Δροσος Γεωργιος

«Τριχωτή» σκοτεινή ύλη περιβάλλει τη Γη. Ο Γκάρι Πρεζό, στέλεχος του περίφημου εργαστηρίου αεριώθησης (JPL) της NASA υποστηρίζει ότι στο ηλιακό μας σύστημα υπάρχουν μεγάλες συγκεντρώσεις σκοτεινής ύλης και μάλιστα σχηματίζει μεγάλα μακριά νήματα. Σύμφωνα με τον Πρεζό πρόκειται για ένα είδος «τριχωτής» σκοτεινής ύλης η οποία περιβάλλει και τη Γη. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η αλληλεπίδραση της σκοτεινής ύλης με τη βαρύτητα σχηματίζει κολοσσιαία ρεύματα όπου τα σωματίδια της σκοτεινής ύλης κινούνται με ενιαίο τρόπο πέριξ αλλά και εντός των γαλαξιών. Οι προσομοιώσεις που έκανε ο Πρεζό έδειξαν πώς όταν ένα ρεύμα σκοτεινής ύλης περάσει από τον πυρήνα ενός πλανήτη σχηματίζονται καινούργια υπέρπυκνα νήματα που ο ερευνητής χαρακτηρίζει «τριχωτά». Ο Πρεζό στο άρθρο του που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal» θεωρεί πιθανό να έχουν σχηματιστεί γύρω από τη Γη τέτοια τριχωτά νήματα σκοτεινής ύλης. Εκτιμά ότι αν καταφέρουν οι επιστήμονες να εντοπίσουν αυτά τα νήματα και στη συνέχεια εντοπίσουν τις… ρίζες τους θα ανακαλύψουν εκεί ένα πραγματικό θησαυρό δεδομένων για τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη. Η σκοτεινή ύλη είναι μια αόρατη κοσμική «ουσία», η βαρύτητα της οποίας πιστεύεται ότι συγκρατεί τους γαλαξίες και τα αντικείμενα του Σύμπαντος στη θέση τους. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των κοσμολόγων το Σύμπαν αποτελείται από τη συμβατική ύλη (την ορατή ύλη) σε ποσοστό μόλις περίπου 5% ενώ η σκοτεινή ύλη υπολογίζεται ότι αντιστοιχεί σε ποσοστό περίπου 27%, με το υπόλοιπο ποσοστό να αντιστοιχεί στην επίσης μυστηριώδη σκοτεινή ενέργεια. Ως σήμερα έχει καταστεί αδύνατο να εντοπίσουμε τη σκοτεινή ύλη. Το μυστήριο της σκοτεινής ύλης χρονολογείται από τη δεκαετία του 1930, όταν οι αστρονόμοι αντιλήφθηκαν ότι η μάζα και η βαρύτητα των σωμάτων που βλέπουμε στο Σύμπαν δεν είναι αρκετές για να εξηγηθεί η κίνηση των γαλαξιών. Η σκοτεινή ύλη γίνεται αντιληπτή λόγω της βαρυτικής της επίδρασης στους γαλαξίες, οι επιστήμονες όμως δεν έχουν ιδέα από τι αποτελείται. Γνωρίζουν πάντως ότι δεν εκπέμπει, δεν ανακλά και δεν διαθλά την ακτινοβολία, γι' αυτό και είναι κυριολεκτικά αόρατη. Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί και ορισμένες «εξωτικές» θεωρίες για τη σκοτεινή ύλη. Κάποιες από αυτές υποστηρίζουν ότι αποτελεί ένα κβαντικό ελάττωμα που απέμεινε μετά τη γέννηση του Σύμπαντος, ότι διαθέτει μάζα σε άλλες διαστάσεις ή ότι συνιστά μια τροποποιημένη μορφή της βαρύτητας. Οι επιστήμονες αρχίζουν επίσης να υποψιάζονται ότι ο όρος «σκοτεινή» ύλη είναι παραπλανητικός και ότι ίσως θα έπρεπε να αντικατασταθεί με τον όρο «διαφανής» ύλη ή απλώς «άγνωστη» ύλη (materia incognita). http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=756621

Στα... χνάρια του Κρόνου ο Αρης: Ετοιμάζεται να φορέσει «δαχτυλίδι» Σε 20 έως 40 εκατομμύρια χρόνια ο μεγαλύτερος δορυφόρος του 'Αρη, ο Φόβος, θα αποσυντεθεί και τα απομεινάρια του θα δημιουργήσουν έναν δακτύλιο γύρω από τον «κόκκινο» πλανήτη, σύμφωνα με εκτιμήσεις επιστημόνων. Ετσι, ο Άρης θα γίνει ο πέμπτος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος με δακτύλιο, μετά τον Κρόνο, (που έχει πολλούς και εντυπωσιακούς δακτυλίους), τον Δία, τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα. Υπό την αυξανόμενη βαρυτική έλξη του 'Αρη, η τροχιά του Φόβου σταδιακά συγκλίνει προς τον μητρικό πλανήτη του. Κάποια στιγμή, ο δορυφόρος θα διαλυθεί, αφήνοντας στη θέση του έναν τεράστιο όγκο σκόνης και μεγαλύτερων θραυσμάτων. Η διαδικασία δημιουργίας του δακτυλίου δεν θα διαρκέσει πάνω από λίγες εβδομάδες. Ο γεμάτος κρατήρες Φόβος έχει διάμετρο 22 χιλιομέτρων και διαγράφει τρεις πλήρεις περιφορές γύρω από τον 'Αρη στο διάστημα μιας μέρας, σε απόσταση μόνο 6.000 χιλιομέτρων από την επιφάνεια του πλανήτη. Ο δεύτερος δορυφόρος, ο Δείμος (το άλλο παιδί του θεού 'Αρη στην μυθολογία), έχει περίπου το μισό μέγεθος του Φόβου και κινείται πολύ μακρύτερα από τον 'Αρη. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ, με επικεφαλής τον Μπένζαμιν Μπλακ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωεπιστημών "Nature Geoscience", σύμφωνα με το "Nature" και το "Science", υπολόγισαν ότι ο Φόβος πλησιάζει τον 'Αρη περίπου δύο εκατοστά κάθε χρόνο. http://www.nature.com/ngeo/journal/vaop/ncurrent/full/ngeo2583.html Με αυτό τον ρυθμό, θα συναντήσει την ατμόσφαιρα του τελευταίου σε 20 έως 40 εκατ. χρόνια, πράγμα που θα σημάνει και το πρόωρο τέλος του στο διάστημα, προτού προλάβει να πέσει πάνω στον πλανήτη. Αφότου δημιουργηθεί ο δακτύλιος γύρω από τον 'Αρη, εκτιμάται ότι θα διαρκέσει από ένα έως εκατό εκατομμύρια χρόνια. Επειδή όμως ο Φόβος αποτελείται από σκούρα υλικά που δεν αντανακλούν καλά το ηλιακό φως, ο μελλοντικός δακτύλιος θα είναι δύσκολο να γίνει ορατός από τη Γη. Αρχικά ο δακτύλιος θα είναι πυκνός όπως του Κρόνου, αλλά σταδιακά θα αραιώνει, ώσπου θα εξαφανισθεί τελείως. Εκτός από τον Φόβο, κάτι ανάλογο μπορεί να συμβεί με τον δορυφόρο Τρίτωνα του Ποσειδώνα, ο οποίος επίσης σταδιακά τείνει να πέσει πάνω στον πλανήτη του και άρα να διαλυθεί κι αυτός. Οι θεαματικοί δακτύλιοι του Κρόνου μπορεί να σχηματίσθηκαν με παρόμοιο τρόπο στο παρελθόν. Μελλοντικές αποστολές στον ίδιο τον Φόβο, που θα μελετήσουν επί τόπου τη γεωλογική σύνθεση, την πυκνότητά και άρα την ανθεκτικότητά του, θα μπορέσουν να επιβεβαιώσουν κατά πόσο είναι σωστές οι προβλέψεις των επιστημόνων για την τύχη του. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64292464

Τριαντάφυλλα cyborg με ελληνική συμμετοχή. Ερευνητές από το πανεπιστήμιο Λινκέπινγκ στη Σουηδία, ανάμεσα στους οποίους και η μεταδιδακτορική ερευνήτρια Ελένη Σταυρινίδου, κατάφεραν να δημιουργήσουν αναλογικά και ψηφιακά κυκλώματα σε ζωντανά τριαντάφυλλα. Γι’ αυτό τον σκοπό, οι ερευνητές αξιοποίησαν το αγγειακό σύστημα των φυτών, δηλαδή τους σωληνίσκους που αναλαμβάνουν να διακινήσουν μεταξύ άλλων το νερό σε όλη την έκτασή τους. Όπως περιγράφει η ομάδα σε άρθρο της στο περιοδικό Science Advances, με τη συγκεκριμένη μέθοδο μπόρεσαν να κατασκευάσουν στα τριαντάφυλλα αγωγούς και ψηφιακές λογικές πύλες. Το επίτευγμα αυτό ανοίγει τον δρόμο για βιονικά φυτά, τα οποία θα συνδυάζουν βιολογικά και ηλεκτρονικά μέρη, ώστε να χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία στη γεωπονία ή σε εφαρμογές οργανικών ηλεκτρονικών. Τα φυτά είναι περίπλοκοι οργανισμοί, που βασίζονται στη μεταφορά ιόντων και ορμονών για να φέρουν σε πέρας ορισμένες απαραίτητες λειτουργίες. Ωστόσο, οι λειτουργίες αυτές γίνονται πολύ αργά, με συνέπεια να είναι δύσκολο για τους επιστήμονες να τα μελετήσουν και να επηρεάσουν την ανάπτυξή τους. Έτσι, το «πάντρεμα» της έμβιας ύλης με ηλεκτρονικά κυκλώματα θα δώσει τη δυνατότητα στους ερευνητές να επέμβουν στις χημικές διεργασίες των φυτών με ηλεκτρικά σήματα. Χάρις σε αυτή τη δυνατότητα, θα μπορούσαν για παράδειγμα να δημιουργηθούν φυτικά «εργοστάσια» για την παραγωγή καυσίμων με φωτοσύνθεση ή ακόμη και φυτά τα οποία θα μεγαλώνουν κατά παραγγελία. «Μέχρι τώρα, δεν είχαμε αποτελεσματικά εργαλεία για να μετρήσουμε τις συγκεντρώσεις διάφορων μορίων στο εσωτερικό των ζωντανών φυτών. Από εδώ και πέρα, θα μπορούσε να ρυθμίσουμε τη συγκέντρωση διάφορων ουσιών που καθορίζουν την ανάπτυξή τους. Επομένως, δημιουργούνται μεγάλες προοπτικές για να μάθουμε περισσότερο για τον φυτικό κόσμο», σημειώνει ο Όβε Νίλσον, καθηγητής και μέλος της ομάδας. Η ιδέα ενσωμάτωσης ηλεκτρονικών σε δέντρα, τα οποία προορίζονται για τη χαρτοβιομηχανία, χρονολογείται από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Η ομάδα από το πανεπιστήμιο Λινκέπινγκ δοκίμασε πολλούς τρόπους για να καταφέρει να εισαγάγει αγώγιμες πολυμερείς ενώσεις στον βλαστό τριαντάφυλλων. Μόνο ένα πολυμερές, με όνομα PEDOT-S, μπόρεσε να πάρει τη μορφή μικρών αγώγιμων καλωδίων στο εσωτερικό του αγγειακού συστήματος. Η Σταυρινίδου χρησιμοποίησε αυτό το υλικό για να δημιουργήσει καλώδια μήκους 10 εκατοστών μέσα στα τριαντάφυλλα και, συνδυάζοντάς τα με έναν ηλεκτρολύτη, κατάφερε να δημιουργήσει ένα ηλεκτροχημικό τρανζίστορ, δηλαδή μία διάταξη που μετατρέπει τα χημικά σήματα σε ηλεκτρονικά. Με αυτά τα τρανζίστορ, απέδειξε πως μπορούν να δημιουργηθούν λογικές πύλες. Άλλος επιστήμονας της ερευνητικής ομάδας μπόρεσε να ενσωματώσει στα φύλλα των τριαντάφυλλων μία παραλλαγή του πολυμερούς PEDOT-S. Όταν εφαρμοσθεί ηλεκτρική τάση, το πολυμερές αυτό αλληλεπιδρά με τα ιόντα στα φύλλα, με συνέπεια να αλλάζει χρώμα. Η συγκεκριμένη έρευνα ανοίγει τον δρόμο για εφαρμογές στον τομέα της ενέργειας, αλλά και νέους τρόπους για την παρέμβαση στα φυτά. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, έρχεται ένα βήμα πιο κοντά η εποχή όπου θα μπορούν να ενσωματώνουν αισθητήρα στα φύλλα και να χρησιμοποιούν την ενέργεια που παράγεται μέσω της χλωροφύλλης, ή να παράγουν εντελώς καινούρια υλικά. http://www.naftemporiki.gr/story/1034437/triantafulla-cyborg-me-elliniki-summetoxi

Βίκυ Καλογερά: Διδάσκει Αστρονομία στους Αμερικανούς. Η Βίκυ Καλογερά είναι καθηγήτρια Φυσικής και Αστρονομίας και διευθύντρια του Κέντρου Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Northwestern των ΗΠΑ. Το 2016 θα τιμηθεί με το Βραβείο «Χανς Μπέτε» της Αμερικανικής Φυσικής Εταιρείας. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα διεθνώς βραβεία στον τομέα της Αστροφυσικής και της Πυρηνικής Φυσικής. Το ερευνητικό έργο της επικεντρώνεται στα άστρα-λευκούς νάνους, στους αστέρες νετρονίων και στις μαύρες τρύπες. Πότε νιώσατε τελευταία φορά υπερήφανη ως Ελληνίδα; Φέτος, όταν άκουσα ότι µια οµάδα Ελλήνων εφήβων σκακιστών πήρε το πρώτο βραβείο σε παγκόσµιο διαγωνισµό. Επίσης πρόσφατα, όταν διάβασα ότι οι Ελληνες, οι απλοί πολίτες, φροντίζουν τους πρόσφυγες από Συρία και Αφρική, σε αριθµό κατά πολύ µεγαλύτερο από ό,τι µας αναλογεί βάσει του πληθυσµού. Σε τι σας έκανε καλύτερη η διεθνής εµπειρία σας; Σε σοβαρότητα και σεµνότητα. Η άποψη ότι µόνο εµείς οι Ελληνες και ο πολιτισµός µας αξίζουµε µας κάνει κακό στον τρόπο που αντιµετωπίζουµε διεθνείς καταστάσεις. Εχοντας πλέον ζήσει στο εξωτερικό πιο πολλά χρόνια απ’ όσα στην Ελλάδα, έχω καταλήξει στο ότι κάθε λαός και πολιτισµός έχουν πολλά καλά κι άλλα τόσα άσχηµα. Η νοοτροπία ότι όλος ο κόσµος µάς χρωστάει δεν µας βοηθάει σε τίποτα. Τι πιο πολύτιµο σας έδωσε η ελληνική παιδεία; Τον τρόπο σκέψης, τη συνειδητοποίηση ότι, εάν αναπτύξω την ικανότητα να σκέφτοµαι µε λογική και καταλαβαίνω τα βασικά, τότε µπορώ να µάθω περισσότερα και να βρω λύσεις. Είχα υπέροχους δασκάλους, που µου δίδαξαν πώς να σκέφτοµαι. Πού υπερέχουµε και σε τι υστερούµε ως Ελληνες; Οταν αποφασίσουµε ότι αγαπάµε κάποιον ή κάτι, δίνουµε τα πάντα, κάνουµε κάθε θυσία. Υστερούµε στο ότι δεν συνειδητοποιούµε ότι το καλό του γείτονα, του συµπολίτη, είναι και δικό µας καλό. Και ότι η κρατική περιουσία και οι επενδύσεις είναι δική µας περιουσία και των παιδιών µας, οπότε, εάν κλέβουµε από το κράτος ή τεµπελιάζουµε στη δουλειά µας, εν τέλει οι ίδιοι την πληρώνουµε, κι ας νοµίζουµε ότι ξεγελάσαµε τον κόσµο και περνάµε καλά... Υστερούµε ακόµη στο ότι είµαστε διατεθειµένοι να ανεχτούµε παραβάσεις και παρανοµίες. Πώς θα γίνει πιο ανταγωνιστικό το ελληνικό πανεπιστήµιο; Καθηγητές χωρίς ερευνητικό έργο πρέπει είτε να βγουν στη σύνταξη είτε να «δοθούν» περισσότερο στη διδασκαλία. Οι νέες προσλήψεις να είναι όλες για ξεκάθαρα επιτυχηµένους ερευνητές και όχι µε µέσο, αλλά αξιοκρατικά. Τι θα κάνατε για να δώσετε ώθηση στην ελληνική καινοτοµία; Υγιείς διαγωνισµούς για χρηµατοδότηση προγραµµάτων και ιδεών µε αξιολόγηση και αντικειµενικές επιλογές, όπως και µια σωστή χρησιµοποίηση των πόρων. Η έννοια της αριστείας πού εκφράζεται στην Ελλάδα; Στην καθηµερινή ζωή. Στο να κάνουµε το καλύτερο που µπορούµε στη δουλειά και στις σχέσεις µας. Τι ουσιαστικό µπορούν να δώσουν στη χώρα οι διακεκριµένοι του εξωτερικού; Να πούµε την ιστορία µας, να δώσουµε το παράδειγµα στα νέα παιδιά και να περάσουµε το µήνυµα ότι η επιτυχία είναι δυνατή. Τι θα συµβουλεύατε έναν συνάδελφό σας που παραµένει και βιώνει την ελληνική πραγµατικότητα; Ακαδηµαϊκό; «∆ιατήρησε τις διασυνδέσεις σου µε το εξωτερικό και µε συναδέλφους που είναι δραστήριοι και αναγνωρίζουν την αξία». Βγήκε κάτι θετικό από την κρίση - και ποιο είναι; Να αποφασίσουµε να µη δεχόµαστε τα ψέµατα και να προτιµάµε την αξιοκρατία, ακόµη κι εάν αυτό δεν µας εξυπηρετεί πάντα. Να µη δεχτούµε άλλο τα βολέµατα. Με τι προϋποθέσεις θα γυρίζατε στην πατρίδα; Για διακοπές µόνο και ίσως στα γεράµατα... Τα παιδιά µου, ο σύζυγός µου, η ζωή µου είναι πλέον εδώ. Ποια ελληνική συνήθειά σας κρατήσατε; Κρασάκι και ούζο µε το φαγητό. Και κρατώ τις κολλητές µου φιλίες πολύ υψηλά στη σκέψη µου. Ο Ελληνας ήρωάς σας. Ο Καβάφης. Παιχνίδι με τις λέξεις Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα. Την ελληνική μουσική. Το πρόσωπο που νοσταλγώ. Δεν είναι ανθρώπινο πρόσωπο, αλλά, μεταφορικά, αυτό της θάλασσας. Η γεύση που συχνά ανακαλώ. Τα ελληνικά γλυκά. Η πιο ελληνική μου λέξη. Μεράκι. Τι παίρνω μαζί μου φεύγοντας απ’ την Ελλάδα. Αναμνήσεις και αγκαλιές! Σταθμοί στη ζωή της 1971 Γεννήθηκε στις Σέρρες. 1992 Πτυχίο Φυσικής από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. 1997 Διδακτορικό Αστρονομίας από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στην Ουρμπάνα. 1998 Μεταδιδακτορική ερευνήτρια από το ’97 στο Κέντρο Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. 2001 Επίκουρη καθηγήτρια Φυσικής και Αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο Northwestern και από το 2009 καθηγήτρια, κάτοχος της έδρας Haven.

Ιρανικό ανδροειδές από το Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης. Στα αποκαλυπτήρια του ανδροειδούς (ανθρωποειδές ρομπότ) SURENA III προχώρησε το Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης τη Δευτέρα. Το εν λόγω ανδροειδές αποκαλύφθηκε σε ειδική τελετή και έχει ύψος 190 εκατοστά και βάρος 98 κιλά. Αποτελεί καρπό ενός προγράμματος που άρχισε το 2012, από το Κέντρο Προηγμένων Συστημάτων και Τεχνολογιών του πανεπιστημίου. Πρόκειται για την τρίτη γενιά του «εθνικού ιρανικού ανθρωποειδούς ρομπότ», υπό την επίβλεψη του καθηγητή Αγκίλ Γιουσέφι Κόμα, με χρηματοδότηση του Οργανισμού Βιομηχανικής Ανάπτυξης και Ανανέωσης του Ιράν (IDRO). Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του πανεπιστημίου, μέσα σε τέσσερα χρόνια έρευνας και ανάπτυξης, 70 άτομα ενεπλάκησαν στο πρόγραμμα, το 14% εκ των οποίων προέρχονταν από έξι διαφορετικά πανεπιστήμια. Το ρομπότ έχει 31 DOFs (degrees of freedom), 6 σε κάθε πόδι, 7 σε κάθε βραχίονα, 1 σε κάθε χέρι, 1 στον κορμό και 2 στον λαιμό. Μπορεί να αλληλεπιδρά με ανθρώπους μέσω όρασης, αναγνώρισης φωνής και ομιλίας, ενώ το λογισμικό του επιτρέπει επικοινωνία με το περιβάλλον, διαχείριση συμπεριφοράς, παρακολούθηση αισθητήρων και εντοπισμό σφαλμάτων συστήματος. Όπως υποστηρίζεται σχετικά, είναι ικανό για σειρά εργασιών, όπως την πορεία σε ευθεία ή μη γραμμή, το ανέβασμα και κατέβασμα σε σκάλες, η κίνηση σε ανώμαλο έδαφος, η προσαρμογή σε ανώμαλες επιφάνειες και το πιάσιμο αντικειμένων. Επίσης, είναι ικανό και για διάφορες άλλες ενέργειες, όπως η αναγνώριση αντικειμένων και προσώπων, η μίμηση ανθρώπινης κίνησης και η αναγνώριση φωνών (στα περσικά). Υπάρχει πρόθεση για εκτόξευση του πειραματικά. http://www.naftemporiki.gr/story/1033414/iraniko-androeides-apo-to-panepistimio-tis-texeranis

Λειτουργεί ο εγκέφαλος ως κβαντικός υπολογιστής; Αν ναι, τότε πρέπει να διαθέτει κβαντικά bit. Ο θεωρητικός φυσικός Roger Penrose στο βιβλίο του με τίτλο «The Emperor’s New Mind» (1989), έθετε το ερώτημα εάν η κλασική φυσική και τα υποκεφάλαιά της – οι βιολογικές επιστήμες, μπορούν να ελπίζουν ότι κάποια μέρα θα δώσουν απάντηση σε ερωτήματα όπως π.χ. πώς δημιουργούνται οι ιδέες, η έμπνευση ή η κατανόηση της αλήθειας μιας μαθηματικής απόδειξης. Ο Penrose επιχείρησε να δείξει ότι καμία από τις σημερινές τεχνολογικές προσπάθειες εξομοίωσης του εγκεφάλου με κλασικό υπολογιστή δεν θα μπορέσει να δημιουργήσει μηχανές με πραγματική συνείδηση. Βασίζοντας τα επιχειρήματατά του πάνω στη μαθηματική ιδέα της υπολογιστικής μηχανής Turing, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η συνείδηση είναι μία εκδήλωση της κβαντικής φύσης του εγκεφάλου, ως πηγή της οποίας πρότεινε τα μικροσωληνίδια των εγκεφαλικών νευρώνων. (Επιπλέον ανέπτυξε την ιδέα ότι ακόμα και οι βασικοί νόμοι της φυσικής πρέπει να αναθεωρηθούν και μόνο όταν υπάρξει μια θεωρία κβαντικής βαρύτητας θα μπορέσουν οι φυσικοί και βιολόγοι να καταλάβουν επαρκώς τη λειτουργία του νου ώστε να μπορέσουν να τον μιμηθούν). Λειτουργεί ο εγκέφαλος ως κβαντικός υπολογιστής; Στους κβαντικούς υπολογιστές η βασική μονάδα εγγραφής και επεξεργασίας της πληροφορίας είναι ένα κβαντικό σύστημα. Τέτοιο σύστημα είναι για παράδειγμα το άτομο του υδρογόνου στη θεμελιώδη κατάστασή του: το 0 αντιπροσωπεύεται από την ηλεκτρονιακή κατάσταση με σπιν πάνω και το 1 από την κατάσταση με σπιν κάτω. Οι δυο καταστάσεις συμβολίζονται με |0> και |1>, αντίστοιχα. Όμως ένα κβαντικό σύστημα, εκτός από τις δυο αυτές καταστάσεις, |0> και |1>, μπορεί να βρεθεί και σε οποιοδήποτε γραμμικό συνδυασμό των δυο αυτών καταστάσεων της μορφής: |ψ> =α |0> + b |1>, όπου α|2+|b|2=1. Aυτή είναι και η θεμελιώδης διαφορά των κβαντικών υπολογιστών από τους κλασικούς υπολογιστές. Ενώ στους κοινούς υπολογιστές η βασική μονάδα μνήμης μπορεί να παίρνει μόνο τις τιμές 0 και 1, στους κβαντικούς υπολογιστές μπορεί να βρίσκεται σε κάθε δυνατή επαλληλία τους. Στην περίπτωση του κβαντικού υπολογιστή το bit (το ελάχιστο κομμάτι μνήμης) ως φυσικό αντικείμενο είναι ένα κβαντικό σύστημα και ονομάζεται quantum bit ή qubit. (Διαβάστε μια στοιχειώδη εισαγωγή στους κβαντικούς υπολογιστές ΕΔΩ) http://www.cup.gr/Files/files/chapters/kbanto_II_kef_15.pdf Για να δουλέψει ένας κβαντικός υπολογιστής θα πρέπει να μπορεί να διατηρεί τη συμφωνία φάσης στις καταστάσεις επαλληλίας των qubit, τουλάχιστον για τόσο χρονικό διάστημα όσο διαρκεί ο υπολογισμός. Όμως ο χρόνος που μπορεί οποιοδήποτε αντικείμενο να βρίσκεται σε κατάσταση επαλληλίας είναι αντιστρόφως ανάλογος με τη μάζα του αντικειμένου και τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος στο οποίο βρίσκεται. Αυτή η αποσυμφώνηση (decoherence) λόγω σύμπλεξης με το περιβάλλον είναι και η αχίλλειος πτέρνα του κβαντικού υπολογιστή. Γι αυτό οι προσπάθειες κατασκευής κβαντικών υπολογιστών έχουν επικεντρωθεί σε ατομικά συστήματα χαμηλής θερμοκρασίας. Εκτός από τους επιστήμονες που προσπαθούν να λύσουν αυτά τα προβλήματα των κβαντικών υπολογιστών, κάποιοι άλλοι προσπαθούν να αποδείξουν ότι τα κβαντικά bit και κβαντικοί υπολογιστές υπάρχουν ήδη στην φύση και λειτουργούν σε θερμοκρασία δωματίου. Για παράδειγμα, η ηλεκτρική διπολική της πρωτείνης τουμπουλίνης των μικροσωληνίσκων, στις συνθήκες που επικρατούν στο εσωτερικό ενός ζωντανού κυττάρου, μπορεί να βρίσκεται σε επαλληλία δύο καταστάσεων και προτάθηκε για τον ρόλο του qubit. (βλέπε π.χ. «Θεωρία και Πειράματα στον Κβαντικό Νου», Ανδρέας Μέρσιν και ∆ημήτρης Β. Νανόπουλος ) http://arxiv.org/ftp/physics/papers/0505/0505096.pdf O Matthew P. A. Fisher σε μια εργασία που δημοσιεύθηκε πριν από μερικούς μήνες [Quantum Cognition: The possibility of processing with nuclear spins in the brain] υποστηρίζει ότι ο μόνος πιθανός φορέας (αποθήκευση) της κβαντικής πληροφορίας στον εγκέφαλο είναι το πυρηνικό σπιν των ιόντων του φώσφορου-31. http://arxiv.org/pdf/1508.05929v2.pdf Για να μπορεί να παίξει ρόλο η κβαντική πληροφορία στη λειτουργία του εγκεφάλου πρέπει να υπάρχουν τρόποι ώστε: 1.η κβαντική πληροφορία να αποθηκεύεται για μεγάλο χρονικό διάστημα 2.η κβαντική πληροφορία να μεταφέρεται 3.να δημιουργείται κβαντική σύμπλεξη 4.η σύμπλεξη να επηρεάζει την λειτουργία των νευρώνων Το σπιν των πυρήνων του φώσφορου-31 σύμφωνα με τον Fisher θα μπορούσε να ικανοποιήσει τις παραπάνω απαιτήσεις. Και τούτο διότι αυτοί οι πυρήνες έχουν σπιν 1/2, δεν έχουν ηλεκτρικές τετραπολικές ροπές και επομένως μπορεί να διατηρεί τη συμφωνία φάσης στις καταστάσεις επαλληλίας των qubit για μεγάλο χρονικό διάστημα – της τάξης του 1 δευτερολέπτου. Αυτό μπορεί να μην είναι αρκετά μεγάλο, μπορεί όμως να φτάσει τις εβδομάδες ή και περισσότερο αν τα φωσφορικά ιόντα συνδεθούν με τα ιόντα ασβεστίου, ως Ca9(PO4)6 (Posner clusters), που το καθένα περιέχει 6 πυρήνες P-31. Στο σύμπλεγμα Ca9(PO4)6 τα νευρικά qubits από φωσφόρο «προστατεύονται» για ικανό χρονικό διάστημα ώστε να μπορούν να παίξουν το ρόλο της κβαντικής μνήμης. Να λοιπόν κι άλλος υποψήφιος για τα κβαντικά bit του εγκεφάλου, αν βέβαια αυτός λειτουργεί ως κβαντικός υπολογιστής … Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο του Preskill (και τα σχόλια) «Wouldn’t you like to know what’s going on in my mind?« http://quantumfrontiers.com/2015/11/06/wouldnt-you-like-to-know-whats-going-on-in-my-mind/

Νέες καθυστερήσεις για τον Διεθνή Θερμοπυρηνικό Αντιδραστήρα. Θα περάσουν τουλάχιστον δέκα ακόμα χρόνια πριν μάθουμε αν το όνειρο της καθαρής, ανεξάντλητης ενέργειας μπορεί να γίνει πραγματικότητα: οι διεθνείς εταίροι του ΙΤER, του Διεθνούς Πειραματικού Θερμοπυρηνικού Αντιδραστήρα, δεν ελπίζουν να βάλουν το γιγάντιο μηχάνημα στην πρίζα πριν από το 2025, εννέα χρόνια αργότερα από τον αρχικό σχεδιασμό. Σε συνάντηση του διοικητικού συμβουλίου την Πέμπτη στη Γαλλία, οι επτά εταίροι του προγράμματος -ΕΕ, ΗΠΑ, Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία, Νότιος Κορέα και Ρωσία- ενημερώθηκαν ότι η κατασκευή της εγκατάστασης θα καθυστερήσει σημαντικά και θα χρειαστεί νέα κονδύλια. Το τελικό χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση του έργου θα αποφασιστεί σε νέα συνάντηση τον Ιούνιο του 2016, όλοι όμως δείχνουν να αναγνωρίζουν ότι η λειτουργία του δεν θα ξεκινήσει σε λιγότερο από μια δεκαετία, αναφέρει ο δικτυακός τόπος του Science. Όταν το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2006, το συνολικό κόστος είχε εκτιμηθεί στα 5 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που σύντομα εκτινάχθηκε σε τουλάχιστον 15 δισ., καθιστώντας τον ITER ένα από τα ακριβότερα διεθνή επιστημονικά προγράμματα. Περίπου ένα εκατομμύριο εξαρτήματα θα πρέπει να συναρμολογηθούν τα επόμενα χρόνια στο Κανταράς της Προβηγκίας, όπου έχει ήδη ξεκινήσει η κατασκευή του κτηρίου που θα στεγάσει τον αντιδραστήρα. Εδώ και δεκαετίες, η πυρηνική σύντηξη -η αντίδραση που τροφοδοτεί τα άστρα- υπόσχεται την παραγωγή ανεξάντλητης καθαρής ενέργειας από ισότοπα υδρογόνου που υπάρχουν σε σχετική αφθονία στο θαλασσινό νερό. Όμως οι ακραίες συνθήκες που απαιτούν οι αντιδράσεις σύντηξης θέτουν σχεδόν ανυπέρβλητα τεχνικά εμπόδια -στα πειράματα που έχουν πραγματοποιηθεί ως σήμερα, η ενέργεια που απαιτείται για λίγα μόνο δευτερόλεπτα πυρηνικής σύντηξης είναι περισσότερη από αυτή που τελικά παράγεται από την αντίδραση. Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει με τον ITER, ο οποίος είναι σχεδιασμένος να προσφέρει ισχύ 500 Megawatt, δέκα φορές υψηλότερη από την ισχύ που θα καταναλώνει. Το κτήριο στο Κανταράς, μεγαλύτερο από γήπεδο ποδοσφαίρου, θα στεγάσει έναν αντιδραστήρα σύντηξης βασισμένο στο σχεδιασμό tokamak. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα θωρακισμένο κάνιστρο σε σχήμα ντόνατ, χωρητικότητας 840 κυβικών μέτρων, το οποίο θα χρησιμοποιεί μαγνητικά πεδία για να συγκρατεί μετέωρο ένα σύννεφο από ιόντα υδρογόνου σε θερμοκρασία 100 εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου. Οι τεχνικές προδιαγραφές για μια τέτοια διάταξη είναι εξαιρετικά υψηλές: το μαγνητικό πεδίο πρέπει να συγκρατεί το υπέρθερμο πλάσμα μακριά από τα τοιχώματα του αντιδραστήρα, και κάθε ατέλεια θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστροφική για το πείραμα. Οι απαιτήσεις αυτές, σε συνδυασμό με διάφορα γραφειοκρατικά εμπόδια, τα οποία αφορούν για παράδειγμα την εισαγωγή εξαρτημάτων και τους δασμούς, είναι η βασική αιτία για τις μεγάλες καθυστερήσεις. Ακόμα και αν τα πειράματα ξεκινήσουν το 2025 και δώσουν ικανοποιητικά αποτελέσματα, η αξιοποίηση της σύντηξης σε εμπορική κλίμακα πιστεύεται ότι θα απαιτούσε μερικές ακόμα δεκαετίες. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500040849

Οι Ρώσοι είχαν ανακαλύψει εξωγήινη ζωή στην Αφροδίτη από το 1982; Σε ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα της ανθρωπότητας φαίνεται πως απαντούν Ρώσοι επιστήμονες οι οποίοι υποστηρίζουν πως από το 1982, έχουν απαθανατίσει «αντικείμενα» στην επιφάνεια του πλανήτη Αφροδίτη, που βρίσκονται σε συνεχή κίνηση. Σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Russian Solar System Research, Ρώσοι επιστήμονες κατάφεραν να «τραβήξουν» φωτογραφίες εξωγήινης ζωής στη Αφροδίτη από το 1982. Το άρθρο, που υπογράφει ο Leonid Ksanfomaliti από Διαστημικό Ερευνητικό Κέντρο της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, παρουσιάζει ένα αναλυτικό πανοραμικό βίντεο 126 λεπτών. «Χωρίς να απορρίψουμε ότι ζωή είναι αδύνατη στην Αφροδίτη, δεδομένου των συνθηκών που επικρατούν στον πλανήτη, με βάση τις εικόνες που ελήφθησαν παρατηρούμε κάποια μορφολογικά χαρακτηριστικά που μας επιτρέπουν να υποθέσουμε ότι κάποια αντικείμενα που κατεγράφησαν διαθέτουν ιδιότητες έμβιων όντων», τονίζει ο ερευνητής. Επίσης, στο άρθρο αναφέρεται πως έχουν εντοπιστεί τρία αντικείμενα τα οποία είναι μεταξύ 0,1-0,5 μέτρα, τα οποία ήταν συνέχεια σε κίνηση. Αυτό που κάνει εντύπωση στους επιστήμονες είναι η εμφάνιση ενός αντικειμένου που μοιάζει με σκορπιό, οι κινήσεις του οποίου κατεγράφησαν για 26 λεπτά και μετά χάθηκε. Αξίζει να αναφερθεί ότι οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η θερμοκρασία στην επιφάνεια της Αφροδίτης ανέρχεται στους 460 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που αποκλείει την ανάπτυξη ζωής. Βίντεο. http://www.pronews.gr/portal/20151121/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%BF%CE%B9-%CF%81%CF%8E%CF%83%CE%BF%CE%B9-%CE%B5%CE%AF%CF%87%CE%B1%CE%BD-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CF%8D%CF%88%CE%B5%CE%B9-%CE%B5%CE%BE%CF%89%CE%B3%CE%AE%CE%B9%CE%BD%CE%B7-%CE%B6%CF%89%CE%AE-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CF%86%CF%81%CE%BF%CE%B4%CE%AF%CF%84%CE%B7-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-1982-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF

Ένας αιώνας κι εννιά δευτερόλεπτα Γενικής Σχετικότητας. ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΕΛ.Ε.Σ.Β.Κ. ΓΙΑ ΤΑ 100 ΤΗΣ ΓΘΣ. Η Ελληνική Εταιρεία Σχετικότητας, Βαρύτητας και Κοσμολογίας(ΕΛ.Ε.Σ.Β.Κ.), διοργανώνει την Τετάρτη 25 Νοεμβρίου και ώρα 7 μ.μ. ημερίδα στην Ακαδημία Αθηνών για να γιορτάσει τη συμπλήρωση 100 χρόνων ακριβώς από την 25η Νοεμβρίου 1915 που ο Albert Einstein απέστειλε προς δημοσίευση την τελική διατύπωση της Γενικής Θεωρίας Σχετικότητας (ΓΘΣ). Η εκδήλωση εντάσσεται και στα πλαίσια του εορτασμού του 2015 ως «Διεθνές Έτος Φωτός» από την UNESCO http://www.light2015.org. Θέλουμε να σας προσκαλέσουμε σε αυτή την ημερίδα. Η προσέλευση του κοινού θα γίνει στις 6:45 μ.μ. Το πρόγραμμα της εκδήλωσης θα αρχίσει στις 7 μ.μ. με σύντομους χαιρετισμούς και θα ακολουθήσουν οι εξής ομιλίες (ημίωρης διάρκειας η καθεμία): «Οι εξισώσεις Einstein της Γενικής Θεωρίας Σχετικότητας από τις 25 Νοεμβρίου 1915 έως και σήμερα» Καθηγητής Μιχάλης Δαφέρμος, Έδρα Αστρονομίας και Γεωμετρίας Lowndean Πανεπιστημίου Cambridge και Έδρα Μαθηματικής Φυσικής Thomas D. Jones Πανεπιστημίου Princeton «Ένας αιώνας κι εννιά δευτερόλεπτα Γενικής Θεωρίας Σχετικότητας που άλλαξαν την αντίληψή μας για τον κόσμο» Καθηγητής Κώστας Κόκκοτας, Έδρα Θεωρητικής Αστροφυσικής Πανεπιστημίου Tübingen «Η Κοσμολογία 100 χρόνια μετά τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας» Δρ. Σπύρος Βασιλάκος, Διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Ερευνών Αστρονομίας και Εφαρμοσμένων Μαθηματικών της Ακαδημίας Αθηνών Η εκδήλωση θα λήξει στις 9 μ.μ. Περισσότερες πληροφορίες θα ανακοινωθούν στην ιστοσελίδα της ΕΛ.Ε.Σ.Β.Κ. http://www.hsrgc.gr καθώς και στην ιστοσελίδα www.facebook.com/hsrgc. http://physicsgg.me/2015/11/21/%ce%ad%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%b1%ce%b9%cf%8e%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%ba%ce%b9-%ce%b5%ce%bd%ce%bd%ce%b9%ce%ac-%ce%b4%ce%b5%cf%85%cf%84%ce%b5%cf%81%cf%8c%ce%bb%ce%b5%cf%80%cf%84%ce%b1-%ce%b3%ce%b5%ce%bd/ Πως ακριβώς γεννήθηκε η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας. Στις 25 Νοεμβρίου του 1915 ο Αλμπερτ Αϊνστάιν παρουσίασε στην Πρωσική Ακαδημία Επιστημών τις εξισώσεις της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας (ΓΘΣ). Τα Πρακτικά εκείνης της συνεδρίασης δημοσιεύθηκαν με ημερομηνία 2 Δεκεμβρίου και από τότε αρχίζει η ιστορία και η εξέλιξη μιας θεωρίας που έμελλε να αλλάξει για πάντα τις έννοιες και τον τρόπο σκέψης στην επιστήμη της Φυσικής. Στο σημαντικότατο αυτό έργο η βασική ιδέα ανήκει αναμφισβήτητα στον Αϊνστάιν, έναν από τους μεγαλύτερους επιστήμονες όλων των εποχών, η συνεισφορά όμως μιας πλειάδας άλλων επιστημόνων δεν ήταν αμελητέα. Κοινά με τον Αριστοτέλη Η βαρύτητα είναι σίγουρα ένα φυσικό φαινόμενο που κυριαρχεί στην καθημερινή ζωή μας. Σίγουρα πολλοί σοφοί στο παρελθόν προσπάθησαν να την ερμηνεύσουν, η πρώτη καταγεγραμμένη όμως πλήρης θεωρία ανήκει στον Αριστοτέλη. Κατά τη θεωρία αυτή τα σώματα κινούνται όταν αφεθούν ελεύθερα, επειδή τείνουν να καταλάβουν τη φυσική θέση τους στο Σύμπαν (που εκείνη την εποχή ήταν μόνο η Γη). Πιο κοντά στο κέντρο της Γης θα έπρεπε να βρίσκονται τα στερεά, πάνω από αυτά τα υγρά, πάνω από τα υγρά τα αέρια και πάνω απ’ όλα η φωτιά. Σήμερα η θεωρία αυτή φαίνεται εντελώς αβάσιμη σ’ εμάς, που έχουμε μεγαλώσει με τη βαρύτητα του Νεύτωνα, αλλά – όσο κι αν φαίνεται παράδοξο – η θεωρία του Αριστοτέλη έχει κοινά σημεία με τη ΓΘΣ του Αϊνστάιν: και οι δύο πρεσβεύουν ότι ο χώρος γύρω μας είναι εφοδιασμένος με μια ιδιότητα που «οδηγεί» την κίνηση των σωμάτων. Στη θεωρία του Αϊνστάιν αυτή η ιδιότητα είναι η καμπύλωση του χώρου, έτσι ώστε τα σώματα κινούνται πάντα «ευθύγραμμα», αλλά οι «ευθείες» που ακολουθούν έχουν παραμορφωθεί από την παρουσία της μάζας του Ηλίου, της Γης και των άλλων σωμάτων. Με αυτόν τον τρόπο παρακάμπτεται η «αδυναμία» της θεωρίας του Νεύτωνα, για το πώς η Γη «γνωρίζει» προς τα πού βρίσκεται ο Ηλιος, έτσι ώστε να «νιώσει» μια δύναμη με το σωστό μέγεθος και προς τη σωστή κατεύθυνση. Η ιδέα της ΓΘΣ ήρθε στον Αϊνστάιν το 1907, ως συνέχεια της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας (ΕΘΣ) που ο ίδιος είχε παρουσιάσει το 1905. Η ΕΘΣ ξεκινάει από την αρχή ότι οι νόμοι της Φυσικής είναι ίδιοι για όλα τα σώματα που κινούνται με σταθερή ταχύτητα. Η νέα ιδέα του Αϊνστάιν ήταν ότι το ίδιο θα έπρεπε να συμβαίνει ακόμη και για σώματα που επιταχύνονται το ένα ως προς το άλλο. Αλλά η αρχή της ισοδυναμίας, σύμφωνα με την οποία δεν μπορούμε με πειράματα να αντιληφθούμε αν εμείς επιταχυνόμαστε ή αν επιδρά σ’ εμάς κάποιο πεδίο βαρύτητας, ήταν ήδη καλά καθιερωμένη. Ετσι, αν ήθελε ο Αϊνστάιν να επεκτείνει τη Σχετικότητα και σε επιταχυνόμενα σώματα, θα έπρεπε η νέα θεωρία του να συμπεριλαμβάνει και τη βαρύτητα, οπότε θα μπορούσε, ίσως, να ερμηνεύσει και κάποια ανωμαλία στην κίνηση του Ερμή που είχαν εντοπίσει ήδη οι αστρονόμοι. Οι τανυστές και ο Γκρόσμαν Ο Αϊνστάιν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η νέα θεωρία θα πρέπει να εκφράζεται με τη βοήθεια μιας νέας μαθηματικής οντότητας, των τανυστών, που είναι η γενίκευση των διανυσμάτων, ποσοτήτων που χαρακτηρίζονται από μέγεθος και διεύθυνση (όπως π.χ. η δύναμη). Οι τανυστές ήταν τα μοντέρνα μαθηματικά της εποχής, μια και είχαν εισαχθεί μόλις το 1900 από τον ιταλό μαθηματικό Γκρεγκόριο Ρίτσι-Κουρμπάστρο (Gregorio Ricci-Curbastro). Ο Αϊνστάιν άρχισε να εργάζεται πάνω στη νέα θεωρία από το 1909, χρονιά που παραιτήθηκε από τη δουλειά του στο γραφείο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας της Ζυρίχης για μια θέση καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης – και αργότερα της Πράγας. Η σημαντική πρόοδος όμως έγινε αισθητή από το 1912, οπότε πήρε μια θέση καθηγητή στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας (ETH) και άρχισε να συνεργάζεται με τον παλιό συμφοιτητή του, και βαθύτερο γνώστη της θεωρίας των τανυστών, Μαρσέλ Γκρόσμαν (Marcel Grossmann). Αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας ήταν μια κοινή δημοσίευση το 1913, η οποία έχει μείνει στην Ιστορία ως το «προσχέδιο» (Entwurf) της νέας θεωρίας και βασιζόταν σε προγενέστερα αποτελέσματα του αυστριακού φυσικού Φρίντριχ Κότλερ (Friedrich Kottler). Η βασική διαφορά του «προσχεδίου» με την «τελική» δημοσίευση της 25ης Νοεμβρίου 1915 είναι η μορφή των εξισώσεων της νέας θεωρίας, η οποία στη νεότερη εργασία παραμένει η ίδια σε οποιοδήποτε σύστημα συντεταγμένων. Το πείραμα του Εντινγκτον Το καλοκαίρι του 1913, όταν είχε πια ολοκληρωθεί το «προσχέδιο», ο Αϊνστάιν συνεργάστηκε με τον φινλανδό φυσικό Γκούναρ Νόρντστρεμ (Gunnar Nordstr&oumlm), ο οποίος είχε δημοσιεύσει ήδη μια θεωρία της βαρύτητας, στο πλαίσιο όμως της ΕΘΣ. Τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, σε μια διάλεξη που έδωσε στη Βιέννη, ο Αϊνστάιν πρότεινε ένα πείραμα που θα επιβεβαίωνε τη μία ή την άλλη θεωρία: η δική του προέβλεπε ότι η βαρύτητα καμπυλώνει τις φωτεινές ακτίνες, ενώ αυτή του Νόρντστρεμ όχι. Αυτό το πείραμα έγινε το 1919 από τον βρετανό αστρονόμο Αρθουρ Εντινγκτον (Arthur Eddington), ο οποίος επιβεβαίωσε την καμπύλωση που προέβλεπε η ΓΘΣ. Το ίδιο καλοκαίρι ο Αϊνστάιν συνεργάστηκε και με έναν άλλο παλιό συμφοιτητή του, τον Μισέλ Μπεσό (Michele Besso), για να ελέγξει αν το «προσχέδιο» μπορούσε να ερμηνεύσει την ανωμαλία στην τροχιά του Ερμή, με αρνητικό όμως αποτέλεσμα. Επίσης διαπίστωσαν ότι το «προσχέδιο» δεν ίσχυε σε περιστρεφόμενα συστήματα συντεταγμένων. Η θεωρία ήθελε βελτίωση… Ο Χίλμπερτ και το λάθος Οι εξελίξεις στη θεωρία του Αϊνστάιν άρχισαν να αποκτούν φρενήρη ρυθμό το καλοκαίρι του 1915. Τότε ο μεγάλος γερμανός μαθηματικός Ντάβιντ Χίλμπερτ (David Hilbert) είχε προσκαλέσει τον Αϊνστάιν για μια σειρά διαλέξεων, με θέμα την πρόοδο της νέας θεωρίας, στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν (G&oumlttingen). Εκεί ο Αϊνστάιν άρχισε να συνειδητοποιεί, ύστερα και από οξυδερκείς παρατηρήσεις του Χίλμπερτ, ποια ήταν τα προβλήματα της θεωρίας του και πώς θα μπορούσαν να ξεπεραστούν. Με τον φόβο ότι ο Χίλμπερτ, ο οποίος είχε αρχίσει ήδη να εργάζεται ερευνητικά στο ίδιο αντικείμενο, θα τον προλάβαινε, ο Αϊνστάιν έσπευσε να παρουσιάσει στη συνεδρίαση της Πρωσικής Ακαδημίας Επιστημών της 4ης Νοεμβρίου 1915 ένα νέο σύστημα εξισώσεων της θεωρίας του. Στη συνεδρίαση της επόμενης εβδομάδας όμως, στις 11 Νοεμβρίου, αναγκάστηκε να διορθώσει ένα λάθος. Στη συνεδρίαση της 18ης Νοεμβρίου έδειξε ότι η νέα θεωρία μπορούσε να ερμηνεύσει πολύ ικανοποιητικά την ανωμαλία της τροχιάς του Ερμή και, τελικά, στη συνεδρίαση της 25ης Νοεμβρίου παρουσίασε την οριστική μορφή των εξισώσεων της ΓΘΣ. Επειτα από πολλές συνεργασίες, αλλαγές και συμπληρώσεις, η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας ήταν πια γεγονός. http://physicsgg.me/2015/11/23/%cf%80%cf%89%cf%82-%ce%b1%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%b2%cf%8e%cf%82-%ce%b3%ce%b5%ce%bd%ce%bd%ce%ae%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%b3%ce%b5%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%b8%ce%b5%cf%89%cf%81%ce%af%ce%b1-%cf%84/

Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS)-17 χρόνια σε τροχιά. Πριν από 17 χρόνια, στις 20 Νοεμβρίου 1998, άρχισε η κατασκευή του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS). Από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ εκτοξευτηκε με επιτυχία ο "Proton" με τη Λειτουργική Μονάδα Cargo Block (FGB) "Αυγή". Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός - αποτελεί το μεγαλύτερο επιστημονικό και τεχνικό έργο,με συνδυασμό πνευματικών και οικονομικών πόρων πολλών χωρών. Οι εργασίες για τον καθορισμό της διαμόρφωσης του ΔΔΣ με τη Ρωσία ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1993. Στις αρχές Σεπτεμβρίου 1993, υπεγραφη μια διακυβερνητική συμφωνία για τη συμμετοχή της Ρωσίας στη δημιουργία του ISS και τη συμμετοχή των ΗΠΑ στο πρόγραμμα του ρωσικου «Mir». Τον Σεπτέμβριο του 1993, μια ομάδα της NASA και βιομηχανικών επιχειρήσεων επισκέφθηκε το Κέντρο Khrunichev για να εξοικειωθούν με τις δυνατότητές της για να συμμετάσχει στο πρόγραμμα του ΔΔΣ. Στις 4η Οκτωβρίου 1993 στο ρωσικό Οργανισμό Διαστήματος (RSA) πραγματοποίηθηκε συνάντηση με τους εκπροσώπους της Khrunichev. MV Khrunichev, RSC «Energia», της NASA και της εταιρείας Boeing, όπου αποφασίστηκε να χρησιμοποιηθεί ως πρώτη ενότητα του ISS η ""Αυγή" - ένα ανάλογο των βαρέων πλοίων μεταφοράς που δημιουργήθηκε στο Κέντρο Khrunichev πριν περισσότερο από 20 χρόνια. Ο κύριος του έργου και κατασκευαστής της ενότητας "Αυγή"ήταν η Khrunichev . Συνολικά συμμετείχαν στη δημιουργία της περίπου 240 ρωσικές εταιρείες. Με τα χρόνια, μετα την κατασκευή του διαστημικού σταθμού με την FGB "Αυγή" συνδεθηκε η αμερικανική μονάδα Unity (1998) και η ρωσική μονάδα «Zvezda» (2000). Το 2001, στον ΔΔΣ συνδέθηκαν: εργαστηριακή μονάδα Destiny, αεροσφράγιση Quest και το διαμέρισμα docking "Pirs". Στη συνέχεια, προστίθεται στο ISS η αμερικανική μονάδα Harmony (2007), η Ευρωπαϊκή μονάδα Columbus (2008) και η Ιαπωνική Kibo (2008). Η MV Khrunichev εχει ένα μεγάλο μέρος της εργασίας για να επεκταθει η διάρκεια ζωής του ISS μέχρι το 2024. Η MV Khrunichev συμμετέχει στο τελικό στάδιο της δημιουργίας της τρίτης ενότητας του ρωσικού τμήματος του ISS - «Наука»ενα πολυδύναμο εργαστήριο. http://www.federalspace.ru/21844/ Η NASA στέλνει ανδροειδή στο... πανεπιστήμιο. Τα ανδροειδή (ρομπότ με ανθρωποειδή εμφάνιση) θεωρείται ότι θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στις μελλοντικές αποστολές στον Άρη- και ως εκ τούτου η NASA δώρισε δύο πρωτότυπα σε δύο πανεπιστήμια για έρευνες πάνω στον τομέα. Ειδικότερα, η αμερικανική διαστημική υπηρεσία ενδιαφέρεται για ανδροειδή επειδή θα είναι σε θέση να βοηθήσουν, ή ακόμα και να αντικαταστήσουν αστροναύτες που εργάζονται σε «ακραία» περιβάλλοντα. Μοντέλα όπως το R5 θα είναι χρήσιμα σε μελλοντικές αποστολές, είτε ως προπομποί, πραγματοποιώντας εργασίες και αποστολές πριν καταφθάσουν οι άνθρωποι, είτε ως συνεργάτες, δουλεύοντας μαζί με το ανθρώπινο πλήρωμα. Το R5 σε πρώτη φάση είχε σχεδιαστεί για εργασίες σε περιοχές που έχουν πληγεί από καταστροφές, ωστόσο ο απώτερος στόχος του είναι οι αποστολές στο Βαθύ Διάστημα. Όπως υπογραμμίζει ο Στιβ Τζούρτσικ, στέλεχος του STMD (Space Technology Mission Directorate) της NASA, η πρόοδος στη ρομποτική είναι κρίσιμης σημασίας για την αποστολή και εξερεύνηση του «Κόκκινου Πλανήτη». Οι δύο πανεπιστημιακές προτάσεις που επελέγησαν/ εγκρίθηκαν είναι η Robust Autonomy for Extreme Space Environments (ΜΙΤ) και η Accessible Testing on Humanoid Robot-R5 and Evaluation of NASA Administered (ATHENA) Space Robotics Challenge (Northeastern University). Τα δύο πανεπιστήμια επελέησαν από μια λίστα που υποβλήθηκε στο πλαίσιο της DARPA Robotics Challenge. Θα λάβουν χρηματοδότηση 250.000 δολάρια ανά έτος για δύο έτη και θα έχουν πρόσβαση σε στήριξη από τη NASA. http://www.naftemporiki.gr/story/1032840/i-nasa-stelnei-androeidi-sto-panepistimio

Μίνι άστρο παράγει σούπερ καταιγίδες. Ερευνητές του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν χρησιμοποίησαν τη συστοιχία τηλεσκοπίων του αστεροσκοπείου ALMA στη Χιλή για να παρατηρήσουν το άστρο TVLM 513-46546, ένα ερυθρό νάνο που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 35 ετών φωτός από εμάς. Το άστρο ήταν γνωστό στους επιστήμονες αλλά μέχρι σήμερα δεν είχαν αποκαλυφθεί κάποια σημαντικά χαρακτηριστικά του. Οι παρατηρήσεις αποκαλύπτουν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες όσο και εντυπωσιακές πληροφορίες για αυτό το άστρο. Είναι πολύ μικρό αλλά… πανίσχυρο! Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το άστρο έχει μάζα δέκα φορές μικρότερη από αυτή του Ηλιου και ολοκληρώνει μια περιστροφή γύρω από τον εαυτό του σε μόλις δύο ώρες. Η πιο ενδιαφέρουσα όσο και εντυπωσιακή ανακάλυψη όμως είναι ότι το άστρο έχει μαγνητικό πεδίο εκατοντάδες φορές ισχυρότερο από αυτό του Ηλιου. Αυτό έχει αποτέλεσμα το άστρο να παράγει εκλάμψεις (βίαιες εκρήξεις στην ατμόσφαιρα του) δέκα χιλιάδες φορές πιο ισχυρές από αυτές του Ηλιου! Ανάμεσα στα άλλα οι ηλιακές εκλάμψεις δημιουργούν τους ηλιακούς ανέμους (γιγάντιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων) οι οποίοι παράγουν διάφορα φαινόμενα (π.χ σέλας) ενώ επίσης προκαλούν βλάβες στους δορυφόρους και τα ηλεκτρικά δίκτυα. Αυτή η υπερδραστηριότητα του άστρου καθιστά πρακτικά αδύνατη την ανάπτυξη συνθηκών φιλικών στη ζωή σε πλανήτες που τυχόν υπάρχουν εκεί και βρίσκονται σε κοντινή ή ακόμη και μέση απόσταση από αυτό. Για αυτό και οι νέες παρατηρήσεις θα βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση των συνθηκών που αναπτύσσονται σε πλανήτες που βρίσκονται σε συστήματα με τέτοιου είδους άστρα. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal» http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=755552

Τέσλα: Στο σύμπαν υπάρχει όλο το πεδίο γνώσης. Ο Νίκολα Τέσλα πίστευε πως στο σύμπαν υπάρχει όλο το πεδίο γνώσης. Εκεί, κατάφερνε να έχει πρόσβαση όποτε το επιθυμούσε, μέσω του ανθρώπινου εγκεφάλου. Βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=tAwks_04otU http://www.defencenet.gr/defence/20151119/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%84%CE%AD%CF%83%CE%BB%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%83%CF%8D%CE%BC%CF%80%CE%B1%CE%BD-%CF%85%CF%80%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%B9-%CF%8C%CE%BB%CE%BF-%CF%84%CE%BF-%CF%80%CE%B5%CE%B4%CE%AF%CE%BF-%CE%B3%CE%BD%CF%8E%CF%83%CE%B7%CF%82-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF

Ένα σκίτσο για τον Αϊνστάιν και τη Γενική Σχετικότητα. Πριν από έναν αιώνα, τον Νοέμβριο του 1915, ο Albert Einstein δημοσίευσε την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας. Η θεωρία-ορόσημο συνήθως παρουσιάζεται ως το έργο μιας και μοναδικής ιδιοφυίας, του Αϊνστάιν. Στην πραγματικότητα είχε πολύ μεγάλη βοήθεια από φίλους και συνεργάτες, οι περισσότεροι από τους οποίους παρέμειναν άγνωστοι. Ιδιαίτερη συνεισφορά είχαν δυο φίλοι του Αϊνστάιν από τα φοιτητικά χρόνια, οι Marcel Grossmann και Michele Besso. Ο Grossmann ήταν ένας ταλαντούχος μαθηματικός, πολύ οργανωτικός, που βοήθησε τον ιδιόρρυθμο και οραματιστή Αϊνστάιν σε κρίσιμες στιγμές. Ο Besso ήταν μηχανικός, ευρηματικός αλλά κάπως ανοργάνωτος, και αδερφικός φίλος του Αϊνστάιν. Στην φωτογραφία ο Marcel Grossmann (αριστερά) και ο Michele Besso (δεξιά) Μπορείτε να διαβάσετε τις σχετικές λεπτομέρειες στο άρθρο των Michel Janssen και Jürgen Renn με τίτλο: «Einstein was no lone genius» , που δημοσιεύεται στο Nature. http://www.nature.com/news/history-einstein-was-no-lone-genius-1.18793?WT.mc_id=TWT_NatureNews Στο άρθρο περιέχεται και το παρακάτω σκίτσο του Laurent Taudin, που σχεδιάστηκε «με τον τρόπο» του Albert Uderzo (ο σκιτσογράφος του Αστερίξ) και περιλαμβάνει τα βασικά πρόσωπα που επηρέασαν τον Αϊνστάιν καθώς εκείνος επιχειρούσε την διατύπωση της Γενικής Σχετικότητας. H ελίτ των φυσικών του Βερολίνου (Fritz Haber, Walther Nernst, Heinrich Rubens, Max Planck), η παλιά και η νέα οικογένεια του Einstein (Mileva Einstein-Marić με τους γιούς της Eduard και Hans Albert, και η Elsa Einstein-Loumlwenthal με τις κόρες της Ilse και Margot) παρακολουθούν καθώς ο Einstein «προσπαθεί να ισορροπήσει» τη νέα θεωρία του για την βαρύτητα, επιμένοντας στη γενίκευση της αρχής της σχετικότητας, ενώ στηρίζεται στους ώμους γιγάντων φυσικών και μαθηματικών (Isaac Newton, James Clerk Maxwell, Carl Friedrich Gauss, Bernhard Riemann), αλλά και σε επιστήμονες μικρότερου βεληνεκούς (Marcel Grossmann, Gunnar Nordstroumlm, Erwin Finlay Freundlich, Michele Besso). http://physicsgg.me/2015/11/18/%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%cf%83%ce%ba%ce%af%cf%84%cf%83%ce%bf-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%b1%cf%8a%ce%bd%cf%83%cf%84%ce%ac%ce%b9%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%b7-%ce%b3%ce%b5%ce%bd%ce%b9/

"Buran" Στις 15 Νοέμβρη 1988 στις 06:00 απο την εξέδρα εκτόξευσης του κοσμοδρομιου του Μπαϊκονούρ 110 για πρώτη φορά στην ιστορία της ρωσικής Κοσμοναυτικής ξεκίνησε το επαναχρησιμοποιήσιμο σύστημα μεταφορών "Ενέργεια-Buran". Το 2015, η σημαντική αυτή εκτόξευση γιορτάζει 27 χρόνια. Έχοντας κάνει δύο περιστροφές γύρω από τη Γη, το "Buran" μετά από 205 λεπτά, στις 9:25,εκανε προσγείωση στο αεροδρόμιο του διαδρόμου «Ιωβηλαίου». Για πρώτη φορά στον κόσμο πραγματοποιήθηκε προσγείωση του Διαστημικού Λεωφορείου στην αυτόματη λειτουργία. Η διαφορά του προγράμματος στο χρόνο ήταν ένα δευτερόλεπτο, και η απόκλιση του οχήματος από τον άξονα της προσγείωσης - μόνο 1,5 μέτρα. Η αποστολή του μόνο τον Νοέμβριο του 1988 και η κάθοδος στη Γη αυτόματα σε λειτουργία υπολογιστή ταξιδιού μπήκε στο "Βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες." Το "Buran" θα μπορούσε να παραδώσει αστροναύτες και ωφέλιμα φορτία βάρους μέχρι 30 τόνους, καθώς και την επισκευή και συντήρηση του διαστημικού οχήματος άμεσα σε τροχιά. Στη δημιουργία του επαναχρησιμοποιήσιμου σύστηματος "Ενέργεια-Buran" παρακολούθησαν περισσότεροι από 1.200 επιχειρήσεις και οργανισμοι και σχεδόν 70 υπουργεία. Στα 18 χρόνια του προγράμματος συμμετειχαν περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι, οι συνολικές δαπάνες ανήλθαν σε πάνω από 16 δισεκατομμύρια ρούβλια (πάνω από $ 10 δισεκατομμύρια σε ποσοστό τις αρχές του 1980). Η δεύτερη εκτόξευση του πυραύλου φορέα «Ενέργεια» ήταν η τελευταία. Το 1993, το πρόγραμμα "Ενέργεια-Buran" λόγω έλλειψης χρηματοδότησης έχει κλείσει. Περισσότερα για την τύχη του "Ενέργεια-Buran". http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=6619&postdays=0&postorder=asc&start=1395 Σελίδα 94-Ημερ.19/06/2015 http://www.energia.ru/ru/news/news-2015/news_11-16.html

Κβαντικός κώδικας σε πυρίτιο: Νέα βήματα προς την κατεύθυνση του κβαντικού υπολογιστή. Αυστραλοί ερευνητές έδειξαν ότι είναι δυνατή η εγγραφή μιας κβαντικής εκδοχής κώδικα υπολογιστή σε μικροτσίπ με το μεγαλύτερο επίπεδο ακρίβειας που έχει καταγραφεί ποτέ. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Guardian, οι κβαντικοί υπολογιστές χρησιμοποιούν άτομα αντί για τρανζίστορ ως μονάδες επεξεργασίας, επιτρέποντας την ταυτόχρονη διεξαγωγή πολλαπλών σύνθετων υπολογισμών, σε μεγάλη ταχύτητα. Στην κούρσα για τον πρώτο πραγματικό κβαντικό υπολογιστή, επιστήμονες υπολογιστών ανά τον κόσμο προσπαθούν να γράψουν κβαντικό κώδικα σε μια σειρά υλικών (διαμάντι, καίσιο, αλουμίνιο κ.α.). Ερευνητές του University of New South Wales (Αυστραλία) βασίζουν τη δουλειά τους στο πυρίτιο, που, ως γνωστόν, αποτελεί τον βασικό πυλώνα της σύγχρονης τεχνολογίας ηλεκτρονικών συσκευών και ως εκ τούτου κάτι τέτοιο θα διευκόλυνε τα πράγματα. Για πρώτη φορά ήταν εφικτή η διεμπλοκή ενός ζεύγους κβαντικών bits (qubits- μονάδων κβαντικής πληροφορίας) σε πυρίτιο. Τα qubits επιτρέπουν στους υπολογιστές να έχουν πρόσβαση σε κώδικα πολύ «πλουσιότερο» από αυτούς που χρησιμοποιούνται σε κανονικούς υπολογιστές- κάτι που με τη σειρά του καθιστά ανώτερους τους κβαντικούς υπολογιστές. Μέσω της διεμπλοκής των δύο qubits – ενός ηλεκτρονίου και του πυρήνα ενός ατόμου φωσφόρου- οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα δύο σωματίδια παρέμεναν συνδεδεμένα, ακόμα και όταν βρίσκονταν χωριστά, με τις ενέργειες που λάμβαναν χώρα στο ένα να επηρεάζουν το άλλο. Όπως εξηγεί ο καθηγητής Αντρέα Μορέλο, που ηγήθηκε της έρευνας, τα qubits είναι φυσικά αντικείμενα που έχουν δύο τυπικές καταστάσεις, οπότε φανταστείτε μια περιστροφική ένδειξη που θα μπορεί να δείχνει προς τον βορρά ή τον νότο, ή ένα κύκλωμα όπου το ρεύμα μπορεί να κινείται με τη φορά του ρολογιού ή αντίθετά της, όλες οι δυαδικές πιθανότητες. Αλλά εάν εμπλέξεις δύο μαζί, έχεις μια “υπερκατάσταση” των διαφορετικών συνδυασμών δυαδικής επιλογής, οπότε μια ένδειξη μπορεί να δείχνει τώρα ταυτόχρονα βορρά και νότο και το ρεύμα μπορεί να κινείται με τη φορά του ρολογιού και αντίθετά της. Δύο δυαδικά πράγματα που συμβαίνουν ταυτόχρονα». Αυτή η διεμπλοκή συνεπάγεται μια κβαντική γλώσσα προγραμματισμού/ κώδικα πολύ πλουσιότερη από ό,τι χρησιμοποιείται στους σημερινούς υπολογιστές, τονίζει. «Σκεφτείτε το σαν έξτρα λεξιλόγιο...όταν μιλάτε έχετε 26 γράμματα και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες λέξεις στη διάθεσή σας. Σε έναν κλασικό υπολογιστή, το λεξιλόγιο είναι συνδυασμός των 0 και των 1 που απαρτίζουν τον κώδικά του. Σε έναν κβαντικό υπολογιστή, φανταστείτε ότι έχετε τα ίδια 0 και 1, αλλά επειδή η διεμπλοκή των qubits επιτρέπει τον συνδυασμό τους με τρόπο αδύνατο για τους κανονικούς υπολογιστές, θα ήταν το ανάλογο του να έχει κανείς ένα δισεκατομμύριο νέες γλώσσες διαθέσιμες, με τα ίδια 26 γράμματα». Η έρευνα πέρασε σχετικό τεστ (Bells Test) με το υψηλότερο σκορ που έχει καταγραφεί ποτέ σε πείραμα. Τα αποτελέσματά της δημοσιεύθηκαν στο Nature Nanotechnology. http://www.naftemporiki.gr/story/1032238/kbantikos-kodikas-se-puritio-nea-bimata-pros-tin-kateuthunsi-tou-kbantikou-upologisti

Ενα «Τρίγωνο» γεμάτο σκοτεινή ύλη. Αστρονόμοι με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Έβαν Κίρμπι του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) εντόπισαν τη μεγαλύτερη συγκέντρωση σκοτεινής ύλης που εχει παρατηρηθεί οπουδήποτε στο σύμπαν έως τώρα. Πρόκειται για τον νάνο γαλαξία του Triangulum II που έχει μόνο 1.000 άστρα και βρίσκεται στις παρυφές του δικού μας γαλαξία. Η μάζα του εν λόγω μίνι-γαλαξία είναι πολύ μεγαλύτερη από την συνολική μάζα των άστρων, πράγμα που σημαίνει ότι η υπόλοιπη μάζα αποτελείται από σκοτεινή ύλη. Η αναλογία σκοτεινής προς κανονική (ορατή) ύλη είναι η μεγαλύτερη στο Σύμπαν. Συνεπώς ο γαλαξίας αυτός γίνεται πλέον ο κατ' εξοχήν στόχος για τους «κυνηγούς» της σκοτεινής ύλης. Προηγουμένως όμως θα πρέπει να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα του Κίρμπι από άλλους επιστήμονες. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters». Μια από τις εικόνες που έδωσαν στη δημοσιότητα οι ερευνητές από τις προσομοιώσεις που έκαναν. Αριστερά καταγράφεται η κατανομή άστρων του γαλαξία και δεξιά η συγκέντρωση σκοτεινής ύλης

Τα δίδυμα φεγγάρια του Κρόνου. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια νέα φωτογραφία από το σύστημα του Κρόνου. Το διαστημικό σκάφος Cassini που εξερευνά από το 2004 τον κόσμο του Αρχοντα των Δαχτυλιδιών του ηλιακού μας συστήματος τράβηξε μία κοντινή φωτογραφία από την Διώνη και τον Εγκέλαδο, δύο από τους δορυφόρους του Κρόνου. Πρόκειται για δύο διαστημικά σώματα που σύμφωνα με τους επιστήμονες «κατασκευάστηκαν» από τα ίδια υλικά. Μπορεί να είναι… δίδυμα φεγγάρια όμως στην πορεία ανέπτυξαν διαφορετικά χαρακτηριστικά. Οπως φαίνεται και στην φωτογραφία ο Εγκέλαδος ανακλά το φως σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από ότι η Διώνη ενώ επίσης ο Εγκέλαδος κρύβει στο εσωτερικό του ένα ωκεανό για τον οποίο υπάρχουν ενδείξεις ότι το νερό που διαθέτει είναι πιθανώς φιλικό στη ζωή έστω και τη μικροβιακή. Στην φωτογραφία ο Εγκέλαδος (στο βάθος της εικόνας)... λάμπει, ενώ η δίδυμη αδελφή του, η πιο γκρίζα Διώνη σύμφωνα με τους επιστήμονες ήταν κάποτε ενεργή ενώ σήμερα όχι. Μάλιστα εικάζεται ότι όπως στον Εγκέλαδο και στο εσωτερικό της Διώνης υπήρχε κάποτε ένας υπόγειος ωκεανός που σήμερα δεν υπάρχει. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=755245

Εξωπλανήτης στη διαδικασία σχηματισμού του. Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι κατάφεραν να παρατηρήσουν άμεσα έναν εξωπλανήτη στη διαδικασία σχηματισμού του. Πρόκειται για έναν αέριο γίγαντα γύρω από νεαρό άστρο, με την ονομασία LkCa 15, που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 450 ετών φωτός από τη Γη, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Ταύρου. Το σύστημα του LkCa 15 εντοπίστηκε πριν από τέσσερα χρόνια και περιλαμβάνει έναν τεράστιο δακτύλιο σκόνης και αερίων σε σχήμα ντόνατ, που περιβάλλει ένα άστρο ηλικίας μόλις δύο εκατομμυρίων ετών, το οποίο μοιάζει με τον Ήλιο μας. Οι επιστήμονες υποπτεύονταν ότι στο εσωτερικό του δίσκου εξελισσόταν η «κυοφορία» ενός πλανήτη. Ερευνητές, με επικεφαλής τη Στεφανί Σάλουμ του Πανεπιστημίου της Αριζόνα εντόπισαν αυτόν τον πλανήτη και τράβηξαν τις πρώτες υπέρυθρες φωτογραφίες του. Οπως είναι ευνόητο ο πλανήτης αυτός που έλαβε την ονομασία LkCa 15b θα αποτελέσει πλέον μόνιμο στόχο παρατήρησης από τους αστρονόμους ώστε να κατανοήσουν σε βάθος πώς γεννιούνται οι πλανήτες - κάτι που αφορά και τον δικό μας πλανήτη. Από τους περίπου 2.000 βεβαιωμένους εξωπλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί έως σήμερα, κανείς δεν βρίσκεται σε αρχικό (πρωτο-πλανητικό) στάδιο. Οι νέες παρατηρήσεις παρουσιάζουν ενδείξεις και για άλλους εξωπλανήτες εν τη γενέσει τους, δηλαδή ενός μεγάλου αστρικού συστήματος υπο δημιουργία. Το επίτευγμα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». Τρια σλάιντς από το «υπερηχογράφημα» που έκαναν οι ερευνητές στο αστρικό σύστημα που κυοφορεί ένα πλανήτη. Στην πρώτη και τη δεύτερη εικόνα με τον σταυρό σημειώνεται η θέση του άστρου επειδή έχει αφαιρεθεί το φως του. Στην τρίτη εικόνα απεικονίζεται και πάλι η θέση του άστρου αλλά με το βέλος σημειώνεται και η θέση του πρωτο-πλανήτη. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=755212

Διαστημικά λουλούδια. Ενα ακόμη εξαιρετικά ενδιαφέρον όσο και ιστορικό πείραμα ξεκίνησε στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Πριν από λίγους μήνες το πλήρωμα του Σταθμού καλλιέργησε με επιτυχία ένα είδος μαρουλιού το οποίο κατανάλωσε. Τώρα οι αστροναύτες «φύτεψαν» λουλούδια στα εργαστήρια του Σταθμού κάτι που γινεται για πρώτη φορά στο Διάστημα. «Η καλλιέργεια λουλουδιών είναι πολύ πιο απαιτητική και σύνθετη διαδικασία από την καλλιέργεια ενός μαρουλιού αφού τόσο το φως όσο και άλλοι εξωτερικοί παράγοντες παίζουν πιο κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη τους από ότι στα λαχανικά» δηλώνει η Γκιόια Μάσα, επικεφαλής του προγράμματος καλλιέργειας φυτών σε διαστημικές συνθήκες Vegetable Production System (Veggie) της NASA. Οι αστροναύτες καλλιεργούν το λουλούδι Ζίννια το οποίο υπολογίζεται ότι θα ανθήσει σε περίπου 60 μέρες. Το μαρούλι που κατανάλωσαν οι αστροναύτες είχε χρειαστεί 30 μέρες για να αναπτυχθεί. Το πείραμα όπως είναι ευνόητο αναμένεται να προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για την καλλιέργεια λουλουδιών στο Διάστημα. Να σημειωθεί ότι για το 2017 έχει προγραμματιστεί η καλλιέργεια ντομάτας στον ISS εγχείρημα που αν στεφθεί με επιτυχία θα είναι εξαιρετικά σημαντική αφού πρόκειται για βασική τροφή την οποία θα μπορούν να έχουν στη διάθεση τους τα μέλη επανδρωμένων αποστολών σε μακρινούς προορισμούς. Το Γένος Ζίνια αποτελείτε από 20 είδη ετήσιων και πολυετών φυτών της οικογένειας Asteraceae . Είναι ιθαγενές των ξερών γρασιδότοπων, σε μια περιοχή που εκτείνεται από τις Νοτιοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες έως τη Νότια Αμερική , με το κέντρο της διαφοροποίησης να εντοπίζεται στο Μεξικό. Τα μέλη του γένους ξεχωρίζουν για τα μακριά μονόκλωνα λουλούδια τους που απαντώνται σε μια ποικιλία από φωτεινά χρώματα. Το όνομα του γένους τιμά τον γερμανό βοτανολόγος Johann Gottfried Zinn (1727-1759). Στην φωτογραφία εικονίζεται μια ποικιλία από λουλούδια της οικογένειας Ζίννια τα οποία καλλιεργούνται στον Διεθνή Διστημικό Σταθμό. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=754658

Η εξαδέλφη της Γης μάλλον είναι αφιλόξενη. Ο Kepler 438b, ο εξωπλανήτης που θεωρείται ότι μοιάζει περισσότερο στη Γη από όσους έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα, πιθανότατα είναι αφιλόξενος για οποιαδήποτε μορφή ζωής εξαιτίας της έντονης ακτινοβολίας που περιοδικά δέχεται από το μητρικό άστρο του, σύμφωνα με βρετανούς επιστήμονες. Ο εν λόγω πλανήτης, ο οποίος ανακαλύφθηκε φέτος από αμερικανούς αστρονόμους με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου «Kepler», βρίσκεται στην κορυφή του «Δείκτη Ομοιότητας με τη Γη», καθώς είναι παρόμοιος τόσο σε μέγεθος, όσο και σε θερμοκρασία (άρα θα μπορούσε να έχει νερό σε υγρή μορφή και συνεπώς ζωή), όμως είναι πιο κοντά στο άστρο του, έναν ερυθρό νάνο, από ό,τι η Γη στον Ήλιο. Για τον λόγο αυτό, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Warwick, με επικεφαλής τον αστροφυσικό δρ. Ντέηβιντ Αρμστρονγκ, εκτιμούν ότι η ατμόσφαιρά του έχει σταδιακά καταστραφεί εξαιτίας των τεραστίων ποσοτήτων ακτινοβολίας που κατά καιρούς δέχεται από το κοντινό άστρο του. Οι περιοδικές αυτές ηλιακές/αστρικές εκλάμψεις και εκτινάξεις στεμματικής μάζας στέλνουν προς τον εξωπλανήτη ποσότητες ενέργειας δεκαπλάσιες σε σχέση με αυτές που δέχεται η Γη από τον Ήλιο, ισοδύναμες με ενέργεια 100 δισεκατομμυρίων τόνων ΤΝΤ. Αντίθετα με τον σχετικά ήσυχο Ήλιο μας, το άστρο του εξωπλανήτη στέλνει στο διάστημα ισχυρές δόσεις ακτινοβολίας ανά λίγες εκατοντάδες μέρες, κάθε μία από τις οποίες είναι ισχυρότερη από την πιο ισχυρή που έχει ποτέ καταγραφεί να προέρχεται από τον Ήλιο. Η πιθανότατη εξαφάνιση της προστατευτικής ατμόσφαιρας αφήνει τον Κέπλερ-438b έκθετο στις επιβλαβείς επιπτώσεις διαφόρων ειδών ακτινοβολίας (υπεριώδης, ακτίνες-Χ, σωματιδιακή), με αποτέλεσμα δύσκολα θα μπορούσε ένας έμβιος οργανισμός να επιβιώσει στην επιφάνεια του εξωπλανήτη. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=754938

Αμερικανικός νόμος ανοίγει το δρόμο για διαστημικά ορυχεία. Δεν είναι επιστημονική φαντασία, σύντομα θα είναι νόμος του αμερικανικού κράτους: το Κογκρέσο ενέκρινε τη Δευτέρα το νομοσχέδιο Space Act για την ιδιωτική πρωτοβουλία στο Διάστημα, το οποίο μεταξύ άλλων δίνει σε ιδιωτικές εταιρείας δικαιώματα εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων που εξορύσσονται από αστεροειδείς. «Το νομοσχέδιο αυτό ενθαρρύνει τον ιδιωτικό τομέα να εκτοξεύει πυραύλους, να αναλαμβάνει ρίσκα και να κυνηγά τα αστέρια» δήλωσε ο τεξανός ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Λάμαρ Σμιθ, πρόεδρος της Επιτροπής Επιστήμης στο Κογκρέσο. Το Space Act απαλλάσσει τη βιομηχανία από άκαμπτους κρατικούς ελέγχους και ουσιαστικά λέει ότι οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο Διάστημα είναι ιδιοκτήτες των φυσικών πόρων που εξορύσσουν. Όμως η πρόβλεψη αυτή ίσως αμφισβητηθεί από νομική άποψη, επισημαίνει η Washington Post. Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι ο νέος νόμος έρχεται σε σύγκρουση με τη Συνθήκη Εξώτερου Διαστήματος του ΟΗΕ, η οποία υπεγράφη το 1967 και απαγορεύει μεταξύ άλλων τη χρήση πυρηνικών όπλων στο Διάστημα και τις εδαφικές διεκδικήσεις χωρών σε ουράνια σώματα. Προβλέπει ακόμα ότι η διαστημική εξερεύνηση πρέπει να προσφέρει οφέλη για το σύνολο της ανθρωπότητας. Άλλοι, όμως, θεωρούν ότι η Συνθήκη απλώς εμποδίζει κράτη από το να διεκδικήσουν κυριαρχικά δικαιώματα στο Διάστημα, και δεν καλύπτει την εμπορική αξιοποίηση διαστημικών πόρων. Το ζήτημα «θα γίνει αναπόφευκτα αντικείμενο διεθνούς συζήτησης» εκτιμά ο Χένρι Χέρτζφελντ, καθηγητής Διαστημικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο «Τζορτζ Ουάσινγκτον», ο οποίος εκτιμά ότι το Space Act δεν έρχεται σε σύγκρουση με διεθνείς συνθήκες. Το νομοσχέδιο δέχεται εξάλλου επικρίσεις και για το γεγονός ότι απαλλάσσει τις εταιρείες διαστημικών μεταφορών από νομικές ευθύνες σε περίπτωση δυστυχήματος. Ορισμένοι γερουσιαστές θεωρούν παράλογο το να μην επιβάλλονται κανόνες ασφάλειας από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, δεδομένου μάλιστα ότι το νομοσχέδιο ανοίγει το δρόμο για αποστολές αστροναυτών της NASA με εμπορικά διαστημικά σκάφη. To νομοσχέδιο υπερψηφίστηκε από τη Γερουσία την περασμένη εβδομάδα και από τη Βουλή των Αντιπροσώπων τη Δευτέρα. Εκκρεμεί τώρα η υπογραφή του από τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος ενδέχεται να ζητήσει τροποποιήσεις αλλά δεν αναμένεται να ασκήσει βέτο. Δύο αμερικανικές εταιρείες, η Planetary Resources και η Deep Space Industries, έχουν ήδη ανακοινώσει σχέδια για ορυχεία σε αστεροειδής. Ο επιστημονικός διευθυντής της Deep Space Industries Τζον Λιούις εκτιμούσε σε βιβλίο του το 1996 ότι ο ορυκτός πλούτος που περιμένει στη Ζώνη των Αστεροειδών, ανάμεσα στις τροχιές του Άρη και του Δία, έχει αξία «100 δισεκατομμυρίων δολαρίων για κάθε άνθρωπο που ζει σήμερα στη Γη». http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500040002

Ο Τομά Πεσκέ πιο κοντά στο διάστημα με όνομα αποστολής Proxima. Ο αστροναύτης της ESA Τομά Πεσκέ αποκάλυψε το όνομα και το λογότυπο της εξάμηνης αποστολής του στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό που θα ξεκινήσει τον επόμενο Νοέμβριο. Ο Τόμα θα είναι ο 10ς αστροναύτης από τη Γαλλία που κατευθύνεται προς το διάστημα και το όνομά της αποστολής του, Proxima, συνεχίζει τη γαλλική παράδοση που αναφέρεται στα αστέρια και τους αστερισμούς. Το όνομα επιλέχτηκε μέσα από 1300 συμμετοχές στο διαγωνισμό της ESA που διεξάχθηκε νωρίτερα αυτό το χρόνο. Το νικητήριο όνομα δόθηκε από τον δεκατριάχρονο Samuel Planas από την Τουλούζη της Γαλλίας. "Proxima είναι το πιο κοντινό αστέρι στον Ήλιο μας και είναι ο πιο λογικός πρώτος προορισμός για ένα ταξίδι πέρα από το Ηλιακό μας Σύστημα", εξήγησε ο Samuel. "Η ονομασία Proxima αναφέρεται επίσης στο πώς οι επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις είναι κοντά στους ανθρώπους στη Γη." Η ανακοίνωση έγινε στο γαλλικό Υπουργείο Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και Έρευνας στο Παρίσι, παρουσία του Υφυπουργού Thierry Mandon, του Γενικού Διευθυντή της ESA Johann-Dietrich Woerner, και τον πρόεδρο της γαλλικής διαστημικής υπηρεσίας CNES, Jean-Yves Le Gall. Το λογότυπο συνεχίζει να έχει θέμα την εξερεύνηση, με ίχνη αστεριών που παραπέμπουν σε μελλοντικά διαστημικά ταξίδια και την εξερεύνηση πέρα από τη χαμηλή γήινη τροχιά. Δύο σχηματοποιημένοι πλανήτες μπορεί να αντιπροσωπεύουν τη Γη και τη Σελήνη μας ή τη Σελήνη και τον Άρη. Το 'x' στο Proxima βρίσκεται στη μέση του σήματος για να δηλώσει το αστέρι Proxima Centauri. Αναφέρεται επίσης στο άγνωστο, καθώς και στο ότι ο Τομά είναι ο 10ς Γάλλος διαστημικός ταξιδιώτης. Οι τρεις κάθετες γραμμές αποτελούν το διακριτικό περίγραμμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, ενώ αντιπροσωπεύουν τα χρώματα της Γης, της Σελήνης και του Άρη, ενώ υπονοούν τη γαλλική εθνική σημαία. Ο υπουργός Mandon παρέδωσε στον Τομά μια γαλλική σημαία κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου για να τη μεταφέρει στο διάστημα. Ο Τομά σχολίασε: "Είμαι πολύ ευχαριστημένος με αυτό το όνομα και το λογότυπο για την αποστολή. Πληροί όλες τις προδιαγραφές που είχα στο μυαλό συνεχίζοντας την παράδοση ονοματοδοσίας για τους Γάλλους αστροναύτες και αναγνωρίζοντας την μέχρι στιγμής κληρονομιά των επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων, όντας παράλληλα προοδευτικό και φουτουριστικό." Όπως σε όλες τις αποστολές, όσο το δυνατόν περισσότερος χρόνος θα δαπανηθεί για την επιστήμη. Ο Τομά έχει ήδη ένα πλήρες πρόγραμμα εκτέλεσης πειραμάτων επιπλέον και τη χρήση τεχνολογίας που θα επιτρέψει στους γιατρούς στη Γη να παρακολουθούν τις ζωτικές του ενδείξεις ενώ εργάζεται. Με ένα χρόνο πριν από την εκτόξευση, ο Τομά θα συνεχίσει την εκπαίδευσή του χωρίς διαλλείματα από τότε που ορίστηκε ως αστροναύτης το 2009. Ο Τομά πέταξε στο Παρίσι για την ανακοίνωση από την εκπαίδευση του στο Χιούστον, ΗΠΑ, και τώρα θα πετάξει στο Star City στη Ρωσία. "Καλώ όλους να ακολουθήσουν την περιπέτεια στα social media. Ένας άλλος λόγος που επέλεξα την ονομασία Proxima ήταν γιατί θέλω να μείνω κοντά στους Ευρωπαίους," είπε ο Τομά. "Υπογραμμίζει πως οι επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις είναι στην υπηρεσία του πλανήτη μας μέσα από τα επιστημονικά αποτελέσματα και την εξερεύνηση, και θέλω να μοιραστώ την εμπειρία και να εμπνεύσω το κοινό." Ακολουθήστε τον Τομά μέσω του ιστοτόπου thomaspesquet.esa.int http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/O_Tomha_Peskhe_pio_kontha_sto_dihastema_me_honoma_apostolhes_Proxima Η Ουγγαρία γίνεται το 22ο Κράτος Μέλος της ESA. Η ουγγρική σημαία κυματίζει τώρα πλάι στις σημαίες των άλλων κρατών μελών της ESA, μετά την επίσημη ένταξη της Ουγγαρίας ως 22ο Κράτος Μέλος της ESA στις 4 Νοεμβρίου. Η συμφωνία για την προσχώρηση της Ουγγαρίας στη Σύμβαση της ESA υπεγράφη στις 24 Φεβρουαρίου 2015, από τον Jean-Jacques Dordain, τότε Γενικό Διευθυντή της ESA, με τον Ákos Kara, Ούγγρο υπουργό Επικρατείας Πληροφοριών, Επικοινωνιών και Προστασίας των Καταναλωτών, Υπουργείο Εθνικής Ανάπτυξης, και με την παρουσία της Fruzsina Tari, επικεφαλής της Ουγγρικής Υπηρεσίας Διαστήματος, επίσης από το Υπουργείο Εθνικής Ανάπτυξης. Μετά από αυτή την υπογραφή, άρχισε η διαδικασία επικύρωσης από την ουγγρική κυβέρνηση. Αυτή η διαδικασία ολοκληρώθηκε στις 4 Νοεμβρίου, όταν η Ουγγαρία κατέθεσε το έγγραφο επικύρωσης της Σύμβασης της ESA στο Παρίσι για να γίνει επίσημο Κράτος Μέλος της ESA. Ούγγροι αντιπρόσωποι θα συμμετέχουν στις διάφορες Συμβούλια Επιτροπών και Προγραμμάτων ως πλήρες κράτος μέλος από την συνεδρίαση του Συμβουλίου της ESA στις 17 Δεκεμβρίου και μετά. Η Ουγγαρία έχει μια μακρά ιστορία συνεργασίας με την ESA. Ήταν η πρώτη χώρα της κεντρικής Ευρώπης που υπόγραψε συμφωνία συνεργασίας με την ESA το 1991. Η χώρα έγινε επίσης το πρώτο Ευρωπαϊκό Συνεργαζόμενο Μέλος (ECS), υπογράφοντας τη Συμφωνία ECS στις 7 Απριλίου 2003 στη Βουδαπέστη. Περισσότερες πληροφορίες Christina Giannopapa Coordination with Member States Office ESA Headquarters, Paris http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_Oyggarhia_ghinetai_to_22o_Krhatos_Mhelos_tes_ESA ''Οι αστροναύτες τίμησαν τη μνήμη των θυμάτων στο Παρίσι στο διαστημικό σταθμό'' (βίντεο) Είναι πολύ μακριά από τη Γη και από όλα τα δεινά του κόσμου. Και οι αστροναύτες του Διαστημικού Σταθμού όμως ένιωσαν τη θλίψη και την απόγνωση που προκάλεσαν οι επιθέσεις στο Παρίσι. Τη Δευτέρα, οι Αμερικανοί Σκοτ Κέλι και Κέιλ Λίντνγκρεν και ο Ιάπωνας Κιμίγια Γιούι σταμάτησαν για λίγο τα καθήκοντά τους και τήρησαν ενός λεπτού σιγή για τα θύματα του μακελειού, ενώ το ίδιο έπραξαν και οι κοσμοναύτες στο ρωσικό τμήμα του σταθμού. «Είμαστε μαζί με τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο οι οποίοι μάχονται ενάντια στην τρομοκρατία, για το κοινό καλό», είπε ο Κέλι αμέσως μετά και το Χιούστον απάντησε «Ο Σταθμός επανέρχεται σε κανονική λειτουργία». http://www.defencenet.gr/defence/20151116/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%83%CF%85%CE%B3%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%BF%CE%B9-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%AF%CE%BC%CE%B7%CF%83%CE%B1%CE%BD-%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%BD%CE%AE%CE%BC%CE%B7-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B8%CF%85%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C

Μια μαύρη τρύπα σε δράση. Συχνά οι επιστήμονες χρησιμοποιούν συνδυαστικά τη δύναμη των πολλών τηλεσκοπίων για να αποκαλύψουν τα μυστικά του Σύμπαντος - και αυτή η εικόνα αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα όταν αυτή η τεχνική είναι εντυπωσιακά αποτελεσματική. Το κίτρινης-απόχρωσης αντικείμενο στο κέντρο της εικόνας είναι ένας ελλειπτικός γαλαξίας γνωστός ως Hercules A, όπως φαίνεται από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA / ESA που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη. Στο κανονικό φως, ένας παρατηρητής θα μπορούσε να δει μόνο αυτό το αντικείμενο να επιπλέει στη μελανή μαυρίλα του διαστήματος. Παρόλα αυτά η παρατήρηση του Hercules A με ένα ραδιοτηλεσκόπιο, και ολόκληρης της περιοχής είναι εντελώς μεταμορφωμένη. Εκπληκτικοί κόκκινο-ροζ πίδακες υλικού φαίνεται να αναδύονται έξω από το γαλαξία – πίδακες που είναι εντελώς αόρατοι στο ορατό φως. Εδώ παρουσιάζονται όπως φαίνονται από το Karl G. Jansky Very Large Array παρατηρητήριο ραδιοτηλεσκοπίων στο Νέο Μεξικό, ΗΠΑ. Αυτές οι ραδιοπαρατηρήσεις συνδυάστηκαν με δεδομένα ορατού φωτός του Hubble που έχουν ληφθεί με την κάμερα Wide Field 3 για να δημιουργήσουν αυτή την εντυπωσιακή σύνθεση. Οι δύο πίδακες αποτελούνται από ζεστό, υψηλής ενέργειας πλάσμα που-είχε πεταχτεί από το κέντρο του Hercules A, μια διαδικασία που κατευθύνεται από μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα που κρύβεται στην καρδιά του γαλαξία. Αυτή η μαύρη τρύπα είναι 2,5 τρισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου, και έχει περίπου χίλιες φορές μεγαλύτερη μάζα από τη μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία μας. Η μαύρη τρύπα του Hercules A θερμαίνει υλικό και το επιταχύνει σχεδόν στην ταχύτητα του φωτός, στέλνοντας το έξω στο διάστημα με θεαματικά υψηλές ταχύτητες. Αυτοί οι εξαιρετικά εστιασμένοι πίδακες χάνουν την ενέργεια τους όταν ταξιδεύουν, ώστε τελικά να επιβραδύνονται και να σκορπίζονται για να σχηματίσουν τους λοβούς που μοιάζουν με νέφη όπως απεικονίζονται εδώ. Τα πολλαπλά φωτεινά δαχτυλίδια και κόμποι που φαίνονται μέσα σε αυτούς τους λοβούς προτείνουν πως η μαύρη τρύπα έκανε πολυάριθμες διαδοχικές εκρήξεις υλικού κατά τη διάρκεια της ιστορίας της. Οι πίδακες εκτείνονται για περίπου 1,5 εκατομμύρια έτη φωτός - περίπου 15 φορές το μέγεθος του Γαλαξία. Ο Hercules A, γνωστός και ως 3C 348, βρίσκεται περίπου δύο δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Είναι ένα από τις φωτεινότερες πηγές εκπομπής ραδιοκυμάτων εκτός του Γαλαξία μας. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Mia_mahure_trhupa_se_drhase

ROSCOSMOS. Εκκίνηση για τα TGC «PROGRESS-MS" Στις 14, Νοεμβρίου του 2015, η Κρατική Επιτροπή υπό την ηγεσία του επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Διαστήματος ("Roscosmos") Αλέξανδρο Ivanov επιβεβαίωσαν την ημερομηνία έναρξης χρησιμοποιησης του εκσυγχρονισμένου (TGK) «PROGRESS-MS." Ξεκινώντας το TGC «PROGRESS-MS-01" θα εκτοξευτει την 21 Δεκεμβρίου 2015 από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Επίσης, η Επιτροπή ενέκρινε το χρονοδιάγραμμα του προγράμματος ISS το 2016: 19 Μαρτίου του 2016 - TPK "Soyuz TMA-20M"? 31 Μαρτίου 2016 - TGC "PROGRESS-MS-02"? 21 Ιούνη του 2016 - TPK "Soyuz-MS-01"? 4 Ιουλίου, 2016 - TGC "PROGRESS-MS-03"? 23, Σεπτεμβρίου, 2016 - TPK "Soyuz-MS-02"? 20 Οκτωβρίου 2016 - TGC "PROGRESS-MS-04"? 16 του Νοέμβρη του 2016 - TPK ". Soyuz-MS-03" http://www.federalspace.ru/21835/ Space Training Course Αθήνα 7-11 Δεκεμβρίου. Φέτος συμπληρώνονται δέκα χρόνια από τότε που η Ελλάδα έγινε πλήρες μέλος της ESA. Με σκοπό τον εορτασμό της επετείου και υπό το πρίσμα των εορτασμών της διεθνούς εβδομάδας διαστήματος, η ESA και η Terra Spatium υποστηρίζουν μια συναρπαστική σειρά σεμιναρίων Διαστημικών Εφαρμογών για σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και νέους επιστήμονες και επαγγελματίες, που διοργανώνουν από κοινού το si-cluster και το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. Τα σεμινάρια θα πραγματοποιηθούν στις 7-11 Δεκεμβρίου 2015, στην Αθήνα, Ελλάδα, στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και στις εγκαταστάσεις του si-Cluster (α2-innohub). Είστε όλοι ευπρόσδεκτοι να δηλώσετε συμμετοχή, από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Δεν απαιτούνται έξοδα συμμετοχής στο σεμινάριο, ωστόσο οι συμμετέχοντες αναμένεται να καλύψουν οι ίδιοι τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής τους (οικονομική υποστήριξη δεν είναι διαθέσιμη). Η επίσημη γλώσσα του σεμιναρίου για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι η ελληνική και για τους νέους επιστήμονες και επαγγελματίες είναι η αγγλική. Σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Θέματα που σχετίζονται με τις διαστημικές επιστήμες και τη Γη εμφανίζονται στις ειδήσεις κάθε μέρα και επηρεάζουν τις ζωές όλων μας. Ασχολούμαστε με τις επιπτώσεις των φυσικών κινδύνων, τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη χρήση των πόρων, και την προσαρμογή των δραστηριοτήτων μας σύμφωνα με την ημερήσια πρόβλεψη του καιρού. Οι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης μπορούν να μάθουν για τη Διαστημική Επιστήμη και ειδικότερα για θέματα παρατήρησης της Γης σε μια σειρά μαθημάτων που αφοράς σε εφαρμογές της περιβαλλοντικής επιστήμης, της φυσικής γεωγραφίας, ή σε άλλα επιστημονικά αντικείμενα. Τα ενδιαφερόμενα σχολεία μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή on-line, συμπληρώνοντας την αίτηση εδώ. http://www.si-cluster.gr/en/all-events/127-si-cluster-space-school.html#application Για κάθε συνεδρία ο αριθμός της ομάδας δεν πρέπει να ξεπερνά τα 90 άτομα Οι κρατήσεις γίνονται με σειρά προτεραιότητας. Γνωστοποίηση αποδοχής θα σταλεί από τις 30 Νοεμβρίου 2015. Σε περίπτωση ακύρωσης παρακαλούμε να βεβαιωθείτε ότι έχετε ενημερώσει τουλάχιστον 5 ημέρες νωρίτερα. Διαστημικό κουίζ (για όλα τα σχολεία που δηλώνουν συμμετοχή) Απαντήστε ένα on line κουίζ που περιλαμβάνει δορυφορικές εικόνες με ακρίβεια και γρήγορα για να κερδίσετε συναρπαστικά βραβεία από την ESA. Τα βραβεία θα απονεμηθούν κατά τη διάρκεια των σχολικών επισκέψεων στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο στην περίοδο που θα διαρκέσουν τα σεμινάρια. Για να απαντήσετε στο κουίζ δείτε εδώ. http://www.si-cluster.gr/en/all-events/127-si-cluster-space-school.html#earth-observation-competition Νέοι επιστήμονες και επαγγελματίες Το μάθημα είναι αφιερωμένο σε μεταπτυχιακούς φοιτητές, υποψήφιους διδάκτορες, μεταδιδακτορικούς συνεργάτες, νέους ερευνητές και νέους επαγγελματίες οι οποίοι χρησιμοποιούν την τεχνολογία ΕΟ στο καθημερινό τους έργο και θα ήθελαν να βελτιώσουν τις γνώσεις τους σχετικά με τους Sentinel-1, Sentinel-2 και την εργαλειοθήκη ESA Toolbox. Υποψήφιοι από όλες τις χώρες μπορούν να κάνουν αίτηση και να συμμετέχουν. Ελάχιστες απαιτήσεις: Οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν: α) αποδεδειγμένη γνώση ή υπόβαθρο στην παρατήρηση της Γης και β) ισχύουσα επάρκεια στην αγγλική γλώσσα. Ειδικότερα: Πτυχίο σε συναφή γνωστικά αντικείμενα ή Μεταπτυχιακό ή διδακτορικό ή Μεταδιδακτορικό σχετικά με την Παρατήρηση της Γης ή ερευνητικό πεδίο ή επάγγελμα σχετικό με την Παρατήρηση της Γης. Τουλάχιστον C1 αγγλικό επίπεδο. Αίτηση: Η αίτηση θα πρέπει να υποβληθεί μέσω e-mail στο apply@si-Cluster.gr πριν από τη λήξη της προθεσμίας [15 Νοεμβρίου 2015, 00:00 πμ] με θέμα "Space training course / Participant Name" και θα πρέπει να περιλαμβάνει: Ένα motivation letter 250 λέξεων που να εξηγεί το ενδιαφέρον του αιτούντα να παρακολουθήσει το μάθημα ή ένα reference letter σε μια επίσημη εργασία με επικεφαλής το αντίστοιχο Πανεπιστήμιο/Εταιρεία. Ένα βιογραφικό σημείωμα Europass που να αποδεικνύει τη συμμόρφωση με τις ελάχιστες απαιτήσεις. Ένα αντίγραφο των σχετικών ακαδημαϊκών πτυχίων/πιστοποιήσεων. Ένα αντίγραφο πιστοποίησης γνώσης της αγγλικής γλώσσας. Οι διοργανωτές θα επιβεβαιώσουν την παραλαβή των αιτήσεων που υποβλήθηκαν πριν από τη λήξη της προθεσμίας. Επιλογή: Οι πρώτες 30 αιτήσεις που υποβλήθηκαν [e-mail με χρονοσφραγίδα] που συμμορφώνονται με τις ελάχιστες απαιτήσεις θα επιλεγούν για να συμμετάσχουν στο πλήρες πρόγραμμα. Όλοι οι υποψήφιοι θα είναι σε θέση να παρακολουθήσουν την πρώτη ημέρα της ημερίδας στις 7 Δεκεμβρίου 2015. Για περισσότερες λεπτομέρειες δείτε εδώ. http://www.si-cluster.gr/en/all-events/128-si-cluster-space-school-2.html#application Η λήξη υποβολής των αιτήσεων είναι η Κυριακή 15η Νοεμβρίου 2015. Για τυχόν αλλαγές στην καταληκτική ημερομηνία των αιτήσεων αλλά και το πρόγραμμα μπορείτε να ενημερώνεστε εδώ. Για ενημερώσεις και εξελίξεις ακολουθήστε μας στο Twitter @ESA_Hellas http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Space_Training_Course_Athhena_7-11_Dekemvrhioy_delhoste_symmetochhe Διαστημικά σκουπίδια πέφτουν σε Ισπανία και Σρι Λάνκα. Δεξαμενές καυσίμων από πύραυλο; Κομμάτια χαλασμένου δορυφόρου; Κανείς δεν γνωρίζει τι είναι τα τρία μυστηριώδη αντικείμενα που έπεσαν από τον ουρανό τις τελευταίες ημέρες στην Ισπανία. Κανείς δεν ξέρει εξάλλου τι ακριβώς ήταν αυτό που διαλύθηκε στην ατμόσφαιρα την Παρασκευή νότια της Σρι Λάνκα. Το πρώτο διαστημικό σκουπίδι που βρέθηκε στην Ισπανία την περασμένη εβδομάδα ήταν μια περίεργη μεταλλική σφαίρα στην περιοχή της Μουρθία, αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Ένα παρόμοιο αντικείμενο εντοπίστηκε το Σαββατοκύριακο στο Καλασπάρα, περίπου 30 χιλιόμετρα από το πρώτο αντικείμενο, ενώ την Τρίτη ένας αγρότης ειδοποίησε την αστυνομία όταν βρήκε στο χωράφι του ένα μακρόστενο μεταλλικό εξάρτημα. Και στις τρεις περιπτώσεις κλήθηκε η αντιτρομοκρατική, η οποία δεν εντόπισε εκρηκτικά, ραδιενέργεια ή άλλες απειλές. Οι Αρχές εκτιμούν τώρα ότι τα διαστημικά σκουπίδια μπορεί να ήταν περισσότερα: «Νωρίς το πρωί την ημέρα που βρέθηκε το πρώτο αντικείμενο, μάρτυρες ανέφεραν ότι είδαν έξι με επτά πύρινες σφαίρες να πέφτουν από τον ουρανό» δήλωσε εκπρόσωπος του δημαρχείου στο Καλασπάρα. Οι δύο μεταλλικές σφαίρες «μπορεί να είναι βοηθητικές δεξαμενές καυσίμων που προέρχονται από πύραυλο» δήλωσε πηγή της Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας. Χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, στο νότιο άκρο της Σρι Λάνκα στον Ινδικό, επιστήμονες προσπάθησαν να βιντεοσκοπήσουν από το έδαφος και από ένα μισθωμένο αεροπλάνο την πτώση ενός μεγάλου διαστημικού σκουπιδιού το πρωί της Παρασκευής. Το εισερχόμενο αντικείμενο είχε εντοπιστεί με τηλεσκόπια τον Οκτώβριο και είχε διάμετρο ένα με δύο μέτρα. Περιφερόταν γύρω από τη Γη και τη Σελήνη τουλάχιστον από το 2009, και πιθανότατα είναι ένας ηλιακός συλλέκτης από πρόσφατη αποστολή στη Σελήνη. Οι επιστήμονες ήλπιζαν ότι θα κατάφερναν για πρώτη φορά να καταγράψουν την πτώση διαστημικού σκουπιδιού στην ατμόσφαιρα -η συννεφιά όμως τους χάλασε τα σχέδια. Το πιθανότερο είναι ότι το αντικείμενο κάηκε και διαλύθηκε εντελώς πριν φτάσει στην επιφάνεια του ωκεανού. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500039110

Αλυτος γρίφος η προέλευση του νερού. Αν και το νερό καλύπτει τα 2/3 της επιφάνειας του πλανήτη μας, η προέλευσή του παραμένει «γρίφος» για τους επιστήμονες ακόμη και σήμερα. Έτσι, ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν πως το υγρό στοιχείο υπήρχε ήδη κατά τη διάρκεια σχηματισμού πλανήτη μας, ενώ άλλοι πως εμφανίσθηκε σε μεταγενέστερη φάση, πιθανότατα μέσω μετεωριτών και κομητών. Τώρα, η ανάλυση δειγμάτων νερού από τον μανδύα της Γης έρχεται να προσφέρει περισσότερα στοιχεία, ώστε να γίνει ένα ακόμη βήμα προς την τελεσίδικη απάντηση. Κι αυτή γιατί η ανάλυση, που έγινε από επιστήμονες του πανεπιστημίου της Χαβάης, έδειξε πως στον πλανήτη μας υπήρχε νερό ήδη από τη φάση δημιουργίας του. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές εντόπισαν μικρές ποσότητες νερού εγκλωβισμένες σε κοιλότητες στο εσωτερικό ολιβίνη, ενός ορυκτού που αργότερα ενσωματώθηκε σε ηφαιστειακά πετρώματα τα οποία εντοπίζονται σήμερα στην Ισλανδία και στο νησί Παντλόπινγκ, στο Καναδικό Αρκτικό Αρχιπέλαγος. Οι κοιλότητες αυτές είναι μικροσκοπικές, με διάμετρο μόλις 20 εκατομμυριοστά του μέτρου, με συνέπεια οι ποσότητες του νερού να είναι ελάχιστες. «Οι μετρήσεις τόσο μικρών ποσοτήτων μπόρεσαν να γίνουν πραγματικότητα μόλις τα τελευταία χρόνια, με την εξέλιξη της τεχνολογίας», αναφέρει στο σάιτ Discovery News η Λίντια Χάρις, επιστήμονας από το πανεπιστήμιο της Χαβάης που συμμετείχε στην έρευνα. Η επιστημονική ομάδα χρησιμοποίησε ένα υπερσύγχρονο όργανο, με τη βοήθεια του οποίου μπόρεσε να αναλογίσει την αναλογία δευτερίου-υδρογόνου στα ίχνη νερού. Το δευτέριο, γνωστό και ως «βαρύ υδρογόνο», είναι ισότοπο του υδρογόνου, διαθέτοντας ένα νετρόνιο στον πυρήνα του. Η συγκεκριμένη αναλογία θεωρείται ένας από τους βασικούς δείκτες για την προέλευση ενός υλικού στο ηλιακό μας σύστημα. Ο λόγος είναι πως το δευτέριο, το οποίο δημιουργήθηκε με τη Μεγάλη Έκρηξη, δεν ήταν ισοκατανεμημένο στον δίσκο από σκόνη και αέρια που περιέβαλλε τον «νεαρό» Ήλιο και από τον οποίο σχηματίσθηκαν οι πλανήτες και τα υπόλοιπα ουράνια σώματα. Η ίδια αναλογία δείχνει επίσης την εξέλιξη χημικών διεργασιών με την πάροδο του χρόνου. Για παράδειγμα, οι ενώσεις με τα ελαφρύτερα άτομα υδρογόνου μπορούν να διαφύγουν ευκολότερα από την ατμόσφαιρα στο διάστημα, από αυτές με τα βαρύτερα άτομα δευτερίου. Η ανακάλυψη των επιστημόνων δείχνει πως, στις «πρώτες ύλες» που σχημάτισαν τον πλανήτη μας, συμμετείχαν και σωματίδια σκόνης τα οποία παρέσυραν μόρια νερού από τον δίσκο που περιέβαλλε τον «νεαρό» Ήλιο. Ακόμη κι αν κατά τη διαδικασία σχηματισμού της Γης ένα μέρος του νερού εξατμίσθηκε λόγω της θερμότητας, με βάση αυτή τη θεωρία θα πρέπει να επιβίωσαν αρκετές ποσότητες. Άλλοι ερευνητές πάντως υποστηρίζουν πως, ακόμη και στην περίπτωση που ισχύει το παραπάνω σενάριο, το νερό θα έπρεπε να εξατμισθεί λίγο αργότερα, με την πρόσκρουση στον πλανήτη μας του τεράστιου ουράνιου σώματος που είχε σαν αποτέλεσμα να δημιουργηθεί η Σελήνη. Επομένως, θεωρούν πως η Γη χρειάσθηκε να ανεφοδιασθεί με νερό στην πορεία, από κομήτες και αστεροειδείς οι οποίοι κατέληξαν στην επιφάνειά της. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, προσομοιώσεις σε υπολογιστή έχουν δείξει πως η βίαιη «γέννηση» της Σελήνης δεν είναι απαραίτητο να στέρησε τον πλανήτη μας από όλο το νερό που διέθετε. Αντίθετα, μικρές ποσότητες θα μπορούσαν κάλλιστα να παραμείνουν στην ατμόσφαιρα, μέχρι να ψυχθούν και να επιτρέψουν στο έδαφος. http://www.naftemporiki.gr/story/1030711/alutos-grifos-i-proeleusi-tou-nerou