Δροσος Γεωργιος

"Eagle" Από το 2009, η Ρωσία αναπτύσσει ένα νέο διαστημόπλοιο με κύριο στόχο να παραδώσει Ρώσους αστροναύτες στο φεγγάρι. Η πρώτη μη επανδρωμένη πτήση του "Eagle", και αυτό είναι το όνομα που έλαβε το πλοίο, έχει προγραμματιστεί για το 2023. Το 2025, πρέπει να ξεκινήσει με ανθρώπους για πρώτη φορά και το 2029, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, να πάρει τους πρώτους αστροναύτες σε σεληνιακή τροχιά. Δεν έχει απομείνει πολύς χρόνος πριν από την έναρξη των πτήσεων. Ο επικεφαλής σχεδιαστής για την ανάπτυξη ενός επανδρωμένου πλοίου μεταφοράς νέας γενιάς είπε στη RIA Novosti σχετικά με την κατάσταση εξέλιξης του πλοίου, πόσο καιρό θα διαρκέσουν οι δοκιμές πτήσης του, εάν υπάρχει μέρος για σύνθετα μέσα σε αυτό και ότι ο αετός δεν βυθίζεται στο νερό. Συνεντευξη με τον Ιγκόρ Χαμίτς. «Τις προάλλες, εγκρίθηκες ως επικεφαλής σχεδιαστής του νέου πλοίου». Πείτε μας, ποια είναι η κατάσταση του πλοίου "Eagle"; - Προς το παρόν, η παραγωγή τεκμηρίωσης σχεδιασμού εργασίας ολοκληρώνεται, ενώ η κατασκευή και ο έλεγχος μεμονωμένων στοιχείων, συσκευών και εξαρτημάτων του πλοίου είναι παράλληλα. Πρόσφατα, για παράδειγμα, δοκίμασαν μια νέα συσκευή εκκίνησης καλωδίων για αυτόν. Φυσικά, ο ρυθμός εργασίας θα πρέπει να επιταχυνθεί όσο το δυνατόν περισσότερο: έχουμε το καθήκον να ξεκινήσουμε αυτό το πλοίο από το κοσμοδρόμιο Vostochny σε μη επανδρωμένη έκδοση το 2023 και ήδη με αστροναύτες επί του σκάφους το 2025. Ταυτόχρονα, κανείς δεν ακύρωσε τον κύκλο παραγωγής, πρέπει να πραγματοποιήσουμε μια ολοκληρωμένη πειραματική δοκιμή του προϊόντος. Χωρίς αυτό, φυσικά, δεν θα γίνει λόγος για επανδρωμένη κυκλοφορία. Δεν μπορείτε να ρισκάρετε με τους ανθρώπους. - Το πρώτο πλοίο θα είναι εξοπλισμένο με όλα τα συστήματα ενός σειριακού πλοίου ή θα είναι ένα μοντέλο breadboard; - Υποθέτουμε ότι κατά την πρώτη εκκίνηση το Eagle θα είναι εξοπλισμένο με κανονικά συστήματα. Επιπλέον, οι συνάδελφοί μου και εγώ εξετάζουμε τη δυνατότητα εγκατάστασης πρόσθετου ερευνητικού εξοπλισμού. Αυτό θα επεκτείνει σημαντικά την πειραματική βάση δεδομένων για μοντελοποίηση της επιστροφής ενός επανδρωμένου διαστημικού σκάφους μετά από σεληνιακές αποστολές. - Ποια θα είναι η περίπτωση "Orel", αλουμίνιο ή σύνθετο υλικό; Εάν είναι σύνθετο, τότε πού θα κατασκευαστεί, δεδομένου ότι το εργαστήριο που χτίστηκε στη Γερμανία δεν μπορεί πλέον να προμηθεύει κτίρια στη Ρωσία λόγω κυρώσεων; - Δεν θα ήθελα πραγματικά να ερευνήσω το θέμα των προμηθευτών, αυτό είναι ένα μάλλον ευαίσθητο ζήτημα και όχι μόνο για τη διαστημική βιομηχανία. Μπορώ μόνο να πω ότι το σώμα του χώρου κινητήρα θα είναι κατασκευασμένο από σύνθετα υλικά. Το περίβλημα περιβλήματος του επιστρεφόμενου οχήματος θα είναι κατασκευασμένο από μέταλλο. - Το διαστημικό σκάφος ξεκινά τόσο σε τροχιά όσο και στο φεγγάρι προγραμματίζεται από το κοσμοδρόμιο Vostochny. Πώς σχεδιάζεται η μεταφορά του κύτους του πλοίου στο διαστημικό αεροδρόμιο; Σε ποια αυτοκίνητα ή αεροπλάνα ταιριάζει; - Τα διαμερίσματα του πλοίου θα μεταφερθούν στον τόπο εκτόξευσής του, δηλαδή στο διαστημικό αεροδρόμιο Vostochny, ξεχωριστά, και στη συνέχεια οι ειδικοί θα ασχοληθούν με τη συναρμολόγηση τους. Όσον αφορά την παράδοση, υπάρχουν διάφορες επιλογές: τόσο σιδηροδρομικά σε εμπορευματοκιβώτια στην πλατφόρμα, όσο και αεροσκάφη μεταφοράς An-124-100. Η τελευταία επιλογή σάς επιτρέπει να παραδίδετε τα προϊόντα πιο γρήγορα, να τα παίρνετε στην πλατφόρμα περισσότερο. Θα επιλέξουμε κάποια επιλογή, ανάλογα με τις περιστάσεις. - Πόσο ολοκληρωμένη είναι η προσαρμογή του Eagle στον βαρύ πύραυλο της Angara και της Angara στον Eagle; - Οι εργασίες σύνδεσης του πλοίου με τον πύραυλο που ονομάσατε είναι σε εξέλιξη. Ο προκαταρκτικός σχεδιασμός για τη δημιουργία του διαστημικού συγκροτήματος Angara - το πολλά υποσχόμενο πλοίο μεταφοράς Orel, στο πλαίσιο του οποίου εκτελούνται εργασίες για την ενσωμάτωση του οχήματος εκτόξευσης με το πλοίο, θα πρέπει να ολοκληρωθεί το πρώτο μισό του 2021. - Σκοπεύετε να ξεκινήσετε το "Eagle" στο "Υπόστεγο" για να δοκιμάσετε το σύστημα διάσωσης έκτακτης ανάγκης; - Υποχρεωτικό. Χωρίς αυτό, η πλήρης θέση σε λειτουργία του πλοίου είναι αδιαμφισβήτητη. - Η τροχιακή διαδρομή εκτείνεται πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό. Πώς επιλύεται το ζήτημα της έρευνας και διάσωσης του πληρώματος του "Eagle" σε περίπτωση καταστροφής; Πόσο καιρό και σε ποιο κύμα του ωκεανού μπορεί ένα πλοίο να διατηρήσει θετική πλευστότητα; - Η επιστρεφόμενη συσκευή έχει θετική πλευστότητα. Σε περίπτωση προσγείωσης στο νερό, το πλήρωμα πρέπει να περιμένει την ομάδα αναζήτησης και διάσωσης, για την οποία ο εξοπλισμός επικοινωνίας και το εποχούμενο συγκρότημα του επιστρεφόμενου οχήματος θα επιτρέψουν ραδιοεπικοινωνία εντός 48 ωρών. Οι εργασίες για τη δημιουργία ενός συγκροτήματος αναζήτησης και διάσωσης για αστροναύτες θα πραγματοποιηθούν ως μέρος του σχεδίου σκίτσων που αναφέρθηκε παραπάνω. - Το "Eagle" προορίζεται για πτήσεις προς το φεγγάρι. Αλλά για την προσγείωση στην επιφάνεια του φεγγαριού, απαιτείται μονάδα απογείωσης και προσγείωσης. Αναπτύσσεται μια τέτοια συσκευή; - Για να προσγειωθεί ένα άτομο στην επιφάνεια του σεληνιακού, σχεδιάζεται να χρησιμοποιηθεί μια δέσμη του πλοίου και η σεληνιακή μονάδα απογείωσης και προσγείωσης στην τροχιά του τεχνητού δορυφόρου σελήνης. Επί του παρόντος, διεξάγεται συστηματική έρευνα τόσο για την ανάπτυξη μιας τέτοιας ενότητας όσο και της αποστολής στο σύνολό της. "Ποιο είναι το σχέδιο δοκιμών πτήσης Eagle τώρα;" Πόσες εκκινήσεις θα απαιτηθούν για την ολοκλήρωση των δοκιμών όλων των συστημάτων; - Για δοκιμές, έχει προγραμματιστεί να κατασκευαστεί μια σειρά μοντέλων πλήρους μεγέθους ενός ελπιδοφόρου πλοίου μεταφοράς και των εξαρτημάτων του. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, προγραμματίζονται τρεις εκτοξεύσεις σε τροχιά κοντά στη Γη. - Υπάρχει κάποιο πρόγραμμα για περαιτέρω πτήσεις μετά την ολοκλήρωση των δοκιμών (μιλάμε για τακτικές πτήσεις προς το ISS ή άλλο σταθμό, πτήσεις προς το φεγγάρι); - Σύμφωνα με τους όρους αναφοράς, αναπτύσσεται ένα πολλά υποσχόμενο πλοίο μεταφοράς για πτήσεις προς την κοντινή Γη και προς την τροχιά της Σελήνης. Οι πτήσεις γύρω από τη Γη θα πραγματοποιηθούν στην Angara. Για πτήσεις προς την τροχιά του φεγγαριού, αναπτύσσεται ένας πυκνός πυραύλος Το πρόγραμμα πτήσεων προς τη σεληνιακή τροχιά θα προβλέπεται από την καθιερωμένη διαδικασία του Ομοσπονδιακού Διαστημικού Προγράμματος μετά το 2025. Οι εργασίες για τη διαμόρφωσή του βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη από τους ειδικούς μας και τους ειδικούς της Roscosmos. - Θα προσαρμοστεί ο Eagle στον πύραυλο Soyuz-5, στον οποίο είχε προγραμματιστεί να ξεκινήσει πέρυσι; - Τεχνικά, αυτό το ζήτημα επιλύθηκε, αλλά η Angara ανέθεσε την τελική απόφαση να ξεκινήσει ένα πολλά υποσχόμενο πλοίο μεταφοράς στο διάστημα. Το Soyuz-5 είναι, αν θέλετε, ένα πιο εμπορικό μέσο για την έναρξη διαφόρων τύπων ωφέλιμου φορτίου. Αλλά όχι επανδρωμένα πλοία. - Έχετε επιλέξει συγκεκριμένες τακτικές περιοχές προσγείωσης για το "Eagle"; - Πραγματοποιήθηκε προκαταρκτική ανάλυση και προσδιορίστηκαν ορισμένες περιοχές προσγείωσης για το πλοίο νότια του γεωγραφικού πλάτους 51,6 βαθμών στη Ρωσία. Τα αρχικά δεδομένα σχετικά με τις απαιτήσεις για αυτές τις περιοχές έχουν δημιουργηθεί. Η επιλογή συγκεκριμένων περιοχών προσγείωσης για το όχημα επιστροφής ενός πολλά υποσχόμενου μεταφορικού πλοίου θα πραγματοποιηθεί ως μέρος των αντίστοιχων αναπτυξιακών εργασιών. Ελπίζω να ξεκινήσει στα μέσα του τρέχοντος έτους. - Πόσα άτομα θα αποτελείται το πλήρωμα του "Eagle" κατά την πτήση προς το ISS και τη Σελήνη; - Το προσωπικό του πληρώματος του πλοίου "Eagle" είναι τέσσερα άτομα. Ταυτόχρονα, είναι δυνατόν να τοποθετήσετε επιπλέον στο σαλόνι του επιστρεφόμενου οχήματος δύο επιπλέον καθίσματα "Kazbek", τα οποία χρησιμοποιούνται στα πλοία της σειράς Soyuz, για να επιστρέψετε ένα πλήρωμα έξι από το σταθμό. Δηλαδή, και πάλι, ανάλογα με την εργασία που έχουμε, έχουμε χώρο για ελιγμούς χωρίς σοβαρές αλλαγές. - Η μέγιστη διάρκεια της πτήσης του "Eagle" στο ISS και σε σεληνιακή τροχιά; «Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας, ο Eagle μπορεί να είναι μέρος ενός τροχιακού σταθμού κοντά στη Γη για έως και ένα έτος, και στην περίπτωση πτήσης προς τη Σελήνη και λαμβάνοντας υπόψη την αγκύρωση με έναν τροχιακό σταθμό κοντά στη Σελήνη, έως και 180 ημέρες. - Ποια ακτινοπροστασία παρέχεται στο "Eagle" όταν πετάει στο φεγγάρι και σε σεληνιακή τροχιά; - Όλα αυτά διασφαλίζονται από το σχεδιασμό του θαλάμου περιβλήματος του πλοίου και τη θερμική προστασία της επιστρεφόμενης συσκευής. Επιπλέον, για την προστασία του πληρώματος από την ακτινοβολία, χρησιμοποιούνται επίσης στοιχεία της οργανικής και αρθρωτής σύνθεσης των συστημάτων επί του πλοίου. - Σε ποσοστά, πόσα συστήματα θα πάρει η Oryol από το Soyuz; - Ως μέρος του ενσωματωμένου εξοπλισμού του Eagle, το σύστημα Soyuz σίγουρα δεν σχεδιάζεται να χρησιμοποιηθεί. - Υπάρχει βεβαιότητα με το σύστημα προσγείωσης: αλεξίπτωτο συν μαλακούς κινητήρες προσγείωσης ή πτυσσόμενα έδρανα; - Η συσκευή επιστροφής "Eagle" είναι εξοπλισμένη με εξοπλισμό προσγείωσης με αλεξίπτωτο. Σε αυτήν την περίπτωση, μια απαλή αφή της επιφάνειας της Γης με τη συσκευή επιστροφής θα παρέχεται με τη βοήθεια μιας συσκευής προσγείωσης που αποτελείται από τέσσερα στηρίγματα. - Μπορεί ένα άτομο να διαχειριστεί τον Eagle; - Κατά την ανάπτυξη του πλοίου, καθορίστηκε αρχικά η έννοια του ελέγχου ενός ατόμου από το πλήρωμα. Αλλά ταυτόχρονα, είναι δυνατό να ελέγξετε το πλοίο από τη θέση του δεύτερου πιλότου, ο οποίος βρίσκεται δίπλα στον κυβερνήτη. https://www.energia.ru/ru/news/news-2020/news_06-23.html

Ξένοι τεχνολογικοί κολοσσοί επενδύουν σε Ελληνες επιστήμονες. Ολο και περισσότεροι Ελληνες επιστήμονες και προγραμματιστές προσελκύουν το ενδιαφέρον ξένων τεχνολογικών εταιρειών, με τους τελευταίους να επενδύουν, ακόμη και εν μέσω της πανδημικής κρίσης, στην ποιότητα και στην τεχνογνωσία που αυτοί μπορούν να τους προσφέρουν. Και ενώ παλαιότερα το βλέμμα εταιρειών, όπως η Microsoft, σπάνια θα στρεφόταν προς νέους επίδοξους developers, τώρα, η προτίμησή τους για το εγχώριο ανθρώπινο δυναμικό, ακόμη και μικρών ελληνικών startups, έχει αρχίσει να εκδηλώνεται λίγο πιο έντονα. Εκτός από τα ηχηρά ονόματα της παγκόσμιας τεχνολογικής κοινότητας, σταδιακά αναδύονται στην Ευρώπη και ιδίως στην Αμερική επιτυχημένα παραδείγματα νεοφυών επιχειρήσεων, που –σε αντίθεση με την ισχύουσα τάση– ίδρυσαν πρώτα την εταιρεία τους στο εξωτερικό και στη συνέχεια αποφάσισαν να δημιουργήσουν κέντρα έρευνας και ανάπτυξης στην Ελλάδα. Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι και η Orfium, η οποία αν και ξεκίνησε από το Λος Αντζελες, έχει φτάσει να αριθμεί στην Ελλάδα πάνω από το 50% του εργατικού δυναμικού της, με την ομάδα να μεταφέρεται πρόσφατα στα παλιά γραφεία της ελληνικής Softomotive, την εταιρεία που εξαγόρασε, πριν από ένα μήνα, η Microsoft. Με την επιθυμία να ενισχύσει την ταυτότητά της στη χώρα μας, η Orfium άντλησε πρόσφατα χρηματοδότηση ύψους 2 εκατ. δολ. από το εγχώριο επενδυτικό κεφάλαιο Big Pi Ventures, στοχεύοντας μέχρι το τέλος του έτους να αυξήσει το δυναμικό της, από 80 άτομα που είναι σήμερα σε πάνω από 100. «Η υψηλή ποιότητα, το χαμηλό κόστος και η παραμονή των υπαλλήλων στις εταιρείες για μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι οι λόγοι που οι επιχειρήσεις επιλέγουν την Ελλάδα και τους Ελληνες επιστήμονες», αναφέρει στην «Κ» ο πρόεδρος της Upstream και partner της Big Pi Ventures, Μάρκος Βερέμης. Ηχηρά ονόματα τους τεχνολογικού κλάδου, όπως η Samsung και η Microsoft, αλλά και λίγο μικρότερες εταιρείες, όπως η αμερικανική Applied Materials και η ιαπωνική Nidec, με κεφαλαιοποίηση κοντά στα 55 δισ. και 38 δισ. δολ., αντίστοιχα, εντόπισαν το τρίπτυχο ποιότητα-πιστότητα-χαμηλό κόστος, επενδύοντας –μέσω εξαγορών– σε Ελληνες επιστήμονες που δραστηριοποιούνται από τον κλάδο της ρομποτικής μέχρι αυτόν του RPA (ρομποτικής αυτοματοποίησης διεργασιών). Ηταν το 2017 όταν η μικρή νεοφυής εταιρεία Innoetics των επτά εργαζομένων, τεχνοβλαστός του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά, περιήλθε στην «αγκαλιά» της Samsung, αξιοποιώντας την τεχνολογία που έχει αναπτύξει η ελληνική εταιρεία στον κλάδο της μετατροπής κειμένου σε ομιλία (Text-To-Speech). Επειτα, τον Δεκέμβριο του 2019, ο ιαπωνικός κολοσσός Nidec, μία από τις μεγαλύτερες κατασκευάστριες εταιρείες ηλεκτρικών μηχανών παγκοσμίως, απέκτησε την ελληνική Roboteq του Κοσμά Παμπουκτσίδη μαζί με τους 8 μηχανικούς που τότε στεγάζονταν στο κέντρο έρευνας και ανάπτυξης της εταιρείας στο Κορωπί, ενώ πρόσφατα έκανε την εμφάνισή της και η εισηγμένη στο Nasdaq, Applied Materials, παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα της παραγωγής υλικών. Η αμερικανική εταιρεία «πόνταρε» στην deep tech τεχνολογία της πατρινής εταιρείας Think Silicon που αριθμεί περίπου 20 άτομα, με την προοπτική να ενισχύσει το κέντρο έρευνας και ανάπτυξης στην Αθήνα και στην Πάτρα (επιστημονικό Πάρκο Πατρών) και να επεκτείνει –κατά πληροφορίες– το δίκτυό της ίσως και στη Θεσσαλονίκη, τριπλασιάζοντας το εργατικό δυναμικό της. Τη λίστα έρχεται να ολοκληρώσει η πρόσφατη εξαγορά από τη Microsoft της ελληνικής Softomotive, μία από τις μεγαλύτερες εξαγορές ελληνικής εταιρείας τεχνολογίας που έχει μέχρι στιγμής πραγματοποιηθεί (άνω των 100 εκατ.). Επενδύοντας στον «αλγόριθμο» αλλά και στην τεχνογνωσία της Softomotive που αριθμεί 150 άτομα, ο αμερικανικός κολοσσός, μέσω του εκπροσώπου της, Charles Lamanna, επιβεβαίωσε πρόσφατα την πρόθεσή του να δημιουργήσει κέντρο έρευνας και ανάπτυξης RPA στην Αθήνα. Εταιρείες που ξεκίνησαν από το εξωτερικό επιστρέφουν στην Ελλάδα Εκτός από τις ξένες εταιρείες, υπάρχουν και άλλες μικρότερες, ακόμη και Ελλήνων ιδρυτών, που ενώ ξεκίνησαν από το εξωτερικό, στην πορεία στράφηκαν και προς την Ελλάδα. Οπως παρατηρούν κύκλοι της αγοράς, τα προηγούμενα χρόνια υπήρχε ένα κύμα νεοφυών επιχειρήσεων, όπως η Blueground, η Beat, η Workable, που ξεκίνησαν τις δραστηριότητές τους στην Ελλάδα και εν συνεχεία επεκτάθηκαν στο εξωτερικό. Πλέον αυτή η τάση έχει αρχίσει να αντιστρέφεται. Αρκετοί επιστήμονες δημιουργούν εταιρείες στο εξωτερικό και ύστερα στρέφονται στην Ελλάδα, μεταφέροντας εδώ μεγάλο τμήμα Ε&Α. Η Orfium, των Ντρου Ντέλις, Κρις Μαχόνεϊ, Ρομπ Γουέλ και Μιχάλη Πετυχάκη, η οποία έχει αναπτύξει μια πλατφόρμα που εντοπίζει τις περιπτώσεις παραβιάσεων των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στο Διαδίκτυο, αποτελεί τέτοιο παράδειγμα. Η εταιρεία ξεκίνησε από το Λος Αντζελες και, λίγο αργότερα, άρχισε να επενδύει και στην Ελλάδα, όπου πλέον διατηρεί και το μεγαλύτερο τμήμα Ε&Α. «Η πρόβλεψή μας είναι να ξεπεράσουμε τα 100 άτομα μέσα στη χρονιά στην Ελλάδα, όταν τον Ιανουάριο του 2020 απασχολούνταν μόλις 40», αναφέρει ο κ. Πετυχάκης, συνιδρυτής και επικεφαλής των τεχνολογικών υπηρεσιών της Orfium (CTO). Ανάλογη πορεία είχε και η Vivante Health. Δημιούργημα του Κίμωνα Αγγελίδη, η εταιρεία έχει εφεύρει τεχνολογία που βοηθάει τους χρήστες να βελτιώσουν την πεπτική τους υγεία, μειώνοντας το κόστος της θεραπείας τους. Επιθυμώντας να δημιουργήσει μια παγκοσμίου φήμης εταιρεία στην Ελλάδα, ο κ. Αγγελίδης ίδρυσε την εταιρεία το 2016 στο Χιούστον, ανοίγοντας γραφεία και στην Αθήνα, στη λεωφόρο Αμαλίας. Τώρα μετράει περίπου 80 άτομα, εκ των οποίων 26 στην πρωτεύουσα. Ενδιαφέρον για τις δεξιότητες του εγχώριου δυναμικού έχει εκφράσει και μια μικρή εταιρεία, η SERG Technologies, τεχνοβλαστός του Imperial College στο Λονδίνο, και μία από τις πρόσφατες pre-seed επενδύσεις ύψους 450.000 λιρών του Velocity.Partners και δύο angel investors. Η εταιρεία, δημιούργημα των Ράβι Βαϊντιανάθαν, Σαμ Ουίλσον, Αλεξ Λούις και Χρήστου Καπάτου, έχει αναπτύξει μια συσκευή (wearable device) η οποία μπορεί να «ακούει» τους ήχους των μυών και να μεταφράσει αυτό το ηχητικό σήμα σε ψηφιακό, παρέχοντας πληροφορίες σχετικά με τη υγεία τους. «Μπορούμε να εντοπίσουμε την υγεία του μυός σε ασθενείς που πάσχουν από Πάρκινσον ή σε άτομα των οποίων τα χέρια τρέμουν», αναφέρει στην «Κ» ο κ. Καπάτος, CEO της εταιρείας. https://www.kathimerini.gr/1083880/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/3enoi-texnologikoi-kolossoi-ependyoyn-se-ellhnes-episthmones

Χαρτογραφήθηκε το 1/5 του πυθμένα των ωκεανών. Όταν το Nippon Foundation-GEBCO Seabed 2030 Project άρχισε το 2017, μόλις του 6% του πυθμένα των ωκεανών παγκοσμίως είχε χαρτογραφηθεί βάσει των σύγχρονων στάνταρ. Το ποσοστό αυτό, βρίσκεται πλέον στο 19%- αυξημένο από το 15% όπου ήταν πέρυσι. Περίπου 14,5 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετα νέων βαθυμετρικών δεδομένων συμπεριελήφθησαν στο δίκτυο GEBCO το 2019. Ωστόσο και πάλι είναι μεγάλο το μέρος του πλανήτη που χρειάζεται χαρτογράφηση. «Σήμερα είμαστε στο 19%. Αυτό σημαίνει πως έχουμε άλλο 81% των ωκεανών για να χαρτογραφήσουμε. Αυτή είναι μια έκταση περίπου διπλάσια αυτής του Άρη, που πρέπει να καταγράψουμε στην επόμενη δεκαετία» είπε στο BBC News ο Τζέιμι ΜακΜάικλ Φίλιπς. Η βελτίωση των χαρτών του βυθού είναι χρήσιμη για μια σειρά λόγων- από την πλοήγηση και την εγκατάσταση υποθαλασσίων καλωδίων και αγωγών μέχρι τη διαχείριση των αλιευτικών πόρων και την προστασία του περιβάλλοντος. Επίσης, η μορφολογία του πυθμένα επηρεάζει τα ρεύματα του ωκεανού και την ανάμειξη των υδάτων: Πρόκειται για στοιχεία που απαιτούνται για να βελτιωθούν τα μοντέλα σχετικά με την κλιματική αλλαγή, καθώς οι ωκεανοί παίζουν κρίσιμο ρόλο στην κίνηση θερμότητας ανά τον πλανήτη. https://www.naftemporiki.gr/story/1611599/xartografithike-to-15-tou-puthmena-ton-okeanon

Ο νάνος πλανήτης Πλούτων ίσως διαθέτει υπόγειο ωκεανό νερού από την αρχή της δημιουργίας του. Πιο φιλόξενος για ζωή από τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις ενδέχεται να είναι ο παγωμένος νάνος πλανήτης Πλούτων, στις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος, στη Ζώνη Κάιπερ. Σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις Αμερικανών επιστημόνων -οι οποίες μένει να επιβεβαιωθούν- όταν δημιουργήθηκε ο νάνος πλανήτης, ήταν πιθανώς ένας πολύ πιο ζεστός κόσμος και εξ αρχής διέθετε έναν υπόγειο ωκεανό νερού που υπάρχει ακόμη. Η ανάλυση των εικόνων του Πλούτωνα, τις οποίες κατέγραψε το 2015 το σκάφος New Horizons (Νέοι Ορίζοντες) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), καθώς και υπολογιστικές προσομοιώσεις του εσωτερικού του μικρού πλανήτη, οδήγησαν τους επιστήμονες στο νέο σενάριο μίας βίαιης και θερμής αρχής πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον πλανητικό επιστήμονα Κάρβερ Μπίρσον του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Σάντα Κρουζ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωεπιστημών «Nature Geoscience», εκτιμούν ότι καθώς σχηματιζόταν ο Πλούτων σε διάστημα το πολύ 30.000 ετών «βομβαρδιζόταν» συνεχώς από διαστημικούς βράχους και άλλα υλικά, τα οποία εκρήγνυνταν στην επιφάνειά του και ανέβαζαν τη θερμοκρασία της, συσσωρεύοντας θερμότητα στο εσωτερικό του. Κατά τους ερευνητές, αυτό είχε ως παράπλευρη συνέπεια να λιώνουν οι πάγοι του Πλούτωνα και να σχηματιστεί ένας υπόγειος ωκεανός νερού, ο οποίος πιθανώς διατηρείται μέχρι σήμερα βαθιά κάτω από το επιφανειακό στρώμα πάγου, πάχους ίσως εκατοντάδων χιλιομέτρων. Το υπόγειο νερό είναι μάλλον ανάμικτο με άλατα και αμμωνία, ενώ ακόμη πιο κάτω, στο κέντρο του πλανήτη, βρίσκεται πιθανώς ένας στέρεος πετρώδης πυρήνας. Σταδιακά, εκτιμάται ότι ο υπόγειος πλουτώνιος ωκεανός παγώνει, καθώς οι θερμοκρασίες στην επιφάνεια του πλανήτη φθάνουν τους -228 βαθμούς Κελσίου. Όμως, προς το παρόν, εφόσον το νερό θεωρείτο βασικό συστατικό της ζωής, η ύπαρξη ενός υπόγειου υδάτινου κόσμου καθιστά τον Πλούτωνα ακόμη ένα υποψήφιο σώμα για αναζήτηση μορφών ζωής στο ηλιακό σύστημά μας. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, άλλα παγωμένα σώματα στη Ζώνη Κάιπερ (Έρις, Μακεμάκε, Χαουμέα κ.ά.) να έχουν και αυτά υπόγειο ωκεανό από τότε που σχηματίστηκαν, σύμφωνα με τους ερευνητές. https://www.kathimerini.gr/1084052/article/epikairothta/episthmh/o-nanos-planhths-ploytwn-isws-dia8etei-ypogeio-wkeano-neroy-apo-thn-arxh-ths-dhmioyrgias-toy

Αναζήτηση εξωγήινης τεχνολογίας σε εξωπλανήτες. Την αναζήτηση για ίχνη προηγμένης τεχνολογίας σε εξωπλανήτες αρχίζει ο αστροφυσικός Άνταμ Φρανκ του University of Rochester, χάρη σε χρηματοδότηση της NASA. Από το 1995 και μετά επιστήμονες έχουν ανακαλύψει πάνω από 4.000 εξωπλανήτες, μεταξύ των οποίων και κάποιοι σαν τη Γη, που θεωρείται ότι θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν ζωή. Ωστόσο, για να διαπιστωθεί αυτό πρέπει πρώτα να βρεθεί ποια είναι τα χαρακτηριστικά υποδεικνύουν ότι υπάρχει ή υπήρχε ζωή σε έναν πλανήτη. Την τελευταία δεκαετία αστρονόμοι έχουν καταβάλει μεγάλες προσπάθειες για να βρουν ποια ίχνη απλών μορφών ζωής («βιοϋπογραφών», biosignatures) μπορεί να υπάρχουν αλλού στο σύμπαν. Αλλά επίσης υπάρχει και το ερώτημα των «τεχνοϋπογραφών» (technosignatures), που θα μπορούσε να αφήσει ένας άλλος τεχνολογικά εξελιγμένος πολιτισμός και θα μπορούσαν να είναι ορατά από τη Γη. Ο Άνταμ Φρανκ, καθηγητής Φυσικής και Αστρονομίας στο University of Rochester, έλαβε χρηματοδότηση από τη NASA που θα του επιτρέψει να αρχίσει να απαντά σε σχετικά ερωτήματα: Η χρηματοδότηση αυτή θα υποστηρίξει τη μελέτη πάνω σε «τεχνοϋπογραφές» – εντοπίσιμα ίχνη παλαιάς ή νέας τεχνολογίας σε άλλους πλανήτες. Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του πανεπιστημίου, πρόκειται για την πρώτη χρηματοδότηση που δίνεται για αναζήτηση τεχνοϋπογραφών- μη ραδιοσημάτων και αντιπροσωπεύει μια νέα κατεύθυνση για το SETI (Search for Extraterrestrial Intelligence). Ο Φρανκ, σε συνεργασία με τους Τζέικομπ Χακ Μίσρα (Blue Marble Space), Μανασβί Λίνγκαμ (Florida Institute of Technology), Άβι Λοέμπ (Harvard University) και Τζέισον Ράιτ (Pennsylvania State University), αναμένεται να δημιουργήσουν τις πρώτες εγγραφές σε μια online βιβλιοθήκη τεχνοϋπογραφών. Οι επιστήμονες θα αρχίσουν το πρόγραμμά τους εξετάζοντας δύο πιθανά ίχνη που μπορεί να υποδεικνύουν τεχνολογική δραστηριότητα σε έναν άλλον πλανήτη: Ηλιακούς συλλέκτες και ίχνη μόλυνσης. Στην πρώτη περίπτωση εκτιμάται πως αν ένας πολιτισμός χρησιμοποιεί πολλούς ηλιακούς συλλέκτες (δεδομένου ότι τα άστρα είναι μεταξύ των ισχυρότερων πηγών ενέργειας στο σύμπαν, οπότε η αξιοποίησή τους θα ήταν «φυσική»), τότε το φως που αντανακλάται από έναν πλανήτη θα είχε κάποιο συγκεκριμένο ίχνος φάσματος, που θα υποδείκνυε την παρουσία τους. Στη δεύτερη, θα αναζητούνταν, μέσω του τρόπου απορρόφησης του φωτός στην ατμόσφαιρα, ίχνη χημικών που θα υποδείκνυαν βιομηχανικό πολιτισμό, όπως πχ τα τεχνητά αέρια CFC. https://physicsgg.me/2020/06/23/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b6%ce%ae%cf%84%ce%b7%cf%83%ce%b7-%ce%b5%ce%be%cf%89%ce%b3%ce%ae%ce%b9%ce%bd%ce%b7%cf%82-%cf%84%ce%b5%cf%87%ce%bd%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%af%ce%b1%cf%82-%cf%83%ce%b5-%ce%b5/

Τρεις Ελληνες πρωτοπόροι στη μάχη κατά του κορωνοϊού. Από τους κορυφαίους Ελληνες επιχειρηματίες και ιδρυτής του Ιδρύματος Μποδοσάκη, ο Πρόδρομος Μποδοσάκης Αθανασιάδης πίστευε βαθιά στην επιστήμη και στις πνευματικές δυνατότητες και επιδόσεις των νέων Ελλήνων. Τιμώντας τον ιδρυτή του, το Ιδρυμα Μποδοσάκη θέσπισε το 1993 τα Επιστημονικά Βραβεία Ιδρύματος Μποδοσάκη, αναγνωρίζοντας το έργο νέων Ελλήνων επιστημόνων και τη συμβολή τους στην ανάπτυξη της χώρας μας. Ηταν μεγάλη περηφάνια που οι άνθρωποι του Ιδρύματος είδαν τρεις από τους επιστήμονες που είχαν στο παρελθόν βραβευθεί στα Επιστημονικά Βραβεία να διαδραματίζουν με την έρευνά τους πρωταγωνιστικό ρόλο στην πανδημική κρίση και συγκεκριμένα στον αγώνα δρόμου για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Πρόκειται για τον καθηγητή Επιχειρησιακής Ερευνας του ΜΙΤ Δημήτρη Μπερτσιμά, τον καθηγητή Γενετικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Γενεύης Μανώλη Δερμιτζάκη και τον συνιδρυτή, πρόεδρο και επικεφαλής Επιστημονικής Ερευνας της εταιρείας Regeneron Τζορτζ Γιανκόπουλος. «Tο μόνο από Ελλάδα» «Ελαβα το Επιστημονικό Βραβείο του Ιδρύματος Μποδοσάκη το 1997, όταν ήμουν 35 ετών» λέει ο καθηγητής Επιχειρησιακής Eρευνας και αναπληρωτής κοσμήτωρ στη Σχολή Ανάλυσης Επιχειρήσεων (Associate Dean of Business Analytics) του MIT στη Βοστώνη Δημήτρης Μπερτσιμάς. Ο κ. Μπερτσιμάς θυμίζουμε ανέπτυξε μαζί με τους φοιτητές του το επιδημιολογικό μοντέλο που ονόμασε Delphi και το οποίο δίνει τον δικό του… χρησμό των Δελφών προβλέποντας την τάξη μεγέθους των κρουσμάτων COVID-19 για ολόκληρο το καλοκαίρι σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου. Πρόσφατα βελτίωσαν το μοντέλο με την εισαγωγή δεδομένων για τα μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις και επέκτειναν τις προβλέψεις ώς τον Σεπτέμβριο. «Ενώ έχω λάβει αρκετά επιστημονικά βραβεία στην καριέρα μου, αυτό ήταν το πρώτο και μοναδικό επιστημονικό βραβείο που έλαβα από την Ελλάδα. Πρώτα απ’ όλα, το βραβείο ήταν μια αναγνώριση της επιστημονικής μου συνεισφοράς από τη χώρα μου. Μου έδωσε επίσης την ευκαιρία να αναγνωρίσω δημόσια τη συμβολή της οικογένειάς μου και των μεντόρων μου στην επιστημονική μου ανάπτυξη. Επίσης, μου θύμισε το χρέος προς τη χώρα μου να προσπαθώ να τη βοηθήσω όποτε μου ζητηθεί. Για παράδειγμα, όταν το 2013 μου ζητήθηκε να γίνω πρόεδρος του συμβουλίου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, δέχθηκα την πρόσκληση με αυτήν ακριβώς την πρόθεση, παρόλο που η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε λίγα χρόνια αργότερα ότι δεν χρειαζόταν τη βοήθειά μου. Επίσης, το Επιστημονικό Βραβείο Μποδοσάκη αναγνώρισε τον επιστημονικό τομέα μου, την επιχειρησιακή έρευνα, έναν τομέα εφαρμοσμένων μαθηματικών που είναι ικανός, όσο πάρα πολύ λίγοι τομείς, να συμβάλει σημαντικά σε πολύ ευρείς τομείς της επιστήμης, της μηχανικής και της ιατρικής. Η έρευνά μου για την COVID-19 υπογραμμίζει την ευελιξία του πεδίου. Τέλος και πολύ σημαντικό, τα βραβεία γιορτάζουν την αρχή της αξιοκρατίας, η οποία οδηγεί, κατά τη γνώμη μου, σε μια καλύτερη κοινωνία και ένα καλύτερο μέλλον. Νομίζω ότι τα Επιστημονικά Βραβεία Μποδοσάκη θυμίζουν σε όλους μας, αλλά ιδιαίτερα στους νέους ανθρώπους, πόσο σημαντική είναι αυτή η αρχή, κάτι που είμαι σίγουρος ότι ο Μποδοσάκης είχε πάντα στο μυαλό του». «Μεγάλη τιμή» Ο Μανώλης Δερμιτζάκης, καθηγητής Γενετικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Γενεύης, πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας και διευθυντής στο Κέντρο Γονιδιωματικής «Health 2030», είναι παγκοσμίως γνωστός για τις μελέτες του που ρίχνουν φως στη γενετική βάση πολλών νόσων. Αυτόν τον καιρό ο κ. Δερμιτζάκης ξεκινά γενετική έρευνα σε 3.500 Ελληνες ασθενείς κορωνοϊού, αναλύοντας το γενετικό προφίλ, τις παραλλαγές του ιού που τους έχουν μολύνει, καθώς και το ανοσολογικό τους προφίλ. Αυτό θα βοηθήσει στην κατανόηση του γενετικού προφίλ του ιού και στη χρήση της γενετικής πληροφορίας ως προς την ανάπτυξη φαρμάκου. Είχε τιμηθεί στον θεσμό των Επιστημονικών Βραβείων του Ιδρύματος Μποδοσάκη το 2017. «Είχα τη μεγάλη τιμή να λάβω μαζί με άλλους τέσσερις συναδέλφους μου το Επιστημονικό Βραβείο Μποδοσάκη στον τομέα των βιοεπιστημών και της ιατρικής» θυμάται. «Ειδικά για μένα, ως επιστήμονα της διασποράς, το βραβείο του Ιδρύματος Μποδοσάκη είναι μια μόνιμη ισχυρή σύνδεση με την Ελλάδα, ένα μέσο να προσφέρω πίσω ό,τι μπορώ στη χώρα που με εκπαίδευσε. Οσα χρόνια και βραβεία και αν περάσουν, το Επιστημονικά Βραβείο Μποδοσάκη είναι αυτό που πάντα θα με συγκινεί σαν η απονομή του να ήταν σήμερα. Ακόμα κι αν δεν γνωρίζει κανείς το Ιδρυμα Μποδοσάκη, πολύ γρήγορα διαπιστώνει τη σημασία και την επιρροή του Ιδρύματος στα ελληνικά δρώμενα. Προσωπικά, από την πρώτη στιγμή ένιωσα το βάρος του βραβείου και κατάλαβα πόσο μεγάλη ήταν η τιμή για μένα. Η αναγνώριση από τον επιστημονικό και μη χώρο ήταν πολύ μεγάλη και ο σεβασμός που εκπέμπει το βραβείο είναι πέρα από κάθε προσδοκία. Συγχρόνως, είναι μεγάλη και η ευθύνη που βαρύνει τον βραβευμένο, καθώς αποτελεί πια ένα πρόσωπο που εκπροσωπεί όχι μόνο τον εαυτό του, αλλά και μια μικρή αλλά λαμπερή κοινότητα επιστημόνων που έχουν πάρει το βραβείο, μια τόσο υψηλού κύρους κοινότητα στην οποία κανένας απορεί αν του αξίζει να είναι μέρος της». «Κύρος και κουράγιο» Την κατάλληλη στιγμή είχε έρθει το βραβείο Μποδοσάκη για τον Τζορτζ Γιανκόπουλος, συνιδρυτή, πρόεδρο και επικεφαλής του επιστημονικού τομέα της Regeneron, της κορυφαίας εταιρείας βιοτεχνολογίας και μια από τις «πιο καινοτόμες εταιρείες στον κόσμο» για το περιοδικό Forbes, που σήμερα πρωταγωνιστεί στην αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19. Και ο κ. Γιανκόπουλος είχε τιμηθεί το 1997. «Για έναν επιστήμονα στην αρχή της σταδιοδρομίας του, το να κερδίσει ένα τόσο σημαντικό βραβείο –και ιδιαίτερα ένα βραβείο που απονέμεται από τους συμπατριώτες του Ελληνες– δεν ήταν μόνο πηγή έμπνευσης, αλλά μου έδωσε επίσης το κύρος και το κουράγιο να συνεχίσω, σε ένα σημείο της σταδιοδρομίας μου που οι αμφιβολίες συχνά μπορεί να σε τσακίσουν. Τα χρόνια εκείνα η εταιρεία πάλευε να εδραιωθεί στον κλάδο της βιοτεχνολογίας, και η θετική δύναμη του Αριστείου Μποδοσάκη έκανε τεράστια διαφορά. Για να μην αναφέρω ότι, από όλες τις βραβεύσεις που τελικά θα λάμβανα σε αναγνώριση του έργου μου, αυτή παραμένει η πιο σημαντική για τους γονείς μου και τους πολλούς συγγενείς που ακόμα έχω στην Ελλάδα». Η επιστημονική του ομάδα πρόσφατα περιέγραψε την ανακάλυψη και ανάπτυξη ενός «κοκτέιλ αντισωμάτων» για την COVID-19, ενώ ανακοίνωσαν ότι έχουν ήδη ξεκινήσει τις δοκιμές του σε ασθενείς. «Είναι μεγάλη τιμή για εμένα το όνομά μου να βρίσκεται για πάντα στον κατάλογο των πολλών Ελλήνων που κέρδισαν το βραβείο αυτό στην αρχή της σταδιοδρομίας τους, και συνέχισαν τις προσπάθειές τους συμβάλλοντας στη σημαντική πρόοδο των επιστημών». Από το 1993, συνολικά 51 επιστήμονες έχουν τιμηθεί με τα Επιστημονικά Βραβεία του Ιδρύματος Μποδοσάκη. Πριν από λίγους μήνες, το Ιδρυμα προκήρυξε για 12η χρονιά τα Επιστημονικά Βραβεία του, που θα απονεμηθούν το 2021 σε νέους επιστήμονες κάτω των 40 ετών. Η προκήρυξη βρίσκεται εδώ https://www.bodossaki.gr/draseis-toy-idrymatos/epistimonika-vravia/ και η προθεσμία υποβολής υποψηφιοτήτων είναι 30/9/2020.\ Στις φωτογραφίες ο καθηγητής Επιχειρησιακής Eρευνας και αναπληρωτής κοσμήτωρ στη Σχολή Ανάλυσης Επιχειρήσεων του MIT στη Βοστώνη, Δημήτρης Μπερτσιμάς.-Ο Μανώλης Δερμιτζάκης, καθηγητής Γενετικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Γενεύης, πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας.-Ο Τζορτζ Γιανκόπουλος, συνιδρυτής, πρόεδρος και επικεφαλής του επιστημονικού τομέα της Regeneron. https://www.kathimerini.gr/1083777/gallery/epikairothta/ellada/treis-ellhnes-prwtoporoi-sth-maxh-kata-toy-korwnoioy

Ιαπωνικός ο ισχυρότερος υπερυπολογιστής στον κόσμο. Η Ιαπωνία απέδειξε ότι είναι εσφαλμένη η αντίληψη «στους δύο τρίτος δεν χωράει», τουλάχιστον όσον αφορά τους υπερυπολογιστές. Σημαντικές ανακατατάξεις εμφανίζει η νέα κατάταξη Top 500 των ισχυρότερων υπερυπολογιστών του κόσμου, που αποτελούν το κατ' εξοχήν σύμβολο εθνικής τεχνολογικής και οικονομικής ανταγωνιστικότητας, την οποία κάνουν από το 1993 ανά εξάμηνο Γερμανοί και Αμερικανοί επιστήμονες. Ενώ τα τελευταία χρόνια αμερικανικοί και κινεζικοί υπολογιστές βρίσκονταν στην κορυφή, η Ιαπωνία πέρασε -και με διαφορά- στην πρώτη θέση με τον νέο υπερυπολογιστή της Fugaku, αφήνοντας στη δεύτερη και τρίτη θέση, αντίστοιχα, τους αμερικανικούς Summit και Sierra. Την τελευταία φορά που η Ιαπωνία ήταν ξανά πρώτη ήταν το 2011 με τον υπερυπολογιστή της Κ Supercomputer. Ο Fugaku (ένα άλλο όνομα για το εμβληματικό ιαπωνικό Όρος Φίτζι), είναι δημιούργημα της ιαπωνικής εταιρείας Fujitsu και είναι εγκατεστημένος στο κρατικό Κέντρο Υπολογιστικής Επιστήμης RIKEN στο Κόμπε. Αυτήν την εποχή κάνει πειραματική εργασία πάνω στη νόσο Covid-19 (όπως προσομοιώσεις για το πόσο γρήγορα εξαπλώνεται), διαθέτοντας τεράστια επεξεργαστική ισχύ 415,5 petaflops, έναντι 148,8 petaflops του Summit της ΙΒΜ που βρίσκεται στο Εθνικό Εργαστήριο Oak Ridge του Τενεσί και 94,9 petaflops του Sierra που ανήκει στο Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Livermore στην Καλιφόρνια. Στην τέταρτη θέση βρίσκεται, πλέον, ο κινεζικός TaihuLight με 93 petaflops, στην πέμπτη ο επίσης κινεζικός Tianhe-2A με 61,4 petaflops και στην έκτη ένα νέο σύστημα, ο αμερικανικής κατασκευής HPC5, με 35,5 petaflops, ο οποίος ανήκει στην ιταλική ενεργειακή εταιρεία Eni και είναι πια ο ισχυρότερος στην Ευρώπη. Η Κίνα συνεχίζει να κυριαρχεί στον κατάλογο Top 500 με 226 υπερυπολογιστές, έναντι 114 των ΗΠΑ, 30 της Ιαπωνίας, 18 της Γαλλίας και 16 της Γερμανίας. Οι περισσότεροι υπερυπολογιστές έχουν κατασκευαστεί από τις κινεζικές εταιρείες Lenovo (180), Sugon (68) και Inspur (64). https://www.scoop.it/topic/physicists-and-physics/p/4119364325/2020/06/23/-

Prometheus: Χαμηλού κόστους επαναχρησιμοποιούμενος κινητήρας από τον ΕΟΔ Σε έναν πολύ χαμηλού κόστους, επαναχρησιμοποιούμενο πυραυλοκινητήρα που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ένα μεγάλο εύρος πυραύλων αποσκοπεί ο ΕΟΔ με τον κινητήρα Prometheus. Στο συνέδριο Space19+ στη Σεβίλη τον Νοέμβριο ο ΕΟΔ έλαβε πλήρη χρηματοδότηση για να προχωρήσει στην «τεχνική ωρίμανση» του σχεδίου του κινητήρα. Ο Prometheus έχει αναπτυχθεί από το ArianeGroup και θεωρείται «κλειδί» για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης στον κλάδο των εκτοξεύσεων στο διάστημα. Απώτερος στόχος του ΕΟΔ είναι η μείωση του κόστους παραγωγής δέκα φορές σε σχέση με τον παρόντα κινητήρα Ariane 5 Vulcain 2. Χαρακτηριστικά όπως η μεταβλητή ώθηση, οι πολλαπλές πυροδοτήσεις, η καταλληλότητα για χρήση τόσο στον κάτω όροφο όσο και στον άνω και η ελαχιστοποίηση των επιχειρήσεων εδάφους πριν και μετά την πτήση καθιστούν τον Prometheus έναν ιδιαίτερα ευέλικτο κινητήρα. Σε αυτή τη φάση λειτουργεί με υγρό οξυγόνο- μεθάνιο, που επιτρέπει υψηλή αποδοτικότητα και επιχειρησιακή ευκολία. Επίσης, το καύσιμο αυτό είναι εύκολο στη μεταχείριση. Στο προσεχές μέλλον προγραμματίζονται δοκιμές από το ArianeGroup στις εγκαταστάσεις του DLR German Aerospace Center στο Λαμπολντσχάουσεν της Γερμανίας, όπου θα ελεγχθούν τα πρώτα τμήματα για το πρώτο μοντέλο δοκιμών του κινητήρα. Η συναρμολόγηση του πρώτου μοντέλου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στα τέλη του έτους, για δοκιμές εδάφους το 2021. https://www.naftemporiki.gr/story/1606184/prometheus-xamilou-kostous-epanaxrisimopoioumenos-kinitiras-apo-ton-eod

Πρόταση της NASA για αποστολή στον Τρίτωνα, φεγγάρι του Ποσειδώνα. Είναι πολλά τα επιστημονικά ερωτήματα που υπάρχουν όσον αφορά στον Τρίτωνα, φεγγάρι του Ποσειδώνα, καθώς το μόνο σκάφος που έχει περάσει ποτέ από τη «γειτονιά» του ήταν το Voyager 2, πριν από τρεις δεκαετίες. Οι εικόνες ήταν εντυπωσιακές, αλλά προκαλούσαν ερωτήματα, καθώς αποκάλυπταν μεγάλους, σκοτεινούς όγκους παγωμένου υλικού να εκτινάσσονται από την επιφάνειά του- αλλά ήταν άγνωστο πώς συνέβαινε αυτό. Οι εικόνες έδειχναν πως το παγωμένο τοπίο ήταν «νεαρό» ακόμα και είχε αναδυθεί ξανά και ξανά, με φρέσκο υλικό- αλλά ήταν άγνωστο το τι υλικό ήταν αυτό και από πού είχε προέλθει. Επίσης, ένα άλλο ερώτημα είναι το εξής: Πώς μπορεί να ένα αρχαίο φεγγάρι, έξι φορές πιο μακριά από τον ήλιο από ό,τι ο Δίας να είναι ακόμα ενεργό; Υπάρχει κάτι στο εσωτερικό του που να ωθεί αυτή τη δραστηριότητα; Μία αποστολή που έχει προταθεί στο πλαίσιο του Discovery Program της NASA σκοπεύει να δώσει απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Αποστολή αυτή, με το όνομα Trident (Τρίαινα) είναι μία από τέσσερις για τις οποίες αναπτύσσονται concept μελέτες. Μέχρι δύο εξ αυτών θα επιλεγούν ως το καλοκαίρι του 2021 για να γίνουν πλήρεις αποστολές, με σκοπό την εκτόξευσή τους αργότερα μέσα στη δεκαετία. Η διερεύνηση του Τρίτωνα και του πώς έχει αλλάξει στο πέρασμα του χρόνου θα βοηθούσαν στην καλύτερη κατανόηση της εξέλιξης των ουρανίων σωμάτων του ηλιακού μας συστήματος, δεδομένου ότι πρόκειται για ένα φεγγάρι με πολλά περίεργα χαρακτηριστικά: Καθώς ο Ποσειδώνας περιστρέφεται, ο Τρίτωνας κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση- κανένα άλλο μεγάλο φεγγάρι του ηλιακού συστήματος δεν το κάνει αυτό. Επίσης, η τροχιά του Τρίτωνα βρίσκεται σε ακραία κλίση, 23 μοίρες από τον ισημερινό του Ποσειδώνα. Με διάμετρο σχεδόν 3/4 αυτής της Σελήνης, δεν βρίσκεται επίσης εκεί που θα έπρεπε να είναι, οπότε θεωρείται πως μπορεί να πρόκειται για «μετανάστη» από τη Ζώνη Κάιπερ. Ακόμη, έχει ασυνήθιστη ατμόσφαιρα: Γεμάτη με φορτισμένα σωματίδια, η ιονόσφαιρά του είναι 10 φορές πιο ενεργή από αυτήν οποιουδήποτε άλλο φεγγαριού στο ηλιακό σύστημα. Το τελευταίο αυτό χαρακτηριστικό είναι ιδιαίτερα περίεργο, γιατί γενικά οι ιονόσφαιρες φορτίζονται από ηλιακή ενέργεια, ωστόσο ο Τρίτωνας και ο Ποσειδώνας είναι μακριά από τον ήλιο (30 φορές περισσότερο από ό,τι η Γη- ο Ποσειδώνας χρειάζεται 165 γήινα χρόνια για να πραγματοποιήσει μια περιστροφή γύρω από τον ήλιο), οπότε πρέπει να υπάρχει κάποια άλλη πηγή ενέργειας. Επίσης, το κλίμα του Τρίτωνα είναι δυναμικό και μεταβαλλόμενο, με μια σταθερή ροή οργανικού υλικού, πιθανότατα αζώτου, στην επιφάνειά του. Εάν στον Τρίτωνα υπάρχει κάποιος ωκεανός, τότε θα έδινε πολύτιμα στοιχεία σχετικά με το πώς σχηματίζονται οι εσωτερικοί ωκεανοί, ενώ θα βοηθούσε στην καλύτερη κατανόηση του πού ακριβώς μπορεί να βρεθεί νερό. Σε αυτό το πλαίσιο ένα εξερευνητικό σκάφος θα μετέφερε όργανα μέτρησης του μαγνητικού πεδίου του φεγγαριού για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει στο εσωτερικό του ωκεανός, ενώ άλλα όργανα θα μελετούσαν την ιονόσφαιρα, την πλούσια σε οργανικά στοιχεία ατμόσφαιρα και περίεργα χαρακτηριστικά της επιφάνειας. Σημειώνεται πως ο Τρίτωνας έχει μια πολύ μεγάλη ανεξερεύνηση στερεά επιφάνεια, καθώς τα στοιχεία από το Voyager 2 έχουν αποκαλύψει μόνο το 40% της επιφάνειας του φεγγαριού. Ο τελευταίος μεγάλος στόχος μιας τέτοιας αποστολής θα ήταν να εξηγήσει το πώς η μυστηριώδης του επιφάνεια ανανεώνεται: Η επιφάνεια του Τρίτωνα είναι αξιοσημείωτα «νεαρή» από γεωλογικής άποψης (πιθανώς 10 εκατ. ετών σε ένα ηλιακό σύστημα 4,6 δισ. ετών) και δεν έχει ορατούς κρατήρες. Επίσης, διαφέρει πολύ από αυτές άλλων παγωμένων φεγγαριών. https://www.naftemporiki.gr/story/1610527/protasi-tis-nasa-gia-apostoli-ston-tritona-feggari-tou-poseidona

Κωνσταντίνος Δασκαλάκης: «Η έμφαση στον άνθρωπο είναι η συνεισφορά για την οποία οι Ελληνες πρέπει να είμαστε υπερήφανοι» Αν εμείς οι Ελληνες μοιάζουμε προορισμένοι να πραγματοποιούμε θαύματα, δεν αποκλείεται να οφείλεται στο γεγονός ότι ανέκαθεν, από παλαιοτάτων χρόνων, πατούσαμε σχεδόν ταυτόχρονα σε δύο βάρκες. Η μια μάς ήθελε συντηρητικούς, να φοβόμαστε κάθε αλλαγή (δεν έχουμε παρά να θυμηθούμε τον Παπαδιαμάντη με τη θεία Αχτίτσα που λέει για τον γιο της τον ξενιτεμένο ότι παντρεύτηκε μια Φραντσέζα που δεν ξέρει να μιλάει ελληνικά - αν είναι ποτέ δυνατόν!) και η άλλη να καμαρώνουμε και να θαυμάζουμε επιστήμονες όπως ο καθηγητής της Επιστήμης των Υπολογιστών Κωνσταντίνος Δασκαλάκης που αναδεικνύονται παγκοσμίως κορυφαίοι εκπορθώντας απρόσβλητα φρούρια όπως το Πανεπιστήμιο του ΜΙΤ. Με την αφορμή της συνέντευξης αυτής να ευχαριστήσουμε τον Κωνσταντίνο Δασκαλάκη και για έναν επιπλέον λόγο. Σε κάνει να ευγνωμονείς ακόμη περισσότερο την επιστημονική πρόοδο καθώς φέρνει σε πρώτο πλάνο την ανθρωπιστική της διάσταση, τόσο απαραίτητη προκειμένου να συμφιλιωθούμε με κάθε ριζική αλλαγή. Πώς φαντάζεστε πως θα είναι ο κόσμος σε 20 χρόνια με την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης δραστηριότητας; Παρότι είμαι πολύ κοντά στις εξελίξεις, τόσο τις επιστημονικές όσο και τις τεχνολογικές που γίνονται σε αυτό το πεδίο, είναι πολύ δύσκολο να προβλέψω. Για να εξηγήσω το γιατί οι προβλέψεις είναι δύσκολες, ας κάνουμε ένα νοητικό πείραμα γυρίζοντας τον χρόνο 20 χρόνια πριν από το σήμερα, γυρνώντας δηλαδή πίσω στο 2000. Η Google τότε μόλις είχε δημιουργηθεί και εταιρείες όπως οι Facebook, Twitter, Uber και Airbnb δεν υπήρχαν. Η τεράστια επίδραση που θα είχε το Ιντερνετ στην οικονομία, την κοινωνία και την πολιτική ήταν δυσδιάκριτη. Τόσο πολύ που ο νομπελίστας οικονομολόγος Paul Krugman είχε γράψει χαρακτηριστικά το 1998 ότι «Μέχρι το 2005, θα έχει γίνει σαφές ότι η επίδραση του Ιντερνετ στην οικονομία δεν θα είναι μεγαλύτερη από αυτή της μηχανής του φαξ». Από τη σκοπιά του 2020, μας κάνει εντύπωση πώς μπορεί να έπεσε ο Krugman τόσο έξω. Οχι μόνο μάς κάνουν εντύπωση οι λάθος του προβλέψεις, αλλά μας φαίνονται εντελώς φυσικές και προφανείς, ίσως τελεολογικές όλες οι εξελίξεις που είδαμε τα περασμένα 20 χρόνια. Την ίδια εμπειρία θα έχουμε και τώρα σε σχέση με το 2040. Η τεχνητή νοημοσύνη έχει κάνει μεγάλα άλματα την τελευταία δεκαετία. Οι αλγόριθμοι έχουν πλέον φτάσει σε εντυπωσιακό επίπεδο στην επεξεργασία φωνής και εικόνας, γίνονται ολοένα καλύτεροι στην επεξεργασία κειμένου και παίζουν δύσκολα παιχνίδια όπως το Go καλύτερα από τον άνθρωπο. Μάλιστα η πρόοδος που έχει σημειωθεί σε επιστημονικό επίπεδο έχει ήδη φτάσει στον πραγματικό κόσμο. Η αναζήτηση μέσω φωνής στο κινητό μας είναι ένα παράδειγμα, η αυτόματη αναγνώριση προσώπων από την κάμερα ασφαλείας του σπιτιού μας ένα άλλο και η αυτοματοποίηση της οδήγησης των αυτοκινήτων ένα τρίτο. Στο άμεσο μέλλον θα δούμε πολλές εφαρμογές που θα εμπεριέχουν τη συλλογή και επεξεργασία δεδομένων και θα ενισχύουν την αυτοματοποίηση της ζωής και της εργασίας μας, θα βελτιστοποιούν τις παραγωγικές μας διαδικασίες και θα συνεπικουρούν τα συστήματα υγείας, την επιστημονική έρευνα και τα κέντρα σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων κρατών και οργανισμών. Από την άλλη δεν πιστεύω - και υπό μία έννοια μακάρι να αποδειχτούν λάθος οι προβλέψεις μου - ότι στα επόμενα 20 χρόνια θα δούμε μηχανές με αυτό που λέγεται «γενική τεχνητή νοημοσύνη». Ενώ οι εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης θα βρίσκονται παντού γύρω μας, κάθε εφαρμογή θα λύνει ένα συγκεκριμένο πρόβλημα. Είναι δύσκολο, με βάση την υπαρκτή τεχνολογία, να φανταστώ ότι σύντομα θα κατακτήσουμε τη γενική τεχνητή νοημοσύνη, ότι θα φτιάξουμε δηλαδή μηχανές που θα μπορούν να μεταφέρουν νοητικές ικανότητες και διαίσθηση από μια νοητική λειτουργία στην οποία έχουν εκπαιδευτεί και έχουν κατακτήσει σε μια καινούρια νοητική λειτουργία, που θα θέτουν αυτόβουλα στόχους, που θα είναι δημιουργικές και θα είναι αρκετά αξιόπιστες ώστε να τους αναθέτουμε μεγάλη αυτονομία. Παρά το γεγονός ότι δεν είστε γιατρός, πιστεύετε ότι η επιστήμη σας μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της επιδημίας του κορωνοϊού ή αντίστοιχων επιδημιών; Τα μαθηματικά και η επιστήμη των υπολογιστών έχουν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της πανδημίας του νέου κορωνοϊού, συνεπικουρώντας γιατρούς, επιδημιολόγους, οικονομολόγους και άλλους ειδήμονες καθώς και τα κέντρα σχεδιασμού αντιμετώπισης κρίσεων κρατών και οργανισμών. Πρέπει βέβαια όλοι οι επιστήμονες να δείχνουμε μετριοφροσύνη ως προς το ποιες πτυχές του ευρύτερου φαινομένου κατανοούμε, καθώς η πανδημία θέτει ένα πολυσύνθετο πρόβλημα που μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο μέσω συνεργασίας πολλών ειδικοτήτων. Ενα από τα βασικότερα εργαλεία στην αντιμετώπιση της πανδημίας είναι προφανώς η επιδημιολογία και τα μαθηματικά βρίσκονται στα θεμέλιά αυτής της επιστήμης. Η συνεισφορά των μαθηματικών είναι η κατανόηση του πώς εξαπλώνονται οι ιοί στους πληθυσμούς. Μια από τις βασικές αρχές που μας διδάσκουν για παράδειγμα είναι ότι σε μια επιδημία ο αριθμός των κρουσμάτων αυξάνεται με εκθετικό ρυθμό μέχρι είτε να προσβληθεί ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού είτε η ικανότητα του ιού να μεταπηδά από το ένα άτομο στο άλλο εξασθενήσει για άλλους λόγους. Συγκεκριμένα το πόσο εκθετικός είναι ο ρυθμός έχει να κάνει με τη βιολογία του ιού αυτού καθαυτού που καθορίζει πόσο εύκολο είναι να μεταπηδήσει από το ένα άτομο στο άλλο και ποια η πιθανότητα να νοσήσει κάποιος που εκτίθεται στον ιό, με το πόσο μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού έχει ήδη αντισώματα στον ιό, με τον τρόπο ζωής μιας κοινωνίας που δίνει περισσότερες ή λιγότερες ευκαιρίες στον πληθυσμό να έρθει σε επαφή και να μολύνει ο ένας τον άλλο, καθώς βέβαια και με τα μέτρα δημόσιας υγείας και προσωπικής υγιεινής που λαμβάνουμε που αποσκοπούν ακριβώς σε αυτό, να μειώσουν τις ευκαιρίες μεταπήδησης του ιού από το ένα άτομο στο άλλο. Δυστυχώς τη βιολογία του ιού δεν μπορούμε να την επηρεάσουμε ή να την αναχαιτίσουμε μέχρι να υπάρξουν φαρμακευτικές αγωγές ή εμβόλια. Γι' αυτό και είναι σημαντικά τα μέτρα και η προσωπική μας ευθύνη, ειδικά τώρα που σιγά-σιγά ξανανοίγουν οι οικονομίες. Σε αυτό το πλαίσιο εξάλλου, η χρήση στατιστικής και τεχνητής νοημοσύνης βοηθούν στην επεξεργασία του μεγάλου όγκου δεδομένων που προκύπτουν από την παρακολούθηση της εξέλιξης του ιού και στην εξαγωγή συμπερασμάτων για τον ρυθμό μετάδοσής του, για το ποια μέτρα είναι παραγωγικά, ποιες θα είναι οι πιθανές επιπτώσεις χαλάρωσης των μέτρων και το πώς θα σχεδιαστούν στοχευμένα αλλά αποτελεσματικά μέτρα με μικρότερο κοινωνικό, οικονομικό και προσωπικό κόστος. Τέλος, η κρυπτογραφία έχει να επιτελέσει σημαντικό ρόλο στον σχεδιασμό των πολλά συζητούμενων εφαρμογών ιχνηλάτησης ώστε η αποθήκευση και η χρήση των δεδομένων να σέβεται την ιδιωτικότητά μας. Θεωρείτε ότι οι προτεινόμενες εφαρμογές ιχνηλάτησης επαφών προκειμένου να διαπιστωθούν ενδεχόμενα κρούσματα κορωνοϊού, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την καταπάτηση ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών; Πρόκειται για ένα πολύ καίριο ερώτημα, η απάντηση του οποίου σχετίζεται με την υλοποίηση και τη χρήση αυτών των εφαρμογών. Σε γενικές γραμμές η ιδέα αυτών των εφαρμογών είναι απλή. Το κινητό τηλέφωνο του χρήστη μιας εφαρμογής ιχνηλάτησης θα σκανάρει σε τακτά χρονικά διαστήματα το περιβάλλον του και θα ανιχνεύει την ύπαρξη κινητών τηλεφώνων άλλων χρηστών της εφαρμογής πλησίον του, διατηρώντας ένα ιστορικό που θα περιέχει ποια κινητά τηλέφωνα βρέθηκαν κοντά του τις προηγούμενες μέρες. Ετσι αν κάποια στιγμή ο χρήστης της εφαρμογής ανακαλύψει ότι είναι θετικός στον κορωνοϊό θα μπορεί να εισάγει αυτή την πληροφορία στην εφαρμογή του, ώστε αυτή να ανατρέξει στο ιστορικό που έχει αποθηκευμένο για να βρει και να ενημερώσει τα κινητά εκείνων που βρέθηκαν κοντά στο άρτι ανακαλυφθέν κρούσμα κατά τη διάρκεια των ημερών που αυτό ήταν μεταδοτικό. Ολα αυτά ακούγονται λογικά και χρήσιμα, αλλά το σημαντικό ερώτημα είναι τι ακριβώς πληροφορίες θα αποθηκεύονται για τον χρήστη της εφαρμογής και αυτούς στους οποίους βρέθηκε κοντά, πώς θα αποθηκεύονται αυτές οι πληροφορίες, πού θα αποθηκεύονται, ποιος άλλος θα έχει δυνητικά πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες και τι τύπου πρόσβαση θα έχει. Σε ένα καλό σενάριο, η εφαρμογή θα αποθηκεύει αυστηρά και μόνο μια λίστα με το ποια κινητά βρέθηκαν κοντά στο κινητό καθενός χρήστη της εφαρμογής, αλλά όχι πού συνέβη αυτή η συνεύρεση, ούτε καν με ακρίβεια ποια ώρα της μέρας συνέβη. Επίσης δεν θα αποθηκεύονται τα νούμερα, τα ονόματα, ή άλλα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα για τους χρήστες της εφαρμογής. Κάθε χρήστης θα αντιστοιχεί σε κάποιο ανωνυμοποιημένο, κρυπτογραφικό κλειδί που, ενώ θα δίνει τη δυνατότητα στην εφαρμογή να επικοινωνεί την πληροφορία για το καινούργιο κρούσμα σε αυτούς που δυνητικά εκτέθηκαν σε αυτό, ούτε το καινούργιο κρούσμα, ούτε οι αποδέκτες, ούτε ο κατασκευαστής της εφαρμογής, ούτε το κράτος, ούτε οι μυστικές υπηρεσίες, ούτε οι εταιρείες τηλεπικοινωνίας να μπορούν να απο-ανωνυμοποιήσουν ποιος χρήστης έστειλε τι σε ποιον ή ποιος χρήστης βρέθηκε πλησίον ποιανού χρήστη κοιτώντας το κρυπτογραφημένο ιστορικό που κρατάει η εφαρμογή. Θα ήταν ίσως λογικό και αποδεκτό να έχει πρόσβαση το κράτος σε στατιστικά, ανωνυμοποιημένα στοιχεία για τον αριθμό των καινούργιων κρουσμάτων και τη γεωγραφική τους κατανομή που θα βοηθούν στη στόχευση των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας. Ολα τα παραπάνω αφορούν ένα καλό σενάριο. Σε ένα δυστοπικό σενάριο, το κράτος ή άλλοι παίκτες θα μπορέσουν να απο-ανωνυμοποιούν κάποια από τα στοιχεία που διατηρούνται στο ιστορικό της εφαρμογής ή να αποκτήσουν πρόσβαση σε περισσότερα στοιχεία από τα αυστηρώς απαραίτητα όπως το πού συνευρέθηκαν οι χρήστες της εφαρμογής. Αυτό μπορεί να συμβεί επειδή η κρυπτογραφία της εφαρμογής δεν υλοποιήθηκε σωστά, ή επειδή η εφαρμογή είχε πρόσβαση στο GPS ή άλλα στοιχεία του κινητού, ή επειδή χρήστες της εφαρμογής ξεγελάστηκαν από χάκερς και ακουσίως τους έδωσαν πρόσβαση στο ιστορικό που διατηρεί η εφαρμογή. Αν κακοπροαίρετοι χάκερς ξεγελάσουν μεγάλο αριθμό χρηστών της εφαρμογής τότε θα μπορούν να συνδυάσουν το ιστορικό που διατηρεί η εφαρμογή για πολλούς χρήστες και να απο-ανωνυμοποιήσουν τα περιεχόμενά του. Τέλος, κακοπροαίρετοι χρήστες της εφαρμογής ή κακοπροαίρετοι χάκερς που έχουν αποκτήσει έλεγχο της εφαρμογής καλοπροαίρετων χρηστών θα μπορούν να τρολάρουν, δηλώνοντας ότι τάχα είναι κρούσματα του κορωνοϊού για να σπείρουν πανικό. Πάντως παρά τα δυνητικά προβλήματα που περιγράφω, θεωρώ ότι η ιχνηλάτηση είναι σημαντικό εργαλείο για τον περιορισμό της πανδημίας και υπάρχει τεχνολογικά τρόπος να διασφαλιστεί η σωστή υλοποίηση και χρήση των εφαρμογών ιχνηλάτησης ώστε να μην παραβιάζεται η ιδιωτικότητα των χρηστών τους. Πώς συμβαίνει ξένα πανεπιστήμια να κατακλύζονται από έλληνες επιστήμονες υψηλοτάτου επιπέδου, ενώ τα ελληνικά πανεπιστήμια βιώνουν μια μάλλον μελαγχολική συνθήκη; Είναι ένα πολύ εύλογο ερώτημα και η απάντησή του πρέπει να αναζητηθεί στις γνωστές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ενδεικτικά αναφέρω τους υπεράριθμους φοιτητές σε σχέση με τους πόρους που λαμβάνουν τα πανεπιστήμια από το κράτος και την Ευρωπαϊκή Ενωση, τον νεποτισμό που μαστίζει την εκλογή καθηγητών και τη δυσλειτουργία των πανεπιστημίων που σχετίζεται με τη χυδαία πολιτική διαπλοκή φοιτητών και καθηγητών. Παρά όλα αυτά τα δεινά όμως υπάρχει ποιότητα μέσα στα ελληνικά πανεπιστήμια. Υπάρχουν νησίδες αριστείας που κάνουν αξιόλογο επιστημονικό και διδακτικό έργο. Αν υπήρχε πολιτική βούληση θα μπορούσαν τα πανεπιστήμιά μας να αποκτήσουν παγκόσμιο κύρος και να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην ανύψωση της χώρας, αντί να παίζουν ρόλο στην ανύψωση των διαπλεκόμενων μέσα σε αυτά. Σε ποιον βαθμό πιστώνετε το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα με τη μεγάλη σας επιτυχία καθώς αποδείξατε έμπρακτα ότι η απόσταση ανάμεσα στη Βαρβάκειο και το ΜΙΤ είναι - συγγνώμη για την έκφραση - «ένα τσιγάρο δρόμος»; Δεν θα χρησιμοποιούσα ακριβώς αυτήν την έκφραση για να περιγράψω την πορεία μου από το Βαρβάκειο έως το ΜΙΤ, καθώς ήταν μια διαδρομή με πολλή δουλειά και πολύ αφοσίωση, αλλά βέβαια και πολύ πάθος για την επιστήμη και πολύ κέφι! Η Ελλάδα μού έδωσε πολλά εφόδια για να τα καταφέρω. Οχι μόνο η πρόσβαση που είχα σε δωρεάν και καλής ποιότητας πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση, αλλά η ευρύτερη ελληνική παιδεία στην οποία με μύησαν οι γονείς μου και διαπερνούσε την καθημερινότητά μου μεγαλώνοντας. Η έμφαση στα γράμματα και τον άνθρωπο ήταν καθοριστική για να στρέψω το ενδιαφέρον μου όχι μόνο στην πρόοδο της επιστήμης, αλλά στο πώς να χρησιμοποιήσω την επιστήμη μου για να μελετήσω τον άνθρωπο και να προβληματιστώ για το πώς η χρήση της τεχνολογίας επηρεάζει την ανθρώπινη ύπαρξη. Η έμφαση στον άνθρωπο είναι η συνεισφορά για την οποία οι Ελληνες πρέπει να είμαστε υπερήφανοι. https://www.tanea.gr/2020/06/22/interviews/konstantinos-daskalakis-i-emfasi-ston-anthropo-einai-i-syneisfora-gia-tin-opoia-oi-ellines-prepei-na-eimaste-yperifanoi/

Για πρώτη φορά μετρήθηκε ο χρόνος ζωής του νετρονίου στο διάστημα. Ενώ ο χρόνος ζωής του πρωτονίου είναι σίγουρα μεγαλύτερος από την ηλικία του σύμπαντος (απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι διαβάζετε τώρα αυτή την ανάρτηση), ο χρόνος ζωής των νετρονίων έξω από τους πυρήνες των ατόμων, είναι πολύ μικρός: περίπου 15 λεπτά της ώρας. Και όταν λέμε περίπου κυριολεκτούμε! Τα τελευταία 20 χρόνια και πλέον οι φυσικοί δεν μπορούν να εξηγήσουν γιατί οι δυο κυριότερες πειραματικές τεχνικές μέτρησης του χρόνου ζωής των νετρονίων, δίνουν διαφορετικές τιμές. Το ελεύθερο νετρόνιο υφίσταται διάσπαση β– μετατρεπόμενο σε ένα πρωτόνιο, ένα ηλεκτρόνιο και ένα αντινετρίνο του ηλεκτρονίου: n \rightarrow p + e^{-} + \bar{\nu} Υπάρχουν δύο βασικές πειραματικές προσεγγίσεις για τη μέτρηση του χρόνου ζωής των νετρονίων: η «μέθοδος της φιάλης» και η «μέθοδος δέσμης». Στην «μέθοδο της φιάλης», νετρόνια με ενέργειες της τάξης των νανο-ηλεκτρονιοβόλτ, περιορίζονται σε μια παγίδα ή φιάλη που σχηματίζεται από συνδυασμούς μαγνητικών πεδίων, βαρύτητας και τοιχωμάτων. Ο χρόνος ζωής των νετρονίων τn προκύπτει μετρώντας τον αριθμό των σωματιδίων που επιβιώνουν στην παγίδα μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η δεύτερη προσέγγιση, η «μέθοδος της δέσμης», είναι να οδηγηθεί μια δέσμη νετρονίων γνωστής έντασης διαμέσου μιας ηλεκτρομαγνητικής παγίδας και να μετρηθούν τα πρωτόνια που δημιουργούνται σε δεδομένο χρονικό διάστημα. Με την «μέθοδο της δέσμης» ανιχνευτές καταμετρούν τον ρυθμό διάσπασης των νετρονίων σε καθορισμένο όγκο μιας δέσμης νετρονίων. Από την δεκαετία του 1980 τα αποτελέσματα των δυο πειραμάτων συνεχίζουν να διαφέρουν μεταξύ τους. Ενώ η μέθοδος της φιάλης μας λέει ότι τα νετρόνια διασπώνται μετά από περίπου 800 δευτερόλεπτα κατά μέσο όρο (τn=879.6 ± 0.6 s), τα πειράματα με τη δέσμη νετρονίων δίνουν μεγαλύτερο χρόνο ζωής κατά 8 δευτερόλεπτα (τn=888.0 ± 2.0 s). Η διαφορά θεωρείται σημαντική διότι δεν μπορεί να αιτιολογηθεί εξαιτίας των τυχαίων ή των γνωστών συστηματικών σφαλμάτων. Μέχρι το 2013, η απόκλιση εκτιμάτο στα 2,9σ. Στη συνέχεια, κι ενώ οι πειραματικές διαδικασίες βελτιώθηκαν, η ασυμφωνία αυξήθηκε φθάνοντας στα 4σ. Πριν από μερικές ημέρες δημοσιεύθηκε μια εργασία με τίτλο «Space-based measurement of the neutron lifetime using data from the neutron spectrometer on NASA’s MESSENGER mission» https://journals.aps.org/prresearch/abstract/10.1103/PhysRevResearch.2.023316 , όπου περιγράφεται μια τρίτη μέθοδος μέτρησης, και μάλιστα μαι μέτρηση του χρόνου ζωής των νετρονίων για πρώτη φορά στο διάστημα από το διαστημικό σκάφος της NASA, MESSENGER (MErcury Surface, Space ENvironment, GEochemistry, and Ranging). Προσδιορίστηκε η τιμή τn=(780±60stat±70syst) s. Μπορεί το σφάλμα αυτής προς το παρόν να είναι μεγάλο, όμως η τεχνική της μέτρησης μπορεί να βελτιωθεί. Πως βρέθηκαν τα νετρόνια στον δρόμο του MESSENGER; Όταν οι κοσμικές ακτίνες που προσπίπτουν από το διάστημα συγκρούονται με άτομα στην επιφάνεια ενός πλανήτη ή την ατμόσφαιρά του, προκύπτουν νετρόνια τα οποία κατευθύνονται προς το διάστημα μέχρι να διασπαστούν. Θεωρητικά σε μεγαλύτερα υψόμετρα από την επιφάνεια του πλανήτη θα πρέπει να υπάρχουν λιγότερα νετρόνια – αλλά χρειαζόμαστε το κατάλληλο όργανο στο σωστό υψόμετρο για να κάνουμε μετρήσεις. Μεταξύ 2011 και 2015, το διαστημικό σκάφος MESSENGER πραγματοποίησε κοντινά περάσματα από τους πλανήτες Αφροδίτη και Ερμή. Ο ανιχνευτής νετρονίων που διέθετε το MESSENGER συγκέντρωσε δεδομένα για τα νετρόνια που κινούνταν απομακρυνόμενα από τον πλανήτη με ταχύτητα μερικών χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο. Σε ελάχιστο υψόμετρο 339 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Αφροδίτης και 205 χιλιόμετρα από την επιφάνεια του Ερμή, το MESSENGER ήταν κοντά στη μέγιστη απόσταση που θα μπορούσαν να είχαν διανύσει αυτά τα νετρόνια πριν διασπαστούν. Ήταν σαν να πραγματοποιούνταν το πείραμα με την «μέθοδο της φιάλης», αλλά σε …. πολύ μεγάλη φιάλη, και αντί να χρησιμοποιούνται τοιχώματα και μαγνητικά πεδία, χρησιμοποιείται η βαρύτητα του πλανήτη ώστε να περιορίσουμε τα νετρόνια για χρονικά διαστήματα συγκρίσιμα με τον χρόνο ζωής τους. Για να προσδιοριστεί ο χρόνος ζωής των νετρονίων, η ομάδα υπολόγισε πόσα νετρόνια πρέπει να ανιχνεύονται στην απόσταση προσέγγισης του πλανήτη για χρόνους ζωής, μεταξύ 10 και 17 λεπτών. Σύμφωνα με αυτό το μοντέλο αυτό, προέκυψε ο χρόνος ζωής νετρονίου των 780 δευτερολέπτων – περίπου 13 λεπτά. Το περιθώριο σφάλματος αυτής της εκτίμησης βρίσκεται μέσα στο εύρος των μετρήσεων με τις μεθόδους της φιάλης και της δέσμης. Εννοείται πως η μέτρηση αυτή δεν λύνει το πρόβλημα του χρόνου ζωής των νετρονίων. Στην πραγματικότητα, ο ανιχνευτής νετρονίων του διαστημικού σκάφους MESSENGER δεν συνέλεγε τα δεδομένα του για τέτοιου είδους υπολογισμούς. Το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκαν και για τον υπολογισμό της ζωής του νετρονίου, δίνοντας ένα αποτέλεσμα που συμφωνεί στα όρια του σφάλματος με τις εξειδικευμένες μετρήσεις, είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Και αυτή η επιτυχία δείχνει ότι υπάρχει η δυνατότητα βελτίωσης της ακρίβειας των μετρήσεων. Ήδη οι επιστήμονες εξετάζουν την περίπτωση επανάληψης των μετρήσεων με καταλληλότερο ανιχνευτή σε διαστημική αποστολή προς την Αφροδίτη. https://physicsgg.me/2020/06/21/%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%80%cf%81%cf%8e%cf%84%ce%b7-%cf%86%ce%bf%cf%81%ce%ac-%ce%bc%ce%b5%cf%84%cf%81%ce%ae%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%bf-%cf%87%cf%81%cf%8c%ce%bd%ce%bf%cf%82-%ce%b6%cf%89%ce%ae%cf%82/

Νέος επιταχυντής σωματιδίων έξι φορές πιο ισχυρός από τον LHC Το CERN ενέκρινε την κατασκευή του γιγάντιου επιταχυντή FCC (FUTURE CIRCULAR COLLIDER), μήκους 100 χιλιομέτρων και κόστους 21 δισεκατομμύρια ευρώ. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών (CERN) έκανε ένα σημαντικό βήμα για την κατασκευή ενός νέου κυκλικού υπερ-επιταχυντή σωματιδίων μήκους 100 χιλιομέτρων, μετά την κατ’ αρχήν ομόφωνη έγκριση που έδωσε το διεθνές Συμβούλιο του οργανισμού. Το κόστος του έργου, που θα διαδεχθεί τον σημερινό Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) και για το οποίο ακόμη δεν έχει δοθεί το οριστικό «πράσινο φως», προϋπολογίζεται σε τουλάχιστον 21 δισεκατομμύρια ευρώ, ένα ποσό που δεν έχει ακόμη βρεθεί. Μετά την αρχική υιοθέτηση του σχεδίου, στο πλαίσιο της έγκρισης ενός ευρύτερου προγράμματος («Επικαιροποίηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη Σωματιδιακή Φυσική»), το CERN θα μελετήσει περαιτέρω το σχεδιασμό και τη δυνατότητα υλοποίησης του φιλόδοξου έργου, το οποίο -με βάση τον προκαταρκτικό σχεδιασμό- θα αρχίσει να κατασκευάζεται το 2038. Έως τότε το CERN θα λειτουργεί τον σημερινό επιταχυντή σε αναβαθμισμένη έκδοση (High Luminosity LHC), ο οποίος θα έχει ολοκληρωθεί μέσα στην επόμενη δεκαετία. Το νέο γιγάντιο μηχάνημα – το μεγαλύτερο επιστημονικό πείραμα στον κόσμο- εφόσον όντως υλοποιηθεί, από τα μέσα περίπου του αιώνα μας θα κάνει συγκρούσεις ηλεκτρονίων με σωματίδια της αντιύλης (ποζιτρόνια), αποτελώντας ένα «εργοστάσιο του μποζονίου Χιγκς», καθώς ως πρώτη προτεραιότητα τίθεται η περαιτέρω μελέτη του συγκεκριμένου ζωτικού σωματιδίου. Σε ένα επόμενο στάδιο, ο νέος επιταχυντής, που θα κατασκευαστεί σε ένα υπόγειο τούνελ κοντά στη Γενεύη, όπως και ο τωρινός, θα προκαλεί συγκρούσεις πρωτονίων μεταξύ τους. Με βάση τα έως τώρα σχέδια, το CERN θα κατασκευάσει αρχικά έναν επιταχυντή ηλεκτρονίων-ποζιτρονίων και μετά από χρόνια αυτό το μηχάνημα θα αντικατασταθεί από ένα επιταχυντή πρωτονίων-πρωτονίων, που θα φθάσει σε ενέργειες συγκρούσεων της τάξης των 100 τεραηλεκτρονιοβόλτ (TeV), έναντι μόνο 16 TeV που φθάνει ο τωρινός επιταχυντής LHC, ο οποίος κάνει συγκρούσεις πρωτονίων και είναι ο ισχυρότερος στον κόσμο. Ο νέος υπερ-επιταχυντής θα αναζητήσει νέα υποατομικά σωματίδια ή δυνάμεις στη φύση, φιλοδοξώντας να πάει πέρα από το σημερινό κυρίαρχο πρότυπο (μοντέλο) της σωματιδιακής φυσικής, μεταξύ άλλων με ανακαλύψεις για τη σκοτεινή ύλη. Η τεχνολογία που θα χρειαστεί το νέο μηχάνημα, θα πρέπει να αναπτυχθεί και θα αποτελέσει αντικείμενο μελέτης τις επόμενες δεκαετίες. Για «μια ιστορική μέρα για το CERN και τη σωματιδιακή φυσική στην Ευρώπη και πέρα από αυτή», έκανε λόγο η γενική διευθύντρια του, Ιταλίδα φυσικός Φαμπιόλα Τζιανότι. Προσέθεσε πως πρόκειται για «μια φιλόδοξη στρατηγική που προδιαγράφει ένα λαμπρό μέλλον για την Ευρώπη και για το CERN μέσα από μια συνετή προσέγγιση βήμα-βήμα». Πάντως η ανάγκη τόσο μεγάλων κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση του έργου είναι πιθανό ότι θα απαιτήσει μη ευρωπαϊκές χώρες (ΗΠΑ, Κίνα, Ιαπωνία κ.ά.) να συμμετάσχουν στο CERN δημιουργώντας ένα νέο διεθνή οργανισμό. Από την άλλη, το Συμβούλιο του CERN, παράλληλα με την υιοθέτηση του νέου κυκλικού υπερ-επιταχυντή, άφησε ανοικτή την πόρτα για τη συμμετοχή της Ευρώπης στον ξεχωριστό Διεθνή Γραμμικό Επιταχυντή που έχει προτείνει η Ιαπωνία. Οι δυνατότητες του LHC να ανακαλύπτει νέα φυσική πέρα ​​από το Higgs μάλλον εξαντλήθηκαν. Με τον FCC θα πολλαπλασιαστεί η ενέργεια των συγκρούσεων των σωματιδίων. Κι αυτός είναι ο βασιλικότερος δρόμος που οδηγεί στην ανακάλυψη νέων θεμελιωδών φυσικών νόμων, που με την σειρά τους θα οδηγήσουν σε τεχνολογικές εξελίξεις που σήμερα δεν μπορούμε καν να φανταστούμε. Τεχνολογικά επιτεύγματα στα οποία βασίζονται όλες οι επιστήμες, από την ιατρική μέχρι … την κλιματική επιστήμη, αλλά επειδή έχουμε ξεχάσει ή αγνοούμε την προέλευσή τους, θεωρούμε την επένδυση σε επιταχυντές πετάμενα λεφτά: https://physicsgg.me/2020/06/20/%ce%bd%ce%ad%ce%bf%cf%82-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%84%ce%b1%cf%87%cf%85%ce%bd%cf%84%ce%ae%cf%82-%cf%83%cf%89%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%b4%ce%af%cf%89%ce%bd-%ce%ad%ce%be%ce%b9-%cf%86%ce%bf%cf%81%ce%ad/

«Swift J1818.0-1607»: Εντοπίστηκε το νεότερο «νεκρό» αστέρι. Το Παρατηρητήριο Neil Gehrels της NASΑ, προχώρησε σε μία αρκετά σημαντική ανακάλυψη, καθώς εντόπισε το νεότερο γνωστό «νεκρό» αστέρι. Πρόκειται για έναν αστέρα νετρονίων μόλις 240 ετών. Αυτό σημαίνει, δηλαδή, πως δημιουργήθηκε περίπου την εποχή του Αμερικανικού Εμφυλίου (1861-1865). Αστέρας νετρονίων ονομάζεται η μία από τις τρεις μορφές των μόνιμων τελικών υπολειμμάτων της εξέλιξης ενός αστέρα: Είναι το ένα είδος «αστρικού πτώματος» (τα άλλα δύο είναι ο λευκός νάνος και η μαύρη τρύπα). Ο ''Swift J1818.0-1607'', όπως τον ονόμασαν οι επιστήμονες, είναι ένας πολύ νεαρός μαγνητικός αστέρας, με ισχυρό μαγνητικό πεδίο, και απέχει σχεδόν 16.000 έτη φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Τοξότη. Μελέτη από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) αποκάλυψε περισσότερα για τα φυσικά χαρακτηριστικά του και θα βοηθήσει στο να κατανοήσουν οι επιστήμονες πώς δημιουργήθηκαν τέτοια άστρα. Οι μαγνητικοί αστέρες, αξίζει να σημειώσουμε, είναι πιο πυκνοί από τα τυπικά αστέρια. Μία και μόνο κουταλιά από την ουσία που περιέχουν υπολογίζεται ότι έχει μάζα πάνω από 100 εκατομμύρια τόνους! https://www.youtube.com/watch?v=txgDjj_4Ty4 https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/889343_swift-j18180-1607-entopistike-neotero-nekro-asteri-vinteo

Η λύση είναι μία: Τα συρματόσχοινα θα μας προστατεύσουν από έναν γιγάντιο αστεροειδή. Ομάδα ερευνητών, μέσω ενός προσομοιωτή «απέδειξαν» πως μπορεί να αποφευχθεί η πτώση ενός γιγάντιου αστεροειδούς στον πλανήτη μας, κάτι που ενδεχόμενος να σήμανε μέχρι και τον αφανισμό μας. Τη λύση για να μην έχει το ανθρώπινο είδος το τέλος των δεινοσαύρων πιστεύουν ότι βρήκαν ερευνητές του πανεπιστημίου της Κεντρικής Φλόριντα των ΗΠΑ. Στην έρευνα που δημοσίευσαν στο «Springer» αποκαλύπτουν ότι μπορεί να αποφευχθεί η πτώση ενός τεράστιου αστεροειδούς στη Γη, αν τον δέσουν με συρματόσχοινα με έναν από τους μικρότερους αστεροειδής που τον «συνοδεύουν». Μάλιστα, οι ερευνητές, όχι μόνο επέλεξαν τον αστεροειδή που θεωρείται ο πιο επικίνδυνος να βρεθεί σε τροχιά σύγκρουσης με τον πλανήτη μας, αλλά εφάρμοσαν και με επιτυχία την τεχνική σε προσομοιώσεις που «έτρεξαν» σε υπολογιστές. ​Πρόκειται για τον αστεροειδή Μπενού (Bennu) με διάμετρο 492 μέτρα, ο οποίος, σύμφωνα με τους αστρονόμους, μπορεί να βρεθεί σε τροχιά σύγκρουσης με τον πλανήτη μας το 2060. Η προσομοίωση προέβλεπε ότι στις 28 Οκτωβρίου του 2035 θα εκτοξεύσουμε ένα διαστημόπλοιο που θα είναι φορτωμένο με τεράστια συρματόσχοινα. Η ημερομηνία έχει επιλεγεί ώστε να φτάσει εγκαίρως στον Μπενού πριν αυτός πλησιάσει πάρα πολύ τη Γη. ​Οι αστροναύτες που θα επιβαίνουν στο διαστημόπλοιο, θα δέσουν τη μια άκρη των συρματόσχοινων γύρω από έναν κοντινό και μικρότερο αστεροειδή και, στη συνέχεια, το διαστημόπλοιο θα προσεγγίσει τον Μπενού, για να τον δέσει με την άλλη άκρη του! Αλλαγή τροχιάς λόγω διαφορετικού κέντρου βάρους Όταν ο μεγάλος και ο μικρός αστεροειδής συνδεθούν με τα συρματόσχοινα, θα αρχίσουν να κινούνται σαν ένα ενιαίο ουράνιο σώμα. Ωστόσο, το κέντρο βάρους αυτού του ενιαίου ουράνιου σώματος θα είναι διαφορετικό από αυτό του Μπενού και, κατά συνέπεια, θα αλλάξει η τροχιά του! Άψογα! Πότε θα βγει η… ταινία; https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/889202_i-lysi-einai-mia-ta-syrmatoshoina-tha-mas-prostateysoyn-apo-enan-gigantio

Εντυπωσιακές εικόνες από την δακτυλιοειδή έκλειψη. Δέος προκαλούν οι εικόνες που καταγράφηκαν σήμερα το πρωί (ώρα Ελλάδος) σε πολλές περιοχές του πλανήτη, οπότε και σημειώθηκε δακτυλιοειδής έκλειψη Ηλίου. Στη χώρα μας το φαινόμενο ήταν περισσότερο αισθητό στα νοτιοανατολικά, καθώς στη Ρόδο η κάλυψη του ηλιακού δίσκου έφτασε το 30%. Μικρότερη ήταν στην Κέρκυρα, με 13%, ενώ στην Αθήνα η κάλυψη έφτασε το 11%. Η έκλειψη αυτού του είδους συμβαίνει όταν η Σελήνη είναι πολύ μακριά από τη Γη για να καλύψει τελείως τον δίσκο του Ηλιου, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φωτεινός δακτύλιος γύρω από το σκοτεινιασμένο φεγγάρι. Το «μονοπάτι» της ολικής έκλειψης άρχισε στην κεντρική Αφρική και ταξίδεψε μέσω της Σαουδικής Αραβίας προς την Ινδία και τη νότια Κίνα, προτού τελειώσει κάπου στον Ειρηνικό Ωκεανό. Το βράδυ της 21ης Ιουνίου θα υπάρχει Νέα Σελήνη και το φεγγάρι δεν θα είναι ορατό στον νυχτερινό ουρανό. https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/889429_entyposiakes-eikones-apo-tin-daktylioeidi-ekleipsi-vinteo

Εντυπωσιακές εικόνες από την δακτυλιοειδή έκλειψη. Δέος προκαλούν οι εικόνες που καταγράφηκαν σήμερα το πρωί (ώρα Ελλάδος) σε πολλές περιοχές του πλανήτη, οπότε και σημειώθηκε δακτυλιοειδής έκλειψη Ηλίου. Στη χώρα μας το φαινόμενο ήταν περισσότερο αισθητό στα νοτιοανατολικά, καθώς στη Ρόδο η κάλυψη του ηλιακού δίσκου έφτασε το 30%. Μικρότερη ήταν στην Κέρκυρα, με 13%, ενώ στην Αθήνα η κάλυψη έφτασε το 11%. Η έκλειψη αυτού του είδους συμβαίνει όταν η Σελήνη είναι πολύ μακριά από τη Γη για να καλύψει τελείως τον δίσκο του Ηλιου, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φωτεινός δακτύλιος γύρω από το σκοτεινιασμένο φεγγάρι. Το «μονοπάτι» της ολικής έκλειψης άρχισε στην κεντρική Αφρική και ταξίδεψε μέσω της Σαουδικής Αραβίας προς την Ινδία και τη νότια Κίνα, προτού τελειώσει κάπου στον Ειρηνικό Ωκεανό. Το βράδυ της 21ης Ιουνίου θα υπάρχει Νέα Σελήνη και το φεγγάρι δεν θα είναι ορατό στον νυχτερινό ουρανό. https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/889429_entyposiakes-eikones-apo-tin-daktylioeidi-ekleipsi-vinteo

Διαστημοδρόμια στη θάλασσα θέλει η SpaceX Πλωτά, «βαρέων βαρών» διαστημοδρόμια, για αποστολές στον Άρη και τη Σελήνη και πολυηχητικά (hypersonic) ταξίδια γύρω από τη Γη φτιάχνει η SpaceX, ανακοίνωσε μέσω Twitter ο ιδρυτής της εταιρείας, Έλον Μασκ, αναρτώντας αγγελία της εταιρείας για μηχανικό υπεράκτιων επιχειρήσεων (offshore operations engineer). Σύμφωνα με την αγγελία, ο μηχανικός θα εργάζεται ως μέλος ομάδας μηχανικών και τεχνικών για τον σχεδιασμό και την κατασκευή μιας υπεράκτιας εγκατάστασης για την εκτόξευση πυραύλων, και στα βασικά προσόντα του περιλαμβάνονται πτυχίο μηχανολόγου μηχανικού, αεροναυπηγού ή ναυπηγού μηχανολόγου μηχανικού. Όπως σημειώνεται, θα πρέπει να είναι «πρόθυμος να ταξιδέψει, πρόθυμος να δουλέψει σημαντικές υπερωρίες, θα πρέπει να μπορεί να περάσει τους ελέγχους της αεροπορικής βάσης του Ακρωτηρίου Κανάβεραλ και να μπορεί να εργαστεί σε υπεράκτια πλατφόρμα στο Μπράουνσβιλ του Τέξας». Ο Μασκ είχε αποκαλύψει για πρώτη φορά τα σχέδια για πολυηχητικά (με ταχύτητα πενταπλάσια αυτής του ήχου και παραπάνω) σε παρουσίαση το 2017. Τότε, όπως σημειώνει το New Atlas, είχε επισημάνει ότι επρόκειτο ακόμα μόνο για concept- ωστόσο φαίνεται πως πλέον αυτό έχει αλλάξει. Σε επιπλέον tweets του ανέφερε πως σε «γενικές γραμμές» θα πρόκειται για ανακαινισμένες/ εκσυγχρονισμένες πλατφόρμες εξόρυξης πετρελαίου, με ενδεχόμενη χρήση του φουτουριστικού συστήματος μεταφορών υψηλών ταχυτήτων Hyperloop για μεταφορές από και προς αυτές. Ερωτηθείς για το επιδιωκόμενο χρονικό πλαίσιο όσον αφορά στις πρώτες πτήσεις από βάσεις στη Γη προς άλλους προορισμούς στη Γη, απάντησε πως «θα υπάρξουν πολλές δοκιμαστικές πτήσεις πριν μεταφερθούν επιβάτες. Οι πρώτες δοκιμαστικές πτήσεις από τη Γη προς τη Γη μπορεί να γίνουν σε δύο με τρία χρόνια». Υπενθυμίζεται πως η εταιρεία χρησιμοποιεί εδώ και χρόνια πλωτές μη επανδρωμένες πλατφόρμες για προσνηώσεις επαναχρησιμοποιούμενων πυραύλων που επιστρέφουν από αποστολές στο διάστημα. https://www.naftemporiki.gr/story/1610110/diastimodromia-sti-thalassa-thelei-i-spacex

Μαθητές από όλη την Αμερική θα μιλήσουν με τους αστροναύτες της NASA στο Διαστημικό Σταθμό. Οι μαθητές από ολόκληρο το έθνος θα έχουν την ευκαιρία αυτή την εβδομάδα να κάνουν ερωτήσεις για τους αστροναύτες της NASA στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η κλήση Earth-to-space θα προβληθεί ζωντανά στις 1:10 μ.μ. EDT Παρασκευή 19 Ιουνίου, στην τηλεόραση της NASA και στον ιστότοπο του πρακτορείου. Οι αστροναύτες της NASA Robert Behnken, Christopher Cassidy και Douglas Hurley θα απαντήσουν σε ερωτήσεις που καταγράφηκαν από μαθητές του K-12 από το εθνικό δίκτυο μαθησιακών κέντρων του Challenger Center. Το Challenger Center παρέχει σε περισσότερους από 250.000 μαθητές ετησίως βιωματικά εκπαιδευτικά προγράμματα STEM. Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Challenger Center Lance Bush θα δώσει εναρκτήρια σχόλια μέσω ενός ηχογραφημένου βίντεο. Η συνεδρία ερωτήσεων και απαντήσεων των μαθητών θα είναι η πρώτη του είδους του με αστροναύτες που έφτασαν στο σταθμό με εμπορικά διαστημόπλοιο και λειτουργούν. Ο Cassidy κυκλοφόρησε στο διαστημικό σταθμό στις 9 Απριλίου και σήμερα υπηρετεί ως διοικητής της Εκστρατείας 63. Στις 30 Μαΐου, οι Behnken και Hurley έγιναν οι πρώτοι αστροναύτες της NASA που ξεκίνησαν στο σταθμό με εμπορικό διαστημικό σκάφος και πύραυλο, απογειωμένοι από το Διαστημικό Κέντρο Kennedy της NASA στο Η Φλόριντα με την κάψουλα του SpaceX's Crew Dragon βρίσκεται πάνω από τον πύραυλο Falcon 9 της εταιρείας ως μέρος της αποστολής SpaceX Demo-2 της NASA. Ο Behnken και ο Hurley εντάχθηκαν στο πλήρωμα του Expedition 63 αφού το διαστημικό σκάφος Dragon, με το όνομα Endeavour, έφτασε στο σταθμό στις 31 Μαΐου. Η άμεση σύνδεση μαθητών με αστροναύτες στο διαστημικό σταθμό παρέχει μοναδικές, αυθεντικές εμπειρίες που έχουν σχεδιαστεί για να ενισχύσουν τη μάθηση των μαθητών, τις επιδόσεις και το ενδιαφέρον για την επιστήμη, την τεχνολογία, τη μηχανική και τα μαθηματικά. Οι αστροναύτες που ζουν στο διάστημα στο εργαστήριο σε τροχιά επικοινωνούν με το Κέντρο Ελέγχου Αποστολής της NASA στο Χιούστον 24 ώρες την ημέρα μέσω των δορυφόρων παρακολούθησης και αναμετάδοσης δεδομένων του Διαστημικού Δικτύου (TDRS). Για σχεδόν 20 χρόνια, οι αστροναύτες ζουν και εργάζονται συνεχώς στο διαστημικό σταθμό, δοκιμάζουν τεχνολογίες, εκτελούν επιστήμη και αναπτύσσουν τις δεξιότητες που απαιτούνται για να εξερευνήσουν μακρύτερα από τη Γη. Μέσω του προγράμματος Artemis της NASA, το πρακτορείο θα στείλει αστροναύτες στη Σελήνη έως το 2024, με πιθανή ανθρώπινη εξερεύνηση του Άρη. Εμπνέοντας την επόμενη γενιά εξερευνητών - το Artemis Generation - διασφαλίζει ότι η Αμερική θα συνεχίσει να ηγείται στην εξερεύνηση και την ανακάλυψη του διαστήματος. Στην φωτογραφια οι αστροναύτες της NASA (από αριστερά) ο Bob Behnken, ο Doug Hurley και ο Chris Cassidy που είναι μέλη του πληρώματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού Expedition 63 των ΗΠΑ. https://www.nasa.gov/press-release/students-from-across-us-to-speak-with-nasa-astronauts-aboard-space-station

Δημιουργήθηκε η πρώτη τεχνητή σύναψη εγκεφάλου που επικοινωνεί με τα ζωντανά κύτταρα. Επιστήμονες από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη ανακοίνωσαν ότι δημιούργησαν, για πρώτη φορά, μία βιοϋβριδική τεχνητή σύναψη εγκεφάλου που μπορεί να επικοινωνήσει με τα ζωντανά εγκεφαλικά κύτταρα. Το 2017, ερευνητές του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια είχαν παρουσιάσει μία ηλεκτρονική συσκευή από οργανικά υλικά, η οποία αποτελούσε μία τεχνητή μορφή σύναψης, δηλαδή του συνδέσμου ανάμεσα στα εγκεφαλικά κύτταρα (νευρώνες). Το 2019, εννέα τέτοιες τεχνητές συνάψεις είχαν συνδυαστεί σε μία ενιαία διάταξη, που μπορούσε να προγραμματιστεί από κοινού, ώστε να μιμείται την παράλληλη λειτουργία του εγκεφάλου. Τώρα, οι ερευνητές του Στάνφορντ, σε συνεργασία με συναδέλφους τους από το Ιταλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας και το ολλανδικό Πανεπιστήμιο του Αϊντχόβεν, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για νέα υλικά «Nature Matierals», έδειξαν ότι η πρώτη βιοϋβριδική τεχνητή σύναψη είναι δυνατό να δουλέψει σε συνεργασία με πραγματικά ζωντανά κύτταρα και να επικοινωνήσει μαζί τους. «Η μελέτη μας δείχνει τη μοναδική δύναμη των νέων υλικών που μπορούν να αλληλεπιδρούν με τη ζώσα ύλη. Τα ζωντανά κύτταρα δεν έχουν πρόβλημα να συνεργαστούν με το μαλακό πολυμερές υλικό της τεχνητής σύναψης. Αλλά η συμβατότητα πηγαίνει ακόμη παραπέρα, καθώς τα νέα υλικά εργάζονται με τα ίδια μόρια που οι νευρώνες χρησιμοποιούν στη φύση», δήλωσε ο καθηγητής Επιστήμης και Μηχανικής των υλικών του Στάνφορντ, Αλμπέρτο Σαλέο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ενώ άλλες νευρο - συσκευές να χρειάζονται αποκλειστικά ένα ηλεκτρικό σήμα για να ανιχνεύσουν και να επεξεργαστούν τα μηνύματα του εγκεφάλου, στην περίπτωση της νέας τεχνητής σύναψης η επικοινωνία της με τα ζωντανά εγκεφαλικά κύτταρα γίνεται με πιο φυσικό τρόπο μέσω ηλεκτροχημείας, καθώς το υβριδικό υλικό λαμβάνει μηνύματα από τα γειτονικά κύτταρα σαν να ήταν νευρώνας και το ίδιο. Η τεχνητή σύναψη αποτελείται από δύο ηλεκτρόδια από μαλακό πολυμερές υλικό, διαχωρισμένα από ένα διάλυμα ηλεκτρολύτη, το οποίο παίζει τον ρόλο του μικρού κενού που διαχωρίζει δύο νευρώνες του εγκεφάλου. Ανάμεσα σε αυτό το κενό ταξιδεύουν συνεχώς οι ουσίες νευροδιαβιβαστές (π.χ. ντοπαμίνη), ώστε να επιτυγχάνεται η επικοινωνία μεταξύ των περιοχών του εγκεφάλου. Όταν ζωντανά εγκεφαλικά κύτταρα τοποθετούνται πάνω σε ένα από τα ηλεκτρόδια, οι νευροδιαβιβαστές που απελευθερώνονται από τα εγκεφαλικά κύτταρα μπορούν να αλληλεπιδράσουν με το ηλεκτρόδιο της τεχνητής σύναψης και να παράγουν ιόντα. Όπως έδειξαν τα πειράματα με τρωκτικά (αρουραίους) που είχαν τέτοιες υβριδικές συνάψεις ενσωματωμένες στον εγκέφαλό τους, αυτά τα ιόντα ταξιδεύουν στο δεύτερο ηλεκτρόδιο και το τροποποιούν, όπως ακριβώς γίνεται η διαδικασία της μάθησης στις βιολογικές συνάψεις του εγκεφάλου. «Δείξαμε ότι είναι δυνατή η φυσική επικοινωνία που εμπλέκει τόσο τη χημεία όσο και τον ηλεκτρισμό. Είναι το πρώτο μικρό βήμα για μία πραγματική διεπαφή εγκεφάλου - μηχανής», ανέφερε ο δρ Σαλέο. Τέτοιες διεπαφές μελλοντικά θα δοκιμαστούν στην ιατρική, τη νευροεπιστήμη και σε άλλα πεδία. https://www.kathimerini.gr/1083346/article/epikairothta/episthmh/dhmioyrgh8hke-h-prwth-texnhth-synayh-egkefaloy-poy-epikoinwnei-me-ta-zwntana-kyttara

«Φως» στη Σκοτεινή Ύλη: Εντοπίστηκε η πρώτη ένδειξη της ύπαρξης του αξιόνιου. Οι φυσικοί του υπόγειου ανιχνευτή XENON1T στην Ιταλία ανακοίνωσαν ότι το πείραμά τους έχει «πιάσει» ένα ανεξήγητο σήμα, που μπορεί να αποτελεί την πρώτη ένδειξη της ύπαρξης του αξιόνιου, του έως τώρα υποθετικού σωματιδίου της σκοτεινής ύλης. Οι πειραματιστές του XENON1T ανίχνευσαν 53 γεγονότα περισσότερα από τα 232 γεγονότα υποβάθρου που περίμεναν. Αφού απέρριψαν όλες τις πιθανές πηγές σφαλμάτων μπόρεσαν, εξέτασαν τρεις ερμηνείες που θα ταίριαζαν με το μέγεθος και το σχήμα των δεδομένων τους. Αν αυτό επαληθευτεί -πράγμα που μένει να φανεί-, τότε θα πρόκειται για μια ιστορική ανακάλυψη στη σύγχρονη Φυσική, η οποία επιτέλους θα φωτίσει τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη, που αποτελεί το 85% της μάζας στο σύμπαν, αλλά η φύση της παραμένει άγνωστη μέχρι σήμερα. Παρόλο που στην πραγματικότητα δεν έχει γίνει ανακοίνωση κάποιας επιστημονικής ανακάλυψης, επικρατεί μεγάλη έξαψη στην κοινότητα των σωματιδιακών φυσικών διεθνώς. «Αυτό που λέμε είναι ότι υπάρχει κάτι στον ανιχνευτή μας που κανείς δεν περίμενε και προς το παρόν κανένας δεν ξέρει περί τίνος πραγματικά πρόκειται» δήλωσε ο φυσικός του αμερικανικού πανεπιστημίου Πέρντιου Ράφαελ Λανγκ, μέλος της διεθνούς ερευνητικής ομάδας του XENON1T. Άλλοι επιστήμονες εμφανίζονται επιφυλακτικοί, καθώς η ιστορία της σκοτεινής ύλης είναι γεμάτη ελπίδες που στη συνέχεια διαψεύστηκαν. Ο ανιχνευτής ΧΕΝΟΝ 1Τ στο Εθνικό Εργαστήριο Γκραν Σάσο της Ιταλίας, που λειτούργησε από το 2016 έως πέρσι, ευρισκόμενος σε μεγάλο βάθος κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, είναι γεμάτος με έναν τόνο από πολύ καθαρό υγροποιημένο ξένον. Η ανίχνευση γίνεται όταν τα άτομα του υγρού αλληλεπιδρούν με άλλα σωματίδια που διαπερνούν το «ρεζερβουάρ» του υπόγειου ανιχνευτή. Όταν αυτό συμβαίνει, δημιουργούνται μικρές λάμψεις φωτός και ελεύθερα ηλεκτρόνια. Οι περισσότερες αλληλεπιδράσεις, γνωστές και ως «συμβάντα», γίνονται με γνωστά σωματίδια, όμως τώρα -κάτι που συνέβη πρώτη φορά- οι επιστήμονες είδαν έναν υπερβάλλοντα αριθμό τέτοιων συμβάντων, μεγαλύτερο του αναμενομένου (285 αντί 232, δηλαδή 53 περισσότερα), και μάλιστα ίσως να μην προέρχονταν από γνωστά σωματίδια όπως τα νετρίνα. Υπάρχουν τρεις πιθανές εξηγήσεις γι’ αυτό, και η μία -που θεωρείται η πιθανότερη- αφορά το έως τώρα υποθετικό σωματίδιο αξιόνιο, που είχε προταθεί θεωρητικά ήδη από τη δεκαετία του 1970. Μια δεύτερη εξήγηση σχετίζεται με την πιθανή «μόλυνση» του ανιχνευτή από τρίτιο (ένα ραδιενεργό ισότοπο του υδρογόνου, που παράγεται στο εσωτερικό του ανιχνευτή), ενώ μια τρίτη εξήγηση είναι ότι το ανεξήγητο σήμα προήλθε από νετρίνα που αλληλεπιδρούν με τα μαγνητικά πεδία με τρόπο πιο ισχυρό του αναμενομένου. Οι ερευνητές, οι οποίοι έκαναν τη σχετική προδημοσίευση στο Arxiv, σύμφωνα με το Science και το BBC, ήδη εργάζονται για την αναβάθμιση του ανιχνευτή τους σε XENOnNT, ώστε να περιέχει περισσότερους τόνους υγρού. Αν το αρχικό αυτό σήμα προέρχεται όντως από το αξιόνιο της σκοτεινής ύλης, τότε λογικά αυτό θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από έναν ισχυρότερο ανιχνευτή. Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη ανάλογα πειράματα στις ΗΠΑ και την Κίνα. Η σκοτεινή ύλη έχει αυτό το όνομα όχι μόνο επειδή παραμένει ένα μυστήριο, αλλά επειδή δεν αντανακλά ούτε εκπέμπει φως. Μέχρι σήμερα υπάρχουν μόνο έμμεσες ενδείξεις για την ύπαρξή της (κυρίως, η βαρυτική επίδρασή της στους γαλαξίες), αλλά δεν έχει βρεθεί κάποιο σωματίδιο που να σχετίζεται με αυτήν. Υπάρχουν διάφορες σχετικές επιστημονικές θεωρίες, και η επικρατούσα αφορά το «ασθενώς αλληλεπιδρών σωματίδιο με μάζα» (WIMP). Όμως, η αναζήτηση του τελευταίου πάνω από μία δεκαετία από τον ανιχνευτή Xenon απέβη άκαρπη. Ο αναβαθμισμένος ανιχνευτής XENON1T, που ήταν πιο ευαίσθητος στις σωματιδιακές αλληλεπιδράσεις, αναζήτησε και άλλα υποψήφια σωματίδια της σκοτεινής ύλης με μικρότερη μάζα, όπως τα αξιόνια, τα οποία μπορεί να προέρχονται είτε από την αρχική «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ) στο σύμπαν είτε από πρόσφατες πυρηνικές αντιδράσεις μέσα στον Ήλιο, γι’ αυτό λέγονται και «ηλιακά αξιόνια». https://www.tanea.gr/2020/06/18/science-technology/fos-sti-skoteini-yli-entopisitke-i-proti-endeiksi-tis-yparksis-tou-aksioniou/

Έτσι μετράται η περιστροφή μιας μαύρης τρύπας. Όπως όλα δείχνουν, οι φυσικοί μπορεί εν τέλει να έχουν καταλάβει πόσο γρήγορα περιστρέφεται μια μαύρη τρύπα και είναι ορατή στον Γαλαξία μας, και με αυτόν τον τρόπο πλησιάζει περισσότερο. Η «μοναδικότητα», που ονομάζεται 4U1543-4, περιστρέφεται γύρω από ένα αστέρι περίπου 24.700 έτη φωτός από τη Γη. Είναι ένα από τα λίγα αντικείμενα που έχουν βρει οι επιστήμονες στο διάστημα και έχει 9,4 φορές τη μάζα του ήλιου μας, ωστόσο δεν είναι μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα. Οι περισσότεροι φυσικοί πιστεύουν ότι οι μαύρες τρύπες, αφού συντρίψουν όλη τους τη μάζα σε ένα σημείο, είναι πανομοιότυπες εκτός από τρεις αριθμούς: τη μάζα τους, το φορτίο τους και την περιστροφή τους. Και ενώ θεωρητικά μια μαύρη τρύπα θα μπορούσε να φορτιστεί πολύ θετικά ή αρνητικά εάν κατασκευαζόταν αποκλειστικά από ηλεκτρόνια ή πρωτόνια, στον πραγματικό κόσμο οι μαύρες τρύπες (όπως όλα τα τεράστια αντικείμενα στο σύμπαν) έχουν πιθανώς καθαρό μηδενικό φορτίο. Τώρα, φαίνεται ότι οι ερευνητές κατάφεραν να κάνουν μια αρκετά καλή μέτρηση της περιστροφής αυτής της μαύρης τρύπας. Όπως και οτιδήποτε στο διάστημα, η συμπιεσμένη μοναδικότητα που κρύβεται πίσω από τον ορίζοντα της μαύρης τρύπας - το σημείο πέραν του οποίου ούτε φως δε μπορεί να διαφύγει - περιστρέφεται ελεύθερα με όλη της την ορμή. Αλλά σε αντίθεση με τα αστέρια και τους πλανήτες, δεν υπάρχει τρόπος να παρατηρήσουμε άμεσα πόσο γρήγορα περιστρέφεται το βαρύ σημείο στο διάστημα. Προσδιορίζοντας πόσο γρήγορα κινείται αυτή η ύλη, μπορούν να εκτιμήσουν τη γωνιακή ορμή ή περιστροφή της ίδιας της «μοναδικότητας». Καθώς μια μαύρη τρύπα περιστρέφεται όλο και πιο γρήγορα, ο ορίζοντας συμβάντων συρρικνώνεται όλο και πιο κοντά στη «μοναδικότητα», όπως είπε ο αστρονόμος UCLA Mark Morris στο Universe Today το 2014. Μια μαύρη τρύπα δεν μπορεί να περιστραφεί τόσο γρήγορα, με αποτέλεσμα ο ορίζοντάς της εξαφανίζεται και αποκαλύπτει τη «μοναδικότητα». Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, ο ρυθμός περιστροφής της ύλης αυτής είναι «μέτριος» για μια μαύρη τρύπα αυτής της μάζας. https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/888446_etsi-metratai-i-peristrofi-mias-mayris-trypas

Διεθνής Διαστημικός Σταθμός: Επιστήμονες δημιούργησαν με πείραμα την εξωτική «πέμπτη κατάσταση της ύλης» Ένα πείραμα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΣΣ) από επιστήμονες της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) δημιούργησε την εξωτική κβαντική «πέμπτη κατάσταση της ύλης», ένα υπέρψυχρο αέριο συμπύκνωμα Bose-Einstein. Πρόκειται για επιστημονικό και τεχνολογικό επίτευγμα, καθώς είναι η πρώτη φορά που επιτυγχάνεται κάτι τέτοιο στο διάστημα σε περιβάλλον μικροβαρύτητας, κάτι που επιτρέπει τη μελέτη της ύλης σε συνθήκες πιο ευνοϊκές από εκείνες της Γης. Το πείραμα έγινε σε ένα από τα πιο κρύα μέρη στο σύμπαν, σε μία συσκευή μεγέθους βαλίτσας (Cold Atom Laboratory-CAL), που είχε εκτοξευθεί στον ΔΣΣ το 2018. Το εν λόγω μίνι-εργαστήριο ψύχει άτομα ρουβιδίου σε έναν θάλαμο κενού, χρησιμοποιώντας φως λέιζερ για να επιβραδύνει την κίνησή τους. Στη συνέχεια, μαγνητικά πεδία συγκρατούν και «παγιδεύουν» το πυκνό νέφος των ατόμων, που έχει θερμοκρασία κοντά στο απόλυτο μηδέν (μείον 273 βαθμοί Κελσίου), με τελικό αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός συμπυκνώματος Bose-Einstein. Τα εν λόγω συμπυκνώματα είχαν προταθεί θεωρητικά ως πέμπτη κατάσταση της ύλης (μετά τα στερεά, τα υγρά, τα αέρια και το πλάσμα) στις αρχές της δεκαετίας του 1920 από τον Άλμπερτ Αϊνστάιν και τον Ινδό Σατιέντρα Ναθ Μπόουζ, από όπου πήραν και το όνομά τους. Στην πράξη παρατηρήθηκαν για πρώτη φορά πριν 25 χρόνια. Το πολύ κρύο νέφος παύει να συμπεριφέρεται όπως τα επιμέρους άτομα και σωματίδια, αλλά μάλλον ως μία ενιαία οντότητα με κβαντικές ιδιότητες, όπου κάθε σωματίδιο λειτουργεί, επίσης, και ως κύμα. Το όλο συμπύκνωμα μπορεί, πλέον, να θεωρηθεί ως ένα ενιαίο κύμα ύλης. Ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν ότι αυτά τα συμπυκνώματα μπορούν να παράσχουν ζωτικές ενδείξεις για μυστήρια της Φυσικής, όπως η σκοτεινή ενέργεια. Η εν λόγω «εξωτική» κατάσταση της ύλης έχει δημιουργηθεί από πολλούς επιστήμονες σε διάφορα πειράματα από το 1995 και μετά στη Γη, όπου, όμως, λόγω της βαρύτητας, το συμπύκνωμα μπορεί να δημιουργηθεί μόνο για κλάσματα του δευτερολέπτου. Αντίθετα, όπως έδειξε το πείραμα στον ΔΣΣ, στο διάστημα -με την πολύ μικρότερη βαρύτητα- η πέμπτη κατάσταση της ύλης παραμένει σταθερή για μερικά δευτερόλεπτα, οπότε μπορεί να μελετηθεί καλύτερα. Το ευρισκόμενο σε εξέλιξη πείραμα CAL πραγματοποιείται εξ αποστάσεως με επικεφαλής τον Ρόμπερτ Τόμσον του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) και της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), και τα πρώτα αποτελέσματά του παρουσιάστηκαν σε δημοσίευση στο «Nature». Στο μέλλον, οι ερευνητές ελπίζουν να χρησιμοποιήσουν το πείραμα για να παρακολουθήσουν τα άτομα να συγκρούονται σε κβαντικό επίπεδο, καθώς, επίσης, να ανιχνεύσουν κατά πόσο πιθανές «ρυτιδώσεις» του χωροχρόνου που προκαλούν τα βαρυτικά κύματα, επιδρούν στην κίνηση των ατόμων. Ακόμη, θα ελεγχθεί κατά πόσο η μικροβαρύτητα παραβιάζει την αρχή ισοδυναμίας του Αϊνστάιν, σύμφωνα με την οποία όλες οι μάζες σε ένα βαρυτικό πεδίο επιταχύνονται με τον ίδιο τρόπο. https://www.pronews.gr/epistimes/tehnologia/886765_diethnis-diastimikos-stathmos-epistimones-dimioyrgisan-me-peirama-tin

Η Ευρώπη προχωρά μπροστά με το "rune buggy" Mars rover. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος προχωρά γρήγορα για να αναπτύξει τον επόμενο Mars Rover. Έχει ήδη ένα όχημα έτοιμο να πάει στον Κόκκινο Πλανήτη το 2022, αλλά τώρα προχωρά με ένα δεύτερο ρομπότ, το οποίο θα αναχωρήσει το 2026. Αυτό το πρόσθετο rover είναι μέρος του αμερικανικού-ευρωπαϊκού έργου για την επιστροφή δειγμάτων βράχων στη Γη για ανάλυση. Η Esa έχει αναθέσει ένα προηγμένο συμβόλαιο B2 στον βρετανικό βραχίονα του αεροδιαστημικού γίγαντα Airbus, το οποίο θα επιτρέψει στην εταιρεία να ξεκινήσει τις απαραίτητες τεχνολογίες. Το νέο rover ονομάζεται "Fetch" επειδή η αποστολή του θα είναι να βρει και να ανακτήσει τα δείγματα βράχου που έχουν συλλεχθεί και αποθηκευτεί στην επιφάνεια από το American Perseverance rover, το οποίο κατευθύνεται στον Άρη τον επόμενο μήνα. Το επόμενο Mars rover της Αμερικής θα ονομάζεται Perseverance Μπορούμε επιτέλους να απαντήσουμε στο μεγάλο ερώτημα για τον Άρη; Τα δείγματα του βράχου του Άρη θα αποθηκευτούν προσωρινά σε μικρούς σωλήνες Η επιμονή θα τρυπήσει ενδιαφέροντα βράχια και θα τοποθετήσει τα ουρά σε μικρούς σωλήνες, τους οποίους θα πέσει στη συνέχεια στο έδαφος. Το ρομπότ Fetch που κατασκευάστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο θα παραλάβει αυτούς τους κυλίνδρους και θα τα μεταφέρει σε ένα σύστημα πυραύλων που θα πυροδοτήσει τα δείγματα στο διάστημα όπου ένας δορυφόρος θα περιμένει να τα συλλάβει και να τα φέρει σπίτι. Η Esa και ο ομόλογός της στις ΗΠΑ, Nasa, θέλουν να αποστείλουν το ρομπότ και το σύστημα πυραύλων Fetch στον Άρη το 2026. Ο περιορισμένος χρόνος σημαίνει ότι η Esa έπρεπε να συμπιέσει τις κανονικές συμβάσεις της με τη βιομηχανία και ουσιαστικά προέρχεται από την Airbus. Συνήθως, οι εταιρείες θα εξακολουθούν να βρίσκονται σε ανοιχτό ανταγωνισμό σε αυτό το στάδιο ενός έργου. "Λόγω του αυστηρού χρονοδιαγράμματος, καταλήξαμε σε αυτήν την ιδέα ενός προηγμένου συμβολαίου B2 που θα επιτρέψει στους βασικούς μας υπεργολάβους σε όλα τα μεγάλα συστήματα να αρχίσουν να εργάζονται αμέσως", δήλωσε ο διευθυντής έργου της Airbus Ben Boyes. Η πιο προφανής διαφορά μεταξύ του Fetch και του Rosalind Franklin 2022 του Esa είναι το σύστημα κίνησης. Οι Mars rover ήταν παραδοσιακά έξι τροχοί. Το Fetch θα έχει μόνο τέσσερις μεγάλους τροχούς, δίνοντάς του την εμφάνιση ενός "dune buggy". Αυτή η απόφαση σχεδιασμού ελέγχεται εν μέρει από τους περιορισμούς όγκου του συστήματος κάψουλας που θα μεταφέρει το Fetch και τον σχετικό εξοπλισμό του στον Άρη, αλλά και από τον τύπο οδήγησης που θα πρέπει να κάνει ο rover όταν φτάσει στο έδαφος. Οι μηχανικοί θεωρούν το ρομπότ 230kg ως κάτι γρήγορο, ταξιδεύοντας εκατοντάδες μέτρα την ημέρα σε μερικές φορές δύσκολες εκτάσεις καθώς αναζητά και ανακτά, τα δοχεία βράχου που πέφτουν από το Perseverance. "Αυτοί οι τροχοί είναι πραγματικά πολύ μεγάλοι", εξήγησε ο κ. Boyes. "Οι τροχοί του Rosalind Franklin έχουν διάμετρο περίπου 25 εκατοστά. Οι τροχοί στο Fetch είναι 70 εκατοστά. Αλλά ενώ η Rosalind Franklin είναι μια αποστολή εξερεύνησης όπου μπορεί να ληφθεί απόφαση για την αποφυγή δύσκολων εδαφών, η Fetch έχει μια πολύ συγκεκριμένη δουλειά και θα είναι υπό πίεση χρόνου. μπορεί να χρειαστεί να διασχίσει το σπασμένο έδαφος. " Οι τροχοί έχουν αναπτυχθεί από τη Nasa στο Κέντρο Έρευνας του Glenn και το συμβόλαιο B2 θα δει παραδείγματα προσαρμοσμένα σε ένα πρωτότυπο rover ή breadboard για να αποδείξουν την ικανότητά τους. Το NASA's Perseverance rover θα ανοίξει τα δείγματα βράχου και θα τα αποθηκεύσει στο έδαφος Αυτό το πρωτότυπο θα διαθέτει επίσης ένα σύστημα οπτικής αναγνώρισης που προσδιορίζει τους σωλήνες δειγμάτων στο έδαφος, ένα δοκιμαστικό ρομποτικό βραχίονα και σύστημα λαβής για πρακτική παραλαβή τους, και αυτόνομη τεχνολογία πλοήγησης που επιτρέπει στο όχημα να κινείται με ασφάλεια. "Σε επιτόπιες δοκιμές θα κάνουμε μια πλήρη δοκιμή εμπιστοσύνης συστήματος από άκρο σε άκρο, για να βασιστούμε στις μεμονωμένες τεχνολογίες που αναπτύσσουμε", δήλωσε ο κ. Boyes. "Σε αυτές τις δοκιμές θα οδηγήσουμε έως και 100 μέτρα, θα κοιτάξουμε γύρω μας, θα βρούμε ένα σωληνάριο και θα το πάρουμε. Αυτό εστιάζουμε πραγματικά σε αυτή τη φάση του έργου." Η Airbus έχει προσελκύσει στην κοινοπραξία της πολλές από τις κορυφαίες ευρωπαϊκές εταιρείες διαστημικής μηχανικής, συμπεριλαμβανομένης της γαλλο-ιταλικής εταιρείας Thales Alenia Space με την οποία θα μπορούσε να ήταν ακόμη ανταγωνισμός κατά τη διάρκεια μιας πιο οικείας διαδικασίας σύμβασης της Esa. Άλλα μεγάλα ονόματα περιλαμβάνουν το Leonardo της Ιταλίας, το οποίο εργάζεται στον ρομποτικό βραχίονα. και του MDA του Καναδά, της εταιρείας που δημιούργησε το σύστημα πλαισίου για τη Rosalind Franklin. Η φάση B2 θα συνεχιστεί έως το 2021, όταν, με την προϋπόθεση ότι η Esa είναι πρόθυμη να προχωρήσει, τότε το έργο θα μεταφερθεί κατευθείαν στη φάση κατασκευής - που ονομάζονται φάσεις C και D του έργου. Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Διαστήματος ενέκριναν χρηματοδότηση έως το Νοέμβριο του 2022. Θα πρέπει να επιβάλουν κυρώσεις σε περισσότερα κεφάλαια εκείνη τη στιγμή, αλλά η προσδοκία είναι ότι το Fetch rover θα κατασκευαστεί και θα είναι έτοιμο να αποσταλεί στις ΗΠΑ το 2025. Στην Αμερική θα το κάνει το rover να ενσωματωθεί στο landi Στην φωτογραφία η σύγκριση με ένα αυτοκίνητο Fiat 500 δίνει μια αίσθηση κλίμακας για το Fetch rover https://www.bbc.com/news/science-environment-53062617?intlink_from_url=https://www.bbc.com/news/topics/c77jz3mdmnxt/nasa&link_location=live-reporting-story

Μυστήριο καλύπτει την πράσινη λάμψη που εντοπίστηκε στην ατμόσφαιρα του Άρη. Μια πράσινη λάμψη εντόπισαν επιστήμονες στην ατμόσφαιρα του Άρη: Αντίστοιχη παρατηρείται κατά καιρούς από αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και προέρχεται από άτομα οξυγόνου όταν διεγείρονται από το φως του ήλιου. Όπως αναφέρει το BBC, εδώ και καιρό υπήρχαν εκτιμήσεις πως το φαινόμενο αυτό θα λάμβανε χώρα και σε άλλους πλανήτες, μα το Trace Gas Orbiter (TGO)- μια κοινή ρωσο-ευρωπαϊκή αποστολή σε τροχιά γύρω από τον Άρη- είναι το πρώτο που το εντοπίζει μακριά από τη Γη. Το φαινόμενο αυτό διαφέρει από το Βόρειο Σέλας: Επί της προκειμένης, άτομα οξυγόνου ανεβαίνουν σε υψηλότερο επίπεδο ενέργειας χάρη στο ηλιακό φως και όταν επιστρέφουν ξανά σε κατάσταση ηρεμίας παράγουν την εν λόγω λάμψη. Η Γη έχει άφθονο οξυγόνο στην ατμόσφαιρά της, ωστόσο στον Άρη συναντάται κυρίως ως υποπροϊόν της διάσπασης του διοξειδίου του άνθρακα. Το ηλιακό φως απελευθερώνει ένα από τα άτομα οξυγόνου στο διοξείδιο του άνθρακα, και είναι η μετάβαση αυτού του ατόμου που παρέχει την πράσινη λάμψη στον Κόκκινο Πλανήτη. Το TGO εντοπίζει το διεγερμένο οξυγόνο χάρη σε ένα φασματόμετρο (Nomad) που μπορεί να εντοπίζει το οξυγόνο σε συγκεκριμένα υψόμετα. Σε σχετικό επιστημονικό άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Nature Astronomy τα υψόμετρα αυτά είναι σε γενικές γραμμές 80 χλμ και 120 χλμ πάνω από την επιφάνεια. Τα ακριβή υψόμετρα εξαρτώνται από την πίεση του διοξειδίου του άνθρακα. Σε πιο πρακτικό επίπεδο, αυτές οι μετρήσεις θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην εκτίμηση/ υπολογισμό της πυκνότητας της ατμόσφαιρας και των διακυμάνσεών της- επιτρέποντας έτσι την εξαγωγή χρήσιμων στοιχείων όσον αφορά στην είσοδο στην ατμόσφαιρα, κάθοδο και προσεδάφιση σκαφών στον πλανήτη. https://www.naftemporiki.gr/story/1609436/prasini-lampsi-ston-kokkino-planiti-anakalupsi-stin-atmosfaira-tou-ari

Το Tiny Cubesat εντοπίζει έναν εξωπλανήτη. Την τελευταία ενάμιση δεκαετία, έχουν ανακαλυφθεί συνολικά 4.164 χιλιάδες πλανήτες πέρα ​​από το ηλιακό μας σύστημα, ενώ άλλοι 5220 περιμένουν επιβεβαίωση. Η πλειοψηφία αυτών εντοπίστηκε από το σεβαστό Διαστημικό Τηλεσκόπιο Kepler, ενώ τα υπόλοιπα έχουν παρατηρηθεί από τον Δορυφορικό Survey Exoplanet Survey Satellite (TESS) και έναν συνδυασμό άλλων δορυφόρων και επίγειων τηλεσκοπίων. Αλλά σε αυτό που είναι ένα νέο ρεκόρ, ένα γνωστό σούπερ-Γη παρατηρήθηκε πρόσφατα από τον μικρό δορυφόρο Arcsecond Space Telescope Enabling Research in Astrophysics (ASTERIA) - καθιστώντας το το μικρότερο παρατηρητήριο που εντοπίζει έναν εξωπλανήτη. Με επικεφαλής μια ομάδα από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT), αυτή η αποστολή απέδειξε ότι οι μικροί δορυφόροι μπορούν να εκτελέσουν πολύπλοκες εργασίες στο διάστημα που συνήθως εκτελούνται από μεγάλα παρατηρητήρια. Η ομάδα που ήταν υπεύθυνη για αυτήν την ανακάλυψη ήταν επικεφαλής της Mary Knapp, μιας ερευνητής στο MIT Haystack Observatory. Συνοδεύτηκε από μια ομάδα αστροφυσικών και πλανητών επιστημόνων του MIT, φυσικών από το Ινστιτούτο Αστροφυσικής και Διαστημικής Έρευνας του MIT στο KIT, και ερευνητές από το Κέντρο Διαστήματος και Δυνατότητας (CSH) στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης και το Jet Propulsion Laboratory της NASA. https://www.scoop.it/topic/physicists-and-physics/p/4119151641/2020/06/17/tiny-cubesat-detects-an-exoplanet