Δροσος Γεωργιος

Ελληνίδα κοσμολόγος δημιουργεί πρωτοποριακά γκάτζετ με «ψυχή»! Η 45χρονη Φωτεινή Μαρκοπούλου είναι μια μάλλον ασυνήθιστη περίπτωση επιστήμονα, καθώς εγκατέλειψε τα μυστικά του σύμπαντος για χάρη των μυστικών της ψυχής και τη γοητεία της δημιουργίας. Από πρωτοποριακή φυσικός-κοσμολόγος μεταμορφώθηκε σε πρωτοπόρο μιας νέας γενιάς τεχνολογικών «γκάτζετ», που όχι μόνο θα φοριούνται, αλλά επίσης - όπως η μουσική- θα αλλάζουν την ψυχική διάθεση του χρήστη. Ανέπτυξε έτσι το Doppel, μία συσκευή που δεν καταγράφει απλώς στατιστικές (π.χ. πόσα μέτρα περπάτησες), ούτε μόνο βιοδείκτες (π.χ. τους χτύπους της καρδιάς, την αρτηριακή πίεση ή την θερμοκρασία του σώματός σου), αλλά η οποία επιδρά στα ίδια τα συναισθήματά σου. Η Φ.Μαρκοπούλου γεννήθηκε το 1971, σπούδασε Φυσική στην Ελλάδα και πήρε το διδακτορικό της από το Imperial College του Λονδίνου. Υπήρξε μία από τις πιο διακεκριμένες νέες Ελληνίδες φυσικούς που έφυγαν από την Ελλάδα και διέπρεψαν στο εξωτερικό στην κοσμολογία και στην κβαντική φυσική. Έφθασε να διδάσκει στο περίφημο Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής Perimeter του Καναδά και να συνεργάζεται με διάσημους φυσικούς όπως ο Λι Σμόλιν. Δίδαξε επίσης σε άλλα πανεπιστήμια και ινστιτούτα (ΜΙΤ ΗΠΑ, Γουότερλου Καναδά, Μαξ Πλανκ Βερολίνου κ.α.). Και όμως, το 2012, τα παράτησε όλα αυτά για να εφεύρει από την αρχή τον εαυτό της. Έκανε (ξανά) μεταπτυχιακά στο Λονδίνο, σε ένα κοινό πρόγραμμα του Imperial College και του Βασιλικού Κολλεγίου Τεχνών, πάνω σε κάτι τελείως διαφορετικό: στο καινοτομικό τεχνολογικό ντιζάιν (Innovation Design Engineering). Πρόσφατα η πρώην φυσικός, μαζί με τρεις ακόμη τολμηρούς καινοτόμους, έναν μηχανολόγο μηχανικό, έναν ειδικό στην επιστήμη των υλικών και έναν βιομηχανικό σχεδιαστή, ίδρυσε τη νεοφυή εταιρεία «ενσυναισθητικής φορέσιμης τεχνολογίας» (empathic wearable technology) Team Turqoise. Σε συνέντευξή της στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η Φ.Μαρκοπούλου, η οποία είναι συνιδρύτρια και επιστημονική διευθύντρια στην Team Turqoise, μιλάει για το Doppel, που ετοιμάζεται να λανσάρει στην αγορά. Είναι ένα βραχιόλι (περικάρπιο) που αλλάζει την ψυχική διάθεση όποιου το φοράει: αν είναι αγχωμένος και «σπινταρισμένος», τον χαλαρώνει, ενώ αντίθετα, αν είναι πεσμένος, τον «ανεβάζει». Το Doppel είναι η μετεξέλιξη ενός «γκάτζετ», του "MyTempo", που η ίδια και οι συνεργάτες της είχαν σχεδιάσει στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού της και το οποίο είχε βραβευθεί το 2014 σε διαγωνισμό δημιουργικού ντιζάιν της Deutsche Bank. Το Doppel μοιάζει εξωτερικά με ρολόι χειρός, αλλά δεν λέει την ώρα, γι' αυτό, άλλωστε, φοριέται στην μέσα πλευρά του καρπού και όχι στην έξω. Με βάση τις αρχές της ψυχο-φυσιολογίας (δηλαδή της αλληλεπίδρασης νου-σώματος), εκπέμπει παλμούς όπως της καρδιάς, που τους νιώθει κανείς ως δονήσεις στο δέρμα του και οι οποίες εισχωρούν στο σώμα του για να κάνουν τα «μαγικά» τους. Το σκεπτικό είναι ότι η καρδιά σιγά-σιγά θα προσαρμοσθεί μόνη της στον ρυθμό του Doppel, ανεβάζοντας ή κατεβάζοντας παλμούς, και αυτό μετά θα επηρεάσει όλο τον οργανισμό, διεγείροντας ή ηρεμώντας τον. Ο ρυθμός των παλμών ρυθμίζεται κάθε φορά από τον χρήστη να είναι ανάλογος -πιο αργός ή πιο γρήγορος- με την ψυχική διάθεση που θέλει κανείς να προκαλέσει στον εαυτό του. Έτσι, αν κανείς θέλει να μείνει ξύπνιος το βράδυ, αντί για καφέ, μπορεί να φορέσει το Doppel και να το ρυθμίσει στο γρήγορο. Ενώ αν θέλει να ηρεμήσει για να κοιμηθεί ή προτού δώσει μια αγχωτική ομιλία ενώπιον κοινού, πάλι θα το φορέσει, αλλά θα το ρυθμίσει στους αργούς παλμούς. Η δημιουργία του Doppel χρηματοδοτήθηκε το 2015 μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας μικροχρηματοδοτήσεων Kickstarter (από όπου αντλήθηκαν 111.200 λίρες), καθώς και από άλλες πηγές, όπως η τράπεζα Deutsche Bank και ο κρατικός φορέας χρηματοδότησης καινοτομιών της Βρετανίας Innovate UK. Αυτή τη στιγμή -αφού δοκιμάσθηκε και στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου με ειδικά τεστ σε εκατοντάδες εθελοντές και επιβεβαιώθηκε ότι όντως φέρνει αποτελέσματα στους χρήστες- το Doppel βρίσκεται σε φάση μαζικής παραγωγής για να βγει στην αγορά έως το τέλος του 2016, σε τιμή 110 λιρών περίπου. Αν και δεν έχουν προκύψει ενδείξεις ότι μπορεί να επιφέρει δυσάρεστες παρενέργειες, μένει να φανεί κατά πόσο οι καταναλωτές θα πεισθούν ότι πράγματι «δουλεύει». Ήδη η δημιουργική «παρέα» της Μαρκοπούλου αναπτύσσει ένα νέο προϊόν φορέσιμης (wearable) τεχνολογίας για παιδιά, σε συνεργασία με έναν κολοσό, τη Disney, το οποίο όμως παραμένει μυστικό προς το παρόν. Ακολουθεί η συνέντευξη: ΕΡ: Υπήρξατε μία από τις πιο προβεβλημένες -και στο εξωτερικό- θεωρητικούς φυσικούς της γενιάς σας. Πώς και γιατί πήρατε την μεγάλη και ασυνήθιστη απόφαση να ξεκόψετε από τη Φυσική και πόσο οριστικό είναι αυτό το «διαζύγιο»; ΑΠ: Πάντοτε είχα πολλά ενδιαφέροντα, με τη Φυσική να αποτελεί πάντα μία από τις μεγαλύτερες αγάπες μου - αλλά όχι την μόνη. Και οι δυο γονείς μου ήσαν γλύπτες και η δημιουργία ήταν εξαιρετικά σημαντικό κομμάτι της ζωής μου, ενώ μεγάλωνα στην Αθήνα. Για να καταλάβετε, το καθιστικό μας ήταν εργαστήριο γλυπτικής. Λατρεύω την επιστροφή στη δημιουργία, μέσω του σχεδιασμού και των καινοτομικών τεχνολογιών. Τώρα, εάν το διαζύγιο με τη Φυσική είναι οριστικό, ποιός μπορεί να ξέρει, ίσως και να είναι. ΕΡ: Τι σας έμεινε από την πολυετή ενασχόλησή σας με τη Φυσική; Συνεχίζετε να κάνετε κάποιου είδους επιστημονική έρευνα; ΑΠ: Γνωρίζω πολλούς φυσικούς που τώρα ασχολούνται με κάτι άλλο - αλλά θεωρώ πως εάν γίνει κανείς φυσικός, παραμένει για πάντα φυσικός μέσα του. Αυτή τη στιγμή, είμαι εξαιρετικά απασχολημένη με την 'απογείωση' του Doppel, κάτι το οποίο πράγματι περιλαμβάνει πληθώρα από πειράματα και δοκιμές, προκειμένου να βεβαιωθούμε ότι η τεχνολογία μας είναι απολύτως αποτελεσματική. ΕΡ: Πότε θα βγει στην αγορά το Doppel; ΑΠ: Προς το παρόν, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προχωρήσουν σε προπαραγγελία (pre-order) μέσω της ιστοσελίδας μας, καθώς το Doppel βρίσκεται ακόμα στο στάδιο της παραγωγής. Θα βγει σε δυο χρώματα, λευκό και μαύρο, ενώ θα υπάρχουν και δυο επιλογές για το λουράκι. ΕΡ: Πού γίνεται η μαζική παραγωγή του; Υπάρχει ανταγωνισμός από παρεμφερή προϊόντα; ΑΠ: Η παραγωγή του Doppel δεν έχει ολοκληρωθεί. Το προϊόν κατασκευάζεται στην Κίνα και αναμένουμε να είναι σε θέση αποστολής στους πελάτες που έχουν κάνει προ-παραγγελία, πριν από τα Χριστούγεννα του 2016. Έχουν εμφανιστεί πράγματι και άλλα προϊόντα παρόμοιας τεχνολογίας, όπως το Thync, το οποίο, ωστόσο, φτιάχνεται κατά παραγγελία, ενώ τα πρώτα στοιχεία δείχνουν πως ίσως έχει παρενέργειες για την υγεία του ατόμου. ΕΡ: Θα έλθει και στην Ελλάδα; ΑΠ: Το Doppel είναι ευρωπαϊκό προϊόν, έτσι οποιοσδήποτε στην Ελλάδα μπορεί να προβεί σε προ-παραγγελία. ΕΡ: Το Doppel έχει ήδη τεράστια προβολή στον διεθνή Τύπο. Αυτό εξασφαλίζει την μελλοντική επιτυχία του στην αγορά ή φοβάστε την αποτυχία και την αδιαφορία του κοινού; ΑΠ: Σίγουρα υπάρχουν πολλές προκλήσεις στο δρόμο μπροστά μας, όμως το έντονο ενδιαφέρον γύρω από το Doppel, που σημειώνεται ήδη από τώρα, κάθε άλλο παρά φόβο μάς γεμίζει για όσα έρχονται. ΕΡ: Έχει δοκιμασθεί πειραματικά από ανεξάρτητους ερευνητές η αποτελεσματικότητά του; ΑΠ: Ναι, έχει δοκιμαστεί η αποτελεσματικότητά του με 'τυφλές' δοκιμές, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν πρόκειται για το φαινόμενο της αυθυποβολής. Έχουν γίνει ήδη εκατοντάδες πειράματα και οι δοκιμές του Doppel συνεχίζονται διαρκώς. Μπορεί όποιος ενδιαφέρεται, να διαβάσει αναλυτικότερα για τα πειράματα και τις έρευνες στην ιστοσελίδα του Doppel. ΕΡ: Υπάρχουν άλλα «γκάτζετ» πάνω στα οποία δουλεύετε για να βγουν στην αγορά και αληθεύει η συνεργασία σας με την Disney για ένα παιδικό προϊόν; Σκοπεύετε να παραμείνετε μια μικρή νεοφυής (start-up) εταιρεία ή τελικά θα συνεργασθείτε με κάποιον επιχειρηματικό κολοσό; ΑΠ: Πράγματι έχουμε στα σκαριά περισσότερα προϊόντα. Επίσης, ναι, αληθεύει πως στα άμεσα σχέδιά μας βρίσκεται και μια δοκιμή με την εταιρεία Disney για ένα προϊόν για παιδιά. Μια νέα εταιρεία είναι βέβαια συναρπαστική, αλλά φυσικά σκοπεύουμε να μεγαλώσουμε εν καιρώ. ΕΡ: Ποιος είναι ο κοινός παρονομαστής στα προϊόντα που αναπτύσσετε και γιατί στην ομάδα σας υπάρχει ένας ακόμη Έλληνας, ο καθηγητής ψυχολογίας Μάνος Τσακίρης; ΑΠ: Η τεχνολογία μας βασίζεται στις ρίζες των συναισθημάτων, αλλά και στις αισθήσεις μας. Είμαστε αποφασισμένοι να έχουμε τον καλύτερο δυνατό σχεδιασμό, καθώς και τη μηχανική και την τεχνολογία, έτσι η προσωπική εμπειρία των χρηστών είναι κεντρικής σημασίας. Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε σε αυτό το πεδίο, όταν φοιτούσαμε στο Imperial College και από τότε συζητούσαμε με τον καθηγητή Μάνο Τσακίρη, καθώς είναι ένας από τους κορυφαίους ειδικούς αυτής της τεχνολογίας. Καθώς τα πειράματά μας απέδιδαν αποτελέσματα, ο καθηγητής Τσακίρης αποφάσισε να έρθει κι αυτός στην εταιρεία μας. Είναι συναρπαστικό να τον έχουμε μαζί μας στην Team Turquoise. ΕΡ: Παρακολουθείτε τις εξελίξεις στην Ελλάδα; ΑΠ: Ναι, φυσικά και τις παρακολουθώ και είναι πολύ σκληρό να βλέπω τις δυσκολίες που πλήττουν τη χώρα, όποτε επιστρέφω. Τα πράγματα έχουν πράγματικά αλλάξει. Είναι τόσο παράξενες εποχές αυτές που ζούμε, για ολόκληρο τον κόσμο. http://www.pronews.gr/portal/20160315/%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%B1/%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%B1-%CE%BA%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CF%82-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%AF-%CF%80%CF%81%CF%89%CF%84%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AC-%CE%B3%CE%BA%CE%AC%CF%84%CE%B6%CE%B5%CF%84-%CE%BC%CE%B5-%C2%AB%CF%88%CF%85%CF%87%CE%AE%C2%BB

Η μαύρη τρύπα του γαλαξία μας παράγει κοσμική ακτινοβολία με ενέργεια 100 φορές μεγαλύτερη από του CERN. Εδώ και χρόνια οι επιστήμονες «πιάνουν» κοσμικές ακτίνες πολύ υψηλής ενέργειας που προέρχονται από το κέντρο του γαλαξία μας. Τώρα, για πρώτη φορά μια διεθνής ομάδα αστρονόμων πιστεύει ότι εντόπισε την πηγή της κοσμικής ακτινοβολίας: είναι η τεράστια μαύρη τρύπα στην «καρδιά» του γαλαξία μας. Η μαύρη τρύπα λειτουργεί ως ένας κοσμικών διαστάσεων φυσικός επιταχυντής, δημιουργώντας έτσι ακτινοβολία με ενέργειες που είναι τουλάχιστον 100 φορές μεγαλύτερες από αυτές που δημιουργούνται στον μεγαλύτερο επιταχυντή της Γης, στο CERN. Οι ερευνητές από 12 χώρες, με επικεφαλής τον Βέρνερ Χόφμαν του γερμανικού Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής Μαξ Πλανκ στη Χαϊδελβέργη, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», πραγματοποίησαν τις παρατηρήσεις τους με τη βοήθεια του αστεροσκοπείου HESS (High Energy Stereoscopic System), μιας συστοιχίας πέντε τηλεσκοπίων στη Ναμίμπια της Αφρικής. Η Γη «βομβαρδίζεται» συνεχώς από σωματίδια υψηλής ενέργειας (πρωτόνια, ηλεκτρόνια και ατομικούς πυρήνες) που έχουν κοσμική προέλευση. Τα σωματίδια αυτά συνιστούν την κοσμική ακτινοβολία και οι επιστήμονες ανέκαθεν δυσκολεύονταν να βρουν από ποιες αστροφυσικές πηγές αυτή προέρχεται. Εδώ και πάνω από έναν αιώνα η προέλευση των κοσμικών ακτίνων αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα επιστημονικά μυστήρια. Οι κοσμικές ακτίνες, καθώς αλληλεπιδρούν με το φως και τα αέρια στο διαστρικό χώρο, παράγουν ακτίνες-γάμα, για τις οποίες είναι ευκολότερο να βρεθεί η πηγή τους. Όταν οι ακτίνες-γάμα φθάνουν στην ατμόσφαιρα της Γης, παράγουν τη λεγόμενη «ακτινοβολία Τσερένκοφ», στιγμιαίες λάμψεις φωτός που που μπορούν να γίνουν αντιληπτές από ειδικά τηλεσκόπια όπως το HESS, που διαθέτουν ευαίσθητους φωτο-ανιχνευτές. Μέχρι σήμερα πάνω από 100 πηγές ακτίνων-γάμα έχουν εντοπισθεί και, μέσω αυτών, πιθανώς εντοπίζονται και οι πηγές της κοσμικής ακτινοβολίας. Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι στον γαλαξία μας παράγονται κοσμικές ακτίνες με ενέργειες έως 100 TeV (τεραηλεκτρονιοβόλτ) από διάφορες πηγές. Τώρα, για πρώτη φορά, ανακοινώθηκε ότι όχι μόνο εντοπίσθηκαν κοσμικές ακτίνες πολύ ισχυρότερες, της τάξης τουλάχιστον του ενός PeV ή πεταηλεκτρονιοβόλτ (1 PeV=1.000 TeV), αλλά ότι η πηγή τους πιθανότατα είναι η κεντρική μαύρη τρύπα του γαλαξία μας, γνωστή ως Sgr A*, η οποία -με την ιδιότητά της ως επιταχυντή πλέον- «βαφτίσθηκε» και Pevatron (κατ” αναλογία με τον Tevatron, τον πρώτο επιταχυντή στη Γη που πέτυχε ενέργειες ενός TeV). Σημειωτέον ότι οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει κοσμικές ακτίνες με ενέργειες πολύ πάνω από 1 PeV, οι οποίες θεωρούνται ότι έχουν εξωγαλαξιακή προέλευση, πιθανώς από ενεργούς γαλαξιακούς πυρήνες (κβάζαρ). Εξάλλου, μια άλλη ομάδα αστρονόμων, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή αστρονομίας Ποσάκ Γκάντι του βρετανικού Πανεπιστημίου του Σαουθάπτον, ανακάλυψε μια σχετικά κοντινή μαύρη τρύπα που εξέπεμψε βίαιες φωτεινές αναλαμπές. Κάθε «φλόγα», με διάρκεια μόλις κλάσματα του δευτερολέπτου, είχε ενέργεια όση 1.000 ήλιοι περίπου. Η μαύρη τρύπα ονομάζεται V404 Cygni, ήταν η πρώτη που εντοπίσθηκε στον γαλαξία μας (πέρα από αυτήν στο κέντρο του) και βρίσκεται σε απόσταση 7.800 ετων από τη Γη. Το «ξέσπασμά» της, που διήρκεσε περίπου δύο εβδομάδες, είναι ένα από τα πιο βίαια που έχουν παρατηρηθεί ποτέ. Το φαινόμενο, που μελετήθηκε με το οπτικό/υπέρυθρο τηλεσκόπιο «Χέρσελ» διαμέτρου 4,2 μέτρων στα Κανάρια Νησιά και παρουσιάσθηκε στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας, πυροδοτήθηκε από την ύλη ενός γειτονικού άστρου, το οποίο «καταβρόχθιζε» η μαύρη τρύπα. Όμως οι επιστήμονες δεν κατανοούν ακόμη απόλυτα τον μηχανισμό αυτό. http://www.pronews.gr/portal/20160317/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%B7-%CF%84%CF%81%CF%8D%CF%80%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%B3%CE%B5%CE%B9-%CE%BA%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%B2%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%B1-%CE%BC%CE%B5-%CE%B5%CE%BD%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1-100-%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AD%CF%82

Το επανδρωμένο διαστημόπλοιο (TPC) "TMA-20M Soyuz" και το όχημα εκτόξευσης (LV) "Soyuz-FG " Το TPK "Soyuz TMA-20M» με το πλήρωμα της επόμενης μακροπρόθεσμης αποστολής στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έχει προγραμματιστεί για εκτόξευση στις 19 Μαρτίου, 2016 από την πλατφόρμα 1 ( "Start Γκαγκάριν») στο κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ. Ως κύριο πλήρωμα του ISS-47/48 οι κοσμοναύτες Alexei Ovchinin (καπετάνιος, Roscosmos) Oleg Skripochka (μηχανικός πτήσης, Roscosmos) και ο αστροναύτης Τζέφρι Ουίλιαμς (Flight Engineer-2 NASA). Οι αναπληρωματικοι του πληρώματος οι Σεργκέι Ryzhikov (καπετάνιος, Roscosmos), Andrey Borisenko (μηχανικός πτήσης, Roscosmos) και ο Robert Kimbrough (Flight Engineer-2 NASA). Οι εργασίες για την εγκατάσταση των πυραύλων στην κατακόρυφη θέση αναβλήθηκε προσωρινά, λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών. http://www.energia.ru/ru/iss/iss47/photo_03-16.html «Κυνήγι» ναυαγίων από δορυφόρους. «Νέφη» ιζημάτων στο νερό, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό τους, αφήνουν τα ναυάγια που λαμβάνουν χώρα κοντά σε ακτές, όπως διαπίστωσαν ερευνητές, ανοίγοντας τον δρόμο για αξιοποίηση δορυφόρων για εντοπισμούς βυθισμένων σκαφών. Χρησιμοποιώντας δεδομένα από τον δορυφόρο NASA/USGS Landsat 8, οι ερευνητές εντόπισαν τέτοιου είδους αναταραχές που επεκτείνονταν περίπου σε απόσταση 4 χλμ. από τα σημεία των ναυαγίων. Όπως αναφέρει η NASA, η διαπίστωση αυτή επιδεικνύει για πρώτη φορά πώς δορυφόροι τέτοιου είδους μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον εντοπισμό «υγρών τάφων» σκαφών που έχουν βυθιστεί σχετικά κοντά σε ακτές. Σχεδόν το 1/4 του συνόλου των ναυαγίων ενδέχεται να βρίσκονται στον βόρειο Ατλαντικό, σε πολύ μεγάλο βαθμό λόγω των ναυαγίων του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και των επιχειρήσεων των γερμανικών υποβρυχίων. Οι επιπτώσεις αυτών των ναυαγίων στο περιβάλλον είναι αρκετά σημαντικές ώστε το Συμβούλιο της Ευρώπης να έχει εισηγηθεί την καταγραφή και παρακολούθησή τους. Αν και για τέτοιους σκοπούς μπορεί να χρησιμοποιηθεί lidar καθώς και μέθοδοι που έχουν να κάνουν με τη χρήση ήχου, πολύ συχνά τίθεται θέμα κόστους αλλά και δυνατοτήτων (πχ απαιτούνται καθαρά νερά). Ωστόσο, νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Archaeological Science από επιστήμονες του Βασιλικού Βελγικού Ινστιτούτου Φυσικών Επιστημών, του Ulster University στη Βόρεια Ιρλανδία και της αρμόδιας φλαμανδικής υδρογραφικής υπηρεσίας, αλλάζει τα δεδομένα, καθώς οι ερευνητές δείχνουν πως είναι δυνατή η χρήση ελεύθερα διαθέσιμων δορυφορικών δεδομένων από τους δορυφόρους Landsat για τον εντοπισμό ναυαγίων κοντά σε ακτές. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε περιοχή στα ανοικτά του Ζεεμπρούγκε στο Βέλγιο που είναι γεμάτη ναυάγια. Για τους σκοπούς της έγιναν αναζητήσεις πάνω σε τέσσερα γνωστά ναυάγια (SS Sansip, SS Samvurn, SS Nippon, SS Neutron) μέσω εικόνων από τον Landsat 8 και υπολογιστικών μοντέλων για τη δραστηριότητα των ρευμάτων. Τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, και θεωρείται πως, μέσω της αναζήτησης τέτοιων «νεφών» ιζήματος θα είναι δυνατός και ο εντοπισμός άγνωστων ναυαγίων- ιδιαίτερα σημαντική δυνατότητα για τη θαλάσσια αρχαιολογία εν γένει. http://www.naftemporiki.gr/story/1080057/kunigi-nauagion-apo-doruforous Η κβαντομηχανική εν δράσει. Ένα νέο ΔΩΡΕΑΝ διαδικτυακό μάθημα με τίτλο «Εφαρμοσμένη Κβαντομηχανική 2: Μόρια» αρχίζει στις 19/3/2016 με διδάσκοντα τον Στέφανο Τραχανά και θα έχει διάρκεια 5 εβδομάδων. http://mathesis.cup.gr/courses/Physics/Phys3.2/2016_T2/about «Η κβαντομηχανική εν δράσει» θα μπορούσε να είναι ένας εναλλακτικός τίτλος τούτου του μαθήματος που έχει ως βασικό του θέμα την κατανόηση από πρώτες αρχές της δομής και των ιδιοτήτων των βασικών μορίων του υλικού μας κόσμου. Ενώ στο επίκεντρό του βρίσκεται η θαυμαστή χημεία του άνθρακα χάρις στην οποία είναι δυνατή όχι μόνο η ανάδυση του φαινομένου της ζωής στο σύμπαν αλλά και η δημιουργία ανθρωπογενών ενώσεων καθαρού άνθρακα –όπως τα φουλερένια και το γραφένιο- που υπόσχονται να αποτελέσουν το εφαλτήριο μιας νέας τεχνολογικής επανάστασης. Ένα μάθημα για φοιτητές φυσικής, χημείας, επιστήμης υλικών και ηλεκτρολόγων ή χημικών μηχανικών, καθώς και για ανήσυχους εκπαιδευτικούς που αισθάνονται την ανάγκη μιας βαθύτερης κατανόησης θεμάτων που καλούνται να διδάξουν στους μαθητές τους. Τι θα μπορείτε να κάνετε στο τέλος του μαθήματος: •Θα είστε σε θέση να καταλαβαίνετε πλήρως την κβαντική θεωρία του χημικού δεσμού και να προβλέπετε βάσει αυτής τη δομή και τις ιδιότητες όλων των βασικών απλών μορίων που υπάρχουν γύρω μας. •Θα είστε σε θέση να εξηγήσετε από πρώτες αρχές γιατί η στοιχειώδης θεωρία του χημικού δεσμού αστοχεί παταγωδώς στην περίπτωση του άνθρακα και θα μπορείτε επίσης να οικοδομήσετε μόνοι σας την τροποποιημένη θεωρία που απαιτείται για την πλήρη κατανόηση της θαυμαστής πολυπλοκότητας των ενώσεων αυτού του μοναδικού στοιχείου. •Θα είστε σε θέση να προβλέπετε από πρώτες αρχές το ακριβές σχήμα και αρκετές από τις φυσικοχημικές ιδιότητες μιας μεγάλης κατηγορίας οργανικών μορίων, ενώ θα έχετε αποκτήσει επίσης και μια πρώτη οικειότητα με τις ενώσεις καθαρού άνθρακα, όπως το γραφένιο ή τα φουλερένια. •Αν είστε φοιτητής, θα είστε πλήρως προετοιμασμένος να παρακολουθήσετε και να αποκομίσετε το μέγιστο δυνατό όφελος από μια μεγάλη ποικιλία ειδικών μαθημάτων σε κατευθύνσεις αιχμής τόσο από πλευράς βασικής επιστήμης όσο και τεχνολογίας. •Αν είστε εκπαιδευτικός, θα έχετε αφαιρέσει ένα μεγάλο μέρος της ομίχλης που συνήθως περιβάλλει τις βασικές έννοιες της χημείας και θα έχετε αποκτήσει εκείνο το ελάχιστο γνωστικής αυτοπεποίθησης, χωρίς το οποίο καμιά αποτελεσματική διδασκαλία δεν είναι δυνατή. •Πάνω απ’ όλα όμως θα έχετε ίσως «προσβληθεί» από μια… αθεράπευτη νόσο. Την περιέργεια να καταλάβουμε τον κόσμο. Προαπαιτούμενα: Ένα εισαγωγικό μάθημα κβαντικής φυσικής, όπως το Eισαγωγή στην Κβαντική Φυσική 1, & Eισαγωγή στην Κβαντική Φυσική 2 του Mathesis. Αν και δεν απαιτείται, όμως μια οικειότητα με τις βασικές έννοιες και τεχνικές της Εφαρμοσμένης Κβαντομηχανικής 1 θα είναι πολύ χρήσιμη. Γιατί δεν υπάρχει το «μόριο» του He; (ένα μικρό απόσπασμα από τις διαλέξεις του μαθήματος) http://physicsgg.me/2016/03/16/%ce%b7-%ce%ba%ce%b2%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%bf%ce%bc%ce%b7%cf%87%ce%b1%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%b5%ce%bd-%ce%b4%cf%81%ce%ac%cf%83%ce%b5%ce%b9/

Το ExoMars καθ'οδόν για να λύσει τα μυστήρια του Κόκκινου Πλανήτη. Η πρώτη από τις δύο κοινές αποστολές των ESA-Roscosmos στον Άρη ξεκίνησε ένα ταξίδι επτά μηνών προς τον Κόκκινο Πλανήτη, όπου θα αντιμετωπίσει άλυτα μυστήρια της ατμόσφαιρας του πλανήτη που θα μπορούσαν σήμερα να υποδηλώσουν γεωλογική - ή ακόμα και βιολογική - δραστηριότητα. Το Trace Gas Orbiter και το όχημα επίδειξης εισόδου, καθόδου και προσγείωσης Schiaparelli εκτοξεύθηκαν σε έναν πύραυλο Proton-M που επιχειρεί από την Ρωσική Roscosmos, στις 9:31 GMT (11:31 ώρα Ελλάδας) χθές το πρωί από το Μπαϊκονούρ του Καζακστάν. Μετά το διαχωρισμό του πρώτου και δεύτερου σταδίου του Proton απελευθερώθηκε η κάψουλα με το ωφέλιμο φορτίο. Το τρίτο στάδιο διαχωρίστηκε περίπου 10 λεπτά μετά την απογείωση. Το ανώτερο στάδιο Breeze-M, συνδεδεμένο με το ExoMars, ολοκλήρωσε στη συνέχεια μια σειρά τεσσάρων καύσεων πριν το διαστημικό σκάφος απελευθερωθεί στις 20:13 GMT (22:13 ώρα Ελλάδας). Τα σήματα από το διαστημικό σκάφος που παραλήφθηκαν στο κέντρο ελέγχου της ESA στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας μέσω του επίγειου σταθμού παρακολούθησης Μαλίντι στην Αφρική στις 21:29 GMT (23:29 ώρα Ελλάδας), επιβεβαίωσαν ότι η εκτόξευση ήταν απόλυτα επιτυχής και το διαστημόπλοιο είναι σε καλή υγεία. Τα ηλιακά φτερά του τροχιακού οχήματος έχουν πλέον ξεδιπλωθεί και το σκάφος είναι στο δρόμο του προς τον Άρη. "Ήταν ένα μακρύ ταξίδι μέχρι να φτάσει η πρώτη αποστολή ExoMars στην εξέδρα εκτόξευσης, αλλά χάρη στη σκληρή δουλειά και την αφοσίωση των διεθνών ομάδων μας, μια νέα εποχή εξερεύνησης του Άρη είναι τώρα μέσα στις δυνατότητές μας", λέει ο Johann-Dietrich Woerner, Γενικός Διευθυντής της ESA. "Είμαι ευγνώμων στον Ρώσο συνεργάτη μας, ο οποίος έδωσε σε αυτή την αποστολή το καλύτερο δυνατό ξεκίνημα σήμερα. Τώρα θα εξερευνήσουμε τον Άρη μαζί." Ο Igor Komarov, Γενικός Διευθυντής της Roscosmos State Space Corporation, προσθέτει, "Μόνο η διαδικασία της συνεργασίας παράγει τις καλύτερες τεχνικές λύσεις για μεγάλα ερευνητικά αποτελέσματα. Οι Roscosmos και ESA είναι σίγουρες για την επιτυχία της αποστολής." "Δεν ανυπομονούμε μόνο για τα επιστημονικά δεδομένα παγκόσμιας κλάσης που αυτή η αποστολή θα επιστρέψει, είναι επίσης σημαντική καθώς ανοίγει το δρόμο για την δεύτερη αποστολή ExoMars, η οποία θα μεταφέρει την εμπειρία μας από τις τροχιακές παρατηρήσεις στην επιφανειακή και υπόγεια εξερεύνηση του Άρη", λέει ο Alvaro Giménez, Διευθυντής Επιστήμης της ESA. Το Trace Gas Orbiter (TGO) και το Schiaparelli θα ταξιδέψουν στον Άρη μαζί πριν από το διαχωρισμό τους στις 16 Οκτωβρίου σε απόσταση 900 000 χλμ από τον πλανήτη. Στη συνέχεια, στις 19 Οκτωβρίου, το Schiaparelli θα εισέλθει στην Αρειανή ατμόσφαιρα κατεβαίνοντας στην επιφάνεια σε λιγότερο από έξι λεπτά. Το Schiaparelli θα επιδείξει τεχνολογίες-κλειδιά για την είσοδο, την κατάβαση και την προσγείωση, για μελλοντικές αποστολές, και θα πραγματοποιήσει μια σειρά από περιβαλλοντικές μελέτες κατά τη σύντομη αποστολή του στην επιφάνεια. Για παράδειγμα, θα λάβει τις πρώτες μετρήσεις των ηλεκτρικών πεδίων στην επιφάνεια του Άρη που, σε συνδυασμό με τις μετρήσεις της συγκέντρωσης της ατμοσφαιρικής σκόνης, θα προσφέρει νέες γνώσεις σχετικά με το ρόλο των ηλεκτρικών δυνάμεων στην ανύψωση της σκόνης - το έναυσμα για τις θύελλες σκόνης. Εν τω μεταξύ, την ίδια ημέρα, το TGO θα τεθεί σε ελλειπτική τετραήμερη τροχιά γύρω από τον Άρη, περίπου 300 χιλιόμετρα στο πλησιέστερο σημείο του και περίπου 96 000 χιλιόμετρα στο πιο απομακρυσμένο σημείο του. Μετά από ένα χρόνο σύνθετων «αεροπεδήσεων», ελιγμών κατά την οποία το διαστημικό σκάφος θα χρησιμοποιήσει την ατμόσφαιρα του πλανήτη να μειώσει την τροχιά του σιγά-σιγά σε μια κυκλική 400 χιλιομέτρων, όπου η επιστημονική αποστολή του να αναλύσει τα αέρια στην ατμόσφαιρα θα αρχίσει. Ιδιαίτερου ενδιαφέροντος είναι το μεθάνιο, το οποίο στη Γη, δείχνει σημεία με ενεργές γεωλογικές ή βιολογικές διαδικασίες. Ένας από τους βασικούς στόχους της αποστολής είναι να δώσει συνέχεια στην ανίχνευση μεθανίου από το ESA Mars Express το 2004 για να κατανοηθούν οι διαδικασίες κατά την παραγωγή και την καταστροφή τους, με μια βελτιωμένη ακρίβεια τριών τάξεων μεγέθους σε σχέση με προηγούμενες μετρήσεις. Το TGO θα απεικονίσει επίσης χαρακτηριστικά από την επιφάνεια του Άρη που μπορεί να σχετίζονται με τον εντοπισμό πηγών αερίου όπως ηφαίστεια. Επιπλέον, θα είναι σε θέση να ανιχνεύσει κοιτάσματα νερού-πάγου, τα οποία, μαζί με τις θέσεις που προσδιορίζονται ως πηγές των αερίων, θα μπορούσαν να επηρεάσουν την επιλογή των τόπων προσγείωσης μελλοντικών αποστολών. Το τροχιακό όχημα θα ενεργεί επίσης ως αναμεταδότης δεδομένων για την δεύτερη αποστολή ExoMars, που περιλαμβάνει ένα όχημα περιπλάνησης (rover) και μια σταθερή επιφανειακή επιστημονική πλατφόρμα, η οποία έχει προγραμματιστεί για εκτόξευση τον Μάιο του 2018, φτάνοντας στον Άρη στις αρχές του 2019. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με: ESA Media Relations Office Tel: +33 1 53 69 72 99 Email: media@esa.int http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2016/02/ExoMars_2016_launch_to_Mars http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/To_ExoMars_kath_odhon_gia_na_lhusei_ta_mystheria_toy_Khokkinoy_Planhete Ταξίδια στον Άρη σε έξι μόλις εβδομάδες υπόσχεται η Ρωσία. Μέχρι σήμερα, ένα σημαντικό εμπόδιο για την κατάκτηση του Άρη είναι το γεγονός ότι ένα διαστημόπλοιο θα χρειαζόταν τουλάχιστον οκτώ μήνες για να φθάσει στον προορισμό του. Έτσι, οι αστροναύτες θα έπρεπε να παραμείνουν κλεισμένοι στο διαστημόπλοιο για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, με όλους τους κινδύνους που αυτό σημαίνει για την ψυχική και τη σωματική τους υγεία, ενώ το σκάφος θα χρειαζόταν να μεταφέρει μεγάλες ποσότητες προμηθειών για να συντηρηθούν. Η ρωσική κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Rosatom, όμως, υποστηρίζει πως βρήκε μια λύση που εξαλείφει τα παραπάνω προβλήματα. Κι αυτό γιατί ανακοίνωσε πως αναπτύσσει ένα πυρηνικό κινητήρα, ο οποίος θα μπορούσε να μειώσει τη διάρκεια του ταξιδιού σε έξι μόλις εβδομάδες. Η εταιρεία έχει ξεκινήσει τις έρευνας από το 2010 και σχεδιάζει να ολοκληρώσει ένα πρωτότυπο του κινητήρα μέχρι το 2018, για επίγειες δοκιμές. Στη συνέχεια, ο στόχος της είναι να βελτιώσει ακόμη περισσότερο τις τεχνολογίες του, ώστε το 2025 να εκτοξεύσει ένα διαστημικό όχημα έξω από τη γήινη ατμόσφαιρα, για την «πρόβα τζενεράλε» της ιδέας. Αν και ήδη από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου η τότε Σοβιετική Ένωση και οι ΗΠΑ είχαν αναπτύξει πυρηνικούς κινητήρες για το διάστημα, κυρίως όμως ως συστήματα για δορυφόρους μικρού βάρους, με σκοπό να διορθώνουν την τροχιά τους. Έτσι, είναι η πρώτη φορά που η ιδέα προορίζεται για εφαρμογή σε μεγάλα διαστημόπλοια, τα οποία θα μεταφέρουν αστροναύτες σε διαπλανητικές πτήσεις. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με ειδικούς, η ανάπτυξη πυρηνοκίνητων διαστημοπλοίων δεν φαίνεται να κρύβει ανυπέρβλητες τεχνικές προκλήσεις. Πέρα από την ταχύτητα, αυτά τα διαστημόπλοια θα έχουν και άλλα ατού, αφού θα μπορούν επίσης να πραγματοποιούν πιο εύκολα ελιγμούς, ενώ δεν θα χρειάζονται μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους για τα καύσιμά τους. Τα παραπάνω πλεονεκτήματα προέρχονται από το γεγονός ότι οι πυρηνικοί κινητήρες είναι πολύ πιο αποδοτικοί, αφού παράγουν μεγαλύτερη ώθηση ανά κιλό καυσίμου που καταναλώνουν, συγκριτικά με τους συμβατικούς κινητήρες οι οποίοι χρησιμοποιούν χημικά καύσιμα. Κάτι που σημαίνει πως τα πυρηνοκίνητα σκάφη θα έχουν επίσης μικρότερο βάρος, το οποίο με τη σειρά θα «μεταφράζεται» σε μικρότερο κόστος εκτόξευσης. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι οι πυρηνικοί κινητήρες υπόσχονται να ανοίξουν μία νέα σελίδα στην κατάκτηση του διαστήματος, ένα ερωτηματικό είναι αν η Rosatom θα καταφέρει να εξασφαλίσει τα κονδύλια που θα χρειασθούν μέχρι τη δοκιμή ενός πρωτότυπου στο διάστημα – και τα οποία υπολογίζονται περίπου σε 700 εκατομμύρια δολάρια. Ακόμη σημαντικότερο όμως ερωτηματικό είναι με ποιον τρόπο η εταιρεία θα διασφαλίσει ότι ένα ατύχημα κατά την εκτόξευση ενός τέτοιου διαστημοπλοίου δεν θα μολύνει με ραδιενέργεια τον πλανήτη. Ένα σενάριο που δεν είναι καθόλου θεωρητικό, αφού η πτώση ενός σοβιετικού δορυφόρου στον βόρειο Καναδά το 1978 είχε σαν αποτέλεσμα την διασπορά πυρηνικού υλικού σε μία έκταση 124.000 τετρ. χιλιομέτρων. http://www.naftemporiki.gr/story/1079528/taksidia-ston-ari-se-eksi-molis-ebdomades-uposxetai-i-rosia

Νέα στοιχεία για τον τοξικό μηχανισμό που οδηγεί στη νόσο Πάρκινσον. Βρετανοί ερευνητές κατάφεραν να καταγράψουν για πρώτη φορά τη στιγμή που οι πρωτεΐνες γίνονται τοξικές για τα εγκεφαλικά κύτταρα, προκαλώντας τη νόσο Πάρκινσον. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο Proceedings of the National Academy of Sciences, η πρωτεΐνη α-συνουκλεΐνη, ανάλογα με την τρισδιάστατη δομή που παίρνει κάθε φορά, μπορεί να λειτουργεί είτε προστατευτικά, είτε τοξικά. Οι ερευνητές του Τμήματος Χημικών Μηχανικών και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ, με επικεφαλής την Δρ Δωροθέα Πινότση, ελπίζουν ότι η ανακάλυψή τους θα ανοίξει νέες θεραπευτικές προπτικές για τη νόσο Πάρκινσον. Η Δρ Πινότση και οι συνεργάτες της χάρη σε ένα οπτικό μικροσκόπιο υπερ-υψηλής ανάλυσης, κατάφεραν να μελετήσουν σε πραγματικό χρόνο σε πειραματόζωα (αρουραίους) τη συμπεριφορά των διαφορετικών μορφών της α-συνουκλεΐνης και πώς αυτές επιδρούν σε ζωντανούς νευρώνες. «Με αυτές τις τεχνικές, μπορούμε πραγματικά να δούμε λεπτομέρειες που δεν ήμασταν σε θέση να δούμε πριν, έτσι πιθανώς θα καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε την τοξική δράση σε πρώιμο στάδιο» εξηγεί η Δρ Πινότση. Η νόσος Πάρκινσον προκαλείται, όταν πρωτεΐνες παίρνουν αφύσικα σχήματα και, προκολλώμενες μεταξύ τους, σχηματίζουν τελικά ινίδια αμυλοειδούς, τα σωμάτια Lewy που είναι και το «σήμα κατατεθέν» της πάθησης. Μετά τη νόσο Αλτσχάιμερ, η νόσος Πάρκινσον είναι η δεύτερη πιο διαδεδομένη νευροεκφυλιστική πάθηση, παγκοσμίως. Από αυτή πάσχουν πάνω από επτά εκατομμύρια άνθρωποι. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν τρόμο στα άκρα, ακαμψία, δυσκολία βάδισης και άνοια. «Τα ευρήματά μας αλλάζουν τον τρόπο που βλέπουμε τη νόσο, επειδή δείχνουν ότι η ζημιά στους νευρώνες μπορεί να συμβεί, όταν απλώς υπάρχει πλεονάζουσα αφύσικη α-συνουκλεΐνη στο κύτταρο. Είναι αυτή η πρόσθετη ποσότητα της εν λόγω πρωτεΐνης που φαίνεται να προκαλεί τις τοξικές επιδράσεις, που έχουν ως συνέπεια τον θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων», εξηγεί η Δρ Πινότση. Η αλλοίωση της δομής της α-συνουκλεϊνης μπορεί να προκληθεί από γενετικά αίτια, από τη γήρανση ή πιθανώς ακόμη και από τραύμα στο κεφάλι. Η Δωροθέα Πινότση αποφοίτησε το 2006 από τη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ, πήρε το διδακτορικό της το 2011 στην κβαντική φωτονική από το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας (ΕΤΗ) στη Ζυρίχη και από το 2012 είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ. Η έρευνά της εστιάζει στην ανάπτυξη τεχνικών που επιτρέπουν την απεικόνιση σε πραγματικό χρόνο των βιολογικών νανοδομών, κυρίως σε σχέση με τη νευροεκφύλιση του εγκεφάλου. http://health.in.gr/news/scienceprogress/article/?aid=1500065067

Το μαγνητικό μεγαλείο του Ηλιου. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα εκπληκτικές εικόνες που κατέγραψε το διαστημικό παρατηρητήριο SDO το οποίο μελετά τον Ηλιο. Πιο συγκεκριμένα το SDO κατέγραψε εικόνες από το μαγνητικό πεδίο του μητρικού μας άστρου. Οι εικόνες αυτές θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τις διεργασίες στο μαγνητικό πεδίο του Ηλιου για τις οποίες οι επιστήμονες γνωρίζουν λίγα πράγματα. Η ανακάλυψη των μηχανισμών που παράγουν το μαγνητικό πεδίο του Ηλιου θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση των φαινομένων στο ηλιακό μας σύστημα. Το μαγνητικό πεδίο του Ηλιου είναι υπεύθυνο για μια σειρά από φαινόμενα όπως τις μαγνητικές καταιγίδες που δημιουργούν το σέλας στη Γη και προκαλούν τα προβλήματα στις δορυφορικές επικοινωνίες και τα ηλεκτρικά δίκτυα. Το μαγνητικό πεδίο είναι επίσης εκείνο που παράγει και το διαπλανητικό μαγνητικό πεδίο στο ηλιακό μας σύστημα καθώς και την ακτινοβολία που υπάρχει μέσα στο ηλιακό μας σύστημα. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=784796

«Νόμπελ Μαθηματικών» για την απόδειξη του τελευταίου θεωρήματος του Φερμά. Ο σερ Άντριου Γουάιλς εργάστηκε για επτά χρόνια στη σοφίτα του σπιτιού του χωρίς να το γνωρίζει κανείς εκτός από τη γυναίκα του -και κατάφερε τελικά να λύσει ένα πρόβλημα που άφησε τους μεγαλύτερους μαθηματικούς να ξύνουν το κεφάλι τους επί τρεις και πλέον αιώνες. http://www.jstor.org/stable/2118559?origin=crossref&seq=1#page_scan_tab_contents Ο βρετανός καθηγητής Γουάιλς, σήμερα 62 ετών, θα τιμηθεί με το φετινό Βραβείο Άμπελ για την απόδειξη του περίφημου τελευταίου θεωρήματος του Φερμά το 1994. https://en.wikipedia.org/wiki/Andrew_Wiles Το θεώρημα προβλέπει ότι δεν υπάρχουν θετικοί ακέραιοι αριθμοί που ικανοποιούν την εξίσωση xn+yn=zn όταν το n είναι μεγαλύτερο από το δύο (στην περίπτωση που n=2 η εξίσωση παίρνει τη μορφή του πυθαγόρειου θεωρήματος α2+β2=γ2 για τις πλευρές των ορθογώνιων τριγώνων). Το βραβείο, το οποίο συχνά αποκαλείται «Νόμπελ των Μαθηματικών», απονέμεται από τη Νορβηγική Ακαδημία Επιστημών και Γραμμάτων, και συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 6 εκατομμυρίων νορβηγικών κορονών, ή περίπου 630.000 ευρώ. Λίγο αφότου έμαθε τα νέα την Τρίτη 15 Μαρτίου, ο Γουάιλς, σήμερα καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δήλωσε στο δικτυακό τόπο του περιοδικού Nature ότι η βράβευσή του ήταν «εντελώς αναπάντεχη». http://www.nature.com/news/fermat-s-last-theorem-earns-andrew-wiles-the-abel-prize-1.19552 Δεν μπορεί όμως να ήταν και τόσο αναπάντεχη για έναν άνθρωπο που αναγνωρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους μαθηματικούς του 20ού αιώνα. Ο Γουάιλς άκουσε για τον γάλλο ερασιτέχνη μαθηματικό Πιερ ντε Φερμά όταν ήταν ακόμα μαθητής στο Κέμπριτζ. Ο Φερμά διατύπωσε το θεώρημα υπό τη μορφή χειρόγραφης σημείωσης στο περιθώριο ενός βιβλίου, στην οποία δήλωνε ότι είχε ήδη σκεφτεί την απόδειξη αλλά δεν μπορούσε να την στριμώξει στην άκρη της σελίδας. Έκτοτε, πολλοί επιχείρησαν να αποδείξουν την εξίσωση, στην καλύτερη περίπτωση όμως απέδειξαν ότι ισχύει μόνο για συγκεκριμένους εκθέτες n. Ο Γουάιλς άρχισε να εργάζεται στο πρόβλημα τη δεκαετία του 1980, όταν εργαζόταν στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον στο Νιου Τζέρσι. Επί επτά χρόνια, μόνο η σύζυγός του γνώριζε για τη φιλόδοξη απόπειρα, μέχρι που ο Γουάιλς παρουσίασε τη γενική λύση του θεωρήματος στο Ινστιτούτο Μαθηματικών Επιστημών «Ισαάκ Νεύτων» στο Κέμπριτζ. Η λύση αυτή αποδείχθηκε ότι περιείχε ένα σοβαρό λάθος, ο Γουάιλς όμως το διόρθωσε και παρουσίασε την τελική απόδειξη το 1995. Το πόνημά του καταλάμβανε ένα ολόκληρο τεύχος της επιθεώρησης Annals of Mathematics. http://www.jstor.org/stable/2118559?origin=crossref Για να μπορέσει να λύσει το πρόβλημα του Φερμά, ο Γουάιλς κατάλαβε ότι έπρεπε να ακολουθήσει τις υποδείξεις άλλων μαθηματικών και να αποδείξει την εικασία των Σιμούρα-Τανιγιάμα, η οποία διατυπώθηκε τη δεκαετία του 1950 και πρότεινε ότι δύο κλάδοι των μαθηματικών, οι ελλειπτικές καμπύλες και η μιγαδική μορφή, είναι ουσιαστικά ισοδύναμοι. Μέχρι σήμερα, η λύση του Γουάιλς θεωρείται η μοναδική γενική απόδειξη του θεωρήματος του Φερμά, αυτό όμως δεν αποκλείει το ενδεχόμενο ύπαρξης κι άλλων λύσεων. Ο Γουάιλς όμως θα έχει την ιστορική πρωτιά. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064923 http://physicsgg.me/2016/03/15/%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-andrew-wiles-%cf%84%ce%bf-%ce%bd%cf%8c%ce%bc%cf%80%ce%b5%ce%bb-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%bc%ce%b1%ce%b8%ce%b7%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8e%ce%bd/

Νέο εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο στον πλανήτη νάνο. Είναι πλέον δεδομένο ότι η έλευση κάθε νέου πακέτου δεδομένων της αποστολής New Horizons που εξερεύνησε το σύστημα του Πλούτωνα θα περιέχει και μια νέα μικρότερη ή μεγαλύτερη έκπληξη. Για μια ακόμη φορά οι εικόνες και τα δεδομένα που ήρθαν από τον πλανήτη νάνο του ηλιακού συστήματος αποκαλύπτουν μια νέα αναπάντεχη γεωατμοσφαιρική δραστηριότητα. Αυτή τη φορά οι εικόνες μιας περιοχής του δυτικού ημισφαιρίου του Πλούτωνα δείχνουν σαν κάτι να έχει… δαγκώσει το έδαφος εκεί! Η «δαγκωματιά» όπως την χαρακτηρίζουν οι επιστήμονες που μελετούν το φαινόμενο έχει έχει διάμετρο περίπου 500 χλμ και πρόκειται για ένα γεωλογικό φαινόμενο η ταυτότητα του οποίου δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί. Μια πρώτη εκτίμηση των ειδικών είναι ότι έχουμε να κάνουμε με την διαδικασία της εξάχνωσης. Οταν δηλαδή ένα στερεό μετατρέπεται σε αέριο κατευθείαν χωρίς να μεσολαβήσει η υγροποίησή του. Οι επιστήμονες περιμένουν τώρα το επόμενο πακέτο δεδομένων από το New Horizons για να βρουν επιπλέον στοιχεία για το νέο εντυπωσιακό φαινόμενο. Πιθανότατα βέβαια η νέα… παραλαβή να συνοδεύεται και από κάποια καινούργια αποκάλυψη. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=784577

Τα σουπερνόβα ρυθμίζουν τον Κόσμο! Αίσθηση προκάλεσε η δημοσίευση πριν από λίγες ημέρες του ισχυρισμού ερευνητών του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν ότι ανακάλυψαν στα απομεινάρια ενός μετεωρίτη ύλη αρχαιότερη από αυτή του ηλιακού μας συστήματος η οποία πιθανώς να αποτελεί και ένα από το υλικά από τα οποία αυτό σχηματίστηκε! Σύμφωνα με τους ερευνητές, η ύλη αυτή είναι μιας κατηγορίας μικροσωματιδίων που οι επιστήμονες έχουν ονομάσει «προ-ηλιακούς κόκκους». Οι ερευνητές εικάζουν ότι η ύλη που εντόπισαν, και πιθανώς είναι το δομικό υλικό του ηλιακού μας συστήματος, προέρχεται από μια έκρηξη σουπερνόβα. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές αναφέρουν ότι επρόκειτο για μια έκρηξη που συνέβη σε ένα δυαδικό σύστημα, σε ένα ζεύγος αστέρων δηλαδή. Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες μελετούν συνεχώς εκρήξεις σουπερνόβα έχοντας καταφέρει να συλλέξουν πλήθος στοιχείων για το βιαιότερο και πιο εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο. Ας ρίξουμε μια ματιά σε ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες σχετικές έρευνες. Ενα σουπερνόβα γέννησε και το Σύμπαν; Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία η καταστροφή ενός άστρου μέσα στο Σύμπαν οδηγεί στη γέννηση νέων άστρων. Μια ανατρεπτική θεωρία που αναπτύχθηκε πριν από τρία χρόνια αναφέρει ότι και το Σύμπαν είναι ίσως προϊόν της κατάρρευσης ενός άστρου και μάλιστα ενός άστρου τεσσάρων διαστάσεων. Οι επιστήμονες που ανέπτυξαν αυτή τη θεωρία υποστηρίζουν ότι το Σύμπαν δεν είναι τίποτε άλλο από ένα κοσμικό «σκουπίδι» ενός μεγαλύτερου και διαφορετικού σύμπαντος. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, το Σύμπαν (μας) σχηματίστηκε από τα υπολείμματα της ύλης που διασκορπίστηκε όταν ένα άστρο τεσσάρων διαστάσεων του μεγαλύτερου σύμπαντος κατέρρευσε και μετατράπηκε σε μελανή οπή. Ορισμένοι ειδικοί αναφέρουν ότι αυτό το σενάριο μπορεί να δώσει απάντηση στο άλυτο μέχρι στιγμής μυστήριο της ομοιομορφίας του Σύμπαντος. Την ενδιαφέρουσα, αν μη τι άλλο, θεωρία ανέπτυξαν επιστήμονες του Περιμετρικού Ινστιτούτου Θεωρητικής Φυσικής Γουότερλου στον Καναδά. Οπως αναφέρουν, η θεωρία τους βασίστηκε σε μια ιδέα που είχε διατυπώσει διεθνής ομάδα επιστημόνων το 2000. Η ιδέα εκείνη ανέφερε ότι το δικό μας τρισδιάστατο σύμπαν είναι μια μεμβράνη που πλέει μέσα σε ένα γιγάντιο τετραδιάστατο σύμπαν. Οι επιστήμονες στον Καναδά προχώρησαν την ιδέα αυτή ένα βήμα περισσότερο. Σκέφτηκαν ότι αν υπάρχει αυτό το τετραδιάστατο σύμπαν, τότε μέσα σε αυτό θα περιέχονται και τετραδιάστατα άστρα. Η κατάρρευση αυτών των άστρων, όπως συμβαίνει και στο δικό μας Σύμπαν, θα έχει ως συνέπεια την εκδήλωση μιας έκρηξης σουπερνόβα. Μια έκρηξη σουπερνόβα έχει ως αποτέλεσμα την εκτόξευση της ύλης των εξωτερικών στρωμάτων του άστρου στο διαστημικό κενό και τη μετατροπή των εσωτερικών στρωμάτων σε μια μελανή οπή. Η υπερσφαίρα. Στο Σύμπαν οι μελανές οπές έχουν τον λεγόμενο «ορίζοντα γεγονότων», ένα «σημείο χωρίς επιστροφή» από όπου τίποτε (ούτε καν το φως) δεν μπορεί να ξεφύγει. Οι μελανές οπές στο Σύμπαν έχουν ένα σφαιρικού σχήματος ορίζοντα γεγονότων. Οι τριών διαστάσεων μαύρες τρύπες του Σύμπαντος δημιουργούν ορίζοντες γεγονότων δύο διαστάσεων. Η νέα θεωρία αναφέρει ότι σε ένα σύμπαν όπου υπάρχουν μελανές οπές τεσσάρων διαστάσεων ο ορίζοντας γεγονότων τους πιθανώς να είναι ένα αντικείμενο τριών διαστάσεων, μια δομή που οι επιστήμονες ονομάζουν υπερσφαίρα. Οταν οι ερευνητές πραγματοποίησαν προσομοιώσεις της κατάρρευσης ενός άστρου τεσσάρων διαστάσεων είδαν ότι η ύλη που εκτοξεύεται μπορεί να δημιουργήσει μια μεμβράνη τριών διαστάσεων. Η μεμβράνη αυτή περιβάλλει τον τρισδιάστατο ορίζοντα γεγονότων της μελανής οπής που έχει σχηματιστεί και μάλιστα είναι μια μεμβράνη που διαστέλλεται. Ετσι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι πιθανό το δικό μας σύμπαν να είναι στην πραγματικότητα μια υπερσφαίρα ενός άλλου σύμπαντος. Σουπερνόβα στον βυθό του Ειρηνικού Ωκεανού! Εξωγήινη σκόνη που πιστεύεται ότι προέρχεται από εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων πριν από εκατομμύρια χρόνια βρέθηκε στον βυθό του Ειρηνικού, μια ανακάλυψη που προσφέρει νέα στοιχεία για τον ρόλο των σουπερνόβα στην παραγωγή των χημικών στοιχείων στα οποία βασίζεται η ζωή. Στα αρχικά στάδια της εξέλιξής του το Σύμπαν ήταν ένα αχανές σύννεφο υδρογόνου, το οποίο είναι το ελαφρύτερο και απλούστερο χημικό στοιχείο. Σταδιακά το υδρογόνο συμπυκνώθηκε σε νέφη, άναψε και έδωσε τα πρώτα άστρα. Ολα τα υπόλοιπα στοιχεία του Περιοδικού Πίνακα σχηματίστηκαν από θερμοπυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης στην καρδιά αυτών των άστρων. Και όταν αυτά πέθαναν, εξερράγησαν σε σουπερνόβα και σκόρπισαν το περιεχόμενό τους στον κόσμο. Αυτό σημαίνει ότι ο άνθρακας, το άζωτο, το οξυγόνο και τα υπόλοιπα στοιχεία από τα οποία αποτελείται το ανθρώπινο σώμα προήλθαν από άστρα που εξερράγησαν πολύ πριν από τον σχηματισμό της Γης. Οπως λένε συχνά οι αστροφυσικοί, όλοι είμαστε ουσιαστικά παιδιά των άστρων. Αλλά ποιων άστρων; Η νέα μελέτη εξετάζει την ποσότητα βαρέων στοιχείων, όπως το πλουτώνιο και το ουράνιο, που παράγονται από σουπερνόβα - εκρήξεις γερασμένων άστρων συγκεκριμένου μεγέθους. «Μικρές ποσότητες υλικού από αυτές τις μακρινές εκρήξεις πέφτουν στη Γη καθώς ταξιδεύουν στον Γαλαξία» λέει ο Αντον Ουάλνερ του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης στην επιθεώρηση «Nature Communications». «Αναλύσαμε γαλαξιακή σκόνη των τελευταίων 25 εκατομμυρίων ετών, η οποία είχε κατακαθίσει στον ωκεάνιο πυθμένα και διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν πολύ λιγότερα βαριά στοιχεία όπως το πλουτώνιο και το ουράνιο από ό,τι περιμέναμε» αναφέρει. Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε δείγματα σε βάθος 10 εκατοστών κάτω από τον πυθμένα σε μια γεωλογικά σταθερή περιοχή του Ειρηνικού Ωκεανού, τα οποία αντιπροσωπεύουν 25 εκατομμύρια χρόνια σταδιακής συσσώρευσης. Αναζήτησαν το ισότοπο πλουτώνιο-244, το οποίο διασπάται αυθόρμητα με χρόνο ημιζωής 81 εκατομμύρια χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι «το πλουτώνιο-244 που υπήρχε όταν σχηματίστηκε η Γη [...] πριν από τέσσερα και πλέον δισεκατομμύρια χρόνια έχει διασπαστεί» εξηγεί ο Ουάλνερ. «Επομένως, όσο πλουτώνιο-244 βρίσκουμε σήμερα στη Γη πρέπει να δημιουργήθηκε σε εκρήξεις που συνέβησαν πιο πρόσφατα, τα τελευταίες εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια». Η ποσότητα πλουτωνίου-244 που βρέθηκε στον βυθό «ήταν 100 φορές μικρότερη από ό,τι περιμέναμε» αναφέρει ο ερευνητής. «Φαίνεται ότι αυτά τα βαριά στοιχεία μπορεί και να μη δημιουργήθηκαν από στάνταρτ σουπερνόβα. Ισως παράγονται από σπανιότερες και ισχυρότερες εκρήξεις, όπως η συγχώνευση δύο άστρων νετρονίων». Οπως φαίνεται, οι αστροφυσικοί θα πρέπει να εξετάσουν άλλα φαινόμενα για να εξηγήσουν την παρουσία αυτών των βαρέων στοιχείων στη Γη. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=784651

Πάγος αρχαίος όσο και το ηλιακό μας σύστημα βρέθηκε στον κομήτη 67Ρ Τα μυστικά των κομητών σιγά σιγά αποκαλύπτονται. Τώρα πλέον ξέρουμε ότι οι κομήτες σχηματίστηκαν την ίδια περίοδο με το υπόλοιπο ηλιακό μας σύστημα, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα από τον κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko. Το σκάφος Rosetta, της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA), ανέλυσε τον κομήτη 67P με μεγάλη ακρίβεια και ανακάλυψε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του πάγου στο αντικείμενο αυτό, σχηματίστηκε από το αρχικό πρωτοπλανητικό νέφος από το οποίο δημιουργήθηκαν αργότερα ό ήλιος και οι υπόλοιποι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Η ανακάλυψη αυτή ήρθε για να απαντήσει μια και καλή το ερώτημα δεκαετιών για το πότε ακριβώς δημιουργήθηκαν οι κομήτες. Η δομή των μορίων πάγου λέει πολλά για τον σχηματισμό των κομητών. Ο πάγος μπορεί να δημιουργηθεί με δύο τρόπους, είτε ως κρύσταλλος είτε σαν άμορφος πάγος. Η δεύτερη μορφή πάγου δημιουργείται όταν τα μόρια νερού παγώσουν πολύ γρήγορα, και κατ’ επέκτασιν δεν οργανώνονται σε μια όμορφη και με ακρίβεια δομή. Αν όμως η ψύξη είναι σταδιακή, ο πάγος δημιουργείται σε κρυστάλλους. Υπάρχει επίσης μια άλλη σημαντική διαφορά που έχει αστρονομικές συνέπειες: ο άμορφος πάγος παγιδεύει πολύ περισσότερα αέρια όταν ψυχραίνεται. Το Rosina, ένα από τα όργανα που βρίσκονται στο σκάφος Rosetta, μέτρησε τα ποσοστά διάφορων αερίων(άζωτο,αργό και διοξείδιο του άνθρακα) στον κομήτη 67P, και εντόπισε ποσότητες εκατοντάδες φορές πιο μικρές από αυτό που θα περίμενε κάποιος από τον άμορφο πάγο, κάτι που υποδεικνύει μια ξεκάθαρη κρυσταλλική δομή. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική ανακάλυψη γιατί μας επιτρέπει να προσδιορίσουμε την ηλικία των κομητών. Ο άμορφος πάγος δημιουργείται στο διαστρικό διάστημα όπου δεν υπάρχουν πηγές θερμότητας. Όταν τα άστρα αρχίζουν να δημιουργούνται, το πρωτοπλανητικό νέφος είναι αρκετά ζεστό για να εξαχνωθεί ο διαστρικός πάγος. Καθώς το νέφος ψύχεται και οι πλανήτες αρχίζουν να δημιουργούνται, το νερό παγώνει σε κρυστάλλους πάγου, παγιδεύοντας κατά τη διαδικασία αυτή κάποια αέρια. Οι κομήτες λοιπόν που είναι φτιαγμένοι από κρυσταλλικό πάγο πρέπει να δημιουργήθηκαν την ίδια περίοδο όπως και το υπόλοιπο ηλιακό σύστημα. Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Astrophysical Journal, υποδεικνύει ότι ο κομήτης 67P πρέπει να σχηματίστηκε μεταξύ -228 και -223 βαθμών Κελσίου για να παγιδέψει τις σωστές ποσότητες αερίων που παρατηρήθηκαν. Τα ευρήματα αυτά μπορούν να έχουν και άλλες προεκτάσεις πέρα από τους κομήτες. Πολλά σενάρια δημιουργίας για τους γίγαντες πλανήτες αερίων και τα φεγγάρια τους, καθώς και αντικείμενα στην ζώνη Kuiper (όπως ο Πλούτωνας), χρειάζονται την συσσώρευση κρυσταλλικού πάγου για να είναι πιθανά. http://www.pronews.gr/portal/20160315/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%80%CE%AC%CE%B3%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%82-%CF%8C%CF%83%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%BF-%CE%B7%CE%BB%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CF%83%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CE%B2%CF%81%CE%AD%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%B5-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%BA%CE%BF%CE%BC%CE%AE%CF%84%CE%B7-67%CF%81-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C

TPK «Σογιούζ TMA-20M" Συνεχίζεται η προετοιμασία του διαστημικού σκάφους «Soyuz TMA-20M» που θα ξεκινήσει για το πρόγραμμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Στο συγκρότημα κτιρίων oi Ρώσοι κοσμοναύτες Ovchinin Αλεξέι Νικολάγιεβιτς και Oleg Ivanovich και οαστροναύτης της ΝΑΣΑ Τζέφρι Ουίλιαμς και οι αναπληρωτες RYZHIKOV Sergey (Roscosmos), Borisenko Andrey Ιβάνοβιτς (Roscosmos) και Robert Kimbrough (NASA) τα πληρώματα του επανδρωμένου διαστημικου οχημάτος " TMA-20M Soyuz έκαναν μια επιθεώρηση ελέγχου στη διαμόρφωση εκτόξευσης και επιθεώρηση του TGC" Progres MS-02. " http://www.energia.ru/ru/iss/iss47/photo_03-14.html "Soyuz-FG"και TPK "Soyuz TMA-20M" Ο πυραύλος φορέας "Soyuz-FG" με το "Soyuz TMA-20M" μεταφέρθηκαν για τις περαιτερω εργασίες κατασκευης. http://www.energia.ru/ru/iss/iss47/photo_03-14_1.html

Ευρωπαϊκό σκάφος αναχωρεί για να διερευνήσει ενδείξεις ζωής στον Άρη. Η πρώτη κοινή αποστολή Ευρώπης και Ρωσίας στον Άρη εκτοξεύτηκε την Καθαρά Δευτέρα για να οσφριστεί προσεκτικά το μεθάνιο του πλανήτη και να εξετάσει αν το αέριο μπορεί να έχει βιολογική προέλευση. Ο δορυφόρος ExoMars μεταφέρει μαζί του και ένα μικρό ρομπότ που θα κατέβει στην επιφάνεια. Ο ρωσικός πύραυλος Proton-M που μεταφέρει το σκάφος εκτοξεύτηκε στις 12.31 ώρα Ελλάδας από το κοσμοδρόμιο που νοικιάζει η Ρωσία στο Καζακστάν. Θα χρειαστούν όμως δέκα ώρες για να αναπτύξει ταχύτητα 33.000 χιλιομέτρων την ώρα και να απελευθερώσει το ExoMars για το επτάμηνο ταξίδι του. Αν η αποστολή αποδειχθεί επιτυχής, η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA και η ρωσική Roscosmos θα συνεχίσουν την προσπάθεια με την εκτόξευση ενός τροχοφόρου ρομπότ, το οποίο θα αναζητήσει ίχνη ζωής στο υπέδαφος χρησιμοποιώντας ένα μικρό γεωτρύπανο. Η αποστολή δεν αναμένεται να εκτοξευτεί πριν από το 2020. Προηγούμενες αποστολές -πιο πρόσφατα το αμερικανικό ρομπότ Curiosity που εξερευνά την επιφάνεια του Άρη, έχουν δείξει ότι η ατμόσφαιρα του πλανήτη περιέχει ίχνη μεθανίου. Αυτό προκαλεί απορία, δεδομένου ότι το μεθάνιο δεν επιζεί πολύ στην ατμόσφαιρα -καταστρέφεται από την υπεριώδη ακτινοβολία του Ήλιου- και επομένως πρέπει να υπάρχει μια πηγή που το ανανεώνει. Στη Γη, το μεγαλύτερο μέρος του μεθανίου της ατμόσφαιρας προέρχεται από μικρόβια. Και αυτό αφήνει ανοιχτή τη συναρπαστική πιθανότητα να υπάρχουν μικρόβια που επιζούν στο υπέδαφος του Άρη, προστατευμένα από τις ακραίες συνθήκες που ερήμωσαν τον πλανήτη και στέγνωσαν το νερό του. Υπάρχει όμως και μια άλλη, πιο πεζή εξήγηση: το μεθάνιο θα μπορούσε να προέρχεται από γεωλογικές διαδικασίες στο υπέδαφος. ExoMars και Schiaparelli H αποστολή ExoMars θα μπορούσε να βοηθήσει στην απάντηση του ερωτήματος. Στις 19 Οκτωβρίου, το σκάφος θα φτάσει στον Άρη και θα περάσει περίπου ένα χρόνο κάνοντας μανούβρες μέχρι να καταλήξει στην οριστική, κυκλική τροχιά του, σε ύψος 400 χιλιομέτρων. Από τη θέση αυτή θα μπορεί να κάνει μια λεπτομερή απογραφή των αερίων της ατμόσφαιρας και να καταγράψει τοπικές και εποχικές διακυμάνσεις στη συγκέντρωση μεθανίου, η οποία δεν ξεπερνά τα μερικά μέρη ανά δισεκατομμύριο. Τρεις μέρες πριν φτάσει, το ExoMars θα απελευθερώσει τη μικρή συσκευή Schiaparelli που θα αποπειραθεί να προσεδαφιστεί στον κόκκινο πλανήτη -ένα δύσκολο εγχείρημα που έχει καταδικάσει τις περισσότερες προηγούμενες ρωσικές αποστολές. Το Sciaparelli θα πραγματοποιήσει σχετικά λίγες μετρήσεις -κύρια αποστολή του είναι να προβάρει τις τεχνολογίες που απαιτούνται για την προσεδάφιση ενός μεγαλύτερου, τροχοφόρου ρομπότ. Το ρομπότ θα κατασκευαστεί στη Βρετανία και θα είναι η πρώτη αποστολή που εξετάζει δείγματα από το υπέδαφος του πλανήτη -το γεωτρύπανό του θα φτάσει σε βάθος δύο μέτρων και θα αναζητήσει ίχνη μικροβίων που μπορεί να επιζούν εκεί, προστατευμένα από την ακραία ακτινοβολία της επιφάνειας. Εάν υπάρχουν, τα μικρόβια αυτά θα ήταν πιθανότατα επιζώντες από μια εποχή που ο Άρης ήταν ζεστός, υγρός και φιλόξενος όπως η Γη. Επιζώντες μιας πλανητικής καταστροφής που θα μας έδειχναν ότι δεν είμαστε μόνοι. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064679

Παρουσία χιονιού πάνω στα βουνά του πλανήτη-νάνου. Τελειωμό δεν έχουν οι ανακαλύψεις στον Πλούτωνα. Ο σκοτεινός, παγωμένος πλανήτης-νάνος του ηλιακού μας συστήματος και τα φεγγάρια του έχουν κυριολεκτικά τρελάνει τους επιστήμονες με το αναπάντεχα «πλούσιο» και άκρως ενδιαφέρον γεωατμοσφαιρικό παρελθόν και παρόν τους. Οι δύο τελευταίες αποκαλύψεις από την αποστολή New Horizons της NASA που εξερεύνησε το σύστημα του Πλούτωνα είναι ότι ο πλανήτης πιθανώς να διαθέτει νεφώσεις αλλά και χιόνια! Τα στελέχη της αποστολής ανακοίνωσαν ότι εντοπίστηκαν χιόνια πάνω στα βουνά του Πλούτωνα. Πιο συγκεκριμένα, εντοπίστηκε μια εξωτική μορφή χιονιού που αποτελείται κυρίως από μεθάνιο και καλύπτει τα παγωμένα όρη της περιοχής «Κθούλου». Πρόκειται για μια περιοχή που βρίσκεται κοντά στον νότιο πόλο του Πλούτωνα και έχει έκταση περίπου όσο η Αλάσκα. Εκτός από τα παγωμένα όρη, στην «Κθούλου» υπάρχουν πολλοί μεγάλοι κρατήρες. Προτού προλάβει η επιστημονική κοινότητα να συνέλθει από την έκπληξη της ανακάλυψης του χιονιού στον Πλούτωνα, μια νέα ανακοίνωση έβγαλε τους ειδικούς... νοκ άουτ. Επιστήμονες του Αστεροσκοπείου Lowell στην Αριζόνα μελετώντας κάποιες από τις εκατοντάδες εικόνες που έχει στείλει στη Γη το σκάφος της αποστολής εντόπισαν κοντά στην επιφάνεια του Πλούτωνα κάποια ιδιαίτερα φωτεινά αντικείμενα. Οι αμερικανοί επιστήμονες έκαναν την εκτίμηση ότι πρόκειται για κάποιου είδους σύννεφα. Οι επιστήμονες του Lowell έστειλαν τα ευρήματά τους σε άλλους επιστήμονες οι οποίοι κατέληξαν και αυτοί στην ίδια εκτίμηση. Η ανακάλυψη, αν επιβεβαιωθεί, είναι άκρως σημαντική αφού αποκαλύπτει άλλη μια πτυχή της απρόσμενα μεγάλης ατμοσφαιρικής ποικιλομορφίας του Πλούτωνα. Το New Horizons έχει εντοπίσει επίσης μεγάλα κομμάτια από πάγο νερού που δείχνουν να επιπλέουν σε μια «θάλασσα» από μαλακό πάγο αζώτου. Τα μεγάλα, απομονωμένα κομμάτια πάγου θυμίζουν τα παγόβουνα στον Αρκτικό Ωκεανό της Γης σύμφωνα με επιστήμονες της NASA που τα μελέτησαν. Τα εξωγήινα παγόβουνα βρίσκονται περίπου στο κέντρο του Sputnik Planum, μιας αχανούς, λευκής πεδιάδας που τυχαίνει να έχει σχήμα καρδιάς. Πρόκειται ουσιαστικά για μια επίπεδη έκταση καλυμμένη με πάγο αζώτου. Πέρα από την πεδιάδα, βουνά με ύψος αρκετών χιλιομέτρων πιστεύεται ότι αποτελούνται από πάγο νερού, σκληρό σαν πέτρα στην βαθιά κατάψυξη του Πλούτωνα. Τα παγόβουνα είναι πιθανώς κομμάτια αυτών των βουνών, τα οποία παρασύρονται από ποτάμια παγωμένου αζώτου, αντίστοιχα με τους παγετώνες της Γης. Το παγωμένο άζωτο είναι πιο πυκνό από τον πάγο νερού, γι' αυτό και τα παγόβουνα ουσιαστικά επιπλέουν πάνω στο Sputnik Planum. Το άζωτο της πεδιάδας κινείται λόγω ρευμάτων μεταφοράς θερμότητας, τα οποία παρασύρουν και τα παγόβουνα και σε ορισμένες περιπτώσεις τα συγκεντρώνουν σε ομάδες. Ορισμένες από αυτές έχουν πλάτος 20 χιλιόμετρα. Τα παγόβουνα που διακρίνονται στο άκρο της πεδιάδας δεν αποκλείεται να έχουν «προσαράξει» λόγω του μικρού πάχους του πάγου αζώτου, εκτιμούν οι ερευνητές του New Horizons. Η παραπάνω εικόνα αντιστοιχεί σε μια περιοχή με μήκος 500 χιλιόμετρα και πλάτος 340. Ελήφθη από απόσταση 16.000 χιλιομέτρων, περίπου 12 λεπτά προτού φτάσει το New Horizons στην ελάχιστη απόστασή του από τον Πλούτωνα στις 14 Ιουλίου. Το σκάφος έχει πλέον προσπεράσει τον πλανήτη-νάνο και κινείται προς ένα άλλο αντικείμενο της λεγόμενης Ζώνης του Κάιπερ, έναν δακτύλιο από παγωμένα σώματα πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα. Λόγω της μεγάλης απόστασης από τη Γη αλλά και του μικρού εύρους ζώνης των ραδιοεπικοινωνιών, η μετάδοση των δεδομένων που συνελέγησαν θα συνεχιστεί για αρκετούς ακόμη μήνες. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=783403

Ουράνιοι Χάρτες. Π​​ριν από μερικές ημέρες στο Ευγενίδειο Πλανητάριο εγκαταστάθηκε ένας ακόμη «ηλεκτρονικός τρισδιάστατος χάρτης» του ουρανού, ο οποίος περιλαμβάνει εκατομμύρια γαλαξίες που σχηματίζουν τεράστιους σχηματισμούς με τη μορφή «νημάτων και κόμβων» και με ενδιάμεσες κενές περιοχές σαν σαπουνόφουσκες. Με τη βοήθεια ενός τέτοιου τρισδιάστατου χάρτη μπορεί κάποιος να ταξιδέψει ανάμεσα στα εκατομμύρια των γαλαξιών και σε μερικά μόνο λεπτά να φτάσει μέχρι τα απόμακρα όρια του Σύμπαντος, κάτι που στην πραγματικότητα θα απαιτούσε δισεκατομμύρια χρόνια για να γίνει. Οι ψηφιακοί αυτοί χάρτες δεν είναι παρά η σύγχρονη εξέλιξη των πρώτων χαρτών που χρησιμοποιούσαν και οι αρχαίοι μας πρόγονοι για να καταγράψουν και να διαμορφώσουν τους αστερισμούς του ουρανού. Στη Βαβυλώνα σκαλίστηκαν πάνω σε βράχους. Στην Αίγυπτο ζωγραφίστηκαν πάνω σε παπύρους. Στην Αμερική σχεδιάστηκαν πάνω σε δέρματα βουβάλων και στην Ελλάδα τους δόθηκαν τα ονόματα, με τα οποία είναι γνωστοί ακόμη και σήμερα. Ο πρώτος πραγματικός χάρτης του ουρανού, με την τοποθέτηση των άστρων κάθε αστερισμού στη σωστή τους θέση, δημοσιεύτηκε στη Βενετία το 1540 στο βιβλίο του Αλεσάντρο Πικολομίνι «De la stele fisse» (Για τους Απλανείς Αστέρες). Το βιβλίο αυτό αποδείχτηκε ιδιαίτερα δημοφιλές, αφού στα επόμενα 30 χρόνια τυπώθηκε σε δέκα τουλάχιστον διαφορετικές εκδόσεις. Στη Βενετία, επίσης, 48 χρόνια αργότερα τυπώθηκε και ο Ατλας «Theatrum mundi» (Θέατρο του κόσμου) του Τζιοβάνι Πάολο Γκαλούτσι. Οι θέσεις των άστρων του χάρτη αυτού βασίστηκαν στον κατάλογο που περιλαμβάνονταν στο βιβλίο του Νικόλαου Κοπέρνικου (1473-1543) «De Revolutionibus». Μια εικοσαετία αργότερα ο Hugo Grotius (1583-1645) δημοσίευσε μια πανέμορφη έκδοση (Leiden 1600) των «Φαινομένων» του Αρατου (315-245 π.Χ.), στο οποίο περιγράφονταν οι αστερισμοί, με εικονογράφηση που δημιούργησε ο περίφημος χαράκτης Jacobus De Gweyn και το οποίο έμελλε να επηρεάσει όλες τις μετέπειτα εκδοχές της μορφής των αστερισμών. Το 1603, ο Γιοχάνες Μπάγιερ (1572-1625) δημιούργησε την περίφημη «Ουρανομετρία» του, βασιζόμενος στον αστρικό κατάλογο των παρατηρήσεων του Τύχωνα Μπραχέ (1546-1601) και του βοηθού του Γιοχάνες Κέπλερ (1571-1630). Ο Ατλαντας αυτός, πέρα από την επιστημονική του χρησιμότητα, ήταν κι ένα πραγματικό έργο τέχνης. Το περίφημο αυτό έργο ήταν αναμφισβήτητα ο οδηγός πολλών μετέπειτα απεικονίσεων του έναστρου ουρανού και παραμένει ένα αξεπέραστο δείγμα επιστημονικής και καλλιτεχνικής αρτιότητας. Ενα από τα σημαντικά στοιχεία του έργου αυτού είναι ότι πρόκειται για έναν πραγματικό χάρτη του ουρανού που δημιουργήθηκε για να χρησιμοποιηθεί ως βοήθημα των αστρονομικών παρατηρήσεων. Μια άλλη σπουδαία καινοτομία του ήταν και η εισαγωγή ενός νέου συστήματος ονοματολογίας των άστρων σύμφωνα με το οποίο τα λαμπρότερα άστρα κάθε αστερισμού πήραν την ονομασία των 24 γραμμάτων του ελληνικού αλφαβήτου ανάλογα με τη σχετική τους λαμπρότητα, σύστημα που ακολουθείται έκτοτε διεθνώς. Μερικές δεκαετίες αργότερα δημοσιεύτηκε και το περίφημο έργο του Andreas Cellarius «Harmonia macrocosmica» στο Αμστερνταμ το 1661. Οι δύο ουράνιοι χάρτες που περιλαμβάνονται στο έργο αυτό αποτυπώνουν τη μορφή των αστερισμών στο βόρειο και νότιο ημισφαίριο. Ο επόμενος, πάντως, πιο σημαντικός Ουράνιος Ατλας μετά την «Ουρανομετρία» του Μπάγιερ ήταν το «Firmamentum Sobiescianum» του Γιοχάνες Εβέλιους (1611-1687) που δημοσιεύτηκε το 1690, μετά τον θάνατό του, από τη γυναίκα του Ελισάβετ στο Γκντανσκ. Στους χάρτες αυτούς περιλαμβάνονταν 11 νέοι αστερισμοί, από τους οποίους οι επτά παραμένουν σε ισχύ ακόμη και σήμερα, ενώ οι υπόλοιποι τέσσερις έχουν ενσωματωθεί σε άλλους αστερισμούς. Ενας από τους μεγαλύτερους άτλαντες ήταν και η περίφημη «Uranografia» (Ουρανογραφία) του Γιόχαν Μπούντε (1747-1826) που εκδόθηκε στο Βερολίνο το 1801. Είναι ο μεγαλύτερος σε μέγεθος ουράνιος άτλαντας που έχει δημοσιευτεί ποτέ και περιλαμβάνει τις ακριβείς θέσεις 17.000 άστρων, 2.500 νεφελωμάτων και νεφελοειδών που είχε καταλογογραφήσει ο Γουίλιαμ Χέρσελ (1738-1822) και όλους τους αστερισμούς που είχαν προταθεί μέχρι τότε, ακόμη κι αυτούς που ποτέ δεν έγιναν επίσημα αποδεκτοί. Μετά την «Ουρανογραφία» του Μπούντε δεν υπάρχουν κάποιες άλλες ιδιαίτερα αξιοπρόσεχτες καλλιτεχνικά εκδοχές, ενώ με τον ερχομό του 20ού αιώνα οι διάφοροι χάρτες του ουρανού έπαψαν να έχουν την καλλιτεχνική εμφάνιση των παραπάνω χαρτών και δεν είναι παρά χρηστικοί χάρτες για την υποβοήθηση του παρατηρησιακού έργου των επαγγελματιών αλλά και των ερασιτεχνών αστρονόμων. Οι σύγχρονοι αυτοί χάρτες είναι φωτογραφικές πλέον απεικονίσεις του έναστρου ουρανού από τα μεγάλα τηλεσκόπια του Πάλομαρ, της Αυστραλίας και του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στη Χιλή. Αλλά κι αυτοί ακόμη οι σύγχρονοι αστρονομικοί χάρτες τείνουν σιγά-σιγά να εκλείψουν στην τυπωμένη τους μορφή, αφού σήμερα όλο και πιο πολύ βασιζόμαστε στην ψηφιακή τους μορφή που περιλαμβάνουν τις θέσεις, τις αποστάσεις, τις κινήσεις και τους χρωματισμούς εκατοντάδων εκατομμυρίων αστρονομικών αντικειμένων. Κι όμως, οι παλαιοί αστρικοί χάρτες της Αναγέννησης είχαν μια γοητεία που κανένας υπολογιστής, όσο επακριβής κι αν είναι, δεν μπορεί να αντικαταστήσει. http://www.kathimerini.gr/852676/article/epikairothta/episthmh/oyranioi-xartes

Ένα ισχυρότερο Hubble στα σκαριά από την Κίνα. Παρόλο που τα διεθνή μίντια επικεντρώνονται συνήθως στο επανδρωμένο διαστημικό πρόγραμμα της Κίνας, ο ασιατικός κολοσσός στοχεύει επίσης να γίνει υπερδύναμη και στον τομέα των επιστημονικών ερευνών που διεξάγονται έξω από τη γήινη ατμόσφαιρα. Χαρακτηριστική απόδειξη το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε φέτος στο Κοινοβούλιο της χώρας, για την κατασκευή ενός διαστημικού τηλεσκοπίου το οποίο θα υπερβαίνει κατά πολύ τις δυνατότητες του αμερικανικού Hubble. Σύμφωνα με τον Ζανκ Γουλίν, πρώην πρόεδρο της αεροδιαστημικής εταιρείας CASC, το τηλεσκόπιο θα είναι εξοπλισμένο με φακό με διάμετρο μεγαλύτερη από δύο μέτρα. Επομένως, το οπτικό του πεδίο θα είναι 300 φορές μεγαλύτερο από του Hubble, με παραπλήσια ευκρίνεια. Οι παραπάνω τεχνικές προδιαγραφές σημαίνουν πως η κινεζική εκδοχή του Hubble θα μπορέσει να χαρτογραφήσει το 40% του σύμπαντος μέσα σε μόλις 10 χρόνια. Όπως σημείωσε ο Ζου Τσιανπίνγκ, επικεφαλής του κινεζικού επανδρωμένου διαστημικού προγράμματος, αυτό σημαίνει θα προσφέρει ακόμη περισσότερα δεδομένα για τη μελέτη της δράσης της σκοτεινής ενέργειας και της σκοτεινής ύλης στο σύμπαν, συμβάλλοντας επίσης στην αναζήτηση ακόμη περισσότερων εξωπλανητών. Εκτός όμως από τις λειτουργίες του επιστημονικού οργάνου, εξίσου εντυπωσιακά είναι τα σχέδια για τον τρόπο λειτουργίας του. Σύμφωνα με τον Ζανκ Γουλίν, το τηλεσκόπιο θα βρίσκεται σε τροχιά κοντά σε έναν κινεζικό διαστημικό σταθμό, πιθανότατα τον Tiangong 3, ώστε οι αστροναύτες (ή «ταϊκοναύτες» όπως ονομάζονται στην Κίνα), να μπορούν να παρέμβουν γρήγορα για να επιδιορθώσουν οποιαδήποτε βλάβη. Η δυνατότητα αυτή είναι πρωτοποριακή, αν σκεφθεί κανείς πως η NASA χρειάσθηκε 3,5 χρόνια για να αποκαταστήσει το κατασκευαστικό λάθος που είχε το κύριο κάτοπτρο του Hubble όταν εκτοξεύθηκε το τηλεσκόπιο. Σε αυτό το πλαίσιο, οι δύο ρομποτικοί βραχίονες που θα έχει το Tiangong 3 μπορεί να αποδειχθούν εξαιρετικά χρήσιμοι στη συντήρηση του τηλεσκοπίου. Είναι η πρώτη φορά που ένας διαστημικός σταθμός θα αναλάβει τον ρόλο μόνιμης βάσης για την υποστήριξη ενός τηλεσκοπίου ή ακόμη και ενός δορυφόρου. Είναι χαρακτηριστικό πως οι τροχιές των Skylab, Mir και του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού βρίσκονταν μακριά από οποιονδήποτε τεχνητό δορυφόρο της Γης. Για να μπορεί ο Tiangong 3 να φέρει σε πέρας μία τέτοια αποστολή, θα πρέπει να φυλάσσονται στο εσωτερικό του εξαρτήματα του τηλεσκοπίου, αλλά και τα απαραίτητα εργαλεία. Πάντως, εκτός από την καλή λειτουργία του επιστημονικού οργάνου, ένα παράπλευρό όφελος για την Κίνα είναι πως θα αποκτήσει πολύτιμη εμπειρία για άλλα διαστημικά πρότζεκτ, όπως την εξόρυξη μετάλλων από αστεροειδείς ή τη συναρμολόγηση ενός διαστημικού σκάφους σε τροχιά γύρω από τη Γη, ώστε όταν ολοκληρωθεί να βάλει «πλώρη» για τον πλανήτη Άρη. http://www.naftemporiki.gr/story/1079047/ena-isxurotero-hubble-sta-skaria-apo-tin-kina

Δείτε πώς είναι να βρίσκεστε μέσα στο μεγάλο επιταχυντή νετρονίων του CERN (vid) Έχετε σκεφτεί ποτέ πως είναι να βρίσκεται κανείς μέσα στο Μεγάλο Επιταχυντή Νετρονίων του CERN; Αν όχι, τότε το BBC παρουσιάζει ένα συγκλονιστικό βίντεο το οποίο δείχνει πως είναι να βρίσκεται κάνεις στην «καρδιά» του μεγαλύτερου πειράματος στον κόσμο. Όπως μεταδίδει η Daily Mail, χτισμένος σε ένα τούνελ το οποίο είναι μεγαλύτερο από 27 χιλιόμετρα σε μήκος, ο Μεγάλος Επιταχυντής Νετρονίων είναι ο μεγαλύτερος επιταχυντής σωματιδίων στον κόσμο. http://www.pronews.gr/portal/20160314/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%83/%CE%B4%CE%B5%CE%AF%CF%84%CE%B5-%CF%80%CF%8E%CF%82-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%BD%CE%B1-%CE%B2%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%BA%CE%B5%CF%83%CF%84%CE%B5-%CE%BC%CE%AD%CF%83%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%BF-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%84%CE%B1%CF%87%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%AE-%CE%BD%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CF%89%CE%BD-%CF%84%CE%BF%CF%85-cern-vid

Ολική έκλειψη Ηλίου όπως καταγράφηκε από το Διάστημα. Οι μόνοι που κατάφεραν να δουν την ολική έκλειψη Ηλίου της περασμένης Τετάρτης ήταν μερικά εκατομμύρια τυχεροί στην Ινδονησία. Για τους υπόλοιπους, η NASA παρουσιάζει ένα μοναδικό βίντεο, το πρώτο που καταγράφει μια ολική έκλειψη από το Διάστημα. Το παρακάτω animation δείχνει τη σκιά της Σελήνης να κινείται στην επιφάνεια της Γης στις περίπου τέσσερις ώρες που διήρκεσε η έκλειψη. Το animation συναρμολογήθηκε από 13 διαδοχικές εικόνες που ελήφθησαν από τον αμερικανικό δορυφόρο DSCOVER, ένα ασυνήθιστο σκάφος που βρίσκεται ακριβώς ανάμεσα στον Ήλιο και τη Γη, περίπου 1,6 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον πλανήτη. Η κύρια αποστολή του DSCOVER είναι να παρακολουθεί τον ηλιακό άνεμο -ένα συνεχές ρεύμα σωματιδίων- και να προειδοποιεί για ηλιακές καταιγίδες. Η δευτερεύουσα αποστολή του είναι να μεταδίδει πανοραμικές εικόνες της πλευράς της Γης που λούζεται στο φως της ημέρας. Εκτός από το DISCOVER, την έκλειψη μπόρεσε να καταγράψει και ο ιαπωνικός δορυφόρος Himawari-8 που κινείται σε γεωσύγχρονη τροχιά, έχει δηλαδή την ίδια γωνιακή ταχύτητα με τη Γη και παραμένει μετέωρος πάνω από το ίδιο σημείο του πλανήτη. Η διαφορά είναι ότι ο Himawari-8 δεν μπόρεσε να καταγράψει την έκλειψη από την αρχή μέχρι το τέλος. Όπως λέει ο Άνταμ Ζάμπο, επιστημονικός διευθυντής της αποστολής DSCOVER, «το ιδιαίτερο με τη δική μας περίπτωση είναι ότι βρισκόμαστε κοντά στη γραμμή Γης-Ήλιου και μπορούμε έτσι να παρακολουθήσουμε το πέρασμα της σεληνιακής σκιάς από τη μία άκρη της Γης μέχρι την άλλη. «Ένας γεωσύγχρονος δορυφόρος θα μπορούσε, αν ήταν τυχερός, να καταγράψει το μέσο της έκλειψης το μεσημέρι στη δική του ώρα. »Από ό,τι γνωρίζω, κανείς άλλος δεν έχει καταγράψει μια ολόκληρη έκλειψη σε ένα σετ εικόνων ή σε βίντεο» καμαρώνει ο ερευνητής. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064342

Η Τεχνητή Νοημοσύνη εξωθεί σε ήττα τον Παγκόσμιο Πρωταθλητή στο Γκο. Σε παραίτηση εξώθησε ο αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης AlphaGo της βρετανικής θυγατρικής της Google, DeepMind, τον πολλάκις παγκόσμιο πρωταθλητή στο Γκο, το εξαιρετικά περίπλοκο αρχαίο κινέζικο επιτραπέζιο παιχνίδι. Στην τελευταία από τις πέντε παρτίδες και με μια μόνο νίκη, ο Λι Σεντόλ εγκατέλειψε τον αγώνα, παραχωρώντας την ιστορική νίκη στο νευρωνικό δίκτυο. Παρά το γεγονός ότι ο AlphaGo έκανε ένα σημαντικό λάθος στην αρχή της τελευταίας παρτίδας, κατόρθωσε να αντιστρέψει το αποτέλεσμα υπέρ του. Σε αντίθεση με άλλα προγράμματα Γκο, τα οποία δημιουργήθηκαν ειδικά για να παίζουν το παιχνίδι, ο αλγόριθμος AlphaGo δεν διδάχθηκε καν τους κανόνες του παιχνιδιού -είναι ένας αλγόριθμος μάθησης που βελτιώνεται με την εμπειρία. Το πρόγραμμα αρχικά μελέτησε 50 εκατομμύρια κινήσεις από παιχνίδια επαγγελματιών παικτών και έμαθε έτσι να προβλέπει ποια είναι η καλύτερη κίνηση. Έπαιξε επίσης εκατομμύρια παρτίδες εναντίον του εαυτού του και διδάχτηκε να εκτιμά ποιος παίκτης έχει το πάνω χέρι υπολογίζοντας την πιθανότητα να κερδίσει τελικά το παιχνίδι η μία ή η άλλη πλευρά. Το AlphaGo μπορεί να μαθαίνει επειδή βασίζεται σε ένα δίκτυο από εικονικούς νευρώνες που συνδέονται μεταξύ τους με εικονικές συνάψεις, οι οποίες ισχυροποιούνται ή εξασθενίζουν ανάλογα με τα παραδείγματα και την εμπειρία. Το νευρωνικό δίκτυο βελτιώθηκε, μαθαίνοντας από τις ιδιαίτερες ικανότητες του εξαιρετικού Σεντόλ -έχει αναμετρηθεί δύο πλέον φορές με τον δημιουργό του, τον άνθρωπο -την πρώτη με τον ευρωπαίο πρωταθλητή τον οποίο και νίκησε και τώρα με τον παγκόσμιο πρωταθλητή. Κι αυτό, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό, αφού η τεχνητή του νοημοσύνη θα αξιοποιηθεί σε διάφορους κρίσιμους τομείς, όπως είναι η υγεία και η επιστημονική έρευνα γενικότερα. Το ταμπλό του Γκο είναι ένας πίνακας με 19 επί 19 τετράγωνα, στα οποία οι δύο παίκτες παίζουν εναλλάξ τοποθετώντας μαύρα ή άσπρα βότσαλα. Κάθε παίκτης προσπαθεί να περικυκλώσει τα πούλια του αντιπάλου του έτσι ώστε να μην υπάρχουν ελεύθερες θέσεις γύρω του. Τα περικυκλωμένα πούλια απομακρύνονται από τον ταμπλό και η τελική βαθμολογία υπολογίζεται από την περιοχή που ελέγχει ο κάθε παίκτης και τον αριθμό των βότσαλων που κατάφερε να φυλακίσει. Σε μια τυπική αναμέτρηση των 150 κινήσεων, οι πιθανές διατάξεις των πετρών στο ταμπλό φτάνει τις 10170 -ένας αριθμός μεγαλύτερος από τον αριθμό όλων των ατόμων στο Σύμπαν που εξηγεί την πρόκληση για ανθρώπους και μηχανές. Η DeepMind με τον αλγόριθμο AlphaGo κερδίζει χρηματικό έπαθλο ενός εκατομμυρίου δολαρίων. Η τεχνολογία του AlphaGo, λέει ο δημιουργός του, Ντένις Χασάμπις της DeepMind, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και σε άλλες εφαρμογές που απαιτούν λήψη αποφάσεων, σχεδιασμό στρατηγικής και αναγνώριση περίπλοκων μοτίβων. Παραδείγματα είναι οι αυτόματες διαγνώσεις σε απεικονιστικές εξετάσεις και η βελτίωση των μοντέλων του παγκόσμιου κλίματος. Η πρώτη μεγάλη νίκη των υπολογιστών έναντι των ανθρώπων ήρθε το 1997, όταν ο υπολογιστής Deep Blue της IBM νίκησε τον τότε παγκόσμιο πρωταθλητή στο σκάκι Γκάρι Κασπάροφ. Έκτοτε οι αλγόριθμοι έχουν κατατροπώσει τους ανθρώπους στη ντάμα, το τάβλι και το τηλεπαιχνίδι Jeopardy!. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064805 To Minecraft προσκαλεί τεχνητές νοημοσύνες για παιχνίδι. Προγραμματιστές αλλά και ερασιτέχνες κάθε ηλικίας προσκαλούνται από τη Microsoft να αναπτύξουν χαρακτήρες τεχνητής νοημοσύνης και να τους απελευθερώσουν στον εικονικό κόσμο του παιχνιδιού Minecraft. Το Minecraft, πιστεύει η εταιρεία, θα μπορούσε να αναδειχθεί ως ιδανική πλατφόρμα έρευνας για την τεχνητή νοημοσύνη, απαλλάσσοντας για παράδειγμα τους ερευνητές από την ανάγκη να δοκιμάζουν τους αλγορίθμους τους σε ρομπότ. «Αντί να τρέχουμε μια προσομοίωση στην οποία η τεχνητή νοημοσύνη βλέπει ένα άβαταρ του εαυτού της, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βρίσκεται μέσα στο παιχνίδι, κοιτάζοντας μέσα από τα μάτια ενός χαρακτήρα που ζει εκεί» δήλωσε ο Μάθιου Τζόνσον, αρχιμηχανικός του λογισμικού AIX. Το AIX, διαθέσιμο για δωρεάν κατέβασμα, επιτρέπει στον κώδικα της τεχνητής νοημοσύνης να συνδέεται με το Minecraft και να λαμβάνει δεδομένα για τις συνέπειες των πράξεών του στον εικονικό κόσμο. Ο κώδικας θα μπορεί έτσι να εκπαιδεύει τον εαυτό του. Για παράδειγμα, οι δημιουργοί μιας τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να την αφήσουν να δοκιμάσει την τύχη της σε μια διαδρομή με εμπόδια και να παρακολουθήσουν τις επιδόσεις της. Η Microsoft εκτιμά ότι ένας από τους ερευνητικούς κλάδους που μπορεί να ωφεληθεί περισσότερο από το AIX είναι η «ενισχυτική μάθηση», στην οποία η τεχνητή νοημοσύνη δεν εκτελεί προγραμματισμένες οδηγίες, αλλά βρίσκει μόνη της τον βέλτιστο τρόπο να εκτελεί μια εργασία, βασιζόμενη σε πρότερες γνώσεις και στην δοκιμή και το σφάλμα. Ακόμα, το AIX θα μπορούσε να βοηθήσει την τεχνητή νοημοσύνη να μάθει πώς να αλληλεπιδρά και να επικοινωνεί με τους ανθρώπους, δήλωσε η Κάτια Χόφμαν, επικεφαλής του προγράμματος στα ερευνητικά εργαστήρια της Microsoft στο Κέμπριτζ. «Το θεωρούμε εφαλτήριο για την ανάπτυξη τεχνολογίας που θα εφαρμοστεί τελικά στη ρομποτική. Μπορούμε να τη δοκιμάσουμε πρώτα σε ένα ασφαλές περιβάλλον που ελέγχουμε απόλυτα και δεν κοστίζει πολύ» είπε η Χόφμαν στο BBC. Αν και το AIX απευθύνεται κυρίως σε ερευνητές, η Microsoft υπόσχεται να προσφέρει άφθονο εκπαιδευτικό υλικό που θα επιτρέπει ακόμα και σε παιδιά να αναπτύσσουν απλά προγράμματα. Προς το παρόν, πάντως, οι τεχνητές νοημοσύνες του Minecraft θα ζουν απομονωμένες από τους ανθρώπινους παίκτες του παιχνιδιού. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064697

Η φωτορύπανση του αστικού τοπίου επιδρά αρνητικά στον ύπνο. Μπορεί οι καλοφωτισμένοι δρόμοι είναι καλοί για την ασφάλεια των οδηγών και των πεζών, αλλά όταν ο φωτισμός αγγίζει τα όρια της φωτορύπανσης, τότε επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα του ύπνου, σύμφωνα με μελέτη που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας στο Βανκούβερ του Καναδά. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, με επικεφαλής τον Δρ Μορίς Οχαγιόν, μελέτησαν επί μια οκταετία 15.863 ανθρώπους, ο οποίοι καλούνταν ανά τακτικά διαστήματα να περιγράψουν τον ύπνο τους και άλλα ιατρικά προβλήματα. Οι ερευνητές συσχέτισαν αυτά τα στοιχεία με το πόσο εκτεθειμένοι ήταν σε υπαίθριο τεχνητό φωτισμό οι συμμετέχοντες. Από την επεξεργασία των στοιχείων προέκυψε ότι, όσοι ζούσαν σε πόλη άνω των 500.000 κατοίκων, εκτίθετο τα βράδια σε τριπλάσιο έως εξαπλάσιο φωτισμό σε σχέση με έναν κάτοικο μικρής πόλης ή της υπαίθρου. Όσοι ζούσαν σε καλοφωτισμένα μέρη, ήταν κατά μέσο όρο 6% πιθανότερο να κοιμούνται λιγότερες από έξι ώρες. Ήταν επίσης λιγότερο ικανοποιημένοι από την ποιότητα του ύπνου τους (29% έναντι 16% όσων ζούσαν σε λιγότερο φωτισμένες περιοχές). Επίσης, όσοι κοιμόντουσαν ή προσπαθούσαν να κοιμηθούν με έντονο εξωτερικό φωτισμό, ήταν πιθανότερο να αναφέρουν ότι την επόμενη μέρα ένιωθαν κόπωση (9% έναντι 7%) και υπνηλία (6% έναντι 2%), αλλά και να ξυπνούν κατά τη διάρκεια της νύχτας (19% έναντι 13%, όταν ο δρόμος είναι σκοτεινός). Σχόλιο.Αρα το πρόβλημα είναι διπλό.Μας αφήνει που μας αφήνει ξάγρυπνους δεν μας αφήνει και να χαρούμε τον ουρανό!! http://health.in.gr/news/scienceprogress/article/?aid=1500064296

«Союз ТМА-20М» H Προετοιμασία του πλοίου για εκτόξευση στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) πραγματοποιείται στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. http://www.energia.ru/ru/iss/iss47/photo_03-11.html Ρωσική κυριαρχία στην κούρσα του διαστήματος Μπορεί η ρωσική οικονομία να μην βρίσκεται στα καλύτερα της όμως η Μόσχα εδώ και αρκετό καιρό φαίνεται πως έχει αποφασίσει να κυριαρχήσει στην κούρσα του διαστήματος ,έστω και αν αυτή δεν συνοδεύεται από το πρεστίζ που είχε σε προηγούμενες δεκαετίες. Έτσι, εντύπωση προκάλεσε πριν από λίγες μέρες η πληροφορία πως η Ρωσία ετοιμάζει διαστημικό σκάφος με σύστημα προώθησης με την χρήση πυρηνικής ενέργειας. Ένα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε να μικρύνει πολύ τον χρόνο για ένα ενδεχόμενο ταξίδι στον Άρη. Βασικό πλεονέκτημα ενός πυρηνικού κινητήρα είναι ότι επιτρέπει σε ένα διαστημικό σκάφος να ελιχθεί σε όλη την διάρκεια της πτήσης, ενώ η ήδη υπάρχουσα τεχνολογία καθιστά δυνατή μόνο μια καθορισμένη πτήση σε τροχιά. «Μια πυρηνική μονάδα ισχύος καθιστά δυνατή την προσέγγισή μας στον Άρη σε ένα έως ενάμιση μήνα, παρέχοντας μας τη δυνατότητα για ελιγμούς κατά την διάρκεια της πτήσης και της επιτάχυνσης», είπε ο επικεφαλής της πυρηνικής εταιρίας Rosatom, Sergey Kirienko. «Η σημερινοί κινητήρες μπορούν να φτάσουν στον Άρη σε ένα και σε ενάμιση χρόνο, χωρίς καν τη δυνατότητα της επιστροφής», δήλωσε ο Kirienko. Η πρωτότυπη αυτή πυρηνική μονάδα θα μπορούσε να αρχίσει να δοκιμάζεται πριν το 2018. Οι παραδοσιακοί κινητήρες πυραύλων πιστεύεται ότι έχουν φθάσει στο όριο των δυνατοτήτων τους και ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περαιτέρω εξερεύνηση του διαστήματος. Η Ρωσία κατακτά και τον διαστημικό τουρισμό Την ίδια στιγμή Ρωσία μπαίνει δυναμικά και στον λεγόμενο διαστημικό τουρισμό. Η Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαστήματος (Roscosmos) έχει δημιουργήσει το πρώτο πρότζεκτ για διαστημική ξενάγηση εύπορων τουριστών. Η εταιρεία KosmoKurs πήρε άδεια για να αναπτύξει ένα σύστημα για εκτοξεύσεις πτήσεων τουριστικού χαρακτήρα, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό Russia Today και τις δηλώσεις που έκανε ο εκπρόσωπος της εταιρείας, Πάβελ Πούσκιν (Pavel Pushkin). Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ένα διαστημικό όχημα και ένα διαστημόπλοιο που θα μπορεί να μεταφέρει ανθρώπους 200 χιλιόμετρα έξω από την ατμόσφαιρα της γης. Το πρώτο 15λεπτο διαστημικό ταξίδι υπολογίζεται ότι θα πραγματοποιηθεί το 2020 με τιμή εισιτηρίου 200.000 με 250.000 δολάρια. Η εταιρεία σχεδιάζει να πραγματοποιεί πτήσεις από ομάδες έξι τουριστών δίνοντας τους την ευκαιρία να περνούν 5-6 λεπτά στη μηδενική βαρύτητα. Η «κάψουλα» θα διευθύνεται από ένα πιλότο. Ο διαστημικός τουρισμός θεωρείται ένα νέο επιχειρηματικό πλάνο που θα συμβάλλει στην επαναχρησιμοποίηση των πυραύλων που είναι σε αδράνεια. Η αμερικανική εταιρεία Virgin Galactic είχε εισάγει ένα νέο μοντέλο διαστημικών πτήσεων -το SpaceShipTwo- τον προηγούμενο μήνα. Σχεδιάστηκε να μεταφέρει 6 τουρίστες ανά πτήση, με 2 πιλότους. Το διαστημόπλοιο αυτό αντικατέστησε το προηγούμενο μοντέλο του που είχε συντρίβει τον Οκτώβριο του 2015, οδηγώντας σε θάνατο έναν πιλότο και τραυματίζοντας πολλά άτομα. Μια δίωρη πτήση σε υψόμετρο 200 χιλιομέτρων κοστολογείται εξίσου στα 250.000 δολλάρια. Η Ρωσία ήταν η πρώτη χώρα που προσέφερε διαστημικά ταξίδια και την ευκαιρία να επισκεφτεί κάποιος τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το 2001, ο αμερικανός Ντένις Τίτο (Dennis Tito) πλήρωσε 20 εκατομμύρια δολάρια για να γίνει ο πρώτος διαστημικός τουρίστας με προσωπικό του ταξίδι. Η αποστολή είχε προγραμματιστεί με το σκάφος Soyuz-32. Ο άνθρωπος πέρασε οχτώ μέρες σε τροχιά σαν νέο μέλος. Άλλοι έξι τουρίστες ακολούθησαν τον Τίτο, πριν η Ρωσία ακυρώσει τελικά το πρόγραμμα. http://www.pronews.gr/portal/20160313/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%BA%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%81%CF%83%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82#sthash.Sxzgv3JH.dpuf

Νίκη του ανθρώπου έναντι της AI στο «πιο περίπλοκο επιτραπέζιο του κόσμου» Έπειτα από τρεις συνεχόμενες ήττες, ο παγκόσμιος πρωταθλητής στο ασιατικό παιχνίδι Γκο, το οποίο θεωρείται μακράν πιο περίπλοκο από το σκάκι, πέτυχε την Κυριακή την πρώτη νίκη του απέναντι στο AlphaGo, έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης της Google. Η αναμέτρηση ολοκληρώνεται την Τρίτη με την πέμπτη παρτίδα. Στο ασυνήθιστο τουρνουά που διεξάγεται στη Σεούλ, το AlphaGo παραδέχτηκε την ήττα του απέναντι στο νοτιοκορεάτη Λι Σέντολ πέντε ώρες μετά την έναρξη της αναμέτρησης. «Η νίκη αυτή είναι τόσο πολύτιμη για μένα που δεν θα την άλλαζα με τίποτα στον κόσμο» σχολίασε ο Λι, ο οποίος έχει στην κατοχή του νίκες σε 18 διεθνή τουρνουά Γκο. Ο Λι, όμως, έχασε στην πρώτη, τη δεύτερη και την τρίτη αναμέτρηση με τη μηχανή. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064473 Το AlphaGo, ένα «νευρωνικό δίκτυο» που μιμείται την αρχιτεκτονική του εγκεφάλου, αναπτύχθηκε από τη λονδρέζικη εταιρεία DeepMind, η οποία εξαγοράστηκε από τη Google πριν από δύο χρόνια. Η τεχνολογία του AlphaGo, λέει ο δημιουργός του Ντένις Χασάμπις της DeepMind, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και σε άλλες εφαρμογές που απαιτούν λήψη αποφάσεων, σχεδιασμό στρατηγικής και αναγνώριση περίπλοκων μοτίβων. Παραδείγματα είναι οι αυτόματες διαγνώσεις σε απεικονιστικές εξετάσεις και η βελτίωση των μοντέλων του παγκόσμιου κλίματος. Το Γκο, το οποίο θεωρείται μακράν πιο περίπλοκο από το σκάκι, εκ πρώτης όψης φαίνεται απλό. Το ταμπλό του είναι ένας πίνακας με 19 επί 19 τετράγωνα, στα οποία οι δύο παίκτες παίζουν εναλλάξ τοποθετώντας μαύρα ή άσπρα βότσαλα. Κάθε παίκτης προσπαθεί να περικυκλώσει τα πούλια του αντιπάλου του έτσι ώστε να μην υπάρχουν ελεύθερες θέσεις γύρω του. Τα περικυκλωμένα πούλια απομακρύνονται από τον ταμπλό και η τελική βαθμολογία υπολογίζεται από την περιοχή που ελέγχει ο κάθε παίκτης και τον αριθμό των βότσαλων που κατάφερε να φυλακίσει. Σε μια τυπική αναμέτρηση των 150 κινήσεων, οι πιθανές διατάξεις των πετρών στο ταμπλό φτάνει τις 10170 -ένας αριθμός μεγαλύτερος από τον αριθμό όλων των ατόμων στο Σύμπαν. Αυτό σημαίνει ότι θα ήταν πρακτικά αδύνατο να εξετάσει ένας υπολογιστής όλες τις δυνατές κινήσεις και τις εκβάσεις τους. Σε αντίθεση με άλλα προγράμματα Γκο, τα οποία δημιουργήθηκαν ειδικά για να παίζουν το παιχνίδι, ο αλγόριθμος AlphaGo δεν διδάχθηκε καν τους κανόνες του παιχνιδιού -είναι ένας αλγόριθμος μάθησης που βελτιώνεται με την εμπειρία. Το πρόγραμμα αρχικά μελέτησε 50 εκατομμύρια κινήσεις από παιχνίδια επαγγελματιών παικτών και έμαθε έτσι να προβλέπει ποια είναι η καλύτερη κίνηση. Έπαιξε επίσης εκατομμύρια παρτίδες εναντίον του εαυτού του και διδάχτηκε να εκτιμά ποιος παίκτης έχει το πάνω χέρι υπολογίζοντας την πιθανότητα να κερδίσει τελικά το παιχνίδι η μία ή η άλλη πλευρά. Το AlphaGo μπορεί να μαθαίνει επειδή βασίζεται σε ένα δίκτυο από εικονικούς νευρώνες που συνδέονται μεταξύ τους με εικονικές συνάψεις, οι οποίες ισχυροποιούνται ή εξασθενίζουν ανάλογα με τα παραδείγματα και την εμπειρία. Παρόμοιες τεχνικές θα μπορούσαν να εφαρμοστούν τώρα σε άλλες εφαρμογές που απαιτούν λήψη αποφάσεων, σχεδιασμό στρατηγικής, μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και αναγνώριση περίπλοκων μοτίβων. Η πρώτη μεγάλη νίκη των υπολογιστών έναντι των ανθρώπων ήρθε το 1997, όταν ο υπολογιστής Deep Blue της IBM νίκησε τον τότε παγκόσμιο πρωταθλητή στο σκάκι Γκάρι Κασπάροφ. Έκτοτε οι αλγόριθμοι έχουν κατατροπώσει τους ανθρώπους στη ντάμα, το τάβλι και το τηλεπαιχνίδι Jeopardy!, μεταξύ άλλων. Βίντεο η τέταρτη αναμέτρηση: Παρακολουθείστε live το 5ο και τελευταίο παιχνίδι μεταξύ Lee Sedol και AlphaGo Σε μια από τις καλύτερες σκηνές της ταινίας «A Beautiful Mind» o John Nash (Russel Crowe) δέχεται την πρόκληση από τους συμφοιτητές του να παίξει Go : http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064591

55 χρόνια από την εκτόξευση του τέταρτου διαστημικού σκάφους-δορυφόρου! Στις 9 Μαρτίου του 1961 εγινε η εκτόξευση του δορυφόρου "Vostok CAD αριθμό 1" - η πρώτη πτήση διαστημικού σκάφους που ειχε σχεδιαστεί για επανδρωμένη πτήση. Επί του σκάφους ήταν ένα σκυλί Chernushka και βιολογικά αντικειμένα. Ο Επικεφαλής Σχεδίασης της SP Korolev αποφασίσε να ξεκινήσει με έναν άνθρωπο στο διάστημα, μετά από δύο συνεχόμενες επιτυχημένες εκτοξεύσεις των οχημάτων με τα σκυλιά. Στο τέλος του 1960 - αρχές του 1961 έχει κάνει μια σειρά από εκτοξευσεις μη επανδρωμένες. Προκειμένου να διασφαλιστεί η αξιοπιστία ο Korolev απαγορεύσε να γίνουν αλλαγές στα τεχνικά και λειτουργικά στοιχεία των διαστημικών σκαφών για να πετάξουν. Το πλοίο-δορυφόρος "Vostok CAD αριθμό 1" ήταν εξοπλισμένο με όλα τα επί του σκάφους συστήματα. Στο πλοίο επέβαιναν ο σκύλος Chernushka , χαριτολογώντας το παρατσούκλι "ο Ιβάν Ιβάνοβιτς". Στην θωρακική κοιλότητα και την «κοιλιά» τοποθετηθησαν ποντίκια, ινδικά χοιρίδια και άλλα βιολογικά αντικείμενα για να μελετήσουν τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας. Μέσα στο lander είχαν τοποθετηθεί οι σπόροι και τα στοιχεία του ανθρώπινου αίματος. Έχοντας κάνει μία στροφή, το πλοίο προσγειώθηκε στην προγραμματισμένη περιοχή, εννέα χιλιόμετρα από την πόλη της Zainsk, κοντά στο χωριό της Παλιάς Τοκμακ (Ταταρστάν).Το πρόγραμμα πτήσεων έχει ολοκληρωθεί, ο εξοπλισμός λειτούργησε άψογα. Η διαστημοσυσκευή προσγειώθηκε με ασφάλεια με το σκυλί και ολα τα βιολογικά αντικείμενα. Η Εμπειρία έναρξης πτησης με τα σκυλιά με τα πλοία «Ανατολή» αποκάλυψε ότι ορισμένες αλλαγές στη φυσιολογική τους κατάσταση εκδηλώνονται μετά τον τέταρτο γύρο της πτήσης. Ετσι εκανε το πρώτο σχέδιο της επερχόμενης πτήσης ενός ανθρώπου στο διάστημα για όχι μεγαλύτερο από ένα γύρο με μέγιστη τους ελέγχους αυτοματισμού. "Ένας σκύλος - ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου." Αυτή η αλήθεια ήταν δίκαιη και αστροναυτική. Ο τρόπος που ο άνθρωπος πηγε στο διάστημα ήταν στρωμένος απο ενα απλο σκύλο », - σημείωσε στα απομνημονεύματά του, Ακαδημαϊκός Μπόρις Chertok. Το 2011, στο κέντρο της πόλης Zainsk υπάρχει ένα μνημείο αφιερωμένο στην τέταρτη πτήση του διαστημικού οχήματος μέσω δορυφόρου και το σκυλί Chernushka. http://www.energia.ru/ru/news/news-2016/news_03-09_1.html «Ματιές στο Σύμπαν: Αστροβιολογία και Αϊνστάιν» Διαδραστική Έκθεση Επιστήμης και Τεχνολογίας, στο Ίδρυμα Ευγενίδου. Κάθε Σάββατο και Κυριακή, από τις 12 Μαρτίου, η Διαδραστική Έκθεση Επιστήμης και Τεχνολογίας του Ιδρύματος Ευγενίδου προσκαλεί το κοινό σε ένα ταξίδι στα βάθη του σύμπαντος. Πώς αναζητούμε μορφές ζωής στο αχανές σύμπαν; Πώς ταξιδεύουμε στο διάστημα; Τι είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε και τι αναζητούν οι ερευνητές; Πώς συνέβαλε ο Αϊνστάιν με την Θεωρία της σχετικότητας στις μελέτες μας για το σύμπαν; Οι επισκέπτες της έκθεσης ανακαλύπτουν τις απαντήσεις μέσα από πειράματα και δραστηριότητες. Κάθε Σάββατο και Κυριακή, το πρόγραμμα περιλαμβάνει: 12:30 - 13:10: Επίδειξη πειραμάτων: «Αστροβιολογία και διαστημικά ταξίδια» (προτείνεται για παιδιά άνω των 8 ετών και ενήλικες). Αυτή η επίδειξη πειραμάτων ξεκινά από το φαινόμενο της ζωής στη Γη και μελετά τους τρόπους αναζήτησης εξωγήινης ζωής με τη βοήθεια της επιστήμης. Είναι δυνατόν η ζωή να προέκυψε από μία «σούπα»; Μπορεί μια έκρηξη να δημιουργήσει νέες μορφές ζωής; Πώς μελετάμε το παρελθόν του σύμπαντος; Πώς ταξιδεύουμε στο διάστημα; Τηλεσκόπια, φασματοσκόπια και μικροσκόπια επιστρατεύονται για να εξετάσουν τη ζωή στη Γη και σε άλλους πλανήτες του Γαλαξία μας. Ο επισκέπτης της έκθεσης μπορεί να συνδυάσει την επίδειξη πειραμάτων με την νέα Πλανηταριακή Παράσταση «Η Ζωή στο Σύμπαν», προκειμένου να μάθει περισσότερα για την αναζήτηση της ζωής πέρα από την Γη. 16:30 - 17:15: Διαδραστική Αφήγηση: «Ο παράξενος κόσμος του Άλμπερτ Αϊνστάιν» (προτείνεται για παιδιά άνω των 13 ετών και ενήλικες) Όλοι ακούσαμε πρόσφατα για τα βαρυτικά κύματα, τη σημαντική αυτή ανακάλυψη που αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον του κοινού για τον Αϊνστάιν και τη Θεωρία της σχετικότητας. Πώς όμως μπορούμε να καταλάβουμε τί πράγματι μας είπε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν; Μέσα από μια διαδραστική αφήγηση που είναι ένα ταξίδι σε διάφορους σταθμούς της ζωής και του έργου του, οι επισκέπτες μαθαίνουν για τα παράδοξα, με μια πρώτη ματιά, επιτεύγματα ενός από τους σημαντικότερους επιστήμονες στην ιστορία της επιστήμης. Τα εφόδια σε αυτό το ταξίδι είναι απλά: ένα ψαλίδι, ένα φύλλο χαρτί, ένα μπαλόνι κι ένα σεντόνι! Σημείωση: Για τις δραστηριότητες αυτές δεν γίνεται κράτηση, μπορεί όμως όποιος επιθυμεί να τις παρακολουθήσει με το εισιτήριο της Διαδραστικής Έκθεσης, το οποίο είναι ημερήσιο. Σε περίπτωση μεγάλης προσέλευσης θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Ίδρυμα Ευγενίδου, λεωφ. Συγγρού 387, 175 64 Π. Φάληρο (είσοδος από οδό Πεντέλης 11). Οι χώροι είναι προσβάσιμοι και φιλικοί σε ανθρώπους με αναπηρία και εμποδιζόμενα άτομα. Υπάρχει δυνατότητα διερμηνείας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα κατόπιν έγκαιρης συνεννόησης με γραπτό μήνυμα στο τηλέφωνο 6936 177143 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση: rd@eugenfound.edu.gr, ενώ οι σκύλοι- οδηγοί τυφλών είναι ευπρόσδεκτοι. http://www.naftemporiki.gr/story/1078550/maties-sto-sumpan-astrobiologia-kai-ainstain

Πράσινο φως για τον πρώτο σεισμογράφο στον Άρη. Η αποστολή InSight της NASA που θα πραγματοποιήσει γεωλογικές μελέτες στον Άρη ήταν κανονικά προγραμματισμένη να ξεκινήσει στις αρχές του 2016 αλλά μια βλάβη στο βασικό επιστημονικό του όργανο όχι μόνο ανέβαλε την εκτόξευση αλλά προκάλεσε πολλές ανησυχίες για το αν τελικά θα πραγματοποιηθεί η αποστολή. Η NASA ανακοίνωσε το πρόβλημα βρίσκεται σε ομαλή διαδικασία αποκατάστασης και ότι η αποστολή θα ξεκινήσει στις 5 Μαΐου του 2018. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία ανέφερε στην ανακοίνωση της επίσης ότι αν όλα πάνε καλά το σκάφος θα προσεδαφιστεί στον Άρη στις 26 Νοεμβρίου του 2018. Το InSight (Ιnterior Exploration using Seismic Investigations Geodesy and Heat Transport), που κατασκευάσθηκε από την εταιρεία Lockheed Martin, θα «καθίσει» στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη και θα πραγματοποιήσει αναλύσεις στο υπέδαφός του. Το βασικό του όργανο θα μελετήσει την ταχύτητα διάδοσης σεισμικών κυμάτων στο υπέδαφος προκειμένου να αποκαλύψει την εσωτερική δομή του πλανήτη. Κάτι τέτοιο αποτελεί διακαή πόθο των επιστημόνων, προκειμένου να ανακαλύψουν τα γεωλογικά μυστικά του γειτονικού πλανήτη, αλλά επίσης για να εξάγουν γενικότερα συμπεράσματα σχετικά με τον σχηματισμό των βραχωδών πλανητών στο ηλιακό μας σύστημα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064014 Mars Reconnaissance Orbiter: 10 χρόνια σε τροχιά γύρω από τον Άρη. Τα 10 χρόνια υπηρεσίας του Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) σε τροχιά γύρω από τον Άρη γιόρτασε την Πέμπτη η NASA. Το μεγάλο διαστημόπλοιο μέσα σε αυτό το διάστημα έχει δώσει εξαιρετικά πολύτιμες πληροφορίες για τον Κόκκινο Πλανήτη, αποκαλύπτοντας με λεπτομέρειες άνευ προηγουμένου το παρελθόν ενός πλανήτη που δισεκατομμύρια χρόνια πριν φιλοξενούσε υγρά περιβάλλοντα- και παραμένει δραστήριος και δυναμικός μέχρι σήμερα. Μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις του έγινε γνωστή πέρυσι και αφορά τη μεγάλη πιθανότητα παρουσίας νερού σε υγρή μορφή στον πλανήτη ακόμα και σήμερα. Άλλες ανακαλύψεις περιλαμβάνουν τον εντοπισμό γεωλογικών δομών στο υπέδαφος, την ανάλυση των στρωμάτων της ατμόσφαιρας και την παρατήρηση του καιρού καθημερινά. Και τα έξι επιστημονικά όργανα του σκάφους παραμένουν λειτουργικά, παρέχοντας πληροφορίες στο πλαίσιο μιας αποστολής που διαρκεί πάνω από επτά χρόνια μετά τη λήξη της πρωταρχικής, προγραμματισμένης επιστημονικής φάσης της αποστολής. «Η αποστολή αυτή μάς βοήθησε να εκτιμήσουμε πόσο ο Άρης- ένας πλανήτης που έχει αλλάξει πολύ με το πέρασμα του χρόνου- συνεχίζει να αλλάζει σήμερα» είπε ο Ριτς Ζούρεκ, επιστήμονας του προγράμματος ΜRO στο JPL, που διαχειρίζεται την αποστολή. Τα δεδομένα από το ΜRO αύξησαν τις γνώσεις σχετικά με τρεις ξεχωριστές περιόδους του Άρη, ενώ παράλληλα η αποστολή παρέχει υποστήριξη σε μια σειρά από αποστολές στο έδαφος- τόσο οχημάτων όσο και στατικών ακάτων. Μαζί με το Mars Odyssey, που είναι σε τροχιά γύρω από τον Άρη από το 2001, το MRO αναμεταδίδει δεδομένα από τα ρομπότ στην επιφάνεια του πλανήτη στις κεραίες του Deep Space Network της ΝΑSA, βοηθώντας στη διεξαγωγή των επιχειρήσεων στην επιφάνεια του Άρη, ενώ παράλληλα διερευνά περιοχές που έχουν προταθεί ως σημεία προσεδάφισης για μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές. Το διαστημόπλοιο ενεργοποίησε τους έξι μεγάλους πυραυλοκινητήρες του στις 10 Μαρτίου για περίπου 27 λεπτά, επιβραδύνοντας αρκετά για να το «πιάσει» η βαρύτητα του Άρη και να το θέσει σε τροχιά. Έκτοτε οι κινητήρες αυτοί έχουν χρησιμοποιηθεί μόνο μια φορά, για 15 λεπτά, κατά τη διάρκεια της πρώτης διόρθωσης τροχιάς, κατά την επτάμηνη πτήση από τη Γη στον Άρη. Από τότε και μετά χρησιμοποιούνται μικρότεροι κινητήρες για μικρές διορθώσεις. Το συνολικό άνοιγμα «φτερών» (ηλιακών συλλεκτών) του MRO είναι αντίστοιχο του μήκους ενός σχολικού λεωφορείου, και τα δεδομένα μεταδίδονται στη Γη μέσω της κύριας κεραίας του, διαμέτρου τριών μέτρων. Έχουν αποσταλεί στη Γη 264 terabits δεδομένων, περισσότερα από όλες τις άλλες διαπλανητικές αποστολές της ιστορίας μαζί. Έχει πραγματοποιήσει 45.000 περιστροφές γύρω από τον πλανήτη, τραβήξει 216.000 φωτογραφίες και διανύσει συνολικά 1.540 εκατ. χιλιόμετρα από την εκτόξευσή του μέχρι σήμερα. http://www.naftemporiki.gr/story/1078684/mars-reconnaissance-orbiter-10-xronia-se-troxia-guro-apo-ton-ari

Το Cassini βλέπει το φως των άστρων μέσα από τους πίδακες του Εγκέλαδου. To διαστημικό σκάφος Cassini εξερευνά τον Κρόνο και τους δορυφόρους του από το 2004. Το 2005 ανακάλυψε στον νότιο πόλο του Εγκέλαδου, έναν από τους δορυφόρους του Κρόνου, τους θεαματικούς πίδακες πάγου και υδρατμών που εκτινάσσονται στο διάστημα, προερχόμενοι από τον μεγάλο ωκεανό νερού που κρύβεται κάτω από την επιφάνεια του Εγκέλαδου. Αύριο, στις 11 Μαρτίου 2016, το Cassini θα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 923.000 χιλιομέτρων από τον Εγκέλαδο και ο δορυφόρος του Κρόνου, θα περνάει μπροστά από άστρο Έψιλον του Ωρίωνα που βρίσκεται 2000 έτη φωτός μακριά. Το διαστημικό σκάφος θα στρέψει προς αυτή την κατεύθυνση το όργανο Ultraviolet Imaging Spectrograph (UVIS) , ένα τηλεσκόπιο που μπορεί να «δει» το υπεριώδες φως. Μέχρι να ολοκληρωθεί η απόκρυψη του άστρου από τον Εγκέλαδο, το φως του άστρου Έψιλον θα διέλθει μέσα από τους πίδακες του Εγκέλαδου. Το φάσμα απορρόφησης που θα συλλέξει ο φασματογράφος του Cassini θα δώσει πληροφορίες για την πυκνότητα και σύνθεση του υλικού των πιδάκων. Δείτε το σχετικό βίντεο της NASA: http://physicsgg.me/2016/03/10/%cf%84%ce%bf-cassini-%ce%b2%ce%bb%ce%ad%cf%80%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%cf%86%cf%89%cf%82-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%cf%89%ce%bd/

Εκρηξη δυαδικού συστήματος «γέννησε» το ηλιακό μας σύστημα! Ενα πραγματικά εξαιρετικά ενδιαφέρον εύρημα υποστηρίζουν ότι εντόπισαν επιστήμονες του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν. Στην επιθεώρηση «Physical Review Letters» αναφέρουν ότι μελετώντας τα απομεινάρια ενός μετεωρίτη εντόπισαν μικροσκοπικά σωματίδια τα οποία οι ειδικοί έχουν ονομάσει «προ-ηλιακούς κόκκους». Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα σωματίδια που εντόπισαν στον μετεωρίτη προέρχονται από μια έκρηξη σουπερνόβα που συνέβη σε ένα δυαδικό σύστημα, σε ένα ζεύγος αστέρων δηλαδή. Εικάζουν ότι η έκρηξη αυτή εκτόξευσε στο Διάστημα κοσμική ύλη η οποία αποτέλεσε στη συνέχεια το δομικό υλικό από το οποίο σχηματίστηκε το ηλιακό μας σύστημα. «Εχουμε να κάνουμε εδώ μια διαδικασία ανακύκλωσης. Οταν τα άστρα πεθαίνουν εκτοξεύουν ύλη στην μορφή σκόνης και αερίων. Η ύλη αυτή στη συνέχεια ανακυκλώνεται δημιουργώντας τις επόμενες γενιές άστρων και πλανητών» αναφέρει ο Κρίστοφερ Ριντ, εκπρόσωπος της ερευνητικής ομάδας. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=783520