Δροσος Γεωργιος

Χόκινγκ: Λύση στο ενεργειακό πρόβλημα από μικροσκοπικές μαύρες τρύπες. Τον τρόπο που η θεωρητική φυσική θα μπορούσε να λύσει το ενεργειακό πρόβλημα του πλανήτη, παρουσίασε ο διάσημος Βρετανός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ στο Πρόγραμμα 4 του ραδιοσταθμού του BBC, γνωστό ως Radio 4. Πραγματοποιώντας τη δεύτερη ομιλία του στο πλαίσιο των διαλέξεων Reith, οι οποίες πραγματοποιούνται κάθε χρόνο προς τιμήν του ιδρυτή του BBC John Reith, ο Χόκινγκ εξήγησε με ποιον τρόπο «μικροσκοπικές» μαύρες τρύπες θα μπορούσαν να καλύψουν τις ανάγκες ολόκληρης της ανθρωπότητας σε ηλεκτρική ενέργεια. Ωστόσο, επεσήμανε πως, ακόμη κι αν είναι δυνατόν να υλοποιηθεί ένα τέτοιο σενάριο, θα πρέπει να ξεπερασθούν αρκετά εμπόδια για να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Σύμφωνα με τον ίδιο, μία μαύρη τρύπα με μέγεθος ενός βουνού θα εξέπεμπε ακτινοβολία με τη μορφή ακτίνων Χ και γ με ισχύ περίπου 10 εκατομμυρίων Megawatts, ηλεκτροδοτώντας ολόκληρη τη Γη. Η ακτινοβολία αυτή είναι γνωστή ως ακτινοβολία Χόκινγκ, καθώς προβλέφθηκε για πρώτη φορά από τον Βρετανό φυσικό. Η ύπαρξή της οφείλεται κατ’ αρχάς στη φύση του κενού, σύμφωνα με την κβαντική φυσική, στο οποίο μπορούν να σχηματίζονται ζεύγη εικονικών σωματιδίων και αντισωματιδίων, τα οποία μέσα σε ελαχιστότατο χρόνο εξαϋλώνονται. Αν όμως ένα τέτοιο ζεύγος βρίσκεται στη «γειτονιά» (δηλαδή τον ορίζοντα γεγονότων) μιας μαύρης τρύπας, τότε είναι πιθανό το ένα εικονικό σωματίδιο να καταλήξει στη μαύρη τρύπα, με συνέπεια να μην μπορεί πλέον να εξαϋλωθεί αλληλεπιδρώντας με τον «εταίρο» του. Επομένως, το «ορφανό» εικονικό σωματίδιο που έχει απομείνει θα διαφύγει, σχηματίζοντας την ακτινοβολία Χόκινγκ. Την ίδια στιγμή, πάντως, ο επιστήμονας ξεκαθαρίζει πως μόνο εύκολη υπόθεση δεν θα ήταν η αξιοποίηση μια μαύρης τρύπας για την παραγωγή ηλεκτρισμού. «Δεν θα μπορούσε να εγκατασταθεί σε ένα εργοστάσιο, αφού θα διέφευγε από το πάτωμα, καταλήγοντας στο κέντρο της Γης. Ο μόνος τρόπος για να την ελέγξουμε θα ήταν να τη θέσουμε σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας», σημείωσε. Πρόσθεσε επίσης πως, αν και οι επιστήμονες αναζητούν εδώ και χρόνια μικροσκοπικές μαύρες τρύπες στη φύση, μέχρι σήμερα οι προσπάθειές τους δεν έχουν φέρει αποτέλεσμα. «Δυστυχώς, γιατί σε αντίθετη περίπτωση μάλλον θα είχα πάρει Νόμπελ», συμπλήρωσε χαριτολογώντας. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον ίδιο, θα ήταν δυνατόν να δημιουργηθούν τέτοιες οντότητες στις επιπλέον διαστάσεις του χωρόχρονου. Ένας σημαντικός αριθμός επιστημόνων πιστεύουν πως εκτός από τις τέσσερις γνωστές διαστάσεις, τις τρεις διαστάσεις του χώρου και τη διάσταση του χρόνου, υπάρχουν πρόσθετες διαστάσεις που, αν και δεν τις αντιλαμβανόμαστε, αποτελούν την εξήγηση για άλυτα έως σήμερα μυστήρια της φυσικής. «Με βάση ορισμένες θεωρίες, το σύμπαν που αντιλαμβανόμαστε δεν είναι παρά μια τετραδιάστατη “επιφάνεια” σε έναν χωρόχρονο 10 ή 11 διαστάσεων», σημείωσε. «Ο λόγος που δεν μπορούμε να δούμε τις επιπλέον διαστάσεις είναι ότι το φως δεν διαδίδεται σε αυτές, κάτι που αντίθετα συμβαίνει με τη βαρύτητα. Κάτι που σημαίνει πως θα ήταν πολύ πιο εύκολο να δημιουργήσουμε μια μικροσκοπική μαύρη τρύπα στις έξτρα διαστάσεις». Σύμφωνα με τον ίδιο, μάλιστα, η ύπαρξή τους είναι πιθανό να επιβεβαιωθεί στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN στη Γενεύη. Στη σήραγγα του LHC, δύο δέσμες σωματιδίων κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση, ώστε να συγκρουστούν μεταξύ τους. «Κάποιες από τις συγκρούσεις ενδεχομένως δημιουργήσουν μικροσκοπικές μαύρες τρύπες. Τότε, θα εκπεμφθούν σωματίδια με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, τα οποία θα είναι εύκολο να αναγνωρίσουμε», πρόσθεσε. «Επομένως, ίσως τελικά βραβευθώ με Νόμπελ», κατέληξε. http://www.naftemporiki.gr/story/1062738/xokingk-lusi-sto-energeiako-problima-apo-mikroskopikes-maures-trupes

Μαύρη τρύπα εκτοξεύει ύλη στα πέρατα του Σύμπαντος. Ο γαλαξίας Pictory A βρίσκεται σε απόσταση 500 εκ. ετών φωτός από εμάς. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εικόνα από τις παρατηρήσεις που κάνει σε αυτόν τον γαλαξία ομάδα αστρονόμων χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra. Η εικόνα καταγράφει την δράση της μελανής οπής που βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία. Η μελανή οπή όπως συμβαίνει πολλές φορές σε ενεργές μελανές οπές θερμαίνει την ύλη που απορροφά από το περιβάλλον του και την επιταχύνει σχεδόν στην ταχύτητα του φωτός, εκτοξεύοντας την στο Διάστημα. Αυτό που κάνει ενδιαφέρον το φαινόμενο σε αυτή την περίπτωση είναι ότι η μελανή οπή εκτοξεύει την ύλη σε τρομερές αποστάσεις. Οι ερευνητές εντόπισαν δέσμες ύλης (αέρια) να εκτοξεύονται από την μελανή οπή σε αποστάσεις 300 χιλιάδων ετών φωτός. Η διάμετρος του γαλαξία μας είναι περίπου 100 χιλιάδες έτη φωτός. Με απλά λόγια μέσα σε μια από αυτές τις δέσμες ύλης που εκτοξεύει η μαύρη τρύπα θα μπορούσαν να χωρέσουν άνετα τρεις γαλαξίες σαν τον δικό μας. Η ανακάλυψη αναμένεται να προσφέρει νέα στοιχεία τόσο για αυτό το φαινόμενο όσο και γενικότερα για την λειτουργία των μελανών οπών. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=773967

Διαστημικός περίπατος. Την Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2016, οι κοσμοναύτες Σεργκέι Volkov και Γιούρι Malenchenko ολοκλήρωσαν με επιτυχία την πρώτη το 2016 διαστημικό περίπατο για το πρόγραμμα του ρωσικού τμήματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS). Η καταπακτή εξόδου στο διαμέρισμα docking "Pier" (SB-1) ISS άνοιξε στις 15:56 ώρα Μόσχας. Στην εξωτερική επιφάνεια του σταθμού, οι αστροναύτες εργάστηκαν 4 ώρες και 43 λεπτά αντί των προβλεπόμενων 5 ωρες και 26 λεπτά, διεξάγοντας όλο το συγκρότημα των προγραμματισμένων εργασιών. Οι Γιούρι Malenchenko και Sergei Volkov εργάστηκαν με τις διαστημικές στολές"Orlan" σειρά MK (εκσυγχρονισμένες, μηχανογραφημένες), που προορίζονται για τους αστροναύτες στο διάστημα και, εάν χρειάζεται, εντός του σταθμού σε μη υπό πίεση διαμερίσματα. Ο σχεδιασμός των στολών περιεχει ένα μικρο-υπολογιστή, η οποία παρέχει έλεγχο της αρχικής κατάστασης των συστημάτων της στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την εργασία, και συνεχή παρακολούθηση της κατάστασης λειτουργίας της στολής κατά τη διάρκεια της ασφάλισης και άμεσα κατά τη διάρκεια της εκτός οχήματος δραστηριότητας. Πιο συγκεκριμένα,εγινε δειγματοληψία με επίχρισμα απο την εξωτερική πλευρά του σταθμού στο πείραμα "Δοκιμή", κατέβηκε το monoblock «Expose-Ε», αποσυναρμολογηθηκε το CCM Magazine №2-M2 και ρυθμιστηκε το CCM №3-M2 οι κασέτες που είναι εγκατεστημένες στο MIM-2 BEO №2 στην MIM-2 στο πλαίσιο του πειράματος "Endurance", και αλλαξαν τον προσανατολισμό της BKDO συσκευής στην MIM-2, που έχει εγκατασταθεί στα μαλακά κιγκλιδώματα στο κωνικό τμήμα της CHR-3 FGB "Zarya", εγινε το πείραμα "Αποκατάσταση" στην VU DC1 και πραγματοποιήθηκε φωτογράφηση της επιφάνειας του ρωσικού τμήματος του ISS. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση οι κοσμοναύτες επέστρεψαν στο ΔΔΣ. Η έξοδος της καταπακτής εκλεισε στις 20:39 MSK. http://www.energia.ru/ru/news/news-2016/news_02-04.html Η Κίνα σχεδιάζει την εκτόξευση 40 νέων δορυφόρων Beidou! Η Κίνα σχεδιάζει να εκτοξεύσει 40 νέους δορυφόρους τύπου Beidou, εντός των ερχόμενων πέντε ετών, σύμφωνα με όσα δήλωσε εκπρόσωπος της κινεζικής εταιρείας διαστημικών μελετών. Οι συγκεκριμένοι δορυφόροι αναμένεται να χρησιμοποιηθούν για την παροχή πληροφοριών κυρίως σε συστήματα πλοήγησης. Μέχρι σήμερα η Κίνα διαθέτει σε τροχιά 16 δορυφόρους Beidou οι οποίοι της δίνουν τη δυνατότητα καταγραφής συντεταγμένων για εγχώρια χρήση συστημάτων πλοήγησης, ενώ τον Μάρτιο του 2015 προχώρησε στην εκτόξευση του 17ου δορυφόρου ο οποίος χρησιμοποιείται και από ξένες εταιρείες για δεδομένα παγκόσμιας κλίμακας. Με το νέο πρόγραμμα και τους 40 νέους δορυφόρους η Κίνα αναμένεται να γίνει με διαφορά η κορυφαία χώρα του κόσμου, τόσο σε γεωγραφική κάλυψη όσο και σε ταχύτητα μετάδοσης γεωγραφικών δεδομένων. Σήμερα το σύστημα των 17 δορυφόρων αποφέρει ετησίως περισσότερα από 31 δισεκατομμύρια δολάρια έσοδα στην Κίνα. http://www.pronews.gr/portal/20160203/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%B7-%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%AC-%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CF%83%CF%87%CE%B5%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CE%B6%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CE%BA%CF%84%CF%8C%CE%BE%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7-40-%CE%BD%CE%AD%CF%89%CE%BD-%CE%B4%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CF%8C%CF%81%CF%89%CE%BD-beidou Φωτονικό μόντεμ από τη NASA. Ομάδα ερευνητών της NASA έχει επιφορτιστεί με την ανάπτυξη ενός μόντεμ, το οποίο θα αξιοποιεί φωτονική τεχνολογία προκειμένου να φέρει επανάσταση στις τηλεπικοινωνίες, το medical imaging, την εθνική άμυνα κ.ά.. Το πρώτο ενσωματωμένο φωτονικό μόντεμ της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας θα δοκιμαστεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό κατά το 2020, στο πλαίσιο του Laser Communications Relay Demonstarion (LCRD). Πρόκειται για μια συσκευή μεγέθους κινητού τηλεφώνου, με λειτουργίες οι οποίες βασίζονται στην οπτική τεχνολογία, όπως λέιζερ κ.ά, πάνω σε ένα μικροτσίπ- ακριβώς όπως τα ενσωματωμένα κυκλώματα τα οποία συναντώνται στο σημερινό ηλεκτρονικό υλισμικό (hardware). Στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, το LCRD LEO (Low-Earth Orbit) User Modem and Amplifier (ILLUMA) θα χρησιμοποιηθεί ως τέρμιναλ χαμηλής τροχιάς, επιδεικνύοντας δυνατότητες επικοινωνιών υψηλής ταχύτητας με λέιζερ. Το ILLUMA ενσωματώνει την ανερχόμενη τεχνολογία ενσωματωμένης φωτονικής, η οποία αναμένεται να μεταμορφώσει οποιαδήποτε τεχνολογία χρησιμοποιεί φως- από τις επικοινωνίες Ίντερνετ μέσω οπτικής ίνας μέχρι φασματόμετρα, εντοπιστές χημικών κ.ά. Η NASA βασίζεται σε RF (ραδιοσυχνότητες) επικοινωνίες από το 1958, ωστόσο πλέον οι αποστολές απαιτούν όλο και υψηλότερα data rates. Σε αυτό το πλαίσιο λαμβάνει χώρα το LCRD, που υπόσχεται να φέρει επανάσταση στον τρόπο που η NASA αποστέλλει και λαμβάνει δεδομένα, βίντεο και άλλες πληροφορίες. Η τεχνολογία αυτή θα χρησιμοποιεί λέιζερ για την κωδικοποίηση και μετάδοση δεδομένων σε rates 10 με 100 φορές ταχύτερα από ό,τι ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται σήμερα, απαιτώντας μικρότερη μάζα και ενέργεια. Ένα τεχνολογικό άλμα τέτοιου είδους θα επέτρεπε την αποστολή βίντεο και μετρήσεων/ δεδομένων υψηλής ανάλυσης/ λεπτομέρειες από διαστημόπλοια μακριά στο Ηλιακό Σύστημα, επιτρέποντας πιο ενδελεχή μελέτη άλλων κόσμων- όπως οι επιστήμονες του σήμερα μελετούν καλύτερα τυφώνες αλλά και άλλα κλιματικά φαινόμενα και μεταβολές στη Γη. Το όλο project, που αναμένεται να αρχίσει σε επιχειρήσεις το 2019, δεν αποτελεί την πρώτη προσπάθεια της NASA στον χώρο των επικοινωνιών λέιζερ: Υπενθυμίζεται ότι το 2013 το LADEE (Lunar Atmosphere and Dust Environment Explorer) επέδειξε ταχύτητες ρεκόρ download και upload, από και προς σεληνιακή τροχιά στα 622 Mbps και 20 Mbps αντίστοιχα. Ωστόσο, το LCRD προορίζεται να αποτελέσει επιχειρησιακό σύστημα μετά από μια αρχική περίοδο δοκιμών/ επίδειξης δύο ετών. http://www.naftemporiki.gr/story/1062121/fotoniko-montem-apo-tinasa

Οι κορυφαίες διαστημικές βόλτες όλων των εποχών. Η εξερεύνηση ήταν ανέκαθεν στη φύση του ανθρώπου, ο οποίος ήθελε διαρκώς να ταξιδεύει μακριά, να γνωρίζει νέους τόπους και να κατακτά όλο και πιο μακρινούς ορίζοντες. Από το πεδίο εξερεύνησης δεν θα μπορούσε ασφαλώς να λείπει το διάστημα, που αποτελούσε έναν στόχο απίστευτα θελκτικό τον οποίο ο άνθρωπος επιχειρούσε να κατακτήσει. Και βέβαια η εξερεύνηση δεν περιορίζεται στην αποστολή δορυφόρων και διαστημικών λεωφορείων αλλά επεκτείνεται και στις δραστηριότητες εκτός του οχήματος, τους λεγόμενους διαστημικούς περιπάτους, που πραγματοποιούνται υπό εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες καθώς ορισμένες φορές η θερμοκρασία φτάνει ακόμα και τους – 150 βαθμούς Κελσίου. Ο πρώτος διαστημικός περίπατος έγινε από τον Ρώσο αστροναύτη Alexei Leonov στις 18 Μαρτίου του 1965 και είχε διάρκεια δέκα λεπτών. Ακολούθησε χρονικά ο Ed White που έμεινε και στην ιστορία ως ο πρώτος Αμερικανός που περπάτησε στο διάστημα και μάλιστα επί 23 ολόκληρα λεπτά. Έκτοτε, όπως ήταν αναμενόμενο, η διάρκεια μιας διαστημικής βόλτας ξεπερνά κατά πολύ τις πρώτες δοκιμές, αφού σήμερα χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας, αυτή μπορεί να διαρκέσει από πέντε έως οκτώ ώρες. Το παγκόσμιο ρεκόρ για τις περισσότερες διαστημικές βόλτες κατέχει ο Ρώσος Anatoly Solovyev που έχει στο ιστορικό του 16 περιπάτους ενώ το αμερικανικό ρεκόρ κατέχει ο αστροναύτης της NASA Michael Lopez-Alegria με δέκα περιπάτους. 1.O Ιάπωνας αστροναύτης Soichi Noguchi χαιρετάει την κάμερα τον Αύγουστο του 2005. Ο αστροναύτης Steve Robinson που τον φωτογραφίζει αντικατοπτρίζεται στην προσωπίδα του. 2.Ο αστροναύτης Εdward H. White II αιωρείται στο διάστημα κατά τη διάρκεια της αποστολής Gemini IV. O White πέρασε 21 λεπτά έξω από το διαστημόπλοιο στις 3 Ιουνίου του 1965 με αποτέλεσμα να γίνει ο πρώτος Αμερικανός που περπάτησε στο διάστημα. 3.Ο αστροναύτης Bruce McCandless βρέθηκε περίπου 100 μέτρα από το διαστημικό λεωφορείο Challenger, μακρύτερα από ό,τι έχει βρεθεί κάποιος στο παρελθόν. Καθοδηγούμενος από μια Επανδρωμένη Μονάδα Ελιγμών (Manned Maneuvering Unit), ο αστροναύτης μπορεί να αιωρείται ελεύθερος στο διάστημα. Ο McCandless και ο συνάδελφός του αστροναύτης Robert Stewart ήταν οι πρώτοι που δοκίμασαν μια τέτοια συσκευή κατά τη διάρκεια της αποστολής 41-B το 1984. 4.Ο αστροναύτης της NASA Mike Massimino κοιτάζει από το παράθυρο του διαστημοπλοίου στις 17 Μαίου του 2009. Ήταν μάλιστα ο πρώτος που έστειλε μήνυμα απο το διάστημα μέσω Twitter, το οποίο ανέφερε: «Από τροχιά. Η εκτόξευση ήταν φανταστική. Νιώθω πολύ καλά, εργάζομαι σκληρά και απολαμβάνω φανταστικές εικόνες. Ξεκίνησε η μεγαλύτερη περιπέτεια της ζωής μου». 5.Ο Lee M.E. Morin ενώ πραγματοποιεί μια βόλτα στο διάστημα στη διάρκεια κατασκευής του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού στις 13 Απριλίου του 2002. 6.Ο Steve Robinson στον ρομποτικό βραχίονα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού τον Αύγουστο του 2005 κατά τη διάρκεια εργασιών προκειμένου να επισκευαστεί η ασπίδα θερμότητας του διαστημικού λεωφορείου Discovery. 7.O αστροναύτης Dale A. Gardner κρατάει ένα σήμα με την ένδειξη «Πωλείται» στη διάρκεια δραστηριότητας εκτός διαστημοπλοίου στις 14 Νοεμβρίου του 1984. 8.Ο αστροναύτης της Nasa Steven L. Smith στη διάρκεια επισκευής του διαστημικού τηλεσκόπιου Hubble το 1999. Τέθηκε σε τροχιά από το αμερικανικό Διαστημικό Λεωφορείο Ντισκάβερι τον Απρίλιο του 1990 και έχει πάρει το όνομά του από τον αστρονόμο Έντγουιν Χαμπλ. Αν και δεν ήταν το πρώτο διαστημικό τηλεσκόπιο, ήταν ένα από τα πιο ευέλικτα και έδωσε σημαντικά αποτελέσματα με εικόνες που δεν ήταν εφικτό να ληφθούν από τα επίγεια τηλεσκόπια. http://www.pronews.gr/portal/20160130/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%BF%CE%B9-%CE%BA%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CE%B1%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B2%CF%8C%CE%BB%CF%84%CE%B5%CF%82-%CF%8C%CE%BB%CF%89%CE%BD-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B5%CF%80%CE%BF%CF%87%CF%8E%CE%BD-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C

«Luna-9": η πρώτη ομαλή προσγείωση στην επιφάνεια της σελήνης - 50 χρόνια. Ακριβώς πριν από μισό αιώνα - την 3η του Φεβρουαρίου 1966 - πρώτη φορά στην ιστορία της εξερεύνησης του διαστήματος έχει πραγματοποιηθεί μια ομαλή προσγείωση στη σεληνιακή επιφάνεια. Ο Σοβιετικός αυτόματος σεληνιακός σταθμός (ALS) "Luna-9" προσγειώθηκε δυτικά του Reiner κρατήρα στον ωκεανό των καταιγίδων, ανοίγοντας ένα νέο στάδιο στην ανάπτυξη της Αστροναυτικής. Ο σταθμός σχεδιάστηκε από την Ε-6, που αναπτύχθηκε σε OKB-1 (τώρα RSC «Energia»), η κατάρτιση και η έναρξη λειτουργίας πραγματοποιείται σε συνδυασμό με το εργοστάσιο. Α.Ε. Lavochkin Design Bureau και GN Babakina.Το «Luna-9" αποτελείται από αυτόματο σεληνιακο σταθμο, συστημα προώθησης και διαμερίσματα με ηλεκτρικές συσκευές. Ο αυτόματος σεληνιακός σταθμός είχε διάμετρο 58 εκατοστά και βάρος 100 kg. Ήταν ένα σφραγισμένο δοχείο σε σχήμα αυγού, που μεσα έχουν εγκατασταθεί ραδιόφωνο, το λογισμικό , μπαταρία, θερμικό συστημα ελέγχου και επιστημονικα οργάνα. Το άνω μέρος της μπάλας καλύφθηκε από τέσσερα μεταλλικα "πέταλα" -antennami που ανοίγουν αυτόματα μετά από μια ομαλή προσγείωση. Υπήρχαν επίσης δύο μπαλόνια-απορροφητήρες, που καλύπτουν από όλες τις πλευρές τον σταθμό για να μαλακώσει η σεληνιακή προσγείωση.Η διάρκεια της ζωντανής ύπαρξης του ALS στην επιφάνεια της σελήνης ήταν 75 ώρες. Στην φωτογραφία η πρώτη φωτογραφία της Σελήνης. http://www.energia.ru/ru/news/news-2016/news_02-03.html

Μια ελληνική ομάδα μεταξύ των φιναλίστ για τον Ευρωπαϊκό διαγωνισμό CanSat 2016! Το Γραφείο Εκπαίδευσης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσε τα ονόματα των πέντε τυχερών ομάδων που έχουν επιλεγεί για τον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό CanSat 2016 που θα πραγματοποιηθεί στην Πορτογαλία από τις 22 έως τις 26 Ιούνη 2016: DIASat από το Λύκειο Γαζίου «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος», Γάζι, Ηράκλειο, Κρήτη (Ελλάδα) SPAICS (Satellite Program Amsterdam International Community School) από το International Community School του Άμστερνταμ, Άμστερνταμ (Ολλανδία) TerraSat από το Institut Terrassa, Τεράσα, Βαρκελώνη (Ισπανία) Τις τρεις ομάδες θα ακολουθήσουν 12 νικήτριες ομάδες από τους Εθνικούς Διαγωνισμούς CanSat, μεταξύ των οποίων: ■Team URSinvestigators από την Κολωνία (Γερμανία) ■Liceo scientifico statale "Albert Einstein" από το Ρίμινι (Ιταλία) Οι υπόλοιπες 10 ομάδες θα γίνουν γνωστές τους επόμενους μήνες. Το Γραφείο Εκπαίδευσης της ESA καλεί τους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να λάβουν μέρος στον Ευρωπαϊκό διαγωνισμό CanSat από το 2010. Ο Ευρωπαϊκός διαγωνισμός CanSat αποτελεί μέρος της πρωτοβουλίας της ESA να εμπνεύσει τους νέους για μια καριέρα στα πεδία STEM (επιστήμη, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά), με απώτερο στόχο την εξασφάλιση της διαθεσιμότητας εργατικού δυναμικού υψηλής εξειδίκευσης στη διαστημική βιομηχανία του μέλλοντος. Είναι η πέμπτη φορά που ένα ελληνικό σχολείο είναι ανάμεσα στη λίστα των φιναλίστ από την έναρξη του διαγωνισμού CanSat το 2010. Το 3ο Γενικό Λύκειο Μυτιλήνης έχει συμμετάσχει τρεις φορές σε προηγούμενες προκλήσεις Cansat: το 2010 (ομάδα: Icaromenippus), το 2012 (ομάδα: Icaromenippus 3D) και το 2014 (ομάδα: Aristarchus), κερδίζοντας τη δεύτερη θέση στον τελικό τις δύο τελευταίες χρονιές (στην κατηγορία για προχωριμένους το 2014). To 2014 η ομάδα ViannoSat από το Λύκειο Βιάννου από την Κρήτη βραβεύτηκε ως η μικρότερη ομάδα που κατόρθωσε ποτέ επιτυχημένη εκτόξευση και ολοκλήρωση της αποστολής της στον διαγωνισμό CanSat (στην κατηγορία Αρχάριοι). Ενώ το 2015 η ομάδα g-Rosetta από το 1ο Σχολικό Εργαστηριακό Κέντρο Αθηνών και το 1ο Επαγγελματικό Σχολείο των Αγίων Αναργύρων επιλέχθηκε και εκπροσώπησε την Ελλάδα στον τελικό. Εκτός από την επιλογή της ESA, οι διοργανωτές του διαγωνισμού σε εθνικό επίπεδο εξασφαλίζουν αυτόματα μια θέση για την νικήτρια ομάδα τους. Δώδεκα από αυτούς αναμένεται να λάβουν μέρος στο διαγωνισμό το 2016. Για άλλη μια φορά η διαδικασία επιλογής αποδείχθηκε δύσκολη, με πάνω από 10 προτάσεις, που ελήφθησαν από διάφορα κράτη μέλη της ESA που δεν έχουν ακόμη εθνικό διαγωνισμό. Τρεις από αυτές τις ομάδες έχουν επιλεγεί για να λάβουν μέρος στην Καμπάνια Εκτόξευσης (Launch Campaign). Κάθε ομάδα αποτελείται από μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ηλικίας 16 ετών και άνω, επικουρούμενοι από έναν καθηγητή ή δάσκαλο. Ομοίως, όπως συμβαίνει σε ένα διαστημικό πρόγραμμα στην πραγματική ζωή, οι ομάδες θα αναπτύξουν τα προτζεκτ τους και θα υποβάλλουν εκθέσεις προόδου (Progress Reports) στους ειδικούς της ESA, οι οποίοι στη συνέχεια θα στείλουν τα σχόλιά τους και θα αποφασίσουν αν οι CanSats είναι άξιοι πτήσης κατά την άφιξη τους στην Εκστρατεία Εκτόξευσης. Το Γραφείο Εκπαίδευσης της ESA θα ήθελε να εκφράσει την ειλικρινή εκτίμησή του προς όλες τις ομάδες που απάντησαν στην πρόσκληση υποβολής προτάσεων και να τους ενθαρρύνει να υποβάλουν εκ νέου το επόμενο έτος και να ενημερώνονται για τις ευκαιρίες στις χώρες τους. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον διαγωνισμό μπορείτε να βρείτε εδώ: 2016 European CanSat Οδηγίες Διαγωνισμού http://esamultimedia.esa.int/docs/edu/2016_European_CanSat_Competition_Guidelines.pdf Πως να οργανώσετε έναν εθνικό διαγωνισμό http://www.esa.int/Education/CanSat/Establishing_new_CanSat_national_competitions email επικοικωνίας: cansat@esa.int http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Mia_ellenikhe_omhada_metaxhu_ton_phinalhist_gia_ton_Eyropaikho_diagonismho_CanSat_2016! Εκτόξευση του "Proton-M", με το διαστημικό σκάφος EUTELSAT 9Β Στις 30 Ιανουαρίου του 2016 στις 1:20 MSK το όχημα εκτόξευσης (LV) «Proton-M» με το ανώτερο στάδιο "Briz-M» και το τηλεπικοινωνιακο διαστημόπλοιο EutelSat 9Β («Eutelsat-9Β») εκτοξεύτηκε με επιτυχία από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Μετά από 9 λεπτά. 42 sec. μετά την εκτόξευση το ανώτερο στάδιο καθαρά διαχωρίζεται από το τρίτο στάδιο του οχήματος εκτόξευσης και μπαινει στην υπολογισμένη τροχιά. Η συνολική διάρκεια της πτήσης από την έναρξη της εκτόξευσης πριν από το διαχωρισμό του διαστημικού σκάφους θα είναι 9 ώρες και 12 λεπτά. Ο διαχωρισμός του διαστημικου σκάφους EutelSat 9Β έχει προγραμματιστεί για τις 10:32 MSK στις 30ης Ιανουαρίου 2016. Η εκτόξευση του "Proton-M" είναι η πρώτη το 2016 και 410 σε ολόκληρη την ιστορία του φορέα πυραυλου "Proton", από το 1965. Το Διαστημόπλοιο Eutelsat 9Β έχει σχεδιαστεί για υπηρεσίες ψηφιακής τηλεόρασης για την Σκανδιναβία και τις χώρες της Βαλτικής. http://www.roscosmos.ru/21944/

Ευρωπαϊκός δορυφόρος, ελληνικό hardware. Είμαστε στο Κορωπί, στο κτίριο της εταιρείας European Sensor Systems (ESS), μπροστά στο clean room. O συγκεκριμένος «καθαρός χώρος», ειδικά σχεδιασμένος και αποστειρωμένος, είναι κλάσης 10.000, δεν περιέχει δηλαδή περισσότερα από 10.000 μικροσωματίδια σκόνης. Γι’ αυτό και ο φωτογράφος μας, για να μπει εκεί, πρέπει να κάνει ειδική προετοιμασία: να φορέσει ποδιά, γάντια και σκουφάκι στα μαλλιά, να βγάλει τα παπούτσια του - ώστε να μη μολύνει το εργαστηριακό περιβάλλον. Αυτή η διαδικασία είναι ρουτίνα για όσους εργάζονται στην ESS. Υψηλή τεχνολογία, γαρ. Εδώ, άλλωστε, φτιάχνεται ένα καινοτόμο προϊόν που χρησιμοποιείται για διαστημικές εφαρμογές. Καλώς ήρθατε στον θαυμαστό κόσμο της ελληνικής διαστημικής βιομηχανίας, η οποία -μην απορείτε- όχι μόνο υπάρχει, αλλά και ανθεί, παρά την κρίση και τις τρικλοποδιές που, συνειδητά ή ασυνείδητα, της βάζει το συχνά στενόμυαλο και κοντόφθαλμο ελληνικό κράτος. Επιστροφή στο clean room. Oι άνθρωποι της ESS ελέγχουν κατά πόσον ο μικροσκοπικός αισθητήρας πίεσης που έχουν κατασκευάσει -και ο οποίος κοστίζει 10.000 ευρώ- είναι έτοιμος να σταλεί στον πελάτη. Τι είναι όμως αυτός ο αισθητήρας και σε τι χρησιμεύει; Ας τα πούμε απλά και κατανοητά. Κάθε δορυφόρος που στέλνεται στο Διάστημα διαθέτει μια δεξαμενή καυσίμου. Και έναν αισθητήρα που πρέπει να μετράει την ποσότητα αυτού του καυσίμου, το οποίο είναι άκρως τοξικό. Τον πρώτο χρόνο, οι ενδείξεις του είναι απολύτως ακριβείς. «Είναι σαν το γάμο. Στην αρχή όλα λειτουργούν τέλεια», λέει χαριτολογώντας ο Εμμανουήλ Ζερβάκης, γενικός διευθυντής της ESS. «Στη συνέχεια, όμως, η ακρίβειά του φθίνει. Και αυτό οφείλεται στο εξαιρετικά αντίξοο περιβάλλον του Διαστήματος, με την ακτινοβολία, τη γήρανση των υλικών και πολλούς άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες. Σκεφτείτε, λοιπόν, τι συμβαίνει έπειτα από 15-20 χρόνια - τόσα κατά μέσο όρο μένει ένας δορυφόρος στο Διάστημα. Αν λόγω εσφαλμένης ένδειξης του αισθητήρα η εικόνα που έχει ο χειριστής του είναι ότι το καύσιμο τελειώνει, πρέπει να οδηγήσει το δορυφόρο προς τη Γη, ώστε να καταστραφεί μπαίνοντας στην ατμόσφαιρα. Διαφορετικά, δεν θα μπορεί να τον κινήσει και θα αφήσει στο Διάστημα ένα “σκουπίδι”. Τα πρόστιμα που προβλέπονται γι’ αυτή την περίπτωση ανέρχονται σε αρκετές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Και αν, από την άλλη, καύσιμο υπάρχει αλλά δεν φαίνεται, ο χειριστής θα έχει αναγκαστεί να καταστρέψει πρόωρα το δορυφόρο χωρίς λόγο, κάτι που του κοστίζει επίσης εκατοντάδες εκατομμύρια». Η ESS έρχεται να δώσει λύση με τους δικούς της, πρωτοποριακούς και πάνω απ’ όλα αξιόπιστους αισθητήρες, βασισμένους στην τεχνολογία Microelectromechanical Systems (MEMS) και κατασκευασμένους πάνω σε δισκία πυριτίου. Και μάλιστα είναι η μοναδική εταιρεία που παράγει ένα τέτοιο προϊόν. Πώς έφτασε έως εδώ; «Ηταν στρατηγική επιλογή μας να μπούμε στο χώρο της διαστημικής βιομηχανίας και να δοκιμάσουμε τις δυνάμεις μας», εξηγεί ο κ. Ζερβάκης. Το 2007 υπογράψαμε το πρώτο συμβόλαιό μας με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (European Space Agency - ESA). Εμειναν πολύ ευχαριστημένοι και μας σύστησαν στην AIRBUS, έναν από τους δύο ευρωπαϊκούς κολοσσούς, μαζί με την THALES, που δραστηριοποιούνται στις διαστημικές αποστολές. Το ένα συμβόλαιο έφερνε το άλλο, κι έτσι σήμερα είμαστε βασικοί προμηθευτές τους σε αισθητήρες πίεσης αλλά και επιτάχυνσης (κατά την εκτόξευση του δορυφόρου)». Ισως ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι. «Η διαδικασία πιστοποίησης για να αγοράσει η ESA οτιδήποτε από μια εταιρεία είναι απίστευτα πολύπλοκη και απαιτητική. Για κάθε υλικό που χρησιμοποιούμε -ακόμη και για τις βίδες- πρέπει να ξέρει από τι ακριβώς είναι φτιαγμένο, ποιος είναι ο προμηθευτής, το serial number του. Και τα θέλει όλα γραμμένα αναλυτικά. Το να χτιστεί, λοιπόν, μια σχέση εμπιστοσύνης μαζί της θέλει χρόνο, χρήμα και αφοσίωση. Γι’ αυτό λίγοι το προσπαθούν και ακόμη λιγότεροι το πετυχαίνουν». Ελληνες στο Διάστημα Αλλά δεν υπάρχει μόνο η ESS. H TELETEL παράγει hardware το οποίο ελέγχει την ομαλή λειτουργία των βασικών υποσυστημάτων των δορυφόρων πριν από την εκτόξευση αλλά και λογισμικό που ελέγχει τη λειτουργία πτήσης τους. Η Hellas SAT παρέχει υπηρεσίες μετάδοσης πληροφοριών δεδομένων και φωνής σε μεγάλο αριθμό χρηστών ανά τον κόσμο. Η Prisma Electronics κατασκευάζει ειδικών προδιαγραφών καλώδια για διαστημική χρήση και η INASCO διατάξεις με σύνθετα υλικά τα οποία χρησιμοποιούνται στο Διάστημα λόγω του χαμηλού τους βάρους και της αντοχής τους. Και ο κατάλογος δεν σταματά εδώ. «Σαράντα εταιρείες ασχολούνται σήμερα με το Διάστημα», με ενημερώνει ο Αθανάσιος Πότσης, δραστήριος πρόεδρος της Ενωσης Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ). «Εχουν τζίρο που ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ ετησίως, απασχολούν περίπου 5.000 εργαζομένους και τα προϊόντα τους εξάγονται κατά 99,9%!» Ενα success story άγνωστο, δυστυχώς, στο ευρύ κοινό... Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Η χώρα μας έγινε μέλος της περίφημης ESA, δηλαδή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, το 2005, κατά την περίοδο (επίπλαστης, όπως αποδείχθηκε) ευφορίας που ακολούθησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Η ετήσια συνδρομή για τη συμμετοχή της είναι 10 εκατ. ευρώ. Μεγάλο ποσό, αναμφίβολα. «Υπάρχει όμως μια ιδιαιτερότητα. Βάσει του καταστατικού της ESA, η συνδρομή επιστρέφεται σε ποσοστό 90% στην Ελλάδα με τη μορφή βιομηχανικού έργου». Στα μέσα της δεκαετίας του 2000, βιομηχανικό έργο στην Ελλάδα υπήρχε ελάχιστο. «Αυτό δεν το είχαμε συνειδητοποιήσει ως χώρα όταν μπήκαμε στην ESA», λέει ο κ. Πότσης. «Σκεφτόμασταν μόνο το κομμάτι της έρευνας, το οποίο όμως αφορά μόνο στο 5% του μπάτζετ της. Γι’ αυτό κι εμείς, ως Ενωση, αποφασίστηκε να ενταχθούμε στη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας». Κάπως έτσι, όλη αυτή η χάι-τεκ βιομηχανία βρέθηκε στην αρμοδιότητα των γραφειοκρατών του υπουργείου Παιδείας. Απίστευτο και όμως ελληνικό! Τότε, υπήρχε μόνο ένας μικρός πυρήνας ελληνικών εταιρειών που ασχολούνταν με το Διάστημα. Οι νέες προκλήσεις, όμως, έφεραν κι άλλες. «Ο κλάδος μας χτίστηκε από μηδενική βάση, με επιχειρήσεις εστιασμένες στην καινοτομία, χωρίς τις αγκυλώσεις και τα βαρίδια του παρελθόντος. Ξέρουμε όλοι καλά πως η ESA δεν παίζει. Οταν ετοιμάζει μια αποστολή στον Αρη, για παράδειγμα, θέλει να πάρει από εσένα ένα προϊόν αξιόπιστο, που θα δουλεύει άψογα και δεν θα την προδώσει». Με τον καιρό, το πελατολόγιό τους διευρύνθηκε. Ενδιαφέρον για τα ελληνικά διαστημικά προϊόντα έχουν δείξει η Κίνα, το Ισραήλ, ο Καναδάς, η Ινδία. Δεν αρκεί όμως μόνο η προσπάθεια από πλευράς των ίδιων των εταιρειών. Πρέπει και το ελληνικό κράτος να συνειδητοποιήσει τη σημασία και τη δυναμική της διαστημικής βιομηχανίας μας. «Για να μείνουν στην Ελλάδα οι επιστήμονές μας», όπως τονίζει ο κ. Πότσης. «Δεν μπορεί το υπουργείο Παιδείας να μεριμνά μόνο για τα ερευνητικά ινστιτούτα και τον ακαδημαϊκό χώρο. Βγάζουμε πολλούς εξαιρετικούς επιστήμονες, οι οποίοι φεύγουν από την πατρίδα μας, πάνε στην Ολλανδία, για παράδειγμα, φτιάχνουν εκεί ένα καινοτόμο προϊόν, το οποίο μετά η Ελλάδα θα αναγκαστεί να αγοράσει γιατί το χρειάζεται. Δεν είναι παράλογο;» Αναμφίβολα είναι. Τι του λένε, όμως, οι ιθύνοντες όταν ως πρόεδρος του κλάδου θίγει αυτά τα ζητήματα; «Η χώρα περνάει μια πολύ δύσκολη περίοδο. Οταν πας σε έναν υπουργό, που έχει πολλά και σοβαρά προβλήματα να λύσει, και του μιλάς για το Διάστημα, θα σε δει σαν εξωγήινο! Αλλά ακριβώς αυτή την υπέρβαση πρέπει να κάνει η ελληνική κυβέρνηση: με το βλέμμα στο μέλλον, να δώσει προσοχή στους ανθρώπους που μπορούν να κάνουν τη διαφορά... Ενδεικτικά σας λέω ότι σε μια εξαιρετική χρονιά για το ελαιόλαδο οι εξαγωγές δεν θα ξεπεράσουν τα 600 εκατ. ευρώ. Εμείς χωρίς καμία απολύτως υποστήριξη φτάνουμε τα 200 εκατ.». Αναφέρει και μια χαρακτηριστική στιχομυθία. «Η ESA “τρέχει” ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης start-up. Οταν πήγαμε στη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας και τους είπαμε ότι χρειαζόμαστε τη βοήθειά τους για να ενταχθούμε κι εμείς σ’ αυτό, ξέρετε τις μας απάντησαν: Οτι έχουμε αρκετές εταιρείες για το Διάστημα στην Ελλάδα, δεν θέλουμε άλλες!» http://www.kathimerini.gr/847830/article/epikairothta/episthmh/eyrwpaikos-doryforos-ellhniko-hardware

Νέα στοιχεία για το πως η γη "απέκτησε" το φεγγάρι. Αναζητώντας τον τρόπο δημιουργίας της Σελήνης, αστρονόμοι βρήκαν ενδείξεις πως προήλθε από τη σύγκρουση ενός μικρού πλανήτη με τη Γη, πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η σύγκρουση ήταν τόσο βίαιη που αυτό το «πλανητικό έμβρυο», με όνομα «Θεία», κατέληξε να ενσωματωθεί στη Γη και το φεγγάρι. Δεν είναι πρώτη φορά που επιστήμονες υποστηρίζουν πως η Σελήνη σχηματίσθηκε από μία σύγκρουση στο ηλιακό μας σύστημα. Μέχρι σήμερα, ωστόσο, οι θεωρίες που είχαν προταθεί πρότειναν ότι η Θεία απέσπασε ένα μικρό τμήμα της Γης, εκτινάσσοντάς το σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας, ενώ στη συνέχεια συνέχισε το «ταξίδι» της στο διάστημα. Αντίθετα, η ομάδα από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια υποστηρίζει τώρα πως η Θεία συγχωνεύθηκε με τη Γη. Επομένως, η Σελήνη είναι ένα θραύσμα που αποτελείται από μάζες και των δύο ουράνιων σωμάτων. Για τη μελέτη της, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, η ομάδα ανέλυσε τά σεληνιακά πετρώματα που μετέφεραν στη Γη οι αποστολές Apollo, όπως επίσης και έξι δείγματα ηφαιστειακών πετρωμάτων από τον γήινο μανδύα. Αυτό που μέτρησαν ήταν η αναλογία ισοτόπων οξυγόνου στους βράχους, μετρώντας τον αριθμό των ατόμων οξυγόνου που έχουν διαφορετικό πλήθος πρωτονίων και νετρονίων στον πυρήνα τους. Η συγκεκριμένη αναλογία είναι σημαντική, επειδή αποτελεί ένα είδος «αποτυπώματος» για κάθε πέτρωμα και υποδεικνύει από πού προήλθε. Στη Γη για παράδειγμα, πάνω από το 99,9% του οξυγόνου είναι Ο-16, δηλαδή ένα ισότοπο με 8 πρωτόνια και 8 νετρόνια στον πυρήνα του. Παράλληλα, όμως, στον πλανήτη μας υπάρχουν μικρές ποσότητες Ο-17 και Ο-18. Έτσι, με την αναλογία του Ο-16 και του Ο-17 σε ένα πέτρωμα, όπως και σε οποιοδήποτε άλλο υλικό, οι επιστήμονες μπορούν να μελετήσουν την προέλευσή του. Αν η Θεία απλώς απέσπασε ένα τμήμα της Γης και στη συνέχεια συνέχισε το «ταξίδι» της, όπως υποστήριζαν οι έως σήμερα θεωρίες, τότε η Σελήνη θα έπρεπε να αποτελεί κυρίως από πετρώματα αυτού του πλανήτη. Συνεπώς, τα γήινα και τα σεληνιακά πετρώματα θα έπρεπε να παρουσιάζουν διαφορετική αναλογία ισοτόπων οξυγόνου. Ωστόσο, η έρευνα των επιστημόνων καταρρίπτει αυτή την υπόθεση. «Δεν διαπιστώσαμε καμία διαφορά στις μετρήσεις των ισοτόπων. Ήταν πανομοιότυπες», αναφέρει στο σάιτ του πανεπιστημίου ο Έντουαρντ Γιανγκ, επικεφαλής της ομάδας. Αντίθετα, τα αποτελέσματα ενισχύουν την υπόθεση μιας μετωπικής σύγκρουσης ανάμεσα στη Γη και τη Θεία, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη συγχώνευση των δύο σωμάτων. Επομένως, η μάζα του πλανήτη αναμίχθηκε με αυτής της Γης, με συνέπεια και η Σελήνη να προκύψει από υλικά και των δύο σωμάτων. Οι επιστήμονες δεν έχουν πολλά στοιχεία για τη Θεία – ο Γιανγκ και οι συνάδελφοί του πιστεύουν πως αυτό το «πλανητικό έμβρυο» είχε παρόμοιο μέγεθος με τη Γη, ενώ άλλοι αστρονόμοι θεωρούν πως ήταν παραπλήσιο με τον Άρη. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον Γιανγκ, υπάρχουν ενδείξεις που φανερώνουν πως η μάζα αυτού του πλανήτη αυξανόταν. Κατά συνέπεια, αν είχε «επιβιώσει» από τη σύγκρουση, πιθανότατα θα είχε γίνει ένας ακόμη πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος. Αν επιβεβαιωθεί από ανεξάρτητες μελέτες, η έρευνα των επιστημόνων θα αλλάξει την «επίσημη ιστορία» γέννησης και εξέλιξης του πλανήτη μας. Θα μπορούσε επίσης να αναθεωρήσει τον λόγο ύπαρξης νερού στη Γη. Ο λόγος είναι πως μία τόσο σφοδρή σύγκρουση θα είχε εξαφανίσει οποιοδήποτε υγρό στοιχείο από τον πλανήτη μας. Επομένως, το νερό θα πρέπει να επανεμφανίσθηκε από κάποιον μετεωρίτη, ο οποίος μας «επισκέφθηκε» μερικές δεκάδες εκατομμύρια χρόνια αργότερα. http://www.naftemporiki.gr/story/1062056/nea-theoria-upostirizei-pos-i-gi-proilthe-apo-ti-sugxoneusi-duo-planiton «Πατήστε» το έδαφος της Σελήνης! H Κινεζική Ακαδημία Επιστημών σε συνεργασία με την διαστημική υπηρεσία της χώρας δύο χρόνια μετά την επιτυχή προσεδάφιση στην επιφάνεια της Σελήνης του σκάφους Chang’3 έδωσε στη δημοσιότητα εκατοντάδες εικόνες υψηλής ανάλυσης από τον φυσικό μας δορυφόρο. Πρόκειται για εκπληκτικές εικόνες που κατέγραψαν οι κάμερες του σκάφους και του ρομποτικού εξερευνητή Yutu. Σε αυτές τις εικόνες απεικονίζεται με μεγάλη λεπτομέρεια τόσο το έδαφος της Σελήνης όσο και πετρώματα και άλλα χαρακτηριστικά της. Ο αμερικανικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός διαστημικής μελέτης και έρευνας Planetary Society πήρε την σχετική άδεια να συγκεντρώσει τις εικόνες αυτές και να επιτρέπει σε όποιον επιθυμεί να τις αποθηκεύσει στον υπολογιστή του. Το Chang'e-3 δεν ήταν η πρώτη ρομποτική αποστολή που φτάνει στην επιφάνεια της Σελήνης, ήταν όμως η πρώτη φορά από το 1976 που επιχειρήθηκε μια «μαλακή», ή ελεγχόμενη προσεδάφιση. Το σκάφος έπρεπε να χρησιμοποιήσει προωθητήρες για να ρυθμίζει την ταχύτητα και τον προσανατολισμό του για την κάθοδο. Η τελευταία φορά που είχε συμβεί αυτό ήταν στην σοβιετική αποστολή Luna 24, η οποία έφερε πίσω στη Γη δείγματα του σεληνιακού εδάφους. Η τελευταία μαλακή προσσελήνωση των ΗΠΑ πραγματοποιήθηκε το 1972 με την επανδρωμένη αποστολή Apollo 17. Το Yutu («κουνέλι από ιαδεΐτη») παίρνει το όνομα ενός μυθικού κουνελιού που ζει στο φεγγάρι μαζί με τη θεά Τσανγκ-ε. Το Chang'e-3 ήταν η τρίτη αποστολή της Κίνας στη Σελήνη -οι δύο πρώτες, Chang'e 1 και 2, είχαν τεθεί σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι αναζητώντας κατάλληλη τοποθεσία για προσσελήνωση. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=773605 http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=773605

Ταξιδέψτε στην εντυπωσιακή Δήμητρα. Τον περασμένο Μάρτιο μετά από ένα πολυετές ταξίδι στο ηλιακό μας σύστημα το σκάφος Dawn έφτασε στον ανεξερεύνητο πλανήτη νάνο Δήμητρα. Πρόκειται για το μεγαλύτερο σώμα της Ζώνης των Αστεροειδών που εκτείνεται ανάμεσα στις τροχιές του Άρη και του Δία. Οπως διαπιστώθηκε η Δήμητρα έχει πολύ ενδιαφέρουσα γεωλογία. Οι τεχνικοί της NASA συγκέντρωσαν και επεξεργάστηκαν όλες τις εικόνες που έχει στείλει το Dawn δημιουργώντας ένα καταπληκτικό βίντεο στο οποίο ο θεατής κυριολεκτικά ταξιδεύει πάνω από την επιφάνεια του πλανήτη νάνου. Οταν πλησίασε το «Dawn» στη Δήμητρα εντόπισε δύο ασυνήθιστα λαμπερές κηλίδες μέσα στη λεκάνη ενός κρατήρα διαμέτρου 98 χλμ. Ο κρατήρας ονομάστηκε Occator. Η φύση αυτών των κηλίδων παραμένει αδιευκρίνιστη, ωστόσο οι ερευνητές εικάζουν ότι πρόκειται για πάγο ή άλατα που ήρθαν στην επιφάνεια λόγω κάποιας πρόσκρουσης. Αλλοι επιστήμονες εικάζουν ότι πιθανώς πρόκειται για ένα ηφαίστειο που αντί για πυρακτωμένα υλικά εκτοξεύει νερό. Πριν από λίγους μήνες διαπιστώθηκε ότι στον κρατήρα σχηματίζεται τακτικά ομίχλη η παρουσία της οποίας σύμφωνα με τους ειδικούς ενισχύει το σενάριο της παρουσίας πάγου σε αυτόν. Το Dawn έστειλε νέες εικόνες από ένα ακόμη κρατήρα της Δήμητρας, τον Kupalo, που οι επιστήμονες εκτιμούν ότι είναι από τους νεότερους που έχουν δημιουργηθεί στον πλανήτη. Οπως φαίνεται στις πλαγιές του κρατήρα υπάρχουν αποθέσεις ενός λαμπερού υλικού παρόμοιου με αυτό στον κρατήρα Occator. Οι πρώτες εκτιμήσεις των ειδικών είναι ότι το υλικό στον κρατήρα Kupalo είναι άλατα και πιθανότατα είναι το ίδιο υλικό που υπάρχει και στον κρατήρα Occator. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=773319

Αναζητώντας ζωή στο Σύμπαν. «Υπάρχει ζωή στο Σύμπαν; Είναι η νούμερο ένα ερώτηση που μας κάνουν τα παιδιά όταν έρχονται», μας λέει ο διευθυντής Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου, Μάνος Κιτσώνας. Οι απορίες των μικρών και μεγάλων φίλων του Διαστήματος, τα νέα συναρπαστικά δεδομένα που παράγει η επιστημονική έρευνα σε πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και εξωπλανήτες, αλλά και η παραπληροφόρηση, που «ρέει» στο Διαδίκτυο σαν το «νερό» του Αρη, ήταν ορισμένοι παράγοντες που συνετέλεσαν στη δημιουργία της νέας ψηφιακής παράστασης του Ιδρύματος «Ζωή στο Σύμπαν». Η νέα παραγωγή αρχίζει με μια εισαγωγή για τη ζωή στη Γη και την εξέλιξη, από τους μικροβιακούς οργανισμούς στα κύτταρα, τα μικρά θηλαστικά και από εκεί στον άνθρωπο. Τι συμβαίνει όμως με τη «ζωή» στα άστρα; «Με αφορμή τις πρόσφατες ανακαλύψεις στον Αρη, τον Πλούτωνα και τον Τιτάνα, βλέπουμε το θέμα από καθαρά επιστημονική άποψη. Εξηγούμε τι είναι η ζωή και τι χρειάζεται για να υπάρχει στη μορφή που την ξέρουμε», τονίζει ο κ. Κιτσώνας. Στην ψηφιακή παράσταση ταξιδεύουμε από τη Γη στους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος προτού κάνουμε μια μεγάλη βόλτα στους λεγόμενους εξωπλανήτες που βρίσκονται πέρα από την πλανητική μας «γειτονιά». «Κατοικήσιμη ζώνη» «Συνήθως η αναζήτηση της ζωής επικεντρώνεται σε πλανήτες που βρίσκονται στη λεγόμενη «κατοικήσιμη ζώνη», ώστε να εξασφαλίζουν στην επιφάνειά τους θερμότητα και νερό σε υγρή μορφή», επισημαίνει ο αστρονόμος του Ευγενιδείου Αλέξης Δεληβοριάς και προσθέτει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τα ουράνια σώματα διαθέτουν «εναλλακτικές» πηγές θερμότητας αντί ενός ήλιου. «Αυτό συμβαίνει σε ορισμένους δορυφόρους, όπως του Δία και του Κρόνου, λόγω του φαινομένου της παλιρροϊκής θέρμανσης», σημειώνει. Οπότε οι θεατές θα γνωρίσουν τον Εγκέλαδο, ο οποίος έχει έναν υπόγειο ωκεανό σε υγρή μορφή, την Ευρώπη και τον Τιτάνα που είναι ο μοναδικός, εκτός της Γης, πλανήτης με πυκνή ατμόσφαιρα και υγρές εκτάσεις στην επιφάνειά του, αποτελούμενες από μεθάνιο αντί νερού. «Παρουσιάζουμε περιπτώσεις όπου υπάρχουν προϋποθέσεις ή πιθανότητες για την ύπαρξη κάποιας μορφής ζωής. Ξεκαθαρίζουμε όμως ότι ακόμη δεν έχει ανακαλυφθεί τίποτα σχετικό», τονίζει ο κ. Δεληβοριάς. Προτού απομακρυνθούμε από το ηλιακό μας σύστημα, η «Ζωή στο Σύμπαν» μάς ταξιδεύει στην Αφροδίτη και στον Αρη, για τον οποίο είναι σχεδόν βέβαιο ότι πριν από δισεκατομμύρια χρόνια διέθετε σχεδόν όλες τις βασικές προϋποθέσεις για την ύπαρξη ζωής. Το περασμένο καλοκαίρι το τηλεσκόπιο Κέπλερ ανακάλυψε τον μεγάλο «ξάδερφο» της Γης. Ο πλανήτης που βρίσκεται περίπου 1.400 έτη φωτός μακριά, αλλά μέσα στην «κατοικήσιμη ζώνη» ενός ήλιου, έδωσε μεγάλη ώθηση στην επιστημονική έρευνα των εξωπλανητών. Πρόκειται για τα ουράνια σώματα που βρίσκονται έξω από το ηλιακό μας σύστημα και στη νέα παράσταση του Ιδρύματος παρουσιάζονται οι βασικές μέθοδοι εντοπισμού τους. «Με βάση τα στοιχεία του Κέπλερ μπορούμε να εικάσουμε τον αριθμό των πλανητών που έχει ο γαλαξίας μας και είναι αρκετά δισεκατομμύρια. Ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν ότι περίπου 2 δισεκατομμύρια πλανήτες μπορεί να μοιάζουν με τη Γη και αυτό μόνο για τον δικό μας γαλαξία. Θεωρώ ότι είναι εγωκεντρικό από μέρους μας να θεωρούμε ότι είμαστε οι μόνοι στο Σύμπαν», σημειώνει ο κ. Δεληβοριάς. Και τι χρειάζεται για την ανάπτυξη της ζωής όπως την ξέρουμε; «Ενας πλανήτης με νερό και χρόνος. Πολύς χρόνος για να συμβεί η μετάβαση από το αβιοτικό περιβάλλον στη ζωή», επισημαίνουν. Οι εξωγήινοι Δεν μπορούμε να βρούμε τους εξωγήινους, διότι δεν έχουν ενφανιστεί ως είδος, υποστηρίζει μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε πριν από λίγες μέρες στο επιστημονικό περιοδικό «Astrobiology» από ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου της Αυστραλίας. Σύμφωνα με τη μελέτη, η ζωή στα πρώτα της στάδια είναι τόσο εύθραυστη που είναι εξαιρετικά σπάνιο να βρεθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξή της και επισημαίνουν ότι είναι πιθανότερο να εντοπιστούν ίχνη εξωγήινων μικροβίων παρά πολυκύτταρων οργανισμών, διότι θα χρειάζονταν εκατομμύρια χρόνια για να αναπτυχθούν. Η μελέτη τους απαντά, όπως λένε, και στο γνωστό ερώτημα «πού είναι όλοι», που διατύπωσε κάποτε ο Ιταλός φυσικός Ενρίκο Φέρμι, υποστηρίζοντας ότι αν υπήρχε εξωγήινος πολιτισμός θα βλέπαμε σημάδια του κάπου στην πλανητική μας «γειτονιά». «Γυναίκα στον Αρη» Xιλιάδες θεάσεις μετρούν τα βίντεο και οι φωτογραφίες στο Διαδίκτυο για τη «γυναίκα στον Αρη», η οποία δήθεν εμφανίστηκε στις φωτογραφίες που έστειλε το ρομποτικό όχημα Curiosity από τον κόκκινο πλανήτη τον περασμένο Αύγουστο. Παρά τον μεγάλο όγκο των επιστημονικών ανακαλύψεων, οι θεωρίες συνωμοσίας, η καχυποψία ορισμένων απέναντι στις «κρυφές» αλήθειες που δεν αποκαλύπτουν οι επιστήμονες και η ευκολία με την οποία πλάθονται και διαδίδονται ιστορίες για ούφο καλά κρατούν, όπως μας λένε οι επιστήμονες του Ιδρύματος. «Τα παιδιά διαβάζουν κάτι στο Ιντερνετ που μπορεί να αναφέρει τα ονόματα της NASA ή της ESA και το πιστεύουν. Τους λέμε να κοιτάνε τις επίσημες ιστοσελίδες, αλλά γενικά δεν έχουν μάθει να φιλτράρουν αυτά που διαβάζουν και να αξιολογούν τις πηγές», μας λένε. Η ψηφιακή παράσταση «Ζωή στο Σύμπαν» αρχίζει τη Δευτέρα 8/2, Ιδρυμα Ευγενίδου, Λ. Συγγρού 387 http://www.kathimerini.gr/847469/article/epikairothta/episthmh/anazhtwntas-zwh-sto-sympan

H θεωρία χορδών και η πιθανή ύπαρξη παράλληλων Συμπάντων. Το «τοπίο» της θεωρίας χορδών: Συνέντευξη με τον Κωνσταντίνο Μπαχά. Ο Κωνσταντίνος Μπαχάς διευθύνει το εργαστήριο θεωρητικής φυσικής στη φημισμένη σχολή Ecole normale superieure στο Παρίσι. Έχει εργαστεί σε πρωτοπόρα ερευνητικά ιδρύματα της Ευρώπης και της Αμερικής με την έρευνα του να εστιάζεται στη θεωρία χορδών. Τον συναντήσαμε στο διεθνές σχολείο θεωρητικής φυσικής στην Κέρκυρα. Μας μίλησε για τις ρηξικέλευθες ιδέες της θεωρίας χορδών, την πιθανή ύπαρξη παράλληλων Συμπάντων, τη σύγχρονη έρευνα, αλλά και για το χαρακτηριστικό ενός επιτυχημένου εκπαιδευτικού συστήματος. -Η θεωρία χορδών μας προσφέρει μία ενοποιητική περιγραφή των θεμελιωδών αλληλεπιδράσεων στη φύση, δηλαδή της βαρύτητας, του ηλεκτρομαγνητισμού και των πυρηνικών δυνάμεων. Πώς καταφέρνει η θεωρία χορδών να συνδυάσει τη κβαντική μηχανική με τη θεωρία βαρύτητας του Αϊνστάιν; -Η βασική υπόθεση είναι ότι αντί για στοιχειώδη σωματίδια, που είναι σημειακά σωματίδια, έχουμε μια παλλόμενη χορδή. Τα διαφορετικά σωματίδια στη φύση, όπως το ηλεκτρόνιο, τα κουάρκς ή το φωτόνιο, αντιστοιχούν σε διαφορετικές καταστάσεις της ίδιας παλλόμενης χορδής. Η κβαντομηχανική χαρακτηρίζεται από την αρχή της απροσδιοριστίας που μας λέει ότι δεν μπορούμε να μετρήσουμε ταυτόχρονα τη θέση και την ταχύτητα ενός σωματιδίου. Μετρήσεις σε όλο και μικρότερες αποστάσεις απαιτούν όλο και περισσότερη ενέργεια. Μια σημειακή μέτρηση θα απαιτούσε άπειρη ενέργεια σε πεπερασμένο χώρο, γεγονός ασύμβατο με τη θεωρία της βαρύτητας. Η θεωρία χορδών θεραπεύει το πρόβλημα εισάγοντας ένα ελάχιστο μήκος, το λεγόμενο μήκος της χορδής, και μετρήσεις σε μικρότερες αποστάσεις δεν είναι έτσι δυνατές. Συνεπώς, όχι μόνο είναι αδύνατη η ταυτόχρονη μέτρηση ταχύτητας και θέσης αλλά επίσης δεν είναι δυνατή η μέτρηση της θέσης με ακρίβεια μεγαλύτερη από το θεμελιώδες μήκος της χορδής. Αυτή η ιδιότητα συμβιβάζει την κβαντομηχανική και την βαρύτητα. -Τη δεκαετία του '80 αναπτύξατε μαζί με τους συνεργάτες σας μια νέα θεωρία χορδών, τη λεγόμενη 4-διάστατη θεωρία υπερ-χορδών. Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για αυτήν; -Η θεωρία χορδών ορίζεται καταρχήν σε 10-διάστατο χωρόχρονο και η παραδοσιακή θεώρηση θέλει τις 6 από τις 9 χωρικές διαστάσεις να είναι ισχυρά καμπυλωμένες σε αποστάσεις τόσο μικρές ώστε να μην είναι ορατές στο μάτι ούτε στα μέχρι τώρα «μικροσκόπια» μας. Εμείς δείξαμε ότι αυτή η ισχυρά καμπυλωμένη γεωμετρία των επιπλέον 6 χωρικών διαστάσεων μπορεί να αφαιρεθεί και η θεωρία χορδών να διατυπωθεί απευθείας στις 4-διαστασεις. Προϋπόθεση είναι οι χορδές να χαρακτηρίζονται από κάποιες επιπρόσθετες ιδιότητες, δηλαδή επιπλέον «κβαντικούς αριθμούς» που αντικαθιστούν τη γεωμετρία των επιπλέον διαστάσεων. Σήμερα πιστεύουμε ότι αυτές οι 4-διάστατες θεωρίες χορδών αντιστοιχούν σε διαφορετικές καταστάσεις μιας βασικής ενοποιημένης θεωρίας. -Η θεωρία χορδών είναι επίσης μία θεωρία βαρύτητας. Μετά τον Αϊνστάιν έχει γίνει μια συστηματική προσπάθεια να τροποποιηθεί η βαρυτική θεωρία παρά την εξαιρετική επιτυχία της. Ποιοι είναι οι λόγοι αυτής της προσπάθειας; -Ο κύριος λόγος είναι όπως είπαμε ότι η θεωρία του Αϊνστάιν δεν συμβαδίζει με τις αρχές της κβαντομηχανικής, που διέπουν όλα τα φαινόμενα του μικρόκοσμου. Ένας άλλος είναι ότι τα βασικότερα ίσως μυστήρια της σύγχρονης φυσικής σχετίζονται με άγνωστες μορφές σκοτεινής ενέργειας και σκοτεινής ύλης. Αυτές οι άγνωστες μορφές ύλης και ενέργειας αποτελούν περίπου το 95% της συνολικής ενέργειας στο Σύμπαν και η παρουσία τους γίνεται αισθητή μόνο μέσω βαρυτικών αλληλεπιδράσεων, είτε από την περιστροφή των Γαλαξιών είτε από την διαστολή του Σύμπαντος σε υπεργαλαξιακές κλίμακες. Είναι συγκλονιστικό ότι παρά την τεράστια πρόοδο της φυσικής, το 95% της ενέργειας που μας περιβάλλει παραμένει ένα μυστήριο. Για να είμαστε σίγουροι ότι αυτές οι πιθανολογούμενες μορφές ενέργειας πράγματι υπάρχουν πρέπει να ξέρουμε αν η θεωρία του Αϊνστάιν χρειάζεται τροποποίηση, όχι μόνο σε μικροσκοπικές αλλά και σε μεγάλες αποστάσεις. -Λύσεις της 10-διάστατης θεωρία χορδών προβλέπουν ένα τεράστιο αριθμό διαφορετικών καταστάσεων, π.χ. 10500, που συνιστούν το λεγόμενο και «τοπίο της θεωρίας χορδών». Θα μπορούσατε να μας περιγράψετε αυτό το τοπίο; Κάθε μία από αυτές τις διαφορετικές καταστάσεις αντιστοιχεί σε ένα διαφορετικό Σύμπαν; -Πράγματι, η θεωρία χορδών φαίνεται να προβλέπει τέτοιες καταστάσεις. Σε κάθε μία κατάσταση του κενού χώρου, γύρω δηλαδή από την οποία η ενέργεια των τοπικών διαταράξεων είναι πάντα θετική, αντιστοιχούν διαφορετικοί νόμοι της φυσικής: διαφορετικές δυνάμεις, διαφορετικά σωματίδια ύλης, δηλαδή ένα διαφορετικό Σύμπαν. Αν αυτές οι καταστάσεις είναι όντως δυνητικά πιθανές τότε μάλλον θα υπάρχουν παράλληλα Σύμπαντα. Αλλά αυτή είναι μία υπόθεση που μένει να εξεταστεί, δεν είναι ακόμα ένα αναπόφευκτο συμπέρασμα της θεωρίας χορδών. -Η φυσική που κυβερνά το Σύμπαν μας αντιστοιχεί σε μία κατάσταση του τοπίου των χορδών. Το ότι βρισκόμαστε σε αυτό το Σύμπαν, με αυτούς τους νόμους και με αυτές τις τιμές στις σταθερές της φύσης, θα μπορούσε να εξηγηθεί βάσει της ανθρωπικής αρχής; -Για εκείνους τους επιστήμονες που πιστεύουν ότι η πρόοδος είναι η αναγωγή των φυσικών φαινομένων σε κάποιες, λίγες, θεμελιώδεις και αναπόφευκτες αρχές μια τέτοια εξήγηση θα ήταν απογοητευτική. Από την άλλη, δεν υπάρχει εκ των προτέρων βεβαιότητα ότι με την αναγωγή μπορούν να εξηγηθούν όλα. Ένα παράδειγμα είναι η ερώτηση «γιατί η Γη απέχει περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Ήλιο;» Σε αυτό δεν υπάρχει κάποια θεμελιώδης εξήγηση. Μπορούμε απλά να πούμε πως αν ήταν πολύ διαφορετική η απόσταση δεν θα υπήρχαν οι κατάλληλες συνθήκες για να υπάρχει ζωή, και άρα και εμείς για να μετρήσουμε αυτήν την απόσταση. Παρόμοια, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ζούμε σε ένα Σύμπαν που επιτρέπει την ύπαρξη του ανθρώπου και ότι αυτό δικαιολογεί εκ των υστέρων τις τιμές των φυσικών σταθερών (όπως η δύναμης της βαρύτητας, η μάζα του ηλεκτρονίου κλπ). Σίγουρα μια τέτοια εξήγηση είναι πολύ λιγότερο πειστική και επιδραστική από ένα υπολογισμό που θα προσδιόριζε ένα μοναδικό Σύμπαν και τις ιδιότητες αυτού. Όμως δεν μπορούμε λογικά να την αποκλείσουμε. -Πριν από έναν αιώνα, ο Αϊνστάιν, βασισμένος αποκλειστικά σε θεωρητικούς συλλογισμούς, πρότεινε τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας παρόλο που εκείνη την εποχή η Νευτώνεια θεωρία ήταν μια επιτυχημένη θεωρία βαρύτητας. Οι φυσικοί της θεωρίας χορδών εμπνευσμένοι από τον Αϊνστάιν ακολουθούν τον ίδιο δρόμο. Πιστεύετε πως αυτός ο δρόμος είναι αποδοτικός; Πόσο μακριά μπορούμε να φτάσουμε; -Ο Αϊνστάιν εισήγαγε την έννοια των νοητικών (gedanken) πειραμάτων. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι επιδιώκουμε οι μαθηματικές εξισώσεις που περιγράφουν τη φύση να είναι αμοιβαία συνεπείς. Αυτή η λογική συνέπεια είναι ένα σημαντικό κριτήριο και κίνητρο στην έρευνα. Χρησιμοποιήθηκε στην πρόβλεψη του μηχανισμού Χιγκς, που αποτελεί τη βάση του Καθιερωμένου Προτύπου των στοιχειωδών σωματιδίων, 50 χρόνια πριν την πειραματική του ανακάλυψη. Βέβαια τίποτα δεν αντικαθιστά το πείραμα και μέχρι την πειραματική επαλήθευση ποτέ δε μπορούμε να είμαστε σίγουροι για τις θεωρίες μας. -Πιστεύετε ότι η θεωρία χορδών προσφέρει τον πιο υποσχόμενο δρόμο προς μια ενοποιημένη περιγραφή των δυνάμεων της φύσης; -Μέχρι σήμερα ναι. Αλλά η θεωρία χορδών δεν είναι ακόμα μια ολοκληρωμένη θεωρία και δεν υπάρχει πειραματική επαλήθευσή της. Χρειαζόμαστε νέα πειραματικά δεδομένα, από τον επιταχυντή LHC του CERN ή αλλού, για να είμαστε πιο σίγουροι για το δρόμο που ακολουθούμε. -Εκτός από ερευνητής, είστε και καθηγητής σε μια φημισμένη σχολή, την Ecole normale superieure. Από την εμπειρία σας στον ακαδημαϊκό χώρο ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που κάνουν ένα εκπαιδευτικό σύστημα επιτυχημένο; -Αυτή είναι μία θεματικά ευρεία και δύσκολη ερώτηση, επιτρέψτε μου να τονίσω μόνο μια πτυχή της. Η σωστή μόρφωση απαιτεί μια ιδιαίτερη χημεία. Χρειάζεται από την μια μεριά επιμέλεια και πνευματική πειθαρχία, και από την άλλη ενθουσιασμό και περιέργεια. Η επιμέλεια και η πειθαρχία χωρίς τον ενθουσιασμό είναι στείρες ενώ ο ενθουσιασμός χωρίς την πειθαρχία δεν σε οδηγεί μακριά. Πιστεύω ότι αυτά τα χαρακτηριστικά αναπτύσσονται στο άτομο αρκετά νωρίτερα από την είσοδό του στο πανεπιστημιακό περιβάλλον. Θα έλεγα ότι αναπτύσσονται κυρίως στη μέση εκπαίδευση, στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Σημαντικό ρόλο σε αυτό διαδραματίζει ο δάσκαλος-καθηγητής του οποίου ο ρόλος πρέπει να αναγνωριστεί και να αναβαθμιστεί. Από την εμπειρία μου ξέρω ότι η παιδεία λειτουργεί καλύτερα σε εκείνες τις κοινωνίες στις οποίες ο ρόλος του καθηγητή μέσης εκπαίδευσης αναγνωρίζεται, όχι υποχρεωτικά με όρους μισθολογικούς, αλλά κυρίως ως ιδιαίτερα σημαντικός για την κοινωνία την ίδια. http://www.pronews.gr/portal/20160131/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/h-%CE%B8%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%87%CE%BF%CF%81%CE%B4%CF%8E%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CF%80%CE%B9%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%AE-%CF%8D%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%BE%CE%B7-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BB%CF%89%CE%BD-%CF%83%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%AC%CE%BD%CF%84%CF%89%CE%BD

Γιάννης Μπάτας: Ο 19χρονος που φτιάχνει το ελληνικό Facebook! Είναι μόλις 19 ετών, πρωτοετής φοιτητής στο τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και η καριέρα του ήδη τρέχει… με χίλια! O Γιάννης Μπάτας έχει στήσει πέντε start-up, έχει δουλέψει με μεγάλο μισθό στο Ντουμπάι, έχει βραβευθεί σε πολλούς διαγωνισμούς καινοτομίας και είναι δικτυωμένος με δεκάδες ταλαντούχους νέους από όλο τον κόσμο, με τους οποίους συνεργάζεται για την υλοποίηση πολύ φιλόδοξων project. Τι ήταν αυτό που τον ενέπνευσε και του άνοιξε το δρόμο για την επιτυχία; Η συμμετοχή του, στη Β’ Λυκείου, στο πρόγραμμα «Εικονική Επιχείρηση». «Ενθουσιάστηκα όταν ο καθηγητής του σχολείου μας, Γιώργος Παπαχρήστου, μας πρότεινε να πάρουμε μέρος στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Εικονική Επιχείρηση», του Σωματείου Επιχειρηματικότητας Νέων/Junior Achievement Greece», λέει ο Γιάννης Μπάτας. «Από 10 χρονών είχα πειραματιστεί με την επιχειρηματικότητα -εκδίδοντας περιοδικά που τα πουλούσα σε συγγενείς και φίλους- και κατάλαβα ότι αυτό το πρόγραμμα ήταν μεγάλη ευκαιρία για μένα. Να μάθω στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς πώς να στήνω μια επιχείρηση αλλά και να διεκδικήσω -μαζί με τους συμμαθητές μου- Πανελλαδικές και Πανευρωπαϊκές διακρίσεις στους διαγωνισμούς που διοργανώνει ο παγκόσμιος εκπαιδευτικός οργανισμός» τονίζει ο Γιάννης και συνεχίζει: «Παιδευτήκαμε για καιρό να βρούμε ένα καινοτόμο προϊόν για την επιχείρησή μας. Η ιδέα του «My Pharmacy» μου ήρθε στο «παρά πέντε» της συμμετοχής μας στην Εμπορική Έκθεση όπου θα παρουσίαζαν όλα τα σχολεία τα προϊόντα τους. Η ομάδα την αγκάλιασε με ενθουσιασμό και την υλοποιήσαμε σε χρόνο-ρεκόρ». Το «My Pharmacy», είναι μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα όπου καταγράφονται τα φάρμακα του οικιακού φαρμακείου και υπενθυμίζει στο χρήστη πότε λήγουν, έτσι ώστε αν δε τα χρειάζεται πια, να τα δωρίζει στα κοινωνικά φαρμακεία της χώρας. Η μαθητική επιχείρηση κέρδισε την πρώτη θέση στην Εμπορική Έκθεση του 2013 και ενθουσίασε και Πανευρωπαϊκά, όπου κατέκτησε το Social Responsible Business Award. Αυτό ήταν το καθοριστικό ξεκίνημα για την «εκτόξευση» του Γιάννη στο «σύμπαν» των start-up, των διεθνών διασυνδέσεων και των προσφορών για δουλειά στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Με τη διάκρισή του και σε άλλους εγχώριους και διεθνείς διαγωνισμούς καινοτομίας και τη συνεργασία του «My Pharmacy» με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης στη χώρα, οι πόρτες της δημιουργίας και της επιτυχίας άνοιξαν διάπλατα για το Γιάννη. Παρατηρούσε τα προβλήματα της καθημερινής ζωής και οι ιδέες στο μυαλό του άρχισαν να πέφτουν «σαν βροχή». Κι αφού είχε μάθει από την «Εικονική Επιχείρηση» τον τρόπο που στήνεται το business plan, μπορούσε πια να τις υλοποιεί εύκολα. -Μετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο –στα πλαίσια του Πανευρωπαϊκού διαγωνισμού StartupBus Europe- ίδρυσε την «Tripsleep», μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, που με τη βοήθεια GPS, ειδοποιεί τον επιβάτη Μέσων Μαζικής Μεταφοράς όταν κοντεύει να φτάσει στον προορισμό του, έτσι ώστε να μπορεί να κοιμηθεί χωρίς να φοβάται ότι μπορεί να χάσει τη στάση στην οποία θέλει να κατέβει. Μέσα σε 3 μήνες, η εφαρμογή είχε 3,000 downloads. - Μέχρι πρόσφατα δούλευε μαζί με 4 άλλους ταλαντούχους νέους για την ανάπτυξη ενός φιλόδοξου δικτύου Social Media, τύπου Facebook, του «Vound», και με την ίδια ομάδα ξεκίνησε το «Instashop», μία εφαρμογή παραγγελιών στο σούπερ-μάρκετ και παράδοση στο σπίτι σε 20 λεπτά. Η εφαρμογή πήρε χρηματοδότηση 250,000 ευρώ και λειτουργεί με μεγάλη επιτυχία στο Dubai, όπου δούλεψε ο Γιάννης για ένα διάστημα με πολύ καλό μισθό. Όμως επέστρεψε στην Ελλάδα για να συνεχίσει τις σπουδές του στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. «Πρώτα οι σπουδές στην Ελλάδα και μετά η δουλειά στο εξωτερικό», λέει ο Γιάννης. Το www.instahop.ae είναι σε διαδικασία ανάπτυξης και στην παγκόσμια αγορά. -Αφού γύρισε στην Ελλάδα, το Σεπτέμβριο του 2015 σκέφτηκε να ιδρύσει μια καινοτόμα διαδικτυακή υπηρεσία ανεύρεσης χαμένων κατοικίδιων, που θα βάζει τάξη στο χάος των αγγελιών που δημοσιεύονται στο διαδίκτυο. Ήρθε σε επαφή με πολύ αξιόλογα άτομα που είχε γνωρίσει από τις έως τότε δραστηριότητές του και έστησε το «Tailwise» το οποίο κατέκτησε το δεύτερο βραβείο στο φοιτητικό διαγωνισμό καινοτομίας «Καινοτομώ-Τολμώ-Επιχειρώ». Μέσω της πλατφόρμας www.tailwise.com οι χρήστες θα μπορούν να καταχωρούν τη δική τους αγγελία «χάθηκε», «βρέθηκε» ή «χαρίζεται» με τα στοιχεία του κατοικίδιου τους και τα προσωπικά τους στοιχεία επικοινωνίας. Έτσι, όποιος βρει το κατοικίδιο τους μέσω της ιστοσελίδας θα μπορεί να επικοινωνήσει μαζί του. Στα 19 του χρόνια, o Γιάννης Μπάτας έχει ήδη φοβερές εμπειρίες, παγκόσμιες γνωριμίες και σημαντικά κέρδη, μέσω διαφημίσεων, από τις start-up του. Ποιο είναι το κλειδί της επιτυχίας του; «Η καλή επικοινωνία και συνεργασία με άλλους ανθρώπους που έχουν όρεξη για δουλειά και θέληση να πετύχουν. Οι μονάδες ονειρεύονται αλλά δεν υλοποιούν τίποτα. Οι δυνατές ομάδες πετυχαίνουν τα πάντα». http://www.pronews.gr/portal/20160202/%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%B1/%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CF%80%CE%AC%CF%84%CE%B1%CF%82-%CE%BF-19%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CF%86%CF%84%CE%B9%CE%AC%CF%87%CE%BD%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%BF-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C-facebook-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C

Τα μαθηματικά διαψεύδουν δημοφιλείς θεωρίες συνωμοσίας. Φαρμακευτικές εταιρείες, διαστημικές υπηρεσίες και κρατικοί επιστημονικοί φορείς κρατούν επτασφράγιστα για χρόνια επικίνδυνα μυστικά, με σκοπό να χειραγωγήσουν την κοινή γνώμη ή να εξυπηρετήσουν τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντά τους. Αυτός είναι ο κοινός παρανομαστής όλων των θεωριών συνωμοσίας, πολλές από τις οποίες έχουν εμφανισθεί ήδη από τα μέσα του περασμένου αιώνα και καταφέρνουν να επιβιώνουν ακόμη και σήμερα, κερδίζοντας αρκετούς οπαδούς σε όλο τον πλανήτη. Ωστόσο, πόσο πιθανό είναι να ισχύει αυτή η υπόθεση, δηλαδή τέτοιες «αλήθειες» να μην έχουν διαρρεύσει στην κοινή γνώμη, ακόμη κι έπειτα από δεκαετίες; Στο παραπάνω ερώτημα απαντά η μελέτη του Δρα Ντέιβιντ Ρόμπερτ Γκράιμς, φυσικού και που εργάζεται στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στην αντικαρκινική έρευνες. Ο Γκράιμς υπολόγισε την πιθανότητα «αντοχής» στον χρόνο των τεσσάρων μυστικών που υποτίθεται πως βρίσκονται πίσω από ισάριθμες θεωρίες συνομωσίας: «Η NASA σκηνοθέτησε το 1969 την κατάκτηση της Σελήνης», «η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή είναι ένα κατασκευασμένο ψέμα», «τα εμβόλια έχουν αποδειχθεί επικίνδυνα», «οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν βρει τη θεραπεία του καρκίνου, που την κρατούν όμως στα εργαστήριά τους». Ο επιστήμονας κατέστρωσε μία εξίσωση, στην οποία συνυπολογίζεται ο αριθμός των ανθρώπων που έχει εμπλακεί σε κάθε μία από τις παραπάνω επιχειρήσεις συγκάλυψης, την πιθανότητα διαρροών (είτε εσκεμμένα είτε όχι), αλλά και τις συνεχείς προσπάθειες που θα χρειάζονταν ώστε να μείνουν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Στην εξίσωση έλαβε υπ' όψιν του το καλύτερο σενάριο για τους «συνωμότες», περιορίζοντας δηλαδή τον αριθμό των συμμετεχόντων στον μικρότερο δυνατό. Από αυτή την άποψη, η «σκηνοθεσία» κατάκτησης της Σελήνης θα είχε ένα πλεονέκτημα από τα υπόλοιπα τρία σενάρια, καθώς όσοι προσλήφθηκαν στη NASA μετά το πρόγραμμα Apollo δεν θα χρειαζόταν να μάθουν για την απάτη και να πάρουν μέρος στη συγκάλυψη. Επομένως, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει πως, με δεδομένο ότι οι περισσότεροι υπάλληλοι της NASA από την εποχή του προγράμματος Apollo έχουν πια πεθάνει, πήραν το μυστικό στον τάφο τους. Ακόμη όμως κι έτσι, με βάση την εξίσωση, η σκηνοθεσία κατάκτησης της Σελήνης θα είχε αποκαλυφθεί μόλις σε τέσσερα χρόνια. Κι αυτό λόγω του πολύ μεγάλου αριθμού του προσωπικού που απασχολούσε η NASA της δεκαετία του 1960, φθάνοντας τους 411.000 το 1965. Χρησιμοποιώντας την ίδια εξίσωση αλλά λαμβάνοντας υπ' όψιν πως οι «συνωμότες» θα έπρεπε να στρατολογούν συνεχώς νέα μέλη για να κρατήσουν κρυμμένο το μυστικό τους, το «ψέμα» της κλιματικής αλλαγής θα «άντεχε» περίπου 27 χρόνια, αν στην κατασκευή του έπαιρναν μέρος μεμονωμένοι ερευνητές. Στην περίπτωση όμως που εμπλέκονταν επιστημονικοί φορείς, θα αποκαλυπτόταν σε λιγότερο από 4 χρόνια. Με ανάλογο τρόπο, η απόκρυψη των παρενεργειών των εμβολίων θα έβγαινε στο «φως» σε περίπου 35 χρόνια, αν σε αυτήν εμπλεκόταν αποκλειστικά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και τα Κέντρα Ελέγχου Και Πρόληψης Ασθενειών στις ΗΠΑ. Ένα χρονικό διάστημα που θα μειωνόταν στα 3 χρόνια και 2 μήνες, αν στην συνωμοσία συμμετείχαν και φαρμακοβιομηχανίες. Με δεδομένο πως φαρμακοβιομηχανίες έχουν υποτίθεται ανακαλύψει τη θεραπεία του καρκίνου, την οποία κρατούν στα εργαστήριά τους, η κοινή γνώμη θα μάθαινε το μυστικό εξίσου σύντομα, και πιο συγκεκριμένα σε 3 χρόνια και 3 μήνες. Αξιοσημείωτο είναι πως, για να εκτιμήσει τις πιθανότητες διαρροής, ο Γκράιμς έλαβε υπόψη του τρία πραγματικά σκάνδαλα. Ένα από αυτά ήταν το απόρρητο πρόγραμμα μαζικών παρακολουθήσεων της αμερικανικής Εθνικής Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας, το οποίο έγινε γνωστό το 2013 από τον Έντουαρντ Σνόουντεν. http://www.pronews.gr/portal/20160201/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%83/%CF%84%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CE%B8%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%88%CE%B5%CF%8D%CE%B4%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%86%CE%B9%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CF%82-%CE%B8%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CF%83%CF%85%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%BF%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82

Πολύ πριν το Cern υπήρχε η «Γκόλφω»: Ο ελληνικός επιταχυντής και τα πειράματα πυρηνικής φυσικής. Κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1950, ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενεργείας δώρισε στο «Δημόκριτο» έναν επιταχυντή 400 keV, ο οποίος εγκαταστάθηκε στα εργαστήρια της επιστημονικής υπηρεσίας τη διετία 1960-1962. Αμέσως μετά εντάχθηκαν στο νεοσύστατο αυτό εργαστήριο οι πρώτοι πυρηνικοί φυσικοί Νίκος Γάγγας και Ρήγας Ρηγόπουλος και ο τεχνικός Παναγιώτης Νικολάου. Ενα χρόνο μετά, προστέθηκαν στην ομάδα οι φυσικοί Στάθης Κοσιονίδης και Ahmad Latif. Οι Βασίλης Κατσέλης και Παναγιώτης Ασημακόπουλος, διαμόρφωσαν την τελική σύσταση αυτής της μικρής επιστημονικής ομάδας, που ήταν η πρώτη ελληνική που πειραματίστηκε στην πυρηνική φυσική. Το δώρο του Δ.Ο.Α.Ε ονομάστηκε «Γκόλφω» και αποτέλεσε το αντικείμενο που έκανε την Ελλάδα γνωστή στον επιστημονικό χάρτη, σε θέματα πυρηνικής φυσικής. Μια δεκαετία μετά την εγκατάσταση του, είχαν καταγραφεί 11 διεθνώς αναγνωρισμένες εργασίες, με τον Δημόκριτο να χαίρει μεγάλη επιτυχία, παρά τα λιγοστά μέσα που διέθετε. Η «Γκόλφω» ήταν ξεπερασμένη σε σχέση με τους άλλους επιταχυντές της εποχής, ενώ επίσης δεν υπήρχαν αρκετά χρήματα για την αγορά ηλεκτρονικών συσκευών από το εμπόριο. Σε αυτό το κομμάτι, συνέβαλε το Τμήμα Ηλεκτρονικών που δημιούργησε τα απαραίτητα εργαλεία για την διεξαγωγή των πειραμάτων. Ολα τα όργανα που χρησιμοποιούσε ο Δημόκριτος είχαν φτιαχτεί από εκεί. Το πρώτο πείραμα - Οι στάθμες του 6He και η... ανέλπιστη βοήθεια από την Γερμανία Το 1963 επισκέφθηκε τον Δημόκριτο ένας Γερμανός φυσικός, ο οποίος έκανε στάση στην Ελλάδα, κατευθυνόμενος προς το Εργαστήριο Weizmann του Ισραήλ. Αφού συνομίλησε με τους ερευνητές, οι οποίοι του εξήγησαν τι πειράματα σκέφτονται να επιχειρήσουν, έβγαλε από την τσέπη του ένα μη εργοστασιακής κατασκευής μετρητή στερεάς καταστάσεως και τους τον έδωσε. Κάπως έτσι το ερευνητικό κέντρο απέκτησε ένα πολύτιμο εργαλείο. Οι νέοι τότε αυτοί μετρητές είχαν πολύ υψηλή διακριτική ικανότητα και ήταν απαραίτητοι για την μελέτη των σταθμών του 6He. Οι τρεις πρώτες στάθμες του 6He δεν είχαν διευκρινιστεί, παρά το μεγάλο θεωρητικό θεωρητικό ενδιαφέρον των επιστημόνων της εποχής. Τα πειράματα του Δημόκριτου κατάφεραν να τις προσδιορίσουν και τον Οκτώβριο του 1964 ο Γάγγας, ο Κοσσιονίδης κι ο Ρηγόπουλος, σε συνεργασία με τον M.L. Ahmad δημοσίευσαν την εργασία με τίτλο «Excited states of He6». Η επιστημονική αξία της συγκεκριμένης δημοσίευσης φαίνεται από το γεγονός ότι η εργασία αυτή καταχωρίστηκε στην κλασσική ανασκόπηση των F. Ajzenberg-Selove και T. Lauritsen, δύο χρόνια μετά, για τις τιμές των διεγερμένων καταστάσεων των ελαφρών πυρήνων. Με αυτόν τον τρόπο ο Δημόκριτος μπήκε για πρώτη φορά στους διεθνείς πίνακες αναφοράς, δίνοντας ώθηση στους Ελληνες ερευνητές ώστε να συνεχίσουν τα πειράματα. Το απίθανο έτος 1965 – Οι 3 δημοσιεύσεις και το μπέρδεμα με τον... Δημόκριτο Εχοντας ανεβάσει τον πήχη, μετά την πρώτη επιτυχημένη δημοσίευση, οι ερευνητές του Δημόκριτου έβαλαν αυτή τη φορά υψηλότερους στόχους. Το έτος 1965 ήταν ίσως το παραγωγικότερο όλων, όσο αφορά τουλάχιστον τον αριθμό των δημοσιεύσεων. Μέσα σε ένα χρόνο το ελληνικό ερευνητικό κέντρο παρουσίασε τρεις εργασίες σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Το όνομα του Δημόκριτου όμως δεν ήταν ακόμα τόσο γνωστό στο ευρύ επιστημονικό κοινό. Αυτό αποδεικνύεται από την... παρεξήγηση που δημιουργήθηκε όταν στην εργασία για τις στάθμες του 5H, ο Δημόκριτος παρουσιάστηκε ως ερευνητής και όχι ως το ερευνητικό κέντρο! Μάλιστα αυτό το λάθος δεν διορθώθηκε ποτέ, με αποτέλεσμα ο αρχαίος Ελληνας επιστήμονας να έχει διεθνώς αναγνωρισμένη δημοσίευση εν έτει 1965. Για την συγκεκριμένη εργασία, συνεργάστηκαν οι Γάγγας, Κοσιονίδης και Ασημακόπουλος. Η διαδικασία για την έυρεση των σταθμών του 5He ήταν πολύ πιο δύσκολη και επίπονη, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα αναφέρει ο Βασίλης Κατσέλης, που είχε βοηθητικό ρόλο. Το Νοέμβριο του 1965, ολοκληρώθηκε με επιτυχία και δημοσιεύτηκε σε γνωστά επιστημονικά περιοδικά. Οι άλλες δύο εργασίες, άμεσα συνδεδεμένες με την πρώτη, δημοσιεύτηκαν με επιτυχία επίσης το 1965. Το τέλος των πειραμάτων – Η συγκινητική αφοσίωση των ανθρώπων του Δημόκριτου Μετά από σχεδόν μια δεκαετία γεμάτη διακρίσεις για τον Δημόκριτο, οι δυνατότητες των ερευνητών εξαντλήθηκαν. Η «Γκόλφω» ήταν πλέον ένας... αρχαίος επιταχυντής σε σχέση με τους υπόλοιπους που εφοδίαζαν εργαστήρια άλλων χωρών. Ο ίδιος ο Νίκος Γάγγας παραδέχθηκε, μέσω της ιστοσελίδας που παρουσιάζει την πορεία του Δημόκριτου, πως νέες εργασίες με έναν επιταχυντή 400 keV ήταν πολύ δύσκολο να γίνουν. Παρά τις όποιες προσπάθειες που έγιναν, οι πειραματισμοί του Δημόκριτου στην πυρηνική φυσική σταμάτησαν άδοξα. Παρόλα αυτά, αξίζει κανείς να σταθεί στην αφοσίωση που είχαν οι ερευνητές αυτής της ομάδας, που έβαλαν την Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη της σύγχρονης φυσικής. Διαβάζοντας τις σημειώσεις τους, είναι σχεδόν... συγκινητική η προσήλωση που έδειχναν στο έργο τους, αλλά και η αγάπη τους για την δουλειά τους. «Η "Γκόλφω" χρειαζότανε ψύξη. Όμως για κλειστό κύκλωμα ψύξης δεν υπήρχε χρήμα. Με ένα βαρέλι και μια αντλία σκαρώσαμε ένα τέτοιο κύκλωμα. Αλλά το καλοκαίρι, το νερό της βρύσης ήταν ζεστό. Ευτυχώς υπήρχε ένας παγοπώλης στη γειτονιά με τον οποίο είχαμε συνεννοηθεί και όχι μόνο μας προμήθευε πάγο την ημέρα, αλλά άφηνε και το ψυγείο του ανοιχτό για να παίρνουμε και το βράδυ. Επειδή μόνο ο Παναγιώτης είχε αυτοκίνητο και δίπλωμα οδήγησης, τα βράδια το έπαιρνα και εγώ, χωρίς δίπλωμα, και πήγαινα για πάγο» αναφέρει ο Νίκος Γάγγας ενδεικτικά... Σχόλιο.Αυτό για να θυμηθουμε σε τι επίπεδο ημασταν!!!Ψυξη απο τον παγοπώλη της γωνίας http://www.pronews.gr/portal/20160201/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%83/%CF%80%CE%BF%CE%BB%CF%8D-%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%BD-%CF%84%CE%BF-cern-%CF%85%CF%80%CE%AE%CF%81%CF%87%CE%B5-%CE%B7-%C2%AB%CE%B3%CE%BA%CF%8C%CE%BB%CF%86%CF%89%C2%BB-%CE%BF-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%84%CE%B1%CF%87%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%AE%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B1-%CF%80%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1

«Τύμπανα» διαστημικού... σκουπιδοπολέμου. Η επιστημονική κοινότητα πασχίζει τα τελευταία χρόνια να βρει μια λύση στο πρόβλημα των λεγόμενων «διαστημικών σκουπιδιών» που έχουν περικυκλώσει τη Γη και ο όγκος τους αυξάνεται συνεχώς. H ανάγκη για εξεύρεση μιας λύσης γίνεται ακόμη πιο επιτακτική μετά την προειδοποίηση επιστημόνων της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών που υποστηρίζουν ότι τα διαστημικά σκουπίδια μπορεί να αποτελέσουν την αιτία για την έναρξη πολεμικών συρράξεων ανάμεσα στις χώρες που διαθέτουν διαστημικούς δορυφόρους. Σύμφωνα με τους ρώσους ειδικούς η συνεχής αύξηση του όγκου των διαστημικών σκουπιδιών αυξάνει ταυτόχρονα και τον κίνδυνο να χτυπηθούν δορυφόροι ή και σκάφη αποστολών από ένα σκουπίδι και να καταστραφούν, και από τη στιγμή που επειδή θα είναι από εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατο να διαπιστωθεί ότι υπεύθυνο της καταστροφής είναι ένα σκουπίδι είναι πιθανό η χώρα στην οποία θα ανήκει ο χτυπημένος δορυφόρος ή σκάφος να θεωρήσει ότι υπήρξε χτύπημα από άλλη χώρα και να υπάρξει έτσι κρίση στις σχέσεις τους η οποία να εξελιχθεί και σε πολεμική αναμέτρηση. Στο τραπέζι έχουν πέσει δεκάδες πιθανές αλλά και... απίθανες προτάσεις αντιμετώπισης των διαστημικών σκουπιδιών. Η χρήση μεγάλων μαγνητικών πεδίων που θα απομακρύνουν αυτά τα αντικείμενα και θα τα στείλουν μακριά στο Διάστημα, η ανάπτυξη γιγαντιαίων ομπρελών που θα προστατεύουν το διαστημικό περιβάλλον της Γης αλλά και διαστημικά «σκουπιδιάρικα» είναι ορισμένες από αυτές τις προτάσεις. Σε τροχιά γύρω από τη Γη υπολογίζεται ότι βρίσκονται δεκάδες χιλιάδες αντικείμενα που είναι συντρίμμια δορυφόρων και πυραύλων. Ο αριθμός τους μάλιστα πολλαπλασιάζεται καθώς έρχονται σε σύγκρουση μεταξύ τους και σπάνε σε περισσότερα κομμάτια. Τα διαστημικά σκουπίδια υπολογίζεται ότι κινούνται με ταχύτητες μεγαλύτερες των 28 χιλιάδων χλμ./ώρα. Εκτιμάται ότι περίπου 20 χιλιάδες διαστημικά σκουπίδια έχουν μέγεθος άνω των δέκα εκατοστών, γεγονός που τα καθιστά ιδιαιτέρως επικίνδυνα. Εκτιμάται επίσης ότι υπάρχουν περισσότερα από 370 χιλιάδες αντικείμενα μεγέθους 1-10 εκατοστών τα οποία «ταξιδεύουν» στο Διάστημα. Τα διαστημικά σκουπίδια απειλούν τους δορυφόρους που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη, τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό αλλά και τα διαστημικά σκάφη που ξεκινούν από τη Γη για να πραγματοποιήσουν αποστολές. Σύμφωνα με τη NASA, ο αριθμός των διαστημικών σκουπιδιών αυξάνεται με τέτοιο ρυθμό ώστε πολύ σύντομα θα είναι πλέον αδύνατον να πραγματοποιηθούν διαστημικές αποστολές. Και αυτό διότι θα είναι απίθανο τα σκάφη και οι δορυφόροι που θα εκτοξεύονται να μη χτυπηθούν κατά την έξοδό τους από τη Γη από κάποιο διαστημικό σκουπίδι. Πριν από λίγα χρόνια ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος αποφάσισε την κατασκευή ενός προηγμένου τηλεσκοπίου που θα τοποθετούνταν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το τηλεσκόπιο έλαβε την ονομασία Extreme Universe Space Observatory (EUSO) και θα είχε ως αποστολή την αναζήτηση διαφόρων τύπων κοσμικών ακτίνων και των νετρίνων, των υποατομικών σωματιδίων που πιστεύεται ότι δημιουργήθηκαν στη Μεγάλη Εκρηξη από την οποία προέκυψε το Σύμπαν. Τελικά μια σειρά από τεχνικές δυσκολίες αλλά και προβλήματα χρηματοδότησης οδήγησαν την ESA στην απόφαση να μην προχωρήσει στην κατασκευή του τηλεσκοπίου. Ομως η Διαστημική Υπηρεσία της Ιαπωνίας (JAXA) σε συνεργασία με το ιαπωνικό Ινστιτούτο Riken αποφάσισαν να αναλάβουν το έργο. Οι Ιάπωνες προχώρησαν σε σύναψη συνεργασιών με 60 ερευνητικά ινστιτούτα και άλλες 12 χώρες και ξεκίνησαν την κατασκευή του τηλεσκοπίου η οποία βρίσκεται πλέον στο τελικό της στάδιο. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, το τηλεσκόπιο θα τοποθετηθεί στον ISS το 2017. Επιστήμονες του Ινστιτούτου Riken υποστηρίζουν ότι το τηλεσκόπιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην καταστροφή διαστημικών σκουπιδιών. Αναφέρουν ότι το EUSO έχει την ικανότητα να στοχεύει διαστημικά αντικείμενα και να δίνει στόχο σε μια συστοιχία ισχυρών λέιζερ που θα τοποθετηθούν για αυτόν τον σκοπό στον ISS. Μόλις το τηλεσκόπιο στοχεύσει ένα διαστημικό σκουπίδι τα λέιζερ θα το καταστρέφουν. Οι θιασώτες της ιδέας αναφέρουν ότι τα λέιζερ θα μπορούν να καταστρέψουν διαστημικά σκουπίδια σε απόσταση 100 χλμ. από τον ISS. Από την άλλη πλευρά ομάδα ειδικών της Σχολής Αστρονομίας και Αστροφυσικής του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας υποστηρίζει ότι είναι εφικτό με σχετικά χαμηλό κόστος να κατασκευαστούν επίγεια λέιζερ τα οποία σε μια διαδικασία που θυμίζει... vidogame θα εντοπίζει διαστημικά σκουπίδια, θα τα στοχεύει και θα εξαπολύει ισχυρές δέσμες λέιζερ που θα τα διαλύουν. Το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας συμμετέχει ενεργά στη δημιουργία ενός νέου αστεροσκοπείου στην Αυστραλία, το Mount Stromio Observatory, στη χρηματοδότηση του οποίου συμμετέχουν οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και ιδιωτικές εταιρείες. Το κόστος της δημιουργίας του αστεροσκοπείου υπολογίζεται ότι θα ανέλθει στα 150 εκατ. δολάρια και αποστολή θα είναι ο εντοπισμός και η χαρτογράφηση όλων των διαστημικών σκουπιδιών. Βασικό εργαλείο σε αυτή τη διαδικασία θα είναι υπερσύγχρονα λέιζερ υπερύθρων. Οι ειδικοί του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας υποστηρίζουν ότι με μια μικρή αύξηση του προϋπολογισμού (ίσως κατά λίγες δεκάδες εκατ.) είναι εφικτό τα λέιζερ αυτά να αναβαθμιστούν έτσι ώστε να μπορούν εκτός από τον εντοπισμό και τη χαρτογράφηση να καταστρέφουν ολοσχερώς τα διαστημικά σκουπίδια. Επιστήμονες του Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Ελβετίας (EPFL) ανέπτυξαν μια πρόταση για κατασκευή μιας διαστημικής «σκουπιδιάρας»! Ο CleanSpace One είναι ένας δορυφόρος που θα συλλέγει διαστημικά σκουπίδια, ειδικά τα μεγάλα σε μέγεθος, και θα τα καταστρέφει. Η πρόταση για το CleanSpace One ακούγεται ενδιαφέρουσα αφού είναι μια από τις χαμηλότερου κόστους προτάσεις που έχουν διατυπωθεί για τον καθαρισμό των διαστημικών σκουπιδιών. Οι ελβετοί επιστήμονες κάνουν λόγο για έναν μικρό δορυφόρο που θα κινείται γύρω από τη Γη και μόλις εντοπίζει κάποιο μεγάλο σκουπίδι θα προσπαθεί να το συλλέξει. Μόλις ο δορυφόρος «αρπάξει» το διαστημικό σκουπίδι θα παίρνει πορεία καθόδου προς τη Γη προκειμένου να καταστραφεί μαζί με το φορτίο του εισερχόμενος στην ατμόσφαιρα. Εναλλακτικά οι Ελβετοί αναφέρουν ότι μπορεί ο δορυφόρος να μην «αυτοκτονεί» αλλά να οδηγεί το σκουπίδι μέχρι κάποιο σημείο και στη συνέχεια να το απελευθερώνει για να καταστραφεί μόνο του στη γήινη ατμόσφαιρα ή να το αφήνει να πέσει σε κάποιο ελεγχόμενο και ασφαλές σημείο στον πλανήτη. Από την άλλη πλευρά βέβαια μπορεί το CleanSpace One να είναι πιο οικονομικό στην κατασκευή από άλλα αντίστοιχα συστήματα που έχουν προταθεί, όμως δεν παρέχει μαζική λύση στο πρόβλημα των διαστημικών σκουπιδιών. Το Πεντάγωνο ενέκρινε πριν από λίγο καιρό ένα κονδύλι ύψους 180 εκατομμυρίων δολαρίων και ανέθεσε στην Υπηρεσία Προηγμένων Ερευνητικών Προγραμμάτων Αμυνας των ΗΠΑ (DARPA) την ανάπτυξη του συστήματος διαστημικής «ανακύκλωσης». Οι υπεύθυνοι του προγράμματος πιστεύουν ότι διάφορα μέρη διαστημικών δορυφόρων που δεν βρίσκονται πλέον σε λειτουργία (κεραίες, ηλιακοί συλλέκτες κ.ά.) μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Η DARPA ονόμασε το πρόγραμμα «Φοίνικα», από το μυθολογικό ον που αναγεννάται από τις στάχτες του. Οπως έγινε γνωστό, έχουν ήδη ξεκινήσει να δοκιμάζονται τεχνολογίες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε ένα σύστημα συλλογής και επαναφοράς στη Γη διαφόρων τμημάτων και υλικών από δορυφόρους. Η DARPA θα προσπαθήσει να κατασκευάσει ένα σκάφος που θα πλησιάζει τους ανενεργούς δορυφόρους που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη και με κάποιο ειδικό μηχανισμό θα αποσπά από αυτούς τα επιθυμητά μέρη τους. Στη συνέχεια θα επιστρέφει στη Γη και θα «παραδίδει» τα κομμάτια προκειμένου να χρησιμοποιηθούν στην κατασκευή νέων δορυφόρων. Οπως ομολογούν τα στελέχη του Πενταγώνου, στόχος του προγράμματος δεν είναι η μείωση του αριθμού των διαστημικών σκουπιδιών αλλά ο περιορισμός του κόστους κατασκευής των δορυφόρων. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=772734 Το si-Cluster συμμετέχει στο Ευρωπαϊκό Διαστημικό Meta-Cluster SPACE2ID Το si-Cluster συμμετείχε στην εναρκτήρια συνάντηση του Ευρωπαϊκού Προγράμματος SPACE2ID στις Βρυξέλλες, από το οποίο θα προκύψει η πρώτη Ευρωπαϊκή Στρατηγική Συμμαχία Συνεργατικών Σχηματισμών Διαστήματος. Η εναρκτήρια συνάντηση διοργανώθηκε στο πλαίσιο του 8ου Ετήσιου Συνεδρίου για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Διαστήματος (8th Annual Conference on European Space Policy). Στο 8ο ετήσιο Συνέδριο για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Διαστήματος επιβεβαιώθηκε η υποστήριξη του Ευρωκοινοβουλίου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου στην ανάπτυξη του Διαστήματος, ως καίρια στρατηγική περιοχή για την Ευρώπη και ανακοινώθηκε η αύξηση των επενδύσεων για το Διάστημα στα επόμενα χρόνια. Προς αυτή την κατεύθυνση όλα τα παραπάνω σώματα και η βιομηχανία θα αναπτύξουν εντός του 2016 κείμενο με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για το Διάστημα. Επίσης, αναλύθηκαν οι διαφαινόμενες αλλαγές και ευκαιρίες στις αγορές του Διαστήματος (νέες γενεές δορυφόρων και συστοιχιών, ανακατατάξεις στους εκτοξευτές και στην αγορά δορυφορικών επικοινωνιών, διαχείριση (big data) δορυφορικών δεδομένων, κλπ), αλλά και θέματα που αφορούν τα χρηματοδοτικά εργαλεία για έρευνα και ανάπτυξη καθώς και ο ρόλος του Διαστήματος στην ασφάλεια και την Άμυνα. Στην εναρκτήρια συνάντηση του Ευρωπαϊκού Προγράμματος SPACE2ID «Space Clusters International Industrial Diversification», συμμετείχε το Corallia εκπροσωπώντας το si-Cluster και το gi-Cluster. Στη συνάντηση συζητήθηκε η ενίσχυση αλυσίδων αξίας του κλάδου των διαστημικών εφαρμογών και η ανάπτυξη, διασύνδεση και εφαρμογή των διαστημικών τεχνολογιών σε άλλους κλάδους της οικονομίας. Επιπλέον, συζητήθηκαν η δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Συμμαχίας Clusters (ESCP-European Strategic Cluster Partnership) στον τομέα του διαστήματος με τη συμμετοχή και άλλων ευρωπαϊκών clusters από άλλους τομείς όπως μεταφορές, ενέργεια, δημιουργικές βιομηχανίες, γεωργία, κλπ. και η ανάπτυξη ενός κοινού Ευρωπαϊκού Πλάνου Διεθνοποίησης των προϊόντων και εφαρμογών αυτής της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Συμμαχίας, το οποίο θα υλοποιηθεί με την υποστήριξη της ΕΕ σε επακόλουθο έργο. Το SPACE2ID υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος COSME της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. http://www.pestaola.gr/to-si-cluster-simmetexei-sto-meta-cluster-space2id/ Διόρθωση τροχίας του Διεθνή Διαστημικού Σταθμού (ISS) Στις 27 Ιαν 2016 πραγματοποιήθηκε η προγραμματισμένη διόρθωση της τροχιάς του ΔΔΣ για να προετοιμαστει για την προσέγγιση του επανδρωμένου διαστημόπλοιου (TPC) «Soyuz TMA-20M», του οποίου η εκτόξευση έχει προγραμματιστεί τον Μάρτιο του 2016. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της υπηρεσίας πλοήγησης του κέντρου ελέγχου αποστολής οι μηχανές του TGK "Progress M-29M» λειτουργησαν τριακόσια τριάντα τρία δευτερόλεπτα. Μετά τον ελιγμό το μέσο ύψος του σταθμού πτήσεων αυξήθηκε κατά 1,1 χιλιόμετρα και έφτασε τα 403,9 χιλιόμετρα. Οι παράμετροι της τροχιάς ειναι ως εξής: ∙ ελάχιστο ύψος πάνω από την επιφάνεια της Γης - 400,3 χιλιομέτρων, ∙ μέγιστο ύψος πάνω από την επιφάνεια της Γης - 425,2 χιλιομέτρων, ∙ περίοδο - 92.583 min. ∙ κλίση - 51.66 μοίρες. Η Προηγούμενη προγραμματισμένη διόρθωση της τροχιάς του ΔΔΣ πραγματοποιήθηκε στις 11 του Ιανουαρίου 2016. http://www.roscosmos.ru/21942/ Ημερίδα αστρονομίας, μύθου και Ομήρου. Η Ενωση Ελλήνων Φυσικών διοργανώνει την Παρασκευή και ώρες 12.00-16.00 την επιστημονική ημερίδα «Η αστρονομία στα έπη του Ομήρου - αστρονομικά περιοδικά φαινόμενα και χρονολογήσεις». Θα μιλήσουν οι καθηγητές Στράτος Θεοδοσίου («Στοιχεία αστρονομίας, άστρα και αστερισμοί στα έπη του Ομήρου»), Σταύρος Παπαμαρινόπουλος («Η διαφορά της έννοιας του μύθου και του λόγου στον Ομηρο και τον Πλάτωνα») και Π. Πρέκα-Παπαδήμα («Αστρονομικά φαινόμενα και χρονολόγηση της επιστροφής του Οδυσσέα και του Τρωικού Πολέμου»). Είσοδος ελεύθερη με δήλωση συμμετοχής στα τηλέφωνα 210 3635.701 και 210 3610.690. Περισσότερα: O Τρωικόs Πόλεμοs ως πραγματικό γεγονός, με τις ακόλουθες χρονολογίες διεξαγωγής του: Οκτώβριος 1227 π.Χ.: Αναχώρηση του Οδυσσέα από την Ιθάκη για την Αυλίδα. Θέρος 1226 π.Χ.: Εναρξη της πολιορκίας της Τροίας. Θέρος 1218 π.Χ.: Αλωση της Τροίας. Οκτώβριος 1207 π.Χ.: Επιστροφή Οδυσσέα και εξόντωση Μνηστήρων. Στην φωτογραφία η απεικόνιση του Θριάμβου του Αχιλλέα, από το Αχίλλειον της Κέρκυρας. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=771171 http://www.tovima.gr/science/article/?aid=772435

Είναι η δυνατή η μικροβιακή ζωή στον Άρη σύμφωνα με τα αποτελέσματα πειράματος στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Όπως στη Γη υπάρχουν μικροοργανισμοί που έχουν προσαρμοστεί σε εξαιρετικά ακραία περιβάλλοντα, έτσι θα μπορούσαν να έχουν αναπτυχθεί και στον Άρη είδη μικροβιακής ζωής, τα οποία θα κατάφερναν να επιβιώσουν στις αντίξοες συνθήκες που επικρατούν στον Κόκκινο Πλανήτη. Αυτό αποδεικνύει πείραμα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, στο πλαίσιο του οποίου μια ομάδα Ευρωπαίων επιστημόνων έστειλε μύκητες από την Ανταρκτική, για να ζήσουν σε συνθήκες που προσομοίωναν το αρειανό περιβάλλον. Μια δοκιμή μου έδειξε πως, ακόμη και μετά από 18 μήνες παραμονής στον Σταθμό, το 60% των μικροοργανισμών είχαν επιβιώσει, χωρίς αλλοιώσεις στο γενετικό τους υλικό. Οι μύκητες προήλθαν από τη περιοχή Βικτόρια στην Ανταρκτική, η οποία θεωρείται πως παραπέμπει όσο καμία άλλη στον Άρη, αφού χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά χαμηλή θερμοκρασία και υγρασία, όπως και ισχυρούς ανέμους. Επομένως, οι μόνοι κάτοικοί της είναι ορισμένοι «σκληροτράχηλοι» μύκητες και λειχήνες. Από αυτούς τους μικροοργανισμούς, οι ερευνητές επέλεξαν να στείλουν στον Διαστημικό Σταθμό δύο είδη από μύκητες, τους Cryomyces antarcticus και Cryomyces minteri. Τα δείγματα στάλθηκαν ταξίδεψαν με το διαστημικό λεωφορείο Atlantis και τοποθετήθηκαν στο εξωτερικό του τμήματος Columbus του Σταθμού. Εκεί, τα μισά μικρόβια εκτέθηκαν σε συνθήκες που παραπέμπουν στον Άρη, δηλαδή σε πίεση 0,01 ατμόσφαιρες και σε «ατμόσφαιρα» με περιεκτικότητα 95% σε διοξείδιο του άνθρακα. Επίσης, μέσω οπτικών ινών «βομβαρδίζονταν» με υπεριώδη ακτινοβολία, όπως θα συνέβαινε αν βρίσκονταν στον Κόκκινο Πλανήτη. «Το πιο σημαντικό συμπέρασμα είναι πως επιβίωσε το 60%, κάτι που μας βοηθά να εκτιμήσουμε την πιθανότητα μικροοργανισμοί να επιβιώσουν και να παραμείνουν σταθεροί για μεγάλο χρονικό διάστημα στον Άρη», σημειώνει η Ρόζα ντε λα Τόρε Νέτζελ, από το Εθνικό Ινστιτούτο Αεροδιαστημικών Τεχνολογιών (ΙΝΤΑ) στην Ισπανία και μέλος της επιστημονικής ομάδας. επιβίωσης και μακροχρόνιας σταθερότητας Το πείραμα αποτέλεσε μέρος της μελέτης LIFE (Lichens and Fungi Experiments), η οποία έχει σκοπό την εξέταση των συνεπειών που έχει σε μικροοργανισμούς η μακροχρόνια παραμονή στο διάστημα. Στο πλαίσιο της LIFE, επιστήμονες με επικεφαλής το πανεπιστήμιο της Τοσκάνης στην Ιταλία μελέτησαν δύο είδη λειχήνων, τα οποία και πάλι προήλθαν από ακραία ορεινά περιβάλλοντα στη Γη. Τα είδη στάλθηκαν στον Σταθμό μαζί με τους μύκητες, ενώ το 50% των δειγμάτων εκτέθηκαν απλώς στις συνθήκες που επικρατούν στο διάστημα και τα υπόλοιπα υποβλήθηκαν σε συνθήκες που προσομοίαζαν αυτές στον Άρη. Έπειτα από 18 μήνες, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως τα συγκεκριμένα δείγματα είχε αναπτύξει διπλάσιο ρυθμό μεταβολισμού συγκριτικά με τις υπόλοιπες λειχήνες. http://physicsgg.me/2016/02/01/%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%ce%b4%cf%85%ce%bd%ce%b1%cf%84%ce%ae-%ce%b7-%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%81%ce%bf%ce%b2%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%ae-%ce%b6%cf%89%ce%ae-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%ac%cf%81/

Τεχνητή νοημοσύνη της Google θριαμβεύει στο παιχνίδι Γκο. Πολλοί παίκτες και προγραμματιστές πίστευαν ότι οι υπολογιστές δεν θα κέρδιζαν ποτέ τους ανθρώπους στο κινεζικό επιτραπέζιο Γκο, μακράν πιο περίπλοκο από το σκάκι. Κι όμως, ένας αλγόριθμος μάθησης της Google νίκησε για πρώτη φορά επαγγελματία παίκτη, μια εξέλιξη που χαρακτηρίζεται κομβικής σημασίας για την τεχνητή νοημοσύνη. Η πρώτη μεγάλη νίκη των υπολογιστών ήρθε το 1997, όταν ο υπολογιστής Deep Blue της IBM νίκησε τον τότε παγκόσμιο πρωταθλητή στο σκάκι Γκάρι Κασπάροφ. Έκτοτε οι αλγόριθμοι έχουν κατατροπώσει τους ανθρώπους στη ντάμα, το τάβλι και το τηλεπαιχνίδι Jeopardy!. Η DeepMind, μια λονδρέζικη εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης που εξαγοράστηκε από τη Google πριν από δύο χρόνια, αναφέρει στο περιοδικό Nature ότι κατάφερε να κάνει το ίδιο με το Γκο. Ο αλγόριθμος AlphaGo της εταιρείας, ένα «νευρωνικό δίκτυο» που μιμείται την αρχιτεκτονική του ανθρώπινου εγκεφάλου, νίκησε τον Φαν Χούι, ευρωπαίο πρωταθλητή του Γκο, και στις πέντε αναμετρήσεις τους σε συνθήκες επίσημου τουρνουά. Κέρδισε επίσης στο 99,8% των παρτίδων ενάντια σε άλλα προγράμματα που παίζουν Γκο. «Πολλοί θα σοκαριστούν αφού για πολλά χρόνια θεωρούσαν ότι οι υπολογιστές δεν θα κατάφερναν ποτέ να κερδίσουν τους ανθρώπους στο Γκο» σχολιάζει στο δικτυακό τόπο του Science ο Ρεμί Κουλόμ, ερευνητής της τεχνητής νοημοσύνης στη Γαλλία, ο οποίος είχε δημιουργήσει το προηγούμενο καλύτερο πρόγραμμα στο Γκο με την ονομασία Crazy Stone. «Η δημοσίευση αυτή θα έχει τεράστιο και άμεσο αντίκτυπο» εκτιμά από την πλευρά του ο Τζόναθαν Σέφερμ, ειδικός του Πανεπιστημίου της Αλμπέρτα στο Έντμοντον. Εκ πρώτης όψεως το Γκο φαίνεται απλό. Το ταμπλό του είναι ένας πίνακας με 19 επί 19 τετράγωνα, στα οποία οι δύο παίκτες παίζουν εναλλάξ τοποθετώντας μαύρα ή άσπρα πετραδάκια. Κάθε παίκτης προσπαθεί να περικυκλώσει τα πούλια του αντιπάλου του έτσι ώστε να μην υπάρχουν ελεύθερες θέσεις γύρω του. Τα περικυκλωμένα πούλια απομακρύνονται από τον ταμπλό και η τελική βαθμολογία υπολογίζεται από την περιοχή που ελέγχει ο κάθε παίκτης και τον αριθμό των πετρών που κατάφερε να φυλακίσει. Το Γκο είναι δύσκολο για τους υπολογιστές για δύο λόγους: πρώτον, σε μια τυπική αναμέτρηση των 150 κινήσεων οι πιθανές διατάξεις των πετρών στο ταμπλό φτάνει τις 10170 -ένας αριθμός μεγαλύτερος από τον αριθμό όλων των ατόμων στο Σύμπαν. Αυτό σημαίνει ότι θα ήταν πρακτικά αδύνατο να εξετάσει ένας υπολογιστής όλες τις δυνατές κινήσεις και τις εκβάσεις τους. Δεύτερον, είναι δύσκολο να εκτιμήσει κανείς ποιος παίκτης έχει το πάνω χέρι απλά κοιτώντας το ταμπλό -σε αντίθεση με παιχνίδια σαν το σκάκι, όπου οι παίκτες έχουν μια εικόνα για το ποιος προηγείται από τον αριθμό των πιονιών που έχουν αποσπάσει από τον αντίπαλο. Σε αντίθεση με άλλα προγράμματα Γκο, τα οποία δημιουργήθηκαν ειδικά για να παίζουν το παιχνίδι, ο αλγόριθμος AlphaGo δεν διδάχθηκε καν τους κανόνες του παιχνιδιού -είναι ένας αλγόριθμος μάθησης που βελτιώνεται με την εμπειρία. Το πρόγραμμα αρχικά μελέτησε 50 εκατομμύρια κινήσεις από παιχνίδια επαγγελματιών παικτών και έμαθε έτσι να προβλέπει ποια είναι η καλύτερη κίνηση. Έπαιξε επίσης εκατομμύρια παρτίδες εναντίον του εαυτού του και διδάχτηκε να εκτιμά ποιος παίκτης έχει το πάνω χέρι υπολογίζοντας την πιθανότητα να κερδίσει τελικά το παιχνίδι η μία ή η άλλη πλευρά. Το AlphaGo μπορεί να μαθαίνει επειδή βασίζεται σε ένα δίκτυο από εικονικούς νευρώνες που συνδέονται μεταξύ τους με εικονικές συνάψεις, οι οποίες ισχυροποιούνται ή εξασθενίζουν ανάλογα με τα παραδείγματα και την εμπειρία. Παρόμοιες τεχνικές θα μπορούσαν να εφαρμοστούν τώρα σε άλλες εφαρμογές που απαιτούν λήψη αποφάσεων, σχεδιασμό στρατηγικής, μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και αναγνώριση περίπλοκων μοτίβων. Σύμφωνα με τον Ντέμις Χασάμπις, συνιδρυτή της DeepMind και μέλος της ερευνητικής ομάδας στην τελευταία δημοσίευση, τέτοιες πιθανές εφαρμογές είναι οι αυτόματες διαγνώσεις σε απεικονιστικές εξετάσεις, η βελτίωση των μοντέλων του παγκόσμιου κλίματος. Η επόμενη πρόκληση για το AlphaGo θα έρθει τον Μάρτιο, όταν ο αλγόριθμος θα αναμετρηθεί με τον νοτιοκορεάτη Λι Σέντολ, ο οποίος θεωρείται από πολλούς ο καλύτερος παίκτης Γκο του κόσμου. «Είμαστε αισιόδοξοι« λέει ο Χασάμπι, ο οποίος δεν έχει διευκρινίσει αν το AlphaGo θα κυκλοφορήσει στην αγορά ως παιχνίδι. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500054848

Ελληνίδα ερευνήτρια αποκαλύπτει πως τα ρομπότ θα "πεθαίνουν" σαν άνθρωποι. Μπορεί σαν ιδέα να θυμίζει ταινία, ωστόσο, σε τρία χρόνια θα είναι πραγματικότητα. Το πρώτο ρομπότ, που θα «πεθαίνει» σαν άνθρωπος, χάρη στα βιοδιασπώμενα υλικά του θα είναι γεγονός. Αυτό τουλάχιστον αποκαλύπτει η Ελληνίδα Αθανασία (Νάσια) Αθανασίου, ερευνήτρια του Ιταλικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΙΙΤ) στη Γένοβα, ειδική στα νέα «θαυματουργά» υλικά, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Σύμφωνα με την κ. Αθανασίου, πέρα από τα ρομπότ, τα «έξυπνα» υλικά θα μεταμορφώσουν την καθημερινότητά μας με πλήθος εφαρμογών στις συσκευασίες, στις μεταφορές, στο περιβάλλον, στην ιατρική κ.α. Τονίζει ότι η έρευνα στο Ιταλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας -όπου εργάζονται περίπου 15 Ελληνες ερευνητές- συνδέεται στενά με τη βιομηχανική παραγωγή της χώρας, αντίθετα με την Ελλάδα, όπου γίνεται μεν ποιοτική έρευνα, αλλά συχνά χωρίς πρακτικό αντίκρυσμα. «Στην ερευνητική ομάδα των έξυπνων υλικών του Ιταλικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας αναπτύσσουμε καινοτόμα υλικά με απόλυτα ελεγχόμενες ιδιότητες, συνδυάζοντας πολυμερή με νανοϋλικά. Χρησιμοποιούμε, όλο και περισσότερο, πολυμερή που προέρχονται από φυσικές πρώτες ύλες, όπως λαχανικά και φρούτα, κουκούλι του μεταξοσκώληκα, ζωικό μαλλί κ.α., ώστε να αντικαταστήσουμε σταδιακά τα συνθετικά πλαστικά που δεν είναι βιοδιασπώμενα. Τα υλικά που αναπτύσσουμε, μπορεί να είναι πολύ ανθεκτικά σε μηχανικές ή θερμικές αλλαγές, να άγουν το ηλεκτρικό ρεύμα, να αλλάζουν χρώμα σε διαφορετικές περιβαλλοντικές συνθήκες, να έχουν αντιβακτηριδιακές ή αντιοξειδωτικές ιδιότητες, να είναι υδρόφοβα και πολύ ανθεκτικά στην υγρασία, να απορροφούν τους ρύπους κλπ», αναφέρει ερωτηθείσα για τα «έξυπνα» υλικά και την πρακτική τους εφαρμογή και συνεχίζει: «Όλες αυτές οι ιδιότητες που μπορούμε να προσδώσουμε στα υλικά, είναι πολύ χρήσιμες για αναρίθμητες εφαρμογές, όπως συσκευασίες φαγητού, έξυπνα ενδύματα που μεταφέρουν πληροφορίες για την κατάσταση της υγείας μας, έξυπνα έμπλαστρα που ελευθερώνουν ελεγχόμενα τις ιαματικές ουσίες που περιέχουν, αισθητήρες τοξικών ουσιών στην ατμόσφαιρα ή στο φαγητό, μεμβράνες και φίλτρα για καθαρισμό του αέρα ή του νερού από ρύπους, ανθεκτικά και ελαφριά υλικά για κατασκευές ή μεταφορικά μέσα, ελαφριά και βιοδιασπώμενα υλικά για την ρομποτική κτλ.». Σχολιάζοντας σε ποιους τομείς αναμένεται μεγαλύτερη άνθηση, με σημαντικότερες ανακαλύψεις απαντά: «Δεν υπάρχει τομέας που θα μείνει ανεπηρέαστος από την ανάπτυξη των νέων έξυπνων υλικών. Φανταστείτε, για παράδειγμα, πόση ενέργεια θα μπορούμε να εξοικονομήσουμε καθημερινά, αν τα μεταφορικά μέσα μας γίνουν πολύ ελαφρύτερα, χωρίς να χάσουν την ανθεκτικότητα τους που εξασφαλίζει την ασφάλειά μας (ένας γενικευμένος κανόνας είναι ότι κάθε μείωση του βάρους ενός οχήματος κατά 10% αντιστοιχεί σε 6-7% μείωση στην κατανάλωση καυσίμων). Φανταστείτε, την ίδια στιγμή, τις θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, αν αυτά τα οχήματα βιοδιασπώνται στο τέλος της ζωής τους, χωρίς να επιβαρύνουν πια το οικοσύστημά μας». «Σημαντικότατος τομέας όπου τα νέα έξυπνα υλικά θα φέρουν μεγάλες αλλαγές, είναι αυτός της συσκευασίας τροφίμων, όπου σήμερα κατά κύριο λόγο χρησιμοποιούνται συνθετικά πλαστικά. Νέα βιοδασπώμενα υλικά, με παρόμοιες ιδιότητες με τα συνθετικά πλαστικά, θα μειώσουν τα μη βιοδιασπώμενα απορρίμματα, ενώ έξυπνες συσκευασίες με ενσωματωμένους αισθητήρες, που θα δίνουν πληροφορίες για την κατάσταση των τροφίμων ή που θα περιέχουν αντιοξειδωτικές ουσίες, οι οποίες θα απελευθερώνονται σταδιακά στα τρόφιμα, θα προστατεύουν την υγεία των καταναλωτών», τονίζει και συμπληρώνει: «Επίσης η χρήση έξυπνων υλικών στην ιατρική θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής πολλών ανθρώπων. Η ακριβής απελευθέρωση της ποσότητας της δραστικής ουσίας που χρειάζεται και στον χρόνο που χρειάζεται για την επούλωση χρόνιων πληγών ή η συνεχής μεταφορά πληροφοριών για την κατάσταση της υγείας μας, όπως η πίεση, οικαρδιακοί χτύποι ή η μυϊκή λειτουργία, μέσα από τα ρούχα που φοράμε, είναι μερικές από τις εφαρμογές των νέων υλικών που μπορούν να αλλάξουν τη ζωή μας. Τέλος, τα νέα βιοπλαστικά υλικά από τα υπολείμματα βρώσιμων φυτών που αναπτύσσουμε στο ΙΙΤ, θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε αμέτρητους τομείς λόγω της ποικιλίας των ιδιοτήτων τους. Όχι μόνο θα περιορίσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσες των πλαστικών, αλλά θα δώσουν και τη βέλτιστη λύση στη διαχείριση των αποβλήτων». Οσον αφορά τη σχέση που μπορεί να έχει η αποδοχή των ρομπότ με το ζήτημα των υλικών κατασκευή, βρίσκει πως υπάρχει σύνδεση με τους ανθρώπους να τα αποδέχονται πιο εύκολα. «Ο κόσμος μπορεί να αποδεχτεί πιο εύκολα τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις, αν γνωρίζει ότι δε θα επηρεάσουν το περιβάλλον στο οποίο ζει, πράγμα που δυστυχώς συνέβη στο παρελθόν. Τα ρομπότ εξελίσσονται και μπαίνουν όλο και περισσότερο στη ζωή μας για να την βελτιώσουν. Χρησιμοποιώντας βιοδιασπώμενα υλικά, μπορούμε να βοηθήσουμε στο να φέρουν μόνο θετικές αλλαγές στη ζωή μας», υπογραμμίζει. Η Αθ.Αθανασίου αποφοίτησε από το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 1996, έκανε μεταπτυχιακά το 1997 στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ και πήρε το διδακτορικό της το 2000 από το επίσης βρετανικό Πανεπιστήμιο του Σάλφορντ με θέμα τις «Επιδράσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας λέιζερ σε Πολυμερικά Υλικά». Ακολούθως έκανε μεταδιδακτορική έρευνα στο Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής & Λέιζερ του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) στο Ηράκλειο μέχρι το 2005. Το 2006 μετακινήθηκε στην Ιταλία, όπου έως το 2010 υπήρξε ερευνήτρια στο Εθνικό Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του Ινστιτούτου Νανοεπιστημών στο Λέτσε. Τον Ιανουάριο του 2011 άρχισε να εργάζεται στο Ιταλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας (ΙΙΤ) στο παράρτημα του Λέτσε ως κύρια ερευνήτρια υπεύθυνη για την Ομάδα Έξυπνων Υλικών (Smart Materials). Το Σεπτέμβριο του 2012 μετακινήθηκε, με όλη την ομάδα των Έξυπνων Υλικών, από το Λέτσε στο κεντρικό εργαστήριο του ΙΙΤ στη Γένοβα και τον Σεπτέμβριο του 2014 έγινε μόνιμη ερευνήτρια του ΙΙΤ. Η ομάδα της, των έξυπνων υλικών, αριθμεί αυτή τη στιγμή 40 άτομα. Έχει δημοσιεύσει πάνω από 150 άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και έχει κατοχυρώσει 11 διπλώματα ευρεσιτεχνίας για τις εφευρέσεις νέων υλικών. Η ελληνίδα ερευνήτρια έχει πλέον μεγάλη πειραματική εμπειρία στην ανάπτυξη έξυπνων υλικών, κυρίως με την βοήθεια λέιζερ, δημιουργώντας νέου τύπου υλικά που έχουν μοναδικές οπτικές, μηχανικές, θερμικές, ηλεκτρομαγνητικές κ.α. ιδιότητες. «Όταν αποφάσισα να ασχοληθώ με την έρευνα, τελειώνοντας το πανεπιστήμιο στη Ελλάδα, ήξερα ότι γινόμουν πολίτης του κόσμου γιατί η έρευνα δεν έχει σύνορα. Έτσι έχω μετακινηθεί αρκετά στο παρελθόν, ψάχνοντας πάντα ένα καλό περιβάλλον για να κάνω έρευνα, αλλά και να την προωθήσω έξω από τα εργαστήρια. Έχω εργαστεί και στην Κρήτη στο ΙΤΕ σαν ερευνήτρια στο παρελθόν και το επίπεδο της έρευνας εκεί ήταν πολύ καλό. Στο ΙΤΕ, στον Δημόκριτο, αλλά και σε κάποιες πολυτεχνικές σχολές η έρευνα πάνω στα έξυπνα υλικά είναι πρωτοποριακή και έχουμε συνεργαστεί στο παρελθόν», σχολιάζει για την επιλογή της Ιταλίας ως χώρα δραστηριοποίησης της και επισημαίνει: «Η Ελλάδα δεν είναι πίσω στην έρευνα, αλλά στις εφαρμογές της. Η Ιταλία είναι μία χώρα με βιομηχανική παραγωγή, που ψάχνει καινοτόμες λύσεις στην έρευνα. Στο Ινστιτούτο μας η προώθηση των ευρημάτων μας στην παραγωγή είναι τόσο σημαντική όσο και η ερευνητική ποιότητα. Αξιολογούμαστε και για τα δύο και τα καλά αποτελέσματα είναι ελκυστικά και για πολλούς καλούς επιστήμονες από διάφορες χώρες». «Δεν είναι τυχαίο ότι στο ΙΙΤ βρίσκονται επιστήμονες από 57 διαφορετικές χώρες. Είμαστε σε συνεχή επαφή με παραγωγικούς φορείς από την Ιταλία, από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, από την Ιαπωνία, την Κίνα και την Αμερική και σε πολλές περιπτώσεις χρηματοδοτούν την έρευνά μας. Έτσι, λοιπόν, η έρευνά μας στα νέα υλικά καθοδηγείται και από τις ανάγκες της βιομηχανίας, δηλαδή της σύγχρονης κοινωνίας», προσθέτει. «Αυτή τη στιγμή είμαστε περίπου 15 άτομα. Κάποιοι είναι διδακτορικοί φοιτητές, κάποιοι μεταδιδακτορικοί ερευνητές, κάποιοι υπεύθυνοι ομάδων και μόνιμοι ερευνητές. Γνωριζόμαστε όλοι μεταξύ μας και είναι πολύ ευχάριστο να βρισκόμαστε. Οργανώνουμε και ξεναγήσεις όλοι μαζί στην ελληνική γλώσσα σε Ελληνικά Λύκεια, που έρχονται να επισκεφτούν το ΙΙΤ», απαντά για το πόσοι Ελληνες εργάζονται στο IIT, αλλά και τη σχέση τους. http://www.pronews.gr/portal/20160201/%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%B1/%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%B1-%CE%B5%CF%81%CE%B5%CF%85%CE%BD%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CF%8D%CF%80%CF%84%CE%B5%CE%B9-%CF%80%CF%89%CF%82-%CF%84%CE%B1-%CF%81%CE%BF%CE%BC%CF%80%CF%8C%CF%84-%CE%B8%CE%B1-%CF%80%CE%B5%CE%B8%CE%B1%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CF%83%CE%B1%CE%BD-%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CE%B9-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C

Το «παράδοξο του Fermi» δεν είναι του Fermi κι ούτε είναι παράδοξο. Παρά τα όσα διαβάζουμε συχνά, ο νομπελίστας πυρηνικός φυσικός Εnrico Fermi ουδέποτε ισχυρίστηκε πως δεν υπάρχουν εξωγήινοι ή ότι οι προσπάθειες αναζήτησής τους είναι μάταιες Δυο μεγάλες ιδέες έρχονται και επανέρχονται στις συζητήσεις σχετικά με την αναζήτηση εξωγήινων πολιτισμών. Η πρώτη είναι η εξίσωση Drake, που εκτιμά ότι στον Γαλαξία μας πιθανώς να υπάρχουν ~χιλιάδες πολιτισμοί, των οποίων τα σήματα θα μπορούσαμε να ανιχνεύσουμε. Η δεύτερη είναι το επονομαζόμενο παράδοξο του Fermi. Σύμφωνα μ’ αυτό θα έπρεπε να είχαμε έρθει ήδη σε επαφή με τους εξωγήινους αν αυτοί υπήρχαν – διότι αναπόφευκτα θα είχαν εποικίσει τον Γαλαξία με διαστρικά ταξίδια – αλλά το γεγονός ότι δεν έχουμε δει κανένα τους ίχνος, κάνει την αναζήτησή τους είναι άσκοπη. O τίτλος «εξίσωση του Drake» είναι απολύτως γνήσιος: δημιουργήθηκε από τον αστρονόμο και πρωτοπόρο στην αναζήτηση εξωγήινης νοημοσύνης Frank Drake. Όμως το παράδοξο του Fermi είναι ένας μύθος. Πήρε το όνομα από τον πυρηνικό φυσικό Enrico Fermi, αλλά ουδέποτε διατυπώθηκε από τον ίδιο. Το παράδοξο του Fermi είναι λάθος να θεωρείται ως η απόδειξη μη ύπαρξης εξωγήινων πολιτισμών και στο λάθος αυτό βασίστηκε η αναστολή της αναζήτησης εξωγήινης νοημοσύνης. Σ’ αυτό αναφέρθηκε ο γερουσιαστής William Proxmire σαν επιχείρημα για την κατάργηση του προγράμματος SETI της NASA το 1981. Το πρόγραμμα ξανάρχισε μετά από τον αγώνα του Carl Sagan, για να σταματήσει ξανά το 1993 από τον γερουσιαστή Richard Bryan. Έκτοτε καμία έρευνα αναζήτησης εξωγήινης νοημοσύνης δεν χρηματοδοτήθηκε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι χιλιάδες νέοι πλανήτες σε τροχιά γύρω από άστρα σαν τον ήλιο μας έχουν ανακαλυφθεί πέρα από το πλανητικό μας σύστημα. Ο Enrico Fermi, ο φυσικός που κατασκεύασε τον πρώτο πυρηνικό αντιδραστήρα, δεν δημοσίευσε ποτέ ούτε μια λέξη σχετική με τους εξωγήινους πολιτισμούς. Ο φυσικός Eric Jones κατέγραψε τις μαρτυρίες των Emil Konopinski, Edward Teller, και Herbert York που ήταν παρόντες στην περίφημη συζήτηση με τον Fermi , κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού γεύματος στο Los Alamos το 1950 (ο Fermi πέθανε το 1954). Σύμφωνα μα τους αυτόπτες μάρτυρες, η συζήτηση περιστρεφόταν γύρω από μια γελοιογραφία του περιοδικού The New Yorker, όπου εξωγήινοι μεταφέρουν κάδους σκουπιδιών, κλεμμένους από τους δρόμους της Νέας Υόρκης: Και τότε ο Fermi αναρωτήθηκε: «μα που είναι;». Οι συνομιλητές του κατάλαβαν ότι αναφερόταν στο γεγονός ότι δεν έχουμε δει κανένα εξωγήινο διαστημόπλοιο, και η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από τις δυνατότητες διαστρικών ταξιδιών. Ο Υοrk θυμήθηκε ότι ο Fermi, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο λόγος που δεν μας έχουν επισκεφτεί είναι επειδή ένα διαστρικό ταξίδι είναι αδύνατο, ή ακόμα κι αν αυτό είναι δυνατό, μάλλον κρίνεται πως δεν αξίζει τον κόπο ή ότι οι τεχνολογικοί πολιτισμοί δεν διαρκούν αρκετά έτσι ώστε να πραγματοποιηθεί κάτι τέτοιο. Και οι δυο, York και Teller θεώρησαν ότι ο Fermi αναρωτιόταν για τη δυνατότητα ενός διαστρικού ταξιδιού – κανείς τους δεν θεώρησε ότι ο Fermi αμφισβητούσε την ύπαρξη των εξωγήινων πολιτισμών. Έτσι το αποκαλούμενο «παράδοξο του Fermi» – ως επιχείρημα εναντίον της ύπαρξης εξωγήινων – παραποιεί την άποψη του Fermi για τους εξωγήινους. Ο σκεπτικισμός του σχετικά με τα διαστρικά ταξίδια δεν εκπλήσσει, διότι το 1950 η τεχνολογία του διαστήματος ήταν ακόμη στα σπάργανα. Η επιχειρηματολογία για το πεσιμιστικό συμπέρασμα «…οι εξωγήινοι δεν ήρθαν σε επαφή μαζί μας, άρα δεν υπάρχουν», εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε έντυπη μορφή το 1975, όταν ο αστρονόμος Michael Hart ισχυρίστηκε ότι αν υπάρχουν έξυπνοι εξωγήινοι, αυτοί αναπόφευκτα θα αποίκιζαν τον γαλαξία μας. Αν υπάρχουν κάπου, τότε θα έπρεπε να είναι κι εδώ. Εφόσον δεν είναι, σύμφωνα με τον Hart, οι άνθρωποι είναι μάλλον η μόνη ευφυής ζωή στον γαλαξία μας, οπότε η αναζήτηση εξωγήινων πολιτισμών είναι «μάλλον χάσιμο χρόνου και χρήματος». Η απόψη του Hart αμφισβητήθηκε με διάφορες εναλλακτικές προτάσεις – π.χ. την αδυναμία πραγματοποίησης διαστρικών ταξιδιών ή γιατί κανείς δεν επιλέγει να εποικίσει τον γαλαξία είτε γιατί μας επισκέφθηκαν στο παρελθόν αλλά τα ίχνη τους θάφτηκαν μαζί με τους δεινόσαυρους, είτε γιατί αυτοκαταστρέφονται κ.λπ. – όμως η ιδέα του εδραιώθηκε και επηρέασε τον τρόπο σκέψης για τους εξωγήινους πολιτισμούς. Το 1980 ο φυσικός Frank Tipler επέκτεινε την επιχειρηματολογία του Hart προτείνοντας ότι, ένας τεχνολογικά προηγμένος πολιτισμός θα ήταν σε θέση να κατασκευάσει αυτοαναπαραγόμενες μηχανές (μηχανές von Neumann) και να τις χρησιμοποιήσει σε ένα μακροπρόθεσμο πρόγραμμα γαλαξιακού εποικισμού. Οι μηχανές μπορούν να πραγματοποιούν διαστρικά ταξίδια χωρίς να χρειάζονται οξυγόνο και τρόφιμα. Όταν θα έφταναν στο αστρικό σύστημα προορισμού τους, θα χρησιμοποιούσαν υλικά των αστεροειδών για να κατασκευάσουν αντίγραφα του εαυτού τους, επιπλέον διαστημόπλοια και θα συνέχιζαν για άλλα αστρικά συστήματα… Η απουσία τέτοιων μηχανών σύμφωνα με τον Tipler αποδεικνύει την μη ύπαρξη προηγμένων πολιτισμών σε ολόκληρο το σύμπαν, κι όχι μόνο στον γαλαξία μας. Οι Hart και Tipler διατύπωσαν αυτό που σήμερα θεωρούμε ως «παράδοξο Fermi», το οποίο με το πέρασμα του χρόνου άρχισε να συγχέεται με την αρχική ερώτηση του Fermi. Η σύγχυση άρχισε το 1977 όταν ο φυσικός David G. Stephenson χρησιμοποίησε την έκφραση «παράδοξο Fermi» σε μια εργασία που αναφέρονταν στην ιδέα του Hart σαν πιθανή απάντηση στο ερώτημα του Fermi. To παράδοξο Fermi θα έπρεπε για την ακρίβεια να ονομάζεται «το επιχείρημα των Hart-Tipler ενάντια στην ύπαρξη τεχνολογικά ανεπτυγμένων εξωγήινων». Όσο για το παράδοξο, δεν υπάρχει ούτε και στα επιχειρήματα των Hart-Tipler. Δεν υπάρχει καμία λογική αντίφαση μεταξύ της δήλωσης: «οι εξωγήινοι πρέπει να υπάρχουν παντού» και της δήλωσης «οι εξωγήινοι δεν είναι εδώ» γιατί κανείς δεν γνωρίζει αν τα διαστρικά ταξίδια είναι δυνατά. Το επιχείρημα Hart-Tipler, κρυμμένο πίσω από κύρος του ονόματος Fermi, έχει κάνει πολλούς ανθρώπους απαισιόδοξους σχετικά με τις πιθανότητες επιτυχίας στην αναζήτηση εξωγήινων πολιτισμών. Αλλά η υπόδειξη ότι δεν πρέπει να ψάχνουμε για νοήμονα ζωή κάπου αλλού, γιατί δεν βλέπουμε εξωγήινους εδώ είναι απλά ανόητη. Τον τελευταίο καιρό φαίνεται πως αυτή η απαισιοδοξία υποχωρεί και υπάρχει κάποια χρηματοδότηση από ιδιώτες σε προγράμματα αναζήτησης εξωγήινης νοημοσύνης. Βέβαια η αναζήτηση σημάτων σε άγνωστες συχνότητες σε εκατομμύρια άστρα, σε έναν απέραντο ουρανό είναι πολύ δύσκολη και απαιτεί περισσότερους πόρους … διαβάστε περισσότερα «The Fermi Paradox Is Not Fermi’s, and It Is Not a Paradox«, Robert H. Gray http://blogs.scientificamerican.com/guest-blog/the-fermi-paradox-is-not-fermi-s-and-it-is-not-a-paradox/ Στην φωτογραφία το The Allen Telescope Array http://physicsgg.me/2016/01/30/%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%ac%ce%b4%ce%bf%ce%be%ce%bf-fermi-%ce%b4%ce%b5%ce%bd-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf%cf%85-fermi/

Μαθηματικές δομές στην κλασική λογοτεχνία. Οι δεσμοί των μαθηματικών με τη λογοτεχνία δεν περιορίζονται μόνο στη θεματολογία αρκετών λογοτεχνικών έργων, αλλά μοιάζουν να είναι αρκετά βαθύτεροι. Σύμφωνα με τη μελέτη που ολοκλήρωσαν πρόσφατα ερευνητές στο Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής της Πολωνίας, οι φράσεις ορισμένων σημαντικών λογοτεχνικών έργων συνθέτουν περίπλοκους μορφοκλασματικούς σχηματισμούς (fractal). Το έργο που ξεχωρίζει σε αυτή τη στατιστική ανάλυση, δεν είναι άλλο από το Finnegans Wake (Η Αγρύπνια των Φίννεγκαν) του Τζέιμς Τζόις. Στο περιεχόμενό του, στον τρόπο ανάπτυξης των προτάσεων του κειμένου, οι ερευνητές αναγνωρίζουν σχηματισμούς που μοιάζουν με τα ιδεατά μαθηματικά που μπορεί να εντοπίσει κάποιος σε σχηματισμούς της φύσης. Γεγονός για το οποίο δεν είναι ακόμα βέβαιοι ότι αποκαλύπτει κάποιες βαθύτερες ποιότητες της συνείδησης, η απλώς τη φαντασία των συγγραφέων. Το βιβλίο του Τζόις, ένα υβριδικό, παιγνιώδες, αινιγματικό, αταξινόμητο έργο, έχει δεχτεί ποικίλους χαρακτηρισμούς. Το έχουν αποκαλέσει μελέτημα θεολογίας και φιλοσοφίας, κοινωνιολογικό δοκίμιο, ανθρωπολογική πραγματεία και πολλά άλλα. Κανένας, όμως, χαρακτηρισμός δεν μπορεί να το περιγράψει. Η πολυσημία του ενισχύεται από τη δομή και το ύφος του, που ισορροπεί στο μεταίχμιο πραγματικότητας και ονείρου, παραληρήματος και γόνιμων ιδεών. Η σύνθετη δομή και, κυρίως, η γλώσσα του (περίπλοκες, πολυσύνθετες λέξεις και έννοιες), δυσκολεύουν περισσότερο την κατανόησή του. Βασικό πρόσωπο της ιστορίας είναι ο Τομ Φίννεγκαν, ήρωας ενός ιρλανδέζικου τραγουδιού, ο οποίος στην προσπάθειά του να ανέβει μεθυσμένος μια σκάλα κατακρημνίζεται και πεθαίνει. Οι συγγενείς και οι φίλοι του, για να τον τιμήσουν, τον ξαγρυπνούν βάζοντας στο νεκροκρέβατό του μπουκάλια ουίσκι. Η μαθηματική διάσταση δεν εντοπίστηκε μόνο το βιβλίο του Τζόις. Στην ίδια έρευνα εξετάστηκαν περισσότερα από 100 λογοτεχνικά έργα, ανάμεσα στα οποία και εκείνα των: Σαίξπηρ, Ντίκενς, Αλέξανδρου Δουμά, Τόμας Μαν, Ουμπέρτο Έκο, Σάμιουελ Μπέκετ κ.α. Εξετάζοντας το μήκος των προτάσεων και τον τρόπο που αυτές μεταβάλλονται στα λογοτεχνικά κείμενα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των κειμένων που μελέτησαν, οι συσχετισμοί στις παραλλαγές του μήκους των προτάσεων διέπονται από τη δυναμική μιας αλληλουχίας – πράγμα που σημαίνει ότι η δομή τους είναι ένα φράκταλ: το μαθηματικό αντικείμενο, δηλαδή, του οποίου κάθε μέρος όταν μεγεθυνθεί αποκτά δομή με μερική ή ολική επανάληψη του αρχικού αντικειμένου. Χαρακτηριστικό των φράκταλ είναι η λεγόμενη αυτό-ομοιότητα (self-similarity) σε κάποια μέρη τους, η οποία εμφανίζεται σε διαφορετικά επίπεδα μεγέθυνσης. Τα φράκταλ χρησιμοποιούνται στην επιστήμη για τη μοντελοποίηση των δομών που περιέχουν επαναλαμβανόμενα μοτίβα, όπως είναι νιφάδες του χιονιού και οι γαλαξίες. Το φαινόμενο της αυτό-ομοιότητας εντοπίστηκε, σε διαφορετική συχνότητα, στην οργάνωση όλων των κειμένων που εξετάστηκαν. Ορισμένα έργα, όμως, ήταν περισσότερο σύνθετα από μαθηματικής άποψης, και το περιεχόμενό τους είναι συγκρίσιμο με δομές πολυμορφοκλασματικές ή με τα φράκταλ των φράκταλ. Το έργο του Τζόις ανήκει σε αυτά. Δεν είναι τυχαίο που ο Ιρλανδός συγγραφέας αποκαλούσε τον εαυτό του υπέρτατο μηχανικό και έλεγε ότι έγραψε την Αγρύπνια των Φίννεγκαν για να κρατήσει τους κριτικούς απασχολημένους για 300 χρόνια. Σε μία από τις συζητήσεις του για το βιβλίο, έλεγε: «Είμαι πραγματικά ένας από τους σπουδαιότερους μηχανικούς, αν όχι ο σπουδαιότερος στον κόσμο, εκτός από μουσικός, φιλόσοφος κι ένα σωρό άλλα πράγματα. Όλες οι μηχανές που γνωρίζω είναι λάθος. Απλότητα. Φτιάχνω μια μηχανή με έναν μόνο τροχό…» Η μηχανή που επινόησε ο Τζόις με την Αγρύπνια των Φίννεγκαν είναι θαυμαστή, πρωτόγνωρη και επιτελεί πολλούς φιλόδοξους στόχους. Αν και από μαθηματικής άποψης είναι, μάλλον, ελαττωματική. Σύμφωνα με τη μελέτη, η μορφοκλασματικότητα ενός λογοτεχνικού κειμένου, από πρακτικής άποψης, δεν θα είναι ποτέ τόσο τέλεια όσο είναι στον κόσμο των μαθηματικών, αφού ένα μαθηματικό φράκταλ μπορεί να μεγεθυνθεί στο άπειρο, ενώ ο αριθμός των προτάσεων ενός βιβλίου είναι πεπερασμένος. http://physicsgg.me/2016/01/29/%ce%bc%ce%b1%ce%b8%ce%b7%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ad%cf%82-%ce%b4%ce%bf%ce%bc%ce%ad%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%ba%ce%bb%ce%b1%cf%83%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%bf%cf%84/

Η πρώτη εκτόξευση Ariane 5 για το 2016. Ένας πύραυλος Ariane 5 παρέδωσε χθες το βράδυ τον δορυφόρο τηλεπικοινωνιών Intelsat-29e στην προγραμματισμένη τροχιά του. Η εκτόξευση της πτήσης VA228 του Ariane πραγματοποιήθηκε στις 27 Ιανουαρίου στις 23:20 GMT (20:20 τοπική ώρα, 00:20 ώρα Κεντρικής Ευρώπης στις 28 Ιανουαρίου) από το κοσμοδρόμιο της Ευρώπης στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας. Ο Intelsat-29e ήταν ο μοναδικός επιβάτης σε αυτή την εκτόξευση. Με μάζα 6552 κιλά στην απογείωσή του, απελευθερώθηκε περίπου 30 λεπτά μετά την έναρξη της αποστολής Τοποθετημένος στις 50ºW πάνω από τη Βραζιλία σε γεωστατική τροχιά, ο δορυφόρος έχει κατασκευαστική διάρκεια ζωής 15 ετών και είναι ο πρώτος από μια νέα γενιά τηλεπικοινωνιακών δορυφόρων που θα παρέχει την ταχύτερη εμπορικά διαθέσιμη συνδεσιμότητα με φορείς εκμετάλλευσης κινητών δικτύων και των παρόχων αεροδυναμικών και ναυτιλιακών κινητών υπηρεσιών και κυβερνητικών πελατών. Η κάλυψη είναι στην Αμερική και πάνω από τον Βόρειο Ατλαντικό για τις διαδρομές της ναυτιλίας και της αεροπλοΐας. Αυτός είναι ο πρώτος από τους δύο δορυφόρους επόμενης γενιάς της Intelsat, που θα εκτοξευθούν από τον Ariane 5 εντός του τρέχοντος έτους. Η πτήση VA228 ήταν η 84η αποστολή Ariane 5. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_prhote_ekthoxeyse_Ariane_5_gia_to_2016

Νέφος Σμιθ. Ενα γιγάντιο νέφος βρίσκεται σε τροχιά σύγκρουσης με τον γαλαξία μας. Η σύγκρουση αναμένεται να προκαλέσει τη γέννηση εκατομμυρίων νέων άστρων. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα καινούργια στοιχεία και εικόνες του νέφους από τις τελευταίες παρατηρήσεις που έγιναν σε αυτό με επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια. Οι επιστήμονες γνωρίζουν πλέον την προέλευση, την ταχύτητα, την πορεία αλλά και την κατάληξη του νέφους. Ξέρουν το χρόνο, το σημείο αλλά και το αποτέλεσμα της σύγκρουσης. Το νέφος ανακαλύφθηκε πριν από 50 χρόνια από τη νεαρή τότε αμερικανίδα αστρονόμο Γκέιλ Σμιθ και πήρε το όνομά της. Το νέφος «Σμιθ» εντοπίστηκε από την αστρονόμο να κινείται σε απόσταση δεκάδων χιλιάδων ετών φωτός από τον γαλαξία μας. Εκτοτε τα δεδομένα που είχαν συγκεντρώσει για το νέφος αυτό οι επιστήμονες δεν ήταν ικανά να αποκαλύψουν σημαντικά στοιχεία όπως η ταχύτητα, η κατεύθυνσή του κ.ά. Τα τελευταία χρόνια τα ολοένα και πιο ισχυρά επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια επέτρεψαν την καλύτερη παρατήρηση του. Πριν από λίγο καιρό ερευνητές χρησιμοποιώντας τα τηλεσκόπια VLA και GBT εντόπισαν το νέφος σε απόσταση 8.000 ετών φωτός από τον Γαλαξία. Οι υπολογισμοί που έκαναν δείχνουν ότι αν το νέφος συνεχίσει να κινείται έτσι θα πέσει πάνω στον Γαλαξία σε περίπου 30 εκατομμύρια έτη. Νέες παρατηρήσεις που έγιναν με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble αποκαλύπτουν σημαντικά δεδομένα για το νέφος. Οι επιστήμονες με βάση τα νέα δεδομένα εκτιμούν ότι το νέφος ξεκίνησε το ταξίδι του προς τον γαλαξία μας πριν από περίπου 70 εκ. έτη. Υπολογίζουν ότι το νέφος κινείται με ταχύτητα μεγαλύτερη από 1 εκ. χλμ/ώρα και θα συγκρουστεί με τον γαλαξίας μας σε περίπου 30 εκατ. έτη. Η σύγκρουση αυτή εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στη γέννηση περίπου δύο εκ. άστρων παρόμοιων με τον Ηλιο. Αναμένεται επίσης να οδηγήσει και στη γέννηση μεγάλου αριθμού άστρων που θα έχουν μικρή διάρκεια ζωής και θα αυτοκαταστρέφονται σε εκρήξεις σουπερνόβα. Με βάση τις πρόσφατες παρατηρήσεις NASA και ESA έφτιαξαν ένα χάρτη στο οποίο απεικονίζονται στην πρώτη εικόνα το που βρισκόταν το νέφος Σμιθ όταν ξεκίνησε την πορεία του προς τον γαλαξία μας, στη δεύτερη που βρίσκεται τώρα και στην τρίτη το σημείο στο οποίο θα συγκρουστεί και θα οδηγήσει στη γέννηση εκ. νέων άστρων. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=772587

Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ότι οι Βαβυλώνιοι γνώριζαν την τροχιά του Δία αιώνες πριν τους Ευρωπαίους αστρονόμους. Ήταν γνωστό ότι οι Βαβυλώνιοι ήταν εξαιρετικοί μαθηματικοί και χρησιμοποιούσαν τα μαθηματικά και στις αστρονομικές τους παρατηρήσεις. Είχαν κάνει πολλές και σημαντικές αστρονομικές ανακαλύψεις. Όπως φαίνεται οι Βαβυλώνιοι είχαν πολύ μεγαλύτερες γνώσεις και ικανότητες στα μαθηματικά και ειδικότερα στην γεωμετρία από όσο πιστεύαμε. Νέα μελέτη αναφέρει ότι οι Βαβυλώνιοι είχαν αναπτύξει ένα είδος «αστρονομικής γεωμετρίας» με την οποία κατάφερναν να παρατηρούν την κίνηση των ουράνιων σωμάτων. Σύμφωνα με τους ερευνητές οι Βαβυλώνιοι είχαν καταφέρει να εντοπίσουν όχι μόνο την ακριβή θέση αλλά και την τροχιά του Δία. Η ανακάλυψη είναι πολύ σημαντική αφού μέχρι σήμερα πιστεύαμε ότι εκείνοι που εντόπισαν την ακριβή θέση και κίνηση του Δία ήταν μέλη του Κολεγίου Μέρτον στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης τον 14ο αιώνα. Αν τελικά η ανακάλυψη των ερευνητών επιβεβαιωθεί οι επιστήμονες θα πρέπει να εξετάσουν εκ νέου όλα τα σχετικά με την αστρονομία ευρήματα που υπάρχουν από την Βαβυλώνα αφού μπορεί να διαπιστωθεί ότι οι αστρονόμοι εκεί είχαν πολύ μεγαλύτερες γνώσεις του ηλιακού μας συστήματος και του Σύμπαντος γενικότερα από όσο πιστεύαμε μέχρι σήμερα. Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής ειδικούς του Πανεπιστημίου Humboldt στο Βερολίνο μελέτησε ένα θραύσμα μίας πήλινης επιγραφής που χρονολογείται ανάμεσα στο 350 π.Χ. και στο 50 π.Χ. Η επιγραφή αυτή είχε διαπιστωθεί ότι περιείχε αστρονομικά δεδομένα και οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι σε αυτή υπάρχει… προηγμένη γεωμετρία με την οποία οι δημιουργοί της επιγραφής κατέγραψαν την θέση αλλά και την τροχιά του Δία. Σύμφωνα με ειδικούς η γεωμετρία των Βαβυλώνιων ήταν πιο προχωρημένη από αυτή που ανέπτυξαν και χρησιμοποίησαν αργότερα οι Έλληνες. Όμως για κάποιο λόγο η βαβυλώνια γεωμετρία παρέμεινε για αιώνες κρυμμένη μέσα στις επιγραφές. Σύμφωνα με την ανακοίνωση των ερευνητών στην επιθεώρηση «Science» στο θραύσμα αυτό υπάρχουν καταγεγραμμένα δύο χρονικά διαστήματα εμφάνισης του Δία, την πρώτη φορά που εμφανίζεται στον ορίζοντα, και υπολογίζει την θέση του πλανήτη σε διάστημα 60 και 120 ημερών. Οι ερευνητές αναφέρουν επίσης ότι στην επιγραφή αυτή έχουν καταγραφεί και άλλα δεδομένα για τον Δία όπως ο χρόνος που ο Δίας καλύπτει το μισό της απόστασης των 60 ημερών, χρησιμοποιώντας και πάλι την γεωμετρία. Πιο συγκεκριμένα οι ερευνητές αναφέρουν ότι οι δημιουργοί της επιγραφής χρησιμοποιούσαν τραπεζοειδή σχήματα για να υπολογίζουν την θέση του Δία. Σε μία περίπτωση «μοίρασαν» στη μέση ένα τραπεζοειδές σχήμα που εμφανίζεται μεταξύ των δύο ακραίων θέσεων του πλανήτη στον ορίζοντα. Παρόμοιες μεθόδους με αυτές των Βαβυλώνιων είχαν χρησιμοποιήσει και οι ερευνητές του 14ου αιώνα για να παρατηρήσουν τον Δία. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500054782

Το αντιυδρογόνο είναι ηλεκτρικά ουδέτερο; Το πείραμα ALPHA έχει ως στόχο την μελέτη του αντιυδρογόνου και της εύερσης πιθανών διαφορών με το άτομο του υδρογόνου. Το 2010, το ALPHA κατάφερε να παγιδεύει 38 άτομα αντιυδρογόνου για περίπου 0,2 δευτερόλεπτα. Οι διάφορες βελτιώσεις που έγιναν στο πείραμα οδήγησαν το 2011 στην παγίδευση 309 ατόμων αντιυδρογόνου για 1000 δευτερόλεπτα. Τα τελευταία αποτελέσματα από το πείραμα ALPHA (Antihydrogen Laser PHysics Apparatus) στο CERN επιβεβαιώνουν ότι το ηλεκτρικό φορτίο του αντιυδρογόνου είναι πράγματι ουδέτερο. Το αντιυδρογόνο είναι το μικρότερο άτομο της αντιύλης που συνίσταται από ένα αντιπρωτόνιο και σε τροχιά γύρω από αυτό ένα ποζιτρόνιο (αντιηλεκτρόνιο). Το πείραμα έχει βελτιώσει, κατά ένα συντελεστή 20 σε σύγκριση με παλαιότερα αποτελέσματα, την ακρίβεια της μέτρησης του φορτίου του αντιυδρογόνου [An improved limit on the charge of antihydrogen from stochastic acceleration]. http://physicsworld.com/cws/article/news/2016/jan/28/alpha-confirms-antihydrogen-is-neutral-as-charged Δεδομένου ότι το φορτίο του αντιπροτωνίου είναι ήδη γνωστό με παρόμοια ακρίβεια, το αποτέλεσμα βοηθά επίσης και στην βελτίωση της εκτίμησης του φορτίου του ποζιτρονίου. Ένα από τα μεγάλα αναπάντητα ερωτήματα της φυσικής είναι γιατί στο σύμπαν σήμερα κυριαρχεί η ύλη σε σχέση με την αντιύλη, δεδομένου ότι κατά την Μεγάλη Έκρηξη σχηματίστηκαν ίσες ποσότητες ύλης και αντιύλης. Η αναζήτηση ασυμμετριών μεταξύ ύλης και αντιύλης, όπως κάποια ελάχιστη διαφορά στο ηλεκτρικό φορτίο, θα μπορούσε να βοηθήσει στην απάντηση του παραπάνω ερωτήματος. βίντεο: http://physicsgg.me/2016/01/29/%cf%84%ce%bf-%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%cf%85%ce%b4%cf%81%ce%bf%ce%b3%cf%8c%ce%bd%ce%bf-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%b7%ce%bb%ce%b5%ce%ba%cf%84%cf%81%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%ce%bf%cf%85%ce%b4%ce%ad/

Συναρπαστικός επίλογος του Zero Robotics 2015 Challenge. Οι Συμμαχίες CrabNebulaMVZeroVADARS και TheFermiFloatingTeamTachyonsJuggler, και οι δυο αποτελούμενες από μαθητές από την Ιταλία και τις ΗΠΑ, κατάφεραν να κερδίσουν από κοινού το βραβείο στους τελικούς στο ζωντανό τουρνουά 2015 ISS Zero Robotics που πραγματοποιήθηκε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) τη Δευτέρα. Περισσότεροι από 100 μαθητές της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από όλη την Ευρώπη και τη Ρωσία συναντήθηκαν στο Ευρωπαϊκό Διαστημικό Κέντρο στο Βέλγιο, κοντά στον σταθμό Redu του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), ώστε να συμμετάσχουν στο τουρνουά. Αυτή είναι η τέταρτη φορά που ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός μετατρέπεται σε πίστα παιχνιδιού για το απόλυτο ρομποτικό παιχνίδι. Οι ομάδες πέρασαν αρκετούς μήνες εφαρμόζοντας τις δεξιότητες τους στην επίλυση προβλημάτων στα μαθηματικά και τη φυσική και τη σύνταξη κώδικα για τον έλεγχο των SPHERES μέσα στον ISS. SPHERES – Synchronised Position Hold, Engage, Reorient, Experimental Satellites, είναι πειραματικοί δορυφόροι μεγέθους μπάλας βόλεϊ που αιωρούνται στον αβαρή Διαστημικό Σταθμό χρησιμοποιώντας 12 κινητήρες αεριώθησης που κινούνται με συμπιεσμένο αέριο. Αυτά τα αυτόνομα ρομπότ έχουν δική τους ισχύ και πρόωση αλλά χρησιμοποιούν τον κώδικα των μαθητών για να περιηγηθούν. Οι συμμετέχοντες μαθητές των Zero Robotics παρακολουθούν το ζωντανό παιχνίδι στην οθόνη‘SpySPHERES’ (ΣΦΑΙΡΕΣ Κατάσκοποι) ήταν το θέμα του παιχνιδιού για το τουρνουά του 2015. Σε μια πίστα γεμάτη εμπόδια και προκλήσεις, τα ζεύγη των ομάδων ανταγωνίζονταν μεταξύ τους για να τραβήξουν φωτογραφίες του άλλου δορυφόρου και να τις αναμεταδώσουν πίσω στη Γη αποφεύγοντας να φωτογραφηθούν οι ίδιοι. Ο διαγωνισμός ξεκίνησε το περασμένο έτος και προχώρησε μέσω πολλαπλών γύρων αυξανόμενης πολυπλοκότητας. Οι προηγούμενοι γύροι παίχτηκαν σε μια online πλατφόρμα απεικόνισης, στην οποία οι μαθητές είχαν πρόσβαση για να δοκιμάσουν και να βελτιώσουν τους κώδικές τους. Ο τελικός γύρος του διαγωνισμού άρχισε τον Δεκέμβριο όταν οι ομάδες σχημάτισαν Διεθνείς Συμμαχίες τριών ομάδων με βάση τα αποτελέσματα που έλαβαν στους προηγούμενους γύρους. Τη Δευτέρα οι Ζωντανοί τελικοί 2015 μεταξύ των τελικών 14 Διεθνών Συμμαχιών πραγματοποιήθηκε στον ISS. Είκοσι από τις ομάδες εντός των Συμμαχιών προέρχονταν από κράτη μέλη της ESA όπως η Ιταλία, το Βέλγιο, η Ρουμανία, η Ελλάδα και η Γερμανία. Ένας εικονικός διαγωνισμός για μεμονωμένες ομάδες που δεν συμμετείχαν στις Συμμαχίες πραγματοποιήθηκε επίσης παράλληλα και φιλοξενήθηκε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα απεικόνισης. Οι ευρωπαϊκές ομάδες συνδέθηκαν μέσω τηλεδιάσκεψης με τις άλλες ομάδες που συμμετείχαν σε παράλληλες εκδηλώσεις των τελικών στις ΗΠΑ (που φιλοξενείται από το Massachusetts Institute of Technology στη Βοστόνη) και την Αυστραλία. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης οι Συμμαχίες παρακολουθούσαν με αγωνία καθώς οι SPHERES αγωνίζονταν με τη χρήση των κωδίκων τους. Οι ευρωπαϊκές πρωταθλήτριες ομάδες των Zero Robotics. Fermi Floating Team (Ιταλία), Tachyons (ΗΠΑ), και Juggler (Ιταλία). Το Γραφείο Εκπαίδευσης της ESA συγχαίρει όλες τις ομάδες για τη σκληρή δουλειά τους. Στον εικονικό τελικό, η πρώτη θέση πήγε στους ZirconiuM_Paly_Eagles που απαρτιζόταν από τις ομάδες του ZiRconiuM (Ιταλία), Paly Robotics (ΗΠΑ) και Space Eagles (ΗΠΑ). Η Συμμαχία Space::Yabadabad0rs! που απαρτιζόταν από τις ομάδες Code::Space (Ρουμανία), Team y0b0tics! (ΗΠΑ) και Mira Loma Metadors (ΗΠΑ) πήρε τη δεύτερη θέση. Εκτός από τους τελικούς, οι μαθητές που παρακολούθησαν την εκδήλωση είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Διαστήματος, τον σταθμό Redu της ESA, και το κάστρο Bouillon. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Synarpastikhos_ephilogos_toy_Zero_Robotics_2015_Challenge Όλοι οι διαστημικοί σταθμοί της Ιστορίας. Από τις απαρχές της κατάκτησης του διαστήματος από τον άνθρωπο, στέλνουμε διάφορα εκεί ψηλά τα οποία πρέπει να μείνουν εκεί, να είναι σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας και να φιλοξενούν ανθρώπους. Η κατασκευή ενός διαστημικού σταθμού-δορυφόρου που θα είναι ιδανικός να φιλοξενήσει ανθρώπους είναι ένα καταπληκτικό επίτευγμα της μηχανικής, του σχεδιασμού και της εφευρετικότητας. Δείτε όλους τους διαστημικούς σταθμούς που έχουν μπει σε τροχιά γύρω από τη Γη, από τους σταθμούς του ρωσικού προγράμματος Σαλιούτ (ο Σαλιούτ 1 εκτοξεύτηκε στις 19 Απριλίου 1971 και ήταν ο πρώτος διαστημικός σταθμός που τέθηκε ποτέ σε τροχιά) μέχρι το Skylab και τον ΔΔΣ. Βίντεο. http://www.pronews.gr/portal/20160127/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%8C%CE%BB%CE%BF%CE%B9-%CE%BF%CE%B9-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%AF-%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%BC%CE%BF%CE%AF-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF Challenger: Το ατύχημα που συγκλόνισε τον κόσμο. Ήταν 28 Ιανουαρίου του 1986, τα βλέμματα όλου του κόσμου ήταν στραμμένα στο διαστημικό κέντρο Κένεντι των ΗΠΑ. Τα μεγαλύτερα δίκτυα,όπως το CNN, είχαν συνδεθεί, η αντίστροφη μέτρηση άρχισε, οι πύραυλοι του διαστημικού λεωφορείου άρχισαν να το οδηγούν με ιλιγγιώδη ταχύτητα προς το διάστημα... Τότε ήρθε η καταστροφή. Η έκρηξη στον αέρα 73 δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευσή του, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους και τα 7 μέλη του πληρώματος.Ολόκληρος ο κόσμος πάγωσε παρακολουθώντας το διαστημικό λεωφορείο να μετατρέπεται σε εκατομμύρια κομμάτια. Ήταν 16:39 ώρα Γκρίνουϊτς. Η ταινία «The Challenger Disaster» πραγματεύεται τον ρόλο του Ρίτσαρντ Φάινμαν στην εξιχνίαση του μυστηρίου της έκρηξης του διαστημικού λεωφορείου Challenger. Αν μπορεί μία φράση του Φάινμαν να δώσει τον τόνο όλης της ταινίας, ίσως αυτή είναι το «από πολύ νωρίς σχημάτισα την εικόνα ότι οι περισσότεροι στην επιτροπή και στη NASA δεν ήθελαν πραγματικά να βρούμε τι έγινε » …. Κρατάει μιάμιση ώρα και πέρα από ενδιαφέρον σενάριο έχει και πολύ ωραίο ρυθμό. Τις σκηνές που παρουσιάζουν το πώς μπλέκονται οι πολιτικές των ανώτερων γραφειοκρατών της NASA, τις διαδέχονται σκηνές όπου ο Φάινμαν συναντιέται με μηχανικούς της NASA για να μάθει πώς κατασκευάζονται τα διαστημόπλοια, και προσωπικές του συναντήσεις με άλλα μέλη της επιτροπής. Σιγά σιγά το νήμα ξετυλίγεται, αλλά τότε μπαίνουν στην υπόθεση και τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπισε ο Φάινμαν τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Αν μπορεί μία φράση να δώσει τον τόνο όλης της ταινίας, ίσως αυτή είναι το "από πολύ νωρίς σχημάτισα την εικόνα ότι οι περισσότεροι στην επιτροπή και στη NASA δεν ήθελαν πραγματικά να βρούμε τι έγινε". Στη σκηνή της πρώτης συνεδρίασης της νεοσυσταθείσας επιτροπής για τη διαλεύκανση των αιτίων του ατυχήματος, αυτή η φράση γύριζε συνεχώς στο μυαλό μου. Κάπου το έχει γράψει ο ίδιος ο Φάινμαν, αλλά δε θυμάμαι πού. Ίσως στο What do you care what other people think, στο οποίο έχει βασιστεί η ταινία. Αλλά μπορεί και στο The pleasure of finding things out. Δε θυμάμαι. Τον Φάινμαν υποδύεται πολύ πετυχημένα ο Γουίλιαμ Χερτ. Από τον τόνο της φωνής του και τις κινήσεις του, φαίνεται ότι αφιέρωσε κάμποσο χρόνο βλέποντας βίντεο με διαλέξεις και συνεντεύξεις, ώστε να τον μιμείται πειστικά. Και το υπόλοιπο καστ όμως είναι χολυγουντιανών προδιαγραφών και πολυ δυνατό, δεν έχουμε να κάνουμε με one man show. Η ταινία «The Challenger Disaster»: http://physicsgg.me/2016/01/28/%ce%b7-%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%b1%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%cf%86%ce%ae-%cf%84%ce%bf%cf%85-challenger-%cf%80%cf%81%ce%b9%ce%bd-30-%cf%87%cf%81%cf%8c%ce%bd%ce%b9%ce%b1/