Δροσος Γεωργιος

Καλύτερος νέος Αρχιτέκτονας Υπολογιστών διεθνώς ο Χρίστος Κοζυράκης. Η κύρια διεθνής επαγγελματική ένωση Επιστημόνων Πληροφορικής απένειμε την φετινή ανώτατη παγκόσμια τιμητική διάκριση για νέους Αρχιτέκτονες Υπολογιστών στον Χρίστο Κοζυράκη. Απόφοιτος του Πανεπιστημίου Κρήτης και υπότροφος του ΙΤΕ, ο κος Κοζυράκης τιμήθηκε με το Βραβείο Maurice Wilkes της ACM για την συνεισφορά του στην τεχνολογία των μνημών (transactional memory). Την διάκριση αυτή είχε αποσπάσει το 2010 ένας ακόμα απόφοιτος της Κρήτης, ο κος Ανδρέας Μόσχοβος. Το Βραβείο Wilkes απονέμεται κατ' έτος από το 1998, από τη διεθνή Ένωση για τις Υπολογιστικές Μηχανές (Association for Computing Machinery - ACM) για εξέχουσα συνεισφορά στην Αρχιτεκτονική των Υπολογιστών. Φέτος, το Βραβείο Maurice Wilkes http://www.sigarch.org/awards/acm-sigarch-maurice-wilkes-award/ απονεμήθηκε στον Χριστόφορο (Χρίστο) Κοζυράκη, για την εξέχουσα συνεισφορά του στην σχεδίαση και ανάλυση αποδοτικών συστημάτων συγχρονισμού διεργασιών μέσω δοσοληψιών (Transactional Memory - ΤΜ). Τα συστήματα ΤΜ είναι ένας νέος τρόπος παράλληλου προγραμματισμού ο οποίος θεωρείται πολλά υποσχόμενος από πολλούς ερευνητές. Ο Χρίστος Κοζυράκης αποφοίτησε το 1996 από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, λαμβάνοντας το πτυχίο της Επιστήμης Υπολογιστών, όντας το 1995-96 υπότροφος του Ινστιτούτου Πληροφορικής του ΙΤΕ. Στη συνέχεια έκανε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Berkeley απ' όπου έλαβε το Διδακτορικό Δίπλωμα το 2002, και έκτοτε διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Stanford, στην Καλιφόρνια, όπου τώρα είναι Αναπληρωτής Καθηγητής. Το Πανεπιστήμιο Κρήτης έχει παράδοση στην Αρχιτεκτονική Υπολογιστών, από το 1985, σε στενή συνεργασία με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας που σήμερα συμμετέχει στην μεγαλύτερη ευρωπαϊκή προσπάθεια ανάπτυξης της επόμενης γενιάς υπολογιστών χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης καθώς και συστημάτων αποθήκευσης δεδομένων για τα data center του μέλλοντος. Ο Μανόλης Κατεβαίνης, καθηγητής Αρχιτεκτονικής του Τμήματος Επιστήμης Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κρήτης και επικεφαλής του Εργαστηρίου Αρχιτεκτονικής Υπολογιστών και Συστημάτων VLSI του Ινστιτούτου Πληροφορικής του ΙΤΕ εξέφρασε τα θερμά συγχαρητήριά του για την δεύτερη αυτή βράβευση έλληνα επιστήμονα: «Συγχαίρουμε θερμά τον Χριστόφορο Κοζυράκη φέτος, όπως και τον Ανδρέα Μόσχοβο πριν πέντε χρόνια, για την επάξια διεθνή αναγνώριση των μεγάλων συνεισφορών τους στην Αρχιτεκτονική Υπολογιστών, και είμαστε υπερήφανοι που 2 από τους 18 μέχρι σήμερα κορυφαίους νέους αρχιτέκτονες υπολογιστών του κόσμου είναι Έλληνες και μάλιστα απόφοιτοι του Τμήματος Επιστήμης Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κρήτης και τέως υπότροφοι του Ινστιτούτου Πληροφορικής του ΙΤΕ.» Για δεύτερη φορά στα 18 χρόνια της ιστορίας του, το Βραβείο Maurice Wilkes απονέμεται σε Έλληνα αρχιτέκτονα υπολογιστών: Το 2010, το βραβείο αυτό είχε κερδίσει ο Ανδρέας Μόσχοβος, για θεμελιώδεις συνεισφορές στον τομέα της πρόβλεψης αλληλεξαρτήσεων μνήμης. Ο Ανδρέας Μόσχοβος είναι επίσης απόφοιτος του Πανεπιστημίου Κρήτης, έχοντας λάβει το Πτυχίο (1990) και το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (1992) από το Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών του Π.Κ., και όντας τότε (1990-92) μεταπτυχιακός υπότροφος του Ινστιτούτου Πληροφορικής του ΙΤΕ. Στη συνέχεια έλαβε το Διδακτορικό Δίπλωμα (1998) από το Πανεπιστήμιο του Wisconsin στο Madison, και σήμερα είναι Καθηγητής της Μηχανικής Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο στον Καναδά. Το Βραβείο Maurice Wilkes απονέμεται κάθε χρόνο στη διάρκεια του Ετήσιου Διεθνούς Συμποσίου Αρχιτεκτονικής Υπολογιστών (ISCA) της ACM. Το 42ο συμπόσιο διεξάγεται φέτος στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, όπου και έγινε πριν λίγες ημέρες η απονομή του βραβείου στον Χρίστο Κοζυράκη. Η Αρχιτεκτονική είναι ο τομέας εκείνος της Επιστήμης και Μηχανικής των Υπολογιστών που ασχολείται με την εσωτερική δομή και οργάνωση των υπολογιστών και των ψηφιακών τηλεπικοινωνιακών συστημάτων. Σχόλιο:Και οι δυο βραβευθεντες ξεκινησαν απο την Ελλαδα και κατέληξαν στο εξωτερικό.Ετσι φαίνεται ποσο αληθινό ειναι το προηγουμενο θέμα οτι το 3% των κορυφαίων επιστημόνων στον κόσμο ειναι Ελληνες,αλλα οι περισσότεροι ζουν στο εξωτερικό. http://tech.in.gr/news/article/?aid=1500005922

Πρόγραμμα Ωρίων. Ο φυσικός Φρίμαν Ντάισον έγινε διάσημος για πολλές επιτυχίες, από το χώρο της αστρονομίας μέχρι την κβαντική ηλεκτροδυναμική. Έγινε όμως διαβόητος για ένα φουτουριστικό, πυρηνικό εγχείρημα της δεκαετίας του 1950, το οποίο για καλή μας τύχη δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Ο Ντάισον ήταν ένας από τους φυσικούς που προσλήφθηκαν τα τέλη της δεκαετίας του 1950 στο «Πρόγραμμα Ωρίων», μια προσπάθεια της αμερικανικής εταιρείας General Atomic να αναπτύξει ένα διαπλανητικό σκάφος που θα κινούνταν απελευθερώνοντας πυρηνικές βόμβες. Η ιδέα χρονολογούνταν στα τέλη του 19ου αιώνα, βρήκε όμως νέα στήριξη από τον Ντάισον και άλλους σημαντικούς επιστήμονες, όπως ο Στάνισλαβ Ούλαμ του Προγράμματος Μανχάταν για τη δημιουργία της πρώτης ατομικής βόμβας. Έπειτα από την εκρηκτική επιτυχία του προγράμματος, η νέα ιδέα ήταν η λεγόμενη πυρηνική προώθηση. «Αποφασίσαμε ότι θα ταξιδεύαμε στο Ηλιακό Σύστημα με ένα διαστημόπλοιο που προωθείται από πυρηνικές βόμβες. Θα το εκτοξεύαμε στο Διάστημα και -βόμβα, βόμβα, βόμβα, βόμβα!- θα πηγαίναμε με περίπου τέσσερις βόμβες ανά δευτερόλεπτο» εξηγεί ο Ντάισον σε συνέντευξή του που έχει αναρτηθεί στο YouTube (ο γιος του Φρίμαν Ντάισον, Τζορτζ, έχει επίσης διηγηθεί την ιστορία στο TED). Το σκάφος του Ωρίωνα θα μπορούσε να φιλοξενήσει οκτώ αστροναύτες και να σηκώσει το αξιοσέβαστο βάρος των 100 τόνων. Θα μεταφερόταν ψηλά στην ατμόσφαιρα με τη βοήθεια ενός άλλου σκάφους, και εκεί θα άρχιζε να απελευθερώνει βόμβες, προγραμματισμένες να εκραγούν μόλις αρχίσει η πτώση τους. Η πυρηνική προώθηση θα προσέφερε μεγάλη ώση και ταυτόχρονα μεγάλη ταχύτητα εξόδου των καυσαερίων -είναι δύσκολο να αναπτύξεις ένα προωθητικό καύσιμο που μπορεί να κάνει και τα δύο μαζί. Με τόσο μεγάλη διαθέσιμη ισχύ, οι φυσικοί της General Atomic ήλπιζαν όχι μόνο ότι θα μπορούσαν να βγουν από την ατμόσφαιρα, αλλά και να ταξιδέψουν στον Άρη, τον Δία και ακόμα πιο πέρα. «Σκοπεύαμε μάλιστα να πάμε εμείς οι ίδιοι» λέει ο Ντάισον. Το Πρόγραμμα Ωρίωνας έφτασε στο σημείο να κατασκευάσει μικρά πρωτότυπα του σκάφους, τα οποία ευτυχώς δοκιμάστηκαν με απλές βόμβες αντί πυρηνικές. Αν η προσπάθεια συνεχιζόταν, η πυρηνική προώθηση θα μπορούσε πράγματι να είχε δώσει γρήγορα και σχετικά φθηνά διαστημικά σκάφη. Θα γέμιζε όμως τον πλανήτη με ραδιενεργά κατάλοιπα από τις εκατοντάδες, διαδοχικές πυρηνικές εκρήξεις. Και αυτό ήταν ο βασικότερος λόγος που έχασε τη στήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης. Το Πρόγραμμα Ωρίωνας ηττήθηκε τελικά από τον μεγάλο ανταγωνιστή του, τους πυραυλοκινητήρες που χρησιμοποιούν χημικά καύσιμα. Έκτοτε, οι πύραυλοι μετέφεραν τον άνθρωπο στο Διάστημα και μέχρι τη Σελήνη. Μέχρι σήμερα, όμως, κανείς δεν έχει φτάσει στον Δία που οραματιζόταν να επισκεφθεί η ομάδα της General Atomic. Βίντεο. http://news.in.gr/features/article/?aid=1500005216 Τίτλοι τέλους για το «διαστημικό ιστιοφόρο» LightSail Τέλος έλαβε η δοκιμαστική αποστολή LightSail της Planetary Society, καθώς μετά από παραμονή 25 ημερών σε χαμηλή γήινη τροχιά το διαστημόπλοιο έπεσε στην ατμόσφαιρα το απόγευμα της Κυριακής. Το σκάφος αποτέλεσε ένα από τα πιο φιλόδοξα εγχειρήματα της σύγχρονης διαστημικής τεχνολογίας, καθώς τα «ηλιακά πανιά» του – λεπτομέρειες για την τεχνολογία των οποίων έχουν ανεβεί και στο Διαδίκτυο- θεωρείται πως θα μπορέσουν πιθανώς να αποτελέσουν έναν από τους σημαντικότερους τρόπους προώθησης για διαστημικά ταξίδια στο μέλλον. Το LightSail στις 9 Ιουνιου έστειλε εικόνες της πλήρους ανάπτυξης των ιστίων, που αποτελούσε και τον κύριο σκοπό της αποστολής, ωστόσο λίγο μετά ο ασύρματός του άρχισε να εκπέμπει ένας συνεχές, άνευ νοήματος σήμα, με το διαστημόπλοιο να σταματά να ανταποκρίνεται σε εντολές. Η τελευταία φορά που το μικρό διαστημόπλοιο «απάντησε» ήταν στις 10 Ιουνίου. Ακολούθησε λίγο μετά η «φλογερή» είσοδός του στην ατμόσφαιρα και το τέλος του. Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της Planetary Society, τα διδάγματα από την αποστολή ήταν πάρα πολλά, και θα αξιοποιηθούν στο πλαίσιο μιας δεύτερης αποστολής, με στόχο την ολοκληρωμένη επίδειξη «ηλιακής ιστιοπλοΐας» στα τέλη του 2016. http://www.naftemporiki.gr/story/967055/titloi-telous-gia-to-diastimiko-istioforo-lightsail Αθήνα, Αμβούργο... στο Διάστημα. Tην ερχόμενη Δευτέρα, η Αθήνα και το Αμβούργο θα συναντηθούν... στο Διάστημα, με «όχημα» την πλανηταριακή παράσταση ενός από τους νεότερους δημιουργούς ταινιών θόλου παγκοσμίως. Χρησιμοποιώντας αποκλειστικά πραγματικές εικόνες από τα μεγαλύτερα επίγεια και τροχιακά τηλεσκόπια του κόσμου, ο 24χρονος Φάνης Ματσόπουλος δημιούργησε την ψηφιακή παράσταση «Από τη Γη στο σύμπαν», σχεδιασμένη έτσι ώστε όχι μόνο να σαγηνεύει τους θεατές με τις καθηλωτικές φωτογραφίες πλανητών και αστεροειδών, αλλά και να τους δίνει την ευκαιρία να αντιληφθούν πόσο έχει προοδεύσει η ανθρωπότητα στο πεδίο της επιστήμης του Διαστήματος. Μετά την παρουσίαση της πρώτης πλανηταριακής παράστασής του με τίτλο «Ενα ταξίδι στο σύμπαν», στο Ιδρυμα Ευγενίδου τον περασμένο Φεβρουάριο, ο νεαρός κινηματογραφιστής και αστροφωτογράφος επιλέχθηκε από το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (European Southern Observatory) για να σκηνοθετήσει την πρώτη πλανηταριακή παραγωγή του οργανισμού, η οποία θα προσφέρεται δωρεάν στα πλανητάρια όλου του κόσμου. Ετσι, στις 22 Ιουνίου η παράσταση θα προβληθεί σε παγκόσμια πρώτη στο Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου και ταυτόχρονα στο Πλανητάριο του Αμβούργου, παρουσία εκπροσώπων από πλανητάρια σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Με αφετηρία τη Γη, το φιλμ ταξιδεύει το κοινό στους γαλαξίες πέρα από τα σύνορα του Milky Way, συνδυάζοντας την οπτική απόλαυση με πληροφορίες σχετικά με την ιστορία της αστρονομίας, την ανακάλυψη των τηλεσκοπίων και τα σύγχρονα τηλεσκόπια. Τη μουσική επένδυση της παράστασης υπογράφει ο Νορβηγός συνθέτης Joahn B. Monel. Κορυφαίος διακρατικός οργανισμός αστρονομικής έρευνας, όπως επίσης και το πιο παραγωγικό επίγειο αστεροσκοπείο του κόσμου, το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (φωτ.)πρωτοπορεί στην κατασκευή και τη διαχείριση των ισχυρότερων επίγειων αστεροσκοπείων, ενώ σχεδιάζει ήδη τη νέα γενιά μεγάλων τηλεσκοπίων. Διαθέτει σήμερα τρία προηγμένα κέντρα παρατήρησης στην έρημο Ατακάμα της Χιλής και από εκεί προέρχονται πολλές από τις εικόνες της ταινίας του Φάνη Ματσόπουλου. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης της Δευτέρας, στο Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου προγραμματίζονται δύο προβολές, στις 6.30 και τις 7.30 μ.μ., ενώ με το κοινό θα συνομιλήσουν ο διακεκριμένος αστρονόμος του ESO Ιάσων Σπυρομίλιος, καθώς και ο ίδιος ο Φάνης Ματσόπουλος. Επιπλέον, το εργαστήριο τεχνολογίας του Ιδρύματος, «UTech Lab», θα επιτρέπει στους επισκέπτες να φωτογραφίζονται μέσα σε πλάνα της παράστασης. Η είσοδος θα είναι ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας, τα οποία θα διανέμονται στο ταμείο του Πλανηταρίου από τις 6 το απόγευμα. Οι χώροι του Ιδρύματος είναι προσβάσιμοι και φιλικοί σε άτομα με αναπηρία. http://www.kathimerini.gr/819654/article/politismos/eikastika/a8hna-amvoyrgo-sto-diasthma

Ο ιριδίζων Ερμής του Messanger. Για το ανθρώπινο μάτι, ο Ερμής μπορεί να μοιάζει με μια θαμπή, γκρι σφαίρα αλλά αυτή η ενισχυμένη έγχρωμη εικόνα από το διαστημικό βολιστήρα Messenger της NASA, λέει μια εντελώς διαφορετική ιστορία. Οι ζώνες ιριδίζοντος μπλε, πεδιάδες στο χρώμα της άμμου και λεπτές γκριζόλευκες γραμμές, δημιουργούν μια αιθέρια και πολύχρωμη θέα του εσώτατου πλανήτη του Ηλιακού μας Συστήματος. Αυτά τα αντίθετα χρώματα έχουν επιλεγεί για να τονίσουν τις διαφορές στη σύνθεση του τοπίου σε όλο τον πλανήτη. Οι πιο σκούρες περιοχές εμφανίζουν υλικό χαμηλής ανάκλασης, ειδικά για το φως στα πιο κόκκινα μήκη κύματος. Ως αποτέλεσμα, οι περιοχές αυτές να παίρνουν μια πιο γαλανή απόχρωση. Αυτές οι διασταυρούμενες ραβδώσεις κατά μήκος του δίσκου του πλανήτη εμφανίζονται σε αποχρώσεις ανοιχτού μπλε, γκρι και λευκού. Αυτές οι περιοχές λαμβάνουν μια γαλάζια απόχρωση για έναν άλλο λόγο: τη νεανικότητα τους. Καθώς το υλικό εκτίθεται στο σκληρό περιβάλλον του διαστήματος γύρω από τον Ερμή σκοτεινιάζει, αλλά αυτές οι ωχρές "ακτίνες" σχηματίζονται από το υλικό που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη και έχει έρθει πετώντας κατά τη διάρκεια προσφάτων συγκρούσεων. Για το λόγο αυτό, έχουν διατηρήσει τη νεανική λάμψη τους. Οι κιτρινωπές, καστανές περιοχές είναι το "ενδιάμεσο έδαφος". Ο Ερμής φιλοξενεί επίσης φωτεινότερο και ομαλότερο έδαφος γνωστά ως υψηλής ανακλαστικότητας κόκκινες πεδιάδες. Ένα παράδειγμα μπορεί να φανεί προς το άνω δεξιά άκρο όπου υπάρχει ένα εξέχον μέρος που είναι περίπου κυκλικό. Αυτή είναι η λεκάνη Caloris, ένας κρατήρας σύγκρουσης, που πιστεύεται ότι έχει δημιουργηθεί από μια σύγκρουση με έναν αστεροειδή κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών του ηλιακού συστήματος. Στις 30 Απριλίου του τρέχοντος έτους, η τετραετής θητεία του Messenger σε τροχιά γύρω από τον Ερμή έφτασε στο τέλος της, όταν ο διαστημικός βολιστήρας έπεσε στην επιφάνεια. Το Messenger ξεκίνησε το 2004 και το 2011 έγινε το πρώτο διαστημόπλοιο που τέθηκε ποτέ σε τροχιά γύρω από τον Ερμή. Κατέληξε να υπερβαίνει το καθορισμένο χρονοδιάγραμμα της αποστολής του για τρία χρόνια, κατά τα οποία το διαστημικό σκάφος είχε εντελώς εξαντλήσει καύσιμο του. Το τελευταίο του καύσιμο χρησιμοποιήθηκε για την τοποθέτηση του εντός της βαρυτικής έλξης του Ερμή και του Ήλιου, οπότε θα μπορούσε να καθυστερήσει όσο το δυνατόν περισσότερο την αναπόφευκτη κατακόρυφη πτώση του στην επιφάνεια - συνεχίζοντας παράλληλα να στέλνει πίσω εικόνες - και να βγει με μια έκρηξη. Η έρευνα του μυστηριώδους Ερμή θα συνεχιστεί με το BepiColombo της ESA, που αναμένεται να εκτοξευθεί το 2017. BepiColombo είναι μια αποστολή σε συνεργασία με την Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης (Japan Aerospace Exploration Agency - JAXA), περιλαμβάνει δύο διαστημόπλοια σε τροχιά, το Mercury Planetary Orbiter της ESA και το Mercury Magnetospheric Orbiter της JAXA, τα οποία θα φθάσουν στον Ερμή μαζί το 2024. Το BepiColombo έχει ως στόχο να αποκτήσει μια σε βάθος άποψη του λιγότερο εξερευνημένου γήινου πλανήτη του Ηλιακού μας Συστήματος. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/O_iridhizon_Ermhes_toy_Messanger

Ο Κριστιάνο Ρονάλντο του Σύμπαντος! Ομάδα ευρωπαίων αστρονόμων με επικεφαλής τον Νταβίντ Σομπράλ του Ινστιτούτου Αστροφυσικής και Διαστημικών Μελετών του Πανεπιστημίου της Λισαβώνας χρησιμοποίησαν πολύ ισχυρά επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια και κατάφεραν να εντοπίσουν μια ομάδα πανάρχαιων γαλαξιών. Οι ερευνητές εντόπισαν αυτούς του γαλαξίες σε απόσταση 13 δισ. ετών φωτός χρησιμοποιώντας τηλεσκόπια όπως τα VLT στη Χιλή και Keck στη Χαβάη αλλά και το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Με βάση την κρατούσα θεωρία το Σύμπαν γεννήθηκε πριν από περίπου 13.8 δισ. έτη και για ένα διάστημα περίπου 300 εκ. ετών ήταν ένας κόσμος σκοτεινός και κρύος μέχρι να κάνουν την εμφάνιση τους τα πρώτα άστρα τα οποία σχημάτισαν αρχικά αστρικά σμήνη και στη συνέχεια τους πρώτους γαλαξίες. Συνεπώς οι γαλαξίες που εντόπισαν οι ερευνητές είναι από τους πρώτους γαλαξίες που εμφανίσθηκαν στο Σύμπαν και περιείχαν την πρώτη γενιά άστρων καταγράφεται σήμερα ως μια «χαμένη γενιά». Τα άστρα αυτά ήταν γιγάντια και υπέρλαμπρα αλλά αποτελούνταν από υδρογόνο, ήλιο και ελάχιστο λίθιο. Τα άστρα μετατρέπονταν σε υπερκαινοφανείς αστέρες. Αυτές οι πρώτες εκρήξεις σουπερνόβα στο Σύμπαν παρήγαγαν τα βαρύτερα χημικά στοιχεία (οξυγόνο, άνθρακα, άζωτο, σίδηρο κ.α.) τα οποία διασκορπίστηκαν και οδήγησαν στη εμφάνιση νέων και πιο σύνθετων χημικά άστρων. Ενας από αυτούς τους γαλαξίες είναι όχι ο μόνο ο λαμπρότερος της ομάδας που εντοπίστηκε αλλά είναι τρεις φορές πιο λαμπρός από τον λαμπρότερο γαλαξία της πρώιμης εποχής του Σύμπαντος. Οι ερευνητές αποφάσισαν να δώσουν στον γαλαξία αυτό ένα όνομα που να συνδυάζει την επιστήμη της αστρονομίας αλλά και την επιστήμη του… ποδοσφαίρου. Ετσι τον ονόμασαν CR7 από τα αρχικά της μεθόδου Cosmos Redshift που χρησιμοποιείται για την χρονολόγηση μακρινών αντικειμένων του Σύμπαντος και του CR7 που είναι το επίσημο logo του διάσημου πορτογάλου ποδοσφαιριστή της Ρεάλ Μαδρίτης Κριστιάνο Ρονάλντο (Christiano Ronaldo) που φορά πάντοτε την φανέλα με το νούμερο 7. Η ανακάλυψη του γαλαξία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=714408

Ενας superslim εξωπλανήτης. Ερευνητές με επικεφαλής τον αστρονόμο Ντάνιελ Τζόντοφ-Χάτερ του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια όχι μόνο εντόπισαν ένα νέο πλανητικό σύστημα αλλά κατάφεραν να μετρήσουν και το μέγεθος ενός εκ των πλανητών του. Σε απόσταση 200 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό της Λύρας εντοπίστηκε ένας ερυθρός νάνος με μάζα περίπου 50% μικρότερη από αυτή του Ηλίου. Το άστρο έλαβε την ονομασία Kepler 138 και μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί να κινούνται γύρω του τρεις πλανήτες. Ο ένας εξ αυτών παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον αφού όπως διαπιστώθηκε είναι βραχώδης, έχει μικρό μέγεθος και είναι εξαιρετικά ελαφρύς. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών ο εξωπλανήτης που έλαβε την ονομασία Kepler-138b έχει διάμετρο περίπου 6.600 χιλιόμετρα, δηλαδή έχει το μισό σχεδόν μέγεθος της Γης και σχεδόν το 7% της μάζας του πλανήτη μας. Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες έχουν επιβεβαιώσει την ύπαρξη άνω των 1.800 εξωπλανητών, όμως είναι δύσκολο να υπολογίσουν τις μάζες των μικρών βραχωδών πλανητών, γι' αυτό έως τώρα ελάχιστοι εξωπλανήτες με μέγεθος περίπου όσο η Γη έχουν «ζυγιστεί» και κανένας τόσο μικρός και ελαφρύς, όσο ο Kepler-138b. O πλανήτης βρίσκεται τόσο κοντά στο άστρο του, που χρειάζεται μόνο δέκα μέρες για να ολοκληρώσει μια πλήρη περιφορά, με συνέπεια η θερμοκρασία στην επιφάνειά του να είναι πολύ υψηλή, έως τους 500 βαθμούς Κελσίου. Συνεπώς δεν θεωρείται φιλόξενος για ζωή. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=714408

Η πρώτη γυναίκα στο διάστημα... 16η Ιουνίου 1963. Η τιμή ανήκει στη ρωσικής καταγωγής σοβιετική κοσμοναύτιδα Βαλεντίνα Τερέσκοβα (γεν. 1937), μία νεαρή εργάτρια και δεινή αλεξιπτωτίστρια, που επιλέχθηκε το 1961 ανάμεσα σε εκατοντάδες υποψήφιες, παρότι δεν ήταν πιλότος αεροσκαφών. Έπειτα από δίχρονη εντατική εκπαίδευση, η Τερέσκοβα ήταν έτοιμη να «πετάξει» στο διάστημα. Ο επικεφαλής του διαστημικού προγράμματος της Σοβιετικής Ένωσης, Σεργκέι Κορολιόφ, την επέλεξε προσωπικά ανάμεσα σε πέντε υποψήφιες για να πιλοτάρει το διαστημικό σκάφος «Βοστόκ 6» (Ορίζων 6) στο διάστημα. Σκοπός της αποστολής ήταν να μελετηθεί η λειτουργία του γυναικείου σώματος στο διάστημα. Το «Βοστόκ 6», με μοναδική επιβάτιδα την Τερέσκοβα, εκτοξεύτηκε το πρωί της 16ης Ιουνίου 1963 από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζαχστάν. Η νεαρή κοπέλα, παρά την προφανή απειρία της, έφερε σε πέρας την αποστολή. Δεν ήταν, όμως, λίγες οι φορές στη διήμερη πτήση της στο διάστημα, που αντιμετώπισε στομαχικά προβλήματα και ναυτία. Συνολικά, η Τερέσκοβα με το «Βοστόκ 6» πραγματοποίησε 48 περιφορές γύρω από τη Γη και μετά από 2 ημέρες, 22 ώρες και 50 λεπτά στο διάστημα, προσγειώθηκε με επιτυχία στις 19 Ιουνίου, σε μία περιοχή κοντά στο Μπαϊκονούρ. Η προσγείωση έγινε με τον τρόπο, που η Τερέσκοβα ήξερε καλύτερα, με αλεξίπτωτο, αφού λίγα λεπτά νωρίτερα είχε αποχωριστεί το διαστημικό σκάφος. Πάντως, δεν απέφυγε ένα μώλωπα στη μύτη, κατά τη στιγμή που προσπαθούσε να απελευθερωθεί από τα σχοινιά του αλεξιπτώτου. Ανάμεσα στις πολύτιμες υπηρεσίες που προσέφερε στην επιστήμη η αποστολή της, ήταν και οι φωτογραφίες που τράβηξε κατά τη διάρκεια της πτήσης, οι οποίες αποτέλεσαν βασική πηγή πληροφόρησης για τη μελέτη των στρωμάτων αερολυμάτων στην ατμόσφαιρα, που παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του καιρού. Η Τερέσκοβα, μετά την αποστολή του «Βοστόκ 6» δεν ξαναπέταξε στο διάστημα. Αφιερώθηκε στην οικογένειά της, τις σπουδές στην αεροδιαστημική μηχανολογία και την πολιτική. Παρότι, αρχικά, υπήρχαν σχέδια για περισσότερες γυναικείες διαστημικές πτήσεις, χρειάστηκαν 19 ολόκληρα χρόνια για να επαναληφθεί μία ανάλογη, από μία ακόμη Σοβιετική κοσμοναύτιδα, τη Σβετλάνα Σαβίτσκαγια, μέλους του διαστημοπλοίου «Σαλιούτ Τ-7» (10 Δεκεμβρίου 1982). http://www.prisonplanet.gr/διεθνη/89895-η-πρώτη-γυναίκα-στο-διάστημα-16η-ιουνίου-1963 Διάστημα, ο γνωστός μας άγνωστος. Στις απέραντες ανεξερεύνητες εκτάσεις του Διαστήματος κρύβονται οι απαντήσεις για το μακρινό παρελθόν του Σύμπαντος και, γιατί όχι, ίσως το μέλλον της ανθρωπότητας. Δεδομένης της γοητείας που ασκεί ο νυχτερινός ουρανός στον άνθρωπο, η εισαγωγή στην αστρονομία θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελεί όχι μόνο αναπόσπαστο κομμάτι της διδακτέας ύλης στα σχολεία, αλλά και ένα από τα πιο δημοφιλή μαθήματα, ικανό να εμπνεύσει γενιές ολόκληρες εκκολαπτόμενων αστροφυσικών και αστρονόμων. Ωστόσο, μια αναζήτηση στο Google με λέξη-κλειδί τα «άστρα», οδηγεί κυρίως σε ιστοσελίδες αστρολόγων και μέντιουμ, ενώ τα τελευταία χρόνια οι Ελληνες μαθητές δεν διδάσκονται αστρονομία ούτε καν ως μάθημα επιλογής. Αυτό δεν σημαίνει ότι ως κοινωνία δεν ενδιαφερόμαστε για τα ουράνια σώματα - ακριβώς το αντίθετο αποδεικνύει η ανάπτυξη των συλλόγων ερασιτεχνών αστρονόμων, που σήμερα ξεπερνούν τους 30, αλλά και η αύξηση του αριθμού των αυτοδίδακτων αστροφωτογράφων, αρκετοί εκ των οποίων διαπρέπουν σε διεθνείς διαγωνισμούς. Το πρόβλημα είναι πως η αστρονομική γνώση απουσιάζει από τη συστηματική εκπαίδευση. Το κενό επιχειρούν να καλύψουν ερευνητικοί οργανισμοί όπως το Εθνικό Αστεροσκοπείο, τα κατά τόπους πλανητάρια καθώς και, συχνά με εξαιρετικά αποτελέσματα, οι εθελοντές των ερασιτεχνικών συλλόγων. «Βλέπουμε παιδιά που τελειώνουν το λύκειο και δεν ξέρουν τη διαφορά του άστρου από τον πλανήτη», υπογραμμίζει ο διακεκριμένος αστρονόμος και φυσικός Διονύσης Σιμόπουλος, επίτιμος διευθυντής του Ευγενίδειου Πλανηταρίου και βραβευμένος για τη σημαντική συνεισφορά του στην αστρονομική εκπαίδευση. Εκφράζοντας την αγανάκτηση και την απορία του, για την «υποβάθμιση της αστρονομίας», διευκρινίζει ότι υπαίτιοι δεν είναι μόνο οι εκάστοτε υπουργοί, αλλά και οι σύμβουλοί τους, οι οποίοι προέρχονται από την εκπαιδευτική κοινότητα. Η αστρονομία έγινε μάθημα επιλογής στη Β΄ Λυκείου τη δεκαετία του ’90, επί υπουργίας Αρσένη. Μολονότι οι περισσότεροι μαθητές «προτιμούσαν την πληροφορική, που δεν απαιτούσε εξετάσεις», το μάθημα επιλογής έδινε την ευκαιρία σε ορισμένους «φωτισμένους δάσκαλους» να δημιουργούν ομάδες αστρονομίας. Τη σχολική χρονιά 2014-15 καταργήθηκε ακόμα και αυτό, με αποτέλεσμα στα σχολεία σήμερα να διδάσκονται «δώδεκα χρόνια θρησκευτικά και κανένα αστρονομία!». Αγνοια και δεισιδαιμονία. Την άποψη ότι η εξαίρεση του μαθήματος της αστρονομίας από τη διδακτική ύλη είναι «απαράδεκτη» συμμερίζεται ο αστρονόμος Νίκος Ματσόπουλος, που από το 1995 και μέχρι τη συνταξιοδότησή του, το 2014, ήταν υπεύθυνος για την ανάπτυξη και λειτουργία του Κέντρου Επισκεπτών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. «Δεν είναι δυνατόν να ζούμε στη Διαστημική Εποχή και ο μέσος άνθρωπος να μη διδάσκεται τίποτα για το Διάστημα» υπογραμμίζει, επισημαίνοντας ότι «η άγνοια παραχωρεί έδαφος στην άγνοια και τη δεισιδαιμονία». Μιλώντας για μια γενικότερη υποβάθμιση της παιδείας στη χώρα μας, την οποία αποδίδει στην «ανεπάρκεια των ιθυνόντων και τις πιέσεις των συντεχνιών», υποστηρίζει ότι τα παιδιά βομβαρδίζονται με υπερβολικά εξειδικευμένες και συνήθως ελάχιστα χρήσιμες στη μετέπειτα ζωή τους γνώσεις. Αναφέρεται, μάλιστα, στην πρόσφατη απόφαση του υπουργείου Παιδείας να μην επιτρέψει στους μαθητές να βγουν στα προαύλια των σχολείων στη διάρκεια της τελευταίας έκλειψης ηλίου, με το πρόσχημα την προστασία τους από την «ακτινοβολία» - η οποία, φυσικά, είναι μικρότερη στη διάρκεια μας έκλειψης. Η απόφαση ελήφθη χωρίς κανένας από τους συμβούλους του υπουργού να επικοινωνήσει, για παράδειγμα, με τους επιστήμονες του Αστεροσκοπείου, προκειμένου να διαπιστώσει αν όντως κινδύνευαν τα παιδιά. Δυστυχώς, τα ΜΜΕ έσπευσαν να αναπαράγουν τις εσφαλμένες πληροφορίες, ενώ η επιστημονική κοινότητα παρέμεινε αμέτοχη. Χάρη στην καθοριστική συμβολή του κ. Ματσόπουλου και την προθυμία του υπόλοιπου προσωπικού του Αστεροσκοπείου να στηρίξει τις προσπάθειές του χωρίς προσωπικό όφελος, το κτίριο της Πεντέλης είναι σήμερα ένας χώρος ανοιχτός στο κοινό, όπου πραγματοποιούνται ξεναγήσεις μία στις τρεις νύχτες του χρόνου, προσελκύοντας κατά μέσο όρο από 15 έως 20 χιλιάδες άτομα. Τα πρωινά είναι αφιερωμένα στα σχολεία: πάνω από 250.000 μαθητές υπολογίζεται ότι έχουν περιηγηθεί στο Αστεροσκοπείο Πεντέλης στα 20 χρόνια λειτουργίας του προγράμματος. Επιπλέον, το Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης διοργανώνει σεμινάρια για καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ προσφέρει και τη δυνατότητα εγκατάστασης ενός φορητού πλανηταρίου εντός των σχολικών εγκαταστάσεων. Μία μεμονωμένη επίσκεψη στο Αστεροσκοπείο, μία ταινία θόλου στο Πλανητάριο ή η συμμετοχή σε ένα από τα θεματικά εκπαιδευτικά προγράμματα, που κατά καιρούς διοργανώνονται από διάφορους φορείς, δεν είναι δυνατόν να υποκαταστήσουν τη συστηματική παιδεία. Μπορούν όμως να εμφυσήσουν σε ορισμένα παιδιά την αγάπη για την αστρονομία ή να δώσουν στους εκπαιδευτικούς το έναυσμα για να τολμήσουν κάτι περισσότερο, με όλους τους περιορισμούς που αντιμετωπίζουν - όπως οι καθηγητές που, σύμφωνα με τον κ. Ματσόπουλο, έπαιρναν το ρίσκο να οργανώσουν «παρανόμως» μία βραδινή επίσκεψη στο Αστεροσκοπείο. Από εκεί και πέρα, η πιο εγγυημένη επιλογή για τους μαθητές και τους γονείς τους είναι να απευθυνθούν στον κοντινότερο ερασιτεχνικό σύλλογο, όπου θα ανακαλύψουν ανθρώπους με πάθος για το αντικείμενό τους και, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, τη διάθεση να μοιραστούν τις γνώσεις τους. Η ερασιτεχνική αστρονομική κοινότητα είναι σήμερα πολυμελής και ιδιαίτερα εξελιγμένη, ενώ «συμβάλλει ουσιαστικά στη διάδοση της γνώσης», υπογραμμίζει ο κ. Ματσόπουλος. Κάποιοι σύλλογοι, βέβαια, έχουν θέσει υψηλότερους στόχους: Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος με έδρα τον Βόλο, η οποία δραστηριοποιείται από το 1990 και έχει δημιουργήσει μία μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα σχολή αστρονομίας. Στις δράσεις της συγκαταλέγoνται, επίσης, η διοργάνωση του Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού Αστρονομίας και η έκδοση του περιοδικού «Ουρανός». Ιδρυτής και πρόεδρός της είναι ο συνταξιούχος, σήμερα, καθηγητής μαθηματικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση Κωνσταντίνος Μαυρομμάτης, ο οποίος υπηρέτησε επί χρόνια ως γυμνασιάρχης και λυκειάρχης σε σχολεία του Βόλου. «Τη δεκαετία του ’60, στην αρχή της Διαστημικής Εποχής, η αστρονομία διδασκόταν υποχρεωτικά ένα δίωρο την εβδομάδα» στα ελληνικά σχολεία, γεγονός που καθιστούσε τη χώρα μας πρωτοπόρο σε αυτόν τον τομέα, θυμάται ο κ. Μαυρομμάτης. Επί Επταετίας, το δίωρο έγινε μονόωρο και παρέμεινε έτσι ώς τη δεκαετία του ’90, όταν έγινε μάθημα επιλογής, για να καταργηθεί τελικά επί υπουργίας Διαμαντοπούλου. Κατά συνέπεια, η Σχολή Αστρονομίας γεννήθηκε μέσα από μία αναγκαιότητα. Από το 2011, περίπου 80 με 100 μαθητές- από ΣΤ΄ Δημοτικού έως τις πρώτες τάξεις του Λυκείου, αλλά οι ενήλικες δεν αποκλείονται- γράφονται κάθε χρόνο στην τρίμηνη χειμερινή σχολή της Εταιρείας. Η φοίτηση διαρκεί τρία χρόνια, το κόστος είναι μόλις 20 ευρώ τον μήνα και συμπεριλαμβάνει τα εξαιρετικά βοηθητικά βιβλία της σχολής, ενώ το πρόγραμμα είναι αρκετά απαιτητικό, με εβδομαδιαία μαθήματα και εξετάσεις στο τέλος του έτους. Ιδιαίτερα δημοφιλή είναι και τα θερινά μαθήματα, που λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο μία εβδομάδα του Ιουλίου, ενώ φέτος λειτούργησε για πρώτη φορά η «Σχολή Αστρονομίας εξ αποστάσεως», την οποία ολοκλήρωσαν περίπου 100 άτομα από όλη την Ελλάδα. Μεταξύ άλλων, «είχαμε μία ολόκληρη οικογένεια από την Κρήτη» αναφέρει ο κ. Μαυρομμάτης. Προ ημερών η Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος υπέβαλε στο υπουργείο Παιδείας πολυσέλιδο υπόμνημα, στο οποίο αναλύονται διεξοδικά οι λόγοι για τους οποίους, κατά τη γνώμη των μελών της, η αστρονομία «θα πρέπει να παραμείνει ως ένα από υποχρεωτικά μαθήματα του Λυκείου, με τον κατάλληλο βέβαια εμπλουτισμό και την ανανέωση, που επιβάλλει η καθημερινή εξέλιξη της θαυμάσιας αυτής επιστήμης». Μια πιο πραγματιστική στάση έχει υιοθετήσει η Ενωση Ελλήνων Φυσικών: «Η αστρονομία είναι ένα εξειδικευμένο μάθημα, που πρέπει να έχει τους αντίστοιχους καθηγητές», τονίζει ο πρόεδρός της και ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Στράτος Θεοδοσιου. Αίτημα της Ενωσης είναι η αστρονομία να επανέλθει μόνο ως προαιρετικό μάθημα στο Λύκειο, έτσι ώστε να μπορούν να τη διδάσκουν καθηγητές που πραγματικά την αγαπούν. Επί του παρόντος, πάντως, το υπουργείο δεν σχεδιάζει κάποια τροποποίηση του σχολικού προγράμματος- τουλάχιστον όχι για την επόμενη σχολική χρονιά, καθώς εκκρεμούν πιο επιτακτικά ζητήματα. Αρχικά, το υπουργείο Παιδείας είχε ανακοινώσει ότι, παρά την κατάργηση του μαθήματος επιλογής, οι μαθητές των Λυκείων θα είχαν την ευκαιρία να εμπλουτίσουν τις αστρονομικές γνώσεις τους, επιλέγοντας σχετικά θέματα για τις ερευνητικές τους εργασίες, τα λεγόμενα πρότζεκτ. Εξαιτίας όμως των ελλείψεων προσωπικού, από τη διδασκαλία των πρότζεκτ της Α΄ και Β΄ Λυκείου έχουν εξαιρεθεί οι φυσικοί, οι μαθηματικοί και οι χημικοί, δηλαδή ακριβώς οι καθηγητές που είναι πλέον αρμόδιοι για να επιβλέψουν μια εργασία σε θέματα αστρονομίας. Μία προσωρινή, αλλά άμεσα εφαρμοστέα λύση θα μπορούσε να είναι η κατάρτιση καθηγητών από άλλους κλάδους, έτσι ώστε να μπορούν να καθοδηγήσουν τους μαθητές τους. Ενα τέτοιο σχέδιο επεξεργάζεται αυτή τη στιγμή η διοίκηση του Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου. «Φέτος, δύο τρία σχολεία ζήτησαν να τα υποστηρίξουμε, γιατί υλοποιούσαν πρότζεκτ που σχετίζονταν με την αστρονομία», αναφέρει ο διευθυντής του Πλανηταρίου, Μάνος Κιτσώνας. Με αυτή την αφορμή, «διερευνούμε πιθανούς τρόπους, με τους οποίους θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε τα σχολεία της περιοχής μας», εφόσον επιθυμούν να ασχοληθούν με συναφή θέματα. Πληροφορίες. Τα στοιχεία επικοινωνίας των ερασιτεχνικών αστρονομικών συλλόγων ανά την Ελλάδα είναι διαθέσιμα εδώ: www.astrovox.gr/clubs.html. Το θερινό σχολείο της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος, στον Βόλο, αρχίζει φέτος στις 6 Ιουλίου www.astronomos.gr Και για όσους δεν έχουν τον χρόνο να επισκεφθούν ένα σύλλογο, άφθονο εκπαιδευτικό υλικό για παιδιά κάθε ηλικίας προσφέρεται, μεταξύ άλλων, στις ιστοσελίδες του Κέντρου NOESIS www.noesis.edu.gr/ του Ιδρύματος Ευγενίδου www.eugenfound.edu.gr και της European Space Agency www.esa.int Επίσης, ο ειδικά διαμορφωμένος για παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικούς ιστότοπος της NΑSA spaceplace.nasa.gov παρέχει ψηφιακά παιχνίδια, διαδραστικές εφαρμογές για δράσεις μακριά από την οθόνη, όπως χάρτινα μοντέλα διαστημοπλοίων και συνταγές για την παρασκευή εδώδιμων... μετεωριτών. Tέλος, το αξιόλογο περιεχόμενο της εκπαιδευτικής ιστοσελίδας «Windows to the Universe» ανανεώνεται διαρκώς www.windows2universe.org http://www.kathimerini.gr/818903/gallery/epikairothta/episthmh/diasthma-o-gnwstos-mas-agnwstos

Βρέθηκε μεθάνιο σε μετεωρίτες από τον Άρη. Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε ίχνη μεθανίου σε αρειανούς μετεωρίτες που βρέθηκαν στη Γη, γεγονός που αποτελεί μια ακόμη ένδειξη ότι κάποτε ο γειτονικός πλανήτης ίσως διέθετε -ή και διαθέτει ακόμη- κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη ζωής. Οι ερευνητές από τη Βρετανία, τις ΗΠΑ και τον Καναδά, με επικεφαλής τον Νάϊτζελ Μπλέιμι του Τμήματος Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου του Αμπερντίν στη Σκωτία, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications«, http://www.nature.com/ncomms/2015/150616/ncomms8399/full/ncomms8399.html εξέτασαν δείγματα έξι μετεωριτών από ηφαιστειακά πετρώματα αρειανής προέλευσης. Οι μετεωρίτες βρίσκονται σε συλλογές μουσείων και κατέληξαν στον πλανήτη μας, αφότου εκτοξεύθηκαν στο διάστημα μετά από την πρόσκρουση αστεροειδών στον ‘Αρη στο παρελθόν. Οι μετεωρίτες περιέχουν αέρια που έχουν την ίδια σύνθεση και αναλογία ισοτόπων με την ατμόσφαιρα του Άρη. Και οι έξι περιέχουν μεθάνιο, το οποίο μπορεί κάποτε να αποτελούσε «τροφή» για μικοοργανισμούς, που ζούσαν κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη, ενώ αντίθετα άλλοι μικροοργανισμοί παράγουν μεθάνιο, αντί να το καταναλώνουν. Οι αστροβιολόγοι δεν αποκλείουν ότι κάτι από τα δύο -ή και τα δύο- μπορεί να συμβαίνει ακόμη και σήμερα. Οι τρέχουσες αποστολές της NASA και της ESA, καθώς και αυτές που θα ακολουθήσουν, δίνουν προτεραιότητα στην εξήγηση της προέλευσης και της σημασίας του μεθανίου. Παραμένει πάντως ασαφές ακόμη κατά πόσο το μεθάνιο συνεχίζει να παράγεται στον Άρη και από ποιες πηγές. Η νέα μελέτη ενισχύει την πιθανότητα ότι τα υπόγεια πετρώματα του Άρη περιέχουν μεγάλα αποθέματα μεθανίου και άρα κάπου εκεί γύρω μπορεί να ζουν και αρειανά μικρόβια, αποτελώντας μια αφανή βιόσφαιρα, όπως συμβαίνει και στη Γη. Η επιφάνεια του «κόκκινου» πλανήτη βομβαρδίζεται από έντονη ηλιακή ακτινοβολία, ενώ η θερμοκρασία πέφτει στους μείον 90 βαθμούς Κελσίου, οπότε τυχόν μικροοργανισμοί, όπως τα βακτήρια, μάλλον θα έχουν καταφύγει στο υπέδαφος για προστασία. Η μελλοντική αποστολή ExoMars του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, που προγραμματίζεται να φθάσει στον ‘Αρη το 2019, θα δώσει ίσως απαντήσεις, καθώς πρόκειται να σκάψει σε βάθος έως δύο μέτρων κάτω από την αρειανή επιφάνεια. http://physicsgg.me/2015/06/17/%ce%b2%cf%81%ce%ad%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%bc%ce%b5%ce%b8%ce%ac%ce%bd%ce%b9%ce%bf-%cf%83%ce%b5-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%b5%cf%89%cf%81%ce%af%cf%84%ce%b5%cf%82-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf%ce%bd/ Προσομοίωση συνθηκών Αρη στη Χαβάη. Το περασμένο φθινόπωρο έξι επιστήμονες δέχθηκαν την εκπληκτική πρόταση να περάσουν οκτώ μήνες στη Χαβάη με όλα τα έξοδα καλυμμένα. Υπήρχε, ωστόσο, μία σημαντική λεπτομέρεια: ήταν αναγκασμένοι να περάσουν όλο αυτό το διάστημα όλοι μαζί, περιορισμένοι σε συνθήκες προσομοίωσης μιας διαστημικής αποστολής στον Αρη, ώστε να διαπιστωθεί εάν οι ερευνητές θα ανέπτυσσαν αίσθημα κλειστοφοβίας και εάν θα μπορούσαν να το διαχειρισθούν. Για τα μέλη της αποστολής HI-SEAS (Hawaii Space Exploration Analog and Simulation) της NASA το «μενού» των «διακοπών» δεν περιελάμβανε καθαρό αέρα, ήλιο και σέρφινγκ. Κάθε φορά που κάποιος ήθελε να κάνει μία μικρή βόλτα έξω από τον θόλο των 1.300 τετραγωνικών μέτρων έπρεπε να φορέσει μία διαστημική στολή 18 κιλών. Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν είναι παράξενο που οι έξι συμμετέχοντες δηλώνουν μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος ότι αισθάνονται «μεγάλη ευτυχία» που επέστρεψαν στον πραγματικό κόσμο. Ενας από αυτούς, μάλιστα, ομολόγησε ότι «νιώθει σαν φάντασμα». Καθώς η NASA εξερευνά τις πιθανότητες μιας επανδρωμένης αποστολής στον Αρη, η υπομονή των επίδοξων αστροναυτών κατά τη διάρκεια του προγράμματος μπορεί να θεωρηθεί ευνοϊκό σημάδι. Τους τελευταίους οκτώ μήνες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν τον πραγματικό χρόνο που απαιτείται για το ταξίδι από τη Γη στον Αρη, τα έξι μέλη της αποστολής έζησαν σε ένα απομονωμένο μέρος στις άκρες του ηφαιστείου Μάουνα Λόα. Η πρόσβαση σε νερό για μπάνιο ήταν περιορισμένη στα μόλις οκτώ λεπτά την εβδομάδα, ενώ η ηχομόνωση του χώρου ήταν προβληματική, ιδιαίτερα εάν αναλογισθεί κανείς ότι η επικεφαλής της αποστολής μάθαινε να παίζει γιουκαλίλι. Η Μάρθα Λένιο είχε αποφασίσει να θέσει τρεις σημαντικούς στόχους, τους οποίους επιθυμούσε να ολοκληρώσει μέσα στους οκτώ μήνες της παραμονής της στη Χαβάη: να μάθει γιουκαλίλι, να βελτιώσει τα γαλλικά της και να τελειώσει ένα πλεκτό της. Η ενασχόληση με μικρά πρότζεκτ μάλλον συνέβαλε καθοριστικά στην επιβίωση των εσώκλειστων επιστημόνων. Οι συμμετέχοντες του HI-SEAS διατηρούσαν προσωπικά μπλογκ από όπου και μαθαίνουμε ότι η Σόφι Μίλαμ, ερευνήτρια ρομποτικής, κατασκεύασε μία μακέτα πλοίου με ξυλάκια και ένα διαστημικό κράνος από αλουμινόχαρτο. «Οταν είσαι παγιδευμένος σε ένα θόλο με πέντε ακόμη σπασίκλες, είναι εντυπωσιακό το πόσο ενθουσιασμένος μπορεί να είσαι για τη δημιουργία ενός καπέλου από αλουμινόχαρτο», έγραψε. Κατά τη διαμονή τους στον μικρό θόλο, τα πράγματα δεν ήταν πάντα ευχάριστα, αφού οι έξι επιστήμονες έπρεπε να διεκπεραιώσουν τα ερευνητικά τους προγράμματα ενώ βρίσκονταν υπό την παρακολούθηση της ομάδας του Πανεπιστημίου της Χαβάης, της οποίας ηγείτο ο καθηγητής Κιμ Μπίνστεντ. Η αποστολή είχε στόχο την παρατήρηση των σωματικών και ψυχολογικών επιπτώσεων της απομόνωσης. Η NASA συνέλεξε και κατέψυξε δείγματα σάλιου και ούρων οκτώ μηνών. Η εξαμελής ομάδα είχε να αντιμετωπίσει και τις προκλήσεις της φύσης. Στα μέσα της αποστολής, οι κακές καιρικές συνθήκες στο ηφαίστειο, το περιβάλλον του οποίου ομοιάζει με εκείνο του Αρη, εμπόδισαν τη χρήση των ηλιακών μπαταριών, με αποτέλεσμα να γίνεται αναγκαστικά περιορισμένη χρήση ενέργειας, δημιουργώντας προβλήματα στη θέρμανση και τον εξαερισμό της τουαλέτας. Η Λένιο παραδέχεται ότι οι επιπτώσεις αυτών των προβλημάτων στον Αρη θα ήταν σίγουρα πιο σοβαρές. «Εάν ήμασταν στον Αρη, θα επρόκειτο για ζήτημα ζωής ή θανάτου», τόνισε. «Εδώ δεν απειλούμασταν, οπότε τα επίπεδα άγχους ήταν πολύ χαμηλότερα», πρόσθεσε η ίδια. Η μεγάλη επιτυχία του προγράμματος ήταν ότι οι επιστήμονες δεν βίωσαν κλειστοφοβία. Στην τελευταία ανάρτηση στο μπλογκ της η επικεφαλής περιέγραψε τους συγκατοίκους της ως «αξιαγάπητους ανθρώπους». Το αμερικανικό εγχείρημα μάλλον υπήρξε πιο αποτελεσματικό από το αντίστοιχο ρωσικό πείραμα, το οποίο κατέληξε σε καβγά με γροθιές ανάμεσα σε δύο συμμετέχοντες του προγράμματος. http://www.kathimerini.gr/819651/article/epikairothta/episthmh/prosomoiwsh-syn8hkwn-arh-sth-xavah

Η Γενική Σχετικότητα «γεφυρώνει» την κβαντική με την κλασική φυσική. Μια ακόμη εφαρμογή της Γενικής Θεωρίας υποστηρίζουν πως ανακάλυψαν επιστήμονες από το Χάρβαρντ και τα πανεπιστήμια της Βιέννης και της πολιτείας Κουίνσλαντ στην Αυστραλία. Έτσι, στις ιδιότητες της ύλης που μέχρι σήμερα έχει προβλέψει με επιτυχία η θεωρία του Άλμπερτ Αϊνστάιν, η οποία φέτος κλείνει ακριβώς 100 χρόνια «ζωής», οι φυσικοί έρχονται να προσθέσουν μία ακόμη: τη μετάβαση από την κβαντική συμπεριφορά, στην κλασική συμπεριφορά των καθημερινών αντικειμένων. Με τη δημοσίευση των πρώτων άρθρων πάνω στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, το 1915, ο Αϊνστάιν άλλαξε δραστικά τον τρόπο που η φυσική κατανοεί τη βαρύτητα. Όπως πρωτοανακάλυψε ο γερμανοεβραίος φυσικός, η βαρύτητα είναι η εκδήλωση της καμπύλωσης του χωρόχρονου. Σύμφωνα όμως με τον Αϊνστάιν, και η ροή του χρόνου επηρεάζεται επίσης από την ύπαρξη ενός βαρυτικού πεδίου. Το φαινόμενο αυτό, το οποίο ονομάζεται βαρυτική διαστολή του χρόνου, κάνει τον χρόνο να κυλά πιο αργά στα σημεία που βρίσκονται πιο κοντά σε ένα σώμα με μεγάλη μάζα. Όπως είναι φυσικό, η βαρυτική διαστολή του χρόνου εκδηλώνεται και στη Γη: έτσι, όσοι ζουν στο ισόγειο μιας πολυκατοικίας, για παράδειγμα, γερνούν πιο «αργά» από τους κατοίκους του πρώτου ορόφου – περίπου κατά 10 δισεκατομμυριοστά του δευτερολέπτου τον χρόνο. Μία πιο πρακτική συνέπεια αφορά το δορυφορικό σύστημα GPS, αφού λαμβάνεται υπόψη για τη διόρθωση των ρολογιών ακριβείας που διαθέτει ο στόλο των δορυφόρων ο οποίος χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του γεωγραφικού στίγματος. Τώρα, η διεθνής ομάδα επιστημόνων υποστηρίζει πως το ίδιο φαινόμενο διαδραματίζει ρόλο «γέφυρας» ανάμεσα στον «κόσμο» της κβαντομηχανικής και τον κλασικό, καθημερινό μας κόσμο. Κι αυτό γιατί εξαλείφει την κβαντική συμπεριφορά στις μακροσκοπικές διαστάσεις. Η κβαντομηχανική, που αποτελεί τη δεύτερη «επανάσταση» της φυσικής μέσα στον 20ό αιώνα, προβλέπει ότι τα άτομα, τα υποατομικά σωματίδια και τα φωτόνια παρουσιάζουν παράξενες ιδιότητες. Αν αυτές οι ιδιότητες εμφανίζονταν και στη μακροκλίμακα, τότε θα παρατηρούσαμε παράδοξα φαινόμενα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η «γάτα του Σρέντιγκερ», δηλαδή το διάσημο νοητικό πείραμα που επινόησε ο Έρβιν Σρέντιγκερ, σύμφωνα με το οποίο μια γάτα μπορεί να μην είναι ούτε νεκρή ούτε ζωντανή, αλλά να βρίσκεται σε μία «υπέρθεση» αυτών των δύο καταστάσεων. Όπως είναι φυσικό, κάτι τέτοιο δεν παρατηρείται στη φύση. Την ίδια στιγμή, οι προβλέψεις της κβαντικής θεωρίας για τον κόσμο σε μικροκλίμακα έχουν επιβεβαιωθεί από αμέτρητα πειράματα. Επομένως, πρέπει να υπάρχει μία αιτία που τα κβαντικά φαινόμενα εξαλείφονται στις μεγαλύτερες διαστάσεις. Τυπικά, αυτό συμβαίνει λόγω της αλληλεπίδρασής τους με γειτονικά αντικείμενα. Η ερευνητική ομάδα, όμως, βρήκε πως και η διαστολή του χρόνου διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην απουσία των κβαντικών φαινομένων στη μακροκλίμακα. Υπολόγισαν πως, όταν οι μικροί «δομικοί λίθοι» σχηματίζουν μεγαλύτερα, σύνθετα αντικείμενα –ξεκινώντας από τα μόρια και συνεχίζοντας σε ακόμη μεγαλύτερες δομές, όπως τα μικρόβια και τους κόκκους σκόνης– η διαστολή του χρόνου λόγω του γήινου βαρυτικού πεδίου προκαλεί ολοένα μεγαλύτερη «εξασθένηση» της κβαντικής τους συμπεριφοράς. Οι επιστήμονες έδειξαν πως με αυτό τον τρόπο εξαλείφεται η υπέρθεση καταστάσεων, δίνοντας τη θέση της στις συμβατικές μακροσκοπικές ιδιότητες. Οι επιστήμονες θα εξετάσουν στη συνέχεια αν αυτός ο μηχανισμός έχει κάποια επίδραση σε κοσμολογικές κλίμακες, όπου η βαρύτητα είναι ακόμη ισχυρότερη. Επίσης, αναμένουν πειράματα που στο άμεσο μέλλον θα επιβεβαιώσουν ή θα διαψεύσουν τη θεωρία τους. http://www.naftemporiki.gr/story/966626/i-geniki-sxetikotita-gefuronei-tin-kbantiki-me-tin-klasiki-fusiki

Τι μπορούμε να περιμένουμε μετά την ανάσταση του ρομπότ Philae. Στην κατάμαυρη επιφάνεια ενός περαστικού κομήτη, μια μηχανή σε μέγεθος πλυντηρίου περιμένει νέες οδηγίες: έπειτα από επτά μήνες νεκρικής σιγής, η αφύπνιση του Philae δημιουργεί ελπίδες για απαντήσεις σε βαθιά υπαρξιακά ερωτήματα του Ηλιακού Συστήματος. Το ρομπότ της αποστολής Rosetta επικοινώνησε το Σάββατο με τη Γη για πρώτη φορά από τον Νοέμβριο, λίγες ώρες μετά την άφιξη στον κομήτη 67P. Έπειτα από μια διπλή αναπήδηση στην εξωγήινη επιφάνεια, κατέληξε στη σημερινή, άγνωστη θέση του, εκεί όπου η βαθιά σκιά δεν του επέτρεπε να αντλήσει ενέργεια από τους ηλιακούς συλλέκτες. Ο κομήτης συνέχισε έκτοτε το ταξίδι του προς τον Ήλιο, και οι συνθήκες φωτισμού άλλαξαν. Το βράδυ του Σαββάτου, το Philae μετέδωσε στη Γη 300 πακέτα δεδομένων από τα περίπου 8.000 που είχε προλάβει να αποθηκεύσει στη μνήμη του. Η επόμενη απόπειρα επαφής απέτυχε το πρωί της Κυριακής, το βράδυ όμως το ρομπότ μετέδωσε ακόμα 5 πακέτα. Επιστημονικές μετρήσεις δεν μεταδόθηκαν, ωστόσο οι υπεύθυνοι της αποστολής στην ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA γνωρίζουν τώρα ότι το Philae βρίσκεται σε θερμοκρασία -35 βαθμούς Κελσίου, πάνω από το όριο των -45 βαθμών για την εκκίνηση του υπολογιστή του. Οι ηλιακοί συλλέκτες προσφέρουν μέγιστη ισχύ 24 watt, περισσότερη από τα 19 watt που απαιτούνται για τις επικοινωνίες. Η ESA εκτιμά ότι το ρομπότ δέχεται περίπου τρεις ώρες ηλιοφάνειας κάθε «μέρα» του κομήτη, η οποία διαρκεί γύρω στις 13 γήινες ώρες. Ατμός και σκόνη εκτινάσσονται από τον κομήτη 67P. Η ηλιακή ακτινοβολία δεν αποκλείεται να τον σπάσει τελικά σε δύο κομμάτια. Τα καλά νέα με τα προβλήματα που εμφανίστηκαν στην αποστολή είναι ότι το ρομπότ δεν θα ζούσε σήμερα αν είχε ολοκληρώσει τις εργασίες του σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό τον περασμένο Νοέμβριο: αν είχε προσεδαφιστεί τότε σε κάποια ηλιόλουστη θέση, θα είχε πλέον καταστραφεί από υπερθέρμανση με την ένταση της ηλιακής ακτινοβολίας να αυξάνεται μέρα με τη μέρα. «Δεν θα είχαμε την ευκαιρία να δούμε τον κομήτη στην πιο ενεργή φάση του, κάτι που θα μπορέσουμε να κάνουμε τώρα» επισημαίνει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο επιστημονικός σύμβουλος της ESA Μαρκ ΜακΚόγκριαν. Οι κομήτες, περαστικοί επισκέπτες στο εσώτερο Ηλιακό Σύστημα, είναι μάζες από σκόνη, βράχια και πάγους νερού και άλλων ουσιών. Είναι τα συστατικά από τα οποία φτιάχτηκαν οι πλανήτες, διατηρημένα σε ένα είδος παγωμένης χρονοκάψουλας για 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια, προκαλώντας τους πλανητολόγους να τα αναλύσουν. Το Philae ίσως έχει ακόμα το περιθώριο για μια σειρά πειραμάτων που θα μπορούσαν να προσφέρουν νέα στοιχεία για τη διαδικασία σχηματισμού της Γης. Πρώτο μέλημα είναι τώρα η βελτίωση των επικοινωνιών. Από την Τετάρτη, το μητρικό σκάφος Rosetta, το οποίο λειτουργεί ως αναμεταδότης για την επικοινωνία του Philae με τη Γη, θα πλησιάσει περισσότερο τον κομήτη σε απόσταση 180 χιλιομέτρων. Ο ελιγμός ήταν προγραμματισμένος να γίνει ούτως ή άλλως, ίσως όμως διευκολύνει την επαφή με το ρομπότ. Το επόμενο βήμα θα είναι η έναρξη πειραμάτων που δεν απαιτούν ισχύ πάνω από περίπου 5 watt ηλεκτρικής ισχύος και δεν περιλαμβάνουν κινούμενα εξαρτήματα. Παράδειγμα είναι τα όργανα που μετρούν τη θερμοκρασία, το μαγνητικό πεδίο και την ηλεκτρική αγωγιμότητα του κομήτη. Μια δεύτερη ομάδα οργάνων, που απαιτούν μέση ισχύ γύρω στα 15 watt, μπορεί θεωρητικά να ενεργοποιηθεί, αυτό όμως θα απαιτούσε παροδική διακοπή της επικοινωνίας για εξοικονόμηση ενέργειας. Τα όργανα αυτά περιλαμβάνουν το αποστασιόμετρο αλλά και τις κάμερες του Philae, των οποίων οι εικόνες ίσως αποκαλύψουν την ακριβή θέση του. Αν η λιακάδα αυξηθεί, και επιτρέψει τη φόρτιση της μπαταρίας, οι μηχανικοί της αποστολής θα εξετάσουν τη χρήση οργάνων με απαιτήσεις γύρω στα 25 watt. Περιλαμβάνουν δύο μικρούς φούρνους για την ανάλυση δειγμάτων, καθώς και το τρυπάνι για την εξαγωγή δειγμάτων κάτω από τη σκοτεινή, σκονισμένη επιφάνεια. Παραμένει άγνωστο αν το Philae θα συνεχίσει να λειτουργεί μέχρι τα μέσα Αυγούστου, όταν ο 67P φτάσει στην ελάχιστη απόστασή του από τον Ήλιο, πριν αρχίσει και πάλι να απομακρύνονται. Η μεγάλη ελπίδα είναι ότι η θερμότητα θα σπάσει τον κομήτη σε δύο κομμάτια, τα οποία παραμένουν σήμερα ενωμένα με μια στενή γέφυρα. Αυτό θα επέτρεπε στους επιστήμονες να δουν τα αρχέγονα υλικά στο εσωτερικό του κομήτη -πιθανότατα όμως ένα τέτοιο σπάσιμο θα εκτόξευε το Philae στο αχανές διάστημα. Ας ελπίσουμε ότι μέχρι τότε θα έχει προλάβει να κάνει τη δουλειά του. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500005246

Ναι, η κόλαση υπάρχει στο κέντρο της Γης! Τελικά, μάλλον υπάρχει ένα ίχνος αλήθειας στους παλιούς μύθους ότι στα έγκατα της Γης, υπάρχει ένας καταχθόνιος κόσμος γεμάτος θειάφι, που μερικοί λένε και κόλαση. Νέες εκτιμήσεις των επιστημόνων επιβεβαιώνουν ότι ο πυρήνας του πλανήτη μας περιέχει τεράστιες ποσότητες παγιδευμένου θείου δεκαπλάσιου από όσο υπάρχει στην επιφάνεια. Ομάδα ερευνητών από τη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ελβετία και τις ΗΠΑ υπολόγισαν ότι ο πυρήνας της Γης περιέχει έως 8,5Χ10^18 τόνους θείου. Η ποσότητα αυτή -σχεδόν το 10% της μάζας της Σελήνης- είναι περίπου δεκαπλάσια σε σχέση με το θείο που έχει υπολογισθεί ότι υπάρχει στην υπόλοιπη Γη, συνήθως κοντά σε ηφαίστεια και θερμοπηγές. Ο πυρήνας ξεκινά σε βάθος 2.900 χιλιομέτρων κάτω από τα πόδια μας και ασφαλώς είναι αδύνατο να μελετηθεί άμεσα από τους επιστήμονες. Όμως η νέα διεθνής μελέτη κατέφυγε σε έμμεσες γεωχημικές μεθόδους υπολογισμού σχετικά με τη χημική σύνθεση του πυρήνα. Οι γεωεπιστήμονες υποπτεύονταν εδώ και καιρό ότι υπάρχει πολύ θείο στον πυρήνα, όμως είναι η πρώτη φορά που πιστεύουν ότι έχουν απτές ενδείξεις για τη συσσώρευσή του εκεί, γεγονός που φαίνεται να ενισχύει και τη θεωρία ότι το φεγγάρι σχηματίσθηκε από μια πλανητική σύγκρουση πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Εδώ και δεκαετίες ήταν γνωστό -μέσω ανάλυσης των σεισμικών κυμάτων που διατρέχουν το υπέδαφος- ότι ο πυρήνας του πλανήτη μας είναι πολύ ελαφρύς για να αποτελείται μόνο από σίδηρο και νικέλιο. Συνεπώς οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι πρέπει να περιέχει και ελαφρύτερα χημικά στοιχεία, όπως το θείο, το οξυγόνο και ο άνθρακας, πράγμα όμως που είναι αδύνατο να επιβεβαιωθεί με παρατήρηση. Ευτυχώς, η κατακλυσμική σύγκρουση που δημιούργησε κάποτε τη Σελήνη, πιθανότατα άφησε ένα χρήσιμο «δακτυλικό αποτύπωμα», καθώς -σύμφωνα με τις επιστημονικές εκτιμήσεις- η πρόσκρουση έλιωσε τον μανδύα της Γης (το ενδιάμεσο στρώμα μεταξύ φλοιού και πυρήνα), οδηγώντας στη δημιουργία ενός υγρού πλούσιου σε θείο, ένα μέρος του οποίου καταβυθίσθηκε και κατέληξε στον πυρήνα. Η επιβεβαίωση αυτής της θεωρίας έγινε μέσω σύγκρισης της αναλογίας των ισοτόπων (ατόμων του ίδιου χημικού στοιχείου με ελαφρώς διαφορετική μάζα) στον φλοιό και στον μανδύα, με τα ανάλογα ισότοπα στους μετεωρίτες που έχουν βρεθεί στη Γη και πιστεύεται ότι ταιριάζουν καλύτερα με την αρχική χημική σύνθεση της Γης. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Geochemical Perspectives Letters». http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=714034

Βίντεο: από το Mariner στο New Horizons Στις 14 Δεκεμβρίου του 1962 το διαστημικό σκάφος Mariner 2 προσέγγιζε την Αφροδίτη σε απόσταση 34.773 χιλιομέτρων. Ήταν η πρώτη επιτυχημένη αποστολή με στόχο την μελέτη ενός πλανήτη από απόσταση. Έκτοτε ακολούθησαν κι άλλες επιτυχημένες αποστολές προσέγγισης πλανητών του ηλιακού μας συστήματος, με στόχο την εξερεύνησή τους. Στις 14 Ιουλίου 2015 το διαστημικό σκάφος New Horizons θα φτάσει στην πλησιέστερη απόσταση από τον πλανήτη-νάνο Πλούτωνα. Έτσι θα ολοκληρωθούν οι ερευνητικές προσεγγίσεις της NASA στους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, που ξεκίνησαν πριν από μισό αιώνα. Το βίντεο που ακολουθεί με τίτλο “New Horizons”, παραγωγή και σκηνοθεσία του Erik Wernquist (ο δημιουργός του «Wanderers»), είναι αφιερωμένο στις αποστολές αυτών των 50 χρόνων που κορυφώνονται με την προσέγγιση του Πλούτωνα στις 14 Ιουλίου: http://physicsgg.me/2015/06/17/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf-mariner-%cf%83%cf%84%ce%bf-new-horizons/

Οι δορυφόροι - φύλακες των δασών. Βελτιώνουν την ακρίβεια των μετεωρολογικών προγνώσεων, μεταφέρουν εικόνα και ήχο στα πέρατα της Γης, και επιτρέπουν σε κάθε «έξυπνη» συσκευή να «ξέρει» ανά πάσα στιγμή το γεωγραφικό της στίγμα, ώστε να προσφέρει οδηγίες στον χρήστη της για το πώς θα φτάσει στον προορισμό του. Ο λόγος για τους δορυφόρους, τα χιλιάδες μη επανδρωμένα σκάφη που περιφέρονται γύρω από τον πλανήτη μας, φέρνοντας επανάσταση μεταξύ άλλων στις τηλεπικοινωνίες, την πλοήγηση και τη χαρτογράφηση. Στην περίπτωση της χώρας μας όμως, Ελληνες ερευνητές σχεδιάζουν να προσθέσουν στις παραπάνω εφαρμογές ένα ακόμη δορυφορικό σύστημα που, με «όπλο» δεδομένα από το Διάστημα, αυτή τη φορά θα συμβάλει στην προστασία του εθνικού φυσικού πλούτου. Κι αυτό γιατί θα αξιοποιεί δορυφόρους σαν «φύλακες αγγέλους» των ελληνικών δασών από τις πυρκαγιές, ώστε να παράγει κάθε ημέρα της αντιπυρικής περιόδου πολύ πιο λεπτομερείς χάρτες επικινδυνότητας, από αυτούς που χρησιμοποιούν σήμερα οι φορείς δασοπυρόσβεσης. Οι δημιουργοί του. Το σύστημα αναπτύσσεται από τρία μέλη του si-Cluster, του ελληνικού συνεργατικού σχηματισμού διαστημικών τεχνολογιών και εφαρμογών που συντονίζει το Corallia, και πιο συγκεκριμένα από τις εταιρείες Geosystems Hellas και Planetek, σε συνεργασία με τη Μονάδα Διαστημικών Προγραμμάτων του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά». Η δημιουργία του γίνεται στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου NFOFRAS, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ μέσω της Γενικής Γραμματείας Ερευνας και Τεχνολογίας και με σκοπό, σε 3,5 περίπου χρόνια από σήμερα, να είναι έτοιμο να αναλάβει «δράση». «Στόχος μας είναι αυξήσουμε την πρακτική χρησιμότητα των χαρτών, αφού σε αυτούς ο κίνδυνος πυρκαγιάς θα εκτιμάται πια σε κλίμακα δήμου, και όχι σε κλίμακα νομού όπως γίνεται σήμερα. Επομένως, οι υπηρεσίες που εμπλέκονται στη δασοπυρόσβεση θα έχουν τη δυνατότητα να οργανώνουν καλύτερα και πιο “στοχευμένα” την καθημερινή στρατηγική τους», λέει στην «Κ» ο Στέλιος Μπολλάνος, συνιδρυτής και διευθυντής της Planetek. Ετσι, γνωρίζοντας για μια περιοχή ποιος είναι ο βαθμός επικινδυνότητας ανά γεωγραφική ζώνη διαστάσεων μόλις 1 χλμ. x 1 χλμ., θα μπορούν για παράδειγμα να τοποθετούν ανά 24ωρο τις μονάδες γύρω από τα πιο επίφοβα σημεία και να μελετούν προληπτικά τους καλύτερους τρόπους πρόσβασης σε νερό. Κάτι που σημαίνει πως, σε περίπτωση που όντως εκδηλωθεί πυρκαγιά, θα έχουν περισσότερες πιθανότητες να επέμβουν έγκαιρα, εμποδίζοντας την εξάπλωσή της. Αν σήμερα οι χάρτες επικινδυνότητας δεν μπορούν να δώσουν τόσο λεπτομερείς πληροφορίες, ο λόγος είναι πως δημιουργούνται αποκλειστικά με βάση μετεωρολογικά δεδομένα – όπως τη θερμοκρασία, τη υγρασία και τον άνεμο. Ακριβής χαρτογράφηση. «Η μεγαλύτερη ακρίβεια θα προέλθει κυρίως από το γεγονός ότι οι αλγόριθμοι εκτίμησης του κινδύνου θα λαμβάνουν επίσης υπόψη τους δορυφορικά στοιχεία για τη χρήση γης σε όλη την ελληνική επικράτεια, δηλαδή το κατά πόσο μια συγκεκριμένη περιοχή καλύπτεται ή όχι από βλάστηση, αλλά και το είδος των δέντρων», προσθέτει ο κ. Μπολλάνος. Εκτός από αυτή τη χαρτογράφηση της «καύσιμης ύλης», όπως ονομάζεται αυτή η κατηγορία στοιχείων, το σύστημα θα «τροφοδοτείται» και με πληροφορίες για τα αποθέματα νερού κάθε περιοχής, οι οποίες με τη σειρά τους δείχνουν πόσο νερό παράχθηκε τοπικά, από τις χιονοπτώσεις κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Σύμφωνα με τον διευθυντή της Planetek, η δορυφορική καταγραφή της «καύσιμης ύλης» θα πρέπει να γίνεται δύο φορές τον χρόνο, πριν από την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου και μετά τη λήξη της. «Με δεδομένο ότι οι πληροφορίες για τη βλάστηση και τα αποθέματα νερού δεν μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, οι χάρτες επικινδυνότητας θα μπορούν να ανανεώνονται όποτε υπάρχουν καινούργιες επίγειες μετεωρολογικές μετρήσεις – για παράδειγμα, ακόμη και τρεις φορές την ημέρα», επισημαίνει. Ανάλογα συστήματα χρησιμοποιούν ήδη οι υπηρεσίες δασοπυρόσβεσης στις ΗΠΑ, στον Καναδά και σε αρκετά ευρωπαϊκή κράτη. «Παρόλο που μοιράζονται παρόμοιες μεθοδολογίες για την εκτίμηση του κινδύνου, κάθε σύστημα δημιουργήθηκε από το μηδέν, αφού χρειάζεται να ανταποκρίνεται στις ιδιαιτερότητες της συγκεκριμένης χώρας. Τον Οκτώβριο λήγει η πρώτη φάση ανάπτυξης του συστήματος, η οποία περιλάμβανε τη μελέτη και την πιλοτική δοκιμή του σε μια μικρή περιοχή κοντά στα Καλάβρυτα. Αμέσως μετά θα ξεκινήσει η δεύτερη φάση, ώστε έπειτα από μία τριετία να έχει ολοκληρωθεί η πλατφόρμα. Το μεγάλο στοίχημα εξαγωγών ελληνικών διαστημικών προϊόντων. Μαζί με το NFOFRAS, άλλα τέσσερα έργα περιλαμβάνονται στην πρόταση του si-Cluster που εξασφάλισε χρηματοδότηση από τη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας και τα οποία βρίσκονται επίσης σε εξέλιξη. Ολα τα πρότζεκτ θα έχουν ολοκληρωθεί σε 3,5 χρόνια από σήμερα, από εταιρείες και ακαδημαϊκά ινστιτούτα ή εργαστήρια που παίρνουν μέρος στον ελληνικό συνεργατικό σχηματισμό διαστημικών τεχνολογιών και εφαρμογών. «Για την υλοποίησή τους, το πρώτο “στοίχημα” ήταν να συνεργασθούν όλοι αυτοί οι φορείς μεταξύ τους και να συνδυάσουν την τεχνογνωσία τους – ένα “στοίχημα” που έχει ήδη κερδηθεί. Στόχος κάθε έργου είναι να προκύψει ένα καινούριο διαστημικό προϊόν που να είναι ανταγωνιστικό διεθνώς και επομένως εξαγώγιμο» αναφέρει ο κ. Παναγιώτης Γεωργιάδης, manager του si-Cluster. Ενδεικτικό παράδειγμα το έργο CIDCIP για την ανάπτυξη ενός νέου αλγόριθμου συμπίεσης δορυφορικών εικόνων και βίντεο, στο οποίο συμμετέχει η εταιρεία Αλμα Τεχνολογίες, που δημιούργησε το hardware και software συμπίεσης για το ρομπότ Curiosity της ΝΑΣΑ στον Αρη. Στην περίπτωση του έργου Menelaos, στόχος είναι η κατασκευή ενός συστήματος πλοήγησης για οχήματα εξερεύνησης (rover) άλλων πλανητών και μη επανδρωμένα οχήματα (drones), το οποίο να είναι αρκετά μικρότερο σε μέγεθος από τις υπάρχουσες λύσεις. Από την άλλη πλευρά, συμφωνία για την πρώτη τους εμπορική συνεργασία για την ανάπτυξη νέων διαστημικών κινητήρων ηλεκτρικής πρόωσης έχουν ήδη εξασφαλίσει τα μέλη του έργου Bliss, σκοπός του οποίου είναι η δημιουργία κυκλωμάτων που να συνδυάζουν τα ηλεκτρονικά με τα φωτονικά συστήματα. Με κριτήριο πάντως τον αριθμό των συμμετεχόντων, το πιο μεγάλο έργο είναι το Acritas, στο πλαίσιο του οποίου αναπτύσσεται μια ενιαία πλατφόρμα για διαστημικές εφαρμογές όπως η γεωργία ακριβείας και η παρακολούθηση παράκτιων περιοχών ή χερσαίων http://www.kathimerini.gr/819213/article/epikairothta/episthmh/oi-doryforoi---fylakes-twn-daswn

OneWeb: Σχέδιο για παγκόσμια ομπρέλα δορυφορικού Internet. Η εταιρεία OneWeb την οποία έχουν ιδρύσει επιχειρηματικοί κολοσσοί όπως η Virgin Group και η Qualcomm ανακοίνωσε ότι την υλοποίηση του φιλόδοξου σχεδίου της για την παροχή σύνδεσης στο Διαδίκτυο σε όλο τον πληθυσμό της Γης θα αναλάβει η Airbus. Ο γίγαντας της αεροναυτικής βιομηχανίας θα κατασκευάσει 900 δορυφόρους οι οποίοι θα προσφέρουν σύνδεση στο Internet στα δισεκατομμύρια των κατοίκων της Γης όπου και αν αυτοί βρίσκονται, στο πιο απομακρυσμένο ή δύσβατο σημείο του πλανήτη. Φυσικά θα προσφέρουν σύνδεση στο Διαδίκτυο και σε περιοχές που έχουν πληγεί από κάποια φυσική ή άλλη καταστροφή και έχουν υποστεί ζημιές οι τηλεπικοινωνιακές υποδομές. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις το κόστος της κατασκευής του στόλου των ιντερνετικών δορυφόρων θα αγγίξει τα δύο δισ. δολάρια. Προφανώς οι δυνατότητες και οι υπηρεσίες που θα μπορούν να προσφέρει ένα τέτοιο δίκτυο δορυφόρων θα είναι περισσότερες από την σύνδεση στο Διαδίκτυο και μένει να μάθουμε στην πορεία τι άλλο θα κάνει αυτός ο δορυφορικός στόλος. Να σημειωθεί ότι αντίστοιχο εγχείρημα έχει ανακοινώσει και η Google η οποία επενδύει ένα δισ. δολάρια στην κατασκευή ενός παρόμοιου στόλου δορυφόρων που θα παρέχουν σύνδεση στο Internet από το Διάστημα. Ο γίγαντας του Διαδικτύου συνεργάζεται για αυτό τον σκοπό με την εταιρεία κατασκευής πυραύλων και διαστημικών οχημάτων Space X. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500005182

Εξοπλισμός για κάμπινγκ στη... Σελήνη. Ενα από τα προβλήματα σε επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη και άλλους πλανήτες είναι ότι οι αστροναύτες δεν θα μπορούν να απομακρύνονται σε μεγάλη απόσταση από το σκάφος τους για να πραγματοποιούν εξερευνήσεις. Επιστήμονες του ΜΙΤ σχεδίασαν μια κάψουλα η οποία, όπως υποστηρίζουν, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως σκηνή από τους αστροναύτες. Πρόκειται για ένα φουσκωτό κατάλυμα το οποίο θα επιτρέπει στους αστροναύτες να ξεκουράζονται προστατευμένοι από το αφιλόξενο περιβάλλον στο οποίο θα κινούνται. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=713459

Το Philae ξύπνησε και πυροδότησε εντατικό σχεδιασμό. Η λήψη σημάτων από το Philae, το όχημα προσεδάφισης της Rosetta στις 13 Ιουνίου μετά από 211 ημέρες αδρανοποίησης σηματοδότησε την έναρξη εντατικής δράσης. Σε συντονισμό με τους εταίρους της αποστολής, οι ομάδες της ESA εργάζονται για να κάνουν ταχυδακτυλουργίες στο σχέδιο πτήσης της Rosetta ώστε να βοηθήσει με τις ανανεωμένες επιστημονικές έρευνες του οχήματος προσεδάφισης. Το Philae έχει ξυπνήσει μετά από επτά μήνες σε αδρανοποίηση στον κομήτη 67P / Churyumov-Gerasimenko. Κρυμμένο από τις σκιές, το Philae έκλεισε στις 15 Νοεμβρίου 2014 03:36 ώρα Ελλάδος μετά την ολοκλήρωση της κύριας ακολουθίας επιστημονικών λειτουργιών του στον κομήτη όταν η κύρια μπαταρία τελείωσε όπως αναμενόταν μετά από περίπου 60 ώρες. Από τον Μάρτιο του 2015, όταν οι περιβαλλοντικές συνθήκες του Philae άρχισαν να βελτιώνονται με υψηλότερες θερμοκρασίες επιφάνειας και καλύτερο φωτισμό, ο δέκτης του τροχιακού σκάφους άνοιγε ανά τακτά χρονικά διαστήματα για να ακούσει για σήματα από το όχημα προσεδάφισης όταν η τροχιακή γεωμετρία θεωρείτο ως βέλτιστη. Το βράδυ της 13ης Ιουνίου, μια αδύναμη αλλά σταθερή ζεύξη μεταξύ της Rosetta και του οχήματος προσεδάφισης εδραιώθηκε τελικά, για 85 δευτερόλεπτα. Περισσότερα από 300 ‘πακέτα’ – 663 kbits – τηλεμετρίας του σκάφους παραλήφθηκαν. Αυτές οι πληροφορίες είχαν αποθηκευθεί επί του σκάφους σε κάποια χρονική στιγμή - που απομένει ακόμα να καθοριστεί - στο παρελθόν, από αρκετές ημέρες έως μερικές εβδομάδες, οπότε δεν αντανακλά απαραίτητα την τρέχουσα κατάσταση του οχήματος προσεδάφισης. Η Rosetta στη συνέχεια αναμετέδωσε το σήμα στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων της ESA, ESOC, στο Ντάρμσταντ, Γερμανία, στις 22:28 ώρα Ελλάδος (21:28 GMT). Τα υποσυστήματα του οχήματος προσεδάφισης δουλεύουν κανονικά Κάθοδος στην επιφάνεια ενός κομήτη"Εξακολουθούμε να εξετάζουμε τις πληροφορίες του ίδιου του σκάφους στο Κέντρο Ελέγχου του Οχήματος Προσεδάφισης στις εγκαταστάσεις του DLR, το Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστημικής στην Κολωνία, αλλά μπορούμε ήδη να πούμε ότι όλα τα υποσυστήματα του οχήματος προσεδάφισης εργάζονται κατά τις τυπικές ρυθμίσεις, χωρίς προφανή υποβάθμιση μετά από περισσότερο από ένα εξάμηνο που βρισκόταν κρυμμένο στην παγωμένη επιφάνεια του κομήτη, " λέει ο Stephan Ulamec του DLR, Διευθυντής του Έργου του Οχήματος Προσεδάφισης. Μια δεύτερη, μικρότερη έκρηξη μετάδοσης δεδομένων του οχήματος προσεδάφισης ελήφθη την Κυριακή 14 Ιουνίου, περίπου στις 22:26 ώρα Ελλάδος, διάρκειας μόλις λίγων δευτερολέπτων. Τα δεδομένα αυτά επιβεβαιώθηκε πως δίνουν την τρέχουσα κατάσταση, που δείχνει πως η εσωτερική θερμοκρασία του οχήματος προσεδάφισης είχαν ήδη αυξηθεί σε -5ºC. Η μνήμη του Philae έχει αποθηκεύσει πάνω από 8.000 πακέτα πρόσθετων δεδομένων κατάστασης, αλλά δεν είναι σαφές από πότε τις τελευταίες ημέρες είχαν αρχίσει να καταγράφονται. Έρχεται ο Ήλιος Οι μηχανικοί του Κέντρου Ελέγχου του Οχήματος Προσεδάφισης διαπίστωσαν ότι το Philae ήδη δέχεται επαρκή ηλιακή ακτινοβολία για να το θερμάνει σε μια αποδεκτή θερμοκρασία λειτουργίας και για την παραγωγή ηλεκτρισμού. "Τα επίπεδα ισχύος αυξάνονται κατά τη διάρκεια της τοπικής «ημέρας του κομήτη»- το μέρος της περίπου - 12 ωρών περιστροφής του κομήτη που το Philae είναι στο φως του ήλιου - από 13 W στην ανατολή του ηλίου στον κομήτη έως άνω των 24 W," σημειώνει ο Patrick Martin της ESA, Διευθυντής της αποστολής Rosetta. "Χρειάζονται τουλάχιστον 19 W για να ανάψει στον πομπό." Η τηλεμετρία που μεταφορτώθηκε καλύπτει την κατάσταση του οχήματος προσεδάφισης για έναν πλήρη κύκλο νύχτας-μέρας του κομήτη, ο οποίος βοηθά τις επίγειες ομάδες να καταλάβουν πώς ο Ήλιος λάμπει στο όχημα. Τα ηλιακά πάνελ φαίνεται να τροφοδοτούνται με ρεύμα για πάνω από 135 λεπτά σε κάθε περίοδο φωτισμού. "Αν και οι πληροφορίες που έχουμε είναι πολύ προκαταρκτικά, φαίνεται ότι το όχημα προσεδάφισης είναι σε τόσο καλή κατάσταση όσο θα μπορούσαμε να ελπίζουμε," λέει ο Δρ Ulamec. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/To_Philae_xhupnese_kai_pyrodhotese_entatikho_schediasmho

Το 3% των κορυφαίων επιστημόνων στον κόσμο ειναι Ελληνες,αλλα οι περισσότεροι ζουν στο εξωτερικό. Η Ελλάδα είναι μια μικρή χώρα, αλλά το ειδικό βάρος των επιστημόνων της, διεθνώς, είναι δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με το μέγεθός της. Αν και πληθυσμιακά οι Έλληνες αποτελούν λιγότερο από το 0,2% του παγκόσμιου πληθυσμού, ανάμεσα στους κορυφαίους επιστήμονες το ποσοστό των Ελλήνων πλησιάζει το 3%. Όμως, από αυτούς, μόνο ένας στους επτά (14%) έζησε ή ζει στην Ελλάδα, ενώ όλοι οι άλλοι στο εξωτερικό (86%), όπου αρκετοί γεννήθηκαν, ενώ ακόμη περισσότεροι έφυγαν ως μετανάστες. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία που παρουσίασε, το Σάββατο, στο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο στην Αθήνα, ο Γιάννης Ιωαννίδης, καθηγητής ιατρικής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, ειδικός σε θέματα στατιστικής. Δίνοντας την πρώτη ετήσια διάλεξη στη μνήμη του καθηγητή του Δημήτρη Τριχόπουλου, με θέμα "Η φυγή των Ελλήνων επιστημόνων - μια μετα-ανάλυση", ο Ιωαννίδης παρουσίασε στατιστικά στοιχεία για τους συνολικά 672 επιστήμονες με ελληνικά ονόματα, οι οποίοι έχουν τη μεγαλύτερη επιρροή στη διεθνή επιστημονική βιβλιογραφία, με βάση τα αντικειμενικά δεδομένα της βάσης Google Scholar. Κατά μέσο όρο, οι 672 Έλληνες επιστήμονες έχουν πάρει 17 χιλιάδες αναφορές ο καθένας τους στη διεθνή επιστημονική βιβλιογραφία. Από τους 672, οι 33 έχουν φύγει από τη ζωή, ενώ οι υπόλοιποι έχουν σχεδόν όλοι φύγει από την Ελλάδα. Στον ευρύτερο επιστημονικό χώρο, υπάρχουν πάνω από 20 εκατομμύρια συγγραφείς που έχουν κάνει τουλάχιστον μια επιστημονική δημοσίευση. Τα ελληνικά ονόματα αντιπροσωπεύουν περίπου το 1% του συνόλου (δηλαδή 200 χιλιάδες), ενώ μεταξύ των κορυφαίων επιστημόνων, είτε εν ζωή, είτε όχι, το ποσοστό των ελληνικών ονομάτων πλησιάζει το 3%. Ο αρχαιότερος Έλληνας επιστήμονας είναι ο Αριστοτέλης, ο οποίος, αν και τόσο παλαιός, συνεχίζει να αναφέρεται συχνά στη σύγχρονη επιστημονική βιβλιογραφία. Από τους 672 κορυφαίους Έλληνες επιστήμονες, μόνο οι 95 (το 14%) βρίσκονται στην Ελλάδα. Περισσότεροι από τους μισούς (376 άτομα ή το 56%) ζουν στις ΗΠΑ και ακολουθούν ως χώρες διαμονής και εργασίας το Ηνωμένο Βασίλειο (60 επιστήμονες ή το 9%), ο Καναδάς (31), η Γερμανία (24), η Γαλλία (20), η Ελβετία (19), η Αυστραλία (17), η Κύπρος (9) και άλλες χώρες (21). Η περιοχή σε όλο τον κόσμο με τον μεγαλύτερο αριθμό κορυφαίων Ελλήνων επιστημόνων είναι η Καλιφόρνια (74 άτομα) και ακολουθούν η Μασαχουσέτη (64), η Νέα Υόρκη (62), η λοιπή Ελλάδα πλην Αθηνών (48), η Αθήνα (47), το Λονδίνο (31), το Τέξας (21), η Πενσιλβάνια (21), το «δίδυμο» Οξφόρδης-Κέμπριτζ (19), το Κονέκτικατ (17) και το Ιλινόις (15). Από τους 40 επιστήμονες με τον μεγαλύτερο συνολικό αριθμό αναφορών που ζουν ακόμα, μόνο ένας βρίσκεται κυρίως στην Ελλάδα, ενώ οι 34 (ποσοστό 85%) βρίσκονται στις ΗΠΑ. Σε όλα τα επιστημονικά πεδία, ακόμα και αυτοί που βρίσκονται στην Ελλάδα, τις περισσότερες φορές έχουν κάνει το μεγαλύτερο μέρος του έργου τους σε άλλες χώρες. Ποιοι ήταν και πού πέθαναν οι κορυφαίοι Έλληνες επιστήμονες Από τους 33 νεκρούς κορυφαίους Έλληνες επιστήμονες (μεταξύ των οποίων ο Δ.Τριχόπουλος), οι 12 είχαν γεννηθεί στο εξωτερικό από ελληνικές οικογένειες, οι οποίες είχαν ήδη μεταναστεύσει πριν γεννηθούν εκείνοι. Οι υπόλοιποι μετανάστευσαν οι ίδιοι από την Ελλάδα. Όσον αφορά τον θάνατό τους, οι 28 πέθαναν μακριά από την Ελλάδα. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλεξε ο Ι.Ιωαννίδης, κυρίως από νεκρολογίες: - Ο μεγαλύτερος μυκητολόγος Κωνσταντίνος Αλεξόπουλος πέθανε στο Όστιν του Τέξας. - Ο Χαράλαμπος «Ρόκο» Αλιπράντης, που έκανε σημαντικές συνεισφορές στην οικονομική θεωρία και στα αναλυτικά μαθηματικά, πέθανε στο Γουέστ Λαφαγιέτ της Ιντιάνα. - Ο βιοχημικός του Χάρβαρντ Χάρι Αντωνιάδης, ο οποίος ανακάλυψε ότι αυξητικοί παράγοντες και ογκογονίδια είναι το ίδιο πράγμα, πέθανε στο Νιούπορτ της Μασαχουσέτης. - Ο Κρις Αργύρης, ο ιδρυτής της επιστήμης της Οργανωσιακής Μάθησης (Organizational Learning), πέθανε στο Γουέσλεϊ της Μασαχουσέτης. - Ο Γιάννης Αργύρης, που ανακάλυψε τη μέθοδο των πεπερασμένων στοιχείων, πάνω στην οποία στηρίζονται οι υπολογιστικοί κώδικες της σύγχρονης μηχανικής, πέθανε στη Στουτγκάρδη της Γερμανίας. - Ο νευροψυχίατρος Γιώργος Μπαρτζώκης, που πρότεινε τη θεωρία εκφύλισης της μυελίνης για παθήσεις του εγκεφάλου, πέθανε στο Λος 'Αντζελες. - O Γιάννης Μπατσάκης,, ο κορυφαίος παθολογοανατόμος πάνω στον καρκίνο κεφαλής και τραχήλου, πέθανε στο Χιούστον του Τέξας. - Ο κορυφαίος θεωρητικός μαθηματικός Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή πέθανε στο Μόναχο της Γερμανίας. - O Κορνήλιος Καστοριάδης, από τους σημαντικότερους σύγχρονους στοχαστές της πολιτικής φιλοσοφίας, πέθανε στο Παρίσι. - O Γιώργος Κοτζιάς, που βρήκε την πρώτη αποτελεσματική θεραπεία για τον παρκινσονισμό, την L-Dopa, πέθανε στη Νέα Υόρκη. - O Μιχαήλ Δερτούζος, ο καθηγητής του ΜΙΤ που συνέβαλε τα μέγιστα, ώστε να χρησιμοποιούμε ευρύτατα τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές σήμερα, πέθανε στη Βοστώνη. - Ο ανοσολόγος Ντίνος Διαλυνάς πέθανε στην Καλιφόρνια. - Ο Ανδρέας Δημαρόγκωνας, από τους σημαντικότερους ειδικούς στο μηχανολογικό σχεδιασμό και στις ταλαντώσεις, πέθανε στο Σεν Λιούις του Μισούρι. - Ο Ντίνος Γαζής, κορυφαίος ερευνητής της IBM και πρωτοπόρος στην μοντελοποίηση της ροής κυκλοφορίας, πέθανε στο Κάτοναχ της Ν.Υόρκης. - Ο Νικόλας Γεωργάνας, από τους σημαντικότερους ερευνητές στα συστήματα πολυμέσων, πέθανε στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας. - Ο Νικόλας Γονατάς, κορυφαίος νευροπαθολόγος που ίδρυσε το τμήμα νευροπαθολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, πέθανε στη Φιλαδέλφεια της Πενσιλβάνια. - Ο Πάρις Χρήστος Κανελλάκης, κορυφαίος ερευνητής στην πληροφορική, πέθανε πολύ νέος, μόλις 42 ετών, μαζί με τη γυναίκα του και τα δυο παιδιά του, σε συντριβή αεροπλάνου στη οροσειρά των 'Ανδεων στην Κολομβία. - O Αντώνης Μαρμάρου, κορυφαίος ερευνητής στη σημασία και ρύθμιση της ενδοκρανιακής πίεσης σε νευροχειρουργικούς ασθενείς, πέθανε στο Κρόζιερ της Βιρτζίνια. - O φυσικομαθηματικός Νικόλας Μητρόπουλος (Metropolis), o δημιουργός των πρώτων μεγάλων ηλεκτρονικών υπολογιστών (ΜΑΝΙΑC), της πρώτης ατομικής βόμβας και των εξαιρετικά σημαντικών υπολογιστικών αλγόριθμων «Μόντε Κάρλο», πέθανε στο Λος 'Αλαμος του Ν.Μεξικό. - Ο Δημήτρης Μιχαλάς, κορυφαίος αστροφυσικός και αυθεντία στις ατμόσφαιρες των άστρων και στη ραδιοαστρονομία, πέθανε στη Σάντα Φε του Ν.Μεξικό. - Ο Κλαρκ Μουστάκας, ιδρυτής της ανθρωπιστικής ψυχολογίας, πέθανε στο Φάρμιγκτον Χιλς του Μίσιγκαν. - Ο Δημήτριος Παπαχατζόπουλος, εφευρέτης των λιποσωμιακών φαρμάκων, πέθανε στο Σαν Φρανσίσκο. - O Γεώργιος Παπανικολάου, εφευρέτης του «Τεστ Παπ» για την πρόληψη του καρκίνου της μήτρας, πέθανε στο Μαϊάμι της Φλόριδα. - O Αθανάσιος Παπούλης, ο γίγαντας των εφαρμοσμένων μαθηματικών, πέθανε στο Λονγκ 'Αϊλαντ της Ν.Υόρκης. - Ο Νίκος Πουλαντζάς, ο σημαντικότερος δομικός μαρξιστής πολιτικός φιλόσοφος, πέθανε στο Παρίσι. - Ο Πέτρος Σιφναίος, ένας από τους σημαντικότερους ψυχοθεραπευτές και αυτός που επινόησε τον όρο "αλεξιθυμία", πέθανε στο Μπέλμοντ της Μασαχουσέτης. - Ο Αναστάσιος (Τας) Βενετσανόπουλος, κορυφαίος επιστήμονας στα πολυμέσα και στη θεωρία του δικτυακού σήματος και της επεξεργασίας εικόνας, πέθανε στο Τορόντο του Καναδά. - Ο Γιάννης Βλησίδης, μέλος της λεγόμενης «συμμορίας των τεσσάρων», που έγραψε το κλασικό έργο πάνω στην ανάπτυξη λογισμικού, πέθανε 44 ετών από καρκίνο του εγκεφάλου στην πολιτεία της Ν.Υόρκης. - Ο Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, κορυφαίος στα μαθηματικά των ανισοτήτων στην μηχανική, πέθανε στη διάρκεια διακοπών στο Λουτράκι. - Ο Ιωάννης Βαρδουλάκης, κορυφαίος επιστήμονας στο χώρο της γεωμηχανικής, έπεσε την ώρα που έκοβε κάποιο δέντρο έξω από το σπίτι του στην Αθήνα. -Η Μαρία Πέτρου, κορυφαία επιστήμονας στην επεξεργασία σήματος και στη ρομποτική, πέθανε από καρκίνο τρία χρόνια μετά την επιστροφή της από την Αγγλία στη Θεσσαλονίκη. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ.Ιωαννίδης, «θα πρέπει να εξετάσουμε αν μπορούμε να εκμεταλλευτούμε σαν χώρα και σαν κοινωνία τους άλλους 639 που είναι ακόμα ζωντανοί, αλλά και να εξασφαλίσουμε ότι ο ελληνισμός θα αναδείξει και πολλές χιλιάδες άλλους κορυφαίους επιστήμονες στο μέλλον». Ανέφερε ότι είναι ενθαρρυντικό πως η Ελλάδα είναι μία από τις πέντε μόνο χώρες που διάλεξαν δύο επιστήμονες ανάμεσα στους έξι σπουδαιότερους του έθνους τους: Τον Γεώργιο Παπανικολάου και τον Αριστοτέλη (οι άλλες είναι οι Κροατία, Ιταλία, Γαλλία και Μεγάλη Βρεττανία). Από την άλλη, όμως, ο κ.Ιωαννίδης επεσήμανε ότι το ποσοστό του ΑΕΠ που η Ελλάδα δαπανά για έρευνα και τεχνολογία, είναι μόλις 0,6%, έναντι περίπου 4% που δαπανούν χώρες όπως το Ισραήλ και η Φινλανδία. Ο κ. Ιωαννίδης υπογράμμισε ότι «μια αξιοθαύμαστη μειοψηφία επιστημόνων παραμένει ακόμα στην Ελλάδα και βρίσκονται οι περισσότεροι σε κατάσταση διωγμού. Είναι ο συνεχής, απηνής, αμείλιχτος, ανελέητος διωγμός που κατατρέχει ανέκαθεν όποιον πιστεύει στην αριστεία και στην ουσιαστική προσφορά. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι επιστήμονες αυτοί δεν μπορούν να επηρεάσουν το ελληνικό γίγνεσθαι, παρόλο που έχουν τεράστιο αντίκτυπο στο παγκόσμιο γίγνεσθαι». Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «η Ελλάδα έχει ακόμα τη δυνατότητα να γίνει μια από τις πλέον ευημερούσες χώρες του κόσμου, αν αξιοποιήσει το ταλέντο και τις δεξιότητες σοβαρών επιστημόνων και αν εστιάσει αυστηρά στην αξιοκρατία και στην αριστεία. Ενώ έχουμε εμπλακεί σε προκλητικά ασαφείς και ατελέσφορες συζητήσεις για το 0,25% της ουσίας, μπροστά στα μάτια μας χάνονται οι πραγματικές δυνάμεις της χώρας, οι νέοι και χαρισματικοί άνθρωποι που φεύγουν γιατί δεν αντέχουν την αλαζονεία της τοπικής μετριοκρατίας». http://www.prisonplanet.gr/ομογενεια/89779-το-3-των-κορυφαίων-επιστημόνων-στον-κόσμο-είναι-έλληνες,-αλλά-οι-περισσότεροι-ζουν-στο-εξωτερικό

Ιάσων Σπυρομίλιος: Επικεφαλής στο σχεδιασμό του μεγαλύτερου οπτικού τηλεσκοπίου. Ο Ιάσων Σπυρομίλιος είναι αστροφυσικός στο Ευρωπαϊκό Αστεροσκοπείο του Νότου. Πότε νιώσατε τελευταία φορά υπερήφανος ως Ελληνας; Πιστεύω ότι ο εθελοντισμός και η αλληλεγγύη κατά τη διάρκεια της κρίσης μάς δείχνουν ότι η κοινωνία μας έχει βαθιές ανθρωπιστικές ρίζες - είμαι υπερήφανος που υπάρχει αυτό το «μαζί». Σε τι σας έκανε καλύτερο η διεθνής εμπειρία σας; Στο να αντιληφθώ ότι οι απόψεις που εκφράζονται από τον οποιονδήποτε αντλούνται από βαθιά πολιτισμικές ρίζες. Η ίδια η πραγματικότητα ερμηνεύεται πολύ διαφορετικά, ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο κάποιος έχει μεγαλώσει. Τι πιο πολύτιμο σας έδωσε η ελληνική παιδεία; Τη γνώση της Ιστορίας και την κατανόηση ότι πρέπει κανείς να χτίσει πάνω σε ό,τι έμαθε για το παρελθόν αντί να επαναπαύεται σε αυτό. Πού υπερέχουμε και σε τι υστερούμε ως Ελληνες; Η Ελλάδα είναι ένας πανέμορφος τόπος και η φιλοξενία και η διάθεση να μοιραστούμε τον πολιτισμό και την ιστορία μας είναι ένα τεράστιο πλεονέκτημά μας. Ομως πιστεύουμε πάντα, τόσο ως κοινωνία αλλά και ατομικά, ότι κάποιος άλλος φταίει για τα προβλήματα και τα λάθη μας. Πώς θα γίνει πιο ανταγωνιστικό το ελληνικό πανεπιστήμιο; Θα πρέπει να λειτουργούν με τα ίδια μέτρα και συνθήκες όπως και στο εξωτερικό - ανταγωνισμός χωρίς κοινούς κανόνες δεν γίνεται. Κάθε ίδρυμα που θέλει να είναι ανταγωνιστικό πρέπει να μπορεί να αντέξει και να θέλει την αξιολόγηση από τους ομότιμούς του. Το να μην υπάρχει αξιολόγηση σημαίνει πως το σύστημα είτε υποθέτει ότι είναι τέλειο είτε έχει την πεποίθηση ότι δεν μπορεί να κάνει κάτι το καλύτερο. Τα πανεπιστήμια χρειάζονται επενδύσεις ή από τον επιχειρηματικό κόσμο ή από το κράτος για να κάνουν έρευνα, και οι επενδύσεις δεν θα αποφέρουν οφέλη πνευματικά και οικονομικά εάν δεν υπάρχει αξιοκρατία. Το πανεπιστήμιο δεν είναι ένα άσυλο από τη ζωή, είναι ένα βήμα μπροστά στη ζωή για τους φοιτητές και για τους καθηγητές πρέπει ν’ αποτελεί έδρα παραγωγικότητας. Τι θα κάνατε για να δώσετε ώθηση στην ελληνική καινοτομία; Αφαιρέστε τη γραφειοκρατία. Πρέπει να είναι εύκολο να ξεκινήσει μια μικρή επιχείρηση. Η πολιτεία να στηρίξει την εφευρετικότητα, προσφέροντας υποδομές και διευκολύνοντας τη δημιουργικότητα αντί να την παρεμποδίζει. Η έννοια της αριστείας πού εκφράζεται στην Ελλάδα; Η αριστεία δεν απονέμεται. Κερδίζεται και αναγνωρίζεται από τις πράξεις καθημερινά. Το μέλλον διαμορφώνεται από την αριστεία σου σε αυτό που κάνεις σήμερα και όχι σε αυτό που έκανες χθες. Τι ουσιαστικό μπορούν να δώσουν στη χώρα οι διακεκριμένοι του εξωτερικού; Να συνδράμουμε στην επέκταση των συνεργασιών με τους συναδέλφους μας στην Ελλάδα. Μπορούμε επίσης να βοηθήσουμε ως μέλη συμβουλευτικών επιτροπών, με στόχο να συμβάλουμε στην αποτελεσματικότερη συμμετοχή της Ελλάδας στη διεθνή κοινότητα. Πιστεύω ότι έχουμε μια διαπολιτισμική εμπειρία και μια τεχνική αξιοπιστία που είναι χρήσιμες. Τι θα συμβουλεύατε έναν συνάδελφό σας που παραμένει και βιώνει την ελληνική πραγματικότητα; Χτίστε συνεργασίες με ανθρώπους σε πολλούς τομείς, μην εξαρτάστε από έναν μοναδικό παράγοντα ή ένα πεδίο δραστηριότητας. Το παγκόσμιο περιβάλλον όπου ζούμε αλλάζει συνεχώς και διαμορφώνεται από παράγοντες που δεν ελέγχουμε στην Ελλάδα και πρέπει να μπορούμε σε αυτό να προσαρμοστούμε. Βγήκε κάτι θετικό από την κρίση - και ποιο είναι; Η συνειδητοποίηση ότι η αξιοπιστία κερδίζεται καθημερινά. Η κοινωνία μας είναι ισχυρή και πρόθυμη να δείξει υποστήριξη στον συμπολίτη. Το έθνος δεν ταυτίζεται με το κράτος. Με τι προϋποθέσεις θα γυρίζατε στην πατρίδα; Ενα πανεπιστημιακό περιβάλλον που να ενθαρρύνει την έρευνα. Ποια ελληνική συνήθειά σας κρατήσατε; Τον φραπέ. Ακόμη, δεν ξέρω εάν είναι συνήθεια ελληνική ή μεσογειακή, αλλά διατηρώ την απέχθεια της κρύας θάλασσας. Ο Ελληνας ήρωάς σας. Οι δύο αδελφοί μου, που παλεύουν με την καθημερινότητα. Παιχνίδι με τις λέξεις Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα. Ελιές. Το πρόσωπο που νοσταλγώ. Της κόρης μου όταν ταξιδεύω. Η γεύση που συχνά ανακαλώ. Ντομάτες το καλοκαίρι. Η πιο ελληνική μου λέξη. Φιλότιμο. Τι παίρνω μαζί μου φεύγοντας απ’ την Ελλάδα. Φιστίκια Αιγίνης. Σταθμοί στη ζωή του. 1964: Γεννήθηκε στην Αθήνα. 1989: Διδακτορικό από το Imperial College του Λονδίνου στη μελέτη των υπερκαινο-φανών αστέρων (supernova). 1998: Γέννηση του γιου του Θεόδωρου, η επιτυχής λειτουργία της πρώτης μονάδας του τηλεσκοπίου στο Paranal και η δημοσίευση της ανακάλυψης της επιταχυνόμενης διαστολής του σύμπαντος. 2005: Διευθυντής των τριών Αστεροσκοπείων της ESO (LaSilla, Paranal και APEX), στη Χιλή. 2010: Υπεύθυνος για το σχεδιασμό του μεγαλύτερου οπτικού τηλεσκοπίου, του European Extremely Large Τelescope. Το τηλεσκόπιο τώρα έχει αρχίσει να κατασκευάζεται στο Armazones της Χιλής. http://www.kathimerini.gr/819442/article/proswpa/synentey3eis/iaswn-spyromilios-epikefalhs-sto-sxediasmo-toy-megalyteroy-optikoy-thleskopioy

Μόσχα: Ανησυχητική η άρνηση των ΗΠΑ να συμμορφωθεί στις διεθνείς συμφωνίες διαστημικού πυρηνικού αφοπλισμού. Την ανησυχία της για την επίμονη άρνηση των ΗΠΑ να συμμορφωθούν με τις διεθνείς δεσμεύσεις για τον έλεγχο εξάπλωσης των πυρηνικών όπλων στο διάστημα και τις συμφωνίες για διαστημικό πυρηνικό αφοπλισμό εξέφρασε η Μόσχα. Σε ανακοίνωση του ρωσικού ΥΠΕΞ, με αφορμή την ετήσια έκθεση του αμερικανικού Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αναφέρεται: «Η επίμονη άρνηση των ΗΠΑ να συμμετάσχουν στις διεθνείς διαπραγματεύσεις σχετικά με την πρόληψη της εξάπλωσης των όπλων στο διάστημα προκαλεί μεγάλη ανησυχία. Η Ουάσιγκτον εξακολουθεί να λειτουργεί βάση ιδιοτελών εθνικών στρατηγικών εκτιμήσεων και αδιαφορεί για τις διεθνείς συμφωνίες, αναπτύσοντας την αεροδιαστημική της άμυνα. Η πρόβλεψη της δυνατότητας εφαρμογής προληπτικών μέτρων επίθεσης, ακόμα και με την υποψία εχθρικής ενέργειας από άλλο κράτος, αποτελεί από μόνη της παραβίαση του διεθνούς δικαίου». Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει ως παράδειγμα την ως παράδειγμα το επίσημο αμερικανικό έγγραφο Διαστημικών Επιχειρήσεων JP 3-14, το οποίο επιτρέπει τη λήψη «διπλωματικών, οικονομικών και στρατιωτικών» μέτρων “απάντησης” στην διαστημική υποδομή και τις «διαστημικές ικανότητες του εχθρού»: «Ολες αυτές οι αυθαίρετες δικαιοδοσίες είναι ευθυγραμμισμένες με τον πλέον εμφανή τρόπο με τον κώδικα συμπεριφοράς που έχουν αναπτύξει οι ΗΠΑ στο διάστημα ήδη από το 2012, ο οποίος “επιτρέπει” τη μονομερή χρήση βίας σε σχέση απέναντι σε διαστημικό σκάφος άλλων χωρών που καθονομάζονται επίσης αυθαίρετα “εχθροί”». Το Δεκέμβριο 2013, ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι η εμφάνιση των νέων αμερικανικών υπερ-υπερηχητικών μη-επανδρωμένων επιθετικών διαστημικών οχημάτων και η πιθανή στρατιωτική τους χρήση, θα μπορούσε να οδηγήσει σε άμεσο «αφοπλισμό» της Μόσχας. Νωρίτερα, τον Ιούνιο του 2013, στη διάρκεια της επίσκεψης του σε ρωσικό εργοστάσιο παραγωγής αντιαεροπορικών πυραύλων, ο Πούτιν δήλωσε: «Η αποτελεσματική αεροδιαστημική άμυνα αποτελεί εγγύηση για τη βιωσιμότητα των στρατηγικών δυνάμεων αποτροπής που προστατεύουν τη χώρα από αεροδιαστημικά επιθετικά μέσα. Καμία χώρα στον κόσμο, εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν είναι σε θέση να απειλήσει τις ρωσικές Στρατηγικές Πυρηνικές Δυνάμεις <...> και καμία, δεν έχει τα κατάλληλα τεχνολογικά μέσα για αεροδιαστημική επίθεση». Η ρωσική απάντηση στο νέο αμερικανικό δόγμα του «στιγμιαίου προληπτικού πυρηνικού πλήγματος» σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη, είναι έτοιμη το ίδιο αποφασιστικά «παγκόσμια»: Με την περαιτέρω ανάπτυξη της «διαστημικής πυραυλικής ασπίδας» και την ενίσχυση των Δυνάμεων Αεροδιαστημικής Άμυνας (VKO). http://gr.rbth.com/news/2015/06/14/mosxa_anisyxitiki_i_arnisi_ton_ipa_na_symmorfothei_sti_diethnei_symfonie_37617.html

Ξανά σε λειτουργία το Philae στον κομήτη 67P Με τη μετάδοση δεδομένων, η οποία διήρκεσε μόλις 85 δευτερόλεπτα, το σκάφος Philae της ESA επιβεβαίωσε χθες ότι «ξύπνησε» στον κομήτη 67P Τσουριόμοφ-Γκερασιμένκο, δίνοντας τέλος στη χειμερία νάρκη 7 μηνών. Εγκαταλείποντας το μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο Rosetta, το οποίο συνεχίζει να βρίσκεται δίπλα στον κομήτη, το σκάφος είχε προσεδαφισθεί με επιτυχία στον κομήτη στις 12 Νοεμβρίου 2014. Ωστόσο, το γεγονός ότι ήταν σκιερό το σημείο προσεδάφισης είχε σαν αποτέλεσμα τα ηλιακά πάνελ του Philae να μην μπορούν να παράγουν σημαντικά ποσά ηλεκτρικής ενέργειας. Έτσι, για τη λειτουργία του έπρεπε να βασισθεί αποκλειστικά στις μπαταρίες του, με συνέπεια να παραμείνει σε επικοινωνία μόνο για 57 ώρες με το Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστημικής στην Κολονία, το κέντρο ελέγχου της αποστολής, πριν πέσει σε «λήθαργο». Αν και υπήρχαν εκτιμήσεις πως το σκάφος δεν θα «ξυπνούσε» ποτέ ξανά, οι υπεύθυνοι της αποστολής ήταν αισιόδοξοι ότι θα μπορούσε να τεθεί εκ νέου σε λειτουργία, καθώς ο κομήτης θα πλησίαζε στον Ήλιο και στα πάνελ θα άρχισε να φθάνει μεγαλύτερη ποσότητα ηλιακής ακτινοβολίας. Μια αισιοδοξία που επιβεβαιώθηκε πριν από λίγες ώρες, με την αποστολή 300 «πακέτων» δεδομένων από τους ραδιοπομπούς του. Όπως ανέφερε στο σάιτ του περιοδικού Science ο Στέφαν Ούλαμεκ, από το Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστημικής στην Κολονία, τα δεδομένα αφορούσαν την κατάσταση του σκάφους. Και ήταν πολύ θετικά: ακόμη και στο μειονεκτικό σημείο που βρίσκεται, το οποίο φωτίζεται μόλις 3 ώρες κάθε ημέρα, τα φωτοβολταϊκά εξασφάλισαν στο Philae ισχύ 24 watt – μεγαλύτερη δηλαδή από τα 19 watt που χρειάζονται για την αποκατάσταση της επικοινωνίας. Επίσης, η θερμοκρασία καταγράφηκε στους -35 βαθμούς Κελσίου, δηλαδή μεγαλύτερη από τους -45 βαθμούς που είναι απαραίτητη για να τεθούν σε λειτουργία τα υπολογιστικά συστήματα. Εξίσου εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι στη μνήμη του διαστημοπλοίου υπάρχουν 8000 ακόμη «πακέτα» δεδομένων, κάτι που σημαίνει ότι είχε «ξυπνήσει» μια με δύο ημέρες νωρίτερα, αλλά δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με τη Γη. «Το σκάφος είναι σε καλή κατάσταση, η θερμοκρασία είναι ικανοποιητική, και η ενέργεια επαρκής. Στο μόνο που πρέπει να επικεντρωθούμε είναι στη διάρκεια της ραδιοζεύξης», αναφέρει ο Ούλαμεκ. Η βελτίωση της επικοινωνίας είναι η άμεση προτεραιότητα για τους επικεφαλής της αποστολής. Γι’ αυτό τον σκοπό, οι μηχανικοί θα αρχίσουν να προσαρμόζουν την τροχιά της Rosetta, ώστε να εκπληρώνει πιο αποτελεσματικά τον ρόλο της ως αναμεταδότη των «πακέτων» στο κέντρο ελέγχου. Όταν αυτό επιτευχθεί, θα στείλουν νέες εντολές στο σκάφος, με στόχους που δεν θα χρειάζεται πάνω από 2-3 ώρες για να υλοποιήσει. Η επιλογή των στόχων θα γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να ενεργοποιηθούν βαθμηδόν τα όργανά του, ξεκινώντας από εκείνα που καταναλώνουν λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια. Σε δεύτερη φάση, προβλέπεται ότι θα είναι εφικτό να τεθούν ξανά σε λειτουργία η κάμερα και τα συστήματα εντοπισμού, ώστε να προσδιορισθεί με ακρίβεια το σημείο που βρίσκεται το σκάφος πάνω στον κομήτη. Απώτερος σκοπός είναι να ενεργοποιηθεί ο εξοπλισμός με τις μεγαλύτερες ενεργειακές ανάγκες, όπως οι δύο θερμικοί θάλαμοι για τη χημική ανάλυση δειγμάτων του κομήτη. Οι συνθήκες θα βελτιώνονται μέρα με τη μέρα μέχρι τις 13 Αυγούστου, καθώς σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα η τροχιά του κομήτη θα το φέρνει ολοένα και πιο κοντά στον Ήλιο. «Το όνειρο όχι μόνο είναι ζωντανό, αλλά συνεχίζεται», αναφέρει χαρακτηριστικά στο Science ο Ζαν-Πιέρ Μπιμπρίν, ένας από τους επικεφαλής του επιστημονικού επιτελείου της αποστολής. «Πρόκειται για μία τεράστια περιπέτεια». Βίντεο. https://www.youtube.com/watch?v=DJeKydsEXLI#t=52 http://www.naftemporiki.gr/story/965770/ksana-se-leitourgia-to-philae-ston-komiti-67p

Προσομοίωση για τη δομή της ύλης «συμφιλιώνει» τη θεωρία με το πείραμα. Επιστήμονες από τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ουγγαρία δημιούργησαν μια μαθηματική προσομοίωση που αναπαρήγαγε με ακρίβεια τη μικρή διαφορά μάζας ανάμεσα στο πρωτόνιο και το νετρόνιο, αφού τα αποτελέσματά της συμφωνούν με την πειραματική μέτρηση. Υπολογίζοντας αυτή τη διαφορά κοντά στην πραγματική της τιμή, το μοντέλο κατάφερε επομένως για πρώτη φορά να περιγράψει με βάση τις υπάρχουσες θεωρίες την αιτία που «κρύβεται» πίσω από τις ιδιότητες των πυρήνων των ατόμων. Ιδιότητες που, με τη σειρά τους, εξηγούν πώς οι πυρήνες μπόρεσαν να γίνουν τα «συστατικά» της ύλης που απαρτίζει το σύμπαν. Με επικεφαλής τον δρα Ζόλταν Φόντορ από το πανεπιστήμιο του Βούπερταλ, η ομάδα «έτρεξε» την προσομοίωση στον υπερυπολογιστή JUQUEEN στο ερευνητικό κέντρο Juelich στη Γερμανία, ο οποίος είναι ο ισχυρότερος υπερυπολογιστής στη «Γηραιά Ήπειρο». Τα νετρόνια και τα πρωτόνια δίνουν το «παρών» σχεδόν σε κάθε πυρήνα, ενώ η πολύ μικρή διαφορά στη μάζα τους, η οποία είναι περίπου 0,14%, παίζει καταλυτικό ρόλο στην ύπαρξη και τη σταθερότητα των ατόμων. Αν αυτή η διαφορά ήταν λίγο μεγαλύτερη ή λίγο μικρότερη, τότε το σύμπαν θα ήταν εντελώς διαφορετικό – με αρκετά μεγάλη περίσσεια νετρονίων και πολύ μικρή ποσότητα υδρογόνου αλλά και βαρύτερων στοιχείων. Η ίδια διαφορά εξηγεί επίσης γιατί τα ελεύθερα νετρόνια διασπώνται κατά μέσο όρο ανά 10 λεπτά, ενώ τα πρωτόνια είναι παραμένουν σταθερά για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει την «ηλικία» του σύμπαντος. Το 1964 ο Αμερικάνος φυσικός Μάρεϊ Γκελ-Μαν υποστήριξε πως τα πρωτόνια και τα νετρόνια έχουν εσωτερική δομή, αφού συντίθενται από άλλα μικρότερα σωματίδια, τα οποία ονόμασε κουάρκ. Μαζί με συναδέλφους του από τη Γερμανία και τη Ελβετία, ο Μαν διατύπωσε επίσης την κβαντική χρωμοδυναμική, μία θεωρία που περιγράφει τα χαρακτηριστικά των κουάρκ και τις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις. Έτσι, εδώ και δεκαετίες οι επιστήμονες ξέρουν ότι κάθε πρωτόνιο συντίθεται από δύο «πάνω» (up) και ένα «κάτω» (down) κουάρκ, ενώ κάθε νετρόνιο από ένα «πάνω» και δύο «κάτω» κουάρκ. Ωστόσο, ακόμη και μετά τη συγκεκριμένη ανακάλυψη, κανένα μαθηματικό μοντέλο δεν είχε καταφέρει να περιγράψει με ακρίβεια τη διαφορά στη μάζα των δύο «συστατικών» του πυρήνα. Κι αυτό γιατί η διαφορά δεν μπορεί να εξηγηθεί απλώς από τη διαφορετική δομή τους, αλλά πρέπει να ληφθεί υπόψη με κατάλληλο τρόπο και η συμβολή από το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο που περιβάλλει το θετικά φορτισμένο πρωτόνιο. Με δεδομένο ότι η συμβολή αυτή περιγράφεται από την κβαντική ηλεκτροδυναμική, ο Ζόλταν Φόντορ με τους συναδέλφους του ανέπτυξαν μια περίπλοκη προσομοίωση που συνδυάζει τους νόμους της κβαντικής χρωμοδυναμικής και της κβαντικής ηλεκτροδυναμικής, συμπεριλαμβάνοντας όμως τεχνικές διόρθωσης των υπολογισμών οι οποίοι οδηγούσαν σε απειρισμούς. Επομένως, οι υπολογισμοί που προέκυψαν πλησίασαν για πρώτη φορά τόσο κοντά στην πραγματική τιμή της διαφοράς μάζας, αποτελώντας ένα ορόσημο για τη φυσική στοιχειωδών σωματιδίων. «Συμφιλιώνοντας» τη θεωρία για την περιγραφή της δομής του πρωτονίου με τις πραγματικές μετρήσεις, η προσομοίωση θα είναι χρήσιμη για να εκτιμηθεί κατά πόσο τα αποτελέσματα νέων πειραμάτων αποκαλύπτουν ή όχι μία «νέα φυσική», που ξεπερνά το Καθιερωμένο Πρότυπο. Έτσι, όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες, θα αποτελέσει ένα πολύτιμο εργαλείο για την ερμηνεία των μετρήσεων από τη δεύτερη φάση της λειτουργίας του επιταχυντή LHC στο CERN, που έχει μόλις ξεκινήσει. Κι αυτό γιατί στη δεύτερη φάση θα αναλυθούν δεδομένα από συγκρούσεις σωματιδίων σε ενέργειες που δεν έχουν επιτευχθεί ποτέ ξανά. http://www.naftemporiki.gr/story/965271/prosomoiosi-gia-ti-domi-tis-ulis-sumfilionei-ti-theoria-me-to-peirama Στα σκαριά ρωσο-κινεζικό Ερευνητικό Κέντρο Πυρηνικής Φυσικής. Ένα ρωσο-κινεζικό Ερευνητικό Κέντρο πρόκειται να δημιουργηθεί με βάση το Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής στο Ακαντεμγκοροντοκ του Νοβοσιμπίρσκ, ανακοίνωσε στις 9 Ιουνίου το Ομοσπονδιακό Γραφείο Επιστημονικών Οργανώσεων (FANO). «Το κέντρο θα είναι το πρώτο έργο μεγάλο επιστημονικό σχέδιο του FANO στην περιοχή. Ο σκοπός του προγράμματος είναι να επεκτείνει την επιστημονική συνεργασία μεταξύ της Ρωσία και των χωρών των BRICS», δήλωσε ο οργανισμός. Η ανακοίνωση ανέφερε και δηλώσεις του βοηθού του Ρώσου προέδρου, Αντρέι Φουρσκένκο (υπουργός Παιδείας και Επιστημών της Ρωσίας 2004-2014 –RBTH), ο οποίος είπε ότι η κυβέρνηση είναι έτοιμη να διαθέσει κονδύλια για μη συμβατικά έργα, τα οποία έχουν προοπτικές τόσο από επιστημονικής όσο και οργανωτικής πλευράς. Σύμφωνα με Φουρσένκο, η επιλογή του Νοβοσιμπίρσκ για το νέο μεγάλης κλίμακας έργο στον τομέα της πυρηνικής φυσικής, έγινε λόγω της γεωγραφικής του τοποθεσίας (Νοβοσιμπίρσκ - μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της Σιβηρίας – βρίσκεται στην καρδιά της Ρωσίας, κοντά στα σύνορα με την Κίνα και τη Μογγολία – RBTH), η οποία θα βοηθήσει «αποτελεσματικά την ανάπτυξη της συνεργασίας με την Κίνα» σε αυτόν τον τομέα. Το FANO σημείωσε ότι η Κίνα κινείται ενεργά προς την κατεύθυνση της πυρηνικής φυσικής και ετοιμάζεται να ξεκινήσει δύο προγράμματα που χαρακτηρίζονται τα έργα του μέλλοντος. Ένα από αυτά προβλέπει τη δημιουργία ενός μποζονίου Higgs, νωρίτερα από ό, τι στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών, γνωστό και ως CERN. Το δεύτερο έργο αφορά την κατασκευή ενός επιταχυντή για τη μελέτη συγκρούσεων ανάμεσα σε δέσμες ηλεκτρονίων και ποζιτρόνια. «Η ρωσική πλευρά έχει σημαντικές αρμοδιότητες στον τομέα της υψηλής ενεργειακής φυσικής και την απαραίτητη υποδομή, η οποία μπορεί να γίνει μέρος του κοινού ρωσο-κινεζικού κέντρου», ανέφερε η ανακοίνωση. Το Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής στη Ρωσική Ακαδημία είναι ένας από τα κορυφαία κέντρα του κόσμου για μια ποικιλία φυσικής υψηλής ενέργειας και φυσικής των επιταχυντών, καθώς και πλάσματος και της φυσικής ελεγχόμενης θερμοπυρηνικής σύντηξης. Το Ινστιτούτο διεξάγει πειράματα μεγάλης κλίμακας στην αρχική σωματιδιακή φυσική στις συγκρούσεις των ηλεκτρονίων-ποζιτρονίων στους επιταχυντές, το μοναδικό συγκρότημα ανοικτών παγίδων πλάσματος, καθώς και τα σχέδια σύγχρονων επιταχυντών, έντονων σύγχρονων πηγών ακτινοβολίας και λέιζερ ελεύθερων ηλεκτρονίων. Για τους περισσότερους από αυτούς τους τομείς, το Ινστιτούτο είναι μοναδικό στη Ρωσία. http://gr.rbth.com/news/2015/06/12/sta_skaria_roso-kineziko_ereynitiko_kentro_pyriniki_fysiki_37607.html

Βρέθηκε ο πρώτος εξωπλανήτης με στρατόσφαιρα. Μια ακόμη ιστορική ανακάλυψη προστίθεται στον μακρύ κατάλογο ανακαλύψεων του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Το τηλεσκόπιο ανίχνευσε για πρώτη φορά στρατόσφαιρα σε έναν εξωπλανήτη. Η στρατόσφαιρα αποτελεί στρώμα της ατμόσφαιρας πάνω από την τροπόσφαιρα, δηλαδή πάνω από το στρώμα όπου λαμβάνουν χώρα τα καιρικά φαινόμενα. Στην τροπόσφαιρα η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη στο κατώτερο μέρος της, ενώ στη στρατόσφαιρα συμβαίνει το αντίθετο. Η στρατόσφαιρα περιέχει όζον και άλλα μόρια που απορροφούν την υπεριώδη ακτινοβολία, λειτουργώντας σαν «αντηλιακό» για έναν πλανήτη. Η ανακάλυψη στρατόσφαιρας μπορεί να δώσει στους επιστήμονες βασικές ενδείξεις για τη σύνθεση του πλανήτη και το πώς αυτός δημιουργήθηκε. Μέχρι σήμερα οι ερευνητές δεν ήταν σίγουροι αν είναι δυνατόν να υπάρχουν στρατόσφαιρες σε άλλους κόσμους. Τώρα φαίνεται πως η απάντηση είναι καταφατική. Ερευνητές του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA διαπίστωσαν την ύπαρξη στρατόσφαιρας στον εξωπλανήτη WASP-33b, ο οποίος έχει μάζα υπερτετραπλάσια του Δία. Ο WASP-33b βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση από το μητρικό του άστρο και έτσι η θερμοκρασία του είναι πολύ υψηλή. Οι παρατηρήσεις που έχουν γίνει σε αυτόν δείχνουν ότι όχι μόνο διαθέτει την υψηλότερη θερμοκρασία από κάθε άλλον εξωηλιακό πλανήτη που έχουμε εντοπίσει αλλά και ότι είναι πιο καυτός και από ορισμένα άστρα! Προηγούμενες παρατηρήσεις έχουν οδηγήσει τους ειδικούς στην εκτίμηση ότι η θερμοκρασία του WASP 33-b αγγίζει τους 3.200 βαθμούς Κελσίου, η οποία είναι μεγαλύτερη από αυτή ορισμένων άστρων. Η ανακάλυψη της στρατόσφαιρας στον WASP-33b δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=712661

Άλλη μια εντυπωσιακή προσγείωση Soyuz. H αστροναύτης της ESA Σαμάνθα Κριστοφορέτι, ο αστροναύτης της NASA Τέρρυ Βιρτς και ο Ρώσος κυβερνήτης Άντον Σκαπλάρωφ προσγειώθηκαν με ασφάλεια χθες στη στέπα του Καζακστάν σε μια δεδομένη περιοχή 146 χιλιόμετρα νότια-ανατολικά της πόλης Zhezkazgan στις 16.44 ώρα Ελλάδας, ανακοίνωσε το Κέντρο Ελέγχου στη Μόσχα μετά από ένα τρίωρο ταξίδι στο διαστημικό σκάφος τους Soyuz. Άφησαν το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στις 13:20 ώρα Ελλάδος τερματίζοντας την εξάμηνη παραμονή τους στο ερευνητικό συγκρότημα. Το Soyuz TMA-15M επιβράδυνε από την ταχύτητα περιφοράς του Σταθμού σχεδόν 28.800 χλμ/ώρα, και εισήλθε στην ατμόσφαιρα λίγο αργότερα. Η μικρή μονάδα κάθοδου διαχωρίστηκε όπως έχει προγραμματιστεί ενώ ξεδιπλώθηκαν αλεξίπτωτα για να επιβραδύνουν το όχημα ακόμα περισσότερο. Η μονάδα έκανε ανασχετικές καύσης δευτερόπτα πριν από την προσγείωση και ελατήρια στα ενσωματωμένα καθίσματα μείωσαν τον αντίκτυπο της επαφής με τη στέπα στις 16:44 ώρα Ελλάδος. Οι ομάδες ήταν σε ετοιμότητα μέσα σε λίγα λεπτά για να τους βοηθήσουν. Τρεις ώρες νωρίτερα, ο Αμερικανός Τέρι Βιρτς, η Ιταλίδα Σαμάνθα Κριστοφορέτι και ο Ρώσος Αντόν Σκαπλέροφ αποχαιρετούσαν τρία άτομα -έναν Αμερικανό και δύο Ρώσους- που παραμένουν στο πολυεθνικό τροχιακό συγκρότημα. Αφήνουν πίσω τους τον αστροναύτη της NASA Σκοτ Κέλλυ και τους κοσμοναύτες Μικαήλ Κορνιένκο και Γκενάντι Παντάλκα για να προσέχουν τον Σταθμό και να εκτελέσουν πειράματα. Ο Σκοτ και ο Μικαήλ είναι σχεδόν στο ένα τρίτο της διαδρομής τους από τον σχεδόν ένα χρόνο παραμονής τους στο διάστημα. Κοιτώντας πίσω την αποστολή Futura Η Σαμάνθα είναι η έβδομη αστροναύτης της ESA και η πρώτη γυναίκα αστροναύτης της ESA που ολοκληρώνει μια αποστολή μακράς διάρκειας στο διάστημα. Έθεσε νέα ρεκόρ για τη μακρύτερη διαμονή στο διάστημα για έναν αστροναύτη της ESA και για τις γυναίκες αστροναύτες γενικά. Ανέλαβε καθήκοντα μετά από τον αστροναύτη Αλεξάντερ Γκερστ για το φορτίο στο μη επανδρωμένο μεταγωγικό όχημα της ESA Georges Lemaitre. Η Σαμάνθα ήταν υπεύθυνη για να φορτώσει το διαστημόπλοιο πολλαπλών χρήσεων. Παρακολούθησε την αποσύνδεση του, η οποία σηματοδότησε το τέλος μιας εποχής – το Georges Lemaitre ήταν το τελευταίο σε μια σειρά από πέντε σκάφη ATV που παρέχονταν από την ESA για την εξυπηρέτηση του Σταθμού. Η Σαμάνθα βοήθησε επίσης να πιάσει και να δέσει τα δύο σκάφη Dragon με το ρομποτικό βραχίονα του Σταθμού, παρέχοντας στήριξη για το πρώτο τον Ιανουάριο και πήρε τη σκυτάλη ως βασικός χειριστής του 16 μέτρων-μακρύ βραχίονα να πιάσει το Dragon-6 τον Απρίλιο. Με δύο διαστημικούς περιπάτους που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της αποστολής της, η Σαμάνθα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην προετοιμασία των συναδέλφων της για την έξοδό τους και την υποστήριξη τους ενώ εργάζονταν έξω από τον Σταθμό. Για πρώτη φορά ένας αεροσφραγισμένος θάλαμος στο Σταθμό χρησιμοποιήθηκε για επιστημονική έρευνα, όταν η Σαμάνθα και ο Τέρρυ πήραν δείγματα του εκπνεόμενου αέρα τους υπό μειωμένη πίεση, χρησιμοποιώντας το οξείδιο του αζώτου ως εργαλείο για την παρακολούθηση της φλεγμονής των πνευμόνων, καθώς και γραφημάτων για την υγεία των πνευμόνων στους αστροναύτες. Η αποστολή της Σαμάνθα περιλάμβανε μεγάλη έρευνα που διεξήχθη σχετικά με τη γενετική και τη βιολογία, κρατώντας μυρμήγκια, μύγες των φρούτων, φυτά και σκουλήκια για τις διεθνείς μελέτες σχετικά με τις επιδράσεις των διαστημικών πτήσεων σε πολλές γενιές. Εν τω μεταξύ, το hardware που συνδέεται με την Ευρωπαϊκή εργαστηριακή μονάδα Columbus συνεχίζει να παρακολουθεί τον Ήλιο και τους ανέμους των ωκεανών. Μια άλλη εξωτερική εγκατάσταση εκθέτει «ακραιόφιλα» και οργανικές ενώσεις στο διάστημα και ερευνά την προέλευση της ζωής. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2015/04/Futura_Mission_wrap-up http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_astronahutes_tes_ESA_Samhantha_Kristophorheti_phiso_ste_Ge ΝΑΣΑ-Πύραυλος SLS. Οταν οι άνθρωποι πάτησαν για πρώτη φορά στη Σελήνη, έκαναν το γνωστό... «τεράστιο βήμα για την ανθρωπότητα». Το επόμενο μεγάλο βήμα, ο Άρης, φαίνεται πως δεν είναι μακριά. Η νέα γενιά διαστημόπλοιων της NASA πρόκειται να αλλάξει τα δεδομένα στην εξερεύνηση του διαστήματος. Οι μεγαλύτεροι και πολύ ισχυρότεροι πύραυλοι, έχουν την δυνατότητα να εκτοξευθούν σε περιοχές που ως τώρα κανείς άνθρωπος δεν έχει αντικρίσει. Το μεγάλο όνειρο της NASA, η εξερεύνηση του Αρη από κοντά, δεν θα αργήσει να πραγματοποιηθεί. Προσεγγίζοντας τα 100 μέτρα ύψος, παράγοντας 12% περισσότερη ώση από τον ήδη υπερσύγχρονο SaturnV και έχοντας την δυνατότητα να φιλοξενήσει τέσσερις αστροναύτες, ο SLS είναι το νέο «διαμάντι» του αμερικανικού οργανισμού. Το όχημα που πρόκειται να στείλει τους ανθρώπους πιο μακριά από ποτέ, δίνοντας την ευκαιρία στους επίλεκτους αστροναύτες να δουν για πρώτη φορά από κοντά τον «κόκκινο πλανήτη». Ο SLS βρίσκεται στα τελικά στάδια δοκιμής. Το σκάφος δέχεται τις τελευταίες διορθώσεις και σε λίγο καιρό θα είναι έτοιμο να υποδεχτεί τους αστροναύτες και να βάλει μπρος για ένα ταξίδι που θα μείνει στην ιστορία. Πως θα είναι οι πρώτες στιγμές αυτού του ταξιδιού; Οπως ακριβώς μας αποκαλύπτει το παρακάτω βίντεο της NASA: http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B7-nasa-%CE%B4%CE%B5%CE%AF%CF%87%CE%BD%CE%B5%CE%B9-%CF%80%CF%8E%CF%82-%CE%BF-%CE%BD%CE%AD%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%80%CF%8D%CF%81%CE%B1%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82-%CE%B8%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%BB%CE%B5%CE%B9-%CE%B1%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%8E%CF%80%CE%BF%CF%85%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%AC%CF%81%CE%B7-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%80%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7-%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AC-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF

Νέο βήμα προς την κατεύθυνση των υπολογιστών που λειτουργούν με φως. Το φως μπορεί να μεταδίδει περισσότερα δεδομένα, καταναλώνοντας λιγότερη ενέργεια από ό,τι ο ηλεκτρισμός- και ως εκ τούτου, θα μπορούσε να αποτελέσει πολύ καλή επιλογή για την μελλοντική τεχνολογία ηλεκτρονικών υπολογιστών.Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται η δουλειά της Γιελένα Βούκοβιτς, ερευνήτριας του Stanford University, η οποία επιδιώκει να κάνει τους υπολογιστές ταχύτερους και οικονομικότερους, αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο αποστέλλονται δεδομένα εμπρός και πίσω μεταξύ των τσιπ, όπου λαμβάνει χώρα η υπολογιστική δουλειά. Στους σημερινούς υπολογιστές τα δεδομένα προωθούνται μέσα από καλώδια ως ένα «ρεύμα» ηλεκτρονίων. Αυτό απαιτεί μεγάλη ποσότητα ενέργειας, και κατ'επέκταση αύξηση θερμοκρασίας (ειδικά στα laptop). Όπως επισημαίνει η Βούκοβιτς, μέχρι και το 80% της ισχύος των μικροεπεξεργαστών καταναλώνεται κατά την αποστολή δεδομένων μέσω των καλωδίων. Σε δημοσίευση στο Nature Photonics παρουσιάζεται μια εναλλακτική, που καθιστά πρακτική τη χρήση φωτός αντί ηλεκτρισμού για την αποστολή δεδομένων στο εσωτερικό των υπολογιστών. Στην ουσία, οι ερευνητές του Stanford θέλουν να συρρικνώσουν την αποδεδειγμένα λειτουργική τεχνολογία πίσω από το Ίντερνετ, δηλαδή τη μετάδοση φωτονίων μέσω καλωδίων οπτικής ίνας- που απαιτεί πολύ λιγότερη ενέργεια από την αποστολή ηλεκτρονίων μέσω καλωδίων. Σε θεωρητικό επίπεδο αυτό είναι εφικτό επειδή ο πυρίτιο είναι διαφανές στο υπέρυθρο φως, όπως το γυαλί είναι διάφανο στο ορατό φως. Οπότε τα καλώδια θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από οπτικές διασυνδέσεις, υπό τη μορφή δομών πυριτίου σχεδιασμένων για τη μεταφορά υπερύθρου φωτός. Ωστόσο μέχρι τώρα ο σχεδιασμός τέτοιων διασυνδέσεων ήταν δυνατός ανά μία φορά- και δεδομένου ότι θα χρειάζονταν χιλιάδες για κάθε ηλεκτρονικό σύστημα, η όλη ιδέα ήταν μάλλον μη πρακτική. Οι ερευνητές του Stanford το αλλάζουν αυτό, μέσω ενός αλγορίθμου «αντεστραμμένου σχεδιασμού», ο οποίος έχει ως εξής: οι μηχανικοί καθορίζουν τι θέλουν να κάνει το οπτικό κύκλωμα, και το λογισμικό παρέχει τις λεπτομέρειες για την κατασκευή μιας δομής πυριτίου που θα το κάνει. Σε αυτό το πλαίσιο, ο αλγόριθμος χρησιμοποιήθηκε για τον σχεδιασμό ενός οπτικού κυκλώματος και αρκετών αντιγράφων στο εργαστήριο. Όπως αναφέρει η Βούκοβιτς, «οι δομές μας μπορεί να μοιάζουν σαν ελβετικό τυρί, αλλά δουλεύουν καλύτερα από ό,τι έχουμε δει στο παρελθόν». http://www.naftemporiki.gr/story/964698/neo-bima-pros-tin-kateuthunsi-ton-upologiston-pou-leitourgoun-me-fos

Αόρατος δακτύλιος στον Κρόνο είναι μακράν ο μεγαλύτερος. Αόρατος στο φάσμα του ορατού φωτός, ο μεγαλύτερος δακτύλιος του Κρόνου ανακαλύφθηκε μόλις το 2009. Νέες, πιο ευαίσθητες παρατηρήσεις αποκαλύπτουν τώρα ότι είναι ακόμα μεγαλύτερος από ό,τι είχε εκτιμηθεί: αν ο Κρόνος είχε μέγεθος μπάλας ποδοσφαίρου, το δαχτυλίδι θα ήταν όσο τα δύο τρίτα του γηπέδου. Ο γιγάντιος δακτύλιος, γνωστός μέχρι στιγμής ως δακτύλιος της Φοίβης, διαφέρει από τους υπόλοιπους, καθώς αποτελείται από μικρά, σκούρα σωματίδια σκόνης που δεν ανακλούν αρκετό φως για να γίνουν ορατά ακόμα και με τα ισχυρότερα τηλεσκόπια. Το δαχτυλίδι ανακαλύφθηκε με το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer της NASA, το οποίο διέκρινε τη θερμική, υπέρυθρη ακτινοβολία που εκπέμπουν τα σωματίδια καθώς θερμαίνονται από τον Ήλιο. Η διάμετρος του δακτυλίου είχε εκτιμηθεί τότε στα 7,7 έως 12,4 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Ένα άλλο σκάφος, ακόμα πιο ευαίσθητο στην υπέρυθρη ακτινοβολία αποκαλύπτει τώρα το πραγματικό μέγεθος αυτής της δομής, της οποίας η διάμετρος εκτιμάται τώρα στα 6 με 16 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Αυτό σημαίνει ότι εκτείνεται σε αποστάσεις 100 με 270 φορές την ακτίνα του ίδιου του Κρόνου. Ο δακτύλιος είναι πιθανότατα πανάρχαιος και εκτιμάται ότι σχηματίστηκε από υλικό που εκτινάχθηκε από την Φοίβη, ένα από τα μικρά φεγγάρια του Κρόνου, σε παλιές κοσμικές συγκρούσεις. Οι πλανητολόγοι άρχισαν να υποψιάζονται την ύπαρξή του όταν παρατήρησαν ότι ο Ιαπετός, ένα μικρός παγωμένος δορυφόρος που έχει πάντα την ίδια του πλευρά στραμμένη στον Κρόνο, είναι μαυρισμένος στην αντίθετη πλευρά, ένδειξη ότι δέχεται κάποια βροχή σκούρων σωματιδίων -πρόκειται πιθανότατα για σκόνη από τον δακτύλιο της Φοίβης. Παρά την έκτασή του, πάντως, ο δακτύλιος είναι εξαιρετικά αραιός και αποτελείται κυρίως από σωματίδια μεγέθους 10 με 20 μικρομέτρων. «Ένα κυβικό χιλιόμετρο διαστήματος στον δακτύλιο της Φοίβης μπορεί να έχει λίγες δεκάδες σωματίδια σκόνης, το πολύ εκατό» ανέφερε στο Space.com ο Ντάγκλας Χάμιλτον του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ στο Κόλετζ Παρκ, πρώτος συγγραφέας της νέας μελέτης. Όπως είπε, οι τελευταίες παρατηρήσεις υποδεικνύουν ότι ο Κρόνος έχει τρία είδη δακτυλίων: τα εσωτερικά δαχτυλίδια αποτελούνται από μεγάλα κομμάτια πάγου που διαρκώς συγκρούονται και αλλάζουν· πιο έξω, ο δακτύλιος Ε, ο μεγαλύτερος μετά τον δακτύλιο της Φοίβης, περιέχει σωματίδια πάγου που προέρχονται από τους γιγάντιους πίδακες του δορυφόρου Εγκέλαδου· και τον εξώτερο δακτύλιο της Φοίβης, αποτελούμενο από αρχαία συντρίμμια εκρήξεων. Ο ερευνητής, του οποίου η ομάδα παρουσιάζει τις τελευταίες παρατηρήσεις στο περιοδικό Nature, http://www.nature.com/nature/journal/v522/n7555/full/nature14476.html σκοπεύει τώρα να προσπαθήσει να διακρίνει το δαχτυλίδι με οπτικά τηλεσκόπια. Υποψιάζεται μάλιστα ότι ένας παρόμοιος αλλά ακόμα πιο δυσδιάκριτος δακτύλιος μπορεί να περιβάλλει τον Δία. Στην φωτογραφία καλλιτεχνική απεικόνιση του δακτυλίου της Φοίβης συγκριτικά με το μέγεθος του Κρόνου. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500004185

Eναλλακτική Θεωρία της Σχετικότητας είχε στα σκαριά ο Τζον Νας. Ένα νέο μαθηματικό μοντέλο για την περιγραφή της βαρύτητας μελετούσε το τελευταίο χρονικό διάστημα ο διάσημος Αμερικανός μαθηματικός και νομπελίστας Τζον Νας, πριν το τροχαίο δυστύχημα στο Νιου Τζέρσεϊ στις 24 Μαΐου στερήσει τη ζωή στον ίδιο και τη σύζυγό του. Αυτό αποκαλύπτουν δημοσιεύματα εφημερίδων στις ΗΠΑ και τη Βρετανία, όπως των Times του Λονδίνου, επικαλούμενα δηλώσεις φίλων και συναδέλφων του επιστήμονα, στους οποίους είχε εκμυστηρευθεί πως είχε ανακαλύψει μια εξίσωση που φαινόταν να βελτιώνει ή ακόμη και να αντικαθιστά τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν. Κλείνοντας φέτος 100 χρόνια από τη διατύπωσή της, η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας περιγράφει με εντυπωσιακή ακρίβεια τη φύση σε επίπεδο καθημερινών αντικειμένων, πλανητών ή και μεγαλύτερων κοσμικών δομών. Ωστόσο, οι προβλέψεις της χάνουν την ισχύ τους στον μικρόκοσμο. Έτσι, η προσπάθεια του Νας ήταν μια περιγραφή της βαρύτητας που να επεκτείνεται με επιτυχία και στον «κόσμο» των ατόμων και των σωματιδίων. Το άρθρο των Times του Λονδίνου βασίζεται σε δηλώσεις του παγκοσμίου φήμης γάλλου μαθηματικού Σεντρίκ Βιλανί, ο οποίος αναφέρει πως ο Νας συζήτησε μαζί του για τα αποτελέσματα της δουλειάς του τρεις μόλις μέρες πριν από το δυστύχημα. Ο Βιλανί χαρακτηρίζει τις ιδέες του Αμερικανού μαθηματικού ως «προϊόν ξεχωριστής έμπνευσης» και «εντελώς καινοτόμες». Περισσότερες λεπτομέρειες για αυτές τις ιδέες πιθανότατα θα βρεθούν στο γραφείο του στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον, όπου δίδασκε εδώ και χρόνια. Εντούτοις, θα χρειασθούν μήνες ή ακόμη και χρόνια, πριν μελετηθούν διεξοδικά οι σημειώσεις που άφησε ο Νας. Η πρώτη φορά που ο Νας αναφέρθηκε στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας ήταν πριν από 12 χρόνια, στα πλαίσια μιας διάλεξης του στο πολιτειακό πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια. Η ομιλία του είχε τίτλο «Μια Ενδιαφέρουσα Εξίσωση» και βρίσκεται αναρτημένη στην προσωπική του ιστοσελίδα στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον. Σε αυτήν, αναθεωρεί την έννοια των βαρυτικών κυμάτων, δηλαδή των ρυτιδώσεων στο χωροχρονικό συνεχές που προκαλεί υπό προϋποθέσεις οποιαδήποτε επιταχυνόμενη μάζα. Έτσι, προβλέπει μια μεγαλύτερη ποικιλία διαταραχών απ’ ό,τι η Γενική Θεωρία της Σεχτικότητας του Αϊνστάιν. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης οι παρατηρήσεις του για την κβαντική φυσική, η οποία φαίνεται πως το βρίσκει αντίθετο, όπως συνέβαινε και με τον Αϊνστάιν, παρά το γεγονός ότι οι προβλέψεις της συμφωνούν με τις παρατηρήσεις και τα πειράματα που αφορούν τον μικρόκοσμο. «Μου φαίνεται πως η “κβαντική θεωρία” μοιάζει με τις βοτανοθεραπείες που χρησιμοποιούσαν οι κομπογιαννίτες», γράφει χαρακτηριστικά. «Ουσιαστικά δεν καταλαβαίνουμε τι πραγματικά συμβαίνει, ποια είναι η απώτερη αλήθεια, έχοντας απλώς ένα “συνταγολόγιο” με διαδικασίες που παρέχουν χρήσιμους και πρακτικούς υπολογισμούς, ανεξάρτητα από τη θεμελιώδη αλήθεια». Τώρα, το μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσο το πρόσφατο μοντέλο στο οποίο κατέληξε συμβαδίζει ή όχι με τις παραπάνω απόψεις, όπως τις εξέφρασε το 2003. http://www.naftemporiki.gr/story/964179/mia-enallaktiki-theoria-tis-sxetikotitas-eixe-sta-skaria-o-tzon-nas