Δροσος Γεωργιος

Οπτικό εφέ αποκαλύπτει το μακρινότερο νερό στο Σύμπαν. Ένα οπτικό φαινόμενο, το οποίο προκαλεί η βαρύτητα καθώς παραμορφώνει τις ακτίνες φωτός, επέτρεψε στους αστρονόμους να μελετήσουν ορισμένους από τους πιο αρχαίους γαλαξίες του Σύμπαντος, οι οποίοι λειτούργησαν ως μαιευτήρια άστρων και επιπλέον περιέχουν τις πιο απομακρυσμένες ποσότητες νερού που γνωρίζουμε ως σήμερα. Οι νέες μελέτες βασίζονται σε παρατηρήσεις του ALMA, http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231131388 μιας γιγάντιας αλλά ημιτελούς συστοιχίας ραδιοτηλεσκοπίων στη Χιλή, η οποία εγκαινιάστηκε επίσημα μόλις την περασμένη Τετάρτη. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=502853 Όπως εξηγούν οι ερευνητές σε ανακοίνωσή τους, http://www.almaobservatory.org/en/press-room/press-releases/537-alma-rewrites-history-of-universes-stellar-baby-boom το νεαρό Σύμπαν παρήγαγε άστρα με πολύ μεγαλύτερο ρυθμό από ό,τι σήμερα. Από προηγούμενες μελέτες είναι γνωστό ότι αυτές οι εξάρσεις αστρογένεσης συνέβησαν σε γιγάντιους γαλαξίες που περιέχουν μεγάλες ποσότητες σκόνης. Τα δεκάδες μάτια του ALMA στράφηκαν σε ορισμένους από αυτούς τους αρχαίους γαλαξίες και αποκάλυψαν ότι η απόσταση που τους χωρίζει από τη Γη είναι έως και ένα δισεκατομμύριο έτη φωτός μεγαλύτερη από ό,τι νομίζαμε. Αυτό σημαίνει ότι οι γαλαξίες έχουν μέση ηλικία 12 δισεκατομμυρίων ετών, δημιουργήθηκαν δηλαδή λιγότερο από 2 δισ. χρόνια μετά τη γέννηση του Σύμπαντος. Οι δύο πιο αρχαίοι από αυτούς τους γαλαξίες πηγαίνουν πίσω ακόμα 1 δισ. χρόνια και χρονολογούνται τώρα στα 12,7 δισεκατομμύρια έτη. Σε έναν μάλιστα από αυτούς το ALMA ανίχνευσε τα πιο απομακρυσμένα και πιο αρχαία μόρια νερού που γνωρίζουμε στο Σύμπαν. Τα δεδομένα του ALMA παρουσιάζονται τώρα σε τρεις δημοσιεύσεις, μία στο περιοδικό Nature και δύο στην επιθεώρηση The Astrophysical Journal. http://www.almaobservatory.org/docs/130313_ALMA_jvieira.pdf http://www.almaobservatory.org/docs/130313_ALMA_aweiss.pdf http://www.almaobservatory.org/docs/130313_ALMA_yhezaveh.pdf Οι διεθνείς ομάδες αστρονόμων που υπογράφουν τις μελέτες αξιοποίησαν ένα παράξενο φαινόμενο που ονομάζεται βαρυτικός φακός: Καθώς το φως των αρχαίων γαλαξιών ταξιδεύει προς τη Γη, συναντά στην πορεία του άλλους γαλαξίες. Το ισχυρό βαρυτικό πεδίο καμπυλώνει τις ακτίνες φωτός, όπως προβλέπει η Σχετικότητα του Άινσταϊν, και στέλνει στη Γη ένα μεγεθυμένο είδωλο των αρχαίων γαλαξιών στο φόντο. Το φαινόμενο είναι σπάνιο, μπορεί όμως να αναγνωριστεί εύκολα: αυτό που βλέπει το τηλεσκόπιο είναι πολλαπλά είδωλα του απομακρυσμένου γαλαξία, διατεταγμένα συμμετρικά γύρω από το είδωλο του κοντινού γαλαξία. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, το φαινόμενο του βαρυτικού φακού μεγέθυνε τους απομακρυσμένους γαλαξίες κατά 22 φορές, διευκολύνοντας σημαντικά την παρατήρησή τους. Στη μελέτη βοήθησε πάντως και η ακραία λάμψη αυτών των αρχαίων τεράτων: λόγω των μυριάδων νεογέννητων άστρων που περιέχουν, το φως των γαλαξιών εκτιμάται ότι είναι 40 τρισεκατομμύρια φορές πιο έντονο από το φως του Ήλιου. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231239780

Η ESA αναζητά Έλληνες καινοτόμους επιστήμονες για διαστημικό εργαστήριο. Η ESA αναζητά καινοτόμους επιστήμονες από την Ελλάδα και τα άλλα Κράτη Μέλη να αναπτύξουν νέες ιδέες προσφέροντας στους προγραμματιστές τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τη νέα πλατφόρμα δοκιμών της στο διάστημα. Ο εύρωστος nanosat θα επιτρέψει σε άτομα, εταιρείες και ιδρύματα να δοκιμάσουν πρωτοποριακά λογισμικά χωρίς τον κίνδυνο μιας αποτυχημένης αποστολής. Οι δορυφόροι είναι τόσο πολύπλοκοι και δαπανηροί που οι ελεγκτές τους δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τα υποκείμενα ρίσκα. Η ανάγκη για αξιοπιστία σημαίνει ότι το λογισμικό ελέγχου επί του σκάφους και επί του εδάφους δεν έχει μεταβληθεί σημαντικά κατά τα τελευταία 20 χρόνια.Ωστόσο ο μικροσκοπικός Ops-Sat , ένας CubeSat που συνδυάζει εμπορική τυπικά χρησιμοποιούμενη τεχνολογία και τεχνογνωσία της ESA , είναι μια ευκαιρία για να δοκιμαστούν νέες ιδέες στο χώρο ήδη από το 2015. "Αυτός ο δορυφόρος έχει σχεδιαστεί για να εκτελεί πειράματα με λογισμικό κρίσιμης σημασίας για την αποστολή τόσο επί του σκάφους όσο και επί του εδάφους", λέει ο Dave Evans , διαχειριστής του έργου Ops-Sat στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Διαστημικών Επιχειρήσεων της ESA στο Ντάρμσταντ, Γερμανία. "Αυτό σημαίνει ότι το λογισμικό πρέπει να είναι ευέλικτο, ισχυρό και εύρωστο. "Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να προσφέρουμε ένα πραγματικό ιπτάμενο εργαστήριο για πειραματιστές, είτε είναι έμπειροι στην αντιμετώπιση διαστημικών αποστολών είτε όχι". Όταν ο δορυφόρος σχεδιαζόταν αρχικά, τα προτεινόμενα πειράματα περιλάμβαναν κρυπτογράφηση, υπηρεσίες διαχείρισης δεδομένων και πλοήγησης, αλλά οι δυνατότητες του σχεδιασμού είναι απεριόριστες.Ο πυρήνας περιλαμβάνει πολύ πιο ισχυρούς επεξεργαστές από εκείνους που έχουν πετάξει από την ESA στο παρελθόν και οι οποίοι είναι πλήρως αναδιαμορφώσιμοι, ακόμη και σε επίπεδο λειτουργικού συστήματος και ενσωματωμένου λογισμικού. Τα περιφερειακά περιλαμβάνουν κάμερες, GPS και σύστημα ελέγχου θέσης. "Η ESA θα εκτελέσει μερικά από τα πειράματά της, αλλά υπάρχει πολύς χρόνος και ένας λευκός καμβάς για τους άλλους πειραματιστές που έχουν ιδέες ικανές να αλλάξουν το παιχνίδι", λέει ο Ian Carnelli από το Γενικό Πρόγραμμα Σπουδών της ESA (General Studies Programme) , που υποστηρίζει την αποστολή. "Είναι μια μεγάλη ευκαιρία για εκείνους που ήδη συμμετέχουν στη διαστημική βιομηχανία, καθώς και για τις επιχειρήσεις, τα πανεπιστήμια ή τα Κράτη Μέλη που δεν έχουν εκτελέσει ακόμα ένα πείραμα στο διάστημα να το πράξουν στο εγγύς μέλλον, και να εμπνεύσουν την επόμενη γενιά στην κατεύθυνση του διαστημικού λογισμικού". Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούμε επικοινωνήστε: Ian Carnelli ESA General Studies Programme officer Future Preparation and Strategic Studies Office ESA Headquarters, Paris, France
 Email: Ian.Carnelli @ esa.int David Evans OPS-SAT Project Manager Advanced Mission Concepts Office European Space Operations Centre Darmstadt, Germany
 Email: David.Evans @ esa.int http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_ESA_anazetha_Hellenes_kainothomoys_episthemones_gia_diastemikho_ergastherio Σχόλιο:Σημαντική ευκαιρεία για Ελληνικά Πανεπιστήμια και Ελληνες Επιστημονες να ξεφύγουν απο την μιζέρια της χώρας μας και να προχωρήσουν μπροστά σε εναν τοσο σημαντικό τομέα.

Υπεγράφη στο Παρίσι η συμφωνία για το EkzoMars. (Ξεχωρίζει στο τραπέζι η σημαία της χώρας μας!!!)

Το πρόγραμμα EkzoMars στην τελική ευθεία. Η Roskosmos και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ΕΥΔ), θα υπογράψουν στις 14 ή 15 Μαρτίου στο Παρίσι την τελική εκδοχή της συμφωνίας για το κοινό πρόγραμμα του Άρη EkzoMars. Η συνεργασία με τη Ρωσία στο EkzoMars εγκρίθηκε το Δεκέμβριο σε υπουργικό επίπεδο των χωρών-μελών της ΕΥΔ σε συνάντηση στη Νεάπολη. Οι ευρωπαίοι ήδη έχουν δαπανήσει για το πρόγραμμα αυτό τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ. Αρχικά το EkzoMars ήταν ευρωαμερικανικό. Όμως για οικονομικούς λόγους η ΝΑΣΑ αποχώρησε από το πρόγραμμα και στα τέλη του 2011 η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος ζήτησε από τη Ρωσία να προσχωρήσει. Συγκεκριμένα η συνεργασία αφορούσε τον πυραύλο-φορέα Proton, λέει ο Διευθυντής του Ινστιτούτου διαστημικών ερευνών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών Λεβ Ζιλιόνι: - Υποσχεθήκαμε τον πύραυλο υπό την προϋποθεση ότι θα υπάρχει κοινό επιστημονικό πρόγραμμα. Αυτή η προϋποθεση εκπληρώθηκε. Το πρόγραμμα EkzoMars αποτελείται από δυο στάδια με εκτοξεύσεις το 2016 και το 2018. Το 2016 η συμμετοχή της Ρωσίας συνίσταται στην προμήθεια ενός πυραύλου-φορέα Proton, στον οποίο θα προσαρμοστεί η μονάδα πτήσης, και στο «γέμισμα» της ευρωπαϊκής τροχιακής συσκευής TraceGasOrbiter, που θα ερευνήσει τα ίχνη αερίων στην ατμόσφαιρα του Άρη. Οι Ευρωπαίοι κατά το πρώτο στάδιο του EkzoMars, εκτός της τροχιακής μονάδας θα έχουν και τη λεγόμενη συσκευή επίδειξης προσεδάφισης. Πρόκειται για συσκευή χωρίς επιστημονική πτυχή με αισθητήρες. Η αποστολή της είναι να δοκιμάσει τις τεχνολογίες εισόδου στην ατμόσφαιρα, κατάβασης και προσεδάφισης. Στο παρελθόν στον Άρη είχαν προσεδαφιστεί μόνο αμερικανικοί και σοβιετικοί σταθμοί. Το δεύτερο στάδιο του προγράμματος του 2018 είναι πολύ πιο πολύπλοκο, λέει ο Λεβ Ζιλιόνι: - Και πάλι η Ρωσία θα προμηθεύσει πύραυλο Proton. Εκτός αυτού η Ρωσία κατασκευάζει την πλατφόρμα προσεδάφισης, η οποία πρέπει να εκπληρώσει δυο αποστολές – να μεταφέρει στην επιφάνεια του Άρη το ρόβερ Παστέρ. Το ρόβερ του Άρη έχει κατασκευαστεί στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος και περιέχει μια διατρητική μηχανή, ικανή να ανοίξει τρύπα βάθους 2 μέτρων στο έδαφος. Η αποστολή της Ρωσίας δεν θα συνίσταται μόνο στη μεταφορά της στην επιφάνεια. Το κύριο είναι ότι στην πλατφόρμα, η οποία θα παραμείνει στον πλανήτη μετά την έξοδο του ρόβερ από αυτήν, θα εγκατασταθεί σύνολο ρωσικών επιστημονικών οργάνων. Όπως δήλωσε ο Λεβ Ζιλιόνι, οι Ρώσοι επιστήμονες περιμένουν με ανυπομονησία την υπογραφή της συμφωνίας με την ΕΥΔ. Μετά την υπογραφή θα μπορούν να συνεχίσουν πιο εντατικά την προετοιμασία του προγράμματος: - Σύμφωνα με τους όρους της χρηματοδότησης μέχρι σήμερα δεν έχουμε πάρει ούτε ρούβλι για την κατασκευή των οργάνων, που πρέπει να πετάξουν το 2016. Προτού υπογραφεί επίσημη συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος, δεν μπορούμε να πάρουμε αυτά τα χρήματα. Αυτό δυσχεραίνει πολύ το έργο της κατασκευής των οργάνων. Ετοιμάζοντας το πρόγραμμα EkzoMars, το Ινστιτούτο άρχισε ήδη να μελετά το θέμα του επόμενου σταδίου του προγράμματος του Άρη – της επανάληψης του προγράμματος Phobos Grunt. Η αποστολή της συσκευής προγραμματίζεται για τα τέλη της τρέχουσας δεκαετίας. Η Ρωσία επίσης εξετάζει και το θέμα της μεταφοράς δειγμάτων εδάφους του Άρη στη Γη. http://greek.ruvr.ru/2013_03_13/107845632/ Ζώντας στον Αρη της... Γης. Σε ένα απομονωμένο σημείο στην έρημο της Γιούτα υπάρχει μια μικρή εγκατάσταση. Πρόκειται για έναν ερευνητικό σταθμό στον οποίο ζει και εργάζεται μια ομάδα ερευνητών. Το πρόγραμμα MDRS (Mars Desert Research Station) έχει στόχο την μελέτη της παρουσίας και διαβίωσης του ανθρώπου στον Αρη. Η συγκεκριμένη περιοχή στην έρημο της Γιούτα επιλέχθηκε ως εκείνη που προσομοιώνει πολύ τις Αρειανές συνθήκες. Τα μέλη της αποστολής είναι επιστήμονες και ορισμένοι φοιτητές. Κάθε φορά που βγαίνουν από τον σταθμό οι ερευνητές φορούν διαστημικές στολές παρόμοιες με εκείνες που θα φορούν οι άνθρωποι που θα κινούνται στο έδαφος του Κόκκινου Πλανήτη. Φυσικά εκτελούν όλες τις εργασίες και έρευνες τους φορώντας τις στολές. Ενδιαφέρον έχει επίσης ότι στον σταθμό υπάρχουν περιορισμένες ποσότητες προμηθειών (νερό, τρόφιμα κλπ) καθώς και περιορισμένα αποθέματα ηλεκτρικής ενέργειας και οξυγόνου. Ετσι οι ερευνητές είναι υποχρεωμένοι να κάνουν την καλύτερη δυνατή διαχείριση των προμηθειών τους. Οταν κάτι τελειώνει ή χαλάει θα πρέπει να βρίσκουν τρόπο να λύσουν μόνοι τους το πρόβλημα όπως δηλαδή θα κάνουν και τα μέλη των επανδρωμένων αποστολών που θα βρεθούν κάποτε στον Αρη. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=502799

Πώς να δημιουργήσετε μίνι μαύρες τρύπες. Η δημιουργία μικροσκοπικών μελανών οπών είναι τελικά πιο εύκολη από ό,τι νομίζαμε. Ερευνητές του Πανεπιστηνίου Πρίνστον εκτιμούν ότι η ενέργεια που απαιτείται για να παραχθούν τέτοια μικροσκοπικά τέρατα είναι τουλάχιστον 2,4 φορές λιγότερη από ό,τι είχε εκτιμηθεί. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια πολύ μικρή πιθανότητα να εμφανιστούν μίνι μαύρες τρύπες κατά τις συγκρούσεις σωματιδίων στο Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) του CERN. Δεν υπάρχει όμως λόγος ανησυχίας: οι μίνι μαύρες τρύπες θα εξαφανίζονταν πολύ πριν προλάβουν να καταπιούν τη Γη. Οι μαύρες τρύπες δημιουργούνται συνήθως όταν ένα ογκώδες αλλά γερασμένο άστρο καταρρέει υπό το ίδιο του το βάρος. Αυτό που απομένει είναι ένα σημείο στο χώρο όπου η πυκνότητα της ύλης είναι άπειρη. Και αυτή η υπερσυγκέντρωση ύλης δημιουργεί ένα βαρυτικό πεδίο τόσο ισχυρό ώστε τίποτα, ακόμα και το φως, δεν μπορεί να δραπετεύσει από τη θανάσιμη έλξη του. Οι φυσικοί γνωρίζουν εδώ και χρόνια ότι είναι θεωρητικά δυνατή η δημιουργία μίνι μελανών οπών στο εργαστήριο: Δεδομένου ότι η μάζα και η ενέργεια είναι ισοδύναμες (σύμφωνα με τον Αϊνστάιν) θα μπορούσε κανείς να δημιουργήσει μαύρες τρύπες χρησιμοποιώντας όχι μάζα αλλά ενέργεια. Αυτό μπορεί να συμβεί κατά την πρόσκρουση σωματιδίων που έχουν μεν αμελητέο βάρος αλλά κινούνται με μεγάλη ταχύτητα, και έχουν επομένως υψηλή κινητική ενέργεια. Στη νέα μελέτη, ο Φρανς Πρετόριους και οι συνεργάτες του στο Πρίνστον προσομοιώνουν σε υπερυπολογιστή χιλιάδες τέτοιες συγκρούσεις. Οι προσομοιώσες δείχνουν ότι, λόγω της υψηλής τους ταχύτητας, τα σωματίδια παραμορφώνουν το χωροχρόνο και εστιάζουν την ενέργεια της σύγκρουσης σε δύο σημεία, εκατέρωθεν του σημείου στο οποίο συγκρούονται. Εφόσον είναι αρκετά υψηλή, η ενέργεια που συγκεντρώνεται σε αυτά τα σημεία καταρρέει και σχηματίζει δύο μικροσκοπικές μαύρες τρύπες, οι οποίες στη συνέχεια καταπίνουν η μία την άλλη και συγχωνεύονται σε μια μίνι μελανή οπή. Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύονται στο Physical Review Letters. http://prl.aps.org/abstract/PRL/v110/i10/e101101 Η ενέργεια που απαιτείται για τη γέννηση των μίνι οπών μπορεί να είναι μικρότερη από ό,τι είχε εκτιμηθεί ως σήμερα, παραμένει όμως αρκετά υψηλή για τα δεδομένα του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων. Η εμφάνιση οπών στον LHC είναι επομένως εξαιρετικά απίθανη. Υπάρχουν ωστόσο θεωρίες που θα επέτρεπαν την εμφάνιση μελανών οπών στον γιγάντιο επιταχυντή. Οι θεωρίες αυτές προβλέπουν την ύπαρξη επιπλέον διαστάσεων στο Σύμπαν, οι οποίες όμως είναι πολύ μικρές για να γίνουν αντιληπτές (στις διαστάσεις που γνωρίζουμε, ένα αντικείμενο μπορεί να είναι άπειρα μεγάλο. Στις επιπλέον διαστάσεις, δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερο από ένα κλάσμα του ενός χιλιοστού). Τα υποθετικά αυτά μοντέλα υποδεικνύουν ότι σε πολύ μικρές αποστάσεις, συγκρίσιμες με το μέγεθος των επιπλέον διαστάσεων, η δύναμη της βαρύτητας γίνεται ισχυρότερη από ό,τι συνήθως. Και αυτό σημαίνει ότι η ενέργεια που απαιτείται για την εμφάνιση μίνι μελανών οπών είναι μικρότερη ακόμα και από την ενέργεια που υπολογίζει η νέα μελέτη. Εφόσον οι θεωρίες αυτές ευσταθούν, είναι πιθανό να εμφανιστούν μαύρες τρύπες ακόμα και στις ενέργειες που μπορεί να φτάσει ο LHC. Η παρατήρηση τέτοιων φαινομένων τα επόμενα χρόνια θα προσέφερε επομένως ενδείξεις για την ύπαρξη επιπλέον διαστάσεων στο Σύμπαν. Σε κάθε περίπτωση, οι μαύρες τρύπες που θα παράξει ενδεχομένως ο LHC δεν θα απειλούσαν την ανθρωπότητα. Ο Βρετανός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ έχει προβλέψει ότι όλες οι μαύρες τρύπες σταδιακά χάνουν μάζα εκπέμποντας ένα είδος ακτινοβολίας που ονομάζεται ακτινοβολία Χόκινγκ. Λόγω της απώλειας μάζας, ότι οι μίνι μαύρες τρύπες θα συρρικνώνονταν πιο γρήγορα από ό,τι θα μπορούσαν να ρουφήξουν περισσότερη ύλη, και θα έπαυαν να υπάρχουν σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Ακόμα όμως κι αν δεν εξαφανίζονταν, οι μαύρες τρύπες θα συνέχιζαν να κινούνται μέσα στον επιταχυντή. Η ταχύτητά τους θα ήταν μάλιστα τόσο μεγάλη ώστε θα διέφευγαν αμέσως από το βαρυτικό πεδίο της Γης και θα χάνονταν στο Διάστημα χωρίς παρενέργειες. Οι μίνι μαύρι τρύπες «θα ήταν υπερβολικά μικρές για να καταναλώσουν μια σημαντική ποσότητα ύλης» διαβεβαιώνει ο επικεφαλής της νέας μελέτης Δρ Πρετόεριους. Τελικά, οι μαύρες τρύπες φαίνεται ότι μπορούν ενίοτε να είναι καλοήθεις... http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231239580

Στη Ρωσία δημιουργείται σύστημα προστασίας από την εισβολή μετεωριτών. Το πρόγραμμα καταπολέμησης των κοσμικών απειλών θα είναι έτοιμο στη Ρωσία κατά τα τέλη του τρέχοντος έτους, δήλωσε ο επικεφαλής της Roscosmos Βλαντίμιρ Ποπόβκιν. Μιλώντας στο Κοινοβούλιο, ο Ποπόβκιν αναφέρθηκε στο σχέδιο δημιουργίας ενός ενιαίου κέντρου για την πρόληψη και την απόκρουση των κοσμικών απειλών. Η έκρηξη του μετεωρίτη πάνω από το Τσελιάμπινσκ στις 15 Φεβρουαρίου έδειξε ότι σήμερα οι απειλές των αστεροειδών είναι πραγματικά μεγάλες. Οι Ρώσοι ειδικοί προτείνουν τη δημιουργία ενός παγκόσμιου συστήματος παρακολούθησης των ουράνιων σωμάτων και στο μέτρο του δυνατού μέσων καταστροφής των επικίνδυνων αστεροειδών, - λέει ο Βλαντίμιρ Ποπόβκιν: - Οι βασικές προτεραιότητες, κατά την άποψή μας, είναι η ανάπτυξη και η αύξηση της αποτελεσματικότητας της παρακολούθησης των μικρών ουράνιων σωμάτων και των διαστημικών σκουπιδιών για τον εντοπισμό όλων των δυνητικά επικίνδυνων για τη Γη σωμάτων. Επίσης πρέπει να δημιουργηθούν μέσα επίδρασης σ΄ αυτά τα σώματα και να προγραμματιστούν ερευνητικές αποστολές σε αστεροειδείς και κομήτες για την εξακρίβωση των μεγεθών και των τροχιών τους. Οι Ρώσοι ειδικοί παίρνουν να δημιουργηθεί ένα σύστημα παρακολούθησης των αστεροειδών κοντά στη Σελήνη. Συγκεκριμένα, προτείνεται να εκτοξευτούν τρία διαστημικά παρατηρητήρια, στα οποία θα είναι δυνατή η παρακολούθηση της κίνησης των μεγάλων ουράνιων σωμάτων, εξήγησε ο εμπειρογνώμονας Βιτάλι Λαπότα: - Κοντά στη Σελήνη είναι τα σημεία Lagrange (σε αυτά τα σημεία τα διαστημόπλοια θα παραμένουν ακίνητα σε σχέση με το σύστημα Γη-Σελήνη). Η τοποθέτηση των σταθμών σ΄ αυτά τα σημεία σε απόσταση 400 χιλ. χλμ. από τη Γη θα εξασφαλίσει την τρισδιάστατη μέσω τριών καναλιών παρακολούθηση των αστεροειδών. Όμως αυτό δεν είναι σε θέση να το εξασφαλίσει ούτε μια χώρα, χρειάζεται ισχυρός διεθνής συνεταιρισμός. Για την εξουδετέρωση των επικίνδυνων ουράνιων σωμάτων πρέπει να δημιουργηθούν διαστημόπλοια τριών τύπων: δορυφόροι παρακολούθησης, κατασκοπευτικοί δορυφόροι και δορυφόροι αναχαίτισης, - θεωρεί ο Διευθυντής του «Κέντρου πλανητικής Άμυνας» Ανατόλι Ζάιτσεφ: - Μετά τον εντοπισμό ενός επικίνδυνου ουράνιου σώματος εκτοξεύεται προς αυτό ένας κατασκοπευτικός δορυφόρος. Και αμέσως μετά από αυτόν – ένας δορυφόρος αναχαίτισης με κινητικά ή πυρηνικά μέσα επίδρασης. Για την εκτόξευση τέτοιου διαστημοπλοίου προβλέπεται η χρησιμοποίηση του ρωσο-ουκρανικού πυραύλου-φορέα Zenit, που χρειάζεται ελάχιστο χρόνο προετοιμασίας για την εκτόξευση. Έτσι θα μπορέσουμε να προστατεύσουμε τη Γη από σώματα μεγέθους δεκάδων και ακόμη και εκατοντάδων μέτρων. Από το κρουστικό κύμα από μια πυρηνική έκρηξη ένας αστεροειδής θα συντριβεί σε θραύσματα μεγέθους κάτω των 10 μέτρων. Μάλιστα εκείνο το σχετικά μικρό μέρος των θραυσμάτων, που θα βρεθεί στην ατμόσφαιρα της Γης, θα εκραγεί στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας λόγω των αρκετά μικρών διαστάσεων τους. Το αποτέλεσμα αυτής της αναχαίτισης θα είναι ένα μεγαλειώδες ωραιότατο θέαμα, ακίνδυνο για τους κατοίκους της Γης. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι πρέπει να αποκλειστεί η δυνατότητα χρησιμοποίησης διαστημικών όπλων με το πρόσχημα της προστασίας από τους αστεροειδείς. Γι΄αυτό πρέπει να συμφωνηθούν σχετικά διεθνή έγγραφα, που θα αποκλείουν οποιαδήποτε δυνατότητα δοκιμής και ανάπτυξης όπλου στο διάστημα. http://greek.ruvr.ru/2013_03_13/107805039/

Θάλασσες μάγματος σιγόβραζαν κάποτε στη Σελήνη. Μια μεγάλη λεκάνη που σημαδεύει την αθέατη πλευρά της Σελήνης είναι στην πραγματικότητα τα απομεινάρια μιας θάλασσας λιωμένων πετρωμάτων που δημιουργήθηκε από την αρχαία πρόσκρουση ενός αστεροειδή, μαρτυρούν τα δεδομένα της αποστολής LRO που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι. Αμέσως μετά το σχηματισμό της πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, ολόκληρη Σελήνη ήταν μια διάπυρη μπάλα μάγματος, η οποία αργότερα κρύωσε και στερεοποιήθηκε, όπως εξάλλου συνέβη και με τη Γη και τους υπόλοιπους βραχώδεις πλανήτες. Σύμφωνα όμως με τη νέα μελέτη, αυτή δεν ήταν η μόνη περίοδος κατά την οποία η επιφάνεια της Σελήνης παρέμενε λιωμένη σε μεγάλη κλίμακα. Ερευνητές του Πανεπιστημίου Μπράουν στις ΗΠΑ ανέλυσαν νέες μετρήσεις από το Mare Orientale («Ανατολική Θάλασσα») μια λεκάνη διαμέτρου 330 χιλιομέτρων, της οποίας το μεγαλύτερο μέρος κρύβεται στην αθέατη πλευρά της Σελήνης. Το χείλος της λεκάνης μόλις διακρίνεται στην πάνω αριστερά άκρη της πλευράς που κοιτά μόνιμα τη Γη. Τα δεδομένα του δορυφόρου LRO υποδεικνύουν ότι το Mare Orientale ήταν κάποτε μια θάλασσα μάγματος με βάθος περίπου δέκα χιλιόμετρα, η οποία χρειάστηκε χιλιάδες χρόνια μέχρι να κρυώσει και να στερεοποιηθεί. Η ομάδα του Δρ Πολ Χες εξέτασε μετρήσεις από τον υψομετρητή λέιζερ του LRO, ένα όργανο που χαρτογραφεί το ανάγλυφο της επιφάνειας. Οι μετρήσεις δείχνουν ότι η επιφάνεια της λεκάνης του Mare Orientale έχει βυθιστεί κατά σχεδόν δύο χιλιόμετρα σε σχέση με τα γύρω πετρώματα. Η υποχώρηση αυτή προκλήθηκε από την σταδιακή ψύξη και διαστολή της θάλασσας μάγματος, αναφέρουν οι ερευνητές στην έγκριτη επιθεώρηση Icarus. Η μέτρηση της υποχώρησης έδωσε στην ερευνητική ομάδα μια ιδέα για το πόσο βαθιά ήταν η θάλασσα μάγματος και πόσος ήταν ο όγκος της. Επιπλέον, οι ερευνητές δείχνουν ότι, καθώς η θάλασσα μάγματος κρύωνε, τα λιωμένα πετρώματα από τα οποία αποτελούνταν χωρίστηκαν σε στρώματα: τα βαρύτερα υλικά βυθίστηκαν στον πυθμένα της λεκάνης ενώ τα ελαφρότερα παρέμειναν στην επιφάνεια. Η ίδια διαδικασία είναι εξάλλου γνωστό ότι οδήγησε στη διαφοροποίηση του σεληνιακού φλοιού σε σχέση με τον υποκείμενο μανδύα. Οι ερευνητές επισημαίνουν τώρα ότι προηγούμενες μελέτες για τη μελέτη της διαφοροποίησης του φλοιού ενδέχεται να κατέληξαν σε λανθασμένα συμπεράσματα επειδή μέρος των δειγμάτων που εξέτασαν δεν ήταν αρχέγονα αλλά προέρχονταν από μεταγενέστερες θάλασσες μάγματος, οι οποίες δημιουργήθηκαν από προσκρούσεις αστεροειδών. Για παράδειγμα, μελέτη του 2011 κατέληξε στο παράδοξο συμπέρασμα ότι ένα από τα δείγματα που έφεραν στη Γη οι αποστολές Apollo είναι 200 εκατομμύρια χρόνια νεότερο από το αναμενόμενο. Σύμφωνα με τη νέα έρευνα, το δείγμα πιθανότατα προερχόταν από μεταγενέστερες θάλασσες μάγματος, και όχι από τον ωκεανό μάγματος που κάλυπτε ολόκληρη τη νεογέννητη Σελήνη. Οι ερευνητές εκτιμούν επιπλέον ότι οι προσκρούσεις αστεροειδών που δημιούργησαν τις 30 μεγάλες λεκάνες της Σελήνης παρήγαγαν συνολικά 100 εκατομμύρια κυβικά μέτρα μάγματος, ποσότητα που αντιστοιχεί στο 5% του φλοιού. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231239380

Πανόραμα με 12 απο τις καλύτερες φωτογραφίες του Hubble. Μοντέλο πλήρους κλίμακας του James Webb. Η NASA παρουσίασε στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου ένα μοντέλο του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb, περίπου 100 φορές πιο ισχυρού από το Hubble, το οποίο προβλέπεται να εκτοξευτεί το 2018 για να δει το φως των πρώτων άστρων που άναψαν στο Σύμπαν. Το μοντέλο του James Webb, κατασκευασμένο στις πραγματικές διαστάσεις του οργάνου, στήθηκε έξω από συνεδριακό κέντρο του Όστιν στο Τέξας, στο πλαίσιο του συνεδρίου τεχνολογίας SXSW. Το τηλεσκόπιο έχει το μέγεθος ενός Boeing 737, ενώ το σκίαστρο που θα το προστατεύει από την ηλιακή ακτινοβολία θα έχει μέγεθος γηπέδου τένις όταν αναπτυχθεί σε τροχιά. Το πρωτεύον κάτοπτρο του τηλεσκοπίου, χωρισμένο σε 18 εξαγωνικά τμήματα, θα έχει διάμετρο 6,5 μέτρα και συνολική επιφάνεια έξι φορές μεγαλύτερη από ό,τι το Hubble. Τουλάχιστον 100 φορές ισχυρότερο από τον προκάτοχό του, το νέο όργανο θα αναλάβει μια σημαντική αποστολή με τέσσερα σκέλη: θα αναζητήσει τα αρχαιότερα και πιο μακρινά άστρα του Σύμπαντος, θα μελετήσει το σχηματισμό και την εξέλιξη των γαλαξιών, θα κατανοήσει τις διαδικασίες σχηματισμού άστρων και πλανητικών συστημάτων και θα ρίξει φως στην προέλευση της ζωής. Το James Webb δεν αποκλείεται να φέρει μια νέα επανάσταση στην αστρονομία, ωστόσο οι εικόνες του ίσως δεν είναι τόσο εντυπωσιακές για το ευρύ κοινό: σε αντίθεση με το Hubble, το οποίο βλέπει το ορατό και το υπεριώδες φως, το νέο τηλεσκόπιο θα λειτουργεί μόνο στο υπέρυθρο τμήμα του φάσματος, επομένως οι εικόνες του θα είναι ψευδοχρωματικές. Το κόστος του προγράμματος έχει πάντως ξεπεράσει κατά πολύ τον αρχικό προϋπολογισμό και έχει ήδη φτάσει τα 8,8 δισεκατομμύρια δολάρια. Η NASA περιγράφει το James Webb ως διάδοχο του τηλεσκοπίου Hubble, αν και τα χαρακτηριστικά των δύο τηλεσκοπίων διαφέρουν σημαντικά. Το Hubble, το οποίο εκτοξεύτηκε το 1990, συνεχίζει σήμερα να μεταδίδει γύρω στα 360 gigabyte δεδομένων κάθε μήνα. Είναι όμως καταδικασμένο σε θάνατο, αφού οι αποστολές επισκευής και αναβάθμισης σταμάτησαν το 2009. Όταν πια πάψει να λειτουργεί τα επόμενα χρόνια, το διάσημο παρατηρητήριο θα αυτοκαταστραφεί με βουτιά στον ωκεανό. Ο διάδοχος του Hubble παίρνει το όνομα του δεύτερου διοικητή της NASA, o oποίος επέβλεψε τις πρώτες επανδρωμένες αμερικανικές αποστολές στο Διάστημα. http://www.jwst.nasa.gov/about.html http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231239180

Ανακαλύφθηκε υπερβολικά σπάνιο τριπλό σύστημα κβάζαρ. Δεύτερη μόλις φορά στα παγκόσμια χρονικά της αστρονομίας, μια ομάδα Ευρωπαίων αστρονόμων ανακάλυψαν ένα υπερβολικά σπάνιο τριπλό σύστημα κβάζαρ, σε απόσταση εννέα δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Τα κβάζαρ (ή ενεργοί γαλαξιακοί πυρήνες) είναι τρομερά φωτεινές και ισχυρές πηγές ενέργειας, που βρίσκονται στο κέντρο μακρινών γαλαξιών, περιβάλλοντας την κεντρική μαύρη τρύπα τους. Η ύπαρξη πολλαπλών κβάζαρ (διπλών ή τριπλών) πιστεύεται ότι οφείλεται στη σύγκρουση και τη συγχώνευση γαλαξιών, κατά την οποία ο κάθε γαλαξίας «συνεισέφερε» το δικό του κβάζαρ, τα οποία στη συνέχεια, μέσω της ελκτικής δύναμης της βαρύτητας, αποτέλεσαν ένα ενιαίο σύστημα. Η παρατήρηση τριπλών κβάζαρ είναι πάρα πολύ δύσκολη, αφενός επειδή τέτοια φαινόμενα είναι τρομερά σπάνια στο σύμπαν, αφετέρου επειδή σε τόσο μεγάλες αποστάσεις οι αστρονόμοι δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν μεταξύ τους τα κβάζαρ, αν αυτά βρίσκονται πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Εμανουέλε Φαρίνα του πανεπιστημίου Ινσούμπρια στο Κόμο της Ιταλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας «Monthly Notices», συνδύασαν παρατηρήσεις από τα τηλεσκόπια του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου στη Χιλή και του Αστεροσκοπείου Καλάρ Άλτο στην Ισπανία. Όπως διαπίστωσαν, δύο από τα κβάζαρ βρίσκονται πιο κοντά μεταξύ τους από ό,τι το τρίτο. Οι αστρονόμοι δεν εντόπισαν ενδείξεις κάποιου πολύ φωτεινού υπέρυθρου γαλαξία (με έντονη εκπομπή υπέρυθρου φωτός), στο εσωτερικό των οποίων συνήθως ανακαλύπτονται τα κβάζαρ. Αυτό πιθανώς, κατά τους επιστήμονες, σημαίνει πως το τριπλό σύστημα κβάζαρ αποτελεί τμήμα μιας ευρύτερης γαλαξιακής δομής, που όμως ακόμα βρίσκεται σε φάση οριστικής διαμόρφωσης. http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathciv_1_13/03/2013_487472

Το πιο θερμό αντικείμενο του σύμπαντος. Ένα ταξίδι στα πιο θερμά μέρη του σύμπαντος πρέπει να ξεκινήσει αρχικά από τον ήλιο, το πύρινο κέντρο του ηλιακού μας συστήματος. Με μια επιφανειακή θερμοκρασία 5800 βαθμών Κέλβιν δεν πλησιάζει καν το κοσμικό ρεκόρ. Στον πυρήνα των μπλε υπεργιγάντων η θερμοκρασία ξεπερνά τους 50000 βαθμούς Κέλβιν. Όμως ακόμα κι αυτή τη θερμοκρασία την ξεπερνούν κάποιοι λευκοί νάνοι, όπως ο HD62166 που φθάνει στους 200000 βαθμούς (σε τόσο μεγάλες θερμοκρασίες δεν παίζει ρόλο αν χρησιμοποιούμε την κλίμακα Κέλβιν ή την κλίμακα Κελσίου, αφού οι δυο κλίμακες διαφέρουν μόνο κατά 273 βαθμούς!), ενώ ο πυρήνας των μεγαλύτερων υπεργιγάντων μπορεί να ξεπεράσει το ένα δισεκατομμύριο βαθμούς. Για ένα σταθερό άστρο το ανώτατο όριο που βάζουν οι θεωρητικοί υπολογισμοί στη θερμοκρασία τους, είναι περίπου 6 δισεκατομμύρια βαθμοί. Σ’ αυτή τη θερμοκρασία, η ύλη στο εσωτερικό του άστρου αρχίζει να εκπέμπει φωτόνια τα οποία έχουν αρκετή ενέργεια ώστε να σχηματίζουν ζεύγη ηλεκτρονίων-ποζιτρονίων. Το αποτέλεσμα των αντιδράσεων είναι μια κολοσσιαία έκρηξη που θα εξαφανίσει το άστρο. Οι πρώτες ενδείξεις για την ύπαρξη ενός τέτοιου άστρου (pair-instabillity supernova) βρέθηκαν το 2007, όταν παρατηρήθηκε μια λαμπρή και εξαιρετικά μεγάλης διάρκειας αστρική έκρηξη, αποδεικνύοντας την ύπαρξη ενός τεράστιου άστρου με αδιανόητο μέχρι τότε μέγεθος. Κατά τη διάρκεια της έκρηξης ενός σουπερνόβα οι θερμοκρασία μπορεί να ξεπεράσει τα 6 δισεκατομμύρια βαθμούς. Το 1987 παρατηρήθηκε η έκρηξη ενός σουπερνόβα στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου – έναν γαλαξία δορυφόρο του δικού μας γαλαξία, περίπου 160000 έτη φωτός μακριά. Τα νετρίνα από την καρδιά της έκρηξης ανιχνεύθηκαν στην Γη και αποκάλυψαν μια θερμοκρασία 200 δισεκατομμυρίων βαθμών. Αυτό όμως είναι ένα τίποτα συγκρινόμενο με τη θερμοκρασία των αντικειμένων που παράγουν τις εκλάμψεις των ακτινών γάμμα. Αυτές οι σύντομες εκρήξεις των πολύ υψηλών ενεργειών γάμμα, ανιχνεύονται μια ή δυο φορές την ημέρα από ειδικά ρυθμισμένα τηλεσκόπια, θεωρείται ότι σηματοδοτούν τη γέννηση μαύρων τρυπών είτε όταν ο πυρήνας ενός γιγάντιου άστρου καταρρέει είτε όταν δυο υπερ-πυκνά άστρα νετρονίων συγκρούονται. Με κάποιο τρόπο η βαρυτική ενέργεια μετατρέπεται σε μια έντονη δέσμη ακτίνων γάμμα και άλλες ακτινοβολίες. Ενώ οι λεπτομέρειες της διαδικασίας αυτής είναι προς το παρόν άγνωστη, θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα πύρινο συνονθύλευμα σχετικιστικών σωματιδίων που φθάνει το ένα τρισεκατομμύριο βαθμούς. Όμως πολύ πιο κοντά στο σπίτι μας βρίσκεται κάτι ακόμη πιο θερμό. Στον επιταχυντή του CERN, στη Γενεύη της Ελβετίας, μεταξύ της 8ης Νοεμβρίου και της 6ης Δεκεμβρίου 2010, πυρήνες μολύβδου συμπυκνώθηκαν μεταξύ τους στον LHC. Το αποτέλεσμα ήταν η υψηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ στη Γη, σε ένα υποατομικό πύρινο συσσωμάτωμα μερικών τρισεκατομμυρίων βαθμών. Το πείραμα αυτό μας δίνει μια ιδέα για το που υπάρχουν οι πιο ακραίες θερμοκρασίες του σύμπαντος. Δεν βρίσκονται στο παρόν αλλά στο παρελθόν και πιο συγκεκριμένα την στιγμή της δημιουργίας του Σύμπαντος. Κοιτώντας μέσα στην καρδιά της Μεγάλης Έκρηξης, με την μέχρι σήμερα γνωστή φυσική μπορούμε να φτάσουμε μέχρι μια θερμοκρασία η οποία διαθέτει 32 ψηφία. Πρόκειται για τη θερμοκρασία Planck (που προκύπτει από θεμελιώδεις σταθερές της φυσικής) ΕΞΙΣΩΣΗ!!! Πέραν αυτής της θερμοκρασίας η φυσική που ξέρουμε δεν ισχύει. http://physicsgg.me/2011/03/07/%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%ce%b8%ce%b5%cf%81%ce%bc%cf%8c-%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%b5%ce%af%ce%bc%ce%b5%ce%bd%ce%bf-%cf%83%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd/ Το πιο ψυχρό αντικείμενο του σύμπαντος. Το διάστημα από μόνο του δεν είναι ούτε θερμό ούτε κρύο. Όταν απουσιάζουν τα “σωματίδια” που ταλαντώνονται θερμικά τότε η θερμοκρασία δεν έχει νόημα. Όμως υπάρχουν πολλά ψυχρά πράγματα στο διάστημα. Το ψυχρότερο σημείο στο ηλιακό μας σύστημα είναι αρκετά κοντά μας. Το διαστημικό σκάφος της ΝΑSΑ, LRO (Lunar Reconnaissance Orbiter), το 2009 προσδιόρισε την θερμοκρασία κρατήρων στο νότιο πόλο της Σελήνης – που δεν τους βλέπει ποτέ ο ήλιος – στους 33 βαθμούς Κέλβιν (-240 βαθμούς Κελσίου), μια θερμοκρασία μικρότερη ακόμη και από τη θερμοκρασία του σκοτεινού και απομακρυσμένου Πλούτωνα. Αυτό βέβαια το ρεκόρ μπορεί να καταρριφθεί από κάποιο δορυφόρο ή κάποιο νάνο πλανήτη πολύ μακριά από τον ήλιο. Πέρα από το ηλιακό μας σύστημα υπάρχουν κάποιοι ακόμη πιο ψυχροί μετεωρίτες και ο ψυχρότερος από αυτούς τους μοναχικούς περιπλανώμενους ίσως να βρίσκεται στα τεράστια διαγαλαξιακά κενά. Θα θερμαίνεται μόνο από την ασθενή κοσμική ακτινοβολία μικροκυμάτων – την ακτινοβολία που σταμάτησε να αλληλεπιδρά με την ύλη κατά την Μεγάλη Έκρηξη και τώρα βρίσκεται παντού στο Σύμπαν αντιστοιχώντας σε μια θερμοκρασία περίπου 3 βαθμών Κέλβιν. Δεδομένου ότι η θερμοκρασία των 2,7 Κ γεμίζει ολόκληρο το σύμπαν, θα μπορούσε κανείς να πει ότι δεν υπάρχει σώμα με μικρότερη θερμοκρασία. Κι όμως δεν είναι έτσι! Ένα νεφέλωμα που ονομάζεται Boomerang (βλέπε φωτο), 5000 έτη φωτός μακριά, έχει θερμοκρασία περίπου 1Κ. Το νεφέλωμα διαστέλλεται γρήγορα και γι αυτό ψύχεται (η εκτόνωση των αερίων μειώνει τη θερμοκρασία τους). Το αν το νεφέλωμα Boomerang παραμένει το πιο ψυχρό φυσικό αντικείμενο στο σύμπαν είναι υπό έρευνα. Στα γήινα όμως εργαστήρια, όπως στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας στην Μασαχουσέτη το 2003, ένα νέφος ατόμων Νατρίου έφθασε σε θερμοκρασία 0,45 νανοΚέλβιν (λιγότερο από μισό δισεκατομμυριοστό του βαθμού πάνω από το απόλυτο μηδέν, θερμοκρασία που είναι η μικρότερη που παρατηρήθηκε μέχρι τώρα στο σύμπαν. http://physicsgg.me/2011/03/08/%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%cf%88%cf%85%cf%87%cf%81%cf%8c-%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%b5%ce%af%ce%bc%ce%b5%ce%bd%ce%bf-%cf%83%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd/ Ρωσικός δορυφόρος συγκρούστηκε με θραύσμα ενός κινέζικου δορυφόρου. Ο ρωσικός μικροδορυφόρος «BLITS» συγκρούστηκε με θραύσμα του κινέζικου μετεωρολογικού δορυφόρου «Fengyun-1C». Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων, η μάζα του θραύσματος μπορεί να ήταν μόλις 0,08 γραμμάρια. Ωστόσο, αυτό ήταν αρκετό, ώστε να αλλάξουν απότομα οι παράμετροι της τροχιάς του δορυφόρου μάζας 7,5 κιλών. Αυτή είναι η δεύτερη στην ιστορία περίπτωση σύγκρουσης τεχνητών αντικειμένων σε τροχιά. Ο δορυφόρος «BLITS» (BLITS — Ball Lens In The Space) είναι μία γυάλινη σφαίρα-ανακλαστήρας, σχεδιασμένος για να λειτουργεί με το διεθνές σύστημα ανίχνευσης λέιζερ. Το «Fengyun-1C» ήταν μία συσκευή, η οποία είχε διαλυθεί σε πολλά κομμάτια το 2007 κατά τη διάρκεια δοκιμής της Κίνας του αντιδορυφορικού όπλου. Θα απαιτηθούν πρόσθετες παρατηρήσεις, ώστε να προσδιοριστεί η έκταση της ζημιάς στον «BLITS» και η σκοπιμότητα της περαιτέρω χρήσης του. http://greek.ruvr.ru/2013_03_10/107534248/ Oι διαστημικές συσκευές φθείρονται από την ιονίζουσα ακτινοβολία. Για την αντιμετώπιση της απειλής της ιονίζουσας διαστημικής ακτινοβολίας σχεδιάστηκε ένα σύστημα υψηλών απαιτήσεων ως προς τον ηλεκτρονικό εξοπλισμό των διαστημικών σκαφών, δήλωσε πηγή στον ρωσικό πυραυλικό-διαστημικό κλάδο. Η ιονίζουσα ακτινοβολία προκαλεί βλάβες στον μικροηλεκτρονικό εξοπλισμό των σκαφών, γεγονός, που συχνά επιφέρει την απώλεια της συγκεκριμένης διαστημικής συσκευής. Ειδικότερα έτσι διακόπηκε το πρόγραμμα Fobos-Grunt στις αρχές του 2012. http://greek.ruvr.ru/2013_03_09/107407065/ Η Σάρα Μπράιτμαν θα ηχογραφήσει τραγούδι στο Διάστημα! Η 52χρονη Αγγλίδα σοπράνο ετοιμάζεται να γράψει ιστορία. Η Sarah Brightman θα είναι μέλος μίας τριμελούς ομάδας, η οποία θα ταξιδέψει στο διάστημα το 2015. Η διάσημη τραγουδίστρια θα βρίσκεται στο σκάφος Soyuz, σε τροχιά γύρω από τη γη 16 φορές την ημέρα, με μοναδικό σκοπό να ηχογραφήσει ένα νέο κομμάτι. Αυτή θα είναι η πρώτη φορά που ένας επαγγελματίας μουσικός επιδιώκει κάτι τέτοιο. Η Brightman έκανε όλες τις απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις και η κάμερα αποθανάτισε τις σκηνές, όπως μεταδίδει το bizznews. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B7-%CF%83%CE%AC%CF%81%CE%B1-%CE%BC%CF%80%CF%81%CE%AC%CE%B9%CF%84%CE%BC%CE%B1%CE%BD-%CE%B8%CE%B1-%CE%B7%CF%87%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BF%CF%8D%CE%B4%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-vid

Νέα άστρα κοντά στη Γη ανακάλυψαν οι επιστήμονες. Από το 1916 είχαν οι αστρονόμοι να ανακαλύψουν τόσο γειτονικά στη Γη άστρα. Πρόκειται για ένα διπλό αστρικό σύστημα «καφέ νάνων», που βρίσκεται σε απόσταση μόλις 6,5 ετών φωτός από τον πλανήτη μας και είναι το τρίτο κοντινότερο στη Γη αστρικό σύστημα. Η ανακάλυψη, που έγινε από τον καθηγητή αστρονομίας του πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια Κέβιν Λούμαν, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αστροφυσικής Astrophysical Journal Letters. Οι «καφέ νάνοι» είναι άστρα μικρής μάζας, τα οποία ποτέ δεν έγιναν τόσο καυτά, όσο χρειαζόταν για να πυροδοτηθεί στο εσωτερικό τους η πυρηνική σύντηξη που μετατρέπει το υδρογόνο σε ήλιο. Έτσι, απέτυχαν να μετατραπούν σε ήλιους, με συνέπεια να παραμείνουν κρύα και αχνά, μοιάζοντας περισσότερο με γιγάντιους πλανήτες όπως ο Δίας, παρά με άστρα όπως ο Ήλιος μας. Όπως είπε ο Κέβιν Λούμαν, το διπλό αστρικό σύστημα -με την ονομασία WISE 1049-5319- είναι τόσο κοντά, που τα σήματα από τις γήινες τηλεοπτικές εκπομπές του 2006 μόλις έφθασαν εκεί ταξιδεύοντας μέσω του διαστήματος. Ο Αμερικανός αστρονόμος ανέφερε ότι το γειτονικό σύστημα θα αποτελέσει στόχο μελλοντικών παρατηρήσεων για να διαπιστωθεί αν έχει πλανήτες σε τροχιά γύρω από τα δύο άστρα του. Το αστρικό σύστημα ανακαλύφθηκε από το υπέρυθρο διαστημικό τηλεσκόπιο WISE της NASA, το οποίο εκτοξεύτηκε το 2009 και μπορεί να «βλέπει» τέτοια αχνά άστρα, που είναι αόρατα για τα οπτικά τηλεσκόπια. Οι δύο «καφέ νάνοι» απέχουν μεταξύ τους περίπου την τριπλάσια απόσταση Ήλιου-Γης και ολοκληρώνουν μια περιφορά το ένα γύρω από το άλλο σχεδόν κάθε 25 γήινα χρόνια. Το δεύτερο κοντινότερο άστρο, του Μπάρναρντ, απέχει περίπου έξι έτη φωτός και ανακαλύφθηκε το 1916, ενώ το πιο κοντινό στη Γη είναι το τριπλό αστρικό σύστημα Άλφα Κενταύρου, ένα από τα αχνά άστρα του οποίου, ο Εγγύς Κενταύρου, που ανακαλύφθηκε το 1917, απέχει μόλις 4,2 έτη φωτός. Οι αστρονόμοι απέκλεισαν την πιθανότητα το διπλό αστρικό σύστημα που μόλις ανακαλύφθηκε, να είναι το λεγόμενο άστρο «Νέμεσις», που μερικοί υποστηρίζουν ότι αποτελεί τον άγνωστο έως τώρα (και δυνητικά επικίνδυνο) συνοδό του δικού μας Ήλιου. Όπως είπε ο Κέβιν Λούμαν, «μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα ότι το νέο σύστημα των καφέ νάνων αποτελεί ένα τέτοιο αντικείμενο, επειδή κινείται πολύ γρήγορα στον ουρανό για να βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο μας». http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231239278

Η διάλεξη του Stephen Hawking. Εξιστορώ ότι θυμάμαι από τη διάλεξη του Hawking. Αυτός ήταν βυθισμένος στην πολυθρόνα του, με το κεφάλι του να βαραίνει και να μην μπορεί να το κρατήσει ψηλά, ενώ οι υπόλοιποι περιμέναμε με σιωπηλή προσδοκία. Βρισκόταν στο αριστερό άκρο της σκηνής, από όπου μπορούσε να βλέπει τη μεγάλη οθόνη προβολής στο μπροστινό μέρος της αίθουσας και ταυτοχρόνως να κοιτάζει το ακροατήριο. Εκείνη την εποχή, ο Stephen είχε χάσει την ικανότητα της ομιλίας με τις δικές του φωνητικές χορδές. Η ηλεκτρονική φωνή του μετέδιδε ένα εκ των προτέρων μαγνητοφωνημένο μήνυμα, ενώ στο πίσω μέρος ένας βοηθός του χειριζόταν τον προβολέα διαφανειών. Ο προβολέας ήταν συγχρονισμένος με το μαγνητοφωνημένο μήνυμα. Αναρωτιόμουν για ποιόν λόγο έπρεπε να παρευρίσκεται καν ο ίδιος. Παρά τον μηχανικό ήχο, η φωνή του διέθετε πλούτο και προσωπικότητα. Το χαμόγελό του μετέδιδε υπέρτατη εμπιστοσύνη και βεβαιότητα. Υπάρχει ένα μυστήριο στις παρουσιάσεις του Stephen: Πως γίνεται η παρουσία του ακίνητου, εύθραυστου σώματός του να εμφυσά τέτοια πνοή ζωής σε ένα κατά τα άλλα άψυχο γεγονός; Χωρίς ίχνος κίνησης, το πρόσωπο του Stephen αποπνέει έναν μαγνητισμό και ένα χάρισμα που ελάχιστοι διαθέτουν(…) Το πλέον ασυνήθιστο στις διαλέξεις του Stephen είναι η περίοδος των ερωτήσεων και των απαντήσεων που ακολουθεί. Ένας από τους οργανωτές του συνεδρίου ανεβαίνει στη σκηνή και ζητά από το ακροατήριο να υποβάλλει ερωτήσεις. Συνήθως, πρόκειται για απορίες τεχνικού χαρακτήρα και, μερικές φορές, διατυπώνονται μακροσκελείς ερωτήσεις, που σκοπό έχουν να δείξουν ότι ο ερωτών γνωρίζει καλά το θέμα. Κατόπιν, όμως, στο ακροατήριο επικρατεί νεκρική σιγή. Εκατό αφοσιωμένοι ιεροδιάκονοι μετατρέπονται σε βωβούς μοναχούς, σε έναν παράδοξα σιωπηλό καθεδρικό ναό. Ο Stephen συνθέτει την απάντησή του. Η μέθοδος που επικοινωνεί με τον εξωτερικό κόσμο είναι εκπληκτική. Δεν μπορεί να μιλήσει ή να κινήσει τα χέρια του στη νοηματική γλώσσα. Οι μύες του έχουν ατροφήσει σε τέτοιο βαθμό, ώστε είναι σχεδόν αδύνατον να ασκήσουν την παραμικρή δύναμη. Δεν διαθέτει καν τη δύναμη και τον συντονισμό για να χειριστεί ένα πληκτρολόγιο. Αν η μνήμη μου δεν με απατά, εκείνη την εποχή (1993 – η ιστορία διαδραματίζεται στο συνέδριο της Santa Barbara που είχε ως θέμα “Quantum Aspects of Black Holes”), επικοινωνούσε πιέζοντας ελαφρά έναν μοχλό ελέγχου. Μια μικρή οθόνη υπολογιστή είναι προσαρμοσμένη στον βραχίονα της πολυθρόνας του, όπου σχηματίζεται μια αλυσίδα λέξεων και γραμμάτων, συνεχόμενων λίγο – πολύ….Ο Stephen τις επιλέγει μία προς μία και τις αποθηκεύει στη μνήμη, σχηματίζοντας μία ή δυο προτάσεις. Αυτό απαιτεί έως και δέκα λεπτά. Στο μεταξύ, ενώ η “Πυθία” συνθέτει την απάντησή της, στην αίθουσα επικρατεί νεκρική σιγή. Κάθε συζήτηση σταματά, και η αγωνία και η προσμονή κορυφώνονται. Τέλος, έρχεται η απάντηση: δεν μπορεί να είναι κάτι περισσότερο από ένα “ναι” ή ένα “όχι”, ή ίσως μία ή δύο προτάσεις. Αυτό το έχω παρακολουθήσει να συμβαίνει σε μια αίθουσα με εκατό φυσικούς, όπως και σε ένα μικρό στάδιο με πέντε χιλιάδες θεατές, συμπεριλαμβανομένων ενός νοτιοαμερικανού προέδρου, του αρχηγού του επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων και αρκετών ανώτερων αξιωματικών. Η αντίδρασή μου απέναντι στην ασυνήθιστη αυτή σιωπή κυμαίνεται μεταξύ διασκέδασης και έντονης αγανάκτησης (γιατί σπαταλώ τον χρόνο μου με αυτή τη φάρσα. Έχω πάντοτε την τάση να δημιουργήσω κάποιον μικρό θόρυβο, ίσως μιλώντας απλώς στον διπλανό μου, αλλά ποτέ δεν το κάνω. Τι είναι εκείνο που διαθέτει ο Stephen και το οποίο αιχμαλωτίζει τη τεταμένη προσοχή που ταιριάζει μάλλον σε έναν άγιο άνθρωπο, έτοιμο να αποκαλύψει τα βαθύτερα μυστήρια του σύμπαντος; Ο Hawking είναι αλαζονικός, αυτάρεσκος, εξαιρετικά εγωκεντρικός. Αλλά πάλι, το ίδιο ισχύει για τους μισούς τουλάχιστον ανθρώπους που γνωρίζω, συμπεριλαμβανομένου του εαυτού μου. Νομίζω ότι η απάντηση στο ερώτημα είναι εν μέρει η μαγεία και το μυστήριο της ασώματης διάνοιας που διαπλέει το Σύμπαν πάνω σε μια αναπηρική πολυθρόνα. Αλλά εν μέρει είναι ότι ο τομέας της θεωρητικής φυσικής αποτελεί έναν μικρό κόσμο συγκροτούμενο από ανθρώπους που γνωρίζονται μεταξύ τους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Για πολλούς από εμάς, πρόκειται για μια διευρυμένη οικογένεια, και ο Stephen είναι το αγαπημένο και σεβάσμιο μέλος της οικογένειας αυτής, έστω και αν μερικές φορές προκαλεί πικρία και ενόχληση. Έχουμε όλοι πλήρη επίγνωση του γεγονότος ότι δεν διαθέτει άλλον τρόπο επικοινωνίας εκτός από την ανιαρή χρονοβόρο διαδικασία που χρησιμοποιεί. Επειδή δίνουμε σημασία στην άποψή του, καθόμαστε ήσυχα, περιμένοντας. Πιστεύω επίσης ότι πιθανότατα η συγκέντρωση του Stephen κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σύνθεσης είναι τόσο έντονη, ώστε δεν αντιλαμβάνεται καν την παράξενη σιωπή γύρω του…. “Ο πόλεμος της Μαύρης Τρύπας”, Leonard Susskind, εκδόσεις ΚΑΤΟΠΤΡΟ Βίντεο: http://physicsgg.me/2011/03/11/%ce%b7-%ce%b4%ce%b9%ce%ac%ce%bb%ce%b5%ce%be%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-stephen-hawking/

Ένας ακόμα αστεροειδής πέρασε «ξυστά» από τη Γη. Ένας αστεροειδής μεγέθους σχεδόν όσο ένα οικοδομικό τετράγωνο πέρασε, το Σάββατο, σε σχετικά κοντινή απόσταση από τη Γη. Πρόκειται για το τελευταίο φαινόμενο από μια σειρά ουράνιων αντικειμένων που έχουν πλησιάσει τελευταία από τη Γη, συμπεριλαμβανομένου εκείνου που πέρασε από τη Ρωσία, προκαλώντας τον τραυματισμό 1.500 ανθρώπων. Ο αστεροειδής, ο οποίος ανακαλύφθηκε μόλις πριν από έξι μέρες, είχε μήκος 140 μέτρων και πέρασε σε απόσταση 950.000 χιλιομέτρων από τη Γη, στις 20:30 ώρα Γκρήνουιτς. Η απόσταση αυτή είναι περίπου ίση με δυόμισι φορές την απόσταση μέχρι το φεγγάρι, αν και αρκετά κοντά για τα δεδομένα του Σύμπαντος. «Το τρομακτικό της υπόθεσης είναι ότι πρόκειται για κάτι που ούτε καν γνωρίζαμε», δήλωσε ο πρόεδρος της αστρονομικής ομάδας Slooh Space Camera, κατά τη διάρκεια Διαδικτυακής εκπομπής που παρουσίαζε ζωντανές εικόνες του αστεροειδούς μέσω ενός τηλεσκοπίου που βρισκόταν στα Κανάρια Νησιά. Κινούμενος με ταχύτητα περίπου 41.843 χιλιόμετρα την ώρα, ο αστεροειδής θα μπορούσε να εξαλείψει μια ολόκληρη πόλη εφόσον προσέκρουε πάνω στη Γη, δήλωσε μέλος της ομάδας Slooh. «Ένας από τους λόγους που πλέον παρατηρούμε όλο και περισσότερα τέτοια αντικείμενα είναι επειδή υπάρχουν πολλοί περισσότεροι άνθρωποι που κοιτάζουν», δήλωσε. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231238948 Βίντεο: http://www.tovima.gr/webtv/science/#395402

Δημήτρης Νανόπουλος: "Είμαστε μια ανακατανομή του τίποτα" …όλοι ξέρουμε ότι ζούμε σ’ ένα σύμπαν που διαστέλλεται για 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια. Άρα, αν πάμε πίσω στον χρόνο, κοντά στην “αρχή”, το σύμπαν ήταν λιλιπούτειο, μικρότερο κι από ένα quark ή ηλεκτρόνιο. Με άλλα λόγια, έχουμε να κάνουμε, τουλάχιστον στην αρχή, με ένα κβαντικό σύμπαν. Το σύμπαν προέρχεται από (ή εμφανίστηκε σαν) μια αυθόρμητη (spontaneous) κβαντική διακύμανση του “τίποτα” ή καλύτερα από το κβαντικό κενό. Υπάρχουν άπειρες τέτοιες κβαντικές διακυμάνσεις, οι οποίες όμως είναι πολύ βραχύβιες της τάξεως του 10-44 του δευτερολέπτου! Μια από αυτές τις κβαντικές διακυμάνσεις, για καθαρά τυχαίους λόγους, κατόρθωσε “να διαφύγει” και μέσα από μια αρχικά ΄”πληθωριστική” (inflationary) διαστολή, να εξελιχθεί έπειτα από 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια στο σύμπαν που “βλέπουμε” σήμερα. Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι κάθε μια από τις “άπειρες” διακυμάνσεις θα μπορούσε δυνητικά να εξελιχθεί σ΄ένα σύμπαν, με τους δικούς του φυσικούς νόμους, όπως περιγράφεται από τις περίπου 10500 “λύσεις” των εξισώσεων της Μ ή F θεωρίας. Γνωρίζοντας σήμερα ότι, σύμφωνα με τη θεωρία των Υπερχορδών/Μ-Θεωρία, τα δυνητικά σύμπαντα, για λόγους συνέπειας της θεωρίας, πρέπει να είναι 10,11, ή 12 διαστάσεων. Συνεπώς, οι 6,7,8 “περιττές” διαστάσεις, μια που ζούμε σ’ ένα 4-διάστατο σύμπαν, πρέπει να παραμείνουν “διπλωμένες” περίπου στο 10-30 – 10-33 του εκατοστού! Ο τρόπος και η εσωτερική γεωμετρία του “διπλώματος” των “περιττών” διαστάσεων καθορίζουν ριζικά όχι μόνο τον τύπο των δυνάμεων ή αλληλεπιδράσεων, αλλά και τις μάζες των σωματιδίων και άλλες φυσικές σταθερές. Με άλλα λόγια, γνωρίζουμε σήμερα ότι το εμφανιζόμενο σύμπαν διέπεται από ένα μοναδικό κι αναπόσπαστο σύνολο φυσικών νόμων και φυσικών σταθερών. Η ερώτηση γιατί αυτό το δικό μας σύμπαν και όχι άλλο δεν έχει νόημα, μια που όλα τα σύμπαντα, κατ’ αρχήν, έχουν μη μηδενική πιθανότητα εμφανίσεως. Η παραπάνω περιγραφή είναι αυτό που λέμε σήμερα “πολυσύμπαν” (multiverse) και είναι απόρροια της M ή F θεωρίας. Πρέπει να τονιστεί ότι η ύπαρξη της στιγμιαίας “πληθωριστικής” (inflatinary) διαστολής διασφαλίζει ένα υψίστης σημασίας desideratum, τον μηδενισμό ανά πάσα στιγμή της συνολικής ενέργειας του σύμπαντος. Η ύπαρξη της βαρύτητας, που δρα πάντοτε ελκτικά, άρα συνεισφέρει αρνητική ενέργεια, είναι ανυπολόγιστης αξίας στη μηδενοποίηση της ολικής ενέργειας του σύμπαντος. χαρακτηριστικά αναφέρω ότι, στη θεωρία Υπερχορδών/Μ-θεωρία/F-θεωρία, η βαρύτητα είναι αυτόματα παρούσα σ’ όλες τις “λύσεις” τους. Ο μηδενισμός της ολικής ενέργειας του σύμπαντος καθιστά προφανώς δυνατή την “εμφάνιση” του σύμπαντος από το “τίποτα”, χωρίς να παραβιάζεται η αρχή της διατήρησης της ενέργειας. είναι μεγάλο ευτύχημα για όλη τη “Μεγάλη Εικόνα”, που παρουσίασα, ότι τα πειραματικά-παρατηρησιακά δεδομένα δείχνουν ότι η ολική ενέργεια του σύμπαντος είναι μηδέν! Τελικά, όπως είπα πριν από δέκα χρόνια: “Είμαστε μια ανακατανομή του τίποτα…” Ξεκινώντας λοιπόν με ένα ούτως εμφανιζόμενο σύμπαν, μπορούμε μέσα από τους φυσικούς νόμους που το διέπουν να μελετήσουμε επιτυχώς όλη την εξέλιξη του μέχρι σήμερα, ερμηνεύοντας την εμφάνιση όλων των “Μεγάλων Δομών” (Large Structures), γαλαξιών, σμηνών αστέρων, αστέρων, πλανητών… Πρέπει να τονιστεί ότι η “Μεγάλη Εικόνα” για την εμφάνιση του σύμπαντος, που μόλις περιέγραψα, συνδυασμένη με τη δαρβινική εξέλιξη των ειδών, ελευθερώνει τον άνθρωπο από πολλά θεμελιώδη και υπαρξιακά ερωτηματικά που τον απασχολούν από τότε που υπάρχει. Ο καθένας μπορεί να δώσει τη δική του ερμηνεία. Πιστεύω όμως ότι υπάρχει κάτι το μεγαλειώδες σ’ αυτή τη θεώρηση του σύμπαντος…. Απόσπασμα από το βιβλίο: “Από την κοσμογονία στη γλωσσογονία”, Δημήτρης Νανόπουλος – Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Εκδόσεις Καστανιώτη\ http://physicsgg.me/2011/04/13/%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%ae%cf%84%cf%81%ce%b7%cf%82-%ce%bd%ce%b1%ce%bd%cf%8c%cf%80%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%bf%cf%82-%ce%b5%ce%af%ce%bc%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5-%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%ce%b1%ce%bd/

Οι γιγάντιες «φούσκες» σχηματίστηκαν από τη συγχώνευση μελανών οπών. Το 2010 το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi είχε εντοπίσει ένα εντυπωσιακό αλλά μυστηριώδες φαινόμενο στο κέντρο του Γαλαξία. Δύο γιγάντιες φυσαλίδες εκτείνονται σε αντίθετες πλευρές από το κέντρο του Γαλαξία, εκεί όπου βρίσκεται ο Τοξότης Α*, η μελανή οπή του γαλαξία μας. Οι δομές αυτές αποτελούνται από σωματίδια υψηλής ενέργειας και από την πρώτη στιγμή της ανακάλυψής τους οι επιστήμονες προσπαθούν να διαπιστώσουν την προέλευση τους. Μια νέα θεωρία κάνει λόγο για συγχώνευση του Τοξότη Α* με μια μικρότερη μαύρη τρύπα. Η πιο εμπεριστατωμένη μελέτη που είχε γίνει μέχρι σήμερα αναφέρει ότι αυτές οι κοσμικές φούσκες είναι τα απομεινάρια ενός... λουκούλλειου γεύματος της μαύρης τρύπας του Γαλαξία. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι φυσαλίδες αυτές σχηματίστηκαν όταν ο Τοξότης Α* «έφαγε» κάποτε ένα άστρο ή κάτι άλλο (αέριο κλπ) που είχε μάζα δέκα χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου. Επιστήμονες του Πανεπιστημίου Vanderbilt και του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Τζόρτζια στις ΗΠΑ ρίχνουν στο τραπέζι μια νέα θεωρία. Εκτιμούν ότι οι δύο φυσαλίδες σχηματίστηκαν από ένα πολύ βιαιότερο γεγονός. Εικάζουν ότι ένα τέτοιο γεγονός μπορεί να είναι η συγχώνευση του Τοξότη Α* με μια μαύρη τρύπα. Αυτή η μελανή οπή βρισκόταν σε ένα μικρό γαλαξία ο οποίος έπεσε κάποτε θύμα κοσμικού καννιβαλισμού από τον δικό μας. Ο γαλαξίας μας «κατάπιε» τον μικρό γαλαξία και το ίδιο συνέβη και με τον Τοξότη Α* που «κατάπιε» τη μελανή οπή του μικρού γαλαξία με αποτέλεσμα να σχηματιστούν οι φυσαλίδες. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=501995

Ευρήματα για γιγάντιες πλημμύρες στον Αρη. Για πρώτη φορά οι επιστήμονες έχουν στα χέρια τους στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο άνυδρος σήμερα Αρης βίωσε στο παρελθόν τουλάχιστον έναν μεγάλο κατακλυσμό. Εντοπίστηκε μια περιοχή που φέρει εμφανή τα σημάδια πλημμύρας και οι επιστήμονες συνεχίζουν την έρευνα για να αποκαλύψουν τόσο την έκταση των πλημμυρών όσο και τον ρόλο που έπαιξαν στις κλιματικές αλλαγές που συνέβησαν στον Κόκκινο Πλανήτη. Τα τελευταία χρόνια έχουν εντοπιστεί στην επιφάνεια αλλά και στο υπέδαφος του Αρη πολλές γεωλογικές διαμορφώσεις που παραπέμπουν σε διαφόρων ειδών κανάλια μέσα στα οποία έρεε νερό στο μακρινό αλλά και πιο πρόσφατο παρελθόν του πλανήτη. Ομάδα επιστημόνων χρησιμοποίησε το ραντάρ του δορυφόρου MRO που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Αρη και τον εξερευνά. Την ομάδα αποτελούν επιστήμονες της NASA, του Ινστιτούτου Smithsonian και του Ινστιτούτου Ερευνών Southwest στις ΗΠΑ. Επικέντρωσαν την προσοχή τους στην περιοχή Elysium Planitia που βρίσκεται στον ισημερινό του Αρη και στο παρελθόν είχε πληγεί από την ηφαιστειακή δραστηριότητα στον πλανήτη. Η περιοχή έγινε πεδίο ροής και συγκέντρωσης λάβας. Στην περιοχή αυτή υπάρχει ένα μεγάλο κανάλι, το Marte Vallis που είναι θαμμένο κάτω από τη λάβα. Οι μετρήσεις που έχουν γίνει δείχνουν ότι το κανάλι αυτό έχει μήκος 185 χλμ. Με τα δεδομένα από το ραντάρ οι ερευνητές δημιούργησαν έναν τρισδιάστατο χάρτη του Marte Vallis. Ο χάρτης αποκάλυψε ότι το κανάλι έχει διπλάσιο βάθος από εκείνο που θεωρούσαμε ότι έχει. Σύμφωνα με τους ερευνητές τα χαρακτηριστικά του Marte Vallis παραπέμπουν σε πλημμύρα. Εκτιμούν ότι κάποια εποχή ο Αρης βίωσε γιγάντιες, όπως τις χαρακτηρίζουν, πλημμύρες που έπαιξαν κομβικό ρόλο στις δραματικές κλιματικές μεταβολές του Κόκκινου Πλανήτη. Οσον αφορά την πλημμύρα στο Marte Vallis οι ερευνητές υπολογίζουν ότι συνέβη πριν από περίπου 500 εκατομμύρια έτη. «Τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι το μέγεθος της διάβρωσης στο κανάλι είχε υποεκτιμηθεί και το βάθος του καναλιού είναι τουλάχιστον διπλάσιο από όσο πιστεύαμε. Η πηγή των πλημμυρών φαίνεται ότι είναι μεγάλα αποθέματα νερού που βρίσκονταν βαθιά στο υπέδαφος του Αρη. Εντονη τεκτονική και ηφαιστειακή δραστηριότητα άνοιξε δρόμους στο νερό για να ανέβει στην επιφάνεια. Η μελέτη μας εκτός των άλλων αποδεικνύει και τη χρησιμότητα των ραντάρ με τα οποία είναι εξοπλισμένοι οι δορυφόροι που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Αρη. Μπορούν να μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε στοιχεία για την παρουσία του νερού στην επιφάνεια του Αρη και τον ρόλο που έπαιξε στη διαμόρφωση της» αναφέρει ο Γκάρεθ Μόργκαν, επιστήμονας της NASA και μέλος της ερευνητικής ομάδας. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=501945

Αφιερωμένο σε ολες τις γυναίκες του AstroVox. Βαλεντίνα Τερέσκοβα: Η πρώτη γυναίκα κοσμοναύτης. Η Βαλεντίνα Βλαντιμίροβνα Τερέσκοβα (Valentina Vladimirovna Tereshkova), η πρώτη γυναίκα κοσμοναύτης, γεννήθηκε στις 6 Μαρτίου του 1937 σ’ ένα μικρό ρωσικό χωριό, το Μασλενίκοβο. Αφού τελείωσε το σχολείο, έπιασε δουλειά ως εργάτρια σε εργοστάσιο και στη συνέχεια σπούδασε μηχανικός. Παράλληλα, έλαβε εκπαίδευση αλεξιπτωτιστή σε τοπική αερολέσχη και το 1962 επιλέχτηκε μεταξύ εκατοντάδων υποψηφίων, ως μία από τις πέντε πρώτες γυναίκες του διαστημικού προγράμματος. Στις 16 Ιουνίου του 1963 η Τερέσκοβα έγινε η πρώτη γυναίκα που ταξίδεψε στο διάστημα, με το Βοστόκ 6. Απογειώθηκε 9:29 το πρωί από το κοσμοδρόμειο Μπαϊκονούρ, όπου και επέστρεψε έπειτα από 2 ημέρες, 22 ώρες και 50 λεπτά, αφού προηγουμένως έκανε 48 περιστροφές γύρω από τη Γη. Σκοπός της αποστολής ήταν να μελετηθεί η λειτουργία του γυναικείου σώματος στο διάστημα. Παρότι, αρχικώς, υπήρχαν σχέδια για περισσότερες γυναικείες διαστημικές πτήσεις, χρειάστηκαν 19 ολόκληρα χρόνια για να επαναληφθεί μία ανάλογη, από την Σβετλάνα Σαβίτσκαγια. Οι υπόλοιπες τέσσερις συνάδελφοί της δεν ταξίδεψαν ποτέ στο διάστημα. Μετά την ολοκλήρωση της αποστολής της, σπούδασε στη Ακαδημία Ιπταμένων και το 1969 αποφοίτησε ως κοσμομηχανικός. Την ίδια χρονιά, το γυναικείο τμήμα κοσμοναυτών διαλύθηκε. Το 1977 η Τερέσκοβα πήρε διδακτορικό μηχανολογίας. Λόγω της διάκρισής της, προωθήθηκε σε αρκετές πολιτικές θέσεις. Από το 1966 έως το 1974 διετέλεσε μέλος του Ανωτάτου Σοβιέτ, από το 1974 έως το 1989 μέλος του πρεζίντιουμ του Ανωτάτου Σοβιέτ, ενώ από το 1969 έως το 1991 υπήρξε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κομουνιστικού Κόμματος. Το 1997 αποσύρθηκε από τη διαστημική υπηρεσία, κατόπιν προεδρικής εντολής. Παρόλο που η παγκόσμια κοσμοναυτική προς το παρόν παραμένει βασικά ανδρικό επάγγελμα, κατά τη διάρκεια της πενηντάχρονης ιστορίας των πτήσεων σ΄αυτές συμμετείχαν 55 γυναίκες. Τρεις από αυτές είναι πολίτιδες της Σοβιετικής Ένωσης και της Ρωσίας. Αυτές είναι η Βαλεντίνα Τερεσκόβα, η Σβετλάνα Σαβίτσκαγια και η Ελένα Κοντακόβα. Σήμερα στη ρωσική ομάδα κοσμοναυτών υπηρετούν δυο γυναίκες – η κοσμοναύτης-δοκιμαστής Ελένα Σερόβα και η υποψήφια κοσμοναύτης Άννα Κίκινα. Σύντομα οι γυναίκες μπορεί να βρεθούν ανάμεσα στους διαστημικούς τουρίστες. Δεν αποκλείεται ότι η πρώτη θα είναι η διάσημη τραγουδίστρια Σάρα Μπράιτμαν. Πέρυσι πέρασε από ιατρικές εξετάσεις και σκοπεύει να αρχίσει τις προπονήσεις το 2014. Επίσης άλλος ένας διαστημικός τουρίστας και πολυεκατομμυριούχος ο Ντένις Τίτο αποφάσισε το 2018 να στείλει στον Άρη διαστημόπλοιο με συζυγικό ζεύγος. Ήδη είναι γνωστά τα ονόματα των υποψηφίων. Αυτοί είναι οι πειραματιστές επιστήμονες, ο 48χρονος Τάμπερ Μάκαλουμ και η 50χρονη γυναίκα του Τζέιν Πόιντερ. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B2%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%B1-%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AD%CF%83%CE%BA%CE%BF%CE%B2%CE%B1-%CE%B7-%CF%80%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7-%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%AF%CE%BA%CE%B1-%CE%BA%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%8D%CF%84%CE%B7%CF%82 Ο φονικός σεισμός την Ιαπωνίας “ακούστηκε” στο διάστημα. Το 2011, ο σεισμός του Τοχόκου, ο οποίος οδήγησε σε τσουνάμι και διέλυσε το πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα, δημιούργησε ηχητικά κύματα που ακούστηκαν μέχρι έναν ερευνητικό δορυφόρο σε ύψος 260 χιλιομέτρων, ανακοίνωσαν ερευνητές στη Γαλλία. Η αλήθεια είναι ότι οι ήχοι δεν μεταδίδονται στο κενό, οπότε θα ήταν αδύνατο να γίνουν αντιληπτοί στο εξώτερο Διάστημα. Αντίθετα όμως με ό,τι θα φανταζόταν κανείς, οι δορυφόροι που κινούνται σε χαμηλή γήινη τροχιά δεν πετούν στο κενό, αλλά μέσα στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Ο αέρας που υπάρχει σε αυτό το ύψος είναι βέβαια εξαιρετικά αραιός, παρόλα αυτά δημιουργεί αντίσταση στην πορεία των δορυφόρων με αποτέλεσμα να απαιτούνται περιοδικές διορθώσεις στις τροχιές τους. Οι σεισμοί είναι γνωστό ότι συνοδεύονται από ακουστικά κύματα που διαδίδονται στην ατμόσφαιρα, συνήθως όμως δεν γίνονται αντιληπτά επειδή οι χαμηλές τους συχνότητες βρίσκονται στο φάσμα των υπόηχων. Μέχρι σήμερα, όμως, κανείς δεν είχε καταγράψει τέτοια σήματα από το ύψος ενός δορυφόρου. Στη διάρκεια του σεισμού του Τοχόκου και στα λεπτά που ακολούθησαν, δορυφόροι του συστήματος GPS κατέγραψαν ανεπαίσθητες καθυστερήσεις στη μετάδοση ραδιοσημάτων. Οι αναλύσεις έδειξαν ότι οι ανωμαλίες αυτές οφείλονταν σε κύματα που διαδίδονταν στην ιονόσφαιρα, ένα στρώμα της ατμόσφαιρας στο οποίο περιφέρονται ηλεκτρόνια και ιόντα. Οι ενδείξεις κυμάτων που διαδίδονταν στην ιονόσφαιρα, σε ύψος 80 έως 600 χιλιομέτρων από τη Γη, προσέλκυσαν το ενδιαφέρον του Ραφαέλ Γκαρσία, φυσικού στο Πανεπιστήμιο της Τουλούζης. Προκειμένου να ανιχνεύσουν ηχητικά κύματα που ανέβαιναν στην ατμόσφαιρα, ο Γκαρσία και οι συνεργάτες εξέτασαν δεδομένα από τα επιταχυνσιόμετρα διάφορων δορυφόρους, αναζητώντας ενδείξεις ανεπαίσθητων κατακόρυφων μετατοπίσεων. Η έκπληξη ήρθε όταν εξέτασαν δεδομένα του ευρωπαϊκού δορυφόρου GOCΕ, ο οποίος χρησιμοποιεί έξι επιταχυνσιόμετρα για να χαρτογραφεί τις ανωμαλίες του γήινου βαρυτικού πεδίου. Όταν φίλτραραν τα σήματα για να αποκλείσουν άλλους παράγοντες, οι ερευνητές εντόπισαν δύο «ξεκάθαρα» υποηχητικά κύματα που καταγράφηκαν λίγο μετά το σεσμό. Το ένα, με συχνότητα 14 milliherz εμφανίστηκε μισή ώρα μετά το σεισμό και το δεύτερο, με συχνότητα 6 mH, περίπου μία ώρα μετά το σεισμό (στα αραιότερα στρώματα της ατμόσφαιρας ο ήχος διαδίδεται πιο αργά). Οι ερευνητές εκτιμούν τώρα ότι ίσως θα ήταν χρήσιμο να αναπτυχθούν «δορυφορικά σεισμόμετρα», τα οποία θα καταγράφουν όχι μόνο φυσικούς σεισμούς αλλά και δονήσεις από τυχόν κρυφές δοκιμές πυρηνικών όπλων. Οι δορυφόροι έτσι θα συμπλήρωναν το δίκτυο του Οργανισμού για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών (ICBTO) ο οποίος διαχειρίζεται ένα δίκτυο καταγραφής υποηχητικών κυμάτων σε όλο τον κόσμο. Η έρευνα δημοσιεύεται στην έγκριτη επιθεώρηση Geophysical Research Letters. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%BF-%CF%86%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B9%CE%B1%CF%80%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82-%E2%80%9C%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BA%CE%B5%E2%80%9D-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1 To διαστημικό τηλεσκόπιο Herschel χάνει την όρασή του. Όπως ανακοίνωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) το διαστημικό τηλεσκόπιο Herschel σε λίγες εβδομάδες ολοκληρώνει την αποστολή του. Το τηλεσκόπιο ουσιαστικά θα χάσει την «όραση» του και έτσι δεν θα είναι πλέον σε θέση να καταγράφει εικόνες από τους γαλαξίες και τα άστρα. To Herschel είναι ένα διαστημικό παρατηρητήριο υπέρυθρης ακτινοβολίας. Εκτοξεύτηκε το 2009 και στην κατασκευή του συνεργάστηκαν ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος και η NASA. Φέρει το όνομα του αγγλογερμανικής καταγωγής αστρονόμου Γουίλιαμ Χέρσελ (1738-1822) ο οποίος γύρω στα 1800 ανακάλυψε την ύπαρξη μιας «αόρατης» ακτινοβολίας πέρα από το ερυθρό που ονόμασε «υπέρυθρη ακτινοβολία». Διαθέτει τον πιο μεγάλο σε μέγεθος φακό από όλα τα διαστημικά τηλεσκόπια. Μπορεί να εντοπίζει και να μελετά τα διαστημικά σώματα και αντικείμενα που έχουν εξαιρετικά χαμηλή θερμοκρασία καθώς και εκείνα που περιβάλλονται από μεγάλες ποσότητες κοσμικής σκόνης και είναι δύσκολο να παρατηρηθούν. Το μέγεθος του Herschel φτάνει τα επτάμισι μέτρα, η διάμετρός του τα τέσσερα και το βάρος του ξεπερνάει τους τρεις τόνους. Στα όργανά του, εκτός του τηλεσκοπίου, περιλαμβάνονται επίσης και γεννήτριες ηλεκτρικής ενέργειας, συσκευές ψύξης του όλου συστήματος στο σχεδόν απόλυτο μηδέν, όργανα κατεύθυνσης και σταθεροποίησης καθώς και συσκευές συγκέντρωσης και αποστολής των πληροφοριών πίσω στη Γη. Για την ψύξη του όλου συστήματος το Herschel διαθέτει 2.000 λίτρα υγρού ηλίου. Οπως ανακοίνωσε η ESA το υγρό ήλιο είναι πλέον ελάχιστο και όταν σε λίγες εβδομάδες θα έχουν χρησιμοποιηθεί και οι τελευταίες ποσότητές του το τηλεσκόπιο θα «τυφλωθεί». Το Herschel μελετά τον σχηματισμό των γαλαξιών και την εξέλιξή τους. Μελετά τον σχηματισμό των άστρων και την αλληλεπίδρασή τους με το διαστρικό κενό. Παρατηρεί τη χημική σύσταση της ατμόσφαιρας των πλανητών, των δορυφόρων αλλά και διαστημικών σωμάτων όπως οι κομήτες. Μελετά επίσης την μοριακή χημεία του Σύμπαντος. Στη διάρκεια της λειτουργίας του το Herschel βοήθησε τους επιστήμονες να κάνουν πολλές σημαντικές ανακαλύψεις ενώ φυσικά κατέγραψε πλήθος εντυπωσιακών εικόνων και φαινομένων του Σύμπαντος. http://physicsgg.me/2013/03/05/to-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%84%ce%b7%ce%bb%ce%b5%cf%83%ce%ba%cf%8c%cf%80%ce%b9%ce%bf-herschel-%cf%87%ce%ac%ce%bd%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%cf%8c%cf%81/ Στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό θα τοποθετηθεί σύστημα πρόγνωσης φυσικών καταστροφών. Το πλήρωμα της νέας αποστολής στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΔΣ) σε μια από τις τέσσερις προγραμματισμένες εξόδους του στο ανοιχτό Διάστημα θα τοποθετήσει στην εξωτερική επιφάνεια του ρωσικού τμήματος του Σταθμού ένα μοναδικό μηχανισμό για τη διεξαγωγή ενός νέου πειράματος υπό την ονομασία «Διαπίστωση». Αυτό ανακοίνωσε στους δημοσιογράφους ο διοικητής του πληρώματος ΔΔΣ-36 Πάβελ Βινογκράντοφ. «Πρόκειται για ένα νέο, πολύ περίπλοκο σύστημα αισθητήρων και κεραιών και το πείραμα προορίζεται να μελετήσει τις πλασματο-κυματικές διαδικασίες στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας της Γης. Σε τελική ανάλυση αυτό θα ωφελήσει την ανθρωπότητα στον τομέα της πρόγνωσης σεισμών και της πιθανότητας να συμβούν φυσικές καταστροφές», είπε ο Βινογκράντοφ. http://greek.ruvr.ru/2013_03_07/107286711/

Bίντεο: Γιατί το Curiosity ψάχνει για οργανικά μόρια; Αυτό το σύντομο βίντεο 60 δευτερολέπτων μας μιλάει για τα οργανικά μόρια και για το τι θα μπορούσαν να μας πουν σχετικά με το παρελθόν του Άρη: http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=UCP7h-L_yxU Το διαστημικό ρόβερ είχε εμφανίσει βλάβη, που όμως επιδιορθώθηκε και σήμερα θα ξαναρχίσει τις δραστηριότητές του. Υπάρχει μια μικρή καθυστέρηση, εξαιτίας της ηλιακής καταιγίδας που αναμενόταν να χτυπήσει τον κόκκινο πλανήτη. Για να προστατευθεί το Curiosity από τον βομβαρδισμό των φορτισμένων σωματιδίων της ηλιακής έκλαμψης, οι μηχανικοί της NASA το έβαλαν σε κατάσταση αναμονής, μέχρι να περάσει η καταιγίδα. Αυτό μας λέει και το παρακάτω μήνυμα στο twitter @MarsCuriosity http://physicsgg.me/2013/03/07/b%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%b3%ce%b9%ce%b1%cf%84%ce%af-%cf%84%ce%bf-curiosity-%cf%88%ce%ac%cf%87%ce%bd%ce%b5%ce%b9-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%ce%bf%cf%81%ce%b3%ce%b1%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%ce%bc/ Περισσότερα: Μαγνητική καταιγίδα ενδέχεται να «χτυπήσει» τον πλανήτη. Η NASA ανακοίνωσε ότι πριν από 48 ώρες μια ισχυρή έκλαμψη στον Ηλιο εκτόξευσε στο Διάστημα γιγάντιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων. Το φαινόμενο παρακολουθεί το διαστημικό παρατηρητήριο SDO και όπως αναφέρουν οι ειδικοί της NASA αυτή τη φορά το «ηλιακό τσουνάμι» δεν απειλεί εμάς αλλά τον Αρη. Αν η μαγνητική καταιγίδα φτάσει στον Κόκκινο Πλανήτη είναι πιθανό να επηρεάσει τις τηλεπικοινωνίες των δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από αυτόν καθώς και τη λειτουργία και επικοινωνία των ρομποτικών εξερευνητών που βρίσκονται στην επιφάνεια του. Για αυτό τον λόγο η NASA ανακοίνωσε ότι θα περιορίσει τη δραστηριότητα του Curiosity μέχρι να διαπιστωθεί ότι η καταιγίδα δεν αποτελεί πλέον απειλή. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=501711

Πιο κοντά είναι το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου. Ομάδα επιστημόνων στη Χιλή κατάφεραν να υπολογίσουν με ακρίβεια την απόσταση που μας χωρίζει από το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου. Πρόκειται για έναν γειτονικό μας γαλαξία που αποτελεί μόνιμο στόχο παρατήρησης των επιστημόνων αφού φιλοξενεί πολλές περιοχές γέννησης νέων άστρων. Αυτή τη φορά όμως οι επιστήμονες δεν προσπάθησαν να μελετήσουν κάποια φαινόμενα σε αυτόν αλλά να μετρήσουν με ακρίβεια την απόστασή του από τη Γη. Η νέα μέτρηση θεωρείται πολύ σημαντική αφού αναμένεται να αποτελέσει τη βάση για τον υπολογισμό της απόστασης απομακρυσμένων κοσμικών αντικειμένων και έτσι να υπολογιστεί ακριβέστερα το μέγεθος του Σύμπαντος και ο ρυθμός της διαστολής του. Οι ερευνητές για να κάνουν τον υπολογισμό της απόστασης χρησιμοποίησαν τα λεγόμενα εκλειπτικά δυαδικά συστήματα. Πρόκειται για συστήματα που αποτελούνται από δύο άστρα η τροχιακή κίνηση των οποίων είναι τέτοια που σε ένα μακρινό παρατηρητή (στη συγκεκριμένη περίπτωση από τη Γη) μοιάζει σαν να πραγματοποιούνται συνεχώς «αμοιβαίες» εκλείψεις σε αυτά. Η συνολική φωτεινότητα ενός τέτοιου συστήματος μειώνεται ελαφρά κατά τη διάρκεια των εκλείψεων επιτρέποντας έτσι στους επιστήμονες να μετρούν διάφορες ιδιότητες και χαρακτηριστικά τους συμπεριλαμβανομένης της απόστασής τους από τη Γη. Οι ερευνητές αρχικά εντόπισαν οκτώ εκλειπτικά δυαδικά συστήματα στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου (διαδικασία που διήρκεσε 16 χρόνια) και στη συνέχεια τα παρατηρούσαν για διάστημα οκτώ ετών. (Αυτό σημαίνει υπομονή!!!) Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι το Μεγάλος Νέφος του Μαγγελάνου βρίσκεται 162,983.823 έτη φωτός μακριά από τη Γη. Αυτό σημαίνει ότι ο γειτονικός γαλαξίας είναι περίπου 400 έτη φωτός πιο κοντά από ό,τι πιστεύαμε. Μπορεί η διαφορά να μοιάζει πολύ μικρή για τα συμπαντικά δεδομένα αλλά όπως φαίνεται είναι ικανή να προκαλέσει αναθεώρηση μιας από τις πιο σημαντικές κοσμολογικές παραμέτρους, της σταθεράς Χαμπλ. Με αυτή τη σταθερά υπολογίζεται ο ρυθμός διαστολής του Σύμπαντος η οποία επιβεβαιώθηκε από τις παρατηρήσεις του κορυφαίου αμερικανού αστρονόμου Εντγουιν Χαμπλ στη δεκαετία του 1920. «Το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου αποτελεί το σημείο αναφοράς για την κλίμακα αποστάσεων του Σύμπαντος» αναφέρει ο Γκρεγκόρζ Πιετρίνσκι του Πανεπιστημίου Concepcion στη Χιλή που ήταν επικεφαλής της έρευνας η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=501737

Ολοκληρώθηκε η χαρτογράφηση του Ερμή από την αποστολή Μessenger. Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες μετά τις πρώτες εικόνες που μετέδωσε από τον Ερμή το Mariner 10 της NASA, η αποστολή Messenger της αμερικανικής υπηρεσίας ολοκλήρωσε την χαρτογράφηση του μικρού, καυτού πλανήτη. «Μπορούμε πλέον να ανακοινώσουμε ότι χαρτογραφήσαμε από τροχιά κάθε τετραγωνικό μέτρο του Ερμή» δήλωσε περήφανος ο Σον Σόλομον, επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής στο Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς του Μέριλαντ. Λιγότερο από τη μισή επιφάνεια του Ερμή είχε χαρτογραφηθεί, και μάλιστα σε χαμηλή ανάλυση, στη διάρκεια των κοντινών περασμάτων του Mariner 10 το 1974 και το 1975. Το Μessenger, ένα ρομποτικό σκάφος βάρους σχεδόν μισού τόνου, εκτοξεύτηκε το 2004 και το 2011 έγινε ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος του Ερμή. Παρόλο που ο Ερμής είναι ο πλησιέστερος στον Ήλιο πλανήτη, και η μια πλευρά του βράζει σε θερμοκρασίες άνω των 400 βαθμών, ορισμένοι κρατήρες κοντά στους πόλους παραμένουν βυθισμένοι στο αιώνιο σκοτάδι και μάλιστα περιέχουν πάγο νερού. O πλανήτης όχι μόνο κρύβει στην καρδιά του έναν συμπαγή σιδερένιο πυρήνα, αλλά διαθέτει και μεγάλες ποσότητες σιδήρου στην επιφάνειά του. Αν και ο πλανήτης φαίνεται σήμερα γεωλογικά νεκρός, η επιφάνειά του διαμορφώθηκε κάποτε από εκτεταμένη ηφαιστειακή δραστηριότητα. Η επιφάνεια σημαδεύεται επίσης από κοιλότητες που δημιουργήθηκαν όταν η ακραία ηλιακή ακτινοβολία προκάλεσε την εξάχνωση (απευθείας μετατροπή από στερεό σε αέριο) πτητικών ουσιών. Η πρωτεύουσα αποστολή του Messenger (στην οποία συμμετείχε και ο Έλληνας επιστήμονας της NASA Σταμάτης Κριμιζής) ολοκληρώθηκε το Μάρτιο του 2012, παρατάθηκε όμως από τη NASA μέχρι το φετινό Μάρτιο. Οι ερευνητές ελπίζουν τώρα σε νέα διετή παράταση, μέχρι το σκάφος να εξαντλήσει τα καύσιμά του και να αυτοκαταστραφεί με βουτιά αυτοκτονίας στον πλανήτη. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231238650

Ακόμη ένα βήμα πιο κοντά στο μποζόνιο. Ενα βήμα προς το «εύρηκα» έχουν κάνει οι επιστήμονες του CERN, στον αγώνα για τον εντοπισμό του μποζονίου του Χιγκς. Το σωματίδιο που μοιάζει στο μποζόνιο του Χιγκς συγκεντρώνει περισσότερες πιθανότητες σήμερα να είναι τελικά αυτό σε σχέση με οκτώ μήνες πριν, όταν είχαν γίνει οι πρώτες ανακοινώσεις για την ύπαρξή του. Γεγονός είναι πάντως ότι οι επιστήμονες του CERN έχουν τώρα στη διάθεσή τους τριπλάσια στοιχεία. «Το κλειδί για να μπορέσουμε να επιβεβαιώσουμε ότι το σωματίδιο είναι ένα μποζόνιο του Χιγκς είναι η μέτρηση της ιδιοστροφορμής του (σ.σ.: ιδιότητα του σωματιδίου)» δήλωσε στη «Ρεπούμπλικα» ο διευθυντής ερευνών του CERN Σέρτζιο Μπερτολούτσι. «Οι νέες μετρήσεις ενισχύουν την υπόθεση ότι το σωματίδιο έχει μηδενική ιδιοστροφορμή, όπως θα περιμέναμε να έχει το μποζόνιο του Χιγκς. Δεν μπορούμε, ωστόσο, ακόμη να αποκλείσουμε εντελώς την υπόθεση ότι η ιδιοστροφορμή είναι ίση με δύο» σημείωσε. Σύμφωνα με τον ιταλό επιστήμονα, εάν επιβεβαιωθεί η μέτρηση της μηδενικής ιδιοστροφορμής τότε ο ίδιος και οι συνάδελφοί του θα μπορέσουν να πουν με βεβαιότητα ότι το σωματίδιο είναι ένα σωματίδιο του Χιγκς. «Λέω ένα Χιγκς γιατί δεν έχουμε ακόμη αρκετές αποδείξεις. Γι' αυτό θα χρειαστούν ακόμη πολλά χρόνια μελέτης». Βαθιά μέσα τους οι φυσικοί αισθάνονται ότι πρόκειται για το πολυπόθητο μποζόνιο. Ομως στην πραγματική επιστήμη η αίσθηση και το συναίσθημα παραχωρούν την πρώτη θέση στη σπουδαιότητα των δεδομένων. Επομένως, είναι οι ίδιοι αυτοί φυσικοί, δύο και τρεις γενιές μετά τον Πίτερ Χιγκς, που παραδέχονται ότι χρειάζεται ακόμη περισσότερη δουλειά, ακόμη περισσότερη ανάλυση για να αποκαλυφθούν οι ψυχροί αριθμοί που θα υποδηλώνουν την ύπαρξη του μποζονίου. Δεν είναι απλό πράγμα να αντιληφθείς τη στιγμιαία ύπαρξη ενός σωματιδίου και ενός πεδίου που δρα με τέτοιον τρόπο ώστε ο κόσμος, ο ορατός με γυμνό μάτι, και ο απίστευτα απόμακρος στις εσχατιές του Σύμπαντος, να έχει οντότητα - κοινώς μάζα. Ούτε όμως και ο τεχνολογικός εξοπλισμός στο CERN είναι κάτι απλό. Το παράδοξο είναι πως ακόμη κι αν φανεί στο τέλος ότι δεν έχουμε να κάνουμε με το μποζόνιο αλλά με κάτι άλλο, τη θέση της απογοήτευσης θα διαδεχθεί η έκπληξη για κάτι απρόβλεπτο, το ίδιο ή περισσότερο ενδιαφέρον. «Δεν έχω κανέναν ενδοιασμό να σας πω ότι πρόκειται για το μποζόνιο του Χιγκς», λέει ορθά κοφτά ο Τζόε Ινκαντέλα, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και επικεφαλής της μίας εκ των δύο πολυπληθών ομάδων επιστημόνων στο CERN - του CMS - που αφοσιώθηκαν στον εντοπισμό του. Και αν τελικά δεν είναι, προσθέτει, «δεν θα μασήσω τα λόγια μου. Μπροστά μας θα έχουμε κάτι ακόμη πιο ενδιαφέρον». Τα πράγματα θα ήταν απλούστερα αν αυτό το σωματίδιο μπορούσε να φανεί σε μια οθόνη με ένα διακριτικό χρώμα λέγοντας «εδώ είμαι». Θεωρητικά μπορεί κανείς να το φανταστεί έτσι. Καθώς η ύπαρξή του είναι αλληλένδετη με ένα πεδίο, σαν μία θάλασσα, ό,τι περνάει από εκεί μέσα σταματά, επιβραδύνει, και από άυλο αποκτά υλική υπόσταση. Κάποια σωματίδια δεν σκοντάφτουν στον ιστό του πεδίου. Ή μάλλον, δεν σκόνταψαν. Συνέβησαν αυτά στις απαρχές δημιουργίας του κόσμου με τέτοια ταχύτητα την οποία αδυνατεί να κατανοήσει ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Από εκείνη τη διαδικασία προέκυψαν τα πάντα, ή σχεδόν τα πάντα. Αν διαπιστωθεί η ύπαρξή του θα αποδειχθεί η ορθότητα ενός συλλογισμού για το πού βαδίζουμε. Ο συλλογισμός χτίστηκε έπειτα από δεκαετίες σκέψης και θα ανοίξει ένα παράθυρο για την κατανόηση πραγμάτων ακόμη πιο περίπλοκων, που προς το παρόν κανείς δεν είναι σε θέση να καταλάβει. Το Καθιερωμένο Πρότυπο είναι ένα γερό θεωρητικό υπόβαθρο που ερμηνεύει πολλά πράγματα που συμβαίνουν γύρω μας. Είναι η σύγχρονη φυσική που εκφράζεται με δύσκολες έννοιες, αλλά δεν είναι άσχετη με την καθημερινότητά μας. Χάρη και σε αυτό στέλνουμε ρομπότ σε πλανήτες του ηλιακού συστήματος που έχουν τεχνολογίες με αντίκρισμα στην καθημερινότητα. Χάρη στις αποστολές «Απόλλων» γεννήθηκαν οι οικιακές συσκευές. Ομως το τι συνέβη με το μποζόνιο πριν από 13,4 δισεκατομμύρια χρόνια αποτελεί μυστήριο. Στο CERN έγιναν όλον αυτό τον καιρό περί τις 2.000 τρισεκατομμύρια συγκρούσεις υποατομικών σωματιδίων ώστε να πάρουμε μια ιδέα του τι μπορεί να συνέβη και γιατί, εκείνη τη σκοτεινή περίοδο. Ο όγκος των δεδομένων είναι κολοσσιαίος. Ακόμη και η ανίχνευση του σωματιδίου σε μάζες που «φτάνουν» στα ασυνήθιστα υψηλά νούμερα των 126,6 δισ. ηλεκτροβόλτ ή 125,8 δισ. ηλεκτροβόλτ είναι σημαντική για την απόδειξη της ύπαρξής του αλλά και της κατανόησης ενός πλέγματος ενεργειών που ράβουν και ξηλώνουν ένα ακατανόητο Σύμπαν. Θα είναι η αρχή μιας μακρόχρονης αναζήτησης. Το Σύμπαν δεν είναι ένα στατικό τοπίο όπου σκαρφαλώνεις ένα βουνό και λες πως ανακάλυψες μία καινούργια γη μπροστά σου. Είναι ενέργεια και δυνάμεις που δημιουργούν ακατανόητα προς το παρόν φαινόμενα. Στην φωτογραφία ο Πίτερ Χιγκς, στο κέντρο, ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, ήταν ένας απο τους πρώτους που πρότειναν την ύπαρξη του σωματιδίου. Απο αριστερά εικονίζονται φυσικοί στο CERN που τέθηκαν επικεφαλής στις προσπάθειες για τον εντοπισμό του μποζονίου: Σάου Λαν Γου, Τζόε Ινκαντέλα, Φαμπιόλα Τζιανιότι και Γκουίντο Τονέλι http://www.tanea.gr/news/world/article/5005062/akomh-ena-bhma-pio-konta-sto-mpozonio/

Εντυπωσιακή εικόνα του σμήνους Abell 68. H NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή και κυρίως λεπτομερή εικόνα ενός απομακρυσμένου μεγάλου γαλαξιακού σμήνους, του Abell 68. Η εικόνα αποτελεί σύνθεση φωτογραφιών που έχει τραβήξει το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble από το σμήνος αυτό στο υπέρυθρο φάσμα του φωτός. Το Abell 68 βρίσκεται σε απόσταση δύο δισ. ετών φωτός από εμάς και αποτελείται από δεκάδες γαλαξίες οι οποίοι, σύμφωνα με τους ειδικούς, περιέχουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια άστρα ο καθένας. Αυτό που κάνει ξεχωριστό το Abell 68 είναι ότι λειτουργεί ως «βαρυτικός φακός» βοηθώντας έτσι τους επιστήμονες να εντοπίζουν και να παρατηρούν κοσμικά σώματα που βρίσκονται πιο μακριά από αυτό το γαλαξιακό σμήνος. Τα σώματα πολύ μεγάλης μάζας όπως ένα γαλαξιακό σμήνος ή μια μαύρη τρύπα μπορούν να εκτρέπουν και να ενισχύουν το φως όπως οι οπτικοί φακοί. Το φαινόμενο που οι επιστήμονες έχουν ονομάσει «βαρυτικό φακό» δημιουργείται όταν ένα τέτοιο κοσμικό σώμα βρίσκεται ανάμεσα σε έναν παρατηρητή και ένα άλλο πολύ μακρινό αντικείμενο. Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες χρησιμοποιώντας αυτή τη μέθοδο έχουν εντοπίσει μακρινά διαστημικά σώματα. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=501554

Το σωματίδιο Higgs για μαθητές λυκείου. Η Δημήτρης Νανόπουλος έχει μιλήσει σε κοινό ενηλίκων για την προέλευση της μάζας. Σε λίγες ημέρες θα επιχειρήσει να εξηγήσει σε μαθητές αυτά που επί μακρόν θεωρήθηκαν ανεξήγητα. Τίτλος της διάλεξής του «Ο θαυμαστός κόσμος του Higgs - Aπό πού προέρχεται η μάζα;» και τόπος συνάντησης η Ελληνογαλλική Σχολή Ουρσουλινών. Ο καθηγητής Φυσικής Υψηλών Ενεργειών του Πανεπιστημίου Texas A&M (ΗΠΑ) Δημήτρης Νανόπουλος έχει δώσει το περίγραμμα της ομιλίας του: «Χαρακτηριστικό της ύλης από την οποία όλα είναι παράγωγα, είναι η μάζα. Όλα τα βασικά συστατικά της ύλης, quarks, λεπτόνια…, έχουν μάζα και σύμφωνα με το Καθιερωμένο πρότυπο (Standard Model) η μάζα αυτή προέρχεται από το μηχανισμό του Higgs, που προτάθηκε το 1964! Περιμέναμε περίπου 50 χρόνια για να δούμε τελικά τα πρώτα ίχνη του σωματιδίου Higgs στο μεγάλο πείραμα LHC του CERN. Η ανακάλυψη αυτή ξεφεύγει από τα στενά όρια μιας συγκεκριμένης ομάδας φυσικών και απαντά σε ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα όλων των εποχών: Από πού προέρχεται η μάζα; Η πειραματικά τεκμηριωμένη/με ισχυρές ενδείξεις απάντηση σ’ αυτό το τόσο μεγάλο ερώτημα που θέλω να πιστεύω ότι αφορά όλους μας, θα είναι το κεντρικό θέμα της ομιλίας μου.» Είναι άραγε οι μαθητές του γυμνασίου και του λυκείου ικανοί ακροατές για ένα τόσο περίπλοκο ζήτημα; Εκεί ακριβώς είναι το εκπαιδευτικό στοίχημα, να γίνουν οι βασικές αρχές της φυσικής κτήμα της νεότερης γενιάς. Τα σχολεία των Αδελφών Ουρσουλινών αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους απέναντι σε μαθητές που μορφώνονται σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο. Υπηρετούν σήμερα όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και στις πέντε ηπείρους, σε τριάντα χώρες. Ο κ. Νανόπουλος, απευθυνόμενος στο έντονα προβληματισμένο ακροατήριο μαθητών, εκπαιδευτικών και άλλων ακροατών, θα κληθεί να δώσει απαντήσεις για την υποκείμενη τάξη των σωμάτων, μετά από ειδική πρόσκληση που του απηύθυνε το εκπαιδευτικό ίδρυμα, στο πλαίσιο των τακτικών ημερίδων που διοργανώνει. ** Την Τρίτη 12 Μαρτίου, Ελλη-νογαλλική Σχολή Ουρσουλινών (Ψυχάρη 10, 15401 Ν.Ψυχικό), στις 11:00 π.μ.. Είσοδος ελεύθερη. http://www.tovima.gr/society/article/?aid=501657

Φίλε XB70A Σε αυτο το θεμα θα βρεις απαντήσεις!!! http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=15547

Αστεροειδής σε μέγεθος γηπέδου θα περάσει σχετικά κοντά από τη Γη. Ανησυχητικά πολυσύχναστο έχει γίνει τελευταία το διάστημα γύρω από τη Γη. Αλλος ένας αστεροειδής και μάλιστα μεγάλος όσο ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο, θα περάσει μέσα στο Σαββατοκύριακο αρκετά κοντά από τον πλανήτη μας, σε απόσταση περίπου 960.000 χιλιομέτρων, δηλαδή 2,5 φορές η απόσταση Γης-Σελήνης. Ο 100 μέτρων αστεροειδής 2013 ΕΤ θα είναι αρκετά αχνός στον ουρανό και ουσιαστικά αδύνατο να γίνει ορατός με γυμνά μάτια. Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος να πέσει πάνω στη Γη, σύμφωνα με το Space.com, όμως η εμφάνισή του προκαλεί κάποια νευρικότητα στους επιστήμονες (και όχι μόνο), καθώς μέσα σε λίγες μέρες είναι ο δεύτερος άγνωστος έως τώρα αστεροειδής που ανακαλύπτεται. Τη Δευτέρα 4 Μαρτίου ο αρκετά μικρότερος αστεροειδής 2013 EC, διαμέτρου δέκα μέτρων, πέρασε πολύ πιο κοντά από τη Γη, σε απόσταση περίπου 370.000 χιλιομέτρων δηλαδή όσο η απόσταση της Σελήνης. Αν και η αυξημένη συχνότητα εμφανίσεων αστεροειδών κοντά στον πλανήτη μας μπορεί να θεωρηθεί ως δυνητική απειλή, σύμφωνα με τους επιστήμονες η αύξηση αυτών των παρατηρήσεων μάλλον οφείλεται στις βελτιωμένες τεχνικές και δυνατότητες των αστρονόμων, οι οποίοι πλέον είναι σε θέση να εντοπίσουν ουράνια σώματα που πάντα περνούσαν από τη «γειτονιά» μας, αλλά δεν γίνονταν αντιληπτά στο παρελθόν τόσο συχνά. Οι επιστήμονες, από την άλλη, εκτιμούν ότι οι αστεροειδείς οποιουδήποτε μεγέθους που προσεγγίζουν τη Γη, φθάνουν το ένα εκατομμύριο συνολικά και από αυτούς έχουν εντοπιστεί μόνο οι 9.700, αν και οι μεγαλύτεροι (που είναι και οι πιο επικίνδυνοι) πιστεύεται ότι έχουν ήδη βρεθεί. Η NASA έχει εντοπίσει το 95% των περίπου 980 αστεροειδών διαμέτρου άνω του ενός χιλιομέτρου και κανείς από αυτούς δεν προβλέπεται να διασταυρωθεί με τη Γη στο προβλέψιμο μέλλον (μένει όμως και ένα 5% που δεν έχει βρεθεί). Το πρόσφατο καταστροφικό περιστατικό έκρηξης αστεροειδούς 17 μέτρων πάνω από τη Ρωσία δείχνει ότι τέτοια αντικείμενα από το διάστημα μπορούν να χτυπήσουν οπουδήποτε στη Γη χωρίς προειδοποίηση, αφού οι αστρονόμοι δεν γνωρίζουν εκ των προτέρων την ύπαρξή τους. Υπενθυμίζεται ότι ο αστεροειδής που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια, εκτιμάται πως είχε διάμετρο δέκα χιλιομέτρων. http://www.tanea.gr/news/world/article/5004951/asteroeidhs-se-megethos-ghpedoy-tha-perasei-sxetika-konta-apo-th-gh/