Δροσος Γεωργιος

Διαστημικό παρατηρητήριο καταγράφει για πρώτη φορά εικόνες του Νότιου Πόλου του Ήλιου (βίντεο) Εκπληκτικές, μοναδικές εικόνες από το μητρικό μας άστρο που προσφέρουν νέα στοιχεία στους επιστήμονες. Ο δορυφόρος Solar Orbiter εκτοξεύτηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2020 και σχεδιάστηκε για να παρατηρεί και να καταγράφει συνεχώς εικόνες και δεδομένα από τον Ήλιο ώστε να αποκρυπτογραφηθούν τα φαινόμενα και οι μηχανισμοί του μητρικού μας άστρου. Ο δορυφόρος που ανήκει στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) αλλά στην αποστολή του συμμετέχει και η NASA κατέγραψε και μετέδωσε για πρώτη φορά εικόνες από τον Νότιο Πόλο του Ήλιου συμπληρώνοντας έτσι ένα ακόμη κενό στο παζλ της μελέτης του άστρου μας.«Σήμερα αποκαλύπτουμε τις πρώτες εικόνες που κατέγραψε η ανθρωπότητα από τους πόλους του Ήλιου. Ο Ήλιος είναι το πλησιέστερο άστρο, δωρητής ζωής αλλά διαταράσσει επίσης τις δορυφορικές επικοινωνίες και τα ηλεκτρικά δίκτυα επομένως είναι επιτακτική ανάγκη να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί και να μάθουμε να προβλέπουμε τη συμπεριφορά του. Αυτές οι νέες μοναδικές εικόνες από την αποστολή μας Solar Orbiter αποτελούν την αρχή μιας νέας εποχής στην ηλιακή επιστήμη» δήλωσε η καθηγήτρια Κάρολ Μαντέλ Διευθύντρια Επιστημών της ESA.Ο δορυφόρος θα πάρει κατά την τροχιακή του κίνηση τέτοια θέση ώστε θα έχει το επόμενο χρονικό διάστημα καλύτερη… θέα του Ήλιου κάτι που σημαίνει ότι αναμένουμε νέες εικόνες και μάλιστα λεπτομερείς από σημεία του άστρου που δεν έχουμε μέχρι τώρα καλή οπτική πρόσβαση.Συναντώντας την Αφροδίτη μία φορά κάθε λίγες τροχιές ο δορυφόρος μπορεί να χρησιμοποιήσει τη βαρύτητα του πλανήτη για να μετατοπίσει την θέση του. Αυτό έχει ήδη επιτρέψει στο Solar Oribter να κάνει μερικές συναρπαστικές ανακαλύψεις για τον Ήλιο και οι επιστήμονες της αποστολής λένε ότι οι νέες αποκαλύψεις είναι καθ’ οδόν. «Αυτή η στιγμή είναι πολύ σημαντική. Περιμέναμε δεκαετίες από τότε που αρχίσαμε να παρατηρούμε τον Ήλιο για να ρίξουμε μια ματιά στους πόλους. Αυτό είναι πραγματικά το κομμάτι που λείπει από το παζλ στην κατανόησή μας για το ηλιακό μαγνητικό πεδίο» λέει ο Δρ. Χάμις Ρέιντ αστρονόμος στο UCL και μέλος της επιστημονικής ομάδας που επεξεργάζεται τα δεδομένα στο όργανο Extreme Ultraviolet Imager του δορυφόρου. Μια εικόνα του Νότιου Πόλου του Ήλιου όπως την κατέγραψε το Solar Orbiter. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1967057/diastimiko-paratiritirio-katagrafei-gia-proti-fora-eikones-toy-notioy-poloy-toy-ilioy-vinteo/

Αναζητώντας μια νέα δύναμη. Μια υποθετική πέμπτη δύναμη θα μπορούσε να επιβεβαιωθεί από την επίδρασή της στις συχνότητες οπτικής μετάβασης των διαφορετικών ισοτόπων ενός στοιχείου.Σύμφωνα με τα σχολικά βιβλία, τέσσερις είναι οι δυνάμεις που υπάρχουν στη φύση: η βαρυτική, η ηλεκτρoμαγνητική, η ισχυρή πυρηνική και η ασθενής πυρηνική. H βαρυτική δύναμη περιγράφεται ως η ελκτική δύναμη μεταξύ μαζών, η ηλεκτρική ως η δύναμη με την οποία έλκονται ή απωθούνται τα ηλεκτρικά φορτία και η μαγνητική η δύναμη μεταξύ των μαγνητών, η ισχυρή πυρηνική δύναμη αναφέρεται ως η δύναμη που συγκρατεί ενωμένα τα πρωτόνια και τα νετρόνια στον πυρήνα του ατόμου, ενώ η ασθενής πυρηνική δύναμη ευθύνεται για τη ραδιενεργό διάσπαση βήτα και είναι σημαντική σε πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης στα άστρα.Μεταξύ των προτεινόμενων προσθηκών στο Καθιερωμένο Πρότυπο της σωματιδιακής φυσικής είναι μια πέμπτη δύναμη διαμέσου της οποίας αλληλεπιδρούν ηλεκτρόνια με νετρόνια. Αν και τα μποζόνια που μεταφέρουν την εν λόγω δύναμη θα μπορούσαν να είναι ελαφρύτερα από ένα νετρίνο ή βαρύτερα από ένα κορυφαίο κουάρκ, η ίδια η δύναμη είναι προφανώς αδύναμη. Σε μια πρόσφατη δημοσίευση με τίτλο “Nonlinear calcium King plot constrains new bosons and nuclear properties” , οι ερευνητές A. Wilzewski et al. έθεσαν νέα ανώτατα όρια στην ισχύ της δύναμης για μποζόνια με μάζα που κυμαίνεται από 10 έως 107 eV/c2. Το έκαναν μετρώντας μικροσκοπικές διαφορές στις συχνότητες οπτικής μετάβασης στα ισότοπα του ασβεστίου.Μια ατομική μετάβαση διαφέρει στη συχνότητα από το ένα ισότοπο στο άλλο, επειδή ο πυρήνας κάθε ισοτόπου διαφέρει σε μάζα και κατανομή φορτίου. Οι μετατοπίσεις είναι μικροσκοπικές αλλά είναι ευαίσθητες σε μια υποθετική δύναμη μεταξύ νετρονίων και ηλεκτρονίων. Για να αυξήσουν τις πιθανότητές τους να ανιχνεύσουν μια ανώμαλη μετατόπιση, οι ερευνητές πραγματοποίησαν μετρήσεις υψηλής ακρίβειας των πυρηνικών μαζών και δύο στενών μεταβάσεων σε διαφορετικές καταστάσεις ιόντων ασβεστίου. Το ασβέστιο έχει πέντε σταθερά ισότοπα και επομένως τέσσερις ξεχωριστές μετατοπίσεις για κάθε μετάβαση, σε σχέση με το πιο άφθονο ισότοπο, το ασβέστιο-40 (40Ca).Η απεικόνιση των μετατοπίσεων μιας μετάβασης σε σχέση με τις μετατοπίσεις των άλλων δίνει το λεγόμενο διάγραμμα King. Ελλείψει μιας πέμπτης δύναμης ή άλλης ανωμαλίας, οι μετατοπίσεις για για 42Ca , 44Ca , 46Ca ,και 48Ca θα ακολουθούσαν μια ευθεία γραμμή. Χάρη στην ευαισθησία και την ακρίβεια του πειράματός τους, οι ερευνητές κατέγραψαν μικροσκοπικές αποκλίσεις από τη γραμμικότητα για κάθε ισότοπο. Μέρος ή το σύνολο της μη γραμμικότητας θα μπορούσε να αποδοθεί σε επιδράσεις εντός του Καθιερωμένου Προτύπου. Παρά το περιθώριο ελιγμών, τα νέα ανώτερα όρια για την πέμπτη δύναμη είναι πιο αυστηρά από τις προηγούμενες τιμές που προέκυψαν από τα διαγράμματα King. πηγή: https://physics.aps.org/articles/v18/s73 – https://arxiv.org/abs/2412.10277

Ελιγολάνδη, 100 χρόνια μετα. Στο νησί της Ελιγολάνδης (Χέλγκολαντ) στα ανοικτά των ακτών της Γερμανίας, πριν από 100 χρόνια, τον Ιούνιο του 1925 ο εικοσιτριάχρονος Werner Heisenberg έβαλε τα θεμέλια της Κβαντικής Φυσικής. Την πιο εντυπωσιακή επιστημονική επανάσταση όλων των εποχών. Αν επιμείνουμε να συνδέσουμε τη γέννηση της κβαντομηχανικής με έναν συγκεκριμένο τόπο και ημερομηνία, τότε ο τόπος είναι το νησί Χέλγκολαντ και η ημερομηνία είναι ο Ιούνιος του 1925.Τα Ηνωμένα Έθνη ανακήρυξαν το 2025 Διεθνές Έτος Κβαντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας. Είναι μια παγκόσμια πρωτοβουλία για την ευαισθητοποίηση του κοινού για την κβαντική επιστήμη και τις εφαρμογές της, με πολυάριθμες δραστηριότητες σε εξέλιξη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Μία από αυτές είναι το συνέδριο με τίτλο «Helgoland 2025», που διεξάγεται από τις 9 έως τις 14 Ιουνίου στην Χέλγκολαντ.Το συνέδριο ξεκίνησε με τους τέσσερις νομπελίστες κβαντικούς φυσικούς που ήταν παρόντες, να προσκαλούνται στη σκηνή για να υπογράψουν το αναμνηστικό «χρυσό βιβλίο» του νησιού και να γράψουν μια σύντομη δήλωση σε αυτό.Πρόκειται για τους Serge Haroche και David J. Wineland οι οποίοι βραβεύθηκαν με το Νόμπελ Φυσικής του 2012 «για τις πρωτοποριακές πειραματικές μεθόδους τους, που επιτρέπουν την μέτρηση και τον χειρισμό απομονωμένων κβαντικών συστημάτων» και τους Anton Zeilinger και Alain Aspect, οι οποίοι μοιράστηκαν το Νόμπελ Φυσικής 2022 με τον John Clauser «για τα πειράματα με συν-πλεκόμενα (entangled) φωτόνια, που επιβεβαιώνουν την παραβίαση των ανισοτήτων Bell και την πρωτοποριακή επιστήμη της κβαντικής πληροφορικής». Τι έγραψαν στο βιβλίο; Anton Zeilinger: Great sailing(*). Great people Alain Aspect: C’est une émotion de se trouver à l’endroit où a commencé la méchanique quantique. Serge Haroche: Thank you for your warm welcome in Helgoland, an island which is known by all quantum physicists. David J. Wineland: An honor to be here. (*) Ο Zeilinger (όπως και ο Αϊνστάιν) είναι λάτρης της ιστιοπλοΐας. Αυτός και η σύζυγός του είχαν έρθει στην Χέλγκολαντ, τρεις ημέρες πριν από την έναρξη του συνεδρίου, για να παρακολουθήσουν τους ιστιοπλοϊκούς αγώνες που πραγματοποιούνται στα τέλη της άνοιξης κάθε χρόνο. Από αριστερά προς τα δεξιά: ο Anton Zeilinger υπογράφει και οι Alain Aspect, Serge Haroche, David Wineland περιμένουν την σειρά τους. Η σημαία … είναι η σημαία της Χέλγκολαντ, με το πράσινο να αντιπροσωπεύει την στεριά, το κόκκινο τους βράχους του νησιού και το λευκό την άμμο στις παραλίες. (φωτογραφία © Matin Durrani) πηγή: https://physicsworld.com/a/quartet-of-nobel-laureates-sign-helgolands-gold-book/

Ο πληθυσμός των γαλαξιών «UNCOVERs» του Webb της NASA οδηγεί στην κοσμική ανακαίνιση Αστρονόμοι, χρησιμοποιώντας δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA, έχουν εντοπίσει δεκάδες μικρούς γαλαξίες που έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια κοσμική αναμόρφωση που μετέτρεψε το πρώιμο σύμπαν σε αυτό που γνωρίζουμε σήμερα. «Όσον αφορά την παραγωγή υπεριώδους φωτός, αυτοί οι μικροί γαλαξίες ξεπερνούν κατά πολύ το βάρος τους», δήλωσε ο Isak Wold, βοηθός ερευνητής στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Αμερικής στην Ουάσινγκτον και στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA στο Greenbelt του Μέριλαντ. «Η ανάλυσή μας για αυτούς τους μικροσκοπικούς αλλά ισχυρούς γαλαξίες είναι 10 φορές πιο ευαίσθητη από προηγούμενες μελέτες και δείχνει ότι υπήρχαν σε επαρκή αριθμό και συγκέντρωναν αρκετή υπεριώδη ενέργεια για να οδηγήσουν αυτήν την κοσμική ανακαίνιση». Ο Wold συζήτησε τα ευρήματά του την Τετάρτη στην 246η συνάντηση της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στο Άνκορατζ της Αλάσκας. Η μελέτη αξιοποίησε τις υπάρχουσες απεικονίσεις που συλλέχθηκαν από το όργανο NIRCam (Κάμερα Εγγύς Υπερύθρου) του Webb, καθώς και νέες παρατηρήσεις που έγιναν με το όργανο NIRSpec (Φασματογράφος Εγγύς Υπερύθρου). Οι μικροσκοπικοί γαλαξίες ανακαλύφθηκαν από τον Wold και τους συναδέλφους του στο Goddard, Sangeeta Malhotra και James Rhoads, εξετάζοντας εικόνες Webb που τραβήχτηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος παρατήρησης UNCOVER (Ultradeep NIRSpec και NIRCam ObserVations before the Epoch of Reionization), με επικεφαλής τη Rachel Bezanson στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ στην Πενσυλβάνια. Το έργο χαρτογράφησε ένα γιγάντιο σμήνος γαλαξιών γνωστό ως Abell 2744, με το παρατσούκλι σμήνος της Πανδώρας, που βρίσκεται περίπου 4 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά στον νότιο αστερισμό Sculptor. Η μάζα του σμήνους σχηματίζει έναν βαρυτικό φακό που μεγεθύνει τις μακρινές πηγές, προσθέτοντας στην ήδη σημαντική εμβέλεια του Webb. Για μεγάλο μέρος του πρώτου δισεκατομμυρίου ετών του, το σύμπαν ήταν βυθισμένο σε μια ομίχλη ουδέτερου αερίου υδρογόνου. Σήμερα, αυτό το αέριο είναι ιονισμένο - απογυμνωμένο από τα ηλεκτρόνιά του. Οι αστρονόμοι, οι οποίοι αναφέρονται σε αυτόν τον μετασχηματισμό ως επαναϊονισμό, αναρωτιούνται εδώ και καιρό ποιοι τύποι αντικειμένων ήταν οι πιο υπεύθυνοι: μεγάλοι γαλαξίες, μικροί γαλαξίες ή υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες σε ενεργούς γαλαξίες. Ως ένας από τους κύριους στόχους της, η αποστολή Webb της NASA σχεδιάστηκε ειδικά για να απαντήσει σε βασικά ερωτήματα σχετικά με αυτή τη σημαντική μετάβαση στην ιστορία του σύμπαντος. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι μικροί γαλαξίες που υφίστανται έντονο σχηματισμό αστεριών θα μπορούσαν να έχουν παίξει έναν υπερβολικά μεγάλο ρόλο. Τέτοιοι γαλαξίες είναι σπάνιοι σήμερα, αποτελώντας μόνο περίπου το 1% αυτών που βρίσκονται γύρω μας. Αλλά ήταν άφθονοι όταν το σύμπαν ήταν περίπου 800 εκατομμύρια ετών, μια εποχή που οι αστρονόμοι αναφέρουν ως μετατόπιση προς το ερυθρό 7, όταν ο επαναϊονισμός βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη. Η ομάδα αναζήτησε μικρούς γαλαξίες της σωστής κοσμικής ηλικίας που έδειχναν σημάδια ακραίου σχηματισμού αστεριών, που ονομάζονται εκρήξεις αστεριών, σε εικόνες του σμήνους από το NIRCam. «Οι γαλαξίες χαμηλής μάζας συγκεντρώνουν λιγότερο ουδέτερο αέριο υδρογόνο γύρω τους, γεγονός που διευκολύνει τη διαφυγή του ιονίζοντος υπεριώδους φωτός», δήλωσε ο Rhoads. «Ομοίως, τα επεισόδια αστρικών εκρήξεων όχι μόνο παράγουν άφθονο υπεριώδες φως — αλλά χαράζουν επίσης κανάλια στη διαστρική ύλη ενός γαλαξία που βοηθούν αυτό το φως να εκραγεί». Οι αστρονόμοι αναζήτησαν ισχυρές πηγές ενός συγκεκριμένου μήκους κύματος φωτός που υποδηλώνει την παρουσία διεργασιών υψηλής ενέργειας: μια πράσινη γραμμή που εκπέμπεται από άτομα οξυγόνου που έχουν χάσει δύο ηλεκτρόνια. Αρχικά εκπεμπόμενη ως ορατό φως στο πρώιμο σύμπαν, η πράσινη λάμψη από το διπλά ιονισμένο οξυγόνο τεντώθηκε στο υπέρυθρο καθώς διέσχιζε το διαστελλόμενο σύμπαν και τελικά έφτασε στα όργανα του Webb. Αυτή η τεχνική αποκάλυψε 83 μικρούς γαλαξίες αστρικών εκρήξεων όπως εμφανίζονται όταν το σύμπαν ήταν 800 εκατομμυρίων ετών, ή περίπου το 6% της τρέχουσας ηλικίας του των 13,8 δισεκατομμυρίων ετών. Η ομάδα επέλεξε 20 από αυτούς για βαθύτερη εξέταση χρησιμοποιώντας το NIRSpec. «Αυτοί οι γαλαξίες είναι τόσο μικροί που, για να δημιουργηθεί η ισοδύναμη αστρική μάζα του δικού μας γαλαξία, θα χρειάζονταν από 2.000 έως 200.000 από αυτούς», είπε ο Malhotra. «Αλλά είμαστε σε θέση να τα ανιχνεύσουμε χάρη στη νέα μας τεχνική επιλογής δειγμάτων σε συνδυασμό με τη βαρυτική εστίαση». Παρόμοιοι τύποι γαλαξιών στο σημερινό σύμπαν, όπως τα πράσινα μπιζέλια, απελευθερώνουν περίπου το 25% του ιονίζοντος υπεριώδους φωτός τους στον περιβάλλοντα χώρο. Εάν οι γαλαξίες χαμηλής μάζας που εξερευνήθηκαν από τον Wold και την ομάδα του απελευθερώσουν παρόμοια ποσότητα, μπορούν να ευθύνονται για όλο το υπεριώδες φως που απαιτείται για τη μετατροπή του ουδέτερου υδρογόνου του σύμπαντος στην ιονισμένη του μορφή. Το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb είναι το κορυφαίο παρατηρητήριο διαστημικής επιστήμης στον κόσμο. Το Webb λύνει μυστήρια στο ηλιακό μας σύστημα, κοιτάζοντας πέρα από μακρινούς κόσμους γύρω από άλλα αστέρια και διερευνώντας τις μυστηριώδεις δομές και την προέλευση του σύμπαντός μας και τη θέση μας σε αυτό. Το Webb είναι ένα διεθνές πρόγραμμα με επικεφαλής τη NASA με τους συνεργάτες της, την ESA (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος) και την CSA (Καναδική Υπηρεσία Διαστήματος). Για να μάθετε περισσότερα για τον Webb, επισκεφθείτε: https://science.nasa.gov/webb Τα σύμβολα σηματοδοτούν τις θέσεις νέων, χαμηλής μάζας γαλαξιών που ξεχείλιζαν από νέα αστέρια όταν το σύμπαν ήταν περίπου 800 εκατομμυρίων ετών. Χρησιμοποιώντας ένα φίλτρο ευαίσθητο σε τέτοιους γαλαξίες, το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb της NASA τους απεικόνισε με τη βοήθεια ενός φυσικού βαρυτικού φακού που δημιουργήθηκε από το τεράστιο σμήνος γαλαξιών Abell 2744. Συνολικά, βρέθηκαν 83 νέοι γαλαξίες, αλλά μόνο οι 20 που φαίνονται εδώ (λευκά διαμάντια) επιλέχθηκαν για βαθύτερη μελέτη. Το ένθετο εστιάζει σε έναν από τους γαλαξίες. Τα λευκά διαμάντια δείχνουν τις θέσεις 20 από τους 83 νέους, χαμηλής μάζας, γαλαξίες αστρικής έκρηξης που βρέθηκαν σε υπέρυθρες εικόνες του γιγάντιου σμήνους γαλαξιών Abell 2744. Αυτό το σύνθετο περιλαμβάνει εικόνες που λαμβάνονται μέσω τριών φίλτρων NIRCam (F200W ως μπλε, F410M ως πράσινο και F444W ως κόκκινο). Το φίλτρο F410M είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στο φως που εκπέμπεται από διπλά ιονισμένο οξυγόνο - άτομα οξυγόνου που έχουν απογυμνωθεί από δύο ηλεκτρόνια - σε μια εποχή που ο επαναϊονισμός ήταν σε εξέλιξη. Εκπεμπόμενη ως πράσινο φως, η λάμψη τεντώθηκε στο υπέρυθρο καθώς διέσχιζε το διαστελλόμενο σύμπαν για δισεκατομμύρια χρόνια. Η μάζα του σμήνους λειτουργεί ως φυσικός μεγεθυντικός φακός, επιτρέποντας στους αστρονόμους να δουν αυτούς τους μικροσκοπικούς γαλαξίες όπως ήταν όταν το σύμπαν ήταν περίπου 800 εκατομμυρίων ετών. Αριστερά υπάρχει μια μεγεθυμένη υπέρυθρη όψη του σμήνους γαλαξιών Abell 2744 με τρεις νεαρούς γαλαξίες που σχηματίζουν άστρα, επισημασμένους με πράσινα διαμάντια. Η κεντρική στήλη δείχνει κοντινά πλάνα κάθε γαλαξία, μαζί με τις ονομασίες τους, το μέγεθος μεγέθυνσης που παρέχεται από τον βαρυτικό φακό του σμήνους, τις μετατοπίσεις τους προς το ερυθρό (εμφανίζονται ως z - όλα αντιστοιχούν σε μια κοσμική ηλικία περίπου 790 εκατομμυρίων ετών) και την εκτιμώμενη μάζα των αστεριών τους. Στα δεξιά, οι μετρήσεις από το όργανο NIRSpec του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb της NASA επιβεβαιώνουν ότι οι γαλαξίες παράγουν ισχυρή εκπομπή υπό το φως του διπλά ιονισμένου οξυγόνου (πράσινες γραμμές), υποδεικνύοντας ότι λαμβάνει χώρα έντονος σχηματισμός αστεριών. Ένας από τους πιο ενδιαφέροντες γαλαξίες της μελέτης, που ονομάστηκε 41028 (το πράσινο οβάλ στο κέντρο), έχει εκτιμώμενη αστρική μάζα μόλις 2 εκατομμυρίων Ήλιων - συγκρίσιμη με τις μάζες των μεγαλύτερων αστρικών σμηνών στον δικό μας γαλαξία.

Το ντοκιμαντέρ της NASA+ «Κοσμική Αυγή» αποκαλύπτει την ανείπωτη ιστορία του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb. Τι χρειάζεται για να κοιτάξει κανείς μέσα στον χρόνο τα πρώτα αστέρια και γαλαξίες του σύμπαντός μας; Η NASA απαντά σε αυτό το ερώτημα στο νέο της ντοκιμαντέρ, «Κοσμική Αυγή: Η ανείπωτη ιστορία του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb». Το πρωτότυπο ντοκιμαντέρ του οργανισμού, το οποίο καταγράφει την ιστορία του πιο ισχυρού τηλεσκοπίου που αναπτύχθηκε ποτέ στο διάστημα, κυκλοφόρησε την Τετάρτη 11 Ιουνίου. Το «Κοσμική Αυγή» προσφέρει μια άνευ προηγουμένου ματιά στη λεπτή συναρμολόγηση, τις αυστηρές δοκιμές και την θριαμβευτική εκτόξευση του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb της NASA. Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την πολυπλοκότητα που εμπλέκεται στη δημιουργία ενός τηλεσκοπίου ικανού να κοιτάξει δισεκατομμύρια χρόνια στο παρελθόν. Το «Κοσμική Αυγή» είναι πλέον διαθέσιμο για streaming στο YouTube της NASA, στο NASA+ και σε επιλεγμένους τοπικούς κινηματογράφους. Το τρέιλερ είναι διαθέσιμο στο NASA+ και στο YouTube. Η ταινία περιλαμβάνει πρωτοεμφανιζόμενο υλικό που τραβήχτηκε από το κινηματογραφικό συνεργείο του Webb, προσφέροντας άμεση πρόσβαση στις προκλήσεις και τις νίκες που αντιμετώπισε η ομάδα στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA στο Greenbelt του Μέριλαντ - τη γενέτειρα του Webb. «Στη NASA, είμαστε ενθουσιασμένοι που μοιραζόμαστε την ανείπωτη ιστορία του Διαστημικού Τηλεσκοπίου James Webb στη νέα μας ταινία «Κοσμική Αυγή», γιορτάζοντας όχι μόνο τις ανακαλύψεις, αλλά και τους εξαιρετικούς ανθρώπους που τα έκαναν όλα να συμβούν, προς όφελος της ανθρωπότητας», δήλωσε η Rebecca Sirmons, επικεφαλής της NASA+ στα κεντρικά γραφεία του οργανισμού στην Ουάσινγκτον. Από το σημείο θέασης, που απέχει περισσότερο από ένα εκατομμύριο μίλια από τη Γη και μια τεράστια ηλιακή ακτινοβολία που μπλοκάρει το φως του άστρου μας, το Πρώτο Βαθύ Πεδίο του Webb είναι οι βαθύτερες και πιο ευκρινείς υπέρυθρες εικόνες του σύμπαντος που είχε δει ο κόσμος. Οι εικόνες του Webb έχουν εντυπωσιάσει ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, καταγράφοντας το πολύ αχνό φως των πρώτων αστεριών και γαλαξιών που σχηματίστηκαν πριν από περισσότερα από 13,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Αυτές είναι φωτογραφίες μωρών από ένα αρχαίο παρελθόν, όταν τα πρώτα αντικείμενα άναβαν και εξέπεμπαν φως μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Το Webb μας έδωσε επίσης νέες γνώσεις για τις μαύρες τρύπες, τους πλανήτες τόσο εντός όσο και εκτός του δικού μας ηλιακού συστήματος, και πολλά άλλα κοσμικά φαινόμενα.Το μεγαλύτερο και ισχυρότερο διαστημικό τηλεσκόπιο της NASA ήταν επίσης το πιο τεχνικά περίπλοκο στην κατασκευή του. Ήταν ακόμα πιο δύσκολο να αναπτυχθεί, με περισσότερα από 300 κρίσιμα εξαρτήματα που έπρεπε να αναπτυχθούν τέλεια. Οι κίνδυνοι ήταν υψηλοί σε αυτόν τον περίπλοκο χορό της μηχανικής, αλλά οι ανταμοιβές ήταν πολύ υψηλότερες.«Το Webb ήταν μια αποστολή που θα ήταν θεαματική είτε αυτό ήταν καλό είτε κακό - αν αποτύγχανε είτε ήταν επιτυχημένη», δήλωσε η παραγωγός βίντεο Sophia Roberts, η οποία κατέγραψε τα πέντε χρόνια πριν από την εκτόξευση του Webb. «Πάντα θα έγραφε ιστορία». Επιστήμονες της NASA, όπως ο βραβευμένος με Νόμπελ Δρ. John Mather, συνέλαβαν το Webb για να εξετάσει μακρύτερα και βαθύτερα την προέλευση του σύμπαντός μας χρησιμοποιώντας τεχνολογία υπερύθρων αιχμής και τεράστιους καθρέφτες για να συλλέξει απίστευτα πλούσιες πληροφορίες για το σύμπαν μας, από το φως των πρώτων γαλαξιών μέχρι λεπτομερείς εικόνες πλανητών στο δικό μας ηλιακό σύστημα.Για να επιτύχει αυτόν τον στόχο, η NASA και οι συνεργάτες της αντιμετώπισαν πρωτοφανή εμπόδια. Η ανάπτυξη του Webb έφερε ερωτήματα που κανείς δεν είχε θέσει πριν. Πώς χωράει κανείς ένα τηλεσκόπιο με το αποτύπωμα ενός γηπέδου τένις σε έναν πύραυλο; Πώς καθαρίζει 18 ευαίσθητους καθρέφτες όταν μια μόνο γρατσουνιά θα μπορούσε να τους καταστήσει ακατάλληλους; Πώς διατηρεί τις κρίσιμες δοκιμές ενώ τα νερά των τυφώνων ξεχύνονται από τις οροφές;Το Cosmic Dawn αποτυπώνει 25 χρόνια τρομερών περιορισμών σχεδιασμού, αξιολογήσεων υψηλού διακυβεύματος, καταστροφικών φυσικών καταστροφών, μιας παγκόσμιας πανδημίας και αποφασισμένων ατόμων που δεν θα άφηναν τίποτα από αυτά να σταθεί εμπόδιο στο να φτάσει αυτό το μνημειώδες παρατηρητήριο στη σωστή του θέση στο σύμπαν.«Δεν υπήρχε τίποτα εύκολο στο Webb», δήλωσε ο διευθυντής του έργου Webb, Bill Ochs. «Δεν με νοιάζει ποια πτυχή της αποστολής εξετάσατε». Οι θεατές θα βιώσουν ένα μοναδικό ταξίδι καθώς η NASA και οι συνεργάτες της αντιμετωπίζουν αυτά τα διλήμματα - και πολλά άλλα - μέσω της εφευρετικότητας, της ομαδικής εργασίας και της ακλόνητης αποφασιστικότητας. «Η έμπνευση της προσπάθειας να ανακαλύψουμε κάτι - να χτίσουμε κάτι που δεν έχει κατασκευαστεί ποτέ πριν, να ανακαλύψουμε κάτι που δεν έχει γίνει ποτέ γνωστό - μας κρατάει σε εγρήγορση», είπε ο Mather. «Είμαστε ευχαριστημένοι και προνομιούχοι στη θέση μας εδώ στη NASA που μπορούμε να υλοποιήσουμε αυτόν [τον σκοπό] εκ μέρους της χώρας και του κόσμου». Δεσμευμένοι από την 66χρονη δέσμευση της NASA να καταγράφει και να μοιράζεται το έργο της με το κοινό, το Cosmic Dawn περιγράφει λεπτομερώς κάθε βήμα προς την εκτόξευση του Webb και τα επιστημονικά αποτελέσματα. https://www.nasa.gov/missions/webb/nasa-documentary-cosmic-dawn-reveals-untold-story-of-james-webb-space-telescope/

Πορτρέτο ενός αγριόγατου Ένας αγριόγατος κοιτάζει απευθείας την κάμερα καθώς αναδύεται πίσω από κάποιο φύλλωμα σε μια υδάτινη οδό. Έχει γούνα που κυμαίνεται από λευκό έως μέτριο καφέ, και τα μάτια του είναι ανοιχτό κίτρινο. Περισσότερο νερό και πρασινάδα φαίνονται στο φόντο. Στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της NASA στη Φλόριντα, ένας αγριόγατος διασχίζει μια από τις υδάτινες οδούς κοντά στην Εξέδρα Εκτόξευσης 39Β. Ένας φωτογράφος της NASA κατέγραψε αυτή τη φωτογραφία στις 14 Ιουνίου 2013, ενός αγριόγατου να διασχίζει μια υδάτινη οδό κοντά στην Εξέδρα Εκτόξευσης 38Β στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της NASA στη Φλόριντα. Οι αγριόγατοι είναι μόνο ένα από τα πάνω από 30 είδη θηλαστικών που αποκαλούν το Εθνικό Καταφύγιο Άγριας Ζωής του Νησιού Μέριτ σπίτι τους, μαζί με εκατοντάδες είδη πτηνών, ψαριών, αμφιβίων και ερπετών. Το καταφύγιο, το οποίο μοιράζεται τον χώρο με τη NASA Κένεντι, φιλοξενεί επίσης πάνω από 1.000 γνωστά είδη φυτών. Δείτε περισσότερες φωτογραφίες θηλαστικών γύρω από τη NASA. https://www.nasa.gov/image-article/portrait-of-a-bobcat/ Εκπληκτικές εικόνες από ένα καλαμάρι της παγωμένης αβύσσου που δεν είχαμε ξαναδεί ποτέ (βίντεο) Πρόκειται για ένα είδος που ζει στα βάθη των νερών της Ανταρκτικής. Ένα είδος καλαμαριού βαθέων υδάτων καταγράφηκε για πρώτη φορά οπτικά στα ανοιχτά της Ανταρκτικής από ερευνητές αποστολής του National Geographic.Οι ερευνητές βιντεοσκόπησαν το καλαμάρι της Ανταρκτικής Gonatus antarcticus να παρασύρεται στα μαύρα νερά της ζώνης του μεσονυκτίου του ωκεανού, 2,152 μέτρα κάτω από την επιφάνεια στις 25 Δεκεμβρίου 2024 αλλά μόλις τώρα επετεύχθη η ταυτοποίηση του θαλάσσιου όντος και δημοσιεύονται εικόνες του.ΟΙ ερευνητές εντόπισαν το καλαμάρι μήκους 0,9 μέτρων χρησιμοποιώντας ένα τηλεχειριζόμενο όχημα (ROV) το οποίο είχε καταδυθεί από το ερευνητικό σκάφος του Ινστιτούτου Ωκεανών Schmidt, το R/V Falkor. Οι ερευνητές έστειλαν το βίντεο στην Κατ Μπόλσταντ επικεφαλής του Εργαστηρίου Οικολογίας και Συστηματικής Κεφαλόποδων στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Όκλαντ στη Νέα Ζηλανδία, η οποία επιβεβαίωσε ότι επρόκειτο για αυτό το αθέατο μέχρι σήμερα καλαμάρι της Ανταρκτικής. «Αυτή είναι, κατά την καλύτερη γνώση μου, η πρώτη ζωντανή λήψη αυτού του ζώου παγκοσμίως» δήλωσε η Μπόλσταντ στο National Geographic. Οι επιστήμονες γνωρίζουν για αυτό το καλαμάρι της Ανταρκτικής εδώ και περισσότερα από 100 χρόνια, αλλά προηγουμένως είχαν δει μόνο νεκρά δείγματα πιασμένα σε δίχτυα ψαρέματος ή ράμφη που είχαν διατηρηθεί στα στομάχια άλλων ζώων. Αυτή είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες παρατηρούν το καλαμάρι ζωντανό και στο φυσικό του περιβάλλον. Εικόνα του σπάνιου καλαμαριού της Ανταρκτικής. http.s://www.naftemporiki.gr/green/wildlife/1967072/ekpliktikes-eikones-apo-ena-kalamari-tis-pagomenis-avyssoy-poy-den-eichame-xanadei-pote-vinteo/

Η NASA και οι συνεργάτες της αναβάλλουν την αποστολή Axiom 4, αναθεωρώντας την ημερομηνία εκτόξευσης. Η NASA, η Axiom Space και η SpaceX αναστέλλουν την εκτόξευση της αποστολής Axiom 4 προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό την Τετάρτη 11 Ιουνίου, για να δοθεί επιπλέον χρόνος στις ομάδες της SpaceX να επισκευάσουν μια διαρροή υγρού οξυγόνου που εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια των επιθεωρήσεων του πυραύλου Falcon 9 μετά από στατική πυρκαγιά. Μια νέα ημερομηνία εκτόξευσης για την τέταρτη ιδιωτική αποστολή αστροναυτών θα δοθεί μόλις ολοκληρωθούν οι εργασίες επισκευής, εν αναμονή της διαθεσιμότητας εμβέλειας.Η Peggy Whitson, πρώην αστροναύτης της NASA και διευθύντρια επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων στην Axiom Space, θα ηγηθεί της εμπορικής αποστολής, ενώ ο αστροναύτης του ISRO (Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής Έρευνας) Shubhanshu Shukla θα υπηρετήσει ως πιλότος. Οι δύο ειδικοί της αποστολής είναι ο αστροναύτης του προγράμματος ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) Sławosz Uznański-Wiśniewski από την Πολωνία και ο Tibor Kapu από την Ουγγαρία.Το πλήρωμα θα απογειωθεί με το διαστημόπλοιο SpaceX Dragon με το Falcon 9 από το Συγκρότημα Εκτόξευσης 39Α στο Διαστημικό Κέντρο Kennedy της NASA στη Φλόριντα. Μάθετε περισσότερα για τις δραστηριότητες του διαστημικού σταθμού ακολουθώντας το ιστολόγιο του διαστημικού σταθμού, @space_station και @ISS_Research στο X, καθώς και τους λογαριασμούς του ISS στο Facebook και στο Instagram. https://www.nasa.gov/blogs/spacestation/2025/06/10/nasa-partners-delay-axiom-mission-4-reviewing-launch-date/ Το επίσημο πορτρέτο του πληρώματος της ιδιωτικής αποστολής αστροναυτών της Axiom Mission-4 στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Από αριστερά είναι ο πιλότος Shubhanshu Shukla από την Ινδία, η κυβερνήτης Peggy Whitson από τις ΗΠΑ και οι ειδικοί αποστολών Sławosz Uzanański-Wiśniewksi από την Πολωνία και ο Tibor Kapu από την Ουγγαρία. Roscosmos Έναρξη παραγωγής τριών ακόμη εκσυγχρονισμένων πυραύλων Angara-A5 Η Roscosmos και το Κέντρο Khrunichev υπέγραψαν κρατική σύμβαση για την παραγωγή τριών οχημάτων εκτόξευσης Angara-A5M για τις μονάδες εκτόξευσης του νέου ρωσικού τροχιακού σταθμού. Η εκσυγχρονισμένη έκδοση, σε σύγκριση με τον τυπικό πύραυλο Angara-A5, έχει αυξημένη χωρητικότητα ωφέλιμου φορτίου. Θα μπορεί να εκτοξεύσει διαστημόπλοια έως και 27 τόνους σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη αντί για 24 τόνους που ισχύουν για τον Angara-A5. Το επόμενο στάδιο του προγράμματος εκσυγχρονισμού Angara-A5 είναι η προσαρμογή του πυραύλου για την εκτόξευση επανδρωμένων μεταγωγικών πλοίων. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_587760

Ο πρώτος οδικός χάρτης μετατροπής του Άρη σε… Γη. Ειδικοί εξηγούν τον τρόπο που θα αλλάξουμε το κλίμα του Κόκκινου Πλανήτη. Με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Nature Astronomy» ομάδα ειδικών στηρίζει την ιδέα της χρήσης μεθόδων του κλάδου της γεωμηχανικής για να μετατρέψουμε τον Άρη σε ένα φιλικό στη ζωή κόσμο, ένα πλανήτη που θα προσομοιάζει το κλίμα και τις συνθήκες στη Γη. Η μελέτη παρουσιάζει ένα οδικό χάρτη για την επίτευξη αυτού του στόχου.«Πριν από τριάντα χρόνια η μεταμόρφωση του Άρη δεν ήταν απλώς ένα δύσκολο εγχείρημα αλλά κάτι αδύνατο να συμβεί. Αλλά νέες τεχνολογίες όπως το διαστημόπλοιο Starship της SpaceX και η συνθετική βιολογία την έχουν πλέον καταστήσει μια πραγματική πιθανότητα» λέει η Έρικα ΝτεΜπενέκτιντις Διευθύνουσα Σύμβουλος της Pioneer Labs, επικεφαλής της μελέτης.Η μελέτη επεξεργάζεται τα σύνθετα ηθικά ζητήματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη εάν πρόκειται να μεταμορφώσουμε τον Άρη και θέτει το σχέδιο για μια πιθανή πορεία προς αυτή την κατεύθυνση.«Οι υποστηρικτές της μεταμόρφωσης πλανητών υποστηρίζουν ότι περισσότερη ζωή είναι καλύτερη από λιγότερη και η μεταμόρφωση του Άρη θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την πρώτη πράξη πλανητικής διαχείρισης της ανθρωπότητας με καθαρό θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο» αναφέρει η ΝτεΜπενέκτιντις. Γιατί να μεταμορφώσουμε τον Άρη; Εν συντομία, «οι ζωντανοί πλανήτες είναι καλύτεροι από τους νεκρούς. Γνωρίζουμε τώρα ότι ο Άρης ήταν κατοικήσιμος στο παρελθόν από δεδομένα που έστειλαν τα ρόβερ που στείλαμε εκεί επομένως η πράσινη μετατροπή του Άρη θα μπορούσε να θεωρηθεί ως η απόλυτη πρόκληση περιβαλλοντικής αποκατάστασης» υποστηρίζει ο Έντουιν Κάιτ αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, μέλος της ερευνητικής ομάδας.Αν και η πλήρης μεταμόρφωση ενός πλανήτη μπορεί να διαρκέσει αιώνες, αν όχι χιλιετίες, ο μακροπρόθεσμος στόχος θα ήταν ένας Άρης με σταθερό νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνεια τους, αναπνεύσιμο οξυγόνο και ένα ακμάζον οικοσύστημα. Βραχυπρόθεσμα, αυτό μπορεί να σημαίνει μόνο μικρά κομμάτια μικροβιακής ζωής. Στο μακρινό μέλλον, ίσως να υπάρχουν ανθρώπινες πόλεις στον πλανήτη.Και αν φτάσουμε στην κλίμακα των πόλεων, ίσως αυτό να είναι ένα σκαλοπάτι για ακόμη πιο σημαντική εξερεύνηση για το είδος μας. «Καθώς προχωράμε στον γαλαξία, θα χρειαστούμε στρατόπεδα βάσης, και ένα στρατόπεδο βάσης στην κλίμακα του γαλαξία είναι ένας κατοικήσιμος πλανήτης» εξηγεί ο Κάιτ.Για Ρόμπιν Γορντσγουόρθ καθηγήτρια περιβαλλοντικής και πλανητικής επιστήμης στο Χάρβαρντ, μέλος της ερευνητικής ομάσας, το επιχείρημα για την μεταμόρφωσητου Άρη υπερβαίνει τον ανθρώπινο αποικισμό και φτάνει στην εξάπλωση της ζωής γενικότερα.«Βλέπω την ανθρωπότητα ως μέρος της βιόσφαιρας, όχι ξεχωριστά από αυτήν. Η ζωή είναι πολύτιμη δεν γνωρίζουμε πουθενά αλλού στο σύμπαν όπου υπάρχει και έχουμε καθήκον να τη διατηρήσουμε στη Γη αλλά και να εξετάσουμε πώς θα μπορούσαμε να αρχίσουμε να τη διαδίδουμε σε άλλους κόσμους». Τι γίνεται με τη Γη; Δεν έχει να κάνει μόνο με το να κοιτάμε πέρα από τα όρια της Γης. Η μεταμόρφωση του Άρη θα μπορούσε επίσης να μας βοηθήσει να λύσουμε τις προκλήσεις του κλίματος και της βιωσιμότητας στην πατρίδα μας, λένε οι υποστηρικτές.Η Νίνα Λάνζα, πλανητική επιστήμονας στο Εθνικό Εργαστήριο του Los Alamos και επίσης μέλος της ερευνητικής ομάδας βλέπει τον Άρη ως ένα πρωταρχικό πεδίο δοκιμών για την πλανητική μηχανική.«Αν θέλουμε να μάθουμε πώς να τροποποιούμε το περιβάλλον μας εδώ στη Γη, για να το διατηρήσουμε σε μια διαμόρφωση που μας ταιριάζει και σε άλλες μορφές ζωής, ίσως θα ήταν καλύτερο να πειραματιστούμε στον Άρη και να πούμε: “Κοιτάξτε, λειτουργεί αυτό;”. Προσωπικά, θα ήθελα να είμαι λίγο πιο συντηρητική με τον πλανήτη μας. Αυτό είναι το μόνο μέρος που μπορούμε να ζήσουμε»Υπάρχουν και τεχνολογικά μαθήματα που πρέπει να αντλήσουμε. «Συγκεκριμένα, η ανάπτυξη και η υιοθέτηση πράσινης τεχνολογίας στη Γη συχνά αποτυγχάνει επειδή πρέπει να ανταγωνιστεί πιο βρώμικες εναλλακτικές λύσεις που επωφελούνται από δεκαετίες επενδύσεων σε υποδομές και εδραιωμένα συμφέροντα. Ο Άρης είναι μια μοναδική αγορά-στόχος επειδή δεν έχει πετρέλαιο, δεν έχει υπάρχουσες υποδομές και δεν έχει status quo. Για αυτόν τον λόγο, η ανάπτυξη πράσινων τεχνολογιών για το διάστημα είναι μια ισχυρή στρατηγική για την ωρίμανσή τους για χρήση στη Γη» λέει η η ΝτεΜπενέκτιντις. Τα μαθήματα Αλλά θα πρέπει να πάρουμε μερικά μαθήματα από το «Jurassic Park» όταν σκεφτόμαστε την μεταμόρφωση πλανητών, λένε ορισμένοι επιστήμονες: Πριν ρωτήσουμε, «Θα μπορούσαμε;» πρέπει να ρωτήσουμε, «Πρέπει;»«Αν αποφασίσουμε να μεταμορφώσουμε τον Άρη, τότε θα τον αλλάξουμε πραγματικά με τρόπους που μπορεί να είναι ή να μην είναι αναστρέψιμοι. Ο Άρης έχει τη δική του ιστορία. Όταν προχωρήσουμε σε μεταμόρφωση τότε ουσιαστικά δεν έχουμε πλέον την ευκαιρία να το μελετήσουμε αυτό και μπορεί να χάσουμε γνώση για το πώς σχηματίζονται και εξελίσσονται οι πλανήτες. Το πιο δραματικό είναι ότι μπορεί να καταστρέψουμε πιθανά στοιχεία αρχαίας ζωής στον Άρη, εάν υπάρχουν τέτοια στοιχεία. Αν τροποποιήσουμε το περιβάλλον στον Άρη, θα αλλάξουμε τελικά τη χημεία της επιφάνειας και του υπεδάφους. Δεν μπορώ να πω με βεβαιότητα. Είναι πολύ περίπλοκο, αλλά αποτελεί ρίσκο» λέει η Νίνα Λάνζα Πώς να μεταμορφώσετε τον Άρη Η μεταμόρφωση του Άρη θα απαιτούσε τεράστιες αλλαγές, δηλαδή την θέρμανση του πλανήτη για να υποστηρίξει τόσο μικρόβια που παράγουν οξυγόνο όσο και νερό σε υγρή μορφή. Ενώ όλες οι τεχνολογίες για την μεταμόρφωση του Άρη δεν είναι ακόμη διαθέσιμες, οι συγγραφείς της μελέτης προτείνουν τρεις φάσεις ανάπτυξης.Πρώτον, οι επιστήμονες θα χρησιμοποιούσαν τεχνικές αβιοτικής κλιματικής μηχανικής – όπως η ανάπτυξη ανακλαστικών ηλιακών ιστίων, η διασπορά νανοσωματιδίων ή η τοποθέτηση πλακιδίων αερογέλης – για να θερμάνουν την επιφάνεια κατά τουλάχιστον 30 βαθμούς Κελσίου αρκετή για να λιώσει τον υπόγειο πάγο και να απελευθερώσει παγιδευμένο διοξείδιο του άνθρακα. Αυτή η θέρμανση θα πύκνωνε την ατμόσφαιρα του Άρη και ενδεχομένως θα υποστήριζε την παρουσία σταθερού υγρού νερού.Η δεύτερη φάση θα εισήγαγε ακρόφιλους μικροοργανισμούς, πιθανώς αναερόβιους και γενετικά τροποποιημένους, ικανούς να επιβιώσουν στις σκληρές συνθήκες του Άρη και να δώσουν ώθηση στην οικολογική διαδοχή. Αυτοί οι οργανισμοί θα άρχιζαν να παράγουν οξυγόνο και οργανική ύλη, αλλάζοντας αργά την πλανητική χημεία.Η τρίτη και μακρύτερη φάση θα επικεντρωθεί στην οικοδόμηση μιας σύνθετης βιόσφαιρας, στην αύξηση της ατμοσφαιρικής πίεσης και της περιεκτικότητας σε οξυγόνο για να υποστηρίξει τελικά πιο προηγμένη φυτική ζωή και, μακροπρόθεσμα, να επιτρέψει ενδεχομένως στους ανθρώπους να αναπνέουν χωρίς βοήθεια. Επόμενα βήματα Οι συγγραφείς της μελέτης συμφωνούν: Αν θέλουμε να έχουμε οποιαδήποτε πιθανότητα να μεταμορφώσουμε τον Άρη πρέπει να προχωρήσουμε σε πολλά μέτωπα ταυτόχρονα.«Η απάντηση στο ερώτημα πότε και πώς θα αρχίσουμε να κάνουμε άλλους κόσμους κατοικήσιμους απαιτεί μια σαφή κατανόηση του κόστους και των οφελών, τα οποία μπορούν να αξιολογηθούν επαρκώς μόνο με βάση έναν συνδυασμό θεωρίας και πειραμάτων, με συμβολή από διάφορους τομείς, όπως η φυσική, η χημεία, η επιστήμη των υλικών και η βιολογία» αναφέρει η Κάιτ.Αυτή τη στιγμή, πρέπει να συνεχίσουμε να μελετάμε τον Άρη. Η Λάνζα υποστηρίζει την αποστολή Mars Sample Return, μια αποστολή της NASA και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος για την επιστροφή δειγμάτων που συλλέχθηκαν στον Κόκκινο Πλανήτη από το ρόβερ της αποστολής Perseverance.«Τα δείγματα είναι απίστευτα καλά τεκμηριωμένα και αναλύονται όσο το δυνατόν καλύτερα στον Άρη. Τώρα πρέπει να τα φέρουμε πίσω, γιατί αυτό θα μας βοηθήσει να απαντήσουμε σε ορισμένα από αυτά τα θεμελιώδη ερωτήματα. Από τι είναι φτιαγμένος ο Άρης; Υπάρχουν ίχνη ζωής;» λέει η Λάνζα. Καθώς συνεχίζουμε να επισκεπτόμαστε τον Κόκκινο Πλανήτη, μπορούμε να εφαρμόσουμε στην πράξη τις έννοιες της μεταμόρφωσης.«Οι επερχόμενες αποστολές στην επιφάνεια του Άρη το 2028 ή το 2031 θα πρέπει να περιλαμβάνουν πειράματα μικρής κλίμακας για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου στρατηγικών μεταμόρφωσης, όπως η θέρμανση τοπικών περιοχών» υποστηρίζει η ΝτεΜπενέντικτις. Στη συνέχεια, φυσικά, πρέπει να συνεχίσουμε να καινοτομούμε σε νέες τεχνολογίες που θα μας επιτρέψουν να μεταμορφώσουμε τον Άρη στο μέλλον. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1965846/o-protos-odikos-chartis-metatropis-toy-ari-se-gi/ Γιγάντιο ηφαίστειο του Άρη ξεπροβάλει πάνω από τον ουρανό του Άρη και ποζάρει στο φακό δορυφόρου (βίντεο) Εντυπωσιακή εικόνα του Arsia Mons που έχει ύψος 20 χλμ. Ο δορυφόρος Mars Odyssey της NASA που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Άρη συλλέγοντας δεδομένα του Κόκκινου Πλανήτη κατέγραψε μια εντυπωσιακή φωτογραφία από ένα από τα γιγάντια ηφαίστεια του Άρη.Στον Άρη βρίσκεται το όρος Όλυμπος (Olympus Mons) ένα ανενεργό ηφαίστειο ύψους περίπου 25 χλμ. που αποτελεί και το μεγαλύτερο όρος στο ηλιακό μας σύστημα. Όμως δεν είναι το μόνο γιγάντιο όρος στον Άρη αφού υπάρχουν και άλλοι παρόμοιου μεγέθους γεωλογικοί σχηματισμοί.Ένας από αυτούς είναι το Arsia Mons, ένα ακόμη ανενεργό ηφαίστειο του Άρη με ύψος 20 χλμ. και διάμετρο 450 χλμ. Λόγω του ύψους του το Arsia Mons καλύπτεται συχνά από σύννεφα που σχηματίζονται όταν ο διαστελλόμενος αέρας που φυσά από τις πλευρές του ηφαιστείου ψύχεται γρήγορα. Αυτά τα σύννεφα μπορεί να είναι ιδιαίτερα πυκνά κατά τη διάρκεια του αφηλίου, μιας περιόδου κατά την οποία ο Άρης βρίσκεται στο πιο απομακρυσμένο σημείο από τον Ήλιο κατά την τροχιακή του κίνηση. Τα σύννεφα που σχηματίζονται κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου στον ισημερινό του πλανήτη είναι γνωστά ως ζώνη νεφών αφηλίου.Έτσι λοιπόν το Arsia Mons είναι κατά βάση αθέατο στον εξωτερικό παρατηρητή του Άρη εξαιτίας των νεφών που το κρύβουν. Όμως ο δορυφόρος της NASA κατάφερε να καταγράψει μια εικόνα της κορυφής του καθώς αυτή ξεπροβάλλει μέσα από τα σύννεφα χαροποιώντας έτσι την επιστημονική κοινότητα που δεν είχε στη διάθεση της μια τέτοια λήψη από το ηφαίστειο η οποία αναμένεται να προσφέρει κάποια νέα δεδομένα για αυτό. Το Arsia Mons βρίσκεται στο Tharsis Montes, ένα τεράστιο ηφαιστειογενές υψίπεδο που απλώνεται σε μεγάλο μέρος της τροπικής ζώνης του δυτικού ημισφαιρίου του Άρη Η διαμέτρου πέντε χιλιάδων χλμ. περιοχή αυτή φιλοξενεί τρία γιγάντια ηφαίστεια το ένα διπλα στο άλλο και παραπλεύρως από αυτά σε μια γειτονική περιοχή βρίσκεται ο Όλυμπος. Η κορυφή του Arsia Mons όπως την κατέγραψε ο δορυφόρος της NASA. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1966428/gigantio-ifaisteio-toy-ari-xeprovalei-pano-apo-ton-oyrano-toy-ari-kai-pozarei-sto-fako-doryforoy-vinteo/

Το PUNCH της NASA δημοσιεύει τις πρώτες εικόνες τεράστιων εκρήξεων από τον Ήλιο Η αποστολή PUNCH (Πολωσιμετρία για την Ενοποίηση του Στέμματος και της Ηλιόσφαιρας) της NASA δημοσίευσε τις πρώτες εικόνες μεγάλων ηλιακών εκρήξεων που ονομάζονται στεμματικές μαζικές εκρήξεις ή CME. Οι εικόνες παρουσιάστηκαν την Τρίτη στην 246η συνάντηση της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στο Άνκορατζ της Αλάσκας. Οι εικόνες, ενωμένες σε βίντεο, δείχνουν γιγάντιες CME, που μεγαλώνουν καθώς ταξιδεύουν στο εσωτερικό ηλιακό σύστημα. Τα εξαιρετικά ευαίσθητα, ευρέος πεδίου όργανα της αποστολής κατάφεραν να καταγράψουν ολόκληρες τις CME, καθώς εξελίσσονταν στο διάστημα, με πολύ μεγαλύτερη λεπτομέρεια από ό,τι ήταν δυνατόν προηγουμένως. Αυτή η συνολική εικόνα είναι απαραίτητη για να βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν και να προβλέψουν καλύτερα τον διαστημικό καιρό, ο οποίος προκαλείται από τις CME και μπορεί να διαταράξει τις επικοινωνίες, να θέσει σε κίνδυνο τους δορυφόρους και να δημιουργήσει σέλαος στη Γη.Η σειρά νέων εικόνων δείχνει επίσης την Αφροδίτη, τον Δία, αρκετούς αστερισμούς, συμπεριλαμβανομένου του Ωρίωνα, και το αστρικό σμήνος των Πλειάδων. Η Σελήνη μπορεί επίσης να φανεί στην ακολουθία εικόνων. Οι εικόνες τραβήχτηκαν με τις τέσσερις κάμερες του PUNCH, οι οποίες λειτουργούν μαζί ως ένα ενιαίο «εικονικό όργανο». Τρεις απεικονιστές ευρέος πεδίου, οι οποίοι παρατηρούν το αμυδρό, εξωτερικό τμήμα της ατμόσφαιρας του Ήλιου και τον ηλιακό άνεμο (τη συνεχή ροή φορτισμένων σωματιδίων από τον Ήλιο), λειτουργούν με έναν απεικονιστή στενού πεδίου (Narrow Field Imager - NFI), έναν κορωνογράφο που επιτρέπει στους επιστήμονες να βλέπουν λεπτομέρειες στην ατμόσφαιρα του Ήλιου μπλοκάροντας το έντονο φως του ίδιου του Ήλιου. Μια στατική εικόνα από το NFI αποκαλύπτει την περίπλοκη, λεπτομερή δομή μιας CME που αναχωρεί από τον Ήλιο στις 3 Ιουνίου. Οι τέσσερις κάμερες φιλοξενούνται σε τέσσερις δορυφόρους του PUNCH.Μια εικόνα δείχνει μια κυκλική όψη του ουρανού, χρώματος χρυσού, γύρω από τον Ήλιο. Ένας μαύρος κυκλικός δίσκος μπλοκάρει τον Ήλιο στο κέντρο, αλλά ένας μικρός κίτρινος κύκλος δείχνει το μέγεθος και τη θέση του Ήλιου μέσα στον μαύρο δίσκο. Κοντά στην κορυφή, ένα νέφος σε σχήμα βολβού, μια στεμματική μαζική εκτόξευση, εκτείνεται προς τα πάνω από τον Ήλιο. Η κάμερα Narrow Field Imager (NFI), τοποθετημένη σε ένα από τα τέσσερα διαστημόπλοια της αποστολής PUNCH της NASA, απεικόνισε μια μεγάλη στεμματική εκτίναξη μάζας (CME) με εξαιρετική λεπτομέρεια στις 3 Ιουνίου 2025. Η CME φαίνεται να ανεβαίνει στο κέντρο της εικόνας, πάνω από τον αποκλεισμένο Ήλιο. Αυτή η προκαταρκτική εικόνα περιλαμβάνει αντικείμενα πρώιμης επεξεργασίας, αλλά αποκαλύπτει την ικανότητα του NFI να απεικονίζει το εξωτερικό στέμμα του Ήλιου με μεγάλη λεπτομέρεια, σε συνδυασμό με το υπόλοιπο PUNCH.«Αυτές οι πρώτες εικόνες είναι εκπληκτικές, αλλά τα καλύτερα δεν έχουν έρθει ακόμα», δήλωσε ο Craig DeForest, κύριος ερευνητής του PUNCH από το Τμήμα Επιστήμης και Εξερεύνησης Ηλιακού Συστήματος του Southwest Research Institute στο Boulder του Κολοράντο. «Μόλις τα διαστημόπλοια βρεθούν στον τελικό τους σχηματισμό, θα μπορούμε να παρακολουθούμε τακτικά τον διαστημικό καιρό σε 3D σε ολόκληρο το εσωτερικό ηλιακό σύστημα». Καθ' όλη τη διάρκεια της διετούς προγραμματισμένης αποστολής του, το PUNCH θα κάνει παγκόσμιες, συνεχείς, τρισδιάστατες παρατηρήσεις της εξωτερικής ατμόσφαιρας του Ήλιου και του εσωτερικού ηλιακού συστήματος. Αυτές οι πληροφορίες θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν πώς το υλικό που απελευθερώνεται από την ηλιακή ατμόσφαιρα σχηματίζει τον ηλιακό άνεμο. Η αποστολή θα παρέχει επίσης στους επιστήμονες νέα δεδομένα σχετικά με το πώς σχηματίζονται και εξελίσσονται δυνητικά ανατρεπτικά γεγονότα από τον Ήλιο, όπως οι ηλιακές εκλάμψεις και οι CME. Αυτές οι πληροφορίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πιο ακριβείς προβλέψεις σχετικά με την άφιξη του διαστημικού καιρού στη Γη και πώς επηρεάζει τα περιουσιακά στοιχεία και τους εξερευνητές στο διάστημα.Το Southwest Research Institute, με έδρα το Σαν Αντόνιο του Τέξας, ηγείται της αποστολής PUNCH και λειτουργεί τα τέσσερα διαστημόπλοια από τις εγκαταστάσεις του στο Μπόλντερ του Κολοράντο. Η αποστολή διαχειρίζεται από το Γραφείο Προγράμματος Εξερευνητών στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA στο Γκρίνμπελτ του Μέριλαντ, για τη Διεύθυνση Επιστημονικών Αποστολών στα κεντρικά γραφεία της NASA στην Ουάσινγκτον.Από τα τέλη Μαΐου έως τις αρχές Ιουνίου του 2025, οι τρεις συσκευές απεικόνισης ευρέος πεδίου του PUNCH κατέγραψαν εικόνες στεμματικών εκτινάξεων μάζας, ή CME, που ταξιδεύουν από τον Ήλιο στο ηλιακό σύστημα. Οι CME μπορούν να φανούν να κινούνται προς όλες τις κατευθύνσεις, συμπεριλαμβανομένων απευθείας στην κάμερα. Ο αστερισμός του Ωρίωνα είναι ορατός κάτω αριστερά, η Αφροδίτη μπορεί να φανεί στην άκρη δεξιά και ο Δίας στα αριστερά του κέντρου. Το φωτεινό αντικείμενο που βγαίνει από το καρέ στα αριστερά στην αρχή του βίντεο είναι η Σελήνη. Η μικρή κίτρινη κουκκίδα στο κέντρο υποδηλώνει τον Ήλιο και η διακεκομμένη λευκή γραμμή γύρω της αντιπροσωπεύει το οπτικό πεδίο του LASCO C3, ενός παλαιότερου κορωνογράφου που χρησιμοποιείται ακόμα για την πρόβλεψη του διαστημικού καιρού στο SOHO (Ηλιακό και Ηλιοσφαιρικό Παρατηρητήριο) της NASA-ESA. https://science.nasa.gov/blogs/punch/2025/06/10/nasas-punch-releases-its-first-images-of-huge-eruptions-from-sun/

Το πρώτο «υπερηχογράφημα» ενός εξωπλανήτη-βρέφους. Καταγράφηκε οπτικά ο σχηματισμός ενός πλανήτη στο δίσκο ύλης του άστρου του. Ερευνητές κατέγραψαν με το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στη Χιλή μια εικόνα στην οποία όπως αναφέρουν στη δημοσίευση που έκαναν εμφανίζεται ένας γιγάντιος πλανήτης που σχηματίζεται στο δίσκο ύλης που έχει σχηματιστεί γύρω από ένα νεαρής ηλικίας άστρο.Ένας σκοτεινός δακτύλιος μέσα στον δίσκο υποδηλώνει την παρουσία ενός νεογέννητου πλανήτη, πιθανώς ενός αέριου γίγαντα ο οποίος συσσωρεύει υλικό καθώς χαράζει μια τροχιακή διαδρομή γύρω από το άστρο 2MASSJ1612 που βρίσκεται σε απόσταση 430 ετών φωτός από τη Γη.«Μιλάμε για έναν αρκετά ογκώδη πλανήτη εδώ, πιθανότατα με μάζα μερικές φορές μεγαλύτερη από αυτή του Δία. Καθώς περιφέρεται ο πλανήτης η ύλη του δίσκου πέφτει πάνω σε αυτόν. Κάποιος θα μπορούσε σχεδόν να φανταστεί τον πλανήτη σαν μια ηλεκτρική σκούπα με αυτή την έννοια που ρουφάει όλη τη κοσμική σκόνη» δήλωσε στο Live Science ο Κρίστιαν Γκίνσκι λέκτορας στο τμήμα Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Galway στην Ιρλανδία, επικεφαλής της μελέτης.Αν η ανακάλυψη επιβεβαιωθεί θα έχουμε μπροστά μας ένα σπάνιο παράδειγμα ενός πλανήτη που εντοπίζεται ενώ βρίσκεται ακόμη στα… σπάργανα της ύπαρξης του. Ο Γκίνσκι και οι συνάδελφοί του ελπίζουν να επιβεβαιώσουν την παρουσία του πλανήτη χρησιμοποιώντας σε νέες παρατηρήσεις το πανίσχυρο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb.Ο Γκίνσκι και οι συνάδελφοί του προσπαθούν να μάθουν περισσότερα για την ποικιλομορφία των πλανητικών συστημάτων και τις δυνάμεις που απαιτούνται για τη δημιουργία ενός ηλιακού συστήματος παρόμοιου με το δικό μας. Το κάνουν αυτό αναζητώντας νεαρά άστρα γύρω από τα οποία θα μπορούσαν να σχηματίζονται πλανήτες. Ο Γκίνσκι αναφέρει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των περίπου 5,5 χιλιάδων εξωπλανητών που έχουν ανακαλυφθεί είναι αρκετά παλιοί και έτσι η ανακάλυψη νεαρής ηλικίας ή ακόμη και νεογέννητων όπως στη προκειμένη περίπτωση εξωπλανητών έχει να προσφέρει πολλά στην επιστήμη. Ο σκοτεινός δακτύλιος στον αστρικό δίσκο υποδηλώνειτον υπό εξέλιξη σχηματισμό ενός εξωπλανήτη. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1966349/to-proto-yperichografima-enos-exoplaniti-vrefoys/

Εντοπίστηκαν οι μεγαλύτερες εκρήξεις στο Σύμπαν και ανοίγει νέο παράθυρο μελέτης των μαύρων τρυπών. Πρόκειται για ένα ακραίο φαινόμενο καταστροφής μεγάλων άστρων. Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν τις πιο ισχυρές κοσμικές εκρήξεις από την εποχή της Μεγάλης Έκρηξης του μυστηριώδους φαινομένου από το οποίο προέκυψε το Σύμπαν και τους έδωσαν την ονομασία «ακραίες πυρηνικές μεταβατικές εκρήξεις» (ENTs).Αυτές οι απίστευτα ενεργητικές εκρήξεις συμβαίνουν όταν άστρα με μάζες τουλάχιστον τρεις φορές μεγαλύτερες από αυτή του Ήλιου διαλύονται από υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες. Ενώ τέτοια γεγονότα έχουν παρατηρηθεί και στο παρελθόν, οι αστρονόμοι λένε ότι μερικές από αυτές τις εκρήξεις που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα είναι αρκετά ισχυρές ώστε να ταξινομηθούν ως νέο φαινόμενο: ακραίες πυρηνικές μεταβατικές εκρήξεις (ENTs).«Έχουμε παρατηρήσει άστρα να διαλύονται ως γεγονότα παλιρροϊακής διαταραχής για πάνω από μια δεκαετία, αλλά αυτές οι ENTs είναι διαφορετικά θηρία, φτάνοντας σε φωτεινότητα σχεδόν δέκα φορές μεγαλύτερη από αυτήν που βλέπουμε συνήθως» δήλωσε ο Τζέισον Χινκλ ερευνητής στο Ινστιτούτο Αστρονομίας του Πανεπιστημίου της Χαβάης, ο οποίος ηγήθηκε μιας μελέτης για αυτά τα γεγονότα. «Όταν είδα αυτές τις ομαλές, μακρόβιες εκλάμψεις από τα κέντρα μακρινών γαλαξιών, ήξερα ότι κοιτούσαμε κάτι ασυνήθιστο».Αυτές οι εκρήξεις διαφέρουν από τα γεγονότα παλιρροϊακής διαταραχής (TDEs), τα οποία είναι μαζικές απελευθερώσεις ενέργειας που συμβαίνουν όταν ακραίες βαρυτικές δυνάμεις γύρω από μαύρες τρύπες διαλύουν τα άστρα, εκσφενδονίζοντας μεγάλο μέρος της μάζας τους στο Διάστημα. Αλλά τα TDEs συνήθως διαρκούν μόνο λίγες ώρες. Τα γεγονότα που μελετήθηκαν στη νέα μελέτη που δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Science Advances» φάνηκαν να διαρκούν πολύ περισσότερο. «Οι ENTs όχι μόνο είναι πολύ φωτεινότερες από τα κανονικά γεγονότα παλιρροιακής διαταραχής, αλλά παραμένουν φωτεινές για χρόνια, ξεπερνώντας κατά πολύ την ενεργειακή απόδοση ακόμη και των πιο φωτεινών γνωστών εκρήξεων σουπερνόβα» αναφέρει ο Χινκλ.«Εκτός του ότι είναι οι πιο ισχυρές γνωστές εκρήξεις στο σύμπαν, οι ENTs μπορούν να βοηθήσουν τους αστρονόμους να μάθουν περισσότερα για τις τεράστιες μαύρες τρύπες σε μακρινούς γαλαξίες. Αυτό συμβαίνει επειδή η απίστευτη φωτεινότητα αυτών των γεγονότων σημαίνει ότι μπορούν να παρατηρηθούν σε τεράστιες αποστάσεις» σύμφωνα με τον Μπέντζαμιν Σαπέ αστρονόμος του Ινστιτούτου Αστρονομίας του Πανεπιστημίου της Χαβάης, μέλος της ερευνητικής ομάδας.«Παρατηρώντας αυτές τις παρατεταμένες εκλάμψεις, αποκτούμε γνώσεις σχετικά με την ανάπτυξη των μαύρων τρυπών όταν το Σύμπαν ήταν στο μισό της τρέχουσας ηλικίας του και οι γαλαξίες ήταν πολυάσχολοι χώροι — σχηματίζοντας αστέρια και τροφοδοτώντας τις υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες τους 10 φορές πιο έντονα από ό,τι σήμερα» λέει ο Σαπέ.Μία από αυτές τις εκρήξεις ENTs, την οποία οι αστρονόμοι ονόμασαν Gaia18cdj, απελευθέρωσε πάνω από 25 φορές περισσότερη ενέργεια από τον πιο ισχυρό σουπερνόβα που ανακαλύφθηκε ποτέ, περισσότερο από την ποσότητα ενέργειας που θα απελευθερωνόταν από 100 άστρα σαν τον Ήλιο καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1965682/entopistikan-oi-megalyteres-ekrixeis-sto-sympan-kai-anoigei-neo-parathyro-meletis-ton-mayron-trypon/

Το αρχέγονο καζάνι. Άνθρακας, άζωτο, οξυγόνο, πυρίτιο, σίδηρος … χημικά στοιχεία που θεωρούμε δεδομένα στον καθημερινό βίο και τα οποία είναι απαράιτητα για την ίδια την ζωή. Είναι θλιβερό να σκεφτόμαστε ότι όλα αυτά τα στοιχεία απαρτίζουν πολύ λιγότερο από το 1% της ορατής μάζας του σύμπαντος. Το μεγαλύτερο μέρος του ορατού σύμπαντος, περίπου το 76%, αποτελείται από το ελαφρύτερο χημικό στοιχείο, το υδρογόνο, ενώ το δεύτερο ελαφρύτερο, το ήλιο, αποτελεί το υπόλοιπο 24%. Η αστρονομία τοποθετεί τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις.Ένα από τα σπουδαιότερα επιτεύγματα της αστροφυσικής του εικοστού αιώνα ήταν η συνειδητοποίηση ότι οι αστέρες αποτελούν πυρηνικούς κλιβάνους, που μεταστοιχειώνουν το υδρογόνο σε βαρύτερα στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων όσων αναφέρθηκαν νωρίτερα. Περιστασιακά, όλα αυτά τα στοιχεία σκεδάζονται στο Διάστημα από υπερκαινοφανείς αστέρες (γνωστοί και ως σουπερνόβα), που κατά τη διάρκεια του συγκεκριμένου φαινομένου, δημιουργούν ακόμη βαρύτερα στοιχεία, όπως ο μόλυβδος, ο χρυσός και το ουράνιο. Τελικά τα βαριά στοιχεία ενσωματώνονται σε πρωτόγονα ηλιακά συστήματα, πλανήτες, καθώς και σε εμάς τους ίδιους.(…)Στα τέλη της δεκαετίας του 1940, ο φυσικός Τζώρτζ Γκάμοφ και οι συνεργάτες του διατύπωσαν τη θεωρία που είναι πλέον γνωστή ως θεωρία της θερμής Μεγάλης Έκρηξης ακριβώς για να απαντήσουν σε τούτο το ερώτημα, κάτι εξάλλου που εντέλει κατόρθωσαν. Η επιτυχία της εν λόγω θεωρίας στην πρόβλεψη της περιεκτικότητας του σύμπαντος σε ελαφρά στοιχεία κατέστησε τη θεωρία της θερμής Μεγάλης Έκρηξης (μετά τις ανακαλύψεις της διαστολής του σύμπαντος και της μικροκυματικής κοσμικής ακτινοβολίας υποβάθρου) τον τρίτο πρώιμο θρίαμβο της υπόθεσης της Μεγάλης Έκρηξης και έναν από τους πυλώνες πάνω στους οποίους στηρίζεται ολόκληρο το σχετικό οικοδόμημα.Η θεωρία του σχηματισμού των ελαφρών στοιχείων στο πρώιμο σύμπαν, γνωστή ως πυρηνοσύνθεση της Μεγάλης Έκρηξης ή, λίγο πιο ποιητικά, αρχέγονη πυρηνοσύνθεση, δεν είναι σημαντική μόνο γιατί δίνει αποτελέσματα που συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό με τις παρατηρήσεις, αλλά και επειδή με τον τρόπο αυτό αντιπροσωπεύει μια επιτυχημένη συγχώνευση της γενικής σχετικότητας με την πυρηνική φυσική. Επίσης, παρέχει την πρώτη απάντηση στο ερώτημα σχετικά με το γιατί η μικροκυματική κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου είναι απαραίτητη για την κοσμολογία. Μάλιστα, πρωτού ακόμα ανακαλυφθεί, οι υπολογισμοί του Γκάμοφ και των συνεργατών του έδειχναν πως τούτο το λουτρό κοσμικής θερμότητας πρέπει να υπάρχει.Το καζάνι για τον αρχέγονο σχηματισμό είναι το σύμπαν Φρήντμαν, το οποίο υποτίθεται ότι έχει ομοιόμορφα κατανεμημένα συστατικά και διαστέλλεται με ρυθμό που καθορίζεται από αυτά. Σε πολύ αδρές γραμμές, ολόκληρη η διαδικασία σχηματισμού στοιχείων είναι απλή: ξεκινάμε με ένα διαστελλόμενο καζάνι, προσθέτουμε τα απαραίτητα συστατικά και κατόπιν μαγειρεύουμε. πηγή: Τόνυ Ρόθμαν, ‘Ένα μικρό βιβλίο για τη Μεγάλη Έκρηξη’ – μετάφραση: Ανδρομάχη Σπανού – Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης

Κι όμως, η Εξέλιξη δεν απαιτεί πάντα αλλαγές στο DNA. Η φυσική επιλογή δεν είναι ο μόνος μηχανισμός της Εξέλιξης, επιβεβαιώνει πείραμα στο φυτό του ρυζιού. Εξελικτικό πείραμα που διήρκεσε μια δεκαετία έδειξε ότι το φυτό του ρυζιού μπορεί να αποκτά αντοχή στο κρύο χωρίς γονιδιακές προσαρμογές, εύρημα που έρχεται να προστεθεί στις ενδείξεις για έναν μηχανισμό που αποκλίνει από το βασικό δόγμα της εξελικτικής θεωρίας.Η κρατούσα άποψη θέλει τα είδη να προσαρμόζονται στο περιβάλλον τους αποκλειστικά μέσω της φυσικής επιλογής μεταλλάξεων που προκύπτουν τυχαία.Η μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Cell αφορά ένα διαφορετικό είδος κληρονομήσιμων χαρακτηριστικών, τα οποία προκύπτουν από τους λεγόμενους επιγενετικούς παράγοντες –μόρια που συνδέονται στο μόριο του DNA και ρυθμίζουν τη λειτουργία των γονιδίων χωρίς να αλλάζουν τις αλληλουχίες τους.Οι ερευνητές της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών ήταν περίεργοι να μελετήσουν πώς η όρυζα, η οποία κατάγεται από τροπικά κλίματα, προσαρμόστηκε στις χαμηλές θερμοκρασίες των βόρειων χωρών όπου έχει επεκταθεί η καλλιέργειά της.Η ομάδα πειραματίστηκε με μια ασιατική ποικιλία (Oryza sativa L.) που παράγει ελάχιστους πόρους σε χαμηλές θερμοκρασίες. Τα φυτά τοποθετήθηκαν για μια εβδομάδα σε έναν θάλαμο με σταθερή θερμοκρασία 15 βαθμών πριν αφεθούν να συνεχίσουν την ανάπτυξή τους σε πιο ζεστό περιβάλλον.Σπόροι συλλέχθηκαν από τα πιο παραγωγικά φυτά και, αφότου φύτρωσαν, υποβλήθηκαν στην ίδια δοκιμασία. Όταν το πείραμα έφτασε στην τρίτη γενιά, ορισμένα φυτά είχαν αποκτήσει αντοχή στο κρύο και έδιναν αφθονία σπόρων. Το χαρακτηριστικό αυτό διατηρήθηκε στις επόμενες πέντε γενιές, ήταν δηλαδή κληρονομήσιμο.Τα φυτά απέκτησαν αντοχή μέσα σε μόλις τρεις γενιές, πολύ ταχύτερα από ό,τι θα αναμενόταν αν οι αλλαγές προέρχονταν από γονιδιακές προσαρμογές μέσω της φυσικής επιλογής, αναφέρουν οι ερευνητές. Η ομάδα χρειάστηκε χρόνια για να επιβεβαιώσει τα ευρήματα και να δείξει ότι το γονιδίωμα της νέας ποικιλίας δεν διέφερε σε σχέση με τους προγόνους της.Η πραγματική διαφορά αποκαλύφθηκε με εξειδικευμένες εργαστηριακές αναλύσεις που αποκάλυψαν επιγενετικές διαφορές: η ανθεκτική στο κρύο ποικιλία έφερε λιγότερες χημικές τροποποιήσεις σε ένα γονίδιο με την ονομασία ACT1.Η απομάκρυνση αυτών των επιγενετικών παραγόντων από άλλα φυτά αύξανε την παραγωγικότητά τους σε χαμηλές θερμοκρασίες, ενώ η προσθήκη τους σε ήδη προσαρμοσμένα φυτά τα έκανε ευάλωτα στο κρύο. Σε συνδυασμό, τα ευρήματα αυτά καταδεικνύουν αιτιώδη σχέση.Φαινόμενα επιγενετικής κληρονομικότητας έχουν καταγραφεί και σε ζώα. Για παράδειγμα, παλαιότερη έρευνα είχε δείξει ότι τα ποντίκια που εκπαιδεύονται να φοβούνται μια συγκεκριμένη μυρωδιά δίνουν απογόνους με αυξημένη ευαισθησία στην ίδια οσμή.Τα τελευταία χρόνια οι επιγενετικοί παράγοντες προσελκύουν μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον και στον άνθρωπο, αν και οι περισσότερες μέχρι σήμερα μελέτες αφορούσαν παθήσεις και όχι ωφέλιμες προσαρμογές.Η μελέτη της επιγενετικής κληρονομικότητας έχει μόλις αρχίσει. https://www.in.gr/2025/06/10/in-science/episthmes/ki-omos-ekseliksi-den-apaitei-panta-allages-sto-dna/

Κοπέρνικος: Ο φετινός Μάιος ήταν ο δεύτερος θερμότερος που καταγράφτηκε ποτέ στη Γη. «Ασυνήθιστα υψηλές» μετρήσεις τόσο στη γη όσο και στις θάλασσες του πλανήτη. Ο περασμένος μήνας ήταν ο δεύτερος θερμότερος που καταγράφτηκε ποτέ στη Γη, πίσω μόνο από τον Μάιο του 2024, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Κοπέρνικος.Οι χώρες στην Ευρώπη έχουν πληγεί από συνθήκες ξηρασίας τους τελευταίους μήνες, γεγονός που καλλιεργεί την ανησυχία για λειψυδρία, εκτός εάν σημειωθούν βροχοπτώσεις το καλοκαίρι, με τους αγρότες να αναφέρουν καταστροφές στις καλλιέργειες.Τα νέα δεδομένα του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου δείχνουν ότι ο Μάιος του 2025 ήταν ο δεύτερος θερμότερος Μάιος παγκοσμίως, με τη μέση θερμοκρασία να είναι 15,79 βαθμούς Κελσίου, μόλις 0,12 βαθμούς Κελσίου κάτω από το απόλυτο ρεκόρ, που καταγράφτηκε μόλις τον περασμένο χρόνο, πάντως πάνω από τον Μάιο του 2000, που πλέον κατατάσσεται τρίτος.Πάντως η θερμοκρασία υποχώρησε κάτω από το όριο της αύξησης κατά 1,5° Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή. Συγκεκριμένα, ο περασμένος μήνας ήταν 1,4° Κελσίου πιο θερμός από τον μέσο όρο της περιόδου 1850-1900, που ανήκει στην προβιομηχανική εποχή, προτού δηλαδή η ανθρωπότητα αρχίσει να κάνει μαζική χρήση ορυκτών καυσίμων, στην οποία αποδίδεται η διαρκής κλιματική αλλαγή και η υπερθέρμανση της Γης.Έτσι τον Μάιο του 2025 «διακόπηκε η χωρίς προηγούμενο μακρά αλληλουχία μηνών (με θερμοκρασίες) υψηλότερες από 1,5° Κελσίου» σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή, σημείωσε ο Κάρλο Μπουοντέμπο, διευθυντής της υπηρεσίας παρακολούθησης της κλιματικής αλλαγής στο κέντρο Κοπέρνικος (C3S). Τους 21 από τους τελευταίους 22 μήνες ξεπεράστηκε το συμβολικό αυτό όριο, που συμπίπτει με τον πιο φιλόδοξο στόχο της συμφωνίας του Παρισιού.Ο στόχος του 1,5° Κελσίου μετριέται σε διάστημα μιας ή δύο δεκαετιών, επομένως ένα μόνο έτος πάνω από αυτό το επίπεδο δεν σημαίνει ότι ο στόχος δεν έχει επιτευχθεί. Δείχνει όμως ότι η κλιματική έκτακτη ανάγκη συνεχίζει να εντείνεται. Κάθε χρονιά της τελευταίας δεκαετίας ήταν ένα από τις δέκα θερμότερες, με καταγεγραμμένα ρεκόρ από το 1850.Μπορεί η εξέλιξη αυτή να «προσφέρει σύντομη ανάπαυλα στον πλανήτη, αλλά περιμένουμε ότι το όριο του 1,5° Κελσίου θα ξεπεραστεί ξανά στο εγγύς μέλλον, λόγω της συνεχιζόμενης υπερθέρμανσης του κλιματικού συστήματος», προειδοποίησε.Υπολογιζόμενη σε περίοδο 12 μηνών (Ιούνιος 2024-Μάιος 2025), εξάλλου, η αύξηση της θερμοκρασίας σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή έφθασε στο επίπεδο 1,57° Κελσίου. Η θερμοκρασία στους ωκεανούς Η ίδια κατάσταση εντοπίζεται στους ωκεανούς. Με 20,79° Κελσίου στην επιφάνεια, ο περασμένος μήνας ήταν επίσης ο δεύτερος θερμότερος στην πρόσφατη ιστορία, κάτω μόνο από τον Μάιο του 2024. Οι θερμοκρασίες παρέμειναν «ασυνήθιστα υψηλές» σε πολλές θάλασσες, σύμφωνα με το παρατηρητήριο Κοπέρνικος.«Μεγάλες περιοχές του βορειοανατολικού και του βόρειου Ατλαντικού, που γνώρισαν θαλάσσιους καύσωνες, κατέγραψαν θερμοκρασίες επιφάνειας-ρεκόρ μήνα. Το μεγαλύτερο μέρος της Μεσογείου ήταν πολύ πιο θερμό από τον μέσο όρο», διαπίστωσαν οι ειδικοί του κέντρου.Η υγεία των ωκεανών βρίσκεται στην καρδιά της τρίτης συνόδου των Ηνωμένων Εθνών που είναι αφιερωμένη σ’ αυτούς (UNOC), η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη αυτές τις ημέρες στη Νίκαια, στη νότια Γαλλία.Οι θαλάσσιοι καύσωνες μπορεί να οδηγούν σε μαζική μετανάστευση και επεισόδια μαζικής θνησιμότητας ειδών, στην επιδείνωση οικοσυστημάτων, αλλά και στη μείωση της δυνατότητας των ωκεανών να αναμιγνύουν τα νερά της επιφάνειας με αυτά στα βάθη, εμποδίζοντας έτσι τη διανομή θρεπτικών συστατικών.Οι ωκεανοί, που καλύπτουν το 70% της επιφάνειας της Γης, είναι επίσης μείζων ρυθμιστής του κλίματος της Γης. Τα πιο θερμά νερά οδηγούν σε σφοδρότερες καταιγίδες, σε ισχυρότερους τυφώνες ή κυκλώνες, κι αυτό συνοδεύεται από ακολουθία καταστροφών και πλημμυρών. Χωρίς βροχοπτώσεις Ο ξηρός καιρός επιμένει σε πολλά μέρη του κόσμου. Τον Μάιο του 2025, μεγάλο μέρος της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης, καθώς και οι νότιες περιοχές της Ρωσίας, της Ουκρανίας και της Τουρκίας, είχε πιο ξερές συνθήκες από τον μέσο όρο.Σύμφωνα με τον Κοπέρνικο, η άνοιξη είχε πολύ χαμηλή βροχόπτωση. «Ορισμένα τμήματα της Ευρώπης γνώρισαν τα χαμηλότερα επίπεδα κατακρημνίσεων και υγρασίας στο έδαφος από το 1979 τουλάχιστον», τόνισαν οι ειδικοί του.Την άνοιξη έσπασαν διάφορα ρεκόρ στη Βρετανία, ενώ ξηρασία άνευ προηγουμένου εδώ και δεκαετίες πλήττει εδώ κι εβδομάδες τη Δανία και την Ολλανδία, εγείροντας ανησυχίες τόσο για την αγροτική παραγωγή τους όσο και τα αποθέματα υδάτινων πόρων τους.Τον Μάιο του 2025, ο καιρός ήταν ξηρότερος από τον μέσο όρο σε μεγάλο μέρος της Βόρειας Αμερικής, στο Κέρας της Αφρικής και σε όλη την κεντρική Ασία, καθώς και στη νότια Αυστραλία και σε μεγάλο μέρος τόσο της νότιας Αφρικής όσο και της Νότιας Αμερικής. https://www.naftemporiki.gr/green/1966778/kopernikos-o-fetinos-maios-itan-o-deyteros-thermoteros-poy-katagraftike-pote-sti-gi/

Η Ελλάδα μπαίνει στον ευρωπαϊκό χάρτη υδρογόνου με το νέο πρατήριο της Motor Oil. Κρίσιμη παράμετρος η διαμόρφωση αγορας. Μέρος του ευρωπαϊκού χάρτη υδρογονοκίνησης συνιστά πλέον η Ελλάδα με την Motor Oil να εγκαινιάζει το πρώτο πρατήριο υδρογόνου στην ελληνική επικράτεια και από πρώτα στην περιοχή.Ειδικότερα, ο πρώτος εμπορικός σταθμός ανεφοδιασμού Υδρογόνου στους Αγίους Θεοδώρους υπό το εμπορικό σήμα της AVIN παρουσιάστηκε εχθές και ειδική εκδήλωση με τα στελέχη της εταιρείας να υπογραμμίζουν ότι πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα προς την προώθηση της κινητικότητας με υδρογόνο στη χώρα. Το πρατήριο συνιστά επένδυση της τάξης των 3 εκατ. ευρώ και επιβεβαιώνει την πρόθεση του Ομίλου να αποτελέσει εκ των πρωταγωνιστών στα «ανανεώσιμα» καύσιμα του μέλλοντος.Το έργο αυτό διακρίνεται για σημαντικές πρωτιές σε εθνική, περιφερειακή και ευρωπαϊκή κλίμακα. Είναι το πρώτο, δημόσια προσβάσιμο, εμπορικό πρατήριο υδρογόνου που κατασκευάζεται στη χώρα και από τα πρώτα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Είναι το πρώτο που υλοποιείται στην Ευρώπη με συγχρηματοδότηση (κατά 50%) από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Connecting Europe Facility (CEF) – Transport και το πρώτο έργο που ανοίγει τον δρόμο για την εμπορική διάθεση αμιγώς πράσινων καυσίμων για τις οδικές μεταφορές στη χώρα. Υδρογόνο VS εξηλεκτρισμός Το υδρογόνο έρχεται να καλύψει και να απαντήσει στις προκλήσεις του εξηλεκτρισμού που επιτάσσουν μια διαφορετική προσέγγιση από την «παραδοσιακή» της πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας. «Ξέρουμε όλοι ότι το ενεργειακό σύστημα βασίζεται σε υγρά, αέρια και στερεά καύσιμα.Το υδρογόνο αναμένεται να έχει ένα ρόλο τόσο αυτοτελώς όσο και ως ενδιάμεσο για την παραγωγή συνθετικών καυσίμων» ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο Γενικός Διευθυντής της AVIN Oil, Γιάννης Ραπτάκης. Συμπλήρωσε δε πως το υδρογόνο «μπορεί να έχει ρόλο εκεί που ο εξηλεκτρισμός είναι δύσκολος», δίνοντας έτσι το στίγμα για τις εφαρμογές του υδρογόνου. Αξίζει να σημειωθεί ότι καταγράφεται κινητικότητα στο κομμάτι της υδρογονοκίνησης σε παγκόσμιο επίπεδο με μόλις το 2024 να μετράμε 125 νέους σταθμούς.Αν και τα εγκαίνια του πρώτου σταθμού ανεφοδιασμού σε συνδυασμό με την εν εξελίξει προσπάθεια του ΥΠΕΝ να ορίσει το ρυθμιστικό πλαίσιο με το νομοσχέδιο που βρίσκεται σε διαβούλευση, εντούτοις, το πρόβλημα παραμένει η αγορά. Με άλλα λόγια, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Hydrogen Europe Γιώργος Χατζημαρκάκης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση με τα βασικά «επίδικα» για την «επόμενη μέρα» του υδρογόνου, εστίασε στο κομμάτι της αγοράς, σημειώνοντας ότι «το πρώτο και το πιο σημαντικό είναι η αγορά».Αυτό γιατί διαφορετικά ο κλάδος θα συνεχίσει να «παγιδεύεται» στην ιστορία της «κότας και του αυγού» με την έννοια ότι η προώθηση των υποδομών απαιτούν την ύπαρξη αγοράς και αντίστροφα η ύπαρξη αγοράς προϋποθέτει την ανάπτυξη υποδομών στη παραγωγή, μεταφορά και διάθεση του καυσίμου. Ζήτημα χρόνου η μείωση του κόστους Υπό αυτό το πρίσμα, όπως ανέφερε ο ίδιος και ακολούθως υπογράμμισαν και οι υπόλοιποι ομιλητές – ο γενικός διευθυντής της AVIN OIL, Ιωάννης Ραπτάκης, ο Γενικός Διευθυντής της Coral Gas, Παναγιώτης Χαριτόπουλος και ο Διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Ομίλου Motor Oil, Κωνσταντίνος Χατζηφώτης, η διαδικασία θα πρέπει να προχωρήσει, αναμένοντας συν τω χρόνω, όπως έγινε με τις άλλες μορφές πράσινης ενέργειας, στην ωρίμανση της τεχνολογίας σε βιώσιμα οικονομικά μεγέθη.Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι το κόστος παραγωγής υδρογόνου εκτιμάται σήμερα στα 15 ευρώ το κιλό με την προοπτική να υποχωρήσει στα 5 ευρώ το κιλό σε κάποια χρόνια, απομειώνοντας ακολούθως και την τιμή λιανικής.Αξίζει, ωστόσο να σημειωθεί, όπως επισημάνθηκε σχετικά, ότι η στρατηγική προώθησης υδρογόνου δεν θα πρέπει να περιορίζεται μονάχα στα οικονομικά μεγέθη αλλά να προσμετρά την συνολικότερη εικόνα του ενεργειακού συστήματος και των εφαρμογών που δύναται να τύχει, όπου και παρουσιάζει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι του εξηλεκτρισμού, παρά το γεγονός ότι εκ πρώτης όψεως ο εξηλεκτρισμός μπορεί να εμφανίζει ανταγωνιστικότερα οικονομικά μεγέθη.Τα οικονομικά μεγέθη αλλάζουν ειδικά όταν στην περίπτωση του υδρογόνου το 70% του κόστους παραγωγής οφείλεται στο κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και σήμερα ένα μεγάλο μέρος της πράσινης ηλεκτροπαραγωγής καταλήγει στα σκουπίδια σε συνέχεια της αδυναμίας απορρόφησης του από το δίκτυο λόγω μικρότερης ζήτησης. Τα πλεονεκτήματα του υδρογόνου Ως προς τα οφέλη της υδρογονοκίνησης ξεχωρίζουν οι μηδενικές εκπομπές ρύπων, ο γρήγορος ανεφοδιασμός με τον μέσο εκτιμώμενο χρόνο να υπολογίζεται στα 3-5 λεπτά, η μεγάλη αυτονομία της τάξης των 500-700 χιλιομέτρων. Πρόκειται για γνωρίσματα που καθιστούν το υδρογόνο κατάλληλο καύσιμο για επαγγελματική χρήση, μεγάλες αποστάσεις και μεταφορά εμπορευμάτων καθώς και σε ναυτιλία και αεροπλοΐα.Η μεγάλη ωστόσο αγορά που ξεπροβάλει για το υδρογόνο αφορά την χρήση του στα διυλιστήρια που ήδη χρησιμοποιείται «γκρι» και «μπλε» υδρογόνο και σχεδιάζεται η μετάβαση στο «πράσινο» υδρογόνο για την περαιτέρω απανθρακοποίηση. Η στρατηγική διάσταση Τέλος, η όλη προσπάθεια διατηρεί και μια στρατηγική διάσταση, όπως ανέφερε ο κ. Χατζημαρκάκης, επισημαίνοντας ότι το υδρογόνο μπορεί να αποτελέσει το συγκριτικό πλεονέκτημα της Ευρώπης στην αποθήκευση ενέργειας έναντι των μπαταριών της Κίνας και της στρατηγικής των ΗΠΑ. «Βλέπουμε τι γίνεται στον κόσμο, οι ΗΠΑ αλλάζουν μορφή, η Κίνα θέλει να παίξει ρόλο και επομένως η Ευρώπη θα πρέπει να έχει την δική της εκδοχή για αποθήκευση. Αυτό μπορεί να είναι το υδρογόνο», σημείωσε χαρακτηριστικά. https://www.naftemporiki.gr/business/1966799/i-ellada-mpainei-ston-eyropaiko-charti-ydrogonoy-me-to-neo-pratirio-tis-motor-oil/

Η διαστημική φυσική και οι σπουδές βιολογίας ολοκληρώνουν την εβδομάδα στον διαστημικό σταθμό Η διαστημική φυσική ξεπέρασε το ερευνητικό πρόγραμμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού την Παρασκευή, ακολουθούμενη από συνεχιζόμενες σπουδές βιολογίας. Καθήκοντα παρατήρησης της Γης και μια ποικιλία εργαστηριακών εργασιών συντήρησης ήταν επίσης στο πρόγραμμα για το πλήρωμα της Αποστολής 73 στο τέλος της εβδομάδας.Η παρατήρηση του τρόπου με τον οποίο η μικροβαρύτητα επηρεάζει τη φυσική στον τροχιακό σταθμό δίνει στους μηχανικούς την ευκαιρία να σχεδιάσουν καινοτόμα προϊόντα και λύσεις που ωφελούν τις βιομηχανίες στη Γη και στο διάστημα. Οι γνώσεις που δεν μπορούν να ληφθούν σχετικά με τη βαρύτητα της Γης έχουν συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας των φαρμάκων, των τροφίμων, των οικιακών προϊόντων και μιας ευρείας γκάμας άλλων προϊόντων και υπηρεσιών.Ο Διοικητής του Σταθμού Takuya Onishi από την JAXA (Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης) ολοκλήρωσε τις εργασίες του πειράματος Κολλοειδών Στερεών που μελετά τη συμπεριφορά μικροσκοπικών σωματιδίων (κολλοειδών) και πρωτεϊνών στο νερό. Αποθήκευσε τον ερευνητικό εξοπλισμό και επέστρεψε το Microgravity Science Glovebox στην τυπική του διαμόρφωση στην εργαστηριακή μονάδα Destiny. Τα αποτελέσματα από την έρευνα φυσικής μπορούν να καθοδηγήσουν την παραγωγή φαρμακευτικών προϊόντων και την κρυστάλλωση πρωτεϊνών στο διάστημα για τη βελτίωση της ανθρώπινης υγείας. Η μηχανικός πτήσης της NASA, Anne McClain, εργάστηκε επίσης στο Destiny, ανταλλάσσοντας φυσίγγια δειγμάτων μέσα στο Εργαστήριο Επιστήμης Υλικών (MSL) της εργαστηριακής μονάδας. Το MSL υποστηρίζει την έρευνα νέων εφαρμογών για υπάρχοντα υλικά όπως μέταλλα, κράματα, πολυμερή και άλλα, και την ανάπτυξη νέων ή βελτιωμένων υλικών. Η McClain αργότερα αντικατέστησε έναν ελεγκτή διοξειδίου του άνθρακα μέσα στο Εργαστήριο Αυτοματοποιημένων Βιολογικών Προϊόντων του Διαστήματος, ένα θερμοκοιτίδα έρευνας που υποστηρίζει τη μελέτη βιολογικών συστημάτων και διεργασιών σε μικροβαρύτητα.Η μηχανικός πτήσης της NASA, Nichole Ayers, συνέχισε να δοκιμάζει την απόδοση ενός τρισδιάστατου μικροσκοπίου, που ονομάζεται Σύστημα Ογκομετρικής Απεικόνισης Extant Life, ή ELVIS, μέσα στην εργαστηριακή μονάδα Kibo. Επεξεργάστηκε δείγματα βακτηρίων βαθέων υδάτων για προβολή μέσα στο ELVIS για να αποδείξει την ικανότητά του να παρακολουθεί την ποιότητα του νερού, να ανιχνεύει μολυσματικούς οργανισμούς σε διαστημόπλοια και να ερευνά κολλοειδή ή αιωρήματα σωματιδίων σε ένα υγρό.Ο μηχανικός πτήσης της NASA, Jonny Kim, επικεντρώθηκε στη συντήρηση της τροχιάς, διατηρώντας τα συστήματα υποστήριξης ζωής και αποθηκεύοντας φορτίο καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας. Αρχικά, επιθεώρησε φίλτρα ανεμιστήρων σε μια σχάρα EXPRESS, μια πολλαπλών χρήσεων ερευνητική σχάρα, στη εργαστηριακή μονάδα Columbus, αναζητώντας πιθανά συντρίμμια που δεν είναι προσβάσιμα κατά τη διάρκεια των κανονικών εργασιών καθαρισμού. Μετά από αυτή την εργασία, μετακινήθηκε στον Προσαρμογέα Σύζευξης 1 υπό Πίεση που συνδέει τη μονάδα Unity με τη μονάδα Zarya και αποθήκευσε μια ποικιλία υλικού.Ο βετεράνος κοσμοναύτης της Roscosmos, Sergey Ryzhikov, φορούσε γυαλιά εικονικής πραγματικότητας για μια έρευνα που εξερευνούσε πώς η αίσθηση ισορροπίας και η οπτική παρακολούθηση ενός μέλους του πληρώματος προσαρμόζονται στη μικροβαρύτητα. Ο μηχανικός πτήσης Kirill Peskov συνέχισε τα καθήκοντά του στην παρατήρηση της Γης στρέφοντας μια κάμερα έξω από το παράθυρο ενός διαστημικού σταθμού και φωτογραφίζοντας νησιά και ηφαίστεια σε όλο τον κόσμο. Ο μηχανικός πτήσης Alexey Zubritskiy ξεκίνησε τη βάρδιά του γεμίζοντας τη δεξαμενή γεννήτριας οξυγόνου Elektron και στη συνέχεια μετέφερε νερό που ήταν αποθηκευμένο στο φορτηγό σκάφος Progress 90 στις δεξαμενές του σταθμού.Η Αποστολή Axiom 4 συνεχίζει την αντίστροφη μέτρηση για την εκτόξευση από το Διαστημικό Κέντρο Kennedy της NASA στις 8:22 π.μ. EDT στις 10 Ιουνίου σε ένα διαστημόπλοιο SpaceX Dragon. Η βετεράνος αστροναύτης Peggy Whitson θα κυβερνήσει το Ax-4 και θα ηγηθεί του Ινδού πιλότου Shubhanshu Shukla και των ειδικών αποστολής Sławosz Uzanański-Wiśniewksi από την Πολωνία και του Tibor Kapu από την Ουγγαρία στο τροχιακό φυλάκιο. Οι αστροναύτες του Ax-4 θα επιβιβαστούν στο Dragon για μια αυτόνομη προσγείωση στο διαστημικό λιμάνι του σταθμού στη μονάδα Harmony στις 12:30 μ.μ. στις 11 Ιουνίου. Παρακολουθήστε την κάλυψη της εκτόξευσης και της προσγείωσης στο NASA+. Μάθετε περισσότερα για τις δραστηριότητες του σταθμού ακολουθώντας το ιστολόγιο του διαστημικού σταθμού, @space_station και @ISS_Research στο X, καθώς και τους λογαριασμούς του ISS στο Facebook και το Instagram. Λαμβάνετε τα τελευταία νέα από τη NASA κάθε εβδομάδα. Εγγραφείτε εδώ. Περισσότερα από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. https://www.nasa.gov/blogs/spacestation/2025/06/06/space-physics-biology-studies-wrap-week-aboard-space-station/ Η ακτή του Κόλπου της Αμερικής, φωτισμένη από τα φώτα της πόλης από το Χιούστον του Τέξας (πάνω αριστερά) μέχρι τη χερσόνησο της Φλόριντα και μια ατμοσφαιρική λάμψη που στεφανώνει τον ορίζοντα της Γης, απεικονίζονται από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό καθώς βρισκόταν σε τροχιά 260 μίλια πάνω από την Πολιτεία Lone Star. NASA

Δεύτερη αποτυχημένη προσπάθεια ιαπωνικού σκάφους να πατήσει στη Σελήνη (βίντεο) Το σκάφος Resilience δεν κατάφερε να προσσεληνωθεί ομαλά και έχει χαθεί η επικοινωνία μαζί του. Ένα διαστημόπλοιο από την Ιαπωνία που προσπαθούσε να πραγματοποιήσει την πρώτη ιδιωτική προσσελήνωση της χώρας συνετρίβη στην επιφάνεια της Σελήνης σε μια απογοητευτική δεύτερη αποτυχία για την κατασκευάστρια εταιρεία ispace.Το διαστημόπλοιο Resilience της ιαπωνικής εταιρείας στόχευε να πραγματοποιήσει μια ομαλή προσεδάφιση στην περιοχή Mare Frigoris (Ψυχρή Θάλασσα ) στην πλευρά της Σελήνης που βλέπει μόνιμα τη ΓΗ. Όμως η τηλεμετρία από το όχημα προσεδάφισης σταμάτησε ένα λεπτό και 45 δευτερόλεπτα πριν από την προγραμματισμένη προσεδάφιση προφανώς λόγω δυσλειτουργίας του εξοπλισμού.Θυμίζει την πρώτη απόπειρα προσεδάφισης της ispace στη Σελήνη, τον Απρίλιο του 2023. Το διαστημόπλοιο χάθηκε από τα όργανα επικοινωνίας επίσης κατά τη διάρκεια της προσπάθειας προσεδάφισης η οποία τελικά κηρύχθηκε αποτυχημένη. Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν υποδηλώνουν ότι το αποστασιόμετρο λέιζερ του οχήματος προσεδάφισης αντιμετώπισε προβλήματα κατά τη μέτρηση της απόστασης του ανιχνευτή από την επιφάνεια της Σελήνης.«Ως αποτέλεσμα, το όχημα προσεδάφισης δεν μπόρεσε να επιβραδυνθεί επαρκώς ώστε να φτάσει στην απαιτούμενη ταχύτητα για την προγραμματισμένη προσεδάφιση στη Σελήνη. Με βάση αυτές τις συνθήκες, θεωρείται επί του παρόντος ότι το όχημα προσεδάφισης πιθανότατα πραγματοποίησε μια ανώμαλη προσεδάφιση στην επιφάνεια της Σελήνης. Απολογούμαστε στους συνεργάτες μας και δηλώνουμε ότι δεν θα απογοητευτούμε και θα συνεχίσουμε την προσπάθεια να φτάσουμε με επιτυχία στη Σελήνη» αναφέρει σε ανακοίνωση της η ispace. Μια ανώμαλη προσεδάφιση σημαίνει ότι το Resilience έπεσε στην επιφάνεια της Σελήνης πιο γρήγορα από το προγραμματισμένο. Πιστεύεται ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο αν όχι απίθανο να καταφέρει το σκάφος να προχωρήσει με την αποστολή δύο εβδομάδων ή να αναπτύξει το μικρό ρόβερ Tenacious που κατασκευάστηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Εικόνα του σκάφους Resilience κατά τη διάρκεια της προσεδάφισης στη Σελήνη. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1965296/deyteri-apotychimeni-prospatheia-iaponikoy-skafoys-na-patisei-sti-selini-vinteo/

Ανακαλύφθηκε η πιο παράξενη υπερ-Γη στο Σύμπαν. Πρόκειται για έναν εξωπλανήτη που είναι πιθανό να... μπαινοβγαίνει στην κατοικήσιμη ζώνη του άστρου του. Μια τεράστια «υπερ-Γη» με ακραίο κλίμα που την καθιστά κατοικήσιμη μόνο για ένα μέρος της τροχιάς της εντοπίστηκε να κινείται γύρω από ένα άστρο 2,472 έτη φωτός μακριά από τον δικό μας πλανήτη.Με τον όρο υπερ-Γη (ή υπερ-Γαία) οι αστρονόμοι ονομάζουν πλανήτες σε άλλα αστρικά συστήματα το μέγεθος των οποίων είναι μεγαλύτερο από αυτό της Γης αλλά μικρότερο από αυτό των μεγάλων πλανητών αερίου του ηλιακού μας συστήματος όπως ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας.Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Nature Astronomy» ερευνητική ομάδα παρουσιάζει την ανακάλυψη που έκανε με τη μέθοδο της μελέτης της έκλειψης που προκαλείται σε ένα άστρο από τη διέλευση ενός πλανήτη που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από αυτόν. Με τη μέθοδο αυτή έχουν ανακαλυφθεί χιλιάδες εξωπλανήτες και έχει εξελιχθεί από τους επιστήμονες τόσο ώστε να μπορούν να συλλέγονται δεδομένα όχι μόνο για την ύπαρξη ενός πλανήτη αλλά και την χημική του σύσταση και άλλα χαρακτηριστικά του.Ο νέος εξωπλανήτης ονομάζεται Kepler-725c και είναι στα ανώτερα όρια της κατηγορίας της υπερ-Γης αφού έχει μάζα δέκα φορές μεγαλύτερη από αυτή του πλανήτη μας. Δεν έχουμε ένα παράδειγμα υπερ-Γης στο ηλιακό μας σύστημα, επομένως δεν γνωρίζουμε πραγματικά πώς είναι αυτοί οι πλανήτες. Οι πλανητικοί επιστήμονες εξακολουθούν να παλεύουν με θεωρητικά μοντέλα που προσπαθούν να περιγράψουν τις ιδιότητες αυτών των κόσμων. Πόσοι από αυτούς είναι βραχώδεις πλανήτες; Διαθέτουν πυκνή ατμόσφαιρα; Διαθέτουν τεκτονικές πλάκες και τεκτονική δραστηριότητα ; Πώς θα επηρέαζε η υψηλότερη επιφανειακή τους βαρύτητα την εξέλιξη της ζωής; Οριστικές απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δεν έχουν ακόμη δοθεί οπότε κάθε νέα ανακάλυψη ενός τέτοιου πλανήτη αυξάνει τις γνώσεις μας για αυτούς.Η τροχιά του πλανήτη κρίνεται ως ιδιαίτερα ασυνήθιστη. Είναι εξαιρετικά ελλειπτική με εκκεντρότητα 0,44. Για λόγους σύγκρισης, η τροχιά της Γης έχει εκκεντρότητα 0,0167 και επομένως είναι σχεδόν κυκλική. Στο άλλο άκρο, μια τροχιακή εκκεντρότητα 1 θα ήταν παραβολική. Η τροχιά του Kepler-725c έχει οβάλ σχήμα, που σημαίνει ότι σε ορισμένα σημεία της τροχιάς του βρίσκεται πολύ πιο κοντά στο άστρο του από ό,τι σε άλλες χρονικές στιγμές. Ενώ συνολικά ο Kepler-725c λαμβάνει 1,4 φορές περισσότερη θερμότητα από το άστρο του από ό,τι η Γη από τον Ήλιο, αυτός είναι απλώς ο μέσος όρος κατά τη διάρκεια της τροχιάς του, και κατά καιρούς λαμβάνει λιγότερη. Το κλίμα και η ζωή Εάν ο Kepler-725c έχει ατμόσφαιρα, τότε η διαφορά στην ηλιακή θέρμανση σε διαφορετικές χρονικές στιγμές στην τροχιά του θα μπορούσε να προκαλέσει χάος στο κλίμα του. Στην πραγματικότητα, η υψηλή τροχιακή εκκεντρότητα σημαίνει ότι ο εξωπλανήτης περνάει μόνο ένα μέρος της τροχιάς του στην κατοικήσιμη ζώνη, η οποία είναι μια κυκλική ζώνη γύρω από το αστέρι σε απόσταση όπου οι θερμοκρασίες είναι κατάλληλες για υγρό νερό στην επιφάνεια ενός πλανήτη.Μήπως αυτό σημαίνει ότι ο Kepler-725c είναι κατοικήσιμος μόνο για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα κατά την τροχιακή του κίνηση; Τι θα συνέβαινε σε οποιαδήποτε ζωή που μπορεί να υπάρχει στον πλανήτη κατά τις περιόδους που βρίσκεται εκτός της κατοικήσιμης ζώνης; Και πάλι, αυτά είναι θεωρητικά προβλήματα με τα οποία παλεύουν οι επιστήμονες, αλλά τώρα η ύπαρξη του Kepler-725c τα καθιστά ξαφνικά πολύ πραγματικά προβλήματα.Ωστόσο, επειδή δεν βλέπουμε τη διέλευση του Kepler-725c, δεν θα είναι δυνατό να διερευνήσουμε την ατμόσφαιρά του με το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb, το οποίο χρησιμοποιεί το ηλιακό φως που φιλτράρεται μέσα από την ατμόσφαιρα ενός πλανήτη για να κάνει συμπεράσματα σχετικά με τις ιδιότητες και τη σύνθεση αυτής της ατμόσφαιρας.Τέτοιες απαντήσεις θα έχουμε από την αποστολή PLATO (PLANetary Transits and Oscillations of stars) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος που αφορά την εκτόξευση ενός τηλεσκοπίου το 2026 το οποίο θα διαθέτει τα πιο εξειδικευμένα όργανα ανίχνευσης και μελέτης εξωπλανητών μέχρι σήμερα. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1966058/anakalyfthike-i-pio-paraxeni-yper-gi-sto-sympan/

Ετοιμάζεται να κλείσει (επιτέλους) η «Πύλη της Κόλασης» (βίντεο) Εξασθενεί μετά από μισό αιώνα η καύση του κρατήρα Νταρβάζα στο Τουρκμενιστάν Ο Κρατήρας Νταρβάζα επίσης γνωστός ως Πύλη της Κολάσης, είναι κοίτασμα φυσικού αερίου που κατέρρευσε μέσα σε ένα σπήλαιο κοντά στη Νταρβάζα του Τουρκμενιστάν πριν 50 χρόνια και έκτοτε καίγεται αδιάκοπα. Οι ειδικοί που μελετούν τον κρατήρα λένε ότι η φωτιά αρχίζει να υποχωρεί σημαντικά.Δεν έχουν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για το πώς αναφλέγεται ο κρατήρας και ορισμένα γεγονότα αμφισβητούνται. Μία από τις πιο δημοφιλείς θεωρίες είναι ότι οι Σοβιετικοί γεωλόγοι θέλοντας να αποτρέψουν την εξάπλωση του αερίου μεθανίου προκάλεσαν εκούσια ή πιθανώς και ακούσια την έναρξη της καύσης του κρατήρα που έχει διάμετρο 69 μέτρα και έχει γίνει δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο.Τον Ιανουάριο του 2022, μια επιτροπή ανέλαβε να βρει μια λύση για την κατάσβεση του φλεγόμενου κρατήρα. Η επιτροπή ελπίζει είτε να σβήσει εντελώς τον κρατήρα αερίου είτε να βρει έναν τρόπο ώστε ο κρατήρας να εξακολουθεί να καίγεται χωρίς να περιλαμβάνει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.Οι διάφορων ειδών εργασίες γύρω ή κοντά στον κρατήρα για να γίνει απορρόφηση και απομάκρυνση του μεθανίου από αυτόν φαίνεται ότι έχουν αρχίσει να αποδίδουν αφού οι παρατηρήσεις που γίνονται στον κρατήρα δείχνουν αξιοσημείωτο περιορισμό της καύσης του. Η άντληση φυσικού αερίου από άλλα σημεία που θα δημιουργηθούν στη περιοχή όπου θα μπορεί να αποθηκευτεί με ασφάλεια και να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας θα βοηθούσε τη χώρα να μειώσει το υπερβολικό αποτύπωμα άνθρακα. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1965678/etoimazetai-na-kleisei-epiteloys-i-pyli-tis-kolasis-vinteo/

Αναζητώντας Αρχαία Βράχια στα Επίπεδα «Forlandet». Αυτή την εβδομάδα, το Perseverance συνέχισε τη σταδιακή του κάθοδο στο σχετικά επίπεδο έδαφος έξω από τον κρατήρα Jezero. Σε αυτήν την περιοχή, η επιστημονική ομάδα αναμένει να βρει βράχους που θα μπορούσαν να είναι από τους παλαιότερους που έχουν παρατηρηθεί ποτέ από το ρόβερ Perseverance - και ίσως από οποιοδήποτε ρόβερ που έχει εξερευνήσει την επιφάνεια του Άρη - παρουσιάζοντας μια μοναδική ευκαιρία να κατανοήσουμε το αρχαίο παρελθόν του Άρη. Το Perseverance βρίσκεται τώρα στο «Fallbreen», μια ανοιχτόχρωμη έκθεση σε βραχώδες υπόστρωμα που η επιστημονική ομάδα ελπίζει να συγκρίνει με την κοντινή προεξοχή που περιέχει ολιβίνη στο «Copper Cove». Αυτή θα μπορούσε να είναι μια ματιά στη γεωλογική μονάδα πλούσια σε ολιβίνη και ανθρακικό άλας που εκτείνεται εκατοντάδες χιλιόμετρα δυτικά του κρατήρα Jezero. Η απόκτηση γνώσης για το πώς σχηματίστηκαν αυτά τα πετρώματα θα μπορούσε να έχει βαθιές επιπτώσεις στην συνεχώς εξελισσόμενη γνώση μας για την ιστορία αυτής της περιοχής. Οι πρόσφατες διαβάσεις του Perseverance σηματοδότησαν μια άλλη αξιοσημείωτη μετάβαση. Αφού πέρασε από τον Κόπερ Κόουβ, το Perseverance εισήλθε στο τετράπλευρο «Forlandet», μια περιοχή 1,2 τετραγωνικών χιλιομέτρων (περίπου 0,46 τετραγωνικά μίλια ή 297 στρέμματα) κατά μήκος της άκρης του κρατήρα που η επιστημονική ομάδα ονόμασε από το Εθνικό Πάρκο Forlandet στο νορβηγικό αρχιπέλαγος του Σβάλμπαρντ. Ανακαλύφθηκε στα τέλη του 16ου αιώνα από Ολλανδούς εξερευνητές, αυτό το παγωμένο σύνολο νησιών αιχμαλώτισε τη φαντασία μιας γενιάς ναυτικών που αναζητούσαν το Βορειοδυτικό Πέρασμα. Ενώ το Perseverance βρίσκεται στο τετράγωνο Forlandet, οι γεωμορφές και οι βραχώδεις στόχοι θα ονομαστούν ανεπίσημα από τοποθεσίες μέσα και γύρω από αυτό το εθνικό πάρκο στη Γη. Καθώς το ρόβερ πλοηγείται στα δικά του στενά περάσματα με πνεύμα ανακάλυψης, οδηγώντας γύρω από αμμόλοφους και περνώντας με αεράκι από λόφους, ελπίζουμε ότι θα διοχετεύσει την επιμονή των εξερευνητών που κάποτε έδωσαν σε αυτά τα βράχια τα ονόματά τους. https://science.nasa.gov/blog/searching-for-ancient-rocks-in-the-forlandet-flats/ Το ρόβερ Mars Perseverance της NASA απέκτησε αυτήν την εικόνα του χώρου εργασίας «Fallbreen» χρησιμοποιώντας την ενσωματωμένη αριστερή κάμερα πλοήγησης (Navcam). Η κάμερα βρίσκεται ψηλά στον ιστό του ρόβερ και βοηθά στην οδήγηση. Αυτή η εικόνα λήφθηκε στις 22 Μαΐου 2025 (Ηλιακός Ήλιος 1512, ή Αρειανή ημέρα 1.512 της αποστολής Άρης 2020) κατά την τοπική μέση ηλιακή ώρα 14:39:01. Sols 4561-4562: Προετοιμασία για Γεωτρήσεις στην Altadena Ημερομηνία σχεδιασμού της Γης: Τετάρτη, 4 Ιουνίου 2025 Συνεχίζουμε να αναζητούμε μια κατάλληλη τοποθεσία για να συλλέξουμε ένα δείγμα από γεωτρήσεις σε αυτήν την περιοχή. Όπως ίσως θυμάστε από το σχέδιο της Δευτέρας, πραγματοποιήσαμε μια σύντομη «ανάπτυξη» λίγο κάτω από 4 μέτρα (περίπου 13 πόδια) ελπίζοντας να βρούμε έναν στόχο γεώτρησης σήμερα, αφού η ανάλυση της Δευτέρας διαπίστωσε ότι δεν υπήρχαν καλοί στόχοι στον προηγούμενο χώρο εργασίας μας. Ευτυχώς, ο σημερινός χώρος εργασίας ήταν πολύ πιο συνεργατικός και καταφέραμε να επιλέξουμε τον στόχο «Altadena» ως την επόμενη πιθανή τοποθεσία γεώτρησης. Η Altadena είναι ένα όνομα που έχουμε κρατήσει για έναν ειδικό στόχο, καθώς το ομώνυμο όνομα εδώ στη Γη είναι μια γειτονιά δίπλα στο JPL που καταστράφηκε από την πυρκαγιά Eaton νωρίτερα φέτος. Είμαστε έτοιμοι να εισέλθουμε στο επόμενο τετράπλευρο χαρτογράφησης, το οποίο θα συνοδεύεται από ένα νέο σύνολο ονομάτων στόχων, οπότε η ομάδα αποφάσισε ότι η χρήση της Altadena ως ονόματος για αυτήν την τοποθεσία γεώτρησης ήταν μια προφανής επιλογή. Η μεγάλη δραστηριότητα σε αυτό το σχέδιο είναι το επόμενο βήμα στη διαδικασία γεώτρησης. Αυτή η δραστηριότητα είναι η «δοκιμή προφόρτισης», η οποία καθορίζει εάν οι δυνάμεις στο τρυπάνι θα είναι καλές κατά τη διάρκεια της γεώτρησης και εάν ο στόχος της γεώτρησης δεν θα μετακινηθεί ή θα σπάσει απροσδόκητα. Εάν περάσουμε τη δοκιμή προφόρτισης και διαπιστώσουμε ότι το πέτρωμα έχει τη χημεία που αναζητούμε, θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε με την Altadena ως την επόμενη τοποθεσία γεώτρησης. Εάν όχι, θα πρέπει να αποφασίσουμε εάν θα ξαναμπούμε ή θα συνεχίσουμε να οδηγούμε βαθύτερα σε αυτήν την πιθανώς κυβική περιοχή. Φυσικά, η δοκιμή προφόρτισης δεν είναι το μόνο πράγμα που κάνουμε σήμερα. Μπαίνοντας, φαινόταν ότι ο χρόνος μας για άλλες δραστηριότητες θα ήταν αρκετά περιορισμένος λόγω των περιορισμών ισχύος που επιβάλλονται από τις προετοιμασίες για τη γεώτρηση και τη διατήρηση του ρόβερ ζεστού κατά τη διάρκεια του κρύου χειμώνα του Άρη. Ωστόσο, πρόσφατα εφαρμόσαμε ορισμένες νέες δυνατότητες βελτιστοποίησης ισχύος, οι οποίες μας οδήγησαν στο να έχουμε πολύ περισσότερη ισχύ σήμερα από ό,τι περιμέναμε. Αυτό σήμαινε ότι μπορέσαμε να προσθέσουμε μια ολόκληρη επιπλέον ώρα επιστημονικού χρόνου εκτός από την ώρα που είχαμε ήδη προγραμματίσει. Όπως ήταν αναμενόμενο, η Αλτανένα λαμβάνει μεγάλη έμφαση σε αυτό το σχέδιο για τον χαρακτηρισμό της πριν από τις γεωτρήσεις. Αυτό περιλαμβάνει μια δραστηριότητα LIBS από το ChemCam και μια παρατήρηση από το Mastcam, καθώς και μερικές παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας από το APXS και μερικές εικόνες MAHLI. Επιπλέον, το Mastcam θα παρατηρήσει κάποια εκτεθειμένη στρωματογραφία στο "Dana Point", μια ανοιχτόχρωμη φλέβα στο "Mission Trails" που θα είναι επίσης ένας στόχος του ChemCam LIBS, μερικές ακόμη κοντινές κοιλότητες και μερικές αμμώδεις περιοχές στο "Camp Williams" για να παρατηρήσει τη μεταφορά ιζημάτων που προκαλείται από τον άνεμο. Μαζί με τα δύο LIBS, το ChemCam θα χρησιμοποιήσει την κάμερα RMI για να προσθέσει στη στοίβα εικόνων που έχουμε από τον λόφο Mishe Mokwa και τη μονάδα yardang στο βάθος. Ως επικεφαλής της ομάδας Ατμόσφαιρας και Περιβάλλοντος (ENV) σήμερα, φαινόταν ότι θα είχα αρκετά ελαφρύ φόρτο εργασίας λόγω των περιορισμών ισχύος που εμποδίζουν οποιεσδήποτε δραστηριότητες ENV εκτός από τις συνήθεις παρατηρήσεις μας REMS, RAD και DAN. Με την επιπλέον ώρα επιστημονικού χρόνου, μπόρεσα να προσθέσω μια σειρά από νέες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων τριών ταινιών cloud με Navcam, μιας παρατήρησης σκόνης μέσα στον κρατήρα Gale από την Navcam με οπτική επαφή και μιας έρευνας Navcam για να αναζητήσω τυχόν εστίες σκόνης που μπορεί να στροβιλίζονται γύρω από το ρόβερ. Μια αρκετά αξιοπρεπής επιστημονική έρευνα ENV για ένα σχέδιο που ξεκίνησε από το τίποτα! Όταν ξεκινήσουμε τον σχεδιασμό την Παρασκευή, ελπίζουμε ότι θα έχουμε περάσει τη δοκιμή προφόρτισης και θα είμαστε σε θέση να μετατρέψουμε την Altadena στην 43η γεώτρηση μας στα επόμενα ηλιακά φαινόμενα, πριν συνεχίσουμε να ανεβαίνουμε τις πλαγιές του όρους Sharp. https://science.nasa.gov/blog/sols-4561-4562-prepping-to-drill-at-altadena/

Το Chandra της NASA βλέπει έναν εκπληκτικά ισχυρό πίδακα μαύρης τρύπας στο κοσμικό «μεσημέρι» Μια μαύρη τρύπα έχει εκπέμψει έναν εκπληκτικά ισχυρό πίδακα στο μακρινό σύμπαν, σύμφωνα με μια νέα μελέτη από το Παρατηρητήριο ακτίνων Χ Chandra της NASA και η οποία συζητήθηκε στο τελευταίο μας δελτίο τύπου. Αυτός ο πίδακας υπάρχει αρκετά νωρίς στο σύμπαν ώστε να φωτίζεται από τη λάμψη που έχει απομείνει από την ίδια τη Μεγάλη Έκρηξη.Οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν το Chandra και το Karl G. Jansky Very Large Array (VLA) για να μελετήσουν αυτήν τη μαύρη τρύπα και τον πίδακά της σε μια περίοδο που ονομάζουν «κοσμικό μεσημέρι», η οποία συνέβη περίπου τρία δισεκατομμύρια χρόνια μετά την έναρξη του σύμπαντος. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι περισσότεροι γαλαξίες και οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες αναπτύσσονταν ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην ιστορία του σύμπαντος.Το κύριο γραφικό είναι μια καλλιτεχνική απεικόνιση που δείχνει υλικό σε έναν δίσκο που πέφτει προς μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα. Ένας πίδακας εκτινάσσεται μακριά από τη μαύρη τρύπα προς τα πάνω δεξιά, όπως ανίχνευσε το Chandra στη νέα μελέτη. Η μαύρη τρύπα βρίσκεται 11,6 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη όταν το κοσμικό μικροκυματικό υπόβαθρο (CMB), η λάμψη που είχε απομείνει από τη Μεγάλη Έκρηξη, ήταν πολύ πυκνότερη από ό,τι είναι τώρα. Καθώς τα ηλεκτρόνια στους πίδακες απομακρύνονται από τη μαύρη τρύπα, κινούνται μέσα στη θάλασσα της ακτινοβολίας CMB και συγκρούονται με φωτόνια μικροκυμάτων. Αυτές οι συγκρούσεις ενισχύουν την ενέργεια των φωτονίων προς τα πάνω στη ζώνη ακτίνων Χ (μωβ και λευκό), επιτρέποντάς τους να ανιχνευθούν από το Chandra ακόμη και σε αυτή τη μεγάλη απόσταση, η οποία φαίνεται στο ένθετο.Οι ερευνητές, στην πραγματικότητα, εντόπισαν και στη συνέχεια επιβεβαίωσαν την ύπαρξη δύο διαφορετικών μαύρων τρυπών με πίδακες μήκους άνω των 300.000 ετών φωτός. Οι δύο μαύρες τρύπες απέχουν 11,6 δισεκατομμύρια και 11,7 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη, αντίστοιχα. Τα σωματίδια σε έναν πίδακα κινούνται με ταχύτητα μεταξύ 95% και 99% της ταχύτητας του φωτός (που ονομάζεται J1405+0415) και στον άλλο με ταχύτητα μεταξύ 92% και 98% της ταχύτητας του φωτός (J1610+1811). Ο πίδακας από τον J1610+1811 είναι αξιοσημείωτα ισχυρός, μεταφέροντας περίπου τη μισή ενέργεια από το έντονο φως από το θερμό αέριο που περιστρέφεται γύρω από τη μαύρη τρύπα.Η ομάδα κατάφερε να ανιχνεύσει αυτούς τους πίδακες παρά τις μεγάλες αποστάσεις και τη μικρή τους απόσταση από τις φωτεινές, αυξανόμενες υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες - γνωστές ως «κβάζαρ» - λόγω της οξείας όρασης ακτίνων Χ του Chandra, και επειδή η CMB ήταν πολύ πυκνότερη τότε από ό,τι είναι τώρα, ενισχύοντας την ενεργειακή ώθηση που περιγράφεται παραπάνω.Όταν οι πίδακες κβάζαρ πλησιάζουν την ταχύτητα του φωτός, η θεωρία της ειδικής σχετικότητας του Αϊνστάιν δημιουργεί ένα δραματικό φαινόμενο φωτεινότητας. Οι πίδακες που στοχεύουν προς τη Γη φαίνονται πολύ φωτεινότεροι από αυτούς που είναι στραμμένοι μακριά. Η ίδια φωτεινότητα που παρατηρούν οι αστρονόμοι μπορεί να προέρχεται από πολύ διαφορετικούς συνδυασμούς ταχύτητας και γωνίας θέασης. Ένα τζετ που τρέχει με ταχύτητα σχεδόν φωτός αλλά σε γωνία μακριά από εμάς μπορεί να φαίνεται εξίσου φωτεινό με ένα πιο αργό τζετ που είναι στραμμένο απευθείας στη Γη.Οι ερευνητές ανέπτυξαν μια νέα στατιστική μέθοδο που τελικά έλυσε αυτή την πρόκληση του διαχωρισμού των επιδράσεων της ταχύτητας και της γωνίας θέασης. Η προσέγγισή τους αναγνωρίζει μια θεμελιώδη προκατάληψη: οι αστρονόμοι είναι πιο πιθανό να ανακαλύψουν τζετ που είναι στραμμένα προς τη Γη απλώς επειδή τα σχετικιστικά φαινόμενα τα κάνουν να φαίνονται πιο φωτεινά. Ενσωμάτωσαν αυτήν την προκατάληψη χρησιμοποιώντας μια τροποποιημένη κατανομή πιθανοτήτων, η οποία εξηγεί πώς ανιχνεύονται οι τζετ που είναι προσανατολισμένοι σε διαφορετικές γωνίες στις έρευνες. Η μέθοδός τους λειτουργεί χρησιμοποιώντας πρώτα τη φυσική του τρόπου με τον οποίο τα σωματίδια των τζετ σκεδάζουν την CMB για να προσδιορίσουν τη σχέση μεταξύ της ταχύτητας του τζετ και της γωνίας θέασης. Στη συνέχεια, αντί να υποθέσουν ότι όλες οι γωνίες είναι εξίσου πιθανές, εφαρμόζουν το φαινόμενο της σχετικιστικής επιλογής: οι τζετ που εκπέμπονται προς εμάς (μικρότερες γωνίες) υπερεκπροσωπούνται στους καταλόγους μας. Εκτελώντας δέκα χιλιάδες προσομοιώσεις που ταιριάζουν με αυτήν την προκατειλημμένη κατανομή στο φυσικό τους μοντέλο, μπόρεσαν τελικά να προσδιορίσουν τις πιο πιθανές γωνίες θέασης: περίπου 9 μοίρες για το J1405+0415 και 11 μοίρες για το J1610+1811. Αυτά τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν από την Jaya Maithil (Κέντρο Αστροφυσικής | Harvard & Smithsonian) στην 246η συνάντηση της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στο Άνκορατζ της Αλάσκας και δημοσιεύονται επίσης στο The Astrophysical Journal. Μια προδημοσίευση είναι διαθέσιμη εδώ. Το Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Marshall της NASA στο Χάντσβιλ της Αλαμπάμα διαχειρίζεται το πρόγραμμα Chandra. Το Κέντρο Ακτίνων Χ Chandra του Αστροφυσικού Παρατηρητηρίου Smithsonian ελέγχει τις επιστημονικές επιχειρήσεις από το Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης και τις πτητικές λειτουργίες από το Μπέρλινγκτον της Μασαχουσέτης. Μια μαύρη τρύπα εξέπεμψε έναν εκπληκτικά ισχυρό πίδακα στο μακρινό σύμπαν, σύμφωνα με μια μελέτη από το Παρατηρητήριο Ακτίνων Χ Chandra της NASA. https://www.nasa.gov/image-article/nasas-chandra-sees-surprisingly-strong-black-hole-jet-at-cosmic-noon/

Το Νέφος του Όορτ δεν είναι ‘σφαιρική αγελάδα’. Το Νέφος του Όορτ είναι μια τεράστια περιοχή παγωμένων αντικειμένων που περιβάλλει τον Ήλιο μας. Θεωρούμε ότι από εκεί προέρχονται οι κομήτες. Συνήθως το Νέφος του Όορτ σχεδιάζεται ως μια αόριστη σφαιρική κατανομή αντικειμένων που περιβάλλουν την Ζώνη Kuiper και το πλανητικό μας σύστημα. Όμως σύμφωνα με (παλαιότερες), αλλά και μια πρόσφατη δημοσίευση των David Nesvornýet al στο περιοδικό ‘The Astrophysical Journal‘, το Νέφος του Όορτ αποκτά ένα πιο περίεργο σχήμα:Προσομοίωση αστρονόμων δείχνει ότι παλιρροιακές δυνάμεις από τον Γαλαξία μας δίνουν μια σπειροειδή μορφή στο εσωτερικό Νέφος του Όορτ που μοιάζει με σχήμα γαλαξία! Η μπλε γραμμή δείχνει το επίπεδο του Γαλαξία μας και η κόκκινη το επίπεδο στο οποίο κινούνται οι πλανήτες, που ονομάζεται «εκλειπτική».Το Νέφος του Όορτ σχηματίστηκε πριν από περίπου 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν το Ηλιακό Σύστημα ήταν σε νεαρή ηλικία. Καθώς οι εξωτερικοί πλανήτες απομάκρυναν την τροχιακή τους γειτονιά, τρισεκατομμύρια μικρά παγωμένα αντικείμενα ωθήθηκαν σε πολύ έκκεντρες τροχιές που πλησιάζουν έως και 30 αστρονομικές (AU) τον Ήλιο και στη συνέχεια απομακρύνονται μέχρι και 1.000 AU. Υπενθυμόζεται ότι η Γη απέχει 1 AU(=150 εκατομμύρια χιλιόμετρα) από τον Ήλιο. Αργότερα, οι γαλαξιακές παλιρροιακές δυνάμεις ώθησαν αυτά τα αντικείμενα πιο μακριά από τον Ήλιο και άλλαξαν την κλίση των τροχιών τους. Οι αλληλεπιδράσεις με κοντινά άστρα τείνουν να τυχαιοποιούν τις τροχιές των αντικειμένων του Νέφους του Όορτ.Το εσωτερικό Νέφος του Όορτ αποτελείται από αντικείμενα που βρίσκονται σε απόσταση 1000 έως 10.000 AU από τον Ήλιο. Είναι λίγο-πολύ επίπεδο, με διάμετρο περίπου 15.000 AU, κλίση 30° ως προς την εκλειπτική και μοιάζει με σπείρα με δύο στριμμένους βραχίονες. Παρά το γεγονός ότι σπειροειδής μορφή είναι μακρόβια, η άμεση παρατηρησιακή ανίχνευσή της μάλλον είναι πολύ δύσκολη.Το Νέφος του Όορτ θυμίζει το ανέκδοτο με τις σφαιρικές αγελάδες. Οι φυσικοί όταν μελετούν κάτι ξεκινούν «υποθέτοντας μια σφαιρική αγελάδα». Αλλά όταν καταπιάνονται με τις λεπτομέρειες η «σφαιρική αγελάδα» γίνεται πιο περίπλοκη προσεγγίζοντας μια κανονική αγελάδα. διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες: 1. The Oort Cloud – https://johncarlosbaez.wordpress.com/2025/06/06/the-oort-cloud/ 2. David Nesvornýet al: «A Spiral Structure in the Inner Oort Cloud, The Astrophysical Journal 983 (2025)

Αurora: Ένα σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης που αλλάζει τα δεδομένα στην πρόβλεψη του καιρού. Ερευνητές στις ΗΠΑ με επικεφαλής τον καθηγητή Πάρι Περδικάρη ανέπτυξαν το Αurora, ένα σύστημα ΑΙ που με χαμηλό κόστος ξεπερνά τα «παραδοσιακά» συστήματα στην πρόβλεψη ενός μεγάλου εύρους περιβαλλοντικών γεγονότων – από τις καταιγίδες και τους τυφώνες ως τη χημική σύσταση της ατμόσφαιρας Aurora στα ελληνικά σημαίνει αυγή αλλά και σέλας, αυτό το ξεχωριστό «πολύχρωμο» ουράνιο φαινόμενο που παρατηρείται στις πολικές περιοχές. Έτσι βάφτισαν το νέο θεμελιώδες μοντέλο Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) μετεωρολογικών προβλέψεων που ανέπτυξαν ο έλληνας αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών και Εφαρμοσμένης Μηχανικής του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια Πάρις Περδικάρης και οι συνεργάτες του από τη Microsoft. Διότι και η δική τους Aurora, η οποία παρουσιάστηκε προσφάτως στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό «Nature», είναι ξεχωριστή καθώς με πολύ μικρό κόστος και χωρίς να απαιτεί ιδιαίτερο εξοπλισμό δείχνει να ξεπερνά στις μετεωρολογικές προβλέψεις όλα τα υπάρχοντα «παραδοσιακά» μοντέλα πρόβλεψης αλλά και τους υπόλοιπους ΑΙ ανταγωνιστές της, προσφέροντας μάλιστα ακριβή πρόβλεψη για πλήθος περιβαλλοντικών γεγονότων – από τις καταιγίδες και τους τυφώνες ως τη χημική σύσταση της ατμόσφαιρας.Στον πλανήτη μας που ταλανίζεται από την κλιματική αλλαγή, με τα ακραία καιρικά φαινόμενα να μετατρέπονται πλέον σε ρουτίνα, το σύστημα Aurora σηματοδοτεί μια νέα «αυγή» στις μετεωρολογικές προβλέψεις αφού ο καθένας θα μπορεί με έναν απλό υπολογιστή (και με την προϋπόθεση ότι θα έχει εγκατεστημένη μια μονάδα επεξεργασίας γραφικών – GPU) να έχει μέσα σε δευτερόλεπτα ασφαλείς προβλέψεις στην οθόνη του, όπως ανέφερε στο Βήμα-Science ο έλληνας «πατέρας» του στη συνέντευξη μέσω zoom που μας παραχώρησε. Ταχύρρυθμη εκπαίδευση «Τα παραδοσιακά μοντέλα μετεωρολογικών προβλέψεων χρειάζονται πολλούς πόρους για να λειτουργήσουν – απαιτούν υπερυπολογιστές για να διεξαγάγουν δύσκολους μαθηματικούς υπολογισμούς και πολύ χρόνο προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι υπολογισμοί. Αυτό αποτελεί μεγάλο μειονέκτημα όταν υπάρχουν κρίσιμες καταστάσεις που απαιτούν ταχείες αποφάσεις. Το όραμά μας λοιπόν ήταν να χτίσουμε ένα σύστημα που θα είναι ταχύτερο, φθηνότερο και ευρέως προσβάσιμο. Ετσι γεννήθηκε το Aurora, το οποίο βασίζεται σε μια εντελώς διαφορετική λογική» σημείωσε ο καθηγητής.Ποια ήταν αυτή η… ΑΙ λογική; Η εκπαίδευση του συστήματος με γεωφυσικά δεδομένα από όλο τον κόσμο που κάλυπταν πάνω από 1 εκατομμύριο ώρες… διδακτέας ύλης. «Συμπεριλάβαμε υψηλής ακρίβειας ιστορικά δεδομένα με προηγούμενες προβλέψεις από το 1970 ως σήμερα, οι οποίες μάλιστα διορθώθηκαν ώστε να συμφωνούν καλύτερα με τα δεδομένα που συλλέγονται πλέον από δορυφόρους, μετεωρολογικούς σταθμούς, ωκεανογραφικές μετρήσεις κ.λπ. Κατά κάποιον τρόπο διδάξαμε στο σύστημα όλη την ιστορία της ατμόσφαιρας του τελευταίου περίπου μισού αιώνα».Το σύστημα εκπαιδεύθηκε σε δύο φάσεις. «Στην «προεκπαίδευση» έμαθε τους βασικούς νόμους της φυσικής μέσα από τα δεδομένα, χωρίς όμως να λύνει εξισώσεις – όπως ένας έμπειρος ναυτικός γνωρίζει πώς να προβλέπει τον καιρό μέσα από την πρότερη εμπειρία του και τις αισθήσεις του. Στη δεύτερη φάση της εκπαίδευσης το Αurora εξειδικεύθηκε σε πολύ ακριβείς προβλέψεις για συγκεκριμένα φαινόμενα, όπως π.χ. η 10ήμερη πρόβλεψη του καιρού, η πρόβλεψη σχετικά με τα κύματα στους ωκεανούς, με καταιγίδες και τροπικούς κυκλώνες ή με την ποιότητα του αέρα». Καλός «μαθητής» Και η εκπαίδευση αυτή φαίνεται να… έπιασε τόπο, όπως απέδειξαν διαφορετικά σενάρια προσομοίωσης που έτρεξε η ομάδα – είναι χαρακτηριστικό ότι από τις συγκρίσεις αποδείχθηκε ότι το Aurora είναι το πρώτο μοντέλο ΑΙ που ξεπερνά σε επιδόσεις πρόβλεψης επτά επίσημα κέντρα πρόβλεψης για τους κυκλώνες. Για παράδειγμα, όπως περιέγραψε ο δρ Περδικάρης, το Aurora προέβλεψε σωστά τέσσερις ημέρες νωρίτερα το πού ακριβώς και πότε θα χτυπούσε ο τυφώνας «Doksuri» – ο πιο καταστροφικός τυφώνας που έχει καταγραφεί ποτέ στον Ειρηνικό Ωκεανό, ο οποίος έπληξε τις Φιλιππίνες τον Ιούλιο του 2023 προκαλώντας δεκάδες θανάτους και ζημιές που ξεπέρασαν τα 28 δισ. δολάρια. «Οι επίσημες προβλέψεις ανέφεραν ότι ο τυφώνας θα περάσει βόρεια στην Ταϊβάν, ωστόσο αυτό που συνέβη ήταν ότι μετακινήθηκε πιο νοτιοδυτικά και έπληξε τις βόρειες ακτές των Φιλιππινών. Η τόσο έγκαιρη πρόβλεψη που προσέφερε το Aurora θα μπορούσε να είναι σωτήρια δίνοντας χρόνο στις Αρχές να προετοιμαστούν κατάλληλα».Εξίσου καλές προβλέψεις προσέφερε το σύστημα στα τεστ που αφορούσαν την καταιγίδα «Ciarán» η οποία έπληξε τον Νοέμβριο του 2023 τις δυτικές ακτές της Ευρώπης. «Το Αurora ήταν το μοναδικό μοντέλο βασισμένο στην ΑΙ που προέβλεψε σωστά, τόσο σε σύγκριση με τα υπόλοιπα ΑΙ μοντέλα όσο και με τις κλασικές μεθόδους, την απότομη αύξηση των ανέμων που προκάλεσε η καταιγίδα».Εξίσου καλές επιδόσεις είχε το σύστημα και σε ό,τι αφορούσε την ποιότητα του αέρα. Τεστ που αφορούσαν μια αμμοθύελλα η οποία χτύπησε το Ιράκ τον Ιούνιο του 2022 προκαλώντας περισσότερες από 5.000 νοσηλείες έδειξαν ότι το Aurora προέβλεψε με ακρίβεια και με ελάχιστο κόστος το συμβάν μία ημέρα πριν από την εμφάνισή του. Δημόσιο αγαθό Το Aurora που, σύμφωνα με τον έλληνα καθηγητή, «φωτίζει τη γνώση μας» σχετικά με τις ατμοσφαιρικές διεργασίες δεν έχει μείνει μόνο στα… ΑΙ χαρτιά. Οπως πληροφορηθήκαμε, χρησιμοποιείται ήδη τους τελευταίους μήνες από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προβλέψεων (ECMWF) το οποίο εξυπηρετεί δεκάδες χώρες στην Ευρώπη – πιθανώς λοιπόν οι έλληνες αρμόδιοι έχουν έμμεση πρόσβαση στις υπηρεσίες του μοντέλου, σημείωσε ο δρ Περδικάρης. «Μπορούν όμως να το κατεβάσουν και οι έλληνες μετεωρολόγοι αφού είναι δημοσίως διαθέσιμο στη διεύθυνση https://github.com/microsoft/aurora».Επόμενος στόχος για την ερευνητική ομάδα είναι να συμπεριλάβει στο μοντέλο τις προβλέψεις για τις βροχοπτώσεις – κάτι που δεν συμβαίνει αυτή τη στιγμή και είναι ζωτικής σημασίας για χώρες όπως η Ελλάδα που βιώνουν τα τελευταία χρόνια ακραίες βροχοπτώσεις και πλημμύρες. Παράλληλα, κατά τον καθηγητή, κοινό όραμα των ομάδων που ασχολούνται με το συγκεκριμένο πεδίο είναι «το να προσφέρουμε μέσω τέτοιων μοντέλων πρόσβαση σε ασφαλείς προβλέψεις, ιδίως σε χώρες που δεν έχουν τους πόρους και τις υποδομές για να έχουν πρόσβαση στα κλασικά συστήματα τα οποία βασίζονται σε υπερυπολογιστές». Μέσα από τον «εκδημοκρατισμό» των προβλέψεων ο καθηγητής πιστεύει ότι στο μέλλον θα σωθούν από ακραία καιρικά φαινόμενα πολλές ζωές – «σωτήρας» τους θα είναι η ΑΙ (και πρωτίστως βέβαια το μυαλό των επιστημόνων που τη χειρίζονται). H υπεροχή έναντι των άλλων Το Αurora δεν είναι το μόνο ΑΙ σύστημα που έχει αναπτυχθεί για μετεωρολογικές προβλέψεις, είναι όμως το πιο ολοκληρωμένο, με βάση τον δημιουργό του. Οπως εξήγησε ο δρ Περδικάρης, «οι πρώτες τέτοιου είδους προσπάθειες δημοσιεύθηκαν το 2022 – η αρχή έγινε με το κινεζικό Pangu Weather ενώ ακολούθησε η Google DeepMind με το σύστημα GraphCast. Εμείς με το Αurora πήγαμε ένα βήμα παρακάτω χτίζοντας ένα σύστημα που δεν προβλέπει μόνο τον καιρό αλλά και άλλα συστήματα όπως τα ωκεάνια κύματα, η ποιότητα του αέρα κ.λπ.». Μάλιστα η σύγκριση του Aurora με τα υπόλοιπα αντίστοιχα ΑΙ συστήματα χάρισε το προβάδισμα στην ομάδα της Πενσιλβάνια. «Οι συγκρίσεις έδειξαν ότι το Aurora είναι κατά 92% πιο ακριβές σε σύγκριση με το GraphCast σε όλες τις μεταβλητές και τους χρονικούς ορίζοντες πρόβλεψης καθώς και 90% πιο ακριβές σε σύγκριση με το κλασικό σύστημα IFS του ECMWF». https://www.tovima.gr/print/science/ena-chatgpt-se-rolo-meteorologou/

Ποιός ανακατεύει το σύμπαν; Στο σχολείο μαθαίνουμε ότι ο κόσμος λειτουργεί χάρη στην ενέργεια. Χρειαζόμαστε ενέργεια, από τη βενζίνη, τον ήλιο ή τα πυρηνικά καύσιμα. Χάρη στην ενέργεια λειτουργούν οι κινητήρες μας, τα φυτά μας αναπτύσσονται και ξυπνάμε (σχεδόν) κάθε πρωί γεμάτοι ζωντάνια. Κάτι όμως δεν πάει καλά εδώ. Η ενέργεια – όπως επίσης μαθαίνουμε στο σχολείο – διατηρείται. Ούτε δημιουργείται εκ του μηδενός ούτε εξαφανίζεται. Εφόσον διατηρείται, γιατί πρέπει να εφοδιαζόμαστε διαρκώς με ενέργεια; Γιατί δεν μπορούμε απλά να χρησιμοποιούμε την ίδια ενέργεια; Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει άφθονη ενέργεια και ότι δεν καταναλώνεται. Δεν είναι, όμως, η ενέργεια που χρειάζεται ο κόσμος για να συνεχίσει να λειτουργεί. Αυτό που χρειάζεται είναι η χαμηλή εντροπία.Η ενέργεια (μηχανική, χημική, ηλεκτρική ή δυναμική) μετασχηματίζεται σε θερμική ενέργεια, δηλαδή σε θερμότητα. Η οποία διαδίδεται αυθόρμητα από τα θερμά προς τα ψυχρά σώματα και δεν υπάρχει δωρεάν τρόπος να την ανακτήσουμε από εκεί για να την ξαναχρησιμοποιήσουμε και να καλλιεργήσουμε τα φυτά ή να τροφοδοτήσουμε τους κινητήρες μας. Σε όλη αυτή τη διαδικασία, η ενέργεια παραμένει σταθερή, αλλά η εντροπία αυξάνεται, και αυτή ακριβώς δεν μπορεί να επιστρέψει πίσω. Το προστάζει ο δεύτερος θερμοδυναμικός νόμος.Αυτό που κινεί τον κόσμο δεν είναι οι πηγές ενέργειας, αλλά οι πηγές χαμηλής εντροπίας. Κοντά στη Γη υπάρχει μια πλούσια πηγή χαμηλής εντροπίας, ο Ήλιος. Που οφείλεται όμως η χαμηλή εντροπία του Ήλιου; Από το ότι ο Ήλιος γεννήθηκε από μια κατάσταση ακόμα χαμηλότερης εντροπίας: το πρωταρχικό νέφος από το οποίο σχηματίστηκε το ηλιακό μας σύστημα είχε μικρότερη εντροπία. Και ούτω καθεξής όσο πάμε πίσω στο παρελθόν. Ολόκληρη η ιστορία του σύμπαντος οφείλεται στην κοσμική αύξηση της εντροπίας. Μια αύξηση που δεν συντελείται απότομα. Γίνεται σταδιακά. Χρειάζεται χρόνο. Ακόμα και αν διαθέταμε μια αδιανόητα γιγαντιαία κουτάλα, θα χρειαζόταν αρκετός χρόνος για να ανακατευτεί κάτι τόσο μεγάλο όσο το σύμπαν. Το κυριότερο είναι πως η αύξηση της εντροπίας συναντά εμπόδια και κλειστές πόρτες. Δεν είναι ούτε ταχεία ούτε σταθερή, γιατί τα πράγματα παραμένουν εγκλωβισμένα σε θύλακες χαμηλής εντροπίας έως ότου κάτι ανοίξει την πόρτα σε μια διαδικασία, η οποία τελικά θα επιτρέψει την αύξηση της εντροπίας. Η αύξηση της ίδιας της εντροπίας ανοίγει με την σειρά της νέες πόρτες, μέσα από τις οποίες η εντροπία αυξάνεται περαιτέρω.Για παράδειγμα, ένας σωρός από ξύλα έχει μεγάλη διάρκεια ζωής αν παραμείνει αδιατάρακτος. Δε βρίσκεται σε κατάσταση μέγιστης εντροπίας, γιατί τα στοιχεία από τα οποία αποτελείται, όπως ο άνθρακας και το υδρογόνο, συνδυάζονται με έναν πολύ συγκεκριμένο («εύτακτο») τρόπο για να δώσουν στο ξύλο την τελική μορφή του. Εάν διασπαστούν οι συγκεκριμένοι δεσμοί, η εντροπία αυξάνεται. Αυτό ακριβώς συμβαίνει όταν καίγεται το ξύλο: τα στοιχεία του αποσυνδέονται από τις ιδιαίτερες δομές που δίνουν μορφή στο ξύλο και η εντροπία αυξάνεται απότομα (η φωτιά είναι μια έκδηλα μη αντιστρέψιμη διαδιακασία).Παρομοίως, ένα φράγμα στα βουνά συγκρατεί το νερό έως ότου, λόγω της φθοράς του χρόνου, δημιουργηθούν πάνω του ρωγμές, μέσα από τις οποίες θα αρχίσει να περνάει όλο και περισσότερο νερό, αυξάνοντας έτσι την εντροπία. Κατά τη διάρκεια αυτής της ακανόνιστης διαδικασίας, μεγάλα ή μικρά τμήματα του σύμπαντος παραμένουν απομονωμένα σε σχετικά σταθερές καταστάσεις για περιόδους αρκετά παρατεταμένες. Τα έμβια όντα συγκροτούνται από παρόμοιες αλληλοσυνδεόμενες διαδικασίες. Η φωτοσύνθεση εναποθέτει χαμηλή εντροπία, από τον Ήλιο στα φυτά. Τα ζώα, τρώγωντάς τα, «τρέφονται» με χαμηλή εντροπία. Αν το μόνο που χρειαζόμασταν ήταν ενέργεια και όχι ‘αρνητική’ εντροπία, θα μπορούσαμε να τραφούμε με τη θερμότητα της Σαχάρας, και όχι με το επόμενο γεύμα μας. Μέσα σε κάθε ζωντανό κύτταρο, το περίπλοκο δίκτυο των χημικών διαδικασιών συνιστά μια δομή που ανοίγει και κλείνει πύλες, μέσα από τις οποίες μπορεί να αυξηθεί η εντροπία. Τα μόρια λειτουργούν ως καταλύτες που επιτρέπουν τη σύνδεση και και συνέλιξη διαδικασιών ή αντιστρόφως, την επιβράδυνσή τους. Όλα οφείλονται στην αύξηση της εντροπίας σε κάθε μεμονωμένη διαδικασία.Ζωή είναι ένα δίκτυο διαδικασιών για την αύξηση της εντροπίας – διαδικασίες που λειτουργούν ως καταλύτες η μία για την άλλη. Δεν αληθεύει, όπως λέγεται κάποιες φορές, ότι η ζωή γεννάει δομές ιδιαίτερες εύτακτες, ή ότι τοπικά μειώνει την εντροπία: είναι απλώς μια διαδικασία που υποβαθμίζει και καταναλώνει την χαμηλή εντροπία της τροφής. Μια αυτοδομημένη αποδιοργάνωση, ούτε μεγαλύτερη ούτε μικρότερη απ’ ότι στο υπόλοιπο σύμπαν.Όλο το γίγνεσθαι του κόσμου είναι μια σταδιακή διαδικασία αποδιοργάνωσης, όπως εκείνη η τράπουλα που αρχικά βρίσκεται σε τάξη και σιγά σιγά, καθώς τα χαρτιά ανακατεύονται χάνει την οργάνωσή της. Κανένας γίγαντας από ψηλά δεν ανακατεύει το σύμπαν. Το ανακάτεμα γίνεται από το ίδιο το σύμπαν, κατά τις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στα μέρη του, οι οποίες ξεκινούν και σταματούν με το ανακάτεμα, συντελούμενες βήμα βήμα. Η εξίσωση της εντροπίας χαραγμένη στον τάφο του Ludwig Boltzmann στη Βιέννη πηγή: Carlo Rovelli, «H ΤΑΞΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ», μετάφραση Νίκος Αποστολόπουλος, εκδόσεις Πατάκη

Οι αστροναύτες ενημερώνουν το επιστημονικό λογισμικό και υλικό για τη διατήρηση της συνεχιζόμενης διαστημικής έρευνας Η αστροναύτης της NASA και μηχανικός πτήσης της Αποστολής 73, Nichole Ayers, διεξάγει ερευνητικές επιχειρήσεις μέσα στο γάντι Life Science Glovebox της εργαστηριακής μονάδας Kibo στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η Ayers επεξεργαζόταν δείγματα βακτηρίων βαθέων υδάτων για να δοκιμάσει ένα εξειδικευμένο τρισδιάστατο μικροσκόπιο για την ικανότητά του να παρακολουθεί την ποιότητα του νερού, να ανιχνεύει δυνητικά μολυσματικούς οργανισμούς και να μελετά υγρά μείγματα και μικροοργανισμούς στο διάστημα και στη Γη.Το πλήρωμα της Αποστολής 73 εξυπηρέτησε μια ποικιλία επιστημονικού λογισμικού και υλικού την Πέμπτη, διατηρώντας τα προηγμένα πειράματα διαστημικής έρευνας και τις τεχνολογικές επιδείξεις. Οι έλεγχοι των ματιών, οι παρατηρήσεις της Γης και η συντήρηση υποστήριξης ζωής ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού.Το τροχιακό φυλάκιο είναι γεμάτο με πολλά επιστημονικά στοιχεία που επιτρέπουν ένα ευρύ φάσμα ερευνών σε διαστημικά φαινόμενα που δεν μπορούν να αναπαραχθούν στο βαρυτικό περιβάλλον της Γης. Οι εγκαταστάσεις κυμαίνονται από ολόκληρες εργαστηριακές μονάδες, ερευνητικά ράφια μεγέθους ψυγείου που μπορούν να υποστηρίξουν πολλαπλά πειράματα, έως υπολογιστές που ελέγχουν τις συσκευές, παρακολουθούν τα πειράματα και καταγράφουν τα ερευνητικά δεδομένα. Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν τα αποτελέσματα για να προωθήσουν καινοτόμες λύσεις υγείας τόσο για τους αστροναύτες όσο και για τους Γήινους και να ωφελήσουν τις δημόσιες και ιδιωτικές βιομηχανίες στο διάστημα και στη Γη.Οι μηχανικοί πτήσης της NASA, Jonny Kim και Anne McClain, εργάστηκαν εκ περιτροπής σήμερα σε εξοπλισμό υπολογιστών, διασφαλίζοντας ότι η έρευνα για τη μικροβαρύτητα συνεχίζει να παρέχει άψογα, ποιοτικά αποτελέσματα. Ο Kim εργάστηκε στη μονάδα εργαστηρίου Columbus και αντικατέστησε μια κασέτα επεξεργαστή μέσα στον Spaceborne Computer-2. Ο εμπορικός, έτοιμος προς χρήση υπολογιστής επιδεικνύει την ικανότητα να επιταχύνει τις ερευνητικές γνώσεις σε τροχιά χωρίς να βασίζεται σε επίγεια μέσα. Ο McClain ενημέρωσε το υλικολογισμικό μέσα στον Blood Analyzer, μια φορητή βιοϊατρική συσκευή που βρίσκεται στη μονάδα εργαστηρίου Destiny και ελέγχει γρήγορα ένα δείγμα αίματος για πολλά συστατικά στο τροχιακό φυλάκιο.Ο Διοικητής του Σταθμού, Takuya Onishi της JAXA (Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης), αφαίρεσε την κάμερα AstroPi από ένα παράθυρο στη μονάδα Unity και στη συνέχεια τη συνέδεσε και την ενεργοποίησε μέσα στο Columbus. Υπάρχουν δύο υπολογιστές AstroPi στο τροχιακό εργαστήριο που έχουν σχεδιαστεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος για την υποστήριξη επιστημονικών και μηχανικών δεξιοτήτων μεταξύ των φοιτητών. Ο Onishi κατέβασε επίσης δεδομένα που μετρούν την ατμόσφαιρα του σταθμού για την επίδειξη τεχνολογίας Aerosol Monitors για την προστασία της υγείας των αστροναυτών. Η μηχανικός πτήσης της NASA, Nichole Ayers, επεξεργάστηκε για άλλη μια φορά δείγματα βακτηρίων βαθέων υδάτων για να δοκιμάσει τις λειτουργίες απεικόνισης μέσα σε ένα τρισδιάστατο ερευνητικό μικροσκόπιο, γνωστό και ως Σύστημα Ογκομετρικής Απεικόνισης Extant Life ή ELVIS. Η εξειδικευμένη συσκευή τρισδιάστατης απεικόνισης, που βρίσκεται στη μονάδα εργαστηρίου Kibo, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση της ποιότητας του νερού, την ανίχνευση δυνητικά μολυσματικών οργανισμών και τη μελέτη υγρών μιγμάτων και μικροοργανισμών στο διάστημα και στη Γη.Πριν ξεκινήσουν όλες οι εργασίες με τον επιστημονικό εξοπλισμό την Πέμπτη, οι Onishi, McClain και Ayers συμμετείχαν σε ελέγχους όρασης διαβάζοντας χαρακτήρες από ένα τυπικό οφθαλμολογικό διάγραμμα. Στο τέλος της βάρδιας του πληρώματος, οι τρεις αστροναύτες ενώθηκαν με τον Kim και κάλεσαν στη Γη για μια επίγεια συνάντηση με τον διευθυντή πτήσης της αποστολής τους. Ο κοσμοναύτης Kirill Peskov, ο οποίος ήταν για πρώτη φορά κοσμοναύτης από τη Roscosmos, ολοκλήρωσε μια φωτογράφιση της Γης και κατέβασε εικόνες από ορόσημα που απαθανάτισε σε όλο τον κόσμο. Στη συνέχεια, ο Peskov συμπλήρωσε ένα ερωτηματολόγιο υπολογιστή για να βοηθήσει τους ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα πώς επικοινωνούν τα διεθνή πληρώματα και οι ελεγκτές αποστολών από όλο τον κόσμο. Οι μηχανικοί πτήσης Alexey Zubritskiy και Sergey Ryzhikov πέρασαν την ημέρα τους σε εργασίες συντήρησης γεμίζοντας μια δεξαμενή γεννήτριας οξυγόνου και καθαρίζοντας έναν ανεμιστήρα θέρμανσης μέσα στο φορτηγό σκάφος Progress 90. https://www.nasa.gov/blogs/spacestation/2025/06/05/science-software-hardware/