή που πραγματοποιεί ελεγχόμενη προσεδάφιση στη Σελήνη εδώ και 37 χρόνια, μια σημαντική επιτυχία στο φιλόδοξο διαστημικό πρόγραμμα. Η βλάβη στο Yutu βρίσκεται στα πρωτοσέλιδα της Δευτέρας και απασχόλησε ακόμα και την ημερήσια συνέντευξη Τύπου στο υπουργείο Εξωτερικών, του οποίου ο εκπρόσωπος εξέφρασε την ελπίδα ότι το όχημα «θα επιστρέψει στην κανονική λειτουργία του». Το «πρόβλημα μηχανικού ελέγχου» φαίνεται ότι σχετίζεται με τη διαδικασία που θέτει το ρομπότ σε κατάσταση αναμονής για τη σεληνιακή νύχτα, η οποία διαρκεί πάνω από δύο εβδομάδες και ρίχνει τη θερμοκρασία στους -180 βαθμούς. Το ρομπότ είχε επιζήσει την πρώτη του σεληνιακή νύχτα, στη διάρκεια της οποίας δεν μπορεί να παράγει ενέργεια με τους ηλιακούς συλλέκτες και βασίζεται σε μια γεννήτρια ραδιοϊσοτόπων για να κρατά ζεστά τα ευαίσθητα όργανά του. Οι υπεύθυνοι της αποστολής δεν διευκρίνισαν τη φύση του προβλήματος, ωστόσο ερασιτέχνες που παρακολουθούν την αποστολή εικάζουν στο Διαδίκτυο ότι η σεληνιακή σκόνη εμπόδισε το δίπλωμα ενός ηλιακού συλλέκτη, με αποτέλεσμα να παραμένουν εκτεθειμένα στο ψύχος ορισμένα όργανα. Η κατάσταση του ρομπότ θα είναι πιο σαφής όταν ανατείλει ο Ήλιος σε περίπου δύο εβδομάδες. Το Yutu («κουνέλι από ιαδεΐτη») παίρνει το όνομα ενός μυθικού κουνελιού που ζει στο φεγγάρι μαζί με τη θεά Τσανγκ-ε. Ήταν προγραμματισμένο να εξερευνήσει τον Κόλπο της Ίριδας (Sinus Iridium), μια μεγάλη ηφαιστειακή λεκάνη με έδαφος επίπεδο και σχεδόν καθόλου μεγάλες πέτρες, με ταχύτητα γύρω στα 200 μέτρα την ώρα. Η σεληνάκατος Chang'e-3 που μετέφερε το Yutu προγραμματίζεται να λειτουργήσει για ένα χρόνο. Σχεδιάστηκε να παρακολουθεί το τροχοφόρο ρομπότ και παράλληλα να πραγματοποιεί αστρονομικές παρατηρήσεις της Γης και άλλων σωμάτων. Οι τεχνολογίες που αξιοποιούνται στην αποστολή ανοίγουν τώρα το δρόμο για μια μελλοντική αποστολή συλλογής και επιστροφής δειγμάτων, ίσως και για μια επανδρωμένη αποστολή στο φεγγάρι τη δεκαετία του 2020. Νωρίτερα, μέχρι το 2020, προγραμματίζεται να έχει συναρμολογηθεί και ο πρώτος κινεζικός διαστημικός σταθμός. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231290524

Νέος δορυφόρος θα μεσολαβεί στην επικοινωνία με τον ISS. Η NASA εκτόξευσε την Παρασκευή τον δορυφόρο TDRS-L, το τελευταίο μέλος ενός δικτύου αναμεταδοτών οι οποίοι μεσολαβούν στην επικοινωνία με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και όλες τις επιστημονικές αποστολές. Ο δορυφόρος, ο οποίος εκτοξεύτηκε στις 04.33 ώρα Ελλάδας από βάση της αεροπορίας στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ, είναι ο ενδέκατος δορυφόρος του Συστήματος Παρακολούθησης και Αναμετάδοσης Δεδομένων (TDRS). Οι δορυφόροι κινούνται σε γεωσύγχρονη τροχιά σε απόσταση 36.000 χιλιομέτρων, έτσι ώστε μένουν σταθεροί πάνω από συγκεκριμένα σημεία στον πλανήτη. Επιτρέπουν έτσι τη σχεδόν αδιάλειπτη λήψη δεδομένων από διαστημικές αποστολές, οι οποίες παλαιότερα μπορούσαν να επικοινωνούν μόνο με τους επίγειους σταθμούς με τους οποίους είχαν οπτική επαφή. Σε συνεργασία με τους άλλους δορυφόρους του αστερισμού, ο TDRS-L θα μεσολαβεί μεταξύ άλλων στην επικοινωνία της NASA με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231289915 Έτοιμο το πρώτο ιδιωτικό Space Shuttle. Το Dream Chaser το πρώτο ιδιωτικό αεροδιατημοπλάνο το όποιο θα μεταφέρει τόσο ανθρώπους όσο και φορτίο στον διεθνή διαστημικό σταθμό (ISS) είναι έτοιμο να ξεκινήσει τις πρώτες του αποστολές το Νοέμβριο του 2016. Αυτό έγινε γνωστό σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν στελέχη της κατασκευάστριας εταιρείας του οχήματος SNC (Sierra Nevada Corporation). Το όχημα θα εκτοξεύεται σε τροχιά στην κορυφή του πυραύλου φορέα Atlas V και θα προσγειώνεται στη Γη όπως και το διαστημικό λεωφορείο. Όπως έγινε γνωστό η πρώτη εκτόξευση του Dream Chaser θα είναι μη επανδρωμένη και σε αυτή θα επιδειχθεί η δυνατότητα του οχήματος να προσγειώνεται αυτόνομα, ενώ η πρώτη επανδρωμένη πτήση του αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2017. «Η SNC είναι ενθουσιασμένη με το γεγονός ότι είναι η πρώτη ιδιωτική εταιρεία που με την επικείμενη εκτόξευση ουσιαστικά βάζει τις ΗΠΑ πάλι στο κάδρο των επανδρωμένων αποστολών σε τροχιά και στην επανεκκίνηση των διαστημικών αποστολών από την ακτή της Φλόριντα», ανέφερε μεταξύ άλλων ο Mark Sirangelo αντιπρόεδρος της SNC. Το Dream Chaser μοιράζεται πολλά κοινά στοιχεία με το Space Shuttle το όχημα που καλείται να αντικαταστήσει και είναι ένα υπεραντωτικό σώμα (lifting body) όπου η απαραίτητη άντωση εξασφαλίζεται από συνδυασμό των πτερύγων με την άτρακτο. Εμπνευσμένο από το παλαιότερο σχέδιο της NASA SL 20 το οποίο θα είχε ως βασική αποστολή τη διάσωση αστροναυτών από τον ISS. Όπως εξηγεί ο Steve Lindsey επιχειρησιακός διευθυντής του προγράμματος της SNC δήλωσε πως σε σχέση με το Space Shuttle το οποίο είχε ως κύριο προσανατολισμό τη μεταφορά φορτίων το Dream Chaser έχει σχεδιαστεί με κύριο προσανατολισμό την μεταφορά ανθρώπων. Βίντεο. http://www.youtube.com/watch?v=i7yPVaNdGBw http://www.defencenet.gr/defence/item/dream-chaser-%CE%AD%CF%84%CE%BF%CE%B9%CE%BC%CE%BF-%CF%84%CE%BF-%CF%80%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%BF-%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-space-shuttle

«Ετος Γη» για τη NASA το 2014 Η διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ έχει προγραμματίσει για εφέτος σειρά αποστολών με στόχο τη μελέτη του πλανήτη μας. Μπορεί η NASA να έχει ως βασική αποστολή την εξερεύνηση του Διαστήματος αλλά, όπως αποδεικνύεται, έχει στραμμένη την προσοχή της και στη... μητέρα Γη. Στο πλαίσιο αυτό έχει προγραμματίσει για το 2014 πέντε αποστολές που έχουν ως στόχο να συλλέξουν στοιχεία σχετικά με τις συνθήκες που επικρατούν στον πλανήτη μας - τόσο στη στεριά και κάτω από αυτήν όσο και στον αέρα και στη θάλασσα. «Παρότι η NASA προετοιμάζεται για τις μελλοντικές αποστολές προς έναν αστεροειδή και τον Αρη, τώρα επικεντρωνόμαστε στη Γη. Με πέντε νέες αποστολές που έχει οριστεί να ξεκινήσουν το 2014 , αυτό θα είναι πραγματικά ένα "έτος της Γης" και η εστίαση στον πλανήτη μας θα φέρει σημαντικές διαφορές στις ζωές των ανθρώπων ανά τον κόσμο» ανέφερε σε δήλωσή του ο διοικητής της NASA Τσαρλς Μπόλντεν. Αν δεν υπάρξει κάποια απρόοπτη εξέλιξη της τελευταίας στιγμής, η πρώτη εκ των αποστολών θα ξεκινήσει στις 27 Φεβρουαρίου. Πρόκειται για μια αποστολή στην οποία η NASA συνεργάζεται με την Ιαπωνική Αεροδιαστημική Υπηρεσία (JAXA). Η αποστολή θα μελετήσει τις παγκόσμιες βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις. Στη συνέχεια σειρά θα πάρει τον Ιούλιο ο δορυφόρος Carbon Observatory-2. Ο δορυφόρος θα παρακολουθεί και θα καταγράφει τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα σε μια προσπάθεια να γίνει καλύτερα κατανοητό το φαινόμενο του θερμοκηπίου που συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη μας. Ο δορυφόρος Carbon Observatory-2 λειτουργεί σε αντικατάσταση ενός παρόμοιου δορυφόρου που καταστράφηκε κατά την εκτόξευσή του το 2009. Τον Νοέμβριο η NASA σχεδιάζει να ξεκινήσει τη μέτρηση υγρασίας του εδάφους και των επιπέδων του νερού στο έδαφος. Τα δεδομένα αυτά αναμένεται να βοηθήσουν στις αποφάσεις διαχείρισης των υδάτινων πόρων, στις προβλέψεις για την ανάπτυξη των φυτών, την αγροτική παραγωγή, τις πλημμύρες και την ξηρασία, λένε οι επιστήμονες. Μετά το καλοκαίρι αναμένονται και άλλες δύο αποστολές της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας. Στην πραγματικότητα βέβαια δεν πρόκειται για αποστολές με τη συμβατική έννοια του όρου αλλά για δύο μεγάλα πειράματα που θα διεξαχθούν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η NASA θα στείλει στον ISS όργανα παρατήρησης και μελέτης της Γης. Τα δύο πειράματα θα επικεντρωθούν στη μελέτη των ανέμων στους ωκεανούς, των νεφών και των αερολυμάτων στην ατμόσφαιρα. Σύμφωνα με τους επιτελείς της NASA, τα επόμενα χρόνια θα αποστέλλεται συνεχώς στον ISS εξοπλισμός παρατήρησης της Γης. Θα υπάρχει δηλαδή ένα μόνιμα εγκατεστημένο εργαστήριο μελέτης του πλανήτη μας στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ο γάλλος αρχιτέκτονας Ζακ Ρουζερί σχεδίασε μια φουτουριστική θαλάσσια εγκατάσταση. Το SeaOrbiter, όπως ονομάστηκε η εγκατάσταση, είναι στην ουσία ένα θαλάσσιο εργαστήριο με ύψος 55 μέτρων. Το ένα τρίτο της εγκατάστασης επιπλέει στο νερό, ενώ τα δύο τρίτα βρίσκονται κάτω από την επιφάνειά του. Το SeaOrbiter ενθουσίασε τους επιτελείς τόσο της NASA όσο και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), ώστε αποφάσισαν να αναλάβουν από κοινού το κόστος της κατασκευής του. Οι δύο υπηρεσίες θα συγχρηματοδοτήσουν λοιπόν το SeaOrbiter, επειδή τόσο το ίδιο το εργαστήριο όσο και οι συνθήκες στις οποίες θα λειτουργεί προσομοιάζουν με εκείνες του Διαστήματος. Σύμφωνα με τα στελέχη των δύο υπηρεσιών, το SeaOrbiter αποτελεί ένα σημαντικό και σχετικά προσιτό οικονομικώς «πείραμα». Το κόστος του SeaOrbiter αναμένεται να αγγίξει τα 53 εκατ. δολάρια. Θα λειτουργεί με φιλικές προς το περιβάλλον, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολική, ηλιακή κ.ά.). Στο εργαστήριο θα μπορούν να ζουν και να εργάζονται 18-22 επιστήμονες και αναμένεται να αποτελέσει «παράδεισο» για τους ωκεανολόγους και τους θαλάσσιους βιολόγους. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=560528 Βιντεοσκόπηση της Γης από το Διάστημα. Μια νέα εποχή στην αξιοποίηση του Διαστήματος για την παρατήρηση της Γης φέρνουν οι εταιρείες UrtheCast και Skybox Imaging. Εχοντας έδρα τον Καναδά και τις ΗΠΑ αντίστοιχα, οι δύο εταιρείες σχεδιάζουν να εγκαταστήσουν κάμερες στο Διάστημα, που θα βιντεοσκοπούν τον πλανήτη – για πρώτη φορά στην Ιστορία, τουλάχιστον για μη στρατιωτική χρήση. Αν και ο τρόπος που θα το πετυχαίνουν είναι διαφορετικός, και οι δύο θα παρέχουν βίντεο υψηλής ευκρίνειας, όπου θα αποτυπώνονται χρήσιμες λεπτομέρειες – για παράδειγμα, κοπάδια ζώων, τα αυτοκίνητα στους δρόμους ή συγκεντρωμένα πλήθη. Ετσι, όλο αυτό το υλικό θα δώσει εντελώς καινούργιες δυνατότητες σε επιχειρήσεις, κρατικές υπηρεσίες και κοινωφελείς οργανισμούς. Μια πρόγευση αυτής της νέας εποχής έδωσε η Skybox Imaging τον Δεκέμβριο, όταν «ανέβασε» στην ιστοσελίδα της το «παρθενικό» βίντεο από τον SkySat-1, τον πρώτο δορυφόρο της που εκτοξεύθηκε με επιτυχία ένα μήνα νωρίτερα. Στα σχέδια της εταιρείας είναι να θέσει σε τροχιά 24 παρόμοιους δορυφόρους μέχρι το 2017, ώστε με το σμήνος της να βιντεοσκοπεί οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη αρκετές φορές ανά 24ωρο. Ξεκινώντας από τον SkySat-2 μέσα στη φετινή χρονιά, όλοι οι δορυφόροι θα ζυγίζουν μόλις 100 κιλά και θα διαθέτουν εξαρτήματα από το εμπόριο, για να είναι μειωμένο το κόστος εκτόξευσης και κατασκευής τους. Από την άλλη πλευρά, η UrtheCast επέλεξε να στείλει στο Διάστημα μια βιντεοκάμερα, η οποία θα κινηματογραφεί τον πλανήτη από τον ρωσικό θαλαμίσκο Zvezda του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Η βιντεοκάμερα βρίσκεται ήδη στο Διάστημα και η πρώτη προσπάθεια να εγκατασταθεί στο εξωτερικό του Zvezda έγινε στις 27 Δεκεμβρίου, αν και μια βλάβη στην παροχή ρεύματος ανάγκασε τους αστροναύτες να τη μεταφέρουν ξανά μέσα στον σταθμό. Ετσι, η δεύτερη απόπειρα τοποθέτησής της θα γίνει μεθαύριο, 27 Ιανουαρίου, κατά τη διάρκεια ενός διαστημικού «περιπάτου» που έχει προγραμματισθεί γι’ αυτόν τον σκοπό. Τόσο η UrtheCast όσο η Skybox Imaging θα μπορούν από τη Γη να ελέγξουν τον προσανατολισμό των καμερών ώστε, παρ’ όλο που αυτές θα κινούνται σε τροχιά πάνω στα σκάφη που τις μεταφέρουν, να μπορούν να αποτυπώσουν μια συγκεκριμένη περιοχή σε βιντεοκλίπ 60-90 δευτερολέπτων. Σημειώνεται ότι οι κάμερες δεν θα μπορούν να δουν λεπτομέρειες μικρότερες από ένα μέτρο στην καλύτερη περίπτωση. Οπως επισημαίνουν οι δύο επιχειρήσεις στα βίντεο δεν θα διακρίνονται τόσο λεπτομερή χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να υπάρξουν θέματα παραβίασης του ιδιωτικού απορρήτου – όπως τα πρόσωπα των περαστικών, οι μάρκες των αυτοκινήτων ή ακόμη και οι πινακίδες τους. Αντίθετα, όσα θα φαίνονται στις λήψεις θα είναι πολύτιμα σε επιχειρήσεις για να ελέγχουν τις εγκαταστάσεις τους, αλλά και σε δημόσιες υπηρεσίες για να παρακολουθούν την κίνηση στους δρόμους ή την εξέλιξη μιας πυρκαγιάς. Οι δύο εταιρείες ελπίζουν επιπλέον πως πελάτες τους θα γίνουν και αρκετοί τηλεοπτικοί σταθμοί ανά τον κόσμο, χρησιμοποιώντας το υλικό για τη δημοσιογραφική κάλυψη σημαντικών γεγονότων. Η UrtheCast θα «ανεβάζει» επίσης ορισμένα από τα βίντεο στο σάιτ της, τα οποία θα μπορεί να παρακολουθήσει οποιοσδήποτε απλός χρήστης του Ιντερνετ. Με αυτόν τον τρόπο, περιμένει αρκετά μεγάλη επισκεψιμότητα στην ιστοσελίδα της, η οποία θα μεταφραστεί σε έσοδα από τις online διαφημίσεις. Την ίδια στιγμή, κρατικές αρχές και κοινωφελείς οργανισμοί θα μπορούν να διαπιστώσουν από πρώτο χέρι και γρήγορα τις συνέπειες μιας φυσικής καταστροφής και των ζημιών που αυτή προκάλεσε. Γεγονός που εξηγεί γιατί η UrtheCast έχει έρθει ήδη σε συμφωνία με το πρόγραμμα Operational Satellite Applications Programme του ΟΗΕ, το οποίο παρέχει δορυφορικές εικόνες στα Ηνωμένα Εθνη και ΜΚΟ που πραγματοποιούν αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας. Τα βίντεο αναμένεται, όμως, να αξιοποιηθούν και σε επιστημονικές εφαρμογές, όπως για την παρακολούθηση ειδών που απειλούνται από εξαφάνιση ή ηφαιστειακών εκρήξεων. Οι δύο εταιρείες αναγνωρίζουν πως η μικρή διάρκεια των βίντεο που θα εξασφαλίζουν για ένα συγκεκριμένο σημείο δεν θα επαρκεί όταν θα χρειάζεται συνεχής παρακολούθηση της εν λόγω περιοχής – κάτι που μπορούν να κάνουν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV). Ωστόσο, σε αντίθεση με τα UAV, οι κάμερές τους θα μπορούν να κινηματογραφήσουν ακόμη και τα πιο απομακρυσμένα σημεία του πλανήτη. Εκτός από τη βιντεοσκόπηση του πλανήτη, για πρώτη φορά από το Διάστημα και μάλιστα σε υψηλή ευκρίνεια, οι UrtheCast και Skybox Imaging στοχεύουν να αλλάξουν τα δεδομένα και στη δορυφορική φωτογράφηση. Κι αυτό γιατί, παράλληλα με τη βιντεοκάμερα της UrtheCast, οι αστροναύτες θα εγκαταστήσουν αύριο στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό μια ειδική πολυφασματική φωτογραφική μηχανή, η οποία θα αποτυπώνει με ανάλυση 5 μέτρων τις περιοχές από τις οποίες διέρχεται ο σταθμός. Στιγμιότυπα περιοχών του πλανήτη, με ανάλυση 1 μέτρο αυτή τη φορά, παρέχει όμως και ο δορυφόρος SkySat-1 της Skybox Imaging, κάτι που θα κάνουν και τα επόμενα 24 σκάφη της αμερικανικής εταιρείας μέσα στην επόμενη τριετία. Η φιλοσοφία των δύο εταιρειών είναι να λαμβάνουν εικόνες με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα από τους σημερινούς δορυφόρους και να τις προσφέρουν σε αρκετά χαμηλότερες τιμές, ώστε να μπορούν να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα της δορυφορικής απεικόνισης ακόμη και μικρές επιχειρήσεις ή επιστημονικά ιδρύματα. Την ίδια φιλοσοφία έχει και η αμερικανική Planet Labs, η οποία θα φωτογραφίζει τη Γη με τη βοήθεια του Flock 1, ενός σμήνους από 28 μικρούς δορυφόρους που θα περιφέρονται γύρω από τον πλανήτη. Ακόμη μικρότεροι από τους SkySat της Skybox Imaging και με το βάρος τους να μην ξεπερνάει τα 5 κιλά, οι δορυφόροι της Planet Labs έχουν μεταφερθεί ήδη στον διεθνή διαστημικό σταθμό, από τον οποίο θα τεθούν σε τροχιά. Για περίπου ένα χρόνο που θα παραμείνουν στο Διάστημα πριν εισέλθουν στην ατμόσφαιρα και πυρακτωθούν, θα λαμβάνουν εικόνες με ανάλυση 3-5 μέτρα. Πριν έρθει η στιγμή «απόσυρσης» του Flock 1, η Planet Labs θα το έχει αντικαταστήσει με ένα δεύτερο σμήνος. http://www.kathimerini.gr/553886/article/epikairothta/episthmh/vinteoskophsh-ths-ghs-apo-to-diasthma

Opportunity: 10 χρόνια έρευνας στον πλανήτη Άρη. Σημαντικές επιστημονικές παρατηρήσεις συνεχίζει να καταγράφει το εξερευνητικό όχημα «Opportunity» (Ευκαιρία) στην επιφάνεια του πλανήτη Αρη, ύστερα από δέκα χρόνια αδιάκοπης λειτουργίας. Την επέτειο αυτή γιόρτασαν οι εργαζόμενοι στο εργαστήριο Jet Propulsion Lab της NASA στο Λος Αντζελες της Καλιφόρνιας την Πέμπτη το βράδυ. Το μικρό όχημα είχε τη στιγμή εκείνη καλύψει περισσότερα από 39 χιλιόμετρα στην παγωμένη επιφάνεια του Αρη. Το «Ευκαιρία» βρισκόταν χθες στο χείλος του κρατήρα Εντέβορ, που είναι ο πέμπτος προορισμός του οχήματος. Σε νέα επιστημονική μελέτη, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην επιθεώρηση Science, βράχος που εντοπίστηκε από το εξερευνητικό όχημα αποδείχθηκε ότι έχει ηλικία 4 δισ. ετών, ενώ εμφανή ήταν πάνω του τα σημάδια ύδατος. Το «Opportunity», μαζί με το σιωπηρό πλέον δίδυμό του «Spirit» (Πνεύμα) προσεδαφίστηκαν στον Αρη πριν από δέκα χρόνια, για να πραγματοποιήσουν διαδοχικές 15ήμερες αποστολές, με στόχο τον εντοπισμό ιχνών ύδατος. Και τα δύο οχήματα εκπλήρωσαν την αποστολή τους, προσφέροντας αποδείξεις για την ύπαρξη ύδατος στο γεωλογικό παρελθόν του Αρη. Τον Αύγουστο του 2012, το όχημα προσεδάφισης και έρευνας «Curiosity» (Περιέργεια) έφτασε στον Αρη, εξοπλισμένο με εργαστήριο χημικών αναλύσεων για τον εντοπισμό άλλων συστατικών της ζωής. Το όχημα εντόπισε πράγματι τέτοια στοιχεία, με τη μορφή απολιθωμένων βακτηρίων. Την ίδια στιγμή, στην άλλη πλευρά του πλανήτη, το «Opportunity» ολοκλήρωσε τις αναλύσεις του σε πετρώματα στο χείλος του κρατήρα Εντέβορ. Αντί να εντοπίσει, όμως, την αλκαλική σφραγίδα του θαλασσινού νερού, όπως σε άλλες τοποθεσίες, το όχημα διαπίστωσε ότι το νερό που κάποτε βρισκόταν εκεί είχε ουδέτερο Ph. «Μας θύμισε το πόσιμο νερό. Αυτός ήταν ένας θύλακος βέβαιης ζωής», λέει ο αστρονόμος Ρέι Αρβιντσον από το Πανεπιστήμιο του Σεν Λούις των ΗΠΑ. Οι ανακαλύψεις αυτές σκιαγραφούν μία εικόνα ενός πλανήτη, ο οποίος υπήρξε πιο θερμός από ό,τι σήμερα στο πρώτο ένα δισεκατομμύριο χρόνια του, προτού αρχίσει να ξηραίνεται πριν από περίπου 3 δισ. χρόνια. Σταδιακά, τα νερά υποχώρησαν, ενώ όσα απέμειναν ήταν όξινα. Το εξερευνητικό όχημα «Opportunity» αναμένεται τώρα να ταξιδέψει προς τον Νότο, με προορισμό άλλη κορυφογραμμή στο χείλος του κρατήρα Εντέβορ, όπου οι επιστήμονες ελπίζουν να εντοπίσουν μεγάλα αποθέματα αργιλικών πετρωμάτων. Το «Curiosity», που ερευνά την περιοχή γνωστή ως κρατήρας Γκέιλ, κατευθύνεται σε όρος, υψομέτρου 5 χλμ., για να μελετήσει ενδιαφέρουσες γεωλογικές διαστρωματώσεις. Και τα δύο εξερευνητικά οχήματα βρίσκονται σε ιδανικές τοποθεσίες, για να εκμεταλλευθούν το λιγοστό αλλά έντονο φως του αρειανού χειμώνα, που μπορεί να αναπληρώσει τις μπαταρίες τους. http://physicsgg.me/2014/01/25/opportunity-10-%cf%87%cf%81%cf%8c%ce%bd%ce%b9%ce%b1-%ce%ad%cf%81%ce%b5%cf%85%ce%bd%ce%b1%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b7-%ce%ac%cf%81%ce%b7/

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΞΙΣΩΣΗ του Καραθεοδωρή. Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή ύστερα από δεκαετίες αφάνειας ξαναβρίσκει μια θέση στη συνείδηση του αναγνωστικού κοινού. Πέθανε στις 2 Φεβρουαρίου του 1950 και ως το 2000 περίπου η ζωή και το έργο του ήταν θέμα συζήτησης μόνο μερικών Ελλήνων που είχαν κάποια σχέση με τα Μαθηματικά και τη Φυσική. Πιο πολύ ήταν γνωστός στο εξωτερικό παρά στο εσωτερικό. Στο εξωτερικό πάλι ήταν γνωστός μόνο για το επιστημονικό του έργο, ένας καθηγητής των Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, με εργασίες και στη Φυσική, που γνωριζόταν με πολλούς από τους διασημότερους επιστήμονες της εποχής, τον Χίλμπερτ, τον Ζόμερφελντ και τον ίδιο τον Αϊνστάιν. Ο Καραθεοδωρή δεν ήταν απλώς κάποιος Ελληνας που έκανε καριέρα στο εξωτερικό και τον θαυμάζεις γιατί κατάφερε να επιβιώσει δίπλα στα θηρία. Ηταν ο ίδιος ένα θηρίο στον τομέα του, κάτι που το παραδέχθηκαν οι Γερμανοί και τον αξιοποίησαν ανάλογα. Ωστόσο όσον αφορά τους Ελληνες η ζωή του θα έπρεπε να υπάρχει κάπου μέσα στα Αναγνωστικά του σχολείου. Οχι μόνο ως επιστήμονα αλλά ως ενός πολίτη που ήταν έτοιμος να προσφέρει στο κοινό καλό φθάνοντας στα άκρα. Διότι κάποια στιγμή έπειτα από παράκληση του Ελευθερίου Βενιζέλου διορίζεται υπεύθυνος για την ίδρυση Πανεπιστημίου στη Σμύρνη, λίγο πριν από την καταστροφή του 1922. Παρατάει την ακαδημαϊκή σταδιοδρομία του στη Γερμανία, πηγαίνει με την οικογένειά του - σύζυγο και δύο παιδιά - στην Τουρκία, κάνει όλη την προεργασία, οργανώνει, φτιάχνει βιβλιοθήκες, ετοιμάζει ακόμη και τα έπιπλα, και την άλλη ημέρα τού ανακοινώνεται ότι υποχωρούμε, φεύγουμε από τη Σμύρνη κακήν κακώς. Και δεν τα παρατάει όλα σύξυλα. Βάζει την οικογένεια σε ένα καΐκι για τη Σάμο και ο ίδιος μένει για να περισώσει την περιουσία του Ελληνικού Δημοσίου. Φορτώνει ό,τι μπορεί από βιβλία και έπιπλα και φεύγει από τους τελευταίους. Για χρόνια, οι βιτρίνες από το Πανεπιστήμιο που δεν έγινε ποτέ έμεναν σκονισμένες στα υπόγεια της Φυσικομαθηματικής Σχολής και περνούσε από δίπλα τους ο κόσμος ανυποψίαστος. Αυτός λοιπόν ο άνθρωπος, αμετανόητος, αργότερα ξαναήλθε να προσφέρει τις γνώσεις του στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και έπεσε θύμα της κακίας, της ανοησίας, της τεμπελιάς και της ζήλιας των συγχρόνων του, ώστε τελικά να αναγκαστεί να παραιτηθεί και να επιστρέψει στη Γερμανία, όπου φαίνεται ότι ήξεραν να εκτιμούν κάπως διαφορετικά μερικές αξίες. Ο συγγραφέας του βιβλίου «Η τελευταία εξίσωση» προσπάθησε να δώσει μυθιστορηματικά αρκετές στιγμές από τη ζωή του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή πλέκοντας μαζί και μια ιστορία άλλων Ελλήνων στη Γερμανία, σε πιο σύγχρονη εποχή, γύρω στο 2000. Ενα χαρακτηριστικό του βιβλίου είναι πως δεν υπάρχει σ' αυτό ούτε μία εξίσωση. Είναι ένα μυθιστόρημα για έναν μαθηματικό, το οποίο εκτυλίσσεται χωρίς Μαθηματικά και ο μέλλων αναγνώστης ας το αξιολογήσει ανάλογα με το δικό του υπόβαθρο. Βέβαια όλα στο βιβλίο βαίνουν πολύ απλά και θετικά πάντα για τους σύγχρονούς μας ήρωες, και αυτό ίσως κουράζει λίγο τον ενήλικο και απαιτητικό αναγνώστη. Πιστεύω όμως ότι θα ήταν ένα κατάλληλο ανάγνωσμα για παιδιά μικρότερης ηλικίας που θα είχαν έτσι ίσως και μέσα από ένα σχολικό μάθημα την ευκαιρία να γνωρίσουν κάποιον πραγματικά αξιοθαύμαστο άνθρωπο. Το συνιστώ δηλαδή σε κάποιους εκπαιδευτικούς διότι το βιβλίο είναι γραμμένο σε εξαιρετικά απλή γλώσσα. Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΞΙΣΩΣΗ του Καραθεοδωρή Εκδόσεις ΣΤΟΧΑΣΤΗΣ 2013, σελ. 173, τιμή: 12,78 ευρώ http://www.tovima.gr/science/article/?aid=560724

Η ομιλία του Stephen Hawking Ο Stephen Hawking ήταν 21 ετών, όταν οι γιατροί διέγνωσαν ότι πάσχει από μια σπάνια νόσο, που ονομάζεται πλάγια μυατροφική σκλήρυνση (ALS), ή νόσος του κινητικού νευρώνα. Παρότι η συγκεκριμένη νόσος συνήθως προκαλεί τον θάνατο μέσα σε 5 χρόνια, ο Hawking ζει μέχρι σήμερα συμβάλλοντας ενεργά στην εξέλιξη της κοσμολογίας και της φυσικής των μαύρων τρυπών. Στις 8 Ιανουαρίου ο Hawking είχε τα γενέθλιά του (έκλεισε τα 72) όντας πλέον από τους μακροβιότερους ανθρώπους με ALS. Με πλήρη τετραπληγία, μπορεί να μιλήσει μόνο μέσα από έναν εξομοιωτή ομιλίας. Στην οθόνη που είναι συνδεδεμένη με το αναπηρικό του αμαξίδιο περνάνε διάφορες λέξεις που ο ίδιος χρησιμοποιεί συχνά. Κινώντας το μάγουλό του ενεργοποιεί έναν ηλεκτρονικό αισθητήρα, ο οποίος στέλνει οδηγίες στον υπολογιστή έτσι ώστε να κατασκευαστούν οι προτάσεις, τις οποίες ο υπολογιστής μετατρέπει σε ομιλία. Πρόκειται για μια χρονοβόρα και εξαντλητική διαδικασία που όμως δεν τον αποθάρρυνε ποτέ από το να εργάζεται και να δημιουργεί μέχρι σήμερα. Η δημοσίευση στον ιστότοπο arxiv.org της ομιλίας που έδωσε σε συνέδριο στο ινστιτούτο θεωρητικής φυσικής Kavli, τον Αύγουστο του 2013, έστρεψε για άλλη μια φορά τα βλέμματα όλου του κόσμου πάνω του. http://arxiv.org/pdf/1401.5761v1.pdf Πρόκειται για μια σύντομη δημοσίευση η οποία δεν περιέχει καμιά μαθηματική εξίσωση. Ο τίτλος της είναι: «Information Preservation and Weather Forecasting for Black Holes (Διατήρηση Πληροφορίας και Μετεωρολογικές Προβλέψεις για Μαύρες Τρύπες)» και πραγματεύεται ξανά το παράδοξο της απώλειας της πληροφορίας στις μαύρες τρύπες προτείνοντας την αναθεώρηση της έννοιας του “ορίζοντα των γεγονότων”. Ας παρακολουθήσουμε πρώτα την ομιλία του Hawking, που είναι σχεδόν ταυτόσημη με το γραπτό κείμενο της της δημοσίευσης: Περισσότερα: http://physicsgg.me/2014/01/26/%ce%b7-%ce%bf%ce%bc%ce%b9%ce%bb%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-stephen-hawking/

NASA: Εκτόξευσε νέο δορυφόρο τηλεπικοινωνιών. H ΝASA προχώρησε στην εκτόξευση του πυραύλου ATLAS-V που μετέφερε στο διάστημα τον δορυφόρο τηλεπικοινωνιών TDRS-L. Είναι ο δεύτερος σε σύνολο τριών δορυφόρων ο οποίος εκτοξεύεται στο διάστημα και εντάσσεται σε σχέδιο ενίσχυσης της επιχειρησιακής ετοιμότητας της NASA. Η εκτόξευση έγινε 35 λεπτά μετά την προκαθορισμένη ώρα, στις 4.35 π.μ. καθώς σημειώθηκαν τεχνικά προβλήματα.Πάρα ταύτα η επιχείρηση στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Βίντεο. http://www.youtube.com/watch?v=Q8mFRMt27Y0 http://www.defencenet.gr/defence/item/nasa-%CE%B5%CE%BA%CF%84%CF%8C%CE%BE%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B5-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B4%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CF%8C%CF%81%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%B9%CF%8E%CE%BD-tdrs-l-vid

Ο υπολογιστής Mac της Apple γίνεται σήμερα τριάντα ετών. Σήμερα συμπληρώνονται τριάντα χρόνια από την πρώτη κυκλοφορία του Macintosh (Mac), του εμβληματικού ηλεκτρονικού υπολογιστή της Apple. Στην αρχή θεωρήθηκε εντυπωσιακός, αλλά αποτυχημένος. Στις διαδοχικές εκδόσεις του αγαπήθηκε φανατικά από αρχιτέκτονες, γραφίστες και μουσικούς, αλλά και όσους ασχολούνταν με τη σύνταξη κειμένων. O πρώτος Mac κόστισε 500 δολάρια για να κατασκευαστεί. Την πρώτη χρονιά πουλήθηκαν 250.000 τεμάχια και μέχρι πέρυσι τον Οκτώβριο 78 εκατομμύρια Mac συνολικά στην ιστορία του. Επηρέασε βαθιά τον κλάδο της υψηλής τεχνολογίας γενικά και ειδικότερα όσα προϊόντα κατασκεύασε η Apple από τότε έως σήμερα με τη λιτότητα του σχεδιασμού και την ευχρηστία του. Στις 24 Ιανουαρίου του 1984, όταν ξεκίνησε η εκδήλωση για το ντεμπούτο του Mac, εμφανίστηκε ο Στιβ Τζομπς και διάβασε τους στίχους από το τραγούδι του Μπομπ Ντίλαν «Τhe Times are a-Changing» (Οι καιροί αλλάζουν). Ακολούθησε ο τότε επικεφαλής της Apple, Τζ. Σκάλεϊ, ο οποίος μίλησε θετικά για τη γνωριμία του με τον κ.Τζομπς (ύστερα από 6 μήνες, πάντως, τον απέλυσε). Επανήλθε ο Στιβ Τζομπς και, συνεχίζοντας να δίνει θεατρικότητα στην εκδήλωση, αναφέρθηκε στη δεσπόζουσα θέση της ΙΒΜ στους προσωπικούς υπολογιστές και αναρωτήθηκε μήπως τελικά επαληθευθεί ο συγγραφέας Τζορτζ Οργουελ και το φουτουριστικό του μυθιστόρημα «1984» με τον Μεγάλο Αδελφό (η ΙΒΜ, κατά τον Τζομπς), που παρακολουθεί τους πάντες. Ομως, ήταν ο Macintosh εκείνος ο οποίος αμφισβήτησε το μονοπώλιο της ΙΒΜ. Αρχικά, πάντως, αποδείχθηκε αποτυχία. Η μνήμη του ήταν μικρή στα 128Κ, το διαθέσιμο λογισμικό περιορισμένο και η τιμή του ακριβή στις 2.500 δολάρια. Η πορεία του εξομαλύνθηκε το 1986 με τον Macintosh Plus και μνήμη 1 ΜΒ, ο οποίος σε συνδυασμό με τον εκτυπωτή Apple LaserWriter προσέφερε ελκυστικές λύσεις σε εταιρείες και ιδιώτες. http://www.kathimerini.gr/553571/article/texnologia/computers/o-ypologisths-mac-ths-apple-ginetai-shmera-trianta-etwn Κατι απρόσμενο!!! «Δώρο Θεού» το ίντερνετ σύμφωνα με τον Πάπα Φραγκίσκο. «Δώρου Θεού» είναι σύμφωνα με τον Πάπα Φραγκίσκο το διαδίκτυο, καθώς αποτελεί έναν δίαυλο επικοινωνίας ανθρώπων με διαφορετικές θρησκευτικές και πολιτικές πεποιθήσεις. Η δήλωση προέρχεται από γραπτή ανακοίνωση που εξέδωσε ο Ποντίφικας την Πέμπτη, ανήμερα της γιορτής του Αγίου Φραγκίσκου της Γενεύης, ο οποίος είναι προστάτης των δημοσιογράφων και των συγγραφέων. Στην ανακοίνωση, ο επικεφαλής της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας σημειώνει πως η «πρωτόγνωρη πρόοδος» της τεχνολογίας και των ψηφιακών μέσων έχει δημιουργήσει μια αίσθηση κοινότητας για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Έτσι, προσθέτει, το ίντερνετ μπορεί να συμβάλει στην επίλυση θρησκευτικών, οικονομικών και πολιτικών διαφορών. «Το διαδίκτυο προσφέρει τεράστιες δυνατότητες αλληλεγγύης. Αυτό είναι εξαιρετικό καλό, δώρο Θεού», αναφέρει χαρακτηριστικά. Ο ίδιος βέβαια παραδέχεται πως ο παγκόσμιος ιστός μπορεί να έχει και αρνητικές επιπτώσεις, αφού η τεράστια διάδοση των social media απειλεί να αποξενώσει τους χρήστες από τις οικογένειες και τους φίλους τους. Επίσης, αν και είναι εύκολο να περιχαρακωθεί κανείς σε έναν δικό του κόσμο, απομονωμένος από τον πλούτο των διαφορετικών απόψεων που κατατίθενται στα κοινωνικά δίκτυα, ο ίδιος εκτιμά πως τα οφέλη της κοινωνικής δικτύωσης υπερκεράζουν τα μειονεκτήματα και τους κινδύνους. Με ένα σχόλιο που σίγουρα θα προκαλέσει αντιδράσεις, στην ίδια ανακοίνωση ο Ποντίφικας καλεί τους Καθολικούς να είναι πιο ανοικτοί στον διάλογο με πιστούς άλλων θρησκειών, αποκηρύσσοντας την πεποίθηση πως εκείνοι κατέχουν τη μία και μοναδική αλήθεια. http://www.kathimerini.gr/553617/article/texnologia/diadiktyo/dwro-8eoy-to-internet-symfwna-me-ton-papa-fragkisko

Εντοπίστηκαν ενδείξεις ύδατος με ουδέτερο Ph. Το Opportunity προσεδαφίστηκε στον κρατήρα Endeavour του Αρη τον Ιανουάριο του 2004 σε μια αποστολή με χρονικό ορίζοντα 90 ημερών. Δέκα χρόνια μετά το ρομπότ εντυπωσιάζει τους πάντες συνεχίζοντας απρόσκοπτα τις έρευνές του και κάνοντας πολύ ενδιαφέρουσες ανακαλύψεις. Στο παρελθόν το Opportunity είχε εντοπίσει ενδείξεις της παρουσίας νερού στην επιφάνεια του Αρη, νερού όξινου και αλμυρού. Τώρα εντόπισε νέα ευρήματα και πιο συγκεκριμένα σμεκτίτες (ένα είδος αργιλικών ορυκτών) η παρουσία των οποίων συνδέεται με την παρουσία νερού με ουδέτερο Ph, δηλαδή ύδατος μη όξινου και μη αλμυρού. «Είναι σαν το πόσιμο νερό και θα μπορούσε το σημείο που υπήρχε να αποτελεί ένα καταφύγιο για όποιες μορφές ζωής υπήρχαν τότε στον Αρη» αναφέρει ο Ρέι Αρβιντσον, καθηγητής πλανητικής του Πανεπιστημίου Ουάσινγκτον που είναι στέλεχος του τμήματος που έχει δημιουργήσει η NASA για την οργάνωση και παρακολούθηση των αποστολών εξερεύνησης του Αρη με ρομποτικά οχήματα. Το Opportunity κατευθύνεται τώρα σε ένα σημείο του κρατήρα στο οποίο οι επιστήμονες πιστεύουν ότι υπάρχει αργιλώδες έδαφος που θα προσφέρει νέα και ίσως ακόμη πιο σαφή δεδομένα για την παρουσία του νερού στον Κόκκινο Πλανήτη. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=560372

Νέο σουπερνόβα στον γειτονικό γαλαξία M82 H θερμοπυρηνική έκρηξη ενός γερασμένου άστρου στις 21 Ιανουαρίου συνέβη τόσο κοντά στη Γη ώστε έγινε ορατή με ένα μικρό τηλεσκόπιο στο συννεφιασμένο Λονδίνο -και δεν αποκλείεται να γίνει τόσο λαμπρή ώστε να είναι ορατή με απλά κυάλια. Το σουπερνόβα, το πιο κοντινό που έχει γίνει αντιληπτό από το 1987, βρίσκεται σε έναν γειτονικό γαλαξία σε απόσταση μόλις 11,4 εκατομμυρίων ετών. Ο νέος υπερκαινοφανής εντοπίστηκε από τον Στιβ Φόσει, αστρονόμο του University College London, την ώρα που έδειχνε τον ουρανό στους φοιτητές του με ένα εκπαιδευτικό τηλεσκόπιο διαμέτρου 35 εκατοστών. Η φωτεινή κουκκίδα που είδε στον γειτονικό γαλαξία M82, γνωστό και ως «γαλαξίας πούρο», τον έκανε να ενημερώσει συναδέλφους του στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech). Από εκεί ζητήθηκε η συνδρομή ενός τηλεσκοπίου των 3,5 μέτρων στο Νιου Μέξικο, το οποίο έδειξε ότι η φασματική υπογραφή της κουκκίδας ταιριάζει με την υπόθεση του σουπερνόβα. Σε γενικές γραμμές, τα σουπερνόβα ή υπερκαινοφανείς αστέρες είναι εξαιρετικά φωτεινές εκρήξεις γερασμένων άστρων τα οποία έχουν εξαντλήσει τα καύσιμά τους και καταρρέουν κάτω από το ίδιο τους το βάρος. Η ακτινοβολία τους είναι τόσο ισχυρή ώστε επισκιάζει τον μητρικό γαλαξία του σουπερνόβα και ισοδυναμεί με την ενέργεια που εκπέμπει ένα άστρο σαν τον Ήλιο σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Το σουπενόβα του γαλαξία M82, το οποίο εκτιμάται ότι θα γίνεται όλο και λαμπρότερο τις επόμενες δύο εβδομάδες, ανήκει σε μια ιδιαίτερη κατηγορία που ονομάζονται υπερκαινοφανείς Τύπου 1α. Τα σουπερνόβα αυτής της κατηγορίας πιστεύεται ότι δημιουργούνται όταν ένας λευκός νάνος (ένα είδος εξαντλημένου άστρου) απορροφήσει υλικό από ένα γειτονικό άστρο ή έναν άλλο λευκό νάνο. Η μάζα του έτσι αυξάνεται, φτάνει σε ένα κρίσιμο όριο και τελικά προκαλεί μια αλυσιδωτή θερμοπυρηνική αντίδραση που εκτοξεύει τα πάντα στο Διάστημα. Τα σουπερνόβα Τύπου 1a έχουν κρίσιμη σημασία για τις μετρήσεις κοσμικών αποστάσεων επειδή έχουν πάντα την ίδια εγγενή φωτεινότητα. Οι αστρονόμοι μπορούν για παράδειγμα να υπολογίσουν την απόσταση ενός γαλαξία μετρώντας πόσο έχει εξασθενίσει το φως ενός σουπερνόβα μέσα σε αυτόν τον γαλαξία μέχρι να διανύσει την απόσταση μέχρι στιγμής. Μάλιστα η ακριβής μέτρηση των διαγαλαξιακών αποστάσεων χάρη στα σουπερνόβα Τύπου 1α έπαιξε κρίσιμο λόγο στην ανακάλυψη της «σκοτεινής ενέργειας», μιας μυστηριώδους δύναμης που δρα αντίθετα από τη βαρύτητα και αναγκάζει το Σύμπαν να διαστέλλεται με ολοένα μεγαλύτερη ταχύτητα. Σε μια προσπάθεια να κατανοήσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια το μηχανισμό γέννησης του σουπερνόβα, οι αστρονόμοι θα ανατρέξουν τώρα σε παλαιότερες φωτογραφίες του γαλαξία M82, στις οποίες θα αναζητήσουν την εικόνα του άστρου που εξερράγη. Το πλησιέστερο σουπερνόβα που έχει καταγράψει η σύγχρονη αστρονομία εμφανίστηκε το 1987. Βρισκόταν μέσα στον δικό μας Γαλαξία σε απόσταση μόλις 170.000 ετών φωτός. Η τελευταία ανακάλυψη δεν έχει δημοσιευτεί ακόμα στον επιστημονικό τύπο. http://physicsgg.me/2014/01/23/%ce%bd%ce%ad%ce%bf-%cf%83%ce%bf%cf%85%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%bd%cf%8c%ce%b2%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%b3%ce%b5%ce%b9%cf%84%ce%bf%ce%bd%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%af/

Ερωτηματικά από Στίβεν Χίκινγκ στη θεωρία για τις μαύρες τρύπες. Τελικά, μια μαύρη τρύπα μπορεί να μην είναι τόσο μαύρη, που να εξαφανίζει για πάντα στο εσωτερικό της το κάθε τι. Ο διάσημος φυσικός Στίβεν Χόκινγκ, ένας από τους «πατέρες» της σύγχρονης θεωρίας των μαύρων οπών, έρχεται τώρα να αμφισβητήσει ορισμένες κεντρικές πτυχές αυτής της θεωρίας, οι οποίες θεωρούνται σχεδόν «δόγματα» στον χώρο της σύγχρονης φυσικής. Στην ουσία, τολμά να υποστηρίξει πως δεν υπάρχουν μαύρες τρύπες, τουλάχιστον όπως τις πίστευαν οι επιστήμονες ως τώρα. Με μια «αιρετική» επιστημονική προδημοσίευση -που όμως ακόμα δεν έχει δημοσιευτεί σε κάποιο επίσημο επιστημονικό περιοδικό- ο καθηλωμένος στο αναπηρικό καροτσάκι του βρετανός επιστήμονας υποστηρίζει ότι η «περίμετρος» μιας μαύρης τρύπας, ο λεγόμενος «ορίζοντας γεγονότων», είναι ασύμβατος με την κβαντική θεωρία και συνεπώς δεν υφίσταται. Στη θέση του, ο Χόκινγκ αντιπροτείνει έναν «φαινομενικό ορίζοντα», μια επιφάνεια κατά μήκος της οποίας το φως δεν εμποδίζεται για πάντα να «δραπετεύσει» από το εσωτερικό της μαύρης τρύπας. Ο Χόκινγκ, σύμφωνα με το "Nature", ζητεί να υπάρξει ένας επαναπροσδιορισμός της έννοιας της μαύρης τρύπας, πάνω από όλα με την κατάργηση του «ορίζοντα γεγονότων», του αόρατου συνόρου που υποτίθεται ότι περιβάλλει κάθε μαύρη τρύπα στο σύμπαν και εμποδίζει δια παντός στο φως να ξεφύγει. Όπως υποστηρίζει, ο εναλλακτικός «φαινομενικός ορίζοντας» μόνο προσωρινά «φυλακίζει» μέσα στην μαύρη τρύπα την ύλη και την ενέργεια, εωσότου τελικά τις «απελευθερώσει» ξανά, αν και σε διαφορετική μορφή. Έτσι, ενώ η κυρίαρχη θεωρία της φυσικής εμποδίζει οτιδήποτε να ξεφύγει από την μαύρη τρύπα, ο Χόκινγκ επιμένει ότι αυτό δεν μπορεί να συμβαίνει, καθώς αντίκειται στην κβαντική θεωρία. Βέβαια, όπως παραδέχεται, για μια ολοκληρωμένη εξήγηση της όλης διαδικασίας, απαιτείται μια εξίσου ολοκληρωμένη θεωρία που ενοποιεί τη βαρύτητα με τις άλλες θεμελιώδεις δυνάμεις στη φύση, κάτι που μέχρι στιγμής δεν έχουν καταφέρει οι επιστήμονες. Η νέα εργασία του Χόκινγκ με τον κάπως ασυνήθιστο τίτλο «Διατήρηση πληροφορίας και πρόβλεψη καιρού για τις μαύρες τρύπες», αναμένεται να αναζωπυρώσει τις διαμάχες μεταξύ των φυσικών για τη φύση και τη λειτουργία των μαύρων οπών. Ο βασικός ισχυρισμός του είναι πως οι κβαντικές επιπτώσεις γύρω από μια μαύρη τρύπα υποχρεώνουν τον χωροχρόνο να «κυματίζει» τόσο πολύ έντονα, που είναι αδύνατο να υπάρχει ένα τόσο σαφώς προσδιορισμένο σύνορο, όπως ο «ορίζοντας γεγονότων». Ήδη από τη δεκαετία του ΄70, ο Βρετανός φυσικός είχε δείξει θεωρητικά ότι οι μαύρες τρύπες μπορούν αργά να συρρικνωθούν, αποβάλλοντας τη λεγόμενη «ακτινοβολία Χόκινγκ». Τώρα, προτείνει ότι ο «φαινομενικός ορίζοντας» είναι το πραγματικό -προσωρινό- σύνορο μιας μαύρης τρύπας. «Η απουσία των οριζόντων γεγονότων», όπως γράφει στη νέα δημοσίευσή του, «σημαίνει ότι δεν υπάρχουν μαύρες τρύπες - με την έννοια των καταστάσεων από όπου το φως δεν μπορεί να δραπετεύσει στην αιωνιότητα». Αντίθετα με τον ορίζοντα γεγονότων, ο εφήμερος «φαινομενικός ορίζοντας» μπορεί να εξαφανισθεί, πράγμα που, σε τελευταία ανάλυση, σημαίνει ότι οτιδήποτε μπορεί τελικά να βγει από την μαύρη τρύπα - αν και σε διαφορετική κατάσταση από αυτή που μπήκε. Πάντως ο Χόκινγκ δεν περιγράφει -ακόμα τουλάχιστον- μέσω ποιού μηχανισμού μπορεί να γίνει η εξαφάνιση του «φαινομενικού ορίζοντα». Αν όλα αυτά έχουν βάση, τότε οι πληροφορίες που «ρουφιούνται» από μια μαύρη τρύπα προς το κέντρο της, τελικά δεν καταστρέφονται, αλλά απλώς «παραμορφώνονται» και ξαναβγαίνουν μέσω της «ακτινοβολίας Χόκινγκ» σε τελείως άλλη και μη αναγνωρίσιμη μορφή. Για την προδημοσίευση της επιστημονικής εργασίας στη διεύθυνση: http://arxiv.org/abs/1401.5761 http://www.kathimerini.gr/553588/article/epikairothta/episthmh/erwthmatika-apo-stiven-xikingk-sth-8ewria-gia-tis-mayres-trypes

Ανακαλύφθηκε νερό στον πλανήτη-αστεροειδή Δήμητρα. Ίχνη νερού ανακάλυψαν οι Ευρωπαίοι και Αμερικανοί αστρονόμοι, στη «Δήμητρα», που μπορεί να θεωρηθεί νάνος πλανήτης ή ο μεγαλύτερος και πιο σφαιρικός αστεροειδής του ηλιακού μας συστήματος (ανάλογα με τον ορισμό στα αντίστοιχα ουράνια σώματα). Το νερό ανιχνεύθηκε σε μορφή στηλών υδρατμών που εκτινάσσονται στο διάστημα, πιθανώς από ηφαιστειακού τύπου θερμοπίδακες (γκέιζερ). Πρόκειται για την πρώτη αδιαμφισβήτητη ανίχνευση νερού στη «Δήμητρα» και γενικότερα στη μεγάλη ζώνη των αστεροειδών μεταξύ Άρη και Δία. Η ανακάλυψη εξάλλου εγείρει το ερώτημα αν η «Δήμητρα» θα μπορούσε κάποτε να φιλοξενεί μικροβιακή ζωή, αν και είναι ακόμα πολύ πρόωρο να γίνουν εκτιμήσεις. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Μίκαελ Κίπερς του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), που χρησιμοποίησαν το υπέρυθρο ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο «Χέρσελ» (που βρίσκεται πλέον εκτός λειτουργίας), έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με το BBC και το πρακτορείο Ρόιτερ. Εδώ και περίπου 30 χρόνια, οι επιστήμονες υποπτεύονταν ότι υπήρχε σημαντική ποσότητα νερού στη «Δήμητρα» και οι πρώτες -μη επιβεβαιωμένες- ενδείξεις γι' αυτό βρέθηκαν το 1991, κάτι που τώρα πλέον επιβεβαιώνεται. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο πλανήτης - αστεροειδής παράγει περίπου έξι κιλά υδρατμών ανά δευτερόλεπτο από την επιφάνειά του. Μια πιθανή αιτία είναι ότι κάτω από την επιφάνειά του υπάρχει υγρό νερό, το οποίο τα ψυχρά ηφαίστεια εκτινάσσουν στο διάστημα με μορφή υδρατμών αντί για καυτή λάβα (κάτι ανάλογο έχει εντοπιστεί στο δορυφόρο «Εγκέλαδο» του Κρόνου). Μια άλλη πιθανότητα είναι η μαζική εξάχνωση του επιφανειακού πάγου υπό την περιοδική επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας, δηλαδή η άμεση μετατροπή του πάγου από στερεό σε αέριο, κάτι ανάλογο με αυτό που συμβαίνει σε ένα περιφερόμενο παγωμένο κομήτη. Όταν η τροχιά της «Δήμητρας» την απομακρύνει από τον Ήλιο, δεν εξαχνώνονται οι πάγοι της και έτσι δεν δραπετεύουν στο διάστημα υδρατμοί. Το διαστημικό σκάφος "Dawn" (Αυγή) της NASA, που αναμένεται να τεθεί σε τροχιά γύρω από την παγωμένη «Δήμητρα» την άνοιξη του 2015, θα ρίξει περισσότερο φως στο ζήτημα. Το σκάφος πρόσφατα επισκέφτηκε ένα άλλο μεγάλο αστεροειδή, την «Εστία», ένα πολύ διαφορετικό «καυτό» κόσμο που σκεπάζεται από συνεχείς ηφαιστειακές εκρήξεις. Ένα βασικό ερώτημα των αστρονόμων είναι γιατί η «Δήμητρα» και η «Εστία» διαφέρουν τόσο πολύ από πλευράς θερμότητας. Η ανακάλυψη νερού στη «Δήμητρα», που ανακαλύφθηκε το 1801 και έχει διάμετρο περίπου 950 χιλιομέτρων, ενισχύει το «σενάριο» ότι οι πτώσεις αστεροειδών στη Γη ευθύνονται -εν μέρει τουλάχιστον- για το νερό που απέκτησαν οι ωκεανοί του πλανήτη μας στο απώτατο παρελθόν. Νάνοι πλανήτες θεωρούνται πλέον από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση τα σώματα που είναι μεγαλύτερα από αστεροειδείς και μικρότερα από πλανήτες. Με αυτό το σκεπτικό, η «Δήμητρα» αναβαθμίστηκε από αστεροειδή σε νάνο πλανήτη το 2006, ενώ αντίθετα ο Πλούτων υποβιβάστηκε από κανονικό πλανήτη σε νάνο. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=63952486 Το βλέμμα προς τη Γη στρέφει η NASA. Μπορεί η NASA να έχει μακροπρόθεσμα σχέδια για να στείλει ανθρώπους στον πλανήτη Άρη, αλλά φέτος η διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ στρέφει τα μάτια της αποκλειστικά στη Γη με πέντε προγραμματισμένες αποστολές που θα φωτίσουν τις συνθήκες στον πλανήτη μας. «Παρότι η NASA προετοιμάζεται για τις μελλοντικές αποστολές προς έναν αστεροειδή και τον Άρη, επικεντρωνόμαστε στη Γη τώρα», δήλωσε ο διοικητής της NASA Τσαρλς Μπόλντεν.«Με 5 νέες αποστολές που έχουν οριστεί να ξεκινήσουν το 2014 , αυτό θα είναι πραγματικά ένα διαμορφωμένο έτος της Γης, και η εστίαση στον πλανήτη μας θα φέρει σημαντικές διαφορές στις ζωές των ανθρώπων ανά τον κόσμο μας», συμπλήρωσε. Η πρώτη αποστολή, αναμένεται να ξεκινήσει στις 27 Φεβρουαρίου από την Ιαπωνία ως ένα κοινό πρόγραμμα με την Ιαπωνική Αεροδιαστημική Υπηρεσία (JAXA). Θα μελετήσει τις παγκόσμιες βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις, όπως ανέφερε η NASA την Τετάρτη. Τον Ιούλιο, ο δορυφόρος Carbon Observatory-2 θα αρχίσει τη μέτρηση των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα σε μια προσπάθεια να κατανοήσει η NASA καλύτερα το φαινόμενο του θερμοκηπίου που συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Ο δορυφόρος Carbon Observatory-2 λειτουργεί σε αντικατάσταση ενός παρόμοιου δορυφόρου που καταστράφηκε κατά την εκτόξευση του το 2009. Τον Νοέμβριο, η NASA σχεδιάζει να ξεκινήσει την μέτρηση υγρασίας του εδάφους και τα επίπεδα του νερού στο έδαφος. Τα δεδομένα αυτά αναμένεται να βοηθήσουν στις αποφάσεις διαχείρισης των υδάτινων πόρων, στις προβλέψεις για την ανάπτυξη των φυτών και της γεωργικής παραγωγικότητας, καθώς και των πλημμυρών και της ξηρασίας, λένε οι επιστήμονες. Μετά το καλοκαίρι αναμένονται και οι άλλες δυο αποστολές της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%84%CE%BF-%CE%B2%CE%BB%CE%AD%CE%BC%CE%BC%CE%B1-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%B7-%CE%B3%CE%B7-%CF%83%CF%84%CF%81%CE%AD%CF%86%CE%B5%CE%B9-%CE%B7-nasa Σαν σήμερα: 23 Ιανουαρίου. 2004: Το διαστημικό σκάφος Mars Express στέλνει στοιχεία στη Γη με τα οποία αποδεικνύεται ότι υπάρχει νερό στον Άρη.

Εξερευνήστε τη Σελήνη με το… ποντίκι σας. Οι εικόνες που έστειλε το κινεζικό ρομπότ Yutu που εξερευνά τη Σελήνη χρησιμοποιήθηκαν για να φτιαχτεί μια πανοραμική άποψη της επιφάνειας του φυσικού μας δορυφόρου και στη συνέχεια να δημιουργηθεί μια εφαρμογή που επιτρέπει στους χρήστες του Διαδικτύου να περιηγηθούν εκεί από την άνεση του σπιτιού ή του γραφείου τους. Για να κάνετε την περιήγηση στη Σελήνη κάντε κλικ εδώ. http://www.360cities.net/image/lunar-panorama-change-3-lander#26.30,2.90,70.0 Η αποστολή Chang'e-3 της Κίνας συνεχίζεται με επιτυχία μετά την ομαλή προσεδάφιση του Yutu στα μέσα Δεκεμβρίου στον Κόλπο της Ίριδας. Το ρομπότ θα παραμείνει σε λειτουργία για ένα χρόνο και θα πραγματοποιήσει μεταξύ άλλων αστρονομικές παρατηρήσεις της Γης και άλλων σωμάτων. Η περιήγηση του Yutu στη Σελήνη προγραμματίζεται να διαρκέσει περίπου τρεις μήνες. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=559528

Σύνδεση οπτικών ινών εκτοξεύει την ταχύτητα στα 1,4 terabit/sec Πειραματική σύνδεση που δοκίμασαν στη Βρετανία η British Telecom και η Alcatel-Lucent αυξάνει την ταχύτητα μετάδοσης στα 1,4 Tbit/sec χωρίς να απαιτεί μεγάλη αναβάθμιση στα υφιστάμενα δίκτυα οπτικών ινών. Η ταχύτητα που προσφέρει η νέα προσέγγιση θα επέτρεπε το κατέβασμα 44 ασυμπίεστων ταινιών HD σε ένα δευτερόλεπτο. Τα δεδομένα της δοκιμής μεταδόθηκαν σε μια σύνδεση 410 χιλιομέτρων που συνδέει τον πύργο της BT στο κεντρικό Λονδίνο με τα ερευνητικά εργαστήρια της εταιρείας στο Σάφολκ. Ακόμα υψηλότερες ταχύτητες είναι δυνατές σε πειραματικά οπτικά δίκτυα, σύμφωνα όμως με τη BΤ και την Alcatel-Lucent, η ταχύτητα που καταγράφηκε στη δοκιμή «είναι η υψηλότερη που έχει επιτευχθεί ποτέ με υλικό εμπορικής κλάσης και σε περιβάλλον πραγματικών συνθηκών». Η δοκιμή αξιοποίησε επτά κανάλια των 200 Gbit/sec, τα οποία στριμώχτηκαν στην ίδια σύνδεση χάρη σε μια τεχνολογία που μειώνει τις αποστάσεις μεταξύ τους στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα. Η νέα προσέγγιση θα επέτρεπε στους παρόχους να αυξάνουν το εύρος ζώνης στα υφιστάμενα δίκτυα, περιορίζοντας έτσι το κόστος των υποδομών. Θα περάσουν όμως χρόνια πριν η νέα τεχνολογία φτάσει στην αγορά. http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=559711

Πως ξέρουμε οτι απο τα 5 μεχρι τα 9 δις ετη υπήρξε μικρή επιβράδυνση και μετά αυξηση της επιταχυνσης παλι απο τα 10 δις ετη και μετα.Πρίν τα 5 δις τί συνεβαινε;

Η "ωραία κοιμωμένη" της ESA ξύπνησε από την αδρανοποίηση της στο βαθύ διάστημα. Ήταν ένα παραμύθι που τελείωσε με ένα έντονο κεφάλαιο στην ιστορία της διαστημικής αποστολής Rosetta εχθές το απόγευμα, καθώς η ESA "άκουσε" το απομακρυσμένο της διαστημόπλοιο για πρώτη φορά μετά από 31 μήνες. Η Rosetta κυνηγά τον Κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko, και θα γίνει η πρώτη διαστημική αποστολή που θα συναντήσει από κοντά έναν κομήτη, η πρώτη που θα επιχειρήσει να προσεδαφιστεί στην επιφάνεια ενός κομήτη, και ή πρώτη που θα ακολουθήσει έναν κομήτη καθώς αυτός αιωρείται γύρω από τον Ήλιο. Μετά από την εκτόξευσή της το 2004, η Rosetta έχει πραγματοποιήσει τρία περάσματα από τη Γη και ένα από τον Άρη για να βοηθήσει την πορεία της προς το ραντεβού της με τον 67P/Churyumov-Gerasimenko, συναντώντας στο πέρασμα της τους αστεροειδείς Steins και Lutetia. Λειτουργώντας με ηλιακή ενέργεια και μόνο, η Rosetta τέθηκε σε λήθαργο στο βαθύ διάστημα τον Ιούνιο του 2011 καθώς είχε απομακρυνθεί σε μια απόσταση σχεδόν 800 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη ζεστασιά του ήλιου, πέρα από την τροχιά του Δία. Τώρα, καθώς η τροχιά της Rosetta την επανέφερε σε απόσταση "μόνο" 673 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον Ήλιο, υπάρχει αρκετή ηλιακή ενέργεια για να τροφοδοτήσει πάλι πλήρως το διαστημικό σκάφος. Έτσι σήμερα, εξακολουθεί να είναι περίπου 9 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τον κομήτη, το από πριν προγραμματισμένο εσωτερικό "ξυπνητήρι" της Rosetta ξύπνησε το διαστημόπλοιο. Μετά τη θέρμανση των βασικών μέσων πλοήγησης, βγαίνοντας από μια σταθερή περιστροφική κίνηση, και στοχεύοντας με την κύρια κεραία ραδιοσημάτων της στη Γη, η Rosetta έστειλε ένα σήμα για να ενημερώσει τους φορείς ότι η αποστολή έχει διασωθεί από το πιο μακρινό μέρος του ταξιδιού της. Το σήμα ελήφθη από τους δύο επίγειους σταθμούς της NASA Goldstone και Canberra στις 18:18 GMT / 20:18 ώρα Ελλάδος, με την πρώτη ευκαιρία το διαστημικό σκάφος έπρεπε να επικοινωνήσει με τη Γη. Επιβεβαιώθηκε άμεσα από το κέντρο διαστημικών επιχειρήσεων της ESA στο Ντάρμσταντ και η επιτυχής αφύπνιση ανακοινώθηκε μέσω του λογαριασμού στο twitter @ ESA_Rosetta, με το μήνυμα: "Hello, World" "Έχουμε πίσω τον κυνηγό κομητών μας", λέει ο Alvaro Gimeacutenez, Διευθυντής Επιστήμης και Ρομποτικής Εξερεύνησης της ESA. "Με τη Rosetta, η εξερεύνηση των κομητών θα φτάσει σε ένα νέο επίπεδο. Αυτή η απίστευτη αποστολή συνεχίζει την ιστορία μας σε "πρωτιές" με τους κομήτες, βασισμένη στα τεχνολογικά και επιστημονικά επιτεύγματα της πρώτης μας διαστημική αποστολής βαθέως διαστήματος, Giotto, που επέστρεψε τις πρώτες κοντινές εικόνες του πυρήνα ενός κομήτη, καθώς πέρασε πλάι από τον Halley το 1986." "Αυτό ήταν ένα ξυπνητήρι που δεν έπρεπε να μπει σε αναμονή, και μετά από μια σκληρή ημέρα είμαστε απόλυτα χαρούμενοι που έχουμε το διαστημόπλοιο μας "ξύπνιο" και πάλι online," προσθέτει ο Fred Jansen, διευθυντής της αποστολή Rosetta της ESA. Οι κομήτες θεωρούνται τα πρωτόγονα δομικά στοιχεία του Ηλιακού Συστήματος και είναι πιθανό βοήθησε να "σπαρθεί" η Γη με νερό, ίσως ακόμη και με τα συστατικά της ζωής. Ωστόσο πολλά θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με αυτά τα αινιγματικά αντικείμενα παραμένουν, και μέσω της συνολικής, επιτόπιας μελέτης του κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko, η Rosetta στοχεύει να ξεκλειδώσει τα μυστικά που περικλείονται σε αυτόν. "Όλες οι άλλες αποστολές κομητών ήταν περάσματα, συλλαμβάνοντας φευγαλέες στιγμές από τη ζωή αυτών των παγωμένων θησαυροφυλακίων", λέει ο Matt Taylor, επιστήμονας του έργου Rosetta της ESA. "Με τη Rosetta, θα παρακολουθούμε την εξέλιξη του κομήτη σε καθημερινή βάση και για πάνω από ένα χρόνο, δίνοντάς μας μια μοναδική εικόνα για τη συμπεριφορά ενός κομήτη και, τελικά, θα μας βοηθήσει να αποκρυπτογραφήσουμε το ρόλο τους στη διαμόρφωση του ηλιακού συστήματος." Αλλά πρώτα, πρέπει να ολοκληρωθούν οι απαραίτητοι έλεγχοι για την υγεία του διαστημικού σκάφους. Και τα έντεκα όργανα στο όχημα που θα τεθεί σε τροχιά και τα δέκα στο διαστημικό όχημα προσεδάφησης θα πρέπει να ενεργοποιηθούν και να προετοιμαστούν για τη μελέτη του Κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko. "Έχουμε λίγους μήνες που θα έχουμε πολλή δουλειά για την προετοιμασία του διαστημικού σκάφους και τα όργανα του για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που απαιτούνται από μια μακρά, στενή μελέτη ενός κομήτη που, μέχρι να φτάσουμε εκεί, γνωρίζουμε πολύ λίγα για εκείνον, " είπε ο Andrea Accomazzo, διευθυντής επιχειρήσεων της Rosetta της ESA. Οι πρώτες εικόνες της Rosetta από τον 67P/Churyumov-Gerasimenko αναμένονται τον Μάιο, όταν το διαστημικό σκάφος θα εξακολουθεί να είναι 2 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από το στόχο του. Προς το τέλος του Μαΐου, το διαστημικό σκάφος θα εκτελέσει έναν μεγάλο ελιγμό για να ευθυγραμμιστεί για το κρίσιμο ραντεβού της με τον κομήτη τον Αύγουστο. Μετά από το ραντεβού, η Rosetta θα ξεκινήσει την εκτεταμένη χαρτογράφηση της επιφάνειας του κομήτη για δύο μήνες, και θα κάνει επίσης σημαντικές μετρήσεις της βαρύτητας του κομήτη, της μάζας και του σχήματος και θα αξιολογήσει την αέρια, φορτωμένη με σκόνη - ατμόσφαιρα. Το όχημα τροχιάς θα εξετάσει επίσης το περιβάλλον του πλάσματος και θα αναλύσει πώς αλληλεπιδρά με την εξωτερική ατμόσφαιρα του Ήλιου, τον ηλιακό άνεμο. Χρησιμοποιώντας αυτά τα δεδομένα, οι επιστήμονες θα επιλέξουν ένα χώρο προσγείωσης για το 100 κιλών ρομποτικό όχημα προσεδάφισης Philae της αποστολής. Η προσγείωση έχει προγραμματιστεί για τις 11 Νοεμβρίου και θα είναι η πρώτη φορά που θα έχει ποτέ επιχειρηθεί μια προσγείωση σε ένα κομήτη. Στην πραγματικότητα, με δεδομένη τη σχεδόν αμελητέα βαρύτητα στον 4 χλμ. επίπεδο πυρήνα του κομήτη, το όχημα Philae θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε βίδες πάγου και τα καμάκια του για να αποτρέψει την επαναφορά του πίσω στο διάστημα μετά την προσεδάφιση. Μεταξύ του ευρέως φάσματος των επιστημονικών μετρήσεων, το Philae θα στείλει πίσω ένα πανόραμα της γύρω περιοχής, καθώς και φωτογραφίες της επιφάνειας πολύ υψηλής ανάλυσης. Θα εκτελεί επίσης μια επιτόπια ανάλυση της σύνθεσης των πάγων και των οργανικών υλικών, συμπεριλαμβανομένων και γεωτρήσεων μέχρι τα 23 εκατοστά κάτω από την επιφάνεια και την τροφοδότηση των δειγμάτων στο επί του σκάφους εργαστήριο του Philae για ανάλυση. Το επίκεντρο της αποστολής στη συνέχεια θα μετατοπιστεί στο στάδιο "συνοδείας", κατά το οποίο η Rosetta θα μείνει κοντά στον κομήτη, καθώς πλησιάζει τον Ήλιο, παρακολουθώντας συνεχώς τις μεταβαλλόμενες συνθήκες στην επιφάνεια του, καθώς ο κομήτης θερμαίνεται και οι πάγοι του εξαχνώνονται. Ο κομήτης θα φτάσει στην κοντινότερη απόστασή του από τον Ήλιο, στις 13 Αυγούστου 2015 περίπου 185 εκατομμύρια χιλιόμετρα, μεταξύ των τροχιών της Γης και του Άρη. Η Rosetta θα ακολουθήσει τον κομήτη σε όλο το υπόλοιπο έτος 2015, καθώς κατευθύνεται μακριά από τον Ήλιο και η δραστηριότητα του αρχίζει να υποχωρεί. "Εμείς θα αντιμετωπίσουμε πολλές προκλήσεις φέτος εξερευνόντας το άγνωστο έδαφος του κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko και είμαι σίγουρος ότι θα υπάρξουν πολλές εκπλήξεις, αλλά σήμερα είμαστε απλά πολύ χαρούμενοι που βρισκόμαστε και πάλι σε επικοινωνία με το διαστημικό σκάφος μας,"προσθέτει ο Matt Taylor. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2013/12/How_Rosetta_wakes_up_from_deep_space_hibernation http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_orahia_koimomhene_tes_ESA_xhupnese_apho_ten_adranopohiese_tes_sto_vathhu_dihastema

To (μεταλλικό) χρονικό του Γαλαξία. Ακρως ενδιαφέροντα δεδομένα για την εξέλιξη του γαλαξία μας προέκυψαν από τα ευρήματα μελέτης που πραγματοποίησε διεθνής ομάδα επιστημόνων. Οι ερευνητές εντόπισαν στοιχεία που δείχνουν το πώς εξελίχθηκε ο Γαλαξίας. Οπως φαίνεται η ανάπτυξη του έγινε από μέσα προς τα έξω. Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία το Σύμπαν μετά τη Μεγάλη Εκρηξη αποτελούνταν σχεδόν ολοκληρωτικά από υδρογόνο και ήλιο. Η εμφάνιση των μεταλλικών στοιχείων έγινε λίγο αργότερα και ο «πληθυσμός» τους στο Σύμπαν αυξανόταν προοδευτικά. Για αυτό όσο αρχαιότερο είναι ένα άστρο τόσο χαμηλότερη είναι η μεταλλικότητα του, διαθέτει δηλαδή λιγότερα μεταλλικά στοιχεία σε σχέση με τα νεότερα. Οι ερευνητές χρησιμοποιώντας ένα από τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια στον κόσμο, το 8-m VLT στη Χιλή, μελέτησαν άστρα του γαλαξία μας επικεντρώνοντας την προσοχή τους στην παρουσία μαγνησίου. Εχει διαπιστωθεί ότι το μαγνήσιο είναι ένα από τα μέταλλα που συνδέεται με την ύπαρξη αστέρων που έζησαν μια σύντομη ζωή, η οποία έληξε με μια έκρηξη σουπερνόβα, και όχι άστρων όπως ο Ηλιος με διάρκεια ζωής δισεκατομμυρίων ετών. Το μαγνήσιο παράγεται σε πολύ μεγάλες ποσότητες στις εκρήξεις σουπερνόβα και η (έντονη) παρουσία του συνδέεται με τα αρχαιότερα άστρα του Σύμπαντος. Τα νεότερα άστρα αν και διαθέτουν περισσότερα μεταλλικά στοιχεία από τα αρχαιότερα εμφανίζουν πολύ χαμηλά επίπεδα μαγνησίου. Οι ερευνητές μελέτησαν γηραιότερα και φτωχά σε μέταλλα αστέρια που βρίσκονται στο εσωτερικό του Ηλιακού Κύκλου, δηλαδή της τροχιάς του Ηλιου γύρω από το κέντρο του Γαλαξία. Ο Ηλιος χρειάζεται περίπου 250 εκατομμύρια χρόνια για να ολοκληρώσει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον Γαλαξία. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα επίπεδα του μαγνησίου αυτών των άστρων είναι πολύ υψηλότερα από εκείνα των άστρων των εξωτερικών περιοχών του γαλαξία μας που έχουν αξιοσημείωτα μειωμένα επίπεδα μαγνησίου σε σχέση με τη συνολική τους μεταλλικότητα. Αυτό οδήγησε τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι ο γαλαξίας μας σχηματίστηκε με φορά από μέσα προς τα έξω. Η μελέτη ενισχύει τα μέγιστα τη θεωρία ότι οι γαλαξιακοί δίσκοι σχηματίζονται με αυτόν ακριβώς τον τρόπο, δηλαδή από μέσα προς τα έξω. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astronomy and Astrophysics». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=559171

Μαύρες Τρύπες:Ορισμένες από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις που έχουν εντοπίσει οι επιστήμονες. Πριν από λίγες ημέρες ομάδα ερευνητών που χρησιμοποιούσε δύο τηλεσκόπια σε αστεροσκοπείο στα Κανάρια Νησιά ανακοίνωσε ότι εντόπισε ένα σπάνιο είδος μελανής οπής στον γαλαξία μας. Πρόκειται για μια αδρανή μαύρη τρύπα που «συνοδεύει» ένα μεγάλο άστρο. Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει μεγάλο αριθμό μελανών οπών στο Σύμπαν, πολλές από τις οποίες παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, αφού τα χαρακτηριστικά τους ξεφεύγουν, και μάλιστα κατά πολύ, από εκείνα των... συμβατικών. Δείτε ορισμένες από τις πιο ξεχωριστές μαύρες τρύπες του Σύμπαντος. Η τρύπα «σιντριβάνι» Διεθνής ομάδα ερευνητών, χρησιμοποιώντας ραδιοτηλεσκόπια που βρίσκονται σε διαφορετικές τοποθεσίες, εντόπισαν στον γαλαξία Κένταυρο Α δύο γιγάντιους πίδακες ύλης η οποία εκπέμπεται από τη γιγάντια μελανή οπή που βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία. Η μελανή οπή στο κέντρο του Κενταύρου Α έχει μάζα 55 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ηλιου! Η ταχύτητα με την οποία κινείται η ύλη από τη μαύρη τρύπα προς τα έξω είναι περίπου 100.000 χλμ./δευτ. Η τρύπα... Ακρίτας Στα τέλη του 2012 έκανε την εμφάνισή της στη διαστημική μας γειτονιά ακτινοβολία ακτίνων Χ, η «επιμονή» της οποίας οδήγησε τους επιστήμονες στο να αναζητήσουν την πηγή της για να δουν τι συμβαίνει. Δύο ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες στις ΗΠΑ πήραν την ακτινοβολία στο «κατόπι» και τελικά κατάφεραν να εντοπίσουν την προέλευσή της. Η ακτινοβολία προέρχεται από μια γιγάντια μελανή οπή που «καταβροχθίζει» ένα άστρο. Η μαύρη τρύπα που ονομάστηκε Swift J1644+57 βρίσκεται σε απόσταση 4 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς και είναι μέχρι στιγμής το πιο απομακρυσμένο σημείο του Σύμπαντος στο οποίο εντοπίζεται το συγκεκριμένο φαινόμενο. «Φρέσκια» και παράξενη Σε απόσταση 26.000 ετών φωτός από εμάς βρίσκονται τα απομεινάρια μιας έκρηξης σουπερνόβα, η κωδική ονομασία του οποίου είναι W49B. Επιστήμονες του ΜΙΤ χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra για να μελετήσουν τα υπολείμματα του W49B. Δεν εντόπισαν την παρουσία ενός άστρου νετρονίου καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι σε αυτή την περίπτωση η έκρηξη οδήγησε στη δημιουργία μιας μαύρης τρύπας. Υπολογίζουν ότι η μελανή οπή δημιουργήθηκε πριν από περίπου χίλια χρόνια και είναι έτσι η νεότερη που γνωρίζουμε στον Γαλαξία. Εκτός από το νεαρό της ηλικίας της, η μελανή οπή παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον και εξαιτίας του τρόπου που δημιουργήθηκε, αφού όπως εκτιμούν οι ειδικοί είναι προϊόν ενός σπάνιου κοσμικού φαινομένου. Η «σκονισμένη» τρύπα Τις πιο λεπτομερείς παρατηρήσεις που έχουν γίνει ως σήμερα σε μια μελανή οπή έκανε διεθνής ερευνητική ομάδα. Οι ερευνητές κατάφεραν να δουν τι συμβαίνει στο κέντρο του μακρινού γαλαξία NGC 3783 όπου βρίσκεται μια γιγάντια μελανή οπή που καταβροχθίζει τεράστιες ποσότητες ύλης. Μεγάλο μέρος του «γεύματος» της μελανής οπής είναι κοσμική σκόνη η οποία κινείται γύρω από τη μαύρη τρύπα. Ο γαλαξίας NGC 3783 βρίσκεται σε απόσταση δεκάδων εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς και η ενεργή μελανή οπή στο κέντρο του εκπέμπει ακτινοβολία που είναι ορατή σε όλο το Σύμπαν. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και του Πανεπιστημίου Christian-Albrechts-Universitat zu Kiel στη Γερμανία χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο VLT στη Χιλή για να την παρατηρήσουν. Οι ερευνητές ανέμεναν ότι η σκόνη θα είχε σχηματοποιηθεί σε έναν δίσκο σε σχήμα... ντόνατ ο οποίος θα κινούνταν σε τροχιά γύρω από τη μελανή οπή. Εμειναν έκπληκτοι όταν διαπίστωσαν ότι μεγάλες ποσότητες σκόνης υπήρχαν πάνω και κάτω από αυτό το κοσμικό ντόνατ. Διαπίστωσαν επίσης ότι η σκόνη μέσα στο ντόνατ έχει υψηλή θερμοκρασία που κυμαίνεται από 700 ως 1.000 βαθμούς Κελσίου. Η μαύρη «κοιμωμένη» Πριν από μερικά χρόνια αστρονόμοι διαπίστωσαν ότι η μελανή οπή που υπάρχει στο κέντρο του γαλαξία του Γλύπτη έχει έντονη δραστηριότητα. Οι πρόσφατες παρατηρήσεις δείχνουν όμως ότι η μελανή οπή έχει πέσει εδώ και καιρό για... ύπνο. Ο γαλαξίας του Γλύπτη (γνωστός και ως NGC 253) είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας με μεγάλη παραγωγή άστρων. Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 11,5 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Γλύπτη. Είναι ένας από τους λαμπρότερους γαλαξίες όπως φαίνονται από τη Γη και είναι ο λαμπρότερος γαλαξίας στην ομάδα του Γλύπτη. Στο κέντρο του γαλαξία υπάρχει μια μελανή οπή με μάζα 5 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ηλιου. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra είχε εντοπίσει πριν από περίπου μία δεκαετία έντονη δραστηριότητα στη μελανή οπή. Οι επιστήμονες τότε κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μαύρη τρύπα «κατάπινε» κοσμικά αέρια. Νέες παρατηρήσεις που έγιναν με το διαστημικό παρατηρητήριο NuStar δείχνουν ότι το Chandra «συνέλαβε» τη μελανή οπή του Γλύπτη να γευματίζει, και μάλιστα τη στιγμή που έτρωγε τις τελευταίες της... μπουκιές. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη η μελανή οπή ολοκλήρωσε το γεύμα της και ύστερα έπεσε σε... λήθαργο. Κολοσσιαία! Τον Δεκέμβριο του 2012 διεθνής ομάδα ερευνητών εντόπισε μια μελανή οπή με χρήση του τηλεσκοπίου Hubble καθώς και του τηλεσκοπίου Hobby-Eberly στο Παρατηρητήριο McDonald του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Οστιν. Αυτή η μαύρη τρύπα βρίσκεται σε απόσταση 220 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, στην «καρδιά» του μακρινού γαλαξία NGC 1277 στον αστερισμό του Περσέα. Η μελανή οπή έχει μάζα 17 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ηλιου! Είναι τόσο μεγάλη που ισοδυναμεί με το 14% της συνολικής μάζας του γαλαξία της, αντί για το περίπου 0,1% μιας «τυπικής» μελανής οπής. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι ένα τόσο υψηλό ποσοστό ενδέχεται να οδηγήσει σε αναθεώρηση των θεωριών σχετικά με τον σχηματισμό των γαλαξιών. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=559323

Πείραμα αντιύλης στο CERN δημιούργησε για πρώτη φορά ακτίνα από άτομα αντι-υδρογόνου. Την πρώτη ακτίνα από άτομα αντι-υδρογόνου παρήγαγε το πείραμα αντιύλης ASACUSA στο CERN. Η δημιουργία του αντι-υδρογόνου γίνεται με την ανάμιξη αντι-ηλεκτρονίων (ποζιτρονίων) με χαμηλής ενέργειας αντιπρωτόνια. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον ιάπωνα φυσικό Γιασουνόρι Γιαμαζάκι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communications, ανέφεραν ότι κατάφεραν για πρώτη φορά να ανιχνεύσουν μια δέσμη από 80 άτομα αντι-υδρογόνου. http://www.nature.com/ncomms/2014/140121/ncomms4089/full/ncomms4089.html Οπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το επίτευγμα αναμένεται να βοηθήσει, μεταξύ άλλων, στην φασματοσκοπική ανίχνευση της αντιύλης στο σύμπαν. Αν και η αντιύλη έχει παραχθεί στα εργαστήρια του CERN μέχρι σήμερα σε σημαντικές ποσότητες και σε διάφορες μορφές (δηλαδή με διαφορετικά αντισωματίδια), ποτέ έως τώρα δεν έχει εντοπιστεί σε πρωτογενή μορφή στο σύμπαν, πράγμα που αποτελεί ένα μεγάλο επιστημονικό αίνιγμα. Τα σχετικά πειράματα αντιύλης στο CERN έχουν επιταχυνθεί κατά τα τελευταία χρόνια. Το 2011, το πείραμα ALPHA ανακοίνωσε ότι παγίδευσε άτομα αντι-υδρογόνου για ένα χρονικό διάστημα 1.000 δευτερολέπτων, ενώ το 2013 το πείραμα ATRAP ανακοίνωσε την πρώτη άμεση μέτρηση αντιπρωτονίων. Διαθέτοντας μόνο ένα πρωτόνιο και ένα ηλεκτρόνιο, το υδρογόνο αποτελεί το απλούστερο άτομο στη φύση, για αυτό έχει αποτελέσει αντικείμενο ενδελεχούς επιστημονικής έρευνας. Από την άλλη, το αντι-υδρογόνο είναι το απλούστερο αντι-άτομο. Η σύγκριση των ατόμων υδρογόνου και αντι-υδρογόνου (του αντίστοιχου σωματιδίου αντιύλης) συνιστά ένα από τους καλύτερους τρόπους για την μελέτη της ύλης και της αντιύλης στο σύμπαν. Η ύλη και η αντιύλη αλληλοεξουδετερώνονται αμέσως μόλις έλθουν σε επαφή, έτσι μία από τις βασικές προκλήσεις των επιστημόνων είναι, αφού δημιουργήσουν άτομα αντι-υδρογόνου, να τα κρατήσουν μακριά από τα άτομα της κανονικής ύλης (του υδρογόνου). Αυτό επιτυγχάνεται με τη βοήθεια ισχυρών μαγνητικών πεδίων, που παγιδεύουν τα αντι-άτομα (τα σωματίδια αντιύλης) για όσο καιρό χρειάζεται, προκειμένου να μελετηθούν. Το επόμενο βήμα για τους ερευνητές του πειράματος ASACUSA στο CERN θα είναι να βελτιώσουν περαιτέρω την κινητική ενέργεια των ακτίνων αντι-υδρογόνου και να καταλάβουν καλύτερα την κβαντική κατάστασή τους. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5076936/peirama-antiylhs-sto-cern-dhmioyrghse-gia-prwth-fora-aktina-apo-atoma-anti-ydrogonoy/

Επιβεβαιώθηκε η παρουσία ύδατος σε κόκκους κοσμικής σκόνης. Μια σημαντική ανακάλυψη έκανε ομάδα ερευνητών στις ΗΠΑ που εντόπισε την παρουσία νερού σε κόκκους κοσμικής σκόνης. Με δεδομένο ότι η κοσμική σκόνη διαθέτει και άλλα φιλικά για τη ζωή υλικά το νέο εύρημα υποδεικνύει ότι η ζωή «κυκλοφορεί» σε όλο το μήκος και πλάτος του Σύμπαντος. Εργαστηριακά πειράματα στο παρελθόν είχαν δείξει πώς όταν η κοσμική σκόνη έρθει σε επαφή με τον λεγόμενο ηλιακό άνεμο (με φορτισμένα σωματίδια που προέρχονται από ένα άστρο) προκαλείται μια χημική αντίδραση που έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία νερού. Ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής ειδικούς του Εθνικού Εργαστηρίου Lawrence Livermore των ΗΠΑ μελέτησε δείγματα διαπλανητικής σκόνης που συλλέχθηκαν από το ανώτατο στρώμα της γήινης στρατόσφαιρας. Οι ερευνητές ανακάλυψαν «θύλακες» νερού που ήταν παγιδευμένοι μέσα στους κόκκους της κοσμικής σκόνης. Με δεδομένο ότι η κοσμική σκόνη περιέχει οργανικά συστατικά η παρουσία (και) νερού σε αυτή σημαίνει ότι διαθέτει (και μεταφέρει παντού) όλα τα απαραίτητα για την ύπαρξη της ζωής υλικά. «Η ανακάλυψη μπορεί να αποδειχθεί τεράστιας σημασίας. Είναι άκρως συναρπαστική η πιθανότητα η κοσμική σκόνη που βρίσκεται στην επιφάνεια όλων των σωμάτων ενός ηλιακού συστήματος σαν το δικό μας να έχει λειτουργήσει ως μια διαρκής βροχή χημικών αντιδράσεων στις οποίες συμμετείχαν οργανικές ύλες και νερό με αποτέλεσμα να γεννηθεί η ζωή» αναφέρει η Χόουπ Ισι του Πανεπιστημίου της Χαβάης, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Πιστεύεται ότι στην πρώιμη Γη υπήρχαν «βροχοπτώσεις» κοσμικής σκόνης που όπως φαίνεται έφεραν νερό στον πλανήτη μας. Οι ειδικοί τονίζουν βέβαια ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο αν όχι αδύνατο αυτές οι βροχοπτώσεις να δημιούργησαν τις θάλασσες και τους ωκεανούς της Γης. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «PNAS». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=559118

Το διαστημικό σκάφος Rosetta «ξύπνησε» Το ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος Ροζέτα ξύπνησε σήμερα, όπως είχε προβλεφθεί, από τη νάρκη στην οποία είχε τεθεί τους τελευταίους 31 μήνες, ανακοίνωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) και τώρα πρέπει να προετοιμαστεί για τη συνάντησή του με τον κομήτη 67Ρ Τσουριούμοφ/ Γερασιμένκο, έναν όγκο από πάγο διαμέτρου 4 χιλιομέτρων, τα μυστικά του οποίου θα επιχειρήσει να αποκαλύψει. Το «ξύπνημα» του σκάφους Ροζέτα είχε προγραμματισθεί για σήμερα στις 12:00 (ώρα Ελλάδας) όμως το πρώτο σήμα, μετά μια μακρά αυτοματοποιημένη διαδικασία, δεν έφθασε στη Γη –που βρίσκεται σε απόσταση 800 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από το σημείο όπου βρίσκεται–, παρά στις 20:18 ώρα Ελλάδος, έπειτα από ένα ταξίδι 45 λεπτών με την ταχύτητα του φωτός. Το σήμα έλαβε ο σταθμός της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας NASA στο Γκόλντστοουν των ΗΠΑ και επιβεβαιώθηκε από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος στο Ντάρμστατ, ενώ το «ξύπνημα» του σκάφους ανακοινώθηκε με μήνυμα που αναρτήθηκε στο λογαριασμό της ESA στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter @ESA_Rosetta: «Γεια σου, κόσμε!» «Έπρεπε οπωσδήποτε το «ξυπνητήρι» να λειτουργήσει» δήλωσε ο Φρεντ Γιάνσεν, υπεύθυνος της αποστολής στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. «Έπειτα από μια ημέρα βασανιστικής αναμονής, είμαστε ενθουσιασμένοι που το σκάφος ξύπνησε και επικοινώνησε και πάλι μαζί μας» υπογράμμισε σε δελτίο τύπου. Με τη Ροζέτα, η ESA επιχειρεί να ανακαλύψει τα μυστικά της εξέλιξης του ηλιακού συστήματος από την γέννησή του, χάρη στην ανάλυση του κομήτη 67Ρ Τσουριούμοφ/ Γερασιμένκο, τον οποίο αναμένεται να συναντήσει αυτό το καλοκαίρι, πριν τον ακολουθήσει στο διάστημα έως τα τέλη του 2015. «Ο κυνηγός κομητών μας επέστρεψε. Χάρη στη Ροζέτα, θα κάνουμε ένα νέο βήμα στην εξερεύνηση των κομητών» τόνισε ο Άλβάρο Χιμένεθ, διευθυντής της ρομποτικής εξερεύνησης της οργάνωσης. Η Ροζέτα αναμένεται να στείλει τις πρώτες εικόνες του κομήτη το Μάιο, ενώ θα βρίσκεται 2 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακρύτερα από το στόχο της. Περίπου στα τέλη Μαΐου 2014, θα πραγματοποιήσει ένα σημαντικό ελιγμό ευθυγράμμισης με τον κομήτη λίγο καιρό πριν από την κρίσιμη συνάντησή τους που θα αναμένεται να πραγματοποιηθεί τον Αύγουστο. Το καλοκαίρι αυτό θα μεταφέρει για περίπου 100 χιλιόμετρα τον κομήτη 67P/TG, τον οποίο θα αρχίσει να εξερευνά αναζητώντας κατάλληλο μέρος προσγείωσης για το όχημα προσεδάφισης με το όνομα Philae. Το ρομπότ αυτό, μεγέθους όσο ένα ψυγείο αλλά εξοπλισμένο με προηγμένα όργανα, θα προσγειωθεί στον κομήτη το Νοέμβριο του 2014. Βίντεο. http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathciv_1_20/01/2014_536615

Kοσμικα φαινόμενα που υποχρεώνουν κάποια σώματα αλλά και την ίδια την ύλη να κινούνται με ασύλληπτες ταχύτητες. Τα άστρα-βολίδες Ανακαλύφθηκαν τα τελευταία χρόνια και έλαβαν την ονομασία «άστρα υπερυψηλής ταχύτητας». Πρόκειται για άστρα που εξαιτίας ενός σύνθετου κοσμικού φαινομένου υποχρεώνονται να φύγουν από τη θέση τους και να ακολουθήσουν μια τρελή πορεία που τα οδηγεί έξω από τον γαλαξία τους. Τα άστρα υπερυψηλής ταχύτητας είναι άστρα που ανήκουν σε δυαδικά συστήματα τα οποία βρίσκονται κοντά στην κολοσσιαία μελανή οπή στο κέντρο του γαλαξία μας. Το ένα άστρο του συστήματος παγιδεύεται από τη βαρυτική έλξη μαύρης τρύπας δημιουργώντας μια κοσμική «σφεντόνα» που εκτοξεύει το άλλο άστρο προς την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση με τρομερή ταχύτητα επιτρέποντάς του να βγει από τα γαλαξιακά σύνορα. Οι ειδικοί έχουν υπολογίσει ότι η ταχύτητα που πρέπει να αναπτύξει το άστρο-βολίδα για να ξεφύγει από τη βαρυτική έλξη του γαλαξία του θα πρέπει να ξεπερνάει τα 1,6 εκατ. χλμ./ώρα. Η σβούρα του Σύμπαντος Με τη βοήθεια του πολύ ισχυρού τηλεσκοπίου VLT στη Χιλή διεθνής ομάδα αστρονόμων εντόπισε ένα άστρο που περιστρέφεται πιο γρήγορα από οποιοδήποτε άλλο στο Σύμπαν. Το VFTS 102 βρίσκεται σε απόσταση 160 χιλιάδων ετών φωτός στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, τον τρίτο κοντινότερο στον δικό μας γαλαξία. Σύμφωνα με τους αστρονόμους, το VFTS 102 περιστρέφεται με ταχύτητα άνω των 2 εκατ. χλμ./ώρα - πρόκειται για ταχύτητα περίπου τριακόσιες φορές μεγαλύτερη από την ταχύτητα περιστροφής του Ηλίου. Η ταχύτητα με την οποία κινείται το άστρο είναι λίγο πριν από το όριο που οι φυγόκεντρες δυνάμεις αρχίζουν να διαλύουν την ύλη. Υλη-καμικάζι Οι ηλιακές εκρήξεις είναι πίδακες διάπυρου υλικού που δημιουργούνται κατά την απελευθέρωση ενέργειας η οποία έχει παγιδευτεί σε μαγνητικά πεδία πάνω από τις λεγόμενες μαύρες κηλίδες του Ηλίου. Το φαινόμενο συνοδεύεται από εκπομπή ισχυρής ακτινοβολίας και φορτισμένων σωματιδίων που ταξιδεύουν με πολύ μεγάλες ταχύτητες. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτές οι εκρήξεις δημιουργούν ένα «τσουνάμι» σωματιδίων που ταξιδεύει προς τη Γη με ταχύτητα 5 εκατ. χλμ./ώρα. Τα φορτισμένα σωματίδια που φτάνουν στη Γη παγιδεύονται στο μαγνητικό πεδίο της και κινούνται προς τους πόλους, όπου συγκρούονται με σωματίδια της ανώτερης ατμόσφαιρας δημιουργώντας το εντυπωσιακό σέλας ενώ προκαλούν επίσης προβλήματα στα τηλεπικοινωνιακά και ηλεκτρικά δίκτυα. Η «μαύρη» θύελλα Μίνι μαύρη τρύπα «ρουφάει» ύλη από κοντινά της άστρα παράγοντας έναν κοσμικό άνεμο η ταχύτητα του οποίου είναι 34 εκατ. χλμ./ώρα! Πρόκειται για τον πιο ισχυρό άνεμο που έχει εντοπιστεί σε μαύρη τρύπα «μικρομεσαίου» μεγέθους. Τo εντυπωσιακό φαινόμενο λαμβάνει χώρα στον αστερισμό του Σκορπιού σε μια περιοχή που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 30 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς. Εκεί βρίσκεται μια μικρή μαύρη τρύπα, η IGR J17091-3624, που οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι έχει μάζα ανάλογη με εκείνη του Ηλίου και είναι μια από τις μικρότερες, ίσως και η μικρότερη μελανή οπή που γνωρίζουμε. Χρησιμοποιώντας το διαστημικό παρατηρητήριο XMM-Newton διεθνής ομάδα ερευνητών παρατήρησε μια μελανή οπή και διαπίστωσε ότι από το εσωτερικό της εκτοξεύονται πίδακες σωματιδίων που ταξιδεύουν στο Διάστημα με τρομερή ταχύτητα. Οι πίδακες αυτοί ανακυκλώνουν ενέργεια και ύλη στο Διάστημα παίζοντας ρόλο στον σχηματισμό άστρων μέσα στους γαλαξίες. Το πρώτο σημαντικό εύρημα των ερευνητών είναι ότι ανάμεσα στην ύλη που υπάρχει στους πίδακες βρίσκονται και μεταλλικά στοιχεία όπως σίδηρος και νικέλιο. Δεν είχε εντοπιστεί η παρουσία μεταλλικών στοιχείων σε τέτοιους πίδακες στο παρελθόν, γεγονός που προσφέρει νέα δεδομένα για την κοσμική δραστηριότητα που λαμβάνει χώρα σε μια μαύρη τρύπα φωτίζοντας ταυτόχρονα τους μηχανισμούς δημιουργίας αυτών των πιδάκων. Η μελανή οπή έχει την κωδική ονομασία 4U1630-47 και το δεύτερο ενδιαφέρον όσο και εντυπωσιακό εύρημα των ερευνητών είναι ότι τα σωματίδια που εκτοξεύονται από αυτήν κινούνται με ταχύτητα άνω των 700 εκατ. χλμ./ώρα! http://www.tovima.gr/science/article/?aid=557717

Και αλλες φωτογραφίες!!!

Μυστηριώδες αντικείμενο στον Αρη αναστατώνει τους επιστήμονες της NASA. Ένα μυστηριώδες αντικείμενο έκανε ξαφνικά την εμφάνισή του δίπλα στο ρομποτοειδές όχημα της NASA, Opportunity, που διεξάγει έρευνες στα εδάφη του πλανήτη Άρη. Οι επιστήμονες της ΝΑSA δηλώνουν ότι βρίσκονται «εντελώς σε σύγχυση» τόσο για την προέλευση όσο και για τη σύνθεση του αντικειμένου που εμφανίστηκε ξαφνικά (όπως αποδεικνύουν οι φωτογραφίες του γήινου οχήματος), και το οποίο εξετάζεται επί του παρόντος από διάφορα όργανα μέτρησης του Opportunity. Όπως ανακοίνωσε η NASA το βράδυ της Πέμπτης κατά τη διάρκεια της επετείου των 10 χρόνων της αποστολής στον «κόκκινο πλανήτη», το ασυνήθιστο εύρημα μοιάζει με θραύσμα βράχου σε σχήμα «ντόνατ», έχει μαλακή επιφάνεια, λευκό χρώμα με μία σκούρα κόκκινη κηλίδα χαμηλά. Επίσης, περιέχει υψηλά επίπεδα θείου, καθώς και δύο φορές περισσότερο μαγγάνιο από οτιδήποτε άλλο έχει αναλυθεί μέχρι σήμερα στην επιφάνεια του πλανήτη. «Και εμφανίστηκε ξαφνικά σε εκείνο το σημείο» λένε οι επιστήμονες. Δύο θεωρίες έχουν διατυπώσει ως τώρα και οι οποίες όμως δεν μπορούν να αποδειχθούν. Η πρώτη θέλει κάπου εκεί κοντά να υπάρχει τρύπα στο έδαφος από πτώση μετεωρίτη. Από αυτή την πτώση εκτινάχθηκε ένα κομμάτι βράχου και έφτασε στο σημείο όπου φωτογραφήθηκε. Η δεύτερη θεωρία θεωρεί το κομμάτι αυτό να εκτινάχθηκε αφού το πάτησε ρόδα ενός διαστημικού οχήματος. «Οπως και να έχει αυτή είναι η ομορφιά αυτής της αποστολής» λένε οι αμερικανοί επιστήμονες. «Το είμαστε σίγουροι ότι ποτέ δεν πρόκειται α τελειώσει. Κάθε μέρα ανακαλύπτουμε και κάτι καινούργιο». Το Opportunity, άλλωστε, προσεδαφίστηκε στον Άρη το 2004 με σκοπό διεξάγει έρευνες για τρεις μήνες, τελικά όμως κατέληξε να μείνει εκεί επί μία δεκαετία. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5075786/mysthriwdes-antikeimeno-ston-arh-anastatwnei-toys-episthmones-ths-nasa/

Την Δευτέρα “ξυπνάει” η Rosetta Στις 10 το πρωί της ερχόμενης Δευτέρας θα ηχήσει ένα ξυπνητήρι διαφορετικό από τα συνηθισμένα. Έπειτα από 957 ημέρες χειμερίας νάρκης, στο διαστημικό σκάφος Rosetta της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA) θα φτάσει η εντολή για επαναλειτουργία των οργάνων και των συστημάτων του καθώς πλησιάζει στον τελικό του προορισμό. Το σκάφος οδεύει προς τον κομήτη 67P/Churyumov–Gerasimenko, και από την εκτόξευσή του το 2004 έχει ακολουθήσει μία πολύπλοκη τροχιά με τρία περάσματα από τη Γη και ένα από τον Άρη, προκειμένου να χρησιμοποιήσει την έλξη από τη βαρύτητά τους για να αποκτήσει την απαιτούμενη ταχύτητα για να προσεγγίσει τον κομήτη. Οι ελιγμοί αυτοί το έχουν οδηγήσει να έχει μέχρι σήμερα διανύσει περισσότερα από 7 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα. Για την εξοικονόμηση ενέργειας η Rosetta έκλεισε όλα της τα συστήματα το 2011, πλην του κεντρικού υπολογιστή και ορισμένων θερμαντήρων. Κατά τη διάρκεια του ύπνου της οι ηλιακές κυψέλες της ήταν στραμμένες προς τον Ήλιο για να επαναφορτιστούν οι μπαταρίες της. Με αρκετή ενέργεια πλέον στους συσσωρευτές και το τελικό στάδιο της αποστολής να πλησιάζει σε λίγους μήνες, η επανέναρξη της λειτουργίας των υπόλοιπων συστημάτων του σκάφους είναι σχεδιασμένη για αυτή τη Δευτέρα στις 12:00 ώρα Ελλάδος. Καθώς το σκάφος βρίσκεται πλέον 807 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τη Γη η εντολή από τους επίγειους σταθμούς θα χρειαστεί 45 λεπτά για να φτάσει στο προορισμό της ενώ η σταδιακή εκκίνηση των υπόλοιπων συστημάτων θα διαρκέσει αρκετές ώρες, με τους τεχνικούς στη Γη να είναι συντονισμένοι με αγωνία, χρησιμοποιώντας ένα διεθνές δίκτυο από κεραίες διαμέτρου 35 και 70 μέτρων. Μετά την ενεργοποίηση του σκάφους θα ξεκινήσουν οι ελιγμοί ώστε να οδηγηθεί στην ακριβή πορεία προς τον κομήτη, τον οποίο αναμένεται να πλησιάσει και να τεθεί σε τροχιά γύρω του τον Αύγουστο. Τα πρώτα στάδια της αποστολής αφορούν στη λεπτομερή παρατήρηση της επιφάνειάς του και τη μέτρηση διάφορων χαρακτηριστικών του όπως το βαρυτικό του πεδίο, το σχήμα και η περιστροφή του. Η Rosetta είναι επίσης εφοδιασμένη και με ένα μικρότερο ερευνητικό όχημα που έχει τη δυνατότητα να προσεδαφιστεί στην επιφάνεια του κομήτη. Στα πλάνα της ESA είναι η απελευθέρωση του οχήματος το Νοέμβριο, λίγο καιρό προτού ο κομήτης αρχίζει να πλησιάζει τον Ήλιο παράγοντας ένα νέφος αερίων και θραυσμάτων τα οποία θα μελετήσει το όχημα για όσο διαρκέσει η ενέργειά του. Πρόκειται για την πρώτη αποστολή που θα ερευνήσει με τόση λεπτομέρεια έναν κομήτη, οι οποίοι θεωρούνται πως σχηματίστηκαν ταυτόχρονα με το Ηλιακό μας Σύστημα πριν από 4.6 δισεκατομμύρια χρόνια. Για το λόγο αυτό, οι επιστήμονες θεωρούν πως οι κομήτες έχουν πολλά να μας πουν για την προέλευση και την ιστορία της περιοχής που βρισκόμαστε στο Σύμπαν. Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/01/17/%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b4%ce%b5%cf%85%cf%84%ce%ad%cf%81%ce%b1-%ce%be%cf%85%cf%80%ce%bd%ce%ac%ce%b5%ce%b9-%ce%b7-rosetta/