Δροσος Γεωργιος

Παρασημοφορήθηκε Έλληνας αστροφυσικός του ΜΙΤ για την επιστημονική του προσφορά. Με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικος της Ελληνικής Δημοκρατίας παρασημοφορήθηκε ο Δρ. Ερωτόκριτος Κατσαβουνίδης, καθηγητής και ερευνητής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής και Διαστημικής Έρευνας του Πανεπιστημίου ΜΙΤ για την επιστημονική του προσφορά και την ενεργό του συμμετοχή στη διεθνή ερευνητική προσπάθεια εντοπισμού και μελέτης των βαρυτικών κυμάτων. Ο διεθνούς φήμης αστροφυσικός συμμετείχε ενεργά από το 2000 στη συνεργασία LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) και στην ομάδα του καθηγητή Ράινερ Γουάις, που τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσικής 2017 για την ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων όπως αυτά προβλέφθηκαν από την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας που είχε διατυπώσει ο Αλμπερτ Αϊνστάιν προ 100 ετών. Ο Δρ. Κατσαβουνίδης, στην ομιλία του, κατά την τελετή επίδοσης του παρασήμου, εξέφρασε τις ευχαριστίες του προς την Ελληνική Πολιτεία «για την εξαιρετική αυτή τιμητική διάκριση», τονίζοντας ότι «αφετηρία της ακαδημαϊκής εξέλιξης ήταν το ελληνικό δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα, οι δάσκαλοι και οι καθηγητές σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και ιδιαίτερα οι καθηγητές του στο Τμήμα Φυσικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο που τον ενέπνευσαν από τα πρώτα του βήματα» πριν μεταπηδήσει στη συνέχεια και διακριθεί στα κορυφαία διεθνώς Τεχνολογικά Ινστιτούτα της Καλιφόρνιας (Cal Tech) και της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ). Ο ερευνητής του ΜΙΤ δήλωσε ότι «το επίτευγμα αυτό των ανιχνευτών LIGO και η ικανότητα του ανθρώπου να παρατηρεί από εδώ και στο εξής το Σύμπαν, μέσω των βαρυτικών κυμάτων, παρομοιάζεται με το ξεκίνημα της παραδοσιακής αστρονομίας όταν ο Γαλιλαίος έστρεψε το τηλεσκόπιο του στον ουρανό και παρατήρησε το ηλιακό μας σύστημα 400 χρόνια πριν. Η επανάσταση στην εξερεύνηση και η γνώση για το Σύμπαν που θα φέρουν τα βαρυτικά κύματα και οι ανιχνευτές τους θα είναι εφάμιλλη αυτής που έφεραν τα τηλεσκόπια και οι ανακαλύψεις του Γαλιλαίου». Πρόσθεσε δε ότι «αυτή η επανάσταση έχει ήδη ξεκινήσει και οι, μέχρι τώρα, ανακαλύψεις έχουν φωτίσει την γνώση μας για την γενική θεωρία της σχετικότητας, για το ρυθμό με το οποίο επεκτείνεται το σύμπαν, για το πως δημιουργούνται, εξελίσσονται και συγκρούονται μελανές οπές, καθώς και αστέρες νετρονίων, ενώ παράλληλα δίνονται απαντήσεις σε θεμελιώδη επιστημονικά ερωτήματα ως προς τον τρόπο σχηματισμού βαρέων μετάλλων στο Σύμπαν, συμπεριλαμβανομένων του χρυσού και της πλατίνας». Ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στη Βοστώνη, κ. Στράτος Ευθυμίου, ο οποίος εκ μέρους της Ελληνικής Πολιτείας επέδωσε στον βραβευθέντα το παράσημο και το υπογεγραμμένο από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Δίπλωμα δήλωσε ότι «η παρασημοφόρηση ενός νέου λαμπρού ερευνητή, μέλους της εξέχουσας ελληνικής ακαδημαϊκής κοινότητας της Βοστώνης, αποτελεί αναγνώριση της συμβολής του Δρ. Κατσαβουνίδη στην ιδιαιτέρως σημαντική για την ανθρωπότητα διεθνή ερευνητική προσπάθεια εντοπισμού των βαρυτικών κυμάτων και εξερεύνησης του διαστήματος. Εκπέμπει δε ένα ευρύτερο μήνυμα ενθάρρυνσης και αναγνώρισης της σπουδαίας δουλειάς των νεότερων γενεών Ελλήνων επιστημόνων, καθηγητών και ερευνητών που διαπρέπουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό». https://www.pronews.gr/epistimes/tehnologia/736171_parasimoforithike-ellinas-astrofysikos-toy-mit-gia-tin-epistimoniki-toy

Θεραπεία λευχαιμίας σε κολλύριο βρήκαν Έλληνες επιστήμονες. Μια δραστική ουσία που περιέχεται σε οφθαλμικές σταγόνες δίνει υποσχέσεις ότι μπορεί να καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα της λευχαιμίας! Την σπουδαία αυτή ανακάλυψη έκαναν επιστήμονες του Ινστιτούτου Wellcome Sanger Institute και των πανεπιστημίων του Κέιμπριτζ και του Νότιγχαμ, με επικεφαλής ερευνητές ελληνικής και κυπριακής καταγωγής. Όπως αναφέρεται στην επιστημονική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications», οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η εν λόγω ουσία (SPHINX31) στοχεύει σε ένα σημαντικό γονίδιο του καρκίνου (SRPK1) και μπορεί να εξοντώσει τα καρκινικά κύτταρα στους ασθενείς με οξεία μυελογενή λευχαιμία (Ο.Μ.Λ.), χωρίς να κάνει ζημιά στα υπόλοιπα μη λευχαιμικά κύτταρα. Επικεφαλής της πολυμελούς ερευνητικής ομάδας είναι οι Γιώργος Βασιλείου, Τόνυ Κουζαρίδης και Κώστας Τζελέπης. Η Ο.Μ.Λ. είναι μια επιθετική μορφή καρκίνου του αίματος, που πλήττει ανθρώπους όλων των ηλικιών και συχνά απαιτεί μήνες εντατικής χημειοθεραπείας και παρατεταμένη παραμονή στο νοσοκομείο. Εκδηλώνεται στα κύτταρα του μυελού των οστών, τα οποία σταδιακά εκτοπίζουν τα υγιή κύτταρα, με συνέπεια να αυξάνεται επίσης ο κίνδυνος σοβαρών λοιμώξεων και αιμορραγίας. Οι θεραπείες για την ΟΜΛ ουσιαστικά είναι οι ίδιες εδώ και τρεις δεκαετίες, ενώ στην πλειονότητα των ασθενών ο καρκίνος δεν θεραπεύεται. Ένας υποτύπος της ΟΜΛ, που αφορά μια μετάλλαξη στο γονίδιο MLL, έχει ιδιαίτερα κακή πρόγνωση. Οι ερευνητές εντόπισαν ένα γονίδιο (SRPK1), το οποίο παίζει ρόλο-κλειδί στην ΟΜΛ που σχετίζεται με το MLL. Η αναστολή του SRPK1, η οποία επιτυγχάνεται χάρη στην ουσία SPHINX31 (που αρχικά χρησιμοποιήθηκε σε κολλύριο για τη νεοαγγειακή νόσο του αμφιβληστροειδούς), «φρενάρει» την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων στην ΟΜΛ, όπως έδειξαν τα πειράματα σε ποντίκια, χωρίς να καταστρέφει τα γειτονικά υγιή βλαστικά κύτταρα του αίματος και χωρίς άλλες ορατές παρενέργειες. «Η νέα μελέτη αφήνει υποσχέσεις ως μια πιθανή νέα προσέγγιση για τη θεραπεία αυτής της επιθετικής λευχαιμίας στους ανθρώπους», δήλωσε ο δρ Γ. Βασιλείου. Ο δρ Κ.Τζελέπης εξέφρασε την ελπίδα ότι η μελέτη «μπορεί να είναι αποτελεσματική και σε άλλους καρκίνους όπως ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού». Διαβάστε εδώ την επιστημονική δημοσίευση. https://www.nature.com/articles/s41467-018-07620-0 https://www.in.gr/2018/12/19/health/health-news/therapeia-tis-leyxaimias-se-ena-kollyrio-anakalypsan-ellines-epistimones-sti-vretania/

Δεκατέσσερις Eλληνες πανεπιστημιακοί στη λίστα με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως. Δεκατέσσερις Έλληνες πανεπιστημιακοί, από επτά ελληνικά Πανεπιστήμια - Ε.Κ.Π.Α., Α.Π.Θ., Ε.Μ.Π., Ιωαννίνων, Χαροκόπειο, Θεσσαλίας, Γ.Π.Α.- περιλαμβάνονται στη λίστα των 6.000 επιστημόνων με τη μεγαλύτερη επιρροή, παγκοσμίως, που προκύπτει από την απήχηση του έργου τους για την τελευταία 11ετία. Ο σχετικός κατάλογος με τίτλο «The Highly Cited Researchers» συντάσσεται από τον διεθνώς αναγνωρισμένο οργανισμό Thomson Reuters στο πλαίσιο του project Clarivate Analytics και στηρίζεται στα δεδομένα της ερευνητικής βάσης δεδομένων Web of Science. Από αυτούς οι 4.000 κατατάσσονται σε 21 συγκριμένα επιστημονικά πεδία και τομείς και οι 2.000 στην κατηγορία των διεπιστημονικών πεδίων και τομέων. Τα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάλυση και την επιλογή των ερευνητών με υψηλή διάκριση προέρχονται από τους δείκτες βασικών επιστημών (ESI), 2006-2016, οι οποίοι προκύπτουν από 140.990 άρθρα και ερευνητικές εργασίες υψηλής απήχησης και επίδρασης. Κάθε μία από αυτές τις ερευνητικές εργασίες κατατάσσεται στο κορυφαίο 1% των άρθρων με το μεγαλύτερο αριθμό ετεροαναφορών για κάθε συγκεκριμένο έτος. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού, από τα περίπου 9.000.000 ερευνητών, που δραστηριοποιούνται παγκοσμίως, συντάσσεται ο πίνακας με τους καλύτερους 6.000 ερευνητές, το έργο των οποίων είναι σημαντικό, σύμφωνα με συγκεκριμένους δείκτες, και αποτελεί συγχρόνως πηγή για τις εργασίες άλλων ερευνητών. Οι πανεπιστημιακοί των Ελληνικών Πανεπιστημίων που διακρίθηκαν είναι οι (αλφαβητικά): Ευάγγελος Γιακουμής, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Engineering Ελένη Γιαμαρέλλου, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών & Νοσοκομείο Υγεία, Pharmacology & Toxicology Γεώργιος Δεδούσης, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Molecular Biology & Genetics Αθανάσιος Μελέτιος Δημόπουλος, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Clinical Medicine Γιώργος Καραγιαννίδης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Computer Science Γιάννης Μανιός, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Cross-Field Σωτήρης Ντούγιας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Mathematics Γεώργιος – Ιωάννης Νύχας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Agricultural Sciences Δημήτριος Ρακόπουλος, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Engineering Κωνσταντίνος Ρακόπουλος, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Engineering Γεωργία Σαλάντη, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Cross-Field Γεράσιμος Φιλιππάτος, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Clinical Medicine Aρτεμις Χατζηγεωργίου, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Biology & Biochemistry Αντωνία Τριχοπούλου, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Ελληνικό Ίδρυμα Υγείας Στον πίνακα των ερευνητών με μεγάλη απήχηση, περιλαμβάνεται και ο Καθηγητής Νικόλαος Απέργης, από το Πανεπιστήμιο King Abdulaziz της Σαουδικής Αραβίας, και o μεταδιδακτορικός ερευνητής Martin Reczko, από το Ελληνικό Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ). Η διάκριση αυτή αντανακλά και στα Ιδρύματα των διακριθέντων πανεπιστημιακών. Παράλληλα, αναδεικνύεται για μια ακόμη φορά το υψηλό επίπεδο του έμψυχου δυναμικών των Πανεπιστημίων μας. http://www.kathimerini.gr/997682/article/epikairothta/ellada/dekatesseris-ellhnes-panepisthmiakoi-sth-lista-me-th-megalyterh-epirroh-pagkosmiws

Ο Ελληνας που ψάχνει να βρει τη λύση στον γρίφο του Πάρκινσον. Πώς μπορούμε να επιδιορθώσουμε τις βλάβες του εγκεφάλου; Τι ξέρουμε πραγματικά για τις νόσους Πάρκινσον ή Αλτσχάιμερ που απειλούν σήμερα τις ζωές πολλών συμπολιτών μας; Μπορούμε να ελπίζουμε σε «νευροπροστατευτικές» θεραπείες που θα επιβραδύνουν ή και θα σταματούν την εξέλιξη των ασθενειών αυτών, αλλά και γενικά όλων των νευροεκφυλιστικών νόσων; Από το εργαστήριό του στο Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών ο καθηγητής Νευρολογίας και Νευροβιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και διευθυντής της Α» Νευρολογικής Κλινικής Λεωνίδας Στεφανής εξετάζει σήμερα τις πτυχές της παθογένειας της νόσου Πάρκινσον, αναζητώντας τη θεραπεία για την εκφυλιστική πάθηση του εγκεφάλου που πλήττει μέχρι και το 2% του ηλικιωμένου πληθυσμού της χώρας. Οι μελέτες του τοποθετούνται στην «πρώτη γραμμή» της παγκόσμιας ερευνητικής δραστηριότητας για το Πάρκινσον και ακολουθούν το «μονοπάτι» της νευρωνικής πρωτεΐνης α-συνουκλεΐνης που συνδέεται με τη νόσο, αλλά και της περίφημης πια αυτοφαγίας (τη μάθαμε μετά το Νομπέλ Ιατρικής του 2016), του μηχανισμού δηλαδή με τον οποίο ο οργανισμός μας «καθαρίζει» τα παλιά και γερασμένα κύτταρα. Μοιάζει πραγματικά εντυπωσιακό το ότι τα κύτταρά μας υπό συγκεκριμένες συνθήκες ανακυκλώνουν τα συστατικά τους «τρώγοντας» ένα κομμάτι του εαυτού τους, αλλά οι επιστήμονες στην Ελλάδα και το εξωτερικό βρήκαν μέσω αυτού του μηχανισμού απαντήσεις σε πολλά δυσεπίλυτα ερωτήματα. Ο Λεωνίδας Στεφανής, από την πλευρά του, εκπαιδεύει σήμερα μια νέα σειρά επιστημόνων που εξετάζουν τα βιοχημικά μονοπάτια νευροτοξικότητας της συγκεκριμένης πρωτεΐνης, χρησιμοποιώντας ως εργαλείο το ίδιο το όπλο του οργανισμού μας: την αυτοφαγία. Είναι γνωστό ότι για το Πάρκινσον δεν υπάρχει σήμερα οριστική θεραπεία, υπάρχουν ωστόσο διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές για όλες τις καταστάσεις και για τα στάδιά της. Κατά πολλούς δε, οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες αποτελούν σήμερα την επόμενη μεγάλη ιατρική «απειλή» για τον άνθρωπο, ενώ στο πεδίο αυτό στρέφονται όλο και περισσότερα εργαστήρια ερευνητών στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες του κόσμου. Αγώνας στο εργαστήριο Οπως λέει ο Λεωνίδας Στεφανής στα «ΝΕΑ», το εργαστήριό του ασχολείται εντατικά από χρόνια με τους μηχανισμούς που οδηγούν σε νευροεκφυλιστικά νοσήματα και επικεντρώνει στην παθογένεια της νόσου Πάρκινσον. Οι ίδιοι μηχανισμοί όμως, μπορεί να αφορούν και άλλες νευροεκφυλιστικές παθήσεις, όπως το Αλτσχάιμερ. «Μέσα από τη διαλεύκανση τέτοιων μηχανισμών μπορούμε να οδηγηθούμε σε θεραπείες που θα επιβραδύνουν ή και θα σταματήσουν την εξέλιξη των νευροεκφυλιστικών νόσων» λέει. Η έρευνα του Λεωνίδα Στεφανή γίνεται εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα. «Στο εργαστήριό μας δίνουμε μεγάλη έμφαση στους μηχανισμούς αποικοδόμησης πρωτεϊνών, και ιδιαίτερα σε ειδικούς μηχανισμούς της αυτοφαγίας, το γνωστό ως CMA (Chaperone-Mediated Autophagy), που έχει φανεί από μελέτες του εργαστηρίου ότι συνδέονται». Το αντικείμενο της έρευνας του Λεωνίδα Στεφανή μοιάζει δυσνόητο. Ωστόσο ο ίδιος εξηγεί: «Οταν δυσλειτουργεί αυτός ο μηχανισμός στα νευρικά κύτταρα, η πρωτεΐνη α-συνουκλεΐνη συσσωρεύεται σε υψηλά επίπεδα και προσλαμβάνει ανώμαλες διαμορφώσεις, που μπορεί να αποτελούν τη βάση των σωματίων Lewy που χαρακτηρίζουν τη νόσο Πάρκινσον». Τα πειράματα που κάνει αποδεικνύουν ότι αυτή η στόχευση, είτε μέσω γονιδιακής θεραπείας είτε μέσω φαρμακευτικών ουσιών, μπορεί να αποτελέσει θεραπευτική προοπτική στη νόσο Πάρκινσον. Το εργαστήριό του δίνει προοπτικές για μια καριέρα στο αντικείμενο αυτό σε παγκόσμιο επίπεδο στους νέους ερευνητές που αποφοιτούν από τα ελληνικά πανεπιστήμια. Γλωσσάρι Ειδικός μηχανισμός αυτοφαγίας (CMA) Είναι ένας κυτταρικός μηχανισμός μέσω του οποίου συγκεκριμένες πρωτεΐνες που βρίσκονται στο κυτταρόπλασμα αποικοδομούνται με έναν επιλεκτικό τρόπο. Η δυσλειτουργία της έχει συσχετισθεί με διάφορα νοσήματα, αλλά ιδιαίτερα με τη νόσο Πάρκινσον. α-συνουκλεΐνη Πρόκειται για φυσιολογική νευρωνική πρωτεΐνη που συμμετέχει στη διαδικασία της νευροδιαβίβασης στις νευρωνικές απολήξεις, ως ρυθμιστικός παράγοντας. Κάτω όμως από παθολογικές συνθήκες, είτε λόγω μεταλλάξεων, είτε λόγω άλλων αγνώστων παραγόντων, αλλάζει η δομή της, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε στη νόσο Πάρκινσον. Νόσος Πάρκινσον Θεωρείται η δεύτερη συχνότερη νευροεκφυλιστική ασθένεια. Σε αυτήν υπάρχει προοδευτική εκφύλιση σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, ιδιαίτερα όμως στους νευρώνες που παράγουν την ντοπαμίνη. Λόγω αυτής της εκφύλισης εμφανίζονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νόσου που ξέρουμε (βραδύτητα στις κινήσεις και δυσκαμψία). Τι λέει η «νέα γενιά» Μαρία Ξυλούρη «Στο εργαστήριό μας έχουμε αναπτύξει ένα καινοτόμο μοντέλο σε κυτταρικές καλλιέργειες και ζωικά πρότυπα και μελετάμε τους μηχανισμούς μέσω των οποίων γίνεται μια πολύ έντονη συσσώρευση παθολογικών δομών της πρωτεΐνης α-συνουκλεΐνης σε κύτταρα του εγκεφάλου, που, κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, περιέχουν μη ανιχνεύσιμη ποσότητα της πρωτεΐνης. Ελπίζουμε τα αποτελέσματα της έρευνάς μας να βοηθήσουν τους ασθενείς που πάσχουν από μια σπάνια πάθηση, την ατροφία πολλαπλών συστημάτων, που μοιάζει με τη νόσο Πάρκινσον». Η Μαρία Ξυλούρη είναι ερευνήτρια Αλεξία Πολισσίδη «Είμαστε ενθουσιασμένοι που έχουμε αρχίσει αυτή την καινούργια μελέτη, η οποία πραγματοποιείται εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα, με την υποστήριξη του οργανισμού ΕΛΙΔΕΚ, και ελπίζουμε να έχει σύντομα αποτελέσματα με αξία για την παγκόσμια ερευνητική κοινότητα. Μεταξύ των άλλων στο πρόγραμμα αυτό θα μελετηθούν οι μηχανισμοί διά των οποίων το στρες μπορεί να επηρεάζει την ίδια πρωτεΐνη που τοποθετείται στο κέντρο της έρευνάς μας, την α-συνουκλεΐνη». Η Αλεξία Πολισσίδη είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια. https://www.tanea.gr/2018/11/28/science-technology/o-ellinas-pou-psaxnei-na-vrei-ti-lysi-ston-grifo-tou-parkinson/

Ελληνας επιστήμονας ανακάλυψε άγνωστη περιοχή στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Ο διεθνούς φήμης «χαρτογράφος» του εγκεφάλου, ο Ελληνας καθηγητής της διασποράς Γιώργος Παξινός, ερευνητής στο Ινστιτούτο Ερευνών Νευροεπιστήμης της Αυστραλίας (Neuroscience Research Australia-NeuRA), ανακάλυψε μια νέα, άγνωστη έως τώρα, περιοχή στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Η περιοχή, την οποία ο Γ. Παξινός ονόμασε «Ενδοσχοινιοειδή Πυρήνα» (Endorestiform Nucleus), βρίσκεται κοντά στο σημείο όπου ενώνεται ο εγκέφαλος με το νωτιαίο μυελό. Συγκεκριμένα, βρίσκεται μέσα στο κάτω παρεγκεφαλιδικό σκέλος, μια περιοχή που ενσωματώνει και συνδυάζει τις αισθητηριακές και τις κινητικές πληροφορίες, προκειμένου να διορθώσει τη στάση του σώματος, την ισορροπία του και τις μικρές επιδέξιες κινήσεις. Ο ελληνικής καταγωγής επιστήμονας είχε υποπτευθεί την ύπαρξη της εν λόγω εγκεφαλικής περιοχής πριν 30 χρόνια και τώρα μπόρεσε για πρώτη φορά να αποδείξει την ύπαρξή της χάρη στην ύπαρξη καλύτερων πλέον μεθόδων ανίχνευσης και απεικόνισης. «Δεν υπάρχει τίποτε πιο ευχάριστο για ένα νευροεπιστήμονα από το να εντοπίζει μια έως τώρα άγνωστη περιοχή του ανθρώπινου εγκεφάλου. Στη συγκεκριμένη μάλιστα περίπτωση υπάρχει το ξεχωριστό στοιχείο ότι αυτή η περιοχή είναι απούσα στις μαϊμούδες και στα άλλα ζώα. Πρέπει να υπάρχουν μερικά πράγματα που είναι μοναδικά στον ανθρώπινο εγκέφαλο πέρα από το μεγαλύτερο μέγεθός του και αυτή η περιοχή είναι πιθανώς ένα από αυτά», δήλωσε ο Γ. Παξινός στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. «Μένει να προσδιορισθεί η λειτουργία αυτής της νεοανακαλυφθείσας περιοχής του εγκεφάλου. Τώρα που έχει χαρτογραφηθεί, θα είναι δυνατό να μελετηθεί από την ευρύτερη ερευνητική κοινότητα», πρόσθεσε. Σύμφωνα με τον κ. Παξινό, «το κάτω παρεγκεφαλιδικό σκέλος, που ονομάζεται επίσης σχοινιοειδές σώμα, είναι σαν ένα ποτάμι που μεταφέρει πληροφορίες από το νωτιαίο μυελό και το εγκεφαλικό στέλεχος προς την παρεγκεφαλίδα. Η περιοχή του εγκεφάλου που τώρα ανακαλύφθηκε, είναι μια ομάδα νευρώνων μέσα σε αυτό το σκέλος, εξ ου και το όνομά της "ενδοσχοινιοειδής πυρήνας". Οι νευρώνες αυτοί είναι σαν ένα νησί μέσα στο ποτάμι, έτσι αυτός ο πυρήνας βρίσκεται σε προνομιούχα θέση για να λαμβάνει εισροές από το νωτιαίο μυελό. Το κάτω παρεγκεφαλιδικό σκέλος είναι μια μεγάλη δέσμη νευραξόνων και ο ενδοσχοινιοειδής πυρήνας είναι μια ομάδα νευρώνων ενσωματωμένη μέσα σε αυτή τη δέσμη. Η περιοχή αυτού του εγκεφάλου ‘με κοιτάζει' εδώ και χρόνια που μελετώ τον εγκέφαλο, στην πραγματικότητα είναι σαν εκείνη να με ανακάλυψε και όχι εγώ αυτή!». Οσον αφορά τη λειτουργία της, ο κ.Παξινός δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «μόνο υποθέσεις θα μπορούσα να κάνω με βάση τη θέση της, πιθανώς βοηθά στον έλεγχο των επιδέξιων κινήσεων, όπως στο παίξιμο ενός μουσικού οργάνου. Δεν μπορώ να φαντασθώ έναν χιμπατζή να παίζει στο μπουζούκι τις ‘Περασμένες μου αγάπες', ένα τραγούδι πολύ απαιτητικό για το μπουζούκι, με τον ίδιο επιδέξιο τρόπο ενός ανθρώπου, όσο κι αν ο χιμπατζής αγαπούσε τη μουσική!». Η ανακάλυψη νέων περιοχών του εγκεφάλου βοηθά τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τις ασθένειες και να δοκιμάσουν νέες θεραπείες για τις διάφορες νευροεκφυλιστικές παθήσεις (Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον, επιληψία κ.α.). Ο Γ. Παξινός έχει υπάρξει πρωτοπόρος στη νευροανατομία και στη χαρτογράφηση του εγκεφάλου, έχοντας -με τις επιστημονικές δημοσιεύσεις του και τα βιβλία του που περιέχουν λεπτομερείς χάρτες του εγκεφάλου- ανοίξει νέες δυνατότητες στους νευροχειρουργούς και γενικότερα στους νευροεπιστήμονες. Οι περισσότεροι ερευνητές που μελετούν σήμερα τις νευρολογικές και τις ψυχιατρικές παθήσεις, είτε στους ανθρώπους είτε στα ζώα, χρησιμοποιούν τους δικούς του «άτλαντες» του εγκεφάλου, οι οποίοι περιγράφουν εξονυχιστικά τις διάφορες εγκεφαλικές δομές. «Οι άτλαντες του καθηγητή Παξινού, που δείχνουν τη λεπτομερή μορφολογία και τις διασυνδέσεις του ανθρώπινου εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, παρέχουν το πολύτιμο πλαίσιο έτσι ώστε οι ερευνητές να ελέγξουν τις υποθέσεις τους, από τη λειτουργία των νευρωνικών συνάψεων ως τις θεραπείες για τις ασθένειες του εγκεφάλου», δήλωσε ο επικεφαλής του NeuRA καθηγητής Πίτερ Σόφιλντ. Η νέα ανακάλυψη του Γ.Παξινού θα παρουσιασθεί για πρώτη φορά στη διεθνή επιστημονική κοινότητα στο νέο βιβλίο του ("Human Brainstem: Cytoarchitecture, Chemoarchitecture, Myeloarchitecture") που θα κυκλοφορήσει περί το τέλος Φεβρουαρίου του 2019 από τις κορυφαίες επιστημονικές εκδόσεις Elsevier. O Γιώργος Παξινός είναι αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 2012 και της Αυστραλιανής Ακαδημίας Επιστημών από το 2009. Γεννήθηκε στην Ιθάκη το 1944 και μετά το γυμνάσιο έφυγε για σπουδές στις ΗΠΑ. Σπούδασε Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια και μετά πήρε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ του Καναδά. Αφού έκανε μεταδιδακτορική έρευνα στο πανεπιστήμιο Γιέηλ των ΗΠΑ, από το 1974 μετακινήθηκε μόνιμα στην Αυστραλία, όπου είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στο Σίδνεϊ και βασικός ερευνητής-επικεφαλής ομάδας στο Ινστιτούτο Neuroscience Research Australia. Μεταξύ άλλων, έχει διατελέσει πρόεδρος της Εταιρείας Νευροεπιστήμης της Αυστραλίας και επισκέπτης καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο, ενώ έχει αναγορευθεί επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών (2008), του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (2016) και του Ιονίου Πανεπιστημίου (2017). Ο Γιώργος Παξινός έχει δημιουργήσει τους περισσοτέρους ‘άτλαντες' του εγκέφαλου και έχει ανακαλύψει τους περισσότερους πυρήνες του εγκέφαλου από οποιονδήποτε άλλον επιστήμονα στον κόσμο. Έχει δημοσιεύσει 52 βιβλία και το πρώτο του με τίτλο «Ο εγκέφαλος του αρουραίου σε στερεοταξικές συντεταγμένες» αποτελεί ένα από τα κορυφαία σε αναφορές επιστημονικά βιβλία διεθνώς. Σε παλαιότερη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, είχε τονίσει ότι οι άνθρωποι πρέπει να εγκαταλείψουν την ψευδαίσθηση πως υπάρχει ψυχή, αφού τα πάντα -και τα συναισθήματα- προέρχονται και ελέγχονται από τον εγκέφαλο. Είχε αρνηθεί ότι υπάρχει ελεύθερη βούληση στον άνθρωπο, ενώ είχε δηλώσει άθεος. http://www.kathimerini.gr/996415/article/ygeia/ygeia-epikairothta/ellhnas-episthmonas-anakalyye-agnwsth-perioxh-ston-an8rwpino-egkefalo

Μαθητές από τον Έβρο πρώτοι σε διαγωνισμό την Κομισιόν για την ασφάλεια στο Διαδίκτυο. Το Λύκειο Τυχερού Έβρου κέρδισε το πρώτο βραβείο στην κατηγορία Youth στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό της Κομισιόν για την ασφάλεια στο Διαδίκτυο #SaferInternet4EU. Η διάκριση αυτή συνιστά μεγάλη επιτυχία, καθώς ο ανταγωνισμός ήταν τεράστιος, ανάμεσα σε σχολεία που είχαν στη διάθεση τους πολύ προηγμένα μέσα. Οι Έλληνες επικράτησαν καθώς δημιούργησαν το «Stay Safe Online», μια εφαρμογή-κουίζ 20 ερωτήσεων που περιστρέφονται γύρω από την καθημερινή δραστηριότητα ενός νέου ατόμου στο Διαδίκτυο. Ο χρήστης πρέπει να απαντήσει σύμφωνα με τη δική του συνήθη ηλεκτρονική συμπεριφορά. Η εφαρμογή πραγματεύεται τα ψεύτικα νέα, τον ηλεκτρονικό αποκλεισμό, την ιδιωτική ζωή στο διαδίκτυο, το online gaming κ.λπ. Η ανακοίνωση των νικητών έγινε κατά τη διάρκεια ειδικής τελετής, στο πλαίσιο του Safer Internet Forum που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες. Η επίτροπος Mariya Gabriel μίλησε για το υπέροχο ταξίδι που πρόσφερε αυτός ο διαγωνισμός στους συμμετέχοντες από ολόκληρη την Ευρώπη και επισήμανε το πόσο δημιουργική κι αποτελεσματική μπορεί να είναι η εμπλοκή των νέων στην προσπάθεια προώθησης ασφαλούς και ποιοτικής χρήσης του Διαδικτύου. Ο διαγωνισμός #SaferInternet4EU έχει στόχο να προωθήσει την ασφάλεια στο Διαδίκτυο και την παιδεία στα μέσα, ενημερώνοντας παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικούς για τις ευκαιρίες και προκλήσεις του ψηφιακού κόσμου. Εξαγγέλθηκε τον περασμένο Μάιο από την Επίτροπο Mariya Gabriel, η οποία τότε είχε επισημάνει και τον ηγετικό ρόλο που διαδραματίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα της ψηφιακής ασφάλειας μετά από 20 χρόνια χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ προγραμμάτων για ένα καλύτερο Διαδίκτυο. Στον διαγωνισμό κλήθηκαν να συμμετάσχουν σχολεία από ολόκληρη την Ευρώπη. Οι δημιουργίες τους αξιολογήθηκαν από κριτική επιτροπή αποτελούμενη από εμπειρογνώμονες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του οργανισμού INSAFE. Η ελληνική εφαρμογή είχε λάβει το δεύτερο βραβείο στους πανελλήνιους μαθητικούς διαγωνισμούς για το θετικό περιεχόμενο στο Διαδίκτυο, που είχε διοργανώσει την προηγούμενη χρονιά το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ, με αφορμή την Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου 2018. Την ομάδα συντόνισε η καθηγήτρια Πληροφορικής του Λυκείου Τυχερού Έβρου, Στέλλα Τρυφωνίδου. https://www.naftemporiki.gr/story/1416159/mathites-apo-ton-ebro-protoi-se-diagonismo-tin-komision-gia-tin-asfaleia

Διακρίσεις για έλληνες μαθητές στην Ολυμπιάδα Αστρονομίας – Αστροφυσικής στο Πεκίνο. Δύο χάλκινα μετάλλια κατέκτησε η ελληνική αποστολή που εκπροσώπησε τη χώρα μας στη 12η Διεθνή Ολυμπιάδα Αστρονομίας – Αστροφυσικής, στο Πεκίνο στις αρχές Νοεμβρίου. Τα μετάλλια κατέκτησαν ο Θέμης Πουλτουρτζίδης (1ο Λύκειο Κιλκίς) και η Αγγελική Μπανιά (1ο Λύκειο Ναυπάκτου). Επίσης οι μαθητές Χρήστος Κακογιάννης (Ελληνικό Κολλέγιο), Αργύρης Γιαννίσης – Μανές (Μουσικό Λύκειο Βόλου) και Διονύσης Γάκης (Πειραματικό Λύκειο Πατρών) απέσπασαν τιμητικές διακρίσεις (Εύφημες Μνείες). Της αποστολής ηγήθηκαν ο Λουκάς Ζαχείλας, επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και η Χαρά Παπαθανασίου του Πανεπιστημίου Leiden, Ολλανδίας. Στην 12η Διεθνή Ολυμπιάδα Αστρονομίας και Αστροφυσικής συμμετείχαν 38 χώρες από την Ευρώπη, την Ασία, και την Αμερική, με περίπου 200 μαθητές. Η Ολυμπιακή ομάδα εκπαιδεύτηκε στον Βόλο τον περασμένο Αύγουστο από εθελοντές αστρονόμους και αστροφυσικούς και παλιούς επιτυχόντες Ολυμπιάδων. Την εκπαίδευση της ομάδας υποστήριξε και φέτος το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και ο δήμος Βόλου. https://www.tovima.gr/2018/11/20/science/diakriseis-gia-ellines-mathites-stin-olympiada-astronomias-astrofysikis-sto-pekino/

Βιοηλεκτρονικό «όργανο σε τσιπάκι» ανέπτυξε ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής Ελληνα. Επιστήμονες από τη Βρετανία, την Ελλάδα, τη Γαλλία και τη Σαουδική Αραβία ανέπτυξαν ένα καινοτόμο «όργανο πάνω σε τσιπάκι», το οποίο επιτρέπει τη συνεχή παρακολούθηση των κυττάρων σε πραγματικό χρόνο. Η νέα βιοηλεκτρονική συσκευή ανοίγει νέες θεραπευτικές δυνατότητες για διάφορες παθήσεις, ενώ παράλληλα μπορεί να μειώσει την ανάγκη για τη χρήση πειραματόζωων στις βιοϊατρικές και φαρμακευτικές έρευνες. Η συσκευή με την ονομασία Tubistor (Transistor in a Tube) περικλείει τα προς μελέτη κύτταρα μέσα σε ένα ηλεκτροχημικό τρανζίστορ από ένα μαλακό πολυμερές σπογγώδες υλικό, το οποίο βρίσκεται μέσα σε ένα πλαστικό σωλήνα. Τα κύτταρα μπορούν να αναπτυχθούν τρισδιάστατα μέσα στη συσκευή, η οποία έτσι μιμείται με μεγαλύτερη ακρίβεια τον τρόπο που τα κύτταρα αναπτύσσονται στο σώμα (στο τρυβλίο του εργαστηρίου η κυτταρική ανάπτυξη γίνεται σε δύο διαστάσεις). Η βιομιμητική συσκευή μπορεί να τροποποιηθεί, έτσι ώστε να μιμείται διάφορα όργανα, π.χ. το ήπαρ ή την καρδιά. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον μεταδιδακτορικό ερευνητή Χαράλαμπο Πιτσαλίδη του Τμήματος Χημικών Μηχανικών και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science Adcances". Στην ερευνητική ομάδα συμμετείχε και ο Λάζαρος Τζούνης του Τμήματος Μηχανικών Επιστήμης Υλικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. «Οι τρισδιάστατες καλλιέργειες κυττάρων μπορούν να μας βοηθήσουν να αναπτύξουμε νέες θεραπείες και να μάθουμε ποιές πρέπει να αποφύγουμε, εφόσον μπορούμε να τις παρακολουθούμε πλέον με ακρίβεια» δήλωσε ο Χ. Πιτσαλίδης. «Με το νέο σύστημα είμαστε σε θέση να παρακολουθούμε την ανάπτυξη του ιστού και της υγείας του, και πως αυτός ανταποκρίνεται σε διάφορα φάρμακα ή τοξίνες. Πέρα από τις τοξικολογικές δοκιμασίες, μπορούμε επίσης να μελετήσουμε συγκεκριμένες παθήσεις του ιστού και τους μηχανισμούς-κλειδιά που εμπλέκονται στη νόσο ή να ανακαλύψουμε τις κατάλληλες θεραπείες», πρόσθεσε. Οι ερευνητές σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν τη συσκευή τους για να αναπτύξουν ένα «έντερο σε τσιπάκι», το οποίο στη συνέχεια θα προσαρτήσουν σε ένα «εγκέφαλο σε τσιπάκι», προκειμένου να μελετήσουν τη σχέση ανάμεσα στο μικροβίωμα του εντέρου και στη λειτουργία του εγκεφάλου, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος ΙΜΒΙΒΕ, που χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC). Ήδη οι ερευνητές έχουν καταθέσει στη Γαλλία αίτηση κατοχύρωσης της πατέντας για την ανακάλυψή τους. http://www.kathimerini.gr/993028/article/ygeia/ygeia-epikairothta/viohlektroniko-organo-se-tsipaki-anepty3e-omada-episthmonwn-me-epikefalhs-ellhna

Σημαντική διάκριση για 19 καθηγητές ελληνικών πανεπιστημίων. Συνολικά 19 ελληνικής καταγωγής καθηγητές πανεπιστημίου και ερευνητές περιλαμβάνει ο κατάλογος τους 1.000 επιστήμονες που έχουν τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως με τις δημοσιεύσεις τους, σύμφωνα με τη διεθνή κατάταξη Highly Cited Researchers (h>100) για το 2018 της Webometrics. http://www.webometrics.info/en/hlargerthan100 Από τους ελληνικής καταγωγής επιστήμονες, οι εννέα εργάζονται σε ΑΕΙ και ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας, οι οκτώ είναι Έλληνες της νέας διασποράς και οι δύο Ελληνο-αμερικανοί γεννημένοι στις ΗΠΑ. Ο Έλληνας που βρίσκεται ψηλότερα στην παγκόσμια κατάταξη, στην 91η θέση, είναι ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Χρούσος με δείκτη επιρροής h-index 182 και 137.377 ετεροαναφορές. Στη θέση 149 βρίσκεται ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ Γιάννης Ιωαννίδης με h-index 172 και 179.472 ετεροαναφορές. Ακολουθούν οι εξής (σε παρένθεση ο δείκτης h-index και ο αριθμός ετεροαναφορών τους): Νο 200 Γιώργος Τσιπολίτης - ΕΜΠ (166 - 122.232), Νο 217 Χριστίνα Κουρκουμέλη - ΕΚΠΑ (164 - 129.757), Νο 253 Σταύρος Μαλτέζος - ΕΜΠ (161 - 118.813), Νο 263 Πολ Αλιβιζάτος - Μπέρκλεϊ (Ελληνοαμερικανός - 160 - 144.815), Νο 270 Νικόλαος Πέππας - Πανεπιστήμιο Τέξας-Όστιν (160 - 115.802), Νο 270 Θεόδωρος Αλεξόπουλος - ΕΜΠ (159 - 112.303), Νο 327 Ευάγγελος Γαζής - ΕΜΠ (154 - 156.763), Νο 388 Γεώργιος Δασκαλάκης - «Δημόκριτος» (151 - 102.058), Νο 397 Τομ Μανιάτης - Κολούμπια (Ελληνοαμερικανός - 150- 330.176), Νο 530 Κωνσταντίνος Κουσουρής - ΕΜΠ (145 - 88.345), Νο 599 Φαίδων Αβούρης - ΙΒΜ (142 - 87.337), Νο 633 Δημήτρης Λουκάς - «Δημόκριτος» (140 - 115.485), Νο 673 Στυλιανός Αντωναράκης - Πανεπιστήμιο Γενεύης (139 - 94.803), Νο 714 Αντώνης Μίκος - Πανεπιστήμιο Rice ΗΠΑ (138 - 71.345), Νο 782 Σωτήρης Βλάχος - CERN (135 - 118.124), Νο 800 Πάνος Δελούκας - Πανεπιστήμιο Queen Mary Λονδίνου (134 - 136.780), Νο 871 Γιώργος Γιαννάκης - Πανεπιστήμιο Μινεσότα ΗΠΑ (133 - 67.556). Ο πλήρης κατάλογος με 3.160 ερευνητές περιλαμβάνει ακόμη περισσότερους ερευνητές από την Ελλάδα και την ελληνική διασπορά. Συνολικά, πρώτος στην κατάταξη είναι ο καθηγητής Σόλομον Σνάιντερ του Πανεπιστημίου John Hopkins των ΗΠΑ με h-index 279 και 357.238 ετεροαναφορές. Η διεθνής κατάταξη Highly Cited Researchers (h>100) για το 2018 της Webometrics συντάσσεται με βάση τις πληροφορίες των δημόσιων «προφίλ» των ακαδημαϊκών και ερευνητών στο Google Scholar (συνεπώς όσοι δεν έχουν τέτοιο προφίλ, δεν λαμβάνονται υπ’ όψιν). Η λίστα περιλαμβάνει εκείνους (εν ζωή και μη) που έχουν τουλάχιστον 100 ερευνητικές εργασίες, οι οποίες έχουν παρατεθεί ως έγκυρη αναφορά από το λιγότερο 100 ερευνητές στις δικές τους εργασίες (ετεροαναφορές). Το πρώτο κριτήριο κατάταξης είναι ο δείκτης επιστημονικής επιρροής h-index και το δεύτερο o συνολικός αριθμός ετεροαναφορών. https://www.naftemporiki.gr/story/1405613/dekaennea-ellinikis-katagogis-epistimones-stous-1000-me-ti-megaluteri-epirroi-pagkosmios

Στο πάνθεον της ιατρικής ο Έλληνας Γιάννης Ιωαννίδης! Τακτικό μέλος στην Εθνική Ακαδημία Ιατρικής των ΗΠΑ εξελέγη ο Έλληνας καθηγητής Γιάννης Ιωαννίδης. Ο Γιάννης Ιωαννίδης, καθηγητής ιατρικής, πρόληψης της υγείας, έρευνας υγείας και στατιστικής στο πανεπιστήμιο Στάνφορντ της Καλιφόρνιας, σύμφωνα με το σκεπτικό της Ακαδημίας, έγινε μέλος κυρίως σε αναγνώριση της διεθνώς πρωτοποριακής δουλειάς του πάνω στην μετα-έρευνα, δηλαδή στην έρευνα πάνω στις έρευνες άλλων επιστημόνων, και στη συνεχή προσπάθειά του να γίνει γενικότερα η επιστημονική έρευνα πιο αξιόπιστη και διαφανής. Ο Γιάννης Ιωαννίδης αναγορεύτηκε επίσης “εταίρος Αϊνστάιν” (Einstein fellow) στο Ινστιτούτο Υγείας του Βερολίνου. Το βραβείο συνοδεύεται με χρηματοδότηση για να δημιουργηθεί ένα κέντρο αξιολόγησης της υγείας (METRIC-B) στο Βερολίνο κατά το πρότυπο του αντίστοιχου στο Στάνφορντ, το οποίο συνδιευθύνει ο ίδιος. Ο κ. Ιωαννίδης θα παρουσιάσει το τελευταίο του βιβλίο “Μετά τα Αφύσικα” στην Αθήνα (30 Οκτωβρίου, Public Συντάγματος), στα Ιωάννινα (1 Νοεμβρίου, Πολιτισμικός Πολυχώρος δήμου Ιωαννίνων ‘Δημήτρης Χατζής’) και στην Κέρκυρα (3 Νοεμβρίου, Αναγνωστική Εταιρία). Αξίζει να σημειωθεί, ότι είναι η πρώτη φορά που ως μέλος της Ακαδημίας Ιατρικής των ΗΠΑ εκλέγεται κάποιος επιστήμονας, ο οποίος έχει δημοσιεύσει πολύ μεγάλο μέρος του επιστημονικού έργου του από την Ελλάδα. https://www.pronews.gr/epistimes/720595_sto-pantheon-tis-iatrikis-o-ellinas-giannis-ioannidis

7 έλληνες ερευνητές στους πιο παραγωγικούς του κόσμου. Αν ένας επιστήμονας θέλει να πάει μπροστά, χρειάζεται να κάνει επιστημονικές δημοσιεύσεις. Μόνο που μερικοί επιστήμονες το…παρακάνουν, φθάνοντας στο σημείο να έχουν στο ενεργητικό τους μέσα στον χρόνο κατά μέσο όρο τουλάχιστον μια επιστημονική δημοσίευση κάθε πέντε μέρες. Αυτό αποκαλύπτει μια νέα διεθνής μελέτη, με επικεφαλής έναν διακεκριμένο Έλληνα επιστήμονα της διασποράς, τον καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνιας Γιάννη Ιωαννίδη. Ανάμεσα στους υπερπαραγωγικούς επιστήμονες, υπάρχουν και αρκετοί Έλληνες, που εργάζονται τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Η ανάλυση της online βάσης επιστημονικών δημοσιεύσεων Scopus για την περίοδο 2000-2016 έφερε στο φως περισσότερους από 9.000 επιστήμονες από διάφορες χώρες, οι οποίοι έχουν κάνει πάνω από 72 δημοσιεύσεις μέσα στην ίδια χρονιά, δηλαδή πάνω από μία ανά πενθήμερο – και αυτός ο αριθμός μετράει μόνο τις πλήρεις εργασίες (εξαιρώντας άρθρα σύνταξης, βραχέα άρθρα γνώμης, σχόλια πάνω σε εργασίες άλλων και περιλήψεις σε συνέδρια). Η μεγάλη πλειονότητα των υπερπαραγωγικών συγγραφέων (7.888 ή το 86%) αφορά το πεδίο της Φυσικής, ιδίως της φυσικής υψηλών ενεργειών και της σωματιδιακής φυσικής, όπου συχνά γίνονται δημοσιεύσεις από μεγάλες κοινοπραξίες ερευνητών. Για παράδειγμα, σε μια δημοσίευση του CERN μπορεί να συμμετέχουν πάνω από 1.000 επιστήμονες. Αν -λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας της Φυσικής- αποκλεισθούν οι φυσικοί, καθώς και ένας αριθμός κινεζικών και κορεατικών ονομάτων επιστημόνων, για τους οποίους υπάρχουν αμφιβολίες γύρω από την ταυτότητά τους, μένουν 265 βεβαιωμένοι υπερπαραγωγικοί επιστήμονες για την περίοδο 2000-2016. Ο αριθμός ανά χρονιά εμφανίζει αύξηση κατά περίπου 20 φορές από το 2000 μέχρι το 2016 (προς σύγκριση, μέσα στην ίδια περίοδο ο συνολικός αριθμός των συγγραφέων επιστημονικών δημοσιεύσεων έχει αυξηθεί κατά μόνο δυόμιση περίπου φορές). Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Γ.Ιωαννίδη, έστειλαν επιστολές στους υπερπαραγωγικούς επιστήμονες και τους ζήτησαν να εξηγήσουν το μυστικό τους. Σύμφωνα με τις απαντήσεις που έδωσαν οι ίδιοι, η υπερπαραγωγικότητά τους οφείλεται σε ένα συνδυασμό παραγόντων: σκληρή δουλειά, αγάπη για την έρευνα, καθοδήγηση πολλών νέων ερευνητών, διεύθυνση μίας ή περισσότερων ερευνητικών ομάδων, εκτενείς συνεργασίες με άλλους ερευνητές, έρευνα πάνω όχι σε ένα αλλά σε πολλά πεδία, διαθεσιμότητα μεγάλων υποδομών και δεδομένων, προσωπικές αξίες όπως η γενναιοδωρία και η αλληλεγγύη και ύπνος μόνο λίγες ώρες κάθε βράδυ. Περίπου οι μισοί υπερπαραγωγικοί ερευνητές βρίσκονται στον τομέα των βιοϊατρικών ερευνών. Από άποψη ακαδημαϊκών/ερευνητικών φορέων, τους περισσότερους υπερπαραγωγικούς ερευνητές (εννέα) εμφανίζει το Πανεπιστήμιο Έρασμος στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας. Επτά Έλληνες ανάμεσα στους 265 πιο παραγωγικούς Ο κατάλογος των 265 πιο παραγωγικών (πλην φυσικών) περιλαμβάνει και επτά Έλληνες επιστήμονες. Πρόκειται για τον παθολόγο-λοιμωξιολόγο Ματθαίο Φαλάγγα, διευθυντή του ‘Αλφα Ινστιτούτου Βιοϊατρικών Ερευνών, τους καθηγητές καρδιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Χριστόδουλο Στεφανάδη και Δημήτρη Τούσουλη, τον καθηγητή Νίκο Μαστοράκη της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων της Ελλάδας και του Πολυτεχνείου της Σόφιας, τον καθηγητή Μερκούρη Κανατζίδη του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Northwestern των ΗΠΑ, τον καθηγητή Δημήτρη Μιχαηλίδη της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (UCL) και τον καθηγητή Αθανάσιο Βασιλάκο του Τμήματος Επιστήμης Υπολογιστών του Πολυτεχνείου της Λουλέα στη Σουηδία. Επίσης, περιλαμβάνεται ο ελληνο-κύπριος καθηγητής Κύπρος Νικολαϊδης της Ιατρικής Σχολής του Βασιλικού Κολλεγίου (King’s) του Λονδίνου. Από τους συνολικά 265 σούπερ-ερευνητές, οι 69 κάνουν πάνω από μία πλήρη δημοσίευση ανά πενθήμερο για περισσότερα από τέσσερα χρόνια. «Πρωταθλητής» αναδεικνύεται ο ερευνητής της επιστήμης των υλικών Ακιχίσα Ινούε, πρώην πρόεδρος του ιαπωνικού Πανεπιστημίου Τοχόκου, του οποίου το όνομα εμφανίζεται σε 2.566 πλήρεις δημοσιεύσεις μεταξύ 1976 – 2016. Όμως τουλάχιστον επτά από τις δημοσιεύσεις του έχουν καταγγελθεί ότι είναι αντιγραφή-διπλοποίηση άλλων δημοσιεύσεών του και τα περιοδικά τις έχουν επίσημα αποσύρει. Οι 265 προέρχονται από 37 χώρες: οι περισσότεροι -χωρίς να είναι κατ’ ανάγκη Αμερικανοί- εργάζονται στις ΗΠΑ (50) και ακολουθούν η Γερμανία (28) και η Ιαπωνία (27). Εμφανίζονται και πολλοί υπερπαραγωγικοί συγγραφείς από τη Μαλαισία (13) και τη Σαουδική Αραβία (επτά), χώρες που δίνουν οικονομικά κίνητρα στους επιστήμονες ανάλογα με τον αριθμό των δημοσιεύσεών τους. Ένα βασικό ερώτημα είναι κατά πόσο όντως δικαιούνται να θεωρούνται συγγραφείς επιστημονικών δημοσιεύσεων όλα τα ονόματα που εμφανίζονται σε αυτές – κάτι αμφίβολο για ορισμένους. Σύμφωνα με τα πιο καθιερωμένα διεθνώς κριτήρια, τα λεγόμενα «κριτήρια του Βανκούβερ» που τέθηκαν το 1988, ένας ερευνητής για να δικαιούται να βάλει το όνομά του σε μια επιστημονική δημοσίευση, πρέπει να πληροί ταυτόχρονα τέσσερις προϋποθέσεις: να έχει παίξει ρόλο στον σχεδιασμό και στη διεξαγωγή των πειραμάτων της έρευνας ή στην επεξεργασία των ευρημάτων της, να έχει βοηθήσει στη συγγραφή ή στην αναθεώρηση του χειρογράφου της δημοσίευσης, να έχει εγκρίνει τα τελικά αποτελέσματα-συμπεράσματα και να αναλαμβάνει τη συν-ευθύνη για όλα τα περιεχόμενα του κειμένου. Η εποπτεία ή η καθοδήγηση απλώς ενός ερευνητή ή η συμβολή στο να βρεθεί χρηματοδότηση για την έρευνα δεν δικαιολογούν να μπει το όνομα κάποιου στη δημοσίευση. Όπως αναφέρει η νέα μελέτη, έχει παρατηρηθεί ότι μερικοί επιστήμονες μεταμορφώνονται σε υπερπαραγωγικούς, μόλις γίνονται καθηγητές πανεπιστημίου ή πρόεδροι του πανεπιστημιακού τμήματός τους. Είναι πιθανό, όπως αναφέρουν οι ερευνητές, ότι μερικά ονόματα «τρυπώνουν» στις δημοσιεύσεις είτε με το ζόρι είτε σαν χάρη που τους γίνεται από τρίτους. Αρκετοί από τους ίδιους τους υπερπαραγωγικούς ερευνητές, όπως αναφέρει ο Γ.Ιωαννίδης, παραδέχθηκαν ότι δεν πληρούν και τα τέσσερα ανωτέρω «κριτήρια του Βανκούβερ» στις δημοσιεύσεις τους. «Ντοπαρισμένοι» και «βαρώνοι» επιστήμονες-συγγραφείς Όπως δήλωσε ο κ. Ιωαννίδης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «οι αριθμοί αυτοί είναι εκπληκτικοί. Αν μάλιστα μετρούσαμε όλα τα δημοσιεύματα και τις ανακοινώσεις συνεδρίων, υπάρχουν επιστήμονες που έχουν πάνω από 4.000 δημοσιεύματα και ανακοινώσεις και δημοσιεύουν αρκετές εκατοντάδες σε μια χρονιά. Υπάρχουν επιστήμονες που ενώ κάνουν μία έως τρεις πλήρεις δημοσιεύσεις ετησίως μέχρι τα 40-45 τους, ξαφνικά αρχίζουν μια ξέφρενη πορεία, φτάνοντας να παράγουν περισσότερες από 100 πλήρεις δημοσιεύσεις ετησίως, ενώ πλέον κατέχουν θέσεις ισχύος που θα έπρεπε να αφήνουν ελάχιστο χρόνο για έρευνα, με τα διοικητικά καθήκοντα που αναλαμβάνουν. Κάποια άλλα ισχυρά πρόσωπα επιταχύνουν δαιμονισμένα μετά τα 65 τους, μπαίνοντας ως συγγραφείς σε εκατοντάδες εργασίες με δεκάδες άλλους, χωρίς σαφή συνεισφορά». «Είμαι βέβαιος», προσθέτει, «ότι ανάμεσα στους υπερ-παραγωγικούς συγγραφείς υπάρχουν κάποιοι από τους πλέον εξαιρετικούς επιστήμονες της οικουμένης. Όμως το φαινόμενο μάλλον εκφράζει ταυτόχρονα και παθογένειες του συστήματος. Όπως ανάμεσα στους φημισμένους αθλητές οι σύγχρονες μελέτες δείχνουν ότι περίπου 40-50% είναι ντοπαρισμένοι και 50-60% είναι πραγματικοί, αντοπάριστοι πρωταθλητές, ίσως κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους υπερπαραγωγικούς συγγραφείς. Το ακριβές ποσοστό ντοπαρισμένων επιστημόνων-συγγραφέων είναι άγνωστο». Ο κ.Ιωαννίδης τονίζει ότι ο αριθμός των δημοσιεύσεων δεν πρέπει να αξιολογείται καθόλου σαν μέτρο της αξίας ενός επιστήμονα. «Αυτό που έχει σημασία», όπως λέει, «είναι ο αντίκτυπος που έχει το επιστημονικό έργο. Μια εργασία ίσως αξίζει όσο χίλιες άλλες. Επίσης είναι σημαντικό να φαίνεται τι έχει προσφέρει κάθε επιστήμονας σε μια δημοσίευση. Αν κάποιος μπήκε συγγραφέας, επειδή απλώς ήταν διευθυντής, αυτό πρέπει να μετράει αρνητικά. Ειδικά η ελληνική επιστήμη θα μπορέσει να ανεβεί πολλά σκαλοπάτια, αν δώσουμε μεγαλύτερη σημασία στην ποιότητα παρά στην ποσότητα και καταργήσουμε τα προνόμια των ‘βαρώνων’». https://www.tovima.gr/2018/10/07/science/7-ellines-ereynites-stou-pio-paragogikous-tou-kosmou/

ΗΠΑ: Επιχορήγηση για τρεις Ελληνες ερευνητές από το Iδρυμα Ερευνών Εγκεφάλου και Συμπεριφοράς. Τρεις νέοι Έλληνες επιστήμονες, που εργάζονται η μία στην Ελλάδα και οι δύο στις ΗΠΑ, βρίσκονται ανάμεσα στους 200 που επιλέχθηκαν από το μη κερδοσκοπικό αμερικανικό Ίδρυμα Ερευνών Εγκεφάλου και Συμπεριφοράς (Brain & Behavior Research Foundation), για να επιχορηγηθεί η έρευνά τους στο πεδίο της Νευροβιολογίας και της Ψυχιατρικής. Οι 200 ερευνητές από 110 ερευνητικούς-ακαδημαϊκούς φορείς 17 χωρών θα μοιραστούν τα φετινά βραβεία (επιχορηγήσεις) «NARSAD Young Investigator award», συνολικού ύψους άνω των 13,8 εκατ. δολαρίων. Οι επιχορηγήσεις, που δίνονται κάθε χρόνο από το 1987, υποστηρίζουν πολλά υποσχόμενους νέους ερευνητές, προκειμένου να κάνουν νέες ανακαλύψεις για τους νευροβιολογικούς μηχανισμούς των ψυχιατρικών διαταραχών. Ο απώτερος στόχος είναι να υπάρξουν πιο αποτελεσματικές θεραπείες για τις αγχώδεις διαταραχές, την ψύχωση, τη σχιζοφρένεια, τη διπολική διαταραχή, το μετατραυματικό στρες, τις διαταραχές διατροφής, τις διαταραχές του φάσματος του αυτισμού, τον εθισμό, τις ψυχαναγκαστικές διαταραχές κ.ά. Συνήθως οι επιχορηγούμενοι λαμβάνουν έως 35.000 δολάρια τον πρώτο χρόνο και έξτρα χρηματοδοτική ενίσχυση άλλα 35.000 δολάρια για να συνεχίσουν την έρευνά τους τον δεύτερο χρόνο. Η επιστημονική επιτροπή επιλογής περιλαμβάνει νομπελίστες, τον διευθυντή του Εθνικού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας (ΝΙΜΗ) των ΗΠΑ, μέλη της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ, προέδρους τμημάτων Ψυχιατρικής και Νευροεπιστήμης κορυφαίων αμερικανικών πανεπιστημίων κ.ά. Από ελληνικής πλευράς, ανάμεσα στους 200 βρίσκονται οι: - Αθανασία Παπουτσή, μετα-διδακτορική ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) στην Κρήτη. Η ερευνητική δραστηριότητά της θα επικεντρωθεί στους μηχανισμούς που σχετίζονται με τη δυσλειτουργική λήψη αποφάσεων, η οποία περιορίζει την ανεξαρτησία και την ποιότητα ζωής των ασθενών με σχετικές ασθένειες, όπως είναι η σχιζοφρένεια. Με την καθοδήγηση εργαστηρίων στην Κρήτη (εργαστήριο της δρος Ποϊράζη, ΙΜΒΒ/ΙΤΕ, εργαστήριο της καθ. Σιδηροπούλου, Πανεπιστήμιο Κρήτης και ΙΜΒΒ/ΙΤΕ) και του εξωτερικού (καθ. Στέλιου Σμυρνάκη, Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ), θα διερευνήσει πώς οι μεταβολές στον αριθμό και στην τοπολογία των συναπτικών ακανθών (των σημεία επικοινωνίας μεταξύ των κυττάρων) σε μεμονωμένους νευρώνες σχετίζονται με δυσλειτουργίες στην λήψη αποφάσεων. Η κ. Παπουτσή θα επικεντρωθεί στη μελέτη των νευρώνων του προμετωπιαίου φλοιού, της περιοχής του εγκεφάλου που σχετίζεται με την ευέλικτη συμπεριφορά, μέσω της χρήσης πειραματικών και υπολογιστικών προσεγγίσεων. - Ευάγγελος Αντζουλάτος, ερευνητής στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Ντέηβις, ο οποίος θα μελετήσει πώς η νέα θεραπεία της διακρανιακής ηλεκτρικής διέγερσης (tDCS) επιδρά στην εγκεφαλική δραστηριότητα. Σπούδασε Ψυχολογία στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας και πήρε διδακτορικό στη Νευροεπιστήμη από το Πανεπιστήμιο του Τέξας. - Νικόλαος Δασκαλάκης, ερευνητής στο Νοσοκομείο ΜακΛίν και στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, ο οποίος θα χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνική γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR για να μελετήσει ένα γονίδιο (το SNRNP35), που σχετίζεται με τη διαταραχή του μετατραυματικού στρες. Είναι απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, με διδακτορικό στη Νευροεπιστήμη από το ολλανδικό Πανεπιστήμιο του Λέιντεν. http://www.kathimerini.gr/988941/article/epikairothta/episthmh/hpa-epixorhghsh-gia-treis-ellhnes-ereynhtes-apo-to-idryma-ereynwn-egkefaloy-kai-symperiforas

Ελληνες στην κορυφή της επιστήμης. Σαράντα πέντε Eλληνες επιστήμονες γεννημένοι από το 1974 και μετά έχουν δημοσιεύσει εργασίες με επιρροή στο κορυφαίο 0,1% της παγκόσμιας επιστήμης. Μπορούμε να διδαχθούμε κάτι αν εξετάσουμε πού βρίσκονται, πού εκπαιδεύτηκαν, με τι ασχολούνται; Τριάντα επτά γεννήθηκαν ή/και μεγάλωσαν στην Ελλάδα. Eξι έγιναν μέλη ΔΕΠ εδώ. Μία επιστήμων διέπρεψε διεθνώς στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, αλλά εξαναγκάστηκε να παραιτηθεί όταν η αίτησή της για άδεια άνευ αποδοχών δεν προωθήθηκε. Οι άλλοι πέντε βρίσκονται ακόμη στο Αριστοτέλειο, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Πολυτεχνείο Κρήτης, Πανεπιστήμιο Πατρών, και ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης – κανένας στην πρωτεύουσα. Η έλλειψη καινούργιων θέσεων λόγω κρίσης επιδείνωσε τη γήρανση του καθηγητικού δυναμικού. Επιπλέον, η φήμη ότι νέοι ερευνητές είναι πιο ευπρόσδεκτοι σε περιφερειακά πανεπιστήμια φαίνεται βάσιμη. Από 40 που σταδιοδρομούν στο εξωτερικό, 19 βρίσκονται στις ΗΠΑ, επτά στη Μεγάλη Βρετανία. Οι περισσότεροι στελεχώνουν κορυφαία πανεπιστήμια ή ερευνητικά ιδρύματα. Επτά δραστηριοποιούνται σε εταιρείες, δικές τους ή σε γνωστούς κολοσσούς (Microsoft, Google, Genentech). Κωνσταντίνος Δασκαλάκης Καθηγητής της Επιστήμης των Υπολογιστών στο ΜΙΤ, τιμήθηκε με το βραβείο Rolf Nevanlinna, κορυφαία διάκριση της Διεθνούς Ενωσης Μαθηματικών. Ελευθερία Ζεγγίνη Καθηγήτρια στο βρετανικό ινστιτούτο γενετικής Wellcome Trust Sanger, επικεφαλής ομάδας που ανακάλυψε νέα γονίδια που συνδέονται με την οστεοαρθρίτιδα. Μανόλης Κέλλης Καθηγητής της Επιστήμης των Υπολογιστών στο ΜΙΤ, η έρευνα του οποίου εστιάζει στην προσπάθεια καλύτερης κατανόησης του ανθρώπινου γονιδιώματος. Ελλη Παπαεμμανουήλ Επικεφαλής ερευνητικής ομάδας στο κέντρο καρκίνου Memorial Sloan Kettering Cancer Center, που ανακάλυψε το γονίδιο που προκαλεί την παιδική λευχαιμία. Από τους 45, μόνο για πέντε η διεύθυνση προέλευσης της πλέον αναφερόμενης δημοσίευσης ως πρώτοι ή τελευταίοι συγγραφείς είναι ελληνική – Παν. Ιωαννίνων (2), Αριστοτέλειο (1) και Πελοποννήσου (1). Οι συγκεκριμένες δημοσιεύσεις δε χρειάστηκαν συγκέντρωση εξαρχής νέων δεδομένων που συνήθως απαιτούν ικανά χρήματα. Γιώργος-Μάριος Αγγελέτος Καθηγητής στο οικονομικό τμήμα του ΜΙΤ, ερευνά θέματα μακροοικονομικής θεωρίας και πολιτικής. Πραγματοποίησε το διδακτορικό του στο Χάρβαρντ. Μαγδαληνή Πολυμενίδου Επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης, διερευνά τα μοριακά μονοπάτια που προκαλούν νευροεκφυλισμό στην αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση (ALS). Ντέμης Χασάμπης Συνιδρυτής του εργαστηρίου τεχνητής νοημοσύνης DeepMind στο Λονδίνο, πρώην πρωταθλητής στο σκάκι και σχεδιαστής βιντεοπαιχνιδιών. Γεωργία Σαλαντή Επικεφαλής ερευνητικής ομάδας και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Tμήμα Βιοστατιστικής και Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου της Βέρνης στην Ελβετία. Οι ερευνητές ξόδεψαν το μυαλό τους και ώρες στον υπολογιστή. Σήμερα υπάρχουν αχανή διαθέσιμα δεδομένα. Κορυφαίοι επιστήμονες δεν είναι όσοι προσθέτουν σωρό παρατηρήσεων, αλλά (και) όσοι χρησιμοποιούν με ενάργεια διαθέσιμα στοιχεία, οργανώνουν την ακατάσχετη πληροφορία ή προτείνουν, αξιολογούν και βελτιώνουν μεθόδους. Οταν η χρηματοδότηση έρευνας ως ποσοστό του ΑΕΠ υπολείπεται Τουρκίας και Μεξικού, μορφές «λιτής» επιστήμης επιβιώνουν καλύτερα. Σταδιακός ξενιτεμός Δύο τρίτα πήραν το πρώτο πτυχίο από ελληνικό πανεπιστήμιο, κυρίως Αριστοτέλειο (, ΕΜΠ (7), Πανεπιστήμιο Πατρών (5), Πανεπιστήμιο Κρήτης (4). Λίγοι πτυχιούχοι του Καποδιστριακού (3), ΟΠΑ (1), Ιωαννίνων (1) και Μακεδονίας (1) συμπληρώνουν την εικόνα. Μόνον εννέα πήραν διδακτορικό στην Ελλάδα: τέσσερις στο Αριστοτέλειο, δύο στο Πατρών, ένας σε Καποδιστριακό, Ιωαννίνων και ΕΜΠ. Η συνολική εικόνα δείχνει τον σταδιακό ξενιτεμό των πλέον επιδραστικών νέων επιστημόνων από τη βασική εκπαίδευση, στη μεταπτυχιακή, στο αυτόνομο έργο. Η παρουσία του 11% σήμερα στην Ελλάδα είναι ποσοστό απογοητευτικό, αλλά αναμενόμενο. Το ιδανικό ερευνητικό περιβάλλον σπάνια ανθεί στη γειτονιά σου. Η κινητικότητα είναι επιθυμητή. Αυτό που απογοητεύει περισσότερο είναι ότι κανένας νέος χωρίς ελληνικό όνομα και με αντίστοιχη επιρροή δεν εργάζεται στην Ελλάδα σήμερα. Τα σημαντικότερα κέντρα παγκοσμίως ξεδιαλέγουν άριστους από παντού. Π.χ., οι 172 καθηγητές του τμήματος Electrical Engineering and Computer Science του ΜΙΤ περιλαμβάνουν πέντε Ελληνες (Αντωνιάδη, Μπερτσέκα, Τσιτσικλή, και τους νεότερους Δασκαλάκη και Κέλλη), αλλά και ερευνητές με καταγωγές που πρακτικά χαρτογραφούν τον πλανήτη. Γεωργία Χατζηβασιλείου, Genentech, RAF Inhibitors, Cancer Immunotherapy, Translational Oncology Ο πίνακας αναφέρει επίσης τα γνωστικά αντικείμενα των 45. Χρησιμοποιώ όρους που διάλεξαν οι ίδιοι στη σελίδα Google Scholar όποτε ήταν διαθέσιμη. Απέφυγα μεταφράσεις – αν κάποιος θέλει να ενημερωθεί σχετικά, η σοβαρή βιβλιογραφία είναι αγγλική. Λατρεύω την ελληνική γλώσσα και επιμένω να γράφω καθημερινά σε αυτήν. Θεωρώ όμως ότι άρνηση χρήσης των αγγλικών στις θετικές και βιοϊατρικές επιστήμες παράγει απομόνωση και περιθωριοποίηση. Μια περιθωριοποιημένη χώρα σβήνει μαζί με τη γλώσσα της, όταν αρνείται να συναναστραφεί την παγκόσμια κοινότητα. Κάποιος ίσως σηκώσει τους ώμους αδιάφορα. Τι μας νοιάζουν αυτοί οι περίεργοι τεχνικοί όροι; Ποιον αφορούν; Κι όμως. Ορισμένοι από αυτούς τους όρους κρύβουν το πιθανό μας μέλλον. Υγεία, παιδεία, οικονομία, εργασία, ενέργεια, περιβάλλον, η ζωή μας ολόκληρη τελικά ίσως εξαρτάται από αυτούς. Ιάσων Τυλιανάκης, University of Canterbury, Food webs, Ecological networks, Global change bilogy Φυσικά, κανένας αριθμός δεν συλλαμβάνει πλήρως την ποιότητα επιστημονικού έργου. Διαφορές μεταξύ κορυφαίου 0,1% και 1% είναι δυσδιάκριτες. Ανθρωπιστικές σπουδές, ορισμένες κοινωνικές επιστήμες ή μαθηματικά αδικούνται από ποσοτικά κριτήρια. Υπάρχουν εκατοντάδες άλλοι πολύ αξιόλογοι νέοι Ελληνες επιστήμονες. Η εικόνα θα ήταν ίδια, πάντως, και με διαφορετικά κριτήρια. Η Ελλάδα αδιαφορεί για επιστήμες και γνώση. Μάλλον δεν ενδιαφέρεται καν να επιβιώσει. Τα ελληνικά πανεπιστήμια ανέχονται νησίδες αριστείας, όμως οι δέκα κύριοι στόχοι τους είναι άλλοι: Να αποτελούν τον σκουπιδότοπο όλων των κομμάτων, να ανακυκλώνουν την παραπαιδεία, να προσπορίζουν εισόδημα από ενοικιαζόμενα, να μετατρέπουν ανίκανους καθηγητές σε ανίκανους πολιτικούς, να διατηρούν το επίπεδο καλλιέργειας στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα, να συντηρούν μαυσωλεία ιδεοληψιών, να εκχωρούν αφρούρητα ημισκότεινα οικόπεδα σε τοξικομανείς, να προσφέρουν πρακτική εξάσκηση στην τέχνη του ξυλοδαρμού, να διαθέτουν πεδία βολής για εύκαιρη ρίψη μολότοφ και να δίνουν πτυχία απλώς για να δίνουν πτυχία. Αριστεύουμε και στους δέκα στόχους. Ατομικές εξαιρέσεις (πολλών) φωτισμένων πανεπιστημιακών και επίμονων φοιτητών επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Αντώνης Ρόκας, Vandebilt, Evolutionary Biοlogy, Evolutionary Genetics Γιατί κάποιος να επιδιώξει να ζήσει και να εργαστεί σε χώρο όπου γλεντοκοπούν τόσες συμμορίες; Αποτελεσματικές λύσεις προϋποθέτουν ολική ανατροπή. Π.χ. συμφωνία κυρίων όλων των αξιότιμων λήσταρχων που έχουν καπελώσει τη χώρα: να πάρουν τα κομματικά τους σομπρέρα και να αφήσουν τα πανεπιστήμια ήσυχα. Μια συμφωνία πως η χώρα (πριν βυθιστεί αύτανδρη, μαζί με τους εξοχότατους λήσταρχους) θα κάνει το παν για να αποκτήσει εξαιρετικά πανεπιστήμια και να ελκύσει κορυφαίους. Ντίνα Παπαγιαννάκη, Google, Computer Networking, Data communications Αμάθεια και παρακμή Αντιλαμβάνομαι πόσο ουτοπικό είναι να περιμένεις έντιμες συμφωνίες από επαγγελματίες της παρασπονδίας. Οι συνειδητές επιλογές της ελληνικής ηγεσίας (ανεξαρτήτως κομματικής προέλευσης) είναι, αποδεδειγμένα, αμάθεια και παρακμή. Συστηματική αμάθεια και επιθυμητή παρακμή. Για όσους διαφωνούν υπάρχει μόνο φυγή μακριά ή ψυχή βαθιά. Να εγκαταλείψουν τη χώρα ή να καταφύγουν σε ανταρτοπόλεμο. Δεν μιλάω για σταυρωτά φισεκλίκια. Το να κάνεις σοβαρή επιστήμη και να προσφέρεις αξιοπρεπή παιδεία αποτελούν σήμερα μορφές ανταρτοπολέμου. Υποκλίνομαι σε όσους ακόμη αντιστέκονται. Θωμάς Καραγιάννης, Microsoft, Networking, Systems Measurements * Ο κ. Ιωάννης Π.Α. Ιωαννίδης είναι καθηγητής στην Ιατρική Σχολή και στη Σχολή Θετικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Stanford των ΗΠΑ. Το τελευταίο του βιβλίο, με τίτλο «Μετά τα Αφύσικα», δημοσιεύθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κέδρος. http://www.kathimerini.gr/987304/article/epikairothta/ellada/ellhnes-sthn-koryfh-ths-episthmhs

Ελληνίδα επικεφαλής του γερμανικού Ινστιτούτου Μεταφραστικής Γονιδιωματικής. Μια Ελληνίδα, η καθηγήτρια Ελευθερία Ζεγγίνη, αναλαμβάνει διευθύντρια του νέου Ινστιτούτου Μεταφραστικής Γονιδιωματικής του ερευνητικού Κέντρου Helmholtz του Μονάχου, το οποίο θα έχει στενή συνεργασία με την Ιατρική Σχολή του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Μονάχου. Η Δρ Ζεγγίνη ήταν από το 2008 έως τώρα επικεφαλής ερευνητικής ομάδας στο σημαντικότερο βρετανικό ινστιτούτο γενετικής, το Wellcome Sanger Institute του Κέιμπριτζ. Η ελληνικής καταγωγής επιστήμων είναι διεθνώς γνωστή για τις έρευνές της που συνδυάζουν την επιδημιολογία με την ανάλυση των μεγάλων δεδομένων (big data) στη γενετική, με στόχο την καλύτερη κατανόηση του γενετικού υποβάθρου των ασθενειών και την προώθηση της εξατομικευμένης ιατρικής. «Αισθανόμαστε ενθουσιασμένοι που η καθηγήτρια Ε. Ζεγγίνη αποφάσισε πως το ιδανικό περιβάλλον για τις οραματικές μελέτες της είναι εδώ μαζί μας στο Μόναχο. Ως νέα επιστήμων, ήδη έχει κάνει περισσότερες από μία ανακαλύψεις νέων δρόμων προς την εξατομικευμένη ιατρική και την πρόληψη ακριβείας», δήλωσε ο καθηγητής Ματίας Τσεπ, διευθύνων σύμβουλος του Κέντρου Helmholtz του Μονάχου. Πριν το Wellcome Sanger Institute, η Ελευθερία Ζεγγίνη είχε εργασθεί στα πανεπιστήμια του Μάντσεστερ και της Οξφόρδης, όπου, μεταξύ άλλων, έκανε σημαντικές ανακαλύψεις για τη νεανική αρθρίτιδα, τις ρευματικές νόσους και το διαβήτη τύπου 2. Σπούδασε βιοχημεία στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, από όπου πήρε και το διδακτορικό της το 2003. Έχει στο ενεργητικό της εκατοντάδες επιστημονικές δημοσιεύσεις, μεταξύ των οποίων σε κορυφαία περιοδικά (Nature, Science κ.α.), ενώ έχει τιμηθεί με το «Βραβείο Νέου Επιστήμονα 2017» του Παγκόσμιου Οικονομικού. http://www.in.gr/2018/09/28/tech/ellinida-epikefalis-tou-germanikou-institoutou-metafrastikis-gonidiomatikis/

Ο εθισμός στα ναρκωτικά σχετίζεται (και) με έναν αρχαίο ιό σύμφωνα με Έλληνες επιστήμονες. Έλληνες επιστήμονες ανακάλυψαν πως ένας αρχαίος ρετροϊός, ο ΗΚ2, βρίσκεται συχνότερα στους ανθρώπους που κάνουν ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών, πράγμα που δείχνει ότι σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τον σοβαρό εθισμό τους. Πρόκειται για ένα απρόσμενο εύρημα μιας νέας έρευνας Ελλήνων επιστημόνων, σύμφωνα με τους οποίους είναι πιθανό ότι ο εν λόγω ιός, δημιουργώντας τη σχετική προδιάθεση, συμβάλλει στη δημιουργία εθισμού στους χρήστες «σκληρών» ναρκωτικών. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Γκίκα Μαγιορκίνη του Πανεπιστημίου Αθηνών και τον καθηγητή Άρη Κατζουράκη του Τμήματος Ζωολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), εκτιμούν ότι ο ΗΚ2 ενσωματώθηκε στον ανθρώπινο οργανισμό πριν καν την εμφάνιση των Νεάντερταλ και «τρύπωσε» κοντά σε ένα γονίδιο (RASGRF2) που ρυθμίζει τη ντοπαμινεργική δράση στον εγκέφαλο. Επεμβαίνοντας στο νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη, άρα και στο κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου, αυξάνει την πιθανότητα ένας άνθρωπος να επιζητά συμπεριφορές που αυξάνουν την απόλαυση και, κατ' επέκταση, τον εθισμό στα ναρκωτικά. Η μελέτη, η οποία ανέλυσε δείγματα από ασθενείς στην Αθήνα και στη Γλασκόβη, βρήκε ότι ο εν λόγω ιός ήταν -σε σχέση με το γενικό πληθυσμό- δυόμιση φορές συχνότερος σε 202 Έλληνες που είχαν μολυνθεί με τον ιό HIV λόγω ενδοφλέβιας χρήσης ναρκωτικών, καθώς επίσης 3,6 φορές πιο συχνός σε 184 Βρετανούς με ηπατίτιδα C που είχαν επίσης μολυνθεί μέσω ενδοφλέβιας χρήσης ναρκωτικών. Το ανθρώπινο γονιδίωμα είναι διάσπαρτο με απομεινάρια αρχαίων ρετροϊών, που μας άφησαν ως κατάλοιπα οι πίθηκοι πρόγονοί μας. Μόνο ένας από αυτούς, ο HERV-K HML-2 ή ΗΚ2, πιθανώς συνεχίζει να πολλαπλασιάζεται μεταξύ των ανθρώπων σήμερα, αν και δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι τον ίδιο HK2 στο DNA τους. Ένας ασυνήθιστος ΗΚ2 είναι αυτός που βρίσκεται συχνότερα στους ναρκομανείς από ό,τι στο γενικό πληθυσμό (5% έως 10%). Οι Έλληνες ερευνητές έδειξαν ότι αυτός ο ιός μπορεί να «χειραγωγήσει» τη δραστηριότητα του RASGRF2 και άλλων γειτονικών γονιδίων και πιθανώς ευθύνεται σημαντικά για την παθολογία της εθιστικής συμπεριφοράς. «Η μελέτη μάς δείχνει για πρώτη φορά ότι σπάνιες παραλλαγές του ΗΚ2 μπορούν να επηρεάσουν ένα πολύπλοκο ανθρώπινο χαρακτηριστικό. Η επανάληψη του ευρήματος αυτού στην Αθήνα και στη Γλασκώβη είναι ιδιαίτερα σημαντική» δήλωσε ο Α.Κατζουράκης. «Οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζουν ότι οι αρχαίοι ιοί είναι αβλαβείς» τόνισε ο Γ.Μαγιορκίνης. «Κατά καιρούς οι άνθρωποι έχουν εμφανίσει υπερέκφραση του ΗΚ2 στον καρκίνο, αλλά είχε αποδειχθεί δύσκολο να διακρίνουμε την αιτία από το αποτέλεσμα. Το 2012, μετά από μια 20ετή διαμάχη σχετικά με το ρόλο των αρχαίων ιών στις ανθρώπινες ασθένειες, αποφασίσαμε να εξετάσουμε την υψηλού κινδύνου υπόθεση ότι οι ιοί HERV μπορούν να ευθύνονται για ανθρώπινες νόσους. Η πρότασή μας υποστηρίχθηκε από το Συμβούλιο Ιατρικής Έρευνας της Βρετανίας και τώρα έχουμε ισχυρές αποδείξεις ότι όντως οι ιοί HERV μπορούν να είναι παθογόνοι. Για πρώτη φορά, μπορέσαμε να κάνουμε διάκριση ανάμεσα στην αιτία και στο αποτέλεσμα, όσον αφορά την παθογένεια των HERV». Μετά την ανακάλυψη του HIV και του ιού HTLV, είναι η τρίτη φορά που ένας ανθρώπινος ρετροϊός συνδέεται στενά με κάποια επιβλαβή συνέπεια στους ανθρώπους, όπως εν προκειμένω ο εθισμός. Οι ερευνητές δεν αποκλείουν ότι ορισμένες παραλλαγές του ιού Ηκ2 είναι ακόμη μολυσματικές για τους ανθρώπους. https://www.pronews.gr/epistimes/715667_o-ethismos-sta-narkotika-shetizetai-kai-me-enan-arhaio-io-symfona-me-ellines

Νέα ανακάλυψη με σημαντική ελληνική συμβολή για το γενετικό υπόβαθρο της αρτηριακής πίεσης. Περισσότερες από 500 γονιδιακές περιοχές που επηρεάζουν το επίπεδο της αρτηριακής πίεσης των ανθρώπων, ανακάλυψε μια διεθνής κοινοπραξία επιστημόνων, μεταξύ των οποίων και έξι Έλληνες, στο πλαίσιο της μεγαλύτερης μέχρι σήμερα μελέτης πάνω στο γενετικό υπόβαθρο της πίεσης. Η νέα έρευνα, που μελέτησε στοιχεία για πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους παγκοσμίως και έφερε στο φως 535 νέες περιοχές γονιδίων, υπερτριπλασιάζει σε πάνω από 1.000 τον αριθμό των γνωστών γενετικών παραγόντων που εμπλέκονται στην αρτηριακή πίεση. Οι επιστήμονες πιστεύουν, παρόλα αυτά, ότι έχουν ανακαλύψει μόνο το ένα τρίτο περίπου της κληρονομικότητας της πίεσης του αίματος και ότι συνεπώς πολλοί ακόμη γενετικοί παράγοντες μένουν να ανακαλυφθούν στο μέλλον. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τους βρετανούς καθηγητές Μαρκ Κόλφιλντ του Πανεπιστημίου Queen Mary και Πολ Έλιοτ του Imperial College του Λονδίνου, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γενετικής "Nature Genetics". Πρώτος συγγραφέας της μελέτης ήταν ο επίκουρος καθηγητής Ευάγγελος Ευαγγέλου του Τμήματος Επιδημιολογίας & Βιοστατιστικής του Imperial και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Συμμετείχαν επίσης πέντε ακόμη Έλληνες ερευνητές της Ελλάδας και της διασποράς: η επίκουρη καθηγήτρια επιδημιολογίας Ιωάννα Τζουλάκη, ο Γιώργος Ντρίτσος και η Νίκη Δήμου (Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων), η Μαρίνα Ευαγγέλου (Imperial) και η Ελευθερία Ζεγγίνη (Wellcome Trust Sanger Institute Βρετανίας). Οι άνθρωποι με τον μεγαλύτερο γενετικό κίνδυνο (δηλαδή τους περισσότερους γενετικούς παράγοντες κινδύνου στο γονιδίωμά τους) είχαν κατά μέσο όρο 3,3 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα υπέρτασης και μιάμιση φορά μεγαλύτερη πιθανότητα καρδιαγγειακού προβλήματος, σε σχέση με όσους είχαν τον μικρότερο γενετικό κίνδυνο (τους λιγότερους γενετικούς παράγοντες κινδύνου στο DNA τους). Επίσης διαπιστώθηκε ότι ορισμένα γονίδια που εμπλέκονται στην υπέρταση, σχετίζονται και με άλλες παθήσεις, όπως το γονίδιο APOE που είναι ήδη γνωστό ότι αποτελεί παράγοντα κινδύνου για στεφανιαία νόσο και για Αλτσχάιμερ και το οποίο για πρώτη φορά βρέθηκε να έχει σχέση και με την αρτηριακή πίεση. Η υπέρταση αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για εγκεφαλικό και για καρδιοπάθεια και ευθύνεται για περίπου 7,8 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως κάθε χρόνο. Εκτός από τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής (παχυσαρκία, κάπνισμα, αλκοόλ, μεγάλη κατανάλωση αλατιού κ.α.), η υπέρταση έχει επίσης μια σημαντική γενετική-κληρονομική διάσταση. «Πρόκειται για τη σημαντικότερη πρόοδο που έχει γίνει στο γενετικό υπόβαθρο της αρτηριακής πίεσης μέχρι σήμερα, γεγονός που δημιουργεί νέες ευκαιρίες για την ανάπτυξη μελλοντικών φαρμάκων», δήλωσε ο δρ Κόλφιλντ. «Με τις νέες πληροφορίες, μπορούμε πλέον να υπολογίσουμε καλύτερα το γενετικό κίνδυνο ενός ανθρώπου να εμφανίσει υπέρταση αργότερα στη ζωή του. Εντοπίζοντας αυτούς τους ασθενείς που έχουν τον μεγαλύτερο γενετικό κίνδυνο, θα είμαστε σε θέση να τους βοηθήσουμε να αλλάξουν έγκαιρα τον τρόπο ζωής τους, έτσι ώστε να μειωθεί η πιθανότητα εμφάνισης της υπέρταση, καθώς επίσης θα δώσουμε την ευκαιρία στους γιατρούς να κάνουν πιο έγκαιρες και πιο στοχευμένες θεραπείες». http://www.kathimerini.gr/985276/article/ygeia/ygeia-epikairothta/nea-anakalyyh-me-shmantikh-ellhnikh-symvolh-gia-to-genetiko-ypova8ro-ths-arthriakhs-pieshs

Έλληνες φοιτητές βρήκαν τη λύση για να έχουν οι αστροναύτες φρέσκο φαγητό στο διάστημα. «Λύση» σε ένα από τα αρκετά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αστροναύτες δίνουν δύο νέοι Έλληνες φοιτητές! Ο λόγος για τον Μεταπτυχιακό φοιτητή του Τμήματος Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αυγουστίνο Πανταζίδη, και την προπτυχιακή φοιτήτρια του ίδιου τμήματος, Μαρία Κοντογιάννη, οι οποίοι σχεδίασαν το «Space Agrobox», όπως το ονομάζουν και που δίνει τη δυνατότητα στους αστροναύτες να καλλιεργούν μόνοι τους τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας. Όπως ανέφεραν στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων «πρόκειται για μια ειδικά διαμορφωνομένη κάψουλα, στην οποία είναι εφικτή η καλλιέργεια microgreens σε συνθήκες μικροβαρύτητας, αξιοποιώντας βέλτιστα τον διαθέσιμο όγκο». Και συνεχίζουν «για να καταφέρουμε να βρούμε λύση σε αυτό, έπρεπε κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης της ιδέας να απαντήσουμε σε αρκετά πρακτικά ερωτήματα, τα οποία συνδέονταν τόσο με τις ιδιαιτερότητες που εμφανίζονται στις συνθήκες μικροβαρύτητας όσο και με τη διαχείριση του κόστους της σταδιακής ανάπτυξης ενός τέτοιου προϊόντος». Το συγκεκριμένο πρότζεκτ παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στον εθνικό διαγωνισμό διαστημικών εφαρμογών «Act in Space» που πραγματοποιήθηκε τέλος Μαΐου, καταλαμβάνοντας μάλιστα την τρίτη θέση. Αξίζει να σημειωθεί πως ο εν λόγω διαγωνισμός, διοργανώνεται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA), τη Γαλλική Υπηρεσία Διαστήματος (CNES), και το ESA BIC Sud France, ενώ διεθνείς χορηγοί είναι μεταξύ άλλων: Airbus Defence and Space Air Zero G, CLS, GSA, EBAN, Invivo, Qwant, FabSpace, Invest In Toulouse, Copernicus Masters και Toulouse Business School. Σε κάποια ερώτηση για το ποιος ήταν ο κύριος λόγος που τους έκανε να δηλώσουν συμμετοχή στο διαγωνισμό και οι δύο τους απάντησαν πως «ήταν η επιθυμία μας να κοινοποιήσουμε την ιδέα μας στους διοργανωτές και παράλληλα σε σημαντικούς διεθνείς διαστημικούς παίκτες, όπως είναι η Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA), η Airbus και η CNES» και υπογράμμισαν πως αυτός ήταν και «ο λόγος που δεν σταθήκαμε μόνο στον εγχώριο τοπικό διαγωνισμό, αλλά καταθέσαμε και υποψηφιότητα για άλλα πέντε ειδικά βραβεία, έχοντας ως στόχο να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον των παραπάνω εταιρειών». Μάλιστα όπως αναφέρουν, η κατάκτηση μιας διάκρισης σε αυτές τις κατηγορίες σίγουρα θα δείξει έμπρακτο ενδιαφέρον εταιριών και οργανισμών του εξωτερικού θέτοντας έτσι το πρότζεκτ σε μια εντελώς νέα βάση. Στόχος τους είναι η προώθηση της ιδέας τους και σε άλλους ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς καθώς «στη χώρα μας υπάρχουν αδυναμίες για την υλοποίηση τέτοιων ιδεών αυτή τη στιγμή» όπως σημειώνουν. Παράλληλα, δεν ξέχασαν να ευχαριστήσουν τα μέλη της Πρυτανείας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών «για το ενδιαφέρον που έδειξαν και για τη βοήθεια που έδωσαν στην προώθηση της ιδέας μας στο ευρύ κοινό». Αισιόδοξοι για το διαστημικό μέλλον της Ελλάδας, αλλά… Αισιόδοξοι αλλά με «αστερίσκους», σε ότι έχει να κάνει με το διαστημικό μέλλον της Ελλάδας, εμφανίζονται οι δυο φοιτητές. «Μέλλον υπάρχει καθώς υπάρχει και η γνώση αλλά και πολλά και ικανά άτομα τα οποία είτε ασχολούνται είτε θέλουν να ασχοληθούν με το συγκεκριμένο τομέα στη χώρα μας» σημειώνουν. Όμως, αυτό που λείπει, σύμφωνα με τους ίδιους, είναι η μεγαλεπήβολη στρατηγική. «Πρέπει να ξεφύγουμε από το στερεότυπο της αξιοποίησης του διαστήματος μόνο για επίγειες εφαρμογές» τονίζει ο κ. Πανταζίδης και η κ. Κοντογιάννη και συμπληρώνουν «να αντιληφθούμε πως το διάστημα αποτελεί έναν κλάδο με τεράστιο διεπιστημονικό εύρος. Ο καθένας από εμάς θα μπορούσε να συμβάλλει με το υπόβαθρό του, τόσο στην εξερεύνηση όσο και στην σταδιακή κατάκτηση του από τις επόμενες γενιές». Σε ό,τι έχει να κάνει με το επαγγελματικό τους μέλλον, και οι δύο το βλέπουν προς το παρόν στην Ελλάδα. «Ποιος θα ήθελε να αφήσει τη χώρα του και μαζί την οικογένεια και τους φίλους τους και να φύγει στο εξωτερικό» λένε χαρακτηριστικά. Παράλληλα, όμως ζητούν από την πολιτεία να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για να σταματήσει η μετανάστευση νέων εν δυνάμει επιστημόνων «με συγκεκριμένα απτά και ουσιώδη κίνητρα». Διερωτώνται «πόσο ακόμη θα μπορούμε να κάνουμε αυτό που αγαπάμε, επενδύοντας επιστημονικά, ενώ παράλληλα πρέπει να ψάχνουμε άλλες δουλειές, άσχετες με τα αντικείμενα που έχουμε σπουδάσει, για να επιβιώσουμε». Υπογραμμίζουν ότι η έρευνα χρειάζεται σοβαρή οικονομική υποστήριξη καθώς όπως σημειώνουν «δεν είναι και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως χόμπι και ως εθελοντισμός». Πάντως οι ίδιοι, παρά τις ό,ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν, δεν το βάζουν κάτω καθώς όπως δηλώνουν «αυτή τη στιγμή, προετοιμάζουμε την ιδέα μας για τον ευρωπαϊκό διαγωνισμό Space Exploration Masters της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA)». Επίσης, αναζητούν τρόπους με τους οποίους θα ξεκινήσει η υλοποίηση της ιδέας, η οποία χωρίζεται σε τέσσερα στάδια. «Το πρώτο εξ’ αυτών και αυτό που έχει τεθεί ως στόχος για την επόμενη χρονιά» αναφέρουν «είναι η πρώτη δοκιμή της καλλιέργειας των microgreens σε ειδικούς θαλάμους». Σημειώνουν πως μαζί και με άλλους συνεργάτες έχουν έρθει ήδη σε επαφή με το σχετικό ερευνητικό δίκτυο της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος το οποίο «έχει δείξει τεράστιο ενδιαφέρον στην προοπτική του να εντάξει στα μέλη του το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών» και όπως υποστηρίζουν «από την πλευρά της ESA μας έχει κατατεθεί ήδη συγκεκριμένη πρόταση για την απόκτηση του κατάλληλου εξοπλισμού. «Ευελπιστούμε πως οι διαπραγματεύσεις θα ευοδωθούν σύντομα και πως το ΓΠΑ θα στηρίξει έμπρακτα την προσπάθειά μας μέσω της αγοράς του» καθώς σύμφωνα με τους ίδιους, μια τέτοια κίνηση «θα ενισχύσει τη θέση του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών στο χώρο της ευρωπαϊκής διαστημικής έρευνας» δήλωσαν σχετικά. http://www.pronews.gr/epistimes/diastima/707629_ellines-foitites-vrikan-ti-lysi-gia-na-ehoyn-oi-astronaytes-fresko-fagito

Παγκόσμιος Διαγωνισμός Μαθηματικών: Πρωτιά για την Ελλάδα- Διαπρέπει Έλληνας φοιτητής. Πρωτιά για την Ελλάδα στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Μαθηματικών με τον Έλληνα φοιτητή Γεώργιο Κοτσοβόλη, ο οποίος ξεχώρισε ανάμεσα σε 350 παιδιά. Μία ακόμη σημαντική διάκριση για τα ελληνικά πανεπιστήμια. Έλληνας φοιτητής του Μαθηματικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Γεώργιος Κοτσοβόλης, κατλαφερε να κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στον 25ο Μαθηματικό φοιτητικό διαγωνισμό IMC (International Mathematics Competition) που διεξήχθη στα τέλη Ιουλίου στο Μπλαγκόεβγκραντ της Βουλγαρίας. Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός διεξάγεται τα τελευταία 25 χρόνια σε χώρες της Βαλκανικής Χερσονήσου, ενώ τα τελευταία 9 χρόνια διεξάγεται στη Βουλγαρία. Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που ο Έλληνας φοιτητής κατακτά το χρυσό μετάλλιο στον συγκεκριμένο διαγωνισμό, γεγονός μοναδικό στην ιστορία του ΕΚΠΑ. Πρόκειται για μια σημαντική επιτυχία η οποία έρχεται να προστεθεί σε σειρά επιτυχιών φοιτητών του Μαθηματικού Τμήματος και του Πανεπιστημίου Αθηνών σε παρόμοιους διαγωνισμούς. Το International Mathematics Competition, είναι ο μεγαλύτερος παγκόσμιος μαθηματικός διαγωνισμός για φοιτητές και οργανώνεται από το University College London. Διεξάγεται από το 1994 με τη συμμετοχή κορυφαίων Πανεπιστημίων των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Οι φοιτητές διαγωνίζονται δύο ημέρες σε 5 προβλήματα την ημέρα. Στο φετινό διαγωνισμό έλαβαν μέρος 350 φοιτητές. Οι φοιτητές του Τμήματος Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Αθηνών συμμετέχουν από το ακαδημαϊκό έτος 2007-08, έχοντας σημαντικές επιτυχίες κάθε έτος. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα έξοδα συμμετοχής του Γεώργιου Κοτσόβολη καλύφθηκαν από τον Δήμο Ν. Ιωνίας. http://www.pronews.gr/epistimes/707372_pagkosmios-diagonismos-mathimatikon-protia-gia-tin-ellada-diaprepei-ellinas

Έλληνας καθηγητής στην λίστα των 100 ανθρώπων με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ψηφιακή διακυβέρνηση παγκοσμίως. Ο διεθνής οίκος Apolitical δημοσίευσε τη λίστα των 100 πιο σημαντικών ανθρώπων στην ψηφιακή διακυβέρνηση, με βάση την επιρροή που έχουν στον καθορισμό των εξελίξεων σε παγκόσμια κλίμακα, στις 8 Αυγούστου 2018. Στη λίστα περιλαμβάνεται ο Γιάννης Χαραλαμπίδης, αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου, στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων της Πολυτεχνικής Σχολής, με έδρα τη Σάμο. Η λίστα της Apolitical στοχεύει να δείξει τη διεθνή εξάπλωση του πεδίου της ηλεκτρονικής ή ψηφιακής διακυβέρνησης, και περιλαμβάνει άτομα από όλες τις ηπείρους που εργάζονται για το μετασχηματισμό του δημόσιου τομέα με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Η λίστα δημιουργήθηκε μέσω της πρότασης υποψηφίων από εμπειρογνώμονες και υψηλά στελέχη κρατών, επιχειρήσεων και διεθνών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένου του ΟΟΣΑ, του Open Government Partnership, του Ινστιτούτου Alan Turing, της Παγκόσμιας Τράπεζας και άλλων. Στον κατάλογο περιλαμβάνονται προσωπικότητες όπως ο εμπνευστής του διαδικτύου Tim Berners Lee, ο Αυστραλός πρωθυπουργός Malcolm Turnbull, η πρωτοπόρος επιχειρηματίας Martha Lane Fox, και υψηλά στελέχη κυβερνήσεων και της τοπικής αυτοδιοίκησης από χώρες όπως η Εσθονία, η Δανία, η Σουηδία, η Ινδία, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς. Η διάκριση είναι για τον κ. Χαραλαμπίδη «αποτέλεσμα συστηματικής ερευνητικής, εφαρμοστικής και εκπαιδευτικής προσπάθειας, με διεθνή προσανατολισμό, που συντελείται στο Κέντρο Έρευνας για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Πάντα μέσα από τη χαρά της συνεργασίας με καθηγητές, ερευνητές και φοιτητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό και κόντρα σε όχι ολίγες αντιξοότητες». Η εισαγωγή στη λίστα των 100, έρχεται για τον Έλληνα καθηγητή μετά από μία κλιμάκωση διακρίσεων τα τελευταία χρόνια: 2ο βραβείο στον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό eGovernment, διάκριση ως ο 8ος σημαντικότερος συγγραφέας στο πεδίο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, τρεις φορές πρώτο βραβείο στο διεθνές συνέδριο IFIP-eGOV, και άλλα. Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, καθηγητής Στέφανος Γκρίτζαλης μιλώντας στο ΑΠΕ ΜΠΕ δήλωσε σχετικά: «Η αναγνώριση της υψηλής αξίας Ελλήνων ακαδημαϊκών σε διεθνές επίπεδο, μόνο να συμβάλλει μπορεί στην πρόοδο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη Ελλάδα. Ειδικά στο πεδίο της διακυβέρνησης, δείχνει ότι δημιουργούνται σημαντικοί πόλοι τεχνογνωσίας στα ελληνικά ΑΕΙ, που μπορούν να διοχετεύσουν μοναδική γνώση και εμπειρία για ένα πολύ κρίσιμο θέμα, που αφορά όλη την κοινωνία. Είμαστε περήφανοι, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου αλλά και στο Αιγαίο γενικότερα, που έχουμε ανθρώπους της επιστημονικής ωριμότητας και ακαδημαϊκής εξωστρέφειας του κ. Χαραλαμπίδη». http://www.pronews.gr/epistimes/tehnologia/707126_ellinas-kathigitis-stin-lista-ton-100-anthropon-me-ti-megalyteri-epirroi

Μεγάλη ανακάλυψη με ελληνικό «άρωμα»: Βρέθηκαν τα γονίδια της εξυπνάδας και των νευρώσεων. Επιστήμονες από αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων επτά Έλληνες, ανακάλυψαν σχεδόν 1.000 νέα γονίδια που σχετίζονται με τη νοημοσύνη, καθώς και περισσότερα από 500 γονίδια, τα οποία σχετίζονται με το νευρωτισμό. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη Ντανιέλ Ποστχούμα του Ελευθέρου Πανεπιστημίου του 'Αμστερνταμ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γενετικής "Nature Genetics", ανέλυσαν και συσχέτισαν γενετικά δεδομένα και μετρήσεις νοημοσύνης από σχεδόν 270.000 ανθρώπους. Βρήκαν έτσι 205 γενετικούς τόπους (περιοχές του γονιδιώματος), από τους οποίους οι 190 ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά, καθώς επίσης 1.016 συγκεκριμένα γονίδια (τα 939 για πρώτη φορά), που σχετίζονται με τη νοημοσύνη. Η περαιτέρω ανάλυση έδειξε ότι η εξυπνάδα είναι «δίκοπο μαχαίρι» από βιολογική άποψη. Από τη μία, το γενετικό υπόβαθρο για αυξημένη νοημοσύνη σχετίζεται με αυξημένο προσδόκιμο ζωής και με μειωμένο κίνδυνο για την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ, σχιζοφρένειας και της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ). Από την άλλη όμως, η υψηλή νοημοσύνη συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για αυτισμό, άγχος και κατάθλιψη. Από ελληνικής πλευράς στη μελέτη συμμετείχαν οι Δημήτρης Αβραμόπουλος (Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς), Πάνος Μπίτσιος (Τμήμα Ψυχιατρικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης), Στέλλα Γιακουμάκη (Τμήμα Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης), Αλέξανδρος Χατζημανώλης (Τμήμα Ψυχιατρικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ), Πάνος Ρούσσος (Τμήμα Ψυχιατρικής Ιατρικής Σχολής Όρους Σινά Ν.Υόρκης), Νικόλαος Σμυρνής (Τμήμα Ψυχιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ) και Αριστοτέλης Βοϊνέσκος (Πανεπιστήμιο Τορόντο). Σε μια ξεχωριστή μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο ίδιο περιοδικό, οι ερευνητές, με επικεφαλής επίσης την Ποστχούμα, ανέλυσαν γενετικά στοιχεία για σχεδόν 450.000 άτομα και βρήκαν πάνω από 500 γονίδια που σχετίζονται με το νευρωτισμό ως χαρακτηριστικό της προσωπικότητας. Η γενετική ανάλυση επιβεβαίωσε ότι οι νευρωτικοί άνθρωποι κινδυνεύουν περισσότερο από αγχωτική διαταραχή, κατάθλιψη, σχιζοφρένεια και άλλες νευροψυχιατρικές παθήσεις. Μια βασική διαπίστωση ήταν ότι οι αγχώδεις άνθρωποι έχουν γενικά κληρονομήσει μια διαφορετική ομάδα γονιδίων από εκείνη που έχουν όσοι ρέπουν γενετικά στην κατάθλιψη. Οι ερευνητές εξέφρασαν την αισιοδοξία τους ότι, ρίχνοντας φως στο γενετικό υπόβαθρο της νεύρωσης, θα ανοίξει ο δρόμος για την ανακάλυψη νέων φαρμάκων στο μέλλον. http://www.pronews.gr/ygeia/fysiki-katastasi/695505_megali-anakalypsi-me-elliniko-aroma-vrethikan-ta-gonidia-tis-exypnadas

Η NASA βράβευσε μαθητή Δημοτικού της Καλύμνου! Ο Δημήτρης Τρικοίλης, μαθητής της ΣΤ’ τάξης του Μανιάειου 6ου Δημοτικού Σχολείου Καλύμνου απέσπασε το πρώτο βραβείο (στον στόχο 2: «Οι λίμνες του Τιτάνα») στον διεθνή διαγωνισμό αστρονομίας «Γίνε επιστήμονας του Cassini για μια μέρα». Η διευθύντρια του σχολείου κ. Σεβασμία- Αικατερίνη Κουτσουράη, ο Σύλλογος Διδασκόντων και οι μαθητές του Μανιάειου συγχαίρουν τον Δημήτρη για την επιτυχία του αυτή. Ειδικότερα, πρόκειται για διαγωνισμό επιστημονικής έκθεσης που διοργανώνεται από τον Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), σε συνεργασία με την αμερικανική και την ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία (NASA και ESA αντιστοίχως) και με τη συνδρομή της Ομάδας SpaceGates για τη διάχυση και εκλαΐκευση Αστροφυσικής και Διαστημικής και τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (ΥΠ.Π.Ε.Θ). Η βράβευση και η απονομή των πιστοποιητικών θα λάβει χώρα στις 30 Ιουνίου στη Μεγάλη Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών. http://www.pronews.gr/epistimes/diastima/695121_paragogi-myalon-i-ellada-i-nasa-vraveyse-mathiti-dimotikoy-tis-kalymnoy

Μέλος της Γαλλικής Εθνικής Ακαδημίας Ιατρικής εξελέγη ο πρύτανης του EKΠA Νέο μέλος (membre associé étranger) της Εθνικής Ακαδημίας Ιατρικής της Γαλλίας (Académie National de Médicine) εξελέγη ο πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθηγητής Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος. Η Εθνική Ακαδημία Ιατρικής της Γαλλίας είναι ίδρυμα εγνωσμένου κύρους, με ιστορικές ρίζες στον 18ο αιώνα, όταν ακόμη έφερε την ταυτότητα της Βασιλικής Εταιρείας. Ο ιδρυτικός νόμος της χρονολογείται, ωστόσο, το 1820. Μετονομάσθηκε σε Εθνική Ακαδημία Ιατρικής το 1947. Σήμερα τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας. Σύμφωνα με το καταστατικό της, η Ακαδημία απαρτίζεται από επιστήμονες αναγνωρισμένους για το επιστημονικό έργο τους και τις υπηρεσίες τους προς τη Δημόσια Υγεία. Από την ίδρυσή της έως σήμερα, μέλη της έχουν διατελέσει τουλάχιστον 11 νομπελίστες, συμπεριλαμβανομένης της Μαρίας Κιουρί. Τα μέλη της Ακαδημίας χωρίζονται σε τέσσερις τομείς: Ιατρικής & Ιατρικών Ειδικοτήτων (1ος Τομέας), Χειρουργικής & Χειρουργικών Ειδικοτήτων (2ος Τομέας), Βιολογικών Επιστημών & Φαρμακευτικής (3ος Τομέας) και Δημοσίας Υγείας (4ος Τομέας). Ο κ. Δημόπουλος, καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας του ΕΚΠΑ, εξελέγη στον 1ο τομέα (Ιατρικής & Ιατρικών Ειδικοτήτων) για το έργο του και την προσφορά του στην Ιατρική επιστήμη. Η Ακαδημία συνεδριάζει τακτικά για να συζητήσει επιστημονικά και ιατρικά επιτεύγματα, καθώς και θέματα Δημόσιας Υγείας. Έχουν συσταθεί 20 επιτροπές στις οποίες εξετάζονται υποθέσεις κατόπιν αιτήματος των δημόσιων αρχών, καθώς και κάθε ιατρικό, υγειονομικό και κοινωνικό ζήτημα που ανακύπτει. Στόχος της, μεταξύ άλλων, αποτελεί η ανάπτυξη και διάδοση κανονισμών και συστάσεων τόσο προς στις αρχές όσο και στους επαγγελματίες του τομέα της υγείας, καθώς και στο ευρύ κοινό. http://www.in.gr/2018/05/24/tech/melos-tis-gallikis-ethnikis-akadimias-iatrikis-ekselegi-o-prytanis-tou-ekpa/

Ανακαλύφθηκε ένα νέο μεγάλο «αόρατο» όργανο στο ανθρώπινο σώμα. Το ανθρώπινο σώμα συνεχίζει να μας εκπλήσσει. Επιστήμονες στις ΗΠΑ -μεταξύ των οποίων ένας ελληνικής καταγωγής γαστρεντερολόγος- ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν ένα νέο όργανο, άγνωστο έως τώρα, που μάλιστα φαίνεται να παίζει ρόλο σε διάφορες κοινές παθήσεις όπως ο καρκίνος. Το όργανο απαρτίζεται από ένα δίκτυο καναλιών μεταφοράς υγρών μέσα στο σώμα, το οποίο, μεταξύ άλλων, πιθανώς χρησιμοποιούν και τα καρκινικά κύτταρα για την εξάπλωσή τους. Για «μια λεωφόρο μετακινούμενου υγρού» έκαναν λόγο οι επιστήμονες, οι οποίοι έκαναν την ανακάλυψη τυχαία στη διάρκεια γαστρεντερολογικών ενδοσκοπήσεων ρουτίνας. Η περαιτέρω μικροσκοπική ανάλυση έφερε στο φως ένα είδος ρευστού, το οποίο μετακινείται μέσω καναλιών που υπάρχουν παντού στο σώμα. Κάθε ιστός του σώματος περιβάλλεται από ένα δίκτυο τέτοιων καναλιών, τα οποία από κοινού φαίνεται να απαρτίζουν ένα όργανο. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή παθολογίας Νιλ Θάιζε της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και τον Πέτρο Μπενιά της Ιατρικής Σχολής Icahn του Όρους Σινά και του Ιατρικού Κέντρου Mount Sinai Beth Israel της Ν. Υόρκης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Scientific Reports» [structure and Distribution of an Unrecognized Interstitium in Human Tissues], εκτιμούν ότι το νέο όργανο περιέχει περίπου το ένα πέμπτο του συνολικού όγκου των υγρών του ανθρωπίνου σώματος. https://www.nature.com/articles/s41598-018-23062-6 «Η ανακάλυψη μπορεί να επιφέρει δραματικές προόδους στην ιατρική», δήλωσε ο Θάιζε και τόνισε ότι το υγρό του οργάνου «είναι δυνατό να αποτελέσει ένα ισχυρό διαγνωστικό εργαλείο». Επίσης ίσως ανοίξουν νέοι δρόμοι στη θεραπεία διαφόρων ασθενειών. Το δίκτυο των καναλιών, το οποίο εκχέεται στο λεμφικό σύστημα, βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του δέρματος και ανάμεσα στους μυς, διατρέχει την πεπτική οδό, τους πνεύμονες και το ουροποιητικό σύστημα, ενώ περιβάλλει τις αρτηρίες και τις φλέβες. Πιθανώς, κατά τους επιστήμονες, λειτουργεί ως «αμορτισέρ», εμποδίζοντας τη ρήξη των ιστών των οργάνων, των μυών και των αγγείων μετά από κάποιο σοκ. Οι επιστήμονες του έδωσαν την ονομασία «interstitium» (κάτι σαν «διαμέσιο»). Γιατί όμως έως τώρα ένα τόσο εκτεταμένο όργανο είχε περάσει απαρατήρητο; Επειδή κατά τις συνήθεις διαδικασίες απεικόνισης και επεξεργασίας των ιστών τα κανάλια του εν λόγω οργάνου «στραγγίζουν», ενώ και οι ίνες του κολλαγόνου που βοηθούν το δίκτυο να αποκτήσει στέρεη δομή, καταρρέουν και αυτές. Έτσι, τα κανάλια φαίνονται σαν το σκληρό τοίχωμα των πυκνών ιστών και όχι ως κανάλια γεμάτα υγρό. Η ανακάλυψή του οργάνου έγινε με τη βοήθεια ενός συνεστιακού ενδομικροσκοπίου λέιζερ, το οποίο «βλέπει» τους ζωντανούς ιστούς. Εκτός όμως από το να περιβάλλουν και πιθανώς να προστατεύουν τους ιστούς, τα κανάλια του οργάνου φαίνεται να διευκολύνουν και τις μεταστάσεις του καρκίνου. Τα καρκινικά κύτταρα μπορούν να εισχωρήσουν σε αυτά τα κανάλια και έτσι άμεσα να βρεθούν μέσα στο λεμφικό σύστημα. «Από τη στιγμή που θα βρεθούν εκεί, είναι σαν να κάνουν νεροτσουλήθρα. Έχουμε βρει ένα νέο παράθυρο στο μηχανισμό εξάπλωσης των όγκων», δήλωσε ο δρ Θάιζε. Ήδη οι επιστήμονες μελετούν κατά πόσο η ανάλυση του υγρού μέσα στο νέο όργανο μπορεί να επιτρέψει την πιο έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου. Επίσης θεωρούν πιθανό ότι το όργανο εμπλέκεται σε άλλα προβλήματα υγείας, όπως τα οιδήματα, οι ηπατοπάθειες και οι φλεγμονώδεις διαταραχές. http://physicsgg.me/2018/03/28/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%86%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%bd%ce%ad%ce%bf-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%ac%ce%bb%ce%bf-%ce%b1%cf%8c%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%bf/

Έλληνες μελετούν τη συμπεριφορά νανοσωματιδίων της ατμόσφαιρας. Όλο και περισσότερες ελληνικές επιστημονικές ομάδες αξιοποιούν τις δυνατότητες του μοναδικού ελληνικού υπερυπολογιστικού συστήματος ARIS για να διεξάγουν μελέτες που απαιτούν τεράστια υπολογιστική ισχύ. Μια τέτοια περίπτωση είναι η μελέτη της σύστασης και της συμπεριφοράς των νανοσωματιδίων της ατμόσφαιρας από την ερευνητική ομάδα του καθηγητή Βλάση Μαυραντζά του Εργαστηρίου Στατιστικής Θερμοδυναμικής & Μακρομορίων του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών. Οι ερευνητές πραγματοποιούν στον υπερυπολογιστή προσομοιώσεις της μορφολογίας των νανοσωματιδίων, χρησιμοποιώντας την υπολογιστική μέθοδο της μοριακής δυναμικής. Τα ατμοσφαιρικά σωματίδια μελετώνται εκτενώς τις τελευταίες δεκαετίες σε όλο τον κόσμο, επειδή σχετίζονται άμεσα με την κλιματική αλλαγή, την ανθρώπινη υγεία, το χρόνο ζωής των πολιτιστικών μνημείων, τη βιοποικιλότητα, την ορατότητα του τοπίου κ.α. Τα σωματίδια επηρεάζουν τη μέση θερμοκρασία του πλανήτη και δρουν ως πυρήνες συμπύκνωσης των νεφών, αυξάνοντας τις βροχοπτώσεις. Οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία αφορούν κυρίως τα μικρότερα ατμοσφαιρικά σωματίδια, με διάμετρο έως 2,5 μικρόμετρα (εκατομμυριοστά του μέτρου), γνωστά ως PM2.5, που σχετίζονται με μείωση του προσδόκιμου ζωής, αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο, χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις, καρκίνους, αλλεργίες, αυτοάνοσα νοσήματα, φλεγμονές, εγκεφαλικές αλλοιώσεις κ.α. Για να κατανοηθούν καλύτερα οι φυσικοχημικές ιδιότητες των αερολυμάτων, οι έλληνες ερευνητές -με τη βοήθεια του υπερυπολογιστή- μελετούν πώς αυτές οι ιδιότητες επηρεάζονται από την παρουσία οργανικών μορίων ή μιγμάτων τους με διαφορετικές ιδιότητες (διαφορετική διαλυτότητα, πτητικότητα κ.α.), από τη συνολική ποσότητα της οργανικής μάζας στα σωματίδια, από την υγρασία και τη θερμοκρασία. Η εξέταση όλων αυτών απαιτεί την προσομοίωση ενός μεγάλου αριθμού συστημάτων, κάτι που επιτυγχάνεται χάρη στην υπερυπολογιστική υποδομή ARIS, η οποία επιτρέπει την εκτέλεση μεγάλου αριθμού και μεγάλης κλίμακας προσομοιώσεων. Οι προσομοιώσεις μοριακής δυναμικής επιτρέπουν την παρακολούθηση του τρόπου σχηματισμού νανοσωματιδίων πολλών διαφορετικών συστατικών στην ατμόσφαιρα και επίσης παρέχουν πληροφορίες για τη μορφολογία τους, το μέγεθος, την πυκνότητά τους, τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μορίων που συμμετέχουν στο νανοσωματίδιο, την κινητικότητά τους κ.α. Οι πληροφορίες αυτές σχετικά με τη δομή και τη μορφολογία των σωματιδίων επιτρέπουν τη βελτίωση των μοντέλων ατμοσφαιρικής χημείας μεγάλης κλίμακας, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη μελέτη των διεργασιών στην ατμόσφαιρα. Έτσι βοηθούν στην πρόβλεψη και στη λήψη πιο αποτελεσματικών μέτρων για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Όπως δήλωσε ο κ. Μαυραντζάς, «με τη βοήθεια της μοριακής δυναμικής μπορούμε να κατανοήσουμε πληρέστερα την κατάσταση φάσης και τις δομικές ιδιότητες των σωματιδίων σε επίπεδο νανοκλίμακας. Με αυτό τον τρόπο υπολογίζουμε γρήγορα, με ακρίβεια, αλλά κυρίως με χαμηλό κόστος, ιδιότητες που παραδοσιακά μετρούνται εργαστηριακά με τη χρήση πολύπλοκων πειραματικών διατάξεων που κοστίζουν σημαντικά» Τόνισε ότι «εάν οι προσομοιώσεις πραγματοποιούνταν με συμβατικούς υπολογιστικούς πόρους, θα απαιτούνταν αρκετά χρόνια για να ολοκληρωθούν και άρα να εξαχθούν αξιόπιστα αποτελέσματα, συγκρίσιμα με τις πειραματικές μετρήσεις». «Το υπέρ-υπολογιστικό σύστημα ARIS έπαιξε καταλυτικό ρόλο στη διεξαγωγή όλων των προσομοιώσεων. Επί της ουσίας, η διεξαγωγή, η ολοκλήρωση και η ανάλυση των αποτελεσμάτων των προσομοιώσεων θα ήταν αδύνατη, αν δεν υπήρχε ο ARIS», υπογράμμισε ο έλληνας ερευνητής. «Η παρουσία τέτοιων ισχυρών υπολογιστικών υποδομών στη χώρα μας, σε συνδυασμό με την πρόοδο που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια στο πεδίο των ατομιστικών προσομοιώσεων, μας επιτρέπει να διεξάγουμε υπολογιστικά πειράματα αντίστοιχα με αυτά που εκτελούνται εργαστηριακά με τις πιο σύγχρονες πειραματικές διατάξεις σε μερικά από τα πιο φημισμένα εργαστήρια παγκοσμίως», πρόσθεσε. Ο υπερυπολογιστής ARIS δημιουργήθηκε από το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ) και είναι εγκατεστημένος σε ειδικό χώρο στις εγκαταστάσεις του υπουργείου Παιδείας και Έρευνας στο Μαρούσι. Όσοι επιστήμονες θέλουν να τον αξιοποιήσουν, μπορούν να απευθυνθούν στο ΕΔΕΤ. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500202007

Eλληνας ογκολόγος ανέπτυξε τεστ αίματος για οκτώ διαφορετικούς καρκίνους. Ενα σημαντικό βήμα για την ανάπτυξη ενός καθολικού τεστ αίματος που θα ανιχνεύει όλους τους καρκίνους, έκαναν επιστήμονες στις ΗΠΑ, με επικεφαλής τον Ελληνα καθηγητή ογκολογίας και παθολογίας Νικόλα Παπαδόπουλο της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ελληνα ογκολόγο Νικόλα Παπαδόπουλο, ανέπτυξαν ένα τεστ που μπορεί να διαγνώσει ταυτόχρονα οκτώ διαφορετικά είδη καρκίνου. Ο τελικός στόχος της επιστημονικής ομάδας είναι να υπάρξει ένα τεστ αίματος που όλοι οι άνθρωποι θα κάνουν κάθε χρόνο, π.χ. όπως συμβαίνει με τις μαστογραφίες στις γυναίκες, ώστε έγκαιρα να γίνεται η διάγνωση τυχόν καρκίνου, προκειμένου έτσι να αυξάνεται η πιθανότητα θεραπείας και επιβίωσης. Ένα τέτοιο καθολικό τεστ έγκαιρης διάγνωσης, πριν την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων του καρκίνου, θεωρείται το «ιερό δισκοπότηρο» της ογκολογίας. Το νέο μη επεμβατικό τεστ υγρής βιοψίας με την ονομασία CancerSEEK αναλύει το DNA που κυκλοφορεί στο αίμα και ελέγχει την παρουσία μεταλλάξεων σε 16 γονίδια και οκτώ πρωτεΐνες, που συνδέονται με τον καρκίνο. Το τεστ δοκιμάσθηκε σε 1.005 ασθενείς με διαγνωσμένους μη μεταστατικούς καρκίνους (σταδίου ένα έως τρία) των ωοθηκών, του ήπατος, του στομάχου, του παγκρέατος, του οισοφάγου, του παχέος εντέρου, των πνευμόνων και του μαστού, οι οποίοι δεν είχαν εξαπλωθεί σε άλλα όργανα. Για πέντε από αυτούς τους καρκίνους (ωοθηκών, ήπατος, στομάχου, παγκρέατος και οισοφάγου) δεν υπάρχει μέχρι σήμερα κανένα τεστ έγκαιρης διάγνωσης. Το νέο τεστ ανίχνευσε κατά μέσο όρο περίπου το 70% αυτών των καρκίνων, με ποσοστά επιτυχίας που κυμαίνονταν ανάλογα με το είδος καρκίνου: από το 33% για τον καρκίνο του μαστού έως το 98% για τον καρκίνο στις ωοθήκες. Το τεστ, του οποίου το κόστος αναμένεται να είναι έως 500 δολάρια ανά ασθενή, χρησιμοποιεί υπολογιστικό αλγόριθμο μηχανικής μάθησης για να εντοπίσει το σημείο του σώματος όπου βρίσκεται το όργανο που έχει τον καρκίνο. Το τεστ είναι αποτελεσματικότερο στην ανίχνευση καρκίνων δεύτερου και τρίτου σταδίου από ό,τι πρώτου (ανιχνεύει το 43% κατά μέσο όρο των καρκίνων αρχικού σταδίου). Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή ογκολογίας Νικόλα Παπαδόπουλο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science", δήλωσαν ότι το τεστ δεν είναι ακόμη έτοιμο για κλινική χρήση και ήδη το δοκιμάζουν όχι σε καρκινοπαθείς, αλλά σε ανθρώπους χωρίς καρκίνο, για να διαπιστώσουν την πραγματική χρησιμότητά του. Αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον τα αποτελέσματα αυτής της δεύτερης μεγαλύτερης πενταετούς δοκιμής, που γίνεται σε περίπου 50.000 γυναίκες ηλικίας 65 έως 75 ετών, οι οποίες δεν είχαν ποτέ καρκίνο έως τώρα. Μια πρώτη δοκιμή του τεστ σε 812 υγιή άτομα δείχνει ότι το CancerSEEK εμφανίζει ψευδώς θετικά αποτελέσματα (δείχνει καρκίνο χωρίς να υπάρχει πραγματικά) σε λιγότερο από το 1% των περιπτώσεων. «Η χρήση ενός συνδυασμού επιλεγμένων βιοδεικτών για την έγκαιρη ανίχνευση έχει τη δυνατότητα να αλλάξει τον τρόπο που ελέγχουμε την παρουσία του καρκίνου και βασίζεται στην ίδια λογική που χρησιμοποιούμε συνδυασμούς φαρμάκων για να θεραπεύσουμε τους καρκίνους» δήλωσε ο Ν. Παπαδόπουλος. Σχετικά με το πόσο αξιοποιήσιμο είναι στην πράξη, τόνισε ότι «ένα τεστ δεν χρειάζεται να είναι τέλειο, για να είναι χρήσιμο». Ποιος είναι ο Ελληνας πίσω από τις σημαντικές ανακαλύψεις για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου. Ο Δρ. Νικόλας Παπαδόπουλος είναι καθηγητής ογκολογίας και παθολογίας στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins Kimmel Cancer Center στο Μέριλαντ της Βαλτιμόρης και θεωρείται ειδικός στην καρκινική διαγνωστική. Τελείωσε τις σπουδές του στην Ελλάδα το 1985, όποτε και αποφοίτησε από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και συνέχισε στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον. Το 1992 απέκτησε το μεταπτυχιακό του στο Πανεπιστήμιο του Τέξας και ολοκλήρωσε την εκπαίδευση του στο Johns Hopkins Medical Institutes, στον τομέα της Ογκολογίας. http://www.kathimerini.gr/944057/article/epikairothta/kosmos/ellhnas-ogkologos-anepty3e-test-aimatos-gia-oktw-diaforetikoys-karkinoys