Δροσος Γεωργιος

Έλληνας επιστήμονας δημιούργησε κουνούπια ανθεκτικά στον ιό του δάγκειου πυρετού. Ερευνητές στις ΗΠΑ, με επικεφαλής έναν Έλληνα επιστήμονα της διασποράς, δημιούργησαν κουνούπια που είναι ανθεκτικά στον ιό του δάγκειου πυρετού. Το επίτευγμα αυτό, που κατέστη εφικτό χάρη στην κατάλληλη γενετική τροποποίηση των κουνουπιών, μπορεί να βοηθήσει μελλοντικά στον περιορισμό της εξάπλωσης της νόσου διεθνώς. Η νόσος Ο ιός του δάγκειου προσβάλλει κάθε χρόνο περίπου 96 εκατομμύρια ανθρώπους και σκοτώνει πάνω από 20.000, κυρίως παιδιά. Το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού ζουν σε περιοχές όπου κινδυνεύουν να μολυνθούν. Η νόσος είναι πιο εξαπλωμένη στη Νοτιοανατολική Ασία και στα νησιά του Δυτικού Ειρηνικού Ωκεανού, ενώ εμφανίζει ταχεία αύξηση στη Λατινική Αμερική και στην Καραϊβική. Τα κουνούπια μεταδίδουν τον ιό, τον οποίο αποκτούν, όταν πίνουν το αίμα μολυσμένων ανθρώπων. Όταν τα κουνούπια μολυνθούν και τα ίδια, μεταφέρουν πλέον τον ιό σε υγιείς ανθρώπους, τους οποίους τσιμπάνε. Κατά καιρούς έχουν καταβληθεί προσπάθειες να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος της μόλυνσης. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα χρειασθούν διάφορες μέθοδοι και μία από αυτές, που μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο, είναι τα κουνούπια να γίνουν ανθεκτικά απέναντι στον ιό. Το επίτευγμα Οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς της Βαλτιμόρης, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιώργο Δημόπουλο του Τμήματος Μοριακής Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας πέτυχαν στο εργαστήριό τους να μεταλλάξουν το κουνούπι Aedes aegypti, έτσι ώστε να αμύνεται καλύτερα κατά του ιού του δάγκειου. Όπως δήλωσε ο κ. Δημόπουλος, «αν μπορέσουμε να αντικαταστήσουμε τον φυσικό πληθυσμό των κουνουπιών που μεταδίδουν το δάγκειο, με γενετικά τροποποιημένα κουνούπια που είναι ανθεκτικά στον ιό, θα καταφέρουμε να σταματήσουμε την μετάδοση της νόσου. Κάναμε το πρώτο προς αυτή την κατεύθυνση». Πρόσθεσε επίσης ότι επιθυμία των επιστημόνων είναι να καταστήσουν το ίδιο είδος κουνουπιού ανθεκτικό και σε άλλους ιούς, όπως τον Ζίκα και τον Τσικουνγκούνια. Προς το παρόν, η μετάλλαξη που πέτυχε ο κ. Δημόπουλος και η ομάδα του, έχει ως αποτέλεσμα λιγότερα κουνούπια να μολύνονται με τον ιό του δάγκειου και τα περισσότερα από όσα μολύνονται, να έχουν πλέον πολύ χαμηλότερα επίπεδα του ιού στο σώμα τους. Όμως τα πειράματα, δεν κατέστη δυνατό να εξαφανίσουν τον ιό σε όλα τα κουνούπια, κάτι που αποτελεί πηγή προβληματισμού. Το ζήτημα θα μελετηθεί περαιτέρω, με την ελπίδα ότι τα κουνούπια θα γίνουν ακόμη πιο ανθεκτικά απέναντι στον ιό στο μέλλον. Τα μεταλλαγμένα κουνούπια ζουν όσο και τα μη τροποποιημένα, αλλά παράγουν λιγότερα αυγά. Ήδη οι επιστήμονες σχεδιάζουν μεγάλα πειράματα σε μεγάλα κλουβιά στη φύση για να δουν πώς τα μεταλλαγμένα ανταγωνίζονται τα μη τροποποιημένα σε πιο πραγματικές συνθήκες. Το επίτευγμα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «PLoS Neglected Tropical Diseases». Οι κίνδυνοι Οι ερευνητές αναγνωρίζουν τους πιθανούς κινδύνους από την απελευθέρωση στη φύση τροποποιημένων κουνουπιών. Όμως, όπως επισημαίνει ο Γ. Δημόπουλος, «γι' αυτό έχει σημασία να έχουν προηγηθεί εκτεταμένες μελέτες εργαστηρίου και ημι-πεδίου, έτσι ώστε τα πράγματα να γίνουν σωστά». Αν οι επιστήμονες το πετύχουν, ο δάγκειος θα τεθεί υπό έλεγχο πιθανώς χωρίς την ανάγκη πλέον για φάρμακα, εμβόλια ή κουνουπιέρες. Ήδη, εργάζεται πάνω στην μετάλλαξη ενός άλλου είδους κουνουπιού (Anopheles), που μεταδίδει το παράσιτο της ελονοσίας. Όπως εκτιμά πάντως, θα χρειασθεί τουλάχιστον μια δεκαετία, εωόσοτου τα τροποποιημένα ανθεκτικά στους ιούς κουνούπια απελευθερωθούν στη φύση. Ο Γ.Δημόπουλος πήρε το διδακτορικό του στην μοριακή βιολογία το 2006 από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, έκανε μεταδιδακτορική έρευνα στο Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας (EMBL), δίδαξε ως λέκτορας στο Imperial College του Λονδίνου και σήμερα είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς των ΗΠΑ. Στην έρευνα συμμετείχε και ένας άλλος ελληνικής καταγωγής επιστήμονας, ο δρ Νίκος Βασιλάκης από το Τμήμα Παθολογίας του Κέντρου Τροπικών Νόσων του Ινστιτούτου Ανθρωπίνων Λοιμώξεων και Ανοσίας του Πανεπιστημίου του Τέξας. http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=856600 Ελληνικός προσομοιωτής εγκεφαλικών νευρώνων. Εναν προσομοιωτή εγκεφαλικών νευρώνων, που μιμείται θεμελιώδεις λειτουργίες του ανθρώπινου εγκεφάλου, σε ταχύτητες όμως μεγαλύτερες κατά πολλές τάξεις μεγέθους, δημιούργησαν Έλληνες ερευνητές σε εργαστήριο του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ). Πρόκειται για εξαιρετικά σημαντικό επίτευγμα, σε έναν χώρο, ο οποίος αποτελεί το «Αγιο Δισκοπότηρο» της επιστήμης και φυσικά δε θα μπορούσε παρά να έχει την αντίστοιχη αναγνώριση σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς η έρευνα δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Scientific Reports». Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο Εργαστήριο Οπτικών Επικοινωνιών και Φωτονικής Tεχνολογίας του Τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του ΕΚΠΑ, με επικεφαλής τον καθηγητή Δημήτρη Συβρίδη και υπεύθυνο ερευνητή τον Δρ. Χάρη Μεσαριτάκη. Πρόκειται για την υλοποίηση στο εργαστήριο ενός Φωτονικού Νευρώνα με χρήση ολοκληρωμένων ημιαγωγικών laser κβαντικών τελειών (quantum dot lasers). Σε ...απλά ελληνικά; Οι ερευνητές αναπαρήγαγαν λειτουργίες των βασικών δομικών στοιχείων του εγκεφάλου (νευρώνων) με διατάξεις κλίμακας δεκάδων μικρομέτρων. Τα αποτελέσματα της έρευνας, πέραν της συνεισφοράς στην κατανόηση των μηχανισμών της εγκεφαλικής λειτουργίας, οδηγούν στην κατασκευή των βασικών δομικών στοιχείων, που απαρτίζουν τις εγκεφαλικές δομές, φέρνοντας εγγύτερα τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου νευρομιμητικού συστήματος, το οποίο θα μπορεί να αναπαράγει σύνθετες νευρικές λειτουργίες και θα λειτουργεί ως καινοτόμο υπολογιστικό παράδειγμα με ποικίλες εφαρμογές. «Προχωρά η κατανόηση του εγκεφάλου, μακριά ο προγραμματισμός συνείδησης» «Η βαθύτερη κατανόηση των λειτουργιών του εγκεφάλου, αλλά και οι δυνατότητες ανθρώπινης παρέμβασης σ’ αυτές συνιστά ύψιστη προτεραιότητα για κορυφαία ερευνητικά ιδρύματα σε όλον τον κόσμο, αλλά και για μεγάλης κλίμακας ευρωπαϊκές ερευνητικές πρωτοβουλίες, όπως το πρόγραμμα HUMAN BRAIN, συνολικού προβλεπόμενου κόστους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ.Συβρίδης, προσθέτοντας ότι η έρευνα του εργαστηρίου «ανοίγει τον δρόμο για μελλοντικές υλοποιήσεις σύνθετων νευρωνικών δικτυωμάτων με χρήση φωτονικών στοιχείων και εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες λειτουργίας σε σχέση με τους βιολογικούς εγκεφαλικούς νευρώνες». Ο καθηγητής επισημαίνει ότι στην έρευνα για τη χαρτογράφηση του ανθρώπινου εγκεφάλου, που βρίσκεται σε εξέλιξη σε παγκόσμιο επίπεδο, «έχουν ήδη γίνει σημαντικά βήματα, όπως η διεπαφή εγκεφάλου με τεχνητά στοιχεία για τον έλεγχό τους από αυτόν» . Σε ό,τι αφορά τα όρια της τεχνολογικά εφικτής και κοινωνικά ευκταίας εξέλιξης της έρευνας και το ερώτημα εάν οι επιστήμονες θα μπορούν κάποια στιγμή να προγραμματίζουν τη συνείδηση, οι ερευνητές του ΕΚΠΑ αναφέρουν: “Είναι πολύ μακριά αυτός ο στόχος. Σχετικά με τα όρια της νευρομηχανικής και παίρνοντας υπ' όψιν τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, που μπορεί να οδηγήσει σχετικά σύντομα σε δραματικές εξελίξεις, είναι σημαντική η έναρξη συζητήσεων και η θέσπιση κανόνων ως προς την ηθική διάσταση του θέματος» Επόμενος στόχος για την ερευνητική ομάδα του ΕΚΠΑ είναι η περαιτέρω εξέλιξη της διάταξης ώστε να προσαρμοστεί σε ακόμα πιο σύνθετες εγκεφαλικές λειτουργίες. http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=856608

Ένας αλλόκοτος τρόπος σύνδεσης 6 ατόμων άνθρακα. Ένα άτομο άνθρακα μπορεί να ενωθεί με άλλα 4 άτομα άνθρακα (ή και με άλλα στοιχεία) σχηματίζοντας 4 ομοιοπολικούς δεσμούς. Ο Moritz Malischewski, ένας χημικός από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, κατάφερε κάτω από ορισμένες συνθήκες να συνδέσει μεταξύ τους 6 άτομα άνθρακα, σχηματίζοντας ένα περίεργο σύμπλοκο (βλέπε σχήμα) που το ονόμασε δικατιόν εξαμεθυλοβενζολίου( : C6(CH3)62+ Τα έξι άτομα άνθρακα καταλαμβάνουν τις κορυφές μιας κανονικής πενταγωνικής πυραμίδας. Σε ένα πείραμα που πραγματοποιήθηκε το 1973, Γερμανοί χημικοί κατάφεραν να συνθέσουν αυτό το περίεργο πυραμιδοειδές μόριο σε χαμηλές θερμοκρασίες και υπερ-όξινο περιβάλλον χρησιμοποιώντας το επονομαζόμενο μαγικό οξύ (FSO3H·SbF5). Κανείς όμως μέχρι σήμερα δεν είχε επιβεβαιώσει την σύνθεση αυτή. Ο Malischewski μετά από έξι μήνες πειραματισμού παρήγαγε μερικά χιλιοστά του γραμμαρίου του αλλόκοτου συμπλόκου σε κρυσταλλική μορφή. Έτσι, διαμέσου της περίθλασης των ακτίνων Χ κατάφερε να αποκαλύψει το σχήμα της κανονικής πενταγωνικής πυραμίδας. Κβαντομηχανικοί υπολογισμοί απέδειξαν ότι είναι δυνατοί τέτοιου είδους δεσμοί μεταξύ 6 ατόμων άνθρακα, αλλά σε κανονικές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας το μόριο αυτό καταρρέει αμέσως, συνεπώς είναι μάλλον απίθανο να έχει κάποια πρακτική εφαρμογή, όπως κατασκευή νέων τύπων νανοσωλήνων άνθρακα. http://physicsgg.me/2017/01/12/%ce%ad%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%b1%ce%bb%ce%bb%cf%8c%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%bf%cf%82-%cf%84%cf%81%cf%8c%cf%80%ce%bf%cf%82-%cf%83%cf%8d%ce%bd%ce%b4%ce%b5%cf%83%ce%b7%cf%82-6-%ce%b1%cf%84%cf%8c%ce%bc%cf%89/

Ο πιο πιθανή αιτία του ατυχήματος TGK "Πρόοδος MS-04" Στις 11 Ιανουαρίου 2017, η επιτροπή έκτακτης ανάγκης, υπό την προεδρία της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Διαστήματος του Γενικου Διευθυντή του Corporation Igor Komarov εξέτασαν τα αποτελέσματα του έργου των ειδικών, οι οποίοι μελέτησαν την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που δημιουργήθηκε κατά την εκτόξευση την πρώτη Δεκέμβρη του 2016 του TGC «Πρόοδος-04 MS" από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Το ατύχημα ήταν ο μη-τυπικος μηχανικός διαχωρισμός του τρίτου σταδίου του οχήματος εκτόξευσης (LV) απο το όχημα φορτίου (THC).Η πτώση του διαστημικου πυραυλου με τα θραύσματα να πεφτουν σε μια απομακρυσμένη ορεινή δασώδη περιοχή περίπου 100 χιλιόμετρα δυτικά του Κιζίλ (Τούβα Δημοκρατίας), χωρίς να προκαλούν σημαντική βλάβη των χερσαίων υποδομών. Θραύσματα του τρίτου σταδίου και THC έχουν φτάσει στην επιφάνεια της Γης και δεν αποτελούν απειλή για το περιβάλλον και τον πληθυσμό. Τα μέλη της επιτροπής έκτακτης ανάγκης αναφερουν τα εξής: Η πιο πιθανή αιτία του ατυχήματος - το άνοιγμα της δεξαμενής "O" στο τρίτο στάδιο, ως αποτέλεσμα της έκθεσης με τα στοιχεία που έχουν προκύψει στην καταστροφή του 11D55 κινητήρα ηταν να προκληθεί πυρκαγιά και περαιτέρω καταστροφή της αντλίας με το οξειδωτικό. Η αιτία της φωτιας στην αντλία με το οξειδωτικό θα μπορούσε να είναι η πιθανή διείσδυση ξένων σωμάτων μέσα στην κοιλότητα της αντλίας ή πιθανή τεχνολογία συναρμολόγησης κινητήρων παραβίαση 11D55 (κενό διαφορά μεταξύ της βίδας και της θήκης, μεταξύ των πλωτων δαχτυλίδιων και η ανισορροπία τις φτερωτής του ρότορα και μια πιθανή run-out). Το ελάττωμα που έχει βιομηχανικό χαρακτήρα, εκδηλώθηκε κατά την πτήση. http://www.roscosmos.ru/23117/ 110 χρόνια από τη γέννηση του Σεργκέι Πάβλοβιτς Korolev. Σήμερα η 12η Ιανουαρίου, σηματοδοτεί την 110η επέτειο από τη γέννηση του εξαιρετικου σχεδιαστή πυραύλων και διαστημικής τεχνολογίας, του ιδρυτή και πρώτου διευθυντής του OKB-1 (τώρα RSC «Energia»), Σεργκέι Πάβλοβιτς Korolev. Ο Korolev γεννήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 1907 στο πόλη της Zhytomyr (Ουκρανία). Αποφοίτησε από την Οδησσό απο την επαγγελματική σχολή 1, σπούδασε στο Πολυτεχνικό Ινστιτούτο του Κιέβου, στη Μόσχα στην Ανώτατη Τεχνική Σχολή NE Bauman. Στη συνέχεια - εργαστηκε ως μηχανικός και στο ρόλο του σχεδιαστή. Ο επιστήμονας παγκόσμιας φήμης, ο ιδρυτής στον πρακτικό χώρο εφερε στην ζωή την ιδέα του Tsiolkovsky.Ο Korolev θα παραμείνει πάντα ο πρώτος και κύριος σχεδιαστής. Γύρισε μετα τον Β΄παγκόσμιο πόλεμο και κατευθύνθηκε στη μεταπολεμική Σοβιετική Ένωση με εργασίες για τη δημιουργία της ασπίδας πυρηνικών πυραύλων, τον πρώτο βαλλιστικο πυραύλο και των συστημάτων που βασίζονται σε αυτά. Για λογαριασμό του Korolev εγινε το πρώτο όχημα εκτόξευσης R-7, ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος του κόσμου, η πρώτη ανθρώπινη πτήση στο διάστημα, οι πρώτοι επιστημονικοι δορυφόροι, αυτόματοι σταθμοί για τη μελέτη της Σελήνης, του Άρη, της Αφροδίτης, κ.λπ.Ο Σεργκέι Πάβλοβιτς οδήγησε την ανάπτυξη των δορυφόρων επικοινωνίας »Molniya-1" και fotonablyudeniya "Zenith" το επανδρωμένο διαστημόπλοιο «Βοστόκ» και «Voskhod". Όταν ξεκίνησε στη Σοβιετική Ενωση το σεληνιακό πρόγραμμα, ειχε αρχίσει να αναπτύσει το επανδρωμένο διαστημόπλοιο «Σογιούζ», τα φορτηγά πλοία, δεξαμενόπλοια, ρυμουλκά και πολλά άλλα. Με πρωτοβουλία του Korolev διεξήχθη ερευνητικό έργο για επανδρωμένες αποστολές σε γήινη τροχιά και στο βαθύ διάστημα, συμπεριλαμβανομένων του Άρη. Το πρόθεμα "πρώτη" συνοδεύει τα περισσότερα έργα του Korolev και αυτό δεν αποτελεί έκπληξη. Συνδύασε τις ιδιότητες του ιδεολογου και την πρακτική του μεγάλου διοργανωτή και ταλαντούχου σχεδιαστή. Φωτεινό ταλέντο, καταπληκτική απόδοση και αγάπη για τη ζωή, την ικανότητα να αναλάμβανει κινδύνους και να υπερασπιζεται την άποψη του ο Σεργκέι Πάβλοβιτς εγινε ο ήρωα της εποχής του. Στέκεται στο πηδάλιο της OKB-1 που δημιουργήθηκε από τον ίδιο για 20 χρόνια.Με βάση την «Korolyevskiy εταιρείας" OKB-1 στη χώρα έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό πύραυλο και διαστημική βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένων των εκατό επιχειρήσεων. Στα πιο φιλόδοξα διαστημικά έργα διακρίνουμε την ηχώ των σύγχρονων ιδεών Korolev. Ήταν σε θέση να κοιτάξει πέρα από τον ορίζοντα και στην αυγή της εξερεύνησης του διαστήματος εχει χαραξει μια διαδρομή κατά μήκος της οποίας το διαστημικό πρόγραμμα κινείται σήμερα. Συγγραφέας και συν-συγγραφέας πάνω από 250 επιστημονικων εργασίων, άρθρα και εφευρέσεις. Δύο φορές Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας (1956, 1961). Ο νικητής του Βραβείου Λένιν (1957). Του εχει απονεμηθεί το Τάγμα "Σήμα της Τιμής» (1945), ο Λένιν (1956), τα μετάλλια "Για Valiant Εργασίας στο Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο του 1941-1945.» (1945), "Στη μνήμη της 800ης επετείου της Μόσχας" (1948), χρυσό μετάλλιο .Ε. Tsiolkovsky Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ (1958). Μνημεία, προτομές, πλάκες, ανάγλυφα και άλλα αντικείμενα Korolev διαιωνίζουν τη μνήμη που είναι εγκατεστημένη σε μια σειρά από πόλεις της Ρωσίας και της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Το όνομά του έχει δοθεί στην επιστήμονικη πόλη Korolev στην περιοχή της Μόσχας (πρώην Καλίνινγκραντ), Η RSC «Energia», Σαμαρά μέλος Aerospace University, θαλάσσια ερευνητικά σκάφη, ένας κρατήρας στη Σελήνη, ένας αριθμός Minor Planet 1855 Korolev, ένας αριθμός 5 αστέρων 000001 στον αστερισμό του Αιγόκερω "Designer Korolev" , οι κορυφές των οροσειρών, οι δρόμοι σε διαφορετικές πόλεις, μουσεία, κλπ Ιδρύθηκε υποτροφία βραβείο και μετάλλιο. http://www.energia.ru/ru/news/news-2017/news_01-12.html

Η Σελήνη σχηματίσθηκε πριν από 4,51 δισεκ. χρόνια. Η Σελήνη σχηματίσθηκε πριν από 4,51 δισεκατομμύρια χρόνια, μόλις 60 εκατομμύρια χρόνια μετά τη δημιουργία του ηλιακού μας συστήματος. Η νέα εκτίμηση -που κάνει το φεγγάρι γηραιότερο από ό,τι θεωρείτο έως τώρα- βασίσθηκε σε μια νέα ανάλυση των σεληνιακών πετρωμάτων που είχαν φέρει στη Γη το 1971 οι αμερικανοί αστροναύτες ‘Αλαν Σέπαρντ και Έντγκαρ Μίτσελ της αποστολής «Απόλλων 14». Η ηλικία της Σελήνης παραμένει θέμα επιστημονικής διαμάχης εδώ και αρκετά χρόνια. Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι το φεγγάρι σχηματίσθηκε 100 εκατ. έτη μετά τη δημιουργία του ηλιακού συστήματος και των πλανητών, ενώ άλλοι μετά από 150 έως 200 εκατ. έτη. Η νέα εκτίμηση όμως τοποθετεί τη δημιουργία της Σελήνης πιο πίσω στο χρόνο. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Μέλανι Μπαρμπόνι του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος ‘Αντζελες (UCLA), που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances», χρησιμοποίησαν μια νέα ακριβέστερη μέθοδο χρονολόγησης των σεληνιακών πετρωμάτων. Η νέα «ετυμηγορία» δίνει ηλικία 4,51 δισ. ετών, με περιθώριο σφάλματος μόνο συν/πλην δέκα εκατ. ετών. Εκτός από την ηλικία του φεγγαριού, υπό συζήτηση είναι και το πώς ακριβώς δημιουργήθηκε. Η κύρια θεωρία είναι ότι αυτό συνέβη, όταν ένα ουράνιο σώμα, η Θεία, μεγάλο όσο ο ‘Αρης, έπεσε πάνω στη Γη και από τα υλικά που εκτινάχθηκαν στο διάστημα, τελικά σχηματίσθηκε η Σελήνη. Εναλλακτικά, μπορεί να μην υπήρξε μόνο μια πρόσκρουση πάνω στον πλανήτη μας αλλά πολλές διαδοχικές σε διάστημα εκατομμυρίων ετών, από τις οποίες με περίπου παρόμοιο τρόπο δημιουργήθηκε τελικά το φεγγάρι. http://physicsgg.me/2017/01/12/%ce%b7-%cf%83%ce%b5%ce%bb%ce%ae%ce%bd%ce%b7-%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%ba%ce%af%ce%b1-451-%ce%b4%ce%b9%cf%83%ce%b5%ce%ba-%ce%ad%cf%84%ce%b7/

Πριν 230 χρόνια ο William Herschel ανακάλυψε τον Ουρανό! Στις 11 του Γενάρη 1787 από τον William Herschel, 6 χρόνια μετά την ανακάλυψη του πλανήτη Ουρανού, ανακαλυπτει δύο δορυφορους τον Τιτάνια και Oberon.Ο Ουρανός - ο έβδομος πλανήτης από τον Ήλιο, σε απόσταση περίπου 2.900.000.000 χιλιόμετρα ανακαλύφθηκε από τον William Herschel στις 13, Μαρτίου, 1781. Ο Ουρανός έχει 27 γνωστούς δορυφόρους. Τα ονόματα αυτών των δορυφόρων τα έδωσε ο γιος του John Herschel το 1852. Τους ονομασε για να τιμήσει τα πνεύματα του αέρα από τα έργα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ «Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας», ο βασιλιάς των ξωτικών - Oberon και η βασίλισσα των νεράιδων - Titania. Οι λόγοι για την επιλογή αυτή φαίνεται να έγκειται στο γεγονός ότι ο Ουρανός είναι ο θεός του ουρανού και του αέρα, η οποία συνοδεύεται από τα πνεύματα του αέρα. Έτσι, ο Ουρανός έγινε μοναδικός στο ότι είναι ο μόνος πλανήτης του οποίου οι δορυφόροι τα όνομάτα του από τους ειναι χαρακτήρες από θεατρικά έργα και ποιήματα. Ο Τιτάνια και Oberon έχουν διάμετρο 1.580 χιλιόμετρα το 1520 και βρίσκονται σε αποστάσεις 435,8 και 583.600 χιλιόμετρα από τον Ουρανό. Προς τα έξω, φαίνονται σαν δύο σταγόνες νερό. Oberon βρίσκεται στην άκρη του δορυφορικού συστήματος Ουρανός και έχει μια σύγχρονη τροχιά με τον πλανήτη, δηλαδή, μία περιστροφή γύρω από τον Ουρανό διαρκεί όσο χρόνο απαιτείται για μία περιστροφή γύρω από τον άξονα του Oberon (περίπου 13,5 Γη ημέρες). Ο Oberon έχει μια επιφάνεια βράχου-πάγου, η οποία είναι σε μεγάλο βαθμό με κρατήρες. Στην επιφάνεια της Τιτάνια, εκτός από πολλούς κρατήρες, υπάρχει ένα ολόκληρο πλέγμα των τεκτονικών ρηγμάτων μεγάλης κλίμακας, καθώς και ενδείξεις για την ύπαρξη της ηφαιστειακής δραστηριότητας και των ηφαιστειακών εκρήξεων στο μακρινό παρελθόν. Στον Τιτάνα, υπάρχει ένα τεράστιο μήκος φαράγγι περίπου 1500 χιλιόμετρα. Ο μεγαλύτερος κρατήρας ανακαλύφθηκε στον Τιτάνα - Γερτρούδη, ο ίδιος περίπου 326 χιλιόμετρα σε διάμετρο (περίπου 20% της διαμέτρου του συνόλου του δορυφόρου)! Οι δορυφόροι του Ουρανου κυκλοφορούν στην κυκλικές τροχιές και βρίσκονται στο ισημερινό επίπεδο του πλανήτη, και στην ίδια κατεύθυνση με την οποία περιστρέφεται ο κεντρικός φορέας. Και όπως ο Ουρανός εχει ανάδρομη περιστροφή, την κίνηση των δορυφόρων, αλλά και το αντίστροφο. Οι τροχιές της εχουν απότομη κλίση προς το επίπεδο της εκλειπτικής. Ως εκ τούτου, κινούνται η "επάνω", η "κάτω". Παρατηρώντας μια τέτοια περίεργη κίνηση των δορυφόρων, οι αστρονόμοι έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Ουρανός περιστρέφεται αναποδα. http://www.roscosmos.ru/23115/

Τηλεσκόπιο στην Κίνα για την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από την «αυγή» του σύμπαντος. Μία διάταξη για τον εντοπισμό βαρυτικών κυμάτων από την εποχή που το σύμπαν είχε «ηλικία» μόλις 400.000 ετών, σχεδιάζει να κατασκευάσει το Κινεζικό Ινστιτούτο Υψηλών Ενεργειών, το οποίο υπάγεται στην Ακαδημία Επιστημών της χώρας. Το τηλεσκόπιο ονομάζεται Ngari 1, καθώς κατασκευάζεται στο πλαίσιο του πρότζεκτ Ngari, και αναμένεται να είναι έτοιμο σε πέντε χρόνια. Θα κατασκευασθεί σε ένα οροπέδιο στο Θιβέτ, 5.000 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Όταν ολοκληρωθεί θα είναι η πρώτη διάταξη ανίχνευσης «αρχέγονων» βαρυτικών κυμάτων στο Βόρειο Ημισφαίριο. Όπως προέβλεψε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν μέσω της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας, τα βαρυτικά κύματα είναι διαταραχές που διαδίδονται στο χωροχρονικό συνεχές. Η ύπαρξή τους αποδείχθηκε μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο, δηλαδή 100 χρόνια μετά τη διατύπωση της Γενικής Σχετικότητας, από το πείραμα LIGO στις ΗΠΑ. Βαρυτικά κύματα όπως αυτά που ανίχνευσε το LIGO προέρχονται από την κίνηση των σωμάτων στον χώρο. Επειδή τέτοιες διαταραχές είναι εξαιρετικά ασθενείς, το LIGO ανίχνευσε τα κύματα από δύο υλικά σώματα πολύ μεγάλης μάζας, που κινούνται με τεράστιες επιταχύνσεις – για την ακρίβεια, από τη συγχώνευση δύο μελανών οπών, με μάζες 36 και 29 φορές μεγαλύτερες από τη μάζα του Ήλιου, σε απόσταση περίπου 1,3 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Το Ngari 1 όμως θα βάλει στο «στόχαστρο» μία άλλη κατηγορία βαρυτικών κυμάτων: τις διαταραχές που προκλήθηκαν στο σύμπαν 400.000 μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Τότε, σύμφωνα με την επικρατούσα θεωρία, το σύμπαν πέρασε την «εποχή του πληθωρισμού», δηλαδή γνώρισε μια περίοδο βίαιης και απότομης διαστολής, η οποία άφησε «ίχνη» στον χωροχρόνο, δημιουργώντας ανάλογες «ρυτιδώσεις». Η ανίχνευση αρχέγονων βαρυτικών κυμάτων θα επιβεβαιώσει πειραματικά την «εποχή του πληθωρισμού», προσφέροντας επίσης νέα στοιχεία για το «νεαρό» σύμπαν. Έτσι, τον Μάρτιο του 2014, προκάλεσε πάταγο στην επιστημονική κοινότητα η ανακοίνωση των ερευνητών του πειράματος BICEP2 στις ΗΠΑ, για την έμμεση ανίχνευση τέτοιων διαταραχών από την αυγή της κοσμικής δημιουργίας. Ωστόσο, λίγους μήνες αργότερα, αποδείχθηκε πως οι ενδείξεις που είχαν βρει δεν αφορούσαν βαρυτικά κύματα από την «εποχή του πληθωρισμού», αλλά προέρχονται από τη διαστρική σκόνη. Το τηλεσκόπιο Ngari 1 χρησιμοποιεί διαφορετική μεθοδολογία από το BICEP2, αφού θα επιχειρήσει να ανιχνεύσει άμεσα «ρυτιδώσεις» στον χωροχρόνο από την απαρχή του σύμπαντος. Σύμφωνα με τους επιστημονικούς του υπεύθυνους θα έχει πρωτόγνωρη ευαισθησία, με συνέπεια πιθανόν να δώσει απαντήσεις και σε άλλα σημαντικά επιστημονικά ερωτήματα, που αφορούν τη σκοτεινή ύλη και στη σκοτεινή ενέργεια. http://www.naftemporiki.gr/story/1192692/tileskopio-stin-kina-gia-tin-anixneusi-barutikon-kumaton-apo-tin-augi-tou-sumpantos

Η επίλυση ενός χρυσού μυστηρίου. Στην ερώτηση «γιατί ο χρυσός έχει κίτρινο χρώμα» η απάντηση είναι: «Διότι ισχύει η θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν». To λαμπερό χρώμα του χρυσού είναι το αποτέλεσμα ισχυρών σχετικιστικών φαινομένων. Τα σχετικιστικά φαινόμενα είναι που περιπλέκουν τους θεωρητικούς υπολογισμούς σχετικά με την κατανομή των ηλεκτρονίων γύρω από τον πυρήνα. Οι θεωρητικοί φυσικοί αγωνίζονται εδώ και δεκαετίες να διαλευκάνουν μια διαφορά ανάμεσα στις θεωρητικές προβλέψεις και τις πειραματικές παρατηρήσεις σχετικά με το άτομο του χρυσού. Σε μια νέα δημοσίευση ο Peter Schwerdtfeger και οι συνεργάτες του υποστηρίζουν ότι έλυσαν το πρόβλημα, υπολογίζοντας με εκπληκτική ακρίβεια την συνεισφορά των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των ηλεκτρονίων, ενσωματώνοντας στους υπολογισμούς τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ηλεκτρονίων ανά πεντάδες. [«Relativistic Coupled Cluster Calculations with Variational Quantum Electrodynamics Resolve the Discrepancy between Experiment and Theory Concerning the Electron Affinity and Ionization Potential of Gold», L. F. Pašteka, E. Eliav, A. Borschevsky, U. Kaldor, and P. Schwerdtfeger] https://journals.aps.org/prl/abstract/10.1103/PhysRevLett.118.023002 O υπολογισμός των ιδιοτήτων της κατανομής των ηλεκτρονίων γύρω από τον πυρήνα ενός ατόμου δεν είναι εύκολη υπόθεση, ειδικά για τα άτομα με μεγάλο ατομικό αριθμό, των οποίων το ισχυρό δυναμικό Coulomb έχει ως αποτέλεσμα σχετικιστικές ενέργειες για τα ηλεκτρόνια. Στην περίπτωση του χρυσού τα σχετικιστικά φαινόμενα προκαλούν ένα μικρότερο του αναμενομένου χάσμα μεταξύ των τροχιακών 6s and 5d, εξαιτίας του οποίου ο χρυσός απορροφά τις μπλε συχνότητες και αντανακλά μια κιτρινωπή απόχρωση. Όμως άλλες ιδιότητες του χρυσού είναι πιο δύσκολο να εξηγηθούν. Οι τιμές που υπολογίζονται θεωρητικά για την ενέργεια ιονισμού (η ενέργεια που απαιτείται για την απόσπαση ενός ηλεκτρονίου) και την ηλεκτρονική συγγένεια (η ενέργεια που απαιτείται για την προσθήκη ενός ηλεκτρονίου), βρίσκονται συστηματικά κάτω από τις πειραματικές κατά δεκάδες μιλι-ηλεκτρονιοβόλτ (meV =10-3 eV). Οι Schwerdtfeger et al κατάφεραν να πραγματοποιήσουν τους λεπτομερέστερους θεωρητικούς υπολογισμούς μέχρι σήμερα για τον χρυσό. Το θεωρητικό μοντέλο τους υπολογίζει τα σχετικιστικά φαινόμενα στις συνεισφορές των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των ηλεκτρονίων και στην κβαντική ηλεκτροδυναμική. Οι προηγούμενες μελέτες σχετικά με τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των 79 ηλεκτρονίων στον χρυσό, εξέταζαν μόνο τις αλληλεπιδράσεων των ηλεκτρονίων ανά τριάδες. Στην τωρινή μελέτη οι υπολογισμοί επεκτείνονται σε αλληλεπιδράσεις τετράδων και πεντάδων. Με τον τρόπο αυτό η θεωρία προσέγγισε τις πειραματικές τιμές της ενέργειας ιονισμού και της ηλεκτρονικής συγγένειας σε μόλις μερικά meV – μια βελτίωση κατά έναν συντελεστή 10, σε σχέση με τα παλαιότερα αποτελέσματα. Η μεθοδολογία αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε ακόμα βαρύτερα στοιχεία. http://physicsgg.me/2017/01/11/%ce%b7-%ce%b5%cf%80%ce%af%ce%bb%cf%85%cf%83%ce%b7-%ce%b5%ce%bd%cf%8c%cf%82-%cf%87%cf%81%cf%85%cf%83%ce%bf%cf%8d-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%b7%cf%81%ce%af%ce%bf%cf%85/

Αστεροειδής 2017 AG13. Τη Δευτέρα, την ώρα που περιμένατε το χιόνι, κοιμόσασταν ή κάνατε κάτι άλλο, η Γη παραλίγο να συγκρουστεί με ένα μικρό αστεροειδή. Ο Αστεροειδής 2017 AG13, όπως έχει ονομαστεί, έχει περίπου το μέγεθος μιας πολυώροφης πολυκατοικίας και πέρασε ξυστά δίπλα από τη Γη, χωρίς να την ακουμπήσει. Όλως περιέργως, οι επιστήμονες συνειδητοποίησαν ότι έρχεται κατά πάνω μας κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Ταξιδεύοντας με μία ταχύτητα που έφτανε περίπου τα 57.600 χιλιόμετρα την ώρα, ο αστεροειδής απείχε από τη Γη 160.000 χιλιόμετρα. Αυτό μπορεί να ακούγεται υπερβολικό, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για μία απόσταση δύο φορές πιο κοντινή από αυτή της Γης και της σελήνης. Ο AG13 έγινε αντιληπτός το περασμένο Σαββατοκύριακο από αστρονόμους του Παρατηρητηρίου Slooh, που διοργάνωσε την τελευταία στιγμή ένα live broadcast για να παρατηρήσουν το ιπτάμενο αντικείμενο. Επομένως, υπήρχε μόνο μία διορία δύο ημερών για να μας ενημερώσουν. Σκεφτείτε ότι στην ταινία Αρμαγεδών οι επιστήμονες της NASA είχαν προειδηποιήσει 18 ημέρες πριν. Αν και αυτή η διαστημική πέτρα δεν ήταν αρκετά μεγάλη για να καταστρέψει τον πλανήτη ή για να απαιτήσει τις υπηρεσίες του Bruce Willis, κατά πάσα πιθανότητα θα προκαλούσε μεγάλη ζημιά στην περιοχή που θα χτυπούσε. Το 2013, η ρωσική πόλη Chelyabinsk χτυπήθηκε από μία πύρινη σφαίρα, θρυμματίζοντας παράθυρα και προκαλώντας χιλιάδες μικροτραυματισμούς. Γιατί, λοιπόν, ο AG13 δεν έγινε αντιληπτός; Γιατί ο αστεροειδής είχε το μισό μέγεθος από αυτούς που εντοπίζει συνήθως το τηλεσκόπιο της NASA Near Earth Object Camera (NEOCam), το οποίο είναι σχεδιασμένο για να αναζητά στον ουρανό καταστροφικές απειλές από αστεροειδείς. Το πρόγραμμα NEOCam λειτουργεί με σχετικά περιορισμένη χρηματοδότηση, αφού η ΝASA προτιμά να δώσει προτεραιότητα στην αναζήτηση αστεροειδών στο Δία. Αν η διαρκής απειλή των αστεροειδών σε απασχολεί, μπορείς να τσεκάρεις εδώ την επίσημη στρατηγική του Λευκού Οίκου για τον εντοπισμό και την απώθησή τους. Σύμφωνα με αυτό το έγγραφο «στην ιδανική περίπτωση, το NEO θα μπορέσει να απωθηθεί ή να διαλυθεί πριν φτάσει στη Γη» αλλά «μπορεί να υπάρξουν περιπτώσεις στις οποίες οι καταστροφές του ΝΕΟ δεν θα μπορούν να αποφευχθούν διότι δεν θα υπάρχει αρκετός χρόνος μεταξύ του εντοπισμού και της πρόληψης». Δυστυχώς, η χρηματοδότηση είναι τόσο μικρή που αστεροειδείς όπως ο AG13 θα εξακολουθούν να μη γίνονται αντιληπτοί από τη NASA. Αυτό, θα μπορούσε δυνητικά να προκαλέσει μεγάλες καταστροφές σε πόλεις. Ό,τι αφορά σε αστεροειδείς μεγέθους Αρμαγεδώνα, εντάξει, θα τους δούμε να έρχονται, αλλά το ερώτημα είναι πόσο καλά θα μπορέσουμε να αντιδράσουμε. http://www.pronews.gr/portal/20170111/genika/diastima/49/tin-deytera-paraligo-na-pesei-asteroeidis-ston-planiti-kai-den-pire

Υπάρχει ένα σημείο πάνω από την Νότια Αμερική που απαγορεύεται να πετάνε δορυφόροι. Η πιο κοντινή ζώνη ακτινοβολίας στη Γη βρίσκεται πάνω από τη Νότια Αμερική. Ονομάζεται «Ανωμαλία του Νότιου Ατλαντικού» και εκπέμπει υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας, ικανά για να καταστρέψουν τους δορυφόρους που τυχόν περνάνε από επάνω. Συνήθως οι επικίνδυνες ζώνες ακτινοβολίας βρίσκονται περίπου 50.000 χιλιόμετρα πάνω από την Γη. Στο σημείο όμως αυτό στην Νότια Αμερική, η επικίνδυνη ζώνη ακτινοβολίας βρίσκεται μόλις στα 180 χιλιόμετρα! Η ακτινοβολία στο σημείο αυτό είναι ικανή να διαλύσει κάθε είδους ηλεκτρονικό σύστημα! Από ένα απλό λάπτοπ έως και το σύστημα πλοήγησης ενός δορυφόρου. Στην «Ανωμαλία του Νότιου Ατλαντικού» μάλιστα πριν μερικά χρόνια, καταστράφηκε ένα από τα πιο ισχυρά τηλεσκόπια της Ιαπωνίας. Βέβαια, το ευχάριστο είναι ότι τα 180 χιλιόμετρα μακριά από τη Γη, που βρίκεται η επικίνδυνη ακτινοβολία, δεν είναι ικανή απόσταση για να βλάψει τους ανθρώπους στο έδαφος. http://www.pronews.gr/portal/20170111/genika/diastima/49/yparhei-ena-simeio-pano-apo-tin-notia-ameriki-poy-apagoreyetai-na-petane

Α.Κατζουράκης: Ο Έλληνας ερευνητής που ανακάλυψε την πραγματική ηλικία των ρετροϊών. Οι ρετροϊοί έχουν ηλικία τουλάχιστον 450 εκατομμυρίων ετών σύμφωνα με μια νέα μελέτη επιστημόνων στη Βρετανία με επικεφαλής Έλληνα ερευνητή. Σύμφωνα με αυτή την εκτίμηση η συγκεκριμένη ομάδα ιών είναι 5 φορές αρχαιότερη από ότι πίστευαν οι επιστήμονες μέχρι σήμερα. Πρόκειται για τον αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Ζωολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Άρη Κατζουράκη. Ως εξελικτικός βιολόγος και παλαιο-ιολόγος, ο ερευνητής του τμήματος Ζωολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, εργάζεται τα τελευταία έξι χρόνια ως “κυνηγός γενετικών απολιθωμάτων”, όπως λέγονται οι επιστήμονες που μελετούν τις περιοχές του ανενεργού ανθρώπινου DNA. Η νέα εκτίμηση δείχνει ότι οι εν λόγω ιοί είναι αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια πιο «γέροι» από ό,τι θεωρείτο έως τώρα. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι πανάρχαιοι ρετροϊοί έχουν θαλάσσια προέλευση, ακολουθώντας τους ζωικούς φορείς τους, όταν οι τελευταίοι έκαναν το εξελικτικό άλμα από το νερό στην ξηρά. Τα νέα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature Communications, θα βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση του συνεχώς εξελισσόμενου πολέμου ανάμεσα στους ιούς και στα ζώα (μεταξύ των οποίων ο άνθρωπος). «Πολύ λίγα πράγματα έχουν γίνει γνωστά για την αρχαία καταγωγή των ρετροϊών, εν μέρει λόγω της απουσίας γεωλογικών απολιθωμάτων. Οι ρετροϊοί είναι ευρέως εξαπλωμένοι μεταξύ των σπονδυλωτών ζώων και μπορούν επίσης να μεταδοθούν από το ένα ζώο στο άλλο, προκαλώντας νέες ασθένειες, όπως ο HIV. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι είναι ικανοί να κάνουν άλματα ανάμεσα σε μακρινούς συγγενείς, όπως τα πουλιά και τα θηλαστικά. Όμως μέχρι σήμερα, πιστευόταν ότι οι ρετροϊοί είναι σχετικά πρόσφατοι, πιθανώς ηλικίας 100 εκατομμυρίων ετών. Η νέα μας έρευνα καταδεικνύει ότι οι ρετροϊοί έχουν ηλικία τουλάχιστον 450 εκατομμυρίων ετών, αν όχι περισσότερο, και πρέπει να εμφανίσθηκαν στην πρώιμη Παλαιοζωική εποχή μαζί με τα σπονδυλωτά, αν όχι πριν από αυτά. Επιπροσθέτως, πρέπει να ήταν παρόντες στο σώμα των σπονδυλωτών προγόνων μας, προτού αποικήσουν την ξηρά και τους συνόδευσαν καθ’ όλη την μετάβαση από τη θάλασσα στη στεριά, αλλά και καθ’ όλη την εξελικτική διαδρομή τους μέχρι σήμερα» δήλωσε ο κ. Κατζουράκης. Οι ρετροϊοί είναι μια οικογένεια σημαντικών ιών που περιλαμβάνει και τον ιό HIV του AIDS. Οι ρετροϊοί έχουν μεγάλη ιατρική σημασία, καθώς μπορούν να προκαλέσουν καρκίνους και ανοσοανεπάρκειες σε διάφορα ζώα. Το πρώτο συνθετικό του ονόματός τους (ρετρο-) οφείλεται στο ότι είναι φτιαγμένοι από RNA, το οποίο μπορούν να μετατρέψουν σε DNA και να το εισάγουν στο γονιδίωμα του οργανισμού που προσβάλλουν. Πρόκειται για την ακριβώς αντίθετη διαδικασία από αυτό που συμβαίνει σε ένα κύτταρο, όπου το DNA μετατρέπεται σε RNA. Πηγή: ellines.com

Συνδρομή του CERN σε αμερικανικό πείραμα για το «σωματίδιο - φάντασμα» Από τις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών (CERN), στα σύνορα Ελβετίας και Γαλλίας, «περνά» ένα πείραμα-σταθμός που προετοιμάζεται στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, για τη μελέτη των νετρίνων. Το πείραμα ονομάζεται DUNE (Deep Underground Neutrino Experiment) και αποτελεί μία από τις σημαντικότερες προσπάθειες που βρίσκονται στα σκαριά, για την εξέταση των ιδιοτήτων των νετρίνων. Αναμένεται να ξεκινήσει το 2022, αφού πρώτα ολοκληρωθούν με επιτυχία στο CERN οι δοκιμές της τεχνολογίας στην οποία θα βασισθούν οι δύο πιο κρίσιμες διατάξεις του πειράματος, δηλαδή οι ανιχνευτές των σωματιδίων. Τα νετρίνα αλληλεπιδρούν πολύ σπάνια με την ύλη, αφού για παράδειγμα ένα τέτοιο σωματίδιο μπορεί να διαπεράσει ανεπηρέαστο ολόκληρη τη Γη. Έτσι, έχουν αποκτήσει το παρατσούκλι «σωματίδιο-φάντασμα» από την επιστημονική κοινότητα. Την ίδια στιγμή, αποτελούν το δεύτερο σε αφθονία θεμελιώδες σωματίδιο στο σύμπαν, ενώ έχουν απειροελάχιστη μάζα και μηδενικό φορτίο. Διακρίνονται σε τρία είδη (ταυ, μιονίου και ηλεκτρονίου), γνωστά και ως «γεύσεις», που δεν παραμένουν σταθερές. Έτσι, αν μία δέσμη σωματιδίων διασχίσει μια απόσταση ανάμεσα σε δύο σημεία, τότε ένα ποσοστό τους θα μετασχηματισθεί («ταλαντωθεί») πριν φθάσει στον τελικό προορισμό, αλλάζοντας στην πορεία «γεύση». Ωστόσο, ακόμη και σήμερα κρύβουν αινίγματα για τους επιστήμονες, όπως για παράδειγμα ποιος είναι ο μηχανισμός πίσω από την «ταλάντωση». Αν και οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα είναι πιθανόν να ανοίξουν επίσης τον δρόμο για να εξιχνιασθούν αρκετά μυστήρια της φυσικής, όπως για παράδειγμα γιατί η ύλη κυριάρχησε της αντιύλης στο πρώιμο σύμπαν, η πειραματική μελέτη τους κάθε άλλο παρά εύκολη είναι, λόγω της «φευγαλέας» φύσης τους. Στο πλαίσιο του DUNE, δέσμες νετρίνων από το εργαστήριο Fermilab, έξω από το Σικάγο, θα καλύπτουν μια απόσταση μήκους 1.300 χιλιομέτρων, για να καταλήξουν στις εγκαταστάσεις του Sanford Lab στη Νότια Ντακότα. Οι επιστήμονες θα καταγράφουν τις ιδιότητες των σωματιδίων στην «αφετηρία» και το τέλος της πορείας τους, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα τη συμπεριφορά τους, όπως για παράδειγμα την αλλαγή «γεύσης». Γι’ αυτό τον σκοπό, τόσο στο Fermilab όσο και στο Sanford Lab θα εγκατασταθούν δύο ανιχνευτές νετρίνων που θα βασίζονται σε μία καινούρια τεχνολογία. Έτσι, το CERN έχει αναλάβει να δοκιμάσει αυτή την τεχνολογία ανίχνευσης, για να διαπιστώσει αν όντως θα προσδώσει στις δύο διατάξεις μεγαλύτερη ευαισθησία στην καταγραφή των νετρίνων. Σε πρώτη φάση, στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών θα κατασκευασθεί ένα απλούστερο πρωτότυπο, που το 2017 θα δώσει τη θέση του σε μία μεγαλύτερη διάταξη, που θα «αντιγράφει» πλήρως τη συγκεκριμένη τεχνολογία. Όταν ολοκληρωθούν οι δοκιμές της, τότε το Sanford Lab θα ξεκινήσει την κατασκευή των ανιχνευτών που θα εγκατασταθούν στις δύο εγκαταστάσεις, για να δρομολογηθεί η έναρξη του πειράματος. http://www.naftemporiki.gr/story/1192179/sundromi-tou-cern-se-amerikaniko-peirama-gia-to-somatidio-fantasma

"Terminator" στο Διαστημα! Οι Ρώσοι κοσμοναύτες Φιοντόρ Γιουρτσίχιν και Sergey RJaZANSKIJj εκπαιδευονται στο Γιούρι Γκαγκάριν Κέντρο Εκπαίδευσης κοσμοναύτων για το "Terminator" το νέο γεωφυσικό πείραμα. Ο διευθυντής της νέας έρευνας σχετικά με το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό - Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής ειναι ο ακαδημαϊκός EK Fedorov. Ο κύριος σκοπός του πειράματος, κατά την οποία έχει προγραμματιστεί η διεξαγωγή μετρήσεων στη γειτονιά του ηλιακού τερματισμού (η γραμμή svetorazdela μεταξύ ημέρας και νύχτας), είναι η μελέτη των στρωματικών δομών (εκπομπές ατμοσφαιρικών στρωμάτων και φωτεινό νέφος) για τα ύψη της άνω μεσόσφαιρας - κάτω θερμόσφαιρας. Οι κοσμοναύτες στη μελέτη του φωτεινού νέφους θα πρέπει να το φωτογραφίσουν ταυτόχρονα σε τέσσερα μήκη κύματος που βρίσκονται στο ορατό και εγγύς υπέρυθρο περιοχές του φάσματος. Το "Terminator" θα είναι ένα βήμα στον σχηματισμό ενός παγκόσμιου συστήματος ελέγχου της ροής κυμάτων, που εκτείνεται από την κάτω στην άνω ατμόσφαιρα. Το πείραμα θα αναπτύξει την επιστημονική και μεθοδολογική βάση για μια νέα γενιά των τεχνολογιών παρακολούθησης χώρου και να τις μετατρέπει σε χρήσιμες πληροφορίες για τη διαμόρφωση των κλιματικών μοντέλων και την πρόβλεψη της κατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος. http://www.roscosmos.ru/23110/

Δημιουργήθηκε η Σελήνη από πολλαπλές προσκρούσεις σωμάτων με τη Γη; Ισραηλινοί επιστήμονες αναβίωσαν μια παλαιότερη θεωρία, σύμφωνα με την οποία η Σελήνη σχηματίσθηκε όχι μετά από μία και μοναδική πρόσκρουση ενός μεγάλου ουράνιου σώματος στη Γη πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά μετά από απανωτές προσκρούσεις περισσότερων σωμάτων. Σύμφωνα με το εναλλακτικό μοντέλο των πολλαπλών προσκρούσεων, αρκετά ουράνια σώματα, κάποια μεγάλα όσο ο ‘Αρης, έπεσαν κάποτε πάνω στον πλανήτη μας. Από τις προσκρούσεις αυτές, δημιουργήθηκαν αρκετά μικρά φεγγάρια, τα οποία τελικά συνενώθηκαν για να σχηματίσουν ένα μεγαλύτερο, τη σημερινή Σελήνη. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Επιστημών Weizmann, με επικεφαλής τη δρα Ραλούκα Ρούφου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωεπιστημών «Nature Geoscience», http://www.nature.com/ngeo/journal/vaop/ncurrent/full/ngeo2866.html πραγματοποίησαν σε ηλεκτρονικό υπολογιστή πάνω από 1.000 προσομοιώσεις (σενάρια) για το πώς μπορεί να δημιουργήθηκε η Σελήνη. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το σενάριο των πολλαπλών συγκρούσεων εξηγεί καλύτερα τη γεωλογική σύνθεση της Σελήνης και την ομοιότητά της με τη Γη, σε σχέση με το μοντέλο της μοναδικής πρόσκρουσης. Το νέο μοντέλο υποθέτει ότι, σε διάστημα 100 εκατομμυρίων ετών, υπήρξαν περίπου 20 προσκρούσεις στη Γη σωμάτων διαφόρων μεγεθών. Από τις διαδοχικές προσκρούσεις, γύρω από τον πλανήτη μας σχηματίσθηκαν δακτύλιοι υλικών παρόμοιοι με του Κρόνου. Με το πέρασμα του χρόνου, αυτά τα υλικά σχημάτισαν μικρά φεγγάρια, ώπου τελικά με τη σειρά τους δημιούργησαν τη Σελήνη. Η όλη διαδικασία μοιάζει αρκετά με την κυρίαρχη θεωρία, τη λεγόμενη και «Υπόθεση της Γιγάντιας Πρόσκρουσης», που προτάθηκε αρχικά στη δεκαετία του ’70. Σύμφωνα με αυτή, ένα σώμα πλανητικού μεγέθους, η Θεία, χτύπησε τη Γη, εκτινάσσοντας τεράστιες ποσότητες υλικών στο διάστημα (70 δισεκατομμύρια δισεκατομμυρίων τόνους πετρωμάτων), τα οποία τελικά συνενώθηκαν για να σχηματίσουν τη Σελήνη. Δεν είναι η πρώτη φορά που επιστήμονες προτείνουν παραλλαγές της θεωρίας των πολλαπλών προσκρούσεων. Κάτι παρεμφερές είχε αρχικά προταθεί το 1989, αλλά δεν είχε τύχει ευρείας αποδοχής. Κάτι που ίσως ούτε τώρα θα συμβεί, αν και η νέα μελέτη περιλαμβάνει περισσότερους υπολογισμούς και φαίνεται πιο πειστική. Το ηλιακό μας σύστημα εκτιμάται ότι δημιουργήθηκε πριν από 4,57 δισεκατομμύρια χρόνια και περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια αργότερα πιστεύεται ότι σχηματίσθηκε η Σελήνη. http://physicsgg.me/2017/01/10/%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b3%ce%ae%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%b7-%cf%83%ce%b5%ce%bb%ce%ae%ce%bd%ce%b7-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%80%ce%bf%ce%bb%ce%bb%ce%b1%cf%80%ce%bb%ce%ad%cf%82/

Ο πλανήτης σας όπως φαίνεται από τον Άρη. Κοίτα! Από εδώ βλέπω το σπίτι σου! Το πιο ισχυρό τηλεσκόπιο που λειτουργεί σε τροχιά γύρω από τον Άρη φωτογράφησε τη Γη και τη Σελήνη από απόσταση 205 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Η σπάνια εικόνα συνδυάζει δύο επιμέρους λήψεις από τον δορυφόρο MRO της NASA. Τα σχετικά μεγέθη του πλανήτη και του δορυφόρου του ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, ωστόσο η φωτεινότητα των δύο σωμάτων ρυθμίστηκε ξεχωριστά για να αναδειχθούν οι λεπτομέρειες. Το φεγγάρι είναι πολύ πιο σκούρο από τη Γη και σχεδόν δεν θα διακρινόταν αν εμφανιζόταν στην ίδια κλίμακα φωτεινότητας. Οι δύο εικόνες βοήθησαν τους μηχανικούς της NASA να καλιμπράρουν την κάμερα HiRISE του δορυφόρου, δεδομένου ότι η ανακλαστικότητα της Σελήνης, και συγκεκριμένα η ανακλαστικότητα της πλευράς που κοιτάζει μόνιμα στη Γη, είναι καλά γνωστή. Το κοκκινωπό χαρακτηριστικό που διακρίνεται σχεδόν στο κέντρο της Γης είναι η Αυστραλία. Οι εικόνες λήφθηκαν στις 20 Νοεμβρίου, όταν ο Άρης απείχε από τη Γη περίπου 205 εκατομμύρια χιλιόμετρα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500124112

Ο Έλληνας Καθηγητής που έλυσε τον «Γρίφο του Νας», στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Αυτο-οδηγούμενα αυτοκίνητα, Amazon Alexa, image search... η ζωή μας εμπλουτίζεται συνεχώς με «έξυπνους αλγόριθμους». Οι αλγόριθμοι γίνονται ολοένα εξυπνότεροι: καταλαβαίνουν τι λέμε, μαθαίνουν πράγματα για εμάς, μαθαίνουν ξένες γλώσσες, μαθαίνουν να ζωγραφίζουν και, γενικώς, μαθαίνουν. Τι κρύβεται, όμως, πίσω από αυτούς και τι πάει να πει «μαθαίνουν»; Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, Καθηγητής στο MIT, έρχεται ως προσκεκλημένος της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, στις 12 Ιανουαρίου, στο πλαίσιο της έκθεσης «Υβρίδια», για να μιλήσει για την εξελισσόμενη επανάσταση στην τεχνητή νοημοσύνη, την τεχνολογία που κρύβεται πίσω από αυτήν και τα φιλοσοφικά ερωτήματα που προκύπτουν για τη μάθηση και τη νοημοσύνη. Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης είναι Καθηγητής της Επιστήμης των Υπολογιστών στο ΜΙΤ. Είναι απόφοιτος της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Ε.Μ.Π., έκανε διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ και εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στη Microsoft. Η έρευνά του επικεντρώνεται στη θεωρητική πληροφορική και τη διεπαφή της με τα οικονομικά, τη στατιστική και την τεχνητή νοημοσύνη. Έχει τιμηθεί με το βραβείο της καλύτερης διδακτορικής διατριβής στην πληροφορική, από τον διεθνή Οργανισμό επιστήμης των υπολογιστών ACM. Η διδακτορική του διατριβή, με θέμα «Υπολογιστική Πολυπλοκότητα των Ισορροπιών Νας», απαντά σε ένα άλυτο επιστημονικό ερώτημα από τη δημοσίευση του Τζων Νας το 1950, για την οποία ο Νας βραβεύτηκε με το Νόμπελ Οικονομικών (1994). Η διατριβή του Κωνσταντίνου Δασκαλάκη εντοπίζει υπολογιστικά εμπόδια στην εφαρμοσιμότητα της ισορροπίας Νας, που υπήρξε το επίκεντρο των οικονομικών μαθηματικών μέχρι σήμερα, και δείχνει την ανάγκη για καινούργιες, πιο ρεαλιστικές έννοιες ισορροπίας. Για τη δουλειά του αυτή έχει τιμηθεί και από τη Διεθνή Ένωση Θεωρίας Παιγνίων, με το βραβείο Πληροφορικής και Θεωρίας Παιγνίων. Έχει τιμηθεί, επίσης, με πολλά άλλα βραβεία και διακρίσεις, όπως το Career Award από το Ίδρυμα Επιστημών των ΗΠΑ, το βραβείο Πληροφορικής του Ιδρύματος Sloan, το βραβείο εξαιρετικής δημοσίευσης από τη διεθνή Ένωση εφαρμοσμένων μαθηματικών SIAM, την ερευνητική υποτροφία της Microsoft και το βραβείο έρευνας από το Ίδρυμα Giuseppe Sciacca του Βατικανού. Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, Συγγρού 107, Αθήνα. Τηλ. 210 900 5 800 Μικρή Σκηνή, 12 Ιανουαρίου, στις 19:00 Η είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις του Κύκλου «Λέξεις & Σκέψεις» είναι δωρεάν και τηρείται σειρά προτεραιότητας. Η διανομή των δελτίων εισόδου ξεκινά 1 ώρα πριν από κάθε εκδήλωση. Οι συζητήσεις των κύκλων Λέξεις & Σκέψεις αναμεταδίδονται και με live streaming μέσω του sgt.gr. http://www.naftemporiki.gr/story/1189533/o-ellinas-kathigitis-pou-eluse-ton-grifo-tou-nas-sti-stegi-tou-idrumatos-onasi

Παγκόσμιο χρωματικό μωσαϊκό της Διώνης. Γνωρίστε τη Διώνη, έναν παγωμένο δορυφόρο του Κρόνου διαμέτρου 1.122 χιλιομέτρων και το 15ο μεγαλύτερο φεγγάρι στο Ηλιακό μας Σύστημα. Αυτή το παγκόσμιο χρωματικό μωσαϊκό της ενδιαφέρουσας επιφάνειας του φεγγαριού παρήχθη από τις εικόνες που λαμβάνονται από το διεθνές διαστημικό σκάφος Cassini κατά τη διάρκεια των 10 πρώτων ετών της εξερεύνησης του συστήματος του Κρόνου. Ίσως η πιο εντυπωσιακή παρατήρηση είναι η διαφορά στο χρώμα και τη φωτεινότητα μεταξύ του αριστερού και δεξιού μισού της εικόνας. Οι χρωματικές αυτές διαφορές αντιστοιχούν στα «πίσω» και «εμπρός» ημισφαίρια αντίστοιχα, από την άποψη της κατεύθυνσης με την οποία το φεγγάρι κινείται κατά μήκος της τροχιάς του γύρω από τον Κρόνο κάθε 2,7 ημέρες. Η σκοτεινή επίστρωση στο πίσω ημισφαίριο θεωρείται ότι οφείλεται στην ακτινοβολία από τη μαγνητόσφαιρα του Κρόνου, η οποία προκαλεί τα οργανικά στοιχεία στην επιφάνεια του φεγγαριού να γίνουν πιο σκούρα και πιο κόκκινα στην εμφάνιση. Οι ψιλές λευκές ραβδώσεις που περιδιαβαίνουν αυτή την χρωματιστή επιφάνεια είναι φωτεινά βράχια πάγου – κάποια έχουν μερικές εκατοντάδες μέτρα ύψος - που προκύπτουν από τεκτονικά κατάγματα. Το εμπρός ημισφαίριο έχει ζωγραφιστεί με παγωμένη σκόνη από τον δακτύλιο Ε του Κρόνου, η οποία τροφοδοτείται από μικροσκοπικά σωματίδια που εκτινάσσονται από το κοντινό φεγγάρι Εγκέλαδος. Εν τω μεταξύ, ο Εγκέλαδος αναβλύζει συνεχώς σωματίδια αερίου και παγωμένα σωματίδια στο διάστημα από κατάγματα κοντά στο νότιο πόλο του. Η Διώνη φαίνεται να είναι ήσυχη προς το παρόν, αλλά η θρυμματισμένη επιφάνειά της υποδεικνύει σίγουρα σε ένα πιο γεωλογικά ενεργό παρελθόν. Μάλιστα, μια πρόσφατη μελέτη θεωρητικών μοντέλων από ανεξάρτητους ερευνητές προτείνει ότι θα μπορούσε να υπάρχει ένας υπόγειος ωκεανός γύρω από το βραχώδη πυρήνα του φεγγαριού, θαμμένο περίπου 100 km κάτω από το κακοποιημένο κέλυφός του. Αυτή το παγκόσμιο μωσαϊκό κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 2014. Η ανάλυση της εικόνας είναι 250 m ανά pixel. Η αποστολή Cassini-Huygens είναι ένα συνεργατικό έργο των NASA, ESA και ASI, της Ιταλικής διαστημικής υπηρεσίας. Η αποστολή ξεκίνησε το 1997, και έφθασε στο σύστημα του Κρόνου το 2004, με την προσγείωση του ανιχνευτή Huygens στον Τιτάνα, τον Ιανουάριο του 2005. Τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους, το διαστημικό σκάφος Cassini θα διεισδύσει στην ατμόσφαιρα του Κρόνου με σκοπό να ολοκληρώσει την απίστευτη αποστολή του. http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2017/01/Pagkhosmio_chromatikho_mosaikho_tes_Dihones

Σ. Χόκινγκ: «Οι μαύρες τρύπες έχουν μαλλιά που αποθηκεύουν πληροφορίες» Μια νέα θεωρία για τη λειτουργία των μελανών οπών στο Σύμπαν ανέπτυξε ο διάσημος βρετανός αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ που έχει αφιερώσει τη ζωή του στη μελέτη τους. Ο Χόκινγκ υποστηρίζει ότι οι πληροφορίες που υπάρχουν στην ύλη που εισέρχεται σε μια μαύρη τρύπα δεν καταστρέφονται μαζί με αυτή αλλά αποσπώνται και αποθηκεύονται σε εξωτικές κοσμικές δομές στον ορίζοντα των γεγονότων, το αόρατο σύνορο το οποίο περιβάλλει κάθε μαύρη τρύπα στο Σύμπαν και εμποδίζει το φως να ξεφύγει. Το παράδοξο Όσα γνωρίζουμε για τις μαύρες τρύπες υποδεικνύουν πώς όταν η ύλη εισέλθει σε μια μελανή οπή καταστρέφεται στα εξ ων συνετέθη και φυσικά μαζί της καταστρέφονται και όλες πληροφορίες. Όμως οι νόμοι της κβαντομηχανικής αναφέρουν ότι οι πληροφορίες που πέφτουν στις μελανές οπές διασώζονται και μπορούν να ανακτηθούν. Αυτός ο κοσμικός γρίφος έχει ονομαστεί από τους ειδικούς «παράδοξο της πληροφορίας». Σε μια προσπάθεια να δώσει λύση σε αυτό το παράδοξο ο Χόκινγκ τον περασμένο Ιούλιο παρουσίασε σε επιστημονικό συνέδριο στη Στοκχόλμη μια νέα ιδέα που είχε αναπτύξει σε συνεργασία με τον φυσικό Μάλκολμ Πέρι από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και τον φυσικό Άντριου Στρόμινγκερ από το Χάρβαρντ. Οι τρεις ερευνητές υποστηρίζουν πώς οι πληροφορίες όταν «συλλαμβάνονται» από μια μελανή οπή δεν εισέρχονται στο εσωτερικό της αλλά αποθηκεύονται στον ορίζοντα γεγονότων. Τα μαλλιά Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πληροφορίες που εισέρχονται στις μελανές οπές αποθηκεύονται σε μια κοσμική δομή την οποία ονομάζουν «μαλακά μαλλιά». Σύμφωνα με τον Χόκινγκ και τους συνεργάτες του αυτά τα… μαλλιά αποτελούνται από φωτόνια και βαρυτόνια. Τα βαρυτόνια είναι υποθετικά στοιχειώδη σωματίδια φορείς της βαρυτικής αλληλεπίδρασης. Όπως αναφέρουν οι τρεις επιστήμονες όταν η ύλη εισέρχεται σε μια μελανή οπή οι πληροφορίες τους «απογυμνώνονται» από αυτή και… πιάνονται στα «μαλακά μαλλιά» που βρίσκονται στον ορίζοντα των γεγονότων. Η ανάκτηση. Οι τρεις ερευνητές πιθανολογούν ότι η ακτινοβολία που εκπέμπεται από τις μελανές οπές μπορεί να μεταφέρουν μαζί τους ορισμένες από τις πληροφορίες που έχουν διασωθεί και είναι αποθηκευμένες στον ορίζοντα των γεγονότων. Το ζητούμενο είναι όπως λέει ο Χόκινγκ να βρεθεί ένας τρόπος να εντοπίζονται και να ανακτώνται αυτές οι πληροφορίες που πιθανότατα θα είναι «ανάκατες» και μπερδεμένες μεταξύ τους ομολογώντας ότι δεν θα είναι κάτι εύκολο. Αυτός και οι συνεργάτες του ευελπιστούν ότι θα βρεθεί ένας τρόπος οι πληροφορίες αυτές να ανασυνθέτονται και δημιουργείται ένα «ολόγραμμα», όπως το ονομάζουν, των αρχικών πληροφοριών. Η μελέτη που τιτλοφορείται «Μαλακά μαλλιά σε μαύρες τρύπες» δημοσιεύεται στην διαδικτυακό αρχείο επιστημονικών προδημοσιεύσεων arxiv. http://www.pronews.gr/portal/20170110/genika/diastima/49/s-hokingk-oi-mayres-trypes-ehoyn-mallia-poy-apothikeyoyn-plirofories

Σύγκρουση δυο άστρων ορατή στον νυχτερινό ουρανό … με γυμνό μάτι. Επιστήμονες από το αμερικανικό Κολέγιο Calvin υποστηρίζουν πως κατάφεραν να υπολογίσουν τον χρόνο σύγκρουσης δύο άστρων, εκτιμώντας πως αυτό θα συμβεί το 2022. Σύμφωνα με τους ίδιους, για τους κατοίκους του Βόρειου ημισφαίριου της Γης, η έκρηξη θα γίνει ορατή με τη μορφή ενός άστρου που θα «προστεθεί» στον αστερισμό του Κύκνου, το οποίο μάλιστα θα είναι σχεδόν το ίδιο φωτεινό με τον Πολικό Αστέρα. Τα δύο ουράνια σώματα σχηματίζουν το αστρικό ζεύγος KIC 9832227, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση 1.800 ετών φωτός από τον πλανήτη μας. Από τον ρυθμό με τον οποίο μειώνεται η απόσταση με την οποία περιστρέφεται το ένα γύρω από το άλλο, οι αστρονόμοι από το Calvin υπολόγισαν πως θα συγχωνευθούν σε μία πενταετία από σήμερα. Από την έκρηξη που θα προκληθεί, θα δημιουργηθεί ένας ερυθρός υπερκαινοφανής αστέρας, δηλαδή ένα εξαιρετικά φωτεινό αντικείμενο, αποτελούμενο κυρίως από ιονισμένη ύλη. Μάλιστα, η φωτεινότητά του θα είναι 10.000 φορές από τη φωτεινότητα του αστρικού ζεύγους. Έτσι, ο υπερκαινοφανής αστέρας θα είναι ορατός από τη Γη, δίνοντας την εντύπωση πως ο αστερισμός του Κύκνου απέκτησε ένα καινούριο μέλος. Η μελέτη των ερευνητών παρουσιάστηκε χθες σε συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Ένωσης από τον Λάρι Μόλναρ, καθηγητή αστρονομίας στο Calvin και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. «Το αποτέλεσμα θα είναι ορατό στον ουρανό, ενώ θα μπορεί να το παρατηρήσει οποιοσδήποτε. Δεν θα χρειάζονται τηλεσκόπια για να διαπιστωθεί το 2023 αν είχαμε δίκιο ή όχι», λέει ο Μόλναρ στην ιστοσελίδα του National Geographic. http://news.nationalgeographic.com/2017/01/see-star-explode-2022-nova-cygnus-skywatching-space-science/ Μέχρι πρόσφατα, οι επιστήμονες δεν γνώριζαν καν πως το KIC 9832227 είναι ένα αστρικό ζεύγος. Το 2013 η αστρονόμος Κάρεν Κινεμούχι, από το αστεροσκοπείο Apache Point, υπέθεσε πως οι αυξομειώσεις στη φωτεινότητά του θα μπορούσαν να υποδηλώνουν την παρουσία δύο άστρων. Μεταγενέστερες παρατηρήσεις επιβεβαίωσαν αυτή την υπόθεση, προσδιορίζοντας επίσης ότι το ένα άστρο είναι περίπου 40% μεγαλύτερο από τον Ήλιο, ενώ το δεύτερο περίπου το 1/3. Επίσης, οι επιστήμονες πλέον γνωρίζουν πως τα δύο άστρα όχι μόνο βρίσκονται πολύ κοντά, αλλά και περιστρέφονται το ένα γύρω από το άλλο με ολοένα μικρότερη απόσταση. Έτσι, χρησιμοποιώντας περισσότερες από 32.000 φωτογραφίες και αντιπαραβάλλοντας τα δεδομένα με την περίπτωση του V1309 Sco, ενός αστρικού ζεύγους που εξερράγη το 2008, η ομάδα του Μόλνερ υπολόγισε τα δύο άστρα θα συγχωνευθούν το 2022, αν η προσέγγισή τους εξελιχθεί όπως συνέβη με το V1309 Sco. «Μία τέτοια έκρηξη συμβαίνει περίπου ανά δεκαετία στον Γαλαξία μας. Η συγκεκριμένη περίπτωση είναι ασυνήθιστη λόγω της μικρής απόστασης από τη Γη, και επομένως της φωτεινότητας της έκρηξης. Επίσης, είναι η πρώτη φορά που μπόρεσε κανείς να προβλέψει πότε θα συμβεί», λέει ο Μόλναρ. Η ομάδα αναγνωρίζει πως οι εκτιμήσεις της μπορεί να αποδειχθούν λανθασμένες, και τελικά να μην «φωτισθεί» ο νυχτερινός ουρανός από έναν νέο «αστέρα» το 2022. «Παρόλο που μία τέτοια εξέλιξη θα είναι απογοητευτική, οποιοδήποτε εναλλακτικό αποτέλεσμα θα είναι κι αυτό πολύ ενδιαφέρον», καταλήγει ο επιστήμονας. Στην φωτογραφία προσομοίωση της σύγκρουσης του δυαδικού συστήματος KIC 9832227 που βρίσκεται σε απόσταση 1800 έτη φωτός από τη Γη. (L. Molnar / Calvin College) http://physicsgg.me/2017/01/10/%cf%83%cf%8d%ce%b3%ce%ba%cf%81%ce%bf%cf%85%cf%83%ce%b7-%ce%b4%cf%85%ce%bf-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%cf%89%ce%bd-%ce%bf%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%ae-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%bd%cf%85%cf%87%cf%84%ce%b5/

Διαστρικά νήματα στο Απαστράπτον Polaris. Καθώς το νέο ημερολογιακό έτος ξεκινάει, μαζί με ένα αίσθημα νέων αρχών, αυτό το δίκτυο σκόνης και αερίων δείχνει ένα μέρος του ουρανού όπου η γέννηση αστέρων δεν έχει ακόμη εδραιωθεί. Αυτή η περιοχή, γνωστή σαν Απαστράπτον Polaris, είναι ένα σύννεφο σκόνης και αερίων ορατό κατά μήκος της γραμμής της θέας προς το Polaris, το Άστρο του Βορρά στον αστερισμό της Μικρής Άρκτου, και 490 έτη φωτός από τη Γη. Απεικονίστηκε από το Διαστημικό Παρατηρητήριο Herschel της ESA το 2011, και εδώ παρουσιάζεται μία έγχρωμη σύνθεση. Δείχνει αρκετές δεκάδες μπλεγμένα διαστρικά νήματα. Τέτοια νήματα μπορούν να εκτείνονται για δεκάδες έτη φωτός μέσα στο διάστημα και να προηγούνται της έναρξης του σχηματισμού άστρων, με νεογέννητα άστρα συχνά να βρίσκονται στα πιο πυκνά μέρη. Ενσωματωμένα μέσα στα νήματα είναι ένας αριθμός από πυκνότερα τμήματα ύλης, αλλά προς το παρόν κανένα δεν δείχνει να αποτελεί τον «σπόρο» για μελλοντικά αστέρια. Όπως είναι τώρα, τα νήματα απλά δεν είναι αρκετά μεγάλα ώστε να υποστηρίξουν τον σχηματισμό άστρων. Το αν αυτή η ήρεμη προς το παρόν περιοχή γίνει ένα αστρικό «φυτώριο» στο μέλλον ή όχι, απομένει να φανεί. Η περιοχή απαθανατίστηκε από τον Φασματικό και Φωτομετρικό Δέκτη Απεικόνισης (Spectral and Photometric Imaging Receiver - SPIRE) του Διαστημικού Παρατηρητηρίου Herschel της ESA σε υπέρυθρα μήκη κύματος των 250,350 και 500 μικρομέτρων. http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2017/01/Diastrikha_nhemata_sto_Apastrhapton_Polaris

Εισαγωγή στην κβαντομηχανική. Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ότι χρειάζονται το μυαλό του Einstein προκειμένου να γίνει κατανοητή σε αυτούς η κβαντομηχανική κι έτσι σταματούν να ασχολούνται μαζί της. Είναι όμως ενδιαφέρον να σημειώσουμε πως και ο ίδιος ο Einstein δεν εθεώρησε ότι η κβαντομηχανική ήταν μια σωστή θεωρία! Αυτό λοιπον το άρθρο προορίζεται να δώσει σε ένα συνηθισμένο πρόσωπο μια συνοπτική επισκόπηση της σπουδαιότητας και της εκπληκτικής ανάπτυξης της κβαντικής μηχανικής. Οι φυσικοί οι οποίοι ασχολήθηκαν με την κβαντομηχανικοί είναι πολλοί. Εμείς όμως θα ασχοληθούμε με τρείς. Τον Erwin Scrodinger, τον Werner Heisenberg και τον Paul Adrien Maurice Dirac. Περισσοτερα: http://www.physics4u.gr/articles/introqm.html

Φιοντόρ Γιουρτσίχιν Το 2017, τα ρωσικα επανδρωμένα διαστημικά προγράμματα προβλεπουν τέσσερις εκτοξεύσεις «Σογιούζ» στον ΔΔΣ. Πλησιέστερη τον Μάρτιο, θα μπει σε τροχιά ο »MS-04 Σογιούζ» με Fedor ΓΙΟΥΡΤΣΙΧΙΝ και ο Jack Fisher. http://www.roscosmos.ru/

H NASA θα εξερευνήσει αστεροειδείς. Η NASA αποφάσισε να πραγματοποιήσει δύο σημαντικές αποστολές σε αστεροειδείς. Στην πρώτη θα προσπαθήσει να ανακαλύψει νέα στοιχεία για την δημιουργία του ηλιακού μας συστήματος και στην δεύτερη να εξετάσει την δυνατότητα εκμετάλλευσης του πλούσιου ορυκτού πλούτου πολλών αστεροειδών. Οπως ανακοίνωσε η NASA η μία αποστολή θα γίνει το 2021 στους λεγόμενους Τρωικούς αστεροειδείς γύρω από τον Δία και η άλλη το 2023 στον μεταλλικό αστεροειδή Ψυχή. Τα δύο διαστημικά σκάφη θα έχουν τις ονομασίες «Λούσι» και «Ψυχή» αντίστοιχα. Οι αποστολές τους εντάσσονται στο ευρύτερο πρόγραμμα πλανητικής εξερεύνησης «Discovery» της NASA. Η «Λούσι» προγραμματίζεται να φθάσει στο στόχο της το 2027 και έως το 2033 να μελετήσει έξι από τους Τρωικούς αστεροειδείς πέριξ του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Οι εν λόγω αστεροειδείς πιστεύεται ότι αποτελούνται από τα πρωταρχικά υλικά από τα οποία σχηματίσθηκαν οι πλανήτες, συνεπώς η μελέτη τους θα φωτίσει την ιστορία του ηλιακού συστήματος. Η αποστολή πήρε το όνομα της από την «Λούσι» τον διάσημο αυστραλοπίθηκο που θεωρείται από τους πρώτους προγόνους του ανθρώπου. Η «Ψυχή» αναμένεται να φθάσει στον ομώνυμο αστεροειδή διαμέτρου 210 χιλιομέτρων το 2030. Θα είναι η πρώτη φορά που η NASA θα επισκεφθεί έναν κόσμο όχι παγωμένο, βραχώδες ή αέριο, αλλά μεταλλικό. Πρόκειται για ένα από τα πιο παράξενα σώματα στο ηλιακό σύστημα, που πιθανώς αποτελεί το απομεινάρι του μεταλλικού πυρήνα ενός παλαιότερου πλανήτη με το μέγεθος του 'Αρη. Παράλληλα, η NASA θα συνεχίσει τη χρηματοδότηση για την ανάπτυξη του διαστημικού τηλεσκοπίου NEOCam, που θα ψάχνει δυνητικά απειλητικούς κοντινούς στη Γη αστεροειδείς. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=855783

Βρέθηκε η πηγή των μυστηριωδών ραδιοκυμάτων από το διάστημα. Την προέλευση των μυστηριωδών ραδιοκυμάτων, που παρέμενε άγνωστη για τους επιστήμονες εδώ και περίπου μία δεκαετία, κατάφερε να ταυτοποιήσει μία διεθνής ερευνητική ομάδα στην οποία συμμετείχαν επιστήμονες από το αμερικανικό Πανεπιστήμιο Κορνέλ. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές ανακάλυψαν πως η πηγή των «γρήγορων εκλάμψεων ραδιοκυμάτων» (Fast Radio Bursts-FRB), όπως ονομάζονται αυτά τα σήματα, είναι ένας μικρός γαλαξίας σε απόσταση 3 δισ. ετών φωτός από τη Γη. Οι πρώτες γρήγορες εκλάμψεις ραδιοκυμάτων καταγράφηκαν το 2007, ενώ η αρχική εκτίμηση ήταν πως προέρχονται από κάποια περιοχή του Γαλαξία μας ή από τους πλησιέστερους «γείτονές» του. Ωστόσο, σύμφωνα με τη μελέτη των ερευνητών, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, η πηγή τους βρίσκεται σε μία κοσμική δομή στην περιοχή του αστερισμού Ηνίοχου, με μάζα μόλις 1% της μάζας του Γαλαξία μας. «Οι εκλάμψεις θα πρέπει να μεταφέρουν τεράστια ποσά ενέργειας, αφού μπορούν να γίνουν αντιληπτές από απόσταση 3 δισ. ετών φωτός», σημειώνει ο ερευνητής του Κορνέλ Σάμι Τσάτερζι στην ιστοσελίδα του αμερικανικού ιδρύματος. Από το 2007 και τον πρώτο εντοπισμό τους, οι επιστήμονες προσπαθούσαν να διαλευκάνουν την πηγή προέλευσης των σημάτων, όπως και την αιτία εκπομπής τους. Σύμφωνα με επιστήμονες του πανεπιστημίου McGill, που επίσης συμμετείχαν στην έρευνα, ο λόγος ήταν πως τα ραδιοτηλεσκόπια που κατέγραψαν τα κύματα δεν ήταν τόσο εξελιγμένα ώστε να εντοπίσουν την προέλευσή τους. Το 2012, επιστήμονες από το Κορνέλ βρήκαν πως ένα σήμα επαναλαμβανόταν περιοδικά. Έτσι, «σαρώνοντας» το διάστημα, μπόρεσαν να βρουν την πηγή του. Καθώς τώρα διαλευκάνθηκε η προέλευσή τους, το επόμενο βήμα είναι να βρεθεί ο μηχανισμός που τα προκαλεί. Στη λίστα των πιθανών σεναρίων, πάντως, βρίσκεται πολύ χαμηλά η εκπομπή τους από κάποιο εξωγήινο πολιτισμό. «Πιστεύουμε πως πρόκειται για κάποιο μάγναστρο (magnetar στα αγγλικά), δηλαδή έναν “νεογέννητο” αστέρα νετρονίων με ισχυρό μαγνητικό πεδίο, ο οποίος περιβάλλεται από τα υπολείμματα ενός σουπερνόβα», λέει ο Τσάτερζι. Τα σήματα είναι επίσης πιθανό να προκαλούνται από μία μαύρη τρύπα, που βρίσκεται στο κέντρο του μικρού γαλαξία. Τότε, οι ραδιοπαλμοί θα προκαλούνται καθώς σωματίδια καταλήγουν στο εσωτερικό της με τεράστια ταχύτητα. http://www.naftemporiki.gr/story/1190506/brethike-i-pigi-ton-mustiriodon-radiokumaton-apo-to-diastima

2 τεράστιες μαύρες τρύπες κρυμμένες στη γειτονιά μας. Βρετανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξη δύο μαύρων οπών τεραστίων διαστάσεων, οι οποίες βρίσκονται στο κέντρο δύο σχετικά κοντινών γαλαξιών. Παραμένουν πάντως σε απόσταση εκατομμυρίων φωτός και δεν θεωρούνται απειλή για τη Γη. Οι μαύρες τρύπες είχαν παραμείνει άγνωστες έως τώρα, επειδή είναι κρυμμένες πίσω από ένα προπέτασμα νεφών αερίων και σκόνης. Οι επιστήμονες θεωρούν πολύ πιθανό ότι αρκετές ακόμη μαύρες τρύπες βρίσκονται σε σχετικά κοντινές αποστάσεις, αλλά δεν έχουν εντοπισθεί εξαιτίας του «καμουφλάζ» τους. «Αυτές οι μαύρες τρύπες βρίσκονται σχετικά κοντά στο γαλαξία μας, όμως μέχρι σήμερα είχαν παραμείνει κρυμμένες από μας. Είναι σαν τα τέρατα που κρύβονται κάτω από το κρεβάτι μας. Οι νέες ανακαλύψεις εγείρουν το ερώτημα πόσες άλλες υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες βρίσκονται ακόμη και στο γειτονικό σε μας σύμπαν», δήλωσε ο αστρονόμος ‘Αντι Ανουάρ του Κέντρου Εξωγαλακτικής Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Ντάραμ, σύμφωνα με τις βρετανικές «Ιντιπέντεντ» και «Γκάρντιαν». Οι δύο γαλαξίες που «φιλοξενούν» τις θηριώδεις μαύρες τρύπες, είναι ο NGC 1448 σε απόσταση 38 εκατομμυρίων ετών φωτός και ο IC 3639 σε απόσταση 170 εκατ. ετών φωτός. Ο εντοπισμός των μαύρων οπών έγινε με το διαστημικό τηλεσκόπιο Nustar (Nuclear Spectroscopic Telescope Array) της NASA. Οι μαύρες τρύπες διαθέτουν τόσο ισχυρή βαρυτική έλξη, που παγιδεύουν το φως και οτιδήποτε άλλο, ενώ στρεβλώνουν τον χωροχρόνο γύρω τους. Η ανίχνευσή τους γίνεται έμμεσα, κυρίως από την ακτινοβολία που εκπέμπουν τα αντικείμενα, τα οποία πέφτουν μέσα σε αυτές. https://physicsgg.me/2017/01/08/2-%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%b5%cf%82-%ce%bc%ce%b1%cf%8d%cf%81%ce%b5%cf%82-%cf%84%cf%81%cf%8d%cf%80%ce%b5%cf%82-%ce%ba%cf%81%cf%85%ce%bc%ce%bc%ce%ad%ce%bd%ce%b5%cf%82-%cf%83%cf%84/

Τα 5 μεγαλύτερα μυστήρια του σύμπαντος και πως θα τα απαντήσουμε. 1. Τι είναι η σκοτεινή ύλη; 2. Τι είναι η σκοτεινή ενέργεια; 3. Τι υπήρχε πριν την Μεγάλη Έκρηξη; 4. Τι υπάρχει μέσα σε μια μαύρη τρύπα; 5. Είμαστε μόνοι στο σύμπαν; Από την ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων μέχρι την ανακάλυψη του κοντινότερου στη Γη εξωπλανήτη που μοιάζει με τη Γη, το 2016 ήταν μια καταπληκτική χρονιά για την αστρονομία στην πραγματικότητα η καλύτερη των τελευταίων δεκαετιών. Πολλοί από τους μεγαλύτερους γρίφους στην αστρονομία και την κοσμολογία έχουν λυθεί. Πάρτε για παράδειγμα την ηλικία του σύμπαντος. Έναν αιώνα πριν, θα λέγαμε απλά ότι το σύμπαν έχει πολύ μεγάλη ηλικία. Δεν υπήρχε τρόπος να προσδιοριστεί ο ακριβής αριθμός. Τώρα, χάρη στους λεπτομερείς χάρτες που δείχνουν τα αμυδρή ηχώ της Μεγάλης Έκρηξης αυτό που οι αστρονόμοι αποκαλούν «κοσμικό υπόβαθρο μικροκυμάτων» γνωρίζουμε ότι η ηλικία του σύμπαντος είναι 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια ή (13.8±0.02)×10 στην ενατη χρόνια. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό επίτευγμα ακρίβειας στην κοσμολογία. Δυστυχώς όμως, δεν διαθέτουμε όλες τις απαντήσεις σχετικά με το σύμπαν μας. Παρόλα τα δεδομένα από επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια, από τα πειράματα φυσικής σωματιδίων, όπως στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων στην Ελβετία, παρά τις ατελείωτες ώρες υπολογισμών από τους φυσικούς σε μαυροπίνακες ή σε προσομοιώσεις υπολογιστών, μια χούφτα από αναπάντητα κοσμολογικά προβλήματα συνεχίζουν να κρατάνε άγρυπνους τους φυσικούς. 1. Τι είναι η σκοτεινή ύλη; Βαθιά κάτω από τα Απέννινα όρη της κεντρικής Ιταλίας, στο Gran Sasso, βρίσκεται ένα υπόγειο εργαστήριο όπου οι επιστήμονες έχουν τοποθετήσει μια γιγάντια δεξαμενή γεμάτη με 3,5 τόνους υγρό ξένον. Ελπίζουν ότι κάποιο εξωτικό σωματίδιο από το μακρινό διάστημα θα διασχίσει το υγρό και θα αλληλεπιδράσει αφήνοντας κάποιο χαρακτηριστικό ίχνος. Μέχρι στιγμής κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί. Αλλά οι επιστήμονες που ψάχνουν την αποκαλούμενη «σκοτεινή ύλη» έχουν μάθει να κάνουν υπομονή. Έχουν περάσει πολλές δεκαετίες από τότε που οι αστρονόμοι μελετώντας μακρινούς γαλαξίες παρατήρησαν κάτι περίεργο: οι γαλαξίες για να μην διαλυθούν, εξαιτίας της περιστροφής τους, έπρεπε να διαθέτουν πολύ περισσότερη ύλη, σε σχέση με την παρατηρούμενη ορατή ύλη τα άστρα και αέρια νέφη του γαλαξία. Η ελλείπουσα μάζα ονομάστηκε σκοτεινή ύλη, και σήμερα θεωρείται ότι αποτελεί πάνω από το ένα τέταρτο της συνολικής μάζας και ενέργειας του ορατού σύμπαντος. Από τι συνίσταται η σκοτεινή ύλη; Η καλύτερη υπόθεση είναι πως πρόκειται για κάποιο είδος ταχέων σωματιδίων που αλληλεπιδρούν ελάχιστα με την γνωστή ύλη που αποτελούν τα άστρα και τους πλανήτες. Θεωρητικά, αυτά τα «ασθενώς αλληλεπιδρώντα» σωματίδια μπορούν να διασχίσουν ανεμπόδιστα μίλια συνηθισμένης ύλης κι αυτός είναι ο λόγος που δαπανώνται εκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή γιγαντιαίων ανιχνευτών, όπως αυτός στο Gran Sasso. Οι επιστήμονες προσπαθούν να ανιχνεύσουν αυτά τα εξωτικά σωματίδια εδώ και δεκαετίες, χωρίς καμία τύχη. Και κάποιοι άρχισαν να αναρωτιούνται αν όντως είναι ορθή η υπόθεση της ύπαρξης της σκοτεινής ύλης. Κι αν δεν υπάρχει, τότε ίσως η θεωρία της βαρύτητας του Αϊνστάιν να χρειάζεται κάποια τροποποίηση. Γι αυτό τα τελευταία χρόνια μια σειρά από εναλλακτικές θεωρίες βαρύτητας έκαναν την εμφάνισή τους, οι οποίες όμως παραμένουν αμφιλεγόμενες. «Θα ήταν ωραίο να γνωρίζαμε τι είναι τα σωματίδια σκοτεινής ύλης ή έστω να είχαμε μία κάποια διαβεβαίωση πως πρόκειται όντως για σωματίδια», δηλώνει o Roberto Abraham, φυσικός στο πανεπιστήμιο του Τορόντο. «Νομίζω ότι είναι η πιο πιθανή εκδοχή, αλλά είμαι ανοιχτός και δεν απορρίπτω την περίπτωση να πρέπει να τροποποιηθεί η θεωρία της βαρύτητας». Ενώ δεν υπάρχουν ισχυρά επιχειρήματα ότι οι εξισώσεις του Αϊνστάιν είναι λάθος, «θα πρέπει να έχουμε το μυαλό μας ανοιχτό». 2. Τι είναι η σκοτεινή ενέργεια; Στη δεκαετία του 1990, τα δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble αποκάλυψαν ότι οι μακρινοί γαλαξίες, όχι μόνο απομακρύνονται από τον δικό μας γαλαξία, αλλά απομακρύνονται με επιταχυνόμενο ρυθμό. Αυτό προκάλεσε μεγάλη έκπληξη και από τότε οι επιστήμονες προσπαθούν να καταλάβουν ποιά είναι η μυστηριώδης αιτία προκαλεί αυτή την επιτάχυνση. Κανείς δεν ξέρει. Και γι αυτό βαφτίστηκε «σκοτεινή ενέργεια», κι όπως και με την «σκοτεινή ύλη» ο Αϊνστάιν παίζει πάλι έναν κρίσιμο ρόλο στην ιστορία. Στις αρχές του 20ου αιώνα οι επιστήμονες πίστευαν ότι το σύμπαν ήταν στατικό και ότι κατά μέσο όρο οι γαλαξίες παρέμεναν στην ίδια απόσταση από τους γειτονικούς τους. Αλλά οι εξισώσεις της γενικής σχετικότητας έδειξαν ότι το σύμπαν θα μπορούσε να διαστέλλεται ή να συστέλλεται. Επειδή αυτό δεν άρεσε στον Αϊνστάιν, εισήγαγε αυθαίρετα στις εξισώσεις του την επονομαζόμενη «κοσμολογική σταθερά» . Λίγα χρόνια μετά, όταν οι αστρονόμοι ανακάλυψαν την διαστολή του σύμπαντος, φάνηκε πως ο αυθαίρετη κοσμολογική σταθερά δεν ήταν απαραίτητη. Ωστόσο, τώρα που γνωρίζουμε ότι η διαστολή του σύμπαντος είναι επιταχυνόμενη η κοσμολογική σταθερά επέστρεψε. Όποια κι αν είναι η αληθινή φύση της, η σκοτεινή ενέργεια είναι σημαντικότερη από την σκοτεινή ύλη όσον αφορά την εξέλιξη του σύμπαντος. Η σκοτεινή ενέργεια αντιστοιχεί στα δυο τρίτα της συνολικής ενέργειας του ορατού σύμπαντος. Και οι δυο μαζί, η σκοτεινή ενέργεια και η σκοτεινή ύλη αποτελούν ένα τεράστιο μυστήριο και προκαλούν κάποια «αμηχανία» στην επιστημονική κοινότητα. «Θα έδινα τα πάντα για να μάθω την φύση της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας», λέει ο Roberto Abraham, «και σκοπεύω να αφιερώσω τις επόμενες δεκαετίες της ζωής μου για να το ανακαλύψω.» 3. Τι υπήρχε πριν την Μεγάλη Έκρηξη; Κάθε φορά που ένας κοσμολόγος δίνει μια δημόσια διάλεξη, πάντα κάποιος από το ακροατήριο σηκώνει το χέρι του για να ρωτήσει: «και τι υπήρχε πριν από την Μεγάλη Έκρηξη;» «Υπάρχει μία στάνταρ απάντηση που μπορεί να δώσει κανείς», λέει ο Glenn Starkman, φυσικός στο πανεπιστήμιο Case Western Reserve. «Λέμε πως η ερώτηση δεν έχει νόημα, όπως ακριβώς δεν έχει νόημα να ρωτάμε, τι βρίσκεται νοτιότερα από τον Νότιο Πόλο». Ο λόγος είναι ο εξής: Αν μαζί με την Μεγάλη Έκρηξη ξεκίνησε κι ο ίδιος ο χρόνος, τότε δεν έχει νόημα να ρωτάμε τι υπήρχε πριν, γιατί απλά δεν υπάρχει «πριν». Αλλά και ο ίδιος ο Starkman γνωρίζει ότι η απάντηση αυτή δεν είναι ικανοποιητική. Σήμερα διαθέτουμε μια θεωρία για το τι συνέβη σχεδόν αμέσως μετά την Μεγάλη Έκρηξη. Κατά την διάρκεια των πρώτων ελάχιστων κλασμάτων δευτερολέπτου της ύπαρξης του σύμπαντος, το «πληθωριστικό» μοντέλο μας λέει ότι το σύμπαν επεκτάθηκε σαν ένα μπαλόνι, πολλαπλασιάζοντας το μέγεθός του ξανά και ξανά μέχρι να φτάσει στον «κανονικό» ρυθμό διαστολής του. Όμως, αν επιχειρήσουμε να κοιτάξουμε πίσω, πριν τον πληθωρισμό, προς την «χρονική στιγμή μηδέν» η γενική σχετικότητα «καταρρέει». Κάποιο φυσικοί πιστεύουν ότι ο χρόνος δε ξεκίνησε με την Μεγάλη Έκρηξη, αλλά ότι αναδύθηκε με κάποιο τρόπο όταν το σύμπαν έφθασε σε κάποιο βαθμό πολυπλοκότητας. Άλλοι υποστηρίζουν ότι το σύμπαν κάνει κύκλους, μια αιώνια διαδοχή διαστολών και συστολών. Αν αυτό το «κυκλικό» μοντέλο είναι σωστό, η Μεγάλη Έκρηξη δεν αποτελεί την αρχή, αλλά την μετάβαση από μια προηγούμενη εποχή. Μια άλλη πιθανότητα είναι το σύμπαν μας να είναι ένα από αμέτρητα «σύμπαντα φούσκες» που εμφανίζονται συνεχώς σε ένα «πολυσύμπαν» Άραγε, έχουμε φτάσει κοντά στην απάντηση της ερώτησης «τι υπήρχε πριν;» Ο Starkman λέει πως όχι. Και είναι ασαφές το πότε οι αστρονομικές παρατηρήσεις θα δώσουν στοιχεία για το ζήτημα αυτό. Ίσως, αν κατασκευάζαμε έναν τεράστιο ανιχνευτή βαρυτικών κυμάτων στο διάστημα, θα υπήρχε η ελπίδα να ανιχνεύσουμε τα αρχέγονα βαρυτικά κύματα που δημιούργήθηκαν από την Μεγάλη Έκρηξη. Αλλά μην χαίρεστε. Ένα τέτοιο μεγαλεπήβολο πείραμα θα χρειαστεί δεκαετίες για να στηθεί. 4. Τι υπάρχει μέσα σε μια μαύρη τρύπα; Οι μαύρες τρύπες είναι περιοχές του χώρου όπου η βαρύτητα ασκεί τόσο μεγάλη έλξη, έτσι ώστε τίποτε να μην μπορεί να διαφύγει ούτε το φως ούτε οποιοδήποτε άλλο είδος σήματος. Αφού τίποτε δεν μπορεί να βγει έξω, το εσωτερικό των μαύρων τρυπών φαίνεται να είναι αποκομμένο από το υπόλοιπο σύμπαν. «Δεν έχουμε ιδέα τι συμβαίνει στο εσωτερικό μιας μαύρης τρύπας» , λέει ο Starkman, «και ο μόνος τρόπος να το μάθετε είναι να πηδήξετε μέσα σ΄ αυτή». Αλλά ακόμα και τότε, δεν θα έχετε κανένα τρόπο να ξαναβγείτε έξω και να πείτε στον κόσμο τι βρήκατε και φυσικά ούτε να στείλετε στον έξω κόσμο κάποιο μήνυμα. Στην δεκαετία του 1970, οι φυσικοί Stephen Hawking και Jacob Bekenstein, έδειξαν ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ακτινοβολία και σιγά-σιγά «εξατμίζονται». Δυστυχώς η εξάτμιση των μαύρων τρυπών φαίνεται να παραβιάζει κανόνες της κβαντομηχανικής πρόκειται για το παράδοξο της απώλειας της κβαντικής πληροφορίας, οι τεχνικές λεπτομέρειες του οποίου είναι αρκετά περίπλοκες. Οι φυσικοί έχουν αναπτύξει διάφορες ιδέες για να εξηγήσουν αυτόν τον γρίφο. Παραμένουν όμως ακόμα αμφιλεγόμενες. Το πραγματικό πρόβλημα βρίσκεται στον «ορίζοντα των γεγονότων» το εξωτερικό όριο της μαύρης τρύπας όπου η γενική σχετικότητα και η κβαντική φυσική μπαίνουν στο παιχνίδι. Αλλά μέχρι στιγμής αυτές οι δυο θεωρίες είναι ασυμβίβαστες. «Είναι πιθανόν η κβαντική μηχανική και η γενική σχετικότητα να λειτουργούν με έναν διαφορετικό τρόπο στο ορίζοντα των γεγονότων απο ότι εδώ στη Γη», σύμφωνα με τον Starkman. «Πρόκειται για μια συναρπαστική προοπτική». Το μεγαλύτερο στοίχημα είναι η μελέτη της περιοχής λίγο έξω από τον ορίζοντα των γεγονότων. Κι αυτό ίσως μπορεί να γίνει με την συστοιχία των ραδιοτηλεσκοπίων ανα τον κόσμο, γνωστών ως ΕΗΤ (Event Horizon Telescope), από την Καλιφόρνια, την Αριζόνα και τη Χαβάη, τη Χιλή, την Ισπανία και την Ανταρκτική. Μια βελτιωμένη μορφή του ΕΗΤ θα ξεκινήσει σύντομα την συλλογή δεδομένων. Ο πρώτος στόχος του θα είναι η «τερατώδης» μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας. Οι αστρονόμοι του ΕΗΤ περιμένουν να δούν μια λεπτομερή εικόνα της ακτινοβολίας που εκπέμπεται από τα αέρια και τη σκόνη λίγο πριν διασχίσουν τον ορίζοντα των γεγονότων της μαύρης τρύπας που ίσως δώσει κάποια στοιχεία σχετικά με την εξωτική φυσική στο εσωτερικό της μαύρης τρύπας. 5. Είμαστε μόνοι στο σύμπαν; Είμαστε τα μόνα νοήμοντα όντα του σύμπαντος; Οι μόνες υπάρξεις που αναρωτιούνται αν υπάρχουν άλλες υπάρξεις εκεί έξω; Ο γαλαξίας μας περιέχει αρκετές εκατοντάδες δισεκατομμύρια άστρα, πολλά από τα οποία διαθέτουν πλανήτες σε τροχιά γύρω τους. Και πέρα από τον γαλαξία μας υπάρχουν τουλάχιστον ένα τρισεκατομμύριο γαλαξίες στο ορατό σύμπαν. Λαμβάνοντας υπόψη την πληθώρα των πλανητών, φαίνεται απίθανο να είμαστε μόνοι στο σύμπαν. Οπότε επιστήμονες απο όλο τον κόσμο έχουν ξεκινήσει το πρόγραμμα που αποκαλούν SETI (Search for ExtraTerrestrial Intelligence) Αναζήτηση ΕξωΓήινης Νοημοσύνης. O Seth Shostak, αστρονόμος του ινστιτούτου SETI, υποψιάζεται πως οι εξωγήινοι είναι κάπου εκεί έξω. Επισημαίνει ότι ένας στους πέντε εξωπλανήτες που ανακάλυψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler, είναι κατοικήσιμοι. Αν η εκτίμηση αυτή είναι σωστή, τότε θα μπορούσαν να υπάρχουν 10 στην 21η κατοικήσιμοι πλανήτες. Όμως, ακόμα κι αν υπάρχει άφθονη ζωή στο σύμπαν, τι συμβαίνει σχετικά με την νοήμονα ζωή; Οι επιστήμονες του SETI σαρώνουν εδώ και δεκαετίες τον ουρανό ψάχνοντας για εξωγήινα ραδιοφωνικά σήματα. Παρότι μέχρι στιγμής δεν βρήκαν τίποτε, δεν απογοητεύονται. Ο Shostak υποστηρίζει ότι βρίσκονται ακόμα στην αρχή, αφού μέχρι τώρα έχουν καταφέρει να σαρώσουν μερικές μόνο χιλιάδες άστρα. Μάλιστα σε ένα πρόσφατο συνέδριο στην Γερμανία στοιχημάτισε ότι στα επόμενα 24 χρόνια θα ανιχνεύσουμε τουλάχιστον ένα εξωγήινο σήμα (αν χάσει το στοίχημα θα πληρώσει μόνο τον καφέ στους επιστήμονες που ήταν παρόντες). Μέχρι τότε, θα έχουν αναπτυχθεί αποδοτικότερες τεχνικές αναζήτησης, που θα μπορούσαν να ελέγχουν ένα εκατομμύριο αστρικά συστήματα, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες εντοπισμού πιθανών εξωγήινων σημάτων. http://physicsgg.me/2017/01/04/%cf%84%ce%b1-5-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%b1-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%ae%cf%81%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%bf%cf%82/