Δροσος Γεωργιος

Νέο εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο στον πλανήτη νάνο. Είναι πλέον δεδομένο ότι η έλευση κάθε νέου πακέτου δεδομένων της αποστολής New Horizons που εξερεύνησε το σύστημα του Πλούτωνα θα περιέχει και μια νέα μικρότερη ή μεγαλύτερη έκπληξη. Για μια ακόμη φορά οι εικόνες και τα δεδομένα που ήρθαν από τον πλανήτη νάνο του ηλιακού συστήματος αποκαλύπτουν μια νέα αναπάντεχη γεωατμοσφαιρική δραστηριότητα. Αυτή τη φορά οι εικόνες μιας περιοχής του δυτικού ημισφαιρίου του Πλούτωνα δείχνουν σαν κάτι να έχει… δαγκώσει το έδαφος εκεί! Η «δαγκωματιά» όπως την χαρακτηρίζουν οι επιστήμονες που μελετούν το φαινόμενο έχει έχει διάμετρο περίπου 500 χλμ και πρόκειται για ένα γεωλογικό φαινόμενο η ταυτότητα του οποίου δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί. Μια πρώτη εκτίμηση των ειδικών είναι ότι έχουμε να κάνουμε με την διαδικασία της εξάχνωσης. Οταν δηλαδή ένα στερεό μετατρέπεται σε αέριο κατευθείαν χωρίς να μεσολαβήσει η υγροποίησή του. Οι επιστήμονες περιμένουν τώρα το επόμενο πακέτο δεδομένων από το New Horizons για να βρουν επιπλέον στοιχεία για το νέο εντυπωσιακό φαινόμενο. Πιθανότατα βέβαια η νέα… παραλαβή να συνοδεύεται και από κάποια καινούργια αποκάλυψη. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=784577

Τα σουπερνόβα ρυθμίζουν τον Κόσμο! Αίσθηση προκάλεσε η δημοσίευση πριν από λίγες ημέρες του ισχυρισμού ερευνητών του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν ότι ανακάλυψαν στα απομεινάρια ενός μετεωρίτη ύλη αρχαιότερη από αυτή του ηλιακού μας συστήματος η οποία πιθανώς να αποτελεί και ένα από το υλικά από τα οποία αυτό σχηματίστηκε! Σύμφωνα με τους ερευνητές, η ύλη αυτή είναι μιας κατηγορίας μικροσωματιδίων που οι επιστήμονες έχουν ονομάσει «προ-ηλιακούς κόκκους». Οι ερευνητές εικάζουν ότι η ύλη που εντόπισαν, και πιθανώς είναι το δομικό υλικό του ηλιακού μας συστήματος, προέρχεται από μια έκρηξη σουπερνόβα. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές αναφέρουν ότι επρόκειτο για μια έκρηξη που συνέβη σε ένα δυαδικό σύστημα, σε ένα ζεύγος αστέρων δηλαδή. Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες μελετούν συνεχώς εκρήξεις σουπερνόβα έχοντας καταφέρει να συλλέξουν πλήθος στοιχείων για το βιαιότερο και πιο εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο. Ας ρίξουμε μια ματιά σε ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες σχετικές έρευνες. Ενα σουπερνόβα γέννησε και το Σύμπαν; Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία η καταστροφή ενός άστρου μέσα στο Σύμπαν οδηγεί στη γέννηση νέων άστρων. Μια ανατρεπτική θεωρία που αναπτύχθηκε πριν από τρία χρόνια αναφέρει ότι και το Σύμπαν είναι ίσως προϊόν της κατάρρευσης ενός άστρου και μάλιστα ενός άστρου τεσσάρων διαστάσεων. Οι επιστήμονες που ανέπτυξαν αυτή τη θεωρία υποστηρίζουν ότι το Σύμπαν δεν είναι τίποτε άλλο από ένα κοσμικό «σκουπίδι» ενός μεγαλύτερου και διαφορετικού σύμπαντος. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, το Σύμπαν (μας) σχηματίστηκε από τα υπολείμματα της ύλης που διασκορπίστηκε όταν ένα άστρο τεσσάρων διαστάσεων του μεγαλύτερου σύμπαντος κατέρρευσε και μετατράπηκε σε μελανή οπή. Ορισμένοι ειδικοί αναφέρουν ότι αυτό το σενάριο μπορεί να δώσει απάντηση στο άλυτο μέχρι στιγμής μυστήριο της ομοιομορφίας του Σύμπαντος. Την ενδιαφέρουσα, αν μη τι άλλο, θεωρία ανέπτυξαν επιστήμονες του Περιμετρικού Ινστιτούτου Θεωρητικής Φυσικής Γουότερλου στον Καναδά. Οπως αναφέρουν, η θεωρία τους βασίστηκε σε μια ιδέα που είχε διατυπώσει διεθνής ομάδα επιστημόνων το 2000. Η ιδέα εκείνη ανέφερε ότι το δικό μας τρισδιάστατο σύμπαν είναι μια μεμβράνη που πλέει μέσα σε ένα γιγάντιο τετραδιάστατο σύμπαν. Οι επιστήμονες στον Καναδά προχώρησαν την ιδέα αυτή ένα βήμα περισσότερο. Σκέφτηκαν ότι αν υπάρχει αυτό το τετραδιάστατο σύμπαν, τότε μέσα σε αυτό θα περιέχονται και τετραδιάστατα άστρα. Η κατάρρευση αυτών των άστρων, όπως συμβαίνει και στο δικό μας Σύμπαν, θα έχει ως συνέπεια την εκδήλωση μιας έκρηξης σουπερνόβα. Μια έκρηξη σουπερνόβα έχει ως αποτέλεσμα την εκτόξευση της ύλης των εξωτερικών στρωμάτων του άστρου στο διαστημικό κενό και τη μετατροπή των εσωτερικών στρωμάτων σε μια μελανή οπή. Η υπερσφαίρα. Στο Σύμπαν οι μελανές οπές έχουν τον λεγόμενο «ορίζοντα γεγονότων», ένα «σημείο χωρίς επιστροφή» από όπου τίποτε (ούτε καν το φως) δεν μπορεί να ξεφύγει. Οι μελανές οπές στο Σύμπαν έχουν ένα σφαιρικού σχήματος ορίζοντα γεγονότων. Οι τριών διαστάσεων μαύρες τρύπες του Σύμπαντος δημιουργούν ορίζοντες γεγονότων δύο διαστάσεων. Η νέα θεωρία αναφέρει ότι σε ένα σύμπαν όπου υπάρχουν μελανές οπές τεσσάρων διαστάσεων ο ορίζοντας γεγονότων τους πιθανώς να είναι ένα αντικείμενο τριών διαστάσεων, μια δομή που οι επιστήμονες ονομάζουν υπερσφαίρα. Οταν οι ερευνητές πραγματοποίησαν προσομοιώσεις της κατάρρευσης ενός άστρου τεσσάρων διαστάσεων είδαν ότι η ύλη που εκτοξεύεται μπορεί να δημιουργήσει μια μεμβράνη τριών διαστάσεων. Η μεμβράνη αυτή περιβάλλει τον τρισδιάστατο ορίζοντα γεγονότων της μελανής οπής που έχει σχηματιστεί και μάλιστα είναι μια μεμβράνη που διαστέλλεται. Ετσι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι πιθανό το δικό μας σύμπαν να είναι στην πραγματικότητα μια υπερσφαίρα ενός άλλου σύμπαντος. Σουπερνόβα στον βυθό του Ειρηνικού Ωκεανού! Εξωγήινη σκόνη που πιστεύεται ότι προέρχεται από εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων πριν από εκατομμύρια χρόνια βρέθηκε στον βυθό του Ειρηνικού, μια ανακάλυψη που προσφέρει νέα στοιχεία για τον ρόλο των σουπερνόβα στην παραγωγή των χημικών στοιχείων στα οποία βασίζεται η ζωή. Στα αρχικά στάδια της εξέλιξής του το Σύμπαν ήταν ένα αχανές σύννεφο υδρογόνου, το οποίο είναι το ελαφρύτερο και απλούστερο χημικό στοιχείο. Σταδιακά το υδρογόνο συμπυκνώθηκε σε νέφη, άναψε και έδωσε τα πρώτα άστρα. Ολα τα υπόλοιπα στοιχεία του Περιοδικού Πίνακα σχηματίστηκαν από θερμοπυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης στην καρδιά αυτών των άστρων. Και όταν αυτά πέθαναν, εξερράγησαν σε σουπερνόβα και σκόρπισαν το περιεχόμενό τους στον κόσμο. Αυτό σημαίνει ότι ο άνθρακας, το άζωτο, το οξυγόνο και τα υπόλοιπα στοιχεία από τα οποία αποτελείται το ανθρώπινο σώμα προήλθαν από άστρα που εξερράγησαν πολύ πριν από τον σχηματισμό της Γης. Οπως λένε συχνά οι αστροφυσικοί, όλοι είμαστε ουσιαστικά παιδιά των άστρων. Αλλά ποιων άστρων; Η νέα μελέτη εξετάζει την ποσότητα βαρέων στοιχείων, όπως το πλουτώνιο και το ουράνιο, που παράγονται από σουπερνόβα - εκρήξεις γερασμένων άστρων συγκεκριμένου μεγέθους. «Μικρές ποσότητες υλικού από αυτές τις μακρινές εκρήξεις πέφτουν στη Γη καθώς ταξιδεύουν στον Γαλαξία» λέει ο Αντον Ουάλνερ του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης στην επιθεώρηση «Nature Communications». «Αναλύσαμε γαλαξιακή σκόνη των τελευταίων 25 εκατομμυρίων ετών, η οποία είχε κατακαθίσει στον ωκεάνιο πυθμένα και διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν πολύ λιγότερα βαριά στοιχεία όπως το πλουτώνιο και το ουράνιο από ό,τι περιμέναμε» αναφέρει. Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε δείγματα σε βάθος 10 εκατοστών κάτω από τον πυθμένα σε μια γεωλογικά σταθερή περιοχή του Ειρηνικού Ωκεανού, τα οποία αντιπροσωπεύουν 25 εκατομμύρια χρόνια σταδιακής συσσώρευσης. Αναζήτησαν το ισότοπο πλουτώνιο-244, το οποίο διασπάται αυθόρμητα με χρόνο ημιζωής 81 εκατομμύρια χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι «το πλουτώνιο-244 που υπήρχε όταν σχηματίστηκε η Γη [...] πριν από τέσσερα και πλέον δισεκατομμύρια χρόνια έχει διασπαστεί» εξηγεί ο Ουάλνερ. «Επομένως, όσο πλουτώνιο-244 βρίσκουμε σήμερα στη Γη πρέπει να δημιουργήθηκε σε εκρήξεις που συνέβησαν πιο πρόσφατα, τα τελευταίες εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια». Η ποσότητα πλουτωνίου-244 που βρέθηκε στον βυθό «ήταν 100 φορές μικρότερη από ό,τι περιμέναμε» αναφέρει ο ερευνητής. «Φαίνεται ότι αυτά τα βαριά στοιχεία μπορεί και να μη δημιουργήθηκαν από στάνταρτ σουπερνόβα. Ισως παράγονται από σπανιότερες και ισχυρότερες εκρήξεις, όπως η συγχώνευση δύο άστρων νετρονίων». Οπως φαίνεται, οι αστροφυσικοί θα πρέπει να εξετάσουν άλλα φαινόμενα για να εξηγήσουν την παρουσία αυτών των βαρέων στοιχείων στη Γη. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=784651

Πάγος αρχαίος όσο και το ηλιακό μας σύστημα βρέθηκε στον κομήτη 67Ρ Τα μυστικά των κομητών σιγά σιγά αποκαλύπτονται. Τώρα πλέον ξέρουμε ότι οι κομήτες σχηματίστηκαν την ίδια περίοδο με το υπόλοιπο ηλιακό μας σύστημα, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα από τον κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko. Το σκάφος Rosetta, της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA), ανέλυσε τον κομήτη 67P με μεγάλη ακρίβεια και ανακάλυψε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του πάγου στο αντικείμενο αυτό, σχηματίστηκε από το αρχικό πρωτοπλανητικό νέφος από το οποίο δημιουργήθηκαν αργότερα ό ήλιος και οι υπόλοιποι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Η ανακάλυψη αυτή ήρθε για να απαντήσει μια και καλή το ερώτημα δεκαετιών για το πότε ακριβώς δημιουργήθηκαν οι κομήτες. Η δομή των μορίων πάγου λέει πολλά για τον σχηματισμό των κομητών. Ο πάγος μπορεί να δημιουργηθεί με δύο τρόπους, είτε ως κρύσταλλος είτε σαν άμορφος πάγος. Η δεύτερη μορφή πάγου δημιουργείται όταν τα μόρια νερού παγώσουν πολύ γρήγορα, και κατ’ επέκτασιν δεν οργανώνονται σε μια όμορφη και με ακρίβεια δομή. Αν όμως η ψύξη είναι σταδιακή, ο πάγος δημιουργείται σε κρυστάλλους. Υπάρχει επίσης μια άλλη σημαντική διαφορά που έχει αστρονομικές συνέπειες: ο άμορφος πάγος παγιδεύει πολύ περισσότερα αέρια όταν ψυχραίνεται. Το Rosina, ένα από τα όργανα που βρίσκονται στο σκάφος Rosetta, μέτρησε τα ποσοστά διάφορων αερίων(άζωτο,αργό και διοξείδιο του άνθρακα) στον κομήτη 67P, και εντόπισε ποσότητες εκατοντάδες φορές πιο μικρές από αυτό που θα περίμενε κάποιος από τον άμορφο πάγο, κάτι που υποδεικνύει μια ξεκάθαρη κρυσταλλική δομή. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική ανακάλυψη γιατί μας επιτρέπει να προσδιορίσουμε την ηλικία των κομητών. Ο άμορφος πάγος δημιουργείται στο διαστρικό διάστημα όπου δεν υπάρχουν πηγές θερμότητας. Όταν τα άστρα αρχίζουν να δημιουργούνται, το πρωτοπλανητικό νέφος είναι αρκετά ζεστό για να εξαχνωθεί ο διαστρικός πάγος. Καθώς το νέφος ψύχεται και οι πλανήτες αρχίζουν να δημιουργούνται, το νερό παγώνει σε κρυστάλλους πάγου, παγιδεύοντας κατά τη διαδικασία αυτή κάποια αέρια. Οι κομήτες λοιπόν που είναι φτιαγμένοι από κρυσταλλικό πάγο πρέπει να δημιουργήθηκαν την ίδια περίοδο όπως και το υπόλοιπο ηλιακό σύστημα. Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Astrophysical Journal, υποδεικνύει ότι ο κομήτης 67P πρέπει να σχηματίστηκε μεταξύ -228 και -223 βαθμών Κελσίου για να παγιδέψει τις σωστές ποσότητες αερίων που παρατηρήθηκαν. Τα ευρήματα αυτά μπορούν να έχουν και άλλες προεκτάσεις πέρα από τους κομήτες. Πολλά σενάρια δημιουργίας για τους γίγαντες πλανήτες αερίων και τα φεγγάρια τους, καθώς και αντικείμενα στην ζώνη Kuiper (όπως ο Πλούτωνας), χρειάζονται την συσσώρευση κρυσταλλικού πάγου για να είναι πιθανά. http://www.pronews.gr/portal/20160315/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%80%CE%AC%CE%B3%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%82-%CF%8C%CF%83%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%BF-%CE%B7%CE%BB%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CF%83%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CE%B2%CF%81%CE%AD%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%B5-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%BA%CE%BF%CE%BC%CE%AE%CF%84%CE%B7-67%CF%81-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C

TPK «Σογιούζ TMA-20M" Συνεχίζεται η προετοιμασία του διαστημικού σκάφους «Soyuz TMA-20M» που θα ξεκινήσει για το πρόγραμμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Στο συγκρότημα κτιρίων oi Ρώσοι κοσμοναύτες Ovchinin Αλεξέι Νικολάγιεβιτς και Oleg Ivanovich και οαστροναύτης της ΝΑΣΑ Τζέφρι Ουίλιαμς και οι αναπληρωτες RYZHIKOV Sergey (Roscosmos), Borisenko Andrey Ιβάνοβιτς (Roscosmos) και Robert Kimbrough (NASA) τα πληρώματα του επανδρωμένου διαστημικου οχημάτος " TMA-20M Soyuz έκαναν μια επιθεώρηση ελέγχου στη διαμόρφωση εκτόξευσης και επιθεώρηση του TGC" Progres MS-02. " http://www.energia.ru/ru/iss/iss47/photo_03-14.html "Soyuz-FG"και TPK "Soyuz TMA-20M" Ο πυραύλος φορέας "Soyuz-FG" με το "Soyuz TMA-20M" μεταφέρθηκαν για τις περαιτερω εργασίες κατασκευης. http://www.energia.ru/ru/iss/iss47/photo_03-14_1.html

Ευρωπαϊκό σκάφος αναχωρεί για να διερευνήσει ενδείξεις ζωής στον Άρη. Η πρώτη κοινή αποστολή Ευρώπης και Ρωσίας στον Άρη εκτοξεύτηκε την Καθαρά Δευτέρα για να οσφριστεί προσεκτικά το μεθάνιο του πλανήτη και να εξετάσει αν το αέριο μπορεί να έχει βιολογική προέλευση. Ο δορυφόρος ExoMars μεταφέρει μαζί του και ένα μικρό ρομπότ που θα κατέβει στην επιφάνεια. Ο ρωσικός πύραυλος Proton-M που μεταφέρει το σκάφος εκτοξεύτηκε στις 12.31 ώρα Ελλάδας από το κοσμοδρόμιο που νοικιάζει η Ρωσία στο Καζακστάν. Θα χρειαστούν όμως δέκα ώρες για να αναπτύξει ταχύτητα 33.000 χιλιομέτρων την ώρα και να απελευθερώσει το ExoMars για το επτάμηνο ταξίδι του. Αν η αποστολή αποδειχθεί επιτυχής, η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA και η ρωσική Roscosmos θα συνεχίσουν την προσπάθεια με την εκτόξευση ενός τροχοφόρου ρομπότ, το οποίο θα αναζητήσει ίχνη ζωής στο υπέδαφος χρησιμοποιώντας ένα μικρό γεωτρύπανο. Η αποστολή δεν αναμένεται να εκτοξευτεί πριν από το 2020. Προηγούμενες αποστολές -πιο πρόσφατα το αμερικανικό ρομπότ Curiosity που εξερευνά την επιφάνεια του Άρη, έχουν δείξει ότι η ατμόσφαιρα του πλανήτη περιέχει ίχνη μεθανίου. Αυτό προκαλεί απορία, δεδομένου ότι το μεθάνιο δεν επιζεί πολύ στην ατμόσφαιρα -καταστρέφεται από την υπεριώδη ακτινοβολία του Ήλιου- και επομένως πρέπει να υπάρχει μια πηγή που το ανανεώνει. Στη Γη, το μεγαλύτερο μέρος του μεθανίου της ατμόσφαιρας προέρχεται από μικρόβια. Και αυτό αφήνει ανοιχτή τη συναρπαστική πιθανότητα να υπάρχουν μικρόβια που επιζούν στο υπέδαφος του Άρη, προστατευμένα από τις ακραίες συνθήκες που ερήμωσαν τον πλανήτη και στέγνωσαν το νερό του. Υπάρχει όμως και μια άλλη, πιο πεζή εξήγηση: το μεθάνιο θα μπορούσε να προέρχεται από γεωλογικές διαδικασίες στο υπέδαφος. ExoMars και Schiaparelli H αποστολή ExoMars θα μπορούσε να βοηθήσει στην απάντηση του ερωτήματος. Στις 19 Οκτωβρίου, το σκάφος θα φτάσει στον Άρη και θα περάσει περίπου ένα χρόνο κάνοντας μανούβρες μέχρι να καταλήξει στην οριστική, κυκλική τροχιά του, σε ύψος 400 χιλιομέτρων. Από τη θέση αυτή θα μπορεί να κάνει μια λεπτομερή απογραφή των αερίων της ατμόσφαιρας και να καταγράψει τοπικές και εποχικές διακυμάνσεις στη συγκέντρωση μεθανίου, η οποία δεν ξεπερνά τα μερικά μέρη ανά δισεκατομμύριο. Τρεις μέρες πριν φτάσει, το ExoMars θα απελευθερώσει τη μικρή συσκευή Schiaparelli που θα αποπειραθεί να προσεδαφιστεί στον κόκκινο πλανήτη -ένα δύσκολο εγχείρημα που έχει καταδικάσει τις περισσότερες προηγούμενες ρωσικές αποστολές. Το Sciaparelli θα πραγματοποιήσει σχετικά λίγες μετρήσεις -κύρια αποστολή του είναι να προβάρει τις τεχνολογίες που απαιτούνται για την προσεδάφιση ενός μεγαλύτερου, τροχοφόρου ρομπότ. Το ρομπότ θα κατασκευαστεί στη Βρετανία και θα είναι η πρώτη αποστολή που εξετάζει δείγματα από το υπέδαφος του πλανήτη -το γεωτρύπανό του θα φτάσει σε βάθος δύο μέτρων και θα αναζητήσει ίχνη μικροβίων που μπορεί να επιζούν εκεί, προστατευμένα από την ακραία ακτινοβολία της επιφάνειας. Εάν υπάρχουν, τα μικρόβια αυτά θα ήταν πιθανότατα επιζώντες από μια εποχή που ο Άρης ήταν ζεστός, υγρός και φιλόξενος όπως η Γη. Επιζώντες μιας πλανητικής καταστροφής που θα μας έδειχναν ότι δεν είμαστε μόνοι. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064679

Παρουσία χιονιού πάνω στα βουνά του πλανήτη-νάνου. Τελειωμό δεν έχουν οι ανακαλύψεις στον Πλούτωνα. Ο σκοτεινός, παγωμένος πλανήτης-νάνος του ηλιακού μας συστήματος και τα φεγγάρια του έχουν κυριολεκτικά τρελάνει τους επιστήμονες με το αναπάντεχα «πλούσιο» και άκρως ενδιαφέρον γεωατμοσφαιρικό παρελθόν και παρόν τους. Οι δύο τελευταίες αποκαλύψεις από την αποστολή New Horizons της NASA που εξερεύνησε το σύστημα του Πλούτωνα είναι ότι ο πλανήτης πιθανώς να διαθέτει νεφώσεις αλλά και χιόνια! Τα στελέχη της αποστολής ανακοίνωσαν ότι εντοπίστηκαν χιόνια πάνω στα βουνά του Πλούτωνα. Πιο συγκεκριμένα, εντοπίστηκε μια εξωτική μορφή χιονιού που αποτελείται κυρίως από μεθάνιο και καλύπτει τα παγωμένα όρη της περιοχής «Κθούλου». Πρόκειται για μια περιοχή που βρίσκεται κοντά στον νότιο πόλο του Πλούτωνα και έχει έκταση περίπου όσο η Αλάσκα. Εκτός από τα παγωμένα όρη, στην «Κθούλου» υπάρχουν πολλοί μεγάλοι κρατήρες. Προτού προλάβει η επιστημονική κοινότητα να συνέλθει από την έκπληξη της ανακάλυψης του χιονιού στον Πλούτωνα, μια νέα ανακοίνωση έβγαλε τους ειδικούς... νοκ άουτ. Επιστήμονες του Αστεροσκοπείου Lowell στην Αριζόνα μελετώντας κάποιες από τις εκατοντάδες εικόνες που έχει στείλει στη Γη το σκάφος της αποστολής εντόπισαν κοντά στην επιφάνεια του Πλούτωνα κάποια ιδιαίτερα φωτεινά αντικείμενα. Οι αμερικανοί επιστήμονες έκαναν την εκτίμηση ότι πρόκειται για κάποιου είδους σύννεφα. Οι επιστήμονες του Lowell έστειλαν τα ευρήματά τους σε άλλους επιστήμονες οι οποίοι κατέληξαν και αυτοί στην ίδια εκτίμηση. Η ανακάλυψη, αν επιβεβαιωθεί, είναι άκρως σημαντική αφού αποκαλύπτει άλλη μια πτυχή της απρόσμενα μεγάλης ατμοσφαιρικής ποικιλομορφίας του Πλούτωνα. Το New Horizons έχει εντοπίσει επίσης μεγάλα κομμάτια από πάγο νερού που δείχνουν να επιπλέουν σε μια «θάλασσα» από μαλακό πάγο αζώτου. Τα μεγάλα, απομονωμένα κομμάτια πάγου θυμίζουν τα παγόβουνα στον Αρκτικό Ωκεανό της Γης σύμφωνα με επιστήμονες της NASA που τα μελέτησαν. Τα εξωγήινα παγόβουνα βρίσκονται περίπου στο κέντρο του Sputnik Planum, μιας αχανούς, λευκής πεδιάδας που τυχαίνει να έχει σχήμα καρδιάς. Πρόκειται ουσιαστικά για μια επίπεδη έκταση καλυμμένη με πάγο αζώτου. Πέρα από την πεδιάδα, βουνά με ύψος αρκετών χιλιομέτρων πιστεύεται ότι αποτελούνται από πάγο νερού, σκληρό σαν πέτρα στην βαθιά κατάψυξη του Πλούτωνα. Τα παγόβουνα είναι πιθανώς κομμάτια αυτών των βουνών, τα οποία παρασύρονται από ποτάμια παγωμένου αζώτου, αντίστοιχα με τους παγετώνες της Γης. Το παγωμένο άζωτο είναι πιο πυκνό από τον πάγο νερού, γι' αυτό και τα παγόβουνα ουσιαστικά επιπλέουν πάνω στο Sputnik Planum. Το άζωτο της πεδιάδας κινείται λόγω ρευμάτων μεταφοράς θερμότητας, τα οποία παρασύρουν και τα παγόβουνα και σε ορισμένες περιπτώσεις τα συγκεντρώνουν σε ομάδες. Ορισμένες από αυτές έχουν πλάτος 20 χιλιόμετρα. Τα παγόβουνα που διακρίνονται στο άκρο της πεδιάδας δεν αποκλείεται να έχουν «προσαράξει» λόγω του μικρού πάχους του πάγου αζώτου, εκτιμούν οι ερευνητές του New Horizons. Η παραπάνω εικόνα αντιστοιχεί σε μια περιοχή με μήκος 500 χιλιόμετρα και πλάτος 340. Ελήφθη από απόσταση 16.000 χιλιομέτρων, περίπου 12 λεπτά προτού φτάσει το New Horizons στην ελάχιστη απόστασή του από τον Πλούτωνα στις 14 Ιουλίου. Το σκάφος έχει πλέον προσπεράσει τον πλανήτη-νάνο και κινείται προς ένα άλλο αντικείμενο της λεγόμενης Ζώνης του Κάιπερ, έναν δακτύλιο από παγωμένα σώματα πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα. Λόγω της μεγάλης απόστασης από τη Γη αλλά και του μικρού εύρους ζώνης των ραδιοεπικοινωνιών, η μετάδοση των δεδομένων που συνελέγησαν θα συνεχιστεί για αρκετούς ακόμη μήνες. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=783403

Ουράνιοι Χάρτες. Π​​ριν από μερικές ημέρες στο Ευγενίδειο Πλανητάριο εγκαταστάθηκε ένας ακόμη «ηλεκτρονικός τρισδιάστατος χάρτης» του ουρανού, ο οποίος περιλαμβάνει εκατομμύρια γαλαξίες που σχηματίζουν τεράστιους σχηματισμούς με τη μορφή «νημάτων και κόμβων» και με ενδιάμεσες κενές περιοχές σαν σαπουνόφουσκες. Με τη βοήθεια ενός τέτοιου τρισδιάστατου χάρτη μπορεί κάποιος να ταξιδέψει ανάμεσα στα εκατομμύρια των γαλαξιών και σε μερικά μόνο λεπτά να φτάσει μέχρι τα απόμακρα όρια του Σύμπαντος, κάτι που στην πραγματικότητα θα απαιτούσε δισεκατομμύρια χρόνια για να γίνει. Οι ψηφιακοί αυτοί χάρτες δεν είναι παρά η σύγχρονη εξέλιξη των πρώτων χαρτών που χρησιμοποιούσαν και οι αρχαίοι μας πρόγονοι για να καταγράψουν και να διαμορφώσουν τους αστερισμούς του ουρανού. Στη Βαβυλώνα σκαλίστηκαν πάνω σε βράχους. Στην Αίγυπτο ζωγραφίστηκαν πάνω σε παπύρους. Στην Αμερική σχεδιάστηκαν πάνω σε δέρματα βουβάλων και στην Ελλάδα τους δόθηκαν τα ονόματα, με τα οποία είναι γνωστοί ακόμη και σήμερα. Ο πρώτος πραγματικός χάρτης του ουρανού, με την τοποθέτηση των άστρων κάθε αστερισμού στη σωστή τους θέση, δημοσιεύτηκε στη Βενετία το 1540 στο βιβλίο του Αλεσάντρο Πικολομίνι «De la stele fisse» (Για τους Απλανείς Αστέρες). Το βιβλίο αυτό αποδείχτηκε ιδιαίτερα δημοφιλές, αφού στα επόμενα 30 χρόνια τυπώθηκε σε δέκα τουλάχιστον διαφορετικές εκδόσεις. Στη Βενετία, επίσης, 48 χρόνια αργότερα τυπώθηκε και ο Ατλας «Theatrum mundi» (Θέατρο του κόσμου) του Τζιοβάνι Πάολο Γκαλούτσι. Οι θέσεις των άστρων του χάρτη αυτού βασίστηκαν στον κατάλογο που περιλαμβάνονταν στο βιβλίο του Νικόλαου Κοπέρνικου (1473-1543) «De Revolutionibus». Μια εικοσαετία αργότερα ο Hugo Grotius (1583-1645) δημοσίευσε μια πανέμορφη έκδοση (Leiden 1600) των «Φαινομένων» του Αρατου (315-245 π.Χ.), στο οποίο περιγράφονταν οι αστερισμοί, με εικονογράφηση που δημιούργησε ο περίφημος χαράκτης Jacobus De Gweyn και το οποίο έμελλε να επηρεάσει όλες τις μετέπειτα εκδοχές της μορφής των αστερισμών. Το 1603, ο Γιοχάνες Μπάγιερ (1572-1625) δημιούργησε την περίφημη «Ουρανομετρία» του, βασιζόμενος στον αστρικό κατάλογο των παρατηρήσεων του Τύχωνα Μπραχέ (1546-1601) και του βοηθού του Γιοχάνες Κέπλερ (1571-1630). Ο Ατλαντας αυτός, πέρα από την επιστημονική του χρησιμότητα, ήταν κι ένα πραγματικό έργο τέχνης. Το περίφημο αυτό έργο ήταν αναμφισβήτητα ο οδηγός πολλών μετέπειτα απεικονίσεων του έναστρου ουρανού και παραμένει ένα αξεπέραστο δείγμα επιστημονικής και καλλιτεχνικής αρτιότητας. Ενα από τα σημαντικά στοιχεία του έργου αυτού είναι ότι πρόκειται για έναν πραγματικό χάρτη του ουρανού που δημιουργήθηκε για να χρησιμοποιηθεί ως βοήθημα των αστρονομικών παρατηρήσεων. Μια άλλη σπουδαία καινοτομία του ήταν και η εισαγωγή ενός νέου συστήματος ονοματολογίας των άστρων σύμφωνα με το οποίο τα λαμπρότερα άστρα κάθε αστερισμού πήραν την ονομασία των 24 γραμμάτων του ελληνικού αλφαβήτου ανάλογα με τη σχετική τους λαμπρότητα, σύστημα που ακολουθείται έκτοτε διεθνώς. Μερικές δεκαετίες αργότερα δημοσιεύτηκε και το περίφημο έργο του Andreas Cellarius «Harmonia macrocosmica» στο Αμστερνταμ το 1661. Οι δύο ουράνιοι χάρτες που περιλαμβάνονται στο έργο αυτό αποτυπώνουν τη μορφή των αστερισμών στο βόρειο και νότιο ημισφαίριο. Ο επόμενος, πάντως, πιο σημαντικός Ουράνιος Ατλας μετά την «Ουρανομετρία» του Μπάγιερ ήταν το «Firmamentum Sobiescianum» του Γιοχάνες Εβέλιους (1611-1687) που δημοσιεύτηκε το 1690, μετά τον θάνατό του, από τη γυναίκα του Ελισάβετ στο Γκντανσκ. Στους χάρτες αυτούς περιλαμβάνονταν 11 νέοι αστερισμοί, από τους οποίους οι επτά παραμένουν σε ισχύ ακόμη και σήμερα, ενώ οι υπόλοιποι τέσσερις έχουν ενσωματωθεί σε άλλους αστερισμούς. Ενας από τους μεγαλύτερους άτλαντες ήταν και η περίφημη «Uranografia» (Ουρανογραφία) του Γιόχαν Μπούντε (1747-1826) που εκδόθηκε στο Βερολίνο το 1801. Είναι ο μεγαλύτερος σε μέγεθος ουράνιος άτλαντας που έχει δημοσιευτεί ποτέ και περιλαμβάνει τις ακριβείς θέσεις 17.000 άστρων, 2.500 νεφελωμάτων και νεφελοειδών που είχε καταλογογραφήσει ο Γουίλιαμ Χέρσελ (1738-1822) και όλους τους αστερισμούς που είχαν προταθεί μέχρι τότε, ακόμη κι αυτούς που ποτέ δεν έγιναν επίσημα αποδεκτοί. Μετά την «Ουρανογραφία» του Μπούντε δεν υπάρχουν κάποιες άλλες ιδιαίτερα αξιοπρόσεχτες καλλιτεχνικά εκδοχές, ενώ με τον ερχομό του 20ού αιώνα οι διάφοροι χάρτες του ουρανού έπαψαν να έχουν την καλλιτεχνική εμφάνιση των παραπάνω χαρτών και δεν είναι παρά χρηστικοί χάρτες για την υποβοήθηση του παρατηρησιακού έργου των επαγγελματιών αλλά και των ερασιτεχνών αστρονόμων. Οι σύγχρονοι αυτοί χάρτες είναι φωτογραφικές πλέον απεικονίσεις του έναστρου ουρανού από τα μεγάλα τηλεσκόπια του Πάλομαρ, της Αυστραλίας και του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στη Χιλή. Αλλά κι αυτοί ακόμη οι σύγχρονοι αστρονομικοί χάρτες τείνουν σιγά-σιγά να εκλείψουν στην τυπωμένη τους μορφή, αφού σήμερα όλο και πιο πολύ βασιζόμαστε στην ψηφιακή τους μορφή που περιλαμβάνουν τις θέσεις, τις αποστάσεις, τις κινήσεις και τους χρωματισμούς εκατοντάδων εκατομμυρίων αστρονομικών αντικειμένων. Κι όμως, οι παλαιοί αστρικοί χάρτες της Αναγέννησης είχαν μια γοητεία που κανένας υπολογιστής, όσο επακριβής κι αν είναι, δεν μπορεί να αντικαταστήσει. http://www.kathimerini.gr/852676/article/epikairothta/episthmh/oyranioi-xartes

Ένα ισχυρότερο Hubble στα σκαριά από την Κίνα. Παρόλο που τα διεθνή μίντια επικεντρώνονται συνήθως στο επανδρωμένο διαστημικό πρόγραμμα της Κίνας, ο ασιατικός κολοσσός στοχεύει επίσης να γίνει υπερδύναμη και στον τομέα των επιστημονικών ερευνών που διεξάγονται έξω από τη γήινη ατμόσφαιρα. Χαρακτηριστική απόδειξη το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε φέτος στο Κοινοβούλιο της χώρας, για την κατασκευή ενός διαστημικού τηλεσκοπίου το οποίο θα υπερβαίνει κατά πολύ τις δυνατότητες του αμερικανικού Hubble. Σύμφωνα με τον Ζανκ Γουλίν, πρώην πρόεδρο της αεροδιαστημικής εταιρείας CASC, το τηλεσκόπιο θα είναι εξοπλισμένο με φακό με διάμετρο μεγαλύτερη από δύο μέτρα. Επομένως, το οπτικό του πεδίο θα είναι 300 φορές μεγαλύτερο από του Hubble, με παραπλήσια ευκρίνεια. Οι παραπάνω τεχνικές προδιαγραφές σημαίνουν πως η κινεζική εκδοχή του Hubble θα μπορέσει να χαρτογραφήσει το 40% του σύμπαντος μέσα σε μόλις 10 χρόνια. Όπως σημείωσε ο Ζου Τσιανπίνγκ, επικεφαλής του κινεζικού επανδρωμένου διαστημικού προγράμματος, αυτό σημαίνει θα προσφέρει ακόμη περισσότερα δεδομένα για τη μελέτη της δράσης της σκοτεινής ενέργειας και της σκοτεινής ύλης στο σύμπαν, συμβάλλοντας επίσης στην αναζήτηση ακόμη περισσότερων εξωπλανητών. Εκτός όμως από τις λειτουργίες του επιστημονικού οργάνου, εξίσου εντυπωσιακά είναι τα σχέδια για τον τρόπο λειτουργίας του. Σύμφωνα με τον Ζανκ Γουλίν, το τηλεσκόπιο θα βρίσκεται σε τροχιά κοντά σε έναν κινεζικό διαστημικό σταθμό, πιθανότατα τον Tiangong 3, ώστε οι αστροναύτες (ή «ταϊκοναύτες» όπως ονομάζονται στην Κίνα), να μπορούν να παρέμβουν γρήγορα για να επιδιορθώσουν οποιαδήποτε βλάβη. Η δυνατότητα αυτή είναι πρωτοποριακή, αν σκεφθεί κανείς πως η NASA χρειάσθηκε 3,5 χρόνια για να αποκαταστήσει το κατασκευαστικό λάθος που είχε το κύριο κάτοπτρο του Hubble όταν εκτοξεύθηκε το τηλεσκόπιο. Σε αυτό το πλαίσιο, οι δύο ρομποτικοί βραχίονες που θα έχει το Tiangong 3 μπορεί να αποδειχθούν εξαιρετικά χρήσιμοι στη συντήρηση του τηλεσκοπίου. Είναι η πρώτη φορά που ένας διαστημικός σταθμός θα αναλάβει τον ρόλο μόνιμης βάσης για την υποστήριξη ενός τηλεσκοπίου ή ακόμη και ενός δορυφόρου. Είναι χαρακτηριστικό πως οι τροχιές των Skylab, Mir και του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού βρίσκονταν μακριά από οποιονδήποτε τεχνητό δορυφόρο της Γης. Για να μπορεί ο Tiangong 3 να φέρει σε πέρας μία τέτοια αποστολή, θα πρέπει να φυλάσσονται στο εσωτερικό του εξαρτήματα του τηλεσκοπίου, αλλά και τα απαραίτητα εργαλεία. Πάντως, εκτός από την καλή λειτουργία του επιστημονικού οργάνου, ένα παράπλευρό όφελος για την Κίνα είναι πως θα αποκτήσει πολύτιμη εμπειρία για άλλα διαστημικά πρότζεκτ, όπως την εξόρυξη μετάλλων από αστεροειδείς ή τη συναρμολόγηση ενός διαστημικού σκάφους σε τροχιά γύρω από τη Γη, ώστε όταν ολοκληρωθεί να βάλει «πλώρη» για τον πλανήτη Άρη. http://www.naftemporiki.gr/story/1079047/ena-isxurotero-hubble-sta-skaria-apo-tin-kina

Δείτε πώς είναι να βρίσκεστε μέσα στο μεγάλο επιταχυντή νετρονίων του CERN (vid) Έχετε σκεφτεί ποτέ πως είναι να βρίσκεται κανείς μέσα στο Μεγάλο Επιταχυντή Νετρονίων του CERN; Αν όχι, τότε το BBC παρουσιάζει ένα συγκλονιστικό βίντεο το οποίο δείχνει πως είναι να βρίσκεται κάνεις στην «καρδιά» του μεγαλύτερου πειράματος στον κόσμο. Όπως μεταδίδει η Daily Mail, χτισμένος σε ένα τούνελ το οποίο είναι μεγαλύτερο από 27 χιλιόμετρα σε μήκος, ο Μεγάλος Επιταχυντής Νετρονίων είναι ο μεγαλύτερος επιταχυντής σωματιδίων στον κόσμο. http://www.pronews.gr/portal/20160314/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%83/%CE%B4%CE%B5%CE%AF%CF%84%CE%B5-%CF%80%CF%8E%CF%82-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%BD%CE%B1-%CE%B2%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%BA%CE%B5%CF%83%CF%84%CE%B5-%CE%BC%CE%AD%CF%83%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%BF-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%84%CE%B1%CF%87%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%AE-%CE%BD%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CF%89%CE%BD-%CF%84%CE%BF%CF%85-cern-vid

Ολική έκλειψη Ηλίου όπως καταγράφηκε από το Διάστημα. Οι μόνοι που κατάφεραν να δουν την ολική έκλειψη Ηλίου της περασμένης Τετάρτης ήταν μερικά εκατομμύρια τυχεροί στην Ινδονησία. Για τους υπόλοιπους, η NASA παρουσιάζει ένα μοναδικό βίντεο, το πρώτο που καταγράφει μια ολική έκλειψη από το Διάστημα. Το παρακάτω animation δείχνει τη σκιά της Σελήνης να κινείται στην επιφάνεια της Γης στις περίπου τέσσερις ώρες που διήρκεσε η έκλειψη. Το animation συναρμολογήθηκε από 13 διαδοχικές εικόνες που ελήφθησαν από τον αμερικανικό δορυφόρο DSCOVER, ένα ασυνήθιστο σκάφος που βρίσκεται ακριβώς ανάμεσα στον Ήλιο και τη Γη, περίπου 1,6 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον πλανήτη. Η κύρια αποστολή του DSCOVER είναι να παρακολουθεί τον ηλιακό άνεμο -ένα συνεχές ρεύμα σωματιδίων- και να προειδοποιεί για ηλιακές καταιγίδες. Η δευτερεύουσα αποστολή του είναι να μεταδίδει πανοραμικές εικόνες της πλευράς της Γης που λούζεται στο φως της ημέρας. Εκτός από το DISCOVER, την έκλειψη μπόρεσε να καταγράψει και ο ιαπωνικός δορυφόρος Himawari-8 που κινείται σε γεωσύγχρονη τροχιά, έχει δηλαδή την ίδια γωνιακή ταχύτητα με τη Γη και παραμένει μετέωρος πάνω από το ίδιο σημείο του πλανήτη. Η διαφορά είναι ότι ο Himawari-8 δεν μπόρεσε να καταγράψει την έκλειψη από την αρχή μέχρι το τέλος. Όπως λέει ο Άνταμ Ζάμπο, επιστημονικός διευθυντής της αποστολής DSCOVER, «το ιδιαίτερο με τη δική μας περίπτωση είναι ότι βρισκόμαστε κοντά στη γραμμή Γης-Ήλιου και μπορούμε έτσι να παρακολουθήσουμε το πέρασμα της σεληνιακής σκιάς από τη μία άκρη της Γης μέχρι την άλλη. «Ένας γεωσύγχρονος δορυφόρος θα μπορούσε, αν ήταν τυχερός, να καταγράψει το μέσο της έκλειψης το μεσημέρι στη δική του ώρα. »Από ό,τι γνωρίζω, κανείς άλλος δεν έχει καταγράψει μια ολόκληρη έκλειψη σε ένα σετ εικόνων ή σε βίντεο» καμαρώνει ο ερευνητής. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064342

Η Τεχνητή Νοημοσύνη εξωθεί σε ήττα τον Παγκόσμιο Πρωταθλητή στο Γκο. Σε παραίτηση εξώθησε ο αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης AlphaGo της βρετανικής θυγατρικής της Google, DeepMind, τον πολλάκις παγκόσμιο πρωταθλητή στο Γκο, το εξαιρετικά περίπλοκο αρχαίο κινέζικο επιτραπέζιο παιχνίδι. Στην τελευταία από τις πέντε παρτίδες και με μια μόνο νίκη, ο Λι Σεντόλ εγκατέλειψε τον αγώνα, παραχωρώντας την ιστορική νίκη στο νευρωνικό δίκτυο. Παρά το γεγονός ότι ο AlphaGo έκανε ένα σημαντικό λάθος στην αρχή της τελευταίας παρτίδας, κατόρθωσε να αντιστρέψει το αποτέλεσμα υπέρ του. Σε αντίθεση με άλλα προγράμματα Γκο, τα οποία δημιουργήθηκαν ειδικά για να παίζουν το παιχνίδι, ο αλγόριθμος AlphaGo δεν διδάχθηκε καν τους κανόνες του παιχνιδιού -είναι ένας αλγόριθμος μάθησης που βελτιώνεται με την εμπειρία. Το πρόγραμμα αρχικά μελέτησε 50 εκατομμύρια κινήσεις από παιχνίδια επαγγελματιών παικτών και έμαθε έτσι να προβλέπει ποια είναι η καλύτερη κίνηση. Έπαιξε επίσης εκατομμύρια παρτίδες εναντίον του εαυτού του και διδάχτηκε να εκτιμά ποιος παίκτης έχει το πάνω χέρι υπολογίζοντας την πιθανότητα να κερδίσει τελικά το παιχνίδι η μία ή η άλλη πλευρά. Το AlphaGo μπορεί να μαθαίνει επειδή βασίζεται σε ένα δίκτυο από εικονικούς νευρώνες που συνδέονται μεταξύ τους με εικονικές συνάψεις, οι οποίες ισχυροποιούνται ή εξασθενίζουν ανάλογα με τα παραδείγματα και την εμπειρία. Το νευρωνικό δίκτυο βελτιώθηκε, μαθαίνοντας από τις ιδιαίτερες ικανότητες του εξαιρετικού Σεντόλ -έχει αναμετρηθεί δύο πλέον φορές με τον δημιουργό του, τον άνθρωπο -την πρώτη με τον ευρωπαίο πρωταθλητή τον οποίο και νίκησε και τώρα με τον παγκόσμιο πρωταθλητή. Κι αυτό, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό, αφού η τεχνητή του νοημοσύνη θα αξιοποιηθεί σε διάφορους κρίσιμους τομείς, όπως είναι η υγεία και η επιστημονική έρευνα γενικότερα. Το ταμπλό του Γκο είναι ένας πίνακας με 19 επί 19 τετράγωνα, στα οποία οι δύο παίκτες παίζουν εναλλάξ τοποθετώντας μαύρα ή άσπρα βότσαλα. Κάθε παίκτης προσπαθεί να περικυκλώσει τα πούλια του αντιπάλου του έτσι ώστε να μην υπάρχουν ελεύθερες θέσεις γύρω του. Τα περικυκλωμένα πούλια απομακρύνονται από τον ταμπλό και η τελική βαθμολογία υπολογίζεται από την περιοχή που ελέγχει ο κάθε παίκτης και τον αριθμό των βότσαλων που κατάφερε να φυλακίσει. Σε μια τυπική αναμέτρηση των 150 κινήσεων, οι πιθανές διατάξεις των πετρών στο ταμπλό φτάνει τις 10170 -ένας αριθμός μεγαλύτερος από τον αριθμό όλων των ατόμων στο Σύμπαν που εξηγεί την πρόκληση για ανθρώπους και μηχανές. Η DeepMind με τον αλγόριθμο AlphaGo κερδίζει χρηματικό έπαθλο ενός εκατομμυρίου δολαρίων. Η τεχνολογία του AlphaGo, λέει ο δημιουργός του, Ντένις Χασάμπις της DeepMind, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και σε άλλες εφαρμογές που απαιτούν λήψη αποφάσεων, σχεδιασμό στρατηγικής και αναγνώριση περίπλοκων μοτίβων. Παραδείγματα είναι οι αυτόματες διαγνώσεις σε απεικονιστικές εξετάσεις και η βελτίωση των μοντέλων του παγκόσμιου κλίματος. Η πρώτη μεγάλη νίκη των υπολογιστών έναντι των ανθρώπων ήρθε το 1997, όταν ο υπολογιστής Deep Blue της IBM νίκησε τον τότε παγκόσμιο πρωταθλητή στο σκάκι Γκάρι Κασπάροφ. Έκτοτε οι αλγόριθμοι έχουν κατατροπώσει τους ανθρώπους στη ντάμα, το τάβλι και το τηλεπαιχνίδι Jeopardy!. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064805 To Minecraft προσκαλεί τεχνητές νοημοσύνες για παιχνίδι. Προγραμματιστές αλλά και ερασιτέχνες κάθε ηλικίας προσκαλούνται από τη Microsoft να αναπτύξουν χαρακτήρες τεχνητής νοημοσύνης και να τους απελευθερώσουν στον εικονικό κόσμο του παιχνιδιού Minecraft. Το Minecraft, πιστεύει η εταιρεία, θα μπορούσε να αναδειχθεί ως ιδανική πλατφόρμα έρευνας για την τεχνητή νοημοσύνη, απαλλάσσοντας για παράδειγμα τους ερευνητές από την ανάγκη να δοκιμάζουν τους αλγορίθμους τους σε ρομπότ. «Αντί να τρέχουμε μια προσομοίωση στην οποία η τεχνητή νοημοσύνη βλέπει ένα άβαταρ του εαυτού της, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βρίσκεται μέσα στο παιχνίδι, κοιτάζοντας μέσα από τα μάτια ενός χαρακτήρα που ζει εκεί» δήλωσε ο Μάθιου Τζόνσον, αρχιμηχανικός του λογισμικού AIX. Το AIX, διαθέσιμο για δωρεάν κατέβασμα, επιτρέπει στον κώδικα της τεχνητής νοημοσύνης να συνδέεται με το Minecraft και να λαμβάνει δεδομένα για τις συνέπειες των πράξεών του στον εικονικό κόσμο. Ο κώδικας θα μπορεί έτσι να εκπαιδεύει τον εαυτό του. Για παράδειγμα, οι δημιουργοί μιας τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να την αφήσουν να δοκιμάσει την τύχη της σε μια διαδρομή με εμπόδια και να παρακολουθήσουν τις επιδόσεις της. Η Microsoft εκτιμά ότι ένας από τους ερευνητικούς κλάδους που μπορεί να ωφεληθεί περισσότερο από το AIX είναι η «ενισχυτική μάθηση», στην οποία η τεχνητή νοημοσύνη δεν εκτελεί προγραμματισμένες οδηγίες, αλλά βρίσκει μόνη της τον βέλτιστο τρόπο να εκτελεί μια εργασία, βασιζόμενη σε πρότερες γνώσεις και στην δοκιμή και το σφάλμα. Ακόμα, το AIX θα μπορούσε να βοηθήσει την τεχνητή νοημοσύνη να μάθει πώς να αλληλεπιδρά και να επικοινωνεί με τους ανθρώπους, δήλωσε η Κάτια Χόφμαν, επικεφαλής του προγράμματος στα ερευνητικά εργαστήρια της Microsoft στο Κέμπριτζ. «Το θεωρούμε εφαλτήριο για την ανάπτυξη τεχνολογίας που θα εφαρμοστεί τελικά στη ρομποτική. Μπορούμε να τη δοκιμάσουμε πρώτα σε ένα ασφαλές περιβάλλον που ελέγχουμε απόλυτα και δεν κοστίζει πολύ» είπε η Χόφμαν στο BBC. Αν και το AIX απευθύνεται κυρίως σε ερευνητές, η Microsoft υπόσχεται να προσφέρει άφθονο εκπαιδευτικό υλικό που θα επιτρέπει ακόμα και σε παιδιά να αναπτύσσουν απλά προγράμματα. Προς το παρόν, πάντως, οι τεχνητές νοημοσύνες του Minecraft θα ζουν απομονωμένες από τους ανθρώπινους παίκτες του παιχνιδιού. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064697

Η φωτορύπανση του αστικού τοπίου επιδρά αρνητικά στον ύπνο. Μπορεί οι καλοφωτισμένοι δρόμοι είναι καλοί για την ασφάλεια των οδηγών και των πεζών, αλλά όταν ο φωτισμός αγγίζει τα όρια της φωτορύπανσης, τότε επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα του ύπνου, σύμφωνα με μελέτη που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας στο Βανκούβερ του Καναδά. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, με επικεφαλής τον Δρ Μορίς Οχαγιόν, μελέτησαν επί μια οκταετία 15.863 ανθρώπους, ο οποίοι καλούνταν ανά τακτικά διαστήματα να περιγράψουν τον ύπνο τους και άλλα ιατρικά προβλήματα. Οι ερευνητές συσχέτισαν αυτά τα στοιχεία με το πόσο εκτεθειμένοι ήταν σε υπαίθριο τεχνητό φωτισμό οι συμμετέχοντες. Από την επεξεργασία των στοιχείων προέκυψε ότι, όσοι ζούσαν σε πόλη άνω των 500.000 κατοίκων, εκτίθετο τα βράδια σε τριπλάσιο έως εξαπλάσιο φωτισμό σε σχέση με έναν κάτοικο μικρής πόλης ή της υπαίθρου. Όσοι ζούσαν σε καλοφωτισμένα μέρη, ήταν κατά μέσο όρο 6% πιθανότερο να κοιμούνται λιγότερες από έξι ώρες. Ήταν επίσης λιγότερο ικανοποιημένοι από την ποιότητα του ύπνου τους (29% έναντι 16% όσων ζούσαν σε λιγότερο φωτισμένες περιοχές). Επίσης, όσοι κοιμόντουσαν ή προσπαθούσαν να κοιμηθούν με έντονο εξωτερικό φωτισμό, ήταν πιθανότερο να αναφέρουν ότι την επόμενη μέρα ένιωθαν κόπωση (9% έναντι 7%) και υπνηλία (6% έναντι 2%), αλλά και να ξυπνούν κατά τη διάρκεια της νύχτας (19% έναντι 13%, όταν ο δρόμος είναι σκοτεινός). Σχόλιο.Αρα το πρόβλημα είναι διπλό.Μας αφήνει που μας αφήνει ξάγρυπνους δεν μας αφήνει και να χαρούμε τον ουρανό!! http://health.in.gr/news/scienceprogress/article/?aid=1500064296

«Союз ТМА-20М» H Προετοιμασία του πλοίου για εκτόξευση στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) πραγματοποιείται στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. http://www.energia.ru/ru/iss/iss47/photo_03-11.html Ρωσική κυριαρχία στην κούρσα του διαστήματος Μπορεί η ρωσική οικονομία να μην βρίσκεται στα καλύτερα της όμως η Μόσχα εδώ και αρκετό καιρό φαίνεται πως έχει αποφασίσει να κυριαρχήσει στην κούρσα του διαστήματος ,έστω και αν αυτή δεν συνοδεύεται από το πρεστίζ που είχε σε προηγούμενες δεκαετίες. Έτσι, εντύπωση προκάλεσε πριν από λίγες μέρες η πληροφορία πως η Ρωσία ετοιμάζει διαστημικό σκάφος με σύστημα προώθησης με την χρήση πυρηνικής ενέργειας. Ένα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε να μικρύνει πολύ τον χρόνο για ένα ενδεχόμενο ταξίδι στον Άρη. Βασικό πλεονέκτημα ενός πυρηνικού κινητήρα είναι ότι επιτρέπει σε ένα διαστημικό σκάφος να ελιχθεί σε όλη την διάρκεια της πτήσης, ενώ η ήδη υπάρχουσα τεχνολογία καθιστά δυνατή μόνο μια καθορισμένη πτήση σε τροχιά. «Μια πυρηνική μονάδα ισχύος καθιστά δυνατή την προσέγγισή μας στον Άρη σε ένα έως ενάμιση μήνα, παρέχοντας μας τη δυνατότητα για ελιγμούς κατά την διάρκεια της πτήσης και της επιτάχυνσης», είπε ο επικεφαλής της πυρηνικής εταιρίας Rosatom, Sergey Kirienko. «Η σημερινοί κινητήρες μπορούν να φτάσουν στον Άρη σε ένα και σε ενάμιση χρόνο, χωρίς καν τη δυνατότητα της επιστροφής», δήλωσε ο Kirienko. Η πρωτότυπη αυτή πυρηνική μονάδα θα μπορούσε να αρχίσει να δοκιμάζεται πριν το 2018. Οι παραδοσιακοί κινητήρες πυραύλων πιστεύεται ότι έχουν φθάσει στο όριο των δυνατοτήτων τους και ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περαιτέρω εξερεύνηση του διαστήματος. Η Ρωσία κατακτά και τον διαστημικό τουρισμό Την ίδια στιγμή Ρωσία μπαίνει δυναμικά και στον λεγόμενο διαστημικό τουρισμό. Η Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαστήματος (Roscosmos) έχει δημιουργήσει το πρώτο πρότζεκτ για διαστημική ξενάγηση εύπορων τουριστών. Η εταιρεία KosmoKurs πήρε άδεια για να αναπτύξει ένα σύστημα για εκτοξεύσεις πτήσεων τουριστικού χαρακτήρα, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό Russia Today και τις δηλώσεις που έκανε ο εκπρόσωπος της εταιρείας, Πάβελ Πούσκιν (Pavel Pushkin). Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ένα διαστημικό όχημα και ένα διαστημόπλοιο που θα μπορεί να μεταφέρει ανθρώπους 200 χιλιόμετρα έξω από την ατμόσφαιρα της γης. Το πρώτο 15λεπτο διαστημικό ταξίδι υπολογίζεται ότι θα πραγματοποιηθεί το 2020 με τιμή εισιτηρίου 200.000 με 250.000 δολάρια. Η εταιρεία σχεδιάζει να πραγματοποιεί πτήσεις από ομάδες έξι τουριστών δίνοντας τους την ευκαιρία να περνούν 5-6 λεπτά στη μηδενική βαρύτητα. Η «κάψουλα» θα διευθύνεται από ένα πιλότο. Ο διαστημικός τουρισμός θεωρείται ένα νέο επιχειρηματικό πλάνο που θα συμβάλλει στην επαναχρησιμοποίηση των πυραύλων που είναι σε αδράνεια. Η αμερικανική εταιρεία Virgin Galactic είχε εισάγει ένα νέο μοντέλο διαστημικών πτήσεων -το SpaceShipTwo- τον προηγούμενο μήνα. Σχεδιάστηκε να μεταφέρει 6 τουρίστες ανά πτήση, με 2 πιλότους. Το διαστημόπλοιο αυτό αντικατέστησε το προηγούμενο μοντέλο του που είχε συντρίβει τον Οκτώβριο του 2015, οδηγώντας σε θάνατο έναν πιλότο και τραυματίζοντας πολλά άτομα. Μια δίωρη πτήση σε υψόμετρο 200 χιλιομέτρων κοστολογείται εξίσου στα 250.000 δολλάρια. Η Ρωσία ήταν η πρώτη χώρα που προσέφερε διαστημικά ταξίδια και την ευκαιρία να επισκεφτεί κάποιος τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το 2001, ο αμερικανός Ντένις Τίτο (Dennis Tito) πλήρωσε 20 εκατομμύρια δολάρια για να γίνει ο πρώτος διαστημικός τουρίστας με προσωπικό του ταξίδι. Η αποστολή είχε προγραμματιστεί με το σκάφος Soyuz-32. Ο άνθρωπος πέρασε οχτώ μέρες σε τροχιά σαν νέο μέλος. Άλλοι έξι τουρίστες ακολούθησαν τον Τίτο, πριν η Ρωσία ακυρώσει τελικά το πρόγραμμα. http://www.pronews.gr/portal/20160313/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%BA%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%81%CF%83%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82#sthash.Sxzgv3JH.dpuf

Νίκη του ανθρώπου έναντι της AI στο «πιο περίπλοκο επιτραπέζιο του κόσμου» Έπειτα από τρεις συνεχόμενες ήττες, ο παγκόσμιος πρωταθλητής στο ασιατικό παιχνίδι Γκο, το οποίο θεωρείται μακράν πιο περίπλοκο από το σκάκι, πέτυχε την Κυριακή την πρώτη νίκη του απέναντι στο AlphaGo, έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης της Google. Η αναμέτρηση ολοκληρώνεται την Τρίτη με την πέμπτη παρτίδα. Στο ασυνήθιστο τουρνουά που διεξάγεται στη Σεούλ, το AlphaGo παραδέχτηκε την ήττα του απέναντι στο νοτιοκορεάτη Λι Σέντολ πέντε ώρες μετά την έναρξη της αναμέτρησης. «Η νίκη αυτή είναι τόσο πολύτιμη για μένα που δεν θα την άλλαζα με τίποτα στον κόσμο» σχολίασε ο Λι, ο οποίος έχει στην κατοχή του νίκες σε 18 διεθνή τουρνουά Γκο. Ο Λι, όμως, έχασε στην πρώτη, τη δεύτερη και την τρίτη αναμέτρηση με τη μηχανή. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064473 Το AlphaGo, ένα «νευρωνικό δίκτυο» που μιμείται την αρχιτεκτονική του εγκεφάλου, αναπτύχθηκε από τη λονδρέζικη εταιρεία DeepMind, η οποία εξαγοράστηκε από τη Google πριν από δύο χρόνια. Η τεχνολογία του AlphaGo, λέει ο δημιουργός του Ντένις Χασάμπις της DeepMind, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και σε άλλες εφαρμογές που απαιτούν λήψη αποφάσεων, σχεδιασμό στρατηγικής και αναγνώριση περίπλοκων μοτίβων. Παραδείγματα είναι οι αυτόματες διαγνώσεις σε απεικονιστικές εξετάσεις και η βελτίωση των μοντέλων του παγκόσμιου κλίματος. Το Γκο, το οποίο θεωρείται μακράν πιο περίπλοκο από το σκάκι, εκ πρώτης όψης φαίνεται απλό. Το ταμπλό του είναι ένας πίνακας με 19 επί 19 τετράγωνα, στα οποία οι δύο παίκτες παίζουν εναλλάξ τοποθετώντας μαύρα ή άσπρα βότσαλα. Κάθε παίκτης προσπαθεί να περικυκλώσει τα πούλια του αντιπάλου του έτσι ώστε να μην υπάρχουν ελεύθερες θέσεις γύρω του. Τα περικυκλωμένα πούλια απομακρύνονται από τον ταμπλό και η τελική βαθμολογία υπολογίζεται από την περιοχή που ελέγχει ο κάθε παίκτης και τον αριθμό των βότσαλων που κατάφερε να φυλακίσει. Σε μια τυπική αναμέτρηση των 150 κινήσεων, οι πιθανές διατάξεις των πετρών στο ταμπλό φτάνει τις 10170 -ένας αριθμός μεγαλύτερος από τον αριθμό όλων των ατόμων στο Σύμπαν. Αυτό σημαίνει ότι θα ήταν πρακτικά αδύνατο να εξετάσει ένας υπολογιστής όλες τις δυνατές κινήσεις και τις εκβάσεις τους. Σε αντίθεση με άλλα προγράμματα Γκο, τα οποία δημιουργήθηκαν ειδικά για να παίζουν το παιχνίδι, ο αλγόριθμος AlphaGo δεν διδάχθηκε καν τους κανόνες του παιχνιδιού -είναι ένας αλγόριθμος μάθησης που βελτιώνεται με την εμπειρία. Το πρόγραμμα αρχικά μελέτησε 50 εκατομμύρια κινήσεις από παιχνίδια επαγγελματιών παικτών και έμαθε έτσι να προβλέπει ποια είναι η καλύτερη κίνηση. Έπαιξε επίσης εκατομμύρια παρτίδες εναντίον του εαυτού του και διδάχτηκε να εκτιμά ποιος παίκτης έχει το πάνω χέρι υπολογίζοντας την πιθανότητα να κερδίσει τελικά το παιχνίδι η μία ή η άλλη πλευρά. Το AlphaGo μπορεί να μαθαίνει επειδή βασίζεται σε ένα δίκτυο από εικονικούς νευρώνες που συνδέονται μεταξύ τους με εικονικές συνάψεις, οι οποίες ισχυροποιούνται ή εξασθενίζουν ανάλογα με τα παραδείγματα και την εμπειρία. Παρόμοιες τεχνικές θα μπορούσαν να εφαρμοστούν τώρα σε άλλες εφαρμογές που απαιτούν λήψη αποφάσεων, σχεδιασμό στρατηγικής, μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και αναγνώριση περίπλοκων μοτίβων. Η πρώτη μεγάλη νίκη των υπολογιστών έναντι των ανθρώπων ήρθε το 1997, όταν ο υπολογιστής Deep Blue της IBM νίκησε τον τότε παγκόσμιο πρωταθλητή στο σκάκι Γκάρι Κασπάροφ. Έκτοτε οι αλγόριθμοι έχουν κατατροπώσει τους ανθρώπους στη ντάμα, το τάβλι και το τηλεπαιχνίδι Jeopardy!, μεταξύ άλλων. Βίντεο η τέταρτη αναμέτρηση: Παρακολουθείστε live το 5ο και τελευταίο παιχνίδι μεταξύ Lee Sedol και AlphaGo Σε μια από τις καλύτερες σκηνές της ταινίας «A Beautiful Mind» o John Nash (Russel Crowe) δέχεται την πρόκληση από τους συμφοιτητές του να παίξει Go : http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064591

55 χρόνια από την εκτόξευση του τέταρτου διαστημικού σκάφους-δορυφόρου! Στις 9 Μαρτίου του 1961 εγινε η εκτόξευση του δορυφόρου "Vostok CAD αριθμό 1" - η πρώτη πτήση διαστημικού σκάφους που ειχε σχεδιαστεί για επανδρωμένη πτήση. Επί του σκάφους ήταν ένα σκυλί Chernushka και βιολογικά αντικειμένα. Ο Επικεφαλής Σχεδίασης της SP Korolev αποφασίσε να ξεκινήσει με έναν άνθρωπο στο διάστημα, μετά από δύο συνεχόμενες επιτυχημένες εκτοξεύσεις των οχημάτων με τα σκυλιά. Στο τέλος του 1960 - αρχές του 1961 έχει κάνει μια σειρά από εκτοξευσεις μη επανδρωμένες. Προκειμένου να διασφαλιστεί η αξιοπιστία ο Korolev απαγορεύσε να γίνουν αλλαγές στα τεχνικά και λειτουργικά στοιχεία των διαστημικών σκαφών για να πετάξουν. Το πλοίο-δορυφόρος "Vostok CAD αριθμό 1" ήταν εξοπλισμένο με όλα τα επί του σκάφους συστήματα. Στο πλοίο επέβαιναν ο σκύλος Chernushka , χαριτολογώντας το παρατσούκλι "ο Ιβάν Ιβάνοβιτς". Στην θωρακική κοιλότητα και την «κοιλιά» τοποθετηθησαν ποντίκια, ινδικά χοιρίδια και άλλα βιολογικά αντικείμενα για να μελετήσουν τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας. Μέσα στο lander είχαν τοποθετηθεί οι σπόροι και τα στοιχεία του ανθρώπινου αίματος. Έχοντας κάνει μία στροφή, το πλοίο προσγειώθηκε στην προγραμματισμένη περιοχή, εννέα χιλιόμετρα από την πόλη της Zainsk, κοντά στο χωριό της Παλιάς Τοκμακ (Ταταρστάν).Το πρόγραμμα πτήσεων έχει ολοκληρωθεί, ο εξοπλισμός λειτούργησε άψογα. Η διαστημοσυσκευή προσγειώθηκε με ασφάλεια με το σκυλί και ολα τα βιολογικά αντικείμενα. Η Εμπειρία έναρξης πτησης με τα σκυλιά με τα πλοία «Ανατολή» αποκάλυψε ότι ορισμένες αλλαγές στη φυσιολογική τους κατάσταση εκδηλώνονται μετά τον τέταρτο γύρο της πτήσης. Ετσι εκανε το πρώτο σχέδιο της επερχόμενης πτήσης ενός ανθρώπου στο διάστημα για όχι μεγαλύτερο από ένα γύρο με μέγιστη τους ελέγχους αυτοματισμού. "Ένας σκύλος - ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου." Αυτή η αλήθεια ήταν δίκαιη και αστροναυτική. Ο τρόπος που ο άνθρωπος πηγε στο διάστημα ήταν στρωμένος απο ενα απλο σκύλο », - σημείωσε στα απομνημονεύματά του, Ακαδημαϊκός Μπόρις Chertok. Το 2011, στο κέντρο της πόλης Zainsk υπάρχει ένα μνημείο αφιερωμένο στην τέταρτη πτήση του διαστημικού οχήματος μέσω δορυφόρου και το σκυλί Chernushka. http://www.energia.ru/ru/news/news-2016/news_03-09_1.html «Ματιές στο Σύμπαν: Αστροβιολογία και Αϊνστάιν» Διαδραστική Έκθεση Επιστήμης και Τεχνολογίας, στο Ίδρυμα Ευγενίδου. Κάθε Σάββατο και Κυριακή, από τις 12 Μαρτίου, η Διαδραστική Έκθεση Επιστήμης και Τεχνολογίας του Ιδρύματος Ευγενίδου προσκαλεί το κοινό σε ένα ταξίδι στα βάθη του σύμπαντος. Πώς αναζητούμε μορφές ζωής στο αχανές σύμπαν; Πώς ταξιδεύουμε στο διάστημα; Τι είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε και τι αναζητούν οι ερευνητές; Πώς συνέβαλε ο Αϊνστάιν με την Θεωρία της σχετικότητας στις μελέτες μας για το σύμπαν; Οι επισκέπτες της έκθεσης ανακαλύπτουν τις απαντήσεις μέσα από πειράματα και δραστηριότητες. Κάθε Σάββατο και Κυριακή, το πρόγραμμα περιλαμβάνει: 12:30 - 13:10: Επίδειξη πειραμάτων: «Αστροβιολογία και διαστημικά ταξίδια» (προτείνεται για παιδιά άνω των 8 ετών και ενήλικες). Αυτή η επίδειξη πειραμάτων ξεκινά από το φαινόμενο της ζωής στη Γη και μελετά τους τρόπους αναζήτησης εξωγήινης ζωής με τη βοήθεια της επιστήμης. Είναι δυνατόν η ζωή να προέκυψε από μία «σούπα»; Μπορεί μια έκρηξη να δημιουργήσει νέες μορφές ζωής; Πώς μελετάμε το παρελθόν του σύμπαντος; Πώς ταξιδεύουμε στο διάστημα; Τηλεσκόπια, φασματοσκόπια και μικροσκόπια επιστρατεύονται για να εξετάσουν τη ζωή στη Γη και σε άλλους πλανήτες του Γαλαξία μας. Ο επισκέπτης της έκθεσης μπορεί να συνδυάσει την επίδειξη πειραμάτων με την νέα Πλανηταριακή Παράσταση «Η Ζωή στο Σύμπαν», προκειμένου να μάθει περισσότερα για την αναζήτηση της ζωής πέρα από την Γη. 16:30 - 17:15: Διαδραστική Αφήγηση: «Ο παράξενος κόσμος του Άλμπερτ Αϊνστάιν» (προτείνεται για παιδιά άνω των 13 ετών και ενήλικες) Όλοι ακούσαμε πρόσφατα για τα βαρυτικά κύματα, τη σημαντική αυτή ανακάλυψη που αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον του κοινού για τον Αϊνστάιν και τη Θεωρία της σχετικότητας. Πώς όμως μπορούμε να καταλάβουμε τί πράγματι μας είπε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν; Μέσα από μια διαδραστική αφήγηση που είναι ένα ταξίδι σε διάφορους σταθμούς της ζωής και του έργου του, οι επισκέπτες μαθαίνουν για τα παράδοξα, με μια πρώτη ματιά, επιτεύγματα ενός από τους σημαντικότερους επιστήμονες στην ιστορία της επιστήμης. Τα εφόδια σε αυτό το ταξίδι είναι απλά: ένα ψαλίδι, ένα φύλλο χαρτί, ένα μπαλόνι κι ένα σεντόνι! Σημείωση: Για τις δραστηριότητες αυτές δεν γίνεται κράτηση, μπορεί όμως όποιος επιθυμεί να τις παρακολουθήσει με το εισιτήριο της Διαδραστικής Έκθεσης, το οποίο είναι ημερήσιο. Σε περίπτωση μεγάλης προσέλευσης θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Ίδρυμα Ευγενίδου, λεωφ. Συγγρού 387, 175 64 Π. Φάληρο (είσοδος από οδό Πεντέλης 11). Οι χώροι είναι προσβάσιμοι και φιλικοί σε ανθρώπους με αναπηρία και εμποδιζόμενα άτομα. Υπάρχει δυνατότητα διερμηνείας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα κατόπιν έγκαιρης συνεννόησης με γραπτό μήνυμα στο τηλέφωνο 6936 177143 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση: rd@eugenfound.edu.gr, ενώ οι σκύλοι- οδηγοί τυφλών είναι ευπρόσδεκτοι. http://www.naftemporiki.gr/story/1078550/maties-sto-sumpan-astrobiologia-kai-ainstain

Πράσινο φως για τον πρώτο σεισμογράφο στον Άρη. Η αποστολή InSight της NASA που θα πραγματοποιήσει γεωλογικές μελέτες στον Άρη ήταν κανονικά προγραμματισμένη να ξεκινήσει στις αρχές του 2016 αλλά μια βλάβη στο βασικό επιστημονικό του όργανο όχι μόνο ανέβαλε την εκτόξευση αλλά προκάλεσε πολλές ανησυχίες για το αν τελικά θα πραγματοποιηθεί η αποστολή. Η NASA ανακοίνωσε το πρόβλημα βρίσκεται σε ομαλή διαδικασία αποκατάστασης και ότι η αποστολή θα ξεκινήσει στις 5 Μαΐου του 2018. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία ανέφερε στην ανακοίνωση της επίσης ότι αν όλα πάνε καλά το σκάφος θα προσεδαφιστεί στον Άρη στις 26 Νοεμβρίου του 2018. Το InSight (Ιnterior Exploration using Seismic Investigations Geodesy and Heat Transport), που κατασκευάσθηκε από την εταιρεία Lockheed Martin, θα «καθίσει» στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη και θα πραγματοποιήσει αναλύσεις στο υπέδαφός του. Το βασικό του όργανο θα μελετήσει την ταχύτητα διάδοσης σεισμικών κυμάτων στο υπέδαφος προκειμένου να αποκαλύψει την εσωτερική δομή του πλανήτη. Κάτι τέτοιο αποτελεί διακαή πόθο των επιστημόνων, προκειμένου να ανακαλύψουν τα γεωλογικά μυστικά του γειτονικού πλανήτη, αλλά επίσης για να εξάγουν γενικότερα συμπεράσματα σχετικά με τον σχηματισμό των βραχωδών πλανητών στο ηλιακό μας σύστημα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500064014 Mars Reconnaissance Orbiter: 10 χρόνια σε τροχιά γύρω από τον Άρη. Τα 10 χρόνια υπηρεσίας του Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) σε τροχιά γύρω από τον Άρη γιόρτασε την Πέμπτη η NASA. Το μεγάλο διαστημόπλοιο μέσα σε αυτό το διάστημα έχει δώσει εξαιρετικά πολύτιμες πληροφορίες για τον Κόκκινο Πλανήτη, αποκαλύπτοντας με λεπτομέρειες άνευ προηγουμένου το παρελθόν ενός πλανήτη που δισεκατομμύρια χρόνια πριν φιλοξενούσε υγρά περιβάλλοντα- και παραμένει δραστήριος και δυναμικός μέχρι σήμερα. Μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις του έγινε γνωστή πέρυσι και αφορά τη μεγάλη πιθανότητα παρουσίας νερού σε υγρή μορφή στον πλανήτη ακόμα και σήμερα. Άλλες ανακαλύψεις περιλαμβάνουν τον εντοπισμό γεωλογικών δομών στο υπέδαφος, την ανάλυση των στρωμάτων της ατμόσφαιρας και την παρατήρηση του καιρού καθημερινά. Και τα έξι επιστημονικά όργανα του σκάφους παραμένουν λειτουργικά, παρέχοντας πληροφορίες στο πλαίσιο μιας αποστολής που διαρκεί πάνω από επτά χρόνια μετά τη λήξη της πρωταρχικής, προγραμματισμένης επιστημονικής φάσης της αποστολής. «Η αποστολή αυτή μάς βοήθησε να εκτιμήσουμε πόσο ο Άρης- ένας πλανήτης που έχει αλλάξει πολύ με το πέρασμα του χρόνου- συνεχίζει να αλλάζει σήμερα» είπε ο Ριτς Ζούρεκ, επιστήμονας του προγράμματος ΜRO στο JPL, που διαχειρίζεται την αποστολή. Τα δεδομένα από το ΜRO αύξησαν τις γνώσεις σχετικά με τρεις ξεχωριστές περιόδους του Άρη, ενώ παράλληλα η αποστολή παρέχει υποστήριξη σε μια σειρά από αποστολές στο έδαφος- τόσο οχημάτων όσο και στατικών ακάτων. Μαζί με το Mars Odyssey, που είναι σε τροχιά γύρω από τον Άρη από το 2001, το MRO αναμεταδίδει δεδομένα από τα ρομπότ στην επιφάνεια του πλανήτη στις κεραίες του Deep Space Network της ΝΑSA, βοηθώντας στη διεξαγωγή των επιχειρήσεων στην επιφάνεια του Άρη, ενώ παράλληλα διερευνά περιοχές που έχουν προταθεί ως σημεία προσεδάφισης για μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές. Το διαστημόπλοιο ενεργοποίησε τους έξι μεγάλους πυραυλοκινητήρες του στις 10 Μαρτίου για περίπου 27 λεπτά, επιβραδύνοντας αρκετά για να το «πιάσει» η βαρύτητα του Άρη και να το θέσει σε τροχιά. Έκτοτε οι κινητήρες αυτοί έχουν χρησιμοποιηθεί μόνο μια φορά, για 15 λεπτά, κατά τη διάρκεια της πρώτης διόρθωσης τροχιάς, κατά την επτάμηνη πτήση από τη Γη στον Άρη. Από τότε και μετά χρησιμοποιούνται μικρότεροι κινητήρες για μικρές διορθώσεις. Το συνολικό άνοιγμα «φτερών» (ηλιακών συλλεκτών) του MRO είναι αντίστοιχο του μήκους ενός σχολικού λεωφορείου, και τα δεδομένα μεταδίδονται στη Γη μέσω της κύριας κεραίας του, διαμέτρου τριών μέτρων. Έχουν αποσταλεί στη Γη 264 terabits δεδομένων, περισσότερα από όλες τις άλλες διαπλανητικές αποστολές της ιστορίας μαζί. Έχει πραγματοποιήσει 45.000 περιστροφές γύρω από τον πλανήτη, τραβήξει 216.000 φωτογραφίες και διανύσει συνολικά 1.540 εκατ. χιλιόμετρα από την εκτόξευσή του μέχρι σήμερα. http://www.naftemporiki.gr/story/1078684/mars-reconnaissance-orbiter-10-xronia-se-troxia-guro-apo-ton-ari

Το Cassini βλέπει το φως των άστρων μέσα από τους πίδακες του Εγκέλαδου. To διαστημικό σκάφος Cassini εξερευνά τον Κρόνο και τους δορυφόρους του από το 2004. Το 2005 ανακάλυψε στον νότιο πόλο του Εγκέλαδου, έναν από τους δορυφόρους του Κρόνου, τους θεαματικούς πίδακες πάγου και υδρατμών που εκτινάσσονται στο διάστημα, προερχόμενοι από τον μεγάλο ωκεανό νερού που κρύβεται κάτω από την επιφάνεια του Εγκέλαδου. Αύριο, στις 11 Μαρτίου 2016, το Cassini θα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 923.000 χιλιομέτρων από τον Εγκέλαδο και ο δορυφόρος του Κρόνου, θα περνάει μπροστά από άστρο Έψιλον του Ωρίωνα που βρίσκεται 2000 έτη φωτός μακριά. Το διαστημικό σκάφος θα στρέψει προς αυτή την κατεύθυνση το όργανο Ultraviolet Imaging Spectrograph (UVIS) , ένα τηλεσκόπιο που μπορεί να «δει» το υπεριώδες φως. Μέχρι να ολοκληρωθεί η απόκρυψη του άστρου από τον Εγκέλαδο, το φως του άστρου Έψιλον θα διέλθει μέσα από τους πίδακες του Εγκέλαδου. Το φάσμα απορρόφησης που θα συλλέξει ο φασματογράφος του Cassini θα δώσει πληροφορίες για την πυκνότητα και σύνθεση του υλικού των πιδάκων. Δείτε το σχετικό βίντεο της NASA: http://physicsgg.me/2016/03/10/%cf%84%ce%bf-cassini-%ce%b2%ce%bb%ce%ad%cf%80%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%cf%86%cf%89%cf%82-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%cf%89%ce%bd/

Εκρηξη δυαδικού συστήματος «γέννησε» το ηλιακό μας σύστημα! Ενα πραγματικά εξαιρετικά ενδιαφέρον εύρημα υποστηρίζουν ότι εντόπισαν επιστήμονες του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν. Στην επιθεώρηση «Physical Review Letters» αναφέρουν ότι μελετώντας τα απομεινάρια ενός μετεωρίτη εντόπισαν μικροσκοπικά σωματίδια τα οποία οι ειδικοί έχουν ονομάσει «προ-ηλιακούς κόκκους». Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα σωματίδια που εντόπισαν στον μετεωρίτη προέρχονται από μια έκρηξη σουπερνόβα που συνέβη σε ένα δυαδικό σύστημα, σε ένα ζεύγος αστέρων δηλαδή. Εικάζουν ότι η έκρηξη αυτή εκτόξευσε στο Διάστημα κοσμική ύλη η οποία αποτέλεσε στη συνέχεια το δομικό υλικό από το οποίο σχηματίστηκε το ηλιακό μας σύστημα. «Εχουμε να κάνουμε εδώ μια διαδικασία ανακύκλωσης. Οταν τα άστρα πεθαίνουν εκτοξεύουν ύλη στην μορφή σκόνης και αερίων. Η ύλη αυτή στη συνέχεια ανακυκλώνεται δημιουργώντας τις επόμενες γενιές άστρων και πλανητών» αναφέρει ο Κρίστοφερ Ριντ, εκπρόσωπος της ερευνητικής ομάδας. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=783520

Από PC απλών χρηστών ίσως προέλθει η επόμενη ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων. Ενδεχομένως η δεύτερη φορά στην ιστορία που θα εντοπισθούν βαρυτικά κύματα, η ανακάλυψη να γίνει από έναν «εικονικό» υπερυπολογιστή, ο οποίος στην πραγματικότητα θα αποτελείται από χιλιάδες PC απλών εθελοντών. Ο λόγος είναι πως το πρότζεκτ Einstein@home, το οποίο χρησιμοποιεί την αναξιοποίητη υπολογιστική ισχύ όσων ιδιοκτητών PC έχουν εγκαταστήσει το κατάλληλο λογισμικό, ξεκίνησε από σήμερα να αναλύει δεδομένα από τους ανιχνευτές του πειράματος Advanced LIGO (Advanced Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory). Το συγκεκριμένο πείραμα περιλαμβάνει δύο ανιχνευτές διατάξεις, στη Λουιζιάνα και την Ουάσιγκτον, και πέρασε στην ιστορία στις 11 Φεβρουαρίου, όταν οι επικεφαλής του ανακοίνωσαν πως για πρώτη φορά κατέγραψαν βαρυτικά κύματα. Το Advanced LIGO αποτελεί ουσιαστικά τη δεύτερη και βελτιωμένη φάση του πειράματος, η οποία ξεκίνησε επίσης τον περασμένο Σεπτέμβριο. Το Einstein@home έχει επεξεργαστεί ξανά δεδομένα από τους δύο ανιχνευτές, όμως από την πρώτη φάση του πειράματος, όταν οι δύο διατάξεις είχαν πολύ μικρότερη ευαισθησία. Τότε, δεν είχε προκύψει κάποιο αξιόλογο αποτέλεσμα. Πλέον, οι μετρήσεις που αναλύει το πρότζεκτ προέρχονται από τους αναβαθμισμένους ανιχνευτές και συγκεντρώθηκαν από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Ιανουάριο. Το λογισμικό αναλαμβάνει να «κατεβάσει» σε κάθε έναν υπολογιστή ένα σύνολο δεδομένων, στέλνοντας τα αποτελέσματα της επεξεργασίας σε έναν κεντρικό σέρβερ. Αντί να αναζητήσει «ρυτιδώσεις» στο χωροχρονικό συνεχές οι οποίες προκλήθηκαν από εξαιρετικά βίαια κοσμικά φαινόμενα, όπως από τη συγχώνευση δύο μελανών οπών που έδωσε τη δυνατότητα στο Advanced LIGO να ανιχνεύσει βαρυτικά κύματα για πρώτη φορά, το Einstein@home έχει βάλει στο «στόχαστρο» τις πιο ήπιες διαταραχές που εκπέμπουν με την κίνησή τους ουράνια σώματα όπως οι αστέρες νετρονίων. Οι επιστήμονες έχουν ακόμη πολλά ερωτηματικά για αυτά τα υπολείμματα από εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων. Επομένως, το πρότζεκτ θα μπορούσε να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόησή τους. Την ίδια στιγμή, τα βαρυτικά κύματα που πρέπει να προκαλούν οι αστέρες νετρονίων είναι αρκετά ασθενέστερα από τις διαταραχές που οφείλονται στη συγχώνευση δύο μελανών οπών. Συνεπώς, με δεδομένο ότι τα αντίστοιχα σήματα χρειάζονται μεγαλύτερη επεξεργαστική ισχύ για να εντοπισθούν, αποτελούν ιδανική περίπτωση για το δίκτυο υπολογιστών του Einstein@home. «Το πρότζεκτ χρησιμοποιείται για τις πιο απαιτητικές σε επεξεργαστική ισχύ αναζητήσεις», λέει στο περιοδικό Nature η Μαρία Αλεσάντρα Πάπα, αστροφυσικός από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ στη Γερμανία και μέλος της επιστημονικής ομάδας του Advanced LIGO. Οι επιστήμονες ελπίζουν πως, χάρις στην επεξεργαστική ισχύ του Einstein@home, τα σήματα θα μπορέσουν να διαχωρισθούν από τον «θόρυβο» που υπάρχει στις μετρήσεις. Σύμφωνα με τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν, στο πλαίσιο της οποίας προβλέφθηκε η ύπαρξη των βαρυτικών κυμάτων, ένα ουράνιο σώμα που περιστρέφεται θα δημιουργήσει τέτοιες διαταραχές μόνον αν δεν είναι απόλυτα συμμετρικό. Οι αστέρες νετρονίων θεωρούνται αντικείμενα με πολύ μεγάλη συμμετρία, λόγω του ισχυρού βαρυτικού τους πεδίου. Ωστόσο, ορισμένοι ερευνητές υποθέτουν πως θα πρέπει να υπάρχουν ανωμαλίες στο ανάγλυφό τους ή περιοχές με διαφορετική πυκνότητα. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα εκπέμπουν βαρυτικά κύματα, με συνέπεια να μειώνεται σταδιακά η ταχύτητα περιστροφής τους. Επομένως, στην περίπτωση που το πρότζεκτ καταφέρει να εντοπίσει βαρυτικά κύματα από κάποιον αστέρα νετρονίων, αυτό θα σημαίνει πως τα συγκεκριμένα ουράνια σώματα μπορεί να μην είναι απολύτως συμμετρικά. Παρ’ όλα αυτά, οι επιστήμονες δεν έχουν εναποθέσει αποκλειστικά στους υπολογιστές των εθελοντών την απάντηση. Έτσι, τη στιγμή που το Einstein@home θα ψάξει για σήματα τα οποία προέρχονται από οποιαδήποτε περιοχή του Γαλαξία, η ερευνητική ομάδα του Advanced LIGO θα βάλει στο «μικροσκόπιο» γνωστούς αστέρες νετρονίων, αφού τέτοιες «στοχευμένες» αναζητήσεις μπορούν να γίνουν μέσω των υπολογιστών που έχουν στα εργαστήριά τους. http://www.naftemporiki.gr/story/1078120/apo-pc-aplon-xriston-isos-proelthei-i-epomeni-anixneusi-barutikon-kumaton

Δεύτερη νίκη για το AlphaGo της Google επί του παγκοσμίου πρωταθλητή του «Γκο» Το πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης AlphaGo της Google νίκησε για δεύτερη φορά τον Λι Σεντόλ, παγκόσμιο πρωταθλητή του ασιατικού παιχνιδιού στρατηγικής, στο πλαίσιο της αναμέτρησης συνολικά πέντε παιχνιδιών που έχει προγραμματιστεί. Εάν κερδίσει άλλη μια φορά το πρόγραμμα της DeepMind (ανήκει στη Google) θα αναδειχθεί νικητής. Όπως μετέδωσε το BBC, μετά το παιχνίδι, ο Λι Σεντόλ είπε ότι χθες είχε εκπλαγεί, αλλά σήμερα «έμεινε άφωνος», καθώς έχει την αίσθηση ότι το AlphaGo έπαιξε ένα σχεδόν τέλειο παιχνίδι, με τον ίδιο να παραδέχεται ότι επρόκειτο για ξεκάθαρη νίκη. Όπως είπε στο BBC, «κανονικά μπορείς να αισθάνεσαι την αναπνοή του αντιπάλου, την ενέργειά του. Και πολλές φορές λαμβάνεις αποφάσεις που εξαρτώνται από τις φυσικές αντιδράσεις αυτού ενάντια στον οποίον παίζεις. Με μια μηχανή δεν μπορείς να το κάνεις αυτό». Υπενθυμίζεται πως το AlphaGo είναι δημιούργημα της DeepMind του Ντέμη Χασάμπη, που ανήκει στην Google, και απασχόλησε τη διεθνή ειδησεογραφία και πρόσφατα, όταν έγινε το πρώτο πρόγραμμα που νίκησε άνθρωπο επαγγελματία παίκτη (Φαν Χούι) του αρχαίου ασιατικού παιχνιδιού. Ωστόσο, η πρόκληση του παιχνιδιού απέναντι στον Λι ήταν πολύ μεγαλύτερη, καθώς πρόκειται για τον παγκόσμιο πρωταθλητή ενός παιχνιδιού που θεωρείται ότι είναι το πιο πολύπλοκο που υπάρχει, παρά τους εύκολους κανόνες του. Παρά τους απλούς κανόνες του, το παιχνίδι είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο, λόγω του ασύλληπτα τεράστιου αριθμού θέσεων και συνδυασμών που είναι δυνατοί- και ως εκ τούτου είναι πάρα πολύ δύσκολο για την Τεχνητή Νοημοσύνη. http://www.naftemporiki.gr/story/1078263/deuteri-niki-gia-to-alphago-tis-google-epi-tou-pagkosmiou-protathliti-tou-gko

Ενδείξεις στο CERN για μια νέα εποχή για τη φυσική. Πρόσφατες μετρήσεις από τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων LHC, στο CERN στη Γενεύη, παραπέμπουν σε ένα φαινόμενο το οποίο ξεπερνά το Καθιερωμένο Πρότυπο της φυσικής, δηλαδή το αποδεκτό μοντέλο για τους «δομικούς λίθους» της ύλης και τους τρόπους με τους οποίους αυτά αλληλεπιδρούν. Οι ενδείξεις αυτές προήλθαν από την ανάλυση επιστημόνων από το Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής της Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών. Αν τελικά επιβεβαιωθούν, το αποτέλεσμα θα είναι μία νέα εποχή για τη φυσική και την αναζήτηση μίας καινούριας θεωρίας που θα εξηγεί ακόμη πληρέστερα τον κόσμο που μας περιβάλλει. Παρόλο που το Καθιερωμένο Πρότυπο έχει επιβεβαιωθεί από αναρίθμητα πειράματα μέχρι σήμερα, και επομένως αποτελεί τον καλύτερο τρόπο εξήγησης του σύμπαντος, είναι γνωστό πως απέχει πολύ από το να είναι η τελευταία λέξη της επιστήμης στην περιγραφή των φυσικών φαινομένων. Εξάλλου, μία από τις σημαντικότερες ατέλειές του είναι ότι δεν περιλαμβάνει τη βαρύτητα. Έτσι, οι επιστήμονες αναζητούν εδώ και δεκαετίες ενδείξεις που δείχνουν να πηγαίνουν πέρα από το Καθιερωμένο Πρότυπο. Κάτι που ενδεχομένως συνέβη στον LHC. Η υποτιθέμενη ασυμφωνία πειράματος και θεωρίας αφορά ένα σωμάτιο που ονομάζεται μεσόνιο Β. Σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο, τα μεσόνια Β θα πρέπει να διασπώνται με πολύ συγκεκριμένες συχνότητες. Οι προβλέψεις αυτές ωστόσο δεν ταιριάζουν με τα αποτελέσματα των πειραμάτων στον επιταχυντή, γεγονός που αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο για την πρώτη αστοχία της θεωρίας. «Μέχρι τώρα, όλες οι μετρήσεις συμφωνούν με τις προβλέψεις του Καθιερωμένου Προτύπου», λέει στο σάιτ EurekAlert o ερευνητής Μάριους Βίτεκ, από το Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής της Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών. «Παρ’ όλα αυτά γνωρίζουμε πως το Καθιερωμένο Πρότυπο δεν μπορεί να εξηγήσει όλες τις ιδιότητες του σύμπαντος. Για ποιον λόγο η ύλη επικράτησε της αντιύλης; Τι είναι η σκοτεινή ύλη; Αυτά τα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα». Οι επίμαχες ενδείξεις προέκυψαν από πειράματα το 2011 και το 2012, ενώ εντοπιστήκαν πέρυσι, όταν οι επιστήμονες παρατήρησαν πως η συχνότητα διάσπασης των μεσονίων Β δεν συμφωνούσε με τις θεωρητικές προβλέψεις. Μέχρι τώρα, οι Πολωνοί ερευνητές έχουν δείξει πως, εκτός από τη συχνότητα, υπάρχει ασυμφωνία και με τις γωνίες διάσπασης. «Για να το θέσουμε με κινηματογραφικούς όρους, ενώ μέχρι πρόσφατα είχαμε δει κάποιες αποσπασματικές σκηνές ενός πολυαναμενόμενου μπλοκμπάστερ, τελικά ο επιταχυντής μας παρείχε το πρώτο πραγματικό τρέιλερ», σημειώνει ο Βίτεκ. Σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο, τα μεσόνια Β αποτελούνται από ένα κουάρκ κι ένα αντικουάρκ. Η σύνθεσή τους έχει ως συνέπεια να διασπώνται γρήγορα, με τα σωματίδια που προκύπτουν να εκπέμπονται σε συγκεκριμένες γωνίες. Ενώ οι φυσικοί είχαν εντοπίσει πως «κάτι δεν πήγαινε καλά» με τον χρόνο διάσπασης, δεν μπορούσαν να εντοπίσουν την ασυμφωνία στις γωνίες εκπομπής, επειδή οι μέθοδος μέτρησης που χρησιμοποιούσαν δεν ήταν αρκετά ακριβής. Τώρα όμως, χάρις σε μία νέα τεχνική που ανέπτυξαν οι Πολωνοί ερευνητές, μπόρεσαν να δείξουν πως, στις μετρήσεις των διασπάσεων των μεσονίων Β που καταγράφηκαν τόσο το 2011 όσο και το 2012, οι γωνίες διέφεραν από τους θεωρητικούς υπολογισμούς. Οι Πολωνοί επιστήμονες ξεκαθαρίζουν πως ακόμη δεν μιλούν για ανακάλυψη – αφού χρειάζονται πολύ περισσότερα δεδομένα για να είναι βέβαιοι πως οι ενδείξεις είναι αποδείξεις. Αυτή τη στιγμή, η πιθανότητα επιβεβαίωσης του ευρήματός τους είναι 3,4 σίγμα, θα πρέπει όμως να ξεπεράσει το όριο των 5 σίγμα. Ποια θα ήταν όμως η συνέπεια από την ασυμφωνία των πειραμάτων με το Καθιερωμένο Πρότυπο; Θα μπορούσε να σημαίνει πως στη διαδικασία εμπλέκεται ένα νέο σωματίδιο: η πιο διαδεδομένη μέχρι αυτή τη στιγμή υπόθεση αναφέρεται στο μποζόνιο Ζ’’ (Z-prime) το οποίο δεν προβλέπεται από το Καθιερωμένο Πρότυπο. Ευτυχώς, εδώ και λίγους μήνες ξεκίνησε ξανά η λειτουργία του επιταχυντής, και μάλιστα σε ενέργειες που πρώτη φορά έχουν επιτευχθεί στην ιστορία. Επομένως οι φυσικοί σύντομα θα έχουν στη διάθεσή τους πολλά «φρέσκα» δεδομένα για να αναλύσουν, τα οποία ίσως επιβεβαιώσουν τη νέα εποχή στην οποία εισέρχεται η φυσική. «Όπως ακριβώς και στις καλές ταινίες, όλοι αναρωτιούνται τι θα συμβεί στο τέλος, χωρίς κανείς να μπορεί να περιμένει», καταλήγει ο Βίτεκ. http://www.naftemporiki.gr/story/1078515/endeikseis-sto-cern-gia-mia-nea-epoxi-gia-ti-fusiki

«Σογιούζ TMA-20M" Στις 9 Μαρτίου εμπειρογνώμονες της ΠΓΣ "Ενέργεια" (μέρος της κρατικής εταιρείας "Roscosmos") στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ ολοκλήρωσαν με επιτυχία τις τεχνολογικές λειτουργίες της σύνδεσης του επανδρωμένου διαστημικου σκαφους (TPC) «Soyuz TMA-20M» με το διαμέρισμα μεταφοράς. http://www.energia.ru/ru/iss/iss47/photo_03-09.html Ετοιμο το διαστημικό λεωφορείο της Amazon. Στο παιχνίδι της κατάκτησης του Διαστήματος από ιδιωτικές εταιρείες, όπως η Virgin Galactic του Ρίτσαρντ Μπράνσον και η SpaceX του Ελον Μασκ, μπήκε δυναμικά χθες και η εταιρεία του δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία Τζεφ Μπέζος, Blue Origin. To Νew Shepard είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να μην είναι μίας χρήσης και να μπορεί να απογειώνεται και να προσγειώνεται κάθετα. Σε σχετική εκδήλωση παρουσίασης της προόδου του διαστημικού προγράμματος του ιδρυτή της Amazon, στις κεντρικές εγκαταστάσεις της Blue Origin λίγο έξω από το Σιάτλ, ο Μπέζος αποκάλυψε ότι μέχρι το 2017 η εταιρεία του θα έχει καταφέρει να πραγματοποιήσει την πρώτη επανδρωμένη πτήση του υποτροχιακού σκάφους New Shepard. Οπως ανακοινώθηκε, ο σχεδιασμός είναι το σκάφος της εταιρείας να μεταφέρει έξι τουρίστες τη φορά σε ύψος που θα έχουν την ευκαιρία να ζήσουν την εμπειρία της έλλειψης βαρύτητας. Οι πτήσεις μέχρι το 2018 δεν θα χρεώνονται, όμως ήδη αρκετοί, σύμφωνα με τον Μπέζος, έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να πληρώσουν για να επισκεφθούν το Διάστημα. Οπως αποκάλυψε, ο βασικός στόχος που θα επιτρέψει στην Blue Origin να είναι επικερδής επιχείρηση είναι η ανάπτυξη πυραυλικών συστημάτων προώθησης, τα οποία θα πωλούνται σε άλλες εταιρείες ή κράτη για να πραγματοποιούν εκτοξεύσεις διαστημοπλοίων ή δορυφόρων. Ηδη η United Launch Alliance (κοινοπραξία της Lockheed Martin και της Boeing), όπως έχει γίνει γνωστό, έχει ζητήσει από την εταιρεία του Μπέζος να κατασκευάσει έναν πύραυλο εκτόξευσης, ούτως ώστε να σταματήσει να εξαρτάται από τους ρωσικούς πυραύλους Soyuz. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι η Blue Origin, η οποία ιδρύθηκε το 2000, έχει πραγματοποιήσει ήδη δύο δοκιμαστικές εκτοξεύσεις του οχήματός της, μία τον περασμένο Νοέμβριο και άλλη μία τον Ιανουάριο. Και οι δύο στέφθηκαν με επιτυχία, καθώς και τις δύο φορές πύραυλος και σκάφος επέστρεψαν στη Γη άθικτα αφότου χωρίστηκαν το ένα από το άλλο. Το New Shepard είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να μην είναι μίας χρήσης και έχει τις προδιαγραφές για να πραγματοποιεί κάθετη εκτόξευση και κάθετη προσεδάφιση. Οπως τόνισε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης ο ίδιος ο Μπέζος: «Αυτό που ξέρω είναι ότι δεν είναι βιώσιμο να πετάς τον εξοπλισμό σου μετά τη χρήση». Αυτή ήταν η πρώτη φορά από το 2000 που η εταιρεία αποφάσισε να πραγματοποιήσει μια εκδήλωση ενημέρωσης για τις εργασίες της. Μέχρι χθες ελάχιστα ήταν γνωστά για το τι ακριβώς συμβαίνει στις εγκαταστάσεις της Blue Origin. Η μυστικοπάθεια του Μπέζος όσον αφορά την εν λόγω εταιρεία συνεχίστηκε, καθώς ο γνωστός επιχειρηματίας αρνήθηκε να αποκαλύψει πόσα εκατομμύρια έχει επενδύσει σε αυτήν, αρκούμενος απλώς να πει ότι ο εξοπλισμός και το εξειδικευμένο προσωπικό (περίπου 600 άτομα) έχουν κοστίσει ένα αξιοσέβαστο ποσό μέχρι τώρα. Σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian, ο Μπέζος δεν πολυνοιάζεται για τον ανταγωνισμό που υπάρχει σε αυτόν τον τομέα, καθώς όπως ανέφερε «η κοινωνία θα χρειαστεί πολλούς πυραύλους εκτόξευσης στο μέλλον για να μεταφέρει την τεχνολογία, τη βιομηχανία και τους ανθρώπους από αυτόν τον πλανήτη». Οσον αφορά στο θέμα του ανταγωνισμού πάντως, ο ιδρυτής της Amazon μάλλον δεν είπε όλη την αλήθεια για το εάν τον ενοχλεί ή όχι, αφού ο ίδιος και ο ιδρυτής της SpaceX Ελον Μασκ έχουν αρκετές φορές στο παρελθόν διασταυρώσει τα ξίφη τους διαδικτυακά με αφορμή δηλώσεις του ενός ή του άλλου. Μάλιστα ο Μπέζος έκανε και ένα έμμεσο σχόλιο για την υπερπροβολή του SpaceX κατά τη διάρκεια της παρουσίασης που έγινε στην έδρα της εταιρείας στο Σιάτλ, λέγοντας πως «το Διάστημα είναι εξαιρετικά εύκολο να γίνει πολυδιαφημισμένο». Η Blue Origin είναι, σύμφωνα με τον ιδρυτή της, ένα από τα παιδικά του όνειρα. Οπως αποκάλυψε στις δηλώσεις του ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας Τζεφ Μπέζος, από ηλικία πέντε ετών έκανε όνειρα για ταξίδια στο Διάστημα. Ισως αυτό να εξηγεί το γεγονός πως ο ίδιος εμφανίστηκε να γνωρίζει εξαιρετικά καλά το αντικείμενο, παρότι είναι κάτι πολύ εξειδικευμένο. Το πάθος του γι' αυτήν την εταιρεία υπογράμμισαν μεταξύ άλλων και συνεργάτες του, ενώ όπως ανέφερε στον Guardian ένας από τους τεχνικούς, ο Μπέζος έχει εντρυφήσει τόσο πολύ στο θέμα των διαστημικών ταξιδιών όσο οι μηχανικοί που δουλεύουν γι' αυτόν. http://www.ethnos.gr/diethni/arthro/etoimo_to_diastimiko_leoforeio_tis_amazon-64344163/ Archinaut: Ρομπότ για κατασκευή υποδομών στο Διάστημα. «Archinaut» είναι το όνομα προγράμματος της Made In Space, η οποία επελέγη από τη NASA για την ανάπτυξη τεχνολογιών που θα επιτρέπουν την κατασκευή/ συναρμολόγηση μεγάλων δομών στο Διάστημα, χωρίς να απαιτείται παρέμβαση αστροναύτη. «Το Archinaut σχεδιάζεται εξαρχής για να αποτελεί μια πραγματικά καινοτόμα τεχνολογία, παρέχοντας εντελώς νέες διαστημικές δυνατότητες στη ΝASA και άλλους κυβερνητικούς φορείς, καθώς και σε κατασκευαστές σημερινών δορυφόρων ή ανερχόμενες διαστημικές πλατφόρμες» έχει σημειώσει σχετικά ο Άντριου Ρας, πρόεδρος της εταιρείας. Η Made In Space συνεργάζεται με τη Northrop Grumman και την Oceaneering Space Systems. Το πλήρες όραμα είναι η ανάπτυξη ρομποτικών διαστημοπλοίων που θα κατασκευάζουν και συναρμολογούν δομές/ υποδομές (διαστημικούς σταθμούς, δορυφόρους κ.α.) σε τροχιά, ανοίγοντας τον δρόμο για πιο ογκώδεις κατασκευές, καθώς η κατασκευή τους σε τροχιά είναι ευκολότερη και οικονομικότερη από την κατασκευή στη Γη και την εκτόξευσή τους στο Διάστημα. Η πρώτη φάση του προγράμματος Archinaut θα περιλαμβάνει μια σειρά επιδείξεων τεχνολογιών για να ξεπεραστούν τα τεχνικά εμπόδια στον δρόμο για την εμπορική εκμετάλλευση και βιωσιμότητα του προγράμματος. Το Archinaut αποτελεί συνέχεια της προηγούμενης συνεργασίας της εταιρείας με τη NASA, η οποία περιελάμβανε το «3D Printing in Zero-G Experiment» που βρίσκεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, καθώς και το Additive Manufacturing Facility, η εκτόξευση του οποίου αναμένεται μέσα στο 2016. http://www.naftemporiki.gr/story/1077442/archinaut-rompot-gia-kataskeui-upodomon-sto-diastima

Φυτά καλλιεργήθηκαν με επιτυχία σε προσομοιωμένο χώμα από τον Άρη. Δέκα διαφορετικές καλλιέργειες αναπτύχθηκαν με επιτυχία σε προσομοιωμένο χώμα από τον Άρη, δίνοντας ελπίδα για το μελλοντικό αποικισμό του Κόκκινου Πλανήτη. Συγκεκριμένα, ντομάτες, μπιζέλια, σίκαλη, ρόκα, ραπανάκι και κάρδαμο ήταν μεταξύ των καλλιεργειών που αναπτύχθηκαν με επιτυχία στο πείραμα που διεξήχθη από το Ερευνητικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Βαγκενίνγκεν στην Ολλανδία. Ο στόχος του πειράματος ήταν να αποδειχθεί ότι είναι δυνατό να καλλιεργηθούν φυτά στον Άρη και τη Σελήνη, προκειμένου να τραφούν οι πρώτοι άποικοι τους. Οι καλλιέργειες είχαν αναπάντεχα εντυπωσιακές επιδόσεις, με ρυθμούς ανάπτυξης και υπέργεια βιομάζα που δεν διαφέρουν σημαντικά από αυτούς της ομάδας ελέγχου που αναπτύχθηκε σε κανονικό χώμα Γης. «Ήταν μια πραγματική έκπληξη για μας», δήλωσε ο καθηγητής Βίγκερ Βάμελινκ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. «Αυτό δείχνει ότι το προσομοιωμένο χώμα έχει μεγάλες δυνατότητες όταν είναι κατάλληλα προετοιμασμένο και ποτισμένο. Η ανάπτυξη της βιομάζας στο προσομοιωμένο χώμα Σελήνης ήταν μικρότερη από ό,τι των άλλων δύο χωμάτων, περίπου 50% χαμηλότερη. Μόνο το σπανάκι έδειξε κακή παραγωγή βιομάζας», πρόσθεσε. Ωστόσο, παρά την επιτυχία του πειράματος, οι ερευνητές δεν ανακήρυξαν ακόμα τις καλλιέργειες βρώσιμες. Το έδαφος του Άρη περιέχει βαρέα μέταλλα όπως ο μόλυβδος, το αρσενικό και ο υδράργυρος, καθώς και πολύ σίδηρο, και οι ερευνητές ανησυχούν αν τα υλικά κατανέμονται στους καρπούς, καθιστώντας τους δηλητηριώδεις. Περαιτέρω έρευνα για το θέμα αυτό είναι απαραίτητη και η ομάδα θα ξεκινήσει νέα σειρά πειραμάτων για το σκοπό αυτόν, τον ερχόμενο Απρίλιο. Μια νέα παρτίδα καλλιεργειών, συμπεριλαμβανομένων πατατών και φασολιών, θα δοκιμαστεί σε αυτά τα πειράματα. http://www.naftemporiki.gr/story/1077954/futa-kalliergithikan-me-epituxia-se-prosomoiomeno-xoma-apo-ton-ari

Το Σινικό Τείχος του Σύμπαντος. Επιστήμονες του Ινστιτούτου Αστροφυσικής των Καναρίων Νήσων ανακάλυψαν την μεγαλύτερη κοσμική δομή που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα στο Σύμπαν. Πρόκειται για ένα σύμπλεγμα γαλαξιακών σμηνών, ένα υπερ-σμήνος γαλαξιών όπως τα ονομάζουν οι επιστήμονες. Η δομή και η έκταση αυτών των υπερ-σμηνών έχει οδηγήσει τους ειδικούς στο να τους δώσουν τον χαρακτηρισμό «Τείχη». Το νέο σμήνος έλαβε την ονομασία BOSS Great Wall και πράγματι θα μπορούσε κάποιος να το πει και «αφεντικό» των υπερ-σμηνών αλλά και «Μεγάλο Τείχος». Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το σμήνος αυτό αποτελείται από τουλάχιστον 830 γαλαξίες η συνολική μάζα των οποίων είναι δέκα χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από αυτή του δικού μας γαλαξία. Το σμήνος βρίσκεται σε κάποιο σημείο του Σύμπαντος 4.5-6.4 δισ. έτη φωτός εμάς και οι ερευνητές υπολόγισαν ότι έχει έκταση τουλάχιστον ενός δισ. ετών φωτός! Οι ερευνητές εκτιμούν ότι δύσκολα θα βρεθεί κάποιο μεγαλύτερο κοσμικό τείχος αν και βέβαια το Σύμπαν είναι γεμάτο από απρόσμενες εκπλήξεις. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500063801

gevolution 1.0: προσομοίωση της εξέλιξης του σύμπαντος. Οι αριθμητικές προσομοιώσεις είναι χρήσιμα εργαλεία που μας δίνουν πληροφορίες σχετικά με τον σχηματισμό και την περίπλοκη εξέλιξη των μεγάλων δομών στο σύμπαν μας. Αυτή η διαδικασία διέπεται κυρίως από τη βαρύτητα, η οποία είναι η κυρίαρχη δύναμη σε μεγάλες κλίμακες. Μέχρι σήμερα, έναν αιώνα μετά τη διατύπωση της γενικής θεωρίας της σχετικότητας, τα υπολογιστικά προγράμματα που προσομοιώνουν τον σχηματισμό των κοσμικών δομών εξακολουθούν να χρησιμοποιούν την Νευτώνεια βαρύτητα. Αυτή η προσέγγιση βασίζεται σε δυο υποθέσεις: ότι τα βαρυτικά πεδία είναι ασθενή και ότι οφείλονται μόνο σε μη σχετικιστική ύλη. Ενώ η πρώτη υπόθεση φαίνεται να είναι απόλυτα δικαιολογημένη στις κοσμολογικές κλίμακες, η δεύτερη επιβάλλει περιορισμούς στην φύση των «σκοτεινών» συνιστωσών του σύμπαντος (σκοτεινή ύλη και σκοτεινή ενέργεια), οι οποίες είναι ελάχιστα κατανοητές. Οι ερευνητές Adamek et al στην εργασία τους με τίτλο «General relativity and cosmic structure formation» παρουσιάζουν τις πρώτες προσομοιώσεις σχηματισμού και εξέλιξης των κοσμικών δομών, χρησιμοποιώντας εξισώσεις που προέρχονται από τη γενική σχετικότητα. http://arxiv.org/pdf/1509.01699v1.pdf Μελετούν λεπτομερώς τις μικρές σχετικιστικές επιπτώσεις στο πλαίσιο του καθιερωμένου κοσμολογικού προτύπου ΛCDM, οι οποίες δεν μπορούν να προκύψουν μέσα σε ένα καθαρά Νευτώνειο πλαίσιο. https://en.wikipedia.org/wiki/Lambda-CDM_model Με βάση τη γενική θεωρία της σχετικότητας, κατασκευάστηκε ένα νέο πρόγραμμα – ονομάζεται «gevolution» – που προσομοιώνει με μεγαλύτερη ακρίβεια την εξέλιξη του σύμπαντος. Επιτρέπει τον υπολογισμό μικρών αποκλίσεων από την Νευτώνεια βαρύτητα, κάτι που δεν κατάφερε καμία προσομοίωση μέχρι σήμερα και θα μπορούσε να ρίξει φως στη σκοτεινή ενέργεια, η οποία καθοδηγεί την επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος. Το λογισμικό του προγράμματος είναι ένα εντυπωσιακό έργο, αλλά τα αποτελέσματα της προσομοίωσης μέχρι στιγμής, δεν προσφέρουν σημαντικές αλλαγές στην κατανόηση της εξέλιξης του σύμπαντος. Όταν όμως στην προσομοίωση προστεθούν τα νέα δεδομένα για τις κοσμικές δομές που αναμένονται, π.χ. από τον δορυφόρο «Ευκλείδη» της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος, http://www.euclid-ec.org/?page_id=259 τότε ο κώδικας gevolution θα βοηθήσει στους ερευνητές να εμβαθύνουν στη φύση της σκοτεινής ενέργειας, της σκοτεινής ύλης και την εξέλιξη του σύμπαντος. http://physicsgg.me/2016/03/09/gevolution-1-0-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%ce%bf%ce%bc%ce%bf%ce%af%cf%89%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b5%ce%be%ce%ad%ce%bb%ce%b9%ce%be%ce%b7%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1/