Δροσος Γεωργιος

Φίλε stblackbird. Απλα αναδημοσιεύω κατι που γραφτηκε παλιά(18/6/2008)στην Διαστημική Εξερεύνηση(Διαστημα) Το Διεθνες Ινστιτουτο Ερευνων για την Ειρηνη της Στοκχολμης (Sipri) ανακοινωσε οτι οι Στρατιωτικες Δαπανες κατα το 2007 ανηλθαν σε 1339 δις $ η 851 δις ευρω(ισοτιμια 1,57 $/ευρω).Το 45% δηλαδη 602,5 δις $ αφορουν τις Η.Π.Α. Αντιστοιχα το 2006 ηταν 1262 δις $ η 804 δις ευρω. Ο προυπολογισμος της ΝΑΣΑ το 2007 ηταν 16,79 δις $ και ο προυπολογισμος του 2008 (αρχισε 1 Οκτωβρη του 2007 οπως συμβαινει με τους προυπολογισμους στην Η.Π.Α.) ειναι 17,31 δις $. Ο προυπολογισμος της Poskosmos (Ρωσικη Διαστημικη Υπηρεσια) ειναι για την δεκαετια 2006-2015 συνολο 13,50 δις $ η 8,6 δις ευρω.(Ισοτ.1,57) Δεν γνωριζω τους προυπολογισμους της ESA η της Κινας.Αν γνωριζει καποιος ας το γραψει. Δηλαδη οι Η.Π.Α. δινουν για την Διαστημικη Εξερευνηση εν σχεσει με τις Στρατιωτικες Δαπανες 602,5/16,79 δις $ ποσοστο 2,79%. Δεν λεμε βεβαια αν τα 1339 δις $ παγκοσμια πηγαιναν για Παιδεια,Υγεια,Περιβαλλον,Διαστημικη Εξερευνηση κ.λ.π. τι προοδος παγκοσμια μπορουσε να επιτευχθει. Υ.Γ. Παγκοσμιο Α.Ε.Π.2007 = 53.560 δις $ η 34.114,56 δις ευρω.(Ισοτ.1,57) Υ.Γ.Σημερινο σημειωμα ΝΕΩΝ. Δαπανες για αμυνα το 2006 σε δις ευρω. Η.Π.Α. 348= Κινα 78,6 = Ρωσια 45,1 =Βρετανια 35,7 =Γαλλια 34,8 = Ιαπωνια 26,5 =Γερμανια 24,4 =Ιταλια 19,7 =Σ.Αραβια 19 =Ισπανια 9,3 = Ελλαδα 5,2. Σημερινό δημοσίευμα. Οι ΗΠΑ και η Ρωσία εξακολουθούν να προηγούνται στη διεθνή αγορά εξοπλισμών, παρά τον σημαντικό περιορισμό της τα τελευταία χρόνια. Αυτό προκύπτει από την έκθεση για το εμπόριο όπλων στον κόσμο που συντάχτηκε από το Κογκρέσο πάνω στη βάση των δεδομένων της αμερικανικής εξουσίας. Όπως προκύπτει από την έκθεση, το ποσοστό των ΗΠΑ στο διεθνές εμπόριο όπλων ανέρχεται σχεδόν σε 53% και της Ρωσίας – σε 19%. Η ολική αξία όλων των Συμφωνιών για την αγοραπωλησία των εξοπλισμών στον κόσμο το 2010 ξεπερνούσε κάπως τα 40 δισεκατ. δολάρια έναντι των 65 δισεκ. το 2009. Ο τόσο απότομος περιορισμός της αγοράς οφείλεται στην παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση.

Βιντεο και φωτογραφίες. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=423474&h1=true (Στην τρίτη φωτογραφία μια οικογενειακή εικόνα του Κρόνου με έξι από τα φεγγάρια του. Ο Εγκέλαδος είναι το λευκό φεγγάρι δεύτερο από αριστερά.)

Η συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων ALMA θα δει την "Κοσμική Αυγή" του σύμπαντος. Οι αστρονόμοι επιχειρούν να μάθουν πως ξεκίνησαν όλα. Ένα λοιπόν από τα μεγαλύτερα επιστημονικά επιχειρήματα του 21ου αιώνα ξεκίνησε την προσπάθειά του να καταγράψει την "Κοσμική Αυγή." Η μεγαλύτερη και υψηλότερης ακριβείας συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων στον κόσμο Ο λόγος για τη μεγαλύτερη συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων Alma που βρίσκεται στην Χιλή και έχει σκοπό να μελετήσει τις αλλαγές που έχουν σημειωθεί εδώ και εκατοντάδες χρόνια ύστερα από το σχηματισμό του σύμπαντος, όταν τα αστέρια άρχισαν να λάμπουν. Το Alma θα επιτρέψει στους επιστήμονες να αποκτήσουν μια εικόνα της απαρχής του Κόσμου αφού μπορεί να απεικονίσει τα αστέρια πριν καν δημιουργηθούν, καθώς εντοπίζει τα νέφη αλλά και τα ψυχρά αέρια από τα οποία δημιουργούνται τα άστρα, ενώ παράλληλα συλλέγει τα κύματα που εκπέμπουν τα νέφη γεγονός που του επιτρέπει να εντοπίσει ακόμα και γαλαξίες που κρύβονται πίσω από αυτά. Οι επιστήμονες το ονομάζουν μια "χρυσή’ πρωτοπορία για την αστρονομία και επιδιώκουν να εξηγήσουν γιατί το συμπαντικό περιβάλλον έχει την μορφή που γνωρίζουμε σήμερα. "Θα έχουμε την δυνατότητα να δούμε την αρχή του σύμπαντος, πως οι πρώτοι γαλαξίες σχηματίστηκαν. Θα μάθουμε πολλά περισσότερα για το πως δουλεύει το σύμπαν.", δήλωσε ο αστρονόμος και υπεύθυνος του έργου Dr Diego Garcia. Το Alma αποτελείται από μία σειρά συνδεδεμένων μεταξύ τους κεραιών που είναι τοποθετημένες στο ψηλότερο οροπέδιο της ερήμου Ατακάμα, κοντά στα σύνορα της Χιλής με τη Βολιβία. Κάθε μία από τις 64 κεραίες του Alma, είναι διαμέτρου 12 μέτρων, και έχει τοποθετηθεί σε μια σειρά που καλύπτει μια απόσταση 14 χιλιομέτρων στο πλατύτερο σημείο, στο οροπέδιο Chajnantor. Μία πρώτη λήψη του γιγάντιου τηλεσκοπίου κατέγραψε εικόνες από την σύγκρουση δύο γαλαξιών που είναι γνωστοί με το όνομα "Γαλαξίες Κεραίες". Οι δύο γαλαξίες αποτελούν έναν από τους «αγαπημένους» στόχους των αστρονόμων και βρίσκονται σε απόσταση 62 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, ενώ είναι σε προχωρημένο στάδιο συγχώνευσης. Οι βαρυτικές δυνάμεις που ασκεί ο ένας γαλαξίας στον άλλον λόγω βαρύτητας έχουν δημιουργήσει δύο βραχίονες που εκτείνονται σε τεράστιες αποστάσεις και δημιουργούν ένα εντυπωσιακό γαλαξιακό σύμπλεγμα. Ανάμεσα στους γαλαξίες έχει σχηματιστεί μια «γέφυρα» υλικού, συμπιεσμένων αερίων και νεογέννητων λαμπρών άστρων. Αυτά τα άστρα στο τέλος της σύντομης ζωής τους θα εκραγούν σαν υπερκαινοφανείς (σουπερνόβα), εμπλουτίζοντας τον διαγαλαξιακό χώρο με οξυγόνο, πυρίτιο, σίδηρο και άλλα βαρύτερα στοιχεία που θα ενσωματωθούν στην επόμενη γενιά άστρων. Μεγάλες προσδοκίες Οι επιστήμονες ελπίζουν να ανακαλύψουν με την βοήθεια του τηλεσκόπιου, το αέριο που υπήρχε στα πρώτα στάδια του διαστήματος, περισσότερα από 13 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, και σχημάτισε τα πρώτα αστέρια που έλαμψαν στον κοσμικό ουρανό. Οι αστρονόμοι επίσης μελετούν τις διεργασίες γύρω από ένα άλλο "νεαρό" αστέρι 400 έτη φωτός μακριά, το οποίο είναι πιθανό να σχηματίζεται από την συγκέντρωση έως και 12 πλανητών σε μέγεθος ίδιο με εκείνο του πλανήτη Δία. Στο τεράστιο διεθνές έργο, πέρα από τα ευρωπαϊκά συνεργεία συναρμολόγησης συμμετέχουν επίσης αστρονομικές εταιρείες από την Ιαπωνία και την Βόρεια Αμερική. Με την σύμπραξη της Δημοκρατίας της Χιλής, όλοι οι συνεργάτες βοήθησαν στην δημιουργία μιας νέας γενιάς τηλεσκοπίου που θα διεισδύσει βαθιά στις απαρχές του Σύμπαντος. Ήδη κατάφερε να απεικονίσει την σύγκρουση δύο γαλαξιών χρησιμοποιώντας στοιχεία που είχαν συγκεντρώσει μόνο οι 16 του αντένες και οι επιστήμονες εκτιμούν ότι όταν το τηλεσκόπιο θα μπορεί να χρησιμοποιήσει και τις 66 αντένες του που θα έχουν εγκατασταθεί μέχρι το 2013 θα γίνει το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο στον κόσμο με στοιχεία ακριβείας που δεν θα μπορούν να συγκριθούν με καμία άλλη αστρονομική εγκατάσταση στον πλανήτη. Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι τώρα θα μπορούν να δουν αν ισχύουν οι θεωρίες των αστρονόμων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνονται οι πλανήτες και οι αστέρες και γενικά για το πως δημιουργήθηκε το σύμπαν. Παράλληλα τους επιτρέπει να παρακολουθήσουν την γέννηση ενός νέου άστρου το μέγεθος του οποίου εκτιμούν ότι ισούται με 12 φορές το μέγεθος του πλανήτη Δία, ενώ εστιάζουν και στην παρατήρηση μιας μαύρης τρύπας που βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία μας και η οποία είναι γνωστή ως Sagittarius A. Αστρονόμοι που συμμετέχουν στο πρόγραμμα λένε πως ελπίζουν να βρουν νέα άστρα σαν τον δικό μας ήλιο και να καταφέρουν να δούνε ένα νέο ηλιακό σύστημα εν τη γενέσει του. Για περισσότερες πληροφορίες: ■ALMA project: Το ισχυρότερο τηλεσκόπιο του κόσμου. http://www.physics4u.gr/articles/2004/alma.html ■Ερευνώντας το Big Bang με το Alma ψηλά στην έρημο Ατακάμα. http://www.physics4u.gr/news/2006/scnews2567.html

Στο μακρινό Εγκέλαδο, το χιόνι ποτέ δεν σταματά. Στον Εγκέλαδο, ένα μικρό αλλά εξωτικό φεγγάρι του Κρόνου, η χιονόπτωση συνεχίζεται εδώ και 100 εκατομμύρια χρόνια: νέες εικόνες από την αποστολή Cassini δείχνουν ότι οι γιγάντιοι πίδακες παγοκρυστάλλων που είχαν ανακαλυφθεί στο νότιο πόλο του δορυφόρου καλύπτουν την επιφάνεια με λεπτόκοκκο, απάτητο χιόνι. Η ανακάλυψη, που παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Πλανητικής Επιστήμης, δείχνει ότι ο Εγκέλαδος διαθέτει μεγάλα υπόγεια αποθέματα νερού -ή ακόμα και έναν παγκόσμιο ωκεανό κρυμμένο κάτω από την παγωμένη επιφάνεια. Μάλιστα οι υποψίες για την ύπαρξη αυτού του υπόγειου ωκεανού έχουν αναπτερώσει τις ελπίδες για την ανακάλυψη μικροβιακής ζωής. Προς το παρόν, κανείς δεν γνωρίζει ποιος είναι ο μηχανισμός που εκτοξεύει σωματίδια πάγου από τις γιγάντιες σχισμές στο νότιο πόλο. Οι εξωγήινες χιονονιφάδες, που έχουν διάμετρο μόλις μερικά μικρόμετρα, δραπετεύουν στο μεγαλύτερο μέρος τους στο Διάστημα και καταλήγουν σε έναν από τους δακτύλιους του Κρόνου. Ένα μέρος, όμως, πέφτει πίσω στην επιφάνεια του Εγκέλαδου και σχηματίζει δύο επιμήκεις χιονισμένες εκτάσεις που εκτείνονται από το νότιο μέχρι το βόρειο πόλο. Όπως έδειξαν οι τελευταίες εικόνες, το χιόνι έχει σχεδόν «σβήσει» τα ίχνη παλιών κρατήρων και «μαλακώνει» το περίγραμμα άλλων γεωλογικών χαρακτηριστικών. Το χιόνι εκτιμάται ότι συσσωρεύεται με εξαιρετικά αργό ρυθμό, μόλις ένα χιλιοστό του χιλιοστού το χρόνο.Δεδομένου όμως ότι η χιονόπτωση συνεχίζεται αδιάκοπη εδώ και εκατομμύρια χρόνια, το πάχος του χιονιού φτάνει τα 100 μέτρα.

Σχεδιάζεται ο «Ονειρεμένος Επιταχυντής» Ο International Linear Collider (ILC) θα είναι ο πιο ισχυρός επιταχυντής στον κόσμο. Ολοκληρώθηκε η συνάντηση των κορυφαίων φυσικών στον κόσμο που πραγματοποιήθηκε στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Πυρηνικής Έρευνας (το γνωστό CERN) και είχε ως αντικείμενο την οργάνωση και σχεδιασμό της κατασκευής ενός νέου επιταχυντή ακόμη πιο ισχυρού από εκείνους που υπάρχουν σήμερα. Επί τέσσερις μέρες οι επιστήμονες μελετούσαν το πώς θα επιτευχθεί η κατασκευή του International Linear Collider (ILC) ο οποίος έχει ονομαστεί «Ονειρική Μηχανή» αφού όπως πιστεύουν οι ειδικοί θα φέρει επανάσταση στην έρευνα για την προέλευση του Κόσμου. Οι γραμμικές έρευνες Ο Διεθνής Γραμμικός Επιταχυντής Σωματιδίων (ILC) θα είναι μια μηχανή μήκους 50 χιλιομέτρων περίπου, που περιλαμβάνει δύο τεράστιους επιταχυντές που θα επιταχύνουν ηλεκτρόνια και ποζιτρόνια σε ταχύτητες παραπλήσιες του φωτός προτού συγκρουστούν μεταξύ τους. Τα αποτελέσματα από αυτές τις συγκρούσεις είναι πιθανό να φωτίσουν ορισμένα από τα πιο μεγάλα κοσμικά μυστήρια όπως το αν υπάρχουν επιπλέον διαστάσεις ή πώς ξεκίνησε και εξελίχθηκε η λεγόμενη Μεγάλη Έκρηξη από την οποία σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία δημιουργήθηκε το Σύμπαν. Η συνάντηση των φυσικών στο CERN έγινε στην σκιά της διακοπής της λειτουργίας του πρώτου μεγάλου επιταχυντή σωματιδίων, του Tevatron, που βγήκε στην...σύνταξη μετά από 26 χρόνια εργασίας στο Εθνικό Εργαστήριο Fermilab στις ΗΠΑ. Έτσι πλέον ο μόνος ισχυρός επιταχυντής που έχουν στην διάθεση τους οι επιστήμονες για να πραγματοποιήσουν σύνθετες και πολύπλοκες έρευνες είναι ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) στο CERN. Οι διαφορές Στον LHC συγκρούονται μεταξύ τους πρωτόνια με στόχο την ανακάλυψη νέων σωματιδίων αλλά η όλη διαδικασία παράγει επιπλέον και «άχρηστη» ύλη η οποία σε πολλές περιπτώσεις κρύβει στοιχεία και λεπτομέρειες των πειραμάτων. Ο ILC, αν τελικά κατασκευαστεί, θα είναι ένα μηχάνημα που θα παράγει απόλυτα «καθαρά» αποτελέσματα. Οι επιταχυντές θα ρίχνουν 10 δισεκατομμύρια ηλεκτρόνια και ποζιτρόνια το ένα πάνω στον άλλο κάθε δευτερόλεπτο. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό ο ILC θα έχει αρχικά μήκος 36 χιλιομέτρων (18 χιλιόμετρα κάθε επιταχυντής) και θα αναπτυχθεί σταδιακά στα 50 χιλιόμετρα. Τα εμπόδια Δύο είναι τα βασικά προβλήματα για την κατασκευή του ILC. Το ένα έχει να κάνει με το κόστος του το οποίο αν ξεκινούσε σήμερα να κατασκευάζεται εκτιμάται ότι θα άγγιζε τα 7 δις. δολάρια. Μέχρι στιγμής η διεθνής ομάδα επιστημόνων που ασχολείται με το εγχείρημα δεν έχει καταφέρει να βρει σοβαρή χρηματοδότηση. Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι δεν έχει αποφασισθεί το που θα κατασκευαστεί. Οι ΗΠΑ και η Μ.Βρετανία είναι οι δύο χώρες που έχουν τις απαραίτητες υποδομές για να γίνει εκεί η εγκατάσταση. Σύμφωνα με το πλάνο που έχει εκπονηθεί, η χώρα που θα φιλοξενήσει το ILC θα πρέπει να καταβάλει και το μεγαλύτερο μερίδιο της κατασκευής του κάτι που ειδικά στην σημερινή συγκυρία δεν είναι εύκολο να αποφασισθεί από οποιαδήποτε κυβέρνηση. Οι προετοιμασίες και οι σχεδιασμοί θα ολοκληρωθούν στο τέλος του 2012. Αν όλα πάνε καλά, λυθούν τα προβλήματα και ξεκινήσει άμεσα η κατασκευή του, οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο ILC θα μπορεί να μπει σε λειτουργία μέσα σε διάστημα 5-8 ετών.

Ο ρόλος του Saul Perlmutter στην ανακάλυψη της επιτάχυνσης της διαστολής του σύμπαντος. Ο κύριος ρόλος του Saul Perlmutter, στην ανακάλυψη της επιτάχυνσης της διαστολής του σύμπαντος, ήταν να χρησιμοποιήσει τα σουπερνόβα ως "πρότυπα κεριά" για να μετρήσει τον κοσμικό ρυθμό διαστολής. Τα σουπερνόβα, αυτά τα αστρονομικά "πρότυπα κεριά", είναι από τα πιο μακρινά αντικείμενα του διαστήματος, ο υπολογισμός δε της φωτεινότητας τους, μας αποκαλύπτει την απόστασή τους από το ηλιακό μας σύστημα, ακριβώς όπως η φαινομενική φωτεινότητα ενός κεριού εξαρτάται από την απόστασή του σε ένα δωμάτιο. Τα σουπερνόβα είναι μεταξύ των φωτεινότερων αντικειμένων στον Κόσμο, ορατό σε πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις από άλλα "πρότυπα κεριά" όπως είναι τα γνωστά μεταβλητά αστέρια Κηφείδες. Αν και η ιδέα κυκλοφορούσε μέσα στην αστρονομική κοινότητα επί χρόνια, ο Perlmutter λέει γι’ αυτό: "Τον πρώτο καιρό που οι άνθρωποι σκέφτηκαν να μετρήσουν τη διαστολή με την βοήθεια των σουπερνοβών είχαν πολλές δυσκολίες να το κάνουν". Τα όποια διαφορετικά είδη των σουπερνοβών υπάρχουν εκρήγνυνται με διαφορετικούς τρόπους και για αυτό δεν ήταν προφανές αν κάποιες από αυτές ήταν πραγματικά "πρότυπα κεριά". Επιπλέον, σε ένα Σύμπαν που είναι γεμάτο με μερικές εκατοντάδες δισεκατομμύρια γαλαξίες και με εκατοντάδες δισεκατομμύρια αστέρια ο κάθε ένας τους, το να βρεις τυχαία αστέρια που εκρήγνυται με ένα τηλεσκόπιο ήταν μια πολύ αβέβαιη επιχείρηση. Στη δεκαετία του ’80, έγινε μια πρώτη αναζήτηση για εξαιρετικά απόμακρα σουπερνόβα, τα οποία χρειάζονταν για την μέτρηση των μεταβολών στο ρυθμό διαστολής του Κόσμου, και βρέθηκε μόνο ένα τέτοιο σουπερνόβα μετά από δυόμισι χρόνια ερευνών — και αυτός ο ένας υπερκαινοφανής ήδη είχε εξασθενημένο φως μετά από τη μέγιστη φωτεινότητά του. Η ομάδα στην οποία ο Perlmutter έκανε την διπλωματική του στο εργαστήριο του Μπέρκλευ και κάτω από τον φυσικό Richard Muller, κατασκεύασε ένα ρομποτικό τηλεσκόπιο για να ψάξει για την σχετικά πλησιέστερη σε μας σουπερνόβα τύπου ΙΙ που είχε καταρρεύσει ο πυρήνας του, και της οποίας η φωτεινότητα θεωρήθηκε ότι θα μπορούσε να υπολογιστεί από την ταχύτητα που απομακρύνονταν από τον πυρήνα του άστρου τα κελύφη του. Αν και αυτή η ρομποτική αναζήτηση ήταν επιτυχημένη, βρίσκοντας κάπου 20 σουπερνόβα, η μέτρηση της απόστασης με τον τύπο IΙ ήταν "μια δύσκολη τεχνική, αλλά όχι τελειοποιημένη", παρατηρεί ο Perlmutter. Στο μεταξύ ο Carl Pennypacker και ο Saul Perlmutter, που ήταν οι επικεφαλής στην ομάδα, άρχισαν να ενδιαφέρονταν στην παρατήρηση των σουπερνοβών τύπου Ia σε πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις, και άρχισαν να δουλεύουν σε νέο πρόγραμμα, που αργότερα ονομάστηκε "Πρόγραμμα Κοσμολογίας Σουπερνοβών" (Supernova Cosmology Project). Τα σουπερνόβα τύπου Ia ήταν όχι μόνο φωτεινότερα από τον τύπο II αλλά, εάν διακρίνονταν προσεκτικά από τους επιφανειακά συγκρίσιμους τύπους, είχαν δείξει mia εντυπωσιακή ομοιότητα στη φωτεινότητα. Κοσμολογία υπερκαινοφανών — οι πρώτες ημέρες Για να βρουν όμως αρκετά σουπερνόβα τύπου Ia, ώστε να μαζέψουν σημαντικά στοιχεία για τη διαστολή του σύμπαντος, οι Perlmutter και Pennypacker θέλησαν να χρησιμοποιήσουν ένα τηλεσκόπιο ευρείας ζώνης, για να ανιχνεύσουν ταυτόχρονα χιλιάδες γαλαξιών. Αλλά ο ανταγωνισμός, για το χρόνο χρησιμοποίησης των τηλεσκοπίων, μεταξύ των αστρονόμων ήταν μεγάλος. Ήταν η εποχή που αντικαθιστούσαν με τα γρήγορα και ευαίσθητα CCD (τις συσκευές συζευγμένου φορτίου), τα παλαιά φωτογραφικά φιλμ στην αστρονομία, και βρήκαν τότε ένα Αυστραλιανό παρατηρητήριο πρόθυμο, έναντι χρημάτων, να κάνει την παρατήρηση των γαλαξιών που ήθελαν με μια, επί παραγγελία, φωτογραφική μηχανή CCD σε μια μεγάλη περιοχή του Ουρανού. Τους έδωσαν λοιπόν, στην Αυστραλία, χρόνο παρατήρησης 12 μόνο νύχτες, που ήσαν διασκορπισμένες μέσα σε αρκετούς μήνες. Ο δε καιρός, στις 12 αυτές νύχτες, ήταν καλός μόνο στις δυόμισι νύκτες. Κατά τη διάρκεια εκείνων των δυόμισι νυχτών βρήκε ο Perlmutter ένα σουπερνόβα, του πολλά υποσχόμενου τύπου Ia, αλλά δεν μπορούσαν να αποδείξουν ότι βρήκαν ένα τέτοιο σουπερνόβα, λόγω του μικρού μεγέθους του τηλεσκοπίου. Το 1992, καθώς δούλευε ο Perlmutter στο Τηλεσκόπιο Ισαάκ Νεύτων στο Λα Πάλμα, των Καναρίων Νήσων, βρήκαν τελικά το πρώτο πειστικό σουπερνόβα του τύπου Ia. Μέχρι το 1994 το Πρόγραμμα Κοσμολογίας Υπερκαινοφανών είχε χρησιμοποιήσει για αρκετό χρόνο αυτά τα τηλεσκόπια, για να αποδείξει ότι θα μπορούσε να παραγάγει μεγάλους αριθμούς των αναζητουμένων υπερκαινοφανών Ιa. Με μια ειδική τεχνική, στα παρατηρητήρια Kitt και Λα Πάλμα στα τέλη του 1993 και αρχές του 1994, βρήκαν πέντε σουπερνόβα. Η επιτυχία αυτή τότε ενέπνευσε όλους τους δύσπιστους. Η επιτάχυνση της διαστολής του Σύμπαντος. Ακολούθησαν κάμποσα χρόνια για την προσεκτική ανάλυση των στοιχείων. Το 1998 το Πρόγραμμα Κοσμολογίας Σουπερνοβών (Supernova Cosmology Project) και η ανταγωνιστική ομάδα που υπήρχε προς αναζήτηση σουπερνοβών υψηλού z (μετατόπισης προς το ερυθρό), η οποία οργανώθηκε από τον Brian Schmidt των Αστεροσκοπείων της Αυστραλίας και που αποκαλείται ‘High Z-Team’ (από το γράμμα z που χρησιμοποιούν οι αστρονόμοι για την ερυθρά μετατόπιση). Και οι δύο ομάδες αυτές ανεξάρτητα η μια από την άλλη, ανακάλυψαν πως οι υπερκαινοφανείς που παρατηρούσαν είναι αμυδρότεροι απ’ ό,τι αναμενόταν. Και αυτό το αποτέλεσμα ήταν αρκετό για να αμφισβητηθεί η κοσμολογική θεωρία για το Σύμπαν. Έβγαλαν λοιπόν το εξής συμπέρασμα, που στην αρχή το είχαν απορρίψει: Η διαστολή του σύμπαντος δεν επιβραδύνεται, όπως ο καθένας τότε είχε υποθέσει. Αντίθετα επιταχύνεται. Οι δύο ομάδες αφού απέρριψαν ότι η κοσμική σκόνη απορροφάει το φως των υπερκαινοφανών, γιατί αλλιώς οι κόκκοι της σκόνης θα απέκοπταν το κυανό φώς περισσότερο του ερυθρού, πράγμα που θα έκανε τους υπερκαινοφανείς να φαίνονται ερυθρότεροι απ’ ό,τι είναι στην πραγματικότητα. Απέρριψαν ομοίως και την περίπτωση των βαρυτικών φακών, να διέρχεται δηλαδή το φως ξυστά από γαλαξίες κατά μήκος της διαδρομής τους. Γιατί το φαινόμενο αυτό είναι σημαντικό μόνο για πολύ μακρινούς υπερκαινοφανείς. Ακολούθως απέρριψαν και τη περίπτωση να είναι διαφορετικοί οι παρατηρούμενοι υπερκαινοφανείς απ’ ό,τι οι κοντινότεροι, λόγω της ηλικίας των άστρων, οπότε τα βαρέα στοιχεία θα είναι λιγότερα. Η ανακάλυψη πως ο Κόσμος επεκτείνεται με έναν επιταχυνόμενο ρυθμό, που σύντομα υποστηρίχθηκε από ανεξάρτητες μετρήσεις κι άλλων άλλων κοσμολογικών παραμέτρων, αμέσως ξεσήκωσε την κοσμολογία. Η εξήγηση Κανένας λόγος λοιπόν δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί το φως τους είναι αμυδρότερο, εκτός και αν δεχθούμε πως αυτό οφείλεται στην ίδια τη δομή του Κόσμου. Δύο διαφορετικές ιδιότητες του χώρου και του χρόνου φαίνεται να συνεισφέρουν στο φαινόμενο. Μια εξήγηση είναι να έχει ίσως ο χώρος αρνητική καμπυλότητα, και για αυτό η σφαίρα της ακτινοβολίας που θα προερχόταν από τον αρχαιότερο υπερκαινοφανή θα είχε μεγαλύτερη επιφάνεια. Αλλά η εξήγηση της αρνητικής καμπυλότητας του χώρου, σημαίνει πως η πηγή του φωτός θα δείχνει αμυδρότερη, από την περίπτωση εκείνη του να μην είναι ο χώρος αρνητικά καμπυλωμένος. Η πηγή όμως φαίνεται αμυδρότερη, άρα έχουμε αρνητική καμπυλότητα στο χώρο. Μια άλλη εξήγηση είναι να βρίσκονται σε μεγαλύτερες αποστάσεις από ό,τι δείχνουν οι ερυθρές μετατοπίσεις τους. Δηλαδή να παρουσιάζουν μικρότερες μετατοπίσεις στο ερυθρό, από τη κανονική ερυθρή μετατόπιση. Άρα θα πρέπει, για να έχουν τέτοια συμπεριφορά οι ερυθρές μετατοπίσεις, το Σύμπαν να διαστελλόταν πιο αργά στο παρελθόν απ’ ό,τι περίμεναν, πράγμα που θα σήμαινε μικρότερη συνολική διαστολή του χώρου και του μήκους κύματος του φωτός που ταξίδευε σε αυτόν. Δηλαδή καταλήγουμε σε επιταχυνόμενη διαστολή. Προφανώς μια κάποια μυστήρια "σκοτεινή ενέργεια" οδηγεί την κοσμική επιτάχυνση και αποτελεί τα δύο τρίτα της πυκνότητας του σύμπαντος. Η φύση της σκοτεινής ενέργειας είναι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που αντιμετωπίζει η φυσική της υψηλής ενέργειας στον 21ο αιώνα. "Αυτή η ανακάλυψη ήταν περισσότερο μια προσπάθεια όλης της ομάδας", λέει ο Perlmutter, αναφέροντας τις προσπάθειες των μεμονωμένων μελών του Προγράμματος Κοσμολογίας Υπερκαινοφανών, πάνω στις θεωρητικές μελέτες της δυναμικής των υπερκαινοφανών, την ανίχνευση των κοντινών και μακρινών υπερκαινοφανών, την ανάλυση και την ερμηνεία στοιχείων, και άλλων ερευνητικών συστατικών. Επιπλέον, ο Perlmutter λέει, ότι η συνεχής προσπάθεια που οδήγησε σε αυτή την σημαντική ανακάλυψη, ήταν πιθανή λόγω της μοναδικής θέσης του εργαστηρίου του Μπέρκλευ ως Εθνικό Εργαστήριο. "Είναι μεγάλη η ελευθερία που προσφέρει το εργαστήριο. Ο καθένας μας ήξερε ότι μπορούσε να εργαστεί και δέκα έτη, προτού να υπάρξει ένα αποτέλεσμα. Πουθενά αλλού δεν υπάρχει τέτοια στήριξη", σχολιάζει ο Perlmutter. Τα supernova σαν ένα κοσμικό "κερί" Στην φωτογραφία ενα supernova, που έχει φωτογραφηθεί το 1994, και χρησιμοποιείται για τη μέτρηση κοσμικών αποστάσεων. Είναι του τύπου Ιa, και πιστεύεται πως είναι το εκρηκτικό αποτέλεσμα ενός συμπαγούς νεκρού αστεριού (γνωστού σαν λευκός νάνος, με διαστάσεις σαν της Γης και μάζα πολλές φορές τη μάζα του Ήλιου). Ο λευκός αυτός νάνος όταν βρεθεί κοντά σε ένα αστέρι αποσπά ύλη από αυτό. Όταν όμως η συνολική μάζα του λευκού νάνου υπερβεί ένα ορισμένο όριο, αυτοαναφλέγεται με μια εκρηκτική θερμοπυρηνική έκρηξη, και ο λευκός νάνος διαλύεται με τέτοιο βίαιο τρόπο που κομμάτια του εκτοξεύονται με ταχύτητες της τάξης των 10.000 km/s. Η λάμψη που δημιουργείται χρειάζεται τρεις εβδομάδες για να φτάσει στο μέγιστο της, ενώ στη συνέχεια εξασθενεί σταδιακά μέσα σε μια περίοδο μερικών μηνών. Δείτε και τα σχετικά άρθρα ■Το Νόμπελ Φυσικής 2011 δόθηκε στην επιτάχυνση του σύμπαντος. http://www.physics4u.gr/blog/?p=4008 ■Το σύμπαν όχι απλώς μεγαλώνει αλλά αυξάνει με μια φρενιτιώδη ταχύτητα. http://www.physics4u.gr/blog/?p=1819

4 Οκτωβρίου 1957 η ανθρωπότητα ανοιγει τη διαστημική εποχή. Την 4 Οκτωβρίου 1957 στην τροχιά της Γης ξεκίνησε ο πρώτος τεχνητος δορυφόρος στον κόσμο ο Σπούτνικ. Ο πρώτος τεχνητος δορυφόρος εκτοξευτηκε από τον 5ο σημειο επιτόπιων δοκιμών και ερευνών του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, η οποία έλαβε αργότερα το όνομα του Μπαϊκονούρ. Ο δορυφόρος αποτελείτο από μια μπάλα 58 εκατοστά σε διάμετρο, βάρους 83,6 κιλών, ήταν εξοπλισμένος με τέσσερις μήκος pin κεραίες των 2,4 και 2,9 μέτρα για πομπούς σήματος που λειτουργούν με μπαταρίες. Μετά από 295 δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευση ο PS-1 φευγει απο τον πυραυλο βάρους 7,5 τόνων με τον οποίο ειχε τεθεί σε μια ελλειπτική τροχιά στο απόγειο 947 χιλιόμετρα και περίγειο 288 χιλιόμετρα. 315 δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευση του δορυφόρου χωρίζεται από το δεύτερο πύραυλο στάδιο, και αρχίζει να ακούγεται σε όλο τον κόσμο. Ο PS-1 πετούσε 92 ημερες, μέχρι τις 4 Ιανουαρίου 1958, έχοντας κάνει 1.440 στροφές γύρω από τη γη (περίπου 60 εκατομμύρια χιλιόμετρα), και ο πομπός του λειτούργησε δύο εβδομάδες. Το Σεπτέμβριο του 1967 η Διεθνής Αστροναυτική Ομοσπονδία ανακηρύξε την 4 Οκτ. Ημέρα της διαστημικής εποχής της ανθρωπότητας Νόμπελ Φυσικής για την διαστολή του Σύμπαντος. Δύο Αμερικανοί και ένας Αυστραλός τιμώνται με το φετινό Βραβείο Νόμπελ Φυσικής για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με τη διαστολή του Σύμπαντος. Πρόκειται για τον Paul Perlmutter του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ ο οποίος θα λάβει το μισό Βραβείο, και τους Brian P. Schmidt από το Αυστραλιανό Εθνικό Πανεπιστήμιο στο Ουέστον Κρικ και Adam G. Riess από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη οι οποίοι θα μοιραστούν το υπόλοιπο μισό του Βραβείου. Συνολικά, οι επιστήμονες κατέδειξαν ότι το Σύμπαν, όχι μόνο διαστέλλεται, πράγμα το οποίο ήταν γνωστό, αλλά ότι η ταχύτητα διαστολής αυξάνει. Στην ανακοίνωσή της η Σουηδική Ακαδημία σημειώνει: «Μελέτησαν αρκετές δεκάδες αστέρες που εκρήγυντο, οι οποίοι αποκαλούνται σουπερνόβα, και ανακάλυψαν πώς το σύμπαν επεκτείνεται με διαρκώς επιταχυνόμενο ρυθμό. » Η ανακάλυψη αιφνιδίασε ακόμη και τους ίδιους τους βραβευθέντες». «Και όμως αυξάνει επιταχυνόμενο»! είπαν οι τιμώμενοι οι οποίοι βαδισαν στα χνάρια του Αϊνστάιν.

Eυρωπαίοι επιστήμονες ακολούθησαν το δορυφόρο που έπεσε στη Γη. Οι επιστήμονες της ESA παρακολούθησαν από κοντά την πτώση του δορυφόρου UARS στη Γη στις 24 Σεπτεμβρίου. Το γραφείο που ειδικεύεται στη διαχείριση «διαστημικών σκουπιδιών» συμμετείχε στη συντονισμένη προσπάθεια της ΝΑSA και της διεθνούς κοινότητας να προβλεφθούν οι πιθανοί κίνδυνοι. Ο δορυφόρος της NASA με το πλήρες όνομα Upper Atmosphere Research Satellite (UARS) εισήλθε στη γήινη ατμόσφαιρα στις 24 Σεπτεμβρίου 2001 μεταξύ 06:23 and 08:09 ώρα Ελλάδος. Η ακριβής ώρα και τοποθεσία όπου τα απομεινάρια του 5,6 τόνων δορυφόρου έπεσαν δεν έχει προσδιοριστεί. Ωστόσο, δεν έχουν αναφερθεί τραυματισμοί, ούτε ζημιές. Από την απαρχή της «διαστημικής εποχής», δεν έχει καταγραφεί κανένα περιστατικό τραυματισμού από θραύσματα δορυφόρων μετά την επανείσοδό τους στην ατμόσφαιρα της Γης. «Η τριβή του αέρα επιβραδύνει την κίνηση του δορυφόρου, ο οποίος μπορεί αρχικά να έχει ταχύτητα μεγαλύτερη από 27.000 χιλιόμετρα την ώρα. Τα θραύσματα του, ωστόσο, προσκρούουν στην επιφάνεια της Γης με ταχύτητα που δεν ξεπερνάει τα 200 χιλιόμετρα την ώρα,» επισήμανε ο καθ. Heiner Klinkrad που ηγείται του γραφείου της ESA που ειδικεύεται στα διαστημικά σκουπίδια. Κεντρικός ο ρόλος της ESA Οι επιστήμονες της ESA παρακολούθησαν την επανείσοδο του δορυφόρου UARS στη γήινη ατμόσφαιρα μαζί με τους επιστήμονες από όλο τον κόσμο που στελεχώνουν την Inter-Agency Debris Coordination Committee (IADC). Παράλληλα, ενημέρωναν τις Ευρωπαϊκές υπηρεσίες πολιτικής προστασίας. Η IADC προσφέρει ένα κοινό τόπο συζήτησης για το συντονισμό προσπαθειών αντιμετώπισης των κινδύνων που εγκυμωνούν τα διαστημικά σκουπίδια, απομεινάρια δορυφόρων που δεν χρησιμοποιούνται πια. Ανάμεσα στις διαστημικές υπηρεσίες που συμμετέχουν είναι η ESA και εθνικές υπηρεσίες διαστήματος από όλη την Ευρώπη. Τα τελευταία χρόνια, η IADC έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο επικοινωνίας το οποίο συμβάλλει στην εκτίμηση των πιθανών κινδύνων από την επανείσοδο διαστημικών σκουπιδιών στην ατμόσφαιρα της Γης μέσα από την ανταλλαγή δεδομένων και προβλέψεων αλλαγών στην τροχιά τους. Η καρδιά του κέντρο πληροφοριών της IADC Το κέντρο υπολογιστών της IADC, όπου φυλάσσονται τα δεδομένα που συγκεντρώνονται από κάθε γωνιά της Γης, βρίσκεται στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων (ESOC) στο Darmstadt της Γερμανίας και τη διαχείρισή του έχει αναλάβει το Γραφείο Διαστημικών Σκουπιδιών της ESA. «Σύμφωνα με τα κριτήρια που έχει θέσει η IADC, η επανείσοδος του δορυφόρου UARS την περασμένη εβδομάδα δεν μπορούσε να χαρακτηριστεί ως υψηλού κινδύνου. Ωστόσο, αποτέλεσε το αντικείμενο της ετήσιας δοκιμαστικής άσκησης, η οποία πραγματοποιείται μετά από πρωτοβουλία της NASA,» πρόσθεσε ο καθ. Klinkrad. Τα αποτελέσματα που συγκεντρώθηκαν από τη δοκιμαστική άσκηση θα χρησιμοποιηθούν από υπηρεσίες διαστήματος για να βελτιώσουν τα θεωρητικά μοντέλα τους και να γίνουν οι προβλέψεις αλλαγών της τροχιάς των διαστημικών σκουπιδιών περισσότερο ακριβείς. Το Γραφείο Διαστημικών Σκουπιδιών της ESA συμμετέχει για περισσότερα από 20 χρόνια στις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας να κατανοήσει καλύτερα τις αλλαγές στην τροχιά διαστημικών σκουπιδιών, και στο σχεδιασμό μέτρων για την αντιμετώπιση των κινδύνων που εγκυμωνεί η επανείσοδό τους στην γήινη ατμόσφαιρα. H Ευρώπη προετοιμάζεται για το μέλλον Το 2009 ξεκίνησε το Space Situational Awareness Preparatory Programme (SSA-PP), ένα πρόγραμμα της ESA με σκοπό να ενισχύσει τις ικανότητες ανίχνευσης διαστημικών σκουπιδιών, πρόβλεψης και εκτίμησης του κινδύνου που εγκυμωνεί η επανείσοδό τους στη γήινη ατμόσφαιρα, καθώς και της επίδρασης του διαστημικού καιρού. «Ο στόχος του προγράμματος SSA-PP είναι να ενισχυθούν οι ικανότητες της Ευρώπης ώστε μπορεί να προβλέπει με ακρίβεια και να παρακολουθεί από κοντά τέτοιου είδους γεγονότα,» σημείωσε ο Nicolas Bobrinsky που διευθύνει το Γραφείο SSA-PP. «Περισσότερο ακριβείς προβλέψεις θα βοηθήσουν τις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας να αντιδούν με τον κατάλληλο τρόπο, προστατεύοντας ανθρώπους από τραυματισμό, καθώς και τις περιουσίες τους.» Στην φωτογραφία τo κέντρο των διαστημικών επιχειρήσεων της ESA.

To τηλεσκόπιο ALMA εστειλε τις πρώτες εντυπωσιακές εικόνες από τους γαλαξίες Antennae. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=423246

Dr. J. Newman: «Eπένδυση στους ανθρώπους» η εξερεύνηση του Διαστήματος. Η έξοδος στα άστρα αποτελεί μονόδρομο για την Ανθρωπότητα, καθώς «τα είδη τα οποία παραμένουν σε έναν πλανήτη δεν επιβιώνουν» επισημαίνει ο αστροναύτης της NASA, Dr. James Newman, έχοντας προηγουμένως χαρακτηρίσει την ενασχόληση μίας χώρας με το Διάστημα ως μία πολύτιμη «επένδυση» για το μέλλον- έναν καταλύτη έρευνας και ανάπτυξης. Ο Dr. Newman βρέθηκε στην Ελλάδα στο πλαίσιο συνάντησης- συζήτησης που διοργάνωσε το Ίδρυμα Ευγενίδου στις19 Σεπτεμβρίου, με θέμα «Αναμνήσεις ενός Αστροναύτη: Στοχασμοί για τις Επανδρωμένες πτήσεις στο Διάστημα», τελώντας παράλληλα και τα εγκαίνια της Αστροφιλοτελικής Συλλογής (δωρεά Κλέωνος και Αθανασίας Διονυσάτου) που στεγάζεται στο Ίδρυμα Ευγενίδου. Πρόκειται για έναν βετεράνο του Διαστήματος, με συμμετοχή ως ειδικός αποστολής σε τέσσερις αποστολές στο Διάστημα, με τα διαστημικά λεωφορεία Discovery (STS-51), Endeavour (STS-69 και STS- 88) και Columbia (STS 109)- αποστολή κατά την οποία αυτός και το πλήρωμα του σκάφους επιδιόρθωσαν για τέταρτη φορά το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble- κατά το διάστημα 1993- 2002. Γεννηθείς το 1956, ο…εντυπωσιακά ψηλός, σε σχέση με αυτό που θα περίμενε κανείς, αστροναύτης, ο οποίος έχει περάσει 43 ώρες και 13 λεπτά της ζωής του αιωρούμενος στο κενό σε διαστημικούς περιπάτους, ολοκλήρωσε το Διδακτορικό του το 1984 στο Rice University στις Η.Π.Α. όπου και συνέχισε την μεταδιδακτορική του εργασία για έναν ακόμη χρόνο. Το 1985 διορίστηκε ως Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής και Αστρονομίας στο ίδιο Πανεπιστήμιο, ενώ την ίδια περίοδο άρχισε να εργάζεται στο Johnson Space Center της NASA. Toν Ιούλιο του 1990 επελέγη από την NASA και ξεκίνησε την εκπαίδευσή του ως αστροναύτης. Αναχώρησε από την υπηρεσία τον Ιούλιο του 2008 αποδεχόμενος την θέση Καθηγητού Διαστημικών Συστημάτων στην Ναυτική Ακαδημία Μεταπτυχιακών Σπουδών στο Mόντερεϋ της Καλιφόρνια (ΝPS). Σε συνέντευξή του στο kathimerini.gr, ο Dr. Newman μίλησε για το μέλλον της εξερεύνησης του Διαστήματος, τις προοπτικές αντικατάστασης του Διαστημικού Λεωφορείου, την είσοδο των ιδιωτικών εταιρειών στο χώρο των διαστημικών αποστολών και άλλα θέματα, εκφράζοντας την αισιοδοξία του για την- αναπόφευκτη, εάν θέλουμε να επιβιώσουμε σαν είδος- πορεία του Ανθρώπου προς τα άστρα κατά τα επόμενα χρόνια. Ποια είναι η άποψή σας πάνω στην απόσυρση των Διαστημικών Λεωφορείων; Θεωρείτε ότι ο αντικαταστάτης θα εμφανιστεί σύντομα; Καλή ερώτηση. Μπορεί κανείς να δει το θέμα από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Όπως το βλέπω εγώ, δεν μπορείς να έχεις μέλλον, αν δεν αφήσεις πίσω σου το παρελθόν. Οπότε, αυτό που έπρεπε να κάνουμε και εν τέλει κάναμε ήταν να αποσύρουμε το Διαστημικό Λεωφορείο επειδή ήταν πολύ ακριβό- αν και παράλληλα ήταν εξαιρετικά ικανό. Σίγουρα θα γίνει αισθητή η απώλειά του. Ήταν εξαιρετικά χρήσιμο στην κατασκευή του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, μετέφερε πάρα πολύ κόσμο στο Διάστημα, αλλά ήταν πάρα πολύ δαπανηρό- και πολύ επικίνδυνο. Και έχει παλιώσει. Έχουν περάσει τριάντα χρόνια από την εμφάνισή του. Εφόσον έχει ολοκληρωθεί ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός, πλέον μπορούμε να το αποσύρουμε και να δαπανήσουμε τα χρήματα στην ανάπτυξη κάποιου άλλου συστήματος. Το σύστημα αυτό θα μπορούσε να είναι ένας επανδρωμένος πύραυλος, όπως στο πρόγραμμα «Ares» …To «Ares 1» έχει να κάνει αποκλειστικά με τη μεταφορά πληρώματος. Δεν είναι σαν το Διαστημικό Λεωφορείο, το οποίο μεταφέρει τόσο το πλήρωμα όσο και το φορτίο…η ιδέα είναι να διαχωριστεί το πλήρωμα από το φορτίο. Το Διαστημικό Λεωφορείο μετέφερε μαζί το πλήρωμα και το φορτίο- μπροστά το πλήρωμα και πίσω το φορτίο- κάτι που έδινε μεν τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης, αλλά ήταν εξαιρετικά πολύπλοκο και πολύ επικίνδυνο, καθώς δεν υπήρχε η δυνατότητα διαφυγής του πληρώματος, όπως φάνηκε στο Challenger και το Columbia. Η ιδέα είναι να είναι χωριστά το πλήρωμα από το φορτίο, ώστε να μπορεί να αποχωριστεί η κάψουλα με το πλήρωμα από το υπόλοιπο σκάφος και να σωθούν οι αστροναύτες. Στόχος είναι η ασφάλεια του πληρώματος. Οι Ρώσοι το έκαναν πάντα αυτό, με το Σογιούζ, το οποίο χρησιμοποιούν εδώ και σαράντα χρόνια, καθώς είναι εξαιρετικά αξιόπιστο, ασφαλές και οικονομικό. Μέχρι τώρα μιλούσαμε για επαναχρησιμοποιούμενα σκάφη. Ισχύει ακόμα αυτό; Παλαιότερα, ναι. Αυτές οι κάψουλες θα μπορούσαν να είναι εν μέρει επαναχρησιμοποιούμενες. Τα ρωσικά σκάφη δεν είναι επαναχρησιμοποιούμενα, πέραν κάποιων τμημάτων ηλεκτρονικού εξοπλισμού…αλλά το επαναχρησιμοποιούμενο δεν είναι πάντα καλύτερο, καθώς δεν είναι απαραίτητα πιο οικονομικό. Μπορεί να φαίνεται έτσι εκ πρώτης όψεως, αλλά όταν θέλεις να φτιάξεις κάτι επαναχρησιμοποιούμενο πρέπει να αποφασίσεις πόσες φορές θα το χρησιμοποιήσεις, να το κάνεις αρκετά ανθεκτικό και να προσέξεις πολλά άλλα πράγματα, τα οποία κοστίζουν. Ενώ, αν έχεις μία σταθερή γραμμή παραγωγής διαστημικών σκαφών μπορείς να κρατήσεις το κόστος χαμηλό- επίσης, αν βρεθεί κάποιο πρόβλημα μπορείς να το διορθώσεις πιο εύκολα. Οπότε το θέμα είναι η επιλογή μεταξύ ενός επαναχρησιμοποιουμένου σκάφους- προσπαθώντας να κάνεις οικονομία όπου μπορείς, κάτι που δημιουργεί κινδύνους- και μίας φτηνότερης γραμμής παραγωγής, στην οποία δεν υπάρχουν πολλά επαναχρησιμοποιούμενα τμήματα. Ποια είναι η άποψή σας σχετικά με την είσοδο ιδιωτικών εταιρειών στο χώρο της εξερεύνησης του Διαστήματος; Είναι «εξερεύνηση του Διαστήματος» οι αποστολές σε χαμηλή τροχιά; Κάποτε ήταν- αλλά είναι ακόμα; Πλέον πηγαίνουν οι Ρώσοι, πηγαίνουν οι Κινέζοι…είναι πολλοί αυτοί που έχουν πυραύλους, οι Ευρωπαίοι έχουν τον Arianne 5, που μπορεί να μεταφέρει φορτία σε κάθε τροχιά. Οπότε δεν υπάρχει λόγος η κυβέρνηση να ξοδέψει χρήματα για να φτιάξει έναν «δρόμο» τη στιγμή που θα μπορούσε να το κάνει κάποιος άλλος. Η όλη ιδέα με τις ιδιωτικές εταιρείες είναι ότι είναι ικανές να το κάνουν πιο οικονομικά. Αν μπορούν να βγάλουν κέρδος, θα βρουν τρόπο να το μεγιστοποιήσουν. Και ξέρουμε ότι είναι πολλοί αυτοί που θα πλήρωναν για να πάνε στο Διάστημα- δείτε τον διαστημικό τουρισμό. Στην αρχή θα είναι μόνο αυτοί που έχουν πολλά λεφτά, αλλά θέλουμε σταδιακά να εξελιχθεί σε μία δραστηριότητα που θα απευθύνεται σε όλο και περισσότερο κόσμο, καθώς θα μειώνονται οι τιμές…επιχειρηματίες όπως ο Ρίτσαρντ Μπράνσον είναι πρόθυμοι να κάνουν κάτι τέτοιο και εγώ νομίζω ότι θα έπρεπε να τους υποστηρίξουμε. Η κυβέρνηση δεν θα έπρεπε να κατασκευάζει πράγματα που θα μπορούσαν να κατασκευαστούν από επιχειρηματίες. Και αν το εγχείρημα επιτύχει, τότε εξοικονομούνται λεφτά για την πραγματική εξερεύνηση του Διαστήματος- πέρα από τροχιά, στη Σελήνη για παράδειγμα, όπου θα μπορούσε να κατασκευαστεί ένας σταθμός όπως αυτοί που υπάρχουν στην Ανταρκτική. Κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι θα έπρεπε να επισκεφτούμε έναν αστεροειδή, ή να πάμε στον Άρη, αλλά εγώ νομίζω ότι η ουσία είναι να κατασκευαστεί ένας μόνιμος σταθμός εκτός Γης. Ειδικά μετά την οικονομική κρίση, φαίνεται ότι είναι πολλοί αυτοί που υιοθετούν μία στάση τύπου «Πρώτα η Γη» απέναντι στο Διάστημα- ότι θα ήταν καλύτερο να δαπανηθούν κεφάλαια για την βελτιωθεί η κατάσταση στη Γη και μετά να κοιτάξουμε προς το Διάστημα. Ποια είναι η άποψή σας επ'αυτού; Σε όλο τον κόσμο, κάθε χώρα θέλει να είναι οικονομικά ανταγωνιστική. Για να γίνει δυνατόν κάτι τέτοιο,πρέπει να έχει μορφωμένους πολίτες- πολίτες με επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις. Για να χτίσεις κάτι χρειάζεσαι μηχανικούς, για να αναπτύξεις κάτι χρειάζεσαι επιστήμονες. Ένας τρόπος για να ενθαρρύνεις τα παιδιά να ασχοληθούν με τις επιστήμες και την τεχνολογία είναι να τους δώσεις να καταλάβουν ότι οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν θαυμαστά πράγματα σε πολλούς τομείς. Και ένας από αυτούς τους τομείς είναι το Διάστημα. Νομίζω ότι είναι κρίμα να λες στα παιδιά σου «θέλω να μελετάς, να στοχεύεις τον ουρανό» τη στιγμή που δεν υπάρχει η δυνατότητα να πας στην κυριολεξία εκεί. Οι περισσότεροι δεν το εννοούν αυτό, όταν μιλούν για «ουρανό» θεωρούν απλά ότι πρέπει να θέτεις υψηλούς στόχους. Δεν το δέχομαι αυτό. Πιστεύω ότι μία χώρα πρέπει να δίνει στους πολίτες της πολλούς λόγους για να δουλέψουν και να μελετήσουν σκληρά, σε πολλούς διαφορετικούς τομείς. Και η διαστημική έρευνα είναι από μόνη της Έρευνα και Ανάπτυξη. Για παράδειγμα, οι τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι, αν και μη επανδρωμένοι, αναπτύχθηκαν τόσο γρήγορα επειδή είχε δοθεί τόσο μεγάλη έμφαση στην αποστολή ανθρώπων στο Διάστημα. Δεν πιστεύω ότι το να βάλει κανείς «Πρώτα τη Γη» σημαίνει ότι πρέπει να παραγκωνίσει αυτές τις δραστηριότητες. Πρόκειται για επένδυση- στους ανθρώπους. Σε τι σημείο πιστεύετε ότι θα βρίσκονται τα διαστημικά προγράμματα του κόσμου- ΗΠΑ, Ρωσίας, Κίνας, Ινδίας, Ε.Ε.- μέσα σε είκοσι χρόνια; Πιστεύω ότι όλες αυτές οι χώρες θα συνεχίσουν να ασχολούνται με το Διάστημα. Νομίζω ότι ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η περίπτωση των Κινέζων, που εκτιμώ ότι θα κάνουν άλματα στο Διάστημα. Είναι υπομονετικός λαός, έχουν μακρά ιστορία- όπως και εσείς οι Έλληνες- και η ανάπτυξή τους είναι αναπόφευκτη. Θα ολοκληρώσουν σύντομα τον πρώτο διαστημικό τους σταθμό, θα πάνε στη Σελήνη, μπορεί ακόμα και να στήσουν την πρώτη βάση εκεί. Οπότε ο υπόλοιπος κόσμος είτε θα συνεργαστεί με την Κίνα, είτε θα αποφασίσει να ασχοληθεί και αυτός με τη σειρά του. Θα δούμε. Τον τελευταίο καιρό ακούμε πολλά για τον εντοπισμό πλανητών που φαίνονται ικανοί να υποστηρίξουν ζωή. Πιστεύετε ότι θα ήταν δυνατός ο αποικισμός; Αν ναι, σε πόσα χρόνια; Μιλάμε για δεκαετίες, αιώνες ή χιλιετίες; Αιώνες. Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε την τεχνολογία για να στείλουμε ανθρώπους σε άλλα ηλιακά συστήματα. Το λογικό θα ήταν να στείλουμε πρώτα μη επανδρωμένες αποστολές- ρομπότ. Πρέπει να δούμε το θέμα μακροπρόθεσμα. Πρέπει να αποκτήσουμε τη δυνατότητα να στείλουμε ένα ρομποτικό σκάφος, ας πούμε, 36 έτη φωτός μακριά. Μπορεί να χρειαστούν 50 χρόνια για να φτάσει εκεί. Προφανώς δεν περιμένουμε να επιστρέψει, αλλά δεν υπάρχει πρόβλημα, καθώς θα δούμε τι μπορούμε να κάνουμε με θέματα όπως οι επικοινωνίες, ο έλεγχος κ.α. Κάποια στιγμή θα λάβουμε δεδομένα, 36 χρόνια μετά την άφιξή του στον πλανήτη. Θα αποτελέσει ένα πολύ μεγάλο πείραμα. Αναμφίβολα θα συνεχίσουμε με ανθρώπους, οι οποίοι άλλωστε χαρακτηρίζονται από εξαιρετικές δυνατότητες προσαρμογής, αλλά πρέπει να ξεκινήσουμε με ρομπότ. Οπότε ναι, νομίζω ότι θα περάσουν αιώνες πριν στείλουμε ανθρώπους σε έναν άλλον πλανήτη πέρα από το ηλιακό μας σύστημα- και θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι θα υπάρχει λόγος για να το κάνουμε. Γι'αυτό πιστεύω ότι πρέπει να ξεκινήσουμε από τώρα, με τη Σελήνη και το δικό μας ηλιακό σύστημα. Εξάλλου, «τα είδη τα οποία παραμένουν σε έναν πλανήτη δεν επιβιώνουν», όπως είχε πει ο Μάικλ Γκρίφιν (διευθυντής της NASA κατά την περίοδο 2005-2009).

Η μαύρη τρύπα είναι η ίδια, η πλευρά θέασης όμως διαφορετική. 1 October 2011 Ένα στόλος διαστημοπλοίων, μεταξύ των οποίων τα διαστημόπλοια της ESA XMM-Newton και Integral, προσέφεραν μία λεπτομερή εικόνα της γειτονιάς μίας μαύρης τρύπας τεραστιών διαστάσεων. «Σφαιρίδια» αερίου απεικονίζονται να απομακρύνονται από το «τέρας βαρύτητας». Η μαύρη τρύπα που ομάδα επιστημόνων επέλεξε να μελετήσει βρίσκεται στην καρδιά του γαλαξία Markarian 509, 500 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη. Η μάζα της συγκεκριμένης μαύρης τρύπας είναι περίπου 300 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου και αυξάνεται συνεχώς καθώς καταβροχθίζει ο,τιδήποτε πλησιάσει. Πίσω από την επιλογή του γαλαξία Markarian 509 βρίσκεται η μεταβλητή λαμπρότητα του, η οποία προδίδει την τυρβώδη ροή της ύλης στο εσωτερικό της μαύρης τρύπας. Η ακτινοβολία από την καρδιά του γαλαξία παρασύρει μαζί της και σημαντική ποσότητα αερίου. Οι επιστήμονες παρακολούθησαν τη μαύρη τρύπα για 100 ημέρες. «Το διαστημόπλοιο XMM-Newton είχε κεντρικό ρόλο σ'αυτή την προσπάθεια, διότι καλύπτει μήκη κύματος από τις ακτίνες Χ μέχρι το ορατό,» εξηγεί η Jelle Kaastra, από το SRON Netherlands Institute for Space Research, η οποία συντονίζει μία διεθνή ομάδα 26 αστρονόμων από τέσσερις διαφορετικές ηπείρους. Στη διάρκεια των παρατηρήσεων, η λαμπρότητα του γαλαξία στην περιοχή των μαλακών ακτίνων X μεταβλήθηκε περισσότερο από 60 τοις εκατό, ξεπερνώντας τις προσδοκίες των επιστημόνων, οι οποίοι αποδίδουν την τρομακτική αυτή αυξομείωση της σε διαταραχές στη ροή αερίου από την αδηφάγο μαύρη τρύπα. Γιγάντιες σφαίρες αερίου εκτοξεύονταν με ταχύτητα εκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα. Η πηγή τους εντοπίστηκε στην ύλη που έχει συσσωρευθεί γύρω από την μαύρη τρύπα περιμένοντας να καταρρεύσει προς το εσωτερικό της. Προς μεγάλη έκπληξη των επιστημόνων, αυτή η δεξαμενή ύλης βρίσκεται 15 έτη φωτός μακριά από τη μαύρη τρύπα. Η καρδιά του γαλαξία «Η πηγή του αερίου που καταφέρνει να απομακρυνθεί από μία μαύρη τρύπα παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα της αστρονομίας,» σημείωσε η Jelle Kaastra. Αέριο και σκόνη συσσωρεύονται γύρω από τη μαύρη τρύπα σχηματίζοντας ένα δακτύλιο τεραστίων διαστάσεων. Καθώς στριφογυρίζουν προς το εσωτερικό του δίσκου προσαύξησης, όπως ονομάζεται η επίπεδη μορφή που διαμορφώνουν αέριο και σκόνη, συμπεριφέρονται όπως το νερό την στιγμή που απομακρύνεται από την τρύπα της μπανιέρας. Οι νέες παρατηρήσεις οδήγησαν στην ανακάλυψη ενός στρώματος αερίου με θερμοκρασία της τάξης των εκατομμυρίων βαθμών που περιβάλλει το δίσκο προσαύξησης. Από αυτό το αέριο περίβλημα πηγάζουν ακτίνες Χ και γάμμα, οι οποίες παρασύρουν το αέριο που βρίσκεται σε μεγαλύτερη απόσταση από τη μαύρη τρύπα. Πέρα από τις παρατηρήσεις του XMM-Newton και του Integral, οι επιστήμονες μελέτησαν παρατηρήσεις από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble και τους δορυφόρους της NASA Chandra και Swift, καθώς και τα επίγεια τηλεσκόπια WHT και PARITEL. Όλες οι παρατηρήσεις μαζί κάλυπταν μήκη κύματος από το υπέρυθρο, το ορατό και το υπεριώδες μέχρι τις ακτίνες Χ και γάμμα. «Τα αποτελέσματα αποδεικνύουν το πόσο σημαντικές είναι οι μακροχρόνιες παρατηρήσεις στην καλύτερη κατανόηση των φυσικών διεργασίων που συμβαίνουν στα πιο μακρινά αστροφυσικά αντικείμενα. Μία σειρά από αλλαγές ήταν, ωστόσο, απαραίτητες πριν το διαστημόπλοιο XMM-Newton να μπορεί να συγκεντρώνει τέτοιου είδους παρατηρήσεις, και οι προσπάθειες απόδωσαν,» τόνισε ο Norbert Schartel oποίος συμμετέχει στο πρόγραμμα της ESA XMM-Newton. Στις φωτογραφίες ο γαλαξίας Markarian 509 και η καρδιά του γαλαξία.

Αστεροειδής κινητήρας, ο ΄Αποφις και οι πολιτικοί. Η Ρωσία κατασκευάζει αεριωθούμενο κινητήρα, με τη βοήθεια του οποίου θα είναι δυνατή η αλλαγή της τροχιάς των επικίνδυνων για τη Γη αστεροειδών. Η κατασκευή του προχωρεί σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, είπε ο γενικός διευθυντής του Επιστημονικού Κέντρου Κέλντις, ακαδημαϊκός Ανατόλι Κοροτέγιεφ. Το 2012 θα ολοκληρωθεί η κατασκευή του και για το 2015 προγραμματίστηκαν οι επίγειες δοκιμές του αεριωθούμενου κινητήρα. Η εγκατάσταση ως προς την κατασκευή της είναι ένας μικρός ΑΗΣ που είναι συνδεδεμένος με τον ηλεκτροπλασμικό κινητήρα. Η δοσμένη εγκατάσταση δεν πρέπει να μπερδεύεται με τον πυρηνικό κινητήρα, αν και έχουν μιά σειρά κοινά σημεία,- είπε ο Ρώσος ειδικός στα ζητήματα της κοσμοναυτικής Ιγκόρ Λίσοφ. - «Δεν γίνεται λόγος για τον πυρηνικό κινητήρα, όπως είναι, αλλά μόνο για την πηγή ενέργειας, δηλαδή τον πυρηνικό αντιδραστήρα. Οι πυρηνικοί κινητήρες κατασκευάζονταν τόσο στη Σοβιετική ΄Ενωση, όσο και στις ΗΠΑ, όμως κατά τις δοκιμές τους σε πάγκο, η τεχνολογία αυτή θεωρήθηκε υπερβολικά επικίνδυνη»,- παρατήρησε ο Ιγκόρ Λίσοφ. Σήμερα οι επιστήμονες ασχολούνται με την λύση του προβλήματος της αύξησης της ώθησης της αεριωθούμενης ροής και της μείωσης του συστήματος ψύξης εκπομπού. Η εγκατάσταση αυτή θα μπορεί να χρησιμοποιείται για διάφορους σκοπούς- από την απώθηση των αστεροειδών ως την ρυμούλκηση των δορυφόρων. Στη Ρωσία συνεχίζονται παράλληλα και οι εργασίες μέσων εξουδετέρωσης των κινδύνων που εγκυμoνούν οι αστεροειδείς. Το Πυραυλο-διαστημικό Κέντρο Μακέγιεφ στα Ουράλια, κατασκεύασε ένα σύστημα από δύο συσκευές. Η μία απ’ αυτές προορίζεται για εξερευνητικές εργασίες και η άλλη θα μεταφέρει την πυρηνική γόμωση, ικανή να σκάσει ένα μικρό αστεροειδή. Σε μεγάλο δε αστεροειδή τέτοια έκρηξη μπορεί να αφήσει μόνο ένα λάκκο εκατό μέτρων. Ταυτόχρονα στη Ρωσική Ομοσπονδία συνεχίζεται η επεξεργασία ειδικής αντίληψης για την ανάπτυξη των συστημάτων αντίδρασης στις διαστημικές απειλές, η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση αντίστοιχου ομοσπονδιακού προγράμματος. Η επεξεργασία της ανατέθηκε από την Ροσκόσμος στο Αστρονομικό Ινστιτούτο της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών,- είπε η Λίντια Ρίχλοβα, διευθύντρια ενός τμήματος του Ινστιτούτου. -«Υπάρχουν όλο κιόλο 3 διαστημικές απειλές- των αστεροειδών, των διαστημικών σκουπιδιών και των ηλιακών εκλάμψεων. Ανάμεσα στα καθήκοντά μας είναι ο εντοπισμός και το μόνιτορινγκ, η δημιουργία ενιαίου Κέντρου, συστήματος αξιολόγησης των κινδύνων και, βέβαια, του συστήματος αντιμετώπισης των κινδύνων. Εννοείται ότι όλα αυτά τα προγράμματα περιέχουν και ορισμένα πολιτικά σημεία. Οι Αμερικανοί γράφουν ανοιχτά στις ετήσιες εκθέσεις της ΝΑΣΑ, ότι όποιος κατέχει το Διάστημα, κατέχει και τον κόσμο. Πραγματικά οι τεχνολογίες αυτές είναι διπλού προορισμού»,- παρατήρησε η Λίντια Ριχλόβα. Εν τω μεταξύ, ως το τέλος του αιώνα που ζούμε η Γη μάλλον δεν απειλείται από τη σύγκρουσή της με τα ουράνια σώματα διαμέτρου πάνω από 100 μέτρα. Ίσως κάτω από 100 μέτρα. Το πιό δύσκολο εδώ είναι ότι τέτοια σώματα μπορούν να ανακαλυφθούν όλο κιόλο μερικές εβδομάδες ή μέρες ακόμα ως το πλησίασμά τους στη Γη. Το πρόβλημα αυτό μπορεί να λυθεί μόνο μετά τη δημιουργία διεθνούς δικτύου ειδοποίησης για ενδεχόμενο κίνδυνο από αστεροειδείς.

O «αγώνας» των ESA/NASA να διασώσουν τις αποστολές στον Άρη. Οι διαστημικές υπηρεσίες Ευρώπης και Αμερικής επιδίδονται σε έναν ιδιότυπο «αγώνα δρόμου» ενάντια στο χρόνο, με στόχο τη διάσωση των κοινών αποστολών που έχουν προγραμματίσει για τον Άρη. Οι ESA και NASA σκοπεύουν να στείλουν ένα διαστημικό σκάφος σε τροχιά γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη, που θα ακολουθηθεί από την προσεδάφιση ενός μεγάλου οχήματος εδάφους, δύο χρόνια μετά, σε δύο κοινές αποστολές (ExoMars). Ωστόσο, προβληματισμοί για τη χρηματοδότηση και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού φαίνονται να απειλούν τις αποστολές- τουλάχιστον, υπό την μορφή με την οποία έχουν σχεδιαστεί. Εάν δεν βρεθούν λύσεις σύντομα, είναι μεγάλος ο κίνδυνος να χαθούν τα «παράθυρα εκτόξευσης» το 2016 και το 2018. Αυτή τη στιγμή εξετάζονται ενδεχόμενα όπως η μείωση της έκτασης των αποστολών (που θα συνεπάγεται μείωση του κόστους) ή η συμμετοχή της Ρωσίας, για να εξασφαλιστούν επιπλέον κεφάλαια. «Είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε με αυτές τις αποστολές. Η ESA και η NASA θέλουν να προχωρήσουν, αλλά πρέπει να αντιμετωπίσουμε τους περιορισμούς προϋπολογισμού και στις δύο πλευρές. Δουλεύουμε πάνω σ’αυτό, αλλά αντιμαχόμαστε τον χρόνο» είπε ο Alvaro Gimenez, διευθυντής του επιστημονικού τμήματος της ESA. Από την ευρωπαϊκή πλευρά επισημαίνεται η ανάγκη έναρξης των εργασιών πολύ σύντομα για την ολοκλήρωση του Trace Gas Orbiter, για να είναι το σκάφος έτοιμο για εκτόξευση το 2016. Από τη στιγμή που ευνοϊκά «παράθυρα εκτόξευσης» εμφανίζονται περίπου ανά 26 μήνες, εάν δεν λάβει χώρα εκτόξευση την κατάλληλη στιγμή, τίθενται ερωτήματα σχετικά με τη βιωσιμότητα της αποστολής του οχήματος εδάφους, από τη στιγμή που ο δορυφόρος θα λειτουργούσε σαν μέσο επικοινωνίας μεταξύ Γης και του οχήματος. Η ESA αναμένει την παροχή επιβεβαιώσεων από τους Αμερικανούς ότι θα είναι έτοιμοι το 2018 να παρέχουν τον πύραυλο που απαιτείται για την αποστολή του οχήματος εδάφους, καθώς και το σύστημα προσεδάφισης. Οι διαβεβαιώσεις αυτές αναμένονταν τον Ιούνιο, αλλά δεν έχουν δοθεί ακόμα. Στην τελευταία συνάντηση των κρατών- μελών της ESA στο Παρίσι την προηγούμενη εβδομάδα, οι εκπρόσωποι των χωρών πληροφορήθηκαν ότι, λόγω της αβεβαιότητας σε θέματα προϋπολογισμού στην Ουάσινγκτον, η NASA δεν είναι αυτή τη στιγμή να προχωρήσει σε δεσμεύσεις. Ωστόσο, αν δεν συμβεί αυτό, η ESA δεν μπορεί να προχωρήσει στην κατασκευή του δορυφόρου. Το ενδεχόμενο ρωσικής συμμετοχής θα μπορούσε να αποτελέσει λύση, καθώς οι Ρώσοι θα ήταν σε θέση να παρέχουν τον έναν από τους δύο πυραύλους που απαιτούνται για τις αποστολές ExoMars. Το άλλο ενδεχόμενο είναι η μείωση της έκτασης και των στόχων της αποστολής, για να μειωθεί και το κόστος, το οποίο θεωρείται και πιθανότερο. Η ESA επιθυμεί διακαώς την εκτέλεση των αποστολών. «Κάθε περιορισμός της έκτασης και των στόχων θα αποτελούσε σημαντική απώλεια για την Ευρώπη, και δεν είναι κάτι που σκοπεύουμε να αποδεχτούμε» είπε σχετικά ο δρ. Alvaro Gimenez ο οποίος χαρακτήρισε τo πρόγραμμα ExoMars ως «πρόκληση» : «είναι ένα δύσκολο, αλλά εξαιρετικά σημαντικό πρόγραμμα, εάν ποτέ θελήσουμε να έχουμε ένα ρομποτικό πρόγραμμα εξερεύνησης στην ‘γειτονιά’ μας στο Ηλιακό Σύστημα». Η ειρωνεία της όλης υπόθεσης είναι ότι οι συνομιλίες μεταξύ των Ευρωπαίων και των Αμερικανών μηχανικών σχετικά με τις αρμοδιότητες του καθενός πηγαίνουν πολύ καλά. «Το πιο ενοχλητικό είναι ότι βρισκόμαστε πολύ κοντά στο να πετύχουμε αυτά που θέλουμε, αλλά πρέπει να λύσουμε αυτά τα προβλήματα προϋπολογισμού πολύ σύντομα» είπε ο David Parker, στέλεχος της διαστημικής υπηρεσίας της Μ. Βρετανίας.

Στη μελέτη της αντιύλης και των αντιπρωτονίων στρέφεται το CERN. Ξεκινά το νέο πείραμα «ΕLΕΝΑ» του CERN, για να μελετήσει τα αντιπρωτόνια και την αντιύλη. Η κατασκευή της ερευνητικής εγκατάστασης θα αρχίσει το 2013 και αναμένεται να έχει τεθεί σε λειτουργία έως το 2016, παράλληλα με τον υπάρχοντα επιβραδυντή αντιπρωτονίων του CERN. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών (CERN) εγκαινιάζει ένα νέο πείραμα, που αποσκοπεί στο να παράγει σε μεγάλες ποσότητες αντιπρωτόνια, δηλαδή σωματίδια αντιύλης, και να τα «παγιδεύσει», έτσι ώστε μετά να τα μελετήσει με άνεση χρόνου. Το πείραμα, που θα εκτελεστεί σε μια νέα υπό κατασκευή εγκατάσταση και ονομάζεται ELENA (Extra Low Energy Antiproton Ring), προγραμματίζεται να παραδώσει τα πρώτα του αντιπρωτόνια υπερβολικά χαμηλής ενέργειας έως το 2016. Ήδη μόλις πραγματοποιήθηκε στο CERN η εναρκτήρια συνάντηση με τη συμμετοχή επιστημόνων από τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Βρετανία, τη Δανία, τη Σουηδία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Ιαπωνία. Η επίτευξη της δημιουργίας αντιπρωτονίων με τη χαμηλότερη ενέργεια που έχει ποτέ επιτευχθεί, θα καταστήσει εφικτή την καλύτερη μελέτη της αντιύλης. Το ELENA θα αποτελείται από ένα νέο μικρό κυκλικό επιβραδυντή (το αντίθετο ενός επιταχυντή), που θα επιβραδύνει τα αντιπρωτόνια μέχρι το ένα πεντηκοστό της τωρινής ενέργειάς τους, πράγμα που θα διευκολύνει σημαντικά την παγίδευσή τους. Η κατασκευή της ερευνητικής εγκατάστασης θα αρχίσει το 2013 και αναμένεται να έχει τεθεί σε λειτουργία έως το 2016, παράλληλα με τον υπάρχοντα επιβραδυντή αντιπρωτονίων του CERN. Για «ένα σημαντικό βήμα στην φυσική της αντιύλης» έκαναν λόγο οι φυσικοί του CERN που ασχολούνται με την μελέτη των αντιπρωτονίων, των σωματιδίων που ανακαλύφθηκαν το 1955 και χάρη στα οποία ανακαλύφθηκαν στη συνέχεια, στη δεκαετία του ΄80, επίσης στο CERN, τα εξωτικά υποατομικά σωματίδια W και Ζ (όλες αυτές οι ανακαλύψεις οδήγησαν σε δύο βραβεία Νόμπελ). Το CERN, που είναι πιο γνωστό για τον μεγάλο επιταχυντή του, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ΄90, έχει πετύχει την παγίδευση των πρώτων αντιπρωτονίων, πράγμα που οδήγησε σε ακριβείς συγκριτικές μετρήσεις μεταξύ πρωτονίων και αντιπρωτονίων. Το 1995 δημιουργήθηκαν στο ευρωπαϊκό ερευνητικό κέντρο τα πρώτα αντιάτομα, δηλαδή άτομα αντιύλης (συγκεκριμένα αντιυδρογόνου), ανοίγοντας το δρόμο για νέα πειράματα στην αντιύλη, ενώ πιο πρόσφατα παγιδεύτηκαν τα πρώτα άτομα αντιυδρογόνου. Στο μέλλον, σχεδιάζονται πειράματα που θα κάνουν λεπτομερείς συγκριτικές μετρήσεις των ατόμων υδρογόνου και αντιυδρογόνου, ενώ θα μετρηθεί και η επίδραση της βαρύτητας στα αντιπρωτόνια. Η αντιύλη είναι το «δίδυμο αδελφάκι» της κανονικής ύλης, καθώς για κάθε κανονικό υποατομικό σωματίδιο θεωρείται ότι υπάρχει ένα αντίστοιχο αντισωματίδιο με ίση μάζα και αντίθετο ηλεκτρικό φορτίο. Όταν ένα σωματίδιο ύλης και ένα σωματίδιο αντιύλης συναντιούνται, εξαϋλώνονται και τα δύο, παράγοντας καθαρή ενέργεια. Όσο πιο αργά κινούνται τα σωματίδια αντιύλης (πράγμα που ακριβώς θα επιδιώξει ο επιβραδυντής ELENA), τόσο περισσότερο μπορούν να τα παγιδεύσουν οι επιστήμονες, προτού αυτά έρθουν σε επαφή με την κανονική ύλη και εξαφανιστούν. Η έρευνα στην αντιύλη, εκτός από την εμβάθυνση στα μυστήρια του σύμπαντος, μεταξύ άλλων, ελπίζεται ότι θα προσφέρει νέες δυνατότητες στη θεραπεία του καρκίνου.

Γιγάντιο ραδιοτηλεσκόπιο ανοίγει τα μάτια στο ψυχρό Σύμπαν. Το πιο περίπλοκο τηλεσκόπιο που έχει κατασκευαστεί ως σήμερα, η συστοιχία ALMA στην έρημο Ατακάμα της Χιλής, άρχισε να λειτουργεί και είδε το «πρώτο φως», όπως συνηθίζουν να λένε οι αστρονόμοι. Το ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array), μια ημιτελής συστοιχία δεκάδων ραδιοτηλεσκοπίων, βλέπει το Σύμπαν σε μια περιοχή του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος που βρίσκεται ανάμεσα στα μικροκύματα και την υπέρυθρη ακτινοβολία. Το αόρατο αυτό φως εκπέμπεται από κοσμικά νέφη και άλλα σώματα εξαιρετικά χαμηλής θερμοκρασίας -περίπου 10 με 50 βαθμούς Κελσίου πάνω από το απόλυτο μηδέν στους -273,15 βαθμούς. Το ALMA θα μπορέσει έτσι να μελετήσει τα ψυχρά και σκοτεινά νέφη αερίου από τα οποία σχηματίζονται νέα άστρα, καθώς και τις εσχατιές του Σύμπαντος που αντιστοιχούν στα αρχικά στάδια της εξέλιξής του. Προς το παρόν, πάντως, μόνο οι 20 από τις συνολικά 66 κεραίες της συστοιχίας έχουν τεθεί σε λειτουργία -οι υπόλοιπες προγραμματίζεται να έχουν ενεργοποιηθεί έως το 2013. Οι κεραίες αυτές θα λειτουργούν ουσιαστικά ως ένα γιγαντιαίο ραδιοτηλεσκόπιο με τελική διάμετρο 16 χιλιόμετρα. Ακόμα και τώρα, όμως, δεκάδες ερευνητικές ομάδες από όλο τον κόσμο έχουν υποβάλλει αιτήσεις προκειμένου να τους δοθεί χρόνος παρατήρησης με το νέο όργανο. Το ALMA, συνολικού κόστους ενός δισ. δολαρίων, είναι μια συνεργασία του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητήριου (ESO), του αμερικανικού Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και διαφόρων ερευνητικών ιδρυμάτων στον Καναδά, την Ιαπωνία και την Ταϊβάν.

Κομήτης εξατμίζεται καθώς "βουτά" στον Ήλιο. Ένας ακόμη –καταδικασμένος- κομήτης εξαϋλώθηκε την 1η Οκτωβρίου ουσιαστικά καθώς τον τράβηξε το μεγάλο βαρυτικό πεδίο του Ήλιου. Ο κομήτης ανακαλύφθηκε μόλις στις 29 Σεπτεμβρίου από μια ομάδα τεσσάρων αστρονόμων M. Kusiak, S. Liwo, B. Zhou και Z. Xu προερχόμενος από τις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος. Ο κομήτης πιθανολογείται ότι προέρχεται από την οικογένεια κομητών Kreutz οι οποίοι προέρχονται από την διάσπαση πιθανώς σύγκρουση με κάτι άλλο ενός τεράστιου αστεροειδούς πολλούς αιώνες πριν. Τα θραύσματα από αυτή την καταστροφή περιπλανώνται πρακτικά στο διάστημα συνιστώντας παγωμένους μικρόκοσμους καθώς το μεγαλύτερος μέρος της μάζας τους καλύπτεται από πάγο. Το όνομά τους το πήραν από τον Γερμανό αστρονόμο Heinrich Kreutz ο οποίος έζησε τον 19ο αιώνα και ανακάλυψε πρώτος τη συγκεκριμένη «οικογένεια» κομητών. Οι κομήτες ονομάζονται και Sungrazers και το χαρακτηριστικό τους είναι ότι εξατμίζεται όλη η μάζα τους όταν περνούν κοντά από τον Ήλιο σε αποστάσεις μέχρι και μερικών δεκάδων χιλιάδων χιλιομέτρων. Ο συγκεκριμένος κομήτης ήταν από τους μεγαλύτερους της οικογένειας Kreutz που έχουν παρατηρηθεί. Στον σύνδεσμο μπορείτε να παρατηρήσετε τον κομήτη καθώς "βουτά" προς τον Ήλιο λίγο πριν εξατμιστεί.Διακρίνεται στο κάτω και δεξιό μέρος της εικόνας. http://www.youtube.com/watch?v=tOZPJlkfyjc&feature=player_embedded

Κλείνει, έπειτα από 25 χρόνια, ο αμερικανικός επιταχυντής Tevatron. Tο κλείσιμο του επιταχυντή Tevatron στο εργαστήριο Fermilab σηματοδότησε και επίσημα το τέλος της αμερικανικής κυριαρχίας στη φυσική υψηλών ενεργειών. Μέσα στην υπόγεια κυκλική σήραγγα των 6 χιλιομέτρων, οι τελευταίες δέσμες πρωτονίων και αντιπρωτονίων συγκρούστηκαν σε μια μεταλλική πλάκα λίγο μετά το μεσημέρι της Παρασκευής 30 Σεπτεμβρίου. O Tevatron, κάποτε ο ισχυρότερος επιταχυντής του κόσμου, είχε πια ξεπεραστεί από τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) του CERN, κάτω από τα σύνορα Γαλλίας και Ελβετίας. Μετά την άρνηση του Κογκρέσου να διαθέσει τα 35 εκατ. δολάρια που απαιτούνταν για την παράταση της λειτουργίας του Tevatron έως το 2014, οι ερευνητές του Fermilab (Εθνικό Εργαστήριο Επιταχυντή «Ενρίκο Φέρμι») θα στραφούν τώρα σε μικρότερα πειράματα. «Τίποτα δεν παραμένει για πάντα στην αιχμή της επιστήμης» σχολίασε ο Πιέρ Οντόν, διευθυντής του Fermilab στο Μπατάβια του Ίλινοϊ. «Πρέπει τώρα να προχωρήσουμε σε τομείς της επιστήμης όπου μπορούμε να συμβάλλουμε» είπε. Ο Tevatron αφήνει πίσω του μια πολύτιμη επιστημονική κληρονομιά, με σημαντικότερο ορόσημο την ανακάλυψη του top κουαρκ το 1995: είναι το βαρύτερο στοιχειώδες σωματίδιο που γνωρίζουμε ως σήμερα, το οποίο έχει μάζα όσο ένας πυρήνας χρυσού, συγκεντρωμένη όμως στον όγκο ενός πρωτονίου. Στα δεδομένα που έχουν ήδη συλλέξει από τον επιταχυντή οι ερευνητές αναζητούν τώρα ενδείξεις για το μποζόνιο του Χιγκς, του οποίου η ανακάλυψη θα προσέθετε την τελευταία πινελιά στο Καθιερωμένο Μοντέλο της Σωματιδιακής Φυσικής. Ακόμα όμως κι αν ανιχνευτούν ενδείξεις, η επιβεβαίωση της ανακάλυψης θα ήταν δουλειά του LHC. Τα επόμενα πειράματα του Fermilab θα έχουν μικρότερο κόστος, όχι όμως και μικρότερη σημασία. Ένα από αυτά, με την ονομασία Minos, θα προσπαθήσει να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει τις πρόσφατες ενδείξεις για νετρίνα που ταξιδεύουν ταχύτερα από το φως. Για να γίνει αυτό, μια δέσμη νετρίνων υψηλής έντασης θα ταξιδέψει από το Fermilab σε ένα ορυχείο της Μινεσότα 730 χιλιόμετρα μακριά. Σε γενικές γραμμές, τα επόμενα προγράμματα του Fermilab θα εστιαστούν όχι στην αύξηση της ισχύος αλλά στην αύξηση της έντασης, δηλαδή στην αύξηση των σωματιδίων που παράγονται κάθε δευτερόλεπτο. Παρόλα αυτά, αρκετοί από τους φυσικούς υψηλών ενεργειών που εργάζονταν στο Tevatron ετοιμάζουν τώρα βαλίτσες για το CERN.

Tο πρώτο της διαστημικό εργαστήριo εκτόξευσε η Κίνα. Η Κίνα εκτόξευσε την Πέμπτη το πρώτο της διαστημικό εργαστήριο, το οποίο θα αποτελέσει πεδίο δοκιμών για τη δημιουργία κινεζικού διαστημικού σταθμού εντός της δεκαετίας. Η αποστολή του «Τιανγκόγκ-1», ή «Ουράνιο Παλάτι» στα κινεζικά, ήταν τις τελευταίες ημέρες πρωτοσέλιδο στα τοπικά μέσα, τα οποία βλέπουν το διαστημικό πρόγραμμα της χώρας ως σύμβολο διεθνούς γοήτρου. Η κρατική τηλεόραση είχε αρχίσει από το πρωί την αντίστροφη μέτρηση για την εκτόξευση από την έρημο Γκόμπι, η οποία πραγματοποιήθηκε λίγο μετά τις 21.16 τοπική ώρα, ή 16.16 ώρα Ελλάδας. Το μη επανδρωμένο Τιανγκόγκ-1, βάρους 8,5 τόνων, θα παραμείνει σε τροχιά δυόμισι χρόνια και θα χρησιμοποιηθεί ως πλατφόρμα δοκιμών για τη συναρμολόγηση ενός επανδρωμένου διαστημικού σταθμού έως το 2020. Το επόμενο διάστημα η Κίνα σκοπεύει να εκτοξεύσει τρία σκάφη που θα συνδεθούν με το Τιανγκόγκ-1: οι μη επανδρωμένες κάψουλες Σενζού 8, 9 και δέκα θα συνδεθούν αυτόματα με το τροχιακό εργαστήριο. Η δυνατότητα σύνδεσης ανάμεσα σε διαστημικά σκάφη σε τροχιά, την οποία ανέπτυξαν πρώτα οι ΗΠΑ και η πρώην ΕΣΣΔ τη δεκαετία του 1960, είναι κρίσιμη για οποιοδήποτε πρόγραμμα διαστημικής πτήσης και ειδικά για την κατασκευή ενός διαστημικού σταθμού. Αν οι δύο μη επανδρωμένες πρόβες αποδειχθούν επιτυχείς, η Κίνα θα συνεχίσει με τις επανδρωμένες αποστολές Σενζού 11 και 12 το 2012. Το Πεκίνο ξεκίνησε το διαστημικό του πρόγραμμα το 1990 με τεχνογνωσία που αγόρασε από τη Ρωσία. Το 2003 έγινε μόλις η τρίτη χώρα του κόσμου που καταφέρνει να στείλει άνθρωπο στο Διάστημα, Πέρυσι η Κίνα εκτόξευσε το Τσανγκ-ε, το δεύτερο δορυφόρο της που τίθεται σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, ενώ για φέτος το φθινόπωρο προγραμματίζεται μια κοινή σινο-ρωσική αποστολή στον Άρη. Σε δοκιμές ο πύραυλος που θα μεταφέρει τους Αμερικανούς πέρα από τη Σελήνη. Ένας από τους κινητήρες του πυραύλου με τον οποίο θα πραγματοποιηθεί η πρώτη επανδρωμένη αποστολή στους αστεροειδείς πυροδοτήθηκε δοκιμαστικά για 40 δευτερόλεπτα, ανακοίνωσε η NASA. Η δοκιμή έρχεται μόλις λίγες εβδομάδες μετά την παρουσίαση του σχεδίου για τον πύραυλο υγρών καυσίμων, ο οποίος θα είναι ο ισχυρότερος που έχει κατασκευαστεί ποτέ. Το «Σύστημα Διαστημικών Εκτοξεύσεων» (SLS), όπως ονομάζεται προσωρινά το σχέδιο του πυραύλου, απομακρύνεται από τη σχεδιαστική λογική του επαναχρησιμοποιούμενου διαστημικού λεωφορείου, το οποίο δεν μπορούσε να πετάξει πέρα από τη χαμηλή γήινη τροχιά. O πύραυλος του SLS επιστρέφει στην προσέγγιση του Saturn V, του γιγάντιου πυραύλου υγρών καυσίμων που μετέφερε τους πρώτους ανθρώπους στη Σελήνη. Η πρώτη μη επανδρωμένη εκτόξευση προγραμματίζεται για το 2017 και η πρώτη επανδρωμένη για το 2021. Η πρώτη επανδρωμένη αποστολή σε κάποιον αστεροειδή θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί το 2025, ενώ οι πρώτες επανδρωμένες αποστολές στον Άρη θα μπορούσαν να ακολουθήσουν τη δεκαετία του 2030. Η δοκιμή που πραγματοποιήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου αφορούσε τον πυραυλοκινητήρα J-2X που θα βρίσκεται στο ανώτατο στάδιο του πυραύλου. Ο κινητήρας λειτούργησε για 40 δευτερόλεπτα στο 99% της μέγιστης ισχύος, προκειμένου να μελετηθεί η συμπεριφορά των συστημάτων πυροδότησης και απενεργοποίησης. Ο κινητήρας αναπτύσσεται από την Pratt & Whitney, έναν από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές κινητήρων για αεροπλάνα, και δοκιμάζεται στο Διαστημικό Κέντρο «Τζον Στένις» της NASA στην πολιτεία του Μισισίπι. H NASA ολοκληρώνει την απογραφή των επικίνδυνων αστεροειδών Αν ανησυχείτε ότι οι άνθρωποι θα έχουν την ίδια τύχη με τους δεινόσαυρους, η NASA έχει καλά νέα. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία ανακοίνωσε ότι έχει πλέον αναγνωρίσει το 90% των αστεροειδών που έχουν διάμετρο άνω του ενός χιλιομέτρων και βρίσκονται σε απόσταση μέχρι 200 εκατ. χιλιόμετρα από την τροχιά της Γης. Οι 981 βράχοι αυτού του είδους θα μπορούσαν δυνητικά να απειλήσουν τον πλανήτη, ωστόσο τα τροχιακά δεδομένα δείχνουν ότι κανένας δεν θα βρεθεί σε πορεία σύγκρουσης τους επόμενους αιώνες. «Γνωρίζουμε πλέον πού βρίσκονται οι περισσότεροι και πού πηγαίνουν. Αυτό πραγματικά μειώνει τον κίνδυνο» δήλωσε η Έιμι Μέινζερ στο πρόγραμμα «Κοντινών στη Γη Αντικειμένων» της NASA, περισσότερο γνωστό ως NEO. Επιπλέον, οι ερευνητές του NEO αναθεώρησαν προς τα κάτω την εκτίμησή της για τον αριθμό των διαστημικών βράχων μεσαίου μεγέθους, από 100 μέτρα έως ένα χιλιόμετρο, οι οποίοι θα μπορούσαν να καταστρέψουν μια ολόκληρη μεγαλούπολη. Σύμφωνα με τις προηγούμενες εκτιμήσεις, περίπου 35.000 αστεροειδείς μεσαίου μεγέθους κινούνται σε απόσταση μέχρι 200 εκατ. χιλιομέτρων από την τροχιά της Γης. Η νέα εκτίμηση κατεβάζειτον αριθμό στους 20.500. Το πρόβλημα όμως είναι ότι η απογραφή αυτών μεσαίων αστεροειδών προχωρά με πιο αργούς ρυθμούς: μέχρι σήμερα έχουν αναγνωριστεί μόλις 5.200. Τα νέα δεδομένα, που δημοσιεύονται στο Astrophysical Journal, προέρχονται από το διαστημικό τηλεσκόπιο WISE της NASA (Εξερευνητής Ευρυγώνιας Υπέρυθρης Απογραφής), το οποίο εκτοξεύτηκε το 2009 ειδικά για να μελετήσει τους επικίνδυνους αστεροειδείς. Το σκάφος καταμετρά τους διαστημικούς βράχους σε μικρές περιοχές του ουρανού προκειμένου να εκτιμήσουν οι αστρονόμοι πόσο μεγάλος είναι ο συνολικός πληθυσμός τους. Η καταγραφή του 90% των κοντινών αστεροειδών με διάμετρο άνω των 140 μέτρων έως το 2020 είναι στόχος που έθεσε το αμερικανικό Κογκρέσο το 1998. Μέχρι στιγμής το NEO έχει ολοκληρώσει το 35% αυτής της προσπάθειας.

Συμπαντικά σωστός ο Αϊνστάιν. Η βασική αρχή της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας αποδεικνύεται για πρώτη φορά σε κοσμικό επίπεδο. Το βασικό συμπέρασμα της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας του Αλβέρτου Αϊνστάιν επιβεβαιώνεται για πρώτη φορά σε κοσμικό επίπεδο από μια ομάδα ερευνητών του Ινστιτούτου Νιλς Μπορ στη Δανία. Η υπόθεση ότι το φως, καθώς βγαίνει από το βαρυτικό πεδίο ενός αστρικού σώματος, χάνει μέρος της ενέργειάς του _ κα μάλιστα τόσο περισσότερο όσο μεγαλύτερο είναι το βαρυτικό πεδίο _ έχει αποδειχθεί στο παρελθόν στο επίπεδο του ηλιακού μας συστήματος. Η απόδειξη της ισχύος του και σε κοσμική κλίμακα έρχεται να δώσει μια γερή τονωτική «ένεση» στην αυθεντία του Αϊνστάιν η οποία έχει πληγεί ύστερα από τα αποτελέσματα του πειράματος OPERA του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN) που έδειξαν ότι τα νετρίνα κινούνται ταχύτερα από το φως αμφισβητώντας την Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας. Από τα σμήνη γαλαξιών Όπως περιγράφουν στη μελέτη τους, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Nature», οι αστροφυσικοί του Ινστιτούτου Νιλς Μπορ με επικεφαλής τον Ράντεκ Βόιτακ σκέφθηκαν να συγκρίνουν το μήκος κύματος του φωτός που «βγαίνει» από τα σμήνη των γαλαξιών. Αν η πρόβλεψη του Αϊνστάιν ήταν σωστή, το φως που εξέρχεται από το κέντρο ενός σμήνους (όπου η βαρύτητα είναι μεγαλύτερη) θα έπρεπε να έχει μεγαλύτερο μήκος κύματος από αυτό που έρχεται από τα άκρα _ οι επιστήμονες θα έπρεπε δηλαδή να «βλέπουν» μια συγκεκριμένη «βαρυτική μετατόπιση προς το ερυθρό» του φάσματος του φωτός. Επειδή μια τέτοια μέτρηση σε ένα μόνο σμήνος γαλαξιών είναι εξαιρετικά δύσκολη εξ αιτίας της μικρής επίδρασης του φαινομένου, οι ερευνητές αποφάσισαν να ελέγξουν πολλά σμήνη γαλαξιών μαζί. Γαλαξιακή στατιστική ανάλυση Για τον λόγο αυτό εξέτασαν στοιχεία από 8.000 σμήνη γαλαξιών που είχαν συγκεντρωθεί από το πρόγραμμα ουράνιας παρατήρησης Sloan Digital Sky Survey. Μέτρησαν το μήκος των κυμάτων φωτός που προερχόταν από το κέντρο και από τα άκρα τους και προχώρησαν σε στατιστική ανάλυση. Η βαρυτική μετατόπιση προς το ερυθρό που έδωσαν τα αποτελέσματά τους ταίριαζε ακριβώς με αυτήν που προβλέπεται από τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας. «Αποδείχθηκε ότι οι θεωρητικοί υπολογισμοί της βαρυτικής μετατόπισης προς το ερυθρό με βάση τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας ήταν σε απόλυτη συμφωνία με τις αστρονομικές παρατηρήσεις» δήλωσε ο κ. Βόιτακ. «Η ανάλυση των παρατηρήσεών μας στα σμήνη γαλαξιών δείχνει ότι η βαρυτική μετατόπιση προς το ερυθρό κινείται αναλογικά σε σχέση με την επιρροή από τη βαρύτητα των σμηνών γαλαξιών». Αν και αστροφυσικοί που δεν συμμετείχαν στην έρευνα θεωρούν ότι τα αποτελέσματα χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης, όλοι συμφωνούν ότι αποτελούν μια μεγάλη νίκη για τη θεωρία του Αϊνστάιν. Εκτός αυτού φαίνονται επίσης να επιβεβαιώνουν την ύπαρξη της σκοτεινής ύλης αποκλείοντας τα εναλλακτικά μοντέλα που την αμφισβητούν.

Επιδείνωση του διαστημικού καιρού «απειλεί επιβάτες και αστροναύτες». Η μεταβολή της ηλιακής δραστηριότητας που προβλέπεται για τις επόμενες δεκαετίες θα οδηγήσει σε αύξηση της επικίνδυνης ακτινοβολίας που λούζει τους αστροναύτες και τους επιβάτες των αεροπλάνων, προειδοποιούν Βρετανοί διαστημικοί μετεωρολόγοι. Εκτιμούν μάλιστα ότι η πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη δεν θα είναι δυνατόν να αναχωρήσει πριν από το 2050. Η δραστηριότητα του Ήλιου παρουσιάζει έναν ενδεκαετή κύκλο αυξομείωσης, ακολουθεί όμως κι άλλους, πιο μεγάλους κύκλους που διαρκούν δεκαετίες. Από το 1920 ως σήμερα η ηλιακή δραστηριότητα βρίσκεται στο μέγιστο επίπεδο και προβλέπεται να αρχίσει να μειώνεται σταδιακά τις επόμενες δεκαετίες. Αυτό όμως θα οδηγήσει σε επιδείνωση του διαστημικού καιρού, εκτιμά τώρα ο Μάικλ Λόκγουντ στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ στη Βρετανία, ο οποίος υπογράφει τη σχετική δημοσίευση στο Geophysical Research Letters. Εξετάζοντας δείγματα πάγου που ανασύρθηκαν από μεγάλο βάθος στους πόλους, ο ερευνητές διαπίστωσε ότι τα ενεργειακά ηλιακά σωματίδια (SEP) που λούζουν τη Γη μειώνονται όταν εξασθενεί η ηλιακή δραστηριότητα. Περιέργως, όμως, η ενέργειά τους, και επομένως η ικανότητά τους να προκαλούν βλάβες στα κύτταρα, αυξάνεται αντί να μειώνεται. Επιπλέον, η εξασθένιση της ηλιακής δραστηριότητας συνοδεύεται από εξασθένιση του ηλιακού μαγνητικού πεδίου (ή ηλιόσφαιρας), το οποίο προστατεύει τη Γη από τα επικίνδυνα σωματίδια της κοσμικής ακτινοβολίας (γαλαξιακές κοσμικές ακτίνες ή GRC). Αυτή η επιδείνωση του διαστημικού καιρού, εκτιμά ο Λόκγουντ, ίσως θα απειλήσει στο μέλλον τις πτήσεις που περνούν κοντά στους πόλους, όπου καταλήγουν περισσότερα εισερχόμενα διαστήματα. Σήμερα, το όριο ασφαλούς έκθεσης για τους επιβάτες είναι πέντε τέτοιες πτήσεις το χρόνο. Τις επόμενες δεκαετίες, όμως, το όριο θα μπορούσε να πέσει στις δύο πτήσεις και να δημιουργήσει προβλήματα στο προσωπικό των αεροπορικών εταιρειών. Ακόμα χειρότερη θα μπορούσε να είναι η κατάσταση σε επανδρωμένες διαστημικές αποστολές, ειδικά όσες βάζουν πλώρη για πέρα από την τροχιά της Σελήνης. Η επανδρωμένη αποστολή που σχεδιάζει να στείλει η NASA στον Άρη τη δεκαετία του 2030 θα λουζόταν στην ακτινοβολία όχι μόνο στη διάρκεια του ταξιδιού αλλά και στην επιφάνεια του Άρη, ο οποίος δεν διαθέτει προστατευτικό μαγνητικό πεδίο όπως η Γη. Και εφόσον αποδειχθεί ότι οι εκτιμήσεις του Λόκγουντ ευσταθούν, η NASA ίσως αναγκαστεί να επιβάλλει απαγορευτικό απόπλου για Άρη για τουλάχιστον τέσσερις δεκαετίες. "Μικροναύτες" πάνε στον ΄Αρη με το ρωσικό Phobos-Grunt, στο πλαίσιο του πειράματος LIFE. "Μικροναύτες" αποκαλούνται οι μετεωρίτες που μεταφέρουν μορφές ζωής από πλανήτη σε πλανήτη και οι περισσότεροι είναι τόσο μικροί, που δεν είναι ορατοί με γυμνό μάτι. Είναι τοποθετημένοι σε μικρούς κυλίνδρους στο ρωσικό σκάφος 11 τόνων Phobos-Grunt, το οποίο θα εξερευνήσει τον "Φόβο", το φεγγάρι του Αρη, και θα επιστρέψει στη Γη με δείγματα των πετρωμάτων του. Το ταξίδι αναμένεται να διαρκέσει περίπου τρία χρόνια. Η επιστροφή του προγραμματίζεται για τον Αύγουστο του 2014, όταν η μικρή κάψουλα με τα δείγματα θα προσγειωθεί στο Καζακστάν. Η αμερικανική Πλανητική Εταιρεία (Planetary Society) έχει αναλάβει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του πειράματος στο Phobos-Grunt. Συγκεκριμένα, οι μικροναύτες θα απομονωθούν στη μικρή συσκευή του πειράματος, LIFE (Living Interplanetary Flight Experiment). Στο διάστημα των 34 μηνών που θα διαρκέσει το ταξίδι θα φιλοξενηθούν 10 διαφορετικές κατηγορίες οργανισμών μέσα σε 30 μικρούς κυλίνδρους. Στόχος του πειράματος είναι να ελεγχθεί αν και κατά πόσο μπορούν να μεταφερθούν μικροοργανισμοί από τον έναν πλανήτη στον άλλον επιβιώνοντας στις συνθήκες του αφιλόξενου Διαστήματος. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, η υπόθεση της πανσπερμίας -σύμφωνα με την οποία οι πρώτοι μικροοργανισμοί μεταφέρθηκαν στη Γη με τη βοήθεια αστεροειδών και μετεωριτών που προσέκρουσαν στην επιφάνειά της- θα αποκτήσει ισχυρότερα ερείσματα. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι να βρίσκονται οι μικροοργανισμοί σε ένα είδος νάρκης. Η φύση έχει μεριμνήσει εξασφαλίζοντας για κάποιους μικροοργανισμούς ένα τέτοιο είδος μακροχρόνιας νάρκης, οι οποίοι αφυπνίζονται όταν οι συνθήκες επιβίωσης είναι ευνοϊκές. Τέτοιοι ακριβώς οργανισμοί έχουν επιλεγεί για το πείραμα LIFE.

Η Σελήνη αποτελεί διαστημική προτεραιότητα της Ρωσίας. Στόχος προτεραιότητας της ρωσικής διαστημικής επιστήμης στο προσεχές μέλλον θα καταστεί η Σελήνη, ανακοίνωσε ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Διαστημικών Ερευνών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών ακαδημαϊκός Λεβ Ζελιόνι. Το 2014 η Ρωσία ύστερα από 40 σχεδόν χρόνια θα επαναρχίσει την εκπλήρωση του προγράμματος εντατικών ερευνήσεων της Σελήνης με τη βοήθεια διαστημικών Σταθμών. Πρώτος θα πετάξει στον δορυφόρο της Γης ο σταθμός, Luna-Glob, που είναι αλληλένδετο σύστημα τροχιακής συσκευής και συσκευής καθόδου. Υπάρχει ακόμα χρόνος για την διευκρίνηση του καταλόγου των συσκευών του γιατί το βάρος του Σταθμού ξεπερνά ήδη το προβλεπόμενο. Παρά τους σκληρούς περιορισμούς οι επιστήμονες θεωρούν απαραίτητη την τοποθέτηση στη συσκευή καθόδου δύο φάρους φωτισμού τεχνολογίας LED (Light-Emitting Diode) (δίοδος εκπομπής φωτός). Τα σήματα φωτός χρησιμοποιούνται πλατιά στο Διάστημα και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, όταν εμφανίστηκαν συμπαγείς δίοδοι λέιζερ. Οι δίοδοι διαστημικής επικοινωνίας στις ακτίνες λέιζερ είναι ανθεκτικές στα παράσιτα και τα καπρίτσια της φύσης. Μάλιστα, χωρίς αυτούς δεν εννοούνται πιά τα συστήματα σύζευξης και πλοήγησης. Ακριβώς με την πλοήγηση θα ασχολούνται οι δίοδοι εκπομπής φωτός στο Σταθμό Luna-Glob,- είπε ο Αλεξάντρ Μπαγκρόφ, ανώτατος επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Αστρονομίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. «Το κύριο καθήκον των φάρων LED είναι να καταγράφουν την ακριβή τοποθεσία των συσκευών που θα προσεληνωθούν. Η τοποθεσία προσελήνωσης μπορεί να βρίσκεται από το πραγματικό σημείο σε απόσταση σχεδόν 1 χιλιομέτρου, ενώ αν τοποθετήσουμε στη συσκευή τέτοιο φάρο, τότε η τοποθεσία του φωτεινού σημείου πάνω στην σεληνιακή επιφάνεια θα δείξει την τοποθεσία της συσκευής καθόδου με ακρίβεια 6 μέτρων. Ο πρώτος φάρος θα κατευθύνει τη δέσμη του φωτός ως το ανώτερο σημείο του σεληνιακού ουρανού. Όταν πάνω από τη συσκευή θα πετά ο σεληνιακός δορυφόρος, θα καταγράψει ακριβώς την φωτεινή ακτινοβολία. Ο δεύτερος φάρος θα είναι πάγια στερεωμένος και θα είναι στραμμένος προς τη Γη. Ο φάρος φωτός θα βοηθήσει τους επιστήμονες να εξακριβώσουν το σύστημα συντεταγμένων στη Σελήνη, κάτι που είναι απαραίτητο για τη σύνταξη των σεληνιακών χαρτών ακριβείας. Πραγματικά, στη Σελήνη δεν υπάρχει ανάλογο του Παρατηρητηρίου Greenwich, με το οποίο θα συνδεόταν ο μηδενικός σεληνιακός μεσημβρινός. ΄Οταν στην εικόνα του σεληνιακού τοπίου θα εμφανιστεί το φωτεινό σημείο του φάρου φωτός, θα καταλάβουμε αμέσως πού βρίσκεται η συσκευή καθόδου. Αν ο σεληνιακός δορυφόρος θα κάνει μερικές εκατοντάδες περιστροφές γύρω από τη Σελήνη και σε κάθε μία απ’ αυτές θα καταγράφεται ο φάρος, τότε θα μπορούμε να καθορίσουμε με ακρίβεια και την τοποθεσία του σεληνιακού πόλου, δηλαδή τις βασικότερες συντεταγμένες που επιτρέπουν τον προσδιορισμό και άλλων εγκαταστάσεων και αντικειμένων στη Σελήνη. Δεν είναι τυχαίο, που οι Ρώσοι ειδικοί προσδορίζοντας τον τόπο προσελήνωσης, διάλεξαν τον σεληνιακό πόλο, όπου δεν είχε προσεληνωθεί ποτέ άλλωτε κανένας Σταθμός. Σε υψηλά σεληνιακά πλάτη στους κρατήρες ανακαλύφτηκαν ενδείξεις ύπαρξης νερού, αλήθεια, προς το παρόν μόνο έμμεσες. Η εξεύρεση του νερού είναι ο βασικός σκοπός της αποστολής του Σταθμού Luna-Glob»,- παρατήρησε ο ο Αλεξάντρ Μπαγκρόφ. Αυτο δεν σημαινει οτι θα σταματήσει η ερευνα για τον Αρη.Η προγραμματισμένη για το Νοέμβριο έναρξη της αποστολής Fobos-grunt θα συνεχιστεί με το σχέδιο Mars-Net, χάρη στο οποίο με τη βοήθεια μερικών μικρών συσκευών από τροχιά του Άρη θα μπορεί να παρακολουθείται ο καιρός σ΄αυτό τον πλανήτη σε ζωντανό χρόνο. Το «αποπαίδι» του ηλιακού μας συστήματος. Αμερικανός επιστήμονας υποστηρίζει ότι το ηλιακό μας σύστημα διέθετε έναν ακόμη πλανήτη, έναν γίγαντα αερίου, ο οποίος κατά την διαμόρφωση του ηλιακού συστήματος έφυγε ή καλύτερα «εκδιώχθηκε» από αυτό και βρίσκεται τώρα μόνος του σε κάποιο σημείο του γαλαξία μας. Κοσμική εξορία Θα μπορούσε να αποτελεί μια ιστορία κοσμολογικής μυθολογίας αφού σύμφωνα με μια νέα μελέτη ο βασιλιάς τους ηλιακού μας συστήματος, ο Δίας, χρησιμοποίησε την (βαρυτική) ισχύ του για να απομακρύνει ένα πλανήτη. Ο Ντέιβιντ Νεσβόρνι που εργάζεται στο Ινστιτούτο Ερευνών Σαουθγουέστ στο Κολοράντο πραγματοποίησε σειρά προσομοιώσεων θέλοντας να διερευνήσει το πώς ήταν διαμορφωμένο το ηλιακό μας σύστημα πριν από περίπου τέσσερα δισ. έτη, την ίδια δηλαδή εποχή που δημιουργήθηκε η Γη. Όπως διαπίστωσε οι πλανήτες εκείνη την εποχή κινούνταν ελεύθερα και δεν είχαν αποκτήσει την θέση και την τροχιά που έχουν σήμερα. Προχωρώντας σε προσομοιώσεις με βάση τους υπάρχοντες πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και τις κινήσεις τους, ο ερευνητής έβλεπε ότι σε καμία περίπτωση και σε κανένα σενάριο το ηλιακό μας σύστημα δεν εξελισσόταν στην μορφή που το γνωρίζουμε. Όταν όμως προσέθεσε στην κοσμική εξίσωση και ένα ακόμη πλανήτη τότε οι πιθανότητες σχηματισμού του ηλιακού μας συστήματος στην σημερινή του μορφή πολλαπλασιάζονταν. Ο «ορφανός» πλανήτης Σύμφωνα με τον Νεσβόρνι ο πλανήτης αυτός ήταν ένας μεγάλος πλανήτης αερίου μεγέθους ανάλογου με αυτό του Ποσειδώνα και του Ουρανού. Η πρόσφατη ανακάλυψη πλανητών που βρίσκονται μόνοι τους απομονωμένοι σε διάφορα σημεία του διαστήματος μακριά από άστρα και ηλιακά συστήματα υποχρεώνουν την επιστημονική κοινότητα να κοιτάξει με ενδιαφέρον την μελέτη του Νεσβόρνι και να μην την αγνοήσει όπως πιθανώς θα συνέβαινε αν την παρουσίαζε πριν από λίγο καιρό. Ο ερευνητής που δημοσίευσε την μελέτη του στο επιστημονικό περιοδικό «Scientific American» υποστηρίζει ότι ο «εξόριστος» πλανήτης βρίσκεται απομονωμένος σε κάποιο σημείο του Γαλαξία και αποτελεί πλέον ένα σκοτεινό παγωμένο κόσμο.

Ξημερώματα Σαββάτου στον Νότιο Ωκεανό (ίσως) πέσει ο δορυφόρος. Το ακριβές σημείο της πτώσης του UARS θα υπολογισθεί λίγες ώρες πριν το συμβάν. Βιντεο: http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=421291

Νετρίνα ταχύτερα από το φως υποστηρίζουν ότι εντόπισαν επιστημόνες του CERN. Μία σημαντική και για την ώρα ανεξήγητη ανακάλυψη που, αν επαληθευτεί, μπορεί να ταράξει συθέμελα το οικοδόμημα της μοντέρνας φυσικής δηλώνει ότι έκανε ομάδα επιστημόνων που εργάζεται στο CERN. Μετά από τρία χρόνια μετρήσεων κατέγραψαν νετρίνα που κινούνται με ταχύτητα μεγαλύτερη του φωτός, το απόλυτο όριο ταχύτητας στο σύμπαν. Τα νετρίνα είναι υποατομικά σωματίδια με ελάχιστη μάζα και μηδενικό φορτίο τα οποία δεν αλληλεπιδρούν σχεδόν καθόλου με άλλα σωματίδια. Κινούνται με την ταχύτητα του φωτός, δηλαδή 300.000 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, ενώ είναι επίσης δυνατόν να αλλάξουν αυθόρμητα από τον ένα τύπο στον άλλο. Έτσι ένα νετρίνο, για παράδειγμα από τον Ήλιο μπορεί θεωρητικά να διασχίσει ολόκληρο τον πλανήτη χωρίς να προσκρούσει σε κανένα άτομο. Ωστόσο, μία τέτοια σύγκρουση δεν είναι εντελώς απίθανη και μπορεί να καταγραφεί. Η ομάδα των επιστημόνων εξέπεμψε από το CERN μία δέσμη νετρίνων μ και μέτρησε πόσα νετρίνα τ έφτασαν στο ερευνητικό κέντρο του Γκραν Σάσο στην Ιταλία. Σύμφωνα με τις μετρήσεις τους, εντόπισαν νετρίνα που διένυσαν την απόσταση των 730 χιλιομέτρων 60 νανοδευτερόλεπτα ταχύτερα από το χρόνο που χρειάζεται το φως. Το περιθώριο λάθους είναι μονο 10 νανοδευτερόλεπτα. Ένα από τα μέλη της ομάδας, ο Αντόνιο Ερεντιάτο, μιλώντας στο Reuters είπε ότι «έχουμε μεγάλη εμπιστοσύνη στα αποτελέσματα μας. Χρειαζόμαστε όμως και άλλους συναδέλφους να κάνουν πειράματα και να τα επιβεβαιώσουν». Τα μέλη της ομάδας θα δημοσιεύσουν τα δεδομένα του πειράματος στο Ίντερνετ ενώ προγραμματίζουν σεμινάριο στο CERN. Η ταχύτητα του φωτός και το γεγονός ότι τίποτα δεν μπορεί να κινηθεί ταχύτερα είναι ένα από τα θεμέλια της θεωρίας της σχετικότητας του Άλμπερτ Άινσταιν η οποία εδώ και περίπου 100 χρόνια έχει επιβεβαιωθεί και μάλιστα από πολύ μεγάλη ακρίβεια από πλήθος πειραμάτων. Αν επαληθευτούν τα πορίσματα των ερευνητών του CERN όλη η μοντέρνα φυσική θα πρέπει μάλλον να αναθεωρηθεί, πιθανότατα εκ βάθρων.

Το πρώτο κομμάτι του «Ουρανίου Παλατιού» εκτοξεύει η Κίνα. Το πρώτο τμήμα του «Ουρανίου Παλατιού» (Tiangong), του πρώτου κινεζικού διαστημικού σταθμού, θα εκτοξεύσει η κινεζική διαστημική υπηρεσία μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Το Tiangong 1 θα εκτοξευτεί από το Τζιουκουάν, στην έρημο Γκόμπι, μεταξύ της 27ης και της 30ής Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Xinhua. Πρόκειται για ένα κομμάτι οκτώ τόννων, το οποίο δεν θα είναι επανδρωμένο. Αν και το πρόγραμμα Tiangong είναι μικρότερης έκτασης και πιο «λιτό» από ό,τι ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (στον οποίο συνεργάζονται οι ΗΠΑ, η Ρωσία και άλλες χώρες), το «Ουράνιο Παλάτι» θα φέρει την Κίνα ένα πιο κοντά στις υπάρχουσες «υπερδυνάμεις» του Διαστήματος. Όταν το Tiangong 1 τεθεί σε τροχιά, η κινεζική διαστημική υπηρεσία θα το χρησιμοποιήσει για δοκιμές πρόσδεσης σκαφών και άλλων διαδικασιών οι οποίες είναι απαραίτητες για τη λειτουργία ενός διαστημικού σταθμού. Παρόλα αυτά η ολοκλήρωση και επάνδρωση του σταθμού βρίσκονται ακόμα πολλά χρόνια μακριά, σύμφωνα με τα κινεζικά ΜΜΕ. Η Κίνα έθεσε δεύτερο δορυφόρο σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη πέρυσι, αφού προηγουμένως είχε γίνει η τρίτη χώρα που έστειλε αστροναύτες της σε «διαστημικό περίπατο» το 2008. Στα σχέδιά της για το μέλλον συμπεριλαμβάνεται μία προσελήνωση μη επανδρωμένου σκάφους και στη συνέχεια ενός οχήματος εδάφους, για τη συλλογή δειγμάτων σεληνιακού εδάφους και πετρωμάτων, ενώ είναι ανοικτό το ενδεχόμενο αποστολής ανθρώπων στη Σελήνη μετά το 2020. Η Κίνα ανταγωνίζεται κυρίως τους γείτονές της, την Ιαπωνία και την Ινδία, σχετικά με την αύξηση της παρουσίας Διάστημα- ωστόσο το Πεκίνο ισχυρίζεται πως οι σκοποί του είναι απόλυτα ειρηνικοί. Αξίζει να σημειωθεί ότι φόβοι περί μίας διαστημικής κούρσας εξοπλισμών δημιουργήθηκαν το 2007, μετά από επιτυχημένη δοκιμή βλήματος καταστροφής δορυφόρων από τις κινεζικές ένοπλες δυνάμεις. Ο δρόμος προς τον Άρη περνά μέσω της Σελήνης. Η «ενοποίηση της Σελήνης» θα πρέπει να γίνει το κύριο καθήκον της παγκόσμιας αστροναυτικής. Η ιδέα αυτή υποβλήθηκε από έναν από τους πλησιέστερους συνεργάτες του Σεργκέι Κορολιόφ - τον γνωστό επιστήμονα και κατασκευαστή της Σοβιετικής ΄Ενωσης και της Ρωσίας Μπορίς Τσερτόκ. Όπως έχουμε την Ευρώπη, την Ασία, τη Νότια και τη Βόρεια Αμερική, την Αυστραλία έτσι πρέπει να έχουμε ακόμα ένα μέρος του κόσμου – τη Σελήνη,- δήλωσε ο Τσερτόν, στο πλαίσιο του πλανητικού Συνεδρίου Μετεχόντων σε διαστημικές πτήσεις, οι εργασίες του οποίου άρχισαν στις 5 Σεπτεμβρίου στη Μόσχα. Ο Ρώσος επιστήμονας θεωρεί ότι η ενοποίηση της Σελήνης με τη Γη, βέβαια, μέ τη βοήθεια διαστημικών μέσων, είναι ένα από τα κύρια καθήκοντα. Το δυναμικό των ερευνών στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, κατά τη γνώμη του, έχει εξαντληθεί σε μεγάλο βαθμό. Σήμερα πολλές χώρες, μαζί και οι ΗΠΑ και η Κίνα άρχισαν να μιλούν για τις φιλοδοξίες τους σχετικά με τη Σελήνη. Εξάλλου, ο δρόμος προς τον Άρη, που είναι ο στρατηγικός σκοπός της διαστημικής δραστηριότητας της Ρωσίας, περνά μέσω της Σελήνης,- θεωρεί ο υποδιευθυντής της επιχείρησης του ρωσικού Κεντρικού Ινστιτούτου Επιστημονικών Ερευνών στον τομέα των μηχανοκατασκευών (TsNIImash) Νικολάι Πάνιτσκιν. - «Όταν κρινόταν ποιός στόχος είναι πρωταρχικός - η Σελήνη ή ο Άρης, εκφράστηκαν διάφορες απόψεις. Το Ινστιτούτο μας θεωρεί ότι βάζοντας ως μακρινό σκοπό τον ΄Αρη, πρέπει να βαδίζουμε, ωστόσο, μέσω της Σελήνης. Στη Σελήνη υπάρχουν ακόμα πολλα ανεξερεύνητα πράγματα. Στη Σελήνη μπορούν να κατασκευάζονται βάσεις για την πραγματοποίηση διαφόρων ερευνών στο μακρινό Διάστημα και να δοκιμάζονται διάφορες τεχνολογίες για την πτήση στον Άρη. Ακριβώς για αυτό τον λόγο, χαράζοντας τα σχέδια επανδρωμένης πτήσης σ΄αυτό τον πλανήτη ως το 2045, θα πρέπει να δημιουργήσουμε ως το 2030 αντίστοιχα προπύργια στη Σελήνη και από το 2030 ως το 2040 να δημιουργήσουμε βάση για πολύπλευρη αξιοποίηση της Σελήνης με τη βοήθεια ειδικών ερευνητικών εργαστηρίω. Κατά την υλοποίηση των σεληνιακών σχεδίων είναι άξια προσοχής και η ιδέα της δημιουργίας σε περίγεια τροχιά αποθήκης τροφίμων και καυσίμων. Αυτό μάλλον δεν μπορεί να γίνει στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό γιατί η λειτουργία του Σταθμού πρόκειται να σταματήσει το 2020, ενώ οι σεληνιακές αποστολές μεγάλων διαστάσεων προβλέπεται να αρχίσουν μετά το 2020. Εννοείται, ότι το σεληνιακό κυνηγητό πρέπει να είναι ειρηνικό. Στο Διάστημα, όπως είναι γνωστό, απαγορεύονται οι δοκιμές και η ανάπτυξη των πυρηνικών όπλων. Αν σε κοντινό μέλλον αρχίσει η εγκατάσταση κοσμοναυτών και αστροναυτών στη Σελήνη, τότε αντί για στρατιωτικές βάσεις θα πρέπει να χτίζουν εκεί σπίτια και να δημιουργούν εργαστήρια και επιχειρήσεις εξόρυξης πολύτιμων ορυκτών»,- παρατήρησε συμπεραίνοντας ο Νικολάι Πάνιτσκιν. Ετσι οπως δήλωσε και ο Ρώσος κοσμοναύτης Ολέγκ Κονονέκο σε συνέντευξη τύπου στο διαστημικό κέντρο της ΝΑΣΑ στο Χιούστον η περαιτέρω εξερεύνηση του διαστημικού χώρου, μεταξύ άλλων και η εκτέλεση πτήσεων στο βαθύ διάστημα, μπορεί να πραγματοποιείται μόνο από κοινού. Το διάστημα έπαψε να είναι «αθλητικός στίβος», όπου κάθε χώρα πρέπει να επιδεικνύει ότι είναι «ταχύτερη, υψηλότερη, ισχυρότερη», θεωρεί ο Κονονένκο. Ο Ολέγκ Κονονένκο μαζί με τους αστροναύτες Ντόναλντ Πετίτ της ΝΑΣΑ και Αντρέ Κέιπερς της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος θα αναχωρήσουν με διαστημόπλοιο «Σογιούζ» για το Διεθνή Διαστημικο Σταθμό στη σύνθεση του 30ου πληρώματος του σταθμού. Αμερικανοί αστροναύτες προχώρησαν στις προετοιμασίες για την απόβαση σε αστεροειδή, που προγραμματίστηκε για το 2025. Στην ομάδα αστροναυτών περιλήφθηκαν επίσης από έναν εκπρόσωπο του Καναδά και της Ιαπωνίας. Σε όλους τους θα χρειαστεί να ζήσουν 13 μέρες σε υποβρύχιο εργαστήριο που βρίσκεται 5 περίπου χιλιόμετρα από την παραλία της Φλώριδας. Οι αστροναύτες μελετούν, μεταξύ άλλων, την αποτελεσματικότητα διαφόρων μεθόδων μετακίνησης γιατί στον αστεροειδή, σε σύγκριση με την Σελήνη και τον Άρη δεν υπάρχει σχεδόν καμιά βαρύτητα και για να κρατηθούν πάνω στην επιφάνειά του, χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί κάποιο σύστημα αγκύρων.

Ενδιαφέρουσα συνεντευξη του Δρ.Τζιμ Νιουμαν. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231129214 James Hansen Newman. http://en.wikipedia.org/wiki/James_H._Newman