Heal

Ανάλογους προβληματισμούς περιέχει το βιβλίο του Paul Davies The Accidental Universe. Φυσικά αν φανταστούμε ότι οι εξισώσεις μένουν ίδιες και αλλάζουν οι φυσικές σταθρές τότε καταλήγουμε σε ένα τελειώς διαφορετικό σύμπαν -που μπορεί να καταρρεύσει συντομότατα ή να μην επιτρέψει τη δημιουργία σταθερών ατόμων. Ετσι για παράδειγμα η αλλαγή στην ταχύτητα του φωτός δεν έχει μόνο συνέπειες στην εικόνα του ουρανού, αλλά είναι και ένα μέγεθος που χαρακτηρίζει την ισχύ των ηλεκτρομαγνητικών δυνάμεων -οπότε πρέπει ολα να ληφθούν υπόψιν! Ανάλογη σημασία έχει μια μεταβολή στη σταθερά του Πλάνκ h, η στο στοιχειώδες φορτίο του ηλεκτρονίου, ή στη σταθερά ζεύξης των πυρηνικών δυνάμεων.

Το ζενίθ είναι το σημείο του ουρανού που βρίσκεται ακριβώ; πάνω από το κεφάλι σου, δηλαδή η γωνία: ζενίδ παρατηρητής ορίζοντας είναι ορθή. Το ναδίρ είναι το αντιδιαμετρικό του, δηλαδή αυτό που βρίσκεται κάτω από τα πόδια σου (φυσικά επειδή βρίσκεται η Γη ανάμεσα δε το παρατηρούμε).

Αγαπητέ Λεωνίδα, οι ερωτήσεις σου είναι πάντα πολύ ενδιαφέρουσες αλλά δύσκολες και δεν υπάρχουν ακόμη σαφείς απαντήσεις. Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή. Αν θέλουμε να δούμε πόση μάζα περιέχει ένα σφαιρωτό σμήνος είναι ικανοποιητικό να μετρήσουμε το φως που εκπέμπει και να υπολογίσουμε πόσα αστέρια χρειάζονται για να εκπέμπουν τόσο φως. Έπειτα υπολογίζεται πόση είναι η μάζα που αντιστοιχεί στα αστέρια και θα έχουμε μια σωστή εκτίμηση της μάζας του η οποία θα συμπίπτει με τη μάζα που θα έχουμε αν τη συγκρίνουμε με την μάζα που πρέπει να έχει από δυναμική μελέτη του σφαιρωτού σμήνους (φυσικά δεν είναι τόσο απλή διαδικασία αλλά αυτή είναι η κεντρική ιδέα). Αντιθέτως αν κάνουμε το ίδιο πράγμα σε ένα γαλαξία θα πέσουμε μια τάξη μεγέθους έξω. Αν δηλαδή μετρήσουμε το φως που εκπέμπει και υπολογίσουμε πόσα αστέρια χρειάζεται για να δίνουν τόσο φως και έπειτα υπολογίσουμε τη μάζα τους. Αν μελετήσουμε δυναμικά το σύστημα τότε η μάζα που θα πρέπει να έχει είναι μεγαλύτερη. Όσον αφορά τη σκοτεινή ύλη του γαλαξία στον οποίο ανήκει το σφαιρωτό σμήνος πράγματι θα υπάρχει, αλλά στην περιοχή που είναι το σφαιρωτό σμήνος θα κυριαρχεί τοπικά η φωτεινή ύλη (δηλαδή η μάζα των αστεριών του σμήνους) σε σχέση με τη σκοτεινή ύλη. Τώρα σχετικά με τη δημιουργία των σφαιρτών σμηνών οφείλω να ομολογήσω ότι δεν ξέρω πολλά πράγματα, αλλά από ένα φίλο που ρώτησα ο οποίος είναι ειδικός επί του θέματος μου είπε ότι οι βασικότερες θεωρίες για τη δημιουργία τους είναι οι εξής: -Αποτυχημένοι γαλαξίες που σταδιακά ξεγυμνώθηκαν από τη σκοτεινή ύλη την οποία τράβηξε ο κοντινότερος γαλαξίας -σε αυτό συνηγορεί η ανακάλυψη ενδιάμεσου μεγέθους μελανών οπών στο κέντρο τους μιας και είναι χαρακτηριστικό των γαλαξιών. Πάντως η άποψη ότι ήταν μικροί γαλαξίες που δημιουργήθηκαν μακριά από τους υπάρχοντες και συνελήφθησαν αργότερα γενικά απορρίπτεται. -Αποτελέσματα διαδικασιών αλληλεπίδρασης κοντινών γαλαξιών -Προιόντα της δημιουργίας του ίδιου του γαλαξία, σε τοπικά πυκνότερα περιοχές. Η εκδοχή αυτή φαντάζει και η πιο πιθανή.

Οταν λέμε "στον πάτο", με βάση ποια κλίμακα; Αναλογικά με τον πληθυσμό ή σε απόλυτα μεγέθη; Και σε σχέση με ποιους; όλη την Ευρώπη ή του 27;

Οδηγίες προς αστρο-ναυτιλομένους: Είναι πολύ θετικός ο ενθουσιασμός για σπουδές στην αστρονομία και είναι ένας πολύ ενδιαφέρον κλάδος. Πρέπει όμως οι επίδοξοι αστρονόμοι να έχουν ορισμένα πράγματα κατά νου. Οι σπουδές αστρονομίας και η έρευνα είναι κάτι πολύ διαφορετικό από την ερασιτεχνική ενασχόληση με παρατήρηση - εκμάθηση των αστερισμών και αντικειμένων. Επίσης δεν είναι απλώς περιγραφική εξήγηση των φαινομένων. Είναι σίγουρο ότι ο αστρονόμος προκειμένου να καταλάβει τι ακριβώς γίνεται εκεί ψηλά πρέπει να έχει γνώσεις φυσικής υψηλού επιπέδου και να μη φοβάται τα μαθηματικά. Οι σπουδές είναι μακροχρόνιες. Για πρώτο πτυχίο σε τμήμα θετικών επιστημών (φυσικής κατά προτίμηση) απαιτούνται 4 χρόνια +2 (ή 1 σε ορισμένες περιπτώσεις) για μεταπτυχιακές σπουδές. Αν θέλει να δουλέψει ερευνητικά τότε η εκπόνηση διδακτορικού είναι αναγκαία και απαιτούνται τουλάχιστον άλλα 3 χρόνια. Κάντε μόνοι σας τις προσθέσεις... Αν κάποιος θέλει να σπουδάσει και να εργαστεί ως αστρονόμος σχεδόν σίγουρα θα χρειαστεί κάποια στιγμή της ζωής του να βρεθεί εκτός Ελλάδας με ότι αυτό συνεπάγεται (ξένη γλώσσα, διαφορετικό περιβάλλον). Η δουλειά του αστρονόμου δεν έχει ιδιαίτερες οικονομικές απολαβές. Αλλά... Είναι εξαιρετικά συναρπαστική, παρέχει μια εκπληκτική κατανόηση του κόσμου και της νομοτέλειάς του, έχει ευκαιρίες για ταξίδια σε κάθε σημείο της γης, δίνει χώρο για φιλοσοφικό στοχασμό... Με δυο λέξεις: είναι μεγαλειώδης!

Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ μικρών γαλαξιών και μεγάλων σφαιρωτών σμηνών είναι η απουσία σκοτεινής ύλης. Ενώ δηλαδή στους γαλαξίες η σκοτεινή ύλη κυριαρχεί στη δυναμική του, στα σφαιρωτά σμήνη δεν υπάρχει αρκετή σκοτεινή ύλη.

Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα έρχεται από τη θεωρία του Jeans για την βαρυτική αστάθεια που οδηγεί στη δημιουργία αστεριών. Η βασική παραδοχή είναι ότι το αέριο υποστηρίζεται από την πίεση η οποία δρα ενάντια στην βαρύτητα. Όταν η μάζα του νέφους ξεπεράσει ένα συγκεκριμένο οριο (μάζα Jeans) η οποία σχετίζεται με την πυκνότητα, την ταχύτητα του ήχου στο υλικό και τη σταθερά της παγκόσμιας έλξης τότε αυτό θα αρχίσει να καταρρέει με αποτέλεσμα την γέννηση αστεριών.

Αγαπητέ Λεωνίδα, έτυχε να διαβάσω σχετικά με αυτή τη θεωρία πριν απο αρκετό καιρό και μάλιστα στο σχετικό αφιέρωμα ήταν περισσότερο γκρίνια για τις συντεχνίες της επιστημονικής κοινότητας και λιγότερη φυσική -οπότε δεν μπορώ να κρίνω επί της ουσίας. Τώρα για την ουσία της θεωρίας δε μπορώ να πω κάτι, πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να περιμένουμε το πείραμα να μας απαντήσει και από τη στιγμή που δεν είναι ούτε επαληθεύσιμη ούτε διαψεύσιμη δε πρέπει να ενθουσιαζόμαστε πολύ. Πάντως είναι μια ενδιαφέρουσα εναλλακτική και τη στηρίζουν βαριά ονόματα. Πάντα όμως υπάρχει ο κίνδυνος να πρόκειται για "ασκήσεις επί χάρτου" και για κάτι άσχετο από την πραγματικότητα.

To κίνημα κατά της φωτορρύπανσης ευτυχώς ανθεί και στην Αγγλία όπου όμως η κατάσταση είναι πραγματικά πολύ χειρότερη από ότι στην Ελλάδα. Το φαινόμενο των προβολέων που προκειμένου να φωτίσουν ένα κτίριο φωτίζουν όλο τον ουρανό είναι συχνό -και δυστυχώς ο λαϊκισμός και οι φτηνιάρικες λύσεις προβολής δεν είναι μόνο Ελληνικό φαινόμενο. Ταυτόχρονα η απουσία ορεινών όγκων δεν δίνει καμιά ελπίδα για προφυλαγμένες περιοχές. Παράλληλα λόγοι ασφάλειας οδηγούν σε (δικαιολογημένα) έντονο φωτισμό ενώ ταυτόχρονα η χαμηλή τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας -αναλογικά- οδηγεί σε σπατάλες. Το κίνημα κατά της φωτορρύπανσης έχει βρει συμπαραστάτες στους οικολόγους. Το κυριότερο επιχείρημα που επικαλούνται είναι η αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος, με συνέπειες σε όλους τους ζωντανούς οργανισμούς συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπου φυσικά. Νομίζω πως είναι καλή ιδέα μια τέτοια κρούση και στην Ελλάδα καθώς και η διεθνής συνεργασία, τουλάχιστον για να πάρουμε ιδέες. Ενα από τα πιο όμορφα πράγματα σχετικά με για την φωτορρύπανση το έχει γράψει ο Sir Martin Rees (Βασιλικός Αστρονόμος, Πρόεδρος της Royal Society και με πολλούς άλλους τίτλους): "Όπως δε χρειάζεται να έχει κανείς ειδικές γνώσεις και να είναι ορνιθολόγος για να απολαύσει το κελάηδισμα ενός πουλιού στην αυλή του, έτσι δε χρειάζεται να είναι κανείς αστρονόμος για να δικαιούται να απολαύσει τον έναστρο ουρανό. Ο ουρανός είναι μέρος του περιβάλλοντος μας και η θέαση του μας φέρνει κοντά στη φύση." Καλό θα είναι αυτό να το θυμόμαστε όσοι ασχολούμαστε με την αστρονομία και να έχουμε το μεγαλύτερο κέρδος με αυτό τον τρόπο...

Αγαπητέ Γιώργο, Καλώς ορίσες στο φόρουμ, οι φωτογραφίες σας είναι πράγματι πολύ ωραίες, θα χαρούμε να σας έχουμε κοντά μας στις συζητήσεις μας. Αγαπητή Γιάννα, Συγχαρητήρια για τις φωτογραφίες, πράγματι αποδίδουν το μεγαλείο του κομήτη, θα χαρούμε να δούμε και άλλες από σένα! Όσον αφορά τον κομήτη και την παρατήρηση από τον πεντακάθαρο (όχι δεν αστειεύομαι) ουρανό της Αγγλίας τα πράγματα ήταν καλά! Ο καιρός και χτες (11/1) μας έκανε τη χάρη και ο κομήτης ήταν εύκολα ορατός με γυμνό οφθαλμό. Δυστυχώς στις φωτογραφίες δε στάθηκα ιδιαίτερα τυχερός, αλλά η παρατήρηση με κυάλια 7χ50 με αποζημίωσε. Άντε ελπίζω να τριτώσει το καλό και αύριο! Να είστε καλά, Κώστας

Τυχερός δε λες τίποτα Bαγγέλη, τον πρόλαβα στο παρατσάκ, ενώ σήμερα ο καιρός άλλαξε πάμπολλες φορές και ευτυχώς την ξαστεριά μας τη φύλαγε για την κατάλληλη ώρα!

Καλησπέρα και καλή χρονιά σε όλους! Είδα τον κομήτη σήμερα το απόγευμα, είναι ένας ο πιο εντυπωσιακός κομήτης έχω δει ποτέ μου μετά τον Hale Bopp. Είναι εύκολα ορατός με γυμνό οφθαλμό και η εικόνα του ουρανού μετά το ηλιοβασίλεμα με τον κομήτη και την αφροδίτη είναι ειδυλλιακή. Εδώ είναι και μια φωτογραφία που έβγαλα μετά από πολλές περιπέτειες σήμερα το απόγευμα: http://www.astrovox.gr/forum/album_pic.php?pic_id=3025

Aγαπητέ stemi, Η επεξεργασία και η μελέτη των φωτογραφιών παίρνει πραγματικά πολύ καιρό και φυσικά όταν λέμε μελέτη δεν εννοούμε ότι ρίχνουμε μια ματιά και αυτό μας μοιάζει με ποτάμι οπότε βρήκαμε νερό αλλά συστηματική δουλειά σύγκριση και διασταύρωση. Ενδεικτικά αναφέρω ότι τα δεδομένα που ελήφθησαν με το Voyager τα επεξεργάζονταν μέχρι και 15 χρόνια μετά την λήψη τους. Οσο για το Cassini από τις 20 προσεγγίσεις και φωτογραφίσεις που έχουν γίνει μέχρι τώρα έχουν επεξεργαστεί περίπου 10-12, ενώ είναι προγραμματισμένο να γίνουν 44 προσεγγίσεις συνολικά. Φυσικά θα χρειαστούν μερικές δεκαετείες μέχρι να βγάλουμε όλη την πληροφορία που περιέχουν... Φιλικά, Κώστας

H διάλεξη σχετικά με το μηχανισμό των Αντικυθήρων ήταν πραγματικά εντυπωσιακή, σύντομα θα βρίσκεται και διαθέσιμη από την RAS σε αυτή τη διεύθυνση: http://clients.mediaondemand.net/ras/ Η ομιλία ξεκίνησε με την περίφημη πλεόν φωτογραφία του Αντώνη, με την ανατολή της Σελήνης στο Σούνιο. Επίσης στην ίδια διεύθυνση, στο: "10.11.2006 Solar-System Exploration by Spacecraft and by Sample Analysis" βρίσκεται και η ομιλία της Δρ. Αθηνάς Κουστένη σχετικά με τον Τιτάνα (επιλέξτε στο μενού του Βίντεο "Open (Monthly M&G) Meeting".) Πιθανόν να ζητάει εγγραφή για να δείτε τα βίντεο.

Αγαπητέ jpan, συμφωνώ και εγώ με την πρωτοβουλία σου. Νομίζω πως θα ήταν φρόνιμο να επικοινωνούσε κάποιος με τους αντιπροσώπους και να ρωτήσει ευθέως "αν μαζευτούν 20 (; ) άτομα που θέλουν pst σε ποια τιμή θα μπορέσουμε -στο περίπου- να το έχουμε", ώστε να ξέρουμε που βαδίζουμε, γιατί είναι σίγουρος πως αρκετοί φίλοι ενδιαφέρονται αλλά χωρίς κάποια τιμή έστω στο περίπου δύσκολα να πάρεις μια απόφαση.

Παρακαλώ μείνετε εντός θέματος. Για προσωπικές αντιπαραθέσεις υπάρχουν τα προσωπικά μηνύματα.

Η συζήτηση περί του τηλεσκοπίου του lidl http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=4435&start=45 διασπάστηκε και εδώ είναι η συνεχεια που αναφέρεται στις τιμές των τηλεσκοπίων.

Πιστεύω πως η διαφήμιση είναι ένα μέρος του παιχνιδιού, αν δεν υπήρχαν έσοδα από διαφημίσεις τότε θα πληρώναμε πιο ακριβά τα περιοδικά και κανείς δε μας βάζει το μαχαίρι στο λαιμό να τα αγοράσουμε. Αυτό που με βρίσκει κάθετα αντίθετο είναι οι διαφημίσεις που γίνονται στα "μουλωχτά" και επειδή παρακολουθώ τα περισσότερα περιοδικά μιας και έρχονται στη βιβλιοθήκη είναι πάρα πολλές. Δεν είναι παράλογο και άδικο να πει κάποιος ότι ο τάδε ερασιτέχνης έβγαλε την τάδε φωτογραφία με το χ τηλεσκόπιο και την ψ φωτογραφική μηχανή, αλλά το κακό πολλές φορές ΠΑΡΑΓΙΝΕΤΑΙ. Πιο πολύ εμπιστεύομαι τα φόρα, όπου τουλάχιστον οι απόψεις δεν κρύβουν κάποιο συμφέρον -στις περισσότερες περιπτώσεις- από πίσω.

Αντώνη να σαι καλά για τις φωτογραφίες, ντρέπομαι που δεν έχω δει από κοντά το μηχανισμό των Αντικυθήρων. Παρεπιπτώντος η Royal Astronomical Society, έχει την ερχόμενη Παρασκευή μια διάλεξη στο Λονδίνο πάνω σε αυτό ακριβώς το θέμα και ευελπιστώ να την παρακολουθήσω, ελπίζω να επανέλθω με νεότερα http://www.antikythera-mechanism.gr/index.php?lang=el