Δροσος Γεωργιος

Ο Άρης μπορεί να συγκρουστεί με κομήτη. Το 2014 το ηλιακό μας σύστημα μπορεί να χάσει τον πλανήτη Άρη. Τουλάχιστον, με τη μορφή, με την οποία έχουμε όλοι συνηθίσει. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των επιστημόνων, στα μέσα του φθινοπώρου ο πλανήτης μπορεί να συγκρουστεί με τον κομήτη C/2013 A1 διαμέτρου 50 χιλιομέτρων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στις πιο απρόβλεπτες συνέπειες. Ο κόκκινος πλανήτης μπορεί να ραγίσει, ο άξονας του Άρη μπορεί να αλλάξει, ενώ στην επιφάνειά του μπορεί να εμφανιστεί νερό. Οι κάτοικοι της Γης δεν χρειάζεται να ανησυχούν, εφησυχάζουν οι επιστήμονες – η Γη δεν θα επηρεαστεί από αυτό. Οι επιστήμονες υπολόγισαν, ότι τον Οκτώβριο του 2014 ο κομήτης C/2013 A1 θα περάσει σε απόσταση 37 χιλιάδων χιλιομέτρων από την επιφάνεια του Άρη. Οι υπολογισμοί συνεχώς διορθώνονται και διασταυρώνονται, ωστόσο συγκλίνουν στο γεγονός ότι η πιθανότητα σύγκρουσης των ουράνιων σωμάτων είναι πολύ υψηλή. Αλλά αν οι επιστήμονες είναι σε θέση να προβλέψουν τη σύγκρουση, τις επιπτώσεις αυτού του συμβάντος είναι πρακτικά αδύνατο να τις υπολογίσουν. Σχολιάζει ο επιστημονικός σύμβουλος της εταιρείας «Ενέργεια» Βίκτορ Σινιάβσκι: - Αυτό μπορεί να σπάσει τον πλανήτη, να αλλάξει τον άξονά του, να αλλάξει το κλίμα, ναι οτιδήποτε! Ο κομήτης μεταφέρει μεγάλη ποσότητα υδρογόνου. Είναι δύσκολο να γίνει πρόβλεψη. Εάν αυτό συμβεί, τότε θα έχει σημαντική επίδραση σε αυτόν τον πλανήτη. Αυτό είναι σίγουρο. Με αυτή τη θέση συμφωνεί ο συντάκτης του περιοδικού «Αβιαπανοράμα» Σεργκέι Φιλιπένκοφ. Σύμφωνα με τον ειδικό, ο Άρης σε κάθε περίπτωση θα επηρεαστεί: - Για τον Άρη – ως πλανήτη – αυτό θα είναι επικίνδυνο. Πρώτον, κατά τη σύγκρουση θα εκλυθεί ενέργεια, ισοδύναμη με μία πολύ ισχυρή θερμοπυρηνική έκρηξη. Δεύτερον, αν αυτός ο κομήτης είναι από πάγο, τότε το νερό, που υπάρχει σε αυτόν τον κομήτη, θα πέσει στον Άρη. Και επειδή η ατμόσφαιρα του Άρη είναι πολύ αραιή, το νερό αυτό θα μετατραπεί αμέσως σε πάγο. Το πιο πιθανό είναι ότι στον ίδιο τον πλανήτη θα μείνουν ουλές. Εκεί ήδη υπάρχει ένα φαράγγι μήκους εκατοντάδων χιλιομέτρων, το οποίο ο Άρης απέκτησε από προηγούμενη σύγκρουση με ισχυρό αστεροειδή, και όχι με κομήτη, που είχε ως αποτέλεσμα να εξατμιστεί όλη η ατμόσφαιρα του πλανήτη. Ορισμένοι επιστήμονες υπολόγισαν, ότι η επερχόμενη σύγκρουση μπορεί να συγκριθεί με έκρηξη 20 δισεκατομμυρίων κιλοτόνων ΤΝΤ. Όμως, οι διαστημικές αποστάσεις είναι τόσο μεγάλες, που οι κάτοικοι της Γης το πιθανότερο είναι ότι δεν θα αισθανθούν τις επιπτώσεις αυτού του συμβάντος. Οπότε, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, ισχυρίζεται ο Βίκτορ Σινιάβσκι. - Δεν υπάρχει επίδραση αυτών των πλανητών στη Γη. Ο Ήλιος επηρεάζει, η Σελήνη επιδρά – μέσω των παλιρροιών, διατηρεί τον άξονα, δηλαδή αποκλειστικά θετικά επιδρά στη σταθεροποίηση, διατήρηση της Γης. Αλλά αυτοί οι πλανήτες δεν επηρεάζουν με κανέναν τρόπο. Δεν βλέπω κανέναν λόγο να πιστεύω ότι αυτό κάπως θα μας επηρεάσει. Ο κομήτης C/2013 A1 ανακαλύφθηκε τον φετινό Ιανουάριο από τον Αυστραλό επιστήμονα Ρόμπερτ Μακνότ. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς Ρώσων αστρονόμων, ο κομήτης θα περάσει σε απόσταση 105 χιλιάδων χιλιομέτρων από το κέντρο του Άρη στις 19 Οκτωβρίου του 2014. http://greek.ruvr.ru/2013_03_05/106967648/

To Curiosity συνέρχεται απο την«κατάσταση ασφαλούς λειτουργίας» και ετοιμάζεται να επιστρέψει στη δουλειά. Το ρομπότ Curiosity στον Άρη συνήλθε από την «κατάσταση ασφαλούς λειτουργίας» στην οποία είχε τεθεί λόγω βλάβης σε ένα τσιπ μνήμης flash. Με τον εφεδρικό υπολογιστή να λειτουργεί κανονικά, η NASA εκτιμά ότι ο τροχοφόρος εξερευνητής θα επιστρέψει στα καθήκοντά του την επόμενη εβδομάδα. Οι διαχειριστές της αποστολής στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA ενεργοποίησαν το εφεδρικό σύστημα στις 28 Φεβρουαρίου, όταν παρουσιάστηκε δυσλειτουργία στην πρωτεύουσα μνήμη όπου αποθηκεύονται τα αποτελέσματα της αποστολής. Το ρομπότ τέθηκε αυτόματα σε κατάσταση αναμονής. Τα αίτια της βλάβης παραμένουν άγνωστα, δεν αποκλείεται όμως να επλήγη το ρομπότ από την ισχυρή κοσμική ακτινοβολία που λούζει την αφιλόξενη επιφάνεια του Άρη. Η NASA αποφάσισε τελικά να αντιστρέψει τη λειτουργία των δύο υπολογιστών του σκάφους έτσι ώστε το σύστημα που παρουσίασε πρόβλημα να οριστεί ως εφεδρικός. «Σημειώνουμε ικανοποιητική πρόοδο στην επιχείρηση ανάκτησης» δήλωσε ο Ρίτσαρντ Κουκ του JPL. Πρόσθεσε ότι, πριν επανέλθει πλήρως το Curiosity, ο νέος υπολογιστής πρέπει να τροφοδοτηθεί με δεδομένα για την γενική κατάσταση των οργάνων και την ακριβή θέση του ρομποτικού βραχίονα, μεταξύ άλλων. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231238284 Το ρομποτικό όχημα εξερεύνησης του Άρη Curiosity ανακάλυψε εξάρτημα άγνωστου μηχανισμού. http://greek.ruvr.ru/photoalbum/105616546/

Παροδική βλάβη στο διαστημικό μεταγωγικό Dragon μετά την εκτόξευση. Η κάψουλα ανεφοδιασμού Dragon της αμερικανικής εταιρείας SpaceX παρουσίασε πρόβλημα εν πτήσει προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Το σκάφος, φορτωμένο με ένα τόνο προμηθειών, εμφάνισε βλάβη σε έναν προωστήρα, ωστόσο το πρόβλημα επιλύθηκε λίγη ώρα αργότερα και το ταξίδι συνεχίζεται κανονικά. Το σκάφος εκτοξεύτηκε στις 17.10 ώρα Ελλάδας από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ. Η βλάβη εμφανίστηκε εννέα λεπτά μετά την εκτόξευση, όταν το Dragon βρισκόταν πλέον σε τροχιά. Την ώρα που η κάψουλα επρόκειτο να αναπτύξει τους ηλιακούς της συλλέκτες, ένας από τους προωστήρες της απέτυχε να τεθεί σε σε λειτουργία. Η SpaceX διέκοψε αμέσως τη διαδικτυακή μετάδοση βίντεο από τις κάμερες του σκάφους και παραδέχτηκε το πρόβλημα. Λίγη ώρα αργότερα ανακοίνωσε ότι ο προωστήρας τέθηκε κανονικά σε λειτουργία. Αν το ταξίδι δεν ήταν εφικτό, η κάψουλα πιθανότατα θα έπρεπε να πέσει με αλεξίπτωτο στον Ειρηνικό Ωκεανό. Η εκτόξευση της Παρασκευής ήταν η δεύτερη από τις 12 αποστολές ανεφοδιασμού του ISS που έχει αναλάβει η SpaceX, έπειτα από την υπογραφή συμβολαίου 1,6 δισ. δολαρίων με τη NASA. H πρώτη αποστολή πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Οκτώβριο χωρίς σοβαρά προβλήματα. Έπειτα από την απόσυρση των διαστημικών λεωφορείων της NASA, η κυβέρνηση Ομπάμα αποφάσισε να αναθέσει σε ιδιώτες τη μεταφορά φορτίων από και προς το πολυεθνικό τροχιακό συγκρότημα του ISS. Μη επανδρωμένες αποστολές ανεφοδιασμού πραγματοποιούν στο μεταξύ ρομποτικά μεταγωγικά της Ευρώπης και της Ιαπωνίας, ενώ οι μεταφορές πληρωμάτων έχουν ανατεθεί αποκλειστικά στα ρωσικά Soyuz. H NASA έχει ξεκινήσει την ανάπτυξη της κάψουλας Orion, του νέου σκάφους για επανδρωμένες αποστολές πέρα από χαμηλή γήινη τροχιά, ωστόσο η παρθενική πτήση δεν αναμένεται πριν από το 2017 το νωρίτερο. Στο μεταξύ, η επιτυχία των αποστολών της SpaceX έχουν κρίσιμη σημασία για την προώθηση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στο Διάστημα και την αποδέσμευση της NASA από αποστολές ρουτίνας. Ένα δεύτερο διαστημικό φορτηγό, κατασκευασμένο από την εταιρεία Orbital Sciences Corp,. σχεδιάζεται να κάνει το ντεμπούτο του αργότερα φέτος. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231237757 Βίντεο: η διαστημική κάψουλα Dragon συλλαμβάνεται. H μη επανδρωμένη διαστημική κάψουλα Dragon της εταιρείας SpaceX που μεταφέρει προμήθειες και εξοπλισμό έφτασε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και “συνελήφθη” από τον ρομποτικό βραχίονα του σταθμού: http://physicsgg.me/2013/03/03/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%b7-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%ba%ce%ac%cf%88%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%b1-dragon-%cf%83%cf%85%ce%bb%ce%bb%ce%b1%ce%bc%ce%b2/ Η Κομισιόν ζητά μέτρα για το αστρονομικό κόστος των διαστημικών σκουπιδιών. Την υλοποίηση συστήματος που θα παρακολουθεί τα διαστημικά σκουπίδια ζητά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς οι αλλαγές της τελευταίας στιγμής στις τροχιές των δορυφόρων, προκειμένου να αποφύγουν τα αδέσποτα αντικείμενα, κοστίζουν ήδη 140 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Οι περισσότεροι δορυφόροι διαθέτουν προωστήρες με τους οποίους μπορούν να αλλάξουν τροχιά αν χρειαστεί. Είναι όμως δύσκολο για τους διαχειριστές των δορυφόρων στο έδαφος να εντοπίζουν έγκαιρα τα διερχόμενα διαστημικά σκουπίδια. Ακόμα κι αν ο κίνδυνος γίνει έγκαιρα αντιληπτός, η μετακίνηση των δορυφόρων καταναλώνει πολύτιμα καύσιμα και περιορίζει τη διάρκεια ζωής τους. Παροπλισμένοι δορυφόροι, εξαρτήματα που εκτινάσσουν οι πύραυλοι κατά τις εκτοξεύσεις, ακόμα και συντρίμμια από προηγούμενες διαστημικές συγκρούσεις, σχηματίζουν σήμερα ένα επικίνδυνο νέφος γύρω από τη Γη, αποτελούμενο από χιλιάδες ή και δεκάδες χιλιάδες αντικείμενα. Ενδεχόμενες συγκρούσεις, όπως αυτή που συνέβη το 2009 ανάμεσα σε έναν αμερικανικό και έναν ρωσικό δορυφόρο, μπορούν να επηρεάσουν τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, τις δορυφορικές μεταδόσεις, τις πτήσεις και όλες τις μεταφορές που βασίζονται στο GPS, ακόμα και να επηρεάσουν τις μετεωρολογικές προβλέψεις. Η Κομισιόν ζητά τώρα την υλοποίηση ενός συστήματος που θα διασυνδέει τα επιμέρους συστήματα παρακολούθησης των χωρών-μελών και θα ενημερώνει έγκαιρα τους διαχειριστές των δορυφόρων για πιθανές προσκρούσεις. Η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει ότι η ΕΕ θα χρηματοδοτεί το σύστημα με δέκα εκατομμύρια ευρώ το χρόνο με την προοπτική να αρχίσει να λειτουργεί το 2016. Η Κομισιόν ελπίζει ωστόσο ότι το πρόγραμμα θα προσελκύσει επενδύσεις 50 εκατ. ευρώ από τις χώρες-μέλη για νέες τεχνολογίες όπως τα ραντάρ, τα τηλεσκόπια και τα κέντρα δεδομένων. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231237915

Αστεροειδής σαν το μετέωρο της Ρωσίας πέρασε και πάλι ξυστά από τη Γη. Λίγες εβδομάδες μετά τη θεαματική πτώση του μετεώρου στο Τσελιαμπίνσκ της κεντρικής Ρωσίας, αλλά και το πέρασμα ενός μεγαλύτερου αστεροειδή ξυστά από τη Γη, ένας ακόμα διαστημικός βράχος πέρασε το πρωί της Δευτέρας μέσα από την τροχιά της Σελήνης. Το διερχόμενο αντικείμενο εκτιμάται ότι είχε διάμετρο 10 με 17 μέτρα, περίπου όσο ο βράχος των 17 μέτρων που εξερράγη πάνω από το Τσελιαμπίνσκ στις 15 Φεβρουαρίου, και τραυμάτισε πάνω από 1.000 άτομα με το ωστικό του κύμα. Ο νέος αστεροειδής, 2013 EC, πλησίασε στις 09.35 ώρα Ελλάδας σε απόσταση 396.000 χιλιομέτρων από τη Γη. Συγκριτικά, η απόσταση της Σελήνης κυμαίνεται από 363 έως 407 χιλιάδες χιλιόμετρα. Το αντικείμενο ανακαλύφθηκε μόλις το περασμένο Σάββατο από Παρατηρητήριο του Όρους Λέμον της Αριζόνα, και λίγο αργότερα βιντεοσκοπήθηκε με το ευρωπαϊκό Εικονικό Τηλεσκόπιο. Δείτε τη σχετική μετάδοση εδώ. «Το γεγονός ότι βρίσκουμε τόσο πολλούς αστεροειδείς το τελευταίο διάσημα δεν σημαίνει ότι δεχόμαστε περισσότερες επισκέψεις. Σημαίνει απλά ότι η ικανότητά μας να τους ανιχνεύουμε έχει βελτιωθεί κατά πολύ» σχολίασε ο Τζιανλούκα Μάσι, αστρονόμος του Εικονικού Τηλεσκοπίου. Μέχρι στιγμής έχουν ανακαλυφθεί στο Ηλιακό Σύστημα περίπου 100.000 αστεροειδής, και μερικές χιλιάδες από αυτούς θα μπορούσαν δυνητικά να βρεθούν κάποια μέρα σε πορεία σύγκρουσης με τη Γη. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231238037

Η μπαλάντα του γέρο-αστροναύτη. Διαστημικοί τουρίστες υπάρχουν πολλοί. Στη λογοτεχνία. Στην πράξη οι μιμητές του Ντένις Τίτο, ο οποίος το 2001 έσκασε 20 εκατ. δολάρια στη NASA για διαμονή οκτώ ημερών (με ημιδιατροφή) στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, δεν κάνουν ουρά γύρω από τη γωνία. Πόσοι θα στοιχηθούν πίσω από τον αμερικανό πολυεκατομμυριούχο στο νέο του εγχείρημα, την ιδιωτική αποστολή ανθρώπων στον Άρη, είναι ένα καλό ερώτημα για τα γραφεία στοιχημάτων. Ο 73χρονος Τίτο, διπλωματούχος μηχανικός, πρώην επιστήμονας της NASA στο Εργαστήριο Αεροπροώθησης της Πασαντένα και νυν ιδιοκτήτης εταιρείας επενδυτικού μάνατζμεντ με ειδίκευση στην ανάλυση κινδύνων, είναι πνευματικός συνοδοιπόρος του Ρίτσαρντ Μπράνσον: άλλος ένας μεγιστάνας που γοητεύεται από το τελευταίο σύνορο. Σε αντίθεση με το Star Trek και το πολυπληθές πλήρωμά του, όμως, μικρή κιβωτό και κειμενική μεταφορά του ανθρώπινου είδους, ο Τίτο καλεί μόλις δύο υποψήφιους για τη δυνητική απόβαση του 2018 στον «κόκκινο πλανήτη»: έναν άνδρα και μια γυναίκα ως εκπροσώπους αμφοτέρων των φύλων, με χρόνια προϋπηρεσία συμβίωσης για να αντέξουν τον διαρκείας 500 ημερών ταξιδιωτικό εγκλεισμό στο σκάφος-κονσερβοκούτι, μάλλον ηλικιωμένων ώστε να έχουν τεκνοποιήσει και να μην τους απασχολούν οι απαγορευτικές δόσεις κοσμικής ακτινοβολίας που θα λάβουν στην πορεία. Οι αρειανοί παππούδες του Τίτο αντιτίθενται στη λογική του νέου, ωραίου, ανδρείου αστροναύτη που ξεφεύγει από τα όρια της γήινης στρατόσφαιρας ως δυνητικός άποικος του απείρου. Οι κατακτητές του διαστήματος της δεκαετίας του ’60, Αμερικανοί και Σοβιετικοί, υμνήθηκαν από τον τύπο της εποχής σαν να είχαν βγει από το “The White Man’s Burden” του Ράντγιαρντ Κίπλινγκ (“Send forth the best ye breed…”), http://www.fordham.edu/halsall/mod/kipling.asp πρότυπα ρώμης και αρετής – με χαμηλό ύψος ώστε να χωράνε στο θαλαμίσκο εκτόξευσης. Οι απρόσμενοι κλητοί του 21ου αιώνα αποπνέουν κάτι πολύ λιγότερο φιλόδοξο, καθημερινό και αντι-ηρωϊκό ταυτόχρονα, θα μπορούσαν να κατάγονται από Τα Τρία Στίγματα του Πάλμερ Έλντριτς (Parsec, 2008) και το Εμείς οι Αρειανοί (Alien, 1994) του Φίλιπ Κ. Ντικ ή να ανταλλάξουν θέσεις με κάποιους από τους πρωταγωνιστές των κατά Ρέι Μπράντμπερι Χρονικών του Άρη (Άγρα, 2011). Άλλωστε και η ιδιωτική εξερεύνηση του διαστήματος μοιάζει με δάνειο από κιτρινισμένα από το χρόνο φύλλα pulp επιστημονικής φαντασίας της δεκαετίας του ’50, προορισμένης να εξάρει την ιδιωτική πρωτοβουλία. Ο Τίτο είναι το αντίστοιχο του Ντ. Ντ. Χάριμαν, τελευταίου των «ληστών βαρόνων», που οργανώνει τον εποικισμό της Σελήνης στα The Man who Sold the Moon (Baen Books, 2000) και Διάστημα 1999 του Ρόμπερτ Χάινλαϊν (Κάκτος, 1978) – καθαρές προβολές στο μέλλον αξιακών προτύπων από την περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης και του εποικισμού της αμερικανικής Δύσης. Τα έπη του Χάινλαϊν μπορεί να διαβάζονται σήμερα με τη συμπάθεια που αρμόζει σε κλασικά έργα των απαρχών ενός λογοτεχνικού είδους, αλλά πόσο εφικτό είναι να καταστούν πραγματικότητα; Οι επανδρωμένες αποστολές δεν περιέπεσαν τυχαία σε τέλμα, τα κόστη είναι απαγορευτικά: η αρειανή περιπέτειεα προβλέπεται να στοιχίσει 1,5 ως 2 δις δολάρια. Έως ότου προσελκύσει τα αναγκαία κεφάλαια ο Ντένις Τίτο, οι επίδοξοι ηλικιωμένοι αστροναύτες έχουν καιρό να μηχανευτούν τρόπους για το πώς θα διασκεδάζουν τη μοναξιά τους επί 500 μέρες. Κι επειδή με τα μέτρα ενός κόσμου κρίσης οι φιγούρες αυτές μοιάζουν καταδικασμένες να παραμείνουν φανταστικές, έχει κανείς το δικαίωμα να φανταστεί τους πρεσβύτες πρέσβεις της ανθρωπότητας να απαγγέλλουν καθ’ οδόν ο ένας στον άλλο την επωδό του Ρόμπερτ Μπράουνινγκ με την οποία ο Ισαάκ Ασίμοφ ολοκλήρωνε τους δικούς του Γαλαξίες (Κάκτος, 1984): Γέρασε κι εσύ μαζί μου / Τα πιο καλά ακόμα μας προσμένουν / Τα τελευταίας της ζωής / Όπου γι’ αυτά εγίνηκαν τα πρώτα. http://www.tovima.gr/blogs/article/?aid=500853

Βλάβη στο Curiosity Ηλεκτρονική μικροβλάβη υπέστη το ρομπότ Curiosity της NASA, που εξερευνεί την επιφάνεια του πλανήτη Άρη, σύμφωνα με το BBC. Λόγω της μικροβλάβης, το Curiosity τέθηκε σε safe mode προκειμένου οι μηχανικοί της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας να εξετάσουν το μέγεθος του προβλήματος. Το Curiosity αναλύει δείγματα εδάφους και πετρωμάτων στον «Κόκκινο Πλανήτη». Αυτή τη στιγμή, λόγω της αδυναμίας του κεντρικού υπολογιστή του να δώσει εντολές στο μηχάνημα, το ρομπότ λειτουργεί με εφεδρικό υπολογιστή. Οι πρώτες εκτιμήσεις των τεχνικών της NASA κάνουν λόγο για βλάβη που προκλήθηκε από «πειραγμένα» αρχεία στη μνήμη flash του ρομπότ. Εξαιτίας της μικροβλάβης, το Curiosity έχει αναστείλει την έρευνά του έως ότου διορθωθεί η κατάσταση και ο κεντρικός υπολογιστής αναλάβει και πάλι το έλεγχο του ρομπότ. «Είναι ακόμη νωρίς», τόνισε ο επικεφαλής του έργου, Ρίτσαρντ Κουκ, μιλώντας στην διαδικτυακή πύλη space.com. «Μάλλον έχουν μπροστά μας αρκετές ημέρες, ίσως και μια ολόκληρη εβδομάδα, προκειμένου να επανέλθουν τα πράγματα σε φυσιολογικούς ρυθμούς» πρόσθεσε ο Κουκ. http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathciv_1_04/03/2013_485695

Eλληνική συμμετοχή στην αποστολή JUICE Εφοδιασμένο με ένα επιστημονικό όργανο που σχεδιάζεται και από έλληνες επιστήμονες, θα είναι το ευρωπαϊκό διαστημόπλοιο που θα εξερευνήσει το Δία και τους παγωμένους δορυφόρους του. Στις 21 Φεβρουαρίου, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), ανακοίνωσε την τελική επιλογή για τα πειράματα που θα συμπεριληφθούν στην αποστολή Jupiter ICy moons Explorer (JUICE). http://sci.esa.int/science-e/www/area/index.cfm?fareaid=129 Ανάμεσα στα 11 πειράματα που επιλέχθηκαν μετά από σκληρό ανταγωνισμό είναι και ένας ανιχνευτής φορτισμένων και ουδέτερων σωματιδίων που υλοποιεί τεχνολογίες αιχμής της διαστημικής έρευνας. Η σχεδιασμός και η κατασκευή του οργάνου, συντονίζεται από το Σουηδικό Ινστιτούτο Διαστημικής Φυσικής με τη συμμετοχή ινστιτούτων από την Ευρώπη αλλά και τις ΗΠΑ. Από ελληνικής πλευράς συμμετέχουν η Ακαδημία Αθηνών μέσω του Γραφείου Διαστημικής Έρευνας και Τεχνολογίας, καθώς ο Επόπτης του Γραφείου Σταμάτης Κριμιζής είναι ένας από τους συνεργαζόμενους ερευνητές της ομάδας ανάπτυξης του οργάνου. http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%84%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%9A%CF%81%CE%B9%CE%BC%CE%B9%CE%B6%CE%AE%CF%82 Μέρος επίσης λαμβάνει και ως συνεργαζόμενος ερευνητής, ο επίκουρος καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, Θεόδωρος Σαρρής, επιβεβαιώνοντας ότι η ελληνική συμμετοχή σε προγράμματα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος θα συνεχιστεί και την επόμενη γενιά. Η εξέλιξη αυτή, αναμένεται να ενισχύσει τη συνεργασία της Ακαδημίας Αθηνών με μεγάλα Ιδρύματα του εξωτερικού, όπως αυτή έχει θεμελιωθεί με τη συνεχιζόμενη συμμετοχή της Ακαδημίας στις δραστηριότητες των αποστολών Voyager, που βρίσκεται στα όρια της Ηλιόσφαιρας, Cassini, που είναι στον Κρόνο, και του Messenger, στον Ερμή. Το ευρωπαϊκό διαστημόπλοιο αναμένεται να εκτοξευτεί τον Ιούνιο του 2022 με έναν πύραυλο Ariane 5 και θα ταξιδέψει 7,5 χρόνια για να φθάσει στο Δία. Θα αξιοποιήσει για το λόγο αυτό τη βαρύτητα της Γης και της Αφροδίτης. Από τον Ιανουάριο του 2030 και για 2,5 χρόνια, θα περιφέρεται στο σύστημα του Δία, μελετώντας τους πόλους του, την ατμόσφαιρα, τη μαγνητόσφαιρα αλλά και τους δορυφόρους, Καλλιστώ και Γανυμήδη. http://physicsgg.me/2013/02/28/e%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%83%CF%85%CE%BC%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%BF%CF%87%CE%AE-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%AE-juice/

Πόσο μακριά στο σύμπαν έχουν φτάσει οι τηλεοπτικές μας εκπομπές; Στο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας «Επαφή» του Carl Sagan, οι ραδιοαστρονόμοι στη Γη συλλαμβάνουν σήματα από τον Βέγα που βρίσκεται σε απόσταση 25 έτη φωτός. Η αρχική αποκωδικοποίηση του σήματος έδειξε ότι αυτό περιείχε τηλεοπτικά στιγμιότυπα με τον Αδόλφο Χίτλερ να κηρύσσει την έναρξη των Ολυμπιακών αγώνων το 1936! Η εναρκτήρια τελετή των Ολυμπιακών του Βερολίνου ήταν στην πραγματικότητα η πρώτη τηλεοπτική εκπομπή από τη Γη με κάποια υπολογίσιμη ισχύ. Αυτό το τηλεοπτικό σήμα – σε αντίθεση με τις συνηθισμένες ραδιοφωνικές εκπομπές των προηγούμενων δεκαετιών – διαπέρασε την ιονόσφαιρα και έφυγε προς το διάστημα. Σύμφωνα λοιπόν με την πλοκή του μυθιστορήματος το σήμα αυτό συνέλαβαν οι εξωγήινοι στον Βέγα και το έστειλαν ξανά πίσω, δείχνοντας έτσι στους κατοίκους της Γης ότι «ανίχνευσαν» την ύπαρξή τους (χωρίς βέβαια να έχουν καμιά ιδέα για το τι ήταν ο Χίτλερ). Αν υιοθετήσουμε την άποψη του Carl Sagan, ότι τα πρώτα ραδιοτηλεοπτικά σήματα ικανά να ανιχνευθούν από εξωγήινους, διέφυγαν προς το διάστημα την δεκαετία του 1930, τότε αυτά θα έχουν διανύσει από τότε μέχρι σήμερα περίπου 80 έτη φωτός. Ή δεδομένου ότι οι άνθρωποι εξέπεμπαν ραδιοκύματα από τις αρχές του αιώνα και κάποια από αυτά διέφυγαν στο διάστημα, τότε θα έχουν διανύσει χονδρικά απόσταση 100 ετών φωτός. Έτσι υπάρχει μια σφαίρα διαμέτρου 200 ετών φωτός, στην οποία περιέχονται «σημάδια» που θα αποκάλυπταν την ύπαρξη του ανθρώπινου πολιτισμού σε όποιον εξωγήινο πολιτισμό βρίσκεται μέσα στην σφαίρα αυτή (και θα είχε τη δυνατότητα να συλλάβει αυτά τα ραδιοτηλεοπτικά κύματα). Ενώ αυτή η σφαίρα των 200 ετών φωτός είναι αστρονομικά μεγάλη απόσταση (στην κυριολεξία), σε σύγκριση με το μέγεθος του γαλαξία μας είναι πολύ μικρή – και σε σύγκριση με το σύμπαν εντελώς μηδαμινή. Αυτό αποδεικνύει η εικόνα που κατασκεύασε ο Adam Grossman (blog.jackadam.net) Η “φούσκα” των 200 ετών φωτός είναι η μικρή μπλε κουκκίδα μέσα στο πλαίσιο στην πρώτη εικόνα ή η κίτρινη κουκκίδα στη δεύτερη εικόνα. Βέβαια όταν ένα ραδιοφωνικό σήμα διανύσει μια απόσταση 100 ετών φωτός έχει εξασθενήσει τόσο πολύ που πιθανόν να είναι μη ανιχνεύσιμο. Αλλά κανείς δεν είναι σίγουρος με τεχνολογία των …. εξωγήινων! Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε τα πρώτα λεπτά της ταινίας «Επαφή» που βασίστηκε στο μυθιστόρημα του Sagan. Το πλάνο δείχνει αρχικά τη Γη από κοντά και στη συνέχεια “απομακρύνεται” ταχύτατα. Όσο πιο πολύ απομακρυνόμαστε από τη Γη τόσο πιο παλιοί είναι και οι ραδιοτηλεοπτικοί ήχοι που ακούμε! http://physicsgg.me/2012/02/27/%cf%80%cf%8c%cf%83%ce%bf-%ce%bc%ce%b1%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%ac-%cf%83%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd-%ce%ad%cf%87%ce%bf%cf%85%ce%bd-%cf%86%cf%84%ce%ac%cf%83%ce%b5%ce%b9-%ce%bf%ce%b9/ Ο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις θέλει να γίνει... Γκαγκάριν. Με τρία Οσκαρ α' ανδρικού ρόλου στην τροπαιοθήκη του, ο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις έχει κάθε δικαίωμα να σφυρίζει ανέμελα και να μιλάει δημοσίως για τους ρόλους των ονείρων του. Ακόμα και αν - για την ώρα τουλάχιστον - του είναι πολύ δύσκολο να φανταστεί τον πρώτο του ρόλο στη μετά Λίνκολν κινηματογραφική εποχή. «Πρέπει να ομολογήσω πως από τις ιστορικές προσωπικότητες δύο είναι οι μεγάλες μου αδυναμίες: ο Οράτιος Νέλσον, ο ναύαρχος του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού και ο Γιούρι Γκαγκάριν, ο σοβιετικός κοσμοναύτης που ταξίδεψε πρώτος στο Διάστημα. Αυτοί είναι οι δύο ήρωες της νιότης μου» παραδέχτηκε σε συνέντευξή του στη «Ρεπούμπλικα» ο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις, ο οποίος δεν προσδιορίζει πότε ακριβώς θα ήθελε να προχωρήσει στο επόμενο κινηματογραφικό του βήμα. Οι διακοπές του άλλωστε - ή καλύτερα η απομόνωση - στη φάρμα του στο Γουίκλοου της Ιρλανδίας για τα επόμενα πέντε χρόνια είναι το μόνο που τριγυρνάει στο μυαλό του από τη στιγμή που πρόσθεσε στη συλλογή του και το τρίτο χρυσό αγαλματίδιο. Φίλοι και ατζέντηδες γνώριζαν πολύ καλά τις προθέσεις του. Τους είχε ξεκαθαρίσει άλλωστε από την αρχή πως αν κέρδιζε και πάλι το Οσκαρ θα κατέβαζε ρολά για να γεμίσει τις μπαταρίες του μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. «Και μετά τι;» αναρωτιούνται οι δημοσιογράφοι που δεν μπορούν να τον φανταστούν σε ρόλο... αγρότη. «Θα είμαι με τα παιδιά μου, θα επιδιορθώνω παπούτσια, θα μαστορεύω και θα φτιάχνω χαλασμένα έπιπλα. Μέχρι πριν από δύο χρόνια άλλωστε, όταν ο γιος μου ήταν 14 ετών, δεν είχε καταλάβει τι δουλειά κάνω. Νόμιζε πως ήμουν χτίστης γιατί πάντα με έβλεπε να μαστορεύω στο σπίτι». http://www.tanea.gr/news/culture/article/5003891/otan-bgei-apo-th-farma-toy-thelei-na-ginei-gkagkarin/ Το Dragon θα μεταφέρει στο ΔΔΣ δώρο φρούτων. Το ιδιωτικό διαστημόπλοιο εφοδιασμού Dragon, η δεύτερη προγραμματισμένη πτήση του οποίου πρόκειται να πραγματοποιηθεί την 1η Μαρτίου, εκτός απ’ όλα τα άλλα, θα μεταφέρει στο πλήρωμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού δώρο φρούτων. «Στο φορτίο του υπάρχει και ένα δέμα για το πλήρωμα. Θεωρώ ότι αυτή τη φορά είναι πιο υγιές», - είπε η πρόεδρος της εταιρείας SpaceX Γκβιν Σότβελ. Γίνεται λόγος, όπως εξήγησε, για το δέμα από τον κήπο οπωροφόρων δέντρων του πατέρα ενός υπαλλήλου της εταιρείας. Κατά τη διάρκεια της προηγουμενης του πτήσης το Dragon μετέφερε στο ΔΔΣ παγωτό. Συνολικά, το ιδιωτικό διαστημόπλοιο μετέφερε στο Σταθμό περίπου 550 κιλά ωφέλιμου φορτίου. http://greek.ruvr.ru/2013_03_01/106503742/ Οι Ουκρανοί χάλασαν τον ρωσικό πύραυλο. Η αιτία του ατυχήματος του πύραυλου-φορέα «Zenit», που συνέβη την 1η Φεβρουαρίου, ήταν μία βλάβη των τμημάτων που παράχθηκαν στην Ουκρανία. Αυτό δήλωσε στους δημοσιογράφους ο πρώτος αναπληρωτής διευθυντής της κυβερνητικής Στρατιωτικο-βιομηχανικής επιτροπής της Ρωσίας, Ιβάν Χαρτσένκο. «Δεν υπάρχουν παράπονα από τον ρωσικό εξοπλισμό», - δήλωσε ο Χαρτσένκο. Την 1η Φεβρουαρίου λίγο μετά την εκτόξευση του πύραυλου-φορέα «Zenit-3SL» από τη θαλάσσια εξέδρα στα πλαίσια του προγράμματος «Θαλάσσια εκτόξευση» (Sea Launch), συνέβη διακοπή λειτουργίας του κινητήρα του πρώτου σταδίου, ενώ στη συνέχεια ο πύραυλος παρέκκλινε από την προγραμματισμένη πορεία και έπεσε στον Ειρηνικό Ωκεανό. http://greek.ruvr.ru/2013_02_26/106190410/ Εντυπωσιακό γράφημα της τροχιάς του τηλεσκοπίου Fermi. Ενα εντυπωσιακό γράφημα έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Σε αυτό καταγράφεται η πορεία του διαστημικού τηλεσκοπίου Fermi ενώ παρατηρούσε το άστρο νετρονίου Vela . Η Διαστημική Υπηρεσία των ΗΠΑ δημοσίευσε το γράφημα χαρακτηρίζοντας το ως το «μεγαλύτερο σπειρογράφημα». Πριν από ένα χρόνο η NASA είχε δώσει στη δημοσιότητα μια ανάλογη εικόνα από τις δέσμες ακτινοβολίας που εκπέμπει το Vela. Οι ειδικοί της NASA είχαν χαρακτηρίσει και εκείνη την εικόνα ως «σπειρογράφημα» αλλά όπως αναφέρουν αυτό που δημοσιεύουν τώρα είναι πιο μεγάλο και λεπτομερές. Η εικόνα καταγράφει την πορεία του Fermi στη διάρκεια 51 εβδομάδων που παρατηρούσε το Vela. Το Fermi ολοκληρώνει μια περιστροφή γύρω από τη Γη σε 95 λεπτά και διαθέτει προηγμένα, ευαίσθητα όργανα με τα οποία μπορεί να παρατηρεί αντικείμενα στα βάθη του Σύμπαντος. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=500750 Φωτογράφησαν πλανήτη «έμβρυο» Ομάδα αστρονόμων εντόπισε και κατέγραψε εικόνες από τη γέννηση ενός πλανήτη. Χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο VLT του Νότιου Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου (ESO) οι ερευνητές παρατήρησαν το νεαρό άστρο HD 100546 που βρίσκεται σε απόσταση 335 ετών φωτός από εμάς. Στο δίσκο της κοσμικής ύλης που έχει δημιουργηθεί γύρω από το άστρο έχουν ξεκινήσει οι διεργασίες δημιουργίας ενός ηλιακού συστήματος. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι εντόπισαν έναν πλανήτη που βρίσκεται στα αρχικά στάδια του σχηματισμού του. «Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες μπορούσαν να μελετήσουν τη διαδικασία σχηματισμού ενός πλανήτη κυρίως μέσα από προσομοιώσεις. Αν πράγματι αυτό που είδαμε και καταγράψαμε είναι ο σχηματισμός ενός πλανήτη τότε για πρώτη φορά οι επιστήμονες θα μπορούν μελετήσουν το φαινόμενο σε πραγματικές συνθήκες και μάλιστα από τα πρώτα, τα αρχικά του στάδια» αναφέρει ο Σάσα Κουάνζ, του Πανεπιστημίου ETH στη Ζυρίχη που ήταν μέλος της ερευνητικής ομάδας. Οι ερευνητές εκτιμούν πώς, όταν ολοκληρωθεί ο σχηματισμός του πλανήτη, αυτός θα είναι ένας γίγαντας αερίου τρεις φορές μεγαλύτερος από τον Δία. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters». Aριστερά μια εικόνα του κοσμικού δίσκου που έχει δημιουργηθεί στο άστρο HD 100546 μέσα στον οποίο σχηματίζεται ένας γίγαντας αερίου. Δεξιά η εικόνα του πλανήτη όπως την κατέγραψαν οι ερευνητές με το τηλεσκόπιο VLT. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=500745

Ο μετεωρίτης του Τσελιάμπινσκ αποδείχτηκε μοναδικός ως προς τη σύνθεσή του. Επιστήμονες της Μόσχας και του Νοβοσιμπίρσκ έχουν ολοκληρώσει τις πρώτες έρευνες θραυσμάτων του μετεωρίτη του Τσελιάμπινσκ και δήλωσαν ότι μετεωρίτες αυτού του τύπου δεν έχουν ποτέ βρεθεί στο έδαφος της Ρωσίας. Οι έρευνες του μετεωρίτη έγιναν με τη βοήθεια μικροσκοπίων σάρωσης και συσκευών χρωματογραφίας και φασματομετρίας. Διαπιστώθηκε ότι ο μετεωρίτης είναι ένας συνηθισμένος χονδρίτης με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σιδήρου, αλλά με σχετικά μεγάλα χόντρια. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα δεδομένα που έχουν συγκεντρώσει, θα συντελέσουν στην κατανόηση των διαδικασιών που συντελούνταν στα πρώτα στάδια ανάπτυξης του ηλιακού συστήματος. http://greek.ruvr.ru/2013_03_01/106521758/

Αγνωστο «δαχτυλίδι» ακτινοβολιας τύλιξε τη Γη. Τα επτά δισεκατομμύρια των κατοίκων της Γης δεν αντιλήφθηκαν το παραμικρό, όμως τον περασμένο Σεπτέμβριο ο πλανήτης είχε «τυλιχθεί» επί τέσσερις εβδομάδες από μια πολύ ισχυρή ακτινοβολία από φορτισμένα σωματίδια. Ερευνητικά σκάφη της NASA αποκάλυψαν την παροδική ύπαρξη γύρω από τη Γη μιας τρίτης ζώνης ακτινοβολίας Βαν Αλεν, την οποία οι επιστήμονες αγνοούσαν παντελώς. Μετά την πρώτη έκπληξη οι ειδικοί αδημονούν να μελετήσουν περαιτέρω το φαινόμενο, το οποίο μπορεί να είναι επικίνδυνο για τους δορυφόρους, τις επανδρωμένες διαστημικές αποστολές αλλά και τα επίγεια ηλεκτρονικά συστήματα. Οι ζώνες ακτινοβολίας Βαν Αλεν ανακαλύφθηκαν το 1958 από τον Τζέιμς Βαν Αλεν, από τον οποίο και πήραν το όνομά τους. Πρόκειται για δυο δαχτυλίδια που σχηματίζονται από σωματίδια υψηλής ενέργειας – τα «ηλεκτρόνια-δολοφόνους», όπως τα αποκαλούν – τα οποία παγιδεύονται στο μαγνητικό πεδίο της Γης. Η εσωτερική ζώνη, η οποία βρίσκεται πιο κοντά στον πλανήτη μας, είναι σχετικά σταθερή. Η εξωτερική ζώνη, η οποία αρχίζει να εκτείνεται από ένα υψόμετρο 13.000 ως 40.000 χλμ από την επιφάνεια της Γης, είναι εξαιρετικά ασταθής και παρουσιάζει τεράστιες διακυμάνσεις. Μέσα σε μερικές ώρες, ή και λεπτά, τα ηλεκτρόνια που την αποτελούν μπορούν να αγγίξουν την ταχύτητα του φωτός ενώ το μέγεθός της μπορεί να γίνει εκατονταπλάσιο. Αν και η ύπαρξή τους είναι γνωστή εδώ και δεκαετίες, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πολλά για αυτές τις ζώνες ακτινοβολίας, πέραν του ότι μπορούν να προκαλέσουν βλάβες σε δορυφόρους και διαστημόπλοια ή και στα ηλεκτρονικά συστήματα εδώ στη Γη. Στις 30 Αυγούστου του 2012 η NASA εκτόξευσε τα δυο ερευνητικά σκάφη Van Allen με στόχο την άντληση περισσότερων πληροφοριών σχετικά με αυτές. Στις 2 Σεπτεμβρίου, μόλις μερικές ημέρες μετά την εκτόξευσή τους, οι δορυφόροι Van Allen έκαναν την έκπληξη. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κολοράντο στο Μπόλντερ, οι οποίο έχουν αναπτύξει τα όργανα που φέρουν τα ερευνητικά σκάφη, είδαν να σχηματίζεται μπροστά στα μάτια τους μια τρίτη ζώνη ακτινοβολίας σε μια διαδικασία που δεν προβλέπεται από καμία θεωρία. «Ηταν τόσο παράξενο που πίστεψα ότι κάτι δεν πάει καλά στα όργανα» ανέφερε στο σχετικό δελτίο Τύπου του πανεπιστημίου ο Νταν Μπέικερ, επικεφαλής ερευνητής του προγράμματος και κύριος συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Science». «Είδαμε όμως ταυτόσημα δεδομένα και στο δεύτερο σκάφος. Δεν μπορούσαμε παρά να συμπεράνουμε ότι ήταν αλήθεια». Ενώ τα αρχικά δεδομένα έδειχναν τις δυο ζώνες Βαν Αλεν ακριβώς όπως θα έπρεπε να είναι με βάση τις θεωρίες, τη δεύτερη μέρα του Σεπτεμβρίου η εξωτερική ζώνη άρχισε να γίνεται πολύ συμπαγής (σχηματίζοντας ένα «δαχτυλίδι αποθήκευσης» όπως το ονόμασαν οι ερευνητές) ενώ ένα τρίτο, πιο αραιό, δαχτυλίδι από ηλεκτρόνια σχηματίστηκε στην εξωτερική πλευρά της. Το εξωτερικό δαχτυλίδι άρχισε να διασπάται την τρίτη εβδομάδα ώσπου τελικά, την 1η Οκτωβρίου, ένα ισχυρό διαπλανητικό ωστικό κύμα προερχόμενο μάλλον από τον Ηλιο διέλυσε παντελώς τα υπολείμματά του και μαζί και το «δαχτυλίδι αποθήκευσης» μέσα σε μια ώρα. Στη συνέχεια σχηματίστηκαν ξανά οι δυο «αναμενόμενες» ζώνες ακτινοβολίας, οι οποίες και παρέμειναν τους επόμενους μήνες. (Credit D. N. Baker et al) Η ανακάλυψη οπωσδήποτε οδηγεί τους ειδικούς στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να επανεξετάσουν τις θεωρίες τους, προς το παρόν όμως πολλές παράμετροι είναι άγνωστοι, με πρώτο και κυριότερο τη συχνότητα της εμφάνισης της τρίτης ζώνης. «Δεν έχουμε ιδέα πόσο συχνά συμβαίνει κάτι τέτοιο» ανέφερε ο δρ Μπέικερ. «Μπορεί να συμβαίνει αρκετά συχνά, δεν είχαμε όμως τα κατάλληλα εργαλεία για να το δούμε». Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν επίσης από πού προέρχονται τα ηλεκτρόνια που σχηματίζουν το «δαχτυλίδι αποθήκευσης» ούτε ποια αιτία προκαλεί την επιτάχυνση των φορτισμένων σωματιδίων, αν και θεωρούν ότι αυτή θα πρέπει να έχει σχέση με την ηλιακή δραστηριότητα και την αλληλεπίδρασή της με το μαγνητικό πεδίο της Γης. Τα επόμενα δεδομένα των δορυφόρων Van Allen αναμένονται επομένως με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όχι μόνο από την ερευνητική ομάδα, αλλά και από τους θεωρητικούς που ασχολούνται με το μαγνητικό πεδίο της Γης και τον διαστημικό καιρό. «Η ανακάλυψη μάς φέρνει πραγματικά αντιμέτωπους με ένα πολύ σημαντικό ερώτημα και πολλα σημαντικά αινίγματα» δήλωσε στο περιοδικό «New Scientist» ο Γιούρι Σπριτς του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες ο οποίος δεν μετείχε στην ερευνητική ομάδα αλλά ετοιμάζει μια μελέτη επί του θέματος. Όπως ανέφερε ο ειδικός, τον περασμένο Σεπτέμβριο δεν σημειώθηκαν σε δορυφόρους δυσλειτουργίες πους θα μπορούσαν να συνδεθούν με το φαινόμενο. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=500670

DE-STAR: «Ασπίδα» εναντίον απειλητικών μετεωριτών. Με την απειλή των μετεωριτών να έχει επανέλθει έντονα στην επικαιρότητα λόγω των δύο περιστατικών της Παρασκευής 15 -2-2013 (το «βομβαρδισμό» πόλης στη Ρωσία από θραύσματα μετεωρίτη και το κοντινό πέρασμα του 2012 DA14, αστεροειδούς μεγέθους μισού γηπέδου), το ενδιαφέρον για συστήματα «άμυνας» έχει αυξηθεί. Σε αυτό το πλαίσιο, το «timing» της ανακοίνωσης των Φίλιπ Λούμπιν, φυσικού και καθηγητή του UC Santa Barbara και του Γκάρι Χιουζ, του California Polytechnic State University, δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερο, καθώς η αποκάλυψη των σχεδίων για ένα πρωτοποριακό σύστημα προστασίας της Γης έλαβε χώρα μία ημέρα πριν τα περιστατικά, την Πέμπτη. Πρόκειται για το DE-STAR (Direct Energy Solar Targeting of Asteroids and exploRation), το οποίο, βάσει σχεδίου, θα μπορούσε να εξουδετερώνει τέτοιες απειλές. H δουλειά πάνω στο πρόγραμμα ξεκίνησε πριν από ένα χρόνο. «Πρέπει να μάθουμε να συζητάμε αυτά τα θέματα με ένα λογικό τρόπο» λέει σχετικά ο Λούμπιν. «Πρέπει να είμαστε ενεργητικοί, όχι απλά να αντιδρούμε στις απειλές. Η αποφυγή και η κάλυψη δεν αποτελούν επιλογές. Μπορούμε όντως να κάνουμε κάτι σχετικά με αυτές» συμπληρώνει. Το DE-STAR χαρακτηρίζεται ως ένα σύστημα τροχιακής άμυνας κατευθυνόμενης ενέργειας. Είναι σχεδιασμένο να αξιοποιεί την ενέργεια του ήλιου, «παράγοντας» ακτίνες λέηζερ που θα είναι σε θέση να καταστρέψουν αστεροειδείς που απειλούν τον πλανήτη μας, ή να τους εκτρέψουν από την πορεία τους. Πέρα από τους «αμυντικούς» σκοπούς του, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για τους σκοπούς του αναδυόμενου τομέα εκμετάλλευσης αστεροειδών, αξιοποιώντας την τεχνολογία λέηζερ για εκτιμήσεις πάνω στη σύσταση αστεροειδών. Βασικό του πλεονέκτημα είναι ότι, όπως λέει ο Χιουζ, «δεν είναι κάποια ‘τραβηγμένη’ ιδέα από το Star Trek», καθώς βασίζεται σε υπάρχουσες τεχνολογίες. «Ακόμη και αν (τα εξαρτήματα) δεν υπάρχουν ακριβώς στην έκταση που θα χρειαζόμασταν- η μεγέθυνσή τους θα αποτελούσε πρόκληση- τα βασικά στοιχεία υπάρχουν, είναι έτοιμα. Απλά πρέπει να τα θέσουμε στο πλαίσιο ενός μεγαλύτερου συστήματος για να είναι αποτελεσματικά, και μόλις το σύστημα ολοκληρωθεί, θα μπορεί να κάνει πολλά πράγματα». Ο Λούμπιν και ο Χιουζ έχουν υπολογίσει τις απαιτήσεις και τις δυνατότητες συστημάτων DE-STAR διαφόρων μεγεθών, από «επιτραπέζιες» συσκευές μέχρι «γίγαντες» διαμέτρου χιλιομέτρων. Για σκοπούς προστασίας από αστεροειδείς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το DE-STAR 2, το οποίο έχει διαστάσεις αντίστοιχες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (διαμέτρου 100 μέτρων), για την εκτροπή αστεροειδών από την πορεία τους, ή το DE-STAR 4, διαμέτρου 10 χιλιομέτρων, που θα μπορούσε να χτυπάει το στόχο με 1,4 μεγατόνους ενέργειας κάθε ημέρα, καταστρέφοντας έναν αστεροειδή διαμέτρου 500 μέτρων εντός διαστήματος ενός έτους. Επίσης, η τεχνολογία DE-STAR θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για σκοπούς προώθησης διαστημοπλοίων, σε ταχύτητες πάρα πολύ υψηλότερες σε σχέση με τα σημερινά μέσα. http://physicsgg.me/2013/02/20/de-star-%ce%b1%cf%83%cf%80%ce%af%ce%b4%ce%b1-%ce%b5%ce%bd%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%af%ce%bf%ce%bd-%ce%b1%cf%80%ce%b5%ce%b9%ce%bb%ce%b7%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8e%ce%bd-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%b5/ Εκτόξευση από την Ινδία για τον πρώτο δορυφόρο που επαγρυπνεί για αστεροειδείς. Ο πρώτος δορυφόρος που σχεδιάστηκε να επαγρυπνεί για εισερχόμενους αστεροειδείς, ο πρώτος δορυφόρος που τροφοδοτείται από κινητό τηλέφωνο, καθώς και τα μικρότερα διαστημικά τηλεσκόπια του κόσμου, περιλαμβάνονται στα επτά διαφορετικά φορτία που έθεσε σε τροχιά τη Δευτέρα ινδικός πύραυλος. Ο πύραυλος PSLV, εγχώριας τεχνολογίας, εκτοξεύτηκε στις 14.20 ώρα Ελλάδας από το διαστημικό κέντρο της Σριχαρικότα στη νοτιοανατολική Ινδία. Πρωτεύον φορτίο του πυραύλου ήταν ο γαλλο-ινδικός δορυφόρος γεωσκόπησης SARAL, ο οποίος θα παρακολουθεί τους ωκεανούς. Έξι ακόμα φορτία εκτοξεύτηκαν μαζί με τον SARAL, ανάμεσά τους ο δορυφόρος ΝΕΟSSat της καναδικής διαστημικής υπηρεσίας, ο οποίος θα παρακολουθεί αστεροειδείς που κινούνται σε τροχιές που διασταυρώνονται με την τροχιά της Γης. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=499306 Ο δορυφόρος, ο οποίος έχει μέγεθος βαλίτσας και κόστισε 25 εκατομμύρια δολάρια, θα παρακολουθεί διαστημικούς βράχους σε απόσταση έως 50 εκατ. χιλιομέτρων, δεν θα μπορούσε όμως να εντοπίσει έναν μικρό αστεροειδή στο μέγεθος αυτού που έπεσε στα Ουράλια στις 15 Φεβρουαρίου. Μαζί με τον ΝEOSSat εκτοξεύτηκαν οι δύο επίσης καναδικοί Brite, δύο μικροδορυφόροι σε σχήμα κύβου με πλευρά 20 εκατοστών, οι οποίοι θεωρούνται τα μικρότερα διαστημικά τηλεσκόπια που έχουν εκτοξευτεί μέχρι σήμερα. Αποστολή τους θα είναι να παρακολουθούν διακυμάνσεις στη λαμπρότητα των πιο φωτεινών άστρων για μελέτες αστροφυσικής. Sapphire: o πρώτος στρατιωτικός δορυφόρος του Καναδά, ο οποίος θα παρακολουθεί τους δορυφόρους που κινούνται σε απόσταση έως 40.000 χιλιομέτρων, καθώς και τα διαστημικά σκουπίδια. AAUSAT3: ένας επιστημονικός δορυφόρος που κατασκευάστηκε από φοιτητές του Πανεπιστημίου του Άαλμποργκ στη Δανία STRaND-1: ο πρώτος δορυφόρος που τροφοδοτείται από κινητό τηλέφωνο. Η συσκευή Android τρέχει εφαρμογές που λαμβάνουν φωτογραφίες, μετρούν το μαγνητικό πεδίο της Γης και επιτρέπουν σε χρήστες σε όλο τον κόσμο να ανεβάζουν βίντεο που θα παίζουν στο Διάστημα. Ο δορυφόρος αναπτύχθηκε στο Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ στη Βρετανία. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231236863 Ευρωαμερικανική πρόταση για πείραμα αναχαίτισης αστεροειδή. Λίγες ημέρες μετά τη θεαματική πτώση του μετεώρου στη Ρωσία, αλλά και το πέρασμα ενός αστεροειδούς σε απόσταση αναπνοής από τη Γη, η NASA και η ευρωπαϊκή ESA ανακοίνωσαν λεπτομέρειες για την προτεινόμενη αποστολή AIDA, η οποία θα ήταν το πρώτο πείραμα αναχαίτισης ενός αστεροειδή. Εφόσον η πρόταση γίνει δεκτή, αναφέρει η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία, η αποστολή AIDA θα βάλει στο στόχαστρο τον αστεροειδή Δίδυμο όταν πλησιάσει σχετικά κοντά στη Γη το 2022. Ο Δίδυμος δεν απειλεί τη Γη, ωστόσο το πείραμα θα προσέφερε πολύτιμα στοιχεία για την περίπτωση που ο πλανήτης βρεθεί στο διάβα κάποιου αδέσποτου διαστημικού βράχου. Ο Δίδυμος είναι στην πραγματικότητα ένα δυαδικό σύστημα που αποτελείται από δύο αστεροειδείς σε τροχιά ο ένας γύρω από τον άλλο. Ο ένας βράχος έχει διάμετρο γύρω στα 800 μέτρα, ενώ ο δεύτερος γύρω στα 150. Η αποστολή θα αποτελείται από δύο σκέλη. Το πρώτο είναι το σκάφος DART, το οποίο που θα προσκρούσει στον μικρότερο αστεροειδή με ταχύτητα 6,25 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο (22.500 χλμ/ώρα). Το δεύτερο σκάφος, με την ονομασία AIM, θα παρακολουθήσει τα αποτελέσματα της σύγκρουσης προκειμένου να διαπιστωθεί πόσο άλλαξε η τροχιά του στόχου. Το διεθνές σχέδιο για την αποστολή AIDA προβλέπει ότι το σκάφος πρόσκρουσης DART θα αναπτυχθεί από το αμερικανικό Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς και τη NASA, ενώ το AIM θα κατασκευαστεί στην Ευρώπη. Οι ενδιαφερόμενοι ερευνητές σε όλο τον κόσμο καλούνται τώρα να υποβάλλουν έως τα μέσα Μαρτίου προτάσεις για τους επιστημονικούς στόχους της αποστολής και τα δεδομένα που θα μπορούσαν να συλλεχθούν. Οι προτάσεις θα ανακοινωθούν τον Απρίλιο, ωστόσο η τελική απόφαση για το εάν θα υλοποιηθεί η αποστολή μπορεί να καθυστερήσει ακόμα αρκετά χρόνια. Στο μεταξύ, επιστήμονες σε όλο τον κόσμο εξετάζουν διάφορες άλλες ιδέες για τη σωτηρία της Γης από αστεροειδείς που θα μπορούσαν να καταστρέψουν μια πόλη ή ολόκληρο τον πλανήτη. Η τακτική του «εμβολισμού» που θα επιχειρούσε η αποστολή AIDA πιστεύεται πάντως ότι θα ήταν επαρκής για την αναχαίτιση μόνο πολύ μικρών αστεροειδών. Για την περίπτωση μεγαλύτερων βράχων, οι ιδέες που έχουν προταθεί περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τη χρήση ισχυρών λέιζερ, τα οποία θα τροφοδοτούνταν με ηλιακή ενέργεια και σταδιακά θα εξέτρεπαν το αντικείμενο από την πορεία του παραμένοντας σε συνεχή λειτουργία για εβδομάδες ή και μήνες. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231237106

Ζητείται ζευγάρι για βόλτα στον Αρη. Εναν άνδρα και μια γυναίκα, κατά προτίμηση ένα παντρεμένο ζευγάρι- σκοπεύει να προσλάβει ένα κερδοσκοπικό ίδρυμα για ένα ταξίδι 501 ημερών μετ' επιστροφής στον Άρη, όπως δήλωσαν οι διοργανωτές του εγχειρήματος την Τετάρτη. Η αποστολή, η οποία αναμένεται να κοστίσει πάνω από 1 δισεκατομμύρια δολάρια, θα χρηματοδοτηθεί από ιδιωτικές δωρεές και χορηγίες. Ο «εγκέφαλος» της αποστολής, Ντένις Τίτο, ένας πολυεκατομμυριούχος ο οποίος το 2001 κατέβαλε το ποσό των 20 εκατομμυρίων δολαρίων για ένα ταξίδι στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, δήλωσε ότι σκοπεύει να χρηματοδοτήσει τα έξοδα της αποστολής για δύο χρόνια, έως ότου ξεκινήσει η πλήρης ανάπτυξη των απαιτούμενων των συστημάτων και τεχνολογιών. Επί του παρόντος δεν υπάρχουν αμερικανικά διαστημόπλοια σε λειτουργία, ωστόσο πολλά βρίσκονται υπό ανάπτυξη και αναμένεται να είναι έτοιμα για πτήση το 2017. Αυτό αφήνει ελάχιστα χρονικά περιθώρια προκειμένου η αποστολή να επωφεληθεί από μια σπάνια πλανητική ευθυγράμμιση που θα επιτρέψει στο σκάφος να κάνει τον γύρω του Άρη, φτάνοντας μόλις 240 χιλιόμετρα από την επιφάνεια του πλανήτη, πριν επιστρέψει στη Γη. Το χρονικό περιθώριο για την εκτόξευση του διαστημικού σκάφους θα ξεκινήσει στις 5 Ιανουαρίου του 2018, ενώ η επόμενη ευκαιρία για μια τέτοια ευθυγράμμιση θα είναι το 2031. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=63789361 Η Ινδία θα ξεκινήσει έρευνες στον Άρη. Ο ινδικός Οργανισμός Διαστημικών Ερευνών σχεδιάζει να εκτοξεύσει ένα ερευνητικό σκάφος με προορισμό τον Άρη τον Οκτώβριο του 2013, ανακοίνωσε σήμερα Πέμπτη ο πρόεδρος της Ινδίας Πρανάμπ Μουκερντζί. Σκοπός της αποστολής είναι να εντοπιστούν ενδείξεις ζωής και οι αιτίες της εξαφάνισης της ατμόσφαιρας από τον Ερυθρό Πλανήτη. Οι Ινδοί ειδικοί επίσης σκοπεύουν να θέσουν σε περίγεια τροχιά τον πρώτο από τους 7 δορυφόρους του ινδικού εθνικού δορυφορικού συστήματος πλοήγησης. http://greek.ruvr.ru/2013_02_21/105620894/

Εντυπωσιακή φωτογραφία του γαλαξία Μ51Α. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή φωτογραφία του γαλαξία Μ51Α, στον οποίο οι επιστήμονες έχουν προσδώσει, λόγω του σχήματός του, το όνομα «Γαλαξίας της Δίνης». Ο σπειροειδής γαλαξίας διαθέτει ιδιαίτερα καθαρή δομή βραχιόνων για αυτό και μοιάζει με μια κοσμική δίνη. Νέες παρατηρήσεις στον συγκεκριμένο γαλαξία ανέτρεψαν τα δεδομένα που γνωρίζαμε για αυτόν. Οπως αναφέρει η NASA ο γαλαξίας δεν βρίσκεται σε απόσταση 23 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς αλλά σε απόσταση 30 εκατομμυρίων ετών φωτός. Η διάμετρός του δεν είναι 40 χιλιάδες έτη φωτός αλλά 60 χιλιάδες. Το τηλεσκόπιο των 0.9 μέτρων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Kitt Peak στην Αριζόνα κατέγραψε μια εντυπωσιακή κοντινή εικόνα του γαλαξία. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=500327

Εντοπίστηκαν άστρα-απομεινάρια κοσμικού κανιβαλισμού. Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ανακάλυψη έκανε ομάδα αστρονόμων στις ΗΠΑ. Μελετώντας δεδομένα από παρατηρήσεις επτά ετών που έκανε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble οι ερευνητές εντόπισαν μια ομάδα απομακρυσμένων άστρων τα οποία όπως υποστηρίζουν είναι τα απομεινάρια γαλαξιακού κανιβαλισμού. Σύμφωνα με τους ερευνητές ο γαλαξίας μας «κατάπιε» κάποτε ένα μικρότερο γειτονικό γαλαξία και τα άστρα που εντοπίστηκαν είναι «αυτόπτες μάρτυρες» του τι συνέβη. Την ανακάλυψη έκανε ομάδα αστρονόμων από μεγάλα αμερικανικά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Εντόπισαν σε απόσταση 80 χιλιάδων ετών φωτός από το κέντρο του γαλαξία μας μια κοσμική δομή, ένα «κέλυφος» όπως το χαρακτηρίζουν μέσα στο οποίο βρίσκονται 13 άστρα. Σύμφωνα με τους ερευνητές τα άστρα αυτά είναι ότι απέμεινε από την «επίθεση» του Γαλαξία σε ένα μικρότερο τον οποίο τελικά και απορρόφησε. Η ανακάλυψη θεωρείται πολύ σημαντική για δύο λόγους. Πρώτον γιατί ενισχύει τη θεωρία ότι ο γαλαξίας μας αναπτυσσόταν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα «κανιβαλίζοντας» μικρότερους γαλαξίες που βρίσκονταν στη κοσμική μας γειτονιά. Δεύτερον γιατί τα συμπεράσματα της έρευνας μπορεί να βοηθήσουν τους επιστήμονες να το πώς η μάζα κατανέμεται μέσα στον γαλαξία μας κάτι που με τη σειρά του θα αποκαλύψει στοιχεία για τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη που πιστεύεται ότι αποτελεί το 80% της ύλης του Σύμπαντος. «Η ανακάλυψη μιας χούφτας απομακρυσμένων άστρων στον γαλαξία μας δεν ήταν κάτι εύκολο. Ηταν πραγματικά σαν να ψάχνεις βελόνα μέσα στα άχυρα» αναφέρει σε ανακοίνωση του ο Ρόλαντ βαν ντε Μάρελ του Space Telescope Science Institute στη Βαλτιμόρη, μέλος της ερευνητικής ομάδας Η κοσμική δομή εντός της οποίας κινούνται τα 13 άστρα, αυτό το «κέλυφος», καθώς και ο τρόπος που κινείται η ομάδα των άστρων είναι φαινόμενα που σύμφωνα με τους ειδικούς μπορούν να υπάρξουν μετά από την απορρόφηση ενός μικρότερου γαλαξία από ένα κοντινό μεγαλύτερο από αυτόν. «Αυτό που μπορεί να συμβαίνει είναι ότι τα άστρα αυτά κινούνται πολύ αργά επειδή βρίσκονται στο απόκεντρο, στο πιο απομακρυσμένο σημείο της τροχιάς τους από το κέντρο του γαλαξία μας. Η ακτινική κίνηση των άστρων μειώνεται σε σχέση με την εφαπτόμενη κίνηση αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχουν μια περίεργη ομαδοποιημένη συμπεριφορά όταν κινούνται προς το κέντρο του Γαλαξία» αναφέρει η Άλις Ντίσον, του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, που ήταν επικεφαλής των ερευνητών. Οι ερευνητές μελετούν τα άστρα και τη συμπεριφορά τους ευελπιστώντας ότι θα βρουν νέα στοιχεία για τη δημιουργία και εξέλιξη του Γαλαξία. Ελπίζουν επίσης ότι θα μπορέσουν να υπολογίσουν με ακρίβεια τη μάζα του γαλαξία μας. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=500339

Από που ήρθε ο αστεροειδής του Τσελιαμπίνσκ; Το μετέωρο του Τσελιαμπίνσκ ήταν ένας αστεροειδής της «ομάδας του Απόλλωνα» Αστρονόμοι που ανέλυσαν τα βίντεο από κάμερες σε διάφορες πόλεις της Ρωσίας εκτιμούν ότι το διαβόητο πλέον μετέωρο του Τσελιαμπίνσκ ήταν ένας αστεροειδής της «ομάδας του Απόλλωνα», η οποία περιλαμβάνει διαστημικούς βράχους των οποίων οι τροχιές διασταυρώνονται με την τροχιά της Γης. Στο μέλλον, κάποιο άλλο μέλος της ίδιας παρέας θα μπορούσε να βάλει και πάλι τον πλανήτη στο στόχαστρο. Η προκαταρκτική ανάλυση, για την οποία οι ερευνητές τονίζουν ότι υπάρχει σημαντικός βαθμός αβεβαιότητας, χρησιμοποίησαν μεθόδους γεωμετρίας για να υπολογίσουν την τροχιά του βράχου, ο οποίος εξερράγη μερικά χιλιόμετρα πάνω από την πόλη του Τσελιαμπίνσκ στις 15 Φεβρουαρίου, και τραυμάτισε πάνω από 1.000 άτομα με το ωστικό του κύμα. Η ΝASA εκτίμησε ότι ο αδέσποτος βράχος είχε διάμετρο γύρω στα 17 μέτρα, μάζα επτά με δέκα χιλιάδες τόνους και ταχύτητα 54.000 χιλιόμετρα την ώρα. Η έκρηξη ψηλά στην ατμόσφαιρα υπολογίζεται ότι απελευθέρωσε ενέργεια έως και 500 κιλοτόνων ΤΝΤ, όσο ένα ισχυρό πυρηνικό όπλο. Η νέα μελέτη, την οποία υπογράφουν Κολομβιανοί αστρονόμοι, δεν έχει γίνει ακόμα δεκτή για επίσημη δημοσίευση, έχει όμως αναρτηθεί στην υπηρεσία προδημοσίευσης ArXiv. http://arxiv.org/abs/1302.5377 Οι ερευνητές υπολόγισαν την τροχιά του σώματος με βάση τις εικόνες από κάμερες σε ανοιχτούς χώρους, καθώς και με βάση τις σκιές που άφησε το εκτυφλωτικό φως του καθώς εξερράγη. Σε συνδυασμό με τη θέση ενός μικρού κρατήρα που βρέθηκε στη λίμνη Τσεμπαρκούλ, οι μέθοδοι τριγωνομετρίας που εφαρμόστηκαν έδωσαν την πιθανή πορεία του μετεώρου μέσα στην ατμόσφαιρα. Και, από την πορεία του αντικειμένου στην ατμόσφαιρα, οι ερευνητές μπόρεσαν να υπολογίσουν την τροχιά στην οποία κινούνταν ο αστεροειδής πριν συναντήσει τη Γη. Το πιθανότερο είναι ότι επρόκειτο για ένα μέλος της οικογένειας του Απόλλωνα, μιας ομάδας αστεροειδών που κινούνται γύρω από τον Ήλιο, με τις ελλειπτικές τροχιές τους να διασταυρώνονται με την τροχιά της Γης. Από τους σχεδόν 10.000 αστεροειδείς που έχουν βρεθεί ως σήμερα σχετικά κοντά στη Γη, περίπου 5.200 εκτιμάται ότι ανήκουν στην ομάδα του Απόλλωνα. Όπως συμβαίνει και με άλλες ομάδες αστεροειδών, τα σώματα της οικογένειας του Απόλλωνα πιστεύεται ότι βρίσκονταν αρχικά στην κύρια Ζώνη των Αστεροειδών, ανάμεσα στις τροχιές του Άρη και του Δία. Πιστεύεται ότι έφυγαν από αυτή τη θέση και πλησίασαν πιο κοντά στη Γη λόγω της βαρυτικής επίδρασης του γιγάντιου Δία. Το γεγονός ότι η τροχιά της Γης διασταυρώνεται με τις τροχιές των αστεροειδών του Απόλλωνα αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο πρόσκρουσης στο μακρινό μέλλον, για αυτό και τα μέλη της ομάδας αντιμετωπίζονται ως δυνητική απειλή. Οι ερευνητές πάντως τονίζουν ότι τα συμπεράσματά τους πάσχουν από υψηλό βαθμό αβεβαιότητας λόγω διαφόρων παραγόντων: μεταξύ άλλων, τα ρολόγια στις κάμερες που κατέγραψαν την πτώση δεν ήταν συγχρονισμένα, ενώ το θραύσμα που έπεσε στη λίμνη Τσεμπαρκούλ μπορεί να είχε εντελώς διαφορετική πορεία από άλλα θραύσματα. Όλα αυτά σημαίνουν ότι η ακριβής τροχιά του αστεροειδή ενδέχεται να μην υπολογιστεί ποτέ με ακρίβεια. Στο σχεδιο η πιθανότερη τροχιά (η μπλε συνεχής καμπύλη) του μετεώρου του Chelyabinsk. Το μετέωρο (ChM) ακολουθούσε μια ελλειπτική τροχιά γύρω από τον Ήλιο, η οποία διασταυρωνόταν με την τροχιά της Γης http://physicsgg.me/2013/02/26/%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%ae%cf%81%ce%b8%ce%b5-%ce%bf-%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf%ce%b5%ce%b9%ce%b4%ce%ae%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%84%cf%83%ce%b5%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%bc/

Η εξαγωνική καταιγίδα του Κρόνου. Ενα ακόμη εντυπωσιακό φαινόμενο στον Κρόνο κατέγραψε το διαστημικό σκάφος Cassini που εξερευνά τον πλανήτη και τα δεκάδες φεγγάρια του από το 2004. Αυτή τη φορά το Cassini κατέγραψε με τον φωτογραφικό του φακό μια καταιγίδα που εξελίσσεται στον Βόρειο Πόλο του Κρόνου. Η καταιγίδα έχει λάβει εξαγωνικό σχήμα και «λούζεται» στο ηλιακό φως που, λόγω της «άνοιξης» που υπάρχει τώρα στο Βόρειο Ημισφαίριο του Κρόνου, είναι πιο έντονο. Πέριξ του εξαγώνου εξελίσσονται και άλλες μικρότερες καταιγίδες ενώ στο βάθος της εικόνας διακρίνονται τα δαχτυλίδια του Κρόνου. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=500137

Τελικά. Έλαβαν: 38,6% ο Vulcan και 22,1% ο Κέρβερος. Στο σύνολο των 450.324 ψήφων το όνομα Vulcan έλαβε 174.062 ψήφους και το όνομα Κέρβερος 99432.

Το Internet «βάφτισε» τα φεγγάρια του Πλούτωνα. Ηφαιστος και Κέρβερος είναι τα ονόματα που επέλεξαν οι χρήστες του Internet για τους δύο δορυφόρους του Πλούτωνα. Ολοκληρώθηκε η ψηφοφορία για την ονοματοδοσία των δύο μικρών δορυφόρων του Πλούτωνα που ανακαλύφτηκαν το 2011 και το 2012. Ο Πλούτωνας διαθέτει πλέον 5 φεγγάρια, τον Χάροντα, τη Νύχτα, την Υδρα και τα καινούργια Ρ4 και Ρ5 που αναμένουν τα ονόματα τους. Η ομάδα ερευνητών από το Ινστιτούτο αναζήτησης εξωγήινης ζωής SETI έφτιαξε μια λίστα με υποψήφια ονόματα και δημιούργησε έναν δικτυακό τόπο στον οποίο οι επισκέπτες μπορούσαν να ψηφίσουν δύο από αυτά. Η διαδικασία ολοκληρώθηκε τη Δευτέρα και τα δύο ονόματα που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους ήταν το «Ηφαιστος» και «Κέρβερος». Το Ηφαιστος ξεχώρισε λαμβάνοντας περίπου 175 χιλιάδες ψήφους χιλιάδες ψήφους, σχεδόν διπλάσιες από τον δεύτερο Κέρβερο. Βέβαια θα πρέπει να σημειωθεί ότι το Ηφαιστος επικράτησε μετά τη δημόσια παρέμβαση του διάσημου ηθοποιού Ουίλιαμ Σάτνερ που δήλωσε ότι αυτό είναι το ιδανικότερο όνομα για να δοθεί σε ένα από τους δύο δορυφόρους. Ο Σάτνερ έγινε γνωστός με τον ρόλο του «Κάπτεν Κερκ» στη θρυλική διαστημική σειρά Σταρ Τρεκ και μάλιστα την Κυριακή έκανε εμφάνιση έκπληξη στα Οσκαρ συμμετέχοντας σε αυτά ως Κάπτεν Κερκ. Ο Σάτνερ υποστήριξε το Ηφαιστος (Vulcan στα λατινικά) όχι μόνο επειδή του άρεσε το όνομα αλλά και επειδή ο έτερος πρωταγωνιστής του Σταρ Τρεκ, ο μίστερ Σποκ, είχε γεννηθεί στον πλανήτη Vulcan. Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι την τελική επιλογή για το όνομα των δύο δορυφόρων (όπως και για κάθε διαστημικό όνομα) έχει η Διεθνής Αστρονομική Ενωση τα μέλη της οποίας μπορούν να επιλέξουν άλλα ονόματα. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=500131 Τελικά. Έλαβαν: 38,6% ο Vulcan και 22,1% ο Κέρβερος Στο σύνολο των 450.324 ψήφων το όνομα Vulcan έλαβε 174.062 ψήφους και το όνομα Κέρβερος 99432.

Η αστάθεια του σύμπαντος και το μποζόνιο Higgs. “Είναι το μποζόνιο Higgs ένας προάγγελος της αποκάλυψης; Ναι, σύμφωνα με μια θεωρία που διατυπώθηκε πριν από τριάντα και πλέον χρόνια και βρίσκεται πίσω από ειδήσεις αυτής της εβδομάδας. Η τιμή της μάζας του σωματιδίου Higgs που ανακοινώθηκε πέρυσι το καλοκαίρι βρίσκεται σε συμφωνία με μια θεωρία που υποστηρίζει ότι το σύμπαν μας βρίσκεται στα όρια της σταθερότητάς του – όπως ένα μολύβι ισορροπεί κατακόρυφα στην λεπτή μύτη του. «Μπορεί ο κόσμος στον οποίο ζούμε να είναι εγγενώς ασταθής. Ίσως σε κάποια στιγμή μετά από δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα, να εξαφανιστούν τα πάντα» δήλωσε ο Joseph Lykken, από το Fermi National Accelerator Laboratory στο ετήσιο συνέδριο του Αμερικάνικου Συνδέσμου για την Προώθηση των Επιστημών. Το σενάριο αυτό βρίσκεται στα χέρια των φυσικών εδώ και χρόνια – από το 1982 – όταν οι θεωρητικοί Michael Turner και Frank Wilczek δημοσίευσαν την εργασία τους στο Nature με τίτλο: “Is our vacuum metastable?“. http://ctp.lns.mit.edu/Wilczek_Nature/%2872%29vacuum_metastable.pdf Οι ερευνητές δείχνουν ότι το κενό μπορεί να βρίσκεται σε διαφορετικές ενεργειακές καταστάσεις, και η πιο σταθερή από αυτές αντιστοιχεί στην χαμηλότερη ενέργεια. Το πρόβλημα προκύπτει αν δεν βρισκόμαστε σ’ αυτήν, και ζούμε σε μια προσωρινά σταθερή κατάσταση η οποία τελικά πρόκειται να καταρρεύσει. Σύμφωνα με τον Lykken: «το σύμπαν τείνει να βρεθεί σε μια διαφορετική κατάσταση και μια μικρή φυσαλίδα κενού μπορεί να εξελιχθεί σε ένα εναλλακτικό σύμπαν που θα εξαπλωθεί καταστρέφοντας τα πάντα». Το φαινόμενο σήραγγας μεταξύ κενών είναι μια ιδέα παρόμοια με το υπέρθερμο νερό και τον σχηματισμό φυσαλίδων σ’ αυτό (διαβάστε λεπτομέρειες για τέτοιου είδους πρώτης τάξης μεταβάσεις μεταξύ δυο φάσεων ΕΔΩ: diracseashore.wordpress.com via motls.blogspot.com) Tο υπέρθερμο νερό, στο βίντεο που ακολουθεί, εκρήγνυται όταν σ’ αυτό προστίθενται προσμίξεις, όπως ζάχαρη – ελπίζουμε να μην υπάρχει κοσμική ζάχαρη) Είναι γνωστό πως το πεδίο Higgs ευθύνεται για την μάζα θεμελιωδών σωματιδίων. Το πεδίο Higgs διαποτίζει ομοιόμορφα το κενό και η μάζα του μποζονίου του είναι άμεσα συνυφασμένη με την σταθερότητα του κενού. Η θεωρία προέβλεπε πως αν το μποζόνιο Higgs είχε μάζα μεγαλύτερη από 129 GeV, τότε το σύμπαν είναι «ασφαλές». Όμως τον Ιούνιο του 2012 οι ερευνητές του CERN ανακοίνωσαν την ανακάλυψη ενός σωματιδίου που μοιάζει πολύ με το Higgs, με μάζα 126 GeV – αρκετά ελαφρύ ώστε να αυξηθεί ο φόβος της αστάθειας του σύμπαντος. (Στο συνέδριο Moriond , στις αρχές Μαρτίου, αναμένεται να ανακοινωθεί ακριβέστερη τιμή για τη μάζα του μποζονίου Higgs). http://moriond.in2p3.fr/ Όμως υπάρχει ελπίδα για το γνωστό μας σύμπαν. Κάποιοι θεωρητικοί φυσικοί επισημαίνουν ότι η σχέση μεταξύ της μάζας του Higgs και του κενού χώρου εξαρτάται από τη μάζα του top κουάρκ. Αν η μάζα του top κουάρκ είναι διαφορετική τότε η σταθερότητα του σύμπαντος ζει και βασιλεύει. Σύμφωνα με άλλους ερευνητές η θεωρία της υπερσυμμετρίας, σύμφωνα με την οποία κάθε γνωστό σωματίδιο αντιστοιχεί σε ένα βαρύτερο υπερσυμμετρικό – και αν ισχύει κάτι τέτοιο και για το Higgs – τότε αυτό θα μπορούσε να μας «σώσει από την καταστροφή». Οι ανησυχίες θα παραμείνουν ανεπιβεβαίωτες προς το παρόν. Ο LHC κλείνει για αναβάθμιση και θα λειτουργήσει μετά από δύο χρόνια, με καλύτερη απόδοση και σε υψηλότερες ενέργειες, που πιθανόν να αποκαλύψουν τα υπερσυμμετρικά σωματίδια, τους υπερ-συντρόφους. newscientist.com http://physicsgg.me/2013/02/22/%ce%b7-%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%ac%ce%b8%ce%b5%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%bf%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%ce%bc%cf%80%ce%bf%ce%b6%cf%8c%ce%bd/

Μια «δεύτερη» Γη ίσως είναι κοντά, περιμένοντας να την ανακαλύψουμε. Ενας πλανήτης που φιλοξενεί ζωή μπορεί να βρίσκεται πολύ πιο κοντά στη Γη απ’ ό,τι θεωρούνταν μέχρι σήμερα. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν Αμερικανοί αστροφυσικοί από το Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics στο Cambridge των ΗΠΑ, μελετώντας δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler της NASA. Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα των επιστημόνων δείχνει ότι το 6% των ερυθρών νάνων διαθέτουν πλανήτες με το ίδιο μέγεθος με τη Γη και συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη έμβιων όντων. Καθώς οι ερυθροί νάνοι είναι οι πιο συνηθισμένοι τύποι αστέρων που υπάρχουν στον γαλαξία μας, αυτό σημαίνει ότι ένας πλανήτης παρόμοιος με τη Γη ενδεχομένως να απέχει από το ηλιακό μας σύστημα «μόλις» 13 έτη φωτός - νούμερο που, για τα δεδομένα της αστρονομίας, είναι εξαιρετικά μικρό. «Μέχρι σήμερα πιστεύαμε ότι θα έπρεπε να ψάξουμε σε τεράστιες αποστάσεις για να εντοπίσουμε κάποιον πλανήτη παρεμφερή με τη Γη. Τώρα όμως συνειδητοποιούμε ότι μια «δεύτερη» Γη ίσως να βρίσκεται στην αυλή μας, περιμένοντας να την ανακαλύψουμε», ανέφερε η επικεφαλής της έρευνας, Courtney Dressing. Οι ερυθροί νάνοι είναι ένας τύπος αστέρων με μικρό μέγεθος και χαμηλή θερμοκρασία - ένας τυπικός ερυθρός νάνος έχει τρεις φορές μικρότερες διαστάσεις από τον Ηλιο και 1.000 φορές μικρότερη θερμοκρασία. Αν και η μικρή φωτεινότητά τους συνεπάγεται ότι δεν είναι ορατοί με γυμνό μάτι, συνιστούν ένα πολύ καλό στόχο για την αναζήτηση γήινων πλανητών. Κι αυτό όχι μόνο γιατί αποτελούν το 75% των αστέρων στον γαλαξία μας, κάτι που σημαίνει ότι ο αριθμός τους ξεπερνά τα 75 εκατομμύρια, αλλά και επειδή στην περίπτωσή τους είναι πιο εύκολο να εφαρμοσθούν οι τεχνικές εντοπισμού πλανητών. Χρησιμοποιώντας αυτές τις τεχνικές, οι Αμερικανοί επιστήμονες μελέτησαν μία βάση δεδομένων του Kepler για τον γαλαξία μας, ανακαλύπτοντας 95 πλανήτες να περιστρέφονται γύρω από ερυθρούς αστέρες. Το νούμερο αυτό σημαίνει ότι το 60% των αστεριών-νάνων από το δείγμα που ανέλυσαν έχουν πλανήτες με μέγεθος μικρότερο από τον Ποσειδώνα. Στη συνέχεια, οι αστροφυσικοί υπολόγισαν ότι τρεις από αυτούς τους πλανήτες έχουν παρόμοιες διαστάσεις και θερμοκρασία με τη Γη - ένας αριθμός που μεταφράζεται στο 6% του δείγματος. Με δεδομένο ότι στη «γειτονιά» του ηλιακού μας συστήματος βρίσκονται αναρίθμητοι ερυθροί αστέρες, είναι πολύ πιθανό το πιο κοντινό αστέρι-νάνος με γήινο πλανήτη να μην απέχει περισσότερο από 13 έτη φωτός. Η ανακάλυψη αυτή υποδεικνύει πως ο εντοπισμός ζωής έξω από το ηλιακό μας σύστημα μπορεί να αποδειχθεί τελικά πιο εύκολη υπόθεση απ’ ό,τι θεωρούσαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες. Βέβαια, το ουράνιο σώμα θα πρέπει να περιστρέφεται σε μικρή ακτίνα από τον ερυθρό αστέρα, για να δέχεται επαρκή ποσότητα φωτός. Ωστόσο, αν έχει αρκετά πυκνή ατμόσφαιρα, αυτή θα μπορούσε να το προστατεύσει από τις υπεριώδεις ακτίνες ή η ακτινοβολία ενδεχομένως να έχει προκαλέσει την ανάπτυξη «εξωτικών» έμβιων όντων. http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathciv_1_16/02/2013_483388

Η Ελλάδα δημιουργεί το πρώτο εθνικό cluster για το διάστημα: si-Cluster Το πρώτο ελληνικό cluster για το διάστημα είναι γεγονός. Η Ελλάδα, μετέχοντας ενεργά στα προγράμματα της ESA ,συσσώρευσε σημαντική τεχνογνωσία και εμπειρία σε όλους τους σχετικούς με το διάστημα τομείς. Αυτό αποτέλεσε και την πηγή της δυναμικής που ευνόησε το σχηματισμό αξιοσημείωτων αλυσίδων αξίας στη χώρα μας. Μια τέτοια συνεργατική αλυσίδα είναι και το si- Cluster . Ήδη από το 2005 που η Ελλάδα έγινε κράτος μέλος της ESA , πολλοί οργανισμοί κρατικοί και μη καθώς και πολλές εταιρείες συμμετείχαν επιτυχώς σε πολλά προγράμματα,συλλογικά αλλά και ανεξάρτητα. Μέχρι σήμερα, μόνο τα μέλη του si-Cluster έχουν συμμετάσχει με επιτυχία σε περισσότερα από 50 έργα της ESA .Τα σημαντικά αποτελέσματα της συμμετοχής αυτής φαίνονται σήμερα με τη δημιουργία του πρώτου Ελληνικού cluster για το διάστημα. Περισσότερα: http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_Ellhada_demioyrgehi_to_prhoto_ethnikho_cluster_gia_to_dihastema_si-Cluster Κοσμοναύτες: εκπαίδευση στη χειμερινή διαβίωση. Τριήμερη εκπαίδευση στη χειμερινή διαβίωση πραγματοποιούν οι ρώσοι κοσμοναύτες Αλεξάντρ Σκοβρτσόφ, Ολέγκ Αρτέμιεφ και ο αμερικανός αστροναύτη Στίβεν Σουόνσον, στο κέντρο εκπαίδευσης κοσμοναυτών «Γκαγκάριν», ενόψει την επόμενης μακράς διάρκειας αποστολής τους το 2013. Πρόκειται για το πρώτο πλήρωμα της αποστολής του διεθνούς διαστημικού σταθμού (MKS-39/40) Στη συνέχεια, θα ακολουθήσουν τα πληρώματα του MKS-40/41 και του MKS-41/42. Σύμφωνα με ανακοίνωση του κέντρου εκπαίδευσης «Γκαγκάριν» από τις 30 Ιανουαρίου θα ξεκινήσουν εκπαίδευση και τα πληρώματα του διεθνούς διαστημικού σταθμού, που οι πτήσεις τους έχουν προγραμματιστεί για το 2014. http://rbth.gr/multimedia/slideshows/2013/02/16/untitled_resource_20063.html Την κοσμική ακτινοβολία θα τη δοκιμάσουν πάνω σε σαύρες. Ρώσοι επιστήμονες θα δοκιμάσουν την επίδραση της κοσμικής ακτινοβολίας πάνω σε ποντίκια και σαύρες στα πλαίσια του προγράμματος «Bion-M1», κάτι που είναι σημαντικό για την εκτίμηση του κινδύνου της ακτινοβολίας στον διαπλανητικό χώρο, καθώς και των συστημάτων προστασίας των διαστημικών οχημάτων, ανέφεραν σήμερα Παρασκευή στο Ινστιτούτο Ιατρικο-βιολογικών Προβλημάτων της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Στα πλαίσια του πειράματος θα μελετήσουν και τις μεταβολές στις γενετικές δομές, τις βλάβες στην όραση και στο νευρικό σύστημα των βιολογικών αντικειμένων. Το ερευνητικό σύστημα «Bion-M1», που έχει κατασκευαστεί από το Πυραυλικό και Διαστημικό Κέντρο «Progress» (Ρωσία), αποτελείται από ένα όχημα προσγείωσης, ένα διαμέρισμα με εξοπλισμό και δεξαμενή με πηγές ρεύματος. http://greek.ruvr.ru/2013_02_22/105754086/ Κι άλλο εκπληκτικό βίντεο από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το βίντεο που ακολουθεί δημιουργήθηκε από τον Brian Tomlinson , ο οποίος συνδύασε διάφορα στιγμιότυπα (του NASA Johnson Space Center) από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό: http://physicsgg.me/2013/02/20/%ce%ba%ce%b9-%ce%ac%ce%bb%ce%bb%ce%bf-%ce%b5%ce%ba%cf%80%ce%bb%ce%b7%ce%ba%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83/

ΝΑΣΑ: Ο Άπωφις μπορεί να συγκρουστεί με τη Γη το 2068. Ο αστεροειδής Άπωφις, ο οποίος με ασφάλεια θα συναντηθεί με τη Γη το 2029 και το 2036, στις 12 Απριλίου του 2068 μπορεί να συγκρουστεί με τον πλανήτη μας, αν και η πιθανότητα αυτού του συμβάντος είναι πολύ μικρή – λιγότερο από 2,3 στο εκατομμύριο, προσδιόρισαν οι ειδικοί του Εργαστηρίου Αεριωθούμενης Κίνησης της ΝΑΣΑ. Ο αστεροειδής Άπωφις μεγέθους 325 μέτρων ανακαλύφθηκε το 2004. Η ανακάλυψη προκάλεσε σάλο – οι υπολογισμοί έδειξαν ότι υπάρχει μία πιθανότητα της τάξης του 2,7% ο Άπωφις να συγκρουστεί με τη Γη το 2029. Στη συνέχεια οι επιστήμονες απέκλεισαν αυτήν την απειλή, ενώ τον Ιανουάριο οι ειδικοί της ΝΑΣΑ προσδιόρισαν, ότι ο κίνδυνος σύγκρουσης κατά την επόμενη προσέγγιση το 2036 επίσης πρακτικά αποκλείεται. http://greek.ruvr.ru/2013_02_24/105958568/

Ετοιμα τα πρώτα αποτελέσματα του διαστημικού LHC. Οπως έγινε γνωστό τις προσεχείς εβδομάδες θα ανακοινωθούν τα πρώτα αποτελέσματα του σημαντικότερου και ακριβότερου επιστημονικού πειράματος που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στο Διάστημα. Το Άλφα Μαγνητικό Φασματόμετρο ή AMS είναι «παιδί» του νομπελίστα φυσικού Σάμιουελ Τινγκ και μεταφέρθηκε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το 2011. Εγκατεστημένο σε μια εξωτερική πλευρά του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, το γιγάντιο όργανο καταγράφει φαινόμενα υψηλότερης ενέργειας από ό,τι ο επιταχυντής LHC του CERN σε μια προσπάθεια να ανακαλύψει νέες, εξωτικές μορφές ύλης. Μέχρι σήμερα έχει καταγράψει δισεκατομμύρια προσκρούσεις κοσμικών ακτίνων και όπως ανακοίνωσε ο Τινγκ σε λίγες εβδομάδες θα δημοσιοποιηθούν στοιχεία που αφορούν τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη. Από τη δεκαετία του 1930 οι φυσικοί γνωρίζουν ότι η ύλη που βλέπουμε στο Σύμπαν δεν είναι αρκετή για να εξηγήσει την κίνηση των γαλαξιών: η ταχύτητα περιστροφής των γαλαξιών εξαρτάται από τη συνολική τους μάζα, και η μάζα αυτή πρέπει να είναι πολύ περισσότερη από την κανονική ύλη που παρατηρούμε στους γαλαξίες. Η μόνη εξήγηση είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος της μάζας του Σύμπαντος, και συγκεκριμένα το 83%, αντιστοιχεί σε μια μυστηριώδη μορφή της ύλης, η οποία δεν εκπέμπει, δεν απορροφά και δεν διαθλά το φως. Πρόκειται για την υποθετική «σκοτεινή ύλη», η οποία εξ ορισμού είναι κυριολεκτικά αόρατη. Τα υπολογιστικά μοντέλα των κοσμολόγων δείχνουν ότι η σκοτεινή ύλη πρέπει να είναι κατανεμημένη σχετικά ομοιόμορφα στο Σύμπαν. Με άλλα λόγια, η σκοτεινή ύλη πρέπει να υπάρχει παντού, ίσως και στη Γη, χωρίς όμως να αντιλαμβανόμαστε την παρουσία της. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πολλά πράγματα για τη σκοτεινή ύλη. Ενα από τα ερωτήματα που ζητούν απάντηση είναι από τι αποτελείται αυτή η ύλη. Μια δημοφιλής θεωρία κάνει λόγο για υποθετικά σωματίδια, τα WIMP (σωματίδια μεγάλης μάζας και ασθενούς αλληλεπίδρασης), από τα οποία ίσως αποτελείται η λεγόμενη σκοτεινή ύλη. Κανένα τηλεσκόπιο ή άλλο όργανο μέχρι σήμερα δεν έχει μπορέσει να εντοπίσει την ύπαρξη των WIMP. Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι το AMS θα καταφέρει να επιβεβαιώσει την ύπαρξη των WIMP και να φωτίσει ορισμένες από τις ιδιότητες τους. Ετσι η επιστημονική κοινότητα αναμένει με ενδιαφέρον την ανακοίνωση για να δει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί. Ο Τινγκ, που εργάζεται στο ΜΙΤ, θα δημοσιεύσει σε κάποιο επιστημονικό περιοδικό τα πρώτα αποτελέσματα των ερευνών αλλά δεν έχει ακόμη αποφασίσει σε ποιο. «Περιμέναμε 18 ολόκληρα χρόνια για να γράψουμε αυτή τη μελέτη και τώρα πλέον είμαστε στη φάση των τελικών ελέγχων των δεδομένων της. Υπάρχουν έξι ομάδες αναλυτών που τσεκάρουν τα ίδια αποτελέσματα ώστε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι για την ορθότητα τους. Πιστεύω ότι σε 2-3 εβδομάδες θα είμαστε έτοιμοι να κάνουμε τη δημοσίευση» δήλωσε στους εκπροσώπους του Τύπου. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=498914

Πράσινο φως για αποστολή στην Ευρώπη. Οπως έγινε γνωστό η NASA ενέκρινε την πρόταση για μια αποστολή εξερεύνησης της Ευρώπης, του δορυφόρου του Δία. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι κάτω από την παγωμένη επιφάνεια της Ευρώπης υπάρχει ένας ωκεανός που πιθανώς να φιλοξενεί κάποιες μορφές ζωής. Η αποστολή θα ονομαστεί Clipper και αν όλα πάνε σύμφωνα με τον προγραμματισμό το σκάφος που θα εξερευνήσει τον δορυφόρο θα ξεκινήσει το ταξίδι του το 2021 ή το 2022. Θα χρειαστεί περίπου έξι χρόνια για να φτάσει στην Ευρώπη και στη συνέχεια θα τεθεί σε τροχιά γύρω της για να μελετήσει λεπτομερώς την επιφάνεια της. Οι επιτελείς της NASA είδαν και ενέκριναν τα σχέδια του σκάφους που θα κατασκευαστεί για την αποστολή. Θα διαθέτει ειδικά όργανα (ραντάρ, αισθητήρες κ.α) τα οποία θα μπορέσουν να χαρτογραφήσουν την επιφάνεια της Ευρώπης αλλά και να διεισδύσουν στο εσωτερικό της. Τα δεδομένα που θα συλλέξει το σκάφος θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να σχεδιάσουν στη συνέχεια μια νέα αποστολή στην Ευρώπη. Μια αποστολή που αυτή τη φορά θα αφορά την προσεδάφιση ενός σκάφους και την προσπάθεια διείσδυσης στον ωκεανό για εξερεύνηση. «Η Ευρώπη είναι το πιθανότερο μέρος για την ύπαρξη ζωής μακριά από τη Γη και για αυτό υπάρχει υψηλό ενδιαφέρον από την επιστημονική κοινότητα αλλά και από το Αμερικανικό Κογκρέσο για μια αποστολή εκεί» ανέφερε σε επιστημονικό συνέδριο που γίνεται αυτές τις μέρες στη Βοστόνη ο Ρόμπερτ Παπαλάρντο, στέλεχος του Εργαστηρίου Αεριοπροώθησης (JPL) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας. Οι πρώτες εκτιμήσεις των στελεχών της NASA κάνουν λόγο για μια αποστολή το κόστος της οποίας θα αγγίξει τα δύο δισεκατομμύρια δολάρια. Το υψηλό κόστος πάντως κάνει ορισμένους να διατηρούν επιφυλάξεις αναφέροντας ότι μπορεί στο προσεχές μέλλον η ύπαρξη της αποστολής να τεθεί σε αμφισβήτηση αν υπάρξουν προβλήματα με τον προϋπολογισμό της NASA Αν υπάρχει ωκεανός στην Ευρώπη αυτός βρίσκεται σε βάθος αρκετών χιλιομέτρων κάτω από την επιφάνεια της. Αυτό κάνει ορισμένους ειδικούς να εκτιμούν ότι θα είναι από εξαιρετικά δύσκολο ως απίθανο να βρεθεί τρόπος να διεισδύσει κάποιο ρομποτικό σύστημα τόσο βαθιά. Κάποιοι άλλοι στην επιστημονική κοινότητα υποστηρίζουν ότι ο Εγκέλαδος, ο παγωμένος δορυφόρος του Κρόνου, είναι το πιθανότερο σημείο να υπάρχει ζωή στο ηλιακό μας σύστημα και εκεί και όχι στην Ευρώπη πρέπει να γίνει μια αποστολή εξερεύνησης. Κάποιες μελέτες έχουν υποδείξει μεν την παρουσία νερού σε υγρή μορφή κάτω από τους πάγους της Ευρώπης αλλά όχι και ζωής. Εδώ δείτε ένα εκπληκτικό βίντεο για το πώς θα μοιάζει μια επανδρωμένη αποστολή εξερεύνησης στην Ευρώπη http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=498941

To διαστημικό μεταγωγικό σκάφος «Προγκρές» ολοκλήρωσε τον κύκλο του. Το ρωσικό μεταγωγικό διαστημόπλοιο «Προγκρές Μ-16Μ» αποσυνδέθηκε από τη μονάδα «Πιρς» του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, ώστε να απελευθερώσει το χώρο για το νέο «φορτηγό» διαστημόπλοιο, ανακοίνωσε η Ιρίνα Ρομάνοβα, επικεφαλής της υπηρεσίας Τύπου του Κεντρικού Επιστημονικού-Ερευνητικού Ινστιτούτου Μηχανοκατασκευών, στο οποίο είναι ενταγμένο το Κέντρο Διεύθυνσης Πτήσεων. Το «Προγκρές», στο οποίο οι κοσμοναύτες έχουν φορτώσει διάφορα απορρίμματα από το Σταθμό, ουσιαστικά θα καεί πλήρως καθώς θα διέρχεται από τα πυκνά στρώματα της ατμόσφαιρας. Μόνο τα πυρίμαχα υλικά από την κατασκευή του «Προγκρές» θα φθάσουν έως το λεγόμενο «νεκροταφείο των διαστημοπλοίων», μια ζώνη του Ειρηνικού Ωκεανού, σε απόσταση περίπου 3.000 χλμ. από τη Νέα Ζηλανδία, από όπου δεν διέρχονται γραμμές ναυσιπλοΐας. http://greek.ruvr.ru/2013_02_09/104183188/ Το διαστημόπλοιο Progress αναχώρησε για το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ο πύραυλος μεταφορέας Soyuz-U με το διαστημόπλοιο Progress ξεκίνησε από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ για το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΔΣ). Το τρίτο στάδιο διαχωρισμού του πυραύλου πραγματοποιήθηκε κανονικά την προγραμματισμένη ώρα. Η σύνδεση πραγματοποιήθηκε στο ΔΔΣ 00:35:21 ώρα Μόσχας - έξι ώρες μετά την έναρξη του διαστημικού σκάφους σε τροχιά, όπως προβλέπεται από το πρότυπο πρόγραμμα της πτήσης του. Η εκτόξευση του δορυφόρου Landsat 8 Πρόκειται για έναν νέο δορυφόρο, τον Landsat 8, ο οποίος θα κρατά αρχείο από τις αλλαγές που υφίσταται το τοπίο της Γης, διασφαλίζοντας τη συνέχιση ενός 40ετούς φωτογραφικού αρχείου τεκμηρίωσης της εξάπλωσης των πόλεων, της τήξης των παγετώνων, των φυσικών καταστροφών και άλλων περιβαλλοντικών αλλαγών. Ο δορυφόρος εκτοξεύτηκε με τον μη επανδρωμένο πύραυλο Atlas 5 από την αεροπορική βάση Βάντενμπεργκ της Καλιφόρνια, ενώ η εκτόξευση μεταδόθηκε από την τηλεόραση της NASA. Οι μηχανικοί της NASA θα χρειαστούν περίπου τρεις μήνες για να ολοκληρώσουν τις απαραίτητες δοκιμές της πλατφόρμας και να θέσουν σε λειτουργία τον δορυφόρο. Η επονομαζόμενη LDCM αποστολή θα προσδεθεί στο μοναδικό λειτουργικό -επί 14 χρόνια- διαστημικό σκάφος Landsat 7 και θα παρέχει εικόνες σε φυσικό και υπέρυθρο φως από απόσταση 705 χιλιομέτρων πάνω από τη Γη. Επιπλέον, οι δύο δορυφόροι διαθέτουν έναν θερμικό υπέρυθρο αισθητήρα, που μετρά τη θερμική ακτινοβολία που εκλύεται από την επιφάνεια της Γης. Οι δορυφόροι κάνουν κύκλο γύρω από τη Γη κάθε 99 λεπτά, και τραβούν φωτογραφίες με λεπτομέρειες που φτάνουν το μέγεθος μίας μπάλας του μπέηζμπολ, ανάλογα με το μήκος κύματος του φωτός με το οποίο μετρούν. Τα δύο διαστημικά σκάφη κάποια στιγμή θα διαχωριστούν ώστε να επισκέπτονται κάθε σημείο της επιφάνειας της Γης κάθε οκτώ ημέρες. Τα δεδομένα αυτά διανέμονται ώστε να εκτιμηθούν οι καταστροφές που έχει υποστεί το τοπίο της Γης από τις φωτιές, τις πλημμύρες και άλλες φυσικές καταστροφές, αλλά και για να καταγραφούν οι καλλιέργειες, οι ακτογραμμές, οι παγετώνες και άλλες περιοχές που υφίστανται επιπτώσεις από την υπερθέρμανση του πλανήτη, τον ολοένα αυξανόμενο πληθυσμό και την ανάπτυξη της τεχνολογίας. Ο επικεφαλής του προγράμματος, Ken Schwer, δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, πως η αποστολή LDCM (Landsat Data Continuity Mission) θα συνεχίσει να καταγράφει τις ανθρώπινες επιπτώσεις στη Γη, καθώς και τις επιπτώσεις της Γης στην ανθρωπότητα, ώστε να μπορέσουμε να προσαρμοστούμε σε αυτές τις αλλαγές και να λάβουμε τις κατάλληλες αποφάσεις σχετικά με το τί κάνουμε στην επιφάνεια του πλανήτη. Ολόκληρο το φωτογραφικό αρχείο είναι ανοιχτό και ελεύθερο, ενώ οι επιστήμονες σε κάθε γωνιά του πλανήτη μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτές τις πληροφορίες με άπειρους τρόπους. Μπορούν να παρακολουθήσουν κατά πόσο μία καλλιέργεια είναι υγιής, μέχρι την κατάσταση ενός ηφαιστείου, να μετρήσουν την ανάπτυξη των πόλεων, μέχρι την έκταση ενός παγετώνα. Μεταξύ των εμπορικών πελατών του Landsat είναι η Google, που χρησιμοποιεί τις φωτογραφίες για το γνωστό πρόγραμμα Google Earth, αλλά και ο ασφαλιστικός κλάδος, που χρησιμοποιεί τα δεδομένα των δορυφόρων για να εκτιμήσει τον κίνδυνο πυρκαγιών αλλά και να μετρήσει τη φυτική παραγωγή. Το πρόγραμμα Landsat παρέχει φωτογραφίες από το 1972, από τότε δηλαδή που εκτοξεύτηκε ο πρώτος δορυφόρος. Ο τελευταίος δορυφόρος, που κόστισε στη NASA 855 εκατ. δολάρια, μόλις τεθεί σε λειτουργία, θα μπορεί να στέλνει 400 φωτογραφίες την ημέρα σε επίγειους σταθμούς στη Νότια Ντακότα, την Αλάσκα και τη Νορβηγία. Βιντεο http://physicsgg.me/2013/02/12/%ce%b7-%ce%b5%ce%ba%cf%84%cf%8c%ce%be%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%bf%cf%81%cf%85%cf%86%cf%8c%cf%81%ce%bf%cf%85-landsat-8/ Oι ΗΠΑ θα εκτοξεύσουν έναν αμερικανο-ουκρανικό πύραυλο Οι δοκιμές πυρός του πυραύλου «Ανταρές», ο οποίος κατασκευάστηκε από την εταιρεία Orbital Sciences με τη συμμετοχή της ουκρανικής επιχείρησης «Yuzmash» με σκοπό να θέτει σε τροχιά μεταγωγικά διαστημόπλοια μάρκας Cygnus, έχουν οριστεί να γίνουν στις 12 Φεβρουαρίου στη νήσο Ουόλοψ της Πολιτείας της Βιρτζίνια, γράφει η διαδικτυακή έκδοση Universe Today. Εάν οι δοκιμές ολοκληρωθούν με επιτυχία, τότε σε 4-6 εβδομάδες, το Μάρτιο, θα πραγματοποιηθεί η πρώτη δοκιμαστική εκτόξευση του πυραύλου, ο οποίος θα κατευθυνθεί στο Διάστημα με μια μακέτα του διαστημοπλοίου Cygnus σε κανονικές διαστάσεις και βάρος, εξοπλισμένη με μέσα συλλογής πληροφοριών και σχετικούς αισθητήρες Η πρώτη, δοκιμαστική πτήση του διαστημοπλοίου Cygnus στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό θα γίνει το Μάιο-Ιούνιο του 2013. http://greek.ruvr.ru/2013_02_09/104193628/ Συμβιβασμός στη διαμάχη Ρωσίας Καζακστάν για το διαστημικό κέντρο Μπαϊκονούρ. Η ανοικοδόμηση της νέας βάσης εκτόξευσης, Baiterek, που πραγματοποιούν από κοινού Καζακστάν και Ρωσία, θα τροποποιηθεί, ώστε να υποστηρίζει την εκτόξευση των πυραύλων Zenit, δήλωσε ο επικεφαλής του Εθνικού Διαστημικού Οργανισμού του Καζακστάν, Kazcosmos, Ταλγκάτ Μουαμπάγιεβ, αναφέροντας ότι οι δύο πλευρές κατέληξαν τελικά σε συμβιβασμό. Αρχικά, η βάση Baiterek σχεδιάστηκε για την εκτόξευση των πυραύλων Angara, οι οποίοι μπορούν να μεταφέρουν έως και 40 μετρικούς τόνους ωφέλιμου φορτίου σε χαμηλή γήινη τροχιά. H Ρωσία, ωστόσο, σκοπεύει να αφήσει το Μπαϊκονούρ και να πραγματοποιεί εκτοξεύσεις από το διαστημικό κέντρο Vostochny της Άπω Ανατολής, γεγονός που προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Kazcosmos. Τριβές μεταξύ της Ρωσίας και Καζακστάν σημειώνονται επίσης και για τους όρους χρήσης του διαστημικού κέντρου Μπαϊκονούρ, καθώς το Καζακστάν φέρεται να επιβάλλει περιορισμούς στις ρωσικές εκτοξεύσεις. Το Μπαϊκονούρ διαθέτει 15 εξέδρες εκτόξευσης για επανδρωμένα και μη επανδρωμένα διαστημικά οχήματα. Από εκεί πραγματοποιήθηκε η πρώτη διαστημική αποστολή του Σπούτνικ το 1957, καθώς επίσης και η πρώτη επανδρωμένη πτήση με τον Γιούρι Γκαγκάριν το 1961. http://rbth.gr/news/2013/02/13/symbibasmo_sti_diamaxi_rosia_kazakstan_gia_to_diastimiko_kentro_mpaikono_20025.html