Δροσος Γεωργιος

Ανακαλύφθηκε νερό στον πλανήτη-αστεροειδή Δήμητρα. Ίχνη νερού ανακάλυψαν οι Ευρωπαίοι και Αμερικανοί αστρονόμοι, στη «Δήμητρα», που μπορεί να θεωρηθεί νάνος πλανήτης ή ο μεγαλύτερος και πιο σφαιρικός αστεροειδής του ηλιακού μας συστήματος (ανάλογα με τον ορισμό στα αντίστοιχα ουράνια σώματα). Το νερό ανιχνεύθηκε σε μορφή στηλών υδρατμών που εκτινάσσονται στο διάστημα, πιθανώς από ηφαιστειακού τύπου θερμοπίδακες (γκέιζερ). Πρόκειται για την πρώτη αδιαμφισβήτητη ανίχνευση νερού στη «Δήμητρα» και γενικότερα στη μεγάλη ζώνη των αστεροειδών μεταξύ Άρη και Δία. Η ανακάλυψη εξάλλου εγείρει το ερώτημα αν η «Δήμητρα» θα μπορούσε κάποτε να φιλοξενεί μικροβιακή ζωή, αν και είναι ακόμα πολύ πρόωρο να γίνουν εκτιμήσεις. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Μίκαελ Κίπερς του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), που χρησιμοποίησαν το υπέρυθρο ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο «Χέρσελ» (που βρίσκεται πλέον εκτός λειτουργίας), έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με το BBC και το πρακτορείο Ρόιτερ. Εδώ και περίπου 30 χρόνια, οι επιστήμονες υποπτεύονταν ότι υπήρχε σημαντική ποσότητα νερού στη «Δήμητρα» και οι πρώτες -μη επιβεβαιωμένες- ενδείξεις γι' αυτό βρέθηκαν το 1991, κάτι που τώρα πλέον επιβεβαιώνεται. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο πλανήτης - αστεροειδής παράγει περίπου έξι κιλά υδρατμών ανά δευτερόλεπτο από την επιφάνειά του. Μια πιθανή αιτία είναι ότι κάτω από την επιφάνειά του υπάρχει υγρό νερό, το οποίο τα ψυχρά ηφαίστεια εκτινάσσουν στο διάστημα με μορφή υδρατμών αντί για καυτή λάβα (κάτι ανάλογο έχει εντοπιστεί στο δορυφόρο «Εγκέλαδο» του Κρόνου). Μια άλλη πιθανότητα είναι η μαζική εξάχνωση του επιφανειακού πάγου υπό την περιοδική επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας, δηλαδή η άμεση μετατροπή του πάγου από στερεό σε αέριο, κάτι ανάλογο με αυτό που συμβαίνει σε ένα περιφερόμενο παγωμένο κομήτη. Όταν η τροχιά της «Δήμητρας» την απομακρύνει από τον Ήλιο, δεν εξαχνώνονται οι πάγοι της και έτσι δεν δραπετεύουν στο διάστημα υδρατμοί. Το διαστημικό σκάφος "Dawn" (Αυγή) της NASA, που αναμένεται να τεθεί σε τροχιά γύρω από την παγωμένη «Δήμητρα» την άνοιξη του 2015, θα ρίξει περισσότερο φως στο ζήτημα. Το σκάφος πρόσφατα επισκέφτηκε ένα άλλο μεγάλο αστεροειδή, την «Εστία», ένα πολύ διαφορετικό «καυτό» κόσμο που σκεπάζεται από συνεχείς ηφαιστειακές εκρήξεις. Ένα βασικό ερώτημα των αστρονόμων είναι γιατί η «Δήμητρα» και η «Εστία» διαφέρουν τόσο πολύ από πλευράς θερμότητας. Η ανακάλυψη νερού στη «Δήμητρα», που ανακαλύφθηκε το 1801 και έχει διάμετρο περίπου 950 χιλιομέτρων, ενισχύει το «σενάριο» ότι οι πτώσεις αστεροειδών στη Γη ευθύνονται -εν μέρει τουλάχιστον- για το νερό που απέκτησαν οι ωκεανοί του πλανήτη μας στο απώτατο παρελθόν. Νάνοι πλανήτες θεωρούνται πλέον από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση τα σώματα που είναι μεγαλύτερα από αστεροειδείς και μικρότερα από πλανήτες. Με αυτό το σκεπτικό, η «Δήμητρα» αναβαθμίστηκε από αστεροειδή σε νάνο πλανήτη το 2006, ενώ αντίθετα ο Πλούτων υποβιβάστηκε από κανονικό πλανήτη σε νάνο. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=63952486 Το βλέμμα προς τη Γη στρέφει η NASA. Μπορεί η NASA να έχει μακροπρόθεσμα σχέδια για να στείλει ανθρώπους στον πλανήτη Άρη, αλλά φέτος η διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ στρέφει τα μάτια της αποκλειστικά στη Γη με πέντε προγραμματισμένες αποστολές που θα φωτίσουν τις συνθήκες στον πλανήτη μας. «Παρότι η NASA προετοιμάζεται για τις μελλοντικές αποστολές προς έναν αστεροειδή και τον Άρη, επικεντρωνόμαστε στη Γη τώρα», δήλωσε ο διοικητής της NASA Τσαρλς Μπόλντεν.«Με 5 νέες αποστολές που έχουν οριστεί να ξεκινήσουν το 2014 , αυτό θα είναι πραγματικά ένα διαμορφωμένο έτος της Γης, και η εστίαση στον πλανήτη μας θα φέρει σημαντικές διαφορές στις ζωές των ανθρώπων ανά τον κόσμο μας», συμπλήρωσε. Η πρώτη αποστολή, αναμένεται να ξεκινήσει στις 27 Φεβρουαρίου από την Ιαπωνία ως ένα κοινό πρόγραμμα με την Ιαπωνική Αεροδιαστημική Υπηρεσία (JAXA). Θα μελετήσει τις παγκόσμιες βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις, όπως ανέφερε η NASA την Τετάρτη. Τον Ιούλιο, ο δορυφόρος Carbon Observatory-2 θα αρχίσει τη μέτρηση των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα σε μια προσπάθεια να κατανοήσει η NASA καλύτερα το φαινόμενο του θερμοκηπίου που συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Ο δορυφόρος Carbon Observatory-2 λειτουργεί σε αντικατάσταση ενός παρόμοιου δορυφόρου που καταστράφηκε κατά την εκτόξευση του το 2009. Τον Νοέμβριο, η NASA σχεδιάζει να ξεκινήσει την μέτρηση υγρασίας του εδάφους και τα επίπεδα του νερού στο έδαφος. Τα δεδομένα αυτά αναμένεται να βοηθήσουν στις αποφάσεις διαχείρισης των υδάτινων πόρων, στις προβλέψεις για την ανάπτυξη των φυτών και της γεωργικής παραγωγικότητας, καθώς και των πλημμυρών και της ξηρασίας, λένε οι επιστήμονες. Μετά το καλοκαίρι αναμένονται και οι άλλες δυο αποστολές της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%84%CE%BF-%CE%B2%CE%BB%CE%AD%CE%BC%CE%BC%CE%B1-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%B7-%CE%B3%CE%B7-%CF%83%CF%84%CF%81%CE%AD%CF%86%CE%B5%CE%B9-%CE%B7-nasa Σαν σήμερα: 23 Ιανουαρίου. 2004: Το διαστημικό σκάφος Mars Express στέλνει στοιχεία στη Γη με τα οποία αποδεικνύεται ότι υπάρχει νερό στον Άρη.

Εξερευνήστε τη Σελήνη με το… ποντίκι σας. Οι εικόνες που έστειλε το κινεζικό ρομπότ Yutu που εξερευνά τη Σελήνη χρησιμοποιήθηκαν για να φτιαχτεί μια πανοραμική άποψη της επιφάνειας του φυσικού μας δορυφόρου και στη συνέχεια να δημιουργηθεί μια εφαρμογή που επιτρέπει στους χρήστες του Διαδικτύου να περιηγηθούν εκεί από την άνεση του σπιτιού ή του γραφείου τους. Για να κάνετε την περιήγηση στη Σελήνη κάντε κλικ εδώ. http://www.360cities.net/image/lunar-panorama-change-3-lander#26.30,2.90,70.0 Η αποστολή Chang'e-3 της Κίνας συνεχίζεται με επιτυχία μετά την ομαλή προσεδάφιση του Yutu στα μέσα Δεκεμβρίου στον Κόλπο της Ίριδας. Το ρομπότ θα παραμείνει σε λειτουργία για ένα χρόνο και θα πραγματοποιήσει μεταξύ άλλων αστρονομικές παρατηρήσεις της Γης και άλλων σωμάτων. Η περιήγηση του Yutu στη Σελήνη προγραμματίζεται να διαρκέσει περίπου τρεις μήνες. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=559528

Σύνδεση οπτικών ινών εκτοξεύει την ταχύτητα στα 1,4 terabit/sec Πειραματική σύνδεση που δοκίμασαν στη Βρετανία η British Telecom και η Alcatel-Lucent αυξάνει την ταχύτητα μετάδοσης στα 1,4 Tbit/sec χωρίς να απαιτεί μεγάλη αναβάθμιση στα υφιστάμενα δίκτυα οπτικών ινών. Η ταχύτητα που προσφέρει η νέα προσέγγιση θα επέτρεπε το κατέβασμα 44 ασυμπίεστων ταινιών HD σε ένα δευτερόλεπτο. Τα δεδομένα της δοκιμής μεταδόθηκαν σε μια σύνδεση 410 χιλιομέτρων που συνδέει τον πύργο της BT στο κεντρικό Λονδίνο με τα ερευνητικά εργαστήρια της εταιρείας στο Σάφολκ. Ακόμα υψηλότερες ταχύτητες είναι δυνατές σε πειραματικά οπτικά δίκτυα, σύμφωνα όμως με τη BΤ και την Alcatel-Lucent, η ταχύτητα που καταγράφηκε στη δοκιμή «είναι η υψηλότερη που έχει επιτευχθεί ποτέ με υλικό εμπορικής κλάσης και σε περιβάλλον πραγματικών συνθηκών». Η δοκιμή αξιοποίησε επτά κανάλια των 200 Gbit/sec, τα οποία στριμώχτηκαν στην ίδια σύνδεση χάρη σε μια τεχνολογία που μειώνει τις αποστάσεις μεταξύ τους στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα. Η νέα προσέγγιση θα επέτρεπε στους παρόχους να αυξάνουν το εύρος ζώνης στα υφιστάμενα δίκτυα, περιορίζοντας έτσι το κόστος των υποδομών. Θα περάσουν όμως χρόνια πριν η νέα τεχνολογία φτάσει στην αγορά. http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=559711

Πως ξέρουμε οτι απο τα 5 μεχρι τα 9 δις ετη υπήρξε μικρή επιβράδυνση και μετά αυξηση της επιταχυνσης παλι απο τα 10 δις ετη και μετα.Πρίν τα 5 δις τί συνεβαινε;

Η "ωραία κοιμωμένη" της ESA ξύπνησε από την αδρανοποίηση της στο βαθύ διάστημα. Ήταν ένα παραμύθι που τελείωσε με ένα έντονο κεφάλαιο στην ιστορία της διαστημικής αποστολής Rosetta εχθές το απόγευμα, καθώς η ESA "άκουσε" το απομακρυσμένο της διαστημόπλοιο για πρώτη φορά μετά από 31 μήνες. Η Rosetta κυνηγά τον Κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko, και θα γίνει η πρώτη διαστημική αποστολή που θα συναντήσει από κοντά έναν κομήτη, η πρώτη που θα επιχειρήσει να προσεδαφιστεί στην επιφάνεια ενός κομήτη, και ή πρώτη που θα ακολουθήσει έναν κομήτη καθώς αυτός αιωρείται γύρω από τον Ήλιο. Μετά από την εκτόξευσή της το 2004, η Rosetta έχει πραγματοποιήσει τρία περάσματα από τη Γη και ένα από τον Άρη για να βοηθήσει την πορεία της προς το ραντεβού της με τον 67P/Churyumov-Gerasimenko, συναντώντας στο πέρασμα της τους αστεροειδείς Steins και Lutetia. Λειτουργώντας με ηλιακή ενέργεια και μόνο, η Rosetta τέθηκε σε λήθαργο στο βαθύ διάστημα τον Ιούνιο του 2011 καθώς είχε απομακρυνθεί σε μια απόσταση σχεδόν 800 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη ζεστασιά του ήλιου, πέρα από την τροχιά του Δία. Τώρα, καθώς η τροχιά της Rosetta την επανέφερε σε απόσταση "μόνο" 673 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον Ήλιο, υπάρχει αρκετή ηλιακή ενέργεια για να τροφοδοτήσει πάλι πλήρως το διαστημικό σκάφος. Έτσι σήμερα, εξακολουθεί να είναι περίπου 9 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τον κομήτη, το από πριν προγραμματισμένο εσωτερικό "ξυπνητήρι" της Rosetta ξύπνησε το διαστημόπλοιο. Μετά τη θέρμανση των βασικών μέσων πλοήγησης, βγαίνοντας από μια σταθερή περιστροφική κίνηση, και στοχεύοντας με την κύρια κεραία ραδιοσημάτων της στη Γη, η Rosetta έστειλε ένα σήμα για να ενημερώσει τους φορείς ότι η αποστολή έχει διασωθεί από το πιο μακρινό μέρος του ταξιδιού της. Το σήμα ελήφθη από τους δύο επίγειους σταθμούς της NASA Goldstone και Canberra στις 18:18 GMT / 20:18 ώρα Ελλάδος, με την πρώτη ευκαιρία το διαστημικό σκάφος έπρεπε να επικοινωνήσει με τη Γη. Επιβεβαιώθηκε άμεσα από το κέντρο διαστημικών επιχειρήσεων της ESA στο Ντάρμσταντ και η επιτυχής αφύπνιση ανακοινώθηκε μέσω του λογαριασμού στο twitter @ ESA_Rosetta, με το μήνυμα: "Hello, World" "Έχουμε πίσω τον κυνηγό κομητών μας", λέει ο Alvaro Gimeacutenez, Διευθυντής Επιστήμης και Ρομποτικής Εξερεύνησης της ESA. "Με τη Rosetta, η εξερεύνηση των κομητών θα φτάσει σε ένα νέο επίπεδο. Αυτή η απίστευτη αποστολή συνεχίζει την ιστορία μας σε "πρωτιές" με τους κομήτες, βασισμένη στα τεχνολογικά και επιστημονικά επιτεύγματα της πρώτης μας διαστημική αποστολής βαθέως διαστήματος, Giotto, που επέστρεψε τις πρώτες κοντινές εικόνες του πυρήνα ενός κομήτη, καθώς πέρασε πλάι από τον Halley το 1986." "Αυτό ήταν ένα ξυπνητήρι που δεν έπρεπε να μπει σε αναμονή, και μετά από μια σκληρή ημέρα είμαστε απόλυτα χαρούμενοι που έχουμε το διαστημόπλοιο μας "ξύπνιο" και πάλι online," προσθέτει ο Fred Jansen, διευθυντής της αποστολή Rosetta της ESA. Οι κομήτες θεωρούνται τα πρωτόγονα δομικά στοιχεία του Ηλιακού Συστήματος και είναι πιθανό βοήθησε να "σπαρθεί" η Γη με νερό, ίσως ακόμη και με τα συστατικά της ζωής. Ωστόσο πολλά θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με αυτά τα αινιγματικά αντικείμενα παραμένουν, και μέσω της συνολικής, επιτόπιας μελέτης του κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko, η Rosetta στοχεύει να ξεκλειδώσει τα μυστικά που περικλείονται σε αυτόν. "Όλες οι άλλες αποστολές κομητών ήταν περάσματα, συλλαμβάνοντας φευγαλέες στιγμές από τη ζωή αυτών των παγωμένων θησαυροφυλακίων", λέει ο Matt Taylor, επιστήμονας του έργου Rosetta της ESA. "Με τη Rosetta, θα παρακολουθούμε την εξέλιξη του κομήτη σε καθημερινή βάση και για πάνω από ένα χρόνο, δίνοντάς μας μια μοναδική εικόνα για τη συμπεριφορά ενός κομήτη και, τελικά, θα μας βοηθήσει να αποκρυπτογραφήσουμε το ρόλο τους στη διαμόρφωση του ηλιακού συστήματος." Αλλά πρώτα, πρέπει να ολοκληρωθούν οι απαραίτητοι έλεγχοι για την υγεία του διαστημικού σκάφους. Και τα έντεκα όργανα στο όχημα που θα τεθεί σε τροχιά και τα δέκα στο διαστημικό όχημα προσεδάφησης θα πρέπει να ενεργοποιηθούν και να προετοιμαστούν για τη μελέτη του Κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko. "Έχουμε λίγους μήνες που θα έχουμε πολλή δουλειά για την προετοιμασία του διαστημικού σκάφους και τα όργανα του για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που απαιτούνται από μια μακρά, στενή μελέτη ενός κομήτη που, μέχρι να φτάσουμε εκεί, γνωρίζουμε πολύ λίγα για εκείνον, " είπε ο Andrea Accomazzo, διευθυντής επιχειρήσεων της Rosetta της ESA. Οι πρώτες εικόνες της Rosetta από τον 67P/Churyumov-Gerasimenko αναμένονται τον Μάιο, όταν το διαστημικό σκάφος θα εξακολουθεί να είναι 2 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από το στόχο του. Προς το τέλος του Μαΐου, το διαστημικό σκάφος θα εκτελέσει έναν μεγάλο ελιγμό για να ευθυγραμμιστεί για το κρίσιμο ραντεβού της με τον κομήτη τον Αύγουστο. Μετά από το ραντεβού, η Rosetta θα ξεκινήσει την εκτεταμένη χαρτογράφηση της επιφάνειας του κομήτη για δύο μήνες, και θα κάνει επίσης σημαντικές μετρήσεις της βαρύτητας του κομήτη, της μάζας και του σχήματος και θα αξιολογήσει την αέρια, φορτωμένη με σκόνη - ατμόσφαιρα. Το όχημα τροχιάς θα εξετάσει επίσης το περιβάλλον του πλάσματος και θα αναλύσει πώς αλληλεπιδρά με την εξωτερική ατμόσφαιρα του Ήλιου, τον ηλιακό άνεμο. Χρησιμοποιώντας αυτά τα δεδομένα, οι επιστήμονες θα επιλέξουν ένα χώρο προσγείωσης για το 100 κιλών ρομποτικό όχημα προσεδάφισης Philae της αποστολής. Η προσγείωση έχει προγραμματιστεί για τις 11 Νοεμβρίου και θα είναι η πρώτη φορά που θα έχει ποτέ επιχειρηθεί μια προσγείωση σε ένα κομήτη. Στην πραγματικότητα, με δεδομένη τη σχεδόν αμελητέα βαρύτητα στον 4 χλμ. επίπεδο πυρήνα του κομήτη, το όχημα Philae θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε βίδες πάγου και τα καμάκια του για να αποτρέψει την επαναφορά του πίσω στο διάστημα μετά την προσεδάφιση. Μεταξύ του ευρέως φάσματος των επιστημονικών μετρήσεων, το Philae θα στείλει πίσω ένα πανόραμα της γύρω περιοχής, καθώς και φωτογραφίες της επιφάνειας πολύ υψηλής ανάλυσης. Θα εκτελεί επίσης μια επιτόπια ανάλυση της σύνθεσης των πάγων και των οργανικών υλικών, συμπεριλαμβανομένων και γεωτρήσεων μέχρι τα 23 εκατοστά κάτω από την επιφάνεια και την τροφοδότηση των δειγμάτων στο επί του σκάφους εργαστήριο του Philae για ανάλυση. Το επίκεντρο της αποστολής στη συνέχεια θα μετατοπιστεί στο στάδιο "συνοδείας", κατά το οποίο η Rosetta θα μείνει κοντά στον κομήτη, καθώς πλησιάζει τον Ήλιο, παρακολουθώντας συνεχώς τις μεταβαλλόμενες συνθήκες στην επιφάνεια του, καθώς ο κομήτης θερμαίνεται και οι πάγοι του εξαχνώνονται. Ο κομήτης θα φτάσει στην κοντινότερη απόστασή του από τον Ήλιο, στις 13 Αυγούστου 2015 περίπου 185 εκατομμύρια χιλιόμετρα, μεταξύ των τροχιών της Γης και του Άρη. Η Rosetta θα ακολουθήσει τον κομήτη σε όλο το υπόλοιπο έτος 2015, καθώς κατευθύνεται μακριά από τον Ήλιο και η δραστηριότητα του αρχίζει να υποχωρεί. "Εμείς θα αντιμετωπίσουμε πολλές προκλήσεις φέτος εξερευνόντας το άγνωστο έδαφος του κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko και είμαι σίγουρος ότι θα υπάρξουν πολλές εκπλήξεις, αλλά σήμερα είμαστε απλά πολύ χαρούμενοι που βρισκόμαστε και πάλι σε επικοινωνία με το διαστημικό σκάφος μας,"προσθέτει ο Matt Taylor. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2013/12/How_Rosetta_wakes_up_from_deep_space_hibernation http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_orahia_koimomhene_tes_ESA_xhupnese_apho_ten_adranopohiese_tes_sto_vathhu_dihastema

To (μεταλλικό) χρονικό του Γαλαξία. Ακρως ενδιαφέροντα δεδομένα για την εξέλιξη του γαλαξία μας προέκυψαν από τα ευρήματα μελέτης που πραγματοποίησε διεθνής ομάδα επιστημόνων. Οι ερευνητές εντόπισαν στοιχεία που δείχνουν το πώς εξελίχθηκε ο Γαλαξίας. Οπως φαίνεται η ανάπτυξη του έγινε από μέσα προς τα έξω. Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία το Σύμπαν μετά τη Μεγάλη Εκρηξη αποτελούνταν σχεδόν ολοκληρωτικά από υδρογόνο και ήλιο. Η εμφάνιση των μεταλλικών στοιχείων έγινε λίγο αργότερα και ο «πληθυσμός» τους στο Σύμπαν αυξανόταν προοδευτικά. Για αυτό όσο αρχαιότερο είναι ένα άστρο τόσο χαμηλότερη είναι η μεταλλικότητα του, διαθέτει δηλαδή λιγότερα μεταλλικά στοιχεία σε σχέση με τα νεότερα. Οι ερευνητές χρησιμοποιώντας ένα από τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια στον κόσμο, το 8-m VLT στη Χιλή, μελέτησαν άστρα του γαλαξία μας επικεντρώνοντας την προσοχή τους στην παρουσία μαγνησίου. Εχει διαπιστωθεί ότι το μαγνήσιο είναι ένα από τα μέταλλα που συνδέεται με την ύπαρξη αστέρων που έζησαν μια σύντομη ζωή, η οποία έληξε με μια έκρηξη σουπερνόβα, και όχι άστρων όπως ο Ηλιος με διάρκεια ζωής δισεκατομμυρίων ετών. Το μαγνήσιο παράγεται σε πολύ μεγάλες ποσότητες στις εκρήξεις σουπερνόβα και η (έντονη) παρουσία του συνδέεται με τα αρχαιότερα άστρα του Σύμπαντος. Τα νεότερα άστρα αν και διαθέτουν περισσότερα μεταλλικά στοιχεία από τα αρχαιότερα εμφανίζουν πολύ χαμηλά επίπεδα μαγνησίου. Οι ερευνητές μελέτησαν γηραιότερα και φτωχά σε μέταλλα αστέρια που βρίσκονται στο εσωτερικό του Ηλιακού Κύκλου, δηλαδή της τροχιάς του Ηλιου γύρω από το κέντρο του Γαλαξία. Ο Ηλιος χρειάζεται περίπου 250 εκατομμύρια χρόνια για να ολοκληρώσει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον Γαλαξία. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα επίπεδα του μαγνησίου αυτών των άστρων είναι πολύ υψηλότερα από εκείνα των άστρων των εξωτερικών περιοχών του γαλαξία μας που έχουν αξιοσημείωτα μειωμένα επίπεδα μαγνησίου σε σχέση με τη συνολική τους μεταλλικότητα. Αυτό οδήγησε τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι ο γαλαξίας μας σχηματίστηκε με φορά από μέσα προς τα έξω. Η μελέτη ενισχύει τα μέγιστα τη θεωρία ότι οι γαλαξιακοί δίσκοι σχηματίζονται με αυτόν ακριβώς τον τρόπο, δηλαδή από μέσα προς τα έξω. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astronomy and Astrophysics». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=559171

Μαύρες Τρύπες:Ορισμένες από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις που έχουν εντοπίσει οι επιστήμονες. Πριν από λίγες ημέρες ομάδα ερευνητών που χρησιμοποιούσε δύο τηλεσκόπια σε αστεροσκοπείο στα Κανάρια Νησιά ανακοίνωσε ότι εντόπισε ένα σπάνιο είδος μελανής οπής στον γαλαξία μας. Πρόκειται για μια αδρανή μαύρη τρύπα που «συνοδεύει» ένα μεγάλο άστρο. Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει μεγάλο αριθμό μελανών οπών στο Σύμπαν, πολλές από τις οποίες παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, αφού τα χαρακτηριστικά τους ξεφεύγουν, και μάλιστα κατά πολύ, από εκείνα των... συμβατικών. Δείτε ορισμένες από τις πιο ξεχωριστές μαύρες τρύπες του Σύμπαντος. Η τρύπα «σιντριβάνι» Διεθνής ομάδα ερευνητών, χρησιμοποιώντας ραδιοτηλεσκόπια που βρίσκονται σε διαφορετικές τοποθεσίες, εντόπισαν στον γαλαξία Κένταυρο Α δύο γιγάντιους πίδακες ύλης η οποία εκπέμπεται από τη γιγάντια μελανή οπή που βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία. Η μελανή οπή στο κέντρο του Κενταύρου Α έχει μάζα 55 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ηλιου! Η ταχύτητα με την οποία κινείται η ύλη από τη μαύρη τρύπα προς τα έξω είναι περίπου 100.000 χλμ./δευτ. Η τρύπα... Ακρίτας Στα τέλη του 2012 έκανε την εμφάνισή της στη διαστημική μας γειτονιά ακτινοβολία ακτίνων Χ, η «επιμονή» της οποίας οδήγησε τους επιστήμονες στο να αναζητήσουν την πηγή της για να δουν τι συμβαίνει. Δύο ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες στις ΗΠΑ πήραν την ακτινοβολία στο «κατόπι» και τελικά κατάφεραν να εντοπίσουν την προέλευσή της. Η ακτινοβολία προέρχεται από μια γιγάντια μελανή οπή που «καταβροχθίζει» ένα άστρο. Η μαύρη τρύπα που ονομάστηκε Swift J1644+57 βρίσκεται σε απόσταση 4 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς και είναι μέχρι στιγμής το πιο απομακρυσμένο σημείο του Σύμπαντος στο οποίο εντοπίζεται το συγκεκριμένο φαινόμενο. «Φρέσκια» και παράξενη Σε απόσταση 26.000 ετών φωτός από εμάς βρίσκονται τα απομεινάρια μιας έκρηξης σουπερνόβα, η κωδική ονομασία του οποίου είναι W49B. Επιστήμονες του ΜΙΤ χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra για να μελετήσουν τα υπολείμματα του W49B. Δεν εντόπισαν την παρουσία ενός άστρου νετρονίου καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι σε αυτή την περίπτωση η έκρηξη οδήγησε στη δημιουργία μιας μαύρης τρύπας. Υπολογίζουν ότι η μελανή οπή δημιουργήθηκε πριν από περίπου χίλια χρόνια και είναι έτσι η νεότερη που γνωρίζουμε στον Γαλαξία. Εκτός από το νεαρό της ηλικίας της, η μελανή οπή παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον και εξαιτίας του τρόπου που δημιουργήθηκε, αφού όπως εκτιμούν οι ειδικοί είναι προϊόν ενός σπάνιου κοσμικού φαινομένου. Η «σκονισμένη» τρύπα Τις πιο λεπτομερείς παρατηρήσεις που έχουν γίνει ως σήμερα σε μια μελανή οπή έκανε διεθνής ερευνητική ομάδα. Οι ερευνητές κατάφεραν να δουν τι συμβαίνει στο κέντρο του μακρινού γαλαξία NGC 3783 όπου βρίσκεται μια γιγάντια μελανή οπή που καταβροχθίζει τεράστιες ποσότητες ύλης. Μεγάλο μέρος του «γεύματος» της μελανής οπής είναι κοσμική σκόνη η οποία κινείται γύρω από τη μαύρη τρύπα. Ο γαλαξίας NGC 3783 βρίσκεται σε απόσταση δεκάδων εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς και η ενεργή μελανή οπή στο κέντρο του εκπέμπει ακτινοβολία που είναι ορατή σε όλο το Σύμπαν. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και του Πανεπιστημίου Christian-Albrechts-Universitat zu Kiel στη Γερμανία χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο VLT στη Χιλή για να την παρατηρήσουν. Οι ερευνητές ανέμεναν ότι η σκόνη θα είχε σχηματοποιηθεί σε έναν δίσκο σε σχήμα... ντόνατ ο οποίος θα κινούνταν σε τροχιά γύρω από τη μελανή οπή. Εμειναν έκπληκτοι όταν διαπίστωσαν ότι μεγάλες ποσότητες σκόνης υπήρχαν πάνω και κάτω από αυτό το κοσμικό ντόνατ. Διαπίστωσαν επίσης ότι η σκόνη μέσα στο ντόνατ έχει υψηλή θερμοκρασία που κυμαίνεται από 700 ως 1.000 βαθμούς Κελσίου. Η μαύρη «κοιμωμένη» Πριν από μερικά χρόνια αστρονόμοι διαπίστωσαν ότι η μελανή οπή που υπάρχει στο κέντρο του γαλαξία του Γλύπτη έχει έντονη δραστηριότητα. Οι πρόσφατες παρατηρήσεις δείχνουν όμως ότι η μελανή οπή έχει πέσει εδώ και καιρό για... ύπνο. Ο γαλαξίας του Γλύπτη (γνωστός και ως NGC 253) είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας με μεγάλη παραγωγή άστρων. Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 11,5 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Γλύπτη. Είναι ένας από τους λαμπρότερους γαλαξίες όπως φαίνονται από τη Γη και είναι ο λαμπρότερος γαλαξίας στην ομάδα του Γλύπτη. Στο κέντρο του γαλαξία υπάρχει μια μελανή οπή με μάζα 5 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ηλιου. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra είχε εντοπίσει πριν από περίπου μία δεκαετία έντονη δραστηριότητα στη μελανή οπή. Οι επιστήμονες τότε κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μαύρη τρύπα «κατάπινε» κοσμικά αέρια. Νέες παρατηρήσεις που έγιναν με το διαστημικό παρατηρητήριο NuStar δείχνουν ότι το Chandra «συνέλαβε» τη μελανή οπή του Γλύπτη να γευματίζει, και μάλιστα τη στιγμή που έτρωγε τις τελευταίες της... μπουκιές. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη η μελανή οπή ολοκλήρωσε το γεύμα της και ύστερα έπεσε σε... λήθαργο. Κολοσσιαία! Τον Δεκέμβριο του 2012 διεθνής ομάδα ερευνητών εντόπισε μια μελανή οπή με χρήση του τηλεσκοπίου Hubble καθώς και του τηλεσκοπίου Hobby-Eberly στο Παρατηρητήριο McDonald του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Οστιν. Αυτή η μαύρη τρύπα βρίσκεται σε απόσταση 220 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, στην «καρδιά» του μακρινού γαλαξία NGC 1277 στον αστερισμό του Περσέα. Η μελανή οπή έχει μάζα 17 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ηλιου! Είναι τόσο μεγάλη που ισοδυναμεί με το 14% της συνολικής μάζας του γαλαξία της, αντί για το περίπου 0,1% μιας «τυπικής» μελανής οπής. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι ένα τόσο υψηλό ποσοστό ενδέχεται να οδηγήσει σε αναθεώρηση των θεωριών σχετικά με τον σχηματισμό των γαλαξιών. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=559323

Πείραμα αντιύλης στο CERN δημιούργησε για πρώτη φορά ακτίνα από άτομα αντι-υδρογόνου. Την πρώτη ακτίνα από άτομα αντι-υδρογόνου παρήγαγε το πείραμα αντιύλης ASACUSA στο CERN. Η δημιουργία του αντι-υδρογόνου γίνεται με την ανάμιξη αντι-ηλεκτρονίων (ποζιτρονίων) με χαμηλής ενέργειας αντιπρωτόνια. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον ιάπωνα φυσικό Γιασουνόρι Γιαμαζάκι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communications, ανέφεραν ότι κατάφεραν για πρώτη φορά να ανιχνεύσουν μια δέσμη από 80 άτομα αντι-υδρογόνου. http://www.nature.com/ncomms/2014/140121/ncomms4089/full/ncomms4089.html Οπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το επίτευγμα αναμένεται να βοηθήσει, μεταξύ άλλων, στην φασματοσκοπική ανίχνευση της αντιύλης στο σύμπαν. Αν και η αντιύλη έχει παραχθεί στα εργαστήρια του CERN μέχρι σήμερα σε σημαντικές ποσότητες και σε διάφορες μορφές (δηλαδή με διαφορετικά αντισωματίδια), ποτέ έως τώρα δεν έχει εντοπιστεί σε πρωτογενή μορφή στο σύμπαν, πράγμα που αποτελεί ένα μεγάλο επιστημονικό αίνιγμα. Τα σχετικά πειράματα αντιύλης στο CERN έχουν επιταχυνθεί κατά τα τελευταία χρόνια. Το 2011, το πείραμα ALPHA ανακοίνωσε ότι παγίδευσε άτομα αντι-υδρογόνου για ένα χρονικό διάστημα 1.000 δευτερολέπτων, ενώ το 2013 το πείραμα ATRAP ανακοίνωσε την πρώτη άμεση μέτρηση αντιπρωτονίων. Διαθέτοντας μόνο ένα πρωτόνιο και ένα ηλεκτρόνιο, το υδρογόνο αποτελεί το απλούστερο άτομο στη φύση, για αυτό έχει αποτελέσει αντικείμενο ενδελεχούς επιστημονικής έρευνας. Από την άλλη, το αντι-υδρογόνο είναι το απλούστερο αντι-άτομο. Η σύγκριση των ατόμων υδρογόνου και αντι-υδρογόνου (του αντίστοιχου σωματιδίου αντιύλης) συνιστά ένα από τους καλύτερους τρόπους για την μελέτη της ύλης και της αντιύλης στο σύμπαν. Η ύλη και η αντιύλη αλληλοεξουδετερώνονται αμέσως μόλις έλθουν σε επαφή, έτσι μία από τις βασικές προκλήσεις των επιστημόνων είναι, αφού δημιουργήσουν άτομα αντι-υδρογόνου, να τα κρατήσουν μακριά από τα άτομα της κανονικής ύλης (του υδρογόνου). Αυτό επιτυγχάνεται με τη βοήθεια ισχυρών μαγνητικών πεδίων, που παγιδεύουν τα αντι-άτομα (τα σωματίδια αντιύλης) για όσο καιρό χρειάζεται, προκειμένου να μελετηθούν. Το επόμενο βήμα για τους ερευνητές του πειράματος ASACUSA στο CERN θα είναι να βελτιώσουν περαιτέρω την κινητική ενέργεια των ακτίνων αντι-υδρογόνου και να καταλάβουν καλύτερα την κβαντική κατάστασή τους. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5076936/peirama-antiylhs-sto-cern-dhmioyrghse-gia-prwth-fora-aktina-apo-atoma-anti-ydrogonoy/

Επιβεβαιώθηκε η παρουσία ύδατος σε κόκκους κοσμικής σκόνης. Μια σημαντική ανακάλυψη έκανε ομάδα ερευνητών στις ΗΠΑ που εντόπισε την παρουσία νερού σε κόκκους κοσμικής σκόνης. Με δεδομένο ότι η κοσμική σκόνη διαθέτει και άλλα φιλικά για τη ζωή υλικά το νέο εύρημα υποδεικνύει ότι η ζωή «κυκλοφορεί» σε όλο το μήκος και πλάτος του Σύμπαντος. Εργαστηριακά πειράματα στο παρελθόν είχαν δείξει πώς όταν η κοσμική σκόνη έρθει σε επαφή με τον λεγόμενο ηλιακό άνεμο (με φορτισμένα σωματίδια που προέρχονται από ένα άστρο) προκαλείται μια χημική αντίδραση που έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία νερού. Ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής ειδικούς του Εθνικού Εργαστηρίου Lawrence Livermore των ΗΠΑ μελέτησε δείγματα διαπλανητικής σκόνης που συλλέχθηκαν από το ανώτατο στρώμα της γήινης στρατόσφαιρας. Οι ερευνητές ανακάλυψαν «θύλακες» νερού που ήταν παγιδευμένοι μέσα στους κόκκους της κοσμικής σκόνης. Με δεδομένο ότι η κοσμική σκόνη περιέχει οργανικά συστατικά η παρουσία (και) νερού σε αυτή σημαίνει ότι διαθέτει (και μεταφέρει παντού) όλα τα απαραίτητα για την ύπαρξη της ζωής υλικά. «Η ανακάλυψη μπορεί να αποδειχθεί τεράστιας σημασίας. Είναι άκρως συναρπαστική η πιθανότητα η κοσμική σκόνη που βρίσκεται στην επιφάνεια όλων των σωμάτων ενός ηλιακού συστήματος σαν το δικό μας να έχει λειτουργήσει ως μια διαρκής βροχή χημικών αντιδράσεων στις οποίες συμμετείχαν οργανικές ύλες και νερό με αποτέλεσμα να γεννηθεί η ζωή» αναφέρει η Χόουπ Ισι του Πανεπιστημίου της Χαβάης, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Πιστεύεται ότι στην πρώιμη Γη υπήρχαν «βροχοπτώσεις» κοσμικής σκόνης που όπως φαίνεται έφεραν νερό στον πλανήτη μας. Οι ειδικοί τονίζουν βέβαια ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο αν όχι αδύνατο αυτές οι βροχοπτώσεις να δημιούργησαν τις θάλασσες και τους ωκεανούς της Γης. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «PNAS». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=559118

Το διαστημικό σκάφος Rosetta «ξύπνησε» Το ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος Ροζέτα ξύπνησε σήμερα, όπως είχε προβλεφθεί, από τη νάρκη στην οποία είχε τεθεί τους τελευταίους 31 μήνες, ανακοίνωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) και τώρα πρέπει να προετοιμαστεί για τη συνάντησή του με τον κομήτη 67Ρ Τσουριούμοφ/ Γερασιμένκο, έναν όγκο από πάγο διαμέτρου 4 χιλιομέτρων, τα μυστικά του οποίου θα επιχειρήσει να αποκαλύψει. Το «ξύπνημα» του σκάφους Ροζέτα είχε προγραμματισθεί για σήμερα στις 12:00 (ώρα Ελλάδας) όμως το πρώτο σήμα, μετά μια μακρά αυτοματοποιημένη διαδικασία, δεν έφθασε στη Γη –που βρίσκεται σε απόσταση 800 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από το σημείο όπου βρίσκεται–, παρά στις 20:18 ώρα Ελλάδος, έπειτα από ένα ταξίδι 45 λεπτών με την ταχύτητα του φωτός. Το σήμα έλαβε ο σταθμός της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας NASA στο Γκόλντστοουν των ΗΠΑ και επιβεβαιώθηκε από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος στο Ντάρμστατ, ενώ το «ξύπνημα» του σκάφους ανακοινώθηκε με μήνυμα που αναρτήθηκε στο λογαριασμό της ESA στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter @ESA_Rosetta: «Γεια σου, κόσμε!» «Έπρεπε οπωσδήποτε το «ξυπνητήρι» να λειτουργήσει» δήλωσε ο Φρεντ Γιάνσεν, υπεύθυνος της αποστολής στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. «Έπειτα από μια ημέρα βασανιστικής αναμονής, είμαστε ενθουσιασμένοι που το σκάφος ξύπνησε και επικοινώνησε και πάλι μαζί μας» υπογράμμισε σε δελτίο τύπου. Με τη Ροζέτα, η ESA επιχειρεί να ανακαλύψει τα μυστικά της εξέλιξης του ηλιακού συστήματος από την γέννησή του, χάρη στην ανάλυση του κομήτη 67Ρ Τσουριούμοφ/ Γερασιμένκο, τον οποίο αναμένεται να συναντήσει αυτό το καλοκαίρι, πριν τον ακολουθήσει στο διάστημα έως τα τέλη του 2015. «Ο κυνηγός κομητών μας επέστρεψε. Χάρη στη Ροζέτα, θα κάνουμε ένα νέο βήμα στην εξερεύνηση των κομητών» τόνισε ο Άλβάρο Χιμένεθ, διευθυντής της ρομποτικής εξερεύνησης της οργάνωσης. Η Ροζέτα αναμένεται να στείλει τις πρώτες εικόνες του κομήτη το Μάιο, ενώ θα βρίσκεται 2 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακρύτερα από το στόχο της. Περίπου στα τέλη Μαΐου 2014, θα πραγματοποιήσει ένα σημαντικό ελιγμό ευθυγράμμισης με τον κομήτη λίγο καιρό πριν από την κρίσιμη συνάντησή τους που θα αναμένεται να πραγματοποιηθεί τον Αύγουστο. Το καλοκαίρι αυτό θα μεταφέρει για περίπου 100 χιλιόμετρα τον κομήτη 67P/TG, τον οποίο θα αρχίσει να εξερευνά αναζητώντας κατάλληλο μέρος προσγείωσης για το όχημα προσεδάφισης με το όνομα Philae. Το ρομπότ αυτό, μεγέθους όσο ένα ψυγείο αλλά εξοπλισμένο με προηγμένα όργανα, θα προσγειωθεί στον κομήτη το Νοέμβριο του 2014. Βίντεο. http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathciv_1_20/01/2014_536615

Kοσμικα φαινόμενα που υποχρεώνουν κάποια σώματα αλλά και την ίδια την ύλη να κινούνται με ασύλληπτες ταχύτητες. Τα άστρα-βολίδες Ανακαλύφθηκαν τα τελευταία χρόνια και έλαβαν την ονομασία «άστρα υπερυψηλής ταχύτητας». Πρόκειται για άστρα που εξαιτίας ενός σύνθετου κοσμικού φαινομένου υποχρεώνονται να φύγουν από τη θέση τους και να ακολουθήσουν μια τρελή πορεία που τα οδηγεί έξω από τον γαλαξία τους. Τα άστρα υπερυψηλής ταχύτητας είναι άστρα που ανήκουν σε δυαδικά συστήματα τα οποία βρίσκονται κοντά στην κολοσσιαία μελανή οπή στο κέντρο του γαλαξία μας. Το ένα άστρο του συστήματος παγιδεύεται από τη βαρυτική έλξη μαύρης τρύπας δημιουργώντας μια κοσμική «σφεντόνα» που εκτοξεύει το άλλο άστρο προς την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση με τρομερή ταχύτητα επιτρέποντάς του να βγει από τα γαλαξιακά σύνορα. Οι ειδικοί έχουν υπολογίσει ότι η ταχύτητα που πρέπει να αναπτύξει το άστρο-βολίδα για να ξεφύγει από τη βαρυτική έλξη του γαλαξία του θα πρέπει να ξεπερνάει τα 1,6 εκατ. χλμ./ώρα. Η σβούρα του Σύμπαντος Με τη βοήθεια του πολύ ισχυρού τηλεσκοπίου VLT στη Χιλή διεθνής ομάδα αστρονόμων εντόπισε ένα άστρο που περιστρέφεται πιο γρήγορα από οποιοδήποτε άλλο στο Σύμπαν. Το VFTS 102 βρίσκεται σε απόσταση 160 χιλιάδων ετών φωτός στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, τον τρίτο κοντινότερο στον δικό μας γαλαξία. Σύμφωνα με τους αστρονόμους, το VFTS 102 περιστρέφεται με ταχύτητα άνω των 2 εκατ. χλμ./ώρα - πρόκειται για ταχύτητα περίπου τριακόσιες φορές μεγαλύτερη από την ταχύτητα περιστροφής του Ηλίου. Η ταχύτητα με την οποία κινείται το άστρο είναι λίγο πριν από το όριο που οι φυγόκεντρες δυνάμεις αρχίζουν να διαλύουν την ύλη. Υλη-καμικάζι Οι ηλιακές εκρήξεις είναι πίδακες διάπυρου υλικού που δημιουργούνται κατά την απελευθέρωση ενέργειας η οποία έχει παγιδευτεί σε μαγνητικά πεδία πάνω από τις λεγόμενες μαύρες κηλίδες του Ηλίου. Το φαινόμενο συνοδεύεται από εκπομπή ισχυρής ακτινοβολίας και φορτισμένων σωματιδίων που ταξιδεύουν με πολύ μεγάλες ταχύτητες. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτές οι εκρήξεις δημιουργούν ένα «τσουνάμι» σωματιδίων που ταξιδεύει προς τη Γη με ταχύτητα 5 εκατ. χλμ./ώρα. Τα φορτισμένα σωματίδια που φτάνουν στη Γη παγιδεύονται στο μαγνητικό πεδίο της και κινούνται προς τους πόλους, όπου συγκρούονται με σωματίδια της ανώτερης ατμόσφαιρας δημιουργώντας το εντυπωσιακό σέλας ενώ προκαλούν επίσης προβλήματα στα τηλεπικοινωνιακά και ηλεκτρικά δίκτυα. Η «μαύρη» θύελλα Μίνι μαύρη τρύπα «ρουφάει» ύλη από κοντινά της άστρα παράγοντας έναν κοσμικό άνεμο η ταχύτητα του οποίου είναι 34 εκατ. χλμ./ώρα! Πρόκειται για τον πιο ισχυρό άνεμο που έχει εντοπιστεί σε μαύρη τρύπα «μικρομεσαίου» μεγέθους. Τo εντυπωσιακό φαινόμενο λαμβάνει χώρα στον αστερισμό του Σκορπιού σε μια περιοχή που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 30 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς. Εκεί βρίσκεται μια μικρή μαύρη τρύπα, η IGR J17091-3624, που οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι έχει μάζα ανάλογη με εκείνη του Ηλίου και είναι μια από τις μικρότερες, ίσως και η μικρότερη μελανή οπή που γνωρίζουμε. Χρησιμοποιώντας το διαστημικό παρατηρητήριο XMM-Newton διεθνής ομάδα ερευνητών παρατήρησε μια μελανή οπή και διαπίστωσε ότι από το εσωτερικό της εκτοξεύονται πίδακες σωματιδίων που ταξιδεύουν στο Διάστημα με τρομερή ταχύτητα. Οι πίδακες αυτοί ανακυκλώνουν ενέργεια και ύλη στο Διάστημα παίζοντας ρόλο στον σχηματισμό άστρων μέσα στους γαλαξίες. Το πρώτο σημαντικό εύρημα των ερευνητών είναι ότι ανάμεσα στην ύλη που υπάρχει στους πίδακες βρίσκονται και μεταλλικά στοιχεία όπως σίδηρος και νικέλιο. Δεν είχε εντοπιστεί η παρουσία μεταλλικών στοιχείων σε τέτοιους πίδακες στο παρελθόν, γεγονός που προσφέρει νέα δεδομένα για την κοσμική δραστηριότητα που λαμβάνει χώρα σε μια μαύρη τρύπα φωτίζοντας ταυτόχρονα τους μηχανισμούς δημιουργίας αυτών των πιδάκων. Η μελανή οπή έχει την κωδική ονομασία 4U1630-47 και το δεύτερο ενδιαφέρον όσο και εντυπωσιακό εύρημα των ερευνητών είναι ότι τα σωματίδια που εκτοξεύονται από αυτήν κινούνται με ταχύτητα άνω των 700 εκατ. χλμ./ώρα! http://www.tovima.gr/science/article/?aid=557717

Και αλλες φωτογραφίες!!!

Μυστηριώδες αντικείμενο στον Αρη αναστατώνει τους επιστήμονες της NASA. Ένα μυστηριώδες αντικείμενο έκανε ξαφνικά την εμφάνισή του δίπλα στο ρομποτοειδές όχημα της NASA, Opportunity, που διεξάγει έρευνες στα εδάφη του πλανήτη Άρη. Οι επιστήμονες της ΝΑSA δηλώνουν ότι βρίσκονται «εντελώς σε σύγχυση» τόσο για την προέλευση όσο και για τη σύνθεση του αντικειμένου που εμφανίστηκε ξαφνικά (όπως αποδεικνύουν οι φωτογραφίες του γήινου οχήματος), και το οποίο εξετάζεται επί του παρόντος από διάφορα όργανα μέτρησης του Opportunity. Όπως ανακοίνωσε η NASA το βράδυ της Πέμπτης κατά τη διάρκεια της επετείου των 10 χρόνων της αποστολής στον «κόκκινο πλανήτη», το ασυνήθιστο εύρημα μοιάζει με θραύσμα βράχου σε σχήμα «ντόνατ», έχει μαλακή επιφάνεια, λευκό χρώμα με μία σκούρα κόκκινη κηλίδα χαμηλά. Επίσης, περιέχει υψηλά επίπεδα θείου, καθώς και δύο φορές περισσότερο μαγγάνιο από οτιδήποτε άλλο έχει αναλυθεί μέχρι σήμερα στην επιφάνεια του πλανήτη. «Και εμφανίστηκε ξαφνικά σε εκείνο το σημείο» λένε οι επιστήμονες. Δύο θεωρίες έχουν διατυπώσει ως τώρα και οι οποίες όμως δεν μπορούν να αποδειχθούν. Η πρώτη θέλει κάπου εκεί κοντά να υπάρχει τρύπα στο έδαφος από πτώση μετεωρίτη. Από αυτή την πτώση εκτινάχθηκε ένα κομμάτι βράχου και έφτασε στο σημείο όπου φωτογραφήθηκε. Η δεύτερη θεωρία θεωρεί το κομμάτι αυτό να εκτινάχθηκε αφού το πάτησε ρόδα ενός διαστημικού οχήματος. «Οπως και να έχει αυτή είναι η ομορφιά αυτής της αποστολής» λένε οι αμερικανοί επιστήμονες. «Το είμαστε σίγουροι ότι ποτέ δεν πρόκειται α τελειώσει. Κάθε μέρα ανακαλύπτουμε και κάτι καινούργιο». Το Opportunity, άλλωστε, προσεδαφίστηκε στον Άρη το 2004 με σκοπό διεξάγει έρευνες για τρεις μήνες, τελικά όμως κατέληξε να μείνει εκεί επί μία δεκαετία. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5075786/mysthriwdes-antikeimeno-ston-arh-anastatwnei-toys-episthmones-ths-nasa/

Την Δευτέρα “ξυπνάει” η Rosetta Στις 10 το πρωί της ερχόμενης Δευτέρας θα ηχήσει ένα ξυπνητήρι διαφορετικό από τα συνηθισμένα. Έπειτα από 957 ημέρες χειμερίας νάρκης, στο διαστημικό σκάφος Rosetta της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA) θα φτάσει η εντολή για επαναλειτουργία των οργάνων και των συστημάτων του καθώς πλησιάζει στον τελικό του προορισμό. Το σκάφος οδεύει προς τον κομήτη 67P/Churyumov–Gerasimenko, και από την εκτόξευσή του το 2004 έχει ακολουθήσει μία πολύπλοκη τροχιά με τρία περάσματα από τη Γη και ένα από τον Άρη, προκειμένου να χρησιμοποιήσει την έλξη από τη βαρύτητά τους για να αποκτήσει την απαιτούμενη ταχύτητα για να προσεγγίσει τον κομήτη. Οι ελιγμοί αυτοί το έχουν οδηγήσει να έχει μέχρι σήμερα διανύσει περισσότερα από 7 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα. Για την εξοικονόμηση ενέργειας η Rosetta έκλεισε όλα της τα συστήματα το 2011, πλην του κεντρικού υπολογιστή και ορισμένων θερμαντήρων. Κατά τη διάρκεια του ύπνου της οι ηλιακές κυψέλες της ήταν στραμμένες προς τον Ήλιο για να επαναφορτιστούν οι μπαταρίες της. Με αρκετή ενέργεια πλέον στους συσσωρευτές και το τελικό στάδιο της αποστολής να πλησιάζει σε λίγους μήνες, η επανέναρξη της λειτουργίας των υπόλοιπων συστημάτων του σκάφους είναι σχεδιασμένη για αυτή τη Δευτέρα στις 12:00 ώρα Ελλάδος. Καθώς το σκάφος βρίσκεται πλέον 807 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τη Γη η εντολή από τους επίγειους σταθμούς θα χρειαστεί 45 λεπτά για να φτάσει στο προορισμό της ενώ η σταδιακή εκκίνηση των υπόλοιπων συστημάτων θα διαρκέσει αρκετές ώρες, με τους τεχνικούς στη Γη να είναι συντονισμένοι με αγωνία, χρησιμοποιώντας ένα διεθνές δίκτυο από κεραίες διαμέτρου 35 και 70 μέτρων. Μετά την ενεργοποίηση του σκάφους θα ξεκινήσουν οι ελιγμοί ώστε να οδηγηθεί στην ακριβή πορεία προς τον κομήτη, τον οποίο αναμένεται να πλησιάσει και να τεθεί σε τροχιά γύρω του τον Αύγουστο. Τα πρώτα στάδια της αποστολής αφορούν στη λεπτομερή παρατήρηση της επιφάνειάς του και τη μέτρηση διάφορων χαρακτηριστικών του όπως το βαρυτικό του πεδίο, το σχήμα και η περιστροφή του. Η Rosetta είναι επίσης εφοδιασμένη και με ένα μικρότερο ερευνητικό όχημα που έχει τη δυνατότητα να προσεδαφιστεί στην επιφάνεια του κομήτη. Στα πλάνα της ESA είναι η απελευθέρωση του οχήματος το Νοέμβριο, λίγο καιρό προτού ο κομήτης αρχίζει να πλησιάζει τον Ήλιο παράγοντας ένα νέφος αερίων και θραυσμάτων τα οποία θα μελετήσει το όχημα για όσο διαρκέσει η ενέργειά του. Πρόκειται για την πρώτη αποστολή που θα ερευνήσει με τόση λεπτομέρεια έναν κομήτη, οι οποίοι θεωρούνται πως σχηματίστηκαν ταυτόχρονα με το Ηλιακό μας Σύστημα πριν από 4.6 δισεκατομμύρια χρόνια. Για το λόγο αυτό, οι επιστήμονες θεωρούν πως οι κομήτες έχουν πολλά να μας πουν για την προέλευση και την ιστορία της περιοχής που βρισκόμαστε στο Σύμπαν. Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/01/17/%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b4%ce%b5%cf%85%cf%84%ce%ad%cf%81%ce%b1-%ce%be%cf%85%cf%80%ce%bd%ce%ac%ce%b5%ce%b9-%ce%b7-rosetta/

Οι ειδικοί πίσω απο την αφιξη της Gaia στο τίποτα. Με μια τελευταία, μέτρια, πυροδότηση των προωθητήρων προχθές το απόγευμα, ο παρατηρητής δισεκατομμυρίων αστεριών της ESA ολοκλήρωσε την είσοδο του σε τροχιά γύρω από το "L2", ένα εικονικό σημείο μακριά στο διάστημα. Αλλά πώς τίθεται κάτι σε τροχιά γύρω από το τίποτα; Και, ούτως ή άλλως, ποιος μπορεί να σας δείξει πώς να πάτε εκεί; Ακριβώς μετά τις 15:30 GMT (17:30 ώρα Ελλάδας) προχθές, η Gaia με μια σύντομη καύση στους προωθητήρες, ώθησε το σκάφος της γαλαξιακής έρευνας στην προγραμματισμένη επιστημονική τροχιά του. Η δουλειά είχε ως επί το πλείστον ολοκληρωθεί την περασμένη εβδομάδα, μετά από μια πυροδότηση προώθησης, σχεδόν δύο ωρών, που έθεσε τη Gaia σε μια παραμορφωμένη τροχιά γύρω από το σημείο L2 Lagrange, σε απόσταση 1.500.000 χιλιομέτρων από τη Γη. Ωστόσο αυτός ο φαινομενικά απλός ελιγμός κρύβει ένα εκπληκτικό γεγονός: το σημείο L2 αποτελείται από ακριβώς τίποτα. Είναι απλά ένα σημείο στον χώρο. "Τα σημεία Lagrange είναι ιδιαίτερα - είναι αλήθεια ότι δεν υπάρχει τίποτα εκεί", λέει ο Markus Landgraf, αναλυτής της αποστολής στο ESOC, κέντρο επιχειρήσεων της ESA στο Ντάρμσταντ, Γερμανία. "Είναι σημεία όπου οι βαρυτικές δυνάμεις μεταξύ των δύο μαζών, όπως ο Ήλιος και η Γη, αθροίζονται για να αντισταθμίσουν τη φυγόκεντρο δύναμη της κίνησης της Γης γύρω από τον Ήλιο, και παρέχουν μοναδικά πλεονεκτικές ευκαιρίες παρατήρησης για τη μελέτη του Ήλιου ή του Γαλαξία μας." Όπως φαίνεται από αυτό το σημείο Lagrange (υπάρχουν συνολικά πέντε τέτοια σημεία στο σύστημα Ήλιου-Γης), ο Ήλιος, η Γη και η Σελήνη θα είναι πάντα κοντά μεταξύ τους στον ουρανό, έτσι η Gaia μπορεί να χρησιμοποιεί το αλεξήλιο της ώστε να προστατεύσει τα όργανά της από το το φως και τη θερμότητα από αυτά τα τρία ουράνια σώματα ταυτόχρονα. Αυτό βοηθά επίσης τον δορυφόρο για να παραμένει δροσερός και να απολαμβάνει μια σαφή εικόνα του Σύμπαντος από την άλλη πλευρά. Το L2 παρέχει ένα περιβάλλον μέτριας ακτινοβολία, η οποία βοηθά στην παράταση της ζωής των ανιχνευτών του οργάνου στο διάστημα. Ωστόσο, οι τροχιές γύρω από τα L2 είναι θεμελιωδώς ασταθείς. http://sci.esa.int/interactive/media/flashes/5_5_1.htm "Θα πρέπει να διεξάγει καύσεις παραμονής του σταθμού κάθε μήνα για να κρατήσει τη Gaia γύρω από το L2, διαφορετικά οι αναταράξεις θα προκαλέσουν την "πτώση εκτός σημείου", λέει ο Διευθυντής Επιχειρήσεων της Gaia, David Milligan. http://en.wikipedia.org/wiki/Perturbation_%28astronomy%29 Για εκείνους που έχουν συνηθίσει να βλέπουν εικόνες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού σε τροχιά γύρω από τη Γη, ή το Mars Express σε τροχιά γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη, φαίνεται διαισθητικά ότι το διαστημικό σκάφος θα πρέπει να βρίσκεται σε τροχιά γύρω από κάτι. Πώς μπορείτε να έχετε ένα διαστημικό σκάφος σε τροχιά γύρω από ένα σημείο όπου δεν υπάρχει τίποτα; Για να διατηρηθεί αυτή η τροχιά για την προγραμματισμένη 5-ετή αποστολή της Gaia απαιτείται πολύ προσεκτική εργασία από την ομάδα δυναμικής πτήσεων της ESA - οι ειδικοί, οι οποίοι καθορίζουν και προβλέπουν τις τροχιές, προετοιμάζουν τους ελιγμούς στην τροχιά και καθορίζουν τη συμπεριφορά του δορυφόρου. Οι εμπειρογνώμονες της δυναμικής πτήσεων χρησιμοποιούν μια σειρά από εργαλεία λογισμικού, τα οποία αναπτύσσονται και βελτιώνονται μέσα στις δεκαετίες στήριξης των αποστολών γύρω από τη Γη και σε όλο το Ηλιακό Σύστημα. Για να σχεδιάσει την τροχιά, η ομάδα εφαρμόζει μαθηματικά μοντέλα για να παράγει μια αρχική υπόθεση για την τροχιά στόχου και πώς θα γίνει η προσέγγιση εκεί. Αυτή η υπόθεση θα πρέπει να αντιστοιχεί και στις απαιτήσεις και τους περιορισμούς του εκτοξευτή καθώς και των αναγκαίων τηλεπικοινωνιακών συνδέσεων. Στη συνέχεια, αυτές οι αρχικές υποθέσεις τροφοδοτούνται σε λογισμικό προσομοίωσης για να ελεγχθεί αν τα αποτελέσματα παραβιάζουν κάποιον από τους περιορισμούς. Συχνά, δεν υπάρχει δυνατή λύση. "Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι όπου η εξειδίκευση και η εμπειρία είναι απαραίτητη για να επανεξετάσει τις παραδοχές και στη συνέχεια να ξεκινήσει πάλι από την αρχή," λέει ο Frank Dreger, Επικεφαλής της Δυναμικής Πτήσεων. "Δεν υπάρχει καμία εμπορική πηγή για αυτό το είδος λογισμικού ή εξειδίκευσης - έχει ήδη αναπτυχθεί εδώ και πολλά χρόνια στο ESOC και αντιπροσωπεύει μια δυνατότητα που είναι σπάνια στον κόσμο και μοναδική στην Ευρώπη." http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Oi_eidikohi_phiso_apho_ten_haphixe_tes_Gaia_sto_thipota

Ραδιοσταθμός παίζει στον ρυθμό της κοσμικής ακτινοβολίας που βομβαρδίζει τη Σελήνη. Όλοι μπορούν πλέον να εντρυφήσουν στο ρεπερτόριο του φεγγαριού: Το τελευταίο εργαλείο για την παρακολούθηση του διαστημικού καιρού είναι ένας διαδικτυακός ραδιοσταθμός ο οποίος μετατρέπει σε μουσική τις μετρήσεις της ακτινοβολίας στη Σελήνη. Ο επιστημονικός ραδιοσταθμός λειτουργεί σε πραγματικό χρόνο και λαμβάνει μετρήσεις της ακτινοβολίας που δέχεται ο Σεληνιακός Αναγνωριστικός Δορυφόρος (LRO) της ΝASA. Τα επίπεδα της ακτινοβολίας καθορίζουν τις νότες και το κλειδί της μουσικής, ακόμα και το ποιο όργανο ακούγεται -για παράδειγμα πιάνο, κιθάρα ή μπάντζο. Οι πλανητικοί επιστήμονες συχνά μετατρέπουν τα δεδομένα αποστολών σε ήχους, προκειμένου να αξιοποιούν την ικανότητα του ανθρώπινου αφτιού να αντιλαμβάνεται μικρές μεταβολές ακόμα και σε συνθήκες υψηλού θορύβου. «Η μουσική διευκολύνει τους ανθρώπους να προσλάβουν τα δεδομένα -είναι κάτι που μοιάζει φυσικό για τις διαστημικές αποστολές» σχολίασε ο Τζον Κέλερ, ερευνητής της αποστολής LRO στο Κέντρο Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA. Ο νέος ραδιοσταθμός ονομάζεται Crater Live και αναπτύχθηκε στο Πανεπιστήμιο του Νιου Χάμπσαϊρ. Αντλεί δεδομένα από το όργανο Crater (Cosmic Ray Telescope for the Effects of Radiation) του δορυφόρου LRO. http://prediccs.sr.unh.edu/craterweb/craterliveradio.html Το Crater διαθέτει έξι ανιχνευτές που καταγράφουν τα ενεργητικά σωματίδια τόσο της κοσμικής ακτινοβολίας όσο και των ηλιακών εκρήξεων. Το όργανο επιτελεί δύο λειτουργίες: αφενός, μετράει την επίδραση της ακτινοβολίας σε ένα υλικό που μοιάζει με τους ανθρώπινους ιστούς -αυτό βοηθά τους επιστήμονες να κατανοήσουν πώς η έκθεση στην ακτινοβολία θα επηρέαζε ένα ανθρώπινο πλήρωμα. Αφετέρου, μελετά την επίδραση της ακτινοβολίας στην ίδια τη σεληνιακή επιφάνεια. Κάθε σωματίδιο που προσκρούει στους ανιχνευτές καταγράφεται ως ένα «κλικ». Οι μετρήσεις μεταδίδονται στο Crater Live, όπου ειδικό λογισμικό μετατρέπει τα κλικ σε τόνους μιας κλίμακας τεσσάρων οκτάβων. Όσο χαμηλότερη είναι η συχνότητα του ήχου, τόσο μικρότερα είναι τα επίπεδα ακτινοβολίας. Επιπλέον, το λογισμικό καθορίζει το κλειδί της μελωδίας και το όργανο που θα ακούγεται με βάση την πρόσφατη δραστηριότητα: τα χαμηλότερα επίπεδα αντιστοιχούν στο πιάνο, ενώ τα υψηλότερα στον ήχο του μπάντζου. Ο ραδιοσταθμός λειτουργεί σε πραγματικό χρόνο, όχι όμως αδιαλείπτως: Το LRO χάνει την επαφή με τη Γη για περίπου μια ώρα όταν περνά πάνω από την αθέατη πλευρά της Σελήνης. Σε αυτό το διάστημα αναπαράγει τη δραστηριότητα της προηγούμενης ώρας. http://physicsgg.me/2014/01/17/%cf%81%ce%b1%ce%b4%ce%b9%ce%bf%cf%83%cf%84%ce%b1%ce%b8%ce%bc%cf%8c%cf%82-%cf%80%ce%b1%ce%af%ce%b6%ce%b5%ce%b9-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%81%cf%85%ce%b8%ce%bc%cf%8c-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%ba%ce%bf/

Εξωπλανήτες γύρω από έναν δίδυμο του Ήλιου. Βίντεο:

Νερό που μπορεί να ανάψει φωτιά. Ένα νέο ασυνήθιστο είδος δοκιμών πραγματοποιείται αυτή τη στιγμή στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό που σκοπό έχει με τις κατάλληλες συνθήκες θερμότητας και πίεσης να καταστήσει το νερό ικανό να ανάψει φωτιά. Πιο συγκεκριμένα, σε θερμοκρασία 373° C και πίεση 217Atm το νερό είναι σε θέση να ανάψει φωτιά και εν συνεχεία να κάψει οποιοδήποτε υλικό έρθει σε επαφή μαζί του. Αν πάλι αναρωτιέστε ποιος ο σκοπός της ύπαρξης φωτιάς στο Διάστημα, αυτός δεν είναι άλλος από την καύση των ανθρωπίνων “αποβλήτων”. Προς το παρόν, μοναδικό πρόβλημα του συστήματος είναι το παραγόμενο αλάτι κάτι το οποίο οι επιστήμονες ελπίζουν να επιλύσουν μέσα από τις επόμενες 6 δοκιμές που θα πραγματοποιηθούν μέσα στη χρονιά. Βίντεο. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%BD%CE%B5%CF%81%CF%8C-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%AF-%CE%BD%CE%B1-%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%88%CE%B5%CE%B9-%CF%86%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%AC-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF SpaceShipTwo. Βίντεο. http://www.youtube.com/watch?v=77CJx7obT7s

Ανακαλύφθηκε πλανήτης που βρίσκεται σε άστρο όμοιο με το δικό μας. Σημαντικές ανακαλύψεις έκανε ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής επιστήμονες του Ινστιτούτου Εξωγήινης Φυσικής Μαξ Πλανκ στη Γερμανία. Εντόπισαν τρεις ακόμη πλανήτες μακριά από το ηλιακό μας σύστημα. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο ένας εξ αυτών επειδή κινείται γύρω από ένα άστρο που δεν είναι απλά παρόμοιο με τον Ηλιο αλλά… ολόιδιο με αυτόν. Μέχρι σήμερα έχουν ανακαλυφθεί περισσότεροι από χίλιοι πλανήτες μακριά από το ηλιακό μας σύστημα (εξωπλανήτες) και η συντριπτική πλειοψηφία τους βρίσκεται σε μεμονωμένα άστρα. Ελάχιστοι εξωπλανήτες έχουν εντοπισθεί μέσα σε αστρικά σμήνη. Για αυτό και η ανακάλυψη τριών πλανητών μέσα σε ένα αστρικό σμήνος κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική. Οι ερευνητές αποφάσισαν πριν από έξι χρόνια να μελετήσουν το αστρικό σμήνος M67 που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 2.700 ετών φωτός στον αστερισμό του Καρκίνου. Το σμήνος περιέχει περίπου 500 άστρα τα περισσότερα άστρα εκ των οποίων είναι παρόμοιας ηλικίας, σύνθεσης και μεγέθους με τον Ηλιο. Για τις παρατηρήσεις τους οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο 3.6 μέτρων του Νότιου Ευρωπαϊκού Παρατηρητήριου (ESO) που βρίσκεται στο αστεροσκοπείο La Silla στη Χιλή. Σε αυτό το τηλεσκόπιο υπάρχει ένα ειδικό όργανο, το HARPS, με το οποίο διευκολύνεται ο εντοπισμός πλανητών. Οι ερευνητές στόχευσαν 88 άστρα του σμήνους τα οποία παρατηρούσαν και μελετούσαν στο διάστημα των έξι ετών. Τα δεδομένα που συνέλεξαν τα διασταύρωσαν με δεδομένα από παρατηρήσεις που έγιναν σε αυτά τα άστρα από άλλα τηλεσκόπια. Εντόπισαν τελικά την ύπαρξη τριών πλανητών στο Μ67. Ο ένας εξ αυτών κινείται όπως προείπαμε σε ένα άστρο δίδυμο του Ηλιου. Ο δεύτερος πλανήτης κινείται σε ένα άστρο όχι εντελώς όμοιο αλλά παρόμοιο με τον Ηλιο. Ο τρίτος πλανήτης κινείται γύρω από ένα «ώριμο» άστρο, ένα άστρο που βρίσκεται πλέον στο τελικό στάδιο της ζωής του έχοντας μετεξελιχθεί σε ερυθρό γίγαντα. Ο πρώτος πλανήτης έχει μέγεθος περίπου 60% μικρότερο από αυτό του Δία και ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από το μητρικό του άστρο σε επτά ημέρες. Πρόκειται για τον πλανήτη που βρίσκεται στο άστρο που είναι όμοιος με τον Ηλιο. Ο δεύτερος πλανήτης έχει παρόμοιο μέγεθος με τον πρώτο και ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από το μητρικό του άστρο σε πέντε ημέρες. Ο τρίτος πλανήτης είναι γιγάντιος, μεγαλύτερος από τον Δία, και ολοκληρώνει την περιστροφή γύρω από το άστρο του σε 122 ημέρες. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astronomy&Astrophysics». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=557541

Η «ήσυχη» μαύρη τρύπα του Γαλαξία. Μια πραγματικά απρόσμενη ανακάλυψη έκαναν αστρονόμοι που εντόπισαν ένα σπάνιο είδος μελανής οπής στον γαλαξία μας. Πρόκειται για μια αδρανή μαύρη τρύπα που «συνοδεύει» ένα μεγάλο άστρο. Την ανακάλυψη έκαναν επιστήμονες χρησιμοποιώντας δύο οπτικά τηλεσκόπια που βρίσκονται στο αστεροσκοπείο Roque de los Muchachos στα Κανάρια Νησιά. Εντόπισαν τη μελανή οπή κοντά στο άστρο MWC 656 που ανήκει στην κατηγορία των άστρων τύπου Β (Be stars) που είναι συνήθως πολύ μεγάλα και έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όπως την εκπομπή ύλης που είναι ελαφρώς ιονισμένη. Οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι τα άστρα τύπου Β κατά κανόνα συνοδεύονται από κάποιο άλλο κοσμικό σώμα που συνήθως είναι ένα άστρο νετρονίου δηλαδή το «κουφάρι» ενός άστρου που καταστράφηκε σε έκρηξη σουπερνόβα. Για πρώτη φορά όμως εντοπίζεται η παρουσία μιας μελανής οπής δίπλα σε ένα τέτοιο άστρο. Η μελανή οπή δεν είχε εντοπιστεί μέχρι σήμερα επειδή είναι αδρανής και δεν εκπέμπει ακτινοβολία. Το MWC 656 βρίσκεται σε απόσταση 8.500 χιλιάδων ετών φωτός από τη Γη και εκτιμάται ότι έχει μάζα 10-16 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου. Το άστρο περιστρέφεται με πολύ μεγάλη ταχύτητα με αποτέλεσμα η ύλη που εκπέμπει να έχει σχηματίσει ένα κοσμικό δίσκο γύρω του. Οι αστρονόμοι θα αρχίσουν πλέον να παρατηρούν πιο προσεκτικά τα άστρα τύπου Β (και) για να εντοπίζουν μελανές τρύπες. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». Στην φωτογραφία καλλιτεχνική απεικόνιση του σπάνιου κοσμικού ζεύγους που εντόπισαν οι αστρονόμοι. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=557500

Μέγα Νεφέλωμα του Ωρίωνα. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια νέα εντυπωσιακή ομολογουμένως εικόνα από το Μέγα Νεφέλωμα του Ωρίωνα. Ο αστερισμός του Ωρίωνα διαθέτει πολλά νεφελώματα αλλά το Μέγα Νεφέλωμα, που είναι επίσης γνωστό ως M42, είναι το πιο «δραστήριο» και ενδιαφέρον για τους επιστήμονες. Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 1350 ετών φωτός από τη Γη και η διάμετρός του εκτιμάται ότι είναι 24 έτη φωτός. Η μελέτη του έχει αποκαλύψει πολλά μυστικά για τη διαδικασία σχηματισμού άστρων και πλανητών καθώς και για διάφορα κοσμικά φαινόμενα. Η νέα φωτογραφία που δείχνει το νεφέλωμα σε όλη του την μεγαλοπρέπεια αποτελεί προϊόν επεξεργασίας από εικόνες που τράβηξε πρόσφατα το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=557488

Περισσότερα για την παράταση λειτουργίας του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Οι ΗΠΑ θα παρατείνουν τη λειτουργία του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού τουλάχιστον μέχρι το 2024. Ο βοηθός του επικεφαλής της NASA, Γουίλιαμ Γερτσενμάγιερ, διευκρίνισε ότι η απόφαση αυτή ελήφθη μετά από ενδελεχή μελέτη της κατάστασης του σταθμού και διαβουλέυσεις με άλλες διαστημικές υπηρεσίες - εταίρους στο ΔΔΣ. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι ο εξοπλισμός του σταθμού θα είναι σε θέση να λειτουργήσει και μέχρι το 2028. Από την εκτόξευση της ρωσικής «Zarya», της πρώτης μονάδας του ΔΔΣ, έχουν περάσει 15 χρόνια. Από τότε, ο σταθμός έχει επεκταθεί σε μεγάλο βαθμό και έχει γίνει το μεγαλύτερο ανθρώπινο φυλάκιο στο εγγύς διάστημα. Το βάρος του φθάνει τους 420 τόνους και το μέγεθός του είναι μεγαλύτερο από ένα γήπεδο ποδοσφαίρου. Στο εξαμελές πλήρωμα εξασφαλίζονται όλες οι προϋποθέσεις εργασίας και ανάπαυσης, όπως πρόσβαση στο διαδίκτυο και εξοπλισμός γυμναστικής. Αυτό το μοναδικό διαστημικό εργαστήριο είναι σε θέση να λειτουργήσει πολύ περισσότερο - είναι πεπεισμένος ο Αλεξάντρ Ζελεζνιακόφ, μέλος της Ρωσικής Ακαδημίας Κοσμοναυτικής: Υπάρχει όφελος από το σταθμό. Το ενδιαφέρον εκ μέρους όλων των εταίρων παραμένει ζωντανό. Ας ελπίσουμε ότι η απόφαση των Αμερικανών θα τύχει υποστήριξης από τους Ευρωπαίους, τους Ιάπωνες και, φυσικά, εμάς. Και όχι μόνο ως το 2028, αλλά και ως το 2028, ο σταθμός θα είναι σε τροχιά. Τα προγράμματα και οι μελέτες που εκπονούνται σ΄αυτόν είναι ενδιαφέροντα για πολλούς κλάδους της επιστήμης: την ιατρική, τις τεχνολογίες και τη γεωφυσική. Για την εξυπηρέτηση του Σταθμού, δαπανώνται ετησίως 3 δις δολάρια, κατανεμημένα σε όλους τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα. Για τη NASA, η μετατόπιση πέραν του 2020 δεν συνεπάγεται πρόσθετο κόστος, διαβεβαιώνει ο Γουίλιαμ Γερτσενμάγιερ, Θα χρησιμοποιηθούν τα ήδη υπάρχοντα στον προϋπολογισμό της υπηρεσίας χρήματα, που έχουν διατεθεί για τη διαδικασία κατάργησης του σταθμού. Ωστόσο, ο εμπειρογνωμόνων 'Ιγκορ Λισόφ δεν είναι βέβαιος ότι θα επαρκέσουν: Κάθε πρόγραμμα μεγάλης κλίμακας προϋποθέτει στο τέλος του μέσα για τη διακοπή της λειτουργίας, την καταγγελία όλων των συμβάσεων και την τελική εξόφλησή τους. Έχω σοβαρές αμφιβολίες ότι τα κεφάλαια αυτά επαρκούν για περισσότερο από ένα επιπλέον έτος λειτουργίας του σταθμού. Η παράταση της προθεσμίας λειτουργίας του σταθμού μέχρι το 2024, για να μην αναφέρουμε το 2028, μπορεί να μην συμπίπτουν με τα σχέδια των μεμονωμένων μελών του προγράμματος ΔΔΣ, αν και αυτή τη στιγμή τοποθετούνται «υπέρ» . Δεν αποκλείεται ότι σε κάποια φάση θα πάψουν να το χρηματοδοτούν. Τί μπορεί να γίνει; «Στη NASA ξέρουμε τί να κάνουμε εάν οι εταίροι διαφοροποιηθούν» - είναι η συγκεχυμένη απάντηση που δίνει η υπηρεσία. Όσον αφορά τη Ρωσία, αυτή τοποθετήθηκε υπέρ της λειτουργίας του σταθμού τουλάχιστον μέχρι το 2028. Και αυτό έχει νόημα: φέτος θα φθάσει στο ΔΔΣ η 20τονη ρωσική εργαστηριακή μονάδα πολλαπλών χρήσεων, η οποία είναι φανερό ότι δεν θα προλάβαινε να ολοκληρώσει όλο το φάσμα των εργασιών της μέχρι τη νέα δεκαετία. Έτσι, η ρωσική χρηματοδότηση του σταθμού δεν πρόκειται να σταματήσει. 'Εχει πάντως ετοιμαστεί μια εναλλακτική διέξοδος για κάθε ενδεχόμενο: ολόκληρο το ρωσικό τμήμα μπορεί να αποσυνδεθεί και να αρχίσει μια αυτόνομη τροχιακή πτήση. http://greek.ruvr.ru/2014_01_10/258777906/ Νέα δοκιμαστική πτήση της Virgin Galactic. Ακόμη πιο κοντά στο όριο του Διαστήματος έφτασε στην τελευταία δοκιμή το SpaceShipTwo, το σκάφος της Virgin Galactic που σχεδιάστηκε ειδικά για υποτροχιακές πτήσεις αναψυχής. Στην πτήση της περασμένης Παρασκευής το σκάφος δοκίμασε για μια ακόμη φορά τον πυραυλοκινητήρα του και έφτασε σε ύψος 21,6 χιλιομέτρων, λίγο πιο ψηλά σε σχέση με την προηγούμενη δοκιμή τον περασμένο Σεπτέμβριο. Μάλιστα αυτή τη φορά την πτήση κατέγραψε κάμερα που ήταν τοποθετημένη πάνω στο σκάφος. Η νέα δοκιμή πάνω από την έρημο Μοχάβε της Καλιφόρνια ξεκίνησε με την απογείωση του WhiteKnightTwo, ενός μητρικού αεροσκάφος που μετέφερε το SpaceShipTwo κάτω από τα φτερά του και το απελευθέρωσε όταν ξεπέρασε τα τρεις χιλιάδες πόδια. Το σκάφος πυροδότησε στη συνέχεια τον πυραυλοκινητήρα του και έσπασε το φράγμα του ήχου μέχρι τα Mach 1,4. O πυραυλοκινητήρας λειτούργησε για συνολικά 20 δευτερόλεπτα. Προκειμένου όμως να φτάσει στο ύψος των 100 χιλιομέτρων, το επίσημο όριο του Διαστήματος, ο πυραυλοκινητήρας θα πρέπει να παραμείνει σε λειτουργία για 70 δευτερόλεπτα. http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=556549

Τα επόμενα βήματά μας στο... Διάστημα. 2014 Ξεχωρίζουν δύο αποστολές που σχετίζονται με την εξερεύνηση αστεροειδών. Το ιαπωνικό σκάφος Hayabusa 2 θα ξεκινήσει το ταξίδι του για να συναντήσει έναν αστεροειδή και θα προσπαθήσει να προσεδαφιστεί επάνω του προκειμένου να συλλέξει δείγματα. Η αμερικανική εταιρεία Planetary Resources έχει προγραμματίσει την εκτόξευση ενός στόλου μικρών δορυφόρων που θα αποτελέσουν το πρώτο τμήμα ενός ευρύτερου μηχανισμού εντοπισμού και παρατήρησης αστεροειδών-στόχων για μελλοντικές αποστολές εξόρυξης του ορυκτού τους πλούτου. Τα τελευταία δύο χρόνια διαπιστώθηκε ότι ορισμένοι αστεροειδείς διαθέτουν ορυκτό πλούτο αξίας δεκάδων ή ακόμη και εκατοντάδων δισ. δολαρίων. 2015 Το σκάφος DAWN της NASA αναμένεται να φθάσει σε έναν από τους μεγαλύτερους αστεροειδείς του ηλιακού μας συστήματος, τη Δήμητρα (Ceres), για να τον εξερευνήσει. Ο Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής Ερευνας θα εκτοξεύσει ένα σκάφος εξερεύνησης της Αφροδίτης. Το σκάφος New Horizons της NASA αναμένεται να φθάσει στον Πλούτωνα και να στείλει τις πρώτες κοντινές και λεπτομερείς εικόνες από τον παγωμένο (πρώην) πλανήτη. Η Ρωσία θα στείλει στην επιφάνεια της Σελήνης δύο εξερευνητικά οχήματα, τα Luna-Glob 1 and 2. 2016 Θα φθάσει στον Αρη το επόμενο εξερευνητικό ρομπότ της NASA. Το InSight θα πραγματοποιήσει για πρώτη φορά έρευνες στο υπέδαφος του Κόκκινου Πλανήτη. Συγχρόνως, αναμένεται να φθάσει στον Δία το σκάφος Juno που θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον γίγαντα του ηλιακού συστήματος για να ανακαλύψει τι κρύβεται κάτω από τα αδιαπέραστα νέφη του. Θα μελετήσει τον πλανήτη για περίπου έναν χρόνο, προτού τα ηλεκτρονικά του συστήματα αρχίσουν τελικώς να χαλάνε λόγω της ακτινοβολίας που «λούζει» αυτή τη γειτονιά του Διαστήματος. 2017 Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) θα εκτοξεύσει το SOLO, ένα νέο προηγμένο διαστημικό παρατηρητήριο που θα μελετά τον Ηλιο. Η Κίνα θα στείλει στη Σελήνη άλλη μία αποστολή, η οποία φιλοδοξεί αυτή τη φορά να συλλέξει δείγματα από τον φυσικό μας δορυφόρο και να τα φέρει πίσω στη Γη για μελέτη. 2018 Θα ξεκινήσει η πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Αρη την οποία χρηματοδοτεί ο βαθύπλουτος αμερικανός επιχειρηματίας και λάτρης του Διαστήματος Ντένις Τίτο - ήταν ο πρώτος ιδιώτης που με την ιδιότητα του... τουρίστα ταξίδεψε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η αποστολή «Inspiration Mars» θα διαρκέσει περί τις 500 ημέρες, στις οποίες τα δύο μέλη του πληρώματος του σκάφους θα ταξιδέψουν στον Αρη και, αν όλα πάνε καλά, θα επιστρέψουν στη Γη. Οι υπεύθυνοι της αποστολής επιθυμούν για διαφόρους λόγους το ταξίδι να μην πραγματοποιηθεί από επαγγελματίες αστροναύτες αλλά από ένα ηλικιωμένο αντρόγυνο. Θέλουν στο πρώτο αυτό ταξίδι για συμβολικούς λόγους να μετέχουν ένας άνδρας και μια γυναίκα. Η πολύμηνη παραμονή μέσα σε ένα μικρό σκάφος στο απέραντο διαστημικό κενό είναι πιθανό να προκαλέσει προστριβές και έτσι, όπως εκτιμούν, ένα ζευγάρι που έχει ζήσει επί μακρόν μαζί θα μπορέσει να κάνει το ταξίδι χωρίς πολλά προβλήματα. Επιπλέον το προχωρημένο της ηλικίας είναι επιθυμητό με δεδομένο ότι οι δύο αστροναύτες αναμένεται να εκτεθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην άκρως βλαβερή κοσμική ακτινοβολία, οι παρενέργειες της οποίας μπορεί να είναι πολύ επιβαρυντικές για τον ανθρώπινο οργανισμό. Το 2018 είναι προγραμματισμένο να εκτοξευθεί και το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb που θεωρείται ο διάδοχος του Hubble. Θα είναι ένα πανίσχυρο τηλεσκόπιο που ανάμεσα στα άλλα θα μπορεί να συλλέγει στοιχεία από την ατμόσφαιρα πλανητών αναζητώντας ίχνη ύπαρξης ζωής. 2020 Η NASA και η ESA σχεδιάζουν να στείλουν από κοινού μια αποστολή που θα έχει ως στόχο τη συλλογή δειγμάτων στον Αρη και την επιστροφή τους για μελέτη πίσω στη Γη. 2022 Θα ξεκινήσει το ταξίδι του για τον Δία το σκάφος JUICE που θα εξερευνήσει ορισμένα από τα πιο ενδιαφέροντα φεγγάρια του, όπως τον Γανυμήδη, την Καλλιστώ και κυρίως την Ευρώπη, τον παγωμένο κόσμο στο υπέδαφος του οποίου κρύβεται ένας ωκεανός που ίσως φιλοξενεί κάποιες μορφές ζωής. 2023 Αν ως τότε όλες οι προετοιμασίες έχουν ολοκληρωθεί με επιτυχία, η ολλανδική εταιρεία Mars One θα στείλει στον Αρη τους πρώτους... αποίκους. «Ενα μεγάλο ALMA στην εξερεύνηση» Ζητήσαμε από τον δρα Αστρονομίας του Πανεπιστημίου της Λιέγης κ. Θεόδωρο Νάκο να μας πει τι έχουμε να περιμένουμε τα επόμενα χρόνια στη διαστημική εξερεύνηση. Μέρος του διδακτορικού του ο κ. Νάκος το εκπόνησε στο Ευρωπαϊκό Αστεροσκοπείο του Νοτίου Ημισφαιρίου (ESO), ενώ για πέντε χρόνια εργάστηκε στην κατασκευή του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb. Εργάζεται στο αστεροσκοπείο ALMA στη Χιλή από τον Σεπτέμβριο του 2011. «Οι επιστημονικές ανακαλύψεις είναι στενά συνδεδεμένες με την τεχνολογική εξέλιξη. Σε περίπου 10 χρόνια από τώρα θα λειτουργούν τo μεγαλύτερo οπτικό τηλεσκόπιο, το E-ELT (European Extremely Large Telescope), με διάμετρο πρωτεύοντος καθρέφτη 39 μέτρων, καθώς και τρία πολύ μεγάλα τηλεσκόπια με διάμετρο καθρέφτη περίπου 30 μέτρων: πρόκειται για το Thirty Meter Telescope, το Giant Magellan Telescope και το Large Synoptic Survey Telescope. Επίσης θα λειτουργεί το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb. Ωσπου να λειτουργήσουν αυτά τα τηλεσκόπια, δεν προβλέπω ένα πραγματικό άλμα όσον αφορά τις αστρονομικές ανακαλύψεις στα οπτικά μήκη κύματος. Θέλω να πω ότι η γνώση μας όσον αφορά την Αστροφυσική θα συνεχίζει να βελτιώνεται, αλλά με γραμμικό ρυθμό. Από την άλλη πλευρά, το ALMA, το οποίο θα αρχίσει να λειτουργεί σε περίπου έναν χρόνο και με τις 66 κεραίες του (σήμερα λειτουργεί με τις 57), θα φέρει επανάσταση στην Αστρονομία - σε ό,τι αφορά τα χιλιοστά και υποχιλιοστά μήκη κύματος. Η ευαισθησία και η διακριτική ικανότητα του ALMA μάς επιτρέπουν μέσα σε ένα λεπτό να πραγματοποιούμε παρατηρήσεις που προηγουμένως χρειάζονταν ώρες! Για τους αστρονόμους όλες οι επιστημονικές ανακαλύψεις έχουν φυσικά πολύ ενδιαφέρον. Ωστόσο πιστεύω πως υπάρχει μεγάλο περιθώριο για ανακαλύψεις στην έρευνα εξωπλανητών. Ο αριθμός τους έχει ξεπεράσει τους 1.000, και συστηματικές έρευνες με τα καινούργια υπερευαίσθητα επίγεια τηλεσκόπια αλλά και με το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb θα μας επιτρέψουν να βελτιώσουμε σημαντικά τη γνώση μας σχετικά με τη δημιουργία πλανητών παρομοίων με τη Γη και, γιατί όχι, κάποια στιγμή να ανακαλύψουμε έναν πλανήτη "αδελφό" της Γης. Και ίσως ίχνη ζωής...». http://www.tovima.gr/science/article/?aid=555860 Έδεσε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το φορτηγό Cygnus. Ένα μη επανδρωμένο μεταγωγικό της εταιρείας Orbital Sciences, φορτωμένο με σχεδόν 1,5 τόνο προμηθειών, συνελήφθη την Κυριακή από το ρομποτικό βραχίονα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) και μεταφέρθηκε με επιτυχία σε θυρίδα πρόσδεσης. Το σκάφος Cygnus είχε εκτοξευτεί δύο ημέρες νωρίτερα από βάση της NASA στο νησί Ουάλοπς έξω από τη Βιρτζίνια. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231285950 Ήταν η πρώτη κανονική αποστολή της Orbital Sciences μετά τη δοκιμαστική πτήση του περασμένου Σεπτεμβρίου. Η Orbital Sciences Corp. είναι μία από τις δύο εταιρείες που έχουν αναλάβει αποστολές ανεφοδιασμού για λογαριασμό της NASA μετά τον παροπλισμό των διαστημικών λεωφορείων. Η εταιρεία θα λάβει συνολικά 1,9 δισ. δολάρια για τη μεταφορά περίπου 18 τόνων προμηθειών στον ISS μέχρι το 2016. Η δεύτερη εταιρεία που έχει εξασφαλίσει ανάλογο συμβόλαιο της NASA είναι η SpaceX με την κάψουλα Dragon. Ο ρομποτικός «Κύκνος» μεταφέρει στο πολυεθνικό τροχιακό εργαστήριο προμήθειες για το πλήρωμα, ανταλλακτικά και εξοπλισμό για την πραγματοποίηση πειραμάτων, καθώς και περισσότερους από 20 μίνι δορυφόρους που θα παρακολουθούν το παγκόσμιο περιβάλλον. Μετέφερε επίσης χριστουγεννιάτικα δώρα για το εξαμελές πλήρωμα, καθώς η αποστολή ήταν αρχικά προγραμματισμένο να αναχωρήσει το Δεκέμβριο. Το Cygnus θα παραμείνει συνδεδεμένο στον ISS μέχρι τον Φεβρουάριο, οπότε θα φορτωθεί με απορρίμματα και θα καταστραφεί φλεγόμενο στην ατμόσφαιρα πάνω από τον ωκεανό. Βίντεο πρόσδεσης. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231286481

Φωτογραφία της Γης από την Σελήνη μετά από 4 δεκαετίες. Περίπου ένα μήνα μετά την εντυπωσιακή και επιτυχημένη ομαλή προσγείωση της κινεζικής αποστολής Chang’e-3 στη Σελήνη, στις 14 Δεκεμβρίου 2013, δίνονται στη δημοσιότητα ψηφιακές φωτογραφίες πολύ υψηλότερης ποιότητας, που τραβήχτηκαν από τις κάμερες του διαστημικού σκάφους Chang’e-3 και του ρόβερ Yutu. Οι φωτογραφίες που είχαμε δει μέχρι τώρα ήταν χαμηλής ανάλυσης. Έτσι, μετά από 40 και πλέον χρόνια, βλέπουμε εικόνα της Γης από την επιφάνεια της Σελήνης Στις φωτογραφίες η Γη όπως φωτογραφήθηκε από το Chang’e-3 την ημέρα των Χριστουγέννων (25 – 12 – 2013)και το ρόβερ Yutu που φωτογραφήθηκε από την κάμερα του Chang’e-3: http://physicsgg.me/2014/01/12/%cf%86%cf%89%cf%84%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b3%ce%b7%cf%82-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%cf%83%ce%b5%ce%bb%ce%ae%ce%bd%ce%b7-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%ac/ Η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού έχει χρώμα τιρκουάζ. Πρώτη φορά οι επιστήμονες, μετά από διετείς παρατηρήσεις, κατέληξαν στη διαπίστωση ότι η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού έχει χρώμα γαλαζοπράσινο (τιρκουάζ). Το φως του Ήλιου που παίρνει γαλαζωπή απόχρωση, όταν αντανακλάται από τη Γη και πέφτει πάνω στον δορυφόρο της, μετατρέπεται σε τιρκουάζ, όταν, με τη σειρά του, αντανακλάται από τη Σελήνη και επιστρέφει στη Γη. Οι ερευνητές από διάφορες χώρες, με επικεφαλής τον Peter Thejll του Δανικού Μετεωρολογικού Ινστιτούτου της Κοπεγχάγης, που θα κάνουν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας και αστροφυσικής «Astronomy and Astrophysics», σύμφωνα με τη βρετανική Guardian, χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο Μάουνα Λόα της Χαβάης, το οποίο ανήκει στην Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ) των ΗΠΑ. Η λεγόμενη «σκοτεινή» πλευρά του φεγγαριού δεν δέχεται άμεσα το φως του Ήλιου, αλλά φωτίζεται από το φως που αντανακλάται από τη Γη. Είναι πολύ πιο αχνή και γίνεται καλύτερα ορατή κατά τις περιόδους της «Νέας Σελήνης». Οι εικόνες της Γης που έχουν ληφθεί από το διάστημα, δείχνουν ξεκάθαρα πως ο πλανήτης φαίνεται γαλάζιος. Όταν όμως αυτό το γαλαζωπό φως (το οποίο δεν είναι παρά το ηλιακό φως που έχει «χρωματιστεί» από την ατμόσφαιρα της Γης) πέσει πάνω στο φεγγάρι, τότε αντανακλάται πίσω και γίνεται αντιληπτό ως τιρκουάζ από τους παρατηρητές στη Γη. Για να μετρήσουν το χρώμα της σκοτεινής πλευράς της Σελήνης, οι επιστήμονες έπρεπε πρώτα να απομονώσουν το φως της φωτεινής πλευράς του φεγγαριού, χρησιμοποιώντας ειδικά φίλτρα πάνω στο τηλεσκόπιο. Αυτή ήταν η πρώτη ακριβής μέτρηση του χρώματος της σκοτεινής πλευράς του φεγγαριού. Η τελευταία προσπάθεια είχε γίνει το 1965 από ένα τηλεσκόπιο στη Νότια Αφρική. Η νέα ανακάλυψη θα βοηθήσει τους επιστήμονες να παρακολουθούν καλύτερα το χρώμα της ίδιας της Γης, πράγμα που, με τη σειρά του, θα είναι χρήσιμο στην ανάπτυξη καλύτερων κλιματολογικών μοντέλων, μερικά από τα οποία περιλαμβάνουν τις αλλαγές στη νεφοκάλυψη, συνεπώς και στο χρώμα του πλανήτη. Όπως είπε ο Thejll, «στην πραγματικότητα το χρώμα της Γης αλλάζει κάθε ώρα». http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5073333/h-skoteinh-pleyra-toy-feggarioy-exei-xrwma-tirkoyaz/

Η σκοτεινή ενέργεια και τα τεράστια κοσμικά κενά. Το Σύμπαν διαστέλλεται και μάλιστα με επιταχυνόμενο ρυθμό χωρίς όμως να είναι γνωστή η γενεσιουργός αιτία αυτού του φαινομένου. Για το λόγο αυτό, επινοήθηκε από τους επιστήμονες η έννοια της σκοτεινής ενέργειας, μιας αγνώστου μορφής ενέργειας που αντιστοιχεί στο 72% περίπου της συνολικής μάζας και ενέργειας που εμπεριέχονται στο Σύμπαν. Ένα ποσοστό δυσθεώρητο αν αναλογιστεί κανείς πως όλο το ορατό Σύμπαν που παρατηρούμε με τα τηλεσκόπια μας δεν είναι παρά το 4.6% του συνόλου των πραγμάτων που υπάρχουν εκεί έξω, με το υπόλοιπο 23% να αντιστοιχεί στη σκοτεινή ύλη. Ένα από τα επικρατέστερα μοντέλα για την εξήγηση της σκοτεινής ενέργειας είναι η ενσωμάτωσή αυτής της μορφής ενέργειας στις εγγενείς ιδιότητες του κενού χώρου, μία ιδέα που έχει εμφανιστεί ξανά στις εξισώσεις της φυσικής με τη μορφή της κοσμολογικής σταθεράς*. Υπάρχουν όμως και πολλές άλλες ιδέες γύρω από την εξήγηση του φαινομένου της επιταχυνόμενης διαστολής του Σύμπαντος, με μία από αυτές να αναπτύσσεται στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης από τον ερευνητή Δρ. Μάρτιν Σαλέν και τους συνεργάτες τους. Η συγκεκριμένη ομάδα εργάζεται σε ένα μοντέλο όπου στην κοσμολογική σταθερά προστίθεται ένα νέο πεδίο, το οποίο επηρεάζει την πυκνότητα της σκοτεινής ενέργειας και σχετίζεται αντιστρόφως ανάλογα με την τοπική πυκνότητα της συνηθισμένης ύλης. [Topology and Dark Energy: Testing Gravity in Voids (Phys. Rev. Lett. 111, 241103 (2013)) (PDF)] Ο συγκεκριμένος συλλογισμός οδηγεί στην παρατήρηση πως η πυκνότητα της σκοτεινής ύλης μεταβάλλεται με το χρόνο, αφού στα πρώιμα χρόνια της δημιουργίας του Σύμπαντος η πυκνότητα της ύλης ήταν πολύ μεγαλύτερη από τη σημερινή, και συνεπώς η επιρροή της σκοτεινής ενέργειας θα ήταν τότε μηδαμινή, σύμφωνα με τους ερευνητές. Όσο όμως το Σύμπαν διαστελλόταν και η πυκνότητα της ύλης μειωνόταν η σκοτεινή ενέργεια ξεκίνησε να διαδραματίζει ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο, με αποτέλεσμα σήμερα να επιταχύνει τη διαστολή του Σύμπαντος. Το καλό νέο είναι πως η νέα αυτή θεωρία μπορεί να επαληθευθεί από παρατηρήσεις αφού προϋποθέτει πως μεγάλες και καθόλου πυκνές περιοχές στο Σύμπαν, τα κοσμικά κενά, θα πρέπει να συμπεριφέρονται διαφορετικά από ότι προβλέπουν θεωρίες που περιέχουν μόνο την κοσμολογική σταθερά. Για την ακρίβεια, όταν περιοχές με μεγάλη πυκνότητα όπως τα γαλαξιακά σμήνη συμπεριφέρονται ως βαρυτικοί φακοί, συγκεντρώνοντας την ακτινοβολία γύρω τους όπως και ένα μεγεθυντικός φακός συγκεντρώνει τις ακτίνες του Ήλιου, έτσι και τα κοσμικά κενά θα πρέπει να στρέφουν το φως μακριά όπως ένας κοίλος φακός, ένα φαινόμενο που μπορεί να παρατηρηθεί με τα σύγχρονα μέσα. Μια ακόμη πρόβλεψη της θεωρίας είναι πως το γκραβιτόνιο*, το σωματίδιο που είναι υπεύθυνο για τη βαρύτητα, θα έχει και μία μικρή μάζα, κάτι που βρίσκεται σε ευθεία αντίθεση με τις σημερινές αντιλήψεις, και που σημαίνει πως εάν η συγκεκριμένη θεωρία ευσταθεί θα οδηγήσει σε μία νέα θεωρία βαρύτητας. Θετικό στοιχείο για τους ερευνητές είναι πως τον περασμένο Σεπτέμβριο μία αστρονομική ομάδα είχε ανακοινώσει τα πρώτα ευρήματα απο-μεγένθυσης από κοσμικά κενά. Ωστόσο τα δεδομένα αυτά δεν είναι αρκετά για να βοηθήσουν τους επιστήμονες να αποφανθούν υπέρ της Γενικής Σχετικότητας ή υπέρ μιας θεωρίας με γκραβιτόνια που έχουν μάζα. Νέα όμως παρατηρητήρια και πειραματικές διατάξεις, όπως το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο Ευκλείδης (Euclid) το οποίο αναμένεται να εκτοξευθεί το 2020, θα μπορέσουν να δώσουν οριστικές απαντήσεις στο πρόβλημα. Κοσμολογική Σταθερά: όρος που εισήγαγε ο Αϊνστάιν στις εξισώσεις της Γενικής Σχετικότητας, ώστε αυτές να περιγράφουν ένα στατικό Σύμπαν, όπως όριζε η αντίληψη της εποχής. Όταν μετέπειτα ανακαλύφθηκε από τον Χαμπλ η διαστολή του Σύμπαντος, ο Αϊνστάιν την αποκάλεσε «το μεγαλύτερο λάθος της ζωής του». Μετά την ανακάλυψη της σκοτεινής ενέργειας, η κοσμολογική σταθερά έχει επιστρέψει στο προσκήνιο. Γκραβιτόνιο: Όλες οι δυνάμεις στη φύση φέρονται από τα αντίστοιχα σωματίδια. Το σωματίδιο που προκύπτει από τα βαρυτικά πεδία είναι το γκραβιτόνιο, το μόνο από τα στοιχειώδη σωματίδια που έχουν προβλεφθεί και δεν έχει ακόμη παρατηρηθεί πειραματικά, εξαιτίας της χαμηλής ενέργειας της βαρύτητας σε σχέση με τις υπόλοιπες τρεις δυνάμεις (ηλεκτρομαγνητισμός, ασθενής και ισχυρή πυρηνική). Το σωματίδιο δεν έχει ηλεκτρικό φορτίο, έχει σπιν 2 και η Γενική Σχετικότητα προβλέπει πως έχει μηδενική μάζα. http://physicsgg.me/2014/01/11/%ce%b7-%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%bd%ce%ae-%ce%b5%ce%bd%ce%ad%cf%81%ce%b3%ce%b5%ce%b9%ce%b1-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%b1-%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%b1-%ce%ba%ce%bf/