Δροσος Γεωργιος

Χρηματοδότηση εκατομμυρίων ευρώ από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας σε 4 Έλληνες ερευνητές. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC) ανακοίνωσε ότι θα χρηματοδοτήσει με σημαντικά κεφάλαια 302 ερευνητές στο πλαίσιο του προγράμματος «2015 Consolidator Grant». Ανάμεσά τους βρίσκονται και τέσσερις Έλληνες επιστήμονες, τρεις γυναίκες και ένας άνδρας, οι τρεις από τους οποίους διεξάγουν έρευνα σε άλλες χώρες (Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία) και η μία στην Ελλάδα.Θα δοθούν συνολικά ενισχύσεις 585 εκατ. ευρώ, κάθε μία από τις οποίες φθάνει έως 2 εκατ. ευρώ, για μια περίοδο έως πέντε ετών. Οι ερευνητές που επελέγησαν, βρίσκονται στο μέσον της καριέρας τους (έχοντας εμπειρία επτά έως 12 ετών μετά το διδακτορικό τους) και οι ενισχύσεις θα τους βοηθήσουν να διευρύνουν τα ερευνητικά προγράμματά τους. Συνολικά, υποβλήθηκαν 2.051 προτάσεις προς χρηματοδότηση και εγκρίθηκαν οι 302 (ποσοστό 15%): οι 141 στο πεδίο των Φυσικών Επιστημών και της Μηχανικής, οι 94 στο πεδίο των Επιστημών της Ζωής (Ιατρική-Βιολογία) και οι 67 στις Κοινωνικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Σχεδόν το ένα τρίτο των ερευνητών είναι γυναίκες (31%), έναντι 28% το 2014 και 24% το 2013. Οι περισσότεροι ερευνητές που επελέγησαν, είναι Γερμανοί (48) και ακολουθούν Βρετανοί (32), Γάλλοι (30) και Ιταλοί (30). Από ελληνικής πλευράς, για μια ακόμη φορά αποδείχθηκε το μεγάλο ειδικό βάρος των ερευνητών της διασποράς. Αναλυτικότερα, επελέγησαν για ενίσχυση οι: Σαβάκης Τριαντάφυλλος (καθηγητής κλινικής παθοβιοχημείας στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δρέσδης) για την μελέτη της μεταβολικής φλεγμονής στο ήπαρ. Ευανθία Σούτογλου (Ευρωπαϊκό Κέντρο Ερευνών στη Βιολογία και στην Ιατρική-CERBM Γαλλίας) για την μελέτη της επιδιόρθωσης του DNA μέσα στον πυρήνα του κυττάρου. Βασιλική Σκρέτα (καθηγήτρια στο Τμήμα Οικονομικών του University College του Λονδίνου) για την μελέτη πάνω στον σχεδιασμό των οικονομικών μηχανισμών. Σουλτάνα Μαρία Βαλαμώτη (αναπληρώτρια καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσαλονίκης) για μια διεπιστημονική και διαχρονική μελέτη της εξέλιξης της διατροφής στην αρχαία Ευρώπη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας διαθέτει ένα συνολικό προϋπολογισμό άνω των 13 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2014-2020 και η δράση του αποτελεί μέρος του ευρύτερου προγράμματος «Ορίζων 2020» της ΕΕ για την ενίσχυση της έρευνας και καινοτομίας. Μέχρι σήμερα το ERC έχει χρηματοδοτήσει σχεδόν 6.000 επιστήμονες. http://www.pronews.gr/portal/20160217/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%83/%CF%87%CF%81%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CE%B5%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%BC%CF%85%CF%81%CE%AF%CF%89%CE%BD-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%8E-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%89%CF%80%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CF%8C-%CF%83%CF%85%CE%BC%CE%B2%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B9%CE%BF-%CE%AD%CF%81%CE%B5%CF%85%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CF%83%CE%B5-4-%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B5%CF%82

Επιτυχής εκτόξευση του πυραύλου φορέα "Rokot" με το διαστημικό σκάφος SENTINEL-3A Στις 16 Φλεβάρη στις 20:57 ωρα MSK απο το κοσμοδρόμιο "Πλεσέτσκ" εκτοξεύτηκε ο πυραυλος-φορέας (RN) "Rokot" με το ανώτερο στάδιο "Breeze-KM» και το ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος (SC)Sentinel-3A ( «Sentinel-3A"). Στο 22:17 MSK πραγματοποιήθηκε ο διαχωρισμός του διαστημικού οχήματος από το ανώτερο στάδιο στην τροχιά του στόχου. Το Διαστημόπλοιο Sentinel-3Α έχει σχεδιαστεί για να λύσει τα προβλήματα της ωκεανογραφίας και για την παρακολούθηση του κλίματος. Τα δεδομένα από τον δορυφόρο θα χρησιμοποιηθούν για την τοπογραφία των ωκεανών, την παρακολούθηση της θερμοκρασίας της θάλασσας και της επιφάνειας της γης με υψηλό βαθμό ακρίβειας και αξιοπιστίας, καθώς και για την παρακολούθηση του περιβάλλοντος και του κλίματος. Το Όχημα εκτόξευσης κατηγορίας "Rokot» με ανώτερο στάδιο "Briz-KM» δημιουργήθηκε στο Κρατικό Κεντρο Έρευνας και Διαστηματος- Κέντρο Παραγωγής. Khrunichev. http://www.roscosmos.ru/21968/ Διόρθωση της τροχιάς του ΔΔΣ. Στις 17 Φεβρουαρίου, 2016 πραγματοποιήθηκε προγραμματισμένη διόρθωση της τροχιάς του ΔΔΣ. Το ύψος αυξήθηκε για να προετοιμάσει την τροχιά εργασίας του ISS για να συγκλίνει το επανδρωμένο διαστημόπλοιο (TPC) «Soyuz TMA-20M», η εκτόξευση του έχει προγραμματιστεί για το Μάρτιο 2016. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Κέντρου Ελέγχου (MCC) TsNIImash, οι κινητήρες του TGC «Progress M-29M» εργάστηκαν για 652 δευτερόλεπτα. Μετά τον ελιγμό, το εκτιμώμενο ύψος της πτήσης ειναι 404,4 χιλιόμετρα. Η προηγούμενη προγραμματισμένη διόρθωση της τροχιάς του ΔΔΣ πραγματοποιήθηκε στις 27 Ιαν 2016. http://www.roscosmos.ru/21969/

Πως το LIGO ανίχνευσε μια σκουληκότρυπα. Πως θα μπορούσαμε να ανακαλύψουμε μια σκουληκότρυπα; Το περιέγραφε ο Kip Thorne στο αρχικό σενάριο της ταινίας Interstellar. Σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με το βιβλίο του «The science of interstellar» http://www.amazon.com/Science-Interstellar-Kip-Thorne/dp/0393351378 η ιστορία είχε ως εξής: Ο καθηγητής Brand (στην ταινία ο Michael Caine) στα νιάτα του ήταν αναπληρωτής διευθυντής του LIGO (Laser Interferometer Gravitational Wave Observatory) της διάταξης των συμβολομέτρων που είχαν ως στόχο την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων. Μια μέρα του 2019, το LIGO χτυπήθηκε από μια ριπή βαρυτικών κυμάτων πολύ ισχυρότερη από οποιαδήποτε άλλη φορά: Το πλάτος των κυμάτων αυξομειώθηκε πολλές φορές και στη συνέχεια διακόπηκαν απότομα. Το φαινόμενο διήρκησε μόνο λίγα δευτερόλεπτα. Συγκρίνοντας το σχήμα της κυματομορφής με τις προσομοιώσεις που πραγματοποίησαν υπερ-υπολογιστές, ο καθηγητής Βrand και η ομάδα του συμπέραναν ότι τα βαρυτικά κύματα προκλήθηκαν από έναν αστέρα νετρονίων σε τροχιά γύρω από μια μαύρη τρύπα. Ο αστέρας νετρονίων που ζύγιζε 1,5 ηλιακές μάζες συγχωνεύθηκε τελικά με τη μαύρη τρύπα που ζύγισε 4,5 ηλιακές μάζες…. Κοιτάζοντας πίσω στα δεδομένα των προηγούμενων δυο ετών του LIGO, ο καθηγητής Brand και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν πολύ ασθενή κύματα που εκπέμπονταν από το άστρο νετρονίων… Αναλύοντας αυτά τα κύματα ανακάλυψαν την κατεύθυνση της πηγής τους. Ήταν απίστευτο! Τα κύματα προέρχονταν από κάτι που βρίσκονταν σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο. Καθώς η Γη και ο Κρόνος κινούνταν στις τροχιές τους, η πηγή ήταν πάντα κοντά στον Κρόνο! Ένα άστρο νετρονίων σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο; Αδύνατον! Και μια μαύρη τρύπα συνοδός του άστρου νετρονίων, κι οι δυο τους σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο; Αυτό κι αν είναι αδύνατον! Ο Κρόνος θα έπρεπε να είχε καταστραφεί, και μαζί μ’ αυτόν και το πλανητικό μας σύστημα. Αλλά τα βαρυτικά κύματα υπήρχαν. Και χωρίς καμία αμφιβολία προέρχονταν από την γειτονιά του Κρόνου. Η μοναδική εξήγηση που μπορούσε να δώσει ο καθηγητής Brand ήταν ότι τα κύματα προέρχονταν από μια σκουληκότρυπα που περιστρέφονταν γύρω από τον Κρόνο. Η δε πηγή τους, η μαύρη τρύπα και το άστρο νετρονίων, θάπρεπε να βρίσκονται από την άλλη μεριά της σκουληκότρυπας. Τα κύματα που εκπέμφθηκαν από το δυαδικό σύστημα μαύρη τρύπα – άστρο νετρονίων, ταξίδεψαν διαμέσου της σκουληκότρυπας και στη συνέχεια διαδόθηκαν στο ηλιακό μας σύστημα φθάνοντας στον ανιχνευτή βαρυτικών κυμάτων LIGO στη Γη. Μια σύντομη παραλλαγή αυτής της ιστορίας ήταν μέρος του αρχικού σεναρίου στην ταινία Interstellar, αλλά τελικά δεν συμπεριλήφθηκε, αφήνοντας έξω από το Χόλυγουντ, LIGO και βαρυτικά κύματα. Για τον Kip Thorne η απόφασή αυτή ήταν οδυνηρή, δεδομένου ότι ήταν από τους οραματιστές του πειράματος LIGO, ξοδεύοντας δυο δεκαετίες σκληρής δουλειάς από τη ζωή του για το κάνει πραγματικότητα. Και όπως έγραφε – πριν από 1,5 χρόνο – στο βιβλίο του, «The science of interstellar»: «το LIGO βρίσκεται σήμερα στο στάδιο της ωριμότητας, έτοιμο για την πρώτη ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων που αναμένεται μέσα σ’ αυτή τη δεκαετία». Και την περασμένη εβδομάδα δικαιώθηκε πλήρως O Kip Thorne ήταν παρών στην ανακοίνωση ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων του LIGO Υπενθυμίζεται ότι σε ένα παλαιότερο βιβλίο του Kip Thorne, κυκλοφόρησε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 [«Mαύρες τρύπες και στρεβλώσεις του χρόνου», εκδόσεις κάτοπτρο], εκτιμούσε με αισιοδοξία ότι η ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων θα γινόταν το 2007: «Σε τι κατάσταση θα βρίσκεται η αστρονομία των βαρυτικών κυμάτων στη δεκαετία του 2000; Ένα αρκετά πιθανό σενάριο είναι το εξής: Έως το έτος 2007, οκτώ συμβολόμετρα, μήκους αρκετών χιλιομέτρων το καθένα, βρίσκονται σε πλήρη λειτουργία, αναζητώντας στον ουρανό εξάρσεις βαρυτικών κυμάτων. Δυο συμβολόμετρα βρίσκονται σε λειτουργία στην εν κενώ εγκατάσταση της Πίζας, στην Ιταλία, δυο στο Λιβινγκστον της Λουιζιάνα, στο νοτιοανατολικό τμήμα των ΗΠΑ, δυο στο Χάνφορντ της Ουάσιγκτον, στο βορειοδυτικό τμήμα των ΗΠΑ, και δυο στην Ιαπωνία. Σε κάθε περιοχή το ένα από τα δυο συμβολόμετρα καταγράφει συχνότητες μεταξύ 10 και 1.000 Hz. Το άλλο, που κατασκευάστηκε και εγκαταστάθηκε πρόσφατα, είναι ένα προηγμένο, εξειδικευμένο συμβολόμετρο, στόχος του οποίου είναι η ανίχνευση ταλαντώσεων μεταξύ 1000 και 3000 Hz. Ένας συρμός βαρυτικών κυμάτων προερχόμενος από μια μακρινή κοσμική πηγή σαρώνει το ηλιακό μας σύστημα. Κάθε όρος του κύματος διεγείρει πρώτα τους ανιχνευτές της Ιαπωνίας, στη συνέχεια σαρώνει τη Γη και διεγείρει τους ανιχνευτές της Ουάσιγκτον, κατόπιν της Λουιζιάνα και τέλος της Ιταλίας. Μέσα σε διάστημα ενός περίπου λεπτού, το όρος διαδέχεται μια κοιλάδα, στη συνέχεια ακολουθεί πάλι ένα όρος, και ούτω καθεξής. Οι αναρτημένες μάζες του κάθε ανιχνευτή ταλαντώνονται πολύ ελαφρά, διαταράσσοντας έτσι τις δέσμες των λέιζερ και, κατά συνέπεια, την ποσότητα του φωτός που εισέρχεται στη φωτοδίοδο του ανιχνευτή. Τα σήματα εξόδου των οκτώ φωτοδιόδων μεταδίδονται δορυφορικά σε έναν κεντρικό υπολογιστή, ο οποίος ειδοποιεί μια ομάδα επιστημόνων ότι άλλη μια έξαρση βαρυτικών κυμάτων – η τρίτη μέσα στην εβδομάδα – έχει φτάσει στη Γη. Ο υπολογιστής συνδυάζει τα σήματα των οκτώ ανιχνευτών για να υπολογίσει τέσσερα στοιχεία: την πιθανότερη θέση στον ουρανό της πηγής των βαρυτικών κυμάτων, ένα πλαίσιο αβεβαιότητας γύρω από αυτή την πιθανότερη θέση, και δυο κυματομομορφές – δυο κυματοειδείς καμπύλες, ανάλογες με την κυματοειδή καμπύλη που θα παίρνατε αν εξετάζατε ηχητικά κύματα σε έναν παλμογράφο. Το παρελθόν της πηγής βρίσκεται κωδικοποιημένο μέσα σε αυτές τις κυματομορφές… Οι συγκεκριμένες αυτές κυματομορφές προέρχονται αναμφισβήτητα από δυο συνενούμενες μαύρες τρύπες … η καθεμιά από τις οποίες υπολογίστηκε ότι είχε μάζα 25 ηλιακές μάζες …» Ο Kip Thorne έπεσε έξω , όσον αφορά τον χρόνο ανίχνευσης των βαρυτικών κυμάτων κατά 9 χρόνια. Στο σενάριο του Interstellar τοποθέτησε την ανίχνευση της σκουληκότρυπας στο έτος 2019. Δηλαδή μέχρι το 2030 οι βαρυτικοί ανιχνευτές θα έχουν ανακαλύψει σκουληκότρυπα για πρώτη φορά; http://physicsgg.me/2016/02/15/%cf%80%cf%89%cf%82-%cf%84%ce%bf-ligo-%ce%b1%ce%bd%ce%af%cf%87%ce%bd%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b5-%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%b7%ce%ba%cf%8c%cf%84%cf%81%cf%85%cf%80%ce%b1/ Ο Δ. Νανόπουλος για την ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων. Με την ευκαιρία να αναφέρουμε ότι η ανακοίνωση της ανίχνευσης των βαρυτικών κυμάτων από το LIGO συνοδεύθηκε από μια δεύτερη ανακοίνωση από το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτινοβολίας γ Fermi. Σύμφωνα με αυτή 0,4 δευτερόλεπτα μετά την παρατήρηση των βαρυτικών κυμάτων που προκλήθηκαν από την συγχώνευση των μαύρων τρυπών το Fermi ανίχνευσε ένα σήμα ακτίνων γάμμα προερχόμενο από την ίδια κατεύθυνση απ’ όπου ήρθαν τα βαρυτικά κύματα: «Fermi GBM Observations of LIGO Gravitational Wave event GW150914». http://arxiv.org/abs/1602.03920 Αυτό σημαίνει εκτός των άλλων, ότι τα βαρυτικά κύματα έφτασαν στη Γη γρηγορότερα από τα ηλεκτρομανητικά. Η ανακοίνωση αυτή – μαζί βέβαια με την ανακοίνωση ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων από το LIGO – προκάλεσε πολλές σχετικές δημοσιεύσεις. Μεταξύ αυτών και η χτεσινή δημοσίευση των John Ellis, Νίκου Μαυρόματου και Δημήτρη Νανόπουλου με τίτλο «Comments on Graviton Propagation in Light of GW150914». http://arxiv.org/abs/1602.04764 http://physicsgg.me/2016/02/16/%ce%bf-%ce%b4-%ce%bd%ce%b1%ce%bd%cf%8c%cf%80%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%bf%cf%82-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%ac%ce%bb%cf%85%cf%88%ce%b7-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%b2%ce%b1/

Είστε για μια... βόλτα στον Άρη; Θα χρειαστείτε αυτόν τον χάρτη! Είστε για μια βόλτα στον Άρη; Δεν υπάρχει λόγος να το καθυστερείτε, υπάρχει μέχρι και χάρτης πια για να... αποφύγετε τις κακοτοπιές! Η βρετανική γεωγραφική υπηρεσία βλέπει ως φαίνεται πολύ μπροστά και εξέδωσε τον πρώτο χάρτη επιφανείας για τον Κόκκινο Πλανήτη, βασιζόμενη σε όσα στοιχεία έχει δημοσιοποιήσει έως σήμερα η NASA. Ο χάρτης αναρτήθηκε στο Flickr και καλύπτει σχεδόν τέσσερα τετραγωνικά χιλιόμετρα στην επιφάνεια του Άρη, ενώ έχει δημιουργηθεί σε κλίμακα ένα προς 4 εκατομμύρια. Ο χαρτογράφος Chris Wesson σχεδίασε τον χάρτη μέσα σε μερικούς μήνες και έχει συμπεριλάβει όλα τα γνωστά σημεία του πλανήτη, όπως το Mars Pathfinder στα βορειοδυτικά και το Opportunity rover, ανατολικά της περιοχής Margaritifer. Πρόκειται για τον πρώτο «εξωγήινο» χάρτη που σχεδιάζει η βρετανική υπηρεσία. «Για την ακρίβεια, χρησιμοποίησα παρόμοια μέθοδο με την οποία φτιάχνουμε τους χάρτες της Γης» είπε ο χαρτογράφος στο BBC. Πάντως, αντίθετα με ό,τι ίσως θα περίμενε κανείς, ο χάρτης δεν είναι... κόκκινος και η εξήγηση από τον Wesson είναι απλή: «Δεν είναι κάθε χάρτης της Γης μπλε και πράσινος, σωστά»; Φωτογραφία ο χάρτης του Άρη από την βρετανική γεωγραφική υπηρεσία http://www.pronews.gr/portal/20160217/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%B5%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%B5-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%B2%CF%8C%CE%BB%CF%84%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%AC%CF%81%CE%B7-%CE%B8%CE%B1-%CF%87%CF%81%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%AF%CF%84%CE%B5-%CE%B1%CF%85%CF%84%CF%8C%CE%BD-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%87%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C

Apollo 11: Το μυστικό γκράφιτι στο εσωτερικό της κάψουλας! Στο εσωτερικό της κάψουλας του Apollo 11, οι αστροναύτες Νιλ Άρμστρονγκ, Μπαζ Άλντριν και Μάικλ Κόλινς είχαν «ζωγραφίσει» τις συντεταγμένες της Σελήνης και είχαν φροντίσει να μην ξεχάσουν ακριβώς πού αποθηκεύονται τα δύσοσμα απόβλητα! Τα διαστημικά, αυτά, γκράφιτι έρχονται για πρώτη φορά στο φως. Χάρη στο Πρόγραμμα Ψηφιοποίησης Smithsonian 3D το ευρύ κοινό έχει πλέον τη δυνατότητα να ρίξει μια ματιά στο εσωτερικό του Apollo 11 και βιώσει έστω και στο ελάχιστο πως οι Άρμστρονγκ, Άλντριν και Κόλινς την… περνούσαν στο διάστημα. Παρουσιάστηκαν από τους υπεύθυνους του Εθνικού Μουσείου Αεροδιαστημικής των ΗΠΑ την περασμένη εβδομάδα. Οι ιδιόχειρες σημειώσεις στους τοίχους του διαστημικού σκάφους το κάνουν να δείχνει πολύ πιο ανθρώπινο. Και κάνουν πιο εύκολο για όλους να κατανοήσουν τα καθημερινά… προβλήματα ενός αστροναύτη! http://www.pronews.gr/portal/20160216/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/apollo-11-%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%B3%CE%BA%CF%81%CE%AC%CF%86%CE%B9%CF%84%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B5%CF%83%CF%89%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CE%AC%CF%88%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B1%CF%82-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C

Ελληνας φοιτητής εντόπισε υπερ-Γη με ατμόσφαιρα. Ερευνητές στη Βρετανία και στο Βέλγιο, με τη συμμετοχή ενός Έλληνα φοιτητή-ερευνητή αστροφυσικής, κατάφεραν να κάνουν την πρώτη επιτυχή ανάλυση και ανίχνευση αερίων στην ατμόσφαιρα μιας υπερ-Γης, ενός κοντινού εξωπλανήτη παρόμοιου αλλά οκτώ φορές μεγαλύτερου σε μάζα από τη Γη. Η ανακάλυψη, που θα δημοσιευθεί στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical Journal», αφορά τον εξωτικό πλανήτη «55 Cancri e», γνωστό και ως «Γιάνσεν», που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 40 ετών φωτός από τη Γη και περιφέρεται γύρω από το άστρο 55 Cancri, γνωστό και ως «Κοπέρνικο». Ο εξωπλανήτης έχει έτος διάρκειας μόνο 18 ωρών (κινείται πολύ κοντά στο άστρο του, γι' αυτό μια πλήρης περιφορά του είναι σύντομη) και η θερμοκρασία στην επιφάνειά του εκτιμάται ότι φθάνει τους 2.000 βαθμούς Κελσίου. Ο Άγγελος Τσιάρας της Ομάδας Αστροφυσικής του Τμήματος Φυσικής και Αστρονομίας του University College του Λονδίνου (UCL), ο οποίος ειδικεύεται στη φασματοσκοπία εξωπλανητών, ανέπτυξε μια τεχνική φασματοσκοπικής ανάλυσης, που επέτρεψε στους επιστήμονες να αποκαλύψουν την παρουσία αερίου υδρογόνου και ηλίου στην ξηρή ατμόσφαιρα του εξωπλανήτη, όχι όμως υδρατμών. «Είναι ένα συναρπαστικό εύρημα, επειδή για πρώτη φορά μπορέσαμε να βρούμε τα φασματοσκοπικά αποτυπώματα που δείχνουν ότι υπάρχουν αέρια στην ατμόσφαιρα μιας υπερ-Γης», δήλωσε ο κ. Τσιάρας. Όπως είπε, «ο "55 Cancri e" έχει καταφέρει να διακρατήσει μια σημαντική ποσότητα υδρογόνου και ηλίου από το αρχικό νεφέλωμα, από όπου προήλθε». Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα που είχαν συλλεχθεί από το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ». Μέχρι σήμερα η κάμερα ευρέος πεδίου (WFC3) του «Χαμπλ» είχε μελετήσει τις ατμόσφαιρες δύο εξωπλανητών, αλλά δεν είχε κατορθώσει να ανιχνεύσει αέρια, σύμφωνα με το δημοσίευμα του Αθηναϊκού Πρακτορείου. Ο εν λόγω εξωπλανήτης, όταν είχε ανακαλυφθεί, είχε πάρει το παρατσούκλι «διαμαντένιος πλανήτης», επειδή μερικοί αστρονόμοι έκαναν την εκτίμηση ότι μπορεί το εσωτερικό του να είναι πλούσιο σε άνθρακα, άρα και σε διαμάντια. Η νέα ανάλυση, προς το παρόν, δεν μπορεί να επιβεβαιώσει κάτι τέτοιο, αν και ανίχνευσε στην ατμόσφαιρά του την πιθανή «υπογραφή» του κυανιδίου του υδρογόνου, ενός δείκτη ύπαρξης άφθονου άνθρακα. Όμως η παρουσία της εν λόγω χημικής ένωσης θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από περαιτέρω έρευνες στο μέλλον. Βέβαια, αν αυτό όντως συμβεί, τότε ακόμη και αν ο πλανήτης είναι διαμαντένιος, η ζωή πάνω του θα είναι κόλαση, όχι μόνο λόγω των τρομερά υψηλών θερμοκρασιών του, αλλά και επειδή το κυανίδιο του υδρογόνου -γνωστό και ως υδροκυάνιο ή υδροκυανικό οξύ- είναι άκρως τοξικό και εξαιρετικά δηλητηριώδες. Οι υπερ-Γαίες θεωρούνται η πιο κοινή μορφή πλανητών στο γαλαξία μας, κατέχοντας ένα ενδιάμεσο μέγεθος ανάμεσα στους μικρούς πλανήτες όπως η Γη και στους πολύ μεγαλύτερους αέριους γίγαντες όπως ο Δίας. Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε μια καλλιτεχνική απεικόνιση του εξωπλανήτη 55 Cancri e να κινείται γύρω από το άστρο του: http://www.ethnos.gr/epistimi/arthro/ellinas_foititis_entopise_yper_gi_me_atmosfaira-64332418/

Ο Ελληνας δημιουργός των 3D οστών. Εφυγε από την Ελλάδα με το πτυχίο χημικού μηχανικού, γεμάτος σκέψεις και προβληματισμούς για την ελληνική πραγματικότητα και ερωτήματα για τον δρόμο που έπρεπε να ακολουθήσει. Διδακτορικός ερευνητής με υποτροφία στην Αγγλία, σήμερα ο κ. Μανώλης Παπασταύρου εξέπληξε την επιστημονική κοινότητα με μια πρωτοποριακή μέθοδο για την τρισδιάστατη εκτύπωση πιο ανθεκτικών εμφυτευμάτων για την αναγέννηση των οστών. O Μανώλης Παπασταύρου παρουσίασε στο συνέδριο του Ινστιτούτου Φυσικής στο Λονδίνο την ερευνητική του εργασία που αφορά μια πρωτοποριακή μέθοδο για την τρισδιάστατη εκτύπωση πιο ανθεκτικών εμφυτευμάτων για την αναγέννηση των οστών Στην πράξη αυτό σηματοδοτεί μια νέα γενιά εμφυτευμάτων τα οποία είναι βιοδασπώμενα για τον ανθρώπινο οργανισμό και ιδίως με καλές μηχανικές ιδιότητες. Η καινοτόμος ιδέα, η οποία εξελίσσει την προοπτική ίασης , ανακοινώθηκε σε συνέδριο του Ινστιτούτου Φυσικής στο Λονδίνο. Στο πλαίσιο των εργασιών με θέμα «Εκτυπώσεις για το Μέλλον» ο κ. Μ. Παπασταύρου παρουσίασε την ερευνητική του εργασία υπογραμμίζοντας ουσιαστικά ότι: «Με τη βοήθεια υπολογιστή μπορεί να εκτυπωθεί εμφύτευμα στο ακριβές μέγεθος και σχήμα κατάλληλο για κάθε συγκεκριμένο ασθενή. Αν και εμφυτεύματα κατασκευάζονται ήδη με την τεχνική της 3D printing, μέχρι τώρα δεν διαθέτουν την επιθυμητή αντοχή για τη στήριξη των οστών», εξηγεί στο «Εθνος» ο κ. Παπασταύρου ο οποίος είναι ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Trent στην πόλη του Νότιγχαμ. Στη Σχολή Αρχιτεκτονικής υπάρχει ειδικό τμήμα για τον Σχεδιασμό για την Υγεία και την Ευεξία, όπου εργάζεται ως διδακτορικός ερευνητής, και τα αποτελέσματα που ανακοίνωσε είναι η προσωπική του εργασία και αντικείμενο της διατριβής του. «Ηταν η αρχική ιδέα της πρότασής μου η οποία έγινε αποδεκτή από το πανεπιστήμιο και οι καθηγητές Φίλιπ Μπρίντον και Ντέιβιντ Φέαρχερστ της Σχολής Επιστημών και Τεχνολογίας μου έδωσαν τριετή υποτροφία», λέει ο κ. Παπασταύρου και εξηγεί τη σύνθετη διαδικασία μέχρι το εμφανές τελικό αποτέλεσμα. «Η μέθοδος φιλοδοξεί να βοηθήσει τους ορθοπαιδικούς χειρουργούς προκειμένου να αντικαταστήσουν τα μεταλλικά εμφυτεύματα. Το εκτυπωμένο εμφύτευμα αποτελείται από τα ίδια βιοϋλικά που υπάρχουν στο φυσικό οστό και διαλύονται στον οργανισμό, καθώς ο ασθενής ανακάμπτει και αναπτύσσει νέο ιστό. Η τρισδιάστατη εκτύπωση συνδυάζεται με την ψύξη του υλικού, της βιοκεραμικής πάστας, σε θερμοκρασία κάτω του μηδενός. Η καινοτομία έγκειται στο ότι καταφέρνει να κατευθύνει την ανάπτυξη κρυστάλλων πάγου μέσα στο υλικό καθώς αυτό εκτυπώνεται, έτσι ώστε να γίνει ανθεκτικό διατηρώντας παράλληλα τις βιολογικές του ιδιότητες. Ουσιαστικά η μέθοδος είναι τρόπος για να ελέγχουμε το σχήμα και το μέγεθος των κρυστάλλων και κατ' επέκταση των πόρων που δημιουργούνται στο υλικό. Η νέα μέθοδος προορίζεται για ασθενείς που έχουν υποστεί απώλεια μεγάλου τμήματος οστού συνήθως λόγω καρκίνου ή σοβαρού κατάγματος». Οπως εξηγεί ο Ελληνας ερευνητής αυτή η οστική «σκαλωσιά» είναι ένα τρισδιάστατο πλέγμα το οποίο λειτουργεί ως προσωρινή «γέφυρα» με στόχο να διευκολύνει την αναγέννηση του φυσικού ιστού του οστού. Αυτό θα μειώσει σημαντικά τον χρόνο και το κόστος δημιουργίας των συνθετικών εμφυτευμάτων. «Στο μέλλον από την έρευνα αυτή θα προκύψουν αποτελέσματα που θα αντικαταστήσουν το μέταλλο στα ορθοπαιδικά εμφυτεύματα και τα νέα υλικά θα μπορούν να διασπαστούν μέσα στο σώμα». Απόφοιτος του Ε.Μ. Πολυτεχνείου ο κ. Μανώλης Παπασταύρου ζει πέντε χρόνια στην Αγγλία και παρά τον νόστο η ιδέα της επιστροφής υπό τις παρούσες συνθήκες φαντάζει μακρινή. «Βλέπω να παραμένω στην Αγγλία. Αν και μακροπρόθεσμα θα ήθελα να επιστρέψω στην πατρίδα, νομίζω ότι στην Ελλάδα είναι περίεργα τα πράγματα», λέει και ξεδιπλώνει το νήμα από τα φοιτητικά του χρόνια. Π«Σπούδασα στη Σχολή Χημικών Μηχανικών στο Μετσόβιο. Καθυστέρησα να τελειώσω θυμάμαι, καθώς επί δύο χρόνια η σχολή ήταν ημίκλειστη από τις καταλήψεις και είχαμε διπλές εξεταστικές όπου δεν μπορούσες να αποδώσεις. Πρέπει να πω όμως ότι απέκτησα καλές θεωρητικές γνώσεις στη σχολή. Αργότερα, μετά τη στρατιωτική θητεία μου, αποφάσισα να αλλάξω πορεία. Ηθελα κάτι που θεωρούσα περισσότερο δημιουργικό. Ετσι παρακολούθησα μαθήματα Smart Design και εν συνεχεία ασχολήθηκα με ιατρικά θέματα όταν έκανα τις μεταπτυχιακές σπουδές. Είναι πολύ δύσκολο να γυρίσει κάποιος στην Ελλάδα, όπου υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα. Ιδίως εάν συγκρίνει κανείς το βιοτικό επίπεδο π.χ. στην Αγγλία και κυρίως την εκτίμηση η οποία υπάρχει εδώ για την εργασία των επιστημόνων. Στην Ελλάδα εκτιμώνται, ίσως, αλλά δεν γίνεται τίποτα στην πράξη. Επίσης τα πανεπιστήμια είναι πολύ «κλειστά». Αν δεν υπάρχει συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, από πού θα έρθουν τα λεφτά; Παράλληλα με προβληματίζει επίσης και το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα για όσους ξεκινούν μια νέα επιχείρηση. Το έχω σκεφτεί και εγώ ως ιδέα, αν δεν παραμείνω στον ακαδημαϊκό χώρο. Ομως είναι πολύ δύσκολο με αυτήν τη φορολόγηση που υπάρχει να λειτουργήσει μια νέα επιχείρηση». http://www.ethnos.gr/epistimi/arthro/o_ellinas_dimiourgos_ton_3d_oston-64332358/

Νέο γιγάντιο διαστημικό τηλεσκόπιο. Τουλάχιστον εννέα χιλιάδες Κινέζοι θα χάσουν τα σπίτια τους και θα εκτοπιστούν, όχι εξαιτίας κάποιας φυσικής καταστροφής, αλλά λόγω της δημιουργίας και λειτουργίας του μεγαλύτερου τηλεσκοπίου που κατασκευάστηκε ποτέ. Πρόκειται για μια εξέλιξη που, σύμφωνα με τις προσδοκίες του Πεκίνου, θα ενισχύσει σημαντικά τις πιθανότητες ανίχνευσης εξωγήινης ζωής. Οι εργασίες για την ολοκλήρωση του τηλεσκοπίου FAST, όπως ονομάζεται από το ακρωνύμιο Five hundred metre Aperture Spherical radio Τelescope, έχουν ήδη αρχίσει. Το κόστος του προγράμματος ξεπερνά τα 183 εκατομμύρια δολάρια. Το νέο υπερ-τηλεσκόπιο θα κατασκευαστεί στη νοτιοδυτική επαρχία Κουεϊτσόου και οι εργασίες αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι τον Σεπτέμβριο. Μέχρι τότε οι 9.110 κάτοικοι των κομητειών Πιντάνγκ και Λουοντιάν θα πρέπει να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, όπως τουλάχιστον ανακοίνωσε το επίσημο ειδησεογραφικό πρακτορείο «Νέα Κίνα». Κάθε ένας από τους εκτοπισθέντες αναμένεται να αποζημιωθεί με 1.840 δολάρια από την υπηρεσία οικολογικής μετανάστευσης. Ο Λι Γετσένγκ, αξιωματούχος του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας στην Κουεϊτσόου, εξήγησε ότι η μετεγκατάσταση των κατοίκων θα ολοκληρωθεί σε ακτίνα πέντε χιλιομέτρων από το εργοτάξιο και θα βοηθήσει στη δημιουργία ενός «υγιούς ηλεκτρομαγνητικού περιβάλλοντος». Το Πεκίνο ευελπιστεί ότι το νέο τηλεσκόπιο, το οποίο θα έχει διάμετρο μισού χιλιομέτρου, θα τα καταφέρει πολύ καλύτερα από το τηλεσκόπιο του Αρεσίμπο, που βρίσκεται στο Πουέρτο Ρίκο και έχει διάμετρο τριακοσίων μέτρων. Πρόκειται, άλλωστε, για μία ακόμα προσπάθεια του Πεκίνου να βρεθεί στην τεχνολογική πρωτοπορία. Ενας από τους επιστήμονες που ασχολούνται με το πρόγραμμα ανέφερε χαρακτηριστικά: «Προσπαθώντας να δώσω μια εικόνα των διαστάσεων του πελώριου τηλεσκοπίου, θα πω ότι, αν ήταν γεμάτο με κρασί, τότε καθένας από τα επτά δισεκατομμύρια κατοίκους του κόσμου θα μπορούσε να λάβει πέντε φιάλες. Ομως είναι προφανές ότι το νέο τηλεσκόπιο δεν είναι ένας πελώριος αμφορέας, αλλά ένα “εργαλείο” που θα πραγματοποιήσει σειρά από επιστημονικά πειράματα». Σύμφωνα με τα κινεζικά ΜΜΕ, το τηλεσκόπιο FAST αποτελείται από 4.450 τριγωνικά κάτοπτρα. Οταν θα καταστεί πλήρως λειτουργικό, τα μετακινούμενα κάτοπτρα θα χρησιμοποιηθούν για να αντανακλούν τα ραδιοσήματα από απομακρυσμένες περιοχές του σύμπαντος προς έναν γιγαντιαίο «αμφιβληστροειδή χιτώνα» που έχει την ικανότητα να τα συγκεντρώνει, όπως τουλάχιστον ανέφερε η εφημερίδα «Λαϊκή Ημερησία». Σε συνέντευξη που παραχώρησε την περασμένη χρονιά ο Ναν Ρεντόνγκ, από τους βασικούς συντελεστές του επιστημονικού προγράμματος FAST, υπογράμμισε ότι «ένα ραδιοτηλεσκόπιο, στην πραγματικότητα, είναι ένα ευαίσθητο αυτί που μπορεί να διακρίνει τα ραδιοσήματα από τους λεγόμενους “λευκούς ήχους” του σύμπαντος. Στην ουσία, είναι σαν να απομονώνεις τον ήχο που κάνουν τα τζιτζίκια μέσα σε μία θύελλα». Ο Γου Ξιανπίνγκ, ο γενικός διευθυντής της Κινεζικής Εταιρείας Αστρονομίας, δήλωσε ότι η υψηλή ευαισθησία του τηλεσκοπίου θα βοηθήσει τους επιστήμονες να αναζητήσουν νοήμονα ζωή πέρα από τα όρια του Γαλαξία και ταυτόχρονα θα καταφέρουν να ερευνήσουν την προέλευση του σύμπαντος. Πρόσφατα, ο Κινέζος αστρονόμος Σι Ζιτσένγκ δήλωσε στην εφημερίδα South China Morning Post ότι το τηλεσκόπιο σηματοδοτεί ένα τεράστιο άλμα στην αναζήτηση εξωγήινης ζωής. «Αν υπάρχουν νοήμονα όντα, τα μηνύματα τα οποία παρήγαγαν ή αφήσαν πίσω τους, μηνύματα που μεταδίδονται μέσω του σύμπαντος, τότε θα αιχμαλωτιστούν από το FAST». Σύμφωνα, μάλιστα, με τους Κινέζους αξιωματούχους, η περιοχή στο Κουϊανάν, στα όρη Καρστ της Koυεϊτσόου, είναι ο ιδανικός τόπος για την ανίχνευση αυτών των σημάτων. http://www.kathimerini.gr/849685/article/epikairothta/kosmos/kina-neo-gigantio-diasthmiko-thleskopio

Παγκόσμιο πείραμα καταγράφει τη φωτορρύπανση. Πριν από εκατό χρόνια ο Γαλαξίας μας ήταν ορατός από κάθε γωνιά του πλανήτη κατά τις βραδινές ώρες. Το θέαμα των χιλιάδων αστεριών συνιστούσε κομμάτι της καθημερινής ζωής εμπνέοντας ζωγράφους όπως τον Van Gogh, μουσικούς ή συγγραφείς. Σήμερα που περισσότερο από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε αστικά κέντρα υπολογίζεται ότι τρεις στους τέσσερις κατοίκους των πόλεων δεν έχουν βιώσει ποτέ την εμπειρία του καθαρού νυχτερινού ουρανού. Η υπερβολική και λανθασμένη χρήση τεχνητού φωτισμού έχει δημιουργήσει έναν έντονο φωτεινό θόλο πάνω από τις αστικές περιοχές παρεμποδίζοντας τη θέαση του έναστρου ουρανού, προκαλώντας παράλληλα σοβαρά προβλήματα στο περιβάλλον και κατ' επέκταση στην ανθρώπινη υγεία. Οι ειδικοί λένε πως δεν είναι εύκολο να εξηγηθεί τι ακριβώς έχει χάσει η ανθρωπότητα εξαιτίας της φωτορρύπανσης... Στη χώρα μας είναι γεγονός ότι πλέον είναι αδύνατον να πραγματοποιηθούν επιστημονικές παρατηρήσεις από το κέντρο της Αθήνας. «Το 1902, όταν κατασκευάστηκε το τηλεσκόπιο του Αστεροσκοπείου στο Θησείο λειτουργούσε ερευνητικά. Πλέον λόγω της φωτορρύπανσης δεν μπορεί να γίνει επιστημονική δουλειά με αυτό, αξιοποιείται μόνο για εκπαιδευτικούς λόγους», λέει η κ. Αναστασία Μεταλληνού, από το Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης του Αστεροσκοπείου. «Για να καταλάβετε πόσο μακριά πρέπει να πάει ένας ερευνητής ώστε να εργαστεί επιστημονικά, το Αστεροσκοπείο χρησιμοποιεί το τηλεσκόπια του Χελμού. Αυτό συμβαίνει σε όλο τον κόσμο». Με αφετηρία τα δεδομένα αυτά, ένα παγκόσμιο επιστημονικό πείραμα, στο οποίο καλούνται να συμμετάσχουν φέτος Ελληνες μαθητές αλλά και ενήλικες, βρίσκεται σε εξέλιξη. Στόχος του είναι η δημιουργία μιας διεθνούς βάσης δεδομένων για τη φωτορρύπανση και τις συνέπειές της ανά την υφήλιο. Ενα παγκόσμιο πρόγραμμα με την ονομασία «Ο πλανήτης Γη τη Νύχτα», την ευθύνη του οποίου για τη χώρα μας έχει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Ο φορέας απευθύνεται σε κάθε πολίτη ζητώντας του να... σηκώσει το κεφάλι ψηλά και να μετρήσει τα άστρα. Παρατηρώντας συγκεκριμένους αστερισμούς οι συμμετέχοντες θα καταγράφουν τις μετρήσεις τους και θα τις στέλνουν σε μια παγκόσμια ηλεκτρονική βάση όπου θα αναλύονται από επιστήμονες με βάση εξειδικευμένες περαμέτρους και παλαιότερα δεδομένα. Εγκύκλιο για συμμετοχή στο πρόγραμμα αναμένεται να στείλει σύντομα στα σχολεία το υπουργείο Παιδείας. Η παρατήρηση «Η διαδικασία είναι πολύ απλή», εξηγεί μιλώντας στο «Εθνος» η δρ Μαργαρίτα Μεταξά, υπεύθυνη για το πρόγραμμα από το Αστεροσκοπείο Αθηνών μαζί με τον κ. Αναστάσιο Δαπέργολα, διευθυντή Ερευνών του Ινστιτούτου Αστροφυσικής, Αστρονομίας, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης. «Το μόνο που χρειάζεται είναι ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής, ένα tablet ή ένα smartphone και πέντε απλά βήματα». Αφού κατεβάσουν μια εφαρμογή από την ιστοσελίδα http://www.astro.noa.gr/gr/globeatnight/ oι συμμετέχοντες θα παρατηρούν με τα μάτια τους επτά διαφορετικούς αστερισμούς κατά τη διάρκεια του έτους και θα υποβάλλουν τις μετρήσεις τους. «Αυτή την περίοδο κοιτάζουμε τον Ωρίωνα ενώ θα ακολουθήσουν ο Λέων, ο Βοώτης, ο Ηρακλής, ο Κύκνος, ο Πήγασος και ο Περσέας», λέει η κ. Μεταξά. «Οσοι λάβουν μέρος θα συγκρίνουν το πώς εμφανίζονται οι αντίστοιχοι αστερισμοί -τις καθορισμένες από το πρόγραμμα περιόδους παρατήρησης- στον νυχτερινό ουρανό της περιοχής τους με τους χάρτες που ακολουθούν. Ο κάθε χάρτης παρουσιάζει αστέρια, μέχρι ένα συγκεκριμένο φαινόμενο μέγεθος. Επιλέγοντας τον σωστό χάρτη, μπορούν να εκτιμήσουν το μέγιστο φαινόμενο μέγεθος (δηλαδή την ελάχιστη φωτεινότητα) των αστεριών τα οποία μπορούν να δουν από την περιοχή παρατήρησης. Αυτό αποτελεί μέτρο της φωτορρύπανσης...». Πώς να συμμετάσχετε στο Globe at Night 1. Βρείτε τον αστερισμό στον νυχτερινό ουρανό από την ιστοσελίδα http://www.astro.noa.gr/gr/globeatnight/orion.html 2. Βγείτε 1-2 ώρες μετά τη δύση του Ηλίου σε κάποιο σκοτεινό μέρος, μακριά από έντονα φώτα. 3. Αφήστε να περάσει λίγη ώρα για να συνηθίσουν τα μάτια σας στο σκοτάδι. Καλό είναι να μην υπάρχει φεγγάρι. 4. Συγκρίνετε πώς φαίνεται ο αστερισμός από την τοποθεσία που τον παρατηρείτε με τους 7 χάρτες της αντίστοιχης σελίδας. 5. Καταχωρίστε τις παρατηρήσεις σας στη διαδικτυακή εφαρμογή http://www.globeatnight.org/el/webapp/ Πρόγραμμα Globe at Night. Μαθητές της Νισύρου σκάναραν τον ουρανό Το Γυμνάσιο Νισύρου είναι το πρώτο σχολείο στην Ελλάδα που έχει ήδη υλοποιήσει παρατήρηση του έναστρου ουρανού στο πλαίσιο του προγράμματος Globe at Night. Δέκα μαθητές που συμμετέχουν στο πρόγραμμα υπό την εποπτεία της καθηγήτριας Φυσικής Ευαγγελίας Χασάπη συναντήθηκαν σε σκοτεινή τοποθεσία, μια βραδιά χωρίς σύννεφα, και ακολούθησαν τις οδηγίες του Αστεροσκοπείου. «Βρήκα πολύ ενδιαφέρουσα την πρωτοβουλία και το ανακοίνωσα στα παιδιά», λέει η ίδια στο «Εθνος». «Το άκουσαν με πολύ ενδιαφέρον και αποφασίσαμε να το κάνουμε», συμπληρώνει. «Μου φάνηκε πολύ ωραία ιδέα γιατί έχει σχέση με τα αστέρια», λέει η Κωνσταντίνα Κουλάκη, μαθήτρια της Α' Γυμνασίου που συμμετείχε στην παρατήρηση. «Βγήκαμε έξω κατά τις επτά παρά τέταρτο. Πήγαμε σε ένα μέρος, λίγο πιο ψηλά από τον οικισμό, ένα σημείο χωρίς σπίτια μόνο με δέντρα και καθίσαμε δέκα λεπτά για να συνηθίσει το μάτι μας στο σκοτάδι. Επρεπε να βρούμε τον Ωριώνα», λέει. «Τον βρήκαμε κατευθείαν», συμπληρώνει η συμμαθήτριά της, Χριστίνα Καραγιάννη. «Προηγουμένως είχαμε δει κάποιες φωτογραφίες των αστερισμών στην τάξη, είχαμε μιλήσει με την καθηγήτριά μας για το τι είναι η φωτορρύπανση και ποιες οι συνέπειές της, είχαμε λύσει απορίες και έτσι τον εντοπίσαμε αμέσως. Ηταν εύκολο». Στη συνέχεια, όπως εξηγεί η Κωνσταντίνα, «μπήκαμε στον υπολογιστή του σχολείου και επιλέξαμε -με βάση το πόσα αστέρια είχαμε δει- την εικόνα που αντιστοιχούσε στην παρατήρησή μας. Οπως φαίνεται εδώ δεν έχει φωτορρύπανση γιατί η εικόνα που βρήκαμε αντιστοιχεί στο επίπεδο 6 με άριστα το 7». Η Χριστίνα και η Κωνσταντίνα ανυπομονούν να επαναλάβουν τη μέτρηση τον Μάρτιο αναζητώντας αυτήν τη φορά τον αστερισμό του Λέοντα. Οι παρατηρήσεις τους, που βρίσκονται ήδη στο παγκόσμιο ηλεκτρονικό αρχείο, θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να εξάγουν συμπεράσματα για το φαινόμενο. Νέα μέτρηση στην Πάτρα Στην Πάτρα, μια πόλη με έντονη φωτορρύπανση, αναμένεται να γίνει μία από τις επόμενες μετρήσεις από μαθητές. Το Πειραματικό Γυμνάσιο της πόλης συμμετέχει στο πρόγραμμα «Ο Πλανήτης Γη το βράδυ» και η μετάδοση της επιστημονικής γνώσης έχει, όπως φαίνεται, γοητεύσει τους μαθητές. «Χωρίς τηλεσκόπιο μέσα από την πόλη φαίνονται πολύ λίγα αστέρια στον ουρανό», λέει ο Κωνσταντίνος Κάνιστρος, ένας από τους 60 μαθητές του σχολείου που ανυπομονούν να έρθει η σειρά τους για να λάβουν μέρος στη μέτρηση. «Βρίσκω ενδιαφέρουσα τη δουλειά του αστρονόμου και θα ήθελα να περάσω μια μέρα κάνοντας παρατηρήσεις για τα αστέρια». Χαρούμενη που θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα είναι και η μαθήτρια Αθηνά-Αλεξία Θανοπούλου από το Πειραματικό Γυμνάσιο Πατρών η οποία εξηγεί ότι κινητήριος δύναμη για να λάβει την απόφασή της ήταν μια προηγούμενη εμπειρία της με τηλεσκόπιο: «Εξω από κάποια εκδήλωση είχαν τοποθετήσει τηλεσκόπια. Εμείς κοιτούσαμε μέσα από αυτά και ένας κύριος μας έδειχνε τους αστερισμούς. Βλέπαμε το φεγγάρι πολύ κοντά», λέει. H θέση της Ελλάδας Η Ελλάδα βρίσκεται σε καλύτερη θέση από τις περισσότερες αναπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες, πλην της Ιρλανδίας, από πλευράς φωτορρύπανσης. Σύμφωνα όμως με τους ειδικούς, υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης. H άσκοπη κατασπατάληση ενέργειας, η απειλή της ανθρώπινης υγείας και η διατάραξη οικοσυστημάτων είναι οι άμεσες συνέπειες της «απώλειας» του έναστρου ουρανού λόγω της φαινομένου. Η φωτορρύπανση προκαλείται από τη λανθασμένη και ακατάλληλη εφαρμογή εξωτερικού φωτισμού σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους, που αντί να καλύπτει μόνο τις ανάγκες ορατότητας, κατασπαταλά ενέργεια σκορπώντας περιττό φως στο νυχτερινό περιβάλλον και στον ουρανό. Η καταπολέμηση του φαινομένου θεωρείται ύψιστης σημασίας για τον αγώνα ενάντια στην κλιματική αλλαγή. http://www.ethnos.gr/koinonia/arthro/pagkosmio_peirama_katagrafei_ti_fotorrypansi-64332384/

Έτοιμο το ρωσικό ρομπότ νέας γενιάς για την κατάκτηση του διαστήματος. Σε μία σπουδαία επιστημονική ανακάλυψη, που θα αλλάξει τον τρόπο εξερεύνησης του διαστήματος, προχώρησαν οι Ρώσοι ερευνητές. Ανακάλυψαν το τηλεκατευθυνόμενο ρομπότ, το οποίο θα μπορεί να περπατάει στο διάστημα, αντί για τον άνθρωπο και να κάνει επικίνδυνες δραστηριότητες ενώ βρίσκεται σε τροχιά. Το πρώτο τέτοιο δείγμα ρομπότ παρουσιάστηκε από τις στρατιωτικές υπηρεσίες της Ρωσικής κυβέρνησης. Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Dmitry Rogozin δήλωσε χαρακτηριστικά: «Τα στρατιωτικά ρομπότ αναπτύσσονται συνεχώς στη Ρωσία και δεν θα πρέπει να περιορίζονται μόνο στο πεδίο της μάχης. Οι διαστημικές εφαρμογές θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα» και συμπλήρωσε: «Έχουμε ξεκινήσει να εργαζόμαστε πάνω στη δημιουργία ενός avatar, το οποίο θα αποτελέσει μέρος του Ρωσικού πληρώματος στο διεθνή σταθμό». Το ρομπότ θα είναι σε θέση να περπατά στο διάστημα χωρίς στολή και να κάνει διάφορες εργασίες, ενώ ο χειριστής του θα παραμένει με ασφάλεια στο εσωτερικό του σταθμού. https://www.youtube.com/watch?v=KE8yq51GVxw http://www.pronews.gr/portal/20160216/%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%B1/%CE%AD%CF%84%CE%BF%CE%B9%CE%BC%CE%BF-%CF%84%CE%BF-%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%81%CE%BF%CE%BC%CF%80%CF%8C%CF%84-%CE%BD%CE%AD%CE%B1%CF%82-%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%AC%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BA%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C Υποθαλάσσιες πόλεις & αποικίες στο διάστημα. Εναν διαφορετικό κόσμο, βγαλμένο από βιβλία και ταινίες επιστημονικής φαντασίας, όπως το Star Wars και το Blade Runner, με υπόγειους ουρανοξύστες, ρομπότ, drones, σπίτια εκτυπωμένα από 3D εκτυπωτές και υποθαλάσσιες πολιτείες, περιγράφουν ακαδημαϊκοί σε έκθεσή τους για το μέλλον του πλανήτη τα επόμενα 100 χρόνια, που έγινε για λογαριασμό της θυγατρικής της Samsung, Smart Things. Η έκθεση, που φέρει τον τίτλο «Smart Things Future Living Report», δίνει μια εξαιρετικά λεπτομερή εικόνα για το πώς θα λειτουργούν οι ανθρώπινες κοινωνίες το προσεχές μέλλον και για το πώς σχεδόν τα πάντα θα συνδέονται μεταξύ τους με τεχνολογίες που έχουν ήδη αναπτυχθεί και είναι γνωστές ως «το Διαδίκτυο των αντικειμένων» (Internet of Things). Η εταιρεία Smart Things εξάλλου είναι ειδική στον τομέα αυτό και η έκθεση των ακαδημαϊκών ζητήθηκε μεταξύ άλλων και για να καταδειχθεί το πώς οι νέες τεχνολογίες και η «νέα τεχνολογική επανάσταση των smartphones» έχουν ήδη επηρεάσει σημαντικά τις ανθρώπινες κοινωνίες στον πλανήτη μας. Σε αυτήν συμμετείχαν αρχιτέκτονες, ειδικοί των αστικών χώρων, ακόμα και φυσικοί που ασχολούνται με την εξερεύνηση του Διαστήματος. Στην έκθεση όπως είναι αναμενόμενο γίνεται και αναφορά στον εποικισμό του Αρη, ενώ εξετάζεται και το αντίστοιχο σενάριο για τη Σελήνη, δύο σενάρια τα οποία εξετάζονται πολύ σοβαρά τα τελευταία χρόνια από τις διαστημικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της ΕΕ και της Κίνας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα χρόνια μετά την κατάκτηση του Κόκκινου Πλανήτη και της Σελήνης, οι μετακινήσεις από και προς τους δύο αυτούς προορισμούς θα είναι μια κανονικότητα και δεν θα διαφέρουν σε τίποτα από τις εμπορικές πτήσεις όπως τις ξέρουμε σήμερα. Οσον αφορά στη ζωή πίσω στη Γη, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η χρήση των 3D εκτυπωτών θα μας επιτρέψει να φτιάχνουμε τεράστια κτίσματα κάτω από τη Γη, στην επιφάνειά της, ακόμα και κάτω από το νερό. Επιπλέον οι άνθρωποι μέσα στα επόμενα 100 χρόνια θα μπορούν να χρησιμοποιούν 3D εκτυπωτές από απόσταση, δηλαδή ας πούμε από το γραφείο τους, για να ετοιμάζουν το φαγητό τους στο σπίτι χωρίς να χρειάζεται να το μαγειρέψουν οι ίδιοι. Το φαγητό θα εκτυπώνεται με το άγγιγμα της οθόνης κάποιας φορητής συσκευής! Στην έκθεση επίσης αναφέρεται ότι οι άνθρωποι θα μπορούν να ζουν σε «γη-ξύστες» (υπόγειους ουρανοξύστες), που θα φτάνουν μέχρι και τους 25 ορόφους κάτω από το έδαφος και ότι θα μπορούν να κατοικούν σε «πολιτείες φούσκες» κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Τα πράγματα και οι άνθρωποι θα μπορούν να μεταφέρονται με drones από το ένα σημείο στο άλλο και η τεχνολογία αυτή θα έχει αναπτυχθεί τόσο ώστε τα drones θα έχουν τη δυνατότητα να κουβαλούν βαριά φορτία, όπως ένα ολόκληρο έτοιμο σπίτι. Οπως ανέφερε η επικεφαλής της έρευνας, ερευνήτρια στον τομέα της διαστημικής εξερεύνησης, Μάγκι Αντεριν Πόκοκ: «Οι ζωές μας σήμερα είναι σχεδόν αγνώριστες απ' ό,τι ήταν πριν ας πούμε από έναν αιώνα. Το Διαδίκτυο έχει φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε, μαθαίνουμε και ελέγχουμε τις ζωές μας. Πριν από δέκα χρόνια δεν θα μπορούσαμε καν να φανταστούμε μια τεχνολογία σαν αυτή της Smart Things, όμως με τις σύγχρονες εξελίξεις βλέπουμε ότι μπορούμε να ελέγχουμε, να παρακολουθούμε και να ασφαλίζουμε τους χώρους στους οποίους ζούμε με το απλό άγγιγμα ενός smartphone. Μέσα στον επόμενο αιώνα θα γίνουμε μάρτυρες κολοσσιαίων αλλαγών στον τρόπο που ζούμε και αλληλεπιδρούμε με τον περιβάλλοντα χώρο» Οσο θελκτική κι αν μοιάζει η εικόνα ενός άνετου μέλλοντος, που η ανθρωπότητα θα μπορεί να ξεκουράζεται στις δάφνες της, οι ενδείξεις ότι αυτό δεν θα είναι ακριβώς το μέλλον είναι πολλές και τουλάχιστον δύο διαφορετικές έρευνες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η άνοδος των ρομπότ και της τεχνητής νοημοσύνης θα φέρει εκατομμύρια απολύσεις μέσα στα επόμενα χρόνια. Επί παραδείγματι στο πρόσφατο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός παρουσιάστηκε έρευνα του Κλάους Σβαμπ και του Ρίτσαρντ Ζάμανς, στην οποία οι ερευνητές αναφέρουν ότι μέχρι το 2020 τουλάχιστον 5 εκατομμύρια άνθρωποι θα απολυθούν εξαιτίας της αντικατάστασής τους από ρομπότ. Σύμφωνα με αυτή την έρευνα η αυξημένη χρήση των ρομπότ στην παραγωγή εξαιτίας «της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης που συντελείται» θα προκαλέσει εκ νέου ανισότητες καθώς οι προβλέψεις δείχνουν ότι το κομμάτι του εργατικού δυναμικού που θα πληγεί περισσότερο είναι οι γυναίκες. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι για κάθε 5 γυναίκες που θα απολύονται μόνο μία θα βρίσκει εργασία. Ακόμα πιο δυσοίωνο είναι το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει παρόμοια πρόσφατη έρευνα του Μοσέ Βαρντί του Πανεπιστημίου Ράις του Χιούστον των ΗΠΑ, σύμφωνα με την οποία πάνω από το 50% των σημερινών θέσεων εργασίας παγκοσμίως μέχρι το 2050 θα έχουν καταληφθεί από ρομπότ! Από τα θολωτά κτίσματα των αποικιών στον Αρη και την υποθαλάσσια πολιτεία σε μορφή σφαίρας, μέχρι τους ουρανοξύστες και τα drones, οι αναπαραστάσεις αυτές προσπαθούν να αποτυπώσουν το προσεχές μέλλον όπως αυτό περιγράφεται σε πρόσφατες μελέτες. Πολλά από τα τεχνολογικά επιτεύγματα έχουν ήδη γίνει πραγματικότητα, το μόνο που μένει είναι να εξελιχθούν περαιτέρω Οπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο ίδιος στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ενωσης για την Επιστημονική Εξέλιξη (AAAS): «Πλησιάζουμε σε μια εποχή που οι μηχανές θα είναι σε θέση να ξεπεράσουν σε απόδοση του ανθρώπους σχεδόν σε κάθε εργασία. Πιστεύω ότι η κοινωνία πρέπει να προσπαθήσει να δώσει μιαν απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Εάν οι μηχανές είναι ικανές να κάνουν σχεδόν κάθε δουλειά που μπορεί να κάνει ο άνθρωπος, εμείς οι άνθρωποι τι θα κάνουμε;». Σύμφωνα με τον ίδιο, οι υποσχέσεις περί ενός λαμπρού μέλλοντος όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο για την καλλιέργεια του πνεύματος, δεν του φαίνονται ελκυστικές κι αυτό γιατί όπως ο ίδιος ανέφερε στην τοποθέτησή του, «η εργασία είναι βασικό κομμάτι της ευημερίας των ανθρώπινων όντων». Οπως δε συμπλήρωσε: «Η ανθρωπότητα είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη πρόκληση που έχει αντιμετωπίσει μέχρι σήμερα και η οποία είναι να βρει νόημα σε μια ζωή μετά το τέλος της εποχής ''με τον ιδρώτα του προσώπου σου θα τρως ψωμί''». Εικόνες από την ανθρωπότητα του μέλλοντος και συγκεκριμένα μέχρι το 2050 παρουσιάζει επίσης και μια έρευνα του Ινστιτούτου Ανταμ Σμιθ. Σύμφωνα με την έκθεση «Η Μεγάλη Βρετανία και ο Κόσμος το 2050», τα επόμενα χρόνια οι μετακινήσεις θα γίνονται αποκλειστικά από μη επανδρωμένα... αυτοκίνητα και αεροπλάνα, ασθένειες όπως ο καρκίνος, το AIDS, το Πάρκινσον και το Αλτσχάιμερ θα είναι πλήρως ιάσιμες και οι άνθρωποι θα ζουν με όλες τις ανέσεις που απολαμβάνουν σήμερα οι οικονομικές ελίτ του πλανήτη. Οι εκτιμήσεις αυτές βασίζονται στην πρόβλεψη ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτύσσεται με 2% τον χρόνο μέχρι το 2050. Σε περίπτωση που αυτό επιτευχθεί και σε συνδυασμό με την ανάπτυξη μιας νέας «οικονομίας σκλάβων» που τα ρομπότ και οι μηχανές θα παίζουν τον ρόλο της κατώτερης τάξης, οι σημερινοί έφηβοι μέσα στα επόμενα 34 χρόνια θα απολαμβάνουν ανέσεις που δεν τις έχουν φανταστεί, ενώ το προσδόκιμο ζωής τους θα ανέβει δραματικά. Σύμφωνα με τους ανθρώπους του Ινστιτούτου: «Οι οικονομίες της αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης επέτρεπαν σε μια προνομιούχα τάξη να ασχολείται με πολιτισμικές και αθλητικές δραστηριότητες γιατί στηρίζονταν στην οικονομία των σκλάβων. Μέχρι το 2050 οι αναπτυγμένες χώρες θα απολαμβάνουν μια νέα οικονομία των σκλάβων, με τις μηχανές να παίρνουν τη θέση των ανθρώπων-σκλάβων που υπήρχαν στην αρχαιότητα». Η έρευνα αυτή, όπως και η έκθεση που έγινε για λογαριασμό της Smart Things, βασίζεται σε προβλέψεις που γίνονται από ερευνητές που ασχολούνται με το επιστημονικό πεδίο των επιστημών του μέλλοντος, οι οποίες αν και δεν πληρούν τα κριτήρια για να χαρακτηριστούν «σκληρή επιστήμη», παρουσιάζονται ως το αντίθετο της Ιστορίας. http://www.ethnos.gr/epistimi/arthro/ypothalassies_poleis_apoikies_sto_diastima-64331884/

Συγχαρητήρια από την ESA για την ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) ενθουσιάστηκε που έμαθε πως τα βαρυτικά κύματα ανιχνεύθηκαν και ανυπομονεί για την έναρξη της αποστολής του που θα δοκιμάσει τεχνολογίες οι οποίες θα μπορούσαν να επεκτείνουν τη μελέτη αυτών των εξωτικών κυμάτων στο διάστημα. Τα βαρυτικά κύματα δεν είναι πια φευγαλέα: μια συναρπαστική ανακάλυψη που βρίσκεται 100 χρόνια στα σκαριά. Τον Νοέμβριο του 1915, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν παρουσίασε τη γενική θεωρία της σχετικότητας, εισάγοντας μια δραματική αλλαγή στην προοπτική της φυσικής κατανόησης της μιας από τις τέσσερις θεμελιώδεις αλληλεπιδράσεις της φύσης: τη βαρύτητα. Αυτή η θεωρία περιγράφει τη βαρύτητα και ως τον τρόπο αλληλεπίδρασης της ύλης με τον ευέλικτο «χωροχρόνο» που είναι ενσωματωμένη. Τεράστια σώματα παραμορφώνουν τον χωροχρόνο αλλάζοντας την καμπυλότητα του καθώς κινούνται. Όταν επιταχύνονται τα μεγάλα σώματα παράγουν μικροσκοπικές διακυμάνσεις στον ιστό του χωροχρόνου - βαρυτικά κύματα - που είχαν προβλεφθεί για πρώτη φορά σε περαιτέρω μελέτη που δημοσιεύθηκε από τον Αϊνστάιν το 1918. Αυτές οι μικροσκοπικές κοσμικές διαταραχές τελικά αποκαλύφθηκαν μετά από σχεδόν έναν αιώνα θεωρητικών ερευνών και πειραματικών αναζητήσεων. Η ανακάλυψη ανακοινώθηκε χθες από τους επιστήμονες της συνεργασίας Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory, LIGO. Το LIGO περιλαμβάνει δύο ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων στο Λίβινγκστον, Λουιζιάνα και στο Χάνφορντ, Ουάσινγκτον, ΗΠΑ, και εμπλέκει πάνω από χίλιους επιστήμονες από όλο τον κόσμο. Το πείραμα χρησιμοποιεί ακτίνες λέιζερ για να παρακολουθεί δύο κάθετα σκέλη, με το καθένα να εκτείνεται 4 χιλιόμετρα, που ψάχνουν για μικροσκοπικές αλλαγές στο μήκος τους που θα μπορούσαν να προκληθούν από περαστικά κύματα βαρύτητας. Πρόσφατα αναβαθμισμένο σε Advanced LIGO, το πείραμα πέτυχε αυτό το ιστορικό αποτέλεσμα κατά την πρώτη παρατήρηση που έτρεξε με τη νέα ρύθμιση, η οποία συνέλλεξε δεδομένα μεταξύ Σεπτεμβρίου 2015 και Γενάρη 2016. "Αυτή είναι τεράστια είδηση για όλους εκείνους που μελετούν τη βαρύτητα και τη γενική σχετικότητα, και στέλνουμε τα πιο θερμά συγχαρητήριά μας στους συναδέλφους στη συνεργασία LIGO για το εξαιρετικό αποτέλεσμα τους", λέει ο Πολ ΜακΝαμάρα, επιστήμονας του έργου LISA Pathfinder της ESA. Το LISA Pathfinder είναι η αποστολή επίδειξης τεχνολογίας της ESA για πιθανές μελλοντικές αποστολές που θα παρατηρήσει τα βαρυτικά κύματα από το διάστημα. Το διαστημικό σκάφος που εκτοξεύθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2015, έφτασε στην επιχειρησιακή τροχιά του τον Ιανουάριο και βρίσκεται στο στάδιο τελικών ελέγχων πριν από την έναρξη της επιστημονικής αποστολής της την 1η Μαρτίου. "Με το LISA Pathfinder θα ελέγξουμε την υποκείμενη τεχνολογία για να παρατηρήσουμε τα βαρυτικά κύματα από το διάστημα, και είναι ακόμα πιο ενθαρρυντικό να γνωρίζουμε ότι αυτές οι - για πολύ καιρό - μυστηριώδεις διακυμάνσεις έχουν πλέον άμεσα εντοπιστεί", προσθέτει ο Πολ. Μια πρώτη έμμεση επιβεβαίωση ότι υπάρχουν τα βαρυτικά κύματα ήρθε στα τέλη της δεκαετίας του 1970 με τις παρατηρήσεις ενός ζεύγους άστρων νετρονίων - τους νεκρούς πυρήνες των μεγάλων άστρων – που βρίσκονταν σε μεγάλης ταχύτητας τροχιά το ένα γύρω από το άλλο. Ένα από τα δύο αστέρια νετρονίων εμφανίζεται ως παλλόμενη πηγή ραδιοκυμμάτων, ή πάλσαρ, το οποίο επέτρεψε ακριβείς χρονικές μετρήσεις του συστήματος. Δεδομένου ότι τα δύο αστρικά υπολείμματα κύκλωναν το ένα το άλλο, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι κινούνται σε πιο σφιχτές και πιο γρήγορες τροχιές και ο ρυθμός της επιτάχυνσης ήταν ακριβώς όπως ήταν αναμενόμενο αν ήταν να χάσουν ενέργεια εκπέμποντας βαρυτικά κύματα. Ωστόσο η σημερινή ανακοίνωση της συνεργασίας LIGO παρέχει την άμεση ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων που οι επιστήμονες αναζητούν εδώ και δεκαετίες. "Βγάζουμε το καπέλο στη συνεργασία LIGO για το αξιοσημείωτο επίτευγμα τους, έχοντας τελειοποιήσει τις πειραματικές εγκαταστάσεις ώστε να φτάσουν την εξαιρετική ευαισθησία που απαιτείται για την ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων από το έδαφος", λέει ο Σεζαρ Γκαρσια Μαριροντριγα, διαχειριστής του έργου LISA Pathfinder της ESA. Το καταγραφόμενο σήμα είναι πολύ ισχυρό και φαίνεται να προέρχεται από ένα ζευγάρι συγχωνευμένων μαύρων τρυπών περίπου 1,3 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Τα δύο τερατώδη σώματα, με μάζες που ισοδυναμούν με 36 και 29 φορές τη μάζα του Ήλιου αντιστοίχως, συγχωνεύτηκαν για να σχηματίσουν μια ενιαία, ακόμα πιο γιγαντιαία μαύρη τρύπα αντίστοιχη 62 ηλιακών μαζών απελευθερώνοντας τις υπόλοιπες 3 ηλιακές μάζες σε βαρυτικά κύματα. "Τώρα που τα βαρυτικά κύματα έχουν βρεθεί μπορούμε να αρχίσουμε να ψάχνουμε την φυσική των πηγών τους. Εκεί είναι όπου η κίνηση στο διάστημα θα κάνει τη διαφορά", λέει ο Όλιβερ Γιενριχ, αναπληρωτής επιστήμονας του έργου LISA Pathfinder στην ESA. Όπως το φως, έτσι και τα βαρυτικά κύματα καλύπτουν επίσης ένα ευρύ φάσμα συχνοτήτων και τα διάφορα αστρονομικά αντικείμενα αναμένεται να εκπέμπουν αυτά τα κύματα όλα σε όλο το φάσμα. Επίγεια πειράματα όπως το LIGO είναι ευαίσθητα σε κύματα υψηλής συχνότητας όπως εκείνες που προέρχονται από συγχωνευμένα ζευγάρια μαύρων τρυπών ή άστρα νετρονίων, με συχνότητες 10-1000 Hz. Για την ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων με χαμηλότερες συχνότητες, όπως εκείνες από τη συγχώνευση των υπερμεγέθων μαύρων τρυπών στο κέντρο των μεγάλων γαλαξιών, οι επιστήμονες θα πρέπει να διερευνήσουν τις αλλαγές στο μήκος πολύ μακρύτερων βραχιόνων – περίπου ενός εκατομμυρίου χιλιομέτρων. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο στο διάστημα χρησιμοποιώντας ακτίνες λέιζερ για την παρακολούθηση της απόστασης μεταξύ τριών μαζών σε ελεύθερη πτώση που χωρίζονται από πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις από ό,τι μπορεί να επιτευχθεί στη Γη. Η ESA έχει προσδιορίσει το βαρυτικό Σύμπαν ως το επιστημονικό θέμα για την αποστολή του L3, την τρίτη αποστολή Μεγάλης κατηγορίας στο κοσμικό επιστημονικό πρόγραμμα Vision, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο παρατηρητήριο βαρυτικών κυμάτων στο διάστημα τα επόμενα χρόνια. Σήμερα το LISA Pathfinder είναι ένα βήμα πιο κοντά προς την κατεύθυνση L3, γιατί θα εξετάσει εάν είναι δυνατόν να τεθούν μάζες σε καθαρή ελεύθερη πτώση, ατάραχες από οποιεσδήποτε εξωτερικές δυνάμεις, στο επίπεδο που απαιτείται για τα μελλοντικά διαστημικά παρατηρητήρια βαρυτικών κυμάτων. Στις 3 Φεβρουαρίου οι δύο μάζες στην καρδιά του διαστημικού σκάφους - ένα ζεύγος πανομοιότυπων κύβων από χρυσό-πλατίνα, 46 μμ σε κάθε πλευρά - ξεκλειδώθηκαν από τον έναν από τους δύο μηχανισμούς που τους κρατούσαν ασφαλισμένους κατά τη διάρκεια της εκτόξευσης και του ταξιδιού. Η τελική απελευθέρωση θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα, αφήνοντας τους δύο κύβους χωρίς φυσική επαφή με το διαστημικό σκάφος, πριν από την έναρξη των επιστημονικών επιχειρήσεων. Για να αντισταθμιστούν άλλες δυνάμεις που ενεργούν στους κύβους το LISA Pathfinder θα μετρήσει τη θέση και τον προσανατολισμό τους με εξαιρετική ακρίβεια και θα κάνει το ίδιο πολύ μικρούς ελιγμούς για να παραμείνει στο κέντρο ενός από αυτά. "Το LISA Pathfinder έχει ένα δύσκολο έργο μπροστά του και έχουμε την τιμή να συνεισφέρουμε σε αυτή τη νέα εποχή της έρευνας βαρυτικών κυμάτων που εγκαινιάστηκε σήμερα από την ανακάλυψη LIGO", καταλήγει ο Πολ στη χθεσινή δήλωσή του. Για περισσότερς πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με: Paul McNamara LISA Pathfinder Project Scientist Scientific Support Office Directorate of Science European Space Agency Email: paul.mcnamara@esa.int Phone: +31 71 565 8239 César García Marirrodriga LISA Pathfinder Project Manager

 Projects Department Directorate of Science European Space Agency Email: cesar.garcia@esa.int Tel: +31 71 565 5172 Oliver Jennrich LISA Pathfinder Deputy Mission Scientist and L3 mission Study Scientist Scientific Support Office Directorate of Science European Space Agency Email: oliver.jennrich@esa.int Phone: +31 71 565 6074 http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Sygcharetheria_apho_ten_ESA_gia_ten_anakhalypse_ton_varytikhon_kymhaton

Δείτε όλη την δράση του Ηλιου το 2015. Η NASA συγκέντρωσε όλα τα δεδομένα και εικόνες που έστειλε το διαστημικό παρατηρητήριο SDO που μελετά τον Ηλιο στη διάρκεια του 2015 και δημιούργησε ένα βίντεο στο οποίο καταγράφονται οι πιο εντυπωσιακές στιγμές αυτής της ετήσιας δραστηριότητας. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=777122

Πελώριο σκάφος θα εκτοξεύει διαστημόπλοια. Ο Αμερικανός μεγιστάνας Πολ Άλεν που εκτός των άλλων δραστηριοτήτων του δραστηριοποιείται έντονα στον τομέα του διαστημικού τουρισμού παρουσίασε τα σχέδια ενός γιγάντιου σκάφους που θα λειτουργεί ως εναέριος εκτοξευτήρας διαστημοπλοίων. Το Stratolaunch είναι το μεγαλύτερο αεροσκάφος που έχει κατασκευαστεί ποτέ και το άνοιγμα των φτερών του θα έχει έκταση 116 μέτρων, μεγαλύτερη από αυτή ενός γηπέδου ποδοσφαίρου! Ο Πολ Άλεν, συνιδρυτής της Microsoft, συνεργάζεται με τον πρωτοπόρο σχεδιαστή αεροδιαστημικών ιπτάμενων μηχανών Μπερτ Ράταν με τον οποίο είχαν συνεργαστεί και το 2004 στον μεγάλο διαγωνισμό για την κατασκευή του πρώτου ιδιωτικού διαστημικού σκάφους. Το Stratolaunch διαθέτει έξι μηχανές 747 που θα του δίνουν την απαραίτητη ισχύ ώστε να μεταφέρει κάποιο διαστημικό σκάφος ψηλά στην ατμόσφαιρα και αυτό να εκτοξεύεται από εκεί έξω από τον πλανήτη μας. «Το Stratolaunch είναι το επόμενο μεγάλο βήμα: μια ιδιωτική διαστημική πλατφόρμα. Θα είναι έτοιμο να ξεκινήσει τις πρώτες δοκιμαστικές πτήσεις του σε τέσσερα χρόνια», αναφέρει -μεταξύ άλλων- στο ακόλουθο βίντεο ο Άλεν κατά την παρουσίαση των σχεδίων του Stratolaunch. Η NASA υποδέχτηκε με θερμό τρόπο την παρουσίαση του Stratolaunch και τόνισε ότι είναι πολύ θετική η ιδιωτική συμβολή στο διαστημικό τομέα. http://www.pronews.gr/portal/20160214/%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%B1/%CF%80%CE%B5%CE%BB%CF%8E%CF%81%CE%B9%CE%BF-%CF%83%CE%BA%CE%AC%CF%86%CE%BF%CF%82-%CE%B8%CE%B1-%CE%B5%CE%BA%CF%84%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CF%8D%CE%B5%CE%B9-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CF%8C%CF%80%CE%BB%CE%BF%CE%B9%CE%B1-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF Διαδικτυακά μαθήματα Σχετικότητας και εφαρμοσμένης Κβαντομηχανικής. Στέφανος Τραχανάς: «Υψηλή ποιότητα δωρεάν» «Τα μαζικά μαθήματα στο αμφιθέατρο μου φαίνονται Μεσαίωνας», λέει στην «Κ» ο Στέφανος Τραχανάς και ξαφνιάζει μόνο όσους δεν τον γνωρίζουν. Ιδρυτικό μέλος των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης (ΠΕΚ) του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας, οι οποίες στα μέσα της δεκαετίας του ‘80 έφεραν επανάσταση στον χώρο των εκδόσεων, ο κ. Τραχανάς πάντα βρίσκεται στην πρωτοπορία στον ακαδημαϊκό χώρο. Σήμερα προσπαθεί για την πρόοδο του νέου του «παιδιού»: το Κέντρο Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων – Mathesis. «Το ωραιότερο πράγμα είναι οι προκλήσεις. Ξανα έγινα 30 χρονών με το Mathesis», προσθέτει. Το Κέντρο ιδρύθηκε το 2015 –τα πρώτα μαθήματα ξεκίνησαν τον Νοέμβριο με περίπου 11.000 φοιτητές– ως ιδιαίτερο τμήμα των ΠΕΚ, με αποκλειστικό σκοπό τη δημιουργία και τη δωρεάν προσφορά στους φοιτητές, στους επιστήμονες και ευρύτερα στο κοινό διαδικτυακών μαθημάτων στο επίπεδο των καλύτερων διεθνών προτύπων. «Δηλαδή στο επίπεδο που επιδιώξαμε να κινείται το εκδοτικό μας πρόγραμμα και στο παραδοσιακό έντυπο σύγγραμμα. Πιστεύουμε ότι η χώρα μας δεν επιτρέπεται να μείνει έξω από τις επαναστατικές αλλαγές που συντελούνται παγκοσμίως σε αυτό το θέμα, και κρίναμε ότι ήταν υποχρέωσή μας, ως μη κερδοσκοπικού οργανισμού που υπηρετεί δημόσιους σκοπούς και αξίες, να δημιουργήσουμε μέσα στις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις μια εθνική εστία διαδικτυακών μαθημάτων που θα παρακολουθεί και να συμβαδίζει με τις διεθνείς εξελίξεις», λέει ο κ. Τραχανάς, καθηγητής Φυσικής και επίτιμος διδάκτορας Πανεπιστημίου Κρήτης. Τα διαδικτυακά μαθήματα, στα οποία διδάσκουν υψηλού επιπέδου καθηγητές, είναι μια νέα εκδοχή πανεπιστημιακών συγγραμμάτων, τα οποία όμως απαιτούν ειδικευμένο φορέα με ακόμα υψηλότερο επίπεδο επαγγελματισμού και εμπειρογνωμοσύνης από ό,τι στο παραδοσιακό έντυπο βιβλίο. Ενα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των διαδικτυακών μαθημάτων είναι ότι η ποιότητά τους δεν είναι μόνο ζήτημα περιεχομένου και διδακτικής ικανότητας του δημιουργού τους. Εξαρτάται καίρια και από το τεχνολογικό επίπεδο της πλατφόρμας που τα διαχειρίζεται. «Hταν πολύ ευτυχές ότι η πλατφόρμα που χρησιμοποιεί το edX –ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός που έχουν ιδρύσει το Χάρβαρντ και το ΜΙΤ για τη δημιουργία και τη διαχείριση ανοικτών μαθημάτων– δόθηκε για ελεύθερη χρήση σε όποιον το επιθυμεί. Στο OpenEdX, ως πλατφόρμα ανοικτού κώδικα, έχουμε ήδη εγκαταστήσει τα πρώτα μαθήματα του Mathesis», παρατηρεί ο κ. Τραχανάς. Oπως εξηγεί, τα μαθήματα βιντεοσκοπούνται σε στούντιο, με τη λογική της διδασκαλίας μιας ενότητας. Δηλαδή γυρίζονται βίντεο μέσης διάρκειας 10 λεπτών, ευχάριστα στην παρακολούθηση και στην επανάληψη. Ετσι αποφεύγονται τα μειονεκτήματα της βιντεοσκόπησης της διδασκαλίας ενός πανεπιστημιακού στο αμφιθέατρο, η οποία συχνά έχει χάσματα. Στο τέλος της διδασκαλίας, ο φοιτητής λαμβάνει από το σύστημα ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, οι οποίες εστιάζουν στο μάθημα και τις οποίες πρέπει να απαντήσει. Ο «ηλεκτρονικός δάσκαλος» είναι άμεσα στη διάθεση του φοιτητή. Στο τέλος της εβδομάδας υπάρχουν πιο πολύπλοκα τεστ. «Κοινωνικό πείραμα» «Το δεύτερο και καινοτομικό στοιχείο είναι το forum, η κοινότητα των διδασκομένων. Εκεί οι φοιτητές υποβάλλουν ερωτήματα και παίρνουν απαντήσεις από τους συμφοιτητές τους. Εγώ παρεμβαίνω για να διακρίνω τις εξαιρετικές απαντήσεις από τις άστοχες. Είναι ένα απίστευτο κοινωνικό πείραμα», τονίζει ο κ. Τραχανάς, ο οποίος εστιάζει στη σημασία των μαθημάτων στην παραδοσιακή διδασκαλία. «Μπορεί ο φοιτητής να διδάσκεται στο σπίτι του ό,τι ώρα θέλει και να κάνει μόνο τα εργαστήρια ή να μελετά στη σχολή του. Αντιστρέφονται οι όροι», λέει. Ευρύτερα, το Mathesis αποτελεί μια νέα ιδέα στα πανεπιστημιακά δεδομένα της Ελλάδας κόντρα στη μιζέρια της χώρας. Και όπως λέει ο κ. Τραχανάς: «Αν ήταν να συνοψίσουμε την αποστολή μας σε μία λέξη, αυτή θα ήταν Ποιότητα. Αυτή είναι η βασική αξία του Mathesis. Τριάντα χρόνια λαϊκισμού, καταφέραμε το δωρεάν να σημαίνει τζάμπα. Αντίθετα με την κρατούσα άποψη –πως ότι σου προσφέρεται δωρεάν δεν δικαιούσαι να το κρίνεις και να έχεις απαιτήσεις για την ποιότητά του– εμείς πιστεύουμε πως μόνο η υψηλή ποιότητα είναι συμβατή με την ευγένεια που εμπεριέχει η έννοια του δωρεάν· η έννοια του δώρου». Στον δεύτερο κύκλο μαθημάτων του Mathesis: • Ο Aγγελος Χανιώτης, καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας στο Πρίνστον των ΗΠΑ, διδάσκει «Η μακρά Ελληνιστική εποχή: Ο ελληνικός κόσμος από τον Αλέξανδρο στον Αδριανό». Είναι περίοδος πρώιμης παγκοσμιοποίησης. Φαινόμενα όπως η δημιουργία αστικών κέντρων, η τεχνολογική ανάπτυξη, η πολυπολιτισμικότητα, η υπονόμευση δημοκρατικών θεσμών, η μετανάστευση δίνουν ερεθίσματα για προβληματισμό. • Ο Θεόδωρος Τομαράς, καθηγητής Θεωρητικής Φυσικής στο Παν. Κρήτης, κάνει το μάθημα «Εισαγωγή στη Σχετικότητα και την Κοσμολογία». Η Σχετικιστική Μηχανική δεν είναι κεφάλαιο της Φυσικής για ειδικούς, αλλά βασική γνώση απαραίτητη για την πλήρη κατανόηση της καθημερινής μας εμπειρίας. • Ο Στέφανος Τραχανάς διδάσκει «Εφαρμοσμένη Κβαντομηχανική- Aτομα», σκοπεύοντας να δείξει ότι η Κβαντομηχανική έχει περάσει στο στάδιο της επιστήμης του μηχανικού. Δεν αρκείται απλώς στο να εξηγεί τον κόσμο, αλλά είναι και η κινητήρια δύναμη αλλαγής του μέσω της τεχνολογίας. • Η Μαρία Ευθυμίου, καθηγήτρια Ιστορίας στο Παν. Αθηνών, θα διδάξει «Η επανάσταση του 1821. Ενα δύσκολο εγχείρημα μιας περίπλοκης κοινωνίας». Εγγραφές στον ιστότοπο http://mathesis.cup.gr email: mathesis@cup.gr τηλέφωνο: 2810-39.10.48. http://physicsgg.me/2016/02/14/%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%b4%ce%b9%ce%ba%cf%84%cf%85%ce%b1%ce%ba%ce%ac-%ce%bc%ce%b1%ce%b8%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%cf%83%cf%87%ce%b5%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%84%ce%b7%cf%84%ce%b1%cf%82-%ce%ba/

Φίλε liakjim Η απαντηση στην απορία σου μεσα απο μια δημοσίευση!!! LIGO: ανοίγοντας ένα νέο παράθυρο στο σύμπαν. Ο επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου Διονύσης Σιμόπουλος περιγράφει την ιστορία αλλά και τις λεπτομέρειες της ιστορικής ανακάλυψης των παρατηρητήριων LIGO στη Λουιζιάνα και την Ουάσιγκτον: Στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας ο Αϊνστάιν περιέγραψε τη βαρύτητα ως τη παραμόρφωση που προκαλεί η παρουσία της ύλης στην δομή του τετραδιάστατου χωροχρόνου. Οποιοδήποτε μικρό ή μεγάλο κομμάτι ύλης, είτε άτομο είναι αυτό, είτε πλανήτης, είτε άστρο, είτε γαλαξίας, μπορεί και παραμορφώνει την δομή του χωρόχρονου. Καθώς τα διάφορα αντικείμενα κινούνται μέσα στο Σύμπαν, είναι σαν να κυλάνε μέσα, έξω, και γύρω απ’ αυτές τις χωροχρονικές παραμορφώσεις, και η κίνηση τους επηρεάζεται από τις παραμορφώσεις αυτές που δεν μπορούμε να δούμε. Αντίθετα, εκείνο το οποίο βλέπουμε είναι το αποτέλεσμα που έχει στα διάφορα αυτά αντικείμενα η επίδραση της μυστηριώδους δύναμης που ονομάζουμε βαρύτητα. Με άλλα λόγια «η ύλη λέει στο χωροχρόνο πώς θα καμπυλωθεί και ο βαθμός καμπύλωσης του χωρόχρονου υπαγορεύει στην ύλη πώς θα κινηθεί» όπως τόσο χαρακτηριστικά έγραφε πριν από χρόνια ο αείμνηστος καθηγητής John Archibald Wheele. Στη Γενική Σχετικότητα, λοιπόν, η μετακίνηση αντικειμένων με τεράστιες μάζες εκπέμπουν βαρυτική ακτινοβολία με την μορφή βαρυτικών κυμάτων. Επειδή όμως η Βαρύτητα είναι η πιο αδύναμη από τις θεμελιώδεις δυνάμεις η επίδραση των βαρυτικών κυμάτων είναι εξ ίσου αδύναμη οπότε μέχρι τώρα δεν είχε επιτευχθεί ο εντοπισμός τους. Παρ’ όλα αυτά υπήρχαν ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξή τους σε σχέση με την ανακάλυψη το 1974 ενός συστήματος δύο πάλσαρ από τους αμερικανούς αστροφυσικούς Russel Hulse και Joseph Taylor, οι οποίοι για την ανακάλυψή τους αυτή τιμήθηκαν το 1993 με το Νόμπελ Φυσικής. Ως γνωστόν, τα πάλσαρ είναι ταχύτατα περιστρεφόμενα άστρα νετρονίων με πανίσχυρα μαγνητικά πεδία, τα οποία εκπέμπουν ακτινοβολίες όπως ένας φάρος. Μάλιστα το αστρικό σύστημα των Hulse-Taylor, βοήθησε στον έλεγχο ορισμένων προβλέψεων της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας, γιατί καθώς τα δύο άστρα νετρονίων στροβιλίζονται όλο και πλησιέστερα το ένα με το άλλο, υπολογίζεται ότι τελικά θα συγκρουστούν σε περίπου 300 εκατομμύρια χρόνια, αφού σύμφωνα με τη Γενική Σχετικότητα όταν ένα τέτοιο διπλό αστρικό σύστημα εκπέμπει βαρυτικά κύματα η περίοδός της τροχιάς του μειώνεται. Αν και οι μεταβολές αυτές είναι ελάχιστες, εντούτοις αντιστοιχούν με μεγάλη ακρίβεια στις τιμές που προβλέπει η Γενική Σχετικότητα, γεγονός που αποτελούσε μια έμμεση ένδειξη ότι τα βαρυτικά κύματα που προέβλεψε ο Αϊνστάιν υπάρχουν. Την Πέμπτη, αυτή η έμμεση ένδειξη έγινε άμεση με την δημοσίευση των αποτελεσμάτων της παρατήρησης που έγινε στις 14 Σεπτεμβρίου 2015 για την σύγκρουση δύο “Μαύρων Τρυπών” σε απόσταση 1,3 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Η μία από τις δύο αυτές μαύρες τρύπες είχε μάζα 36 ηλιακές μάζες και η άλλη 29 ηλιακές μάζες και, λίγο πριν από την σύγκρουση τους, οι δύο μαύρες τρύπες περιφέρονταν, η μία γύρω από την άλλη, 250 φορές το δευτερόλεπτο, ενώ η ταχύτητά τους έφτανε τα 150.000 χλμ. το δευτερόλεπτο. Η σύγκρουση έγινε σε χρονικό διάστημα ενός πέμπτου του δευτερολέπτου και δημιούργησε μία μεγαλύτερη με μάζα 62 ηλιακές μάζες με το σήμα της παρατήρησης να είναι ιδιαίτερα θεαματικό. Η μάζα της μαύρης τρύπας που δημιουργείται από την σύγκρουση εξαρτάται από την γεωμετρία και το σπιν της σύγκρουσης κι έτσι δεν είναι το σύνολό τους αφού ένα 5% περίπου «χάνεται» με την μορφή της ενέργειας των βαρυτικών κυμάτων που παράγονται κατά την σύγκρουση. Έτσι κι εδώ αντί των 65 ηλιακών μαζών έχουμε μία μαύρη τρύπα 62 ηλιακών μαζών. Οι τρεις χαμένες ηλιακές μάζες μετετράπησαν σε ενέργεια βαρυτικών κυμάτων η οποία ως ορατό φως θα ήταν αντίστοιχο με ένα δισεκατομμύριο τρισεκατομμυρίων ήλιους! Παρ’ όλα αυτά η παραμόρφωση που κατέγραψαν τα δύο παρατηρητήρια LIGO στη Λουιζιάνα και την Ουάσγκτον μετακινήθηκε τέσσερα χιλιοστά της διαμέτρου ενός πρωτονίου! http://physicsgg.me/2016/02/12/ligo-%ce%b1%ce%bd%ce%bf%ce%af%ce%b3%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%bd%ce%ad%ce%bf-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%ac%ce%b8%cf%85%cf%81%ce%bf-%cf%83%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80/

Η επιφάνεια της σελήνης σε HD. Πριν από δύο χρόνια το κινεζικό διαστημικό ρομπότ «Γιούτου» άρχισε να κυλά πάνω στην αμμώδη επιφάνεια της σελήνης. Στη διάρκεια ενός μήνα τράβηξε εκατοντάδες φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης. Πρόσφατα η Ακαδημία Επιστημών της Κίνας δημοσίευσε μερικές από αυτές. Χάρη στη υποστήριξη της επιστημονικής εταιρείας των ΗΠΑ Planetary Society μπορεί κανείς να δει τις φωτογραφίες και στο διαδίκτυο. Στις φωτογραφίες φαίνονται σεληνιακά πετρώματα, ίχνη τροχών στην άμμο και πανοραμικές εικόνες από την επιφάνειας της σελήνης. Η εικόνα δεν είναι τόσο γκρίζα και έρημη όσο θα περίμενε κανείς. Στο φως του ήλιου η άμμος είναι περισσότερο καφετιά παρά γκρίζα ενώ κάποια πετρώματα αστράφτουν στο φως. Στην ιστοσελίδα της Planetary Society μπορεί να βρεις κανείς και χάρτες, οι οποίοι βοηθούν να εντοπιστούν τα σημεία που ελήφθησαν οι φωτογραφίες. Ένα νέο είδος βασάλτη Στα τέλη του 2015 το ρομπότ προχώρησε σε μια σημαντική ανακάλυψη: ένα νέο είδος ηφαιστειακών πετρωμάτων. Αυτό το είδος βασάλτη δεν είχε εντοπιστεί σε καμία άλλη έρευνα μέχρι σήμερα. Το πέτρωμα περιέχει τα ορυκτά ιλμενίτης και ολιβίνης, η συνύπαρξη των οποίων εξέπληξε τους μελετητές. Το σημείο προσσελήνωσης του ρομπότ είχε επιλεχθεί, ώστε να εξεταστεί μια περιοχή η οποία διαμορφώθηκε πριν από τρία δισεκατομμύρια χρόνια. Δίπλα στο σημείο βρίσκεται ένας κρατήρας ο οποίος έχει απελευθερώσει πετρώματα από το υπέδαφος. Το ρομπότ μέτρησε σε αυτά τα πετρώματα την περιεκτικότητα τιτανίου. Κι ενώ άλλες περιοχές είναι πλουσιότερες ή φτωχότερες σε τιτάνιο, το «Γιούτου» βρέθηκε σε μια περιοχή με μέση τιμή. Η ποικιλία στις ποσότητες τιτανίου στην επιφάνεια της σελήνης αποδεικνύει ότι το υπέδαφός της δεν είναι ομοιόμορφο ως προς τα υλικά του. Το τιτάνιο προέρχεται από τον ιλμενίτη, ο οποίος λόγω της μεγάλης πυκνότητάς του θα πρέπει να βυθίστηκε στην παγωμένη επιφάνεια της σελήνης. Το ρομπότ εντόπισε στο τιτάνιο και υψηλά επίπεδα ολιβίνη, ο οποίος συνήθως αποκρυσταλλώνεται νωρίς. Κατά πάσα πιθανότητα ο βασάλτης σχηματίστηκε τη στιγμή που ξεκίνησε να βυθίζεται ο ιλμενίτης ενώ ο αποκρυσταλλωμένος ολιβίνης άρχιζε να αναδύεται. http://physicsgg.me/2016/02/14/%ce%b7-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%86%ce%ac%ce%bd%ce%b5%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%83%ce%b5%ce%bb%ce%ae%ce%bd%ce%b7%cf%82-%cf%83%ce%b5-hd/

Έλληνας επιστήμονας διακρίθηκε σε Ευρωπαϊκό Συνέδριο. Στο πρόσφατο συνέδριο της ESSM European Society for Sexual Medicine 4/6 Φεβρουαρίου στη Μαδρίτη η εργασία του Κωνσταντίνου Κωνσταντινίδη και της ομάδας του πήρε βραβείο για την γεωμετρική χειρουργική μέθοδο και θεραπεία της Νόσου του Peyronie. Η εργασία βραβεύτηκε για την ποιότητα της χειρουργικής τεχνικής και τον μεγάλο αριθμό περιστατικών που μελέτησε. Η Νόσος του Peyronie είναι μια ιδιόμορφη πάθηση που δεν έχει σαφή αίτια αλλά ούτε και φαρμακευτική λύση μέχρι σήμερα, οι χειρουργικές τεχνικές που υπάρχουν μέχρι σήμερα δεν έχουν πλήρως υιοθετηθεί από όλους τους γιατρούς, με αποτέλεσμα την αμφιθυμία πολλών γιατρών για το ποια μέθοδο θα επιλέξουν. Η εργασία λόγω του μεγάλου όγκου περιστατικών έπεισε πως η τεχνική με μαθηματικό γεωμετρικό μοντέλο επιλογής του μοσχεύματος, μπορεί να είναι η χρυσή σταθερά στην χειρουργική λύση. Στην εργασία παρουσιάστηκε με λεπτομέρειες και σαφήνεια η μέθοδος αλλά και η μεγάλη μετεγχειρητική περίοδος παρακολούθησης, πάνω από πέντε χρόνια, δίνοντας με μεγάλη σαφήνεια την τεχνική αλλά και τον τρόπο παρακολούθησης των μετεγχειρητικών αποτελεσμάτων. Ο Κ. Κωνσταντινίδης θεωρείται ένας από τους πιο έμπειρους γιατρούς στην χειρουργική των γεννητικών οργάνων με την μεγαλύτερη ίσως εμπειρία παγκόσμια, χειρουργεί εκτός Ελλάδος σε άλλες τέσσερις χώρες Γερμανία, Ισπανία, Αγγλία, Αυστρία , Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σερβία. Έχει χειρουργήσει πάνω από πέντε χιλιάδες περιστατικά που αφορούν ειδικές παθήσεις. Η Νόσος του Peyronie, η προσθετική ουρολογία , η μεγέθυνση του φαλλού, η αλλαγή φύλου είναι λίγες από τις ειδικές επεμβάσεις που πραγματοποιεί. Στο Ιατρικό Κέντρο διευθύνει την κλινική σεξουαλικής υγείας από το 2000, στα διεθνή συνέδρια και φόρουμ που πραγματοποιεί στην χώρα μας συμμετέχουν οι πιο γνωστοί ειδικοί από όλο το κόσμο. Το επόμενο συνέδριο του θα γίνει στη Λέσβο υπό την αιγίδα του Ιατρικού της Unesco και του Υπουργείου Μετανάστευσης που θα συζητηθεί η ανθρωπιστική κρίση και τα προβλήματα υγείας που την συνοδεύουν. http://www.pronews.gr/portal/20160214/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%83/%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%81%CE%AF%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%B5-%CF%83%CE%B5-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%89%CF%80%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CF%8C-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%AD%CE%B4%CF%81%CE%B9%CE%BF Πρώτο βραβείο για ελληνικό εκπαιδευτικό βίντεο σε πανευρωπαϊκό μαθητικό διαγωνισμό νανοτεχνολογίας. Το πρώτο βραβείο κέρδισε το βίντεο της Glonatech, παραγωγής του Γυμνασίου Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου, στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό μαθητικού φιλμ για τη νανοτεχνολογία του ευρωπαϊκού προγράμματος NanoDiode, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση. Το θέμα του διαγωνισμού ήταν «Τι είδους νανοτεχνολογίες θέλουμε;» και οι μαθητές σε ρόλο δημοσιογράφου έθεσαν τα ερωτήματά τους για την επιστήμη και τις εφαρμογές της νανοτεχνολογίας στην ερευνητική ομάδα της Glonatech. Ο διαγωνισμός συνδιοργανώθηκε από το ευρωπαϊκό project NanoDiode και την Ευρωπαϊκή Ένωση Δημοσιογράφων Επιστήμης (European Union of Science Journalists' Associations - EUSJA) και απευθυνόταν σε μαθητές 11 έως 18 ετών από όλη την Ευρώπη. Η ηλεκτρονική ανοικτή ψηφοφορία έγινε μέσω του καναλιού YouΤube του NanoDiode, όπου είχαν αναρτηθεί τα διαγωνιζόμενα βίντεο, και διήρκησε μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2015, ενώ τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν διαδικτυακά στις 31 Ιανουαρίου, κατόπιν ψηφοφορίας της επιτροπή αποτελούμενης από τους εταίρους του προγράμματος. Η GLONATECH είναι πρωτοπόρος στην ανάπτυξη προηγμένων υλικών και εφαρμογών νανοτεχνολογίας, διαθέτει ιδιόκτητη παραγωγική μονάδα στη ΒΙ.ΠΕ. Λαμίας και συγκαταλέγεται μεταξύ των τριών εταιριών παραγωγής νανοσωλήνων άνθρακα σε βιομηχανική κλίμακα στην Ευρώπη, ενώ παράλληλα στεγάζει μέρος των ερευνητικών της δραστηριοτήτων στο Τεχνολογικό Πάρκο «Λεύκιππος» στο ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος. Η εταιρεία παράγει μεγάλο εύρος νανοϋλικών, τα οποία ως πρόσθετα προσδίδουν στο τελικό προϊόν εξαιρετικές ιδιότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας, σε εφαρμογές καθαρισμού υδάτων και επικαλύψεων επιφανειών στον κλάδο της ναυτιλίας και της αεροπορικής βιομηχανίας. Παράλληλα, παρέχει υπηρεσίες εφαρμοσμένης έρευνας και συμβουλευτικής για την ανάπτυξη νανο-δομημένων υλικών με ιδιαίτερα ενισχυμένα χαρακτηριστικά. Πρόσφατα η GLONATECH απέσπασε μια σημαντική διεθνή διάκριση στον παγκόσμιο διαγωνισμό για καθαρές τεχνολογίες Cleantech, στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ, καθώς το καινοτόμο προϊόν της για τον καθαρισμό των πετρελαιοκηλίδων από νανοσωλήνες άνθρακα κατέκτησε μία θέση στην κορυφαία 5άδα των καλύτερων νέων τεχνολογιών παγκοσμίως. http://www.kathimerini.gr/848618/gallery/multimedia/nea/prwto-vraveio-gia-ellhniko-ekpaideytiko-vinteo-se-paneyrwpaiko-ma8htiko-diagwnismo-nanotexnologias

Υπάρχει ζωή στον Kepler 452b; - Είναι η δεύτερη Γη; Ο Kepler 452b είναι ένας βραχώδης “εξωπλανήτης” (όπως αποκαλείται από τη NASA) ο οποίος βρίσκεται σε απόσταση 1400 έτη φωτός και παρουσιάζει ορισμένα μοναδικά χαρακτηριστικά τα οποία μοιάζουν πολύ με τον δικό μας πλανήτη τη Γη. Ο 452b ο οποίος έχει 60% μεγαλύτερη διάμετρο από τη Γη, βρίσκεται στον αστερισμό του Κύκνου και σύμφωνα με τον ερευνητή Seth Shostak του προγράμματος Kepler της NASA «μαθηματικά και μόνο υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ο πλανήτης αυτός να φιλοξενεί νοήμων ζωή. Η αναλογία τελικά των πλανητών οι οποίοι μπορούν να αναπτύξουν και να υποστηρίξουν ζωή ίσως είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που νομίζαμε αρχικά», εξηγεί. Τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής για τον Kepler 452b Είναι ο μικρότερος εξωπλανήτης που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα και η τροχιά του περνά μέσα από την λεγόμενη «κατοικήσιμη ζώνη» ενός άστρου κλάσης G2 περίπου δηλαδή όπως η Γη με τον Ήλιο. Είναι μεγαλύτερος κατά 60% από τη Γη, θεωρείται επομένως ως μια «υπεργαία» και μάλλον πρόκειται για βραχώδη πλανήτη Αν και είναι μεγαλύτερος από τη Γη το έτος του είναι μόλις 5% μεγαλύτερο από το γήινο δηλαδή 385 ημέρες. Βρίσκεται σε απόσταση μόλις 5% μεγαλύτερη από ότι η Γη από τον Ήλιο Το άστρο ο Kepler-452 έχει ηλικία 6 δισεκατομμύρια χρόνια είναι μεγαλύτερο κατά 1,5 δισεκατομμύριο χρόνια από τον δικό μας Ήλιο είναι 20% φωτεινότερο και 10% μεγαλύτερο σε διάμετρο http://www.pronews.gr/portal/20160213/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%85%CF%80%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%B9-%CE%B6%CF%89%CE%AE-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-kepler-452b-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CE%B4%CE%B5%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B7-%CE%B3%CE%B7

Η Ρωσία θέλει να καταστρέψει τον αστεροειδή Apophis το 2036 πριν αυτός πλησιάσει επικίνδυνα τη Γη. Ρώσοι επιστήμονες σχεδιάζουν την μετατροπή ενός διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου (ICBM) με στόχο να τον εκτοξεύσουν εναντίον ενός αστεροειδή με διάμετρο μέχρι 50 μέτρα και πρόσθεση να τον καταστρέψουν. Η δοκιμή θα αφορά τον αστεροειδή Apophis ο οποίος πρόκειται να περάσει πολύ κοντά από τον πλανήτη μας το 2036. Ο επικεφαλής της ρωσικής ομάδας επιστημόνων ο Sabit Saitgarayev του σχεδιαστικού γραφείου πύραυλων Kakeyev δήλωσε στο TASS γιατί ένας ICBM είναι η προτιμητέα λύση από ένα πυραυλικό φορέα. «Οι περισσότεροι πυραυλικοί φορείς υγρών καυσίμων είναι αναγκαίο να παραλάβουν καύσιμο τουλάχιστον 10 ημέρες πριν την επικείμενη εκτόξευσή τους. Στην περίπτωση όμως αστεροειδών που παρουσιάζονται ξαφνικά όπως αυτός που έπεσε στο Chelyabinsk δεν υπάρχει τέτοια πολυτέλεια χρόνου. Αντίθετα ένας ICBM στερεών καυσίμων είναι πάντα έτοιμος για εκτόξευση, γεγονός όμως που απαιτεί κάποιες συγκεκριμένες μετατροπές», είπε ο Saitgarayev. Οι προηγμένοι ICBM μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως πύραυλοι δολοφόνοι αστεροειδών όπως ο Apophis ο οποίος αναμένεται επικίνδυνα κοντά στην Γη το 2036. http://www.pronews.gr/portal/20160212/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%B7-%CF%81%CF%89%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CE%B8%CE%AD%CE%BB%CE%B5%CE%B9-%CE%BD%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%AD%CF%88%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%AE-apophis-%CF%84%CE%BF-2016-%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%BD-%CE%B1%CF%85%CF%84%CF%8C%CF%82-%CF%80%CE%BB%CE%B7%CF%83%CE%B9%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9

Πώς μοιάζει μία μαύρη τρύπα όταν «καταπίνει» ένα αστέρι; Εντυπωσιακό βίντεο της NASA δείχνει σε προσομοίωση το κοσμικό συμβάν. Στα τέλη του προηγούμενου Μαρτίου, ένας δορυφόρος της NASA ανίχνευσε μια ασυνήθιστη ενεργειακή έκρηξη στον αστερισμό του Δράκοντα (Draco). Σύμφωνα με την Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία, η έκρηξη οφείλονταν σε μια τεράστια μαύρη τρύπα την ώρα που «κατάπινε» ένα άστρο. Το βίντεο που ακολουθεί και δημοσίευσε η NASA, δείχνει σε προσομοίωση τι συνέβη την ώρα που η μαύρη τρύπα βρισκόταν σε πλήρη «δράση». http://www.pronews.gr/portal/20160214/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%80%CF%8E%CF%82-%CE%BC%CE%BF%CE%B9%CE%AC%CE%B6%CE%B5%CE%B9-%CE%BC%CE%AF%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%B7-%CF%84%CF%81%CF%8D%CF%80%CE%B1-%CF%8C%CF%84%CE%B1%CE%BD-%C2%AB%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%80%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CE%B9%C2%BB-%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B9-video

Philae:Ύστατο χαίρε στο ρομπότ του κομήτη 67P Περισσότερο από έναν χρόνο μετά την πρώτη, ιστορική προσεδάφιση σε κομήτη, η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA ανακοίνωσε ότι δεν έχει πια ελπίδες να επικοινωνήσει ξανά με το αγνοούμενο ρομπότ Philae. Στις 12 Νοεμβρίου 2014, έπειτα από ταξίδι δέκα ετών, το Philae αποδεσμεύτηκε από το μητρικό σκάφος Rosetta και κατέβηκε μέχρι την επιφάνεια του κομήτη 67P. Δεν κατάφερε όμως να αγκιστρωθεί στην επιφάνειά του και αναπήδησε δύο φορές πριν καταλήξει σε άγνωστη τοποθεσία, ένα χιλιόμετρο μακριά από την αρχική του θέση. Βυθισμένο στο σκοτάδι στη σκιά ενός γκρεμού, το ρομπότ σε μέγεθος πλυντηρίου δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει τους ηλιακούς συλλέκτες για να φορτίσει τη μπαταρία του. Επέζησε όμως για 64 ώρες, και κατάφερε να μεταδώσει πολύτιμα δεδομένα με οκτώ από τα δέκα επιστημονικά όργανά του, συμπληρώνοντας τις μετρήσεις του Rosetta, το οποίο παρέμεινε σε τροχιά γύρω από τον 67P. Έστειλε μεταξύ άλλων εικόνες από την επιφάνεια του κομήτη, μύρισε οργανικά μόρια και μέτρησε βασικές παραμέτρους του εξωγήινου, κατάμαυρου περιβάλλοντος. Μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 2015, ο κομήτης είχε πλησιάσει περισσότερο στον Ήλιο και το ρομπότ εκτέθηκε στη λιακάδα, οπότε μπόρεσε να επικοινωνήσει ξανά με το Rosetta και από εκεί με τη Γη. Ακολούθησαν ακόμα επτά σύντομες κλήσεις, το ρομπότ όμως σίγησε στις 9 Ιουλίου, πιθανώς οριστικά. Έκτοτε, όλες οι προσπάθειες επικοινωνίας απέτυχαν, η ESA όμως συνέχισε τις προσπάθειες. Το καλοκαίρι ο κομήτης έφτασε στην ελάχιστη απόστασή του από τον Ήλιο τον περασμένο Αύγουστο και στη συνέχεια άρχισε και πάλι να απομακρύνεται. Η μείωση της ηλιακής ακτινοβολίας περιόρισε την εκπομπή σκόνης και αερίων από τον κομήτη, οπότε το Rosetta μπόρεσε να ξαναπλησιάσει τον κομήτη, σε αποστάσεις μέχρι 45 χιλιόμετρα, προκειμένου να προσπαθήσει και πάλι να επικοινωνήσει με το ρομπότ. Τώρα όμως η θερμοκρασία στη διάρκεια της νύχτας έχει πέσει στους -180 βαθμούς και οι ηλιακοί συλλέκτες του Philae έχουν πιθανότατα καλυφθεί με σκόνη. «Η πιθανότητα να επικοινωνήσει ξανά το Philae με την ομάδα μας δυστυχώς έχει πέσει κοντά στο μηδέν» ανακοίνωσε την Παρασκευή ο Στέφαν Ούλαμετς του Γερμανικού Αεροδιαστημικού Κέντρου DLR, όπου κατασκευάστηκε το ρομπότ κατά το μεγαλύτερο μέρος του. «Έχουμε σταματήσει να στέλνουμε εντολές και θα μας προκαλούσε έκπληξη αν λαμβάναμε ξανά σήμα από το ρομπότ» είπε. Παρόλα αυτά, το Rosetta θα συνεχίσει να αναζητά το ρομπότ μέχρι την ολοκλήρωση της αποστολής τον Σεπτέμβριο. Ο προσδιορισμός της θέσης του θα επέτρεπε στους ερευνητές να αντιστοιχήσουν τα δεδομένα που συλλέχθηκαν με τα γεωλογικά χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης τοποθεσίας. «Το Philae ήταν το κερασάκι στην τούρτα της αποστολής Rosetta, και θα θέλαμε πραγματικά να μάθουμε πού ακριβώς βρίσκεται τώρα το κερασάκι!» σχολίασε ο Ματ Τέιλορ της ESA, επιστημονικός διευθυντής της αποστολής. Στο μεταξύ, ο κομήτης συνεχίζει να απομακρύνεται από τον Ήλιο. Έχει πλέον ξεπεράσει την τροχιά του Άρη και βρίσκεται σε απόσταση 350 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη. Τον Σεπτέμβριο, το Rosetta θα τερματίσει την ιστορική αποστολή με βουτιά αυτοκτονίας στον κομήτη -θα προσφέρει έτσι μερικά ακόμα στοιχεία για τους κομήτες, σώματα από πάγους και σκόνη που θεωρούνται αναλλοίωτα υλικά που περίσσεψαν από τον σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος πριν από 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Το ταξίδι, όμως, δεν θα είναι χωρίς επιστροφή: σε περίπου έξι χρόνια από σήμερα, ο κομήτης 67P θα επισκεφτεί ξανά το εσώτερο Ηλιακό Σύστημα, μεταφέροντας πάνω του τα κατεψυγμένα λείψανα του Philae και του Rosetta. Η Οδύσσειά τους στο Διάστημα θα συνεχιστεί για πάντα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500057925

Οι αφίσες της NASA για την προώθηση του τουρισμού στο διάστημα. Μια σειρά προωθητικών πόστερ, σε ρετρό στυλ, αποκάλυψε την Τρίτη η NASA, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του αιτήματος της για τον προϋπολογισμό του 2017. Ο Εθνικός Φορέας Αεροδιαστημικής των ΗΠΑ παρουσίασε 10 αφίσες, οι οποίες στοχεύουν στην διαφήμιση του τουρισμού στο διάστημα, εντυπωσιάζοντας με το μοτίβο που έχει επιλεχθεί για κάθε πλανήτη, με τα έντονα χρώματα και την ιδιαίτερη τεχνοτροπία, καθώς και με τα έξυπνα σλόγκαν που τις συνοδεύουν. Η NASA καλεί τους επίδοξους, μελλοντικούς ταξιδιώτες του Διαστήματος να φανταστούν από τώρα πως θα ήταν μια βόλτα τους στον Άρη ή στην Αφροδίτη, καθώς και να ονειρευτούν μια «κρουαζιέρα»-περιοδεία σε Δια, Κρόνο, Ουρανό και Ποσειδώνα. Η σειρά των πόστερ αυτών με την ονομασία «Εικόνες από το Μέλλον» (Visions of the Future) σχεδιάστηκαν από το «Εργαστήρι Αεριώθησης» (Jet Propulsion Laboratory) και βασίστηκε πάνω στο αρχικό εγχείρημα της NASA, την σειρά «Γραφείο Εξωπλανητικών ταξιδιών» (Exoplanet Travel Bureau) που παρουσιάστηκε το 2015. Εντυπωσιακή και η αφίσα για το «σπίτι» μας, την Γη, η οποία μας ενημερώνει ότι «πουθενά σαν το σπίτι σου» και επισημαίνει ότι είναι η όαση «όπου ο αέρας είναι δωρεάν και η αναπνοή εύκολη». Ιδιαίτερα έξυπνα και τα ανάλογα πόστερ για την «Ευρώπη», το φεγγάρι του Δια, καθώς και για τον πλανήτη «51 Pegasi b», την πρώτη εξωπλανητική ανακάλυψη. Η NASA αιτήθηκε την Τρίτη με συνέντευξη τύπου του επικεφαλής της, Τσαρλς Μπόλντεν, προϋπολογισμό ύψους 19 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το 2017, κατά κάτι λιγότερα από τα 19,3 που η Αμερικανική Κυβέρνηση διέθεσε για το 2016. http://www.pronews.gr/portal/20160211/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%BF%CE%B9-%CE%B1%CF%86%CE%AF%CF%83%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-nasa-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%8E%CE%B8%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C

Βρέθηκε ένα κοσμικό τέρας! Ομάδα αστρονόμων χρησιμοποιώντας τα τηλεσκόπια Keck II και Gemini έκανε μια ανακάλυψη από αυτές που δεν είναι εύκολο να εύκολο να βρεις κάποιο επίθετο ή χαρακτηρισμό για αυτή. Οι ερευνητές εντόπισαν στο κέντρο ενός γαλαξία μια μελανή οπή η μάζα της οποίας είναι 21 δισ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου και η διάμετρος του ορίζοντα των γεγονότων είναι 130 δισ. χλμ! Θυμίζουμε ότι μελανή οπή στο κέντρο του γαλαξία μας έχει μάζα περίπου 4 εκ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου οπότε γίνεται εύκολα αντιληπτό το ασύλληπτο πραγματικά μέγεθος αυτής της νέας μελανής οπής που εντόπισαν οι επιστήμονες. Η κολοσσιαία μαύρη τρύπα βρίσκεται στον ελλειπτικό γαλαξία NGC 4889 που βρίσκεται σε απόσταση 300 εκ. ετών φωτός από εμάς. Ο γαλαξίας ανήκει στο γαλαξιακό σμήνος της Κόμης το οποίο βρίσκεται στον αστερισμό της Κόμης της Βερενίκης. Το σμήνος της Κόμης είναι ένα από τα μεγαλύτερα, πιο πυκνά και πιο ενδιαφέροντα γαλαξιακά σμήνη που υπάρχουν στο Σύμπαν. Μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί σε αυτό περισσότεροι από χίλιοι γαλαξίες, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι μεγάλοι ελλειπτικοί και φακοειδείς γαλαξίες. Κυρίαρχοι του σμήνους είναι δύο γιγάντιοι ελλειπτικοί γαλαξίες που βρίσκονται στο κέντρο του. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=776184

Προ των πυλών η νέα γενιά συνδέσεων στο Διαδίκτυο: Ταχύτητες terabit/sec και ταχύτατο δορυφορικό Ίντερνετ. Πιο κοντά από ό,τι νομίζαμε δείχνει να βρίσκεται η εποχή των ταχυτήτων της τάξης terabit/sec στο Διαδίκτυο: Ομάδα ερευνητών του University College London πέτυχε παγκόσμιο ρεκόρ ταχύτητας μετάδοσης ψηφιακών δεδομένων μεταξύ ενός πομπού και ενός δέκτη, αποστέλλοντάς τα οπτικά στην απίστευτη ταχύτητα των 1,125 Tbps. Το εν λόγω επίτευγμα ήταν δυνατόν χάρη σε μια σειρά τεχνικών επεξεργασίας σήματος, με τον επικεφαλής ερευνητή, Ρόμπερτ Μάχερ, να αναφέρει χαρακτηριστικά πως πρόκειται για ταχύτητα 50.000 φορές μεγαλύτερη από τη μέση ταχύτητα σύνδεσης που παρατηρείται στη Μ. Βρετανία (25 Mbps), τονίζοντας ότι όλα τα επεισόδια της δημοφιλούς σειρά «Game of Thrones» θα μπορούσαν να γίνουν download σε HD ανάλυση μέσα σε ένα δευτερόλεπτο. Για την αποστολή των δεδομένων χρησιμοποιούνται 15 διαφορετικά κανάλια, το καθένα εκ των οποίων περιέχει οπτικό σήμα διαφορετικού μήκους κύματος. Το καθένα ρυθμίζεται διαφορετικά και συνδυάζονται όλα σε ένα ενιαίο σήμα, ένα «υπερ-κανάλι». Στην άλλη πλευρά, το σήμα ερμηνεύεται από ένα δέκτη με πολύ υψηλό bandwidth. Σημειώνεται πάντως πως στα συγκεκριμένα πειράματα τα πράγματα ήταν (σχετικά) απλά, καθώς ο πομπός ήταν συνδεδεμένος απευθείας στον δέκτη (στα επόμενα πειράματα θα γίνει σύνδεση μέσω οπτικής ίνας σε μεγάλη απόσταση). Στην κατεύθυνση του Ίντερνετ επόμενης γενιάς, εντυπωσιακών ταχυτήτων, κινείται και η δουλειά της Viasat, οι νέοι δορυφόροι της οποίας αποσκοπούν στο να φέρουν επανάσταση στο (αργό) δορυφορικό Ίντερνετ. Το σύστημα Viasat 3 θα χρησιμοποιεί τρεις δορυφόρους, κατασκευασμένους από τη Viasat και τη Boeing, που θα συνδέουν τους χρήστες στο Ίντερνετ μέσω κυμάτων Ku-band. Οι επιδόσεις τους θα είναι τόσο υψηλές, που θα επιτρέπουν ταχύτητες της τάξης των 100 Mbps στους χρήστες στο έδαφος- και μέχρι και 1 Gbps για εταιρικές (ναυτιλία, πετρελαϊκή βιομηχανία κ.α.) εφαρμογές. Ήδη οι δύο πρώτο κατασκευάζονται οι δύο πρώτοι, και η παράδοση αναμένεται το 2019. Οι δύο πρώτοι θα καλύπτουν Αμερική, Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική, με τον τρίτο να προορίζεται για την Ασία/ Ειρηνικό. Το network capacity του κάθε δορυφόρου, σύμφωνα με την εταιρεία, θα ανέρχεται στο 1 Tbps. http://www.naftemporiki.gr/story/1065422/pro-ton-pulon-i-nea-genia-sundeseon-sto-diadiktuo-taxutites-terabitsec-kai-taxutato-doruforiko-internet

Ιστορική επιβεβαίωση της ύπαρξης βαρυτικών κυμάτων. Ανακοινώθηκε επίσημα η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από το πείραμα LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) Ακριβώς πριν από 100 χρόνια, ο πατέρας της Σχετικότητας προέβλεψε την ύπαρξή αυτού του παράξενου φαινομένου, αργότερα όμως άλλαξε γνώμη και μάλιστα αρκετές φορές. Ακριβώς εκατό χρόνια μετά, το αμερικανικό πείραμα LIGO φαίνεται πως επιβεβαίωσε τον Άλμπερτ Αϊνσάιν για τα περίφημα βαρυτικά κύματα. «Κυρίες και κύριοι, ανιχνεύσαμε βαρυτικά κύματα. Τα καταφέραμε!» ανακοίνωσε πανηγυρικά ο Ντέιβιντ Ρέιτζε, εκτελεστικός διευθυντής του LIGO, μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου του αμερικανικού Εθνικού Ιδρύματος Επιστήμης το απόγευμα της Πέμπτης στην Ουάσινγκτον. Στις 14 Σεπτεμβρίου, ανέφερε η εκπρόσωπος του πειράματος Γκέιμπι Γκονζάλες, και οι δύο ανιχνευτές LIGO στις ΗΠΑ, οι οποίοι απέχουν μεταξύ τους 3.000 χιλιόμετρα, κατέγραψαν το πολυπόθητο σήμα με διαφορά 7 χιλιοστών του δευτερολέπτου -όσο θα περίμενε κανείς για ένα κύμα που ταξιδεύει με την ταχύτητα του φωτός. «Μπορεί κανείς να πιστέψει ότι οι παραμορφώσεις είναι αληθινές μόνο αν τις δει σε δύο μέρη που βρίσκονται σε απόσταση μεταξύ τους» εξήγησε η Γκονζάλες. Δύο από τους βασικούς συντελεστές του LIGO, ο Ράινερ Ράις του MIT (A) και ο Κιπ Θορν του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καλιφόρνια (Caltech) αγκαλιάστηκαν κατά την ανακοίνωση της ανακάλυψης στην Ουάσινκγτον (Reuters) Ταυτόχρονα με την επίσημη ανακοίνωση αναρτήθηκε και η αντίστοιχη επιστημονική δημοσίευση με τίτλο: «Observation of Gravitational Waves from a Binary Black Hole Merger«, B. P. Abbott et al. (LIGO Scientific Collaboration and Virgo Collaboration), Phys. Rev. Lett. 116, 061102 – Published 11 February 2016 (PDF) http://physics.aps.org/featured-article-pdf/10.1103/PhysRevLett.116.061102 http://journals.aps.org/prl/abstract/10.1103/PhysRevLett.116.061102 Η εν λόγω δημοσίευση θα μείνει ως μια από τις πιο σημαντικές στην ιστορία της φυσικής (… εφόσον βέβαια δεν επαναληφθεί το φιάσκο των πειραμάτων OPERA ή BICEP) http://physicsgg.me/2012/02/22/%CF%84%CE%B1-%CE%BD%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B1-%CE%B4%CE%B5%CE%BD-%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%B3%CF%81%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CF%8C%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B1/ http://physicsgg.me/2015/02/02/%CF%84%CE%B1-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%AD%CE%B3%CE%BF%CE%BD%CE%B1-%CE%B2%CE%B1%CF%81%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CE%BA%CF%8D%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF/ Το σήμα προήλθε από δύο μαύρες τρύπες σε απόσταση 1,2 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Οι μαύρες τρύπες βρέθηκαν σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, κινήθηκαν σπειροειδώς η μία προς την άλλη και τελικά συγκρούστηκαν και συγχωνεύτηκαν, παράγοντας πανίσχυρα κύματα που έφτασαν μέχρι τους ανιχνευτές. Εκεί καταγράφηκε μια απειροελάχιστη μεταβολή, μικρότερη από τη διάμετρο ενός πρωτονίου, στις διαστάσεις δύο κάθετων σωλήνων μήκους 4 χιλιομέτρων. Εκείνη τη στιγμή, ολόκληρη η Γη τεντώθηκε και συρρικνώθηκε ανεπαίσθητα. Το σήμα μετατράπηκε από τους ερευνητές σε ηχητικό αρχείο, το οποίο τους επέτρεψε να ακούσουν τον ήχο δύο μελανών οπών που συγκρούονται. Η ανακάλυψη έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση σε μια σειρά άρθρων στις επιθεωρήσεις Physical Review Letters και The Astrophysical Journal. Η στατιστική αξιοπιστία των ευρημάτων φτάνει μάλιστα τα «5,1 σίγμα», πάνω από το όριο των 5 σίγμα που θεωρείται συνήθως το στάνταρτ για την επιβεβαίωση ανακαλύψεων στο χώρο της σωματιδιακής φυσικής. Εφόσον αντέξει τον έλεγχο της επιστημονικής κοινότητας, η ανακάλυψη πιστεύεται ευρέως ότι θα βραβευτεί με Νόμπελ, πιθανώς φέτος. Από τη βαρύτητα στα βαρυτικά κύματα Η μεγάλη επανάσταση που έφερε η γενική Σχετικότητα του Αϊνστάιν είναι ότι περιέγραψε τη δύναμη της βαρύτητας ως παραμόρφωση του χώρου και του χρόνου. Αν κανείς φανταστεί τον τετρασδιάστατο χωροχρόνο ως επίπεδη επιφάνεια, οποιαδήποτε μάζα υπάρχει σε αυτήν την επιφάνεια δημιουργεί ένα βαθούλωμα, σαν να αφήνει κανείς ένα καρπούζι πάνω σε τεντωμένο σεντόνι. Το 1916, ένα χρόνο μετά την δημοσίευση της θεωρίας της γενικής σχετικότητας, ο Αϊνστάιν προέβλεψε ότι τα αντικείμενα μεγάλης μάζας που κινούνται επιταχυνόμενα παράγουν κυματισμούς στο χωροχρόνο που διαδίδονται προς όλες τις κατευθύνσεις με την ταχύτητα του φωτός. Τα κύματα αυτά ονομάστηκαν βαρυτικά επειδή παραμορφώνουν το «σεντόνι» του χωροχρόνου όπως η βαρύτητα. Πρακτικά, τα βαρυτικά κύματα τεντώνουν το χώρο σε μια διάσταση (ας πούμε κατά μήκος) και τον συμπιέζουν σε μια άλλη (ας πούμε κατά πλάτος), μεταβάλοντας ανεπαίσθητα τις διαστάσεις των αντικειμένων που συναντούν την πορεία τους. Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορεί να μετρήσει κανείς αυτή τη μεταβολή με έναν απλό χάρακα –ο ίδιος ο χάρακας θα μάκραινε ή θα γινόταν κοντύτερος μαζί με το αντικείμενο που θα έπρεπε να μετρήσει. Στους ανιχνευτές LIGO, δύο κάθετες δέσμες λέιζερ μετρούν με ακρίβεια το μήκος δύο σωλήνων μήκους 4 χιλιομέτρων (Πηγή: LIGO) Τη λύση έδωσαν οι ανιχνευτές LIGO, οι οποίοι άρχισαν να συλλέγουν δεδομένα το 2001 και αναβαθμίστηκαν πέρυσι, λίγο πριν καταγράψουν το πολυπόθητο σήμα. Καθένας από τους ανιχνευτές αποτελείται από δύο κάθετους βραχίονες μήκους 4 χιλιομέτρων, μέσα στους οποίους αναπηδούν δύο κάθετες δέσμες λέιζερ. Τα λέιζερ ουσιαστικά συγκρίνουν διαρκώς το μήκος των δύο κάθετων σωλήνων και καταγράφουν απειροελάχιστες αποκλίσεις, 10.000 φορές μικρότερες από ένα πρωτόνιο -τόσο μικρές που οι μετρήσεις πρέπει να διακόπτονται κάθε φορά που περνά ένα τρένο σε απόσταση πολλών χιλιομέτρων ή ένα δέντρο πέφτει με γδούπο. Το σήμα που καταγράφηκε στις 14 Σεπτεμβρίου υπολογίζεται ότι προέρχεται από τη σύγκρουση δύο μελανών οπών με μάζα 29 φορές και 36 φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου. Η σύγκρουση απελευθέρωσε ενέργεια που αντιστοιχεί σε 3 φορές τη μάζα του Ήλιου (η ενέργεια και η μάζα είναι ισοδύναμες στη Σχετικότητα) και εξαπλώθηκε στο Διάστημα από τα βαρυτικά κύματα. Η ενέργεια αυτή είναι μεγαλύτερη από ό,τι εκπέμπουν στον ίδιο χρόνο όλα τα άστρα του ορατού Σύμπαντος μαζί. «Είναι μακράν η πιο ισχυρή έκρηξη που έχει καταγράψει ο άνθρωπος μετά τη Μεγάλη Έκρηξη» επισήμανε ο Κιπ Θορν του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καλιφόρνια (Caltech), βασικός συντελεστής της προσπάθειας Παράθυρο στο Σύμπαν. Εκτός του ότι επιβεβαιώνει τον Αϊνστάιν, η ανακάλυψη στο LIGO αναμένεται να προσφέρει έναν νέο, επαναστατικό τρόπο παρατήρησης του Σύμπαντος. Τα περισσότερα από όσα γνωρίζουμε για τον Κόσμο προέρχεται από παρατηρήσεις της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας –το ορατό και αόρατο φως που φτάνει σε τηλεσκόπια και ραδιοτηλεσκόπια. Το πρόβλημα είναι ότι η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία μπλοκάρεται από σύννεφα σκόνης ή άλλα αντικείμενα που βρίσκονται ανάμεσα στην πηγή της ακτινοβολίας και τον παρατηρητή. Αυτό δεν ισχύει για τα βαρυτικά κύματα, τα οποία διαδίδονται στην ίδια την υφή του Σύμπαντος, διαπερνώντας ανενόχλητα ολόκληρους γαλαξίες. Οι υφιστάμενοι και οι μελλοντικοί ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων θα μπορούσαν λοιπόν να καταγράψουν βίαια φαινόμενα που θα ήταν αδύνατο να δουν τα τηλεσκόπια. Βαρυτικά κύματα πιστεύεται για παράδειγμα ότι παράγονται από άστρα νετρονίων και μαύρες τρύπες που συγκρούονται ή ακόμα και από γερασμένα άστρα που εκρήγνυνται σε σουπερνόβα (το υλικό τους επιταχύνεται απότομα καθώς εκτοξεύεται προς τα έξω). Ακόμα και ο κλάδος της κοσμολογίας θα είχε πολλά να κερδίσει από την παρατήρηση αυτών των ρυτιδώσεων στο χωροχρόνο: βαρυτικά κύματα πιστεύεται ότι κατέκλυσαν ολόκληρο το Σύμπαν μια στιγμή μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Τον Μάρτιο του 2014, διεθνής ερευνητική ομάδα προκάλεσε σάλο όταν ανακοίνωσε ότι εντόπισε ίχνη μιας ιδιαίτερης κατηγορίας βαρυτικών κυμάτων, τα οποία πρέπει να εμφανίστηκαν μια στιγμή μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Η μελέτη όμως τέθηκε υπό αμφισβήτηση, και η ύπαρξη των βαρυτικών κυμάτων παρέμενε ανεπιβεβαίωτη μέχρι σήμερα. Τώρα που η θεωρία επιβεβαιώνεται, οι ερευνητές του LIGO έχουν λόγο να συνεργαστούν ακόμα πιο στενά με αντίστοιχα πειράματα σε άλλες χώρες, όπως οι ευρωπαϊκοί ανιχνευτές GEO600 και Virgo. Για το μέλλον σχεδιάζονται ακόμα μεγαλύτεροι ανιχνευτές, αποτελούμενοι από δορυφόρους που μετρούν με ακρίβεια τη μεταξύ τους απόσταση. Παράδειγμα είναι η αποστολή LISA της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA, η οποία προγραμματίζεται να εκτοξευτεί το 2034. Βίντεο. https://www.youtube.com/watch?v=n5Ycv2yYNG8 http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500057670

Οι ομάδες της αποστολής προετοιμάζονται για κρίσιμες ημέρες. Στιγμές μετά τον διαχωρισμό του Sentinel-3A από τον πύραυλο του, μια ομάδα Ευρωπαίων ειδικών ελέγχου της αποστολής θα αναλάβουν τον έλεγχο, καθοδηγώντας το νέο διαστημόπλοιο στις κρίσιμες πρώτες ημέρες του στο διάστημα. Φορέας μιας σουίτας οργάνων αιχμής, ο Sentinel-3Α πρόκειται να συμπράξει με τον δορυφόρο ραντάρ Sentinel-1Α και τον υψηλής ανάλυσης οπτικό δορυφόρο Sentinel-2A που βρίσκονται σε τροχιά, για την παρακολούθηση της κατάστασης του πλανήτη μας. Αυτή η τελευταία πολυτάλαντη αποστολή θα μετρήσει τους ωκεανούς, τη γη, τον πάγο και την ατμόσφαιρα της Γης για την παρακολούθηση και την κατανόηση της μεγάλης κλίμακας παγκόσμιας δυναμικής. Θα παρέχει ουσιώδεις πληροφορίες σε σχεδόν πραγματικό χρόνο για την θάλασσα και την πρόγνωση του καιρού ως μέρος του Ευρωπαϊκού επαναστατικού προγράμματος Copernicus. Η εργασία της ανύψωσης του 1150 κιλών δορυφόρου σε τροχιά θα πραγματοποιηθεί από έναν πολυσταδιακό ύψους 29-μέτρων εκτοξευτή Rockot που έχει οριστεί να εκτοξευθεί από το Πλεσέτσκ, Ρωσία, στις 16 Φεβρουαρίου. Από το αρχικό άλμα του από την πλατφόρμα στις 17:57 UTC (19:57 ώρα Ελλάδας) μέχρι ο δορυφόρος να διαχωριστεί από το ανώτατο στάδιο Breeze ψηλά στο διάστημα, το ταξίδι θα διαρκέσει μόλις 80 λεπτά, με τον Sentinel-3A να τοποθετείται σε πολική τροχιά σε περίπου 815 χιλιόμετρα υψόμετρο, σε τροχιά 40 φορές πιο γρήγορη από ότι ένα αεροσκάφος. Τριάντα έξι έντονες ώρες Στο ESOC, το κέντρο ελέγχου της αποστολής της ESA στο Ντάρμσταντ, Γερμανία, μια ομάδα από άρτια εκπαιδευμένους ειδικούς θα παρακολουθούν στενά περιμένοντας τον Sentinel-3Α να ολοκληρώσει μια πρώτη αυτοματοποιημένη ακολουθία και να αρχίσει τη μετάδοση ενός σήματος μέσω του επίγειου σταθμού Κιρούνα του Οργανισμού στη Σουηδία. "Μετά το διαχωρισμό από το ανώτερο στάδιο Breeze θα πρέπει να περιμένουμε περίπου 13 λεπτά για την πρώτη «απόκτηση σήματος» πάνω από τον Κιρούνα, ενώ ο δορυφόρος μας χρησιμοποιεί τους αισθητήρες και ενεργοποιητές του για να σταθεροποιηθεί προς μια στάση με κατεύθυνση προς τον Ήλιο," λέει ο Διευθυντής Επιχειρήσεων του Διαστημοπλοίου Χοσέ Μοράλες. "Σε αυτό το σημείο περιμένουμε να εδραιωθεί σταθερή επικοινωνία με το «νεογέννητο» μας, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να ελέγξουμε την υγεία και την κατάσταση του, να αναλάβουμε τον χειρισμό και να αρχίσει η περίπλοκη διαδικασία να το φέρουμε σε μια σταθερή λειτουργία που ο δορυφόρος θα δείχνει προς τη Γη." Οι ελεγκτές της αποστολής θα είναι πολύ ανήσυχοι για να βεβαιωθούν ότι οι ηλιακές συστοιχίες που παράγουν ισχύ έχουν αναπτυχθεί αυτόματα, καθώς οι μπαταρίες θα διαρκέσουν μόνο πέντε με έξι ώρες. "Οι πρώτες 36 ώρες θα είναι οι πιο έντονες", λέει ο Χοσέ. Φάση LEOP Η παραλαβή των ραδιοσημάτων από το διάστημα θα σηματοδοτήσει την αρχή μιας εξαιρετικά πολυάσχολης περιόδου τριών ημερών για τον Χοσέ και τους συνεργάτες του, οι οποίοι θα εργάζονται όλο το εικοσιτετράωρο για να λειτουργήσει το διαστημικό σκάφος κατά τη διάρκεια της κρίσιμης LEOP – φάση εκτόξευσης και πρώιμης τροχιάς (launch and early orbit phase) - για την οποία η Ομάδα Ελέγχου της Αποστολής έχει εκπαιδευτεί για μήνες. Η εκπαίδευση για τη φάση LEOP ενέπλεξε πολλές ομάδες μηχανικών και επιστημόνων στο ESOC φτάνοντας στο σύνολο περίπου τα 50 άτομα, συμπεριλαμβανομένων των μηχανικών διαστημοπλοίου, τους ειδικούς που εργάζονται στους σταθμούς παρακολούθησης και το σοφιστικέ «τμήμα εδάφους» - το hardware και το λογισμικό που χρησιμοποιήθηκε για τον έλεγχο του δορυφόρου και τη διανομή των δεδομένων του - και τους ειδικούς εργάζονται στη δυναμική της πτήσης, το λογισμικό και τα δίκτυα, καθώς και τις ομάδες προσομοίωσης και εκπαίδευσης. Η εκστρατεία εκπαίδευσης προσομοίωσης ακολούθησε πολλά χρόνια προετοιμασίας στο κέντρο ESOC, κατά τα οποία οι μηχανικοί ανέπτυξαν διαδικασίες πτήσης, κατασκεύασαν τα επίγεια συστήματα που θα ελέγχουν τον δορυφόρο και δοκίμασαν hardware και λογισμικό χρησιμοποιώντας ζωντανές συνδέσεις δεδομένων με τον πραγματικό δορυφόρο κατά την κατασκευή και τη συναρμολόγηση του. Η ομάδα των ομάδων Για την εκτόξευση η ομάδα στο ESOC περιλαμβάνει εκπροσώπους από την ομάδα του έργου Sentinel της ESA, καθώς και αρκετούς μηχανικούς επιχειρήσεων που ενσωματώθηκαν στην Ομάδα Ελέγχου Πτήσης και από κοινού με τον Eumetsat, την Ευρωπαϊκή οργάνωση για την εκμετάλλευση των μετεωρολογικών δορυφόρων. Υπο έλεγχο"Αυτή η «ομάδα των ομάδων» πραγματοποίησε 25 εκπαιδευτικές συνεδρίες από τον Αύγουστο του 2015, χρησιμοποιώντας εξελιγμένο λογισμικό προσομοιωτή για εξάσκηση στην καθοδήγηση του διαστημικού σκάφους τόσο σε κανονικές όσο και σε εκτάκτες καταστάσεις", λέει ο Πιερ Πάολο Εμμανουέλι, η Διευθυντής Πτήσης της ESA που επιβλέπει την εκτόξευση όλων των δορυφόρων Sentinel. "Οι ομάδες επιχειρήσεων και ωφέλιμου φορτίου έχουν εργαστεί σκληρά για πολλούς μήνες μαζί με τους συναδέλφους τους από τον Eumetsat, το Copernicus και την ευρωπαϊκή βιομηχανία ώστε να εξασφαλίσουν πως τα πάντα είναι έτοιμα για την εκτόξευση του Sentinel-3A." Ο Eumetsat θα αναλάβει την ευθύνη του Sentinel-3Α κατά την έναρξη της επιχειρησιακής φάσης, αφού θα έχει πλήρως ελεγχθεί και θα έχει ανατεθεί η λειτουργία στο ωφέλιμο φορτίο του, κάτι που αναμένεται να γίνει τον Ιούλιο. "Την ημέρα της εκτόξευσης, όταν πιάνουμε τα πρώτα σήματα από το διάστημα, είναι τότε που η ομαδική εργασία, η εμπειρία και η τεχνογνωσία θα συνδυαστούν για να εξασφαλιστεί η επιτυχία της αυτής της κρίσιμης αποστολής", λέει ο Πάολο Φέρυ, επικεφαλής των Επιχειρήσεων Αποστολής της ESA. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2016/01/Sentinel-3_solar_array http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Oi_omhades_tes_apostolhes_proetoimhazontai_gia_krhisimes_emheres Δείτε πώς φαίνονται οι καταιγίδες από το Διάστημα Εντυπωσιακά πλάνα από τις γήινες… καταιγίδες έστειλαν στον πλανήτη μας ένας αστροναύτης από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΔΣ). Το βίντεο δημιουργήθηκε από τον αστροναύτη Τιμ Μπικ και δείχνει τον τρόπο με τον οποίο «φωτίζουν» τον πλανήτη μας ηλεκτρικές καταιγίδες. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64329376