Δροσος Γεωργιος

Το Parker Solar Probe πλησίασε τον Ήλιο πιο πολύ από κάθε άλλο σκάφος στην ιστορία. Το ρεκόρ της κοντινότερης προσέγγισης τεχνητού αντικειμένου στον Ήλιο στην ιστορία κατέχει το διαστημόπλοιο Parker Solar Probe της NASA: Το αμερικανικό σκάφος ξεπέρασε το προηγούμενο ρεκόρ των 26,55 εκατ μιλίων (42,7 εκατ. χιλιομέτρων) από την επιφάνεια του άστρου, στις 29 Οκτωβρίου. Το προηγούμενο ρεκόρ κατείχε το γερμανο-αμερικανικό Helios 2, από τον Απρίλιο του 1976. Καθώς η αποστολή θα συνεχίζεται, το νέο διαστημόπλοιο θα σπάει συνέχεια τα ίδια του τα ρεκόρ, με το τελικό κοντινό πέρασμα να το φέρνει σε απόσταση 3,83 μιλίων το 2024. «Είναι μόλις 28 ημέρες από την εκτόξευση του Parker Solar Probe, και έχουμε φτάσει πιο κοντά στο άστρο μας από οποιοδήποτε άλλο διαστημόπλοιο στην ιστορία» είπε ο Άντι Ντράισμαν, project manager στο Johns Hopkins Applied Physics Laboratory στο Μέριλαντ. «Είναι στιγμή περηφάνιας για την ομάδα, αν και μένουμε επικεντρωμένοι στην πρώτη μας ηλιακή επαφή, που αρχίζει στις 31 Οκτωβρίου». Το διαστημόπλοιο αναμένεται επίσης να σπάσει το ρεκόρ του ταχύτερου διαστημοπλοίου σε σχέση με τον Ήλιο (ηλιοκεντρική ταχύτητα)- το οποίο είχε επίσης το Helios 2, στα 153.454 μίλια (247.000 χλμ) ανά ώρα. Η ταχύτητα και θέση του σκάφους παρακολουθούνται από το Deep Space Network (DSN)τηςNASA, το οποίο στέλνει σήμα στο διαστημόπλοιο, που με τη σειρά ρου απαντά επιστρέφοντάς το και επιτρέποντας στην ομάδα της αποστολής να υπολογίσει τη θέση και την ταχύτητα. Η πρώτη επαφή θα αρχίσει στις 31 Οκτωβρίου, με το σκάφος να πετά όλο και πιο κοντά στην επιφάνεια του Ήλιου, μέχρι να φτάσει στο πρώτο του περιήλιο (το σημείο της τροχιάς του που είναι πιο κοντά στο άστρο), την 5η Νοεμβρίου. Εκεί θα είναι αντιμέτωπο με εξωπραγματικά υψηλές θερμοκρασίες και ακτινοβολία, παρέχοντας πολύτιμα επιστημονικά δεδομένα στους επιστήμονες, που αναμένεται να βοηθήσουν να απαντηθούν ερωτήματα που υφίστανται εδώ και δεκαετίες. Το διαστημόπλοιο έχει το μέγεθος ενός μικρού αυτοκινήτου και είναι προστατευμένο από μια ειδική ασπίδα πάχους 11 εκατοστών από σύνθετο υλικό άνθρακα. Όσον αφορά στο όνομά του, τον Μάιο του 2017 η NASA το μετονόμασε από Solar Probe Plus σε Parker Solar Probe, προς τιμήν του αστροφυσικού Γιουτζίν Πάρκερ, του University of Chicago. Είναι η πρώτη φορά που η NASA δίνει σε σκάφος το όνομα κάποιου που βρίσκεται ακόμα εν ζωή. https://www.naftemporiki.gr/story/1408044/toparker-solar-probeplisiase-ton-ilio-pio-polu-apo-kathe-allo-skafos-stin-istoria

Συγκλονιστικό βίντεο της NASA με τεράστια έκρηξη στον Ήλιο. Η Γη ευτυχώς δεν θα βρεθεί στο διάβα του: ένας πίδακας πλάσματος που εκτινάχθηκε από την επιφάνεια του Ήλιου καταγράφηκε από διαστημικό παρατηρητήριο της NASA, η οποία πάντως διαβεβαίωσε ότι ο πλανήτης δεν απειλείται. Το βίντεο εικονίζει την εξέλιξη ενός «τερατώδους» ηλιακού εξάρματος: ενός πίδακα υπέρθερμου, ιονισμένου αερίου που πηγάζει από μια ηλιακή κηλίδα. Ένα μέρος του υλικού πέφτει πίσω στην οργισμένη επιφάνεια του άστρου, ενώ το υπόλοιπο αρχίζει ένα αιώνιο ταξίδι στο Διάστημα, με ταχύτητα μερικών εκατοντάδων χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Το βίντεο συναρμολογήθηκε από φωτογραφίες που λαμβάνονταν ανά 24 δευτερόλεπτα στο άκρο του υπεριώδους φάσματος. Το φαινόμενο, συνολικής διάρκειας 90 λεπτών, καταγράφηκε στις 24 Φεβρουαρίου από το Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής (SDO). Αν η έκρηξη είχε συμβεί μερικές μέρες νωρίτερα ή αργότερα, ο πίδακας πλάσματος θα μπορούσε να χτυπήσει τη Γη και να προκαλέσει διακοπές στις ραδιοεπικοινωνίες, ή ακόμα και εκτεταμένα μπλακάουτ. Ειδικοί προειδοποιούν ότι ο κίνδυνος των ηλιακών εκρήξεων πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη: «Το θέμα δεν είναι το εάν θα συμβεί, είναι το πότε και το πόσο μεγάλη θα είναι» είχε δηλώσει πρόσφατα η Τζέιν Λουμπτσένκο, επικεφαλής της αμερικανικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA). Source: NASA captures images of twisting solar flare by Reuters https://rumble.com/v2zcun-nasa-captures-images-of-twisting-solar-flare.html https://www.pronews.gr/epistimes/tehnologia/723100_sygklonistiko-vinteo-tis-nasa-me-terastia-ekrixi-ston-ilio-vinteo

Parker Solar Probe: Η πρώτη φωτογραφία από το ταξίδι του για τον Ήλιο. Το διαστημόπλοιο Θα φτάσει τον Νοέμβριο στον προορισμό του - Αποστολή του είναι να μελετήσει την ατμόσφαιρα του άστρου και να συλλέξει πληροφορίες. Το Parker Solar Probe, ένα μήνα μετά την έναρξη του ταξιδιού του με προορισμό το άστρο του ηλιακού μας συστήματος, έστειλε τα πρώτα στοιχεία για το πως μοιάζουν τα όρια του γαλαξία μας, με βάση τα οποία έγινε η σύνθεση της πρώτης εικόνας του Διαστήματος, όπως φαίνεται από το διαστημόπλοιο. Το Parker Solar Probe είναι σχεδιασμένο να αντέξει τις «καυτές» συνθήκες του Ήλιου. Αποστολή του είναι να πλησιάσει στο κοντινότερο δυνατό σημείο το άστρο του ηλιακού μας συστήματος και να μελετήσει και ερευνήσει τγην ατμόσφαιρά του, αποκομίζοντας υπεροπλύτιμες πληροφορίες για τη μελέτη του Διαστήματος. Το διαστημόπλοιο της NASA αναμένεται να φτάσει στο σημείο που έχει προγραμματιστεί κοντά στον Ήλιο τον Νοέμβριο. Μέχρι τότε, θα στέλνει data με ειδικά μηχανήματα που καταγράφουν την εικόνα γύρω του. Μία εικόνα που αποδεικνύεται πολύ πιο εντυπωσιακή απ' ότι είχαν υπολογίσει οι επιστήμονες, καθώς το θέαμα ξεπερνά κάθε προσδοκία... https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/714282_parker-solar-probe-i-proti-fotografia-apo-taxidi-toy-gia-ton-ilio-foto

Ιστορική αποστολή, ο άνθρωπος θα «αγγίξει» τον Ηλιο. Η ιστορία του Δαίδαλου και του Ικαρου γνωστή και από τους αρχαιοελληνικούς μύθους είναι ίσως από τους πιο ρεαλιστικούς μέσα στη φαντασία του. Πατέρας και γιος δραπετεύουν από τον λαβύρινθο του Μινώταυρου, φορώντας φτερά κολλημένα με κερί. Ο Δαίδαλος συμβουλεύει τον Ικαρο να μην πετάξει κοντά στον Ηλιο, αλλά ο Ικαρος παρακάμπτει τις συμβουλές, το κερί στα φτερά λιώνει και καταλήγει για πάντα στον βυθό της θάλασσας. Αιώνες μετά τον μύθο του Ικαρου και συγκεκριμένα τη δεκαετία του ’50, ο Γιουτζίν Πάρκερ, ένας νεαρός ερευνητής, έκανε μερικές προτάσεις για τον τρόπο με τον οποίο τα αστέρια στο σύμπαν εκλύουν ενέργεια, ανάμεσά τους και ο Ηλιος. Ο Πάρκερ ήταν ο πρώτος που μίλησε για τον «ηλιακό άνεμο» αλλά και για το φαινόμενο του «ηλιακού στέμματος». Το «στέμμα» περικλείει την πύρινη μπάλα του Ηλιου και –κατά τρόπο ανεξήγητο με τους νόμους της Φυσικής– είναι πολύ πιο ζεστό απ’ ό,τι η επιφάνεια του ίδιου του αστεριού. Αυτά τα ερωτήματα ελπίζουν ότι θα απαντήσουν οι επιστήμονες με τις μετρήσεις του «Parker Solar Probe». «Από την αρχή του διαστημικού προγράμματος στη NASA υπήρχε η φιλοδοξία για ένα ταξίδι παρατήρησης στον Ηλιο», μας λέει ο διακεκριμένος πλανητικός επιστήμονας Σταμάτης Κριμιζής από το Ακρωτήρι Κανάβεραλ στη Φλόριντα των ΗΠΑ. Ο ίδιος ήταν μέλος στις πρώτες επιτροπές που σχημάτισε η NASA στα τέλη της δεκαετίας του ’70 για τη μελέτη και τον σχεδιασμό ενός τέτοιου ταξιδιού. Ωστόσο, αυτό που κρατούσε τις αποστολές στη Γη ήταν το πρόβλημα του Ικαρου: πώς θα πλησίαζαν τον Ηλιο χωρίς να λιώσει το διαστημικό σκάφος. Τα χρόνια πέρασαν και το 2002 το Εργαστήριο Φυσικής του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς, με διευθυντή τότε του διαστημικού προγράμματος τον κ. Κριμιζή, ανέλαβε τον σχεδιασμό του φιλόδοξου ταξιδιού. «Είχαμε μια πρωτοποριακή μελέτη για υλικά που θα άντεχαν σε υψηλές θερμοκρασίες και καταλήξαμε στο σχήμα που τελικώς υλοποίησε το πρότζεκτ. Το 2010, ξεκίνησε ο σχεδιασμός του διαστημοπλοίου με την παράλληλη εκπόνηση του πρωτότυπου αλεξήλιου που φέρει το σκάφος», μας λέει ο κ. Κριμιζής. Η ελαφριά και μικρή σε πάχος (115 mm) «ασπίδα» του διαστημοπλοίου αποτελείται από ειδικές πλάκες και αφρό άνθρακα. Η εξωτερική της επιφάνεια «ντύνεται» με μια ειδική κεραμική μπογιά που αντανακλά τις ακτίνες του Ηλιου για να αντέξει στις υψηλές θερμοκρασίες. Φανταστείτε πως το μικρό αεροσκάφος θα εκτεθεί σε περίπου 1.400 βαθμούς Κελσίου (η ηφαιστειακή λάβα κυμαίνεται μεταξύ 700 έως 1.200 βαθμών Κελσίου), ενώ χάρη στην «ασπίδα» του η θερμοκρασία της καμπίνας του θα είναι σαν ένα αυγουστιάτικο μεσημέρι στην Αθήνα, περίπου στους 30 βαθμούς Κελσίου. Επειτα από αναβολή μιας μέρας, το «Parker Solar Probe», που για πρώτη φορά βαπτίζεται με το όνομα ερευνητή που βρίσκεται εν ζωή, εκτοξεύθηκε από το Ακρωτήρι Κανάβεραλ στις 12 Αυγούστου υπό τα βλέμματα των Γιουτζίν Πάρκερ, Σταμάτη Κριμιζή και εκατομμυρίων πολιτών που έπειτα από πρόσκληση της NASA έγραψαν το όνομά τους στο μικροτσίπ του διαστημοπλοίου και τώρα είναι καθ’ οδόν για τον Ηλιο. Το Parker Solar Probe θα «αγγίξει» τον Ηλιο αρκετές φορές μέσα στα επόμενα επτά χρόνια της αποστολής του και κάποια στιγμή θα βρεθεί να «τρέχει» με περίπου 700.000 χλμ./ώρα και θα είναι το γρηγορότερο αντικείμενο που κατασκεύασε ποτέ ο άνθρωπος. Σίγουρα και το πιο «καυτό». Στην φωτογραφία η κατασκευή του διαστημοπλοίου από την επίσκεψη του κ. Πάρκερ με τον κ. Κριμιζή στο βάθος. http://www.kathimerini.gr/980207/gallery/epikairothta/episthmh/istorikh-apostolh-o-an8rwpos-8a-aggi3ei-ton-hlio

Εκτοξεύθηκε ο δορυφόρος που θα «αγγίξει» τον Ήλιο. Με επιτυχία –μετά από αναβολή μιας μέρας λόγω μιας τεχνικής ανωμαλίας– εκτοξεύθηκε το Parker Solar Probe της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), ο νέος υψηλής τεχνολογίας δορυφόρος, που έχει μέγεθος μικρού αυτοκινήτου και θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, προκειμένου να τον μελετήσει από την πιο κοντινή απόσταση μέχρι σήμερα. Η εκτόξευση έγινε λίγο μετά τις 10:30 το πρωί ώρα Ελλάδας από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα, με ένα ισχυρό πύραυλο Delta IV Heavy της United Launch Alliance. Αν όλα πάνε καλά στην πορεία, το σκάφος θα προσεγγίσει τον Ήλιο φέτος το Νοέμβριο. Κανένα άλλο ανθρώπινο μηχάνημα δεν θα έχει πλησιάσει τόσο κοντά το άστρο μας. Κατά την κοντινότερη προσέγγισή του, το Parker Solar Probe θα πετάξει με ταχύτητα περίπου 700.000 χιλιομέτρων την ώρα (ταχύτερα από κάθε άλλο) μόνο έξι εκατομμύρια χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια του Ήλιου, επτά φορές κοντύτερα από κάθε άλλο σκάφος μέχρι σήμερα. Το έως τώρα ρεκόρ κοντινότερης διέλευσης από τον Ήλιο κατέχει to Helios 2, που το 1976 έφθασε σε απόσταση περίπου 43 εκατομμυρίων χιλιομέτρων (η μέση απόσταση Γης-Ήλιου είναι 150 εκατ. χλμ.). Το Solar Parker Probe, με τα διάφορα σύγχρονα όργανά του, θα βοηθήσει τους επιστήμονες να φωτίσουν τα μυστήρια του στέμματος, της εξωτερικής περιοχής της ηλιακής ατμόσφαιρας πάνω από την επιφάνεια του Ήλιου. Το στέμμα εκτείνεται σε απόσταση εκατομμυρίων χιλιομέτρων και «γεννά» τον ηλιακό άνεμο που διαπερνά το ηλιακό μας σύστημα. Ελπίζεται ότι για πρώτη φορά θα δοθεί επιτέλους απάντηση στο μεγαλύτερο ηλιακό μυστήριο: γιατί το στέμμα του Ήλιου είναι έως 300 φορές πιο καυτό από ό,τι η ορατή επιφάνεια του άστρου, κάτι μη αναμενόμενο. Αφού η ενέργεια του Ήλιου παράγεται στο εσωτερικό του, η επιφάνειά του θα έπρεπε να έχει πολύ υψηλότερη θερμοκρασία σε σχέση με την ατμόσφαιρά του – όμως συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Προς διερεύνηση είναι και οι μηχανισμοί πίσω από την επιτάχυνση των φορτισμένων σωματιδίων υψηλής ενέργειας, που συνεχώς εκτινάσσει ο Ήλιος στο διάστημα γύρω του και τα οποία μπορούν να φθάσουν να κινούνται με ταχύτητες πάνω από το ήμισυ της ταχύτητας του φωτός, καθώς απομακρύνονται από το άστρο. Αυτά τα σωματίδια μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές παρεμβολές στα ηλεκτρονικά συστήματα των δορυφόρων, ιδίως όσων κινούνται πέραν του προστατευτικού γήινου μαγνητικού πεδίου. Το σκάφος διαθέτει τέσσερις κατηγορίες επιστημονικών οργάνων: FIELDS (μέτρηση ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων στην ηλιόσφαιρα), WISPR (κάμερα που θα φωτογραφίζει τις εκρήξεις στεμματικής μάζας και άλλα ηλιακά φαινόμενα), SWEAP (καταγραφή των σωματιδίων του ηλιακού ανέμου) και ISOIS (μέτρηση σωματιδίων σε ένα ευρύ ενεργειακό φάσμα). Ο δορυφόρος φέρει το όνομα του Αμερικανού φυσικού Γιουτζίν Πάρκερ, ο οποίος το 1958 δημοσίευσε την πρώτη επιστημονική μελέτη σχετικά με την ύπαρξη του ηλιακού ανέμου. Καθώς ζει ακόμη, είναι η πρώτη φορά που η NASA δίνει σε μια αποστολή της το όνομα ενός εν ζωή επιστήμονα – κάτι ιδιαίτερα τιμητικό για τον ίδιο. Κρίσιμης σημασίας για την επιτυχία της επταετούς αποστολής, κόστους περίπου ενάμισι δισεκατομμυρίου δολαρίων, είναι η υψηλής τεχνολογίας θερμική ασπίδα του σκάφους για να μην «ψηθεί» από τον Ήλιο, η οποία του επιτρέπει να λειτουργεί σε συνθήκες σχεδόν θερμοκρασίας δωματίου (γύρω στους 29 βαθμούς Κελσίου), όταν στο εξωτερικό η θερμοκρασία θα είναι τουλάχιστον 1.370 βαθμοί. Το Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς σχεδίασε, κατασκεύασε και ελέγχει το Parker Solar Probe, το οποίο προγραμματίζεται να κάνει 24 περιφορές γύρω από τον Ήλιο. http://www.in.gr/2018/08/12/tech/ektokseythike-o-doryforos-pou-tha-aggiksei-ton-ilio/

Έτοιμο να πλησιάζει τον Ήλιο το Parker Solar Probe. Το μητρικό άστρο μας, ο Ήλιος, αποτελεί σε μεγάλο βαθμό ένα καυτό αίνιγμα, το οποίο κρύβει ακόμη πολλά μυστικά από τους επιστήμονες. Για πρώτη φορά στην ιστορία, μια ρομποτική διαστημοσυσκευή θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, σχεδόν «αγγίζοντάς» τον, προκειμένου να τον μελετήσει από την πιο κοντινή απόσταση μέχρι σήμερα. Πρόκειται για το Parker Solar Probe της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), το οποίο είναι έτοιμο για εκτόξευση -κατά πάσα πιθανότητα το Σάββατο το πρωί 11 Αυγούστου- από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα, με ένα ισχυρό πύραυλο Delta IV Heavy της United Launch Alliance. Αν όλα πάνε καλά, το σκάφος θα προσεγγίσει τον Ήλιο φέτος το Νοέμβριο. Κανένα άλλο μηχάνημα φτιαγμένο από τον άνθρωπο δεν θα έχει πλησιάσει τόσο κοντά το άστρο μας. Κατά την κοντινότερη προσέγγισή του, θα πετάξει με ταχύτητα περίπου 700.000 χιλιομέτρων την ώρα μόνο έξι εκατομμύρια χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια του Ήλιου, επτά φορές κοντύτερα από κάθε άλλο σκάφος μέχρι σήμερα. Το έως τώρα ρεκόρ κοντινότερης διέλευσης από τον Ήλιο κατέχει η διαστημοσυσκευή Helios 2, που το 1976 έφθασε σε απόσταση περίπου 43 εκατομμυρίων χιλιομέτρων (η μέση απόσταση Γης-Ήλιου είναι 150 εκατ. χλμ.). Ο νέος υψηλής τεχνολογίας δορυφόρος, που έχει μέγεθος μικρού αυτοκινήτου, επρόκειτο να εκτοξευθεί την προηγούμενη εβδομάδα, αλλά λόγω ενός μικρού τεχνικού προβλήματος η εκτόξευση καθυστέρησε. To «παράθυρο» εκτόξευσης θα διαρκέσει έως τις 23 Αυγούστου. Ο Ήλιος δεν είναι ένα σταθερός και αμετάβλητος δίσκος που απλώς ανατέλλει και δύει με προβλέψιμο τρόπο. Στην πραγματικότητα -αν και το ανθρώπινο μάτι δεν μπορεί να το δει αυτό- είναι ένα άκρως δυναμικό άστρο με έντονη μαγνητική δραστηριότητα, με απανωτές εκρήξεις και ισχυρές εκτινάξεις ακτινοβολίας προς κάθε κατεύθυνση. Η «ατμόσφαιρά» του αγκαλιάζει ολόκληρο το ηλιακό μας σύστημα και επηρεάζει τόσο τη Γη όσο και τους άλλους πλανήτες και δορυφόρους. Ιδιαίτερης σημασίας είναι ο λεγόμενος διαστημικός «καιρός», το σύνολο της ηλιακής ενέργειας και των ηλιακών σωματιδίων, που εκτός από το μαγευτικό σέλας στους δύο πόλους της Γης, μπορεί να προκαλέσει σημαντικές -και δυνητικά επικίνδυνες- ανωμαλίες στον πλανήτη μας, ιδίως στις τηλεπικοινωνίες και στα ηλεκτρικά δίκτυα, αλλά και στους αστροναύτες. Οι επιστήμονες, μεταξύ άλλων, δεν έχουν κατανοήσει καλά τους μηχανισμούς που στέλνουν αυτό τον ηλιακό «άνεμο» προς την κατεύθυνσή μας, πράγμα που θα βοηθήσει στην καλύτερη και πιο έγκαιρη πρόβλεψη τυχόν ηλιακών «επεισοδίων». Το Solar Parker Probe, με τα διάφορα σύγχρονα όργανά του, θα μελετήσει τον Ήλιο και θα βοηθήσει τους επιστήμονες να φωτίσουν τα μυστήρια, ιδίως του στέμματος του άστρου μας, της ζωτικής εξωτερικής περιοχής της ηλιακής ατμόσφαιρας, μέσα στην οποία θα πετάξει το σκάφος. Πάνω από την επιφάνεια του Ήλιου εκτείνεται σε απόσταση εκατομμυρίων χιλιομέτρων το στέμμα, το οποίο τελικά «γεννά» τον ηλιακό άνεμο, το ρεύμα πλάσματος που διαπερνά το ηλιακό μας σύστημα. Ελπίζεται ότι για πρώτη φορά θα δοθεί επιτέλους απάντηση στο μεγαλύτερο ηλιακό μυστήριο: γιατί το στέμμα του Ήλιου είναι έως 300 φορές πιο καυτό από ό,τι η ορατή επιφάνεια του άστρου, κάτι μη αναμενόμενο. Αφού η ενέργεια του Ήλιου παράγεται στο εσωτερικό του, η επιφάνειά του θα έπρεπε να έχει πολύ υψηλότερη θερμοκρασία σε σχέση με την ατμόσφαιρά του – όμως συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Είναι σαν να απομακρύνεται κανείς από μια φωτιά, αλλά παρόλα αυτά η ατμόσφαιρα γύρω του να γίνεται πολύ πιο καυτή! Προς διερεύνηση είναι και οι μηχανισμοί πίσω από την επιτάχυνση των φορτισμένων σωματιδίων υψηλής ενέργειας, που συνεχώς «ξερνάει» ο Ήλιος στο διάστημα γύρω του και τα οποία μπορούν να φθάσουν να κινούνται με ταχύτητες πάνω από το ήμισυ της ταχύτητας του φωτός, καθώς απομακρύνονται από το άστρο. Αυτά τα σωματίδια μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές παρεμβολές στα ηλεκτρονικά συστήματα των δορυφόρων, ιδίως όσων κινούνται πέραν του προστατευτικού γήινου μαγνητικού πεδίου. Το σκάφος διαθέτει τέσσερις κατηγορίες επιστημονικών οργάνων: FIELDS (μέτρηση ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων στην ηλιόσφαιρα), WISPR (κάμερα που θα φωτογραφίζει τις εκρήξεις στεμματικής μάζας και άλλα ηλιακά φαινόμενα), SWEAP (καταγραφή των σωματιδίων του ηλιακού ανέμου) και ISOIS (μέτρηση σωματιδίων σε ένα ευρύ ενεργειακό φάσμα). Ο δορυφόρος φέρει το όνομα του Αμερικανού φυσικού Γιουτζίν Πάρκερ, ο οποίος το 1958 δημοσίευσε την πρώτη επιστημονική μελέτη σχετικά με την ύπαρξη του ηλιακού ανέμου. Καθώς ζει ακόμη, είναι η πρώτη φορά που η NASA δίνει σε μια αποστολή της το όνομα ενός εν ζωή επιστήμονα – κάτι ιδιαίτερα τιμητικό για τον ίδιο. Κρίσιμης σημασίας για την επιτυχία της επταετούς αποστολής, κόστους περίπου ενάμισι δισεκατομμυρίου δολαρίων, είναι η υψηλής τεχνολογίας θερμική ασπίδα του σκάφους για να μην «ψηθεί» από τον Ήλιο, η οποία του επιτρέπει να λειτουργεί σε συνθήκες σχεδόν θερμοκρασίας δωματίου (γύρω στους 29 βαθμούς Κελσίου), όταν στο εξωτερικό η θερμοκρασία θα είναι τουλάχιστον 1.370 βαθμοί. Το Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς (αυτό που για χρόνια διηύθυνε ο Έλληνας ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής) σχεδίασε, κατασκεύασε και ελέγχει το Parker Solar Probe, το οποίο προγραμματίζεται να κάνει 24 περιφορές γύρω από τον Ήλιο. http://www.in.gr/2018/08/10/tech/etoimo-na-plisiazei-ton-ilio-parker-solar-probe/

Πρόβα τζενεράλε για το σκάφος που θα «αγγίξει» τον Ήλιο. Το επερχόμενο καλοκαίρι θα πραγματοποιηθεί μια ιστορική αποστολή. Η NASA θα εκτοξεύσει ένα σκάφος που θα πλησιάσει την «κολασμένη» ατμόσφαιρα του Ηλιου. Η αποστολή έχει πάρει το όνομα του αμερικανού αστροφυσικού Γιουτζίν Πάρκερ που διατύπωσε τη θεωρία του ηλιακού ανέμου. Η NASA ανακοίνωσε ότι το σκάφος Parker Solar Probe τοποθετήθηκε σε ένα θάλαμο στον οποίο προσομοιώνονται οι συνθήκες που θα αντιμετωπίσει όταν βρεθεί κοντά στο μητρικό μας άστρο. Η θερμική ασπίδα του σκάφους από σύνθετα υλικά άνθρακα μπορεί να αντέξει σε θερμοκρασίες 1,370 βαθμών Κελσίου. Το σκάφος που θα κινείται με ταχύτητες πέριξ των 700 χιλιάδων χλμ/ώρα θα μπει σε τροχιά γύρω από τον Ηλιο και θα προσπαθήσει να συλλέξει μια σειρά από δεδομένα για τα φαινόμενα που παράγονται στο μητρικό μας άστρο. Βασικός στόχος της αποστολής είναι να βρεθούν απαντήσεις σε ένα μεγάλο μυστήριο της αστροφυσικής, την παρατήρηση ότι η ατμόσφαιρα του Ήλιου, γνωστή ως στέμμα, είναι παραδόξως εκατομμύρια βαθμούς θερμότερη από την επιφάνεια του άστρου. Η αποστολή αναμένεται επίσης να προσφέρει στοιχεία για τις γεωμαγνητικές καταιγίδες που ξεσπούν όταν η Γη δέχεται σωματίδια από ηλιακές εκρήξεις. Οι καταιγίδες αυτές εκτοξεύουν γιγάντιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων στο Διάστημα. Όταν αυτά τα σωματίδια φτάνουν στην Γη δημιουργούν ατμοσφαιρικά φαινόμενα όπως το σέλας. Όμως αν τα σωματίδια αυτά προκαλούν προβλήματα λειτουργίας στους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους αλλά και τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη διαχείριση του σκάφους έχει αναλάβει το περίφημο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής (APL) του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς στο Μέριλαντ. Η εκτόξευση του έχει προγραμματιστεί να γίνει στο διάστημα 31 Ιουλίου-19 Αυγούστου. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500192671

Επιστημονική θεωρία αποκαλύπτει τι ώθησε τους πρώτους ανθρώπους να κατέβουν από τα δέντρα. Τι ώθησε τους πρώτους ανθρώπους να κατέβουν από τα δέντρα όπου ζούσαν ως πίθηκοι, να σηκωθούν όρθιοι και να περπατήσουν στα δύο τους πόδια, ξεκινώντας τη μεγάλη περιπέτεια που τους άφησε ελεύθερα τα χέρια τους για να φτιάχνουν απλά εργαλεία και τελικά καθεδρικούς, πυραύλους και «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα; Οι εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων (σούπερ-νόβα) είναι η απρόσμενη απάντηση μιας νέας επιστημονικής θεωρίας. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή φυσικής και αστρονομίας Άντριαν Μέλοτ του Πανεπιστημίου του Κάνσας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωλογίας «Journal of Geology», υποστηρίζουν ότι οι εκρήξεις σούπερ-νόβα βομβάρδισαν τη Γη με κοσμική ακτινοβολία, αρχής γενομένης πριν από περίπου οκτώ εκατομμύρια χρόνια και με αποκορύφωμα πριν από 2,6 εκατ. χρόνια. Ο κατακλυσμός της κατώτερης ατμόσφαιρας του πλανήτη μας από ηλεκτρόνια και άλλα υψηλής ενέργειας σωματίδια, που είχε ως αποτέλεσμα τον ιονισμό της (αύξηση 50 φορές σε σχέση με πριν), πυροδότησε μια αλυσίδα γεγονότων, καθώς προκλήθηκε τεράστια αύξηση στους κεραυνούς, που έπεσαν στη Γη και ήταν η αιτία για εκτεταμένες δασικές πυρκαγιές σε όλο τον πλανήτη. Αυτή η πύρινη κόλαση μπορεί κάλλιστα να ήταν μία από τις βασικές αιτίες που οι πρόγονοι του «έμφρονος ανθρώπου» (homo sapiens) αναγκάσθηκαν να κατέβουν από τα δέντρα και να το βάλουν στα... δύο πόδια. Κάπως έτσι, σύμφωνα με τη νέα υπόθεση, οι μακρινοί πρόγονοι μας προσαρμόστηκαν σταδιακά σε μια ζωή πλέον όχι πάνω στα δέντρα, αλλά στις σαβάνες της βορειοανατολικής Αφρικής, που αποτέλεσαν το λίκνο της ανθρωπότητας. Βήμα-βήμα, από τον «επιδέξιο άνθρωπο» (homo habilis) και τον «όρθιο άνθρωπο» (homo erectus) αναδύθηκε εξελικτικά ο homo sapiens, που όχι μόνο «έπιαναν» τα χέρια του, αλλά και ο εγκέφαλός του δούλευε πιο δημιουργικά από κάθε προηγούμενο είδος του γένους Homo. Οι ερευνητές δήλωσαν ότι βρήκαν στους βυθούς της Γης βάσιμες ενδείξεις (εναποθέσεις του ισοτόπου σιδήρου-60) πως συνέβησαν εκρήξεις σούπερ-νόβα στην κοσμική «γειτονιά» της Γης σε απόσταση περίπου 163 ετών φωτός, στη διάρκεια της μετάβασης από την Πλειόκαινο εποχή στην εποχή των Πάγων. Παράλληλα, ανέφεραν ότι έχουν ανακαλυφθεί μεγάλες εναποθέσεις άνθρακα (πιθανώς από πανάρχαιες πυρκαγιές) σε εδάφη και σε εποχές που αντιστοιχούν στον κοσμικό «βομβαρδισμό». Η σύμπτωση αυτή, όπως λένε, ενισχύει τη θεωρία τους. http://www.kathimerini.gr/1026311/article/epikairothta/episthmh/episthmonikh-8ewria-apokalyptei-ti-w8hse-toys-prwtoys-an8rwpoys-na-katevoyn-apo-ta-dentra

Νέο ιστορικό ρεκόρ του διοξειδίου του άνθρακα. Σε ιστορικά επίπεδα ρεκόρ έφθασαν τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, καθώς συνεχίζουν να συσσωρεύονται τα ανθρωπογενή «αέρια του θερμοκηπίου». Επιστήμονες στις ΗΠΑ κατέγραψαν το Σαββατοκύριακο στο σταθμό αναφοράς Μάουνα Λόα στη Χαβάη, ο οποίος καταγράφει το διοξείδιο από τη δεκαετία του 1950, επίπεδα 415,26 ppm (μέρη ανά εκατομμύριο). Την τελευταία φορά που το διοξείδιο είχε φθάσει σε τέτοια επίπεδα, ήταν πριν πάνω από τρία εκατομμύρια χρόνια, όταν η στάθμη των θαλασσών ήταν αρκετά μέτρα ψηλότερα από ό,τι είναι σήμερα. «Η νέα μέτρηση δείχνει ότι δεν είμαστε καθόλου σε τροχιά για να προστατεύσουμε το κλίμα. Ο αριθμός (σ.σ. του διοξειδίου) συνεχώς αυξάνει και κάθε χρόνο είναι μεγαλύτερος. Αυτός ο αριθμός είναι ανάγκη να σταθεροποιηθεί», δήλωσε ο Βόλφγκανγκ Λουχτ του Ινστιτούτου Ερευνών για την Κλιματική Αλλαγή στο Πότσνταμ της Γερμανίας, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο. Η διεθνής συμφωνία του Παρισιού του 2015 καλεί την ανθρωπότητα να φρενάρει την άνοδο της θερμοκρασίας αρκετά κάτω από τους δύο βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα (αν είναι δυνατό, στον ενάμιση βαθμό). Ήδη η μέση επιφανειακή θερμοκρασία της Γης έχει αυξηθεί κατά ένα βαθμό περίπου. Αν και υπάρχει διαφωνία για το ποια πρέπει να θεωρηθούν «ασφαλή» επίπεδα διοξειδίου στην ατμόσφαιρα, οι περισσότεροι επιστήμονες βάζουν το όριο στα 350 ppm. https://www.in.gr/2019/05/14/tech/neo-istoriko-rekor-tou-diokseidiou-tou-anthraka/

Πιθανώς σε μικρές λίμνες και όχι σε ωκεανούς η εμφάνιση της ζωής, σύμφωνα με νέα έρευνα. Προϊστορικές μικρές λίμνες/ νερόλακκοι ενδεχομένως να αποτέλεσαν πολύ καταλληλότερο περιβάλλον για την εμφάνιση των πρώτων μορφών ζωής στη Γη από ό,τι οι ωκεανοί, σύμφωνα με νέα μελέτη του ΜΙΤ. Όπως αναφέρει το MIT News, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως μικροί, ρηχοί νερόλακκοι, βάθους της τάξης των 10 εκατοστών, μπορεί να παρουσίαζαν μεγάλες συγκεντρώσεις αυτού που πολλοί επιστήμονες θεωρούν ως καταλύτη- βασικό συστατικό για την εμφάνιση της ζωής στη Γη: Του αζώτου. Σε ρηχές λίμνες, το άζωτο, υπό τη μορφή αζωτούχων οξειδίων, θα είχε καλές ελπίδες να επιτύχει συγκεντρώσεις σε επαρκές επίπεδο για να αλληλεπιδράσει με άλλα στοιχεία, οδηγώντας στην εμφάνιση των πρώτων έμβιων οργανισμών. Σε πολύ βαθύτερους ωκεανούς, το άζωτο θα δυσκολευόταν πιο πολύ να αναπτύξει σημαντική, καταλυτική για την εμφάνιση της ζωής, παρουσία, εκτιμούν οι επιστήμονες. «Το μήνυμά μας συνολικά είναι, αν νομίζετε ότι η προέλευση της ζωής απαιτούσε ορισμένο άζωτο, όπως πιστεύουν πολλοί, τότε είναι δύσκολο να έχεις την προέλευση της ζωής στον ωκεανό» είπε ο Σουκρίτ Ραντζάν, lead author της μελέτης και μεταδιδακτορικός στο Τμήμα EAPS (Earth, Atmospheric and Planetary Sciences) του ΜΙΤ. «Είναι πολύ πιο εύκολο να συμβεί σε έναν νερόλακκο» πρόσθεσε. Εάν η πρώιμη ζωή εμφανίστηκε όντως χάρη σε μια αντίδραση με τη συμμετοχή αζώτου, υπάρχουν δύο τρόποι που θεωρείται ότι μπορεί να συνέβη αυτό: Η πρώτη είναι στα βάθη του ωκεανού, όπου το άζωτο, υπό τη μορφή αζωτούχων οξειδίων, μπορεί να αντέδρασε με διοξείδιο του άνθρακα, που προέκυπτε από υδροθερμική δραστηριότητα, για τον σχηματισμό των πρώτων δομικών στοιχείων της ζωής. Η δεύτερη θεωρία περιλαμβάνει RNA- ριβονουκλεϊκό οξύ. Στην πρώιμη μορφή του, το RNA ήταν πιθανότατα ένα μόριο που κυκλοφορούσε ελεύθερο. Ερχόμενο σε επαφή με αζωτούχα οξείδια, όπως πιστεύουν κάποιοι επιστήμονες, το RNA μπορεί να οδηγήθηκε χημικά στον σχημταισμό των πρώτων μοριακών «αλυσίδων» ζωής. Η διαδικασία αυτή μπορεί να συνέβη είτε στους ωκεανούς, είτε σε ρηχές λίμνες και νερόλακκους: Αζωτούχα οξείδια πιθανότατα εναποτέθηκαν σε όγκους νερού, από ωκεανούς μέχρι μικρές λίμνες, ως παράγωγα της διάσπασης του αζώτου στην ατμόσφαιρα της Γης. Το ατομσφαιρικό άζωτο αποτελείται από δύο μόρια αζώτου, που συνδέονται στενά, και μπορούν να διασπαστούν μέσω αστραπής. Οι επιστήμονες πιστεύουν πως ίσως να υπήρξαν αρκετές αστραπές στην ατμόσφαιρα της αρχέγονης Γης για να παραχθούν επαρκείς ποσότητες αζωτούχων οξειδίων ώστε να φέρουν την εμφάνιση της ζωής στους ωκεανούς. Ο Ραντζάν λέει ότι οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι αυτή η «παροχή» αζωτούχων οξειδίων ήταν σχετικά σταθερή. Ωστόσο, στο πλαίσιο της νέας μελέτης, παρουσιάζει δύο φαινόμενα που μπορεί να κατέστρεψαν ένα μεγάλο ποσοστό αζωτούχων οξειδίων, ειδικά στους ωκεανούς. Ο ίδιος και οι συνάδελφοί του εξέτασαν τη σχετική βιβλιογραφία και βρήκαν πως τα αζωτούχα οξείδια στο νερό μπορούν να διασπαστούν μέσω αλληλεπίδρασης με το υπεριώδες φως, καθώς και με σίδηρο από αρχαίους βράχους στον ωκεανό. Ωστόσο, σε νερόλακκους/ λίμνες η ζωή θα είχε καλύτερες πιθανότητες, καθώς ο όγκος του νερού ήταν πολύ μικρότερος, οπότε και οι συγκεντρώσεις των αζωτούχων οξειδίων πολύ μεγαλύτερες, με αποτέλεσμα τα δύο προαναφερθέντα φαινόμενα να μην έχουν τις ίδιες επιπτώσεις. Κατά τον Ραντζάν, όσο πιο ρηχή μια λίμνη, τόσο μεγαλύτερες οι ελπίδες αλληλεπίδρασης με άλλα μόρια, και ειδικά RNA, για τον σχηματισμό των πρώτων έμβιων οργανισμών. Ο Ραντζάν και οι συνάδελφοί του δημοσιοποίησαν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους στο Geochemistry, Geophysics, Geosystems. https://www.naftemporiki.gr/story/1465159/pithanos-se-mikres-limnes-kai-oxi-se-okeanous-i-emfanisi-tis-zois-sumfona-me-nea-ereuna

Διαστημική αποστολή θα μελετήσει τη μαγνητική σχέση Γης- Ηλιου που επηρεάζει τις τηλεπικοινωνίες και τα GPS Τη συνεχή αλληλεπίδραση ανάμεσα στη Γη και στον Ήλιο, η οποία συμβαίνει, καθώς τα σωματίδια του ηλιακού «ανέμου» συναντούν τη μαγνητόσφαιρα, τη μαγνητική ασπίδα του πλανήτη μας, θα μελετήσει η μελλοντική ευρω-κινεζική αποστολή Smile (Solar wind Magnetosphere Ionosphere Link Explorer), για την οποία έδωσε πρόσφατα το «πράσινο φως» η επιστημονική επιτροπή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). Η μαγνητική αλληλεπίδραση Γης-Ήλιου επηρεάζει καθοριστικά τον διαστημικό «καιρό» και, κατά συνέπεια, την αξιοπιστία των δορυφόρων τηλεπικοινωνιών και πλοήγησης. Όσο καλύτερη κατανόηση υπάρχει για αυτή την αλληλεπίδραση, τόσο καλύτερα μπορούν να προβλεφθούν στο μέλλον πιθανές δυσάρεστες «εκπλήξεις» του διαστημικού καιρού. Προηγήθηκαν επιστημονικές συναντήσεις μεταξύ Ευρωπαίων και Κινέζων επιστημόνων που έθεσαν τα θεμέλια και το πρόγραμμα της συνεργασίας. Με βάση τον έως τώρα σχεδιασμό, ένα διαστημικό σκάφος βάρους 2,2 τόνων θα εκτοξευθεί το 2023 με ευρωπαϊκό πύραυλο Ariane 6 ή Vega-C και θα τεθεί σε άκρως ελλειπτική τροχιά γύρω από τη Γη, που θα κυμαίνεται σε απόσταση 5.000 έως 121.000 χιλιομέτρων από τον πλανήτη μας (περίπου στο ένα τρίτο της απόστασης Γης-Σελήνης). Ο επιστημονικός δορυφόρος θα κάνει συνεχή παρατήρηση σε περιοχές-κλειδιά του διαστήματος κοντά στη Γη, για διαδοχικά συνεχόμενα χρονικά διαστήματα άνω των 40 ωρών κάθε φορά. Μεταξύ άλλων, θα τραβά εικόνες και βίντεο της μαγνητόπαυσης (του συνόρου όπου η μαγνητόσφαιρα του πλανήτη μας συναντά τον ηλιακό άνεμο), καθώς και των περιοχών πάνω από τους πόλους όπου σχηματίζεται το σέλας, λόγω της αυτής της αλληλεπίδρασης. Θα είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες θα έχουν την ευκαιρία να παρατηρήσουν για τόσο παρατεταμένο χρόνο τη φυσική αλληλεπίδραση Ήλιου-Γης. Πιστεύεται ότι η αποστολή Smile, που αρχικά προβλέπεται να διαρκέσει τρία χρόνια, θα φέρει επανάσταση στην κατανόηση των επιστημόνων για τις φυσικές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα στη μαγνητόσφαιρα. Ο δορυφόρος θα διαθέτει τέσσερα επιστημονικά όργανα: δύο κινεζικά, ένα ευρωπαϊκό και ένα καναδικό. Τα επιστημονικά δεδομένα θα στέλνονται από το δορυφόρο τόσο σε σταθμό εδάφους της ESA στην Ανταρκτική, όσο και σε παρόμοιο σταθμό της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών. Η συναρμολόγηση και η δοκιμή της διαστημοσυσκευής θα γίνει στην Ευρώπη. http://www.kathimerini.gr/1013935/article/epikairothta/episthmh/diasthmikh-apostolh-8a-melethsei-th-magnhtikh-sxesh-ghs--hlioy-poy-ephreazei-tis-thlepikoinwnies-kai-ta-gps

Η ατμόσφαιρα της Γης εκτείνεται πέρα από το φεγγάρι. Το εξωτερικό μέρος της ατμόσφαιρας του πλανήτη μας εκτείνεται αρκετά πέρα από το φεγγάρι, σχεδόν στη διπλάσια απόσταση Γης-Σελήνης, σύμφωνα με νέες επιστημονικές εκτιμήσεις. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσε ότι μια νέα ανάλυση παλαιότερων παρατηρήσεων του ευρω-αμερικανικού ηλιακού παρατηρητηρίου SOHO (Solar and Heliospheric Observatory) δείχνει ότι το αέριο στρώμα που τυλίγει τη Γη, φθάνει σε απόσταση έως 630.000 χιλιομέτρων ή περίπου 50 φορές όσο η διάμετρος του πλανήτη μας. «Ουσιαστικά η Σελήνη κινείται διαμέσου της ατμόσφαιρας της Γης. Δεν το είχαμε συνειδητοποιήσει αυτό, εωσότου 'ξεσκονίσαμε' παρατηρήσεις που είχαν γίνει πριν δύο δεκαετίες από τη διαστημοσυσκευή SOHO», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Ίγκορ Μπαλιούκιν του Ινστιτούτου Διαστημικών Ερευνών της Ρωσίας. Στην εξώσφαιρα, εκεί όπου η γήινη ατμόσφαιρα αναμιγνύεται με το διάστημα, υπάρχει ένα νέφος ατόμων υδρογόνου που λέγεται γεωκορώνα. Το όργανο SWAN του SOHO ανίχνευσε την «υπογραφή» του υδρογόνου και αποκάλυψε ότι τελικά η ατμόσφαιρα, αν και πολύ αραιή, φθάνει αρκετά πέρα από το φεγγάρι. Το πρώτο τηλεσκόπιο στη Σελήνη, που είχε τοποθετηθεί από τους αστροναύτες της αποστολής «Απόλλων 16» το 1972, είχε τραβήξει μια εικόνα της γεωκορώνας που περιβάλλει τη Γη και λάμπει στο υπεριώδες φως. Όμως τότε δεν είχε γίνει αντιληπτό ότι το φεγγάρι στην πραγματικότητα βρίσκεται μέσα στη γεωκορώνα. Ο Ήλιος αλληλεπιδρά με τα άτομα υδρογόνου μέσω ενός συγκεκριμένου μήκους κύματος του υπεριώδους φωτός (γνωστού ως Lyman-alpha), το οποίο τα εν λόγω άτομα μπορούν τόσο να απορροφήσουν όσο και να εκπέμψουν. Επειδή αυτό το είδος φωτός απορροφάται από τη γήινη ατμόσφαιρα, μπορεί να είναι ορατό μόνο από το διάστημα. Το SOHO μπορεί να «πιάσει» το φως Lyman-alpha από τη γεωκορώνα. Οι μετρήσεις του δείχνουν ότι σε απόσταση 60.000 χιλιομέτρων από τη Γη υπάρχει μια πυκνότητα 70 ατόμων υδρογόνου ανά κυβικό εκατοστό, ενώ στην απόσταση της Σελήνης μόνο 0,2 άτομα/κυβικό εκατοστό. Τα σωματίδια αυτά, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δεν συνιστούν κάποια απειλή για τις μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές στο φεγγάρι. Όμως η γεωκορώνα της Γης, δηλαδή αυτό το αραιό νέφος υδρογόνου, μπορεί να δημιουργήσει παρεμβολές σε μελλοντικές αστρονομικές παρατηρήσεις που μπορεί να γίνουν από την επιφάνεια της Σελήνης ή από δορυφορικό τηλεσκόπιο κοντά σε αυτήν. http://www.kathimerini.gr/1011087/gallery/epikairothta/episthmh/h-atmosfaira-ths-ghs-ekteinetai-pera-apo-to-feggari

Επιστήμονες ανακάλυψαν «υπόγεια» βουνά, μεγαλύτερα από το Εβερεστ! Μπροστά σε μια απίθανη ανακάλυψη βρίσκονται επιστήμονες από πανεπιστήμια των ΗΠΑ και της Κίνας, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι στον πυθμένα της Γης, ενδέχεται να υπάρχουν υπόγεια βουνά, με ύψος μεγαλύτερο από το Εβερεστ και ό,τι άλλο γνωρίζουμε μέχρι σήμερα στον πλανήτη. Σύμφωνα με τη δημοσίευση που έγινε στο κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό Science, οι γεωεπιστήμονες μελέτησαν τα σεισμικά κύματα ενός σεισμού μεγέθους 8,2 Ρίχτερ, που είχε γίνει στη Βολιβία το 1994 και «έπεσαν» πάνω σε περίεργα ευρήματα. Συγκεκριμένα, στη μελέτη τους τονίζεται η πιθανότητα να υπάρχουν γιγαντιαία βουνά σε βάθος 660 χιλιομέτρων, βαθιά στον μανδύα της Γης. Οπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, στο δημοσίευμα τονίζεται ότι Γη έχει τρία βασικά στρώματα: τον φλοιό, τον μανδύα και τον πυρήνα. H «καρδιά» του πλανήτη μας χωρίζεται σε εσωτερικό και εξωτερικό πυρήνα, αλλά είναι λιγότερο γνωστό ότι και ο μανδύας διαθέτει ανώτερο και κατώτερο στρώμα. Ανάμεσα σε αυτά τα δύο στρώματα, υπάρχει μια διαχωριστική ζώνη που οι ερευνητές ονομάζουν απλώς «το σύνορο των 660 χιλιομέτρων». Και σε αυτό το διαχωριστικό στρώμα σχηματίζονται πιθανώς βουνά μεγαλύτερα από οποιοδήποτε υπάρχει στην επιφάνεια της Γης. Τη δημοσίευση έκαναν η επίκουρη καθηγήτρια γεωφυσικής Τζέσικα Ίρβινγκ του Πανεπιστημίου Πρίνστον, ο δρ Γουενμπό Γου του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) και ο Σιντάο Νι του Ινστιτούτου Γεωδαισίας και Γεωφυσικής της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών. Οπως ανέφεραν, τα σεισμικά κύματα έχουν τη χρήσιμη ιδιότητα, όπως το φως, να καμπυλώνουν και να αντανακλώνται, καθώς διαπερνούν τα πετρώματα στα έγκατα του πλανήτη, πράγμα που επιτρέπει στους επιστήμονες να βγάζουν συμπεράσματα για το ti υπάρχει κάτω από την επιφάνεια. Οι ερευνητές εξεπλάγησαν όταν ανακάλυψαν πόσο ανώμαλο φαίνεται να είναι το διαχωριστικό στρώμα ανάμεσα στον ανώτερο και στον κατώτερο μανδύα, πολύ περισσότερο από τις ανωμαλίες που εμφανίζει η τοπογραφία στην επιφάνεια της Γης. Αν και δεν μπορούν να κάνουν ακριβείς μετρήσεις για το ύψος τους, ανακοίνωσαν ότι τα βουνά αυτού του στρώματος πιθανώς είναι μεγαλύτερα και από το Έβερεστ, ενώ ανάμεσα τους φαίνεται να υπάρχουν ομαλές εκτάσεις σαν πεδιάδες. Ο μανδύας, το ενδιάμεσο στρώμα μεταξύ φλοιού και πυρήνα, αποτελεί περίπου το 84% του όγκου της Γης. Οι επιστήμονες δεν είναι βέβαιοι μέσα από ποιες θερμικές ή χημικές διαδικασίες το «σύνορο» των 660 χλμ. είναι μορφολογικά τόσο ακανόνιστο. https://www.pronews.gr/epistimes/tehnologia/752033_epistimones-anakalypsan-ypogeia-voyna-megalytera-apo-everest-vinteo

OHE : Τα τέσσερα τελευταία χρόνια είναι τα θερμότερα που έχουν καταγραφεί ποτέ. Τα τέσσερα τελευταία χρόνια ήταν τα θερμότερα που έχουν ποτέ καταγραφεί, ανέφερε σήμερα ο ΟΗΕ, στοιχεία, που σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, επιβεβαιώνουν το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη, την οποία προκαλούν οι συγκεντρώσεις ρεκόρ των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα. Σε ένα δελτίο τύπου, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) παρατηρεί ότι η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη το 2018 υπερέβη κατά περίπου 1 βαθμό κελσίου εκείνη που επικρατούσε στην προβιομηχανική περίοδο (1850-1900). «Η χρονιά αυτή (2018) κατατάσσεται στην τέταρτη θέση των θερμότερων ετών, που έχουν διαπιστωθεί» εξηγεί η ειδική αυτή υπηρεσία του ΟΗΕ. «Με 1,2 βαθμό κελσίου περισσότερο σε σύγκριση με την προβιομηχανική περίοδο, το έτος 2016, το οποίο σηματοδοτήθηκε από το ισχυρό φαινόμενο Ελ Νίνιο, παραμένει η θερμότερη χρονιά. Το 2015 και 2017, η διαφορά μεταξύ της μέσης θερμοκρασίας σε σύγκριση με τις μετρήσεις της προβιομηχανικής περιόδου ήταν 1,1 βαθμός κελσίου». Ο ΟΗΕ έχει ως αναφορά τη χρονιά 1850, ημερομηνία κατά την οποία ξεκίνησαν οι συστηματικές καταγραφές της θερμοκρασίας. Όμως, «είναι πολύ σημαντικότερο να εξετάσουμε την μακροπρόθεσμη εξέλιξη της θερμοκρασίας (…) από το να κάνουμε μια κατάταξη μεταξύ διαφορετικών ετών» υπογραμμίζει ο γενικός γραμματέας του WMO Πέτερι Τάλας, υπενθυμίζοντας ότι στα τελευταία 22 έτη, καταγράφηκαν οι 20 θερμότερες χρονιές. «Ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα… έπληξαν πολλές χώρες και εκατομμύρια ανθρώπους την περασμένη χρονιά» εξήγησε ο Τάλας. Μεταξύ αυτών, το 2018, η Καλιφόρνια ήλθε αντιμέτωπη με καταστροφικές πυρκαγιές, η Νότια Αφρική με ξηρασία και η Ινδία με σαρωτικές πλημμύρες. «Η διεθνής κοινότητα πρέπει να δώσει απόλυτη προτεραιότητα στη μείωση των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και στη λήψη μέτρων προσαρμογής στο κλίμα» σημείωσε. Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός προειδοποιεί, επίσης, ότι το 2019 δεν έχει ξεκινήσει με τους καλύτερους οιωνούς. Η Αυστραλία, για παράδειγμα, γνώρισε τον θερμότερο ποτέ Ιανουάριο, την ώρα που ένα κύμα πρωτόγνωρου ψύχους σάρωσε ένα μέρος της Βόρειας Αμερικής. «Το κύμα ψύχους στις ανατολικές ΗΠΑ δεν αντικρούει βέβαια την πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής» επισήμανε ο Τάλας. «Η Αρκτική θερμαίνεται σε διπλάσιο ρυθμό σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο (…) Τα όσα συμβαίνουν στους Πόλους δεν παραμένουν περιορισμένα στους Πόλους, αλλά επηρεάζουν τις μετεωρολογικές και κλιματικές συνθήκες σε άλλες περιοχές, όπου ζουν εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι». https://www.tanea.gr/2019/02/06/science-technology/ohe-ta-tessera-teleytaia-xronia-einai-ta-thermotera-pou-exoun-katagrafei-pote/

Δέκα επιστημονικές αποστολές το 2019 με στόχο τα μυστικά και τους κινδύνους της Γης. Το 2018 μάθαμε πολλά νέα πράγματα για τον πλανήτη μας και είναι σίγουρο ότι το ίδιο θα συμβεί και το 2019. Οι επιστήμονες ετοιμάζουν ή μόλις έχουν ξεκινήσει μια σειρά από αποστολές και ερευνητικά προγράμματα που αναμένεται να φέρουν στο φως νέες ανακαλύψεις στο πεδίο των γεωεπιστημών και του περιβάλλοντος. Ακολουθεί μια επιλεκτική αναφορά σε δέκα από τις πιο σημαντικές φετινές ερευνητικές αποστολές, σύμφωνα με το «Science» και το «Live Science». – Μελέτη των παγετώνων της Δ. Ανταρκτικής για τυχόν ρωγμές: Μια μεγάλη αμερικανο-βρετανική αποστολή, με τη συμμετοχή άνω των 100 επιστημόνων, θα αρχίσει να μελετά τον απομακρυσμένο γιγάντιο παγετώνα Thwaites στη Δυτική Ανταρκτική, μήπως εμφανίζει ανησυχητικές ρωγμές. Ο εν λόγω παγετώνας λειτουργεί ως ανάχωμα για τεράστιες μάζες πάγου πίσω από αυτόν και, αν καταρρεύσει στη θάλασσα, ένας τεράστιος όγκος πάγου θα γλιστρήσει στον ωκεανό, θα λιώσει και θα ανεβάσει τη στάθμη της θάλασσας. Οι δορυφόροι δείχνουν ότι η περιοχή του παγετώνα εμφανίζει ύποπτες μεταβολές. Οι επιστήμονες θέλουν απαντήσεις από πρώτο χέρι με ειδικά όργανα για το τι ακριβώς συμβαίνει και πόσο πρέπει να ανησυχούμε. Το ερευνητικό πρόγραμμα κόστους 50 εκατ. δολ. θα διαρκέσει πέντε χρόνια. – Ακινητοποιημένο παγοθραυστικό σε ρόλο ερευνητικού κέντρου στην Αρκτική: Τον Σεπτέμβριο επιστήμονες θα ακινητοποιήσουν σκοπίμως για έναν ολόκληρο χρόνο το γερμανικό παγοθραυστικό «RV Polarstern» στην Αρκτική θάλασσα. Το πλοίο θα λειτουργήσει ως ερευνητικό κέντρο για τη μελέτη «από πρώτο χέρι» του αρκτικού κλίματος και την παρακολούθηση των ολοένα συρρικνούμενων αρκτικών πάγων, φιλοξενώντας ερευνητές από 17 χώρες, σε ένα διεπιστημονικό πρόγραμμα κόστους 120 εκατ. ευρώ. – Πρώτη γεώτρηση στην καρδιά ενός σεισμού: Νοτιοδυτικά της ακτής της Ιαπωνίας, στο βυθό του Ειρηνικού Ωκεανού, υπάρχει η τάφρος Νανκάι, μια ενεργή ζώνη υποβύθισης, όπου η μία τεκτονική πλάκα του φλοιού της Γης γλιστρά κάτω από την άλλη. Έχει δημιουργηθεί έτσι μια από τις πιο σεισμογόνες περιοχές στον πλανήτη, με περιοδικούς βίαιους σεισμούς, η οποία το 1944 είχε προκαλέσει καταστροφικό σεισμό 8,1 Ρίχτερ στην Ιαπωνία. Φέτος ξεκινά το πείραμα NanTroSEIZE (Nankai Trough Seismogenic Zone Experiment), που για πρώτη φορά στον κόσμο θα επιχειρήσει υποθαλάσσια γεώτρηση μέσα στο ρήγμα. Τα πετρώματα που θα συλλεχθούν, θα αναλυθούν για να βγουν συμπεράσματα σχετικά με τους μελλοντικούς σεισμικούς κινδύνους. – Εξερεύνηση μιας υπόγειας λίμνης στη δυτική Ανταρκτική: Οι επιστήμονες ξεκίνησαν τη γεώτρηση στη μεγάλη λίμνη Μέρσερ, έκτασης 139 τετραγωνικών χιλιομέτρων, η οποία είναι θαμμένη σε βάθος 1.200 μέτρων κάτω από τους πάγους της Δυτικής Ανταρκτικής. Τα ύδατά της είναι τελείως απομονωμένα από τα άλλα γήινα οικοσυστήματα εδώ και αρκετές χιλιάδες χρόνια, οπότε οι επιστήμονες αναρωτιούνται τι μπορεί να βρουν εκεί (μερικοί μάλιστα φοβούνται μήπως έλθουν στο φως επικίνδυνα βακτήρια ή ιοί). Οι ερευνητές ήδη, αφού άνοιξαν στον πάγο μια τρύπα γεώτρησης βάθους 1.068 μέτρων, έφθασαν στο εγκλωβισμένο νερό και συνέλεξαν δείγματα του (60 λίτρα). Οι πρώτες αναλύσεις δείχνουν όχι μόνο ότι το νερό, που έχει θερμοκρασία σχεδόν μείον ένα βαθμό Κελσίου, σφύζει από μικροβιακή ζωή, καθώς βρέθηκαν περίπου 10.000 βακτηριακά κύτταρα ανά χιλιοστό του λίτρου, αλλά επίσης – πράγμα ακόμη πιο αξιοσημείωτο- ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά απομεινάρια μικροσκοπικών ζώων (καρκινοειδή και βραδύπορα). Παραμένει άγνωστο πώς κάποτε βρέθηκαν τέτοιοι οργανισμοί στη λίμνη Μέρσερ. Στην Ανταρκτική υπάρχουν τουλάχιστον 400 τέτοιες λίμνες με υγρό νερό, θαμμένες κάτω από τους πάγους, με πιο μεγάλη τη λίμνη Βοστόκ στην ανατολική Ανταρκτική, που έχει βάθος 1.000 μέτρων, αλλά σκεπάζεται από πάγους πάχους τεσσάρων χιλιομέτρων, συνεπώς είναι πολύ δυσπρόσιτη. Η μελέτη τέτοιων λιμνών θα βοηθήσει στη μελλοντική διαστημική εξερεύνηση παρόμοιων υπόγειων υδάτινων οικοσυστημάτων σε άλλους πλανήτες και δορυφόρους. – Μελέτη των κοραλλιογενών υφάλων: Τα πανέμορφα υποθαλάσσια οικοσυστήματα των κοραλλιών κινδυνεύουν από τη θαλάσσια ρύπανση και την οξίνιση των ωκεανών, που προκαλείται από την αυξανόμενη απορρόφηση περισσότερου ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα λόγω της κλιματικής αλλαγής. Τον Σεπτέμβριο θα ξεκινήσει από την ευρωπαϊκή ερευνητική κοινοπραξία ECORD συστηματική υποθαλάσσια γεώτρηση σε 11 τοποθεσίες γύρω από τη Χαβάη για να ληφθούν δείγματα από τους κοραλλιογενείς υφάλους, ακόμη και από απολιθώματά τους με ηλικία έως 500.000 ετών. Στόχος είναι να εξαχθούν συμπεράσματα για την ποσότητα του διοξειδίου στην γήινη ατμόσφαιρα στο μακρινό παρελθόν, αλλά και το πώς αντέδρασαν τότε τα κοράλλια σε εκείνες τις κλιματικές και περιβαλλοντικές αλλαγές. – Δημιουργία νέων χαρτών για τους πάγους της Γης: Ο περιβαλλοντικός δορυφόρος ICESat-2 της NASA, που εκτοξεύθηκε το Σεπτέμβριο του 2008, θα μελετήσει επισταμένα και σε πραγματικό χρόνο τους πόλους του πλανήτη μας, μετρώντας τις εποχικές μεταβολές στο πάχος και την έκταση των πάγων τους. Μπορεί να ανιχνεύσει αλλαγές της τάξης μόλις του μισού εκατοστού και ήδη έχει φτιάξει τον καλύτερο έως τώρα χάρτη των πάγων της Ανταρκτικής. – Το πρώτο πείραμα ηλιακής γεωμηχανικής: Ένα πείραμα στη στρατόσφαιρα (Stratospheric Controlled Perturbation Experiment), με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, θα δοκιμάσει πιλοτικά μια μέθοδο ηλιακής γεωμηχανικής, επιχειρώντας να μπλοκάρει τις ακτίνες του Ήλιου στο πλαίσιο αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Μια μικρή ποσότητα από ανακλαστικά σωματίδια θα διαχυθούν στο ανώτερο τμήμα της ατμόσφαιρας, σε μια προσπάθεια των επιστημόνων να μιμηθούν τη σκίαση, την οποία προκαλούν οι ηφαιστειακές εκρήξεις με τη σκόνη και την τέφρα που εκτοξεύουν στον αέρα. Ένα μπαλόνι θα μελετήσει πόσο αποτελεσματικά είναι τα σωματίδια στο μπλοκάρισμα της ηλιακής ακτινοβολίας. – Μέτρηση των δασών και των δέντρων από ψηλά: Το νέο όργανο lidar με την ονομασία GEDI (Global Ecosystem Dynamics Investigation), που η NASA έστειλε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό τον Δεκέμβριο και το οποίο θα τοποθετηθεί στην εξωτερική επιφάνειά του σταθμού, θα δημιουργεί από φέτος εντυπωσιακά λεπτομερείς τρισδιάστατες εικόνες των δασών της Γης, τόσο στις εύκρατες όσο και στις τροπικές ζώνες. Το GEDI θα βοηθήσει τους επιστήμονες να απαντήσουν ερωτήματα, όπως πόσο άνθρακα αποθηκεύουν τα δέντρα και πώς η αποψίλωση των δασών επηρεάζει την κλιματική αλλαγή. Επίσης, επειδή τα ύψη των δασών επηρεάζουν τους ανέμους παγκοσμίως, θα επιτρέψει και την καλύτερη πρόγνωση του καιρού. – Η «απογραφή» της βιοποικιλότητας: Μετά από έρευνα τριών ετών, θα δημοσιευθεί το Μάιο μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση της κατάστασης των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας στη Γη. Ειδικοί από 50 χώρες θα παρουσιάσουν την πολυαναμενόμενη έκθεσή τους, την πρώτη μετά το 2005. – Το «προφίλ» της βαθιάς μικροβιακής βιόσφαιρας: Το Παρατηρητήριο του Βαθιού ‘Ανθρακα, που εδώ και δέκα χρόνια κάνει γεωτρήσεις για να μάθει περισσότερα πράγματα για τα αφανή οικοσυστήματα κάτω από τα πόδια μας, θα παρουσιάσει τον Οκτώβριο την τελική «απογραφή» του για αυτόν τον τεράστιο αλλά άγνωστο μικροβιακό «υπόκοσμο». https://physicsgg.me/2019/01/27/%ce%b4%ce%ad%ce%ba%ce%b1-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ad%cf%82-%ce%b1%cf%80%ce%bf%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bb%ce%ad%cf%82-%cf%84%ce%bf-2019/

Η κίνηση του βορείου μαγνητικού πόλου προβληματίζει τους γεωφυσικούς. Οι επιστήμονες έχουν ξαφνιαστεί από την ασυνήθιστα γρήγορη μετακίνηση του βορείου μαγνητικού πόλου, ο οποίος απομακρύνεται συνεχώς από τον Καναδά, κινούμενος ολοένα ανατολικότερα προς τη Σιβηρία. Ενώ το 1900 βρισκόταν κάπου στην ξηρά του ανατολικού Καναδά, σήμερα πια βρίσκεται κάπου στον Αρκτικό Ωκεανό, αρκετά χιλιόμετρα βόρεια μακριά του γεωγραφικού βορείου πόλου (οι δύο πόλοι δεν ταυτίζονται). Η κίνηση του βορείου μαγνητικού πόλου, η οποία οφείλεται στις μετακινήσεις του λιωμένου σιδήρου στον καυτό πυρήνα της Γης, είναι τόσο γρήγορη, που οι ειδικοί στον γεωμαγνητισμό από όλο τον κόσμο αναγκάζονται να προχωρήσουν εσπευσμένα σε κάτι ασυνήθιστο: στην αναθεώρηση του Παγκόσμιου Μαγνητικού Μοντέλου στις 15 Ιανουαρίου. https://en.wikipedia.org/wiki/World_Magnetic_Model Το εν λόγω Μοντέλο περιγράφει το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας και αποτελεί το θεμέλιο της σύγχρονης πλοήγησης, από τα συστήματα των πλοίων ως το Google Maps στα κινητά τηλέφωνα. Η τελευταία αναθεώρηση του μοντέλου είχε γίνει το 2015 και η επόμενη προγραμματιζόταν για το 2020, όμως θα επισπευσθεί εξαιτίας της απρόσμενα γρήγορης κίνησης του μαγνητικού πόλου του Βορρά, κάτι που έχει ως συνέπεια το μοντέλο να εμφανίζει πλέον ολοένα μεγαλύτερο σφάλμα. Οι επιστήμονες της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ) των ΗΠΑ και της Βρετανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας, που παρακολουθούν συνεχώς το φαινόμενο, σύμφωνα με το «Nature», συνειδητοποίησαν ότι έχει επιταχυνθεί πολύ, με αποτέλεσμα το Παγκόσμιο Μαγνητικό Μοντέλο να είναι πια τόσο ανακριβές, ώστε ξεπερνά το αποδεκτό όριο για τα σφάλματα πλοήγησης. Η θέση του βόρειου μαγνητικού πόλου -που υπολογίστηκε για πρώτη φορά το 1831 από τον Τζέιμς Κλαρκ Ρος- «περιπλανιέται» με απρόβλεπτο τρόπο, κάτι που έχει ανέκαθεν γοητεύσει εξερευνητές και επιστήμονες. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 η κίνηση του πόλου έγινε πιο γρήγορη, από περίπου 15 χιλιόμετρα ετησίως έως τότε, σε 55 χιλιόμετρα το χρόνο. Το 2001 για πρώτη φορά ο πόλος εισήλθε στον Αρκτικό Ωκεανό, ενώ το 2018 διέσχισε τη νοητή Διεθνή Γραμμή Ημερομηνίας (International Date Line), περνώντας έτσι από το δυτικό στο ανατολικό ημισφαίριο και βάζοντας «πλώρη» ολοταχώς για τη Σιβηρία. Προς το παρόν, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα γιατί έχει επιταχυνθεί τόσο δραματικά η κίνηση του βορείου μαγνητικού πόλου. Τελικά, οι μαγνητικοί πόλοι αναμένεται να αντιστραφούν, όπως έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν του πλανήτη. Αυτό αναμένεται να συμβεί μετά από μία πολυετή περίοδο, έως και 1.000 χρόνων, κατά την οποία το μαγνητικό πεδίο της Γης θα σημειώσει σημαντική εξασθένηση. Η αντιστροφή των πόλων θεωρητικά θα διαταράξει την ικανότητα ορισμένων πουλιών και άλλων ζώων που χρησιμοποιούν το μαγνητικό πεδίο για τον προσανατολισμό τους. https://physicsgg.me/2019/01/11/%ce%b7-%ce%ba%ce%af%ce%bd%ce%b7%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b2%ce%bf%cf%81%ce%b5%ce%af%ce%bf%cf%85-%ce%bc%ce%b1%ce%b3%ce%bd%ce%b7%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%cf%80%cf%8c%ce%bb%ce%bf%cf%85/

ΕΑΑ: Δημιουργεί Παρατηρητήριο Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής στα Αντικύθηρα. Υπεγράφη τη Δευτέρα στο δημαρχείο Κυθήρων το συμφωνητικό για την παραχώρηση χρήσης 36 στρεμμάτων στη θέση «Μύλοι Αντικυθήρων», από την Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας Κυθήρων και Αντικυθήρων (διαχειριστή της δημοτικής περιουσίας των Κυθήρων και Αντικυθήρων) προς το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ). Στην έκταση αυτή θα δημιουργηθεί το Παρατηρητήριο Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής του ΕΑΑ, μια μοναδική στην Ελλάδα και από τις λίγες στην Ευρώπη υπερσύγχρονη επιστημονική εγκατάσταση, που θα αναβαθμίσει την εγχώρια, αλλά και διεθνή επιστημονική γνώση στα ζητήματα περιβάλλοντος, μετεωρολογίας και κλιματικής αλλαγής. Πιο συγκεκριμένα, το παρατηρητήριο θα αποτελέσει κεντρικό σταθμό αναφοράς για την παρακολούθηση κλιματικών και γεωφυσικών παραμέτρων υποβάθρου, οι οποίες, σύμφωνα με τις μελέτες του ΕΑΑ, συναντώνται στη γεω-στρατηγική θέση των Αντικυθήρων. Σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, η αντιπροσωπευτικότητα των Αντικυθήρων για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, σε συνδυασμό με την εγκατάσταση του προηγμένου εξοπλισμού του ΕΑΑ στο νησί, θα συμβάλει τα μέγιστα για την εκπλήρωση των εθνικών υποχρεώσεων, όπως αυτές απορρέουν από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, στην οποία τονίζεται εμφατικά η ανάγκη συντονισμού των κρατών για την ενίσχυση της επιστημονικής γνώσης για το κλίμα, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας, της συστηματικής παρατήρησης του κλιματικού συστήματος και των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, κατά τρόπο που ενημερώνει τις υπηρεσίες για το κλίμα και στηρίζει τη λήψη αποφάσεων. Τη σύμβαση υπέγραψαν ο πρόεδρος της Επιτροπής Εγχωρίου Περιουσίας, Παναγιώτης Κομηνός, και ο πρόεδρος του ΕΑΑ, καθηγητής Μανώλης Πλειώνης, παρουσία της περιφερειάρχη Αττικής, Ρένας Δούρου, του δημάρχου Κυθήρων, Ευστράτιου Χαρχαλάκη, και του αντιπεριφερειάρχη Νήσων, Παναγιώτη Χατζηπέρου. Η περιφέρεια Αττικής και ο δήμος Κυθήρων στηρίζουν έμπρακτα τη δημιουργία της σημαντικής αυτής υποδομής στο μικρό νησί, το οποίο φθίνει πληθυσμιακά, αλλά με αφορμή τη μεγάλη αυτή επιστημονική επένδυση θα ενισχυθούν σημαντικά οι προσπάθειες να ανακάμψει. Εξαιρετικά σημαντική είναι και η στήριξη του εγχειρήματος από τον τομέα Έρευνας και Καινοτομίας του ΥΠΠΕΘ και της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας, αλλά και από ιδιωτικούς φορείς, όπως η Cosmote και το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. https://www.naftemporiki.gr/story/1416276/eaa-dimiourgei-paratiritirio-geoepistimon-kai-klimatikis-allagis-sta-antikuthira

Αποκαθίσταται σταδιακά το στρώμα του όζοντος. Το στρώμα του όζοντος που προστατεύει τη ζωή από την καρκινογόνο ηλιακή ακτινοβολία ανακάμπτει με ρυθμό ένα έως τρία τοις εκατό τη δεκαετία, αντιστρέφοντας πολλά χρόνια επικίνδυνης μείωσης του στρώματος αυτού εξαιτίας της απελευθέρωσης επικίνδυνων χημικών, σύμφωνα με έρευνα του ΟΗΕ που δημοσιεύεται σήμερα. Η ανασκόπηση ανά τέσσερα χρόνια του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ, μιας απαγόρευσης που επιβλήθηκε το 1987 στα αέρια που προκαλούνται από την ανθρώπινη δραστηριότητα τα οποία βλάπτουν το ευαίσθητο στρώμα του όζοντος που βρίσκεται σε μεγάλο ύψος, ανακάλυψε μακροπρόθεσμες μειώσεις στην ατμόσφαιρα ουσιών που προκαλούν εξασθένηση του όζοντος, και την εν εξελίξει ανάκαμψη του στρατοσφαιρικού όζοντος. «Η τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική ανακάμπτει, ενώ εξακολουθεί να συμβαίνει κάθε χρόνο. Ως αποτέλεσμα του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ έχει αποφευχθεί μια πολύ πιο σοβαρή εξασθένιση του όζοντος στις πολικές περιοχές», σημειώνεται στην έκθεση. Η τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική αναμενόταν να κλείσει σταδιακά, επιστρέφοντας στα επίπεδα του 1980, τη δεκαετία του 2060, σύμφωνα με την έκθεση. «Στοιχεία που παρουσίασαν οι συγγραφείς δείχνουν πως το στρώμα του όζοντος σε ορισμένα τμήματα της στρατόσφαιρας ανακάμπτει με ρυθμό 1-3% ανά δεκαετία από το 2000», ανέφερε σε μια ανακοίνωση ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός. «Με αυτούς τους ρυθμούς προβολής, το όζον του Βορείου Ημισφαιρίου και του μεσαίου γεωγραφικού πλάτους προβλέπεται να επανέλθει πλήρως μέχρι τη δεκαετία του 2030, ακολουθούμενο από το Νότιο Ημισφαίριο στη δεκαετία του 2050 και τις πολικές περιοχές μέχρι το 2060». Ο ΟΗΕ έχει ήδη χαιρετίσει την επιτυχία του Πρωτοκόλλου, με βάση το οποίο απαγορεύθηκαν ή σταμάτησε σταδιακά η χρήση των χημικών που προκαλούν εξασθένιση του στρώματος του όζοντος, περιλαμβανομένων των χλωροφθορανθράκων (CFC) που χρησιμοποιούνταν ευρέως κάποτε στα ψυγεία και στα σπρέι, ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση, είναι η πρώτη φορά που υπάρχουν ενδείξεις ότι η τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική έχει μειωθεί σε μέγεθος και βάθος από το 2000. Στην Αρκτική, οι ετήσιες μεταβολές είναι πολύ μεγαλύτερες, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολο να επιβεβαιωθεί αν έχει υπάρξει μια οριστική ανάκαμψη του στρώματος του όζοντος από το 2000. Ωστόσο, αν και η χρήση των περισσότερων απαγορευμένων αερίων έχει σταματήσει σταδιακά, η έκθεση εντοπίζει τουλάχιστον μία παραβίαση του πρωτοκόλλου: μια απροσδόκητη αύξηση της παραγωγής και των εκπομπών CFC-11 από την ανατολική Ασία από το 2012. Η χώρα ή οι χώρες από την οποία/τις οποίες προήλθε δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί, σύμφωνα με την έκθεση. Αν οι εκπομπές CFC-11 συνεχίζονταν με τον ίδιο ρυθμό, η επιστροφή των χημικών που προκαλούν εξασθένιση του όζοντος στο μέσο γεωγραφικό πλάτος και στους πόλους στις τιμές τους του 1980 θα καθυστερούσε περίπου κατά επτά και είκοσι χρόνια, αντίστοιχα, αναφέρεται στην έκθεση. https://www.tanea.gr/2018/11/05/science-technology/apokathistatai-stasiaka-to-stroma-tou-ozontos/

Δείτε πως φαίνεται η Γη από 43 εκατ. χιλιόμετρα μακριά. Η NASA εκτόξευσε το Parker Solar Probe, ένα όχημα που «ταξιδεύει» την ανθρωπότητα για πρώτη φορά ως τον Ήλιο. Ένα πρόγραμμα που θα εμπλουτίσει τις γνώσεις μας για το άστρο του ηλιακού μας συστήματος και παράλληλα για τη «γειτονιά» μας στο αχανές Σύμπαν. Το Parker Solar Probe, ωστόσο, προσφέρει μοναδικές εικόνες από το ταξίδι του. Για πρώτη φορά στην ιστορία, ο άνθρωπος αντικρίζει το «σπίτι του», τη Γη, από απόσταση 43 εκατ. χιλιομέτρων, όπως φαίνεται στο ταξίδι προς τον Ήλιο! Μία στιγμή ιστορική, που η NASA την τίμησε με όλη τη μεγαλοπρέπεια που της αρμόζει. Ο πλανήτης μας, πιο φωτεινός απ' όσο φανταζόμασταν ότι φαίνεται από τόσο μεγάλη απόσταση και με τον Ήλιο στην... πλάτη, διακρίνεται καθαρά στο κέντρο της φωτογραφίας που δημοσίευσε η NASA, με φόντο αμέτρητα «φωτεινά λαμπάκια», που αντιστοιχούν σε άστρα, πλανήτες και κάθε λογής ουράνια σώματα που βρίσκονται στη «γωνιά» αυτή του Milky Way. Το Parker Solar Probe ξεκίνησε την αποστολή του να «αγγίξει τον Ήλιο» πριν από λίγες εβδομάδες. Στόχος του είναι να ερευνήσει την ατμόσφαιρα του άστρου μας και να «εκπέμψει» χρήσιμες πληροφορίες για την εξερεύνηση του Διαστήματος, στο οποίο η ανθρωπότητα έχει στρέψει το βλέμμα της. Το μεγάλο ταξίδι με προορισμό τον Ήλιο, ξεκίνησε στις 12 Αυγούστου. Το διαστημόπλοιο αναμένεται να φτάσει στη θέση του γύρω από το άστρο τον Νοέμβριο, χρησιμοποιώντας ως... ώθηση τη βαρύτητα της Αφροδίτης, σε ένα ταξίδι που δεν δοκιμάζονται απλώς οι τεχνολογικές ικανότητες της ανθρωπότητας και η αντοχή των νέων υλικών που έχουν χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή του σκάφους, αλλά και η γνώση των δυνάμεων του Σύμπαντος και πώς αυτές μπορούν να δημιουργήσουν «μονοπάτια» για τα μελλοντικά ταξίδια. «Στις 25 Σεπτεμβρίου, το Parker Solar Probe συνέλαβε μία οπτική της Γης, κατά τη διάρκεια της προώθησής του από τη βαρύτητα της Αφροδίτης, που έγινε για πρώτη φορά», ανέφερε ο εκπρόσωπος της NASA με ενθουσιασμό. Το ειδικά κατασκευασμένο διαστημόπλοιο θα «σταθμεύσει» σε μία απόσταση 6,1 εκατ. χιλιομέτρων από την επιφάνεια του Ήλιου, επτά φορές πιο κοντά από οποιοδήποτε άλλο σκάφος στο παρελθόν. Η μέση απόσταση της Γης από τον Ήλιο είναι περίπου 150 εκατ. χιλιόμετρα. https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/722747_deite-pos-fainetai-i-gi-apo-43-ekat-hiliometra-makria-foto

Στην ανατολική Ανταρκτική το πιο κρύο μέρος στη Γη. Οι χαμηλότερες θερμοκρασίες στη Γη έχουν καταγραφεί στην ανατολική Ανταρκτική, κοντά στον νότιο πόλο. Όμως, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι μπορούν να πέσουν ακόμη πιο χαμηλά από ό,τι νόμιζαν έως τώρα. Τον Ιούλιο 1983 καταγράφηκε με επίγειες μετρήσεις στον σοβιετικό Σταθμό Βοστόκ της Ανταρκτικής η χαμηλότερη επιφανειακή θερμοκρασία που έχει μετρηθεί ποτέ στη Γη, στους μείον 89,2 βαθμούς Κελσίου. Το 2010, με τη βοήθεια δορυφόρων, καταγράφηκε ρεκόρ χαμηλής θερμοκρασίας μείον 93 βαθμών του παγωμένου αέρα ακριβώς πάνω από την επιφάνεια, στο οροπέδιο της αν. Ανταρκτικής ανάμεσα στους θόλους Άργκους και Φούτζι, σε υψόμετρο 3.800 μέτρων. Τώρα, μια νέα ανάλυση στοιχείων της περιόδου 2004-2016 δείχνει ότι σε αυτή την περιοχή, υπό ορισμένες συνθήκες, η θερμοκρασία του αέρα πάνω από την επιφάνεια του εδάφους τον χειμώνα μπορεί να πέσει στους μείον 98 βαθμούς. Μάλιστα τόσο χαμηλές θερμοκρασίες δεν παρατηρήθηκαν μόνο σε ένα συγκεκριμένο σημείο, αλλά τουλάχιστον σε 100 στην ευρύτερη περιοχή του ανταρκτικού οροπεδίου. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον γεωεπιστήμονα Τεντ Σκάμπος του Εθνικού Κέντρου Δεδομένων Χιονιού και Πάγου του Πανεπιστημίου του Κολοράντο των ΗΠΑ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό έντυπο Geophysical Research Letters, δήλωσαν ότι αυτή η θερμοκρασία είναι κατά πάσα πιθανότητα η χαμηλότερη που μπορεί να υπάρξει στον πλανήτη μας. Στην παγωμένη Ανταρκτική κατά τους σκοτεινούς μήνες του χειμώνα η μέση θερμοκρασία είναι περίπου 34,4 βαθμοί Κελσίου. http://www.in.gr/2018/06/27/tech/stin-anatoliki-antarktiki-pio-kryo-meros-sti-gi/

Γη: Πάνω από τα τρία τέταρτα του εδάφους έχει υποβαθμισθεί. Πάνω από τα τρία τέταρτα (75%) του εδάφους του πλανήτη μας έχει ήδη υποβαθμισθεί λόγω των ποικίλων ανθρωπογενών και περιβαλλοντικών πιέσεων και το ποσοστό αυτό μπορεί να ξεπεράσει το 90% έως το 2050, προειδοποιούν οι επιστήμονες του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που παρουσίασαν το νέο Παγκόσμιο Άτλαντα Ερημοποίησης (World Atlas of Desertification). https://wad.jrc.ec.europa.eu/ Η συνεχής αύξηση του πληθυσμού, η ρύπανση, η ολοένα μεγαλύτερη κατανάλωση από ολοένα περισσότερους ανθρώπους, η αλλαγή χρήσεων γης, η κλιματική αλλαγή και άλλοι παράγοντες έχουν ως συνέπεια κάθε χρόνο να διαβρώνεται, να υποβαθμίζεται και να καθίσταται ακατάλληλη για καλλιέργεια ή ακόμη και για κατοικία μια συνολική έκταση που αντιστοιχεί περίπου στη μισή Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Αφρική και η Ασία είναι αυτές που πλήττονται περισσότερο, όπου εντείνονται οι ανησυχίες για τη διατροφική ασφάλειά τους και όπου εκτοπίζονται οι περισσότεροι άνθρωποι από τα σπίτια τους, με συνέπεια -μεταξύ άλλων- να αυξάνονται οι ροές μεταναστών προς τη Δύση. Έως το 2050 περίπου 700 εκατομμύρια άνθρωποι εκτιμάται ότι θα έχουν εκτοπισθεί λόγω διαφόρων αιτιών που συνδέονται με την υποβάθμιση του εδάφους και τους ανεπαρκείς πόρους για την επιβίωσή τους. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η υποβάθμιση της γης, σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε μείωση περίπου 10% των αποδόσεων των γεωργικών καλλιεργειών έως το 2050. Οι μεγαλύτερες μειώσεις αναμένονται στην Ινδία, στην Κίνα και στην υποσαχάρια Αφρική. Η έκθεση εκτιμά ότι μόνο στην ΕΕ το ετήσιο κόστος από την κάθε είδους υποβάθμιση του εδάφους είναι της τάξης των δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδόν το ένα δέκατο της επικράτειάς της (8% ή περίπου 140 εκατομμύρια στρέμματα) είναι ευάλωτο σε σταδιακή ερημοποίηση, ιδίως στη Νότια, Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη. Δεκατρείς χώρες έχουν δηλώσει ότι επηρεάζονται από την ερημοποίηση: Ελλάδα, Κύπρος, Βουλγαρία, Κροατία, Ιταλία, Μάλτα, Πορτογαλία, Ισπανία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ουγγαρία και Λετονία. Ο νέος Άτλας είναι ο τρίτος κατά σειρά: ο πρώτος είχε παρουσιασθεί το 1992 πριν τη Σύνοδο για τη Γη στο Ρίο και ο δεύτερος το 1998. Μεταξύ άλλων μέτρων που πρέπει να ληφθούν, ο Άτλας προτείνει να αυξηθούν οι αποδόσεις των γεωργικών καλλιεργειών με κάθε δυνατό τρόπο, να προωθηθεί ευρέως η φυτοφαγική διατροφή με αντίστοιχη μείωση της κατανάλωσης κρέατος και ζωικών πρωτεϊνών, να μειωθεί δραστικά η εκτεταμένη σπατάλη στην κατανάλωση τροφίμων κ.ά. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=994813

Η κλίση της Γης ως προϋπόθεση για τη ζωή. Κατά τη διάρκεια του χθεσινού θερινού ηλιοστασίου, το βόρειο ημισφαίριο της Γης πλησίασε τον Ηλιο, για να απολαύσει τη μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου. Το θερινό ηλιοστάσιο συμβαίνει επειδή η Γη δεν περιστρέφεται κάθετα, αλλά υπό γωνία 23,5 μοιρών. Η γωνία αυτή έκανε τους αστρονόμους να αναρωτιούνται εάν η ελαφρά αυτή μετατόπιση ευθύνεται για την ύπαρξη συνθηκών, κατάλληλων για την εμφάνιση ζωής. Το υπαρξιακό αυτό ερώτημα έχει βρεθεί στο επίκεντρο της επιστημονικής έρευνας, καθώς οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει χιλιάδες εξωπλανήτες, σε τροχιά γύρω από άλλα άστρα του γαλαξία μας. Η ζωή είναι δυνατόν να αναπτυχθεί σε εξωπλανήτη, με τροχιά παραπλήσια της δικής μας; Ή μήπως η ζωή εμφανίζεται σε πλανήτες των οποίων ο άξονας περιστροφής είναι κάθετος; Παρότι οι αστρονόμοι δεν έχουν υπολογίσει ακόμη τον άξονα περιστροφής εξωπλανήτη, υποπτεύονται ότι αυτός θα εμφανίζει μεγάλες διακυμάνσεις, όπως συμβαίνει και με τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Ο Ερμής, με κλίση περιστροφής 0,03 μοιρών, είναι σχεδόν κάθετος, ενώ ο Ουρανός εμφανίζει κλίση 82,23 μοιρών. Τα δύο αυτά ακραία παραδείγματα μη κατοικήσιμων πλανητών θα μπορούσαν να μπερδέψουν τον επιστημονικό κόσμο, καθώς και οι δύο παραπάνω πλανήτες μοιράζονται πολλά κοινά στοιχεία με τη Γη, όπως εξηγεί ο Ρενέ Χέλερ, αστρονόμος του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ. Αν ο πλανήτης δεν εμφανίζει κλίση στην περιστροφή του, δεν θα είχε διακριτές εποχές. Τα ημισφαίρια δεν θα πλησίαζαν και δεν θα απομακρύνονταν από τα άστρα τους. Αντίθετα, οι πόλοι θα ήταν τόσο ψυχροί, που το διοξείδιο του άνθρακα θα απορροφάτο στον ουρανό, στερώντας από τον πλανήτη αναγκαία για ζωή θερμότητα, αλλά και την ικανότητα δημιουργίας νερού σε υγρή μορφή. Αν πάλι ο πλανήτης εμφάνιζε οριζόντιο άξονα περιστροφής, η ζωή δεν θα μπορούσε να δημιουργηθεί σε αυτόν. Με οριζόντιο άξονα περιστροφής, κάθε μορφή ζωής θα έπρεπε να προσαρμοσθεί σε εναλλαγές μεγάλου ψύχους και ακραίων θερμών θερμοκρασιών. Ο δρ Χέλερ υποστηρίζει ότι ο ιδανικός άξονας περιστροφής κυμαίνεται μεταξύ 10 και 40 μοιρών. Ο αστρονόμος του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, Ρόρι Μπαρνς, διαφωνεί. «Η γωνία περιστροφής των 23,5 μοιρών δεν έχει τίποτα το ιδιαίτερο. Μπορεί να έχει κάποιος τέτοιο άξονα περιστροφής ή κάποια άλλη γωνία και ο πλανήτης θα μπορούσε να επιτρέψει την ανάπτυξη ζωής στην επιφάνειά του. Το μόνο που χρειάζεται, είναι παχύ ατμοσφαιρικό στρώμα, ικανό να μεταφέρει θερμότητα στις παγωμένες ζώνες του πλανήτη», λέει ο δρ Μπαρνς. Ο ωκεανολόγος Ντέιβιντ Φερέρα του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ στη Βρετανία λέει ότι έρευνα του 2014 έδειξε πως ακόμη και πλανήτες με ακραία γωνία περιστροφής, όπως ο Ουρανός, μπορεί να επιτρέψουν την ανάπτυξη ζωής στην επιφάνειά τους, εφόσον διαθέτουν εκτεταμένο ωκεανό. Ενας ωκεανός είναι ικανός να απορροφήσει τη θερμότητα του καλοκαιριού, απελευθερώνοντας τη θερμότητα αυτή τον χειμώνα και επιτρέποντας στον πλανήτη να παραμένει εύκρατος. http://www.kathimerini.gr/970890/article/epikairothta/episthmh/h-klish-ths-ghs-ws-proupo8esh-gia-th-zwh

Τρία γιγάντια φαράγγια ανακαλύφθηκαν θαμμένα κάτω από τους πάγους της Ανταρκτικής. Βρετανοί γεωεπιστήμονες ανακάλυψαν κάτω από τους πάγους της Ανταρκτικής τρία τεράστια και βαθιά φαράγγια, καθένα από τα οποία έχει μήκος εκατοντάδων χιλιομέτρων και ελίσσεται ανάμεσα σε ψηλά βουνά, χωρίς να είναι ορατά πάνω από την καλυμμένη με χιόνια και πάγους επιφάνεια. Οι ερευνητές του πολικού ερευνητικού προγράμματος PolarGAP, με επικεφαλής τη δρα Κέιτ Γουίντερ του Τμήματος Γεωγραφίας και Περιβαλλοντικών Επιστημών του βρετανικού Πανεπιστημίου Νορθάμπρια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωφυσικής «Geophysical Research Letters», πραγματοποίηαν την ανακάλυψη με τη βοήθεια ιπτάμενου ραντάρ, σύμφωνα με το BBC. Οπως ανέφεραν, αν οι πάγοι της Ανταρκτικής λιώσουν κι άλλο λόγω της κλιματικής αλλαγής, τότε τα υπόγεια φαράγγια θα επιταχύνουν την μετακίνηση των λιωμένων πάγων προς τη θάλασσα, με συνέπεια την άνοδο της στάθμης των υδάτων. «Τα φαράγγια αυτά λειτουργούν ως κανάλια του πάγου από το κέντρο της ηπείρου προς την ακτή. Συνεπώς, αν οι κλιματικές συνθήκες αλλάξουν στην Ανταρκτική, θα πρέπει να περιμένουμε τον πάγο να κυλήσει πολύ πιο γρήγορα προς τη θάλασσα. Αυτό τα κάνει πραγματικά σημαντικά και, παρόλα αυτά, δεν γνωρίζαμε την ύπαρξή τους έως τώρα» δήλωσε η Γουίντερ. Το μεγαλύτερο από τα φαράγγια (Foundation Trough) έχει μήκος άνω των 350 χιλιομέτρων και πλάτος 35 χιλιομέτρων. Το δεύτερο (Patuxent Trough) έχει μήκος πάνω από 300 χιλιόμετρα και πλάτος πάνω από 15 χιλιόμετρα, ενώ το τρίτο φαράγγι (Offset Rift Basin) έχει μήκος άνω των 150 χιλιομέτρων και πλάτος περίπου 30 χιλιομέτρων. Τα φαράγγια είναι θαμμένα κάτω από πολλές εκατοντάδες μέτρα πάγου. Έτσι, για να φθάσει κανείς στον πάτο του μεγαλύτερου φαραγγιού, θα πρέπει να κάνει γεώτρηση βάθους άνω των δύο χιλιομέτρων. Το πρόγραμμα PolarGAP χρηματοδοτείται κυρίως από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), που θέλει να συλλέξει στοιχεία για μια περιοχή του πλανήτη, την οποία οι δορυφόροι δεν μπορούν να δουν. Έτσι, ο μόνος τρόπος για να μην μείνει «τυφλή» αυτή η περιοχή, είναι να γίνει συλλογή στοιχείων από αεροπλάνα. Αυτό έκανε η ομάδα της Γουίντερ, που χρησιμοποίησε αερομεταφερόμενο ραντάρ ικανό να δει κάτω από τον πάγο. Είναι πιθανό ότι αυτά τα γιγάντια φαράγγια κοντά στο Νότιο Πόλο δημιουργήθηκαν στη διάρκεια μιας προηγούμενης εποχής παγετώνων. Δείτε εδώ τον σύνδεσμο για την επιστημονική δημοσίευση. https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1029/2018GL077504 http://www.kathimerini.gr/966140/article/epikairothta/episthmh/tria-gigantia-faraggia-anakalyf8hkan-8ammena-katw-apo-toys-pagoys-ths-antarktikhs

Μυστηριώδης αύξηση του τριχλωροφθορομεθάνιου καταστρέφει το όζον. Οι επιστήμονες ανίχνευσαν την απρόσμενη αύξηση στην ατμόσφαιρα της Γης των επιπέδων μιας χημικής ουσίας που είναι άκρως καταστροφική για το στρώμα του όζοντος. Πρόκειται για ένα χλωροφθοράνθρακα, το τριχλωροφθορομεθάνιο (CFC-11), που είχε απαγορευθεί από το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ το 1987, εμφάνιζε σταθερή μείωση έως το 2012, αλλά έκτοτε η εν λόγω ουσία φαίνεται να αυξάνει και πάλι στην ατμόσφαιρα. Η αιτία γι’ αυτό παραμένει μυστηριώδης, αλλά, σύμφωνα με τις έως τώρα ενδείξεις, οι νέες πηγές των παράνομων εκπομπών βρίσκονται στην Ανατολική Ασία. Αν συνεχισθεί αυτή η αυξητική τάση, μπορεί να «φρενάρει» την ανάκαμψη της τρύπας του όζοντος και να επιδεινώσει την κλιματική αλλαγή. Το CFC-11 είναι ένας από τους χλωροφθοράνθρακες που είχαν αρχικά αναπτυχθεί ως ψυκτικές ουσίες στη δεκαετία του 1930, ενώ χρησιμοποιούνταν επίσης στα σπρέι, ως διαλυτικά κ.α. Μετά από μερικές δεκαετίες, έγινε αντιληπτό ότι οι ουσίες αυτές, όταν διασπώνται στην ατμόσφαιρα, απελευθερώνουν άτομα χλωρίου που μπορούν να καταστρέψουν γρήγορα τα μόρια του όζοντος. Η ανακάλυψη μιας μεγάλης «τρύπας» πάνω από την Ανταρκτική οδήγησε στην υπογραφή του πετυχημένου διακρατικού Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ, το οποίο απαγόρευσε την παραγωγή των χλωροφθορανθράκων (συμπεριλαμβανομένου του CFC-11) στις ανεπτυγμένες χώρες στα μέσα της δεκαετίας του 1990 και στον υπόλοιπο κόσμο έως το 2010. Καθώς σταμάτησε η παραγωγή, οι επιστήμονες περίμεναν να δουν μια σταδιακή μείωση των επιπέδων αυτών των χημικών ουσιών στην ατμόσφαιρα και αυτό όντως έχουν δει, γι’ αυτό άλλωστε εκτιμούν ότι σε λίγες δεκαετίες θα έχει αποκατασταθεί η «τρύπα» του όζοντος. Όμως, οι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι ερευνητές, με επικεφαλής τον Στέφεν Μόντζκα της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ) των ΗΠΑ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο Nature, https://www.nature.com/articles/s41586-018-0106-2 σύμφωνα με το BBC και τους New York Times, προειδοποιούν ότι μετά το 2012 η μείωση των επιπέδων του CFC-11 έχει επιβραδυνθεί κατά περίπου 50%, πράγμα που σημαίνει ότι νέες εκπομπές έχονται πλέον να προστεθούν στις προϋπάρχουσες. Όμως δεν μπορούν ακόμη να εντοπίσουν τον «ένοχο». Κάποιοι υποψιάζονται την Κίνα ή άλλες ασιατικές χώρες, αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι οι νέες πηγές εκπομπών CFC-11, αν δεν αντιμετωπισθούν έγκαιρα, θα καθυστερήσουν την ανάκαμψη της τρύπας του όζοντος, «ίσως και κατά μία δεκαετία», σύμφωνα με τον Μότζκα. Επίσης, οι νέες παράνομες εκπομπές μπορεί να συμβάλουν στην άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη. http://www.in.gr/2018/05/17/tech/mystiriodis-ayksisi-tou-trixlorofthoromethaniou-katastrefei

Μίνι φεγγάρια δημιούργησαν τις ηπείρους της Γης H κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι η Σελήνη αποτελεί προϊόν της σύγκρουσης της Γης με ένα διαστημικό σώμα με το μέγεθος του Αρη. Η σύγκρουση, όπως είναι ευνόητο, ήταν κατακλυσμική εκτοξεύοντας στο Διάστημα μεγάλο αριθμό θραυσμάτων τα οποία μπήκαν σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας και προοδευτικά ενώθηκαν σχηματίζοντας τη Σελήνη. Εχει διαπιστωθεί ότι αμέσως μετά τον σχηματισμό της Γης πριν από περίπου 4,5 δισ. έτη υπήρξε μια περίοδος όπου ο πλανήτης μας βομβαρδιζόταν κυριολεκτικά από μικρότερα και μεγαλύτερα διαστημικά σώματα. Την δεκαετία του 1980 διατυπώθηκε η θεωρία ότι πριν από το συμβάν που οδήγησε στην γέννηση της Σελήνης ο ανηλεής βομβαρδισμός από τα διάφορα διαστημικά σώματα είχε παρόμοια αποτελέσματα. Ο βομβαρδισμός έστειλε στο Διάστημα υλικά τα οποία σχημάτισαν μικρού μεγέθους σώματα που αρχικά λειτουργούσαν ως δορυφόροι της Γης. Σύμφωνα με αυτή την θεωρία στην συνέχεια οι βαρυτικές αλληλεπιδράσεις αυτών των… μίνι φεγγαριών με την Γη υποχρέωσε κάποια από αυτά να εξοριστούν σε άλλες περιοχές του ηλιακού μας συστήματος και κάποια άλλα να πέσουν πάνω στον πλανήτη μας. Διεθνής ομάδα επιστημόνων από την Γερμανία, την Αυστρία και το Ισραήλ αποφάσισε να διερευνήσει τι συνέβη όταν αυτά τα μίνι φεγγάρια έπεσαν πάνω στην Γη. Με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η πτώση αυτών των φεγγαριών στην Γη προκάλεσε τον σχηματισμό των πρώτων ηπείρων στην επιφάνεια του πλανήτη μας. Φυσικά η εξαιρετικά ενεργή γεωλογικά Γη στην πορεία μετασχημάτισε πολλές φορές τις ηπείρους της αλλά παρόλα αυτά είναι σημαντικό να γνωρίζουμε το σημείο εκκίνησης και την καταγωγή των ηπείρων. Οι προσομοιώσεις που έκαναν οι ερευνητές δείχνουν επίσης ότι η πτώση αυτών των μίνι φεγγαριών εκτός από την γέννηση των ηπείρων συνέβαλε και στην μεταβολή της περιόδου περιστροφής της Γης «κλειδώνοντας» την στις 23 ώρες 56 λεπτά 4,1 δευτ. Ο χρόνος περιστροφής της Γης έχει παίξει σύμφωνα με τους ειδικούς κομβικό ρόλο στην παρουσία της ζωής πάνω σε αυτή. Αν λοιπόν η νέα θεωρία είναι σωστή τότε μάλλον χρωστάμε την ύπαρξη μας σε αυτά τα μίνι φεγγάρια αφού μας προσέφεραν τις κατάλληλες γεωατμοσφαιρικές συνθήκες για να ζούμε. http://www.in.gr/2018/05/16/tech/mini-feggaria-dimiourgisan-tis-ipeirous-tis-gis/