Δροσος Γεωργιος

CERN: Διαγωνισμός κάνει μαθητές Λυκείου ερευνητές. Ο νέος διαγωνισμός του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN) «Μια δέσμη για τα σχολεία 2018» προσφέρει σε μαθητές Λυκείου από όλο τον κόσμο -και από την Ελλάδα- την ευκαιρία να σχεδιάσουν και να πραγματοποιήσουν ένα επιστημονικό πείραμα σε μια δέσμη σωματιδίων του CERN. http://beamline-for-schools.web.cern.ch/ Ο διαγωνισμός, που διοργανώνεται για πέμπτη χρονιά, απευθύνεται σε ομάδες με τουλάχιστον πέντε μαθητές ηλικίας 16 ετών και άνω, με ένα τουλάχιστον ενήλικο υπεύθυνο ως «προπονητή» Οι ομάδες θα προτείνουν ένα επιστημονικό πείραμα που θέλουν να παρουσιάσουν στο CERN. Οι δύο πρώτες θα κερδίσουν ένα ταξίδι στο CERN για την πραγματοποίηση των προτεινόμενων πειραμάτων τους σε μια πλήρως εξοπλισμένη γραμμή δέσμης επιταχυντών. Θα δοθούν επιπλέον βραβεία σε άλλες ομάδες και πιστοποιητικά σε όλους τους συμμετέχοντες. Η υποβολή των προτάσεων έγγραφα στα αγγλικά, μαζί με ένα μικρό αγγλόφωνο βίντεο ενός λεπτού, μπορεί να γίνει έως τις 31 Μαρτίου 2018. Τον Ιούνιο 2018 θα ανακοινωθούν οι νικητές και το Σεπτέμβριο θα γίνουν τα πειράματα στο CERN. Οι προηγούμενοι νικητές είχαν κάνει με τη σωματιδιακή δέσμη ελέγχους σε διαδικτυακές κάμερες και σε κρυστάλλους που αναπτύχθηκαν στην τάξη, ενώ άλλοι μελέτησαν τις διασπάσεις των σωματιδίων και ερεύνησαν τις ακτίνες γάμα υψηλής ενέργειας. Διευκρινίσεις για τους ενδιαφερόμενους στην Ελλάδα παρέχει ο καθηγητής φυσικής Νίκος Τράκας της ΣΕΜΦΕ του ΕΜΠ (ntrac@central.ntua.gr). http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500182526

Ομιλία για το μποζόνιο Χιγκς στο Ίδρυμα Ευγενίδου. Ο καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου Columbia Michael Tuts συνομιλεί με το κοινό την Πέμπτη στις 19:30 στο Αμφιθέατρο του Ιδρύματος Ευγενίδου. Μετά από πρόσκληση του Συλλόγου Αποφοίτων του Πανεπιστημίου Columbia ο καθηγητής θα δώσεις μία και μόνο ομιλία με κεντρικό άξονα τρία ενδιαφέροντα ερωτήματα: Γιατί μας ενδιαφέρει το Μποζόνιο Χιγκς; Πώς το ανακάλυψαν 6.000 επιστήμονες στο CERN; Ποιο είναι το επόμενο βήμα; Η έρευνα του καθηγητή Michael Tuts επικεντρώνεται στην Πειραματική Φυσική Υψηλών Ενεργειών. Ο Michael Tuts διετέλεσε επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας των ΗΠΑ που συμμετέχει στο πείραμα ATLAS, ενός από τα τέσσερα κύρια πειράματα που υλοποιούνται στον Μεγάλο Αδρονικό Επιταχυντή (LHC) στο CERN. Εκτός από την θεωρητική έρευνα, ο Μichael Tuts έχει την εξαιρετική ικανότητα να προσεγγίζει το ευρύ κοινό και να εξηγεί με τρόπο ελκυστικό και κατανοητό αφηρημένες και δυσνόητες επιστημονικές έννοιες. Θα ακολουθήσει η προβολή της ψηφιακής παράστασης: «Phantom of the Universe» στο Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο. Θα πραγματοποιηθούν δύο παραστάσεις (ώρες 20:45 και 21:30). Από τον «αγώνα ταχύτητας» των πρωτονίων στον μεγαλύτερο επιταχυντή σωματιδίων του κόσμου στο Cern μέχρι την Μεγάλη Έκρηξη και το «αναδυόμενο» Σύμπαν, αλλά και την κατάβαση σε ένα υπόγειο στην Νότια Ντακότα, σχεδόν 1.500 m κάτω από την επιφάνεια της Γης, η παράσταση αυτή εισάγει τους θεατές στην πολυσχιδή έρευνα για την σκοτεινή ύλη. Τις σκηνές αυτής της παράστασης, που «ζωντανεύουν» στον θόλο του Πλανηταρίου, φαντάστηκε o Michael Barnet, φυσικός στο Berkeley Lab, κατά την διάρκεια της θητείας του στο CERN, ως συντονιστής της διάχυσης των επιστημών. Η είσοδος στην εκδήλωση είναι ελεύθερη. Απαραίτητα είναι τα δελτία εισόδου, η διανομή των οποίων θα πραγματοποιείται από τις 18:30 της ίδιας ημέρας από την Γραμματεία εισόδου του Ιδρύματος Ευγενίδου (Λεωφ. Συγγρού 387, 175 64 Π. Φάληρο) και έως εξαντλήσεως των διαθεσίμων θέσεων. Θα διατεθούν 180 δελτία εισόδου. Κάθε ενδιαφερόμενος/η θα μπορεί να προμηθευτεί ένα δελτίο εισόδου. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500140913

Κουνάβι που ψήθηκε στο CERN βρίσκει θέση σε παράξενο μουσείο. Το άτυχο ζωάκι έγινε είδηση όταν προκάλεσε βραχυκύκλωμα στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων και σκοτώθηκε από ηλεκτροπληξία. Το κουνάβι εκτίθεται πλέον ταριχευμένο σε μουσείο της Ολλανδίας, στο πλαίσιο της ελαφρώς μακάβριας έκθεσης «Ιστορίες Νεκρών Ζώων». Τον Απρίλιο του 2016, ένα ανυποψίαστο πετροκούναβο (Martes foina) πήδηξε έναν φράχτη του CERN και ψήθηκε ακαριαία όταν δάγκωσε μετασχηματιστή των 66 kilovolt. Χρειάστηκαν μάλιστα μέρες μέχρι να επισκευαστεί η βλάβη και να επαναλειτουργήσει το γιγάντιο μηχάνημα. Το «Κουνάβι του CERN», όπως πέρασε στην Ιστορία, είναι πλέον μόνιμο έκθεμα στο Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Ρότερνταμ. Οι Ιστορίες Νεκρών Ζώων είναι αφιερωμένες στα θύματα των πιο ατυχών αλληλεπιδράσεων ανάμεσα στον άνθρωπο και την άγρια ζωή. Η συλλογή ξεκίνησε το 2005 με μια ασυνήθιστη ιστορία «ομοφυλοφιλικής νεκροφιλίας». Το έκθεμα ήταν μια αρσενική πάπια που σκοτώθηκε πέφτοντας σε παράθυρο του μουσείου. Σχεδόν αμέσως, μια άλλη πάπια προσγειώθηκε στο σημείο και προσπάθησε να κάνει σεξ με το νεκρό πουλί. Η υπόθεση έγινε μάλιστα αντικείμενο μελέτης. Ο διευθυντής του μουσείου Κες Μόλικερ δημοσίευσε μελέτη για το φαινόμενο της ομοφυλοφιλικής νεκροφιλίας, η οποία βραβεύτηκε αργότερα με το βραβείο-παρωδία Ig Nobel. Σήμερα, η νεκρή πάπια έχει μεγάλη παρέα στην έκθεση: μεταξύ άλλων, έναν σπουργίτι που πυροβολήθηκε το 2005 στη διάρκεια διαγωνισμού όταν χάλασε ένα ντόμινο με 23.000 κομμάτια. Επίσης στο μουσείο: σκαντζόχοιρος που σφηνώθηκε σε συσκευασία παγωτού των McDonald's. http://news.in.gr/perierga/article/?aid=1500131921

Σπουδαία διάκριση: Πέντε μετάλλια για το ΑΠΘ σε διεθνή διαγωνισμό Μαθηματικών. Με τα περισσότερα μετάλλια από κάθε άλλη χρονιά, αλλά και με εύφημες μνείες επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη από τον 26ο Διεθνή Διαγωνισμό «International Mathematics Competition-IMC, στο Blagoevgrad της Βουλγαρίας (28.7-3.8.2019), ομάδα φοιτητών του ΑΠΘ. Συγκεκριμένα, η ομάδα του Αριστοτελείου, αποτελούμενη από εφτά φοιτητές, διαγωνίστηκε σε προβλήματα (αφηρημένης) Άλγεβρας, Μαθηματικής Ανάλυσης, Γεωμετρίας και Συνδυαστικής και απέσπασε συνολικά ένα αργυρό. μετάλλιο, τέσσερα χάλκινα μετάλλια και δύο εύφημες μνείες μεταξύ 360 φοιτητών από 64 χώρες Αναλυτικά, η απονομή των μεταλλίων στους φοιτητές του ΑΠΘ έχει ως εξής: • Ιακωβίδης Ιωάννης, 4ο έτος, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, αργυρό μετάλλιο • Χαρισιάδης Ιωάννης, 3ο έτος, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, χάλκινο μετάλλιο • Τσιντσιλίδας Δημήτριος, 2ο έτος, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, χάλκινο μετάλλιο • Μακρίδης Βασίλειος, 3ο έτος, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, χάλκινο μετάλλιο • Κωνσταντινίδης Δημήτριος, 2ο έτος, Τμήμα Μαθηματικών, χάλκινο μετάλλιο • Daniel-Βασίλης Τσεπέλε, 1ο έτος, Τμήμα Μαθηματικών, εύφημη μνεία • Λιόδης Ιωάννης, Τμήμα Φυσικής, 1ο έτος, εύφημη μνεία Η επταμελής ομάδα συστήθηκε έπειτα από διαγωνισμό επιλογής που διοργανώθηκε τον Μάιο του 2019 από το Τμήμα Μαθηματικών του ΑΠΘ. Η αποστολή του ΑΠΘ χρηματοδοτήθηκε από την Επιτροπή Ερευνών του Ιδρύματος, ενώ αρχηγός της ήταν ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Μαθηματικών, Ρωμανός-Διογένης Μαλικιώσης. Αξίζει να αναφερθεί ότι το Τμήμα Μαθηματικών του ΑΠΘ προσφέρει καίρια υποστήριξη και προετοιμασία στους φοιτητές που συμμετέχουν στον διαγωνισμό. Στον διαγωνισμό, που διοργανώθηκε από το University College London και έλαβε χώρα στο American University της Βουλγαρίας, το ΑΠΘ συμμετέχει τα τελευταία 6 χρόνια. Η φετινή συγκομιδή μεταλλίων καταδεικνύει μία σαφή ανοδική πορεία στις επιδόσεις των φοιτητών του Ιδρύματος. https://www.iefimerida.gr/ellada/pente-metallia-gia-apth-diagonismo-mathimatikon

Τα ανεπιθύμητα χειρόγραφα του Grothendieck Περισσότερες από 70.000 χειρόγραφες σελίδες, κυρίως με μαθηματικό περιεχόμενο, που ανήκουν στον κορυφαίο μαθηματικό του εικοστού αιώνα Alexandre Grothendieck (1928 -2014) βρίσκονται στοιβαγμένες και ανεκμετάλλευτες σε χάρτινες κούτες σε μία αποθήκη στο Παρίσι. Τα χειρόγραφα, τα οποία ο ερημίτης μαθηματικός έγραφε όσο ζούσε απομονωμένος στη νοτιοδυτική Γαλλία, δεν έχουν ακόμη αποκρυπτογραφηθεί. Το ενδιαφέρον για τη διάσωση και την αποκρυπτογράφησή τους από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα και τις βιβλιοθήκες της Γαλλίας είναι, μέχρι στιγμής, ανύπαρκτο. «Πρόκειται για επιστημονικό θησαυρό ή απλώς για παλιά χαρτιά, άχρηστα ακόμη και για ανακύκλωση;» αναρωτιέται, σε πρόσφατο άρθρο του στην εφημερίδα «Le Monde», ο δημοσιογράφος Philippe Douroux. Ο ίδιος επισημαίνει ότι τα χειρόγραφα είναι γραμμένα με μία αρκετά λεπτή και επίπεδη γραφή, δεν είναι πάντοτε ευανάγνωστα, ενώ είναι εμφανές ότι ο μαθηματικός τα έχει ταξινομήσει με ιδιαίτερη φροντίδα. Εκτός από την αρίθμηση και την ημερομηνία σε κάθε σελίδα, ο Grothendieck σημειώνει, κάποιες φορές, και τις ώρες εργασίας που αφιέρωσε για να την ολοκληρώσει. Ο σπουδαίος επιστήμονας επηρέασε όσο λίγοι τη μαθηματική σκέψη με τις ρηξικέλευθες έρευνές του στην αλγεβρική γεωμετρία. Το 1966 τιμήθηκε με την ύψιστη μαθηματική διάκριση, το βραβείο Fields, το οποίο δεν παρέλαβε ποτέ, αρνούμενος να ταξιδέψει στη Μόσχα για πολιτικούς λόγους. Από εκείνα τα χρόνια, άρχισε να απομακρύνεται από τους κύκλους της επιστημονικής κοινότητας και από τους θεσμούς της, μέχρι που αποσύρθηκε σταδιακά στο καταφύγιό του κοντά στο χωριό Lassere στην περιοχή Ariège της νοτιοδυτικής Γαλλίας. Αδιάκοπα εργαζόμενος, κυρίως τις νυχτερινές ώρες από τις 10 το βράδυ έως τα ξημερώματα, έχει αφήσει ήδη 28000 χειρόγραφα στο Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ, από το οποίο είχε αποφοιτήσει το 1948. Εκεί επέστρεψε ως καθηγητής, στις αρχές της δεκαετίας του ’70, όταν απομακρύνθηκε από την επιστημονική κοινότητα αμφισβητώντας τη θέση της επιστήμης στον σύγχρονο κόσμο. Τα χειρόγραφα του Μονπελιέ αποτελούνται από μαθηματικά κείμενα, επιστολές, λογοτεχνικά και φιλοσοφικά δοκίμια, ορισμένα από αυτά με μυστικιστικές αποχρώσεις. Στην αποθήκη του Saint-Germain-des-Prés και στην κατοχή του βιβλιοπώλη και ειδικού στα χειρόγραφα Jean–Bernard Gillot βρίσκονται εκείνα που εντόπισαν τα παιδιά του μαθηματικού στο ερημητήριό του στην Ariège. Τα έδωσαν στον βιβλιοπώλη για να τα εκτιμήσει και να βρει τρόπους αξιοποίησής τους. Η εικόνα που μεταφέρει ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «Le Monde» δεν είναι, πάντως, η καλύτερη. Τα χειρόγραφα φυλάσσονται σε περίπου 40 χάρτινες κούτες, ανάμεσα σε δεκάδες άλλα αντικείμενα. Σε ορισμένα από αυτά διακρίνονται μαθηματικά σχέδια ενώ άλλα είναι τοποθετημένα σκόρπια, όπως τα μάζεψαν από το καταφύγιό του, σε κούτες κακής κατάστασης. Η αξιοποίησή τους απαιτεί πρώτα απ’ όλα αποκρυπτογράφηση, ώστε να διαπιστωθεί η αξία τους, και φυσικά συντήρηση. Η επιχείρηση θεωρείται πολυδάπανη και ενδιαφέρον για τη σωτηρία τους από επίσημους φορείς, προς το παρόν, δεν υπάρχει. Γεγονός που ωθεί τον δημοσιογράφο να τα χαρακτηρίσει ανεπιθύμητα. Ας ελπίσουμε ότι, στο τέλος, θα βρεθεί λύση στο πρόβλημα, αφού πρόκειται για τα χειρόγραφα ενός από τους σπουδαιότερους μαθηματικούς του εικοστού αιώνα. https://physicsgg.me/2019/05/13/%cf%84%ce%b1-%ce%b1%ce%bd%ce%b5%cf%80%ce%b9%ce%b8%cf%8d%ce%bc%ce%b7%cf%84%ce%b1-%cf%87%ce%b5%ce%b9%cf%81%cf%8c%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-grothendieck/

Karen Uhlenbeck: η πρώτη γυναίκα που κερδίζει το βραβείο Abel Η Αμερικανίδα μαθηματικός Karen Keskulla Uhlenbeck είναι η φετινή νικήτρια του κορυφαίου μαθηματικού Βραβείου Αμπελ, η πρώτη γυναίκα που λαμβάνει αυτή τη διάκριση στην ιστορία του θεσμού. Η 76χρονη μαθηματικός (Πανεπιστήμιο του Τέξας, Ινστιτούτο Προχωρημένων Μελετών, ΗΠΑ) τιμάται για την εργασία της στις Μερικές διαφορικές εξισώσεις, και γενικότερα για το θεμελιώδες έργο της στα πεδία της γεωμετρικής ανάλυσης και της θεωρίας βαθμίδας. «Το έργο της άλλαξε ολοκληρωτικά το μαθηματικό τοπίο», τονίζει στην ανακοίνωσή του ο πρόεδρος της επιτροπής του βραβείου Hans Munthe-Kaas. Να υπενθυμίσουμε ότι πρόκειται για το διεθνές βραβείο που απονέμεται κάθε χρόνο από τον βασιλιά της Νορβηγίας σε έναν ή περισσότερους μαθηματικούς με σπουδαία συνεισφορά στην επιστήμη. Η διάκριση φέρει το όνομα του Νορβηγού μαθηματικού Νιλς Χένρικ Άμπελ (1802 – 1829) και συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ύψους 620.000 ευρώ. «Οι θεωρίες της εμπλουτίζουν με επαναστατικό τρόπο την κατανόηση που έχουμε για τις ελάχιστες επιφάνειες, όπως εκείνες που σχηματίζονται από τις φυσαλίδες σαπουνιών, και γενικότερα τα προβλήματα ελαχιστοποίησης σε υψηλότερες διαστάσεις», τονίζουν για τη συνεισφορά της Uhlenbeck εκπρόσωποι της επιτροπής του βραβείου. Και προσθέτουν: « Τα εργαλεία και οι δρόμοι που άνοιξε στην Καθολική Ανάλυση είναι διαθέσιμα σήμερα στα χέρια κάθε γεωμέτρη και αναλυτή». Η Karen Uhlenbeck χαρακτηρίζεται, τέλος, επιστήμονας πρότυπο, που υποστηρίζει την ισότητα των φύλων στην επιστήμη και τα Μαθηματικά. Μαζί με την κορυφαία διάκριση Fields Medal, που απονέμεται κάθε τέσσερα χρόνια στο συνέδριο της Διεθνούς Μαθηματικής Ένωσης (IMU), το Βραβείο Αμπελ είναι μία από τις σπουδαιότερες διακρίσεις στα Μαθηματικά παγκοσμίως. https://physicsgg.me/2019/03/19/karen-uhlenbeck-%ce%b7-%cf%80%cf%81%cf%8e%cf%84%ce%b7-%ce%b3%cf%85%ce%bd%ce%b1%ce%af%ce%ba%ce%b1-%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%ba%ce%b5%cf%81%ce%b4%ce%af%ce%b6%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%ce%b2%cf%81%ce%b1/

Να σταματήσει επιτέλους η υποβάθμιση της Μαθηματικής Παιδείας. Aνακοίνωση της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Ο επιφανειακός τρόπος προσέγγισης της ύλης των Μαθηματικών ακυρώνει την πολυπλοκότητα του προβαλλόμενου εγχειρήματος εκπαιδευτικής διάκρισης και παιδαγωγικής αναβάθμισης της Γ’ Λυκείου. Το κείμενο που δόθηκε στη δημοσιότητα αποκαλύπτει την αυτοπαγίδευση του Υπουργείου Παιδείας σε αυτάρεσκα σχήματα και σε συντεχνιακές πρακτικές. Αφενός αγνοεί επιδεικτικά τη σημασία και βαρύτητα των Μαθηματικών για την κατανόηση του διεπιστημονικού και ψηφιακού πλαισίου της σύγχρονης εποχής, εξορίζοντας από τις ιατρικές, οικονομικές και παιδαγωγικές κατευθύνσεις τη σύγχρονη μαθηματική σκέψη και τις προσεγγίσεις για την εξόρυξη, επεξεργασία και απεικόνιση δεδομένων, για την μοντελοποίηση των βιολογικών, οικονομικών και κοινωνικών φαινομένων και καταστάσεων. Αφετέρου επιμένει να αγνοεί τον κεντρικό ρόλο της απόδειξης και της επίλυσης προβλημάτων, της ρεαλιστικής πλαισίωσης και της θεωρητικής εμβάθυνσης των Μαθηματικών με την καλλιέργεια της αξίας και των ικανοτήτων μαθηματικής επιχειρηματολογίας στις σχολικές τάξεις, σύμφωνα με τα πορίσματα των διεθνών και ελληνικών μελετών για την Μαθηματική Εκπαίδευση και τη Διδακτική των Μαθηματικών. Το κείμενο που δόθηκε στη δημοσιότητα για τη διδακτέα ύλη της κατεύθυνσης αναπαράγει με κοινοτυπίες μια λογική εσωτερικών κλάδων, ακολουθεί ένα εξεταστικοκεντρικό μοτίβο, χωρίς κανέναν αναστοχασμό για τις καταγεγραμμένες δυσκολίες μάθησης και διδασκαλίας των Μαθηματικών και για τις σύγχρονες κατευθύνσεις της Μαθηματικής Εκπαίδευσης. Σαν να έχει ήδη αποφασιστεί, μέσα σε ένα μείγμα άγνοιας και αυταρέσκειας, μακράν της ελληνικής πραγματικότητας και της ευρωπαϊκής δυναμικής, μία ακόμα παιδαγωγικά ασύμβατη και διδακτικά αποτυχημένη, χρηματοδοτούμενη ανάθεση για αναλυτικά προγράμματα και συγγραφή βιβλίων. Ο Πλάτων υπογράμμιζε τη θεμελιακή θέση της Γεωμετρίας για την είσοδο στην Ακαδημία, ο Γαλιλαίος διαπίστωνε πως το «βιβλίο της φύσης είναι γραμμένο με τη γλώσσα των μαθηματικών και χωρίς αυτήν μοιάζει με λαβύρινθο», και ο Πιαζέ τεκμηρίωσε την λογικο-μαθηματική βάση της κατασκευής των επιστημονικών γνώσεων. Όμως το ΙΕΠ και οι σύμβουλοι του Υπουργείου Παιδείας αμέριμνοι, αντιλαμβάνονται την μαθηματική παιδεία αποκλειστικά ως ένα μάθημα ειδίκευσης που χρειάζεται νέα βιβλία. Ακυρώνουν με τα ίδια τους τα χέρια τη δύσκολη προσπάθεια που επαγγέλλονται, για έναν εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό μετασχηματισμό της Γ’ Λυκείου, που θα μπορούσε να αναμορφώσει συνολικά το σχολείο και να αποδραματοποιήσει τη σύνδεση με την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Δυστυχώς υιοθετούν απερίσκεπτα διοικητικές ρυθμίσεις στα εκπαιδευτικά ζητήματα, αποφεύγοντας την βάσανο της επιστημονικής συνεργασίας. Αυξομειώνουν αυθαίρετα τις ώρες διδασκαλίας και καλύπτουν τα κενά με δεύτερες και τρίτες αναθέσεις, σπρώχνοντας τα Μαθηματικά στην ασκησιολογία, τους μαθητές και τις μαθήτριες στην αδιαφορία. Με τον τρόπο αυτό δυσχεραίνουν ακόμη περισσότερο, αντί να διευκολύνουν την αναβάθμιση της εκπαίδευσης στις επιστήμες, την κουλτούρα της παιδαγωγικής συνεργασίας και την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας στον εκπαιδευτικού σχεδιασμό. Η ΕΜΕ συνεχίζει να επιμένει στην ανάγκη επιστημονικού διαλόγου και συνεργασίας για την μαθηματική εκπαίδευση. Η συστηματική άρνηση του ΙΕΠ να υλοποιήσει τις συνεργασίες που ανήγγειλε, φαίνεται να οδηγεί σε ερμηνείες που δεν συνάδουν με την ωριμότητα της ελληνικής κοινωνίας και των εκπαιδευτικών κοινοτήτων. Για το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας Ο Πρόεδρος Ανάργυρος Φελλούρης Καθηγητής Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου Ο Γενικός Γραμματέας Ιωάννης Τυρλής Καθηγητής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης https://physicsgg.me/2019/03/03/%ce%bd%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%b1%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%ae%cf%83%ce%b5%ce%b9-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%84%ce%ad%ce%bb%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%b7-%cf%85%cf%80%ce%bf%ce%b2%ce%ac%ce%b8%ce%bc%ce%b9%cf%83%ce%b7/

Τα Μαθηματικά υδρεύουν τη Σάμο. Ο Ευπαλίνος (6ος αιώνας π.Χ.) ήταν Μεγαρίτης αρχιτέκτονας. Το σπουδαιότερο έργο του ήταν το Ευπαλίνειον όρυγμα στη Σάμο, μια σήραγγα μήκους περίπου 1 χλμ. και διατομής περίπου 1,75 x 1,75 μ. Κατά μήκος της σήραγγας ο Ευπαλίνος κατασκεύασε έναν αγωγό, ο οποίος μετέφερε το νερό στην πόλη. Το έργο αυτό ένα από τα σπουδαιότερα τεχνικά έργα της αρχαιότητας, αν αναλογιστεί κανείς πως η κατασκευή του άρχισε συγχρόνως και από τα δύο άκρα του και οι σήραγγες που διανοίγονταν με αυτόν τον τρόπο, συναντήθηκαν στη μέση και αποτέλεσαν ενιαίο όρυγμα. Ο Ηρόδοτος το χαρακτήρισε ως αμφίστομον. Η πραγματοποίηση του έργου προϋπέθετε την ορθή επίλυση του σχετικού γεωμετρικού προβλήματος και την ακριβέστατη χάραξη πάνω στο έδαφος, με την επιπλέον χρήση των γνώσεων της Τοπογραφίας, της Γεωδαισίας και της Οπτικής που κατείχαν οι αρχαίοι Έλληνες από τον 6ο αιώνα π.Χ. Το έργο αυτό το ανέθεσε στον Ευπαλίνο ο τύραννος Πολυκράτης γιατί τον θεωρούσε έναν από τους σπουδαιότερους αρχιτέκτονες της εποχής του. Αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει αιώνες μετά την κατασκευή του είναι το γεγονός ότι η σήραγγα ανοίχθηκε ταυτόχρονα και από τα 2 άκρα της. Η συνάντηση των σηράγγων έγινε κάτω από την κορυφή του βουνού με τεράστια μαθηματική ακρίβεια, παρότι οι γεωλογικές συνθήκες ανάγκασαν τον Ευπαλίνο να εκτραπεί πολλές φορές από την προσχεδιασμένη ευθυγράμμιση. Ενώ θα μπορούσαν να αποφύγουν την κατασκευή σήραγγας, και απλά να παρακάμψουν το βουνό και να υδροδοτήσουν την πόλη, σύμφωνα με τον ακαδημαϊκό Θεοδόση Τάσιο, ίσως ο μόνος πιθανός λόγος κατασκευής του Ευπαλίνειου ορύγματος, ήταν η επίδειξη της τεχνολογικής ικανότητας των κατοίκων της Σάμου. Άλλοι θεωρούν πως ο σκοπός του ορύγματος ήταν όχι μόνο να μεταφερθεί νερό από την πηγή πίσω από το βουνό προς στην πρωτεύουσα της Σάμου (το σημερινό Πυθαγόρειο), αλλά αυτό να γίνει με τρόπο που δεν ήταν ανιχνεύσιμος από επιδρομείς, οι οποίοι θα μπορούσαν εύκολα, αν έβλεπαν τον επιφανειακό αγωγό, να τον καταστρέψουν και να στερήσουν την πόλη από τον βασικότερο πόρο της. Από το όρυγμα, λοιπόν, το νερό οδηγούνταν μέσα από το τείχος της πόλης. Το άνοιγμα της σήραγγας είναι περίπου 1.80×1.80 μ. και το μήκος της 1036 μέτρα. Μερικά μέτρα κάτω από την κύρια σήραγγα έχει σκαφτεί μια μικρότερη, από την οποία περνούσε το νερό. Ο λόγος για τον οποίο υπάρχουν δυο παράλληλες σήραγγες, είναι ότι κατά τον χρόνο σχεδιασμού και υλοποίησης του έργου, η πηγή βρισκόταν σε ορισμένο ύψος -υψηλότερο από το επίπεδο της στοάς, αλλά μετά την κατασκευή της κύριας στοάς, η πηγή άρχισε να αναβλύζει χαμηλότερα, συνεπώς δε μπορούσε πλέον με φυσική ροή να οδηγηθεί στη στοά αυτή. Για τον λόγο αυτό, έγινε αναγκαία η διάνοιξη μιας βοηθητικής, μικρότερης σήραγγας, σε χαμηλότερο επίπεδο. Η μικρότερη σήραγγα διανοίχτηκε μέσα από την κύρια στοά, με τη βοήθεια κάθετων ορυγμάτων. Ο Ηρόδοτος, η μοναδική πηγή που έχουμε για το Ευπαλίνειο όρυγμα, περιγράφει και την κύρια αλλά και τη βοηθητική σήραγγα. Το κείμενο του Ηροδότου Η μοναδική αναφορά στο Ευπαλίνειο όρυγμα είναι αυτή του Ηροδότου (Γ,60): «[1] Ἐμήκυνα δὲ περὶ Σαμίων μᾶλλον, ὅτι σφι τρία ἐστὶ μέγιστα ἁπάντων Ἑλλήνων ἐξεργασμένα, ὄρεός τε ὑψηλοῦ ἐς πεντήκοντα καὶ ἑκατὸν ὀργυιάς, τούτου ὄρυγμα κάτωθεν ἀρξάμενον, ἀμφίστομον. [2] τὸ μὲν μῆκος τοῦ ὀρύγματος ἑπτὰ στάδιοι εἰσί, τὸ δὲ ὕψος καὶ εὖρος ὀκτὼ ἑκάτερον πόδες. διὰ παντὸς δὲ αὐτοῦ ἄλλο ὄρυγμα εἰκοσίπηχυ βάθος ὀρώρυκται, τρίπουν δὲ τὸ εὖρος, δι᾽ οὗ τὸ ὕδωρ ὀχετευόμενον διὰ τῶν σωλήνων παραγίνεται ἐς τὴν πόλιν ἀγόμενον ἀπὸ μεγάλης πηγῆς. [3] ἀρχιτέκτων δὲ τοῦ ὀρύγματος τούτου ἐγένετο Μεγαρεὺς Εὐπαλῖνος Ναυστρόφου». Ελεύθερη μετάφραση: Ανέφερα πολλά δε για τους Σαμίους, γιατί έχουν κάνει τρία από τα μεγαλύτερα έργα από όλους τους Έλληνες. Σε όρος με ύψος εκατόν πενήντα οργιές, έφτιαξαν υπόγειο όρυγμα που το είχαν αρχίσει ταυτόχρονα από δυο πλευρές. Το μεν μήκος του ορύγματος είναι επτά στάδια, το δε ύψος και πλάτος είναι οκτώ πόδια το καθένα. Καθ’ όλο το μήκος του δε, έχει ανοιχτεί ένα άλλο όρυγμα, σε βάθος είκοσι πήχεων, με πλάτος τριών ποδιών, μέσα από το οποίο το νερό διοχετεύεται μέσα από σωλήνες από μεγάλη πηγή μέχρι την πόλη. Ο αρχιτέκτονας δε του ορύγματος αυτού ήταν ο Ευπαλίνος, γιος του Ναυστρόφου από τα Μέγαρα. Σύγκριση μεγεθών που αναφέρει ο Ηρόδοτος: Όρος με ύψος 150 οργιές. Το όρος αυτό έχει ύψος περίπου 225 μέτρα. Υπολογιζόμενο μήκος της οργιάς σε μέτρα 1,50 μέτρα. Μήκος του ορύγματος: 7 στάδια. Το μήκος του είναι 1036 μέτρα. Το κάθε στάδιο είχε 100 οργιές. Το μέγεθος που αναφέρεται από τον Ηρόδοτο, 7 στάδια, αντιστοιχεί σε 700 οργιές, δηλαδή με βάση το υπολογιζόμενο μήκος οργιάς (1,5 μέτρο), το μήκος του ορύγματος υπολογίζεται σε 1050 μέτρα. Ύψος και πλάτος 8 πόδια: Το ύψος και πλάτος του είναι περίπου 1,8 μέτρα κατά μέσο όρο. Η κάθε οργιά είχε 6 πόδια: Με βάση το υπολογιζόμενο μήκος οργιάς (1,5 μέτρο) το κάθε πόδι ήταν 0,25 μέτρα, και το ύψος και πλάτος του ορύγματος υπολογίζεται σε 2 μέτρα. Το animation που ακολουθεί δημιούργησαν οι Θεοδόσης Τάσιος, ο Ν. Μήκας και ο Γ. Πολύζος της Εταιρείας Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας (ΕΜΑΕΤ). https://physicsgg.me/2013/06/15/%cf%84%ce%b1-%ce%bc%ce%b1%ce%b8%ce%b7%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%cf%85%ce%b4%cf%81%ce%b5%cf%8d%ce%bf%cf%85%ce%bd-%cf%84%ce%b7-%cf%83%ce%ac%ce%bc%ce%bf/

Μάικλ Ατίγια (1929-2019) Απεβίωσε σε ηλικία 89 ετών ο μαθηματικός Michael Atiyah. Εθεωρείτο ως ένας από τους μεγαλύτερους σύγχρονους μαθηματικούς της Βρετανίας. Βραβεύθηκε και με τα δύο σημαντικότερα μαθηματικά βραβεία – βραβείο Fields το 1966 και βραβείο Abel το 2004. Συνεργάστηκε με πολλούς μεγάλους φυσικούς (Witten, Maldacena, Vafa) και συνέδεσε τα μαθηματικά με τη φυσική με έναν τρόπο που είχε να παρατηρηθεί από την εποχή του Newton. Η συνεργασία του με τον Isadore Singer, έναν από τους σημαντικότερους μαθηματικούς του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα, οδήγησε στην εξέλιξη της θεωρίας των χορδών και των θεωριών βαθμίδας. Ο Atiyah, γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1929 από πατέρα Λιβανέζο και μητέρα Σκωτσέζα. Αφού ολοκλήρωσε το διδακτορικό του το 1955 στο Cambridge, συνέχισε την έρευνά του στην τοπολογία. Σε συνεργασία με τον γερμανό μαθηματικό Friedrich Hirzebruch, ανέπτυξε ένα τοπολογικό εργαλείο που ονομάζεται θεωρία Κ. Ο Atiyah στις αρχές της δεκαετίας του 1960 συνεργάστηκε με τον Singer, έναν μαθηματικό που ήταν ειδικός στη μαθηματική ανάλυση και την μελέτη των διαφορικών εξισώσεων, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την περιγραφή φυσικών φαινομένων. Οι εξισώσεις είναι εξαιρετικά χρήσιμες για την περιγραφή των καταστάσεων του πραγματικού κόσμου, αλλά έχουν ένα πρόβλημα. Κανείς δεν ξέρει πώς να τις λύσει με ακρίβεια. Οι Atiyah και Singer προσπάθησαν να διερευνήσουν αν τα τοπολογικά εργαλεία του Atiyah θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην εξεύρεση λύσεων. Παρότι δεν μπόρεσαν προφανώς να βρουν τις ακριβείς λύσεις σε οποιαδήποτε διαφορική εξίσωση, κατάφεραν να χρησιμοποιήσουν την τοπολογία ώστε να αποκαλυφθεί ο αριθμός των λύσεων που διαθέτει μια τέτοια εξίσωση (Atiyah–Singer index theorem). Στα μέσα της δεκαετίας του 1970 και ενώ η εργασία του θεωρήματος Atiyah–Singer δεν είχε ολοκληρωθεί, ο Atiyah συνειδητοποίησε πως οι φυσικοί είχαν δημιουργήσει το δικό τους – λιγότερο φορμαλιστικό – αντίστοιχο θεώρημα, για να κατανοήσουν την κβαντική θεωρία πεδίου. Οι Αtiyah και Singer συνεργάστηκαν με τους Raoul Bott και Witten και η ομάδα τους (και στη συνέχεια πολλοί άλλοι) συνέδεσαν μαθηματικά με φυσική, διαμορφώνοντας ολόκληρο το τοπίο πάνω στο οποίο θεμελιώνεται σήμερα η θεωρία των χορδών. Ο Atiyah μεταξύ άλλων υποστήριζε το κίνημα ειρήνης και την μείωση των πυρηνικών εξοπλισμών, και είχε δηλώσει άθεος. Δυστυχώς, μάλλον δεν απέδειξε την υπόθεση Riemann, όπως ισχυρίστηκε πριν από μερικούς μήνες στην Χαϊδελβέργη. Όμως και μόνο το γεγονός ότι επιχείρησε να λύσει ένα από τα δυσκολότερα μαθηματικά προβλήματα όλων των εποχών σε τόσο μεγάλη ηλικία, λίγο πριν έρθει το τέλος του, είναι μεγαλείο. Αποτελεί μια κορυφαία στάση ζωής, που προκαλεί θαυμασμό και αισιοδοξία. https://physicsgg.me/2019/01/12/%ce%bc%ce%ac%ce%b9%ce%ba%ce%bb-%ce%b1%cf%84%ce%af%ce%b3%ce%b9%ce%b1-1929-2019/

Στην Αθήνα το μαθηματικό συνέδριο για τα 100 χρόνια της ΕΜΕ Τις εργασίες του ανοίγει σήμερα Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου το μαθηματικό συνέδριο, που πραγματοποιείται στο πλαίσιο των 100 χρόνων δράσης της ΕΜΕ. Το 35ο μαθηματικό συνέδριο διοργανώνει η μαθηματική εταιρία - ΕΜΕ, στο αμφιθέατρο της ΑΣΠΑΙΤΕ, στο Ηράκλειο Αττικής, έως τις 9 Δεκέμβρη. Τις κεντρικές ομιλίες θα εκφωνήσουν ο Stephane Jaffard, πρ. πρόεδρος της γαλλικής μαθηματικής εταιρείας, καθηγητής στο université Paris Est Créteil, με τίτλο «Η σημασία των ιδεών του Fourier για τα μαθηματικά του 21ου αιώνα», και η Christine Knipping, καθηγήτρια στο university of Bremen, Germany, με τίτλο «Απόδειξη και επιχειρηματολογία στην μαθηματική εκπαίδευση: Επιστημολογικές και αντιληπτικές προκλήσεις». Στο συνέδριο, θα πάρουν μέρος εκατοντάδες σύνεδροι, σημαντικοί πανεπιστημιακοί που έχουν διακριθεί με το έργο τους σε πανεπιστήμια της χώρας και του εξωτερικού, μαθηματικοί, φοιτητές και εκπαιδευτικοί από τη δευτεροβάθμια και την πρωτοβάθμια εκπαίδευση όλης της χώρας, και της Κύπρου. Το συνέδριο θα κλείσει συμβολικά το πρόγραμμα των εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια από την ίδρυση της ΕΜΕ, και του έτους μαθηματικών, όπως έχει ανακηρυχθεί το 2018 από το υπουργείο παιδείας. Στόχος του συνεδρίου, είναι η ανάδειξη της σημασίας, του ρόλου, της έκτασης, της παρουσίας και της αυξημένης ευθύνης των μαθηματικών, στην οργάνωση και κατανόηση του σύγχρονου και έντονα μαθηματικοποιημένου κόσμου. • «Μαθηματικά: έρευνα και εκπαίδευση τον 21ο αιώνα», είναι ο τίτλος του επιστημονικού συνεδρίου. • Οι επί μέρους θεματικές ενότητες του, είναι: Μαθηματική έρευνα και μαθηματική εκπαίδευση στην εποχή της διεπιστημονικότητας, της ψηφιακότητας και του διαδικτύου. Μαθηματικά επιτεύγματα και εκπαιδευτικές προκλήσεις στην ιστορική και εξελικτική τους προοπτική. Στο πλαίσιο του συνεδρίου, στις 7 Δεκέμβρη, στις 8μμ, η ΕΜΕ θα πραγματοποιήσει τιμητική εκδήλωση για το συνθέτη Θάνο Μικρούτσικο, για το έργο του και την προσφορά του στον πολιτισμό. Θα μιλήσουν οι, Γιάννης Μηλιός, καθηγητής του ΕΜΠ, «Σαν φακός να μεγεθύνει!», σκέψεις για την τέχνη του Θάνου Μικρούτσικου, Αναστασία Γεωργάκη, αν. καθηγήτρια του τμήματος μουσικών σπουδών του πανεπιστημίου Αθήνας, «Αναφορές στην μαθηματική δόμηση της μουσικής του Θάνου Μικρούτσικου», Μίλτος Πασχαλίδης, τραγουδοποιός, μαθηματικός, «Ο μαθηματικός Θάνος Μικρούτσικος». • Σημειώνεται ότι η μαθηματική εταιρία, ιδρύθηκε στις 8 Απρίλη 1918, με πρώτο πρόεδρό της από το 1918 έως το 1926, τον Νίκο I. Χατζιδάκη, καθηγητή διαφορικής γεωμετρίας στο πανεπιστήμιο της Αθήνας, αντιπρόεδρο τον Γιώργο Ρεμούνδο, και γενικό γραμματέα τον Νείλο Σακελαρίου, στο πρώτο 11μελές διοικητικό της συμβούλιο. Το συνέδριο θα είναι ανοικτό στο κοινό, με ελεύθερη είσοδο. Περισσότερες πληροφορίες στο τηλ. 210 3617784 και στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις • Το πρόγραμμα • www.sensepublishers.com/media/807-proof-in-mathematics-education.pdf https://www.naftemporiki.gr/story/1421964/stin-athina-to-mathimatiko-sunedrio-gia-ta-100-xronia-tis-eme-

Ο μαθηματικός Μάικλ Ατίγια ισχυρίζεται ότι έλυσε την Υπόθεση Ρίμαν. Ένας διάσημος και υπερήλικας πλέον Βρετανός μαθηματικός, ο 89χρονος Μάικλ Ατίγια, ανακοίνωσε ότι έλυσε τη λεγόμενη «Υπόθεση Ρίμαν», η οποία παραμένει άλυτη από το 1859 που την παρουσίασε ο γερμανός μαθηματικός Γκέοργκ Μπέρνχαρντ Ρίμαν. Η Υπόθεση Ρίμαν, που σχετίζεται με την κατανομή των πρώτων αριθμών (δηλαδή αυτών που διαιρούνται μόνο με τον αριθμό ένα και με τον εαυτό τους), θεωρείται από μερικούς μαθηματικούς το σημαντικότερο άλυτο πρόβλημα των θεωρητικών μαθηματικών, γι’ αυτό οποιαδήποτε προτεινόμενη λύση της προκαλεί διεθνές ενδιαφέρον. Με μια 45λεπτη ομιλία τη Δευτέρα στο Φόρουμ της Χαϊδελβέργης στη Γερμανία, όπου συμμετέχουν οι κάτοχοι των σημαντικότερων μαθηματικών βραβείων από όλο τον κόσμο, ο Ατίγια, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, παρουσίασε αυτό που περιέγραψε ως «απλή απόδειξη», βασιζόμενη σε ένα «εργαλείο» από το πεδίο της φυσικής. Όμως πολλοί άλλοι επιστήμονες, σύμφωνα με το Science και το New Scientist, εξέφρασαν έντονο σκεπτικισμό και αμφιβολία, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι ο Ατίγια, παρά τη φήμη του, έχει κάνει διάφορα λάθη τα τελευταία χρόνια. «Αυτό που έδειξε στην παρουσίασή του είναι πολύ απίθανο να αποτελεί οποιαδήποτε απόδειξη της Υπόθεσης Ρίμαν όπως την ξέρουμε. Ήταν απλούστατα πολύ ασαφής και μη ειδική», ανέφερε ο μαθηματικός οικονομολόγος Γιόργκεν Βάισνταλ του Νορβηγικού Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας. Το Ινστιτούτο Μαθηματικών Clay έχει από το 2000 ορίσει βραβείο ενός εκατομμυρίου δολαρίων για όποιον λύσει οποιοδήποτε από τα έξι ακόμη άλυτα «Προβλήματα της Χιλιετίας», ένα εκ των οποίων είναι η Υπόθεση Ρίμαν. Επίσης, μια απόδειξη της εν λόγω Υπόθεσης θα βοηθήσει στην πρόβλεψη των μεγάλων πρώτων αριθμών, πράγμα με διάφορες πρακτικές εφαρμογές, όπως στην κρυπτογραφία. Ο Ατίγια, ένας από τους κορυφαίους Βρετανούς μαθηματικούς, έχει κάνει σημαντικές συνεισφορές στη γεωμετρία, στην τοπολογία και στη θεωρητική φυσική και γι’ αυτές έχει τιμηθεί με τα δύο κυριότερα βραβεία μαθηματικών, το Fields (1966) και το Abel (2004). Έχει διατελέσει πρόεδρος της Μαθηματικής Εταιρείας του Λονδίνου, της Βασιλικής Εταιρείας επιστημών της Βρετανίας και της Βασιλικής Εταιρείας του Εδιμβούργου. Όμως, παράλληλα, τα τελευταία χρόνια έχει κάνει και γκάφες ή, τέλος πάντων, οι ισχυρισμοί του δεν έχουν πείσει τους άλλους μαθηματικούς. Αρκετοί συνάδελφοί του έχουν -ανώνυμα- εκφράσει ανησυχία για την επίμονη επιθυμία του, αν και συνταξιούχος και σε τόσο προχωρημένη ηλικία, να παρουσιάζει αποδείξεις βασισμένες σε σαθρά θεμέλια. Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρούν απίθανο ότι είναι σωστή η απόδειξή του για την Υπόθεση Ρίμαν. Ο ίδιος ο Ατίγια πάντως δεν δείχνει να πτοείται. «Ρίχνω τον εαυτό μου στα λιοντάρια και ελπίζω να βγω άθικτος», έγραψε χαρακτηριστικά σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου λίγο πριν την παρουσίασή του στη Χαϊδελβέργη ενώπιον των κορυφαίων συναδέλφων του. Παρά την κριτική που δέχεται, επιμένει ότι το έργο του στηρίζεται σε στερεά βάση και είναι ικανό να αποδείξει όχι μόνο την Υπόθεση Ρίμαν, αλλά και άλλα άλυτα προβλήματα των μαθηματικών. «Οι άνθρωποι θα παραπονεθούν και θα γκρινιάξουν, αλλά αυτό συμβαίνει επειδή αντιστέκονται στην ιδέα ότι ένας γέρος μπορεί να βρει μια εντελώς νέα μέθοδο», όπως είπε. Ο Ατίγια έχει υποβάλει την προτεινόμενη από τον ίδιο λύση της Υπόθεσης Ρίμαν για δημοσίευση στο επιστημονικό έντυπο Proceedings of the Royal Society A της Βασιλικής Εταιρείας της Βρετανίας, αλλά προς το παρόν δεν έχει δημοσιευθεί. http://www.in.gr/2018/09/25/tech/o-mathimatikos-maikl-atigia-isxyrizetai-oti-elyse-tin-ypothesi-riman/

Ελληνικό εργαστήριο εταίρος των «Σοφών της Χαϊδελβέργης» Το Εργαστήριο Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας (BiHELab) του Ιονίου Πανεπιστημίου αποτελεί από φέτος τον φορέα εκπροσώπησης της Ελλάδας ως ακαδημαϊκού συνεργάτη στον θεσμό των ετήσιων επιστημονικών συναντήσεων για την Πληροφορική και τα Μαθηματικά που πραγματοποιούνται στη Χαϊδελβέργη, χρηματοδοτώντας τη συμμετοχή περιορισμένου αριθμού Ελλήνων ερευνητών. http://bihelab.di.ionio.gr/ Το BiHELab είναι το πρώτο ελληνικό ερευνητικό εργαστήριο που γίνεται εταίρος του Heidelberg Laureate Forum (HLF) του παγκοσμίως αναγνωρισμένου φόρουμ όπου η ελίτ των Μαθηματικών και της Επιστήμης των Υπολογιστών, δηλαδή αποδέκτες των διεθνών βραβείων Abel Prize, Fields Medal, Nevanlinna Prize και ACM A.M. Turing Award, επιδίδονται σε μια 5θήμερη «πνευματική ανταλλαγή» με νέους ερευνητές από όλο τον κόσμο. https://www.heidelberg-laureate-forum.org/ Στο φετινό 6ο φόρουμ, που ξεκινά την Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου και ολοκληρώνεται στις 28, το Εργαστήριο χρηματοδοτεί τη συμμετοχή ενός Έλληνα μεταπτυχιακού ερευνητή από το Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών του Πανεπιστημίου της Κρήτης. Η επιλογή του ερευνητή πραγματοποιήθηκε βάσει της καθορισμένης διαδικασίας, από ειδική επιτροπή του γερμανικού ιδρύματος HLF και κατόπιν σχετικής προκήρυξης και εκδήλωσης ενδιαφέροντος Ελλήνων νέων ερευνητών από όλα τα ερευνητικά ιδρύματα της χώρας. Τριάντα τρεις βραβευμένοι επιστήμονες των Μαθηματικών και της Επιστήμης των Υπολογιστών θα συμμετάσχουν φέτος ενεργά στον επιστημονικό διάλογο με 200 νέους ερευνητές από 66 κράτη. Στο επίκεντρο των συζητήσεων του φόρουμ που πραγματοποιείται στο Νέο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης θα είναι η Blockchain τεχνολογία, οι εφαρμογές και οι νομικές πτυχές της. Η διοργάνωση του φόρουμ αποτελεί κοινή πρωτοβουλία του Ινστιτούτου Θεωρητικών Σπουδών της Χαϊδελβέργης (Heidelberg Institute for Theoretical Studies, HITS), του Klaus Tschira Stiftung (KTS) και του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης. Υποστηρίζεται δε, από το Σύλλογο Μηχανημάτων Υπολογισμού (Association of Computing Machinery, ACM), τη Διεθνή Μαθηματική Εταιρεία (International Mathematical Union) και τη Νορβηγική Ακαδημία των Επιστημών και των Γραμμάτων. Αξίζει να σημειωθεί πως στη λίστα των επίσημων προσκεκλημένων του φόρουμ συμπεριλαμβάνεται για δεύτερη συνεχή χρονιά, ως ο μοναδικός πανεπιστημιακός από την Ελλάδα, ο καθηγητής Παναγιώτης Βλάμος, επικεφαλής του BiHELab του Ιονίου Πανεπιστημίου. http://www.in.gr/2018/09/21/tech/elliniko-ergastirio-etairos-ton-sofon-tis-xaidelvergis/

«Έτος Μαθηματικών» ανακηρύχθηκε το 2018 «Έτος Μαθηματικών» ανακηρύχθηκε το 2018 με απόφαση του υπουργείου Παιδείας ενώ όπως έγινε γνωστό, κάθε έτος θα αφιερώνεται σε μια τέχνη, μια επιστήμη ή γενικότερα σε ένα γνωστικό αντικείμενο από αυτά που διδάσκονται στην πρωτοβάθμια ή τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η επιστήμη των μαθηματικών επιλέχθηκε για το 2018 καθώς συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ίδρυση της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας, του αρχαιότερου επιστημονικού σωματείου της χώρας. Στόχοι της ανακήρυξης του 2018 ως «Έτους Μαθηματικών» είναι: Να προβληθεί και να αναδειχθεί η σημασία των μαθηματικών και ο ρόλος τους στη δημιουργία και την ανάπτυξη του ανθρώπινου πολιτισμού. Να ενισχυθεί το ενδιαφέρον για τα μαθηματικά, την ιστορία και τη διδασκαλία τους. Προγραμματισμός εκδηλώσεων – δραστηριοτήτων Στο πλαίσιο του «Έτους Μαθηματικών» θα πραγματοποιηθούν εκπαιδευτικές δραστηριότητες και εκδηλώσεις σε όλες τις σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, οι οποίες θα απευθύνονται κυρίως σε μαθητές/τριες, εκπαιδευτικούς και γονείς, αλλά και σε όποιον/α ενδιαφέρεται για τα μαθηματικά, και θα προβάλλονται από το ΥΠΠΕΘ. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500185323

Αυτή η φωτογραφία της NASA από τον Άρη πυροδότησε σενάρια για εξωγήινους. Το ρόβερ Curiosity της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) τράβηξε μια φωτογραφία στον ‘Αρη, όπου φαίνεται μια μυστηριώδης λάμψη σε ένα μακρινό λόφο. Στην ασπρόμαυρη φωτογραφία, μπροστά από ένα βραχώδες τοπίο, μια μακριά και ακανόνιστη λευκή λάμψη φαίνεται να περνάει από πάνω. Δεν είναι η πρώτη φορά που οι κάμερες του ρόβερ έχουν τραβήξει φωτογραφίες με ανωμαλίες, οι οποίες δεν είναι εύκολο να εξηγηθούν, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση μια φωτογραφία του 2014. Η ανωμαλία αυτή τη φορά ήταν μάλλον αστραπιαία, καθώς οι φωτογραφίες που τραβήχτηκαν ένα λεπτό πριν και ένα λεπτό μετά την επίμαχη φωτογραφία, δεν δείχνουν καμία λάμψη. Οι συνωμοσιολόγοι και οι μονίμως καχύποπτοι για μια ακόμη φορά πιστεύουν ότι πρόκειται για εξωγήινους, αλλά η NASA θεωρεί σαφώς πιθανότερο ότι η λάμψη προέρχεται από κάποια ηλιακή αντανάκλαση στους βράχους ή από την κοσμική ακτινοβολία ή από μια αναλαμπή στον ίδιο το φακό της κάμερας. Το Curiosity έφθασε στον γειτονικό πλανήτη το 2012 και διαθέτει 17 κάμερες. Όλα αυτά τα χρόνια περιδιαβαίνει αργά τον Άρη και έχει στείλει στη Γη ένα μεγάλο όγκο δεδομένων και φωτογραφιών. «Σε χιλιάδες εικόνες που έχουμε πάρει από το Curiosity, βλέπουμε σχεδόν κάθε εβδομάδα μερικές με φωτεινά σημεία. Οι πιο πιθανές εξηγήσεις είναι ότι προκαλούνται από κοσμικές ακτίνες ή από το φως του Ήλιου που αντανακλάται από τις επιφάνειες των βράχων», δήλωσε ο Τζάστιν Μάκι, μέλος της επιστημονικής ομάδας του ρόβερ, σύμφωνα με τις βρετανικές «Ιντιπέντεντ» και «Ντέιλι Μέιλ». https://www.in.gr/2019/06/22/tech/ayti-fotografia-tis-nasa-apo-ton-ari-pyrodotise-senaria-gia-eksogiinous/

Η «Περιέργεια» αυτοφωτογραφίζεται H selfie του διαστημικού οχήματος Curiosity της NASA στον Άρη, λήφθηκε στις 12/5/2019. Στο αριστερό κάτω μέρος του οχήματος φαίνονται οι δύο τρύπες (εγώ βλέπω μόνο μια) που άνοιξε το τρυπάνι του για να πάρει δείγματα εδάφους. Πρόκειται για την 20η και 21η διάτρηση του αρειανού εδάφους από το τρυπάνι του Curiosity στους στόχους που ονομάστηκαν «Aberlady» και «Kilmarie». Τα δείγματα αυτά αναλύθηκαν από την συσκευή CheMin που διαθέτει το Curiosity, δείχνοντας τις υψηλότερες ποσότητες αργιλικών ορυκτών που βρέθηκαν κατά την διάρκεια της αποστολής. Ο πηλός αυτός συνήθως σχηματίζεται παρουσία νερού, το οποίο νερό με τη σειρά του είναι απαραίτητο για την ζωή ….Το ζητούμενο είναι αν υπήρχαν οι συνθήκες για να υποστηριχθεί κάποια μορφή ζωής στον πλανήτη Άρη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Κατά την διάρκεια της νέας γεώτρησης και ανάλυσης, το Curiosity έκανε ένα διάλειμμα για να φωτογραφίσει κάποια σύννεφα – πάντα για επιστημονικούς λόγους. Πρόκειται για σύννεφα νερού-πάγου περίπου 31 χιλιόμετρα πάνω από το έδαφος του Άρη. https://physicsgg.me/2019/05/30/%ce%b7-%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%ce%ad%cf%81%ce%b3%ce%b5%ce%b9%ce%b1-%ce%b1%cf%85%cf%84%ce%bf%cf%86%cf%89%cf%84%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%af%ce%b6%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b9/

Τι απέγινε το διαστημικό όχημα Curiosity; Το Curiosity προσεδαφίστηκε στον πλανήτη Άρη τον Αύγουστο του 2012 και από τότε έχει διανύσει σχεδόν 20 χιλιόμετρα. Το 2013, η αποστολή εντόπισε στοιχεία που αποδεικνύουν την ύπαρξη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια μιας λίμνης με γλυκό νερό, που παρείχε όλα τα βασικά χημικά συστατικά για μικροβιακή ζωή. Το 2014 αναρριχήθηκε στο Όρος Sharp, και το όχημα έχει μελετά την περιοχή όπου τόσο το νερό όσο και οι άνεμοι έχουν αφήσει τα ίχνη τους. Έχοντας μελετήσει αυτά τα στοιχεία, οι επιστήμονες της ομάδας του Curiosity έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως η περίοδος κατά την οποία ο πλανήτης είχε «κατοικήσιμες» συνθήκες διήρκεσε εκατομμύρια χρόνια. Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε τις περιοχές στο Όρος Sharp που θα εξερευνήσει το Curiosity. Ένας σημαντικός στόχος είναι η μελέτη των θειικών αλάτων, τα ίχνη των οποίων υποδηλώνουν την διαδρομή αρχαίου ποταμού. Οι επιστήμονες της NASA που καθοδηγούν το Curiosity θέλουν να κατανοήσουν την ιστορία του νερού της περιοχής, το οποίο εξαφανίστηκε όταν άλλαξε το κλίμα στον πλανήτη πριν δισεκατομμύρια χρόνια. Η NASA σχεδιάζει την αποστολή αστροναυτών στην Σελήνη μέχρι το 2024, ως ένα ενδιάμεσο βήμα στην ανθρώπινη εξερεύνηση του Άρη. https://physicsgg.me/2019/05/16/%cf%84%ce%b9-%ce%b1%cf%80%ce%ad%ce%b3%ce%b9%ce%bd%ce%b5-%cf%84%ce%bf-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%8c%cf%87%ce%b7%ce%bc%ce%b1-curiosity/

Μυστηριώδης επανεκκίνηση του Curiosity στον Άρη. Μετά από άγνωστο πρόβλημα, το Curiosity έκανε επανεκκίνηση στον Άρη και λειτουργεί πάλι κανονικά, με την NASA να ψάχνει να βρει την αιτία. Το ρόβερ Curiosity της NASA για άγνωστο λόγο συνάντησε κάποιο πρόβλημα στον Άρη, που το υποχρέωσε στις 15 Φεβρουαρίου να κάνει επανεκκίνηση του υπολογιστή του (reset) και να εισέλθει σε προστατευτική κατάσταση ασφαλούς λειτουργίας (safe mode) έως τις 19 Φεβρουαρίου. Ευτυχώς το Curiosity, που βγήκε πια από το safe mode, επικοινωνεί κανονικά με τη Γη και σύντομα θα είναι σε θέση να επαναλάβει τις επιστημονικές έρευνες του, αλλά η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA), όπως ανακοίνωσε, προσπαθεί να καταλάβει τι συνέβη. Το πρόβλημα εμφανίστηκε μόλις λίγες μέρες αφότου η NASA ανακήρυξε και επίσημα «νεκρό» το ρόβερ Opportunity, με αποτέλεσμα το Curiosity να έχει απομείνει το μοναδικό ρόβερ σε λειτουργία πάνω στο γειτονικό πλανήτη. Το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε η NASA, είναι να πάθει κάτι και αυτό. «Δεν είμαστε ακόμη βέβαιοι για την ακριβή αιτία και συλλέγουμε τα σχετικά δεδομένα για ανάλυση. Το Curiosity έκανε reset του υπολογιστή του, αλλά λειτουργεί φυσιολογικά από τότε, πράγμα που είναι καλό σημάδι», δήλωσε ο Στίβεν Λι του Εργαστήριου Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια. Προς το παρόν, για να μην επιβαρύνει το ρόβερ, η NASA του έχει δώσει εντολή να σταματήσει τις επιστημονικές εργασίες του. «Περιορίσαμε τις εντολές προς το όχημα για να ελαχιστοποιήσουμε τις αλλαγές στη μνήμη του. Δεν θέλουμε να καταστρέψουμε τα όποια στοιχεία για το τι μπορεί να προκάλεσε το reset», πρόσθεσε ο Λι. Το ρόβερ Curiosity , που σκαρφαλώνει σε μια πλαγιά του Όρους Σαρπ από το 2014, έχει εντοπίσει μια γεωλογικά ενδιαφέρουσα περιοχή σε απόσταση 200 μέτρων και οι χειριστές του από τη NASA θέλουν να το κατευθύνουν προς τα εκεί για να την μελετήσουν. Όμως θα πρέπει να περιμένουν, ωσότου βρουν τι συνέβη στο Curiosity. https://www.in.gr/2019/02/24/tech/mystiriodis-epanekkinisi-tou-curiosity-ston-ari/

Βίντεο 360 μοιρών τράβηξε το ρόβερ Curiosity στον πλανήτη Άρη- Οι πιο ζωντανές εικόνες μέχρι τώρα. Ένα εκπληκτικό βίντεο 360 μοιρών που τράβηξε το ρόβερ Curiosity στον πλανήτη Άρη, προσφέρει ίσως την πιο καθαρή και «ζωντανή» εικόνα που έχουμε αντικρίσει ποτέ από τον «κόκκινο πλανήτη». Το οπτικό υλικό που δημοσίευσε εχθές η NASA προσφέρει μια πανοραμική εικόνα της επιφάνειας του Άρη. Το βίντεο δημιουργήθηκε από έναν συνδυασμό φωτογραφιών που ελήφθησαν στις 19 Δεκεμβρίου από το διαστημικό όχημα, όταν εκείνο βρισκόταν πάνω στην κορυφογραμμή Βέρα Ρούμπιν. Στο κλιπ, όπου μπορεί κανείς να απολαύσει την πανοραμική εικόνα μετακινώντας τον κέρσορα του ποντικού, μπορούμε να διακρίνουμε τον επόμενο προορισμό του ρόβερ, τον πυθμένα του κρατήρα Γκέιλ. Το πιο πρόσφατο σημείο γεώτρησης του Curiosity είναι επίσης ορατό στο βίντεο (περιγράφεται ως Rock Hall Drill Hole), όπως και αμέσως προηγούμενο σημείο όπου το διαστημικό όχημα είχε χρησιμοποιήσει το τρυπάνι του. Στο φόντο διακρίνεται το Όρος Αιολίς και το Glen Toridon, μια περιοχή με πετρώματα τα οποία - σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία - φαίνεται να περιέχουν άργιλο. Η δημιουργία αυτών των πετρωμάτων απαιτεί νερό, και αυτός είναι ο λόγος που το Curiosity θα μεταβεί στη συνέχεια εκεί, για να συλλέξει στοιχεία που ίσως «ξεκλειδώσουν» το μυστήριο του σχηματισμού τους. https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/750721_vinteo-360-moiron-travixe-rover-curiosity-ston-planiti-ari-oi-pio-zontanes

Τι είναι η λαμπερή πέτρα που βρήκε το Curiosity στον Άρη; Ένα παράξενο λαμπερό αντικείμενο εντόπισε το ρόβερ Curiosity της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) στην επιφάνεια του πλανήτη Άρη. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, πιθανώς πρόκειται για κάποιον μετεωρίτη που έπεσε στην επιφάνεια του Άρη. Ωστόσο, προκειμένου να υπάρξει σαφής απάντηση, το ρόβερ θα ρίξει μια πιο προσεκτική ματιά στο αντικείμενο, ενώ θα ακολουθήσουν και χημικές αναλύσεις. Με μέγεθος μικρού αυτοκινήτου και βάρος 900 κιλών, το Curiosity (στα αγγλικά σημαίνει περιέργεια) είναι ένα ρομποτικό όχημα το οποίο εξερευνά τον κρατήρα Γκέιλ στον Άρη. Το όχημα εκτοξεύθηκε τις 26 Νοεμβρίου 2011 από το ακρωτήριο Κανάβεραλ και προσεδαφίστηκε στην περιοχή Αιολίς Πάλους, στον κρατήρα Γκέιλ, στις 6 Αυγούστου 2012, μετά από ταξίδι 563 εκατ. χιλιομέτρων. Οι στόχοι του ρομπότ είναι να ερευνήσει το κλίμα και τη γεωλογία του Άρη, καθώς και να διαπιστώσει εάν υπήρχαν ποτέ ευνοϊκές περιβαλλοντολογικές συνθήκες για την ύπαρξη μικροβιακής ζωής, αλλά και αν είναι ευνοϊκές οι συνθήκες για μελλοντική εξερεύνηση από τον άνθρωπο. Το ρόβερ φέρει επιστημονικό εξοπλισμό με τον οποίο μπορεί να αναλύσει τη χημική σύσταση δειγμάτων που λαμβάνει. Σε εξέλιξη βρίσκεται εδώ και λίγες ημέρες και η αποστολή του InSight της NASA στον Άρη. Το InSight (Interior Exploration using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport) προσεδαφίστηκε επιτυχώς στον Κόκκινο Πλανήτη την περασμένη εβδομάδα μετά από ένα ταξίδι επτά μηνών και 458 εκατ. χιλιομέτρων από τη Γη. Η διετής αποστολή του σκάφους έχει να κάνει με τη μελέτη του εσωτερικού του Άρη, προκειμένου να αποκτηθούν νέα στοιχεία σχετικά με το πώς σχηματίστηκαν οι πλανήτες με βραχώδεις επιφάνειες. https://www.naftemporiki.gr/story/1420014/ti-einai-i-lamperi-petra-pou-brike-to-curiosity-ston-ari

Πιθανά ίχνη ζωής στον Εγκέλαδο, φεγγάρι του Κρόνου. Νέα είδη οργανικών ενώσεων- συστατικών των αμινοξέων- εντοπίστηκαν σε πίδακες που εκτοξεύονται από τον Εγκέλαδο, φεγγάρι του Κρόνου, κατόπιν ενδελεχούς μελέτης των στοιχείων από την αποστολή Cassini της NASA. Υλικό από τον πυρήνα του Εγκέλαδου εκτοξεύεται από υδροθερμικά ρήγματα και αναμειγνύεται με νερό από τον τεράστιο ωκεανό που κρύβεται κάτω από την επιφάνεια του φεγγαριού, πριν απελευθερωθεί στο διάστημα ως υδρατμοί και κόκκκοι πάγου. Τα νέα μόρια που εντοπίστηκαν στους κόκκους πάγου αναγνωρίστηκαν ως ενώσεις που περιλαμβάνουν άζωτο και οξυγόνο. Στη Γη αντίστοιχες ενώσεις συμμετέχουν σε χημικές αντιδράσεις που παράγουν αμινοξέα- τα δομικά στοιχεία της ζωής. Τα υδροθερμικά ρήματα στον πυθμένα παρέχουν την ενέργεια που τροφοδοτεί τις αντιδράσεις. Επιστήμονες πιστεύουν ότι τα υδροθερμικά ρήγματα στον Εγκέλαδο μπορεί να λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο, παρέχοντας ενέργεια που οδηγεί στην παραγωγή αμινοξέων. «Εάν οι συνθήκες είναι κατάλληλες, αυτά τα μόρια, που προέρχονται από τον βαθύ ωκεανό του Εγκέλαδου, θα μπορούσαν να συμμετέχουν στις ίδιες διαδικασίες αντιδράσεων που βλέπουμε εδώ στη Γη. Δεν ξέρουμε ακόμα αν απαιτούνται αμινοξέα για ζωή πέρα από τη Γη, αλλά ο εντοπισμός των μορίων που σχηματίζουν αμινοξέα είναι σημαντικό κομμάτι του παζλ» είπε ο Νοζαΐρ Χαβάτζα, που ηγήθηκε της ομάδας των ερευνητών από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Τα ευρήματα της εν λόγω έρευνας δημοσιεύτηκαν στις 2 Οκτωβρίου στο Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. https://academic.oup.com/mnras/article/489/4/5231/5573821/ Αν και η αποστολή Cassini τελείωσε τον Σεπτέμβριο του 2017, τα δεδομένα που παρείχε θα μελετώνται για δεκαετίες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η ομάδα του Χαβάτζα χρησιμοποίησε δεδομένα από το Cosmic Dust Analyzer (CDA) του σκάφους, που εντόπισε κόκκους πάγου από τον Εγκέλαδο σε δακτύλιο του Κρόνου. Οι επιστήμονες χρησιμοποιήσαν μετρήσεις του φασματομέτρου μάζας του CDA για να εξακριβώσουν τη σύνθεση των οργανικών υλικών στους κόκκους. https://www.naftemporiki.gr/story/1520182/pithana-ixni-zois-ston-egkelado-feggari-tou-kronou

Δύο νέες αποστολές σχεδιάζει η NASA για να μελετήσει τον Hλιο. Η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) ανακοίνωσε ότι επέλεξε δύο νέες αποστολές με στόχο να αποκτηθούν πρόσθετες γνώσεις για τον Ήλιο και τις δυναμικές επιπτώσεις του στο διαστημικό περιβάλλον. Η μία αποστολή θα μελετήσει πώς το άστρο μας στέλνει σωματίδια και ενέργεια σε όλο το ηλιακό σύστημα και η δεύτερη πως αντιδρά η Γη σε αυτό. Οι δύο αποστολές, που θα εκτοξευθούν έως τον Αύγουστο του 2022, θα συμπληρώσουν την τωρινή ηλιακή αποστολή Parker Solar Probe της NASA και την επερχόμενη Solar Orbiter της NASA και της ESA (Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος), που προγραμματίζεται να εκτοξευθεί το 2020. Ο Ήλιος δημιουργεί μια τεράστια ποσότητα ηλιακών σωματιδίων γνωστών ως «ηλιακός άνεμος», που μέσω της ακτινοβολίας επηρεάζει τον διαστημικό «καιρό». Κοντά στη Γη αυτά τα σωματίδια αλληλεπιδρούν με το γήινο μαγνητικό πεδίο και μπορεί να έχουν επιπτώσεις για την ασφάλεια των αστροναυτών, τις ραδιοεπικοινωνίες, τα σήματα GPS και τα ηλεκτρικά δίκτυα στον πλανήτη μας. Όσο καλύτερα οι επιστήμονες κατανοούν πώς επηρεάζεται ο διαστημικός καιρός, τόσο καλύτερα θα μπορούν στο μέλλον να προλάβουν ή να μετριάσουν τις επιπτώσεις του για τη Γη. Η πρώτη αποστολή PUNCH (Polarimeter to Unify the Corona and Heliosphere), κόστους 165 εκατομμυρίων δολαρίων, θα εστιάσει στην εξωτερική ατμόσφαιρα του Ήλιου, γνωστή και ως στέμμα, και στον τρόπο που παράγει τον ηλιακό άνεμο. Η αποστολή, αποτελούμενη από τέσσερις δορυφόρους σε μέγεθος βαλίτσας, θα καταγράψει αναλυτικά και σε πραγματικό χρόνο τον «άνεμο» των σωματιδίων, καθώς φεύγει από τον Ήλιο. Επίσης θα παρακολουθήσει τις περιοδικές στεμματικές εκτινάξεις μάζας, κατ' εξοχήν φαινόμενα που μπορεί να μεταβάλλουν τον διαστημικό καιρό γύρω από τη Γη. Η δεύτερη αποστολή TRACERS (Tandem Reconnection and Cusp Electrodynamics Reconnaissance Satellites), κόστους 115 εκατομμυρίων δολαρίων, θα εκτοξευθεί παράλληλα με την PUNCH και θα παρατηρεί τα σωματίδια και τα μαγνητικά πεδία πάνω από το βόρειο πόλο της Γης, ώστε να μελετηθεί πώς αυτά αλληλεπιδρούν με τα εισερχόμενα ηλιακά σωματίδια. http://www.kathimerini.gr/1030017/article/epikairothta/episthmh/dyo-nees-apostoles-sxediazei-h-nasa-gia-na-melethsei-ton-hlio

Το Raining στον ήλιο. Η βροχή είναι φαινόμενο του ηλιακού συστήματος που έρχεται σε πολλές μορφές - όπως το νερό στη Γη, το θειικό οξύ στη Αφροδίτη και το μεθάνιο και το αιθάνιο στον Τιτάνα. Η βροχή στον ήλιο, που ονομάζεται επίσης ηλιακή έκρηξη - η οποία αποτελείται από πλάσμα που στάζει από γιγάντιους μαγνητικούς βρόχους στην ατμόσφαιρα του ήλιου, την κορώνα - έχει ανακαλυφθεί πρόσφατα. Η νέα μελέτη της στεφανιαίας βροχής εμφανίστηκε σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Astrophysical Journal Letters Lead, Emily Mason του Goddard Space Flight Center της NASA, που έβγαινε για να βρει στοιχεία για τη στεφανιαία βροχή - και το βρήκε ότι το έπραξε, αν και δεν αναμενόταν. Πρώτα εξέτασε εκατομμύρια μίλια-ψηλά διακλαδώσεις που ονομάζονταν ράφια κράνους - που ονομάστηκαν έτσι επειδή μοιάζουν με το ποδιό κράνους ενός ιππότη. Για σχεδόν έξι μήνες, ο Mason κοίταξε στοιχεία στεφανιαίας βροχής στις ράβδους του κράνους, που αναμένεται να είναι η πιο πιθανή πηγή για μια τέτοια βροχή με προσομοιώσεις υπολογιστών. "Πιθανότατα έβλεπα δεδομένα αξίας τριών ή πέντε ετών. Ήταν πολύ ψάχνει, για κάτι που δεν τελικά συνέβη », δήλωσε ο Mason. Αντ 'αυτού, ο Mason και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν τη στεφανιαία βροχή σε ένα μικρότερο μαγνητικό βρόχο. Ο Mason είπε ότι η βροχή έμοιαζε με ένα μικρό αριθμό μαγνητικών δομών: "Ήταν πραγματικά φωτεινό και συνέχιζαν να τραβούν τα μάτια μου. Όταν τα κοίταξα τελικά, ήταν βέβαιο ότι είχαν δεκάδες ώρες βροχής τη φορά. "" Αυτές οι θηλιές ήταν πολύ μικρότερες από αυτές που ψάχναμε ", δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Σπύρο Αντίοχος. "Έτσι σας λέει ότι η θέρμανση του κορώνα είναι πολύ πιο τοπική από ό, τι σκεφτόμασταν. Ίσως [η στεφανιαία βροχή] είναι τόσο μικρή που δεν μπορείτε να την δείτε; Δεν γνωρίζουμε πραγματικά. "Σε γενικές γραμμές, ο Mason είπε ότι η διαδικασία βροχής που πέφτει από μαγνητικούς βρόχους γνωστές ως Raining Null Point Topologies (RNTPs) δεν είναι ανόμοια με τη βροχή στη Γη. "Αλλά αντί για 60 βαθμούς νερού ασχολείσαι με ένα πλάσμα εκατομμυρίων βαθμών", είπε. Ωστόσο, σε αντίθεση με το νερό, το πλάσμα είναι ένα ηλεκτρικά φορτισμένο αέριο και ένα εξαιρετικά καυτό - από μερικές χιλιάδες έως ένα εκατομμύριο βαθμούς Κελσίου. Συμπυκνώνεται στην κορυφή της προβολής και στη συνέχεια πέφτει πίσω στην επιφάνεια του ήλιου με τη μορφή στεφανιαίας βροχής. Η νέα ανακάλυψη μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να απαντήσουν σε μερικές άλλες ερωτήσεις σχετικά με τις διαδικασίες του ήλιου, καθώς και τον αργό ηλιακό άνεμο. σκέφτηκε ότι η βροχή στον ήλιο συμβαίνει μόνο σε κλειστούς βρόχους, αλλά η νέα μελέτη δείχνει ότι αν και η βροχή αρχίζει σε κλειστό βρόχο, τότε αλλάζει - ανοίγει ένα σε μια διαδικασία που ονομάζεται μαγνητική επανασύνδεση. Μερικά από τα πλάσματα διαφεύγουν, αλλά μερικά από τα πλάσματα επανέρχονται στην επιφάνεια σαν βροχή. Το πλάσμα που διαφεύγει αποτελεί μέρος ενός άλλου μυστηρίου που ήταν περίεργοι επιστήμονες: αυτό του αργού ηλιακού ανέμου. Ένα άλλο γεγονός που έχει αμφιβολίες για τους επιστήμονες είναι γιατί η κορώνα του ήλιου είναι 300 φορές θερμότερη από την επιφάνεια του. Ο Mason μπορεί να έχει και την απάντηση. Έχει διαπιστώσει ότι η βροχή στους βρόχους μπορεί να προσφέρει ένα σημείο αποκοπής: "Αν ένας βρόχος έχει στεφανιαία βροχή πάνω του, αυτό σημαίνει ότι το κατώτατο 10 τοις εκατό του, ή λιγότερο, είναι εκεί όπου λαμβάνει χώρα στεφανιαία θέρμανση." Η Parker Solar της NASA Ο ανιχνευτής, ο οποίος προσεγγίζει τον ήλιο σε πιο κοντινή απόσταση από οτιδήποτε στην ιστορία, θα πρέπει να μπορεί να επιβεβαιώσει τα ευρήματα του Mason - ή να τα διαψεύσει. Ανεξαρτήτως, η βροχή στον ήλιο είναι πολύ πραγματική και μπορεί να περιέχει ενδείξεις για την επίλυση μερικών από τα μεγαλύτερα μυστήρια του ήλιου. https://asgardia.space/en/news/Its-Raining-on-the-Sun

Διαστημική αποστολή θα μελετήσει τη μαγνητική σχέση Γης- Ηλιου που επηρεάζει τις τηλεπικοινωνίες και τα GPS Τη συνεχή αλληλεπίδραση ανάμεσα στη Γη και στον Ήλιο, η οποία συμβαίνει, καθώς τα σωματίδια του ηλιακού «ανέμου» συναντούν τη μαγνητόσφαιρα, τη μαγνητική ασπίδα του πλανήτη μας, θα μελετήσει η μελλοντική ευρω-κινεζική αποστολή Smile (Solar wind Magnetosphere Ionosphere Link Explorer), για την οποία έδωσε πρόσφατα το «πράσινο φως» η επιστημονική επιτροπή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). Η μαγνητική αλληλεπίδραση Γης-Ήλιου επηρεάζει καθοριστικά τον διαστημικό «καιρό» και, κατά συνέπεια, την αξιοπιστία των δορυφόρων τηλεπικοινωνιών και πλοήγησης. Όσο καλύτερη κατανόηση υπάρχει για αυτή την αλληλεπίδραση, τόσο καλύτερα μπορούν να προβλεφθούν στο μέλλον πιθανές δυσάρεστες «εκπλήξεις» του διαστημικού καιρού. Προηγήθηκαν επιστημονικές συναντήσεις μεταξύ Ευρωπαίων και Κινέζων επιστημόνων που έθεσαν τα θεμέλια και το πρόγραμμα της συνεργασίας Με βάση τον έως τώρα σχεδιασμό, ένα διαστημικό σκάφος βάρους 2,2 τόνων θα εκτοξευθεί το 2023 με ευρωπαϊκό πύραυλο Ariane 6 ή Vega-C και θα τεθεί σε άκρως ελλειπτική τροχιά γύρω από τη Γη, που θα κυμαίνεται σε απόσταση 5.000 έως 121.000 χιλιομέτρων από τον πλανήτη μας (περίπου στο ένα τρίτο της απόστασης Γης-Σελήνης). Ο επιστημονικός δορυφόρος θα κάνει συνεχή παρατήρηση σε περιοχές-κλειδιά του διαστήματος κοντά στη Γη, για διαδοχικά συνεχόμενα χρονικά διαστήματα άνω των 40 ωρών κάθε φορά. Μεταξύ άλλων, θα τραβά εικόνες και βίντεο της μαγνητόπαυσης (του συνόρου όπου η μαγνητόσφαιρα του πλανήτη μας συναντά τον ηλιακό άνεμο), καθώς και των περιοχών πάνω από τους πόλους όπου σχηματίζεται το σέλας, λόγω της αυτής της αλληλεπίδρασης. Θα είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες θα έχουν την ευκαιρία να παρατηρήσουν για τόσο παρατεταμένο χρόνο τη φυσική αλληλεπίδραση Ήλιου-Γης. Πιστεύεται ότι η αποστολή Smile, που αρχικά προβλέπεται να διαρκέσει τρία χρόνια, θα φέρει επανάσταση στην κατανόηση των επιστημόνων για τις φυσικές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα στη μαγνητόσφαιρα. Ο δορυφόρος θα διαθέτει τέσσερα επιστημονικά όργανα: δύο κινεζικά, ένα ευρωπαϊκό και ένα καναδικό. Τα επιστημονικά δεδομένα θα στέλνονται από το δορυφόρο τόσο σε σταθμό εδάφους της ESA στην Ανταρκτική, όσο και σε παρόμοιο σταθμό της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών. Η συναρμολόγηση και η δοκιμή της διαστημοσυσκευής θα γίνει στην Ευρώπη. http://www.kathimerini.gr/1013935/article/epikairothta/episthmh/diasthmikh-apostolh-8a-melethsei-th-magnhtikh-sxesh-ghs--hlioy-poy-ephreazei-tis-thlepikoinwnies-kai-ta-gps

Μια νέα ηλιακή καταιγίδα πιθανώς θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις για τον τεχνολογικό πολιτισμό. Μια πανίσχυρη ηλιακή καταιγίδα -περίπου δέκα φορές ισχυρότερη από οποιαδήποτε έχει καταγραφεί στη σύγχρονη εποχή- εκτιμάται ότι είχε πλήξει τη Γη πριν περίπου 2.600 χρόνια, σύμφωνα μια νέα επιστημονική έρευνα, που βρήκε τις σχετικές ενδείξεις θαμμένες στους πάγους της Γροιλανδίας. Οι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι τέτοιες ηλιακές εκρήξεις είχαν συμβεί κατά καιρούς και έχουν αφήσει το αποτύπωμα τους στον πλανήτη μας. Μπορεί οι άνθρωποι του 660 π.Χ. να μην είχαν πολλά να φοβηθούν, αλλά την επόμενη φορά που θα συμβεί ένα τέτοιο συμβάν, πιθανώς θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις για τον τεχνολογικό πολιτισμό της ανθρωπότητας, που είναι τόσο εξαρτημένος από τον ηλεκτρισμό και τα δίκτυα. Ο Ήλιος βομβαρδίζει τη Γη με σωματίδια (πρωτόνια) υψηλής ενέργειας, τα οποία κατά περιοδικά διαστήματα πέφτουν πάνω στην προστατευτική μαγνητόσφαιρα της Γης και προκαλούν -εκτός από το θεαματικό πολικό σέλας- γεωμαγνητικές καταιγίδες που μπορεί να φέρουν προβλήματα στα δίκτυα ηλεκτρισμού και τηλεπικοινωνιών. Ένα τέτοιο εκτεταμένο ηλεκτρικό «μπλακ-άουτ» είχε συμβεί σε όλη την καναδική επαρχία του Κεμπέκ το 1989 και ένα δεκαπλάσιας ισχύος τέτοιο περιστατικό είχε λάβει χώρα το 1859 (γνωστό ως «συμβάν Κάρινγκτον»), που θεωρείτο μέχρι σήμερα η πιο ισχυρή γνωστή γεωμαγνητική καταιγίδα που έπληξε τη Γη. Τώρα, όμως, ερευνητές, με επικεφαλής τον περιβαλλοντικό φυσικό Ράιμουντ Μούσελερ του σουηδικού Πανεπιστημίου της Λουντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), ανακοίνωσαν ότι βρήκαν ενδείξεις -παγιδευμένα ραδιενεργά άτομα- μέσα στους πάγους της Γροιλανδίας που παραπέμπουν σε μια κατά πολύ πιο ισχυρή γεωμαγνητική καταιγίδα, η οποία είχε χτυπήσει τη Γη περίπου το 660 π.Χ. Προηγούμενες έρευνες έχουν βρει ενδείξεις για άλλες δύο πιο πρόσφατες ισχυρές ηλιακές καταιγίδες, μια περίπου το 993-994 μ.Χ. και άλλη μία το 774-775 μ.Χ. Η τελευταία, καθώς και η παλαιότερη του 660 π.Χ., εκτιμάται ότι είχαν περίπου δεκαπλάσια ισχύ σε σχέση με την ισχυρότερη της σύγχρονης εποχής, που είχε συμβεί το 1956, ενώ δεν είναι σαφές πώς συγκρίνονται με την καταιγίδα του «Κάρινγκτον» του 1859. «Αυτά τα τεράστια φαινόμενα αποτελούν ένα επαναλαμβανόμενο χαρακτηριστικό του Ήλιου. Τώρα πια γνωρίζουμε τρία τέτοια ισχυρά συμβάντα κατά τα τελευταία 3.000 χρόνια. Μπορεί να υπάρχουν και άλλα που δεν έχουμε ανακαλύψει ακόμη», ανέφερε ο Μούσελερ. «Είναι ανάγκη να ψάξουμε συστηματικά γι' αυτά τα επεισόδια στα περιβαλλοντικά αρχεία, ώστε να διαμορφώσουμε μια καλή ιδέα για τη στατιστική, δηλαδή για τους κινδύνους τέτοιων συμβάντων. Αν μια τέτοια ηλιακή καταιγίδα είχε συμβεί σήμερα, μπορεί να είχε σοβαρές επιπτώσεις για την κοινωνία μας με την υψηλή τεχνολογία της»πρόσθεσε. http://www.kathimerini.gr/1014072/article/epikairothta/episthmh/mia-nea-hliakh-kataigida-pi8anws-8a-exei-katastrofikes-epiptwseis-gia-ton-texnologiko-politismo

Την πιο κοντινή φωτογραφία του Ήλιου έφερε στο φως η NASA. Οι επιστήμονες της NASA μόλις πήραν στα χέρια τους τις πρώτες εντυπωσιακές φωτογραφίες από την αποστολή του διαστημόπλοιου Parker Solar Probe, εβδομάδες μετά την ιστορική του επιτυχία να προσεγγίσει τον Ήλιο, όσο κανένα άλλο διαστημόπλοιο μέχρι στιγμής. Η επιστημονική κοινότητα περίμενε χρόνια για πολλά χρόνια αυτές τις πληροφορίες, καθώς μπορούν να «ρίξουν φως» σε πολλά από τα μυστικά του διαστήματος. Στις 12 Δεκεμβρίου, στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της αποστολής του Parker Solar Probe, η Νικολά Φοξ, διευθύντρια του τμήματος Ηλιακής Φυσικής της NASA, δήλωσε πώς «περιμέναμε για πάνω από 60 χρόνια μία τέτοια αποστολή να είναι δυνατή». NASA Sun & Space @NASASun Weeks after #ParkerSolarProbe made the closest-ever approach to a star, the science data from the first solar encounter is just making its way into the hands of the mission's scientists. Read about what scientists hope to learn from the data: https://go.nasa.gov/2EspRgQ Η «ηλιακή φυσική» (heliophysics) μελετά την επίδραση του Ήλιου στη Γη και στους υπόλοιπους πλανήτες του ηλιακού συστήματος. «Τα μυστικά του ηλιακού συστήματος βρίσκονται στο ηλιακό στέμμα», πρόσθεσε η Φοξ. Το Parker Solar Probe ολοκλήρωσε την πρώτη φάση της αποστολής του, πετώντας στην τροχιά του Ήλιου, το λεγόμενο «ηλιακό στέμμα», συλλέγοντας πληροφορίες και βγάζοντας φωτογραφίες. NASA Sun & Space @NASASun #ParkerSolarProbe made its first close pass by the Sun this fall. Measurements from other Sun-studying satellites — like STEREO, whose data is shown here — will help scientists fit Parker's observations into the big picture. https://go.nasa.gov/2EspRgQ Το διαστημόπλοιο πήρε το όνομα του από τον Γιουτζίν Παρκερ, τον φυσικό που απέδειξε το 1958, την ύπαρξη του φαινομένου του «ηλιακού ανέμου», δηλαδή των συνεχών «εκρήξεων» του Ηλίου. Η NASA είχε «αιχμαλωτίσει» και την στιγμή της εκτόξευσης του Parker Solar Probe πριν απο μερικούς μήνες σε βίντεο. http://www.kathimerini.gr/1000386/gallery/epikairothta/episthmh/thn-pio-kontinh-fwtografia-toy-hlioy-efere-sto-fws-h-nasa