Δροσος Γεωργιος

Το πρόβλημα των ηλιακών νετρίνων και η δικαίωση του John Bahcall O Τζον Μπακώλ (30 Δεκεμβρίου 1934 – 17 Αυγούστου 2005) γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Λουιζιάνα. Στο Λύκειο υπήρξε πολύ καλός τενίστας και πρωταθλητής στους αγώνες επιχειρηματολογίας. Φιλοδοξία του ήταν να σπουδάσει φιλοσοφία και να γίνει ραβίνος. Ύστερα από έναν χρόνο στο Πανεπιστήμιο της Πολιτείας της Λουιζιάνας, παρακολούθησε θερινά μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϋ της Καλιφόρνιας. Εκεί του άρεσε πολύ κι έτσι παρέμεινε για προπτυχιακές σπουδές φιλοσοφίας, χάρη σε έναν συγγενή που δέχτηκε να καλύψει τα έξοδα των σπουδών του. Για να αποφοιτήσει έπρεπε να παρακολουθήσει και ένα μάθημα θετικών επιστημών. Έπεισε όμως κάποιον καθηγητή να του επιτρέψει να παρακολουθήσει ένα μάθημα φυσικής, μολονότι ο ίδιος δεν είχε παρακολουθήσει ούτε ένα μάθημα θετικών επιστημών στο λύκειο. Τότε ήταν που ο Μπακώλ ανακάλυψε το πάθος του για την επιστήμη αυτή. Όπως θυμόταν αργότερα: «Ήταν το πιο δύσκολο πράγμα που έχω κάνει στη ζωή μου, όμως ερωτεύθηκα τις θετικές επιστήμες. Με είχε συναρπάσει το γεγονός ότι γνωρίζοντας λίγη φυσική μπορούσες να καταλάβεις πώς λειτουργούν χειροπιαστά πράγματα, όπως τα ηλιοβασιλέματα και τα αεροπλάνα, και ότι μετά από λίγο οι πάντες συμφωνούσαν ως προς τη σωστή απάντηση σε μια ερώτηση». Ο Μπακώλ άλλαξε προσανατολισμό στις σπουδές του, έκανε μεταπτυχιακά στη φυσική στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου και διδακτορικό στο Χάρβαρντ. Το 1960 όταν εργαζόταν ως ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, ο Μπακώλ έστειλε για δημοσίευση στο Physical Review ένα άρθρο για τις διεργασίες της διάσπασης βήτα στα άστρα. Προς μεγάλη του έκπληξη, προτού καν κυκλοφορήσει το περιοδικό, έλαβε μια επιστολή από τον Ουίλλυ Φάουλερ (από τον οποίο ο εκδότης του περιοδικού είχε ζητήσει να αξιολογήσει το άρθρο), που τη συνόδευε μια πρόταση να δουλέψει στο Καλτέκ. Ο Φάουλερ είχε εντυπωσιαστεί σε τέτοιο βαθμό από την εργασία του Μπακώλ, ώστε έγραψε στον Ρέυ Ντέιβις (που προσπαθούσε να ανιχνεύσει τα νετρίνα που εκπέμπονται από τον ήλιο) για τον νεαρό επιστήμονα, προτρέποντάς τον να επικοινωνήσει μαζί του. Έτσι λοιπόν, ο Ντέιβις έγραψε στον Μπακώλ και του ζήτησε να τον βοηθήσει να βελτιώσει τις προβλέψεις του για την ηλιακή παραγωγή νετρίνων, υπολογίζοντας τους ρυθμούς των σχετικών πυρηνικών διεργασιών. Ο Μπακώλ προθυμοποιήθηκε να το κάνει με μεγάλη ευχαρίστηση κι έτσι άρχισε μια στενή επιστημονική συνεργασία και μια προσωπική φιλία που κράτησε πάνω από πέντε δεκαετίες. Στις αρχές του 1964, ο Μπακώλ και ο Νέιβις δημοσίευσαν διαδοχικές περιγραφές της θεωρίας και του πειράματός τους, υποστηρίζοντας την ανάγκη για την κατασκευή μιας δεξαμενής με 380.000 λίτρα υγρό καθαρισμού για να συλλάβουν ηλιακά νετρίνα. Κι αυτό έγινε στο χρυσορυχείο Χόμστεικ στη Νότια Ντακότα. To θεωρητικό μοντέλο του Μπακώλ χρησιμοποιούσε τις βασικές αστροφυσικές αρχές όσον αφορά την δομή και την δυναμική συμπεριφορά του ήλιου, σε συνδυασμό με τα δεδομένα από την πυρηνική φυσική σχετικά με τις πυρηνικές αντιδράσεις που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό του ήλιου, και υπολόγιζε την παραγωγή των νετρίνων υψηλής ενέργειας που παράγονταν στο ήλιο και στη συνέχεια τον ρυθμό με τον οποίο θα μπορούσαν να ανιχνευτούν στον ανιχνευτή του Χόμστεικ. Το φθινόπωρο του 1966 όλα ήταν έτοιμα για να αρχίζει το πείραμα. Εν τω μεταξύ, ο Μπακώλ είχε συνεχίσει να βελτιώνει τους υπολογισμούς του για τον ρυθμό αντιδράσεων των ηλιακών νετρίνων που θα έπρεπε να ανιχνεύσει ο Ντέιβις με τον ανιχνευτή του. Η ανίχνευση των ηλιακών νετρίνων βασίζονταν στην αντίδραση: ν + 37Cl → 37Ar + e– Tα σπάνια άτομα του αερίου 37Ar είναι ασταθή και έχουν χρόνο ημιζωής περίπου 35 ημέρες. Με μια κοπιώδη διαδικασία ο Ντέιβις αφού περίμενε αρκετές εβδομάδες ώστε να δημιουργηθούν άτομα αργού, άδειαζε την δεξαμενή χρησιμοποιώντας αέριο ήλιο το οποίο θα παρέσερνε το αργό και μετά από πολλά σύνθετα στάδια έπαιρνε το τελικό δείγμα ατόμων αργού. Ο όγκος τους ήταν ίσος με έναν μικρό κύβο ζάχαρης, και μετρώντας την αποδιέγερσή τους με έναν απαριθμητή Γκάιγκερ, υπολόγιζε τον αριθμό των νετρίνων υψηλής ενέργειας που προέρχονταν από τον ήλιο. Σύμφωνα με τις βέλτιστες εκτιμήσεις του Μπακώλ, τα νετρίνα που αλληλεπιδρούσαν με το χλώριο θα έπρεπε να παραγάγουν λίγες δεκάδες άτομα αργού κάθε λίγες εβδομάδες. Ο Ντέιβις ήταν βέβαιος ότι θα μπορούσε να τα ανιχνεύσει σχεδόν όλα. Ο ίδιος ο Μπακώλ έγραψε: «Εγώ, που δεν είμαι χημικός, νιώθω δέος μπροστά στο μέγεθος του εγχειρήματος [του Ντέιβις] και στην ακρίβεια με την οποία μπορεί να το φέρει σε πέρας. Μπορεί να εντοπίσει και να αφαιρέσει από τη δεξαμενή τις λίγες δεκάδες άτομα ραδιενεργού αργού που ενδέχεται να δημιουργηθούν στο εσωτερικό της από τη σύλληψη ηλιακών νετρίνων. Η αναζήτηση βελόνας στ’ άχυρα μοιάζει πανεύκολη μπροστά σ’ αυτό». Μετά από δυο χρόνια συλλογής δεδομένων στο ορυχείο Χόμστεϊκ, ο Ντέιβις ανακοίνωσε τα πρώτα αποτελέσματα του πειράματός του σε ένα συνέδριο στο Καλτέκ, το 1968. Υποστήριξε ότι είχε ανιχνεύσει ηλιακά νετρίνα, αλλά ο αριθμός τους ήταν μόνο το ένα τρίτο σε σχέση με την πρόβλεψη των μοντέλων του Μπακώλ. Η ανίχνευση των ηλιακών νετρίνων από μόνη της, η ματιά στην καρδιά ενός άστρου για πρώτη φορά, ήταν ένα εντυπωσιακό κατόρθωμα – παρόλα αυτά, εκείνο που έγινε πρωτοσέλιδο ήταν η μεγάλη διαφορά μεταξύ θεωρίας και παρατήρησης. Ο Μπακώλ φοβόταν ότι τα αποτελέσματα του Ντέιβις σήμαιναν ότι το ηλιακό του μοντέλο ήταν εσφαλμένο. Ο νεαρός θεωρητικός ήταν τόσο σκυθρωπός στο συνέδριο το Καλτέκ ώστε ο θρύλος της φυσικής Ρίτσαρντ Φάυνμαν, ο οποίος τρία χρόνια νωρίτερα είχε μοιραστεί μαζί με δυο συναδέλφους του το βραβείο Νόμπελ για την εργασία του στην κβαντική ηλεκτροδυναμική, τον ρώτησε αν ήθελε να πάνε μια βόλτα. Οι δυο τους περπατούσαν στην πανεπιστημιούπολη κουβεντιάζοντας περί ανέμων και υδάτων, όταν κάποια στιγμή, όπως θυμάται ο Μπακώλ, ο Φάυνμαν προσπάθησε να τον παρηγορήσει: «Κοίτα, είδα ότι μετά την ομιλία ήσουν πολύ στεναχωρημένος και θέλω μόνο να σου πω ότι κατά τη γνώμη μου δεν υπάρχει κανένας λόγος να είσαι. Ακούσαμε όλοι όσα έκανες και δεν διαπίστωσε κανένας κάποιο λάθος στους υπολογισμούς σου. Δεν γνωρίζω γιατί το αποτέλεσμα του Ντέιβις δεν συμφωνεί με αυτούς, αλλά δεν πρέπει να αποθαρρύνεσαι επειδή – ποιος ξέρει; – ίσως να έχετε καταφέρει μαζί κάτι πολύ σημαντικό». Κατά την διάρκεια των ετών από το 1968 μέχρι το 1983 το πείραμα του Ντέιβις μέτρησε 2,1±0,3 SNU (Solar Neutrino Unit) , κάτι που είναι ισοδύναμο με την παραγωγή ενός ατόμου 37Ar στην δεξαμενή χλωρίου κάθε τρεις ημέρες. Όμως, ο ρυθμός διέφερε κατά έναν παράγοντα 3 σε σχέση με τον ρυθμό που υπολόγιζε ο Μπακώλ θεωρητικά, 5,8±2,2 SNU. Αυτή η διαφορά έμεινε στην ιστορία ως το πρόβλημα των ηλιακών νετρίνων. Αρχικά οι επιστήμονες κατηγόρησαν τους πειραματικούς φυσικούς (πάντοτε αποτελούν τον πιο εύκολο αποδιοπομπαίο τράγο σε τέτοιες περιπτώσεις). Όμως ο Ρέι Ντέιβις ήταν βέβαιος για το πείραμά του. Γνώριζε πως αν είχε κάνει κάποιο λάθος και δεν είχε θωρακίσει κατάλληλα τη διάταξή του από την περιβάλλουσα ακτινοβολία, θα παρατηρούσε περισσότερα γεγονότα και όχι λιγότερα. Στη συνέχεια έριξαν το φταίξιμο στον θεωρητικό φυσικό. Οι φυσικοί βάλθηκαν να γελοιοποιήσουν τον Τζον Μπακώλ. Σε ένα συνέδριο, ο ομιλητής που συνόψισε τα αποτελέσματα έκανε πλάκα με το μοντέλο του Μπακώλ χρησιμοποιώντας ως γραφήματα χιουμοριστικές καρικατούρες. Όπως θυμάται ο Μπακώλ, «κατάφερε να κάνει όλο το ακροατήριο, μαζί κι εμένα, να γελάμε με το θράσος αυτού του τύπου που ισχυριζόταν ότι μπορούσε να βγάλει συμπεράσματα για τη σωματιδιακή φυσική με βάση αυτόν το περίπλοκο ήλιο». Αργότερα, το 1989, το αναβαθμισμένο πείραμα ανίχνευσης ηλιακών νετρίνων Kamiokande στην Ιαπωνία, όταν ανακοίνωσε τα αποτελέσματά του, αυτά συμφωνούσαν με τα ευρήματα του Ντέιβις: τα νετρίνα που ανίχνευε ήταν το 1/3 από αυτά που προέβλεπε το θεωρητικό μοντέλο του Μπακώλ. Αυτή η εξοργιστική ασυμφωνία πειραμάτων – θεωρίας συνεχιζόταν μέχρι που τελικά επιβεβαιώθηκε η πρόταση που πρώτος διατύπωσε ο Μπρούνο Ποντεκόρβο (ένα από τα παιδιά της οδού Πανισπέρνα), ότι τα νετρίνα πάσχουν από διαταραχή πολλαπλής προσωπικότητας. Αποδείχθηκε ότι, εκτός του ότι τα νετρίνα διαθέτουν μάζα – αυτό δεν προβλέπεται από το Καθιερωμένο Πρότυπο – τα νετρίνα του ηλεκτρονίου στα 8 λεπτά της διαδρομής τους από τον ήλιο στη γη αλλάζουν ταυτότητα, με αποτέλεσμα να φτάνει στους γήινους ανιχνευτές μόνο το 1/3 των νετρίνων του ηλεκτρονίου που παράγονται στον ήλιο, όπως ακριβώς προέβλεπε πολλά χρόνια πριν ο θεωρητικός φυσικός Τζον Μπακώλ [διαβάστε σχετικά: Η αποκάλυψη των ταλαντώσεων των νετρίνων – Νόμπελ Φυσικής 2015]. https://physicsgg.me/2015/10/09/%CE%B7-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%88%CE%B7-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CF%84%CF%8E%CF%83%CE%B5%CF%89%CE%BD-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%BD%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%AF/ And now with proper spelling, with apologies to the Bahcall family. — The Center for Neutrino Physics (@Center4NuPhys) December 30, 2017 http://physicsgg.me/2017/12/30/%cf%84%ce%bf-%cf%80%cf%81%cf%8c%ce%b2%ce%bb%ce%b7%ce%bc%ce%b1-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%cf%8e%ce%bd-%ce%bd%ce%b5%cf%84%cf%81%ce%af%ce%bd%cf%89%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7/

Πόσο γρήγορα διαστέλλεται το σύμπαν; Από τότε που ο Hubble ανακάλυψε για πρώτη φορά την σχέση ανάμεσα στην απόσταση ενός γαλαξία και της ταχύτητας με την οποία απομακρύνεται από εμάς, οι φυσικοί προσπαθούν να μετρήσουν ακριβώς το πόσο γρήγορα διαστέλλεται το σύμπαν. Μέτρο του ρυθμού διαστολής του σύμπαντος είναι η σταθερά του Hubble. Μελετώντας τις διακυμάνσεις στην κοσμική μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου ή τις συσχετίσεις των δομών μεγάλης κλίμακας που οφείλονται στις βαρυονικές ακουστικές ταλαντώσεις προκύπτει η «χαμηλή» τιμή της σταθεράς Hubble: 66 – 68 km/s/Mpc. Μελετώντας τα δεδομένα μετατόπισης προς το ερυθρό σε συνδυασμό με τους δείκτες των αποστάσεων στο σύμπαν (Kηφείδες, Σουπερνόβα τύπου Ια) προκύπτει μια σχετικά «υψηλή» τιμή της σταθεράς του Hubble: 72 – 75 km/s/Mpc. Στο άρθρο του Ethan Siegel με τίτλο «Scientists Still Don’t Know How Fast The Universe Is Expanding» https://www.forbes.com/sites/startswithabang/2018/01/03/scientists-still-dont-know-how-fast-the-universe-is-expanding/#7a31be4f36cf περιγράφονται με απλό τρόπο πως διαφορετικές επιστημονικές μέθοδοι προσδιορίζουν μια από τις πιο σημαντικές σταθερές του σύμπαντος, την σταθερά του Hubble. Το γεγονός ότι οι τιμές που προκύπτουν διαφέρουν μεταξύ τους δείχνει ότι κάπου πρέπει να υπάρχει κάποιο λάθος ή σφάλμα ή προκατάληψη που προς το παρόν μας διαφεύγει. http://physicsgg.me/2018/01/06/%cf%80%cf%8c%cf%83%ce%bf-%ce%b3%cf%81%ce%ae%ce%b3%ce%bf%cf%81%ce%b1-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%ad%ce%bb%ce%bb%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd/

Νάνος Γαλαξίας Kiso 5639 Σε αυτή την εικόνα του Διαστημικού Τηλεσκοπίου Hubble της NASA/ESA, μια πυροθύελλα, ως αποτέλεσμα της γέννησης ενός αστέρα, φωτίζει το ένα άκρο του νάνου γαλαξία Kiso 5639. Ο Kiso 5639 έχει σχήμα τηγανίτας, αλλά επειδή είναι κεκλιμένος στη μία άκρη, μοιάζει με φωτοβολίδα, έχοντας ένα λαμπερό φλεγόμενο κεφάλι και μια μακριά αστεροειδής ουρά. Η εμφάνισή του κερδίζει μια θέση στην κατηγορία των γαλαξιών. Το λαμπερό ροζ κεφάλι προέρχεται από τη λάμψη του υδρογόνου, φωτισμένο από την έκρηξη νέων αστεριών. Η μάζα αυτών των νεαρών αστεριών ισοδυναμεί με περίπου ένα εκατομμύριο Ήλιους. Τα αστέρια ομαδοποιούνται σε μεγάλες ομάδες που σχηματίστηκαν λιγότερο από ένα εκατομμύριο χρόνια πριν. Τα αστέρια αποτελούνται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο, αλλά περιέχουν επίσης βαρύτερα στοιχεία όπως οξυγόνο και άνθρακα. Όταν τα αστέρια πεθαίνουν, απελευθερώνουν τα βαριά τους στοιχεία και εμπλουτίζουν το περιβάλλον αέριο. Στον Kiso 5639, το φωτεινό αέριο στο κεφάλι του γαλαξία είναι πιο ανεπαρκές σε βαριά στοιχεία από ότι ο υπόλοιπος γαλαξίας. Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι το πρόσφατο συμβάν σχηματισμού αστεριών προκλήθηκε όταν ο γαλαξίας συσσώρευσε πρωτογενές αέριο από το περιβάλλον του, καθώς ο διαγαλαξιακός χώρος περιέχει περισσότερο παρθένο αέριο που είναι πλούσιο σε υδρογόνο. Οι κοιλότητες στο αέριο οφείλονται σε πολυάριθμες εκρήξεις υπερκαινοφανών – όπως εκρήξεις πυροτεχνημάτων στον ουρανό – διαμορφώνοντας τρύπες υπερθέρμανσης αερίου. Η επιμήκης ουρά, που φαίνεται να εκτείνεται μακριά από το κεφάλι του γαλαξία και να είναι διασκορπισμένη με φωτεινά μπλε αστέρια, περιέχει τουλάχιστον τέσσερις ξεχωριστές περιοχές σχηματισμού αστεριών. Αυτά τα αστέρια φαίνεται να είναι παλαιότερα από αυτά που βρίσκονται στο κεφάλι (που σχηματίζει άστρα). Τα λεπτά νήματα, που αποτελούνται από αέριο και μερικά αστέρια, εκτείνονται από το κύριο σώμα του κοσμικού γαλαξία. Οι παρατηρήσεις ελήφθησαν τον Φεβρουάριο και τον Ιούλιο του 2015 με τη φωτογραφική μηχανή μεγάλου πεδίου Hubble 3. Το Kiso 5639 είναι 82 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από εμάς και το κεφάλι του περίπου 2700 έτη φωτός. Αυτή η εικόνα κυκλοφόρησε για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2016. http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2018/01/Nhanos_Galaxhias_Kiso_5639

Πώς ζυγίζουμε ένα άστρο; Η ζωή ενός άστρου καθορίζεται από τη μάζα του. Τα μεγάλα άστρα έχουν «σύντομη» ζωή και καταλήγουν σε εκρήξεις σουπερνόβα, ενώ τα μικρότερα άστρα ζουν περισσότερο τελειώνοντας την ζωή τους ως λευκοί νάνοι. Η γνώση της μάζας ενός άστρου μας βοηθάει να κατανοήσουμε όχι μόνο τη ζωή ενός άστρου, αλλά και την εξέλιξη των γαλαξιών. Όμως ο προσδιορισμός της μάζας ενός άστρου δεν είναι πάντα εύκολος. Ο καλύτερος τρόπος για να ζυγίσουμε ένα άστρο είναι να μετρήσουμε πόσο δυνατά έλκει ένα άλλο άστρο. Αν τα δυο άστρα σχηματίζουν ένα δυαδικό σύστημα, η ταχύτητα με την οποία περιφέρεται το ένα γύρω από το άλλο καθορίζεται από την μεταξύ τους βαρυτική έλξη. Καταγράφοντας τις τροχιές τους συναρτήσει του χρόνου μπορούμε να προσδιορίσουμε την μάζα του κάθε άστρου. Αλλά πολλά άστρα είναι μοναχικά, το πλησιέστερο άστρο σ’ αυτά μπορεί να βρίσκεται έτη φωτός μακριά και η βαρυτική τους αλληλεπίδραση να είναι ελάχιστη ώστε να μετρηθεί. Έτσι χρειαζόμαστε έναν άλλο τρόπο για να υπολογίσουμε την μάζα τους. Εναλλακτική λύση είναι να εξετάσουμε την θερμοκρασία του άστρου. Όσο μεγαλύτερη είναι η θερμοκρασία ενός άστρου τόσο μεγαλύτερη είναι μάζα του. Όμως υπάρχουν μερικά προβλήματα. Από την μια, αυτή η σχέση μεταξύ αστρικής θερμοκρασίας και μάζας ισχύει μόνο για τα άστρα της κύριας ακολουθίας. Από την άλλη, η θερμοκρασία των άστρων αυξάνεται καθώς αυξάνεται η ηλικία τους. Ένα γηραιότερο άστρο με την μάζα του Ήλιου μας, έχει μεγαλύτερη θερμοκρασία σε σχέση με ένα νεώτερο άστρο μιας ηλιακής μάζας. Ένας νέος τρόπος μέτρησης της μάζας ενός άστρου σχετίζεται με την βαρύτητα στην επιφάνειά του. Μια μπάλα που πέφτει κοντά στην επιφάνεια της Γης επιταχύνεται με 9,8 m/s2. Aυτή είναι η επιφανειακή βαρύτητα της Γης. Καθώς απομακρυνόμαστε από τη Γη η ένταση της βαρύτητάς της μειώνεται αντιστρόφως ανάλογα με το τετράγωνο της απόστασης. Η Σελήνη για παράδειγμα «πέφτει» γύρω από τη Γη με επιτάχυνση μόνο 2,7 mm/s2. Η βαρύτητα στην επιφάνεια ενός πλανήτη ή ενός άστρου εξαρτάται από την μάζα και την διάμετρό του. Αν βρούμε την απόσταση ενός άστρου, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το φαινόμενο μέγεθός του για τον προσδιορισμό της διαμέτρου του. Ο υπολογισμός της βαρύτητας στην επιφάνειά του είναι λίγο πιο περίπλοκος. Αν μια μπάλα αναπηδήσει στο γήινο έδαφος, χρειάζεται ένα ορισμένο χρονικό διάστημα για να φτάσει σε ένα μέγιστο ύψος και να επιστρέψει πάλι στο έδαφος. Αυτός ο χρόνος εξαρτάται εν μέρει από την επιφανειακή βαρύτητα. Αν μια μπάλα αναπηδούσε με τον ίδιο τρόπο στην επιφάνεια του Άρη, ο χρόνος μεταξύ δυο διαδοχικών αναπηδήσεων θα ήταν μεγαλύτερος, σε σχέση με τη Γη, διότι ο Άρης έχει μικρότερη επιφανειακή βαρύτητα. Βέβαια δεν μπορούμε να βάλουμε μπάλες να αναπηδούν στην επιφάνεια ενός άστρου, όμως εκεί υπάρχουν επιφανειακές αποκλίσεις που ανεβαίνουν και πέφτουν. Η επιφάνεια ενός άστρου συχνά αναδεύεται όπως το νερό που βράζει, δημιουργώντας θύλακες, γνωστοί και ως κόκκοι. Ο ρυθμός με τον οποίο αυτοί οι κόκκοι ανέρχονται και ξαναπέφτουν προσδιορίζεται από την βαρύτητα στην επιφάνεια του άστρου. Έτσι, μετρώντας τον ρυθμό με τον οποίο ένα άστρο τρεμοπαίζει με μικροσκοπικούς τρόπους, μπορούμε να προσδιορίσουμε την μάζα του. Μια πρόσφατη δημοσίευση [Empirical, Accurate Masses and Radii of Single Stars with TESS and Gaia] μελετά τα όρια παρατήρησης των δεδομένων από τα διαστημικά τηλεσκόπια GAIA (συλλέγει ήδη δεδομένα) και TESS (θα ξεκινήσει τον Μάρτιο). Διαπιστώνει ότι GAIA και TESS μπορούν να προσδιορίσουν την μάζα ενός άστρου χρησιμοποιώντας την μέθοδο της επιφανειακής βαρύτητας με ακρίβεια 25% και 10% αντίστοιχα. Επειδή αυτοί οι δορυφόροι θα παρατηρήσουν εκατομμύρια άστρα, αυτό θα μπορούσε να γίνει ένα ισχυρό εργαλείο στην μελέτη των άστρων. http://physicsgg.me/2017/12/31/%cf%80%cf%8e%cf%82-%ce%b6%cf%85%ce%b3%ce%af%ce%b6%ce%bf%cf%85%ce%bc%ce%b5-%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf/

Ένας καινοτόμος καταλύτης μετατρέπει το μεθάνιο σε καύσιμα. Το μεθάνιο του σχιστολιθικού αερίου μετατρέπει αποτελεσματικά σε καύσιμα υδρογονανθράκων ένας καινοτόμος καταλύτης, τον οποίο δημιούργησαν έλληνες χημικοί μηχανικοί σε Βρετανία και ΗΠΑ, σε συνεργασία με ξένους συναδέλφους τους. O καταλύτης αποτελείται από ένα νέου τύπου κράμα πλατίνας και χαλκού. Η πλατίνα ή το νικέλιο διασπά τους χημικούς δεσμούς άνθρακα-υδρογόνου του μεθανίου, το οποίο υπάρχει στο σχιστολιθικό αέριο, όμως η διαδικασία αυτή προκαλεί τη λεγόμενη οπτανθρακοποίηση, δηλαδή το μέταλλο σταδιακά καλύπτεται από ένα στρώμα άνθρακα, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη πλέον η χημική διαδικασία της κατάλυσης πάνω στην επιφάνεια του μετάλλου. Ο νέος καταλύτης, χάρη στο πρωτοποριακό κράμα του, είναι ανθεκτικός στην οπτανθρακοποίηση, συνεπώς διατηρεί την αποτελεσματικότητά του και επιπλέον απαιτεί λιγότερη ενέργεια για να διασπάσει τους χημικούς δεσμούς των άλλων υλικών. Σήμερα οι διαδικασίες μετατροπής του μεθανίου σε καύσιμα είναι άκρως ενεργοβόρες, απαιτώντας θερμοκρασίες περίπου 900 βαθμών Κελσίου. Με το νέο καταλύτη δε χρειάζεται να ξεπερνούν τους 400 βαθμούς, πράγμα που επιτρέπει σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Μιχαήλ Σταματάκη της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου (UCL), που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Χημείας "Nature Chemistry", συνδύασαν πειραματικές και υπολογιστικές μεθόδους, για να δείξουν την αποτελεσματικότητα του νέου καταλύτη. Διαπιστώθηκε ότι η πλατίνα διασπά τους δεσμούς άνθρακα-υδρογόνου του μεθανίου και ο χαλκός βοηθά στο «ζευγάρωμα» μορίων υδρογονανθράκων διαφορετικού μεγέθους, κάτι που ανοίγει το δρόμο για τη μετατροπή του μεθανίου σε χρήσιμα καύσιμα. Ακόμη, οι επιστήμονες έδειξαν ότι το κράμα είναι πολύ σταθερό και απαιτεί μόνο μια πολύ μικρή ποσότητα πλατίνας για να δουλέψει, κάτι σημαντικό για το κόστος του καταλύτη. «Χρησιμοποιήσαμε υπερυπολογιστές για να μοντελοποιήσουμε πώς συμβαίνουν οι χημικές αντιδράσεις, δηλαδή τη διάσπαση και τη δημιουργία των δεσμών σε μικρά μόρια πάνω στην επιφάνεια του κράματος του καταλύτη, καθώς επίσης να προβλέψουμε την απόδοσή του σε μεγάλες κλίμακες» δήλωσε ο Σταματάκης. Σημαντική συμβολή στην ανακάλυψη είχε και η άλλη επικεφαλής της έρευνας, η διακεκριμένη καθηγήτρια Μαρία Φλυτζάνη - Στεφανοπούλου του Τμήματος Χημικών & Βιολόγων Μηχανικών και διευθύντρια του Εργαστηρίου Νανοκατάλυσης και Ενέργειας του Πανεπιστημίου Ταφτς των ΗΠΑ. Όπως είπε, «ο επόμενος στόχος θα είναι η αξιοποίηση του καταλύτη σε βιομηχανικές εφαρμογές». Στη μελέτη συμμετείχε και ο καθηγητής Θεωρητικής Χημείας του UCL Άγγελος Μιχαηλίδης. Η ερευνητική ομάδα, σύμφωνα με πληροφορίες του Αθηναϊκού και Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, σχεδιάζει τώρα να αναπτύξει περαιτέρω καταλύτες που θα είναι εξίσου ανθεκτικοί στην οπτανθρακοποίηση, η οποία παραδοσιακά πλήττει τα μέταλλα που χρησιμοποιούνται για κατάλυση. Ο Μ. Σταματάκης αποφοίτησε από τη Σχολή Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ το 2004, πήρε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο Ράις του Χιούστον (Τέξας) και από το 2012 διδάσκει στο UCL. Η Μ. Φλυτζάνη - Στεφανοπούλου αποφοίτησε επίσης από τους Χημικούς Μηχανικούς του ΕΜΠ και πήρε το διδακτορικό της από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, ενώ από το 1994 διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Ταφτς, έχοντας προηγουμένως εργαστεί στο ΜΙΤ και στη NASA. Θεωρείται μια από τις σημαντικότερες ερευνήτριες στο πεδίο των καταλυτών διεθνώς και έχει κατ' επανάληψη βραβευτεί για το έργο της. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500188629

Τεχνητή Νοημοσύνη: Τι είναι και πώς αλλάζει δραματικά τον κόσμο μας. Η τεχνητή νοημοσύνη παρουσιάζει εντυπωσιακή εξέλιξη τα τελευταία χρόνια και - παρόλο που αποτελεί συχνά θέμα υπερβολών ή ακόμα και σεναρίων καταστροφολογίας - αρκεί να εστιάσουμε στην πραγματική τεχνολογική πρόοδο για να συνειδητοποιήσουμε τις συναρπαστικές δυνατότητές της. Αποφεύγοντας την τεχνική ορολογία, ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να προσδιοριστεί ως ένα υπολογιστικό σύστημα που μπορεί να εκτελέσει γνωστικές λειτουργίες ενώ ταυτόχρονα προσαρμόζεται και ‘μαθαίνει’, ώστε να γίνεται αποτελεσματικότερο. Σύγχρονα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να ‘κατανοούν’ το περιβάλλον τους σε πραγματικό χρόνο και να λαμβάνουν βέλτιστες αποφάσεις. Η ‘κατανόηση του περιβάλλοντος’ συνίσταται στην αποτελεσματική επεξεργασία πολλαπλών σημάτων και ροών δεδομένων. Οι τεχνολογίες Computer Vision και Natural Language Processing επιτρέπουν στα υπολογιστικά συστήματα να ‘κατανοούν’ εικόνες, βίντεο και ομιλία και να αντιδρούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα εφαρμογών που στηρίζονται σε τεχνολογίες A.I. είναι τα ακόλουθα. Computer Vision – οι αλγόριθμοι αποκτούν όραση Η δυνατότητα των υπολογιστών να ‘βλέπουν’ είναι αδιαμφησβήτητα ένα σημαντικό επίτευγμα. Οι αλγόριθμοι ανάλυσης εικόνας μπορούν πλέον να αναγνωρίσουν τις οντότητες που απεικονίζονται σε μία τυχαία εικόνα ή ένα βίντεο, με μεγάλη ακρίβεια και ταχύτητα. Για παράδειγμα μπορούν να εντοπίσουν σε μία εικόνα ανθρώπους, αυτοκίνητα, σπίτια, δρόμους, δέντρα κλπ. Επιπλέον, μπορούν να εκτιμήσουν και άλλες παραμέτρους της εικόνας και των οντοτήτων που περιλαμβάνει – στο παραπάνω παράδειγμα, την μάρκα και τον τύπο των αυτοκινήτων, τον αριθμό των ατόμων, το φύλο, την ηλικία τους ή ακόμα και την συναισθηματική τους κατάσταση. Ο αλγόριθμος μπορεί επίσης να αναγνωρίσει την περίσταση που απεικονίζεται ή υπονοείται - για παράδειγμα ένα παιδικό πάρτι, ένα αθλητικό γεγονός, μία επαγγελματική συνάντηση ή μία συγκέντρωση ανθρώπων σε μία πλατεία. Οι εφαρμογές είναι απεριόριστες και εντυπωσιακές: από τα αυτόνομα αυτοκίνητα που μπορούν να ‘βλέπουν’ και να αντιλαμβάνονται το περιβάλλον τους σε πραγματικό χρόνο, μέχρι ειδικές εφαρμογές όπως το πρωτότυπο Seeing AI της Microsoft που βοηθάει ανθρώπους με σοβαρά προβλήματα όρασης να κατανοήσουν καλύτερα τον περιβάλλοντα χώρο. Σε αυτό το παράδειγμα, ο χρήστης με τα προβλήματα όρασης μπορεί να ζητήσει από το σύστημα μία λεπτομερή περιγραφή του περιβάλλοντος ή συνοπτικές ενημερώσεις των αλλαγών που συμβαίνουν – με την επικοινωνία να γίνεται απλά, σε φυσική γλώσσα. Η τεχνολογία Computer Vision παρέχει νέες δυνατότητες σε μεγάλο εύρος εφαρμογών όπως πλοήγηση, ρομποτική, ιατρικές διαγνώσεις, αποτελεσματικότερη διαχείριση του online περιεχομένου, συστήματα ασφαλείας κλπ. Ο διάλογος με την ‘μηχανή’ Μία σύντομη ‘συζήτηση’ με το Amazon Echo, την Cortana, το Google Home ή την Siri αρκεί για να κατανοήσουμε την πρόοδο της τεχνολογίας NLP – Natural Language Processing - και τις νέες δυνατότητες αλληλεπίδρασης σε φυσική γλώσσα. H Microsoft και η IBM πρόσφατα ανακοίνωσαν ότι η απόδοση των NLP τεχνολογιών τους είναι πλέον αντίστοιχη με την μέση απόδοση επαγγελματιών transcribers στην συγκεκριμένη διαδικασία (μεταγραφή συζητήσεων σε σειρά θεμάτων, από αθλητικά έως πολιτική). Αν και οι αλγόριθμοι δυσκολεύονται ακόμα από τις διαφορετικές προφορές και το θόρυβο στο περιβάλλον, η συνολική απόδοση βελτιώνεται ταχύτατα. Η επικοινωνία με τους ψηφιακούς βοηθούς - digital assistants - εξελίσσεται, από ‘ερωτήματα και απαντήσεις’ σε ‘φυσικούς διαλόγους’. Οι ψηφιακοί βοηθοί γίνονται συνεχώς ‘εξυπνότεροι’ έχοντας στην διάθεσή τους πλούσια δεδομένα για τον χρήστη και το ευρύτερο περιβάλλον του. Σύντομα θα ενεργούν και αυτόνομα, θα μπορούν να πάρουν ‘πρωτοβουλία’ - εκμεταλλευόμενοι τα σήματα του περιβάλλοντος, και την βαθιά γνώση του χρήστη και των προτιμήσεών του – ώστε να προτείνουν αυτόνομα συγκεκριμένες ενέργειες και περιεχόμενο. Η σπουδαιότητα της Τεχνητής Νοημοσύνης Η πρόοδος της τεχνητής νοημοσύνης σε συνδυασμό με την ταχύτατα αυξανόμενη δυνατότητα αποθήκευσης και επεξεργασίας δεδομένων, οδηγεί μία σπουδαία τεχνολογική επανάσταση. Σε ένα κοντινό σενάριο και στα πλαίσια του Internet of Things, δισεκατομμύρια διασυνδεδεμένες συσκευές θα αποστέλλουν, συστηματικά, δεδομένα και events που θα αποθηκεύονται και επεξεργάζονται αυτόματα από προηγμένες τεχνολογίες Big Data, Machine Learning και Artificial Intelligence. Ο πλούτος των δεδομένων σε συνδυασμό με τις δυνατότητες αξιοποίησής τους, θα δημιουργήσει πρωτοφανείς ευκαιρίες για την βελτίωση της υγείας, της καθημερινότητας και του τρόπου ζωής μας, των μεταφορών και του περιβάλλοντος. Οι εφαρμογές είναι πραγματικά απεριόριστες. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν σοβαρά ερωτήματα με πολιτικές, κοινωνικές και ηθικές προεκτάσεις. Για παράδειγμα, η Τεχνητή Νοημοσύνη επιτρέπει μεγάλης κλίμακας, έξυπνες αυτοματοποιήσεις που θα επιφέρουν δραματικές αλλαγές στην απασχόληση και την αγορά εργασίας. Από μία άλλη οπτική, υπάρχουν εξίσου μεγάλα ερωτήματα σχετικά με την πρόσβαση στα δεδομένα και τη γνώση που παράγεται από την ανάλυση και μοντελοποίησή τους. Όπως επίσης και σχετικά με την διαχείριση και ‘εκπαίδευση’ κεντρικών συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης. Η τεχνολογία ήδη μετασχηματίζει τον κόσμο μας και η τεχνητή νοημοσύνη επιταχύνει τις σχετικές διεργασίες. Αυτό που πρέπει να εξασφαλιστεί, είναι η καλή χρήση της τεχνολογίας. http://www.naftemporiki.gr/story/1309187/texniti-noimosuni-ti-einai-kai-pos-allazei-dramatika-ton-kosmo-mas

Διαστημικό ξενοδοχείο θέλει να φτιάξει η Ρωσία. Όπως έγινε γνωστό, η ρωσική διαστημική υπηρεσία, Roscosmos, μελετά με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την προοπτική να δημιουργήσει ένα διαστημικό ξενοδοχείο. Το σχέδιο που μελετά η Roscosmos αφορά την κατασκευή πέντε ειδικά διαμορφωμένων καμπίνων που θα θυμίζουν με πολυτελή δωμάτια ξενοδοχείου. Οι καμπίνες αυτές, αν το σχέδιο προχωρήσει, θα προσαρτηθούν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Οι καμπίνες θα διαθέτουν φυσικά μεγάλα παράθυρα για να βλέπουν οι ένοικοι τους την εντυπωσιακή θέα της Γης από το Διάστημα. Επιπλέον, εκείνοι που θα αποφασίσουν να μείνουν σε αυτό το διαστημικό ξενοδοχείο θα έχουν την δυνατότητα, αν το επιθυμούν, να φορέσουν στολή αστροναύτη και να βγουν παρέα με τους αληθινούς αστροναύτες έξω από τον σταθμό για ένα διαστημικό περίπατο. Εκτός από τα υπνοδωμάτια, το ξενοδοχείο θα διαθέτει ένα κοινό χώρο εστίασης με ένα μεγάλο παράθυρο, χώρους προσωπικής υγιεινής και ιατρείο. Το κόστος για την κατασκευή του διαστημικού ξενοδοχείου υπολογίζεται κάπου ανάμεσα στα 250-400 εκατ.ευρώ. Το κόστος τώρα για να εξασφαλίσει κάποιος θέση σε μια από αυτές τις καμπίνες είναι μεν απαγορευτικό για τους περισσότερους αλλά όχι για τους πλούσιους αυτού του πλανήτη. Η τιμή για παραμονή στο διαστημικό ξενοδοχείο για διάστημα 7-15 ημερών θα είναι περίπου 40 εκατ.ευρώ και, αν κάποιος περνάει καλά εκεί και θέλει να μείνει άλλες δύο εβδομάδες, θα μπορεί να το κάνει καταβάλλοντας άλλα 20 εκατ.ευρώ. Όπως έχει ήδη αποδειχτεί τα προηγούμενα χρόνια, υπάρχουν πολλοί πετυχημένοι επιχειρηματίες που τους αρέσουν οι extreme δραστηριότητες και δεν λογαριάζουν τα χρήματα για να τις κάνουν. Αλλωστε ο Διεθνής Διαστημικός Στάθμος τα προηγούμενα χρόνια άνοιξε τις πύλες του σε διαστημικούς… τουρίστες. Το 2001 έγινε η πρώτη ιστορική επίσκεψη ενός απλού ιδιώτη στον ISS και μέχρι σήμερα τον σταθμό έχουν επισκεφτεί συνολικά επτά άτομα. Ο πρώτος διαστημικός τουρίστας, ο αμερικανός επιχειρηματίας Ντένις Τίτο έδωσε 20 εκατ. δολάρια για να έχει αυτή την μοναδική εμπειρία, ενώ η τιμή στην συνέχεια ανέβηκε και έφτασε μέχρι και τα 40 εκατ. δολάρια. Σύμφωνα με το σχέδιο που μελετά η Roscosmos, αν η κατασκευή του ξενοδοχείου ξεκινήσει άμεσα το 2022 θα μπορεί να υποδεχτεί τους πρώτους του επισκέπτες. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500186034

"Zenith-3SLBF"με( SC) "Angosat" Στις 26 Δεκεμβρίου του 2017 στις 22:00 MSK από το Launch Complex 45 περιοχή Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ εκτοξεύτηκε το όχημα εκτόξευσης (LV) "Zenit-2SB" με το ανώτερο στάδιο (RB) «Φρεγάτα-SB» και το διαστημόπλοιο (SC) «Angosat». Κατά τον εκτιμώμενο χρόνο, χωρίστηκε η ανώτερη βαθμίδα με το δορυφόρο από το δεύτερο στάδιο του οχήματος εκτόξευσης. Η τελική ανάβαση του διαστημικού οχήματος "Angosat" έχει προγραμματιστεί στις 06:54 ώρα Μόσχας στις 27 Δεκεμβρίου. https://www.roscosmos.ru/print/24512/ https://www.roscosmos.ru/24513/ Ο επόμενος «μίνι» δορυφόρος του ΕΟΔ θα μπορεί να αλλάζει τροχιά χάρη σε κινητήρα βουτανίου. Ο επόμενος «μίνι» δορυφόρος του ΕΟΔ (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος- ESA) θα είναι ο πρώτος του ο οποίος θα είναι σε θέση να αλλάζει τροχιές- και θα μπορεί να το κάνει αυτό χάρη σε ένα σύστημα προώθησης που παραπέμπει σε...αναπτήρα βουτανίου. Ο δορυφόρος αυτός, μεγέθους κουτιού δημητριακών, θα πετά γύρω από «αδελφό» δορυφόρο για σκοπούς δοκιμών των τηλεπικοινωνιών τους: Ο GomX-4B, ο οποίος είναι έτοιμος να εκτοξευτεί μαζί με τον «ομόλογό» του από την Κίνα στις 2 Φεβρουαρίου, αποτελείται από έξι «κανονικούς» CubeSats των 10 εκατοστών. Σημειώνεται πως οι μικροί δορυφόροι κλάσης CubeSat, χαμηλού κόστους κατασκευής και εκτόξευσης σε σχέση με τους συμβατικούς δορυφόρους, χρησιμοποιούνται ευρέως για δοκιμές νέων τεχνολογιών στο διάστημα από τον ΕΟΔ. Επί της προκειμένης, βασικός στόχος είναι η δοκιμή του ασύρματου link σε διάφορες αποστάσεις, με δρομολόγηση δεδομένων από τον έναν δορυφόρο στον άλλον και στη συνέχεια στο έδαφος. Ο GomX-4A του υπουργείου Άμυνας της Δανίας θα παραμένει σε σταθερή θέση, ενώ ο GomX-4B του ΕΟΔ θα κινείται μέχρι και 4.500 χλμ μακριά. Οι κινητήρες, που προέρχονται από τη σουηδική NanoSpace, είναι τοποθετημένοι στη μία πλευρά και θα του επιτρέπουν να αλλάζει την κίνησή του κατά 15 μέτρα ανά δευτερόλεπτο- ταχύτητα που αντιστοιχεί στο κλώτσημα μιας μπάλας ποδοσφαίρου. «Έχουμε δύο δεξαμενές καυσίμου υπό πίεση, συνδεδεμένες με δύο ζεύγη κινητήρων» εξηγεί ο Τορ Άρνε Γκρένλαντ, επικεφαλής της NanoSpace. «Αντί να καίνε προωθητικό, πρόκειται για απλούστερους “cold gas” προωθητήρες, ειδικά σχεδιασμένους για μια τόσο μικρή αποστολή. Και απλούστερο σημαίνει φθηνότερο και μικρότερο. Το καύσιμο αποθηκεύεται υπό πίεση, και μετά απελευθερώνεται μέσω ενός μικροσκοπικού ακροφυσίου. Αν και είναι ψυχρό αέριο, επιτυγχάνουμε μια σημαντική αλλαγή ταχύτητας χρησιμοποιώντας υγρό βουτάνιο που μετατρέπεται σε αέριο ενώ εξέρχεται». «Η αποθήκευσή του ως αερίου, όπως σε έναν αναπτήρα, μας επιτρέπει να έχουμε όσα περισσότερα μόρια βουτανίου είναι δυνατόν μέσα στον μικρό διαθέσιμο χώρα- στην υγρή μορφή του είναι περίπου 1.000 φορές πιο πυκνό από ό,τι στην αέριά του». Ο κάθε προωθητήρας θα παρέχει μόλις ένα millinewton- το βάρος που θα ένιωθε κάποιος κρατώντας ένα φτερό στο χέρι- αλλά είναι αρκετό για να μπορεί ο οκτώ κιλών δορυφόρος να κινείται με το πέρασμα του χρόνου. Οι προωθητήρες θα ενεργοποιούνται σε ζεύγη, αν και θα μπορούν να λειτουργούν και μεμονωμένα, για διάστημα από μερικών λεπτών μέχρι και μίας ώρας. http://www.naftemporiki.gr/story/1307341/o-epomenos-mini-doruforos-tou-eod-tha-mporei-na-allazei-troxia-xari-se-kinitira-boutaniou Χριστούγεννα στον Διαστημικό Σταθμό Οι αστροναύτες (Alexander Misurkin, Mark T. Vande Hei, Joseph M. Acaba, Anton Shkaplerov, Scott D. Tingle, Norishige Kanai) στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό δημιουργούν γιορτινή ατμόσφαιρα με χριστουγεννιάτικο δένδρο και δώρα από την Γη. Ορισμένα από αυτά ταξίδεψαν μαζί με τους αστροναύτες Anton Shkaplerov, Scott Tingle και Norishige Kanai, που έφτασαν στον Διαστημικό Σταθμό στις 19 Δεκεμβρίου. Αφού ανοίξουν τα δώρα τους οι αστροναύτες θα απολαύσουν ένα ειδικό χριστουγεννιάτικο γεύμα – το μενού της περασμένη χρονιάς περιείχε γεμιστή γαλοπούλα (www.space.com). Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε μερικά χριστουγεννιάτικα στιγμιότυπα από το παρελθόν στον ΔΔΣ, που κινείται με ταχύτητα 28000 km/h, 400 χιλιόμετρα πάνω από τον πλανήτη μας: https://physicsgg.me/2017/12/25/%cf%87%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%8d%ce%b3%ce%b5%ce%bd%ce%bd%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%83%cf%84%ce%b1%ce%b8%ce%bc%cf%8c/

Οι σημαντικότερες επιστημονικές ανακαλύψεις του 2017 Κάθε χρόνο οι συντάκτες του Science καταρτίζουν τη λίστα με τα σημαντικότερα επιστημονικά επιτεύγματα της χρονιάς που κλείνει. Για το 2017, την πρώτη θέση καταλαμβάνει η πρώτη πλήρης παρατήρηση της συγχώνευσης νετρονίου με αστέρα χάρη στην ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων. Ωστόσο, η λίστα περιλαμβάνει και πολλά άλλα επιτεύγματα, από την ανακάλυψη του αρχαιότερου πάγου έως την πρώτη θεραπεία για τη νωτιαία μυική ατροφία. Δείτε στο βίντεο που ακολουθεί τα σημαντικότερα επιστημονικά επιτεύγματα του 2017. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500185796

Φορέας αρχαιοαστρονομικής πληροφορίας ο δίσκος του Μούρντορφ. Ο χρυσός δίσκος του Μούρντορφ (Moordorf), που θεωρούνταν μέχρι τώρα ως ηλιακός, πιθανότατα χρονολογείται από την περίοδο ΙΙ της σκανδιναβικής εποχής του Χαλκού (1500-1300 π.Χ.). Ανακαλύφθηκε το 1910, και από το 1926 ο δίσκος ανήκει στον κατάλογο του κρατικού μουσείου της Κάτω Σαξονίας στο Ανόβερο. Στις αρχές του 2016 οι αμφιβολίες για την αυθεντικότητα του χρυσού δίσκου εμφανίστηκαν λόγω της μεγάλης καθαρότητάς του σε χρυσό. Σε πρόσφατη μελέτη ο ερευνητής αιγαιακών γραφών δρ. Μηνάς Τσικριτσής απέδειξε την αυθεντικότητα του δίσκου λόγω της αρχαιοαστρονομικής πληροφορίας που φέρει, η οποία προϋπάρχει στα αιγαιακά τηγανόσχημα και τα άλλα ευρήματα του Κρητομυκηναϊκού πολιτισμού που έχουν παρόμοια αστρονομική πληροφορία. Μάλιστα, ο ερευνητής παρουσίασε το εύρημα με τις αστρονομικές παρατηρήσεις στα Κυκλαδικά Τηγανόσχημα (Ημερολόγια της 3ης χιλιετίας), στο διεθνές συνέδριο που διοργάνωσε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων με το γενικό τίτλο «Περι των Κυκλάδων νήσων: Το Αρχαιολογικό Έργο στις Κυκλάδες». Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για την έρευνά του, ο κ. Τσικριτσής είπε ότι πριν από λίγες ημέρες έμαθε ότι το άρθρο του για το χρυσό δίσκο του Μούρντορφ έγινε δεκτό μετά από αξιολόγηση και πρόκειται να δημοσιευτεί στο επόμενο τεύχος του αρχαιολογικού περιοδικού της Κάτω Σαξονίας "Zeitschrift fur niedersachsische Archaologie – Die Kunde" τομ. 67/2016. «Λόγω των δημοσιεύσεών μας με τον αστροφυσικό Ξενοφώντα Μουσά για την Αρχαιοαστρονομική πληροφορία που έχουμε αναδείξει στον Αιγαιακό πολιτισμό από την 4η χιλ., στις αρχές του 2017 ήλθαν σε επαφή μαζί μου αρκετοί αρχαιολόγοι από την Κεντρική Ευρώπη που ασχολούνται με χρυσούς δίσκους που φέρουν παράξενα χαράγματα και εμπίεστα σημεία στην επιφάνεια τους. Το Μάιο που πέρασε ήλθαν περίπου 35 αρχαιολόγοι που ασχολούνται με ευρήματα της 2ης χιλ. π.Χ και με κάλεσαν στη συνάντησή τους για να τους παρουσιάσω τα τηγανόσχημα ως τα πρώτα ημερολόγια και τη λειτουργία του Μινωικού υπολογιστή του Παλαικάστρου (1800 π.Χ). Έτσι προέκυψε η συνεργασία με το διευθυντή του Μουσείου του Ανόβερου, στην έκθεση του οποίου βρίσκεται ο χρυσός δίσκος του Μούρντορφ. Ο αρχαιολόγος ερευνητής Dr. St. Veil με φακό μέτρησε όλες τις χαράξεις που παρατηρούμε στις ομόκεντρες ζώνες του χρυσού δίσκου και μου απέστειλε το υλικό για μελέτη». «Το αποτέλεσμα ήταν ότι παρατήρησα πως στο κέντρο ο κύκλος έχει 9 μικρούς εμπίεστους κύκλους που αν αντιστοιχούν σε σεληνιακούς μήνες τότε εφόσον προστεθούν και οι 100 χαράξεις της επομένης κυκλικής ζώνης μας δίνει άθροισμα 365 μέρες, δηλαδή το Ηλιακό ημερολόγιο» είπε. Όπως εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Τσικριτσής, «οι επόμενες δυο ζώνες αντιστοιχούν σε 584 χαράξεις που ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί στη συνοδική κίνηση του πλανήτη Αφροδίτη, ενώ οι επόμενες ζώνες με τις χαράξεις δίνουν ακριβώς τον αριθμό 399 ημερών, που αντιστοιχούν στη συνοδική κίνηση του Πλανήτη Δία». Αναφορικά με τα ονόματα των πλανητών που εμφανίζονται στο δίσκο ο κ. Τσικριτσής είπε ότι «τα ονόματα των πλανητών πριν 3500 χρόνια δεν τα γνωρίζουμε αλλά η εμφάνιση σε ευρήματα των συνοδικών τους ημερών δίνει την ταυτότητά τους. Έτσι όταν βλέπουμε σε ένα αρχαίο εύρημα να έχει 584 η 399 χαράξεις και αυτό επαναλαμβάνεται και σε άλλα τότε μπορούμε να πούμε ότι αυτές δεν είναι τυχαίες και οι κατασκευαστές ήθελαν να απεικονίσουν το ημερολόγιο των πλανητών, Αφροδίτης (584) και Δία (399). Δεν μπορεί να έχουμε στο δίσκο του Μούρντορφ τρεις συμπτώσεις ημερολογίων, όπως τις ημέρες 365 το Ηλιακό ημερολόγιο, 584 της Αφροδίτης και 399 του Διός. Συμπερασματικά αναφέρουμε όπως έχουμε μελετήσει με τον κ. Μουσά, στα Κυκλαδικά τηγανόσχημα της 3ης χιλ. π.Χ όπου στην επιφάνειά τους οι πλανήτες εμφανίζονται έχοντας ως ταυτότητα τις ημέρες της συνοδικής τους κίνησης». «Το ίδιο φαινόμενο εμφανίζεται και στο χρυσό δίσκο του Μούρντορφ, όπου στο εσωτερικό αποτυπώνεται το ηλιακό ημερολόγιο με 365 μέρες. Έτσι ο δημιουργός του δίσκου έβαλε στο κέντρο τον Ήλιο που είναι η πηγή του φωτός και το πιο φωτεινό ουράνιο αντικείμενο» λέει και προσθέτει: «Στις επόμενες τρεις ζώνες ο κατασκευαστής έβαλε τη συνοδική κίνηση του Πλανήτη Αφροδίτη δηλώνοντας το δεύτερο σε φωτεινότητα πλανήτη, και στις 2 τελευταίες ζώνες έβαλε τη συνοδική κίνηση του πλανήτη Δίας που είναι ο επόμενος σε φωτεινότητα». «Θεωρούμε λοιπόν ότι στο χρυσό δίσκο του Μούρντορφ συνυπάρχουν οι ταυτότητες των τριών πιο φωτεινών ουρανίων σωμάτων Ήλιος, Αφροδίτη και Δίας σε σειρά λαμπρότητας. Τα ουράνια αυτά αντικείμενα της εποχής του Χαλκού εθεωρούντο Θεοί, όπως μας γνωρίζει ο Πλάτωνας στο έργο του Κρατύλος. Έτσι ο δίσκος θα λειτουργούσε ως φυλαχτό αφού απεικονίζονται στην επιφάνειά του οι τρεις βασικοί πλανήτες, όπου ο κάτοχός του μπορούσε να τους επικαλεσθεί για προστασία. Αν συσχετισθούν τα ονόματα των πλανητών με τις μετέπειτα διαχρονικές ιδιότητές τους, γνωρίζουμε ότι, όταν ο Ήλιος απεικονίζεται στον καθαρό χρυσό με κύκλο, σχετίζεται με μια κοσμική δύναμη της ύπαρξης. Ενώ η Αφροδίτη σχετίζεται με την αγάπη, τον έρωτα και την αναπαραγωγή του ανθρώπου, και τέλος ο Δίας ήταν η αρσενική δύναμη που ρύθμιζε τις σχέσεις στις κοινωνίες» επισημαίνει ο κ. Τσικριτσής. Και καταλήγει λέγοντας: «Συμπερασματικά αποδείξαμε ότι ο δίσκος του Μούρντορφ είναι ένα αυθεντικό ταλισματικό εύρημα με πολλά αστρονομικά στοιχεία μεγάλης ακρίβειας αποτυπωμένα στην επιφάνειά του, που εμφανίζονται μόνο σε ευρήματα της 3ης και 2ης χιλιετίας π.Χ στον Αιγαιακό πολιτισμό». http://www.tovima.gr/science/article/?aid=928002

Tο καλοκαίρι του 2018 η εκτόξευση του Hellas-Sat 4 Ο νέος Hellas-Sat, ολοκληρώθηκε και έχει ήδη μεταφερθεί στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ από τις εγκαταστάσεις της εταιρίας Lockheed Martin για τον τελικό έλεγχο (σ.σ environmental testing, ήτοι δοκιμές λειτουργίας με στόχο να διαπιστωθεί η άρτια λειτουργία του σε συνθήκες διαστήματος) πριν να μετακινηθεί στο σημείο εκτόξευσης από το οποίο θα αναχωρήσει για το διάστημα μέσα στο 2018. «Όλα βαίνουν καλώς, μέσα στον Ιανουάριο θα γίνει μια συνάντηση στην Ελλάδα, για να συζητήσουμε την πρόοδο της κατασκευής του δορυφόρου ενώ έχουν κληθεί οι υπουργοί Ελλάδας και Κύπρου ώστε να δουν το δορυφόρο πριν την εκτόξευση», είπε μιλώντας στο ραδιόφωνο του ΑΠΕ-ΜΠΕ, «Πρακτορείο 104,9FM» o διευθύνων σύμβουλος της HELLAS SAT, Χριστόδουλος Πρωτοπαπάς. «O Hellas Sat 4 είναι μία συνεργασία με το Βασιλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Σαουδικής Αραβίας, ουσιαστικά για εμάς θα προσφέρει επιπλέον χωρητικότητα για τηλεόραση και δεδομένα στους πελάτες μας σε Ευρώπη, Νότια Αφρική και Μέση Ανατολή, θα προσφέρει εφεδρεία στον υφιστάμενο δορυφόρο και αυτό ουσιαστικά δημιουργεί επιπλέον αξία στις 39 μοίρες γιατί (έτσι εκεί) θα υπάρχει hot spot», ανέφερε ο κ. Πρωτοπαπάς ενώ τόνισε πως στην περίπτωση του συγκεκριμένου δορυφόρου και για τις ανάγκες των πελατών της Hellas Sat ο νέος, τεχνολογικά εξελιγμένος δορυφόρος θα παρέχει καινοτόμες υπηρεσίες. «Θα δίνει γρήγορο ίντερνετ στα αεροπλάνα, σε κυβερνητικούς οργανισμούς αλλά και σε άλλους τοπικούς providers όπως είναι η κινητή τηλεφωνία, αλλά και σε μεγάλους οργανισμούς στην Αφρική, τη Μέση Ανατολή, την Ευρώπη και τη Μεσόγειο», εξήγησε ο κ. Πρωτοπαπάς αναφερόμενος στη γκάμα των πελατών και το εύρος των δυνατοτήτων. Ο Hellas Sat 4, ο οποίος αναμένεται να πάρει θέση για εκτόξευση το ερχόμενο καλοκαίρι, είναι από τους πιο σύγχρονους στον κόσμο. Ο εκσυγχρονισμένος νέος δορυφόρος, βασίζεται στη σειρά των δορυφόρων τύπου LM 2100 και διαθέτει «μια ιδιάζουσα τεχνολογική μορφή αφού χρησιμοποιεί δομές που βασίζονται στα ηλιακά ιστία και συγκεκριμένα αντί να υπάρχουν κρυσταλλικοί ηλιοσυλλέκτες θα έχει ηλιοσυλλέκτες όπως το πανί, που θα ανοίγουν (σ.σ τεχνολογία multi-mission modular solar array)», εξήγησε ο κ. Πρωτοπαπάς ενώ τόνισε πως θα είναι και ένας υβριδικός δορυφόρος. «Πρόκειται για έναν δορυφόρο που θα είναι χημικός μέχρι να τοποθετηθεί σε τροχιά και μετά θα βασίζεται σε ηλεκτρική πρόωση. Αυτές οι νέες εξελιγμένες τεχνολογίες είναι που θα επιτρέψουν στο δορυφόρο να μείνει 20 χρόνια στο διάστημα, όχι 17 που είχε μείνει ο προηγούμενος», τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος της HELLAS SAT. Το 2017 τέλος ήταν ιδιαίτερα σημαντικό αφού διατέθηκαν στην αγορά και οι υπηρεσίες του νέου Hellas-Sat 3 με την εκτόξευση του δορυφόρου από τη Γαλλική Γουιάνα και «την επιτυχή τοποθέτηση του στην ελληνική τροχιακή θέση στις 39 μοίρες, όπως τη σταδιακή μεταφορά των πελατών στο νέο δορυφόρο και την αποξήλωση του παλιού», ανέφερε καθώς με το διαστημικό πρόγραμμα έχει ανανεώνει τεχνολογικά η παρουσία της Hellas Sat στη διεθνή αγορά, ενώ δεν παρέλειψε να τονίσει πως η εταιρία «έχει πλέον υπογράψει με την ελληνική κυβέρνηση το μέλλον της συνεργασίας της και την παράταση της σύμβασης από το 2021 μέχρι το 2041». Τέλος αναφέρθηκε και στις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας για να σημειώσει πως είναι ιδιαίτερα θετικό το ότι «η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε στην ίδρυση της εταιρίας διαστημικών εφαρμογών, με νομοθέτημα». Η ημέρα εκτόξευσης δεν έχει οριστεί ακόμη, ενώ η τοποθέτηση του δορυφόρου σε τροχιά θα είναι πιο αργή από τον προηγούμενο, που ήταν μόλις σε 10 μέρες. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500185386 ( SC) "Angosat" Η εκτόξευση του πύραυλου φορέα «Zenit-2SB» με ανώτερο στάδιο«Fregat-SB» και το διαστημόπλοιο «Angosat» έχει προγραμματιστεί για τις 26 του Δεκέμβρη του 2017 από τη θέση 45 κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ.Το "Angosat" είναι ένα διαστημικό σκάφος που δημιουργήθηκε από την RSC Energia προς το συμφέρον της Δημοκρατίας της Αγκόλας. Έχει σχεδιαστεί για να παρέχει ραδιοτηλεοπτική μετάδοση στις ζώνες συχνότητας C και Ku στην επικράτεια της Δημοκρατίας της Αγκόλας, καθώς και σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο. Το έργο «Angosat» προβλέπει τη δημιουργία ενός αναμεταδότη δορυφορικής επικοινωνίας, έναρξή του σε γεωστατική τροχιά και επίγειων υποδομών της επικοινωνίας και μετάδοσης. https://www.roscosmos.ru/print/24507/

Γ.Δάσιος:« Σύμφωνα με την επιστήμη των Μαθηματικών δεν θα καταλάβουμε ποτέ πλήρως τον ανθρώπινο εγκέφαλο» Αναγνωρισμένος μαθηματικός με σημαντικό ερευνητικό έργο που ξεκινά από τα εφαρμοσμένα μαθηματικά και φτάνει έως τη λειτουργία του εγκεφάλου, ο καθηγητής Γιώργος Δάσιος έλαβε πριν από λίγες ημέρες τον τίτλο του αντεπιστέλλοντος μέλους της Ακαδημίας Αθηνών. Με αυτήν την αφορμή ο καθηγητής Δάσιος μίλησε για την επιστήμη του, τη συγγένειά της με τη φιλοσοφία, την εκλαΐκευση και τους επιστήμονες - σταρ, καθώς και τη σισύφεια προσπάθειά μας να κατανοήσουμε τον εγκέφαλο με εργαλείο κατανόησης τον ίδιο μας τον εγκέφαλο. Όπως λέει, «είναι σαν να προσπαθούμε να κάνουμε κτηνίατρο μια γάτα». Ακουλουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του καθηγητή Γιώργου Δάσιου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Τι είναι αυτό που λέμε μαθηματικό μυαλό; Θα το όριζα ως κάτι που σε ωθεί στην αναζήτηση μιας αδιαμφισβήτητης γνώσης, μιας απόλυτης γνώσης. Η ώση αυτή, που πολλές φορές γίνεται πάθος, σε κάνει μαθηματικό μυαλό. Και δεν μιλώ για τα μυαλά των είκοσι - τριάντα μαθηματικών ιδιοφυιών που υπάρχουν στον κόσμο, αλλά για ένα πολύ ευρύτερο σύνολο. Σε μια τάξη, ας πούμε, θα βρεις σίγουρα δυο τρία μαθηματικά μυαλά. Κληρονομείται αυτό το ταλέντο; Όπως πολλά άλλα πράγματα, μπορεί να περάσει κι αυτό από γενιά σε γενιά. Το βασικό όμως είναι να ενθαρρύνονται αυτά τα παιδιά όταν είναι μικρά. Πρέπει καμιά φορά να επιβραβεύουμε ακόμη και το λάθος, ειδικά εάν πίσω από αυτό το λάθος υπάρχει μια πρωτότυπη σκέψη. Τα μαθηματικά όμως σε τι κάνουν καλύτερη τη ζωή μας; Όταν ήμουν φοιτητής, στο τρίτο έτος, κάναμε φιλοσοφία. Ο καθηγητής μας ήταν ο Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος. Μας έλεγε λοιπόν να φανταστούμε ότι διατάσσουμε τον ανθρώπινο λόγο πάνω σε μια ευθεία. Και πρέπει να ορίσουμε ένα σημείο ως αρχή, το οποίο καθορίζουμε με βάση ορισμένες παραδοχές. Σε εκείνο το σημείο ξεκινάνε δυο νοητικές διαδικασίες, μία προς τη μία κατεύθυνση και μία προς την άλλη. Η μία κατεύθυνση λέει ότι αποδέχεσαι αυτές τις παραδοχές και με τη λογική χτίζεις αποτελέσματα. Αυτός είναι ο ορισμός των μαθηματικών. Από την άλλη μεριά ελέγχεις την αξιοπιστία των παραδοχών. Αυτό είναι η φιλοσοφία. Είναι τόσο όμορες αυτές οι δυο επιστήμες; Ναι, βέβαια. Εξαρτάται φυσικά από πού έρχεσαι και πού πας, δηλαδή ποια κατεύθυνση παίρνεις, για να πεις ότι εκεί όπου τελειώνουν τα μαθηματικά αρχίζει η φιλοσοφία ή το αντίθετο. Και ποια είναι η θεμελιώδης τους διαφορά; Φιλοσοφικά συστήματα υπάρχουν πολλά, ανάλογα με το πώς ερμηνεύεις τις αρχές και τι θεωρείς αρχές. Τα μαθηματικά, από τη στιγμή που θα τις αποδεχθείς αυτές τις αρχές και δεν έχεις κάνει λάθος στη λογική, είναι ένα και μόνο σύστημα. Σε όλα του τα στάδια καταλαβαίνουμε όλοι το ίδιο. Στη φιλοσοφία αντίθετα είναι τα πάντα ανοικτά σε ερμηνείες και θεωρήσεις. Λέω εγώ πέτρα και εννοώ ολόκληρη τη Γη. Λέτε εσείς πέτρα και εννοείτε έναν κόκκο άμμου. Τα μαθηματικά είναι δηλαδή μια γλώσσα απόλυτης ακρίβειας; Τα μαθηματικά είναι μια νομοτελειακή γλώσσα χωρίς εξαιρέσεις. Όση ώρα και να μιλάμε μαθηματικά καταλαβαίνουμε το ίδιο. Στην υπόλοιπη γλώσσα συμβαίνει μάλλον όσο περισσότερο να μιλάμε τόσο περισσότερο να απομακρυνόμαστε. Είχα μια συζήτηση κάποτε με τον καθηγητή Μπαμπινιώτη και του έλεγα ότι το κέντρο στον εγκέφαλο που αποφασίζει για συντακτικό, γραμματική και μαθηματικές πράξεις είναι ακριβώς το ίδιο. Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή είναι το κέντρο που αποφασίζει με βάση κανόνες. Δεν το ενδιαφέρει αν αυτοί οι κανόνες είναι ορθογραφίας, διάταξης λέξεων ή μαθηματικών πράξεων. Μου είπε κάτι που μου έμεινε: ότι οι εξαιρέσεις στη γλώσσα είναι προϊόν ιστορικών κατάλοιπων. Αν ο κόσμος λέει κάτι που περνάει από γενιά σε γενιά, εμείς δεν μπορούμε να του πούμε μην το λες επειδή δεν είναι σωστό. Εσείς δεν επιτρέψατε από την αρχή να λέει κανείς άλλα πράγματα. Και για να επιστρέψω στο αρχικό σας ερώτημα, σε τι κάνουν καλύτερη τη ζωή μας τα μαθηματικά, θα σας πω ότι στα μαθηματικά κάνεις πολύπλοκες διανοητικές διαδικασίες για να καταλήξεις σε κάτι το οποίο στη συνέχεια είναι έτοιμο προς χρήση. Αυτό είναι τα θεωρήματα. Λοιπόν, όσο πιο πολύπλοκη γίνεται η ζωή μας, τόσο περισσότερο χρειάζεσαι αυτά τα έτοιμα κουτάκια. Να σας το πω πιο απλά: η μαθηματική σκέψη σε κάνει καλύτερο ακόμη και στις αποφάσεις σου. Η απουσία εξαιρέσεων δεν είναι ένας περιορισμός; Όχι και θα σας εξηγήσω γιατί. Αυτό που λέμε σήμερα μαθηματικά, στην αρχαιότητα ήταν τέσσερις κατηγορίες. Ήταν οι αριθμοί εν ακινησία, δηλαδή η αριθμητική, οι αριθμοί εν κινήση που ήταν η μουσική, στερεά και σχήματα εν ακινησία που ήταν η γεωμετρία και σχήματα εν κινήση που ήταν η αστρονομία. Όλα αυτά μαζί έκαναν τα μαθηματικά, με την έννοια ότι είναι απόλυτες αλήθειες, μπορούν επομένως να διδαχθούν και να μαθευτούν. Τα μαθηματικά είναι κάτι που μαθαίνεται. Από εκεί πήραν το όνομά τους. Και ποιος ήταν ο νονός; Κάποιος που δεν ήταν μαθηματικός: ο Πλάτωνας. Ο Πλάτωνας έλεγε ότι αυτές είναι αδιαμφισβήτητες αλήθειες και επομένως μπορούν να διδαχθούν και να μαθευτούν σε αντίθεση με τη φιλοσοφία ή την ηθική, τις οποίες μπορείς να συζητάς αλλά όχι να διδάσκεις. Γιατί ποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι εσύ έχεις χειρότερη ηθική από μένα που στα λέω; Άρα δεν μπορείς να διδάσκεις ή να επιβάλεις στον άλλον τη δική σου ηθική. Σημειωτέον ότι για να αποκτήσεις το δικαίωμα στην Ακαδημία του Πλάτωνα να συμμετέχεις στους διαλόγους έπρεπε να έχεις διδαχθεί επί δυο χρόνια τα μαθήματα των μαθηματικών. Ήθελε να εξασφαλίσει ότι μπορείς να μιλάς χωρίς κυκλικά επιχειρήματα, να μην χρησιμοποιείς συμπεράσματα για να βγάλεις συμπεράσματα αλλά υποθέσεις. Μελετώντας τον εγκέφαλο θα λέγατε ότι είναι ένα μεγάλο μυστήριο; Και τέτοιο θα παραμείνει σε κάποιο βαθμό. Δεν υπάρχουν αυτογνωσικά συστήματα στον κόσμο. Κι όπως δεν θα μπορέσουμε ποτέ να καταλάβουμε πλήρως τον εαυτό μας, έτσι δεν θα μπορέσουμε να καταλάβουμε και τον εγκέφαλο. Γιατί στην ουσία τι κάνουμε; Προσπαθούμε να καταλάβουμε ένα μηχάνημα χρησιμοποιώντας ως εργαλείο κατανόησης το ίδιο το μηχάνημα. Είναι σαν παίρνεις μια γάτα και να προσπαθείς να την κάνεις κτηνίατρο. Σε τι βαθμό έχουμε κατανοήσει τη λειτουργία του; Είμαστε ακόμη σε νηπιακό στάδιο. Εχουμε να μάθουμε πολλά. Σκέφτομαι πάντα ωστόσο αυτό που είχε πει ένας σημαντικός βρετανός νευροφυσιολόγος, ο Κόλιν Μπλέικμουρ: εάν ο ανθρώπινος εγκέφαλος ήταν τόσο απλός ώστε να μπορούμε να τον καταλάβουμε, θα σήμαινε ότι θα ήμασταν τόσο ανόητοι που πάλι δεν θα μπορούσαμε να τον καταλάβουμε. Ακούγεται σαν εκλαϊκευμένη εκδοχή μιας βαθύτερης σκέψης. Πιστεύετε στην εκλαΐκευση της επιστήμης; Πολύ. Μιας και με ρωτήσατε για την εκλαΐκευση, συστήνω στους αναγνώστες σας ένα βιβλίο του Μπλέικμουρ, τη «Μηχανή του νου» [σ.σ. στα ελληνικά από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης]. Είναι καλό που η επιστήμη έχει κι αυτή ένα σταρ σύστεμ, όπως ας πούμε ο κινηματογράφος ή το ποδόσφαιρο; Υπάρχουν επιστήμονες που κυνηγάνε την προβολή και άλλοι όχι. Είναι ανθρώπινο. Και δεν το βρίσκω κακό. Οι σταρ γίνονται πρότυπα για τα νέα παιδιά. Και η επιστήμη τα χρειάζεται τα νέα παιδιά. Έπειτα από 45 χρόνια στην ανώτατη εκπαίδευση τι θα λέγατε γι' αυτά τα νέα παιδιά; Ότι χρόνο με τον χρόνο οι καλοί γίνονται καλύτεροι. Από την άλλη πλευρά, όμως, χρόνο με τον χρόνο ο μέσος όρος πέφτει. http://www.pronews.gr/epistimes/655558_gdasios-pos-o-ellinas-epistimonas-apo-ta-efarmosmena-mathimatika-ftanei-eos-ti

O Γενικός Διευθυντής της ESA Jan Woerner στο si-Cluster To si-Cluster επισκέφτηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2017 ο Γενικός Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), Jan Woerner, ως πρώτο σταθμό της επίσημης επίσκεψής του στην Ελλάδα. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του Corallia του E.K. Αθηνά στο Μαρούσι, παρουσία εκπροσώπων του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης και Φορέων του ελληνικού οικοσυστήματος διαστημικής. Τον επικεφαλής της ESA συνόδευσαν ο κ. K. Schrogl, επικεφαλής του γραφείου σχέσεων με τα κράτη μέλη της ESA, ο κ. F. Salzgeber, επικεφαλής του γραφείου μεταφοράς τεχνολογίας της ESA και οι κ.κ. C. Giannopapa και M. Abete, σύμβουλοι σχέσεων με τα κράτη στο γραφείο του Γενικού Διευθυντή της ESA. Την αντιπροσωπεία υποδέχτηκαν ο κ. Β. Μακιός, Γενικός Διευθυντής Corallia, ο κ. J. Sanchez, Πρόεδρος ΔΣ si-Cluster, ο κ. Α. Πότσης, Πρόεδρος του ΔΣ της ΕΒΙΔΙΤΕ και ο κ. Γ. Συννεφάκης, Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δορυφορικών Υπηρεσιών και Διαστημικών Εφαρμογών της ΓΓΤΤ του Υπουργείου ΨΗΠΤΕ. Ο κ. Woerner στην ομιλία του με θέμα "Space 4.0. Enabling Entrepreneurship" ανέδειξε τις τεράστιες δυνατότητες που προσφέρει το διάστημα στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Ο Γενικός Διευθυντής της ESA τόνισε ότι το διάστημα εισέρχεται σε πολλούς τομείς της οικονομίας όπου αλληλεπιδρούν καθημερινά πολλοί παράγοντες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, της βιομηχανίας και της ακαδημαϊκής κοινότητας, καθώς και οι πολίτες. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με ανοιχτή συζήτηση κατά την οποία οι παρευρισκόμενοι απεύθυναν ερωτήσεις στον κ. Woerner σχετικά με τις μελλοντικές προοπτικές της ESA, την εμπορική αξιοποίηση του διαστήματος και την συνεχώς ισχυροποιούμενη θέση της Ελλάδας στο διεθνές διαστημικό οικοσύστημα. Ο κ. Woerner είπε κατά την επίσκεψη: "Βρίσκομαι στην Ελλάδα καθώς αναζητώ διαφορετικές προοπτικές μιλώντας με ανθρώπους της Διαστημικής Βιομηχανίας, πολιτικούς, μέλη του κοινοβουλίου αλλά και φοιτητές. Πιστεύω ότι αυτή η χώρα μπορεί πραγματικά να κάνει μεγάλα πράγματα στον Διαστημικό Τομέα". Ο κ. Sanchez δήλωσε: "Σήμερα είχαμε τη μεγάλη τιμή να είμαστε ο πρώτος σταθμός της επίσημης επίσκεψης του Γενικού Διευθυντή της ESA στην Ελλάδα. Το ελληνικό διαστημικό cluster αποτελεί πλέον σημαντικό παίκτη στην Ευρωπαϊκή διαστημική αγορά χάρη στη συντονισμένη και σκληρή δουλειά περισσότερων από 60 εταιριών, πανεπιστημιακών εργαστηρίων και ερευνητικών ινστιτούτων. Η ESA αναδεικνύει συνεχώς την ανάγκη για ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ βιομηχανίας και έρευνας και αυτό ακριβώς προσπαθούμε να κάνουμε στο σχηματισμό μας ώστε να αναδείξουμε διεθνώς το τεράστιο δυναμικό της καινοτομίας Made in Greece". Ο κ. Συννεφάκης, είπε χαρακτηριστικά: "Έχουν ξεκινήσει πάρα πολλές δράσεις για το Διαστημικό Τομέα στη χώρα, κάποιες από αυτές θα ανακοινωθούν σήμερα και σταδιακά πρόκειται να δημιουργηθούν ακόμη περισσότερες οι οποίες αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας". Ο κ. Πότσης είπε: "Με την επίσκεψη του κ. Wörner σήμερα επιβεβαιώνεται για μια ακόμη φορά στον Τομέα της Διαστημικής Βιομηχανίας ότι η χώρα έχει περάσει στη φάση της ωριμότητας. Κάνουμε βήματα μπροστά προκειμένου να δημιουργηθεί ένας δυναμικός πόλος ανάπτυξης καινοτομίας. Σε συνεργασία η βιομηχανία με τα πανεπιστήμια θα παράγουν προϊόντα με καθαρά εξαγώγιμο χαρακτήρα. Η ESA είναι ένας σημαντικός πυλώνας στη συγκεκριμένη προσπάθεια όπου εδώ και 10 χρόνια ενισχύει τη χώρα και τη βιομηχανία προκειμένου να πετύχει τους στόχους της". Η εκδήλωση, διοργανώθηκε από το si-Cluster με την υποστήριξη του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, του Corallia του Ε.Κ. Αθηνά, της ΕΒΙΔΙΤΕ και τη χορηγία των μελών του si-Cluster Planetek Hellas και Adamant Composites. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/O_Genikhos_Dieythynthes_tes_ESA_Jan_Woerner_sto_si-Cluster Τα νέα σχέδια της NASA. Η NASA ανακοίνωσε ότι, από ένα μεγάλο πακέτο προτάσεων για νέες αποστολές εξερεύνησης καθώς και για προγράμματα ανάπτυξης νέων τεχνολογιών που είχαν κατατεθεί στην υπηρεσία, επέλεξε τελικά τέσσερις από αυτές. Οι προτάσεις αυτές θα μπουν τώρα στην φάση της κοστολόγησης για να αποφασιστεί αν θα πάρουν τελικά το πράσινο φως για την υλοποίησή τους. Comet Astrobiology Exploration Sample Return (CAESAR) Η αποστολή Caesar θα προσπαθήσει να συλλέξει και να επιστρέψει στην Γη δείγματα του κομήτη 67/P τον οποίο εξερεύνησε με επιτυχία η αποστολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος Rosetta. Η μελέτη δειγμάτων στα εργαστήρια της Γης θα φωτίσουν περισσότερο την προέλευση και καταγωγή όχι μόνο του κομήτη αλλά και του ηλιακού μας συστήματος. Dragonfly H αποστολή Dragonfly θα στείλει drones στον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου, τον Τιτάνα. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ο Τιτάνας βρίσκεται σε μια γεωατμοσφαιρική κατάσταση ανάλογη με αυτή που είχε η Γη στην βρεφική της ηλικία. Ανάμεσα στα άλλα έχουν εντοπιστεί θάλασσες και λίμνες υδρογονανθράκων. Τα drones θα εξερευνήσουν τον Τιτάνα με κύριο στόχο την αναζήτηση σημείων στα οποία θα μπορούσαν να δημιουργηθούν αρχικά βάσεις και αργότερα αποικίες. Κάποιοι ειδικοί πρόσφατα υποστήριξαν ότι μπορούν στον Τιτάνα να δημιουργηθούν μεγάλες αποικίες, η λειτουργία και βιωσιμότητας των οποίων θα στηρίζεται στον αστείρευτο πλούτο υδρογονανθράκων. Σύμφωνα με τους θιασώτες αυτής της ιδέας, ο Τιτάνας μπορεί να φιλοξενήσει 300 εκατ. ανθρώπους. Enceladus Life Signatures and Habitability (ELSAH) Το πρόγραμμα ELSAH θα αναπτύξει τεχνολογίες και μεθόδους που θα επιτρέψουν τον εντοπισμό ζωής στον Εγκέλαδο, τον παγωμένο δορυφόρο του Κρόνου. Η αποστολή Cassini εντόπισε στο εσωτερικό του Εγκέλαδου την ύπαρξη ενός ωκεανού ο οποίος σύμφωνα με μια σειρά από μελέτες που έχουν γίνει με βάση τα ευρήματα που συνέλεξε το σκάφος της αποστολής μοιάζει να είναι φιλικός στην παρουσία της ζωής. Venus In situ Composition Investigations (VICI) Το πρόγραμμα ELSAH θα αναπτύξει κάμερες και άλλα όργανα παρατήρησης και ανάλυσης της Αφροδίτης. Στην Αφροδίτη επικρατούν ακραίες γεωατμοσφαιρικές συνθήκες και απαιτούνται νέα εργαλεία και όργανα που θα μπορούν να αντέξουν σε αυτές για να πραγματοποιούνται έρευνες που θα διαρκούν μεγάλα χρονικά διαστήματα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500184927 Falcon Heavy: Πρώτες ματιές στον βαρύ πύραυλο της SpaceX εν όψει της παρθενικής του πτήσης. Ο ιδρυτής της SpaceX, Έλον Μασκ, ανέβασε στο Twitter φωτογραφίες του Falcon Heavy, παρέχοντας στο ευρύ κοινό μια πρώτη γεύση του βαρέος της πυραύλου εν όψει της παρθενικής του πτήσης τον επόμενο μήνα. Σε μια σειρά από tweets ο Μασκ έδωσε εικόνες από διάφορες οπτικές γωνίες του πυραύλου, που συναρμολογίεται στο υπόστεγο της SpaceX στο Pad 39A του διαστημικού κέντρου Κένεντι στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται μία εντυπωσιακή εικόνα των κινητήρων του. Elon Musk @elonmuskFollow Falcon Heavy at the Cape https://t.co/hizfDVsU7X Επίσης, τόνισε πως ο πύραυλος θα εκτοξευτεί από την ίδια εξέδρα που είχε εκτοξευτεί ο Saturn V της ιστορικής αποστολής του «Απόλλων 11», που μετέφερε τους πρώτους αστροναύτες στην επιφάνεια της Σελήνης. Όπως αναφέρει το space.com, ο πύραυλος θα έχει ύψος 70 μέτρα όταν ολοκληρωθεί πλήρως, και είναι σχεδιασμένος για να μεταφέρει φορτία μέχρι και 57 τόνων στο διάστημα. Θα πρόκειται για τον ισχυρότερο αμερικανικό πύραυλο από την εποχή του Saturn V, ενώ ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του είναι πως προορίζεται να είναι επαναχρησιμοποιούμενος, όπως ο μικρότερος Falcon 9 που χρησιμοποιεί αυτή τη στιγμή η SpaceX. Σύμφωνα με τον Μασκ, το πρώτο φορτίο του Falcon Heavy θα είναι το αυτοκίνητό του, ένα κόκκινο Tesla Roadster- δημιούργημα της επίσης δικής του εταιρείας, Tesla Motors. Παρόλα αυτά, έχει προειδοποιήσει ότι η πρώτη πτήση είναι αρκετά πιθανό να είναι ανεπιτυχής. http://www.naftemporiki.gr/story/1306449/falcon-heavy-protes-maties-ston-baru-puraulo-tis-spacex-en-opsei-tis-parthenikis-tou-ptisis

Πετρώματα «σφουγγάρια» στράγγιξαν τον Αρη. Εχει διαπιστωθεί ότι ο Αρης στην πρώτη φάση της ύπαρξης του διέθετε είτε ένα μεγάλο ωκεανό είτε κάποιες μεγάλες θάλασσες, λίμνες στην επιφάνεια του. Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι κάποια στιγμή ο Αρης απώλεσε το μαγνητικό του πεδίο με μια από τις αρνητικές επιπτώσεις να είναι η εξαφάνιση του νερού. Θεωρείται δεδομένο ότι κάποιες ποσότητες του νερού με διαφόρους τρόπους… εγκατέλειψαν τον πλανήτη και έφυγαν στο Διάστημα. Όμως τα πλανητικά μοντέλα δείχνουν ότι δεν ήταν δυνατόν να «αποδράσει» όλο το νερό του Αρη και πολλοί επιστήμονες αναζητούν απαντήσεις για το τι συνέβη με το νερό που είχε παραμείνει στην επιφάνεια του πλανήτη. Τα πετρώματα Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση Nature υποστηρίζουν ότι ανακάλυψαν τι συνέβη. Οπως αναφέρουν πριν από περίπου 3.5 δισ. έτη υπήρξε έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα η οποία είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξουν τεράστιες ποσότητες βασαλτικής λάβας. Η ταχεία ψύξης αυτής της λάβας σχηματίζει βασαλτικά πετρώματα. Σύμφωνα με τους ερευνητές στον Αρη την επίμαχη περίοδο σχηματίστηκαν τεράστιες ποσότητες βασαλτικών πετρωμάτων σε συνθήκες υψηλής οξείδωσης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα αυτά τα πετρώματα να έχουν διαφορετικές ιδιότητες από εκείνες της Γης. Μια από αυτές τις ιδιότητες ήταν σύμφωνα με την νέα θεωρία ότι τα πετρώματα αυτά λειτούργησαν ως… σφουγγάρια. Ετσι όταν τα βαλσατικά πετρώματα ήρθαν σε επαφή με το νερό που είχε παραμείνει στην επιφάνεια του Αρη το ρούφηξαν και το μετέφεραν στο εσωτερικό του πλανήτη. Οι ερευνητές θεωρούν ότι η παρουσία του ωκεανού ή των θαλασσών είχε οδηγήσει στην εμφάνιση κάποιων μικροβιακών ή και λίγο πιο σύνθετων μορφών ζωής όμως η εξαφάνιση του νερού όπως είναι επόμενο δεν επέτρεψε στις μορφές αυτές να εξελιχθούν. Βέβαια πολλοί επιστήμονες εικάζουν ή καλύτερα ευελπιστούν ότι στο υπέδαφος του Αρη βρίσκονται κάποιες μορφές ζωής οι οποίες εκεί ζουν προστατευμένες από το αφιλόξενο περιβάλλον στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη. Ισως κάποιες από αυτές τις μορφές ζωής να είναι από αυτές που μετανάστευσαν μαζί με το νερό από την επιφάνεια στο εσωτερικό του πλανήτη και οι αποστολές εξερεύνησης του υπεδάφους του Αρη που θα γίνουν τα επόμενα χρόνια να τις εντοπίσουν. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=927139

Το σημαντικότερο επιστημονικό επίτευγμα του 2017 η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από συγχώνευση άστρων νετρονίων. Η πρώτη παρατήρηση της συγχώνευσης δύο μακρινών άστρων νετρονίων, μέσω της ταυτόχρονης ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων και ακτινοβολίας από αυτό το βίαιο κοσμικό συμβάν που συγκλόνισε αστρονόμους και φυσικούς, επιλέχθηκε από το κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό «Science» ως η σημαντικότερη επιστημονική ανακάλυψη στον κόσμο για το 2017. Σε πρώτη φάση οι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων, οι δύο αμερικανικοί LIGO και ο ευρωπαϊκός VIRGO, «έπιασαν» τα βαρυτικά κύματα που έφθασαν στη Γη από απόσταση περίπου 130 εκατομμυρίων ετών φωτός, καθώς τα δύο άστρα νετρονίων (πάλσαρ) συγκρούσθηκαν και συγχωνεύθηκαν, ένα κατακλυσμικό κοσμικό φαινόμενο που γέννησε «ρυτιδώσεις» στον ιστό του χωροχρόνου, οι οποίες ταξίδεψαν στο διάστημα. Στη συνέχεια, εντοπίζοντας το σημείο του ουρανού όπου είχε συμβεί η συγχώνευση των άστρων, στις παρυφές του γαλαξία NGC4993, η διεθνής αστρονομική κοινότητα ήταν σε θέση να στρέψει μια σειρά από ραδιοτηλεσκόπια, οπτικά, υπέρυθρα και τηλεσκόπια ακτίνων-γάμα για να μελετήσει το ίδιο φαινόμενο. Μπόρεσε έτσι για πρώτη φορά, εκτός από τα βαρυτικά κύματα, να «δει» την πολλαπλή ακτινοβολία που επίσης δημιουργήθηκε και ταξίδεψε στο διάστημα, φθάνοντας ως τη Γη. Σε αντίθεση με την σύγκρουση μαύρων τρυπων, η σύγκρουση των άστρων νετρονίων αφήνει πολλά «ίχνη»: ραδιοσήματα, υπέρυθρο, ορατό φως, υπεριώδες, ακτίνες Χ, και ακτίνες γ! Έτσι, η εκρηκτική συγχώνευση των δύο ταχέως περιστρεφόμενων άστρων νετρονίων κατέστη το συμβάν που μελετήθηκε περισσότερο από κάθε άλλο στην ιστορία της αστρονομίας. Γι’ αυτό, θεωρείται ότι αποτέλεσε το ξεκίνημα ενός νέου τύπου αστρονομίας των πολλαπλών μηνυμάτων ή πληροφοριών (βαρυτικά κύματα, ραδιοκύματα, ακτίνες-γάμα, ακτίνες-Χ, ορατό φως, λοιπή ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία) για το ίδιο φαινόμενο στον ουρανό. Συνολικά 3.674 αστρονόμοι και άλλοι επιστήμονες από 953 τηλεσκόπια, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα συνεργάσθηκαν σε μια επιστημονική δημοσίευση για τη συγκεκριμένη ανακάλυψη, η οποία επιπλέον επιβεβαίωσε ξανά τη γενική θεωρία σχετικότητας του Αϊνστάιν, ενώ έριξε επίσης φως στη διαδικασία δημιουργίας βαρέων στοιχείων στο σύμπαν όπως ο χρυσός. Ο χρυσός και τα άλλα βαριά στοιχεία του περιοδικού μας συστήματος μπορούν να σχηματιστούν είτε κατά τη διάρκεια της έκρηξης των σουπερνόβα ή κατά την συγχώνευση δυο άστρων νετρονίων, διαμέσου της πυρηνικής διαδικασίας r (Lucy Reading-Ikkanda/Quanta Magazine) Ως σημαντικότερη ανακάλυψη του 2016 από το «Science» είχε πέρυσι ανακηρυχθεί η πρώτη ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από το διάστημα, από δύο συγχωνευόμενες μαύρες τρύπες, ένα επίτευγμα που στη συνέχεια οδήγησε στη βράβευση των πρωτεργατών επιστημόνων με το Νόμπελ Φυσικής 2017. Ήδη από τότε είχε φανεί ότι τα βαρυτικά κύματα ουσιαστικά ανοίγουν το δρόμο για μια «βαρυτική αστρονομία» και ένα νέο τρόπο παρατήρησης του σύμπαντος από τους αστρονόμους. Ο φετινός συνδυασμός των βαρυτικών κυμάτων με τις πιο παραδοσιακές μεθόδους παρατήρησης επιβεβαιώνει ότι ανέτειλε πλέον μια πολυδιάστατη (multi-messenger) αστρονομία και αστροφυσική. Ήδη, όπως επισημαίνει και το «Science», έχει ανοίξει η όρεξη των επιστημόνων για νέες ανακαλύψεις όπως π.χ. την πρώτη συγχώνευση ανάμεσα σε μια μαύρη τρύπα και ένα άστρο νετρονίων. Για να αυξήσουν τις πιθανότητές τους, σχεδιάζουν να βελτιώσουν κι άλλο την ευαισθησία των ανιχνευτών βαρυτικών κυμάτων LIGO στις ΗΠΑ, έτσι ώστε στο σε λίγα χρόνια να μπορούν να πιάσουν διαστημικά βαρυτικά σήματα σε υψηλότερες συχνότητες. Είναι αξιοσημείωτο ότι το «Science» είχε ζητήσει από τους αναγνώστες του να ψηφίσουν και εκείνοι για τη σημαντικότερη ανακάλυψη του 2017. Υπήρξαν πάνω από 12.000 ψήφοι και επελέγη στην πρώτη θέση μια καινοτόμος γονιδιακή θεραπεία για τη νωτιαία μυϊκή ατροφία της σπονδυλικής στήλης, μια συχνή θανατηφόρα γενετική πάθηση των βρεφών. Η συγχώνευση των δύο άστρων νετρονίων δεν βρέθηκε καν στις πρώτες τέσσερις θέσεις των αναγνωστών. http://physicsgg.me/2017/12/22/%cf%84%ce%bf-%cf%83%ce%b7%ce%bc%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%b5%cf%80%ce%af%cf%84%ce%b5/

Διάκριση για την Theon Sensors από το si-Cluster To si-Cluster, το πρώτο και μοναδικό οικοσύστημα καινοτομίας που δραστηριοποιείται στον τομέα των αεροδιαστημικών τεχνολογιών και εφαρμογών στην Ελλάδα, βράβευσε, στις 8 Δεκεμβρίου, τις ταχέως αναπτυσσόμενες εταιρείες διαστημικών τεχνολογιών και εφαρμογών, μεταξύ των οποίων και την Θέων Αισθητήρες. Η βράβευση έγινε κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή των μελών του si-Cluster και την υποστήριξη του Corallia και της ΕΒΙΔΙΤΕ. Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο Υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης κ. Νίκος Παππάς. Οι εταιρείες βραβεύτηκαν για την αναπτυξιακή τους πορεία και τον κοινωνικό αντίκτυπο των επιχειρήσεων τους με κριτήρια οικονομικούς δείκτες, όπως ανάπτυξη των εξαγωγών, του κύκλου εργασιών, και την προσφορά θέσεων εργασίας . Η Θέων Αισθητήρες παρέλαβε το βραβείο για την επίτευξη του υψηλότερου κύκλου εργασιών στην κατηγορία των μεσαίων επιχειρήσεων. Η βράβευση μιας καινοτόμου τεχνολογικής Ελληνικής εταιρείας, αποτελεί τιμή και αναγνώριση στις προσπάθειες του υψηλά καταρτισμένου ανθρώπινού δυναμικού της εταιρείας, και του απρόσκοπτου οράματος της διοίκησης για εξαγωγικές δραστηριότητες, που αυτή την στιγμή υπερβαίνουν τις 40 χώρες. Σήμερα, η Θέων Αισθητήρες, σε συνεργασία με την εταιρεία των Ευρωπαϊκών Αισθητήρων (European Sensor Systems) εστιάζει στην ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών και αισθητήρων καλύπτοντας σχετικές ανάγκες της παγκόσμιας αεροδιαστημικής αγοράς, και δεσμεύεται να συνεχίσει να εργάζεται με συνέπεια και συνέχεια στον χώρο της αεροδιαστημικής συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στην ανάπτυξη της τεχνολογικής βάσης και της οικονομίας της χώρας μας. Ο Δρ. Jorge Sanchez, Πρόεδρος ΔΣ si-Cluster και CSFO Corallia επισήμανε: «Με μεγάλη χαρά βραβεύσαμε τις εταιρείες του si-Cluster για την αναπτυξιακή τους πορεία και τη διεθνή τους παρουσία τη χρονιά που πέρασε. Το si-Cluster, με αυτά τα ελπιδοφόρα τα αποτελέσματα των μελών του, έχει εδραιωθεί πλέον ως ένα από τα πιο δυναμικά οικοσυστήματα στο χώρο της διαστημικής σε όλο τον κόσμο. Με την υποστήριξη του Υπουργείου ΨΠΤΕ, τη δημιουργία του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού και το ενημερωμένο στρατηγικό σχέδιο που αποφάσισε η ΓΣ του si-Cluster έχουμε να περιμένουμε από το 2018 μόνο καλύτερα αποτελέσματα.» Από την πλευρά του, ο Δρ. Θανάσης Πότσης, Πρόεδρος ΕΒΙΔΙΤΕ δήλωσε: «Η Ελληνική βιομηχανία διαστήματος αποδεικνύει για ακόμη μια φορά ότι είναι σε θέση πλέον να διεκδικήσει ολοένα και μεγαλύτερο κομμάτι από την παγκόσμια αγορά διαστήματος Μια αγορά μεγαλύτερη των 200 Δισεκατομμυρίων Δολαρίων με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης μεγαλύτερο του 8%!. Είμαστε πραγματικά περήφανοι γιατί Ελληνικά προϊόντα (hardware & software) αναγνωρίζονται πλέον από τους μεγάλους κατασκευαστές διαστημικών συστημάτων ενώ παράλληλα η τεχνολογία αιχμής που δημιουργείται στην χώρας μας μπορεί και πρέπει να συμβάλει στην ανάπτυξη προϊόντων και λύσεων σε τομείς όπως, τον ναυτιλιακού εξοπλισμού, της άμυνας και του ιατρικού εξοπλισμού συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στην ενίσχυση της οικονομίας της χώρας μας». Στην φωτογραφία ο κ. Μιχάλης Κολότος -Business Development/Regional Director της Theon Sensors με τον κ. Βασίλειο Μακιό- General Manager του Corallia http://www.pronews.gr/epistimes/tehnologia/654904_diakrisi-gia-tin-theon-sensors-apo-si-cluster-foto

Ο αστεροειδής... «νεκροκεφαλή» επιστρέφει και περνά «ξυστά» από τη Γη! Μπροστά σε μία ακόμη «συνάντηση» βρίσκεται η Γη, καθώς ένας αστεροειδής 700 μέτρων που μοιάζει με νεκροκεφαλή ετοιμάζει την επιστροφή του! Ο αστεροειδής πέρασε για πρώτη φορά «ξυστά» από τον πλανήτη μας στις 31 Οκτωβρίου 2015 σε απόσταση 499.000 χιλιομέτρων και με ταχύτητα 125.500 χλμ ανά ώρα. Τώρα φαίνεται ότι επιστρέφει τον Νοέμβριο του 2018, δίνοντας στους επιστήμονες μία ακόμη ευκαιρία να παρατηρήσουν το παράξενο αυτό φαινόμενο. Οι ειδικοί που είχαν μελετήσει το πέρασμα του αστεροειδούς το 2015 δημοσίευσαν πρόσφατα μία λεπτομερή αναφορά με παρατηρήσεις, στην οποία ελπίζουν να προσθέσουν επιπλέον στοιχεία, όταν επιστρέψει τον Νοέμβριο. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν παρατηρητήρια σε όλον τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου και του τηλεσκοπίου Pan - STARRS από τη Χαβάη για να στοιχειοθετήσουν τα ευρήματά τους. Οι αστρονόμοι ανέλυσαν τα ευρήματα του 2015 και βρήκαν ότι ο αστεροειδής συμπληρώνει μία περιστροφή κάθε 2,94 ώρες. Ο διαστημικός βράχος έχει μήκος μεταξύ 625 και 700 μέτρων, το σχήματου είναι ελαφρώς πεπλατυσμένο ελλειπτικό και ο άξονας περιστροφής του είναι σχεδόν κάθετος στη Γη κατά τη στιγμή της πλησιέστερης εγγύτητάς του. Η ποσότητα θερμότητας που διαθέτει και η ταχύτητα με την οποία μεταφέρει αυτή τη θερμόητητα είναι ίδια με άλλους παρόμοιους σε μέγεθος αστεροειδείς. Η ανακλαστικότητα της επιφάνειάς του είναι περίπου 5 με 6%. Σε γραπτή ανακοίνωσή του ο ερευνητής Pablo Santos-Sanz από το Ινστιτούτο Αστροφυσικής της Ανδαλουσίας, δήλωσε: «Αυτό σημαίνει ότι είναι πολύ σκοτεινός, μόνο λίγο πιο ανακλαστικός από το κάρβουνο» https://www.youtube.com/watch?v=Wuk5MyW9RXw http://www.pronews.gr/epistimes/diastima/654922_o-asteroeidis-nekrokefali-epistrefei-kai-perna-xysta-apo-ti-gi

( SC) "Angosat" Στους ειδικούς του κοσμοδρόμου Baikonur της RSC Energia, S.A. Ο Lavochkin και ο κλάδος TsENK του Διαστημικού Κέντρου Yuzhny συνεχίζουν τις προετοιμασίες για την εκτόξευση του διαστημικού οχήματος "Angosat". Στις 19 Δεκεμβρίου 2017 ολοκληρώθηκε η συναρμολόγηση του διαστημικού πυραύλου Zenit-3SLBF. Η εκτόξευση του πύραυλου φορέα «Zenit-2SB» με ανώτερο στάδιο«Fregat-SB» και το διαστημόπλοιο «Angosat» έχει προγραμματιστεί για τις 26 του Δεκέμβρη του 2017 από τη θέση 45 κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. https://www.roscosmos.ru/print/24495/ Διεθνής διαγωνισμός για νέους επιστήμονες. Το British Council, σε συνεργασία με το Hub Science, διοργανώνουν τον διεθνή διαγωνισμό FameLab, θέλοντας να αναδείξουν για δωδέκατη συνεχή χρονιά τα νέα ταλέντα στην επικοινωνία της επιστήμης. Ο διαγωνισμός έχει δώσει την ευκαιρία σε δεκάδες νέους να μοιραστούν το πάθος τους για τo «άνοιγμα» της επιστήμη στο ευρύ κοινό και να ξεχωρίσουν για την επικοινωνιακή τους δεινότητα. Ο προκριματικός γύρος θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα τη Δευτέρα 12 και Τετάρτη 14 Μαρτίου στο The Hub Events (Αλκμήνης 5, Πετράλωνα, πλησίον μετρό Κεραμεικού) και στη Θεσσαλονίκη την Τρίτη 13 Μαρτίου στο British Council (Τσιμισκή 43 54623, Θεσσαλονίκη). Οι συμμετέχοντες θα έχουν στη διάθεσή τους 3 λεπτά για να παρουσιάσουν ένα επιστημονικό θέμα της επιλογής τους με τρόπο διασκεδαστικό και κατανοητό στο ευρύ κοινό. Στη συνέχεια, η κριτική επιτροπή, η οποία αποτελείται από τον Στάθη Γκόνο (Διευθυντής Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών), τον Κώστα Καρπούζη (διευθυντής ερευνών/ΕΠΙΣΕΥ, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο), και τον Νίκο Ανδρίτσο (δημοσιογράφος, διευθυντής ραδιοφώνου ΣΚΑΙ 100,3) θα επιλέξει αυτούς που θα περάσουν στον μεγάλο τελικό. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν ηλεκτρονικά τη συμμετοχή τους μέχρι τη Τρίτη 6 Μαρτίου 2018 μέσα από την ιστοσελίδα www.britishcouncil.gr/en/famelab. Όσοι επιθυμούν, αλλά για κάποιο λόγο δεν θα μπορούν να παρευρεθούν σε κανέναν από τους προκριματικούς γύρους σε Αθήνα και σε Θεσσαλονίκη, έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν υποβάλλοντας video. Όλες οι εκδηλώσεις είναι ανοιχτές στο κοινό. Ο μεγάλος τελικός θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 28 Απριλίου 2018 στην Τεχνόπολη (Πειραιώς 100) στο πλαίσιο του Athens Science Festival 2018. Βραβεία Ο νικητής του τελικού θα μεταβεί στο Cheltenham Festival στη Βρετανία τον Ιούνιο με όλα τα έξοδα πληρωμένα προκειμένου να συμμετάσχει μαζί με τους νικητές των άλλων χωρών στο International FameLab 2018. Οι 10 φιναλίστ που θα επιλεγούν στον προκριματικό γύρο θα παρακολουθήσουν δωρεάν ένα διήμερο Masterclass στην Επικοινωνία. Οι τρεις finalist της κριτικής επιτροπής, όσο και ο αγαπημένος του κοινού, θα κερδίσουν μοναδικά δώρα τεχνολογίας. Παράλληλα, θα υπάρξουν πολλές ευκαιρίες συνεργασίας και δικτύωσης με άλλους επιστήμονες στην Ευρώπη και στην Ελλάδα καθώς και ευκαιρίες για συμμετοχή σε εκδηλώσεις του British Council στην Ελλάδα και το εξωτερικό. H Ιστορία του FameLab Το FameLab© είναι σήμα κατατεθέν του Cheltenham Festival, ενός από τους γνωστότερους πολιτιστικούς οργανισμούς του Ηνωμένου Βασιλείου που διοργανώνει τέσσερα από τα κορυφαία Φεστιβάλ της χώρας στους τομείς της Jazz, της Λογοτεχνίας, της Μουσικής και των Επιστημών. Το FameLab δημιουργήθηκε το 2005 από το Cheltenham Science Festival σε συνεργασία με τη NESTA με τη χορηγία και την υποστήριξη από τους Pfizer, Silicon 19, Channel 4 και The Daily Telegraph. Μετά την πολύ μεγάλη επιτυχία που σημείωσε στη Βρετανία ο διαγωνισμός σε συνεργασία με το British Council άρχισε να ταξιδεύει ανά τον κόσμο πρώτα πιλοτικά στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στη συνέχεια σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη, την Ασία, την Ωκεανία, την Αφρική και την Αμερική. Αυτή τη στιγμή ο διαγωνισμός πραγματοποιείται σε περισσότερες από 30 χώρες. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500184393

Επιασε κρύο; Κάποιο άστρο έχει εκραγεί! Μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη δημοσιεύουν στην επιθεώρηση Nature Communications επιστήμονες του Τεχνικού Πανεπιστημίου της Δανίας. Γνωρίζουμε ότι κοσμικά φαινόμενα κάνουν την εμφάνιση τους στον ουρανό της Γης. Οι εκρήξεις στον Ηλιο στέλνουν στην Γη φορτισμένα σωματίδια προκαλώντας το εντυπωσιακό σέλας. Όμως δεν θα μπορούσε κάποιος να φανταστεί ότι ένα φαινόμενο που συμβαίνει σε απόσταση χιλιάδων ετών φωτός από τον πλανήτη μας μπορεί να έχει κάποια επίδραση σε αυτόν. Αν πρόκειται όμως για το πιο ισχυρό, το πιο βίαιο κοσμικό φαινόμενο ίσως τα.. απόνερα του να φτάνουν και σε εμάς. Σύμφωνα με τους ερευνητές τα ιόντα που απελευθερώνονται από τις εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων, τα γνωστά σουπερνόβα, φτάνουν σε κάποιες περιπτώσεις μέχρι την Γη, εισέρχονται στην ατμόσφαιρα τους. Η παρουσία των ιόντων προκαλεί μια αλυσιδωτή ατμοσφαιρική και χημική αντίδραση που έχει ως τελικό αποτέλεσμα τον σχηματισμό πολύ μεγαλύτερου αριθμού νεφών από ότι θα παράγονταν αν δεν υπήρχαν. Αυτό με την σειρά του έχει ως αποτέλεσμα να πέφτει η θερμοκρασία του πλανήτη. Οι κοσμικές ακτίνες Οι ερευνητές υποστηρίζουν επίσης ότι η μαγνητική δραστηριότητα του Ηλιου επηρεάζει την άφιξη στην Γη των κοσμικών ακτινών. Όταν η δραστηριότητα του Ηλιου βρίσκεται σε έξαρση εμποδίζεται η έλευση των κοσμικών ακτινών στην Γη και επικρατούν υψηλότερες θερμοκρασίες. Όταν υπάρχει ύφεση στην ηλιακή δραστηριότητα και πυκνώνει η παρουσία κοσμικών ακτινών το αποτέλεσμα είναι να πέφτει ο πλανήτης να ψυχραίνει. Μάλιστα οι ερευνητές εκτιμούν ότι η απότομη αύξηση της θερμοκρασίας στην Γη γύρω στο 1.000 μ.Χ που έχει ονομαστεί Μεσαιωνική Θερμή Περίοδος αλλά και η Μικρή Εποχή Παγετώνων που βίωσε η Γη ανάμεσα στον 13ο και τον 19ο αιώνα οφειλόταν στην μαγνητική δραστηριότητα στον Ηλιο. «Εχουμε επιτέλους το τελευταίο κομμάτι του παζλ που εξηγεί το πώς τα σωματίδια από το Διάστημα επηρεάζουν το κλίμα στην Γη. Μας επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τις κλιματικές αλλαγές που προκαλούν η ηλιακή δραστηριότητα αλλά και τα σουπερνόβα» δηλώνει ο καθηγητής Χένρικ Σβένσμαρκ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=926753

Στον Άλφα του Κενταύρου κρύβονται πλανήτες σαν τη Γη. Ο Άλφα Κενταύρου είναι ο λαμπρότερος αστέρας στον αστερισμό του Κενταύρου, στο νότιο ημισφαίριο και είναι δυαδικό σύστημα, αποτελείται δηλαδή από δύο άστρα. Πρόκειται για το εγγύτερο αστρικό σύστημα στον Ήλιο, απέχοντας περίπου 4 έτη φωτός από εμάς. Οι δύο κύριοι αστέρες του αστρικού συστήματος εμφανίζονται ως ενιαίο άστρο με γυμνό μάτι, διακρίνονται όμως ως δύο ξεχωριστά αστρικά σώματα μόνο με παρατήρηση μέσω τηλεσκοπίου. Οι αστέρες αυτοί, με τις ονομασίες «Άλφα Κενταύρου Α» και «Άλφα Κενταύρου Β», βρίσκονται σε στενή τροχιά μεταξύ τους. Εκτός από τους αστέρες αυτούς, εμφανίζεται σε σχετικά απομακρυσμένη απόσταση και ένας τρίτος, ο λεγόμενος «Eγγύτατος του Κενταύρου» ο όποιος λόγω του μικρού μεγέθους του δεν είναι εμφανής με γυμνό μάτι. Το άστρο ονομάστηκε έτσι επειδή, από τα τρία άστρα, αυτό βρίσκεται οριακά πιο κοντά στην Γη. Οι συνολικά τρεις αστέρες αποτελούν το αστρικό σύστημα του Άλφα Κενταύρου, αν και δεν έχει αποδειχτεί με βεβαιότητα ότι υφίσταται κάποιο είδος ελλειπτικής τροχιάς μεταξύ του Εγγύτατου Κενταύρου με τους άλλους δύο κύριους αστέρες. Το 2012 ανακοινώθηκε ο εντοπισμός ενός πλανήτη να κινείται γύρω από τον Εγγύτατο του Κενταύρου αλλά τελικά διαπιστώθηκε ότι είχε γίνει λάθος εκτίμηση κάποιων παρατηρήσεων και ο συγκεκριμένος πλανήτης κατά πάσα πιθανότητα δεν υπάρχει. Όμως, τελικά το 2016 εντοπίστηκε τελικά στον Εγγύτατο του Κενταύρου ένας πλανήτης ο οποίος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών, έχει μέγεθος συγκρίσιμο με της Γης. Ο πλανήτης αυτός είναι πιθανότατα βραχώδης, και επιπλέον βρίσκεται στη λεγόμενη κατοικήσιμη ζώνη, στην κατάλληλη απόσταση από το μητρικό του άστρο ώστε να διαθέτει στην επιφάνειά του υγρό νερό που είναι ο κρισιμότερος παράγοντας για την παρουσία της ζωής. Οι προσομοιώσεις και διάφορες μελέτες που έχουν γίνει μέχρι στιγμής για το σύστημα τα δύο άστρα του δυαδικού συστήματος δείχνουν ότι είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν εκεί μεγάλοι πλανητες σαν τον Δία. Η παρουσία πολλών τέτοιων πλανητών, σύμφωνα με τα πλανητικά μοντέλα, δεν ευνοούν συνήθως την ύπαρξη πλανητών φιλικών στην ζωή. Πριν από λίγα 24ωρα, ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου του Γέιλ παρουσίασαν μια μελέτη στην οποία αναφέρεται ότι στον Άλφα του Κενταύρου πιθανότατα δεν υπάρχουν μεγάλοι πλανήτες και, όπως αναφέρεται στην μελέτη, «είναι σχεδόν βέβαιο ότι στον Άλφα του Κενταύρου υπάρχουν βραχώδεις πλανήτες με μέγεθος παρόμοιο με αυτό της Γης». Αν κάποιος από αυτούς τους πλανήτες βρίσκεται στην σωστή απόσταση από το μητρικό του άστρο, θα είναι και δυνητικά φιλόξενος στην ζωή. «Γνωρίζουμε ότι οι μικρού μεγέθους πλανήτες αποτελούν την πλειοψηφία των πλανητών στο Σύμπαν. Η μελέτη μας δείχνει ότι στα άστρα του δυαδικού συστήματος είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν μικροί πλανήτες, οι οποίοι έχουν περάσει απαρατήρητοι από τις μέχρι τώρα παρατηρήσεις που γίνονται εκεί» αναφέρει η Ντέμπρα Φίσερ, ειδικός στην αναζήτηση εξωπλανητών και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Οι αποστολές Έχει εκπονηθεί ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο σχέδιο εξερεύνησης του Άλφα του Κενταύρου, το οποίο μάλιστα κέρδισε τη στήριξη του διάσημου θεωρητικού φυσικού και κοσμολόγου Στίβεν Χόκινγκ. Το σχέδιο που χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από τον εκκεντρικό ρώσο μεγιστάνα Γιούρι Μέλνερ προβλέπει την εκτόξευση ενός σμήνους από μικρά σκάφη που θα χρησιμοποιούν τα λεγόμενα «ηλιακά ιστία». Αυτά τα σκάφη θα επιταχύνονται με δέσμες λέιζερ στο 20% της ταχύτητας του φωτός. Αυτό θεωρητικώς τουλάχιστον θα επιτρέψει στα σκάφη να φτάσουν στον Άλφα του Κενταύρου σε λίγα χρόνια, αντί σε 30 χιλιετίες που θα απαιτούνταν με τις σημερινές τεχνολογίες. Αν λοιπόν φτάσουν αυτά τα σκάφη στον προορισμό τους, θα μάθουμε αν υπάρχει στην διαστημική μας γειτονιά κάποιος φιλόξενος για εμάς πλανήτης. Πριν από λίγα 24ωρα, έγινε γνωστό ότι η NASA αποφάσισε να οργανώσει μια αποστολή εξερεύνησης στον Άλφα του Κενταύρου, η οποία όμως, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, προορίζεται να πραγματοποιηθεί μετά το 2050. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500184592

Με δεινοσαύρους γιορτάζει το χειμερινό ηλιοστάσιο το Πλανητάριο. Το Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου, γιορτάζει το χειμερινό ηλιοστάσιο δυο ημέρες πριν, δηλαδή την Τρίτη 19 Δεκεμβρίου, και πλημμυρίζει τον τεράστιο θόλο του με Δεινοσαύρους! Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει δωρεάν την Ψηφιακή Παράσταση «Ο θάνατος των δεινοσαύρων» και να πραγματοποιήσει έτσι ένα συναρπαστικό «ταξίδι» εκατομμύρια χρόνια πίσω στον χρόνο, στην εποχή της αδιαφιλονίκητης κυριαρχίας των δεινοσαύρων πάνω στην Γη, αλλά και της μυστηριώδους εξαφάνισής τους. Την παράσταση θα προλογίσει ο Νίκος Ζούρος, Καθηγητής Τμήματος Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Πρόεδρος του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων UNESCO και Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Την Τρίτη 19 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθούν δυο παραστάσεις (ώρες 18:00 και 19:30), με ελεύθερη είσοδο για το κοινό. Απαραίτητα είναι τα δελτία εισόδου, η διανομή των οποίων θα πραγματοποιηθεί από το Ταμείο του Πλανηταρίου από τις 17:30 της ίδιας ημέρας. Κάθε άτομο θα μπορεί να προμηθευτεί έως 2 δελτία εισόδου. Θα διατεθούν 240 δελτία εισόδου για κάθε παράσταση. Οι χώροι του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι προσβάσιμοι και φιλικοί σε ανθρώπους με κινητική αναπηρία, θα υπάρχει η δυνατότητα διερμηνείας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα ή/και χειλεανάγνωσης κατόπιν έγκαιρης επικοινωνίας με γραπτό μήνυμα στο τηλέφωνο 6985 903381 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση: pr@eef.edu.gr, ενώ οι σκύλοι οδηγοί τυφλών είναι ευπρόσδεκτοι. Η παράσταση παρουσιάζει με συναρπαστικό τρόπο ορισμένες από τις πιθανές επιστημονικές ερμηνείες της μαζικής εξαφάνισης των δεινοσαύρων και εστιάζει στην επικρατέστερη, σύμφωνα με την οποία οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν εξαιτίας της πρόσκρουσης με τον Πλανήτη μας ενός τεράστιου αστεροειδούς πριν από περίπου 65 εκατομμύρια χρόνια. Ταυτόχρονα δίνει το έναυσμα για ενδιαφέρουσες ερωτήσεις όπως: «Πόσο πιθανό είναι άραγε ένα αντίστοιχο σενάριο μελλοντικής εξαφάνισης των ειδών που ζουν σήμερα στον πλανήτη μας;». Όλα αυτά παρουσιάζονται στον εντυπωσιακό, τεράστιο θόλο του Πλανηταρίου με τρόπο που εντυπωσιάζει και μετατρέπει την παράσταση σε μια εικονική περιπέτεια που κόβει την ανάσα και μένει γι΄ αυτό αξέχαστη. Η παράσταση προτείνεται για παιδιά ηλικίας 10 ετών και άνω, καθώς και ενήλικες. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500183721

Επιβεβαιώθηκε πως υπήρχε ζωή στη Γη πριν από 3,5 δισ. χρόνια. Το ανθρώπινο είδος είναι δύσκολο να δει τον κόσμο σε πραγματικό βάθος χρόνου, γιατί στην πραγματικότητα, μοιάζει με το παιδί που μετακόμισε πριν λίγες μέρες σε καινούργια γειτονιά, αφού έχει συμπληρώσει μόλις τρία εκατομμύρια χρόνια ύπαρξης. Μπορεί να νιώθετε μεγάλοι κατά την ενηλικίωση, αλλά η αλήθεια είναι ότι οι άνθρωποι είναι μια καινούργια είδηση στα νέα του κόσμου. Οι πρώτες μορφές ζωής υπήρξαν πολλά χρόνια πριν την άφιξή μας, με τα χρονιά αυτά πλέον να μπορούν με βεβαιότητα να προσδιοριστούν στα 3,5 δισεκατομμύρια. Για πάνω από 20 χρόνια, υπήρχε μια αντιπαράθεση στην επιστημονική κοινότητα σχετικά με τα αρχαιότερα απολιθώματα που έχουν βρεθεί. Στις 18 Δεκεμβρίου, οι παλαιοβιολόγοι έκλεισαν οριστικά το θέμα, χάρις σε μια καινούργια μελέτη του επιστημονικού περιοδικού «Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών» (PNAS) που χρησιμοποιεί τις πιο εξελιγμένες τεχνικές για να χρονολογήσει τα πιο παλιά απομεινάρια που έχουν ανακαλυφθεί. Τα ευρήματα της έρευνας επιβεβαιώνουν την ύπαρξη βακτηρίων και μικροβίων 3,5 δισεκατομμυρίων χρόνων, τα οποία πιθανώς ζούσαν σε έναν πλανήτη χωρίς οξυγόνο. Επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας ήταν ο παλαιοβιολόγος Γουίλιαμ Σοπφ, από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια και ο γεωεπιστήμονας Τζον Βάλεϊ από το πανεπιστήμιο του Γουισκόνσιν. Στον περισσότερο κόσμο, θα φαινόταν πως η έρευνα κράτησε πάρα πολύ καιρό, αλλά οι συγκεκριμένοι επιστήμονες ξέρουν καλά ότι το χρονικό αυτό διάστημα δεν είναι παρά ένα κλάσμα του δευτερολέπτου, μπροστά στην κλίμακα της ζωής στη Γη. Τα εξεταζόμενα δείγματα, αποτελούμενα κυρίως από βακτήρια και μικρόβια που έχουν πλέον εξαφανιστεί, βρέθηκαν το 1982 σε ένα πέτρωμα στο Άπεξ Τσερτ, έναν σχηματισμό πετρωμάτων στη Δυτική Αυστραλία. Το 1993, στηριζόμενοι στις ραδιομετρικές αναλύσεις του πετρώματος και στο σχήμα των απολιθωμάτων, ο Σοπφ χρονολόγησε τα δείγματα ως 3,5 δισεκατομμυρίων χρονών. Το πέτρωμα κατείχε την αρχαιότερη άμεση απόδειξη ζωής, σκέφτηκε ο Σοπφ, ο οποίος συμπέρανε από αυτή την ανακάλυψή του πως υπήρχαν πλάσματα ένα δισεκατομμύριο χρόνια πιο πριν από ό,τι πιστευόταν μέχρι τότε. Όμως, μερικοί επιστήμονες υποστήριξαν πως οι ισχυρισμοί ήταν αναπόδεικτοι και ότι τα μικροαπολιθώματα, αόρατα στο μάτι, ήταν απλά μικρά κομμάτια του πετρώματος με περίεργο σχήμα, παράξενα ορυκτά που απλώς φαίνεται να περιέχουν βιολογικά δείγματα, ενώ κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Από τότε, πέρασαν χρόνια και η τεχνολογία βελτιώθηκε. Έτσι, ο Σοπφ ένωσε τις δυνάμεις του με τον Βάλεϊ, ώστε να βρουν έναν καινούργιο τρόπο για να αναλύσουν το πέτρωμα, το οποίο τώρα στεγάζεται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου. Ο Βάλεϊ επένδυσε δέκα χρόνια από τη ζωή του για να αναπτύξει μια μέθοδο που θα του επιτρέψει να αναλύσει τα μεμονωμένα είδη, των οποίων τα σχήματα μοιάζουν με κύλινδρους και νήματα. Όλες οι οργανικές ουσίες περιέχουν ένα χαρακτηριστικό μίγμα ισοτόπων άνθρακα. Χρησιμοποιώντας ένα φασματόμετρο μάζας δευτερογενών ιόντων (υπάρχουν ελάχιστα τέτοια εργαλεία στον κόσμο, ένα από αυτά είναι στο πανεπιστήμιο του Γουισκόνσιν), οι επιστήμονες κατάφεραν να διαχωρίσουν τον άνθρακα σε κάθε απολίθωμα σε ισότοπα. Με αυτό τον τρόπο, μπόρεσαν να μετρήσουν τη σύνθεση του κάθε απολιθώματος και να τη συγκρίνουν με τη σύνθεση των πετρωμάτων χωρίς απολιθώματα, από την ίδια περίοδο. Οι διαφορές στην αναλογία ισοτόπων άνθρακα έδειξε πως ο Σοπφ είχε δίκιο για τα απολιθώματα που βρήκε χρόνια πριν. Το πέτρωμα, το οποίο χρονολογήθηκε ως 3,5 δισεκατομμυρίων ετών, αποδείχθηκε ότι περιέχει τα απομεινάρια απλής βιολογικής ζωής, ίδιας ηλικίας με το πέτρωμα. Επιπρόσθετα, ο Σοπφ και ο Βάλεϊ μπόρεσαν να συνδέσουν συγκεκριμένες αναλογίες ισοτόπων άνθρακα με συγκεκριμένα σχήματα απολιθωμάτων. Δηλαδή, πρακτικά ταυτοποίησαν αρκετά διαφορετικά αρχαία όντα. Μετά από την ανάλυση του κάθε μικροαπολιθώματος ξεχωριστά, ταυτοποίησαν πέντε είδη, συμπεραίνοντας ότι πρόκειται για δύο φωτοσυνθέτες, δύο καταναλωτές μεθανίου και έναν παραγωγό μεθανίου. Πολλά χρόνια μελέτης, αντιπαράθεσης και εργασίας επιβεβαίωσαν αυτό που παλιότερα θεωρείτο πως είναι ένας απλός ισχυρισμός, δηλαδή πως η ζωή στη Γη είναι πολύ, πολύ, πολύ παλιά. «Νομίζω ότι το θέμα είναι λήξαν», είπε ο Βάλεϊ, «Είναι μια πρωτόγονη αλλά ποικιλόμορφη ομάδα οργανισμών». http://physicsgg.me/2017/12/19/%ce%b5%cf%80%ce%b9%ce%b2%ce%b5%ce%b2%ce%b1%ce%b9%cf%8e%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%cf%80%cf%89%cf%82-%cf%85%cf%80%ce%ae%cf%81%cf%87%ce%b5-%ce%b6%cf%89%ce%ae-%cf%83%cf%84%ce%b7-%ce%b3%ce%b7-%cf%80%cf%81/

(TPC) «Soyuz MS-07" Το πλήρωμα του επανδρωμένου διαστημόπλοιου μεταφοράς «Σογιούζ-07 MS» - ο Anton Shkaplerov, Scott Tingley και Kanal Norishige πήγαν στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Από αυτό το σημείο οι κοσμοναύτες Αλεξάντερ Misurkin, Anton Shkaplerov( Roscosmos ), οι αστροναύτες της NASA Τζόζεφ Acaba, Mark Vanden HI, Scott Tingley και ο αστροναύτης Norishige Kanal(JAXA ) εργάζoνται επί του ΔΔΣ για την ολοκλήρωση της ISS-54 αποστολής. Ο Μεταφορέας πύραυλος "Soyuz-FG" με το TPK "Soyuz MS-07" ξεκίνησε στις 17 Δεκέμβρη, 2017 στις 10:21 MSK από την πλατφόρμα 1 ( "Start Γκαγκάριν")απο το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ. Η συνδεση με τον σταθμό πραγματοποιήθηκε αυτόματα στις 19 Δεκεμβρίου στις 11:39 ώρα Μόσχας. https://www.roscosmos.ru/24490/ ( SC) "Angosat" Στις 16 Δεκεμβρίου 2017 στο κτίριο συναρμολόγησης και δοκιμών της πλατφόρμας 31 του κοσμοδρόμου Baikonur της RSC Energia, S.A. Lavochkin και η TSENKI Διαστημικό Κέντρο «Νότου» έχουν ολοκληρώσει τη συναρμολόγηση του τμήματος κεφαλής για το διαστημικό πύραυλο (RKN), στο πλαίσιο της έναρξης του οχήματος (LV) «Zenit-2SB» με ανώτερο στάδιο (RB) «Φρεγάτα-SB» και το διαστημικό σκάφος τηλεπικοινωνιών ( SC) "Angosat". Μετά τις προπαρασκευαστικές εργασίες KA «Angosat» και στο «Fregat-SB» μεταφέρθηκε σε οριζόντια θέση γαι να ρυθμίση το nosecone. Στη συνέχεια, η διαστημική κεφαλή μεταφέρθηκε σε ένα τεχνικό συγκρότημα για τη συναρμολόγηση του διαστημικού πυραύλου. Η εκτόξευση του «Zenit-2SB» με το ανώτερο στάδιο «Fregat-SB» και SC «Angosat» έχει προγραμματιστεί για την 26η του Δεκεμβρίου 2017 από τη θέση 45 στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Το "Angosat" είναι ένα διαστημικό σκάφος που δημιουργήθηκε από την RSC Energia προς το συμφέρον της Δημοκρατίας της Αγκόλας. Έχει σχεδιαστεί για να παρέχει ραδιοτηλεοπτική μετάδοση στις ζώνες συχνότητας C και Ku στην επικράτεια της Δημοκρατίας της Αγκόλας, καθώς και σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο. Το έργο «Angosat» προβλέπει τη δημιουργία ενός αναμεταδότη δορυφορικής επικοινωνίας, έναρξή του σε γεωστατική τροχιά και επίγειων υποδομών της επικοινωνίας και μετάδοσης https://www.roscosmos.ru/print/24487/ Μνημόνιο συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία. Μνημόνιο συνεργασίας με τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας ESA (European Space Agency), Johann Dietrich Woerner, υπέγραψε ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Νίκος Παππάς, στο υπουργείο. Το μνημόνιο αφορά στην ίδρυση του Κέντρου Ανάπτυξης Νεοφυών Επιχειρήσεων BIC (Business Incumbation Center), το οποίο θα στηρίζει επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις νέες τεχνολογίες. Ο κ. Παππάς χαρακτήρισε σημαντικό βήμα την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας και ανέφερε ότι η Ελλάδα επανακάμπτει σε έναν τομέα, ο οποίος είχε αφεθεί από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. «Η χώρα μπορεί να ξανακερδίσει το στοίχημα και σε αυτόν τον τομέα» πρόσθεσε, τονίζοντας ότι η Ελλάδα διαθέτει το κατάλληλο επιστημονικό προσωπικό και πρωτοπορεί σε τομείς που σχετίζονται με τη διαστημική τεχνολογία, όπως η γεωργία, η ναυτιλία κ.λπ. Ο επικεφαλής της ESA σημείωσε ότι είναι σημαντικό να στηριχθούν οι νεοφυείς επιχειρήσεις στην Ελλάδα, οι οποίες ασχολούνται με τις νέες τεχνολογίες, και συμπλήρωσε ότι οι επιχειρήσεις που θα συνεργαστούν με την Υπηρεσία θα έχουν τη δυνατότητα να αντλήσουν σημαντικούς οικονομικούς πόρους καθώς και πολύτιμη τεχνογνωσία, με στόχο τη γρήγορη ανάπτυξή τους. Μνημόνιο συνεργασίας υπέγραψε την Δευτέρα και ο γ.γ Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, Β. Μαγκλάρας, με το μέλος του ΔΣ της γερμανικής εταιρείας OHB SE, Fritz Merkle, με αντικείμενο τη δραστηριοποίηση της OHB στην Ελλάδα, μέσω της ίδρυσης εταιρείας με συμμετοχή του ελληνικού Δημοσίου σε αυτήν. H OHB είναι μία από τις τρεις κορυφαίες ευρωπαϊκές εταιρείες στον χώρο του διαστήματος, έχοντας ως κύριο αντικείμενο την κατασκευή δορυφόρων χαμηλής τροχιάς καθώς και γεωστατικών δορυφόρων. Σκοπός της συνεργασίας είναι η συμμετοχή της ελληνικής εταιρείας στην κατασκευή δορυφορικών ή άλλων διαστημικών συστημάτων, με συμμετοχή και άλλων ελληνικών εταιρειών, στο πλαίσιο εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών προγραμμάτων. Ο κ. Μαγκλάρας επισήμανε ότι η σημερινή υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας είναι μία απτή απόδειξη ότι οι επενδύσεις έρχονται στην Ελλάδα και πρόσθεσε ότι το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής είναι πλήρως ενεργοποιημένο σε αυτόν τον δρόμο. «Η συνεργασίας μας με την ΟΗΒ θα ανοίξει νέους δρόμους στον τομέα του διαστήματος, καθώς η Ελλάδα έχει πολύτιμο επιστημονικό δυναμικό στον χώρο» υπογράμμισε. http://news.in.gr/greece/article/?aid=1500183670 Βέρνερ: Ευοίωνες οι προοπτικές για την Ελλάδα στο διαστημικό τομέα. Τo ελληνικό si-Cluster επισκέφτηκε σήμερα ο γερμανός γενικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), Γιόχαν-Ντίτριχ Βέρνερ, στο πλαίσιο της επίσκεψής του στην Ελλάδα. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του Corallia στο Μαρούσι, παρουσία εκπροσώπων του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης και φορέων του ελληνικού οικοσυστήματος διαστημικής. To si-Cluster είναι το μοναδικό οικοσύστημα καινοτομίας που δραστηριοποιείται στον τομέα των αεροδιαστημικών τεχνολογιών και εφαρμογών στην Ελλάδα, με την υποστήριξη του Corallia ως φορέα αρωγού και της Ένωσης Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας & Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ). Τον επικεφαλής της ESA συνόδευσαν ο K. Schrogl, επικεφαλής του γραφείου σχέσεων με τα κράτη-μέλη του ESA, ο F. Salzgeber, επικεφαλής του γραφείου μεταφοράς τεχνολογίας της ESA, και οι C. Giannopapa και M. Abete, σύμβουλοι σχέσεων με τα κράτη στο γραφείο του γενικού διευθυντή της ESA. Την αντιπροσωπεία υποδέχτηκαν ο Β. Μακιός, γενικός διευθυντής του Corallia, ο J. Sanchez, πρόεδρος του si-Cluster, ο Α. Πότσης, πρόεδρος της ΕΒΙΔΙΤΕ, και ο Γ. Συννεφάκης, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δορυφορικών Υπηρεσιών και Διαστημικών Εφαρμογών του Υπουργείου ΨΗΠΤΕ. Ο κ. Βέρνερ ανέδειξε με την ομιλία του τις τεράστιες δυνατότητες που προσφέρει το διάστημα στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Τόνισε ότι το διάστημα εισέρχεται πλέον σε πολλούς τομείς της οικονομίας, όπου αλληλεπιδρούν καθημερινά πολλοί παράγοντες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, της βιομηχανίας και της ακαδημαϊκής κοινότητας, καθώς και οι πολίτες. Ακολούθησε ανοιχτή συζήτηση κατά την οποία οι παρευρισκόμενοι απηύθυναν ερωτήσεις στον κ. Βέρνερ σχετικά με τις μελλοντικές προοπτικές της ESA, την εμπορική αξιοποίηση του διαστήματος και τη συνεχώς ισχυροποιούμενη θέση της Ελλάδας στο διεθνές διαστημικό οικοσύστημα. «Πιστεύω ότι αυτή η χώρα μπορεί πραγματικά να κάνει μεγάλα πράγματα στο διαστημικό τομέα» ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο κ. Βέρνερ. Ο κ. Sanchez δήλωσε ότι «το ελληνικό διαστημικό cluster αποτελεί πλέον σημαντικό παίκτη στην ευρωπαϊκή διαστημική αγορά χάρη στη συντονισμένη και σκληρή δουλειά περισσότερων από 60 εταιρειών, πανεπιστημιακών εργαστηρίων και ερευνητικών ινστιτούτων. Η ESA αναδεικνύει συνεχώς την ανάγκη για ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ βιομηχανίας και έρευνας, και αυτό ακριβώς προσπαθούμε να κάνουμε στο σχηματισμό μας, ώστε να αναδείξουμε διεθνώς το τεράστιο δυναμικό της καινοτομίας Made in Greece». «Έχουν ξεκινήσει πάρα πολλές δράσεις για το διαστημικό τομέα στη χώρα, κάποιες από αυτές θα ανακοινωθούν σήμερα και σταδιακά πρόκειται να δημιουργηθούν ακόμη περισσότερες, οι οποίες αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας» είπε ο κ. Συννεφάκης. Ο κ. Πότσης είπε ότι «με την επίσκεψη του κ. Βέρνερ σήμερα επιβεβαιώνεται για μια ακόμη φορά ότι στον τομέα της διαστημικής βιομηχανίας η χώρα μας έχει περάσει στη φάση της ωριμότητας. Κάνουμε βήματα μπροστά, προκειμένου να δημιουργηθεί ένας δυναμικός πόλος ανάπτυξης καινοτομίας. Σε συνεργασία, η βιομηχανία με τα πανεπιστήμια θα παράγουν προϊόντα με καθαρά εξαγώγιμο χαρακτήρα. Η ESA είναι ένας σημαντικός πυλώνας στη συγκεκριμένη προσπάθεια, που εδώ και δέκα χρόνια ενισχύει τη χώρα και τη βιομηχανία, προκειμένου να πετύχει τους στόχους της». http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500183803

Το Dragon της SpaceX στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό Για δεύτερη φορά η κάψουλα Dragon της ιδιωτικής αμερικανικής διαστημικής εταιρείας SpaceX του Έλον Μασκ έφθασε και προσδέθηκε με επιτυχία στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) την Κυριακή, μεταφέροντας εφόδια στους αστροναύτες που μένουν σε αυτόν, λίγο πριν από τα Χριστούγεννα. Ο ρομποτικός βραχίονας του ISS «έπιασε» την μη επανδρωμένη κάψουλα και την προσέδεσε με ασφάλεια στον Σταθμό, σε ύψος 405 χιλιομέτρων πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό. To Dragon θα μείνει στον ISS έως τα μέσα Ιανουρίου, οπότε θα επιστρέψει στη Γη, πέφτοντας άθικτο στον Ειρηνικό στα ανοιχτά της Καλιφόρνια. «Είναι μια σημαντική μέρα που βλέπουμε το Dragon να επιστρέφει στον ISS», δήλωσε εκπρόσωπος της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) στο Κέντρο Ελέγχου στο Χιούστον, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο. Το Dragon μετέφερε συνολικό φορτίο βάρους 2,2 τόνων στον ISS, μεταξύ άλλων τρόφιμα, ανταλλακτικά και εξοπλισμό για επιστημονικά πειράματα, όπως η μελέτη του καρκίνου του θυρεοειδούς και η καλλιέργεια κριθαριού στο διάστημα. Ήταν η πρώτη φορά που η SpaceΧ έκανε μια πλήρως «ανακυκλωμένη» εκτόξευση, καθώς έστειλε στο διάστημα τόσο ένα πύραυλο Falcon 9 (Γεράκι), όσο και μια κάψουλα που είχαν χρησιμοποιηθεί ξανά στο παρελθόν. Μετά την εκτόξευση και την ανύψωση του Dragon, το πρώτο τμήμα του πυραύλου επέστρεψε στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα, ενώ το δεύτερο μέρος του πυραύλου μαζί με την κάψουλα συνέχισαν για τον ISS. Με τον τρόπο αυτό, η SpaceX αναμένεται να μειώσει σημαντικά το κόστος των διαστημικών πτήσεων. Ο μεγαλύτερος πελάτης της είναι η NASA, με την οποία έχει υπογράψει συμβόλαιο ύψους 1,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500183586

Ο αστεροειδής που θα επισκεφθεί το New Horizons. Αφού πέρασε, πριν από δύο χρόνια, από τον Πλούτωνα, στέλνοντας εκπληκτικές εικόνες και νέες πληροφορίες για τον νάνο πλανήτη, το διαστημόπλοιο New Horizons κατευθύνεται τώρα προς τη ζώνη αστεροειδών που βρίσκεται στις παρυφές του ηλιακού μας συστήματος. Πρώτος «στόχος» του, όπως αποφάσισαν οι επικεφαλής της αποστολής, θα είναι ένας μικρός βράχος για τον οποίον γνωρίζουμε ελάχιστα. Πρόσφατα ωστόσο οι επιστήμονες παρατήρησαν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι μπορεί γύρω του να κινείται ένας δορυφόρος, γι’ αυτό και έκριναν ότι αξίζει μια επίσκεψη από πιο κοντά. Το «επίμαχο» αντικείμενο βρίσκεται στη ζώνη αστεροειδών Κάιπερ, σε απόσταση δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη, και έχει την κωδική ονομασία 2014 MU69. Επειδή βρίσκεται τόσο μακριά οι αστρονόμοι γνωρίζουν ελάχιστα για τον MU69 – μόνο ό.τι μπορούν να «πιάσουν» από τα ίχνη που αφήνει καθώς περνάει ανάμεσα σε ένα λαμπρό άστρο και τα γήινα τηλεσκόπια. Με βάση αυτές τις λίγες παρατηρήσεις, οι ερευνητές έχουν καταλήξει σε τρεις πιθανότητες σχετικά με το σχήμα του MU69: μπορεί να είναι ωοειδής, περίπου σαν φιστίκι, μπορεί να είναι «διπλός», αποτελούμενος από δυο εφαπτόμενους βράχους, ή μπορεί να αποτελείται από δυο βράχους που περιφέρονται ο ένας γύρω από τον άλλον. Αυτό ακούγεται ήδη αρκετά εξωτικό, όμως το περασμένο καλοκαίρι το μυστηριώδες αντικείμενο άρχισε να αποκτά ακόμη περισσότερο ενδιαφέρον. Οι ερευνητές εντόπισαν μια ακόμη «σκιά» κατά τη διέλευση του MU69 μπροστά από το άστρο. Υποπτεύονται ότι αυτή μπορεί να δημιουργείται από έναν ακόμη μικρότερο δορυφόρο ο οποίος περιφέρεται γύρω του. Ετσι αποφασίστηκε ότι, περνώντας από εκεί κοντά το 2019, το New Horizons θα στρέψει τις κάμερές του προς τον αστεροειδή. «Πραγματικά δεν θε ξέρουμε με τι μοιάζει ο MU69 αν δεν περάσουμε από κοντά του, και ακόμη και ύστερα από αυτή τη συνάντηση μπορεί να μην τον κατανοήσουμε πλήρως» δήλωσε σε ανοιχτή διαδικτυακή ανακοίνωση ο Μαρκ Μπιουλ από την ομάδα του New Horizons. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500183411