Δροσος Γεωργιος

Μια νέα ανακάλυψη σε κρατήρα από πτώση μετεωρίτη ενισχύει τη θεωρία της πανσπερμίας. Πολλές φορές μια εντυπωσιακή ανακάλυψη πραγματοποιείται με λιγότερο ή περισσότερο τυχαίο τρόπο αφού οι ερευνητές που την κάνουν κάτι άλλο αναζητούν και τελικά βρίσκονται μπροστά σε κάτι διαφορετικό, το οποίο έχει όμως πολύ μεγαλύτερη αξία και σημασία από αυτό που αρχικά έψαχναν. Κάτι τέτοιο συνέβη και σε ερευνητές οι οποίοι μελετούσαν γυαλί που δημιουργήθηκε από την πτώση ενός μετεωρίτη που έπεσε σε μια περιοχή της Δυτικής Τασμανίας πριν από περίπου 800 χιλιάδες έτη. Η πτώση διαστημικών βράχων στην επιφάνεια της Γης, ανάμεσα στα άλλα, οδηγεί στον σχηματισμό γυαλιού που προκύπτει από τα πετρώματα που λιώνουν κατά τη σύγκρουση. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Τασμανίας θέλησαν να μελετήσουν την κατανομή αλλά και τη σύνθεση του γυαλιού που δημιουργήθηκε από την πτώση. Εκπληκτοι ανακάλυψαν τα απομεινάρια φυτών που παγιδεύτηκαν και διατηρήθηκαν μέσα σε κάποια γυαλιά μετά το συμβάν. Οι παρατηρήσεις με εξειδικευμένο εξοπλισμό (μηχανήματα διάθλασης ακτινών Χ κ.ά.) και οι χημικές αναλύσεις έδειξαν ότι μέσα στα γυαλιά βρίσκονταν φύλλα που ανήκουν σε φυτά τα οποία συνήθως βρίσκονται σε βάλτους. Προηγούμενες μελέτες στην περιοχή έχουν υποδείξει την παρουσία βάλτου εκεί την ίδια περίοδο που εκτιμάται ότι έπεσε ο μετεωρίτης. Η ανακάλυψη κρίνεται από τους ειδικούς ως εξαιρετικά σημαντική αφού είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται ίχνη ζωής να έχουν καταφέρει να επιβιώσουν από τις συνθήκες μιας πτώσης ενός διαστημικού βράχου. Οταν ένας μετεωρίτης ή ένας αστεροειδής πέφτει στην επιφάνεια της Γης αναπτύσσονται συνθήκες (πίεση, θερμοκρασία κ.τ.λ.) οι οποίες, θεωρητικώς, εξαφανίζουν οποιαδήποτε μορφή ζωής βρίσκεται στην περιοχή του συμβάντος. Το νέο εύρημα δείχνει ότι είναι πιθανό τελικά να επιβιώσει η ζωή μετά την πτώση ενός διαστημικού βράχου. Αστροβιολόγοι έχουν διατυπώσει εδώ και χρόνια την άποψη ότι απλές μορφές ζωής είναι δυνατόν να επιβιώνουν μέσα σε μετεωρίτες ή αστεροειδείς που ταξιδεύουν στο Διάστημα και, όταν αυτοί πέσουν σε κάποιον πλανήτη, καταφέρνουν να επιβιώσουν και της πτώσης «σπέρνοντας» τη ζωή εκεί. Εχει εξακριβωθεί ότι η πτώση γιγάντιων διαστημικών βράχων (ή άλλων σωμάτων) στην επιφάνεια ενός πλανήτη εκτοξεύει στο Διάστημα χιλιάδες μικρότερα και μεγαλύτερα κομμάτια του εδάφους του. Τα κομμάτια αυτά ταξιδεύουν στο διαστημικό κενό και συχνά καταλήγουν σε άλλους πλανήτες. Καθώς έχουν εντοπιστεί στη Γη κομμάτια εδάφους που προέρχονται από τον Αρη οι ειδικοί πιστεύουν ότι αντιστοίχως γήινο έδαφος στο οποίο υπήρχαν μικροβιακές μορφές ζωής έχει καταλήξει σε άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος ή πιθανώς σε κάποιους από τους δορυφόρους τους. Θιασώτες της θεωρίας της πανσπερμίας βρίσκουν το νέο εύρημα ιδιαίτερα ενδιαφέρον για έναν επιπλέον λόγο, ο οποίος πιστεύουν ότι ενισχύει τη θεωρία αυτή. Οπως αναφέρουν, η πτώση του μετεωρίτη στον βάλτο της Τασμανίας είναι πιθανό να εκτόξευσε στο Διάστημα κάποια κομμάτια εδάφους που περιείχαν γυαλιά όπως αυτά που εντόπισαν οι ερευνητές, και τα οποία μπορεί να έφεραν μέσα τους οργανικές ύλες ή δομικά συστατικά της ζωής. Το γυαλί, όπως λένε, θα πρέπει να λειτουργεί ως ασπίδα απέναντι στην κοσμική ακτινοβολία και έτσι τα υλικά αυτά θα είναι σώα και αβλαβή όταν τα κομμάτια εδάφους πέσουν κάπου. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=540343

Ανακάλυψε τον επιστήμονα ή τον μηχανικό που κρύβεις μέσα σου! Την Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος 2013 γιόρτασε με την ενεργή συμμετοχή του το 25ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών στις αρχές του προηγούμενου μήνα, με την ESA να στέλνει το μήνυμα πως υπάρχει ένας εν δυνάμει επιστήμονας ή μηχανικός σε κάθε νεανικό μυαλό. Η Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος, 4-10 Οκτωβρίου είναι μια πρωτοβουλία του ΟΗΕ και αποτελεί έναν διεθνή εορτασμό της επιστήμης και της τεχνολογίας και της συμβολής τους στην βελτίωση της ανθρώπινης ζωής. Είναι μια ιδανική ευκαιρία για δασκάλους και καθηγητές να ενισχύσουν το ενδιαφέρον των μαθητών για τις φυσικές επιστήμες και τα μαθηματικά. Με το παγκόσμιο σύνθημα για το 2013 «Εξερευνώντας τον Άρη, Ανακαλύπτουμε τη Γη», οι δάσκαλοι και οι μαθητές του σχολείου οργάνωσαν τέσσερις ημέρες εκδηλώσεων αφιερωμένες στον συναρπαστικό κόσμο του Διαστήματος, υπό την αιγίδα του Δήμου Αχαρνών. Η ESA λειτουργώντας ως αρωγός σε εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες, χορήγησε στο Σχολείο πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό όπως μεγάλο αριθμό κόμικς στα ελληνικά με τίτλο «All u need is Space», αφίσες της Αθήνας από τον δορυφόρο WorldView-2 καθώς κ.α. Ευγενική χορηγία του Ιταλικού Οργανισμού Διαστήματος (ASI) ήταν πλήθος διαστημικά 3D puzzles για κατασκευές, όλα διαθέσιμα δωρεάν για τους μαθητές και τους δασκάλους τους. Μέσα σε αυτή τη γιορτινή ατμόσφαιρα, η Διευθύντρια του Σχολείου κα Αθηνά Πριμικίρη κήρυξε την έναρξη των εκδηλώσεων εξηγώντας για την Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος καθώς και τα τεκμηριωμένα οφέλη που θα έχουν οι μαθητές από τη διδασκαλία του Διαστήματος. Κύριο σημείο της ομιλίας της το εκπαιδευτικό έργο της ESA και πώς μέσω του Γραφείου Εκπαίδευσης της ESA (ESERO Project) συμβάλλει στην εκπαίδευση των νέων και την υποστήριξη της σχολικής κοινότητας. Παιδιά και μεγάλοι είχαν την ευκαιρία να φωτογραφηθούν με τον προσκεκλημένο Καναδό αστροναύτη Chris Hadfield και να φορέσουν την κάσκα του Ρώσου κοσμοναύτη Yuri Gagarin. Οι εκδηλώσεις που ακολούθησαν τις επόμενες δύο ημέρες είχαν σκοπό να εισάγουν τους μαθητές σε απλουστευμένες έννοιες της Αστρονομίας, του Σύμπαντος και της Αστροφυσικής με ψυχαγωγικό και ευχάριστο τρόπο. Το μάθημα ουρανογραφίας στο φορητό Πλανητάριο Θεσσαλονίκης, Starlab με οδηγό τον αστρονόμο Παναγιώτη Καζασίδη ενθουσίασε τους μαθητές. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσαν επίσης τα «τραγούδια της Γης». Τα παιδιά άκουσαν πρώτη φορά ήχους που προέρχονται από τη Γη και θυμίζουν σφυρίγματα, τιτιβίσματα, ή κελαηδίσματα πουλιών και παραπέμπουν σε ένα συνδυασμό φυσικών και ηλεκτρονικών ήχων μέσα από την ομιλία «Ήχοι από το Διάστημα» της Δρ Αναστασίας Μεταλληνού, Ερευνήτρια του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Οι προσκεκλημένοι ομιλητές του σχολείου ήταν μεταξύ άλλων: ο ακαδημαϊκός κ.Βασίλειος Κασάπογλου, μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας Αστροναυτικής και μόνιμο εκπρόσωπο της Ελλάδας στην Επιτροπή Ειρηνικών χρήσεων του ΟΗΕ, ο κ. Άρης Μυλωνάς, Φυσικός, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Αστρονομικής Ένωσης και ερασιτέχνης της Αστρονομικής, ο Δρ Μανώλης Ζούλιας, Εκπρόσωπος της Ελλάδας στον Οργανισμό World Space Week Association, Ερευνητής στο Κέντρο Ερευνών Αστρονομίας & Εφαρμοσμένων Μαθηματικών της Ακαδημίας Αθηνών και ο Δρ Μανώλης Γεωργούλης, Εκπρόσωπος της Ελλάδας στην ESA/Science Programme Committee, Ερευνητής στο Κέντρο Ερευνών Αστρονομίας & Εφαρμοσμένων Μαθηματικών της Ακαδημίας Αθηνών. Την τελευταία ημέρα των εκδηλώσεων προσκεκλημένοι του σχολείου ήταν και οι μαθητές της Ε΄ και Στ΄ τάξης του 3ου Δημ. Σχολείου Γλυκών Νερών και οι μαθητές της Στ΄ τάξης του 2ου Δημ. Σχολείου Αχαρνών συνοδευόμενοι από τους δασκάλους τους. Ξεναγήθηκαν στους διαστημικά διακοσμημένους χώρους του σχολείου, παρακολούθησαν τις εκδηλώσεις της ημέρας ενώ τους δωρίθηκε εκπαιδευτικό υλικό και 3D puzzles για το Διάστημα. Αναγνωρίζοντας τη γοητεία του Διαστήματος για την ενίσχυση της παιδείας, η ενεργή συμμετοχή του 25ου Δημοτικού Σχολείου Αχαρνών στην Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος 2013, ενθουσίασε μικρούς και μεγάλους, και ελπίζει ότι το παράδειγμά του θα εμπνεύσει και θα προσεγγίσει κι άλλα σχολεία, πανεπιστήμια και συλλόγους αστρονομίας να έχουν αντίστοιχα ενεργή συμμετοχή σε παρόμοιες εκδηλώσεις. Η ESA αναγνωρίζοντας ότι οι εκπαιδευτικοί έχουν να αντιμετωπίσουν πολλές και διαφορετικές απαιτήσεις και θέλοντας να τους προσφέρει περισσότερη βοήθεια, δημιούργησε το ESERO Project, (European Space Education Resource Office) που πρωταρχικό μέλημά του έχει την υποστήριξη της σχολικής κοινότητας (μαθητών και εκπαιδευτικών) Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Το ESERO Project στοχεύει στην ενίσχυση της παιδείας των νέων σε θέματα Επιστημών, Τεχνολογίας, Μηχανικής και Μαθηματικών (STEM) και συναφείς εφαρμογές και την καθοδήγηση τους σε μια σταδιοδρομία σε αυτούς τους τομείς και ιδίως στον τομέα του διαστήματος. Το ΕSERO Project έχει ιδρυθεί μέχρι στιγμής σε διάφορα κράτη μέλη όπως την Ολλανδία, το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία και τις Σκανδιναβικές χώρες και ενδέχεται να επεκταθεί και σε άλλα κράτη μέλη της ESA. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Anakhalypse_ton_episthemona_he_ton_mechanikho_poy_krhuveis_mhesa_soy Οι ιστορίες των άστρων. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός διαστήματος ετοιμάζεται να στείλει τον προσεχή Δεκέμβριο μια νέα διαστημική αποστολή σε τροχιά: το παρατηρητήριο Gaia (εκ του ελληνικού Γαία). Η Γαία πρόκειται να δημιουργήσει ένα τρισδιάστατο χάρτη του Γαλαξία παρατηρώντας με τη μεγαλύτερη ακρίβεια έως σήμερα ένα δισεκατομμύριο διαφορετικά άστρα, κι εκτελώντας μετρήσεις της ταχύτητάς τους. Από τις παρατηρήσεις αυτές θα δημιουργηθεί ένας κατάλογος από τον οποίο θα ωφεληθούν πολλές μελλοντικές γενεές αστρονόμων, και εάν τυπωνόταν σε τόμους εγκυκλοπαίδειας, θα χρειάζονταν 53 χιλιάδες τόμοι κι ένα ράφι βιβλιοθήκης 1.3 χιλιομέτρων για να τοποθετηθούν. Αν και ο Γαλαξίας αποτελείται από 200 περίπου δισεκατομμύρια αστέρια, ο αριθμός των άστρων που θα χαρτογραφήσει η Γαία επαρκεί για να αποκαλύψει τη συμπεριφορά του Γαλαξία με λεπτομέρεια που μέχρι πρόσφατα δε φανταζόμασταν. Οι αριθμοί καμιά φορά όμως δε λένε όλη την ιστορία. Πίσω από αυτά τα ένα δισεκατομμύριο άστρα κρύβονται αναρίθμητα αινίγματα που ένα ένα έλυναν οι αστρονόμοι, στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν όλο και περισσότερα πράγματα για τον κόσμο που ζούμε. Κάποια από αυτά τα άστρα οι αστρονόμοι τα γνωρίζουν καλά, ενώ κάποια άλλα έχουν ακόμη πολλά να αποκαλύψουν. Ένας από τους παλιούς γνώριμους που θα μελετήσει η Γαία, είναι ο Ζήτα Οφιούχος, ένα άστρο 20 φορές μεγαλύτερο από τον Ήλιο, σε απόσταση 360 ετών φωτός από εμάς, το οποίο φαίνεται ακόμη και με γυμνό μάτι, στον αστερισμό του Οφιούχου. Τόσο μεγάλα άστρα καταναλώνουν τα καύσιμά τους πολύ γρήγορα, καθώς οι πυρηνικές αντιδράσεις στο εσωτερικό τους προσπαθούν να ισοσταθμίσουν τις αδυσώπητες βαρυτικές πιέσεις. Η ζωή τους είναι της τάξης των 10 εκατομμυρίων ετών, σε αντίθεση με τον Ήλιο, ο οποίος αν και ξεκίνησε με πολύ λιγότερα καύσιμα, θα ζήσει 10 χιλιάδες φορές περισσότερο. Το ενδιαφέρον με το Ζήτα Οφιούχο, έχει να κάνει με τη θέση του και τη ταχύτητά του στο Σύμπαν. Το συγκεκριμένο άστρο βρίσκεται απομονωμένο από άλλα άστρα, ενώ διατηρεί μία ταχύτητα 30 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, με την οποία απομακρύνεται από την ομάδα άστρων Σκορπιός-Κένταυρος (Sco-Cen για συντομία), που βρίσκεται 120 έτη φωτός μακριά του. Από παρατηρήσεις άλλων μεγάλων άστρων όμως, οι αστρονόμοι γνώριζαν πως τέτοια άστρα δημιουργούνταν σε ομάδες, κάτι που ο Ζήτα Οφιούχος φαινόταν να αντικρούει. Aν όντως ήταν τμήμα της κοντινής ομάδας Sco-Cen, τότε παρέμενε άγνωστο τι είχε προκαλέσει τη διαφυγή του. Το 1961, ο Ολλανδός αστρονόμος Adriaan Blaauw, έδωσε μία καινοτόμο για την εποχή εξήγηση: ο Ζήτα Οφιούχος όντως δημιουργήθηκε ως μέλος της ομάδας Sco-Cen. Η ιδέα ήταν πως ο Ζήτα Οφιούχος γεννήθηκε δίπλα σε έναν άλλο βραχύβιο γίγαντα, δημιουργώντας ένα διπλό σύστημα αστεριών, που κινούνται γύρω από το κοινό τους κέντρο βάρους, με ταχύτητες μερικών δεκάδων χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Όταν ο μεγαλύτερος «αδερφός» του Ζήτα Οφιούχου έφτασε γρήγορα στο τέλος της ζωής του, εξερράγη με μία έκρηξη υπερκαινοφανούς (supernova), η οποία έσπρωξε το εναπομείναν άστρο νετρονίων εκτός της ομάδας με ταχύτητα εκατοντάδων χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Ο Ζήτα Οφιούχος, χάνοντας τη βαρυτική έλξη η οποία τον συγκρατούσε σε τροχιά, διέφυγε κι εκείνος στον κενό χώρο, με την ταχύτητα των 30 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο που ήδη είχε. Η υπόθεση επαληθεύτηκε το 2001, καθώς ανακαλύφθηκαν οι τροχιές όλων των εμπλεκόμενων σωμάτων, ακόμη και του αστέρα νετρονίων που είχε υποθέσει ο Blaauw. Πρόκειται για μία μόνο από τις ενδιαφέρουσες ιστορίες των αστρονόμων, όπου η φαντασία και η καινοτόμος σκέψη διαδραματίζουν το ρόλο τους. Η Γαία, η οποία εκτοξεύεται στις 20 Δεκεμβρίου, θα αποτελέσει αναμφίβολα την πηγή χιλιάδων παρόμοιων αινιγμάτων, που θα συνεχίσουν να απασχολούν τους αστρονόμους του μέλλοντος. http://physicsgg.me/2013/11/17/%ce%bf%ce%b9-%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%81%ce%af%ce%b5%cf%82-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%cf%89%ce%bd/

Δύο σημαντικά βήματα προς την επανάσταση των κβαντικών υπολογιστών. Διεθνείς ερευνητικές ομάδες παρουσιάζουν στις κορυφαίες εκδόσεις Science και Nature δύο σημαντικά επιτεύγματα στο δρόμο προς τους λεγόμενους κβαντικούς υπολογιστές και το κβαντικό Διαδίκτυο. Κατάφεραν να διατηρήσουν ένα σύστημα κβαντικής μνήμης σταθερό σε θερμοκρασία δωματίου, αλλά και να αναπτύξουν ένα μαγνητικό μέσο αποθήκευσης στο οποίο κάθε bit αντιστοιχεί σε ένα μόνο άτομο. Στους σημερινούς υπολογιστές, κάθε bit πληροφορίας μπορεί να βρίσκεται είτε στην κατάσταση «0» είτε στην κατάσταση «1». Στους κβαντικούς υπολογιστές, όμως, κάθε κβαντικό bit ή qubit μπορεί να παίρνει τις τιμές «0» και «1» ταυτόχρονα, χάρη σε ένα αλλόκοτο κβαντικό φαινόμενο που ονομάζεται υπέρθεση. Και αυτή η ικανότητα των qubit να βρίσκονται σε δύο καταστάσεις θα επέτρεπε στους κβαντικούς υπολογιστές να εκτελούν πολλούς υπολογισμούς ταυτόχρονα. Ένα από τα βασικά προβλήματα στην ανάπτυξη τέτοιων υπολογιστών είναι ότι τα qubit είναι εξαιρετικά ασταθή, δηλαδή έχουν την τάση να χάνουν την αρχική κβαντική τους κατάσταση και μετατρέπονται σε απλά «0» ή «1». Μελέτη που δημοσιεύεται από διεθνή ερευνητική ομάδα στο τελευταίο τεύχος του Science αυξάνει τώρα σημαντικά το χρόνο ζωής των qubit. http://www.sciencemag.org/content/342/6160/830 Οι καταστάσεις υπέρθεσης στο πειραματικό σύστημα διατηρήθηκαν αναλλοίωτες σε θερμοκρασία δωματίου για το χρόνο ρεκόρ των 29 λεπτών, συγκριτικά με μόλις 2 δευτερόλεπτα στον προηγούμενο κάτοχο του ρεκόρ. Οι ερευνητές κωδικοποίησαν πληροφορίες σε άτομα φωσφόρου, τα οποία είχαν τοποθετηθεί σε μια πλάκα από πυρίτιο από το οποίο είχε πρώτα απομακρυνθεί κάθε ακαθαρσία που θα μπορούσε να διαταράξει τη μαγνητική κατάσταση των ατόμων. Τα άτομα έχουν μια εγγενή ιδιότητα που ονομάζεται ιδιοστροφορμή ή σπιν και τα κάνει να συμπεριφέρονται ουσιαστικά σαν μικροσκοπικοί μαγνήτες. Ανάλογα με το πού είναι στραμμένοι οι πόλοι του μαγνήτη, το spin μπορεί να παίρνει τιμές «0» ή «1» ή να παίρνει κλίση ανάμεσα σε αυτές τις δύο καταστάσεις, οπότε υπάρχει υπέρθεση των καταστάσεων «0» και «1». Χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα μαγνητικά πεδία, οι ερευνητές ανάγκασαν το σπιν των ατόμων φωσφόρου να πάρει κλίση και να δημιουργήσει έτσι μια υπέρθεση δύο καταστάσεων. Το πείραμα έδειξε ότι η υπέρθεση έμενε σταθερή για τρεις ώρες σε θερμοκρασία -269 βαθμών Κελσίου και για 29 λεπτά σε θερμοκρασία 25 βαθμών -χρόνος θεωρητικά αρκετός για εκατομμύρια υπολογισμούς. «Αυτοί οι χρόνοι ζωής είναι δεκαπλάσιοι σε σχέση με προηγούμενα πειράματα. Αναπτύξαμε ένα σύστημα που φαίνεται να μην έχει καθόλου θόρυβο. Πρόκειται για qubit υψηλής απόδοσης» σχολίασε η Στέφανι Σίμονς του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Στην πραγματικότητα όμως όλα τα qubit του συστήματος βρίσκονταν στις ίδιες καταστάσεις. Επόμενο βήμα θα είναι να πραγματοποιήσει το σύστημα υπολογισμούς τοποθετώντας διαφορετικά qubit σε διαφορετικές καταστάσεις. Στη δεύτερη μελέτη, η οποία παρουσιάζεται στο Nature, http://www.nature.com/nature/journal/v503/n7475/full/nature12759.html ερευνητές του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καρλσρούης, αναφέρουν ότι κατάφεραν αν διατηρήσουν σταθερό για δέκα λεπτά ένα bit που αποτελούνταν από ένα και μόνο άτομο. Στις σημερινές μαγνητικές μνήμες, όπως για παράδειγμα οι σκληροί δίσκοι, κάθε bit πληροφορίας πρέπει να αποτελείται από εκατομμύρια άτομα προκειμένου να διατηρεί σταθερή την κατάστασή του ως «0» ή «1». «Ένα μεμονωμένο άτομο, τοποθετημένο σε ένα υπόστρωμα, είναι τόσο ευαίσθητο ώστε ο μαγνητικός προσανατολισμός του [το σπιν] είναι σταθερό μόνο για κλάσματα του μικροδευτερολέπτου» επισημαίνει ο Βουλφ Βούλφχεκελ, επικεφαλής της έρευνας. Η λύση ήταν να τοποθετηθεί ένα άτομο του εξωτικού στοιχείου όλμιου πάνω σε ένα υπόστρωμα από πλατίνα. Ο συνδυασμός των δύο συγκεκριμένων υλικών εξουδετέρωσε τις αλληλεπιδράσεις του bit με το υπόστρωμα και διατήρησε σταθερό το spin του ατόμου για δέκα λεπτά. Ο χρόνος αυτός «είναι περίπου ένα δισεκατομμύριο φορές μεγαλύτερος από ό,τι σε άλλα, συγκρίσιμα ατομικά συστήματα» υπερηφανεύεται ο Βούλφχεκελ. Επόμενο στάδιο θα είναι να εγγραφούν πληροφορίες στην ατομική μνήμη με τη χρήση εξωτερικών μαγνητικών πεδίων. Στο απώτερο μέλλον, η νέα προσέγγιση θα μπορούσε να αυξήσει την πυκνότητα των δεδομένων στα μαγνητικά μέσα αποθήκευσης ή ακόμα να αξιοποιηθεί σε κβαντικούς υπολογιστές. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231273652

Θεαματικές φωτογραφίες του ISON. Οι αναφορές παρατήρησης του κομήτη ISON με γυμνό μάτι όσο πλησιάζει προς τον Ήλιο πληθαίνουν από διάφορα μέρη του κόσμου. Έμπειροι αστρονόμοι τοποθετούν την 16η Νοεμβρίου την λαμπρότητα του κομήτη στην κλίμακα +5,5. Αυτό σημαίνει ότι ο ISON είναι κατά 10 φορές λαμπρότερος από ότι ήταν μόλις τρεις ημέρες πριν ξεκινήσει η εκτόνωση του αερίων και της σκόνης λόγω της εγγύτητάς του με τον Ήλιο, η οποία θα φτάσει στο κοντινότερο σημείο (περιήλιο) στις 24 Νοεμβρίου. Σε γυμνό μάτι ο κομήτης φαντάζει σαν ένα αχνό πρασινωπό σημάδι στον ουρανό λίγο πριν την Ανατολή του Ηλίου. Στο τηλεσκόπιο όμως η εικόνα του είναι πολύ ποιο «δραματική» όπως μπορείτε να δείτε. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B8%CE%B5%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CF%86%CF%89%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-ison

Τη σύγκρουση του Γαλαξία μας με της Ανδρομέδας κατάφεραν να απεικονίσουν οι επιστήμονες. Aστρονόμοι της NASA ανακοίνωσαν την Πέμπτη ότι μπορούν τώρα να προβλέψουν με βεβαιότητα το επόμενο μεγάλο κοσμικό γεγονός που θα επηρεάσει τη ζωή στον γαλαξία μας: την τιτάνια σύγκρουση του Milky Way με το γειτονικό γαλαξία της Ανδρομέδας. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο γαλαξίας μας είναι καταδικασμένος να αλλάξει άρδην κατά τη διάρκεια της κοσμικής σύγκρουσης , η οποία προβλέπεται να συμβεί σε 4.000.000.000 χρόνια από τώρα. Το αποτέλεσμα της σύγκρουσης αυτής θα είναι μάλλον σοκαριστικό, αφού είναι πιθανό ο Ηλιος να εκτοξευθεί σε μια νέα περιοχή του γαλαξία μας, ωστόσο η Γη μας και το Ηλιακό μας σύστημα δεν κινδυνεύει να καταστραφεί. Στις εικόνες που ακολουθούν, οι επιστήμονες έχουν καταφέρει με τη χρήση υπολογιστικών μοντέλων να απεικονίσουν τη θέα του νυχτερινού ουρανού λίγο πριν από την προβλεπόμενη συγχώνευση μεταξύ του Γαλαξία μας και της Ανδρομέδας . Περίπου 3.750.000.000 χρόνια από τώρα, ο δίσκος της Ανδρομέδας θα γεμίζει το οπτικό πεδίο, δημιουργώντας παλιρροϊκές στρεβλώσεις στον Γαλαξία μας. Το αποτέλεσμα θα είναι οι δύο Γαλαξίες τελικά να συγχωνευθούν και μαζί να δημιουργήσουν έναν νέο ενιαίο γαλαξία, ο οποίος θα πάρει την τελική του μορφή σε 6 δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα. Το γεγονός αναλύεται εκτενώς και στο βίντεο που ακολουθεί από επιστήμονες της NASA. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%84%CE%B7-%CF%83%CF%8D%CE%B3%CE%BA%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%AD%CE%B4%CE%B1%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC%CF%86%CE%B5%CF%81%CE%B1%CE%BD-%CE%BD%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CF%83%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CE%BF%CE%B9-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B5%CF%82-vid

<<Μπουράν-Χιονοθύελλα>> το τέκνο του «ψυχρού πολέμου» Πριν 25 χρόνια, στις 15 Νοεμβρίου του 1988 από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ εκτοξεύθηκε το σοβιετικό διαστημικό σύστημα πολλαπλών χρήσεων «Ενέργκια-Μπουράν». Αυτό το τεράστιο διαστημόπλοιο πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση εντελώς αυτόματα, πράγμα το οποίο στη συνέχεια καταχωρήθηκε στο Βιβλίο Ρεκόρ Γκίνες. Τέκνο του «ψυχρού πολέμου» μπορεί να ονομαστεί αυτό το σύστημα, που είχε δημιουργηθεί ως αντίβαρο του αμερικανικού Διαστημικού Λεωφορείου το οποίο, σύμφωνα με διαβεβαιώσεις σοβιετικών στρατιωτικών αναλυτών, μπορούσε να ρίξει στη Μόσχα πυρηνικές κεφαλές μάχης απευθείας από τροχιά της Γης. Ο προορισμός του «Μπουράν» ήταν να εξισώσει τις δυνατότητες των δυο υπερδυνάμεων για αμοιβαία εξολόθρευση, είπε στη «Φωνή της Ρωσίας» ο ακαδημαϊκός της Ρωσικής Ακαδημίας Κοσμοναυτικής Αλεξάντρ Ζελεζνιακόφ: - Το σύστημα «Μπουράν» αναπτύχθηκε σαν σύστημα για την εκτόξευση βαριών τροχιακών σταθμών στρατιωτικού προορισμού. Ήταν η απάντησή μας στο αμερικανικό πρόγραμμα στρατιωτικών συστημάτων κρούσης στο Διάστημα (SDI), το οποίο αναπτυσσόνταν εντατικά εκείνη την περίοδο. Ακριβώς για να μη μείνουμε απροστάτευτοι σε περίπτωση ανάπτυξης αυτών των συστημάτων, δημιουργήθηκε το «Μπουράν». Όμως όταν το «Μπουράν» ήταν έτοιμο για πτήση, η κατάσταση στον κόσμο άλλαξε. Στις σχέσεις της Μόσχας και της Ουάσιγκτον ξεκίνησε η ύφεση και η οικονομία της Σοβιετικής Ένωσης βρέθηκε στο χείλος της κατάρρευσης. Στις συνθήκες εκείνες οι στρατιωτικοί εγκατέλειψαν το διαστημικό σύστημα πολλαπλών χρήσεων, στη δε πολιτική κοσμοναυτική χρήματα και δυνάμεις για το «Μπουράν» δεν υπήρχαν αρκετά. Με την πάροδο του χρόνου το σύστημα σατλ εγκαταλείφθηκε και από τους Αμερικανούς. Παρόλα αυτά μέλλον τα συστήματα πολλαπλών χρήσεων με φτερά στην κοσμοναυτική έχουν, όμως αναπτύσσονται προς άλλη κατεύθυνση, επισημαίνει ο στρατιωτικός εμπειρογνώμονας του ΡΙΑ-Νόβοστι Κονσταντίν Μπογκντάνοφ: - Και η παγκόσμια, και η δική μας εμπειρία δείχνουν ότι η ανάπτυξη διαστημικών συστημάτων πολλαπλών χρήσεων ακολούθησε το δρόμο της βελτίωσης των επιστρεφόμενων συσκευών τύπου Soyuz ή «Απόλλων». Τα διαστημικά λεωφορεία τύπου «Μπουράν» αποδείχτηκαν υπερβολικά δαπανηρά και πολύπλοκα στη χρήση. Η τύχη του «Μπουράν» είναι θλιβερή. Αφού ολοκλήρωσε την πρώτη του και μοναδική πτήση, έμεινε για πάντα σταθμευμένο στη γη. Το 1993 το πρόγραμμα έκλεισε επίσημα και το διαστημόπλοιο εγκαταλείφθηκε για πάντα σε ένα υπόστεγο. Και μερικά χρόνια αργότερα η στέγη του κτιρίου αυτού κατάρρευσε και έθαψε κάτω από τα ερείπια της το μοναδικό σκάφος αυτού του τύπου, που πέταξε στο διάστημα, μαζί με τον πυραύλο-φορέα. Όμως οι ανακαλύψεις και εφευρέσεις, που έγιναν κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του «Μπουράν» και προπορεύθηκαν της εποχής τους, ακόμα θα βρουν τη θέση τους στην κοσμοναυτική, είναι πεπεισμένος ο Αλεξάντρ Ζελεζνιακόφ: - Ακόμα θα το θυμηθούμε όχι μόνο σαν το ιστορικό μας παρελθόν, αλλά και σαν προάγγελο της νέας γενιάς διαστημικών σκαφών. Ισως, κάποια μέρα σε γήινη τροχιά θα εμφανιστεί διαστημόπλοιο με την επιγραφή «Μπουράν», πρόσθεσε ο επιστήμονας. http://greek.ruvr.ru/2013_11_14/250251961/ Το «Μπουράν» ξεπερνούσε τα σατλ ως προς όλες τις προδιαγραφές του. Το σοβιετικό διαστημόπλοιο «Μπουράν»(Buran-Χιονοθύελλα) ως προς τα περισσότερα χαρακτηριστικά του ξεπερνούσε τα αμερικανικά διαστημικά λεωφορεία (σατλ), - αναφέρεται σε έκθεση έρευνας του Πανρωσικού Ερευνητικό Ινστιτούτου Αεροπορικών Υλικών, που δημοσιεύθηκε με την ευκαιρία της 25ης επετείου της εκτόξευσής του. Συγκεκριμένα, το «Μπουράν» θα μπορούσε να λειτουργεί σε τροχιά δύο φορές μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το σατλ, να μεταφέρει μεγαλύτερου βάρους φορτίο και προοριζόταν για δεκαμελές πλήρωμα αντί για επταμελές. Αλλά η κύρια διαφορά συνιστόταν στο ότι το σοβιετικό διαστημόπλοιο ήταν ικανό να απογειώνεται και να προσγειώνεται αυτόματα. Στις 15 Νοεμβρίου του 1988 το «Μπουράν» πραγματοποίησε την πρώτη και την μοναδική του πτήση. Οι εργασίες στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, διακόπηκαν μετά την διάσπαση της Σοβιετικής Ένωσης. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_15/250350054/ Ο αστροναύτης της ESA Luca Parmitano. Ο αστροναύτης της ESA Luca Parmitano, ο Ρώσος διοικητής Fyodor Yurchikhin και η αστροναύτης της NASA Karen Nyberg επέστρεψαν στη Γη πριν από λίγες ημέρες, και προσγειώθηκαν στη στέπα του Καζακστάν. Η πτήση της επιστροφής, που προσγειώθηκε στις 04:49 ώρα Ελλάδας, έγινε με το ίδιο διαστημικό σκάφος Soyuz TMA-09M που τους μετέφερε στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στις 29 Μαΐου. Ο Luca και η Karen ταξίδεψαν στο Χιούστον του Τέξας, όπου υποβλήθηκαν σε ιατρικές εξετάσεις πριν από τη συνάντηση με τα μέσα ενημέρωσης στις 13 Νοεμβρίου στις 15:30 ώρα Ελλάδας. Ο Luca πέρασε πέντε μήνες στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό για την αποστολή Volare στο πλαίσιο της διμερούς συμφωνίας με την Ιταλική Υπηρεσία Διαστήματος και τη NASA. Διηύθυνε περισσότερα από 30 επιστημονικά πειράματα, πραγματοποίησε δύο διαστημικούς περιπάτους και επιχειρησιακές εργασίες, καθώς και τη συντήρηση του τροχιακού φυλακίου. Η σύνθεση των επιστημονικών δραστηριοτήτων του Luca περιελάμβανε την εγκατάσταση και τη λειτουργία πειραμάτων σε αιωρήματα τα οποία θα βοηθήσουν τη βιομηχανία να δημιουργήσουν τρόφιμα και φαρμακευτικά προϊόντα με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής στο ράφι. Ο Ιταλός αστροναύτης χρησιμοποίησε τον διαστημικό κλίβανο της ESA για τη θέρμανση μετάλλου έως 1400 ° C για τη μελέτη μικροδομών κατά τη διάρκεια της χύτευσης αλουμινίου. Αυτή η έρευνα μπορεί να διεξαχθεί μόνο σε συνθήκες μικροβαρύτητας ανοίγοντας το δρόμο μιας διαστημικής εποχής με εξαιρετικά ελαφριά και σταθερά μέταλλα. Ένα άλλο πείραμα ήθελε τον Luca να συλλέγει δεδομένα από το δέρμα του για να βοηθήσει στην ανάπτυξη ενός μοντέλου για το πώς αυξάνεται η ηλικία στους ιστούς μας. Ο Luca κατέγραψε επίσης τον ύπνο του για να βοηθήσει στην κατανόηση πώς το ανθρώπινο σώμα ρυθμίζει τις συνήθειες ύπνου. Αυτά τα πειράματα και άλλα ακόμα, ωφελούν τους ανθρώπους στη Γη και την προετοιμασία τους για την περαιτέρω εξερεύνηση του ηλιακού μας συστήματος. Προηγούμενα πειράματα βελτίωσαν δραστικά τη βιομηχανική διαδικασία για τη δημιουργία σύνθετων κραμάτων τιτανίου, με αποτέλεσμα την φθηνότερη και ταχύτερη κατασκευή υψηλής ποιότητας υλικών. Εκτός από την επιστημονικό φόρτο εργασίας, ο Luca πραγματοποίησε και επιχειρησιακά καθήκοντα, όπως η παρακολούθηση της σύνδεσης του τέταρτου Αυτοματοποιημένου Οχήματος Μεταφοράς, Albert Einstein. Ο Luca επέβλεψε την εκφόρτωση των περισσοτέρων από 1400 αντικειμένων από το φορτίο του διαστημόπλοιου. Η Karen και ο Luca εργάστηκαν σαν ομάδα για να παραλάβουν το δεύτερο εμπορικό διαστημικό σκάφος που επισκέφθηκε το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, το Cygnus. Η περιπετειώδης αποστολή του περιλάμβανε δύο διαστημικούς περιπάτους για την εγκατάσταση εξωτερικών πειραμάτων και την προετοιμασία του Σταθμού για μια νέα ρωσική μονάδα που θα εκτοξευθεί το επόμενο έτος. Ο δεύτερος διαστημικός περίπατος του Luca διεκόπη μετά από μια δυσλειτουργία στη διαστημική στολή που προκάλεσε τη συγκέντρωση νερού στο εσωτερικό του κράνους του, αναγκάζοντας τον ίδιο και τον αστροναύτη της NASA Chris Cassidy να επιστρέψουν στον αεροθάλαμο το συντομότερο δυνατόν. Ο Luca, πιλότος δοκιμών της ιταλικής πολεμικής αεροπορίας, παρέμεινε ήρεμος και επέστρεψε στον αεροθάλαμο με ασφάλεια παρά τις διακοπτόμενη επικοινωνία και χωρίς να είναι σε θέση να δει έξω από το κράνος του. Αυτή ήταν η πρώτη αποστολή για τον Luca και η πρώτη για τους νέους αστροναύτες της ESA από την τάξη του 2009. Οι επόμενοι που θα πετάξουν στο Σταθμό θα είναι ο Alexander Gerst, του οποίου η εκτόξευση έχει προγραμματιστεί στις 28 Μαΐου 2014 από το Καζακστάν. Μια μεγάλη ποικιλία από φωτογραφίες από την αποστολή Volare, πολλές τραβηγμένες από τον ίδιο το Luca, είναι διαθέσιμες στην σελίδα του στο Flickr. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/O_astronahutes_tes_ESA_Luca_Parmitano_prosgeihotheke_me_asphhaleia_phiso_ste_Ge Ερασιτέχνες «κυνηγοί» του Διαστήματος. Τον γύρο του κόσμου έκανε πριν από λίγες ημέρες η είδηση ότι σε ένα ηλιακό σύστημα που βρίσκεται σε απόσταση 2.500 ετών φωτός από εμάς εντοπίστηκε ένας έβδομος πλανήτης, γεγονός που το καθιστά ένα από τα μεγαλύτερα ηλιακά συστήματα που έχουν ανακαλυφθεί ως σήμερα. Η πρόσφατη ανακάλυψη έχει όμως διπλή σημασία και αξία. Εκτός του ότι έφερε στο φως ένα ηλιακό σύστημα που έχει κοινά χαρακτηριστικά με το δικό μας, έγινε από ιδιώτες εθελοντές ερευνητές οι οποίοι μελέτησαν δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου Kepler στα οποία η NASA έχει επιτρέψει την πρόσβαση σε όποιον το επιθυμεί. Τα τελευταία χρόνια μια σειρά από τεχνολογικές καινοτομίες επέτρεψαν σε χιλιάδες θαυμαστές του Διαστήματος να πραγματοποιούν παρατηρήσεις και έρευνες, κάνοντας μάλιστα συχνά σημαντικές ανακαλύψεις. Ας θυμηθούμε ορισμένες από αυτές. Περισσότερα: http://www.tovima.gr/science/article/?aid=538712

Μεγάλος, μυστηριώδης αστεροειδής «θα επέπλεε στο νερό» Ερευνητές στην Καλιφόρνια πασχίζουν να εξηγήσουν την ανακάλυψη ενός σχετικά μεγάλου σώματος που κρύβεται στις παρυφές του Ηλιακού Συστήματος και έχει πυκνότητα μικρότερη από του νερού. Ο διαστημικός βράχος 2002 UX25 θα επέπλεε αν έπεφτε σε μια αρκετά μεγάλη μπανιέρα, ας πούμε μια μπανιέρα από το Λονδίνο έως τη Φρανκφούρτη. Το 2002 UX25 βρίσκεται στη λεγόμενη Ζώνη του Κάιπερ, μια περιοχή του Ηλιακού Συστήματος που εκτείνεται πέρα από τις τροχιές του πλανητών, 30 με 50 φορές πιο μακριά από τον Ήλιο σε σχέση με τη Γη. Τα σώματα αυτής της περιοχής αποτελούνται από βράχους και πάγους διαφόρων ειδών (μεθανίου, αμμωνίας, νερού) και συνήθως δεν ονομάζονται αστεροειδείς αλλά «σώματα της ζώνης του Κάιπερ» ή KBO. Οι μεγαλύτεροι κάτοικοι της ζώνης είναι οι πλανήτες νάνοι Πλούτωνας, Χαουμέα και Μακεμάκε. Τα KBO πιστεύεται ότι έχουν αλλάξει ελάχιστα από το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος πριν από 4,6 δισ. χρόνια, οπότε η μελέτη τους θα μπορούσε να προσφέρει νέα στοιχεία για τη γέννηση της Γης και των υπόλοιπων πλανητών. H πυκνότητα του 2002 UX25 είναι 0,82 γραμμάτια ανά κυβικό εκατοστό, συγκριτικά με 1,00 g/cm3 στο νερό, δείχνει η νέα μελέτη του Τεχνολογικού Ινστιτούτο της Καλιφόρνια, η οποία πρόκειται να δημοσιευτεί στο Astrοphysical Journal, αλλά είναι ήδη διαθέσιμη στην υπηρεσία προδημοσίευσης ArXIV. http://arxiv.org/abs/1311.0553 Η προφανής εξήγηση είναι ότι το μυστηριώδες σώμα αποτελείται κυρίως από πάγους νερού και άλλων πτητικών ουσιών όπως η αμμωνία και το μεθάνιο. Αυτό θα ήταν αναμενόμενο για ένα μικρότερο σώμα της Ζώνης του Κάιπερ, όχι όμως για ένα σώμα του οποίου η διάμετρος εκτιμάται στα 650 χιλιόμετρα. Όλα τα σώματα του Ηλιακού Συστήματος δημιουργήθηκαν από τη συσσωμάτωση κόκκων σκόνης. Θα περίμενε λοιπόν κανείς ότι οι πυκνότητες των μεγάλων και των μικρών σωμάτων θα έπρεπε να συνδέονται. Αυτό όμως δεν δείχνει να ισχύει. Όπως εξηγεί το Nature.com, http://www.nature.com/news/astronomers-surprised-by-large-space-rock-less-dense-than-water-1.14135 τα σώματα της Ζώνης του Κάιπερ με διάμετρο κάτω από 350 χλμ έχουν όλα μικρότερη πυκνότητα από το νερό, ενώ τα σώματα άνω των 800 χλμ είναι πυκνότερα από το νερό, πιθανώς επειδή συμπιέστηκαν από το ισχυρότερο βαρυτικό πεδίο τους. Το 2002 UX25 έχει ενδιάμεσο μέγεθος και θα περίμενε κανείς να έχει και ενδιάμεση πυκνότητα, περιέργως όμως είναι λιγότερο πυκνό. Οι τελευταίες παρατηρήσεις είναι μη αναμενόμενες, υπάρχει ωστόσο μια θεωρία που ίσως τις εξηγεί. Το 2005, ο Άντριου Γιούντιν του Πανεπιστημίου του Κολοράντο πρότεινε την ιδέα ότι τα μεγάλα σώματα της ζώνης του Κάιπερ σχηματίστηκαν πρώτα. http://iopscience.iop.org/0004-637X/620/1/459/ Οι συνεχείς συγκρούσεις ανάμεσά τους απέσπασαν τους ελαφρούς πάγους από τα εξωτερικά τους στρώματα και τους εκτίναξαν στο Διάστημα, όπου τελικά συσσωματώθηκαν και δημιούργησαν τα μικρά, παγωμένα σώματα της ζώνης. Αυτό, όμως, παραμένει μια απλή υπόθεση. Περισσότερα στοιχεία θα υπάρξουν όταν οι αστρονόμοι καταφέρουν να μετρήσουν τις πυκνότητες κι άλλων τέτοιων μακρινών αντικειμένων. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231273442 Ο μετεωρίτης αποδείχθηκε φωτεινότερος από τον ήλιο. Μόλις το 1% του ονομαζόμενου “μετεωρίτη του Τσελιάμπινσκ”, έπεσε στη Γη. Συνήθως, φτάνει το 10%. Κι' όμως, ο μετεωρίτης με την τεράστια ενέργεια έκρηξης, που εκινείτο με 19 χλμ. το δευτερόλεπτο, είχε μέγεθος 18-20 μέτρα, και μάζα γύρω στους 11 τόνους. Οι επιστήμονες που ερευνούν τον αστεροειδή, ο οποίος διέσχισε τον ουρανό της περιφέρειας Τσελιάμπινσκ στις 15 Φεβρουαρίου, έγραψαν τρία άρθρα στα σημαντικότατα επιστημονικά περιοδικά Nature και Science. Η Όλγκα Ποπόβα, ένα από τα πιο έμπειρα μέλη του Ινστιτούτου Δυναμικής της Γεώσφαιρας, της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, ήταν η συντάκτρια ενός από αυτά. Στο άρθρο παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα των ερευνών 59 επιστημόνων από εννέα χώρες. Για αυτά μίλησε στη συνέντευξή της η κ. Ποπόβα. Gazeta.ru: Τι νέο μάθατε για τον συγκεκριμένο μετεωρίτη; Όλγκα Ποπόβα: Εκτιμήσαμε την ενέργεια του αντικειμένου αυτού, βασιζόμενοι σε μια μεγάλη σειρά δεδομένων. Για τις παρατηρήσεις υπερηχητικής ταχύτητας χρησιμοποιήσαμε τον σταθμό μας, καθώς και τους σταθμούς που βρίσκονται κοντά στον τόπο του συμβάντος. Οι μετρήσεις μας κατέδειξαν ότι η ενέργεια της έκρηξης ήταν 500 κιλότονοι. Επίσης, αξιολογήσαμε την ενέργεια από την ακτινοβολία που κατέγραψαν αμερικανικοί στρατιωτικοί δορυφόροι. Αυτοί οι γεωστατικοί δορυφόροι (ονομάζονται έτσι επειδή κινούνται με ταχύτητα ίση με την περιστροφή της Γης και έτσι βρίσκονται διαρκώς πάνω από το ίδιο σημείο της Γης) χρησιμοποιούνται για την παρατήρηση των εκτοξεύσεων πυραύλων και των δοκιμών τους. Οι συγκεκριμένοι δορυφόροι, πέρα από τη βασική τους αποστολή, καταγράφουν και τις λάμψεις στην ατμόσφαιρα από την είσοδο μετεωριτών. Βάσει των πληροφοριών τους, εκτιμήσαμε την κινητική ενέργεια του ουράνιου σώματος στους 590 κιλότονους. Μια ακόμη εκτίμησή μας για την αρχική κινητική ενέργεια, βασίζεται στη μέτρηση του εμβαδού των ζημιών στα υαλοστάσια στη Γη. Όλες αυτές οι μέθοδοι δεν είναι ακριβείς, αλλά είναι ανεξάρτητες, κάτι που είναι σημαντικό. ΕΡ: Επισκεφθήκατε 50 οικισμούς. Τι ψάχνατε ακριβώς; ΑΠ: Ήταν μια μικρή αποστολή του Ινστιτούτου μας και του Ινστιτούτου Αστρονομίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Αναζητήσαμε στοιχεία, όσο το συμβάν ήταν ακόμη πρόσφατο. Συγκεντρώναμε μαρτυρίες από τον κόσμο που είδε το γεγονός, είδαμε κι' εμείς οι ίδιοι τα σπασμένα τζάμια, κ.λ.π.. Διαπιστώθηκε ότι η περιοχή των ζημιών καταλαμβάνει μια απόσταση 90 χλμ. από το σημείο της πτώσης και αυτή έχει το σχήμα πεταλούδας. ΕΡ: Στο άρθρο αναφέρεται ότι από την έκρηξη υπέστη ζημιές ακόμη και ένα άγαλμα του Πούσκιν. ΑΠ: Ναι, στην πόλη Εμανζελίνσκ από το ωστικό κύμα ράγισε το άγαλμα του Πούσκιν. ΕΡ: Ποια ήταν τα χαρακτηριστικά του αστεροειδή; ΑΠ: Από τα εκατοντάδες βίντεο επιλέξαμε κάπου δέκα, μετρήσαμε κάποια αστρονομικά δεδομένα και τη διάμετρο του ουράνιου σώματος, γεγονός που μας επέτρεψε να προσδιορίσουμε την τροχιά, τη γωνία κλίσης και την ταχύτητα. Η ταχύτητα ήταν ίση με 19 χλμ. το δευτερόλεπτο. Το μέγεθος ήταν 18-20 μέτρα, η μάζα γύρω στους 11 τόνους. ΕΡ: Τι τύπος μετεωρίτη ήταν; ΑΠ: Συνηθισμένος χονδρίτης, τύπου LL. Οι περισσότερες πτώσεις είναι μετεωρίτες-χονδρίτες. Αυτοί, χωρίζονται σε τρεις τύπους όσον αφορά την περιεκτικότητα σε σίδηρο. Αυτός του Τσελιάμπινσκ ανήκει στους χονδρίτες με τη μικρότερη ποσότητα σιδήρου. Αυτό δεν εμποδίζει στο να ανιχνεύεται από ανιχνευτές μετάλλων, να έλκεται από μαγνήτες και να σκουριάζει. ΕΡ: Υπάρχει κάτι σχετικά με αυτόν το μετεωρίτη που παρέμεινε ασαφές για τους επιστήμονες; ΑΠ: Όλες οι βασικές πτυχές απεδείχθησαν σε κάποιο βαθμό κατανοητές. Θεωρείται πως μέχρι τη Γη φτάνει περίπου το 10% της μάζας του σώματος που εισέρχεται στην ατμόσφαιρα. Στην περίπτωση αυτή, έφτασε λιγότερο από το 1%. Γι’ αυτό, έως τώρα δεν γνωρίζουμε τα είδη της καταστροφής που υφίστανται τα σώματα κατά την είσοδο στην ατμόσφαιρα. Ο «ήχος» του μετεωρίτη Ο μετεωρίτης του Τσελιάμπινσκ απεδείχθη «ηχηρός». Οι αυτόπτες μάρτυρες άκουσαν ηλεκτροφωνικούς ήχους, έτσι ονομάζεται το περίεργο κροτάλισμα που ακούγεται μερικές φορές στη διάρκεια της πτήσης μετεωριτών. Ανάλογοι ήχοι δεν μπορεί να προέρχονται από το ίδιο το διαστημικό σώμα. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τους προκαλούν τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία που προκύπτουν κατά την πτήση του μετεωρίτη. Η σύνθεσή του Η χημική ανάλυση έδειξε ότι στον μετεωρίτη του Τσελιάμπινσκ έμειναν ίχνη από οργανικές ενώσεις που περιέχουν θειάφι και οξυγόνο. Η φωτεινότητά του Ο μετεωρίτης άρχισε να λάμπει σε απόσταση 97,1 χλμ., όταν εισήλθε στην ατμόσφαιρα. Την υψηλότερη φωτεινότητα είχε στα 29,7 χλμ., όταν σύμφωνα με τις μετρήσεις έλαμψε περίπου 30 φορές περισσότερο από τον ήλιο. http://rbth.gr/tecnology/2013/11/14/o_meteoritis_26453.html

Τι κρύβεται στις μαύρες τρύπες του διαστήματος; Διεθνής ομάδα αστρονόμων κατόρθωσε να απαντήσει στον μακροχρόνιο προβληματισμό σχετικά με τις μαύρες τρύπες του διαστήματος και του υλικού που εκτοξεύεται από αυτές Ισχυροί πίδακες ύλης εκτοξεύονται με μεγάλη ταχύτητα από τις μαύρες τρύπες, ωστόσο όπως εξηγεί η επικεφαλής της μελέτης, αστρονόμος Μαρία Ντιαζ Τρίγκο, «Παρά το γεγονός ότι έχουν παρατηρηθεί εδώ και δεκαετίες, δεν είμαστε ακόμα σίγουροι από τι είναι φτιαγμένοι και τι τους πυροδοτεί.» Η ομάδα μελέτησε τα ραδιοκύματα και τις ακτίνες Χ που εκπέμπονται από μια μικρή μαύρη τρύπα, με μάζα λίγο μεγαλύτερη από του Ηλιου μας. Η συγκεκριμένη μαύρη τρύπα είναι ενεργή, ωστόσο οι παρατηρήσεις δεν έδειχναν κανένα πίδακα ύλης και το φάσμα των ακτίνων Χ δεν αποκάλυψε τίποτα ασυνήθιστο. Ωστόσο , μερικές εβδομάδες αργότερα, οι ερευνητές κατάφεραν να συλλάβουν σήματα που αντιστοιχούν στην ξαφνική εμφάνιση αυτών των πιδάκων υλικού, γύρω από τη μαύρη τρύπα. «Τα σωματίδια κινούνται σε υψηλές ταχύτητες στον πίδακα και μπορεί ένα να κατευθύνεται προς τη Γη , και το άλλο προς την αντίθετη κατεύθυνση» εξηγεί η Δρ Σιμον Μιλιάρι από το Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης. Η συγκεκριμένη παρατήρηση είναι η πρώτη ισχυρή απόδειξη ύπαρξης πιδάκων τέτοιων σωματιδίων σε μια τυπική μικρή μαύρη τρύπα . «Είναι γνωστό εδώ και πολύ καιρό ότι οι πίδακες περιέχουν ηλεκτρόνια, ωστόσο δεν έχουν συνολικά αρνητικό φορτίο, οπότε υποθέσαμε ότι υπάρχουν και θετικά φορτισμένα στοιχεία σε αυτούς» εξηγούν οι ερευνητές και συμπληρώνουν: «Μέχρι τώρα δεν ήταν σαφές αν το θετικό φορτίο προερχόταν από ποζιτρόνια, την 'αντιύλη' των ηλεκτρονίων, ή θετικά φορτισμένα άτομα. Δεδομένου ότι τα αποτελέσματα έδειξαν ποσότητες νικελίου και σιδήρου σε αυτούς τους πίδακες , γνωρίζουμε πλέον ότι το θετικό φορτίο παρέχεται από συνηθισμένη ύλη» http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%84%CE%B9-%CE%BA%CF%81%CF%8D%CE%B2%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%B5%CF%82-%CF%84%CF%81%CF%8D%CF%80%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82

Το πρώτο φαινομενολογικό προφίλ του μποζονίου Higgs από τους Ellis, Gaillard και Νανόπουλο. Στην ανάρτηση(12/11/2013) σχετικά με την ελληνική συνεισφορά στην ανακάλυψη του μποζονίου Higgs γίνεται αναφορά στην εργασία των John Ellis, Mary K. Gaillard και του Δημήτρη Νανόπουλου, με τον τίτλο: “A phenomenological profile of the Higgs boson”, Nucl. Phys. B106 (1976) 292. Πρόκειται για την πρώτη δημοσίευση που εξέταζε τα χαρακτηριστικά του μποζονίου Higgs και τους πιθανούς τρόπους ανίχνευσής του. Σ’ αυτήν παρουσιαζόταν ο πρώτος υπολογισμός της διάσπασης του μποζονίου Higgs σε ένα ζεύγος φωτονίων, ένα από τα κανάλια που χρησιμοποιήθηκε στα πειράματα ATLAS και CMS για την ανίχνευση του Higgs το 2012. Αξίζει τον κόπο να αναφέρουμε ακόμη μερικά πράγματα σχετικά μ’ αυτή την ιστορική πλέον δημοσίευση. Η “θερμή υποδοχή” του Νανόπουλου στην Ελλάδα το 1975 Ο Δημήτρης Νανόπουλος, σε ομιλία του στο Θερινό Σχολείο 2013 που διοργάνωσε το ΕΚΕΦΕ “Δημόκριτος”, θυμήθηκε τις αποδοκιμασίες και το κράξιμο που υπέστη, όταν προς το τέλος του 1975 ήρθε στην Ελλάδα για να παρουσιάσει την εργασία σχετικά με το μποζόνιο Higgs που μόλις είχε δημοσιευθεί: «θυμάμαι … είχα έρθει τον Δεκέμβριο του 1975, το paper είχε δημοσιευθεί τον Οκτώβριο του 1975, είχα έρθει εδώ στον Δημόκριτο και έκανα μια σχετική ομιλία, …. και τους είπα για το Higgs κ.λπ., το τι είχε γίνει από κάτω, μέχρι που αυγά δεν μου πετάγανε, ναι μέχρι και αυγά δεν μου πετάγανε εκείνη την εποχή … να δείτε τι έχω περάσει … και τι είναι αυτά ρε, όλα αυτά τα ειρωνικά τα “ελληνικά” … που μας φέρανε εδώ που μας φέρανε σήμερα …. και που είναι τώρα αυτοί οι κύριοι; ούτε τους ξέρετε. Αλλά ξέρετε τα παράγωγά τους …» (ακούστε από το 62.25 min. και μετά, στο βίντεο της ομιλίας http://www.blod.gr/lectures/Pages/viewlecture.aspx?LectureID=912# Ο Ιan Sample, στο βιβλίο του «Higgs, το σωματίδιο του θεού» (εκδόσεις Τραυλός) http://www.travlos.gr/Goitia_gnosis/Higgs.htm περιγράφει τα εξής: «(…) Στην ανάπαυλα μεταξύ της εύρεσης των ουδέτερων ρευμάτων και των πρώτων ιχνών των σωματιδίων W και Ζ, οι θεωρητικοί του CERN εργάστηκαν στο πως θα έπρεπε να είναι το σωματίδιο Higgs, εάν αυτό παρατηρούνταν από κάποιον επιταχυντή. Μέσα σε σαράντα οχτώ σελίδες εξέθεταν αυτό που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως το ισοδύναμο για τους φυσικούς της φωτογραφίας ενός συλληφθέντος. Αντί να περιγράφουν τα χαρακτηριστικά του προσώπου, το άρθρο εξηγούσε πως το σωματίδιο Higgs θα δημιουργείτο στις συγκρούσεις, σε τι είδους σωματίδια θα διασπαζόταν και τις πιθανότητες παρατήρησής του σε διαφορετικές μηχανές. Τέλος, παρείχε έναν προσεγγιστικό υπολογισμό του χρόνου ζωής του, μια τιμή που κυμαινόταν μεταξύ των 600 μικροδευτερολέπτων και του ενός δισεκατομμυριοστού του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου. Το άρθρο είχε γραφεί από τον Τζον Έλις, τη Μέρι Γκαϊγιάρντ και τον Δημήτρη Νανόπουλο – όλοι τους ερευνητές του CERN – ξεκινούσε με μια προειδοποίηση: “Η κατάσταση όσον αφορά τα μποζόνια Higgs δεν είναι ικανοποιητική. Θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να επισημανθεί ότι μπορεί κάλλιστα να μην υπάρχουν”, έγραφαν οι ερευνητές. Έκλειναν την προειδοποιήσή τους απολογούμενοι στους πειραματικούς που εργάζονταν στον επιταχυντή για το γεγονός ότι δεν είχαν ιδέα σχετικά με το ποια ήταν η μάζα του μποζονίου Higgs. Το άρθρο συνέχιζε προεξοφλώντας τις τεχνικές δυσκολίες που ούτως ή άλλως παρουσίαζε η εύρεση του σωματιδίου Higgs και κατέληγε: “Για τους λόγους αυτούς, δεν θέλουμε να ενθαρρύνουμε μεγάλα πειραματικά προγράμματα για το μποζόνιο Higgs, αλλά πιστεύουμε ότι όσοι εκτελούν πειράματα ευαίσθητα στο μποζόνιο Higgs θα πρέπει να γνωρίζουν πως αυτό θα μπορούσε να εμφανιστεί.” Το άρθρο δεν θα μπορούσε να είναι πιο επιφυλακτικό, ωστόσο έδωσε στους επιστήμονες κάποιες πρώτες ενδείξεις σχετικά με τον τρόπο αναζήτησης του σωματιδίου Higgs.(…) (…) O Έλις, που μοιάζει εξαιρετικά με τον συμπαθητικό μάγο του Τόλκιν, τον Γκάνταλφ, σπούδαζε στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ όταν ο Πολ Ντιράκ έκανε εκεί τις τελευταίες διαλέξεις του στην κβαντική θεωρία, τη δεκαετία του 1960, ενώ ήρθε στο CERN το 1973. Εργαζόταν σε ένα γραφείο στο τέλος του διαδρόμου όταν άρχισε να αναζητά το σωματίδιο Higgs με έναν άκρως πειραματικό τρόπο το 1976. Εκείνη τη χρονιά, ο ίδιος και οι συνάδελφοί του Μαρί Γκαϊγιάρ και Δημήτρης Νανόπουλος δημοσίευσαν την πιο λεπτομερή περιγραφή του μποζονίου Higgs και περιέγραψαν πως ήταν πιθανό να αποκαλυφθεί στα πειράματα του επιταχυντή σωματιδίων. “Ελάχιστοι ενδιαφέρονταν για το μποζόνιο εκείνες τις μέρες”, θυμάται ο Έλις. “Ποτέ δεν σκέφτηκα πόσο πολύ μπορεί να έπαιρνε για να το βρούμε”. Τα χρόνια μετά τη δημοσίευση του άρθρου του Έλις, οι επιστήμονες ήρθαν, κατά τα φαινόμενα, υπερβολικά κοντά στην ανακάλυψη του φευγαλέου σωματιδίου. Στον μαυροπίνακα, ο Έλις αρπάζει μια κιμωλία και γράφει τι έχουμε μάθει μετά από μια και πλέον δεκαετία αναζήτησης στο CERN και στον επιταχυντή Tevatron του Fermilab. Σύμφωνα με την τελευταία μηχανή σύγκρουσης σωματιδίων του CERN, τον επιταχυντή LEP, το σωματίδιο Higgs έπρεπε να έχει μάζα μεγαλύτερη από 114,4 GeV. Μέχρι τον Ιούλιο του 2010, ο επιταχυντής Tevatron είχε αποκλείσει ένα σωματίδιο με μάζα μεταξύ 158 και 175 GeV. Λαμβάνοντας υπόψη και άλλα πειραματικά αποτελέσματα, προκύπτει ότι η πιθανότερη τιμή για τη μάζα του Higgs κυμαίνεται από τα 115 μέχρι τα 130 GeV (….)» Αυτά τα έλεγε ο Έλις πριν το 2010 (το βιβλίο του Ian Sample εκδόθηκε το 2010). Τελικά το σωματίδιο Higgs ανιχνεύθηκε τον Ιούλιο του 2012 και η μάζα του προσδιορίστηκε στα 125.7 GeV. 38 χρόνια μετά: Στις αρχές του 2012, λίγους μήνες πριν την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs, η τρεις ερευνητές που το 1975 έγραψαν το άρθρο “A phenomenological profile of the Higgs boson” , oι John Ellis, Mary K. Gaillard, και Δημήτρης Νανόπουλος, βρέθηκαν για άλλη μια φορά συν-συγγραφείς, σε ένα νέο άρθρο με τίτλο: «A Historical Profile of the Higgs Boson», http://arxiv.org/abs/1201.6045 στο οποίο περιγράφουν τις κυριότερες ιστορικές εξελίξεις όσον αφορά την φυσική του σωματιδίου Higgs κατά τον τελευταίο μισό αιώνα. http://physicsgg.me/2013/11/15/%cf%84%ce%bf-%cf%80%cf%81%cf%8e%cf%84%ce%bf-%cf%86%ce%b1%ce%b9%ce%bd%ce%bf%ce%bc%ce%b5%ce%bd%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%86%ce%af%ce%bb-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%bc/

Κοσμοναύτης Μιχαήλ Τιούριν: Δεν έχω δει UFO στο Διάστημα. Στις 7 Νοεμβρίου εκτοξεύτηκε προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το επανδρωμένο διαστημόπλοιο «Soyuz TMA-11M», το οποίο μετέφερε στο Διάστημα τον Ολυμπιακό πυρσό του Σότσι. Πριν από την εκτόξευση ο ρώσος κοσμοναύτης Μιχαήλ Τιούριν συνομίλησε στην Ροσσίσκαγια Γκαζέτα. Η Ολυμπιακή δάδα υψώθηκε στον αέρα στις 7-11-2013, στις 08.14 το πρωί. Το πλήρωμα του διαστημοπλοίου, στο οποίο βρισκόταν ο πυρσός, αποτελούταν από τον ρώσο κοσμοναύτη Μιχαήλ Τιούριν, τον Αμερικανό Rick Mastracchio και τον Ιάπωνα Koichi Wakata. Το σκάφος διαθέτει τις δικές του χαρακτηριστικές Ολυμπιακές ιδιαιτερότητες. Ο πύραυλος φορέας και το ίδιο το διαστημόπλοιο είναι διακοσμημένα με τα σύμβολα των Ολυμπιακών αγώνων. Έξι ώρες μετά την εκτόξευση, ο Μιχαήλ Τιούριν εκτέλεσε την τιμητική αποστολή, παραδίδοντας τον Ολυμπιακό πυρσό στον Διαστημικό Σταθμό. Από τα χέρια του Τιούριν τον παρέλαβαν οι ρώσοι κοσμοναύτες, Ολέγκ Κοτόφ και Σεργκέι Ριαζάνσκι. Στον ISS, ο πυρσός θα περνούσε από όλα τα τμήματα του Σταθμού και στην επίσημη αυτή διαδικασία επρόκειτο να συμμετάσχουν όλα τα μέση του ISS. Υπάρχει ωστόσο και ένα «αλλά». Ο πυρσός δεν θα ανάψει, διότι τα μέτρα ασφαλείας στο Διάστημα τηρούνται χωρίς καμία απολύτως εκτροπή. Ροσσίσκαγια Γκαζέτα: Μιχαήλ, για σας αυτή θα είναι ήδη η τρίτη πτήση; Μιχαήλ Τιούριν: Συμμετείχα προηγουμένως σε δύο αποστολές στον ISS. Συνολικά, έχω παραμείνει στο Διάστημα περίπου ένα χρόνο. Πέντε φορές έχω βγει στο ανοιχτό Διάστημα και τη μια φορά μάλιστα έπαιξα και γκολφ. Χτύπησα με ένα ραβδί του γκολφ το μπαλάκι. ΕΡ: Λάβατε εκπαίδευση μηχανικού. Πως προέκυψε να γίνετε τελικά κοσμοναύτης; ΑΠ: Ναι, αποφοίτησα από τη Σχολή Τεχνικών Αεροσκαφών της Μόσχας, εργάστηκα στην Κοινοπραξία Διαστημικών Πυραύλων «Energy». Κάθε μηχανικός όμως ενδιαφέρεται να δει τα αποτελέσματα της δουλειάς του. Κάποια στιγμή μου πρότειναν: «Δεν θέλεις να δοκιμάσεις να περάσεις την επιλογή για την ομάδα των κοσμοναυτών;». Εγώ εξεπλάγην: «Και γιατί να μη θέλω;». Με κατέταξαν στην ομάδα κοσμοναυτών το 1994. Ύστερα από τρία χρόνια εντάχθηκα σε πλήρωμα, και το 2001 έκανα την πρώτη μου πτήση στο Διάστημα. ΕΡ: Τι είναι αυτό που εντυπωσιάζει περισσότερο στο Διάστημα; ΑΠ: Το πόσο όμορφη είναι η Γη μας. Ήθελα όλο τον ελεύθερο χρόνο να τον περνώ δίπλα από το φινιστρίνι. Τι χρώματα! Είναι αδύνατο να χορτάσεις αυτό το θέαμα. ΕΡ: Παίρνετε μαζί σας φωτογραφική μηχανή; ΑΠ: Φυσικά. Έχουμε στο σκάφος υψηλής ποιότητας φωτογραφικές μηχανές, βιντεοκάμερες και φακούς. Στον Κεντρικό Οίκο του Καλλιτέχνη στη Μόσχα έκανα την προσωπική μου έκθεση Φωτογραφίας με την ονομασία «Η Γη: Η όψη της από ψηλά». ΕΡ: Είναι αλήθεια ότι από το Διάστημα μπορεί κανείς να δει τη σελίδα μιας εφημερίδας, την οποία διαβάζει για παράδειγμα κάποιος άνθρωπος; ΑΠ: Όχι φυσικά. Είναι αμφίβολο αν θα φτάσουμε κάποτε να βλέπουμε και μια εφημερίδα. Τουλάχιστον, από τον ISS. ΕΡ: Πως οι κοσμοναύτες διατηρούν στις συνθήκες έλλειψης βαρύτητας τον μυϊκό τόνο τους; ΑΠ: Στον ISS υπάρχουν διάφορα όργανα γυμναστικής. Οι καθημερινές ασκήσεις διαρκούν τουλάχιστον 2-3 ώρες. ΕΡ: Πόση ώρα κάνει να φτάσει ένα σήμα επικοινωνίας από τη Γη στον Σταθμό; ΑΠ: Με καθυστέρηση μισού δευτερολέπτου. Σχεδόν όσο και στην ΙΡ τηλεφωνία. Αλλά αυτό δεν σχετίζεται με τη μεγάλη απόσταση. ΕΡ: Μπορείτε να κάνετε ντους όταν βρίσκεστε σε τροχιά; ΑΠ: Αυτό αποκλείεται. Προκειμένου να φρεσκάρουμε το σώμα μας, χρησιμοποιούμε υγρά μαντιλάκια και πετσέτες. Το όνειρο όμως ενός αληθινού ντους μας οδηγεί στο να πειραματιζόμαστε με διάφορους τρόπους. ΕΡ: Και μια πολυσυζητημένη ερώτηση: Στο χρόνο που έχετε περάσει στο Διάστημα, είδατε ποτέ κανένα ανεξήγητο φαινόμενο; ΑΠ: UFO; Ποτέ. Να συμπληρώσω επίσης, ότι δεν γνωρίζω ούτε έναν άνθρωπο που να είπε: Ναι, έχω δει. http://rbth.gr/international/2013/11/11/kosmonayti_mixail_tioyrin_den_exo_dei_ufo_sto_diastima_26371.html Ιός μόλυνε το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Στους υπολογιστές του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) κατάφερε να φτάσει κακόβουλο λογισμικό (malware), προκαλώντας «επιδημίες» στο Διάστημα, δήλωσε ο Γιουτζίν Κασπέρσκι, επικεφαλής της γνωστής εταιρείας λογισμικού ασφαλείας υπολογιστών Kaspersky Labs. Συγκεκριμένα, ο κ. Κασπέρσκι είπε ότι "διάφοροι ιοί μπορούν να μολύνουν το ΔΔΣ κατά διαστήματα", όμως στην προκειμένη δεν μπορούσε να υπολογίσει το μέγεθος της καταστροφής. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η απειλή της εξάπλωσης ενός ιού στο λογισμικό του ΔΔΣ είναι τεράστια, ακόμη και όταν το σύστημα είναι αποσυνδεδεμένο από το διαδίκτυο. Μιλώντας στο Press Club 2013, στην Κανμπέρα της Αυστραλίας, ενώπιον δημοσιογράφων για θέματα ασφαλείας πληροφορικής, ο κ. Κασπέρσκι είπε ότι, πριν γίνει η αλλαγή των λειτουργικών συστημάτων των υπολογιστών του ISS από Windows XP σε Linux, Ρώσοι κοσμοναύτες είχαν μεταφέρει συσκευές αποθήκευσης USB στο σταθμό, με αποτέλεσμα τη μετάδοση ιών στους υπολογιστές του διαστημικού σταθμού. Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS) βρίσκεται σε τροχιά 220 μιλίων πάνω από τη Γη και είναι αρκετά... τρομακτικό, πώς οι επιθέσεις στον κυβερνοχώρο βλάπτουν τους υπολογιστές, ακόμη και εκεί! "Οι κοσμοναύτες αρκετές φορές μεταφέρουν USB sticks, τα οποία ενδεχομένως να μεταφέρουν και κακόβουλο λογισμικό, εν αγνοία τους", είπε ο Γιουτζίν Κασπέρσκι. Ο κ. Κασπέρσκι δεν ανέφερε λεπτομέρειες σχετικά με τα προβλήματα που προκλήθηκαν από την εγκατάσταση του ιού στο λογισμικό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, ωστόσο, κατά τον ίδιο, η «επιδημία» έπληξε σοβαρά τους υπολογιστές του ISS, στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν αρκετά laptops. Ο Γιουτζίν Κασπέρσκι επιπλέον ανέφερε στο Press Club 2013 αντίστοιχες περιπτώσεις του παρελθόντος, όταν ιοί μόλυναν το ΔΔΣ. Το 2008, laptops που βρίσκονταν στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό είχαν μολυνθεί από τον ιό W32.Gammima.AG, καθώς ένας κοσμοναύτης είχε φέρει έναν μολυσμένο υπολογιστή, με αποτέλεσμα τη μετάδοση του κακόβουλου λογισμικού και σε άλλα συστήματα. Ο Gammima.AG είχε εντοπιστεί αρχικά στη Γη τον Αύγουστο του 2007, μολύνοντας υπολογιστές με σκοπό την υποκλοπή ονομάτων χρηστών σε δημοφιλή online παιχνίδια στην Άπω Ανατολή. Όπως είχε δηλώσει τότε εκπρόσωπος της NASA, δεν πρόκειται για συχνό φαινόμενο, «αλλά δεν είναι και η πρώτη φορά». Ο κ. Κασπέρσκι σημείωσε ακόμη ένα παράδειγμα, σχετικά με τον περίφημο ιό "Stuxnet" που "επιτέθηκε" σε εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας στη Ρωσία και προκάλεσε σοβαρές ζημιές στην εσωτερική δομή του εργοστασίου. Το σκουλήκι "Stuxnet", που εντοπίστηκε τον Ιούνιο του 2010, έκανε γνωστή την πραγματικότητα του κινδύνου σχετικά με το έγκλημα στον κυβερνοχώρο. Συγκεκριμένα, το "Stuxnet" ήταν πιστεύεται ότι είναι σχεδιασμένο για να επιτεθεί σε εξοπλισμό του σταθμού Μπουσέρ του Ιράν. Ο κ. Κασπέρσκι προειδοποίησε για τις συνέπειες από την εξάπλωση ιών όπως ο "Stuxnet". Αξίζει να σημειωθεί πως η ασφάλεια των υπολογιστών του σταθμού ήταν και ένας από τους λόγους της μετάβασης στο λογισμικό Linux, όπως και η ανάγκη για σταθερότητα και η αξιοπιστία των λειτουργικών. Οι υπολογιστές στον ISS δεν είναι άμεσα συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο, αλλά μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτό μέσω δορυφορικού data link. Σύμφωνα με τη NASA, δεν αποτελούν τμήμα του δικτύου διοικήσεως και ελέγχου του σταθμού. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B9%CF%8C%CF%82-%CE%BC%CF%8C%CE%BB%CF%85%CE%BD%CE%B5-%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%AE-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%BC%CF%8C Οι δορυφόροι κοιτάζουν προς τη Γη. Ποια θα είναι η συνέχεια; Η Roscosmos επαναφέρει σε τροχιά μια ομάδα δορυφόρων τηλεπισκόπησης της Γης. Έως το 2015, προγραμματίζεται να τεθεί σε τροχιά το ελάχιστο απαιτούμενο σύνολο μετεωρολογικών μονάδων, καθώς και να αναπτυχθούν τα συστήματα Arctica και Obzor. Ποιος και πώς θα χρησιμοποιήσει τα δεδομένα τους; Οι ειδικοί γνωρίζουν ότι οι προθεσμίες θέσης σε τροχιά νέων συσκευών «κλίνει προς τα δεξιά» - με την έκφραση αυτή χαρακτηρίζει ο κλάδος την αναβολή των εκτοξεύσεων σε μεταγενέστερη ημερομηνία. Σήμερα, όμως, μπορούμε να διαπιστώσουμε. ότι μετά από λίγα χρόνια σχεδόν πλήρους απουσίας ρωσικών δορυφόρων τηλεπισκόπησης της Γης, ο αριθμός τους σταδιακά αποκαθίσταται. Ήδη πέντε συσκευές είναι σε λειτουργία και υπάρχει βάση να υποθέσουμε, ότι σταδιακά θα λειτουργήσουν όλες. Ωστόσο, τα προβλήματα παραμένουν: εκτός από την αποκατάσταση τουλάχιστον ενός μίνιμουμ σύνολου τροχιακών συσκευών, θα πρέπει ταυτόχρονα να «προχωρήσουμε μπροστά» - να επεξεργαστούμε τα όργανα και τις συσκευές των μελλοντικών γενεών. Αλλά αυτό - για την ώρα - βρίσκεται σε αναμονή - τα περιορισμένα οικονομικά μέσα και η ανάγκη αποκατάστασης του υπάρχοντος σχηματισμού το συντομότερο δυνατό επιβάλλει διαφορετικές προτεραιότητες. Αξίζει να προστεθεί, ότι έχουν προγραμματιστεί εκτοξεύσεις που αφορούν το πολυσυζητημένο σύστημα Arctica (δύο συσκευές προορισμένες για την επόπτευση περιοχών σε μεγάλο γεωγραφικό πλάτος ) και το Obzor (τέσσερις μονάδες μεταξύ των οποίων και ραντάρ). Παράλληλα μ΄ αυτές, σχεδιάζεται η βελτίωση του συστήματος συλλογής και επεξεργασίας των δορυφορικών δεδομένων. Η Roscosmos (Μόσχα και Κρασνογιάρσκ) και η Rosgidromet (Μόσχα, Νοβοσιμπίρσκ και Χαμπάροβσκ), καθώς και ορισμένα άλλα υπουργεία και οργανισμοί, διαθέτουν τα δικά τους κέντρα αξιολόγησης δεδομένων. Στο εγγύς μέλλον, σχεδιάζεται η συνένωσή τους σε ένα συγκεντρωτικό σύστημα τηλεπισκόπησης, για την αποτελεσματικότερη λήψη και επεξεργασία των δεδομένων. Οπότε, η αποκατάσταση του συστήματος προχωρά. Προκύπτει όμως ένα άλλο πρόβλημα, για το οποίο κάνουν λόγο οι ειδικοί, αλλά σπανίως βλέπει το φως της δημοσιότητας, αφού αφορά εξεζητημένα ζητήματα της επεξεργασίας των δεδομένων. Σε αδρές γραμμές, συνίσταται στο ότι η συλλογή δορυφορικών δεδομένων δεν είναι ούτε καν η μισή δουλειά. Ένα τεράστιο μέρος του αφορά το σύστημα επεξεργασίας των δεδομένων και την παροχή του έτοιμου, τελικού πληροφοριακού προϊόντος στον πελάτη - χάρτες με συγκεκριμένη ανάλυση με στοιχεία σχετικά με τις μεταβολές που έχουν σημειωθεί σε διάφορες τοποθεσίες: δάση, βλάστηση, εδάφη. Παρόμοιοι πελάτες υπάρχουν πολλοί και στη Ρωσία, αλλά στο μέτρο που επί μεγάλο χρονικό διάστημα δεν υπήρχαν ρωσικοί δορυφόροι, αυτοί χρησιμοποιούν στοιχεία από ξένους. Θα καταφέρει το πληροφοριακό υλικό των νέων ρωσικών δορυφόρων να υποκαταστήσει συνολικά, ή έστω εν μέρει το «εισαγόμενο»; Αυτό είναι ένα ερώτημα που θα απαντηθεί εν καιρώ. http://greek.ruvr.ru/2013_11_14/250158136/ Η NASA σχεδιάζει να αρνηθεί τη χρήση των Soyouz. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία NASA σχεδιάζει μέχρι το 2017 να αρνηθεί όλες τις υπηρεσίες της Ρωσίας για τη μεταφορά των αστροναυτών της στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΔΣ). Οι ΗΠΑ θα αντικαταστήσουν τα Soyouz (Σογιούζ) με διαστημόπλοια της δικής τους κατασκευής. Από τις 9 Νοεμβρίου του τρέχοντος έτους η NASA δέχεται αιτήσεις από τις εμπορικές εταιρείες για την κατασκευή νέου επανδρωμένου διαστημοπλοίου, το οποίο προβλέπεται να χρησιμοποιείται, μεταξύ άλλων, και για τις πτήσεις στο ΔΔΣ. Το πρόγραμμα θα υλοποιείται πάνω στην αρχή της ιδιωτικο-δημόσιας συνεργασίας και περίπου το 50% του θα χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_14/250153500/

«Εξωτικά» κβάζαρ πονοκεφαλιάζουν τους επιστήμονες. Τα κβάζαρ είναι από τα πιο εντυπωσιακά αλλά και μυστηριώδη κοσμικά αντικείμενα. Εντελώς πρόσφατα ανακαλύφθηκαν ορισμένα κβάζαρ με ιδιότητες και «συμπεριφορά» που προβληματίζει τους επιστήμονες αυξάνοντας το μυστήριο γύρω από την ύπαρξη και λειτουργία τους. Τα κβάζαρ είναι μακρινά και λαμπρά αντικείμενα του Σύμπαντος, που το καθένα εκπέμπει ενέργεια εκατοντάδες φορές μεγαλύτερη από έναν γιγάντιο γαλαξία. Πρωτοανακαλύφθηκαν το 1960, όταν οι αστρονόμοι έψαχναν για πολύ ισχυρές ραδιοπηγές. Γι' αυτόν το λόγο ονομάστηκαν QUAsi-stellAR (ημιαστρικές ραδιοπηγές) ή ημιαστέρες. Σήμερα ξέρουμε πως δεν έχουν καμιά ομοιότητα με τους αστέρες αν και στις φωτογραφίες μοιάζουν. Η μελέτη τους είναι ιδιαίτερα σημαντική λόγω της εικόνας που σχηματίζουμε για τα αρχαιότερα αντικείμενα του Σύμπαντος. Δημιουργήθηκαν στο αρχέγονο Σύμπαν και η ηλικία τους συγκρίνεται με αυτή του ίδιου του Σύμπαντος. Αν και υπήρχαν πολλές θεωρίες για την προέλευσή τους η κυρίαρχη επιστημονική άποψη είναι πως τα κβάζαρ είναι πυρήνες γαλαξιών που περιέχουν στο κέντρο τους μια μεγάλη μαύρη τρύπα. Τα μοντέλα που έχουν δημιουργηθεί με βάση όσα γνωρίζουμε για τα κβάζαρ δείχνουν ότι το φως και η θερμότητά τους απομακρύνουν τα αέρια που βρίσκονται κοντά στο κέντρο τους και τα «σπρώχνουν» προς τις παρυφές του γαλαξία στον οποίο βρίσκονται. Ομάδα αστρονόμων εντόπισε 17 κβάζαρ αναλύοντας δεδομένα του Sloan Digital Sky Survey, μια ευρεία ερευνητική προσπάθεια για την ψηφιακή χαρτογράφηση του ουρανού. Αυτά τα 17 κβάζαρ εκ πρώτης όψεως εμφανίζουν «συμβατική» συμπεριφορά απομακρύνοντας τα αέρια από το κέντρο τους. Οπως όμως διαπίστωσαν οι ερευνητές κάποια από τα αέρια επιστρέφουν ξανά στο κέντρο του κβάζαρ. «Δεν προκαλεί εντύπωση η ύπαρξη ύλης που πλησιάζει μια μαύρη τρύπα και τελικά πέφτει μέσα σε αυτή. Αυτό όμως που ανακαλύψαμε αποτελεί μυστήριο και δεν προβλέπεται από τις υπάρχουσες θεωρίες» αναφέρει ο Πάτρικ Χολ, του βρετανικού Πανεπιστημίου York, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που θα συνεχίσει την παρατήρηση των «εξωτικών» κβάζαρ χρησιμοποιώντας αυτή τη φορά τα τηλεσκόπια του δικτύου Gemini που βρίσκονται στη Χαβάη και στη Χιλή. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=539257

Ενα σουπερνόβα τo εντόπισε και φωτογράφισε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble σε μακρινό γαλαξία. Μια ακόμη εντυπωσιακή αλλά και επιστημονικά σημαντική εικόνα κατέγραψε ο φακός του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Το τηλεσκόπιο έστρεψε το «βλέμμα» του στον σπειροειδή γαλαξία NGC 6984 που βρίσκεται σε απόσταση 180 εκ. ετών φωτός από εμάς. Ενα άστρο του γαλαξία αυτοκαταστράφηκε και το Hubble εντόπισε και φωτογράφισε το σουπερνόβα που έλαβε την κωδική ονομασία SN 2013ek . Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα την καταπληκτική εικόνα. Στην φωτογραφία η φωτεινή κουκίδα λίγο επάνω και δεξιά από το κέντρο του γαλαξία NGC 6984 δεν είναι ένα λαμπρό άστρο αλλά ένα σουπερνόβα. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=539427

Η Νότια Κορέα σχεδιάζει να εκτοξεύσει σεληνάκατο. Η Νότια Κορέα προτίθεται να τοποθετήσει σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη δικό της δορυφόρο και να μεταφέρει στην επιφάνεια αυτού του ουράνιου σώματος ένα μικρό σεληνιακό όχημα. Το πρόγραμμα αυτό προβλέπεται να εκτελεστεί ως το 2020. Το Φεβρουάριο του 2014 15 κέντρα επιστημονικών ερευνών της Νότιαςς Κορέας θα αρχίσουν να εργάζονται από κοινού για την υλοποίηση αυτού του σχεδίου. Από το 2010 για τις προκαταρκτικές έρευνες στο πλαίσιο του σεληνιακού προγράμματος δαπανήθηκαν περίπου 9.3 εκατομμύρια δολάρια. Το κόστος δε όλου του προγράμματος υπολογίζεται σε 650 εκατομμύρια δολάρια. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_14/250147311/

Μετά τον «Μεγάλο» Επιταχυντή Αδρονίων, ο «Πολύ Μεγάλος» Από τον LHC στον VLHC!!! Έπειτα από την περυσινή ανακάλυψη του περίφημου μποζονίου του Χιγκς στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων του CERN, η σωματιδιακή φυσική προετοιμάζεται για το επόμενο βήμα. Αμερικανοί ερευνητές παρουσίασαν το όραμά τους για τον «Πολύ Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων», ο οποίος θα απαιτούσε μια κυκλική σήραγγα τέσσερις φορές μακρύτερη και θα προσέφερε επτά φορές υψηλότερη ενέργεια. Δεδομένου του κόστους και της περιπλοκότητας των σύγχρονων επιταχυντών, οι φυσικοί πρέπει να προγραμματίζουν τέτοιου είδους πειράματα δεκαετίες πριν από την έναρξή τους, επισημαίνει στο δικτυακό τόπο του Nature http://www.nature.com/news/physicists-plan-to-build-a-bigger-lhc-1.14149 ο Μάικλ Πέσκιν, θεωρητικός φυσικός του αμερικανικού Εθνικού Εργαστηρίου Επιταχυντών στο Μένλο Παρκ της Καλιφόρνια. Στις 2 Νοεμβρίου, ο Πέσκιν παρουσίασε ένα γενικό σχέδιο για τον Πολύ Μεγάλο Επιταχυντή (VLHC) σε συμβουλευτική επιτροπή της αμερικανικής κυβέρνησης. Οι σωματιδιακοί φυσικοί απαιτούν από το γιγάντιο μηχάνημα να είναι σε θέση να προκαλεί συγκρούσεις πρωτονίων με ενέργεια 100 TeV. Συγκριτικά, ο LHC του CERN προσέφερε μέχρι σήμερα ενέργειες 7 ΤeV και τώρα βρίσκεται εκτός λειτουργίας για εργασίες αναβάθμισης που θα ανεβάσουν το νούμερο στα 14 TeV. Σε γενικές γραμμές, όσο υψηλότερη είναι η ενέργεια των συγκρούσεων τόσο πιο κοντά μπορούν να πλησιάσουν τα πειράματα τη στιγμή της Μεγάλης Έκρηξης που γέννησε το Σύμπαν. Ο VLHC θα μπορούσε έτσι να προσφέρει απαντήσεις για ορισμένα ερωτήματα που αδυνατεί να αντιμετωπίσει ο LHC. Θα μπορούσε για παράδειγμα να εξηγήσει γιατί το μποζόνιο του Χιγκς, το οποίο εμπλέκεται στο μηχανισμό που δίνει στην ύλη τη μάζα της, έχει το ίδιο τόσο μεγάλη μάζα. Άλλα καυτά ερωτήματα είναι η σύσταση της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης που γεμίζει το Σύμπαν καθώς και η υπερσυμμετρία, μια αναπόδεικτη θεωρία σύμφωνα με την οποία κάθε γνωστό σωματίδιο αντιστοιχεί και και ένα «υπερσυμμετρικό» σωματίδιο μεγαλύτερης μάζας. Η απαίτηση για τόσο υψηλές ενέργειες αυξάνει και τις διαστάσεις που απαιτείται να έχει ο VLHC. Ο επιταχυντής θα χρειαζόταν μια υπόγεια κυκλική σήραγγα μήκους 100 χιλιομέτρων, συγκριτικά με 27 χιλιόμετρα στη σήραγγα του προκατόχου του. Η υλοποίηση ενός τόσο φιλόδοξου έργου θα απαιτούσε επίσης προόδους σε τεχνικό επίπεδο, όπως η ανάπτυξη υπεραγώγιμων μαγνητών που λειτουργούν σε πολύ ισχυρότερα μαγνητικά πεδία. Σίγουρα θα περάσουν χρόνια μέχρι να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση και να επιλεγεί τοποθεσία για τον VHLC, εφόσον βέβαια λάβει το πράσινο φως η κατασκευή του. Στο μεταξύ, το CERN σχεδιάζει έναν επιταχυντή ανάλογης ισχύος ο οποίος θα μπορούσε να ξεκινήσει να κατασκευάζεται τη δεκαετία του 2020 κάτω από τη Λίμνη της Γενεύης. Δείτε επίσης: Τι μένει να ανακαλύψει ο LHC μετά το «σωματίδιο του Θεού» http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231203492 http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231273301

Η διαδρομή του Curiosity προς το όρος Sharp. Το διαστημικό ρόβερ της NASA Curiosity προσγειώθηκε στον κρατήρα του Άρη Gale τον Αύγουστο του 2012. Ένας από τους βασικούς στόχους αυτού του κινούμενου υπερσύγχρονου εργαστηρίου, είναι η αναζήτηση στοιχείων που να αποδεικνύουν ότι στην επιφάνεια του Άρη αναπτύχθηκε κάποιου ζωή, μικροβιακής μορφής. Το βίντεο που ακολουθεί μας δείχνει την διαδρομή του Curiosity, με αφηγητή τον John Grotzinger, ερευνητή της αποστολής Mars Science Laboratory. Το Curiosity κατευθύνεται προς το όρος Sharp, ένα βουνό ύψους 5 χιλιομέτρων. Αυτή τη στιγμή το ρόβερ διασχίζει την συστάδα των μικρών αμμόλοφων Murray, μια διαδρομή που εμπεριέχει κινδύνους στην οδήγηση εξαιτίας της βαθιάς άμμου. Η λοφώδης αυτή περιοχή, που μοιάζει με μικρογραφία της Monument Valley στη Γιούτα, ονομάστηκε έτσι προς τιμή του πλανητικού επιστήμονα της NASA, Bruce Murray (1931-2013), o οποίος διετέλεσε και διευθυντής του Jet Propulsion Laboratory (JPL). Βίντεο. http://physicsgg.me/2013/11/14/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%b7-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%b4%cf%81%ce%bf%ce%bc%ce%ae-%cf%84%ce%bf%cf%85-curiosity-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%bf-%cf%8c%cf%81%ce%bf%cf%82-sharp/ Ιγκουάνα στον Αρη. Μια πέτρα που μοιάζει με ιγκουάνα φωτογράφισε το ρομποτικό σκάφος Curiosity της NASA. Την εικόνα ανακάλυψε η ιστοσελίδα UFO Sightings Daily ανάμεσα σε χιλιάδες φωτογραφίες από τον Άρη. Η πέτρα σε σχήμα ερπετού δεν είναι το πρώτο «ζώο» που εντοπίζεται στον «Κόκκινο Πλανήτη». Νωρίτερα φέτος το Curiosity είχε φωτογραφίσει μια πέτρα που έμοιαζε με αρουραίο, ενώ συνολικά η ιστοσελίδα UFO Sightings Daily έχει εντοπίσει περίπου 10 με 15 πετρώματα σε σχήμα ζώου. «Βρήκα ακόμα μια πέτρα που κινούνταν διαδοχικά σε τέσσερις φωτογραφίες και στην πέμπτη εικόνα είχε εξαφανιστεί», δήλωσε ο Scott C. Warring, συντονιστής της ιστοσελίδας. Επειδή η περίεργη πέτρα δεν αποτελεί δείγμα ζωής στον Άρη, η έρευνα συνεχίζεται. (Δυστυχώς ή ευτυχώς δεν εχουμε συνομοσιολόγους στο Astrovox να μας διαφωτίσουν για ολα αυτά που μας κρύβει η αισχρή NASA!!!Χα,χα,χα!!! Βίντεο. http://www.youtube.com/watch?v=MNVAtB1_9QE&feature=c4-overview&list=UUOqmzk6T1T7EPAxdLJBAt3A

Πύρινο τέλος για τον δορυφόρο GOCE. Εχοντας ολοκληρώσει τη λεπτομερή χαρτογράφηση του γήινου βαρυτικού πεδίου, ο ευρωπαϊκός δορυφόρος GOCE παραδόθηκε τη Δευτέρα στη μοίρα του: Το σκάφος εισήλθε στην ατμόσφαιρα και καταστράφηκε φλεγόμενο, ωστόσο ένα μικρό μέρος κατέπεσε στον Ατλαντικό κοντά στην Ανταρκτική, τροφοδοτώντας τον προβληματισμό της επιστημονικής κοινότητας καθώς πολλοί φοβούνται τι μπορεί να συμβεί στην επόμενη φορά που ένας δορυφόρος πέσει στη Γη. Ο GOCE εισήλθε στην ατμόσφαιρα γύρω στις 2 π.μ. (ώρα Ελλάδος) και ακολούθησε μια φθίνουσα πορεία πάνω από τη Σιβηρία, τον δυτικό Ειρηνικό, τον ανατολικό Ινδικό Ωκεανό και την Ανταρκτική. Αργά το βράδυ της Κυριακής η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος είχε εκδώσει ανακοινωθέν σχετικά με την επικείμενη είσοδο του δορυφόρου στην ατμόσφαιρα της Γης, καθησυχάζοντας ότι ήταν σχετικά απίθανο τα όποια τμήματά του να έπεφταν σε ευρωπαϊκό έδαφος. Και όντως, περίπου 250 κιλά συντριμμιών από το δορυφόρο των 1.100 κιλών έπεσαν στον ωκεανό στα νερά ανάμεσα στην Ανταρκτική και τη Νότιο Αμερική, όπως ανακοίνωσε τη Δευτέρα η ESΑ. Τα υπόλοιπα κάηκαν κατά την είσοδο του GOCE στην ατμόσφαιρα. Οσο διήρκεσε η αποστολή το σκάφος κινούνταν σε τροχιά σε ύψος μόλις 224 χιλιομέτρων, μετρώντας τις απειροελάχιστες διακυμάνσεις της βαρύτητας σε όλη την επιφάνεια της Γης. Στο χαμηλό αυτό ύψος δεχόταν την τριβή των ανώτερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας, γι΄αυτό και έχει ασυνήθιστο, αεροδυναμικό σχήμα που περιορίζει τις εξωτερικές επιδράσεις. Ο κινητήρας ιόντων που διατηρούσε το επιθυμητό ύψος εξάντλησε τα καύσιμά του στα μέσα Οκτωβρίου και η ESA τερμάτισε και επίσημα την αποστολή λίγες μέρες αργότερα. Στα τρία χρόνια λειτουργίας του, ο GOCE δημιούργησε έναν χάρτη του βαρυτικού πεδίου που εμφανίζει τη Γη με ένα παράξενο, ακανόνιστο σχήμα. Αντίθετα από ό,τι θα φανταζόταν κανείς, η δύναμη της βαρύτητας δεν είναι ίδια σε όλη την επιφάνεια του πλανήτη -το βάρος ενός οποιουδήποτε σώματος αλλάζει απειροελάχιστα από περιοχή σε περιοχή. Η απόσταση από το κέντρο της Γης είναι ένας μόνο από τους παράγοντες που επηρεάζουν τη δύναμη της βαρύτητας· άλλος βασικός παράγοντας είναι κατανομή της μάζας στον πλανήτη, η οποία δεν είναι καθόλου ομοιόμορφη. Το εσωτερικό της Γης δεν είναι ομοιογενές, αφού τα υπόγεια πετρώματα ποικίλλουν σημαντικά σε πυκνότητα. Το πάχος του φλοιού επίσης δεν είναι σταθερό, αφού, για παράδειγμα, τα Ιμαλάια συγκεντρώνουν μεγαλύτερη μάζα σε σχέση με το βυθό των ωκεανών. Ένας άλλος παράγοντας που δημιουργεί απειροελάχιστες διακυμάνσεις της βαρύτητας είναι η κίνηση των ωκεανών, ένα φαινόμενο για το οποίο ο GOCE προσέφερε πολύτιμα νέα δεδομένα. http://www.tanea.gr/news/world/article/5053085/pyrino-telos-gia-ton-doryforo-poy-epese-sth-gh/ Φωτογραφίες της πτώσης της GOCE εμφανίστηκαν στο Twitter. Στο Twitter εμφανίστηκαν φωτογραφίες (pic.twitter.com/54DwAiTI0k) στις οποίες αποτυπώθηκε η διείσδυση της συσκευής GOCE του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) στα πυκνά στρώματα της ατμόσφαιρας. Οι φωτογραφίες αναρτίστηκαν από τον χρήστη του Twitter Μπιλ Τσέτερ (Bill Chetter (@ cheds23) το βράδυ της 11ης Νοεμβρίου. Ο Τσέτερ ανέφερε στο κείμενο που συνοδεύει τις φωτογραφίες, ότι οι φωτογραφίες βγάλθηκαν στα ανατολικά νησιά Φώλκλαντ στις 10 Νοεμβρίου περίπου στις 21.20 τοπική ώρα. Το αντικείμενο πετούσε από το νότο και κατακομματιάστηκε στην ατμόσφαιρα». Μετά από λίγο ο ESA επιβεβαίωσε μέσω του επίσημου του Twitter ότι στις φωτογραφίες απεικονίστηκε η συσκευή GOCE. Την επόμενη εβδομάδα ο Μπιλ Τσέτερ υπόσχεται να αναρτίσει και βίντεο της πτώσης της GOCE. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_12/249876770/ Το διάστημα θα γίνει πιο προσιτό. Στο να γίνουν πιο προσιτά τα διαστημικά ταξίδια θα βοηθήσει το πρόγραμμα Up in the Space. Η έναρξή του πραγματοποιήθηκε στην οικολογική ζώνη «Ο άλλος πλανήτης» στα προάστια της Μόσχας. Οι δημιουργοί του είναι βέβαιοι ότι η εφαρμογή της ιδέας θα επιτρέψει στον καθένα να αισθανθεί τον εαυτό του κοσμοναύτη. Η εκλαΐκευση του ιδιωτικού διαστημικού τουρισμού, όπως επίσης και η ανάπτυξη της διαστημικής επιστήμης - αυτά τα σχέδια σκοπεύουν να υλοποιήσουν στο εγγύς μέλλον οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα Up in the Space. Στο πρόγραμμα προβλέπονται κερδοσκοπικές πτήσεις στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, ταξίδια στο Φεγγάρι και ακόμη και σε άλλους πλανήτες, είπε στη «Φωνή της Ρωσίας» ο δημιουργός του Αλεξέι Ανάνιην: Κύριος στόχος μας είναι να γίνει το διάστημα προσιτό. Εκτός τούτου, είναι σημαντικό οι διαστημικοί τουρίστες όχι απλώς να πετάνε αλλά να κάνουν και έρευνες. Προβλέπουμε μια μεγάλη αύξηση της αγοράς, διότι τώρα οι Αμερικανοί έχουν κατασκευάσει ένα πολύ ενδιαφέρον σκάφος, το οποίο μπορεί να μεταφέρει μεγαλύτερο αριθμό τουριστών. Ελπίζουμε πάρα πολύ ότι και η Ρωσία θα αναπτύσσει και θα υποστηρίζει αυτή την τάση. Δεν είναι μια διασκέδαση για πλούσιους, διαβεβαιώνουν στο Up in the Space. Πάνω από 150 ερευνητικά προγράμματα έχουν προγραμματιστεί να υλοποιηθούν το 2014-2016, περισσότερα από τα οποία εστιάζονται στην ανάπτυξη των καινοτομικών τεχνολογιών, συστημάτων σχεδίασης και πρόληψης των καταστροφών, τη βελτίωση του επιπέδου προστασίας του πλανήτη και των επανδρωμένων διαστημικών εγκαταστάσεων. Ο Αλεξέι Ανάνιην επισημάνει: Διεξάγουμε ιδιωτικές επιστημονικές έρευνες, οι οποίες, φυσικά, δεν έχουν τις διαστάσεις, που έχουν τα κράτη. Κύριος στόχος μας είναι να προσελκύσουμε τα μυαλά να ασχοληθούν με τα ζητήματα παρακολούθησης της οικολογίας, της πρόληψης των αεροδιαστημικών καταστροφών. Και σε αυτόν τον τομέα υπάρχουν πολλά προβλήματα. Το πρόσφατο περιστατικό στο Τσελιάμπινσκ δείχνει ότι μπορούμε και πρέπει να εργαστούμε στον τομέα αυτό. Στην έναρξη του προγράμματος Up in the Space συμμετείχαν οι Ρώσοι κοσμοναύτες. Είχε σχηματιστεί και η πρώτη ιδιωτική διαστημική ομάδα από αυτούς που θα ήθελαν το επόμενο έτος να πάνε στα άστρα. Κύριο μέσο μεταφοράς σήμερα είναι τα ρωσικά σκάφη Σογιούζ, όμως βρίσκονται υπό ανάπτυξη τα σκάφη της νέας γενιάς. Αρκετά ελπιδοφόρα φέρονται να είναι τα διαστημόπλοια για τους απλούς θνητούς, τα οποία ανεβαίνουν μέχρι 100 χλμ πάνω και μετά επιστρέφουν στη Γη. Δεν είναι πολύ κουραστικό για τους απλούς θνητούς, και οι επιβάτες αισθάνονται την έλλειψη βαρύτητας. Έχοντας όνειρα για τα «άστρα για τις μάζες», οι δημιουργοί του Up in the Space δεν ξεχνούν και τα προβλήματα της Γης: προετοιμάζεται το πρόγραμμα του ταξί με ελικόπτερο Mantra Teleport. Αυτό θα επιτρέψει στους ανθρώπους να μετακινούνται άνετα στη γη και να λύσει εν μέρει το πρόβλημα της κυκλοφοριακής συμφόρησης. http://greek.ruvr.ru/2013_11_10/249579433/ Πολύ σκληρό... βακτήριο για να πεθάνει. Ξηραίνουμε την ατμόσφαιρα, καθαρίζουμε όλες τις επιφάνειες με χημικά και τέλος αποστειρώνουμε το χώρο με υπεριώδη ακτινοβολία. Αυτό που μένει είναι ορισμένα από τα πιο ανθεκτικά μικρόβια του κόσμου, πιθανώς ικανά να ζήσουν και στο Διάστημα, διαπιστώνουν ερευνητές της NASA: δύο εξωτικά είδη βακτηρίων βρέθηκαν στα αποστειρωμένα εργαστήρια όπου συναρμολογούνται διαστημικά σκάφη. H τελευταία ανακάλυψη, η οποία παρουσιάζεται στην επιθεώρηση «International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology», αφενός δείχνει πόσο ανθεκτική είναι η ζωή στη Γη, αφετέρου δίνει μια εικόνα για τα μικρόβια που ενδέχεται να ανακαλύψουμε μια μέρα σε εξωγήινα περιβάλλοντα. «Θέλουμε να κατανοήσουμε καλύτερα αυτά τα μικρόβια, καθώς οι ικανότητες με τις οποίες προσαρμόζονται στα καθαρά εργαστήρια δεν αποκλείεται να τους επιτρέπουν να ζουν και μέσα σε διαστημικά σκάφη» λέει ο Πάραγκ Βαϊσαμπαγιάν του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA της Καλιφόρνια. Η δημοσίευση του Βαϊσαμπαγιάν και των συνεργατών του αφορά την ανακάλυψη ενός νέου είδους βακτηρίου στα καθαρά δωμάτια μιας αμερικανικής και μιας ευρωπαϊκής διαστημικής αποστολής. Το νέο είδος πήρε το όνομα Tersicoccus phoenicis, που σημαίνει «ο καθαρός κόκκος του Φοίνικα» -«καθαρός» επειδή ανακαλύφθηκε σε καθαρά δωμάτια, και «του Φοίνικα» επειδή το μικρόβιο ανακαλύφθηκε στο πάτωμα της αίθουσας όπου ετοιμαζόταν η αποστολή Phoenix Mars Lander το 2007. Ο δεύτερος χώρος στον οποίο βρέθηκε το Tersicoccus phoenicis βρίσκεται στο διαστημικό κέντρο της ESA (Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος) στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας, περίπου 4.000 χιλιόμετρα μακριά από την εγκατάσταση της NASA. Οι χώροι όπου προετοιμάζονται διαστημικές αποστολές διατηρούνται όσο καθαρότεροι γίνεται προκειμένου να μην υπάρχει σκόνη που μπορεί να επηρεάσει τα όργανα, αλλά και να μην υπάρχουν γήινα μικρόβια που θα μπορούσαν δυνητικά να μολύνουν τον Άρη ή άλλα εξωγήινα περιβάλλοντα. Ο αέρας ξηραίνεται και οι επιφάνειες καθαρίζονται με απολυμαντικά και υπεριώδη ακτινοβολία, ενώ τα ίδια διαστημικά σκάφη αποστειρώνονται με υπεροξείδιο του υδρογόνου και θέρμανση. Επιπλέον, τα καθαρά δωμάτια δεν περιέχουν θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη μικροβίων. «Βρίσκουμε αρκετά μικρόβια σε καθαρά δωμάτια επειδή καταβάλλουμε μεγάλη προσπάθεια για να τα εντοπίσουμε. Τα ίδια μικρόβια μπορεί να βρίσκονται στο χώμα έξω από το καθαρό δωμάτιο, δεν θα μπορούσαμε όμως να τα αναγνωρίσουμε επειδή κρύβονται από τους πολύ μεγαλύτερους αριθμούς άλλων [πιο συνηθισμένων] μικροβίων» εξηγεί ο Βαϊσαμπαγιάν. Στην πραγματικότητα, ένα κουταλάκι χώμα από τον κήπο θα είχε χιλιάδες περισσότερα είδη μικροβίων, και δισεκατομμύρια περισσότερα μικρόβια, από ένα ολόκληρο καθαρό δωμάτιο. Μέχρι σήμερα το Tersicoccus phoenicis δεν έχει αναγνωριστεί σε κανένα φυσικό περιβάλλον, δεν αποκλείεται όμως να ζει σε σπηλιές, ερήμους ή άλλα περιβάλλοντα με χαμηλά επίπεδα θρεπτικών συστατικών, εικάζει ο Βαϊσαμπαγιάν. Η ανακάλυψη του «καθαρόκοκκου του Φοίνικα» έρχεται να προστεθεί στην ανακάλυψη ενός άλλου είδους βακτηρίου, του Paenibacillus phoenicis, από ερευνητές του JPL. Το μικρόβιο έχει εντοπιστεί μόνο σε δύο περιβάλλοντα: ένα καθαρό δωμάτιο της NASA στη Φλόριντα και μια τρύπα γεώτρησης σε βάθος 2,1 χιλιομέτρων μέσα σε ένα ορυχείο μολυβδαίνιου στο Κολοράντο. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=538562 Ζωντανεύει το «όνειρο» των ωκεανολόγων. Αν μας βλέπει από κάπου ο Ζακ Υβ Κουστό είναι βέβαιο ότι θα ζηλεύει πολύ… Ανακοινώθηκε ότι στις 31 Μαΐου του 2014 θα ξεκινήσει η κατασκευή ενός εκπληκτικού θαλάσσιου ή καλύτερα υποθαλάσσιου εργαστηρίου που μοιάζει βγαλμένο από ταινία επιστημονικής φαντασίας. Το SeaOrbiter θα αναζητήσει απαντήσεις στα μυστήρια των ωκεανών. Το SeaOrbiter είναι μια εγκατάσταση ύψους 55 μέτρων. Το ένα τρίτο της εγκατάστασης θα επιπλέει στο νερό ενώ τα δύο τρίτα θα βρίσκονται κάτω από την επιφάνειά του. Το θαλάσσιο εργαστήριο σχεδίασε ο γάλλος αρχιτέκτονας Ζακ Ρουζερί και το κόστος της κατασκευής ανέλαβαν από κοινού η NASA και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA). Οι δύο υπηρεσίες αποφάσισαν να συγχρηματοδοτήσουν το SeaOrbiter επειδή τόσο το ίδιο το εργαστήριο όσο και οι συνθήκες στις οποίες θα λειτουργεί προσομοιάζουν με εκείνες του Διαστήματος - αποτελεί έτσι ένα σημαντικό και σχετικά προσιτό οικονομικώς «πείραμα». Το κόστος του SeaOrbiter αναμένεται να αγγίξει τα 53 εκ. δολάρια. Θα λειτουργεί με φιλικές στο περιβάλλον, ανανεώσιμες πηγές ενέργειες (αιολική, ηλιακή κ.α.). Στο εργαστήριο θα μπορούν να ζουν και να εργάζονται 18-22 επιστήμονες και αναμένεται να αποτελέσει «παράδεισο» για τους ωκεανολόγους και τους θαλάσσιους βιολόγους http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=539076

«Λύθηκε» το πρόβλημα στην ινδική αποστολή στον Άρη. Η πρώτη αποστολή της Ινδίας στον Άρη φαίνεται ότι ξεπέρασε το πρόβλημα που εμφάνισε πριν αναχωρήσει για το κύριο σκέλος του ταξιδιού. Το σκάφος έχει πλέον αποκτήσει αρκετή ταχύτητα και δείχνει να κινείται εντός πορείας. Η Αποστολή Δορυφόρου στον Άρη, ή Mangalyaan στα ινδικά, εκτοξεύτηκε στις 5 Νοεμβρίου με τον πύραυλο PSLV, ο οποίος δεν ήταν αρκετά ισχυρός για να στείλει το σκάφος σε μια απευθείας ταξίδι για τον Άρη. Για το λόγο αυτό το Mangalyaan προγραμματίστηκε να πραγματοποιήσει αρκετές περιφορές γύρω από τη Γη μέχρι να κερδίσει αρκετή ταχύτητα για να δραπετεύσει από το βαρυτικό πεδίο του πλανήτη. Τη Δευτέρα, όμως, το σκάφος απέτυχε να ολοκληρώσει μια μανούβρα με την οποία θα αύξανε την απόστασή του από τη Γη στα 100.000 χιλιόμετρα. Το πρόβλημα προκλήθηκε από δυσλειτουργία του κινητήρα, ο οποίος όμως πυροδοτήθηκε εκ νέου τα ξημερώματα της Τρίτης ώρα Ελλάδας για να διορθωθεί το ύψος και η ταχύτητα της αποστολής. «Όλα πήγαν καλά και η επιχείρηση ολοκληρώθηκε σύμφωνα με τον προγραμματισμό. Η τελική τροχιά του σκάφους θα είναι γνωστή σε μερικές ώρες» δήλωσε στο κρατικό κανάλι NDTV ο Κ. Ραντχακρίσναν, επικεφαλής του Ινδικού Οργανισμού Διαστημικής Έρευνας (ISRO) Αν όλα πήγαν όλα καλά, το σκάφος θα είναι έτοιμο να πραγματοποιήσει τον τελευταίο ελιγμό γύρω από τη Γη στις 16 Νοεμβρίου, και να αναχωρήσει για το κύριο σκέλος του ταξιδιού μέχρι τον Άρη την 1η Δεκεμβρίου. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231273096 Αντίστροφη μέτρηση για την επόμενη αποστολή της NASA. Αντίστροφη μέτρηση για μια δεύτερη φιλόδοξη αποστολή στον Αρη έχει αρχίσει στη NASA καθώς από την προσεχή Δευτέρα το σκάφος MAVEN (Mars Atmosphere and Volatile Evolution) θα έχει 28 ημέρες περιθώριο για να εκτοξευθεί. Το «παράθυρο» 28 ημερών σχετίζεται με τις ευνοϊκές για αποστολές θέσεις της Γης και του Κόκκινου Πλανήτη στο Ηλιακό Σύστημα το συγκεκριμένο διάστημα. Εάν όλα λειτουργήσουν σύμφωνα με το σχέδιο, το σκάφος MAVEN θα βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Αρη έπειτα από ένα ταξίδι 10 μηνών. Βασικός σκοπός του MAVEN είναι η μελέτη των ανώτερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας του Άρη, ενώ θα μελετήσει και το ρόλο της ηλιακής δραστηριότητας στην απώλεια μεγάλου μέρους αυτής κατά το παρελθόν. Σήμερα η ατμόσφαιρα του Άρη έχει πυκνότητα ίση με μόλις το 1% αυτή της Γης. Τα νέα δεδομένα θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να σχηματίσουν μία πιο ολοκληρωμένη εικόνα για την ιστορία του πλανήτη, το κλίμα του, την ύπαρξη νερού και την πιθανότητα να ήταν κάποτε φιλόξενος σε μικροβιακές μορφές ζωής. Το MAVEN είναι προγραμματισμένο για εκτόξευση από το Κέιπ Κανάβεραλ, στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ, με ένα πύραυλο Atlas V-401. Αφού φτάσει στον Αρη - κάτι που οι υπεύθυνοι της NASA προεξοφλούν ότι θα συμβεί τον Σεπτέμβριο του 2014 - θα χρειαστεί άλλες πέντε εβδομάδες για να τοποθετηθεί στη σωστή τροχιά. Στη συνέχεια θα εκτελέσει την αποστολή του, η οποία θα διαρκέσει τουλάχιστον ένα έτος - σε γήινα δεδομένα. Το σκάφος μεταφέρει τρία σύνολα από διαφορετικά επιστημονικά όργανα, τα οποία περιλαμβάνουν κάμερες και φασματοσκόπια αμερικανικής αλλά και ευρωπαϊκής κατασκευής. Ζυγίζει μαζί με τα καύσιμα περίπου 2.500 κιλά, ενώ το συνολικό κόστος της αποστολής ήταν περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ. Η αποστολή MAVEN θεωρείται εξαιρετικά κρίσιμη για τα σχέδια της NΑSA καθώς ενώ ο διεθνής ανταγωνισμός στον τομέα της εξερεύνησης του Διαστήματος έχει ενταθεί - με πρόσφατο παράδειγμα της εκτόξευσης πυραύλου από την Ινδία - το MAVEN είναι το μόνο σκάφος που προορίζεται να στείλει η Αμερική στον Άρη ως το 2020. Τότε, με τη νέα δεκαετία, υπολογίζεται ότι θα σταλεί στον Αρη το επόμενο όχημα στην επιφάνεια του πλανήτη που θα διαδεχθεί το Curiosity, το 2020. Εξαιτίας της σημασίας του προγράμματος αλλά και των στενών χρονικών περιθωρίων που θέτει το παράθυρο εκτόξευσης, ήταν από τα ελάχιστα ομοσπονδιακά προγράμματα των ΗΠΑ που δεν επηρεάστηκαν από το πρόσφατο κλείσιμο των αμερικανικών κυβερνητικών υπηρεσιών. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5053524/anoigei-to-parathyro-gia-ton-arh-antistrofh-metrhsh-gia-thn-epomenh-apostolh-ths-nasa/

Η Γη ανάμεσα στα δαχτυλίδια του Κρόνου. Μια σπάνια φωτογραφία της Γης όπως φαίνεται από το εξωτερικό ηλιακό μας σύστημα έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Το «πορτραίτο», το οποίο απεικονίζει με εντυπωσιακό τρόπο τον Κρόνο και τα δαχτυλίδια του και, πίσω από αυτά τη Γη και τη Σελήνη, τραβήχτηκε από το διαστημικό σκάφος Cassini, τον περασμένο Ιούλιο. Δεν είναι το πρώτο «ενσταντανέ» του πλανήτη μας από τον διαστημικό εξερευνητή, είναι όμως ίσως το πιο εντυπωσιακό και έρχεται να σταθεί επάξια δίπλα σε μια άλλη διάσημη εικόνα, εκείνη της «Αχνής γαλάζιας κουκκίδας» που είχε αποτυπώσει το Voyager στη δεκαετία του 1990. Τα «μακρινά πλάνα» της Γης από το Διάστημα δεν είναι πολλά. Αιτία για αυτό είναι το γεγονός ότι ο πλανήτης μας βρίσκεται πολύ κοντά στον Ηλιο με αποτέλεσμα να «σβήνει» στις φωτογραφίες που λαμβάνονται από πολύ μεγάλες αποστάσεις. Το περασμένο καλοκαίρι όμως, στις 19 Ιουλίου, το Cassini βρέθηκε σε πλεονεκτική θέση καθώς ο Κρόνος είχε «κρύψει» τον Ηλιο επιτρέποντάς του να συλλάβει με τον φακό του όχι μόνο τη Γη αλλά και τη Σελήνη, σε μια εξαιρετικά σπάνια στιγμή. Την ημέρα εκείνη μάλιστα η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία, η οποία είχε προγραμματίσει τη «φωτογράφιση», είχε διοργανώσει μια καμπάνια με τίτλο «The Day the Earth Smiled» («Η μέρα που η Γη χαμογέλασε») ζητώντας από τους γήινους να χαιρετήσουν το Cassini χαμογελώντας και στέλνοντας φωτογραφίες τους. Στη νέα εικόνα που τράβηξε το διαστημικό σκάφος της NASA από απόσταση σχεδόν 1,5 δισ. χλμ. από εμάς η Γη φαίνεται σαν μια γαλάζια κουκκίδα ενώ δίπλα της διακρίνεται μια πιο μικρή λευκή κουκκίδα – η Σελήνη. Είναι η πρώτη φορά που η κάμερα υψηλότερης ανάλυσης του Cassini συλλαμβάνει ταυτόχρονα τον πλανήτη μας και τον δορυφόρο του ως δυο καθαρά διακριτά μεταξύ τους αντικείμενα. Γύρω και ανάμεσα στα δαχτυλίδια του Κρόνου διακρίνονται επίσης οι δορυφόροι του Εγκέλαδος, Τηθύς και Μίμας καθώς και ο Αρης και η Αφροδίτη. «Δεν μπορούμε να δούμε ηπείρους ή ανθρώπους σε αυτό το πορτραίτο της Γης αλλά η αχνή γαλάζια κουκκίδα αποτελεί μια περιεκτική σύνοψη του ποιοι ήμαστε στις 19 Ιουλίου» δήλωσε η Λίνα Σπίλκερ, επιστήμονας της αποστολής Cassini από το Εργαστήριο Αεριώθησης στην Πασαντίνα της Καλιφόρνιας, σε σχετικό δελτίο Τύπου. «Η εικόνα του Cassini μας θυμίζει πόσο μικροσκοπικός είναι ο πλανήτης μας μέσα στην απεραντοσύνη του Διαστήματος και επίσης μαρτυρεί την ευφυΐα των πολιτών αυτού του μικροσκοπικού πλανήτη που έστειλαν ένα ρομποτικό διαστημόπλοιο τόσο μακριά για να μελετήσει τον Κρόνο και να πάρει από εκεί μια φωτογραφία της Γης». «Κοιτάξτε προσεκτικά, κάτω από τα δαχτυλίδια και προς τα δεξιά του Κρόνου, φαινομενικά χαμένη μέσα στη λάμψη του τοπίου, βρίσκεται μια μικροσκοπική κουκκιδίτσα, από γαλάζιο φως που αρμενίζει μέσα σε μια θάλασσα από άστρα» έγραψε από την πλευρά της στο BBC η Κάρολιν Πόρκο, επικεφαλής της ομάδας απεικόνισης της αποστολής Cassini η οποία συνέθεσε το νέο πορτραίτο της Γης από τα δεδομένα του διαστημικού σκάφους. «Αυτό είναι το σπίτι μας, με όλους εμάς επάνω του, μέχρι τον τελευταίο – εσάς, εμένα, τα παιδιά της γειτονιάς, ακόμη και αυτούς που μένουν από την άλλη πλευρά της Γης. Ολοι μας κατοικούμε σε αυτήν την όμορφη γαλάζια κουκκίδα» προσθέτει η δρ Πόρκο, η οποία είχε επίσης συμμετάσχει στην επεξεργασία της φωτογραφίας της Γης που είχε τραβήξει το Voyager. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=539177

Στίβεν Χόκινγκ: «Η ανακάλυψη του μποζόνιου Χιγκς μού κόστισε 100 δολάρια» Ο διάσημος βρετανός κοσμολόγος Στίβεν Χόκινγκ δήλωσε το βράδυ της Τρίτης σε εκδήλωση στο Λονδίνο ότι η Φυσική θα ήταν «πολύ πιο ενδιαφέρουσα», αν οι επιστήμονες του CERN τελικά δεν είχαν καταφέρει να βρουν το σωματίδιο του Χιγκς. Σε εμφάνισή του σε εκδήλωση στο Μουσείο Επιστήμης του Λονδίνου - όπου εγκαινιάστηκε μια νέα έκθεση για τον μεγάλο επιταχυντή του CERN που βρίσκεται κάτω από τα γαλλο-ελβετικά σύνορα - ο καθηλωμένος στο αναπηρικό καροτσάκι του επιστήμονας παραδέχτηκε ότι έχασε ένα στοίχημα που είχε βάλει με τον συνάδελφό του Γκόρντον Κέιν του πανεπιστημίου του Μίσιγκαν ότι το μποζόνιο «Χιγκς» ποτέ δεν θα βρισκόταν. Τελικά όμως το μποζόνιο βρέθηκε και ο βρετανός φυσικός Πίτερ Χιγκς (μαζί με τον Βέλγο Φρανσουά Ενγκλέρ) τιμήθηκαν με το φετινό Νομπέλ Φυσικής. «Συγχαρητήρια και στους δύο, αλλά η ανακάλυψη του νέου σωματιδίου είχε προσωπικό κόστος για μένα. Αυτό το Νομπέλ μού κόστισε 100 δολάρια», είπε ο Χόκινγκ. Όπως ανέφερε, η προσδοκία του πλέον είναι ότι το επόμενο βήμα θα είναι η ανακάλυψη στο CERN νέων στοιχείων υπέρ της «θεωρίας των πάντων» ή Θεωρίας-Μ, που εξηγεί καθολικά τη φύση του σύμπαντος, ενοποιώντας επιτέλους και τις τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις (ισχυρή και ασθενή πυρηνική δύναμη, ηλεκτρομαγνητισμό, βαρύτητα). Στη ουσία ο κεντρικός στόχος είναι το «πάντρεμα» της βαρύτητας (της πολύ μεγάλης κλίμακας στη φύση) με την κβαντομηχανική (την πολύ μικρή κλίμακα). Μέχρι στιγμής πάντως, όλες οι σχετικές θεωρίες (όπως η «Μ») δεν είναι παρά θεωρίες, χωρίς καμία πειραματική επιβεβαίωση. «Υπάρχει ακόμα ελπίδα ότι θα δούμε τις πρώτες ενδείξεις για τη θεωρία-Μ στον επιταχυντή σωματιδίων του CERN στη Γενεύη. Αν και από την άποψη της θεωρίας-Μ ο επιταχυντής ερευνά μόνο σε χαμηλές ενέργειες, μπορεί να είμαστε τυχεροί και να δούμε ένα ασθενέστερο σήμα της θεμελιώδους θεωρίας, όπως η υπερσυμμετρία. Νομίζω ότι η ανακάλυψη υπερσυμμετρικών σωματιδίων για τα ήδη γνωστά σωματίδια θα φέρει επανάσταση στην κατανόησή μας για το σύμπαν», δήλωσε ο Χόκινγκ. Σύμφωνα με την -ακόμα αναπόδεικτη- θεωρία της υπερσυμμετρίας (που υποστηρίζουν πολλοί μεγάλοι φυσικοί όπως ο Ελληνας Δημήτρης Νανόπουλος), τα γνωστά σωματίδια, όπως το ηλεκτρόνιο, τα κουάρκ και τα φωτόνια, διαθέτουν βαρύτερους «σούπερ-συντρόφους», κάτι που ελπίζεται να αποδειχτεί στο CERN. Οσον αφορά το χαμένο στοίχημά του, ο Χόκινγκ παραδέχτηκε τη μανία του με τα τυχερά παιγνίδια από μικρό παιδί. «Σε όλη μου τη ζωή είχα ένα τέτοιο πρόβλημα», όπως είπε. Πριν μερικά χρόνια, είχε αναγνωρίσει ότι είχε χάσει άλλο ένα επιστημονικό στοίχημα, το οποίο είχε βάλει με τον συνάδελφο του Τζον Πρέσκιλ του πανεπιστημίου Caltech, για το κατά πόσο οι πληροφορίες που πέφτουν μέσα μια μαύρη τρύπα, καταστρέφονται τελείως και χάνονται. Μετά από 30 χρόνια διαμάχης πάνω στο λεγόμενο «παράδοξο της πληροφορίας», ο Χόκινγκ παραδέχτηκε ότι η πληροφορία δεν χάνεται μέσα στις μαύρες τρύπες, αλλά ούτε και μπορεί να επιστρέψει με κάποιο κατανοητό και χρήσιμο τρόπο. Όπως είπε, η προηγούμενη θεωρία του ήταν το μεγαλύτερο επιστημονικό λάθος του μέχρι σήμερα. Εξάλλου, στην ίδια εκδήλωση, επανέλαβε την πεποίθησή του ότι αν η ανθρωπότητα θέλει να επιβιώσει, θα πρέπει να δώσει περισσότερη έμφαση στα διαστημικά ταξίδια, ώστε να βρει καταφύγιο κάπου αλλού, αν χρειαστεί. «Δεν νομίζω ότι θα επιβιώσουμε άλλα χίλια χρόνια, χωρίς να ξεφύγουμε από τον εύθραυστο πλανήτη μας. Γι΄ αυτό, θέλω να ενθαρρύνω το ενδιαφέρον του κοινού για το διάστημα και εγώ ο ίδιος εκπαιδεύομαι σχετικά», όπως είπε. Σε αυτό το πλαίσιο, μάλιστα, πρόσφατα πήρε μέρος σε μια πτήση μηδενικής βαρύτητας γύρω από τη Γη. «Να θυμάστε να κοιτάτε ψηλά τα άστρα και όχι χαμηλά τα πόδια σας. Προσπαθήστε να βγάλετε νόημα με αυτά που βλέπετε και διατηρήστε τον παιδικό ενθουσιασμό σας γι΄ αυτό που κάνει το σύμπαν να υπάρχει», κατέληξε. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5053532/stiben-xokingk-h-fysikh-tha-htan-pio-endiaferoysa-an-den-eixan-anakalypsei-to-mpozonio-xigks/

Οι Ρώσοι κοσμοναύτες μεταφέραν στο Διάστημα την Ολυμπιακή Φλόγα. Το σύμβολο της Ολυμπιάδας, η δάδα «Φτερό του «Πουλιού της Φωτιάς», μεταφερθηκε από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στο ανοιχτό διάστημα από τους Ρώσους κοσμοναύτες Ολέγκ Κοτόφ και Σεργκέι Ριαζάνσκι. Η δάδα είχε ταξιδέψει στο διάστημα δύο φορές στο παρελθόν, το 1996 και το 2000. Είναι, όμως, η πρώτη φορά στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων που η Ολυμπιακή δάδα βρέθηκε εκτός διαστημικού σκάφους Έχουν ήδη ανοίξει τη θυρίδα του μικρού ερευνητικού σκάφους «Πιρς», σύμφωνα με όσα ανακοίνωσαν από το Κέντρο Ελέγχου Πτήσεων κοντά στη Μόσχα. Η έξοδος θα γίνει με τα ρωσικά σκάφανδρα «Ορλάν–ΜΚ». Ο Κοτόφ φοράει σκάφανδρο με κόκκινα σιρίτια και ο Ριαζάνσκι σκάφανδρο με μπλε ρίγες κατά μήκος των χεριών και των ποδιών. Οι κοσμοναύτες θα παραμείνουν για μία ώρα και πλέον προκειμένου να πραγματοποιήσουν προγραμματισμένες εργασίες, κάνοντας διάλειμμα για να φωτογραφηθούν με την Ολυμπιακή Φλόγα. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_09/249564990/ Η Ολυμπιακή φλόγα επέστρεψε στη Γη. Ολοκληρώθηκε το διαστημικό στάδιο της λαμπαδηδρομίας της Ολυμπιακής φλόγας. Η δάδα με τη φλόγα των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων, που ταξιδευψε στον ανοιχτό διαστημικό χώρο, επέστρεψε στη Γη. Από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό την μετέφεραν ο κοσμοναύτης Φιόντορ Γιουρτσίχιν και οι αστροναύτες Κάρεν Νάιμπεργκ και Λούκας Παρμιτάνο. Μετά την προσεδάφισή τους η Ολυμπιακή φλόγα παραδόθηκε στην Ολυμπιακή Επιτροπή. Τη νύχτα προς τη Δευτέρα το επανδρωμένο διαστημόπλοιο Soyuz TMA - 09M με την Ολυμπιακή φλόγα αποσυνδέθηκε από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και προσεδαγίστηκε στις 6 και 45 ώρα Μόσχας. Συνεχάρη όλους, όσους συμμετείχαν σ΄αυτό το ιστορικό γεγονός ο γενικός σχεδιαστής της ρωσικής πυραυλο-διαστημικής εταιρείας Ενέργεια Βιτάλι Λοπότα. - Συγχαρητήρια σε όλους! Αυτή η ολυμπιακή αποστολή, ωστόσο, πήρε πολύ χρόνο κατά τον περίπατο στο διαστημικό χώρο. Παρ’όλα αυτά ο ρωσικός τεχνικός εξοπλισμός και οι κοσμοναύτες εκπλήρωσαν έντιμα την αποστολή αυτή. Η προσεδάφιση έγινε σε κανονικό καθεστώς. Στον τόπο προσεδάφισης της κάψουλας του Soyuz, εκτός από ελικόπτερα και αεροπλάνα βρίσκονταν 15 οχήματα αναζήτησης και μεταφοράς αυξημένης διαβατότητας, τα οποία έχουν αποδείξει επανειλημμένα την αξιοπιστία τους, - είπε ο διοικητής της υπηρεσίας αναζήτησης και διάσωσης του κοσμοδρομίου Μπαϊκονούρ Σεργκέι Σέμτσενκο. - Είχαν συμβεί στο παρελθόν αρκετές περιπτώσεις που τα ελικόπτερα λόγω καιρικών συνθηκών δεν μπορούσαν να απογειωθούν. Για παράδειγμα, το Δεκέμβριο του 2009, δύο ώρες πριν από την απογείωσή τους τα ελικόπτερα σκεπάστηκαν από πάγο με αποτέλεσμα η αναζήτηση και η μεταφορά έγινε με αυτά τα οχήματα. Και σήμερα επίσης τα οχήματα αυτά έχουν δείξει όλες τις αρετές τους. Αμέσως μετά την μεταφορά τους από την κάψουλα καθόδου, οι κοσμοναύτες υποβλήθηκαν σε ιατρική εξέταση, - είπε ο Νικολάι Μάχοφ, αναπληρωτής επικεφαλής της επιχειρησιακής και τεχνικής ομάδας ιατρικής εξασφάλισης, - Το πρώτο ερώτημα είναι η κατάσταση του πληρώματος. Μεταδίδω αυτές τις πληροφορίες απευθείας από τον τόπο προσεδάφισης μέσω δορυφορικής επικοινωνίας στο Κέντρο Διεύθυνσης των Πτήσεων και συγκεκριμένα στην κρατική επιτροπή. Τυποποιημένοι είναι οι δείκτες: μετρούνται η συχνότητα των παλμών, η πίεση αίματος και το γέμισμα του αίματος με οξυγόνου. Η υπηρεσία αναζήτησης και διάσωσης ανέφερε ότι το πλήρωμα πέρασε κανονικά την προσεδάφιση. Μετά την ιατρική εξέταση ο κοσμοναύτης Φιόντορ Γιουρτσίχιν παρέδωσε στους εκπροσώπους της Ολυμπιακής Επιτροπής την δάδα με την ολυμπιακή φλόγα που ταξίδεψε στις 9 Νομεβρίου στο ανοιχτό διαστημικό χώρο. Απ’ αυτή την δάδα ακριβώς θα ανάψουν την ολυμπιακή φλόγα στο στάδιο του Σότσι στην τελετή έναρξης των XXII Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων. Εν τω μεταξύ, η Ολυμπιακή λαμπαδηδρομία στο έδαφος συνεχίζεται. Σήμερα η ολυμπιακή φλόγα από το Γιακούτσκ μεταφέρθηκε στο Μαγκαντάν. Μέσα στις επόμενες μέρες θα επισκεφθεί το Πετροπαβλόφσκ-Καμτσάτσκι, το Βλαδιβοστόκ και το Χαμπάροφσκ. http://greek.ruvr.ru/2013_11_11/249763731/

Πρόβλημα στην αποστολή της Ινδίας στον Άρη πριν καν εγκαταλείψει τη Γη. Η πρώτη απόπειρα της Ινδίας να θέσει ένα σκάφος σε τροχιά γύρω από τον Άρη απέτυχε τη Δευτέρα να ολοκληρώσει μια μανούβρα πριν ξεκινήσει το μακρύ ταξίδι της προς τον γειτονικό πλανήτη. Ο Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής Έρευνας (ISRO) μπορεί πάντως να ελπίζει ότι η αποστολή θα βγει από τη δύσκολη θέση, καθώς διαθέτει αρκετά καύσιμα για να ολοκληρώσει τον ελιγμό την Τρίτη. Η Αποστολή Δορυφόρου στον Άρη, ή Mangalyaan στα ινδικά, εκτοξεύτηκε στις 5 Νοεμβρίου με τον πύραυλο PSLV, ο οποίος δεν ήταν αρκετά ισχυρός για να στείλει το σκάφος σε μια απευθείας ταξίδι για τον Άρη. Για το λόγο αυτό το Mangalyaan προγραμματίστηκε να πραγματοποιήσει αρκετές περιφορές γύρω από τη Γη μέχρι να κερδίσει αρκετή ταχύτητα για να δραπετεύσει από το βαρυτικό πεδίο του πλανήτη. Τα ξημερώματα της Δευτέρας το σκάφος των 1.350 κιλών πυροδότησε τον κινητήρα του προκειμένου να αυξήσει τη μέγιστη απόστασή του από τη Γη από τα 71.623 χιλιόμετρα στα 100.000 χλμ. Όμως ο κινητήρας υγρός καυσίμων εμφάνισε δυσλειτουργία και δεν κατάφερε να αυξήσει αυτή την απόσταση περισσότερο από 7.000 χιλιόμετρα. Το θετικό, σύμφωνα με τον ISRO, είναι ότι το Mangalyaan διαθέτει περίσσευμα καυσίμων περίπου τεσσάρων κιλών. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να επιχειρήσει νέα πυροδότηση του κινητήρα την Τρίτη στις 01.30 ώρα Ελλάδας. Αν η νέα απόπειρα πετύχει, το σκάφος θα είναι έτοιμο να πραγματοποιήσει τον τελευταίο ελιγμό γύρω από τη Γη στις 16 Νοεμβρίου, και να αναχωρήσει για το κύριο σκέλος του ταξιδιού μέχρι τον Άρη την 1η Δεκεμβρίου. Στην ιστορία της διαστημικής εξερεύνησης, περίπου τα δύο τρίτα των αποστολών στον Άρη έχουν αποτύχει. Η επιτυχία του Μangalyaan θα τόνωνε την ινδική διαστημική υπερηφάνεια, ιδιαίτερα μετά την αποτυχία μιας αντίστοιχης κινεζικής αποστολής το 2011. H πρώτη αποστολή της Ινδίας στον Άρη χρειάστηκε μόλις δύο χρόνια προετοιμασίας και θα στοιχίσει συνολικά μόλις 73 εκατομμύρια δολάρια, σχεδόν δέκα φορές λιγότερο από μια αντίστοιχη αποστολή που ετοιμάζεται να εκτοξεύσει η NASA. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231272924

Σαν σήμερα: 12 Νοεμβρίου. 1990: Ο άγγλος επιστήμονας Τίμοθι Μπέρνερς-Λι εφηύρε τον Παγκόσμιο Ιστό (World Wide Web)

Ο κομήτης ISON πλησιάζει τον Ηλιο και ήδη είναι ορατός ακόμα και με κιάλια. Ο λεγόμενος «κομήτης του αιώνα» ISON πλησιάζει γοργά, με ταχύτητα 377 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, τον πυρήνα του ηλιακού μας συστήματος, τον Ηλιο, και ήδη είναι τόσο φωτεινός που είναι ορατός ακόμα και με κιάλια ή με ένα μικρό ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο. Μέχρι τον Δεκέμβριο, θα μπορεί να τον δει κανείς ακόμα και με γυμνά μάτια. Hδη στο διαδίκτυο κυκλοφορούν οι πρώτες εικόνες του κομήτη από ερασιτέχνες αστρονόμους, ενώ και η NASA έδωσε στη δημοσιότητα φωτογραφία του στον νυχτερινό ουρανό της 8ης Νοεμβρίου. Αυτή τη στιγμή, ο παγωμένος κομήτης (που η κωδική ονομασία του είναι C/2012 S1 ISON) διασχίζει τον αστερισμό της Παρθένου. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters και το Space.com, θα φθάσει στο κοντινότερο σημείο από τον καυτό Ήλιο στις 28 Νοεμβρίου, σε απόσταση περίπου 1,2 εκατ. χιλιομέτρων από αυτόν, και όλα τα τηλεσκόπια, διαστημικά και επίγεια, επαγγελματικά και ερασιτεχνικά, θα είναι στραμμένα πάνω του για να δουν αν θα επιβιώσει από τη στενή επαφή του με το άστρο μας, οπότε η θερμοκρασία του κομήτη αναμένεται να ανέβει στους 2.760 βαθμούς Κελσίου. Ο ISON, που ανακαλύφθηκε πέρυσι το Σεπτέμβριο από δύο ερασιτέχνες ρώσους αστρονόμους, μπορεί να προσφέρει ένα εντυπωσιακό θέαμα στη Γη, αν δεν διαλυθεί από την προσέγγισή του στον Ήλιο. Προς το παρόν, οι εκτιμήσεις των αστρονόμων διίστανται για το τι πρόκειται να συμβεί, καθώς πρόκειται για ένα κομήτη, ο οποίος μάλλον προέρχεται από το μακρινό Νέφος του Oορτ (που φιλοξενεί ένα τεράστιο αριθμό κομητών πολύ πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα) και -σύμφωνα με τους υπολογισμούς των αστρονόμων- κάνει την πρώτη «επίσκεψή» του στο εσωτερικό του ηλιακού μας συστήματος. Οταν εντοπίστηκε ο ISON, χαρακτηρίστηκε «κομήτης του αιώνα», επειδή, παρά την πολύ μεγάλη απόστασή του από τη Γη, καθώς βρισκόταν πέρα από τον Δία, ήταν κιόλας εντυπωσιακά φωτεινός, πράγμα που «υποσχόταν» ένα θεαματικό πέρασμα από τη γειτονιά της Γης. Η πιθανότητα του «σόου» υπάρχει ακόμα, αρκεί να το επιτρέψει ο Ήλιος! http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5053266/o-komhths-ison-plhsiazei-ton-hlio-kai-hdh-einai-oratos-akoma-kai-me-kialia/

Η ελληνική συνεισφορά στην ανακάλυψη του μποζονίου Higgs. Όπως είναι γνωστό, το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2013 απονεμήθηκε από κοινού στους François Englert και Peter W. Higgs για την ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs. Σημαντική υπήρξε η ελληνική συνεισφορά στην επιστημονική αυτή εργασία, όπως αποτυπώνεται στο κείμενο των John Ellis, Δημήτρη Νανόπουλου και Εμμανουήλ Τσεσμελή, που ακολουθεί: Greek Contributions to the Discovery of the Higgs Boson The Nobel Prize in Physics 2013 was awarded jointly to François Englert and Peter W. Higgs “for the theoretical discovery of a mechanism that contributes to our understanding of the origin of mass of subatomic particles, and which recently was confirmed through the discovery of the predicted fundamental particle, by the ATLAS and CMS experiments at CERN’s Large Hadron Collider (LHC).” In 1964, Francois Englert, Robert Brout [1] and independently Peter Higgs [2] proposed how force-carrying gauge particles could become massive, and Higgs pointed out that a key prediction was the existence of a massive particle of a novel type, which has come to be known as the Higgs boson. In 1967 and 1968 Steven Weinberg [3] and Abdus Salam [4] used these ideas to construct the Standard Model of particle physics, but for several years neither theorists nor experimentalists thought much about looking for the Higgs boson. The first paper to discuss the characteristics of the Higgs boson and its possible experimental signatures was written at CERN by John Ellis, Mary Gaillard and Dimitri Nanopoulos in 1975 [5]. In this paper they made a first calculation of the decay of the Higgs boson into a pair of photons, which is one of the channels used by the ATLAS and CMS experiments to discover the Higgs boson in 2012. In 1978, Howard Georgi, Sheldon Glashow, Marie Machacek and Nanopoulos calculated the production of the Higgs by gluon collisions [6], which is the dominant mechanism at the LHC, and Glashow, Nanopoulos and Asim Yildiz calculated Higgs production in association with a massive gauge boson [7], another of the processes being studied at the LHC. The Higgs particle was discovered by the ATLAS and CMS collaborations [8], each of which involves over 3000 people from all around the world. They have constructed sophisticated instruments – particle detectors – to study proton collisions at CERN’s LHC, itself a highly complex instrument involving many people and institutes in its construction. Greek researchers have made notable contributions to the experimental search for the Higgs boson. The exploitation of the LHC is currently the main objective of Greek researchers at CERN, who have made a strong commitment to the LHC and in particular to its two main general-purpose experiments – ATLAS (through the National Technical University of Athens, the University of Athens, the University of the Aegean, and the Aristotle University of Thessaloniki) and CMS (through the University of Athens, the National Center for Scientific Research Demokritos, and the University of Ioannina). The Greek institutes have participated in the design, construction and commissioning of the barrel muon systems of ATLAS, and of the preshower detector and data acquisition system of CMS. These detector systems have been used for the discovery of the Higgs boson and the Greek teams have also had a strong involvement in the corresponding data analysis. These experiments have been the primary research effort in particle physics in Greece and have been funded through the General Secretariat for Research and Technology (GSRT). The Greek effort has also contributed to the large-scale, data-intensive computing for the LHC through the World-wide LHC Computing Grid (WLCG), an international collaboration to distribute and analyse LHC data. Distributed Tier-2 computing Grid centres have been realised in Greece. A novel activity for the Greek scientific community is the successful participation of a team of 12 engineers in the LHC accelerator cryogenics integration during the years 2006-2008 and currently of a team of 11 engineers in the magnet group for the LHC accelerator consolidation during the LHC long shutdown period. The discovery of the Higgs boson is the start of a major programme of work to measure the particle’s properties with the highest possible precision for testing the validity of the Standard Model and to search for further new physics at the energy frontier. In view of this, Greek scientists are also participating in the R&D for the high-luminosity upgrade for the ATLAS and CMS experiments, with the development of MICROMEGAS muon detectors as well as the trigger and data acquisition systems. References [1] Phys. Rev. Lett. 13 (1964) 321. [2] Phys. Lett. 12 (1964) 132, Phys. Rev. Lett. 13 (1964) 508. [3] Phys. Rev. Lett. 19 (1967) 1264. [4] Proceedings of the 8th Nobel Symposium, on Elementary Particle Theory, Almqvist and Wiksell, 1968. [5] Nucl. Phys. B106 (1976) 292. [6] Phys. Rev. Lett. 40 (1978) 692. [7] Phys. Rev. D18 (1978) 1724. [8] Phys. Lett. Volume 7 16, Issue 1, 17 September 2012 (ATLAS - CMS) John Ellis Dimitri Nanopoulos Emmanuel Tsesmelis Στην φωτογραφία η περίληψη της εργασίας των John Ellis, Mary K. Gaillard, και Δημήτρη Νανόπουλου, με τίτλο: “A phenomenological profile of the Higgs boson”. Πρόκειται για την πρώτη δημοσίευση που συζητά τα χαρακτηριστικά του μποζονίου Higgs και τις πιθανές πειραματικές του «υπογραφές». Στη δημοσίευση αυτή παρουσίαζεται ο πρώτος υπολογισμός της διάσπασης του μποζονίου Higgs σε ένα ζεύγος φωτονίων, που είναι ένα από τα κανάλια που χρησιμοποιήθηκε στα πειράματα ATLAS και CMS για την ανίχνευση του μποζονίου Higgs το 2012. http://physicsgg.me/2013/11/12/%ce%b7-%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%83%cf%85%ce%bd%ce%b5%ce%b9%cf%83%cf%86%ce%bf%cf%81%ce%ac-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%ac%ce%bb%cf%85%cf%88%ce%b7-2/

Διαδικτυακό Σχολείο Σύγχρονης Φυσικής Πανεπιστημίου Κρήτης. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Οι συνεχιζόμενες αθρόες εγγραφές στο «Διαδικτυακό Σχολείο Σύγχρονης Φυσικής» του φυσικού τμήματος του πανεπιστημίου Κρήτης –και ο μεγάλος αριθμός αυτών που έχουν ήδη εγγραφεί (προσεγγίζουν πλέον τις δύο χιλιάδες)– μας υποχρεώνουν σε κάποιες μικρές αλλαγές στο πρόγραμμα που έχουμε ήδη ανακοινώσει. Συγκεκριμένα: α) Προκειμένου να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος προετοιμασίας και στους νεοεγγραφόμενους φοιτητές, η εξέταση προόδου που είχε αρχικά προγραμματιστεί για τις αρχές Δεκεμβρίου μετατίθεται για το δεύτερο Σαββατοκύριακο του Ιανουαρίου 2014. β) Μια μικρή μετάθεση κρίθηκε επίσης αναγκαία στις τηλεσυναντήσεις φοιτητών και διδασκόντων ώστε να είναι δυνατή η συμμετοχή σε αυτές και των νεοεγγραφέντων φοιτητών. Ο νέος προγραμματισμός είναι για τη δεύτερη εβδομάδα του Νοεμβρίου, με ακριβή ημέρα και ώρα που θα ανακοινωθεί σύντομα στους εγγεγραμένους στο μάθημα. γ) Οι εγγραφές για την φετινή περίοδο των διαδικτυακών μαθημάτων θα κλείσουν στις 30 Νοεμβρίου 2013. Για όσους πληροφορούνται για πρώτη φορά την ύπαρξη του Διαδικτυακού Σχολείου Σύγχρονης Φυσικής του πανεπιστημίου Κρήτης, τους πληροφορούμε ότι το παρόν ακαδημαϊκό έτος προσφέρει τα μαθήματα: - Εισαγωγή στην Κβαντική Φυσική. Διδάσκων: Στ. Τραχανάς - Εισαγωγή στη Σχετικιστική Φυσική, στα Στοιχειώδη Σωμάτια και στην Κοσμολογία. Διδάσκων: Θ. Τομαράς - Από τα Κουάρκ μέχρι το Σύμπαν. Διδάσκων: Ε.Ν. Οικονόμου Τα μαθήματα προσφέρονται απολύτως δωρεάν, ενώ σε όσους συμμετάσχουν στις εξετάσεις –οι οποίες θα πραγματοποιηθούν σε επιλεγμένες περιοχές της χώρας– θα δοθεί σχετική βεβαίωση υπογεγραμμένη από τον διδάσκοντα και τον πρόεδρο του τμήματος. Ο ιστότοπος των μαθημάτων είναι στη διεύθυνση http://physicsgg.me/2013/11/08/%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%b4%ce%b9%ce%ba%cf%84%cf%85%ce%b1%ce%ba%cf%8c-%cf%83%cf%87%ce%bf%ce%bb%ce%b5%ce%af%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%b3%cf%87%cf%81%ce%bf%ce%bd%ce%b7%cf%82-%cf%86%cf%85%cf%83%ce%b9%ce%ba/