Μανούσος

Λοιπόν το Σάββατο το βράδυ στην εξόρμησή μας στο Σκίνακα μέτρησα μέχρι 7,3 mag αστέρες . Η διαύγεια δεν ήταν η καλύτερη και πιστεύω ότι ίσως να μπορούσε να πάει λίγο παραπάνω. Πάντως από τώρα και στο εξής σκέφτομαι να σημειώνω και το limited mag του ουρανού στους στόχους που βλέπω. Είναι σημαντικό να ξέρεις οτι είδες πχ το μ13 με limited magnitude 3. Σε βοηθάει να καταλάβεις καλύτερα πόσο εύκολος ή δύσκολος είναι ο στόχος που είδες ή που δεν είδες.

Φαντάζομαι την αγωνία σου να κάνεις την 1η παρατήρηση. Όπως και να 'χει καλοκαίρι είναι και θα το χαρείς στο έπακρο. Θυμάμαι κι εγώ την αγωνία μου την 1η φορά που έκανα παρατήρηση.

Πάρα πολύ καλό και βελτιωμένο μοντέλο. Παρέχει τη δυνατότητα να ρυθμίζεις το ζύγισμα και το πόσο σφιχτό θα είναι η κίνηση στο Alt. Επίσης έχει εστιαστή με 1:10 που βοηθάει πολύ στην εστίαση "δύσκολων" αντικειμένων. Δεν μπορώ να το καταλάβω πάντως. Αφού υπάρχουν και τα GSO τα οποία είναι το ίδιο (και ίσως και καλύτερο) πράγμα γιατί ο κόσμος δεν τα προτιμάει;

Μπράβο σε όλους που διοργάνωσαν την εκδήλωση. Τέτοια πράματα δεν υπήρχαν πριν μερικά χρόνια. Όπου υπάρχει μεράκι και αγάπη γι' αυτό που κάνεις υπάρχουν και επιτυχίες. Και πάλι μπράβο και καλή συνέχεια.

Ωραίος Βασίλη. Αλλά έχεις βάλει 8 και πάνω mag βρε θηρίο. Καλά, όποιος έχει τέτοιο ουρανό τι να λέμε τώρα

Βασικά επέλεξα το Βοώτη γιατί περνάει από το ζενίθ και είναι σε βολική ώρα αυτό τον καιρό. Φυσικά και ο κάθε ένας μας μπορεί να εκτυπώσει όποιο χάρτη θέλει και σε οποιοδήποτε αστερισμό ανάλογα την εποχή. Αλλά για μια πιο αντικειμενική εκτίμηση καλό είναι να επιλέγουμε ένα αστερισμό που να είναι ψηλά. Η Μικρή Άρκτος είναι χαμηλά και δεν έχει αστέρια πάνω από 5.5 mag αν θυμάμαι καλά. Απλά το λέω σαν ιδέα για να βοηθήσουμε όλοι στην προσπάθεια καταγραφής της φωτορύπανσης εδώ στην Ελλάδα.

Γεια χαρά σε όλους. Το καλοκαίρι έχει μπει για τα καλά και οι εξορμήσεις μας έχουν γίνει πιο εντατικές (επιτέλους). Τα χιόνια έχουν λιώσει στα βουνά οπότε είναι ευκαιρία για εμάς τους ερασιτέχνες για πολλές εξορμήσεις. Όλοι μας σίγουρα θα έχουμε αναρωτηθεί πόσο καλό ουρανό έχουμε όταν είμαστε στο βουνό ή γενικότερα μακριά από την πόλη στα σημεία που στήνουμε τα τηλεσκόπιά μας. Είναι γεγονός ότι για να κάνουμε Deep Sky παρατήρηση πρέπει να έχουμε όσο γίνεται σκοτεινό ουρανό. Συνεπώς θα πρέπει να βλέπουμε όσο γίνεται περισσότερα και αμυδρότερα αστέρια με γυμνό μάτι. Η κατάσταση στις μεγάλες πόλεις είναι γνωστή. Τι γίνεται όμως στα μέρη που πηγαίνουμε; Μέχρι πόσα mag μπορούμε να δούμε με γυμνό μάτι; Το θεωρητικό όριο για το ανθρώπινο μάτι είναι μέχρι 6 mag. Αυτό το όριο όμως μπορεί να διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και πολλές φορές, αν οι συνθήκες το επιτρέπουν μπορούμε και να το ξεπεράσουμε. Δυστυχώς οι μετρήσεις που παίρνουμε από CCD δεν αντιστοιχούν σε κάθε έναν από εμάς. Δηλαδή μπορεί να υπάρξει μια μέτρηση πχ 6,5 αλλά εμείς να μπορούμε να δούμε μόνο μέχρι 6. Η απώλεια αυτή του 0,5 mag είναι πολύ σημαντική. Θα πρέπει λοιπόν να γνωρίζουμε μέχρι πόσα αστέρια βλέπει ο κάθε ένας από εμάς για να γνωρίζουμε ταυτόχρονα και τις δυνατότητές μας αλλά και τον ουρανό στον οποίο κάνουμε την εκτίμηση. Η μέθοδος είναι πολύ απλή: Χρησιμοποιούμε ένα χάρτη αναφοράς με σημειωμένα γνωστά φαινόμενα μεγέθη αστεριών (mag) και ταυτοποιώντας στο χάρτη ποια αστέρια βλέπουμε με αυτά που φαίνονται στον ουρανό. Μπορούμε μετά να συγκρίνουμε και με άλλους που έχουν κάνει την εκτίμηση και να δούμε προσωπικά τις δυνατότητες που έχει το μάτι μας. Παρακάτω παραθέτω ένα χάρτη που έφτιαξα με τον αστερισμό του Βοώτη. Ο χάρτης φτιάχτηκε με το Cartes Du Ciel και έχει σημειωμένα από 5,5 μέχρι 7,5 mag αστέρια μέσα στο τρίγωνο του αστερισμού. Δεν γνωρίζω αν τα φαινόμενα μεγέθη είναι ακριβή αλλά μπορούμε να κάνουμε μια αρκετά καλή εκτίμηση. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε κι εμείς να βοηθήσουμε στο να καταγραφεί η φωτορύπανση που έχουμε αλλά και να σηματοδοτήσουμε τοποθεσίες που είναι απαλλαγμένες και κατάλληλες για παρατήρηση και γιατί όχι και περαιτέρω δημιουργία πάρκων.

Περίεργο. Εμείς εκείνη την ώρα ήμασταν στο πεδίο για παρατήρηση αλλά δεν είδαμε κάτι. Μήπως δεν ήταν τόσο φωτεινό;

Κρίμα βρε Βασίλη και ήταν ευκαιρία να τα πούμε από κοντά... Δεν πειράζει κάποια άλλη φορά (ίσως στο επόμενο συνέδριο).

Δεν είναι απαραίτητη η βάση ανύψωσης. Η γνώμη μου είναι να μην την πάρεις τώρα. Αν αργότερα νομίζεις ότι σου χρειάζεται τότε προχώρα.

Μπράβο. Αυτό θα πει πατέντα. Όλα σε ένα νοικοκυρεμένα. Μπράβο και για το ED .

Έχουν γίνει κάποιες εκδηλώσεις οι οποίες εστιάζουν περισσότερο σε ομιλίες από καθηγητές τις οποίες οργανώνει η αστρονομική ομάδα του Πανεπιστημίου Κρήτης, αλλά περίμενα περισσότερα.

Φίλε μου καλώς όρισες. Ίσως να έχεις παρερμηνεύσει κάποια πράματα. Άλλο πράγμα οι φωτογραφίες που βλέπεις και άλλο οι εικόνες που παίρνεις από το μάτι. Όσο μεγαλύτερο τηλεσκόπιο και να πάρεις, οι εικόνες που θα βλέπεις θα είναι αμυδρές (σε σύγκριση με τις φωτογραφίες πάντα). Όπως γράφει και το nightwatch, χρώμα θα δεις μόνο σε 1-2 φωτεινά αντικείμενα και αυτό μονόχρωμο πρασινωπό. Μπορείς να τραβήξεις φωτογραφίες που θα είναι πολύ φωτεινότερες ακόμη και με ένα πολύ μικρό τηλεσκόπιο (σε ίντσες). Αφού σε ενδιαφέρει λοιπόν μόνο η οπτική παρατήρηση, ξέχνα τις φωτογραφίες. Στην περίπτωση της οπτικής παρατήρησης τα αντικείμενα είναι πολύ αμυδρά. Οπότε οι ίντσες είναι το παν. Οι ίντσες θα σου δώσουν διακριτική ικανότητα να σπάσεις διπλούς αστέρες, καλύτερη ανάλυση και περισσότερο φως γενικότερα. Οι 8" είναι το minimum διαμέτρημα (παλαιότερα ήταν οι 6" αλλά λόγω χαμηλού κόστους τώρα είναι οι 8") για Deep Sky παρατήρηση. Και πίστεψέ με, το 8" είναι μικρό σε μέγεθος σε σχέση με άλλα.

Όντως και πολλά από αυτά τα έχουμε κάνει κι όλας...

Δεν ξέρω κατά πόσο θα μπορείς να φωτογραφήσεις με αυτό το τηλεσκόπιο. Όχι ότι είναι κακό, αλλά ότι λόγω του τύπου στήριξης θα σου κάνει περιστροφή πεδίου και δεν θα μπορείς να κάνεις μεγάλες εκθέσεις. Δεν ξέρω ποιες είναι οι απαιτήσεις σου αλλά μπορείς να πειραματιστείς ωστόσο.

Ωραία παρατήρηση και χορταστική. Μου άρεσε η διαδρομή στη Σελήνη. Ήταν σαν να τη διέσχιζα με τα πόδια.

Βαγγέλη, έχουμε ανέβει κι εμείς 2-3 φορές στο αστεροσκοπείο και στην 1η Παγκρήτια συνάντηση είχαμε ανεβάσει και τηλεσκόπια. Όντως ο αέρας είναι δυνατός εκεί πάνω και δεν μπορείς να στήσεις τηλεσκόπια. Ποιο κάτω όμως ο αέρας κόβει. Στο σημείο που στήσαμε εμείς είναι πριν τη διχάλα σε μια εκκλησία. Έχει αρκετό χώρο για αυτοκίνητα αν υπάρξει σωστή κατανομή. Το μόνο μειονέκτημα είναι ένας βράχος περίπου 10 μέτρα ο οποίος σου κόβει λίγο ΒΑ το πεδίο αλλά δεν είναι ιδιαίτερο πρόβλημα. Πάντως αξίζει τον κόπο να έρθεις.

Το ωραίο της τοποθεσίας εκτός των καλών συνθηκών είναι ότι έχει και νερό τρεχούμενο και παγωμένο από πηγή. Ακούς το νερό να κυλάει..... Άντε να κατεβείτε κι εσείς καμιά φορά Κρήτη. Πιστέψτε μας αξίζει τον κόπο.

Βασικά κι εδώ να μας το αφήσεις δεν πειράζει

Αναζητώντας εδώ και καιρό για ένα καλύτερο μέρος παρατήρησης το οποίο να είναι απαλλαγμένο από τη φωτορύπανση, να είναι σε μεγάλο υψόμετρο και να έχει και καλό πεδίο, είχαμε πολλές φορές αποτύχει. Επανειλημμένες φορές φεύγαμε με τα αυτοκίνητα φορτωμένοι και ψάχναμε πραγματικά στο σκοτάδι χωρίς αποτέλεσμα. Το μέρος που πηγαίναμε μέχρι τώρα δεν ήταν αρκετά σκοτεινό. Αν και ο ουρανός ήταν πάνω από 6 mag (σε μια σειρά εκτιμήσεων είχαμε υπολογίσει περίπου 6,3 mag) εγώ από το δικό μου τηλεσκόπιο έβλεπα γκρίζο τον ουρανό σε μεγεθύνσεις κάτω των 130Χ. Το υψόμετρο ήταν χαμηλό και η φωτορύπανση από το Ηράκλειο ήταν έντονη. Το μοναδικό μέρος που ήταν πραγματικά σκοτεινό ήταν ο ουρανός του Σκίνακα. Κανονίζουμε λοιπόν να μείνουμε στο χωριό για να μοιράσουμε την απόσταση. Είχαμε στο πρόγραμμα να κάνουμε 2 παρατηρήσεις Παρασκευή 29 και Σάββατο 30 Μαΐου όμως την πρώτη νύχτα το μέρος που βρήκαμε ήταν ακατάλληλο. Τη δεύτερη βραδιά όμως οι προσπάθειές μας έπιασαν τόπο. Σε υψόμετρο περίπου 1500 μέτρα, μόλις 200 μέτρα σε ύψος από το αστεροσκοπείο βρίσκουμε ένα καλό σημείο και στήνουμε. Μάλιστα στο σημείο αυτό έχει και μια πηγή οπότε για καλοκαίρι μια χαρά. Περιμέναμε πώς και πώς να δύσει η Σελήνη για να ξεκινήσουμε. Εν τω μεταξύ ο βγάζαμε φωτογραφίες με τη μηχανή του Μάνου, βάζοντας σαν θέμα πότε εμάς με τα τηλεσκόπια πότε τα τηλεσκόπια από μόνα τους, πότε ένα δέντρο που ήταν εκεί κοντά. Είχαμε με κάτι να ασχοληθούμε. Με το που δύει η Σελήνη όμως, μείναμε με ανοιχτό το στόμα να χαζεύουμε τον ουρανό. Καμιά σχέση με αυτά που ξέραμε. Ο γαλαξίας δεν φαινόταν απλά, αλλά μπορούσες να κάνεις παρατήρηση με γυμνό μάτι και να διακρίνεις περιοχές που ούτε καν φαινόταν από άλλο μέρος. Μια παχιά λωρίδα με διακεκομμένες περιοχές από σκοτεινά νεφελώματα και συστάδες ποιο συμπυκνωμένες από άλλες.Από διαύγεια, απλά τέλειος. Από φωτορύπανση 0. Από seeing ήταν το καλύτερο που έχουμε ποτέ δει. Πρώτη φορά έβλεπα τα αστέρια από το τηλεσκόπιό μου σαν σημεία χωρίς ίχνος διαταραχής. Είχα αγχωθεί. Το πρόγραμμα μου τελικά ήταν για ποιο αργά οπότε δεν μπορούσα να δω κανένα από τους στόχους που είχα σημειώσει. Βλέπω τη Μεγ. Άρκτο και ακαριαία σκέφτομαι: "Μ51 πρέπει να δω το Μ51". Στρέφω γρήγορα και με ανυπομονησία το τηλεσκόπιο κοιτάζω μέσα από το προσοφθάλμιο και μένω. . Δεν τον είχα ξαναδεί τόσο καλό το Μ51. Οι σπείρες του ήταν ευδιάκριτες με τις σκοτεινές περιοχές ανάμεσα στις σπείρες να φαίνοντε με ευκολία. Η γέφυρα ήταν ορατή και κοβόταν μόνο στο σημείο που ήταν πολύ αμυδρή. Άρχιζα να αισθάνομαι μια ικανοποίηση. Επιτέλους έβλεπα ουρανό μαύρο, κατάμαυρο μέσα από το προσοφθάλμιο. Τώρα ένιωθα ότι το τηλεσκόπιο μπορεί να μου δείξει πραγματικά τα δόντια του. Είμασταν περίεργοι. Έπρεπε να δούμε μέχρι πόσα αστέρια βλέπαμε μέσα από το τηλεσκόπιο. Είχαμε εκτυπώσει μια σελίδα με σημειωμένα τα φαινόμενα μεγέθη με αστέρια γύρω από το Μ57. Ξεκινάει τη μέτρηση ο Μάνος από το 8" με μεγέθυνση 342Χ και μετά ξεκινάω τη μέτρηση κι εγώ από το τηλεσκόπιό του. Μετά θα επαναλαμβάναμε με το δικό μου. Για να καταλάβετε για τι ουρανό μιλάμε βλέπαμε αστέρι 15,7 mag με το 8". Σε μια φάση και καθώς ο Μάνος έκανε μέτρηση από το δικό μου τηλέ, μου λέει "ΒΛΕΠΩ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΑΣΤΕΡΙ ΣΤΟ Μ57". Με μεγέθυνση 333Χ παρακαλώ. Λέω από μέσα μου είναι δυνατόν; Είχαμε πολλές φορές προσπαθήσει και με μεγαλύτερες μεγεθύνσεις να δούμε κεντρικό αστέρι αλλά τίποτα και τώρα με μικρότερη μεγέθυνση να φαίνεται. Είχα περιέργεια έπρεπε να κοιτάξω. Στην αρχή δεν τον έβλεπα. Μετά απο λίγο όμως ξαφνικά άρχιζα να βλέπω να εμφανίζετε και να εξαφανίζετε. Έκανε φλασιές. Λέω είναι δυνατόν. Βάζουμε μεγαλύτερη μεγέθυνση, ξανακοιτάζουμε και ναι τώρα είμαστε σίγουροι. Είδαμε κεντρικό αστέρι με το 12". Δοκιμάζω αμέσως τον IC 1296 ο οποίος βρίσκεται κοντά στο Μ57 με φαινόμενο μέγεθος 14,3 mag. Ένας αρκετά δύσκολος γαλαξίας. Μελετώντας το πεδίο από τη φωτογραφία τον βλέπω με πλάγια όραση κοντά σε ένα αστέρι. Εδώ θα ήθελα να πω ότι παρόλο του ότι έχω ξαναδεί γαλαξία 14,3 mag αυτός φάνηκε με δυσκολία και δεν ξέρω τι παίζει με το φαινόμενο μέγεθός του. Ίσως να φταίει η χαμηλή επιφανειακή λαμπρότητα αλλά και πάλι είμαι επιφυλακτικός. Μου φάνηκε γενικά πολύ ποιο αμυδρός για 14,3. Ξεκίνησα το πρόγραμμά μου με τον αστερισμό ουρά φιδιού (Serpens Cauda) και το σφαιρωτό NGC 6539 με 9.3 mag. Ξεκινώντας από τον η-SerCd και κατευθυνόμενος ΒΔ και λίγο Νότια από τον 68-Oph φάνηκε εύκολα μέσα στο πεδίο του 11mm. Φτωχό σε αστέρια σφαιρωτό και σχετικά μικρό σε μέγεθος κατάφερα να διακρίνω μεμονωμένους αστέρες. Μοιάζει με ανοιχτό σμήνος λόγο χαμηλής κλάσης που ανήκει (11). Όπως επίσης και το NGC 6535 περίπου 7 μοίρες Νότια του προηγούμενου αυτή τη φορά στα 8,9 και κλάσης 10. Αυτό ήταν σχετικά μεγάλο αλλά και πάλι αμυδρό. Μου έκανε εντύπωση λόγο του φαινομένου μεγέθους του να είναι τόσο αμυδρό αλλά λόγω μεγέθους και κλάσης μάλλον δικαιολογείται. Εδώ δεν κατάφερα να διακρίνω μεμονωμένους αστέρες (πάλι περίεργο). Προχωράμε λίγο ΒΑ προς το IC 1276 ή Palomar 7 που είναι και ποιο πιασάρικο. Αμυδρότερο από τα προηγούμενα 10,3 mag και κλάση 12 δεν κατάφερα να διακρίνω αστέρες παρά μόνο παρατήρησα 2 αστέρια πολύ κοντά του τα οποία προφανώς δεν είναι μέλη του. Η βραδιά είχε κυλίσει και ο Κύκνος ήταν σε καλή θέση. Το επόμενο αντικείμενο ήταν ένα πολύ δύσκολο πλανητικό στα 13,4 mag. Είναι μεταξύ μ και υ Κύκνου και είναι το λεγόμενο PK81-14.1 ή Abell 78. Με γωνιακό μέγεθος περίπου 1,9' είναι αρκετά μεγάλο και απαιτεί χαμηλή μεγέθυνση για να μπορούμε να έχουμε μέγιστο exit pupil. Με τη βοήθεια ΟΙΙΙ φάνηκε δύσκολα να είναι ακριβώς ανάμεσα σε 2 φωτεινά αστέρια περίπου 8 mag σαν μια αμυδρή μπαλίτσα. Άλλο ένα πλανητικό σχετικά δύσκολο ήταν και το PK33-5.1 ή Abell 55 στον Αετό με φαινόμενο μέγεθος 13,2 και 47'' φάνηκε αμυδρά είχε στρογγυλό σχήμα και σχετικά μεγάλο στα 135Χ. Το ΟΙΙΙ βοήθησε πάλι στα να αναδειχθεί το νεφέλωμα. Τέλος άφησα μια πρόκληση στην οποία είχα προσπαθήσει πολλές φορές παλαιότερα αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Πρόκειται για το νεφέλωμα εκπομπής ΙC 1318b. Πρόκειται για το φωτεινότερο κομμάτι του μεγάλου νεφελώματος το οποίο βρίσκεται γύρω από το γ-Κύκνου. Εδώ τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Ζόρικο πεδίο με πάρα πολλά αστέρια που χάνεις τον μπούσουλα. Εδώ συνδύασα τον Pocket Sky Atlas ο οποίος περιέχει λιγότερα αστέρια για να πάω στο περίπου και μετά με το χάρτη του Torres εντόπισα το πεδίο από τον ερευνητή. Προσπάθησα πολύ ώρα για να πάω στο περίπου. Μέσα στην προσπάθειά μου και σαρώνοντας με τον 24mm και UHC φεύγω χωρίς να το καταλάβω μακριά και κατά τύχη βλέπω το Cresent (NGC 6888) μέσα στο πεδίο. Φωνάζω "ουαου". Έβλεπα το νεφέλωμα ολόκληρο να κάνει ένα κύκλο όπως τη φωτογραφία παιδιά. Δεν υπερβάλω. Τόσο φωτεινό ήταν. Φωνάζω του Μάνου και το βλέπει κι αυτός. Μετά από λίγο ξαναπροσπάθησα το IC και τελικά το εντοπίζω να εμφανίζεται μπροστά μου σαν μια λωρίδα φωτεινού νέφους περίπου 1μοίρα σε μήκος και στη μια πλευρά να κόβεται απότομα από ένα σκοτεινό νέφος. Πολύ όμορφο νεφέλωμα σε πλούσιο πεδίο αλλά πρόκληση πραγματικά δύσκολη για να εντοπιστεί με starhopping. Απίστευτος ουρανός και απίστευτη εμπειρία να κάνεις παρατήρηση εκεί πάνω. Καλές παρατηρήσεις σε όλους.

Εγώ έχω αυτόν: http://www.teleskop-express.de/shop/product_info.php/language/en/info/p297_8x50-Sucher---mit-Halter---schwarz---90--Einblick.html και μπορώ να πω ότι είναι πολύ καλός ποιοτικά (Correct image). Και είναι όντως άλλη εμπειρία το starhopping. Πάντα βέβαια με ένα telrad ή rigel.

Μπράβο συγχαρητήρια. Φαντάζομαι τη χαρά σας τη στιγμή της απόκρυψης. Πάντα τέτοια...

Ο καλύτερος συνδυασμός για μένα είναι γωνιακός ερευνητής με telrad. Ο γωνιακός ερευνητής όντως διευκολύνει το starhopping αλλά για να σημαδέψεις το σωλήνα στο αρχικό αστέρι και να ξεκινήσεις, πρέπει να το κάνεις με κάποιο σκόπευτρο. Ο ερευνητής κόκκινης κουκκίδας βοηθάει σε αυτό αλλά το μειονέκτημά του κατά τη γνώμη μου είναι ότι δεν έχει τους κύκλους που έχει ένας telrad και είναι και ποιο ακριβός. Ο telrad σου προβάλει στον ουρανό 3 κύκλους 0,5, 2 και 4 μοιρών και κάνει 50 Ευρώ ενώ ο ερευνητής κόκκινης κουκκίδας μόνο 1 κουκκίδα. Επίσης πρόσεξε ο γωνιακός ερευνητής που θα πάρεις να μην είναι ανεστραμμένου ειδώλου δεξιά-αριστερά γιατί σε μπερδεύει στο χάρτη. Καλύτερα πάρε ένα που θα σου δείχνει ορθό το είδωλο (correct angle finder).

Όποιος θέλει μπορεί να το κατεβάσει δωρεάν από εδώ: http://www.eyesontheskies.org/movie.php Ελληνικοί υπότιτλοι: http://www.eso.org/~lchriste/trans/eyes/subtitles/GREEK/