Δροσος Γεωργιος

(TPC) «Soyuz MS-07" Σήμερα, 11 Δεκεμβρίου οι ειδικοί της «Ενέργεια» πραγματοποιήσαν την επιθεώρηση στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ Οι σχεδιαστές του επανδρωμένου διαστημόπλοιου μεταφοράς (TPC) «Soyuz MS-07" πραγματοποιήσαν μια σειρά από τεχνολογικές επιχειρήσεις στον οδοντωτό φέρινγκ για την συνδεση του οχήματος“Soyuz-FG”. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα των προπαρασκευαστικών εργασιών για αυτή την εβδομάδα έχουν προγραμματιστεί η μεταφορά της κεντρικής μονάδας του TPK «MS-07 Σογιούζ» και η συναρμολόγηση του πυραύλου «Soyuz-FG».Η νέα τροποποίηση του MC Soyuz δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα της βαθιάς αναβάθμισης του διαστημικού σκάφους Soyuz TMA. Έχει σχεδιαστεί για να παραδιδει μέχρι και τρία άτομα και συναφή προϊόντα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, καθώς και για την επιστροφή τους στη Γη. Ενώ βρίσκεται στο ISS, λειτουργεί επίσης ως πλοίο διάσωσης και διατηρείται σε συνεχή ετοιμότητα για την άμεση κάθοδο του πληρώματος στη Γη. https://www.energia.ru/ru/iss/iss54/photo_12-11.html Η ESA παρατείνει οκτώ διαστημικές αποστολές έως το 2020. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσε ότι η επιστημονική επιτροπή του ενέκρινε την παράταση πέντε διαστημικών αποστολών του, συγκεκριμένα των Gaia, INTEGRAL, SOHO, Mars Express και ΧΜΜ-Newton, καθώς και τριών ακόμη συμμετοχών του σε διεθνείς αποστολές. Η παράταση διασφαλίζει τη χρηματοδότηση των αποστολών από τα κράτη μέλη της ESA. Η διαστημοσυσκευή Gaia, που μελετά ένα δισεκατομμύριο άστρα για να δημιουργήσει ένα λεπτομερή τρισδιάστατο χάρτη του γαλαξία μας, είχε εκτοξευθεί το 2013 και προοριζόταν για πενταετή διάρκεια. Παρατάθηκε για 18 μήνες, έως το τέλος Δεκεμβρίου 2020. Κάθε μία από τις αποστολές Mars Express (δορυφόρος του Άρη από το 2003), SOHO (παρατηρητήριο Ήλιου) και XMM-Newton (διαστημικό τηλεσκόπιο) πήρε παράταση δύο ετών, έτσι θα συνεχίσουν έως τουλάχιστον το τέλος του 2020. Η αποστολή INTEGRAL (INTErnational Gamma-Ray Astrophysics Laboratory), ένα παρατηρητήριο των ακτίνων-γάμα υψηλών ενεργειών που εκτοξεύθηκε το 2002 σε συνεργασία με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, πήρε παράταση ενός έτους έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019. Ακόμη, δόθηκε το «πράσινο φως» για τη συνέχιση της συνεισφοράς της ESA σε τρεις διεθνείς αποστολές: στο διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble και στην αποστολή IRIS (Interface Region Imaging Spectrograph) με επικεφαλής τη NASA, καθώς και στην αποστολή Hinode με επικεφαλής την Ιαπωνία, που μελετά τον Ήλιο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500181758 Αστεροσκοπείο Αθηνών: Υπηρεσία ειδοποίησης για επερχόμενο καύσωνα. Το διεθνές δίκτυο των 100 Ανθεκτικών Πόλεων (100 Resilient Cities) του Ιδρύματος Ροκφελερ θα συνεργασθεί με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (EAA) για την υπηρεσία EXTREMA. Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό σύστημα έγκαιρων ειδοποιήσεων και διαχείρισης ακραίων θερμοκρασιών με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων και κινητών τηλεφώνων. Μετά την πιλοτική δοκιμή του στο Δήμο της Αθήνας, το σύστημα θα αξιοποιηθεί πλέον σε διεθνές επίπεδο. Η υπηρεσία στέλνει προσωποποιημένες προειδοποιήσεις για επερχόμενο καύσωνα τόσο στα κινητά τηλέφωνα των πολιτών μέσω ειδικής εφαρμογής, όσο και στις αρχές της τοπικές αυτοδιοίκησης, προκειμένου αυτές έγκαιρα να φροντίσουν να διαθέσουν κλιματιζόμενους χώρους σε όσους τους έχουν ανάγκη. Η υπηρεσία EXTREMA, που συντονίζει η Ιφιγένεια Κεραμιτσόγλου, κύρια ερευνήτρια του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών & Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του ΕΑΑ, θα είναι πλέον διαθέσιμη στις πόλεις-μέλη του διεθνούς δικτύου. Με αυτή τη συνεργασία, το ΕΑΑ έρχεται να ενώσει τις δυνάμεις του με άλλους εταίρους του δικτύου, που βοηθάνε τις πόλεις του πλανήτη να γίνουν πιο ανθεκτικές. Η γκάμα των εταίρων είναι ευρεία, περιλαμβάνοντας δημόσιους οργανισμούς, ιδιωτικές εταιρείες, μη κυβερνητικές οργανώσεις, ερευνητικά κέντρα κ.α. Μεταξύ άλλων, «χείρα βοηθείας» στο δίκτυο των πόλεων προσφέρουν η Microsoft, η MasterCard, η Swiss Re, η Παγκόσμια Τράπεζα κ.α. «Η υπηρεσία EXTREMA είναι μοναδική όσον αφορά την ικανότητά της να εκμεταλλεύεται την ευρεία χρήση των κινητών τηλεφώνων και να την μετατρέπει σε μια ψηφιακή υποδομή, προκειμένου να παρέχει στο ευρύ κοινό καλύτερη ενημέρωση και επικοινωνία για τους κινδύνους, βοηθώντας έτσι στο χτίσιμο ανθεκτικών κοινοτήτων», δήλωσε η κ. Κεραμιτσόγλου. «Σε ένα ολοένα πιο πολύπλοκο και γεμάτο προκλήσεις κόσμο, οι πόλεις χρειάζονται συνεργασίες με οργανισμούς όπως το ΕΑΑ για να αντέξουν τα σοκ και τα στρες του 21ού αιώνα», δήλωσε ο Μάικλ Μπερκοβιτς, πρόεδρος του διεθνούς δικτύου των 100 Ανθεκτικών Πόλεων. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500181621

Επιστροφή στη Σελήνη. Η «Ιστορία Δύο Πόλεων» είναι αναμφισβήτητα ένα από τα καλύτερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο συγγραφέας του, Κάρολος Ντίκενς, αρχίζει το κλασικό αυτό έργο με δύο απλές φράσεις: «Ηταν η καλύτερη των εποχών. Ηταν η χειρότερη των εποχών». Και είναι δύο φράσεις που αρμόζουν απόλυτα στη δεκαετία του 1960. Τη δεκαετία που είδε την κλιμάκωση ενός πολύνεκρου πολέμου στις ζούγκλες του Βιετνάμ και την πραγματοποίηση των ονείρων του ανθρώπου να περπατήσει στην επιφάνεια της Σελήνης και να αισθανθεί κάτω από τα πόδια του την ύπαρξη ενός άλλου κόσμου. Και όπως φαίνεται, μάλιστα, ο Δεκέμβριος είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη φιλοδοξία του αυτή. Γιατί πράγματι, το πανανθρώπινο αυτό όνειρο άρχισε να γίνεται πραγματικότητα την παραμονή των Χριστουγέννων του 1968 όταν, έπειτα από ταξίδι 400.000 χιλιομέτρων, οι αστροναύτες του «Απόλλωνα 8» αντίκριζαν σε απόσταση 112 χιλιομέτρων να εκτείνεται μπροστά τους η επιφάνεια του φυσικού μας δορυφόρου. Μερικούς μήνες αργότερα, με το «Απόλλων 11», ο Νιλ Αρμστρονγκ πρόσθεσε για πρώτη φορά κι ένα ανθρώπινο χνάρι πάνω στη σκονισμένη επιφάνεια του γειτονικού μας κόσμου. Ενα χνάρι που έγινε έκτοτε το σύμβολο «ενός τεράστιου άλματος για την ανθρωπότητα». Και όμως, η ανθρώπινη αυτή εποποιία έφτασε άδοξα στο τέλος της πριν από 45 ακριβώς χρόνια, όταν οι αστροναύτες Γιουτζίν Σέρναν και Χάρισον Σμιτ ήταν οι τελευταίοι άνθρωποι που περπάτησαν, μέχρι τώρα τουλάχιστον, στην επιφάνεια της Σελήνης. Στις 11 Δεκεμβρίου 1972 η σεληνάκατος με τους αστροναύτες του «Απόλλωνα 17» προσεδαφίστηκε στη νοτιοανατολική άκρη της σεληνιακής θάλασσας της Γαλήνης. Αλλά με την ολοκλήρωση της αποστολής εκείνης, ο αγώνας δρόμου για την κατάκτηση της Σελήνης είχε οριστικά πλέον τελειώσει. Και παρόλο που δεν ξεκίνησε με τις αγνότερες προθέσεις, τα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα των διαστημικών αποστολών που εκτέλεσαν οι Αμερικανοί και οι Σοβιετικοί την πρώτη εκείνη δεκαετία άλλαξαν δραματικά τα όσα γνωρίζαμε μέχρι τότε για τον γειτονικό μας κόσμο. Εκτοτε, με την αναχώρηση και του τελευταίου αστροναύτη, στις 14 Δεκεμβρίου του 1972, η Σελήνη παραμένει χωρίς ανθρώπινους επισκέπτες. Εξάλλου, αν και κανείς δεν πίστευε την εποχή εκείνη ότι θα αργούσαμε τόσο πολύ να επιστρέψουμε στον φυσικό μας δορυφόρο, οι πρώτες εκείνες αποστολές δεν ήσαν παρά η αρχή μιας νέας εποχής για την ανθρωπότητα. Μιας εποχής που χωρίς αμφιβολία θα παραμείνει γραμμένη στην ιστορία μας, σαν η αρχή του ανθρώπινου αποικισμού στο Διάστημα. Γιατί η επιστροφή του ανθρώπου στη Σελήνη έχει πλέον δρομολογηθεί να γίνει στα επόμενα μερικά χρόνια με αρχή της προσπάθειας το 2019, όπως ανακοίνωσε πρόσφατα ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Μάικ Πενς, στο Εθνικό Διαστημικό Συμβούλιο (NSC). Αυτή τη φορά, όμως, θα είναι μια επιστροφή για πάντα και μια πολύ πιο εύκολη προσπάθεια απ’ ό,τι η πρώτη μας επίσκεψη. Μια προσπάθεια με ιδιαίτερα εντυπωσιακό εξοπλισμό που θα περιλαμβάνει τα πιο σύγχρονα υπολογιστικά, ηλεκτρονικά, προωθητικά και προστατευτικά συστήματα, και κατασκευαστικά υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί μέχρι τώρα σ’ ένα διαστημικό όχημα. Κι αυτή μας η επιστροφή θα γίνει το εφαλτήριο για την επέκταση των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων στο ηλιακό σύστημα, αφού ο αποικισμός του Διαστήματος από τον άνθρωπο έχει πάψει πλέον να θεωρείται ουτοπία. Είναι κάτι πραγματοποιήσιμο και κάτι που πολλοί από εμάς θα δουν να υλοποιείται με τα ίδια τους τα μάτια μέσα στις επόμενες μερικές δεκαετίες, όταν θα δούμε τα μικρά διαστημικά εργαστήρια να μετατρέπονται σε πολυάνθρωπους διαστημικούς σταθμούς. Οταν θα δούμε τις μικρές σεληνακάτους να αντικαθίστανται από μόνιμες σεληνιακές βάσεις και σεληνιακά εργαστήρια. Οταν θα δούμε επανδρωμένα ταξίδια στους πλανήτες, και την αρχή ενός νέου μεταναστευτικού ρεύματος. Μιας μετανάστευσης που, μέσα στους επόμενους μερικούς αιώνες, θα έχει επανδρώσει με χιλιάδες ανθρώπους τις διαστημικές πόλεις σε τροχιά γύρω από τη Γη και τις ανθρώπινες αποικίες στους πλανήτες και στους δορυφόρους του ηλιακού μας συστήματος. Σήμερα, οι εγκαταλελειμμένες βάσεις εκτόξευσης, τα εγκαταλελειμμένα επιστημονικά όργανα και οι διαστημοσυσκευές που είναι διάσπαρτα εδώ κι εκεί στην επιφάνεια της Σελήνης, αλλά και τα ανεξίτηλα χνάρια στο σεληνιακό έδαφος από τις μπότες των 12 αστροναυτών του προγράμματος «Απόλλων», ορθώνονται σαν μνημεία του 20ού αιώνα, μνημεία απίστευτων κατορθωμάτων του παρελθόντος. Είναι βέβαιο ότι μια μέρα, σύντομα, ο άνθρωπος θα επιστρέψει και πάλι στο φεγγάρι και θα εξερευνήσει και άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Και στο απώτερο μέλλον σίγουρα θα εξερευνήσουμε κι άλλα πλανητικά συστήματα. Αυτές όμως οι πρώτες μας επισκέψεις σ’ έναν άλλο κόσμο θα ζουν για πάντα στην ανθρώπινη μνήμη ως το Πρώτο Κεφάλαιο της Μεγάλης Περιπέτειας του Ανθρώπου στο Διάστημα. http://physicsgg.me/2017/12/11/%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%cf%86%ce%ae-%cf%83%cf%84%ce%b7-%cf%83%ce%b5%ce%bb%ce%ae%ce%bd%ce%b7/ Ο διεθνής διαστημικός σταθμός περνά μπροστά από τη Σελήνη. Βίντεο με το πέρασμα του διεθνούς διαστημικού σταθμου μπροστά από τη Σελήνη. Ο ISS χρειάζεται μόνο μισό δευτερόλεπτο για να διασχίσει την φαινομενική διάμετρο του δορυφόρου μας όπως παρατηρείται από τη Γη καθώς έχει ταχύτητα περί 9 χλμ. το δευτ.

O Max Born και η στατιστική ερμηνεία της κυματοσυνάρτησης. Ο Max Born (1882 – 1950) ήταν Γερμανός φυσικός, ένας από τους θεμελιωτές της Κβαντομηχανικής – πρότεινε την στατιστική ερμηνεία της κυματοσυνάρτησης. https://en.wikipedia.org/wiki/Max_Born Μαζί με τον Heisenberg διατύπωσαν την μητρομηχανική την πρώτη μαθηματική περιγραφή της κβαντικής θεωρίας. Είχε επίσης σημαντική συνεισφορά στην φυσική στερεάς κατάστασης και την οπτική. Με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία εγκατέλειψε την Γερμανία. Το 1954 βραβεύθηκε με το Νόμπελ φυσικής «για την θεμελιώδη έρευνά του στην Κβαντική Μηχανική, και ειδικότερα για την στατιστική ερμηνεία της κυματοσυνάρτησης». Μπροστά στο αδιέξοδο της κλασικής φυσικής να δώσει μια ικανοποιητική φυσική ερμηνεία στα υλικά κύματα ο Μax Born προχώρησε το 1926 στην στατιστική τους ερμηνεία, που διατυπώνεται σε «πυκνή» μορφή ως εξής: Η κυματοσυνάρτηση δεν αντιπροσωπεύει ένα φυσικά παρατηρήσιμο κλασικό κύμα αλλά ένα «κύμα πιθανότητας». Το τετράγωνο της απόλυτης τιμής της κυματοσυνάρτησης μας δίνει την πυκνότητα πιθανότητας – δηλαδή την πιθανότητα ανά μονάδα μήκους (ή όγκου) – να βρούμε το σωματίδιο σε μια περιοχή του χώρου. Ο ίδιος ο Max Born ανέφερε τα εξής σε μια διάλεξη που έδωσε το 1943 : Όμως η νέα θεωρία (η κβαντική θεωρία) ήταν άκρως τυποκρατική. Ουδείς εγνώριζε το νόημα της κυματοσυνάρτησης του Schrödinger. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα και πάλι ήταν αυθαίρετη επινόηση αλλά λύση υπό την καθοδήγηση των πειραματικών στοιχείων. Η στατιστική ερμηνεία των κυμάτων de Broglie ανέκυψε από τη γνώση μου για τα πειράματα ατομικών κρούσεων του συναδέλφου μου James Frank. H όλη ανάπτυξη της κβαντικής μηχανικής δείχνει πως η συσσώρευση παρατηρήσεων και μετρήσεων παρήγαγε σταδιακά αφηρημένους τύπους, χάριν της εκφραστικής τους πυκνότητας, το ακριβές νόημα των οποίων αναδυόταν αργότερα. Το ίδιο συνέβη και με τις αναζητήσεις του Heisenberg για το ότι είναι αδύνατον να μετρηθούν ακριβώς ταυτόχρονα η θέση και η ταχύτητα ενός σωματιδίου και άλλα παρόμοια ζεύγη «συζυγών» μεγεθών (σχέσεις αβεβαιότητας), που ακολουθήθηκαν από πλήθος αφηρημένων μαθηματικών αναζητήσεων στα όρια της φιλοσοφίας και της επιστημολογίας (Jordan, Dirac, Neumann και άλλοι). Η ουσία της στατιστικής ερμηνείας έχει ως εξής: το τετράγωνο της κυματοσυνάρτησης ψ του Schrödinger για ένα σύνολο σωματιδίων παριστάνει την πιθανότητα να βρεθούν τα σωματίδια στις θέσεις (ή με τις ταχύτητες ή με τις ενέργειες) που υποδηλώνουν τα ορίσματα της συνάρτησης. Είναι προκλητικό να μακρηγορήσει κάποιος σε αυτό το συναρπαστικό θέμα, ιδίως στις σχέσεις αβεβαιότητας και τα ερωτήματα της αιτιότητας (οι ίδιες αιτίες οδηγούν στα ίδια αποτελέσματα) και της αιτιοκρατίας (τα αίτια προηγούνται των αποτελεσμάτων) στη φυσική. Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε έξω από το θέμα της διάλεξης αυτής. Πρέπει, λοιπόν, να περιοριστώ σε μερικές παρατηρήσεις: Σύμφωνα με την κλασική μηχανική, οι θέσεις και οι ταχύτητες όλων των μερών ενός κλειστού συστήματος σε κάποια αρχική χρονική στιγμή προσδιορίζουν πλήρως τη μελλοντική κίνηση του συστήματος. Το ίδιο συμβαίνει και στην κβαντική μηχανική: το μέγεθος ψ προσδιορίζεται από την αρχική του τιμή. Από αυτό το μέγεθος όμως δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε τις θέσεις και τις ταχύτητες των σωματιδίων, αλλά μόνο την πιθανότητα κάποιας συγκεκριμένης κατάστασης και ενός συνόλου ταχυτήτων. Όσον αφορά, λοιπόν, το ζήτημα της αιτιοκρατίας η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Οι στατιστικές μέθοδοι χρησιμοποιούνταν στη θερμοδυναμική πολύ πριν από την ανάπτυξη της κβαντομηχανικής. Εξέφραζαν την έλλειψη επαρκών γνώσεων και περιείχαν κατά βάθος την ελπίδα πως αυτό το μειονέκτημα της στατιστικής θα μπορούσε κάποτε να αποφευχθεί. Στη νέα φυσική θεωρία υπάρχει ένα φυσικό όριο στην επαύξηση της πληροφόρησής μας, και η στατιστική αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ίδιας της μηχανικής.(…) (απόσπασμα από το βιβλίο: «Το πείραμα και η θεωρία στη Φυσική» – εκδόσεις τροχαλία) Τον Max Born μας θύμισε σήμερα το λογότυπο της Goggle, 135 χρόνια ακριβώς από τη γέννησή του (11 Δεκεμβρίου 1882). http://physicsgg.me/2017/12/11/o-max-born-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%cf%83%cf%84%ce%b1%cf%84%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%b5%cf%81%ce%bc%ce%b7%ce%bd%ce%b5%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%ba%cf%85%ce%bc%ce%b1%cf%84/

(TPC) «Soyuz MS-07" Στις 8 Δεκέμβρη του 2017 οι ειδικοί της RSC «Energia» στο Μπαϊκονούρ ολοκληρωσαν τις σύνθετες εργασίες κατασκευής για τον ελλιμενισμό του επανδρωμένου διαστημικου σκαφους (TPC) «Soyuz MS-07" στο χώρο μεταφοράς. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα της προετοιμασίας του πλοίου για εκτόξευση τη Δευτέρα, 11 Δεκεμβρίου, θα πραγματοποιηθεί η επιθεώρηση του πλοίου. Η εκτόξευση του TPK «Soyuz MS-07"» με το πλήρωμα της επόμενης μακροπρόθεσμης αποστολής στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έχει προγραμματιστεί για τις 17 του Δεκεμβρίου, 2017 από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Το κύριο πλήρωμα του WPK και του ISS-54/55 ο κοσμοναύτης Anton Shkaplerov (Ρωσία), η αστροναύτης Σκοτ ​​Tingley (ΗΠΑ) και ο αστροναύτης Norishige Kanal (Ιαπωνία). https://www.roscosmos.ru/print/24441/

Μικροσκοπική Μόνα Λίζα αποτυπωμένη σε καμβά από DNA. Ερευνητές στις ΗΠΑ δημιούργησαν την μικρότερη παγκοσμίως Μόνα Λίζα του Λεονάρντο ντα Βίντσι πάνω σε ένα καμβά από DNA, όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο του Nature. https://www.nature.com/articles/nature24655 Οι επιστήμονες είχαν στο παρελθόν αναπτύξει μια μέθοδο που τους επιτρέπει να διπλώνουν μακριές έλικες του μορίου του DNA σε προκαθορισμένα σχήματα, περίπου όπως ένα ιαπωνικό οριγκάμι. Οι δομές του DNA αυτοσυναρμολογούνται έτσι ώστε να σχηματίζουν ένα συγκεκριμένο σχήμα. Η τεχνική αυτή -γνωστή και ως «DNA οριγκάμι»- έχει ήδη φέρει επανάσταση στη νανοτεχνολογία, ανοίγοντας νέες δυνατότητες για τη δημιουργία μικροσκοπικών μοριακών συσκευών ή «έξυπνων» υλικών που μπορούν να προγραμματισθούν κατά βούληση. Οι ερευνητές, με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια Εμβιομηχανικής Λούλου Τσιάν του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech), βελτίωσαν περαιτέρω την τεχνική, ώστε να δημιουργούνται μεγαλύτεροι από ποτέ «καμβάδες» από DNA, που μπορούν να αναπαραστήσουν ακόμη και ένα πίνακα ζωγραφικής, όπως η διάσημη Μόνα Λίζα. Οι επιστήμονες ανέπτυξαν ένα ειδικό λογισμικό που παίρνει μια εικόνα όπως η Μόνα Λίζα, τη διαχωρίζει σε μικρά τετραγωνάκια και μετά αποφασίζει ποιές αλληλουχίες μορίων DNA θα αναδημιουργήσουν κάθε τετραγωνάκι. Τελικά, αυτά τα επιμέρους κομματάκια αυτοσυναρμολογούνται σε μια ενιαία εικόνα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500181600

Μάθημα διαστήματος από το ISS Soyuz MS-05 Στις 14 Δεκεμβρίου 2017 προγραμματίζεται η αποδέσμευση του διαστημόπλοιο Soyuz MS-05 και η προσγείωση του οχήματος με το διεθνές πλήρωμα μακριών αποστολών ISS-43/44 με τον κοσμοναύτη Sergei RYAZANSKY και τους αστροναυτες Randolph Breznik της NASA και της ESA Paolo Nespoli. Η προσγείωση του οχήματος Soyuz MS-05 αναμένεται στις 11:38 MSK κοντά στην πόλη Zhezkazgan στο Καζακστάν. https://www.roscosmos.ru/24408/

Ημερίδα προς τιμήν του Φωκίωνα Χατζηιωάννου. Το Τμήμα Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών έχει μακρά παράδοση να δημιουργεί φυσικούς εξαιρετικής ποιότητας και διεθνούς εμβέλειας. Ο Ομότιμος καθηγητής Φωκίων Χατζηιωάννου είναι ίσως η προσωπικότητα που είχε τη μεγαλύτερη συμβολή σε αυτό το επίτευγμα. Ο Φωκίων Χατζηιωάννου (Ph.D. Stanford, 1962) ήρθε στην Ελλάδα το 1965 με όνειρο να μετατρέψει το φυσικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών σε ένα τμήμα εφάμιλλο των καλύτερων πανεπιστημίων του εξωτερικού. Οι διαλέξεις του ενέπνευσαν πολλές γενιές φοιτητών να ασχοληθούν με τη φυσική και να εργαστούν ερευνητικά σε διάφορα επιστημονικά πεδία. Το Σπουδαστήριο Φυσικής, που ίδρυσε o ίδιος εντός του Τμήματος Φυσικής, υπήρξε εφαλτήριο νέων φυσικών, εκπαιδεύοντας τους να σκέφτονται θεμελιακά, χτίζοντας έτσι τη διαίσθησή τους και ωθώντας τους στα πρώτα ερευνητικά βήματα. Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι ο ρόλος του Φωκίωνα Χατζηιωάννου στη διαμόρφωση της επιστημονικής προσωπικότητας των ελλήνων φυσικών είναι αντίστοιχος του ρόλου του A. Sommerfeld στη Γερμανία ή του L.D. Landau στη Ρωσία. ΗΜΕΡΙΔΑ Στόχος της ημερίδας αυτής είναι να τιμήσουμε τον δάσκαλό μας Φωκίωνα Χατζηιωάννου και με την ευκαιρία αυτή να συνευρεθούν πολλές διαδοχικές γενιές φυσικών που γαλουχήθηκαν, στα πρώτα τουλάχιστον βήματά τους, από τον Φωκίωνα Χατζηιωάννου και να μοιραστούμε μνήμες και εμπειρίες. ΟΜΙΛΗΤΕΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ, ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΦΛΩΡΑΤΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΑΝΟΠΟΥΛΟΣ, ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΤΑΜΒΑΚΗΣ, ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΤΣΑΝΕΒΑΣ, ΣΩΤΗΡΗΣ ΛΟΥΚΑΤΟΣ, ΝΙΚΟΣ ΜΑΥΡΟΜΑΤΟΣ, ΗΛΙΑΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΠΑΠΑΔΟΔΗΜΑΣ, ΑΣΗΜΙΝΑ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗ, ΕΛΕΝΗ ΚΑΤΗΦΟΡΗ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΛΩΡΑΚΗΣ, ΕΛΛΗ ΠΟΜΟΝΗ ΤΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΗΜΕΡΙΔΑΣ Αμφιθέατρο Ιωάννης Δρακόπουλος Κεντρικό Κτήριο Πανεπιστημίου – Προπύλαια Πανεπιστημίου 30, Αθήνα, 106 79 22 Δεκεμβρίου 2017 9:00-18:30 περισσότερες λεπτομέρειες ΕΔΩ: http://users.uoa.gr/~pjioannou/fh/ http://physicsgg.me/2017/12/07/%ce%b7%ce%bc%ce%b5%cf%81%ce%af%ce%b4%ce%b1-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%b9%ce%bc%ce%ae%ce%bd-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%86%cf%89%ce%ba%ce%af%cf%89%ce%bd%ce%b1-%cf%87%ce%b1%cf%84%ce%b6%ce%b7%ce%b9/

Ελληνικό εργαστήριο εταίρος των «Σοφών» Μαθηματικών και Πληροφορικής. Για πρώτη φορά ένα ελληνικό ερευνητικό εργαστήριο υποστηρίζει ως ακαδημαϊκός εταίρος την παγκόσμια συνάντηση των «Σοφών» των Μαθηματικών και της Πληροφορικής στη Χαϊδελβέργη. Το Εργαστήριο Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας, BiHELab του Ιονίου Πανεπιστημίου, στο οποίο ηγείται ο Καθηγητής Πληροφορικής, Παναγιώτης Βλάμος, γίνεται τo πρώτο ελληνικό ερευνητικό εργαστήριο που από το 2018 θα υποστηρίζει ως ακαδημαϊκός συνεργάτης το Heidelberg Laureates Forum (HLF), τον ετήσιο θεσμό των επιστημονικών συναντήσεων για τα Μαθηματικά και την Πληροφορική. Πρόκειται για το παγκοσμίως αναγνωρισμένο φόρουμ όπου η ελίτ των Μαθηματικών και της Επιστήμης των Υπολογιστών, δηλαδή αποδέκτες των διεθνών βραβείων Abel Prize, Fields Medal, Nevanlinna Prize και ACM A.M. Turing Award, επιδίδονται σε μια «πνευματική ανταλλαγή» μεταξύ γενεών μέσα από μια πενθήμερη αλληλεπίδραση με 200 νέους ερευνητές από όλο τον κόσμο. Η διοργάνωση του φόρουμ, που από το 2013 πραγματοποιείται στη Χαϊδελβέργη, είναι το αποτέλεσμα μιας κοινής πρωτοβουλίας του Heidelberg Institute for Theoretical Studies, του Ινστιτούτου Θεωρητικών Σπουδών της Χαϊδελβέργης (HITS), του Klaus Tschira Stiftung (KTS) και του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, η οποία υποστηρίζεται από το Σύλλογο Μηχανημάτων Υπολογισμού (Association of Computing Machinery, ACM), τη Διεθνή Μαθηματική Εταιρεία (International Mathematical Union) και τη Νορβηγική Ακαδημία των Επιστημών και των Γραμμάτων. Ειδική επιτροπή του Heidelberg Laureates Forum επιλέγει κάθε χρόνο, μέσα από συγκεκριμένη διαδικασία, βάσει κριτηρίων τους νεαρούς ερευνητές που συναντούν τους βραβευμένους «εγκεφάλους» των Μαθηματικών και της Επιστήμης των Υπολογιστών και συμμετέχουν μέσω ποικίλων δραστηριοτήτων ενεργά στον επιστημονικό διάλογο. Το Εργαστήριο BiHELab από το 2018 θα χρηματοδοτεί τη συμμετοχή ενός περιορισμένου αριθμού Ελλήνων νέων ερευνητών από το χώρο των Μαθηματικών και της Πληροφορικής από όλα τα ερευνητικά ιδρύματα της χώρας, οι οποίοι θα επιλέγονται βάσει της καθορισμένης διαδικασίας από το γερμανικό ίδρυμα HLF κατόπιν σχετικής προκήρυξης. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Καθηγητής του Τμήματος Πληροφορικής και διευθυντής του Εργαστηρίου Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας (BiΗΕlab) του Ιονίου Πανεπιστημίου, Παναγιώτης Βλάμος ήταν ο μοναδικός πανεπιστημιακός από την Ελλάδα που συμπεριλήφθηκε στη λίστα των επίσημων προσκεκλημένων του Heidelberg Laureates Forum 2017 τον περασμένο Ιούνιο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500180898

Google: Τεχνητή νοημοσύνη της DeepMind νίκησε εξειδικευμένο λογισμικό στο σκάκι. Η Google ανέφερε πως το πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης της AlphaZero (ή AlphaGo Zero) νίκησε εξειδικευμένο σκακιστικό λογισμικό παγκόσμιας κλάσης, έχοντας πρώτα μάθει μόνο του το παιχνίδι μέσα σε λίγες ώρες. Όπως αναφέρει το BBC, η DeepMind (δημιουργός του προγράμματος) λέει ότι η τεχνητή νοημοσύνη της έπαιξε 100 παιχνίδια εναντίον του Stockfish 8 και πέτυχε νίκη ή ισοπαλία σε όλα τους. Υπενθυμίζεται πως το πρόγραμμα της DeepMind είχε προηγουμένως νικήσει κορυφαίους ανθρώπους παίκτες του κινεζικού παιχνιδιού «Γκο», ενώ είχε εκπαιδεύσει τον εαυτό του να παίζει βιντεοπαιχνίδια όπως το Pong και το Space Invaders. Επίσης, οι ερευνητές της προσπαθούν να αναπτύξουν ένα σύστημα που θα είναι σε θέση να νικήσει ανθρώπους στο παιχνίδι στρατηγικής Starcraft- μία πρόκληση που θεωρείται ακόμα μεγαλύτερη. Η Google δεν προβαίνει σε σχόλια σχετικά με τη συγκεκριμένη έρευνα, μέχρι αυτή να δημοσιευτεί σε journal. Ωστόσο, λεπτομέρειες που δημοσιοποιήθηκαν από το CornellUniversity αποκαλύπτουν πως ο αλγόριθμος AlphaZero ήταν σε θέση να επικρατήσει επί του Stockfish μόλις τέσσερις ώρες αφού του δόθηκαν οι κανόνες του σκακιού, μαζί με την οδηγία να παίξει παιχνίδια με τον εαυτό του. Στα 100 παιχνίδια που ακολούθησαν, στο κάθε πρόγραμμα δόθηκε χρόνος σκέψης ενός λεπτού ανά κίνηση. Το AlphaZero κέρδισε 25 παιχνίδια στα οποία έπαιξε με τα λευκά (έχοντας την πρώτη κίνηση) και άλλα τρία στα οποία έπαιξε με τα μαύρα. Στα υπόλοιπα 72 παιχνίδια τα δύο προγράμματα ήρθαν ισοπαλία, με την DeepMind να χαρακτηρίζει τις επιδόσεις του AlphaZero ως «υπεράνθρωπες». Το Stockfish 8 είχε κερδίσει το Top Chess Engine Championship του 2016. Το λογισμικό αυτό είχε κυκλοφορήσει αρχικά το 2008 και έκτοτε εξελίσσεται από εθελοντές. Σημειώνεται πως, σύμφωνα με το paper, το AlphaZero σημείωσε επιτυχία και στο ιαπωνικό επιτραπέζιο «Σόγκι» εναντίον ενός προγράμματος τεχνητής νοημοσύνης ονόματι Elmo, αφού πρώτα εκπαίδευσε τον εαυτό του για δύο ώρες: Ο αλγόριθμος κέρδισε 90 παιχνίδια, ήρθε ισοπαλία σε δύο και έχασε οκτώ. Επιπλέον, μετά από οκτώ ώρες αυτο-εκπαίδευσης ήταν σε θέση να κερδίσει μια παλαιότερη έκδοση του εαυτού του στο Γκο, κερδίζοντας 60 παιχνίδια και χάνοντας 40. http://www.naftemporiki.gr/story/1302265/google-texniti-noimosuni-tisdeepmindnikise-ekseidikeumeno-logismiko-sto-skaki

Πανάρχαιοι γαλαξίες-γολιάθ πονοκεφαλιάζουν τους επιστήμονες. Εντοπίστηκαν δύο γαλαξίες κολοσσιαίου μεγέθους που σχηματίστηκαν στις αρχές της ύπαρξης του Σύμπαντος και οι επιστήμονες αναρωτιούνται πώς συνέβη αυτό αφού η κρατούσα θεωρία για την γέννηση και εξέλιξη του Σύμπαντος δεν μπορεί να εξηγήσει την παρουσία τους. Την ανακάλυψη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature» έκανε ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή αστρονομίας Νταν Μαρόουν, του πανεπιστημίου της Αριζόνα.Εκτιμάται ότι κατά τη στιγμή της παρατήρησής τους με το τηλεσκόπιο ALMA του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή, οι δύο γαλαξίες είχαν ηλικία σχεδόν 800 εκατομμυρίων ετών μετά το «Μπιγκ Μπανγκ» και το φως τους χρειάσθηκε περίπου 13 δισεκατομμύρια χρόνια για να φθάσει στη Γη. Το ζεύγος των «γολιάθ», με την κοινή ονομασία SPT0311-58, είναι τόσο μεγάλο που σχεδόν καταρρίπτει τις έως τώρα θεωρίες για το πώς εξελίχθηκε το σύμπαν. Ο ένας από τους δύο γαλαξίες είναι ο μεγαλύτερος που έχει ποτέ βρεθεί από την εποχή που το σύμπαν είχε ηλικία έως ενός δισεκατομμυρίου ετών μετά το «Μπιγκ Μπανγκ». Εκτιμάται ότι έχει μάζα περίπου όσο 273 δισεκατομμύρια ήλιοι, ενώ ο μικρότερος γαλαξίας έχει μάζα «μόνο» 40 δισεκατομμύρια ηλιακές μάζες. «Οποιοσδήποτε από τους δύο γαλαξίες από μόνος του θα ήταν μια ακραία περίπτωση και παρόλα αυτά βρήκαμε δύο μαζί», δήλωσε ο Κρις Χέιγουορντ του Κέντρου Υπολογιστικής Αστροφυσικής του Ινστιτούτου Flatiron της Νέας Υόρκης. «Πιθανώς υπάρχουν μόνο ελάχιστα τέτοια αντικείμενα σε ολόκληρο τον ουρανό. Είμαστε τυχεροί που βρήκαμε δύο από αυτά», δήλωσε ο Μαρόουν. Γύρω από το ζευγάρι των γαλαξιών υπάρχει μια ακόμη μεγαλύτερη άλως σκοτεινής ύλης που τους περιβάλλει και η οποία υπολογίσθηκε ότι έχει μάζα τουλάχιστον ένα τρισεκατομμύριο φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μας. «Πρόκειται για μια από τις πιο σπάνιες και ακραίες συσσωματώσεις σκοτεινής ύλης στο σύμπαν» δήλωσε ο Χέιγουορντ. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι καθώς οι δύο γαλαξίες βρίσκονται πολύ κοντά, σύντομα θα συγχωνευθούν και θα δημιουργήσουν τον μεγαλύτερο γαλαξία στην ιστορία του σύμπαντος. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=922734

"Soyuz MS-07" Οι εμπειρογνώμονες των επιχειρήσεων Roscosmos στο κοσμοδρόμιο Baikonur ολοκλήρωσαν τις επιχειρήσεις ανεφοδιασμού του μεταφορικού οχήματος SOC "Soyuz MS-07" με εξαρτήματα καυσίμων και συμπιεσμένα αέρια. Μετά τον ανεφοδιασμό, το πλοίο παραδόθηκε στην εγκατάσταση και δοκιμή του κτιρίου διαστημικών οχημάτων και εγκαταστάθηκε σε μια γέφυρα για περαιτέρω εργασίες προετοιμασίας. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα για την προετοιμασία του πλοίου στις 8 Δεκεμβρίου 2017, θα πραγματοποιηθεί η φόρτωσή του με το μεταβατικό διαμέρισμα.Η νέα τροποποίηση του MC Soyuz δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα της βαθιάς αναβάθμισης του διαστημικού σκάφους Soyuz TMA. Έχει σχεδιαστεί για να παραδιδει μέχρι και τρία άτομα και συναφή προϊόντα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, καθώς και για την επιστροφή τους στη Γη. Ενώ βρίσκεται στο ISS, λειτουργεί επίσης ως πλοίο διάσωσης και διατηρείται σε συνεχή ετοιμότητα για την άμεση κάθοδο του πληρώματος στη Γη. https://www.roscosmos.ru/print/24434/ Εκδρομή στην πολη του Μπαικανουρ για τα μέλη του πληρώματος των αντιγράφων ασφαλείας του ISS-54/55 . Στις 6, Δεκεμβρίου, 2017, μετά την τελετή επαρσης για τις σημαίες των χωρών που συμμετέχουν στην προετοιμασία της εκτόξευσης του επανδρωμένου διαστημικου σκαφους (TPC) «Soyuz MS-07" στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), συνεχίζοντας μια μακρά παράδοση, τα μέλη του πληρώματος των αντιγράφων ασφαλείας του ISS-54/55 πήγαν για μια περιήγηση στην πόλη του Μπαϊκονούρ . Κατά τη διάρκεια αυτής ο κοσμοναύτης Σεργκέι Prokopiev οι αστροναύτες Αλέξανδρος Gerst και Janette Epps γνωριστήκαν με την πόλη, η ιστορία της οποίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία του διάσημου Μπαϊκονούρ, του Καζακστάν και τις εθνικές παραδόσεις. Τα μέλη του πληρώματος κατεθεσαν λουλούδια στο μνημείο για τον πρώτο κοσμοναύτη Γιούρι Gagarin και έδωσαν φόρο τιμής στον θρυλικό σχεδιαστή SP. Στη συνέχεια εξέτασαν την έκθεση του Μουσείου Ιστορίας του κοσμοδρόμιου του Μπαϊκανουρ. Επιπλέον, οι κοσμοναύτες και αστροναύτες συμφωνα με τις παραδόσεις του Καζακστάν, ντυθηκαν με φορεσιές. Στο τέλος της εκδρομής το πλήρωμα άφησε τα autographs και τις αξέχαστες επιγραφές στο βιβλίο επισκεπτών. https://www.roscosmos.ru/print/24432/

Ανακαλύφθηκε η πιο μακρινή υπερμεγέθης μαύρη τρύπα. Βρίσκεται σε απόσταση 13 δισεκατομμυρίων ετών φωτός και έχει μάζα 800 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα, που είναι η πιο μακρινή στο χώρο και στο χρόνο που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα. Βρίσκεται σε απόσταση 13 δισεκατομμυρίων ετών φωτός, δηλαδή έχει ηλικία μόλις 690 εκατομμυρίων ετών μετά την αρχική «Μεγάλη Έκρηξη». Ήταν μια εποχή που το σύμπαν είχε μόνο το 5% περίπου της σημερινής ηλικίας του και μόλις είχαν αρχίσει να εμφανίζονται οι πρώτοι γαλαξίες. Οι επιστήμονες δεν περίμεναν να βρουν μία τόσο μεγάλη μαύρη τρύπα στην κοσμική «αυγή» του σύμπαντος, τόσο νωρίς δηλαδή στην κοσμική ιστορία. Κανείς δεν έχει μια επιστημονική εξήγηση με ποιo τρόπο είναι δυνατό να σχηματίσθηκε ένα τέτοιο τεράστιο αντικείμενο σε ένα τόσο σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη γέννηση του σύμπαντος. Καθώς ένας ενεργός γαλαξιακός πυρήνας (κβάζαρ) φιλοξενεί την εν λόγω γιγάντια μαύρη τρύπα, πρόκειται ταυτόχρονα για την ανακάλυψη του πιο μακρινού κβάζαρ που έχει ποτέ βρεθεί. O προηγούμενος κάτοχος του ρεκόρ του πιο μακρινού κβάζαρ, ήταν ένα που είχε εντοπισθεί, όταν το σύμπαν ήταν περίπου 800 εκατ. ετών. Τα κβάζαρ είναι ανάμεσα στα φωτεινότερα αντικείμενα στο σύμπαν. Η ενέργειά τους πιστεύεται ότι παράγεται από τη διαρκή ανάπτυξη μιας μαύρης τρύπας-γαργαντούα, που τροφοδοτείται συνεχώς «καταβροχθίζοντας» την ύλη (από αέρια έως ολόκληρα άστρα) στο κέντρο του μεγάλου γαλαξία τους. Το συγκεκριμένο κβάζαρ ULAS J1342+0928, ένας από τους πρώτους γαλαξίες του σύμπαντος, εκτιμάται ότι διαθέτει μια μαύρη τρύπα με μάζα 800 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου μας. Η ύπαρξη μιας τόσο μεγάλης μαύρης τρύπας στο πρώιμο σύμπαν αναμένεται να οδηγήσει σε αναθεώρηση των έως τώρα θεωρητικών μοντέλων για τις δυνατότητες πρώιμης ανάπτυξης των μαύρων οπών. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αστρονόμο Εδουάρδο Μπανάδος, του Ινστιτούτου Επιστημών Κάρνεγκι στην Καλιφόρνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature» [An 800 million solar mass black hole in a significantly neutral universe at redshift 7.5] https://arxiv.org/abs/1712.01860 πραγματοποίησαν τις παρατηρήσεις τους με τα δύο τηλεσκόπια Gemini σε Χαβάη και Χιλή. Όπως είπαν, εκτιμούν ότι στο σύμπαν υπάρχουν μόνο 20 έως 100 τόσο μακρινά και φωτεινά κβάζαρ. http://physicsgg.me/2017/12/06/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%86%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%b7-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%ce%bc%ce%b1%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%bd%ce%ae-%cf%85%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%ad%ce%b8/

Η θεωρία των χορδών αποτυγχάνει σε πειραματικό έλεγχο. Ένας τρόπος ελέγχου της θεωρίας των χορδών προτάθηκε πριν από αρκετά χρόνια (2004) από τον Polchinski και τους συνεργάτες του. Σύμφωνα με την τότε ανακοίνωσή τους μια εφικτή δοκιμασία της θεωρίας των χορδών θα μπορούσε να γίνει διαμέσου των ανιχνευτών βαρυτικών κυμάτων LIGO, όταν θα ολοκληρωνόταν η κατασκευή του και θα έμπαινε σε λειτουργία. Οι Polchinski et al πρότειναν την αναζήτηση την «βαρυτικής υπογραφής» των κοσμικών χορδών που απέμειναν από την δημιουργία του σύμπαντος. https://en.wikipedia.org/wiki/Cosmic_string Η έννοια των κοσμικών χορδών εισήχθη για πρώτη φορά από τον Tom Kibble την δεκαετία του 1970. Μπορούν να παραχθούν στα πλαίσια των μετατροπών φάσης στο πρώιμο σύμπαν που προβλέπουν οι Μεγάλες Θεωρίες Ενοποίησης (GUTs) και η θεωρία των χορδών. Ο κύριος μηχανισμός βάσει του οποίου οι κοσμικές χορδές χάνουν ενέργεια είναι διαμέσου της παραγωγής βρόχων και της επακόλουθης εκπομπής βαρυτικών κυμάτων. Υπολογίζοντας τον ρυθμό διάσπασης των κοσμικών χορδών οι Polchinski et al βρήκαν ότι είναι τόσο αργός, ώστε οι κοσμικές χορδές θα μπορούσαν να επιβιώσουν μέχρι σήμερα. Με τον όρο «επιβιώνουν» δεν εννοούν μόνο την ανίχνευση του βαρυτικού αποτυπώματος που αναδεικνύεται στην κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου που μας αποκαλύπτει το παρελθόν του σύμπαντος, αλλά και την ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων που οφείλονται στις κοσμικές χορδές, αν όχι τώρα, τότε δισεκατομμύρια χρόνια μετά τη δημιουργία του σύμπαντος. Στο άρθρο τους εξηγούσαν πως θα μπορούσαμε να διακρίνουμε τα είδη των πιθανών κοσμικών χορδών και θα μπορούσαν να ανιχνευθούν στα πρώτα δυο χρόνια λειτουργίας του αναβαθμισμένου ανιχνευτή LIGO. Όμως, έχουν περάσει δυο χρόνια λειτουργίας των βαρυτικών ανιχνευτών και τα αποτελέσματα είναι αρνητικά, σύμφωνα με την χθεσινή δημοσίευση των ερευνητικών ομάδων LIGO και Virgo με τίτλο «Constraints on cosmic strings using data from the first Advanced LIGO observing run». https://arxiv.org/pdf/1712.01168.pdf Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι «κατά την ανάλυση των δεδομένων (της διετίας 2015-2016) του προηγμένου ανιχνευτή LIGO αναζητήθηκαν τα χαρακτηριστικά των εκρηκτικών βαρυτικών κυμάτων που οφείλονται στους βρόχους των κοσμικών χορδών, χωρίς να βρεθούν τέτοιου είδους σήματα στα δεδομένα …». Άλλη μια απογοήτευση για τους θιασώτες της θεωρίας των χορδών. http://physicsgg.me/2017/12/06/%ce%b7-%ce%b8%ce%b5%cf%89%cf%81%ce%af%ce%b1-%cf%84%cf%89%ce%bd-%cf%87%ce%bf%cf%81%ce%b4%cf%8e%ce%bd-%ce%b1%cf%80%ce%bf%cf%84%cf%85%ce%b3%cf%87%ce%ac%ce%bd%ce%b5%ce%b9-%cf%83%ce%b5-%cf%80%ce%b5%ce%b9/

H NASA πατάει γκάζι για να φτάσει στον αστεροειδή-θησαυρό. Πολλά εκατομμύρια αστεροειδείς κυκλοφορούν στο ηλιακό μας σύστημα. Τα τελευταία χρόνια εξακριβώθηκε ότι αρκετοί εξ αυτών διαθέτουν τεράστιο ορυκτό πλούτο. Όπως ήταν επόμενο, δεν άργησαν να κάνουν την εμφάνιση τους υποψήφιοι διαστημικοί... χρυσοθήρες. Έχουν ήδη δημιουργηθεί μεγάλες εταιρείες (Deep Space Industries, Planetary Resources, KESE, Moon Express κ.ά) στις οποίες συμμετέχουν και ονόματα όπως αυτό του διάσημου σκηνοθέτη Τζέημς Κάμερον ή του συνιδρυτή της Google Λάρι Πέιτζ. Οι εταιρείες αυτές οργανώνονται για να ξεκινήσουν όσο το δυνατόν συντομότερα τις προσπάθειες εξόρυξης διαστημικών ορυκτών. Φυσικά, δεν πρόκειται για ένα απλό και εύκολο εγχείρημα, όμως τα ποσά που αναφέρουν οι ειδικοί κυριολεκτικά ζαλίζουν όποιον τα ακούει, αφού σε ορισμένους από αυτούς ο ορυκτός πλούτος εκτιμάται ότι ανέρχεται σε πολλά τρισ. δολάρια. Ωστόσο, δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμη το νομικό πλαίσιο, με κυρίαρχο ζήτημα την ιδιοκτησία των αστεροειδών, δηλαδή το αν και σε ποιον ανήκουν. Η Παγκόσμια Συνθήκη Διαστήματος που είχε υπογραφεί το 1967 αναφέρει ότι οι αστεροειδείς αποτελούν «παγκόσμια περιουσία» και δεν έχει γίνει ακόμη σαφές τι τελικά θα ισχύσει. Όποιος καταφέρνει να φτάσει πρώτος σε έναν αστεροειδή θα αποκτά αυτοδικαίως κυριαρχικά δικαιώματα σε αυτόν ή θα πρέπει να πάρει πρώτα άδεια από κάποια επίσημη Αρχή; Η NASA πάντως στόχευσε κατευθείαν τον αστεροειδή με το μεγαλύτερο ορυκτό πλούτο και εδώ και καιρό οργανώνει μια αποστολή εξερεύνησής του. Πρόκειται για τον αστεροειδή Ψυχή (16 Psyche), ο οποίος έχει διάμετρο περίπου 250 χλμ και αποτελείται εξ ολοκλήρου από νικέλιο και σίδηρο. Η Ψυχή εκτιμάται ότι είναι ο μεταλλικός πυρήνας ενός κατεστραμμένου πλέον πρωτοπλανήτη. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις των ειδικών, η αξία του ορυκτού πλούτου της Ψυχής είναι (κρατηθείτε!) δέκα χιλιάδες τετράκις εκατομμύρια δολάρια. Βέβαια κάποιοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το τι μπορεί να συμβεί αν ξεκινήσει η εκμετάλλευση των αστεροειδών, αφού οι κολοσσιαίες ποσότητες των μεταλλευμάτων που διαθέτουν μπορεί να εξαϋλώσουν την αξία τους στη Γη, πάνω στην οποία βασίζεται εν πολλοίς η παγκόσμια οικονομία. Πριν από λίγα 24ωρα η NASA ανακοίνωσε ότι επισπεύδει την αποστολή στην Ψυχή. Η διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι το σκάφος της αποστολής θα ξεκινήσει το 2022, αλλά σχεδιάστηκε μια νέα ταχύτερη διαδρομή που θα το φέρει στον αστεροειδή το 2026, τέσσερα χρόνια νωρίτερα απ' ό,τι ο προηγούμενος σχεδιασμός. Η NASA αναφέρει ότι ο δικός της στόχος είναι καθαρά επιστημονικός, αφού τα στελέχη της ισχυρίζονται ότι θέλουν να μελετήσουν την Ψυχή, για να αντλήσουν νέα στοιχεία για το σχηματισμό του ηλιακού μας συστήματος. Πέρσι μάλιστα παρουσιάστηκε και μια μελέτη σύμφωνα με την οποία στην Ψυχή υπάρχει πιθανώς εκτός από νικέλιο και σίδηρος και νερό. Η Ψυχή βρίσκεται στην κορυφή μιας λίστας από αστεροειδείς που διαθέτουν μεγάλο ορυκτό πλούτο (πλατίνα, χρυσό, ιρίδιο, ασήμι, όσμιο, παλλάδιο, λευκόχρυσο, ρόδιο, σίδηρο, μαγγάνιο, μολυβδαίνιο, νικέλιο, αλουμίνιο, τιτάνιο κ.ά). Ιδού οι επόμενοι καλύτεροι «στόχοι» που έχουν εντοπιστεί: 241 Germania: εκτίμηση ορυκτού πλούτου 95,8 τρισ. δολάρια. 162385 (2000 ΒΜ19): εκτίμηση ορυκτού πλούτου 6,4 τρισ. δολάρια. 4034 Vishnu: εκτίμηση ορυκτού πλούτου 5,28 τρισ. δολάρια. 5143 Heracles (1991 VL): εκτίμηση ορυκτού πλούτου 2,33 τρισ. δολάρια. 65679 (1989 UQ): εκτίμηση ορυκτού πλούτου 1,74 τρισ. δολάρια. 7753 (1988 XB): εκτίμηση ορυκτού πλούτου 1,31 τρισ. δολάρια. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500180748

TPK "Soyuz MS-07" με φορέα πύραυλο "Soyuz-FG" Στις 5 του Δεκεμβρίου του 2017 τα μέλη των κύριων και των αντιγράφων ασφαλείας των πληρωμάτων του επανδρωμένου διαστημόπλοιου «Σογιούζ MS-07» (TPK) Anton Shkaplerov, Scott Tingley, Norishige Kanal, Σεργκέι Prokopiev Αλέξανδρος Gerst και Janette Epps είχαν την πρώτη προπόνηση τους στο TPK και στο χώρο δοκιμών 254 BIKE. Κοσμοναύτες και αστροναύτες φορεσαν τις στολές «Sokol-KV» και μετά από έλεγχο των διαστημικων στολων για διαρροή που έλαβε χώρα σε ένα διαστημόπλοιο. Τα πληρώματα δοκιμασαν το σύστημα ραδιοεπικοινωνίας,το αποστασιόμετρο λέιζερ, γνωριστηκαν με τα έγγραφα επί του σκάφους, μελέτησαν το πρόγραμμα της πτήσης και μια λίστα με την προγραμματισμένη παράδοση του φορτίου στον ΔΔΣ. Στις 6 Δεκεμβρίου, 2017 στην επικράτεια του συγκροτήματος κατάρτισης Δοκιμές «Μπαϊκονούρ» εγινε η τελετή για την επαρση των σημαιών των χωρών που συμμετέχουν στην εκστρατεία του επανδρωμένου διαστημόπλοιου (TPC) «Soyuz MS-07" στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) .Τα μέλη της κύριας και των αντιγράφων ασφαλείας των πληρωμάτων του "Soyuz MS-07" Anton Shkaplerov, Scott Tingley, Norishige Kanal, Σεργκέι Prokopiev Αλέξανδρος Gerst και Janette Epps έθεσαν τις σημαίες της Ρωσίας, των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και της Δημοκρατίας του Καζακστάν. Η τελετή είναι μια μακρά παράδοση και αποτελεί την επίσημη έναρξη του τελικού σταδίου της προετοιμασίας των αστροναυτών για την επανδρωμένη διαστημική πτήση. Μέσα στις επόμενες μέρες, τα πληρώματα θα έχουν μαθήματα στην τεκμηρίωση του σκάφους, την κατάρτιση για χειροκίνητη πρόσδεση σε λειτουργία μοντελοποίησης του TPK «Σογιούζ», την κατάρτιση της ασφάλειας κατά την εργασία στο ρωσικό τμήμα του ISS. Τα πληρώματα θα διεξάγουν εκπαίδευση σχετικά με τις ενέργειες στις διάφορες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, μελετούν το πρόγραμμα βαλλιστικών δεδομένων και δεδομένων της πτήσης διαστημοπλοίων και θα μπορεσουν να λειτουργήσουν με το σύστημα επικοινωνίας και της DF «Αυγής-3BM» TPK «MS-07 της Ένωσης.» Ξεχωριστά, με τους αστροναύτες θα διεξαχθούν τα εργαστήρια με θέμα το πείραμα χώρου «Econ-M», σύμφωνα με την οποία προβλέπεται να λειτουργήσουν διαδικασίες για τις περιοχές των δραστηριοτήτων περιβαλλοντικής επιθεώρησης των διαφόρων αντικειμένων με τη χρήση των ISS RS. Επιπλέον, τα μέλη του πληρώματος πρέπει να υποβάλλονται σε ιατρική εξέταση κάθε μέρα, την προετοιμασία τους για τους παράγοντες της διαστημικής πτήσης και να διενεργούν σωματική άσκηση. Η εκτόξευση του φορέα πύραυλου "Soyuz-FG" με το TPK "Soyuz MS-07" έχει προγραμματιστεί για τις 17 του Δεκέμβρη του 2017 απο την πλατφόρμα №1 ( "Start Γκαγκάριν") https://www.roscosmos.ru/print/24427/ https://www.roscosmos.ru/print/24429/ Πώς φαίνονται οι αστραπές από το Διάστημα; Πλάνα από αστραπές, πάνω από διάφορα σημεία της Γης, κατέγραψαν αστροναύτες - μέλη του πληρώματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Την ώρα που ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός βρισκόταν σε τροχιά 400 χιλιόμετρα πάνω από την Κίνα, την Ιαπωνία και τη χερσόνησο της Κορέας, οι αστροναύτες απαθανάτισαν την καταιγίδα και τις αστραπές, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο time-lapse βίντεο. Το βίντεο έδωσε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα ο αστροναύτης Ράντι Μπρέσνικ, μέσω Διαδικτύου. Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (International Space Station, ISS) χρειάζεται μόλις 90 λεπτά για να κάνει μία πλήρη περιστροφή της Γης, προσφέροντας μία εντυπωσιακή θέα στα μέλη του πληρώματός του. Ο ISS δεν μπορεί να φιλοξενήσει περισσότερους από έξι κοσμοναύτες κάθε φορά, με τους περισσότερους να μένουν εκεί για περίπου έξι μήνες. http://www.naftemporiki.gr/story/1301570/pos-fainontai-oi-astrapes-apo-to-diastima Η πρώτη διαστημική πίτσα είναι γεγονός. Το πρώτο… διαστημικό πίτσα-πάρτι είναι πλέον γεγονός. Μετά από επιθυμία του Ιταλού αστροναύτη Paolo Nespoli, στον οποίο είχε λείψει η ιταλική κουζίνα, οι αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό του έκαναν τη χάρη και δημιούργησαν έξι ατομικές πίτσες. Οι πίτσες ήταν αρκετά «σπέσιαλ» για τα δεδομένα της κατάστασης, και τα υλικά περιείχαν από σάλτσα ντομάτας, τυρί, πεπερόνι, ελιές, πάστα αντσούγιας μέχρι πέστο. Οι αστροναύτες έφτιαξαν έξι ατομικές πίτσες, μία για τον καθένα. Ο διαχειριστή του διαστημικού σταθμού της NASA, Kirk Shireman, σεβάστηκε την επιθυμία του Ιταλού αστροναύτη και κάπου στα μέσα Νοεμβρίου, έστειλε όλα τα συστατικά για την πίτσα μέσω μιας διαστημικής κάψουλας. Ο Ιταλός αστροναύτης, ο οποίος βρίσκεται σε αποστολή στο διάστημα από τον Ιούλιο, ανέφερε ότι η πίτσα ήταν «απροσδόκητα νόστιμη». http://www.pronews.gr/epistimes/diastima/650409_i-proti-diastimiki-pitsa-einai-gegonos-vinteo

Άλλη μια υποψήφια Γη. Η ανακάλυψη εξωπλανητών είναι πλέον σχεδόν καθημερινή υπόθεση. Ο αριθμός τους έχει ξεπεράσει πλέον τους έξι χιλιάδες και όταν τεθούν λειτουργία τα νέας γενιάς διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια ο αριθμός τους αναμένεται να εκτοξευθεί. Το τελευταίο διάστημα η προσπάθεια των αστρονόμων έχει επικεντρωθεί στην προσπάθεια εντοπισμού πλανητών με χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά της Γης. Μια τέτοια περίπτωση ανακοινώθηκε πριν από λίγα 24ωρα από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ και του Πανεπιστημίου του Τέξας. Χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο του αστεροσκοπείου La Silla στην Χιλή οι ερευνητές εντόπισαν ένα εξωπλανήτη σε απόσταση 111 ετών φωτός από εμάς. Ο K2-18b όπως ονομάστηκε ο εξωπλανήτης είναι μια Σούπερ Γαία ή Υπερ Γαία, όρος που χαρακτηρίζει πλανήτες με μέγεθος 1-10 φορές μεγαλύτερο από αυτό της Γης. Οι πρώτες αναλύσεις δείχνουν ότι ο εξωπλανήτης είναι πιθανότατα βραχώδης και βρίσκεται στην λεγόμενη κατοικήσιμη ζώνη του συστήματος του. Είναι δηλαδή σε απόσταση τέτοια από το μητρικό του άστρο να υπάρχουν ευνοϊκές για την ζωή συνθήκες όπως νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνεια του. Ο πλανήτης διαθέτει και μια ατμόσφαιρα που και αυτή δείχνει φιλική στην ύπαρξη κάποιων μορφών ζωής έστω και σε μικροβιακό επίπεδο. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι κοντά στον K2-18b βρίσκεται άλλη μια Σούπερ Γαία. Οπως είναι ευνόητο τόσο ο εξωπλανήτης όσο και το σύστημα αυτό γενικότερα θα αποτελέσει τώρα στόχο των επιστημόνων αφού δείχνουν αφού βάζουν σοβαρή υποψηφιότητα να διαθέτουν ζωή. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=922346

Τα κύρια και εφεδρικα πληρώματα του (TPC) «Soyuz MS-07" έφτασαν στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Στις 4 Δεκεμβρίου 2017 τα κύρια και εφεδρικα πληρώματα του επανδρωμένου διαστημικου σκαφους (TPC) «Soyuz MS-07" έφτασαν στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Ως μέρος του κύριου πλήρωματος του WPK "Soyuz MS-07" και μακροπρόθεσμης αποστολής ISS-54/55 - ο κυβερνήτης του WPK,ο κοσμοναύτης Anton Shkaplerov(Roscosmos) ο αστροναύτης Scott Tingley(NASA) και ο αστροναύτης Norishige Kanal(JAXA ). Στο πλαίσιο της δημιουργίας αντιγράφων ασφαλείας του πληρώματος του WPK "MS-07 Soyuz" και το ISS-54/55 - ο διοικητής της WPK, ο κοσμοναύτης Σεργκέι Prokopiev(Roskosmos), ο αστροναύτης της ESA Αλέξανδρος Gerst και ο αστροναύτης της NASA Janette Epps. Μετά τη συνάντηση και την αναφορά προς τη διοίκηση, τα πληρώματα πήγαν στο Test Training Complex. Κατά τη διάρκεια του τελικού σταδίου οι κοσμοναύτες και αστροναύτες κανουν μαθηματα κατάρτισης σε ένα διαστημόπλοιο, ελέγχο κοστουμιων, συνεδρίες σε βαλλιστικά WPK και την τεκμηρίωση επί του πλοίου, εκπαίδευση για χειροκίνητο έλεγχο TPK στη νέα τροποποίηση MS, θεωρητική κατάρτιση στην εργασία στο ρωσικό τμήμα του ISS,μελετη για τα χαρακτηριστικά στα επιστημονικά πειράματα και πρακτικές ασκήσεις, ιατρικές εξετάσεις, προετοιμασία για τους παράγοντες της διαστημικής πτήσης, σωματική άσκηση κ.λπ. Η εκτόξευση του φορέα πύραυλου "Soyuz-FG" με το TPK "Soyuz MS-07" έχει προγραμματιστεί για τις 17 του Δεκέμβρη του 2017 απο την πλατφόρμα №1 ( "Start Γκαγκάριν"). https://www.roscosmos.ru/print/24420/

Kilopower: Διαστημικός πυρηνικός αντιδραστήρας για τον Άρη. Βήματα προς τα εμπρός πραγματοποιεί η NASA ως προς τις δοκιμές πηγής ενέργειας που προορίζεται να αποτελέσει «κλειδί» για αποστολές αστροναυτών στην επιφάνεια του Άρη, για την τροφοδοσία με ενέργεια αποικιών και εξοπλισμού που έχει να κάνει με την παραγωγή οξυγόνου, νερού και καυσίμων κ.α. Το STMD (Space Technology Mission Directorate) παρέχει χρηματοδότηση ετών στο πρόγραμμα Kilopower και οι δοκιμές ήταν να αρχίσουν τον Νοέμβριο και να συνεχιστούν κατά τις αρχές του επόμενου έτους, με τη NASA να συνεργάζεται με το Nevada National Security Site για την αξιολόγηση τεχνολογιών παροχής ενέργειας από σχάση. «Ένας διαστημικός πυρηνικός αντιδραστήρας θα μπορούσε να αποτελέσει μια πηγή ενέργειας υψηλής ενεργειακής πυκνότητας, με τη δυνατότητα να λειτουργεί ανεξαρτήτως της ηλιακής ενέργειας ή προσανατολισμού, και σε εξαιρετικά αφιλόξενα περιβάλλοντα, όπως η επιφάνεια του Άρη» σημειώνει ο Πάτρικ ΜακΚλουρ, επικεφαλής εργασιών για το Kilopower στο Los Alamos National Laboratory. «Η τεχνολογία αντιδραστήρα που δοκιμάζουμε θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε πολλαπλές αποστολές της NASA, και ελπίζουμε ότι πρόκειται για το πρώτο βήμα για τους αντιδραστήρες σχάσης, ώστε να δημιουργηθεί ένα νέο παράδειγμα πραγματικά φιλόδοξης εξερεύνησης του διαστήματος» προσθέτει ο Ντέιβιντ Πόστον, επικεφαλής σχεδιαστής αντιδραστήρων (Los Alamos). Ο αντιδραστήρας Kilopower, σύμφωνα με τη NASA, αποτελεί στην ουσία του μια απλή προσέγγιση, που παρέχει εκτεταμένη διάρκεια ζωής και αξιοπιστία: Τέτοιου είδους τεχνολογία θα μπορούσε να παράγει από ένα μέχρι δέκα kilowatt ηλεκτρικής ενέργειας συνεχόμενα για διάστημα δέκα ετών και άνω, όπως σημειώνει ο Λη Μέισον, principaltechnologist του STMD για θέματα ενέργειας και αποθήκευσής της. To πρωτότυπο σύστημα χρησιμοποιεί έναν πυρήνα ουρανίου 235 μεγέθους ρολού χαρτιού. Η θερμότητα μεταφέρεται μέσω σωλήνων σοδίου και μετατρέπεται σε ηλεκτρισμό από κινητήρες Stirling. Όπως τονίζει ο Μέισον, μία διαστημική μονάδα παραγωγής ενέργειας θα άλλαζε δραματικά τα δεδομένα, καθώς θα εξαφάνιζε τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες σχετικά με τη νύχτα και τις αμμοθύελλες του Άρη, που περιορίζουν το ηλιακό φώς. «Επιλύει αυτά τα ζητήματα και παρέχει μια συνεχή ροή ενέργειας ανεξαρτήτως του πού βρίσκεσαι στον Άρη. Η ενέργεια από τη σχάση θα μπορούσε να αυξήσει τα πιθανά σημεία προσεδάφισης στον Άρη, περιλαμβάνοντας τα πιο βόρεια γεωγραφικά πλάτη, όπου θα μπορούσε να υπάρχει πάγος» σημειώνει σχετικά. Σημειώνεται πως η NASA έχει εκτοξεύσει σειρά αποστολών με RTG (θερμοηλεκτρικές γεννήτριες ραδιοϊσότοπων) μέσα στα τελευταία 50 χρόνια, όπως στα Viking, το Curiosity, τα Voyager, τις αποστολές «Απόλλων», το New Horizons και το Cassini. Οι RTG παράγουν ενέργεια παθητικά, χωρίς κινητά μέρη, χρησιμοποιώντας τη θερμότητα από τη φυσική φθορά της θερμικής πηγής ραδιοϊσοτόπων. «Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να δώσουμε στις διαστημικές αποστολές μια επιλογή πέρα από τις RTG, που γενικά παράγουν γύρω στις μερικές εκατοντάδες watt» υπογραμμίζει ο Μέισον. «Η νέα αυτή τεχνολογία θα μπορούσε να παράγει kilowatt και να εξελιχθεί για να παρέχει εκατοντάδες kilowatt, ή ακόμα και megawatt ισχύος». http://www.naftemporiki.gr/story/1301152/kilopower-diastimikos-purinikos-antidrastiras-gia-ton-ari

Η NASA αναζητά «οικοδόμους» για την Σελήνη και τον Αρη. Η NASA ανακοίνωσε ότι ξεκινά η τρίτη φάση του προγράμματος κατασκευής κατοικιών στην Σελήνη και τον Αρη 3D Printed Habitat Challenge και καλεί σε αυτόν τον δικτυακό τόπο https://www.bradley.edu/challenge/ όσους ενδιαφέρονται να καταθέσουν τις αιτήσεις και τις προτάσεις τους. Σε αυτή την τρίτη φάση του διαγωνισμού η διαστημική εταιρεία των ΗΠΑ προσφέρει δύο εκατ. δολάρια στους συμμετέχοντες ώστε να δημιουργήσουν μικροσκοπικές κατοικίες χρησιμοποιώντας τοπικά υλικά από την περιοχή στην οποία θα κατασκευαστεί η κατοικία. Για παράδειγμα, μια κατοικία στην Σελήνη αποτελούμενη από ρεγκόλιθο ή κάποιο άλλο υλικό από το έδαφος του φυσικού μας δορυφόρου. Ο ρεγκόλιθος είναι ένα ενδιάμεσο χαλαρό στρώμα μεταξύ του εδάφους και του μητρικού πετρώματος που ονομάζεται μανδύας αποσάθρωσης ή ρεγκόλιθος και αποτελείται από θραύσματα πετρωμάτων, ορυκτών και γυαλιού. Ρεγκόλιθος υπάρχει στη Γη, στη Σελήνη και τον Αρη. «Το όραμα μας είναι να καταφέρουμε κάποια στιγμή να στείλουμε στην Σελήνη, τον Αρη και άλλους πλανήτες αυτόνομες μηχανές οι οποίες θα κατασκευάζουν κατοικίες για ανθρώπους. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στην Γη για να κατασκευάζονται εύκολα, γρήγορα και με πολύ χαμηλό κόστος κατοικίες όπου υπάρχει για διαφόρους λόγους άμεση ανάγκη εγκατάστασης ανθρώπων ή σε περιοχές που δεν είναι εύκολη η μεταφορά συμβατικών οικοδομικών υλικών αλλά και εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού» αναφέρει στην σχετική ανακοίνωση της NASA. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία εξετάζει διάφορα σχέδια και προτάσεις καταλυμάτων στην Σελήνη και τον Αρη. Ένα από αυτά είναι αφορά ένα θόλο δύο επιπέδων. Στο ένα επίπεδο θα υπάρχουν τα εργαστήρια, οι χώροι εργασίας, οι αποθήκες εξοπλισμού και τροφίμων, η κουζίνα, η τραπεζαρία, γυμναστήριο και το μπάνιο και στο άλλο επίπεδο τα υπνοδωμάτια. Η βάση αυτή είναι σχεδιασμένη για να κατοικούν εκεί έξι άτομα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500180127

Οριοθετήθηκε το ελάχιστο μέγεθος των αστέρων νετρονίων. Σύμφωνα με το διάσημο δίδαγμα του Αλχημιστή του Πάουλο Κοέλιο, «όταν επιδιώξεις κάτι, όλο το σύμπαν συνωμοτεί, για να γίνει όπως επιθυμείς». Στο πραγματικό σύμπαν χρειάστηκε να «συνωμοτήσει» το ένα τρίτο όλων των αστρονόμων παγκοσμίως, προκειμένου τη Δευτέρα 16 Οκτωβρίου, στις 5:00 μ.μ. ώρα Ελλάδος, ο κόσμος όλος να πληροφορηθεί μια πολύ σπουδαία -και πολυαναμενόμενη για την επιστήμη της Αστροφυσικής- ανακάλυψη, την ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων από τη σύγκρουση αστέρων νετρονίων. «Από τα μέσα Αυγούστου, που πληροφορήθηκα την πρώτη αυτή παρατήρηση, και μέχρι σήμερα ακόμη νιώθω κατάπληξη, θαυμασμό και ικανοποίηση» λέει σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ Νικόλαος Στεργιούλας, ο οποίος τα τελευταία είκοσι χρόνια δραστηριοποιείται ερευνητικά σε θέματα συναφή με την παρατήρηση που έγινε. «Μιλάμε πλέον για μια νέα Αστρονομία Πολλαπλής Πληροφορίας, όπου ένα αστροφυσικό φαινόμενο παρατηρείται με όλους, σχεδόν, τους δυνατούς τρόπους» επισημαίνει ο καθηγητής, ενώ εκτιμά πως στο κοντινό μέλλον θα ενταθεί το «παιχνίδι» της αναζήτησης της σκοτεινής ύλης, καθώς, όπως εξηγεί, είναι απαραίτητο να εξηγηθούν οι παρατηρήσεις, που υποδεικνύουν την ύπαρξή της, ώστε να υπάρξει περαιτέρω πρόοδος στη θεωρητική κοσμολογία. Όσο για το «Άγιο Δισκοπότηρο» της επιστήμης του, εκτιμά πως «μετά τη θριαμβευτική επαλήθευση της ύπαρξης μελανών οπών και της παρατήρησης βαρυτικών κυμάτων, θα είναι η πιθανή ανακάλυψη ενδείξεων για την κβαντική βαρύτητα». Νέα ανακάλυψη με ελληνική συμμετοχή Η ανίχνευση του νέου είδους των βαρυτικών κυμάτων, σύμφωνα με τον καθηγητή, υπήρξε θρίαμβος για τη Γενική Θεωρία Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Το βέβαιο είναι πως έχει δρομολογήσει νέες ανακαλύψεις στο «ταξίδι» της εξερεύνησης των απαρχών του Σύμπαντος. Ήδη, διεθνής ομάδα επιστημόνων από τη Γερμανία, την Ελλάδα και την Ιαπωνία, στην οποία συμμετέχει και ο κ. Στεργιούλας, κατάφερε να αποκαλύψει το ελάχιστο μέγεθος των αστέρων νετρονίων. Ειδικότερα, η ομάδα κατάφερε να θέσει ένα αυστηρό όριο στο ελάχιστο μέγεθος των αστέρων νετρονίων, με τη βοήθεια λεπτομερών προσομοιώσεων σε υπερυπολογιστή. Λαμβάνοντας υπόψη τη θεωρία της σχετικότητας, κατέληξε πως η ακτίνα ενός αστέρα νετρονίων πρέπει να είναι αυστηρώς μεγαλύτερη από 10,7 χιλιόμετρα. Με βάση το αποτέλεσμα αυτό, περιορίζονται οι πιθανές καταστάσεις της ύλης στο εσωτερικό των αστέρων νετρονίων. «Η συγχώνευση ενός ζεύγους αστέρων νετρονίων συμβαίνει εξαιτίας της εκπομπής βαρυτικής ακτινοβολίας. Ως αποτέλεσμα, σχηματίζεται ένα πολύ βαρύ αστέρι που μπορεί να επιβιώσει προσωρινά, πριν καταρρεύσει και μετατραπεί σε περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα» εξηγεί ο κ. Στεργιούλας. Η νέα μέθοδος εκτιμάται πως θα επιτρέψει ακόμη καλύτερο περιορισμό της ακτίνας των αστέρων νετρονίων με μελλοντικές παρατηρήσεις συγχώνευσης ζευγών μεγαλύτερης μάζας. Αυτό αναμένεται να επιτευχθεί, όταν τεθούν ξανά σε λειτουργία οι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων LIGO στις ΗΠΑ και VIRGO στην Ιταλία. Ο ακριβής προσδιορισμός της ακτίνας των αστέρων νετρονίων θα μπορούσε να επιτευχθεί με ανιχνευτές τρίτης γενιάς. Ο κ. Στεργιούλας συμμετέχει στη διοίκηση του Επιστημονικού Φόρουμ για την υποστήριξη του ανιχνευτή VIRGO, καθώς και σε μια νέα, διεθνή ομάδα εργασίας, που μελετά την επιστημονική αξιοποίηση του μελλοντικού ανιχνευτή τρίτης γενιάς Einstein Telescope. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέρος των προσομοιώσεων έγινε στο νέο υπερυπολογιστή ARIS του Εθνικού Δικτύου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ), στην Αθήνα. Τα αποτελέσματα της διεθνούς ερευνητικής ομάδας δημοσιεύθηκαν στην τελευταία έκδοση του έγκριτου διεθνούς περιοδικού "Astrophysical Journal Letters". Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του καθ. Ν. Στεργιούλα στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: Ερώτηση: Πριν από λίγες ημέρες είχαμε την πέμπτη -από την ιστορική πρώτη της 14ης Σεπτεμβρίου 2015- επιβεβαιωμένη ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από δύο μαύρες τρύπες. Μπορούμε να πούμε πως πρόκειται πλέον για μία παρατήρηση ρουτίνας; Απάντηση: Πράγματι, έχουμε πλέον ένα αρκετά μεγάλο δείγμα παρατηρήσεων της συγχώνευσης δύο μελανών οπών, και μάλιστα με αρκετά διαφορετικές μάζες και σε διαφορετικές αποστάσεις. Στο κοντινό μέλλον, οι ανιχνευτές LIGO και VIRGO θα λειτουργήσουν με καλύτερη ευαισθησία και οι παρατηρήσεις αυτές θα γίνονται σε πολύ τακτική βάση. Αυτό θα επιτρέψει να γίνει μια πολύ καλή στατιστική ανάλυση τέτοιων παρατηρήσεων, με σημαντικές συνέπειες για την κοσμολογία. Ερ.: Τι σηματοδοτεί για την αστρονομία και την εξερεύνηση των απαρχών του Σύμπαντος η ανακάλυψη των πρώτων βαρυτικών κυμάτων από συγχώνευση δύο άστρων νετρονίων; Απ.: Η συγχώνευση ενός ζεύγους αστέρων νετρονίων συνοδεύεται, πέρα από την εκπομπή βαρυτικών κυμάτων, και από ισχυρότατη εκπομπή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας σε όλο σχεδόν το γνωστό φάσμα. Άρα, μιλάμε πλέον για μια νέα Αστρονομία Πολλαπλής Πληροφορίας (Multi-Messenger Astronomy), όπου ένα αστροφυσικό φαινόμενο παρατηρείται με όλους, σχεδόν, τους δυνατούς τρόπους. Με την πρώτη ανίχνευση, μάλιστα, επαληθεύθηκε με μεγάλη ακρίβεια ότι τα βαρυτικά κύματα ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός. Αυτό ισοδυναμεί με έναν θρίαμβο για τη Γενική Θεωρία Σχετικότητας του Einstein και ήδη πολλά κοσμολογικά μοντέλα που βασίζονταν σε συγκεκριμένες εναλλακτικές θεωρίες βαρύτητας έχουν αποκλεισθεί. Ερ.: Τι σήμανε για εσάς προσωπικά η ανακοίνωση της ανίχνευσης των βαρυτικών κυμάτων από την σύγκρουση αστέρων νετρονίων; Απ: Από τα μέσα Αυγούστου που πληροφορήθηκα την πρώτη αυτή παρατήρηση και μέχρι σήμερα ακόμη νιώθω κατάπληξη, θαυμασμό και ικανοποίηση. Κατάπληξη, διότι όσοι ασχολούμαστε με το συγκεκριμένο θέμα περιμέναμε την πρώτη παρατήρηση (και μάλιστα μια παρατήρηση που θα συνοδεύεται από παρατήρηση ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας) να συμβεί σε κάποια χρόνια από σήμερα. Θαυμασμό, διότι το ένα τρίτο όλων των αστρονόμων παγκοσμίως λειτούργησε με αξιοθαύμαστο τρόπο και κατάφεραν μέσα σε δύο μόλις μήνες να παρουσιάσουν μια λεπτομερή ανάλυση όλων των παρατηρήσεων που ελήφθησαν από πλήθος διαστημικών και επίγειων τηλεσκοπίων. Αυτό αποδεικνύει ότι όταν υπάρχει ένας κοινός σκοπός, είναι δυνατό μεγάλος αριθμός ατόμων από όλες τις ηπείρους να λειτουργήσουν αποτελεσματικά και με άψογο συντονισμό. Και τέλος, ικανοποίηση, διότι τα τελευταία είκοσι χρόνια δραστηριοποιούμαι ερευνητικά σε θέματα πολύ συναφή με την παρατήρηση που έγινε και υπάρχει τώρα η βεβαιότητα ότι πολλά θεωρητικά αποτέλεσμα, όπως οι ταλαντώσεις των αστέρων νετρονίων, θα γίνουν πλέον αντικείμενο παρατηρήσεων. Ερ.: Πώς θα εξηγούσατε σε κάποιον με στοιχειώδεις γνώσεις αστροφυσικής την αξία της ανακάλυψης, που έκανε η επιστημονική ομάδα, της οποίας είστε μέλος, για το ελάχιστο μέγεθος των αστέρων νετρονίων; Σε τι θα χρησιμεύσει στη συνέχεια; Απ.: Οι αστέρες νετρονίων είναι τα πιο συμπαγή σώματα στο σύμπαν, όπου υπάρχει ύλη σε πολύ υψηλές πυκνότητες. Με επίγεια πειράματα, δεν έχουμε ακόμη καταφέρει να κατανοήσουμε τις ιδιότητες της ύλης σε τόσο υψηλές πυκνότητες κι έτσι υπάρχουν πολλές ανταγωνιστικές θεωρίες για την περιγραφή της. Εμείς συνδυάσαμε την πρώτη παρατήρηση συγχώνευσης ενός ζεύγους αστέρων νετρονίων με πολλές προσομοιώσεις που είχαμε διεξαγάγει τα προηγούμενα χρόνια και απαιτώντας να ισχύει η θεωρία σχετικότητας στο εσωτερικό των αστέρων αυτών καταφέραμε να θέσουμε ένα αυστηρό όριο στο ελάχιστο μέγεθος που μπορεί να έχουν αυτοί οι αστέρες. Ως συνέπεια, αποκλείσαμε ήδη κάποιες θεωρίες για τη συμπεριφορά της ύλης σε υψηλές πυκνότητες. Δηλαδή, εκεί που δε μπορούν να δώσουν απαντήσεις τα επίγεια πειράματα, δόθηκε απάντηση μέσω της μεθόδου μας. Μάλιστα, η μέθοδος που επινοήσαμε, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε συνδυασμό με μελλοντικές παρατηρήσεις, για να θέσει ακόμη πιο αυστηρά όρια τόσο στο ελάχιστο, όσο και στο μέγιστο μέγεθος των αστέρων νετρονίων. Αναμένουμε, λοιπόν, ότι στο κοντινό μέλλον θα επιτύχουμε μια πολύ καλύτερη κατανόηση των ιδιοτήτων της ύλης σε πυκνότητες μεγαλύτερες της πυρηνικής. Ερ.: Η ανίχνευση των σωματιδίων της σκοτεινής ύλης θα είναι η επόμενη μεγάλη ανακάλυψη; Υπάρχει κάτι νεότερο εκτός από την έμμεση τεκμηρίωση της ύπαρξης της σκοτεινής ύλης, μέσω των βαρυτικών επιδράσεων που ασκεί στις κινήσεις των γαλαξιών; Απ.: Η πιθανή ύπαρξη της σκοτεινή ύλης στηρίζεται σε πλήθος παρατηρήσεων που δεν μπορούν να εξηγηθούν εύκολα. Μέχρι σήμερα, έχουν διεξαχθεί πολλά πειράματα για την ανίχνευσή της, χωρίς όμως να έχει προκύψει, ακόμη, κάποιο ασφαλές συμπέρασμα. Στο κοντινό μέλλον, η αναζήτηση της σκοτεινής ύλης θα ενταθεί και οπωσδήποτε είναι απαραίτητο να εξηγηθούν οι παρατηρήσεις που υποδεικνύουν την ύπαρξή της, ώστε να υπάρξει περαιτέρω πρόοδος στη θεωρητική κοσμολογία. Ερ.: Εσείς ποιο θεωρείτε ως το «Άγιο Δισκοπότηρο» της επιστήμης σας; Απ.: Μετά τη θριαμβευτική επαλήθευση της ύπαρξης μελανών οπών και της παρατήρησης βαρυτικών κυμάτων, θεωρώ πως ο επόμενος σημαντικός σταθμός θα είναι η πιθανή ανακάλυψη ενδείξεων για την κβαντική βαρύτητα. Μέχρι σήμερα, υπάρχουν αρκετές θεωρίες που επιχειρούν να συνδυάσουν με συνέπεια τη γενική θεωρία σχετικότητας, δηλαδή τη θεωρία βαρύτητας, με την κβαντομηχανική. Ακόμη όμως, δεν υπάρχει η παραμικρή πειραματική ή παρατηρησιακή ένδειξη που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για να ελεγχθούν οι θεωρίες αυτές. Υπάρχει όμως η αίσθηση, ότι στο φυσικό Σύμπαν η ύλη δεν μπορεί να συγκεντρώνεται σε ένα μαθηματικό σημείο με απειροστά μικρές διαστάσεις στο κέντρο μιας μελανής οπής, όπως προβλέπει η κλασική θεωρία σχετικότητας, αλλά ότι, αντιθέτως, κβαντομηχανικά φαινόμενα θα εξομαλύνουν τους απειρισμούς. Φαινόμενα που σχετίζονται με την κβαντική βαρύτητα θα μπορούσαν να υπάρχουν και στον ορίζοντα μιας μελανής οπής αλλά και, υποθετικά, θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στα βαρυτικά κύματα που εκπέμπονται κατά τη συγχώνευση μελανών οπών. Η αναμενόμενη ραγδαία ανάπτυξη της Αστρονομίας Βαρυτικών Κυμάτων κατά τα επόμενα χρόνια θα συμβάλει, πιθανώς καθοριστικά, στην αναζήτηση ενδείξεων για την θεμελίωση της κβαντικής βαρύτητας. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500180024

Προσομοίωση της πεταλούδας Hofstadter σε κβαντικό υπολογιστή. Ερευνητές της Google, του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια και του Πολυτεχνείου Κρήτης, με επικεφαλής έναν Έλληνα φυσικό, χρησιμοποίησαν έναν κβαντικό προσομοιωτή σε ένα κβαντικό επεξεργαστή της Google, για να δημιουργήσουν μια κβαντική… πεταλούδα. Η πεταλούδα Hofstadter Οι κβαντικοί προσομοιωτές είναι κβαντικοί υπολογιστές συγκεκριμένου σκοπού που βασίζονται σε κβαντικά «τσιπάκια» και θα βοηθήσουν μελλοντικά τους επιστήμονες, μεταξύ άλλων πρακτικών εφαρμογών, να ανακαλύψουν υλικά με εξωτικές και χρήσιμες ιδιότητες. Το νέο επίτευγμα αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προόδου προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς δείχνει ότι οι κβαντικοί προσομοιωτές αρχίζουν πλέον να λειτουργούν ως ισχυρά εργαλεία. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Δημήτρη Αγγελάκη, αναπληρωτή καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης και συνεργαζόμενο ερευνητή του Κέντρου Κβαντικών Τεχνολογιών της Σιγκαπούρης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο Science, [https://arxiv.org/abs/1709.07108] χρησιμοποίησαν φωτόνια στον κβαντικό επεξεργαστή της Google για να προσομοιώσουν το σχήμα της λεγόμενης «πεταλούδας Hofstadter», μιας όμορφης γεωμετρικής μορφοκλασματικής δομής (fractal), που χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά των ηλεκτρονίων σε ισχυρά μαγνητικά πεδία. «Πάντα είχαμε την ιδέα ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα φωτόνια για να προσομοιώσουμε και να κατανοήσουμε καλύτερα τη φύση. Η ερευνητική συνεργασία μας πετυχαίνει πλέον κάτι τέτοιο στην πράξη», δήλωσε ο Αγγελάκης, ο οποίος συνεργάσθηκε με ομάδα ερευνητών της Google και του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα με επικεφαλής τον πρωτοπόρο της κβαντικής υπολογιστικής τεχνολογίας καθηγητή Τζον Μαρτίνις. Ο επεξεργαστής της Google διέθετε μια αλυσίδα εννέα υπεραγώγιμων κβαντικών δυφίων (quantum bits ή qubits). Η «πεταλούδα Hofstadter» είχε εμφανισθεί για πρώτη φορά το 1976, σε υπολογισμούς ηλεκτρονίων σε ένα δισδιάστατο υλικό με ισχυρό μαγνητικό πεδίο. Η πεταλούδα απεικονίζει τις μεταβολές στα ενεργειακά επίπεδα των ηλεκτρονίων, καθώς μεταβάλλεται η ισχύς του μαγνητικού πεδίου. Στην κβαντική προσομοίωση τα φωτόνια έπαιξαν το ρόλο των ηλεκτρονίων, ενώ οι «πύλες» των qubits ήσαν το ανάλογο ενός μαγνητικού πεδίου. Το φράκταλ της κβαντικής πεταλούδας προέκυψε, καθώς οι ερευνητές έκαναν τις σχετικές μετρήσεις με τη βοήθεια μιας νέας φασματοσκοπικής τεχνικής, που βαφτίσθηκε «χτύπα και άκου» και η οποία «χαρτογραφεί» τα ενεργειακά επίπεδα των σωματιδίων του φωτός στα qubits. Ο Δημήτρης Αγγελάκης είναι αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πολυτεχνείου Κρήτης και διευθυντής της ερευνητικής ομάδας Κβαντικής Οπτικής και Κβαντικής Πληροφορίας (QOQI). Εργάζεται παράλληλα σαν επισκέπτης κύριος ερευνητής στo Κέντρο Κβαντικών Τεχνολογιών του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης. Σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και πήρε το διδακτορικό δίπλωμά του στη Θεωρητική Φυσική από το Imperial College του Λονδίνου το 2002. http://physicsgg.me/2017/12/04/%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%ce%bf%ce%bc%ce%bf%ce%af%cf%89%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%80%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%bb%ce%bf%cf%8d%ce%b4%ce%b1%cf%82-hofstadter-%cf%83%ce%b5-%ce%ba%ce%b2%ce%b1%ce%bd/

Η έρευνα θέλει μετάφραση! Σήμερα θα... χαθούμε στη μετάφραση (της έρευνας σε κλινική πράξη) με στόχο να βρεθεί ο δρόμος προς νέα διαγνωστικά μέσα, καλύτερη αντιμετώπιση σοβαρών νόσων όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης και οι καρδιοπάθειες, αλλά και προς την πολυπόθητη ανάπτυξη της οικονομίας (και δη της ελληνικής). «Μεταφραστής» και οδηγός σε αυτό το ταξίδι θα είναι ένας διακεκριμένος έλληνας επιστήμονας της διασποράς, ο 47χρονος Βασίλης Ντζιαχρήστος, ο οποίος έχει να παρουσιάσει ένα πλουσιότατο βιογραφικό: ο καθηγητής στην Ιατρική Σχολή και στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Technische Universität München (ΤUM-Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου, το αντίστοιχο δικό μας Πολυτεχνείο) έχει βραβευθεί με το «Leibniz Prize», το «γερμανικό Νομπέλ» το 2013, ενώ έχει λάβει δύο φορές - η δεύτερη μόλις πέρυσι - γενναία χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας (ERC) για τις τεχνικές οπτικής και οπτικοακουστικής απεικόνισης που έχει αναπτύξει στο εργαστήριό του και οι οποίες υπόσχονται μη επεμβατική, χαμηλού κόστους και υψηλής ακριβείας διάγνωση πλήθους ασθενειών. Γνώμονας του διακεκριμένου έλληνα καθηγητή, όπως ο ίδιος ανέφερε επανειλημμένως κατά τη μακρά συζήτησή μας, είναι οι (ερευνητικές) υποσχέσεις να μη μένουν στα λόγια και τελικώς στα συρτάρια των εργαστηρίων. Με άλλα λόγια, να μεταφράζονται σε απτές, χρήσιμες τεχνικές και τεχνολογίες προς όφελος των πολλών που τις έχουν ανάγκη. Με αυτόν τον γνώμονα εργάζεται και σε δύο νέα, πρωτοποριακά κέντρα στη Γερμανία: πρόκειται για το Pioneer Campus του μεγάλου Ερευνητικού Κέντρου Περιβαλλοντικής Υγείας Helmholtz του Μονάχου (όπου κρατά τη θέση του διευθυντή του Τομέα Εμβιομηχανικής) καθώς και το πρωτοποριακό Κέντρο μεταφραστικής έρευνας για τον καρκίνο TranslaTUM (ένα όνομα-λογοπαίγνιο που κλείνει μέσα του τη μετάφραση της έρευνας σε πράξη αλλά και τα αρχικά του Πολυτεχνείου του Μονάχου) του οποίου είναι από τα ιδρυτικά μέλη και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. Ο πολυπράγμων επιστήμονας μίλησε στο «Βήμα» για πολλά και ενδιαφέροντα λίγο προτού δώσει για πρώτη φορά στη χώρα μας ανοικτή διάλεξη για το κοινό με τίτλο «Ερευνώ - καινοτομώ - επιχειρώ: Βιοϊατρική Μηχανική και οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα της κρίσης» η οποία θα λάβει χώρα την ερχόμενη Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου στο Ιδρυμα Ευγενίδου (στις 19.00). Αυτό που δεν έπαψε να επαναλαμβάνει κατά τη συνομιλία μας ήταν ότι «η επιστήμη πρέπει να βγαίνει προς τα έξω και να έχει αξία για την κοινωνία, οι ανακαλύψεις πρέπει να σημαίνουν κάτι για τον κόσμο». Αυτή η (επιστημονική) εξωστρέφεια, όπως ανέφερε, είναι «υποχρέωσή μας. Η έρευνα γίνεται κατά κύριο λόγο με κρατικούς πόρους. Οφείλουμε λοιπόν να επιστρέψουμε στους πολίτες τα αποτελέσματά της βοηθώντας εκείνους που χρειάζονται βοήθεια». Δαμάζοντας το φως Το «χρέος» αυτό ο καθηγητής Ντζιαχρήστος το εκπληρώνει με τον καλύτερο και αποδοτικότερο τρόπο, όπως θα διαβάσετε. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί ένα... φωτεινότατο παράδειγμα (κυριολεκτικώς και μεταφορικώς), αφού η έρευνά του λούζεται από άπλετο φως. «Με την ομάδα μου στο Μόναχο χρησιμοποιούμε το φως, χρησιμοποιούμε οπτικές μεθόδους για να λύσουμε προβλήματα στη βιολογία και στην ιατρική». Ο ερευνητής περιγράφει ότι στην αρχή της καριέρας του, στη Θεσσαλονίκη, ασχολήθηκε με την απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού, με απλά λόγια τη μαγνητική τομογραφία. Οταν όμως αργότερα βρέθηκε στις ΗΠΑ για μεταπτυχιακές σπουδές αλλά και για την εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής του στο Τμήμα Εμβιομηχανικής του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια το μυαλό του... φωτίστηκε. «Ηλθα σε επαφή με το φως και είδα ότι μου άρεσε πολύ. Υπάρχει παντού γύρω μας, είναι ασφαλές, είναι φθηνό ως και δωρεάν. Και στην ιατρική χρησιμοποιείται ήδη με πολύ βασικό τρόπο, χωρίς καν να το αντιλαμβάνονται οι ειδικοί που κάνουν καθημερινά χρήση του. Τι εννοώ; Ενας χειρουργός που διεξάγει μια επέμβαση χρησιμοποιεί τα μάτια του για να δει πού ακριβώς θα αφαιρέσει ιστό ή ένας ενδοσκόπος βασίζεται ουσιαστικώς σε μια κάμερα και στα μάτια του, δηλαδή και πάλι στο φως, για να δει εντός του σώματος του ασθενούς. Η ''τεχνολογία'' αυτή ουσιαστικά υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια, ήδη από τον Ιπποκράτη, θα τη χαρακτηρίζαμε λοιπόν μάλλον αρχαία. Επειτα από αυτή την απλή παρατήρηση πήγαμε με την ομάδα μου ένα βήμα πιο πέρα σκεπτόμενοι ότι μπορούμε να αναπτύξουμε τεχνολογίες ώστε να προσφέρουμε στους ειδικούς τη δυνατότητα να βλέπουν καλύτερα, πέρα και πάνω από τις δυνατότητες των ματιών τους. Τεχνολογίες που θα τους επιτρέπουν να βλέπουν με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια, κάτω από την επιφάνεια». Με αυτή τη λογική αναπτύχθηκαν και εξελίχθηκαν, στο Μόναχο πλέον όπου ο κ. Ντζιαχρήστος ζει και εργάζεται τα τελευταία 10 χρόνια, δύο τεχνολογίες πολλά υποσχόμενες για πλήθος νόσων που αποτελούν πραγματικά μάστιγες του σύγχρονου κόσμου μας. Η πρώτη εξ αυτών αφορά τον φθορισμό. «Αυτό που ουσιαστικώς κάνουμε είναι να χορηγούμε μια ουσία, ένα μόριο στον ασθενή πριν από το χειρουργείο ή την ενδοσκόπηση. Η ουσία χορηγείται με ένεση ή ακόμη και σε μορφή σπρέι σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στις επεμβάσεις ή στις ενδοσκοπήσεις του παχέος εντέρου και του οισοφάγου και το χαρακτηριστικό της είναι ότι επικάθεται αποκλειστικώς επάνω στα παθολογικά κύτταρα. Ανάλογα με τη νόσο που θέλουμε να διαγνώσουμε χρησιμοποιούμε και διαφορετικό φθορίζον μόριο. Το μόριο αυτό είναι προσδεδεμένο σε ένα δεύτερο μόριο που αναγνωρίζει μόνο τα κύτταρα της εκάστοτε νόσου που επιθυμούν να φωτίσουν οι ειδικοί. Το ζεύγος των μορίων κυκλοφορεί σε ολόκληρο το σώμα αλλά αγκιστρώνεται στα επίμαχα κύτταρα. Ετσι, ο γιατρός χρησιμοποιώντας μια κάμερα φθορισμού την ώρα της ιατρικής πράξης είναι σε θέση να διακρίνει τα κύτταρα που... λάμπουν». Ακρίβεια και ευαισθησία Για παράδειγμα, λέει ο καθηγητής, με τον φθορισμό οι γιατροί θα μπορούν να βλέπουν με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια - με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια από εκείνη που θα τους παρείχαν μόνο τα μάτια τους - τα καρκινικά κύτταρα, τα αγγεία ή τα νεύρα. «Κάτι τέτοιο θα είναι καθοριστικής σημασίας για την πορεία ενός ασθενούς με καρκίνο, αφού μέσω του φθορισμού θα αποκαλύπτεται ακόμη και η μικρότερη εστία της νόσου και ο χειρουργός θα είναι έτσι σε θέση να αφαιρέσει όλη την πάσχουσα περιοχή αφήνοντας παράλληλα ανέπαφα τα νεύρα γύρω της. Εχει αποδειχθεί ότι όσο καλύτερα καθαρίζεται η περιοχή από τον καρκίνο τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση για τον ασθενή ενώ παράλληλα όταν δεν πλήττονται αγγεία και νεύρα στο σημείο είναι πολύ ταχύτερη η ανάρρωση και η μετεγχειρητική πορεία του». Η σύλληψη για αυτή την τεχνική πάει πίσω στην... αμερικανική εποχή του κ. Ντζιαχρήστου (γύρω στο 2000), ακολούθησαν οι δοκιμές στα χειρουργεία γύρω στο 2008 και το 2011 έγινε η πρώτη σχετική δημοσίευση. «Η τεχνική του φθορισμού εφαρμόζεται αυτή τη στιγμή στο πλαίσιο κλινικών δοκιμών τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ για χειρουργική αντιμετώπιση διαφορετικών καρκίνων, όπως του παχέος εντέρου και του ορθού ή του καρκίνου του μαστού, αλλά και στην ενδομητρίωση. Επίσης έχει δοκιμαστεί στο πλαίσιο της διάγνωσης του καρκίνου του οισοφάγου και του παχέος εντέρου. Οι δοκιμές περιελάμβαναν συνολικά περί τους 400 ασθενείς - οι περισσότερες αφορούσαν τον καρκίνο του μαστού και τα αποτελέσματα που προέκυψαν ήταν πολύ καλά: σε ορισμένες περιπτώσεις χειρουργικών επεμβάσεων, με χρήση του φθορισμού, οι γιατροί ήταν σε θέση να εντοπίσουν πέντε φορές περισσότερες βλάβες σε σύγκριση με εκείνες που θα έβλεπε το ανθρώπινο μάτι. Και όλα αυτά χωρίς να εμφανιστεί καμία παρενέργεια. Δεν είναι μάλιστα τυχαίο ότι πλέον μεγάλες εταιρείες εκφράζουν ενδιαφέρον για αυτή την τεχνολογία». Σύμφωνα με τον έλληνα καθηγητή, αν όλα πάνε καλά, σε πέντε με επτά χρόνια είναι πιθανό να κυκλοφορήσει το πρώτο τέτοιο φθορίζον προϊόν για ευρεία κλινική χρήση. «Είναι σημαντικό ότι θα πρόκειται για ένα προϊόν με σχετικά χαμηλό κόστος. Γενικώς, ένα μεγάλο προσόν του φωτός είναι ότι είναι φθηνό, ενώ και οι κάμερες που απαιτούνται για τη διεξαγωγή της διαδικασίας δεν έχουν καμία σχέση σε ό,τι αφορά το κόστος τους με εκείνο ενός αξονικού ή μαγνητικού τομογράφου». Η δεύτερη τεχνολογία, η οπτικοακουστική, η οποία σημειωτέον χάρισε στον κ. Ντζιαχρήστο και το βραβείο Leibniz, λύνει, όπως ο ίδιος αναφέρει, ένα πρόβλημα τρεισήμισι αιώνων. Ποιο είναι αυτό; «Το φως δεν μας επιτρέπει να δούμε με ευκρίνεια κάτω από την επιφάνεια λόγω σκέδασης. Ιδού ένα απλό παράδειγμα που εξηγεί τι εννοώ: αν ρίξουμε με έναν φακό φως στο δάχτυλό μας, το φως θα περάσει μέσα από το δάχτυλό μας και θα το δούμε να βγαίνει από την άλλη πλευρά. Τα φωτόνια όμως διαχέονται μέσα στον ιστό λόγω της σκέδασης και έτσι δεν θα μπορούμε να δούμε τους εσωτερικούς ιστούς ή το οστό. Ο συγκεκριμένος περιορισμός ισχύει για όλα τα οπτικά συστήματα απεικόνισης. Για τον λόγο αυτόν, όταν πρέπει να αναλυθεί ένας ιστός, π.χ. σε μια βιοψία, οι ειδικοί κόβουν μια πολύ λεπτή φέτα του ιστού για να την εξετάσουν κάτω από το μικροσκόπιο. Ακόμη και τα καλύτερα μικροσκόπια δεν μπορούν να δουν σε βάθος μεγαλύτερο του ενός χιλιοστού. Η οπτικοακουστική τεχνική επιτρέπει με τη χρήση του φωτός να βλέπουμε σε βάθος τριών εκατοστών αλλάζοντας τα δεδομένα της οπτικής απεικόνισης». Ηχος και φως! Πώς λειτουργεί αυτή η τεχνική; Μέσω της ταυτόχρονης «εκμετάλλευσης» του φωτός αλλά και του ήχου που τον συνοδεύει. «Φέρτε στον νου σας το εξής: όταν έχει αστραπές, το φως συνοδεύεται από τις βροντές, δηλαδή από ήχο. Με βάση μια τέτοια λογική εμείς δημιουργούμε μια ελεγχόμενη "αστραπή" μέσα στους ιστούς με παλμικό φως πολύ χαμηλής ενέργειας. Το παλμικό φως δημιουργεί ήχο μέσα στον ιστό και μπορούμε αντί για κάμερα να χρησιμοποιήσουμε ένα μικρόφωνο υπερήχων ώστε να... ακούσουμε το φως. Ποιο είναι το πλεονέκτημα; Επειδή ο ήχος δεν σκεδάζεται, όπως συμβαίνει με τα φωτόνια, μπορούμε με ειδικά λογισμικά να δημιουργήσουμε εικόνες πολύ υψηλής ανάλυσης σε πολύ μεγαλύτερο βάθος από εκείνο που θα μας επέτρεπε οποιοδήποτε μικροσκόπιο» εξηγεί ο κ. Ντζιαχρήστος. Οι ήχοι που παράγονται συνθέτουν εικόνες οι οποίες δείχνουν διαφορές στη φυσιολογία και τη βιολογική λειτουργία μεταξύ υγιών και παθολογικών ιστών ενώ διαφέρουν μεταξύ τους και ανάλογα με την εκάστοτε νόσο. «Η οπτικοακουστική τεχνική μάς επιτρέπει να δούμε αντιθέσεις που δεν ανιχνεύονται από συμβατικές τεχνικές όπως οι υπέρηχοι ή οι ακτινογραφίες σε ό,τι αφορά πολύ καίρια σημεία. Κατ' αρχάς βλέπει το αίμα, βλέπει αν είναι οξυγονωμένο ή όχι - η οξυγόνωση των ιστών είναι μια πολύ σημαντική παράμετρος της υγείας ή της ασθένειας. Κατά δεύτερον, αποτυπώνει τα πολύ μικρά αγγεία εντοπίζοντας αλλαγές στη μικροκυκλοφορία των ιστών. Εχουμε επίσης καταφέρει με τη συγκεκριμένη τεχνική να παρακολουθούμε τον μεταβολισμό αλλά και τις φλεγμονές. Εχουμε λοιπόν στα χέρια μας μια μέθοδο που μπορεί να είναι φορητή επιτρέποντας τη χρήση της ακόμη και σε ένα ιατρείο ή σε απομακρυσμένα μέρη του πλανήτη και η οποία δείχνει πολλά ζωτικής σημασίας δεδομένα του οργανισμού σε βάθος τριών εκατοστών». Η συγκεκριμένη μη επεμβατική τεχνική που επισήμως ονομάζεται πολυφασματική οπτικοακουστική τομογραφία κρίθηκε άξια να λάβει δύο φορές χρηματοδότηση από το ERC (συνολικά ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ) - διόλου τυχαίο. Παράλληλα, όπως μας λέει ο έλληνας ερευνητής, «έχουμε προσελκύσει τα τελευταία χρόνια τουλάχιστον δεκαπλάσιο ύψος ερευνητικών πόρων και μεγαλύτερο από πεντηκονταπλάσιο σε κτίρια και υποδομές». Διόλου τυχαίο επίσης ότι η οπτικοακουστική τεχνική ήδη δείχνει τη δυναμική της σε πλήθος εφαρμογών στο πλαίσιο δοκιμών: έχει εισέλθει δυναμικά στον χώρο της δερματολογίας, της ενδοσκοπίας αλλά και της ακτινολογίας. «Μόλις δημοσιεύσαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη στο "Clinical Cancer Research" που αφορούσε πιλοτική δοκιμή σε 20 γυναίκες σχετικά με ανίχνευση του καρκίνου του μαστού μέσω της αποτύπωσης της αγγειογένεσης των όγκων αλλά και της υποξίας των ιστών - και οι δύο αυτές παράμετροι είναι ζωτικής σημασίας σε ό,τι αφορά τη νόσο σε σύγκριση με τον απλό εντοπισμό του όγκου. Ελπίζουμε ότι με τη συγκεκριμένη μέθοδο θα επιτύχουμε στα χρόνια που έρχονται πολύ μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια». Η μέθοδος αυτή μπορεί επίσης να αποδειχθεί πολύτιμη, σύμφωνα με τον καθηγητή, στον εντοπισμό φλεγμονών του εντέρου, στη διάγνωση της ψωρίασης, αλλά και των επιπτώσεων του μεταβολικού συνδρόμου στο καρδιαγγειακό σύστημα και στον διαβήτη. «Αυτό το τελευταίο πεδίο στο οποίο εργαζόμαστε πυρετωδώς είναι από τα πιο υποσχόμενα. Ουσιαστικώς παρατηρούμε αλλαγές στον λιπώδη ιστό αλλά και στο καρδιαγγειακό σύστημα που μαρτυρούν αν το μεταβολικό σύνδρομο έχει προκαλέσει βλάβες στον οργανισμό». Ο δρ Ντζιαχρήστος διευκρινίζει ότι η τεχνική μπορεί να βελτιωθεί σε ό,τι αφορά το βάθος που θα «βλέπει» αλλά έχει τους περιορισμούς της. «Ισως θα μπορούσαμε να κερδίσουμε στο μέλλον ένα-δύο εκατοστά μεγαλύτερο βάθος, ωστόσο η μέθοδος δεν μπορεί να προσφέρει απεικόνιση ολόκληρου του σώματος». Ο διακεκριμένος ερευνητής ελπίζει ότι οπτικοακουστικά μηχανήματα θα χρησιμοποιούνται ευρέως σε κέντρα ανά τον κόσμο μέσα στα επόμενα επτά ως δέκα χρόνια. Ελπίζουμε και εμείς να δούμε στα χρόνια που έρχονται να... φωτίζονται οι ζωές εκατομμυρίων ατόμων χάρη στις πρωτοποριακές φωτεινές μεθόδους του έλληνα επιστήμονα και να ακούσουμε σημαντικά νέα για τη διάγνωση και την καλύτερη αντιμετώπιση πολλών νόσων. Πληροφορίες Η ανοικτή διάλεξη του κ. Ντζιαχρήστου την ερχόμενη Τετάρτη στο Ιδρυμα Ευγενίδου θα αποτελέσει γεγονός έπειτα από πρόσκληση του καθηγητή του Τμήματος Πληροφορικής και διευθυντή του Εργαστηρίου Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας BiHELab (http://bihelab.di.ionio.gr) του Ιονίου Πανεπιστημίου κυρίου Παναγιώτη Βλάμου. Στην εκδήλωση ο κ. Βλάμος θα τεκμηριώσει τη θέση του προσκεκλημένου ομιλητή στην εισήγησή του με τίτλο «Εφαρμοσμένη έρευνα Βιοπληροφορικής και ιατρικός τουρισμός. Η περίπτωση του εργαστηρίου BiHELab». Σημειώνεται ότι η επίσκεψη του διακεκριμένου έλληνα ερευνητή στην Αθήνα εντάσσεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «δορυφόρων» του διεθνούς συνεδρίου Genedis 2018 - «Genetics, Geriatrics and Neurodegenerative disease research» (www.genedis.eu) που διοργανώνεται από το BiHELab στο Τορόντο του Καναδά στις 25-28 Οκτωβρίου 2018. Δύο «μεταφραστικά»κέντρα-πρότυπα Δύο νέα πρωτοποριακά κέντρα στη Γερμανία αναμένεται να φιλοξενήσουν με τον καλύτερο τρόπο τις καινοτόμες έρευνες του κ. Ντζιαχρήστου και όχι μόνο. Το TranslaTUM, το οποίο άνοιξε τις πύλες του μόλις τον περασμένο μήνα, ανήκει στο TUM και γειτνιάζει με το πανεπιστημιακό νοσοκομείο «Klinikum rechts der Isar». Στόχος του Κέντρου είναι η μεταφραστική έρευνα στο πεδίο του καρκίνου. Ο όρος «μεταφραστική» είναι πολύ συγκεκριμένος για τον κ. Ντζιαχρήστο, που είναι ένας από τους «πατέρες» του TranslaTUM. «Στο κέντρο αυτό θα συστεγάζονται ογκολόγοι με ειδικούς στην εμβιομηχανική. Συνολικά θα απασχολούνται περί τα 1.000 άτομα με στόχο η έρευνα στην ογκολογία να μετατραπεί σε απτά προϊόντα για τους ασθενείς». Το Pioneer Campus, που ανήκει στο Helmholtz, αναμένεται να στεγάσει αποκλειστικώς νέους πολλά υποσχόμενους ερευνητές - γιατρούς, βιολόγους, φυσικούς, ειδικούς στην εμβιομηχανική - με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων για διάφορες νόσους, καθώς και νέων βιοτεχνολογικών και ιατροφαρμακευτικών εφαρμογών. Ο καθηγητής έχει αναλάβει τη διεύθυνση του Τομέα Εμβιομηχανικής του κέντρου στις προτεραιότητες του οποίου είναι και η δημιουργία εταιρειών-τεχνοβλαστών. «Στο Pioneer Campus, στο οποίο θα απασχολούνται περί τα 200 άτομα, θα δώσουμε έμφαση στο μεταβολικό σύνδρομο, τον διαβήτη και τα καρδιαγγειακά νοσήματα όπου και πάλι σημαντικό κομμάτι θα αποτελούν οι ειδικοί στην εμβιομηχανική». Κοινός παρονομαστής των δύο κέντρων - τα οποία είναι μοναδικά στο είδος τους στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον έλληνα καθηγητή - είναι ακριβώς αυτή η σύνδεση μηχανικών, επιστημόνων υπολογιστών, βιολόγων και γιατρών σε ένα κτίριο με σκοπό την επιτάχυνση της μετάφρασης της έρευνας σε πράξη. Μέσα στα κέντρα αυτά αναμένεται να «μαγειρευτούν» και άλλα πολύ ενδιαφέροντα ερευνητικά προγράμματα πέραν του φθορισμού και της οπτικοακουστικής τεχνολογίας που προαναφέραμε. «Σε ό,τι αφορά τον καρκίνο, στο TranslaTUM, μια περιοχή στην οποία θα δώσουμε ιδιαίτερο βάρος είναι η ανοσοθεραπεία με την οποία εκπαιδεύεται το ανοσοποιητικό σύστημα του ίδιου του ασθενούς ώστε να επιτίθεται ενάντια στη νόσο - πρόκειται για ένα πεδίο που γνωρίζει μεγάλη άνθηση παγκοσμίως. Μια δεύτερη μεγάλη περιοχή στην οποία θέλουμε να εργαστούμε - αν και απαιτεί πολύ προηγμένη τεχνολογία - είναι η πρώιμη διάγνωση». Κατά τον κ. Ντζιαχρήστο, σήμερα δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στα φάρμακα και στη θεραπεία νόσων όπως ο καρκίνος ή τα μεταβολικά νοσήματα, ενώ υπάρχει μεγάλο κενό - ερευνητικά και χρηματοδοτικά - στο κομμάτι της διάγνωσης πριν από την εμφάνιση συμπτωμάτων, όταν μπορούμε να παρέμβουμε καλύτερα και αποτελεσματικότερα. «Αυτό που προσπαθούμε να επιτύχουμε είναι η ανάπτυξη μη παρεμβατικών μεθόδων που θα εφαρμόζονται στο σπίτι του καθενός και θα τον προειδοποιούν για ύποπτες αλλαγές στον οργανισμό του κρούοντας έτσι τον κώδωνα ώστε να επισκεφθεί τον γιατρό. Για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά τα μεταβολικά νοσήματα θα υπάρχει μια μικρή συσκευή με φως στην οποία πιθανότατα θα βάζουμε το δάχτυλό μας - όπως όταν μας παίρνουν αποτυπώματα - και αυτή θα λαμβάνει πληροφορίες από τα αγγεία αλλά και το αίμα μαρτυρώντας την πιθανή ύπαρξη επικίνδυνων αλλαγών στο καρδιαγγειακό σύστημα. Οι πληροφορίες αυτές θα μεταφέρονται στο cloud και θα αποστέλλεται ένα σήμα προειδοποίησης, όπως αυτό που βγάζει το αυτοκίνητο όταν χρειάζεται σέρβις». Μια δεύτερη τεχνολογία που αναπτύσσεται αυτή τη στιγμή στο TranslaTUM από άλλες ομάδες σε συνεργασία με την ομάδα του καθηγητή Ντζιαχρήστου αφορά τη χρήση μικρών αισθητήρων οι οποίοι τσιμπούν το δέρμα και «ρουφούν» υγρό που βρίσκεται κάτω από αυτό. «Οι αισθητήρες θα ανιχνεύουν στο υγρό ειδικούς βιοδείκτες που θα μαρτυρούν ύπαρξη καρκίνου». To be continued (και, όπως όλα δείχνουν, η συνέχεια θα είναι πολύ ενδιαφέρουσα). Από τον εργαστηριακό πάγκο στην κλινική. Η πορεία από τη στιγμή του επιστημονικού «εύρηκα» ως τη μετουσίωση της ανακάλυψης σε απτή εφαρμογή χρειάζεται κόπο, αλλά κυρίως τον σωστό τρόπο, λέει ο κ. Ντζιαχρήστος. «Και αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά και άλλες, πιο ανεπτυγμένες χώρες, όπως η Γερμανία όπου εργάζομαι. Εκείνο που απαιτείται λοιπόν είναι αλλαγή νοοτροπίας» σημειώνει ο καθηγητής. Εξηγεί ότι «όπως κατά τη δημιουργία ενός αυτοκινήτου υπάρχει γνώση πίσω από την κάθε ανακάλυψη (για παράδειγμα από φυσικούς) αλλά στη συνέχεια την ανακάλυψη αναλαμβάνουν ειδικοί μηχανικοί για να τη μεταφράσουν σε πράξη, έτσι και στο δικό μας πεδίο, στη βιολογία και στην ιατρική, είναι απαραίτητοι οι κατάλληλοι "μηχανικοί", οι ειδικοί στην εμβιομηχανική, ώστε να μετατρέψουν τη βιολογική ανακάλυψη σε απτή εφαρμογή που βοηθά τον ασθενή. Είναι πολύ σημαντική η σύνδεση της εκάστοτε ανακάλυψης με το να καταστεί αυτή χρήσιμη για τον πληθυσμό. Και αυτό χωρίς κατάλληλα εκπαιδευμένους επιστήμονες-μηχανικούς δεν μπορεί να συμβεί». Για να γίνει όμως η σημαντική αυτή σύνδεση χρειάζεται εκπαίδευση από νωρίς. «Απαιτείται η κατάλληλη εκπαίδευση των φοιτητών προς την κατεύθυνση της εμβιομηχανικής η οποία μπορεί να αποτελέσει καταλύτη σε ό,τι αφορά τις ανακαλύψεις στη βιολογία και στην ιατρική, κατά τα πρότυπα κυρίως της Αμερικής αλλά και της Αγγλίας - σε αυτές τις χώρες επικρατεί περισσότερο η λογική του ειδήμονα στην εμβιομηχανική που θα πάρει στα χέρια του μια ανακάλυψη και θα τη μετατρέψει σε "προϊόν"». Σε ό,τι αφορά ειδικά τη χώρα μας ο κ. Ντζιαχρήστος τονίζει ότι «οφείλουμε επιτέλους να πιστέψουμε ως κοινωνία πως η επένδυση στη γνώση και στην έρευνα πρέπει να γίνει κινητήριος μοχλός της οικονομίας - και αυτός θα είναι από τους βασικούς πυλώνες και της ομιλίας που θα δώσω στο ελληνικό κοινό. Διότι ανάπτυξη δεν σημαίνει μόνο να πωλούμε λάδι ή κομμάτια γης και νησιά, δεν σημαίνει να στηριζόμαστε μόνο στον τουρισμό. Η επένδυση στην έρευνα μπορεί να αποφέρει σημαντικά κέρδη στην κοινωνία αλλά και στην οικονομία». Κατά τον καθηγητή η κύρια κρίση που περνά η χώρα μας είναι κρίση αξιών και αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο και στην έρευνα. «Με ρωτάτε αν θα γυρνούσα ποτέ στην Ελλάδα για να εργαστώ. Στη ζωή δεν πρέπει να αποκλείουμε τίποτε αλλά νιώθω ότι δεν θα μπορούσα να δημιουργήσω στη χώρα μου, και το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό. Είναι σίγουρα και οικονομικό, αφού στο εξωτερικό υπάρχουν μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις αλλά και υποδομές για να φέρνουμε εις πέρας το έργο μας. Το κύριο ζήτημα όμως αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα είναι αξιακό, και αυτό πλήττει σημαντικά την έρευνα η οποία με την κατάλληλη ώθηση μόνο πολλά και καλά μπορεί να προσφέρει». Κάπως έτσι, θα σχολιάσουμε εμείς, χάνονται πολλά φωτεινά μυαλά από την Ελλάδα προσφέροντας την αξία τους σε άλλες χώρες και μετατρέποντάς την σε τεράστια υπεραξία για εκείνες... http://www.tovima.gr/science/article/?aid=920868

Ποιοι τιμήθηκαν στα επιστημονικά βραβεία Breakthough Σε μια λαμπερή τελετή στο Κέντρο Ερευνών Ames της NASA στην Καλιφόρνια την Κυριακή, με οικοδεσπότη τον ηθοποιό Μόργκαν Φρίμαν, το Ίδρυμα Breakthrough απένειμε για το 2018 βραβεία συνολικού ύψους 22 εκατομμυρίων δολαρίων σε φυσικούς, βιολόγους, μαθηματικούς και άλλους επιστήμονες. Είναι η έκτη χρονιά που απονέμονται τα βραβεία, ένας θεσμός ο οποίος δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του ρωσικής καταγωγής δισεκατομμυριούχου επενδυτή της Σίλικον Βάλεϊ, Γιούρι Μίλνερ, με την υποστήριξη προσωπικοτήτων, όπως ο επικεφαλής του Facebook, Μαρκ Ζάκερμπεργκ και ο συνιδρυτής της Google, Σεργκέι Μπριν. Κάθε χρόνο απονέμονται τρία βασικά βραβεία (Επιστημών της Ζωής, Φυσικής και Μαθηματικών), το καθένα ύψους 3 εκατ. δολαρίων, το μεγαλύτερο ποσό από κάθε άλλο επιστημονικό βραβείο στον κόσμο. Έξι μικρότερα βραβεία New Horizons ύψους 100.000 δολαρίων δίνονται σε νεαρούς επιστήμονες στο ξεκίνημα της καριέρας τους. Το φετινό βραβείο Επιστημών της Ζωής (Βιοϊατρικής) μοιράσθηκε στους Τζόαν Τσόρι (Ινστιτούτο Salk Καλιφόρνια), Ντον Κλίβελαντ (Αντικαρκινικό Ινστιτούτο Ludwig Καλιφόρνια), Μόρι Καζουτόσι (Πανεπιστήμιο Κιότο Ιαπωνίας), Κιμ Νάσμιθ (Πανεπιστήμιο Οξφόρδης Βρετανίας) και Πίτερ Γουόλτερ (Πανεπιστήμιο Καλιφόρνια-Σαν Φρανσίσκο). Το βραβείο Φυσικής μοιράστηκαν οι Τσαρλς Μπένετ (Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς ΗΠΑ), Γκάρι Χίνσοου (Πανεπιστήμιο Βρετανικής Κολομβίας Καναδά), Νόρμαν Τζάροβικ (Πανεπιστήμιο Πρίνστον ΗΠΑ), Λάιμαν Πέιτζ Τζούνιορ (Πανεπιστήμιο Πρίνστον) και Ντέηβιντ Σπέργκελ (Πρίνστον). Το βραβείο Μαθηματικών απονεμήθηκε στους Κρίστοφερ Χέικον (Πανεπιστήμιο Γιούτα ΗΠΑ) και Τζέημς ΜακΚέρναν (Πανεπιστήμιο Καλιφόρνια-Σαν Φρανσίσκο). http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500179817 Επιτυχής εκτόξευση του «Σογιούζ-2.1β» από Πλεσέτσκ Στις 2 Δεκέμβρη 2017 στις 13:43 MSK από το κοσμοδρόμιο του Πλεσέτσκ στην περιοχή Αρχάγγελσκ πραγματοποίηθηκε επιτυχή εκτόξευση του FSI όχημα εκτόξευσης της μεσαίας τάξης «Soyuz-2.1β» με το διαστημικό σκάφος προς το συμφέρον του Υπουργείου Άμυνας της Ρωσίας. Η εκτόξευση του οχήματος εκτόξευσης και η εκτόξευση του διαστημοπλοίου στην υπολογιζόμενη τροχιά πραγματοποιήθηκε στην κανονική λειτουργία. Τρία λεπτά μετά την εκτόξευση του πυραύλου φορέα «Σογιούζ-2.1β» ελήφθη με την υποστήριξη απο το έδαφος ο αυτόματος έλεγχος απο το διαστημικό κέντρο δοκιμών με το όνομά του γερμανου Titov. Τα ενσωματωμένα συστήματα του διαστημικού σκάφους λειτουργούν κανονικά. Μετά την έγκριση της διαχείρισης θα ανατεθεί το διαστημικό σκάφος με σειριακό αριθμό«Κόσμος-2524». Αυτή είναι η τέταρτη εκτόξευση του οχήματος εκτόξευσης Soyuz-2 από το διαστημικό κέντρο Plesetsk το 2017.Οι πτητικές δοκιμές του συγκροτήματος του διαστημικου πυραυλου «Soyuz-2» άρχισε στο κοσμοδρόμιο του Πλεσέτσκ στις 8 Νοέμβρη του 2004. Κατά τα τελευταία δεκατρία έτη από το βόρειο κοσμοδρόμιο διεξήχθησαν 32 εκτοξεύσεις του φορέα «Soyuz-2» με φάσεις εκσυγχρονισμού 1α, 1β και 1γ. https://www.roscosmos.ru/24411/ Επιτροπή έκτακτης ανάγκης για το «Σογιούζ-2.1β» Την 1 Δεκεμβρίου 2017 συνεδρίασε η επιτροπή έκτακτης ανάγκης για τους λόγους για το γεγονός που έλαβε χώρα κατά την έναρξη της εκτόξευσης του οχήματος (LV) «Σογιούζ-2.1β» με το ανώτερο στάδιο (RB) «Φρεγάτα» και τα διαστημικά οχήματα (SC) “Meteor-M” και το σχετικό ωφέλιμο φορτίο, που πραγματοποιήθηκε στις 28 Νοεμβρίου από το κοσμοδρόμιο EASTERN. Κανένα σχόλιο δεν εγινε από την Επιτροπή για τη λειτουργία των συστημάτων και των συστατικών του «Σογιούζ-2.1β», το τμήμα χώρου κεφαλής (HGC) μετά το χωρισμό από τον πύραυλο που εμφανίζεται στην τροχιά αναφοράς κανονικά. Οι υπολογισμοί έχουν δείξει ότι το πιο πιθανό μέρος της πτώσης CHS τον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, 42 βόρειου γεωγραφικού πλάτους, 38 δυτικού γεωγραφικού μήκους. Η Επιτροπή αποφάσισε να επιτρέψει το είδος των εκτοξεύσεων των «Σογιούζ-2», σύμφωνα με το εγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Η Επιτροπή εξακολουθεί να διευκρινίζει τους λόγους για το ανώμαλο έργο του "Frigate". Η επόμενη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στις 12 Δεκεμβρίου 2017. Ημερολόγιο αποτυχημένων εκτοξεύσεων. 1. 5/12/2010-Πύραυλος Proton-M με τρείς δορυφόρους Glonass. 2. 1/2/2011-Πύραυλος Rokot με στρατιωτικό δορυφόρο GEO-IK2 3. 18/8/2011-Πύραυλος Proton-M με δορυφόρους επικοινωνιών.(Express-AM44) 4. 24/8/2011-Πύραυλος Soyuz-U με το σκάφος εφοδιασμου Progress-M. 5. 9/11/2011-Πύραυλος Zenit-2SB με το Fobos-Grant για τον Αρη. 6. 25/12/2011-Πύραυλος Soyuz-2.1a με τον δορυφόρο επικοινωνιών Meridian. 7. 6/8/2012-Πύραυλος Proton-M με δορυφόρους Express-MD2(Ρωσία) και Telkom-3(Ινδονησία). 8. 2/7/2013-Πύραυλος Proton-M με τρείς δορυφόρους Glonass-M. 9.16/5/2014-Πύραυλος Proton-M με τηλεπικοινωνιακό δορυφόρο Express-AM4P 10.28/4/2015-Πύραυλος Soyuz-2.1a με το "Progress M-27M" 11.16/5/2015-Πύραυλος Proton – M με τον δορυφόρο τηλεπικοινωνιών MexSat-1. 12.1/12/2016-Πύραυλος "Soyuz-U" με το σκάφος εφοδιασμου "Progress MS-04" 13.28/11/2017-Πύραυλος Soyuz-2.1β με τον μετεωρολογικο δορυφόρο (SC) “Meteor-M” Σχόλιο:Απο το Ημερολόγιο αποτυχημένων εκτοξεύσεων διαπιστώνεται οτι 6 απο τις 13 αποτυχημένες εκτοξεύσεις αφορουν τον Πύραυλο Proton-M. Πεντε τον πυραυλο Soyuz(Δυο τον Soyuz-U, δυο τον νεο πύραυλο Soyuz-2.1a και μια τον Soyuz-2.1β ) και απο μια τον Πύραυλο Rokot και τον Πύραυλο Zenit-2SB. https://www.roscosmos.ru/24410/

To Voyager 1 πυροδοτεί προωθητήρες του μετά από 37 χρόνια. Μακριά, πολύ μακριά εκεί έξω, υπάρχει ένα μηχάνημα, ένα επιστημονικό όργανο που κατασκεύασε η ομάδα μου τη δεκαετία του 1970, το οποίο δεν έχω ξαναδεί από τότε αλλά γνωρίζω ότι συνεχίζει να λειτουργεί άριστα, αν θέλετε να ξέρετε. Γνωρίζω ότι λειτουργεί επειδή οι μετρήσεις του λαμβάνονται καθημερινά από τη Γη. Η NASA διαθέτει ένα σύστημα διαπλανητικής επικοινωνίας, τρία ραδιοτηλεσκόπια των οποίων τα πιάτα λειτουργούν και ως πομποί και ως δέκτες: το ένα βρίσκεται στις ΗΠΑ, το δεύτερο στην Ισπανία και το τρίτο στην Αυστραλία. Οι δέκτες αυτοί συνεχίζουν να λαμβάνουν σήμα από την κεραία του Voyager 1, η οποία εκπέμπει ραδιοκύματα. Η ισχύς του πομπού είναι μόλις 22 Watt, περίπου όσο ένα κοινό λαμπάκι ψυγείου. Στις 5 Σεπτεμβρίου 2017, όταν γιορτάσαμε τα 40 χρόνια από την εκτόξευση του ηρωικού σκάφους, μπορούσαμε ακόμα να βλέπουμε αυτό το λαμπάκι από απόσταση περίπου 21 δισ. χιλιομέτρων, σχεδόν 140 AU ή 20 ωρών φωτός. Λίγο νωρίτερα, τον Αύγουστο του 2012, το αγαπημένο μου Voyager είχε γράψει ιστορία όταν έγινε το πρώτο ανθρώπινο αντικείμενο που βγήκε από το Ηλιακό Σύστημα, σε απόσταση 122 AU από τον Ήλιο, ξεκινώντας έτσι επίσημα την «Διαστρική Αποστολή Voyager».(…) (…) Που κατευθύνεται όμως το σκάφος; Τι άλλο θα συναντήσει; Σε περίπου 300 χρόνια, ο βετεράνος ερευνητής θα φτάσει στο εσωτερικό όριο του νέφους Όορτ, ενός γιγάντιου, σφαιρικού νέφους από κομήτες που περιβάλλει το Ηλιακό Σύστημα. Το σύννεφο αυτό πιστεύεται ότι φιλοξενεί δισεκατομμύρια κομήτες και είναι πραγματικά πολύ μεγάλο – μπορεί να φτάνει σε απόσταση ενός έτους φωτός από τον Ήλιο, κάτι που σημαίνει ότι το Voyager 1 θα χρειαστεί κάπου 30000 χρόνια για να το διασχίσει. Στη συνέχεια δεν θα βρεί τίποτα στην πορεία του, αν και σε περίπου 40.000 χρόνια θα πλησιάσει σε απόσταση 1,6 έτους φωτός το άστρο Gliese 445, που βρίσκεται στην κατεύθυνση του αστερισμού της Καμηλοπάρδαλης. Μετά θα συνεχίσει το ταξίδι στον αιώνα τον άπαντα(…) απόσπασμα από το βιβλίο του Σταμάτη Κριμιζή, ‘Ταξίδι στο Ηλιακό Σύστημα’ Αν προσπαθήσετε να βάλετε μπροστά ένα αυτοκίνητο που κάθεται στο γκαράζ για δεκαετίες, το πιο πιθανό είναι ο κινητήρας του να μην ανταποκριθεί. Όμως οι 4 εφεδρικοί προωθητήρες του διαστημικού σκάφους Voyager 1 πυροδοτήθηκαν με επιτυχία τη περασμένη Τετάρτη, μετά από 37 χρόνια αδράνειας. Το Voyager 1 είναι το πιο μακρινό και το ταχύτερο διαστημικό σκάφος της NASA, η μοναδική ανθρώπινη κατασκευή που κινείται έξω από το ηλιακό μας σύστημα. Το διαστημικό σκάφος που ταξιδεύει για 40 χρόνια βασίζεται σε μικρές συσκευές που ονομάζονται προωθητήρες με τους οποίους το σκάφος προσανατολίζεται έτσι ώστε να επικοινωνεί με την Γη. Αυτοί οι προωθητήρες πυροδοτούνται για μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου, έτσι ώστε να περιστραφεί το διαστημικό σκάφος και η κεραία του να στραφεί προς τον πλανήτη μας. Πλέον, η επιστημονική ομάδα του Voyager είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει ένα σύνολο τεσσάρων εφεδρικών προωθητήρων, που ήταν σε αδράνεια από το 1980. Έτσι, θα μπορέσουμε να παρατείνουμε τη ζωή του Voyager 1 κατά δύο με τρία χρόνια, δήλωσε η Suzanne Dodd, που ανήκει στην επιστημονική ομάδα του Voyager στο Εργαστήριο Jet Propulsion της NASA. Οι επονομαζόμενοι προωθητήρες ελιγμών διόρθωσης πορείας» (trajectory correction maneuver ή TCM) του Voyager κατασκευάστηκαν από την εταιρεία Aerojet Rocketdyne. Ίδιου τύπου προωθητήρες τοποθετήθηκαν και στα διαστημικά σκάφη της NASA, όπως το Cassini και το Dawn. Οι TCM χρησιμοποιήθηκαν για τελευταία φορά στις 8 Νοεμβρίου 1980, κατά την τελευταία πλανητική συνάντηση του Voyager , τον Κρόνο. Μετά από 37 χρόνια, την Τρίτη, 28 Νοεμβρίου 2017, οι μηχανικοί του Voyager πυροδότησαν ξανά τους τέσσερις εφεδρικούς κινητήρες και εξέτασαν την ικανότητά τους να προσανατολίζουν το διαστημικό σκάφος χρησιμοποιώντας παλμούς 10 χιλιοστών του δευτερολέπτου. Η ομάδα περίμενε με ανυπομονησία τα αποτελέσματα των δοκιμών που ταξίδευαν στο διάστημα, κάνοντας 19 ώρες και 35 λεπτά για να φτάσουν στη Γη. Έτσι, την Τετάρτη 29 Νοεμβρίου, επιβεβαιώθηκε ότι όλα λειτούργησαν στην εντέλεια. Μετά από αυτή την επιτυχία, οι μηχανικοί της NASA σχεδιάζουν να κάνουν κάτι ανάλογο με το δίδυμο «αδελφάκι» του, το Voyager 2, που βρίσκεται πιο πίσω και κατευθύνεται και αυτό προς το διαστρικό χώρο, όπου αναμένεται να φθάσει σε λίγα χρόνια. Τα Voyager 1 και 2 εκτοξεύθηκαν το 1977, με διαφορά λίγων εβδομάδων για να πραγματοποιήσουν μια περιπετειώδη «περιοδεία» στους μεγάλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος (Δία, Κρόνο, Ουρανό, Ποσειδώνα), πράγμα που έκαναν με επιτυχία. Στη συνέχεια «άνοιξαν πανιά» για το βαθύ διάστημα. http://physicsgg.me/2017/12/02/to-voyager-1-%cf%80%cf%85%cf%81%ce%bf%ce%b4%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%af-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%89%ce%b8%ce%b7%cf%84%ce%ae%cf%81%ce%b5%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%ac-%ce%b1%cf%80%cf%8c-37/

Τα βαρυτικά κύματα και η προέλευση των μαύρων τρυπών. Οι ανιχνεύσεις βαρυτικών κυμάτων από συγχώνευσεις μαύρων τρυπών στις απομακρυσμένες περιοχές του σύμπαντος θα μπορούσαν να μας αποκαλύψουν την προέλευση των μαύρων τρυπών: προκύπτουν μόνο ως υπολείμματα μετά τον θάνατο των άστρων ή υπάρχουν και αρχέγονες μαύρες τρύπες που σχηματίστηκαν στο πρώιμο σύμπαν από την απευθείας συσσώρευση βαρυονικής ύλης; Τα βαρυτικά κύματα θα μπορούσαν να μας αποκαλύψουν την προέλευση των μαύρων τρυπών Οι πρόσφατες ανακαλύψεις των βαρυτικών κυμάτων από συγχωνεύσεις μαύρων τρυπών και άστρων νετρονίων έχουν οδηγήσει σε μια νέα εποχή της αστρονομίας. Πλέον μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα δεδομένα των ανιχνευόμενων βαρυτικών κυμάτων για να διερευνήσουμε φαινόμενα που διαφορετικά θα παρέμεναν αόρατα. Θα μπορούσαμε, για παράδειγμα, να ρίξουμε φως στην προέλευση των μαύρων τρυπών. Σύμφωνα με την καθιερωμένη θεωρία οι μαύρες τρύπες αποτελούν τα απομεινάρια του εντυπωσιακού φινάλε της ζωής των άστρων ως εκρήξεις σουπερνόβα, το οποίο σημαίνει ότι οι μαύρες τρύπες δεν θα μπορούσαν να έχουν σχηματιστεί νωρίτερα από τα πρώτα άστρα. Οι Σάββας Κουσιάππας του Πανεπιστημίου Brown και ο Abraham Loeb του Πανεπιστημίου Harvard βρήκαν τρόπο για να ελεγχθεί αυτή ιδέα κάνοντας θεωρητικούς υπολογισμούς για την αρχέγονη εποχή, στην οποία θα μπορούσαν να σχηματιστούν βαρυονικές μαύρες τρύπες από την απευθείας συσσώρευση βαρυονικής ύλης – της συνηθισμένης ύλης των άστρων και των πλανητών Maximum Redshift of Gravitational Wave Merger Events. https://arxiv.org/pdf/1708.07380.pdf Υποθέτοντας ότι ο σχηματισμός των μαύρων τρυπών ακολουθεί τον σχηματισμό των άστρων, οι ερευνητές υπολογίζουν τον ρυθμό με τον οποίο ανιχνεύονται οι συγκρούσεις μαύρων τρυπών σε μεγάλες ερυθρές μετατοπίσεις. Διαπίστωσαν ότι για μια ερυθρά μετατόπιση z≥40 – όπου τα παρατηρούμενα αντικείμενα σχηματίστηκαν κατά τα πρώτα 65 εκατομμύρια χρόνια μετά την Μεγάλη Έκρηξη – ο ρυθμός των συγκρούσεων θα έπρεπε να έχει μειωθεί σε λιγότερο από μία ανά έτος. Αυτή η εποχή θα μπορεί να μελετηθεί από την επόμενη γενιά ανιχνευτών βαρυτικών κυμάτων. Εάν οι ανιχνευτές αυτοί διαπιστώσουν ότι οι μαύρες τρύπες συγχωνεύονταν συχνότερα από μία φορά το χρόνο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τότε σχηματίστηκαν τουλάχιστον μερικές μαύρες τρύπες πριν από τα άστρα: Αυτές είναι είτε αρχέγονα υπολείμματα του νηπιακού σύμπαντος είτε προϊόντα ασυνήθιστα πυκνών περιοχών που είναι πιο συχνά σε σχέση με τις προβλέψεις των τωρινών θεωρητικών μοντέλων. Η εύρεση αποδείξεων για την ύπαρξη των αρχέγονων μαύρων τρυπών θα μπορούσε να ρίξει φως στη φύση της σκοτεινής ύλης ή στην προέλευση της κοσμικής δομής στο πρώιμο Σύμπαν. http://physicsgg.me/2017/12/01/%cf%84%ce%b1-%ce%b2%ce%b1%cf%81%cf%85%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%ce%ba%cf%8d%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%cf%80%cf%81%ce%bf%ce%ad%ce%bb%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b7-%cf%84%cf%89%ce%bd/