Δροσος Γεωργιος

Το θέαμα του στρεφόμενου φως μπορεί να μας αποκαλύψει μια περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα. Επιστήμονες πρότειναν ένα νέο τρόπο για να εντοπίσουν μια περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα.. Η ιδέα τους μπορεί έτσι να μας δώσει την υπογραφή μιας στρεφόμενης μαύρης τρύπας, που όπως λέει και το όνομα της είναι αόρατη. Όχι, δεν μπορείτε να δείτε μια μαύρη τρύπα. Όμως, αυτό που ίσως μπορούμε να δούμε είναι το πώς μια περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα κάμπτει τον χωρόχρονο γύρω της, καθώς και το φως γύρω από αυτόν, όπως προβλέπει η γενική σχετικότητα . Οι επιστήμονες λοιπόν ισχυρίζονται, σε μια νέα μελέτη στο περιοδικό Nature Physics, ότι είναι πιο κοντά από ποτέ για να μπορέσουν να δουν αυτό το αποτέλεσμα στις μακρινές μαύρες τρύπες από τη Γη. Τα φωτόνια που εκπέμπονται κοντά σε μια περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα συστρέφονται, που στην εικόνα αναπαριστάνονται από την σπειροειδή μορφή δεξιά σαν περιστρεφόμενη σκάλα. Η ανίχνευση αυτού του σχεδίου, λένε οι ερευνητές, θα επιτρέψει στους αστρονόμους να μετρήσουν άμεσα το σπιν μιας μαύρης τρύπας. Οι γαλαξίες πιθανώς έχουν περιστρεφόμενες μαύρες τρύπες στο κέντρο τους, ενώ αυτές οι μαύρες τρύπες έχουν δύο τύπους στροφορμής, εξηγεί ο Bo Thide, μέλος της επιστημονικής ομάδας. Υπάρχει η στροφορμή του σπιν, που είναι κάτι ανάλογο με αυτό που η Γη δημιουργεί, καθώς περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της, και υπάρχει η τροχιακή στροφορμή, που είναι ανάλογη με την στροφορμή που οφείλεται στην περιστροφή της Γης γύρω από τον ήλιο. Ο Thide λέει ότι το δεύτερο φαινόμενο – της τροχιακής στροφορμής – στρεβλώνει το φως με έναν τρόπο, και που οι επιστήμονες τον γνωρίζουν οπότε ξέρουν τι να ψάξουν για να το δουν από εδώ. "Γύρω από μια περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα, ο χώρος και ο χρόνος συμπεριφέρεται με τέτοιο περίεργο τρόπο, που ο χώρος γίνεται χρόνος και ο χρόνος γίνεται χώρος, και ολόκληρος ο χωροχρόνος που στην πραγματικότητα σύρεται γύρω από τη μαύρη τρύπα, παραμορφώνεται γύρω από αυτήν”, εξήγησε ο Thide . "Αν έχετε εκεί μια πηγή ακτινοβολίας … αυτή θα δίνει την αίσθηση ότι γίνεται συστροφή του χωροχρόνου. Η ακτίνα του φωτός, που ενώ η ίδια μπορεί να νομίζει ότι διαδίδεται σε μια ευθεία γραμμή, αλλά αν την δει κανείς απ ‘έξω, θα δει ότι διαδίδεται κατά μήκος μιας σπείρας. Αυτό μας λέει η σχετικότητα.. Οι φυσικοί ονομάζουν αυτό το φαινόμενο "σύρσιμο του χωροχρονικού πλαίσιου ή στροβιλισμός του χωρόχρονου λόγω περιστροφής ενός μεγάλου αντικειμένου” (το πόσο παρασύρεται δηλαδή ο χωρόχρονος από την περιστροφή του Ήλιου ή μιας μαύρης τρύπας γύρω τους) και το βλέπουν ακόμη και κοντά στον πλανήτη μας. Οι παρατηρήσεις δύο δορυφόρων σε τροχιά γύρω από τη Γη κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών δείχνουν ότι οι δορυφόροι σύρονται αρκετά μέτρα ετησίως, καθώς το σπιν της Γης ρυμουλκεί (τραβάει) την δομή του χωροχρόνου σε κύκλους.. "Αν μπορείτε να δείτε, ένα τέτοιο μικροσκοπικό φαινόμενο λόγω της μικροσκοπικής μάζας που έχει η Γη σε σχέση με τη μάζα μιας μαύρης τρύπας, τότε πόσο πιο εύκολο θα ήταν να το δούμε γύρω από μια μαύρη τρύπα”, αναφέρει ο Thide.. Η επίδραση αυτή είναι μικρή, κι έτσι δεν είναι σαφές κατά πόσον τα υφιστάμενα τηλεσκόπια θα είναι σε θέση να το καταλάβουν. Αλλά ο Thide είναι έτοιμος να το προσπαθήσει. «Αυτό που είναι νέο και συναρπαστικό είναι η πρόταση ότι το φαινόμενο είναι πραγματικά μετρήσιμο για τη μαύρη τρύπα που βρίσκεται στο κέντρο του Γαλαξία μας," λέει ο Saul Teukolsky του Πανεπιστημίου του Κορνέλ. Ο Thide λέει ότι η ομάδα του θα επανεξετάσει τις παρατηρήσεις με ραδιοτηλεσκόπια της υπερβαρέας μαύρης τρύπας του Γαλαξία μας για να δούμε αν το φαινόμενο της συστροφής του φωτός έχει ήδη εμφανιστεί.

Χθες εγραφα για τη νέα πύλη του ESA στα ελληνικά, http://www.esa.int/esaCP/Greece.html Πιστευω οτι ολοι οι φιλοι του Διαστηματος μπορουν να την εχουν στα αγαπημενα και να ενημερώνονται τακτικα για τα επιτευγματα της. Kαλωσορίσατε! 14 January 2011 Καλώς ήλθατε στον ελληνικό δικτυακό τόπο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ). Πρωταρχικός μας στόχος είναι να σας ενημερώνουμε σχετικά με το ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων του στον τομέα της διαστημικής έρευνας και τεχνολογίας. Η εξερεύνηση του διαστήματος ήταν πάντα μία αστείρευτη πηγή γνώσης προς όφελος του ανθρώπου, αλλά και των χωρών που συμμετέχουν σε αυτή. Η πρόωθησή της έχει ως αποτέλεσμα την απρόσκοπτη ανάπτυξη των επιστημών και της τεχνολογίας. Στην προσπάθεια αυτή δεν θα μπορούσε να μην συμμετέχει και η Ελλάδα. Με την ένταξη της στον ΕΟΔ το 2005, η Ελλάδα άρχισε να συμμετέχει ισότιμα με τα υπόλοιπα κράτη μέλη στη λήψη αποφάσεων για τη χάραξη διαστημικής πολιτικής. Στις ελληνικές εταιρείες δόθηκε η δυνατότητα συμμετοχής σε ερευνητικά προγράμματα του Οργανισμού, για να αναπτύξουν τεχνογνωσία σε τεχνολογίες αιχμής. Τα πανεπιστήμια και οι ερευνητικοί φορείς της χώρας απέκτησαν πρόσβαση σε διαστημικές αποστολές. Με όσον το δυνατόν απλή γλώσσα, ελπίζουμε να προσφέρουμε πληροφορίες σχετικά με ευρωπαϊκές διαστημικές αποστολές στις οποίες συμμετέχουν έλληνες ερευνητές αναζητώντας απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα για την ιστορία της Γης, του Ηλιακού Συστήματος και του Σύμπαντος. Ο δικτυακός τόπος αυτός θα ανανεώνεται συνεχώς, με την προσθήκη ειδήσεων σχετικά με εφαρμογές που αναπτύσσονται στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, της δορυφορικής πλοήγησης και επισκόπησης της Γης και έχουν ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα. Send this page to a friend

Ο Αποφις σε απόσταση αναπνοής το 2036. O 99942 Αποφις είναι ένας αστεροειδής ο οποίος ανήκει στην οικογένεια ΝΕΟ (Νear Εarth Οbject), δηλαδή ένα διαστημικό αντικείμενο που κινείται στην ευρύτερη διαστημική γειτονιά της Γης. Εντοπίστηκε αρχικά τον Ιούνιο του 2004 και έξι μήνες αργότερα όχι μόνο επιβεβαιώθηκε η ύπαρξή του, αλλά οι πρώτες εκτιμήσεις των ειδικών έδειχναν ότι το 2029 είναι πιθανόν να φτάσει στην περιοχή μας και ίσως να πέσει πάνω στη Σελήνη ή τη Γη. Οι παρατηρήσεις οι οποίες έγιναν τότε έδειξαν ότι οι πιθανότητες να πέσει πάνω στη Γη ο Αποφις το 2029 ήταν εξαιρετικά μικρές και πιο συγκεκριμένα 4 στο 1.000.000. Τώρα όμως ρώσοι επιστήμονες επανέρχονται υποστηρίζοντας ότι η τροχιά του Αποφη είναι τέτοια που μπορεί το 2029 να είναι απίθανο να προσκρούσει στη Γη, αλλά αυτό μπορεί να συμβεί επτά χρόνια αργότερα. Σύμφωνα με επιστήμονες του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Αγίας Πετρούπολης, ο Αποφις θα πλησιάσει πολύ κοντά στη Γη και άρα είναι πιθανόν να μας... επισκεφτεί στις 13 Απριλίου του 2036. Στην ανακοίνωση των ρώσων επιστημόνων αντέδρασαν άμεσα αμερικανοί ερευνητές, οι οποίοι μελετώντας τους υπολογισμούς των συναδέλφων τους ανακοίνωσαν με τη σειρά τους ότι και το πέρασμα του Αποφη το 2036 είναι ουσιαστικά ακίνδυνο, αφού οι πιθανότητες να πέσει στον πλανήτη μας είναι 1 στις 250.000. Από την πρώτη στιγμή που εντοπίστηκε ο αστεροειδής σήμανε συναγερμός και οι δύο μεγαλύτερες διαστημικές υπηρεσίες, ΝΑSΑ και ΕSΑ, αποφάσισαν να οργανώσουν έναν διαγωνισμό στον οποίο οι ενδιαφερόμενοι θα κατέθεταν προτάσεις για μια εξερευνητική αποστολή. Τον διαγωνισμό κέρδισε η βρετανική εταιρεία Αstrium, η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή εταιρεία ανάπτυξης διαστημικής τεχνολογίας. Η προτεινόμενη αποστολή ονομάζεται Αpex (Αpophis Εxpendition) και σε περίπτωση που τελικά οι δύο υπηρεσίες αποφασίσουν να την υλοποιήσουν η Αstrium θα κατασκευάσει ένα εξερευνητικό σκάφος που θα ξεκινήσει από τη Γη και θα πλησιάσει τον αστεροειδή. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, το σκάφος θα ξεκινήσει το 2013, θα φτάσει στον αστεροειδή το 2014 και θα τον μελετά επί τρία χρόνια στέλνοντας στη Γη πληροφορίες για το μέγεθος, τη σύνθεση, τη θερμοκρασία, την κίνηση και την τροχιά του. Με αυτόν τον τρόπο οι επιστήμονες θα έχουν μια ολοκληρωμένη εικόνα του Αποφη για να διαπιστώσουν αν και τι είδους κίνδυνο κρύβει για εμάς. Εφιαλτικό σενάριο Ο Αποφις έχει διάμετρο 390 μέτρων και σε περίπτωση που πέσει στη Γη οι επιστήμονες εκτιμούν ότι θα απελευθερώσει 100.000 φορές περισσότερη ενέργεια από όση απελευθερώθηκε από την ατομική βόμβα της Χιροσίμας. Παρατηρήθηκε για πρώτη φορά από το παρατηρητήριο Κitt Ρeak Νational Οbservatory της Αριζόνας των ΗΠΑ στις 19 Ιουνίου του 2004. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα παρατηρήσεις ο Αποφις θα περάσει ανάμεσα στη Γη και τη Σελήνη σε απόσταση 36.350 χλμ. από το κέντρο της Γης. Οι ειδικοί όμως επισημαίνουν ότι οι συχνές προσεγγίσεις του αστεροειδούς με τη Γη μπορεί να έχουν αποτέλεσμα τον συγχρονισμό της τροχιάς του με την τροχιά της Γης, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα μελλοντικής σύγκρουσής του με τον πλανήτη μας. Στην αιγυπτιακή μυθολογία ο Αποφις ήταν το αρχαίο πνεύμα του κακού και του ολέθρου που προσπαθούσε αδιάκοπα να βυθίσει τον κόσμο στο αιώνιο σκοτάδι.

H μικρή Ανάφη από τη θέα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Με αφορμή τα εγκαίνια της νέας πύλης του στην ελληνική γλώσσα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος παρουσίασε μια φωτογραφία της Ανάφης όπως φαίνεται από το δωμάτιο με την καλύτερη θέα του κόσμου, το πανοραμικό παρατηρητήριο Cupola του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. To μικρό νησί, με έκταση 38 τετραγωνικά χιλιόμετρα, απαθανατίστηκε στις 22 Ιανουαρίου από τον Ιταλό αστροναύτη Πάολο Νέσπολι, ο οποίος αναρτά όλες τις εντυπωσιακές φωτογραφίες του στο http://www.flickr.com/photos/magisstra Στο επάνω και αριστερά τμήμα της εικόνας διακρίνεται ένα μικρό τμήμα της Σαντορίνης, σε απόσταση 12 ναυτικών μιλίων. Το πορτρέτο εγκαινιάζει τη νέα πύλη του ESA στα ελληνικά, http://www.esa.int/esaCP/Greece.html η οποία προσφέρει ενημερώσεις για τις τρέχουσες αποστολές και δραστηριότητες του οργανισμού, καθώς και ειδικό τμήμα για τη δορυφορική παρακολούθηση των πυρκαγιών στην Ελλάδα. Εγινε το βημα του ανθρώπου στον Αρη. Έπειτα από 257 μέρες κλειδωμένοι σε μια ατσάλινη κάψουλα,οι εθελοντές που προσομοιώνουν την επανδρωμένη αποστολή στον Άρη φόρεσαν τις στολές τους και πάτησαν τη Δευτέρα στο «εξωγήινο» έδαφος, όπου ύψωσαν τις σημαίες της Ρωσίας, της Κίνας και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Οι τρεις πρωτοπόροι -ο Ρώσος Αλεξάντερ Σμολέγιεφσκι, ο Ιταλός Ντιέγκο Ουρμπίνα και ο Κινέζος Ουάνγκ Γιούε- φόρεσαν ρωσικές στολές Orlan, άνοιξαν την αεροστεγή θυρίδα του «σκάφους» και βγήκαν στο πρωτόγνωρο περιβάλλον του Άρη: ένα δωμάτιο στρωμένο με κόκκινη άμμο και βράχια. Στη σύντομη παραμονή τους στον γειτονικό πλανήτη, οι τρεις άνδρες θα συλλέγουν δείγματα και θα προσομοιώνουν επιστημονικά πειράματα. «Όλα τα συστήματα λειτουργούν κανονικά. Το πλήρωμα νιώθει μια χαρά» δήλωσε μετά την «προσεδάφιση» ο Βιτάλι Νταβίντοφ, αναπληρωτής διευθυντής της ρωσικής υπηρεσίας Διαστήματος. Το πείραμα παρακολουθείται από το ρωσικό Κέντρο Ελέγχου Αποστολών στο Κορολιόφ, λίγο έξω από τη Μόσχα. Περισσότερα στην δημοσίευση χθες 14/2/2011. Επιτυχές το ραντεβού της NASA με το κομήτη. Το διαστημόπλοιο Stardust με ταχύτητα 38.600 χλμ/ώρα πλησίασε σε απόσταση 180 χιλιομέτρων από την επιφάνεια του κομήτη Tempel 1, καταφέρνοντας να τραβήξει δεκάδες φωτογραφίες του. Το «ραντεβού» τους έγινε 338 εκατ. χιλιόμετρα μακριά από τη Γη. Το διαστημόπλοιο έφτασε τόσο κοντά στον κομήτη που χτυπήθηκε από ορισμένα σωματίδια σκόνης, χωρίς ωστόσο να υπάρξουν προβλήματα. Θα χρειαστούν μερικές ώρες μέχρι οι εικόνες να αποσταλούν στη Γη. Οι επιστήμονες ενδιαφέρονται ιδιαίτερα να αποκτήσουν εικόνες κομητών καθώς εκτιμούν ότι θα δώσουν πληροφορίες για τη δημιουργία του ήλιου και των πλανητών. Οι κομήτες πιστεύεται ότι περιέχουν παγωμένα αρχαία συστατικά, που χρονολογούνται από τη γέννηση του ηλιακού μας συστήματος, πριν 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Το Tempel 1 είχε το 2005 μια άλλη συνάντηση με διαστημικό σκάφος της NASA. Το Deep Impact ωστόσο δεν κατάφερε, τότε να βρεθεί κοντά στον κομήτη καθώς προσέκρουσε σε πέτρα από χαλκό με αποτέλεσμα να συντριβεί ένας κινητήρας του. Περισσοτερα στην δημοσίευση χθες 14/2/2011. Κοσμοναύτες θα βγάλουν φωτογραφίες του ΔΔΣ. Η ΝΑΣΑ πρότεινε στη Διαστημική Υπηρεσία της Ρωσίας (Ρωσκόσμος) να απόσυνδέσει προσωρινά το επανδρωμένο διαστημόπλοιο Σογιούζ από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό για να βγαλούν φωτογραφίες του Σταθμού. Οι ειδικοί θέλουν να αποτυπώσουν μία σπάνια στιγμή όταν με τον Σταθμό θα είναι διασυνδεμένα ταυτόχρονα διαστημόπλοια της Ρωσίας, των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ιαπωνιας. Η ΝΑΣΑ προτείνει να αποσυνδεθεί το Σογιούζ από τον Σταθμό τις πρώτες μέρες Μαρτίου για να μπορούν οι κοσμοναύτες να βγάλουν φωτογραφίες από το φινιστρίνι.

Το διαστημικό σκάφος Stardust κλείνει το ραντεβού του την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου με τον κομήτη Tempel 1. Κάπου 340.000.000 χιλιόμετρα μακριά μας, πέρα και από την τροχιά του Άρη, το διαστημικό σκάφος Stardust ετοιμάζεται ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου, στις 14 Φεβρουαρίου, να συναντήσει τον κομήτη Tempel 1. Το ραντεβού θα γίνει στην προγραμματισμένη απόσταση των 200 χιλιομέτρων μόλις, για να δει από κοντά τον δεύτερο κομήτη, που έχει διερευνήσει σε τέτοια κοντινή απόσταση από το 1999 που πέταξε για πρώτη φορά. Το Stardust ήδη επισκέφθηκε τον κομήτη Wild 2 το 2004. Σε μια πρωτοφανή συνάντηση – ένας άθλος για την εποχή εκείνη – το διαστημικό σκάφος συνέλεξε σωματίδια σκόνης από τον κομήτη Wild 2 και τα επέστρεψε στη Γη το 2006 με τη ρίψη ενός πακέτου των δειγμάτων πάνω από την έρημο της Γιούτα. Τα δείγματα αυτά εξακολουθούν να παράγουν νέα επιστημονικά ευρήματα σχετικά με τις συνθήκες του πρώιμου Ηλιακού Συστήματος στα αρχέγονα συντρίμμια, όπως τα διαφύλαξαν οι κομήτες και οι αστεροειδείς. Έχοντας ολοκληρώσει εκείνη την αποστολή, η NASA εκπαίδευσε τον διαστημικό κυνηγό των κομητών για ένα νέο στόχο: τον Tempel 1. Θα είναι το δεύτερο ραντεβού για τον Tempel 1. Ο κομήτης είχε δεχθεί επίσκεψη τον Ιούλιο του 2005 από την άλλη διαστημοσυσκευή της NASA, το Deep Impact, που με τη βοήθεια ενός σφυριού χάραξε έναν κρατήρα πάνω στον Tempel 1 για να πάρει μια καλύτερη γεύση της σύνθεσής του. Όμως, το γεγονός εκείνο δημιούργησε τόσα πολλά συντρίμμια, που το Deep Impact τυφλώθηκε ελαφρώς και δεν έκανε καλή παρατήρηση στον κρατήρα που σχηματίστηκε. Όταν το Stardust προσεγγίσει τον κρατήρα Tempel 1, μπορεί να έχει μια σαφέστερη άποψη σε εκείνο τον κρατήρα, την περιοχή της σύγκρουσης. Οι επιστήμονες είναι επίσης ανυπόμονοι να μάθουν πώς ο κομήτης αυτός άλλαξε από τότε πάνω στην τροχιά του. Ο κομήτης Tempel 1 έχει μια περίοδο που διαρκεί λίγο περισσότερο από 5,5 χρόνια. Ο χρόνος για να κάνει μια πλήρη τροχιά γύρω από τον ήλιο, σχεδόν ακριβώς το χρονικό διάστημα που έχει παρέλθει από την επίσκεψη του Deep Impact το 2005. Μερικα ακομα για το Stardust με ελληνική υπογραφη. Ο «εγκέφαλος» που ενορχηστρώνει το όλο ερευνητικό εγχείρημα είναι ένας Έλληνας επιστήμων, ο Θανάσης Οικονόμου, ο οποίος εδώ και χρόνια διαπρέπει στις ΗΠΑ. Το βασικό επιστημονικό όργανο πάνω στο Stardust είναι μια συσκευή καταγραφής και μέτρησης της ροής των σωματιδίων σκόνης του κομήτη, την οποία έχει δημιουργήσει το Ινστιτούτο Ενρίκο Φέρμι, του πανεπιστημίου του Σικάγο, με επικεφαλής τον Θανάση Οικονόμου, ο οποίος, μαζί με την ερευνητική ομάδα του, έχει αναλάβει να συγκρίνει τα νέα στοιχεία για τον «Τέμπελ 1» με αυτά που είχε στείλει προ ετών το Deep Impact. O Οικονόμου ήταν ο «εγκέφαλος» πίσω και από την πρώτη προσέγγιση του Stardust στον κομήτη Wild 2. Ο Θανάσης (Τομ) Οικονόμου γεννήθηκε το 1937 στο χωριό Ζιάκας Γρεβενών και έφυγε από την Ελλάδα το 1948, μαζί με άλλα παιδιά, στο πλαίσιο του εμφυλίου πολέμου. Σπούδασε πυρηνική φυσική στο πανεπιστήμιο Καρόλου στην Πράγα, εργάστηκε αρχικά στο Ινστιτούτο Φυσικής Πλάσματος της τότε Τσεχοσλοβακίας και μετά το 1964 εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ, ως ερευνητής στο Εργαστήριο Αστροφυσικής και Διαστημικής Έρευνας του Πανεπιστημίου του Σικάγο. Από το 1997 μέχρι σήμερα είναι ανώτερος ερευνητής-επιστήμων στο Ινστιτούτο Ενρίκο Φέρμι του ίδιου πανεπιστημίου. Από τη δεκαετία του ΄60, υπό την καθοδήγηση του διάσημου καθηγητή χημείας Αντονι Τούρκεβιτς, έχει ειδικευτεί στην κατασκευή επιστημονικών οργάνων για διαστημικά σκάφη. Μεταξύ άλλων, είχε σχεδιάσει το όργανο (Alpha Proton X-Ray Spectrometer) του ρόβερ Mars Pathfinder, που είχε κάνει με επιτυχία την πρώτη χημική ανάλυση των βράχων του Αρη. Εκτός από την αποστολή Stardust, ο Οικονόμου συνεργάζεται με τη NASA για τις αποστολές εξερεύνησης του Αρη με οχήματα ρόβερ, καθώς για την αποστολή του σκάφους «Cassini» στον Κρόνο. Επίσης εργάζεται για τη δημιουργία του αστεροσκοπείου του Ορλιακα στο νομό Γρεβενών. Το φιλόδοξο πείραμα Mars-500 προσομοιώνει προσεδάφιση στον Άρη. Έξι σκληροτράχηλοι εθελοντές, που ζουν απομονωμένοι σε ένα ρωσικό ινστιτούτο από τον περασμένο Ιούλιο, έφτασαν αισίως στο μέσο του διαπλανητικού ταξιδιού τους και «προσεδαφίστηκαν» στον Άρη. Η αποστολή Mars500, ένα πείραμα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), της Ρωσίας και της Κίνας, είχε τεθεί σε «τροχιά» γύρω από τον γειτονικό πλανήτη την 1η Φεβρουαρίου. Τρεις από τους έξι άνδρες παρέμειναν σε τροχιά στο «διαστημόπλοιο» της αποστολής, ενώ οι υπόλοιποι τρεις επιβιβάστηκαν σε ειδικό όχημα και το Σάββατο προσεδαφίστηκαν εικονικά στον Κόκκινο Πλανήτη. Τη Δευτέρα, οι τρεις πρωτοπόροι εξερευνητές -ο Ρώσος Αλεξάντερ Σμολέγιεφσκι, ο Ιταλός Ντιέγκο Ουρμπίνα και ο Κινέζος Ουάνγκ Γιούε- θα φορέσουν ρωσικές στολές Orlan, θα ανοίξουν την αεροστεγή θυρίδα και θα πατήσουν πόδι στο «εξωγήινο» έδαφος. Έπειτα από μερικές μέρες εξερεύνησης σε έναν θάλαμο στρωμένο με κόκκινη άμμο και βράχια, οι τρεις εικονικοί αστροναύτες θα επιστρέψουν στο διαστημικό σκάφος τους στις 27 Φεβρουαρίου. Η επιστροφή στη Γη προγραμματίζεται για το Νοέμβριο, έπειτα από 520 ημέρες απομόνωσης στο Ινστιτούτο Βιοϊατρικών Προβλημάτων έξω από τη Μόσχα. Όλο αυτό το διάστημα, τα μέλη του πληρώματος από την Ευρώπη, τη Ρωσία και την Κίνα (μηχανικοί, γιατροί και ένας φυσικός) ζουν μέσα στο σφραγισμένο ομοίωμα ενός σκάφους χωρίς παράθυρα, χωρισμένο σε τέσσερις επιμέρους χώρους, με συνολικό εμβαδό λιγότερο από 80 τετραγωνικά μέτρα. Το πλήρωμα έχει επαφή με τον έξω κόσμο μόνο μέσω ραδιοζεύξης, η οποία καθυστερεί έως και 20 λεπτά, το χρόνο που χρειάζεται το σήμα για να διανύσει την απόσταση από τη Γη στον Άρη. Οι διαπλανητικοί «αστροναύτες» επιτρέπεται να κάνουν ντους μόνο μια φορά την εβδομάδα, και τρέφονται αποκλειστικά με ειδικά συσκευασμένα τρόφιμα. Όταν τελικά επιστρέψουν στο μητρικό τους πλανήτη, θα αποζημιωθούν για την ταλαιπωρία τους με περίπου 97.000 δολάρια έκαστος. Τα δεδομένα που θα συγκεντρωθούν από το πείραμα είναι πάντως ανεκτίμητα: Το Mars500 σχεδιάστηκε να εξετάσει τις τεχνικές δυσκολίες και την ψυχολογική επιβάρυνση του πληρώματος που θα προέκυπταν στο αντίστοιχο πραγματικό ταξίδι. «Φυσικά, στη διάρκεια μιας αληθινής αποστολής στον Άρη, θα υπήρχαν επιπλέον προκλήσεις, όπως για παράδειγμα η βαρύτητα και το πρόβλημα της [κοσμικής] ακτινοβολίας» επισήμανε η Τζένιφερ Γκο-Αν, υπεύθυνη της προσομοίωσης στoν ESA. Η NASA δεν έχει καταλήξει σε χρονοδιάγραμμα για την πρώτη επανδρωμένη αποστολή σε άλλο πλανήτη, το ταξίδι πάντως θα μπορούσε να ξεκινήσει κάποια στιγμή τη δεκαετία του 2040. Όσον αφορά τη Ρωσία, τα σχέδια προβλέπουν αναχώρηση σε περίπου 20 με 30 χρόνια, πιθανώς σε συνεργασία με τον ESA και τη NASA. Περισσότερα και στην δημοσίευση 24/1/2011-Σελ.36. Back to basics:Orion, o διάδοχος του Space Shuttle θυμίζει τις κάψουλες της δεκαετίας του '60. Το νέο διαστημικό σκάφος Orion το οποίο πρόκειται να αντικαταστήσει το Space Shuttle πριν αυτό εκτελέσει την τελευταία αποστολή του στα μέσα του 2011 παραδόθηκε από τις εγκαταστάσεις της NASA στην Lockheed Martin στο Ντένβερ του Κολοράντο όπου και θα πραγματοποιήσει σειρά δοκιμών προσομοίωσης των συνθηκών που επικρατούν στο διάστημα. Η συγκεκριμένη κάψουλα γνωστή ως Επίγειο Όχημα Δοκιμών (GTA) πρόκειται να αφιχθεί στο Ντένβερ στις 14 Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με τη NASA η κάψουλα Orion όταν θα εισέλθει σε υπηρεσία θα μπορεί να πραγματοποιεί σειρά αποστολών τόσο σε χαμηλή τροχιά LEO (Low Earth Orbit) όσο και στη Σελήνη, σε αστεροειδείς αλλά και στον Άρη. Η όλη σχεδίαση πάντως δεν παραπέμπει σε κάποιο τεχνολογικό άλμα, παρόμοιο με αυτό που αντιπροσώπευσε το Space Shuttle στις αρχές της δεκαετίας του ΄80, αλλά μάλλον κινείται ακόμη πιο πίσω στην κλασική συνταγή των δεκαετιών ’60 και ΄70 με το σύστημα πυραυλικού φορέα και διαστημικής κάψουλας. Κατά τον ίδιο τρόπο, το Orion πρακτικά αποτελεί μια «αναβαθμισμένη» έκδοση της κάψουλας του προγράμματος Απόλλων, με το οποίο η NASA πήγε στη Σελήνη, μεγαλύτερη όμως σε διαστάσεις και φυσικά με το πλήθος των ηλεκτρονικών μέσων που η τεχνολογία ανέπτυξε στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε. Η πρώτη μη επανδρωμένη πτήση του Orion προγραμματίζεται για το 2013 ενώ το 2016 η NASA ευελπιστεί πως θα πραγματοποιηθεί η πρώτη επανδρωμένη αποστολή του. Υπενθυμίζεται πως από το 2011 μέχρι και το 2016 –και αυτό στην καλύτερη περίπτωση εάν το χρονοδιάγραμμα του Orion τηρηθεί- οι ΗΠΑ δε θα διαθέτουν άλλο μέσο επανδρωμένων αποστολών σε τροχιά και ειδικότερα στον ISS πλην του ρωσικού Soyuz! Ο φορέας του συστήματος ήταν προγραμματισμένο να είναι ένας νέας σχεδίασης πύραυλος ο πανίσχυρος Ares I, το πρόγραμμα όμως εγκαταλείφθηκε και έτσι η NASA προσανατολίζεται σε κάποια μετατροπή του προωθητικού συστήματος του υπάρχοντος Space Shuttle ή στον πυραυλικό φορέα Delta IV.

Μικρές ειδήσεις. Το ύψος της τροχιάς του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού ISS, αυξήθηκε κατά 900 μέτρα ανακοίνωσε το ρωσικό διαστημικό κεντρο ελέγχου. Η διόρθωση αυτή στην τροχιά έγινε για να δημιουργηθούν οι βέλτιστες συνθήκες πρόσδεσης του ISS με το διαστημικό σκάφος Soyuz το οποίο πρόκειται να συνδεθεί για να πάρει πίσω στη Γη τους Ρώσους κοσμοναύτες Alexander Kaleri, Oleg Skripochka Dmitry Kondratyev που βρίσκονται σήμερα στον διαστημικό σταθμό. Το ταξίδι της επιστροφής έχει καθοριστεί για τις 16 Μαρτίου. Η Ρωσία σχεδιάζει την περίοδο ως το 2023 να εκτοξεύσει εξερευνητικούς Σταθμούς σε όλους τους πλησιέστερους από τη Γη πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος. Το Ομοσπονδιακό διαστημικό πρόγραμμα προβλέπει άμεση έναρξη των εργασιών εξερεύνησης της Αφροδίτης, του ΄Αρη, του Ερμή και του Δία, καθώς επίσης και τη συνέχιση του σχεδίου Luna-Resource για την κατασκευή διαστημικής συσκευής με το σεληνιακό όχημα Λουνοχόντ. Εκτός απ’ αυτό οι επιστήμονες θα καταπιαστούν με πιο βαθιά μελέτη της Σελήνης και του Φόβου, δορυφόρου του ΄Αρη, και με την υλοποίηση περίπου 15 σχεδίων στον τομέα των αστροφυσικών εξερευνήσεων. Μετά την αποπεράτωση της εκμετάλλευσης του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού δεν είναι σκόπιμη η κατασκευή παρόμοιων ογκωδών εγκαστάσεων στο Διάστημα. Ετσι δήλωσε σήμερα στους δημοσιογράφους ο Λεβ Ζελιόνι, διευθυντής του Ινστιτουτου Διαστημικών Εξερευνήσεων της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Ο ΔΔΣ θα πρέπει να αντικατασταθεί από πιο συμπαγείς με υψηλό επιπεδο αυτοματοποίησης εγκαταστάσεις, που δεν θα απαιτούν από τους κοσμοναύτες εντατική δουλιά για την διατήρηση της εργασιακής τους ικανότητας»,- είπε ο Λεβ Ζελιόνι στο πλαίσιο των συζητήσεων στρογγυλής τραπέζης για τα προβλήματα της διαστημικής. Η ιδέα της κατασκευής του ΔΔΣ, όπως είπε, «είχε περισσότερο πολιτικό, παρά επιστημονικό χαρακτήρα».

Ο «αποθηκευτικός χώρος» της ανθρωπότητας υπολογίστηκε με νούμερα. Οι επιστήμονες προχώρησαν σε έναν υπολογισμό της συνολικής τεχνολογικής ικανότητας του κόσμου, δηλαδή πόσες πληροφορίες είναι σε θέση να αποθηκεύσει και να επεξεργαστεί η ανθρωπότητα. Συνολικά, εκτιμάται ότι, αν ληφθούν υπόψη τόσο οι ψηφιακές όσο και οι αναλογικές συσκευές (όσες έχουν απομείνει), ο πλανήτης μας μπορεί να έχει σήμερα στη διάθεσή του γύρω στα 600 exabytes πληροφοριών, δηλαδή 600 δισεκατομμύρια Gigabytes. Η παγκόσμια αποθηκευτική ικανότητα διπλασιάζεται κάθε τρία χρόνια περίπου. Το 2007 (τελευταία χρονιά που μελέτησαν οι ερευνητές) υπήρχαν τουλάχιστον 295 exabytes πληροφοριών ή 295 δισεκατομμύρια Gigabytes (σε bytes, ο αριθμός 295 ακολουθούμενος από 20 μηδενικά), μια ποσότητα που ισοδυναμούσε με 61 CD-ROMs ανά κάτοικο του πλανήτη μας. Αν έμπαιναν το ένα πάνω στο άλλο, αυτά τα περίπου 404 δισεκατομμύρια CD-ROMs θα κάλυπταν την απόσταση Γης- Σελήνης και θα έφταναν πολύ πέρα από το φεγγάρι. Αν, πάλι, οι πληροφορίες αυτές βρίσκονταν σε βιβλία, θα κάλυπταν όλες τις ΗΠΑ ή την Κίνα με 13 στοίβες βιβλίων, την μια πάνω στην άλλη. Ο αριθμός των 295 exabytes εκτιμάται ότι είναι 315 μεγαλύτερος από όλους τους κόκκους άμμου στις παραλίες της Γης, αλλά παρόλα αυτά είναι μόλις το 0,33% των πληροφοριών που είναι αποθηκευμένες στα μόρια του DNA ενός ανθρώπου. Εκτιμάται όμως, ότι μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα, η αποθηκευτική και επεξεργαστική ισχύς της ανθρωπότητας θα «ισοφαρίσει» αυτήν του ανθρώπινου γενετικού κώδικα (DNA). Ο υπολογισμός έγινε ερευνητές με επικεφαλής τον Μάρτιν Χίλμπερτ της Σχολής Επικοινωνιών του πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνα και η σχετική μελέτη δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Science». Σύμφωνα με τον Χίλμπερτ, το 2002 θα μπορούσε να θεωρηθεί η αρχή της «ψηφιακής εποχής», επειδή τότε για πρώτη φορά η συνολική ψηφιακή αποθηκευτική ικανότητα της ανθρωπότητας ξεπέρασε την αναλογική. Το 2007, μέσα σε μια μόνο πενταετία, το 94% της παγκόσμιας μνήμης βρισκόταν πλέον σε ψηφιακή μορφή και σήμερα πια, θεωρείται ότι ουσιαστικά έχει ολοκληρωθεί η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, καθώς είναι μηδαμινό το ποσοστό πληροφοριών που είναι αποθηκευμένες ακόμα σε αναλογικά και όχι σε ψηφιακά μέσα. Πάντως, σύμφωνα με τους ερευνητές, «μακροπρόθεσμα, οι αναλογικές τεχνολογίες δε θα εξαφανιστούν, αλλά θα συνεχίσουν να υπάρχουν, ως μέρος της ιστορικής κληρονομιάς μας, αλλά και ως χόμπι για μερικούς τεχνικούς. Σε μερικά μέρη του κόσμου, πάντως, θα παίξουν σημαντικό ρόλο για ακόμη πολλά χρόνια, αν και ούτε εκεί δε θα αποτελούν το βασικό εργαλείο». Το 2007, η ανθρωπότητα μετέδωσε μέσω τηλεοπτικών σημάτων και GPS 1,9 zettabytes πληροφοριών (ισοδυναμούν με 1,9 δισεκατομμύρια terabytes), μια ποσότητα πληροφοριών για κάθε άνθρωπο ισοδύναμη με το να διαβάζει 174 εφημερίδες κάθε μέρα. Την ίδια χρονιά, μέσω των διαδραστικών τεχνολογιών (όπως η κινητή τηλεφωνία), η ανθρωπότητα διακίνησε 65 exabytes πληροφοριών, ενώ οι υπολογιστές του πλανήτη έκαναν 6,4 Χ 1018 (ο αριθμός 1 ακολουθούμενος από 18 μηδενικά) υπολογισμούς ανά δευτερόλεπτο. Αν αυτοί οι υπολογισμοί είχαν γίνει με το χέρι, θα χρειαζόταν 2.200 φορές περισσότερος χρόνος από την ηλικία του σύμπαντος μετά το «Μπιγκ Μπανγκ» (που έγινε πριν περίπου 13,5 δισεκατομμύρια χρόνια). Στη διάρκεια της εικοσαετίας 1986-2007, η παγκόσμια υπολογιστική ισχύς αυξανόταν με μέσο ετήσιο ρυθμό 58%, δέκα φορές πιο γρήγορα από το ΑΕΠ των ΗΠΑ. Αντίστοιχα, ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης των τηλεπικοινωνιών ήταν 28% και της ικανότητας αποθήκευσης πληροφοριών 23%. «Όσο εντυπωσιακοί και αν φαίνονται αυτοί οι αριθμοί, στην πραγματικότητα είναι ασήμαντοι μπροστά στην τάξη μεγέθους, με την οποία η φύση διαχειρίζεται τις πληροφορίες. Σε σχέση με την φύση, δεν είμαστε παρά ταπεινοί μαθητευόμενοι. Όμως, ενώ ο φυσικός κόσμος είναι ασύλληπτος στο μέγεθός του, παραμένει σχετικά σταθερός. Αντίθετα, οι τεχνολογικές ικανότητες επεξεργασίας πληροφοριών της ανθρωπότητας αυξάνονται με εκθετικό ρυθμό», επεσήμανε ο Χίλμπερτ σε συνέντευξή του στο αμερικανικό επιστημονικό περιοδικό «Scientific American». Τι θα γίνει οταν ερθουν καποια στιγμη και οι κβαντικοί υπολογιστές.

Ισχυρό σήμα ραδιοσυχνοτήτων προβληματίζει τους επιστήμονες του SETI. Ένα ισχυρό σήμα που ελήφθη από ραδιοτηλεσκόπιο του οργανισμού για την έρευνα εξωγήινης νοημοσύνης (SETI) προβληματίζει τους επιστήμονες για την προέλευσή του και την ταυτότητά του. Η μακριά γραμμή που φαίνεται δείχνει το σήμα που έλαβαν ένα από τα ραδιοτηλεσκόπια του SETI και αρκετές ομάδες εργασίας –συμπεριλαμβανομένων και εθελοντών από το ερ- το παρών χρονικό διάστημα ασχολούνται με τόσο με την αποκωδικοποίηση του σήματος όσο και την ταυτοποίησή του. Μια υπόθεση είναι πως το σήμα τελικά δεν προέρχεται από το διάστημα αντίθετα αποτελεί ένα συνδυασμό από σήμα δορυφόρου GPS και μια από πηγή στο έδαφος που όμως δεν έχει σταθεί δυνατό να εξακριβωθεί. Παρόλα αυτά το συγκεκριμένο σήμα ακόμη θεωρείται ως άγνωστο, όπως είναι και άγνωστο επίσης εάν εξακριβωθεί ποτέ η προέλευσή του ή το περιέχει. Στη δεύτερη εικόνα εικονίζεται το σήμα όπως ελήφθη από το ραδιοτηλεσκόπιο. Στον κάθετο άξονα απεικονίζεται η ώρα και στον οριζόντιο η συχνότητα της λήψης. Μυθολογία και γεωγραφία στον νυχτερινό ουρανό. Τι είναι οι αστερισμοί; Τι θα προκύψει αν ενώσουμε μερικά αστέρια μεταξύ τους; Ας οπλιστούμε με ένα φανταστικό τηλεσκόπιο και ας ταξιδέψουμε στη μυθολογία του διαστήματος. Μικρή και Μεγάλη Αρκτος, Πήγασος, Ωρίων, Κασσιόπη και ακόμα 83 αστερισμοί που στολίζουν τον ουράνιο θόλο εντοπίστηκαν από τους κατοίκους της αρχαίας Μεσοποταμίας και στη συνέχεια υιοθετήθηκαν στη μυθολογία των αρχαίων Ελλήνων. Στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» τα παιδιά θα ανακαλύψουν τα βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα των αστερισμών καθώς και τη μυθοπλασία που τους περιβάλλει και στη συνέχεια θα συνθέσουν και θα αναπαραγάγουν τις διατάξεις αστερισμών χρησιμοποιώντας διάφορα υλικά. Μόνο στις 22/2, Πειραιώς 254, Ταύρος. Δηλώσεις συμμετοχής στο 212 254 0618. Αξίζει για ολους τους μικρούς μας φίλους.

Επιταχυντής σωματιδίων σε ένα τσιπ. Ξεχάστε τον γιγάντιο Επιταχυντή Αδρονίων εξ αιτίας ενός επιταχυντή σωματιδίων πάνω σε ένα τσιπ. Βεβαίως δεν μπορεί να φτάσει τις ενέργειες που παράγονται στον LHC ή το Tevatron, αλλά αυτό το επίτευγμα εξακολουθεί να είναι αρκετά εντυπωσιακό. Μηχανικοί σε ένα συνέδριο πάνω σε μικρο-ηλεκτρομηχανικά συστήματα αποκάλυψαν μια μικροσκοπική συσκευή κύκλοτρο, το οποίο μπορεί να επιταχύνει τα ιόντα αργού σε ένα τσιπ 5 χιλιοστών μόνο. Τα ιόντα έχουν ενέργεια 1,5 keV και μπορούν να κερδίσουν άλλα 30 eV όταν κάνουν μια στροφή 90 μοιρών, όπως εξηγούν οι επιστήμονες. Αυτή η ενέργεια βεβαίως είναι ψίχουλα σε σχέση με τα 3,5 ΤeV που παρατηρούνται σήμερα στον επιταχυντή LHC, αλλά πάρτε υπόψη σας ότι αυτό το τσιπ είναι πολλές τάξεις μεγέθους μικρότερο από τον όγκο του LHC. Αντίθετα από άλλους επιταχυντές, η συσκευή αυτή προσπερνάει μαγνήτες και αντί να χρησιμοποιεί ένα ηλεκτρικό πεδίο για την επιτάχυνση των σωματιδίων, κατευθύνει τα σωματίδια μέσα από ένα ζεύγος ηλεκτροδίων. Ο στόχος είναι αυτός ο επιταχυντής μεγέθους μιας βαλίτσας να μπορεί να παράγει 1 MeV, ενέργεια αρκετά ισχυρή για ένα ευρύ φάσμα χρήσεων, σύμφωνα με τους δημιουργούς του τσιπ στο πανεπιστήμιο του Cornell. Μια τέτοια συσκευή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να φτιαχτούν μικρότερα μικροσκόπια σάρωσης ηλεκτρονίων ή φορητά όπλα ακτίνων για την καταπολέμηση του καρκίνου, αντί την εγκατάσταση μεγάλων επιταχυντών σωματιδίων μέσα σε νοσοκομεία, για παράδειγμα: "Σκεφτείτε ένα νυστέρι με μια δέσμη πρωτονίων να βγαίνει από αυτό", δήλωσε ο Amit Lal, που εργάστηκε μαζί με τον κατασκευαστή του τσιπ Yue Shi. Όμως, παραμένουν λίγα εμπόδια, όπως να βρεθεί ένας πιο αποτελεσματικός τρόπος για να συλληφθούν τα ιόντα από την ακτίνα πλάτους 75 μικρόμετρα. Πολλά από τα ιόντα χάνονται σε αυτή την μετάβαση, λέει ο Shi. Αλλά η συσκευή τουλάχιστον αποδεικνύει ότι δεν χρειάζεστε τεράστιους μαγνήτες σε θερμοκρασίες κοντά στο απόλυτο μηδέν, όπως και τεράστιοι υπόγειοι χώροι για την επιτάχυνση κάποιου σωματιδίου

Νανοφύλλα πάχους ενός ατόμου φέρνουν μια νέα εποχή. Πρώτα ήρθε το γραφένιο, μια εξωτική μορφή του άνθρακα που έχει τη μορφή φύλλων, πάχους ενός μόνο ατόμου. Τώρα, Αμερικανοί ερευνητές ανακοινώνουν ότι δημιούργησαν δισδιάστατα φύλλα από μια πληθώρα άλλων υλικών, κατάλληλα μεταξύ άλλων για ηλεκτρονικά κυκλώματα και σούπερ μπαταρίες. «Λόγω των εξαιρετικών ηλεκτρονικών ιδιοτήτων του, το γραφένιο τραβά όλη την προσοχή. Στην πραγματικότητα όμως υπάρχουν εκατοντάδες άλλα υλικά με στρωματική δομή που θα μας επέτρεπαν να δημιουργήσουμε νέες τεχνολογίες» δήλωσε η ρωσίδα Valeria Nicolosi του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Η ομάδα της έφτιαξε «νανοφύλλα» πάχους ενός ατόμου, κατασκευασμένα από υλικά που σχηματίζουν τείνουν να διατάσσονται σε στρώματα, όπως το νιτρίδιο του βορίου, το διθειούχο μολυβδένιο και το τελλουριούχο βισμούθιο. Οι επιστήμονες, εξηγεί η Nicolosi, προσπαθούν εδώ και δεκαετίες να δημιουργήσουν μονοατομικά φύλλα από αυτά τα υλικά, καθώς η διάταξη αυτή αποκαλύπτει τις ασυνήθιστες ηλεκτρικές και θερμοηλεκτρικές τους ιδιότητες. Η νέα μέθοδος, βασισμένη σε κοινούς διαλύτες και παλμούς υπερήχων, είναι απλή, φθηνή, γρήγορη και κατάλληλη για βιομηχανική χρήση, επισημαίνουν οι ερευνητές. «Από τις πολλές πιθανές εφαρμογές αυτών των νέων νανοφύλλων, η σημαντικότερη είναι ίσως η χρήση τους ως θερμοηλεκτρικών υλικών» αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Jonathan Coleman, συνεργάτης της Nicolosi από το Κολέγιο Trinity του Δουβλίνου. Τα νέα υλικά θα μπορούσαν για παράδειγμα να χρησιμοποιηθούν σε συσκευές που δεσμεύουν και αξιοποιούν τη χαμένη θερμότητα από εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής, στα οποία οι απώλειες ενέργειας κυμαίνονται από 50 έως 70 τοις εκατό. Θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιηθούν σε «υπερπυκνωτές», μπαταρίες νέας γενιάς που θα μπορούσαν για παράδειγμα να κινούν ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Δισδιάστατα φύλλα από διάφορα υλικά είχαν αναπτυχθεί και στο παρελθόν, βασίζονταν όμως σε χρονοβόρες, δαπανηρές και αναποτελεσματικές μεθόδους. Η νέα τεχνική «προσφέρει χαμηλά κόστη, πολύ υψηλές αποδόσεις και πολύ υψηλό ρυθμό παραγωγής -σε διάστημα δύο ωρών, και με μόλις 1 χιλιοστογραμμάριο υλικού, δισεκατομμύρια επί δισεκατομμυρίων μονοατομικών φύλλων, που μοιάζουν με το γραφένιο, μπορούν να δημιουργηθούν ταυτόχρονα» επισήμανε η Nicolosi. *Το Νόμπελ Φυσικής 2010 απονεμήθηκε σε δύο φυσικούς ρωσικής καταγωγής, τον Αντρέ Γκέιμ και τον Κονσταντίν Νοβοσέλοφ, ως αναγνώριση για τα «επαναστατικά τους πειράματα που αφορούν το δισδιάστατο υλικό γραφένιο»

Δορυφόροι της NASA κοιτούν τα δύο πρόσωπα του Ήλιου. Οι αστροφυσικοί μπορούν για πρώτη φορά να μελετούν ολόκληρη την επιφάνεια του Ήλιου ταυτόχρονα: οι δίδυμοι δορυφόροι Stereo της NASA ευθυγραμμίστηκαν σε αντιδιαμετρικά αντίθετες θέσεις γύρω από το άστρο και μεταδίδουν εντυπωσιακές, στερεοσκοπικές εικόνες. Η δυνατότητα παρακολούθησης του Ήλιου από όλες τις πλευρές θα επιτρέψει τον εντοπισμό ηλιακών καταιγίδων που ξεσπούν στην πλευρά του άστρου η οποία παραμένει αθέατη από τη Γη εκείνη τη στιγμή. Αυτό θα επιτρέψει την έκδοση έγκαιρων προειδοποιήσεων για επικίνδυνο «διαστημικό καιρό» -τα σωματίδια που εκτοξεύονται στις ηλιακές εκρήξεις απειλούν τους δορυφόρους, τους αστροναύτες και τα δίκτυα ηλεκτροδότησης. «Για πρώτη φορά, μπορούμε να παρακολουθούμε την ηλιακή δραστηριότητα σε όλο το 3D μεγαλείο του» σχολίασε ο ελληνικής καταγωγής Άγγελος Βουρλίδας, μέλος της ομάδας Stereo. Οι φυσικοί υποψιάζονται ότι μεγάλες εκρήξεις στην επιφάνεια του Ήλιου -ηλιακές εκλάμψεις και εκτινάξεις στεμματικού υλικού- μπορούν να συμβαίνουν ταυτόχρονα σε αντιδιαμετρικές περιοχές και να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Η αποστολή Stereo τούς δίνει τώρα την ευκαιρία να εξετάσουν αν αυτό όντως συμβαίνει. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι οι δορυφόροι της αποστολής θα μπορούν να εντοπίζουν εκρήξεις πριν γίνουν ορατές από τη Γη. Τον περασμένο Αύγουστο, για παράδειγμα, μια ασυνήθιστα μεγάλη έκρηξη κατάπιε τα δύο τρίτα της ηλιακής επιφάνειας. Το μεγαλύτερο μέρος της ήταν αθέατο εκείνη την ώρα από τη Γη, οι δορυφόροι Stereo όμως ήταν ήδη σε θέση να την καταγράψουν. Οι δίδυμοι δορυφόροι εκτοξεύτηκαν το 2006 και έκτοτε κινούνται στην ίδια τροχιά με τη Γη στο ταξίδι της γύρω από τον Ήλιο. Σταδιακά όμως απομακρύνονταν μεταξύ τους έτσι ώστε ο ένας να προηγείται του πλανήτη και ο άλλος να τον ακολουθεί. Έλαβαν τις τελικές τους θέσεις στις 6 Φεβρουαρίου, με τον Ήλιο ακριβώς ανάμεσά τους. Εκτός του ότι παρακολουθούν τον Ήλιο από όλες τις πλευρές, οι δορυφόροι μεταδίδουν στερεοσκοπικές εικόνες που δείχνουν για πρώτη φορά το μητρικό μας άστρο σε 3D. Τα δεδομένα της αποστολής Stereo θα συνδυάζονται με τις εικόνες και τις μετρήσεις που μεταδίδει ένα άλλο νέο σκάφος, το Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής (SDO) της NASA.

Η δημιουργία του ISS βήμα προς βήμα. Μια ενδιαφέρουσα διαδραστική ψηφιακή σύνθεση μπορείτε να δείτε στον συγκεκριμένο σύνδεσμο, http://i.usatoday.net/tech/graphics/iss_timeline/flash.htm όπου απεικονίζεται η κατασκευή του διεθνούς διαστημικού σταθμού βήμα προς βήμα από την εποχή τοποθέτησης του πρώτου τμήματος σε τροχιά. Αυτό ήταν στις 20 Νοεμβρίου του 1998 και το τμήμα ήταν το ρωσικής κατασκευής Zarya που σημαίνει ανατολή. Από τότε μεσολάβησαν τουλάχιστον 12 χρόνια μέχρι το 2010 όπου τοποθετήθηκε το πλέον πρόσφατο κομμάτι του ISS επονομαζόμενο ως Cupola δίνοντας στον διαστημικό σταθμό, την σημερινή του μορφή. Στην ψηφιακή αυτή απεικόνιση μπορείτε να δείτε τις λεπτομέρειες του κάθε τμήματος ξεχωριστά, αρκεί να κάνετε κλικ στην κάθε ημερομηνία. Ο ΔΔΣ θα χρησιμοποιείται ως σπάνιο επιστημονικό εργαστήριο. Έτσι αποφάσισαν οι μετέχοντες στη συνεδρίαση του Πολυμερούς Συντονιστικού Συμβουλίου για το ΔΔΣ που έγινε στις 3 Φεβρουαρίου σε μορφή βίντεο διάσκεψης. Στις συζητήσεις πήραν μέρος εκπρόσωποι της Ρωσίας, των ΗΠΑ, της Ευρώπης, του Καναδά και της Ιαπωνίας. Από τον Μάρτιο ως τον Σεπτέμβριο του 2010 οι 5 εταιρικές Υπηρεσίες εκπλήρωσαν στο ΔΔΣ σχεδόν 200 προγράμματα επιστημονικών ερευνών για 400 παραγγελιοδότες. Εκτός απ’ αυτό, ο ΔΔΣ θα χρησιμοποιείται και για διάφορους ανθρωπιστικούς σκοπούς σε περίπτωση καταστροφών και διαροής πετρελαίου, καθώς επίσης και για το μόνιτορινγκ των κλιματικών αλλαγών.

Διάπυρα νέφη από τον Ήλιο κινούνται σαν τα γήινα σύννεφα. Τα γιγάντια νέφη υπέρθερμου υλικού που εκτοξεύονται από τον Ήλιο, και ενίοτε απειλούν τη Γη, εμφανίζουν δίνες και άλλες αστάθειες παρόμοιες με αυτές που παρατηρούνται στα σύννεφα, δείχνουν εικόνες από το ηλιακό παρατηρητήριο SDO της NASA. Η ανακάλυψη θα μπορούσε να βοηθήσει τις προσπάθειες των φυσικών να μοντελοποιήσουν και να προβλέψουν τον ηλιακό «καιρό», περίπου όπως οι μετεωρολόγοι μπορούν να προβλέπουν τον καιρό στη Γη. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Γουόργουικ στη Βρετανία ανακάλυψαν τις δίνες στη διάρκεια μιας «εκτίναξης στεμματικού υλικού» (CME), δηλαδή μιας έκρηξης στην επιφάνεια του Ήλιου που σκορπίζει υπέρθερμα σωματίδια στο Διάστημα. Οι διαταραχές στη ροή του υλικού εντοπίστηκαν σε εικόνες του νέου δορυφόρου SDO (Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής) οι οποίες ελήφθησαν στο άκρο της περιοχής του υπεριώδους. Η ακτινοβολία που αποτυπώνουν οι εικόνες αντιστοιχεί σε θερμοκρασία 11 εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου, πέρα από τις δυνατότητες προηγούμενων οργάνων. Οι δίνες, αναφέρουν οι ερευνητές, μοιάζουν με τις «αστάθειες Κέλβιν-Χέλμχοτζ», οι οποίες παρατηρούνται σε ρέοντα υλικά όπως τα γήινα σύννεφα: ο ατμός του σύννεφου ταξιδεύει με διαφορετική ταχύτητα από ό,τι ο περιβάλλων αέρας, και η διαφορά αυτή οδηγεί στην εμφάνιση μικρών δινών στο όριο ανάμεσα στο σύννεφο και τον αέρα (όπως στην ένθετη αριστερά). Στην περίπτωση του Ήλιου, οι αστάθειες Κέλβιν-Χέλμχοτζ εμφανίζονται λόγω της μεγάλης ταχύτητας και ενέργειας του υλικού που εκτινάσσεται, σε σχέση με την ηλιακή ατμόσφαιρα που παραμένει στη θέση της. Τέτοιες αστάθειες είχε προβλεφθεί θεωρητικά να εμφανίζονται στις ηλιακές εκρήξεις, αυτή όμως είναι η πρώτη φορά που καταγράφονται άμεσα στο ηλιακό στέμμα, δηλαδή την ηλιακή ατμόσφαιρα. Η έρευνα δημοσιεύεται στο Astrophysical Research Letters με επικεφαλής την Δρ Κλερ Φούλον. Η δημοσίευση είναι διαθέσιμη σε προέκδοση εδώ. http://www2.warwick.ac.uk/fac/sci/physics/research/cfsa/people/foullon/publications/foullon_preprint_apjl_2011.pdf

Νέο ηλιακό σύστημα με... στριμωγμένους πλανήτες. Ένα νέο, παράξενο ηλιακό σύστημα ανακάλυψε το διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ» στο οποίο οι πλανήτες περιφέρονται... “ασφυκτικά” στριμωγμένοι γύρω από το άστρο τους. Η “απίστευτη” ανακάλυψη του ηλιακού συστήματος, που περιλαμβάνει έξι εξωπλανήτες, αποτελεί τη σημαντικότερη στο είδος της, από το 1995, όταν ανακαλύφθηκε ο πρώτος εξωπλανήτης. Αυτό γιατί ποτέ δεν έχει βρεθεί ταυτόχρονα τόσο μεγάλος αριθμός εξωπλανητών σε τροχιά γύρω από το ίδιο άστρο. Το άστρο τους, που μοιάζει με τον ήλιο μας, σε απόσταση περίπου 2.000 ετών φωτός από τη Γη, είναι πιο «ηλικιωμένο» από το δικό μας, καθώς έχει ηλικία έξι έως δέκα δισεκατομμυρίων ετών. Οι έξι εξωπλανήτες έχουν ακτίνα δύο έως 4,5 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του δικού μας πλανήτη και μάζα δύο έως 13 φορές μεγαλύτερη. Πέντε από αυτούς βρίσκονται σε τρομερά κοντινές τροχιές στο άστρο τους -πιο κοντά από ότι ο Ερμής στο δικό μας ήλιο- με συνέπεια να είναι πιθανότατα υπερβολικά «καυτοί». Το «έτος» για πέντε από αυτούς (δηλαδή μια πλήρης περιστροφή γύρω από το άστρο τους) διαρκεί από μόλις δέκα έως 47 μέρες. Στον έκτο και πιο μακρινό διαρκεί 118 μέρες. Όπως εκτιμούν οι επιστήμονες από τις πρώτες ενδείξεις, οι νέοι εξωπλανήτες μοιάζουν μάλλον με μικρούς «Ποσειδώνες» παρά με γιγάντιες «Γαίες». Οι πυκνές ατμόσφαιρές μερικών πλανητών πιθανώς περιέχουν υδρογόνο και ήλιο όπως του Ουρανού, ενώ κανείς από τους έξι δεν πρέπει να μοιάζει με τη Γη. Δύο από τους εξωπλανήτες ενδέχεται να είναι βραχώδεις με νερό αλλά δεν έχει επιβεβαιωθεί. Δεν αποκλείεται ακόμη, να υπάρχει και έβδομος πλανήτης που δεν έχει φανεί ακόμη. Η ανακάλυψη, παρουσιάστηκε στο περιοδικό “Nature”, από τους ερευνητές με επικεφαλής τον ειδικό στους πλανήτες Τζακ Λισάουερ του Κέντρου Ερευνών Ames της NASA. Ο Κέπλερ έχει εντοπίσει ακόμη τουλάχιστον 1.200 πρόσθετους υποψήφιους εξωπλανήτες, κάτι που θα επιβεβαιωθεί μέσα στους επόμενους μήνες. Το διαστημικό τηλεσκόπιο έχει βρει ενδείξεις για ένα ακόμα σύστημα με τρεις εξωπλανήτες που ονομάστηκε «Κέπλερ-9», ενώ τον Ιανουάριο εντόπισε τον πρώτο σίγουρα βραχώδη εξωπλανήτη, ο οποίος ονομάστηκε «Κέπλερ-10». Το νέο ηλιακό σύστημα των έξι εξωπλανητών πήρε την ονομασία «Κέπλερ-11». Μικρές ειδήσεις. Η ΝΑΣΑ θέλει να αγοράσει θέσεις στα ρωσικά διαστημόπλοια «Σογιούζ» για τη μεταφορά αστροναυτών στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΔΣ) στην περίοδο από το 2013 ως το 2017. Τη σχετική δήλωση έκανε στο ραδιοσταθμό «Εχο Μοσκβύ» ο επικεφαλής της Ρωσκόσμος Ανατόλι Περμίνοφ, που διευκρίνισε ότι λόγω του τερματισμού της εκμετάλλευσης των αμερικανικών διαστημοπλοίων πολλαπλής χρήσης η Ρωσία έχει υπογράψει συμβόλαια μεταφορικής εξασφάλισης της ΝΑΣΑ με τη βοήθεια ρωσικών διαστημοπλοίων στην περίοδο ως το 2013. Οι διαστημικοί τουρίστες θα μπορούν στο μέλλον να κάνουν πτήσεις προς τη Σελήνη με τα ρωσικά διαστημόπλοια Σογιούζ.΄Ετσι δήλωσε ο Αλεξέι Κρασνόφ, διευθυντής των επανδρωμένων προγραμμάτων της Ομοσπονδιακής Διαστημικής Υπηρεσίας της Ρωσίας (Ροσκόσμος). Το σχέδιο στο πλαίσιο του οποίου οι τουρίστες θα μπορούν να κάνουν περιστροφή γύρω από τη Σελήνη και να επιστρέψουν στη Γη με το Σογιούζ είναι πραγματοποιήσιμο τεχνικά,- είπε ο Κρασνόφ. Η λύση αυτού του προβλήματος, όπως είπε, θα απαιτήσει ορισμένο εκσυγχρονισμό του διαστημοπλοίου. Εξάλλου, η αμερικανική εταιρεία Space Adventures, η οποία ασχολείται με τον διαστημικό τουρισμό ανακοίνωσε ότι βρήκε ήδη άνθρωπο που θα ήθελε να κάνει περιστροφή γύρω από τη Σελήνη με 150 εκατομμύρια δολάρια.

Στα 2,5 δισ. δολάρια το κόστος του επόμενου ρομπότ στον Άρη. Το Curiosity της NASA θα είναι όχι μόνο το μεγαλύτερο τροχοφόρο ρομπότ που έχει εκτοξευτεί ποτέ, αλλά και η ακριβότερη αποστολή που έχει σχεδιαστεί ως σήμερα για την εξερεύνηση του Άρη. Με τις υπερβάσεις του προϋπολογισμού να έχουν ξεπεράσει τα 660 εκατομμύρια δολάρια, το συνολικό κόστος έχει φτάσει πλέον τα 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Μόλις εννέα μήνες πριν από την εκτόξευση, η οποία έχει ήδη αναβληθεί κατά δύο χρόνια, και προγραμματίζεται τώρα για τέλη Νοεμβρίου, η NASA ανακοίνωσε ότι χρειάζεται ακόμα 82 εκατομμύρια για τις τελικές δοκιμές. Το Curiosity, με την επίσημη ονομασία Επιστημονικό Εργαστήριο του Άρη (MSL), είναι σχεδιασμένο να εξετάσει το κατά πόσο ο Άρης είναι, ή ήταν, κατάλληλος για τη διατήρηση μικροβιακής ζωής. Το ρομπότ έχει μέγεθος τζιπ και αντλεί ενέργεια από μια θερμοηλεκτρική ενέργεια ραδιενεργών ισοτόπων. Πέντε φορές βαρύτερο από το Spirit και το Opportunity, τα δύο μικρά ρομπότ που εξερευνούν το αρειανό τοπίο από το 2004, το Curiosity φέρει μεταξύ άλλων ένα λέιζερ που τρυπά βράχους για να αναλύσει το εσωτερικό τους. Το MSL θα είναι επίσης η πρώτη αποστολή που επιχειρεί προσεδάφιση ακριβείας στον Άρη (φωτογραφία) -τα προηγούμενα ρομπότ ήταν τυλιγμένα σε αερόσακους ώστε να μπορούν να αναπηδούν κατά την ανώμαλη προσγείωση. Όπως ενημέρωσε η NASA την αρμόδια Συμβουλευτική Επιτροπή, οι δυσκολίες που οδήγησαν σε υπερβάσεις του κόστους αφορούν κυρίως τα ηλεκτρονικά συστήματα, το ραντάρ προσεδάφισης και το τρυπάνι του ρομπότ. Την ευθύνη της αποστολής έχει το Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA, σε συνεργασία με το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αριζόνα. Βρήκαν 54 πλανήτες σαν τη Γη! Μεγάλη ανακάλυψη του τηλεσκόπιου Κέπλερ στη γειτονιά του Γαλαξία μας. Περισσότερους από πενήντα πλανήτες που θα μπορούσαν θεωρητικά να φιλοξενήσουν ζωή εντόπισε το νέο υπέρυθρο τηλεσκόπιο της NASA. Η ανακάλυψη είναι εντυπωσιακή, αν ληφθεί υπόψη ότι το τηλεσκόπιο Κέπλερ της αμερικανικής υπηρεσίας διαστήματος βρίσκεται σε τροχιά μόλις έναν χρόνο και ότι σε αυτό το διάστημα έχει παρατηρήσει μόλις ένα μικρό τμήμα του Γαλαξία. Τα όργανα του Κέπλερ εντόπισαν 1.235 πλανήτες έξω από το ηλιακό μας σύστημα. Οι 54 από αυτούς φαίνεται να βρίσκονται σε μια περιοχή που θα μπορούσε υπό ορισμένες προϋποθέσεις να φιλοξενήσει ζωή. Η περιοχή αυτή δεν είναι «ούτε ζεστή ούτε κρύα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας του Κέπλερ Ουίλιαμ Μπορούκι. Εως σήμερα, μόλις δύο πλανήτες έξω από το ηλιακό σύστημα της Γης θεωρούνταν ότι βρίσκονται σε «κατοικήσιμη ζώνη». Σύμφωνα με τον αμερικανό επιστήμονα, ο αριθμός των 54 πλανητών είναι «τεράστιος, ασύλληπτος». Εξάλλου, για τα περισσότερα από τα 1.200 ουράνια σώματα δεν έχει επιβεβαιωθεί ότι είναι πλανήτες. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι περίπου το 80% θα χαρακτηρισθούν ως τέτοιοι. Το επόμενο μεγάλο βήμα θα είναι η επιστημονική απόδειξη της υπόθεσης ότι κάποιοι από τους 54 πλανήτες έχουν τις βασικές προϋποθέσεις για να υποστηρίξουν ζωή όπως είναι το μέγεθος, η σύνθεση, η θερμοκρασία και η απόσταση από τον ήλιο τους. Ακόμη πιο ειδικές προϋποθέσεις, όπως οι ατμοσφαιρικές συνθήκες και η παρουσία νερού και άνθρακα, απαιτούν τηλεσκόπια που δεν έχουν κατασκευαστεί ακόμη. Το γεγονός πάντως ότι ένας πλανήτης βρίσκεται σε κατοικήσιμη ζώνη δεν σημαίνει ότι έχει ζωή. Ο Αρης αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Εξάλλου, οι επιστήμονες δεν μιλούν απαραιτήτως για νοήμονα ζωή, αλλά ακόμη και για ζωή σε βακτηριδιακή μορφή ή ακόμη και σε μορφές που δεν γνωρίζουμε. Το τηλεσκόπιο Κέπλερ έδωσε τη δυνατότητα στους επιστήμονες της NASA να τριπλασιάσουν τον αριθμό των γνωστών πλανητών.Το Κepler είναι εξοπλισμένο με την πιο ισχυρή κάμερα που έχει τεθεί ποτέ σε τροχιά (η κάμερα έχει ανάλυση 95 megapixel) και γι΄ αυτό μπορεί να εντοπίζει έστω και αμυδρά τις κινήσεις όλων των πλανητών (και όχι μόνο των μεγάλων) γύρω από ένα άστρο. Οι προηγμένες του δυνατότητες επιτρέπουν στο Κepler να παρατηρεί 100.000 αστέρια την ίδια στιγμή. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα νέα δεδομένα που έχει στείλει το τηλεσκόπιο είναι πιθανό να αποκαλύπτουν την ύπαρξη εκατοντάδων άγνωστων ως σήμερα πλανητών, ο αριθμός των οποίων μπορεί να φθάνει και τους χίλιους! Χάρις στο Κέπλερ διαπιστώθηκε ακόμη ότι υπάρχουν πολύ περισσότεροι σχετικά μικροί πλανήτες και περισσότερα άστρα, με άνω του ενός πλανήτη να βρίσκεται σε τροχιά γύρω από αυτά. Η ΝΑSΑ έχει προγραμματίσει ότι το Κepler θα λειτουργήσει ως το 2013, αν και ο σχεδιασμός του επιτρέπει τη συνέχιση της λειτουργίας του ως το 2015.

Έκθεση αστροφωτογραφίας από τη Νήσο του Πάσχα στο Ίδρυμα Ευγενίδου. Μια εντυπωσιακή έκθεση αστροφωτογραφίας του Λουκά Χαψή διοργανώνεται από τις 2 έως τις 27 Φεβρουαρίου στο Ίδρυμα Ευγενίδου. Η έκθεση με τίτλο «Παρατηρητές του Χρόνου» περιλαμβάνει φωτογραφίες από τη Νήσο του Πάσχα στον Ειρηνικό Ωκεανό. Η έκθεση αποτελεί ένα «αστρικό ταξίδι στη Γη των Μοάι» και περιλαμβάνει τις καλύτερες στιγμές από την αποστολή του Έλληνα φωτογράφου στη μακρινή Νήσο του Πάσχα, στον Ειρηνικό ωκεανό, ένα από τα πιο απομονωμένα σημεία του πλανήτη μας, η οποία έχει κυρίως γίνει γνωστή για τα περίφημα αγάλματα Moai. Υπενθυμίζεται ότι ο Λουκάς Χαψής συμμετείχε στην ελληνική αποστολή που ταξίδεψε στο Νησί του Πάσχα για την έκλειψη Ηλίου πέρυσι τον Ιούλιο. Όλες οι φωτογραφίες ελήφθησαν τότε. Αφορμή για τη φωτογράφηση αποτέλεσε η ολική έκλειψη ηλίου που ήταν ορατή στη Νήσο του Πάσχα. Ο Λ.Χαψής παρέμεινε στο νησί πάνω από ένα μήνα για να φωτογραφίσει όχι μόνον την έκλειψη αλλά και να τραβήξει πολλές αστροφωτογραφίες με κοινό παρονομαστή τα Moai, τα εμβληματικά πέτρινα αγάλματα του χαμένου πολυνησιακού πολιτισμού των Ράπα Νούι. Ο φωτογράφος Λουκάς Χαψής έχει μέχρι σήμερα φωτογραφίσει τον ουρανό σε διάφορα σημεία του πλανήτη, από την Αρούμπα ως τη Ζάμπια και από το Καστελόριζο ως τη Νήσο του Πάσχα, όντας σε όλες τις περιπτώσεις παρατηρητής των αστρικών σωμάτων και των ουράνιων φαινόμενων, καθώς επίσης της φύσης και των οικοσυστημάτων. Η είσοδος στην έκθεση είναι ελεύθερη, κατά τις ώρες 10:00 - 20:00 καθημερινά, στο Ίδρυμα Ευγενίδου (Λεωφ. Συγγρού 387, 175 64 Π. Φάληρο, είσοδος από οδό Πεντέλης 11). Την έκθεση διοργανώνει το Ίδρυμα Ευγενίδου, σε συνεργασία με το περιοδικό Φωτογράφος. Το Ισραήλ και η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας τους. Το Ισραήλ και η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία υπέγραψαν συμφωνία για την συνεργασία στον τομέα της διαστημικής τεχνολογίας και της εξερεύνησης του διαστήματος. Η σχέση του Ισραήλ με το διάστημα ξεκινά πριν από σχεδόν 40 χρόνια όταν η μεσανατολική χώρα ξεκίνησε την δημιουργία της κατάλληλης υποδομής για την εξερεύνηση και αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχει το διάστημα. Βασικός πυλώνας αυτής της προσπάθειας ήταν η κατασκευή του πυραυλικού φορέα Shavit. Η διαστημική υπηρεσία του Ισραήλ ιδρύθηκε το 1983 και είχε επιφορτιστεί με την ανάπτυξη προγραμμάτων για την έρευνα και την εμπορική αξιοποίηση του διαστήματος. Το 1988 η διαστημική υπηρεσία του Ισραήλ εκτόξευσε τον πρώτο δορυφόρο της τον Ofeq 1, από τις εγκαταστάσεις της στο Palmachim. Η εκτόξευση αυτή ανέδειξε το Ισραήλ ως την όγδοη τότε χώρα που μπορούσε να εκτοξεύσει στο διάστημα, διαστημικό όχημα με δικά του μέσα. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 η χώρα ανέπτυξε σειρά δορυφόρων για αποστολές επιτήρησης τηλεπικοινωνιών, και για επιστημονικούς σκοπούς. Επιστήμονες της ισραηλινής υπηρεσίας διαστήματος έχουν συμμετάσχει σε αρκετά ευρωπαϊκά διαστημικά προγράμματα ενώ το 1995 ισραηλινοί φοιτητές συμμετείχαν σε ερευνητικό πρόγραμμα της ευρωπαϊκή διαστημικής υπηρεσίας για την σχεδίαση ενός οχήματος που θα μπορούσε να σταλεί στο φεγγάρι και να κινηθεί επί της επιφάνειας του.

Φιλε trex,κανένα πρόβλημα.Η γνώση και οι πληροφορίες ειναι ελεύθερες και αυτό ειναι το μεγάλο πλεονεκτημα της εποχής μας. Το σκεφτόμουνα χθες κοιτώντας τις ειδήσεις για την Αιγυπτο και σκεφτόμουν την ιστορία τους και την θέση τους οτι ειναι η πρώτη επανασταση τους απο την εποχή των Φαραω.Εποχή που ολα ηταν υπο απόλυτο ελεγχο και η γνώση και οι πληροφορίες μονο στα χερια των ιερατείων.

Το Σύμπαν είναι κολοσσιαίο – 250 φορές πιο μεγάλο από αυτό που βλέπουμε. Είναι το σύμπαν μας άπειρο ή κλειστό; Επειδή το ορατό Σύμπαν διαστέλλεται, τα πιο απομακρυσμένο ορατά αντικείμενα είναι πολύ πιο μακριά μας από ότι μας λέει η ηλικία του, περίπου 13.7 δισεκατομμύρια χρόνια. Στην πραγματικότητα, τα φωτόνια στο κοσμικό υπόβαθρο μικροκυμάτων έχουν διανύσει 45 δισεκατομμύρια έτη φωτός για να έρθουν έως εδώ. Τούτο το νούμερο σημαίνει ότι το ορατό σύμπαν στην πραγματικότητα έχει διάμετρο, περίπου, 90 δισεκατομμύρια έτη φωτός. Είναι εύκολο να σκεφθεί κάποιος ότι αφού ο Κόσμος μας είναι 13.7 δισεκατομμυρίων ετών, άρα και το σύμπαν έχει αυτό το μέγεθος. Όμως τα πράγματα δεν είναι έτσι. Υπάρχουν αντικείμενα τόσο μακριά μας, που το φως τους δεν θα φτάσει ποτέ σε μας.Το πραγματικό σύμπαν, ωστόσο, είναι πολύ μεγαλύτερο. Το γνωρίζουμε τώρα χάρη στη στατιστική ανάλυση που έγινε από το Mihran Vardanyan στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και τους συνεργάτες του. Το κλειδί για τη μέτρηση του πραγματικού μεγέθους του σύμπαντος είναι η μέτρηση της καμπυλότητας του. Οι αστρονόμοι έχουν καταλήξει σε διάφορες μεθόδους για τη μέτρηση αυτής της καμπυλότητας. Μία μέθοδος σύμφωνα είναι να ψάξουμε για ένα μακρινό αντικείμενο γνωστού μεγέθους και να μετρήσουμε πόσο μεγάλο φαίνεται: "Αν είναι μεγαλύτερο από ό,τι θα έπρεπε να είναι, το Σύμπαν είναι κλειστό. Εάν είναι στο σωστό μέγεθος, το σύμπαν είναι επίπεδο και αν είναι μικρότερο, το Σύμπαν μας τότε είναι ανοιχτό. " Οι αστρονόμοι γνωρίζουν ότι κύματα στο πρώιμο σύμπαν ‘καταψύχθηκαν’ στο κοσμικό υπόβαθρο των μικροκυμάτων. Σε αυτό οι επιστήμονες μπορούν να μετρήσουν το μέγεθος αυτών των κυμάτων, που ονομάζονται βαρυονικές ακουστικές ταλαντώσεις, με τη βοήθεια διαστημικών παρατηρητηρίων, όπως το WMAP. Μια άλλη μέθοδος είναι η φωτεινότητα των σουπερνόβα του τύπου 1Α σε μακρινούς γαλαξίες. Το πρόβλημα είναι ότι όταν οι επιστήμονες εξετάζουν τα στοιχεία που προέρχονται από τα διάφορα μοντέλα, παίρνουν δυστυχώς διαφορετικές απαντήσεις στο ερώτημα της καμπυλότητας και το μέγεθός του σύμπαντος. Έτσι αναρωτιούνται για ποια μέθοδος είναι η πιο ακριβής. Η σημαντική ανακάλυψη που έκανε ο Vardanyan ονομάζεται μοντέλο Bayesian averaging και είναι πολύ πιο εξεζητημένο από τη συνηθισμένη καμπύλη, που οι επιστήμονες συχνά χρησιμοποιούν για να εξηγήσουν τα δεδομένα τους. Το μοντέλο Bayesian ερωτά: με δεδομένα τα στοιχεία, πόσο πιθανό είναι το μοντέλο να πρέπει να διορθωθεί. Η προσέγγιση αυτή είναι αυτόματα προκατειλημμένη εναντίον των σύνθετων μοντέλων – «είναι ένα είδος στατιστικής σαν το ξυράφι του Όκαμ". Το μοντέλο του Vardanyan λέει συγκεκριμένα ότι η καμπυλότητα του Σύμπαντος περιορίζεται πολύ κοντά γύρω από το μηδέν. Με άλλα λόγια, το πιο πιθανό μοντέλο είναι ότι το Σύμπαν είναι επίπεδο. Ένα επίπεδο σύμπαν θα μπορούσε, επίσης, να είναι άπειρο και οι υπολογισμοί που κάνουν είναι αρκετά σύμφωνοι με αυτό το μοντέλο. Τέλος ή ομάδα του Vardanyan δείχνει ότι το Σύμπαν είναι τουλάχιστον 250 φορές μεγαλύτερο από τον όγκο του Hubble. Είναι γνωστό πως ο όγκος Hubble είναι παρόμοιος με το μέγεθος του παρατηρήσιμου σύμπαντος. Πηγή: http://www.technologyreview.com/

O επιταχυντής του CERN δεν θα κλείσει στο τέλος του 2011, αλλά το 2012. Ο επιταχυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN), κάτω από τα γαλλο-ελβετικά σύνορα, δεν θα κλείσει για ετήσια συντήρηση στο τέλος του χρόνου, όπως ήταν αρχικά προγραμματισμένο, αλλά θα συνεχίσει τη λειτουργία του και το 2012. Η συμβουλευτική επιτροπή του CERN έκρινε ότι τα πειράματα του επιταχυντή βρίσκονται σε καλό δρόμο και υπάρχουν καλές πιθανότητες να οδηγήσουν σε σημαντικές ανακαλύψεις μέσα στην επόμενη διετία, συνεπώς θα ήταν σκόπιμο να μην ανακοπεί η λειτουργία του μηχανήματος, κάτι που ήταν και αίτημα των φυσικών. Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι η "ανάσα" πρόσθετου χρόνου θα τους επιτρέψει να εντοπίσουν το "σωματίδιο του Χιγκς" ή να κάνουν άλλες ανακαλύψεις, όπως τα σωματίδια της υπερσυμμετρίας. Ο επιταχυντής αναμένεται να λειτουργήσει μέχρι το τέλος του 2012 κάνοντας συγκρούσεις σωματιδίων με ενέργεια 3,5 TeV ανά ακτίνα, ενώ μετά το 2013 και αφού κάνει τότε τη μακρά διακοπή λειτουργίας του, θα έχει προετοιμαστεί κατάλληλα, ώστε πλέον να λειτουργήσει στο μέγιστο της ενεργειακής ισχύος του, πραγματοποιώντας συγκρούσεις σωματιδίων με ενέργεια 7 τεραηλεκτρονιοβόλτ (TeV) ανά ακτίνα. Μέχρι τότε, άλλωστε, το CERN θα "παίζει" μόνο του στο "γήπεδο", καθώς θα έχει αποσυρθεί οριστικά ο αμερικανικός επιταχυντής Tevatron του Fermilab.

Το πρώτο διαστημικό σκάφος άνοιξε πανί. H ΝΑSΑ έθεσε σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη το πρώτο διαστημικό σκάφος με ηλιακό πανί. Ο νανοδορυφόρος, που ονομάζεται ΝanoSailD, άνοιξε το εμβαδού περίπου 9 τετραγωνικών μέτρων ηλιακό πανί του, το οποίο είναι φτιαγμένο από ειδικό πολυμερές, στις 20 Ιανουαρίου. Οι επίσημες ανακοινώσεις ωστόσο έγιναν πέντε ημέρες αργότερα, καθώς οι επιστήμονες ανέμεναν να τους αποσταλούν δεδομένα από το ίδιο το σκάφος. Τα δεδομένα ελήφθησαν και η όλη επιχείρηση εξελίσσεται ομαλά, σύμφωνα με τους υπευθύνους. Οπως σχολίασε ο εκπρόσωπος της αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας Ντιν Αλχορν, «είναι η πρώτη φορά που η ΝΑSΑ θέτει σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη διαστημικό σκάφος με ηλιακό πανί». Το σκάφος αναμένεται να παραμείνει σε τροχιά επί 70-120 ημέρες, αναλόγως των ατμοσφαιρικών συνθηκών που θα συναντήσει. Τα διαστημικά... ιστιοφόρα κάνουν χρήση της πίεσης της ακτινοβολίας του Ηλίου προκειμένου να κινούνται σε υψηλές ταχύτητες. Εκτιμάται ότι το παρθενικό αυτό ταξίδι ενός τέτοιου είδους σκάφους θα οδηγήσει σε σημαντικές εξελίξεις σε ό,τι αφορά το πεδίο χρήσης νέας γενιάς... οικολογικών διαστημικών σκαφών, που θα κινούνται χρησιμοποιώντας την ηλιακή ενέργεια.

Μετα το HTV2, του δεύτερου ιαπωνικού «οχήματος μεταφοράς», το οποίο μεταφέρει υλικό στους ενοίκους του ISS προσκολλήθηκε και το Progress M-09M απο την Ρωσια. Η εκτόξευση πραγματοποιηθηκε από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ στις 04:31:39 Moscow Time. Το Προγκρές μεταφέρει στο ρωσοαμερικανικό πλήρωμα που εργάζεται στο Σταθμό, είδη ρουχισμού, τρόφιμα, γλυκό νερό, οξυγόνο και συσκευές για επιστημονικά πειράματα. Η σύζευξη του Προγκρές με το Σταθμό πραγματοποιήθηκε 30 Ιανουαρίου στις 05:38:50 Moscow Time. Συνολικά, στο ΔΔΣ προβλέπεται να σταλούν φέτος 6 διαστημόπλοια Προγκρές.

Στις ώριμες μαύρες τρύπες, ο χρόνος σταματά. Νέες εξισώσεις που ανέπτυξαν Βρετανοί ερευνητές επιτρέπουν στους φυσικούς να υπολογίζουν πότε ο χρόνος σταματά στην καρδιά μιας μαύρης τρύπας. Η έρευνα, που δημοσιεύεται στο Proceedings of the Royal Society A, δείχνει πότε μια μαύρη τρύπα φτάνει στο τελικό στάδιο της εξέλιξής της, μια κατάσταση που ονομάζεται «χωροχρόνος του Κερ». Σε αυτή την κατάσταση, ασύλληπτη για την ανθρώπινη φαντασία, ο χρόνος παγώνει και κηρύσσει την ανεξαρτησία του από το χωροχρόνο. Οι μαύρες τρύπες -σημεία όπου συγκεντρώνεται μάζα άπειρης πυκνότητας- θα συνεχίσουν να προβληματίζουν για καιρό τους φυσικούς, αφού κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τι συμβαίνει στο εσωτερικό τους: οι εξισώσεις της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν παύουν να ισχύουν όταν κανείς βρεθεί μέσα στη μελανή οπή. Οι μαύρες τρύπες «βρίσκονται πραγματικά πέρα από τη φυσική που γνωρίζουμε» σχολιάζει στο Space.com o Χουάν Αντόνιο Βαλιέντε Κρουν, μαθηματικός του Πανεπιστημίου του Λονδίνου Queen Mary. «Για να κατανοήσουμε τι συμβαίνει μέσα σε μια μαύρη τρύπα, θα έπρεπε να εφεύρουμε μια νέα φυσική» προσθέτει. Όμως, παρόλο που οι φυσικοί αγνοούν παντελώς τα τεκταινόμενα μέσα στις μαύρες τρύπες, περιέργως μπορούν να υπολογίσουν με ακρίβεια την τελική κατάσταση της εξέλιξής τους. Οι εξισώσεις της Γενικής Σχετικότητας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι ώριμες μαύρες τρύπες έχουν περάσει στην κατάσταση του χωροχρόνου του Κερ, στην οποία ο χρόνος είναι ανεξάρτητος του χωροχρόνου. «Θα μπορούσε κανείς να πει ότι, από τη στιγμή που [η μαύρη τρύπα] θα φτάσει σε αυτή την κατάσταση, δεν συμβαίνουν πια περαιτέρω διαδικασίες» εξηγεί ο Δρ Βαλιέντε Κρουν. Οι εξισώσεις που ανέπτυξε η ομάδα του υπολογίζουν πόσο χρόνο χρειάζεται μια μαύρη τρύπα για να φτάσει στην τελική κατάσταση Κερ. Για να λύσουν τις νέες εξισώσεις στην περίπτωση μιας οποιασδήποτε μαύρης τρύπας, οι φυσικοί θα χρειάζονταν μόνο να μετρήσουν τη μάζα της. Αυτό μπορεί να γίνει μεταξύ άλλων μετρώντας τη διάμετρο του λεγόμενου «ορίζοντα των γεγονότων» -το όριο πέρα από το οποίο δεν υπάρχει επιστροφή. Από τη στιγμή που ένα αντικείμενο, ακόμα και τα φωτόνια του φωτός, περάσουν τον ορίζοντα των γεγονότων, χάνονται για πάντα μέσα στη μαύρη τρύπα. Οι εξισώσεις δείχνουν ότι, όσο μεγαλύτερος είναι ο ο ορίζοντας των γεγονότων, και επομένως η μάζα της μαύρης τρύπας, τόσο λιγότερος είναι ο χρόνος που χρειάζεται η μαύρη τρύπα για να φτάσει στην κατάσταση Κερ. Για τις μαύρες τρύπες που βρίσκονται στο κέντρο των περισσότερων γαλαξιών, συμπεριλαμβανομένου του δικού μας Γαλαξία, ο χρόνος μέχρι το τέλος του χρόνου μπορεί να είναι μόλις μερικά δευτερόλεπτα.

Ένα διαστημικό τηλεσκόπιο συνέλαβε το κρουστικό κύμα ενός άστρου που τρέχει αφηνιασμένα μέσα στο διάστημα. Ένα τεράστιο μπλε άστρο στον αστερισμό του Οφιούχου τρέχει ασταμάτητα σαν δραπέτης μέσα σε ένα νέφος σκόνης και αερίου, με μια ταχύτητα 24 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Η NASA χρησιμοποίησε ένα τροχιακό παρατηρητήριο της, το WISE, που όμως βλέπει στο υπέρυθρο φως. Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι το αστέρι, που ονομάζεται Ζήτα και ανήκει στον αστερισμό του Οφιούχου, κάποτε περιστρεφόταν γύρω από ένα άλλο ακόμα μεγαλύτερο άστρο. Αλλά ο συνοδός του εξερράγη με μία βίαιη έκρηξη σουπερνόβα, ρίχνοντας το Ζήτα έξω στο βαθύ διάστημα με μια ταχύτητα 24 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Το Ζήτα Οφιούχου έχει περίπου 20 φορές μεγαλύτερη μάζα και 65.000 φορές πιο φωτεινή από τον Ήλιο μας. Εάν δεν ήταν περιτριγυρισμένο από τόση σκόνη, θα ήταν ένα από τα φωτεινότερα αστέρια στον ουρανό, ενώ φαίνεται μπλε στα οπτικά μήκη κύματος. Όπως όλα τα αστέρια με αυτό το είδος της ακραίας μάζας και ισχύος, υιοθετεί το σύνθημα: «ζήσε γρήγορα, πέθανε νέος». Έχει ήδη ζήσει την μισή από την μικρή του ζωή του – συνολικά θα ζήσει μόλις 8 εκατομμύρια χρόνια. Συγκριτικά, ο Ήλιος είναι τώρα περίπου στο μέσον της αναμενόμενης ζωής του, που υπολογίζεται 10 δισεκατομμύρια χρόνια. Ενώ ο Ήλιος θα γίνει τελικά ένας ήσυχος λευκός νάνος, το Ζήτα Οφιούχου, όπως και ο πρώην συνοδός του, τελικά θα πεθάνει μέσα σε μια τεράστια έκρηξη σουπερνόβα. Το WISE κατέγραψε όμως κι ένα λαμπρό κίτρινο τόξο που δημιουργείται μόλις οι ισχυροί αστρικοί άνεμοι του συναντούν το αέριο και τη σκόνη του νέφους στο δρόμο τους. και που βρίσκεται ακριβώς πάνω από Ζήτα. Είναι ένα θαυμάσιο παράδειγμα ενός κρουστικού κύματος. Στην παραπάνω εικόνα, το αστέρι τρέχει αφηνιασμένα από κάτω δεξιά προς τα πάνω αριστερά. Καθώς τρέχει ο πολύ ισχυρός αστρικός άνεμος του πιέζει το αέριο και τη σκόνη που συναντάει στο δρόμο του (ο αστρικός ανέμου εκτείνεται πολύ πέρα από το ορατό τμήμα του αστεριού, δημιουργώντας μια αόρατη «φυσαλίδα», γύρω του. Και ακριβώς μπροστά από την πορεία του αστεριού ο άνεμος συμπιέζει το αέριο τόσο πολύ που λάμπει εξαιρετικά έντονα (στο υπέρυθρο όμως), δημιουργώντας ένα τόξο κρουστικό. Είναι σαν το κύμα που σπρώχνει μπροστά ένα σκάφος καθώς κινείται μέσα στο νερό. Αυτό το χαρακτηριστικό είναι εντελώς κρυμμένο στο ορατό φως. Τα χρώματα που χρησιμοποιούνται σε αυτή την εικόνα αντιπροσωπεύουν συγκεκριμένα μήκη κύματος του υπέρυθρου φωτός. Μπλε και κυανό αντιπροσωπεύουν το φως που εκπέμπεται σε μήκη κύματος από 3,4 και 4,6 μικρόμετρα, τα οποία προέρχονται κατά κύριο λόγο από τα αστέρια. Το πράσινο και το κόκκινο αντιπροσωπεύουν το φως από τα 12 και 22 μικρόμετρα, αντιστοίχως, που ως επί το πλείστον εκπέμπονται από τη σκόνη. Στην φωτογραφία το μπλε άστρο κοντά στο κέντρο αυτής της εικόνας είναι το άστρο Ζήτα Οφιούχου. Όταν παρατηρείται στο ορατό φως εμφανίζεται ως ένα σχετικά αμυδρό κόκκινο αστέρι που περιβάλλεται από άλλα εξασθενημένα αστέρια χωρίς καθόλου σκόνη. Ωστόσο, σε αυτή την υπέρυθρη εικόνα που τραβήχτηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο WISE της NASA, αναδύεται μια εντελώς διαφορετική άποψη. Το Ζήτα Οφιούχου είναι πραγματικά ένα ζεστό, φωτεινό μπλε αστέρι με μεγάλη μάζα, που κινείται αφηνιασμένα μέσα σε ένα μεγάλο νέφος διαστρικής σκόνης και αερίου

Φιλοι μου,μολις το διαβασα και πιστευω οτι αξιζει για την συζητηση μας. Η χημεία του περιβάλλοντος θα μπορούσε να προδώσει τους ET. Η εξωγήινη ζωή (ΕΤ) μπορεί να είναι δύσκολο να βρεθεί για τον απλούστατο λόγο ότι θα είναι ριζικά αντίθετα με τη ζωή στη Γη. Μπορεί να μην χρησιμοποιεί DNA, ή να μην περιέχει πρωτεΐνες. Αλλά ό,τι και να είναι και όπου και να είναι, αυτή έχει την τάση να τροποποιεί χημικά το περιβάλλον της κι αυτό θα μπορούσε να την προδώσει έστω και από μακριά. Η ζωή είχε οπωσδήποτε μια ριζική επίδραση πάνω στην χημεία της Γης – ίσως η κύρια επίδραση της να οδήγησε σε μια ραγδαία αύξηση των ατμοσφαιρικών συγκεντρώσεων του οξυγόνου, πριν περίπου, 2,2 δισεκατομμύρια χρόνια. Αν η ζωή είχε ανάλογες συνέπειες κι αλλού σε άλλα ηλιακά συστήματα, η σχετική αναλογία των χημικών ενώσεων –κλειδιά – για την επιβίωσή της – όποια ασφαλώς κι αν είναι αυτή – θα μπορούσε να προδώσει την παρουσία της. Στη Γη, τα χημικά-κλειδιά για τη ζωή, όπως τα αμινοξέα, που είναι μετρίου μεγέθους, υπάρχουν σε σχετικά μικρές ποσότητες και λειτουργούν ως δομικά συστατικά για να σχηματίσουν όλη την πολύπλοκη ζωή. Η ταυτοποίηση των εξωγήινων ισοδυνάμων με αυτά τα χημικά δομικά στοιχεία "είναι ο μόνος τρόπος για να ανιχνεύσουμε τη ζωή όχι όπως την ξέρουμε”, λέει ο Chris McKay αστροβιολόγος του Ερευνητικού Κέντρου Ames της NASA. Ο ίδιος αποκαλεί αυτό σαν την Αρχή Lego. Για να ελέγξει την ιδέα αυτή, ο Christoph Adami του Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Επιστημών Ζωής στην Καλιφόρνια, και οι συνεργάτες του έκαναν 30 μετρήσεις της αφθονίας των αμινοξέων από αβιοτικούς πηγές, συμπεριλαμβανομένων και των μετεωριτών καθώς και πειράματα σύνθεσης στο εργαστήριο. Συνέκριναν λοιπόν όλα αυτά με 125 δείγματα που λήφθηκαν από το έδαφος, από ωκεάνια ιζήματα καθώς και από νερά. Τα άψυχα δείγματα κυριαρχούνται από τα απλούστερα αμινοξέα, τη γλυκίνη και την αλανίνη. Αντίθετα, οι βιολογικές πηγές είχαν επίσης πολλά από τα πιο περίπλοκα αμινοξέα, που είναι όμως θεμελιώδους σημασίας για την επίγεια ζωή. Ο Adami λοιπόν βρήκε μια παρόμοιο υπογραφής για καρβοξυλικά οξέα, τα οποία περιλαμβάνουν κοινές ουσίες, όπως το μυρμηκικό οξύ. Τα άψυχα δείγματα κυριαρχούνται από μικρά οξέα μήκους μέχρι έξι άτομα άνθρακα, ενώ τα βιολογικά δείγματα περιείχαν λιπαρά οξέα μέχρι και 30 άτομα άνθρακα, με μια προτίμηση για ζυγό αριθμό αλυσίδων. Ο Adami προχώρησε, στη συνέχεια, ένα βήμα παραπέρα. Από το 1993 έχει συνεργαστεί με Avida, ένα software για υπολογιστές με το οποίο φτιάχνονται τα λεγόμενα avidians. Κάθε avidian είναι ένας τεχνητός οργανισμός, που κτίστηκε από ένα σύνολο 29 απλών οδηγιών, που αντιστοιχούν με τα 20 αμινοξέα που βρίσκονται στην χερσαία ζωή, ενώ έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν μέσω μετάλλαξης και επιλογής. Αν οι οργανισμοί απουσίαζαν κάθε μία από τις οδηγίες θα ήταν εξίσου ισοδύναμες. Όταν λοιπόν ο Adami έτρεξε 350 πληθυσμούς από avidians βάσει μιας σειράς προϋποθέσεων, διαπίστωσε ότι ορισμένες οδηγίες γίνονταν πάντα πιο πλούσιοι σε βάρος των άλλων, δημιουργώντας έτσι μία "avidian χημική" υπογραφή, η οποία θα έδειχνε την παρουσία τους. "Αυτό είναι πολύ σημαντικό”, λέει ο αστροβιολόγος Chris McKay. “Αυτό που βλέπουμε στη Γη δεν είναι μια ιδιοτροπία της βιολογίας της Γης, αλλά μια καθολική αρχή." Αυτό μπορεί να είναι αλήθεια, λέει ο Dirk Schulze-Makuch του Πολιτειακού Πανεπιστημίου στο Pullman, αλλά προειδοποιεί τους κυνηγούς των χημικών για τους ΕΤ, ότι διαφορετικά ορυκτά, θερμοκρασίες και πιέσεις θα μπορούσαν να επιτρέψουν την ανάπτυξη χημικών αντιδράσεων που δεν εμφανίζονται πάνω στη Γη. Έτσι, η παρουσία της ζωής μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη. "Υπάρχει μια μεγάλη αβεβαιότητα με τη μέθοδο αυτή, λέει. Ο Adami συμφωνεί μεν ότι είναι μια πρόκληση, αλλά πιστεύει ότι δεν είναι ανυπέρβλητα τα εμπόδια. "Θα πρέπει να καθοριστεί αρκετά καλά η γεωχημεία για να ξέρουμε το αλφάβητο των μορίων πριν από το κυνήγι ασυνήθιστων σχετικά ποσοτήτων”, υποστηρίζει. Η αναζήτηση των εξωγήινων Lego Καμιά αποστολή στον Άρη δεν έχει ακόμα προσπαθήσει να ανιχνεύσει οποιαδήποτε μορφή ζωής χρησιμοποιώντας την αρχή Lego), όμως διερευνήθηκαν παρόμοιες μέθοδοι. Η ομάδα πίσω από το ρόβερ ExoMars, που έχει προγραμματιστεί για εκτόξευση το 2018, σχεδιάζει να ψάξει για αμινοξέα που να έχουν την ίδια συμμετρία μεταξύ τους. Όλη η ζωή στη Γη βασίζεται σε αμινοξέα της ίδιας συμμετρίας, οπότε αυτό θα μπορούσε να είναι ένα αποκαλυπτικό σημάδι – αν υποτεθεί ότι η Αρειανή ζωή χρησιμοποιεί αμινοξέα. Ο Victor Parro του Κέντρου Αστροβιολογίας στη Μαδρίτη και οι συνάδελφοί του έχουν μια διαφορετική προσέγγιση. Αντί να ποντάρουν τα πάντα σε έναν τύπο μορίου, η συσκευή τους, που ονομάζεται SOLID2, μπορεί να ανιχνεύσει ένα ευρύ φάσμα μορίων περιλαμβανομένου του DNA και των σακχάρων. Στη δουλειά τους που πρόκειται να δημοσιευθεί, ο Parro διαπίστωσε ότι η συσκευή SOLID2 έχει ανιχνεύσει επιτυχώς την παρουσία της ζωής σε δύο κυρίως άψυχα περιβάλλοντα – την Ανταρκτική κατά τη διάρκεια του χειμώνα, και στην καρδιά του καλοκαιριού στην έρημο Ατακάμα. Ο Victor Parro εξετάζει τώρα τρόπους για να πετάξει στον Άρη με αυτή την αποστολή. Σύμφωνα με τον Christoph Adami του Ινστιτούτου Keck, η SOLID2 είναι πολύ γεωκεντρική, επειδή αυτή ψάχνει για συγκεκριμένες ακολουθίες μορίων. "Αυτοί ψάχνουν για φράσεις όπως «σκέφτομαι άρα υπάρχω", ενώ εγώ ψάχνω για τις συχνότητες των επιμέρους γραμμάτων», υποστηρίζει. Ακόμα, ο ίδιος πιστεύει πως η τεχνολογία θα μπορούσε να τροποποιηθεί έτσι ώστε να ταιριάζει στον σκοπό αυτό. http://www.physics4u.gr/blog/?p=3045

Περικυκλώνεται’ η σκοτεινή ύλη στον επιταχυντή του CERN. Σωματιδιακοί φυσικοί λένε ότι είναι πιο κοντά από ποτέ για να βρουν επιτέλους την πηγή της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης του σύμπαντος, μετά από μια πολύ καλή χρονιά ερευνών στον ανιχνευτής σωματιδίων Compact Muon Solenoid (CMS), που ανήκει στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στη Γενεύη. Οι επιστήμονες έχουν τώρα πραγματοποιήσει την πρώτη πλήρη εκτέλεση πειραμάτων, όταν συνέτριψαν μαζί πρωτόνια με σχεδόν την ταχύτητα του φωτός. Κι όταν αυτά τα πρωτόνια συγκρούονται στην καρδιά του ανιχνευτή CMS, οι προκύπτουσες ενέργειας καθώς και οι πυκνότητες είναι παρόμοιες με αυτές που υπήρχαν στις πρώτες στιγμές του Σύμπαντος, αμέσως μετά το Big Bang, κάπου 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Οι μοναδικές συνθήκες που δημιουργούνται από αυτές τις συγκρούσεις μπορεί να οδηγήσουν στην παραγωγή νέων σωματιδίων, που νομίζουμε πως θα υπήρχαν σε αυτές τις πρώτες στιγμές, αλλά από τότε έχουν εξαφανιστεί. Οι ερευνητές πιστεύουν τώρα ότι βρίσκονται στον σωστό δρόμο είτε για να επιβεβαιώσουν είτε για να αποκλείσουν μία από τις αρχικές θεωρίες, που θα μπορούσε να λύσει πολλά από τα εκκρεμή ζητήματα της σωματιδιακής φυσικής, μια θεωρία γνωστή ως υπερσυμμετρία (SUSY). Πολλοί ελπίζουν ότι τούτη η θεωρία θα μπορούσε να είναι μια έγκυρη επέκταση για το Καθιερωμένο Μοντέλο της σωματιδιακής φυσικής, που περιγράφει τις αλληλεπιδράσεις των γνωστών υποατομικών σωματιδίων με εκπληκτική ακρίβεια, αλλά παραλείπει να ενσωματώσει τη γενική σχετικότητα, την σκοτεινή ύλη και την σκοτεινή ενέργεια. Στη σωματιδιακή φυσική, η υπερσυμμετρία είναι μια συμμετρία που σχετίζει τα στοιχειώδη σωματίδια με spin 1, με άλλα σωματίδια που διαφέρουν κατά 1/2 του spin αυτού και που είναι γνωστά σαν υπερ-εταίροι. Σε μια θεωρία με μη σπασμένη υπερσυμμετρίας, για κάθε τύπο μποζονίου υπάρχει ένας αντίστοιχος τύπος φερμιονίου, με την ίδια μάζα και εσωτερικούς κβαντικούς αριθμούς, και το αντίστροφο. Η σκοτεινή ύλη είναι μια αόρατη ουσία που δεν μπορεί να ανιχνευτεί άμεσα, αλλά η παρουσία του οποίου συνάγεται από την περιστροφή των γαλαξιών. Οι φυσικοί πιστεύουν ότι αποτελεί περίπου το 1/4 της μάζας του Σύμπαντος, ενώ η απλή και ορατή ύλη αποτελεί μόνο το 5% περίπου της μάζας του Σύμπαντος. Η σύνθεσή της είναι ένα μυστήριο, που οδηγεί σε μια ενδιαφέρουσα δυνατότητα μιας, μέχρι σήμερα, ανεξερεύνητης φυσικής. Ο καθηγητής Geoff Hall, από το Τμήμα Φυσικής στο Imperial College του Λονδίνου και ο οποίος εργάζεται για το πείραμα CMS, αναφέρει: «Έχουμε κάνει ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός στο κυνήγι για τη σκοτεινή ύλη, αν και δεν έχει γίνει ακόμη καμιά ανακάλυψη. Αυτά τα αποτελέσματα έχουν έρθει πιο γρήγορα από ότι περιμέναμε, επειδή τόσο ο επιταχυντής LHC όσο και ο ανιχνευτής CMS έτρεξαν καλύτερα από ό,τι πέρυσι τολμούσαμε να πιστεύουμε,. Τώρα όμως είμαστε πολύ αισιόδοξοι για τις προοπτικές να πετύχουμε την ανακάλυψη της υπερσυμμετρίας στα επόμενα χρόνια. " Η ενέργεια που απελευθερώνεται στις συγκρούσεις πρωτονίου-πρωτονίου στον ανιχνευτή CMS, εκδηλώνεται ως σωματίδια που πετάγονται μακριά προς όλες τις κατευθύνσεις. Οι περισσότερες συγκρούσεις παράγουν γνωστά σωματίδια, αλλά, σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορούν να παράγονται νέα κι άγνωστα σωματίδια, συμπεριλαμβανομένων κι εκείνων που προβλέπονται από τη SUSY – γνωστά ως υπερσυμμετρικά σωματίδια, ή «s-particles». Το ελαφρύτερο sparticle είναι το υποψήφιο σωματίδιο για την σκοτεινή ύλη, καθώς αυτό είναι σταθερό. Ο δε CMS θα «δει» αυτά τα αντικείμενα, μέσα από την απουσία του σήματός τους στον ανιχνευτή, κάτι που οδηγεί σε μια ανισορροπία της ενέργειας και της ορμής. Για να αναζητήσει τα s-particles (τους υπερ-εταίρους των γνωστών σωματιδίων), ο CMS αναζητά συγκρούσεις που παράγουν δύο ή περισσότερους πίδακες υψηλής ενέργειας (δέσμες σωματιδίων που ταξιδεύουν με περίπου την ίδια κατεύθυνση), καθώς και σημαντική ποσότητα χαμένης ενέργειας. Ο Oliver Buchmueller, επίσης από το Τμήμα Φυσικής του Imperial College αλλά και στο CERN, τονίζει: «Πρέπει να κατανοήσουμε αρκετά τις συνηθισμένες συγκρούσεις ώστε να μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε τις ασυνήθιστες, όταν αυτές συμβούν. Τέτοιες συγκρούσεις είναι μεν σπάνιες αλλά μπορούν να παραχθούν από την γνωστή μας φυσική. Εξετάσαμε λοιπόν κάπου 3 τρισεκατομμύρια συγκρούσεις μεταξύ των πρωτονίων και βρέθηκαν 13 που μοιάζουν σαν να προέρχονται από τα SUSY’, κοντά στον αριθμό που περιμέναμε. Αν και δεν υπάρχουν στοιχεία για εύρεση s-particles, η μέτρηση αυτή στενεύει προς τα κάτω την περιοχή που θα αναζητήσουμε την σκοτεινή ύλη. " Οι φυσικοί βεβαίως ανυπομονούν να τρέξει το 2011 ο LHC με τον ανιχνευτή CMS, τα οποία αναμένεται να αποκαλύψουν δεδομένα που θα μπορούσαν να επιβεβαιώσουν ότι το ελαφρύτερο υπερσυμμετρικό σωματίδιο εξηγεί την σκοτεινή ύλη. Ο ανιχνευτής CMS μαζί το ATLAS διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο CERN. Μεταξύ των άλλων έχουν αποστολή να βρουν νέα σωματίδια, συμπεριλαμβανομένων και του φευγαλέου σωματιδίου Higgs (αν υπάρχει βεβαίως). Συγχρόνως να λύσουν και κάποια από τα μυστήρια της φύσης, όπως από το πού προέρχεται η μάζα, γιατί δεν υπάρχει αντι-ύλη στο Σύμπαν μας, και αν υπάρχουν περισσότερες από τις τρεις χωρικές διαστάσεις.