Στέφανος Σοφολόγης

Καλησπέρα φίλοι, έχω μιά απορία ή μάλλον ένσταση: Αν υποθέσουμε ότι έχουμε μιά τέλεια ισημερινή στήριξη με περιοδικό σφάλμα μηδέν (0), πως είναι δυνατό να θεωρήσουμε ότι ότι δεν θα χρειαστεί guiding σε μεγάλους χρόνους έκθεσης αφού πάντα θα υπάρχει ένα μικρό σφάλμα στην πολική ευθυγράμμιση που έχουμε πετύχει; Μετά από κάποιο χρόνο, το όποιο ελάχιστο σφάλμα της ευθυγράμμισης νομίζω πως θα οδηγήσει σε ανάγκη διόρθωσης, άσχετα με το PEC. Κάνω λάθος; (Δεν αναφέρομαι βέβαια σε βάσεις μόνιμης στήριξης κάτω από θόλο όπου η πολική ευθυγράμμιση θα τελειοποιηθεί). Το τελευταίο διάστημα έχει αρχίσει να μου αρέσει η ιδέα μιας Losmandy 11, κυρίως επειδή είναι φθηνότερη από μια Vixen New Atlux, και ίσως και ακριβέστερη (?). Θα ήταν ωραίο να τη δούμε στην Ελλάδα σε ανταγωνιστική τιμή. Προς το παρόν η ισημερινή μου (ΕQ5) μαζεύει σκόνη, στη σκιά της Dodsonian της Orion Optics. Θα χρησιμοποιηθεί όμως με το καινούργιο αποχρωματικό. Φιλικά, Στέφανος ΥΓ. Τι θα γίνει με τον ...Μέρφυ; Συννεφιά και βροχή από χθές...

Συγχαρητήρια Βασίλη! Άντε, μήπως οι Λαρισαίοι αρχίσουν να κοιτάνε λίγο ψηλά χωρίς φόβο μη τους δεί κανένας! Έχουμε πολύ δουλειά να κάνουμε... Φιλικά, Στέφανος

Γιώργο, πολύ έξυπνη λύση. Το ίδιο γίνεται και με τους λείους μονωτήρες από πορσελάνη των καλωδίων της ΔΕΗ στις κολώνες. Η μεγάλη καμπυλότητα στις κορυφές των πτυχών εκμηδενίζει το μέγεθος του ανακλώμενου ειδώλου του Ήλιου με αποτέλεσμα να φτάνει να δίνει δίσκους του Airy, τουλάχιστον στα μικρά τηλεσκόπια. Αρκεί να είναι αρκετά μακριά. (Για μεγάλα τηλεσκόπια χρειάζονται εκατοντάδες μέτρα οπότε πάλι το seeing χαλάει τη δουλειά.) Στάθηκα τυχερός και βρήκα μια κατάλληλη φωτογραφία στο διαδίκτυο όπου φαίνεται το είδος των ανακλάσεων που εννοώ (οι πολύ μικρές στις κορυφές των πολλαπλών πτυχώσεων). Φιλικά, Στέφανος

star_gazer, η επίδραση της ατμόσφαιρας μετριέται με τεράστια ακρίβεια. Δεν συμβαίνει αυτό που λές. Αντίθετα, η εικόνα του Ήλιου και της Σελήνης λόγω της διάθλασης συμπιέζεται στον κατακόρυφο άξονα χωρίς να μεγθύνεται στον οριζόντιο. Φιλικά, Στέφανος

Κώστα για να είμαι ακριβής, ο παραπάνω υπολογισμός (τα 20 δευτερόλεπτα) ισχύουν για αισθητήρες όπου η μεγάλη διάσταση είναι της τάξεως των 1500 pixel. Για ακόμη μεγαλύτερη ανάλυση ο παραπάνω χρόνος μπορεί να μειωθεί κι άλλο. Ανάλογα, για αισθητήρες με μικρή ανάλυση, μπορεί να μην εμφανιστεί πρόβλημα ακόμη και με έκθεση 60 δευτερολέπτων. Επίσης αν πρόκειται να παρουσιάσει κανείς τη φωτογραφία σε χαμηλή μεγέθυνση/ανάλυση, λίγα λεπτά δεν θα δώσουν αισθητή περιστροφή. Όμως με τον αισθητήρα μιάς Canon 300/350 και με πολύ ακριβή οδήγηση και εστίαση (πάντα αλταζιμουθιακά), η περιστροφή πεδίου θα εμφανιστεί σαφώς πριν περάσει ένα λεπτό. [Εννοείται εδώ ότι αν στην εικόνα υπάρχει κόμη ή καμπύλωση πεδίου, η περιστροφή πεδίου μπορεί να κρυφτεί για λίγα λεπτά λόγω αυτών των προβλημάτων.] Φιλικά, Στέφανος

Δεν θα καταφέρεις τίποτα με επίγειο στόχο. Ένα φώς (λάμπα) πρέπει να είναι πολλά χιλιόμετρα μακριά ώστε να φαίνεται σημειακό και να μπορεί θεωρητικά να δημιουργήσει δίσκο του Airy. Όμως τα χιλιόμετρα πυκνής ατμόσφαιρας δίνουν πολύ κακό seeing. Ούτε είναι εύκολο να χρησιμοποιηθεί φως που θα περνά μέσα από μιά πάρα πολύ μικρή τρύπα (0,2-0,3mm) και θα τοποθετηθεί στα 300-500m. Μόνη πρακτική λύση ένα αστέρι μεγέθους 2 ή 3 και κοντά στο ζενιθ. Το έντονο σφίξιμο του πρωτεύοντος κατόπτρου (δεν λέγεται κεντρικό ούτε το πρωτεύον ούτε το δευτερεύον κάτοπτρο) δημιουργεί έντονο αστιγματισμό και χαλάει φυσικά την εικόνα. Οι βίδες που το συγκρατούν από πάνω πρέπει απλώς να σταματούν σχεδόν στην πρώτη αντίσταση κατά το βίδωμα και να μη σφίγκονται παραπάνω. Δυστυχώς η πολύ ακριβής ευθυγράμμιση δεν γίνεται με lazer, αλλά με γνώση και γεωμετρία. Τα παραδοσιακά εργαλεία (sight tube, cheshire eyepiece,) όταν είναι ακριβείας δίνουν πιό ασφαλή αποτελέσματα από το lazer. Πάντα σε συνδιασμό με γνώση της απλής γεωμετρίας των οπτικών (χρήση του οπτικού άξονα, καθετότητες, συμμετρία κλπ.) Φιλικά, Στέφανος

Εννοείται ότι τα πράγματα αλλάζουν αν χρησιμοποιηθεί derotator ή αν το dsi μπορεί να κάνει αποτελεσματικό derotating. Δοκίμασε. Η άμεση λύση όμως είναι στην πράξη πολύ προτιμότερη (ισημερινή οδήγηση).

Αυτό που γράφει η Meade δεν είναι ρεαλιστικό. Με αυστηρά κριτήρια, η περιστροφή πεδίου θα εμφανιστεί στα άκρα του πεδίου και στους αμυδρούς αστέρες μετά από 20 δευτερόλεπτα αν η εστίαση είναι ακριβής και το tracking (στο κέντρο της φωτογραφίας) προσεκτικό. Στα 5 λεπτά όμως θα είναι πολύ εμφανής. Ωστόσο το κέντρο θα είναι καλύτερο από τα άκρα. Το καλύτερο είναι να δοκιμάσεις για να δεις και μόνος σου τι ρόλο παίζει κάθε παράμετρος. Πάντως μή σκέφτεσαι αστροφωτογραφία deep sky χωρίς ισημερινή οδήγηση. Φιλικά, Στέφανος

Πιστευω πως τα εντυπωσιακα χρωματα σε εχουν επιρεασει (με ΟΛΟ τον σεβασμο!!!!). Όχι, δεν μου λένε τίποτα τα παράξενα (όχι εντυπωσιακά) χρώματα της τελευταίας φωτογραφίας. Αντίθετα τα βρήκα λίγο δυσάρεστα. Δεν τα σχολίασα όμως γιατί με την επιλογή φίλτρων/εκθέσεων το χρωματικό αποτέλεσμα μπορεί να ποικίλει πολύ (Έχω την αίσθηση πως ο συγκεκριμένος αστροφωτογράφος δεν είχε ξεκάθαρο σκοπό ούτε στη μίξη των εκθέσεων με τα φίλτρα). Όμως δέν βλέπω στις δύο τελευταίες φωτογραφίες προβλήματα tracking στα οποία θα μπορούσε να σταθεί κανείς. Οι περισσότεροι αστροφωτογράφοι πού όλοι έχουμε θαυμάσει παραλείπουν να βάλουν φωτογραφίες πλήρους ανάλυσης στις ιστοσελίδες τους, και δεν τους έχουμε κατηγορήσει γι αυτό. Θαυμάζουμε τις φωτογραφίες τους όπως είναι μη γνωρίζοντας όμως πως θα φαίνονταν σε full ανάλυση. Δημήτρη, είναι δύσκολο σ΄αυτή την ιστοσελίδα να υϊοθετηθούν ενιαία και αυστηρά κρητήρια για όλους. Υπάρχουν εδώ ερασιτέχνες αστροφωτογράφοι σχεδόν κάθε επιπέδου με αποτέλεσμα πιό συχνά να επιβραβεύουμε την προσπάθεια (και σωστά) παρά το απόλυτο αποτέλεσμα. Ωστόσο η γνώμη μου είναι ότι κάποιες φορές το παρακάνουμε με τα "μπράβο". Η ενθάρρυνση είναι απαραίτητη, αλλά καλύτερα να συνοδεύεται και από επισήμανση των όποιων ελαττωμάτων για να ανεβαίνουν και τα standards του φωτογράφου (αν βέβαια έχει τέτοιο στόχο). Φιλικά, Στέφανος

Ιδέα: Ένα ωραίο ηλιακό ρολόι έξω από το καταφύγιο στον Πάρνωνα, φτιαγμένο από μας. Ένα απλό πέτρινο βάθρο, μαρμάρινη επιφάνεια, γνώμωνας και διορθωτικός πίνακας. Νομίζω ότι είναι μέσα στις δυνατότητές μας. Φιλικά, Στέφανος ΥΓ. Αναλαμβάνω ...τον υπολογισμό του στίγματος! Άντε και τη διεύθυνση αναφοράς Βορρά-Νότου.

Άγγελε, συμμερίζομαι την απογοήτευσή σου! Αλλά τα τζιμάνια του δήμου είμαι σίγουρος ότι δεν σκέφτηκαν καν ότι μπορεί να το έβαλαν λάθος. Η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά εκείνον που το σχεδίασε και δεν πέρασε ούτε μια ματιά να ρίξει πώς τοποθετήθηκε. (Εκτός κι αν πέρασε ...νύχτα ) Φιλικά, Στέφανος ΥΓ. Δεν κοστίζει τίποτα στην ΕΑΕ να στείλει ένα φαξ στην κατάλληλη υπηρεσία του δήμου (αν υπάρχει τέτοιο πράμα ). Με τη σκέψη ότι όλο και κάποιο παιδί θα διδαχτεί κάτι από ένα σωστά τοποθετημένο ηλιακό ρολόι, κάποι μέλη θα μπορούσαν να κάνουν μια εθελοντική βόλτα στο Λαύριο με τα κατσαβίδια τους!

Πάνο, προς το παρόν πέρα από το ηλιακό φίλτρο που θα φτιάξεις (ή θα σου φτιάξει κάποιος ενήλικας) από φύλλο Baader Astrosolar, μην ξοδεύεις χρήματα για φίλτρα αλλά μάζεψε για να πάρεις ένα τηλεσκόπιο κατάλληλο για αστρονομία. (Το skylux 70 δεν είναι). Αν θέλεις οπωσδήποτε κάτι, αγόρασε ένα φίλτρο που θα βελτιώσει την εικόνα του τηλεσκοπίου σου μειώνοντας το έντονο χρωματικό σφάλμα. Τέτοια είναι το Baader fringe killer και το Baader contrast booster. Συγχαρητήρια που στην ηλικία σου έχεις τέτοιες ανησυχίες. Φιλικά, Στέφανος

Ο τρόπος και ο ρυθμός που ο άνθρωπος αλλάζει πανάκριβα αποχρωματικά και βάσεις είναι πραγματικά αξιοπερίεργος. Δεν νομίζω ότι έχει κατασταλαγμένο στόχο και επίγνωση των δυνατοτήτων του εξοπλισμού του. Όμως Αντώνη, δεν καταλαβαίνω .. οι δυό τελευταίες φωτογραφίες απ΄αυτές που υποδεικνύεις είναι όχι απλώς αξιοπρεπείς αλλά αξιόλογες. Περιέχουν τεράστια ποσά πληροφορίας και το σφάλμα του tracking είναι πολύ περιορισμένο. Ιδίως η τελευταία, πέρα από το μικρό πρόβλημα γύρω από τους λαμπρούς αστέρες, είναι σχεδόν υποδειγματική και μάλιστα με άριστο tracking. Ιδίως αν δεν τις ανοίξει κανείς σε full ανάλυση αλλά τις αφήσει απλώς να γεμίζουν την οθόνη, έχει φωτογραφίες με ελάχιστο (ανύπαρκτο) θόρυβο, πολλή λεπτομέρεια και αμυδρούς αστέρες ενός pixel! Δεν είναι οι καλύτερες αλλά είναι πολύ καλές. Νομίζω ότι οι περισσότεροι συστηματικοί αστροφωτογράφοι θα τις έβαζαν χωρίς δισταγμό στην ιστοσελίδα τους. Φυσικά θα έπρεπε να ασχοληθεί πρώτα με την τελειοποίηση της τεχνικής του και την ανάπτυξη αυστηρότερων κριτηρίων και μετά με την καταναλωτική μανία του σε μεγάλα αποχρωματικά. Όμως νομίζω ότι απέχει πολύ από το να είναι απαράδεκτος αστροφωτογράφος. Φιλικά, Στέφανος

Ιφικράτη, η πολική στήριξη είναι απολύτως απαραίτητη για φωτογράφιση των deep sky objects. Χωρίς το wedge στη βάση σου δεν μπορείς να κάνεις εκθέσεις πάνω από ελάχιστα δευτερόλεπτα γιατί θα έχεις περιστροφή του οπτικού πεδίου (field rotation). Η αγορά του wedge πρέπει να προηγηθεί του focal reducer αφού δεν μπορείς να τα πάρεις ταυτόχρονα. Δες κι εδώ για το πρόβλημα περιστροφής πεδίου όταν δεν υπάρχει ισημερινή βάση (από το 6o post και μετά): http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=1572&highlight=derotator Φιλικά, Στέφανος

Μάγισσα το Φεγγαριού, "το βιογραφικό της Γης" αναφέρεται μεταφορικά, ποιητικά όπως λέει κι ο Ιφικράτης. Θέλει να πει ότι η ταινία αναφέρεται στην ιστορία της Γης. Στον τρόπο που δημιουργήθηκε, τις φάσεις που πέρασε, τις κλιματικές αλλαγές, τις αλλαγές στη χλωρίδα και την πανίδα (στα φυτά και τα ζώα δηλαδή), την εμφάνιση του ανθρώπου. Με λίγα λόγια θα δείτε μια πολύ ενδιαφέρουσα περιγραφή του «βίου» της. Φιλικά, Στέφανος

Ifikratis, είναι γνωστό ότι οι Άραβες συνέχισαν στο έργο των Ελλήνων αστρονόμων, και είδες ότι όλοι οι συνομιλητές σου το δέχτηκαν εξαρχής ξεκάθαρα. Η παράθεση στοιχείων για τους Άραβες αστρονόμους απαντά στο ότι θέλησες να τους παρουσιάσεις ως παντελώς ανύπαρκτους (κι όχι απλώς μεταγενέστερους). Γι αυτό για στην παράθεση επέλεξα τις προτάσεις όπου αναρωτιέσαι (αρκετά θεατρικά) αν υπήρξε έστω και ένας κι όχι εκείνες όπου μιλούν για το ποιοί προηγήθηκαν. Δεν υπάρχει λοιπόν λόγος να χτίζουμε απόψεις-ανεμόμυλους για να τις πολεμάμε. Φυσικά οι θεωρίες που υποτιμούν λαούς έναντι άλλων είναι επικίνδυνες και γελοίες. Η ιστορία του εικοστού αιώνα θα έπρεπε να στο έχει ήδη διδάξει. Απ' ότι βλέπω στο τελευταίο post αναπαράγεις ανεύθυνα (αφέλεια ή σκοπιμότητα; ) μια από τις συνήθεις «πληροφορίες» από καταγέλαστα έντυπα επικαλούμενος μάλιστα και την αρχαία φράση για αξιοπιστία!!! Έλεος... Υποτιμάς τη νοημοσύνη των παρόντων αλλά πιό πολύ τη δική σου. Δεν θα επανέλθω πλέον. Στέφανος

To φαινόμενο παρουσιάζεται το ίδιο έντονο για τον Ήλιο και τη Σελήνη. Δεν δείχνει να μετριάζεται καθόλου στην περίπτωση της (εγγύτερης) Σελήνης από την επιπλέον απόσταση που προσθέτει η ακτίνα της Γης. Γι΄αυτό και η ερμηνεία του είναι καθαρά ψυχοαισθητική, αποδίδεται δηλαδή στις ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του παρατηρητή-ανθρώπου, κι όχι στη γεωμετρία του θέματος. (Η οποία άλλωστε θα προκαλούσε το αντίθετο φαινόμενο). Φιλικά, Στέφανος

Ifikratis, μιάς και το ζήτησες, ορίστε όσοι αρχαίοι Άραβες αστρονόμοι θές: http://physics.unr.edu/grad/welser/astro/arab.html http://www.daviddarling.info/encyclopedia/A/Arabian_astronomy.html http://www1.umn.edu/umnnews/Columns/SciFri/SciFri_3.18.05_Light_in_the_Dark_Agesancient_Arab_and_Persian_scholars.html Πολύ καλή και μάλλον ιδιαίτερα αντικειμενική σύνοψη της αρχαίας αστρονομίας εδώ (πρόσεξε πόσο κολακευτικά μιλά για την υπεροχή των Ελλήνων αστρονόμων, αλλά και πόσο επι της ουσίας): http://www.enhg.org/b/b33/33_10.htm Όμως η (γνωστή) τεχνική των επιμέρους επιχειρημάτων δεν μπορεί να μας βοηθήσει να ασχοληθούμε με την ουσία της συζήτησης. Θα μπορούσαμε να στείλουμε αναρίθμητα post χωρίς καμμία πρόοδο. Ιδίως όταν τα επιχειρήματά σου πηγάζουν, επιλέγονται (αλλά και δυστυχώς διαμορφώνονται) από τη θλιβερή πεποίθηση που εκφράζεις χωρίς να συνειδητοποιείς την ελαφρότητά και ταυτόχρονα την επικινδυνότητά της: «...έχω κάθε λόγο να υποτιμώ τους άλλους όχι εξαιτίας εθνικισμού αλλά εξαιτίας δικαίου.Ας μη φοβόμαστε να λέμε την αλήθεια.Εδώ ξεκίνησαν όλα!...» Μετά απ' αυτό σε ποιά συζήτηση μπορεί να ελπίζει κανείς... Στέφανος

Λυπάμαι αν σας στενοχωρήσω, όμως αυτή η ιστοσελίδα υποβαθμίζεται και χάνει το κύρος της κάθε φορά που κάποιος επιμένει να μας λέει για τις "τόσες άγνωστες γνώσεις και ικανότητες των αρχαίων Ελλήνων." Η αρχαιολογική σκαπάνη έχει αποδείξει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η τεχνολογία και οι τεχνικές των αρχαίων Ελλήνων (και άλλων λαών) δεν είχαν τίποτα μυστήριο και αφύσικα "προηγμένο", όπως έχει αποδείξει και την ευφυΐα και την επινοητικότητα στη χρήση των διαθέσιμων μέσων και υλικών. Δυστυχώς στην παράξενη εποχή που ζούμε, όλο και λιγότερες πληροφορίες περνούν από το κόσκινο της και λογικής και της κρίσης, με αποτέλεσμα να έχουμε φτάσει να βλέπουμε σύγχρονους, «μορφωμένους» Έλληνες να ασχολούνται με τους 12 θεούς και να ανηφορίζουν στον 'Ολυμπο για τις θερινές τελετές τους... Πόση ανασφάλεια και αλαζονεία συνάμα! Ο πνιγμένος από τα μαλλιά του πιάνεται... Είναι γεγονός ότι όσο και να προσπαθούμε να τιθασεύσουμε και να «επιστημονικοποιήσουμε» την περηφάνεια που μας γεμίζει στην ιδέα ότι έχουμε υψηλή καταγωγή (ασφαλώς η αρχαία Ελλάδα είναι θαυμαστή), οι συνεχείς αναφορές σε ανείπωτες και κρυφές γνώσεις των προγόνων μας προδίδουν ανασφάλεια, εσωστρέφεια, «μυωπία». Συνήθως τέτοιες ιδέες ριζώνουν εύκολα, μέχρι κάποιος να ταξιδέψει σε άλλους τόπους και πολιτισμούς για να χαμηλώσει αμέσως τους τόνους και να αναλογιστεί την αφέλεια και τη ματαιοδοξία της τάσης να "διατυμπανίζουμε το τρανό παρελθόν μας". Ήταν τρανό αλλά η ακρίβεια, η αλήθεια η αντικειμενικότητα και η σεμνότητα είναι τρανότερες. Υπηρετούμε την Ιστορία μας υπηρετώντας πρώτα αυτές τις αρετές. Ασφαλώς όσα γράφει ο Ifikratis δεν δικαιολογούν τις γραμμές που γράφω. Απλά γύρω μας είναι τόσο πυκνές οι υπερβολές και οι ανοησίες για το παρελθόν μας και προκαλούν τέτοια ντροπή και θλίψη, που θεωρώ ότι στο astrovox πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και επιφυλακτικοί σε σχετικές συζητήσεις, ώστε να μη γίνεται βήμα απόψεων που ντροπιάζουν την Αρχαιολογία, την Ιστορία, τη Φιλοσοφία, τη Φυσική, παραβιάζοντας τα βασικότερα ευρήματα και αρχές τους. Φιλικά, Στέφανος

1+2 : Με κοινή λογική. Ελέγχουμε για διαρροές φωτός, ασταθή κολλήματα (προσοχή, κάποια πλαστικά δεν κολλάνε παρά ελάχιστα και προσωρινά. Δεν θα ήταν καθόλου ευχάριστο κάποιο πλαίσιο από πλαστικό φύλλο να ξεκολλήσει την ώρα της παρατήρησης.). 3: το φίλτρο προσπαθούμε να είναι όσο επίπεδο γίνεται, όχι όμως τεντωμένο με εφαρμογή δύναμης. Ωστόσο, επειδή είναι υπερβολικά λεπτό οι αναπόφευκτες πτυχές δεν προκαλούν διαθλάσεις και αλλοιώσεις στη δέσμη του φωτός. Μ' άλλα λόγια η κατασκευή δεν υποβαθμίζεται από τις λίγες πτυχώσεις. 4. Δεν υπάρχει περιορισμός στο χρόνο παρατήρησης. 5. Επίσης κοινή λογική. Όσο λιγότερη επαφή γίνεται με δάχτυλα, σκόνη, αντικείμενα. Για τον καθαρισμό θα πρότεινα σκέτο απεσταγμένο νερό (σε πανάκι οπτικών ή χαρτί μιας χρήσεως) αφού δεν ξέρω τι επίδραση έχουν τα υγρά καθαρισμού στο πλαστικό υλικό του φίλτρου. Δύο σημαντικά: α. Προσοχή στη στήριξή του φίλτρου στο τηλεσκόπιο. Δεν πρέπει να πέσει από μιά ριπή ανέμου ή απρόσεχτο συμπαρατηρητή (παιδιά). β. Αν έχουν γίνει κολλήματα τα ελέγχουμε περιοδικά για τη σταθερότητά τους. Επιλέγουμε εξ΄αρχής σωστές κόλλες για τα υλικά μας, καθώς και υλικά ανθεκτικά στο ηλιακό φως, υγρασία του αέρα κλπ. Φιλικά, Στέφανος