Δροσος Γεωργιος

Σε κίνδυνο το New Horizons λίγο πριν από την ιστορική άφιξη στον Πλούτωνα. Μόλις λίγες μέρες πριν από το πρώτο, ιστορικό πέρασμα από τον Πλούτωνα στις 14 Ιουλίου, η αποστολή New Horizons παρουσίασε άγνωστη δυσλειτουργία, την οποία προσπαθεί να αντιμετωπίσει τώρα η NASA. Θα πρέπει να βιαστεί, αφού το σκάφος θα έχει περιθώριο μόλις 24 ωρών να εξερευνήσει τον πλανήτη-νάνο πριν τον προσπεράσει για πάντα. Η άγνωστης φύσης «ανωμαλία» που εκδηλώθηκε γύρω στις 21.00 ώρα Ελλάδας το βράδυ του Σαββάτου προκάλεσε απώλεια επικοινωνιών για μία ώρα και 24 λεπτά. Η επαφή αποκαταστάθηκε, ωστόσο ο αυτόματος πιλότος έθεσε αυτόματα το σκάφος σε κατάσταση αναμονής. «Για την πλήρη επαναφορά του σκάφους αναμένεται να χρειαστούν μία έως τέσσερις ημέρες. Το New Horizons δεν θα μπορεί να συλλέγει επιστημονικά δεδομένα σε αυτό το διάστημα» ανακοίνωσαν οι διαχειριστές της αποστολής στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Μηχανικής του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς στο Μέριλαντ. Η κατάσταση επιδεινώνονται από το γεγονός ότι τα σήματα της NASA χρειάζονται 4,5 ώρες για να φτάσουν το New Horizons, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση σχεδόν 5 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη. Μέχρι να φτάσει η απάντηση, η Γη έχει περιστραφεί τόσο πολύ που η NASA πρέπει να χρησιμοποιεί διαφορετικό επίγειο σταθμό για τη λήψη. Το New Horizons, το οποίο ταξιδεύει για τον Πλούτωνα από το 2006, είχε εκδηλώσει ανάλογο πρόβλημα τον Μάρτιο του 2007. Η επαφή με το σκάφος είχε χαθεί τότε λόγω προβλήματος στη μνήμη και επανήλθε σε πλήρη λειτουργιά σε λιγότερο από δύο ημέρες. Τώρα, όμως, η μεγαλύτερη καθυστέρηση στις επικοινωνίες περιπλέκει την κατάσταση. Η ανωμαλία στη λειτουργία του σκάφους ανάγκασε τον αυτόματο πιλότο να προχωρήσει σε επανεκκίνηση του κύριου υπολογιστή και να ζητήσει από το εφεδρικό σύστημα να επικοινωνήσει με τη Γη. Έκτοτε το New Horizons παραμένει σε κατάσταση ασφαλούς λειτουργίας, κατά την οποία τα μη κρίσιμα συστήματα τίθενται προληπτικά εκτός λειτουργίας. Το New Horizons είναι το ταχύτερο αντικείμενο που έχει εκτοξευτεί ποτέ στο βαθύ Διάστημα. Δεν έχει τρόπο να επιβραδύνει όταν πλησιάσει τον Πλούτωνα και θα τον προσπεράσει με μεγάλη ταχύτητα, όπως έκαναν και οι παλαιότερες αποστολές Voyager, Mariner και Pioneer κατά την επίσκεψή τους σε άλλους πλανήτες. Ο μικρός Πλούτωνας, ο οποίος έχασε τον χαρακτηρισμό του πλανήτη και εξέπεσε στην κατηγορία των πλανητών-νάνων το 2006, βρίσκεται τόσο μακριά που ακόμα και το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble δεν μπορεί να διακρίνει επιφανειακά χαρακτηριστικά. Στις τελευταίες εικόνες που μετέδωσε το New Horizons, από απόσταση μερικών εκατομμυρίων χιλιομέτρων, σκούρες κηλίδες με διάμετρο γύρω στα 500 χιλιόμετρα διακρίνονται στον ισημερινό του Πλούτωνα. Το σκάφος αποκάλυψε επίσης ένα φωτεινό κάλυμμα πάγου, ενώ αντίθετα το πολικό κάλυμμα του Χάροντα, του μεγαλύτερου φεγγαριού του Πλούτωνα, είναι σκούρο. Οι σημαντικότερες παρατηρήσεις του New Horizons θα ληφθούν σε ένα στενό χρονικό παράθυρο διάρκειας περίπου 24 ωρών. Το σκάφος προγραμματίζεται στη συνέχεια να επισκεφθεί ένα από τα σώματα της Ζώνης του Κάιπερ, η οποία εκτείνεται πέρα από την τροχιά του Πλούτωνα και περιέχει κυρίως αντικείμενα από πάγο. Το ποιο θα είναι το σώμα αυτό δεν έχει ακόμα αποφασιστεί. http://physicsgg.me/2015/07/05/%cf%83%ce%b5-%ce%ba%ce%af%ce%bd%ce%b4%cf%85%ce%bd%ce%bf-%cf%84%ce%bf-new-horizons/ Έχει ατμόσφαιρα ο Πλούτωνας; Αν ο Πλούτωνας έχει σύννεφα, τότε η αποστολή New Horizons μπορεί να τα εντοπίσει. Οι φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης που στέλνει το διαστημικό σκάφος θα μπορούσαν, χρησιμοποιώντας μια σειρά από ειδικές τεχνικές, να μας αποκαλύψουν την ύπαρξη ατμόσφαιρας. Σύμφωνα με τους ερευνητές ο εντοπισμός των νεφών θα επιτρέψει τον προσδιορισμό των ταχυτήτων και των διευθύνσεων των ανέμων στον πλανήτη-νάνο Πλούτωνα. http://physicsgg.me/2015/07/03/%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9-%ce%b1%cf%84%ce%bc%cf%8c%cf%83%cf%86%ce%b1%ce%b9%cf%81%ce%b1-%ce%bf-%cf%80%ce%bb%ce%bf%cf%8d%cf%84%cf%89%ce%bd%ce%b1%cf%82/

Οι θησαυροί των γαλαξιών. Πριν από λίγες εβδομάδες ομάδα αστρονόμων του Πανεπιστημίου Stony Brook στη Νέα Υόρκη ανακάλυψε 854 γαλαξίες. Εκτός από το εύρος της, η ανακάλυψη είναι πολύ σημαντική γιατί οι γαλαξίες αυτοί ανήκουν σε ένα σπάνιο είδος γαλαξιών με εξωτικά χαρακτηριστικά. Εχουν πολύ χαμηλή πυκνότητα και είναι εξαιρετικά σκοτεινοί. Οι γαλαξίες εντοπίστηκαν στο γαλαξιακό Σμήνος της Κόμης σε απόσταση 300 εκατ. ετών φωτός από εμάς. Σύμφωνα με τους ερευνητές, περιβάλλονται από μια άγνωστη δύναμη που συγκρατεί τα «εύθραυστα» αστρικά συστήματα τα οποία βρίσκονται σε αυτούς. Οι επιστήμονες εικάζουν ότι αυτή η άγνωστη δύναμη μπορεί να αφορά γιγάντιες ποσότητες της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης. Οπως και να έχει, πάντως, τονίζουν ότι η ανακάλυψή τους θα προσφέρει νέα στοιχεία για την εξέλιξη των γαλαξιών και ειδικά για την εξέλιξη της φωτεινότητάς τους. Ο κινηματογραφικός «Πόλεμος των Αστρων» ξεκινά με τη διάσημη πλέον φράση «Μια φορά και έναν καιρό σε έναν γαλαξία πολύ-πολύ μακριά», φράση που βρίσκει την απόλυτη εφαρμογή της στην ανακάλυψη που έκανε διεθνής ομάδα αστρονόμων. Οι ερευνητές εντόπισαν έναν γαλαξία στις εσχατιές του Σύμπαντος ο οποίος είναι ο πιο μακρινός και ταυτόχρονα ο αρχαιότερος που γνωρίζουμε. Τα διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Spitzer είχαν εντοπίσει πριν από λίγο καιρό έναν μακρινό γαλαξία που ονομάστηκε EGS-zs8-1. Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Πασκάλ Οεσκ του Πανεπιστημίου Γέιλ έκανε νέες παρατηρήσεις στον Γαλαξία με επίγεια τηλεσκόπια όπως το Keck στη Χαβάη. Οι ερευνητές κατάφεραν να υπολογίσουν με ακρίβεια τη θέση του. Οπως ανέφεραν στο άρθρο τους στην επιθεώρηση «Astrophysical Research Letters», ο γαλαξίας αυτός βρίσκεται σε απόσταση 13,1 δισ. ετών φωτός από εμάς και είναι ο πιο μακρινός και ταυτόχρονα ο αρχαιότερος που έχει εντοπιστεί ως σήμερα. Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, το Σύμπαν γεννήθηκε πριν από περίπου 13,8 δισ. έτη και η πρώτη περίοδος της ύπαρξής του έχει ονομαστεί «κοσμικός Μεσαίωνας» επειδή ήταν ένας σκοτεινός κρύος κόσμος. Χρειάστηκαν μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια έτη ώσπου οι χημικές και άλλες κοσμικές διεργασίες στο βρεφικό Σύμπαν να οδηγήσουν στη γέννηση των πρώτων άστρων και στον σχηματισμό των πρώτων γαλαξιών. «Αν και είδαμε τον Γαλαξία όπως ήταν πριν από τουλάχιστον 13 δισεκατομμύρια χρόνια, είχε ήδη αποκτήσει πάνω από το 15% της μάζας του δικού μας γαλαξία, παρ' όλο που είχαν περάσει μόνο 670 εκατ. χρόνια από τη γέννηση του Σύμπαντος» δήλωσε ο Οεσκ. Ο EGS-zs8-1 είναι ένας φωτεινός γαλαξίας που, σύμφωνα με τους ερευνητές, «γεννούσε» άστρα με ταχύτητα περίπου 80 φορές μεγαλύτερη από τον δικό μας. Η νέα ανακάλυψη επιβεβαιώνει προηγούμενες παρατηρήσεις ότι στο νεαρό ακόμη Σύμπαν υπήρχαν ήδη μεγάλοι γαλαξίες, γεγονός που δημιουργεί νέα ερωτήματα τα οποία καλούνται να απαντήσουν οι επιστήμονες. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε εντυπωσιακές εικόνες ενός ιδιαίτερου γαλαξία. Ο NGC 6503 βρίσκεται σε απόσταση 18 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη και έχει μέγεθος περίπου όσο το ένα τρίτο από αυτό του γαλαξία μας. Ο NGC δεν αποτελεί μέρος κάποιου γαλαξιακού σμήνους ούτε έχει κοντά του κάποιον άλλον γαλαξία. Βρίσκεται σε μια εντελώς άδεια περιοχή έκτασης 150 εκατ. ετών φωτός, η οποία έχει ονομαστεί από τους ειδικούς «Τοπικό Κενό». Ο γαλαξίας αποτελεί αντικείμενο μελέτης από τους αστρονόμους και πιστεύεται ότι οι εκπομπές ύλης που έχουν παρατηρηθεί στον NGC 6503 πηγάζουν από μια μελανή οπή που... λιμοκτονεί. Τα τελευταία χρόνια τα διαστημικά τηλεσκόπια και τα ολοένα και πιο ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια επιτρέπουν στους επιστήμονες να δουν άστρα τα οποία διάφορα κοσμικά φαινόμενα απομακρύνουν από τη θέση όπου βρίσκονται και κυριολεκτικά τα εκτοξεύουν έξω από τον γαλαξία τους. Αυτά τα άστρα έχουν ονομαστεί «άστρα δραπέτες». Για πρώτη φορά εντοπίζονται και γαλαξίες δραπέτες. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Μόσχας έκαναν την ανακάλυψη μελετώντας δεδομένα του Sloan Digital Sky Survey, μιας ευρείας ερευνητικής προσπάθειας για την ψηφιακή χαρτογράφηση του ουρανού και του διαστημικού παρατηρητηρίου GALEX. Οι ερευνητές εντόπισαν 11 γαλαξίες που έχουν απομακρυνθεί από το γαλαξιακό σμήνος στο οποίο ανήκαν και κινούνται στο διαγαλαξιακό κενό του Διαστήματος. «Αυτοί οι γαλαξίες είναι αντιμέτωποι με ένα μοναχικό μέλλον, εξόριστοι από τα γαλαξιακά σμήνη στα οποία βρίσκονταν» ανέφερε ο Ιγκόρ Τσιλινγκάριαν, εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που δημοσίευσε την ανακάλυψή της στην επιθεώρηση «Science». http://www.tovima.gr/science/article/?aid=719462

Εκτόξευση του (LV)"Soyuz-U" με φορτίο το όχημα μεταφοράς (THC) «Πρόοδος Μ-28Μ» Το όχημα εκτόξευσης (LV) "Soyuz-U" με φορτίο το όχημα μεταφοράς (THC) «Πρόοδος Μ-28Μ» που ξεκίνησε από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στις 3 Ιούλη στις 7:55:48 ωρα MSK. Το TGK "Progress M-28Μ" πήγε σε χαμηλή γήινη τροχιά, με περίγειο h = 193 χιλιόμετρα, υψόμετρο Aπογειο H = 245 χιλιόμετρα, τροχιακή περίοδο Τ = 88,59 λεπτά και η κλίση του 51,66 μοιρες. Οι παράμετροι αντιστοιχούν προς την υπολογισμένη τροχιά. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της βαλλιστικής, το φορτηγό θα δεθει στο χώρο υποδοχής (CO) "Pirs" του ISS αυτόματα στις 5 Ιουλίου 10:13:02 ωρα MSK κατα την 34η στροφή της πτήσης. http://www.energia.ru/ru/iss/iss44/progress_m-28m/photo_07-03.html Μια εξωγήινη selfie! Μπορεί οι φωτογραφίες selfie να έγιναν μόδα τα τελευταία 2-3 χρόνια όμως μια από τις πρώτες selfie τραβήχτηκε πριν από πολλές δεκαετίες και μάλιστα όχι στη Γη αλλά στο Διάστημα! Την τράβηξε ο αμερικανός αστροναύτης Μπαζ Ολντριν τον Νοέμβριο του 1966 κατά τη διάρκεια της αποστολής Gemini 12 και φυσικά είναι η πρώτη διαστημική selfie. Ο Ολντριν ήταν και μέλος της θρυλικής αποστολής Apollo 11, της πρώτης επανδρωμένης αποστολής στη Σελήνη που πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 1969. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=719336

Θεωρία της Μεγάλης Σχάσης. Μια νέα μελέτη στηρίζει μια εκ των θεωριών για το πιθανό τέλος του Σύμπαντος και πιο συγκεκριμένα την λεγόμενη Μεγάλη Σχάση σύμφωνα με την οποία η διαστολή του Σύμπαντος θα οδηγήσει στο «τέντωμα» και τελικά το… σκίσιμο του. Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία το Σύμπαν διαστέλλεται και μάλιστα με επιτάχυνση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα κοσμικά αντικείμενα και ειδικότερα οι γαλαξίες να απομακρύνονται ο ένας από τον άλλο. Η κατάληξη που θα έχει αυτό το φαινόμενο έχει γίνει αντικείμενο διαφόρων θεωριών. Δύο εξ αυτών έχουν ξεχωρίσει. Η μια θεωρία αναφέρει ότι η επιταχυνόμενη διαστολή του Σύμπαντος οδηγεί σταδιακά στη ψύξη του. Οι γαλαξίες θα απομακρύνονται ολοένα και περισσότερο ο ένας από τον άλλο με αποτέλεσμα (μετά από αρκετά δισ. έτη) να «παγώσουν» και τελικά να «σβήσουν» με το Σύμπαν να μετατρέπεται σε απόλυτα σκοτεινό και ψυχρό. Η δεύτερη θεωρία που είναι γνωστή ως «Μεγάλη Σχάση», αναφέρει ότι αυτή η διαστολή «τεντώνει» το Σύμπαν με αποτέλεσμα στο τέλος να «σκιστεί» και να καταστραφεί. Ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον μαθηματικό Μαρσέλο Ντισκόνζι του Πανεπιστημίου Vanderbilt στις ΗΠΑ πραγματοποίησαν μια νέα μελέτη τα ευρήματα της οποίας στηρίζουν τη θεωρία της Μεγάλης Σχάσης. «Αυτό που σίγουρα γνωρίζουμε είναι ότι το Σύμπαν διαστέλλεται και μάλιστα με επιταχυνόμενο ρυθμό. Μαθηματικά γνωρίζουμε τι σημαίνει αυτό αλλά σε όρους φυσικής όχι. Με βάση επίσης τα όσα γνωρίζουμε όπως για παράδειγμα την κίνηση των ατόμων μπορούμε να πούμε ότι η μεγάλη σχάση είναι ένα δραματικό υπαρκτό σενάριο» αναφέρει ο Ντισκόνζι. Οι ερευνητές στην μελέτη τους που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Physical Review D» εκτιμούν ότι η Μεγάλη Σχάση θα συμβεί σε ένα χρονικό ορίζοντα 22 δις ετών από σήμερα. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=719323

Ο Johann-Dietrich Woerner είναι ο νέος Γενικός Διευθυντής της ESA. Από σήμερα, 1 Ιούλη 2015, η ESA έχει ένα νέο Γενικό Διευθυντή: τον Johann-Dietrich Woerner, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντα του στην έδρα της ESA το Παρίσι, Γαλλία. "Είμαι στην προνομιακή θέση να θρέψω τους σπόρους του έργου του Jean-Jacques Dordain", είπε ο κος Woerner κατά τη διάρκεια μιας σύντομης ενημέρωσης των μέσων ενημέρωσης στο Paris Air Show, εκφράζοντας τις ευχαριστίες του προς τον απερχόμενο Γενικό Διευθυντή. Ο κος Woerner κάλεσε για τη συνέχιση των εν εξελίξει προγραμμάτων, των έργων και των αποστολών της ESA σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, καθώς και την προετοιμασία για το μέλλον της ESA, μεταξύ των πολλών και σημαντικών καθηκόντων που πρέπει να εκπληρώσει. Αναφερόμενος σε αυτό το μέλλον ως «Space 4.0», ο κος Woerner θεωρεί ότι η ESA έχει ήδη αρχίσει να μπαίνει σε μια νέα φάση, στην οποία το διάστημα έχει γίνει μια καθημερινή επιχείρηση και στην οποία η αλληλεπίδραση με την κοινωνία, η εμπορευματοποίηση του διαστήματος, καθώς και οι νέοι ρόλοι που προκύπτουν για τη βιομηχανία και η ενισχυμένη, συνεταιριστική σχέση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όλα παίζουν σημαντικό ρόλο. Το Συμβούλιο της ESA διόρισε ομόφωνα τον κο Woerner στις 18 Δεκεμβρίου 2014 για μια περίοδο τεσσάρων ετών. Προηγουμένως, διετέλεσε Chief of the Executive Board στο Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστημικής (DLR), από τον Μάρτιο του 2007 έως τον Ιούνιο του 2015. Με καταγωγή από το Kassel της Γερμανίας, ο κος Woerner είναι παντρεμένος και έχει τρία παιδιά. Διαδέχεται τον Jean-Jacques Dordain, του οποίου η θητεία έληξε στις 30 Ιουνίου. Ο κος Dordain είναι ο μακροβιότερος Γενικός Διευθυντής της ESA, ο οποίος ηγήθηκε της Υπηρεσίας από τον Ιούλιο του 2003 και ο οποίος έχει να κοιτάζει πίσω σε πολλά εξαιρετικά επιτεύγματα. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/O_Johann-Dietrich_Woerner_ehinai_o_nheos_Genikhos_Dieythynthes_tes_ESA Οι εξωγήινοι (μάλλον) μας μοιάζουν. Ισως θα πρέπει να ξεχάσετε τα πράσινα ανθρωπάκια με κεραίες της επιστημονικής φαντασίας. Οι εξωγήινοι - αν υπάρχουν- είναι πολύ πιθανό να μοιάζουν αρκετά με τους ανθρώπους, επειδή η βιολογική εξέλιξη θα τείνει να ακολουθεί παρόμοια και συγκλίνοντα μονοπάτια οπουδήποτε στο σύμπαν. Ο διακεκριμένος Βρετανός καθηγητής εξελικτικής βιολογίας και παλαιοντολογίας του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ Σάιμον Κόνγουεϊ Μόρις παραθέτει μια σειρά από επιστημονικά επιχειρήματα στο νέο βιβλίο του «Οι ρούνοι της εξέλιξης» ("The runes of evolution για να υποστηρίξει ότι η εξωγήινη ζωή αναπόφευκτα όχι μόνο θα έχει την τάση να γίνει νοήμων όπως και στον δικό μας πλανήτη, αλλά επιπλέον θα διαθέτει παρόμοια σωματικά χαρακτηριστικά. Λόγω της καθολικής στο Σύμπαν τάσης για συγκλίνουσα εξέλιξη, οπουδήποτε ξεπηδά ζωή στο σύμπαν, αυτή θα τείνει να μοιάζει με τη γήινη. Αρα αν κάποτε συναντηθούμε με εξωγήινους, μπορεί να μοιάζουμε σαν δύο σταγόνες νερό. Αλλά δεν θα μοιάζουν μόνο οι εξωγήινοι με μας. Στους δικούς τους πλανήτες, σύμφωνα με τον βρετανό επιστήμονα, θα ανθίζουν λουλούδια και θα κολυμπάνε καρχαρίες στις θάλασσες. Γενικότερα, πολλά είδη θα μοιάζουν με τα γήινα. Ο Κόνγουεϊ Μόρις έχει υποστηρίξει ξανά στο παρελθόν αυτή την μάλλον αιρετική άποψη (που δεν γίνεται ευρέως αποδεκτή από άλλους επιστήμονες) και αυτή τη φορά επανέρχεται στο ζήτημα. Στο ερώτημα κατά πόσο πιστεύει ότι όντως υπάρχουν εξωγήινοι, δήλωσε: «Πράγματι πιστεύω ότι κάποια μέρα θα ανακαλύψουμε άλλες μορφές ζωής αν όχι στο ηλιακό μας σύστημα, τότε σε άλλα - υπάρχουν δισεκατομμύρια ηλιακά συστήματα στο σύμπαν». Εξέφρασε μάλιστα την έκπληξή του που ακόμη δεν έχουμε βρει εξωγήινη ζωή και μάλιστα νοήμονα. Όπως είπε, σε οποιονδήποτε εξωπλανήτη στην φιλόξενη (κατοικήσιμη) ζώνη του ηλιακού συστήματός του, κάλλιστα θα μπορούσαν να έχουν εξελιχθεί προ καιρού όντα με νοημοσύνη όπως στη Γη. Όπως επιμένει, οπουδήποτε ξεπηδά ζωή σε πρωταρχική μορφή, είναι θέμα χρόνου -εφόσον αντέξει στις ποικίλες προκλήσεις του περιβάλλοντός της- να αναπτύξει νοημοσύνη. Όπως υποστηρίζει ο Κόνγουεϊ Μόρις, η εξέλιξη δεν είναι καθόλου μια τυχαία διαδικασία, αλλά αναπότρεπτα έχει μια κατευθυντικότητα, οδηγώντας στην ανάπτυξη νοημοσύνης και συνείδησης (αυτό όμως αντιβαίνει στην κυρίαρχη αντίληψη των εξελικτικών βιολόγων ότι η εξέλιξη είναι μια εγγενώς τυχαία διαδικασία, συνεπώς δεν οδηγεί κατ' ανάγκη στη νοημοσύνη). http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=718799

Το πρώτο αεροσκάφος που προορίζεται να πετάξει στον Άρη. Δοκιμαστική πτήση από ύψος 100.000 ποδών, με σημείο «εκτόξευσης» ένα αερόστατο, αναμένεται να πραγματοποιήσει αργότερα μέσα στο έτος το Prandtl-m (Preliminary Research Aerodynamic Design to Land on Mars) της NASA- ένα αεροσκάφος- «ιπτάμενη πτέρυγα» με σκοπό την εξερεύνηση του Άρη. Το Prandtl-m, που αναμένεται να πετάξει για πρώτη φορά στον Κόκκινο Πλανήτη τη δεκαετία του 2020, θα δοκιμαστεί σε τέτοιο υψόμετρο για να εξομοιωθούν οι συνθήκες που επικρατούν στον Άρη, όπως επισημαίνει ο Αλ Μπάουερς, επικεφαλής επιστήμονας του NASA Armstrong και program manager του Prandtl-m. Η δοκιμή θα δείξει το πώς ακριβώς λειτουργεί το αεροσκάφος, οδηγώντας σε τροποποιήσεις οι οποίες θα επιτρέψουν την ανάπτυξη και εκτόξευσή του από έναν 3U Cubesat, μέσα στο «κέλυφος» ενός μελλοντικού οχήματος ρόβερ. O Cubesat είναι μια μικρή κλάση δορυφόρου, περίπου 10 εκατοστών σε κάθε διάσταση, και το 3U είναι στην ουσία τρεις εξ αυτών μαζί. Όπως εξηγεί ο Μπάουερς, το αεροπλάνο θα είναι μέρος του έρματος το οποίο θα εκτοξευτεί από το «κέλυφος» (aeroshell) εντός του οποίου θα βρίσκεται το ρόβερ κατά την κάθοδό του στον πλανήτη. Θα είναι σε θέση να πετάξει μέσα στην ατμόσφαιρα και να προσγειωθεί, πετώντας πάνω από τα προτεινόμενα σημεία προσεδάφισης για μια μελλοντική αποστολή αστροναυτών και στέλνοντας λεπτομερείς φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης. Επίσης, τεράστιο πλεονέκτημα είναι το ότι δεν θα επιβάρυνε την αποστολή (κατά το 2022-2024) από άποψης βάρους, καθώς θα αποτελούσε τμήμα του έρματος. Η διάρκεια πτήσης του θα είναι γύρω στα 10 λεπτά, με το ίδιο να ίπταται ως ανεμόπτερο μέσα στα τελευταία 2.000 πόδια, έχοντας εμβέλεια περίπου 20 μιλίων. Το άνοιγμα φτερών του θα είναι 24 ίντσες (60 εκατοστά) και θα ζυγίζει περίπου μισό κιλό, ενώ θα είναι φτιαγμένο από συνθετικά υλικά- είτε φάιμπεργκλας είτε ίνες άνθρακα. Όσον αφορά στην πλοήγησή του, για τις δοκιμές θα χρησιμοποιείται GPS, αλλά καθώς δεν θα υπάρχει GPS στον Άρη θα χρειαστεί να βρεθεί κάτι άλλο, όπως σημειώνει ο Μπάουερς. Ο αυτόματος πιλότος θα αποτελέσει ένα από τα σημαντικότερα αντικείμενα έρευνας, ενώ η δοκιμή θα περιλαμβάνει και κάποια δεδομένα επιστημονικής έρευνας που θα αντιστοιχούν σε μια αποστολή στον Άρη- για την ακρίβεια, δύο μικρά επιστημονικά φορτία, όπως μια κάμερα χαρτογράφησης και ένα μικρό μετρητή ακτινοβολίας στα υψηλότερα επίπεδα της ατμόσφαιρας. http://www.naftemporiki.gr/story/973066/to-proto-aeroskafos-pou-proorizetai-na-petaksei-ston-ari

Καταβόθρες στον κομήτη 67P θα χωρούσαν τις πυραμίδες της Αιγύπτου. Μια νέα πολύ ενδιαφέρουσα ανακάλυψη έκανε το διαστημικό σκάφος Rosetta που ακολουθεί και εξερευνά τον κομήτη 67P. Καθώς ο κομήτης πλησιάζει τον Ήλιο κάνουν την εμφάνιση τους διάφορα φαινόμενα τα οποία καταγράφει το σκάφος. Η τελευταία του ανακάλυψη είναι μεγάλοι λάκκοι, σαν καταβόθρες, που έκαναν ξαφνικά την εμφάνιση τους στην επιφάνεια του κομήτη. Πρόκειται για λάκκους που σύμφωνα με ερευνητές του Ινστιτούτου Max Planck που μελετούν αυτή την τελευταία ανακάλυψη του Rosetta αν έκαναν την εμφάνιση τους στην Αίγυπτο θα κατάπιναν τις πυραμίδες της Αιγύπτου. Σύμφωνα με τους ερευνητές το έδαφος κάτω από την επιφάνεια του κομήτη υποχωρεί κατά τόπους, με συνέπεια κάποια στιγμή να καταρρέει η οροφή της κοιλότητας και να δημιουργούνται έτσι σχεδόν κάθετες κυλινδρικές τρύπες βάθους άνω των 100 μέτρων. Η μεγαλύτερη τρύπα έχει πλάτος περίπου 200 μέτρα και βάθος άλλα τόσα. Από αυτές τις καταβόθρες εκρέουν συνεχώς αέρια και σκόνη στο Διάστημα και το πιο σημαντικό είναι ότι επιτρέπουν στους επιστήμονες να ρίξουν μια ματιά το εσωτερικό του κομήτη για πρώτη φορά. Μέχρι στιγμής, έχουν εντοπισθεί 18 τέτοιες τρύπες. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η διάβρωση του εδάφους του κομήτη προέρχεται από την εξάτμιση των παγωμένων υλικών του καθώς πλησιάζει στον Ήλιο και δέχεται την έντονη θερμότητά του. Ο κομήτης είναι από τη φύση του πορώδης, οπότε ήδη διαθέτει κενά στο εσωτερικό του, τα οποία μεγαλώνουν σταδιακά, ώσπου καταρρέουν τμήματα της επιφάνειάς του. Αυτή τη στιγμή ο κομήτης 67P βρίσκεται σε απόσταση περίπου 290 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη και κατευθύνεται προς τον Ήλιο με ταχύτητα 32,5 χλμ το δευτερόλεπτο. Στις 13 Αυγούστου θα φθάσει στο περιήλιό του, δηλαδή στο κοντινότερο σημείο της τροχιάς του από το άστρο μας, προτού στη συνέχεια πάρει πάλι το δρόμο για τις παγωμένες εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος. Όπως ανακοινώθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) ενώ η αποστολή ήταν προγραμματισμένη να ολοκληρωθεί όταν ο κομήτης ολοκλήρωνε το κοντινό του πέρασμα από τον Ήλιο αποφασίστηκε το Rosetta να συνεχίσει να συντροφεύει τον κομήτη παρατηρώντας τα φαινόμενα που θα λάβουν χώρα σε αυτόν όταν θα αρχίσει να απομακρύνεται από το μητρικό μας άστρο. Επιπλέον η ESA ευελπιστεί ότι όσο ο κομήτης πλησιάζει τον Ήλιο η διαστημοσυσκευή Philae που βρίσκεται πάνω σε αυτόν θα δεχθεί το απαραίτητο για την λειτουργία του ηλιακό φως ώστε να πραγματοποιήσει και αυτό κάποιες έρευνες. Τα νέα ευρήματα του Rosetta και η οι εκτιμήσεις των ερευνητών για αυτά δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Nature». http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500009455

Λύση σε συμπαντικά μυστήρια από διεθνές πείραμα μελέτης των νετρίνων. Την απάντηση σε γρίφους που αφορούν τη γέννηση και την εξέλιξη του σύμπαντος ελπίζουν πως θα βρουν οι επιστήμονες που συμμετέχουν στο πρότζεκτ DUNE (Deep Underground Neutrino Experiment), μέσα από τη μελέτη των ιδιοτήτων των νετρίνων. Το DUNE είναι ένα από σημαντικότερα πειράματα με αντικείμενο τα νετρίνα και θα ξεκινήσει στις ΗΠΑ το 2022, όταν αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί οι δύο πειραματικές διατάξεις που έχουν προγραμματισθεί για τη διεξαγωγή του – στο εργαστήριο Fermilab έξω από το Σικάγο και, σε απόσταση 1.300 χιλιομέτρων, στις εγκαταστάσεις του Sanford Lab στη Νότια Ντακότα. Παρόλο που το DUNE θα φιλοξενηθεί στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, σε αυτό παίρνουν μέρος ερευνητές από 23 χώρες σε όλο τον κόσμο. Στόχος τους είναι να εξιχνιάσουν αρκετά από τα αινίγματα αναφορικά με τη συμπεριφορά των νετρίνων – στοιχειωδών σωματιδίων που έχουν πολύ μικρή μάζα και μηδενικό ηλεκτρικό φορτίο. Με αυτό τον τρόπο, αισιοδοξούν ότι θα ανακαλύψουν περισσότερα στοιχεία π.χ. για τον λόγο που η ύλη επικράτησε της αντιύλης λίγο μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, επιτρέποντας επομένως τη δημιουργία του κόσμου. Επίσης, ελπίζουν ότι θα «ακτινογραφήσουν» πολύ καλύτερα τη διαδικασία έκρηξης των αρχαιότερων υπερκαινοφανών αστέρων, μέσω της οποίας δημιουργήθηκαν τα βαρύτερα χημικά στοιχεία και, στη συνέχεια, οι πρώτες μορφές ζωής. Πολλά ερωτήματα σαν τα παραπάνω «περνούν» μέσα από την κατανόηση των νετρίνων, και πιο συγκεκριμένα από την κατανόηση της διαδικασίας «ταλάντωσής» τους. Τα νετρίνα διαχωρίζονται σε τρία είδη (ταυ, μιονίου και ηλεκτρονίου), γνωστά και ως «γεύσεις». Εντούτοις, η «γεύση» ενός νετρίνου δεν παραμένει απαραίτητα σταθερή. Έτσι, αν μία δέσμη σωματιδίων διασχίσει μια απόσταση ανάμεσα σε δύο σημεία, τότε ένα ποσοστό τους θα έχει μετασχηματισθεί («ταλαντωθεί») πριν φθάσει στον προορισμό τους, αλλάζοντας στην πορεία «γεύση». Ωστόσο, η μελέτη των σωματιδίων κάθε άλλο παρά εύκολη υπόθεση είναι. Ο λόγος είναι πως αλληλεπιδρούν εξαιρετικά ασθενώς με την ύλη: ενδεικτικά, από τα 65 δισεκατομμύρια νετρίνα από τον Ήλιο που ανά δευτερόλεπτο «βομβαρδίζουν» κάθε τετραγωνικό εκατοστό της Γης, το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό τους περνά μέσα από τη μάζα του πλανήτη μας εντελώς ανεπηρέαστο. Η δυσκολία στην παρατήρησή τους σημαίνει πως οποιοδήποτε πείραμα με αντικείμενο την «ταλάντωση» των νετρίνων θα πρέπει να περιλαμβάνει ανιχνευτές με πολύ μεγάλη ευαισθησία, οι οποίοι μάλιστα θα είναι «θωρακισμένοι» από τις κοσμικές ακτίνες και την ατμοσφαιρική ακτινοβολία. Γι’ αυτό τον λόγο, όπως και όλα τα ανάλογα πειράματα που έχουν προηγηθεί, το DUNE θα πραγματοποιηθεί στα έγκατα της Γης: το Sanford Lab βρίσκεται σε βάθος 3,2 χιλιομέτρων. Στις εγκαταστάσεις του, θα κατασκευασθεί έναν ανιχνευτής νετρίνων, ο οποίος θα περιβάλλεται από μία τεράστια δεξαμενή υγρού αργού. Ο ανιχνευτής θα καταγράφει τα νετρίνα που θα φτάνουν σε αυτόν από τις δέσμες που θα παράγονται σε μία πηγή στο Fermilab, η οποία θα εγκατασταθεί σε βάθος 600 μέτρων. Επίσης, πριν ξεκινήσουν το «ταξίδι» τους με προορισμό το Sanford Lab, καλύπτοντας μια απόσταση μήκους 1.300 χιλιομέτρων στο υπέδαφος, ένας παρόμοιος ανιχνευτής στο Fermilab θα μετρά τις αρχικές ιδιότητες των δεσμών. Με αυτό τον τρόπο, όσα νετρίνα αλλάξουν «γεύση» στην πορεία, θα βοηθήσουν τους ερευνητές του DUNE να φέρουν στο φως πολλές από τις άγνωστες λεπτομέρειες αυτής της διαδικασίας. http://www.naftemporiki.gr/story/973070/lusi-se-sumpantika-mustiria-apo-diethnes-peirama-meletis-ton-netrinon

"Soyuz-U" με το TGC "Progress M-28Μ» Το «Πρόοδος Μ-28Μ" θα παραδώσει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό 2.381 κιλά φορτίου, τα οποία είναι 100 κιλά περισσότερο από ό, τι τα προηγούμενα πλοία μετεφεραν. Το πλήρωμα της αποστολής ISS 44 θα λαβει καυσιμα, αέρα, οξυγόνο, εξοπλισμό για επιστημονικά πειράματα, αναλωσίμα εξοπλισμού, δέματα, δοχεία με νερό (420 kg) και προϊόντα διατροφής - 430 κιλά. Η εκτόξευση του Start "Soyuz-U" με το TGC "Progress M-28Μ" έχει προγραμματιστεί στις 3 Ιουλίου, 2015 στις 7:55:50 ωρα MSK. Ο ελλιμενισμός του «φορτηγού» με τον ISS έχει προγραμματιστεί για τις 5 Ιουλίου στις 10:13 ωρα MSK. http://www.federalspace.ru/21560/ http://www.energia.ru/ru/iss/iss44/progress_m-28m/photo_07-01.html

Η Γη ανήκει σε πανάρχαια οικογένεια πλανητών. Μια νέα μελέτη υποδεικνύει την ύπαρξη πλανητών με χαρακτηριστικά και συνθήκες παρόμοιες με εκείνες της Γης στο νεαρό Σύμπαν. Αυτό σημαίνει ότι και η ζωή είναι πιθανό να είναι πολύ αρχαιότερη από όσο πιστεύαμε. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler για περίπου δύο έτη εντόπισε και μελέτησε 145 χιλιάδες άστρα στον γαλαξία μας υποδεικνύοντας εκείνα τα οποία πιθανώς να διαθέτουν πλανητικά συστήματα. Οι επιστήμονες έχουν ήδη καταφέρει να πιστοποιήσουν την ύπαρξη πλανητικών συστημάτων σε περίπου δύο χιλιάδες από αυτά τα άστρα με την έρευνα να συνεχίζεται. Διεθνής ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Βίκτορ Σίλβα Αγκουάιρ του Κέντρου Αστρικής Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Ααρχαους στη Δανία μέσα από ένα κατάλογο 1.200 άστρων του προγράμματος Kepler που διαθέτουν πλανήτες επέλεξαν 33 άστρα για περαιτέρω μελέτη. Πιο συγκεκριμένα επέλεξαν άστρα με ιδιότητες (ταλάντωση κ.α) παρόμοιες με εκείνες του Ηλιου. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πανάρχαια άστρα ηλικίας άνω των 11 δισ. ετών διαθέτουν πλανήτες σαν τη Γη, δηλαδή πλανήτες που βρίσκονται στη λεγόμενη κατοικήσιμη ζώνη όπου οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για την παρουσία ζωής. Με δεδομένο ότι το Σύμπαν έχει ηλικία περίπου 14 δισ. ετών η μελέτη είναι σημαντική. Γιατί αν πράγματι υπάρχουν πλανήτες με συνθήκες σαν αυτές της Γης από όταν το Σύμπαν ήταν ακόμη σε νεαρή ηλικία αυτό σημαίνει ότι και η ζωή πιθανώς να έκανε εξίσου νωρίς την εμφάνιση της με ότι αυτό συνεπάγεται. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society». http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500008985

Ξύπνησε γειτονική μαύρη τρύπα! Μια μελανή οπή που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το ηλιακό μας σύστημα «ξύπνησε» μετά από 26 έτη σιωπής και άρχισε να... λειτουργεί εκ νέου απορροφώντας την ύλη γειτονικού της άστρου. Οι επιστήμονες έχουν στρέψει επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια στη μελανή οπή για να παρατηρήσουν το φαινόμενο και να μάθουν νέα άγνωστα δεδομένα για τις μαύρες τρύπες και τους μηχανισμούς τους. Το 1938 οι αστρονόμοι της εποχής εντόπισαν μια ξαφνική έντονη έκλαμψη στον ουράνιο θόλο. Διαπίστωσαν ότι η έκλαμψη προερχόταν από ένα δυαδικό κοσμικό σύστημα σε απόσταση 8 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς. Το σύστημα ονομάστηκε V404 Cygni και αποτελείται από ένα μεγάλο άστρο και μια σχετικά μικρού μεγέθους μελανή οπή που έχει μάζα ίση με εκείνη 12 άστρων σαν τον Ηλιο. Η μελανή οπή όταν βρίσκεται σε φάση δραστηριοποίησης «τρέφεται» με την ύλη του γειτονικού της άστρου. Όμως όπως έχει αποδειχτεί πρόκειται για μια μάλλον… τεμπέλα μαύρη τρύπα αφού ενεργοποιείται κάθε φορά για μικρό χρονικό διάστημα και στη συνέχεια ξεκουράζεται. Μετά το 1938 οι επιστήμονες εντόπισαν δραστηριότητα σε αυτό μια φορά το 1956 και άλλη μια το 1989. Για 26 χρόνια η μελανή οπή είχε «σιγήσει» και ξαφνικά πριν από λίγες μέρες άρχισε και πάλι να κάνει αισθητή την ύπαρξη της. Το «ξύπνημα» της μαύρης τρύπας εντόπισε το διαστημικό παρατηρητήριο Swift. Ετσι οι επιστήμονες έχουν στρέψει τώρα πολλά επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια στο V404 Cygni για να παρατηρήσουν το φαινόμενο. Με δεδομένο ότι τις προηγούμενες φορές που η μαύρη τρύπα ενεργοποιήθηκε τα τεχνικά μέσα που είχε στη διάθεση της η επιστημονική κοινότητα δεν ήταν ούτε τόσο πολλά όσο σήμερα ούτε τόσο προηγμένα θεωρείται δεδομένο ότι θα μάθουμε πολλά άγνωστα δεδομένα για τις μυστηριώδεις μελανές οπές. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=718420

ТГК "Прогресс М-28М"-"Союз-У" http://www.energia.ru/ru/iss/iss44/progress_m-28m/photo_06-30.html Ο ρώσος κοσμοναύτης Γκενάντι Παντάλκα σπάει το παγκόσμιο ρεκόρ παραμονής στο διάστημα! Ο Ρώσος κοσμοναύτης Γκενάντι Παντάλκα, ο οποίος βρίσκεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), έσπασε τη Δευτέρα το ρεκόρ συνολικής παραμονής στο διάστημα (803 μέρες, εννέα ώρες και 41 λεπτά), ενώ φιλοδοξεί να ξεπεράσει τις 1000 μέρες. Το προηγούμενο παγκόσμιο ρεκόρ ανήκε στον συμπατριώτη του Σεργκέι Κρικάλεφ. Ξεπερνώντας το ιστορικό ρεκόρ των 803 ημερών σε συνεχή διαστημική τροχιά που κατέκτησε ο επίσης ρώσος κοσμοναύτης Σεργκέι Κρικάλιοφ πριν από 10 χρόνια, ο Παντάλκα θα έχει συμπληρώσει 880 ημέρες μακριά από τη Γη, τον επόμενο Σεπτέμβριο, οπότε και έχει προγραμματιστεί η επιστροφή του. Ο 57χρονος Παντάλκα αυτή τη στιγμή διοικεί τον ISS και πρόκειται να επιστρέψει στη Γη στις 11 Σεπτεμβρίου, οπότε θα έχει συμπληρώσει 878 μέρες (μη συνεχόμενης) παραμονής στο διάστημα. Όμως προτίθεται να επανέλθει στο μέλλον, προκειμένου να σπάσει το φράγμα των 1.000 ημερών. Πρόκειται για το πέμπτο ταξίδι του έμπειρου Ρώσου κοσμοναύτη στο διάστημα, σύμφωνα με τη βρετανική «Γκάρντιαν». Στην τωρινή αποστολή του συνοδεύεται από τον επίσης Ρώσο Μιχαήλ Κορνιένκο και τον Αμερικανό αστροναύτη Σκοτ Κέλι, οι οποίοι θα παραμείνουν στον ISS για ένα έτος ακόμη, αφότου θα έχει φύγει ο Παντάλκα. Η παρατεταμένη παραμονή στο διάστημα αποτελεί μια σωματική και ψυχική πρόκληση για τους ανθρώπους. Όμως η NASA και άλλες διαστημικές υπηρεσίες θέλουν να προετοιμασθούν κατάλληλα ενόψει και της πρώτης επανδρωμένης αποστολής στον 'Αρη. Η ρωσική διαστημική υπηρεσία έκανε γνωστό ότι θα αναγνωρίσει επίσημα το νέο ρεκόρ του Παντάλκα, αφότου θα έχει 5% περισσότερο χρόνο στο διάστημα σε σχέση με τον προκάτοχό του Κρικάλεφ, κάτι που θα συμβεί στις αρχές Αυγούστου. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5253788/rwsos-kosmonayths-espase-to-pagkosmio-rekor-synolikhs-paramonhs-sto-diasthma/

Αυξομειώνεται η ταχύτητα διαστολής του σύμπαντος; Μια διαφορετική «ιστορία» είχε το σύμπαν στα 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια της ζωής του, από αυτήν που περιγράφει η επικρατούσα θεωρία, υποστηρίζουν οι φυσικοί Λόρενς Μιντ και Χάρι Ρίνγκερμαχερ από το πανεπιστήμιο του Νότιου Μισισίπι. Σύμφωνα με το μοντέλο που αποδέχονται οι περισσότεροι επιστήμονες, το σύμπαν από την ηλικία των 9,8 δισ. ετών και μέχρι σήμερα διαστέλλεται με επιταχυνόμενο ρυθμό. Οι δύο Αμερικανοί, ωστόσο, εκτιμούν πως υπήρξαν επτά κύκλοι συμπαντικής επιτάχυνσης και επιβράδυνσης. Η επικρατούσα θεωρία οφείλεται σε ανακάλυψη του 1998, η οποία «χρεώνει» την επιτάχυνση της διαστολής στη σκοτεινή ενέργεια, δηλαδή μια μορφή απωστικής βαρύτητας που κατακλύζει το σύμπαν και η οποία «εγκαινίασε» μια νέα φάση στην ιστορία του όταν επικράτησε των συμβατικών βαρυτικών δυνάμεων ανάμεσα στις κοσμικές δομές από ορατή και σκοτεινή ύλη. Οι δύο φυσικοί αναφέρουν πως η έναρξη του επιταχυνόμενου ρυθμού της διαστολής έχει επιβεβαιωθεί έκτοτε με εντυπωσιακή ακρίβεια, από έναν μεγάλο όγκο παρατηρησιακών δεδομένων. Ωστόσο, προσθέτουν, αυτή η φάση μετάβασης δεν συνέβη μόνο μία φορά, αφού η ταχύτητά της γνώρισε επτά κύκλους αυξομείωσης. Η δημοσίευση της μελέτης των επιστημόνων έγινε στο περιοδικό Astronomical Journal, όπου αναφέρουν επίσης πως, σε κάθε κύκλο, η μεταβολή της ταχύτητας διαστολής ήταν ολοένα και μικρότερη. Σύμφωνα με τον Ρίνγκερμαχερ, η ανακάλυψη έγινε τυχαία, προσπαθώντας να αναπτύξουν μοντέλα για την περιγραφή της συμπεριφοράς της σκοτεινής ενέργειας στους γαλαξίες. Τότε, βρήκαν ένα νέο τρόπο για να δημιουργήσουν το κλασικό γράφημα που περιγράφει την εξέλιξη του σύμπαντος συναρτήσει της ηλικίας του, το οποίο δεν εξαρτιόταν από την επιλογή κάποιου συγκεκριμένου μοντέλου για το σύμπαν – όπως συνέβαινε μέχρι τότε. «Το κλασικό γράφημα, που είναι γνωστό ως διάγραμμα Χαμπλ, δημιουργείται από τους αστρονόμους με την παρατήρηση των αποστάσεων των σουπερνόβα Τύπου ΙΑ, οι οποίοι αξιοποιούνται για τη μέτρηση της διαστολής του σύμπαντος», λέει ο Ρίνγκερμαχερ στο σάιτ του πανεπιστημίου του Νότιου Μισισίπι. «Αναλύοντας αυτό το νέο γράφημα για να προσδιορίσουμε αυτή τη φάση μετάβασης του σύμπαντος, βρήκαμε πως τέτοιες φάσεις υπήρξαν παραπάνω από μία φορά – στην πραγματικότητα, έχουν συμβεί με συχνότητα 7 κύκλων στη ζωή του σύμπαντος. Σε κάθε κύκλο, την επιτάχυνση της διαστολής διαδεχόταν η επιβράδυνσή της», προσθέτει. Οι δύο επιστήμονες επισημαίνουν πως η ανακάλυψή τους θα πρέπει να επαληθευτεί από ανεξάρτητα δεδομένα, τα οποία κατά πάσα πιθανότητα θα προέλθουν από νέες υπερκαινοφανείς αστέρες. Στο μεταξύ, θα συνεχίσουν να εξελίσσουν τη θεωρία. http://www.naftemporiki.gr/story/972332/auksomeionetai-i-taxutita-diastolis-tou-sumpantos

ТГК "Прогресс М-28М" http://www.energia.ru/ru/iss/iss44/progress_m-28m/photo_06-29.html Ακόμα μια θεαματική απώλεια σκάφους που θα ανεφοδίαζε τον ISS. Μη επανδρωμένο σκάφος που θα ανεφοδίαζε τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) εξερράγη την Κυριακή δύο λεπτά μετά την εκτόξευση από τη Φλόριντα, ανακοίνωσε η κατασκευάστρια εταιρεία SpaceX. Αυτό σημαίνει ότι και οι δύο εταιρείες που έχουν αναλάβει αποστολές για λογαριασμό της NASA έχουν υποστεί από μια καταστροφική απώλεια τον τελευταίο χρόνο. H αποτυχημένη εκτόξευση της Κυριακής ήταν η 19η αποστολή του πυραύλου Falcon 9 («γεράκι») της SpaceX από το ντεμπούτο του το 2010, επισημαίνει το Reuters. Ήταν επίσης η έκτη αποστολή του μεταγωγικού Dragon της εταιρείας στον διαστημικό σταθμό, στο πλαίσιο συμβολαίου με τη NASA που προβλέπει συνολικά 15 πτήσεις και υπερβαίνει σε αξία τα 2 δισ. δολάρια. Η SpaceX ιδρύθηκε και παραμένει ιδιοκτησία του Έλον Μασκ, του φιλόδοξου επιχειρηματία που έγινε πλούσιος από τη δημιουργία του PayPal και ίδρυσε την καινοτόμο εταιρεία ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla. Τα αίτια του ατυχήματος δεν έχουν διευκρινιστεί. Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός είναι εφοδιασμένος με τρόφιμα και άλλες προμήθειες για τουλάχιστον τέσσερις μήνες, οπότε η απώλεια του Dragon, που μετέφερε φορτίο σχεδόν 2,5 τόνων, δεν δημιουργεί άμεσο πρόβλημα. Καθηλωμένο παραμένει ωστόσο και ένα διαφορετικό διαστημικό μεταγωγικό της εταιρείας Orbital Sciences Corp, η οποία έχει επίσης εξασφαλίσει συμβόλαιο της NASA. Το σκάφος, Cygnus, εξερράγη τον Οκτώβριο κατά την εκτόξευση. Λίγους μήνες αργότερα, τον Απρίλιο, ένα ρωσικό μεταγωγικό Progress απέτυχε να φτάσει στον ISS και καταστράφηκε πέφτοντας στην ατμόσφαιρα. Η Ρωσία ετοιμάζεται να εκτοξεύσει ένα άλλο Progress την Παρασκευή. Το φορτίο που μετέφερε το Dragon περιλάμβανε δύο συστήματα πρόσδεσης για νέα διαστημικά σκάφη που θα μπορούν να προσεγγίσουν το πολυεθνικό τροχιακό συγκρότημα στα τέλη της δεκαετίας. Η SpaceX θα λάβει έως 2,6 δισ. δολάρια από τη NASA στο πλαίσιο ξεχωριστού συμβολαίου για την αναβάθμιση του Dragon ώστε να μεταφέρει πληρώματα. Ένα δεύτερο συμβόλαιο, ύψους έως 4,2 δισ., έχει ανατεθεί στη Boeing. Μέχρι την παρθενική πτήση των δύο νέων αμερικανικών σκαφών για επανδρωμένες αποστολές, τα ρωσικά Soyuz είναι τα μόνα που μπορούν να μεταφέρουν πληρώματα από και προς τον ISS, ένα τροχιακό εργαστήριο κόστους άνω των 100 δισ. δολαρίων. Παρόλο που είναι μια σχετικά νέα εταιρεία, η SpaceX έχει καταφέρει να αναδειχθεί σε σημαντικό παίκτη της διαστημικής βιομηχανίας, με συνολικά 50 αποστολές, ύψους άνω των 7 δισ., για την εκτόξευση δεκάδων δορυφόρων. Πρόσφατα μάλιστα εξασφάλισε πιστοποίηση και για την εκτόξευση στρατιωτικών φορτίων. Το μοιραίο Dragon εκτοξεύτηκε από την Αεροπορική Βάση του Ακρωτηρίου Κανάβεραλ στη Φλόριντα, αν και η SpaceX έχει νοικιάσει μια παλιά εξέδρα εκτόξευσης στο γειτονικό Διαστημικό Κέντρο Κένεντι και κατασκευάζει μια νέα στο Τέξας. Βίντεο. https://www.youtube.com/watch?v=1Xu0xa9wMYM http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500008331

Η γεωποίηση του πλανήτη Άρη. Πιο ήπιες περιβαλλοντικές συνθήκες στον Άρη είναι ο στόχος ενός νέου προγράμματος που βρίσκεται σε εξέλιξη από την Υπηρεσία Προωθημένων Αμυντικών Ερευνητικών Προγραμμάτων (DARPA) του αμερικανικού Πενταγώνου. Γι’ αυτό τον σκοπό, στα πλαίσια του προγράμματος αναπτύσσονται συνθετικοί οργανισμοί οι οποίοι θα μετατρέψουν τον Κόκκινο Πλανήτη σε μια παρεμφερή παραλλαγή της Γης. Αν πρόκειται ποτέ να κατακτήσουμε τον Άρη, χωρίς οι άποικοι να ζουν εν πολλοίς περιορισμένοι στη βάση τους, τότε πρέπει να αλλάξει δραστικά το κλίμα και το ανάγλυφο του πλανήτη. Ο λόγος είναι πως οι αμμοθύελλες, η μειωμένη βαρύτητα και η ατμόσφαιρα μικρού πάχους συνθέτουν ένα αντίξοο περιβάλλον για τον άνθρωπο. Το ίδιο συμβαίνει και με τη θερμοκρασία που επικρατεί εκεί, αφού η μέση τιμή της δεν ξεπερνά τους -50 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με τη ΝΑΣΑ. Σύμφωνα με την DARPA, η λύση είναι νέοι τεχνητοί οργανισμοί που όχι μόνο θα έχουν τη δυνατότητα να επιβιώσουν στον Άρη, αλλά και θα μπορούν να τον τροποποιήσουν. Όπως περιγράφει το αμερικανικό σάιτ Motherboard, το οποίο ανήκει στο Vice, την αποστολή αυτή θα αναλάβουν γενετικά τροποποιημένα φυτά, φύκη και άλλοι οργανισμοί, που θα αρχίσουν να θερμαίνουν τον πλανήτη, πιθανότατα αυξάνοντας παράλληλα και το πάχος της ατμόσφαιράς του. Η διαδικασία εσκεμμένης παρέμβασης στο κλίμα ενός πλανήτη, ώστε να γίνει πιο φιλόξενο για τον άνθρωπο, ονομάζεται γεωποίηση (terraforming). Ανάλογα σενάρια έχουν στο παρελθόν προταθεί επίσης για την Αφροδίτη και την Ευρώπη, τον παγωμένο δορυφόρο του Δία. Στην περίπτωση του Άρη, η αμερικανική υπηρεσία υποστηρίζει πως αυτό θα γίνει με τη δημιουργία κατάλληλων μεταλλαγμένων οργανισμών, για την ανάπτυξη των οποίων ξεκίνησε από αυτή την εβδομάδες τις προετοιμασίες. «Για πρώτη φορά στην ιστορία, διαθέτουμε τα τεχνολογικά εργαλεία όχι μόνο για να μεταμορφώσουμε αντίξοα περιβάλλοντα εδώ στη Γη, αλλά και για να εγκατασταθούμε στο διάστημα», ανέφερε σε συνέδριο την περασμένη Δευτέρα η Αλίσια Τζάκσον, υποδιευθύντρια του Γραφείο Βιολογικών Τεχνολογιών της DARPA. Σύμφωνα με το Motherboard, η Τζάκσον αποκάλυψε πως η υπηρεσία με τους συνεργάτες της ξεκίνησαν από αυτή την εβδομάδα να καταρτίζουν ένα «χάρτη γονιδιωμάτων». Με αυτόν, οι επιστήμονες θα μπορούν να πειραματισθούν με το γενετικό υλικό πολλών οργανισμών που υπάρχουν στη Γη. Επιπλέον, θα έχουν τη δυνατότητα να εντοπίσουν σε μικρό χρόνο κατάλληλα γονίδια γήινων οργανισμών, αλλά και τη θέση τους στο DNA, ώστε από αυτά να «συρράψουν» το γενετικό υλικό εντελώς καινούριων μορφών ζωής. «Στη Γη υπάρχουν από 30 εκατομμύρια έως 30 δισεκατομμύρια είδη ζωής. Στόχος είναι να μπορούμε να αξιοποιήσουμε όποιο είδος έχει επιθυμητές ιδιότητες και να βρούμε τη γενετική προέλευση αυτού του χαρακτηριστικού», συμπλήρωσε η Τζάκσον. Όπως είναι φυσικό, απέχουμε ακόμη αρκετά από τη δημιουργία συνθετικών οργανισμών που θα σταλούν στον Άρη, για να αναλάβουν τη γεωποίηση του πλανήτη. Καθώς το πρόγραμμα της DARPA θα εξελίσσεται, πιο άμεσος στόχος είναι να δοκιμασθούν οι δυνατότητές του στη Γη. Έτσι, σύμφωνα με το Motherboard, η Τζάκσον δήλωσε πως οι συνθετικοί οργανισμοί κατά πάσα πιθανότητα θα αξιοποιηθούν σε περιοχές που έχουν καταστραφεί από φυσικά ή ανθρωπογενή αίτια, για να τις αποκαταστήσουν. Η ψυχολογική πίεση δεν αποτελεί εμπόδιο στην κατοίκηση του Άρη. Αν και η ψυχολογική πίεση συγκαταλέγεται στα σημαντικότερα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν οι πρώτοι άνθρωποι που θα βρεθούν στον Αρη, μάλλον δεν αποτελεί ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο το οποίο θα μπορούσε να ματαιώσει κάθε σχέδιο για τη δημιουργία μιας αποικίας στον Κόκκινο Πλανήτη. Σε αυτό συνηγορεί η τελευταία προσομοίωση της ΝΑΣΑ, με την παραμονή έξι επιστημόνων για οκτώ μήνες σε ένα απομονωμένο καταφύγιο στο ηφαίστειο Μαούνα Λόα της Χαβάης, στο οποίο έζησαν με τις ίδιες συνθήκες που θα συναντήσουν και οι αστροναύτες στον Αρη. H δοκιμή ολοκληρώθηκε πριν από δύο εβδομάδες, δείχνοντας πως τα μέλη της «αποστολής» κατάφεραν να ξεπεράσουν το στρες και τις στιγμές έντασης που κάποιες φορές δημιουργήθηκε μεταξύ τους. Κάτι που μόνο δεδομένο δεν ήταν, από τη στιγμή που για όλο το προηγούμενο οκτάμηνο ο «φρέσκος» αέρας αποτελούσε μακρινή ανάμνηση, ενώ κατανάλωναν αποκλειστικά τρόφιμα βαθιάς κατάψυξης. Ακόμη κι όταν μπορούσαν να βγουν έξω τη μικρή βάση τους, η οποία είχε διάμετρο μόλις 11 μέτρα, έπρεπε πάντοτε να φορούν τη διαστημική στολή τους. Επομένως, μάλλον ήταν αναμενόμενη η δήλωση της 27χρονης εθελόντριας Τσόσελιν Νταν στο Associated Press, ότι ήταν υπέροχο που ένιωσε ξανά τον αέρα να φυσά το δέρμα της. «Μετά από τόσο καιρό, στην αρχή με έπιασε φόβος που βγήκα έξω χωρίς στολή», πρόσθεσε η υποψήφια διδάκτορας στο πανεπιστήμιο Purdue. Οπως κι εκείνη, το πρώτο πράγμα που ζήτησαν τα μέλη της ομάδας είναι να ξαναδοκιμάσουν τρόφιμα που τους είχαν λείψει – φρούτα, φρέσκα αβγά και κρουασάν. Αλλά και να κάνουν μπάνιο, αφού στο καταφύγιο επιτρεπόταν μόνο για έξι λεπτά την εβδομάδα. Αν και πρόκειται για την τρίτη ανάλογη δοκιμή που πραγματοποιεί η ΝΑΣΑ, η διάρκειά της ήταν διπλάσια από τις δύο προηγούμενες. Οπως και τις προηγούμενες φορές, για την παρακολούθηση της συμπεριφοράς χρησιμοποιήθηκαν κάμερες και συσκευές καταγραφής της σωματικής δραστηριότητας, ενώ ανά τακτά χρονικά διαστήματα οι επιστήμονες απαντούσαν και σε ειδικά ερωτηματολόγια. Η περιοχή που βρίσκεται το καταφύγιο, με το μάλλον απόκοσμο τοπίο που το περιβάλλει, προσεγγίζει σε μεγάλο βαθμό το αρειανό περιβάλλον. Για παράδειγμα, κοιτώντας από τα παράθυρα του καταφυγίου, το μόνο που μπορούσαν να δουν οι επιστήμονες ήταν βουνά και πεδιάδες σβησμένης λάβας, όπως ανέφερε στο Associated Press η Κιμ Μπίνστεντ, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο της Χαβάης και επιστημονική υπεύθυνη της μελέτης. Συνεπώς, είναι ιδανικό για να μελετηθεί η συναισθηματική κατάσταση και η λειτουργικότητα ανθρώπων που ζουν για αρκετούς μήνες απομονωμένοι, ακόμη και για να προσδιορισθούν ποια «συμπτώματα» θα υποδήλωναν είτε ότι κάποιο μέλος μιας μελλοντικής αποστολής στον Αρη βρίσκεται στα πρόθυρα κατάθλιψης, είτε ότι υποβόσκει ένταση ανάμεσα στους αστροναύτες. «Συμπτώματα» που θα επέτρεπαν στους υπεύθυνους της αποστολής να παρέμβουν έγκαιρα από τη Γη. «Οι αστροναύτες είναι πολύ στωικοί άνθρωποι, ενώ κατά κανόνα διστάζουν να αναφέρουν τις δυσκολίες που τους ανακύπτουν» σημειώνει η Μπίνστεντ. «Επομένως, θα ήταν καλό να μπορούν να ανιχνευθούν τυχόν προβλήματα, πριν αποκτήσουν διαστάσεις». Αν και στους οκτώ μήνες δεν έλειψαν οι μικροτριβές και τα ψυχολογικά σκαμπανεβάσματα, η ομαδική γυμναστική και η γιόγκα αποδείχθηκαν δύο αποτελεσματικά «αντίδοτα». Επίσης, οι έξι εθελοντές μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν ένα ποδήλατο γυμναστικής και έναν διάδρομο, αν και τον τελευταίο μόνο όταν είχε ήλιο, αφού έπαιρνε ρεύμα από φωτοβολταϊκά πάνελ. «Τις ημέρες που έχεις καλή διάθεση, σε ευχαριστεί που έχεις ανθρώπους γύρω σου για να τις μοιραστείς. Στις κακοκεφιές, όμως, είναι πραγματικό δύσκολο να βρίσκεσαι σε ένα τόσο απομονωμένο χώρο», ανέφερε χαρακτηριστικά η Νταν. http://physicsgg.me/2015/06/27/%ce%b7-%ce%b3%ce%b5%cf%89%cf%80%ce%bf%ce%af%ce%b7%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b7-%ce%ac%cf%81%ce%b7/

Προηγμένο Παρατηρητήριο Βαρυτικών Κυμάτων. Αν και η φυσική έχει ήδη γράψει ιστορία μέσα στον 21ο αιώνα με την ανακάλυψη του «σωματιδίου του Θεού», το 2012 στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων στο Cern στη Γενεύη, οι ερευνητές που συμμετέχουν στο πρότζεκτ Advanced Ligo αισιοδοξούν πως βρίσκονται ένα βήμα πριν από ένα εξίσου σημαντικό ορόσημο, το οποίο μάλιστα η επιστημονική κοινότητα περιμένει εδώ και 99 χρόνια. Το ορόσημο αυτό αφορά την ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων, δηλαδή των διαταραχών που διαδίδονται στον χωρόχρονο, όπως περιέγραψε το 1916 ο Αλμπερτ Αϊνστάιν στο πλαίσιο της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας. Μέχρι σήμερα, δεν έχουν ποτέ εντοπισθεί και καταγραφεί βαρυτικά κύματα, με συνέπεια η ύπαρξή τους να αποτελεί μία από τις ελάχιστες προβλέψεις της Γενικής Σχετικότητας που δεν έχουν επαληθευτεί από άμεσες παρατηρήσεις. Ωστόσο, το Advanced Ligo, το οποίο θα ξεκινήσει να λειτουργεί στις ΗΠΑ το φθινόπωρο, υπόσχεται να ανιχνεύσει για πρώτη φορά τέτοιες διαταραχές ίσως και μέσα στην επόμενη διετία. Ενα επίτευγμα που θα ανοίξει για τους αστρονόμους ένα επιπλέον «παράθυρο» στο σύμπαν, για την ακόμη καλύτερη μελέτη του. Το πλήρες όνομα του πρότζεκτ είναι Προηγμένο Παρατηρητήριο Βαρυτικών Κυμάτων με Συμβολόμετρο Λέιζερ (Advanced Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) και έχει επιστημονικούς υπεύθυνους το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας και το ΜΙΤ. Το πρότζεκτ θα βασισθεί στις ίδιες ανιχνευτικές διατάξεις που χρησιμοποιήθηκαν στο Ligo, δηλαδή στην πρώτη προσπάθεια για τον εντοπισμό βαρυτικών κυμάτων, η οποία διήρκεσε από το 2002 έως το 2010 και ολοκληρώθηκε χωρίς θετικό αποτέλεσμα. Στο μεταξύ όμως, οι δύο τεράστιοι ανιχνευτές, οι οποίοι βρίσκονται στο Χάνφορντ της Ουάσιγκτον και στο Λίβινγκστον της Λουιζιάνας, αναβαθμίσθηκαν σε τέτοιο βαθμό που έχει δεκαπλασιασθεί η ευαισθησία τους. Οπως τα σεισμικά κύματα διαδίδονται στο υπέδαφος της Γης, έτσι τα βαρυτικά κύματα διαδίδονται στον χωρόχρονο, κινούμενα όμως με την ταχύτητα του φωτός. Προέρχονται από κοσμικά φαινόμενα που είναι τόσο βίαια ώστε να διαταράσσουν το χωροχρονικό συνεχές, όπως εκρήξεις σουπερνόβα ή ζευγάρια αστέρων νετρονίων που περιστρέφονται μεταξύ τους σε ολοένα μικρότερη απόσταση, ώστε τελικά να συγκρουστούν. Για τον εντοπισμό τους, κάθε ανιχνευτική διάταξη αποτελείται από δύο σήραγγες μήκους 4 χιλιομέτρων, που είναι κάθετες μεταξύ τους. Μία δέσμη λέιζερ που θα δημιουργείται στην κοινή βάση των τούνελ, θα διαιρείται σε δύο ακτίνες οι οποίες θα «ταξιδεύουν» μέχρι το τέλος των σωλήνων, όπου θα ανακλώνται από ειδικά κάτοπτρα για να επιστρέψουν πίσω και να ξανασυναντηθούν. Σύμφωνα με τη θεωρία του Αϊνστάιν, αν ένα βαρυτικό κύμα περάσει από τη διάταξη, θα «προδώσει» την παρουσία του από τη μεταβολή της τροχιάς των ακτίνων, η οποία με τη σειρά της θα καταγραφεί στο τρόπο αλληλεπίδρασης των ακτίνων, όταν επιστρέψουν στη βάση. Οι μεταβολές αυτές είναι απειροελάχιστες: είναι χαρακτηριστικό πως οι δύο διατάξεις δεν κατάφεραν να δώσουν κάποιο απτό αποτέλεσμα στο πλαίσιο του Ligo, παρόλο που μπορούσαν να καταγράψουν τιμές της τάξης του ενός χιλιοστού της διαμέτρου του πρωτονίου. Το γεγονός όμως ότι πλέον θα λειτουργούν με δεκαπλάσια ευαισθησία θα αλλάξει τα δεδομένα, σύμφωνα με τους ερευνητές. «Το ερώτημα δεν είναι αν θα εντοπίσουμε βαρυτικά κύματα, αλλά το πόσο συχνά ή σπάνια θα ανιχνεύουμε τέτοιες διαταραχές» δήλωνε χαρακτηριστικά στο περιοδικό Nature o Στάνλεϊ Γούιτκομπ, φυσικός στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας, της επιστημονικής ομάδας του Advanced Ligo. Η αναβάθμιση χρηματοδοτήθηκε από το Εθνικό Ιδρυμα Επιστημών των ΗΠΑ με 205 εκατομμύρια δολάρια. Με αυτά τα χρήματα, έγιναν βελτιώσεις που αύξησαν κατά 1.000 φορές τον αριθμό των κοσμικών πηγών βαρυτικών κυμάτων που βρίσκονται πια μέσα στα όρια ευαισθησίας του Advanced Ligo. Με δεδομένο ότι αυτά τα βαρυτικά κύματα «μεταφέρουν» πληροφορίες για τα φαινόμενα που τα προκάλεσαν, αν όντως ανιχνευθούν και υποβληθούν σε επεξεργασία θα αποκαλύψουν νέα στοιχεία για τις αντίστοιχες δομές του σύμπαντος, τα οποία μάλιστα δεν θα μπορούσαν να αποκτηθούν με άλλο τρόπο. Επομένως, τα βαρυτικά κύματα θα γίνουν ένα καινούργιο εργαλείο για την έρευνα του σύμπαντος, προσφέροντας περισσότερες λεπτομέρειες π.χ. για τον τρόπο που συγχωνεύονται δύο μαύρες τρύπες ή συγκρούονται δύο αστέρες. «Το πρότζεκτ θα μας εξασφαλίσει μια εντελώς καινούρια προοπτική. Ξέρουμε πως κάθε φορά που “άνοιξε” ένα νέο παράθυρο για παρατηρήσεις, έγιναν ανακαλύψεις που διεύρυναν τα όρια» σημείωνε η Ντενίζ Κάλντγουελ από το Εθνικό Ιδρυμα Επιστημών, σε δελτίο Τύπου του ιδρύματος. Εκτός από το Advanced Ligo και τις δύο εγκαταστάσεις του στις ΗΠΑ, κι άλλες προσπάθειες έχουν ξεκινήσει για την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων. Ετσι, στο πλαίσιο του πρότζεκτ International Pulsar Timing Array (IPTA), αστρονόμοι από την Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την Αυστραλία έχουν επιστρατεύσει για ανιχνευτές 70 πάλσαρ, δηλαδή αστέρες νετρονίων που περιστρέφονται με μεγάλη ταχύτητα και εκπέμπουν παλμούς ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας με απίστευτα σταθερή συχνότητα. Με δεδομένο ότι ένα διερχόμενο βαρυτικό κύμα θα μεταβάλλει παροδικά τη συχνότητα των παλμών, οι επιστήμονες ελπίζουν πως θα καταφέρουν να καταγράψουν αυτή την παροδική μεταβολή. Η διαφορετική μέθοδος ανίχνευσης σημαίνει πως τα βαρυτικά κύματα που θα μπορούσαν να ανιχνευθούν με το IPTA έχουν τέτοιες ιδιότητες που θα ήταν αδύνατον να αποτυπωθούν από το Advanced Ligo. Αντίθετα, παρόμοια λογική με το Advanced Ligo έχει το πείραμα Virgo, το οποίο βασίζεται σε μία ανάλογη πειραματική διάταξη, που βρίσκεται στην επαρχία της Πίζα στην Ιταλία. Η συγκεκριμένη εγκατάσταση αποτελείται κι αυτή από δύο βραχίονες, κάθετους μεταξύ τους, οι οποίοι είναι μικρότεροι αφού έχουν μήκος 3 χιλιόμετρα. Ετσι, έχει περίπου το 75% της ευαισθησίας των ανιχνευτών του Advanced Ligo. Η εγκατάσταση ξεκίνησε να λειτουργεί από το 2007, χωρίς να έχει ανιχνεύσει μέχρι τώρα κάποιο βαρυτικό κύμα, ενώ κι αυτή βρίσκεται σε φάση αναβάθμισης. Οι επιστήμονες του πρότζεκτ συνεργάζονται στενά με τους ερευνητές του Advanced Ligo και ανταλλάσσουν δεδομένα. Κι αυτό γιατί, αν ένα βαρυτικό κύμα εντοπισθεί και από τα δύο πειράματα, τότε θα είναι πιο εύκολο να εντοπισθεί η πηγή του στο σύμπαν. Μια αντίστοιχη, αλλά ακόμη μικρότερη εγκατάσταση, λειτουργεί επίσης στο Ανόβερο της Γερμανίας. Ο ανιχνευτής ονομάζεται GEO600 και οι σήραγγές του έχουν μήκος 600 μέτρα. Επίσης, σε ένα παλιό ορυχείο στην Ιαπωνία κατασκευάζεται ο Kamioka Gravitational Wave Detector (KAGRA), ένας ανιχνευτής με βραχίονες 3 χιλιομέτρων που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το 2018. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/06/27/%cf%80%cf%81%ce%bf%ce%b7%ce%b3%ce%bc%ce%ad%ce%bd%ce%bf-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%b7%cf%81%ce%b7%cf%84%ce%ae%cf%81%ce%b9%ce%bf-%ce%b2%ce%b1%cf%81%cf%85%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8e%ce%bd-%ce%ba/

Σελήνη 4x4! Η Audi ανακοίνωσε ότι στο πλαίσιο του διαγωνισμού ανάπτυξης νέων προηγμένων τεχνολογιών Lunar XPrize της Google κατασκευάζει ένα όχημα εξερεύνησης της Σελήνης που θα βασίζει την κίνηση του σε σύστημα τετρακίνησης παρόμοιο με αυτό των αυτοκινήτων που μπορούν να κινούνται σε διαφόρων ειδών επιφάνειες, στα οχήματα που μπορούν να κινούνται με άνεση σε συνθήκες που με δύο λέξεις ονομάζουμε «εκτός δρόμου». Το σεληνιακό «τζιπάκι» της Audi θα ενσωματώνει το σύστημα τετρακίνησης Quattro που έχει αναπτύξει η εταιρεία. Το όχημα θα πραγματοποιεί εξερευνήσεις στη δύσβατη σεληνιακή επιφάνεια και θα μπορεί να μεταδίδει βίντεο και φωτογραφίες από τις περιοχές που εξερευνά πίσω στη Γη και μάλιστα σε ποιότητα εικόνας υψηλής πιστότητας (High Definition). http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=717698

Ο χρόνος θα σταματήσει το βράδυ της Τρίτης για ένα δευτερόλεπτο. Τα ρολόγια της Γης θα σταματήσουν αναγκαστικά για ένα δευτερόλεπτο τα μεσάνυχτα της Τρίτης 30 Ιουνίου, καθώς οι «φύλακες» του παγκόσμιου χρόνου θα προσθέσουν ένα εμβόλιμο (διορθωτικό) δευτερόλεπτο, με αποτέλεσμα το τελευταίο λεπτό του μήνα να έχει 61 δευτερόλεπτα και όχι 60. Έτσι, στις 23:59:59 ώρα Γκρίνουιτς (02:59:59 ώρα Ελλάδας) η ώρα θα «κολλήσει» για ένα πρόσθετο δευτερόλεπτο (23:59:60), προτού τα ρολόγια δείξουν 00:00:00 (03:00:00 ώρα Ελλάδας) και ξεκινήσει η Τετάρτη 1 Ιουλίου. ‘Αλλα συστήματα απλώς θα «σβήσουν» για ένα δευτερόλεπτο. Είναι η 27η φορά που γίνεται κάτι τέτοιο. Η προηγούμενη φορά που είχε γίνει κάτι ανάλογο, ήταν το 2012 (προηγουμένως είχαν γίνει προσθήκες δευτερολέπτων τα έτη 2008, 2005 και 1998). Και τότε είχαν προκληθεί ορισμένα προβλήματα στις χρηματιστηριακές συναλλαγές και στο διαδίκτυο (καθώς μπερδεύθηκαν οι κεντρικοί υπολογιστές υπηρεσιών όπως το LinkedIn και το Reddit), κάτι που αρκετοί φοβούνται ότι μπορεί να επαναληφθεί και φέτος. Τυπικά, ο πλανήτης μας χρειάζεται 86.400 δευτερόλεπτα για να πραγματοποιήσει μία περιστροφή 360 μοιρών σε ένα 24ωρο. Όμως η Γη δέχεται συνεχώς βαρυτικές επιδράσεις από τον Ήλιο, τη Σελήνη και τους άλλους πλανήτες, με συνέπεια η ταχύτητα περιστροφής της να μην είναι σταθερή, αλλά να επιβραδύνεται ανεπαίσθητα. Έτσι, στην πραγματικότητα, η μέση διάρκεια της μέρας (ο χρόνος μιας πλήρως περιστροφής της Γης περί τον εαυτό της) είναι 86.400,002 δευτερόλεπτα. Το αποτέλεσμα είναι να παρατηρείται απόκλιση της τάξης των δύο χιλιοστών του δευτερολέπτου ανάμεσα στον φυσικό (αστρονομικό-ηλιακό) χρόνο και στον Διεθνή Ατομικό Χρόνο, που μετρούν τα ατομικά ρολόγια με ακρίβεια δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου. Συσσωρευόμενη κάθε μέρα, αυτή η απόκλιση φθάνει περίπου το ένα δευτερόλεπτο μέσα στο έτος. Έτσι, περιοδικά πρέπει να γίνεται μία διόρθωση στον Συγχρονισμένο Παγκόσμιο Χρόνο (UTC), τον διάδοχο της ώρας Γκρίνουιτς (GMT), που μετριέται από τα ατομικά ρολόγια. Ο ατομικός χρόνος υπολογίζεται από εκατοντάδες ατομικά ρολόγια σε όλο τον κόσμο, τα οποία μετρούν τους απολύτως προβλέψιμους ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς του ατόμου του χημικού στοιχείου καισίου. Τα ατομικά ρολόγια χάνουν μόνο ένα ατομικό δευτερόλεπτο κάθε 300 εκατ. χρόνια. Κατά καιρούς η απόκλιση μεταξύ ατομικού χρόνου και αστρονομικού χρόνου είναι τόση πια που κρίνεται αναγκαία η προσθήκη ενός εμβόλιμου δευτερολέπτου από τη Διεθνή Υπηρεσία Περιστροφής της Γης και Συστημάτων Αναφοράς (IERS), η οποία εδρεύει στη Γερμανία και δημιουργήθηκε το 1987 από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση και τη Διεθνή Ένωση Γεωδαισίας και Γεωφυσικής. Η IERS παρακολουθεί συνεχώς την περιφορά του πλανήτη μας και εισηγείται στη Διεθνή Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ITU) του ΟΗΕ πότε πρέπει να «κολλήσει» ο χρόνος. Η τελική απόφαση ανήκει στην ITU. Η πρώτη διόρθωση έγινε το 1972. Μέχρι τότε, ο χρόνος μετριόταν όχι από τα ατομικά ρολόγια, αλλά με βάση την αστρονομική σχέση ανάμεσα στη Γη και τον Ήλιο, που ήταν πιο γνωστός ως «Χρόνος Γκρίνουιτς» (GMT). Το έξτρα δευτερόλεπτο ανακοινώνεται μήνες πριν την εισαγωγή του, ώστε να υπάρχει προετοιμασία της διεθνούς κοινότητας, και παραδοσιακά προστίθεται είτε το βράδυ της 31ης Δεκεμβρίου, είτε το βράδυ της 30ής Ιουνίου. Παρόλα αυτά, αρκετά συστήματα δεν έχουν την κατάλληλη προετοιμασία για να χειρισθούν σωστά το εμβόλιμο δευτερόλεπτο, καθώς η προσθήκη τους είναι ακανόνιστη. Ο πονοκέφαλος που περιοδικά προκαλεί το εμβόλιμο δευτερόλεπτο, έχει εντείνει τις πιέσεις από διάφορες πλευρές να σταματήσει αυτή η πρακτική, κάτι που θα εξετάσει ξανά η ITU σε συνάντηση στη Γενεύη εντός του 2015. Αυτό σημαίνει ότι πλέον ο χρόνος θα βασίζεται αποκλειστικά στα ατομικά ρολόγια ύψιστης ακρίβειας, χωρίς να γίνεται περιοδική διόρθωση με βάση τον αστρονομικό χρόνο. Η συνέπεια είναι ότι οι δύο χρόνοι, ατομικός και αστρονομικός, θα αποκλίνουν όλο και περισσότερο στο μέλλον (μια διαφορά ενός έως δύο λεπτών στη διάρκεια ενός αιώνα), οπότε σταδιακά θα χαθεί η σύνδεση ανάμεσα στην μέτρηση του χρόνου και στην εμπειρία των ανθρώπων για τον χρόνο γύρω τους.. Έτσι, κάποτε στο μακρινό μέλλον, οι άνθρωποι θα βλέπουν την ώρα 8 το πρωί στο ρολόι τους, αλλά γύρω τους ο ήλιος θα κοντεύει να δύσει! http://physicsgg.me/2015/06/29/%ce%bf-%cf%87%cf%81%cf%8c%ce%bd%ce%bf%cf%82-%ce%b8%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%b1%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%ae%cf%83%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%ce%b2%cf%81%ce%ac%ce%b4%cf%85-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%84%cf%81%ce%af/

Το ελληνικό «αποτύπωμα» στο CERN Η Ελλάδα είναι ένα από τα 12 ιδρυτικά κράτη-μέλη του CERN, με συνεχή και συστηματική παρουσία της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας στην έρευνα και στις σημαντικές ανακαλύψεις που πραγματοποιούνται στο κέντρο εδώ και 60 χρόνια. «Η σημασία και τα οφέλη της ελληνικής συμμετοχής μπορούν να εντοπιστούν σε τρεις άξονες: στην ισότιμη συμμετοχή της χώρας στη διεθνή ερευνητική και επιστημονική κοινότητα, στην εκπαίδευση δεκάδων νέων φοιτητών και ερευνητών και τη μετεκπαίδευση επιστημόνων και, τέλος, στη μεταφορά σημαντικής τεχνογνωσίας προς την ελληνική βιομηχανία μέσω των συνεργαζόμενων ελληνικών πανεπιστημιακών ερευνητικών ομάδων και τη δυνατότητα ανάπτυξης καινοτόμων προϊόντων που μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα για την ελληνική οικονομία», λέει ο Εμμ. Τσεσμελής, ανώτατος φυσικός και αναπληρωτής επικεφαλής του γραφείου Διεθνών Σχέσεων του CERN και επισκέπτης καθηγητής Σωματιδίων και Επιταχυντικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. «Η πίστη στη σπουδαιότητα της βασικής έρευνας και η αξία της επιστήμης ως κοινωνικού αγαθού που δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε μπορεί να έχουν πολλαπλά οφέλη για τη χώρα μας», προσθέτει. Στα προγράμματα του CERN συμμετέχουν σήμερα πάνω από 150 Ελληνες μόνιμοι ερευνητές, μεταδιδάκτορες, υποψήφιοι διδάκτορες, διπλωματικοί/τεχνικοί και διοικητικοί φοιτητές, με ποσοστά συμμετοχής που διαρκώς αυξάνουν ώς και 160% την τελευταία πενταετία. «Οι εξαιρετικές επιδόσεις των Ελλήνων πειραματικών και θεωρητικών φυσικών στο διεθνές, επιστημονικά σκληρό και ανταγωνιστικό, περιβάλλον του CERN, με αναφορές, διακρίσεις, βραβεία και χορηγίες, έχουν δημιουργήσει μια σημαντική διαχρονική ερευνητική παράδοση 60 χρόνων στη χώρα μας», αναφέρει ο καθηγητής Ε. Γαζής. Και συνεχίζει: «Οι θεωρητικοί φυσικοί από τα τμήματα Φυσικής των ελληνικών πανεπιστημίων και ΕΜΠ, καθώς και Ελληνες σε ξένα πανεπιστήμια των ΗΠΑ και Ευρώπης, αποτελούν μέρος της παγκόσμιας πρωτοπορίας στην ανάπτυξη και εξέλιξη των θεωριών για τη Σωματιδιακή Φυσική. Οι πειραματικές ερευνητικές ομάδες του ΕΜΠ και των Πανεπιστημίων Αθήνας και Θεσσαλονίκης συμμετέχουν στο πείραμα ATLAS του LHC με την κατασκευή συστήματος 130 ανιχνευτικών θαλάμων μιονίων MDT, αλλά και στην αναζήτηση νέας φυσικής για υπερσυμμετρικά σωματίδια, πρωτοστατώντας στην ανάπτυξη, σχεδίαση και υλοποίηση ενός νέου πρότυπου καινοτομικού ανιχνευτή Micro-Megas που θα εγκατασταθεί στο ATLAS το 2018. Παράλληλα, η ερευνητική ομάδα του ΕΜΠ έχει συμμετάσχει στην ανακάλυψη του μποζονίου Higgs, με διεθνή έπαινο για την εργασία υποψήφιου διδάκτορα του ΕΜΠ στο θέμα αυτό. Επίσης, οι πειραματικές ομάδες των Παν/μίων Αθήνας, Ιωαννίνων και “Δημόκριτου” συμμετέχουν στον πείραμα CMS με αντίστοιχες πρότυπες καινοτομικές κατασκευές ανιχνευτών πυριτίου και ηλεκτρονικών, ενώ συμμετέχουν και στις φάσεις αναβάθμισης του πειράματός τους στο πρόγραμμα σκανδαλισμού (trigger). Η ερευνητική ομάδα του ΕΜΠ είναι επίσης η ελληνική ομάδα που συντονίζει ερευνητικές δραστηριότητες για την ανάπτυξη των επόμενης γενιάς επιταχυντικών συστημάτων του CERN, με μεταφορά τεχνολογίας στην εγχώρια βιομηχανία και επέκταση σε ιατρικές εφαρμογές», καταλήγει ο καθηγητής Ε. Γαζής. «Ελληνικές ομάδες συμμετέχουν και σε άλλα πειράματα του CERN, όπως στο ALICE το οποίο μελετά μια πρωταρχική μορφή ύλης η οποία επικράτησε στο σύμπαν αμέσως μετά τη Μεγάλη Εκρηξη, στο CAST που προσπαθεί να ανιχνεύσει υποψήφια σωματίδια σκοτεινής ύλης, στο n_TOF που ειδικεύεται στη μελέτη νετρονίων στη διαχείριση ραδιενεργών αποβλήτων, καθώς και στο ISOLDE σε πειράματα Πυρηνικής και Αστροσωματιδιακής Φυσικής με σημαντικές εφαρμογές», επισημαίνει ο καθηγητής Εμμ. Τσεσμελής. Η Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών (ΣΕΜΦΕ) του ΕΜΠ γιόρτασε φέτος τα 15 χρόνια της με σημαντικές εκδηλώσεις, μεταξύ των οποίων την απόφαση για αναγόρευση ως επιτίμων διδακτόρων του ΕΜΠ του François Englert (βραβείο Νομπέλ Φυσικής 2013) και του Rolf-Dieter Heuer (γενικού διευθυντή του CERN). «Στη ΣΕΜΦΕ υπάρχουν οι ομάδες Θεωρητικής Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων, Πειραματικής Φυσικής Υψηλών Ενεργειών και Πειραματικής Πυρηνικής Φυσικής, με συνολικά 16 μέλη ΔΕΠ, οι οποίες πλαισιώνονται από σημαντικό αριθμό επιστημονικών συνεργατών και μεταπτυχιακών φοιτητών», λένε οι καθηγητές Ε. Γαζής και Ν. Τράκας. Τα ιδρύματα ΕΜΠ, ΟΠΑ και ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό δίκτυο μεταφοράς τεχνολογίας HEPTECH (www.heptech.org) με ιδιαίτερη συμμετοχή ελληνικών εταιρειών σε ειδικά προγράμματα υψηλής τεχνολογίας, που έχουν αρχίσει να εγκαθίστανται στη χώρα μας. «Τέτοια έργα αποτελούν μια άλλη μορφή μεταφοράς υψηλής τεχνολογίας από το CERN στη χώρα μας με παράλληλη χορήγηση τεχνικής βοήθειας και τεχνικής επίβλεψης», λέει ο καθηγητής Ε. Γαζής. Δύο από αυτά είναι: ο κόμβος υπολογιστών GRID επιπέδου TIER-2 στο ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και το CERN-Business Incubation Center στο Τεχνολογικό Πάρκο «Τεχνόπολις» της Θεσσαλονίκης. Τα δύο αυτά επιτεύγματα, πλήρως αποπερατωμένα και σε λειτουργία, εγκαινιάστηκαν στις αρχές Ιουνίου 2015. Επίσης έχουν δρομολογηθεί η ίδρυση Κέντρου Αριστείας για Διάγνωση του Καρκίνου και Αδρονική Θεραπεία στη Θεσσαλία, στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας, με την πιλοτική λειτουργία θεραπείας του καρκίνου με πρωτόνια, και σχεδιάζεται η ανάπτυξη ιατρικού επιταχυντή στο CERN για την παραγωγή ιατρικών ισοτόπων για προσεχή εγκατάσταση σε δημόσιο νοσοκομείο της χώρας. Τα τελευταία 20 χρόνια έχει αναπτυχθεί μια σημαντική και συνεχής συνεργασία των ελληνικών πειραματικών ερευνητικών ομάδων που δραστηριοποιούνται στο CERN με ελληνικές εταιρείες. Διοργανώθηκαν πολλές εκδηλώσεις για τη διασύνδεση των ελληνικών βιομηχανικών εταιρειών με τμήματα και διευθύνσεις του CERN, οι οποίες συντέλεσαν στην ανάθεση από το CERN προγραμμάτων προμήθειας τεχνολογικού υλικού σε ελληνικές εταιρείες, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό στη σημερινή δύσκολη συγκυρία που βρίσκεται η χώρα μας. «Συνοπτικά, οι συνολικές επιστροφές με ελληνικά βιομηχανικά προϊόντα και υπηρεσίες από το CERN προς τη χώρα έχουν αυξηθεί σημαντικά από το 2005, με μεγαλύτερη τιμή το 2012 στα βιομηχανικά προϊόντα και το 2013 στις τεχνολογικές υπηρεσίες», επισημαίνει ο καθηγητής Ε. Γαζής. Η ελληνική επιστημονική κοινότητα συμμετέχει με μεγάλη επιτυχία και στα εκπαιδευτικά προγράμματα του CERN, έχοντας συνολικά στο ενεργητικό της σήμερα 92 νέους εκπαιδευόμενους ερευνητές από όλες τις ειδικότητες και βαθμίδες εκπαίδευσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Μάρτιο του 2015 για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε στο CERN εκπαίδευση μιας ολόκληρης τάξης του μεταπτυχιακού τμήματος του ΤΕΙ Ανατ. Μακεδονίας-Θράκης. Από το 2008 έως και το 2015, 940 καθηγητές μέσης εκπαίδευσης από όλη την Ελλάδα παρακολούθησαν διαλέξεις από Ελληνες ερευνητές του CERN, επισκέφθηκαν τις μοναδικές πειραματικές υποδομές και συμμετείχαν σε ειδικές εργαστηριακές ασκήσεις με συντονιστή τον καθηγητή Ε. Γαζή. Κι ακόμη, 2.000-3.000 Ελληνες μαθητές και φοιτητές πραγματοποιούν εκπαιδευτικές εκδρομές στο CERN κάθε χρόνο. Δυστυχώς από το 2013 και μετά άρχισε να σημειώνεται σημαντική πτώση, αφού η Ελλάδα σταμάτησε να καταβάλλει πλήρως την ετήσια συνδρομή της στο CERN. «Καταβάλλονται πολλές προσπάθειες να αρθεί η φθίνουσα πορεία του δείκτη επιστροφών από το 2013 και μετά, ιδιαίτερα με την εκπόνηση ειδικού προγράμματος συμμετοχής της χώρας (πανεπιστήμια και βιομηχανίες) σε υψηλής τεχνολογίας προγράμματα του CERN για την αναβάθμιση της φωτεινότητας (High Luminosity) της δέσμης του επιταχυντή LHC, την τεχνολογική αναβάθμιση του επιταχυντή CLIC και την ανάπτυξη επιταχυντών με ιατρικές και βιομηχανικές εφαρμογές, που αναμένεται να εγκριθεί τον Σεπτέμβριο 2015 από την οικονομική επιτροπή του συμβουλίου», λέει ο καθηγητής Ε. Γαζής. Βρισκόμαστε σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή για την ελληνική συμμετοχή, οφείλοντας ένα μέρος της συνδρομής του 2013 και ολόκληρες τις συνδρομές του 2014 και 2015, δημιουργώντας ένα χρέος που φθάνει τα 40 εκατομμύρια CHF. «Βάσει του καταστατικού του οργανισμού, είναι ορατή ή πιθανότητα να απολέσει η χώρα μας το προνόμιο του κράτους-μέλους στο επόμενο συμβούλιο. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι συνέπειες θα είναι τραγικές για την ελληνική συμμετοχή, καθώς παγώνουν όλες οι σχετικές δραστηριότητες των ελληνικών ομάδων, ερευνητικών και βιομηχανικών», επισημαίνει ο καθηγητής Ε. Γαζής. Η ελληνική επιστημονική κοινότητα κρούει κώδωνα κινδύνου προς όλες τις κατευθύνσεις καθώς η χώρα μας, ύστερα από 60 χρόνια ενεργού παρουσίας, κινδυνεύει να βρεθεί εκτός CERN! Οι περισσότεροι θα θυμούνται τη φιάλη… αντιύλης που υποτίθεται ότι κλέβουν κάποιοι από τις εγκαταστάσεις του CERN στη Γενεύη, στην ταινία «Αγγελοι και δαίμονες», βασισμένη στο μυθιστόρημα «Ιλουμινάτι» (εκδ. Λιβάνης) του Νταν Μπράουν. Η ίδια φιάλη θα ανατιναχτεί στο φινάλε της ταινίας, πάνω απ’ το Βατικανό, η αντιύλη έρχεται σε επαφή με την ύλη και προκαλείται μια βιβλικής πνοής έκρηξη που οπτικά παραπέμπει τόσο στη Μεγάλη Εκρηξη των αστροφυσικών όσο και στη Γένεση της Παλαιάς Διαθήκης. Γενικά, το CERN εμπνέει μυθιστοριογράφους και κινηματογραφιστές και όχι μόνο. Για παράδειγμα, στη σειρά γκράφικ νόβελ «Steins Gate» το CERN παρουσιάζεται ως… SERN, στο οποίο γίνονται πειράματα ταξιδιών στον χρόνο με σκοτεινούς σκοπούς. Επίσης, το CERN αποτελεί σκηνικό επεισοδίου της δημοφιλέστατης κωμικής σειράς «The Big Bang Theory», ενώ στο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας «Flashforward», αποδίδεται λογοτεχνικά η αναζήτηση του μποζονίου Χιγκς. Τέλος, η φοιτητική ταινία «Decay» παρουσιάζει τα πειράματα του CERN ως την αιτία για να μετατραπούν οι άνθρωποι σε… ζόμπι. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι υπεύθυνοι του CERN έδωσαν την άδεια και η ταινιούλα γυρίστηκε στο εσωτερικό των εγκαταστάσεων της Γενεύης. Η Διεθνής Ομάδα Εκλαΐκευσης Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων IPPOG (International Particle Physics Outreach Group) παράγει πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό (εκλαϊκευτικά άρθρα, video και animations, εκπαιδευτικά λογισμικά) που παρέχεται ελεύθερα στους εκπαιδευτικούς ανεξαρτήτως εθνικότητας. Η Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης είναι μέλος της IPPOG και αποτελείται από επιστήμονες/ερευνητές των πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων της Ελλάδας και του εξωτερικού, με συντονιστή τον καθηγητή Θεωρητικής Φυσικής του ΕΜΠ Νίκο Τράκα. «Είναι υποχρέωσή μας να ενημερώνουμε το ευρύ κοινό για την έρευνα που γίνεται εντός και εκτός Ελλάδας στη σωματιδιακή φυσική. Μέλη της ομάδας μας δίνουν ενημερωτικά σεμινάρια σε μαθητές, καθηγητές Μ.Ε., φοιτητές και ευρύ κοινό, διοργανώνουν εκδηλώσεις με μορφή Master Classes www.physics.ntua/gr/MC_2015 και διατηρούν ενημερωμένο ιστότοπο www.physics.ntua.gr/POPPHYS αναφέρει ο καθηγητής Ν. Τράκας. http://physicsgg.me/2015/06/28/%cf%84%ce%bf-%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%b1%cf%80%ce%bf%cf%84%cf%8d%cf%80%cf%89%ce%bc%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf-cern/

Μυστηριώδης σκοτεινή κηλίδα στον Χάροντα τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Πλούτωνα. 85 χρόνια μετά την ανακάλυψη του Πλούτωνα από τον αστρονόμο Clyde Tombaugh, στις 14 Ιουλίου 2015 ένα διαστημικό σκάφος της ΝΑΣΑ, το New Horizons, θα περάσει πολύ κοντά από το σύστημα του Πλούτωνα με τους 5 δορυφόρους του. Ήδη φτάνουν πολλές εικόνες του Πλούτωνα και των δορυφόρων του. Σε μια από αυτές φαίνεται μια μυστηριώδης σκοτεινή κηλίδα σε έναν από του πόλους τους Χάροντα. Οι αστρονόμοι βλέπουν συχνά φωτεινές κηλίδες στην επιφάνεια ενός πλανήτη εξαιτίας του πάγου, όχι όμως σκοτεινές κηλίδες. «Ποιος την παρήγγειλε αυτή;» αναρωτήθηκε Alan Stern που ηγείται της αποστολής New Horizons, επαναλαμβάνοντας την περίφημη ρήση του φυσικού Isidor Rabi όταν πριν από δεκαετίες ανακαλύφθηκε απρόσμενα ακόμη ένα σωματίδιο, το μιόνιο. http://physicsgg.me/2015/06/28/%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%b7%cf%81%ce%b9%cf%8e%ce%b4%ce%b7%cf%82-%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%bd%ce%ae-%ce%ba%ce%b7%ce%bb%ce%af%ce%b4%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%87%ce%ac%cf%81/

ТГК "Прогресс М-28М" http://www.energia.ru/ru/iss/iss44/progress_m-28m/photo_06-26.html Συμπόσιο για το Σύμπαν. Τρεις κάτοχοι βραβείων Νόμπελ Φυσικής και τέσσερις ακόμα κορυφαίοι αστροφυσικοί και κοσμολόγοι έρχονται στην Ελλάδα τον Οκτώβριο για να συμμετάσχουν στο «2ο Συμπόσιο των 7 Σοφών του Κόσμου» που θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και στην Αρχαία Μεσσήνη και θα μεταδοθεί ζωντανά στο Διαδίκτυο. Tο συμπόσιο, το οποίο θα πραγματοποιηθεί το διάστημα 2-4 Οκτωβρίου, έχει θέμα: Πώς ξεκίνησε το Σύμπαν; Από πού προήλθαμε; Ποιο είναι το μέλλον του Κόσμου; Ενόψει της διοργάνωσης, ο διάσημος πλανητικός επιστήμονας Σταμάτης Κριμιζής, πρόεδρος του Συμποσίου, εξήγησε ότι «το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να συμμετέχουν επιστήμονες, εκπαιδευτικοί, μαθητές και φοιτητές σε όλα τα επίπεδα, καθώς και το ευρύτερο κοινό.»Θα προσπαθήσει να το επιτύχει, με διαδικτυακή αναμετάδοση (webcast), όπως επίσης και με τη βοήθεια ενός παγκόσμιου δικτύου συμμετεχόντων από θεσμούς σε άλλες χώρες». Οι επτά «σοφοί» της Κοσμολογίας είναι: •Τζέιμς Κρόνιν, Νόμπελ 1980 – Πανεπιστήμιο του Σικάγο •Τζορτζ Ευσταθίου – Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, διευθυντής του Ινστιτούτου Κοσμολογίας Kavli •Ντέιβιντ Γκρος, Νόμπελ 2004 – Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής Kavli, Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα •Σερ Ρόμπερ Πένροουζ – Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (εκκρεμεί η επιβεβαίωση) •Τζορτζ Φ.Σμουτ, Νόμπελ 2006 – Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ, CNRS, Γαλλία •Αλεξέι Σταρομπίνσκι, Βραβείο Kavli 2004 – Ρωσική Ακαδημία Επιστημών •Γκαμπριέλ Βενετζιάνο, -Collège de France, Παρίσι Το Συμπόσιο τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, ο οποίος θα απονείμει βραβεία στους ομιλητές την πρώτη μέρα της διοργάνωσης. http://physicsgg.me/2015/06/25/%cf%83%cf%85%ce%bc%cf%80%cf%8c%cf%83%ce%b9%ce%bf-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd/ Oργή Μακέιν για την αγορά διαστημικών κινητήρων. Οργισμένος δηλώνει ο αμερικανός ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Τζον Μακέιν καθώς οι ΗΠΑ ενδεχομένως να χρειαστεί να δαπανήσουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για την αγορά ρωσικών διαστημικών κινητήρων. Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα Daily Beast, «ο γερουσιαστής θέλει να βάλει τέλος στην ανάγκη αγοράς και χρήσης ρωσικών κινητήρων για τις αμερικανικές διαστημικές αποστολές. Αν και κάποιοι συνάδελφοί του, ρεπουμπλικανοί, υποστηρίζουν πως κάτι τέτοιο είναι τεχνικά αδύνατον προς το παρόν, ο Μακέιν επιμένει στην αντίθεσή του και δε θέλει ούτε να ακούσει τέτοια επιχειρήματα». Σύμφωνα με τον αρθρογράφο της Daily Beast, αν ένα εγκριθεί το κονδύλι που έχει “παρεισφρήσει” στον ετήσιο προϋπολογισμό της χώρας, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα χρειαστεί να δαπανήσουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια των Αμερικανών φορολογουμένων για την αγορά ρωσικών διαστημικών κινητήρων. Γι'αυτόν ακριβώς τον λόγο ο γερουσιαστής Μακέιν, είναι «έξω φρενών» και κατηγορεί ακόμα και τους ρεπουμπλικάνους συναδέλφους του για την «χρηματοδότηση των φίλων του Πούτιν». «Πώς μπορεί κάποιος να πιστέψει πως θέλουμε να διατηρήσουμε την εξάρτησή μας από τους ρωσικούς κινητήρες πυραύλων που συνδέονται με τη διεφθαρμένη μαφία του περιβάλλοντός του Βλαντίμιρ Πούτιν;» διερωτάται ο γερουσιαστής σε δηλώσεις του στο Daily Beast. Ο αρθρογράφος συμπληρώνει πάντως πως «η πραγματικότητα είναι πως δεν έχει ακόμη βρεθεί τρόπος αντικατάστασης των ρωσικών διαστημικών κινητήρων - τουλάχιστον προς το παρόν». Σχόλιο.Η ψυχροπολεμική υστερία στο παραληρημά της!!! http://gr.rbth.com/news/2015/06/25/orgi_makein_gia_tin_agora_diastimikon_kinitiron_apo_ti_mafia_toy_poytin_37859.html

Πριν από 500.000 χρόνια ετρεχε νερό στον Αρη. Πιο πρόσφατα απ’ ό,τι πίστευαν μέχρι τώρα οι ειδικοί έρεε νερό στην επιφάνεια του πλανήτη Άρη, με τους επιστήμονες να πιστεύουν ότι αυτό ενδέχεται να συμβεί ξανά σχετικά σύντομα. Παρατηρώντας τις ρεματιές στην επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το λιώσιμο του πάγου θα μπορούσε να προκαλέσει μικρές ροές νερού να κινηθούν σε ολόκληρο τον πλανήτη. Αυτό συνέβη λόγω της συγκεκριμένης κλίσης που είχε ο πλανήτης πριν από 500.000 χρόνια και σύμφωνα με τους επιστήμονες, μια παρόμοια κλίση θα συμβεί ξανά σε 140.000 χρόνια. Επικεφαλής της έρευνας ήταν ο ερευνητής Tjalling de Haas από το πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης στην Ολλανδία, ο οποίος επικεντρώθηκε σε έναν κρατήρα στην επιφάνεια του πλανήτη Άρη που ονομάζεται Istok και ο οποίος πιστεύεται ότι σχηματίστηκε περίπου πριν από 1 εκατομμύριο χρόνια. «Για πρώτη φορά ποσοτικοποιήσαμε πόσο υγρό νερό και χιόνι πρέπει να υπήρχε σε περιόδους υψηλής πλαγιότητας» εξήγησε ο ίδιος μιλώντας στη MailOnline. Η πλαγιότητα αναφέρεται στην κλίση του άξονα του Άρη -τη γωνία μεταξύ των πόλων και του τροχιακού επιπέδου του. Αυτό –σημειώνει το δημοσίευμα- σημαίνει ότι σε κάποια στιγμή, ο Άρης είχε κλίση προς τον Ήλιο περισσότερο απ’ ό,τι τώρα και ως εκ τούτου είχε γνωρίσει υψηλές θερμοκρασίες στους πόλους του. Στη Γη, η πλαγιότητα ποικίλλει από δύο έως τρεις βαθμούς, επειδή το φεγγάρι λειτουργεί ως «σταθεροποιητής», παρά το γεγονός ότι μπορεί ακόμη να προκαλέσει θερμές περιόδους και εποχές παγετώνων. Στον Άρη όμως, η επίδραση είναι πιο έντονη –ανάμεσα στους 20-30 βαθμούς- κάτι που μπορεί να προκαλέσει τεράστιες αλλαγές στον κόκκινο πλανήτη. Ο De Haas εκτιμά ότι πριν από 500.000 χρόνια ο πλανήτης είχε τέτοια κλίση, που ο πάγος και το χιόνι στους πόλους έλιωσε και έγινε τρεχούμενο νερό. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%BD-%CE%B1%CF%80%CF%8C-500000-%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%B1-%CE%AD%CF%84%CF%81%CE%B5%CF%87%CE%B5-%CE%BD%CE%B5%CF%81%CF%8C-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%AC%CF%81%CE%B7-%CE%B7-%CE%BA%CE%BB%CE%AF%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7-%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%B5-%CF%84%CE%AE%CE%BE%CE%B7

Το υλικό των ονείρων του Σταμάτη Κριμιζή. Έχει «επισκεφθεί» όλους τους πλανήτες με τα διαστημικά όργανα, τα οποία σχεδίασε και κατασκεύασε για τις διαστημικές αποστολές, και είναι ο μοναδικός επιστήμονας, που το έχει πετύχει αυτό. Τα σχολικά βιβλία έχουν ξαναγραφεί από τα αποτελέσματα των θρυλικών διαστημόπλοιων Voyager 1 και 2, αποστολών, των οποίων υπήρξε βασικός συντελεστής. Εργάστηκε επί δεκαετίες επικεφαλής ερευνητικών προγραμμάτων της ΝASA. Στα 77 του έτη το επόμενο μεγάλο στοίχημα είναι να … “αγγίξει” τον Ήλιο, καθώς το εργαστήριό του κατασκευάζει το διαστημόπλοιο Solar Probe Plus, που θα εκτοξευθεί προς τον Ήλιο το 2018 και θα είναι η πρώτη αποστολή σε άστρο. Ένας από τους πλέον διακεκριμένους διαστημικούς επιστήμονες στον κόσμο, ο Έλληνας ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής, επικεφαλής του γραφείου Διαστημικής Έρευνας και Τεχνολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, ομότιμος διευθυντής της Διοίκησης Διαστήματος του Πανεπιστημίου Johns Hopkins των ΗΠΑ και πρώην πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας, μιλάει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για τις διαστημικές αποστολές, που βρίσκονται σε εξέλιξη και γι’ αυτές που προγραμματίζονται, για τα γραφειοκρατικά εμπόδια σε μια πιο στενή συνεργασία μεταξύ των μεγάλων διαστημικών υπηρεσιών, για τις δυνατότητες της Ελλάδας να μπει στον «χάρτη» των χωρών, που παράγουν διαστημική τεχνολογία. Χαρακτηρίζει τα “απλησίαστα” της διαστημικής εξερεύνησης ως “το υλικό των ονείρων”, πεπεισμένος, όμως, ότι “οι σπουδαιότερες ανακαλύψεις είναι αυτές που δεν περιμένουμε”. “Προσγειώνει”, ωστόσο, εκείνους, που ονειρεύονται το μέλλον τους … σ’ άλλη Γη κι άλλα μέρη, εκτιμώντας ότι “η μεταφορά ανθρώπων σε άλλους πλανήτες απέχει αρκετές δεκαετίες, καθώς δεν έχουν ξεπεραστεί προβλήματα, όπως η προστασία του πληρώματος από ηλιακές εκρήξεις υψηλής ενέργειας, η έλλειψη βαρύτητας για μεγάλα χρονικά διαστήματα και πιθανές ψυχολογικές καταστάσεις”. Την Κυριακή 28 Ιουνίου και ώρα 20.00, στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης, ο κ.Κριμιζής θα δώσει δημόσια διάλεξη με τίτλο «Το πρώτο ανθρώπινο ταξίδι στον Γαλαξία: Η Οδύσσεια των διαστημοπλοίων Voyager 1,2″, ανοίγοντας τις εργασίες του 12ου Συνεδρίου της Ελληνικής Αστρονομικής Εταιρείας (ΕΛ.ΑΣ.ΕΤ.), που διοργανώνεται (28/6-2/7) σε συνεργασία με το Τμήμα Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). — Εδώ και 38 χρόνια τα δίδυμα διαστημικά σκάφη Voyager 1 και 2 ταξιδεύουν στο διαστημικό κενό και στέλνουν ανελλιπώς τα δεδομένα τους πίσω στη Γη, ενώ το Voyager 1 έγινε το πρώτο ανθρώπινο κατασκεύασμα, που ταξιδεύει στο διαστρικό κενό. Πρόκειται προφανώς για επιτυχία, που συνιστά σύμβολο σύγκρισης για το μέλλον. Ως ένας από τους ‘’συγγραφείς’’ της σύγχρονης Οδύσσειας της διαστημικής εποχής, ποιους θεωρείτε τους πιο σημαντικούς σταθμούς του ταξιδιού αυτού και ποιες ήταν οι μεγαλύτερες εκπλήξεις που επιφύλασσε; Να αρχίσω από το τελευταίο-η μεγαλύτερη έκπληξη από όλες είναι ότι ένα διαστημόπλοιο που σχεδιάστηκε να λειτουργήσει για 4 χρόνια και να εξερευνήσει δύο πλανήτες (Δία και Κρόνο), συνεχίζει να στέλνει δεδομένα μετά από 38 χρόνια! Όμως ο πρώτος σταθμός στο Δία μας έδωσε μια τεράστια έκπληξη-την παρουσία δεκατριών ενεργών ηφαιστείων στο φεγγάρι Ιώ. Ένα από αυτά είναι δέκα φορές πιο δυνατό από το μεγαλύτερο ηφαίστειο της Γης. Ο χώρος δεν επιτρέπει να απαριθμήσουμε όλες τις ανακαλύψεις- τέσσερις πλανήτες και τώρα στο διαστρικό χώρο. Αρκεί να πούμε ότι τα σχολικά βιβλία έχουν ξαναγραφτεί από τα αποτελέσματα των δύο Voyagers. — Πώς εξηγείται η στροφή -τόσο από τη NASA όσο και από τον ESA- από την εξερεύνηση των πλανητών του ηλιακού συστήματος, στους μικρότερους εκπροσώπους τους, τους αστεροειδείς και τους κομήτες; Τι μπορούμε να περιμένουμε από τον Philae μετά το ξύπνημά του στον κομήτη 67P και τι προσδοκάτε από το ταξίδι του ‘’New Horizons’’; Επειδή αυτού του είδους αποστολές χρειάζονται πολύ χρόνο να ολοκληρωθούν, φαίνεται πολλές φορές ότι έχει αλλάξει η έμφαση στην εξερεύνηση. Το Rosetta (με το Philae) εκτοξεύθηκε πριν 11 χρόνια και το New Horizons πριν 9,5. Η NASA προσπαθεί πάντα να έχει ένα ισορροπημένο πρόγραμμα- π. χ. είχαμε μια αποστολή στον αστεροειδή EROS που κατασκευάσαμε στο εργαστήριο μας στο Johns Hopkins και το προσεδαφίσαμε το 2001. Και έκτοτε υπήρξαν άλλες αποστολές, όπως το MESSENGER στον Ερμή, και βέβαια το New Horizons που θα περάσει από τον Πλούτωνα στις 14 Ιουλίου. Περιμένουμε να δούμε πολλά νέα φαινόμενα, αλλά σε αυτού του είδους την εξερεύνηση οι σπουδαιότερες ανακαλύψεις είναι αυτές που δεν περίμενε κανένας. — Πρόσφατα η NASA έδωσε στη δημοσιότητα βίντεο της δοκιμής ενός νέου διαστημικού σκάφους, σε σχήμα ιπτάμενου δίσκου, που θα μπορεί να μεταφέρει στο διάστημα βαρύ φορτίο και να προσεδαφίζεται ομαλά. (Low Density Supersonic Decelerator- LDSD). Πόσο κοντά είμαστε στη μεταφορά ανθρώπων σε άλλους πλανήτες; Δυστυχώς είμαστε πολύ μακριά, θα έλεγα αρκετές δεκαετίες. Υπάρχουν ορισμένα βασικά προβλήματα τα οποία θα πρέπει να ξεπεραστούν, όπως η προστασία του πληρώματος από ηλιακές εκρήξεις υψηλής ενέργεια, η έλλειψη βαρύτητας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, πιθανές ψυχολογικές καταστάσεις, κλπ. Το LDSD θα είναι πολύ χρήσιμο όταν τελειοποιηθεί, αλλά η απουσία του δεν είναι το κυριότερο εμπόδιο προς το παρόν. — Ποιες θεωρείτε τις σημαντικότερες αποστολές, που προγραμματίζονται στο σχετικά άμεσο μέλλον; Είμαι κάπως προκατειλημμένος-κατασκευάζουμε στο εργαστήριό μας το διαστημόπλοιο Solar Probe Plus και θα το εκτοξεύσουμε προς τον Ήλιο το 2018-η πρώτη αποστολή σε “Άστρο” αν θέλετε. Θα πλησιάσουμε σε απόσταση περίπου 6 εκατ. Χλμ.-και η θερμοκρασία του αλεξήλιου (που προστατεύει το διαστημόπλοιο) θα πλησιάσει 1550 βαθμούς Κελσίου. Στο πλανητικό πρόγραμμα θα γίνει εντατική εξερεύνηση της Ευρώπης-δορυφόρος του Δία με υπόγειο ωκεανό- με δύο αποστολές: JUICE από την ESA, και Europa Clipper από την NASA. Στο JUICE έχει συμμετοχή σε ένα από τα πειράματα και η Ελλάδα (Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο-Θεόδωρος Σαρρής, και Ακαδημία Αθηνών). — Μία καλύτερη συνεργασία ανάμεσα στις διαστημικές υπηρεσίες NASA, ESA και Roscosmos, απλώς θα μείωνε το κόστος εξερεύνησης του διαστήματος ή θα μπορούσε να μας δώσει πιο άμεσα απαντήσεις για το μυστήριο της ζωής; Δεν πιστεύω ότι η συνεργασία, καθ’ εαυτήν, θα βοηθούσε πολύ. Οι διαστημικές υπηρεσίες είναι κυρίως γραφειοκρατικοί οργανισμοί και οι διαπραγματεύσεις τους είναι ατέρμονες-το γνωρίζω πολύ καλά αυτό από προσωπική πείρα. Αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως π.χ. μια αποστολή στον Άρη με ανθρώπινο πλήρωμα που είναι τόσο δαπανηρή που καμία χώρα δεν θα την αναλάμβανε μόνη της, τότε μπορεί να γίνει διαχωρισμός του έργου. Το συνολικό κόστος όμως θα είναι μεγαλύτερο και η εκτέλεση πολύ πιο δύσκολη. — Η εξερεύνηση του διαστήματος, σε απόλυτους αριθμούς, είναι σίγουρα ακριβή υπόθεση. Οι συνάδελφοί σας απαντούν, ότι τα χρήματα δεν ‘’πετούν’’ στο διάστημα, αλλά μένουν στη Γη και γίνονται θέσεις εργασίας, τεχνογνωσία και τεχνολογία, που χρησιμοποιούμε όλοι στην καθημερινή μας ζωή. Όμως, σε μία μικρή χώρα, όπως η Ελλάδα και σε μία δυσμενή οικονομική συγκυρία, όπως η σημερινή, εκτιμάτε ότι η επένδυση στη διαστημική έρευνα μπορεί να υφίσταται ως επιλογή; Πολύ εύστοχη η ερώτησης σας, αλλά θα την θέσω σε ευρύτερο πλαίσιο: Η επένδυση στην τεχνολογία και καινοτομία αποδίδει πολλαπλάσια οφέλη στην οικονομία. Όσον αφορά την παρούσα κατάσταση, σημειώνω ότι η Φινλανδία στο τέλος του ψυχρού πολέμου, έχασε 25% του ΑΕΠ και παρά ταύτα αποφάσισε να προγραμματίσει 3% του ΑΕΠ στην τεχνολογική ανάπτυξη. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό σε όλους σήμερα. Η Ελλάδα έχει κάνει φοβερές περικοπές στο ελάχιστο ποσοστό (0,6% του ΑΕΠ) που είχε προηγουμένως προγραμματίσει στην έρευνα και τεχνολογία γενικά. Το προηγούμενο Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ) είχε προετοιμάσει επταετές στρατηγικό σχέδιο για την έρευνα και τεχνολογία, αλλά η προηγούμενη κυβέρνηση το έβαλε στο ράφι. Προς το παρόν δεν βλέπω μια ιδιαίτερη κινητικότητα σ’ αυτόν τον τομέα από την νυν κυβέρνηση, αν και ίδρυσαν υφυπουργείο με σχετικό όνομα. Θα δούμε. — Ποια θεωρείτε την πιο όμορφη φωτογραφία, που σας έστειλε το Voyager; Δεν μπορώ να αποφασίσω ανάμεσα στα ηφαίστεια της Ιούς και στα δαχτυλίδια του Κρόνου. — Αν είχατε μείνει εδώ, θα μπορούσε η Ελλάδα να εκμεταλλευθεί το μυαλό και τη δημιουργικότητα σας; Γιατί πολλοί νέοι επιστήμονες αναζητούν την τύχη τους εκτός χώρας με τη βεβαιότητα, ότι εδώ είναι χαμένοι; Τους επιβεβαιώνει το παράδειγμα σας; Δυστυχώς η κατάσταση τα τελευταία 5 χρόνια τους δικαιώνει απόλυτα- ας μην ξεχνάμε όμως ότι η Ελλάδα ιστορικά δεν κατάφερε να εκμεταλλευθεί τα αδιαμφισβήτητα ταλέντα όχι μόνο των αρίστων αλλά και του γενικού πληθυσμού της. Τώρα βέβαια θεωρούμε την αριστεία ως “ρετσινιά” κατά τον Υπουργό Παιδείας και εκθειάζουμε την μετριότητα. Δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος για το μέλλον της χώρας-δίχως αξιοκρατία θα συνεχίσουμε να είμαστε ουραγοί της Ευρώπης, και όχι μόνο. — Μια διάλεξη σε ένα κοινό μη επιστημόνων. Ποιο ακροατήριο ενδιαφέρεται για τα άστρα, πέρα από τους ρομαντικούς και τους λάτρεις των ζωδίων; Ελάτε στη διάλεξη να δείτε. Σε κάθε διάλεξη που έχω δώσει βλέπω ανθρώπους κάθε ηλικίας και πάρα πολλούς νέους(ες). Το διάστημα αποτελεί την αιχμή του δόρατος της τεχνολογίας και ο οιωνός των προϊόντων της αύριο. Αλλά κυρίως ικανοποιεί την περιέργεια που έχουμε από παιδιά όταν αντικρίσουμε τον ουρανό και απορούμε για τα εκατομμύρια άστρα που λαμποκοπούν στο στερέωμα. Το γεγονός ότι τώρα σχεδιάζουμε αποστολές και μπορούμε να ταξιδέψουμε και να εξερευνήσουμε τα “απλησίαστα” είναι φανταστικό. Είναι το υλικό των ονείρων. Λοιπόν ούτε “ρομαντικοί”, ούτε “λάτρεις των ζωδίων”. Είναι οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται για το μέλλον. Ο Ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής γεννήθηκε στον Βροντάδο της Χίου το 1938. Έλαβε το πτυχίο του στη Φυσική από το Πανεπιστήμιο της Μιννεσότα (1961), το Master (1963) και το Διδακτορικό του (1965) στη Φυσική από το Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, όπου και υπηρέτησε ως καθηγητής. Το 1968 μετακινήθηκε στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, έγινε Επιστημονικός Διευθυντής το 1980, επικεφαλής της Διοίκησης Διαστήματος το 1991 και Ομότιμος Διευθυντής το 2004. Πέρα από τις διοικητικές του δραστηριότητες, είναι επικεφαλής ερευνητής σε διάφορες διαστημικές αποστολές της NASA, συμπεριλαμβανομένων και των Voyagers 1 και 2 στους εξωτερικούς πλανήτες, τη Διαστρική Αποστολή Voyager, και την αποστολή του Cassini-Huygens στον Κρόνο και στον Τιτάνα. Έχει σχεδιάσει και κατασκευάσει όργανα που έχουν ταξιδέψει και στους οκτώ πλανήτες, καθώς επίσης και την αποστολή New Horizons (Νέοι Ορίζοντες) που επί του παρόντος κατευθύνεται προς τον Πλούτωνα. Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 560 εργασίες σε περιοδικά και βιβλία με πάνω από 12.000 ετεροαναφορές, σχετικά με τη φυσική του Ήλιου, το μεσοαστρικό χώρο, τις πλανητικές μαγνητόσφαιρες και την ηλιόσφαιρα. Έχει λάβει τρείς φορές το NASA Exceptional Scientific Achievement Medal (1981, 1986, 2014), είναι διακεκριμένο μέλος (Εταίρος) της American Physical Society, της American Geophysical Union, της American Association for the Advancement of Science και του American Institute of Aeronautics and Astronautics, αποδέκτης του COSPAR’s Space Science Award (2002), του Basic Sciences Award (1994) της International Academy of Astronautics όπου προεδρεύει του Board of Trustees for Basic Sciences, το Χρυσό Μετάλλιο του Council of European Aerospace Societies (CEAS) (2011), το Jean Dominique Cassini Medal της Ευρωπαϊκής Γεωφυσικής Ένωσης (EGU) (2014) της οποίας κηρύχθηκε Επίτιμο Μέλος, το James Van Allen Space Environments Award του American Institute of Aeronautics and Astronautics (2014) και το Voyager Silver Achievement Award της NASA (2014). Το 2015 το Smithsonian National Air and Space Museum της Ουάσινγκτον του απένειμε το Τρόπαιο για Συνολική Επίτευξη (Trophy for Lifetime Achievement). Έχει ανακηρυχθεί Επίτιμος Διδάκτωρ των Πανεπιστημίων Αιγαίου, Αθηνών και Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος. Εκλέχθηκε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (2004) και διευθύνει το Γραφείο Διαστημικής Έρευνας και Τεχνολογίας. Υπηρέτησε (2006-2010) ως εκπρόσωπος της Ελλάδος στο συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), και διετέλεσε Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ) (2010-2013). http://physicsgg.me/2015/06/25/%cf%84%ce%bf-%cf%85%ce%bb%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%bf%ce%bd%ce%b5%ce%af%cf%81%cf%89%ce%bd-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%84%ce%b1%ce%bc%ce%ac%cf%84%ce%b7-%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%bc%ce%b9/

Αστρο «Χάνιμπαλ» τρώει το «Μοχθηρό» άστρο του Σύμπαντος. Ομάδα ερευνητών εντόπισε ένα εντυπωσιακό αλλά και πολύ ενδιαφέρον κοσμικό φαινόμενο. Ένα άστρο που ανήκει σε μια πολύ σπάνια κατηγορία είναι θύμα κανιβαλισμού από ένα γειτονικό του άστρο. Το 1963 δύο αστρονόμοι ανακάλυψαν σε απόσταση τριών χιλιάδων ετών φωτός από εμάς ένα άστρο το οποίο ονομάστηκε NaSt1 από τα αρχικά των επιθέτων των δύο ερευνητών (Νασάου και Στίβενσον). Ομως στην αστρονομική κοινότητα το άστρο αυτό απέκτησε το…παρατσούκλι «Μοχθηρό» επειδή η αντίστοιχη αγγλική λέξη (nasty) έμοιαζε πολύ με το όνομα του. Πρόκειται για ένα άστρο που ανήκει σε ένα σπάνιο είδος γιγάντιων άστρων που οι επιστήμονες ονομάζουν Wolf-Rayet. Μεχρι σήμερα έχουν εντοπισθεί μόλις 300 τέτοια άστρα στο Σύμπαν. Τα άστρα Wolf-Rayet έχουν μάζα 20 φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ηλιου. Πρόκειται για ιδιαίτερα φωτεινά άστρα που διοχετεύουν συνεχώς ύλη στο διάστημα με τη μορφή του αστρικού ανέμου με αποτέλεσμα να σχηματίζονται φυσαλίδες στο διαστρικό μέσο. Η σπανιότητα των Wolf-Rayet δεν έχει επιτρέψει στους επιστήμονες να αποκτήσουν πολλές γνώσεις για αυτά. Δεν υπάρχουν πολλά διαθέσιμα στοιχεία για το πώς δημιουργούνται, πώς εξελίσσονται και πόση είναι η διάρκεια της ζωής τους. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι τα Wolf-Rayet μετατρέπονται σε υπερκαινοφανείς αστέρες. Ερευνητές με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου Μπέρκλι στις ΗΠΑ έστρεψαν τα διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Chandra στο Nast1 και διαπίστωσαν ότι γύρω από το άστρο έχει σχηματιστεί ένα κολοσσιαίο νέφος πυκνής κοσμικής ύλης. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών το νέφος αυτό έχει διάμετρο περίπου 3 τρισεκατομμύρια χλμ! Σύμφωνα με τους ερευνητές το νέφος αυτό κρύβει στο εσωτερικό του ένα άλλο άστρο το οποίο ρουφάει την ύλη του Nast1. Oμως το άστρο κανίβαλος δεν μπορεί να απορροφήσει ολόκληρη την ύλη του Nast1 με αποτέλεσμα ότι περισσεύει να σχηματίζει το πυκνό νέφος. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το άστρο-κανίβαλος κάποια στιγμή στο μέλλον θα καταστραφεί σε μια έκρηξη σουπερνόβα. H ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=716853

ТГК "Прогресс М-28М" http://www.energia.ru/ru/iss/iss44/progress_m-28m/photo_06-25.html Fly Your Thesis!: Οι ευκαιρίες παραβολικής πτήσης της ESA για τους σπουδαστές αρχίζουν ξανά. Το πρόγραμμα 'Fly Your Thesis!' του Γραφείου Εκπαίδευσης της ESA επέστρεψε, μετά από ένα σύντομο διάλειμμα τριών ετών. Η πρώτη νέα καμπάνια πτήσης είναι προγραμματισμένη για τα τέλη του 2016. Η προθεσμία υποβολής αιτήσεων είναι η 21 Σεπτέμβρη του 2015. Το Fly Your Thesis! επιτρέπει σε μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές από τα κράτη μέλη της ESA και τα συνεργαζόμενα μέλη να σχεδιάσουν, να κατασκευάσουν και να πετάξουν πειράματα μικροβαρύτητας με επιστημονικό ή τεχνολογικό θέμα. Αυτές είναι οι συνθήκες που αστροναύτες βιώνουν στο διάστημα. Η δραματική μείωση της βαρύτητας μέχρι μερικά χιλιοστά της έλξης στη Γη παρέχει πειραματικές συνθήκες που είναι αδύνατο να αναπαραχθούν σε επίγεια εργαστήρια. Μεταξύ του 2009 και του 2012, υπήρχαν τρεις σειρές του Fly Your Thesis! Στο διάστημα αυτό, 11 πειράματα σπουδαστών πέταξαν, παράγοντας πολλά και ενδιαφέροντα επιστημονικά αποτελέσματα. Το γεγονός που ήταν μέρος ενός διατημικού έργου καθώς και η εμπειρία της μικροβαρύτητας ήταν πηγή έμπνευσης για πολλούς σπουδαστές. Οι ομάδες που επιθυμούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα Fly your Thesis! πρέπει να προτείνουν ένα πείραμα, στο πλαίσιο της διατριβής τους στο Μάστερ ή της διδακτορικής διατριβής ή την έρευνα τους, που απαιτεί την εκτέλεση σε συνθήκες μικροβαρύτητας και που μπορεί να τρέξουν σε παραβολικές πτήσεις. Η επιλογή είναι μια διαδικασία δύο σταδίων. Μετά την υποβολή της πρότασης πειράματος - Experiment Proposal, η ESA θα καταρτίσει μια λίστα έως 15 ομάδες. Σε αυτές τις ομάδες θα δοθούν επιπλέον μερικές εβδομάδες για να αναπτύξουν περαιτέρω την Πειραματική τους Πρόταση - Experiment Proposal και να συμπληρώσουν το έγγραφο Experiment Safety Data Package (ESDP) (ένα τεχνικό έγγραφο που απαιτείται από όλες τις ομάδες που συμμετέχουν στο στις Παραβολικές Καμπάνιες Πτήσης της ESA). Οι προκριθέντες σπουδαστές θα κληθούν επίσης σε ένα ειδικό workshop επιλογής που θα πραγματοποιηθεί στο ESTEC, στην Ολλανδία, στις 14-15 Δεκεμβρίου 2015, όπου θα έχουν την ευκαιρία να υπερασπιστούν το έργο τους μπροστά σε μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων. Μετά από αυτό το workshop, μέχρι τέσσερις ομάδες θα επιλεγούν για την περαιτέρω ανάπτυξη του πειράματος τους και να το πετάξουν κατά τη διάρκεια μιας Ερευνητικής Καμπάνιας Μικροβαρύτητας της ESA (ESA Microgravity Research Campaign) που θα πραγματοποιηθεί στο Μπορντό της Γαλλίας, πιθανότατα κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου του 2016. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας που θα διαρκέσει δύο εβδομάδες, οι ομάδες των φοιτητών θα εργαστούν στενά με το διάσημους Ευρωπαίους επιστήμονες που εκτελούν τη δική τους έρευνα. Για την πραγματοποίηση των πειραμάτων, οι σπουδαστές θα συνοδεύσουν τη διάταξή τους σε τρεις πτήσεις των 30 παραβολών η καθεμιά. Κατά τη διάρκεια κάθε παραβολής, θα μπορέσουν να βιώσουν περίπου 20 δευτερόλεπτα μικροβαρύτητας. Οι πτήσεις θα εκτελούνται με το ειδικά εξοπλισμένο αεροσκάφος Airbus A310 Zero-G που επιχειρείται από τη Novespace. Όλες οι επιλεγμένες ομάδες θα υποστηρίζονται από εμπειρογνώμονες μικροβαρύτητας του Γραφείου Εκπαίδευσης της ESA, της ESA και της Novespace. Στις ομάδες θα πρέπει επίσης να προσφέρει καθοδήγηση από ένα μέλος της European Low Gravity Research Association (ELGRA) για να τους βοηθήσει να αναπτύξουν περαιτέρω τις έρευνές τους. Το Γραφείο Εκπαίδευσης της ESA θα παρέχει οικονομική στήριξη για την κάλυψη μέρους του κόστους του εξοπλισμού του πειράματος, των απαραίτητων ταξιδιωτικών εξόδων και εξόδων διαμονής. Οι ενδιαφερόμενες ομάδες πρέπει να εγγραφούν στο ESA Education Office's Projects Portal και να ανεβάσουν την πειραματική τους πρόταση Experiment Proposal μαζί με μια υποστηρικτική επιστολή από έναν καθηγητή ή επιβλέποντα ακαδημαϊκό από το πανεπιστήμιο τους. Μια σύνοψη του προγράμματος Fly Your Thesis! μπορείτε να την βρείτε εδώ: http://www.esa.int/Education/Fly_Your_Thesis/Fly_Your_Thesis%21_programme Πλήρεις οδηγίες για τον τρόπο δήλωσης συμμετοχής μπορείτε να βρείτε εδώ. http://www.esa.int/Education/Fly_Your_Thesis/How_to_apply