Jump to content

Δροσος Γεωργιος

Μέλη
  • Αναρτήσεις

    14287
  • Εντάχθηκε

  • Τελευταία επίσκεψη

  • Ημέρες που κέρδισε

    15

Όλα αναρτήθηκαν από Δροσος Γεωργιος

  1. Νέα θεωρία για την ύπαρξη του Χάροντα, του δορυφόρου του Πλούτωνα που διαθέτει υπόγειο ωκεανό (βίντεο) Το φεγγάρι του παγωμένου πλανήτη-νάνου αποτελεί ένα κοσμικό μυστήριο. Μία νέα θεωρία που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Geoscience» έρχεται να δώσει εξήγηση για την ύπαρξη του Χάροντα, του δορυφόρου του Πλούτωνα η παρουσία του οποίου αποτελεί αντικείμενο έρευνας από την επιστημονική κοινότητα εξαιτίας των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του.Ο Χάροντας ανακαλύφθηκε από τον αστρονόμο Τζέιμς Κρίστι του Ναυτικού Παρατηρητηρίου των ΗΠΑ και ανακοινώθηκε επίσημα από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση στις 7 Ιουλίου του 1978, με την αρχική προσωρινή ονομασία S/1978 P 1. Είναι ο μεγαλύτερος δορυφόρος του Πλούτωνα και το όνομα προέρχεται από τον Χάροντα, τον πορθμέα του Άδη, ο οποίος μετέφερε με τη βάρκα του τους αποθανόντες από τη μια όχθη του ποταμού Αχέροντα στην άλλη.Η απόσταση μεταξύ Χάροντα και Πλούτωνα είναι περίπου 19.640 χλμ. σε σύγκριση με τα 384.400 χλμ. που χωρίζουν κατά μέσο όρο τη Γη από τη Σελήνη. Ο Χάροντας είναι μεγάλος για δορυφόρος σε σχέση με τον Πλούτωνα, καθώς έχει σχεδόν το μισό μέγεθός του και το 11,6% της μάζας του. Επιπλέον, σύμφωνα με αστρονόμους, δεν περιφέρεται γύρω από τον Πλούτωνα, αλλά και αυτός και ο Πλούτωνας περιφέρονται γύρω από το κοινό κέντρο μάζας τους.Για αυτούς τους λόγους, πολλοί αστρονόμοι θεωρούν ότι ο Πλούτωνας και ο Χάροντας αποτελούν έναν διπλό πλανήτη ή ακόμα και ότι ο δεύτερος θα έπρεπε να θεωρείται από μόνος του ένας πλανήτης – νάνος.Μια δημοφιλής θεωρία είναι ότι ο Χάροντας σχηματίστηκε με τον ίδιο τρόπο που (σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία) σχηματίστηκε η Σελήνη. Ότι δηλαδή ένα μεγάλο διαστημικό σώμα συγκρούστηκε με τον Πλούτωνα και τα θραύσματα που δημιουργήθηκαν αφού τέθηκαν σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη ενώθηκαν και δημιούργησαν το φεγγάρι του. H προσομοίωση Στη νέα μελέτη οι ερευνητές με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Αριζόνα εκτιμούν ότι ο Χάροντας υπήρχε ως διαστημικό σώμα στο μέγεθος περίπου που γνωρίζουμε και ότι πράγματι οι βαρυτικές αλληλεπιδράσεις τον έφεραν κυριολεκτικά αγκαλιά με τον Πλούτωνα αλλά στη συνέχεια τα δύο σώματα απομακρύνθηκαν έχοντας στο μεταξύ ανταλλάξει κάποιες ποσότητες υλικών οδηγώντας στο σημερινό μέγεθος και σχήμα του Χάροντα.Οι ερευνητές λένε ότι τα μοντέλα προσομοιώσεων που είχαν χρησιμοποιηθεί για να διαπιστωθεί το πώς σχηματίστηκε ο Χάροντας ήταν σχεδιασμένα για μελέτες σε επίπεδα μεγάλου μεγέθους πλανητών ακόμη και γαλαξιών που έβγαζαν λάθος συμπεράσματα ενώ η δική τους προσομοίωση έλαβε υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά Πλούτωνα και Χάροντα για αυτό και είναι πιο αξιόπιστα τα αποτελέσματα.Οι ερευνητές λένε ότι χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για να διερευνηθεί εάν τόσο ο Χάροντας όσο και τα άλλα φεγγάρια του Πλούτωνα (Νύχτα, Κέρβερος, Υδρα, Στύγα) προέκυψαν από τα συντρίμμια που απελευθερώθηκαν από μια σύγκρουση και αν ένα τέτοιο γεγονός θα μπορούσε να είχε επηρεάσει την επακόλουθη γεωλογική εξέλιξη του Πλούτωνα και του Χάροντα συμπεριλαμβανομένου του εάν σχημάτισαν και διατήρησαν τους υπόγειους ωκεανούς που πιστεύεται ότι διαθέτουν. Στην εικόνα εμφανίζεται ο Πλούτωνας και στο βάθος ο Χάροντας. πηγή φωτό. (NASA/JHUAPL/SwRI) https://www.naftemporiki.gr/techscience/1874537/nea-theoria-gia-tin-yparxi-toy-charonta-toy-doryforoy-toy-ploytona-poy-diathetei-ypogeio-okeano-vinteo/
  2. Κλιματική αλλαγή: Το 2024 θερμότερο έτος παγκοσμίως. Λίγο πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα ο Ιανουάριος. Το 2024 ήταν το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ για την Ελλάδα σύμφωνα με τα μετεωρολογικά δεδομένα ενώ αναμένεται να ανακηρυχθεί και το θερμότερο έτος σε παγκόσμιο επίπεδο καταδεικνύοντας έτσι τις αυξανόμενες προκλήσεις που φέρει η κλιματική αλλαγή.Σύμφωνα με τα μετεωρολογικά δεδομένα τα οποία ανέλυσε η επιστημονική ομάδα του climatebook, η μέση θερμοκρασία στην Ελλάδα για το 2024 κυμάνθηκε πάνω από την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020 στο 77% των ημερών. Πιο συγκεκριμένα τις 282 ημέρες του έτους καταγράφηκαν θετικές αποκλίσεις.«Οι υψηλότερες θερμοκρασίες και οι εντονότεροι καύσωνες στην Ελλάδα κατά τα τελευταία έτη, επιβεβαιώνουν μία αυξητική τάση που είχε ήδη εντοπισθεί από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας και της οποίας η διατήρηση στο μέλλον θεωρείται πλέον βέβαια. Συνδυαστικά με τη θερμοκρασία, εξετάζεται πλέον και η κοινή εμφάνιση καύσωνα και ξηρασίας, ενός δηλαδή από τα συνδυασμένα φαινόμενα που πλήττουν τη Μεσόγειο (ένα δεύτερο παράδειγμα συνδυασμένου φαινομένου στη Μεσόγειο είναι η κοινή εμφάνιση θαλασσίων καυσώνων και καταιγίδων)», αναφέρει ο καθηγητής ΕΚΠΑ και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κλιματική Αλλαγή, Κωνσταντίνος Καρτάλης.Σύμφωνα με τον κ. Καρτάλη «καθώς η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στη Μεσόγειο αυξάνεται συστηματικά κατά τα τελευταία 40 έτη (περίπου 0.4 βαθμοί Κελσίου ανά δεκαετία) παράγονται – λόγω εξάτμισης – περισσότεροι υδρατμοί που συγκρατούνται – επίσης περισσότερο – στην ατμόσφαιρα λόγω της αυξανόμενης θερμοκρασία του αέρα (αύξηση της θερμοκρασίας αέρα κατά 1 βαθμό Κελσίου οδηγεί στην αύξηση της συγκράτησης υδρατμών κατά 7%). Το αποτέλεσμα είναι να αυξάνεται – όσο και αν ακούγεται οξύμωρο καθώς στο ίδιο διάστημα ενισχύεται η ξηρασία – η πιθανότητα ισχυρών καταιγίδων και κατ’ επέκταση πλημμυρών, ιδίως δε σε περιοχές που στερούνται αντιπλημμυρικών έργων ή/και που έχουν προκληθεί παρεμβάσεις στο τοπίο.Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, σε ένα σενάριο υψηλών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου – δηλαδή σημαντικής ενίσχυσης της κλιματικής αλλαγής – εκτιμάται ότι οι καταιγίδες που κινούνται αργά και χαρακτηρίζονται από υψηλές συγκεντρώσεις βροχόπτωσης θα είναι 14 φορές πιο συχνές σε όλη την Ευρώπη σταδιακά μέχρι το 2100. Mία άλλη έρευνα (World Weather Attribution) έδειξε ότι η κλιματική αλλαγή στη Μεσόγειο καθιστά φαινόμενα ακραίων καταιγίδων έως και 10 φορές πιο πιθανά να συμβούν», επισημαίνει.Όπως εξηγεί, σύμφωνα με ανάλυση του ΕΚΠΑ διακρίνεται αύξηση των ημερών με καύσωνα και ξηρασία σε όλη τη χώρα (από 47 ημέρες για το διάστημα 1971-2000 σε 150 για το διάστημα 2001-2023), αν και οι μεγαλύτερες αυξήσεις αφορούν την ανατολική Στερεά Ελλάδα (Αττική, Βοιωτία, Φθιώτιδα), την Κρήτη και τα νησιά των Κυκλάδων. Σε ότι αφορά τις πλημμύρες, όπως υπογραμμίζει ο κ. Καρτάλης, περισσότερο ευάλωτες περιοχές στις κλιματικές συνθήκες που διαμορφώνονται είναι η Κεντρική Μακεδονία, ένα μεγάλο μέρος της κεντρικής Θεσσαλίας, η Αττική, μικρότερες ζώνες στην Πελοπόννησο και στην Ήπειρο και φυσικά αστικές περιοχές όπως η Αθήνα (κυρίως κατά μήκος του Κηφισού), η Θεσσαλονίκη και οι πόλεις της Θεσσαλίας, της Πελοποννήσου και της Κρήτης. Συναγερμός για την πολιτική προστασία «Η συχνότερη εμφάνιση στη Μεσόγειο, και στην Ελλάδα, συνδυασμένων φαινομένων σηματοδοτεί ένα «συναγερμό» για την πολιτική προστασία καθώς οι κλιματικές συνθήκες που διαμορφώνονται, απαιτούν νέες προσεγγίσεις για την ανθεκτικότητα του φυσικού περιβάλλοντος και των υποδομών που δεν θα αναφέρονται μόνο σε κάθε κλιματικό κίνδυνο χωριστά αλλά και θα ανταποκρίνονται στην συνδυασμένη εμφάνισή τους», επισημαίνει ο κ. Καρτάλης προσθέτοντας ότι απαιτούν επίσης τον επανασχεδιασμό των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης τα οποία θα πρέπει να είναι προσανατολισμένα και σε συνδυασμένα φαινόμενα και στις επιπτώσεις τους.Όπως τονίζει, οι νέες αυτές προσεγγίσεις θα πρέπει να διαφοροποιούνται ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή και να υποστηρίζονται από αλλαγές στο σχεδιασμό (τουριστικό, αγροτικό, πολεοδομικό, κ.α.) που σήμερα αντιστοιχεί σε ένα κλίμα που δεν υπάρχει πια και θα πρέπει κατά συνέπεια να προσαρμοσθεί στο κλίμα που διαμορφώνεται. Εντονα καιρικά φαινόμενα στη Μεσόγειο Το 2024 πήρε τη σκυτάλη από το 2023 καταρρίπτοντας με τη σειρά του ρεκόρ θερμοκρασιών τόσο παγκοσμίως όσο και για τη χώρα μας. Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία από το climatebook το δίμηνο Ιούνιος – Ιούλιος 2024 με μέση μέγιστη θερμοκρασία στους 31°C είναι το θερμότερο στα χρονικά των καταγραφών στην Ελλάδα με μεγάλη διαφορά από το 2ο (2012).Όπως εξηγεί ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος η συνεχής αύξηση της θερμοκρασίας καθώς και η αύξηση της συχνότητας και της έντασης των έντονων καιρικών φαινομένων είναι προβλήματα τα οποία απασχολούν τη Μεσόγειο.«Η θερμική επιβάρυνση είναι συνεχής όλο το 24ωρο. Και το 2023 και το 2024, μέσα στον Ιούλιο και των δύο χρόνων καταγράφηκαν πολύ μεγάλης διάρκειας καύσωνες, 15 ημέρες το 2023, 16 το 2024, η μεγαλύτερη διάρκεια που έχουμε καταγράψει στη χώρα μας. Είναι πολύ έντονη, επομένως επιβάρυνση των κατοίκων, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα όπου οι θερμοκρασίες μένουν συνεχώς υψηλές και είναι από τα σημαντικότερα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουμε λόγω της κλιματικής αλλαγής. Οι ολοένα παρατεταμένοι καύσωνες, η συχνή εμφάνιση περιόδων πολύ υψηλών θερμοκρασιών και της θερμικής επιβάρυνσης που έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία μας αλλά και σε άλλους τομείς, όπως για παράδειγμα η αγροτική παραγωγή και τα οικοσυστήματα», σημειώνει ο κ. Λαγουβάρδος και προσθέτει ότι αντίστοιχα αυτές οι συνθήκες, -παρατεταμένοι καύσωνες και ξηρασίες- οδηγούν σε πολύ εύφλεκτα δάση αυξάνοντας έτσι πολύ τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών, που αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα για τη Μεσόγειο.Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα στο πρώτο δεκαήμερο – δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου θα σημειωθούν θερμοκρασίες πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα, ωστόσο ακόμη δεν μπορεί να εκτιμηθεί συνολικά ο μήνας που διανύουμε όπως υπογραμμίζει ο κ. Λαγουβάρδος και τονίζει ότι χρειάζεται να σημειωθούν χιονοπτώσεις αλλά και βροχοπτώσεις ειδικά σε περιοχές της ανατολικής και νότιας χώρας όπως οι Κυκλάδες, η Ανατολική Κρήτη, τα Δωδεκάνησα.Όπως εξηγεί η αυξητική τάση των θερμοκρασιών συνεχίζεται ωστόσο «δεν θα είναι όλες οι χρονιές η μια πιο ζεστή από την επόμενη». «Αυτό είναι δεδομένο. Αλλά η τάση είναι σαφέστατα ανοδική με σκαμπανεβάσματα. Με μεγάλη απόκλιση το 2024 ήταν πιο ζεστό από το 2023 και το 2022. Πιθανόν το 2025 να είναι λίγο πιο μαζεμένο με χαμηλότερες θερμοκρασίες στη χώρα μας αλλά η αυξητική τάση συνεχίζεται και αυτό δύσκολο θα αναστραφεί», επισημαίνει.Στις παραπάνω προκλήσεις που φέρει η κλιματική αλλαγή ο εξοπλισμός της πολιτικής προστασίας με συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και με σύγχρονα εργαλεία θα συμβάλλει καταλυτικά στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της. https://www.naftemporiki.gr/green/climate/1873731/klimatiki-allagi-to-2024-thermotero-etos-pagkosmios/
  3. Νέα chatbots αντιγράφουν σε δύο ώρες την προσωπικότητα ενός ανθρώπου. Η τεχνολογία ΑΙ μπορεί πλέον να μας.,, μιμείται. Ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης χρειάζεται μόλις δύο ώρες εκπαίδευσης για να δημιουργήσει ένα ακριβές αντίγραφο της προσωπικότητας κάποιου ανακάλυψαν ερευνητές.Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο διαδικτυακό αρχείο προδημοσιεύσεων arXiv, ερευνητές από την Google και το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ δημιούργησαν προγράμματα προσομοίωσης που αντιγράφουν την ανθρώπινη προσωπικότητα.Τα προγράμματα δημιουργήθηκαν με βάση συνεντεύξεις δύο ωρών με 1.052 άτομα που πήραν μέρος στη μελέτη. Αυτές οι συνεντεύξεις χρησιμοποιήθηκαν για την εκπαίδευση ενός παραγωγικού μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης σχεδιασμένο να μιμείται την ανθρώπινη συμπεριφορά.Για να αξιολογηθεί η ακρίβεια των αντιγράφων AI, κάθε συμμετέχων ολοκλήρωσε δύο γύρους τεστ προσωπικότητας, κοινωνικές έρευνες και παιχνίδια λογικής και κλήθηκε να επαναλάβει τη διαδικασία δύο εβδομάδες αργότερα. Όταν τα αντίγραφα της τεχνητής νοημοσύνης υποβλήθηκαν στις ίδιες δοκιμές, ταίριαξαν με τις απαντήσεις των ανθρώπινων ομολόγων τους με ακρίβεια 85%. Οι εφαρμογές Η μελέτη αναφέρει ότι τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης που μιμούνται την ανθρώπινη συμπεριφορά θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα σε μια ποικιλία ερευνητικών σεναρίων, όπως η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών δημόσιας υγείας, η κατανόηση των απαντήσεων στην κυκλοφορία προϊόντων ή ακόμη και η μοντελοποίηση αντιδράσεων σε σημαντικά κοινωνικά γεγονότα που διαφορετικά θα ήταν πολύ δαπανηρά.«Η προσομοίωση γενικού σκοπού ανθρώπινων στάσεων και συμπεριφοράς – όπου κάθε προσομοιωμένο άτομο μπορεί να εμπλακεί σε μια σειρά κοινωνικών, πολιτικών ή πληροφοριακών πλαισίων – θα μπορούσε να επιτρέψει σε ένα εργαστήριο για ερευνητές να δοκιμάσουν ένα ευρύ σύνολο παρεμβάσεων και θεωριών» έγραψαν οι ερευνητές στη μελέτη τους. Οι προσομοιώσεις θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν πιλοτικά νέες δημόσιες παρεμβάσεις, να αναπτύξουν θεωρίες γύρω από τις αιτιώδεις και συμφραζόμενες αλληλεπιδράσεις και να αυξήσουν την κατανόησή μας για το πώς τα ιδρύματα και τα δίκτυα επηρεάζουν τους ανθρώπους, πρόσθεσαν.Φυσικά η εξέλιξη αυτή εγείρει και πολλές ανησυχίες για διαφόρων ειδών κακόβουλη χρήση αυτής της τεχνολογίας και μένει να δούμε αν και πώς θα χρησιμοποιηθεί με κακόβουλο τρόπο. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1873240/nea-chatbots-antigrafoyn-se-dyo-ores-tin-prosopikotita-enos-anthropoy/
  4. Τα διαστημικά ραντεβού του 2025 (βίντεο) Σημαντικές αποστολές θα πραγματοποιηθούν τη φετινή χρονιά. Η διαστημική βιομηχανία αναμένεται να πρωταγωνιστήσει και το 2025 με πλήθος αποστολών και άλλων ερευνητικών προγραμμάτων που θα λάβουν χώρα τη φετινή χρονιά. Ας ρίξουμε μια ματιά σε ορισμένα από τα διαστημικά γεγονότα που αναμένεται να συγκεντρώσουν τα φώτα της δημοσιότητας τους επόμενους μήνες.Σίγουρα μια από τις πιο φιλόδοξες αποστολές της χρονιάς θα είναι η κινεζική Tianwen-2 το σκάφος της οποίας είναι προγραμματισμένο να ξεκινήσει το Μάιο. Η Tianwen-2 είναι μια αποστολή επιστροφής δείγματος αστεροειδών με προορισμό τον αστεροειδή Kamoʻoalewa (2016 HO3) που έχει περίπου το μέγεθος ενός τροχού λούνα παρκ – διαμέτρου μεταξύ 50-70 μέτρων και θα πλησιάσει κάποια στιγμή τη Γη σε απόσταση περίπου 15 εκατ. χλμ.Το Tianwen-2 θα πραγματοποιήσει παρατηρήσεις τηλεπισκόπησης σε τροχιά, πριν προσγειωθεί στον αστεροειδή για να συλλέξει περίπου 100 γραμμάρια επιφανειακών πετρωμάτων. Στη συνέχεια θα επιστρέψει στη Γη για να ρίξει μια κάψουλα επιστροφής που περιέχει το δείγμα προτού ένας ελιγμός υποβοήθησης της βαρύτητας το ωθήσει προς έναν κομήτη που ονομάζεται 311P/PANSTARRS. Όπως συμβαίνει με τη μελέτη όλων διαστημικών βράχων και με τον αστεροειδή Kamoʻoalewa τα στοιχεία που θα προκύψουν θα βοηθήσουν στο να αποκαλύψουν περισσότερα για το σχηματισμό και την εξέλιξη του ηλιακού μας συστήματος. Το Tianwen-2 αναμένεται να φτάσει στο Kamoʻoalewa μέχρι το 2026 και στο 311P/PANSTARRS μέχρι το 2034. Αποτελεί τον πιο κολασμένο και τοξικό κόσμο του ηλιακού μας συστήματος μαζί με τον δορυφόρο Ιώ του Κρόνου αλλά πιστεύεται ότι κάποτε η Αφροδίτη διέθετε συνθήκες φιλικές στη ζωή παρόμοιες με αυτές της Γης. Όμως οι τωρινές συνθήκες που επικρατούν στον κοντινότερο στη Γη πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη της συλλογή στοιχείων για αυτόν.Τις προσεχείς εβδομάδες είναι προγραμματισμένη η εκτόξευση του σκάφους της αποστολής Venus Life Finder που είναι η πρώτη ιδιωτική αποστολή στην Αφροδίτη. Ένα μη επανδρωμένο σκάφος θα εκτοξευτεί από τη Νέα Ζηλανδία και εάν όλα πάνε καλά το σκάφος θα φτάσει στην Αφροδίτη τον Μάιο και θα ρίξει έναν μικρό ανιχνευτή στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης που θα αναζητήσει οργανικά μόρια, τα οποία θα μπορούσαν να είναι ένα πιθανό σημάδι ζωής. Η εταιρεία οχημάτων εκτόξευσης Rocket Lab συνεργάζεται με το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (το περίφημο MIT) για την αποστολή, η οποία είχε αρχικά προγραμματιστεί για το 2023. Μετά από περισσότερο από μια δεκαετία ανάπτυξης το σκάφος «Dream Chaser» της Sierra Space το οποίο θα λειτουργεί ως «διαστημικό ταξί» αναμένεται να πραγματοποιήσει το παρθενικό του ταξίδι με προορισμό τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) κάποια στιγμή το δεύτερο εξάμηνο του 2025 μεταφέροντας φορτία περίπου τριών τόνων. Το Dream Chaser θα παραμείνει στο διαστημικό σταθμό για περίπου 45 ημέρες πριν κάνει το ταξίδι της επιστροφής στη Γη. Αν και αυτή η πρώτη πτήση θα είναι μια μη επανδρωμένη αποστολή θα μεταφέρει σε επόμενα ταξίδια αστροναύτες στον διαστημικό σταθμό ώστε να αποτελέσει ένα επιπλέον μέσο μεταφοράς ανθρώπων και φορτίων στον ISS όπου προς το παρόν ΗΠΑ και Ευρώπη εξαρτώνται από τα σκάφη της Space X, της διαστημικής εταιρείας του Ελον Μασκ και τα διαστημικά σκάφη της Ρωσίας. Τέτοιο σκάφος κατασκεύασε και η Boeing το οποίο όμως ως γνωστόν υπέστη βλάβη στο παρθενικό του επανδρωμένο ταξίδι στον ISS με αποτέλεσμα να είναι από το περασμένο καλοκαίρι εγκλωβισμένοι στον σταθμό δύο βετεράνοι Αμερικανοί αστροναύτες.Αν και το σκάφος δημιουργήθηκε για την μεταφορά επαγγελματιών αστροναυτών στο Διάστημα η Sierra Space δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει το Dream Chaser και για τουριστικά διαστημικά ταξίδια. Το Space Rider είναι ένα πρώτο επαναχρησιμοποιήσιμο διαστημικό όχημα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος που έχει σχεδιαστεί για να αποτελεί ένα μη επανδρωμένο ρομποτικό εργαστήριo. Περίπου στο μέγεθος δύο μίνι βαν, το Space Rider έχει προγραμματιστεί για την παρθενική του πτήση κατά το τρίτο τρίμηνο του 2025.Μετά την εκτόξευση του από το Διαστημικό Κέντρο της Γουιάνας, το Space Rider θα παραμείνει σε χαμηλή τροχιά για περίπου δύο μήνες. Τα ενσωματωμένα ρομποτικά πειράματα θα ωφελήσουν την έρευνα στη φαρμακευτική, τη βιοϊατρική, τη βιολογία και τη φυσική επιστήμη σύμφωνα με την ESA.Στο τέλος της αποστολής του, το Space Rider θα επιστρέψει στη Γη με τα ωφέλιμα φορτία του και θα προσγειωθεί σε έναν διάδρομο που θα εκφορτωθεί και θα ετοιμαστεί για μια επόμενη πτήση. «Το Space Rider παρέχει μια σειρά από δυνατότητες και οφέλη σε πιθανούς πελάτες που θέλουν να χρησιμοποιήσουν τα πλεονεκτήματα της μικροβαρύτητας και της έκθεσης στο διαστημικό περιβάλλον» αναφέρει η ESA.Η αποστολή «ESCAPADE» της NASA θα στείλει δύο πανομοιότυπα διαστημόπλοια στην ατμόσφαιρα του Άρη. Τα δίδυμα σκάφη Blue και Gold αναμένεται να εκτοξευθούν από το ακρωτήριο Κανάβεραλ το δεύτερο τρίμηνο του 2025.Μετά από ένα ταξίδι 11 μηνών θα καταγράφουν από κοινού δεδομένα για το πλάσμα (ιονισμένο αέριο) και τα μαγνητικά πεδία γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη. Ελπίζεται ότι τα δεδομένα θα αποκαλύψουν περισσότερα σχετικά με τις διαδικασίες που απομακρύνουν τα άτομα από τη μαγνητόσφαιρα και την ανώτερη ατμόσφαιρα του Άρη διαδικασία που μετέτρεψε τον πλανήτη σε αυτόν τον ερημικό άγονο κόσμο που επιφανειακά τουλάχιστον είναι εντελώς αφιλόξενος στη ζωή.Τα δύο σκάφη είναι σχεδιασμένο να εκτοξευτούν με τον θηριώδη πύραυλο New Glenn που κατασκευάζει η Blue Origin, η διαστημική εταιρεία του ιδρυτή και επικεφαλής της Amazon Τζεφ Μπέζος. Ο πύραυλος πραγματοποίησε πριν από λίγα 24ωρα μια πετυχημένη δοκιμή ανάφλεξης.Το Haven-1 είναι άλλο ένα μεγάλο ορόσημο για την ιδιωτική διαστημική βιομηχανία. Πρόκειται για ένα μικρού μεγέθους διαστημικό σταθμό που κατασκευάζει η εταιρεία Vast.Παρά το ταπεινό του μέγεθος, το Haven-1 θα προσφέρει έναν πολυτελή χώρο για τέσσερις αστροναύτες που θα διαθέτει μεγάλα κρεβάτια, ένα υπερσύγχρονο γυμναστήριο, εσωτερικούς χώρους από ξύλο σφενδάμου και ένα τεράστιο παράθυρο για την παρατήρηση της Γης. Το Haven-1 θα εκτοξευτεί με έναν πύραυλο Falcon 9 της Space X από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι το δεύτερο εξάμηνο του 2025. Tο υπό εξέλιξη φιλόδοξο διαστημικό πρόγραμμα της Ινδίας συνεχίζεται το 2025 με τρεις αποστολές που θα πραγματοποιηθούν ως μέρος του προγράμματος Gaganyaan.Το Gaganyaan I, II και III, όλα προγραμματισμένα για το 2025, θα στείλουν ένα διαστημόπλοιο χωρίς πλήρωμα σε τροχιά από το Διαστημικό Κέντρο Satish Dhawan. Στις πτήσεις με πληρώματα και χωρίς πλήρωμα θα βρίσκεται επίσης το Vyommitra, ένα ανθρωποειδές ρομπότ ειδικά σχεδιασμένο για το Gaganyaan.Η διαστημική υπηρεσία της Ινδίας, ISRO, δήλωσε ότι θα διερευνήσει τρόπους για να επιτύχει μια διαρκή ανθρώπινη παρουσία στο Διάστημα μόλις ολοκληρωθεί το πρόγραμμα Gaganyaan.Το 2023, η Ινδία έστειλε το ρόβερ Chandrayaan-3 στο νότιο πόλο της Σελήνης – σηματοδοτώντας την πρώτη φορά που ένα ανθρώπινο αντικείμενο προσγειώθηκε σε αυτό το μέρος του φυσικού μας δορυφόρου. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1870646/ta-diastimika-rantevoy-toy-2025-vinteo/
  5. Tι αναμένουμε από την επιστήμη το 2025. Η έγκριτη επιθεώρηση «Nature» δίνει τον ετήσιο κατάλογο της για όσα περιμένουμε από την επιστημονική κοινότητα. Μπορεί το 2025 να μπήκε όπως έφυγε το 2024 δηλαδή με κακές κατά βάση ειδήσεις για το παρόν και το μέλλον της ανθρωπότητας σε πολλά επίπεδα αλλά αν υπάρχει ένας τομέας που προσφέρει ελπίδες ότι μπορεί να προσφέρει διαφόρων ειδών λύσεις και βοήθειες στον σύγχρονο κόσμο είναι αυτός της επιστήμης.Νέα και επαναχρησιμοποιούμενα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας, τολμηρές διαστημικές αποστολές και πολιτικές για την αντιμετώπιση του κλίματος και τη διαχείριση των πανδημιών συγκαταλέγονται στις εξελίξεις που αναμένεται να διαμορφώσουν την έρευνα και την επιστήμη το 2025, σύμφωνα με την επιθεώρηση «Nature».Τον Μάρτιο του 2025 συμπληρώνονται πέντε χρόνια από την έναρξη της πανδημίας Covid-19, η οποία προκάλεσε εκατομμύρια θανάτους, οδήγησε σε εκτεταμένα λουκέτα και ώθησε στην ταχεία ανάπτυξη των εμβολίων. Όπως αναφέρεται στο άρθρο του Nature, τα κράτη μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) έχασαν την αρχική προθεσμία του Ιουνίου 2024 για να συμφωνήσουν σε μια παγκόσμια συνθήκη για την πανδημία, καθώς οι συνομιλίες κατέληξαν σε αδιέξοδο λόγω διαφωνιών σχετικά με τους κανόνες για την ανταλλαγή δειγμάτων και γονιδιωματικών αλληλουχιών παθογόνων μικροοργανισμών και τη χρήση τεχνολογιών που μπορούν να βοηθήσουν τις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος να παράγουν εμβόλια, φάρμακα και κιτ εξέτασης γρήγορα κατά τη διάρκεια πανδημιών.Τώρα, τα κράτη μέλη στοχεύουν να ολοκληρώσουν το κείμενο της συμφωνίας μέχρι τον Μάιο 2025. Αυτές οι προσπάθειες έρχονται σε μια κρίσιμη στιγμή, καθώς τον περασμένο Αύγουστο ο ΠΟΥ ενημέρωσε τη λίστα με τα παθογόνα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την επόμενη πανδημία προσθέτοντας περισσότερους από 30 μικροοργανισμούς, μεταξύ των οποίων τους ιούς που προκαλούν γρίπη Α, δάγκειο πυρετό και ευλογιά των πιθήκων.Στον χώρο της Ιατρικής αναμένονται δύο ακόμα σημαντικές εξελίξεις. Μετά την τεράστια επιτυχία της σεμαγλουτίδης και άλλων αγωνιστών GLP-1 για την απώλεια βάρους, το 2025 είναι πιθανό να φέρει αποτελέσματα και εγκρίσεις για ένα νέο κύμα θεραπειών που στοχεύουν στην παχυσαρκία. Φαρμακευτικές εταιρείες συνεχίζουν τις δοκιμές για φάρμακα με καλή αποτελεσματικότητα. Επίσης, οι ερευνητές θα συνεχίσουν να διερευνούν τις δυνατότητες των αγωνιστών GLP-1 και στη θεραπεία άλλων ασθενειών, όπως η νόσος του Πάρκινσον, το Αλτσχάιμερ και ο εθισμός.Το Nature επισημαίνει, επιπλέον, ότι η χρονιά αυτή θα μπορούσε να σηματοδοτήσει ένα σημείο καμπής στον τρόπο αντιμετώπισης του πόνου, καθώς οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ αναμένεται να ολοκληρώσουν τον Ιανουάριο την επανεξέταση ενός μη οπιοειδούς παυσίπονου, που ονομάζεται σουζετριγίνη. Εάν εγκριθεί, το φάρμακο θα αποτελέσει μέρος της πρώτης νέας κατηγορίας φαρμάκων για τη θεραπεία του οξέος πόνου εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια.Στον τομέα της αξιοποίησης της τεχνολογίας στην Ιατρική αναδεικνύεται ο σχεδιασμός της Κίνας να δοκιμάσει τεχνολογίες διεπαφής εγκεφάλου-υπολογιστή (BCI) που θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν τα εμφυτεύματα που κατασκευάζει η εταιρεία Neuralink του Έλον Μασκ. Οι εφαρμογές θα κυμαίνονται από την ιατρική αποκατάσταση έως την εικονική πραγματικότητα. Ένα από αυτά τα προϊόντα θα είναι το ΝΕΟ, ένα ασύρματο και ελάχιστα επεμβατικό BCI σχεδιασμένο για την αποκατάσταση της κίνησης των χεριών σε άτομα με παράλυση. Οι κλινικές δοκιμές ξεκίνησαν το 2023, ενώ το 2025 αναμένονται ευρύτερες δοκιμές. Διαστημικές αποστολές Το 2025 αναμένεται να είναι χρονιά αφιερωμένη στη Σελήνη. Η εταιρεία ispace με έδρα το Τόκιο, η οποία έφτασε κοντά στην προσελήνωση του σκάφους της το 2023, θα εκτοξεύσει την επόμενη προσπάθειά της, μια αποστολή με την ονομασία Venture Moon, που θα μεταφέρει ένα σκάφος προσελήνωσης και ένα ρόβερ μικρών διαστάσεων. Λίγο αργότερα, η Intuitive Machines στο Χιούστον του Τέξας θα στείλει ένα διαστημικό σκάφος προσελήνωσης στον νότιο πόλο της Σελήνης, το οποίο θα μεταφέρει ένα τρυπάνι πάγου της NASA και ένα φασματόμετρο για την ανάλυση υλικών κάτω από τη σεληνιακή επιφάνεια. Στο πλαίσιο της ίδιας αποστολής, το διαστημικό σκάφος σε σχήμα κουτιού Lunar Trailblazer της NASA θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και θα χαρτογραφήσει το νερό στην επιφάνειά της.Μια άλλη αποστολή της NASA που πρόκειται να εκτοξευθεί το 2025, με την ονομασία SPHEREx, θα χαρτογραφήσει ολόκληρο τον ουρανό σε 102 χρώματα για πρώτη φορά χρησιμοποιώντας εγγύς υπέρυθρο φως. Σε διάστημα δύο ετών ο δορυφόρος θα συλλέξει δεδομένα για περισσότερους από 450 εκατομμύρια γαλαξίες και πάνω από 100 εκατομμύρια αστέρια στον Γαλαξία μας, ώστε να βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν την προέλευση του Σύμπαντος.Το 2025 θα εκτοξευθούν και δύο αποστολές για τη μελέτη των ηλιακών ανέμων. Ο δορυφόρος SMILE, ένα κοινό έργο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, θα μελετήσει πώς ο ηλιακός άνεμος αλληλεπιδρά με το μαγνητικό πεδίο της Γης. Η αποστολή PUNCH της NASA θα κοιτάξει βαθύτερα στην ατμόσφαιρα του Ήλιου καταγράφοντας τρισδιάστατες εικόνες που θα βοηθήσουν να ξεκαθαριστούν ερωτήματα σχετικά με το πώς αυτή η ενέργεια ρέει στο Ηλιακό Σύστημα.Το 2025 αναμένεται να αρχίσει να λειτουργεί η Ευρωπαϊκή Πηγή Εκλυόμενης Ακτινοβολίας (European Spallation Source) στο Λουντ της Σουηδίας, έπειτα από μια δεκαετία και πλέον κατασκευής. Με τη βοήθεια των νετρονίων, αυτή η κολοσσιαία μηχανή θα διερευνήσει τα μυστικά της ύλης. Την ίδια χρονιά θα ολοκληρωθεί μια λεπτομερής μελέτη σκοπιμότητας που θα αξιολογήσει το κόστος, τις τεχνικές πτυχές και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την κατασκευή ενός προτεινόμενου νέου επιταχυντή σωματιδίων (FCC) στο CERN, που προϋπολογίζεται σε 17 δισεκατομμύρια δολάρια. Η έκθεση θα αποτελέσει τη βάση της τελικής απόφασης το 2028. Κλιματική αλλαγή και Τραμπ Η επόμενη σύνοδος κορυφής για το κλίμα COP30 τον Νοέμβριο του 2025 στη Βραζιλία θα σηματοδοτήσει 30 χρόνια συνομιλιών των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα. Οι χώρες ελπίζουν να οριστικοποιήσουν τις αποφάσεις χρηματοδότησης που έμειναν εκκρεμείς στη διάσκεψη του 2024. Αυτές περιλαμβάνουν τον τρόπο με τον οποίο θα εξασφαλιστούν 300 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, για τη χρηματοδότηση δράσεων για το κλίμα προκειμένου να στηρίξουν τις αναπτυσσόμενες χώρες ως το 2035, πόσα θα δοθούν ως επιχορηγήσεις και από πού θα προέλθουν τα χρήματα. Επίσης, οι διαπραγματεύσεις για μια συνθήκη του ΟΗΕ για τα πλαστικά πρόκειται να συνεχιστούν, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα δεσμευτικό διεθνές πλαίσιο για τη ρύθμιση των πλαστικών προϊόντων.Οι ερευνητές του κλίματος θα έχουν και νέες ευκαιρίες να μελετήσουν τα δάση και τις φυσικές καταστροφές με την εκτόξευση δύο δορυφόρων. Η αποστολή NISAR, μια συνεργασία μεταξύ της NASA και του Οργανισμού Διαστημικής Έρευνας της Ινδίας θα χαρτογραφεί σχεδόν όλη τη χερσαία και καλυμμένη με πάγο επιφάνεια της Γης δύο φορές κάθε δώδεκα ημέρες.Η αποστολή Biomass της ESA θα χρησιμοποιήσει ραντάρ για τη μέτρηση της δασικής βιομάζας και τη μελέτη του ρόλου της στον κύκλο του άνθρακα. Οι παρατηρήσεις από αυτές τις αποστολές θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν τις μελλοντικές συζητήσεις σχετικά με τις δεσμεύσεις για τον τερματισμό της αποψίλωσης των δασών.Το περιοδικό Nature θέτει επίσης, στο επίκεντρο του άρθρου του, την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στο αξίωμα του προέδρου των ΗΠΑ, που «θα μπορούσε να επιφέρει σαρωτικές αλλαγές στην αμερικανική επιστήμη με παγκόσμιες επιπτώσεις». Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας του, ο Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα και ορισμένοι ερευνητές ανησυχούν ότι μπορεί να το ξανακάνει, καθώς και να ανατρέψει κανονισμούς για το κλίμα, όσον αφορά τους ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς και τα αυτοκίνητα.Επίσης, αναμένεται να εισάγει πολιτικές που έχουν επιπτώσεις στην αναπαραγωγική υγεία και την ιατρική. Τέλος, υπενθυμίζεται ότι κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ο Τραμπ υποσχέθηκε να καταργήσει το εκτελεστικό διάταγμα του Μπάιντεν για την τεχνητή νοημοσύνη, μια κατευθυντήρια γραμμή για την ασφαλή και υπεύθυνη ανάπτυξη της νέας τεχνολογίας. Χρονια Πολλα και Καλη Χρονια.
  6. Βρετανία: Ο στρατός αναπτύσσει ένα εξαιρετικά ακριβές ρολόι με χρήση κβαντικής τεχνολογίας. «Θα χάσει λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο σε διάστημα δισεκατομμυρίων ετών» Ρολόι, που θα είναι τόσο ακριβές στη μέτρηση του χρόνου, ώστε «θα χάσει λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο μέσα σε διάστημα δισεκατομμυρίων ετών», αναπτύσσει ο βρετανικός στρατός με χρήση κβαντικής τεχνολογίας. Το ρολόι θα χρησιμοποιηθεί κυρίως για τη βελτίωση της ανάπτυξης των βρετανικών στρατιωτικών επιχειρήσεων.Αυτή η τεχνολογία «μπορεί να ενισχύσει όχι μόνο την επιχειρησιακή μας ικανότητα, αλλά και να ωθήσει την πρόοδο στη βιομηχανία, να υποστηρίξει τον επιστημονικό μας κλάδο και να δημιουργήσει θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης», δήλωσε σε ανακοίνωσή της η Μαρία Ιγκλ, υπουργός Αμυντικών Προμηθειών του Ηνωμένου Βασιλείου.Ο συγκεκριμένος τύπος ρολογιού υφίσταται ήδη: το Πανεπιστήμιο Μπόλντερ στο Κολοράντο των ΗΠΑ αναπτύσσει τα τελευταία 15 χρόνια μαζί με το Εθνικό Ινστιτούτο Προτύπων και Τεχνολογίας (NIST), τα πιο ακριβή ρολόγια στον κόσμο, με τη χρήση λέιζερ.Ωστόσο, «αυτή είναι η πρώτη συσκευή αυτού του τύπου που κατασκευάζεται στο Ηνωμένο Βασίλειο», τόνισε η βρετανική κυβέρνηση, υπογραμμίζοντας ότι αυτή θα μπορούσε «να αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια στρατιωτικών επιχειρήσεων μέσα στα επόμενα χρόνια».Η ανάπτυξη τεχνολογιών που χρησιμοποιούν τις ιδιότητες της κβαντικής φυσικής προκαλεί το ενδιαφέρον πολλών χωρών και εταιρειών παγκοσμίως. Το τσιπ της Google Η Google παρουσίασε τον περασμένο μήνα ένα νέο τσιπ το οποίο, σύμφωνα με τον όμιλο, αποτελεί μια σημαντική ανακάλυψη που πιθανόν να φέρει τον πρακτικό κβαντικό υπολογισμό πιο κοντά στην πραγματικότητα.Οι ΗΠΑ και η Κίνα επενδύουν μεγάλα ποσά στην κβαντική έρευνα και η Ουάσινγκτον έχει επιβάλει περιορισμούς στις εξαγωγές αυτής της ευαίσθητης τεχνολογίας.Ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις σε αυτόν τον κλάδο έχουν αγγίξει περίπου τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως τα τελευταία πέντε χρόνια, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο τον Οκτώβριο ο Ολιβιέ Εζρατί, ανεξάρτητος ειδικός στις κβαντικές τεχνολογίες.Κατασκευασμένο στο Εργαστήριο Επιστήμης και Τεχνολογίας Άμυνας, μια «άκρως απόρρητη» τοποθεσία σύμφωνα με την ανακοίνωση της βρετανικής κυβέρνησης, το νέο κβαντικό ρολόι θα επιτρέψει ιδίως τη βελτίωση της ακρίβειας των συστημάτων πλοήγησης, των κατευθυνόμενων πυραύλων, την ασφάλεια των τεχνολογιών επικοινωνίας, καθώς και τις κρυπτογραφημένες επικοινωνίες.Το Λονδίνο ελπίζει ότι η περαιτέρω έρευνα θα επιτρέψει τη μαζική κατασκευή, «ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, όπως η χρήση σε στρατιωτικά οχήματα και αεροσκάφη». https://www.naftemporiki.gr/techscience/1871558/vretania-o-stratos-anaptyssei-ena-exairetika-akrives-roloi-me-chrisi-kvantikis-technologias/
  7. Βρέθηκε η πηγή μιας έκρηξης λαμπρότερης από έναν ολόκληρο γαλαξία. Νέα μελέτη ρίχνει φως σε ένα από ακραίο κοσμικό φαινόμενο. Τρομερές εκρήξεις που παράγουν ακτινοβολία συμβαίνουν στα βάθη του Σύμπαντος. Οι εκρήξεις αυτές διαρκούν μόνο ένα κλάσμα του δευτερολέπτου αλλά η λαμπρότητα τους ξεπερνάει αυτή ενός ολόκληρου γαλαξία καθιστώντας τη λάμψη αυτή ορατή σε αποστάσεις πολλών δισ. ετών φωτός. Ερευνητική ομάδα με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Nature» αναφέρει ότι εντόπισε την πηγή μιας τέτοιας έκρηξης.Τα άστρα νετρονίων είναι ένα από τα πιο εξωτικά διαστημικά αντικείμενα στο Σύμπαν. Όταν ένα άστρο αυτοκαταστρέφεται σε μια έκρηξη σουπερνόβα μπορεί να αφήσει πίσω του ένα άστρο φτιαγμένο εξ ολοκλήρου από νετρόνια.Επειδή τα νετρόνια δεν φέρουν ούτε θετικό ούτε αρνητικό φορτίο, τα υποατομικά σωματίδια μπορούν να συμπιεστούν απίστευτα κοντά μεταξύ τους χωρίς να απωθούν το ένα το άλλο δημιουργώντας ένα εξαιρετικά πυκνό διαστημικό σώμα. Οι μαύρες τρύπες είναι τα μόνα αντικείμενα στο γνωστό Σύμπαν με μεγαλύτερη πυκνότητα από τα άστρα νετρονίου.Η διάμετρος ενός άστρου νετρονίων είναι συνήθως μόνο περίπου 20 χλμ. αλλά ένα κουταλάκι του γλυκού υλικού αστέρα νετρονίων θα ζύγιζε δέκα εκατομμύρια τόνους.Ο στροβιλισμός γύρω από το εξωτερικό αυτών των άστρων είναι ένα εξαιρετικά χαοτικό μαγνητικό πεδίο. Οι αστρονόμοι πιστεύουν τώρα ότι αυτή μπορεί να ήταν η πηγή μιας φωτεινής έκρηξης ραδιοκυμάτων, γνωστής ως γρήγορη ραδιοέκρηξη ή FRB, που εντοπίστηκε το 2022, η οποία διήρκεσε μόνο δύο χιλιοστά του δευτερολέπτου. Η ραδιοέκρηξη εντοπίστηκε από το ραδιοτηλεσκόπιο Chime στον Καναδά.«Σε αυτά τα περιβάλλοντα των άστρων νετρονίων, τα μαγνητικά πεδία είναι πραγματικά στα όρια αυτού που μπορεί να παράγει το Σύμπαν. Υπήρξε πολλή συζήτηση για το αν αυτή η εκπομπή ακτινοβολίας θα μπορούσε να ξεφύγει από ένα άστρο νετρονίων» λέει ο Δρ. Κένζι Νίμο από το Ινστιτούτο Kavli για Αστροφυσική και Διαστημική Έρευνα στο MIT, επικεφαλής της μελέτης.Οι ερευνητές μπόρεσαν να εκτιμήσουν την πόλωση της ακτινοβολίας, μετρώντας τη διαφορά μεταξύ της κατεύθυνσης στην οποία ταξιδεύει η ακτινοβολία και της γωνίας στην οποία ταλαντώνονταν τα κύματα της. Βρήκαν ότι αυτή η γωνία άλλαξε σε σχήμα S κατά τη διάρκεια της έκρηξης, δείχνοντας ότι η πηγή της έκρηξης πρέπει να περιστρέφεται.Στη συνέχεια μπόρεσαν να δείξουν ότι η ακτινοβολία είχε περάσει μέσα από ένα σύννεφο αερίου καθ’ οδόν προς τη Γη, προκαλώντας το να “λαμπυρίζει”. Κατάφεραν να αναγνωρίσουν το νέφος αερίου, επιτρέποντάς τους να μεγεθύνουν την πηγή της ακτινοβολίας με πρωτοφανή ακρίβεια. Αυτό που βρήκαν ήταν ότι η ακτινοβολία, γνωστή ως FRB 20221022A, πρέπει να προέρχεται από πολύ κοντά σε ένα αστέρι νετρονίων, σε απόσταση περίπου 10.000 χιλιομέτρων που είναι ελάχιστη για τα αστρονομικά μεγέθη.«Είναι πολύ κοντά. Για σύγκριση, θα περιμέναμε ότι το σήμα θα ήταν πάνω από δεκάδες εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά εάν προερχόταν από ωστικό κύμα» λέει ο Νίμο. Το εν λόγω αστέρι νετρονίων απέχει 200 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη, δέκα φορές πιο μακριά από το γειτονικό μας γαλαξία της Ανδρομέδας.«Το να ζουμάρεις σε μια περιοχή 10.000 χιλιομέτρων από απόσταση 200 εκατομμυρίων ετών φωτός είναι σαν να μπορείς να μετρήσεις το πλάτος μιας έλικας DNA πλάτους περίπου 2 νανόμετρων στην επιφάνεια του φεγγαριού. Γύρω από αυτά τα εξαιρετικά μαγνητικά αστέρια νετρονίων, άτομα δεν μπορούν να υπάρχουν, απλώς θα σχίζονταν από τα μαγνητικά πεδία. Το συναρπαστικό εδώ είναι ότι διαπιστώνουμε ότι η ενέργεια που είναι αποθηκευμένη σε αυτά τα μαγνητικά πεδία, κοντά στην πηγή, συστρέφεται και αναδιαμορφώνεται έτσι ώστε να μπορεί να απελευθερωθεί ως ραδιοκύματα που μπορούμε να δούμε στα μισά του σύμπαντος» λέει ο Κιγιόσι Μασούι καθηγητής φυσικής στο MIT. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1871888/vrethike-i-pigi-mias-ekrixis-lamproteris-apo-enan-olokliro-galaxia/
  8. Προ των πυλών η τεχνητή νοημοσύνη που χαρτογραφεί και χειρίζεται τις επιθυμίες των ανθρώπων. Η εξέλιξη της ΑΙ αποκτά ανησυχητικές δυνατότητες. Οι εταιρείες τεχνολογίας θα μπορούσαν σύντομα να είναι σε θέση να πουλήσουν και ακόμη και να επηρεάσουν τις αποφάσεις μας προτού τις πάρουμε συνειδητά, ως μέρος μιας «οικονομίας προθέσεων» στην οποία η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να χαρτογραφήσει και να χειραγωγήσει τις επιθυμίες μας.Αυτή είναι η προειδοποίηση των ειδικών της τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης, οι οποίοι έχουν προβλέψει ένα «ανησυχητικό» μέλλον «εξατομικευμένης πειθούς σε κλίμακα», όπου τα ίδια τα κίνητρά σας γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης για εμπορικούς λόγους.Επί του παρόντος, μεγάλο μέρος της οικονομίας του Διαδικτύου λειτουργεί με βάση την εξατομικευμένη διαφήμιση. Οι ιστοσελίδες μάχονται για την προσοχή σας και εταιρείες όπως η Google προσφέρουν διαφημίσεις με βάση τους όρους αναζήτησής σας σύμφωνα με τις δηλωμένες επιθυμίες σας.Με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Harvard Data Science Review», ερευνητές από το Leverhulme Center for the Future of Intelligence του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ λένε ότι αυτό θα αλλάξει. Προς το παρόν, η Google ξέρει τι θέλετε τώρα. Με την άφιξη προγραμμάτων τεχνητής νοημοσύνης που μπορούν να συνομιλήσουν μαζί μας, υπάρχει η δυνατότητα, είπαν, να ξέρετε τι θα θέλετε στο μέλλον, τι δεν ξέρετε ότι θέλετε ή ακόμα και να σας κάνουν να θέλετε κάτι που δεν θέλετε αυτή τη στιγμή.«Ήδη σήμερα τα προγράμματα της τεχνητής νοημοσύνης βρίσκουν λεπτούς τρόπους για να χειραγωγήσουν και να επηρεάσουν τα κίνητρά σας, μεταξύ άλλων γράφοντας πώς γράφετε (ώστε να φαίνεται οικείο) ή προβλέποντας τι είναι πιθανό να πείτε (δεδομένου του τι θα έλεγαν άλλοι σαν εσάς). Όποιος οργανισμός διαχειρίζεται καλύτερα αυτόν τον αγωγό μπορεί να κάνει μια περιουσία από την πώληση των κινήτρων σας είτε είναι για ξενοδοχείο, ενοικίαση αυτοκινήτου ή πολιτικός Ο υποψήφιος στον πλειοδότη» υποστηρίζουν στο άρθρο τους οι ερευνητές. Ο στόχος Εταιρείες όπως η OpenAI έχουν ήδη δηλώσει ότι βασικός στόχος των προϊόντων τους είναι να συνάγουν τις προθέσεις των ανθρώπων, πέρα από τα ρητά αιτήματα που υποβάλλουν. Υπάρχουν καλοί λόγοι για αυτό, καθώς θα μπορούσε να τους επιτρέψει να κατανοήσουν καλύτερα τι θέλουν πραγματικά οι άνθρωποι σε μια αναζήτηση και έτσι να παρέχουν πιο προσαρμοσμένα αποτελέσματα.Αλλά την ίδια στιγμή, αυτές οι εταιρείες εργάζονται σε εργαλεία που μπορούν να εμπλακούν στρατηγικά και πειστικά με τους ανθρώπους. Ένα καλό παράδειγμα είναι το πρόγραμμα που κυκλοφόρησε από τη Meta, τη μητρική εταιρεία του Facebook, που μπορεί να συμμετέχει στο επιτραπέζιο παιχνίδι Diplomacy όπου οι παίκτες διαπραγματεύονται, χειραγωγούν και τελικά προδίδουν ο ένας τον άλλον.Οι ερευνητές είπαν ότι η δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης είναι ότι τα συστήματα που βασίζονται σε προγράμματα τα οποία εμπλέκονται μαζί μας σε μια φυσική συνομιλία μπορούν να βρουν τρόπους τόσο για να συμπεράνουν όσο και να διαμορφώσουν την πρόθεση. «Σε μια οικονομία πρόθεσης θα μπορούσαν τέτοια προγράμματα που έχουν μάλιστα χαμηλό κόστος να αξιοποιήσουν το ρυθμό, την πολιτική, το λεξιλόγιο, την ηλικία, το φύλο και τις προτιμήσεις για να προκαλέσουν σύγχυση ή για επίτευξη στόχων όπως π.χ. να πουλήσουν ένα εισιτήριο ταινίας» Θα μπορούσαν να πουν, ‘Αναφέρατε ότι αισθάνεστε καταπονημένος, να σας κλείσω αυτό το εισιτήριο για τον κινηματογράφο που λέγαμε;’»Υπάρχει αναπόφευκτα μια πολιτική πτυχή σε αυτό. «Η δυνατότητα χειραγώγησης ατόμων και ομάδων ξεπερνά μέχρι στιγμής τις απλές μεθόδους που βασίζονται σε likes στο Facebook που προκάλεσαν ανησυχία κατά τη διάρκεια του σκανδάλου της Cambridge Analytica. Εκτιμούμε ότι η άφιξη τέτοιων προγραμμάτων θα δοκιμάσει τους δημοκρατικούς κανόνες υποβάλλοντας τους χρήστες σε μυστικούς τρόπους ανατροπής, ανακατεύθυνσης και παρέμβασης σε εμπορευματοποιημένα σήματα πρόθεσης» γράφουν οι ερευνητές που λένε ότι πρόθεση τους είναι να ευαισθητοποιήσουν τους ανθρώπους για το τι έρχεται. Λένε ότι σε αυτήν την οικονομία προθέσεων, θα πρέπει επίσης να σκεφτόμαστε τις προθέσεις των ίδιων των εταιρειών και την ανάγκη τους να αποκομίσουν κέρδη.«Αυτή τη στιγμή υπάρχει πολύ έντονη ανάπτυξη για την επίτευξη των πιο προηγμένων συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης που βασίζονται σε πράκτορες. Ταυτόχρονα γίνονται όλες αυτές οι εργασίες για την κατασκευή των απαραίτητων υποδομών. Λόγω του επιπέδου των απαιτούμενων επενδύσεων κεφαλαίου, οι εταιρείες δεν θα ξεκινούσαν σε όλο αυτό το κτίριο χωρίς ένα σαφές σχέδιο. Ενας σαφής τρόπος με τον οποίο η εξελιγμένη τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προσφέρει αξία είναι η κατανόηση των πελατών. Οι χρήστες συχνά δεν γνωρίζουν το επίπεδο συλλογής δεδομένων που είναι δυνατό μέσω διασυνδέσεων συνομιλίας», είπε, δείχνοντας την ικανότητα να αποκτήσουν μια πραγματικά λεπτή εικόνα της ψυχολογίας κάποιου. Αυτό έχει πολύ ανησυχητικές πιθανότητες. Καθώς αυτά τα συστήματα συνεχίζουν να αναπτύσσονται, είπε, πρέπει να είμαστε πιο εξελιγμένοι και να σκεφτόμαστε περισσότερο την αμφίδρομη φύση των αλληλεπιδράσεών μας. Όταν ζητάμε, σε ποιο βαθμό το σύστημα κάνει πίσω; Όταν ψάχνουμε, σε ποιο βαθμό το σύστημα ψάχνει το μυαλό μας;» λέει ο Γιακούμπ Τσοχάντρι, μέλος της ερευνητικής ομάδας.Ο Δρ. Τζόνι Πεν, ιστορικός της τεχνολογίας και στέλεχος της επιθεώρησης που παρουσιάζεται η μελέτη προέβλεψε ότι θα υπάρξει μια αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες έβγαζαν χρήματα από όλους μας και ότι το κοινό έπρεπε να προετοιμαστεί για αυτό.«Για δεκαετίες η προσοχή ήταν το νόμισμα του Διαδικτύου. Η κοινή χρήση της προσοχής σας με πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook και το Instagram οδήγησε τη διαδικτυακή οικονομία. Εκτός και αν ρυθμιστεί, η οικονομία προθέσεων θα αντιμετωπίσει τα κίνητρά σας ως το νέο νόμισμα. Θα είναι μια χρυσή ευκαιρία για όσους στοχεύουν, κατευθύνουν και πουλάνε ανθρώπινες προθέσεις. Θα πρέπει να αρχίσουμε να εξετάζουμε τον πιθανό αντίκτυπο που θα είχε μια τέτοια αγορά στις ανθρώπινες φιλοδοξίες, συμπεριλαμβανομένων των ελεύθερων και δίκαιων εκλογών, του ελεύθερου τύπου και του θεμιτού ανταγωνισμού στην αγορά, προτού γίνουμε θύματα των ακούσιων συνεπειών της». https://www.naftemporiki.gr/techscience/1871919/pro-ton-pylon-i-techniti-noimosyni-poy-chartografei-kai-cheirizetai-tis-epithymies-ton-anthropon/
  9. Θεόδωρος Γιουρτσίχιν-Γραμματικόπουλος, o πρώτος ελληνικής καταγωγής κοσμοναύτης Γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1959 στο χωριό Αχαλσένι της Αντζαρίας από γονείς ποντιακής καταγωγής. Οι Έλληνες έχουν κάθε λόγο να αισθάνονται περήφανοι γι’ αυτόν, και οι ποντιακής καταγωγής λίγο… περισσότερο γιατί είναι «τεμέτερον». Χάρη σε εκείνον η ελληνική σημαία έχει ταξιδέψει στο Διάστημα, το ίδιο και η ποντιακή λύρα. Ο κοσμοναύτης Θεόδωρος Γιουρτσίχιν-Γραμματικόπουλος τον Μάιο του 2017 βρέθηκε ξανά στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, για 5η φορά στην καριέρα του, ως επικεφαλής της αποστολής «Expedition 53».Τότε είχε θέσει σε τροχιά τον πρώτο νανοδορυφόρο από τρισδιάστατο εκτυπωτή.«Μένουμε στη μεγάλη Ρωσία, αλλά δεν ξεχνάμε ότι ανήκουμε συναισθηματικά σε μια μικρή, αλλά μεγάλη Ελλάδα, μια υπέροχη χώρα!» είχε πει σε εκδήλωση που είχε γίνει λίγο πριν από την αποστολή, για την επέτειο της Επανάστασης του 1821.Tο πρώτο του διαστημικό ταξίδι ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου 2002· ήταν ο μηχανολόγος-μηχανικός στο πλήρωμα του Διαστημικού Λεωφορείου «Ατλαντίς». Παρέμεινε στο Διάστημα για 10 μέρες, 19 ώρες και 58 λεπτά. Μετά την επιστροφή του έγινε δεκτός από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο, ο οποίος του χάρισε την ελληνική σημαία που κουβάλησε μαζί του.Το δεύτερο ταξίδι του Πόντιου κοσμοναύτη (μετά από μία αναβολή που πήρε) ξεκίνησε στις 7 Απριλίου 2007. Ήταν μηχανικός πτήσης του Σογιούζ και διοικητής του πληρώματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού στο πρόγραμμα της 15ης αποστολής. Παρέμεινε στο Διάστημα για 196 μέρες.Στις 16 Ιουνίου 2010, ως διοικητής του σκάφους Σογιούζ TMA-19 ξεκίνησε για τρίτη φορά για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Πραγματοποίησε δύο διαστημικούς περιπάτους για πάνω από 6 ώρες κάθε φορά, προκειμένου να εκτελέσουν τεχνικές εργασίες με τον συνοδό του. Επέστρεψε στη Γη στις 26 Νοεμβρίου.Η τέταρτη πτήση του Θεόδωρου Γιουρτσίχιν-Γραμματικόπολου ήταν ως διοικητής του Σογιούζ TMA-09M, με την Κάρεν Νάιμπέργκ (ΗΠΑ) και τον Λούκα Παρμιτάνο (Ιταλία). Πραγματοποιήθηκε στις 29 Μαΐου 2013. Σε λιγότερο από 6 ώρες το διαστημόπλοιο είχε αγκυροβολήσει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Μετά από 163 ημέρες στο Διάστημα επέστρεψε στις 11 Νοεμβρίου 2013.Ο Θεόδωρος Γιουρτσίχιν-Γραμματικόπουλος γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1959 στο χωριό Αχαλσένι της Αντζαρίας, κοντά στο Βατούμ, από γονείς ποντιακής καταγωγής, τον Νικολάι Γιουρτσίχιν και τη Μικρούλα Γραμματικοπούλου.Κατάφερε να αποφοιτήσει με άριστα από το Ινστιτούτο Αεροπορίας της Μόσχας, το «φυτώριο» πολλών κοσμοναυτών της ΕΣΣΔ. Το 1983 ήταν μηχανολόγος με ειδικότητα στα διαστημικά οχήματα.Στο οικογενειακό του περιβάλλον μιλούσαν την ποντιακή διάλεκτο και τηρούσαν τα ήθη και τα έθιμα της πατρίδας. Μάλιστα, στην εκδήλωση που έγινε το 2016 για τη Γενοκτονία των Ποντίων από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, κατά την απονομή του Αστέρα Αξίας και Τιμής από τον τότε υπουργό Πάνο Καμμένο μίλησε ποντιακά.Μετά την επιστροφή του από την 5η αποστολή στο διάστημα είχε γίνει δεκτός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, ενώ το 2008 ο τότε ΠτΔ Κάρολος Παπούλιας τού είχε απονείμει την τιμητική διάκριση του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικα.Επίσης, έχει τιμηθεί με την ανώτατη διάκριση του «Ήρωα» της Ρωσικής Ομοσπονδίας.Με αυτή την ιδιότητα, αλλά και ως κοσμοναύτης, στρατιωτικός πιλότος και πρόεδρος του Κέντρου Κοσμοναυτικής και Αεροπορίας, επισκέπτεται σχολεία και πανεπιστήμια κάνοντας ευρείες συζητήσεις όχι μόνο για το Διάστημα, αλλά και για το ποιοι πρέπει να αποτελούν παράδειγμα για τη νέα γενιά.Ο Θ. Γιουρτσίχιν-Γραμματικόπουλος συχνά συμμετέχει σε εκπαιδευτικά προγράμματα, συνομιλώντας με μαθητές και φοιτητές (πηγή: vdnh.ru)Ο ίδιος δηλώνει ότι μεγαλώνοντας είχε ίνδαλμα τον Γιούρι Γκαγκάριν, και ότι γνώριζε από την Α’ Δημοτικού πως θέλει να γίνει κοσμοναύτης – αυτό είχε απαντήσει στη σχετική ερώτηση του δασκάλου του. Σήμερα, στην ερώτηση πώς έφτασε τελικά στο Διάστημα, η απάντηση είναι «με τη θεωρία της απιθανότητας».Ο Θεόδωρος Γιουρτσίχιν-Γραμματικόπουλος για πάνω από 10 χρόνια θεωρούνταν «ακατάλληλος για πτήση» για ιατρικούς λόγους. Ωστόσο έφτασε η μέρα που το όνειρό του έγινε πραγματικότητα. «Γι’ αυτό λέω πάντα: πρέπει να είσαι επίμονος στην πορεία προς το στόχο σου» υποστηρίζει.Από την αποφοίτησή του το 1983 έως το 1997 εργαζόταν στη RKK Energiya, τη Ρωσική Εταιρεία Διαστήματος, στο κέντρο ελέγχου ως μηχανολόγος-μηχανικός. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε στη θέση του αρχιμηχανικού στο Πρόγραμμα Διαστημικού Λεωφορείου που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με τη NASA. Υποψήφιος κοσμοναύτης έγινε με εντολή του Γενικού Διευθυντή του Οργανισμού Διαστήματος.Οι Πόντιοι λοιπόν δηλώνουν συχνά περήφανοι για τον συμπατριώτη τους· ανάμεσά τους και ο Γιάννης Γεωργιάδης (Κιόλιαλης) που έγραψε ένα ποντιακό τραγούδι για τα ταξίδια του στο διάστημα και του το αφιέρωσε. Διαστημική... σέλφι του Θεόδωρου Γιουρτσίχιν-Γραμματικόπουλου (πηγή: roscosmos.ru) Η ελληνική σημαία που ταξίδεψε στο Διάστημα μαζί με τον Θεόδωρο Γιουρτσίχιν-Γραμματικόπουλο (φωτ.: αρχείο ΑΠΕ-ΜΠΕ) Διαστημικός περίπατος στις 23 Ιουλίου 2007 (πηγή: roscosmos.ru) Το 2016, στην εκδήλωση του ΥΕΘΑ για τη 19η Μαΐου, με τον νυν πρόεδρο της ΠΟΕ Γιώργο Βαρυθυμιάδη (φωτ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη) Τιμητική διάκριση από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας (φωτ.: υπουργείο Εθνικής Άμυνας) 2008: Ο ΠτΔ Κάρολος Παπούλιας τιμά τον Θ. Γιουρτσίχιν (φωτ. αρχείου: EUROKINISSI / Γιάννης Παναγόπουλος) 2018: Θεσσαλονίκη, εκδήλωση με τίτλο «Πόντος Παντού» προς τιμήν του Θ. Γιουρτσίχιν-Γραμματικόπουλου (φωτ. αρχείου: MOTIONTEAM) https://www.pontosnews.gr/786709/pontos/prosopikotites/theodoros-gioyrtsichin-grammatikopoylos-o-protos-ellinikis-katagogis-kosmonaytis/
  10. Η κάμερα Σκοτεινής Ενέργειας καταγράφει γαλαξίες του σμήνους Αντλία. Το σύμπλεγμα της Αντλίας (Abell S636) είναι ένα σύμπλεγμα γαλαξιών που βρίσκεται στο υπερσμήνος Ύδρα-Κένταυρος. Το σύμπλεγμα της Αντλίας είναι το τρίτο πλησιέστερο στην Τοπική Ομάδα μετά το Σύμπλεγμα της Παρθένου και το Σύμπλεγμα Φορνά. Η απόστασή του από τη Γη είναι 40.5 έως 40.9 μεγαπαρσέκ και μπορεί να παρατηρηθεί από τη Γη στον αστερισμό Αντλίας. Ο εν λόγω αστερισμός ταξινομείται ως ένα σπάνιο σύμπλεγμα Μπάουτς-Μόργκαν τύπου ΙΙΙ, που σημαίνει ότι δεν έχει κάποιον κυρίαρχο φωτεινό γαλαξία, που να ξεχωρίζει. Ωστόσο, στο σύμπλεγμα κυριαρχούν δύο τεράστιοι ελλειπτικοί γαλαξίες, ο NGC 3268 (κέντρο) και ο NGC 3258 (κάτω δεξιά), και περιέχει συνολικά περίπου 234 γαλαξίες. Το σύμπλεγμα είναι πολύ πυκνό σε σύγκριση με άλλα σμήνη όπως της Παρθένου και το Φορνά, περιέχοντας έτσι γαλαξίες πρώιμου τύπου και ένα μεγάλο τμήμα ελλειπτικών νάνων. Το σμήνος χωρίζεται σε δύο ομάδες γαλαξιών, η υποομάδα του Βορρά έλκεται γύρω από τον NGC 3268 και η υποομάδα του Νότου επικεντρώνεται στον NGC 3258.Η παραπάνω εικόνα λήφθηκε με την κάμερα σκοτεινής ενέργειας (DECam) που είναι τοποθετημένη στο τηλεσκόπιο Víctor M. Blanco του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών των ΗΠΑ (NSF) στο Διαμερικανικό Παρατηρητήριο Cerro Tololo στη Χιλή. Περιέχει μόνο ένα μέρος από τους 230 γαλαξίες που μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί ότι αποτελούν το σμήνος Αντλία. Η εξαιρετική διακριτική ικανότητα της DECam αναδεικνύει την ποικιλία των γαλαξιών μέσα και πέρα από το σμήνος με απίστευτη λεπτομέρεια. διαβάστε περισσότερα: https://noirlab.edu/public/news/noirlab2501/
  11. O Άτλας των Ανθρωπίνων Κυττάρων. Με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης η Βιολογία επιχειρεί να καταστήσει ευκρινέστερη την εικόνα του ανθρώπινου οργανισμού στην υγεία, στην ασθένεια και σε όλες τις φάσεις της ζωής.Ο 21ος αιώνας άρχισε μάλλον διθυραμβικά για τη Βιολογία χάρη στην αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος και την απομόνωση των εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων. Τόσες ήταν οι ελπίδες που είχαν γεννηθεί από τα παραπάνω επιτεύγματα ώστε αυτός να ονομαστεί «αιώνας της Βιολογίας» παίρνοντας τα σκήπτρα από τη Φυσική που (δικαίως) είχε χαρακτηρίσει τον 20ό αιώνα.Σήμερα, και καθώς συμπληρώνεται το πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα, όλα δείχνουν ότι μάλλον πρέπει να ονομαστεί «αιώνας της Τεχνητής Νοημοσύνης». Βεβαίως, η σαρωτική επέλαση της ΑΙ δεν άφησε ανέγγιχτη ούτε τη Βιολογία, η οποία συνεχίζει να ανθίζει εκμεταλλευόμενη τόσο τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις όσο και τα εργαλεία που της παρέχει η ΑΙ.Ετσι, η σημερινή Βιολογία έχει καταστεί ιδιαίτερα φιλόδοξη καθώς μπορεί παράλληλα να διερευνά ερωτήματα σε διαφορετικές κλίμακες – από εξαιρετικά μικρές (π.χ. γονίδια, πρωτεΐνες) μέχρι εξαιρετικά μεγάλες (π.χ. ολόκληροι οργανισμοί, κοινότητες οργανισμών) – και στη συνέχεια να ενσωματώνει όλα τα ευρήματα προκειμένου να αποκτηθεί μια συνολική εικόνα των οργανισμών μέσα στο περιβάλλον τους. Ο Κυτταρικός Άτλας Ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα της Βιολογίας του 21ου αιώνα είναι ο Άτλας των Ανθρωπίνων Κυττάρων (Human Cell Atlas, HCA). Διόλου τυχαία η επιστημονική επιθεώρηση «Nature» περιέγραψε τον Άτλαντα ως «Μια Wikipedia για τα κύτταρα», ενώ του έχουν ακόμη αποδοθεί ονόματα όπως «Google Maps του ανθρώπινου σώματος», αλλά και «Περιοδικός Πίνακας των κυττάρων».Ολα ξεκίνησαν το 2016, όταν περίπου 100 επιστήμονες έθεσαν τον μνημειώδη στόχο να δημιουργήσουν τον κατάλογο όλων των τύπων κυττάρων που υπάρχουν στο ανθρώπινο σώμα και μάλιστα από την εμβρυϊκή ανάπτυξη μέχρι τα γηρατειά. Αυτό ισοδυναμεί με τη χαρτογράφηση των εκτιμώμενων 37,2 τρισεκατομμυρίων κυττάρων του ανθρώπινου οργανισμού! Εντυπωσιακή αρχή Αν και οι αριθμοί αρκούν για να προκαλέσουν δέος, το ζητούμενο είναι ακόμη δυσκολότερο καθώς τα κύτταρα αφενός δεν παραμένουν αναλλοίωτα στη διάρκεια της ζωής, αφετέρου επηρεάζονται από παράγοντες όπως, παραδείγματος χάριν, το φύλο και η καταγωγή.Παρά τις δυσκολίες, τον Νοέμβριο του 2024, με μια σειρά άρθρων στην επιθεώρηση «Nature», οι ερευνητές του προγράμματος HCA έδωσαν στη δημοσιότητα ένα πρώτο «σκαρίφημα» του Ατλαντα. Επρόκειτο για δεδομένα που αφορούσαν περίπου 62 εκατομμύρια ανθρώπινα κύτταρα, κατηγοριοποιημένα σε 18 βιολογικά δίκτυα – συμπεριλαμβανομένων χαρτών κυττάρων του νευρικού συστήματος, του ανοσοποιητικού συστήματος, των πνευμόνων, της καρδιάς, του εντέρου.Είναι αλήθεια ότι ο δρόμος από τις λίγες δεκάδες εκατομμυρίων κυττάρων μέχρι τα τρισεκατομμύρια του τελικού στόχου είναι μακρός. Ωστόσο, ακόμη και αυτή η πρώτη στάση της διαδρομής έχει ήδη πολλά να προσφέρει. Καθώς τα κύτταρα αποτελούν τις βασικές δομικές μονάδες των ζωντανών οργανισμών, έστω και ελλιπής, ο Ατλαντας επιτρέπει την καλύτερη κατανόηση της λειτουργίας του ανθρώπινου οργανισμού τόσο στην υγεία όσο και στην ασθένεια. Το γαστρεντερικό σύστημα Πάρτε για παράδειγμα το γαστρεντερικό σύστημα. Οι ερευνητές του προγράμματος HCA όχι μόνο χαρτογράφησαν τους κυτταρικούς τύπους (από τους ιστούς του στόματος, μέχρι εκείνους του οισοφάγου, του στομάχου, του λεπτού και του παχέος εντέρου) αλλά κατάφεραν να ενσωματώσουν στον χάρτη τους και δεδομένα από άτομα με φλεγμονώδεις ασθένειες του γαστρεντερικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της κοιλιοκάκης και της νόσου του Crohn.Εχει σημασία να τονισθεί εδώ ότι τα κύτταρα που χαρτογραφούνται στον Ατλαντα συνοδεύονται και από τις πληροφορίες που τα αφορούν. Ετσι, τα 1,1 εκατομμύρια κύτταρα που έχουν χαρτογραφηθεί στο γαστρεντερικό σύστημα συνοδεύονται τόσο από την πληροφορία που αφορά τη φυσιολογία τους όσο και την πιθανή παθολογική τους εξαλλαγή.Είναι γνωστό ότι η φλεγμονή του εντέρου μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές της ταυτότητας των κυττάρων, να πυροδοτήσει δηλαδή μια μετατόπιση από έναν υγιή κυτταρικό τύπο σε άλλον, ο οποίος αποκτά χαρακτηριστικά παθογένειας. Χάρη στον Ατλαντα, ο οποίος είναι ανοιχτής πρόσβασης για όλη την ερευνητική κοινότητα, οι επιστήμονες μπόρεσαν να παρακολουθήσουν την πορεία του φαινομένου, ενώ ελπίζουν η εικόνα που απέκτησαν να γίνει λεπτομερέστερη καθώς θα συμπληρώνεται και με άλλα κύτταρα και ακόμη περισσότερες πληροφορίες. Εκεί που αρχίζει η ζωή Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η χαρτογράφηση των αρχικών σταδίων ανάπτυξης του ανθρώπινου σώματος. Την εμβρυϊκή ανάπτυξη του κρανίου καθώς και των αρθρώσεων των άκρων 5-11 εβδομάδες μετά τη σύλληψη μελέτησε μία από τις ομάδες των ερευνητών του προγράμματος HCA.Μέσω της ταυτόχρονης χαρτογράφησης εκατοντάδων μοριακών παραγόντων σε μεμονωμένα κύτταρα, η ομάδα μπόρεσε να εντοπίσει τους μηχανισμούς που καθορίζουν την πορεία που θα ακολουθήσουν τα κύτταρα που προορίζονται να δημιουργήσουν τον σκελετό, αν δηλαδή τα πρώιμα αυτά κύτταρα θα γίνουν τελικά κύτταρα χόνδρου ή οστού.Εκτιμάται ότι η παραπάνω γνώση θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύτιμη για την αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας, μιας εκφυλιστικής νόσου η οποία χαρακτηρίζεται από την απώλεια των χόνδρων των αρθρώσεων και τον σχηματισμό νέου οστικού ιστού.Ομοίως, μία άλλη ερευνητική ομάδα η οποία μελέτησε την εμβρυϊκή ανάπτυξη κατά το διάστημα 7-17 εβδομάδων μετά τη σύλληψη, αποκάλυψε τους απροσδόκητους ρόλους που παίζουν τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος (και ειδικότερα τα μακροφάγα) στον σχηματισμό αιμοφόρων αγγείων.Τα παραπάνω είναι μόνο λίγα από τα ευρήματα των επιστημόνων του προγράμματος HCA. Αφήνουν όμως ξεκάθαρα να φανεί ότι η λεπτομερής γνώση της ταυτότητας του κάθε κυττάρου ξεχωριστά και μάλιστα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, θα αποτελέσει στο μέλλον ένα χρυσωρυχείο πληροφορίας που θα αλλάξει το πρόσωπο της ιατρικής. Μια καθοριστική «συνεργασία» Ο όγκος της πληροφορίας που συνοδεύει κάθε κύτταρο του Ατλαντα των Ανθρωπίνων Κυττάρων είναι τόσο μεγάλος που τίποτε δεν θα ήταν εφικτό χωρίς την τεχνητή νοημοσύνη. Είναι χαρακτηριστικό ότι τρεις αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης αναπτύχθηκαν προκειμένου να γίνεται σωστά η ενσωμάτωση πληροφοριών από διαφορετικές πηγές (π.χ. γονιδιακή έκφραση, πρωτεϊνική σύνθεση, περιβαλλοντικές επιδράσεις, κατάσταση υγείας).Αλγόριθμοι όπως αυτοί όμως αναπτύσσονται και για άλλα, εξίσου φιλόδοξα, προγράμματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ένα πρόγραμμα ΑΙ το οποίο αναπτύχθηκε για τη μελέτη των οικοσυστημάτων και το οποίο προσαρμόστηκε για τη μελέτη των καρκινικών όγκων.Βλέπετε, οι καρκινικοί όγκοι μακράν τού να είναι ομοιογενείς, αποτελούν ένα οικοσύστημα κυττάρων τα οποία μάλιστα μεταλλάσσονται με ταχύτητα. Και το να γνωρίζει κανείς την ταυτότητα των κυττάρων που τους απαρτίζουν και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους είναι η βάση για την ανάπτυξη θεραπειών. Αντιστοίχως, ειδικοί αλγόριθμοι επιτρέπουν τη διερεύνηση των σχέσεων των ανθρώπων με το μικροβίωμά τους, με το σύνολο δηλαδή των μικροοργανισμών που συμβιούν μέσα μας και πάνω μας, καθορίζοντας πολλές παραμέτρους της φυσιολογίας μας.Συνοπτικά, μπορεί κανείς να πει ότι όλες αυτές οι προσπάθειες προσθέτουν πίξελ στην εικόνα της ζωής καθιστώντας την ευκρινέστερη. Και αυτό μόνο καλό μπορεί να είναι για το μέλλον μας – https://www.tovima.gr/print/science/prosthetontascrpiksel-stincrapeikonisi-crtis-zois/
  12. Σε πλήρη λειτουργία οι πυρηνικοί σταθμοί στη Γαλλία. Εδώ και μια εβδομάδα η γαλλική EDF έχει ενισχύσει την παραγωγική της ικανότητα με τη λειτουργία ενός νέου πυρηνικού αντιδραστήρα. Η δε σταδιακή του ένταξη στο σύστημα θα σταθεροποιήσει τη συνολική δυναμικότητα των 18 πυρηνικών εργοστασίων, που υπάρχουν στη χώρα, σε πάνω από 63.000 MWe.Η προσθήκη του νέου αντιδραστήρα και η παραγωγή των πρώτων 100 MW , σύμφωνα με την EDF, ανεβάζει σε 57 τον συνολικό αριθμό των αντιδραστήρων που βρίσκονται σε λειτουργία και προσφέρουν τη δυνατότητα στη Γαλλία να παράγει μεγάλες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας και να εξάγει ένα μεγάλο ποσοστό από αυτές.Η χώρα άλλωστε, χάρη στα πυρηνικά της εργοστάσια, είναι ο μεγαλύτερος καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο, λόγω του πολύ χαμηλού κόστους παραγωγής με καθαρά ετήσια έσοδα πάνω από 3 δισεκατομμύρια ευρώ, συμφωνα με τη World Nuclear Association. Καθυστερήσεις και αναβολές Ο αντιδραστήρας που τέθηκε σε λειτουργία το μεσημέρι της 21ης Δεκεμβρίου στις εγκαταστάσεις της EDF στη Flamanville της Νορμανδίας, είναι ο πιο σύγχρονος – τεχνολογίας EPR και η Γαλλία είναι η τρίτη χώρα που τον αξιοποιεί μετα την Κίνα και τη Φινλανδία.Η συνδεση του νέου αντιδραστήρα στο γαλλικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας ανοίγει μια νέα εποχή και όπως είπε ο Λικ Ρεμόντ, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της EDF, «Η θέση σε λειτουργία του EPR της Flamanville είναι ένα ιστορικό γεγονός για ολόκληρη την πυρηνική βιομηχανία.»Ο πρόεδρος του γαλλικού κολοσσού δίνοντας τα εύσημα «σε όλες τις ομάδες που ανταποκρίθηκαν στις προκλήσεις αυτού του έργου με τη μεγαλύτερη δυνατή επιμονή, χωρίς ποτέ να συμβιβαστούν με την ασφάλεια», θέλησε να εξηγήσει τις δυσκολίες και τις καθυστερήσεις που σημειώθηκαν. Συντηρήσεις Σημειώνεται ότι η EDF υλοποίησε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα επισκευών και συντήρησης στις πυρηνικές της εγκαταστάσεις στη διάρκεια των τελευταίων ετών.Από το 2019, ο Όμιλος εφαρμόζει το σχέδιο δράσης «START 2025» με στόχο τη βελτίωση της λειτουργικής αποτελεσματικότητας των διακοπών λειτουργίας των μονάδων, σημαντικό κεφάλαιο του οποίου είναι και η «ενίσχυση της κατάρτισης των εργαζομένων σε ευαίσθητους χειρισμούς».Υποστηρίζεται ότι οι συντηρήσεις και οι διακοπές έγιναν με τρόπο που απέδωσε παραγωγικά, γεγονός που επιτρέπει πλέον στην Electricite de France (EDF) να αναθεωρει προς τα πάνω τις εκτιμήσεις της , υπολογίζοντας πλέον σε ένα εύρος παραγωγής για το τρέχον έτος, μεταξύ 358 και 364 TWh , έναντι 340-360 αρχικά.Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικούς σταθμούς της EDF ηταν αυξημένη κατά 19,7% τον περασμένο Νοέμβριο – σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα – και έφτασε στις 33 TWh διαμορφώνοντας έτσι τη συνολική πυρηνική παραγωγή στη διάρκεια των έντεκα μηνών του έτους στις 325,1 TWh.Τον ίδιο μήνα, μεγαλύτερη ήταν η παραγωγή ενέργειας από πυρηνικά και στις μονάδες που ελέγχει η EDF στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με την εταιρεία η παραγωγή τον Νοέμβριο του 2024 ήταν 2,9 TWh, υψηλότερη κατά 0,1 TWh, από τον ίδιο μήνα του 2023.Η συνολική ετήσια παραγωγή (για τους 11 μήνες του 2024) ήταν 34,3 TWh, υψηλότερη κατά 0,6 TWh από την ίδια περίοδο του 2023 και αναλογεί σχεδον στο 10% της γαλλικής παραγωγής. Η νέα (βρετανική) πρόκληση Στη Βρετανία η EDF έχει να αντιμετωπίσει τις καθυστερήσεις στην κατασκευή του σταθμού Hinkley Point C, που αν και είναι σχεδόν ταυτοτικές για όλες τις πυρηνικές εγκαταστάσεις, δεν παύουν να αποτελούν μια διαρκή οικονομική πρόκληση για κάθε εταιρεία ακόμα και για κολοσσους με έσοδα που ξεπερνούν τα 140 δισ. ευρώ ετησίως, όπως η γαλλική εταιρεία. Ο σταθμός του Hinkley Point C είναι από τις μεγαλύτερες επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια , θα έχει δύο αντιδραστήρες και στην πλήρη ανάπτυξή του θα τροφοδοτεί με ηλεκτρική ενέργεια έξι εκατομμύρια νοικοκυριά. Στις 4 Δεκεμβρίου, έγινε η εγκατάσταση του αντιδραστήρα στον πυρηνικό σταθμό του Σομερσετ και πλέον, το βασικό σενάριο έχει ορίζοντα λειτουργίας το 2029 αλλά υπάρχουν και δυο άλλα με το πλέον δυσμενές να τοποθετεί την έναρξη εντός του 2031.Σύμφωνα με την EDF , το νέο – εκτιμώμενο – κόστος του έργου έχει εύρος μεταξύ 31 και 34 δισ. λιρών (με βάση τις τιμές του 2015) και με αρχικο προϋπολογισμό στα 26 δισ.λίρες.H EDF βρίσκεται σε συζητήσεις με τη νέα βρετανική κυβέρνηση των Εργατικών προκειμένου να προχωρήσει -με την απαιτούμενη υποστήριξη- και το δεύτερο project, αυτο του πυρηνικού σταθμού του Sizewell C που στη πραγματικότητα είναι αντίγραφο του Hinkley Point C. Αυτος είναι και ο λόγος που ο δεύτερος σταθμός , στην περιοχή του Σάφολκ θα χρειαστεί μικρότερη χρηματοδότηση. Αλλά δεν είναι και ο μόνος καθώς η κυβέρνηση Στάρμερ θέλει να επιταχύνει τις προσπάθειες για την υλοποίηση των νέων πυρηνικών έργων. «[Είναι] πρώτη προτεραιότητα να συνεργαστούμε με την EDF για την κατασκευή του Hinkley Point C», είπε χαρακτηριστικά ο αρμόδιος υπουργός Ενεργειακής Ασφάλειας Εντ Μίλιμπαντ κατα την πρόσφατη ομιλία του στο συνέδριο της Ενωσης Πυρηνικής Βιομηχανίας , στις 5 Δεκεμβρίου. Κέρδη 7 δισ. ευρώ Η ολοκλήρωση του κύκλου των συντηρήσεων και επισκευών στις μονάδες της EDF στη Γαλλία δημιουργούν τις καλύτερες προϋποθέσεις για την παραγωγή αλλά και τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας για τη μεγαλύτερη εταιρεία εκμετάλλευσης πυρηνικών σταθμών στον κόσμο.Παράλληλα, η εταιρεία που διευθύνει ο Λυκ Ρεμόντ , θέλει να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη έξι ακόμα πυρηνικών αντιδραστήρων ενώ προετοιμάζεται και για επενδύσεις στο νέο τύπο ευρωπαϊκών αντιδραστήρων υπό πίεση (EPR2) έως τα τέλη του 2025 ή τις αρχές του 2026.Ο Ομιλος παρουσίασε καθαρά κέρδη στα 7 δισ. ευρώ στο εξάμηνο του 2024 , ενώ τα κέρδη προ φόρων, τόκων, χρεολυσίων και αποσβέσεων ανέβηκαν κατά 16,1% στα 18,7 δισ. ευρώ. – https://www.ot.gr/2025/01/02/energeia/ilektrismos/edf-se-pliri-leitourgia-o-stolos-ton-pyrinikon-stathmon-tis-sti-gallia/
  13. Δροσος Γεωργιος

    Περί Αστρονομίας

    Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών: Οι Έλληνες πίσω από τις διαστημικές αποστολές της Ευρώπης. Ποια είναι η (αθέατη) δράση της επιστημονικής ομάδας ReACT που έχει τη βάση της στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.Από τη βάση τους, στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, επιτελούν αθόρυβα ένα πρωτοποριακό έργο, με διεθνή αναγνώριση: είναι οι έλληνες επιστήμονες που υποστηρίζουν τις δορυφορικές αποστολές του Eυρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος.Τα μέλη της ομάδας ReACT του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης εξασφαλίζουν με την τεχνογνωσία τους ότι οι δορυφόροι του ESA παρέχουν ακριβή και αξιόπιστα δεδομένα για επιστημονικά προγράμματα κόστους εκατομμυρίων ευρώ· και η δουλειά τους, που παραμένει σε μεγάλο βαθμό αθέατη, θεωρείται καθοριστικής σημασίας για την επιτυχία των αποστολών.Επικεφαλής αυτής της πρωτοπόρου ομάδας είναι ο δρ Βασίλης Αμοιρίδης, φυσικός και διευθυντής Ερευνών στο ΕΑΑ, υπό την ηγεσία του οποίου η ομάδα ReACT (Remote Sensing of Aerosols Clouds and Trace Gases) διαχειρίζεται μοναδικές ερευνητικές υποδομές του Αστεροσκοπείου.Όπως εξηγεί ο ίδιος μιλώντας στα «ΝΕΑ», «κύρια δράση της ομάδας είναι η βαθμονόμηση και διακρίβωση των δεδομένων των δορυφόρων που συλλέγουν στοιχεία σχετικά με το κλίμα. Για να το κάνουμε αυτό χρησιμοποιούμε υποδομές στο έδαφος, ειδικό επιστημονικό εξοπλισμό με τον οποίο κάνουμε μετρήσεις και ελέγχουμε την αξιοπιστία των δορυφόρων. Ετσι εντοπίζουμε ενδεχόμενες αποκλίσεις των δεδομένων που έχει συλλέξει ο δορυφόρος από τις πραγματικές τιμές ή πιθανότητες λάθους σε συγκεκριμένα σημεία». Για το έργο αυτό χρησιμοποιούνται ραντάρ και λέιζερ προηγμένης τεχνολογίας στα οποία οι έλληνες επιστήμονες είναι πρωτοπόροι διεθνώς.Ιδιαίτερα σημαντικός είναι, επίσης, ο ρόλος του Παρατηρητηρίου Τηλεπισκόπησης που λειτουργεί στο νησί των Αντικυθήρων από το 2018. «Το Παρατηρητήριο είναι μέρος της υποδομής ΠΑΓΓΑΙΑ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και παίζει καθοριστικό ρόλο στην παγκόσμια παρακολούθηση του κλίματος. Για τον λόγο αυτό προσφάτως συγκαταλέχθηκε στους σταθμούς του Παγκόσμιου Συστήματος Παρακολούθησης του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO), που στηρίζει τις παγκόσμιες πολιτικές για το κλίμα και την ποιότητα του αέρα», λέει ο Βασίλης Αμοιρίδης, υπογραμμίζοντας τη ζωτική συμβολή της Ελλάδας στην κατανόηση και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Διεθνής φήμη Η ομάδα ReACT έχει κερδίσει διεθνή φήμη για τη συμβολή της στη διακρίβωση και τη βελτίωση των παρατηρήσεων μερικών από τις πιο φιλόδοξες δορυφορικές αποστολές των τελευταίων ετών, όπως των EarthCARE και Aeolus του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και του PACE της NASA.Οι μοντέρνοι αυτοί δορυφορικοί δέκτες οι οποίοι είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση της ατμόσφαιρας της Γης βασίζονται σε εξαιρετικά ευαίσθητα όργανα για να παρακολουθούν τα σύννεφα, τα αερολύματα και άλλα στοιχεία που είναι κρίσιμα για την έρευνα του κλίματος. Διατηρώντας την ακρίβεια αυτών των δεδομένων, η ομάδα ReACT ενισχύει τα κλιματικά μοντέλα και τις προβλέψεις που καθοδηγούν τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων σε όλο τον κόσμο, τοποθετώντας έτσι την Ελλάδα στο επίκεντρο των παγκόσμιων προσπαθειών για την παρακολούθηση και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών: Διμερείς συνεργασίες Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΠΑΓΓΑΙΑ είναι ήδη γνωστό στο εξωτερικό και οι συνεργασίες του έχουν διευρυνθεί και στην Αμερική, όπου αναμένονται διμερείς συνεργασίες – με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών – για νέα πειράματα. Στις 10 Νοεμβρίου 2024 η ομάδα ReACT συντόνισε, σε συνεργασία με γερμανούς ερευνητές, την υπερπτήση του ερευνητικού αεροσκάφους του Γερμανικού Κέντρου Αεροδιαστημικής, με επίκεντρο την περιοχή των Αντικυθήρων.Αυτή η ερευνητική πτήση αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας, στο πλαίσιο προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στοχεύοντας στη βαθύτερη κατανόηση των ατμοσφαιρικών διεργασιών που επηρεάζουν τον σχηματισμό νεφών και υετού στη Μεσόγειο.«Η επερχόμενη επέκταση του ΠΑΓΓΑΙΑ, με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και με εθνική συμμετοχή που συντονίζει το υπουργείο Ανάπτυξης, θα εδραιώσει ακόμη περισσότερο τη θέση της Ελλάδας στην κορυφή της έρευνας για την κλιματική αλλαγή», λέει ο κ. Αμοιρίδης.«Το έργο αυτό θα προσελκύσει ακόμη περισσότερες ομάδες από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, διασφαλίζοντας ότι η χώρα μας θα συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πρωτοπόρους πανευρωπαϊκά στην ανάπτυξη συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και στην έρευνα γεωφυσικών φαινομένων». – https://www.in.gr/2025/01/03/in-science/space/ethniko-asteroskopeio-athinon-oi-ellines-piso-apo-tis-diastimikes-apostoles-tis-eyropis/
  14. New Glenn: Αποκαλυπτήρια για τον σούπερ πύραυλο που ρίχνει ο Τζεφ Μπέζος στη διαστημική του μάχη με τον Ελον Μασκ (βίντεο) Πετυχημένη δοκιμή του θηριώδους διαστημικού πυραύλου της Blue Origin. Έβαλε μπροστά τις μηχανές του ο τεράστιος πύραυλος της διαστημικής εταιρείας του Τζεφ Μπέζος που υπόσχεται να μεταφέρει πιο μεγάλα φορτία και πιο μακριά από τον πύραυλο της διαστημικής εταιρείας του Ελον Μασκ.Η ιδέα των επαναχρησιμοποιούμενων πυραύλων μεταφοράς φορτίων (δορυφόρων, εξοπλισμό, διαστημικών σκαφών κ.α.) ήταν επαναστατική και η υλοποίηση της από τον Ελον Μασκ και την διαστημική του εταιρεία, την Space X, δημιούργησε νέα δεδομένα στη διαστημική βιομηχανία. Οι επαναχρησιμοποιούμενοι πύραυλοι του Μασκ κυριαρχούν πλέον στη μεταφορά φορτίων ενώ η Space X δοκιμάζει τον μεγαλύτερο εξ αυτών, τον Super Heavy, που υπόσχεται να μεταφέρει μεγάλο όγκο φορτίων στο Διάστημα αλλά και να μεταφέρει διαστημόπλοια σε τέτοιες αποστάσεις από τη Γη ώστε να είναι πιο εύκολο το ταξίδι τους στον Άρη ή άλλες μακρινές περιοχές του ηλιακού μας συστήματος.Ο Τζεφ Μπέζος, ο ιδρυτής και επικεφαλής της Amazon, ακολούθησε τον Μασκ και δημιούργησε το δικό του διαστημικό εγχείρημα, την εταιρεία Blue Origin η οποία προσπαθεί να ανταγωνιστεί ευθέως την Space X. Ένας τομέας που δραστηριοποιείται η Blue Origin είναι η κατασκευή του δικού της επαναχρησιμοποιούμενου πυραύλου μεταφοράς φορτίων. Η εταιρεία αποφάσισε να προχωρήσει κατευθείαν στη δημιουργία ενός θηριώδους πυραύλου πολύ μεγαλύτερου σε μέγεθος και δυνατότητες από τον Super Heavy της Space X. Τεράστιος O πύραυλος New Glenn πήρε το όνομα του από τον θρυλικό Αμερικανό αστροναύτη και αργότερα γερουσιαστή Τζον Γκλέν που το 1962 έγινε ο πρώτος Αμερικανός αστροναύτης που έκανε τον γύρο της Γης από το Διάστημα. Σύμφωνα με τους δημιουργούς του ο ύψους 98 μέτρων πύραυλος μπορεί να μεταφέρει πολλαπλάσιο όγκο φορτίου από τον Super Heavy και να μεταφέρει διαστημόπλοια επανδρωμένα η μη σε πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις από τον πύραυλο της Space X κάτι που αν τελικά επαληθευθεί θα μιλάμε για μια νέα επανάσταση στη διαστημική βιομηχανία ενώ η υπάρχουσα πυραυλική επανάσταση βρίσκεται ακόμη σε βρεφική ηλικία.Με ανακοίνωση της η Blue Origin έκανε γνωστό ότι πραγματοποιήθηκε με επιτυχία μια σημαντική στατική δοκιμή ανάφλεξης του πυραύλου η οποία δείχνει ότι όλα πάνε καλά και σύντομα θα μπορεί να γίνουν και οι πρώτες δοκιμαστικές πτήσεις του. Η Blue Origin έχει μείνει πίσω σε αυτόν τον τομέα σε σχέση με την Space X επειδή όπως λένε στα στελέχη της επέλεξε διαφορετική στρατηγική. Η Space X έχει επιλέξει να μαθαίνει από τα λάθη της και να προχωρά σε συνεχείς δοκιμαστικές πτήσεις χωρίς να υπολογίζει το κόστος των αποτυχιών μέχρι να καταφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα κερδίζοντας έτσι χρόνο. Η Blue Origin κάνει αργά και σταθερά προσεκτικά βήματα χωρίς να προχωρά σε συνεχείς δοκιμές χάνοντας έτσι χρόνο αλλά θεωρώντας ότι βαδίζει σε πιο σίγουρα μονοπάτια και ο πύραυλος της θα είναι έτοιμος να πετάξει με ασφάλεια και χωρίς προβλήματα όταν θα είναι όλα απόλυτα ελεγμένα και τσεκαρισμένα.Οι δύο εταιρείες κονταροχτυπιούνται τα τελευταία χρόνια για τα συμβόλαια που συνάπτει με ιδιώτες η NASA αλλά η Space X κυριαρχεί στον ιδιωτικό τομέα κάτι που θέλει να σταματήσει προφανώς η Blue Origin με τον Μπέζος να μεταφέρει τον ανταγωνισμό του με τον Μασκ και έξω από τα σύνορα της Γης. Στιγμιότυπο από την δοκιμή του πυραύλου New Glenn. πηγή ωτό. (Blue Origin https://www.naftemporiki.gr/techscience/1868300/new-glenn-apokalyptiria-gia-ton-soyper-pyraylo-poy-richnei-o-tzef-mpezos-sti-diastimiki-toy-machi-me-ton-elon-mask-vinteo/
  15. Τι είναι η «συσσωματωμένη τεχνητή νοημοσύνη» και τι υπηρεσίες θα προσφέρει στην ανθρωπότητα;. Η εξέλιξη των συστημάτων ΑΙ είναι ραγδαία και πολυδιάστατη. Η τεχνητή νοημοσύνη εξελίσσεται με τρομερή ταχύτητα αποκτά συνεχώς νέες μορφές από συστήματα αναγνώρισης προτύπων έως γενετική τεχνητή νοημοσύνη.Υπάρχει και μια μορφή τεχνητής νοημοσύνης που επιχειρεί να ανταποκριθεί σχεδόν αμέσως σε δεδομένα του πραγματικού κόσμου η ιδέα της οποίας υπήρχε από τη δεκαετία του 1950 αλλά η σημερινή αλματώδης εξέλιξης της τεχνολογίας ΑΙ δίνει πλέον σάρκα και οστά σε αυτή την ιδέα.Η αποκαλούμενη «συσσωματωμένη τεχνητή νοημοσύνης» συνδυάζει αισθητήρες με μηχανική μάθηση για να ανταποκρίνεται σε δεδομένα του πραγματικού κόσμου. Παραδείγματα περιλαμβάνουν αυτόνομα drones, αυτοοδηγούμενα αυτοκίνητα και εργοστασιακό αυτοματισμό. Οι ρομποτικές ηλεκτρικές σκούπες και τα χλοοκοπτικά χρησιμοποιούν μια απλοποιημένη μορφή συσσωματωμένης τεχνητή νοημοσύνης.Αυτά τα αυτόνομα συστήματα χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη για να μάθουν να πλοηγούνται σε εμπόδια στον φυσικό κόσμο. Η συσσωματωμένη AI χρησιμοποιεί έναν αλγοριθμικά κωδικοποιημένο χάρτη που, από πολλές απόψεις, μοιάζει με τον νοητικό χάρτη του δαιδαλώδους δικτύου δρόμων και ορόσημων του Λονδίνου που χρησιμοποιούν οι οδηγοί ταξί της πόλης. Στην πραγματικότητα, η έρευνα σχετικά με το πώς οι οδηγοί ταξί του Λονδίνου καθορίζουν μια διαδρομή έχει χρησιμοποιηθεί για να ενημερώσει την ανάπτυξη τέτοιων συσσωματωμένων συστημάτων.Μερικά από αυτά τα συστήματα ενσωματώνουν επίσης τον τύπο της συσσωματωμένη ομαδικής νοημοσύνης που βρίσκεται σε σμήνη εντόμων/πτηνών ή κοπάδια ζώων. Αυτές οι ομάδες συγχρονίζουν τις κινήσεις τους υποσυνείδητα. Η μίμηση αυτής της συμπεριφοράς είναι μια χρήσιμη στρατηγική για την ανάπτυξη ενός δικτύου drones ή οχημάτων αποθήκης που ελέγχονται από ένα σύστημα συσσωματωμένης τεχνητής νοημοσύνης. Πώς λειτουργεί Ο πυρήνας ενός συστήματος συσσωματωμένης τεχνητής νοημοσύνης είναι ένα ψηφιακό μοντέλο που έχει σχεδιαστεί για το περιβάλλον λειτουργίας του. Αυτό το μοντέλο είναι παρόμοιο με τη δική μας αντίληψη για το περιβάλλον. Το μοντέλο υποστηρίζεται από διαφορετικές προσεγγίσεις μάθησης. Ένα παράδειγμα είναι η ενισχυτική μάθηση, η οποία χρησιμοποιεί μια προσέγγιση βασισμένη σε πολιτικές για να προσδιορίσει μια διαδρομή — για παράδειγμα, με κανόνες όπως «πάντα να κάνεις X όταν συναντάς το Y».Ένα άλλο είναι το ενεργό συμπέρασμα, το οποίο βασίζεται στο πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Αυτά τα μοντέλα λαμβάνουν συνεχώς δεδομένα από το περιβάλλον και ενημερώνουν το μοντέλο με βάση αυτή τη ροή σε πραγματικό χρόνο – παρόμοια με το πώς αντιδρούμε με βάση αυτά που βλέπουμε και ακούμε. Αντίθετα, ορισμένα άλλα μοντέλα AI δεν εξελίσσονται σε πραγματικό χρόνο.Το ενεργό συμπέρασμα ξεκινά με ένα βασικό επίπεδο κατανόησης του περιβάλλοντος, αλλά μπορεί να εξελιχθεί γρήγορα. Ως εκ τούτου, κάθε αυτόνομο όχημα που βασίζεται σε ενεργό συμπέρασμα χρειάζεται εκτενή εκπαίδευση για να αναπτυχθεί με ασφάλεια στους δρόμους.Αν και τα συσσωματωμένα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης βρίσκονται ακόμη στα αρχικά τους στάδια, η έρευνα εξελίσσεται με ταχείς ρυθμούς. Οι βελτιώσεις στη γενετική τεχνητή νοημοσύνη θα συμβάλουν φυσικά στην ανάπτυξη της συσσωματωμένη τεχνητή νοημοσύνης. Η τεχνολογία αυτή θα επωφεληθεί επίσης από βελτιώσεις στην ακρίβεια και τη διαθεσιμότητα των αισθητήρων που χρησιμοποιεί για τον προσδιορισμό του περιβάλλοντος χώρου.Η συσσωματωμένη τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει τα chatbot να παρέχουν καλύτερη εμπειρία στον πελάτη διαβάζοντας τη συναισθηματική κατάσταση ενός πελάτη και προσαρμόζοντας ανάλογα τις απαντήσεις του. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1869872/ti-einai-i-syssomatomeni-techniti-noimosyni-kai-ti-ypiresies-tha-prosferei-stin-anthropotita/
  16. Δροσος Γεωργιος

    Μαύρες Τρύπες

    Η NASA ανακάλυψε μια «κοσμική σκηνή εγκλήματος» που αναποδογύρισε μια μαύρη τρύπα (βίντεο) Μοναδική ανακάλυψη σε ένα φακοειδή γαλαξία. Ανιχνεύοντας ένα γαλαξία σαν μια «σκηνή κοσμικού εγκλήματος» με διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια οι επιστήμονες της NASA ανακάλυψαν μια παράξενη μαύρη τρύπα που… γέρνει στο πλάι.Αυτή η πλάγια μαύρη τρύπα εντοπίσθηκε στο γαλαξία NGC 5084, ένα φακοειδή γαλαξία που βρίσκεται περίπου 80 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη στον αστερισμό της Παρθένου. Οι φακοειδείς γαλαξίες είναι ένας τύπος γαλαξιών με χαρακτηριστικά τόσο ελλειπτικών όσο και σπειροειδών γαλαξιών.Η μαύρη τρύπα στον NGC 5084 περιστρέφεται σε μια απροσδόκητη κατεύθυνση σε σχέση με το γαλαξία που τη φιλοξενεί. Η ομάδα αντιλήφθηκε την ύπαρξη αυτής της μαύρης τρύπας όταν ανακάλυψε δύο δέσμες πλάσματος μια που εκτείνεται πάνω και κάτω από το επίπεδο του γαλαξία και μία που εκτείνεται μέσα στον γαλαξία διασχίζοντας ο ένας τον άλλον και σχηματίζοντας ένα σχήμα «Χ». Αυτή η γαλαξιακή δομή είναι κάτι που οι αστρονόμοι δεν έχουν ξαναδεί.«Η ανίχνευση δύο ζευγών δεσμών ακτίνων Χ σε έναν γαλαξία είναι εξαιρετική. Ο συνδυασμός της ασυνήθιστης δομής τους σε σχήμα σταυρού και του ‘αναποδογυρισμένου’ σκονισμένου δίσκου μας δίνει μοναδικές γνώσεις για την ιστορία αυτού του γαλαξία» αναφέρουν ερευνητές του Ames Research Center της NASA οι οποίοι μελέτησαν και αρχειακό υλικό, δεδομένα που έχουν συλλέξει επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια όπως το Hubble από τον εν λόγω γαλαξία σε βάθος χρόνου τριάντα ετών για διαπιστώσουν τι συμβαίνει σε αυτόν. Το «έγκλημα» Οι επιστήμονες πίσω από την ανακάλυψη πιστεύουν ότι ένα δραματικό γεγονός στην ιστορία του NGC 5084 μπορεί να είναι υπεύθυνο για αυτό το φαινόμενο που μοιάζει σαν ένα ξαφνικό «κοσμικό χτύπημα» στη μαύρη τρύπα που της άλλαξε την τοποθέτηση και… στάση της. «Ήταν σαν να βλέπεις μια σκηνή εγκλήματος με πολλαπλούς τύπους φωτός. Η συγκέντρωση όλων των εικόνων αποκάλυψε ότι ο γαλαξίας NGC 5084 έχει αλλάξει πολύ στο πρόσφατο παρελθόν του» λέει ο Αλεχάντρο Σεράνο Μπορλάφ επιστήμονας Ames Research Center, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που δημοσιεύει τα ευρήματα της στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal». Τι «έγκλημα» υποπτεύεται λοιπόν η ομάδα ότι έγινε στο NGC 5084 και χτύπησε αυτή τη μαύρη τρύπα; Επί του παρόντος, ο «πρώτος ύποπτος» είναι μια σύγκρουση με έναν άλλο γαλαξία που δημιούργησε μια «καμινάδα» πλάσματος που εξερράγη από το πάνω και το κάτω μέρος του ισημερινού του NGC 5084.Αν και θα χρειαστούν περισσότερες έρευνες του NGC 5084 για να προσδιοριστεί σωστά το βίαιο γεγονός που σμίλεψε την παράξενη δομή του αυτή η έρευνα καταδεικνύει τη δύναμη των αρχειακών δεδομένων που βοηθούν τους επιστήμονες να κάνουν νέες και μοναδικές ανακαλύψεις. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1866584/i-nasa-anakalypse-mia-kosmiki-skini-egklimatos-poy-anapodogyrise-mia-mayri-trypa-vinteo/
  17. Βασίζεται η ζωή στους γνωστούς νόμους της φυσικής; Προς έναν δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο για τους ζωντανούς οργανισμούς Μια νέα θεωρία που σχετίζεται με τον δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής περιγράφει την κίνηση των ζωντανών βιολογικών συστημάτων, περιλαμβάνοντας την κυτταρική μετανάστευση μέχρι και τα πουλιά που ταξιδεύουν .Το 1944, ο Erwin Schrödinger δημοσίευσε το κλασικό βιβλίο του ‘Τι είναι η ζωή;‘. Εκεί, περιέγραψε την προέλευση των ζωντανών συστημάτων χρησιμοποιώντας μεθόδους στατιστικής φυσικής. Υποστήριξε ότι οι ζωντανοί οργανισμοί σχηματίζουν οργανωμένες καταστάσεις μακράν της θερμοδυναμικής ισορροπίας ελαχιστοποιώντας τη δική τους αταξία. Από φυσική άποψη, η αταξία αντιστοιχεί στη θετική εντροπία. Ο Schrödinger κατέληξε στο συμπέρασμα: «Αυτό με το οποίο τρέφεται ένας οργανισμός είναι η αρνητική εντροπία [έλκοντας ένα ρεύμα αρνητικής εντροπίας προς τον εαυτό του], ώστε να εξισορροπήσει την αύξηση της εντροπίας που παράγει ενώ ζει και να διατηρηθεί έτσι σε ένα στάσιμο και σχετικά χαμηλό επίπεδο εντροπίας.»Η δήλωση αυτή θέτει το ερώτημα εάν ο δεύτερος νόμος της θερμοδυναμικής ισχύει για ζωντανά συστήματα. Κάτι που διερευνήθηκε από τους Benjamin Sorkin et al που εξέτασαν το πρόβλημα της παραγωγής εντροπίας σε ζωντανά συστήματα, προτείνοντας μια γενίκευση του δεύτερου νόμου. Χρησιμοποιώντας ένα θεωρητικό πλαίσιο πληροφοριών, δείχνουν ότι η θεωρία τους μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εξαγωγή σημαντικών θερμοδυναμικών μεγεθών και σχέσεων για ζωντανά συστήματα.Ο Sorkin και οι συνεργάτες του βασίστηκαν σε έννοιες που αναπτύχθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι επιστήμονες πρωτοστάτησαν στη μελέτη των σχέσεων διακύμανσης, οι οποίες γενικεύουν τον δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής σε συστήματα μονο-σωματιδίων μακράν της θερμικής ισορροπίας. Παράλληλα, άλλοι ερευνητές έθεσαν τα θεμέλια της στοχαστικής θερμοδυναμικής, η οποία λαμβάνει θεμελιώδεις θερμοδυναμικές έννοιες (π.χ. θερμότητα, έργο και εντροπία) που αναπτύχθηκαν για συστήματα πολλών σωματιδίων και τις εφαρμόζει στη στοχαστική δυναμική ενός σωματιδίου. Αυτό το πλαίσιο αναπαράγει μια ολόκληρη ιεραρχία προηγούμενων σχέσεων διακύμανσης, συμπεριλαμβανομένων του πρώτου και του δεύτερου νόμου της θερμοδυναμικής για ένα τυχαία κινούμενο (Brownian) σωματίδιο σε ένα ρευστό.Την τελευταία δεκαετία, οι σχέσεις διακύμανσης έχουν χρησιμοποιηθεί για να περιγράψουν την βιολογική δυναμική συνδέοντας την στοχαστική θερμοδυναμική με το αναδυόμενο πεδίο της ενεργού ύλης. Παραδείγματα συστημάτων ενεργού ύλης ποικίλλουν από τα μεταναστευτικά βιολογικά κύτταρα. τα σμήνη πουλιών έως τα κινούμενα πλήθη ανθρώπων. Η ενεργητική κίνηση είναι αυτό-οδηγούμενη, σε πλήρη αντίθεση με την παθητική δυναμική ενός σωματιδίου Brown. Σκεφτείτε ένα κύτταρο που μετακινείται αντλώντας ενέργεια από το περιβάλλον του. Η διαδρομή του κυττάρου φαίνεται τυχαία, παρόμοια με την τυχαία τροχιά ενός σωματιδίου της κίνησης Brown σε ένα ρευστό [βλέπε: Ο Αϊνστάιν και η κίνηση Μπράουν]. Όμως, ενώ ένα τέτοιο σωματίδιο (στην κίνηση Brown) οδηγείται παθητικά από συγκρούσεις με τα περιβάλλοντα μόρια του υγρού, το κύτταρο κινείται ενεργά από μόνο του.Η δυναμική ενός σωματιδίου της κίνησης Brown χαρακτηρίζεται από μια ισορροπία μεταξύ των διακυμάνσεων της κίνησης του σωματιδίου και της διασκορπιστικής αλληλεπίδρασής του με το περιβάλλον του. Αυτή η ισορροπία εκφράζεται ως προς τον συντελεστή διάχυσης D του σωματιδίου την κινητικότητά του μ και τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος ρευστού Τ. Αυτή η λεγόμενη σχέση Αϊνστάιν (D=kBTμ) – είναι ένα παράδειγμα μιας σχέσης διακύμανσης-διασκορπισμού που ισχύει για τα συνηθισμένα κλασικά ρευστά. Ωστόσο, σε πιο πολύπλοκα συστήματα όπως τα πολυμερή πηκτώματα, η σχέση Einstein δεν ισχύει , οδηγώντας σε παραβιάσεις των συμβατικών σχέσεων διακύμανσης. Στην ενεργό ύλη, η σχέση του Αϊνστάιν συνήθως καταρρέει επίσης, αντανακλώντας τη συγκεκριμένη πρόσληψη ενέργειας και τη μετατροπή της σε αυτοκινούμενη κίνηση.Ο Sorkin και οι συνεργάτες του ξεκίνησαν από την αποκαλούμενη εξίσωση υπεραπόσβεσης Langevin, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μοντελοποιήσει τη δυναμική των συστημάτων χωρίς να υποθέσει τη σχέση Einstein. Τέτοια μοντελοποίηση περιλαμβάνει παραδείγματα ενεργού ύλης και παθητικών σωματιδίων Brown ως ειδικές περιπτώσεις. Εφαρμόζοντας την στοχαστική θερμοδυναμική, η ομάδα κατέληξε στον πρώτο και τον δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής υποθέτοντας την ύπαρξη μιας συνηθισμένης θερμοδυναμικής θερμοκρασίας, όπως στη σχέση Αϊνστάιν.Στη συνέχεια, οι ερευνητές εξέτασαν μια κρίσιμη ποσότητα στη στοχαστική θερμοδυναμική, γνωστή ως παραγωγή πληροφοριακής εντροπίας, η οποία μετρά το σπάσιμο της συμμετρίας αντιστροφής χρόνου στο επίπεδο των μικροσκοπικών τροχιών. Χωρίς να υποθέσουν τη σχέση Αϊνστάιν και την αντίστοιχη θερμοδυναμική της θερμοκρασία, αλλά επιβάλλοντας τρεις συγκεκριμένες φυσικές συνθήκες, ο Sorkin και οι συνεργάτες του κατέληξαν σε μια εξίσωση για αυτό που αποκαλούν γενικευμένη θερμοκρασία μη-ισορροπίας. Χρησιμοποιώντας αυτή την εξίσωση, λαμβάνεται ένας δεύτερος νόμος χωρίς τη σχέση Αϊνστάιν. Αν στη συνέχεια υποθέσει κανείς αυτή τη σχέση, η γενικευμένη θερμοκρασία των ερευνητών καταλήγει στη συνηθισμένη θερμοδυναμική θερμοκρασία και η θεωρία τους ανακτά τα αντίστοιχα αποτελέσματα για τη συμβατική στοχαστική θερμοδυναμική.Μια σημαντική συνέπεια της νέας θεωρίας είναι ότι, χωρίς τη σχέση Αϊνστάιν και τη σχετική θερμοδυναμική θερμοκρασία, οι συμβατικές σχέσεις διακύμανσης ανακτώνται μόνο σε ένα αφηρημένο, θεωρητικό επίπεδο πληροφοριών και όχι για θερμοδυναμικά μεγέθη – σύμφωνα με προηγούμενη εργασία. Υποθέτοντας μια γενικευμένη θερμοκρασία, μπορεί κανείς να εξαγάγει χρήσιμες θερμοδυναμικές σχέσεις όπως η ανισότητα Clausius, μια γενικευμένη «απόδοση Carnot» και τα όρια μεταξύ δύο βασικών μεγεθών – του εξαγόμενου έργου και της μεταβολής της ελεύθερης ενέργειας. Ο Sorkin και οι συνεργάτες του προτείνουν ότι η ιδέα τους για μια γενικευμένη θερμοκρασία θα μπορούσε να επαληθευτεί εφαρμόζοντας τη θεωρία τους σε ορισμένα πειραματικά συστήματα στα οποία η σχέση Αϊνστάιν δεν ισχύει.Η επίτευξη της εξαγωγής μιας νέας μορφής του δεύτερου νόμου που ισχύει για τα ζωντανά συστήματα είναι αρκετά μεγάλος ισχυρισμός. Δεδομένου ότι η θεωρία δεν απαιτεί τη σχέση Αϊνστάιν, θα μπορούσε κανείς να την ονομάσει δεύτερο νόμο της αθερμικής δυναμικής, όπου εδώ το «αθερμικό(athermal)» υποδηλώνει τις μη θερμοδυναμικές ενεργές βιολογικές δυνάμεις που προκαλούν αποκλίσεις από την κλασική θερμοδυναμική. Σημειωτέον, η θεωρία υποθέτει ότι η δυναμική είναι και υπερβολικά αποσβεσμένη και Μαρκοβιανή – δηλαδή, ανεξάρτητη από την ιστορία του συστήματος. Ωστόσο, η υπερβολικά αποσβεσμένη προσέγγιση, η οποία αγνοεί την επιτάχυνση και την αδράνεια, μπορεί να αποτύχει όταν οι διακυμάνσεις εξαρτώνται από τη θέση, όπως για τις διαβαθμίσεις θερμοκρασίας. Επιπλέον, πολλά ενεργά βιολογικά συστήματα – όπως τα μεταναστευτικά κύτταρα – εμφανίζουν μη-μαρκοβιανή ανώμαλη διάχυση. Σε αυτές τις γραμμές, παραβιάσεις των σχέσεων διακύμανσης-διάσπασης που είναι πιο γενικές από τη σχέση Αϊνστάιν μπορούν να τεθούν στο παιχνίδι.Αυτές οι σκέψεις απαιτούν περαιτέρω γενικεύσεις της νέας θεωρίας, όπως οραματίζεται ο Schrödinger: «Η ζωντανή ύλη, αν και δεν ξεφεύγει από τους «νόμους της φυσικής», όπως έχουν διατυπωθεί μέχρι σήμερα, είναι πιθανό να περιλαμβάνει «άλλους νόμους της φυσικής» μέχρι τώρα άγνωστους, οι οποίοι μόλις αποκαλυφθούν, θα αποτελέσουν επίσης αναπόσπαστο μέρος της επιστήμης». Ένα βιολογικό κύτταρο (μαύρο περίγραμμα) προχωράει σε ένα υπόστρωμα εξάγοντας ενέργεια από το περιβάλλον του (μωβ βέλη), μετατρέποντάς την σε δική του κινητική ενέργεια (πράσινο βέλος). Ο Sorkin και οι συνεργάτες του κατέληξαν σε έναν ισοδύναμο του δεύτερου νόμου της θερμοδυναμικής για τα ζωντανά συστήματα, ο οποίος καθιερώνει μια σχέση μεταξύ της ενεργού πρόσληψης ενέργειας ενός τέτοιου κυττάρου και της τυχαίας εμφάνισης διαδρομής του (μπλε γραμμή) από την άποψη της παραγωγής εντροπίας. Τα μαύρα περιγράμματα δείχνουν το μετακινούμενο κύτταρο σε τακτά χρονικά διαστήματα. Οι εικόνες του μικροσκοπίου δείχνουν το αρχικό και τελικό περίγραμμα του κυττάρου. Διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες στις δημοσιεύσεις: 1.Rainer Klages, «Toward a Second Law for Living Systems» – https://physics.aps.org/articles/v17/182 2. Benjamin Sorkin et al, «Second Law of Thermodynamics without Einstein» – https://arxiv.org/abs/2405.17142
  18. Ο εγκέφαλος του ανθρώπου είναι «απελπιστικά αργός» σε σχέση με το Wi-Fi H ταχύτητα της σκέψης μοιάζει με… χελώνα μπροστά σε αυτή της μετάδοσης ψηφιακών δεδομένων. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος επεξεργάζεται τις σκέψεις εκατομμύρια φορές πιο αργά από τον ρυθμό που μεταδίδονται οι πληροφορίες μέσω ασύρματων συνδέσεων στο Διαδίκτυο, σύμφωνα με νέα έρευνα.Μια ομάδα στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια αξιολόγησε την ταχύτητα της συνειδητής σκέψης εξετάζοντας δεδομένα για ανθρώπινες συμπεριφορές όπως η ανάγνωση, η γραφή και η επίλυση των κύβων του Ρούμπικ. Υπολόγισαν ότι οι άνθρωποι σκέφτονται με ρυθμό 10 bit ανά δευτερόλεπτο. Το bit είναι μια βασική μονάδα πληροφορίας στους υπολογιστές, που αντιπροσωπεύει το μικρότερο δυνατό κομμάτι δεδομένων.Συγκριτικά, μια τυπική διαδικασία σύνδεσης wi-fi 50 εκατομμυρίων bit ανά δευτερόλεπτο που οι συγγραφείς είπαν ότι κάνει τον εγκέφαλο να φαίνεται «γελοία αργός» σε σύγκριση με τις συσκευές, όπως τα smartphone, με τις οποίες αλληλεπιδρούμε συνεχώς. Ωστόσο, παρατήρησαν ότι υπήρχε ένα «παράδοξο», καθώς ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις αισθητηριακές πληροφορίες από την όραση, την όσφρηση και τον θόρυβο πολύ πιο γρήγορα αλλά ο ίδιος ο ρυθμός της σκέψης παραμένει σχετικά αργός.Αυτές οι αισθητηριακές πληροφορίες επεξεργάζονται με ρυθμό περίπου 100.000.000 φορές μεγαλύτερο από αυτόν της σκέψης, αλλά ο εγκέφαλος στη συνέχεια «φιλτράρει» τις σημαντικές πληροφορίες που απαιτούνται για τη λήψη αποφάσεων. Οι ερευνητές είπαν ότι αυτό το «όριο ταχύτητας» στη σκέψη σημαίνει ότι η ιδέα που προτάθηκε από ανθρώπους όπως ο Έλον Μασκ ότι οι άνθρωποι θα μπορούσαν μια μέρα να συνδεθούν με υπολογιστές για να αυξήσουν την ταχύτητα με την οποία λειτουργεί ο εγκέφαλός μας δεν θα γίνει ποτέ πραγματικότητα. Η αιτία Είπαν ότι ο αργός ρυθμός της συνειδητής σκέψης μπορεί να αντιπροσωπεύει έναν εξελικτικό μηχανισμό, καθώς είναι το βέλτιστο επίπεδο για να ληφθούν οι αποφάσεις για επιβίωση, όπως η εύρεση τροφής. Η εργασία με τίτλο The Unbearable Slowness of Being δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Neuron» και οι ερευνητές δήλωσαν έκπληκτοι από τα ευρήματα ότι ο εγκέφαλος μεταδίδει μόνο 10 bit πληροφοριών ανά δευτερόλεπτο.«Αυτός ο αριθμός είναι γελοία μικρός σε σύγκριση με οποιοδήποτε ποσοστό πληροφόρησης που συναντάμε στην καθημερινή ζωή. Για παράδειγμα, αγχώνουμε όταν η ταχύτητα του οικιακού δικτύου wi-fi πέσει κάτω από 100 megabit ανά δευτερόλεπτο, γιατί αυτό μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την απόλαυση των streaming υπηρεσιών όπως το Netflix αλλά παρακολουθώντας μια ταινία ή σειρά ο εγκέφαλός μας δεν θα εξάγει ποτέ περισσότερα από 10 bit ανά δευτερόλεπτο αυτού του τεράστιου bitstream. Κάθε στιγμή, εξάγουμε μόλις 10 bits από το τρισεκατομμύριο που προσλαμβάνουν οι αισθήσεις μας και χρησιμοποιούμε αυτά τα 10 bits για να αντιληφθούμε τον κόσμο γύρω μας και να πάρουμε αποφάσεις. Αυτό εγείρει ένα παράδοξο: Τι κάνει ο εγκέφαλος για να φιλτράρει όλες αυτές τις πληροφορίες» λένε οι ερευνητές.Η μελέτη αναφέρει ότι ο εγκέφαλος είναι ικανός να επεξεργάζεται μόνο μία σκέψη τη φορά, ενώ τα αισθητηριακά μας συστήματα – και οι υπολογιστές – επεξεργάζονται χιλιάδες bits πληροφοριών ταυτόχρονα. Οι ερευνητές λένε ότι αυτό είναι ένα «αίνιγμα» καθώς από ορισμένες απόψεις μας κρατά πίσω – για παράδειγμα, ένας σκακιστής που σκέφτεται τις μελλοντικές κινήσεις μπορεί να εξερευνήσει μόνο μία πιθανή ακολουθία τη φορά και όχι πολλές ταυτόχρονα.Ωστόσο, η μελέτη προτείνει ότι έτσι εξελίχθηκε ο εγκέφαλός μας. Τα πρώτα πλάσματα με νευρικό σύστημα χρησιμοποιούσαν τον εγκέφαλό τους κυρίως για πλοήγηση, για να κινηθούν προς την τροφή και να ξεφύγουν από τα αρπακτικά. Επομένως, εάν ο εγκέφαλός μας εξελίχτηκε από αυτά τα απλά συστήματα για να ακολουθήσει μονοπάτια, θα ήταν λογικό να μπορούμε να ακολουθούμε μόνο ένα «μονοπάτι» σκέψης κάθε φορά. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1867912/o-egkefalos-toy-anthropoy-einai-apelpistika-argos-se-schesi-me-to-wi-fi/
  19. Ο νυχτερινός ουρανός του Ιανουαρίου. Οι θέσεις των πλανητών: Ερμής: Χαμηλά ανατολικά στο λυκαυγές στην αρχή του μήνα με φαινόμενο μέγεθος -0,4 Αφροδίτη: Σε μέγιστη ανατολική αποχή 47ο (βραδυνός ουρανός) στις 10/1 (φαινόμενο μέγεθος -4,5, φαινόμενη διάμετρος 25′ ‘, φωτισμός δίσκου 50%, στις 12/1) Άρης: Ορατός όλη τη νύχτα, σε αντίθεση στις 16/1 (Δίδυμοι, φαινόμενο μέγεθος -1,4, φαινόμενη διάμετρος 15′ ‘) Δίας: Στον απογευματινό ουρανό, μεσουρανεί 21:30 στο μέσο του μήνα (Ταύρος, φαινόμενο μέγεθος -2,6, φαινόμενη διάμετρος 45′ ‘) Κρόνος: Στον απογευματινό ουρανό, δύει 21:35 στο μέσο του μήνα (Υδροχόος, φαινόμενο μέγεθος 1,1, φαινόμενη διάμετρος 16′ ‘, κλίση δακτυλίων 4ο) Πιο συγκεκριμένα στον νυχτερινό ουρανό του Ιανουαρίου: 3/1: Η Σελήνη σε απόσταση 1,5ο από την Αφροδίτη. 3-4/1 Μέγιστο βροχής διαττόντων «Τετραντίδες» (Quadranyids) (ενεργές 28/12-12/1, μέγιστος ρυθμός υπό ιδανικές συνθήκες περίπου 110 μετέωρα/ώρα) 10/1: Η Σελήνη δίπλα στις Πλειάδες χαμηλά στο δυτικό ορίζοντα (πρωί, δύση Σελήνης 11 ημερών 04:31) 14/1: Πανσέληνος. Η Σελήνη σε απόσταση 0,5ο από τον Άρη 18/1: Αφροδίτη και Κρόνος σε απόσταση 2,2ο (βραδυνός δυτικός ουρανός). πηγή: αστρονομικό ημερολόγιο 2025, εκδόσεις Πλανητάριο Θεσσαλονίκης – earthsky.org
      • 4
      • Μου αρέσει
  20. Από τα αδρόνια στα βαρυτόνια διαμέσου των χορδών. Οι πρώτες κβαντικές θεωρίες χορδών αναπτύχθηκαν γύρω στο 1970, πριν από την ανακάλυψη της κβαντικής χρωμοδυναμικής (QCD), με στόχο την δημιουργία μιας θεωρίας των αδρονίων. Οι βασικές φυσικές απαιτήσεις και η μαθηματική συνέπεια των θεωριών των χορδών που ήταν γνωστές εκείνη την εποχή αποδείχθηκε ότι απαιτούσαν τη συμπερίληψη της βαρύτητας και την ύπαρξη επιπλέον χωρικών διαστάσεων. Κι αυτό είχε εκπλήξει όλους όσους συμμετείχαν στην έρευνα. Οδήγησε σε έναν εντελώς νέο και πολύ φιλόδοξο στόχο για την έρευνα της θεωρίας χορδών, δηλαδή μια ενοποιημένη κβαντική θεωρία της βαρύτητας και όλων των άλλων δυνάμεων. Συγκεκριμένα, αυτός ο στόχος απαιτούσε η τάση της χορδής να είναι 20 τάξεις μεγέθους μεγαλύτερη από ό,τι αρχικά είχε υποτεθεί, μια απαίτηση που εξακολουθεί να υφίσταται πενήντα χρόνια μετά.Η θεωρία των χορδών έχει μια παράξενη ιστορία: Προέκυψε από την προσπάθεια να επιλυθεί ένα εντελώς διαφορετικό πρόβλημα από αυτό για το οποίο χρησιμοποιείται σήμερα. Για πρώτη φορά αναπτύχθηκε την διετία 1968-1970 στο πλαίσιο της προσπάθειας να κατανοηθεί η ισχυρή πυρηνική δύναμη. Στα μέσα της δεκαετίας του 1970 εμφανίστηκε μια άλλη θεωρία, η κβαντική χρωμοδυναμική, η οποία περιέγραφε επιτυχώς τις ισχυρές αλληλεπιδράσεις. Αποτέλεσμα ήταν να εγκαταλείψουν πολλοί τη θεωρία των χορδών, μολονότι στη διάρκεια της αρχικής της περιόδου είχε γίνει πολλή δουλειά.Οι John Schwarz και Joël Scherk που δεν την εγκατέλειψαν, παρατήρησαν ότι ένα από τα προβλήματα που ανέκυπταν όταν προσπαθούσαν να περιγράψουν τις πυρηνικές δυνάμεις με τη θεωρία των χορδών ήταν η εμφάνιση ενός παράξενου σωματιδίου, το οποίο δεν μπορούσε να ενταχθεί στην περιοχή των ισχυρών αλληλεπιδράσεων. Δηλαδή, ήταν ένα σωματίδιο χωρίς μαζα, με δυο σπιν 2, και απλά δεν αντιστοιχούσε σε κανένα παρατηρήσιμο σωματίδιο των πυρηνικών διαδικασιών. Όμως αυτό ακριβώς ήταν το είδος του σωματιδίου που υπήρχε στη γενική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν, δηλαδή στη θεωρία της βαρύτητας, το οποίο συνήθως ονομάζεται βαρυτόνιο – το κβαντομηχανικό σωματίδιο που μεταφέρει την βαρυτική δύναμη.Η βαρύτητα διαφέρει πολύ από την ισχυρή πυρηνική δύναμη. Σε κανονικές συνθήκες, είναι πολύ πολύ πιο ασθενής. Αφού λοιπόν υπήρχε ένα τέτοιο σωματίδιο στη θεωρία οι Schwarz και Scherk αποφάσισαν να εγκαταλείψουν την προσπάθεια περιγραφής των ισχυρών πυρηνικών δυνάμεων μέσω των χορδών, και να εξετάσουν πώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν αυτή τη θεωρία για να περιγράψουν τη βαρύτητα και ταυτόχρονα τις άλλες θεμελιώδεις δυνάμεις. Το ελάττωμα έγινε προτέρημα, αλλά αυτό απαιτούσε δραματικές αλλαγές, διότι έπρεπε οι χορδές να είνα πολύ μικρότερες απ’ όσο αρχικά πίστευαν.Μια άλλη δυσκολία που αντιμετώπισαν, αρκετά διασκεδαστική, ήταν ότι η μαθηματική συνέπεια της θεωρίας απαιτούσε τον χωροχρόνο να έχει περισσότερες διαστάσεις. Αρχικά, υπέθεσαν έναν χώρο εικοσιέξι διαστάσεων, αλλά σε μια βελτιωμένη μορφή που προτάθηκε από τους Pierre Ramond, André Neveu και John Schwarz, o ο αριθμός αυτός ελαττώθηκε στις δέκα διαστάσεις και στην πραγματικότητα αποτελούσε μια παραλλαγή της δεκαδιάστατης θεωρίας που έγινε «της μόδας» στη συνέχεια.Η ιστορία της θεωρίας χορδών είναι ιστορία ενοποίησης: των σωματιδίων και των δυνάμεων, των θεωρητικών των σωματιδίων και των σχετικιστών, των μαθηματικών και της φυσικής. Ένα συναρπαστικό ταξίδι που συνεχίζεται ακόμα. Μετά από μια δεκαετία στο σκοτάδι (1974-84), η θεωρία των υπερχορδών έγινε ξαφνικά κυριάρχη τάση. Πολλά έχουν συμβεί από το 1984, μια περίοδο 40 ετών. Κατά την διάρκεια της δεύτερης επανάστασης των υπερχορδών στα μέσα της δεκαετίας του 1990 ανακαλύφθηκαν πολλά επιπλέον σημαντικά αποτελέσματα: δυαδικότητες, θεωρία Μ, εντροπία μαύρης τρύπας, θεωρία F κ.λπ. Σημαντική ήταν επίσης, η ανακάλυψη της ολογραφικής δυαδικότητας AdS/CFT. Οι τωρινές έρευνες περιλαμβάνουν νέους τύπους συμμετριών, το πρόγραμμα swampland (βάλτος) και την ουράνια ολογραφία. Ένα προφανές ερώτημα είναι «Πού είναι τα πειραματικά στοιχεία;» Πριν την λειτουργία του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN, υπήρχε αισιοδοξία για την ανακάλυψη νέων σωματιδίων που είναι υπερσυμμετρικοί σύνντροφοι γνωστών σωματιδίων, αλλά μέχρι στιγμής αυτό δεν έχει συμβεί. Μια τέτοια ανακάλυψη δεν θα αποδείκνυε ότι η θεωρία των χορδών είναι σωστή, αλλά θα ήταν εξαιρετικά διδακτική, κάτι που ίσως οδηγούσε τελικά σε ένα νέο Καθιερωμένο Πρότυπο. Μια τέτοια θεωρία θα μπορούσε να αποτελέσει καλύτερο στόχο για προσεγγίσεις «από πάνω προς τα κάτω».Η πρόσφατη εκδοχή μιας πρότασης σκοτεινής διάστασης υποδεικνύει την πιθανή ύπαρξη μιας πέμπτης διάστασης σε κλίμακα μικρόμετρων (μm) που υποστηρίζει μόνο δυνάμεις βαρυτικής ισχύος. Κι αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί πειραματικά. Επίσης, υπάρχει σημαντική προσπάθεια για τη μελέτη των πιθανών επιπτώσεων της θεωρίας χορδών για την πρώιμη κοσμολογία του σύμπαντος, κάτι που μπορεί να είναι επίσης αρκετά διαφωτιστικό.Φαίνεται αρκετά πιθανή η πρόβλεψη ότι θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να καταλάβουμε πώς να συνδέσουμε τη θεωρία χορδών με το πείραμα σε όλες τις κλίμακες. Ωστόσο, είμαι αισιόδοξος ότι είναι εφικτό. Αυτά υποστηρίζει ο φυσικός John H. Schwarz, στο πρόσφατο άρθρο του με τίτλο «From Hadrons to Gravitons via Strings» που μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ: https://arxiv.org/abs/2412.16885
  21. Δροσος Γεωργιος

    Περί Ηλίου

    Επιτυχής η «προσηλίωση» του Parker Solar Probe. Την παραμονή των Χριστουγέννων, 24 Δεκεμβρίου 2024, το διαστημικό σκάφος Parker Solar Probe τελικά «άγγιξε» με επιτυχία τον Ήλιο. Αναπτύσσοντας ταχύτητα 700.000 km/h έφτασε σε απόσταση ρεκόρ από το άστρο μας, μόλις 6,1 εκατομμύρια χιλιόμετρα από την «επιφάνειά» του. Η ομάδα επιχειρήσεων της αποστολής στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής Johns Hopkins (APL) έλαβε σήμα λίγο πριν τα μεσάνυχτα της 26ης Δεκεμβρίου, από το διαστημικό σκάφος που δείχνει ότι είναι καλά στην υγεία του και λειτουργεί κανονικά. Το διαστημόπλοιο αναμένεται να στείλει στη Γη λεπτομερή δεδομένα τηλεμετρίας για την κατάστασή του την 1η Ιανουαρίου 2025.Βασικά, σχεδόν προσγειωνόμαστε σε ένα άστρο, είχε δηλώσει πάνω στον ενθουσιασμό του ο Dr Nour Raouafi, μέλος της ερευνητικής ομάδας PSP. Όμως, τι σόι προσγείωση(*) είναι αυτή σε απόσταση 6,1 εκατομμύρια χιλιόμετρα από την επιφάνειά του; Αφού όταν λέμε «επιφάνεια» του Ήλιου εννοούμε την σφαιρική επιφάνεια με ακτίνα περίπου 700.000 χιλιόμετρα από το κέντρο του – την επιφάνεια που ορίζει το κάτω όριο της φωτόσφαιρας.Σε αντίθεση με τη Γη, ο Ήλιος προφανώς δεν έχει στερεά επιφάνεια για να λέμε ότι το διαστημικό σκάφος προσγειώθηκε ή προσεδαφίστηκε. Είναι ένα καυτό ιονισμένο αέριο που ονομάζεται πλάσμα. Η φωτόσφαιρα, απ΄οπου προέρχεται το φως που βλέπουμε είναι η ορατή επιφάνεια του Ήλιου. Πέρα από αυτή συνεχίζει να υπάρχει υλικό που συγκρατείται από την βαρύτητα και τις μαγνητικές δυνάμεις. Καθώς αυτό το υλικό απομακρύνεται από τον Ήλιο εξαιτίας της θερμότητας και της πίεσης, φτάνει σε ένα σημείο όπου οι βαρυτικές δυνάμεις και τα μαγνητικά πεδία είναι πολύ αδύναμα για να το συγκρατήσουν. Αυτό καθορίζει μια νέα επιφάνεια που είναι γνωστή ως «επιφάνεια Alfvén». Εκτιμάται ότι βρίσκεται σε απόσταση 10 έως 20 ηλιακών ακτίνων. Δεδομένου ότι ό Ήλιος έχει ακτίνα 696.340 χιλιόμετρα, η περιοχή Alfvén εκτείνεται από 6,96 έως 15,93 εκαταμμύρια χιλιόμετρα από το κέντρο του Ήλιου ή 6,27 εκατομμύρια χιλιόμετρα από την επιφάνεια που καθορίζει η ακτίνα του Ήλιου.Η επιφάνεια Alfvén είναι το όριο όπου ο ηλιακός άνεμος – το καυτό ιονισμένο αέριο που εκπέμπεται από τον Ήλιο – απελευθερώνεται από τον Ήλιο και εκτοξεύεται στο διάστημα. Και το Parker Solar Probe την παραμονή των Χριστουγέννων διείσδυσε πολύ βαθειά -σχεδόν 200.000 χιλιόμετρα – κάτω από αυτή την επιφάνεια.Το θερμό αέριο εκτοξεύεται από τον Ήλιο, όλο και πιο γρήγορα λόγω της πίεσής του, παρότι έλκεται βαρυτικά προς το εσωτερικό του Ήλιου. Και κάποια στιγμή κινείται πιο γρήγορα από την ταχύτητα του ήχου! Εκεί βρίσκεται η επιφάνεια Alfvén. Πέρα από αυτή την επιφάνεια, ο ηλιακός άνεμος γίνεται υπερηχητικός, επομένως καμία διαταραχή στη ροή του δεν μπορεί να επηρεάσει τον Ήλιο από κάτω.Βέβαια ο «ήχος» στον ηλιακό άνεμο είναι πολύ διαφορετικός από τον ήχο στη Γη. Στη Γη υπάρχει ο άερας. Ο Ήλιος έχει ιόντα – άτομα αερίου τόσο θερμά που έχουν απογυμωνθεί από τα ηλεκτρόνιά τους – τα οποία αλληλεπιδρούν με ισχυρά μαγνητικά πεδία. Μπορούμε να φανταστούμε αυτά τα πεδία ως τεντωμένα λαστιχάκια, με τα ιόντα δεμένα σε αυτά που δονούνται μπρος-πίσω μαζί! Θα μπορούσαμε να ονομάσουμε αυτές τις δονήσεις ως «ήχο», αλλά ο τεχνικός όρος είναι κύματα Alfvén . Ο Hannes Alfvén ήταν αυτός που μελέτησε και κατάλαβε πόσο γρήγορα κινούνται αυτά τα κύματα. Ο Eugene Parker μελέτησε την επιφάνεια όπου η ταχύτητα του ηλιακού ανέμου υπερβαίνει την ταχύτητα των κυμάτων Alfvén.Και την παραμονή των Χριστουγέννων ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα διείσδυσε αρκετά κάτω από αυτή την επιφάνεια! Αυτή η περιοχή είναι παράξενη, και όσο περισσότερο την μελετάμε, τόσο πιο περίπλοκη φαίνεται.Πιθανότατα έχετε ακούσει το αστείο με την έκφραση «έστω μια σφαιρική αγελάδα». Το αρχικό μοντέλο του ηλιακού ανέμου του Eugene Parker ήταν σφαιρικά συμμετρικό, έτσι φαντάστηκε τον ηλιακό άνεμο να εκτοξεύεται κατευθείαν έξω από τον Ήλιο προς όλες τις κατευθύνσεις. Σε αυτό το μοντέλο, η επιφάνεια Alfvén είναι η σφαιρική επιφάνεια όπου ο ηλιακός άνεμος γίνεται πιο γρήγορος από τα κύματα Alfvén. Αλλά στην πραγματικότητα η επιφάνεια του Ήλιου είναι τρελή και δυναμική, με ηλιακές κηλίδες να κάνουν ηλιακές εκλάμψεις, και κάθε είδους παράξενες δομές από πλάσμα και μαγνητικά πεδία (όπως spicules, ‘coronal streamers’ και ‘pseudostreamers’) … δύσκολα και πολύ περίπλοκα πράγματα. Άλλωστε, πρόκειται για έναν ολόκληρο κλάδο επιστήμης! Η επιφάνεια του Alfvén δεν είναι μια απλή σφαίρα: είναι αφρώδης και μεταβάλλεται τυχαία. Και το Parker Solar Probe θα μας βοηθήσει να μάθουμε τι συμβαίνει εκεί.Υπάρχει και κάτι ακόμα πολύ πιο ενυπωσιακό. Ένα άστρο – κόκκινος νάνος – που βρίσκεται σε απόσταση 41 έτη φωτός από τη Γη, το TRAPPIST-1, είναι πιθανό να έχει έξι πλανήτες κάτω από την επιφάνειά του Alfvén! Αυτό σημαίνει ότι αυτοί οι πλανήτες μπορούν να δημιουργήσουν κύματα Alfvén στην ατμόσφαιρα του άστρου; Την μουσική των σφαιρών; Μία απεικόνιση του Ήλιου: 1.πυρήνας 2.Ζώνη ακτινοβολίας 3.Ζώνη μεταφοράς 4.Φωτόσφαιρα 5.Χρωμόσφαιρα 6.Στέμμα 7.Ηλιακή κηλίδα 8.Κοκκίδωση 9.Έκλαμψη Διαβάστε περισσότερα: 1. NASA’s Parker Solar Probe Reports Successful Closest Approach to Sun – https://blogs.nasa.gov/parkersolarprobe/ 2. The Parker Solar Probe – https://johncarlosbaez.wordpress.com/2024/12/25/the-parker-solar-probe/
  22. Κίνεζοι ταϊκοναύτες έσπασαν το ρεκόρ διαστημικού περιπάτου (βίντεο) Παρέμειναν στο διαστημικό κενό για περισσότερες από εννέα ώρες. Η υπηρεσία επανδρωμένων αποστολών της διαστημικής υπηρεσίας της Κίνας ανακοίνωσε ότι δύο ταϊκοναύτες (όπως ονομάζονται οι κινέζοι αστροναύτες) που βρίσκονται στον κινεζικό διαστημικό σταθμό πραγματοποίησαν ένα διαστημικό περίπατο που διήρκεσε περισσότερες από εννέα ώρες σπάζοντας το προηγούμενο ρεκόρ παραμονής στο διαστημικό κενό.Σύμφωνα με την κινεζική υπηρεσία οι ταϊκοναύτες Κάι Ξουτζε και Σονγκ Σονγκ Λίνγκντονγκ παρέμειναν στο διαστημικό κενό για τουλάχιστον τέσσερα λεπτά περισσότερο από τον χρόνο που είχαν παραμείνει το 2001 οι αστροναύτες της NASA Τζέημς Βος και Σούζαν Χελμς οι οποίοι και κατείχαν το ρεκόρ.Οι δύο ταϊκοναύτες της αποστολής Shenzhou-19 φόρεσαν τις διαστημικές στολές τους Feitian για να εκτελέσουν μια σειρά εργασιών στο εξωτερικό του σταθμού, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης συσκευών προστασίας από διαστημικά σκουπίδια. «Ολοκλήρωσαν με επιτυχία όλες τις προγραμματισμένες εργασίες και ένιωσαν πολύ ενθουσιασμένοι για αυτό», είπε στον κρατικό τηλεοπτικό της Κίνας ο Γου Χάο από το Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης Αστροναυτών της Κίνας. O πρώτος άνθρωπος που πραγματοποίησε διαστημικό περίπατο ήταν ο Ρώσος κοσμοναύτης Αλεξέι Λεόνοφ στις 18 Μαρτίου του 1965. Στιγμιότυπο από τον διαστημικό περίπατο των δύο κινέζων ταϊκοναυτών. πηγή φωτό. (YouTube) https://www.naftemporiki.gr/techscience/1863184/kinezoi-taikonaytes-espasan-to-rekor-diastimikoy-peripatoy-vinteo/
  23. Δροσος Γεωργιος

    Περί Ηλίου

    Παραμονή Χριστουγέννων οι άνθρωποι θα προσπαθήσουν να αγγίξουν ένα αστέρι. «Ονειρευόμαστε αυτή τη στιγμή για πάνω από 16 χρόνια» «Αυτό που πρόκειται να κάνει το Parker Solar Probe την παραμονή των Χριστουγέννων του τρέχοντος έτους είναι πραγματικά απαράμιλλο», δήλωσε ο Nour Raouafi, επιστήμονας της αποστολής Parker Solar Probe.Το διαστημικό σκάφος Parker Solar Probe θα περάσει «δίπλα» από τον Ήλιο με ταχύτητα 700.000 km/h! Κανένα ανθρωπογενές αντικείμενο δεν θα έχει κινηθεί τόσο γρήγορα ούτε, μάλιστα, θα έχει φτάσει τόσο κοντά στο άστρο μας – μόλις 6,1 εκατομμύρια χιλιόμετρα, ή 3,8 εκατομμύρια μίλια από την «επιφάνεια» του Ήλιου. Σύμφωνα με τον Dr. Nour Raouafi: «Στην ουσία σχεδόν προσγειωνόμαστε σε ένα άστρο. Αποτελεί ένα μνημειώδες επίτευγμα για όλη την ανθρωπότητα, ισοδύναμο με την προσγείωση στη Σελήνη το 1969».Το διαστημικό σκάφος Parker Solar Probe ετοιμάζεται σήμερα, παραμονή Χριστουγέννων, να πλησιάσει τον Ήλιο πιο κοντά από ποτέ, προκειμένου να μελετήσει την ατμόσφαιρά του.Το μη επανδρωμένο σκάφος της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας (NASA) ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2018 μια επταετή αποστολή, με στόχο να αποκαλύψει τα μυστικά του Ήλιου – π.χ. για τις ηλιακές καταιγίδες που έχουν αντίκτυπο στις τηλεπικοινωνίες μας.Σήμερα Τρίτη, στις 13:53 (ώρα Ελλάδος), το Parker Solar Probe θα περάσει σε απόσταση 6,2 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από την επιφάνεια του Ήλιου, πιο κοντά από οποιοδήποτε άλλο σκάφος στο παρελθόν.Ο ερευνητής Αρίκ Πόσνερ που συμμετέχει στην επιστημονική ομάδα της αποστολής δεν κρύβει πως ανυπομονεί να λάβει την πρώτη ενημέρωση από το διαστημικό σκάφος, ώστε να αντλήσει δεδομένα και να εξάγει συμπεράσματα. Είναι μια «τολμηρή αποστολή» της NASA, ένα ιστορικό «επίτευγμα» με στόχο «να απαντηθούν μακροχρόνια ερωτήματα» σχετικά με σύμπαν, εξηγεί.Το επιτελείο της NASA θα χάσει προσωρινά την επικοινωνία με το σκάφος, αναμένοντας πως θα λάβει σήμα την Παρασκευή. Κατά την προσέγγισή του στον Ήλιο, το Parker Solar Probe θα ταξιδεύει με ταχύτητα 690.000 χλμ/ώρα – η οποία θα του επέτρεπε να φθάσει από το Τόκιο στην Ουάσινγκτον σε λιγότερο από ένα λεπτό. Η θερμική του ασπίδα έχει σχεδιαστεί να αντέξει ακραίες θερμοκρασίες 870-930 βαθμών Κελσίου.Εάν όλα πάνε βάσει του αρχικού σχεδιασμού, το Parker Solar Probe θα επιχειρήσει άλλες δύο φορές να προσεγγίσει τον Ήλιο προκειμένου να συλλέξει επιστημονικά δεδομένα: στις 22 Μαρτίου και στις 19 Ιουνίου του 2025. – Δ.Π. πηγή: https://www.amna.gr/home/article/872801/To-diastimiko-skafos-Parker-Solar-Probe-plisiazei-ton-lio-pio-konta-apo-pote – https://www.space.com/the-universe/sun/this-christmas-eve-humans-will-try-to-embrace-a-star
  24. Οι δορυφόροι βλέπουν τη Γροιλανδία να λιώνει σε live μετάδοση (βίντεο) Οι παγετώνες του κρίσιμου για την υγεία της Γης εξαφανίζονται με ταχύ ρυθμό. Είναι γνωστό ότι η Γροιλανδία είναι μια από τις περιοχές που υποφέρει από την κλιματική αλλαγή και νέες δορυφορικές εικόνες αποκαλύπτουν τον ρυθμό και την έκταση του λιώσιμου των παγετώνων του τεράστιου νησιού προκαλώντας ήδη σειρά αρνητικών φαινομένων.Η Γροιλανδία είναι η 12η σε έκταση χώρα του πλανήτη και το 80% της επιφάνειας της καλύπτεται από πάγους. Αν λιώσει το σύνολο των πάγων της Γροιλανδίας η στάθμη του νερού στους ωκεανούς της Γης θα αυξηθεί κατά επτά μέτρα βυθίζοντας το σύνολο των νησιωτικών και παράκτιων περιοχών του πλανήτη με ότι αυτό συνεπάγεται για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν σε οικολογικό και ανθρωπιστικό επίπεδο.Έχει διαπιστωθεί ότι ο ρυθμός αύξησης της θερμοκρασίας στις αρκτικές περιοχές είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από αυτή στις υπόλοιπες περιοχές του πλανήτη. Οι παγετώνες της Γροιλανδίας διαθέτουν τη δεύτερη σε μέγεθος μάζα φρέσκου νερού σε παγωμένη μορφή. Η έκταση του παγωμένου φρέσκου νερού είναι περίπου 1,2 εκατ. τετρ. χλμ. δεύτερη πίσω από την Ανταρκτική. Οι πάγοι στη Γροιλανδία άρχισαν να λιώνουν τη δεκαετία του 1990 και το λιώσιμο επιταχύνθηκε από τη δεκαετία του 2000 και έκτοτε.Πραγματοποιούνται συνεχώς μελέτες για την κατάσταση που βιώνει η Γροιλανδία και τώρα επιστήμονες χρησιμοποίησαν δορυφόρους της NASA και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) για να αποκαλύψουν τη λέπτυνση του μόνιμου στρώματος πάγου του νησιού και να κάνουν μετρήσεις της αλλαγής του τα τελευταία χρόνια.Το στρώμα αυτό είναι μια μάζα παγετώνων και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του κλιματικού συστήματος της Γης που βοηθά στην αντανάκλαση των θερμών ακτίνων του Ήλιου και στη διατήρηση της Αρκτικής σε δροσερές θερμοκρασίες ρυθμίζοντας τη στάθμη της θάλασσας και επηρεάζοντας τον καιρό. Οι δορυφορικές εικόνες αποκαλύπτουν ότι το μόνιμο στρώμα πάγου συρρικνώθηκε κατά 563 κυβικά μίλια, χάνοντας αρκετή μάζα για να γεμίσει τη λίμνη Βικτώρια της Αφρικής. Η πιο ακραία αραίωση σημειώθηκε στους παγετώνες κατά μήκος της άκρης του, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι γνωστοί ως Jakobshavn Isbræ και Zachariae Isstrøm. Μεταξύ 2013 και πέρυσι, το στρώμα αραίωσε λίγο λιγότερο από 1.5 μέτρα κατά μέσο όρο, αν και η αραίωση σε όλη τη ζώνη αφαίρεσης – το κάτω μέρος του παγετώνα όπου χάνεται περισσότερο χιόνι παρά συσσωρεύεται – ήταν πέντε φορές μεγαλύτερο από αυτό. Οι μεγαλύτερες αλλαγές σημειώθηκαν το 2012 και το 2019, όταν οι θερμοκρασίες ήταν εξαιρετικά υψηλές στην περιοχή.Οι μετρήσεις καταγράφηκαν χρησιμοποιώντας τις αποστολές CryoSat-2 της ESA και ICESat-2 της NASA. To ICESat-2 εκτοξεύτηκε το 2018 και φέρει ένα όργανο που επιτρέπει στους επιστήμονες να μετρήσουν το υψόμετρο των στρωμάτων πάγου, των παγετώνων και του θαλάσσιου πάγου. Εικόνα από αποκαλύπτει την εξαφάνιση των παγετώνων στη Γροιλανδία. πηγή φωτό. (Copernicus Sentinel data (2024)/ESA) https://www.naftemporiki.gr/techscience/1863610/o-doryforoi-vlepoyn-ti-groilandia-na-lionei-se-live-metadosi-vinteo/
  25. Έρχεται για ρεβεγιόν ο «αστεροειδής της παραμονής των Χριστουγέννων» (βίντεο) Πρόκειται για ένα διαστημικό βράχο που θα πλησιάσει τη Γη στις 24 Δεκεμβρίου. Αυτή την παραμονή Χριστουγέννων, τα παιδιά σε όλο τον κόσμο ελπίζουν να δουν το έλκηθρο του Άγιου Βασίλη που πετά στους ουρανούς. Αλλά η NASA προειδοποιεί ότι το έλκηθρο δεν θα είναι το μόνο πράγμα που θα σφυρίζει πάνω από τα κεφάλια μας στις 24 Δεκεμβρίου.Ένας τεράστιος αστεροειδής που ονομάστηκε από τους επιστήμονες «αστεροειδής της παραμονής των Χριστουγέννων» στο μέγεθος ενός κτιρίου 10 ορόφων θα περάσει από τη Γη με ταχύτητα 25 χιλιάδων χλμ./ώρα. Σύμφωνα με το πρόγραμμα Asteroid Watch της NASA, ο αστεροειδής 2024 XN1 θα περάσει σε απόσταση 7.21 εκατομμυρίων χλμ. από τη Γη και δεν αποτελεί απειλή για τον πλανήτη και εμάς. Η διάμετρος του 2024 XN1 εκτιμάται στα 29 έως 70 μέτρα και αν επρόκειτο να πέσει στη Γη οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η σύγκρουση θα είχε ισχύ ισοδύναμη με 12 εκατομμύρια τόνους εκρηκτικής ύλης TNT και θα ισοπέδωνε μια περιοχή δύο χιλιάδων τετραγωνικών χιλιόμετρων.Όπως λένε ο σχετικά μικρός διαστημικός βράχος αποδεικνύει πόσο ευάλωτοι είμαστε στο συμπαντικό περιβάλλον και παράλληλα πόσο τυχεροί που όσο καιρό βρίσκεται η ανθρωπότητα στη Γη δεν μας έχει επισκεφτεί ένας μεγάλου μεγέθους αστεροειδής ικανός να προκαλέσει πλανητική καταστροφή. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1863168/erchetai-gia-revegion-o-asteroeidis-tis-paramonis-ton-christoygennon-vinteo/
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Όροι χρήσης