Δροσος Γεωργιος

Εντυπωσιακό γράφημα της NASA δείχνει την τρομερή πυκνότητα ενός άστρου νετρονίου. Ο αστέρας νετρονίων σχηματίζεται από τη βαρυτική κατάρρευση ενός αστέρα μεγάλης μάζας μετά από μία έκρηξη σουπερνοβα (υπερκαινοφανής) και είναι στην ουσία ο πυρήνας του άστρου που κατέρρευσε. Ως γνωστόν τα άστρα νετρονίου έχουν τρομερή πυκνότητα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες αν συλλέξουμε με ένα κουταλάκι του γλυκού ύλη από ένα άστρο νετρονίου το βάρος της θα ξεπεράσει το ένα δισεκατομμύριο τόνους! Για να καταδείξει την εκπληκτική πυκνότητα του άστρου νετρονίου η NASA δημιούργησε μια εντυπωσιακή καλλιτεχνική απεικόνιση. Πόσο μεγάλο είναι λοιπόν ένα άστρο νετρονίου με μάζα ανάλογη με αυτή της Γης; Όπως δείχνει η απεικόνιση της NASA ένα τέτοιο άστρο θα μπορούσε να χωρέσει μέσα… στο Μανχάταν. Τα στελέχη της NASA αναφέρουν ότι η απεικόνιση βοηθά τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τα άστρα νετρονίου.

Ευρωπαϊκός δορυφόρος «κοιτά» στα έγκατα της Γης. Για πρώτη φορά οι επιστήμονες κατάφεραν να «χαρτογραφήσουν» με υψηλή ανάλυση και λεπτομέρεια το σύνορο ανάμεσα στον φλοιό της Γης και στο βαθύτερο στρώμα του μανδύα, που μεσολαβεί μέχρι τον πυρήνα, χρησιμοποιώντας την εξ ύψους βοήθεια του δορυφόρου GOCE του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). Το σύνορο, που ονομάζεται και «όριο Μόχο» (από τη συντόμευση του ονόματος του κροάτη γεωφυσικού 'Αντρια Μοχορόβισιτς, ο οποίος πρώτος το εντόπισε το 1909), βρίσκεται σε βάθος 10 έως 70 χιλιομέτρων και οριοθετεί την αρχή του μανδύα, προσδίδοντας ξεχωριστές ιδιότητες στα πετρώματά του σε σχέση με αυτά του φλοιού. Ο κροάτης επιστήμονας είχε υποθέσει την ύπαρξη της συνοριακής ασυνέχειας μεταξύ φλοιού-μανδύα βασιζόμενος στην ξεχωριστή ταχύτητα των σεισμικών κυμάτων που παράγουν οι επιφανειακοί σεισμοί. Οι ερευνητές αξιοποίησαν τις μετρήσεις βαρύτητας του δορυφόρου GOCE που εκτοξεύθηκε το 2009 και περιφέρεται γύρω από τον πλανήτη μας σε ύψος περίπου 255 χλμ., την χαμηλότερη τροχιά από οποιονδήποτε άλλο επιστημονικό-ερευνητικό δορυφόρο. Ο δορυφόρος είναι σε θέση να καταγράψει και τις παραμικρές αποκλίσεις στη γήινη βαρύτητα, πράγμα που επιτρέπει στους επιστήμονες να υπολογίσουν (να «χαρτογραφήσουν») με μεγαλύτερη λεπτομέρεια από κάθε άλλη φορά τις σχεδόν ανεπαίσθητες διαφορές στη βαρυτική έλξη που παρατηρούνται στα διαφορετικά σημεία του πλανήτη, ανάλογα με το αν αφορούν οροσειρές, πεδιάδες ή βαθιές θαλάσσιες τάφρους. Αυτή η ικανότητα του δορυφόρου να ανιχνεύει και τις παραμικρές αυξομειώσεις του γήινου βαρυτικού πεδίου τού επιτρέπει να «βλέπει» μέσα στη Γη και να βγάζει συμπεράσματα για την ανομοιογενή κατανομή της μάζας στο εσωτερικό του πλανήτη μας. Η ανομοιογένεια αυτή οφείλεται στη διαφορετική πυκνότητα των πετρωμάτων πάνω και κάτω από το σύνορο Μόχο. Ο φλοιός έχει μικρότερη γενικά πυκνότητα σε σχέση με τον υποκείμενο μανδύα και εφόσον η αλλαγή στην πυκνότητα αντανακλά την αλλαγή στην μάζα των πετρωμάτων, με τον τρόπο αυτό μπορεί να «χαρτογραφηθεί» το σύνορο, όπως δήλωσε η επικεφαλής της έρευνας δρ Ντανιέλε Σαμπιέτρο του Πολυτεχνείου του Μιλάνου, σύμφωνα με το BBC. Ο νέος παγκόσμιος «χάρτης» δείχνει ότι το βάθος του συνόρου Μόχο είναι μεγαλύτερο κάτω από τα μεγάλα βουνά και μικρότερο κάτω από τους ωκεανούς. Από γεωλογική πλευρά, το σύνορο βρίσκεται εκεί όπου τα πιο γνώριμα επιφανειακά βασαλτικά και γρανιτικά πετρώματα παραχωρούν τη θέση τους στους λεγόμενους περιδοτίτες, οι οποίοι σπάνια φαίνονται πάνω στη Γη. Η καλύτερη μελέτη της συνοριακής ασυνέχειας Μόχο θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση της κίνησης των τεκτονικών πλακών και του τρόπου που τα επιφανειακά πετρώματα αργά ανακυκλώνονται στο εσωτερικό της Γης, προτού βγουν ξανά στην επιφάνεια. Επίσης ο νέος «χάρτης» μπορεί να βοηθήσει στις έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο διεθνώς. Ο φλοιός του πλανήτη μας, πάνω στον οποίο ζούμε, αποτελεί λιγότερο από το 1% του συνολικού όγκου του. Μέχρι σήμερα, όλες οι γνώσεις μας για τα βαθύτερα γεωλογικά στρώματα του μανδύα και του πυρήνα, δεν βασίζονται σε άμεση έρευνα και παρατήρηση, αλλά σε έμμεσες γνώσεις, που βασίζονται σε δύο βασικά «εργαλεία»: την ανάλυση κίνησης των σεισμικών κυμάτων και στις αλλαγές της βαρύτητας στο εσωτερικό της Γης.

Οι πρώτοι εξωπλανήτες που ανακαλύφθηκαν ήταν γύρω από ένα άστρο νετρονίων – Θα μπορούσαν όμως να φιλοξενούν ζωή; Το 1991, ραδιοσήματα από το πάλσαρ PSR B1257 12 που βρίσκεται στον αστερισμό της Παρθένου, οδήγησαν τον Alexander Wolszczan καθηγητή της Αστρονομίας και Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας, στην ανακάλυψη των πρώτων πλανητών έξω από το ηλιακό μας σύστημα. Ο Wolszczan χρησιμοποίησε τότε το μεγαλύτερο ραδιοτηλεσκόπιο του κόσμου Arecibo στο Πουέρτο Ρίκο, για να συλλάβει τα ραδιοκύματα που προέρχονταν από ένα μακρινό και μικροσκοπικό άστρο νετρονίων στον αστερισμό της Παρθένου, κάπου 10.000 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη. Οι μετρήσεις αυτές τον βοήθησαν να καθορίσει ότι δύο από τους πλανήτες του άστρου είναι παρόμοιοι σε μάζα με τη Γη και ο άλλος παρόμοιος με τη μάζα της Σελήνης. Μέχρι την ανακάλυψη του Wolszczan, οι μόνοι γνωστοί πλανήτες βρίσκονταν στο ηλιακό μας σύστημα. Οι πλανήτες που βρήκε ο Wolszczan πιθανώς δεν υποστηρίζουν ζωή, επειδή το μικρό πάλσαρ τους βομβαρδίζει με μια θανάσιμη ακτινοβολία. Το αστέρι νετρονίων που ανακάλυψε ο Wolszcan είναι ό,τι απέμεινε από μια έκρηξη σουπερνόβα – με μια μάζα μεγαλύτερη από του ήλιου η οποία συμπιέζεται σε μια ακτίνα 10 χιλιομέτρων και με πυκνότητα 100 τρισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από ένα συνηθισμένο στερεό. Η ακτινοβολία που εκπέμπουν τα άστρα νετρονίων είναι εκθετικά πιο φωτεινή από ένα επίγειο λέιζερ και τα μαγνητικά πεδία τους είναι εκατομμύρια φορές πιο ισχυρά από αυτά που δημιουργούνται στη Γη. Τέλος η βαρύτητα τους είναι κατά 1.000 δισεκατομμύρια φορές ισχυρότερη από της Γης. Το αστέρι νετρονίων PSR B1257 12 ακτινοβολεί λίγο φως, αλλά εκπέμπει διαπεραστικές ακτίνες-Χ, ενώ εκτινάσσει ανέμους σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός. Οι αστρονόμοι νιώθουν αμηχανία στο πώς βρίσκεται εκεί πέρα αυτό το πλανητικό σύστημα. Αλλά πιστεύουν ότι το προγενέστερο αστέρι (από το οποίο γεννήθηκε το πάλσαρ) είχε το δικό του σύστημα πλανητών πριν από τη φάση της σουπερνόβα. Οι τρεις πλανήτες που παρέμειναν εκεί υπήρχαν σε εξωτερικές τροχιές, ενδεχομένως με μορφές ζωής που θα είχαν εξαφανιστεί από την απρόσμενη έκρηξη του σουπερνόβα. Ο φυσικός του Cambridge, Martin Rees, δείχνει ότι θα μπορούσε ενδεχομένως η ζωή να εξελιχθεί ακόμα και στο ίδιο άστρο νετρονίων, ως ένας «υπερ-πυκνός μικροσκοπικός οργανισμός, που όμως να ελέγχεται από πυρηνικές δυνάμεις και με ένα μεταβολισμό πολύ ταχύτερο από ότι η συνηθισμένη ζωή που βασίζεται στη χημεία. Ας σημειωθεί ότι οι δυο πιο απομακρυσμένοι πλανήτες από το πάλσαρ έχουν περίπου το μέγεθος της Γης. Πιθανότατα μπορεί να φτάνουν στους πλανήτες ακτίνες με φορτισμένα σωματίδια από το πάλσαρ, κάνοντας έτσι το νυχτερινό ουρανό τους να φωτίζεται σαν το δικό μας Βόρειο Σέλας. Από εκείνη την ιστορική ανακάλυψη-ορόσημο, έχουν ανακαλυφθεί κάπου 170 εξωηλιακοί πλανήτες γύρω από αστέρια που καίνε πυρηνικά καύσιμα. Οι πλανήτες που εντοπίστηκαν από τον Wolszczan εξακολουθούν να είναι οι μόνοι γύρω από ένα νεκρό άστρο. Επίσης, αυτοί μπορεί να είναι μέρος της δεύτερης γενιάς των πλανητών, με την πρώτη γενιά να έχει καταστραφεί όταν το άστρο τους έγινε σουπερνόβα, και με τα υλικά από αυτήν να φτιάχτηκαν οι πλανήτες της δεύτερης γενιάς. Η ανακάλυψη από το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer ενός δίσκου σκόνης και υλικών γύρω από ένα πάλσαρ θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει την απαρχή ενός ομοίως "αναγεννημένου" πλανητικού συστήματος. Έτσι δεν είναι και τόσο παράδοξα, που το 1973 ο αστρονόμος Φρανκ Ντρέικ (που έβγαλε τη φημισμένη εξίσωση Drake) πρότεινε ότι η ευφυής ζωή θα μπορούσε να κατοικήσει πάνω στα αστέρια νετρονίων, γεγονός που ενέπνευσε τον συγγραφέα βιβλίων επιστημονικής φαντασίας Robert Forward να γράψει το βιβλίο Αυγό του Δράκου (Dragon’s Egg), στο οποίο ανέπτυσσε τη θεωρία του Drake ότι τέτοια πλάσματα θα είναι μικροσκοπικά. Πηγή: Daily Galaxy Η εικόνα δείχνει το πάλσαρ PSR J1846-0258, το πιο φωτεινό λευκό σημείο στο κέντρο της, να περιβάλλεται από το νεφέλωμα σε μπλε χρώμα. Σε πράσινο χρώμα είναι ένα κέλυφος από αέριο, απομεινάρι του άστρου που εξερράγη και άφησε πίσω του το άστρο νετρονίων.

Ένας μετεωρίτης έσπασε τη στέγη ενός σπιτιού στο Όσλο. Μία νορβηγική οικογένεια βρήκε ένα κομμάτι του μετεωρίτη που έσπασε τη στέγη του σπιτιού της στο Όσλο,- γράφει η εφημερίδα Verdens Gang. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το πέτρωμα βάρους 585 γραμμαρίων θα μπορούσε να είναι μέρος του μετεωρίτη, ο οποίος πετούσε πάνω από τη Νορβηγία την 1η Μαρτίου. Πρόκειται για ένα αρκετά σπάνιο πέτρωμα που ονομάζεται breccia (κροκαλοπαγές), που αποτελείται από συγκολλημένα θραύσματα ενός ή μερικών πετρωμάτων.

«Κλειδί» για την ανάπτυξη των ΗΠΑ η επένδυση στο Διάστημα. Την ανάγκη να αναβιώσει το διαστημικό όνειρο στις ΗΠΑ παρουσιάζει σε νέο του βιβλίο ο Αστροφυσικός Νιλ Ντεγκράς Τάισον, διευθυντής του Πλανηταρίου Χέιντεν της Νέας Υόρκης. Στο βιβλίο του, ο δρ. Τάισον καλεί την ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ να διπλασιάσει τον προϋπολογισμό της NASA, υποστηρίζοντας ότι οι διαστημικές φιλοδοξίες μίας χώρας συμβαδίζουν με τη μακροπρόθεσμη οικονομική της επιτυχία. Για να στηρίξει τη θέση του αυτή, ο δρ. Τάισον υπενθυμίζει ότι αν και το αμερικανικό διαστημικό πρόγραμμα έχει χάσει την παλιά του αίγλη, οι επενδύσεις, που οδήγησαν στα διαστημικά ταξίδια βρίσκουν σήμερα πρακτικές εφαρμογές σε κάθε τομέα, από την ιατρική μέχρι και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Για το λόγο αυτό, ο δρ. Τάισον στηρίζει τη χρηματοδότηση προγράμματος επανδρωμένης αποστολής στον Άρη. «Η επιστημονική και τεχνολογική καινοτομία αποτελούν τις κινητήριες δυνάμεις της αυριανής οικονομίας. Το βιβλίο μου είναι ένας μεγάλος λυγμός για τη χαμένη αίγλη του διαστημικού προγράμματος και μία υπενθύμιση της σημασίας του», λέει ο δρ. Τάισον. Ερωτηθείς αν η σημερινή Αμερική θα ήταν ικανή να ευνοήσει την εμφάνιση των νέων Στιβ Τζομπς και Μπιλ Γκέιτς, ο δρ. Τάισον λέει: «Σκεφτείτε ότι ο Τζομπς και ο Γκέιτς ήταν 14 και 15 χρονών όταν η NASA προσεδαφίσθηκε στη Σελήνη. Δεν πρέπει να υποτιμούμε τη δύναμη του εντυπωσιασμού στις ηλικίες αυτές. Η κύρια ώθηση πρέπει, όμως, να προέλθει από το κράτος. Αναγνωρίζω τη συμβολή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στη διαστημική εξερεύνηση, όπως βλέπουμε και με τις προσπάθειες του Ρίτσαρντ Μπράνσον της Virgin Galactic και του Μπερτ Ρούταν με το SpaceShipOne, η αξιόπιστη και συστηματική διαστημική εξερεύνηση απαιτεί, όμως, κρατική εμπλοκή. Το ταξίδι του Κολόμβου και αυτό του Μαγγελάνου, παρότι διέθεταν χορηγούς, ήταν κρατικές αποστολές». Aσφαλείς οι αστροναύτες από την ηλιακή καταιγίδα. Σε επιφυλακή βρίσκονται οι επιστήμονες και οι διαστημικές υπηρεσίες που παρακολουθούν την εξέλιξη της ηλιακής καταιγίδας η οποία εκδηλώθηκε στις αρχές της εβδομάδας. Η ηλιακή έκλαμψη που σημειώθηκε την Τρίτη και προκάλεσε την καταιγίδα ήταν η ισχυρότερη των τελευταίων ετών και οι ειδικοί φοβούνται τις πιθανές επιπτώσεις της. Αν και μεγάλος όγκος φορτισμένων σωματιδίων έχει πλησιάσει τη Γη, εντούτοις μέχρι το μεσημέρι της Παρασκευής δεν είχαν αναφερθεί (σοβαρά) προβλήματα στις τηλεπικοινωνίες και στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας που επηρεάζονται από το φαινόμενο. Επίσης η NASA ανακοίνωσε ότι ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός δεν αντιμετωπίζει ούτε αναμένεται να αντιμετωπίσει κάποιο κίνδυνο και μάλιστα δεν είναι καν απαραίτητο να τεθούν σε λειτουργία οι μηχανισμοί προστασίας που διαθέτει για τέτοιες περιπτώσεις. Το μοναδικό «θύμα» του φαινομένου είναι μέχρι στιγμής το Venus Express, το σκάφος της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA) που μελετά την Αφροδίτη. Η ESA έκανε γνωστό ότι η έκλαμψη «τύφλωσε» για λίγη ώρα ορισμένα από τα όργανα του σκάφους. Το φαινόμενο βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη και σύμφωνα με τους ειδικούς ο συναγερμός θα λήξει την Κυριακή όταν υπολογίζεται ότι θα έχει πλέον «καταλαγιάσει» η έντασή του. . Προχωρά η υλοποίηση του αμερικανικού «φράχτη» κατά των διαστημικών σκουπιδιών. H εταιρεία αεροδιαστημικών και οπλικών συστημάτων Lockheed Martin παρέδωσε στην πολεμική αεροπορία το πρωτότυπο του Space Fence («Διαστημικός Φράχτης), ενός συστήματος που θα παρακολουθεί εκατοντάδες χιλιάδες διαστημικά σκουπίδια, από τα οποία κινδυνεύουν οι δορυφόροι και οι διαστημικές αποστολές. Τα επίγεια ραντάρ του συστήματος, ανακοίνωσε η εταιρεία, http://www.lockheedmartin.com/us/news/press-releases/2012/march/0306-ms2-space-fence-radar-prototype-tracking-orbiting-objects.html μπορούν να παρακολουθούν πολύ μικρότερα αντικείμενα σε σχέση με το Σύστημα Παρακολούθησης που χρησιμοποιεί η αεροπορία εδώ και 50 χρόνια. «Το Space Fence θα ανιχνεύει, θα παρακολουθεί και θα καταλογογραφεί πάνω από 200.000 τροχιακά αντικείμενα» αναφέρει ο Στιβ Μπρους της Lockheed Martin, αντιπρόεδρος του Space Fence. Στην πραγματικότητα, όμως, ο αριθμός των σκουπιδιών που περιφέρονται γύρω από τη Γη -από εγκαταλειμμένους δορυφόρους μέχρι χρησιμοποιημένα εξαρτήματα πυραύλων είναι πολύ μεγαλύτερος. Σύμφωνα με την ESA, την ευρωπαϊκή υπηρεσία διαστήματος, τα αντικείμενα με διάμετρο άνω του ενός εκατοστού είναι πάνω από 600.000. Η πολεμική αεροπορία των ΗΠΑ, εξάλλου, εκτιμά ότι το 95% των αντικειμένων που κινούνται σε τροχιά είναι σκουπίδια και όχι λειτουργικοί δορυφόροι. Ακόμα και αντικείμενα σε μέγεθος κόκκου άμμου μπορούν να προκαλέσουν βλάβες σε διαστημικά σκάφη λόγω της υψηλής τους ταχύτητας. Και ο κίνδυνος δεν είναι μόνο θεωρητικός: o Διεθνής Διαστημικός Σταθμός έχει χρειαστεί αρκετές φορές να διορθώσει την τροχιά του για να αποφύγει σκουπίδια, ενώ το 2009 ένας τηλεπικοινωνιακός δορυφόρος Iridium συγκρούστηκε με ανενεργό σοβιετικό δορυφόρο με ταχύτητα 25.000 χιλιομέτρων την ώρα. Η σύγκρουση εκτιμάται ότι παρήγαγε εκατοντάδες νέα διαστημικά σκουπίδια. Το δίκτυο των 200 επίγειων ραντάρ που υλοποιεί η Lockheed Martin λειτουργεί σε μικρά μήκη κύματος και ως εκ τούτου μπορεί να εντοπίζει σχετικά μικρά αντικείμενα, διαμέτρου λίγων εκατοστών. Τα διαστημικά σκουπίδια παρακολουθεί επίσης με ραντάρ και τηλεσκόπια το Παρατηρητήριο Τροχιακών Συντριμμιών της NASA και η αντίστοιχη υπηρεσία της ESA. Το Space Fence αναμένεται να κοστίσει συνολικά γύρω στα 3,5 δισ. δολάρια. Η Lockheed Martin ανέπτυξε το πρωτότυπο με χρηματοδότηση 107 εκατ. δολαρίων και ελπίζει να εξασφαλίσει συμβόλαιο για την επόμενη φάση του προγράμματος. Η Κίνα ετοιμάζεται για την εκτόξευση του πρώτου επανδρωμένου διαστημοπλοίου. Η Κίνα σχεδιάζει μέσα στα πλησιέστερα πέντε χρόνια να εκτοξεύσει 100 διαστημικούς πυραύλους και να τοποθετήσει σε τροχιά 100 δορυφόρους,- ανακοίνωσε η Εθνική Υπηρεσία Διαστήματος στη Σύνοδο της Πανκινέζικης Συνέλευσης των Λαϊκών Αντιπροσώπων. Το 2011 η Κίνα πραγματοποίησε19 εκτοξεύσεις - κατά μία περισσότερη από τις ΗΠΑ, και βγήκε στη δεύτερη θέση μετά τη Ρωσία ως προς τον αριθμό των εκτοξεύσεων πυραύλων. Το 2012 η Κίνα σκοπεύει να τοποθετήσει σε τροχιά 30 δορυφόρους, συμπεριλαμβανομένου και του επανδρωμένου διαστημοπλοίου Shénzhōu-9, το οποίο, όπως αναμένεται, να μεταφέρει την πρώτη αποστολή στο κινεζικό διαστημικό σταθμό Tiāngōng-1.

Επτά ελληνίδες επιστήμονες μιλούν για τη διαδρομή τους και συμβουλεύουν τους νέους που αρχίζουν τη ζωή τους κοιτάζοντας... ψηλά. Με τον ερχομό του 2012 η ελληνική αστρονομική κοινότητα είχε την ικανοποίηση να δει δύο διακεκριμένες συναδέλφους να βραβεύονται από την Αμερικανική Αστρονομική Εταιρεία (American Astronomical Society, AAS). Η Χρύσα Κουβελιώτου, που ασχολείται με Αστροφυσική Υψηλών Ενεργειών, πήρε το βραβείο Ντάνι Χάινεμαν (Dannie Heineman), το οποίο συναπονέμεται από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Φυσικής (American Institute of Physics, AIP) και την AAS. Η Λία Αθανασούλα, που ασχολείται με Γαλαξιακή Δυναμική, πήρε το βραβείο Μπράουερ (Brouwer), το οποίο απονέμεται από τον Τομέα Δυναμικής Αστρονομίας της AAS. Υπάρχουν όμως και πολλές άλλες ελληνίδες αστρονόμοι που διαπρέπουν στο εξωτερικό. Με την ευκαιρία των βραβεύσεων και της Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας, που γιορτάζεται στις 8 Μαρτίου, επτά ελληνίδες αστρονόμοι της Διασποράς μιλούν στο ΒΗΜΑScience για τη ζωή τους, την επιστήμη τους και τα όνειρά τους και δίνουν τη γνώμη τους σε όσους σκέπτονται να ακολουθήσουν μεταπτυχιακή καριέρα. Πέρα από τη Χρύσα Κουβελιώτου, που εργάζεται στο κέντρο Μάρσαλ της NASA, και τη Λία Αθανασούλα, που εργάζεται στο Αστεροσκοπείο της Μασσαλίας, οι υπόλοιπες πέντε είναι οι: Αθηνά Κουστένη (Πλανητολογία, Αστεροσκοπείο Meudon, Παρίσι), Βίκυ Καλογερά (Αστροφυσική Υψηλών Ενεργειών, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Northwestern, ΗΠΑ), Δήμητρα Ρηγοπούλου (Αστρονομία Υπερύθρου, Πανεπιστήμιο Οξφόρδης), Ευανθία Χατζημηνάογλου (Ενεργοί Γαλαξιακοί Πυρήνες, Ευρωπαϊκό Αστεροσκοπείο του Νότου, ESO) και Βάσω Παυλίδου (Αστροφυσική Υψηλών Ενεργειών, Ινστιτούτο Ραδιοαστρονομίας Max Planck, Βόννη). Και οι πέντε έχουν δεχθεί πολλές τιμητικές διακρίσεις, ιδίως οι δύο πρώτες που είναι και επιστημονικά ωριμότερες. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τέσσερις από τις επτά έχουν τίτλους σπουδών από το ΑΠΘ: οι τρεις (Καλογερά, Χατζημηνάογλου, Παυλίδου) πτυχίο Φυσικής και η τέταρτη (Αθανασούλα) διδακτορικό δίπλωμα. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=447649

Τα νετρίνα μπορούν να εξηγήσουν την χαμένη αντιύλη του σύμπαντος. Τα νετρίνα που παράγονται σε έναν πυρηνικό αντιδραστήρα στην Κίνα αλλάζουν τη γεύση τους πιο γρήγορα από το αναμενόμενο. Το αποτέλεσμα αυτό σημαίνει ότι οι φυσικοί σύντομα μπορούν να εξηγήσουν γιατί το σύμπαν είναι γεμάτο με ύλη, αντί για μια ακτινοβολία χωρίς κανένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Κάθε νετρίνο ή αντινετρίνο έρχεται σε τρεις γεύσεις: ηλεκτρονίου, μιονίου και ταυ. Καθώς ταξιδεύουν μέσα στο χώρο, τα σωματίδια αυτά μπορούν να μετατρέψουν τη γεύση τους από τη μία μορφή στην άλλη. Αυτή η ικανότητα μετατροπής της γεύσης μετριέται με τρεις παραμέτρους, που ονομάζονται ανάμειξη γωνιών: θ12, θ23 και θ13. Μέχρι πρόσφατα, μόνο οι δύο πρώτες γωνίες ανάμειξης είχαν μετρηθεί. Στη συνέχεια, τον Ιούνιο του περασμένου έτους, το πείραμα T2K στην Ιαπωνία εντόπισε νετρίνα μιονίου να μετατρέπονται σε νετρίνα ηλεκτρονίων, παρέχοντας προκαταρκτικές εκτιμήσεις για το θήτα13. Αλλά οι παρατηρήσεις στο πείραμα T2K εξαρτώνται από άλλες γωνίες ανάμειξη. "Έτσι, ήταν δύσκολο να εντοπίσουμε μια μοναδική τιμή για το θ13”, λέει ο Kam-Luk Biu στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ. Τώρα, ερευνητές στο πείραμα νετρίνων του αντιδραστήρα Daya Bay, στη νότια Κίνα, κατάφεραν ακριβώς αυτό. Το πείραμα Daya Bay παρακολουθεί αντινετρίνα ηλεκτρονίων που παράγονται από έξι πυρηνικούς αντιδραστήρες στο Daya Bay. Χρησιμοποιήθηκαν για αυτό τον σκοπό δύο σετ ανιχνευτών: το ένα τοποθετήθηκε μερικές εκατοντάδες μέτρα από τους αντιδραστήρες, και το άλλο σε μια απόσταση 2 χιλιομέτρων. Οι πιο απομακρυσμένοι ανιχνευτές είδαν λιγότερα αντινετρίνα ηλεκτρονίων από ότι οι κοντινοί ανιχνευτές, διότι, όπως ταξιδεύουν συνέβησαν μερικές αλλαγές στις άλλες γεύσεις αντινετρίνων, που οι ανιχνευτές δεν μπορούσαν να δουν. Μεγαλύτερη από την αναμενόμενη. Η διαφορά εξαρτάται κυρίως από τον παράγοντα θ13, εξηγεί ο Luk, εκπρόσωπος για το πείραμα. Το αποτέλεσμά τους είχε ανακοινωθεί στις 8 Μαρτίου σε ένα σεμινάριο στο Ινστιτούτο Φυσικής Υψηλής Ενέργειας στο Πεκίνο. "Τελικά γνωρίζουμε το μέγεθος του θ13. Δεν είναι τόσο μικρό όσο νομίζαμε παλιά." "Το αποτέλεσμα είναι τεράστιο," πιστεύει ο Francis Halzen του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν-Μάντισον και επικεφαλής του Τηλεσκοπίου Νετρίνων IceCube στο Νότιο Πόλο. Το αποτέλεσμα σημαίνει ότι οι φυσικοί μπορεί πλέον να κάνουν πειράματα για να διαπιστώσουν αν τα νετρίνα συμπεριφέρονται διαφορετικά από τα αντινετρίνα – κάτι που θα ήταν δύσκολο αν το θ13 ήταν μικρό. Τέτοια πειράματα θα μπορούσαν να μας δώσουν ενδείξεις ως προς το γιατί το σύμπαν είχε μια προτίμηση στην ύλη κι όχι στην αντιύλη λίγες στιγμές μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Χωρίς μια τέτοια προκατάληψη, όλη η ύλη θα είχε εξαϋλωθεί από την αντιύλη σε ακτινοβολία. "Το θ13 είναι τόσο μεγάλο όσο θα μπορούσαμε να ελπίζουμε για ένα εκπληκτικό αποτέλεσμα, που σίγουρα βάζει τη Φυσική Νετρίνων πολύ μπροστά," λέει ο Halzen. "Γνωρίζουμε τώρα ότι μπορούμε να προχωρήσουμε στο επόμενο σύνορο της φυσικής." Πηγή: New Scientist Στην φωτογραφία το εσωτερικό του κυλινδρικού ανιχνευτή αντινετρίνο προτού γεμίσει με καθαρό υγρό σπινθηριστή, που βοηθά να αποκαλύπτονται οι αλληλεπιδράσεις αντινετρίνων με τις πολύ εξασθενημένες λάμψεις φωτός που εκπέμπουν. Ευαίσθητοι φωτοπολλαπλασιαστές βρίσκονται στα τοιχώματα του ανιχνευτή, έτοιμοι να ενισχύσουν και να καταγράψουν τις αποκαλυπτικές στιγμιαίες λάμψεις.

Οι αρχέγονες μαύρες τρύπες μπορεί να υπήρχαν πριν από τη Μεγάλη Έκρηξη λένε μερικοί κοσμολόγοι Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2011, θα μπορούσαν οι αρχέγονες μαύρες τρύπες, οι πρώτες δομές αυτού του τύπου στο Σύμπαν, δεν έχουν παραχθεί μετά το Big Bang, αλλά, μάλλον, πριν από αυτό. Εάν αποδειχθεί η ιδέα αυτή σωστή τότε θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά όλη την σύγχρονη κοσμολογία.Όμως, δεν υπάρχει περίπτωση να έχει παραχθεί κάτι πριν από το Big Bang και να υπάρχει ακόμα, δεδομένου ότι στη Μεγάλη Έκρηξη ξεκίνησε ολόκληρο το σύμπαν, άρα και τα πάντα μέσα σε αυτό. Για πολλά χρόνια μια τέτοια πρόταση – ότι δηλαδή υπήρχε κάτι μέσα σε αυτό το Σύμπαν πριν από 13,75 δισεκατομμύρια χρόνια – θα ήταν επιστημονικά βλασφημία. Ωστόσο, σε πιο πρόσφατες εποχές, οι κοσμολόγοι άρχισαν να ερευνούν πολλά ερωτήματα που δεν είχαν προηγουμένως ληφθεί υπόψη. Ένα από αυτά ασχολείται με το αν είναι δυνατό ή όχι μια αρχέγονη μαύρη τρύπα να επιβίωσε του κύκλου Μεγάλη Έκρηξη – Μεγάλη Σύνθλιψη. Η Μεγάλη Σύνθλιψη είναι ένα από τα προτεινόμενα πεπρωμένα του Σύμπαντος. Στην ουσία, αναφέρει ότι η τρέχουσα επιταχυνόμενη διαστολή του Κόσμου κάποτε θα σταματήσει, και στη συνέχεια θα αντιστραφεί με μια συστολή του Κόσμου. Όταν θα συμβεί αυτό, μετά από πολλά δισεκατομμύρια χρόνια, όλα θα καταρρεύσουν πίσω σε ένα μόνο σημείο. Ορισμένοι θεωρητικοί αστροφυσικοί προτείνουν ότι αυτός ο κύκλος επαναλαμβάνεται συνεχώς, όπου τα γεγονότα Big Bang και Big Crunch εναλλάσσονται εδώ και τρισεκατομμύρια χρόνια. Το ερώτημα που προκύπτει λοιπόν είναι, μπορεί οι αρχέγονες μαύρες τρύπες (PBH) να επιβιώσουν σε αυτές τις μεταβάσεις; Ο κοσμολόγος Alan Coley στο Πανεπιστήμιο Dalhousie και ο συνάδελφός του Bernard Carr, στο Πανεπιστήμιο Queen του Λονδίνου, πιστεύουν ότι αυτό είναι δυνατό να συμβεί. Ωστόσο, οι δομές αυτές πρέπει να έχουν σχετικά μικρή μάζα, που να κυμαίνεται από μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια κιλά έως περίπου τη μάζα του Ήλιου μας. Η βάση αυτής της υπόθεσης βασίζεται στο γεγονός ότι το Σύμπαν περιστασιακά διαπνέεται από εκρήξεις ακτίνων γάμμα (GRB), των οποίων η προέλευση είναι έως τώρα άγνωστη. Ορισμένοι κοσμολόγοι πιστεύουν ότι αυτά τα συμβάντα προκαλούνται από αρχέγονες μαύρες τρύπες όταν ‘ξεμένουν’ από ενέργεια, και έτσι πεθαίνουν. Ακόμα κι αν μπορεί να επιβιώσει μια τέτοια μαύρη τρύπα (PBH) στις οικουμενικές αυτές μετενσαρκώσεις, η επιστημονική ομάδα παραδέχεται ότι δεν υπάρχει κανένας τρόπος ελέγχου πάνω σε αυτή την πρόταση.Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει μέθοδος που να μπορεί να εφαρμοστεί στις PBH για να καθοριστεί εάν είναι γηραιότερες από την εκτιμώμενη ηλικία του σημερινού Σύμπαντος. Ιδέες όπως αυτή έχουν μια μεγάλη δυναμική για την ενημέρωση άλλων μελετών. Ακόμη και αν αποδειχθεί ότι δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια ψευδής υπόθεση, θα μπορεί να εμπνεύσει άλλες έρευνες που ίσως φανούν χρήσιμες αργότερα. Πηγή: Daily Galaxy

Αρχαία πρόσκρουση αστεροειδή θα εξηγούσε τις μαγνητικές ανωμαλίες της Σελήνης. Η Σελήνη δεν διαθέτει μαγνητικό πεδίο όπως η Γη, περιέργως όμως πολλές περιοχές στην επιφάνειά της είναι γεμάτες μαγνητικό υλικό. Η παρουσία του υλικού αυτού προβληματίζει τους επιστήμονες εδώ και σχεδόν μισό αιώνα, από την εποχή των αμερικανικών αποστολών Apollo. Οι μαγνητικές ιδιαιτερότητες της Σελήνης καταγράφηκαν από τις αποστολές Apollo τις δεκαετίες του 1960 και 1970. Τώρα, όμως, Αμερικανοί και Γάλλοι ερευνητές πιστεύουν ότι βρήκαν μια πειστική εξήγηση. Όπως αναφέρουν στο περιοδικό Science, το μαγνητικό υλικό θα μπορούσε να έχει προέλθει από έναν σιδερένιο αστεροειδή που χτύπησε το φεγγάρι πριν από περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια. «Ο γρίφος που κληθήκαμε να απαντήσουμε είναι ότι ο μαγνητισμός της Σελήνης δεν συνδέεται με την επιφανειακή της γεωλογία» σχολιάζει η Σάρα Στιούαρτ-Μουκοπάντιαϊ του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, η οποία συνεργάστηκε στη μελέτη με συναδέλφους της στο MIT και το Ινστιτούτο Φυσικής του Πλανήτη στο Παρίσι. Όπως εξηγεί, η εξήγηση που εμφανίζεται συχνότερα στην επιστημονική βιβλιογραφία είναι ότι η πρόσκρουση κάποιου μαγνητικού αστεροειδή δημιούργησε τις μαγνητικές ανωμαλίες ενισχύοντας το μαγνητικό πεδίο που διέθετε η Σελήνη λίγο μετά το σχηματισμό της. Το πρόβλημα όμως είναι ότι κανένα υπολογιστικό μοντέλο δεν επιβεβαιώνει αυτό το σενάριο. Αντίθετα, τα μοντέλα στα οποία βασίστηκε η νέα μελέτη αναπαρήγαγαν τις μαγνητικές ανωμαλίες σε πολλά διαφορετικά σενάρια, όσον αφορά για παράδειγμα τη γωνία πρόσκρουσης. Όλα τα σενάρια, όμως, αφορούσαν την πρόσκρουση ενός μεγάλου αστεροειδή με σιδερένιο πυρήνα (πολλοί αστεροειδείς αποτελούνται από καθαρό σίδηρο) κοντά στο νότιο πόλο του φεγγαριού. Εκεί, εξάλλου, υπάρχει ο κρατήρας Άιτκεν, διαμέτρου 2.400 χιλιομέτρων, ο οποίος χρονολογείται στα 3,9 έως 4,4 δισεκατομμύρια χρόνια και είναι ο αρχαιότερος σχηματισμός στην επιφάνεια της Σελήνης. Σύμφωνα με τη νέα θεωρία, οι μεγάλες ποσότητες σιδήρου που περιείχε ο αστεροειδής του Άιτκεν μαγνητίστηκε κατά τη βίαια πρόσκρουση και διασκορπίστηκε στις περιοχές όπου καταγράφονται σήμερα οι μαγνητικές ανωμαλίες. Σύμφωνα μάλιστα με τους ερευνητές, προσκρούσεις μεγάλων, σιδερένιων μετεωριτών ενδέχεται να επηρέασαν και τα μαγνητικά πεδία της Γης και άλλων πλανητών.

Περισσότεροι πλανήτες από άστρα υπάρχουν στον Γαλαξία μας. Τη βεβαιότητα πως τα αστέρια του γαλαξία είναι κυριολεκτικά αμέτρητα εκφράζουν επιστήμονες, που συνεχίζουν να κάνουν νέες ανακαλύψεις ακόμα και στις πιο απροσδόκητες θέσεις. Όσο οι αστρονόμοι αναζητούν άλλους κόσμους, τόσο περισσότερο σιγουρεύονται για το ότι ζούμε σε ένα τεράστιο και απρόβλεπτο σύμπαν. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι κατά μέσο όρο, υπάρχουν 1,6 μεγάλοι πλανήτες για κάθε αστέρι του ηλιακού μας συστήματος. Τρεις μελέτες που δημοσιεύθηκαν επίσης στο περιοδικό Nature και παρουσιάστηκαν στο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στο Τέξας. Η μία δείχνει ότι τα περισσότερα αστέρια έχουν πλανήτες. Δεδομένου ότι υπάρχουν πολλά αστέρια στο γαλαξία μας (περίπου 100 δισεκατομμύρια) αυτό σημαίνει ότι και ο συνολικός αριθμός των πλανητών είναι εκπληκτικά μεγάλος. «Πριν από 17 χρόνια δεν ήμασταν καν σίγουροι ότι υπήρχαν πλανήτες έξω από το ηλιακό μας σύστημα. Σήμερα ξέρουμε πάνω από 700 εξωπλανήτες», δήλωσε η αστρονόμος του Πανεπιστημίου Harvard Lisa Kaltenegger, δείχνοντας εμμέσως πόσο μεγάλα βήματα έχουν γίνει σε τόσο μικρό διάστημα. Οι αστρονόμοι για να ανακαλύψουν ξένους κόσμους χρησιμοποιούν τρεις τεχνικές (όπως τη μείωση της φωτεινότητας των άστρων όταν περνούν από μπροστά τους εξωπλανήτες) και πολλά τηλεσκόπια τόσο στη Γη όσο και στο διάστημα, όπως το Kepler που κυρίως ψάχνει για βραχώδεις πλανήτες σαν τη Γη. Έτσι βρήκε τρεις πλανήτες (πιο μικρούς από τη Γη) να περιστρέφονται γύρω από ένα νάνο άστρο, λίγο μεγαλύτερο από τον Δία. Και να σκεφτεί κάποιος ότι μόλις τώρα ξεκινήσαμε το μέτρημα. Πηγή: Washington Times

Ο ουρανός της Βαλεντίνας Τερεσκόβα.Αφιερωμα για την Ημερα της Γυναίκας. «Έι! Ουρανέ, βγάλε το καπέλο σου!», - φώναξε φεύγοντας για την πτήση η πρώτη στον κόσμο γυναίκα-κοσμοναύτης Βαλεντίνα Τερεσκόβα. Η Τερεσκόβα αναχώρησε με τον πύραυλο «Βοστόκ» τον Ιούνιο του 1963 και σε τρία εικοσιτετράωρα πραγματοποίησε 48 στροφές γύρο από την Γη. Στις 6 Μαρτίου η Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης, η επίτιμη πολίτης πολλών κρατών και βουλευτής της Κρατικής Δούμας - η Βαλεντίνα Τερεσκόβα, γίνεται 75 ετών. Μια μέρα πριν την αναχώρηση είπε στους συγγενείς της, πως φεύγει για διαγωνισμό αλεξιπτωτιστών. Για την πτήση έμαθαν από το ράδιο. Προηγουμένως υπήρξαν μακροχρόνιες και εντατικές ασκήσεις. Τα χρόνια εκείνα το σύστημα προετοιμασίας ήταν υπερβολικά σκληρό. Το πιο τρομακτικό δεν ήταν το φυγοκεντρικό μηχάνημα με τις τεράστιες υπερφορτώσεις αλλά η ψυχολογική δοκιμασία. Επτά ημέρες σε κλειστό χώρο, σε άσπρο δωμάτιο χωρίς αντικείμενα. Κι όμως αυτή χαμογελούσε και τραγουδούσε τραγούδια… Πριν μπει στην ομάδα κοσμοναυτών η Τερεσκόβα εργαζόταν σε εργοστάσιο ελαστικών αυτοκινήτου και ασχολούταν με το σπορ των αλεξιπτωτιστών σε αερολέσχη της πόλης Γιαροσλάβλ, σπούδαζε σε τεχνικό λύκειο, αφηγείται ο κοσμοναύτης Βλαντίμιρ Τζανιμπέκοβ, δύο φορές Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης: - Φανταστική η μοίρα της ρωσικής γυναίκας η οποία κατάφερε να ξεπεράσει όλα όσα συνάντησε στην πορεία της. Και η ίδια η αρχή: βιογραφικό προλεταριακής προέλευσης ως αρχή, στην συνέχεια – αεροπορική-αθλητική σχολή και έπειτα η καθαυτού πτήση. Στην συνέχεια – δοκιμασία με την δόξα, τεράστιες κοινωνικές φορτώσεις – και όλα αυτά με αξιοπρέπεια τα περνά η καταπληκτικά όμορφη ρωσίδα γυναίκα Βαλεντίνα Τερεσκόβα. Το σκάφος «Βοστόκ-6» ήταν τόσο μικρό, ώστε κάποιος μπορούσε να βρίσκεται σε αυτό μόνο σε επικλινή κατάσταση. Και έπρεπε να βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση επί τρία εικοσιτετράωρα. Στο αυτόματο πρόγραμμα του σκάφους υπήρχε ένα λάθος, θυμάται η Βαλεντίνα Τερεσκόβα. - Είναι ένα μυστικό που το κρατούσα 30 χρόνια. Αντί της προσγείωσης και της εφαρμογής του συστήματος καθόδου προς την Γη, το πρόγραμμα ήταν γραμμένο έτσι, ώστε τροχιά γινόταν όλο και πιο ψηλή και εγώ έφευγα από την Γη. Το λάθος το πρόσεξε εγκαίρως και ειδοποίησε το Κέντρο Ελέγχου Πτήσεων. Λαμβάνοντας τα απαραίτητα στοιχεία η Τερεσκόβα τα πέρασε στο σύστημα καθόδου και προσγειώθηκε επιτυχώς. Κατόπιν της πτήσεως η Τερεσκόβα αποφοίτησε αριστούχα από την Σχολή Ικάρων. Καθηγητής και συγγραφέας περισσότερων από 50 επιστημονικών εργασιών – εργάστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα στο Κέντρο εκπαίδευσης κοσμοναυτών, ασχολήθηκε με διεθνή κοινωνική δραστηριότητα. Η Βαλεντίνα Τερεσκόβα – είναι η μόνη γυναίκα της Γης η οποία πραγματοποίησε μόνη της την διαστημική πτήση. Όλες οι επόμενες γυναίκες-κοσμοναύτες πήγαν στο διάστημα μόνο ως μέλη πληρώματος. Τα Ρωσικά ανδροειδή θα επισκευάσουν τον ΔΔΣ και θα παίξουν σκάκι. Το πρώτο ανδροειδές-κοσμοναύτης θα πάει στο ΔΔΣ στα ερχόμενα δύο χρόνια. Εκεί θα εκτελεί απλές, αλλά επικίνδυνες για τον άνθρωπο εργασίες: να ξεφορτώνει τα σκάφη, να επισκευάζει τις ρωγμές στην επένδυση του σταθμού στο ανοιχτό διάστημα. Την ελεύθερη από τις εργασίες ώρα το SAR-400 – έτσι ονομάζεται το ρομπότ – θα ψυχαγωγεί το πλήρωμα παίζοντας σκάκι ή ντάμα. Το SAR-400 αντιγράφει πλήρως τις κινήσεις του χειριστή, ο οποίος βρίσκεται στην Γη. Εάν ο άνθρωπος σηκώνει το δεξί χέρι, το ρομπότ κάνει το ίδιο, εάν παίρνει το μολύβι και αρχίζει να γράφει – το μηχάνημα θα επαναλάβει και αυτήν την ενέργεια. Όμως σε αυτόνομη λειτουργία το ανδροειδές μπορεί να δρα ανεξάρτητα και να παίρνει αποφάσεις, που υπάρχουν στο πρόγραμμά του. Το ανθρωποειδές ρομπότ χρειάζεται να υπάρχει στην τροχιά, πρώτα απ’ όλα για να εκτελεί την πιο επικίνδυνη εργασία, είπε στην «Φωνή της Ρωσίας» ο εμπειρογνώμονας Αντρέι Νόσοβ. - Στο διάστημα υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι και μπορεί να συμβεί οτιδήποτε. Ενώ αυτό το ρομπότ μπορεί να μιμείται τις κινήσεις του χειριστή, ο οποίος το χειρίζεται από την Γη. Το ρομπότ μπορεί να λειτουργεί όπως σε κατάσταση επανάληψης των κινήσεων έτσι και σε αυτόνομη κατάσταση. Έτσι είναι άνετα. Δεν είναι τόσο ριψοκίνδυνα και όχι τόσο ακριβά. Το ρομπότ το κάνανε να μοιάζει όσο περισσότερο γίνεται με τον άνθρωπο, ώστε οι κοσμοναύτες να μην νιώθουν ψυχολογική δυσφορία, μιλά ο Αλεξάντρ Ζελεζνιακόβ, ακαδημαϊκός της Ρωσικής Ακαδημίας κοσμοναυτικής Κ.Ε. Τσιολκόβσκι. - Είναι άνετα για την ψυχολογική αντίληψη των ανθρώπων, τους οποίους πρέπει να βοηθά. Οι κοσμοναύτες νιώθουν πιο άνετα και ευχάριστα να εργάζονται με κάποιον που τους μοιάζει. Αυτό σε κάποιο βαθμό αντισταθμίζει την έλλειψη επικοινωνίας με άλλους ανθρώπους. Προηγουμένως είχαμε επικεντρωθεί στην λειτουργικότητα των μηχανημάτων, τώρα δημιουργήσαμε ένα ανθρωποειδές ρομπότ φυσικού μεγέθους. Μετά το 2014 παρόμοια ανδροειδή θα αρχίσουν να στέλνονται στη Σελήνη, στον Άρη και σε άλλους πλανήτες. Τα ρομπότ εκτός της εικόνας και τον ήχο, θα μπορούν να μεταδίδουν και τα απτικά ερεθίσματα. Στο SAR-400 υπάρχει ειδικό πρόγραμμα, το οποίο μετρά την πίεση πάνω στην επιφάνια του γαντιού του βραχίονα. Αυτά τα δεδομένα ψηφιοποιούνται, και μέσω γαντιού μεταδίδονται στην παλάμη του χειριστή. Το πρώτο ανθρωποειδές ρομπότ στο ΔΔΣ το έφεραν οι αμερικανοί, όμως λόγο ατελειών του συστήματος ελέγχου, το ρομπότ αυτό δεν χρησιμοποιείται. Το δικό του ανδροειδές σκοπεύουν να στείλουν στην τροχιά οι Ιάπωνες και οι Γερμανοί. Μικρές ειδήσεις. Οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα του Milky Way εντόπισαν στο Γαλαξία χιλιάδες αστρικές φυσαλίδες. Οι εθελοντές, που συμμετείχαν στο αστρονομικό πρόγραμμα Milky Way Project ανακάλυψαν στο Γαλαξία μας περισσότερες από 5 χιλιάδες φυσαλίδες, οι οποίες «φυσούν» τα αστέρια και αποδείχθηκαν πολύ περισσότερες από όσες αναμενόταν. Πράγμα που σημαίνει ότι οι διεργασίες σχηματισμού των άστρων στο Γαλαξία μας εξελίσσονται πιο δραστήρια από ό,τι εθεωρείτο παλαιότερα, ανακοίνωσε η NASA. Όλα τα φωτιστικά σώματα, συμπεριλαμβανομένου του ήλιου, αποτελούν πηγές ρευμάτων πλάσματος, του αστρικού ανέμου. Αυτός ο αστρικός άνεμος «φυσάει» στις κοιλότητες του διαστρικού περιβάλλοντος. Η μελέτη των ιδιοτήτων και της κατανομής των φυσαλίδων βοηθά τους επιστήμονες να εντοπίσουν περιοχές ενεργού σχηματισμού άστρων και να μελετήσουν τη δομή του Γαλαξία μας, για παράδειγμα, να βρει τους σπειροειδείς βραχίονες του. Τα προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών δεν μπορούν από μόνα τους να αναγνωρίσουν τέτοιες φυσαλίδες, γι’ αυτό και οι αστρονόμοι απευθύνθηκαν στη βοήθεια των εθελοντών. Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να επισκεφθεί την ιστοσελίδα Milky Way Project (www.milkywayproject.org) και να πάρει μέρος στην αναζήτηση των φυσαλίδων σε φωτογραφίες, που έχουν ληφθεί από το υπέρυθρο τηλεσκόπιο Spitzer. Το Πεντάγωνο θα μάθει να «ψαρεύει» δορυφόρους στο Διάστημα. Το Πεντάγωνο προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό για την εκπόνηση υπολογιστικών αλγορίθμων, οι οποίοι θα επιτρέψουν την αλίευση αντικειμένων στο ανοιχτό Διάστημα. Η έλλειψη βαρύτητας στο Διάστημα δυσκολεύει σοβαρά την πραγματοποίηση στοιχειωδών ενεργειών με τη βοήθεια ρομπότ. Γι’ αυτό και χρειάζονται ειδικοί αλγόριθμοι, οι οποίοι θα επέτρεπαν ταυτόχρονα να συνυπολογιστεί αυτός ο φυσικός περιορισμός και να επιτευχθούν και οι χειρισμοί ακριβείας. Στο Πεντάγωνο θέλουν να διδαχθούν να αλιεύουν στο διαστημικό κενό αντικείμενα, τα οποία κατά την κίνησή τους περιστρέφονται ή αναποδογυρίζουν. Εάν επιλυθεί αυτό το πρόβλημα, τότε θα είναι δυνατό να επαναχρησιμοποιούνται πολύτιμα ανταλλακτικά δορυφόρων, που ολοκλήρωσαν τη θητεία τους σε γεωστατική τροχιά. Ο Γιούρι Γκαγκάριν σήμερα θα έκλεινε τα 78. Ο πρώτος κοσμοναύτης της Γης Γιούρι Γκαγκάριν σήμερα θα έκλεινε τα 78 του. Στη γενέτειρά του ομώνυμη πόλη Γκαγκάριν στη Δυτική Ρωσία θα πραγματοποιηθούν γιορταστικές εκδηλώσεις, αφιερωμένες σ΄αυτή την επέτειο. Ανάμεσα στους φιλοξενούμενους θα είναι και μέλη της πρώτης ομάδας κοσμοναυτών, στην οποία συμμετείχε και ο Γκαγκάριν. Στις 12 Απριλίου του 1961 από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ (στο Καζαχστάν) για πρώτη φορά στον κόσμο εκτοξεύθηκε το επανδρωμένο διαστημόπλοιο «Βοστόκ» με τον πιλότο κοσμοναύτη Γκαγκάριν. Μέσα σε 108 λεπτά έκανε τον γύρο της Υδρογείου και επέστρεψε στη Γη. Στις 27 Μαρτίου του 1968 ο Γκαγκάριν σκοτώθηκε μαζί με τον στρατιωτικό πιλότο Βλαντίμιρ Σεριόγκιν κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης με αεροσκάφος MiG-15. To μεγαλύτερο «μαιευτήριο» του Γαλαξία. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εκπληκτική φωτογραφία που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble από το Νεφέλωμα 30 Δοράδος. Το νεφέλωμα βρίσκεται στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, έναν γειτονικό μας γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 160 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς. Το Hubble εστίασε στην περιοχή R136 όπου γεννιούνται συνεχώς νέα άστρα, ορισμένα από τα οποία είναι γιγάντια. Στην φωτογραφία εικονίζονται εκατοντάδες λαμπρά μπλέ άστρα μέσα σε ένα εντυπωσιακό περιβάλλον από νέφη υπέρθερμης κοσμικής ύλης. Σύμφωνα με τους επιστήμονες το Νεφέλωμα 30 Δοράδος είναι η πιο γόνιμη περιοχή του Γαλαξία. Οπως αναφέρουν, εκτός από το πλήθος των άστρων η περιοχή «γεννά» και πολύ μεγάλα άστρα. Ορισμένα από αυτά έχουν μάζα 100 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου. Οι λεπτομερείς εικόνες του Hubble από την περιοχή θα βοηθούν τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τη δημιουργία και εξέλιξη των άστρων. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=447665&h1=true

Ο δορυφόρος MRO φωτογράφισε ανεμοστρόβιλο και μια «κολώνα» άμμου ενός χιλιομέτρου. Ενα εντυπωσιακό φαινόμενο κατέγραψε με την κάμερά του ο δορυφόρος MRO που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Αρη και τον μελετά. Φωτογράφισε ένα ανεμοστρόβιλο που δημιούργησε μια κολώνα άμμου η οποία είχε ύψος ένα χιλιόμετρο από την επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη. Οι ειδικοί έδωσαν στον εντυπωσιακό ανεμοστρόβιλο τον χαρακτηρισμό «λευκό φίδι». Ανεμοστρόβιλοι καταγράφηκαν για πρώτη φορά στον Αρη το 1997 από το ρομποτικό εξερευνητή Pathfinder της NASA. Λόγω έλλειψης βαρύτητας, σηκώνουν άμμο πολύ ψηλά από την επιφάνεια του πλανήτη. Ο ανεμοστρόβιλος που κατέγραψε ο MRO δημιουργήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου στην περιοχή Amazonis Planitia, μια μεγάλη πεδιάδα κοντά στον ισημερινό του Αρη.

Η ΝΑΣΑ πρότεινε τεχνολογία προστασίας της Γης από τους αστεροειδείς. Οι επιστήμονες εκπόνησαν τεχνολογία αλλαγής της τροχιάς των αστεροειδών, η οποία μπορεί να προστατεύσει τη Γη από τον κίνδυνο σύγκρουσης. Οι ερευνητές σχεδιάζουν να επιδράσουν στην κίνηση των αστεροειδών με τη βοήθεια της αλλαγής της ανακλαστικής τους ικανότητας. Ένα μη επανδρωμένο διαστημικό σκάφος θα μεταφέρει στην επιφάνεια του περιστρεφόμενου αστεροειδούς ένα ανοιχτό και ένα σκούρο ηλεκτροστατικό χρώμα. Το αποτέλεσμα θα είναι ότι μία πλευρά του αστεροειδούς θα θερμαίνεται από τον ήλιο περισσότερο από ό,τι η άλλη. Ο ελαφρύς αεριωθούμενος σπασμός, που θα προκύψει κατά την ψύξη της πιο θερμής πλευράς, θα επιτρέψει την αλλαγή της τροχιάς του διαστημικού σώματος. Συνήθως ένας τέτοιος σπασμός είναι εξαιρετικά αδύνατος και απαιτούνται εκατομμύρια έτη για την ελάχιστη αλλαγή στην τροχιά του αστεροειδούς. Όμως εάν με τεχνητό τρόπο εκχύσουμε χρώματα με μεγάλη αντίθεση στις διάφορες πλευρές του αστεροειδούς, μπορούμε αισθητά να αυξήσουμε την αεριωθούμενη έλξη. Οι επιστήμονες θέλουν να δοκιμάσουν αυτή τη μέθοδο στον αστεροειδή Αpophis, ο οποίος θα πλησιάσει τη Γη το 2029 και το 2036. Εκτιμάται ότι ως αποτέλεσμα του πειράματος θα καταστεί δυνατό να γίνει παρέκκλιση της τροχιάς του αστεροειδούς κατά τρεις ακτίνες της Γης έως το έτος 2036.

Μέτρησαν την αντιύλη! Ενα βήμα πιο κοντά στην εξιχνίαση των μυστικών της αντιύλης έρχονται οι επιστήμονες πραγματοποιώντας τις πρώτες μετρήσεις ενός ατόμου της. Προς το παρόν τα φάσματα δεν δείχνουν αν η φευγαλέα «αντίπαλος» της ύλης με τη μορφή που τη γνωρίζουμε έχει τη ίδια συμπεριφορά με αυτήν, οι ειδικοί όμως ελπίζουν ότι εκτενέστερες μετρήσεις με λέιζερ θα δώσουν σαφέστερες απαντήσεις. Οι μετρήσεις, οι οποίες δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση «Nature», έγιναν σε άτομα αντιυδρογόνου που είχαν παγιδευτεί πέρυσι στο πλαίσιο του πειράματος ATLAS του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN). Οι ερευνητές παρουσίασαν τα πρώτα φάσματα, τα οποία δείχνουν την ενέργεια που απαιτείται για την αλλαγή των ιδιοστροφορμών (spin) των ποζιτρονίων τους. Αντιδιαμετρικά πανομοιότυπα. Το Καθιερωμένο Μοντέλο της Σωματιδιακής Φυσικής προβλέπει ότι η αντιύλη αποτελεί στην ουσία ένα αντιδιαμετρικό πανομοιότυπο της ύλης. Τα άτομά τους δηλαδή θα πρέπει να έχουν ακριβώς τις ίδιες ιδιότητες αλλά να διαφέρουν ως προς τα φορτία τους, τα οποία θα πρέπει να είναι αντίθετα.Μια μέθοδος για να ελεγχθεί αυτή η θεωρία είναι η σύγκριση των φασμάτων του φωτός που εκπέμπουν τα άτομα της ύλης και της αντιύλης όταν διεγερθούν. Αν οι φασματοσκοπικές μετρήσεις είναι όμοιες, τότε η θεωρία ευσταθεί. Οποιαδήποτε διαφορά όμως την καταρρίπτει αυτόματα. Επί δεκαετίες μια τέτοιου είδους φασματοσκοπική μέτρηση αποτελούσε άπιαστο όνειρο, όπως εξίσου άπιαστα ήταν και τα σωματίδια της αντιύλης. Το όνειρο αγγίζει την πραγματικότητα. Το όνειρο αυτό άρχισε να αγγίζει την πραγματικότητα το 2010, όταν οι ερευνητές του ATLAS παγίδευσαν για πρώτη φορά άτομα αντιυδρογόνου, έστω και για λίγα κλάσματα του δευτερολέπτου. Πέρυσι άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά, καθώς οι ειδικοί βελτίωσαν τις επιδόσεις τους κατορθώνοντας να «κρατήσουν» τα άτομα μέσα σε μαγνητικά πεδία για περίπου ένα τέταρτο της ώρας – διαδικασία η οποία επέτρεψε και την πρώτη φασματοσκοπική μέτρησή τους. Το αντιυδρογόνο είναι το απλούστερο άτομο αντιύλης – αποτελείται από ένα ποζιτρόνιο (το αντίθετο του ηλεκτρονίου) και ένα αντιπρωτόνιο.

Η Γη σχηματίστηκε από μετεωρίτες διαφοροποιημένης σύνθεσης. Τα δομικά στοιχεία της Γης ήταν πιο εκλεκτικά από όσο νομίζαμε μέχρι τώρα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που υποδηλώνει ότι ο πλανήτης μας σχηματίστηκε από τις συγκρούσεις πολλών διαφορετικών τύπων μετεωριτών. Ο πλανήτης μας θεωρείται ότι σχηματίστηκε πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια από ένα δίσκο κόκκων σκόνης που απέμεινε από το νέφος του υλικού από το οποίο φτιάχτηκε ο ήλιος μας. Αυτοί οι κόκκοι συνενώθηκαν αργά αργά μαζί με τη βοήθεια της βαρύτητας σε βότσαλα, πέτρες, και στη συνέχεια σε πλανητικά έμβρυα. Τελικά, όταν συγχωνεύτηκε αρκετή μάζα σχημάτισαν τον πλανήτη Γη. Οι επιστήμονες πίστευαν ότι τα περισσότερα από τα αντικείμενα που συγχωνεύτηκαν για να φτιάξουν τη Γη σχηματίστηκαν από μια στενή ζώνη στο διάστημα και ότι ήταν παρόμοια μεταξύ τους, ανήκοντας σε μια υποκατηγορία μετεωριτών που ονομάζονται χονδρίτες ενσταλτίτες (enstatite ). Η ιδέα αυτή βασίζεται σε μετρήσεις διαφόρων ισοτόπων με πολλές εντυπωσιακές ομοιότητες, όπως το οξυγόνο, το νικέλιο και το χρώμιο, μεταξύ της Γης και του είδους αυτού των χονδριτών. Όμως μια νέα μελέτη σε ισότοπα του πυριτίου από δείγματα πετρωμάτων και μετεωριτών δείχνουν ότι η Γη αποτελείται από ένα πιο διαφοροποιημένο μείγμα μετεωριτών κι όχι μόνο από ενσταλτίτες. Οι γεωχημικοί Caroline Fitoussi (Φυτούση και Bernard Bourdon της Ecole Normale Supérieure στη Γαλλία ανέλυσαν τα ισότοπα του πυριτίου σε επίγεια δείγματα πετρωμάτων που συλλέχθηκαν από διάφορους τύπους πετρωμάτων του μανδύα. Ανέλυσαν, επίσης, σεληνιακά δείγματα πετρωμάτων που συλλέχθηκαν από αστροναύτες σε αποστολές στη Σελήνη. Σύγκριναν λοιπόν αυτά δείγματα των μετεωριτών, ιδιαίτερα την κατηγορία χονδριτών ενσταλτίτες και ένα άλλο είδος που ονομάζεται αχονδρίτες ενσταλτίτες. Οι μετρήσεις έγιναν στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ζυρίχης. Χρησιμοποιώντας υπολογιστικά μοντέλα του σχηματισμού της Γης, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι ένα μίγμα από τρία είδη συστατικών των μετεωριτών θα μπορούσε να παράγει το σωστό μίγμα από ισότοπα του οξυγόνου, του νικελίου και του χρωμίου που είχαν προηγουμένως μετρηθεί σε δείγματα της Γης, καθώς και στα νέα ευρήματά τους σχετικά με τα ισότοπα του πυριτίου σε δείγματα επίγεια και σε μετεωρίτες. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι πιθανώς συνδυάστηκαν διάφοροι χονδρίτες, κι όχι μόνο ενσταλτίτες χονδρίτες, για τη δημιουργία της Γης. Το γεγονός ότι οι συνθέσεις του ισοτόπου του πυριτίου που μετρήθηκαν σε πετρώματα ήταν παρόμοιες τόσο σε δείγματα στη Γη όσο και στο φεγγάρι υποδηλώνει ότι το υλικό που σχημάτισε το φεγγάρι μας πρέπει να είχε αναμιχθεί με τον μανδύα της Γης, προτού διαμορφωθεί το φεγγάρι, έτσι ώστε και τα δύο σώματα να έχουν την ίδια υπογραφή. "Αυτό μας λέει πολλά σχετικά με το πώς σχηματίστηκε η Σελήνη και ποιοί είναι οι περιορισμοί," δήλωσε η Caroline Fitoussi. Το φεγγάρι θεωρείται ότι ήταν το αποτέλεσμα μιας σύγκρουσης ανάμεσα σε ένα γιγαντιαίο αστεροειδή και τη Γη λίγο μετά τη γέννησή του πλανήτη μας. Όμως οι ακριβείς λεπτομέρειες της διαδικασίας αυτής εξακολουθούν να μην είναι πλήρως κατανοητές. Τα νέα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Science. Πηγή: space.com

Αστεροειδής θα πλησιάσει τη Γη το 2013. Ένας μεσαίου μεγέθους αστεροειδής θα περάσει πολύ κοντά από τον πλανήτη μας στις 15 Φεβρουαρίου 2013, όμως σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων της NASA, η Γη δεν κινδυνεύει, παρά τη σχετική ανησυχία που έχει ήδη αρχίσει να εξαπλώνεται διεθνώς, κυρίως μέσω των κάθε είδους καταστροφολόγων του διαδικτύου. Ο αστεροειδής, που εκτιμάται ότι έχει πλάτος περίπου 45 μέτρων, έχει πάρει την ονομασία 2012 DA14 και, σύμφωνα με το Space.com, θα πλησιάσει τόπο πολύ τη Γη, που θα βρεθεί σε μικρότερη απόσταση από αυτήν από ό,τι οι τεχνητοί δορυφόροι που έχουν τεθεί σε γεωστατική τροχιά. Οι επιστήμονες του Εργαστηρίου Αεριοπροώθησης της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας ανακοίνωσαν ότι ο αστεροειδής θα περάσει από τη Γη σε απόσταση έως 20.400 χιλιομέτρων περίπου, ενώ οι γεωστατικοί δορυφόροι κινούνται σε ύψος 35.800 χιλιομέτρων. Άλλοι μη γεωστατικοί δορυφόροι βρίσκονται σε πολύ χαμηλότερο ύψος, ενώ ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός κινείται σε απόσταση περίπου 396 χλμ. από τη Γη. Ο αστεροειδής ανακαλύφθηκε τον προηγούμενο μήνα από αστρονόμους στη νότια Ισπανία. Η τροχιά του γύρω από τον Ήλιο μοιάζει με αυτή της Γης και πραγματοποιεί στενές προσεγγίσεις στον πλανήτη μας δύο φορές κατά την εκτέλεση μιας πλήρους περιφοράς του. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι ο 2012 DA14 στις 16 Φεβρουαρίου του περασμένου μήνα πέρασε σε απόσταση 2,5 εκατ. χλμ. από τον πλανήτη μας ή περίπου έξι φορές όσο η απόσταση Γης-Σελήνης. Επειδή τον Φεβρουάριο του ερχόμενου έτους η τροχιά του θα τον φέρει σε πολύ πιο στενή επαφή με τη Γη, έχει αρχίσει να δημιουργείται ένα κλίμα υφέρποντος πανικού, το οποίο επιχειρεί να διαλύσει η NASA με την καθησυχαστική ανακοίνωσή της. Βέβαια, σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν παραμένει σοβαρό το πρόβλημα των αστεροειδών και άλλων ουρανίων σωμάτων που θα μπορούσαν να πέσουν πάνω στη Γη με δυνητικά καταστροφικά αποτελέσματα, γι' αυτό απαιτείται επαύξηση της ετοιμότητας και κατάστρωση σχεδίων προληπτικής δράσης. Είναι θέμα χρόνου, κατά τους αστρονόμους, η Γη να βρεθεί ακριβώς πάνω στην τροχιά ενός τέτοιου σώματος.

Τα κρυμμένα μυστικά της Σελήνης. Τέθηκαν πριν από λίγες ώρες σε λειτουργία τα όργανα χαρτογράφησης της Σελήνης στα δύο σκάφη της αποστολής GRAIL που θα μελετήσουν τον φυσικό μας δορυφόρο. Τα δίδυμα σκάφη της NASA βρίσκονταν εδώ και δύο μήνες σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και είχαν μάλιστα στείλει ορισμένες εντυπωσιακές εικόνες της. Βασική αποστολή των δύο σκαφών είναι η μελέτη του βαρυτικού πεδίου της Σελήνης. Τα ευρήματα της αποστολής αναμένεται να βοηθήσουν στην καλύτερη οργάνωση μιας επανδρωμένης αποστολής στην Σελήνη. Το πεδίο βαρύτητας. Η αποστολή GRAIL (τα αρχικά των λέξεων Gravity Recovery And Interιor Laboratory) αποτελείται από δύο σκάφη που θα πραγματοποιήσουν ευαίσθητες μετρήσεις του πεδίου βαρύτητας του δορυφόρου μας. Το πεδίο βαρύτητας της Σελήνης ποικίλλει από περιοχή σε περιοχή και τα δύο σκάφη θα καταγράψουν την ένταση και άλλα χαρακτηριστικά της βαρύτητας σε κάθε περιοχή, στην ουσία δηλαδή θα πραγματοποιήσουν μια «βαρυτική χαρτογράφηση» του δορυφόρου μας. Στόχος να αποκαλυφθεί η προέλευση της Σελήνης. Τα βαρυτικά δεδομένα θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να διαπιστώσουν τόσο την κατανομή της μάζας στο εσωτερικό της Σελήνης (το πάχος του φλοιού, το πόσο και που υπάρχει λιωμένο υλικό κ.α.) από τα ανώτερα στρώματα του υπεδάφους μέχρι τον πυρήνα της. Η μελέτη των στοιχείων θα βοηθήσει επίσης στην καλύτερη κατανόηση της προέλευσης και της εξέλιξης της Σελήνης. Τέλος η χαρτογράφηση θα βοηθήσει στο να εντοπιστεί το πιο ασφαλές σημείο προσεδάφισης μιας μελλοντικής επανδρωμένης αποστολής στον δορυφόρο της Γης. http://www.jpl.nasa.gov/video/index.cfm?id=1016 Μήπως η Σελήνη βύθισε τον Τιτανικό; Τεράστιες παλίρροιες ανάγκασαν τα παγόβουνα να αλλάξουν πορεία πριν 100 χρόνια. Το παγόβουνο που βύθισε τον Τιτανικό έφτασε στο θανάσιμο ραντεβού του, όταν η Σελήνη είχε την πλησιέστερη προσέγγιση με τη Γη στα τελευταία 1.400 χρόνια, λένε τώρα οι επιστήμονες. Πριν 100 χρόνια – στις 12 Ιανουαρίου του 1912 – ένα σεληνιακό γεγονός δημιούργησε μια υπερ-υψηλή θανατηφόρα παλίρροια θέτοντας σε κίνηση έναν στόλο από παγόβουνα, τρεις μήνες προτού βυθιστεί ο Τιτανικός στις 14 Απριλίου του 1912 μαζί με 1.500 ζωές περίπου. Η παλίρροια ανάγκασε τα παγόβουνα να αποσπαστούν από τα ρηχά νερά στα ανοικτά των ακτών της Νέας Γης και του Λαμπραντόρ, γεμίζοντας έτσι τις θαλάσσιες οδούς με παγόβουνα. «Στις 4 Ιανουαρίου του 1912 είχαμε την πλησιέστερη προσέγγιση της Σελήνης με τη Γη για τα τελευταία 1.400 χρόνια, και αυτό το συμβάν μεγιστοποίησε τις παλίρροιες που οφείλονται στην ελκτική δύναμη της Σελήνης πάνω στους ωκεανούς της Γης», δήλωσε ο Donald Olson στο τμήμα Φυσικής του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Τέξας. Το φαινόμενο αυτό συνέβαλε στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας σε ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα, βοηθώντας έτσι να αποσπαστούν παγόβουνα και να μεταφερθούν στις θαλάσσιες οδούς του Βόρειου Ατλαντικού, όπως υποστηρίζει ο Donald Olson. Κανονικά, τα παγόβουνα παραμένουν στη θέση τους και δεν μπορούν να κινηθούν προς το νότο, μέχρι να λιώσουν αρκετά για να σηκωθούν ψηλά ή μια αρκετά υψηλή παλίρροια να τα ελευθερώσει. Ένα παγόβουνο μπορεί να κολλήσει πολλές φορές στο ταξίδι του προς το νότο, μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια. «Καθώς τα παγόβουνα ταξιδεύουν νότια, συχνά παρασύρονται σε ρηχά νερά και σταματάνε κατά μήκος των ακτών της Νέας Γης και του Λαμπραντόρ. Αλλά μια εξαιρετικά υψηλή παλίρροια θα μπορούσε να τα ξεκολλήσει και η άμπωτις θα τα μετέφερε πίσω στο Ρεύμα του Λαμπραντόρ, όπου τα παγόβουνα θα ξαναρχίσουν να παρασύρονται προς το νότο», δήλωσε ο Olson. «Το φαινόμενο αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί τα παγόβουνα ήταν πολλά την άνοιξη του 1912. Εμείς δεν θέλουμε να πούμε ότι γνωρίζουμε πού ήταν ακριβώς το παγόβουνο που βύθισε τον Τιτανικό – κανείς δεν μπορεί να το γνωρίζει – αλλά αυτό είναι ένα πιθανό σενάριο ». «Φυσικά, η απώτερη αιτία του ατυχήματος ήταν ότι το πλοίο χτύπησε ένα παγόβουνο. Ο Τιτανικός δεν επιβραδύνθηκε, ακόμη και όταν έλαβε αρκετά ασύρματα προειδοποιητικά μηνύματα για την παρουσία μπροστά του πάγου», δήλωσε ο Olson. «Είχαν αναπτύξει πλήρη ταχύτητα σε μια περιοχή με παγόβουνα – αυτό είναι το πραγματικό αίτιο που βύθισε το πλοίο, αλλά η σεληνιακή σύνδεση μπορεί να εξηγήσει πώς υπήρχε ένας ασυνήθιστα μεγάλος αριθμός παγόβουνων στην πορεία του Τιτανικού».Πηγή: Daily Mail

Ο επιταχυντής Tevatron στο κυνήγι του Higgs. Ο επιταχυντής Tevatron μπορεί τώρα να είναι ανενεργός, αλλά ακόμα και τώρα βοηθάει στην απόσπαση πληροφοριών σχετικά με τη φύση της ύλης ​​από τον τάφο του. Τα δύο τελευταία κύρια πειράματα του CDF και DZero, έχουν δώσει στους φυσικούς την πιο ακριβή μέτρηση που έγινε ποτέ της μάζας του μποζονίου W, ένα από τα θεμελιώδη σωματίδια του Καθιερωμένου Μοντέλου της σωματιδιακής φυσικής. Στην εποχή του, ο κυκλικός επιταχυντής Tevatron στο Fermilab παρήγαγε περίπου 10 εκατομμύρια συγκρούσεις πρωτονίων-αντιπρωτονίων ανά δευτερόλεπτο – περίπου 200 συγκρούσεις ανά δευτερόλεπτο καταγράφονταν σε κάθε ανιχνευτή για περαιτέρω ανάλυση Οι νέες μετρήσεις, σε συνδυασμό με τα παλαιότερα στοιχεία από άλλους ανιχνευτές, τοποθετούν τη μάζα του μποζονίου W στα 80,385 GeV, συν ή πλην 0,015 GeV. Η μέτρηση αυτή εν συνεχεία βάζει περιορισμούς σχετικά με τη μάζα του μποζονίου Higgs – το δυσεύρετο κομμάτι που λείπει για να ολοκληρωθεί το Καθιερωμένο Μοντέλο και να εξηγήσει γιατί όλα τα άλλα σωματίδια έχουν μάζα – τοποθετώντας την ακριβώς εκεί που την θέλουν οι πειραματιστές. Το Καθιερωμένο Μοντέλο – η καλύτερη εικόνα που έχουμε για τα σωματίδια και τις δυνάμεις που συνθέτουν το σύμπαν, εξηγώντας πώς αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Αλλά δεν μπορεί να προβλέψει ακριβώς πόση μάζα έχει το κάθε ένα από αυτά τα σωματίδια. Μπορεί να περιγράψει μόνο το πώς συνδέονται μεταξύ τους οι μάζες τους. Το παιχνίδι των προβλέψεων. Ο Tevatron, το οποίος στεγαζόταν στο Fermilab στο Ιλλινόις, και απενεργοποιήθηκε το Σεπτέμβριο του 2011, και ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων στο CERN, έχουν κυνηγήσει άμεσα το μποζόνιο Higgs. Τον περασμένο Δεκέμβριο, οι φυσικοί στον LHC ανακοίνωσαν – δίνοντας ελπίδες – ότι το μποζόνιο είχε τελικά εμφανιστεί με μια μάζα περίπου 125 GeV. Αλλά χάρη στις σχέσεις μεταξύ των μαζών, όπως λέει το καθιερωμένο μοντέλο, οι φυσικοί μπορούν επίσης να προβλέψουν και τη μάζα Higgs, με βάση τις μάζες των άλλων σωματιδίων, όπως το μποζόνιο W και το top κουάρκ." Η μάζα του μποζονίου W συσχετίζεται με τη μάζα του top κουάρκ, τα οποία εμείς εδώ στο Fermilab μπορούμε να μετρήσουμε με μεγάλη ακρίβεια”, λέει ο Dmitri Denisov, εκπρόσωπος για το πείραμα DZero. Και αν το Higgs υπάρχει, η μάζα του μποζονίου W συνδέεται επίσης στενά και με τη μάζα Higgs. Πριν από τα τελευταία αποτελέσματα, DZero και CDF – τα οποία χρησιμοποιούν διαφορετικές και ανεξάρτητες τεχνικές για να κάνουν παρόμοιες μετρήσεις των σωματιδίων – είχαν τοποθετήσει τη μάζα του μποζονίου W στα 80,4 GeV συν ή πλην περίπου 0.045 GeV. Ήταν η πιο ακριβή μέτρηση της μάζας του μποζονίου W εκείνη την εποχή, αλλά δεν ήταν ακόμη αρκετά καλή, λέει ο Denisov. Σε συνδυασμό με το top κουάρκ, η προηγούμενη μέτρηση του μποζονίου W έδειξε ότι το μποζόνιο Higgs ζύγιζε περίπου 90 GeV, μια μάζα που είχε ήδη ερευνηθεί και αποκλείστηκε από τα προηγούμενα πειράματα. Η μέτρηση αυτή άνοιγε έτσι την πόρτα σε μια ενδεχόμενη φυσική πέρα ​​από το καθιερωμένο μοντέλο. Όμως τώρα, οπλισμένοι με το ήμισυ περίπου των δεδομένων που παρήγαγε το Tevatron κατά τη διάρκεια της 28-χρονης ζωής του, το καθιερωμένο μοντέλο φαίνεται και πάλι σωστό. “Πριν από αυτή τη μέτρηση, νομίζαμε πως ίσως δεν είναι σωστό το στάνταρτ μοντέλο," συνεχίζει ο Denisov. "Αλλά τώρα είναι όλα σωστά τοποθετημένα μαζί." Θυμάται ένα σχόλιο όταν η ομάδα είδε τα τελευταία αποτελέσματα τους: "Ας πιούμε στο Καθιερωμένο Μοντέλο, αυτό κερδίζει!" Έτσι, το αποτέλεσμα για το μποζόνιο W είναι σύμφωνο με ένα μποζόνιο μάζας μεταξύ 115 και 127 GeV, η οποία ταιριάζει με τις προβλέψεις του στάνταρτ μοντέλου, και με τα δειλά ευρήματα του CERN. Όμως επιτρέπει στο μποζόνιο Higgs να έχει μια μάζα ακόμα και 152 GeV, που θα απαιτήσει κάποια επιπλέον σωματίδια ή άλλες αποκλίσεις από το καθιερωμένο μοντέλο. Ο Denisov διευκρινίζει ότι οι ερευνητικές ομάδες του Fermilab έχουν ακόμη το ήμισυ των δεδομένων του Tevatron να ‘χτενίσουν’, οπότε η ακρίβεια τους θα βελτιωθεί. Σε συνεργασία με τον LHC αναμένουμε να έχουμε αρκετά δεδομένα για να αποφανθούν οι φυσικοί για να δεχτούν ή να αποκλείσουν το μποζόνιο Higgs μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. "Στους επόμενους 6 έως 12 μήνες το πολύ, θα διευκρινιστεί η υπόθεση του Higgs," συμπληρώνει ο Denisov. "Αλλά αν το Higgs βρεθεί εδώ, τότε θα κάνω πρόποση για δεύτερη φορά. Γιατί τότε όλα θα ταιριάζουν πραγματικά. " Πηγή: New Scientist

Τι τρώνε οι αστροναύτες!!! ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ * Η έλλειψη βαρύτητας παραμορφώνει εντελώς την αίσθηση που έχουμε για τις τροφές εδώ στη Γη διότι τα περισσότερα αρωματικά συστατικά διασκορπίζονται. * Τα μικρόβια παρουσιάζονται πιο ανθεκτικά σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Υποθέτουν πως συμβάλλει σε αυτό και η αυξημένη εξωτερική ακτινοβολία που δέχονται στο Διάστημα. * Προτιμώνται φαγητά ανάλατα για αστροναύτες που παραμένουν επί μακρόν στο Διάστημα. Διότι το πολύ αλάτι ευνοεί την αύξηση στην πίεση και την αποβολή του ασβεστίου με τα ούρα. * Για τον ίδιο λόγο ευνοούσαν μια εποχή την πρόσληψη καλίου μέσα από αυξημένες δόσεις εσπεριδοειδών, αλλά διαμαρτυρήθηκαν οι αστροναύτες διότι τους δημιουργούσαν ανυπόφορη κατάσταση τα αέρια που παράγονταν. * Για το θέμα των αερίων έγιναν από τη NASA εκτενείς μελέτες που έδειξαν ότι περίπου οι μισοί άνθρωποι λόγω της ύπαρξης ορισμένων βακτηριδίων στο έντερό τους δεν παράγουν με την αποικοδόμηση των τροφών μεθάνιο. Αυτοί θεωρητικά είναι πιο ευπρόσδεκτοι για συνεπιβάτες σε ένα διαστημόπλοιο. * Ενα μέρος από το νερό που πίνουν οι αστροναύτες προέρχεται από ανακύκλωση των ούρων τους. * Οι λιπαρές τροφές ευνοούνται διότι πιάνουν λιγότερο χώρο και δίνουν περισσότερες θερμίδες. Περισσότερα: http://www.tovima.gr/science/article/?aid=446402&h1=true H Iαπωνία ετοιμάζει νέα αποστολή προς αστεροειδή. Ιάπωνες μηχανικοί από την Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικών Ερευνών κατασκευάζουν ένα νέο σκάφος για την κατάκτηση ενός ακόμη αστεροειδούς. Σύμφωνα με το σχέδιο η αποστολή Hayabusa 2 ξεκινά για το Διάστημα τον Ιούλιο, είτε το Δεκέμβριο του 2014, ενώ δείγματα του εδάφους του αστεροειδούς θα επιστρέψουν στη Γη το Δεκέμβριο του 2020. Αυτή τη φορά το σκάφος πρέπει να κατακτήσει τον ανθρακικό αστεροειδή 1993 JU3. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι η σκόνη που θα συγκεντρωθεί από τον πέτρινο κόσμο του 1993 JU3 θα συμπληρώσει το θησαυροφυλάκιο των γνώσεων των αστρονόμων για την προέλευση και την εξέλιξη του ηλιακού μας συστήματος. Το κόστος αυτής της αποστολής εκτιμάται στα 400 εκατομμύρια δολάρια.

Νεαροί αστέρες τρεμοσβήνουν στην καρδιά του Ωρίωνα. Αστρονόμοι με τη βοήθεια των διαστημικών τηλεσκοπίων Herschel της ESA και Spitzer της NASA παρατήρησαν ασυνήθιστα ταχείες μεταβολές στη λαμπρότητα νέων αστέρων, οι οποίοι γεννήθηκαν μέσα στο γνώριμο περιβάλλον του Νεφελώματος του Ωρίωνα. Εικόνες από ένα επιστημονικό όργανο του Herschel σχεδιασμένο να λειτουργεί στην περιοχή του μακρινού υπεριώδους, και από δύο ανιχνευτές ακτιβολίας με μικρότερο μήκος κύματος του Spitzer συνθέτουν μια λεπτομερή εικόνα αστεριών που σχηματίζονται στην καρδιά ενός από τα πιο γνωστά αντικείμενα του νυχτερινού ουρανού. Το Νεφέλωμα του Ωρίωνα βρίσκεται σε απόσταση 1350 ετών φωτός από τη Γη και εμφανίζεται σε περίοπτη θέση στους χειμωνιάτικους ουρανούς προς τέρψη των Ευρωπαίων παρατηρητών. Γνωστό και σαν Ξίφος του Ωρίωνα, το νεφέλωμα διακρίνεται κάτω από τα τρία αστέρια που αποτελούν τη ζώνη του Ωρίωνα του Κυνηγού, ενός από τους πιο εύκολα αναγνωρίσιμους αστερισμούς. Πρόκειται για ένα από τα λίγα νεφελώματα που μπορούν να γίνουν ορατά με γυμνό μάτι και αποτελεί ένα δημοφιλή στόχο για ερασιτέχνες αστρονόμους. Στο εσωτερικό του νεφελώματος βρίσκεται η πλησιέστερη στη Γη περιοχή γέννησης νέων αστέρων, όπου εντονή υπεριώδη ακτινοβολία που εκπέμπουν οι θερμοί νέοι αστέρες έχει σαν αποτέλεσμα αέρια και η σκόνη που έχει συγκεντρωθεί να λάμπουν. Μέσα στο σύννεφο σκόνης φιλοξενούνται νεότεροι αστέρες, οι οποίοι βρίσκονται ακόμα στο αρχικό στάδιο της εξέλιξης και αόρατη στην περιοχή μηκών κύματος του ορατού φωτός. Ο νέος αυτός συνδυασμός εικόνων από το μακρινό και κοντινό υπέρυθρο επιτρέπει στους αστρονόμους να διεισδύσουν στο νέφος σκόνης και να αποκαλύψουν τους εμβρυϊκούς αστέρες που περιβάλλει. Ένας νέος αστέρας σχηματίζεται από πυκνό νέφος αερίου και σκόνης όταν αυτό αρχίσει να καταρρέει κάτω από το ίδιο του το βάρος, δημιουργώντας ένα θερμό πρωτοαστέρα, τον οποίο περιβάλλει ένας περιστρεφόμενος δίσκος και ένα κέλυφος αερίου. Μέρος από το υλικό αυτό, αφού θα στροβιλιστεί γύρω από τον αστέρα για μερικές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, θα προσκοληθεί επάνω του και όταν η μάζα του ξεπεράσει μία κρίσιμη τιμή, η πυρηνική σύντηξη που θα ξεκινήσει στον πυρήνα του θα ολοκληρώσει το σχηματισμό του αστέρα. Από το εναπομείναν αέριο και σκόνης στο δίσκο που περιβάλλει τον πρωτοαστέρα είναι πιθανόν να σχηματίστει κάποιο πλανητικό σύστημα - όπως συνέβη με το δικό μας Ηλιακό Σύστημα. Μια ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής το Nicolas Billot του Ιnstitut de Radiasatronomie Millimétrique, στη Γρανάδα της Ισπανίας, με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Herschel συγκέντρωσαν εικόνες του Νεφελώματος του Ωρίωνα μία φορά την εβδομάδα το χειμώνα και την άνοιξη της περασμένης χρονιάς. Η ειδική κάμερα και το φασματόμετρο (Photodetector Array Camera and Spectrometer - PACS) με τα οποία είναι εξοπλισμένο το Herschel ανίχνευσαν στην περιοχή του μακρινού υπέρυθρου σωματίδια ψυχρής σκόνης στους δίσκους γύρω από νεοεμφανιζόμενους αστέρες. Οι παρατηρήσεις αυτές συνδυάστηκαν με παλαιότερες εικόνες που είχαν ληφθεί από το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer σε μικρότερα μήκη κύματος, στην περιοχή του κοντινού υπέρυθρου, και απεικονίζουν παλαιότερα και θερμότερα αντικείμενα. Προς μεγάλη έκπληξη των αστρονόμων, η λαμπρότητα των νέων αστεριών παρουσίαζε μεταβολή της τάξης του 20% στη διάρκεια των λίγων εβδομάδων που διήρκεσαν οι παρατηρήσεις. Η αύξηση της φωτεινότητας ενός νέου αστέρα είναι μία διαδικασία που διαρκεί χρόνια ή ακόμα και αιώνες. Τώρα, αναζητούν μία πιθανή εξήγηση για το λόγο που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ένα πιθανό ενδεχόμενο είναι λεπτά νήματα αερίου με κατεύθυνση από το εξωτερικό του δίσκου που περιβάλλει τον αστέρα προς το εσωτερικό του να το θερμαίνουν και να τον κάνουν να λάμπει προσωρινά. Ένα άλλο σενάριο που μελετούν οι αστρονόμοι είναι ψυχρό υλικό να στοιβάζεται στο εσωτερικό του δίσκου και να σκιάζει το εξωτερικό του, κάνοντας τον να φαίνεται κατά περιοχές πιο σκοτεινό. Και στις δύο περιπτώσεις, ώστοσο, εξέλιξη των νεαρών αστέρων είναι κάθε άλλο παρά μια συνεχή και αδιάκοπη διαδικασία. «Από την άλλη, οι παρατηρήσεις που συγκέντρωσε το Herschel μας εκπλήσσουν, όσο και μας προσφέρουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με το τι συμβαίνει στα πρώτα στάδια της γέννησης αστέρων και πλανητών», σχολιάζει ο Göran Pilbratt, επιστήμονας της ESA που εργάζεται για το πρόγραμμα Herschel. http://www.esa.int/esaCP/SEMBNJ7YBZG_Greece_0.html Απευθυνθείτε στους ειδικούς της ESA για περισσότερες πληροφορίες. http://www.esa.int/SPECIALS/Herschel/SEMTWL4Y1ZG_0.html

Υπάρχει ζωή στην Ευρώπη; Όχι απαντούν οι επιστήμονες. Ο ωκεανός που υπάρχει στον δορυφόρο Ευρώπη (και συγκέντρωνε τις περισσότερες πιθανότητες για ύπαρξη μορφών ζωής) είναι πάρα πολύ όξινος (pH 2,6) Αμερικανοί ερευνητές που μελετούν την Ευρώπη, τον παγωμένο δορυφόρο του Δία, υποστηρίζουν ότι ο υπόγειος ωκεανός που πιθανότατα υπάρχει κάτω από το παχύ στρώμα πάγου δεν διαθέτει ευνοϊκές για την ανάπτυξη της ζωής συνθήκες. Η Ευρώπη μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν το πιθανότερο σημείο ύπαρξης ζωής στο ηλιακό μας σύστημα. Η Ευρώπη. Η Ευρώπη είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος δορυφόρος του Δία. Εχει διάμετρο 3122 χλμ (10% μικρότερη από τη διάμετρο της Σελήνης). Ο δορυφόρος διαθέτει μια αραιότατη ατμόσφαιρα από οξυγόνο και μία από τις πλέον λείες επιφάνειες στο ηλιακό μας σύστημα. Η Ευρώπη ανακαλύφθηκε τον Ιανουάριο του 1610 από τον Γαλιλαίο. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το στρώμα πάγου εκτείνεται σε βάθος δεκάδων χιλιόμετρων από την επιφάνεια και κάτω από αυτό υπάρχει ένας ωκεανός. Η ύπαρξη του υπόγειου ωκεανού στην Ευρώπη έχει εξάψει τη φαντασία ειδικών και μη εδώ και δεκαετίες για το τι μπορεί να υπάρχει μέσα σε αυτόν. Ο κορυφαίος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Αρθουρ Κλαρκ ήταν από τους πρώτους που αναφέρθηκε στην ύπαρξη ζωής στην Ευρώπη. Την έκανε μάλιστα κεντρικό σκηνικό σε μια από τις συνέχειες της περίφημης «Οδύσσειας του Διαστήματος». Τα σουλφίδια. Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Νότιας Φλόριδας μελέτησαν τα χημικά στοιχεία που βρίσκονται στην επιφάνεια της Ευρώπης και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι χημικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα εκεί καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη αν όχι αδύνατη την ανάπτυξη ζωής. Στην Ευρώπη αφθονούν μεν το υπεροξείδιο υδρογόνου και το οξυγόνο που είναι βασικοί παράγοντες για την ανάπτυξη ζωής αλλά, σύμφωνα με τους ερευνητές, στις ιδιαίτερες συνθήκες της Ευρώπης είναι πολύ πιθανό να συντελούνται σε μεγάλη κλίμακα αντιδράσεις με ενώσεις του θείου που ονομάζονται σουλφίδια, παράγοντας άλλες ενώσεις, όπως θειϊκό οξύ, που δεν ευνοούν την ανάπτυξη ζωής. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η οξύτητα του ωκεανού της Ευρώπης είναι πιθανό να βρίσκεται σε επίπεδα 2,6 pH, παρόμοια δηλαδή με εκείνη ενός αναψυκτικού τύπου κόλα. «Δεν πρόκειται για φιλικές για τη ζωή συνθήκες» αναφέρει ο Μάθιου Πάσεκ, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Ο Εγκέλαδος. Τα τελευταία χρόνια διαπιστώθηκε ότι και ο Εγκέλαδος, το παγωμένο φεγγάρι του Κρόνου, διαθέτει πιθανώς μια θάλασσα κάτω από το μόνιμο στρώμα πάγου. Οι διαστημικές υπηρεσίες μελετούν εδώ και πολύν καιρό τη διοργάνωση μιας αποστολής εξερεύνησης σε κάποιον από τους δύο δορυφόρους και μάλιστα για διαφόρους λόγους φαινόταν ότι προβάδισμα έπαιρνε ο Εγκέλαδος. Αν ληφθούν υπόψη και τα ευρήματα της νέας έρευνας ίσως η προσπάθεια επικεντρωθεί τελικά μόνο στον δορυφόρου του Κρόνου όπου εκτιμάται ότι ο ωκεανός είναι πολύ πιο κοντά στην επιφάνεια από ό,τι στην Ευρώπη και άρα θα είναι πιο εύκολη η προσέγγιση σε αυτόν. Τα σχέδια εξερεύνησης αφορούν την εκτόξευση μια βολίδας η κάποιου άλλου μηχανισμού που θα τρυπήσει τον πάγο και όταν φτάσει στο νερό θα απελευθερώσει κάποια συσκευή η οποία θα αναζητήσει την ύπαρξη ζωής εκεί. http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=14089 Στην φωτογραφία οι Δορυφόροι του πλανήτη Δία: Από πάνω προς τα κάτω, Ιώ, Ευρώπη, Γανυμήδης και Καλλιστώ.

Αστεροειδής εξαφάνισε το μαγνητικό πεδίο του Αρη. Πριν από 4 δις έτη ο Αρης διέθετε μαγνητικό πεδίο παρόμοιο με εκείνο της Γης. Κάτι όμως προκάλεσε την «απενεργοποίησή» του αφήνοντας τον πλανήτη απροστάτευτο στην καταστροφική ακτινοβολία του Ήλιου. Αμερικανοί επιστήμονες ρίχνουν στο τραπέζι μια νέα θεωρία σύμφωνα με την οποία το μαγνητικό πεδίο του Αρη είχε τη τύχη των... δεινοσαύρων στη Γη, το εξαφάνισε ένας γιγάντιος αστεροειδής που προσέκρουσε στον κόκκινο πλανήτη. Ο κρατήρας Hellas Planitia στον Αρη έχει διάμετρο περίπου δύο χιλιομέτρων, βάθος περίπου δέκα χλμ και είναι προϊόν της πτώσης ενός γιγάντιου αστεροειδούς. Επιστήμονες του Πανεπιστημίου Johns Hopkins πραγματοποίησαν προσομοιώσεις οι οποίες έδειξαν ότι η πτώση του αστεροειδούς προκάλεσε μια αλυσιδωτή αντίδραση στις γεωλογικές διεργασίες στο εσωτερικό του Αρη. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η πρόσκρουση του αστεροειδούς είχε καταστροφική επίδραση στη ροή των λιωμένων πετρωμάτων στο υπέδαφος η οποία παράγει το μαγνητικό πεδίο. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η πτώση του αστεροειδούς έκλεισε τον «διακόπτη» του μαγνητικού πεδίου. Συμπληρώνουν όμως ότι, αν δεν σημειωνόταν κάποιο άλλο ανάλογο συμβάν μετά από διάστημα 100 εκατομμυρίων ετών, ο γεωλογικός μηχανισμός του Αρη θα έπαιρνε και πάλι μπροστά και το μαγνητικό πεδίο θα έκανε ξανά την εμφάνισή του. Όμως στον Άρη κάθε 25 εκατομμύρια έτη πέφτουν αστεροειδείς με διάμετρο γύρω στα δύο χιλιόμετρα. Έτσι οι γιγάντιοι αστεροειδείς που έπεσαν στον Αρη μετά από εκείνον που δημιούργησε τον Hellas Planitia φρόντισαν ώστε να κρατήσουν μόνιμα εκτός λειτουργίας το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη η ύπαρξη του οποίου πιθανώς να είχε επιτρέψει και την ανάπτυξη συνθηκών ευνοϊκών για τη ζωή. Στην φωτογραφία ο δορυφόρος Mars Express που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Αρη και τον μελετά κατέγραψε μια εικόνα από την ανατολική πλευρά του κρατήρα Hellas.

Η σκοτεινή ύλη αψηφά τις υπάρχουσες θεωρίες. Αστρονόμοι χρησιμοποιώντας δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble έχουν παρατηρήσει μια μεγάλη συγκέντρωση σκοτεινής ύλης να μένει πίσω μετά από μια σύγκρουση μεταξύ δύο γαλαξιών. Το αποτέλεσμα αυτό θα μπορούσε να αμφισβητήσει τις τρέχουσες θεωρίες για τη σκοτεινή ύλη, που προβλέπουν ότι οι γαλαξίες πρέπει να είναι ‘αγκυροβολημένες’ μέσα στην αόρατη ουσία, ακόμη και κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης. Το αντικείμενο Abell 520 προέρχεται από μία γιγαντιαία συγχώνευση δύο γαλαξιακών σμηνών και βρίσκεται 2,4 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά μας. Η σκοτεινή ύλη δεν είναι μεν ορατή, αλλά η παρουσία και η κατανομή της βρίσκεται έμμεσα μέσω της βαρυτικής επίδρασής της. Η σκοτεινή ύλη μπορεί να λειτουργήσει σαν ένας μεγεθυντικός φακός, λυγίζοντας και στρεβλώνοντας το φως από γαλαξίες και σμήνη που βρίσκονται πίσω της – στο παρασκήνιο. Οι αστρονόμοι μπορούν έτσι να χρησιμοποιήσουν αυτό το φαινόμενο, που ονομάζεται βαρυτικός εστιασμός, για να συμπεράνουν την παρουσία της σκοτεινής ύλης σε μεγάλα σμήνη γαλαξιών. Η τεχνική αυτή αποκάλυψε την σκοτεινή ύλη στο Abell 520 είχαν συγκεντρωθεί σε ένα "σκοτεινό πυρήνα", που περιέχουν πολύ λιγότερα από ό, τι οι γαλαξίες θα αναμενόταν εάν η σκοτεινή ύλη και τους γαλαξίες δέθηκαν μαζί. Οι περισσότεροι από τους γαλαξίες φαίνεται να πλεουν μακριά από τη σύγκρουση. Το φως από τα άστρα στους γαλαξίες είναι χρώματος πορτοκαλί. Οι πράσινες περιοχές δείχνουν το καυτό αέριο, και είναι απόδειξη ότι η σύγκρουση έλαβε χώρα. Οι μπλε περιοχές εντοπίζουν τη θέση του μεγαλύτερου μέρους της μάζας του σμήνους, η οποία κυριαρχείται από σκοτεινή ύλη. Η σκοτεινή ύλη είναι μια αόρατη ουσία που αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος όλης της μάζας του σύμπαντος. Ο χάρτης της σκοτεινής ύλης προήλθε από τις παρατηρήσεις του Hubble, με την ανίχνευση πώς το φως από μακρινά αντικείμενα διαστρεβλώνεται από τα σμήνη των γαλαξιών, ένα φαινόμενο του βαρυτικού εστιασμού. Ο συνδυασμός μπλε και πράσινου στο κέντρο της εικόνας αποκαλύπτει ότι ένα μεγάλο κομμάτι σκοτεινής ύλης κατοικεί κοντά στο μεγαλύτερο μέρος του καυτού αερίου, όπου βρίσκονται πολύ λίγοι γαλαξίες. Το εύρημα αυτό επιβεβαιώνει προηγούμενες παρατηρήσεις του πυρήνα της σκοτεινής ύλης μέσα στο σμήνος. Το αποτέλεσμα όμως αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει πρόκληση για τις βασικές θεωρίες της σκοτεινής ύλης, οι οποίες προβλέπουν ότι οι γαλαξίες πρέπει να είναι ενσωματωμένοι μέσα στην σκοτεινή ύλη, ακόμα και κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης. "Το αποτέλεσμα αυτό αποτελεί αίνιγμα”, δήλωσε ο αστρονόμος James Jee από το Πανεπιστήμιο στο Ντέιβις, επικεφαλής της έρευνας η οποία δημοσιεύεται στο Astrophysical Journal. "Η σκοτεινή ύλη δεν συμπεριφέρεται όπως αναμενόταν, και δεν είναι ξεκαθαρισμένο το τι συμβαίνει. Είναι δύσκολο να εξηγηθεί αυτή η παρατήρηση του Hubble με τις σημερινές θεωρίες του σχηματισμού των γαλαξιών και της σκοτεινής ύλης." Οι αρχικές ανιχνεύσεις της σκοτεινής ύλης στο σμήνος, το 2007, ήταν τόσο ασυνήθιστες που οι αστρονόμοι τις αποσιώπησαν ως εξωπραγματικές, λόγω των φτωχών δεδομένων. Τα νέα αποτελέσματα όμως από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble επιβεβαιώνουν ότι η σκοτεινή ύλη και οι γαλαξίες διαχωρίζονται στο σμήνος Abel 520. Δηλαδή οι αστρονόμοι διαπίστωσαν ότι ο πυρήνα του συστήματος ήταν πλούσιος σε σκοτεινή ύλη και καυτό αέριο, αλλά δεν περιείχε φωτεινούς γαλαξίες, που κανονικά θα έπρεπε να ήταν στην ίδια θέση με τη σκοτεινή ύλη. Η ομάδα πρότεινε πολλές εξηγήσεις για τα ευρήματα αυτά, αλλά η κάθε μία είναι ενοχλητική για τους αστρονόμους. Στο πρώτο σενάριο, το οποίο θα έχει συγκλονιστικές επιπτώσεις, κάποια σκοτεινή ύλη μπορεί να "κολλάει". Σαν δύο χιονόμπαλες που συντρίβονται μαζί, η κανονική ύλη κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης επιβραδύνεται. Ωστόσο, μεγάλες συγκεντρώσεις σκοτεινής ύλης πιστεύεται ότι περνούν η μία μέσα από την άλλη κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης τους, χωρίς όμως να επιβραδύνονται. Αυτό το σενάριο προτείνει ότι κάποια σκοτεινή ύλη αλληλεπιδρά με τον εαυτό της και μένει πίσω κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης. Μια άλλη πιθανή εξήγηση για την ασυμφωνία είναι ότι το Abell 520 έχει προκύψει από μια πιο πολύπλοκη αλληλεπίδραση από ότι η σύγκρουση στο Bullet Cluster. Το Abell 520 μπορεί να έχει δημιουργηθεί από μια σύγκρουση ανάμεσα σε τρία σμήνη γαλαξιών, κι όχι μόνο δύο που συγκρούστηκαν στην περίπτωση του Bullet Cluster. Μια τρίτη πιθανότητα είναι ότι ο κεντρικός πυρήνας περιείχε πολλούς γαλαξίες, αλλά ήταν πολύ αμυδροί για να τους δούμε, έστω και με το Hubble. Οι γαλαξίες θα έπρεπε να είχαν πολύ λιγότερα αστέρια από ότι οι άλλοι φυσιολογικοί γαλαξίες. Οπλισμένοι με τα δεδομένα του Hubble, η ομάδα θα προσπαθήσει να δημιουργήσει μια προσομοίωση σε υπολογιστή για να ανακατασκευάσει τη σύγκρουση και να δούμε αν παράγει κάποιες απαντήσεις στην παράξενη συμπεριφορά της σκοτεινής ύλης. Στην πρώτη φωτογραφία η σύνθετη εικόνα δείχνει την κατανομή της σκοτεινής ύλης, των γαλαξιών και του καυτού αερίου στον πυρήνα του σμήνους των γαλαξιών Abell 520, που προέκυψε από μια βίαιη σύγκρουση μεγάλων γαλαξιακών σμηνών. Η πραγματική εικόνα των γαλαξιών λήφθηκε με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA και ένα τηλεσκόπιο στη Χαβάη. Πάνω σε αυτή την εικόνα προστέθηκαν χάρτες με "ψευδοχρώματα" που δείχνουν τη συγκέντρωση αστρικού φωτός, καυτό αέριο και σκοτεινή ύλη στο σμήνος. Στην δεύτερη φωτογραφία το σμήνος Bullet Cluster σχηματίστηκε από τη σύγκρουση δύο ξεχωριστών σμηνών πριν από 100 εκατομμύρια χρόνια. Από αυτή τη σύγκρουση διαχωρίστηκε η ορατή ύλη (στα δύο κόκκινα σφαιρικά νέφη δεξιά και αριστερά) από την σκοτεινή ύλη (οι δύο μπλε περιοχές).

Ετοιμο για εκτόξευση τηλεσκόπιο που θα «βλέπει» Μαύρες Τρύπες. Θα μελετήσει επίσης τους υπερκαινοφανείς αστέρες (σουπερνόβα) καθώς επίσης και τους σχετικιστικούς πίδακες σωματιδίων στους ενεργούς πυρήνες γαλαξιών που φιλοξενούν υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες. H NASA ετοιμάζεται να στείλει στο διάστημα ένα νέο και πανίσχυρο «μάτι» για να αναζητήσει πληροφορίες στα βάθη του σύμπαντος και του παρελθόντος του. Ονομάζεται NuSTAR (Nuclear Spectroscopic Telescope Array) και η εκτόξευση θα γίνει σε 18 ημέρες. Η βασική του λειτουργία είναι μέσω της καταγραφής και ανάλυσης των ακτίνων Χ - με έμφαση στις υψηλής ενέργειας ακτίνες Χ από 6 έως 79 keV -, αλλά θα πραγματοποιεί αποστολές αστροφυσικών παρατηρήσεων και σε άλλα τμήματα του φάσματος του φωτός. Μέχρι σήμερα τα τηλεσκόπια ακτίνων Χ, όπως το Chandra και ρτο XMM-Newton καταγράφουν ακτινοβολία χαμηλής έντασης. Με την προσθήκη δυνατότητας εστίασης, NuSTAR εκτιμάται ότι θα μπορέσει να απαντήσει σε μία σειρά από θεμελιώδη ερωτήματα για την φύση του Σύμπαντος, όπως: την κατανομή των Μαύρων Τρυπών στο Σύμπαν, τη δημιουργία βαρέων στοιχείων στις κοσμικές εκρήξεις άστρων και τη φύση και «λειτουργία» των ενεργών πυρήνων γαλαξιών που φιλοξενούν υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες. Βίντεο: http://www.nustar.caltech.edu/home

Ανακαλύφθηκε οξυγόνο στην Διωνη. Η αποστολή Cassini της NASA ανίχνευσε μια αραιή ατμόσφαιρα οξυγόνου γύρω από τη Διώνη, ένα από τα μικρά, κατεψυγμένα φεγγάρια του Κρόνου, αναπτερώνοντας έτσι τις ελπίδες για την ανακάλυψη εξωγήινων μικροοργανισμών. Η ανακάλυψη, που δημοσιεύεται στο Geophysical Research Letters, δεν έχει σημασία μόνο για την ίδια τη Διώνη -αντίθετα, δείχνει να ενισχύει τις υποψίες για την ύπαρξη οξυγόνου σε όλους τους παγωμένους δορυφόρους που βρίσκονται κοντά στον Κρόνο και τον Δία. Οι δύο αυτοί αέριοι γίγαντες εκπέμπουν ισχυρή ακτινοβολία, η οποία φαίνεται ότι διασπά μόρια νερού στον πάγο που καλύπτει τους δορυφόρους και απελευθερώνει έτσι υδρογόνο και οξυγόνο. Η μικρή Διώνη δεν διαθέτει υγρό νερό και έτσι είναι απίθανο να μπορεί να συντηρήσει ζωή. Τα ευρήματα έχουν όμως σημασία για τον Εγκέλαδο, έναν άλλο δορυφόρο στο σύστημα του Κρόνου, ο οποίος πιστεύεται ότι κρύβει έναν υγρό ωκεανό κάτω από ένα κάλυμμα πάγου. «Ορισμένα από τα άλλα φεγγάρια [του Κρόνου και του Δία] ενδέχεται να διαθέτουν υγρούς ωκεανούς, οπότε θα άξιζε να τους εξετάσουμε προσεκτικά για σημεία ζωής» σχολίασε στο BBC ο Άντριου Κόουτς του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου. Ο Δρ Κόουτς και οι συνεργάτες του ανάλυσαν δεδομένα που συνέλεξε το Cassini περνώντας σε μικρή απόσταση από τη Διώνη πριν από δύο χρόνια. Διαπίστωσε ότι ο δορυφόρος περιβάλλεται από ένα στρώμα οξυγόνου, το οποίο όμως είναι τόσο λεπτό και αραιό ώστε οι επιστήμονες προτιμούν τον όρο «εξώσφαιρα» αντί για «ατμόσφαιρα». Όποιες όμως κι αν είναι οι τεχνικές λεπτομέρειες, οι ερευνητές είναι ενθουσιασμένοι με τον εντοπισμό του ζωογόνου αερίου. Μάλιστα ο Δρ Κόουτς και άλλοι συνάδελφοί του πιέζουν την ESA (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος) για την έγκριση της αποστολής Juice, η οποία θα ταξίδευε στον Δία για να μελετήσει τρεις πολλά υποσχόμενους στόχους: την Ευρώπη, την Καλλιστώ και τον Γανυμήδη, τρία μεγάλα φεγγάρια που δεν αποκλείεται να διαθέτουν κι αυτά υπόγειους ωκεανούς. http://www.physorg.com/news/2012-03-oxygen-saturn-moon-dione.html