Δροσος Γεωργιος

Σύγκρουση δυο άστρων ορατή στον νυχτερινό ουρανό … με γυμνό μάτι. Επιστήμονες από το αμερικανικό Κολέγιο Calvin υποστηρίζουν πως κατάφεραν να υπολογίσουν τον χρόνο σύγκρουσης δύο άστρων, εκτιμώντας πως αυτό θα συμβεί το 2022. Σύμφωνα με τους ίδιους, για τους κατοίκους του Βόρειου ημισφαίριου της Γης, η έκρηξη θα γίνει ορατή με τη μορφή ενός άστρου που θα «προστεθεί» στον αστερισμό του Κύκνου, το οποίο μάλιστα θα είναι σχεδόν το ίδιο φωτεινό με τον Πολικό Αστέρα. Τα δύο ουράνια σώματα σχηματίζουν το αστρικό ζεύγος KIC 9832227, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση 1.800 ετών φωτός από τον πλανήτη μας. Από τον ρυθμό με τον οποίο μειώνεται η απόσταση με την οποία περιστρέφεται το ένα γύρω από το άλλο, οι αστρονόμοι από το Calvin υπολόγισαν πως θα συγχωνευθούν σε μία πενταετία από σήμερα. Από την έκρηξη που θα προκληθεί, θα δημιουργηθεί ένας ερυθρός υπερκαινοφανής αστέρας, δηλαδή ένα εξαιρετικά φωτεινό αντικείμενο, αποτελούμενο κυρίως από ιονισμένη ύλη. Μάλιστα, η φωτεινότητά του θα είναι 10.000 φορές από τη φωτεινότητα του αστρικού ζεύγους. Έτσι, ο υπερκαινοφανής αστέρας θα είναι ορατός από τη Γη, δίνοντας την εντύπωση πως ο αστερισμός του Κύκνου απέκτησε ένα καινούριο μέλος. Η μελέτη των ερευνητών παρουσιάστηκε χθες σε συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Ένωσης από τον Λάρι Μόλναρ, καθηγητή αστρονομίας στο Calvin και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. «Το αποτέλεσμα θα είναι ορατό στον ουρανό, ενώ θα μπορεί να το παρατηρήσει οποιοσδήποτε. Δεν θα χρειάζονται τηλεσκόπια για να διαπιστωθεί το 2023 αν είχαμε δίκιο ή όχι», λέει ο Μόλναρ στην ιστοσελίδα του National Geographic. http://news.nationalgeographic.com/2017/01/see-star-explode-2022-nova-cygnus-skywatching-space-science/ Μέχρι πρόσφατα, οι επιστήμονες δεν γνώριζαν καν πως το KIC 9832227 είναι ένα αστρικό ζεύγος. Το 2013 η αστρονόμος Κάρεν Κινεμούχι, από το αστεροσκοπείο Apache Point, υπέθεσε πως οι αυξομειώσεις στη φωτεινότητά του θα μπορούσαν να υποδηλώνουν την παρουσία δύο άστρων. Μεταγενέστερες παρατηρήσεις επιβεβαίωσαν αυτή την υπόθεση, προσδιορίζοντας επίσης ότι το ένα άστρο είναι περίπου 40% μεγαλύτερο από τον Ήλιο, ενώ το δεύτερο περίπου το 1/3. Επίσης, οι επιστήμονες πλέον γνωρίζουν πως τα δύο άστρα όχι μόνο βρίσκονται πολύ κοντά, αλλά και περιστρέφονται το ένα γύρω από το άλλο με ολοένα μικρότερη απόσταση. Έτσι, χρησιμοποιώντας περισσότερες από 32.000 φωτογραφίες και αντιπαραβάλλοντας τα δεδομένα με την περίπτωση του V1309 Sco, ενός αστρικού ζεύγους που εξερράγη το 2008, η ομάδα του Μόλνερ υπολόγισε τα δύο άστρα θα συγχωνευθούν το 2022, αν η προσέγγισή τους εξελιχθεί όπως συνέβη με το V1309 Sco. «Μία τέτοια έκρηξη συμβαίνει περίπου ανά δεκαετία στον Γαλαξία μας. Η συγκεκριμένη περίπτωση είναι ασυνήθιστη λόγω της μικρής απόστασης από τη Γη, και επομένως της φωτεινότητας της έκρηξης. Επίσης, είναι η πρώτη φορά που μπόρεσε κανείς να προβλέψει πότε θα συμβεί», λέει ο Μόλναρ. Η ομάδα αναγνωρίζει πως οι εκτιμήσεις της μπορεί να αποδειχθούν λανθασμένες, και τελικά να μην «φωτισθεί» ο νυχτερινός ουρανός από έναν νέο «αστέρα» το 2022. «Παρόλο που μία τέτοια εξέλιξη θα είναι απογοητευτική, οποιοδήποτε εναλλακτικό αποτέλεσμα θα είναι κι αυτό πολύ ενδιαφέρον», καταλήγει ο επιστήμονας. Στην φωτογραφία προσομοίωση της σύγκρουσης του δυαδικού συστήματος KIC 9832227 που βρίσκεται σε απόσταση 1800 έτη φωτός από τη Γη. (L. Molnar / Calvin College) http://physicsgg.me/2017/01/10/%cf%83%cf%8d%ce%b3%ce%ba%cf%81%ce%bf%cf%85%cf%83%ce%b7-%ce%b4%cf%85%ce%bf-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%cf%89%ce%bd-%ce%bf%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%ae-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%bd%cf%85%cf%87%cf%84%ce%b5/

Διαστρικά νήματα στο Απαστράπτον Polaris. Καθώς το νέο ημερολογιακό έτος ξεκινάει, μαζί με ένα αίσθημα νέων αρχών, αυτό το δίκτυο σκόνης και αερίων δείχνει ένα μέρος του ουρανού όπου η γέννηση αστέρων δεν έχει ακόμη εδραιωθεί. Αυτή η περιοχή, γνωστή σαν Απαστράπτον Polaris, είναι ένα σύννεφο σκόνης και αερίων ορατό κατά μήκος της γραμμής της θέας προς το Polaris, το Άστρο του Βορρά στον αστερισμό της Μικρής Άρκτου, και 490 έτη φωτός από τη Γη. Απεικονίστηκε από το Διαστημικό Παρατηρητήριο Herschel της ESA το 2011, και εδώ παρουσιάζεται μία έγχρωμη σύνθεση. Δείχνει αρκετές δεκάδες μπλεγμένα διαστρικά νήματα. Τέτοια νήματα μπορούν να εκτείνονται για δεκάδες έτη φωτός μέσα στο διάστημα και να προηγούνται της έναρξης του σχηματισμού άστρων, με νεογέννητα άστρα συχνά να βρίσκονται στα πιο πυκνά μέρη. Ενσωματωμένα μέσα στα νήματα είναι ένας αριθμός από πυκνότερα τμήματα ύλης, αλλά προς το παρόν κανένα δεν δείχνει να αποτελεί τον «σπόρο» για μελλοντικά αστέρια. Όπως είναι τώρα, τα νήματα απλά δεν είναι αρκετά μεγάλα ώστε να υποστηρίξουν τον σχηματισμό άστρων. Το αν αυτή η ήρεμη προς το παρόν περιοχή γίνει ένα αστρικό «φυτώριο» στο μέλλον ή όχι, απομένει να φανεί. Η περιοχή απαθανατίστηκε από τον Φασματικό και Φωτομετρικό Δέκτη Απεικόνισης (Spectral and Photometric Imaging Receiver - SPIRE) του Διαστημικού Παρατηρητηρίου Herschel της ESA σε υπέρυθρα μήκη κύματος των 250,350 και 500 μικρομέτρων. http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2017/01/Diastrikha_nhemata_sto_Apastrhapton_Polaris

Εισαγωγή στην κβαντομηχανική. Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ότι χρειάζονται το μυαλό του Einstein προκειμένου να γίνει κατανοητή σε αυτούς η κβαντομηχανική κι έτσι σταματούν να ασχολούνται μαζί της. Είναι όμως ενδιαφέρον να σημειώσουμε πως και ο ίδιος ο Einstein δεν εθεώρησε ότι η κβαντομηχανική ήταν μια σωστή θεωρία! Αυτό λοιπον το άρθρο προορίζεται να δώσει σε ένα συνηθισμένο πρόσωπο μια συνοπτική επισκόπηση της σπουδαιότητας και της εκπληκτικής ανάπτυξης της κβαντικής μηχανικής. Οι φυσικοί οι οποίοι ασχολήθηκαν με την κβαντομηχανικοί είναι πολλοί. Εμείς όμως θα ασχοληθούμε με τρείς. Τον Erwin Scrodinger, τον Werner Heisenberg και τον Paul Adrien Maurice Dirac. Περισσοτερα: http://www.physics4u.gr/articles/introqm.html

Φιοντόρ Γιουρτσίχιν Το 2017, τα ρωσικα επανδρωμένα διαστημικά προγράμματα προβλεπουν τέσσερις εκτοξεύσεις «Σογιούζ» στον ΔΔΣ. Πλησιέστερη τον Μάρτιο, θα μπει σε τροχιά ο »MS-04 Σογιούζ» με Fedor ΓΙΟΥΡΤΣΙΧΙΝ και ο Jack Fisher. http://www.roscosmos.ru/

H NASA θα εξερευνήσει αστεροειδείς. Η NASA αποφάσισε να πραγματοποιήσει δύο σημαντικές αποστολές σε αστεροειδείς. Στην πρώτη θα προσπαθήσει να ανακαλύψει νέα στοιχεία για την δημιουργία του ηλιακού μας συστήματος και στην δεύτερη να εξετάσει την δυνατότητα εκμετάλλευσης του πλούσιου ορυκτού πλούτου πολλών αστεροειδών. Οπως ανακοίνωσε η NASA η μία αποστολή θα γίνει το 2021 στους λεγόμενους Τρωικούς αστεροειδείς γύρω από τον Δία και η άλλη το 2023 στον μεταλλικό αστεροειδή Ψυχή. Τα δύο διαστημικά σκάφη θα έχουν τις ονομασίες «Λούσι» και «Ψυχή» αντίστοιχα. Οι αποστολές τους εντάσσονται στο ευρύτερο πρόγραμμα πλανητικής εξερεύνησης «Discovery» της NASA. Η «Λούσι» προγραμματίζεται να φθάσει στο στόχο της το 2027 και έως το 2033 να μελετήσει έξι από τους Τρωικούς αστεροειδείς πέριξ του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Οι εν λόγω αστεροειδείς πιστεύεται ότι αποτελούνται από τα πρωταρχικά υλικά από τα οποία σχηματίσθηκαν οι πλανήτες, συνεπώς η μελέτη τους θα φωτίσει την ιστορία του ηλιακού συστήματος. Η αποστολή πήρε το όνομα της από την «Λούσι» τον διάσημο αυστραλοπίθηκο που θεωρείται από τους πρώτους προγόνους του ανθρώπου. Η «Ψυχή» αναμένεται να φθάσει στον ομώνυμο αστεροειδή διαμέτρου 210 χιλιομέτρων το 2030. Θα είναι η πρώτη φορά που η NASA θα επισκεφθεί έναν κόσμο όχι παγωμένο, βραχώδες ή αέριο, αλλά μεταλλικό. Πρόκειται για ένα από τα πιο παράξενα σώματα στο ηλιακό σύστημα, που πιθανώς αποτελεί το απομεινάρι του μεταλλικού πυρήνα ενός παλαιότερου πλανήτη με το μέγεθος του 'Αρη. Παράλληλα, η NASA θα συνεχίσει τη χρηματοδότηση για την ανάπτυξη του διαστημικού τηλεσκοπίου NEOCam, που θα ψάχνει δυνητικά απειλητικούς κοντινούς στη Γη αστεροειδείς. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=855783

Βρέθηκε η πηγή των μυστηριωδών ραδιοκυμάτων από το διάστημα. Την προέλευση των μυστηριωδών ραδιοκυμάτων, που παρέμενε άγνωστη για τους επιστήμονες εδώ και περίπου μία δεκαετία, κατάφερε να ταυτοποιήσει μία διεθνής ερευνητική ομάδα στην οποία συμμετείχαν επιστήμονες από το αμερικανικό Πανεπιστήμιο Κορνέλ. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές ανακάλυψαν πως η πηγή των «γρήγορων εκλάμψεων ραδιοκυμάτων» (Fast Radio Bursts-FRB), όπως ονομάζονται αυτά τα σήματα, είναι ένας μικρός γαλαξίας σε απόσταση 3 δισ. ετών φωτός από τη Γη. Οι πρώτες γρήγορες εκλάμψεις ραδιοκυμάτων καταγράφηκαν το 2007, ενώ η αρχική εκτίμηση ήταν πως προέρχονται από κάποια περιοχή του Γαλαξία μας ή από τους πλησιέστερους «γείτονές» του. Ωστόσο, σύμφωνα με τη μελέτη των ερευνητών, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, η πηγή τους βρίσκεται σε μία κοσμική δομή στην περιοχή του αστερισμού Ηνίοχου, με μάζα μόλις 1% της μάζας του Γαλαξία μας. «Οι εκλάμψεις θα πρέπει να μεταφέρουν τεράστια ποσά ενέργειας, αφού μπορούν να γίνουν αντιληπτές από απόσταση 3 δισ. ετών φωτός», σημειώνει ο ερευνητής του Κορνέλ Σάμι Τσάτερζι στην ιστοσελίδα του αμερικανικού ιδρύματος. Από το 2007 και τον πρώτο εντοπισμό τους, οι επιστήμονες προσπαθούσαν να διαλευκάνουν την πηγή προέλευσης των σημάτων, όπως και την αιτία εκπομπής τους. Σύμφωνα με επιστήμονες του πανεπιστημίου McGill, που επίσης συμμετείχαν στην έρευνα, ο λόγος ήταν πως τα ραδιοτηλεσκόπια που κατέγραψαν τα κύματα δεν ήταν τόσο εξελιγμένα ώστε να εντοπίσουν την προέλευσή τους. Το 2012, επιστήμονες από το Κορνέλ βρήκαν πως ένα σήμα επαναλαμβανόταν περιοδικά. Έτσι, «σαρώνοντας» το διάστημα, μπόρεσαν να βρουν την πηγή του. Καθώς τώρα διαλευκάνθηκε η προέλευσή τους, το επόμενο βήμα είναι να βρεθεί ο μηχανισμός που τα προκαλεί. Στη λίστα των πιθανών σεναρίων, πάντως, βρίσκεται πολύ χαμηλά η εκπομπή τους από κάποιο εξωγήινο πολιτισμό. «Πιστεύουμε πως πρόκειται για κάποιο μάγναστρο (magnetar στα αγγλικά), δηλαδή έναν “νεογέννητο” αστέρα νετρονίων με ισχυρό μαγνητικό πεδίο, ο οποίος περιβάλλεται από τα υπολείμματα ενός σουπερνόβα», λέει ο Τσάτερζι. Τα σήματα είναι επίσης πιθανό να προκαλούνται από μία μαύρη τρύπα, που βρίσκεται στο κέντρο του μικρού γαλαξία. Τότε, οι ραδιοπαλμοί θα προκαλούνται καθώς σωματίδια καταλήγουν στο εσωτερικό της με τεράστια ταχύτητα. http://www.naftemporiki.gr/story/1190506/brethike-i-pigi-ton-mustiriodon-radiokumaton-apo-to-diastima

2 τεράστιες μαύρες τρύπες κρυμμένες στη γειτονιά μας. Βρετανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξη δύο μαύρων οπών τεραστίων διαστάσεων, οι οποίες βρίσκονται στο κέντρο δύο σχετικά κοντινών γαλαξιών. Παραμένουν πάντως σε απόσταση εκατομμυρίων φωτός και δεν θεωρούνται απειλή για τη Γη. Οι μαύρες τρύπες είχαν παραμείνει άγνωστες έως τώρα, επειδή είναι κρυμμένες πίσω από ένα προπέτασμα νεφών αερίων και σκόνης. Οι επιστήμονες θεωρούν πολύ πιθανό ότι αρκετές ακόμη μαύρες τρύπες βρίσκονται σε σχετικά κοντινές αποστάσεις, αλλά δεν έχουν εντοπισθεί εξαιτίας του «καμουφλάζ» τους. «Αυτές οι μαύρες τρύπες βρίσκονται σχετικά κοντά στο γαλαξία μας, όμως μέχρι σήμερα είχαν παραμείνει κρυμμένες από μας. Είναι σαν τα τέρατα που κρύβονται κάτω από το κρεβάτι μας. Οι νέες ανακαλύψεις εγείρουν το ερώτημα πόσες άλλες υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες βρίσκονται ακόμη και στο γειτονικό σε μας σύμπαν», δήλωσε ο αστρονόμος ‘Αντι Ανουάρ του Κέντρου Εξωγαλακτικής Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Ντάραμ, σύμφωνα με τις βρετανικές «Ιντιπέντεντ» και «Γκάρντιαν». Οι δύο γαλαξίες που «φιλοξενούν» τις θηριώδεις μαύρες τρύπες, είναι ο NGC 1448 σε απόσταση 38 εκατομμυρίων ετών φωτός και ο IC 3639 σε απόσταση 170 εκατ. ετών φωτός. Ο εντοπισμός των μαύρων οπών έγινε με το διαστημικό τηλεσκόπιο Nustar (Nuclear Spectroscopic Telescope Array) της NASA. Οι μαύρες τρύπες διαθέτουν τόσο ισχυρή βαρυτική έλξη, που παγιδεύουν το φως και οτιδήποτε άλλο, ενώ στρεβλώνουν τον χωροχρόνο γύρω τους. Η ανίχνευσή τους γίνεται έμμεσα, κυρίως από την ακτινοβολία που εκπέμπουν τα αντικείμενα, τα οποία πέφτουν μέσα σε αυτές. https://physicsgg.me/2017/01/08/2-%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%b5%cf%82-%ce%bc%ce%b1%cf%8d%cf%81%ce%b5%cf%82-%cf%84%cf%81%cf%8d%cf%80%ce%b5%cf%82-%ce%ba%cf%81%cf%85%ce%bc%ce%bc%ce%ad%ce%bd%ce%b5%cf%82-%cf%83%cf%84/

Τα 5 μεγαλύτερα μυστήρια του σύμπαντος και πως θα τα απαντήσουμε. 1. Τι είναι η σκοτεινή ύλη; 2. Τι είναι η σκοτεινή ενέργεια; 3. Τι υπήρχε πριν την Μεγάλη Έκρηξη; 4. Τι υπάρχει μέσα σε μια μαύρη τρύπα; 5. Είμαστε μόνοι στο σύμπαν; Από την ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων μέχρι την ανακάλυψη του κοντινότερου στη Γη εξωπλανήτη που μοιάζει με τη Γη, το 2016 ήταν μια καταπληκτική χρονιά για την αστρονομία στην πραγματικότητα η καλύτερη των τελευταίων δεκαετιών. Πολλοί από τους μεγαλύτερους γρίφους στην αστρονομία και την κοσμολογία έχουν λυθεί. Πάρτε για παράδειγμα την ηλικία του σύμπαντος. Έναν αιώνα πριν, θα λέγαμε απλά ότι το σύμπαν έχει πολύ μεγάλη ηλικία. Δεν υπήρχε τρόπος να προσδιοριστεί ο ακριβής αριθμός. Τώρα, χάρη στους λεπτομερείς χάρτες που δείχνουν τα αμυδρή ηχώ της Μεγάλης Έκρηξης αυτό που οι αστρονόμοι αποκαλούν «κοσμικό υπόβαθρο μικροκυμάτων» γνωρίζουμε ότι η ηλικία του σύμπαντος είναι 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια ή (13.8±0.02)×10 στην ενατη χρόνια. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό επίτευγμα ακρίβειας στην κοσμολογία. Δυστυχώς όμως, δεν διαθέτουμε όλες τις απαντήσεις σχετικά με το σύμπαν μας. Παρόλα τα δεδομένα από επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια, από τα πειράματα φυσικής σωματιδίων, όπως στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων στην Ελβετία, παρά τις ατελείωτες ώρες υπολογισμών από τους φυσικούς σε μαυροπίνακες ή σε προσομοιώσεις υπολογιστών, μια χούφτα από αναπάντητα κοσμολογικά προβλήματα συνεχίζουν να κρατάνε άγρυπνους τους φυσικούς. 1. Τι είναι η σκοτεινή ύλη; Βαθιά κάτω από τα Απέννινα όρη της κεντρικής Ιταλίας, στο Gran Sasso, βρίσκεται ένα υπόγειο εργαστήριο όπου οι επιστήμονες έχουν τοποθετήσει μια γιγάντια δεξαμενή γεμάτη με 3,5 τόνους υγρό ξένον. Ελπίζουν ότι κάποιο εξωτικό σωματίδιο από το μακρινό διάστημα θα διασχίσει το υγρό και θα αλληλεπιδράσει αφήνοντας κάποιο χαρακτηριστικό ίχνος. Μέχρι στιγμής κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί. Αλλά οι επιστήμονες που ψάχνουν την αποκαλούμενη «σκοτεινή ύλη» έχουν μάθει να κάνουν υπομονή. Έχουν περάσει πολλές δεκαετίες από τότε που οι αστρονόμοι μελετώντας μακρινούς γαλαξίες παρατήρησαν κάτι περίεργο: οι γαλαξίες για να μην διαλυθούν, εξαιτίας της περιστροφής τους, έπρεπε να διαθέτουν πολύ περισσότερη ύλη, σε σχέση με την παρατηρούμενη ορατή ύλη τα άστρα και αέρια νέφη του γαλαξία. Η ελλείπουσα μάζα ονομάστηκε σκοτεινή ύλη, και σήμερα θεωρείται ότι αποτελεί πάνω από το ένα τέταρτο της συνολικής μάζας και ενέργειας του ορατού σύμπαντος. Από τι συνίσταται η σκοτεινή ύλη; Η καλύτερη υπόθεση είναι πως πρόκειται για κάποιο είδος ταχέων σωματιδίων που αλληλεπιδρούν ελάχιστα με την γνωστή ύλη που αποτελούν τα άστρα και τους πλανήτες. Θεωρητικά, αυτά τα «ασθενώς αλληλεπιδρώντα» σωματίδια μπορούν να διασχίσουν ανεμπόδιστα μίλια συνηθισμένης ύλης κι αυτός είναι ο λόγος που δαπανώνται εκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή γιγαντιαίων ανιχνευτών, όπως αυτός στο Gran Sasso. Οι επιστήμονες προσπαθούν να ανιχνεύσουν αυτά τα εξωτικά σωματίδια εδώ και δεκαετίες, χωρίς καμία τύχη. Και κάποιοι άρχισαν να αναρωτιούνται αν όντως είναι ορθή η υπόθεση της ύπαρξης της σκοτεινής ύλης. Κι αν δεν υπάρχει, τότε ίσως η θεωρία της βαρύτητας του Αϊνστάιν να χρειάζεται κάποια τροποποίηση. Γι αυτό τα τελευταία χρόνια μια σειρά από εναλλακτικές θεωρίες βαρύτητας έκαναν την εμφάνισή τους, οι οποίες όμως παραμένουν αμφιλεγόμενες. «Θα ήταν ωραίο να γνωρίζαμε τι είναι τα σωματίδια σκοτεινής ύλης ή έστω να είχαμε μία κάποια διαβεβαίωση πως πρόκειται όντως για σωματίδια», δηλώνει o Roberto Abraham, φυσικός στο πανεπιστήμιο του Τορόντο. «Νομίζω ότι είναι η πιο πιθανή εκδοχή, αλλά είμαι ανοιχτός και δεν απορρίπτω την περίπτωση να πρέπει να τροποποιηθεί η θεωρία της βαρύτητας». Ενώ δεν υπάρχουν ισχυρά επιχειρήματα ότι οι εξισώσεις του Αϊνστάιν είναι λάθος, «θα πρέπει να έχουμε το μυαλό μας ανοιχτό». 2. Τι είναι η σκοτεινή ενέργεια; Στη δεκαετία του 1990, τα δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble αποκάλυψαν ότι οι μακρινοί γαλαξίες, όχι μόνο απομακρύνονται από τον δικό μας γαλαξία, αλλά απομακρύνονται με επιταχυνόμενο ρυθμό. Αυτό προκάλεσε μεγάλη έκπληξη και από τότε οι επιστήμονες προσπαθούν να καταλάβουν ποιά είναι η μυστηριώδης αιτία προκαλεί αυτή την επιτάχυνση. Κανείς δεν ξέρει. Και γι αυτό βαφτίστηκε «σκοτεινή ενέργεια», κι όπως και με την «σκοτεινή ύλη» ο Αϊνστάιν παίζει πάλι έναν κρίσιμο ρόλο στην ιστορία. Στις αρχές του 20ου αιώνα οι επιστήμονες πίστευαν ότι το σύμπαν ήταν στατικό και ότι κατά μέσο όρο οι γαλαξίες παρέμεναν στην ίδια απόσταση από τους γειτονικούς τους. Αλλά οι εξισώσεις της γενικής σχετικότητας έδειξαν ότι το σύμπαν θα μπορούσε να διαστέλλεται ή να συστέλλεται. Επειδή αυτό δεν άρεσε στον Αϊνστάιν, εισήγαγε αυθαίρετα στις εξισώσεις του την επονομαζόμενη «κοσμολογική σταθερά» . Λίγα χρόνια μετά, όταν οι αστρονόμοι ανακάλυψαν την διαστολή του σύμπαντος, φάνηκε πως ο αυθαίρετη κοσμολογική σταθερά δεν ήταν απαραίτητη. Ωστόσο, τώρα που γνωρίζουμε ότι η διαστολή του σύμπαντος είναι επιταχυνόμενη η κοσμολογική σταθερά επέστρεψε. Όποια κι αν είναι η αληθινή φύση της, η σκοτεινή ενέργεια είναι σημαντικότερη από την σκοτεινή ύλη όσον αφορά την εξέλιξη του σύμπαντος. Η σκοτεινή ενέργεια αντιστοιχεί στα δυο τρίτα της συνολικής ενέργειας του ορατού σύμπαντος. Και οι δυο μαζί, η σκοτεινή ενέργεια και η σκοτεινή ύλη αποτελούν ένα τεράστιο μυστήριο και προκαλούν κάποια «αμηχανία» στην επιστημονική κοινότητα. «Θα έδινα τα πάντα για να μάθω την φύση της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας», λέει ο Roberto Abraham, «και σκοπεύω να αφιερώσω τις επόμενες δεκαετίες της ζωής μου για να το ανακαλύψω.» 3. Τι υπήρχε πριν την Μεγάλη Έκρηξη; Κάθε φορά που ένας κοσμολόγος δίνει μια δημόσια διάλεξη, πάντα κάποιος από το ακροατήριο σηκώνει το χέρι του για να ρωτήσει: «και τι υπήρχε πριν από την Μεγάλη Έκρηξη;» «Υπάρχει μία στάνταρ απάντηση που μπορεί να δώσει κανείς», λέει ο Glenn Starkman, φυσικός στο πανεπιστήμιο Case Western Reserve. «Λέμε πως η ερώτηση δεν έχει νόημα, όπως ακριβώς δεν έχει νόημα να ρωτάμε, τι βρίσκεται νοτιότερα από τον Νότιο Πόλο». Ο λόγος είναι ο εξής: Αν μαζί με την Μεγάλη Έκρηξη ξεκίνησε κι ο ίδιος ο χρόνος, τότε δεν έχει νόημα να ρωτάμε τι υπήρχε πριν, γιατί απλά δεν υπάρχει «πριν». Αλλά και ο ίδιος ο Starkman γνωρίζει ότι η απάντηση αυτή δεν είναι ικανοποιητική. Σήμερα διαθέτουμε μια θεωρία για το τι συνέβη σχεδόν αμέσως μετά την Μεγάλη Έκρηξη. Κατά την διάρκεια των πρώτων ελάχιστων κλασμάτων δευτερολέπτου της ύπαρξης του σύμπαντος, το «πληθωριστικό» μοντέλο μας λέει ότι το σύμπαν επεκτάθηκε σαν ένα μπαλόνι, πολλαπλασιάζοντας το μέγεθός του ξανά και ξανά μέχρι να φτάσει στον «κανονικό» ρυθμό διαστολής του. Όμως, αν επιχειρήσουμε να κοιτάξουμε πίσω, πριν τον πληθωρισμό, προς την «χρονική στιγμή μηδέν» η γενική σχετικότητα «καταρρέει». Κάποιο φυσικοί πιστεύουν ότι ο χρόνος δε ξεκίνησε με την Μεγάλη Έκρηξη, αλλά ότι αναδύθηκε με κάποιο τρόπο όταν το σύμπαν έφθασε σε κάποιο βαθμό πολυπλοκότητας. Άλλοι υποστηρίζουν ότι το σύμπαν κάνει κύκλους, μια αιώνια διαδοχή διαστολών και συστολών. Αν αυτό το «κυκλικό» μοντέλο είναι σωστό, η Μεγάλη Έκρηξη δεν αποτελεί την αρχή, αλλά την μετάβαση από μια προηγούμενη εποχή. Μια άλλη πιθανότητα είναι το σύμπαν μας να είναι ένα από αμέτρητα «σύμπαντα φούσκες» που εμφανίζονται συνεχώς σε ένα «πολυσύμπαν» Άραγε, έχουμε φτάσει κοντά στην απάντηση της ερώτησης «τι υπήρχε πριν;» Ο Starkman λέει πως όχι. Και είναι ασαφές το πότε οι αστρονομικές παρατηρήσεις θα δώσουν στοιχεία για το ζήτημα αυτό. Ίσως, αν κατασκευάζαμε έναν τεράστιο ανιχνευτή βαρυτικών κυμάτων στο διάστημα, θα υπήρχε η ελπίδα να ανιχνεύσουμε τα αρχέγονα βαρυτικά κύματα που δημιούργήθηκαν από την Μεγάλη Έκρηξη. Αλλά μην χαίρεστε. Ένα τέτοιο μεγαλεπήβολο πείραμα θα χρειαστεί δεκαετίες για να στηθεί. 4. Τι υπάρχει μέσα σε μια μαύρη τρύπα; Οι μαύρες τρύπες είναι περιοχές του χώρου όπου η βαρύτητα ασκεί τόσο μεγάλη έλξη, έτσι ώστε τίποτε να μην μπορεί να διαφύγει ούτε το φως ούτε οποιοδήποτε άλλο είδος σήματος. Αφού τίποτε δεν μπορεί να βγει έξω, το εσωτερικό των μαύρων τρυπών φαίνεται να είναι αποκομμένο από το υπόλοιπο σύμπαν. «Δεν έχουμε ιδέα τι συμβαίνει στο εσωτερικό μιας μαύρης τρύπας» , λέει ο Starkman, «και ο μόνος τρόπος να το μάθετε είναι να πηδήξετε μέσα σ΄ αυτή». Αλλά ακόμα και τότε, δεν θα έχετε κανένα τρόπο να ξαναβγείτε έξω και να πείτε στον κόσμο τι βρήκατε και φυσικά ούτε να στείλετε στον έξω κόσμο κάποιο μήνυμα. Στην δεκαετία του 1970, οι φυσικοί Stephen Hawking και Jacob Bekenstein, έδειξαν ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ακτινοβολία και σιγά-σιγά «εξατμίζονται». Δυστυχώς η εξάτμιση των μαύρων τρυπών φαίνεται να παραβιάζει κανόνες της κβαντομηχανικής πρόκειται για το παράδοξο της απώλειας της κβαντικής πληροφορίας, οι τεχνικές λεπτομέρειες του οποίου είναι αρκετά περίπλοκες. Οι φυσικοί έχουν αναπτύξει διάφορες ιδέες για να εξηγήσουν αυτόν τον γρίφο. Παραμένουν όμως ακόμα αμφιλεγόμενες. Το πραγματικό πρόβλημα βρίσκεται στον «ορίζοντα των γεγονότων» το εξωτερικό όριο της μαύρης τρύπας όπου η γενική σχετικότητα και η κβαντική φυσική μπαίνουν στο παιχνίδι. Αλλά μέχρι στιγμής αυτές οι δυο θεωρίες είναι ασυμβίβαστες. «Είναι πιθανόν η κβαντική μηχανική και η γενική σχετικότητα να λειτουργούν με έναν διαφορετικό τρόπο στο ορίζοντα των γεγονότων απο ότι εδώ στη Γη», σύμφωνα με τον Starkman. «Πρόκειται για μια συναρπαστική προοπτική». Το μεγαλύτερο στοίχημα είναι η μελέτη της περιοχής λίγο έξω από τον ορίζοντα των γεγονότων. Κι αυτό ίσως μπορεί να γίνει με την συστοιχία των ραδιοτηλεσκοπίων ανα τον κόσμο, γνωστών ως ΕΗΤ (Event Horizon Telescope), από την Καλιφόρνια, την Αριζόνα και τη Χαβάη, τη Χιλή, την Ισπανία και την Ανταρκτική. Μια βελτιωμένη μορφή του ΕΗΤ θα ξεκινήσει σύντομα την συλλογή δεδομένων. Ο πρώτος στόχος του θα είναι η «τερατώδης» μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας. Οι αστρονόμοι του ΕΗΤ περιμένουν να δούν μια λεπτομερή εικόνα της ακτινοβολίας που εκπέμπεται από τα αέρια και τη σκόνη λίγο πριν διασχίσουν τον ορίζοντα των γεγονότων της μαύρης τρύπας που ίσως δώσει κάποια στοιχεία σχετικά με την εξωτική φυσική στο εσωτερικό της μαύρης τρύπας. 5. Είμαστε μόνοι στο σύμπαν; Είμαστε τα μόνα νοήμοντα όντα του σύμπαντος; Οι μόνες υπάρξεις που αναρωτιούνται αν υπάρχουν άλλες υπάρξεις εκεί έξω; Ο γαλαξίας μας περιέχει αρκετές εκατοντάδες δισεκατομμύρια άστρα, πολλά από τα οποία διαθέτουν πλανήτες σε τροχιά γύρω τους. Και πέρα από τον γαλαξία μας υπάρχουν τουλάχιστον ένα τρισεκατομμύριο γαλαξίες στο ορατό σύμπαν. Λαμβάνοντας υπόψη την πληθώρα των πλανητών, φαίνεται απίθανο να είμαστε μόνοι στο σύμπαν. Οπότε επιστήμονες απο όλο τον κόσμο έχουν ξεκινήσει το πρόγραμμα που αποκαλούν SETI (Search for ExtraTerrestrial Intelligence) Αναζήτηση ΕξωΓήινης Νοημοσύνης. O Seth Shostak, αστρονόμος του ινστιτούτου SETI, υποψιάζεται πως οι εξωγήινοι είναι κάπου εκεί έξω. Επισημαίνει ότι ένας στους πέντε εξωπλανήτες που ανακάλυψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler, είναι κατοικήσιμοι. Αν η εκτίμηση αυτή είναι σωστή, τότε θα μπορούσαν να υπάρχουν 10 στην 21η κατοικήσιμοι πλανήτες. Όμως, ακόμα κι αν υπάρχει άφθονη ζωή στο σύμπαν, τι συμβαίνει σχετικά με την νοήμονα ζωή; Οι επιστήμονες του SETI σαρώνουν εδώ και δεκαετίες τον ουρανό ψάχνοντας για εξωγήινα ραδιοφωνικά σήματα. Παρότι μέχρι στιγμής δεν βρήκαν τίποτε, δεν απογοητεύονται. Ο Shostak υποστηρίζει ότι βρίσκονται ακόμα στην αρχή, αφού μέχρι τώρα έχουν καταφέρει να σαρώσουν μερικές μόνο χιλιάδες άστρα. Μάλιστα σε ένα πρόσφατο συνέδριο στην Γερμανία στοιχημάτισε ότι στα επόμενα 24 χρόνια θα ανιχνεύσουμε τουλάχιστον ένα εξωγήινο σήμα (αν χάσει το στοίχημα θα πληρώσει μόνο τον καφέ στους επιστήμονες που ήταν παρόντες). Μέχρι τότε, θα έχουν αναπτυχθεί αποδοτικότερες τεχνικές αναζήτησης, που θα μπορούσαν να ελέγχουν ένα εκατομμύριο αστρικά συστήματα, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες εντοπισμού πιθανών εξωγήινων σημάτων. http://physicsgg.me/2017/01/04/%cf%84%ce%b1-5-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%b1-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%ae%cf%81%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%bf%cf%82/

Η εντυπωσιακή γέννηση των άστρων. Εκπληκτικές φωτογραφίες των νεογέννητων αστέρων να λαμβάνουν το σχήμα τους μέσα στο νεφέλωμα του Ωρίωνος, στον δικό μας Γαλαξία, έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος. Το τεράστιο νεφέλωμα του Ωρίωνος, άλλωστε, είναι το «εργοστάσιο δημιουργίας αστέρων» που βρίσκεται σε μικρότερη απόσταση από τη Γη και για αυτόν τον λόγο αποτέλεσε για τους αστρονόμους ανοικτό παράθυρο, ώστε να παρακολουθήσουν με ποιον τρόπο αρχίζουν να υπάρχουν, ή καλύτερα γεννιούνται, τα άστρα. Στην πραγματικότητα, ένα νεφέλωμα αποτελείται από διαστρική σκόνη και αέρια. Το νεφέλωμα του Ωρίωνος, που είναι επίσης γνωστό και ως Μεσιέρ 42, βρίσκεται σε απόσταση 1.350 ετών φωτός από τη Γη και έχει μάζα περίπου 22 χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ηλίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν μπορούμε να δούμε τα νεογέννητα αστέρια στο ορατό φάσμα του φωτός. Ωστόσο, το τηλεσκόπιο Vista, το οποίο βρίσκεται στη Χιλή, είναι το μεγαλύτερο του κόσμου, το οποίο έχει ως αποστολή του την επόπτευση του ουράνιου στερεώματος και που κατάφερε να δει τα νεογέννητα αστέρια στρέφοντας επάνω τους υπέρυθρο φως. Η νέα ερευνητική προσπάθεια επιτρέπει τη «μεθοδική μελέτη των πρώτων εξελικτικών σταδίων των νεαρών αστέρων», αναφέρει η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος. Μέχρι στιγμής, το ερευνητικό πρόγραμμα κατάφερε να αναγνωρίσει περισσότερα από 800 χιλιάδες νέα αστέρια, αλλά και πολλούς απομακρυσμένους γαλαξίες και άλλα ουράνια σώματα. Το νεφέλωμα του Ωρίωνος είναι ορατό διά γυμνού οφθαλμού στον νυχτερινό ουρανό και η πρώτη αναφορά σε αυτό χρονολογείται στον 17ο αιώνα. Το 1789 ο Βρετανός αστρονόμος Ουίλιαμ Χέρσελ, χρησιμοποιώντας τηλεσκόπιο που είχε ο ίδιος κατασκευάσει και είχε μήκος δύο μέτρων, είχε προφητικά περιγράψει το νεφέλωμα του Ωρίωνος ως τη «χαοτική ύλη από την οποία θα δημιουργηθούν οι ήλιοι του μέλλοντος». Εν τω μεταξύ, στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό οι αστροναύτες ξεκίνησαν τη νέα χρονιά με σειρά από διαστημικούς περιπάτους. Ο διοικητής της αποστολής Σέιν Κίμπρο επισημαίνει ότι πρώτο στη λίστα των αποφάσεων που έλαβε επ ευκαιρία του νέου χρόνου είναι η πραγματοποίηση ακόμη περισσότερων διαστημικών περιπάτων, προκειμένου να πραγματοποιήσει κάποιες αναγκαίες επισκευές τόσο αύριο όσο και την επόμενη εβδομάδα. Για την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, οι έξι αστροναύτες που φιλοξενούνται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό δεν τα περάσαν καθόλου άσχημα, αφού γευμάτισαν με διάφορες νοστιμιές της γαλλικής κουζίνας, όπως γλώσσα βοδινού, κοτόπουλο σε σάλτσα λευκού κρασιού αλλά και χριστoυγεννιάτικα γλυκίσματα, που φυσικά προσέφερε ο Γάλλος αστροναύτης. Βέβαια, δεν απήλαυσαν σαμπάνια, αλλά αρκέστηκαν στο να σηκώσουν ένα ποτήρι γεμάτο φρουτοχυμό για τις πατροπαράδοτες ευχές, ενώ τα δώρα του κέντρου ελέγχου της αποστολής προς το εξαμελές πλήρωμα ήταν διάφορες ταινίες όπως «Ο Πόλεμος των Αστρων». Και όπως τόνισε η Πέγκι Ουίτσον, που έκανε περίπατο στο Διάστημα με τον Κίμπρο, δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από το να βλέπεις διαστημικές ταινίες στο Διάστημα. Tην ίδια στιγμή, ο αγώνας κατάκτησης του Διαστήματος συνεχίζεται σε όλο τον κόσμο και, όπως ανακοίνωσε η Ινδία, τον ερχόμενο μήνα πρόκειται να εκτοξεύσει έναν πύραυλο που θα μεταφέρει σε τροχιά όχι έναν ή δύο αλλά 103 δορυφόρους, σε μία μεμονωμένη αποστολή που θα σπάει όλα τα μέχρι σήμερα ρεκόρ από ΗΠΑ, Γαλλία και Γερμανία. http://www.kathimerini.gr/890471/article/epikairothta/episthmh/h-entypwsiakh-gennhsh-twn-astrwn

Ο Όλυμπος του Πλανήτη Άρη: Το μεγαλύτερο βουνό στο ηλιακό σύστημα προκαλεί δέος με τις διαστάσεις του. Ο Όλυμπος του «Κόκκινου» πλανήτη είναι τόσο μεγάλος, που η κορυφή του δεν είναι ορατή αν κάποιος τον κοίταζε από το έδαφος! Πρόκειται για ένα ηφαιστειακό βουνό ύψους 27 χιλιομέτρων, δηλαδή τρεις φορές ψηλότερο από το Έβερεστ. Το σύμπλεγμα της καλντέρας του έχει πλάτος 85 και βάθος 3 χιλιόμετρα, ενώ η βάση του βουνού έχει μήκος 550 χιλιόμετρα. Η ηλικία του βουνού- ηφαιστείου υπολογίζεται στα 2 εκατομμύρια χρόνια! Το εντυπωσιακό είναι ακόμα ότι ουσιαστικά είναι αδύνατο για κάποιον που στέκει στην επιφάνεια του πλανήτη να δει από μακριά την πλήρη σιλουέτα του βουνού, γιατί λόγω της καμπυλότητας του πλανήτη, της τεράστιας έκτασης του ηφαιστείου αλλά και της μικρής του κλίσης (2,5 μέχρι 5 μοίρες) το βουνό κρύβει το ίδιο του το σχήμα – μόνο οι γκρεμοί που το πλαισιώνουν θα ήταν ορατοί. Ο μοναδικός τρόπος για να δει κανείς έστω μέρος του βουνού, είναι να σταθεί στο ψηλότερο σημείο της κορυφής του κρατήρα του. Και πάλι όμως, το μεγαλύτερο μέρος του κρατήρα θα χάνεται πίσω από τον ορίζοντα Εσφαλμένη πάντως είναι η εντύπωση ότι η κορυφή του Ολύμπου φθάνει πάνω από τις παρυφές της ατμόσφαιρας του πλανήτη Άρη και βρίσκεται μέσα στο διάστημα. http://www.pronews.gr/portal/20170105/genika/diastima/49/o-olympos-toy-planiti-ari-megalytero-voyno-sto-iliako-systima-prokalei

Dr. J. Newman: «Eπένδυση στους ανθρώπους» η εξερεύνηση του Διαστήματος. Πρόκειται για έναν βετεράνο του Διαστήματος, με συμμετοχή ως ειδικός αποστολής σε τέσσερις αποστολές στο Διάστημα, με τα διαστημικά λεωφορεία Discovery (STS-51), Endeavour (STS-69),Endeavour (STS-88),Columbia (STS 109). http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231129214

Nano-satellite. Ο Ops-Sat , ένας CubeSat που συνδυάζει εμπορική τυπικά χρησιμοποιούμενη τεχνολογία και τεχνογνωσία της ESA , είναι μια ευκαιρία για να δοκιμαστούν νέες ιδέες στο χώρο ήδη από το 2015. "Αυτός ο δορυφόρος έχει σχεδιαστεί για να εκτελεί πειράματα με λογισμικό κρίσιμης σημασίας για την αποστολή τόσο επί του σκάφους όσο και επί του εδάφους", λέει ο Dave Evans , διαχειριστής του έργου Ops-Sat στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Διαστημικών Επιχειρήσεων της ESA στο Ντάρμσταντ, Γερμανία. https://www.google.gr/search?q=nanosatellite&lr=lang_el&sa=X&hl=el&gbv=2&tbs=lr:lang_1el&prmd=ivnsp&tbm=isch&tbo=u&source=univ&ved=0ahUKEwiB4rK63arRAhWE_iwKHdm6BhQQsAQINg

Κοσμικές υπερ-φυσαλίδες. Αστρονόμοι χρησιμοποίησαν το Chandra για να παρατηρήσουν μια ειδική περιοχή με νέφη αερίων και πλάσμα, όπου σχηματίζονται αστέρια. Αυτή η περιοχή, γνωστή ως LHa115-N19 ή απλά N19, είναι γεμάτη με ιονισμένο αέριο υδρογόνου και βρίσκεται εκεί όπου πολλά μεγάλα αστέρια αποβάλλουν σκόνη και αέριο μέσω αστρικών ανέμων. Όταν τα δεδομένα των ακτίνων X (μπλε και πορφυρά) συνδυαστούν με τα άλλα μήκη κύματος, οι ερευνητές βρίσκουν αποδεικτικά στοιχεία για το σχηματισμό μιας υπερ-φυσαλίδας . Μια υπερ-φυσαλίδα σχηματίζεται όταν συνδυάζονται μικρότερες δομές από μεμονωμένες αστέρια και σουπερνόβες, σε μια γιγαντιαία κοιλότητα. Σε μια απόσταση 200.000 ετών φωτός, το Μικρό Νέφος του Μαγγελάνου (SMC) είναι ένας από τους πιο κοντινούς γαλαξιακούς γείτονες του Γαλαξία μας. Με τα εκατομμύρια άστρα του, το SMC προσφέρει στους αστρονόμους την ευκαιρία να μελετήσουν φαινόμενα πέρα από τον αστρικό κύκλο της ζωής τους. Στις διάφορες περιοχές του SMC, τα βαριά αστέρια και οι σουπερνόβες δημιουργούν διαστελλόμενα μπαλόνια από σκόνη και αέρια. Αποδεικτικά στοιχεία για αυτές τις δομές βρίσκονται στα οπτικά (με κόκκινο χρώμα) και ραδιοκυματικά (πράσινο χρώμα) δεδομένα στην πιο πάνω σύνθετη εικόνα. Τα στοιχεία αυτά του Chandra δείχνουν αποδεικτικά στοιχεία για τρεις υπερκαινοφανείς εκρήξεις σε αυτήν την σχετικά μικρή περιοχή. Επιπλέον, οι παρατηρήσεις του Chandra προτείνουν ότι κάθε ένα από αυτά τα κατάλοιπα σουπερνοβών προκλήθηκε με μια παρόμοια διαδικασία: την κατάρρευση ενός πολύ μεγάλου άστρου. Υπάρχουν υπαινιγμοί ότι αυτά τα αστέρια ήταν μέλη μιας ένωσης που καλούνται OB, μια ομάδα άστρων που σχηματίστηκαν από το ίδιο διαστρικό νέφος. Η Εικόνα πάρθηκε με ακτίνες X από το Chandra του LHa115-N19 http://www.physics4u.gr/news/2007/scnews2984.html

Από τη Γη... χιονόμπαλα στον γαλαζοπράσινο πλανήτη. Πρόσφατες μελέτες αποκάλυψαν ότι πριν από περίπου 720 εκατ. έτη η Γη βίωσε μια σφοδρή εποχή παγετώνων κατά την οποία η επιφάνεια του πλανήτη καλύφθηκε με πάγους σε ποσοστό που άγγιξε το 100%! Μάλιστα, οι επιστήμονες προσέδωσαν στον πλανήτη μας για τη συγκεκριμένη περίοδο τον χαρακτηρισμό «Χιονόμπαλα Γη». Οι συνθήκες εκείνη την περίοδο ήταν τέτοιες που στον ισημερινό η μέση θερμοκρασία ήταν στους -20 βαθμούς Κελσίου. Οπως είναι ευνόητο, το μεγαλύτερο ποσοστό των μορφών ζωής που υπήρχαν στον πλανήτη εξοντώθηκε. Επέζησαν μόνο όσες μορφές ζωής κατάφεραν να βρουν καταφύγιο στα λιγοστά μικρής έκτασης ανοίγματα των πάγων που υπήρχαν σε ορισμένες θαλάσσιες περιοχές. Στον πυθμένα αυτών των περιοχών υπήρχαν θερμές πηγές που έλιωναν τους πάγους στην επιφάνεια των υδάτων δημιουργώντας ένα περιβάλλον στο οποίο κάποιες μορφές ζωής μπόρεσαν να επιβιώσουν. Πριν από λίγες εβδομάδες ερευνητές το Πανεπιστημίου του Πεκίνου υποστήριξαν ότι είναι πιθανό να υπήρξε μία έντονη χημική αποσάθρωση στον πλανήτη που οδήγησε στο τέλος αυτής της ακραίας παγετωνικής περιόδου. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι μία περίοδος έντονης όξινης βροχής διάρκειας μερικών δεκάδων χιλιάδων ετών θα μπορούσε να ευθύνεται για την τήξη των πάγων στην υδρόγειο και ακολούθως για τη δημιουργία του περιβάλλοντος της Γης που υπάρχει μέχρι σήμερα. Τα ηφαίστεια Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον έχουν διατυπώσει μια διαφορετική θεωρία, σύμφωνα με την οποία υποθαλάσσια ηφαίστεια εξερράγησαν δημιουργώντας αλυσιδωτές χημικές διεργασίες. Αυτές οι χημικές διεργασίες απέκτησαν τελικά τον ρόλο γεωμηχανικής παρέμβασης στον πλανήτη μας. Οι χημικές διεργασίες οδήγησαν στην εμφάνιση μέσα στις θάλασσες αρχικά οργανικών ενώσεων και αργότερα κάποιων μικροσκοπικών φυτών που απελευθέρωσαν στην ατμόσφαιρα αυξημένες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, οξυγόνου και άλλων στοιχείων. Αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον ικανό να οδηγήσει στο λιώσιμο του μεγαλύτερου μέρους των πάγων στον πλανήτη αλλά και ταυτόχρονα πολύ φιλικό στην ανάπτυξη και εξέλιξη της ζωής σε αυτόν. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Κολονίας στη Γερμανία υποστηρίζουν ότι η Γη δεν έχει γίνει παγάκι μόνο μία φορά αλλά περισσότερες. Σε μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση PNAS οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η Γη είχε γίνει χιονόμπαλα και πριν από 2,4 δισ. έτη. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η θερμοκρασία στον ισημερινό άγγιζε εκείνη την περίοδο τους -40 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ωκεανοί του πλανήτη βρέθηκαν κάτω από ένα στρώμα πάγων πάχους 300 μέτρων. Οπως και στο πάγωμα της Γης πριν από 715 εκατ. έτη έτσι και στο συμβάν πριν από 2,4 δισ. έτη όταν οι πάγοι άρχισαν να λιώνουν οι ερευνητές αναφέρουν ότι πιθανότατα υπήρξε ραγδαία αύξηση στα επίπεδα του οξυγόνου, γεγονός που εξηγεί ένα άλλο γεγονός που είναι γνωστό ως το «Γεγονός της Μεγάλης Οξείδωσης». Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, το οξυγόνο άρχισε να συσσωρεύεται αισθητά στη γήινη ατμόσφαιρα πριν από περίπου 2,3 δισεκατομμύρια χρόνια. Το φαινόμενο αυτό αποτέλεσε τον καταλύτη για την εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη μας. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=855060

Οι πρώτες αναλαμπές ενός σουπερνόβα. Υπερκαινοφανείς αστέρες έχουν παρατηρήσει πολλές φορές οι αστρονόμοι, μιας και έχουμε γίνει συχνά μάρτυρες του εκρηκτικού τέλους των αστέρων. Αυτή τη φορά όμως το ανθρώπινο δαιμόνιο έπιασε δύο αστέρες κατά τις αρχικές φάσεις της αποσύνθεσής τους και κατάφερε να παρατηρήσει το ωστικό κύμα του νεκρού ήλιου. Και τα δυο αστέρια ήταν ερυθροί υπεργίγαντες, ηλικιωμένοι ήλιοι στο τέλος της θητείας τους δηλαδή. Ο μικρότερος των δυο τους ήταν σχεδόν διπλάσιος από τον μεσήλικα δικό μας ήλιο (με ακτίνα 270 φορές μεγαλύτερη), ενώ ο μεγαλύτερος είχε ακτίνα τουλάχιστον 460 φορές μεγαλύτερη από τον μικροκαμωμένο ηλιακό μας γονέα. Οι αστρονόμοι είδαν το ωστικό κύμα που προκλήθηκε από τον θάνατο του μικρότερου αστέρα, καθώς το αντίστοιχο κύμα του μεγαλύτερου δεν έφτασε καν -λόγω της πυκνότητάς του- στην επιφάνειά του. Τα σουπερνόβα ραίνουν τον κόσμο με νέα στοιχεία, καθώς οι τρελές θερμοκρασίες και πιέσεις συνθλίβουν τα βαρύτερα στοιχεία του Σύμπαντος όσο το ωστικό κύμα τσακίζει τα πάντα στο πέρασμά του με ταχύτητες που φτάνουν τα 40.000 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο! http://www.pronews.gr/portal/20170105/genika/diastima/49/i-mageia-toy-diastimatos-apo-konta-foto-vinteo

Ο κομήτης χωρίς ουρά. Μεταξύ των βράχων και των παγωμένων βράχων που ταξιδεύουν αδέσποτοι στο ηλιακό μας σύστημα, ο C/2014 S3 είναι εντελώς μοναδικός στην κατηγορία του. Κι αυτό γιατί είναι ο μόνος καταγεγραμμένος κομήτης χωρίς ουρά! Οι αστρονόμοι δεν ήξεραν μάλιστα πώς να τον πουν, γι’ αυτό κατέληξαν σε μια νέα κατηγορία, τους «κομήτες-μανξ», δανειζόμενοι το όνομα της γάτας χωρίς ουρά! Ο παρθενικός αυτός κομήτης-μανξ κατάγεται από τη σκονισμένη αποθήκη κατεψυγμένων βράχων του ηλιακού μας συστήματος, που είναι γνωστή ως Νέφος του Όορτ. Όλα τα σώματα του Νέφους του Όορτ, που θεωρείται πηγή όλων των κομητών που εισέρχονται στο ηλιακό μας σύστημα, αποτελούνται από πάγους νερού, αμμωνίας και μεθανίου. Ο συγκεκριμένος στερείται ουράς μιας και έχει κατά 1 εκατ. φορές λιγότερο πάγο από όλους τους συντρόφους του κομήτες. Μοιάζει δηλαδή περισσότερο με αστεροειδή, απελευθερώνοντας μονάχα μια λεπτή γραμμή από κοσμική σκόνη στο πέρασμά του. Αντίθετα βέβαια με τους κομήτες που βολτάρουν στο εσωτερικό του ηλιακού μας συστήματος ή τους αστεροειδείς που περιζώνουν τους πλανήτες, οι ηλιακές ακτίνες δεν έχουν αγγίξει ποτέ την επιφάνειά του. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι σχηματίστηκε ταυτόχρονα με τη Γη και ήταν κάποια σύγκρουση που τον εξοστράκισε στις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος. Τον ζωηρό αυτό κομήτη που θέλει να περνά για αστεροειδής δεν θα τον ξαναδούμε παρά 860 χρόνια αργότερα… http://www.pronews.gr/portal/20170105/genika/diastima/49/i-mageia-toy-diastimatos-apo-konta-foto-vinteo

Ο εξωπλανήτης-βρέφος. Τα περισσότερα μέλη του πλανητικού σογιού είναι μεγαλύτερα ηλικιακά, φέρνοντας γύρες γύρω από τους ενήλικες ήλιους τους εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια. Και με διάρκεια ζωής μερικών τρισεκατομμυρίων ετών (ειδικά για τα πιο μικρά και τεμπέλικα αστέρια), μόνο εύκολο δεν είναι να βρεις κάτι νέο στο Διάστημα. Πρόσφατα όμως κάτι σπάνιο συνέβη. Κοινή ερευνητική ομάδα των αστεροσκοπείων Kepler-Keck παρατήρησε έναν πλήρως ανεπτυγμένο εξωπλανήτη (K2-33b) ηλικίας μόλις 5-10 εκατ. ετών. Ένα σωστό μωρό δηλαδή συγκριτικά με τους άλλους 3.000 εξωηλιακούς πλανήτες που έχουν παρατηρηθεί τόσο μακριά. Ο ίδιος ο πλανήτης έχει το μέγεθος του Ποσειδώνα και περιφέρεται γύρω από τον ήλιο του 15 φορές κοντινότερα απο ό,τι ο Ερμής στον δικό μας Ήλιο. Η ύπαρξη ενός πλανήτη-βρέφους τόσο μακριά στις παρυφές του Διαστήματος ανέτρεψε τη διαδεδομένη πεποίθηση ότι οι γιγαντιαίοι πλανήτες σχηματίζονται μόνο στις εσχατιές του Σύμπαντος, εκεί όπου όλα είναι δροσερά και ήρεμα… http://www.pronews.gr/portal/20170105/genika/diastima/49/i-mageia-toy-diastimatos-apo-konta-foto-vinteo

Η μία στο εκατομμύριο καταιγίδα του Τιτάνα. Μεγαλύτερος και από τον Ερμή, ο θηριώδης δορυφόρος του Κρόνου είναι το δεύτερο μεγαλύτερο φεγγάρι του ηλιακού μας συστήματος (πίσω από τον Γανυμήδη του Δία) και έχει βουνά, θάλασσες και πυκνή ατμόσφαιρα. Σε αστρο-γεωλογικούς όρους, θα μπορούσαμε να πούμε πως μοιάζει με μια διεστραμμένη εκδοχή της Γης. Στον Τιτάνα βρέχει μεν, αν και μέσα σε θερμοκρασίες που κυμαίνονται στους -180 βαθμούς Κελσίου, τόσο η βροχή όσο και κάθε άλλο υγρό στοιχείο δεν είναι παρά μεθάνιο. Οι εξωγήινες σταγόνες που σχηματίζονται είναι μάλιστα μεγαλύτερες από τις βρόχινες της Γης και πέφτουν πολύ πιο αργά, χάρη στην ασθενή βαρύτητα του φυσικού δορυφόρου. Υπάρχουν περιοχές του Τιτάνα που βλέπουν ωστόσο καθημερινά ένα ψιλόβροχο από μεθάνιο, που σε γήινους όρους θα ισοδυναμούσε με τριήμερη βροχή ανά 16 μέρες! Σε άλλα μέρη του φεγγαριού, οι βροχοπτώσεις είναι πολύ πιο σπάνιες και μπορούν να συμβούν μια φορά στα χίλια χρόνια. Γι’ αυτό και η φθινοπωρινή βροχούλα που καταγράφηκε το 2010 παραήταν σπάνια σε αστρο-γεωλογικούς όρους. Μιλάμε για καταιγίδα που κάλυψε μια περιοχή 500.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων… http://www.pronews.gr/portal/20170105/genika/diastima/49/i-mageia-toy-diastimatos-apo-konta-foto-vinteo

Η αποσύνθεση ενός ηλιακού συστήματος. Στον Αστερισμό της Παρθένου, κάπου 570 έτη φωτός μακριά, ένας λευκός νάνος (WD 1145+017) χάρισε στην επιστήμη σκηνές που δεν είχε ποτέ παρατηρήσει: την αποσύνθεση ενός ηλιακού συστήματος. Ο ανταγωνιστής σε αυτή την τραγωδία ήταν ένας λευκός νάνος, στο μέγεθος της Γης, το υπόλειμμα του πυρήνα δηλαδή ενός μικρού ή μεσαίου αστέρα που απομένει μετά τον θάνατό του. Όσο για τον πρωταγωνιστή, ήταν μια πετρώδης ουράνια μάζα στο μέγεθος αστεροειδούς, η πρώτη που παρατηρήθηκε ποτέ κοντά σε λευκό νάνο. Η διαστημική πέτρα είναι σε τροχιά γύρω από τον νεκρό αστέρα, ο οποίος συνεχίζει να διασκορπίζει τις σάρκες του στο Υπερπέραν. http://www.pronews.gr/portal/20170105/genika/diastima/49/i-mageia-toy-diastimatos-apo-konta-foto-vinteo

Ανακαλύφθηκε καινούργιος Γαλαξίας σε απόσταση 359 εκατ. ετών φωτός. Ένα ακόμη σημαντικό βήμα για τη χαρτογράφηση του Σύμπαντος που μας περιβάλλει, πραγματοποίησε η επιστημονική κοινότητα. Όπως ανακοινώθηκε, βρέθηκε νέος Γαλαξίας τύπου «δαχτυλίδι», σε απόσταση 359 εκατ. έτη φωτός. Η μεγάλη ανακάλυψη ανοίγει νέους ορίζοντες στην εξερεύνηση και γνώση του διαστήματος, καθώς τα στοιχεία που έχουν διακρίνει οι επιστήμονες από την ανάλυση των εικόνων, κρίνονται άκρως σημαντικά και αξιοσημείωτα. Το όνομα που δόθηκε στον νέο Γαλαξία είναι PGC 1000714. Ο Γαλαξίας ακολουθεί ελλειπτική τροχιά ανάμεσα σε δύο «δαχτυλίδια», όπως ονομάζεται το φαινόμενο λόγω του σχήματός του, το ένα εκ των οποίων είναι μικρότερο και ακολουθεί την πορεία των αστρικών συστημάτων που περιβάλλονται. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι η ανακάλυψη του συγκεκριμένου Γαλαξία θα βοηθήσει τα μέγιστα στην κατανόηση της δημιουργίας και σύστασης των Γαλαξιών στο Σύμπαν. Οι επιστήμονες διέκριναν έναν νεώτερο μπλε δακτύλιο ηλικίας 0,13 δισ. ετών και έναν κόκκινο ηλικίας 5,5 δισ. ετών, γεγονός που προκάλεσε μεγάλη έκπληξη. «Ερευνούμε Γαλαξίες με εξωτερικό και εσωτερικό Γαλαξία. Είναι σπάνιοι, αλλά υπάρχουν. Η μεγάλη διαφορά στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι ο ένας δακτύλιος είναι διαφορετικής ηλικίας από τον άλλον». «Το διαφορετικό χρώμα ανάμεσα στους δύο δακτυλίους μας δείχνει ότι διαμορφώθηκε σε δύο διαφορετικές φάσεις, γεγονός που το συναντάμε για πρώτη φορά», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος της επιστημονικής ομάδας. Στις φωτογραφίες χαρακτηριστική εικόνα Γαλαξία-δαχτυλιδιού που βρίσκεται σε 100.000 έτη φωτός απόσταση. http://www.pronews.gr/portal/20170104/genika/diastima/49/anakalyfthike-kainoyrgios-galaxias-se-apostasi-359-ekat-eton-fotos

Η συνεχής επαφή του με την Γη. Ο Πάιονηρ 10 εξακολουθεί να εκπέμπει ένα ασθενές σήμα το οποίο επιστημονικά το παρακολουθεί το δίκτυο του βαθέος διαστήματος στα πλαίσια μιας νέας προηγμένης μελέτης θεωρίας του χάους. Το σήμα του επίσης είναι άσκηση κατάρτισης των ελεγκτών πτήσης στο πώς να λαμβάνουμε τα ραδιοσήματα από το διάστημα. Η τελευταία επιτυχής υποδοχή καταγραφών έγινε στις 27 Απριλίου 2002. Έκτοτε το σήμα του έχει εξασθενήσει τόσο πολύ, που δεν ανιχνεύεται. Η απώλεια επαφής οφειλόταν πιθανώς στην αυξανόμενη απόσταση σε συνδυασμό με την εξασθένιση της πηγής ενέργειας, παρά σε τεχνική βλάβη των μηχανημάτων. Το τελευταίο αμυδρό σήμα του Πάιονηρ 10 παραλήφθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2003, όταν ήταν 12 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τη γη. Μια προσπάθεια επαφής στις 7 Φεβρουαρίου 2003 δεν είχε επιτυχία. Μια τελική προσπάθεια έγινε στο βράδυ της 4 Μαρτίου του 2006 όπου για τελευταία φορά η κεραία θα ευθυγραμμιζόταν σωστά με τη γη. Καμία απάντηση δεν παραλήφθηκε από τον τολμηρό πρωτοπόρο. Ο Πάιονηρ τώρα κατευθύνεται σταθερά προς τον αστέρα Αλντεμπαράν στον αστερισμό του Ταύρου με ταχύτητα 2,6 AU ετησίως. Εάν ο Αλντεμπαράν είχε σχετική ταχύτητα μηδέν, ο Πάιονηρ θα χρειαζόταν περίπου 2 εκατομμύρια γήινα χρόνια για να τον προσεγγίσει. Το χρονικό του δρομολογίου. Η αποστολή του Πάιονηρ 10 Προσέγγιση στο σύστημα του Δία.3 Μαρτίου 1972: Εκτόξευση του σκάφους. 15 Ιουλίου 1972: Είσοδος στην ζώνη αστεροειδών. 3 Δεκεμβρίου 1973: Πρώτη μετάδοση τηλεοπτικής καταγραφής σε πρώτο πλάνο του Δία. 13 Ιουνίου 1983: Ο Πάιονηρ πέρασε την τροχιά του Ποσειδώνα 31 Μαρτίου 1997: Τέλος του τεχνικού μέρους της αποστολής. 17 Φεβρουαρίου 1998: Κατάρριψη ρεκόρ απόστασης από τη Γη, 7, 60 δισεκατομμύριο μίλια. 2 Μαρτίου 2002 : Επιτυχής υποδοχή σήματος τηλεμετρίας. Επί 39 λεπτά λαμβάνονται καθαρά στοιχεία από μια απόσταση των 79,83 AU. 27 Απριλίου 2002: Η προς το παρόν τελευταία επιτυχής υποδοχή της σήματος τηλεμετρίας. Επί 33 λεπτά λαμβάνονται καθαρά στοιχεία από απόσταση 80,22 AU. 23 Ιανουαρίου 2003: Το προς το παρόν τελευταίο, πολύ αμυδρό σήμα. 7 Φεβρουαρίου 2003: Ανεπιτυχής προσπάθεια επαφής. 30 Δεκεμβρίου 2005: Απόσταση 89,7 AU μακρυά από τον ήλιο. 4 Μαρτίου 2006 : Τελική προσπάθεια επαφής. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%AC%CE%B9%CE%BF%CE%BD%CE%B7%CF%81_10

Εντοπίστηκαν μυστηριώδη ραδιοσήματα σε απόσταση 2,5 εκατ. έτη φωτός. Οι αστρονόμοι έχουν προσδιορίσει την θέση του αινιγματικού αστρονομικού αντικειμένου στο οποίο πραγματοποιούνται οι σύντομες, αλλά ισχυρές εκρήξεις ραδιοκυμάτων. Παραδόξως, η πηγή των διακεκομμένων σημάτων δεν βρίσκεται σε έναν μεγάλο φωτεινό γαλαξία, αλλά σε έναν μικρό και αμυδρό νάνο γαλαξία, 2,5 δισεκατομμύρια και πλέον έτη φωτός μακριά από τη Γη, που έχει το 1% της μάζας του γαλαξία μας. Η εξήγηση αυτών των μυστήριων ραδιοσημάτων θα μπορούσε ίσως να αποδοθεί π.χ. σε περιστρεφόμενους αστέρες νετρονίων ή σε σύγκρουση αστέρων νετρονίων κ.ά., και σίγουρα όχι σε εξωγήινους. Εφόσον όμως αυτές οι «εκρήξεις» εντοπίζονται από τόσο πολύ μακριά, τότε γιατί να μην παρατηρούνται παρόμοιες και στον δικό μας γαλαξία; Πολλά τέτοια ερωτήματα σχετικά με τις FRB «αιωρούνται», αναμένοντας όσο το δυνατόν γρηγορότερα τις κατάλληλες απαντήσεις από τους αστρονόμους. διαβάστε περισσότερα: 1. Mysterious radio burst came from a galaxy 2.5 billion light years away, astronomers discover, washingtonpost.com https://www.washingtonpost.com/news/speaking-of-science/wp/2017/01/04/mysterious-radio-burst-came-from-a-galaxy-2-5-billion-light-years-away-astronomers-discover/?utm_term=.33aab823bca4&tid=sm_tw 2. Radio Bursts Traced to Faraway Galaxy, but Caller Is Probably ‘Ordinary Physics’, nytimes.com http://www.nytimes.com/2017/01/04/science/fast-radio-burst-galaxy.html?_r=0 3. Enigmatic Radio Pulses Linked to Far-Distant Galaxy, scientificamerican.com https://www.scientificamerican.com/article/enigmatic-radio-pulses-linked-to-far-distant-galaxy/?WT.mc_id=SA_TW_SPC_NEWS http://physicsgg.me/2017/01/05/%ce%b5%ce%bd%cf%84%ce%bf%cf%80%ce%af%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%ba%ce%b1%ce%bd-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%b7%cf%81%ce%b9%cf%8e%ce%b4%ce%b7-%cf%81%ce%b1%ce%b4%ce%b9%ce%bf%cf%83%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1/

Οι θηριώδεις μαύρες τρύπες στο «μικροσκόπιο» της NASA. Το «πράσινο φως» έδωσε η NASA για μία αποστολή που θα επιτρέψει στους επιστήμονες να μελετήσουν για πρώτη φορά τις κρυμμένες λεπτομέρειες από τα πιο εξωτικά ουράνια σώματα, όπως τις τεράστιες μαύρες τρύπες, τους αστέρες νετρονίων και τους πάλσαρ. Αντικείμενα όπως οι μαύρες τρύπες θερμαίνουν τα αέρια που τα περιβάλλουν σε θερμοκρασίες άνω του 1 εκατ. βαθμών Κελσίου. Με δεδομένο πως οι ακτίνες Χ που εκπέμπουν τα αέρια είναι πιθανό να πολωθεί, στο πλαίσιο της αποστολής IXPE (Imaging X-ray Polarimetry Explorer), τρία διαστημικά τηλεσκόπια θα μετρήσουν την πόλωση της ακτινοβολίας. Με αυτό τον τρόπο, οι επιστήμονες θα μπορέσουν να δώσουν απαντήσεις σε σημαντικά ερωτήματα σχετικά με αυτά τα ακραία περιβάλλοντα, όπου επικρατούν εξαιρετικά ισχυρά βαρυτικά, ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία. «Καθώς δεν μπορούμε να αποτυπώσουμε τι συμβαίνει στην περιοχή αντικειμένων όπως οι μαύρες τρύπες και οι αστέρες νετρονίων, μελετώντας την πόλωση των ακτίνων Χ που εκπέμπονται από τα αέρια που τα περιβάλλουν, θα αποκαλύψουμε φυσικά φαινόμενα που σχετίζονται με αυτά τα αινιγματικά σώματα», λέει στην ιστοσελίδα της NASA ο Πολ Χερτζ, διευθυντής του Τμήματος Επιστημονικών Αποστολών της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας. «Η NASA έχει γράψει ιστορία στην εκτόξευση διαστημικών τηλεσκοπίων, στο πλαίσιο του προγράμματος Astrophysics Explorers, με νέες και μοναδικές παρατηρησιακές δυνατότητες. Η αποστολή ΙΧΡΕ θα ανοίξει ένα νέο παράθυρο στο σύμπαν για τους αστρονόμους. Σήμερα, μπορούμε μόνο να μαντέψουμε τι θα ανακαλύψουν». Τον Σεπτέμβριο του 2014, στο πλαίσιο του Προγράμματος Astrophysics Explorers, η NASA ζήτησε την υποβολή προτάσεων για νέες αποστολές. Κατατέθηκαν 14 προτάσεις, από τις οποίες επιλέχθηκαν τρεις για να αξιολογηθούν από μία επιτροπή της υπηρεσίας όπως και εξωτερικούς επιστήμονες. Τελικά προκρίθηκε η IXPE, καθώς κρίθηκε πως έχει τη μεγαλύτερη αξία από επιστημονικής σκοπιάς. Επίσης, οι ειδικοί εκτίμησαν πως είναι και η πιο εφικτή για να υλοποιηθεί. Η αποστολή αναμένεται να εκτοξευθεί το 2020, ενώ εκτιμάται πως θα στοιχίσει 188 εκατ. δολάρια. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται το κόστος του οχήματος εκτόξευσης, η επιχειρησιακή λειτουργία των δορυφόρων και η ανάλυση των δεδομένων. Το διαστημόπλοιο θα κατασκευασθεί από την αμερικανική εταιρεία Ball Aerospace. Οι αισθητήρες μέτρησης της πόλωσης των ακτίνων Χ θα αναπτυχθούν στην Ιταλία, καθώς συμμετοχή στην αποστολή θα έχει η Ιταλική Υπηρεσία Διαστήματος. http://www.naftemporiki.gr/story/1190223/oi-thiriodeis-maures-trupes-sto-mikroskopio-tis-nasa

Η «σκοτεινή εποχή» του σύμπαντος στο στόχαστρο νέου ραδιοτηλεσκοπίου. Η μελέτη των αρχικών σταδίων εξέλιξης του σύμπαντος, ώστε να εξακριβωθεί ποια ήταν τα πρώτα ουράνια σώματα που δημιουργήθηκαν μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, είναι ένας από τους στόχους του ραδιοτηλεσκοπίου Square Kilometre Array (SKA), το οποίο θα ξεκινήσει να κατασκευάζεται το 2018.Με προδιαγραφές που θα το καταστήσουν το ισχυρότερο ραδιοτηλεσκόπιο που έγινε ποτέ, το SKA θα διαθέτει κεραίες στην Αυστραλία και τη Νότια Αφρική, χάρις στις οποίες η συνολική επιφάνεια συλλογής ραδιοκυμάτων θα αγγίζει το 1 τετραγωνικό χιλιόμετρο.Όταν θα ξεκινήσει να λειτουργεί, κάτι που αναμένεται να γίνει το 2020, θα μπορεί επιπλέον να καταγράφει σήματα σε ένα πολύ μεγάλο φάσμα συχνοτήτων. Έτσι, εκτιμάται πως θα έχει 50 φορές μεγαλύτερη ευαισθησία από οποιοδήποτε ανάλογο αστρονομικό όργανο έχει υπάρξει μέχρι σήμερα.Η ευαισθησία αυτή είναι απαραίτητη για να καταφέρει να προσφέρει στους επιστήμονες νέα στοιχεία σχετικά με τη «σκοτεινή εποχή» του σύμπαντος, όταν δηλαδή ο κόσμος δεν ήταν τίποτε άλλο από ένας «ωκεανός» αερίων, χωρίς να έχουν σχηματισθούν οι πρώτοι αστέρες και να τον πλημμυρίσουν με φως.Σε εκείνη τη φάση της κοσμικής δημιουργίας, η ύλη είχε αρχίσει να συμπυκνώνεται για τον σχηματισμό των πρώτων ουράνιων σωμάτων, χωρίς όμως να είναι γνωστό τις είδους σώματα ήταν αυτά.Σύμφωνα με ένα σενάριο, τα πρώτα ουράνια σώματα ήταν αστέρες, οι οποίοι στη συνέχεια υπό την επίδραση της βαρύτητας δημιούργησαν γαλαξίες. Μια εναλλακτική θεωρία είναι πως ο «ωκεανός» αερίων διαχωρίστηκε σε επιμέρους νέφη, στο κέντρο καθενός «γεννήθηκε» πρώτα μία μαύρη τρύπα, πριν ξεκινήσει η «γέννηση» αστέρων.Το SKA θα «ταξιδέψει» τους αστρονόμους σε αυτήν την εποχή, αποκαλύπτοντας πώς ακριβώς εξελίχθηκε η συγκεκριμένη διαδικασία. Ωστόσο, το ραδιοτηλεσκόπιο δεν θα περιορισθεί σε αυτό, αφού επιπλέον θα ελέγξει κατά πόσο χρειάζεται να αναπτυχθεί ένα νέο μοντέλο για την περιγραφή της βαρύτητας. Παράλληλα, θα ψάξει για «δομικούς λίθους» της ζωής έξω από τον πλανήτη μας. Για τη μελέτη της βαρύτητας, θα βασισθεί στους πάλσαρ, δηλαδή αστέρες νετρονίων που εκπέμπουν ραδιοκύματα με εξαιρετικά σταθερή συχνότητα.Οι αστέρες νετρονίων είναι υπολείμματα αστεριών που, όταν εξαντλήθηκαν τα «καύσιμά» τους, κατέρρευσαν υπό την επίδραση της βαρύτητάς τους. Έχουν ασύλληπτα μεγάλη πυκνότητα, αφού ένα τέτοιο σώμα διαμέτρου 15-20 χιλιόμετρα, μπορεί να έχει ίση μάζα με τον ήλιο.Το ισχυρό βαρυτικό πεδίο που δημιουργείται στην περιοχή ενός πάλσαρ αποτελεί ιδανική περίπτωση για να ελεγχθεί η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, η περιγραφή της βαρύτητας που διατύπωσε πριν από 100 χρόνια ο Άλμπερτ Αϊνστάιν.Οι επιστήμονες ελπίζουν πως με αυτό τον τρόπο θα βρουν αδυναμίες της θεωρίας, που θα ανοίξουν τον δρόμο στη βαθύτερη κατανόηση της βαρύτητας.Το SKA θα πραγματοποιήσει όμως και βιολογικές μελέτες, στη γραμμή των ανακαλύψεων που έχουν γίνει τον τελευταίο καιρό από ρομποτικά σκάφη όπως το Rosetta της ESA, οι οποίες δείχνουν πως οι μοριακές «πρώτες ύλες» για τον σχηματισμό ζωής είναι διάσπαρτες στο σύμπαν.Με την πρωτόγνωρη ευαισθησία του, το ραδιοτηλεσκόπιο θα χαρτογραφήσει τις περιοχές που υπάρχουν τέτοια μόρια, ενώ θα ψάξει για πιο σπάνια, και ακόμη πιο περίπλοκα παραδείγματα. Έτσι, θα βάλει στο στόχαστρο τα αμινοξέα, από τα οποία δημιουργούνται οι πρωτεΐνες. http://www.naftemporiki.gr/story/984313/i-skoteini-epoxi-tou-sumpantos-sto-stoxastro-neou-radiotileskopiou

Οκτώ επιστημονικές ειδήσεις που αναμένονται το 2017 1. Νεώτερα για τον Δία από την αποστολή Juno Το διαστημικό σκάφος Juno εκτοξεύθηκε το 2011 και έφθασε στον Δία στις 4 Ιουλίου 2016 και ήδη έχει στείλει πολλά νέα σημαντικά στοιχεία για τον πλανήτη. Ανάμεσα στα μυστήρια που θα μπορούσε να απαντήσει η αποστολή Juno είναι: από τι συνίσταται ο πυρήνας του Δία, πόσο νερό κρύβεται στην πυκνή ατμόσφαιρά του, τι τροφοδοτεί το ισχυρό (και επικίνδυνο) μαγνητικό πεδίο του Δία; Το σκάφος από τις στις 19 Οκτωβρίου 2016 τέθηκε σε πιο κοντινή τροχιά διάρκειας 14 ημερών και μέσα στο 2017 αναμένονται νέα ευρήματα. 2. Φινάλε της αποστολής Cassini Τον επόμενο Σεπτέμβριο αναμένεται να ολοκληρωθεί η αποστολή Cassini της NASA, με τη «βουτιά» του διαστημοπλοίου στην ατμόσφαιρα του Κρόνου. Το Cassini εκτοξεύθηκε από τη Γη το 1997, μαζί με τη διαστημοσυσκευή Huygens, φθάνοντας στον Κρόνο το 2004. Ανάμεσα στις ανακαλύψεις που έχει κάνει, ξεχωρίζει ο εντοπισμός πιδάκων νερού και υδρατμών που εκτοξεύονται από τον Εγκέλαδο, τον παγωμένο δορυφόρο του Κρόνου, γεγονός που υποδεικνύει την ύπαρξη ενός ωκεανού στο υπέδαφός του. Έτσι, ο Εγκέλαδος έχει εξελιχθεί σε έναν από τους πλέον ενδιαφέροντες προορισμούς του Ηλιακού Συστήματος, για την αναζήτηση πιθανής εξωγήινης μικροβιακής ζωής. 3. Πρώτη «φωτογράφηση» μίας μαύρης τρύπας Για πρώτη φορά, τον Απρίλιο του 2017 ένα δίκτυο εννέα επίγειων ραδιοηλεσκοπίων θα αποπειραθεί να απαθανατίσει το «προφίλ» μιας μαύρης τρύπας. Στόχος του Event Horizon Telescope (ΕΗΤ), όπως ονομάζεται το πρότζεκτ, είναι να «φωτογραφήσει» τον Τοξότη Α*, τη μαύρη τρύπα που βρίσκεται στο κέντρο του Γαλαξία μας. Οι μαύρες τρύπες είναι τα «απομεινάρια» πολύ μεγάλων άστρων, τα οποία έχουν τόσο μεγάλη πυκνότητα που «καταπίνουν» οποιοδήποτε φωτόνιο ή σώμα βρεθεί στην εμβέλεια του πανίσχυρου βαρυτικού τους πεδίου, ή αλλιώς στον ορίζοντα γεγονότων, όπως ονομάζεται. Επομένως, οι επιστήμονες δεν θα απαθανατίσουν την ίδια τη μαύρη τρύπα αλλά το «προφίλ» του ορίζοντα γεγονότων, μέσω της ποσότητας θερμού αερίου που περιδίνεται στην περιφέρειά του, πριν εξαφανισθεί για πάντα στο εσωτερικό του Τοξότη Α*. 4. Νέος «κυνηγός» εξωπλανητών Τον επόμενο Δεκέμβριο αναμένεται να εκτοξευθεί από τη NASA ο TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite), ένας δορυφόρος που θα αναζητήσει πλανήτες σε άλλα ηλιακά συστήματα. Όπως και ο δορυφόρος Kepler της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας, ο TESS θα εντοπίζει τους εξωπλανήτες από τη μείωση που προκαλούν στη φωτεινότητα των άστρων, καθώς περνούν από μπροστά τους. Συγκριτικά όμως με τον προκάτοχό του, θα μπορεί να «σαρώνει» 400πλάσιες σε μέγεθος περιοχές του διαστήματος. 5. Η μάχη της ευρεσιτεχνίας για τον «ελβετικό σουγιά» της γενετικής τροποποίησης Μέσα στη φετινή χρονιά αναμένεται η απόφαση του αμερικανικού Γραφείου Ευρεσιτεχνιών και Εμπορικών Σημάτων, σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα της CRISPR-Cas9, μίας νέας επαναστατικής τεχνικής γενετικής τροποποίησης. Η τεχνική αυτή βασίζεται στο ένζυμο CAS9, χάρις στο οποίο οι επιστήμονες μπορούν να παρέμβουν με πρωτόγνωρη ακρίβεια στο γενετικό υλικό, ακόμη και για να αφαιρέσουν ή να αντικαταστήσουν μία μικρή αλληλουχία νουκλεοτιδίων από τα δισεκατομμύρια που υπάρχουν στο γενετικό υλικό ενός ζωντανού οργανισμού. Γι’ αυτό τον λόγο, η Crispr-Cas9 χαρακτηρίζεται ως «ελβετικός σουγιάς» της γενετικής τροποποίησης, ανοίγοντας πιθανά τον δρόμο για τη θεραπεία μίας πολύ μεγάλης γκάμας από ασθένειες, αλλά και τη βελτίωση των γεωργικών καλλιεργειών. Με δεδομένο επίσης πως είναι φθηνή και εύκολη, η άδεια χρήσης της από το ίδρυμα που κατέχει τα πνευματικά δικαιώματα θα μεταφραζόταν σε εκατομμύρια δολάρια. Κάτι που εξηγεί γιατί το πανεπιστήμιο Berkeley μαζί με το γερμανικό ινστιτούτο Max Planck, από τη μια μεριά, και το Ινστιτούτο Broad μαζί με το πανεπιστήμιο Harvard από την άλλη, διεκδικούν να τους κατοχυρωθεί η αντίστοιχη ευρεσιτεχνία. Τον Δεκέμβριο, οι δύο ομάδες έδωσαν το «παρών» σε ακρόαση του αμερικανικού Γραφείου Ευρεσιτεχνιών, το οποίο αναμένεται μέσα στη φετινή χρονιά να εκδώσει την ετυμηγορία του. 6. To ψυχρότερο σημείο του Σύμπαντος Το Απρίλιο η NASA θα στείλει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το Cold Atom Laboratory ή CAL. To CAL είναι μια πειραματική διάταξη που θα εκμεταλλευτεί τις συνθήκες έλλειψης βαρύτητας που επικρατούν στον Διαστημικό Σταθμό για να μελετηθούν κβαντικά φαινόμενα που στη Γη δεν ανιχνεύονται. Η διάταξη αυτή θα έχει τη δυνατότητα να ψύξει την ύλη μέχρι το ένα δισεκατομμυριοστό του βαθμού Κέλβιν πάνω από το απόλυτο μηδέν, δημιουργώντας έτσι ένα από τα πιο ψυχρά σημεία του Σύμπαντος. Το περιβάλλλον μικροβαρύτητας του διαστημικού σταθμού θα βοηθήσει τους επιστήμονες να παρατηρήσουν άτομα ρουβιδίου και καλίου σε εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες και να μελετήσουν την εξωτική κατάσταση της ύλης που ονομάζεται συμπύκνωμα Bose-Einstein. 7. Τ-κύτταρα κατά του καρκίνου Μία νέα περίπλοκη αντικαρκινική ανοσοθεραπεία, ονόματι CAR-T, βρίσκεται προ των πυλών. Οι φαρμακευτικές εταιρείες Kite Pharma και Novartis έχουν ζητήσει το «πράσινο φως» για την εφαρμογή της, χρησιμοποιώντας γενετικά τροποποιημένα Τ λεμφοκύτταρα από το ανοσοποιητικό σύστημα του ίδιου του ασθενούς, για την εξάλειψη των όγκων. Παρόλο που στις κλινικές μελέτες των εταιρειών έχουν ανακύψει παρενέργειες, σύμφωνα με το Nature είναι πολύ πιθανό η CAR-T να εγκριθεί φέτος, για ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στις συμβατικές θεραπείες. 8. H ολική έκλειψη Ηλίου στις ΗΠΑ Στις 21 Αυγούστου μια ολική έκλειψη Ηλίου θα είναι ορατή στις ΗΠΑ, για πρώτη φορά μετά από 38 χρόνια. Η σκιά της Σελήνης θα διασχίσει όλη τη χώρα, όπως βλέπουμε στο βίντεο που ακολουθεί: Μπορεί η έκλειψη Ηλίου να είναι ένα συνηθισμένο αστρονομικό φαινόμενο, αλλά το γεγονός ότι θα διασχίσει τις Ηνωμένες Πολιτείες αρκεί για να το κάνει το πιο δημοφιλές αστρονομικό γεγονός του 2017. http://physicsgg.me/2017/01/03/8-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ad%cf%82-%ce%b5%ce%b9%ce%b4%ce%ae%cf%83%ce%b5%ce%b9%cf%82-%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%bc%ce%ad%ce%bd%ce%bf%ce%bd/ SpaceX: Βρέθηκε η αιτία της έκρηξης του Σεπτεμβρίου- δηλώνει έτοιμη να αρχίσει ξανά εκτοξεύσεις. Έτοιμη να αρχίσει ξανά τις εκτοξεύσεις δήλωσε η ιδιωτική διαστημική εταιρεία SpaceX, σε ανακοίνωσή της τη Δευτέρα, καθώς, όπως συμπληρώνεται, βρέθηκε το αίτιο της έκρηξης του Σεπτεμβρίου. «Η SpaceX αποσκοπεί επιστροφή στις πτήσεις από την εγκατάσταση SLC-4E του Βάντεμπεργκ με την εκτόξευση του Iridium NEXT στις 8 Ιανουαρίου» αναφέρεται σχετικά. Όσον αφορά στο αίτιο, αναφέρεται πως φαίνεται να ήταν μια απρόσμενη αλληλεπίδραση ηλίου και οξυγόνου σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία με ίνες άνθρακα και αλουμίνιο. Όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση, έχουν βρεθεί τρόποι να αποφευχθεί αντίστοιχο φαινόμενο στο μέλλον. Η έκρηξη της 1ης Σεπτεμβρίου, που κατέστρεψε έναν πύραυλο Falcon 9 στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ στη Φλόριντα, προκάλεσε πολλά ερωτηματικά, καθώς σημειώθηκε κατά τη διάρκεια ενός θεωρούμενου ασφαλούς σταδίου της όλης διαδικασίας- του ανεφοδιασμού με καύσιμα- περίπου οκτώ λεπτά πριν την εκκίνηση των κινητήρων για μια προγραμματισμένη δοκιμή. Η εκτόξευση ήταν να γίνει δύο ημέρες μετά. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν η καταστροφή του πυραύλου και ενός δορυφόρου αξίας 200 εκατ. δολαρίων. Μεταξύ των πελατών ήταν και το Facebook, που σχεδίαζε να τον χρησιμοποιήσει για την επέκταση των διαδικτυακών υπηρεσιών του στην Αφρική. Η εταιρεία διερεύνησε σειρά ενδεχομένων, μεταξύ των οποίων και το σαμποτάζ. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα των New York Times, στην επόμενη εκτόξευση της SpaceX πρόκειται να μεταφερθεί ένα «πακέτο» 10 δορυφόρων της Iridium Communications, που παρέχει υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών, περιλαμβανομένων δορυφορικών τηλεφώνων, μέσω ενός «αστερισμού» δορυφόρων. Η εταιρεία σκοπεύει να αντικαταστήσει τους 65 πρώτους της δορυφόρους με 70 νέους, ο καθένας μεγέθους αυτοκινήτου Mini Cooper. http://www.naftemporiki.gr/story/1189656/spacex-brethike-to-aitio-tis-ekriksis-tou-septembriou-dilonei-etoimi-na-arxisei-ksana-ektokseuseis