Δροσος Γεωργιος

Ανακαλύφθηκε νέος τύπος μεταβλητών άστρων. Αστρονόμοι του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου του νότιου ημισφαιρίου (ESO) στο La Silla της Χιλής, ανακάλυψαν ένα νέο τύπο μεταβλητών αστέρων, καθώς παρατηρούσαν τις μεταβολές στην εκπομπή ακτινοβολίας σε μια ομάδα άστρων που ανήκει σε έναν μεγαλύτερο σχηματισμό αστέρων, στον αστερισμό του Κενταύρου, σε απόσταση 1700 παρσέκ (5500 έτη φωτός) από το ηλιακό μας σύστημα. Οι παρατηρήσεις αυτές θέτουν σε αμφισβήτηση την υφιστάμενη κατηγοριοποίηση των αστέρων, καθώς αποκαλύπτουν άγνωστες μέχρι σήμερα ιδιότητες για την προέλευση των μεταβολών στους αστέρες αυτούς. Οι μετρήσεις, που έγιναν με το σχετικά μικρό τηλεσκόπιο 1.2 μέτρων του παρατηρητηρίου, βασίζονται σε μετρήσεις φωτεινότητας περίπου τριών χιλιάδων αστεριών στη συστάδα NGC-3766 σε μια περίοδο επτά χρόνων. Οι αστρονόμοι N. Mowlavi, F. Barblan, S. Saesen και L. Eyer του τμήματος αστρονομίας του αστεροσκοπείου της Γενεύης, αναφέρουν πως βρήκαν 36 αστέρια, που δε μπορούν να κατανεμηθούν στις υπάρχουσες κατηγορίες αστέρων, καθώς επιδείκνυαν μια περιοδική μεταβολή στη φωτεινότητά τους της τάξης του 0.1%. Η συχνότητα των μεταβολών αυτών ήταν μεταξύ δύο και είκοσι ωρών, ενώ τα αστέρια αυτά είναι λίγο πιο θερμά και φωτεινά από το δικό μας Ήλιο. Οι επιστήμονες δεν προχώρησαν ακόμη στην ονοματοδοσία της νέας αυτής κατηγορίας αστέρων. Προκειμένου να παρατηρήσουν την αμυδρότατη αυτή μεταβολή στη φωτεινότητα των άστρων, χρειάστηκε να εκτελέσουν μετρήσεις με διπλάσια ακρίβεια από όση είχαν αντίστοιχες μελέτες άλλων παρατηρητηρίων. «Πετύχαμε αυτό το επίπεδο στην ευαισθησία των μετρήσεων εξαιτίας της υψηλής ποιότητας των μετρήσεων, σε συνδυασμό με την πολύ προσεκτική ανάλυση των δεδομένων, αλλά και επειδή εκτελέσαμε ένα εκτενές πρόγραμμα διάρκειας επτά χρόνων. Δε θα μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε τόσο πολύ χρόνο παρατήρησης σε μεγαλύτερο τηλεσκόπιο», λέει ο Nami Mowlavi, επικεφαλής της ομάδας. Πολλά αστέρια πάλλονται ή μεταβάλλουν τη φωτεινότητά τους με το χρόνο, ένα φαινόμενο που συνδέεται με περίπλοκο τρόπο με τις ιδιότητες του εσωτερικού τους. Η μελέτη των μεταβολών αυτών είναι ξεχωριστό πεδίο στην αστροφυσική και ονομάζεται αστροσεισμολογία, καθώς οι αστρονόμοι «ακούνε» τις δονήσεις των άστρων, κάνοντας εκτιμήσεις για το τι συμβαίνει εντός τους. Οι μέχρι τώρα εκτιμήσεις ήταν πως αυτού του είδους τα άστρα δεν θα έπρεπε να μεταβάλουν καθόλου τη φωτεινότητά τους, και έτσι ακόμη και η ύπαρξή τους είναι πρόκληση για τους αστροφυσικούς. Προς το παρόν οι αστρονόμοι αποσκοπούν στο να μάθουν όσο το δυνατόν περισσότερα για τη συμπεριφορά τους, επικεντρώνοντας τις προσπάθειές τους σε περαιτέρω παρατηρήσεις. Όμως έχουν ανακαλύψει ένα στοιχείο που ίσως τους βοηθήσει να εξαγάγουν κάποια εξήγηση για αυτή την ανεξήγητη περιοδική μεταβολή στη φωτεινότητα: Και τα 36 άστρα, περιστρέφονται με μεγάλες ταχύτητες, περίπου το μισό της λεγόμενης κρίσιμης ταχύτητας, όπου οι φυγόκεντρες δυνάμεις είναι τόσο μεγάλες, έτσι ώστε ύλη από το άστρο «ξεκολλά» και πετάγεται στο διάστημα. http://physicsgg.me/2013/06/12/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%86%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%bd%ce%ad%ce%bf%cf%82-%cf%84%cf%8d%cf%80%ce%bf%cf%82-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b2%ce%bb%ce%b7%cf%84%cf%8e%ce%bd-%ce%ac/

Επέστρεψε τα πρωτεία στην Κίνα ο Τιανχέ-2. Η Κίνα ήταν παγκόσμιος «πρωταθλητής» μεταξύ Νοεμβρίου 2010 και Ιουνίου 2011, αλλά έκτοτε είχε χάσει την πρωτοκαθεδρία της. Ο Τιανχέ-2 (σημαίνει «Γαλαξίας-2»), που δημιουργήθηκε από το Εθνικό Πανεπιστήμιο Αμυντικής Τεχνολογίας της Κίνας, σύμφωνα με το BBC, βρίσκεται στη Νο 1 θέση της λίστας των 500 ισχυρότερων υπολογιστών διεθνώς, την οποία καταρτίζει μια διεθνής ομάδα αναλυτών με επικεφαλής τον καθηγητή Χανς Μόιερ του γερμανικού πανεπιστημίου του Μανχάιμ. Μεταξύ των 500 ισχυρότερων υπολογιστών, οι 252 είναι αμερικανικοί, οι 66 κινεζικοί, οι 30 ιαπωνικοί, οι 29 βρετανικοί, οι 23 γαλλικοί και οι 19 γερμανικοί. Η αναρρίχηση του κινεζικού υπολογιστή στην κορυφή αποτελεί έκπληξη, επειδή το εν λόγω σύστημα δεν αναμενόταν να είναι έτοιμο πριν το 2015. Την πρώτη πεντάδα των ταχύτερων σούπερ-υπολογιστών συμπληρώνουν κατά σειρά οι «Σεκόγια» (ΗΠΑ), Υπολογιστής Κ (Ιαπωνία) και Μίρα (ΗΠΑ). Ο Τιανχέ-2 «τρέχει» στα 33,86 petaflop ανά δευτερόλεπτο, δηλαδή κάνει 33.860 τρισεκατομμύρια υπολογισμούς ανά δευτερόλεπτο, αν και θεωρητικά θα μπορούσε να αυξήσει περαιτέρω την απόδοσή του στα 54,9 petaflop ανά δευτερόλεπτο. Συγκριτικά, ο δεύτερος αμερικανικός «Τιτάν» έχει πραγματική απόδοση 17,59 petaflop/sec και θεωρητική απόδοση 27,11 petaflop/sec, δηλαδή περίπου τη μισή σε σχέση με τον κινεζικό «γίγαντα». Το κινεζικό μηχάνημα χρησιμοποιεί συνολικά 3,13 εκατομμύρια πυρήνες επεξεργαστών και πολλά από τα εξαρτήματά του είναι καθαρά κινεζικής κατασκευής, μεταξύ των οποίων το λειτουργικό σύστημα Kylin (η ονομασία του μυθικού κινεζικού μονόκερου), που βασίζεται στο σύστημα Linux. Η ανάπτυξη του Τιανχέ-2 εντάσσεται στο φιλόδοξο πρόγραμμα υψηλής τεχνολογίας της κινεζικής κυβέρνησης, που αποσκοπεί στο να κάνει πιο ανταγωνιστική την Κίνα και λιγότερο εξαρτημένη τεχνολογικά από άλλες χώρες. Οι ΗΠΑ δεν αναμένεται να αποκτήσουν κάποιον ισχυρότερο υπερ-υπολογιστή από τον «Τιτάνα» πριν το 2015. http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathworld_1_17/06/2013_504398

Ανακάλυψη υποατομικού σωματιδίου που παραπέμπει σε άγνωστη εξωτική μορφή ύλης. Δύο μεγάλες ανεξάρτητες επιστημονικές ομάδες, μία στην Ιαπωνία και μία στην Κίνα, ανακοίνωσαν ότι για πρώτη φορά ανίχνευσαν στους επιταχυντές τους σαφείς ενδείξεις για ένα υποατομικό σωματίδιο που αποτελείται από τέσσερα κουάρκ. Το εν λόγω σωματίδιο, που ονομάστηκε Zc(3900), είναι πιθανό ότι υπήρχε από τις πρώτες στιγμές μετά τη δημιουργία του σύμπαντος με την «Μεγάλη Έκρηξη». Τα κουάρκ (και τα αντι-κουάρκ που αποτελούν την αντιύλη) είναι τα πιο θεμελιώδη σωματίδια της ύλης και δεν μπορούν να διαιρεθούν περαιτέρω. Συγκροτούν τα μεγαλύτερα στοιχειώδη σωματίδια, τα πρωτόνια και νετρόνια, τα οποία, με τη σειρά τους, απαρτίζουν τα άτομα. Μέχρι σήμερα, οι φυσικοί θεωρούσαν ότι τα υποατομικά σωματίδια περιέχουν είτε τρία κουάρκ (όπως τα πρωτόνια και νετρόνια), είτε δύο (όπως τα πιόνια και τα καόνια που υπάρχουν στην κοσμική ακτινοβολία). Κανείς νόμος της Φυσικής δεν απαγορεύει να υπάρχουν περισσότερα κουάρκ μέσα σε ένα σωματίδιο. Η -για πρώτη φορά- πειραματική ανακάλυψη ενός «κουαρτέτου» κουάρκ ανοίγει πιθανώς το δρόμο για την ανακάλυψη και άλλων μορφών «εξωτικής» ύλης. Οι ανακαλύψεις από το ιαπωνικό εργαστήριο Belle (στον επιταχυντή ΚΕΚ της Τσουκούμπα) και το κινεζικό BESIII, που παρουσιάστηκαν στο περιοδικό φυσικής «Physical Review Letters», σύμφωνα με το «Nature», ήρθαν ως αποτέλεσμα ερευνών στο σωματίδιο Υ(4260), που είχε ανακαλυφθεί το 2005 μετά τη σύγκρουση ηλεκτρονίων και ποζιτρονίων (δηλαδή ύλης και αντιύλης) στους επιταχυντές. Αυτή τη φορά, οι επιστήμονες βρήκαν ενδείξεις για ένα νέο σωματίδιο με ενέργεια περίπου 3,9 γιγαηλεκτρονιοβόλτ (σχεδόν τετραπλάσια από το βάρος του πρωτονίου), το οποίο φαίνεται να έχει τέσσερα κουάρκ, ένα ζεύγος κουάρκ και ένα ζεύγος αντικουάρκ. Οι κατοπινές αναλύσεις ενισχύουν την πεποίθηση ότι το νέο σωματίδιο Zc(3900), που έχει ηλεκτρικό φορτίο, είναι μια άγνωστη έως τώρα μορφή ύλης. «Η ανακάλυψη του σωματιδίου αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη», δήλωσε ο φυσικός Ζιτσίνγκ Λίου του Ινστιτούτου Φυσικής Υψηλών Ενεργειών του Πεκίνου, μέλος του πειράματος Belle. Σύμφωνα με τους επιστήμονες του ιαπωνικού πειράματος, που ανίχνευσαν 159 σωματίδια Zc(3900), η πιθανότητα στατιστικού λάθους στους υπολογισμούς τους είναι μικρότερη από μία στα 3,5 εκατομμύρια. Εξάλλου και το κινεζικό πείραμα BESIII εντόπισε 307 παρόμοια σωματίδια, οπότε η πιθανότητα λάθους απομακρύνεται κι άλλο. Πάντως, οι ίδιες ερευνητικές ομάδες, καθώς και άλλες ανά τον κόσμο, θα κάνουν περαιτέρω έρευνες για να επιβεβαιώσουν τα ευρήματά αυτά και να αποκλείσουν άλλες πιο συμβατικές πιθανότητες. Η κυριότερη εναλλακτική λύση είναι ότι το Zc(3900) δεν είναι ένα σωματίδιο με ένα «κουαρτέτο» κουάρκ, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για δύο ζεύγη σωματιδίων (συγκεκριμένα μεσονίων, που το καθένα έχει ένα κουάρκ και ένα αντικουάρκ), ενωμένων μεταξύ τους σε μια δομή σαν μόριο. Ένας νέος ισχυρότερος επιταχυντής σωματιδίων που θα είναι έτοιμος στο πείραμα Belle έως το 2015, αναμένεται να φωτίσει περαιτέρω το ζήτημα. http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathciv_1_19/06/2013_504734

Ρώσοι ερευνητές ετοιμάζονται για προσελήνωση. Ρώσοι σχεδιαστές αναπτύσσουν ένα νέο διαστημικό σκάφος. Σε πέντε χρόνια, μια τέτοια συσκευή προορίζεται να προσεληνώσει έναν άνθρωπο στη Σελήνη. Το επανδρωμένο διαστημόπλοιο, το οποίο θα πάει στη Σελήνη, θα παρουσιαστεί από σχεδιαστές της εταιρείας «Ενέργεια» το Σεπτέμβριο στο Διεθνές Σαλόνι Αεροπορίας και Διαστήματος MAKS-2013. 'Ηδη όμως από τώρα υπάρχει δυνατότητα γνωριμίας με μια πλήρους κλίμακας μακέτα της συσκευής. Το επαναχρησιμοποιούμενο σκάφος νέας γενιάς διαφέρει σε όλα τα επίπεδα από την υπάρχουσα σειρά «Σογιούζ» - από την ακρίβεια της προσεδάφισης μέχρι τη χωρητικότητα. Στο σκάφος μπορούν να επιβαίνουν μέχρι επτά κοσμοναύτες, σε πτήσεις προς το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Μέχρι τέσσερις – στην περίπτωση αποστολής ανθρώπων στη Σελήνη. Το - για την ώρα ανώνυμο - πρωτότυπο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ποικιλία αποστολών – από πτήσεις σε τροχιά γύρω από τη Γη και συλλογή διαστημικών απορριμάτων έως και τουριστικά δρομολόγια και πτήσεις στη Σελήνη. Ο λόγος στον γενικό σχεδιαστή της εταιρίας «Ενέργεια» Βιτάλι Λόποτα: -Μπορεί να πετάξει και να επιστρέψει στη Γη με την ταχύτητα διαφυγής. Δηλαδή, για παράδειγμα, προς τη σελήνη και πίσω. Αυτό, στο παρελθόν, δεν μπορούσαμε να το κάνουμε. Τώρα, οι σχεδιαστές προετοιμάζονται για την τεχνική εμπειρογνωμοσύνη που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο. Εν τω μεταξύ, οι επιστήμονες του Ρωσικού Ινστιτούτου Διαστημικών Ερευνών αναπτύσσουν μια συσκευή που πρώτη θα προσεδαφιστεί στην περιοχή της Σελήνης όπου θα πρέπει κατευθυνθεί το σκάφος. Ο εμπειρογνώμονας του Ινστιτούτου Διαστημικής Έρευνας, 'Ιγκορ Μιτροφάνοφ εξηγεί: -Θα προσπαθήσουμε να βρεθούμε πρώτοι στην περιοχή του νοτίου πόλου της Σελήνης. Για τη μελέτη του επιτόπιου φυσικού περιβάλλοντος . Για να επεξεργαστούμε την τεχνική και την τεχνολογία. Έτσι, ώστε το 2017 να εκτοξεύσουμε προς την περιοχή μια αρκούντως βαριά συσκευή, η οποία θα μεταφέρει πολύ περισσότερα επιστημονικά όργανα. Το επόμενο βήμα, λέει ο ειδικός του Ινστιτούτου Διαστημικής Έρευνας, 'Ιγκορ Μιτροφάνοφ, θα είναι η μεταφορά πολικού σεληνιακού έδαφους στη Γη. Στα εργαστήρια στη Γη, οι επιστήμονες θα είναι να το μελετήσουν σε όλες άκρως διεξοδικά. Και μετά από αυτό θα δημιουργηθεί διαστημικός σταθμός σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. Από αυτό ακριβώς το σημείο, είναι πολύ πιθανό, ο άνθρωπος να κατευθυνθεί για πρώτη φορά στον 'Αρη. http://greek.ruvr.ru/2013_06_15/115858523/

Μετεωρίτης του Τσεμπαρκούλ: οι αναζητήσεις συνεχίζονται Στο Τσελιάμπινσκ, πόλη στα νότια των Ουραλίων, όπου φέτος στα μέσα Φεβρουαρίου έπεσε ένας μετεωρίτης, οι επιστήμονες προχώρησαν στη μελέτη του μεγαλύτερου του θραύσματος.. Εξάλλου το βρήκαν μόλις πρόσφατα, μάλιστα όχι ειδικοί, αλλά ένας ερασιτέχνης ερευνητής. Μέχρι τώρα στο τοπικό Ινστιτούτο Ορυκτολογίας τη βάση των ερευνών του κοσμικού εξωγήινου αφιχθέντος ήταν μικρά, βάρους μερικών γραμμαρίων θραύσματα, που εντοπίστηκαν από τους ειδικούς του Ινστιτούτου. Για χάρη ενός γραμμαρίου του ουράνιου σώματος, οι ειδικοί αναγκάζονται να ερευνήσουν εκατοντάδες τόνους πετρωμάτων της γης. Εξάλλου το μεγαλύτερο θραύσμα του μετεωρίτη του Τσεμπαρκούλ, δεν το βρήκε ούτε ορυκτολόγος, ούτε και γεωλόγος, αλλά ένας συνηθισμένος διευθυντής μεσαίου κλιμακίου από το Τσελιαμπίνσκ. Το θραύσμα αυτό έχει βάρος 3,5 κιλών,- είπε ο ερασιτέχνης ερευνητής Αλεξέι Ουσενκόφ. - Ήταν η καλύτερη μέρα της ζωής μου όταν βρήκα πραγματικό μετεωρίτη. Οι πρώτες αναζητήσεις τον Φεβρουάριο, όταν ο μετεωρίτης έπεσε, δεν έδωσαν κανένα αποτέλεσμα. Όλα ήταν σκεπασμένα από χιόνι. Ο Αλεξέι μόνο πάγωσε τα χέρια του. Οι αναζητήσεις επανάρχισαν μόνο τον Απρίλιο. Από διάφορες εκδοχές καθόρισε την μεσαία τροχιά πτήσης του μετεωρίτη και πήγε στον τόπο της υποτιθέμενης πτώσης θραυσμάτων του. Τελευταία του χαμογέλασε η τύχη. Εξάλλου ο Αλεξέι πιστεύει ότι το εύρημά του - δεν είναι το μεγαλύτερο τεμάχιο, που έπεσε στη Γη. Κουβέντιασε με πολλούς ντόπιους κατοίκους και κατάλαβε ότι υπάρχουν προφανώς θραύσματα 500 και πάνω κιλών, αλλά η εξεύρεσή τους σήμερα, που όλα είναι σκεπασμένα από πυκνά χόρτα, είναι εξαιρετικά δύσκολο πράγμα. Εν τω μεταξύ, τώρα στο Τσελιάμπινσκ συνεχίζεται ο διαγωνισμός για το καλύτερο σχέδιο μνημείου του μετεωρίτη, με την επωνυμία «Γίνε διάσημος με τον μετεωρίτη». Από τα 700 και πάνω σχέδια επιλέχτηκαν 5, αλλά στις 24 Ιουνίου θα κατονομαστεί ο νικητής, που θα πάρει βραβείο 100 χιλιάδων ρουβλιών (λίγο περισσότερο από τρεις χιλιάδες δολάρια). http://greek.ruvr.ru/2013_06_18/116013169/ Σιδερένιος αστεροειδής προσέκρουσε στην Τουνγκούσκα. Ρώσοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι έχουν στην κατοχή τους μικρά θραύσματα από το μυστηριώδες αντικείμενο που εισήλθε στην ατμόσφαιρα και ισοπέδωσε 2.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα δάσους στη Σιβηρία στις 30 Ιουνίου 1908. H ανάλυσή τους δείχνει ότι επρόκειτο για αστεροειδή πλούσιο σε σίδηρο, ωστόσο το συμπέρασμα δεν πείθει όλους τους ειδικούς. Ένα και πλέον αιώνα μετά την εναέρια έκρηξη κοντά στον ποταμό Τουνγκούσκα στη Σιβηρία, κανείς δεν έχει καταφέρει να βρει μεγάλα θραύσματα του αντικειμένου, τα οποία θα έδειχναν αν επρόκειτο για αστεροειδή ή κομήτη. Υπάρχουν ωστόσο εκτιμήσεις για την ισχύ της έκρηξης: τρεις με πέντε μεγατόνοι TNT, όσο ένα ισχυρό πυρηνικό όπλο. Συγκριτικά, η ισχύς του μετεώρου που εξερράγη φέτος πάνω από το Τσελιαμπίνσκ της Ρωσίας εκτιμάται γύρω στους 460 κιλοτόνους TNT. Αν και μεγάλα θραύσματα δεν βρέθηκαν ποτέ, στο έδαφος της Τουνγκούσκα έχουν εντοπιστεί μικροσκοπικά μαγνητικά σφαιρίδια. Οι επιστήμονες όμως συνεχίζουν να διαφωνούν για το κατά πόσο είναι πραγματικά υπολείμματα του εισερχόμενου αντικειμένου. Η νέα μελέτη εστιάζεται σε θραύσματα βράχων, όλα μικρότερα από ένα χιλιοστό σε διάμετρο, τα οποία συλλέχθηκαν το 1978 από έναν τυρφώνα κοντά στο σημείο της έκρηξης. Ο Βίκτορ Κβασνότσια του Ινστιτούτου Γεωχημείας στην ουκρανική Εθνική Ακαδημία Επιστημών παρουσιάζει εικόνες ηλεκτρονικού μικροσκοπίου διέλευσης, οι οποίες δείχνουν ότι τα θραύσματα αποτελούνται κυρίως από άνθρακα και περιέχουν νικέλιο και ενώσεις του σιδήρου σε αναλογίες που παραπέμπουν σε αστεροειδή. Επιπλέον, τα θραύσματα περιέχουν μια εξωτική μορφή του άνθρακα (lonsdaleite) με κρυσταλλική δομή ανάμεσα στο διαμάντι και το γραφίτη, η οποία σχηματίζεται σε συνθήκες ακραίας πίεσης και θερμοκρασίας. «Τα δείγματα έχουν σχεδόν όλα τα χαρακτηριστικά ορυκτά που βλέπουμε σε μετεωρίτες πλούσιους σε διαμάντια» λέει ο Κβασνότσια στο Nature.com. http://www.nature.com/news/rock-samples-suggest-meteor-caused-tunguska-blast-1.13163 Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Planetary and Space Science. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0032063313001116 Ανεξάρτητοι ειδικοί που κλήθηκαν να σχολιάσουν τα αποτελέσματα στο Nature δηλώνουν πάντως ότι διατηρούν τις αμφιβολίες τους. Πρώτον, τα θραύσματα περιέχουν λιγότερο ιρίδιο από όσο θα αναμενόταν για έναν σιδερένιο μετεωρίτη. Δεύτερον και κυριότερο, το στρώμα τύρφης μέσα στο οποίο βρέθηκαν τα θραύσματα δεν έχει χρονολογηθεί, και επομένως θα μπορούσε θεωρητικά να πρόκειται για υλικά μετεωριτών που είχαν πέσει στη Γη πολύ νωρίτερα από το συμβάν του 1908. Ο Δρ Κβασνότσια σκοπεύει τώρα να συνεχίσει τις αναλύσεις προκειμένου να επιβεβαιώσει τα ευρήματά του. Δεδομένου όμως ότι έχουν περάσει 105 χρόνια μετά την έκρηξη, η απάντηση ίσως δεν γίνει ποτέ γνωστή πέραν πάσης αμφιβολίας. http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=517499

Ο γαλαξίας της Ανδρομέδας φαίνεται ότι διαθέτει δεκάδες μαύρες τρύπες. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 150 παρατηρήσεις στον γαλαξία της Ανδρομέδας τα τελευταία 13 χρόνια. Ομάδα επιστημόνων του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard Smithsonian στις ΗΠΑ μελέτησαν τα δεδομένα που προέκυψαν από αυτές τις παρατηρήσεις και πιστεύουν ότι εντόπισαν 26 μικρές μελανές οπές. Στην Ανδρομέδα έχουν ήδη εντοπιστεί εννέα μαύρες τρύπες. Αν η ανακάλυψη των ερευνητών του Harvard Smithsonian επιβεβαιωθεί ο αριθμός των μελανών οπών στον γειτονικό μας γαλαξία θα φτάσει τους 35 και πιθανώς να υπάρχουν και άλλες. Οι ερευνητές εντόπισαν 26 κοσμικά αντικείμενα τα οποία πιστεύουν ότι είναι μικρές μαύρες τρύπες. Εκτιμούν ότι είναι προϊόν του θανάτου γιγάντιων άστρων και ότι κάθε μια εξ αυτών έχει μάζα 5-10 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου. Επτά από αυτές τις μελανές οπές βρίσκονται πέριξ του κέντρου του γαλαξία της Ανδρομέδας σε μια ακτίνα χιλίων ετών φωτός από αυτό. Οι ερευνητές συνεχίζουν την προσπάθεια τους και κάνουν νέες παρατηρήσεις για να επιβεβαιώσουν τα ευρήματα τους. Ηδη «στοχεύουν» αυτά τα 26 αντικείμενα με το διαστημικό παρατηρητήριο XMM-Newton και τα πρώτα αποτελέσματα των παρατηρήσεων δείχνουν ότι πράγματι πρόκειται για μελανές οπές. Ο Γαλαξίας της Ανδρομέδας (γνωστός και ως M31) είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας στον αστερισμό Ανδρομέδα, στον οποίο οφείλει και το όνομά του. Eίναι το πιο απομακρυσμένο αντικείμενο ορατό με γυμνό μάτι. Βρίσκεται σε απόσταση 2,5 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς και μαζί με τον γαλαξία μας αποτελούν τους δύο μεγαλύτερους γαλαξίες τoυ τοπικού σμήνους γαλαξιών. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η Ανδρομέδα και ο δικός μας γαλαξίας βρίσκονται σε πορεία μετωπικής σύγκρουσης που αναμένεται να γίνει σε τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=518290

Δορυφόρος Κβαντικής Επιστήμης. Για το 2016 είναι προγραμματισμένη η εκτόξευση του «Κινεζικού Δορυφόρου Κβαντικής Επιστήμης», με σκοπό να καταστήσει την Κίνα την πρώτη χώρα με δυνατότητες κβαντικής επικοινωνίας στο Διάστημα. Η δυνατότητα αποστολής ασφαλών μηνυμάτων από ένα σημείο του πλανήτη σε ένα άλλο είναι για ευνόητους λόγους εξαιρετικά ελκυστική σε κυβερνήσεις, στρατούς, αλλά και ιδιωτικές εταιρείες. Αυτό είναι δυνατόν για μικρές αποστάσεις, τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο, χάρη στη κβαντική κρυπτογραφία. Ωστόσο, αυτό είναι εφικτό μόνο σε αποστάσεις περίπου 100 χιλιομέτρων (143 σε πρόσφατο ευρωπαϊκό ρεκόρ). Ως εκ τούτου, και από τη στιγμή που αυτή η απόσταση αποτελεί ένα «καλό» τμήμα της απόστασης προς το Διάστημα, λαμβάνει χώρα μία ιδιότυπη «κούρσα του Διαστήματος» με σκοπό την αποστολή κβαντικών μηνυμάτων σε δορυφόρους και στη συνέχεια την προώθησή τους σε παραλήπτες σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Στην εν λόγω «κούρσα», η Κίνα ισχυρίζεται πως σημείωσε μία μικρή νίκη. Όπως αναφέρει το MIT Technology Review, http://www.technologyreview.com/view/515871/china-reveals-first-space-based-quantum-communications-experiment/ ο Τζιαν Γουέι Παν του πανεπιστημίου Επιστημών και Τεχνολογίας στη Σαγκάη και η ομάδα ερευνητών του κατάφεραν να αποστείλουν φωτόνια σε ένα δορυφόρο σε τροχιά, από όπου στη συνέχεια κατευθύνθηκαν πίσω στη Γη (μέσω ανάκλασης), όπου και ανιχνεύθηκαν. Για τους σκοπούς του πειράματος χρησιμοποιήθηκαν δύο τηλεσκόπια και ένα δορυφόρος εξοπλισμένος με ειδικούς ανακλαστήρες, σε ύψος 400 χιλιομέτρων. Το ένα τηλεσκόπιο εξέπεμψε παλμούς φωτός και το άλλο αναζήτησε την αντανάκλαση. Όπως ανέφερε ο Παν, τα φωτόνια που «επέστρεφαν» ανιχνεύθηκαν, σε «βαθμό» 600 ανά δευτερόλεπτο. «Τα αποτελέσματα αυτά είναι επαρκή για να στηθεί ένα ασφαλές QKD link μεταξύ γης και δορυφόρου, από τεχνικής πλευράς» αναφέρεται στη σχετική μελέτη. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια ερωτηματικά όσον αφορά το πείραμα, καθώς η ομάδα αναφέρει πως χρησιμοποιήθηκε ο γερμανικός δορυφόρος CHAMP, ο οποίος εκτοξεύτηκε το 2000 και αποσύρθηκε το 2010- οπότε τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πότε έλαβε χώρα το πείραμα και για ποιο λόγο άργησε τόσο πολύ η δημοσίευση των αποτελεσμάτων. Η απάντηση όσον αφορά το δεύτερο ερώτημα είναι κατά πάσα πιθανότητα η επερχόμενη (2016) εκτόξευση του «Κινεζικού Δορυφόρου Κβαντικής Επιστήμης», με στόχο το πρώτο πείραμα κβαντικής επιστήμης στο Διάστημα. Στόχος, κατά τον Παν, είναι στο στήσιμο ενός δικτύου κβαντικής επικοινωνίας από το Πεκίνο ως τη Βιέννη. http://physicsgg.me/2013/06/12/%ce%b4%ce%bf%cf%81%cf%85%cf%86%cf%8c%cf%81%ce%bf%cf%82-%ce%ba%ce%b2%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%82-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%ae%ce%bc%ce%b7%cf%82/ Kβαντική σύμπλεξη = Σκουληκότρυπες http://physicsgg.me/2013/06/12/k%ce%b2%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%bb%ce%b5%ce%be%ce%b7-%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%b7%ce%ba%cf%8c%cf%84%cf%81%cf%85%cf%80%ce%b5%cf%82/

Η Κίνα πραγματοποίησε εκτόξευση επανδρωμένου διαστημοπλοίου. Στο κοσμοδρόμιο Jiuquan στα βορειοδυτικά της χώρας, εκτοξεύτηκε το επανδρωμένο διαστημόπλοιο «Σεντζού-10» με τρεις κοσμοναύτες ως πλήρωμα. Το ρεπορτάζ για την εκτόξευση του διαστημοπλοίου μεταδόθηκε απευθείας από την κρατική τηλεόραση της Κίνας. Οι τρεις αστροναύτες – δύο άνδρες και μια γυναίκα (Νιε Χαϊσένγκ, Ζιανγκ Σιαογκουάνγκ και Ουάνγκ Γιαπίνγκ)— και τα στελέχη που ελέγχουν την αποστολή ανέφεραν ότι η πρώτη φάση της αποστολής ολοκληρώθηκε επιτυχώς, καθώς το διαστημόπλοιο τέθηκε σε τροχιά από τον πύραυλο Long March-2F, σύμφωνα με κινεζικά μέσα ενημέρωσης. Το «Σεντζού-10» θα βρίσκεται στο διάστημα για 15 ημέρες. Κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος το πλήρωμα θα πραγματοποιήσει δύο συνδέσεις με το διαστημικό σταθμό «Τiangong-1» - μία αυτόματη και μία χειροκίνητη. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας των συνδέσεων σε τροχιά είναι η βασική αποστολή της πτήσης. Η αποστολή του Shenzhou-10 είναι η πέμπτη επανδρωμένη κινεζική διαστημική αποστολή της χώρας και χαρακτηρίζεται ως «η πιο περίπλοκη» που έχει γίνει ως σήμερα, σύμφωνα με τον Μόρις Τζόουνς, έναν Αυστραλό ειδικό σε θέματα διαστήματος. Η πρώτη έγινε το 2003, όταν η Κίνα έγινε η τρίτη χώρα που έχει στείλει ανθρώπους στο διάστημα, μετά τη Ρωσία (τότε ΕΣΣΔ) και τις ΗΠΑ. http://greek.ruvr.ru/2013_06_11/115543773/ Επέτειος της πτήσης της «Τσάικα» 71 ώρες μόνη με τα αστέρια, 48 περιφορές γύρω από τη Γη. Στις 16 Ιουνίου του 1963 η πρώτη γυναίκα κοσμοναύτης Βαλεντίνα Τερεσκόβα εκκίνησε στο διάστημα. Για αυτήν λένε: «Η σπουδαιότερη γυναίκα του 20ου αιώνα», «Μις Υφήλιος». Αλλά τότε, 50 χρόνια πριν, η ίδια αναγκαζόταν να ξεπερνάει όχι μόνο τον εαυτό της, αλλά και τα στερεότυπα. Ακόμα και ο Γκαγκάριν, ακούγοντας στο διαστημικό «αέρα» τη γενναία φωνή της μαθήτριάς του, δεν κρατήθηκε και της έκανε νύξη για τη στάση των ναυτικών ως προς τις γυναίκες στα πλοία, διηγείται η Τερεσκόβα: Μόλις ο πύραυλος εκκίνησε, εγώ φώναξα: «Έι, ουρανέ, βγάλε το καπέλο, έρχομαι σε σένα». Και ξαφνικά άκουσα τα λόγια του Γιούρι Γκαγκάριν: «Ξέχασες το ρητό των ναυτικών». Εγώ σιώπησα για ένα διάστημα. Αλλά δεν μπορείς να μη μιλάς. Όταν βλέπεις τη Γη, αυτό είναι μία έκσταση! Αυτό το αίσθημα, ότι όσο πιο μακριά από τη Γη σε μεταφέρει ο πύραυλος, τόσο πιο κοντά την αισθάνεσαι. Λίγοι γνώριζαν ότι στη διάρκεια της πτήσης προέκυψε μία κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Λόγω λάθους στον προγραμματισμό ο πύραυλος μπορούσε να πετάξει πολύ πιο μακριά από την υπολογισμένη τροχιά: Την πρώτη ημέρα παρατήρησα το λάθος, το ανέφερα στον Σεργκέι Πάβλοβιτς Κορολιόφ. Όταν προσγειώθηκα, αυτός μου είπε: «Τσάικα, σε παρακαλώ, να μη μιλάμε για αυτό». Εγώ έδωσα το λόγο μου στον Σεργκέι Πάβλοβιτς. Δεν τον παραβίασα εγώ. Το μυστικό αποκαλύφθηκε. Η εποχή της «γυναικείας κοσμοναυτικής» που ξεκίνησε από την Τερεσκόβα είχε μία παύση για σχεδόν 20 χρόνια. Μία αλυσίδα μοιραίων συμπτώσεων δεν επέτρεψε την εκπλήρωση του ονείρου του Σεργκέι Κορολιόφ για την αποστολή γυναικείου πληρώματος. Σε αυτήν την ιδέα επέστρεψαν τη δεκαετία του 1980, αλλά τελικά περιορίστηκε μόνο στη Σβετλάνα Σαβίτσκαγια. Τη δεκαετία του 1990 στο διάστημα ταξίδεψε η Γιελένα Κοντακόβα. Είναι λίγες, αλλά η καθεμία είναι νούμερο ένα. Η Τερεσκόβα – η πρώτη γυναίκα κοσμοναύτης. Η Σαβίτσκαγια – η πρώτη που «περπάτησε» στο διάστημα. Η Κοντακόβα – η πρώτη σε πτήση διαρκείας. Η Γιελένα Σερόβα θα είναι η επόμενη. Η εκκίνησή της προγραμματίζεται για το φθινόπωρο του 2014. Κι αυτή είναι επίσης πρώτη – στη νέα χιλιετία. Η Βαλεντίνα Τερεσκόβα είναι και σήμερα ένα όνομα διαστημικού μεγέθους. Υπάρχει κρατήρας προς τιμήν της στη Σελήνη. Ο μικρός πλανήτης 16-71 επίσης λέγεται Chaika. Ενώ η ίδια ονειρεύεται τον Άρη και είναι έτοιμη να τον συναντήσει ακόμα και τώρα. Ακόμα κι αν αυτή τη φορά αυτό θα είναι εκείνο το εισιτήριο χωρίς επιστροφή: - Ο Άρης είναι ο αγαπημένος μου πλανήτης. Φυσικά, το όνειρό μας είναι να πάμε στον Άρη, να μάθουμε αν υπήρχε εκεί ζωή. Αλλά, δυστυχώς, κατανοούμε τα ανθρώπινα όρια. Οι πρώτες αποστολές στον Άρη θα είναι χωρίς επιστροφή, έτσι πιστεύω. Αλλά είμαι έτοιμη. http://greek.ruvr.ru/2013_06_16/115892926/ Έκθεση στη Βιέννη, αφιερωμένη στην πρώτη πτήση γυναίκας στο διάστημα. Στο εκθεσιακό κέντρο του ΟΗΕ στη Βιέννη, στις 12 Ιουνίου, εγκαινιάστηκε μεγάλη έκθεση φωτογραφίας, αφιερωμένη στη ζωή της Βαλεντίνας Τερεσκόβα και την ηρωική της πτήση στο διάστημα. Η 50ετία αυτού του γεγονότος θα γιορταστεί σε όλο τον κόσμο στις 16 Ιουνίου. Ο ανταποκριτής μας στην Κεντρική Ευρώπη, Ίγκορ Μπελόφ μας μεταφέρει τις λεπτομέρειες. Στο κέντρο της αίθουσας υπάρχει μια μεγάλη φωτογραφία της ηρωίδας που φοράει το κράνος με το έμβλημα της ΕΣΣΔ. Άλλες φωτογραφίες αφηγούνται με λεπτομέρεια τη διαδρομή ζωής της Βαλεντίνας Τερεσκόβα, το πώς έγινε πιλότος – κοσμοναύτρια, τη δυνατή της φιλία με το Γιούρι Γκαγκάριν και τους συναδέλφους του, καθώς επίσης και για την μετέπειτα δραστηριότητά της ως πολιτικό και κρατικό στέλεχος μεγάλου βεληνεκούς. Φωτογκαλερί: Βιέννη: έκθεση για τα 50 χρόνια από την πτήση της Βαλεντίνας Τερεσκόβα στο διάστημα. http://greek.ruvr.ru/photoalbum/115693914/115714462/ Οι αυστριακές εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας υπογραμμίζουν τη συμβολή της Βαλεντίνας Τερεσκόβα στη συμμετοχή των γυναικών στην εξερεύνηση του διαστήματος. Έτσι, η εφημερίδα «Der Standart» έχει λεπτομερές ρεπορτάζ για τους αναγνώστες της, αφιερωμένο στη μακρινή πλέον νιότη της Βαλεντίνας, η οποία ήταν κλωστοϋφαντουργός που της άρεσαν πολύ οι πτώσεις με αλεξίπτωτο και υπό την επίδραση της πτήσης του Γιούρι Γκαγκάριν κατέθεσε αμέσως αίτηση για να γίνει δεκτή στην ομάδα των κοσμοναυτών. Φυσικά, η πτήση στο διάστημα για τη γυναίκα, όπως άλλωστε και για τον άνδρα, δεν συνδέεται μόνο με μεγάλες φυσικές και ηθικές απαιτήσεις, αλλά και με απειλές για την ίδια τους τη ζωή. Είναι προφανές, ότι μόλις μετά από είκοσι χρόνια έκανε την εμφάνισή της στη χώρα μας η επόμενη γυναίκα κοσμοναύτης, η Σβετλάνα Σαβίτσκαγια, και στη συνέχεια η τρίτη, η τολμηρή κοσμοναύτρια Γιλένα Κοντακόβα. Στο εξωτερικό με ενδιαφέρον έγινε δεκτή η πρόσφατη δήλωση της Βαλεντίνας Τερεσκόβα ότι θα ήταν πρόθυμη να συμμετάσχει σε μια πτήση προς τον Άρη, ακόμη και χωρίς εισιτήριο «επιστροφής». Μια άλλη εφημερίδα μεγάλης κυκλοφορίας της Αυστρίας, η «Wiener Zeitung» αφιερώνει στη Βαλεντίνα Τερεσκόβα δίστηλο άρθρο με τίτλο «Η χειραφέτηση στο διάστημα». Συγκεκριμένα, στο άρθρο επισημαίνεται ότι με την πάροδο των χρόνων οι Αμερικανοί ξεπέρασαν ως προς τον αριθμό των γυναικών αστροναυτών, χάνοντας όμως σε τραγικά δυστυχήματα τέσσερις γυναίκες κατακτητές του διαστήματος. Το βράδυ της 13ης Ιουνίου στην αίθουσα Τύπου του Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης, η Βαλεντίνα Τερεσκόβα και οι ξένοι συνάδελφοί της θα μιλήσουν για την εμπειρία που είχαν οι κοσμοναύτες και οι αστροναύτες, θα μοιραστούν τις σκέψεις τους για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον ως προς την κατάκτηση του διαστήματος. Στην ανταλλαγή απόψεων θα συμμετάσχουν οι Αμερικανίδα Janet L. Kavandi, η Roberta Bondar από τον Καναδά, η Γιαπωνέζα Chiaki Mukai, η Helen Sharman από τη Μεγάλη Βρετανία και η Κινέζα Λιού Γιάνκ. http://greek.ruvr.ru/2013_06_13/115702797/ Το «Άλμπερτ Αϊνστάιν» συνδέθηκε με το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το ευρωπαϊκό μη επανδρωμένο μεταφορικό διαστημόπλοιο ATV-4 «Άλμπερτ Αϊνστάιν», που εκτοξεύτηκε στις 6 Ιουνίου από το κοσμοδρόμιο Κουρού στη Γαλλική Γουιάνα, συνδέθηκε με το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Το διαστημικό φορτηγό μετέφερε στο ΔΔΣ πάνω από 6,5 τόνους φορτίου, και συγκεκριμένα καύσιμα, νερό, οξυγόνο, τρόφιμα, πειραματικό εξοπλισμό, μέσα εξυπηρέτησης. Το σκάφος θα παραμείνει στο σύμπλεγμα του σταθμού μέχρι τις 28 Οκτωβρίου, που θα αποσυνδεθεί και θα καταβυθιστεί σε περιοχή άνευ ναυσιπλοΐας στον Ειρηνικό Ωκεανό. http://greek.ruvr.ru/2013_06_15/115884402/ Το «Ζορζ Λεμέτρ» δοκιμάζει συστήματα προσέγγισης με τους αστεροειδείς. Το επόμενο ευρωπαϊκό φορτηγό διαστημόπλοιο ATV-5 «Ζόρζ Λεμέρτ», η εκτόξευση του οποίου προγραμματίστηκε για το 2014, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη μέσων προσέγγισης με τα κοσμικά σκουπίδια ή τους αστεροειδείς. «Το διαστημικό σκάφος μπορεί να γίνει πειραματικό πεδίο για τις δοκιμές νέων οπτικών αισθητήρων, τους οποίους μπορούμε να χρησιμοποιούμε σε αυτού του είδους τις αποστολές», - αναφέρεται στην ανακοίνωση. http://greek.ruvr.ru/2013_06_15/115884572/

RoboPol: από την Κρήτη στην καρδιά των blazars. Ένα πρωτοποριακό όργανο εγκαταστάθηκε με επιτυχία αυτό τον μήνα στο Αστεροσκοπείο του Σκίνακα στον Ψηλορείτη όπου σε συνεργασία και με άλλα διάσημα ιδρύματα θα συμμετάσχει στο πείραμα ”Ρομποπόλ” ,όπως είναι και η ονομασία του οργάνου το οποίο εγκαταστάθηκε ήδη στο τηλεσκόπιο 1,3 μέτρων του Αστεροσκοπείου. Το πείραμα ”Ρομποπόλ” θα κάνει συστηματική καταγραφή τα επόμενα τρία χρόνια και θα καταγράψει τις αντιδράσεις της ύλης σε ακραίες ταχύτητες σε μια εφαρμογή της θεωρίας της Σχετικότητας του Αϊνστάιν ενώ επίσης θα χρησιμοποιηθεί ακόμη για τη χαρτογράφηση των μαγνητικών πεδίων σε μεσοαστρικά νεφελώματα, τα οποία αποτελούν “μαιευτήρια” νέων άστρων. Πρόκειται για παγκόσμια πρώτη σε τέτοιου είδους πείραμα και το Αστεροσκοπείο του Σκίνακα θεωρείτε ιδανικό λόγω της εξαιρετικής του θέσης για παρατηρήσεις στην Ευρώπη αλλά και του υψηλού τεχνικού εξοπλισμού του. Το δελτίο Τύπου που εξεδόθη για το πείραμα ”Ρομποπολ” έχει ως εξής: ΕΝΑ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ ΤΕΘΗΚΕ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΟ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ ΣΚΙΝΑΚΑ ΣΤΟΝ ΨΗΛΟΡΕΙΤΗ Σε μια μεγάλης σπουδαιότητας συνεργασία για την ελληνική επιστήμη, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας από κοινού με διάσημα ιδρύματα όπως το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας (CALTECH) και το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ Ραδιοαστρονομίας της Γερμανίας, το Διαπανεπιστημιακό Κέντρο Αστρονομίας και Αστροφυσικής της Ινδίας και το Πανεπιστήμιο Νικόλαος Κοπέρνικος της Πολωνίας, σχεδίασαν, κατασκεύασαν και εγκατέστησαν στο Αστεροσκοπείο Σκίνακα ένα πρωτοποριακό όργανο για να μελετήσουν τα φαινόμενα γύρω από τις τεράστιες μαύρες τρύπες που βρίσκονται στα κέντρα των Κβάζαρ. Το όργανο τέθηκε αυτό το μήνα σε λειτουργία με απόλυτη επιτυχία. Το όργανο, που φέρει την ονομασία ΡΟΜΠΟΠΟΛ (Ρομποτικό Πολωσίμετρο) και τοποθετήθηκε στο τηλεσκόπιο των 1,3 μέτρων του Αστεροσκοπείου, είναι προϊόν τεχνολογίας αιχμής, με μοναδικό στον κόσμο σχεδιασμό που του προσδίδει απαράμιλλη ακρίβεια μετρήσεων και με πρωτοποριακή ρομποτική λειτουργία. Παράγει χωρίς κινούμενα μέρη πάνω στον δέκτη (CCD) τέσσερα συμμετρικά είδωλα του ίδιου αντικειμένου. Η σχετική φωτεινότητα των ειδώλων εξαρτάται από το ποσοστό γραμμικής πόλωσης του φωτός και την κατεύθυνση πόλωσής του. Η ταυτόχρονη παραγωγή και των τεσσάρων ειδώλων που απαιτούνται για μέτρηση της πόλωσης είναι μοναδική αυτή τη στιγμή στον κόσμο καινοτομία του ΡΟΜΠΟΠΟΛ και επιτρέπει ταχύτερη και ακριβέστερη από κάθε άλλο όργανο μέτρηση της πόλωσης. Για τα επόμενα τρία χρόνια το ΡΟΜΠΟΠΟΛ θα κάνει συστηματική καταγραφή της φωτεινής εκπομπής από 100 και πλέον μπλέιζαρ (blazars). Τα μπλέιζαρ είναι πολύ ξεχωριστά κβάζαρ: Έχουν μια τεράστια μαύρη τρύπα στο κέντρο τους με μάζα έως και δισεκατομμύρια φορές τη μάζα του Ήλιου μας, και εκτοξεύουν (με έναν τρόπο που παραμένει μυστήριο τριάντα χρόνια μετά την ανακάλυψή τους) τεράστιους πίδακες εκροής (στους οποίους η ύλη εκτινάσσεται προς το διάστημα με ταχύτητα που πλησιάζει την ταχύτητα του φωτός), ο δε πίδακας εκροής τους “στοχεύει” τη Γη. Το γεγονός αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να κοιτάξουμε βαθιά στην καρδιά αυτών των πιο εξωτικών αντικειμένων του Σύμπαντος, να μελετήσουμε τη δομή των πιδάκων εκροής, και να δούμε στην πράξη τη συμπεριφορά της ύλης σε ακραίες ταχύτητες – μιας πρώτης τάξης εφαρμογή της ειδικής θεωρίας της Σχετικότητας του Αϊνστάιν. (Η ονομασία μπλέιζαρ, στα ελληνικά “φλογαστέρας”, αποτελεί λογοπαίγνιο που επιλέχθηκε λόγω της εξαιρετικής μεταβλητότητάς τους, που συχνά κάνει το είδωλό τους να τρεμοπαίζει σαν φλόγα ακόμα και έξω από την ατμόσφαιρα της γης, της φωτεινότητας των αντικειμένων αυτών σε όλες τις συχνότητες – ακόμη και σε ακτίνες γάμμα υψηλότατων ενεργειών, και των δυο πρώτων γραμμάτων της πρότυπης πηγής αυτής της κατηγορίας, του BL Lacertae). Η μέτρηση της πόλωσης του φωτός των μπλέιζαρ αποκαλύπτει πληροφορίες για το μαγνητικό πεδίο γύρω από την κεντρική μαύρη τρύπα και στη βάση του πίδακα εκροής. Η συστηματική μέτρηση της πόλωσης του φωτός και κυρίως των μεταβολών της από έναν τόσο μεγάλο αριθμό μπλέιζαρ, κάτι που παγκοσμίως για πρώτη φορά πραγματοποιείται, θα παραγάγει έναν μοναδικό πλούτο επιστημονικών δεδομένων. Η συσχέτιση αυτών των δεδομένων με ταυτόχρονες μετρήσεις της εκπομπής ακτίνων γάμμα από τα ίδια μπλέιζαρ όπως καταγράφονται από τον δορυφόρο FERMI της NASA, μπορεί να επιτρέψει, για πρώτη φορά μετά από μελέτες δεκαετιών, τη λύση του μυστηρίου του σχηματισμού του πίδακα εκροής και του τρόπου παραγωγής της λαμπρότατης και εξαιρετικά μεταβλητής ακτινοβολίας του. Το ΡΟΜΠΟΠΟΛ θα χρησιμοποιηθεί ακόμη για τη χαρτογράφηση των μαγνητικών πεδίων σε μεσοαστρικά νεφελώματα, τα οποία αποτελούν “μαιευτήρια” νέων άστρων. Με τον τρόπο αυτό, μπορεί να δώσει λύση σε σειρά μυστηρίων της διαδικασίας με την οποία μεσοαστρικό αέριο δημιουργεί τελικά αστέρια και πλανήτες – τα λίκνα της ζωής. Το Αστεροσκοπείο Σκίνακα είναι ιδανικό για τις μελέτες αυτές λόγω της εξαιρετικής του θέσης για αστρονομικές παρατηρήσεις στην Ευρώπη, σε συνδυασμό με τον υψηλής τεχνολογίας εξοπλισμό του, το υψηλό επιστημονικό επίπεδο των αστρονόμων του και τη λειτουργικότητά του. Η συνεργασία των ιδρυμάτων της Κρήτης με το CALTECH και τα άλλα διεθνή ιδρύματα δεν περιορίζεται μόνο στο πείραμα ΡΟΜΠΟΠΟΛ. Αντίθετα, είναι μια συνεργασία διαρκείας που επεκτείνεται σε τεχνολογίες αιχμής στις περιοχές της Οπτικής Πολωσιμετρίας και της Προσαρμοστικής Οπτικής, όπως επίσης και σε θεωρητικές μελέτες, και περιλαμβάνει ανταλλαγές επιστημόνων, μεταπτυχιακών φοιτητών και τεχνικού προσωπικού, όπως και την από κοινού χρήση επιστημονικών δεδομένων. Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα ΡΟΜΠΟΠΟΛ και την επιστημονική του ομάδα περιέχονται στον Ιστότοπο του Αστεροσκοπείου Σκίνακα: www.skinakas.org.gr. http://physicsgg.me/2013/06/11/robopol-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%ba%cf%81%ce%ae%cf%84%ce%b7-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%cf%81%ce%b4%ce%b9%ce%ac-%cf%84%cf%89%ce%bd-blazars/ Βίντεο: προσομοίωση του περιβάλλοντος μιας μαύρης τρύπας. Το βίντεο που ακολουθεί μας μεταφέρει στην εσωτερική ζώνη του δίσκου προσαύξησης μιας μαύρης τρύπας. Αέρια θερμαίνονται στα 12 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου καθώς πέφτουν ταχέως σε σπειροειδή τροχιά προς την μαύρη τρύπα εκπέμποντας ακτινοβολία χαμηλής ενέργειας ή «μαλακές» ακτίνες Χ. Λίγο πριν το αέριο βυθιστεί στο κέντρο, η τροχιακή του κίνηση προσεγγίζει την ταχύτητα του φωτός. Τώρα παράγονται ακτίνες Χ, εκατοντάδες φορές πιο ισχυρές («σκληρές») σε σχέση με πριν, από την κορώνα, μια περιοχή με αραιότερο και θερμότερο αέριο γύρω από τον δίσκο. Εκεί οι θερμοκρασίες φτάνουν μέχρι αρκετά δισεκατομμύρια βαθμούς. Ο ορίζοντας των γεγονότων είναι το όριο όπου οι τροχιές, συμπεριλαμβανομένου και του φωτός, κατευθύνονται προς το εσωτερικό της μαύρης τρύπας. Τίποτε, ούτε καν το φως, δεν μπορεί να διασχίσει προς τα έξω τον ορίζοντα των γεγονότων και να διαφύγει από την μαύρη τρύπα. Μια νέα μελέτη αστρονόμων της NASA, του πανεπιστημίου Johns Hopkins και του ινστιτούτου τεχνολογίας του Rochester, με επικεφαλής τον Jeremy Schnittman της NASA, επιβεβαιώνει τις υπάρχουσες εδώ και πολύ καιρό «υποψίες», ότι οι μαύρες τρύπες με μάζες πολύ μεγαλύτερες της μάζας του ήλιου, εκπέμπουν έμμεσα υψηλής ενέργειας ακτινοβολία. Δημιουργώντας σε έναν υπερυπολογιστή μια προσομοίωση αερίων που ρέουν προς μια μαύρη τρύπα, οι ερευνητές κατάφεραν να αναπαράγουν τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά των ακτίνων Χ που παρατηρούνται σε ενεργές μαύρες τρύπες. Ιδού το αποτέλεσμα της προσομοίωσης: http://physicsgg.me/2013/06/15/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%ce%bf%ce%bc%ce%bf%ce%af%cf%89%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%ce%b2%ce%ac%ce%bb%ce%bb%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%bf/

Από τι είναι φτιαγμένη η σκοτεινή ύλη; «Η σκοτεινή ύλη μπορεί να αποτελείται από σωματίδια Μαχοράνα, μια κατηγορία σωματιδίων που έχει προβλεφθεί από την δεκαετία του 1930 αλλά δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί», υποστηρίζουν οι θεωρητικοί φυσικοί από το πανεπιστήμιο Βαντερμπιλτ των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Σέρερ και Τσου Μαν Χο. Η ύπαρξη της σκοτεινής ύλης προτάθηκε για πρώτη φορά από τον Ελβετό αστρονόμο Φριτζ Σβίκι το 1933, για να εξηγήσει την ανωμαλία στην περιστροφή των γαλαξιών γύρω από το κέντρο τους, καθώς οι μετρήσεις έδειχναν πως τα αστέρια που ήταν μακριά από το γαλαξιακό κέντρο, είχαν ταχύτητες πολύ μεγαλύτερες από αυτές που μπορούσε να εξηγήσει η ορατή ποσότητα ύλης στον κάθε γαλαξία. Βάσει μετρήσεων η επιστήμη καταλήγει ότι η σκοτεινή ύλη αποτελεί σχεδόν το 85% της ύλης του Σύμπαντος. Το μέγεθός της υπολογίζεται μέσω της αλληλεπίδρασης με την ορατή ύλη. Οι δύο θεωρητικοί φυσικοί, εξετάζουν το ενδεχόμενο τα σωματίδια σκοτεινής ύλης να είναι φερμιόνια Μαχοράνα, μια μυστηριώδης κατηγορία σωματιδίων που ονομάστηκαν έτσι από τον Ιταλό φυσικό Ετόρε Μαχοράνα ο οποίος και τα πρότεινε λίγα χρόνια πριν εξαφανιστεί από προσώπου γης, το 1938, σε μια ιστορία που έχει προκαλέσει τη φαντασία πολλών ερευνητών. http://physicsgg.me/2013/06/13/t%ce%b1-%cf%80%ce%b1%ce%b9%ce%b4%ce%b9%ce%ac-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%bf%ce%b4%ce%bf%cf%8d-%cf%80%ce%b1%ce%bd%ce%b9%cf%83%cf%80%ce%ad%cf%81%ce%bd%ce%b1/ http://physicsgg.me/2011/10/17/%CF%84%CE%BF-%CE%BD%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%BF-majorana-%CE%B4%CE%B5%CE%BD-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%B4%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B1%CF%82/ Μια ιδιότητα αυτών των σωματιδίων είναι πως ενώ είναι ηλεκτρικά ουδέτερα, μπορούν να αποκτήσουν τις ηλεκτρομαγνητικές ιδιότητες ενός ανάπολου. Πρόκειται για ένα είδος μαγνητισμού, που προβλέφθηκε το 1958 από το σοβιετικό φυσικό Γιακοβ Ζελτοβιτς, και έχει παρατηρηθεί στους πυρήνες βαριών ατομικών στοιχείων όπως ισότοπα του καισίου. Ενώ σωματίδια με κοινές ηλεκτρικές και μαγνητικές ιδιότητες αλληλεπιδρούν με ηλεκτρομαγνητικά πεδία ακόμη και όταν είναι ακίνητα, τα σωματίδια που φέρουν ανάπολα πεδία πρέπει να κινούνται, και μάλιστα όσο μεγαλύτερη η ταχύτητά τους, τόσο μεγαλύτερη και η αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Ως αποτέλεσμα, τα ανάπολα σωματίδια θα ήταν πολύ πιο ενεργά στα πρώιμα στάδια της εξέλιξης του Σύμπαντος, όταν αυτό ήταν ακόμη πολύ θερμό και κινητικό, και λιγότερο ενεργά αργότερα, όταν το Σύμπαν διαστελλόταν και κρύωνε. Έτσι, τα σωματίδια που προτείνουν οι φυσικοί εξαυλώθηκαν κατά κύριο λόγο στις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις στο νεαρό Σύμπαν, και τα υπόλοιπα που απέμειναν από εκείνες τις συγκρούσεις αποτελούν τη σκοτεινή ύλη που βλέπουμε σήμερα. Επειδή η σκοτεινή ύλη κινείται σήμερα με πολύ μικρότερες ταχύτητες, τα σωματίδια αυτά δεν αλληλεπιδρούν πολύ με την υπόλοιπη ύλη, διαφεύγοντας μέχρι σήμερα τον απευθείας εντοπισμό τους. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B9-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CF%86%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B7-%CE%B7-%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%84%CE%B5%CE%B9%CE%BD%CE%AE-%CF%8D%CE%BB%CE%B7

O Διεθνής Γραμμικός Επιταχυντής Σωματιδίων (ILC) Τα σχέδια για τη διεθνή συνεργασία για τον επιταχυντή σωματιδίων (International Collider Collaboration) δημοσιεύθηκαν την περασμένη εβδομάδα, έπειτα από τρεις διαδοχικές συμβολικές τελετές στο Τόκιο, τη Γενεύη και το Σικάγο. Πρόκειται για μια πρόταση για ένα γραμμικό επιταχυντή συνολικού μήκους 31 χιλιομέτρων, που θα έχει τη δυνατότητα να εκτελέσει πειράματα πέρα από τη φυσική που μπορεί να μελετήσει ο υπάρχων LHC (Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων) του CERN. Στη συνεργασία συμμετέχουν περισσότεροι από 1000 επιστήμονες και μηχανικοί, από 100 πανεπιστήμια και πάνω από 25 χώρες. O ILC, θα επιταχύνει ηλεκτρόνια και ποζιτρόνια, τα αντισωματίδιά τους, και με τους δύο νέους ανιχνευτές που θα κατασκευαστούν, θα είναι σε θέση να καταγράφει 7.000 συγκρούσεις σωματιδίων το δευτερόλεπτο, σε ενέργειες της τάξης των 500 GeV. Μεταξύ άλλων σωματιδίων, ο νέος επιταχυντής θα παράγει μποζόνια Χιγκς, προσπαθώντας να απαντήσει στο ερώτημα για το αν το συγκεκριμένο σωματίδιο είναι μοναδικό, ή το πρώτο μόνο από μια κατηγορία παρόμοιων σωματιδίων, αλλά και να μελετήσει τις αλληλεπιδράσεις των μποζονίων Χιγκς με τα άλλα σωματίδια. «Η ανακάλυψη του μποζονίου Χιγκς στον LHC, έκανε πιο δυνατή την ανάγκη για τον ILC», υποστηρίζει ο Sakue Yamada, διευθυντής έρευνας στον προτεινόμενη για κατασκευή ILC. «Ο ILC θα μπορέσει να μελετήσει τις ιδιότητές του με λεπτομέρεια, και θα αποτελέσει ένα σπουδαίο συμπλήρωμα στον πολύ επιτυχημένο LHC». Η Ιαπωνία εξετάζεται ως υποψήφια χώρα για την κατασκευή του νέου επιταχυντή, με το τούνελ των 31 χιλιομέτρων να στεγάζει μια οροσειρά. Αν και ενδιαφέρον έχουν εκφράσει η Ευρώπη και οι ΗΠΑ, η υποψηφιότητα της Ιαπωνίας ενισχύεται από το γεγονός πως η ιαπωνική κυβέρνηση σκοπεύει να επωμιστεί το μισό κόστος. Το συνολικό κόστος για το μεγαλειώδες αυτό έργο εκτιμάται στα 25 δισεκατομμύρια δολάρια. Συγκριτικά ο μεγαλύτερος μέχρι στιγμής γραμμικός επιταχυντής, ο Stanford Linear Accelerator, είναι 10 φορές μικρότερος, τόσο στο μήκος όσο και σε ισχύ. Προτείνεται ο νέος επιταχυντής να ξεκινήσει ως ένα «εργοστάσιο Χιγκς» για τα πρώτα χρόνια, και στη συνέχεια να αναβαθμιστεί ώστε να επιταχύνει σωματίδια σε ενέργειες της τάξεως των TeV, μια διαδικασία που ακολουθήθηκε και στον LHC. Η κατασκευή του μπορεί να ξεκινήσει ήδη από το 2015, και θα διαρκέσει τουλάχιστον 11 χρόνια. http://physicsgg.me/2013/06/16/o-%ce%b4%ce%b9%ce%b5%ce%b8%ce%bd%ce%ae%cf%82-%ce%b3%cf%81%ce%b1%ce%bc%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%82-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%84%ce%b1%cf%87%cf%85%ce%bd%cf%84%ce%ae%cf%82-%cf%83%cf%89%ce%bc%ce%b1%cf%84/

H εκτόξευση του ATV 4 “Albert Einstein” Τo τέταρτο Αυτόματο Όχημα Μεταφοράς (Automated Transfer Vehicle – ATV) της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, είναι έτοιμο για εκτόξευση αύριο βράδυ από το Κουρού της Νέας Γουιάνα, με έναν πύραυλο Ariane 5 ES. Με το όνομα Άλμπερτ Αϊνστάιν, θα παραδώσει 2.5 τόνους προμηθειών στο Διεθνές Διαστημικό Σταθμό. Με συνολικό βάρος 20.2 τόνων, το όχημα ATV4 είναι το πιο βαρύ φορτίο που έχει θέσει ποτέ σε τροχιά ευρωπαϊκός πύραυλος, στα 40 περίπου χρόνια από το σχεδιασμό και την ανάπτυξη του πρώτου πυραύλου Ariane. Συγκριτικά, ο Ariane 1 είχε τη δυνατότητα να θέσει σε τροχιά φορτία κάτω των 2 τόνων. Πριν την παράδοση του φορτίου θα περάσει 10 μέρες σε πτήση πλησιάζοντας το σταθμό σε ύψος 400 περίπου χιλιομέτρων, διάστημα κατά το οποίο θα φαίνεται στον ουρανό ακόμα και με γυμνό μάτι, όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές. Το όχημα είναι σχεδιασμένο ώστε να πλοηγείται μόνο του, με οδηγό το φως των άστρων, και να «δένει» επίσης μόνο του στο διαστημικό σταθμό με ένα προηγμένο σύστημα radar με laser. Το λογισμικό του είναι το πιο πολύπλοκο που έχει σχεδιάσει ποτέ η ESA, με περισσότερες από ένα εκατομμύριο γραμμές κώδικα. Φεύγοντας από το σταθμό, θα πάρει μαζί του 6 τόνους σκουπιδιών, τα οποία θα καταστραφούν μαζί με το όχημα, καθώς καίγεται στην επανείσοδό του στη γηίνη ατμόσφαιρα. Ο μετασχηματισμός του ATV είναι η ευρωπαϊκή ελπίδα για μεταφορά αστροναυτών στο μέλλον. Μέχρι σήμερα, όλοι οι ευρωπαίοι αστροναύτες μεταφέρονταν είτε με αμερικανικά διαστημικά λεωφορεία τα οποία αποσύρθηκαν, είτε με ρωσικά Soyuz. Αυτή τη στιγμή, μέχρι να αναπτυχθεί το νέο αμερικανικό σύστημα Orion, οι μόνες διαστημικές δυνάμεις που έχουν τη δυνατότητα μεταφοράς ανθρώπων στο διάστημα, είναι η Ρωσία και η Κίνα, με την Κίνα μάλιστα να σχεδιάζει αυτό το μήνα την επόμενη επανδρωμένη της διαστημική αποστολή. Τμήματα του ATV πρόκειται να προμηθεύσουν τη NASA για χρήση στο σκάφος Orion, που είναι προγραμματισμένο για πτήση το 2017, και πρόκειται να μεταφέρει ανθρώπους ως τη Σελήνη και ακόμη παραπέρα. Πρόκειται για την πρώτη συνεργασία Ευρώπης-Αμερικής, στο σχεδιασμό επανδρωμένων σκαφών. Το πέμπτο και τελευταίο όχημα του είδους, το George Lemaitre, ονομασμένο από το Βέλγο φυσικό που επινόησε τη θεωρία της Μεγάλης έκρηξης, είναι προγραμματισμένο για εκτόξευση το 2014. Βίντεο:Η κατασκευή του ATV-4 http://physicsgg.me/2013/06/04/h-%ce%b5%ce%ba%cf%84%cf%8c%ce%be%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-atv-4-albert-einstein/ «Στα μέσα Ιουνίου» η επόμενη επανδρωμένη αποστολή της Κίνας σε τροχιά. Το επόμενο βήμα για τη δημιουργία του πρώτου κινεζικού διαστημικού σταθμού θα έρθει στα μέσα Ιουνίου, όταν εκτοξευτεί ένα σκάφος με τρεις αστροναύτες το οποίο θα συνδεθεί σε ένα πειραματικό εργαστήριο που βρίσκεται ήδη σε τροχιά. Το σκάφος Shenzhou-10 («Θεϊκό Σκάφος-10») βρίσκεται στα «τελικά στάδια της προετοιμασίας» για την εκτόξευση στα μέσα του μήνα, αναφέρει το επίσημο πρακτορείο Xinhua, επικαλούμενο εκπρόσωπο του διαστημικού προγράμματος. Όπως αναμεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο, το Shenzhou-10 θα συνδεθεί στο εργαστήριο Tiangong-1 («Ουράνιο Παλάτι») που βρίσκεται σε τροχιά από το 2011. Η δυνατότητα αυτόματης σύνδεσης δύο σκαφών σε τροχιά θα είχε κρίσιμη σημασία για τη συναρμολόγηση ενός διαστημικού σταθμού έως το 2020, όπως σχεδιάζει η Κίνα. Η πρώτη αυτόματη σύνδεση ανάμεσα στο Tiangong-1 και ένα σκάφος Shenzhou πραγματοποιήθηκε με επιτυχία το 2012, στη διάρκεια αποστολής στην οποία συμμετείχε και η πρώτη Κινέζα αστροναύτης. Το φιλόδοξο διαστημικό πρόγραμμα της Κίνας, πηγή εθνικής υπερηφάνειας, φιλοδοξεί να στείλει αργότερα ανθρώπους στη Σελήγη. Η Κίνα πραγματοποίησε την πρώτη επανδρωμένη αποστολή της το 2003 και σήμερα είναι η μόνη χώρα εκτός της Ρωσίας που μπορεί να στείλει ανθρώπους στο Διάστημα με δική της τεχνολογία -οι ΗΠΑ παρόπλισαν τα διαστημικά λεωφορεία και δεν αναμένεται να εκτοξεύσουν νέο επανδρωμένο σκάφος πριν από το 2017. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231251567

Πέντε 16χρονοι από το Πελόπιο της Αρχαίας Ολυμπίας κέρδισαν το πρώτο βραβείο σε πανευρωπαϊκό διαγωνισμό. «Τολμήστε να ονειρευτείτε, να ανακαλύψετε, να δημιουργήσετε». Με αυτή την προτροπή ο πανευρωπαϊκός διαγωνισμός «Οδυσσέας» προσκαλεί όλους τους μαθητές ηλικίας 14-18 ετών να «αδράξουν» την πρόκληση της εξερεύνησης του Διαστήματος ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην κατανόηση της μαγευτικής του λειτουργίας. Στην πρόκληση αυτή ανταποκρίθηκαν πέντε 16χρονοι μαθητές του Γενικού Λυκείου Πελοπίου της Αρχαίας Ολυμπίας, οι οποίοι με την καθοδήγηση του καθηγητή Φυσικής κ. Ιωάννη Χιωτέλη όχι μόνο απάντησαν στο ερώτημα «Τι χρώμα θα είχαν τα φυτά σε έναν άλλον πλανήτη;» αλλά κέρδισαν και το πρώτο βραβείο στην κατηγορία «Εξέλιξη της ζωής». Η αγάπη του ίδιου του καθηγητή για τις επιστήμες του Διαστήματος ενέπνευσε και τους μαθητές του να ασχοληθούν ήδη από τον Ιούλιο του 2012 με την έρευνα στο πλαίσιο του διαγωνισμού, ο οποίος εντάχθηκε μάλιστα στον ευρύτερο σχεδιασμό του σχολικού προγράμματος. «Τελικά η ίδια η έρευνα ήταν αυτή που μας οδήγησε στο τελικό θέμα της εργασίας μας έναν μήνα πριν από το πέρας του διαγωνισμού» αναφέρει στο «Βήμα» ο κ. Χιωτέλης. Ολα ξεκίνησαν από τα φασματοσκοπικά πειράματα που η ομάδα διενεργούσε με τον εξοπλισμό του εργαστηρίου. Και μια ημέρα προέκυψε η απορία: «Τι χρώμα θα είχαν τα φυτά σε έναν πλανήτη που δεν έχει αρκετό φως ή περιστρέφεται γύρω από ένα άστρο που ακτινοβολεί στο ερυθρό ή στο μπλε;». Τα μέλη της ομάδας, οι μαθητές Αντιγόνη Γεωργιοπούλου, Ιωάννης Κακαλής, Δήμητρα Κούφη, Ευστάθιος Μπιρίτης και Ελένη Χρυσικοπούλου, κατάφεραν να δώσουν την απάντηση σκορπώντας με την πρωτοτυπία, τη δημιουργικότητα, αλλά και την επιστημονική τους τεκμηρίωση ενθουσιασμό στην εγχώρια και στην ευρωπαϊκή επιτροπή αξιολόγησης. Δεν θα είναι περίεργο κάποιος να αναρωτηθεί «γιατί μας ενδιαφέρει το χρώμα που θα είχαν τα φυτά σε κάποιον άλλον πλανήτη;». Η απάντηση δίδεται από τα ίδια τα παιδιά στην εισαγωγή της παρουσίασής τους. Ο άνθρωπος, όπως όλα δείχνουν, θα επιδιώξει στο όχι μακρινό μέλλον να αποικίσει άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, οπότε τα πρώτα που θα χρειαστεί για τη διαβίωσή του εκεί θα είναι οξυγόνο, νερό και τροφή. Αρα θα καλλιεργήσει φυτά. Θα έχουν όμως αυτά το γνώριμο «γήινο» χρώμα τους, δηλαδή το πράσινο; Μελετώντας λοιπόν φασματοσκοπικά και χρωματογραφικά τη χλωροφύλλη των φυτών είδαν ότι αυτή απορροφά στο κόκκινο και το μπλε, ενώ ανακλά στο πράσινο δίνοντας στα φυτά το χαρακτηριστικό πράσινο χρώμα. Συγχρόνως όμως είναι οι περιβαλλοντικές συνθήκες εκείνες που ενεργοποιούν τις χρωστικές των φυτών, όπως το μπλε χρώμα του ουρανού και το κόκκινο της αυγής και του σούρουπου. Ετσι, έφτασαν να εικάσουν ότι η χλωροφύλλη έχει «προσαρμοστεί» στα κυρίαρχα μήκη κύματος του πλανήτη μας. Στη συνέχεια, μελέτησαν την ανάπτυξη φυτών κάτω από ακτινοβολίες διαφόρων μηκών κύματος, όπως και σε συνθήκες περιορισμένου ή ελλιπούς φωτισμού, καθώς και τα χρώματα «εξωγήινων» φυτών αναζητώντας στη Γη φυτά που αναπτύσσονται σε ακραία περιβάλλοντα, όπως είναι τα βάθη των ωκεανών. Τα πειράματά τους αυτά έδειξαν πως το χρώμα του μίσχου των φυτών που αναπτύχθηκαν σε απόλυτο σκοτάδι είναι λευκό και όχι πράσινο. Τα φυτά προσαρμόστηκαν στις νέες «εξωγήινες» συνθήκες και ενεργοποίησαν μηχανισμούς απορρόφησης όλων των μηκών κύματος, αναπτυσσόμενα με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Σε συνθήκες γυάλινου θερμοκηπίου αναπτύχθηκαν ταχύτερα λόγω υψηλότερης θερμοκρασίας και συγκέντρωσης CO2. Κατέληξαν λοιπόν στο συμπέρασμα ότι ο άνθρωπος θα μπορέσει να καλλιεργήσει φυτά σε γυάλινα διαστημικά θερμοκήπια, ακόμη και με περιορισμένο φωτισμό. Η ζωή θα συνεχίσει να εξελίσσεται και σε άλλους πλανήτες προσαρμοζόμενη στα νέα δεδομένα, όπως ακριβώς προσαρμόστηκε στα βάθη των ωκεανών και των σπηλαίων. Η ομάδα ταξίδεψε συνοδεία πάντα του συντονιστή καθηγητή, αρχικά στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Αστροναυτών στην Κολονία όπου είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με τον αστροναύτη Τίμοθι Πικ και να μάθουν λεπτομέρειες για τις διαστημικές αποστολές της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA). Ακολούθησε η επίσκεψή τους στις εγκαταστάσεις της Space Expo της ESA στο Νόρντβικ της Ολλανδίας, όπου στις 18 Απριλίου έγινε η τελετή απονομής των βραβείων και τα παιδιά παρουσίασαν εξ ολοκλήρου στα αγγλικά την εργασία τους μπροστά σε σημαντικούς επιστήμονες. «Η εμπειρία αυτή ανανέωσε τις δυνάμεις μου και με γέμισε όνειρα ξανά» γράφει η μαθήτρια Ελένη Χρυσικοπούλου, η οποία είχε λάβει κι άλλες φορές μέρος σε διαγωνισμούς χωρίς όμως την πολυπόθητη διάκριση. Για μια επιτυχία που έδωσε στα παιδιά το κίνητρο να ασχοληθούν με ζητήματα που μέχρι σήμερα δεν αφορούσαν το δημόσιο σχολείο όπως οι επιστήμες του Διαστήματος, κάνει λόγο ο κ. Χιωτέλης. Και πραγματικά τα περισσότερα ονειρεύονται πια να ασχοληθούν με την έρευνα, την αστρονομία, τη χημεία και να λάβουν μέρος ξανά σε αντίστοιχα πρότζεκτ. Σχολιο:Να τι πραγματικά γίνεται οταν υπάρχουν φωτισμένοι καθηγητές και η ζωντανια της νιότης. http://www.tovima.gr/society/article/?aid=516303 Επίσκεψη Ελλήνων μαθητών στις εγκαταστάσεις της ESA στο ESRIN Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Διαστημικών Ερευνών ( European Space Research Institute - ESRIN) της ESA στη Ρώμη, Ιταλία άνοιξε τις πόρτες του και υποδέχθηκε ομάδες μαθητών από δύο ελληνικά σχολεία. Στις 4 Απριλίου, μια ομάδα 44 μαθητών δεκαέξι έως δεκαοχτώ ετών, του 2ου Γενικού Λυκείου Καματερού συνοδευόμενοι από τους καθηγητές τους, επισκέφθηκαν τις εγκαταστάσεις του ESRIN . Ήταν η πρώτη φορά που ένα ελληνικό δημόσιο σχολείο επισκέπτεται τις εγκαταστάσεις της ESA . Λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 22 Απριλίου, το παράδειγμα αυτό ακολούθησε το 4ο Γενικό Λύκειο Πετρούπολης με μια ομάδα 83 μαθητών ηλικίας δεκαεπτά ετών. Οι μαθητές και οι συνοδοί καθηγητές ακολούθησαν ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα διαλέξεων και παρουσιάσεων σχετικά με τις δραστηριότητες του ESRIN , ενώ ξεναγήθηκαν και στο Επιχειρησιακό Κέντρο πολλαπλών αποστολών και την κεραία Artemis ( Multi-mission Operational Centre and Artemis Antenna ). Το πρωινό ξεκίνησε με το καλωσόρισμα των παιδιών στο Ινστιτούτο και μια γενική παρουσίαση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και των δραστηριοτήτων του Ελληνικού γραφείου από τον κ. Fulvio Drigani , Επικεφαλή του Γραφείου Επικοινωνίας στο ESRIN και υπεύθυνο των ελληνικών ιστοσελίδων. Στη συνέχεια ο Έλληνας επιστήμονας, A. Mouratidis , παρουσίασε στα παιδιά τις υπηρεσίες και τα προγράμματα της ESA που διενεργούνται στο ESRIN με βασικότερο το πρόγραμμα για την παρατήρηση της Γης. Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν φωτογραφίες της Γης που έχουν ληφθεί από τους δορυφόρους, ήρθαν σε επαφή με καινούργιες έννοιες όπως η τηλεπισκόπηση, ενώ έμαθαν πολλά για τη μεγάλη χρησιμότητα των πληροφοριών που μας στέλνουν οι δορυφόροι και την αξιοποίηση τους για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας και την προστασία του πλανήτη μας. Ο A. Mouratidis συνέχισε παρουσιάζοντας σε μαθητές και εκπαιδευτικούς τα εκπαιδευτικά εργαλεία για την παρατήρηση της Γης που παρέχει η ESA τόσο διαδικτυακά όσο και έντυπα, καλύπτοντας μια ευρεία ποικιλία θεμάτων. Πρόκειται για εργαλεία λογισμικού και δορυφορικά δεδομένα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές για να δουν πως παίρνουμε χρήσιμες πληροφορίες από τις εικόνες που στέλνουν οι δορυφόροι, αποτελώντας με τον τρόπο αυτό χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών. Η ημέρα συνεχίστηκε με την παρουσίαση του M. Castelli σχετικά με τον πύραυλο Vega . H συναρμολόγηση του πυραύλου και η τοποθέτηση του ωφέλιμου φορτίου, η διαδικασία εκτόξευσης και τα στάδια μέχρι την τοποθέτηση του δορυφόρου σε τροχιά καθώς και το δεκάλεπτο βίντεο που ακολούθησε με την εκτόξευση του Vega , εντυπωσίασε μαθητές και καθηγητές. Επίσης, ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε σε όλους η έρευνα και η δουλειά που χρειάζεται να γίνει από τους επιστήμονες προκειμένου να υλοποιηθούν επιτυχώς πολύπλοκα προγράμματα όπως είναι οι διαστημικές αποστολές. Η συγκεκριμένη θεματική ενότητα ήταν η αφορμή να εκφραστούν πολλές απορίες από τα παιδιά έχοντας σαν αποτέλεσμα να ξεκαθαρίσουν, με τη βοήθεια των ειδικών, έννοιες που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν συγκεχυμένες. Ποια είναι η διαφορά πυραύλου και δορυφόρου? Ποιος είναι ο χρόνος ζωής ενός δορυφόρου? Γιατί οι δορυφόροι δεν πέφτουν στην Γη εξαιτίας της βαρυτικής έλξης? Γιατί είναι σημαντική η διαχείριση των ανενεργών δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά? Ποιος είναι ο λόγος που δεν υπάρχει βάση εκτόξευσης πυραύλων στην Ευρώπη?, ήταν μερικά από τα ερωτήματα των μαθητών που βρήκαν απάντηση από τους επιστήμονες. Η πιο δυνατή ανάμνηση όλων από την επίσκεψη στο ESRIN ήταν το εντυπωσιακό τρισδιάστατο θέαμα με το οποίο ολοκληρώθηκαν οι παρουσιάσεις με υπεύθυνους επιστήμονες τους M. Fourmeli και M. Cuomo . Μαθητές και καθηγητές παρακολούθησαν με αμέριστο ενδιαφέρον την 3D προσομοίωση της κίνησης των δορυφόρων γύρω από τη Γη και τις εικόνες των γεωμορφολογικών δεδομένων όπως απεικονίζονται από αυτούς. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Ephiskepse_Ellhenon_mathethon_stis_egkatasthaseis_tes_ESA_sto_ESRIN

Γενέθλια για το ευρωπαϊκό σκάφος που εξερευνά τον Αρη. Ηταν 2 Ιουνίου του 2003 όταν το σκάφος Mars Express ξεκινούσε το ταξίδι του για τον Αρη. Αν και η αποστολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος είχε προγραμματισμένο χρόνο ζωής αρχικά τα δύο έτη, με προοπτική άλλα δύο αν όλα πήγαιναν καλά, τελικά δέκα χρόνια αργότερα το σκάφος συνεχίζει να εξερευνά τον Κόκκινο Πλανήτη και να αποκαλύπτει νέα στοιχεία για το γεωλογικό παρόν και παρελθόν του - και όχι μόνο. Το Mars Express είναι εξοπλισμένο με σειρά οργάνων χάρη στα οποία μπορεί να χαρτογραφεί την επιφάνεια του Αρη, να κάνει έρευνες στο υπέδαφός του, ακόμη και ατμοσφαιρικές και άλλες αναλύσεις για τον εντοπισμό ζωής. Εχει εξερευνήσει και χαρτογραφήσει το μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειας και των πόλων του Αρη προσφέροντας σημαντικά στοιχεία. Με τη βοήθειά του οι ειδικοί έχουν φτιάξει τρισδιάστατες εικόνες του Κόκκινου Πλανήτη. Η πιο σημαντική ανακάλυψή του θεωρείται ο εντοπισμός αποξηραμένου αργίλου (πηλού) η ύπαρξη του οποίου εξηγείται μόνο με την παρουσία νερού. Μάλιστα, με αφορμή τα δέκατα γενέθλια του σκάφους, η ESA έδωσε στη δημοσιότητα έναν νέο χάρτη και εικόνες από τη συγκεκριμένη ανακάλυψη. Από τις πιο εντυπωσιακές ανακαλύψεις του ήταν και ο εντοπισμός ενός τεράστιου ε έκταση ξερού σήμερα ποταμού τον οποίο οι ειδικοί χαρακτήρισαν ως τον «Νείλο του Αρη». Με τη βοήθεια του Mars Express έχουμε επίσης στη διάθεσή μας εικόνες και βίντεο από περιοχές όπου υπήρχαν κάποτε παγετώνες στον Κόκκινο Πλανήτη. Χάρη στο Mars Express έχουμε επίσης εικόνες και βίντεο από το μεγαλύτερο φαράγγι του Αρη που, με μήκος 4.000 χλμ και βάθος 8 χλμ, είναι πιθανότατα και το μεγαλύτερο φαράγγι του ηλιακού μας συστήματος. Επόμενη σημαντική αποστολή του Mars Express είναι προγραμματισμένη για τον Δεκέμβριο όταν θα προσπαθήσει να προσεγγίσει τον Φόβο, έναν από τους δύο μικρούς δορυφόρους του Αρη, και να τον εξερευνήσει. Η μελέτη του Φόβου είναι σημαντική, αφού ένα από τα σενάρια που εξετάζεται για μια επανδρωμένη αποστολή στον Αρη είναι να προηγηθεί μια αποστολή - επανδρωμένη ή ρομποτική - στον Φόβο για να οργανώσει καλύτερα τη μετάβαση του ανθρώπου στον Κόκκινο Πλανήτη. Στις αρχές του 2014 το Mars Express θα στρέψει τα όργανά του προς τον κομήτη C/2013A1 που θα περάσει κοντά από τον Αρη. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=516236

Περισσότερα για το ARKYD. Ολοι θα γίνουμε αστρονόμοι και εξερευνητές του Διαστήματος από το σπίτι μας, από το σχολείο, από ένα μουσείο, από κάθε γωνιά της Γης. Χάρη σε ένα μικρό - το βάρος του δεν θα ξεπερνά τα τριάντα κιλά -, σχετικά φτηνό και κυρίως εξαιρετικά προηγμένο τηλεσκόπιο το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε το επιθυμεί. Πώς; Πληρώνοντας το σχετικό αντίτιμο: από 40 δολάρια για μία διαστημική φωτογραφία έως 100 δολάρια για μια πεντάλεπτη «βουτιά» στα βάθη του Σύμπαντος. Πριν από μερικές εβδομάδες, στα τέλη Απριλίου, ο ελληνικής καταγωγής επικεφαλής της αμερικανικής εταιρείας Planetary Resources Πίτερ Διαμαντής αποφάσισε να μοιραστεί την τελευταία από τις ιδέες του - ένα διαστημικό τηλεσκόπιο για όλους - με τα μέλη της παγκόσμιας επιστημονικής και επενδυτικής κοινότητας καθώς και με τους απλούς ανθρώπους. Ο σκοπός του ήταν να δει την αντίδρασή τους. Χρησιμοποιώντας το σλόγκαν «ας εξερευνήσουμε μαζί τον κόσμο», ο Διαμαντής κατάφερε μέσα τρεις εβδομάδες να συγκεντρώσει το 40% των απαραίτητων πόρων για την κατασκευή του τηλεσκοπίου από μόλις 3.500 ανθρώπους που πίστεψαν στο εγχείρημά του. Επειτα από την αναπάντεχη ανταπόκριση του κόσμου, ο αμερικανός επιχειρηματίας του Διαστήματος αποφάσισε να ανακοινώσει επίσημα την ιδέα του, μέσω του twitter, ζητώντας παράλληλα από όσους τη θεωρούν αξιόλογη να συμβάλουν στην πραγματοποίησή της, προσφέροντας όσα χρήματα μπορούν. Στόχος το ένα εκατομμύριο δολάρια. ΚΟΙΤΑΖΕΙ ΨΗΛΑ. Ο Πίτερ Διαμαντής έγινε παγκοσμίως γνωστός κυρίως για την ικανότητά του να συγκεντρώνει πόρους για την πραγματοποίηση σχεδίων που μπορούν να συμβάλουν στην πρόοδο της τεχνολογίας. Χάρη στον Διαμαντή κατασκευάστηκε, για παράδειγμα, το Spaceship two, το πυραυλοκίνητο αεροσκάφος που σύντομα θα μεταφέρει τουρίστες στο Διάστημα! Πέρυσι κατάφερε να πείσει μερικούς αμερικανούς επενδυτές (μεταξύ των οποίων ο σκηνοθέτης Τζέιμς Κάμερον και συνιδρυτής της Google Λάρι Πέιτζ) να συμμετάσχουν στη σύσταση της εταιρείας Planetary Resources (Πλανητικοί Πόροι) με στόχο την εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων των αστεροειδών. Το πρώτο βήμα για την πραγματοποίηση αυτής της επαναστατικής ιδέας ήταν η αναζήτηση των κατάλληλων αστεροειδών. Ο Διαμαντής σκέφθηκε να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση προωθώντας την κατασκευή ενός μικρού αλλά υπερσύγχρονου διαστημικού τηλεσκοπίου το οποίο θα έδινε στους επιστήμονες τη δυνατότητα πραγματοποίησης περισσότερο ενδελεχών ερευνών του Διαστήματος και των ουρανίων σωμάτων. Επειτα όμως αντιλήφθηκε ότι ένα τηλεσκόπιο σαν κι αυτό, πέρα από τους ειδικούς, θα συγκινούσε και όλους τους φανατικούς ερασιτέχνες εξερευνητές του Διαστήματος. Και έτσι προέκυψε η ιδέα ενός τηλεσκοπίου το οποίο θα μπορούν να το χρησιμοποιούν από μικρά παιδιά μέχρι επιστήμονες της NASA. http://www.tanea.gr/news/world/article/5021608/parathyro-st-asteria-gia-oloys/

Πάθος για τη σεληνάκατο. Φέτος συμπληρώνονται 20 χρόνια από τη μέρα που, σε δημοπρασία του Sotheby's, πωλήθηκε η σοβιετική σεληνάκατος Λουνοχόντ-2, που βρισκόταν στη Σελήνη από το 1973. Αυτά τα 20 χρόνια, ιδιοκτήτης της είναι ο συλλέκτης διαστημικών τεχνουργημάτων και γυιός του αστροναύτη της NASA Ρίτσαρντ Γκάριοτ, ο οποίος το 2008 πέταξε στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ως τουρίστας. Τίποτε παρόμοιο δεν έχει υπάρξει στην ιστορία των οίκων δημοπρασιών. Οι Νεοϋορκέζικες αγοραπωλησίες της 11ης Δεκεμβρίου 1993 ήταν αφιερωμένες αποκλειστικά στη διαστημική θεματική. Να τι « βγήκε στο σφυρί»: το ανδρείκελο που είχε πετάξει στο διάστημα 20 μέρες πριν από τον Γιούρι Γκαγκάριν, με την επιγραφή «Μην αγγίζετε. Σε περίπτωση εύρεσης να αναφερθεί άμεσα στις αρχές», η αθλητική φόρμα του κοσμοναύτη Γιεβγκένι Λεόνοφ, η κάψουλα προσεδάφισης του διαστημοπλοίου Σογιούζ. Επιστολές, που γράφηκαν σε τροχιά. Ειδικές σκακιέρες. Τρία πετραδάκια που ανήκουν στην «εισαγωγή» σεληνιακού εδάφους από το σοβιετικό σταθμό «Λουνά-16» Αντικείμενο υπ’ αριθμόν 68Α: Λουνοχόντ-2 με τη μητρική εξέδρα «Λουνά-21». Διατυπώθηκε με επιφύλαξη ότι η επιστροφή αυτών των δύο αντικειμένων στη Γη δεν είναι εγγυημένη και, γι' αυτό το λόγο, πωλείται μόνο ο «τίτλος» - το δικαίωμα ιδιοκτησίας τους. Αυτό δεν ενόχλησε τους αγοραστές: το αντικείμενο «έφυγε» για 68500 δολάρια. Ο Ρίτσαρντ Γκάριοτ κρέμασε το πιστοποιητικό στο σπίτι του σε γυάλινη κορνίζα. Τη στιγμή αυτή, στη Σελήνη βρίσκεται ένα ρωσικό μηχάνημα, αλλά το δικαίωμα ιδιοκτησίας έχει περιέλθει σε πολίτη των ΗΠΑ. Πρέπει η Ρωσία να προσπαθήσει να επανακτήσει αυτό το δικαίωμα; Το ερώτημα μπορεί να τεθεί ευρύτερα, χωρίς να περιορίζεται στη σεληνάκατο. Οφείλουμε να ανακτήσουμε, έστω κατά ένα μέρος, τα πωληθέντα αντικείμενα; Το σχόλιο του διευθυντή του Ινστιτούτου Κοσμικών Ερευνών της Ακαδημίας Επιστημών της Ρωσίας: -Με γνώμονα μια γενική αντίληψη, η επαναγορά αυτών των τεχνουργημάτων είναι επιθυμητή. Από την άλλη πλευρά, συμβάλλουν στην εκλαΐκευση των σοβιετικών επιτυχιών στο διάστημα. Στην Τουλούζη, για παράδειγμα, υπάρχει το μουσείο «Διαστημική Πολιτεία» και εκεί υπάρχουν πολλά αντικείμενα, τα οποία οι Γάλλοι έχουν αγοράσει από δικές μας εταιρίες. Στην αρχή αιφνιδιάστηκα: πώς εμείς δεν τα έχουμε και τα έχουν αυτοί; Όταν όμως είδα πώς λειτουργεί αυτό -χιλιάδες γάλλοι μαθητές έρχονται και τα βλέπουν (οι Γάλλοι επιδεικνύουν με εντιμότητα αυτά που εμείς κάναμε) – τότε αυτό είναι υπέρ της Ρωσίας! Ας μην ξεχνάμε ακόμη, πόσο δύσκολο ήταν το 1993 για τη Ρωσία. Μόλις είχε διαλυθεί η ΕΣΣΔ. Πλήθος επιστημόνων έχασαν τη δουλειά τους, σε άλλους δεν καταβαλλόταν επί μήνες ο μισθός. Ο επιστημονικός οργανισμός Λαβότσκιν, όπου δημιουργήθηκε η σεληνάκατος, δεν αποτελούσε εξαίρεση. Αν τα αποκτηθέντα στη δημοπρασία μέσα κατέληξαν στην υποστήριξη των επιστημόνων – κι αυτό ήταν επίσης ένα όφελος. Βέβαια, οι αμφιβολίες, σε σχέση με το αν πράγματι συνέβησαν έτσι τα πράγματα, παραμένουν. Στο μεταξύ, ο Ρίτσαρντ Γκάριοτ λέει ότι το δικαίωμά του αφορά και το σεληνιακό οικόπεδο στο οποίο στέκεται η σεληνάκατος. Κάτι που δεν αντιτίθεται στη διεθνή συμφωνία, κατά την οποία η Σελήνη συνολικά ή ξεχωριστά της τμήματα δεν μπορούν να ανήκουν σε καμία χώρα. Απ’ ότι φαίνεται, αυτή η συμφωνία δεν επεκτείνεται στους ιδιώτες. (Αραγε ισχυει αυτο ή οχι; Η Διαστημική Νομική τωρα αναπτύσεται και εκει εχει μια Ελληνική ομάδα βραβευτεί!!!) http://greek.ruvr.ru/2013_06_03/114946558/

Η πρώτη τρισδιάστατη χαρτογράφηση του Αρη. Το Γερμανικό Κέντρο Αεροπλοΐας και Διαστημικής DLR δημιούργησε την πρώτη τρισδιάστατη απεικόνιση της επιφάνειας του πλανήτη Άρη και την αποτύπωσε σε ένα εντυπωσιακό βίντεο. Στο βίντεο βλέπουμε από ψηλά τα φαράγγια, τις κοιλάδες, τα ποτάμια λάβας του Κόκκινου Πλανήτη, όπως προκύπτουν μετά από ένα κοπιαστικό παζλ χιλιάδων φωτογραφιών του Αρη. Οι φωτογραφίες προέρχονται από την κάμερα των Γερμανών, που υπάρχει στο μη επανδρωμένο ευρωπαϊκό διαστημόπλοιο Mars Express και επιτρέπει τρισδιάστατες λήψεις. Το Mars Express εκτοξεύθηκε ακριβώς πριν δέκα χρόνια, στις 2 Ιουνίου 2003 και από τότε έχει πραγματοποιήσει πάνω από 12.000 κύκλους γύρω από τον Άρη. Οι φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης καλύπτουν πλέον 97 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα από τα συνολικά 145 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα της επιφάνειας του Άρη. Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό και δίνει την εντύπωση ενός περιπάτου στον Άρη, ενώ σε αυτές τις φωτογραφίες οφείλεται μεταξύ άλλων και η επιστημονική διαπίστωση, ότι στο παρελθόν υπήρχε νερό στον συγκεκριμένο πλανήτη. Τώρα βέβαια είναι ξερός, άνυδρος και γεμάτος σκόνη, η οποία συχνά εμποδίζει σε συνδυασμό με τους ανέμους τις φωτογραφικές λήψεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις δημιουργείται φωτογραφικά ένα κενό, το οποίο καλύπτεται την επόμενη φορά που θα περάσει και πάλι το διαστημόπλοιο από το ίδιο σημείο. Αρχικά προβλεπόταν να διαρκέσει η αποστολή του Mars Express ένα «αρειανό έτος», το οποίο ισούται με δύο γήινα. Όμως ο Ευρωπαϊκός Διαστημικός Οργανισμός ESA έδινε συνεχώς παράταση στο πρότζεκτ, το οποίο θα ολοκληρωθεί -με βάση τα σημερινά ισχύοντα- έως τα τέλη του 2014. Βίντεο: http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5021261/h-prwth-trisdiastath-xartografhsh-toy-arh/

Έρχεται διαστημικό τηλεσκόπιο «για όλους» Η ιδιωτική εταιρεία Planetary Resources αποκάλυψε ότι αναμένεται να βγεί στην αγορά ένα τηλεσκόπιο για τους απλούς πολίτες, εμνευσμένο από τον «Πόλεμο των Αστρων», που φιλοδοξεί να δραστηριοποιηθεί στο χώρο των εξορύξεων σε αστεροειδείς και της οποίας συνιδρυτής είναι ο ελληνοαμερικανός επιστήμονας Πίτερ Διαμαντής. Κατά τον Έρικ Άντερσον, ιδρυτή της εταιρείας, το τηλεσκόπιο θα αποτελέσει ένα άνευ προηγουμένου εργαλείο για την εξερεύνηση του Διαστήματος. Το ARKYD (όνομα εμπνευσμένο από τον κόσμο του «Star Wars») είναι σχεδιασμένο για τη λήψη φωτογραφιών υψηλής ανάλυσης από το βαθύ Διάστημα. Ωστόσο, εν αντιθέσει με άλλα διαστημικά τηλεσκόπια, όπως το Hubble, το ARKYD θα είναι διαθέσιμο στο ευρύ κοινό για σκοπούς έρευνας, αλλά και προσωπικού ενδιαφέροντος: όποιος επιθυμεί θα μπορεί να έχει πρόσβαση, για σκοπούς όπως, για παράδειγμα, ένα μάθημα σε αίθουσα σχολείου. (Ευκαιρία wereniki!!!) Όπως τόνισε σε δηλώσεις του ο Έρικ Άντερσον: «Βάζουμε μία webcam στον ώμο του Χριστόφορου Κολόμβου ενώ αυτός εξερευνά το νέο κόσμο…θα μπορείτε να έχετε την ευκαιρία να δείτε, να νιώσετε και να ακούσετε πώς είναι να εξερευνά κανείς το ηλιακό σύστημα» είπε σχετικά. Η εταιρεία συνεργάζεται με την Virgin Galactic, που κατασκευάζει μικρούς δορυφόρους χαμηλής τροχιάς, για την εκτόξευση του ARKYD. Για την κατασκευή κάποιων τμημάτων του εξετάζεται το ενδεχόμενο συνεργασίας με το Μουσείο Πτήσης στο Σιάτλ, ενώ για τη συγκέντρωση των απαραίτητων κεφαλαίων η Planetary Resources έχει στραφεί στο ευρύ κοινό, μέσω της γνωστής υπηρεσίας crowdfunding Kickstarter. Ο στόχος είναι η συγκέντρωση 1.000.000 δολαρίων, και μέχρι τώρα έχουν συγκεντρωθεί 321.070 δολάρια, με 31 ημέρες να απομένουν για τη λήξη της διαδικασίας. «Στόχος μας είναι ο εκδημοκρατισμός της πρόσβασης στο Διάστημα» είπε σχετικά ο Πίτερ Διαμαντής, συνιδρυτής της εταιρείας, λέγοντας πως, εδώ και δεκαετίες, τα πράγματα ήταν «στρατιωτικοποιημένα και πολύ ακριβά». Το τηλεσκόπιο θα χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση δεδομένων σχετικά με αστεροειδείς και για την ανάπτυξη περαιτέρω ανοικτού, crowdsourced λογισμικού και εξοπλισμού. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%AD%CF%81%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF-%C2%AB%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%8C%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%82%C2%BB Ρωσικός πύραυλος για τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ΕΟΔ), θα πραγματοποιήσει το επόμενο έτος 4 από τις 10 προγραμματισμένες εκτοξεύσεις από το κοσμοδρόμιο Κουρού με τη βοήθεια των ρωσικών πυραύλων Soyuz. Οι πρώτες εκτοξεύσεις των Soyuz από το γαλλικό κοσμοδρόμιο είχαν πραγματοποιηθεί πριν από δύο χρόνια ακόμα. Αλήθεια τότε ο ΕΟΔ είχε περιοριστεί σε μόλις δύο εκτοξεύσεις των ρωσικών πυραύλων-φορέων. Αυτή τη φορά όμως, όπως δήλωσε ο επικεφαλής του Οργανισμού Ζαν-Ζακ Ντορντέν, προβλέπεται να εκτοξευτούν δύο φορές περισσότεροι πύραυλοι ρωσικής κατασκευής. Ο Ίγκορ Αφανάσιεφ, συντάκτης του περιοδικού «Νέα της Κοσμοναυτικής», εμπειρογνώμοντας σε πυραύλους εκτόξευσης βλέπει αυτή τη συνεργασία ως καλή προοπτική για τον διαστημικό κλάδο της Ρωσίας. - Ο πύραυλος αυτός θεωρείται σήμερα μεσαίος φορέας και γεμίζει το κενό που υπάρχει ανάμεσα στο βαρύ φορέα Ariane-5 και τον ελαφρό Vega. Ειδικά για τον πύραυλο Soyuz κατασκευάστηκε σύμπλεγμα εγκαταστάσεων εκτόξευσης και η προοπτική εδώ για τα πλησιέστερα 10 χρόνια είναι πολύ καλή. Η συνεργασία της Ρωσίας με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, όπως είπε ο εμπειρογνωμόνας στον τομέα της διαστημικής πολιτικής Γιούρι Καράς, σήμερα είναι πολύ χρήσιμη. Παρόλο που οι πύραυλοι της οικογένειας Soyuz θεωρούνται πλέον απαρχαιωμένοι, ωστόσο η σταθερότητα και το σχετικά χαμηλό κόστος τους, τους κάνει ελκτικό εμπόρευμα στην παγκόσμια αγορά Διαστήματος,- παρατήρησε ο Γιούρι Καράς, - Το σχέδιο αυτό είναι κερδοφόρο, διαφορετικά η Ρωσία δεν θα συμμετείχε. Η συμμετοχή της χώρας μας της επιτρέπει να ενταχθεί πιο πλατιά στις διεθνείς δραστηριότητες και της δίνει τη δυνατότητα να κερδίσει χρήματα για τον προϋπολογισμό της Ρωσικής Υπηρεσίας Διαστήματος, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή νέων προτύπων του πυραυλικού διαστημικού-τεχνικού εξοπλισμού και τεχνολογίας. Μάλιστα, ο Γιούρι Καράς πιστεύει ότι η Ρωσία χρειάζεται να σχεδιάζει και να κατασκευάζει πιο σύγχρονους τύπους πυραύλων-φορέων γιατί πολύ σύντομα θα εμφανιστούν στο εξωτερικό εξαιρετικά σοβαροί ανταγωνιστές των Soyuz. - Πρόκειται για τους πυραύλους-φορείς μεσαίας κατηγορίας Ariane, τους νέους πυραύλους Falcon και Antares, που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ. Θεωρώ ότι αν η Ρωσία δεν προτείνει στο έγγυς μέλλον πιο σύγχρονη, οικονομικά πιο αποδοτική εναλλακτική λύση στον πύραυλο Soyuz-2, τότε η συνεργασία ανάμεσα στη Ρωσία και την Ευρώπη μπορεί να περιοριστεί σ΄αυτό το σημείο. O Γιούρι Καράς τόνισε επίσης ότι στη Ρωσία τέτοιος πύραυλος κατασκευάζεται. Γίνεται λόγος για τον πύραυλο-φορέα Angara, ο οποίος, ανάλογα με την έκδοση των συστατικών του στοιχείων θα είναι σε θέση να εκτελεί τα καθήκοντα του φορέα ελαφράς, μεσαίας ή βαριάς κατηγορίας. Τα σχεδιαστικά χαρακτηριστικά του νέου πυραύλου εμπνεύουν αισιοδοξία, ωστόσο, όπως σημείωσε ο εμπειρογνώμονας Καράς, οι δυνατότητες του πυραύλου θα μπορούν να αξιολογηθούν ρεαλιστικά μόνο μετά τις πρώτες επιτυχημένες εκτοξεύσεις του. http://greek.ruvr.ru/2013_05_30/114575499/ Στην τρισδιάστατη εκτύπωση επενδύει η NASA. Στο μέλλον, οι πόλεμοι και οι αποστολές στο Διάστημα θα μπορούσαν να ξεκινούν με μια εκτύπωση: η NASA ετοιμάζεται να στείλει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έναν 3D εκτυπωτή που θα παράγει εργαλεία και εξαρτήματα, ενώ το αμερικανικό ναυτικό ελπίζει να αξιοποιήσει την τεχνολογία τρισδιάστατης εκτύπωσης για την κατασκευή όπλων σε πλοία. «Για το Ναυτικό, η τεχνολογία υπόσχεται να μεταφέρει τις προμήθειες από τον υλικό κόσμο στον ψηφιακό» γράφει o πλωτάρχης Μάικλ Λένζα στη στρατιωτική επιθεώρηση Armed Forces Journal. «Αντί να μεταφέρουν πραγματικά εξαρτήματα, τα πλοία θα μπορούσαν να εφοδιάζονται με 3D εκτυπωτές και σάκους με διάφορες πρώτες ύλες σε μορφή σκόνης και να τυπώνουν κατά παραγγελία τα αντικείμενα που απαιτούνται» προβλέπει. Αυτές οι πρώτες ύλες θα χρησιμοποιούνταν από το σύστημα για να δημιουργηθεί το επιθυμητό αντικείμενο από αλλεπάλληλα στρώματα ρευστού υλικού που αργότερα στερεοποιείται. Η ιδέα είναι λιγότερο φουτουριστική από ό,τι φαίνεται, αν σκεφτεί κανείς το ντόρο που έκανε το λεγόμενο εκτυπώσιμο όπλο, ή την απόφαση της NASA να επενδύσει σε έναν εκτυπωτή γευμάτων για το πλήρωμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) Σύμφωνα με τον Λένζα, απώτερος στόχος του ναυτικού είναι «ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος που μπορεί να πετά κατευθείαν μόλις βγει από τον εκτυπωτή με τα ηλεκτρονικά εξαρτήματα και τον κινητήρα ήδη στη θέση τους». Πράγματι, να μη επανδρωμένο αεροπλάνο που κατασκευάστηκε σχεδόν εξολοκλήρου με 3D εκτυπωτή παρουσιάστηκε το 2011 στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον στη Βρετανία. Σύντομα, εξάλλου, η NASA θα πραγματοποιήσει τα πρώτα πειράματα τρισδιάστατης εκτύπωσης σε τροχιά. Το 2014 θα στείλει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ένα σύστημα της εταιρείας Made in Space που θα επιχειρήσει να παράξει εργαλεία και εξαρτήματα για το πολυεθνικό τροχιακό εργαστήριο. «Η ικανότητα εκτύπωσης εξαρτημάτων και εργαλείων σε 3D αυξάνει την αξιοπιστία και την ασφάλεια των διαστημικών αποστολών ενώ ταυτόχρονα μειώνει το κόστος κατά αρκετές τάξεις μεγέθους» υποστήριξε ο Άαρον Κέμερ, διευθύνων σύμβουλος της Made in Space. Σύμφωνα με την εταιρεία, το 30% των ανταλλακτικών που βρίσκονται σήμερα στον ISS θα μπορούσαν να παράγονται με τη νέα τεχνολογία. Στη διάρκεια επίσκεψής του στο Ερευνητικό Κέντρο Ames της NASA στην Καλιφόρνια την περασμένη εβδομάδα, ο διοικητής της NASA Τσαρλς Μπόλντεν δήλωσε ενθουσιασμένος με την ιδέα: «Καθώς επιχειρούμε όλο και πιο μακριά στο Διάστημα, είτε για να εκτρέψουμε από την πορεία του έναν αστεροειδή ή για να στείλουμε ανθρώπους στον Άρη, θα χρειαστούμε καινοτόμες τεχνολογίες για να μειώσουμε το βάρος και τον όγκο των φορτίων» είπε. «Στο μέλλον, οι αστροναύτες ίσως θα μπορούν να τυπώνουν επιτόπου τα εργαλεία ή τα εξαρτήματα που χρειάζονται».(Εξαιρετική προοπτική!!!) Σε μια σχετική εξέλιξη στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, ο διάσημος βρετανός αρχιτέκτονας Νόρμαν Φόστερ παρουσίασε πρόσφατα τις μακέτες για εκτυπώσιμες βάσεις στη Σελήνη που θα μπορούσε να κατασκευάσει στο μέλλον η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231250805 Κυλιόμενος διάδρομος στο ρωσικό τμήμα του ΔΔΣ. Τον Απρίλιο το μεταγωγικό διαστημόπλοιο Progress μετέφερε στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ένα κυλιόμενο διάδρομο για τους Ρώσους κοσμοναύτες και η εγκατάστασή του ολοκληρώθηκε αυτές τις ημέρες. Έτσι πλέον οι Ρώσοι κοσμοναύτες στο σταθμό θα μπορούν να τρέχουν σε διάδρομο εθνικής παραγωγής, που διαθέτει ειδικό σύστημα απομόνωσης των κραδασμών. Μέχρι σήμερα οι Ρώσοι κοσμοναύτες για το τρέξιμο χρησιμοποιούσαν τον αμερικανικό διάδρομο TVIS στη λειτουργική μονάδα Zvezda και το δεύτερο που βρίσκεται στο αμερικανικό τμήμα του Σταθμού. http://greek.ruvr.ru/2013_05_29/114571774/

Οι αστροναύτες προς τον Άρη κινδυνεύουν από την ακτινοβολία. Απογοητευτικά τα νέα για όποιον ενδιαφέρεται να δραπετεύσει από τη Γη προς τον Άρη [και να επιστρέψει όταν τα πράγματα καλυτερέψουν στη Γη]: το πήγαινε – έλα στον Κόκκινο Πλανήτη θα τον εκθέσει σε μια δόση ακτινοβολίας που ισοδυναμεί με τα δύο τρίτα του ασφαλούς ορίου ακτινοβολίας που μπορεί να δεχθεί ένας αστροναύτης σε όλη του τη ζωή. Μια νέα επιστημονική έρευνα δείχνει πως η έκθεση στην επικίνδυνη διαστημική ακτινοβολία θα αποτελέσει τον σοβαρότερο κίνδυνο, από ότι είχε εκτιμηθεί ως τώρα, για τους πρωτοπόρους αστροναύτες που θα επιχειρήσουν το πρώτο ταξίδι μετ’ επιστροφής στον Αρη – και σε κάθε περίπτωση το πρόβλημα θα είναι σαφώς μεγαλύτερο από την αναπόφευκτη βαρεμάρα του πολύμηνου ταξιδιού. Οι ερευνητές του Νοτιοδυτικού Ινστιτούτου Ερευνών του Κολοράντο, με επικεφαλής τον Κάρι Ζάιτλιν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Science, σύμφωνα με το BBC, το πρακτορείο Reuters και το New Scientist, εξέτασαν στοιχεία που για πρώτη φορά συγκέντρωσε το ρομποτικό Curiosity, αναφορικά με τα υψηλής ενέργειας κοσμικά σωματίδια που το «βομβάρδιζαν», όσο κράτησε το οκτάμηνο ταξίδι του από τη Γη έως τον «κόκκινο» πλανήτη. Το συμπέρασμα είναι ότι οι αστροναύτες θα λάβουν μια πολύ μεγάλη δόση επιβλαβούς -και δυνητικά καρκινογόνου- ακτινοβολίας μέχρι να φτάσουν στον Αρη και άλλη τόση κατά την επιστροφή τους, αλλά και κατά την παραμονή τους. Το Curiosity, που έφθασε στον Αρη πέρυσι τον Αύγουστο, έκανε το ταξίδι των 560 εκατ. χιλιομέτρων σε 253 μέρες. Η μέση δόση που δεχόταν στο ταξίδι του, ήταν ισοδύναμη με 1,84 milliSieverts (mSv) τη μέρα ή περίπου όση δέχεται ένας άνθρωπος που κάνει μια ολόσωμη αξονική τομογραφία κάθε πέντε μέρες. Αν οι αστροναύτες χρειαστούν 360 μέρες για να πάνε στον Αρη και να γυρίσουν, θα δεχτούν συνολικά δόση περίπου 660 mSv, δηλαδή το 60% της μέγιστης ακτινοβολίας για όλη του τη ζωή που μπορεί να δεχτεί ένας επαγγελματίας αστροναύτης (800 έως 1.200 mSv), η οποία ισοδυναμεί με αύξηση 3% έως 5% του κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου. Η δόση αυτή, αν υπολογιστεί και η έξτρα ακτινοβολία που θα δεχτούν οι τολμηροί αστροναύτες όσο κινούνται στην επιφάνεια του πλανήτη, αναμένεται να υπερβεί τα ανεκτά όρια ασφαλείας για τις ακτινοβολίες. Έτσι, οι πιθανότητες εμφάνισης θανατηφόρου καρκίνου πλέον θα ξεπεράσουν το ανώτατο όριο που σήμερα θεωρείται αποδεκτό. Ένας αστροναύτης που ζει επί έξι μήνες στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, δέχεται δόση περίπου 100 mSv (συγκριτικά, μια ακτινογραφία κοιλίας εκπέμπει περίπου 10 mSv). Η διαπίστωση αυτή δημιουργεί την υποχρέωση στους μηχανικούς να επενδύσουν το διαστημικό σκάφος μιας μελλοντικής επανδρωμένης αποστολής με έξτρα «ασπίδες» κατά της ακτινοβολίας, όμως θεωρείται δεδομένο ότι ακόμα αυτές δεν θα κρατήσουν μακριά μερικά από τα πιο επικίνδυνα σωματίδια. Τα πράγματα θα ήταν καλύτερα, αν ήταν δυνατό να συντομευθεί το ταξίδι για τον Αρη, αλλά αυτό είναι αδύνατο με την υπάρχουσα τεχνολογία. Σε εξέλιξη βρίσκεται πάντως ο σχεδιασμός νέου τύπου μηχανών προώθησης των πυραύλων, που ίσως στο μέλλον μειώσουν σε μερικές εβδομάδες τη διάρκεια του ταξιδιού. Η ακτινοβολία του διαστήματος περιλαμβάνει δύο βασικές κατηγορίες. Τα σωματίδια που εκπέμπει ο Ήλιος μας και όσα έρχονται από άλλες γαλαξιακές πηγές εκτός του ηλιακού μας συστήματος, όπως οι εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων (σούπερ-νόβα) και οι μαύρες τρύπες. Η δεύτερη αυτή κατηγορία των γαλαξιακών κοσμικών ακτίνων (σωματίδίων) έχουν υψηλότερη ενέργεια και συνεπώς είναι πιο επικίνδυνες για να προκαλέσουν μεταλλάξεις στο γενετικό υλικό (DNA) μέσα στα κύτταρα των έμβιων οργανισμών. Στη Γη οι άνθρωποι και τα ζώα προστατεύονται αρκετά από την πυκνή ατμόσφαιρα και το γήινο μαγνητικό πεδίο. http://physicsgg.me/2013/05/31/%ce%bf%ce%b9-%ce%b1%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%ce%bd%ce%b1%cf%8d%cf%84%ce%b5%cf%82-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%ac%cf%81%ce%b7-%ce%ba%ce%b9%ce%bd%ce%b4%cf%85%ce%bd%ce%b5%cf%8d%ce%bf/

Μήπως οι μαύρες τρύπες είναι απλώς ένα… τούνελ; Πολλές είναι οι θεωρίες που έχουν αναπτυχθεί κατά καιρούς για τις μαύρες τρύπες που υπάρχουν στο Διάστημα. Η κρατούσα άποψη αναφέρει πώς ό,τι πέφτει μέσα σε μια μελανή οπή εξαφανίζεται δια παντός και διαλύεται στα εξ ων συνετέθη. Μια νέα θεωρία όμως που εξάπτει ομολογουμένως τη φαντασία αναφέρει ότι οι μελανές οπές όχι μόνο δεν καταστρέφουν την ύλη αλλά αντίθετα αποτελούν πύλη εξόδου είτε σε διάφορα σημεία του Σύμπαντος μας είτε σε άλλα Σύμπαντα. Τη νέα θεωρία ανέπτυξαν ο Χόρχε Πάλιν του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Λουιζιάνα και ο Ροντόλφο Γκαμπίνι του Πανεπιστημίου της Δημοκρατίας στην Ουρουγουάη. Οι δύο επιστήμονες αποφάσισαν να μελετήσουν τις προβλέψεις της θεωρίας της λεγόμενης «κβαντικής βαρύτητας» στις μελανές οπές. Πιο συγκεκριμένα εφήρμοσαν τις εξισώσεις της κβαντικής βαρύτητας σε μια μη περιστρεφόμενη μελανή οπή με σφαιρική συμμετρία. Οπως περιγράφεται και σε άλλες θεωρίες όσο η ύλη πλησιάζει προς τον πυρήνα της μαύρης τρύπας το βαρυτικό πεδίο γίνεται ολοένα και πιο ισχυρό όμως δεν εξαφανίζεται σε μία χωροχρονική μοναδικότητα (singularity) όπως αναφέρει η κρατούσα θεωρία. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης των δύο ερευνητών η ύλη δεν εξαφανίζεται στο κέντρο της τρύπας αλλά συνεχίζει την πορεία της μέχρι την άλλη άκρη και βγαίνει από εκεί είτε σε κάποιο άλλο σημείο του Σύμπαντος είτε σε κάποιο άλλο Σύμπαν. Στο παρελθόν έχει διατυπωθεί ξανά η ιδέα της μαύρης τρύπας όχι ως τόπου απόλυτης καταστροφής αλλά ως πύλης εξόδου σε άλλους κόσμους. Ολες όμως σκόνταφταν πάνω στη χωροχρονική μοναδικότητα. Είναι η πρώτη φορά που με επιστημονικά εργαλεία παρακάμπτεται αυτό το… εμπόδιο. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Physical Review Letters». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=515455

Οι «φαμίλιες» των διαστημικών βράχων. Με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου WISE επιστήμονες της NASA φτιάχνουν το «γενεαλογικό δέντρο» των αστεροειδών που βρίσκονται στη μεγάλη ζώνη αστεροειδών και κομητών του ηλιακού μας συστήματος. Οι παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου WISE επιτρέπουν στους επιστήμονες της NASA να χαρτογραφήσουν τη μεγάλη ζώνη διαστημικών αντικειμένων του ηλιακού μας συστήματος που βρίσκεται ανάμεσα στον Αρη και τον Δία. Η ζώνη αυτή αποτελεί την εστία της μεγάλης πλειονότητας των λεγόμενων NEO (Near Earth Objects), δηλαδή των αστεροειδών και κομητών που κάποια στιγμή περνούν σε σχετικά κοντινές αποστάσεις από τη Γη. Αυτά τα αντικείμενα εισέρχονται στον «διαστημοδιάδρομο» στον οποίο κινείται η Γη κατά την περιφορά της γύρω από τον Ηλιο και περνούν σε αποστάσεις περί τα 45 εκατομμύρια χλμ από τον πλανήτη μας. Στη μεγάλη ζώνη αστεροειδών εκτιμάται ότι βρίσκονται περί τα 600 χιλιάδες αντικείμενα. Οι επιστήμονες έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής να παρατηρήσουν 120 χιλιάδες εξ αυτών. Με τα δεδομένα που έχουν συλλέξει και επεξεργαστεί διαπίστωσαν ότι 38 χιλιάδες NEO ανήκουν σε 78 διαφορετικές ομάδες, «οικογένειες» όπως τις χαρακτηρίζουν οι ειδικοί. Μάλιστα 28 από αυτές τις οικογένειες εντοπίστηκαν τώρα με τα νέα στοιχεία που έστειλε το WISE. «Διαχωρίζουμε τις ζέβρες από τις γαζέλες. Τα προηγούμενα χρόνια υπήρχε δυσκολία στο να διαχωρίσουμε σε ποια οικογένεια ανήκει ο κάθε αστεροειδής επειδή πολλές οικογένειες ταξίδευαν σε κοντινές αποστάσεις μεταξύ τους. Τώρα όμως έχουμε καλύτερη εικόνα και μπορούμε να διακρίνουμε σε ποια οικογένεια ανήκει ένας αστεροειδής» αναφέρει ο Τζόσεφ Μασιέρο, στέλεχος της NASA. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=515419

Πολύτιμη φεγγαρόσκονη έμεινε ξεχασμένη σε αποθήκη για 43 χρόνια. Περίπου 20 φιαλίδια με δείγματα σεληνιακής σκόνης που έφεραν στη Γη ο Νιλ Άρμστρονγκ και ο Μπαζ Όλντριν ανακαλύφθηκαν ξεχασμένα σε αποθήκη του Εθνικού Εργαστηρίου Lawrence Berkeley στην Καλιφόρνια. Η Κάρεν Νέλσον, αρχειοφύλακας του εργαστηρίου, ανέλαβε πρόσφατα να ταξινομήσει τα αντικείμενα στο χώρο φύλαξης και να πετάξει τα άχρηστα. Μέσα σε ένα βάζο που είχε πια καλυφθεί από... γήινη σκόνη, η Νέλσον βρήκε σφραγισμένα φιαλίδια κενού με χειρόγραφες ετικέτες που έγραφαν «Apollo 11» και «24 Ιουλίου 1970». Όπως εξηγεί ανακοίνωση του εργαστηρίου, http://newscenter.lbl.gov/science-shorts/2013/05/08/melvin-calvin-moon-dust/ τα δείγματα βράχων και σκόνης που συνέλεξε το 1969 η πρώτη επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη είχαν αποσταλεί για έρευνες σε περίπου 150 εργαστήρια σε όλο τον κόσμο και πολλά πιστεύεται ότι έχουν πλέον χαθεί. Στο εργαστήριο Lawrence Berkeley, τα σπάνια δείγματα βρέθηκαν μαζί με ένα αντίγραφο της επιστημονικής μελέτης για την οποία είχαν χρησιμοποιηθεί, με τίτλο «Μελέτη ενώσεων του άνθρακα σε σεληνιακά δείγματα των αποστολών Apollo 11 και Apollo 12». H μελέτη, η οποία παρουσιάστηκε σε συνέδριο το 1971 και είναι διαθέσιμη εδώ, http://newscenter.lbl.gov/wp-content/uploads/Lunar-samples-report.pdf κατέληγε στην απογοητευτική διαπίστωση ότι στο φεγγάρι δεν υπάρχουν οργανικές ενώσεις που θα παρέπεμπαν σε ζωντανούς οργανισμούς. Ίσως τα απογοητευτικά αποτελέσματα έκαναν τους υπεύθυνους να ξεχάσουν τη φεγγαρόσκονη που είχαν φυλάξει στο ντουλάπι. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231250792

Απότομη επιβράδυνση της περιστροφής αστέρα νετρονίων. Έναν πολύ πυκνό και ταχέως περιστρεφόμενο αστέρα νετρονίων (πάλσαρ), ο οποίος επιβράδυνε απότομα την ταχύτητά του – κάτι που ποτέ στο παρελθόν δεν έχει παρατηρηθεί, ανακάλυψαν οι αστρονόμοι. Η ανακάλυψη, από μια διεθνή αστρονομική ομάδα,στην οποία συμμετείχε και ο ελληνικής καταγωγής Κώστας Γουργουλιάτος του καναδικού πανεπιστημίου ΜακΓκιλ στο Μόντρεαλ, έγινε με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου ακτίνων-Χ «Swift» της NASA. http://www.nature.com/nature/journal/v497/n7451/full/nature12159.html Ένα αστέρι νετρονίων, που γυρίζει σαν σβούρα γύρω από τον εαυτό του, είναι ό,τι πιο κοντινό σε μια μαύρη τρύπα μπορούν να παρατηρήσουν άμεσα οι επιστήμονες. Αποτελεί το απομεινάρι της έκρηξης (σούπερ-νόβα) ενός πρώην τεράστιου άστρου, που έκαυσε τα πυρηνικά καύσιμά του και κατέρρευσε υπό το βάρος του. Τα άστρα αυτά, που αποκαλούνται και «πάλσαρ», μπορούν να περιστραφούν έως 43.000 φορές το λεπτό και διαθέτουν πανίσχυρα μαγνητικά πεδία τρισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερα από αυτό της Γης. Η ύλη μέσα σε ένα τέτοιο άστρο διαμέτρου μόλις 15 έως 20 χιλιομέτρων είναι τόσο συμπιεσμένη, ώστε ένα κουταλάκι από αυτήν θα ζύγιζε ένα δισεκατομμύριο τόνους πάνω στον πλανήτη μας. Κανένα επιστημονικό εργαστήριο στη Γη δεν έχει καταφέρει να αναπαράγει τέτοιες συνθήκες υπερ-πυκνότητας. Το συγκεκριμένο άστρο νετρονίων ΙΕ 2259+586 εντοπίστηκε σε απόσταση περίπου 10.000 ετών φωτός από τη Γη, στην κατεύθυνση του βόρειου αστερισμού της Κασσιόπειας. Ανήκει στην υποκατηγορία των λεγόμενων μαγνητικών άστρων νετρονίων (magnetars), που αποτελούν τους ισχυρότερους μαγνήτες του σύμπαντος, καθώς έχουν ασύλληπτα ισχυρά μαγνητικά πεδία και κατά καιρούς εκτοξεύουν στο διάστημα υψηλής ενέργειας παλμούς (εκρήξεις). Οι παρατηρήσεις έδειξαν ότι το άστρο έκοψε ταχύτητα και έκτοτε σταδιακά μειώνει την ταχύτητα περιστροφής του, η οποία αρχικά ήταν μία περιστροφή κάθε επτά δευτερόλεπτα (περίπου οκτώ ανά λεπτό). Οι αστρονόμοι έως τώρα είχαν δει πάλσαρ να επιταχύνουν την περιστροφή τους, αλλά ποτέ να την επιβραδύνουν και αναρωτιούνται τι μπορεί να έχει προκαλέσει ένα τέτοιου είδους συμβάν. Πριν την επιβράδυνση, το άστρο εξέπεμψε μια σύντομη αλλά ισχυρή έκρηξη ακτίνων-γάμα που έγινε αντιληπτή από το διαστημικό τηλεσκόπιο «Fermi» της NASA. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή η έκλαμψη σηματοδότησε την έναρξη επιβράδυνσης της περιστροφής της αστρικής «σβούρας». Ο αστέρας νετρονίων (magnetar) 1E 2259+586, σε φωτογραφία ακτίνων Χ του υπολείμματος του σουπερνόβα CTB 109, φαίνεται να λάμπει έντονα σε μπλε και λευκό (τα χρώματα είναι ψευδή – μπήκαν εκ των υστέρων)

Ελληνική Δημοσίευση Απότομη επιβράδυνση της περιστροφής αστέρα νετρονίων. http://physicsgg.me/2013/05/30/%ce%b1%cf%80%cf%8c%cf%84%ce%bf%ce%bc%ce%b7-%ce%b5%cf%80%ce%b9%ce%b2%cf%81%ce%ac%ce%b4%cf%85%ce%bd%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%cf%86%ce%ae%cf%82/

Βραβεύθηκαν οι Peter Higgs και Francois Englert. Ο Βρετανός φυσικός Πίτερ Χιγκς, ο Βέλγος συνάδελφός του Φρανσουά Ενγκλέρ και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικής Έρευνας (CERN) τιμήθηκαν σήμερα με το βραβείο Αστούριας για την τεχνική και επιστημονική έρευνα, για τις θεωρίες που ανέπτυξαν ξεχωριστά σχετικά με το πεδίο Higgs και το συνονόματο μποζόνιο. Το πεδίο Higgs ευθύνεται για την μάζα των quarks, από τα οποία αποτελούνται τα πρωτόνια και τα νετρόνια, που με τη σειρά τους σχηματίζουν τους πυρήνες των ατόμων. Η μάζα των quarks αντιπροσωπεύει μόνο το 1% της μάζας ενός πρωτονίου ή νετρονίου. Το υπόλοιπο 99% προέρχεται από την ενέργεια σύνδεσης των πρωτονίων και νετρονίων, μέσω της οποίας τα συστατικά τους (τα quarks) διατηρούνται συνδεδεμένα μεταξύ τους. Μπορεί να φαίνεται μικρό το ποσοστό της ύλης, η μάζα της οποίας καθορίζεται από το πεδίο Higgs, πρόκειται όμως για την μάζα των θεμελιωδών συστατικών του σύμπαντος. Το πεδίο Higgs έχει απίστευτες συνέπειες στη δομή των ατόμων και των μορίων. Χωρίς αυτό η μάζα των ηλεκτρονίων για παράδειγμα θα ήταν μηδενική και τα άτομα και εμείς μαζί θα είχαμε διαλυθεί. Πέραν της γνωστής ύλης, υπάρχει και η σκοτεινή ύλη που αλληλεπιδρά ελάχιστα με την γνωστή μας ύλη, και αποτελεί το 80% της συνολικής ύλης του σύμπαντος. Επειδή έχει σημαντική μάζα πρέπει να αλληλεπιδρά με το πεδίο Higgs και αυτό είναι ένα σημαντικό ζήτημα στην σημερινή έρευνα των υψηλών ενεργειών. Την ύπαρξη αυτού του πεδίου εισηγήθηκε για πρώτη φορά το 1964 ο Χιγκς —από τον οποίο πήρε και το όνομά του— ταυτόχρονα με τον Ενγκλέρ και τον Ρόμπερτ Μπρουτ, ο οποίος πέθανε το 2011. Μετά από αποτυχημένες προσπάθειες σχεδόν μισού αιώνα, στις 4 Ιουλίου του 2012, το CERN ανακοίνωσε ότι ανακαλύφθηκε το σωματίδιο Higgs (το οποίο είναι μια συνέπεια του πεδίου Higgs), χάρη στα πειράματα που έγιναν στο μεγαλύτερο επιταχυντή σωματιδίων στον κόσμο. Ο Ενγκλέρ δήλωσε «καταχαρούμενος και υπερήφανος» για το βραβείο που του απονεμήθηκε, χωρίς να ξεχάσει να αποτίσει φόρο τιμής «στο συνάδελφο και παντοτινό φίλο Ρόμπερτ Μπρουτ», όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Ίδρυμα Πρίγκιπας των Αστουριών. Η επιτροπή που επέλεξε τους φετινούς νικητές του βραβείου έκρινε ότι «η ανακάλυψη του μποζονίου του Χιγκς συνιστά ένα συμβολικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο η Ευρώπη κατέβαλε μια συλλογική προσπάθεια για να επιλυθεί ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα της Φυσικής». http://physicsgg.me/2013/05/29/%ce%b2%cf%81%ce%b1%ce%b2%ce%b5%cf%8d%ce%b8%cf%85%ce%b7%ce%ba%ce%b1%ce%bd-%ce%bf%ce%b9-peter-higgs-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-francois-englert/