Δροσος Γεωργιος

Οριοθετήθηκε το ελάχιστο μέγεθος των αστέρων νετρονίων. Σύμφωνα με το διάσημο δίδαγμα του Αλχημιστή του Πάουλο Κοέλιο, «όταν επιδιώξεις κάτι, όλο το σύμπαν συνωμοτεί, για να γίνει όπως επιθυμείς». Στο πραγματικό σύμπαν χρειάστηκε να «συνωμοτήσει» το ένα τρίτο όλων των αστρονόμων παγκοσμίως, προκειμένου τη Δευτέρα 16 Οκτωβρίου, στις 5:00 μ.μ. ώρα Ελλάδος, ο κόσμος όλος να πληροφορηθεί μια πολύ σπουδαία -και πολυαναμενόμενη για την επιστήμη της Αστροφυσικής- ανακάλυψη, την ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων από τη σύγκρουση αστέρων νετρονίων. «Από τα μέσα Αυγούστου, που πληροφορήθηκα την πρώτη αυτή παρατήρηση, και μέχρι σήμερα ακόμη νιώθω κατάπληξη, θαυμασμό και ικανοποίηση» λέει σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ Νικόλαος Στεργιούλας, ο οποίος τα τελευταία είκοσι χρόνια δραστηριοποιείται ερευνητικά σε θέματα συναφή με την παρατήρηση που έγινε. «Μιλάμε πλέον για μια νέα Αστρονομία Πολλαπλής Πληροφορίας, όπου ένα αστροφυσικό φαινόμενο παρατηρείται με όλους, σχεδόν, τους δυνατούς τρόπους» επισημαίνει ο καθηγητής, ενώ εκτιμά πως στο κοντινό μέλλον θα ενταθεί το «παιχνίδι» της αναζήτησης της σκοτεινής ύλης, καθώς, όπως εξηγεί, είναι απαραίτητο να εξηγηθούν οι παρατηρήσεις, που υποδεικνύουν την ύπαρξή της, ώστε να υπάρξει περαιτέρω πρόοδος στη θεωρητική κοσμολογία. Όσο για το «Άγιο Δισκοπότηρο» της επιστήμης του, εκτιμά πως «μετά τη θριαμβευτική επαλήθευση της ύπαρξης μελανών οπών και της παρατήρησης βαρυτικών κυμάτων, θα είναι η πιθανή ανακάλυψη ενδείξεων για την κβαντική βαρύτητα». Νέα ανακάλυψη με ελληνική συμμετοχή Η ανίχνευση του νέου είδους των βαρυτικών κυμάτων, σύμφωνα με τον καθηγητή, υπήρξε θρίαμβος για τη Γενική Θεωρία Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Το βέβαιο είναι πως έχει δρομολογήσει νέες ανακαλύψεις στο «ταξίδι» της εξερεύνησης των απαρχών του Σύμπαντος. Ήδη, διεθνής ομάδα επιστημόνων από τη Γερμανία, την Ελλάδα και την Ιαπωνία, στην οποία συμμετέχει και ο κ. Στεργιούλας, κατάφερε να αποκαλύψει το ελάχιστο μέγεθος των αστέρων νετρονίων. Ειδικότερα, η ομάδα κατάφερε να θέσει ένα αυστηρό όριο στο ελάχιστο μέγεθος των αστέρων νετρονίων, με τη βοήθεια λεπτομερών προσομοιώσεων σε υπερυπολογιστή. Λαμβάνοντας υπόψη τη θεωρία της σχετικότητας, κατέληξε πως η ακτίνα ενός αστέρα νετρονίων πρέπει να είναι αυστηρώς μεγαλύτερη από 10,7 χιλιόμετρα. Με βάση το αποτέλεσμα αυτό, περιορίζονται οι πιθανές καταστάσεις της ύλης στο εσωτερικό των αστέρων νετρονίων. «Η συγχώνευση ενός ζεύγους αστέρων νετρονίων συμβαίνει εξαιτίας της εκπομπής βαρυτικής ακτινοβολίας. Ως αποτέλεσμα, σχηματίζεται ένα πολύ βαρύ αστέρι που μπορεί να επιβιώσει προσωρινά, πριν καταρρεύσει και μετατραπεί σε περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα» εξηγεί ο κ. Στεργιούλας. Η νέα μέθοδος εκτιμάται πως θα επιτρέψει ακόμη καλύτερο περιορισμό της ακτίνας των αστέρων νετρονίων με μελλοντικές παρατηρήσεις συγχώνευσης ζευγών μεγαλύτερης μάζας. Αυτό αναμένεται να επιτευχθεί, όταν τεθούν ξανά σε λειτουργία οι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων LIGO στις ΗΠΑ και VIRGO στην Ιταλία. Ο ακριβής προσδιορισμός της ακτίνας των αστέρων νετρονίων θα μπορούσε να επιτευχθεί με ανιχνευτές τρίτης γενιάς. Ο κ. Στεργιούλας συμμετέχει στη διοίκηση του Επιστημονικού Φόρουμ για την υποστήριξη του ανιχνευτή VIRGO, καθώς και σε μια νέα, διεθνή ομάδα εργασίας, που μελετά την επιστημονική αξιοποίηση του μελλοντικού ανιχνευτή τρίτης γενιάς Einstein Telescope. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέρος των προσομοιώσεων έγινε στο νέο υπερυπολογιστή ARIS του Εθνικού Δικτύου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ), στην Αθήνα. Τα αποτελέσματα της διεθνούς ερευνητικής ομάδας δημοσιεύθηκαν στην τελευταία έκδοση του έγκριτου διεθνούς περιοδικού "Astrophysical Journal Letters". Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του καθ. Ν. Στεργιούλα στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: Ερώτηση: Πριν από λίγες ημέρες είχαμε την πέμπτη -από την ιστορική πρώτη της 14ης Σεπτεμβρίου 2015- επιβεβαιωμένη ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από δύο μαύρες τρύπες. Μπορούμε να πούμε πως πρόκειται πλέον για μία παρατήρηση ρουτίνας; Απάντηση: Πράγματι, έχουμε πλέον ένα αρκετά μεγάλο δείγμα παρατηρήσεων της συγχώνευσης δύο μελανών οπών, και μάλιστα με αρκετά διαφορετικές μάζες και σε διαφορετικές αποστάσεις. Στο κοντινό μέλλον, οι ανιχνευτές LIGO και VIRGO θα λειτουργήσουν με καλύτερη ευαισθησία και οι παρατηρήσεις αυτές θα γίνονται σε πολύ τακτική βάση. Αυτό θα επιτρέψει να γίνει μια πολύ καλή στατιστική ανάλυση τέτοιων παρατηρήσεων, με σημαντικές συνέπειες για την κοσμολογία. Ερ.: Τι σηματοδοτεί για την αστρονομία και την εξερεύνηση των απαρχών του Σύμπαντος η ανακάλυψη των πρώτων βαρυτικών κυμάτων από συγχώνευση δύο άστρων νετρονίων; Απ.: Η συγχώνευση ενός ζεύγους αστέρων νετρονίων συνοδεύεται, πέρα από την εκπομπή βαρυτικών κυμάτων, και από ισχυρότατη εκπομπή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας σε όλο σχεδόν το γνωστό φάσμα. Άρα, μιλάμε πλέον για μια νέα Αστρονομία Πολλαπλής Πληροφορίας (Multi-Messenger Astronomy), όπου ένα αστροφυσικό φαινόμενο παρατηρείται με όλους, σχεδόν, τους δυνατούς τρόπους. Με την πρώτη ανίχνευση, μάλιστα, επαληθεύθηκε με μεγάλη ακρίβεια ότι τα βαρυτικά κύματα ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός. Αυτό ισοδυναμεί με έναν θρίαμβο για τη Γενική Θεωρία Σχετικότητας του Einstein και ήδη πολλά κοσμολογικά μοντέλα που βασίζονταν σε συγκεκριμένες εναλλακτικές θεωρίες βαρύτητας έχουν αποκλεισθεί. Ερ.: Τι σήμανε για εσάς προσωπικά η ανακοίνωση της ανίχνευσης των βαρυτικών κυμάτων από την σύγκρουση αστέρων νετρονίων; Απ: Από τα μέσα Αυγούστου που πληροφορήθηκα την πρώτη αυτή παρατήρηση και μέχρι σήμερα ακόμη νιώθω κατάπληξη, θαυμασμό και ικανοποίηση. Κατάπληξη, διότι όσοι ασχολούμαστε με το συγκεκριμένο θέμα περιμέναμε την πρώτη παρατήρηση (και μάλιστα μια παρατήρηση που θα συνοδεύεται από παρατήρηση ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας) να συμβεί σε κάποια χρόνια από σήμερα. Θαυμασμό, διότι το ένα τρίτο όλων των αστρονόμων παγκοσμίως λειτούργησε με αξιοθαύμαστο τρόπο και κατάφεραν μέσα σε δύο μόλις μήνες να παρουσιάσουν μια λεπτομερή ανάλυση όλων των παρατηρήσεων που ελήφθησαν από πλήθος διαστημικών και επίγειων τηλεσκοπίων. Αυτό αποδεικνύει ότι όταν υπάρχει ένας κοινός σκοπός, είναι δυνατό μεγάλος αριθμός ατόμων από όλες τις ηπείρους να λειτουργήσουν αποτελεσματικά και με άψογο συντονισμό. Και τέλος, ικανοποίηση, διότι τα τελευταία είκοσι χρόνια δραστηριοποιούμαι ερευνητικά σε θέματα πολύ συναφή με την παρατήρηση που έγινε και υπάρχει τώρα η βεβαιότητα ότι πολλά θεωρητικά αποτέλεσμα, όπως οι ταλαντώσεις των αστέρων νετρονίων, θα γίνουν πλέον αντικείμενο παρατηρήσεων. Ερ.: Πώς θα εξηγούσατε σε κάποιον με στοιχειώδεις γνώσεις αστροφυσικής την αξία της ανακάλυψης, που έκανε η επιστημονική ομάδα, της οποίας είστε μέλος, για το ελάχιστο μέγεθος των αστέρων νετρονίων; Σε τι θα χρησιμεύσει στη συνέχεια; Απ.: Οι αστέρες νετρονίων είναι τα πιο συμπαγή σώματα στο σύμπαν, όπου υπάρχει ύλη σε πολύ υψηλές πυκνότητες. Με επίγεια πειράματα, δεν έχουμε ακόμη καταφέρει να κατανοήσουμε τις ιδιότητες της ύλης σε τόσο υψηλές πυκνότητες κι έτσι υπάρχουν πολλές ανταγωνιστικές θεωρίες για την περιγραφή της. Εμείς συνδυάσαμε την πρώτη παρατήρηση συγχώνευσης ενός ζεύγους αστέρων νετρονίων με πολλές προσομοιώσεις που είχαμε διεξαγάγει τα προηγούμενα χρόνια και απαιτώντας να ισχύει η θεωρία σχετικότητας στο εσωτερικό των αστέρων αυτών καταφέραμε να θέσουμε ένα αυστηρό όριο στο ελάχιστο μέγεθος που μπορεί να έχουν αυτοί οι αστέρες. Ως συνέπεια, αποκλείσαμε ήδη κάποιες θεωρίες για τη συμπεριφορά της ύλης σε υψηλές πυκνότητες. Δηλαδή, εκεί που δε μπορούν να δώσουν απαντήσεις τα επίγεια πειράματα, δόθηκε απάντηση μέσω της μεθόδου μας. Μάλιστα, η μέθοδος που επινοήσαμε, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε συνδυασμό με μελλοντικές παρατηρήσεις, για να θέσει ακόμη πιο αυστηρά όρια τόσο στο ελάχιστο, όσο και στο μέγιστο μέγεθος των αστέρων νετρονίων. Αναμένουμε, λοιπόν, ότι στο κοντινό μέλλον θα επιτύχουμε μια πολύ καλύτερη κατανόηση των ιδιοτήτων της ύλης σε πυκνότητες μεγαλύτερες της πυρηνικής. Ερ.: Η ανίχνευση των σωματιδίων της σκοτεινής ύλης θα είναι η επόμενη μεγάλη ανακάλυψη; Υπάρχει κάτι νεότερο εκτός από την έμμεση τεκμηρίωση της ύπαρξης της σκοτεινής ύλης, μέσω των βαρυτικών επιδράσεων που ασκεί στις κινήσεις των γαλαξιών; Απ.: Η πιθανή ύπαρξη της σκοτεινή ύλης στηρίζεται σε πλήθος παρατηρήσεων που δεν μπορούν να εξηγηθούν εύκολα. Μέχρι σήμερα, έχουν διεξαχθεί πολλά πειράματα για την ανίχνευσή της, χωρίς όμως να έχει προκύψει, ακόμη, κάποιο ασφαλές συμπέρασμα. Στο κοντινό μέλλον, η αναζήτηση της σκοτεινής ύλης θα ενταθεί και οπωσδήποτε είναι απαραίτητο να εξηγηθούν οι παρατηρήσεις που υποδεικνύουν την ύπαρξή της, ώστε να υπάρξει περαιτέρω πρόοδος στη θεωρητική κοσμολογία. Ερ.: Εσείς ποιο θεωρείτε ως το «Άγιο Δισκοπότηρο» της επιστήμης σας; Απ.: Μετά τη θριαμβευτική επαλήθευση της ύπαρξης μελανών οπών και της παρατήρησης βαρυτικών κυμάτων, θεωρώ πως ο επόμενος σημαντικός σταθμός θα είναι η πιθανή ανακάλυψη ενδείξεων για την κβαντική βαρύτητα. Μέχρι σήμερα, υπάρχουν αρκετές θεωρίες που επιχειρούν να συνδυάσουν με συνέπεια τη γενική θεωρία σχετικότητας, δηλαδή τη θεωρία βαρύτητας, με την κβαντομηχανική. Ακόμη όμως, δεν υπάρχει η παραμικρή πειραματική ή παρατηρησιακή ένδειξη που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για να ελεγχθούν οι θεωρίες αυτές. Υπάρχει όμως η αίσθηση, ότι στο φυσικό Σύμπαν η ύλη δεν μπορεί να συγκεντρώνεται σε ένα μαθηματικό σημείο με απειροστά μικρές διαστάσεις στο κέντρο μιας μελανής οπής, όπως προβλέπει η κλασική θεωρία σχετικότητας, αλλά ότι, αντιθέτως, κβαντομηχανικά φαινόμενα θα εξομαλύνουν τους απειρισμούς. Φαινόμενα που σχετίζονται με την κβαντική βαρύτητα θα μπορούσαν να υπάρχουν και στον ορίζοντα μιας μελανής οπής αλλά και, υποθετικά, θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στα βαρυτικά κύματα που εκπέμπονται κατά τη συγχώνευση μελανών οπών. Η αναμενόμενη ραγδαία ανάπτυξη της Αστρονομίας Βαρυτικών Κυμάτων κατά τα επόμενα χρόνια θα συμβάλει, πιθανώς καθοριστικά, στην αναζήτηση ενδείξεων για την θεμελίωση της κβαντικής βαρύτητας. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500180024

Προσομοίωση της πεταλούδας Hofstadter σε κβαντικό υπολογιστή. Ερευνητές της Google, του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια και του Πολυτεχνείου Κρήτης, με επικεφαλής έναν Έλληνα φυσικό, χρησιμοποίησαν έναν κβαντικό προσομοιωτή σε ένα κβαντικό επεξεργαστή της Google, για να δημιουργήσουν μια κβαντική… πεταλούδα. Η πεταλούδα Hofstadter Οι κβαντικοί προσομοιωτές είναι κβαντικοί υπολογιστές συγκεκριμένου σκοπού που βασίζονται σε κβαντικά «τσιπάκια» και θα βοηθήσουν μελλοντικά τους επιστήμονες, μεταξύ άλλων πρακτικών εφαρμογών, να ανακαλύψουν υλικά με εξωτικές και χρήσιμες ιδιότητες. Το νέο επίτευγμα αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προόδου προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς δείχνει ότι οι κβαντικοί προσομοιωτές αρχίζουν πλέον να λειτουργούν ως ισχυρά εργαλεία. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Δημήτρη Αγγελάκη, αναπληρωτή καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης και συνεργαζόμενο ερευνητή του Κέντρου Κβαντικών Τεχνολογιών της Σιγκαπούρης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο Science, [https://arxiv.org/abs/1709.07108] χρησιμοποίησαν φωτόνια στον κβαντικό επεξεργαστή της Google για να προσομοιώσουν το σχήμα της λεγόμενης «πεταλούδας Hofstadter», μιας όμορφης γεωμετρικής μορφοκλασματικής δομής (fractal), που χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά των ηλεκτρονίων σε ισχυρά μαγνητικά πεδία. «Πάντα είχαμε την ιδέα ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα φωτόνια για να προσομοιώσουμε και να κατανοήσουμε καλύτερα τη φύση. Η ερευνητική συνεργασία μας πετυχαίνει πλέον κάτι τέτοιο στην πράξη», δήλωσε ο Αγγελάκης, ο οποίος συνεργάσθηκε με ομάδα ερευνητών της Google και του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα με επικεφαλής τον πρωτοπόρο της κβαντικής υπολογιστικής τεχνολογίας καθηγητή Τζον Μαρτίνις. Ο επεξεργαστής της Google διέθετε μια αλυσίδα εννέα υπεραγώγιμων κβαντικών δυφίων (quantum bits ή qubits). Η «πεταλούδα Hofstadter» είχε εμφανισθεί για πρώτη φορά το 1976, σε υπολογισμούς ηλεκτρονίων σε ένα δισδιάστατο υλικό με ισχυρό μαγνητικό πεδίο. Η πεταλούδα απεικονίζει τις μεταβολές στα ενεργειακά επίπεδα των ηλεκτρονίων, καθώς μεταβάλλεται η ισχύς του μαγνητικού πεδίου. Στην κβαντική προσομοίωση τα φωτόνια έπαιξαν το ρόλο των ηλεκτρονίων, ενώ οι «πύλες» των qubits ήσαν το ανάλογο ενός μαγνητικού πεδίου. Το φράκταλ της κβαντικής πεταλούδας προέκυψε, καθώς οι ερευνητές έκαναν τις σχετικές μετρήσεις με τη βοήθεια μιας νέας φασματοσκοπικής τεχνικής, που βαφτίσθηκε «χτύπα και άκου» και η οποία «χαρτογραφεί» τα ενεργειακά επίπεδα των σωματιδίων του φωτός στα qubits. Ο Δημήτρης Αγγελάκης είναι αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πολυτεχνείου Κρήτης και διευθυντής της ερευνητικής ομάδας Κβαντικής Οπτικής και Κβαντικής Πληροφορίας (QOQI). Εργάζεται παράλληλα σαν επισκέπτης κύριος ερευνητής στo Κέντρο Κβαντικών Τεχνολογιών του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης. Σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και πήρε το διδακτορικό δίπλωμά του στη Θεωρητική Φυσική από το Imperial College του Λονδίνου το 2002. http://physicsgg.me/2017/12/04/%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%ce%bf%ce%bc%ce%bf%ce%af%cf%89%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%80%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%bb%ce%bf%cf%8d%ce%b4%ce%b1%cf%82-hofstadter-%cf%83%ce%b5-%ce%ba%ce%b2%ce%b1%ce%bd/

Η έρευνα θέλει μετάφραση! Σήμερα θα... χαθούμε στη μετάφραση (της έρευνας σε κλινική πράξη) με στόχο να βρεθεί ο δρόμος προς νέα διαγνωστικά μέσα, καλύτερη αντιμετώπιση σοβαρών νόσων όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης και οι καρδιοπάθειες, αλλά και προς την πολυπόθητη ανάπτυξη της οικονομίας (και δη της ελληνικής). «Μεταφραστής» και οδηγός σε αυτό το ταξίδι θα είναι ένας διακεκριμένος έλληνας επιστήμονας της διασποράς, ο 47χρονος Βασίλης Ντζιαχρήστος, ο οποίος έχει να παρουσιάσει ένα πλουσιότατο βιογραφικό: ο καθηγητής στην Ιατρική Σχολή και στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Technische Universität München (ΤUM-Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου, το αντίστοιχο δικό μας Πολυτεχνείο) έχει βραβευθεί με το «Leibniz Prize», το «γερμανικό Νομπέλ» το 2013, ενώ έχει λάβει δύο φορές - η δεύτερη μόλις πέρυσι - γενναία χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας (ERC) για τις τεχνικές οπτικής και οπτικοακουστικής απεικόνισης που έχει αναπτύξει στο εργαστήριό του και οι οποίες υπόσχονται μη επεμβατική, χαμηλού κόστους και υψηλής ακριβείας διάγνωση πλήθους ασθενειών. Γνώμονας του διακεκριμένου έλληνα καθηγητή, όπως ο ίδιος ανέφερε επανειλημμένως κατά τη μακρά συζήτησή μας, είναι οι (ερευνητικές) υποσχέσεις να μη μένουν στα λόγια και τελικώς στα συρτάρια των εργαστηρίων. Με άλλα λόγια, να μεταφράζονται σε απτές, χρήσιμες τεχνικές και τεχνολογίες προς όφελος των πολλών που τις έχουν ανάγκη. Με αυτόν τον γνώμονα εργάζεται και σε δύο νέα, πρωτοποριακά κέντρα στη Γερμανία: πρόκειται για το Pioneer Campus του μεγάλου Ερευνητικού Κέντρου Περιβαλλοντικής Υγείας Helmholtz του Μονάχου (όπου κρατά τη θέση του διευθυντή του Τομέα Εμβιομηχανικής) καθώς και το πρωτοποριακό Κέντρο μεταφραστικής έρευνας για τον καρκίνο TranslaTUM (ένα όνομα-λογοπαίγνιο που κλείνει μέσα του τη μετάφραση της έρευνας σε πράξη αλλά και τα αρχικά του Πολυτεχνείου του Μονάχου) του οποίου είναι από τα ιδρυτικά μέλη και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. Ο πολυπράγμων επιστήμονας μίλησε στο «Βήμα» για πολλά και ενδιαφέροντα λίγο προτού δώσει για πρώτη φορά στη χώρα μας ανοικτή διάλεξη για το κοινό με τίτλο «Ερευνώ - καινοτομώ - επιχειρώ: Βιοϊατρική Μηχανική και οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα της κρίσης» η οποία θα λάβει χώρα την ερχόμενη Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου στο Ιδρυμα Ευγενίδου (στις 19.00). Αυτό που δεν έπαψε να επαναλαμβάνει κατά τη συνομιλία μας ήταν ότι «η επιστήμη πρέπει να βγαίνει προς τα έξω και να έχει αξία για την κοινωνία, οι ανακαλύψεις πρέπει να σημαίνουν κάτι για τον κόσμο». Αυτή η (επιστημονική) εξωστρέφεια, όπως ανέφερε, είναι «υποχρέωσή μας. Η έρευνα γίνεται κατά κύριο λόγο με κρατικούς πόρους. Οφείλουμε λοιπόν να επιστρέψουμε στους πολίτες τα αποτελέσματά της βοηθώντας εκείνους που χρειάζονται βοήθεια». Δαμάζοντας το φως Το «χρέος» αυτό ο καθηγητής Ντζιαχρήστος το εκπληρώνει με τον καλύτερο και αποδοτικότερο τρόπο, όπως θα διαβάσετε. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί ένα... φωτεινότατο παράδειγμα (κυριολεκτικώς και μεταφορικώς), αφού η έρευνά του λούζεται από άπλετο φως. «Με την ομάδα μου στο Μόναχο χρησιμοποιούμε το φως, χρησιμοποιούμε οπτικές μεθόδους για να λύσουμε προβλήματα στη βιολογία και στην ιατρική». Ο ερευνητής περιγράφει ότι στην αρχή της καριέρας του, στη Θεσσαλονίκη, ασχολήθηκε με την απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού, με απλά λόγια τη μαγνητική τομογραφία. Οταν όμως αργότερα βρέθηκε στις ΗΠΑ για μεταπτυχιακές σπουδές αλλά και για την εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής του στο Τμήμα Εμβιομηχανικής του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια το μυαλό του... φωτίστηκε. «Ηλθα σε επαφή με το φως και είδα ότι μου άρεσε πολύ. Υπάρχει παντού γύρω μας, είναι ασφαλές, είναι φθηνό ως και δωρεάν. Και στην ιατρική χρησιμοποιείται ήδη με πολύ βασικό τρόπο, χωρίς καν να το αντιλαμβάνονται οι ειδικοί που κάνουν καθημερινά χρήση του. Τι εννοώ; Ενας χειρουργός που διεξάγει μια επέμβαση χρησιμοποιεί τα μάτια του για να δει πού ακριβώς θα αφαιρέσει ιστό ή ένας ενδοσκόπος βασίζεται ουσιαστικώς σε μια κάμερα και στα μάτια του, δηλαδή και πάλι στο φως, για να δει εντός του σώματος του ασθενούς. Η ''τεχνολογία'' αυτή ουσιαστικά υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια, ήδη από τον Ιπποκράτη, θα τη χαρακτηρίζαμε λοιπόν μάλλον αρχαία. Επειτα από αυτή την απλή παρατήρηση πήγαμε με την ομάδα μου ένα βήμα πιο πέρα σκεπτόμενοι ότι μπορούμε να αναπτύξουμε τεχνολογίες ώστε να προσφέρουμε στους ειδικούς τη δυνατότητα να βλέπουν καλύτερα, πέρα και πάνω από τις δυνατότητες των ματιών τους. Τεχνολογίες που θα τους επιτρέπουν να βλέπουν με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια, κάτω από την επιφάνεια». Με αυτή τη λογική αναπτύχθηκαν και εξελίχθηκαν, στο Μόναχο πλέον όπου ο κ. Ντζιαχρήστος ζει και εργάζεται τα τελευταία 10 χρόνια, δύο τεχνολογίες πολλά υποσχόμενες για πλήθος νόσων που αποτελούν πραγματικά μάστιγες του σύγχρονου κόσμου μας. Η πρώτη εξ αυτών αφορά τον φθορισμό. «Αυτό που ουσιαστικώς κάνουμε είναι να χορηγούμε μια ουσία, ένα μόριο στον ασθενή πριν από το χειρουργείο ή την ενδοσκόπηση. Η ουσία χορηγείται με ένεση ή ακόμη και σε μορφή σπρέι σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στις επεμβάσεις ή στις ενδοσκοπήσεις του παχέος εντέρου και του οισοφάγου και το χαρακτηριστικό της είναι ότι επικάθεται αποκλειστικώς επάνω στα παθολογικά κύτταρα. Ανάλογα με τη νόσο που θέλουμε να διαγνώσουμε χρησιμοποιούμε και διαφορετικό φθορίζον μόριο. Το μόριο αυτό είναι προσδεδεμένο σε ένα δεύτερο μόριο που αναγνωρίζει μόνο τα κύτταρα της εκάστοτε νόσου που επιθυμούν να φωτίσουν οι ειδικοί. Το ζεύγος των μορίων κυκλοφορεί σε ολόκληρο το σώμα αλλά αγκιστρώνεται στα επίμαχα κύτταρα. Ετσι, ο γιατρός χρησιμοποιώντας μια κάμερα φθορισμού την ώρα της ιατρικής πράξης είναι σε θέση να διακρίνει τα κύτταρα που... λάμπουν». Ακρίβεια και ευαισθησία Για παράδειγμα, λέει ο καθηγητής, με τον φθορισμό οι γιατροί θα μπορούν να βλέπουν με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια - με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια από εκείνη που θα τους παρείχαν μόνο τα μάτια τους - τα καρκινικά κύτταρα, τα αγγεία ή τα νεύρα. «Κάτι τέτοιο θα είναι καθοριστικής σημασίας για την πορεία ενός ασθενούς με καρκίνο, αφού μέσω του φθορισμού θα αποκαλύπτεται ακόμη και η μικρότερη εστία της νόσου και ο χειρουργός θα είναι έτσι σε θέση να αφαιρέσει όλη την πάσχουσα περιοχή αφήνοντας παράλληλα ανέπαφα τα νεύρα γύρω της. Εχει αποδειχθεί ότι όσο καλύτερα καθαρίζεται η περιοχή από τον καρκίνο τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση για τον ασθενή ενώ παράλληλα όταν δεν πλήττονται αγγεία και νεύρα στο σημείο είναι πολύ ταχύτερη η ανάρρωση και η μετεγχειρητική πορεία του». Η σύλληψη για αυτή την τεχνική πάει πίσω στην... αμερικανική εποχή του κ. Ντζιαχρήστου (γύρω στο 2000), ακολούθησαν οι δοκιμές στα χειρουργεία γύρω στο 2008 και το 2011 έγινε η πρώτη σχετική δημοσίευση. «Η τεχνική του φθορισμού εφαρμόζεται αυτή τη στιγμή στο πλαίσιο κλινικών δοκιμών τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ για χειρουργική αντιμετώπιση διαφορετικών καρκίνων, όπως του παχέος εντέρου και του ορθού ή του καρκίνου του μαστού, αλλά και στην ενδομητρίωση. Επίσης έχει δοκιμαστεί στο πλαίσιο της διάγνωσης του καρκίνου του οισοφάγου και του παχέος εντέρου. Οι δοκιμές περιελάμβαναν συνολικά περί τους 400 ασθενείς - οι περισσότερες αφορούσαν τον καρκίνο του μαστού και τα αποτελέσματα που προέκυψαν ήταν πολύ καλά: σε ορισμένες περιπτώσεις χειρουργικών επεμβάσεων, με χρήση του φθορισμού, οι γιατροί ήταν σε θέση να εντοπίσουν πέντε φορές περισσότερες βλάβες σε σύγκριση με εκείνες που θα έβλεπε το ανθρώπινο μάτι. Και όλα αυτά χωρίς να εμφανιστεί καμία παρενέργεια. Δεν είναι μάλιστα τυχαίο ότι πλέον μεγάλες εταιρείες εκφράζουν ενδιαφέρον για αυτή την τεχνολογία». Σύμφωνα με τον έλληνα καθηγητή, αν όλα πάνε καλά, σε πέντε με επτά χρόνια είναι πιθανό να κυκλοφορήσει το πρώτο τέτοιο φθορίζον προϊόν για ευρεία κλινική χρήση. «Είναι σημαντικό ότι θα πρόκειται για ένα προϊόν με σχετικά χαμηλό κόστος. Γενικώς, ένα μεγάλο προσόν του φωτός είναι ότι είναι φθηνό, ενώ και οι κάμερες που απαιτούνται για τη διεξαγωγή της διαδικασίας δεν έχουν καμία σχέση σε ό,τι αφορά το κόστος τους με εκείνο ενός αξονικού ή μαγνητικού τομογράφου». Η δεύτερη τεχνολογία, η οπτικοακουστική, η οποία σημειωτέον χάρισε στον κ. Ντζιαχρήστο και το βραβείο Leibniz, λύνει, όπως ο ίδιος αναφέρει, ένα πρόβλημα τρεισήμισι αιώνων. Ποιο είναι αυτό; «Το φως δεν μας επιτρέπει να δούμε με ευκρίνεια κάτω από την επιφάνεια λόγω σκέδασης. Ιδού ένα απλό παράδειγμα που εξηγεί τι εννοώ: αν ρίξουμε με έναν φακό φως στο δάχτυλό μας, το φως θα περάσει μέσα από το δάχτυλό μας και θα το δούμε να βγαίνει από την άλλη πλευρά. Τα φωτόνια όμως διαχέονται μέσα στον ιστό λόγω της σκέδασης και έτσι δεν θα μπορούμε να δούμε τους εσωτερικούς ιστούς ή το οστό. Ο συγκεκριμένος περιορισμός ισχύει για όλα τα οπτικά συστήματα απεικόνισης. Για τον λόγο αυτόν, όταν πρέπει να αναλυθεί ένας ιστός, π.χ. σε μια βιοψία, οι ειδικοί κόβουν μια πολύ λεπτή φέτα του ιστού για να την εξετάσουν κάτω από το μικροσκόπιο. Ακόμη και τα καλύτερα μικροσκόπια δεν μπορούν να δουν σε βάθος μεγαλύτερο του ενός χιλιοστού. Η οπτικοακουστική τεχνική επιτρέπει με τη χρήση του φωτός να βλέπουμε σε βάθος τριών εκατοστών αλλάζοντας τα δεδομένα της οπτικής απεικόνισης». Ηχος και φως! Πώς λειτουργεί αυτή η τεχνική; Μέσω της ταυτόχρονης «εκμετάλλευσης» του φωτός αλλά και του ήχου που τον συνοδεύει. «Φέρτε στον νου σας το εξής: όταν έχει αστραπές, το φως συνοδεύεται από τις βροντές, δηλαδή από ήχο. Με βάση μια τέτοια λογική εμείς δημιουργούμε μια ελεγχόμενη "αστραπή" μέσα στους ιστούς με παλμικό φως πολύ χαμηλής ενέργειας. Το παλμικό φως δημιουργεί ήχο μέσα στον ιστό και μπορούμε αντί για κάμερα να χρησιμοποιήσουμε ένα μικρόφωνο υπερήχων ώστε να... ακούσουμε το φως. Ποιο είναι το πλεονέκτημα; Επειδή ο ήχος δεν σκεδάζεται, όπως συμβαίνει με τα φωτόνια, μπορούμε με ειδικά λογισμικά να δημιουργήσουμε εικόνες πολύ υψηλής ανάλυσης σε πολύ μεγαλύτερο βάθος από εκείνο που θα μας επέτρεπε οποιοδήποτε μικροσκόπιο» εξηγεί ο κ. Ντζιαχρήστος. Οι ήχοι που παράγονται συνθέτουν εικόνες οι οποίες δείχνουν διαφορές στη φυσιολογία και τη βιολογική λειτουργία μεταξύ υγιών και παθολογικών ιστών ενώ διαφέρουν μεταξύ τους και ανάλογα με την εκάστοτε νόσο. «Η οπτικοακουστική τεχνική μάς επιτρέπει να δούμε αντιθέσεις που δεν ανιχνεύονται από συμβατικές τεχνικές όπως οι υπέρηχοι ή οι ακτινογραφίες σε ό,τι αφορά πολύ καίρια σημεία. Κατ' αρχάς βλέπει το αίμα, βλέπει αν είναι οξυγονωμένο ή όχι - η οξυγόνωση των ιστών είναι μια πολύ σημαντική παράμετρος της υγείας ή της ασθένειας. Κατά δεύτερον, αποτυπώνει τα πολύ μικρά αγγεία εντοπίζοντας αλλαγές στη μικροκυκλοφορία των ιστών. Εχουμε επίσης καταφέρει με τη συγκεκριμένη τεχνική να παρακολουθούμε τον μεταβολισμό αλλά και τις φλεγμονές. Εχουμε λοιπόν στα χέρια μας μια μέθοδο που μπορεί να είναι φορητή επιτρέποντας τη χρήση της ακόμη και σε ένα ιατρείο ή σε απομακρυσμένα μέρη του πλανήτη και η οποία δείχνει πολλά ζωτικής σημασίας δεδομένα του οργανισμού σε βάθος τριών εκατοστών». Η συγκεκριμένη μη επεμβατική τεχνική που επισήμως ονομάζεται πολυφασματική οπτικοακουστική τομογραφία κρίθηκε άξια να λάβει δύο φορές χρηματοδότηση από το ERC (συνολικά ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ) - διόλου τυχαίο. Παράλληλα, όπως μας λέει ο έλληνας ερευνητής, «έχουμε προσελκύσει τα τελευταία χρόνια τουλάχιστον δεκαπλάσιο ύψος ερευνητικών πόρων και μεγαλύτερο από πεντηκονταπλάσιο σε κτίρια και υποδομές». Διόλου τυχαίο επίσης ότι η οπτικοακουστική τεχνική ήδη δείχνει τη δυναμική της σε πλήθος εφαρμογών στο πλαίσιο δοκιμών: έχει εισέλθει δυναμικά στον χώρο της δερματολογίας, της ενδοσκοπίας αλλά και της ακτινολογίας. «Μόλις δημοσιεύσαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη στο "Clinical Cancer Research" που αφορούσε πιλοτική δοκιμή σε 20 γυναίκες σχετικά με ανίχνευση του καρκίνου του μαστού μέσω της αποτύπωσης της αγγειογένεσης των όγκων αλλά και της υποξίας των ιστών - και οι δύο αυτές παράμετροι είναι ζωτικής σημασίας σε ό,τι αφορά τη νόσο σε σύγκριση με τον απλό εντοπισμό του όγκου. Ελπίζουμε ότι με τη συγκεκριμένη μέθοδο θα επιτύχουμε στα χρόνια που έρχονται πολύ μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια». Η μέθοδος αυτή μπορεί επίσης να αποδειχθεί πολύτιμη, σύμφωνα με τον καθηγητή, στον εντοπισμό φλεγμονών του εντέρου, στη διάγνωση της ψωρίασης, αλλά και των επιπτώσεων του μεταβολικού συνδρόμου στο καρδιαγγειακό σύστημα και στον διαβήτη. «Αυτό το τελευταίο πεδίο στο οποίο εργαζόμαστε πυρετωδώς είναι από τα πιο υποσχόμενα. Ουσιαστικώς παρατηρούμε αλλαγές στον λιπώδη ιστό αλλά και στο καρδιαγγειακό σύστημα που μαρτυρούν αν το μεταβολικό σύνδρομο έχει προκαλέσει βλάβες στον οργανισμό». Ο δρ Ντζιαχρήστος διευκρινίζει ότι η τεχνική μπορεί να βελτιωθεί σε ό,τι αφορά το βάθος που θα «βλέπει» αλλά έχει τους περιορισμούς της. «Ισως θα μπορούσαμε να κερδίσουμε στο μέλλον ένα-δύο εκατοστά μεγαλύτερο βάθος, ωστόσο η μέθοδος δεν μπορεί να προσφέρει απεικόνιση ολόκληρου του σώματος». Ο διακεκριμένος ερευνητής ελπίζει ότι οπτικοακουστικά μηχανήματα θα χρησιμοποιούνται ευρέως σε κέντρα ανά τον κόσμο μέσα στα επόμενα επτά ως δέκα χρόνια. Ελπίζουμε και εμείς να δούμε στα χρόνια που έρχονται να... φωτίζονται οι ζωές εκατομμυρίων ατόμων χάρη στις πρωτοποριακές φωτεινές μεθόδους του έλληνα επιστήμονα και να ακούσουμε σημαντικά νέα για τη διάγνωση και την καλύτερη αντιμετώπιση πολλών νόσων. Πληροφορίες Η ανοικτή διάλεξη του κ. Ντζιαχρήστου την ερχόμενη Τετάρτη στο Ιδρυμα Ευγενίδου θα αποτελέσει γεγονός έπειτα από πρόσκληση του καθηγητή του Τμήματος Πληροφορικής και διευθυντή του Εργαστηρίου Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας BiHELab (http://bihelab.di.ionio.gr) του Ιονίου Πανεπιστημίου κυρίου Παναγιώτη Βλάμου. Στην εκδήλωση ο κ. Βλάμος θα τεκμηριώσει τη θέση του προσκεκλημένου ομιλητή στην εισήγησή του με τίτλο «Εφαρμοσμένη έρευνα Βιοπληροφορικής και ιατρικός τουρισμός. Η περίπτωση του εργαστηρίου BiHELab». Σημειώνεται ότι η επίσκεψη του διακεκριμένου έλληνα ερευνητή στην Αθήνα εντάσσεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «δορυφόρων» του διεθνούς συνεδρίου Genedis 2018 - «Genetics, Geriatrics and Neurodegenerative disease research» (www.genedis.eu) που διοργανώνεται από το BiHELab στο Τορόντο του Καναδά στις 25-28 Οκτωβρίου 2018. Δύο «μεταφραστικά»κέντρα-πρότυπα Δύο νέα πρωτοποριακά κέντρα στη Γερμανία αναμένεται να φιλοξενήσουν με τον καλύτερο τρόπο τις καινοτόμες έρευνες του κ. Ντζιαχρήστου και όχι μόνο. Το TranslaTUM, το οποίο άνοιξε τις πύλες του μόλις τον περασμένο μήνα, ανήκει στο TUM και γειτνιάζει με το πανεπιστημιακό νοσοκομείο «Klinikum rechts der Isar». Στόχος του Κέντρου είναι η μεταφραστική έρευνα στο πεδίο του καρκίνου. Ο όρος «μεταφραστική» είναι πολύ συγκεκριμένος για τον κ. Ντζιαχρήστο, που είναι ένας από τους «πατέρες» του TranslaTUM. «Στο κέντρο αυτό θα συστεγάζονται ογκολόγοι με ειδικούς στην εμβιομηχανική. Συνολικά θα απασχολούνται περί τα 1.000 άτομα με στόχο η έρευνα στην ογκολογία να μετατραπεί σε απτά προϊόντα για τους ασθενείς». Το Pioneer Campus, που ανήκει στο Helmholtz, αναμένεται να στεγάσει αποκλειστικώς νέους πολλά υποσχόμενους ερευνητές - γιατρούς, βιολόγους, φυσικούς, ειδικούς στην εμβιομηχανική - με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων για διάφορες νόσους, καθώς και νέων βιοτεχνολογικών και ιατροφαρμακευτικών εφαρμογών. Ο καθηγητής έχει αναλάβει τη διεύθυνση του Τομέα Εμβιομηχανικής του κέντρου στις προτεραιότητες του οποίου είναι και η δημιουργία εταιρειών-τεχνοβλαστών. «Στο Pioneer Campus, στο οποίο θα απασχολούνται περί τα 200 άτομα, θα δώσουμε έμφαση στο μεταβολικό σύνδρομο, τον διαβήτη και τα καρδιαγγειακά νοσήματα όπου και πάλι σημαντικό κομμάτι θα αποτελούν οι ειδικοί στην εμβιομηχανική». Κοινός παρονομαστής των δύο κέντρων - τα οποία είναι μοναδικά στο είδος τους στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον έλληνα καθηγητή - είναι ακριβώς αυτή η σύνδεση μηχανικών, επιστημόνων υπολογιστών, βιολόγων και γιατρών σε ένα κτίριο με σκοπό την επιτάχυνση της μετάφρασης της έρευνας σε πράξη. Μέσα στα κέντρα αυτά αναμένεται να «μαγειρευτούν» και άλλα πολύ ενδιαφέροντα ερευνητικά προγράμματα πέραν του φθορισμού και της οπτικοακουστικής τεχνολογίας που προαναφέραμε. «Σε ό,τι αφορά τον καρκίνο, στο TranslaTUM, μια περιοχή στην οποία θα δώσουμε ιδιαίτερο βάρος είναι η ανοσοθεραπεία με την οποία εκπαιδεύεται το ανοσοποιητικό σύστημα του ίδιου του ασθενούς ώστε να επιτίθεται ενάντια στη νόσο - πρόκειται για ένα πεδίο που γνωρίζει μεγάλη άνθηση παγκοσμίως. Μια δεύτερη μεγάλη περιοχή στην οποία θέλουμε να εργαστούμε - αν και απαιτεί πολύ προηγμένη τεχνολογία - είναι η πρώιμη διάγνωση». Κατά τον κ. Ντζιαχρήστο, σήμερα δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στα φάρμακα και στη θεραπεία νόσων όπως ο καρκίνος ή τα μεταβολικά νοσήματα, ενώ υπάρχει μεγάλο κενό - ερευνητικά και χρηματοδοτικά - στο κομμάτι της διάγνωσης πριν από την εμφάνιση συμπτωμάτων, όταν μπορούμε να παρέμβουμε καλύτερα και αποτελεσματικότερα. «Αυτό που προσπαθούμε να επιτύχουμε είναι η ανάπτυξη μη παρεμβατικών μεθόδων που θα εφαρμόζονται στο σπίτι του καθενός και θα τον προειδοποιούν για ύποπτες αλλαγές στον οργανισμό του κρούοντας έτσι τον κώδωνα ώστε να επισκεφθεί τον γιατρό. Για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά τα μεταβολικά νοσήματα θα υπάρχει μια μικρή συσκευή με φως στην οποία πιθανότατα θα βάζουμε το δάχτυλό μας - όπως όταν μας παίρνουν αποτυπώματα - και αυτή θα λαμβάνει πληροφορίες από τα αγγεία αλλά και το αίμα μαρτυρώντας την πιθανή ύπαρξη επικίνδυνων αλλαγών στο καρδιαγγειακό σύστημα. Οι πληροφορίες αυτές θα μεταφέρονται στο cloud και θα αποστέλλεται ένα σήμα προειδοποίησης, όπως αυτό που βγάζει το αυτοκίνητο όταν χρειάζεται σέρβις». Μια δεύτερη τεχνολογία που αναπτύσσεται αυτή τη στιγμή στο TranslaTUM από άλλες ομάδες σε συνεργασία με την ομάδα του καθηγητή Ντζιαχρήστου αφορά τη χρήση μικρών αισθητήρων οι οποίοι τσιμπούν το δέρμα και «ρουφούν» υγρό που βρίσκεται κάτω από αυτό. «Οι αισθητήρες θα ανιχνεύουν στο υγρό ειδικούς βιοδείκτες που θα μαρτυρούν ύπαρξη καρκίνου». To be continued (και, όπως όλα δείχνουν, η συνέχεια θα είναι πολύ ενδιαφέρουσα). Από τον εργαστηριακό πάγκο στην κλινική. Η πορεία από τη στιγμή του επιστημονικού «εύρηκα» ως τη μετουσίωση της ανακάλυψης σε απτή εφαρμογή χρειάζεται κόπο, αλλά κυρίως τον σωστό τρόπο, λέει ο κ. Ντζιαχρήστος. «Και αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά και άλλες, πιο ανεπτυγμένες χώρες, όπως η Γερμανία όπου εργάζομαι. Εκείνο που απαιτείται λοιπόν είναι αλλαγή νοοτροπίας» σημειώνει ο καθηγητής. Εξηγεί ότι «όπως κατά τη δημιουργία ενός αυτοκινήτου υπάρχει γνώση πίσω από την κάθε ανακάλυψη (για παράδειγμα από φυσικούς) αλλά στη συνέχεια την ανακάλυψη αναλαμβάνουν ειδικοί μηχανικοί για να τη μεταφράσουν σε πράξη, έτσι και στο δικό μας πεδίο, στη βιολογία και στην ιατρική, είναι απαραίτητοι οι κατάλληλοι "μηχανικοί", οι ειδικοί στην εμβιομηχανική, ώστε να μετατρέψουν τη βιολογική ανακάλυψη σε απτή εφαρμογή που βοηθά τον ασθενή. Είναι πολύ σημαντική η σύνδεση της εκάστοτε ανακάλυψης με το να καταστεί αυτή χρήσιμη για τον πληθυσμό. Και αυτό χωρίς κατάλληλα εκπαιδευμένους επιστήμονες-μηχανικούς δεν μπορεί να συμβεί». Για να γίνει όμως η σημαντική αυτή σύνδεση χρειάζεται εκπαίδευση από νωρίς. «Απαιτείται η κατάλληλη εκπαίδευση των φοιτητών προς την κατεύθυνση της εμβιομηχανικής η οποία μπορεί να αποτελέσει καταλύτη σε ό,τι αφορά τις ανακαλύψεις στη βιολογία και στην ιατρική, κατά τα πρότυπα κυρίως της Αμερικής αλλά και της Αγγλίας - σε αυτές τις χώρες επικρατεί περισσότερο η λογική του ειδήμονα στην εμβιομηχανική που θα πάρει στα χέρια του μια ανακάλυψη και θα τη μετατρέψει σε "προϊόν"». Σε ό,τι αφορά ειδικά τη χώρα μας ο κ. Ντζιαχρήστος τονίζει ότι «οφείλουμε επιτέλους να πιστέψουμε ως κοινωνία πως η επένδυση στη γνώση και στην έρευνα πρέπει να γίνει κινητήριος μοχλός της οικονομίας - και αυτός θα είναι από τους βασικούς πυλώνες και της ομιλίας που θα δώσω στο ελληνικό κοινό. Διότι ανάπτυξη δεν σημαίνει μόνο να πωλούμε λάδι ή κομμάτια γης και νησιά, δεν σημαίνει να στηριζόμαστε μόνο στον τουρισμό. Η επένδυση στην έρευνα μπορεί να αποφέρει σημαντικά κέρδη στην κοινωνία αλλά και στην οικονομία». Κατά τον καθηγητή η κύρια κρίση που περνά η χώρα μας είναι κρίση αξιών και αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο και στην έρευνα. «Με ρωτάτε αν θα γυρνούσα ποτέ στην Ελλάδα για να εργαστώ. Στη ζωή δεν πρέπει να αποκλείουμε τίποτε αλλά νιώθω ότι δεν θα μπορούσα να δημιουργήσω στη χώρα μου, και το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό. Είναι σίγουρα και οικονομικό, αφού στο εξωτερικό υπάρχουν μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις αλλά και υποδομές για να φέρνουμε εις πέρας το έργο μας. Το κύριο ζήτημα όμως αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα είναι αξιακό, και αυτό πλήττει σημαντικά την έρευνα η οποία με την κατάλληλη ώθηση μόνο πολλά και καλά μπορεί να προσφέρει». Κάπως έτσι, θα σχολιάσουμε εμείς, χάνονται πολλά φωτεινά μυαλά από την Ελλάδα προσφέροντας την αξία τους σε άλλες χώρες και μετατρέποντάς την σε τεράστια υπεραξία για εκείνες... http://www.tovima.gr/science/article/?aid=920868

Ποιοι τιμήθηκαν στα επιστημονικά βραβεία Breakthough Σε μια λαμπερή τελετή στο Κέντρο Ερευνών Ames της NASA στην Καλιφόρνια την Κυριακή, με οικοδεσπότη τον ηθοποιό Μόργκαν Φρίμαν, το Ίδρυμα Breakthrough απένειμε για το 2018 βραβεία συνολικού ύψους 22 εκατομμυρίων δολαρίων σε φυσικούς, βιολόγους, μαθηματικούς και άλλους επιστήμονες. Είναι η έκτη χρονιά που απονέμονται τα βραβεία, ένας θεσμός ο οποίος δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του ρωσικής καταγωγής δισεκατομμυριούχου επενδυτή της Σίλικον Βάλεϊ, Γιούρι Μίλνερ, με την υποστήριξη προσωπικοτήτων, όπως ο επικεφαλής του Facebook, Μαρκ Ζάκερμπεργκ και ο συνιδρυτής της Google, Σεργκέι Μπριν. Κάθε χρόνο απονέμονται τρία βασικά βραβεία (Επιστημών της Ζωής, Φυσικής και Μαθηματικών), το καθένα ύψους 3 εκατ. δολαρίων, το μεγαλύτερο ποσό από κάθε άλλο επιστημονικό βραβείο στον κόσμο. Έξι μικρότερα βραβεία New Horizons ύψους 100.000 δολαρίων δίνονται σε νεαρούς επιστήμονες στο ξεκίνημα της καριέρας τους. Το φετινό βραβείο Επιστημών της Ζωής (Βιοϊατρικής) μοιράσθηκε στους Τζόαν Τσόρι (Ινστιτούτο Salk Καλιφόρνια), Ντον Κλίβελαντ (Αντικαρκινικό Ινστιτούτο Ludwig Καλιφόρνια), Μόρι Καζουτόσι (Πανεπιστήμιο Κιότο Ιαπωνίας), Κιμ Νάσμιθ (Πανεπιστήμιο Οξφόρδης Βρετανίας) και Πίτερ Γουόλτερ (Πανεπιστήμιο Καλιφόρνια-Σαν Φρανσίσκο). Το βραβείο Φυσικής μοιράστηκαν οι Τσαρλς Μπένετ (Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς ΗΠΑ), Γκάρι Χίνσοου (Πανεπιστήμιο Βρετανικής Κολομβίας Καναδά), Νόρμαν Τζάροβικ (Πανεπιστήμιο Πρίνστον ΗΠΑ), Λάιμαν Πέιτζ Τζούνιορ (Πανεπιστήμιο Πρίνστον) και Ντέηβιντ Σπέργκελ (Πρίνστον). Το βραβείο Μαθηματικών απονεμήθηκε στους Κρίστοφερ Χέικον (Πανεπιστήμιο Γιούτα ΗΠΑ) και Τζέημς ΜακΚέρναν (Πανεπιστήμιο Καλιφόρνια-Σαν Φρανσίσκο). http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500179817 Επιτυχής εκτόξευση του «Σογιούζ-2.1β» από Πλεσέτσκ Στις 2 Δεκέμβρη 2017 στις 13:43 MSK από το κοσμοδρόμιο του Πλεσέτσκ στην περιοχή Αρχάγγελσκ πραγματοποίηθηκε επιτυχή εκτόξευση του FSI όχημα εκτόξευσης της μεσαίας τάξης «Soyuz-2.1β» με το διαστημικό σκάφος προς το συμφέρον του Υπουργείου Άμυνας της Ρωσίας. Η εκτόξευση του οχήματος εκτόξευσης και η εκτόξευση του διαστημοπλοίου στην υπολογιζόμενη τροχιά πραγματοποιήθηκε στην κανονική λειτουργία. Τρία λεπτά μετά την εκτόξευση του πυραύλου φορέα «Σογιούζ-2.1β» ελήφθη με την υποστήριξη απο το έδαφος ο αυτόματος έλεγχος απο το διαστημικό κέντρο δοκιμών με το όνομά του γερμανου Titov. Τα ενσωματωμένα συστήματα του διαστημικού σκάφους λειτουργούν κανονικά. Μετά την έγκριση της διαχείρισης θα ανατεθεί το διαστημικό σκάφος με σειριακό αριθμό«Κόσμος-2524». Αυτή είναι η τέταρτη εκτόξευση του οχήματος εκτόξευσης Soyuz-2 από το διαστημικό κέντρο Plesetsk το 2017.Οι πτητικές δοκιμές του συγκροτήματος του διαστημικου πυραυλου «Soyuz-2» άρχισε στο κοσμοδρόμιο του Πλεσέτσκ στις 8 Νοέμβρη του 2004. Κατά τα τελευταία δεκατρία έτη από το βόρειο κοσμοδρόμιο διεξήχθησαν 32 εκτοξεύσεις του φορέα «Soyuz-2» με φάσεις εκσυγχρονισμού 1α, 1β και 1γ. https://www.roscosmos.ru/24411/ Επιτροπή έκτακτης ανάγκης για το «Σογιούζ-2.1β» Την 1 Δεκεμβρίου 2017 συνεδρίασε η επιτροπή έκτακτης ανάγκης για τους λόγους για το γεγονός που έλαβε χώρα κατά την έναρξη της εκτόξευσης του οχήματος (LV) «Σογιούζ-2.1β» με το ανώτερο στάδιο (RB) «Φρεγάτα» και τα διαστημικά οχήματα (SC) “Meteor-M” και το σχετικό ωφέλιμο φορτίο, που πραγματοποιήθηκε στις 28 Νοεμβρίου από το κοσμοδρόμιο EASTERN. Κανένα σχόλιο δεν εγινε από την Επιτροπή για τη λειτουργία των συστημάτων και των συστατικών του «Σογιούζ-2.1β», το τμήμα χώρου κεφαλής (HGC) μετά το χωρισμό από τον πύραυλο που εμφανίζεται στην τροχιά αναφοράς κανονικά. Οι υπολογισμοί έχουν δείξει ότι το πιο πιθανό μέρος της πτώσης CHS τον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, 42 βόρειου γεωγραφικού πλάτους, 38 δυτικού γεωγραφικού μήκους. Η Επιτροπή αποφάσισε να επιτρέψει το είδος των εκτοξεύσεων των «Σογιούζ-2», σύμφωνα με το εγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Η Επιτροπή εξακολουθεί να διευκρινίζει τους λόγους για το ανώμαλο έργο του "Frigate". Η επόμενη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στις 12 Δεκεμβρίου 2017. Ημερολόγιο αποτυχημένων εκτοξεύσεων. 1. 5/12/2010-Πύραυλος Proton-M με τρείς δορυφόρους Glonass. 2. 1/2/2011-Πύραυλος Rokot με στρατιωτικό δορυφόρο GEO-IK2 3. 18/8/2011-Πύραυλος Proton-M με δορυφόρους επικοινωνιών.(Express-AM44) 4. 24/8/2011-Πύραυλος Soyuz-U με το σκάφος εφοδιασμου Progress-M. 5. 9/11/2011-Πύραυλος Zenit-2SB με το Fobos-Grant για τον Αρη. 6. 25/12/2011-Πύραυλος Soyuz-2.1a με τον δορυφόρο επικοινωνιών Meridian. 7. 6/8/2012-Πύραυλος Proton-M με δορυφόρους Express-MD2(Ρωσία) και Telkom-3(Ινδονησία). 8. 2/7/2013-Πύραυλος Proton-M με τρείς δορυφόρους Glonass-M. 9.16/5/2014-Πύραυλος Proton-M με τηλεπικοινωνιακό δορυφόρο Express-AM4P 10.28/4/2015-Πύραυλος Soyuz-2.1a με το "Progress M-27M" 11.16/5/2015-Πύραυλος Proton – M με τον δορυφόρο τηλεπικοινωνιών MexSat-1. 12.1/12/2016-Πύραυλος "Soyuz-U" με το σκάφος εφοδιασμου "Progress MS-04" 13.28/11/2017-Πύραυλος Soyuz-2.1β με τον μετεωρολογικο δορυφόρο (SC) “Meteor-M” Σχόλιο:Απο το Ημερολόγιο αποτυχημένων εκτοξεύσεων διαπιστώνεται οτι 6 απο τις 13 αποτυχημένες εκτοξεύσεις αφορουν τον Πύραυλο Proton-M. Πεντε τον πυραυλο Soyuz(Δυο τον Soyuz-U, δυο τον νεο πύραυλο Soyuz-2.1a και μια τον Soyuz-2.1β ) και απο μια τον Πύραυλο Rokot και τον Πύραυλο Zenit-2SB. https://www.roscosmos.ru/24410/

To Voyager 1 πυροδοτεί προωθητήρες του μετά από 37 χρόνια. Μακριά, πολύ μακριά εκεί έξω, υπάρχει ένα μηχάνημα, ένα επιστημονικό όργανο που κατασκεύασε η ομάδα μου τη δεκαετία του 1970, το οποίο δεν έχω ξαναδεί από τότε αλλά γνωρίζω ότι συνεχίζει να λειτουργεί άριστα, αν θέλετε να ξέρετε. Γνωρίζω ότι λειτουργεί επειδή οι μετρήσεις του λαμβάνονται καθημερινά από τη Γη. Η NASA διαθέτει ένα σύστημα διαπλανητικής επικοινωνίας, τρία ραδιοτηλεσκόπια των οποίων τα πιάτα λειτουργούν και ως πομποί και ως δέκτες: το ένα βρίσκεται στις ΗΠΑ, το δεύτερο στην Ισπανία και το τρίτο στην Αυστραλία. Οι δέκτες αυτοί συνεχίζουν να λαμβάνουν σήμα από την κεραία του Voyager 1, η οποία εκπέμπει ραδιοκύματα. Η ισχύς του πομπού είναι μόλις 22 Watt, περίπου όσο ένα κοινό λαμπάκι ψυγείου. Στις 5 Σεπτεμβρίου 2017, όταν γιορτάσαμε τα 40 χρόνια από την εκτόξευση του ηρωικού σκάφους, μπορούσαμε ακόμα να βλέπουμε αυτό το λαμπάκι από απόσταση περίπου 21 δισ. χιλιομέτρων, σχεδόν 140 AU ή 20 ωρών φωτός. Λίγο νωρίτερα, τον Αύγουστο του 2012, το αγαπημένο μου Voyager είχε γράψει ιστορία όταν έγινε το πρώτο ανθρώπινο αντικείμενο που βγήκε από το Ηλιακό Σύστημα, σε απόσταση 122 AU από τον Ήλιο, ξεκινώντας έτσι επίσημα την «Διαστρική Αποστολή Voyager».(…) (…) Που κατευθύνεται όμως το σκάφος; Τι άλλο θα συναντήσει; Σε περίπου 300 χρόνια, ο βετεράνος ερευνητής θα φτάσει στο εσωτερικό όριο του νέφους Όορτ, ενός γιγάντιου, σφαιρικού νέφους από κομήτες που περιβάλλει το Ηλιακό Σύστημα. Το σύννεφο αυτό πιστεύεται ότι φιλοξενεί δισεκατομμύρια κομήτες και είναι πραγματικά πολύ μεγάλο – μπορεί να φτάνει σε απόσταση ενός έτους φωτός από τον Ήλιο, κάτι που σημαίνει ότι το Voyager 1 θα χρειαστεί κάπου 30000 χρόνια για να το διασχίσει. Στη συνέχεια δεν θα βρεί τίποτα στην πορεία του, αν και σε περίπου 40.000 χρόνια θα πλησιάσει σε απόσταση 1,6 έτους φωτός το άστρο Gliese 445, που βρίσκεται στην κατεύθυνση του αστερισμού της Καμηλοπάρδαλης. Μετά θα συνεχίσει το ταξίδι στον αιώνα τον άπαντα(…) απόσπασμα από το βιβλίο του Σταμάτη Κριμιζή, ‘Ταξίδι στο Ηλιακό Σύστημα’ Αν προσπαθήσετε να βάλετε μπροστά ένα αυτοκίνητο που κάθεται στο γκαράζ για δεκαετίες, το πιο πιθανό είναι ο κινητήρας του να μην ανταποκριθεί. Όμως οι 4 εφεδρικοί προωθητήρες του διαστημικού σκάφους Voyager 1 πυροδοτήθηκαν με επιτυχία τη περασμένη Τετάρτη, μετά από 37 χρόνια αδράνειας. Το Voyager 1 είναι το πιο μακρινό και το ταχύτερο διαστημικό σκάφος της NASA, η μοναδική ανθρώπινη κατασκευή που κινείται έξω από το ηλιακό μας σύστημα. Το διαστημικό σκάφος που ταξιδεύει για 40 χρόνια βασίζεται σε μικρές συσκευές που ονομάζονται προωθητήρες με τους οποίους το σκάφος προσανατολίζεται έτσι ώστε να επικοινωνεί με την Γη. Αυτοί οι προωθητήρες πυροδοτούνται για μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου, έτσι ώστε να περιστραφεί το διαστημικό σκάφος και η κεραία του να στραφεί προς τον πλανήτη μας. Πλέον, η επιστημονική ομάδα του Voyager είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει ένα σύνολο τεσσάρων εφεδρικών προωθητήρων, που ήταν σε αδράνεια από το 1980. Έτσι, θα μπορέσουμε να παρατείνουμε τη ζωή του Voyager 1 κατά δύο με τρία χρόνια, δήλωσε η Suzanne Dodd, που ανήκει στην επιστημονική ομάδα του Voyager στο Εργαστήριο Jet Propulsion της NASA. Οι επονομαζόμενοι προωθητήρες ελιγμών διόρθωσης πορείας» (trajectory correction maneuver ή TCM) του Voyager κατασκευάστηκαν από την εταιρεία Aerojet Rocketdyne. Ίδιου τύπου προωθητήρες τοποθετήθηκαν και στα διαστημικά σκάφη της NASA, όπως το Cassini και το Dawn. Οι TCM χρησιμοποιήθηκαν για τελευταία φορά στις 8 Νοεμβρίου 1980, κατά την τελευταία πλανητική συνάντηση του Voyager , τον Κρόνο. Μετά από 37 χρόνια, την Τρίτη, 28 Νοεμβρίου 2017, οι μηχανικοί του Voyager πυροδότησαν ξανά τους τέσσερις εφεδρικούς κινητήρες και εξέτασαν την ικανότητά τους να προσανατολίζουν το διαστημικό σκάφος χρησιμοποιώντας παλμούς 10 χιλιοστών του δευτερολέπτου. Η ομάδα περίμενε με ανυπομονησία τα αποτελέσματα των δοκιμών που ταξίδευαν στο διάστημα, κάνοντας 19 ώρες και 35 λεπτά για να φτάσουν στη Γη. Έτσι, την Τετάρτη 29 Νοεμβρίου, επιβεβαιώθηκε ότι όλα λειτούργησαν στην εντέλεια. Μετά από αυτή την επιτυχία, οι μηχανικοί της NASA σχεδιάζουν να κάνουν κάτι ανάλογο με το δίδυμο «αδελφάκι» του, το Voyager 2, που βρίσκεται πιο πίσω και κατευθύνεται και αυτό προς το διαστρικό χώρο, όπου αναμένεται να φθάσει σε λίγα χρόνια. Τα Voyager 1 και 2 εκτοξεύθηκαν το 1977, με διαφορά λίγων εβδομάδων για να πραγματοποιήσουν μια περιπετειώδη «περιοδεία» στους μεγάλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος (Δία, Κρόνο, Ουρανό, Ποσειδώνα), πράγμα που έκαναν με επιτυχία. Στη συνέχεια «άνοιξαν πανιά» για το βαθύ διάστημα. http://physicsgg.me/2017/12/02/to-voyager-1-%cf%80%cf%85%cf%81%ce%bf%ce%b4%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%af-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%89%ce%b8%ce%b7%cf%84%ce%ae%cf%81%ce%b5%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%ac-%ce%b1%cf%80%cf%8c-37/

Τα βαρυτικά κύματα και η προέλευση των μαύρων τρυπών. Οι ανιχνεύσεις βαρυτικών κυμάτων από συγχώνευσεις μαύρων τρυπών στις απομακρυσμένες περιοχές του σύμπαντος θα μπορούσαν να μας αποκαλύψουν την προέλευση των μαύρων τρυπών: προκύπτουν μόνο ως υπολείμματα μετά τον θάνατο των άστρων ή υπάρχουν και αρχέγονες μαύρες τρύπες που σχηματίστηκαν στο πρώιμο σύμπαν από την απευθείας συσσώρευση βαρυονικής ύλης; Τα βαρυτικά κύματα θα μπορούσαν να μας αποκαλύψουν την προέλευση των μαύρων τρυπών Οι πρόσφατες ανακαλύψεις των βαρυτικών κυμάτων από συγχωνεύσεις μαύρων τρυπών και άστρων νετρονίων έχουν οδηγήσει σε μια νέα εποχή της αστρονομίας. Πλέον μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα δεδομένα των ανιχνευόμενων βαρυτικών κυμάτων για να διερευνήσουμε φαινόμενα που διαφορετικά θα παρέμεναν αόρατα. Θα μπορούσαμε, για παράδειγμα, να ρίξουμε φως στην προέλευση των μαύρων τρυπών. Σύμφωνα με την καθιερωμένη θεωρία οι μαύρες τρύπες αποτελούν τα απομεινάρια του εντυπωσιακού φινάλε της ζωής των άστρων ως εκρήξεις σουπερνόβα, το οποίο σημαίνει ότι οι μαύρες τρύπες δεν θα μπορούσαν να έχουν σχηματιστεί νωρίτερα από τα πρώτα άστρα. Οι Σάββας Κουσιάππας του Πανεπιστημίου Brown και ο Abraham Loeb του Πανεπιστημίου Harvard βρήκαν τρόπο για να ελεγχθεί αυτή ιδέα κάνοντας θεωρητικούς υπολογισμούς για την αρχέγονη εποχή, στην οποία θα μπορούσαν να σχηματιστούν βαρυονικές μαύρες τρύπες από την απευθείας συσσώρευση βαρυονικής ύλης – της συνηθισμένης ύλης των άστρων και των πλανητών Maximum Redshift of Gravitational Wave Merger Events. https://arxiv.org/pdf/1708.07380.pdf Υποθέτοντας ότι ο σχηματισμός των μαύρων τρυπών ακολουθεί τον σχηματισμό των άστρων, οι ερευνητές υπολογίζουν τον ρυθμό με τον οποίο ανιχνεύονται οι συγκρούσεις μαύρων τρυπών σε μεγάλες ερυθρές μετατοπίσεις. Διαπίστωσαν ότι για μια ερυθρά μετατόπιση z≥40 – όπου τα παρατηρούμενα αντικείμενα σχηματίστηκαν κατά τα πρώτα 65 εκατομμύρια χρόνια μετά την Μεγάλη Έκρηξη – ο ρυθμός των συγκρούσεων θα έπρεπε να έχει μειωθεί σε λιγότερο από μία ανά έτος. Αυτή η εποχή θα μπορεί να μελετηθεί από την επόμενη γενιά ανιχνευτών βαρυτικών κυμάτων. Εάν οι ανιχνευτές αυτοί διαπιστώσουν ότι οι μαύρες τρύπες συγχωνεύονταν συχνότερα από μία φορά το χρόνο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τότε σχηματίστηκαν τουλάχιστον μερικές μαύρες τρύπες πριν από τα άστρα: Αυτές είναι είτε αρχέγονα υπολείμματα του νηπιακού σύμπαντος είτε προϊόντα ασυνήθιστα πυκνών περιοχών που είναι πιο συχνά σε σχέση με τις προβλέψεις των τωρινών θεωρητικών μοντέλων. Η εύρεση αποδείξεων για την ύπαρξη των αρχέγονων μαύρων τρυπών θα μπορούσε να ρίξει φως στη φύση της σκοτεινής ύλης ή στην προέλευση της κοσμικής δομής στο πρώιμο Σύμπαν. http://physicsgg.me/2017/12/01/%cf%84%ce%b1-%ce%b2%ce%b1%cf%81%cf%85%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%ce%ba%cf%8d%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%cf%80%cf%81%ce%bf%ce%ad%ce%bb%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b7-%cf%84%cf%89%ce%bd/

Η κοσμική σκόνη ίσως μεταφέρει τη ζωή μέσα στο Σύμπαν. Η αναζήτηση της προέλευσης της ζωής στη Γη αποτελεί διαχρονική επιστημονική αναζήτηση, με πολλές θεωρίες να έχουν πέσει στο τραπέζι του διαλόγου. Δύο είναι οι δημοφιλέστερες θεωρίες. Η μία αναφέρει ότι είτε έμμεσα είτε άμεσα για τη ζωή στην Γη ευθύνονται οι αστεροειδείς και οι κομήτες. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία οι μεγάλοι διαστημικοί βράχοι είτε έφεραν το νερό στη Γη μέσα στο οποίο γεννήθηκαν οι πρώτες μορφές ζωής είτε μετέφεραν τα δομικά υλικά της ζωής τα οποία βρήκαν στον πλανήτη μας το κατάλληλο περιβάλλον για να «συναρμολογηθούν» έτσι ώστε να δημιουργηθούν οι πρώτοι οργανισμοί. Η δεύτερη θεωρία αναφέρει ότι η ζωή γεννήθηκε στις υδροθερμικές πηγές που βρίσκονται στους πυθμένες των ωκεανών. Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες της Σχολής Φυσικής και Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου υποστηρίζει ότι είναι πιθανό η ζωή να… κυκλοφορεί στο Σύμπαν με τη λεγόμενη κοσμική σκόνη. Η κοσμική σκόνη ή διαστημική σκόνη αποτελείται από σωματίδια ύλης σε στερεά κατάσταση, που βρίσκονται στον πέρα από τη Γη διαστημικό χώρο. Η μέση διάμετρος αυτών των σωματιδίων κυμαίνεται από συσσωματώματα λίγων μορίων μέχρι 0,1 χιλιοστών. Η κοσμική σκόνη διακρίνεται με βάση τη θέση της σε διαγαλαξιακή, διαστρική ή μεσοαστρική, διαπλανητική και σκόνη που περιφέρεται γύρω από πλανήτες. Η διαπλανητική σκόνη είναι αυτή που βρίσκεται στον χώρο μεταξύ των πλανητών και σύμφωνα με τους ερευνητές είναι αυτή που μπορεί μεταφέρει όχι μόνο δομικά υλικά της ζωής αλλά και διάφορους μικροοργανισμούς όπως μικρόβια, σπόρους φυτών ή ακόμη και μικροσκοπικά ζώα όπως τα Βραδύπορα. Τα Βραδύπορα είναι μικρά αρθρωτά ζώα συγγενικά με τα αρθρόποδα και έχει διαπιστωθεί ότι μπορούν να επιβιώνουν στις ακραίες και καθόλου φιλικές στη ζωή διαστημικές συνθήκες. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι πρέπει να δεχτούμε ως δεδομένο ότι η διαπλανητική σκόνη είναι υπεύθυνη για την παρουσία της ζωής σε πολλούς πλανήτες και έτσι υπάρχει αυξημένη πιθανότητα ανάμεσα σε αυτούς να είναι και η Γη. Η θεωρία αυτή ενισχύει τη θεωρία των φυσαλίδων που είχε διατυπώσει πριν από λίγα χρόνια ομάδα διακεκριμένων επιστημόνων. Σύμφωνα με αυτήν, η ζωή σχηματίζεται, αναπτύσσεται και καλύπτει τον χώρο με τον ίδιο τρόπο που σχηματίζονται, αναπτύσσονται και καλύπτουν τον χώρο οι φυσαλίδες σε μια κατσαρόλα με νερό που βράζει. Στη συνέχεια διάφορα φυσικά φαινόμενα διασπείρουν τις φυσαλίδες (και τη ζωή) σε όλα τα μήκη και πλάτη ενός γαλαξία. Ετσι κατά τους ερευνητές η ζωή μπορεί να εξαπλωθεί μέσα στο Σύμπαν πολύ πιο γρήγορα από ό,τι στην περίπτωση που η εμφάνισή της γίνεται κάθε φορά κάπου μεμονωμένα βάσει των τοπικών συνθηκών που επικρατούν στο σημείο όπου εμφανίζεται. Με βάση τη θεωρία τους οι ερευνητές εικάζουν ότι μπορεί μια τέτοια φυσαλίδα να έφτασε ως τη Γη και να μετέτρεψε τον πλανήτη μας σε έναν παράδεισο της ζωής. «Η ζωή μπορεί να μεταδίδεται από ένα αστρικό σύστημα σε ένα άλλο με έναν τρόπο παρόμοιο με το ξέσπασμα μιας επιδημίας. Θα μπορούσε έτσι κάποιος να πει ότι ο Γαλαξίας μας μπορεί να μολυνθεί κάποια στιγμή από πολλούς θύλακες που περιέχουν ζωή» αναφέρει ο Αβι Λεμπ του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard-Smithsonian, εκ των επιστημόνων που διατύπωσαν τη συγκεκριμένη νέα θεωρία. Επειδή οι φυσαλίδες είναι μια ολίγον αφηρημένη έννοια θα μπορούσε κάποιος να πει ότι η διαπλανητική σκόνη της νέας θεωρίας αντιστοιχεί σε αυτές τις «φυσαλίδες». Ας ρίξουμε όμως μια ματιά και σε μερικές ακόμη ενδιαφέρουσες θεωρίες για την εμφάνιση της ζωής. Οι καταιγίδες Επιστήμονες της NASA διατύπωσαν μια ενδιαφέρουσα και σίγουρα απρόσμενη θεωρία για την ύπαρξη της ζωής στον πλανήτη μας. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία το φιλικό για τη ζωή περιβάλλον στη Γη δημιούργησαν έντονες ηλιακές καταιγίδες! Οταν σχηματίστηκε η Γη πριν από περίπου τέσσερα δισ. έτη ο Ηλιος βρισκόταν και αυτός σε νεαρή ηλικία και είχε πολύ μικρότερη φωτεινότητα από τη σημερινή. Αυτό σημαίνει ότι δεν παρείχε την απαραίτητη θερμότητα και ενέργεια στη Γη ώστε να μπορούν να αναπτυχθούν συνθήκες που να μπορούν να υποστηρίξουν την παρουσία της ζωής. Σύμφωνα όμως με τη νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Nature Geoscience» εκείνη την εποχή το μητρικό μας άστρο συγκλονιζόταν από συνεχείς εκρήξεις, γνωστές ως ηλιακές εκλάμψεις ή ηλιακές καταιγίδες. Αυτές οι εκρήξεις εκτοξεύουν στο Διάστημα γιγάντιες ποσότητες ακτινοβολίας και φορτισμένων σωματιδίων. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτές οι έντονες ηλιακές καταιγίδες όχι μόνο αύξησαν τη θερμότητα στη Γη αλλά κυρίως παρείχαν την απαραίτητη ενέργεια ώστε να μετατρέψουν τα απλά μόρια που είχαν δημιουργηθεί στον πλανήτη σε σύνθετα και να κάνουν την εμφάνισή τους τα δομικά για τη ζωή υλικά RNA και DNA. Τα πετρώματα Ερευνητική ομάδα στις ΗΠΑ υποστήριξε πριν από λίγο καιρό ότι είναι πιθανό οι πρώτες αυτοαναπαραγόμενες μορφές ζωής στη Γη να δημιουργήθηκαν στο υπέδαφος και μάλιστα σε μεγάλα βάθη. Βασίζουν αυτή τους την εκτίμηση τους στον εντοπισμό μικροβιακών μορφών ζωής σε βάθος 5 χλμ. Ερευνητές του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν διεξήγαγαν αναλύσεις και μελέτες σε περιοχές της Γης που οι ειδικοί ονομάζουν «βαθιά βιόσφαιρα». Πρόκειται για περιοχές σε μεγάλα βάθη του πλανήτη. Ανακάλυψαν μικροβιακές μορφές ζωής που ζουν σε βάθη 5 χλμ. Εκτιμούν ότι τα μικρόβια αυτά ζουν αποκομμένα από τη βιόσφαιρα της επιφάνειας για εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια έτη. Τα μικρόβια που εντόπισαν οι ερευνητές αποτελούν μια ανεξάρτητη κοινότητα μικροβίων που δεν επικοινωνεί με εκείνες της... άνω βιοσφαίρας. Από τις αναλύσεις όμως διαπιστώθηκε ότι τα μικρόβια του... κάτω κόσμου έχουν γενετικές ομοιότητες με εκείνα που ζουν στην επιφάνεια της Γης, γεγονός που υποδεικνύει την ύπαρξη ενός κοινού προγόνου ο οποίος υπήρχε την περίοδο εμφάνισης της ζωής στη Γη. Η θεωρία αυτή ενισχύει μια παρεμφερή που κερδίζει συνεχώς έδαφος στην επιστημονική κοινότητα. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, η ζωή στη Γη δημιουργήθηκε μέσα σε μικρές σχισμές υπόγειων πετρωμάτων. Κάποια είδη πετρωμάτων κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης μπορούν να παραγάγουν υδρογόνο και μεθάνιο. Με αυτά τα στοιχεία θα μπορούσαν να τροφοδοτούνται μικροβιακές μορφές ζωής και να μην έχουν έτσι ανάγκη την ενέργεια του Ηλίου. Φυσικά για τον σχηματισμό (και) των υπόγειων μορφών ζωής απαραίτητο συστατικό είναι το νερό. Οι θιασώτες αυτής της θεωρίας αναφέρουν ότι μικρές ποσότητες νερού που κύλησαν μέσα στις σχισμές των υπόγειων πετρωμάτων ήταν αρκετές για να συμβάλουν στη δημιουργία των «εναλλακτικών» μικροβίων. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=921034

Η Λ. Καβράκη αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Η Ακαδημία Αθηνών εξέλεξε μία διακεκριμένη Ελληνίδα επιστήμονα του εξωτερικού, την καθηγήτρια Λυδία Καβράκη, ως αντεπιστέλλον μέλος της στον κλάδο της «Επιστήμης των Υπολογιστών-Εμβιομηχανικής». Η δρ. Λυδία Ε. Καβράκη είναι καθηγήτρια στην έδρα Noah Harding στα Τµήµατα Επιστήµης Υπολογιστών και Εµβιοµηχανικής (Bioengineering) του Πανεπιστηµίου Rice στο Χιούστον του Τέξας. Επίσης, διδάσκει και συνεργάζεται µε το Τμήμα Ηλεκτρολόγων και Μηχανικών Υπολογιστών του ίδιου Πανεπιστηµίου. Είναι πρόεδρος του Κέντρου Keck, το οποίο αποτελεί τµήµα του Gulf Coast Consortia, ενός οργανισµού για τη διαπανεπιστηµιακή συνεργασία σε θέµατα υγείας. Mε αυτήν την ιδιότητα έχει την εποπτεία τής συνεργατικής εκπαίδευσης και έρευνας στις εφαρµοσµένες επιστήµες υγείας ανάµεσα στο Πανεπιστήµιο του Rice και σε ακόμη έξι ιδρύµατα στην περιοχή του Χιούστον. Τελείωσε τις προπτυχιακές σπουδές της στο Πανεπιστήµιο της Κρήτης το 1989, ενώ ολοκλήρωσε τις µεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές της στο Πανεπιστήµιο Στάνφορντ των ΗΠΑ το 1992 και το 1995, αντίστοιχα. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντά της εµπίπτουν στον τοµέα της ροµποτικής, της υπολογιστικής δοµικής βιολογίας και της βιοπληροφορικής. Η εργασία της έχει δώσει ώθηση σε καθοριστικές τεχνολογικές εξελίξεις στην επιστήµη των υπολογιστών και στη βιοϊατρική. Μεταξύ άλλων, στον τοµέα της ροµποτικής εισήγαγε µία νέα γενιά αλγορίθµων για τον σχεδιασµό της κίνησης των ροµπότ, µε πιο χαρακτηριστικό παράδειγµα τον αλγόριθµο Probabilistic Roadmap Method (PRM). Η κ. Καβράκη είναι µέλος της Εθνικής Ακαδηµίας Ιατρικής των ΗΠΑ καθώς και της Ακαδηµίας Ιατρικής, Μηχανικής και Επιστήµης του Τέξας, ενώ η επιστηµονική προσφορά της έχει αναγνωριστεί και τιµηθεί µε πολλά βραβεία. Έχει χαρακτηριστεί ως µία από τους «Δέκα Λαµπρούς Επιστήµονες» από το περιοδικό Popular Science και ως µία από τους «100 Κορυφαίους Νέους Ερευνητές στον Κόσµο» από το περιοδικό Technology Review του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ). http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500179402

Συνεντευξη τυπου των πληρωματων της ISS 54/55 Στο Κέντρο για την Εκπαίδευση Κοσμοναυτών που ονομάζεται Yu.A. Gagarin εδοθη η συνέντευξη Τύπου απο τα κύρια και εφεδρικά πληρώματα. Η σύνθεση του κύριου πληρωματος τέθηκε ως διοικητής του "MC-07 ​​Ένωσης", ISS-54 διοικητή ISS-55 ο Anton Shkaplerov (ROSCOSMOS) πτήσης μηχανικός 1ος στο Όχημα "MC-07 ​​Ένωσης", ISS-54/55 ο Scott Tingley (NASA ) και 2ος μηχανικός πτήσης "MC-07 ​​Ένωσης", ISS-54/55 Norishige κανάλι (Jax). Η δημιουργία αντιγράφων ασφαλείας του πληρώματος - ο κοσμοναύτης Σεργκει Prokopiev ο αστροναύτης Αλέξανδρος Gerst (ESA) και ο αστροναυτης Janette Epps (NASA). Οι εκπρόσωποι των ΜΜΕ συνεχάρησαν τους κοσμοναύτες και αστροναύτες που περάσαν τις εξετάσεις και εκαναν μια ποικιλία ερωτήσεων, ξεκινώντας από το γεγονός ότι το πλήρωμα τι θα επιλέξει ως δείκτη της βαρύτητας και πώς οι αστροναύτες ίδιοι ωθούνται από συνεχή μελέτη για να προετοιμαστούν για την πτήση και τα σχεδιαζόμενα πειράματα στο ΔΔΣ. Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο Anton Shkaplerov σημείωσε: "Υπάρχουν πολλά επιστημονικά πειράματα που σχεδιάζονται. Υπάρχει ήδη συμφωνία ότι θα εργαστώ όχι μόνο τις καθημερινές, αλλά και τα Σάββατα και ίσως την Κυριακή. Κατανοούμε την ευθύνη που μας έχει ανατεθεί και θα προσπαθήσουμε να εκπληρώσουμε όλα τα πειράματα που δηλώθηκαν κατά τη διάρκεια της πτήσης μας ». Ο διοικητής είπε επίσης ότι εχει προγραμματιστεί για τις 2 Φεβρουαρίου 2018 διαστημικός περίπατος, ο ίδιος και ο Αλέξανδρος Misurkin θα πρέπει να αλλάξουν την ηλεκτρονική μονάδα ελέγχου στη ρωσική δορυφορική κεραία, η οποία ξεκίνησε σχεδόν πριν από 17 χρόνια. «Μόλις τελειώσει αυτό το έργο, θα έχουν τη δική τους σχέση με τη γη οι ρωσικοι επίγειοι σταθμοι παρακολούθησης, - συνόψισε ο κοσμοναύτης. "Έτσι λοιπόν, ελπίζω ότι το επόμενο έτος θα έχουμε το γρήγορο, καλό Internet μας και θα επικοινωνούμε μαζί σας ακόμα πιο συχνά από σήμερα". Στο δεύτερο μέρος της συνέντευξης Τύπου, ο Πρόεδρος της Continental Hockey League (KHL), Ντμίτρι Chernyshenko παρουσιάσε το μικρότερο αντίγραφο του Κυπέλλου Gagarin με αποκλειστικό στόχο, ο οποίος μετά την επιστροφή του από το διάστημα θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο μία φορά - πριν από την τελική Gagarin Κυπέλλου. "Η συνεργασία μας με την κρατική εταιρία Roskosmos φτάνει σε νέο επίπεδο", δήλωσε ο επικεφαλής της KHL. - Σχεδιάσαμε πολλές κοινές δράσεις. Ειδικότερα, είμαστε πολύ ικανοποιημένοι που είναι δυνατό να στείλει στο διάστημα με αποστολή σας ISS-54/55 ακριβές αντίγραφο του κύριου τρόπαιου μας για την 10η επέτειο εποχή του CHL - Gagarin Κύπελλο. Ο Γιούρι Αλεκεβέιτς έπαιξε καλά στο χόκεϊ. Και ξέρουμε ότι έχετε μια ομάδα χόκεϊ, που ήρθε με το όνομα Gagarin - μια ομάδα «μας». Οι καλύτερες ομάδες χόκεϋ της ηπείρου θα αγωνιστούν για το Κύπελλο Gagarin. " Μετά τη συνέντευξη Τύπου, τα κύρια και εφεδρικα πληρώματα του ΔΔΣ-54/55, μετά από μια μακρά παράδοση, επισκέφθηκαν το μνημείο που σχετίζεται με την ιστορία της ρωσικής Κοσμοναυτικής. Επισκέφθηκαν το Μουσείο του Κέντρου Εκπαίδευσης κοσμοναύτων, όπου είχαν μια περιήγηση γύρω από το δωμάτιο «» Ιστορία των επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων «:. Το πρόγραμμα» Vostok «» Voskhod «» Soyuz «» Σε αυτή την αίθουσα υπάρχουν πολλά μοναδικά εκθέματα του 1960-1970, συμπεριλαμβανομένων των προσωπικών αντικειμένων του S.P. Koroleva, Yu.A. Gagarin, V.V. Tereshkova και άλλοι. Εμπνευσμένο από τα κατορθώματα των διάσημων προκατόχων, τα κύρια και εφεδρικά πληρώματα υπεγραψαν αυτόγραφα και εγραψαν σε ειδικό αναμνηστικό βιβλίο. Στη συνέχεια οι κοσμοναύτες και οι αστροναύτες πήγαν στην Κόκκινη Πλατεία. https://www.roscosmos.ru/print/24397/

Τα ΗΑΕ παρουσίασαν την πόλη τους στον Αρη. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ανακοίνωσαν πρόσφατα ότι επιθυμούν να δημιουργήσουν μια προηγμένη πόλη στον Αρη και τώρα δίνουν στην δημοσιότητα ένα βίντεο για το πώς την οραματίζονται. Το πρότζεκτ ονομάζεται «Mars 2117» και στόχος είναι να δημιουργηθεί μια πόλη στον Κόκκινο Πλανήτη μέσα στα επόμενα 100 έτη. Τα ΗΑΕ δεν επιθυμούν να φτιάξουν απλά μια αποικία αλλά μια κανονική πόλη με μεταφορικά μέσα, παραγωγή ενέργειας και παραγωγή-εφοδιασμό τροφίμων. Η πρώτη φάση του εγχειρήματος θα ξεκινήσει με μια αποστολή εξερεύνησης του Αρη το 2020. Το σκάφος της αποστολής θα ονομάζεται Al Amal (ελπίδα) και θα εξερευνήσει τον πλανήτη για τα επόμενα 3-5 χρόνια εστιάζοντας τις έρευνες του στην μελέτη των ατμοσφαιρικών και καιρικών συνθηκών του Αρη. Οπως φαίνεται και στο βίντεο η «Πόλη της Σοφίας» όπως την ονομάζουν οι εμπνευστές της, θα μπορεί να φιλοξενήσει 600 χιλιάδες κατοίκους και θα διαθέτει ένα σύστημα μεταφοράς παρόμοιο με αυτό του υπερηχητικού τρένου Hyperloop του Ελον Μασκ. Θα πετούν μέσα σε αυτή ιπτάμενα οχήματα, θα διαθέτει ουρανοξύστες ακόμη και πανεπιστήμια. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=920900

Πιο πιθανή μια σούπερ-έκρηξη ηφαιστείου. Για την πιθανότητα να συμβεί νωρίτερα από το αναμενόμενο μια σούπερ-έκρηξη ηφαιστείου, ικανή να επιστρέψει τον ανθρώπινο πολιτισμό στην εποχή των σπηλαίων, προειδοποιούν βρετανοί επιστήμονες, με αφορμή και την πρόσφατη ενεργοποίηση του ηφαιστείου Αγκούνγκ στο Μπαλί. Οι συγκεκριμένες εκρήξεις ηφαιστείων αποτελούν κίνδυνο για την ανθρωπότητα ανάλογο με εκείνο από μια πρόσκρουση αστεροειδούς στη Γη, ενώ οι δύο αυτές αιτίες θεωρούνται οι κυριότερες που στο παρελθόν υπήρξαν κατά περιόδους μαζικές εξαφανίσεις ειδών από τον πλανήτη μας. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή στατιστικής Τζόναθαν Ρουτζίερ της Σχολής Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωλογίας «Earth and Planetary Science Letters», ανέλυσαν τα γεωλογικά αρχεία των τελευταίων 100.000 ετών. Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο χρόνος που μεσολαβεί ανάμεσα στις σούπερ-εκρήξεις ηφαιστείων, είναι στην πραγματικότητα πολύ μικρότερος από ό,τι είχε θεωρηθεί μέχρι σήμερα. Η προηγούμενη εκτίμηση ήταν ότι συμβαίνουν κατά μέσο όρο κάθε 45 έως 714 χιλιάδες χρόνια, αλλά η νέα εκτίμηση είναι ότι συμβαίνουν κάθε 5,2 έως 48 χιλιάδες χρόνια, με πιο πιθανή εκτίμηση κάθε 17.000 χρόνια. Υπενθυμίζεται ότι ο σύγχρονος πολιτισμός, μετά τη γεωργική επανάσταση, δεν έχει ηλικία άνω των 12.000 ετών. Οι δύο πιο πρόσφατες υπερηφαιστειακές εκρήξεις συνέβησαν πριν από 25.000 έως 30.000 χρόνια, συνεπώς ίσως να μην απέχει πολύ η επόμενη. «Είμαστε κάπως τυχεροί που δεν έχουμε βιώσει καμία σούπερ-έκρηξη από τότε» δήλωσε ο Ρουτζίερ. Πρόσθεσε πάντως ότι «η απουσία σούπερ-εκρήξεων κατά τα τελευταία 20.000 χρόνια δεν σημαίνει ότι όπου νάναι θα συμβεί η επόμενη. Η φύση δεν είναι τόσο κανονική. Αυτό που μπορούμε πάντως να πούμε, είναι ότι τα ηφαίστεια είναι πιο απειλητικά για τον πολιτισμό μας από ό,τι νομίζαμε προηγουμένως». Μια τέτοια έκρηξη θα μπορούσε να εκτοξεύσει στον ουρανό υλικά άνω των 1.000 γιγατόνων, αρκετά για να σκεπάσουν μια ολόκληρη ήπειρο με ηφαιστειακές στάχτες και να αλλάξουν το κλίμα του πλανήτη για χρόνια, αν όχι για δεκαετίες. Αν υπάρξουν στη σειρά περισσότερες από μία τέτοιες εκρήξεις -κάτι που έχει γίνει στο παρελθόν- τότε ο κίνδυνος απειλεί όχι μόνο μια ήπειρο, αλλά όλη τη Γη. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500178959

Το κρίσιμο σημείο μιας μαύρης τρύπας. Το βίντεο που ακολουθεί αφορά την ακτίνα Schwarzschild μιας μαύρης τρύπας και το πόση μάζα ή πυκνότητα απαιτείται έτσι ώστε ένα άστρο να καταρρεύσει σε μια μαύρη τρύπα. Η ακτίνα Schwarzschild είναι η ακτίνα μιας σφαίρας στο εσωτερικό της οποίας αν συμπιεστεί η μάζα ενός αντικειμένου, τότε η ταχύτητα διαφυγής από την επιφάνεια της σφαίρας ισούται με την ταχύτητα του φωτός. Αν ένα σώμα καταρρεύσει μέχρι αυτή την ακτίνα, τότε το φως δεν θα μπορούσε να διαφύγει από την επιφάνειά του, το αντικείμενο δεν θα είναι πλέον ορατό απ’ έξω – σχηματίζοντας έτσι μια μαύρη τρύπα. Η ακτίνα Schwarzschild δίνεται από την εξίσωση: rS= 2GM/c2, όπου G είναι η σταθερά της παγκόσμιας έλξης, Μ η μάζα του αντικειμένου και c η ταχύτητα του φωτός: https://physicsgg.me/2017/11/30/%cf%84%ce%bf-%ce%ba%cf%81%ce%af%cf%83%ce%b9%ce%bc%ce%bf-%cf%83%ce%b7%ce%bc%ce%b5%ce%af%ce%bf-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%bc%ce%b9%ce%b1%cf%82-%ce%bc%ce%b1%cf%8d%cf%81%ce%b7%cf%82-%cf%84%cf%81%cf%8d%cf%80/

Σύστημα τεχνητής νοημοσύνης αποκαλύπτει τι ψηφίζει ο γείτονας. Πόσοι άνθρωποι στη γειτονιά ψηφίζουν το ίδιο κόμμα με σας; Πόσοι έχουν πτυχίο πανεπιστημίου; Πόσα χρήματα περίπου βγάζει ο καθένας; Πολύ θα θέλατε να ξέρατε, αλλά δυστυχώς μόνο εικασίες μπορείτε να κάνετε. Όμως ένα νέο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης για πρώτη φορά είναι σε θέση να μαντέψει τις απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα με αρκετή ακρίβεια. Για να το πετύχει αυτό, αρκεί να τροφοδοτήσει κανείς τους σχετικούς αλγόριθμους με φωτογραφίες δρόμων από το Google Street View και αυτοί, στη συνέχεια, κάνουν τα «μαγικά» τους, προχωρώντας σε εκτιμήσεις για τις πολιτικές προτιμήσεις, το μορφωτικό επίπεδο, το ύψος εισοδήματος κ.ά. για κάθε γειτονιά. Επιβεβαιώνεται έτσι το ρητό «είσαι ό,τι οδηγείς». Οι ερευνητές, με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια επιστήμης των υπολογιστών Φέι-Φέι Λι, διευθύντρια του Εργαστηρίου Τεχνητής Νοημοσύνης του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνιας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), εργάσθηκαν με 50 εκατομμύρια φωτογραφίες δρόμων, τις οποίες είχαν τραβήξει τα οχήματα της Google σε 200 αμερικανικές πόλεις. Οι μηχανικοί υπολογιστών χρησιμοποίησαν αλγόριθμους βαθιάς μάθησης και υπολογιστικής όρασης για να προσδιορίσουν τη μάρκα, το μοντέλο και το έτος κατασκευής περίπου 22 εκατομμυρίων αυτοκινήτων που υπήρχαν στις φωτογραφίες, κάτι που επιτεύχθηκε με ακρίβεια για τα μισά οχήματα (52%). Στο επόμενο στάδιο, άλλοι αλγόριθμοι τροφοδοτήθηκαν με δημογραφικά και εκλογικά στοιχεία και ανέλαβαν να κάνουν εκτιμήσεις με αφετηρία τα αυτοκίνητα και μόνο. Η τεχνητή νοημοσύνη αποδείχθηκε απρόσμενα ακριβής στις εκτιμήσεις της για το μέσο ύψος του εισοδήματος των νοικοκυριών σε κάθε γειτονιά, το ποσοστό των λευκών, μαύρων και Ασιατών που διαμένουν σε κάθε περιοχή, το μορφωτικό επίπεδο των κατοίκων, αλλά και το πόσοι ψήφισαν για τον δημοκρατικό Ομπάμα και πόσοι για τον ρεπουμπλικανό Μακέιν στις προεδρικές εκλογές του 2008. Με άλλα λόγια, είναι δυνατό να εκτιμήσει κανείς πόσο προοδευτική ή συντηρητική είναι μια περιοχή, ανάλογα με τον τύπο των οχημάτων που βλέπει κανείς συχνότερα παρκαρισμένα σε αυτήν. Για παράδειγμα, όσο περισσότερα επιβατικά αυτοκίνητα τύπου «σεντάν» είχε μια γειτονιά, τόσο περισσότεροι κάτοικοι είχαν ψηφίσει υπέρ του Ομπάμα, ενώ όσο περισσότερα οχήματα τύπου «πικ-απ» είχε μια περιοχή, τόσο μεγαλύτερο ήταν το ποσοστό υπέρ του Μακέιν. Αν ο αριθμός των σεντάν σε μια γειτονιά ήταν μεγαλύτερος από τον αριθμό των «πικ-απ», υπήρχε 88% πιθανότητα η γειτονιά να ψηφίζει Δημοκρατικούς. Αν αντίθετα τα «πικ-απ» ξεπερνούσαν τα σεντάν, τότε υπήρχε 82% πιθανότητα η γειτονιά να ψηφίζει Ρεπουμπλικανούς. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι στο μέλλον, καθώς θα αυξηθούν οι κάμερες στους δρόμους χάρη στα αυτόνομα οχήματα που θα κυκλοφορούν, θα συλλέγονται ολοένα περισσότερα στοιχεία και θα είναι δυνατό ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης να βγάζει σχετικά συμπεράσματα σχεδόν σε πραγματικό χρόνο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500178948

Νέα στοιχεία για την ατμόσφαιρα του «ακραίου πλανήτη» Η θέση αλλά και τα φαινόμενα που προκαλούνται σε αυτόν έχουν οδηγήσει τους επιστήμονες να χαρακτηρίσουν τον εξωπλανήτη Wasp-18b ως ένα «ακραίο πλανήτη». Νέα στοιχεία που ανακαλύφθηκαν σε αυτόν επιβεβαιώνουν τον χαρακτηρισμό που του δόθηκε. Ο πλανήτης αυτός βρίσκεται στο σύστημα του άστρου WASP 18 σε απόσταση 325 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Φοίνικα και έχει λίγο μεγαλύτερη μάζα από αυτή του Ήλιου. Όπως αναφέρει «Το Βήμα», ο Wasp-18b όπως ονομάστηκε ο εξωπλανήτης είναι ένας γίγαντας αερίων με μάζα δέκα φορές μεγαλύτερη από αυτή του Δία και βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το μητρικό του άστρο, μόλις 3 εκατ. χλμ μακριά από αυτό. Ο πλανήτης Wasp 18b είναι τόσο κοντά στο άστρο που ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από αυτό μόλις σε 24 ώρες! Ομάδα ερευνητών του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA εντόπισαν νέα στοιχεία στον Wasp-18b, και ειδικότερα μια σειρά από ατμοσφαιρικά δεδομένα. Σύμφωνα με τους ερευνητές ο πλανήτης περιβάλλεται από μια «πνιγηρή» στρατόσφαιρα στην οποία κυριαρχεί το τοξικό μονοξείδιο του άνθρακα ενώ απουσιάζει εντελώς οποιοδήποτε ίχνος νερού. «Η ατμοσφαιρική σύσταση του Wasp-18b ξεπερνάει όλα όσα γνωρίζαμε για τους πλανήτες αλλά και όσα αναμέναμε να δούμε ακόμη και σε αυτόν. Δεν υπάρχει κανένας άλλος πλανήτης που τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του να κυριαρχούνται σε τόσο υψηλά ποσοστά από μονοξείδιο του άνθρακα» αναφέρουν στην μελέτη τους οι ερευνητές επιβεβαιώνοντας δικαιώνοντας έτσι τον χαρακτηρισμό του ακραίου πλανήτη που έχει δοθεί στον Wasp-18b. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500179027

Ο ISS διορθώνει την πορεία του με το "Progress MS-06" Σύμφωνα με το πρόγραμμα της πτήσης του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), πραγματοποιήθηκε η προγραμματισμένη διόρθωση της τροχιάς του ISS στις 29 Νοεμβρίου 2017. Για να εκτελέσει τον ελιγμό στις 18:50 ώρα Μόσχας, ενεργοποιήθηκε η μονάδα πρόωσης του οχήματος φορτίου Progress-MS-06, που είχε συνδεθεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ο χρόνος λειτουργίας του συστήματος πρόωσης ήταν 183,6 δευτερόλεπτα. Ως αποτέλεσμα, ο σταθμός έλαβε αύξηση ταχύτητας 0,36 m / s. Σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας υποστήριξης βαλλιστικής πλοήγησης του Κέντρου Ελέγχου Πτήσεων (MCC), οι υπολογισμένες παράμετροι τροχιάς του ISS μετά τον ελιγμό ήταν: • Το ελάχιστο ύψος πάνω από την επιφάνεια της Γης είναι 402,8 km, • Το μέγιστο ύψος πάνω από την επιφάνεια της Γης είναι 422,7 χλμ. • η περίοδος κυκλοφορίας είναι 92,60 λεπτά, • κλίση της τροχιάς - 51.625 μοίρες. Ο σκοπός της προσαρμογής ήταν ο σχηματισμός των βαλλιστικών προϋποθέσεων για την προσγείωση του επανδρωμένου διαστημόπλοιου «Σογιούζ-05 MS», που έχει προγραμματιστεί για τις 14 Δεκεμβρίου, το 2017, καθώς και την εκτόξευση τοτ επανδρωμένου διαστημόπλοιου «Σογιούζ MS-07,» έχει προγραμματιστεί για τις 17 Δεκεμβρίου του 2017. https://www.roscosmos.ru/24388/ ISS-54/55 Στο Κέντρο για την Εκπαίδευση Κοσμοναυτών Yu.A. Gagarina (CPC) εγινε ολοκληρωμένη εκπαίδευση εξετάσεις (KET) του κύριου και η εφεδρικου πληρωματος ISS-54/55. Αυτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά και υπεύθυνα στάδια της προετοιμασίας για διαστημική πτήση. Πίσω από χρόνια σκληρής μελέτης, έντονης προπόνησης, εξετάσεων και δοκιμων. Η σύνθετη εκπαίδευση εξετάσεων ολοκληρώνει το πρόγραμμα εργασίας των κοσμοναύτων και αστροναυτών στο CPC. Ως εκ τούτου, τα πληρώματα προσπάθησαν να επιδείξουν όλες τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους. Στις 28 Νοεμβρίου 2017 το εφεδρικό πλήρωμα του ISS-54/55 (Sergey Prokopiev Αλέξανδρος Gerst και Janette Epps) πέρασε την εκπαίδευση-εξετάσεις για την εφαρμογή των στοιχείων του προγράμματος πτήσεων για τη μεταφορά του επανδρωμένου όχηματος «Σογιούζ» και το κυριο πλήρωμα (Anton Shkaplerov, Scott Tingley και το κανάλι Norishige) - στον προσομοιωτή του ρωσικού τμήματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Και στις 29 Νοεμβρίου, άλλαξαν ποστα. Ο διοικητής του πληρώματος Anton Shkaplerov αναφερθηκε στην εξεταστική επιτροπή του πληρώματος έτοιμο να ξεκινήσει η αρχή μιας ολοκληρωμένη εκπαίδευσης- εξέτασης. Στη συνέχεια, το πλήρωμα τράβηξε την κάρτα εξέτασης με μια λίστα των καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που είναι δυνατόν κατά τη διάρκεια της κατάρτισης «πτήσης» στο πλοίο. Τι απρόβλεπτα περιέχονται στο «εισιτήριο Εξέταση», οι αστροναύτες δεν ξέρουν και θα το βρουν στην διαδικασία. Πριν πάρουν ένα κάθισμα στο εσωτερικό του προσομοιωτή της διαστημοσυσκευής TPK «Σογιούζ», οι κοσμοναύτες και αστροναύτες απάντησαν ερωτήσεις από τους δημοσιογράφους. Ειδικότερα, Anton Shkaplerov είπε ότι τον Φεβρουάριο του 2018 έχει προγραμματιστεί διαστημικός περίπατος μαζί με τον Αλέξανδρο Misurkin για την εγκατάσταση του ψηφιακού συστήματος της μονάδας λήψης που θα μεταδίδουν στη Γη μεγάλες ποσοτήτες πληροφοριών μέσω των ρωσικών δορυφόρων αναμετάδοσης «Λουτς». Δημιουργία αντιγράφων ασφαλείας των πληρωμάτων στα πρόθυρα του προσομοιωτή του ρωσικού τμήματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού πριν από την CAT μίλησε επίσης με τον Τύπο. "Έχουμε ένα πολύ ενδιαφέρον, καλά συντονισμένο πλήρωμα", δήλωσε ο Σεργκέι PROKOPIEV. - Είμαστε εκπρόσωποι διαφορετικών χωρών, αλλά αλληλεπιδρούμε πολύ καλά μεταξύ μας, καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον. Η αλληλοεπικάλυψη μας δίνει την ευκαιρία να αποκτήσουμε μια συγκεκριμένη εμπειρία και να προετοιμαστούμε καλύτερα για τη μελλοντική πτήση ».Ο Αλέξανδρος Gerst πρόσθεσε ότι περιμένει για ένα ταξίδι στο Μπαϊκονούρ που έχει προγραμματιστεί για τις 4 Δεκεμβρίου, δεδομένου ότι είναι ένα πολύ σημαντικό τελικό στάδιο της προετοιμασίας. Το εισιτήριο KET ISS περιλαμβάνει τέσσερα ενδεχόμενα (αστοχίες του συστήματος) και ένα ατύχημα (μπορεί να είναι μια πυρκαγιά ή διαρροή της αποσυμπίεσης αμμωνίας). Έτσι, αυτή τη φορά, κατά τη διάρκεια της εξέτασης ISS, σημειώθηκε η αποσυμπίεση. Τα μέλη του back-up του πληρώματος έπρεπε να απομονώσουν το σταθμό, μεταβουν στο πλοίο και να προετοιμαστούν για να κατέβουν. Κατά τη διάρκεια των εργασιών σχετικά με την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, δεν βρέθηκαν παρατηρήσεις. https://www.roscosmos.ru/print/24392/

Η NASA ετοιμάζει το επόμενο όχημα που θα στείλει στον Άρη. Το επόμενο όχημα που θα στείλει στον Άρη, στο πλαίσιο της αποστολής Mars 2020 αναπτύσσει η NASA: Εκ πρώτης όψεως μοιάζει αρκετά με το Curiosity, ωστόσο διαθέτει επτά νέα όργανα, επανασχεδιασμένους τροχούς και μεγαλύτερη αυτονομία. Ένα ειδικό τρυπάνι θα συλλέγει πυρήνες βράχων, ενώ ένα σύστημα που θα περιλαμβάνει μίνι ρομποτικό βραχίονα θα σφραγίζει τα δείγματα, που θα αφήνονται στην επιφάνεια του Άρη για να περισυλλεγούν από μελλοντικές αποστολές. Το hardware της νέας αποστολής αναπτύσσεται στο Jet Propulsion Laboratory της NASA, και περιλαμβάνει τόσο το διαστημικό κομμάτι (δηλαδή το πώς το όχημα θα μεταφερθεί στον Κόκκινο Πλανήτη) όσο και τον ειδικό «ιπτάμενο γερανό» που θα κατεβάσει το ρόβερ στην επιφάνεια του Άρη. Και τα δύο αυτά στάδια έχουν περάσει στο Spacecraft Assembly Facility του JPL. Όπως προαναφέρθηκε, το Mars 2020 βασίζεται πολύ στο Curiosity, που έφτασε στον Άρη το 2012: Περίπου το 85% της μάζας του έχει «κληρονομηθεί» από αυτό. Ωστόσο οι στόχοι είναι διαφορετικοί- όπως για παράδειγμα η αναζήτηση ιχνών αρχαίας ζωής, και για αυτό διαθέτει πολύ πιο εξελιγμένα όργανα. Επίσης, το νέο ρόβερ εξοπλίζεται με αναβαθμισμένο υλικό του Curiosity, όπως έγχρωμες κάμερες και ένα λέιζερ που μπορεί να καταστρέψει βράχους και να αναλύσει τη σύστασή τους- ενώ βασικό μέρος της αποστολής είναι ένας «μαραθώνιος» συλλογής δειγμάτων, με συλλογή τουλάχιστον 20 πυρήνων βράχων (ενδεχομένως 30-40) που προορίζονται κάποια στιγμή να επιστραφούν στη Γη. Το JPL ακόμα αναπτύσσει μια σημαντική νέα τεχνολογία προσεδάφισης (terrain-relative navigation), η οποία κατά το στάδιο της καθόδου θα χρησιμοποιεί computer vision για να συγκρίνει το τοπίο με χάρτες που θα έχει φορτώσει από πριν. Η τεχνολογία αυτή θα βοηθήσει το σκάφος να κινηθεί προς ασφαλείς ζώνες προσεδάφισης, διορθώνοντας την πορεία του κατά την κάθοδο. Άλλη μια τεχνολογία (range trigger) θα χρησιμοποιεί δεδομένα θέσης και ταχύτητας για να προσδιοριστεί η κατάλληλη στιγμή ανοίγματος του αλεξιπτώτου. Σημειώνεται πως η επιλογή του χώρου προσεδάφισης αποτελεί άλλο ένα σημαντικό κομμάτι της αποστολής: Τον Φεβρουάριο η επιστημονική κοινότητα μείωσε τους υποψήφιους χώρους από οκτώ σε τρεις, οι οποίοι αποτελούν εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους περιβάλλοντα που θα μπορούσαν να φιλοξενούν (ή να έχουν φιλοξενήσει) ζωή. Η τελική επιλογή εκτιμάται πως θα γίνει σε έναν περίπου χρόνο. http://www.naftemporiki.gr/story/1299938/inasaetoimazei-to-epomeno-oxima-pou-tha-steilei-ston-ari

Την Κυριακή η μεγαλύτερη και φωτεινότερη πανσέληνος. Η μεγαλύτερη Σελήνη του 2017 θα είναι ορατή στην πανσέληνο της Κυριακής 3 Δεκεμβρίου, η οποία θα είναι η πιο εντυπωσιακή από όλες τις πανσελήνους της φετινής χρονιάς. Την ημέρα εκείνη ο δορυφόρος μας θα έχει πλησιάσει στη Γη πάρα πολύ, σε απόσταση σχεδόν 358.400 χιλιομέτρων, και έτσι το φεγγάρι θα φαίνεται 7% μεγαλύτερο και 16% φωτεινότερο από όσο μια συνηθισμένη πανσέληνος. Η Σελήνη ακολουθεί μια ελλειπτική τροχιά και η απόστασή της από τον πλανήτη μας δεν είναι σταθερή. Έτσι, τόσο το κοντινότερο σημείο της (περίγειο), όσο και το πιο μακρινό (απόγειο), εμφανίζουν αυξομειώσεις από μήνα σε μήνα. Η μέση απόσταση Γης-Σελήνης (382.900 χιλιόμετρα) αυξάνεται κατά 5% περίπου στο απόγειο και μειώνεται κατά 5% στο περίγειο. Ο όρος «υπερ-Σελήνη» ή «σούπερ-Σελήνη», που σημαίνει ότι η πανσέληνος συμπίπτει με το περίγειο, δεν είναι επιστημονικός, αλλά δημιουργήθηκε το 1979 από τον αστρολόγο Ρίτσαρντ Νόλε. Έχει υιοθετηθεί επίσης από μερικούς ο όρος μικρο-Σελήνη ή μίνι-Σελήνη, όταν η πανσέληνος συμπίπτει με το απόγειο. Για να υπάρχει σούπερ-Σελήνη, το φεγγάρι πρέπει να απέχει λιγότερα από 360.000 χιλιόμετρα από το κέντρο της Γης. Τον φετινό Δεκέμβριο η πανσέληνος και το περίγειο διαφέρουν κατά λιγότερο από μια μέρα. Η σούπερ-πανσέληνος θα υπάρξει στις 17:47 ώρα Ελλάδος της Κυριακής 3 Δεκεμβρίου, ενώ το περίγειο της Σελήνης (δηλαδή το κοντινότερο πλησίασμά της στη Γη) θα συμβεί τη Δευτέρα το πρωί στις 10:42 ώρα Ελλάδας. Στο περίγειο η Σελήνη θα απέχει από τη Γη 357.492 χιλιόμετρα, ενώ τη στιγμή της πανσελήνου λίγο παραπάνω (357.987 χλμ). Η πιο μικρή και σε μεγαλύτερη απόσταση από τη Γη (406.268 χλμ.) πανσέληνος του 2017 είχε συμβεί στις 9 Ιουνίου, κοντά στο απόγειό της. Σε μια σούπερ-Σελήνη το φεγγάρι φαίνεται περίπου 7% μεγαλύτερο από μια τυπική πανσέληνο και 12% έως 14% μεγαλύτερο από μια μικρο-πανσέληνο (όταν το φεγγάρι βρίσκεται στο απόγειο). Επίσης, στη σούπερ-Σελήνη το φεγγάρι φαίνεται 16% πιο φωτεινό σε σχέση με μια μέση πανσέληνο και 30% φωτεινότερο από ό,τι μια μικρο-πανσέληνος. Ο Ιανουάριος 2018 θα έχει δύο πανσελήνους, στις 2 και 31 Ιανουαρίου, που και οι δύο θεωρούνται σούπερ-Σελήνη, επειδή το φεγγάρι πάλι θα βρίσκεται κοντά στο περίγειό του. Μάλιστα η πανσέληνος της 31ης Ιανουαρίου θα συνδυασθεί με ολική έκλειψη της Σελήνης. Οι υπερ-πανσέληνοι στο βόρειο ημισφαίριο κατά τους μήνες του χειμώνα φαίνονται μεγαλύτερες από ό,τι τον υπόλοιπο χρόνο, επειδή αυτή την εποχή του χρόνου η Γη βρίσκεται πιο κοντά στον Ήλιο. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος η βαρύτητα του Ήλιου έλκει το φεγάρι πιο κοντά στη Γη. Έτσι, μια χειμωνιάτικη σούπερ-Σελήνη δείχνει μεγαλύτερη και φωτεινότερη από μια καλοκαιρινή - αλλά συχνά είναι πιο δύσκολο να την απολαύσει κανείς λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών. Σε κάθε περίπτωση, η καλύτερη στιγμή για να δει κανείς μια υπερ-πανσέληνο, είναι αμέσως μόλις το φεγγάρι «ανατείλει» λίγο πάνω από τη γραμμή του ορίζοντα. Στη θέση αυτή, το φεγγάρι φαίνεται μεγαλύτερο και λαμπρότερο από ό,τι όταν σηκώνεται ψηλά στον ουρανό, επειδή όταν είναι χαμηλά, μπορεί κανείς να το συγκρίνει με στοιχεία του τοπίου (λόφους, κτίρια κ.α). Μεταπολεμικά, η πιο κοντινή στη Γη σούπερ-Σελήνη ήταν εκείνη στις 26 Ιανουαρίου 1948, ενώ την επόμενη φορά που η πανσέληνος θα έλθει ακόμη πιο κοντά στη Γη, θα είναι στις 25 Νοεμβρίου 2034. Κι επειδή κατά καιρούς εκφράζονται ανησυχίες ότι μια σούπερ-Σελήνη μπορεί να «πυροδοτήσει» φυσικές καταστροφές, οι επιστήμονες της NASA και άλλοι που έχουν μελετήσει το ζήτημα, δεν επιβεβαιώνουν αυτές τις φοβίες. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500178567

Ο Έλληνας ερευνητής που κέρδισε το «γερμανικό Νομπέλ» έρχεται στην Αθήνα. Αποτελεί η διασύνδεση της έρευνας και της καινοτομίας με την επιχειρηματικότητα μονόδρομο για την ανάπτυξη στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης; Σε αυτό το ερώτημα θα επιχειρήσει να απαντήσει βάσει τεκμηρίων από την Αθήνα ο βραβευμένος με Leibniz Prize, δηλ. το «γερμανικό Νομπέλ» Έλληνας επιστήμονας της διασποράς Βασίλης Ντζιαχρήστος. Ο τακτικός καθηγητής στην Ιατρική Σχολή και στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Τechnische Universität München (TUM) του Μονάχου, ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του καθηγητή του Τμήματος Πληροφορικής και δ/ντή του Εργαστηρίου Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας, BiHELab (http://bihelab.di.ionio.gr/) του Ιονίου Πανεπιστημίου Παναγιώτη Βλάμου, θα δώσει για πρώτη φορά ανοικτή διάλεξη για το κοινό με τίτλο: "Ερευνώ-καινοτομώ-επιχειρώ": Βιοϊατρική μηχανική και οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα της κρίσης”, στις 6 Δεκεμβρίου στο Ίδρυμα Ευγενίδου (στις 19:00 μ.μ), Ακολούθως, ο καθηγητής Παναγιώτης Βλάμος στην εισήγησή του με τίτλο: "Εφαρμοσμένη έρευνα Βιοπληροφορικής και Ιατρικός τουρισμός. Η περίπτωση του εργαστηρίου BiHELab", θα τεκμηριώσει τη θέση του προσκεκλημένου ομιλητή. Η επίσκεψη του διακεκριμένου Έλληνα ερευνητή στην Αθήνα εντάσσεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «δορυφόρων» του διεθνούς συνεδρίου Genedis 2018 - “Genetics, Geriatrics and Neurodegenerative disease research” (www.genedis.eu) που διοργανώνεται για τρίτη φορά από το Εργαστήριο Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας, BiHeLab στο Τορόντο του Καναδά στις 25-28 Οκτωβρίου 2018. http://www.naftemporiki.gr/story/1299857/o-ellinas-ereunitis-pou-kerdise-to-germaniko-nompel-erxetai-stin-athina Χρηματοδότηση ελλήνων ερευνητών από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC) Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC) ανακοίνωσε τη χορήγηση «επιχορηγήσεων εδραίωσης» (Consolidator Grants) σε 329 ερευνητές από 22 χώρες της Ευρώπης, επτά από τους οποίους είναι ελληνικής καταγωγής. Οι τρεις διεξάγουν έρευνα στην Ελλάδα και οι υπόλοιποι τέσσερις σε άλλες χώρες. Πρόκειται για τους 'Αλκηστη Μπονάνου (Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών), Μαρίνο Σαρηγιάννη (Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας-ΙΤΕ), Κώστα Τάσση (ΙΤΕ), Λάμπρο Μαλαφούρη (Πανεπιστήμιο Οξφόρδης), Κώστα Παναγιώτου (Πανεπιστήμιο Μονάχου), Μαρία Ρεντετζή (Πανεπιστήμιο Βιέννης) και Ηλία Παπαϊωάννου (London Business School). Το συνολικό ποσό χρηματοδότησης για τη νέα αυτή «φουρνιά» των «επιχορηγήσεων εδραίωσης» θα φθάσει τα 630 εκατομμύρια ευρώ, όπως ανακοίνωσε το ERC. Είχαν κατατεθεί 2.538 προτάσεις και επιλέχθηκε το 13%. Μία στις τρεις επιχορηγήσεις (32%) αφορά γυναίκες. Αναμένεται να δημιουργηθούν περίπου 2.000 νέες θέσεις διδακτορικών και μεταδιδακτορικών ερευνητών και βοηθητικού προσωπικού. Οι περισσότεροι επιχορηγούμενοι ερευνητές προέρχονται από τη Βρετανία (60), τη Γερμανία (56), τη Γαλλία (38) και την Ολλανδία (25). Τα ερευνητικά έργα καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων στις φυσικές και μηχανολογικές επιστήμες, στις βιοεπιστήμες, καθώς επίσης στις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες. Οι επιχορηγήσεις εδραίωσης, που θεωρούνται άκρως ανταγωνιστικές, χορηγούνται σε εξέχοντες ερευνητές, ανεξαρτήτως εθνικότητας και ηλικίας, οι οποίοι έχουν πείρα 7 έως 12 ετών μετά τη διδακτορική τους διατριβή και θεωρούνται πολλά υποσχόμενοι. Τα ποσά με τα οποία χρηματοδοτείται κάθε ερευνητής μπορεί να φθάσουν τα δύο εκατομμύρια ευρώ. Το Αστεροσκοπείο Αθηνών ανακοίνωσε ήδη ότι η ερευνήτριά του 'Αλκηστη Μπονάνου θα χρηματοδοτηθεί με 1,1 εκατ. ευρώ για ένα πενταετές ερευνητικό πρόγραμμα με αντικείμενο την κατανόηση των πιο μεγάλων άστρων του πρώιμου σύμπαντος. Το ERC, το οποίο δημιουργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2007, είναι ο κυριότερος ευρωπαϊκός χρηματοδοτικός οργανισμός για έρευνες αιχμής. Κάθε χρόνο επιλέγει και χρηματοδοτεί τους πιο δημιουργικούς ερευνητές οποιασδήποτε εθνικότητας και ηλικίας, για την υλοποίηση σχεδίων που εδρεύουν στην Ευρώπη. Το ERC παρέχει επίσης επιχορηγήσεις εκκίνησης σε νέους ερευνητές (Starting Grants), καθώς και σε καταξιωμένους πλέον επιστήμονες (Advanced Grants), ενώ από φέτος ξεκίνησε και το πρόγραμμα επιχορηγήσεων συνέργειας (Synergy Grants). Μέχρι σήμερα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας έχει χρηματοδοτήσει περισσότερους από 7.500 ερευνητές σε διάφορα στάδια της καριέρας τους, καθώς επίσης πάνω από 50.000 διδακτορικούς και μεταδιδακτορικούς ερευνητές. Το ERC έχει έναν προϋπολογισμό 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ για το 2017, που αντιστοιχεί περίπου στο 1% των συνολικών δαπανών για Έρευνα στην ΕΕ. Για την περίοδο 2014-2020 ο προϋπολογισμός του ξεπερνά τα 13 δισεκατομμύρια ευρώ. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500178768

Ελληνική εταιρεία υψηλής τεχνολογίας στην παγκόσμια κορυφή! - Νέα συμβόλαια 35 εκατ. ευρώ της «ΘΕΩΝ Αισθητήρες» Ηγετική θέση στην παγκόσμια αγορά συστημάτων νυχτερινής όρασης και θερμικής απεικόνισης, απέκτησε η ελληνική εταιρεία (έδρα στο Κορωπί) ΘΕΩΝ Αισθητήρες, μετά και τη νέα μαζική υπογραφή συμβολαίων πώλησης συστημάτων προηγμένης τεχνολογίας σε τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες ύψους 35 εκατ. ευρώ. Την επιτυχία, που αναβίβασε σε πάνω από 130 εκατ. ευρώ τις πωλήσεις της εταιρείας στο εξωτερικό, επισφράγισε η σύναψη από την ΘΕΩΝ Αισθητήρες, στρατηγικής της συμμαχίας με την ελβετο-γαλλική SAFRAN-VECTRONIX. Βάσει αυτής, οι δύο εταιρείες κατέθεσαν προσφορά στο μεγαλύτερο διαγωνισμό οργάνων θερμικής απεικόνισης και νυχτερινής όρασης που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την στιγμή στην Ευρώπη (οικονομικού ύψους πάνω από 120 εκ. ευρώ) που αφορά τον πλήρη εκσυγχρονισμό σε όργανα τέτοιου τύπου των ελβετικών Ενόπλων Δυνάμεων. Συγκεκριμένα η ΘΕΩΝ Αισθητήρες υπέγραψε τις εξής εξαγωγικές συμβάσεις: ΔΑΝΙΑ: Η πρώτη σύμβαση, υπεγράφη τον Οκτώβριο με τις ένοπλες δυνάμεις της Δανίας και αφορά στην προμήθεια μονόκυαλων νυχτερινής όρασης επόμενης γενιάς. Η επιλογή αυτή, μετά από διεθνή διαγωνισμό που είχε ξεκινήσει το 2016 καθιστά την ΘΕΩΝ αποκλειστικό προμηθευτή της Δανίας τα επόμενα επτά χρόνια για τέτοιου τύπου όργανα. Στο δημόσιο διαγωνισμό, το σύστημα της ΘΕΩΝ έλαβε την καλύτερη τεχνική και επιχειρησιακή αξιολόγηση, ενώ ταυτόχρονα είχε και την ανταγωνιστικότερη τιμή. ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Η δεύτερη σύμβαση, πάλι μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών, υπεγράφη εντός Νοεμβρίου, με τις ένοπλες δυνάμεις της Γερμανίας και αφορά συμβόλαιο για δίκυαλα νυχτερινής όρασης, για τις γερμανικές ειδικές δυνάμεις. Πρόκειται για μία επιτυχία, που έρχεται μετά από 3ετή προσπάθεια, η οποία παράλληλα «ανοίγει» περαιτέρω την αγορά της Γερμανίας και σε εταιρείες που δεν ανήκουν στον κεντρικό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ΛΕΤΟΝΙΑ: Η τρίτη σύμβαση, ανακοινώθηκε τον Οκτώβριο και αφορά τις Ένοπλες Δυνάμεις της Λετονίας. Πάλι μέσω διεθνούς διαγωνισμού η ΘΕΩΝ επελέγη για την προμήθεια μονόκυαλων και δίκυαλων συστημάτων νυχτερινής όρασης. ΠΟΛΩΝΙΑ: Η τέταρτη σύμβαση αφορά ανάθεση στην ΘΕΩΝ προμήθειας δίκυαλων νυχτερινής παρατήρησης, για τις ειδικές δυνάμεις της χώρας. Η ανάθεση επιτεύχθηκε παρά την μονοπωλιακή θέση που κατέχει μέχρι σήμερα η αντίστοιχη κρατική εταιρεία της χώρας, στις συμβάσεις των ενόπλων δυνάμεων για αντίστοιχα όργανα. Στο μεταξύ, η ΘΕΩΝ κατάφερε να εισέλθει και σε νέες αγορές, όπως της Μπουρκίνα Φάσο και της Εθνικής Φρουράς του Κουβέιτ, για διόπτρες νυχτερινής σκόπευσης. Οι ίδιες διόπτρες παραδίδονται στον Ελληνικό Στρατό σε συνεργασία με τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ). Επισημαίνεται ότι οι τιμές εξαγωγών για τέτοιες διόπτρες παραμένουν πιο υψηλές από τις τιμές πώλησης στην Ελλάδα. Θερμικά όργανα απεικόνισης Τα νέα όργανα σχεδίασης θερμικής απεικόνισης της ΘΕΩΝ, μετά από εξαντλητικές δοκιμές πεδίου, βρίσκονται στην κορυφαία θέση στις επιλογές των χρηστών και υπερέχουν σχεδόν σε όλους τους αντίστοιχους διεθνείς διαγωνισμούς έναντι του ανταγωνισμού. Η εταιρεία θεωρεί ότι δικαιώθηκε για την επιλογή της να αναπτύξει σταδιακά παραγωγή θερμικών προϊόντων προκειμένου να βασιστεί σε αποκλειστικά δικά της κρίσιμα υποσυστήματα και να μην αγοράσει τεχνολογία από το εξωτερικό. Τέτοια κρίσιμα συστήματα είναι η θερμική μηχανή και οι φακοί που την καθιστούν ιδιαίτερα ανταγωνιστική και τεχνικά ανώτερη από άλλες εταιρείες του χώρου. Οι πρώτες συμβάσεις θερμικών οργάνων ξεκίνησαν στην Ασία και συνεχίζονται τώρα στην Μέση Ανατολή.Οι πωλήσεις θερμικών διοπτρών της ΘΕΩΝ, στην Ελλάδα (μειοδότρια πρόσφατα και σε σχετικό διαγωνισμό της Αστυνομίας), τη Β. Ευρώπη, τη Μέση και Άπω Ανατολή, αναμένεται να διαμορφώσουν το 30% των ετησίων εσόδων του ομίλου για το 2018. Ταυτόχρονα, όπως προαναφέρθηκε η ΘΕΩΝ ανακοίνωσε τη σύναψη στρατηγικής της συμμαχίας με την ελβετο-γαλλική SAFRAN-VECTRONIX. Η SAFRANVECTRONIX, με δεσπόζουσα θέση στην Ελβετία και 100%, θυγατρική της γαλλικής SAFRAN, επέλεξε την πλήρη συνεργασία με τη ΘΕΩΝ για τον διαγωνισμό αυτό, παρά το γεγονός ότι παράγει σε πολλές περιπτώσεις παρεμφερή προϊόντα με αυτά της ΘΕΩΝ. Η SAFRAN αγνόησε προσφορές για συνεργασία από άλλες πολυεθνικές διότι έκρινε ότι μόνο η συνεργασία με τη ΘΕΩΝ θα μεγιστοποιούσε τις πιθανότητες επιτυχίας της στον μεγάλο αυτό διαγωνισμό. Η συνεργασία της ΘΕΩΝ με τον όμιλο SAFRAN ξεκίνησε πριν πολλά χρόνια, στο πλαίσιο ενός προγράμματος αντισταθμιστικών ωφελημάτων του ΥΠΕΘΑ, μέσω του οποίου έγινε η πρώτη μεταφορά τεχνογνωσίας για την παραγωγή και παράδοση προηγμένων θερμικών οργάνων στον Ελληνικό Στρατό και σε Τρίτη χώρα. Ο πρόεδρος & διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Χριστιανός Χατζημηνάς δήλωσε σχετικά: «Οι ανωτέρω συμβάσεις και συνεργασίες καθιστούν αδιαμφισβήτητα τη ΘΕΩΝ ως την κορυφαία ευρωπαϊκή εταιρεία στον χώρο αυτό. Αυτό αποδεικνύει τη δυναμικότητα και τις δυνατότητες της Ελληνικής αμυντικής και αεροδιαστημικής βιομηχανίας, η οποία έχει την προοπτική να συμβάλλει και να είναι παρούσα στο όραμα της κοινής Ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. Ο όμιλός μας (ΕFA Ventures) σύντομα θα ανακοινώσει τις πρωτοβουλίες του ώστε να αποκτήσει αυτή η πολλά υποσχόμενη βιομηχανία στην Ελλάδα, περαιτέρω πλάτος και έκταση». Ο Αντιπρόεδρος Θωμάς Ντάκος δήλωσε: «Η ΘΕΩΝ Αισθητήρες πιστεύει ότι δεν μπορεί να υπάρξει ορθά δομημένη Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανία, εάν δεν διασφαλίζεται η επιλογή προμηθευτών παρά μόνο με αυστηρά ποιοτικά και ανταγωνιστικά κριτήρια από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δηλαδή, όσες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξάγουν προηγμένο αμυντικό υλικό πρέπει να είναι ανοιχτές στις αντίστοιχες εισαγωγές από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανεξαρτήτως εθνικής προέλευσης». Ο Γενικός Διευθυντής Βασίλης Σαββαίδης υπογράμμισε: «Στη Δανία μεταξύ άλλων χωρών και συμβάσεων της εταιρείας, όπως στο συμβόλαιο με την Ολλανδία, υπάρχει συμβατική υποχρέωση της ΘΕΩΝ για υλοποίηση Αντισταθμιστικών Ωφελημάτων. Η ορθή υλοποίηση αυτών οδηγεί στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην εισροή υψηλής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας και στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας στην οποία υλοποιείται η σχετική υποχρέωση. Παρά την πίεση της Γαλλίας και της Γερμανίας για την κατάργηση των Αντισταθμιστικών Ωφελημάτων, χώρες, όπως για παράδειγμα, η Δανία, η Πολωνία και η Ολλανδία - οι οποίες έχουν αναθέσει στη ΘΕΩΝ Αισθητήρες συμβάσεις προμηθειών – συμπεριλαμβάνουν στα συμβόλαια αυτά όρους για την ύπαρξη Αντισταθμιστικών Ωφελημάτων. Εν αντιθέσει, δυστυχώς μετά από πίεση των θεσμών, η Ελλάδα βασιζόμενη στην ίδια Ευρωπαϊκή οδηγία τα έχει καταργήσει. Τα ίδια προγράμματα αυτά έδωσαν την αρχική και αναγκαία ώθηση ώστε η ΘΕΩΝ να αρχίσει εδώ και χρόνια να εδραιώνει τη θέση της στην παγκόσμια αγορά. http://www.pronews.gr/oikonomia/elliniki-viomihania/649136_elliniki-etaireia-ypsilis-tehnologias-stin-pagkosmia-koryfi-nea

Βακτήρια στον ISS ίσως είναι εξωγήινα, ισχυρίζεται κοσμοναύτης. Βακτήρια που πιθανώς προέρχονται από το διάστημα και όχι από τη Γη, ανακαλύφθηκαν στο εξωτερικό τμήμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), φέρεται να δήλωσε ρώσος κοσμοναύτης στο ρωσικό πρακτορείο TASS. Τα δείγματα που συλλέχθηκαν από την εξωτερική επιφάνεια του Σταθμού στη διάρκεια προηγούμενων διαστημικών περιπάτων, στάλθηκαν στη Ρωσία για ανάλυση, όπου διαπιστώθηκε η ύπαρξη βακτηρίων, τα οποία δεν υπήρχαν αρχικά εκεί, όταν εκτοξεύθηκε στο διάστημα το συγκεκριμένο ρωσικό τμήμα του ISS. Αυτό ανέφερε ο κοσμοναύτης 'Αντον Σκαπλέροφ, ο οποίος ετοιμάζεται για το τρίτο ταξίδι του στο διαστημικό σταθμό τον επόμενο μήνα. «Τα βακτήρια έχουν έλθει από το εξώτερο διάστημα και εγκαταστάθηκαν στην εξωτερική επιφάνεια του σταθμού. Μελετώνται και μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να αποτελούν κίνδυνο», δήλωσε ο κοσμοναύτης, χωρίς πάντως να δίνει λεπτομέρειες για το πώς οι ρώσοι επιστήμονες έφθασαν στο -άκρως εντυπωσιακό, αν είναι αληθινό- συμπέρασμά τους περί εξωγήινης προέλευσης των μικροοργανισμών. Λαμβάνοντας όμως υπόψη πόσο σκληροτράχηλα είναι ορισμένα ακραιόφιλα βακτήρια, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα Independent και το Space.com, άλλοι ειδικοί θεωρούν ότι είναι πολύ δύσκολο να αποκλεισθεί η πιθανότητα μεταφοράς των βακτηρίων από τη Γη. Πειράματα στο παρελθόν, άλλωστε, έχουν δείξει ότι ακόμη και μικροσκοπικά ζώα, τα βραδύπορα, μπορούν να αντέξουν τις ακραίες συνθήκες του διαστήματος. Και στο παρελθόν, πάλι μέσω του TASS, ρώσοι επιστήμονες είχαν ανακοινώσει ότι μικροοργανισμοί και πλανγκτόν είχαν ανακαλυφθεί σε δείγματα που είχαν συλλεχθεί σε διαστημικούς περιπάτους, αλλά είχαν θεωρηθεί ότι έχουν γήινη προέλευση. Όπως τότε, έτσι και τώρα η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) αρνήθηκε να σχολιάσει και παρέπεμψε για διευκρινίσεις στην αντίστοιχη ρωσική υπηρεσία Roscosmos. Δεν είναι σαφές πού ακριβώς βρίσκονται σήμερα αυτά τα εξωγήινα βακτήρια, ποιός τα μελετά στη Ρωσία και τι έχει μάθει γι' αυτά έως τώρα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500178559 Μοναδική βόλτα στο κενό από αστροναύτη της NASA. Μια διαφορετική οπτική της Γης από ψηλά που σε κάνει να ξεχνάς όλα τα δεινά με τα οποία αυτή βρίσκεται αντιμέτωπη από κατακλυσμούς και πλημμύρες μέχρι την απειλή ενός πυρηνικού πολέμου, χάρισε στους ακολούθους του στο Twitter ο αστροναύτης της NASA, Ράντι Μπρέσνικ την ώρα που έκανε τον περίπατό του γύρω από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. «Κάποιες φορές στη διάρκεια ενός διαστημικού περιπάτου πρέπει απλά να βρεις μια στιγμή για να απολαύσεις την ομορφιά του πλανήτη μας», έγραψε στο Twitter με δεκάδες χρήστες να γράφουν τις εντυπώσεις τους. «Ενας πολύ ειρηνικός πλανήτης», έγραψε κάποιος με έναν δεύτερο να σχολιάζει «ήταν δύσκολο να φανταστώ ότι αυτός ο πλανήτης βρίσκεται αντιμέτωπος με τόσα προβλήματα και τόσες απογοητεύσεις». «Οι ηγέτες μας θα πρέπει να ανέβουν εδώ ψηλά και να απολαύσουν αυτή την υπέροχη θέα. Τότε θα είχαμε παγκόσμια ειρήνη» έγραψε κάποιος άλλος. Ο Μπρέσνικ απαθανάτισε με την GoPro κάμερά του τις μαγικές αυτές εικόνες ενώ επισκεύαζε έναν ρομποτικό βραχίονα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Και δεν είναι η πρώτη φορά που ο Μπρέσνικ εντυπωσιάζει τους followers του με τις φωτογραφίες που ανεβάζει. Χαρακτηριστικά, στις 20 Νοεμβρίου είχε αναρτήσει φωτογραφίες του όρους Φούτζι συγκρίνοντας την εικόνα που έχει κανείς όταν το αντικρίζει από κοντά με αυτήν από το διάστημα. Randy Bresnik @AstroKomrade Fuji-San or Mt Fuji, from any altitude an iconic symbol of Japan, rising 3,776m above the ground just west of Tokyo. #OneWorldManyViews 5:48 PM - Nov 20, 2017 18 18 Replies 451 451 Retweets 1,376 1,376 likes See Randy Bresnik's other Tweets http://www.kathimerini.gr/936777/gallery/epikairothta/kosmos/monadikh-volta-sto-keno-apo-astronayth-ths-nasa-video : HAPS: Ο «χαμένος κρίκος» ανάμεσα σε drones και δορυφόρους, από τον EOΔ. Ο ΕΟΔ (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος- ESA) επιδιώκει να επεκτείνει τις δραστηριότητές του σε μια νέα περιοχή του ουρανού, μέσω ενός πρωτοποριακού είδους αεροσκάφους- ενός «χαμένου κρίκου» ανάμεσα στα drones και στους δορυφόρους. Τα High Altitude Pseudo-Satellites (HAPS) είναι πλατφόρμες που αιωρούνται ή πετούν σε μεγάλα ύψη, σαν συμβατικά αεροσκάφη, αλλά λειτουργούν περισσότερο σαν δορυφόροι- απλά αντί να λειτουργούν από το διάστημα μπορούν να παραμένουν στις θέσεις τους εντός ατμόσφαιρας για εβδομάδες, ή ακόμα και για μήνες, παρέχοντας συνεχή κάλυψη της περιοχής από κάτω τους. Το καλύτερο λειτουργικό/ επιχειρησιακό υψόμετρο είναι στα περίπου 20 χλμ, πάνω από τα σύννεφα και 10 χλμ πάνω από τα ύψη που πετούν τα πολιτικά αεροσκάφη- όπου οι ταχύτητες των ανέμων είναι αρκετά χαμηλές για να παραμένουν στις θέσεις τους για μακρά χρονικά διαστήματα. Από αυτό το ύψος, μπορούν να καλύπτουν το έδαφος σε ορίζοντα 500 χλμ, επιτρέποντας ακριβή παρακολούθηση, τηλεπικοινωνίες υψηλού bandwidth ή λειτουργία εφεδρείας σε υπάρχουσες υπηρεσίες δορυφορικής πλοήγησης. Σειρά από τομείς του ΕΟΔ συνεργάζονται για τη διερεύνηση των δυνατοτήτων των σκαφών αυτών, εξηγεί ο Αντόνιο Τσικολέλα, ειδικός θεμάτων μελλοντικών συστημάτων: «Για παρατήρηση Γης, θα μπορούσαν να παρέχουν παρατεταμένη κάλυψη υψηλής ανάλυσης για περιοχές προτεραιότητας, ενώ για πλοήγηση και τηλεπικοινωνίες θα μπορούσαν να συρρικνώσουν τα “τυφλά” σημεία κάλυψης και να συνδυάσουν το εύρος bandwidth με αμελητέα καθυστέρηση σήματος. Ο ΕΟΔ εξετάζει πώς αυτοί οι πολλαπλοί χώροι θα μπορούσαν να βρεθούν μαζί». Όπως προσθέτει ο Θόρστεν Φερ, ειδικός παρατήρησης Γης, «εξετάζουμε αυτή την ιδέα για τα τελευταία 20 χρόνια, αλλά πλέον επιτέλους γίνεται πραγματικότητα. Αυτό συμβαίνει μέσω της ωρίμανσης τεχνολογιών – κλειδιών: Συρρικνωμένων avionics, ηλιακών κυψελών υψηλών επιδόσεων, ελαφρών μπαταριών κ.α.». Επίσης, μεγάλες θα ήταν οι δυνατότητες και όσον αφορά σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης, όπως η αντιμετώπιση καταστροφών κλπ. Μεταξύ των εταιρειών που εργάζονται πάνω στο αντικείμενο είναι η Airbus (Zephyr) και η Thales Alenia Space (Stratobus). http://www.naftemporiki.gr/story/1299556/hapsoxamenos-krikos-anamesa-sedroneskai-doruforous-apo-toneod Η διαστημική υπηρεσία της Ρωσίας δεν μπορεί να έρθει σε επαφή με τον νέο δορυφόρο. Η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos ανακοίνωσε ότι δεν μπορεί να έρθει σε επαφή με τον δορυφόρο που εκτοξεύθηκε από το νέο κοσμοδρόμιο Βοστότσνι της Ρωσίας στην Άπω Ανατολή. Όπως ανακοίνωσε η υπηρεσία, ο δορυφόρος Meteor-M έχει ωστόσο φτάσει στην καθορισμένη τροχιακή του θέση και οι ειδικοί αναλύουν την κατάσταση. http://www.kathimerini.gr/936630/article/epikairothta/kosmos/h-diasthmikh-yphresia-ths-rwsias-den-mporei-na-er8ei-se-epafh-me-neo-doryforo

Εκτοξευτηκε ο «Σογιούζ-2.1β» Στις 28 Νοεμβρίου 2017 στις 8:41 ωρα MSK από το πρώτο κοσμοδρόμιο Vostochny εκτοξεύτηκε με επιτυχία ο πυραύλος φορέας «Σογιούζ-2.1β» με ανώτερο στάδιο «Fregat» και τα διαστημικά οχήματα (SC) υδρομετεωρολογικης υποστήριξης «Meteor-M» αριθμός 2-1 και 18 μικρά διαστημικά οχήματα για επιστημονικούς και τεχνολογικούς σκοπούς. Όλα τα αρχικά στάδια της πτήσης του πυραυλου πηγαν κανονικα. Σε χρόνο 9 λεπτών 23 δευτερόλεπτων, η μονάδα κεφαλής διαχωρίζεται από το τρίτο στάδιο του οχήματος εκτόξευσης με ανώτερο στάδιο «Frigate» και άρχισε το πρόγραμμα το οποίο θα ειναι περισσότερο από 5 ώρες. Με επτά εγκλείσματα πρόωσης το booster «Frigate» θα κανει τον διαχωρισμό σε τροχιά του διαστημικού σκάφους «Meteor-M» № 2-1, IDEA, «Baumanets-2" ,την ομάδα KA ραφή, AISSat και LEO Vantage σε υψόμετρο από τους 600 τα 1000 km . Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος εκτόξευσης, το ενισχυτικό μπλοκ θα μεταφερθεί στην ατμοσφαιρική διαδρομή εισόδου στον Ειρηνικό Ωκεανό. Η έναρξη των μικρών δορυφόρων γίνεται προς το συμφέρον των επιστημονικών, εκπαιδευτικών, ερευνητικών και εμπορικών θεσμών στη Ρωσία, τη Νορβηγία, τη Σουηδία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιαπωνία, τον Καναδά και την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Τα 17 μικρά διαστημικά σκάφη από τα 18 ICA ειναι στο πλαίσιο της εφαρμογής των ξένων συμβάσεων. Ο χειριστής της εκτόξευσης είναι η JSC Glavkosmos. Το διαστημικό σκάφος (SC) «Meteor-Μ» № 2-1 ειναι μέρος του διαστημικού τμήματος υδρο-μετεωρολογικών και ωκεανογραφικών λογισμικων “Meteor-3M” του διαστημικού συστήματος και βάσει αυτής. Ο κρατικός πελάτης είναι η κρατική εταιρεία "ΡΟΣΚΟΣΜΟΣ", πελάτες - το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας και η Rosgidromet. Το διαστημικό σκάφος "Meteor-M" αριθ. 2-1 έχει σχεδιαστεί για να αποκτήσει: παγκόσμιες και τοπικές εικόνες των νεφών, της επιφάνειας της γης, ο πάγος και το χιόνι κάλυψη στο ορατό, υπέρυθρο και φούρνο μικροκυμάτων (συμπεριλαμβανομένων εκατοστό) φάσμα? δεδομένα για τον προσδιορισμό της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας και της θερμοκρασίας ακτινοβολίας της υποκείμενης επιφάνειας. δεδομένα σχετικά με την κατανομή του όζοντος στην ατμόσφαιρα και το γενικό περιεχόμενό του · δεδομένα για τον προσδιορισμό της συνολικής περιεκτικότητας σε μικρά αέρια συστατικά της ατμόσφαιρας · δεδομένα σχετικά με την φασματική πυκνότητα ενέργειας της φωτεινότητας της εξερχόμενης ακτινοβολίας να καθορίσει το κάθετο προφίλ της θερμοκρασίας και της υγρασίας στην ατμόσφαιρα, και να αξιολογήσει τις καθαρές συνιστώσες ακτινοβολία του συστήματος «Γη -. μια ατμόσφαιρα» Ο μεταφορέας πύραυλος «Soyuz-2- 1β ξεκίνησε από το Μπαϊκονούρ ΑΝΑΤΟΛΗ για πρώτη φορά, η πρώτη εκτόξευση από το Μπαϊκονούρ διεξήχθη τον Απρ 2016 με τον πύραυλος «Soyuz-2» Φάση 1α. Το συγκρότημα εκτόξευσης «Soyuz-2» εκτόξευσης EAST χρησιμοποιεί ένα μοναδικό πύργο υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας, η οποία παρέχει πρόσβαση του προσωπικού σε όλα τα συστήματα του οχήματος εκτόξευσης, που βρίσκεται σε όρθια θέση για το σύστημα εκκίνησης στο κοσμοδρόμιο. Κατά συνέπεια, το LV Soyuz-2 παρέχει ειδικές γραμμές ατμού για την εκκένωση υγρών ατμών οξυγόνου έξω από τον πύργο εξυπηρέτησης. Επίσης, ο υπολογιστής του οχήματος εκσυγχρονίστηκε - έγινε πιο παραγωγικός και λιγότερο ογκώδης. Λόγω του εκσυγχρονισμού, οι διαστάσεις του εποχούμενου καλωδιακού δικτύου του συστήματος ελέγχου έχουν μειωθεί σημαντικά. Οι νέες χημικές πηγές ρεύματος που είναι εγκατεστημένες στον πυραύλο είναι μπαταρίες σταθερής ετοιμότητας και δεν απαιτούν σταθμό φόρτισης-αποθήκευσης. Τα οχήματα εκτόξευσης Soyuz-2 των σταδίων 1α και 1β σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν στο Progress RCC (Samara). https://www.roscosmos.ru/print/24383/ Εικονικό ταξίδι στο Διάστημα στο Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο. Σε ένα εικονικό «Ταξίδι στο Διάστημα» προσκαλεί το κοινό, από τη Δευτέρα 27 Νοεμβρίου, το Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου, μέσα από την ομώνυμη ταινία Θόλου. Οι εντυπωσιακές σκηνές της Γης και των εργασιών που πραγματοποιούνται στο Διάστημα, όπως η επισκευή του Διαστημικού Τηλεσκοπίου Hubble και η συναρμολόγηση του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, μετατρέπουν την προβολή της ταινίας «Ταξίδι στο Διάστημα» σε μια μοναδική εμπειρία. Παράλληλα, το «Ταξίδι στο Διάστημα» παρουσιάζει τα μεγάλα επιτεύγματα των Διαστημικών Λεωφορείων και των τολμηρών πρωτοπόρων που συμμετείχαν σε αυτά. Τα προγράμματα αυτά, άλλωστε, μας έμαθαν πώς να ζούμε, να εργαζόμαστε και να διεξάγουμε έρευνα στο διάστημα. Κι επειδή ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός θα λειτουργεί τουλάχιστον μέχρι το 2024, η ταινία μάς δείχνει πώς προετοιμαζόμαστε για τα επόμενα συναρπαστικά βήματα στο Διάστημα. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή ταινία θόλου, που εμπνέει τα όνειρα των νεότερων για καινούργιους ορίζοντες στο Διάστημα, ενώ οι μεγαλύτεροι εκτιμούν καλύτερα όσα, μέχρι σήμερα, έχουν επιτευχθεί. Οι θεατές που επιθυμούν να δουν πρώτοι την συναρπαστική αυτή ταινία, μπορούν να είναι στην επίσημη παρουσίασή της. Σήμερα θα πραγματοποιηθούν δύο προβολές -στις 6:30 μ.μ. και τις 8.00 μ.μ.-, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό. Απαραίτητα είναι τα δελτία εισόδου, η διανομή των οποίων θα πραγματοποιηθεί από το ταμείο του Πλανηταρίου από τις 6 το απόγευμα της ίδιας ημέρας. Κάθε άτομο θα μπορεί να προμηθευτεί έως δυο δελτία εισόδου. Θα διατεθούν 240 δελτία εισόδου για κάθε παράσταση. Η παράσταση προτείνεται για κοινό ηλικίας 10 ετών και άνω. Υπενθυμίζεται ότι οι χώροι του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι προσβάσιμοι και φιλικοί σε ανθρώπους με κινητική αναπηρία, ενώ υπάρχει η δυνατότητα διερμηνείας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα ή/και χειλεανάγνωσης κατόπιν έγκαιρης επικοινωνίας με γραπτό μήνυμα στο τηλέφωνο 6936177143 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση: pr@eef.edu.gr. Οι σκύλοι οδηγοί τυφλών είναι ευπρόσδεκτοι. Πληροφορίες Ίδρυμα Ευγενίδου: Λεωφόρος Συγγρού 387 (είσοδος από Πεντέλης 11) – Π. Φάληρο, τηλ.: 210 9469670. http://www.pestaola.gr/virtual-space-trip-to-the-new-digital-planetarium/

Διεθνής ερευνητική επιτυχία για το ΤΕΙ Κρήτης. Στο υψηλής απήχησης περιοδικό Nature Communications δημοσιεύτηκαν στις 23 Νοεμβρίου τα αποτελέσματα έρευνας του Κέντρου Φυσικής Πλάσματος και Laser του Ανωτάτου Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Κρήτης. Πρόκειται για διεθνή ερευνητική επιτυχία από το Κέντρο Φυσικής Πλάσματος και Laser του ΤΕΙ Κρήτης και μέσω της δημοσίευσης του επιστημονικού άρθρου δίδονται στην επιστημονική κοινότητα τα αποτελέσματα της έρευνας που αφορούν στη «μελέτη των μαγνητο-υδροδυναμικών ασταθειών πλάσματος, που παράγονται από τη μετατροπή των στερεών στόχων στην τέταρτη κατάσταση της ύλης δηλαδή σε πλάσμα». «Αυτές οι αστάθειες αποτελούν το βασικό πρόβλημα της επιστήμης, γιατί αντιστέκονται στην απαιτούμενη συμπίεση του πλάσματος που πρέπει να επιτευχθεί για την παραγωγή ενέργειας από σύντηξη πυρήνων υδρογόνου». Τα αποτελέσματα αποτελούν ένα ακόμα σημαντικό βήμα για την κατανόηση και λύση των προβλημάτων που δημιουργούν αυτές οι αστάθειες, διότι - σύμφωνα με τους επιστήμονες - συνδέουν για πρώτη φορά τις θερμο-ελαστο-μηχανικές ιδιότητες του στερεού, πριν αυτό μετατραπεί σε πλάσμα λόγω της θέρμανσης που υπόκεινται, με τους πρωτογενείς φυσικούς μηχανισμούς που ευθύνονται για τη δημιουργία των ανεπιθύμητων ασταθειών. Αυτή η σύνδεση δεν είχε μελετηθεί μέχρι σήμερα, λόγω της πολυπλοκότητας των φυσικών νόμων που εμπλέκονται. Τα αποτελέσματα των ερευνών των επιστημόνων του Κέντρου Φυσικής Πλάσματος και Laser, συμβάλλουν σημαντικά στις προσπάθειες της επιστημονικής κοινότητας διεθνώς για την κατανόηση των φαινομένων που λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια της δημιουργίας και συμπίεσης του πλάσματος, με στόχο την αδρανειακή σύντηξη για παραγωγή ενέργειας - και για το λόγο αυτό δημοσιεύονται στο υψηλού κύρους επιστημονικό περιοδικό Nature Communications. Όπως ανέφερε μέλος της ερευνητικής ομάδας, «για να γίνει πιο κατανοητό αυτό που εμείς βρήκαμε, μπορούμε να πούμε ότι, είναι δύο οι διαδικασίες παραγωγής ενέργειας από τους πυρήνες των ατόμων: Αυτές της σχάσης, όπου όμως υπάρχει το πρόβλημα της μη ελεγχόμενης αλυσιδωτής αντίδρασης (βλέπε πυρηνική ενέργεια και προβλήματα μετά από κάποιο ατύχημα όπως στην Φουκοσίμα) και η διαδικασία παραγωγής ενέργειας μέσω σύντηξης, που είναι η διεργασία συνένωσης ελαφριών πυρήνων υδρογόνου - μια διαδικασία όμως εξαιρετικά δύσκολη». «Το πρόβλημα στη διαδικασία αυτή είναι πως πρέπει να περιορισθεί το πλάσμα και οι μαγνητο-υδροδυναμικές αστάθειες του πλάσματος. Η μελέτη αφορούσε στο πρόβλημα αυτό. Οι ερευνητές βρήκαν ότι οι αρχικές συνθήκες μετατροπής της ύλης, παίζουν ρόλο στον έλεγχο των μαγνητο-υδροδυναμικών ασταθειών σε όλη τη διαδικασία της παραγωγής ενέργειας. Ανοίξαμε κάτι που μέχρι σήμερα δεν ήταν κοινά παραδεχτό. Ουσιαστικά δηλαδή, βρήκαμε και αποδείξαμε, πως αν μπορέσεις να δώσεις ενέργεια με ελεγχόμενο τρόπο, τότε ίσως μπορείς να ελέγξεις αυτές τις αστάθειες του πλάσματος», τόνισε. Το Κέντρο Φυσικής Πλάσματος και Laser του Ανωτάτου Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Κρήτης είναι το 1ο ΤΕΙ στη χώρα που αμιγώς παρήγαγε έρευνα που δημοσιεύει το περιοδικό Nature Communications, και για την οποία επιστημονικός υπεύθυνος ήταν ο καθηγητής Μιχάλης Ταταράκης. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500178176

Έλληνες και Κύπριοι επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ ανακάλυψαν φάρμακο για τη λευχαιμία. Έλληνες και Κύπριοι επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ και του Ινστιτούτου Γενετικής Wellcome Trust Sanger στη Βρετανία ανακάλυψαν ότι η απενεργοποίηση ενός γονιδίου καταστρέφει τα κύτταρα με οξεία μυελογενή λευχαιμία (ΟΜΛ), χωρίς να προξενεί βλάβη στα μη λευχαιμικά κύτταρα του αίματος. Ανοίγει έτσι ο δρόμος για την ανάπτυξη ενός νέου φαρμάκου που θα στοχεύει στο συγκεκριμένο γονίδιο (METTL3). Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Τόνι Κουζαρίδη του Ινστιτούτου Gurdon του Κέιμπριτζ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", αποκάλυψαν ότι το εν λόγω γονίδιο παίζει κρίσιμο ρόλο για την επιβίωση των κυττάρων με OML. Η ΟΜΛ είναι ένας επιθετικός καρκίνος του αίματος που πλήττει ανθρώπους όλων των ηλικιών, συχνά απαιτώντας μήνες εντατικής χημειοθεραπείας και παρατεταμένες εισαγωγές στο νοσοκομείο. Αναπτύσσεται στα κύτταρα του μυελού των οστών, σταδιακά αντικαθιστώντας τα υγιή κύτταρα και προκαλώντας απειλητικές για τη ζωή λοιμώξεις και αιμορραγίες. Οι υπάρχουσες θεραπείες είναι οι ίδιες εδώ και δεκαετίες, ενώ λιγότεροι από ένας στους τρεις ασθενείς επιβιώνουν. Αναζητώντας νέες θεραπείες, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την ισχυρή τεχνική γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR-Cas 9 για να αναζητήσουν ευάλωτα σημεία στα λευχαιμικά κύτταρα. Τελικά βρήκαν ότι το γονίδιο METTL3 είναι αυτό που παίζει ζωτικό ρόλο για την επιβίωση των καρκινικών κυττάρων. Όπως δήλωσε ο Κουζαρίδης, «χρειάζονται απεγνωσμένα νέες θεραπείες για την ΟΜΛ και εμείς αναζητήσαμε γονίδια που μπορούν να αποτελέσουν καλούς φαρμακευτικούς στόχους, καταλήγοντας στο METTL3. Η έρευνά μας θα εμπνεύσει τις φαρμακευτικές προσπάθειες για νέα φάρμακα που θα αναστέλλουν ειδικά τη δράση του METTL3, προκειμένου να θεραπευθεί η ΟΜΛ». Στην έρευνα συμμετείχαν επίσης ο δρ Κωνσταντίνος Τζελέπης και Δημήτρης Ασπρής του Wellcome Trust Sanger Institute, καθώς και ο αιματολόγος δρ Γιώργος Βασιλείου του ίδιου ινστιτούτου και του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Κέιμπριτζ. Όπως δήλωσε ο δρ Βασιλείου, ο οποίος ήταν μαζί με τον Κουζαρίδη επικεφαλής των ερευνών, «η ΟΜΛ είναι μια επίφοβη νόσος που πλήττει τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Οι θεραπείες έχουν αλλάξει ελάχιστα εδώ και δεκαετίες, ενώ η έκβαση της θεραπείας δεν είναι καλή για την πλειονότητα των ασθενών. Πιστέψαμε ότι έπρεπε να σκεφθούμε με διαφορετικό τρόπο και να αναζητήσουμε σε νέες περιοχές τρόπους για τη θεραπεία της νόσου. Στο γονίδιο METTL3 βρήκαμε ένα συναρπαστικό νέο φαρμακευτικό στόχο. Ελπίζουμε ότι η ανακάλυψη αυτή θα οδηγήσει σε πιο αποτελεσματικές θεραπείες, που θα βελτιώσουν την επιβίωση και την ποιότητα ζωής των ασθενών με οξεία μυελογενή λευχαιμία». http://www.pronews.gr/epistimes/648593_ellines-kai-kyprioi-epistimones-toy-panepistimioy-toy-keimpritz-anakalypsan-farmako

Soyuz-2.1b Η εκτόξευση είναι προγραμματισμένη για τις 08:41 ώρα Μόσχας στις 28 Νοεμβρίου. Το κύριο ωφέλιμο φορτίο για τη δεύτερη εκτόξευση από την EAST είναι το υδρομετεωρολογικό διαστημικό σκάφος Meteor-M No. 2-1. Επισης στο σχετικό ωφέλιμο φορτίο είναι το διαστημόπλοιο Baumanets-2 και οι νανο-δορυφόροι ρωσικών και ξένων πελατών (LEO Vantage, AISSat, IDEA, SEAM). https://www.roscosmos.ru/print/24374/

Το «γεύμα» της μαύρης τρύπας. H NASA έδωσε στην δημοσιότητα μια εντυπωσιακή καλλιτεχνική απεικόνιση ενός κοσμικού… δράματος. Σε ένα γαλαξία σε απόσταση 290 εκ. φωτός από εμάς ένα άστρο παρόμοιο με τον Ηλιο πιάστηκε στα μαγνητικά/βαρυτικά δίχτυα μιας μελανής οπής η οποία κατασπάραξε την ύλη του άστρου. Οτι απέμεινε από το άτυχο άστρο σχημάτισε ένα δίσκο ύλης γύρω από την μαύρη τρύπα. Το φαινόμενο έλαβε την κωδική ονομασία ASASSN-14li, και προκαλείται από αυτό μία χαρακτηριστική εκπομπή ακτίνων Χ, που μπορεί να διαρκέσει για χρόνια. Με τα σημερινά μέσα η παρατήρηση του συγκεκριμένου φαινομένου είναι ιδιαίτερα δύσκολη αλλά η κατασκευή νέων πολύ ισχυρών και προηγμένων ραδιοτηλεσκοπίων σε συνδυασμό με κάποια από τα διάφορα διαστημικά τηλεσκόπια αναμένεται να φωτίσουν περισσότερο τα φαινόμενα που συμβαίνουν στις μαύρες τρύπες. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=919472