Στέφανος Σοφολόγης

Μόλις άκουσε κι άλλο ένα αυτί της Λάρισας! Εμ... δηλαδή όχι ακριβώς από τη Λάρισα αλλά από το παράρτημα Σκιάθου! Ευτυχώς το νησί βρίσκεται εντός του κύριου μονοπατιού της απόκρυψης και το πράγμα θα έχει ενδιαφέρον! Πάντως το κύριο πρόβλημα θα είναι ο φωτεινός ουρανός εξαιτίας της Σελήνης σε συνδυασμό με το πολύ αμυδρό αστεράκι (< mag 11) Μερικές απλές οδηγίες για την αυριανή απόκρυψη: - Το οπτικό πεδίο πρέπει να είναι όσο πιό σκοτεινό γίνεται. Χρησιμοποιήστε όσο μεγαλύτερη μεγέθυνση γίνεται για να σκοτεινιάσει το φόντο και να αναδειχτούν τα πιό αμυδρά αστέρια. Η Σελήνη δυστυχώς δεν θα επιτρέψει πλήρες σκοτείνιασμα του πεδίου σε καμία μεγέθυνση. Αν έχετε dew-shield θα φανεί πολύ χρήσιμο για να εμποδίσει το φως της Σελήνης να ανακλαστεί από τα τοιχώματα του οπτικού σωλήνα και να «ξεθωριάσει την εικόνα». Αν δεν έχετε, φτιάξτε ένα πρόχειρο από σκούρο χαρτόνι. - Χρησιμοποιείστε ισημερινή στήριξη κάνοντας μιά καλή πολική ευθυγράμμιση. Έτσι, η (απαραίτητη) μεγάλη μεγέθυνση δεν θα σας κάνει να χάσετε το αστεράκι από το πεδίο. - Εντοπίστε το αστεράκι πολύ νωρίτερα και εξοικιωθείτε με το γύρω πεδίο. Σιγουρευτείτε ότι είναι το σωστό αστέρι με βάση τους χάρτες των αστρονομικών προγραμάτων που δείχνουν και τα πολύ αμυδρά αστέρια. Ακόμα καλύτερα εντοπίστε το από σήμερα και δείτε τι προβλήματα μπορεί να αντιμετωπίσετε στην πράξη. - Στα κρίσιμα δευτερόλεπτα χρησιμοποιείστε περιφερειακή όραση (averted vision) που είναι πιό ευαίσθητη στο φως και τις μεταβολές του. - Αν σκοπεύετε να καταγράψετε χρόνους εξασκειθείτε νωρίτερα στη χρήση του χρονομέτρου χωρίς να το βλέπετε. Οι μετρήσεις σας θα έχουν έτσι μεγαλύτερη ακρίβεια και αξία. -Μην απορροφηθείτε μόνο από τη διαδικασία καταγραφής της απόκρυψης, χαρείτε και τη θέα του φαινομένου. Ά, και κάτι άλλο: Ο αστεροειδής είναι μέσα στις δυνατότητες ενός μεγάλου τηλεσκοπίου (>8"). Μην ψάξετε λοιπόν μόνο το αστεράκι που θα κρυφτεί, αλλά ...ασχοληθείτε και με τη Sylvia! Το φως της Σελήνης σε συνδυασμό με υγρασία μπορεί να μην επιτρέψει την παρατήρηση του φαινομένου. Το υψόμετρο όμως σε συνδυασμό με ξηρή ατμόσφαιρα προσφέρει περισσότερες πιθανότητες παρατήρησης. Καλή επιτυχία! Φιλικά, Στέφανος

Καλορίζικο Κώστα!

Οι φακοί διόρθωσης στη δική μου περίπτωση δεν τοποθετήθηκαν στο φακό πεδίου (προς το τηλεσκόπιο) αλλά πάνω από τον προσοφθάλμιο προς τη μεριά του ματιού. Γιώργο, είσαι σίγουρος ότι το βιβλίο έγραφε γιά την πίσω μεριά του προσοφθάλμιου; Με παραξενεύει αυτό από άποψη οπτικής. Περί συγκόλλησης: Οι φακοί οράσεως δεν έχουν συνήθως καμία επιφάνεια επίπεδη. Έτσι μάλλον αποκλείεται να συμπέσει η επιφάνεια του διορθωτικού φακού με την (καμπύλη ή επίπεδη) επιφάνεια του φακού του προσοφθαλμίου. Το κενό θα πρέπει να γεμίσει με τη διάφανη κόλλα, η οποία επειδή θα έχει κάποιο δείκτη διάθλασης θα αποτελέσει ένα νέο περιττό φακό που θα χαλάσει την εικόνα. (Εκτός κι αν έχει δείκτη διάθλασης ν=1, όσο ο αέρας δηλαδή, πράγμα αμφίβολο). Η λύση της περιφερειακής στήριξης του διορθωτικού φακού στό πάνω μέρος του προσοφθάλμιου δίνει 100% εγγυημένο αποτέλεσμα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στους ακριβούς φακούς μας χωρίς να τους μεταβάλλει οριστικά. (Αυτό το δρόμο ακολούθησε και η Tele Vue με το "Dioptrx". Απορώ γιατί άργησε τόσα χρόνια να δώσει μιά πολύ απλή λύση σ' ένα τόσο κοινό πρόβλημα.) Φιλικά, Στέφανος

Αυτό έχω κάνει κι εγώ εδώ και χρόνια στους προσοφθάλμιους φακούς δύο ζευγαριών κυαλιών. Χωρίς όμως συγκολλητικές ουσίες, οι διορθωτικοί φακοί συγκρατούνται (σφίγκονται) θαυμάσια από τα κυλινδρικά λάστιχα των προσοφθαλμίων. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά, ακόμα και για μικρό αστιγματισμό. Οποιαδήποτε συγκόλληση πάντως είναι προτιμότερο να γίνει στην περιφέρεια του φακού και μόνο αν δεν υπάρχει άλλος τρόπος στίρηξης. Αυτό που χρειάζεται προσοχή είναι σωστή ρύθμιση του "άξονα" κάθε διορθωτικού φακού, πράγμα εύκολο αφού η περιστροφή του αποκαλύπτει, όπως γράψατε, τη σωστή θέση. Ά, χρειάζεται κι ένας συνεργάσιμος οπτικός που να αντιληφθεί αμέσως πόσο απλό είναι αυτό που του ζητείται. Φιλικά, Στέφανος

Συγχαρητήρια Κώστα! Καλή συνέχεια! Φιλικά, Στέφανος

Δημήτρη, ο εστιαστής παραμένει πάντα πάνω από το δευτερεύον. Αν μετεκινηθούν ως προς τον οπτικό άξονα, θα μετακινηθούν ταυτόχρονα και εξ ίσου: - Τα μετακινούμε προς το πρωτεύον κάτοπτρο όταν ο νέος εστιαστής είναι ψηλότερου προφίλ και δεν επιτρέπει στους προσοφθάλμιους φακούς ή την φωτ. μηχανή να κατεβούν αρκετά χαμηλά για να εστιάσουν. - Τα μετακινούμε προς την έξοδο του οπτικού σωλήνα όταν ο νέος εστιαστής είναι χαμηλού προφίλ και δεν σηκώνει τους φακούς ή τη φωτ. μηχανή αρκετά ψηλά ώστε να εστιάσουν. Εναλλακτικά, μπορούμε να αυξήσουμε το ύψος του εστιαστή χρησιμοποιώντας extension tubes κατάλληλου μήκους (και διαμέτρου 2" ή 1,25"). Με άλλα λόγια, με τις παραπάνω μετακινήσεις, το εστιακό επίπεδο του τηλεσκοπίου πλησιάζει ή απομακρύνεται από τα τοιχώματα του οπτικού σωλήνα. Ελπίζω να είναι κατανοητά τα παραπάνω. Για όποια άλλη απορία εδώ είμαστε... Φιλικά, Στέφανος

Μιά που η ανάλυση στην οποία μπορεί να ανεβάσει κανείς φωτογραφίες στο astrovox είναι πλέον 1200Χ1200 px, σκέφτηκα ότι μια στατιστική για το μέγεθος/ανάλυση των οθονών που χρησιμοποιούμε θα βοηθούσε όσους ανεβάζουν φωτογραφίες να τις προσαρμόζουν κατάλληλα, αν κρίνουν ότι χρειάζεται. Για παράδειγμα, χρησιμοποιώ ακόμη μια καλή TFT 15" (1024Χ768) με προοπτική αλλαγής σύντομα σε 19" ή 21". Φιλικά, Στέφανος

Ανδρέα, το ελάχιστο και μέγιστο ύψος του νέου εστιαστή θα καθορίσει το αν θα χρειαστούν μετατροπές. Θα πρέπει να εστιάζουν όλοι οι φακοί σου (και οι μελλοντικοί) καθώς και το σώμα μιας φωτογραφικής μηχανής σε θέση prime focus. (το επίπεδο του αισθητήρα ή φιλμ να μπορεί να συμπέσει με το εστιακό επίπεδο του τηλεσκοπίου). Ανάλογα με τον εστιαστή, μπορεί να χρειαστεί μια μικρή μετακίνηση του δευτερεύοντος κατόπτρου και του εστιαστή πρός το πρωτεύον κάτοπτρο (ή απομάκρυνση απ' αυτό.) Αυτά θα πρέπει να τα μετρήσεις και να προβλέψεις μόνος σου, με βάση την πληροφόριση από τον κατασκευαστή για το μέγιστο και ελάχιστο ύψος του εστιαστή. Αν οι μετρήσεις γίνουν σωστά δεν υπάρχει κανένα άλυτο πρόβλημα στην αλλαγή εστιαστή. (Την έχω κάνει κι εγώ στο δικό μου νευτώνειο.) Φιλικά, Στέφανος

Παιδιά, συγχαρητήρια για όλη τη δουλειά και την προσπάθεια. Κρίμα που δεν σας ευνόησε όλους ο καιρός. Βαγγέλη, μετά από τόσες ατυχίες με τον καιρό/συνθήκες θα απογοητευόταν εύκολα ο καθένας! Χαίρομαι που δεν πτοείσαι, η επόμενη απόκρυψη περιμένει... Φιλικά, Στέφανος

Δεν ήξερα ότι δίνει ακριβέστερα αποτελέσματα αυτός ο τύπος. Ισχύει όντως αυτό; Ναι, έτσι είναι. Ο τύπος που χρησιμοποιεί το field stop είναι ο «σωστός» αφού λαμβάνει υπόψη του τη γεωμετρία του ζητήματος (προέρχεται από τους ακριβείς τριγωνομετρικούς τύπους). Η διαίρεση του φαινόμενου πεδίου με τη μεγέθυνση είναι απλούστευση και όσο πιό ευρυγώνιος είναι ένας φακός τόσο πιό ανακριβή τα αποτελέσματα που δίνει. To field stop είναι απολύτως χρήσιμο και είναι κρίμα που οι περισότερες εταιρίες δεν το δημοσιεύουν. Θα μπορούσε να κάνει κανείς κάνει τους υπολογισμούς του από πριν μια ακριβή αγορά. Ευτυχώς η TeleVue το δίνει μαζί με άλλα χρήσιμα στοιχεία: http://www.televue.com/engine/page.asp?ID=144 Φιλικά, Στέφανος

Ως barell αναφέρεται διεθνώς το ασημί ...βαρελάκι (κύλινδρος) που εισέρχεται στον εστιαστή και έχει διάμετρo 1.25" ή 2". Το field-stop είναι η φυσική διάμετρος του μεταλικού δακτυλίου που καθορίζει τα όρια του οπτικού πεδίου (στη φωτό ο δακτύλιος με τις δύο εγκοπές). Στους φακούς Plossl είναι πολύ ευδιάκριτο αλλά συνήθως βρίσκεται αρκετά πιό μέσα από την άκρη του κυλίνδρου, με αποτέλεσμα όταν είναι πολύ μεγάλο, η περιφέρεια να παρουσιάζει λίγο βινιετάρισμα (σε τηλεσκόπια με μικρό εστιακό λόγο.) Δεν εξαρτάται το field stop από το φαινόμενο οπτικό πεδίο, αλλά το αντίθετο. Επίσης, για φακούς όμοιας σχεδίασης αλλά διαφορετικού εστιακού μήκους τα field stop είναι διαφορετικά, αλλά το φαινόμενο οπτικό πεδίο είναι ίδιο (πχ. Plossl, 50°). Δηλ. όπως είναι αυτονόητο, το εστιακό μήκος του προσοφθάλμιου και το field stop είναι ανάλογα μεγέθη σε μιά σειρά φακών της ίδιας σχεδίασης. Φιλικά, Στέφανος

Υπέροχη αυτή του Stefan Seip!