Δροσος Γεωργιος

Στο στόχαστρο αστρονόμων ένα «φάντασμα» από το παρελθόν του Γαλαξία μας. Ένα αστρικό σμήνος από την εποχή που γεννήθηκε ο Γαλαξίας μας, πριν από περίπου 13 δισεκατομμύρια χρόνια, κατάφεραν να μελετήσουν Ισπανοί και Ιταλοί αστρονόμοι. Με όνομα Ε3, η κοσμική δομή ανήκει στα πρώτα αστρικά σμήνη που δημιουργήθηκαν στον Γαλαξία, τα περισσότερα από τα οποία εξαφανίσθηκαν στην πορεία. Ωστόσο, ορισμένες τέτοιες κοσμικές δομές παραμένουν ακόμη κρυμμένες πίσω από νεότερους αστέρες που σχηματίσθηκαν στη συνέχεια, αποτελώντας επομένως για τους επιστήμονες ανεκτίμητους «μάρτυρες» των αρχικών φάσεων δημιουργίας του Γαλαξία. Το Ε3 ανήκει στα περίπου 200 σφαιρωτά σμήνη του Γαλαξία, ενώ βρίσκεται σε απόσταση 30.000 ετών φωτός, στον αστερισμό του Χαμαιλέοντα. Στο άρθρο που εξέδωσε πρόσφατα η ομάδα στο περιοδικό Astronomy & Astrophysics, το χαρακτηρίζει «ένα φάντασμα από το παρελθόν του Γαλαξία». «Το συγκεκριμένο σμήνος, όπως και μερικά ακόμη, είναι “φάντασμα” επειδή φαίνεται να βρίσκεται στα τελευταία στάδια της ζωής του. Σχηματίσθηκε όταν ο Γαλαξίας ήταν κυριολεκτικά νεογέννητος, πριν από 13 δισεκατομμύρια χρόνια», εξηγεί στο σάιτ Plataforma SINC ο Κάρλος ντε λα Φουέντε Μάρκος, μέλος της ομάδας και συνεργάτης του Νότιου Καθολικού Πανεπιστημίου στη Χιλή και του Πανεπιστημίου της Πάδοβα στην Ιταλία. Το Ε3 κρύβεται μέσα στο φως νεότερων ουράνιων αντικειμένων που βρίσκονται ανάμεσα στο σμήνος και τη Γη. Ωστόσο, οι αστρονόμοι μπόρεσαν να το μελετήσουν επιστρατεύοντας το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (ESO) στη Χιλή. Μάλιστα, τα δεδομένα που συγκέντρωσαν έκρυβαν κάποιες εκπλήξεις. «Σε αντίθεση με τα τυπικά σφαιρωτά σμήνη, που περιλαμβάνουν εκατοντάδες χιλιάδες αστέρες, τα μέλη του Ε3 δεν ξεπερνούν τις λίγες χιλιάδες», σημειώνει ο επιστήμονας. «Επιπλέον, δεν παρουσιάζει κυκλική συμμετρία, όπως συμβαίνει με τις άλλες κοσμικές δομές της κατηγορίας του, αλλά το σχήμα του έχει παραμορφωθεί από γαλαξιακά βαρυτικά κύματα». Σύμφωνα με μία άλλη μελέτη του Ε3, από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, είναι επίσης ομοιογενές από χημική άποψη. Κάτι που σημαίνει πως στο εσωτερικό του δεν υπάρχουν πολλοί αστρικοί πληθυσμοί. «Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό αντικειμένων που δημιουργήθηκαν με ένα μόνο “επεισόδιο”, όπως υποθέτουμε ότι θα συνέβαινε όταν γεννήθηκε ο Γαλαξίας. Τότε, πρέπει να σχηματίσθηκαν πολύ μεγάλα αστρικά σμήνη, με εκατομμύρια αστέρες, από τους οποίους έχουν μείνει ελάχιστα “λείψανα”, όπως το Ε3», προσθέτει ο ντε λα Φουέντε Μάρκος. Παρά τις καινούριες ανακαλύψεις για αυτό το περίεργο σφαιρωτό σμήνος, οι επιστήμονες δεν μπορούν ακόμη και σήμερα να αποκλείσουν το ενδεχόμενο να μην δημιουργήθηκε στον Γαλαξία μας. Εξάλλου, είναι γνωστό πως μερικά σμήνη προέρχονται από μικρότερους γαλαξίες, τους οποίους «καταβρόχθισε» ο Γαλαξίας μας διατηρώντας τα σφαιρωτά σμήνη τους. «Ελπίζουμε πως την επόμενη χρονιά θα μπορέσουμε να κάνουμε περισσσότερες φασματοσκοπικές παρατηρήσεις, ώστε να καταφέρουμε να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα», καταλήγει ο αστρονόμος. http://www.naftemporiki.gr/story/1041466/sto-stoxastro-astronomon-ena-fantasma-apo-to-parelthon-tou-galaksia-mas

Ερχεται ο βασιλιάς των διαττόντων αστέρων. Μια από τις πιο θεαματικές βροχές διαττόντων αστέρων, των Διδυμίδων, θα αποκορυφωθεί το βράδυ της Κυριακής 13 Δεκεμβρίου προς χαράματα της Δευτέρας 14 Δεκεμβρίου. Οι Διδυμίδες, που συνήθως διαρκούν από τις 7 έως τις 17 Δεκεμβρίου, παράγουν, μαζί με τις Περσείδες του Αυγούστου, τα εντυπωσιακότερα φαινόμενα διαττόντων μέσα στο έτος, εφόσον οι κατά τόπους καιρικές συνθήκες επιτρέπουν την παρατήρηση. Φέτος το φεγγάρι δεν θα είναι «γεμάτο» στον ουρανό, ο οποίος θα είναι αρκετά σκοτεινός, γεγονός που θα διευκολύνει όσους το ξενυχτήσουν. Οι Διδυμίδες αποκαλούνται και «βασιλιάς» των διαττόντων, καθώς μπορούν να «παράγουν» έως 120 φωτεινότατα μετέωρα (πεφταστέρια) την ώρα, δηλαδή έως δύο το λεπτό, σε διάφορα σημεία στο νυχτερινό ουρανό και όχι μόνο από μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Τα συγκεκριμένα μετέωρα κινούνται σχετικά αργά στον ουρανό, σε σχέση με άλλες βροχές διαττόντων, με ταχύτητα περίπου 35 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Οι Διδυμίδες έκαναν την πρώτη εμφάνισή τους στα μέσα του 1800 και έχουν πάρει το όνομά τους από τον αστερισμό των Διδύμων, από όπου φαίνεται να προέρχονται. Αντίθετα με άλλες βροχές διαττόντων, η πηγή τους πιθανότατα δεν είναι η ουρά κάποιου κομήτη, αλλά ο μυστηριώδης αστεροειδής -ή, κατά άλλους, νεκρός κομήτης- «3200 Φαέθων», που ανακαλύφθηκε το 1983 από τη NASA. Πρόκειται για ένα σκοτεινό βραχώδες αντικείμενο χωρίς «ουρά», το οποίο δεν αφήνει στο πέρασμά του αρκετή σκόνη για να δικαιολογήσει με βεβαιότητα τη δημιουργία των διαττόντων. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα μετέωρα των Διδυμίδων μάλλον προέρχονται από μεγάλες ποσότητες υλικών που εκτινάχθηκαν από τον «3200 Φαέθωνα», όταν είχε πλησιάσει πολύ τον Ήλιο. Ο «Φαέθων», μήκους περίπου πέντε χιλιομέτρων, ακολουθεί μια άκρως ελλειπτική τροχιά, η οποία κάθε σχεδόν ενάμιση χρόνο τον φέρνει πολύ κοντά στον Ήλιο. Το αποτέλεσμα είναι ότι, ανά τακτικά χρονικά διαστήματα, «καίγεται» από την ηλιακή ακτινοβολία και, έτσι, παράγει νέες εκροές σκόνης, τις Διδυμίδες, όταν τα μετέωρα αυτά εισέρχονται και καίγονται στην ατμόσφαιρα του πλανήτη μας. Αλλοι επιστήμονες πάντως θεωρούν ότι το μυστήριο της προέλευσης και δημιουργίας των Διδυμίδων δεν έχει ακόμα λυθεί οριστικά, καθώς, όπως υποστηρίζουν, η παραπάνω διαδικασία δεν μπορεί να εξηγήσει τον μεγάλο αριθμό σωματιδίων σκόνης που πέφτουν στη Γη με την μορφή μετεώρων. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=761061

CERN: Διάκριση για το ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Τη δεύτερη θέση στις αξιολογήσεις απέσπασε το ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης για τη διεξαγωγή του διεθνούς Summer School of Computing του CERN, που διοργανώθηκε στην πόλη της Καβάλας το Σεπτέμβριο. «Πρόκειται για μια μεγάλη καβαλιώτικη ελληνική επιτυχία» είπε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ο πρόεδρος του εκπαιδευτικού ιδρύματος Θανάσης Μητρόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι «η συλλογική προσπάθεια που κατέβαλε το Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης αξιολογήθηκε ως η δεύτερη καλύτερη από τα 38 Summer School of Computing του CERN που πραγματοποιήθηκαν μέχρι σήμερα σε πολύ μεγαλύτερα και ενισχυμένα οικονομικά Τριτοβάθμια Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ανά την Ευρώπη». Σημείωσε δε, ότι η διάκριση αυτή κερδήθηκε με απείρως λιγότερα χρήματα και εγκαταστάσεις από ότι οι ανταγωνιστές του. Για το έτος 2015 το εν λόγω Summer School διοργανώθηκε στην Καβάλα και τη διοργάνωση ανέλαβε το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών με υπεύθυνους τον πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής του Σχολείου, καθηγητή Λυκούργο Μαγκαφά και τον αντιπρόεδρο, καθηγητή Δημήτριο Μπαντέκα, ως υπεύθυνο του μεταπτυχιακού προγράμματος που συνεργάσθηκε με το Σχολείο. Το ακροατήριο αποτελούσαν συνολικά 76 μεταπτυχιακοί φοιτητές από 26 διαφορετικές χώρες με διδάσκοντες διακεκριμένους επιστήμονες από όλο τον κόσμο. Έτσι, η Καβάλα και η ευρύτερη περιοχή της έλαμψαν για δύο εβδομάδες με την άριστη φιλοξενία, την εντυπωσιακή ιστορία, την ξεκούραση των ασύγκριτων ακρογιαλιών της και την υψηλού επιπέδου εκπαίδευση του Summer School of Computing του CERN. «Υπολογίζεται», σημειώνει ο κ. Μητρόπουλος, «ότι χίλιες περίπου φωτογραφίες και σχόλια αποστέλλονταν καθημερινά επί δύο εβδομάδες, μέσω κοινωνικών δικτύων, σε όλο τον κόσμο, ενισχύοντας, έτσι, την εικόνα της περιοχής σε όλα τα επίπεδα». Η προσπάθεια ενός περιφερειακού εκπαιδευτικού Ιδρύματος από την Ελλάδα, όπως είναι του ΤΕΙ ΑΜΘ, να ξεπεράσει τον εαυτό του, κατέπληξε διεθνώς. Πέτυχε μια σημαντική αξιολόγηση που το ώθησε στην κορυφή, ξεπερνώντας ονομαστά Τριτοβάθμια Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, όπως της Ουψάλα (Σουηδία 2012), του Μπρουνέλ (Αγγλία 2010), του Σεν Μελό (Γαλλία 2005) κλπ. Την 1η θέση της αξιολόγησης στην λίστα καλύτερης διεξαγωγής του Summer School of Computing του CERN καταλαμβάνει η Κοπεγχάγη (Δανία 2011), μια πόλη που, όπως επισημαίνουν οι διοργανωτές, όχι μόνο δεν έχει να αντιμετωπίσει τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας, αλλά παράλληλα κατέχει την ευρωπαϊκή πρωτιά στις μετακινήσεις με ποδήλατο και τον τίτλο μιας από τις φιλικότερες πόλεις στον κόσμο σε ό,τι αφορά τη διαμονή και τη διαβίωση πολιτών σε αυτήν. http://www.pronews.gr/portal/20151210/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%83/cern-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CE%BA%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B7-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CF%84%CE%B5%CE%B9-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B8%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82

Διαστημικό μεταγωγικό φέρνει τα Χριστούγεννα στον ISS. Σαν ρομποτικός Άη Βασίλης του Διαστήματος, ένα μη επανδρωμένο φορτηγό της εταιρείας Orbital ATK έφτασε την Τετάρτη στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) μεταφέροντας χριστουγεννιάτικα δώρα και πολύτιμες, καθυστερημένες προμήθειες. Είχε περάσει ένας χρόνος από τη θεαματική καταστροφή του προηγούμενου μεταγωγικού σκάφους. Φορτωμένο 3,5 τόνους προμηθειών για το πλήρωμα του ISS, καθώς και εξοπλισμό για επιστημονικά πειράματα, το σκάφος Cygnus της Orbital ATK προσέγγισε τον σταθμό ενώ πετούσε 400 χιλιόμετρα πάνω από την Αραβική Θάλασσα, λίγο έξω από τις ακτές του Ομάν. Όταν βρέθηκε στην κατάλληλη απόσταση, το Cygnus συνελήφθη από τον ρομποτικό βραχίονα του ISS προκειμένου να μεταφερθεί αργότερα σε θυρίδα πρόσδεσης. «Το ήξερα ότι όλες αυτές οι ώρες που πέρασα παίζοντας βιντεοπαιχνίδια θα μου ήταν χρήσιμες μια μέρα!» σχολίασε ο Τσελ Λέντγριν, αστροναύτης της NASA που χειριζόταν τον βραχίονα με τζόιστικ. Η άφιξη του μεταγωγικού έρχεται ένα χρόνο μετά την έκρηξη που κατέστρεψε το προηγούμενο μοντέλο Cygnus το 2014 λίγα δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευση. Αιτία ήταν τότε μια βλάβη στον πύραυλο Antares της Orbital ATK, η οποία έχει αναλάβει τον ανεφοδιασμό του ISS για λογαριασμό της NASA. Αυτή τη φορά, η εταιρεία προτίμησε να εμπιστευτεί την εκτόξευση στον πύραυλο Atlas V της Unites Launch Alliance, ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί και στην επόμενη αποστολή τον Μάρτιο, πριν τελικά επιστρέψει ο αναβαθμισμένος Antares. Η απώλεια της προηγούμενης αποστολής το 2014 ήταν η πρώτη σε μια σειρά αποτυχημένων αποστολών ανεφοδιασμού: φέτος τον Απρίλιο ένα ρωσικό μεταγωγικό Progress απέτυχε να φτάσει στον ISS και διαλύθηκε πέφτοντας στην ατμόσφαιρα, ενώ τον Ιούνιο καταστράφηκε κατά την εκτόξευση το φορτηγό σκάφος της SpaceX, της δεύτερης εταιρείας που έχει αναλάβει τον ανεφοδιασμό του σταθμού για λογαριασμό της NASA. Η SpaceX προγραμματίζει τώρα την επανέναρξη των αποστολών τον Ιανουάριο. Στο μεταξύ, το πλήρωμα του πολυεθνικού τροχιακού εργαστηρίου ετοιμάζεται για πολλά πήγαινε-έλα στη διάρκεια του Δεκεμβρίου. Δύο από τα έξι άτομα που μένουν στο τροχιακό συγκρότημα -ένας Αμερικανός και ένας Ρώσος- επιστρέφουν στη Γη στις 11 Δεκεμβρίου με ρωσικό σκάφος Soyuz, ενώ οι αντικαταστάτες τους θα φτάσουν στις 15 του μήνα με ένα ίδιο ρωσικό σκάφος. Το Cygnus που έφτασε την Τετάρτη θα παραμείνει στον ISS για ένα μήνα. Στη συνέχεια θα φορτωθεί με σκουπίδια και θα αφεθεί να καταστραφεί φλεγόμενο στην ατμόσφαιρα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500044847 H NASA εγκαταλείπει τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Στο περιθώριο συνάντησης ανώτερων στελεχών της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας, ο επικεφαλής του προγράμματος επανδρωμένων αποστολών Ουίλιαμ Γκερστενμάϊερ επιβεβαίωσε πριν από λίγες ημέρες πως ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ΔΔΣ) βρίσκεται εκτός των μελλοντικών πλάνων της NASA. Έτσι, η αμερικανική διαστημική υπηρεσία σχεδιάζει να διακόψει τη χρηματοδότηση του Σταθμού από το 2024 κι έπειτα, εξετάζοντας απλώς το ενδεχόμενο να παρατείνει αυτή τη διορία μέχρι το 2028. Επιπλέον, ξεκαθαρίζει πως δεν πρόκειται να συμμετάσχει σε οποιοδήποτε σχέδιο για την κατασκευή ενός διαδόχου του ΔΔΣ. Ο λόγος είναι πως η NASA θέλει να επικεντρωθεί στον καινούριο βασικό στόχο που έχει θέσει, δηλαδή την πραγματοποίηση επανδρωμένων πτήσεων σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. «Θα απεμπλακούμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα», δήλωσε ο Γκερστενμάϊερ στο σάιτ Ars Technica. «Είτε οι ιδιωτικές εταιρείες αναπληρώσουν το κενό μας είτε όχι, εμείς θα προσπαθήσουμε να υλοποιήσουμε το όραμα μας». Η υπηρεσία πρέπει να εγκαταλείψει κάθε πρότζεκτ που αφορά τη χαμηλή γήινη τροχιά, δηλαδή πτήσεις που ο προορισμός τους βρίσκεται σε υψόμετρο μερικών εκατοντάδων χιλιομέτρων, όπως ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός. Κι αυτό γιατί ο προϋπολογισμός της δεν της δίνει τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσει τέτοιες αποστολές, παράλληλα με τα σχέδια «επιστροφής» στη Σελήνη. Οι επικεφαλής της, ωστόσο, ελπίζουν πως θα πάρει τη σκυτάλη ο ιδιωτικός τομέας, ο οποίος θα κατασκευάσει τον επόμενο Σταθμό. Μάλιστα, ο διευθυντής της NASA Τσαρλς Μπόλντεν προσπαθεί να πείσει την αμερικανική κυβέρνηση να δώσει οικονομικά κίνητρα, όπως φοροαπαλλαγές, σε όσες εταιρείες θα αναλάβουν να αξιοποιήσουν τη χαμηλή γήινη τροχιά για την πραγματοποίηση επιστημονικών πειραμάτων σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Για την υπηρεσία, η Σελήνη αποτελεί το απαραίτητο μεταβατικό στάδιο για τον απώτερο σκοπό που έχει θέσει, δηλαδή την «κατάκτηση» του πλανήτη Άρη.(Επιτέλους το κατάλαβαν στη ΝΑΣΑ!!!) Με βάση το χρονοδιάγραμμά της, οι πρώτες επανδρωμένες πτήσεις επισκέψεις σε τροχιά γύρω από τον δορυφόρο της Γης θα πραγματοποιηθούν στις αρχές της επόμενης δεκαετίας, με το διαστημόπλοιο Orion. Όταν ολοκληρωθεί αυτό το στάδιο, και δοκιμασθούν με επιτυχία οι τεχνολογίες που έχει αναπτύξει, η NASA θα βάλει «πλώρη» για τον Άρη, αρχικά με αποστολές που θα φτάσουν μέχρι τη «γειτονιά» του Κόκκινου Πλανήτη και των δορυφόρων του, πριν οι πρώτοι αστροναύτες προσεδαφισθούν στην επιφάνειά του. http://www.naftemporiki.gr/story/1040607/h-nasa-egkataleipei-ton-diethni-diastimiko-stathmo Προετοιμασίες διαστημόπλοιου «Σογιούζ TMA-19Μ" για να ξεκινήσει για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το διαστημόπλοιο επισκεφτηκαν ο Ρώσος κοσμοναύτης Γιούρι Malenchenko ο αστροναύτης της NASA Τίμοθι Kopra και ο αστροναύτης της ESA Timothy Peak και οι αστροναύτες ασφαλείας Anatoly Ivanishin (Roscosmos), Takuya Onishi (JAXA) και Κάθλην Rubins (NASA)) και έκαναν μια επιθεώρηση ελέγχου του πλοίου στη διαμόρφωση εκτόξευσης. http://www.energia.ru/ru/iss/iss46/photo_12-10.html

ESA Euronews: Ποιο θα είναι το μέλλον του πλανήτη μας; Βρισκόμαστε στη Διεθνή Διάσκεψη για το Κλίμα στο Παρίσι για να αναζητήσουμε απαντήσεις σε ένα κρίσιμο ερώτημα:Ποιο είναι το μέλλον του πλανήτη Γη; Τι πρόκειται να συμβεί τα επόμενα εκατό, πεντακόσια, ή ακόμα και χίλια χρόνια;Έχουμε κάποιους εμπειρογνώμονες που θα μας πουν την άποψη τους.Πρώτα όμως ας ρίξουμε μια ματιά στο πώς η διαστημική τεχνολογία έχει αλλάξει τον τρόπο που βλέπουμε τον πλανήτη Γη. Στην πρώτη αποστολή στη Σελήνη οι αστροναύτες έστρεψαν το βλέμμα τους προς τα πίσω για να θαυμάσουν την ομορφιά του πλανήτη μας.Αυτή την μπλε κουκίδα ,τη Γη... Τις τελευταίες δεκαετίες είδαμε έναν μεγάλο αριθμό δορυφόρων παρατήρησης της Γης να τιθενται σε τροχιά.Θα μπορούσαν να προσφέρουν στους επιστημονες μια μοναδική ευκαιρία - με λεπτομερείς, ακριβείς και τακτικές μετρήσεις.Αυτό που είδαν οι δορυφόροι και συνεχίζουν να βλέπουν, είναι το πώς λειτουργεί ο πλανήτης μας - την ατμόσφαιρα, τα φυτά και τα δάση,το νερό τον και πάγο του. Σήμερα μπορούμε να παρακολουθούμε τον καιρό συνολικά και να μάθουμε για το κλίμα μας, πράγμα αδύνατο χωρίς τη διαστημική τεχνολογία. Στην Ευρώπη η τεχνογνωσία στον τομέα της παρατήρησης της Γης καλύπτεται με τους δορυφορους «Sentinel» Θα εδραιώσει το έργο των προηγούμενων αποστολών σε μια σταθερή και αξιόπιστη ροή δεδομένων κάτω από την ομπρέλα του Ευρωπαικού προγράμματος «Copernicus». http://www.esa.int/Our_Activities/Observing_the_Earth/Copernicus Μόλις ολοκληρώθηκε η κατασκευή του δορυφόρου Sentinel-3 στη νότια Γαλλία, και θα μπει σε τροχιά μέσα σε λίγες εβδομάδες. https://sentinel.esa.int/web/sentinel/home Σήμερα έχουμε όλα τα εργαλεία που χρειαζόμαστε για να δούμε τη Γη για αυτό που είναι: ένας πλανήτης, ο πλανήτης μας. Και τώρα τι γίνεται; Τι μέλλει γενέσθαι με τον πλανήτη μας; Είμαι εδώ στο περίπτερο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος με τον Jean-Noel Thépaut, μετεωρολόγο στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων, και τον Αndrew Shepherd, καθηγητής γεωσκόπησης στο πανεπιστήμιο του Leeds στη Βρετανία.Τι γνωρίζουμε με βεβαιότητα για το τι πρόκειται να συμβεί μελλοντικά στη Γη; Για τον Jean-Nöel Thépaut, επικεφαλής του "ECMWF" http://www.ecmwf.int/en/about/what-we-do/copernicus/copernicus-climate-change-service «Νομίζω ότι θα είναι δύσκολο για έναν επιστήμονα να πει ότι είναι απολύτως βέβαιος για τα πράγματα. Θα έλεγε ότι είναι πιθανό,πολύ πιθανό,εξαιρετικά πιθανό. Αυτό που είναι βέβαιο είναι αυτό που συμβαίνει τώρα, αυτό που βλέπουμε. Η θερμοκρασία έχει αυξηθεί, η στάθμη της θάλασσας αυξάνεται, οι πάγοι λιώνουν όπως και οι παγετώνες.» -Σε 100 χρόνια από τώρα, θα υπάρχει Βόρειος Πόλος που θα είναι λευκός και θα έχει πολικές αρκούδες ; Απαντά ο καθηγητής Andrew Shepherd, στο τμήμα Γεωσκόπησης του "University of Leeds" https://www.leeds.ac.uk/news/article/3511/leading_the_way_in_earth_observation_research «Με βάση τα όσα γνωρίζουμε, τα πράγματα θα είναι πολύ διαφορετικά στο βόρειο ημισφαίριο. Ο πάγος εκει έχει υποχωρήσει κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Τα στρώματα πάγου της Ανταρκτικής και της Γροιλανδίας θα φαίνονται το ίδιο από το διάστημα, ένας μεγάλος λευκός όγκος, αλλά θα έχουν πολύ λιγότερο πάγο σε πυκνότητα.Ο πάγος θα λιώσει και κατά συνέπεια τα επίπεδα της θάλασσας θα αυξηθούν.Έτσι οι άνθρωποι θα πρέπει να προσαρμοστούν σε αυτές τις αλλαγές.» Jeremy Wilks,euronews: «Όταν πρόκειται για την γεωσκόπηση της Γης, παρατηρούμε ότι υπάρχουν πάρα πολλοί δορυφόροι σε τροχιά. Γεγονός είναι ότι έχουμε μόνο 30 χρόνων δορυφορικά δεδομένα , και περίπου 200 χρόνια παρατήρησης από το έδαφος. Πόσο σίγουροι μπορούμε να είμαστε ότι κάνουμε τις σωστές προβλέψεις, ότι έχουμε τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε για τον πλανήτη μας;» Jean-Nöel Thépaut:«Στην πραγματικότητα έχουμε λίγο περισσότερο από 30 χρόνια διαστημικών παρατηρήσεων. Οι μετεωρολογικοί δορυφόροι χρησιμοποιούνται απο τα μεσα της δεκαετίας του '60. Αν πάτε πιο πισω έχουμε λιγότερα στοιχεία.Θα πρέπει να γίνουν πιο ποιοτικές παρατηρήσεις,και εδώ είναι απαραίτητα τα γεωλογικά αρχεία δεδομένων.» Andrew Shepherd:«Κατά την τελευταία δεκαετία είχαμε πολύ καλές μετρήσεις των πολικών περιοχών, χάρη στην αποστολή "CryoSat" του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, http://www.esa.int/Our_Activities/Observing_the_Earth/CryoSat%20 χάρη στην οποία μπορούμε τώρα να εξετάσουμε όλα τα στρωματα πάγου στον Βόρειο Πόλο όπως και στο Νότιο Πολο .Θεωρούσαμε ότι τα στρώματα πάγου στους πόλους έμοιαζαν με κοιμώμενους γίγαντες που δεν άλλαζουν καθόλου, μέχρι που τους παρατηρήσαμε με τη βοηθεια των δορυφόρων. Βλέπουμε ότι μετακινούνται πιο γρήγορα .Ορισμένα μέρη στη Γροιλανδία μετακινούνται 5 με 10 φορές πιο γρήγορα από ό,τι πριν από 20 χρόνια."Ο πλανήτης Γη είναι πολύ διαφορετικός σήμερα από ότι ήταν κατά την εποχή της τελευταίας δεσμευτικής συμφωνίας στη Διεθνη Διασκεψη για το Κλίμα στο Κιότο το 1997.» Jeremy Wilks,euronews:«Βρισκόμαστε στη Διεθνή Διάσκεψη για το κλίμα όπου οι αποφάσεις λαμβάνονται από τους πολιτικούς. Τι θα συμβεί μελλοντικά όσον αφορά στην διασφάλιση για την τήρηση των δεσμεύσεών τους;» Jean-Nöel Thépaut: «Γίνονται ήδη συζητήσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το αν χρειαζόμαστε ένα επιπλέον Sentinel, ή μια πρόσθετη αποστολή, για την παρακολούθηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ώστε να διασφαλίσουμε ότι αυτά για τα οποία δεσμευτηκαν κατά τη διάρκεια της διεθνούς διασκεψης θα υλοποιηθούν.» Jeremy Wilks,euronews: «Με το βλέμμα στο μέλλον,σε χίλια χρόνια από τώρα, υπάρχουν και άλλα πράγματα που θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι μπορούν να συμβούν, μια λίστα πιθανοτήτων;» Andrew Shepherd:«Νομίζω ότι το μοντέλο προβλέψεων για το στρώμα πάγου σε 1.000 με 10.000 χρόνια μας επισημαίνει ότι ίσως να μην υπάρχει στρώμα πάγου στη Γροιλανδία,ούτε πολικοί πάγοι στην Αρκτική. Ο πλανήτης Γη θα έμοιαζε τελείως διαφορετικός.Αυτά τα απίθανα αλλά δυνητικά σενάρια θα πρέπει να θέτουν σε εγρήγορση τον κόσμο.Ωστόσο δε θέλουμε να τους ανησυχούμε με πράγματα που μπορεί να συμβούν σε 10.000 χρόνια. Jeremy Wilks,euronews: Σκεφτείτε τον πλανήτη μας μέσα στο ηλιακό σύστημα.Από τη μία πλευρά έχουμε την Αφροδίτη, η οποία είναι ένα καλό παράδειγμα τι γίνεται όταν κάτι στραβώσει σε σχέση με την κλιματική αλλαγή.Από την άλλη πλευρά έχουμε τον Άρη, που θυμίζει αρκετά παγωμένη έρημο. Ζούμε σε ένα παρονοϊκό κόσμο που πιστεύει πως μπορεί να ελέγξει τον πλανήτη μας;» Jean-Nöel Thépaut:«Εχουμε επέμβει κατά τον τελευταίο αιώνα, στην ατμόσφαιρα διοχευτεύοντας μια τεράστια ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα. Γι 'αυτό θα έπρεπε να είμαστε σε θέση να μπορούμε να επηρεάζουμε την αντιστροφή αυτής της αλλαγής.» Andrew Shepherd:«Πιστεύω στην τεχνολογία. Η τεχνολογία βρήκε τη λύση σε πολλά πράγματα τον 20ο αιώνα. Δεν υπάρχει λόγος για τον οποίο αυτό το θέμα δεν μπορεί να λυθεί. Η ενέργεια πρέπει να προέλθει από μια διαφορετική πηγή στο μέλλον.Αυτό είναι ξεκάθαρο. Όλοι οι άνθρωποι που έχουν κάποιο συμφέρον το γνωρίζουν.Επενδύουν σε άλλους πόρους ώστε να λύσουν αυτό το πρόβλημα.» Jeremy Wilks: «Ζητήσαμε από τον Φρανκ ντε Γουίν του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος να μας πει πως φαίνεται η Γη απο το διάστημα. Frank De Winne: «Γεια σας, το όνομά μου είναι Φρανκ Ντε Βίνε, και βρίσκομαι έξι μήνες στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Αυτό είναι ο μπλε πλανήτης μας,έχει πολλά σύννεφα, πολλά καιρικά συστήματα, και εκεί βλέπετε το μαύρο, απέραντο σύμπαν.Όταν κοιτάς από το διάστημα, μερικές φορές μπορείτε να δείτε αυτά τα μικρά νησιά που σχηματίζονται από κοραλλιογενείς υφάλους.Εχουν αυτό το καθαρό, γαλάζιο χρώμα που είναι εξαιρετικά όμορφο στο μάτι.Υπάρχει το πράσινο από τα δάση,και πάνω από τις ερήμους είναι καφέ, κοκκινωπό, κίτρινο.Βλέπεις αυτή την πολύ λεπτή μπλε γραμμή, αυτό είναι το πάχος της ατμόσφαιράς μας. Αυτό είναι ό, τι μας δίνει ζωή και κάνει τον πλανήτη μας κατοικίσιμο.» Αυτά από την εκπομπή Space στη Διεθνή Διάσκεψη για το Κλίμα στο Παρίσι.Μπορείτε να παρακολουθήσετε όλες τις εξελίξεις στο euronews και στο euronews.com. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2015/12/ESA_Euronews_The_future_of_planet_Earth http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/ESA_Euronews_Poio_tha_ehinai_to_mhellon_toy_planhete_mas

Φως στις μυστηριώδεις κηλίδες του πλανήτη Δήμητρα. Οι μυστηριώδεις λαμπερές κηλίδες στην επιφάνεια του νάνου πλανήτη Δήμητρα (Ceres), που έως τώρα έκαναν τους επιστήμονες να απορούν, φαίνεται πως αποτελούνται από ένα πολύ πεζό συστατικό: άλατα όπως αυτά που βάζουμε στο μπάνιο! Όταν ένας μικρότερος αστεροειδής πέφτει πάνω στη Δήμητρα, δημιουργεί έναν κραστήρα, φέρνοντας έτσι στο φως ένα υπόγειο στρώμα αλμυρού πάγου. Όσο πιο πρόσφατο είναι αυτό το παγωμένο νερό με τα άλατα, τόσο πιο πολύ λάμπει η περιοχή. Καθώς σταδιακά ο εκτεθειμένος πάγος εξαχνώνεται (μετατρέπεται απευθείας σε αέριο), οι κηλίδες θα γίνονται πιο αχνές με το πέρασμα του χρόνου. Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον Αντρέας Ναθούες του γερμανικού Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ για την Έρευνα στο Ηλιακό Σύστημα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", ανέλυσαν τα στοιχεία που έστειλε η διαστημοσυσκευή «Αυγή» (Dawn) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Δήμητρα από τον Μάρτιο. Οι επιστήμονες κατέληξαν στο κατ' αρχήν συμπέρασμα -που δεν είναι οριστικό- ότι τα φωτεινά σημάδια αποτελούνται κυρίως από ένυδρα θειϊκά άλατα του μαγνησίου, όπως ο εξαϋδρίτης. Τέτοια άλατα στη Γη, γνωστά και ως «άλατα Έψομ (Epsom)», χρησιμοποιούνται ποικιλοτρόπως: στο μπάνιο για χαλάρωση των μυών, ως φάρμακο (π.χ. για τη φλεγμονή των αρθρώσεων), ως καλλυντικό, στην κηπουρική κ.α. Η ανάλυση των εικόνων δείχνει ότι υπάρχουν περίπου 130 τέτοιες φωτεινές κηλίδες στη Δήμητρα, η οποία, με διάμετρο περίπου 950 χιλιομέτρων, είναι το μεγαλύτερο σώμα στη ζώνη των αστεροειδών μεταξύ 'Αρη και Δία. Τα φωτεινά σημάδια βρίσκονται κυρίως σε κρατήρες και είναι πολύ πιο φωτεινά από την υπόλοιπη επιφάνεια της Δήμητρας, η οποία δεν αντανακλά περισσότερο φως από ό,τι μια φρεσκοστρωμένη άσφαλτος. Οι κηλίδες, αντίθετα, έχουν μια λάμψη που κυμαίνεται από εκείνη του τσιμέντου έως εκείνη των πάγων στους ωκεανούς της Γης. Η Δήμητρα έχει μικρή πυκνότητα και εκτιμάται ότι το ένα τέταρτο της μάζας της αποτελείται από νερό, το περισσότερο από το οποίο βρίσκεται σε μορφή πάγου κάτω από τη σκοτεινή επιφάνειά της. Οι πάγοι αυτοί φαίνεται πως παίζουν ρόλο στη δημιουργία των εναποθέσεων αλάτων. Όταν ένας αστεροειδής πέφτει στην επιφάνεια της Δήμητρας, στον κρατήρα που δημιουργείται, ο πάγος και τα ορυκτά άλατα εκτίθενται στην ηλιακή ακτινοβολία και αντανακλούν πλέον με έντονη λάμψη. Η εξήγηση αυτή θα πρέπει πάντως να επιβεβαιωθεί, όταν η διαστημοσυσκευή "Dawn" κάνει το τέταρτο και τελευταίο πέρασμά της πάνω από τη Δήμητρα έως το τέλος του έτους, σε ύψος 375 χλμ. από την επιφάνεια, πολύ χαμηλότερα από τις τρεις προηγούμενες φορές. Μία δεύτερη μελέτη, που παρουσιάσθηκε επίσης στο «Nature», με επικεφαλής τη Μαρία Κριστίνα Ντε Σάνκτις του Ινστιτούτου Αστροφυσικής και Διαστημικής Πλανητολογίας της Ρώμης, ανέλυσε άλλα στοιχεία του «Dawn». Διαπίστωσε ότι η επιφάνεια της Δήμητρας περιέχει ασυνήθιστα μεγάλες ποσότητες αμμωνίας, που δεν συνηθίζεται στη θερμότερη ζώνη των αστεροειδών, αλλά σε πιο κρύες περιοχές του διαστήματος. Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι ότι πιθανώς η Δήμητρα αρχικά σχηματίσθηκε πολύ μακρύτερα από το σημερινό σημείο της, ίσως πέρα από τον Ποσειδώνα, και στη συνέχεια -σε μια περίοδο που οι τροχιές των πλανητών ήσαν ακόμη ασταθείς- «μετανάστευσε» πιο κοντά στον Ήλιο, εκεί όπου βρίσκεται σήμερα. Μια εναλλακτική εξήγηση είναι ότι ανέκαθεν η Δήμητρα βρισκόταν στο σημερινό σημείο, μεταξύ 'Αρη και Δία, αλλά σταδιακά έπεφταν πάνω της μικρά αντικείμενα πλούσια σε αμμωνία, προερχόμενα από τις παγωμένες εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος. Βίντεο. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64300767

Ελληνίδα επιστήμονας που εργάζεται στη… ΝΑSA Από τον Κορυδαλλό βρέθηκε στη… ΝASA η 31χρονη Ελληνίδα επιστήμονας Ανεζίνα Σολωμονίδου. Η 31χρονη σπούδασε στο τμήμα Γεωλογίας του πανεπιστημίου Πατρών κι έκανε το μεταπτυχιακό του στο University College, στο Λονδίνο, όπως αποκάλυψε σε συνέντευξή της σε διαδικτυακή ιστοσελίδα. Στη συνέχεια, έκανε τη διδακτορική διατριβή της σε συνεργασία με το Αστεροσκοπείο του Παρισιού. «Τελειώνοντας το διδακτορικό μου, κατέθεσα μια ερευνητική πρόταση στο πρόγραμμα NASA Postdoctoral Program (NPP), η οποία και έγινε δεκτή. Ξεκίνησα να εργάζομαι εδώ το Φεβρουάριο του 2014» δήλωσε η Α. Σολωμονίδου, η οποία εργάζεται πλέον ως υπάλληλος της Εθνικής Υπηρεσίας Αεροναυπηγικής και Διαστήματος της Αμερικής, στο τμήμα Πλανητικών Επιστημών. Η 31χρονη ανέφερε ότι υπάρχουν «καθημερινές εκπλήξεις» στη δουλειά της, όπως «η παρουσία ειδικών επιστημόνων όπως ο Stephen Hawking, αστροναυτών, καθώς και ηθοποιών/σκηνοθετών (όπως π.χ. ο Morgan Freeman και ο σκηνοθέτης της ταινίας Frozen της Disney), οι οποίοι επισκέπτονται το JPL και παραθέτουν ομιλίες με στόχο την ανάπτυξη και εξέλιξη του επιστημονικού προσωπικού του εργαστηρίου σε όλα τα επίπεδα». http://www.pronews.gr/portal/20151210/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%B4%CE%B5%CE%AF%CF%84%CE%B5-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%B1-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B1-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%AC%CE%B6%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%B7%E2%80%A6-%CE%BD%CE%B1sa-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C

Αυξανόμενος αριθμός μετεωριτών σε όλο τον κόσμο τις τελευταίες μέρες. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η συχνότητα εμφάνισης των μετεωριτών έχει αυξηθεί σε όλο τον κόσμο Ξεκινώντας από το Δεκέμβριο του 2015, φωτογραφικές μηχανές σε όλο τον κόσμο έχουν συλλάβει έναν αυξανόμενο αριθμό μετεωριτών (fireballs) σε όλο τον κόσμο. Εδώ είναι μερικά από τα πιο πρόσφατα βίντεο με τις πύρινες μπάλες από τον ουρανό σε όλο τον κόσμο… Έτσι ας είμαστε ενήμεροι για τις πύρινες σφαίρες και ας παρακολουθούμε το φαινόμενο για να δούμε αν κάτι μπορεί να έχει νόημα για αυτήν την αύξηση Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η βροχή μετεωριτών Geminid ξεκίνησε στις 5 Δεκεμβρίου του 2015 και υποτίθεται ότι θα κορυφωθεί μεταξύ 13 και 14 Δεκεμβρίου του 2015. Κρατήστε τα μάτια σας στον ουρανό… Μετεωρίτες στον ουρανό του Έντμοντον, Καναδάς – 7η Δεκεμβρίου του 2015 Μετεωρίτης χτυπά στην Σάντα Φε, στο Νέο Μεξικό, ΗΠΑ – 6 Δεκεμβρίου 2015 https://www.youtube.com/watch?v=xRLXqVpZjHE Μεγάλος μετεωρίτης αλιεύεται κατά τη διάρκεια της ζωντανής 8:00 π.μ. πάνω Ρόουντ από το Άιλαντ – 6η Δεκεμβρίου 2015 Μετεωρίτης πέφτει στη Μεσόγειο κοντά στο Ισπανία – 5 Δεκεμβρίου 2015 ttps://www.youtube.com/watch?v=IDObizV59bA Fireball εκρήγνυται στον βραζιλιάνικο ουρανό – 4 του Δεκεμβρίου του 2015 Και εδώ μια άλλη μπάλα φωτιάς στην Πολωνία – 1 Δεκέμβρη του 2015 Κάπου στην Ευρώπη… https://www.youtube.com/watch?v=WwR_ccEueyM Βολίδα πάνω από τη Σκωτία – 29 Νοέμβρη 2015 http://www.pronews.gr/portal/20151209/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%B1%CF%85%CE%BE%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B8%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%B9%CF%84%CF%8E%CE%BD-%CF%83%CE%B5-%CF%8C%CE%BB%CE%BF-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF-%CF%84%CE%B9%CF%82-%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B1%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%B5%CF%82-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF NΑSA: "Γιγάντιος" αστεροειδής (SD220 2003) θα περάσει κοντά από τη Γη. Σύμφωνα με αστρονόμους, ένας γιγάντιος αστεροειδής θα περάσει κοντά από τη Γη έως τις 20 Δεκεμβρίου του 2015. Όπως αναφέρθηκε από τη NASA, ο αστεροειδής SD220 2003 με διάμετρο 0,7 χιλιόμετρα αντιπροσωπεύει μια δυνητική απειλή για τον πλανήτη. Όμως, ένα σενάριο σοκ είναι πολύ απίθανο … Ο αστεροειδής SD220 2003 θα μπορούσε να είναι ακόμη μεγαλύτερος από ότι οι αστρονόμοι αρχικά είχαν υπολογίσει, γιατί ένα μέρος του μπορεί να κρύβεται στο σκοτάδι του διαστήματος. Μια ομάδα της NASA και του προσωπικού από το παρατηρητήριο Arecibo στο Πουέρτο Ρίκο έχουν αρχίσει να παρακολουθούν το «επικίνδυνο» σώμα στο χώρο με ένα ειδικό ραντάρ. Βίντεο. https://www.youtube.com/watch?v=AzBSPQPdpzM http://www.pronews.gr/portal/20151209/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/n%CE%B1sa-%CE%B3%CE%B9%CE%B3%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%AE%CF%82-sd220-2003-%CE%B8%CE%B1-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9-%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%AC-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7-%CE%B3%CE%B7-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF

Η νέα γενιά μυείται στα μυστικά του Διαστήματος. «Επιδιώξτε μια φορά στη ζωή σας να παρακολουθήσετε ζωντανά εκτόξευση διαστημόπλοιου», λέει με σπινθηροβόλο βλέμμα στο κοινό, στην πλειονότητα φοιτητές, ο παγκοσμίου φήμης διαστημικός επιστήμονας δρ Σταμάτης Κριμιζής. «Από κοντά η αίσθηση είναι διαφορετική, σείεται η γη κάτω από τα πόδια σου», περιγράφει ο ίδιος, «είναι μια μοναδική εμπειρία ζωής». Ο Ελληνας καθηγητής από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, που το όνομά του έχει πάρει ο αστεροειδής 8303, εξιστορεί βήμα βήμα τον σχεδιασμό της πρώτης αποστολής στον Πλούτωνα, που ξεκίνησε με την εκτόξευση του New Horizons τον Ιανουάριο του 2006 και έφτασε στο κοντινότερο σημείο του πλανήτη τον περασμένο Ιούλιο, προκαλώντας τον ενθουσιασμό εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Βρισκόμαστε στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, όπου χθες πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνάντηση των συμμετεχόντων στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Παρατήρηση της Γης από το Διάστημα», που υλοποιείται από το si-cluster (υπό τον συντονισμό του Corallia και του ΕΒΙΔΙΤΕ) και το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο (Τμήμα Γεωγραφίας) και θα συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες, απογευματινές ώρες, στις εγκαταστάσεις του Corallia. Τα σεμινάρια για τις διαστημικές τεχνολογίες και εφαρμογές απευθύνονται σε μεταπτυχιακούς φοιτητές σχετικών επιστημονικών πεδίων και σε στελέχη δημόσιων και ιδιωτικών φορέων με παραπλήσιο αντικείμενο και εστιάζουν στα διαστημικά προγράμματα του Copernicus. «Το Copernicus είναι το πιο φιλόδοξο πρόγραμμα παρατήρησης της υπηρεσίας μας», αναφέρει ο σύμβουλος του ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος - ESA), Christ Stewart, που εξηγεί με απτά παραδείγματα πώς η παρατήρηση της Γης από το Διάστημα μπορεί να επηρεάσει ουσιαστικά τη ζωή μας εδώ, στη Γη. «Μπορεί να συνεισφέρει από την αντιμετώπιση φυσικών φαινομένων έως σύνθετα κοινωνικά προβλήματα, όπως η προσφυγική κρίση». Επισημαίνεται ότι η ελαφρά μετατόπιση της Λευκάδας μετά τον πρόσφατο σεισμό διαπιστώθηκε με το εν λόγω σύστημα. Η χώρα μας συμμετέχει εδώ και δέκα χρόνια στον ESA. Η μύηση της νέας γενιάς στα μυστικά του Διαστήματος μοιάζει μια εξαιρετική προοπτική, καθώς η πορεία που ακολουθούν έως σήμερα οι εταιρείες που ανήκουν στην Ελληνική Εταιρεία Διαστήματος κρίνεται εξαιρετικά επιτυχημένη. Η περαιτέρω άνθηση του κλάδου μπορεί να απορροφήσει πλήθος αποφοίτων από πολυτεχνικές σχολές και σχολές των φυσικών επιστημών. «Αν συνεχίσουμε έτσι, θα μπορέσετε να μείνετε στην Ελλάδα και ίσως να επαναφέρουμε στην Ελλάδα και πολλούς συναδέλφους σας», σημείωσε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της Ελληνικής Βιομηχανίας Διαστήματος, δρ Θανάσης Πότσης, που απηύθυνε χαιρετισμό στο κατάμεστο αμφιθέατρο. Αισιοδοξία στους εμπλεκομένους για την καλλιέργεια μιας νέας κουλτούρας εμπνέει και η μεγάλη απήχηση του αντίστοιχου προγράμματος που σχεδιάστηκε για τους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και πραγματοποιείται τις μέρες αυτές στο Χαροκόπειο με πρωινές ξεναγήσεις σχολείων. http://www.kathimerini.gr/841361/article/epikairothta/episthmh/h-nea-genia-myeitai-sta-mystika-toy-diasthmatos

Ο σούπερ κβαντικός υπολογιστής. Ανακοίνωση σχετικά με τη λειτουργία του κβαντικού υπολογιστή D-Wave 2X, της καναδικής εταιρείας D-Wave Systems, δόθηκε στη δημοσιότητα από την Google και την NASA, σύμφωνα με την οποία τα αποτελέσματα είναι παραπάνω από ενθαρρυντικά. Η πλατφόρμα της D-Wave, η αρχική υλοποίηση της οποίας βασίζεται σε ένα τσιπ του Jet Propulsion Laboratory της NASA, διαθέτει έναν κβαντικό επεξεργαστή των 1000+ qubits και αποδίδει 100,000,000x μεγαλύτερη επεξεργαστική ισχύ από ένα συμβατικό σύστημα υπερυπολογιστών, όσον αφορά την προσομοίωση φυσικών διαδικασιών και την οπτικοποίηση τους. Στα κβαντικά συστήματα το κλασσικό δυαδικό ψηφίο “bit” – η στοιχειώδης μονάδα πληροφορίας – μεταφράζεται σε “qubit” και ενώ το bit μπορεί να πάρει μόνο μια από δύο δυνατές τιμές, (είτε μηδέν 0 είτε ένα 1) το qubit είναι μια υπέρθεση (άθροισμα) και των δύο καταστάσεων ταυτόχρονα – εκτοξεύοντας τις επιδόσεις στα ύψη. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η χρήση κβαντικών υπολογιστών θα οδηγήσει την ανθρωπότητα σε νέες εντυπωσιακές ανακαλύψεις σε κάθε ερευνητικό τομέα αλλά και στην ανάπτυξη εξελιγμένων συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης. http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=760468

Ιαπωνική αποστολή φτάνει στην Αφροδίτη 5 χρόνια μετά την πρώτη απόπειρα. Ακριβώς πέντε χρόνια μετά την πρώτη, αποτυχημένη προσπάθεια να τεθεί σε τροχιά γύρω από την Αφροδίτη, το ιαπωνικό σκάφος Ακατσούκι κατάφερε να μπει ξανά σε σωστή πορεία για να μελετήσει την εφιαλτική ατμόσφαιρα του γειτονικού πλανήτη. Στις 7 Δεκεμβρίου 2010, το Ακατσούκι («Χαραυγή») ενεργοποίησε τον κινητήρα του για να τεθεί σε τροχιά γύρω από την Αφροδίτη. Απέτυχε όμως να επιβραδύνει αρκετά και προσπέρασε το στόχο, με αποτέλεσμα να τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο. Οι υπεύθυνοι της αποστολής κατάλαβαν αργότερα ότι μια βαλβίδα του κινητήρα είχε βουλώσει από αποθέσεις αλατιού, με αποτέλεσμα να σπάσει ένα από τα ακροφύσια του κινητήρα. Στα χρόνια που ακολούθησαν, οι μηχανικοί της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Εξερεύνησης Αεροδιαστήματος (JAXA) κατάφεραν να καταρτίσουν ένα σχέδιο για την επαναφορά της αποστολής. Τη Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου, το Ακατσούκι πυροδότησε τέσσερις μικρούς προωστήρες που κανονικά χρησιμοποιούνται μόνο για μικρές διορθώσεις της πορείας του σκάφους. Όπως φαίνεται το σκάφος κατάφερε να τεθεί σε τροχιά, η οποία όμως δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί με ακρίβεια. Η αποστολή είναι σχεδιασμένη να αναζητήσει ενδείξεις πρόσφατης γεωλογικής δραστηριότητας και ίσως εξηγήσει γιατί η Αφροδίτη, η οποία έχει περίπου ίδιο μέγεθος με τη Γη, είναι τόσο αφιλόξενη. Το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα του πλανήτη δημιουργεί ένα ακραίο φαινόμενο θερμοκηπίου με επιφανειακές θερμοκρασίες γύρω στους 450 βαθμούς Κελσίου. Η ατμοσφαιρική πίεση είναι 90 φορές μεγαλύτερη από ό,τι στη Γη και ο ουρανός είναι μόνιμα σκοτεινός λόγω των πυκνών σύννεφων που βρέχουν θειικό οξύ. Η αποστολή Ακατσούκι είναι εξοπλισμένη με πέντε κάμερες που βλέπουν από το υπέρυθρο μέχρι το υπεριώδες τμήμα του φάσματος ώστε να μπορούν έτσι να κοιτάξουν μέσα από τα πυκνά, αδιαφανή σύννεφα. Θα μπορούσε έτσι να ανιχνεύσει ενδείξεις ηφαιστειακής δραστηριότητας, να καταγράψει κεραυνούς και να εξηγήσει τους μυστηριώδεις ανέμους που πνέουν σε ύψος 60 χλμ με ταχύτητα εκατοντάδων χιλιομέτρων ανά ώρα. Το Ακατσούκι, κόστους 300 εκατ. δολαρίων, είναι η δεύτερη απόπειρα της Ιαπωνίας να φτάσει σε άλλο πλανήτη. Το Νοζόμι, μια προηγούμενη αποστολή στον Άρη, εκτοξεύτηκε το 1998 αλλά επλήγη από τεχνικά προβλήματα και τερματίστηκε πρόωρα το 2003. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500044573

Τα τηλεσκόπια για να τραβήξουν φωτογραφίες της Γης από τον ISS έτοιμα για λειτουργία. Η RSC "Energia" ολοκλήρωσε το τμήμα του έργου της για την προετοιμασία για την ομαλή λειτουργία των τηλεσκοπίων της καναδικής εταιρείας UrtheCast, που ειναι τοποθετημένα στην εξωτερική επιφάνεια του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) απο τον Ιανουαρίο 2014. Η συμφωνία για την εγκατάσταση στο ρωσικό τμήμα των οπτικών τηλεσκοπίων ISS για να παρακολουθει την επιφάνεια της Γης στο πείραμα "Head-miniRSA» υπεγράφη από την RSC «Ενέργεια» και την καναδική εταιρεία EVC (τώρα UrtheCast) το 2012 με την υποστήριξη της Ρωσικής Υπηρεσίας Διαστήματος. Τα Τηλεσκόπιο μέσης ανάλυσης (ανάλυση 5 μέτρων, σε τέσσερις φασματικές περιοχες) είναι στερεωμένα σταθερά και κάθετα προς την επιφάνεια της γης, και το ένα τηλεσκόπιο υψηλής ανάλυσης (ανάλυση 2,4 m) έχει τοποθετηθει σε διαξονική πλατφόρμα που καθιστά δυνατή την καθοδήγηση του σχετικά με επιλεγμένα γυρίσματα. Η διαβίβαση πληροφοριών στη Γη μπορεί να γίνει μέσω συστημάτων ραδιοεπικοινωνίας δεδομένων υψηλής ταχύτητας (RSPI) απο την ενότητα "Zvezda", είτε μέσω του TDRSS δορυφορικου σύστηματος απο το αμερικανικό τμήμα του ΔΔΣ. http://www.energia.ru/ru/news/news-2015/news_12-07.html Το όνομα του επόμενου επανδρωμένου διαστημοπλοίου της Ρωσίας. Το όνομα «Gagarin» για το επανδρωμένο διαστημόπλοιο μεταφορών (PTC), σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της δημόσιας ηλεκτρονικής ψηφοφορίας. Μέσα σε τέσσερις ημέρες, περίπου 18.000 άνθρωποι έχουν ήδη ψηφίσει στην επίσημη ιστοσελίδα της ομάδας RSC "Energia" http://gagarin.energia.ru/konkurs-ptk-np.html και της Ρωσικής Υπηρεσίας Διαστήματος σχετικά με την σελίδα στο κοινωνικό δίκτυο "VKontakte" www.vk .com / Roscosmos. Για να ονομάσθει ένα νέο επανδρωμένο διαστημόπλοιο με το όνομα του πρώτου κοσμοναύτη Γιούρι Γκαγκάριν ψηφισαν 4.400. Μετα το «Γκαγκάριν» ακολουθεί ο «φορέας» (2531 ψήφοι), "Ομοσπονδία" (1967 ψήφοι), "ΑΣΤΡΑ" (1665 ψήφοι), «Galaxy» (1489 ψήφοι), "Πατρίδα" (1315 ψήφοι), "The World" (1261 φωνή), «Zodiac» (1199 ψήφοι), "STAR" (911 ψήφοι) και το "Leader" (793 ψήφοι). Η ανοιχτή δημόσια ψηφοφορία θα διαρκέσει μέχρι τις 23 Δεκεμβρίου, 2015. Ο διαγωνισμός ξεκίνησε 27 του Αύγ, 2015. Συνολικά, προτάθηκαν 6000 παραλλαγές των ονομάτων, των οποίων η οργανωτική επιτροπή επέλεξε δέκα για να οργανώσει την δημόσια ψηφοφορία. Τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν στις 15 Ιανουαρίου 2016. Το επανδρωμένα διαστημόπλοιο νέας γενιάς (PTC) που αναπτύχθηκε από την RSC "Ενέργεια" είναι σχεδιασμένο για να ανεβάσει ανθρώπους και εμπορευμάτα μεχρι το φεγγάρι και το τροχιακό σταθμό στην τροχιά της Γης. Πλήρωμα του ΡΤΚ θα είναι έως και 4 άτομα. Στην αυτόνομη πορεια το ιπτάμενο όχημα μπορεί να είναι έως και 30 ημέρες και όταν πετα ως μέρος του διαστημικού σταθμού - έως 1 έτος. Το συνολικό βάρος του πλοίου κατά τη διάρκεια της πτήσης προς το διαστημικό σταθμό θα είναι ίση με 14,4 τόνους (19 τόνοι κατά τη διάρκεια της πτήσης προς τη Σελήνη), η μάζα του οχήματος επιστροφής - 9 τόνους. Το μήκος του πλοίου - 6.1 μέτρα. Ονομαστική υπερφόρτωση κατά τη διάρκεια της καθόδου - 3 g. Για να ξεκινήσει διαστημόπλοιο σε τροχιά έχει προγραμματιστεί να χρησιμοποιήσει τον πύραυλο φορέα βαριάς κατηγορίας "Angara-A5V." http://www.energia.ru/ru/news/news-2015/news_12-08.html ТПК "Союз ТМА-19М" http://www.energia.ru/ru/iss/iss46/photo_12-08.html

Βουνά από πάγο κατρακυλούν σε πεδιάδα από άζωτο. Σχεδόν πέντε μήνες μετά το ιστορικό πέρασμά του από τον Πλούτωνα, το New Horizons αρχίζει να μεταδίδει εικόνες στη μέγιστη δυνατή ανάλυση -εικόνες που δεν θα ξαναντικρίσει ανθρώπινο μάτι για πολλές δεκαετίες στο μέλλον. Σε ένα από τα κοντινά πορτρέτα, βουνά από σκληρό πάγο νερού ορθώνονται σε ύψος αρκετών χιλιομέτρων πάνω από μια κάτασπρη πεδιάδα από μαλακό πάγο αμμωνίας -είναι γιγάντια μπλοκ πάγου που κατρακύλησαν στη σημερινή τους θέση, πιστεύουν οι ερευνητές. Σε άλλες εικόνες, αρχαίοι κρατήρες αποκαλύπτουν τα διαδοχικά στρώματα της εξωγήινης επιφάνειας. Οι εικόνες που δημοσιοποίησε η NASA έχουν ανάλυση γύρω στα 80 μέτρα ανά εικονοστοιχείο και αποκαλύπτουν χαρακτηριστικά της επιφάνειας σε μέγεθος μισού οικοδομικού τετραγώνου. Έπειτα από το ιστορικό, έστω και σύντομο, πέρασμά του από τον Πλούτωνα στα μέσα Ιουλίου, τo New Horizons έχει πλέον απομακρυνθεί από τον πλανήτη νάνο σε απόσταση 167 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Λόγω της απόστασης των 5,2 δισ. χιλιομέτρων από τη Γη, αλλά και της χαμηλής ταχύτητας μετάδοσης, οι υπεύθυνοι της αποστολής στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ θα πρέπει να περιμένουν μέχρι τα τέλη του 2016 για να λάβουν το σύνολο των δεδομένων από το κοντινό πέρασμα. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον δείχνει τώρα να συγκεντρώνει μια εικόνα μέγιστης ανάλυσης που εστιάζει σε μια μεγάλη ανοιχτόχρωμη περιοχή σε σχήμα καρδιάς, η οποία έχει πάρει την ανεπίσημη ονομασία Sputnik Planum. Στο όριο αυτής της γιγάντιας κοιλάδας, η οποία εκτιμάται ότι καλύπτεται από επίπεδο πάγο αζώτου, υψώνεται μια οροσειρά ύψους αρκετών χιλιάδων χιλιομέτρων. «Οι νέες λεπτομέρειες που αποκαλύπτονται [...] ενισχύουν την εντύπωση που ήδη είχαμε σχηματίσει ότι τα βουνά είναι γιγάντια μπλοκ πάγου που κύλησαν και με κάποιο τρόπο μεταφέρθηκαν στην τωρινή θέση τους» αναφέρει ο Τζον Σπένσερ του Southwest Research Institute, μέλος της αποστολής. Οι ερευνητές είναι εξίσου ενθουσιασμένοι με μια νέα εικόνα υψηλής ανάλυσης που δείχνει μεγάλους κρατήρες πρόσκρουσης, οι οποίοι επιτρέπουν στους γεωλόγους να κοιτάξουν σε αρχαιότερα στρώματα κάτω από την επιφάνεια. «Είναι σαν να κοιτάζουμε πίσω στο γεωλογικό χρόνο, κάτι που θα μας βοηθήσει να συμπληρώσουμε το παζλ της γεωλογικής ιστορίας του Πλούτωνα» λέει ο Ουίλιαμ ΜακΚίνον του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον στο Σεντ Λιούις. Οι κρατήρες «δείχνουν ότι ο παγωμένος φλοιός του Πλούτωνα παρουσιάζει διαστρωμάτωση, τουλάχιστον κατά τόπους» εξηγεί. Οι εικόνες ελήφθησαν με το τηλεσκόπιο LORRI του New Horizons από απόσταση 17.000 χιλιομέτρων, περίπου 15 λεπτά μετά το κοντινό πέρασμα του σκάφους. «Καμία εικόνα αυτής της ποιότητας δεν έγινε διαθέσιμη για την Αφροδίτη ή τον Άρη παρά μόνο έπειτα από αρκετές δεκαετίες μετά τα πρώτα κοντινά περάσματα» επισημαίνει ο Άλαν Στερν του Southwest Research Institute, εμπνευστής και επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής. Το New Horizons, το οποίο κινείται με εξαιρετικά μεγάλη ταχύτητα και δεν είχε τρόπο να φρενάρει ή να σταματήσει καθώς περνούσε από τον Πλούτωνα, βρίσκεται σήμερα 167 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον πλανήτη νάνο. Ταξιδεύει τώρα προς το αντικείμενο 2014 MU69, ένα άλλο παγωμένο σώμα της λεγόμενης Ζώνης του Κάιπερ στην οποία ανήκει και ο Πλούτωνας. Θα χρειαστεί λίγο περισσότερο από τρία χρόνια μέχρι να φτάσει στο στόχο. Στο μεταξύ, συνεχίζει τη μετάδοση των δεδομένων από την πρώτη, ιστορική επίσκεψη σε αυτήν την ανεξερεύνητη ζώνη του Ηλιακού Συστήματος. Βίντεο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500044071

Ο εντυπωσιακός ήχος της γης όπως ακούγεται στο διάστημα! Τους ήχους του διαστήματος κατέγραψε η Nasa και τους συγκέντρωσε σε ένα συγκλονιστικό βίντεο επτά λεπτών. Κάθε πλανήτης και ένας ήχος… Ο ρομαντικός ήχος του Ποσειδώνα, ο μελαγχολικός του Κρόνου και ο πιο εντυπωσιακός ήχος του Ουρανού, ενώ εντύπωση προκαλεί πώς ακούγεται η ανθρώπινη δραστηριότητα στο διάστημα. Βίντεο. http://www.pronews.gr/portal/20151206/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%BF-%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%85%CF%80%CF%89%CF%83%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%AE%CF%87%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%B7%CF%82-%CF%8C%CF%80%CF%89%CF%82-%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CE%B3%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF

Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο. «I am in orbit around the third planet from the star called the sun. over» Jimi Hendrix – Third Stone from The Sun Μετά από 43 δίωρες -τρίωρες συναντήσεις του Δημήτρη Νανόπουλου και του δημοσιογράφου Μάκη Προβατά, προέκυψε το βιβλίο που κυκλοφόρησε πρόσφατα και φέρει τον τίτλο «Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο». Το βιβλίο ξεκινώντας κυριολεκτικά από την αρχή … «Το επώνυμό μου δεν είναι Νανόπουλος…», περιγράφει (σχεδόν) τα πάντα γύρω από τη ζωή του θεωρητικού φυσικού, την επιστήμη του, τη σκέψη του, τις τέχνες, τους δικούς του φόρους τιμής … Στη συνέχεια ακολουθούν μερικά αποσπάσματα από το κεφάλαιο δεκαεφτά του βιβλίου, το οποίο μεταξύ άλλων αναφέρεται στην όχι και τόσο γνωστή εργασία του Δημήτρη Νανόπουλου για τη σχέση εγκέφαλου και κβαντικής φυσικής, την ενασχόλησή του με βιολογία και ψυχανάλυση, αλλά και την θέση του ανθρώπου σε ένα αδιανόητα απέραντο και αχανές Σύμπαν: «To ανθρώπινο μυαλό είναι ένα κβαντικό κομπιούτερ το οποίο κάποια στιγμή προέκυψε μέσα σε ένα αχανές σύμπαν. Όταν δουλεύει για να αντιληφθεί και να κατακτήσει καινούργια μονοπάτια, έχει τη δυνατότητα τόσο να ανακαλεί δεδομένα αποθηκευμένα στη δική του μνήμη όσο και να επηρεάζεται από τη σκέψη όσων προηγήθηκαν στον ίδιο δρόμο. Την περίοδο 1994 – 95, τότε που έγινε η ανακοίνωση για το top quark, είχε κορυφωθεί τόσο ή ένταση μέσα μου, στον εγκέφαλό μου, σχετικά με τη φυσική, ώστε αποφάσισα να ξεφύγω με κάποιον τρόπο και να ασχοληθώ με κάτι άλλο. Για πρώτη φορά αποφάσισα να επιτρέψω τον εαυτό μου να έχει μια κάπως χαλαρή επαφή με τη φυσική. Εκείνο το καλοκαίρι βρισκόμασταν για διακοπές στη Σαντορίνη και διάβαζα το Emperor’s New Mind του Roger Penrose, με το οποίο είχα ενθουσιαστεί. (…) Μάλιστα, ήδη μου είχε γεννήσει μια ιδέα για έρευνα. Όταν επέστρεψα στις ΗΠΑ, την πρώτη κιόλας μέρα, το συζήτησα με έναν εξαιρετικό Έλληνα επιστήμονα που είχα ως φοιτητή, τον Ανδρέα Μέρσιν, ο οποίος ενθουσιάστηκε. Συμφωνήσαμε ότι έπρεπε να αποδείξουμε πειραματικά τη σχέση κβαντικής φυσικής και εγκεφάλου και δώσαμε ραντεβού για την επόμενη μέρα. Ο τρόπος με τον οποίο βρέθηκε ο άνθρωπος που θα μας βοηθούσε στην πειραματική επιβεβαίωση, ήταν υπέροχος. Εκείνο το βράδυ ο Ανδρέας πήγε για μπιλιάρδο και μπίρες με έναν φίλο του τον οποίο εγώ δεν γνώριζα, το Μάκη Σκουλάκη από το τμήμα βιολογίας του TEXAS Α&Μ, όπου και έκανε πειράματα πάνω σε δροσόφιλες. Στην αρχή ο Μάκης δεν ήταν θετικός να συμμετέχει, αλλά μετά από μερικές παρτίδες μπιλιάρδο, πολλές μπίρας και πολλή ανάλυση από την πλευρά του Ανδρέα, πείστηκε. Οι τρεις μας, αφού κάναμε πειράματα πάνω στις δροσόφιλες, γράψαμε ένα πρωτοποριακό paper, το οποίο ακόμη θεωρείται σημείο αναφοράς. Έτσι, το πρώτο paper για τη σχέση κβαντικής φυσικής και εγκεφάλου δημιουργήθηκε από τρεις Έλληνες [D. V. Nanopoulos, A. Mershin & Ε. Μ. C. Skoulakis, «Quantum Brain?», 1999]. http://xxx.lanl.gov/pdf/quant-ph/0007088v1.pdf (…) Όσον αφορά την έρευνα που θα κάναμε, λοιπόν, για τη σχέση της κβαντικής φυσικής με τον εγκέφαλο, πολύ γρήγορα το δωμάτιο μελέτης του σπιτιού μου στο Τέξας κατέληξε να είναι στρωμένο με βιβλία και δεκάδες papers βιολογίας, τα οποία δεν χωρούσαν πια πάνω στο γραφείο. Καθώς ήταν ανάγκη να μάθω τα βασικά της βιολογίας, αποφάσισα να μιμηθώ τον Όρσον Ουέλς, όταν του πρότειναν να γυρίσει το τον Πολίτη Κέιν. Καθώς, μέχρι τότε ήταν άνθρωπος του ραδιοφώνου και του θεάτρου, άρχισε να διαβάζει τα καλύτερα βιβλία για τον κινηματογράφο και να ξενυχτά βλέποντας ταινίες. Παράλληλα, επειδή ήθελα να δω πως συνδέονται αυτά που ερευνούσα με τον Φρόυντ, βρήκα σε ένα βιβλιοπωλείο ένα καταπληκτικό βιβλίο του, το οποίο το έμαθα απέξω και το χρησιμοποιήσαμε στην έρευνά μας. Κάπως έτσι έγινα και εγώ ένας φροϋδικός. Εκείνα τα διαβάσματα, και η ενασχόλησή μου με τη βιολογία, επηρέασαν τη σκέψη και την κοσμοθεωρία μου. Εδραιώθηκε στη συνείδησή μου ότι όλοι εμείς, τα ανθρώπινα όντα που γεννιόμαστε και υπάρχουμε στον κόσμο, είμαστε απλώς συμπτωματικές υπάρξεις σε ένα τυχαίο σύμπαν. Ακόμα και τον εγκέφαλό μας τον αποκτήσαμε συμπτωματικά, αφού η δομή του σώματός μας θα μπορούσε να μην είχε ενεργοποιηθεί ποτέ. Παρ’ όλα αυτά, χάρη σε αυτό τον εγκέφαλο, αξιωθήκαμε να φτάσουμε στο σημείο όπου βρισκόμαστε σήμερα, δηλαδή αρκετά κοντά στη λύση του υπέρτατου γρίφου για το Σύμπαν και την κατανόηση της δημιουργίας των Πάντων. Οι επιστημονικές «υποθήκες» έχουν στόχο αντίθετο από εκείνο των σκοταδιστών. Θέλουν να βοηθήσουν τη ζωή να πάει μπροστά και όχι να την καθυστερήσουν. Έτσι κι αλλιώς το βασικό κίνητρο σε ότι κάνει ένας επιστήμονας πρέπει να είναι η ωδή και η τιμή προς τη ζωή, και όχι η αγωνία για τον θάνατο. Η δημιουργία είναι ένα «χάπι» που βοηθάει πολύ για να αποκτήσουμε ανοσία απέναντι στη διαρκή σκέψη του θανάτου. Την ώρα που δημιουργείς, δεν έχεις χρόνο να σκέφτεσαι τον θάνατο, αφού βρίσκεσαι σ’ ένα πνευματικό καταφύγιο όπου παρούσα είναι μόνο η ζωή. Η βασική αρχή του γήινου κόσμου στον οποίο ζούμε είναι επιταγή “eat, survive, reproduce” – Φάε, Επιβίωσε, Κάνε απογόνους. Το υπέρτατο αξίωμα της βιολογίας είναι το «survival of the fittest», δηλαδή η επιβίωση του οργανισμού που είναι σε θέση να προσαρμοστεί καλύτερα στο περιβάλλον του. Η επιστήμη της βιολογίας μας λέει ότι κάθε ζωντανός οργανισμός είναι ουσιαστικά δέσμιος του περιβάλλοντος και του σώματός του.(…..) (…) Ο άνθρωπος υπήρξε το πρώτο, και μέχρι στιγμής το μοναδικό, ζώο που κατάφερε να υπερβεί τον παράγοντα περιβάλλον και να δημιουργήσει σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Αυτή απατηλή νίκη του ανθρώπου πάνω στη φύση πιθανώς να έδωσε ώθηση στα φιλοσοφικά ρεύματα που βασίζονται στην αντίληψη του ανθρωποκεντρισμού. Φαίνεται όμως ότι οι στοχαστές που υποστήριξαν τέτοιου είδους απόψεις έκαναν λάθος. Το «πάντων χρημάτων μέτρον ο άνθρωπος» του Πρωταγόρα ναι μεν μας χαϊδεύει τα αυτιά, αλλά είναι αστείο να πιστεύουμε ότι το κέντρο του Σύμπαντος είναι ο άνθρωπος. Εμείς οι άνθρωποι δεν είμαστε παρά κάτι λιλιπούτεια όντα τα οποία ζουν σε ένα αδιανόητα απέραντο και αχανές Σύμπαν. Δεν μπορούμε να να είμαστε εμείς το κέντρο αυτής της απεραντοσύνης. Με κοσμικούς όρους, αποτελούμε απλώς ένα ακόμα συστατικό στοιχείο του κόσμου μας. Οι άνθρωποι θέλουμε, κάποτε, να γίνουμε Αθάνατοι, για να μπορούμε να ερωτευόμαστε ή να βλέπουμε το ηλιοβασίλεμα αιωνίως. Όμως οι περισσότεροι περιφρονούν ή αποφεύγουν να διαβάσουν τις αλήθειες της φυσικής, παρόλο που σε αυτές ίσως κρύβεται η ουσία της ύπαρξής μας. Ο θεωρητικός φυσικός, ωστόσο, έχει στο αίμα του μόνο μια ανάγκη: να ανακαλύψει την αλήθεια, να δει αποδεδειγμένες τις βασικές αρχές της Δημιουργίας. Αυτό το θέλει, ακόμη και αν το τίμημα θα ήταν να πεθάνει την αμέσως επόμενη στιγμή. Θεωρεί μια τέτοια «συναλλαγή» δίκαιη και αποδεκτή. Τα πάντα πρέπει να τα βλέπουμε Aeterno Modo – από τη σκοπιά της Αιωνιότητας – όπως έγραφε ο Σπινόζα … Αυτές είναι οι στιγμές για τις οποίες αξίζει όλη η ύπαρξη ενός ανθρώπου σε αυτό τον πλανήτη.» http://physicsgg.me/2015/12/04/%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%84%cf%81%ce%af%cf%84%ce%bf-%ce%b2%cf%81%ce%ac%cf%87%ce%bf-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%ae%ce%bb%ce%b9%ce%bf/

Βραβείο Norbert Wiener: Κορυφαία διάκριση για Έλληνα μαθηματικό. Ο Ελληνας μαθηματικός, σύμφωνα με τον γνωστό Αμερικανικό οργανισμό «American Mathematical Society», είναι ο κάτοχος του βραβείου Norbert Wiener Prize για το 2016. Η τεράστια αυτή διάκριση, αποτελεί αναγνώριση της μεγάλης συμβολής του στις Μερικές Διαφορικές Εξισώσεις και στη Φυσική του Συνεχούς. Σύμφωνα με το AMS, o Κωνσταντίνος Δαφέρμος διακρίνεται για τον τρόπο με τον οποίο συνδυάζει τη βαθιά γνώση στα ζητήματα που ερευνά, με την πολύ μεγάλη μαθηματική ακρίβεια. Ο αμερικανική μαθηματική κοινότητα χαρακτηρίζει τον Ελληνα καθηγητή ως «έναν από τους κορυφαίους παγκοσμίως, πάνω στη θεωρία των Νόμων Διατήρησης». Ανάμεσα στο έργο του, ξεχωρίζει η συνεισφορά του στην ανάπτυξη της θεωρίας των «Μη Γραμμικών Νόμων Διατήρησης», η εισαγωγή νέων, πρωτοποριακών μεθόδων και η χρήση τους πάνω σε τομείς όπως η Μηχανική του Συνεχούς, η Δυναμική Αερίων και η Μη Γραμμική Ελαστικότητα. Ο Κωνσταντίνος Δαφέρμος έχει διατελέσει διευθυντής στο Lefschetz Center for Dynamical Systems, βοηθός καθηγητής στο τμήμα Θεωρητικής και Εφαρμοσμένης Μηχανικής του Πανεπιστημίου Cornell, ενώ ήταν μεταδιδακτορικός συνεργάτης στο Τμήμα Μηχανικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins. Είναι απόφοιτος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και πιο συγκεκριμένα της σχολής Πολιτικών Μηχανικών, ενώ έχει λάβει το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins. Η συνεισφορά του στη βιβλιογραφία γύρω από τον τομέα της Μηχανικής και των Διαφορικών Εξισώσεων είναι σημαντική, με αρκετές δημοσιεύσεις και επιστημονικά βιβλία. Εχει ανακηρυχθεί Επίτιμος Διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Το βραβείο Norbert Wiener, ένα από τα σημαντικότερα στον τομέα των Εφαρμοσμένων Μαθηματικών, θα του απονεμηθεί στις 7 Ιανουαρίου του 2016 στο Σιάτλ. http://www.pronews.gr/portal/20151207/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%83/%CE%B2%CF%81%CE%B1%CE%B2%CE%B5%CE%AF%CE%BF-norbert-wiener-%CE%BA%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CE%B1%CE%AF%CE%B1-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CE%BA%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B7-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CE%B8%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C

Συμμετοχή σε μαραθώνιο από τον Διαστημικό Σταθμό. Στις 24 Απριλίου του 2016, ο Βρετανός αστροναύτης της ESA, Tim Peake, θα δεθεί στον διάδρομο του ISS και θα τρέξει τα 42.195 μέτρα του μαραθωνίoυ, την ίδια ώρα που στην Γη θα διεξάγεται ο μαραθώνιος του Λονδίνου. Ο Tim Peake θα μεταβεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στις 15 Δεκεμβρίου, από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στη Ρωσία, και θα παραμείνει σε τροχιά για 173 ημέρες μέχρι τις 5 Ιουνίου του 2016. Για το εγχείρημά του, ο Peake θα δεθεί με ιμάντες στον διάδρομο λίγο πριν την εκκίνηση του λονδρέζικου μαραθωνίου, ώστε να τρέξει απρόσκοπτα την διαδρομή χωρίς να τινάζεται στον αέρα με κάθε του βήμα λόγω της έλλειψης βαρύτητας. «Δε νομίζω ότι θα κάνω τον καλύτερο χρόνο μου. Ίσως τερματίσω σε τρεισήμισι με τέσσερις ώρες. Οι συνθήκες μικροβαρύτητας δεν θα με διευκολύνουν όπως θα νόμιζε κανείς, και οι ιμάντες θα με καθυστερούν ακόμη περισσότερο», σχολίασε ο ίδιος. Ο Peake είναι ο πρώτος Βρετανός κοσμοναύτης που επιλέγεται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος για να επανδρώσει κάποιο από τα πληρώματα που εναλλάσσονται κάθε έξι μήνες στον διεθνή διαστημικό σταθμό, που με τη σειρά του «τρέχει» 400 χιλιόμετρα πάνω από τη Γη, με ταχύτητα 27.000 χιλιομέτρων ανά ώρα. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/12/05/%cf%83%cf%85%ce%bc%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%bf%cf%87%ce%ae-%cf%83%ce%b5-%ce%bc%ce%b1%cf%81%ce%b1%ce%b8%cf%8e%ce%bd%ce%b9%ce%bf-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7/ Online ψηφοφορία για το όνομα του επόμενου επανδρωμένου διαστημοπλοίου της Ρωσίας. Δέκα επιλογές, από ένα σύνολο 6.000, έχουν φτάσει στον μεγάλο τελικό για την «βάφτιση» του νέου επανδρωμένου διαστημοπλοίου της Ρωσίας, η εκτόξευση του οποίου αναμένεται το 2016, όπως ανακοινώθηκε από την εταιρεία Energia. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του ρωσικού πρακτορείου TASS, τα ονόματα που βρίσκονται στην τελική ευθεία είναι: Federation, Gagarin, Rodina, Zvezda, Leader, Galaxy, Mir, Zodiac, Astra, Vector. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ψηφίσουν μέσω της ιστοσελίδας της εταιρείας και της σελίδας της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας στο κοινωνικό δίκτυο Vkontakte. Αυτός που πρότεινε το όνομα που θα επιλεγεί θα έχει την ευκαιρία να επισκεφθεί το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ για να παρακολουθήσει την εκτόξευση. Σημειώνεται ότι το εν λόγω σκάφος προορίζεται να χρησιμοποιηθεί και για πιθανές αποστολές στη Σελήνη. Στο μεταξύ, πηγή της αεροδιαστημικής βιομηχανίας δήλωσε στο πρακτορείο ότι η όλη διοργάνωση μιας επανδρωμένης αποστολής της Ρωσίας στη Σελήνη θα απαιτήσει 4 με 6 εκτοξεύσεις πυραύλων Angara-A5V από τα κοσμοδρόμια του Πλεσέτσκ και του Βοστότσνι, με μακροπρόθεσμο στόχο την κατασκευή μιας μόνιμης βάσης στη Σελήνη. Σε πιο βραχυπρόθεσμο πλαίσιο, η Roscosmos (η ρωσική διαστημική υπηρεσία) σχεδιάζει την αποστολή μιας σεληνακάτου (Luna 25) στον νότιο πόλο της Σελήνης, με σκοπό τη διερεύνηση σημείων όπου θα μπορούσε να στηθεί μια τέτοια βάση (κάποια στιγμή μέσα στη δεκαετία του 2030). Ωστόσο, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα των Moscow Times, προβληματισμούς σχετικά με τα εν λόγω φιλόδοξα προγράμματα της Roscosmos εγείρει ο προϋπολογισμός της, καθώς η υπηρεσία θα λάβει μόλις 1,5 τρισ. ρούβλια (22,5 δισ. δολάρια) σε κρατική χρηματοδότηση τα επόμενα δέκα χρόνια, δηλαδή κάτω του μισού σε σχέση με το ποσό που είχε προαναγγελθεί από αξιωματούχους νωρίτερα μέσα στο έτος. Η υπηρεσία υπολόγιζε σε χρηματοδότηση 3,4 τρισ. ρουβλιών στο πλαίσιο του Ομοσπονδιακού Διαστημικού Προγράμματος 2016-2025, το οποίο παρουσιάζει τους στόχους της Ρωσίας στο Διάστημα και τη χρηματοδότηση για αυτούς. http://www.naftemporiki.gr/story/1038907/online-psifoforia-gia-to-onoma-tou-epomenou-epandromenou-diastimoploiou-tis-rosias Προετοιμασίες του διαστημόπλοιο «Σογιούζ TMA-19Μ" για να ξεκινήσει το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. http://www.energia.ru/ru/iss/iss46/photo_12-04.html

Βλάβη απειλεί την εκτόξευση του πρώτου σεισμογράφου στον Άρη. Τεχνικό πρόβλημα που παρουσιάστηκε στα πρώτα σεισμόμετρα που θα μελετήσουν τη γεωλογία του Άρη απειλεί να καθυστερήσει την εκτόξευση της αμερικανικής αποστολής InSight στις αρχές Μαρτίου. Όπως ανακοίνωσε η NASA, ο θάλαμος κενού που στεγάζει τα τρία ευαίσθητα σεισμόμετρα παρουσίασε εισροή αέρα, η οποία θα εμπόδιζε τη συλλογή ακριβών μετρήσεων στην αρειανή επιφάνεια. Το όργανο βρίσκεται ακόμα στη Γαλλία και εξετάζεται από τους μηχανικούς που το κατασκεύασαν στη γαλλική διαστημική υπηρεσία CNES. Η βλάβη πρέπει να διορθωθεί άμεσα προκειμένου να εγκατασταθεί εγκαίρως το όργανο στο κύριο σώμα του σκάφους Insight. Αν η αποστολή δεν εκτοξευτεί εντός του προκαθορισμένου χρονικού παράθυρου, που διαρκεί από τις 4 έως τις 30 Μαρτίου, η NASA θα πρέπει να περιμένει αρκετούς μήνες μέχρι να βρεθεί ο Άρης και πάλι στην κατάλληλη θέση. Το ίδιο το σκάφος υποβάλλεται ακόμα σε δοκιμές σε εργαστήριο της κατασκευάστριας εταιρείας Lockheed-Martin στο Ντένβερ του Κολοράντο. Τις επόμενες εβδομάδες θα μεταφερθεί στην Αεροπορική Βάση Βάντερμπεργκ στην Καλιφόρνια από όπου θα εκτοξευτεί. Τα σεισμόμετρα προγραμματίζεται να προστεθούν τον Ιανουάριο. Εφόσον εκτοξευτεί τον Μάρτιο, το InSight (Interior Exploration) using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport) θα προσεδαφιστεί κοντά στον ισημερινό του Άρη τον Σεπτέμβριο του 2016 και θα ξεκινήσει μια αποστολή δύο ετών. Το βασικό όργανο του σκάφους θα μελετήσει την ταχύτητα διάδοσης σεισμικών κυμάτων στο υπέδαφος προκειμένου να αποκαλύψει την εσωτερική δομή του πλανήτη. Ο Άρης πιστεύεται ότι δεν έχει ηφαιστειακή και τεκτονική δραστηριότητα, οπότε οι σεισμοί του πιθανότατα είναι σπάνιοι και ασθενείς. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500043868

Έλληνας αστροφυσικός θα κάνει το «τεστ της μαύρης τρύπας» με το νέο τηλεσκόπιο EHT Ένας Έλληνας επιστήμονας της διασποράς, ο Δημήτρης Ψάλτης, καθηγητής Αστρονομίας και Φυσικής του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, διαδραματίζει κομβικό ρόλο στο νέο μεγάλο Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (Event Horizon Telescope-EHT), που φιλοδοξεί να τραβήξει τις πρώτες εικόνες από την περίμετρο της μαύρης τρύπας στο κέντρο του γαλαξία μας, αλλά και άλλων γαλαξιών. Αυτό θα είναι και το ύστατο «τεστ» επαλήθευσης της Θεωρίας της Γενικής Σχετικότητας του 'Αλμπερτ Αϊνστάιν. Όπως δήλωσε σε συνέντευξή του , ο ίδιος και οι συνεργάτες του έχουν αναπτύξει τα "τεστ" που το τηλεσκόπιο ΕΗΤ θα πραγματοποιήσει. Οι πρώτες παρατηρήσεις του ΕΗΤ από μαύρες τρύπες αναμένονται στις αρχές του 2017. Ο κ.Ψάλτης δεν αποκλείει μάλιστα ότι η μελέτη των μαύρων οπών με το νέο υπερ-τηλσκόπιο θα οδηγήσει σε τροποποιήσεις της θεωρίας του Αϊνστάιν. Το ΕΗΤ είναι μια διάταξη πολλών ραδιοτηλεσκοπίων, που καλύπτει όλη τη Γη, διαθέτοντας σταθμούς παρατήρησης από το νησί της Χαβάης έως τις Γαλλικές 'Αλπεις και από τα βουνά της Αριζόνα έως το Νότιο Πόλο. Όταν συνδυασθούν σε έναν υπερυπολογιστή οι ακτινοβολίες που λαμβάνουν όλα αυτά τα ραδιοτηλεσκόπια, θα λειτουργήσουν ως ένα ενιαίο εικονικό τηλεσκόπιο μεγάλο όσο η Γη, πράγμα που θα επιτρέψει στο ΕΗΤ να επιτύχει μεγεθύνσεις αδύνατες με τα επιμέρους τηλεσκόπια. Ο Δημήτρης Ψάλτης γεννήθηκε στις Σέρρες το 1970 και σπούδασε Φυσική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έκανε τα μεταπτυχιακά του στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις και υπήρξε μεταδιδακτορικός φοιτητής στο Κέντρο Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν, στο Πανεπιστήμιο ΜΙΤ και στο Ινστιτούτο Προωθημένων Μελετών του Πανεπιστημίου Πρίνστον. Από το 2003 διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, όπου σήμερα είναι καθηγητής Αστρονομίας και Φυσικής. Οι έρευνές του εστιάζονται στον έλεγχο της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας του Αϊνστάιν σε κοσμική κλίμακα, μελετώντας κυρίως τις μαύρες τρύπες και τους αστέρες νετρονίων. Την περασμένη Παρασκευή, στο κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό "Science", οι επιστήμονες (μεταξύ των οποίων ο κ.Ψάλτης) ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν για πρώτη φορά, μέσω του τηλεσκοπίου ΕΗΤ, να παρατηρήσουν στην περίμετρο της μαύρης τρύπας του γαλαξία μας μαγνητικά πεδία, η ύπαρξη των οποίων έως τώρα ήταν μόνο θεωρητική υπόθεση. Τι είδους πειράματα βρίσκονται σε εξέλιξη προκειμένου να ελέγξουν τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν σε νέα πλαίσια και πεδία; Όπως πάντα, «τρέχουν» πολλά πειράματα στη Φυσική, τα οποία αποσκοπούν να ωθήσουν όλες τις υπάρχουσες θεωρίες στα όριά τους. Στην περίπτωση της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας, η εστίαση πολλών πειραμάτων είναι αφενός αντικείμενα όπως οι μαύρες τρύπες και τα άστρα νετρονίων και, αφετέρου, η επιταχυνόμενη επέκταση του σύμπαντος. Όσον αφορά το πρώτο, η επόμενη δεκαετία θα μας φέρει, από τη μία χάρη στο Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (ΕΗΤ), τις πρώτες άμεσες εικόνες από τις 'σκιές' που ρίχνουν γύρω τους οι μαύρες τρύπες, και από την άλλη χάρη στο παρατηρητήριο LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory), τα βαρυτικά κύματα που δημιουργούνται, όταν δύο αντικείμενα, όπως οι μαύρες τρύπες και τα άστρα νετρονίων, πλησιάζουν μεταξύ τους. Μέσω της δεύτερης ομάδας παρατηρήσεων από τη Γη και το διάστημα, θα αποκτήσουμε περισσότερα δεδομένα για τη δομή του σύμπαντος και θα ανακατασκευάσουμε την ιστορία του, όπως εξελίχθηκε μέσω των βαρυτικών αλληλεπιδράσεων. Τι ακριβώς είναι και τι προσπαθεί να πετύχει το Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (ΕΤΗ); Το τηλεσκόπιο αυτό αποτελείται από μια διάταξη ραδιοτηλεσκοπίων, που καλύπτει όλη τη Γη και στοχεύει να τραβήξει τις πρώτες εικόνες, που θα έχουν ποτέ ληφθεί από αστροφυσικές μαύρες τρύπες. Διαθέτει σταθμούς-τηλεσκόπια από το νησί της Χαβάης έως τις Γαλλικές 'Αλπεις και από τα βουνά της Αριζόνα έως το Νότιο Πόλο. Όταν συνδυάσουμε σε έναν υπερυπολογιστή τις ακτινοβολίες που λαμβάνουν όλα αυτά τα επιμέρους ραδιοτηλεσκόπια, θα μπορέσουμε να συνθέσουμε ένα εικονικό τηλεσκόπιο τόσο μεγάλο όσο ολόκληρη η Γη και θα το χρησιμοποιήσουμε για να επιτύχουμε μεγεθύνσεις που θα ήσαν αδύνατες με μεμονωμένα τηλεσκόπια. Αυτή τη στιγμή, όλα τα εμπλεκόμενα τηλεσκόπια είναι πλήρως εξοπλισμένα και αναμένουμε την πρώτη ομάδα παρατηρήσεων από την ολοκληρωμένη διάταξή τους να συμβεί στις αρχές του 2017. Ποια είναι η προσωπική εμπλοκή σας στο τηλεσκόπιο ΕΗΤ; Ασχολούμαι με το Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων από τα πρώτα στάδιά του. Στην ομάδα μου στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, έχουμε αναπτύξει τα τεστ της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας, που το τηλεσκόπιο ΕΗΤ θα πραγματοποιήσει. Έχουμε επίσης αναπτύξει αλγόριθμους προσομοίωσης που εκτελούμε σε υπολογιστές και οι οποίοι μας επιτρέπουν να προβλέψουμε πώς θα μοιάζουν οι εικόνες που θα πάρουμε από τις μαύρες τρύπες. Γιατί διαλέξατε τις μαύρες τρύπες ως τεστ για τη Θεωρία της Σχετικότητας; Οι μαύρες τρύπες αποτελούν ένα από τα αστροφυσικά περιβάλλοντα, όπου η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας κάνει τις πιο ακραίες προβλέψεις της. Η άλλη περίπτωση είναι το Μπιγκ Μπανγκ. Είναι φυσικό να περιμένουμε ότι, αν η θεωρία του Αϊνστάιν χρειάζεται τροποποιήσεις, θα είναι ευκολότερο να το δούμε αυτό στις πιο ακραίες συνθήκες. Αν αποδειχθεί κάποτε ότι ο Αϊνστάιν είχε λάθος, πόσο μεγάλο επιστημονικό «σεισμό» θα προκαλούσε κάτι τέτοιο; Είναι ξεκάθαρο έως τώρα ότι η Γενική Θεωρία Σχετικότητας του Αϊνστάιν περιέγραφε με πολλή ακρίβεια τα βαρυτικά φαινόμενα στο ηλιακό μας σύστημα, καθώς και πολλά άλλα φαινόμενα στο σύμπαν. Παρόλα αυτά, είναι ακόμη πιθανό ότι όταν ασχοληθούμε με ακραίες συνθήκες, όπως αυτές κοντά σε μια μαύρη τρύπα ή στη διάρκεια του «Μπιγκ Μπανγκ», η θεωρία του μπορεί να απαιτεί τροποποιήσεις. Είναι δύσκολο να πει κανείς πόσο σοβαρές θα χρειαστεί να είναι αυτές οι τροποποιήσεις ή πόσο θα διαταράξουν τα θεμέλια της θεωρίας του, προτού βρούμε αποδείξεις ότι όντως τέτοιες τροποποιήσεις είναι αναγκαίες. Ποιο ήταν τελικά το μεγαλύτερο επίτευγμα του Αϊνστάιν και γιατί αντιμετωπίζεται σαν ροκ-σταρ; Ο 'Αλμπερτ Αϊνστάιν έκανε πολλές θεμελιώδεις συνεισφορές στη Φυσική, όμως αυτή που γιορτάσαμε φέτος, είναι η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας. Αν και μου είναι πολύ δύσκολο να τις αξιολογήσω με σειρά σπουδαιότητας, μπορώ να πώ ότι η θεωρία του αυτή είναι ίσως εκείνη που απαιτούσε την πιο πρωτότυπη και έξω από τις συμβατικότητες σκέψη. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους φυσικούς όλων των εποχών, επειδή έφερε επανάσταση στην κατανόησή μας για τον φυσικό κόσμο με πάνω από έναν τρόπους. Η ειδωλοποίησή του σε βαθμό ροκ-σταρ είναι συνέπεια και της εποχής που έζησε, όπως πάντα συμβαίνει. Έκανε μερικές από τις σημαντικότερες επιστημονικές εργασίες του στη Γερμανία στη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και η θεωρία του σύντομα επαληθεύθηκε από άγγλους αστρονόμους - δηλαδή από τον εχθρό! Έκανε ανοιχτή κριτική στη ναζιστική Γερμανία και υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της ειρήνης. Έζησε δύο από τους πιο καταστροφικούς πολέμους στην ανθρώπινη ιστορία, αλλά υποστήριξε σθεναρά μια ειρηνική ζωή, γεμάτη διανοητικά επιτεύγματα. Ο Αϊνστάιν άλλαξε την επιστημονική οπτική μας για το σύμπαν, αλλά πόσο επηρέασε τον μέσο άνθρωπο στον δρόμο; Αν και είναι δύσκολο για έναν μη φυσικό να παρακολουθήσει τα πολύπλοκα μαθηματικά των θεωριών του Αϊνστάιν, ζούμε σήμερα σε έναν κόσμο που κάνει συνεχή, καθημερινή χρήση των εφαρμογών του. Η περιγραφή του φωτοηλεκτρικού φαινομένου, για το οποίο πήρε το βραβείο Νόμπελ, συνιστά τη βάση για όλα τα φωτοβολταϊκά, προκειμένου να αξιοποιούν την ηλιακή ενέργεια, καθώς και για πολλά άλλα στοιχεία στα ψηφιακά κυκλώματα. Οι συσκευές GPS που έχουμε στα κινητά τηλέφωνά μας, χρησιμοποιούν τη δική του Γενική Θεωρία της Σχετικότητας για να εντοπίσουν τη θέση μας στη Γη. Αν κοιτάξουμε γύρω μας, στην καθημερινή ζωή μας, θα βρούμε πολλά να μας υπενθυμίζουν την κληρονομιά του. Ποιο ήταν το μεγαλύτερο σφάλμα του Αϊνστάιν; Ο ίδιος θεώρησε ως μεγαλύτερο σφάλμα του την πεποίθησή του ότι το σύμπαν είναι στατικό. Θα ήταν πάντως ανάρμοστο να το θεωρήσουμε σφάλμα. Ο στόχος ενός φυσικού είναι να περιγράψει με μαθηματικό τρόπο φαινόμενα που συμβαίνουν στον φυσικό κόσμο. Καθώς τα πειράματα και οι οι παρατηρήσεις μας βελτιώνονται, οι περιγραφές μας επίσης πρέπει να βελτιώνονται. Αυτό που φαινόταν καλή ιδέα χθες, ίσως φαίνεται ατελές σήμερα. Όταν ο Αϊνστάιν έμαθε τις παρατηρήσεις του αμερικανού αστρονόμου Ε.Χαμπλ ότι το σύμπαν επεκτείνεται, συνειδητοποίησε πως έπρεπε να αναθεωρήσει τις απόψεις του. Αυτό που ήταν ενδιαφέρον -και ο λόγος που μίλησε για σφάλμα του- ήταν το γεγονός πως η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, στην αρχική μορφή της, προέβλεπε ένα εξελισσόμενο σύμπαν. Χρειάσθηκε μετά να τη «διορθώσει», για να κάνει το σύμπαν στατικό. Σήμερα πια ξέρουμε ότι το σύμπαν όχι μόνο εξελίσσεται, αλλά η επέκτασή του στην πραγματικότητα επιταχύνεται. Αποδεικνύεται ότι η «διόρθωση» του Αϊνστάιν - αυτό που αποκαλούμε Κοσμολογική Σταθερά- μπορεί να ευθύνεται τελικά γι' αυτή την επιτάχυνση. Τι άφησε ο Αϊνστάιν ανολοκλήρωτο; Η Φυσική συνεχώς εξελίσσεται. Με αυτή την έννοια, όλες οι περιγραφές μας του φυσικού κόσμου δεν είναι ολοκληρωμένες, επειδή κατ' ανάγκη καλύπτουν μόνο τις πλευρές που γνωρίζουμε σήμερα. Όταν ο Αϊνστάιν πέθανε, γνωρίζε πολύ λίγα για τα υποατομικά σωματίδια, σε σχέση με αυτά που ξέρουμε σήμερα, ή για τις μαύρες τρύπες ή για την επιταχυνόμενη επέκταση του σύμπαντος. Ο Αϊνστάιν έκανε πολλές σημαντικές προόδους όσον αφορά την κατανόησή μας για τον κόσμο και πολλές γενεές φυσικών έκτοτε συνεχίζουν πάνω στο μονοπάτι που χάραξε. http://www.pronews.gr/portal/20151207/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%B8%CE%B1-%CE%BA%CE%AC%CE%BD%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%BF-%C2%AB%CF%84%CE%B5%CF%83%CF%84-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%B7%CF%82-%CF%84%CF%81%CF%8D%CF%80%CE%B1%CF%82%C2%BB-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%BF-%CE%BD%CE%AD%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF-eht

Το Ηλιακό Σύστημα μεγαλώνει. Η ανακάλυψη ενός νάνου πλανήτη που αποτελεί το πιο μακρινό γνωστό μέλος του ηλιακού συστήματος ανοίγει τον δρόμο για τον εντοπισμό και άλλων σωμάτων που οι αστρονόμοι θεωρούν ότι περιφέρονται σε άγνωστες περιοχές της κοσμικής γειτονιάς μας Η πρόσφατη ανακάλυψη του V774104, ενός νάνου πλανήτη σε απόσταση από τον Ήλιο εκατό φορές μεγαλύτερη από αυτήν της Γης, χαιρετίστηκε ως η ανακάλυψη του πιο μακρινού γνωστού μέλους του Ηλιακού Συστήματος. Ομως είναι σίγουρο ότι στο μέλλον θα ανακαλυφθούν και άλλα, πιο απομακρυσμένα από αυτό σώματα, ενώ μερικά από τα ήδη γνωστά θα μετακινηθούν, ακολουθώντας την τροχιά τους, σε μεγαλύτερες αποστάσεις. Η σημασία της νέας ανακάλυψης έγκειται στο γεγονός ότι αυτός ο νάνος πλανήτης είναι πολύ πιθανό να ανήκει σε έναν πληθυσμό ουράνιων σωμάτων, οι τροχιές των οποίων παρουσιάζουν ένα δυσεξήγητο χαρακτηριστικό: το πλησιέστερο προς τον Ήλιο σημείο της τροχιάς τους, το περιήλιο, βρίσκεται έξω από την τροχιά του Ποσειδώνα. Μία από τις θεωρίες που προτάθηκαν για την ερμηνεία αυτού του χαρακτηριστικού είναι η ύπαρξη ενός απομακρυσμένου, ένατου πλανήτη του Ηλιακού Συστήματος. Ο υπολογισμός της τροχιάς του V774104, με τη βοήθεια παρατηρήσεων που θα πραγματοποιηθούν τον επόμενο χρόνο, θα βοηθήσει στην αξιολόγηση αυτής της θεωρίας. Το Ηλιακό Σύστημα καταλαμβάνει μια σφαίρα με ακτίνα 100.000 φορές την απόσταση Γης – Ήλιου, η οποία ονομάζεται αστρονομική μονάδα (astronomical unit, AU) και ισούται με 150.000.000 χιλιόμετρα. Από όλη αυτή την τεράστια έκταση, σήμερα γνωρίζουμε καλά μόνο την κεντρική περιοχή της, ακτίνας μόλις 30 AU, στην οποία κινούνται οι 8 γνωστοί πλανήτες και μερικά άλλα μικρά σώματα, όπως οι νάνοι πλανήτες Δήμητρα και Πλούτωνας, καθώς και οι αστεροειδείς. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα η μοναδική πληροφορία που είχαμε για την εξωτερική περιοχή του Ηλιακού Συστήματος ήταν οι κομήτες, που σε ένα μικρό τμήμα της τροχιάς τους περνούν από την κεντρική περιοχή του και γίνoνται αντιληπτοί από τη φωτεινή ουρά τους. Με βάση τα χαρακτηριστικά που έχουν οι τροχιές των κομητών, οι αστρονόμοι είχαν υποθέσει την ύπαρξη δύο – άγνωστων τότε – περιοχών του Ηλιακού Συστήματος, πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα: της ζώνης Ετζγουερθ – Κάιπερ και του νέφους του Οορτ. Η ζώνη Ετζγουερθ – Κάιπερ είναι ένας δακτύλιος μεταξύ 30 και 50 AU και προτάθηκε ως η πηγή των κομητών μικρής περιόδου, οι τροχιές των οποίων βρίσκονται λίγο-πολύ πάνω στο ίδιο επίπεδο, αυτό της τροχιάς του Δία. Το νέφος του Οορτ έχει σφαιρική συμμετρία, εκτείνεται σε μια περιοχή από 1.000 ως 100.000 αστρονομικές μονάδες και προτάθηκε ως η πηγή των κομητών μεγάλης περιόδου, τα επίπεδα της τροχιάς των οποίων έχουν τυχαίο προσανατολισμό. Η ύπαρξη της ζώνης Ετζγουερθ – Κάιπερ επιβεβαιώθηκε παρατηρησιακά το 1992, όταν ανακαλύφθηκε το δεύτερο σώμα αυτής της ζώνης – το πρώτο ήταν ο Πλούτωνας – και έκτοτε έχουν ανακαλυφθεί πάνω από 200. Θα έλεγε κανείς ότι ήταν μια μεγάλη επιτυχία του επαγωγικού τρόπου σκέψης – μόνο που, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, πηγή των κομητών μικρής περιόδου δεν είναι η ζώνη Ετζγουερθ – Κάιπερ αλλά μια τρίτη ομάδα ουράνιων σωμάτων, ο σκεδασμένος δίσκος (scattered disk). Σε αυτή την τελευταία ομάδα ανήκει η Ερις, που κατείχε το ρεκόρ του πιο απομακρυσμένου σώματος προτού ανακαλυφθεί ο νάνος πλανήτης V774104, ο οποίος σήμερα βρίσκεται σε απόσταση 103 AU. Τα περιήλια των μελών της ζώνης Ετζγουερθ – Κάιπερ και του σκεδασμένου δίσκου βρίσκονται κοντά στην τροχιά του Ποσειδώνα. Ως σήμερα είχαν ανακαλυφθεί και δύο σώματα πέρα από τη ζώνη Ετζγουερθ – Κάιπερ, η Σέντνα και το VP113, που ορισμένοι αστρονόμοι θεωρούν ότι ανήκουν στο εσωτερικό νέφος του Οορτ – αλλά άλλοι όχι. Το περιήλιο αυτών των σωμάτων βρίσκεται σημαντικά πέρα από τη ζώνη Ετζγουερθ – Κάιπερ, και έτσι για θεωρητικούς λόγους αποκλείεται να «εκσφενδονίστηκαν» στη σημερινή τροχιά τους από τη βαρυτική έλξη του Ποσειδώνα, λόγω εγγύτατης προσέγγισης σε αυτόν. Αυτό το φαινόμενο είναι η γνωστή βαρυτική υποβοήθηση, που χρησιμοποιούμε για να στείλουμε διαστημόπλοια σε μεγάλες αποστάσεις. Μια πιθανή ερμηνεία του μεγάλου περιηλίου αυτών των σωμάτων είναι ότι «εκσφενδονίστηκαν» από έναν – άγνωστο ως σήμερα – πλανήτη του Ηλιακού Συστήματος, ο οποίος κινείται σε μεγάλη απόσταση από τον Ήλιο. Το σενάριο αυτό συμφωνεί και με προσομοιώσεις της δημιουργίας του Ηλιακού Συστήματος, σύμφωνα με τις οποίες οι αέριοι γίγαντες του Ηλιακού Συστήματος ήταν αρχικά πέντε, εκ των οποίων ο ένας «εκσφενδονίστηκε» σε μεγάλη απόσταση από τη βαρυτική έλξη των υπόλοιπων τεσσάρων (Δία, Κρόνου, Ουρανού και Ποσειδώνα). «Κρυμμένος» ένατος πλανήτης; Αν φαίνεται θαύμα της τεχνολογικής προόδου των τηλεσκοπίων το ότι παρατηρήσαμε ένα ετερόφωτο σώμα με διάμετρο 1.000 χιλιόμετρα σε απόσταση 15 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων, τι θα πρέπει να πούμε για τον υπολογισμό της απόστασής του; Η βασική αρχή αυτής της μέτρησης είναι βέβαια σχετικά απλή, και μπορούμε να την καταλάβουμε με ένα απλό παράδειγμα. Σκεφθείτε ότι ταξιδεύετε με το αυτοκίνητό σας σε έναν αυτοκινητόδρομο που περιβάλλεται από μακρινά βουνά και παρατηρείτε ένα δέντρο σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων από εσάς. Λόγω της κίνησης του αυτοκινήτου το δέντρο φαίνεται να προβάλλεται σε συνεχώς διαφορετικά σημεία της εικόνας των βουνών, ενώ ούτε το δέντρο ούτε τα βουνά κινούνται στην πραγματικότητα. Από τη φαινόμενη ταχύτητα κίνησης του δέντρου μπορούμε να υπολογίσουμε την απόστασή του. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τα μακρινά σώματα του Ηλιακού Συστήματος. Περιφέρονται τόσο αργά γύρω από τον Ήλιο, ώστε για χρονικό διάστημα μερικών ωρών μπορούμε να τα θεωρήσουμε ακίνητα. Έτσι, η θέση τους σε σχέση με τα μακρινά αστέρια φαίνεται να αλλάζει διαρκώς, λόγω της κίνησης της Γης (γύρω από τον άξονά της και περί τον Ήλιο). Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η «κίνηση» είναι εξαιρετικά αργή. Στην περίπτωση του νάνου πλανήτη V774104 είναι μόλις 1,5 δεύτερα λεπτά της μοίρας ανά ώρα, της ίδιας τάξης μεγέθους με το πιθανό σφάλμα που εισάγουν στην εικόνα οι διαταραχές της ατμόσφαιρας! Μετά τη μέτρηση αυτής της γωνίας και τον υπολογισμό της απόστασης, οι αστρονόμοι της ομάδας παρατήρησης, κάνοντας μια εκτίμηση για την ανακλαστική ικανότητα της επιφάνειας του σώματος, μπόρεσαν να εκτιμήσουν και τις διαστάσεις του. Ο υπολογισμός της τροχιάς του είναι, όμως, πολύ πιο δύσκολη υπόθεση. Θα πρέπει να έχουμε στη διάθεσή μας τουλάχιστον τρεις παρατηρήσεις για να υπολογίσουμε τα στοιχεία της τροχιάς του, δηλαδή μεγάλο ημιάξονα, εκκεντρότητα και κλίση ως προς την τροχιά του Δία. Σημειώνω ότι οι παρατηρήσεις θα πρέπει να απέχουν πολλούς μήνες η μία από την άλλη, γεγονός απαραίτητο για να έχουμε μικρό σφάλμα στον υπολογισμό των στοιχείων. Αν προκύψει ότι το περιήλιό του είναι μεγαλύτερο από 35 αστρονομικές μονάδες, τότε θα έχουμε ανακαλύψει και ένα τρίτο σώμα του λεγόμενου εσωτερικού νέφους του Οορτ και, ίσως, μία ακόμη θετική ένδειξη για έναν μακρινό, ένατο πλανήτη του Ηλιακού Συστήματος. http://physicsgg.me/2015/12/07/%cf%84%ce%bf-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%cf%8c-%cf%83%cf%8d%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b1-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%b1%ce%bb%cf%8e%ce%bd%ce%b5%ce%b9/

Το LISA Pathfinder καθ'οδόν για την εύρεση βαρυτικών κυμάτων. Το LISA Pathfinder της ESA εκτοξεύθηκε νωρίτερα σήμερα σε έναν πύραυλο Vega από την Ευρωπαϊκό κοσμοδρόμιο στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας, κάνοντας την αρχή της διαδρομής του για να παρουσιάσει την τεχνολογία για την παρατήρηση των βαρυτικών κυμάτων από το διάστημα. Τα βαρυτικά κύματα είναι κυματισμοί στον ιστό του χωροχρόνου, που προβλέφθηκαν πριν από έναν αιώνα από τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν, που δημοσιεύθηκε στις 2 Δεκ, 1915. Η θεωρία του Αϊνστάιν προβλέπει ότι αυτές οι διακυμάνσεις θα πρέπει να είναι καθολικές, που παράγονται από την επιτάχυνση τεράστιων αντικειμένων. Ωστόσο, δεν έχουν εντοπιστεί άμεσα μέχρι σήμερα, επειδή είναι τόσο μικροσκοπικές. Για παράδειγμα, οι κυματισμοί που εκπέμπονται από ένα τροχιακό ζευγάρι μαύρων τρυπών θα τέντωνε έναν χάρακα μήκους ενός εκατομμυρίου χιλιομέτρων, λιγότερο από το μέγεθος ενός ατόμου. Το LISA Pathfinder θα δοκιμάσει την εξαιρετική τεχνολογία που απαιτείται για να παρατηρήσει τα βαρυτικά κύματα από το διάστημα. Στον πυρήνα του βρίσκεται ένα ζεύγος πανομοιότυπων κύβων 46 χιλιοστών από χρυσό-λευκόχρυσο, διαχωρισμένα μεταξύ τους κατά 38 εκατοστά, τα οποία θα είναι απομονωμένα από όλες τις εξωτερικές και εσωτερικές δυνάμεις που ενεργούν πάνω τους, εκτός από μία: τη βαρύτητα. Η αποστολή θα θέσει αυτούς τους κύβους στην καθαρότερη ελεύθερη πτώση που έχει γίνει ποτέ στο διάστημα και θα παρακολουθεί τις σχετικές τους θέσεις με εκπληκτική ακρίβεια, θέτοντας τα θεμέλια για παρατηρητήρια βαρυτικών κυμάτων στο διάστημα. Τέτοιες μελλοντικές αποστολές θα είναι βασικοί συνεργάτες των επίγειων σταθμών που ήδη ψάχνουν για αυτούς τους δυσδιάκριτους κοσμικούς αγγελιοφόρους. Τα διαστημικά και επίγεια πειράματα είναι ευαίσθητα σε διαφορετικές πηγές βαρυτικών κυμάτων, και δίνοντας και οι δύο πρόσβαση σε νέες δυνατότητες για τη μελέτη μερικών από τα πιο ισχυρά φαινόμενα στο Σύμπαν. Ο εκτοξευτής Vega εκτοξεύθηκε στις 4:04 GMT (6:04 ώρα Ελλάδος). Περίπου επτά λεπτά αργότερα, μετά το διαχωρισμό των τριών πρώτων σταδίων, η πρώτη ανάφλεξη του ανώτερου σταδίου του Vega προώθησε το LISA Pathfinder σε χαμηλή τροχιά, ακολουθούμενη από άλλη μια ανάφλεξη περίπου μία ώρα και σαράντα λεπτά κατά την πτήση. Το διαστημικό σκάφος διαχωρίστηκε από το ανώτερο στάδιο στις 5:49 GMT (7:49 ώρα Ελλάδος). Κατόπιν οι ελεγκτές στο κέντρο επιχειρήσεων της ESA στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας εδραίωσαν τον έλεγχο. Κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο εβδομάδων, το διαστημόπλοιο θα αυξήσει το υψηλότερο σημείο της τροχιάς του με έξι κρίσιμες αναφλέξεις. Η τελική ανάφλεξη θα ωθήσει το διαστημικό σκάφος προς την επιχειρησιακή θέση του, σε τροχιά γύρω από ένα σταθερό εικονικό σημείο στο διάστημα που ονομάζεται L1, περίπου στα 1,5 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη προς τον Ήλιο. Το LISA Pathfinder αναμένεται να φθάσει στην επιχειρησιακή τροχιά του περίπου 10 εβδομάδες μετά την εκτόξευση, στα μέσα Φεβρουαρίου. Μετά τους τελικούς ελέγχους, θα ξεκινήσει την εξάμηνη επιστημονική αποστολή του στις αρχές του Μαρτίου. Καθ 'οδόν προς την τελική τροχιά, οι δύο κύβοι θα απελευθερωθούν από τους μηχανισμούς ασφάλισης που τους κρατούσαν κατά την εκτόξευση και τον περίπλου. Μόλις βρεθεί σε τροχιά γύρω από το L1, οι τελικοί μηχανισμοί θα ξεκλειδώσουν και οι κύβοι δεν θα είναι πλέον σε μηχανική επαφή με το διαστημόπλοιο. Ένα πολύπλοκο σύστημα ακτίνων λέιζερ που ταλαντεύονται μεταξύ των δύο κύβων θα μετρήσουν πόσο κοντά στην πραγματική ελεύθερη πτώση βρίσκονται μέσα σε ένα δισεκατομμυριοστό του χιλιοστού - δεν έχει επιτευχθεί ποτέ στο παρελθόν στο διάστημα. "Η θεμελιώδης έρευνα προσπαθεί να κατανοήσει τον κόσμο μας", λέει ο Johann-Dietrich Woerner, ο Γενικός Διευθυντής της ESA. "Τα θεωρητικά αποτελέσματα του Αϊνστάιν είναι ακόμα πολύ εντυπωσιακά. Με το LISA Pathfinder θα προσπαθήσουμε να κάνουμε ένα ακόμα βήμα για την επιβεβαίωση μιας από τις προβλέψεις του Αϊνστάιν: τα βαρυτικά κύματα". Το ίδιο το διαστημικό σκάφος θα είναι ένα ενεργό κομμάτι του πειράματος, το αναφλέγοντας μικροσκοπικούς προωθητήρες περίπου 10 φορές το δευτερόλεπτο για να ρυθμίσει τη θέση του και να αποφύγει την επαφή με τους κύβους, προστατεύοντας τους έτσι από τυχόν δυνάμεις που θα τους αποτρέψουν από το να κινηθούν κάτω από την επίδραση της βαρύτητας και μόνο. Εάν αυτές οι εξαιρετικές υψηλής-ακρίβειας μετρήσεις και εργασίες μπορέσουν να επιτευχθούν με το LISA Pathfinder, θα ανοίξει η πόρτα για την οικοδόμηση ενός μελλοντικού διαστημικού παρατηρητηρίου, ικανό να ανιχνεύει τις διαταραχές λεπτών στο χωροχρόνο που παράγονται από τα βαρυτικά κύματα, τα οποία αναμένεται να είναι μερικές δεκάδες ενός δισεκατομμυριοστού του χιλιοστού σε αποστάσεις εκατομμυρίων χιλιομέτρων. "Τα βαρυτικά κύματα είναι το επόμενο σύνορο για τους αστρονόμους. Ήδη βλέπουμε το Σύμπαν στο ορατό φως για χιλιετίες και σε ολόκληρο το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα μόλις τον περασμένο αιώνα", λέει ο Alvaro Giménez Cañete, Διευθυντής της Επιστημονικής και Ρομποτικής Εξερεύνησης της ESA. "Αλλά ελέγχοντας τις προβλέψεις που έκανε ο Αϊνστάιν εκατό χρόνια πριν με το LISA Pathfinder ανοίγουμε το δρόμο προς ένα ριζικά νέο παράθυρο στο Σύμπαν." Το LISA Pathfinder θα λειτουργεί ως εργαστήριο φυσικής στο διάστημα. Σε μια έντονη περίοδο έξι μηνών, οι επιστήμονες της αποστολής θα αναλύσουν τα δεδομένα που θα ληφθούν στη Γη από τις επιχειρήσεις κάθε ημέρας, για να σχεδιάσουν τα πειράματα που πρέπει να εκτελεστούν στο δορυφόρο κατά τη διάρκεια των επόμενων ημερών. Μετά από πολλά χρόνια ανάπτυξης και δοκιμών στο έδαφος, ανυπομονούμε για την τελική δοκιμή, η οποία μπορεί να τρέξει μόνο στο διάστημα," λέει ο Paul McNamara, επιστήμονας του έργου LISA Pathfinder της ESA. "Σε λίγες εβδομάδες, θα διερευνήσουμε την ίδια τη φύση της βαρύτητας στο διάστημα, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη για την κατασκευή μιας πλήρους κλίμακας διαστημικού παρατηρητηρίου για τη μελέτη της βαρύτητας Σύμπαν στο μέλλον." Μια βιομηχανική ομάδα που καθοδηγείται από τον κύριο ανάδοχο, την Airbus Defence & Space Ltd, κατασκεύασε το διαστημικό σκάφος. Η Airbus Defence & Space GmbH παρείχε το ενσωματωμένο ωφέλιμο φορτίο LISA Technology Package και μια κοινοπραξία ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και ερευνητικών ιδρυμάτων παρείχαν τα υποσυστήματά του. Η NASA του παρείχε επιπλέον hardware και software που συμβάλλει στην αποστολή επικυρώνοντας μια εναλλακτική τεχνολογική προσέγγιση για την αποφυγή το διαστημικό σκάφος να έρθει σε επαφή με τις μάζες δοκιμής. "Η ενοποίηση του LISA Pathfinder έθεσε πολλές προκλήσεις, και είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς που βλέπουμε το πρωτοποριακό μηχάνημα μας τελικά στο διάστημα, έτοιμο να ξεκινήσει το ταξίδι του στην L1, όπου θα ανοίξει το δρόμο για μια νέα κατηγορία μελλοντικών διαστημικών έργων", καταλήγει ο César García Marirrodriga, διευθυντής του προγράμματος LISA Pathfinder της ESA. Η εκτόξευση του LISA Pathfinder ήταν η τελευταία από τις πέντε πτήσεις που πρόκειται να αποδείξουν την ικανότητα και την ευελιξία του συστήματος του εκτοξευτή Vega, ως μέρος του προγράμματος Verta της ESA - Research and Technology Accompaniment. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος Verta, ο Vega έχει επιβεβαιώσει την ευελιξία του, προσφέροντας ωφέλιμα φορτία σε διάφορες τροχιές, αποδεικνύοντας το πλήρες εύρος του για πιθανές αποστολές. Η ESA ήταν υπεύθυνη για όλες τις αποστολές Verta, που ενίσχυσαν και βελτίωσαν τη διαμόρφωση του συστήματος εκτόξευσης και των λειτουργιών του. Οι εκτοξεύσεις Vega το 2015 (IXV, Sentinel-2A και LISA Pathfinder) επέδειξαν την ικανότητα του συστήματος να φτάσει τις τρεις αποστολές ετησίως, παρέχοντας εμπιστοσύνη στους πελάτες και βοηθώντας την Arianespace να διατηρήσει την ηγετική της θέση σε αυτόν τον τομέα της αγοράς. Το πρόγραμμα του εκτοξευτή Vega είναι πλέον πλήρως καταρτισμένο και έτοιμο για εμπορική εκμετάλλευση από την Arianespace. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με: ESA Media Relations Office Tel: +33 1 53 69 72 99 Email: media@esa.int http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/To_LISA_Pathfinder_kath_odhon_gia_ten_ehurese_varytikhon_kymhaton Στο Μπαϊκονούρ ολοκληρώθηκε ο ανεφοδιασμός του διαστημόπλοιου "Soyuz TMA-19Μ" Οι ειδικοί της εταιρείας "Ενέργεια" στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ ολοκλήρωσαν με επιτυχία την πλήρωση του επανδρωμένου διαστημόπλοιου (TPC) «Soyuz TMA-19Μ» με εξαρτήματα, προωθητικό και συμπιεσμένα αέρια. Μετά τον ανεφοδιασμό, το πλοίο παραδόθηκε στο νεωλκείο για τη συναρμολόγηση και την περαιτέρω δοκιμή. http://www.energia.ru/ru/iss/iss46/photo_12-03.html

Γυναίκες στο φεγγάρι. Η Ρωσία ετοιμάζει ταξίδι στη Σελήνη με πλήρωμα μόνο γυναίκες. Τι έγραψαν οι έξι υποψήφιες για τις δοκιμασίες κατά την προετοιμασία τους; Το Νοέμβριο, ολοκληρώθηκε το πρώτο στην ιστορία διαστημικό πείραμα με τη συμμετοχή -αποκλειστικά- γυναικών. Για τις δοκιμασίες που υπέστησαν στην απομόνωση διαρκείας σε συνθήκες διαστημικού χώρου, τα προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν στη διάρκεια της πτήσης, τα κορίτσια διηγούνται μέσα από δημοσιεύσεις των ημερολογίων της «πτήσης» στη σελίδα τους στο Facebook. Η RBTH παρουσιάζει μια επιλογή από τις πιο ενδιαφέρουσες αναρτήσεις της «διαστημικής» περιπέτειας των ρωσίδων «κοσμοναυτών». Έξι γυναίκες, ερευνήτριες από το Ινστιτούτο Ιατρικών και Βιολογικών Προβλημάτων (ΙΙΒΠ) της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών (ΡΑΕ) στη Μόσχα, πέρασαν εννέα 24ωρα απομονωμένες σε έναν ερμητικά κλεισμένο θάλαμο. Οι συνθήκες, το περιεχόμενο της «διαστημικής κάψουλας» και η διάρκεια της παραμονής τους σ’ αυτήν, ήταν αρκετά κοντά στις πραγματικές συνθήκες μιας πτήσης στο φεγγάρι. Από τα ημερολόγια της πτήσης και μόνο, οι συμμετέχουσες στο πείραμα γυναίκες θα μπορούσαν να γράψουν ολόκληρο βιβλίο. Αυτές όμως αποφάσισαν να τα δημοσιεύσουν, δίνοντας πρόσβαση σε όλο τον κόσμο μέσα από τη σελίδα του μοναδικού αυτού project, στο Facebook. Διαστημική κοσμητική Τα κορίτσια γράφουν για τα πειράματά τους και τις καθημερινές τους ενασχολήσεις, τονίζοντας το πόσο δύσκολο ήταν να προσαρμοστούν στη ζωή μέσα στον ερμητικά κλειστό και απομονωμένο «διαστημικό» θάλαμο. Τα κρεβάτια ήταν στενά και βρισκόντουσαν ψηλά, το φαγητό ήταν ασυνήθιστο για τα γούστα τους, το ζέσταιναν αποκλειστικά στο φούρνο μικροκυμάτων. Αρκετές ήταν οι δυσκολίες και στην υγιεινή των γυναικών, με περιορισμούς στη χρήση αντικειμένων υγιεινής, ενώ δεν υπήρχε καμία επικοινωνία με τον έξω κόσμο, εκτός από τα υπηρεσιακά ραδιογράμματα (καταγραφές ραντάρ). «Για μένα, το πιο δύσκολο ήταν να αντέξω την έλλειψη ενημέρωσης για την οικογένεια μου, τους κοντινούς μου ανθρώπους. Πού βρίσκονται, τι κάνουν, πως περνάνε την ημέρα τους», είπε η συμμετέχουσα στο έργο, Άννα Κουσμάουλ. «Στην αρχή, κοιμόμουν ανήσυχα, γιατί ο θάλαμος είχε πολύ καλή ακουστική και ακούγονταν ο παραμικρός θόρυβος», λέει η Ντάρια Κομισάροβα. «Αν στο πρώτο κρεβάτι πληκτρολογούσε κάποιος στο φορητό υπολογιστή, πέντε κρεβάτια μετά ακούγονταν το χτύπημα και φυσικά αναρωτιόσουν τι ήταν αυτός ο ήχος. Επιπλέον, έχω μακριά μαλλιά, και το στέγνωμά τους με χαρτοπετσέτες ήταν μια πραγματική δοκιμασία, που μου «έτρωγε» αρκετό χρόνο…». Η προσγείωση αναβάλλεται: Έρχεται τυφώνας! Δυσκολίες και προβλήματα προέκυψαν και στην εκτέλεση των πειραμάτων. Για την καταγραφή των φυσιολογικών παραμέτρων των γυναικών «κοσμοναυτών», εφαρμόστηκαν ηλεκτρόδια στο σώμα, τα οποία έφεραν πάνω τους, ενίοτε και για διάρκεια ημερών, προκαλώντας ερεθισμούς στο δέρμα. Στην απομονωμένη κάψουλα - «διαστημικό όχημα», παρουσιάστηκαν, στο πλαίσιο της άσκησης, δύο φορές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Στην αρχή, τα κορίτσια έπρεπε να παράσχουν τις πρώτες βοήθειες σε μέλος του πληρώματος που έπαθε ηλεκτροπληξία, με το ρόλο του θύματος να τον παίζει μια ψεύτικη κούκλα. Για τη διενέργεια του πειράματος, σε πραγματικό χρόνο, έγινε σύνδεση μέσω τηλεϊατρικής με γιατρούς σε νοσοκομείο της Μόσχας, οι οποίοι καθοδήγησαν τη διαδικασία. Στη συνέχεια, σύμφωνα με το σενάριο εκπαίδευσης, σε λιγότερο από μια μέρα πριν από την έξοδο από το θάλαμο απομόνωσης, ανακοινώθηκε στις συμμετέχουσες στο project, ότι η «προσγείωση» αναβάλλεται για ένα 24ωρο, λόγω «τυφώνα» (!) που «χτύπησε» το κοσμοδρόμιο «Βοστότσνι». Οι αντιδράσεις των κοριτσιών, ήταν ανάμεικτες… «Από τη μία πλευρά, εμείς οι ίδιες, είχαμε εκφράσει πολλές φορές την ιδέα ότι χρειαζόμαστε περισσότερες ημέρες, επειδή το πρόγραμμα είναι αρκετά κορεσμένο, γεμάτο από περίπλοκες διαδικασίες. Έτσι, δεν αρκούσε ο χρόνος για την προετοιμασία της επιστροφής: Έπρεπε να συγκεντρωθεί όλος ο επιστημονικός εξοπλισμός, να γραφτούν οι εκθέσεις, τα τυχόν σχόλια και οι παρατηρήσεις στις οδηγίες λειτουργίας, καθώς επίσης να συζητηθεί δεόντως η διαδικασία εξόδου (από το «διαστημικό όχημα») και οι ερευνητικές εργασίες μετά την πτήση», είπε η επικεφαλής του πληρώματος, Ελένα Λουτσίτσκαγια. «Από την άλλη πλευρά, η καθεμία μας είχε προετοιμαστεί να συναντήσει την οικογένεια της και στη σκέψη μας κυριαρχούσε η ιδέα, ότι αύριο κιόλας θα είμαστε στο σπίτι μας, θα μπορούσαμε να κάνουμε ένα ντους και να χορτάσουμε επιτέλους, ύπνο!». Συγκριτική ανάλυση με τους άνδρες. Μια σημαντική παράμετρος στην υλοποίηση του έργου, ήταν η καλή συνεργασία όλων μας. Να μπορούμε εργαστούμε πάνω στις όποιες καταστάσεις σαν μια ομάδα», λέει η Άννα Κουσμάουλ. «Όταν μπορείς να μοιραστείς τα συναισθήματα σου, τότε ξέρεις ότι κάποιος άλλος σκέφτεται και αισθάνεται το ίδιο και τότε, οι δυσκολίες ξεπερνιούνται πολύ πιο εύκολα. Το πλήρωμά μας αντιμετώπισε αυτό το θέμα με επιτυχία». Στο πλαίσιο του προγράμματος «Luna 2015», ρώσοι επιστήμονες ερεύνησαν τους μηχανισμούς προσαρμογής του ανθρώπινου σώματος σε συνθήκες «διαστημικής απομόνωσης», δοκίμασαν τον εξοπλισμό για το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, μελέτησαν τη ψυχολογία και τη φυσιολογία του γυναικείου οργανισμού σε μακρινές διαστημικές αποστολές. Συνολικά, διενεργήθηκαν περίπου 30 πειράματα, τα αποτελέσματα των οποίων θα αναλυθούν από τους ερευνητές του ΙΙΒΠ στους επόμενους μήνες. Το επιστημονικό ενδιαφέρον εστιάζεται στη σύνθετη ανάλυση των δεδομένων των πειραμάτων της πτήσης: Για το πώς ανταποκρίθηκαν οι ερευνήτριες στον απομονωμένο χώρο, πως λειτούργησαν το αναπνευστικό, το καρδιαγγειακό, το ανοσοποιητικό και τα άλλα συστήματα του οργανισμού των κοριτσιών. Οι επιστήμονες θα πραγματοποιήσουν μια συγκριτική ανάλυση με τα δεδομένα που ελήφθησαν στα προηγούμενα πειράματα με τη συμμετοχή ανδρών. Αναμένεται, ότι το σχέδιο «Luna 2015» θα αποτελέσει τη βάση μιας σειράς πειραμάτων «πτήσεων σε συνθήκες απομόνωσης», διαφορετική χρονικής διάρκειας. http://gr.rbth.com/tecnology/2015/12/04/gynaikes-sto-feggari_547467

Φιλόδοξη αποστολή θα επιχειρήσει να φτάσει τον γήινο μανδύα. Ο Ιούλιος Βερν θα είχε ενθουσιαστεί με την ιδέα, έστω κι αν δεν πρόκειται για Ταξίδι στο Κέντρο της Γης: διεθνής ερευνητική ομάδα αναχωρεί αυτήν την εβδομάδα για μια ιδιαίτερη περιοχή του Ινδικού Ωκεανού όπου θα προσπαθήσει να ανοίξει την πρώτη γεώτρηση μέχρι τον μυστηριώδη γήινο μανδύα. Ο μανδύας είναι ένα στρώμα από στερεά αλλά εύπλαστα πετρώματα που βρίσκεται κάτω από το εξωτερικό στρώμα του φλοιού και φτάνει μέχρι τον γήινο πυρήνα. Ξεκινά περίπου 30 με 60 χιλιόμετρα κάτω από τα πόδια μας και έχει πάχος περίπου 3.000 χιλιόμετρα, καταλαμβάνοντας το μεγαλύτερο μέρος του συνολικού όγκου της Γης. Στους ωκεανούς, ο φλοιός είναι πολύ λεπτότερος και ο μανδύας βρίσκεται σε μικρότερο βάθος, το οποίο όμως και πάλι ξεπερνά τις δυνατότητες των καλύτερων γεωτρύπανων. Από τη δεκαετία του 1960 ως σήμερα, οι γεωλόγοι έχουν επιχειρήσει αρκετές φορές να φτάσουν τον μανδύα, πάντα όμως αποτύγχαναν λόγω οικονομικών ή τεχνικών δυσκολιών. Παρόλα αυτά, οι ερευνητές της αποστολής SloMo Project πιστεύουν ότι υπάρχει λύση. Αυτήν την εβδομάδα, το ερευνητικό πλοίο JOIDES θα αναχωρήσει από τη Σρι Λάνκα και θα κατευθυνθεί σε μια περιοχή του νοτιοδυτικού Ωκεανού που ονομάζεται Ανάχωμα της Ατλαντίδας. Η περιοχή αυτή βρίσκεται κοντά στη Μεσοωκεάνια Ράχη του Ινδικού, ένα γιγάντιο χαντάκι που βρίσκεται στο όριο δύο τεκτονικών πλακών και επιτρέπει σε μάγμα να αναβλύζει από το υπέδαφος και να ανανεώνει διαρκώς τον φλοιό του ωκεάνιου πυθμένα. Λόγω αυτών των ιδιαίτερων γεωλογικών συνθηκών, οι υπεύθυνοι της αποστολής πιστεύουν ότι στην περιοχή του Αναχώματος της Ατλαντίδας ο μανδύας βρίσκεται μόλις πέντε χιλιόμετρα κάτω από το βυθό της θάλασσας, θάλασσα, η οποία έχει βάθος μόλις 700 μέτρων στο σημείο της γεώτρησης. Στην πρώτη πρώτη φάση της αποστολής, η οποία θα διαρκέσει μέχρι τον Ιανουάριο, το γεωτρύπανο του JOIDES θα επιχειρήσει να διαπεράσει το πρώτο ενάμισι χιλιόμετρο φλοιού. Σε επόμενη φάση, η οποία προγραμματίζεται για το 2018 χωρίς όμως να έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση, το ίδιο ερευνητικό σκάφος θα προσπαθήσει να φτάσει το βάθος των 3 χιλιομέτρων κάτω από τον ωκεάνιο πυθμένα. Αν όλα πάνε καλά, ένα διαφορετικό κινεζικό ερευνητικό σκάφος θα συνεχίσει τη γεώτρηση μέχρι το τελικό βάθος των 5 χλμ, σε ημερομηνία που δεν έχει ακόμα καθοριστεί. Εφόσον πετύχει, το ερευνητικό πρόγραμμα ουσιαστικά θα ανοίξει ένα νέο παράθυρο στον κόσμο που κρύβεται κάτω από τα πόδια μας. Συγκεκριμένα, θα μπορούσε ή να διαψεύσει την κρατούσα θεωρία για το ποιο είναι το ανώτερο όριο του μανδύα. Σήμερα, οι γεωλόγοι πιστεύουν ότι το όριο αυτό συμπίπτει με την «Ασυνέχεια Μοχορόβιτσιτς», ή Moho, ένα όριο κάτω από το οποίο τα σεισμικά κύματα αλλάζουν απότομα ταχύτητα. Ωστόσο οι ερευνητές της αποστολής πιστεύουν ότι η Ασυνέχεια Μοχορόβιτσις ενδέχεται να μην συμπίπτει με το όριο του φλοιού, αλλά απλώς να σημειώνει το βάθος μέχρι το οποίο το νερό των ωκεανών διαβρέχει τον μανδύα και προκαλεί χημικές αλλαγές στο περιεχόμενό του. «Το Moho είναι ομοιόμορφο σε όλη την έκταση των ωκεανών, γι΄αυτό και όλοι υπέθεταν ότι ο ωκεάνιος φλοιός είναι κι αυτός ομοιόμορφος και επομένως απλός» δήλωσε στο BBC ο Κρις ΜακΛίοντ, γεωλόγος του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ και μέλος της αποστολής. «Αν όμως το σεισμικό όριο Moho είναι στην πραγματικότητα ένα όριο χημικής αλλαγής των πετρωμάτων λόγω διαβροχής του μανδύα με νερό, αυτό θα σήμαινε ότι γνωρίζουμε πολύ λιγότερα για τον ωκεάνιο φλοιό από ό,τι νομίζαμε» εξήγησε ο ερευνητής. Επισημαίνει ακόμα ότι η διαβροχή του μανδύα με νερό προκαλεί χημικές αντιδράσεις που απελευθερώνουν μεθάνιο και υδρογόνο, αέρια που χρησιμοποιούνται ως πηγή ενέργειας από μικρόβια της αβύσσου. Και αυτό σημαίνει ότι τα ανώτερα στρώματα του μανδύα, σε βάθος εκατοντάδων μέτρων ή ακόμα και αρκετών χιλιομέτρων, μπορεί να φιλοξενούν άγνωστα ως σήμερα, σχεδόν εξωγήινα οικοσυστήματα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500043579

Ελληνική επιτυχία στη Silicon Valley. Μια θέση ανάμεσα στις πέντε καλύτερες τεχνολογίες του κόσμου κατέκτησε στον παγκόσμιο διαγωνισμό η CleanTech Open Global Ideas η Glonatech με το NC52, την πρωτοποριακή πρόταση της εταιρείας για τον καθαρισμό πετρελαιοκηλίδων. Στο πλαίσιο του διαγωνισμού, ο οποίος πραγματοποιήθηκε τις προηγούμενες ημέρες στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ, τα στελέχη της εταιρείας πραγματοποίησαν σειρά συναντήσεων με επενδυτές και επενδυτικά funds. Η ομάδα απέσπασε τα συγχαρητήρια του συνόλου των συμμετεχόντων, συγκεντρώνοντας έντονο ενδιαφέρον για τις προϊοντικές της προτάσεις και εφαρμογές, ενώ πραγματοποίησε σημαντικές επαφές με διεθνείς εταιρείες, θέτοντας τις βάσεις για μελλοντικές συνεργασίες στον τομέα του καθαρισμού του νερού. Η αντιπροσωπεία της Glonatech ταξίδεψε στο Σαν Φρανσίσκο έχοντας ήδη μια διάκριση στις αποσκευές της, ως μία από τις νικήτριες του εθνικού διαγωνισμού, στην κατηγορία Social Media Award, που διεξήχθη στην Αθήνα κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης “Pitching Battle” από τους Industry Disruptors – Game Changers (ID-GC). Αυτή ήταν η δεύτερη φορά που η εταιρεία συμμετείχε στον παγκόσμιο διαγωνισμό CleanTech Open Global Ideas και σύμφωνα με τους εκπροσώπους της ήταν η πλέον επιτυχημένη. Όπως δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής της Glonatech Γιάννης Πασχαλίδης: η συμμετοχή στο διαγωνισμό Cleantech Open Global Ideas στην Καλιφόρνια ήταν μια σημαντική εμπειρία, η οποία διεύρυνε τους ορίζοντες της εταιρείας. «Η πρότασή μας, το νέο μας προϊόν NC52 για τον καθαρισμό των πετρελαιοκηλίδων, έτυχε ευρείας αποδοχής και αναγνώρισης, προσέλκυσε το ενδιαφέρον μεγάλου μέρους του κοινού που συμμετείχε στη διοργάνωση και ανέδειξε την ελληνική επιστημοσύνη και τεχνολογία. Η συμβολή των εγχώριων διοργανωτών Industry Disruptors –Game Changers σε όλα τα στάδια της διαγωνιστικής διαδικασίας υπήρξε σημαντική. Στόχος μας πλέον είναι η αξιοποίηση των επαφών που αποκτήσαμε κατά την παραμονή μας εκεί, για την περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρείας και των προϊόντων της», πρόσθεσε ο κ. Πασχαλίδης. http://www.naftemporiki.gr/story/1038511/elliniki-epituxia-sti-silicon-valley

Μαγνητικά πεδία στη μαύρη τρύπα του Γαλαξία. Ερευνητική ομάδα στην οποία συμμετείχε και Έλληνας επιστήμονας εντόπισε για πρώτη φορά μαγνητικά πεδία στην περίμετρο μιας μελανής οπής και μάλιστα η ανακάλυψη αφορά την μελανή οπή που βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία μας.Η ανακάλυψη έγινε με το Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (ΕΗΤ), ένα σύστημα διασυνδεδεμένων ραδιοτηλεσκοπίων που βρίσκονται σε διάφορα σημεία του πλανήτη και το οποίο συνεχώς διευρύνεται με την προσθήκη νέων σημείων παρατήρησης. Την ανακάλυψη έκαναν ερευνητές με επικεφαλής τον Μάικλ Τζόνσον του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν και τον Σεπ Ντόουλμαν του Πανεπιστημίου ΜΙΤ και έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Science». Στη διεθνή ερευνητική ομάδα συμμετείχε ο Έλληνας καθηγητής αστρονομίας και φυσικής του Πανεπιστημίου της Αριζόνα Δημήτρης Ψάλτης, ο οποίος έχει σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη και στις έρευνες του νέου τηλεσκοπίου ΕΗΤ. Η μαύρη τρύπα του γαλαξία μας λέγεται «Τοξότης Α*», βρίσκεται σε απόσταση περίπου 25.000 ετών φωτός από τη Γη και έχει μάζα γύρω στα τέσσερα εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μας. Η περίμετρος της μαύρης τρύπας, ο λεγόμενος «ορίζοντας γεγονότων» -πέρα από τον οποίο τίποτε, ούτε καν το φως, δεν μπορεί να «δραπετεύσει»- έχει πλάτος 12,9 εκατομμυρίων χιλιομέτρων (μικρότερο από την απόσταση Ερμή-Ήλιου). Μέχρι σήμερα η ύπαρξη μαγνητικών πεδίων γύρω από τον ορίζοντα γεγονότων ήταν μια θεωρητική πρόβλεψη, αλλά τώρα επιβεβαιώθηκε και μέσω παρατήρησης. Η ανίχνευση έγινε με τον εντοπισμό πολωμένου φωτός, που εκπέμπεται από τα περιδινούμενα ηλεκτρόνια γύρω από τον «Τοξότη Α*». Οι παρατηρήσεις δείχνουν ότι το μαγνητικό πεδίο της μαύρης τρύπας είναι χαοτικό σε μερικές περιοχές και πιο κανονικό σε άλλες, ενώ αυξομειώνεται κάθε 15 λεπτά περίπου. «Το γαλαξιακό κέντρο αποδεικνύεται ένα πολύ πιο δυναμικό μέρος από ό,τι νομίζαμε. Τα μαγνητικά πεδία του ‘χορεύουν' συνεχώς ολόγυρα», δήλωσε ο Μάικλ Τζόνσον. Η ανακάλυψη θα βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα πώς μια κατασκότεινη μαύρη τρύπα κάνει τα αέρια και τη σκόνη γύρω της να λάμπουν με τη φωτεινότητα χιλιάδων άστρων. Σε γενικές γραμμές, αυτό οφείλεται στο ότι τα ηλεκτρόνια παγιδεύονται στο μαγνητικό πεδίο γύρω της και, καθώς επιταχύνονται, εκπέμπουν φωτόνια (η λεγόμενη και «ακτινοβολία συγχρότρου»). Οι μαύρες τρύπες ορισμένων γαλαξιών -οι λεγόμενοι «ενεργοί γαλαξιακοί πυρήνες» ή κβάζαρ- λάμπουν τόσο έντονα, που είναι ορατοί σε όλο το σύμπαν. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=759237