Δροσος Γεωργιος

Κίνητρα από το Λουξεμβούργο σε εταιρείες εξόρυξης σε αστεροειδείς. Στήριξη σε εταιρείες που στοχεύουν να εξορύξουν πολύτιμες πρώτες ύλες από αστεροειδείς, σκοπεύει να προσφέρει το Λουξεμβούργο. Όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών της χώρας, στόχος είναι να χρηματοδοτηθούν ερευνητικά πρότζεκτ για την ανάπτυξη τεχνολογιών που θα κάνουν πραγματικότητα τα πρώτα «διαστημικά ορυχεία», ενώ ενδεχομένως θα γίνουν και απευθείας επενδύσεις σε ορισμένες από τις ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν στα σκαριά ανάλογα σχέδια. Επιπλέον, το Λουξεμβούργο θα δημιουργήσει το νομικό και θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέπει την κατοχύρωση ιδιοκτησίας για τις πρώτες ύλες οι οποίες θα προέρχονται από το διάστημα και ουράνια σώματα όπως οι αστεροειδείς. «Σκοπός μας είναι να διευκολύνουμε την πρόσβαση σε ανεξερεύνητες έως σήμερα πηγές ορυκτών, οι οποίες βρίσκονται σε διαστημικούς βράχους. Θα στηρίξουμε την ανάπτυξη νέων και καινοτόμων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών στη διαστημική βιομηχανία και τη βιομηχανία των δορυφόρων, οι οποίες θα γίνουν βασικός τομέας υψηλής τεχνολογίας του Λουξεμβούργου», σημειώνει σε γραπτή δήλωσή του ο Ετιέν Σνάιντερ, υπουργός Οικονομικών της χώρας. Οι αστεροειδείς αποτελούνται από ορυκτά και μέταλλα, ενώ είναι υπολείμματα της διαδικασίας σχηματισμού του ηλιακού μας συστήματος, πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Βασικά συστατικά τους είναι ο σίδηρος, το νικέλιο και το κοβάλτιο, ενώ επίσης περιέχουν πολύτιμα μέταλλα, όπως χρυσό, άργυρο και ρόδιο. Το Λουξεμβούργο κατέχει μία από τις υψηλότερες θέσεις παγκοσμίως με κριτήριο το κατά κεφαλήν εισόδημα, ενώ ήδη έχει ενεργό συμμετοχή στη διαστημική βιομηχανία. Η πρωτοβουλία του έρχεται λίγους μήνες μετά την ψήφιση νόμου στις ΗΠΑ, ο οποίος επιτρέπει σε επιχειρήσεις να εγκαταστήσουν ορυχεία σε αστεροειδείς και να αξιοποιήσουν εμπορικά τα μεταλλεύματα που θα ανακτήσουν. Μία τέτοια επιχείρηση, η Deep Space Industries (DSI) που εδρεύει στην Καλιφόρνια, υποστηρίζει πως ήδη ο τομέας των διαστημικών εξορύξεων προσελκύει σε ετήσια βάση ιδιωτικές επενδύσεις της τάξης των 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η εταιρεία, η οποία ίδρυσε πέρυσι μία θυγατρική στο Λουξεμβούργο, χαιρέτισε την πρωτοβουλία της χώρας. «Υπάρχουν στιγμές που αλλάζει ο κόσμος. Ακολουθώντας τις ΗΠΑ και τις επιχειρήσεις που στρέφονται προς το διάστημα, το Λουξεμβούργο γράφει μία τέτοια στιγμή στην ιστορία», αναφέρει ο Ρικ Τάμλινσον, πρόεδρος της Deep Space Industries, σε σχόλιό του που ανέβασε στο σάιτ της εταιρείας. http://www.naftemporiki.gr/story/1064112/kinitra-apo-to-louksembourgo-se-etaireies-eksoruksis-se-asteroeideis

Ελληνας ερευνητής φτιάχνει τον υπολογιστή του μέλλοντος. Στο εργαστήριο διερευνά νέους δρόμους για την επόμενη γενιά υπολογιστών, όπου η επεξεργασία των δεδομένων θα βασίζεται στο φως. Στην αρχή ανέπτυξε ένα «συνθεσάιζερ πεδίου φωτός» και εν συνεχεία κατάφερε να δημιουργήσει το πιο γρήγορο «φλας» που έχει αναπτυχθεί στο εργαστήριο. Πρόκειται για μια διεθνή κατάκτηση, καθώς είναι η δίοδος για να μετρήσει σε πόσο χρόνο αντιδρούν στο φως τα ηλεκτρόνια που βρίσκονται μέσα στα άτομα της ύλης. «Θυμάστε πώς ήταν οι υπολογιστές πριν από 15 χρόνια, από πλευράς ταχύτητας;», λέει ο δρ Ελευθέριος Γουλιελμάκης, ερευνητής στο περίφημο γερμανικό Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ και εξηγεί στο «Εθνος» ότι πίσω από τις δυσνόητες έννοιες υπάρχουν σημαντικές εφαρμογές. Ιδού λοιπόν τι συνεπάγεται, όταν ο παλμός φωτός «αναβοσβήνει» κάθε 380 αττοδευτερόλεπτα, δηλαδή 380 δισεκατομμυριοστά του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου. «Στην εποχή της τεράστιας διάδοσης πληροφοριών όλα εξαρτώνται από το πόσο γρήγορα μπορούν να δουλέψουν τα ηλεκτρονικά κυκλώματα. Μας ενδιαφέρει η κλίμακα του χρόνου, όπου τα ηλεκτρόνια κινούνται μέσα στην ύλη, διότι όταν κυριαρχήσουμε σε αυτά, ουσιαστικά θα έχουμε καταφέρει να χρησιμοποιούμε γρήγορες κινήσεις για να κατασκευάσουμε ηλεκτρονικά κυκλώματα που θα δουλεύουν τόσο γρήγορα», λέει ο κ. Γουλιελμάκης. Η ομάδα του δημοσίευσε στο περιοδικό «Nature» τα αποτελέσματα της έρευνας με προοπτική μια νέα γενιά ηλεκτρονικών κυκλωμάτων που θα βασίζονται στο φως και όχι στον ηλεκτρισμό για την επεξεργασία των δεδομένων. Με εφαλτήριο το Ηράκλειο, άρχισε να γνωρίζει τον κόσμο υπό το πρίσμα της Φυσικής και με το πτυχίο του Πανεπιστήμιου Κρήτης ξεκίνησε την ακαδημαϊκή πορεία μέχρι να τεθεί επικεφαλής της Ομάδας Αττοηλεκτρονικής στο Ινστιτούτο Κβαντικής Οπτικής Μαξ Πλανκ. «Εφυγα από την Κρήτη πριν από 14 χρόνια, έκανα διδακτορικό και εργάστηκα στη Βιέννη και στο Μόναχο. Πάντα είχα ενδιαφέρον γύρω από την οπτική και τον ηλεκτρισμό, θέματα που με απασχολούσαν από τα παιδικά μου χρόνια, όταν ακόμα ήμουν μαθητής και καθόμουν στο θρανίο. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό, καθώς κατάφερα να κάνω αυτό που με ενδιέφερε και επάγγελμα», λέει ο κ. Γουλιελμάκης και υπογραμμίζει ότι όλα τα χρόνια στο εξωτερικό δεν αισθάνθηκε ούτε μία στιγμή ότι η εκπαίδευση που έλαβε από το ελληνικό πανεπιστήμιο υστερούσε. Η εργασία του έχει τιμηθεί με διεθνή βραβεία και στο εργαστήριο κατασκεύασε μια πρωτότυπη συσκευή, η οποία αποτέλεσε το εργαλείο για τα φλας φωτός. Τώρα με το μοναδικό αυτό μοντέλο η ομάδα ετοιμάζεται να επεκτείνει την έρευνα σε στερεά σώματα. «Το μυστικό είναι με ποιον τρόπο μπορώ να σπρώξω ηλεκτρόνια για να κινηθούν τόσο γρήγορα και αυτό γίνεται χρησιμοποιώντας το φως, καθώς καμία συμβατική πηγή δεν θα μπορούσε να το κάνει ταχύτερα. Συνεπώς όσο πιο γρήγορο ''φλας'' φωτός δημιουργήσουμε, τόσο πιο γρήγορα θα ελέγξουμε την κίνηση των ηλεκτρονίων. Αυτό θα σημάνει πολλά για τη βιομηχανία και την τεχνολογία πρακτικά με την επιτάχυνση των επεξεργαστών. Υπάρχει όμως χρονικός ορίζοντας, όπως με το τρανζίστορ, όπου πέρασαν δέκα χρόνια μέχρι τα πρώτα προϊόντα να φτάσουν στα χέρια του κόσμου». http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=64327683

Η πρώτη ανακοίνωση ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων δημοσιεύθηκε το 1969 και αποδείχθηκε λανθασμένη. Αναμένοντας την συνέντευξη τύπου του LIGO (Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2016) , όπου σύμφωνα με τις φήμες θα ανακοινωθεί η ανακάλυψη βαρυτικών κυμάτων , θα μνημονεύσουμε έναν πρωτοπόρο της αστρονομίας των βαρυτικών κυμάτων, τον Joseph Weber. Γραμμικά πολωμένο βαρυτικό κύμα Ο Joseph Weber ήταν ο πρώτος που αντιλήφθηκε ότι η προσπάθεια ανίχνευσης των βαρυτικών κυμάτων δεν θα ήταν εντελώς μάταιη. Αποφοίτησε το 1940 από τη Ναυτική Ακαδημία των ΗΠΑ με πτυχίο μηχανικού και υπηρέτησε στο ναυτικό κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Είχε αποκτήσει τόσο μεγάλη φήμη για τις γνώσεις του στην ραδιοτεχνολογία ώστε το 1948 του προσφέρθηκε η θέση τακτικού καθηγητή στο τμήμα ηλεκτρολόγων μηχανικών του πανεπιστημίου του Μaryland. Το 1951 επινόησε μια παραλλαγή του μηχανισμού στον οποίο βασίζεται η λειτουργία των λέιζερ, αλλά δεν διέθετε τα οικονομικά μέσα για την ανάπτυξη της ιδέας του. Ενώ δημοσίευσε την εργασία του στην οποία ανέλυε την ιδέα του, δυο άλλες ερευνητικές ομάδες, η μία στις ΗΠΑ υπό τον Charles Townes και η άλλη στη Μόσχα με επικεφαλείς τους Nikolai Gennadievich Basov και Aleksandr Michailovich Prokharov, επινόησαν ανεξάρτητα άλλες παραλλαγές του μηχανισμού αυτού, και στη συνέχεια πραγματοποίησαν την κατασκευή πραγματικών λέιζερ. Παρότι η εργασία του Weber ήταν η πρώτη που δημοσιεύθηκε ο ίδιος δεν έτυχε σχεδόν καμίας αναγνώρισης. Απογοητευμένος, αλλά διατηρώντας στενή φιλία με τον Townes και τον Basov στράφηκε σε νέα ερευνητικά πεδία. Ο Weber συμμετείχε στην ομάδα του John Wheeler και εκεί απέκτησε πολύ καλή γνώση πάνω σε θέματα γενικής σχετικότητας. Μαζί με τον Wheeler ασχολήθηκε με τη θεωρητική έρευνα των σχετικιστικών προβλέψεων για τις ιδιότητες των βαρυτικών κυμάτων. Το 1957 είχε ήδη επιλέξει τη νέα του ερευνητική κατεύθυνση. Θα ξεκινούσε την πρώτη στον κόσμο προσπάθεια κατασκευής μιας συσκευής για την ανίχνευση και την καταγραφή βαρυτικών κυμάτων. Joseph Weber https://aas.org/obituaries/joseph-weber-1919-2000 Από τα τέλη του 1957 έως τις αρχές του 1959, ο Weber πάλευε να ανακαλύψει κάθε δυνατή διάταξη που θα είχε την ικανότητα να ανιχνεύσει βαρυτικά κύματα. Αρχικά οι προσπάθειές του δεν ήταν παρά επίπονοι αναλυτικοί υπολογισμοί και δεν είχαν σχέση με πραγματικά πειράματα. Αναζητούσε τον κατάλληλο τύπο ανιχνευτή που θα είχε την δυνατότητα ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων. Ο Weber επέλεξε τελικά έναν, ο οποίος αποτελούνταν από μια κυλινδρική ράβδο αλουμινίου μήκους 2 μέτρων, διαμέτρου 50 εκατοστών και μάζας 1 τόνου, τοποθετημένη κάθετα στη διεύθυνση διάδοσης των εισερχομένων κυμάτων. Τα βαρυτικά κύματα διαδοχικά συμπιέζουν και επιμηκύνουν το σώμα μιας τέτοιας ράβδου εξαναγκάζοντάς την σε ταλάντωση. Η ράβδος έχει έναν φυσικό τρόπο ταλάντωσης κατά τον οποίο τα άκρα της κινούνται «μέσα – έξω» στη διεύθυνση του άξονά της. Αυτός ο φυσικός τρόπος ταλάντωσης – όπως οι ταλαντώσεις μιας καμπάνας, ενός διαπασών ή ενός κρυστάλλινου ποτηριού – χαρακτηρίζεται από μια πολύ συγκεκριμένη συχνότητα που ονομάζεται ιδιοσυχνότητα. Όπως ακριβώς μπορούμε να υποχρεώσουμε μια καμπάνα, ένα διαπασών ή ένα κρυστάλλινο ποτήρι να δονούνται χρησιμοποιώντας ηχητικά κύματα που έχουν την ίδια συχνότητα με τη φυσική συχνότητα αυτών των αντικειμένων (φαινόμενο συντονισμού), έτσι και τα βαρυτικά κύματα που έχουν την ίδια συχνότητα με τη φυσική συχνότητα της ράβδου μπορούν να προκαλέσουν την ταλάντωσή της. Επομένως, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί μια τέτοια ράβδος ως ανιχνευτής βαρυτικών κυμάτων θα πρέπει να επιλεγεί το μέγεθός της έτσι ώστε η φυσική της συχνότητα να συμπίπτει με εκείνη των εισερχομένων βαρυτικών κυμάτων. Πόση πρέπει να είναι αυτή η συχνότητα; Το 1959, όταν ο Weber ξεκίνησε να ασχολείται με τούτη την ιδέα, ελάχιστοι πίστευαν στις μαύρες τρύπες, και όσοι πίστευαν γνώριζαν πολύ λίγα πράγματα για τις ιδιότητές τους. Κανείς δεν φανταζόταν τότε ότι οι μαύρες τρύπες θα μπορούσαν να συγκρούονται, να συνενώνονται και να εκπέμπουν κυματίδια χωροχρονικής καμπυλότητας τα οποία θα μετέφεραν κωδικοποιημένο το χρονικό της σύγκρουσής τους. Ούτε ήταν δυνατόν να υποδείξει κανείς άλλες πηγές βαρυτικών κυμάτων, για την ανίχνευση των οποίων θα μπορούσαν ίσως να υπάρχουν κάποιες ελπίδες. Έτσι, ο Weber ξεκίνησε την προσπάθειά του σχεδόν στα τυφλά. Μοναδικός οδηγός του ήταν το χονδρικό (αλλά σωστό ) επιχείρημα ότι τα βαρυτικά κύματα πρέπει, κατά πάσα πιθανότητα, να έχουν συχνότητες κάτω από 10.000 Ηz – η συχνότητα αυτή αντιστοιχεί στην κυκλική συχνότητα ενός σώματος που κινείται με την μέγιστη δυνατή ταχύτητα (ταχύτητα φωτός) γύρω από το πιο συμπαγές άστρο που μπορεί να υπάρχει: ένα άστρο με μέγεθος περίπου όσο η κρίσιμη περίμετρός του. Ο Weber λοιπόν σχεδίασε όσο το δυνατό καλύτερους ανιχνευτές με ιδιοσυχνότητα όμως μικρότερη από 10.000 Hz – έχοντας την ελπίδα ότι στο σύμπαν παράγονται βαρυτικά κύματα με συχνότητες ίδιες με εκείνες που θα επέλεγε. Στάθηκε τυχερός. Οι ιδιοσυχνότητες των ράβδων ήταν περίπου 1000 Hz, και, όπως αποδεικνύεται, αυτές ακριβώς τις συχνότητες θα πρέπει να έχουν ορισμένα από τα κύματα που προέρχονται από εκρήξεις υπερκαινοφανών και από ζεύγη συνενούμενων αστέρων νετρονίων. Η μεγαλύτερη πρόκληση που είχε να αντιμετωπίσει ο Weber ήταν η επινόηση ενός αισθητήρα για την καταγραφή των δονήσεων της ράβδου. Ο Weber ανέμενε ότι οι δονήσεις που θα προκαλούσαν τα κύματα θα ήταν εξαιρετικά μικρές: μικρότερες από τη διάμετρο του πυρήνα ενός ατόμου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 και κατά τη διάρκεια του 1960, οι περισσότεροι φυσικοί θεωρούσαν αδύνατο να μετρηθεί δόνηση ακόμη και ίση με το 1 δέκατο της διαμέτρου του ατομικού πυρήνα. Δεν πίστευε το ίδιο και ο Weber που επινόησε έναν αισθητήρα ικανό να πετύχει κάτι τέτοιο. Ο αισθητήρας του Weber βασιζόταν στο πιεζοηλεκτρικό φαινόμενο, κατά το οποίο ορισμένοι κρύσταλλοι και κεραμικά υλικά όταν πιέζονται αναπτύσσουν στα άκρα τους ηλεκτρικές τάσεις. Ο Weber θα προτιμούσε να είχε κατασκευάσει τη ράβδο του από τέτοια υλικά, όμως το υπερβολικό κόστος τους τον ανάγκασε να επιλέξει την αμέσως καλύτερη λύση: Κατασκεύασε μια ράβδο από αλουμίνιο και στη συνέχεια κόλλησε γύρω από το μέσο της πιεζοηλεκτρικούς κρυστάλλους. Καθώς η ράβδος θα δονούνταν, η επιφάνειά της θα προκαλούσε μηχανικές πιέσεις στους κρυστάλλους κατά σειρά, έτσι ώστε οι εξαιρετικά μικρές ηλεκτρικές τάσεις να προστίθενται παράγοντας μια τάση αρκετά μεγάλη ώστε να μπορεί να ανιχνευθεί ηλεκτρονικά, ακόμα κι αν το πλάτος των δονήσεων της ράβδου ήταν ίσο με το 1/10 της διαμέτρου ενός ατομικού πυρήνα. O Joseph Weber τοποθετεί τους πιεζοηλεκτρικούς κρυστάλλους σε κύλινδρο αλουμινίου. Τα βαρυτικά κύματα θα πρέπει να αναγκάζουν τη ράβδο να δονείται κατά μήκος του άξονά της, οι δονήσεις παραμορφώνουν τους κρυστάλλους δημιουργώντας μεταβαλλόμενες ηλεκτρικές τάσεις, και οι οποίες θα μπορούσαν να μετρηθούν. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο Weber παρέμενε μια μοναχική φυσιογνωμία – ο μοναδικός πειραματικός φυσικός στον κόσμο που αναζητούσε βαρυτικά κύματα. Χρησιμοποιώντας δυο κυλίνδρους, σαν αυτούς που περιγράφηκαν παραπάνω, σε απόσταση 1000 χιλιομέτρων μεταξύ τους φάνηκε ότι η κατασκευή λειτουργεί. Το 1969, ανακοίνωσε ότι ανίχνευσε για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα, περίπου 24 γεγονότα [J. Weber. «Gravitational-Wave-Detector Events«. Phys. Rev. Lett. 20, 1307 (1968)] και την επόμενη χρονιά, ανακοίνωσε άλλα 311 σήματα. Η δεύτερη κυρίως ανακοίνωση δημιούργησε σάλο. Σύμφωνα με τον Tony Tyson, τώρα στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, αποδείχθηκε ότι η στατιστική ανάλυση που έκανε ο Weber στα δεδομένα του ήταν λανθασμένη. Παρόλα αυτά, στις αρχές της δεκαετίας του 1970 τα εντυπωσιακά επίπεδα ευαισθησίας που κατάφερε να πετύχει στους ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων ο Weber, (αλλά και οι ισχυρισμοί του ότι είχε ανιχνεύσει βαρυτικά κύματα) ενέπνευσαν και προσέλκυσαν δεκάδες άλλους πειραματικούς φυσικούς μέχρι τη δεκαετία του 1980 που ανταγωνίζονταν με στόχο να κάνουν πραγματικότητα την αστρονομία βαρυτικών κυμάτων. http://physicsgg.me/2016/02/09/%ce%b7-%cf%80%cf%81%cf%8e%cf%84%ce%b7-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%bf%ce%af%ce%bd%cf%89%cf%83%ce%b7-%ce%b1%ce%bd%ce%af%cf%87%ce%bd%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b7%cf%82-%ce%b2%ce%b1%cf%81%cf%85%cf%84%ce%b9/

Φωτογραφίες απο τον διαστημικό περίπατο. Ο κοσμοναύτης Σεργκέι Volkov δημοσιευσε στη σελίδα VKontakte φωτογραφίες από την EVA (EVA-42), στην οποία ο ίδιος, μαζί με τον Γιούρι Malenchenko εκτελεσαν στις 3 Φλεβάρη 2016. Υπενθυμίζεται ότι κατά τη διάρκεια της οι κοσμοναύτες είχαν ολοκληρώσει όλες τις εργασίες έξω από τον σταθμό σε 4 ώρες και 43 λεπτά. Για τον Γιούρι Malenchenko ήταν ο έκτος διαστημικός περίπατος, ενώ για τον Sergei Volkov ο τέταρτος. http://www.roscosmos.ru/21953/

Η NASA ανακάλυψε παγόβουνα στην επιφάνεια του Πλούτωνα. Επτά μήνες μετά το ιστορικό πέρασμα της αποστολής New Horizons από τον Πλούτωνα, η μετάδοση των δεδομένων συνεχίζεται και φέρνει νέες ανακαλύψεις: μεγάλα κομμάτια από πάγο νερού δείχνουν να επιπλέουν σε μια «θάλασσα» από μαλακό πάγο αζώτου. Τα μεγάλα, απομονωμένα κομμάτια πάγου θυμίζουν τα παγόβουνα στον Αρκτικό Ωκεανό της Γης, σχολιάζει η NASA σε ανακοίνωσή της. Τα εξωγήινα παγόβουνα βρίσκονται περίπου στο κέντρο του Sputnik Planum, μιας αχανούς, λευκής πεδιάδας που τυχαίνει να έχει σχήμα καρδιάς. Πρόκειται ουσιαστικά για μια επίπεδη έκταση καλυμμένη με πάγο αζώτου. Έξω από την πεδιάδα, βουνά με ύψος αρκετών χιλιομέτρων πιστεύεται ότι αποτελούνται από πάγο νερού, σκληρό σαν πέτρα στην βαθιά κατάψυξη του Πλούτωνα. Τα παγόβουνα είναι πιθανώς κομμάτια αυτών των βουνών, τα οποία παρασύρονται από ποτάμια παγωμένου αζώτου, αντίστοιχα με τους παγετώνες της Γης. Το παγωμένο άζωτο είναι πιο πυκνό από τον πάγο νερού, γι΄αυτό και τα παγόβουνα ουσιαστικά επιπλέουν πάνω στο Sputnik Planum. Το άζωτο της πεδιάδας κινείται λόγω ρευμάτων μεταφοράς θερμότητας, τα οποία παρασύρουν και τα παγόβουνα και σε ορισμένες περιπτώσεις τα συγκεντρώνουν σε ομάδες. Ορισμένες από αυτές έχουν πλάτος 20 χιλιόμετρα. Τα παγόβουνα που διακρίνονται στο άκρο της πεδιάδας δεν αποκλείεται να έχουν «προσαράξει» λόγω του μικρού πάχους του πάγου αζώτου, εκτιμούν οι ερευνητές του New Horizons. Η παραπάνω εικόνα αντιστοιχεί σε μια περιοχή με μήκος 500 χιλιόμετρα και πλάτος 340. Ελήφθη από απόσταση 16.000 χιλιομέτρων, περίπου 12 λεπτά πριν φτάσει το New Horizons στην ελάχιστη απόστασή του από τον Πλούτωνα στις 14 Ιουλίου. Το σκάφος έχει πλέον προσπεράσει τον πλανήτη-νάνο και κινείται προς ένα άλλο αντικείμενο της λεγόμενης Ζώνης του Κάιπερ, έναν δακτύλιο από παγωμένα σώματα πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα. Λόγω της μεγάλης απόστασης από τη Γη αλλά και του μικρού εύρους ζώνης των ραδιοεπικοινωνιών, η μετάδοση των δεδομένων που συλλέχθηκαν θα συνεχιστεί για αρκετούς ακόμα μήνες. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500056795

Edgar Mitchell (1930 – 2016)-O 6ος άνθρωπος που περπάτησε στη Σελήνη. Ο αστροναύτης Edgar Mitchell, https://en.wikipedia.org/wiki/Edgar_Mitchell ο 6ος άνθρωπος που περπάτησε στη Σελήνη με την αποστολή του Apollo 14, https://en.wikipedia.org/wiki/Apollo_14 έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 85 ετών στις 4 Φεβρουαρίου του 2016. Πριν από 45 χρόνια, στις 4 Φεβρουαρίου του 1971 το Αpollo 14 έμπαινε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, ενώ στις 5 Φεβρουαρίου έγινε η προσελήνωση. Βίντεο. http://physicsgg.me/2016/02/06/edgar-mitchell-1930-2016/

Doodle για το δημιουργό του περιοδικού πίνακα. Ποιος είναι ο Ντμίτρι Μεντελέγιεφ που τιμά σήμερα η Google. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CF%84%CE%BC%CE%AF%CF%84%CF%81%CE%B9_%CE%9C%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%AD%CE%B3%CE%B9%CE%B5%CF%86 Βίντεο. https://www.youtube.com/watch?v=KeQowsYVAII

Στην Ινδία το πρώτο θύμα παγκοσμίως από χτύπημα μετεωρίτη. To πρώτο καταγεγραμμένο περιστατικό θανάτου από χτύπημα μετεωρίτη, σημειώθηκε στην Ινδία, όπου ένας οδηγός λεωφορείου χτυπήθηκε από «μικρό ουράνιο σώμα» με αποτέλεσμα να χάσει την ζωή του. Μάρτυρες στο νότιο κρατίδιο Ταμίλ, ανέφεραν ότι είδαν ένα «μυστηριώδες» αντικείμενο να πέφτει από τον ουρανό. Το «μικρού μεγέθους ουράνιο σώμα» χτύπησε τον οδηγό λεωφορείου και τον τίναξε στον αέρα. Ο θάνατος του άτυχου άνδρα διαπιστώθηκε όταν διακομίστηκε στο νοσοκομείο. Άλλοι τρεις άνθρωποι τραυματίστηκαν, ενώ προκλήθηκαν ζημιές σε οχήματα και κτίρια. Ενώ η κυβέρνηση αρχικά θεώρησε ότι επρόκειτο για έκρηξη βόμβας, οι ειδικοί που χτένισαν την περιοχή δεν βρήκαν κανένα ίχνος εκρηκτικής ύλης. Αντιθέτως εντόπισαν ένα κομμάτι μετεωρίτη στον κρατήρα που δημιουργήθηκε στο σημείο. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64327867

Φουντώνουν οι φήμες για ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων. Ερευνητές του αμερικανικού πειράματος LIGO θα ανακοινώσουν εντός της εβδομάδας ότι ανίχνευσαν για πρώτη φορά τα περιβόητα βαρυτικά κύματα του Άλμπερτ Αϊνστάιν -αυτό τουλάχιστον λέει το τελευταίο ακαδημαϊκό κουτσομπολιό, και κάποιοι μάλιστα ήδη μιλούν για το επόμενο Νόμπελ. Αν είναι αλήθεια, θα κερδίσει το φετινό Νόμπελ Φυσικής. Ο τελευταίος που ρίχνει τροφή στις φήμες των τελευταίων μηνών είναι ο Κλίφορντ Μπέργκες, θεωρητικός φυσικός του διάσημου Perimeter Institute στο Γουοτερλού του Καναδά και του γειτονικού Πανεπιστημίου McMaster. O Μπέργκες έστειλε email στους συναδέλφους και φοιτητές του, ενημερώνοντάς τους ότι η επίσημη ανακοίνωση της ανακάλυψης μάλλον θα γίνει στις 11 Φεβρουαρίου στο περιοδικό Nature. Ο ίδιος το έμαθε από «κατασκόπους» που έχουν δει το κείμενο της δημοσίευσης, λέει ο καθηγητής, κλείνοντας το μήνυμα με ένα ενθουσιώδες «Ζήτω! (ελπίζω)». Το email σύντομα διαδόθηκε, καθώς αναρτήθηκε στο Twitter από συνάδελφο του υπό τη μορφή συνημμένης εικόνας. Φωτογραφία. Εδώ και μερικές εβδομάδες κυκλοφορούν στο διαδίκτυο φήμες ότι το πείραμα LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) ανίχνευσε βαρυτικά κύματα που προκλήθηκαν από ένα διπλό σύστημα μαύρων τρυπών που περιφέρονταν η μία γύρω από την άλλη, προκαλώντας διαταραχές στη γεωμετρία του χωρόχρονου. Σύμφωνα με την τελευταία διαρροή, που δημοσιεύει το sciencemag.org http://www.sciencemag.org/news/2016/02/woohoo-email-stokes-rumor-gravitational-waves-have-been-spotted οι δυο μαύρες τρύπες που στροβιλίστηκαν μεταξύ τους και συγχωνεύθηκαν είχαν 29 και 36 ηλιακές μάζες αντίστοιχα, για να καταλήξουν σε μια μαύρη τρύπα 62 ηλιακών μαζών. Κάποιοι μάλιστα, βασισμένοι σ’ αυτές τις φήμες, υπολόγισαν ότι η μέγιστη ισχύς των βαρυτικών κυμάτων που εξέπεμψαν οι δυο μαύρες τρύπες ήταν 1044 Watt και η συχνότητά τους λίγο πριν την συγχώνευσή τους περίπου 300 Hz, ενώ άλλοι έχουν αρχίσει την αντίστροφη μέτρηση μέχρι την Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2016, όταν θα γίνει η υποτιθέμενη επίσημη ανακοίνωση της ανακάλυψης από την πειραματική ομάδα LIGO. Όπως γράφει ο Μπέργκες, οι ερευνητές του LIGO θα αναφέρουν ότι η στατιστική αξιοπιστία της ανακάλυψης φτάνει τα «5,1 σίγμα», πάνω από το όριο των 5 σίγμα που θεωρείται συνήθως το στάνταρτ για την επιβεβαίωση ανακαλύψεων στο χώρο της σωματιδιακής φυσικής. «Αν είναι αλήθεια, τότε έχουμε 90% πιθανότητα ότι θα κερδίσει το φετινό Νόμπελ Φυσικής. [Η σημασία της ανακάλυψης] είναι τεράστια, πέρα από κάθε κλίμακα» σχολίασε ο ερευνητής στο δικτυακό τόπο του Science. Τα βαρυτικά κύματα είναι κυματισμοί που δημιουργούνται στον χωροχρόνο από βίαια κοσμικά φαινόμενα και διαδίδονται στο διάστημα με την ταχύτητα του φωτός. Η ύπαρξή τους είχε προβλεφθεί το 1916 από τον Άλμπερτ Αϊνστάιν, ως συνέπεια της Γενικής Σχετικότητας, μέχρι σήμερα όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί. Τι είναι τα βαρυτικά κύματα και οι ανιχνευτές LIGO http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500056589 Οι τελευταίες φήμες ξεκίνησαν το φθινόπωρο, λίγο μετά την αναβάθμιση των δύο γιγάντιων ανιχνευτών LIGO -ένας στην πολιτεία της Ουάσινγκτον και ακόμα ένας στη Λουιζιάνα. Λειτουργώντας σαν μεζούρες ακριβείας, τα αναβαθμισμένα συστηματα μπορούν θεωρητικά να ανιχνεύσουν αμυδρές παραμορφώσεις του χωροχρόνου που πηγάζουν από απόσταση περίπου 88 εκατομμυρίων ετών φωτός.Τον Μάρτιο του 2015, η ερευνητική κοινότητα είχε αναστατωθεί από φήμες για ανακάλυψη ενός ιδιαίτερου είδους βαρυτικών κυμάτων, τα οποία πρέπει να εμφανίστηκαν μια στιγμή μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Η μελέτη όμως τέθηκε υπό αμφισβήτηση, και ύπαρξη των βαρυτικών κυμάτων μένει ανεπιβεβαίωτη. Τουλάχιστον μέχρι στιγμής. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500056581

Σμήνος 13 δορυφόρων στην πρώτη πτήση του νέου πυραύλου SLS της NASA. Στο πλαίσιο της πρώτης πτήσης του νέου πυραύλου της NASA, SLS (Space Launch System), θα μεταφερθούν στο Διάστημα με μια εκτόξευση 13 μίνι δορυφόροι CubeSats, για δοκιμές πρωτοποριακών ιδεών, μαζί με ένα μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο Orion το 2018, όπως ανακοινώθηκε από την αμερικανική διαστημική υπηρεσία. Οι δορυφόροι αυτοί θα πραγματοποιήσουν έρευνες με προσανατολισμό προς αποστολές εξερεύνησης στο Βαθύ Διάστημα, περιλαμβανομένου του ταξιδιού σοτν Άρη. Η πρώτη πτήση του SLS, υπό την ονομασία EM-1 (Exploration Mission-1) παρέχει μια σπάνια ευκαιρία για αυτά τα μικρής κλίμακας πειράματα να φτάσουν σε μακρινούς διαστημικούς προορισμούς, καθώς οι περισσότερες ευκαιρίες εκτόξευσης για CubeSats περιορίζονται σε χαμηλή τροχιά. Ο Μπιλ Χιλ, στέλεχος της NASA, υπογραμμίζει την «άνευ προηγουμένου» ισχύ του εν λόγω πυραύλου, που επιτρέπει την εκτόξευση του Orion, μαζί με 13 μικρούς δορυφόρους, «φορτία που θα αυξήσουν τις γνώσεις μας για το Βαθύ Διάστημα με ελάχιστο κόστος».Τα «φορτία» που επελέγησαν περιλαμβάνουν το Skyfire της Lockheed Martin (πτήση/ πέρασμα από τη Σελήνη), το Lunar IceCube (Morehead State University- αναζήτηση πάγου και άλλων πόρων στη Σελήνη), NEA Scout (αναγνωριστική αποστολή σε αστεροειδή), BioSentinel (έρευνες πάνω στην επίδραση κοσμικής ακτινοβολίας σε ζωντανούς οργανισμούς για μεγάλη χρονική περίοδο στο Διάστημα), Lunar Flashlight (αναζήτηση πάγου και άλλων υλών στη Σελήνη), CuSP (ουσιαστικά ένας «διαστημικός μετεωρολογικός σταθμός), και το LunaH-Map (έρευνες στον νότιο πόλο της Σελήνης). Τρία επιπλέον δορυφορικά φορτία θα επιλεγούν μέσω του Cube Quest Challenge της NASA. Στην πρώτη αυτή πτήση, ο SLS θα στείλει το Orion σε σταθερή τροχιά πέρα από τη Σελήνη, για να δοκιμαστούν οι επιδόσεις των συστημάτων τους πριν την πρώτη επανδρωμένη αποστολή. Οι δορυφόροι θα απελευθερωθούν μετά την απομάκρυνση του Orion από το SLS. http://www.naftemporiki.gr/story/1062245/sminos-13-doruforon-stin-proti-ptisi-tou-neou-puraulou-sls-tis-nasa Apple Campus 2: Το νέο «διαστημόπλοιο» της εταιρείας από ψηλά. Το νέο «διαστημόπλοιο» της Apple, το Apple Campus 2 είναι έτοιμο να ξεκινήσει τη λειτουργία του στα τέλη του 2016 και με 10 μήνες για τα τέλη του έτους, η κατασκευή του προχωράει συνεχώς και οι διάφορες εργασίες έχουν αυξηθεί με ραγδαίους ρυθμούς. Το συγκεκριμένο κτήριο θα έχει και χώρο επισκεπτών, χώρο παρουσιάσεων, νέα και αναβαθμισμένα κτήρια, καθώς κι ένα ξεχωριστό τμήμα για την έρευνα και ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών (Research and Development). Ένας χρήστης Drone, ο Duncan Sinfield, μοιράστηκε ένα βίντεο στο Youtube, δίνοντας μια καλύτερη ματιά για το νέο κτήριο της Apple, καθώς και την πρόοδο των κατασκευών, οι οποίες έχουν ξεκινήσει εδώ και πάρα πολύ καιρό. Ένα μεγάλο μέρος του εξωτερικού χώρου έχει ολοκληρωθεί, ενώ οι γερανοί που βρίσκονται στο σημείο, μεταφέρουν συνεχώς υλικά από την μία οροφή στην άλλη, προκειμένου να ολοκληρωθεί το εξωτερικό του κτηρίου. Παράλληλα με τις κατασκευές, ηλιακοί πίνακες έχουν τοποθετηθεί στο χώρο του πάρκινγκ του κτηρίου. Βίντεο. http://www.pronews.gr/portal/20160204/%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%B1/apple-campus-2-%CF%84%CE%BF-%CE%BD%CE%AD%CE%BF-%C2%AB%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CF%8C%CF%80%CE%BB%CE%BF%CE%B9%CE%BF%C2%BB-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%B5%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%88%CE%B7%CE%BB%CE%AC-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF Ξενάγηση στο διεθνή διαστημικό σταθμό. http://www.prisonplanet.gr/διάστημα/106006-ξενάγηση-στο-διεθνή-διαστημικό-σταθμό

Αστεροειδής θα περάσει ξυστά από τη Γη στις 5 Μαρτίου. Ένας αστεροειδής με μέγεθος όσο ένα γήπεδο μπάσκετ θα περάσει ξυστά από την Γη τον επόμενο μήνα, αν και οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι για το πόσο κοντά θα φτάσει. Ο αστεροειδής 2013 TX68, με διάμετρο περίπου 30 μέτρα, θα περάσει κοντά από τη Γη στις 5 Μαρτίου. Ο βράχος θα πλησιάσει σε απόσταση 17.700 χιλιομέτρων – λιγότερο από το 5% της απόστασης μεταξύ σελήνης και Γης, σύμφωνα με τους αξιωματούχους της NASA. Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος σύγκρουσης του αστεροειδή 2013 TX68, που εντοπίστηκε για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2013, με τη Γη σε αυτό το πέρασμα, καθησυχάζουν οι ειδικοί. Ωστόσο, υπάρχει μια εξαιρετικά μικρή πιθανότητα – μικρότερη από 1 στα 250 εκατομμύρια, μιας σύγκρουσης με τη Γη στις 28 Σεπτεμβρίου του 2017. Να σημειωθεί ότι οι επιστήμονες πιστεύουν πως το αντικείμενο που εξερράγη πάνω από την ρωσική πόλη Chelyabinsk τον Φεβρουάριο, προκαλώντας ζημιές σε κτίρια και τραυματίζοντας πάνω από 1.000 άτομα, είχε μέγεθος περίπου 20 μέτρων. Αν ο αστεροειδής 2013 TX68 ή κάποιος άλλος του ίδιου μεγέθους χτυπήσει τη Γη, η έκρηξη που θα σημειωθεί θα είναι δύο φορές πιο μεγάλη από αυτή στο Chelyabinsk, δήλωσαν αξιωματούχοι της NASA. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64326627

Wendelstein 7-X: το γερμανικό πείραμα πυρηνικής σύντηξης. «Η στιγμή αυτή ίσως αναγνωριστεί μια μέρα ως ορόσημο στην έρευνα της πυρηνικής σύντηξης» είπε η καγκελάριος. Είχε μόλις πατήσει το κουμπί για να δημιουργήσει μια σφαίρα πλάσματος δέκα φορές πιο καυτή από τον Ήλιο. Η Άνγκελα Μέρκελ, κάτοχος διδακτορικού στη Φυσική, εγκαινίασε την Τετάρτη το Wendelstein 7-X, ένα φιλόδοξο πείραμα που υλοποιεί το Ινστιτούτο Φυσικής Πλάσματος στο Γκράιφσβαλντ της Γερμανίας. Στόχος του είναι να φέρει ένα βήμα πιο κοντά το όνειρο της καθαρής, ανεξάντλητης ενέργειας από πυρηνική σύντηξη, την αντίδραση που τροφοδοτεί τα άστρα. Στην καρδιά της γιγάντιας εγκατάστασης βρίσκεται ένα κάνιστρο σε σχήμα ντόνατ, μέσα στο οποίο διοχετεύτηκε την Τετάρτη μια μικρή ποσότητα αέριου υδρογόνου. Όταν βομβαρδίστηκε με ακτινοβολία που αντιστοιχεί σε 6.000 φούρνους μικροκυμάτων, το υδρογόνο μετατράπηκε σε υπέρθερμο, ιονισμένο αέριο γνωστό ως πλάσμα. Το πρώτο πλάσμα υδρογόνου στον αντιδραστήρα σύντηξης Wendelstein 7-X, που «πυροδοτήθηκε» από την Μέρκελ Το πλάσμα διατηρήθηκε σε αυτήν την κατάσταση για ένα κλάσμα του δευτερολέπτου πριν κρυώσει και πάλι -αυτό όμως ήταν αρκετό για να θεωρηθεί επιτυχημένη η έναρξη του πειράματος έπειτα από έξι χρόνια κατασκευής και δοκιμών. Σε αυτές τις συνθήκες ακραίας θερμοκρασίας, τα άτομα υδρογόνου ενώνονται και μετατρέπονται σε ήλιο, απελευθερώνοντας ταυτόχρονα μεγάλες ποσότητες ενέργειας. Όμως, σε όλα τα πειράματα που έχουν πραγματοποιηθεί ως σήμερα, η ενέργεια που απαιτείται για λίγα δευτερόλεπτα πυρηνικής σύντηξης είναι περισσότερη από αυτή που τελικά παράγεται από την αντίδραση. Μια πειραματική εγκατάσταση παρόμοια με το Wendelstein 7-X βρίσκεται ήδη υπό κατασκευή στο Κανταράς της Γαλλίας. Είναι ο ITER, ο Διεθνής Θερμοπυρηνικός Πειραματικός Αντιδραστήρας, ο οποίος βασίζεται κι αυτός σε ένα γιγάντιο κάνιστρο σε σχήμα ντόνατ. Ο αντιδραστήρας του ITER, γνωστός ως tokamak, επινοήθηκε από σοβιετικούς φυσικούς τη δεκαετία του 1950 και θεωρείται εύκολο να κατασκευαστεί αλλά πολύ δύσκολο να λειτουργήσει. Αντίθετα, το Wendelstein 7-X βασίζεται σε αντιδραστήρα stellarator, ο οποίος εφευρέθηκε το 1950 από τον αμερικανό φυσικό Λάιμαν Σπίτζερ. Η σημαντικότερη διαφορά είναι ότι οι αντιδραστήρες tokamak διατηρούν μετέωρο το σύννεφο πλάσματος διοχετεύοντάς του ένα ισχυρό ηλεκτρικό ρεύμα, ενώ οι αντιδραστήρες stellarator χρησιμοποιούν μαγνητικά σπειρώματα για να κρατήσουν το πλάσμα μακριά από τα τοιχώματα του αντιδραστήρα. Οι αντιδραστήρες stellarator «είναι πολύ πιο δύσκολο να κατασκευαστούν αλλά πιο εύκολο να λειτουργήσουν» εξήγησε στο Associated Press ο Τόμας Κλίνγκερ, επικεφαλής του γερμανικού πειράματος. Η πειραματική εγκατάσταση δεν σχεδιάστηκε για να παράγει ενέργεια, αλλά για να δοκιμάσει τις τεχνολογίες που απαιτούνται πριν από την εμπορική αξιοποίηση της σύντηξης. Τα επόμενα χρόνια η θερμοκρασία και η διάρκεια του πλάσματος θα αυξάνονται με απώτερο στόχο τη διατήρησή του σε σταθερή μορφή για 30 λεπτά. Τα πρώτα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από σύντηξη σίγουρα απέχουν αρκετές δεκαετίες στο μέλλον και αρκετοί θεωρούν ότι τα πειράματα σύντηξης είναι απλά σπατάλη χρημάτων. Η Γερμανία πάντως επέμεινε στο Wendelstein 7-X παρόλο που το κόστος έχει ξεπεράσει το ένα δισ. ευρώ αν ληφθούν υπόψη και οι μισθολογικές δαπάνες. «Είναι μια καλή επένδυση» επέμεινε η Άνγκελα Μέρκελ κατά την τελετή της Τετάρτης. Ο ΙΤΕΡ, πάλι, προγραμματιζόταν αρχικά να τεθεί σε λειτουργία το 2016, ωστόσο λόγω των σοβαρών καθυστερήσεων η ενεργοποίησή του δεν αναμένεται τώρα πριν από το 2025 το νωρίτερο. http://physicsgg.me/2016/02/04/wendelstein-7-x-%cf%84%ce%bf-%ce%b3%ce%b5%cf%81%ce%bc%ce%b1%ce%bd%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%80%ce%b5%ce%af%cf%81%ce%b1%ce%bc%ce%b1-%cf%80%cf%85%cf%81%ce%b7%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%82-%cf%83%cf%8d/

Παγκόσμια πρωτιά για Έλληνα φυσικό. Πρωτιά σε παγκόσμιο επίπεδο κέρδισε έλληνας φυσικός της διασποράς ο δρ. Ελευθέριος Γουλιελμάκης ο οποίος είναι ερευνητής στο γερμανικό Ινστιτούτο Κβαντικής Οπτικής Μαξ Πλανκ. Ο Έλληνας φυσικός κατάφερε να δημιουργήσει τους πιο βραχέις παλμούς φωτός( «φλας») και με αυτούς μπόρεσε και μέτρησε πόσο χρόνο κάνουν για να αντιδράσουν τα ηλεκτρόνια απ το φως, που βρίσκονται στα άτομα της ύλης. Το «φλας» του έλληνα φυσικού αναβοσβήνει κάθε 380 αττοδευτερόλεπτα δηλαδή 380 δισεκατομμυριοστά του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου. Ο χρόνος αντιδράσεις των ηλεκτρονίων στο φως μετρήθηκε περίπου 100 αττοδευτερόλεπτα. Ο έλληνας φυσικός γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης το 1975, αποφοίτησε από το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και πήρε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Σήμερα είναι επικεφαλής της Ομάδας Αττοηλεκτρονικής του Εργαστηρίου Αττοφυσικής του Ινστιτούτου Κβαντικής Οπτικής Μαξ Πλανκ στο Γκάρτσινγκ. http://www.prisonplanet.gr/sci-tech/105792-παγκόσμια-πρωτιά-για-έλληνα-φυσικό Επτά Έλληνες ανάμεσα στους επιστήμονες με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως το 2015. Επτά Έλληνες ακαδημαϊκοί περιλαμβάνονται στη λίστα των 3.000 επιστημόνων με τη μεγαλύτερη επιρροή, παγκοσμίως, που συντάσσει κάθε χρόνο ο οργανισμός Thomson Reuters. «Είναι ασφαλώς μία πολύ μεγάλη τιμή. Όχι μόνο για μένα, αλλά και για το ίδρυμά μας και φυσικά για τη χώρα μας» δήλωσε στο αθηναϊκό πρακτορείο ο Μελέτιος Αθανάσιος Δημόπουλος, πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών και ένας από τους επτά Έλληνες επιστήμονες που διακρίθηκαν. Οι υπόλοιποι έξι είναι ο Γεράσιμος Φιλιππάτος, επίσης, καθηγητής Ιατρικής στο ΕΚΠΑ και από το 2014 πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Καρδιακής Ανεπάρκειας, οι Κωνσταντίνος Ρακόπουλος και Δημήτριος Ρακόπουλος, καθηγητές στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, ο Γιώργος Καραγιαννίδης, καθηγητής Πληροφορικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και - από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών - οι καθηγητές Δήμητρα Δαφερέρα και Μόσχος Πολυσίου. Το μέγεθος της διάκρισης γίνεται αντιληπτό εάν λάβει κανείς υπόψη ότι ο αριθμός των ερευνητών, παγκοσμίως, φτάνει τα εννέα εκατομμύρια, ενώ οι επιστημονικές δημοσιεύσεις ξεπερνούν τα δύο εκατομμύρια ετησίως. Το βασικό κριτήριο επιλογής για την κατάρτιση της λίστας των 3.000 ήταν όχι μόνο ο όγκος των δημοσιεύσεων που έχει κάθε ένας από αυτούς τους επιστήμονες, αλλά και η συχνότητα της χρήσης των ερευνών τους ως πηγή από τους συναδέλφους τους. Ως προς τη χώρα προέλευσης των επιστημόνων, τη μερίδα του λέοντος καταλαμβάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, από τα πανεπιστήμια των οποίων προέρχονται περισσότεροι από τους μισούς διακριθέντες, και ακολουθούν η Βρετανία, η Γερμανία, η Κίνα, η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Ολλανδία, η Ιαπωνία, η Γαλλία, η Ελβετία, η Σαουδική Αραβία και η Ισπανία. Ως προς τον επιστημονικό κλάδο, την πρωτοκαθεδρία έχει η Ιατρική και ακολουθούν η Βιολογία-Βιοχημεία, η Χημεία και η Μοριακή Βιολογία-Γενετική. Τέλος, στα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα στην πρώτη θέση είναι το University California System των ΗΠΑ. Αξίζει να σημειωθεί, ότι στη λίστα περιλαμβάνονται και πολλοί επιστήμονες ελληνικής καταγωγής, οι οποίοι εργάζονται σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, όπως, ο Χριστόδουλος Φλούδας από το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, ο Γιώργος Γιαννάκης από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα και ο Τζον Κληρονόμος από το University British Colυmbia του Καναδά. http://www.pronews.gr/portal/20160205/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%83/%CE%B5%CF%80%CF%84%CE%AC-%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CE%BC%CE%B5%CF%83%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%B5%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B7-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%81%CF%81%CE%BF%CE%AE-%CF%80%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%AF%CF%89%CF%82-%CF%84%CE%BF

Χόκινγκ: Λύση στο ενεργειακό πρόβλημα από μικροσκοπικές μαύρες τρύπες. Τον τρόπο που η θεωρητική φυσική θα μπορούσε να λύσει το ενεργειακό πρόβλημα του πλανήτη, παρουσίασε ο διάσημος Βρετανός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ στο Πρόγραμμα 4 του ραδιοσταθμού του BBC, γνωστό ως Radio 4. Πραγματοποιώντας τη δεύτερη ομιλία του στο πλαίσιο των διαλέξεων Reith, οι οποίες πραγματοποιούνται κάθε χρόνο προς τιμήν του ιδρυτή του BBC John Reith, ο Χόκινγκ εξήγησε με ποιον τρόπο «μικροσκοπικές» μαύρες τρύπες θα μπορούσαν να καλύψουν τις ανάγκες ολόκληρης της ανθρωπότητας σε ηλεκτρική ενέργεια. Ωστόσο, επεσήμανε πως, ακόμη κι αν είναι δυνατόν να υλοποιηθεί ένα τέτοιο σενάριο, θα πρέπει να ξεπερασθούν αρκετά εμπόδια για να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Σύμφωνα με τον ίδιο, μία μαύρη τρύπα με μέγεθος ενός βουνού θα εξέπεμπε ακτινοβολία με τη μορφή ακτίνων Χ και γ με ισχύ περίπου 10 εκατομμυρίων Megawatts, ηλεκτροδοτώντας ολόκληρη τη Γη. Η ακτινοβολία αυτή είναι γνωστή ως ακτινοβολία Χόκινγκ, καθώς προβλέφθηκε για πρώτη φορά από τον Βρετανό φυσικό. Η ύπαρξή της οφείλεται κατ’ αρχάς στη φύση του κενού, σύμφωνα με την κβαντική φυσική, στο οποίο μπορούν να σχηματίζονται ζεύγη εικονικών σωματιδίων και αντισωματιδίων, τα οποία μέσα σε ελαχιστότατο χρόνο εξαϋλώνονται. Αν όμως ένα τέτοιο ζεύγος βρίσκεται στη «γειτονιά» (δηλαδή τον ορίζοντα γεγονότων) μιας μαύρης τρύπας, τότε είναι πιθανό το ένα εικονικό σωματίδιο να καταλήξει στη μαύρη τρύπα, με συνέπεια να μην μπορεί πλέον να εξαϋλωθεί αλληλεπιδρώντας με τον «εταίρο» του. Επομένως, το «ορφανό» εικονικό σωματίδιο που έχει απομείνει θα διαφύγει, σχηματίζοντας την ακτινοβολία Χόκινγκ. Την ίδια στιγμή, πάντως, ο επιστήμονας ξεκαθαρίζει πως μόνο εύκολη υπόθεση δεν θα ήταν η αξιοποίηση μια μαύρης τρύπας για την παραγωγή ηλεκτρισμού. «Δεν θα μπορούσε να εγκατασταθεί σε ένα εργοστάσιο, αφού θα διέφευγε από το πάτωμα, καταλήγοντας στο κέντρο της Γης. Ο μόνος τρόπος για να την ελέγξουμε θα ήταν να τη θέσουμε σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας», σημείωσε. Πρόσθεσε επίσης πως, αν και οι επιστήμονες αναζητούν εδώ και χρόνια μικροσκοπικές μαύρες τρύπες στη φύση, μέχρι σήμερα οι προσπάθειές τους δεν έχουν φέρει αποτέλεσμα. «Δυστυχώς, γιατί σε αντίθετη περίπτωση μάλλον θα είχα πάρει Νόμπελ», συμπλήρωσε χαριτολογώντας. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον ίδιο, θα ήταν δυνατόν να δημιουργηθούν τέτοιες οντότητες στις επιπλέον διαστάσεις του χωρόχρονου. Ένας σημαντικός αριθμός επιστημόνων πιστεύουν πως εκτός από τις τέσσερις γνωστές διαστάσεις, τις τρεις διαστάσεις του χώρου και τη διάσταση του χρόνου, υπάρχουν πρόσθετες διαστάσεις που, αν και δεν τις αντιλαμβανόμαστε, αποτελούν την εξήγηση για άλυτα έως σήμερα μυστήρια της φυσικής. «Με βάση ορισμένες θεωρίες, το σύμπαν που αντιλαμβανόμαστε δεν είναι παρά μια τετραδιάστατη “επιφάνεια” σε έναν χωρόχρονο 10 ή 11 διαστάσεων», σημείωσε. «Ο λόγος που δεν μπορούμε να δούμε τις επιπλέον διαστάσεις είναι ότι το φως δεν διαδίδεται σε αυτές, κάτι που αντίθετα συμβαίνει με τη βαρύτητα. Κάτι που σημαίνει πως θα ήταν πολύ πιο εύκολο να δημιουργήσουμε μια μικροσκοπική μαύρη τρύπα στις έξτρα διαστάσεις». Σύμφωνα με τον ίδιο, μάλιστα, η ύπαρξή τους είναι πιθανό να επιβεβαιωθεί στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN στη Γενεύη. Στη σήραγγα του LHC, δύο δέσμες σωματιδίων κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση, ώστε να συγκρουστούν μεταξύ τους. «Κάποιες από τις συγκρούσεις ενδεχομένως δημιουργήσουν μικροσκοπικές μαύρες τρύπες. Τότε, θα εκπεμφθούν σωματίδια με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, τα οποία θα είναι εύκολο να αναγνωρίσουμε», πρόσθεσε. «Επομένως, ίσως τελικά βραβευθώ με Νόμπελ», κατέληξε. http://www.naftemporiki.gr/story/1062738/xokingk-lusi-sto-energeiako-problima-apo-mikroskopikes-maures-trupes

Μαύρη τρύπα εκτοξεύει ύλη στα πέρατα του Σύμπαντος. Ο γαλαξίας Pictory A βρίσκεται σε απόσταση 500 εκ. ετών φωτός από εμάς. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εικόνα από τις παρατηρήσεις που κάνει σε αυτόν τον γαλαξία ομάδα αστρονόμων χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra. Η εικόνα καταγράφει την δράση της μελανής οπής που βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία. Η μελανή οπή όπως συμβαίνει πολλές φορές σε ενεργές μελανές οπές θερμαίνει την ύλη που απορροφά από το περιβάλλον του και την επιταχύνει σχεδόν στην ταχύτητα του φωτός, εκτοξεύοντας την στο Διάστημα. Αυτό που κάνει ενδιαφέρον το φαινόμενο σε αυτή την περίπτωση είναι ότι η μελανή οπή εκτοξεύει την ύλη σε τρομερές αποστάσεις. Οι ερευνητές εντόπισαν δέσμες ύλης (αέρια) να εκτοξεύονται από την μελανή οπή σε αποστάσεις 300 χιλιάδων ετών φωτός. Η διάμετρος του γαλαξία μας είναι περίπου 100 χιλιάδες έτη φωτός. Με απλά λόγια μέσα σε μια από αυτές τις δέσμες ύλης που εκτοξεύει η μαύρη τρύπα θα μπορούσαν να χωρέσουν άνετα τρεις γαλαξίες σαν τον δικό μας. Η ανακάλυψη αναμένεται να προσφέρει νέα στοιχεία τόσο για αυτό το φαινόμενο όσο και γενικότερα για την λειτουργία των μελανών οπών. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=773967

Διαστημικός περίπατος. Την Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2016, οι κοσμοναύτες Σεργκέι Volkov και Γιούρι Malenchenko ολοκλήρωσαν με επιτυχία την πρώτη το 2016 διαστημικό περίπατο για το πρόγραμμα του ρωσικού τμήματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS). Η καταπακτή εξόδου στο διαμέρισμα docking "Pier" (SB-1) ISS άνοιξε στις 15:56 ώρα Μόσχας. Στην εξωτερική επιφάνεια του σταθμού, οι αστροναύτες εργάστηκαν 4 ώρες και 43 λεπτά αντί των προβλεπόμενων 5 ωρες και 26 λεπτά, διεξάγοντας όλο το συγκρότημα των προγραμματισμένων εργασιών. Οι Γιούρι Malenchenko και Sergei Volkov εργάστηκαν με τις διαστημικές στολές"Orlan" σειρά MK (εκσυγχρονισμένες, μηχανογραφημένες), που προορίζονται για τους αστροναύτες στο διάστημα και, εάν χρειάζεται, εντός του σταθμού σε μη υπό πίεση διαμερίσματα. Ο σχεδιασμός των στολών περιεχει ένα μικρο-υπολογιστή, η οποία παρέχει έλεγχο της αρχικής κατάστασης των συστημάτων της στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την εργασία, και συνεχή παρακολούθηση της κατάστασης λειτουργίας της στολής κατά τη διάρκεια της ασφάλισης και άμεσα κατά τη διάρκεια της εκτός οχήματος δραστηριότητας. Πιο συγκεκριμένα,εγινε δειγματοληψία με επίχρισμα απο την εξωτερική πλευρά του σταθμού στο πείραμα "Δοκιμή", κατέβηκε το monoblock «Expose-Ε», αποσυναρμολογηθηκε το CCM Magazine №2-M2 και ρυθμιστηκε το CCM №3-M2 οι κασέτες που είναι εγκατεστημένες στο MIM-2 BEO №2 στην MIM-2 στο πλαίσιο του πειράματος "Endurance", και αλλαξαν τον προσανατολισμό της BKDO συσκευής στην MIM-2, που έχει εγκατασταθεί στα μαλακά κιγκλιδώματα στο κωνικό τμήμα της CHR-3 FGB "Zarya", εγινε το πείραμα "Αποκατάσταση" στην VU DC1 και πραγματοποιήθηκε φωτογράφηση της επιφάνειας του ρωσικού τμήματος του ISS. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση οι κοσμοναύτες επέστρεψαν στο ΔΔΣ. Η έξοδος της καταπακτής εκλεισε στις 20:39 MSK. http://www.energia.ru/ru/news/news-2016/news_02-04.html Η Κίνα σχεδιάζει την εκτόξευση 40 νέων δορυφόρων Beidou! Η Κίνα σχεδιάζει να εκτοξεύσει 40 νέους δορυφόρους τύπου Beidou, εντός των ερχόμενων πέντε ετών, σύμφωνα με όσα δήλωσε εκπρόσωπος της κινεζικής εταιρείας διαστημικών μελετών. Οι συγκεκριμένοι δορυφόροι αναμένεται να χρησιμοποιηθούν για την παροχή πληροφοριών κυρίως σε συστήματα πλοήγησης. Μέχρι σήμερα η Κίνα διαθέτει σε τροχιά 16 δορυφόρους Beidou οι οποίοι της δίνουν τη δυνατότητα καταγραφής συντεταγμένων για εγχώρια χρήση συστημάτων πλοήγησης, ενώ τον Μάρτιο του 2015 προχώρησε στην εκτόξευση του 17ου δορυφόρου ο οποίος χρησιμοποιείται και από ξένες εταιρείες για δεδομένα παγκόσμιας κλίμακας. Με το νέο πρόγραμμα και τους 40 νέους δορυφόρους η Κίνα αναμένεται να γίνει με διαφορά η κορυφαία χώρα του κόσμου, τόσο σε γεωγραφική κάλυψη όσο και σε ταχύτητα μετάδοσης γεωγραφικών δεδομένων. Σήμερα το σύστημα των 17 δορυφόρων αποφέρει ετησίως περισσότερα από 31 δισεκατομμύρια δολάρια έσοδα στην Κίνα. http://www.pronews.gr/portal/20160203/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%B7-%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%AC-%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CF%83%CF%87%CE%B5%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CE%B6%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CE%BA%CF%84%CF%8C%CE%BE%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7-40-%CE%BD%CE%AD%CF%89%CE%BD-%CE%B4%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CF%8C%CF%81%CF%89%CE%BD-beidou Φωτονικό μόντεμ από τη NASA. Ομάδα ερευνητών της NASA έχει επιφορτιστεί με την ανάπτυξη ενός μόντεμ, το οποίο θα αξιοποιεί φωτονική τεχνολογία προκειμένου να φέρει επανάσταση στις τηλεπικοινωνίες, το medical imaging, την εθνική άμυνα κ.ά.. Το πρώτο ενσωματωμένο φωτονικό μόντεμ της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας θα δοκιμαστεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό κατά το 2020, στο πλαίσιο του Laser Communications Relay Demonstarion (LCRD). Πρόκειται για μια συσκευή μεγέθους κινητού τηλεφώνου, με λειτουργίες οι οποίες βασίζονται στην οπτική τεχνολογία, όπως λέιζερ κ.ά, πάνω σε ένα μικροτσίπ- ακριβώς όπως τα ενσωματωμένα κυκλώματα τα οποία συναντώνται στο σημερινό ηλεκτρονικό υλισμικό (hardware). Στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, το LCRD LEO (Low-Earth Orbit) User Modem and Amplifier (ILLUMA) θα χρησιμοποιηθεί ως τέρμιναλ χαμηλής τροχιάς, επιδεικνύοντας δυνατότητες επικοινωνιών υψηλής ταχύτητας με λέιζερ. Το ILLUMA ενσωματώνει την ανερχόμενη τεχνολογία ενσωματωμένης φωτονικής, η οποία αναμένεται να μεταμορφώσει οποιαδήποτε τεχνολογία χρησιμοποιεί φως- από τις επικοινωνίες Ίντερνετ μέσω οπτικής ίνας μέχρι φασματόμετρα, εντοπιστές χημικών κ.ά. Η NASA βασίζεται σε RF (ραδιοσυχνότητες) επικοινωνίες από το 1958, ωστόσο πλέον οι αποστολές απαιτούν όλο και υψηλότερα data rates. Σε αυτό το πλαίσιο λαμβάνει χώρα το LCRD, που υπόσχεται να φέρει επανάσταση στον τρόπο που η NASA αποστέλλει και λαμβάνει δεδομένα, βίντεο και άλλες πληροφορίες. Η τεχνολογία αυτή θα χρησιμοποιεί λέιζερ για την κωδικοποίηση και μετάδοση δεδομένων σε rates 10 με 100 φορές ταχύτερα από ό,τι ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται σήμερα, απαιτώντας μικρότερη μάζα και ενέργεια. Ένα τεχνολογικό άλμα τέτοιου είδους θα επέτρεπε την αποστολή βίντεο και μετρήσεων/ δεδομένων υψηλής ανάλυσης/ λεπτομέρειες από διαστημόπλοια μακριά στο Ηλιακό Σύστημα, επιτρέποντας πιο ενδελεχή μελέτη άλλων κόσμων- όπως οι επιστήμονες του σήμερα μελετούν καλύτερα τυφώνες αλλά και άλλα κλιματικά φαινόμενα και μεταβολές στη Γη. Το όλο project, που αναμένεται να αρχίσει σε επιχειρήσεις το 2019, δεν αποτελεί την πρώτη προσπάθεια της NASA στον χώρο των επικοινωνιών λέιζερ: Υπενθυμίζεται ότι το 2013 το LADEE (Lunar Atmosphere and Dust Environment Explorer) επέδειξε ταχύτητες ρεκόρ download και upload, από και προς σεληνιακή τροχιά στα 622 Mbps και 20 Mbps αντίστοιχα. Ωστόσο, το LCRD προορίζεται να αποτελέσει επιχειρησιακό σύστημα μετά από μια αρχική περίοδο δοκιμών/ επίδειξης δύο ετών. http://www.naftemporiki.gr/story/1062121/fotoniko-montem-apo-tinasa

Οι κορυφαίες διαστημικές βόλτες όλων των εποχών. Η εξερεύνηση ήταν ανέκαθεν στη φύση του ανθρώπου, ο οποίος ήθελε διαρκώς να ταξιδεύει μακριά, να γνωρίζει νέους τόπους και να κατακτά όλο και πιο μακρινούς ορίζοντες. Από το πεδίο εξερεύνησης δεν θα μπορούσε ασφαλώς να λείπει το διάστημα, που αποτελούσε έναν στόχο απίστευτα θελκτικό τον οποίο ο άνθρωπος επιχειρούσε να κατακτήσει. Και βέβαια η εξερεύνηση δεν περιορίζεται στην αποστολή δορυφόρων και διαστημικών λεωφορείων αλλά επεκτείνεται και στις δραστηριότητες εκτός του οχήματος, τους λεγόμενους διαστημικούς περιπάτους, που πραγματοποιούνται υπό εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες καθώς ορισμένες φορές η θερμοκρασία φτάνει ακόμα και τους – 150 βαθμούς Κελσίου. Ο πρώτος διαστημικός περίπατος έγινε από τον Ρώσο αστροναύτη Alexei Leonov στις 18 Μαρτίου του 1965 και είχε διάρκεια δέκα λεπτών. Ακολούθησε χρονικά ο Ed White που έμεινε και στην ιστορία ως ο πρώτος Αμερικανός που περπάτησε στο διάστημα και μάλιστα επί 23 ολόκληρα λεπτά. Έκτοτε, όπως ήταν αναμενόμενο, η διάρκεια μιας διαστημικής βόλτας ξεπερνά κατά πολύ τις πρώτες δοκιμές, αφού σήμερα χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας, αυτή μπορεί να διαρκέσει από πέντε έως οκτώ ώρες. Το παγκόσμιο ρεκόρ για τις περισσότερες διαστημικές βόλτες κατέχει ο Ρώσος Anatoly Solovyev που έχει στο ιστορικό του 16 περιπάτους ενώ το αμερικανικό ρεκόρ κατέχει ο αστροναύτης της NASA Michael Lopez-Alegria με δέκα περιπάτους. 1.O Ιάπωνας αστροναύτης Soichi Noguchi χαιρετάει την κάμερα τον Αύγουστο του 2005. Ο αστροναύτης Steve Robinson που τον φωτογραφίζει αντικατοπτρίζεται στην προσωπίδα του. 2.Ο αστροναύτης Εdward H. White II αιωρείται στο διάστημα κατά τη διάρκεια της αποστολής Gemini IV. O White πέρασε 21 λεπτά έξω από το διαστημόπλοιο στις 3 Ιουνίου του 1965 με αποτέλεσμα να γίνει ο πρώτος Αμερικανός που περπάτησε στο διάστημα. 3.Ο αστροναύτης Bruce McCandless βρέθηκε περίπου 100 μέτρα από το διαστημικό λεωφορείο Challenger, μακρύτερα από ό,τι έχει βρεθεί κάποιος στο παρελθόν. Καθοδηγούμενος από μια Επανδρωμένη Μονάδα Ελιγμών (Manned Maneuvering Unit), ο αστροναύτης μπορεί να αιωρείται ελεύθερος στο διάστημα. Ο McCandless και ο συνάδελφός του αστροναύτης Robert Stewart ήταν οι πρώτοι που δοκίμασαν μια τέτοια συσκευή κατά τη διάρκεια της αποστολής 41-B το 1984. 4.Ο αστροναύτης της NASA Mike Massimino κοιτάζει από το παράθυρο του διαστημοπλοίου στις 17 Μαίου του 2009. Ήταν μάλιστα ο πρώτος που έστειλε μήνυμα απο το διάστημα μέσω Twitter, το οποίο ανέφερε: «Από τροχιά. Η εκτόξευση ήταν φανταστική. Νιώθω πολύ καλά, εργάζομαι σκληρά και απολαμβάνω φανταστικές εικόνες. Ξεκίνησε η μεγαλύτερη περιπέτεια της ζωής μου». 5.Ο Lee M.E. Morin ενώ πραγματοποιεί μια βόλτα στο διάστημα στη διάρκεια κατασκευής του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού στις 13 Απριλίου του 2002. 6.Ο Steve Robinson στον ρομποτικό βραχίονα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού τον Αύγουστο του 2005 κατά τη διάρκεια εργασιών προκειμένου να επισκευαστεί η ασπίδα θερμότητας του διαστημικού λεωφορείου Discovery. 7.O αστροναύτης Dale A. Gardner κρατάει ένα σήμα με την ένδειξη «Πωλείται» στη διάρκεια δραστηριότητας εκτός διαστημοπλοίου στις 14 Νοεμβρίου του 1984. 8.Ο αστροναύτης της Nasa Steven L. Smith στη διάρκεια επισκευής του διαστημικού τηλεσκόπιου Hubble το 1999. Τέθηκε σε τροχιά από το αμερικανικό Διαστημικό Λεωφορείο Ντισκάβερι τον Απρίλιο του 1990 και έχει πάρει το όνομά του από τον αστρονόμο Έντγουιν Χαμπλ. Αν και δεν ήταν το πρώτο διαστημικό τηλεσκόπιο, ήταν ένα από τα πιο ευέλικτα και έδωσε σημαντικά αποτελέσματα με εικόνες που δεν ήταν εφικτό να ληφθούν από τα επίγεια τηλεσκόπια. http://www.pronews.gr/portal/20160130/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CE%BF%CE%B9-%CE%BA%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CE%B1%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B2%CF%8C%CE%BB%CF%84%CE%B5%CF%82-%CF%8C%CE%BB%CF%89%CE%BD-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B5%CF%80%CE%BF%CF%87%CF%8E%CE%BD-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C

«Luna-9": η πρώτη ομαλή προσγείωση στην επιφάνεια της σελήνης - 50 χρόνια. Ακριβώς πριν από μισό αιώνα - την 3η του Φεβρουαρίου 1966 - πρώτη φορά στην ιστορία της εξερεύνησης του διαστήματος έχει πραγματοποιηθεί μια ομαλή προσγείωση στη σεληνιακή επιφάνεια. Ο Σοβιετικός αυτόματος σεληνιακός σταθμός (ALS) "Luna-9" προσγειώθηκε δυτικά του Reiner κρατήρα στον ωκεανό των καταιγίδων, ανοίγοντας ένα νέο στάδιο στην ανάπτυξη της Αστροναυτικής. Ο σταθμός σχεδιάστηκε από την Ε-6, που αναπτύχθηκε σε OKB-1 (τώρα RSC «Energia»), η κατάρτιση και η έναρξη λειτουργίας πραγματοποιείται σε συνδυασμό με το εργοστάσιο. Α.Ε. Lavochkin Design Bureau και GN Babakina.Το «Luna-9" αποτελείται από αυτόματο σεληνιακο σταθμο, συστημα προώθησης και διαμερίσματα με ηλεκτρικές συσκευές. Ο αυτόματος σεληνιακός σταθμός είχε διάμετρο 58 εκατοστά και βάρος 100 kg. Ήταν ένα σφραγισμένο δοχείο σε σχήμα αυγού, που μεσα έχουν εγκατασταθεί ραδιόφωνο, το λογισμικό , μπαταρία, θερμικό συστημα ελέγχου και επιστημονικα οργάνα. Το άνω μέρος της μπάλας καλύφθηκε από τέσσερα μεταλλικα "πέταλα" -antennami που ανοίγουν αυτόματα μετά από μια ομαλή προσγείωση. Υπήρχαν επίσης δύο μπαλόνια-απορροφητήρες, που καλύπτουν από όλες τις πλευρές τον σταθμό για να μαλακώσει η σεληνιακή προσγείωση.Η διάρκεια της ζωντανής ύπαρξης του ALS στην επιφάνεια της σελήνης ήταν 75 ώρες. Στην φωτογραφία η πρώτη φωτογραφία της Σελήνης. http://www.energia.ru/ru/news/news-2016/news_02-03.html

Μια ελληνική ομάδα μεταξύ των φιναλίστ για τον Ευρωπαϊκό διαγωνισμό CanSat 2016! Το Γραφείο Εκπαίδευσης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσε τα ονόματα των πέντε τυχερών ομάδων που έχουν επιλεγεί για τον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό CanSat 2016 που θα πραγματοποιηθεί στην Πορτογαλία από τις 22 έως τις 26 Ιούνη 2016: DIASat από το Λύκειο Γαζίου «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος», Γάζι, Ηράκλειο, Κρήτη (Ελλάδα) SPAICS (Satellite Program Amsterdam International Community School) από το International Community School του Άμστερνταμ, Άμστερνταμ (Ολλανδία) TerraSat από το Institut Terrassa, Τεράσα, Βαρκελώνη (Ισπανία) Τις τρεις ομάδες θα ακολουθήσουν 12 νικήτριες ομάδες από τους Εθνικούς Διαγωνισμούς CanSat, μεταξύ των οποίων: ■Team URSinvestigators από την Κολωνία (Γερμανία) ■Liceo scientifico statale "Albert Einstein" από το Ρίμινι (Ιταλία) Οι υπόλοιπες 10 ομάδες θα γίνουν γνωστές τους επόμενους μήνες. Το Γραφείο Εκπαίδευσης της ESA καλεί τους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να λάβουν μέρος στον Ευρωπαϊκό διαγωνισμό CanSat από το 2010. Ο Ευρωπαϊκός διαγωνισμός CanSat αποτελεί μέρος της πρωτοβουλίας της ESA να εμπνεύσει τους νέους για μια καριέρα στα πεδία STEM (επιστήμη, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά), με απώτερο στόχο την εξασφάλιση της διαθεσιμότητας εργατικού δυναμικού υψηλής εξειδίκευσης στη διαστημική βιομηχανία του μέλλοντος. Είναι η πέμπτη φορά που ένα ελληνικό σχολείο είναι ανάμεσα στη λίστα των φιναλίστ από την έναρξη του διαγωνισμού CanSat το 2010. Το 3ο Γενικό Λύκειο Μυτιλήνης έχει συμμετάσχει τρεις φορές σε προηγούμενες προκλήσεις Cansat: το 2010 (ομάδα: Icaromenippus), το 2012 (ομάδα: Icaromenippus 3D) και το 2014 (ομάδα: Aristarchus), κερδίζοντας τη δεύτερη θέση στον τελικό τις δύο τελευταίες χρονιές (στην κατηγορία για προχωριμένους το 2014). To 2014 η ομάδα ViannoSat από το Λύκειο Βιάννου από την Κρήτη βραβεύτηκε ως η μικρότερη ομάδα που κατόρθωσε ποτέ επιτυχημένη εκτόξευση και ολοκλήρωση της αποστολής της στον διαγωνισμό CanSat (στην κατηγορία Αρχάριοι). Ενώ το 2015 η ομάδα g-Rosetta από το 1ο Σχολικό Εργαστηριακό Κέντρο Αθηνών και το 1ο Επαγγελματικό Σχολείο των Αγίων Αναργύρων επιλέχθηκε και εκπροσώπησε την Ελλάδα στον τελικό. Εκτός από την επιλογή της ESA, οι διοργανωτές του διαγωνισμού σε εθνικό επίπεδο εξασφαλίζουν αυτόματα μια θέση για την νικήτρια ομάδα τους. Δώδεκα από αυτούς αναμένεται να λάβουν μέρος στο διαγωνισμό το 2016. Για άλλη μια φορά η διαδικασία επιλογής αποδείχθηκε δύσκολη, με πάνω από 10 προτάσεις, που ελήφθησαν από διάφορα κράτη μέλη της ESA που δεν έχουν ακόμη εθνικό διαγωνισμό. Τρεις από αυτές τις ομάδες έχουν επιλεγεί για να λάβουν μέρος στην Καμπάνια Εκτόξευσης (Launch Campaign). Κάθε ομάδα αποτελείται από μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ηλικίας 16 ετών και άνω, επικουρούμενοι από έναν καθηγητή ή δάσκαλο. Ομοίως, όπως συμβαίνει σε ένα διαστημικό πρόγραμμα στην πραγματική ζωή, οι ομάδες θα αναπτύξουν τα προτζεκτ τους και θα υποβάλλουν εκθέσεις προόδου (Progress Reports) στους ειδικούς της ESA, οι οποίοι στη συνέχεια θα στείλουν τα σχόλιά τους και θα αποφασίσουν αν οι CanSats είναι άξιοι πτήσης κατά την άφιξη τους στην Εκστρατεία Εκτόξευσης. Το Γραφείο Εκπαίδευσης της ESA θα ήθελε να εκφράσει την ειλικρινή εκτίμησή του προς όλες τις ομάδες που απάντησαν στην πρόσκληση υποβολής προτάσεων και να τους ενθαρρύνει να υποβάλουν εκ νέου το επόμενο έτος και να ενημερώνονται για τις ευκαιρίες στις χώρες τους. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον διαγωνισμό μπορείτε να βρείτε εδώ: 2016 European CanSat Οδηγίες Διαγωνισμού http://esamultimedia.esa.int/docs/edu/2016_European_CanSat_Competition_Guidelines.pdf Πως να οργανώσετε έναν εθνικό διαγωνισμό http://www.esa.int/Education/CanSat/Establishing_new_CanSat_national_competitions email επικοικωνίας: cansat@esa.int http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Mia_ellenikhe_omhada_metaxhu_ton_phinalhist_gia_ton_Eyropaikho_diagonismho_CanSat_2016! Εκτόξευση του "Proton-M", με το διαστημικό σκάφος EUTELSAT 9Β Στις 30 Ιανουαρίου του 2016 στις 1:20 MSK το όχημα εκτόξευσης (LV) «Proton-M» με το ανώτερο στάδιο "Briz-M» και το τηλεπικοινωνιακο διαστημόπλοιο EutelSat 9Β («Eutelsat-9Β») εκτοξεύτηκε με επιτυχία από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Μετά από 9 λεπτά. 42 sec. μετά την εκτόξευση το ανώτερο στάδιο καθαρά διαχωρίζεται από το τρίτο στάδιο του οχήματος εκτόξευσης και μπαινει στην υπολογισμένη τροχιά. Η συνολική διάρκεια της πτήσης από την έναρξη της εκτόξευσης πριν από το διαχωρισμό του διαστημικού σκάφους θα είναι 9 ώρες και 12 λεπτά. Ο διαχωρισμός του διαστημικου σκάφους EutelSat 9Β έχει προγραμματιστεί για τις 10:32 MSK στις 30ης Ιανουαρίου 2016. Η εκτόξευση του "Proton-M" είναι η πρώτη το 2016 και 410 σε ολόκληρη την ιστορία του φορέα πυραυλου "Proton", από το 1965. Το Διαστημόπλοιο Eutelsat 9Β έχει σχεδιαστεί για υπηρεσίες ψηφιακής τηλεόρασης για την Σκανδιναβία και τις χώρες της Βαλτικής. http://www.roscosmos.ru/21944/

Ευρωπαϊκός δορυφόρος, ελληνικό hardware. Είμαστε στο Κορωπί, στο κτίριο της εταιρείας European Sensor Systems (ESS), μπροστά στο clean room. O συγκεκριμένος «καθαρός χώρος», ειδικά σχεδιασμένος και αποστειρωμένος, είναι κλάσης 10.000, δεν περιέχει δηλαδή περισσότερα από 10.000 μικροσωματίδια σκόνης. Γι’ αυτό και ο φωτογράφος μας, για να μπει εκεί, πρέπει να κάνει ειδική προετοιμασία: να φορέσει ποδιά, γάντια και σκουφάκι στα μαλλιά, να βγάλει τα παπούτσια του - ώστε να μη μολύνει το εργαστηριακό περιβάλλον. Αυτή η διαδικασία είναι ρουτίνα για όσους εργάζονται στην ESS. Υψηλή τεχνολογία, γαρ. Εδώ, άλλωστε, φτιάχνεται ένα καινοτόμο προϊόν που χρησιμοποιείται για διαστημικές εφαρμογές. Καλώς ήρθατε στον θαυμαστό κόσμο της ελληνικής διαστημικής βιομηχανίας, η οποία -μην απορείτε- όχι μόνο υπάρχει, αλλά και ανθεί, παρά την κρίση και τις τρικλοποδιές που, συνειδητά ή ασυνείδητα, της βάζει το συχνά στενόμυαλο και κοντόφθαλμο ελληνικό κράτος. Επιστροφή στο clean room. Oι άνθρωποι της ESS ελέγχουν κατά πόσον ο μικροσκοπικός αισθητήρας πίεσης που έχουν κατασκευάσει -και ο οποίος κοστίζει 10.000 ευρώ- είναι έτοιμος να σταλεί στον πελάτη. Τι είναι όμως αυτός ο αισθητήρας και σε τι χρησιμεύει; Ας τα πούμε απλά και κατανοητά. Κάθε δορυφόρος που στέλνεται στο Διάστημα διαθέτει μια δεξαμενή καυσίμου. Και έναν αισθητήρα που πρέπει να μετράει την ποσότητα αυτού του καυσίμου, το οποίο είναι άκρως τοξικό. Τον πρώτο χρόνο, οι ενδείξεις του είναι απολύτως ακριβείς. «Είναι σαν το γάμο. Στην αρχή όλα λειτουργούν τέλεια», λέει χαριτολογώντας ο Εμμανουήλ Ζερβάκης, γενικός διευθυντής της ESS. «Στη συνέχεια, όμως, η ακρίβειά του φθίνει. Και αυτό οφείλεται στο εξαιρετικά αντίξοο περιβάλλον του Διαστήματος, με την ακτινοβολία, τη γήρανση των υλικών και πολλούς άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες. Σκεφτείτε, λοιπόν, τι συμβαίνει έπειτα από 15-20 χρόνια - τόσα κατά μέσο όρο μένει ένας δορυφόρος στο Διάστημα. Αν λόγω εσφαλμένης ένδειξης του αισθητήρα η εικόνα που έχει ο χειριστής του είναι ότι το καύσιμο τελειώνει, πρέπει να οδηγήσει το δορυφόρο προς τη Γη, ώστε να καταστραφεί μπαίνοντας στην ατμόσφαιρα. Διαφορετικά, δεν θα μπορεί να τον κινήσει και θα αφήσει στο Διάστημα ένα “σκουπίδι”. Τα πρόστιμα που προβλέπονται γι’ αυτή την περίπτωση ανέρχονται σε αρκετές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Και αν, από την άλλη, καύσιμο υπάρχει αλλά δεν φαίνεται, ο χειριστής θα έχει αναγκαστεί να καταστρέψει πρόωρα το δορυφόρο χωρίς λόγο, κάτι που του κοστίζει επίσης εκατοντάδες εκατομμύρια». Η ESS έρχεται να δώσει λύση με τους δικούς της, πρωτοποριακούς και πάνω απ’ όλα αξιόπιστους αισθητήρες, βασισμένους στην τεχνολογία Microelectromechanical Systems (MEMS) και κατασκευασμένους πάνω σε δισκία πυριτίου. Και μάλιστα είναι η μοναδική εταιρεία που παράγει ένα τέτοιο προϊόν. Πώς έφτασε έως εδώ; «Ηταν στρατηγική επιλογή μας να μπούμε στο χώρο της διαστημικής βιομηχανίας και να δοκιμάσουμε τις δυνάμεις μας», εξηγεί ο κ. Ζερβάκης. Το 2007 υπογράψαμε το πρώτο συμβόλαιό μας με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (European Space Agency - ESA). Εμειναν πολύ ευχαριστημένοι και μας σύστησαν στην AIRBUS, έναν από τους δύο ευρωπαϊκούς κολοσσούς, μαζί με την THALES, που δραστηριοποιούνται στις διαστημικές αποστολές. Το ένα συμβόλαιο έφερνε το άλλο, κι έτσι σήμερα είμαστε βασικοί προμηθευτές τους σε αισθητήρες πίεσης αλλά και επιτάχυνσης (κατά την εκτόξευση του δορυφόρου)». Ισως ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι. «Η διαδικασία πιστοποίησης για να αγοράσει η ESA οτιδήποτε από μια εταιρεία είναι απίστευτα πολύπλοκη και απαιτητική. Για κάθε υλικό που χρησιμοποιούμε -ακόμη και για τις βίδες- πρέπει να ξέρει από τι ακριβώς είναι φτιαγμένο, ποιος είναι ο προμηθευτής, το serial number του. Και τα θέλει όλα γραμμένα αναλυτικά. Το να χτιστεί, λοιπόν, μια σχέση εμπιστοσύνης μαζί της θέλει χρόνο, χρήμα και αφοσίωση. Γι’ αυτό λίγοι το προσπαθούν και ακόμη λιγότεροι το πετυχαίνουν». Ελληνες στο Διάστημα Αλλά δεν υπάρχει μόνο η ESS. H TELETEL παράγει hardware το οποίο ελέγχει την ομαλή λειτουργία των βασικών υποσυστημάτων των δορυφόρων πριν από την εκτόξευση αλλά και λογισμικό που ελέγχει τη λειτουργία πτήσης τους. Η Hellas SAT παρέχει υπηρεσίες μετάδοσης πληροφοριών δεδομένων και φωνής σε μεγάλο αριθμό χρηστών ανά τον κόσμο. Η Prisma Electronics κατασκευάζει ειδικών προδιαγραφών καλώδια για διαστημική χρήση και η INASCO διατάξεις με σύνθετα υλικά τα οποία χρησιμοποιούνται στο Διάστημα λόγω του χαμηλού τους βάρους και της αντοχής τους. Και ο κατάλογος δεν σταματά εδώ. «Σαράντα εταιρείες ασχολούνται σήμερα με το Διάστημα», με ενημερώνει ο Αθανάσιος Πότσης, δραστήριος πρόεδρος της Ενωσης Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ). «Εχουν τζίρο που ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ ετησίως, απασχολούν περίπου 5.000 εργαζομένους και τα προϊόντα τους εξάγονται κατά 99,9%!» Ενα success story άγνωστο, δυστυχώς, στο ευρύ κοινό... Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Η χώρα μας έγινε μέλος της περίφημης ESA, δηλαδή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, το 2005, κατά την περίοδο (επίπλαστης, όπως αποδείχθηκε) ευφορίας που ακολούθησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Η ετήσια συνδρομή για τη συμμετοχή της είναι 10 εκατ. ευρώ. Μεγάλο ποσό, αναμφίβολα. «Υπάρχει όμως μια ιδιαιτερότητα. Βάσει του καταστατικού της ESA, η συνδρομή επιστρέφεται σε ποσοστό 90% στην Ελλάδα με τη μορφή βιομηχανικού έργου». Στα μέσα της δεκαετίας του 2000, βιομηχανικό έργο στην Ελλάδα υπήρχε ελάχιστο. «Αυτό δεν το είχαμε συνειδητοποιήσει ως χώρα όταν μπήκαμε στην ESA», λέει ο κ. Πότσης. «Σκεφτόμασταν μόνο το κομμάτι της έρευνας, το οποίο όμως αφορά μόνο στο 5% του μπάτζετ της. Γι’ αυτό κι εμείς, ως Ενωση, αποφασίστηκε να ενταχθούμε στη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας». Κάπως έτσι, όλη αυτή η χάι-τεκ βιομηχανία βρέθηκε στην αρμοδιότητα των γραφειοκρατών του υπουργείου Παιδείας. Απίστευτο και όμως ελληνικό! Τότε, υπήρχε μόνο ένας μικρός πυρήνας ελληνικών εταιρειών που ασχολούνταν με το Διάστημα. Οι νέες προκλήσεις, όμως, έφεραν κι άλλες. «Ο κλάδος μας χτίστηκε από μηδενική βάση, με επιχειρήσεις εστιασμένες στην καινοτομία, χωρίς τις αγκυλώσεις και τα βαρίδια του παρελθόντος. Ξέρουμε όλοι καλά πως η ESA δεν παίζει. Οταν ετοιμάζει μια αποστολή στον Αρη, για παράδειγμα, θέλει να πάρει από εσένα ένα προϊόν αξιόπιστο, που θα δουλεύει άψογα και δεν θα την προδώσει». Με τον καιρό, το πελατολόγιό τους διευρύνθηκε. Ενδιαφέρον για τα ελληνικά διαστημικά προϊόντα έχουν δείξει η Κίνα, το Ισραήλ, ο Καναδάς, η Ινδία. Δεν αρκεί όμως μόνο η προσπάθεια από πλευράς των ίδιων των εταιρειών. Πρέπει και το ελληνικό κράτος να συνειδητοποιήσει τη σημασία και τη δυναμική της διαστημικής βιομηχανίας μας. «Για να μείνουν στην Ελλάδα οι επιστήμονές μας», όπως τονίζει ο κ. Πότσης. «Δεν μπορεί το υπουργείο Παιδείας να μεριμνά μόνο για τα ερευνητικά ινστιτούτα και τον ακαδημαϊκό χώρο. Βγάζουμε πολλούς εξαιρετικούς επιστήμονες, οι οποίοι φεύγουν από την πατρίδα μας, πάνε στην Ολλανδία, για παράδειγμα, φτιάχνουν εκεί ένα καινοτόμο προϊόν, το οποίο μετά η Ελλάδα θα αναγκαστεί να αγοράσει γιατί το χρειάζεται. Δεν είναι παράλογο;» Αναμφίβολα είναι. Τι του λένε, όμως, οι ιθύνοντες όταν ως πρόεδρος του κλάδου θίγει αυτά τα ζητήματα; «Η χώρα περνάει μια πολύ δύσκολη περίοδο. Οταν πας σε έναν υπουργό, που έχει πολλά και σοβαρά προβλήματα να λύσει, και του μιλάς για το Διάστημα, θα σε δει σαν εξωγήινο! Αλλά ακριβώς αυτή την υπέρβαση πρέπει να κάνει η ελληνική κυβέρνηση: με το βλέμμα στο μέλλον, να δώσει προσοχή στους ανθρώπους που μπορούν να κάνουν τη διαφορά... Ενδεικτικά σας λέω ότι σε μια εξαιρετική χρονιά για το ελαιόλαδο οι εξαγωγές δεν θα ξεπεράσουν τα 600 εκατ. ευρώ. Εμείς χωρίς καμία απολύτως υποστήριξη φτάνουμε τα 200 εκατ.». Αναφέρει και μια χαρακτηριστική στιχομυθία. «Η ESA “τρέχει” ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης start-up. Οταν πήγαμε στη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας και τους είπαμε ότι χρειαζόμαστε τη βοήθειά τους για να ενταχθούμε κι εμείς σ’ αυτό, ξέρετε τις μας απάντησαν: Οτι έχουμε αρκετές εταιρείες για το Διάστημα στην Ελλάδα, δεν θέλουμε άλλες!» http://www.kathimerini.gr/847830/article/epikairothta/episthmh/eyrwpaikos-doryforos-ellhniko-hardware

Νέα στοιχεία για το πως η γη "απέκτησε" το φεγγάρι. Αναζητώντας τον τρόπο δημιουργίας της Σελήνης, αστρονόμοι βρήκαν ενδείξεις πως προήλθε από τη σύγκρουση ενός μικρού πλανήτη με τη Γη, πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η σύγκρουση ήταν τόσο βίαιη που αυτό το «πλανητικό έμβρυο», με όνομα «Θεία», κατέληξε να ενσωματωθεί στη Γη και το φεγγάρι. Δεν είναι πρώτη φορά που επιστήμονες υποστηρίζουν πως η Σελήνη σχηματίσθηκε από μία σύγκρουση στο ηλιακό μας σύστημα. Μέχρι σήμερα, ωστόσο, οι θεωρίες που είχαν προταθεί πρότειναν ότι η Θεία απέσπασε ένα μικρό τμήμα της Γης, εκτινάσσοντάς το σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας, ενώ στη συνέχεια συνέχισε το «ταξίδι» της στο διάστημα. Αντίθετα, η ομάδα από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια υποστηρίζει τώρα πως η Θεία συγχωνεύθηκε με τη Γη. Επομένως, η Σελήνη είναι ένα θραύσμα που αποτελείται από μάζες και των δύο ουράνιων σωμάτων. Για τη μελέτη της, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, η ομάδα ανέλυσε τά σεληνιακά πετρώματα που μετέφεραν στη Γη οι αποστολές Apollo, όπως επίσης και έξι δείγματα ηφαιστειακών πετρωμάτων από τον γήινο μανδύα. Αυτό που μέτρησαν ήταν η αναλογία ισοτόπων οξυγόνου στους βράχους, μετρώντας τον αριθμό των ατόμων οξυγόνου που έχουν διαφορετικό πλήθος πρωτονίων και νετρονίων στον πυρήνα τους. Η συγκεκριμένη αναλογία είναι σημαντική, επειδή αποτελεί ένα είδος «αποτυπώματος» για κάθε πέτρωμα και υποδεικνύει από πού προήλθε. Στη Γη για παράδειγμα, πάνω από το 99,9% του οξυγόνου είναι Ο-16, δηλαδή ένα ισότοπο με 8 πρωτόνια και 8 νετρόνια στον πυρήνα του. Παράλληλα, όμως, στον πλανήτη μας υπάρχουν μικρές ποσότητες Ο-17 και Ο-18. Έτσι, με την αναλογία του Ο-16 και του Ο-17 σε ένα πέτρωμα, όπως και σε οποιοδήποτε άλλο υλικό, οι επιστήμονες μπορούν να μελετήσουν την προέλευσή του. Αν η Θεία απλώς απέσπασε ένα τμήμα της Γης και στη συνέχεια συνέχισε το «ταξίδι» της, όπως υποστήριζαν οι έως σήμερα θεωρίες, τότε η Σελήνη θα έπρεπε να αποτελεί κυρίως από πετρώματα αυτού του πλανήτη. Συνεπώς, τα γήινα και τα σεληνιακά πετρώματα θα έπρεπε να παρουσιάζουν διαφορετική αναλογία ισοτόπων οξυγόνου. Ωστόσο, η έρευνα των επιστημόνων καταρρίπτει αυτή την υπόθεση. «Δεν διαπιστώσαμε καμία διαφορά στις μετρήσεις των ισοτόπων. Ήταν πανομοιότυπες», αναφέρει στο σάιτ του πανεπιστημίου ο Έντουαρντ Γιανγκ, επικεφαλής της ομάδας. Αντίθετα, τα αποτελέσματα ενισχύουν την υπόθεση μιας μετωπικής σύγκρουσης ανάμεσα στη Γη και τη Θεία, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη συγχώνευση των δύο σωμάτων. Επομένως, η μάζα του πλανήτη αναμίχθηκε με αυτής της Γης, με συνέπεια και η Σελήνη να προκύψει από υλικά και των δύο σωμάτων. Οι επιστήμονες δεν έχουν πολλά στοιχεία για τη Θεία – ο Γιανγκ και οι συνάδελφοί του πιστεύουν πως αυτό το «πλανητικό έμβρυο» είχε παρόμοιο μέγεθος με τη Γη, ενώ άλλοι αστρονόμοι θεωρούν πως ήταν παραπλήσιο με τον Άρη. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον Γιανγκ, υπάρχουν ενδείξεις που φανερώνουν πως η μάζα αυτού του πλανήτη αυξανόταν. Κατά συνέπεια, αν είχε «επιβιώσει» από τη σύγκρουση, πιθανότατα θα είχε γίνει ένας ακόμη πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος. Αν επιβεβαιωθεί από ανεξάρτητες μελέτες, η έρευνα των επιστημόνων θα αλλάξει την «επίσημη ιστορία» γέννησης και εξέλιξης του πλανήτη μας. Θα μπορούσε επίσης να αναθεωρήσει τον λόγο ύπαρξης νερού στη Γη. Ο λόγος είναι πως μία τόσο σφοδρή σύγκρουση θα είχε εξαφανίσει οποιοδήποτε υγρό στοιχείο από τον πλανήτη μας. Επομένως, το νερό θα πρέπει να επανεμφανίσθηκε από κάποιον μετεωρίτη, ο οποίος μας «επισκέφθηκε» μερικές δεκάδες εκατομμύρια χρόνια αργότερα. http://www.naftemporiki.gr/story/1062056/nea-theoria-upostirizei-pos-i-gi-proilthe-apo-ti-sugxoneusi-duo-planiton «Πατήστε» το έδαφος της Σελήνης! H Κινεζική Ακαδημία Επιστημών σε συνεργασία με την διαστημική υπηρεσία της χώρας δύο χρόνια μετά την επιτυχή προσεδάφιση στην επιφάνεια της Σελήνης του σκάφους Chang’3 έδωσε στη δημοσιότητα εκατοντάδες εικόνες υψηλής ανάλυσης από τον φυσικό μας δορυφόρο. Πρόκειται για εκπληκτικές εικόνες που κατέγραψαν οι κάμερες του σκάφους και του ρομποτικού εξερευνητή Yutu. Σε αυτές τις εικόνες απεικονίζεται με μεγάλη λεπτομέρεια τόσο το έδαφος της Σελήνης όσο και πετρώματα και άλλα χαρακτηριστικά της. Ο αμερικανικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός διαστημικής μελέτης και έρευνας Planetary Society πήρε την σχετική άδεια να συγκεντρώσει τις εικόνες αυτές και να επιτρέπει σε όποιον επιθυμεί να τις αποθηκεύσει στον υπολογιστή του. Το Chang'e-3 δεν ήταν η πρώτη ρομποτική αποστολή που φτάνει στην επιφάνεια της Σελήνης, ήταν όμως η πρώτη φορά από το 1976 που επιχειρήθηκε μια «μαλακή», ή ελεγχόμενη προσεδάφιση. Το σκάφος έπρεπε να χρησιμοποιήσει προωθητήρες για να ρυθμίζει την ταχύτητα και τον προσανατολισμό του για την κάθοδο. Η τελευταία φορά που είχε συμβεί αυτό ήταν στην σοβιετική αποστολή Luna 24, η οποία έφερε πίσω στη Γη δείγματα του σεληνιακού εδάφους. Η τελευταία μαλακή προσσελήνωση των ΗΠΑ πραγματοποιήθηκε το 1972 με την επανδρωμένη αποστολή Apollo 17. Το Yutu («κουνέλι από ιαδεΐτη») παίρνει το όνομα ενός μυθικού κουνελιού που ζει στο φεγγάρι μαζί με τη θεά Τσανγκ-ε. Το Chang'e-3 ήταν η τρίτη αποστολή της Κίνας στη Σελήνη -οι δύο πρώτες, Chang'e 1 και 2, είχαν τεθεί σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι αναζητώντας κατάλληλη τοποθεσία για προσσελήνωση. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=773605 http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=773605

Ταξιδέψτε στην εντυπωσιακή Δήμητρα. Τον περασμένο Μάρτιο μετά από ένα πολυετές ταξίδι στο ηλιακό μας σύστημα το σκάφος Dawn έφτασε στον ανεξερεύνητο πλανήτη νάνο Δήμητρα. Πρόκειται για το μεγαλύτερο σώμα της Ζώνης των Αστεροειδών που εκτείνεται ανάμεσα στις τροχιές του Άρη και του Δία. Οπως διαπιστώθηκε η Δήμητρα έχει πολύ ενδιαφέρουσα γεωλογία. Οι τεχνικοί της NASA συγκέντρωσαν και επεξεργάστηκαν όλες τις εικόνες που έχει στείλει το Dawn δημιουργώντας ένα καταπληκτικό βίντεο στο οποίο ο θεατής κυριολεκτικά ταξιδεύει πάνω από την επιφάνεια του πλανήτη νάνου. Οταν πλησίασε το «Dawn» στη Δήμητρα εντόπισε δύο ασυνήθιστα λαμπερές κηλίδες μέσα στη λεκάνη ενός κρατήρα διαμέτρου 98 χλμ. Ο κρατήρας ονομάστηκε Occator. Η φύση αυτών των κηλίδων παραμένει αδιευκρίνιστη, ωστόσο οι ερευνητές εικάζουν ότι πρόκειται για πάγο ή άλατα που ήρθαν στην επιφάνεια λόγω κάποιας πρόσκρουσης. Αλλοι επιστήμονες εικάζουν ότι πιθανώς πρόκειται για ένα ηφαίστειο που αντί για πυρακτωμένα υλικά εκτοξεύει νερό. Πριν από λίγους μήνες διαπιστώθηκε ότι στον κρατήρα σχηματίζεται τακτικά ομίχλη η παρουσία της οποίας σύμφωνα με τους ειδικούς ενισχύει το σενάριο της παρουσίας πάγου σε αυτόν. Το Dawn έστειλε νέες εικόνες από ένα ακόμη κρατήρα της Δήμητρας, τον Kupalo, που οι επιστήμονες εκτιμούν ότι είναι από τους νεότερους που έχουν δημιουργηθεί στον πλανήτη. Οπως φαίνεται στις πλαγιές του κρατήρα υπάρχουν αποθέσεις ενός λαμπερού υλικού παρόμοιου με αυτό στον κρατήρα Occator. Οι πρώτες εκτιμήσεις των ειδικών είναι ότι το υλικό στον κρατήρα Kupalo είναι άλατα και πιθανότατα είναι το ίδιο υλικό που υπάρχει και στον κρατήρα Occator. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=773319

Αναζητώντας ζωή στο Σύμπαν. «Υπάρχει ζωή στο Σύμπαν; Είναι η νούμερο ένα ερώτηση που μας κάνουν τα παιδιά όταν έρχονται», μας λέει ο διευθυντής Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου, Μάνος Κιτσώνας. Οι απορίες των μικρών και μεγάλων φίλων του Διαστήματος, τα νέα συναρπαστικά δεδομένα που παράγει η επιστημονική έρευνα σε πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και εξωπλανήτες, αλλά και η παραπληροφόρηση, που «ρέει» στο Διαδίκτυο σαν το «νερό» του Αρη, ήταν ορισμένοι παράγοντες που συνετέλεσαν στη δημιουργία της νέας ψηφιακής παράστασης του Ιδρύματος «Ζωή στο Σύμπαν». Η νέα παραγωγή αρχίζει με μια εισαγωγή για τη ζωή στη Γη και την εξέλιξη, από τους μικροβιακούς οργανισμούς στα κύτταρα, τα μικρά θηλαστικά και από εκεί στον άνθρωπο. Τι συμβαίνει όμως με τη «ζωή» στα άστρα; «Με αφορμή τις πρόσφατες ανακαλύψεις στον Αρη, τον Πλούτωνα και τον Τιτάνα, βλέπουμε το θέμα από καθαρά επιστημονική άποψη. Εξηγούμε τι είναι η ζωή και τι χρειάζεται για να υπάρχει στη μορφή που την ξέρουμε», τονίζει ο κ. Κιτσώνας. Στην ψηφιακή παράσταση ταξιδεύουμε από τη Γη στους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος προτού κάνουμε μια μεγάλη βόλτα στους λεγόμενους εξωπλανήτες που βρίσκονται πέρα από την πλανητική μας «γειτονιά». «Κατοικήσιμη ζώνη» «Συνήθως η αναζήτηση της ζωής επικεντρώνεται σε πλανήτες που βρίσκονται στη λεγόμενη «κατοικήσιμη ζώνη», ώστε να εξασφαλίζουν στην επιφάνειά τους θερμότητα και νερό σε υγρή μορφή», επισημαίνει ο αστρονόμος του Ευγενιδείου Αλέξης Δεληβοριάς και προσθέτει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τα ουράνια σώματα διαθέτουν «εναλλακτικές» πηγές θερμότητας αντί ενός ήλιου. «Αυτό συμβαίνει σε ορισμένους δορυφόρους, όπως του Δία και του Κρόνου, λόγω του φαινομένου της παλιρροϊκής θέρμανσης», σημειώνει. Οπότε οι θεατές θα γνωρίσουν τον Εγκέλαδο, ο οποίος έχει έναν υπόγειο ωκεανό σε υγρή μορφή, την Ευρώπη και τον Τιτάνα που είναι ο μοναδικός, εκτός της Γης, πλανήτης με πυκνή ατμόσφαιρα και υγρές εκτάσεις στην επιφάνειά του, αποτελούμενες από μεθάνιο αντί νερού. «Παρουσιάζουμε περιπτώσεις όπου υπάρχουν προϋποθέσεις ή πιθανότητες για την ύπαρξη κάποιας μορφής ζωής. Ξεκαθαρίζουμε όμως ότι ακόμη δεν έχει ανακαλυφθεί τίποτα σχετικό», τονίζει ο κ. Δεληβοριάς. Προτού απομακρυνθούμε από το ηλιακό μας σύστημα, η «Ζωή στο Σύμπαν» μάς ταξιδεύει στην Αφροδίτη και στον Αρη, για τον οποίο είναι σχεδόν βέβαιο ότι πριν από δισεκατομμύρια χρόνια διέθετε σχεδόν όλες τις βασικές προϋποθέσεις για την ύπαρξη ζωής. Το περασμένο καλοκαίρι το τηλεσκόπιο Κέπλερ ανακάλυψε τον μεγάλο «ξάδερφο» της Γης. Ο πλανήτης που βρίσκεται περίπου 1.400 έτη φωτός μακριά, αλλά μέσα στην «κατοικήσιμη ζώνη» ενός ήλιου, έδωσε μεγάλη ώθηση στην επιστημονική έρευνα των εξωπλανητών. Πρόκειται για τα ουράνια σώματα που βρίσκονται έξω από το ηλιακό μας σύστημα και στη νέα παράσταση του Ιδρύματος παρουσιάζονται οι βασικές μέθοδοι εντοπισμού τους. «Με βάση τα στοιχεία του Κέπλερ μπορούμε να εικάσουμε τον αριθμό των πλανητών που έχει ο γαλαξίας μας και είναι αρκετά δισεκατομμύρια. Ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν ότι περίπου 2 δισεκατομμύρια πλανήτες μπορεί να μοιάζουν με τη Γη και αυτό μόνο για τον δικό μας γαλαξία. Θεωρώ ότι είναι εγωκεντρικό από μέρους μας να θεωρούμε ότι είμαστε οι μόνοι στο Σύμπαν», σημειώνει ο κ. Δεληβοριάς. Και τι χρειάζεται για την ανάπτυξη της ζωής όπως την ξέρουμε; «Ενας πλανήτης με νερό και χρόνος. Πολύς χρόνος για να συμβεί η μετάβαση από το αβιοτικό περιβάλλον στη ζωή», επισημαίνουν. Οι εξωγήινοι Δεν μπορούμε να βρούμε τους εξωγήινους, διότι δεν έχουν ενφανιστεί ως είδος, υποστηρίζει μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε πριν από λίγες μέρες στο επιστημονικό περιοδικό «Astrobiology» από ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου της Αυστραλίας. Σύμφωνα με τη μελέτη, η ζωή στα πρώτα της στάδια είναι τόσο εύθραυστη που είναι εξαιρετικά σπάνιο να βρεθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξή της και επισημαίνουν ότι είναι πιθανότερο να εντοπιστούν ίχνη εξωγήινων μικροβίων παρά πολυκύτταρων οργανισμών, διότι θα χρειάζονταν εκατομμύρια χρόνια για να αναπτυχθούν. Η μελέτη τους απαντά, όπως λένε, και στο γνωστό ερώτημα «πού είναι όλοι», που διατύπωσε κάποτε ο Ιταλός φυσικός Ενρίκο Φέρμι, υποστηρίζοντας ότι αν υπήρχε εξωγήινος πολιτισμός θα βλέπαμε σημάδια του κάπου στην πλανητική μας «γειτονιά». «Γυναίκα στον Αρη» Xιλιάδες θεάσεις μετρούν τα βίντεο και οι φωτογραφίες στο Διαδίκτυο για τη «γυναίκα στον Αρη», η οποία δήθεν εμφανίστηκε στις φωτογραφίες που έστειλε το ρομποτικό όχημα Curiosity από τον κόκκινο πλανήτη τον περασμένο Αύγουστο. Παρά τον μεγάλο όγκο των επιστημονικών ανακαλύψεων, οι θεωρίες συνωμοσίας, η καχυποψία ορισμένων απέναντι στις «κρυφές» αλήθειες που δεν αποκαλύπτουν οι επιστήμονες και η ευκολία με την οποία πλάθονται και διαδίδονται ιστορίες για ούφο καλά κρατούν, όπως μας λένε οι επιστήμονες του Ιδρύματος. «Τα παιδιά διαβάζουν κάτι στο Ιντερνετ που μπορεί να αναφέρει τα ονόματα της NASA ή της ESA και το πιστεύουν. Τους λέμε να κοιτάνε τις επίσημες ιστοσελίδες, αλλά γενικά δεν έχουν μάθει να φιλτράρουν αυτά που διαβάζουν και να αξιολογούν τις πηγές», μας λένε. Η ψηφιακή παράσταση «Ζωή στο Σύμπαν» αρχίζει τη Δευτέρα 8/2, Ιδρυμα Ευγενίδου, Λ. Συγγρού 387 http://www.kathimerini.gr/847469/article/epikairothta/episthmh/anazhtwntas-zwh-sto-sympan

H θεωρία χορδών και η πιθανή ύπαρξη παράλληλων Συμπάντων. Το «τοπίο» της θεωρίας χορδών: Συνέντευξη με τον Κωνσταντίνο Μπαχά. Ο Κωνσταντίνος Μπαχάς διευθύνει το εργαστήριο θεωρητικής φυσικής στη φημισμένη σχολή Ecole normale superieure στο Παρίσι. Έχει εργαστεί σε πρωτοπόρα ερευνητικά ιδρύματα της Ευρώπης και της Αμερικής με την έρευνα του να εστιάζεται στη θεωρία χορδών. Τον συναντήσαμε στο διεθνές σχολείο θεωρητικής φυσικής στην Κέρκυρα. Μας μίλησε για τις ρηξικέλευθες ιδέες της θεωρίας χορδών, την πιθανή ύπαρξη παράλληλων Συμπάντων, τη σύγχρονη έρευνα, αλλά και για το χαρακτηριστικό ενός επιτυχημένου εκπαιδευτικού συστήματος. -Η θεωρία χορδών μας προσφέρει μία ενοποιητική περιγραφή των θεμελιωδών αλληλεπιδράσεων στη φύση, δηλαδή της βαρύτητας, του ηλεκτρομαγνητισμού και των πυρηνικών δυνάμεων. Πώς καταφέρνει η θεωρία χορδών να συνδυάσει τη κβαντική μηχανική με τη θεωρία βαρύτητας του Αϊνστάιν; -Η βασική υπόθεση είναι ότι αντί για στοιχειώδη σωματίδια, που είναι σημειακά σωματίδια, έχουμε μια παλλόμενη χορδή. Τα διαφορετικά σωματίδια στη φύση, όπως το ηλεκτρόνιο, τα κουάρκς ή το φωτόνιο, αντιστοιχούν σε διαφορετικές καταστάσεις της ίδιας παλλόμενης χορδής. Η κβαντομηχανική χαρακτηρίζεται από την αρχή της απροσδιοριστίας που μας λέει ότι δεν μπορούμε να μετρήσουμε ταυτόχρονα τη θέση και την ταχύτητα ενός σωματιδίου. Μετρήσεις σε όλο και μικρότερες αποστάσεις απαιτούν όλο και περισσότερη ενέργεια. Μια σημειακή μέτρηση θα απαιτούσε άπειρη ενέργεια σε πεπερασμένο χώρο, γεγονός ασύμβατο με τη θεωρία της βαρύτητας. Η θεωρία χορδών θεραπεύει το πρόβλημα εισάγοντας ένα ελάχιστο μήκος, το λεγόμενο μήκος της χορδής, και μετρήσεις σε μικρότερες αποστάσεις δεν είναι έτσι δυνατές. Συνεπώς, όχι μόνο είναι αδύνατη η ταυτόχρονη μέτρηση ταχύτητας και θέσης αλλά επίσης δεν είναι δυνατή η μέτρηση της θέσης με ακρίβεια μεγαλύτερη από το θεμελιώδες μήκος της χορδής. Αυτή η ιδιότητα συμβιβάζει την κβαντομηχανική και την βαρύτητα. -Τη δεκαετία του '80 αναπτύξατε μαζί με τους συνεργάτες σας μια νέα θεωρία χορδών, τη λεγόμενη 4-διάστατη θεωρία υπερ-χορδών. Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για αυτήν; -Η θεωρία χορδών ορίζεται καταρχήν σε 10-διάστατο χωρόχρονο και η παραδοσιακή θεώρηση θέλει τις 6 από τις 9 χωρικές διαστάσεις να είναι ισχυρά καμπυλωμένες σε αποστάσεις τόσο μικρές ώστε να μην είναι ορατές στο μάτι ούτε στα μέχρι τώρα «μικροσκόπια» μας. Εμείς δείξαμε ότι αυτή η ισχυρά καμπυλωμένη γεωμετρία των επιπλέον 6 χωρικών διαστάσεων μπορεί να αφαιρεθεί και η θεωρία χορδών να διατυπωθεί απευθείας στις 4-διαστασεις. Προϋπόθεση είναι οι χορδές να χαρακτηρίζονται από κάποιες επιπρόσθετες ιδιότητες, δηλαδή επιπλέον «κβαντικούς αριθμούς» που αντικαθιστούν τη γεωμετρία των επιπλέον διαστάσεων. Σήμερα πιστεύουμε ότι αυτές οι 4-διάστατες θεωρίες χορδών αντιστοιχούν σε διαφορετικές καταστάσεις μιας βασικής ενοποιημένης θεωρίας. -Η θεωρία χορδών είναι επίσης μία θεωρία βαρύτητας. Μετά τον Αϊνστάιν έχει γίνει μια συστηματική προσπάθεια να τροποποιηθεί η βαρυτική θεωρία παρά την εξαιρετική επιτυχία της. Ποιοι είναι οι λόγοι αυτής της προσπάθειας; -Ο κύριος λόγος είναι όπως είπαμε ότι η θεωρία του Αϊνστάιν δεν συμβαδίζει με τις αρχές της κβαντομηχανικής, που διέπουν όλα τα φαινόμενα του μικρόκοσμου. Ένας άλλος είναι ότι τα βασικότερα ίσως μυστήρια της σύγχρονης φυσικής σχετίζονται με άγνωστες μορφές σκοτεινής ενέργειας και σκοτεινής ύλης. Αυτές οι άγνωστες μορφές ύλης και ενέργειας αποτελούν περίπου το 95% της συνολικής ενέργειας στο Σύμπαν και η παρουσία τους γίνεται αισθητή μόνο μέσω βαρυτικών αλληλεπιδράσεων, είτε από την περιστροφή των Γαλαξιών είτε από την διαστολή του Σύμπαντος σε υπεργαλαξιακές κλίμακες. Είναι συγκλονιστικό ότι παρά την τεράστια πρόοδο της φυσικής, το 95% της ενέργειας που μας περιβάλλει παραμένει ένα μυστήριο. Για να είμαστε σίγουροι ότι αυτές οι πιθανολογούμενες μορφές ενέργειας πράγματι υπάρχουν πρέπει να ξέρουμε αν η θεωρία του Αϊνστάιν χρειάζεται τροποποίηση, όχι μόνο σε μικροσκοπικές αλλά και σε μεγάλες αποστάσεις. -Λύσεις της 10-διάστατης θεωρία χορδών προβλέπουν ένα τεράστιο αριθμό διαφορετικών καταστάσεων, π.χ. 10500, που συνιστούν το λεγόμενο και «τοπίο της θεωρίας χορδών». Θα μπορούσατε να μας περιγράψετε αυτό το τοπίο; Κάθε μία από αυτές τις διαφορετικές καταστάσεις αντιστοιχεί σε ένα διαφορετικό Σύμπαν; -Πράγματι, η θεωρία χορδών φαίνεται να προβλέπει τέτοιες καταστάσεις. Σε κάθε μία κατάσταση του κενού χώρου, γύρω δηλαδή από την οποία η ενέργεια των τοπικών διαταράξεων είναι πάντα θετική, αντιστοιχούν διαφορετικοί νόμοι της φυσικής: διαφορετικές δυνάμεις, διαφορετικά σωματίδια ύλης, δηλαδή ένα διαφορετικό Σύμπαν. Αν αυτές οι καταστάσεις είναι όντως δυνητικά πιθανές τότε μάλλον θα υπάρχουν παράλληλα Σύμπαντα. Αλλά αυτή είναι μία υπόθεση που μένει να εξεταστεί, δεν είναι ακόμα ένα αναπόφευκτο συμπέρασμα της θεωρίας χορδών. -Η φυσική που κυβερνά το Σύμπαν μας αντιστοιχεί σε μία κατάσταση του τοπίου των χορδών. Το ότι βρισκόμαστε σε αυτό το Σύμπαν, με αυτούς τους νόμους και με αυτές τις τιμές στις σταθερές της φύσης, θα μπορούσε να εξηγηθεί βάσει της ανθρωπικής αρχής; -Για εκείνους τους επιστήμονες που πιστεύουν ότι η πρόοδος είναι η αναγωγή των φυσικών φαινομένων σε κάποιες, λίγες, θεμελιώδεις και αναπόφευκτες αρχές μια τέτοια εξήγηση θα ήταν απογοητευτική. Από την άλλη, δεν υπάρχει εκ των προτέρων βεβαιότητα ότι με την αναγωγή μπορούν να εξηγηθούν όλα. Ένα παράδειγμα είναι η ερώτηση «γιατί η Γη απέχει περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Ήλιο;» Σε αυτό δεν υπάρχει κάποια θεμελιώδης εξήγηση. Μπορούμε απλά να πούμε πως αν ήταν πολύ διαφορετική η απόσταση δεν θα υπήρχαν οι κατάλληλες συνθήκες για να υπάρχει ζωή, και άρα και εμείς για να μετρήσουμε αυτήν την απόσταση. Παρόμοια, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ζούμε σε ένα Σύμπαν που επιτρέπει την ύπαρξη του ανθρώπου και ότι αυτό δικαιολογεί εκ των υστέρων τις τιμές των φυσικών σταθερών (όπως η δύναμης της βαρύτητας, η μάζα του ηλεκτρονίου κλπ). Σίγουρα μια τέτοια εξήγηση είναι πολύ λιγότερο πειστική και επιδραστική από ένα υπολογισμό που θα προσδιόριζε ένα μοναδικό Σύμπαν και τις ιδιότητες αυτού. Όμως δεν μπορούμε λογικά να την αποκλείσουμε. -Πριν από έναν αιώνα, ο Αϊνστάιν, βασισμένος αποκλειστικά σε θεωρητικούς συλλογισμούς, πρότεινε τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας παρόλο που εκείνη την εποχή η Νευτώνεια θεωρία ήταν μια επιτυχημένη θεωρία βαρύτητας. Οι φυσικοί της θεωρίας χορδών εμπνευσμένοι από τον Αϊνστάιν ακολουθούν τον ίδιο δρόμο. Πιστεύετε πως αυτός ο δρόμος είναι αποδοτικός; Πόσο μακριά μπορούμε να φτάσουμε; -Ο Αϊνστάιν εισήγαγε την έννοια των νοητικών (gedanken) πειραμάτων. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι επιδιώκουμε οι μαθηματικές εξισώσεις που περιγράφουν τη φύση να είναι αμοιβαία συνεπείς. Αυτή η λογική συνέπεια είναι ένα σημαντικό κριτήριο και κίνητρο στην έρευνα. Χρησιμοποιήθηκε στην πρόβλεψη του μηχανισμού Χιγκς, που αποτελεί τη βάση του Καθιερωμένου Προτύπου των στοιχειωδών σωματιδίων, 50 χρόνια πριν την πειραματική του ανακάλυψη. Βέβαια τίποτα δεν αντικαθιστά το πείραμα και μέχρι την πειραματική επαλήθευση ποτέ δε μπορούμε να είμαστε σίγουροι για τις θεωρίες μας. -Πιστεύετε ότι η θεωρία χορδών προσφέρει τον πιο υποσχόμενο δρόμο προς μια ενοποιημένη περιγραφή των δυνάμεων της φύσης; -Μέχρι σήμερα ναι. Αλλά η θεωρία χορδών δεν είναι ακόμα μια ολοκληρωμένη θεωρία και δεν υπάρχει πειραματική επαλήθευσή της. Χρειαζόμαστε νέα πειραματικά δεδομένα, από τον επιταχυντή LHC του CERN ή αλλού, για να είμαστε πιο σίγουροι για το δρόμο που ακολουθούμε. -Εκτός από ερευνητής, είστε και καθηγητής σε μια φημισμένη σχολή, την Ecole normale superieure. Από την εμπειρία σας στον ακαδημαϊκό χώρο ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που κάνουν ένα εκπαιδευτικό σύστημα επιτυχημένο; -Αυτή είναι μία θεματικά ευρεία και δύσκολη ερώτηση, επιτρέψτε μου να τονίσω μόνο μια πτυχή της. Η σωστή μόρφωση απαιτεί μια ιδιαίτερη χημεία. Χρειάζεται από την μια μεριά επιμέλεια και πνευματική πειθαρχία, και από την άλλη ενθουσιασμό και περιέργεια. Η επιμέλεια και η πειθαρχία χωρίς τον ενθουσιασμό είναι στείρες ενώ ο ενθουσιασμός χωρίς την πειθαρχία δεν σε οδηγεί μακριά. Πιστεύω ότι αυτά τα χαρακτηριστικά αναπτύσσονται στο άτομο αρκετά νωρίτερα από την είσοδό του στο πανεπιστημιακό περιβάλλον. Θα έλεγα ότι αναπτύσσονται κυρίως στη μέση εκπαίδευση, στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Σημαντικό ρόλο σε αυτό διαδραματίζει ο δάσκαλος-καθηγητής του οποίου ο ρόλος πρέπει να αναγνωριστεί και να αναβαθμιστεί. Από την εμπειρία μου ξέρω ότι η παιδεία λειτουργεί καλύτερα σε εκείνες τις κοινωνίες στις οποίες ο ρόλος του καθηγητή μέσης εκπαίδευσης αναγνωρίζεται, όχι υποχρεωτικά με όρους μισθολογικούς, αλλά κυρίως ως ιδιαίτερα σημαντικός για την κοινωνία την ίδια. http://www.pronews.gr/portal/20160131/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/h-%CE%B8%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%87%CE%BF%CF%81%CE%B4%CF%8E%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CF%80%CE%B9%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%AE-%CF%8D%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%BE%CE%B7-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BB%CF%89%CE%BD-%CF%83%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%AC%CE%BD%CF%84%CF%89%CE%BD

Γιάννης Μπάτας: Ο 19χρονος που φτιάχνει το ελληνικό Facebook! Είναι μόλις 19 ετών, πρωτοετής φοιτητής στο τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και η καριέρα του ήδη τρέχει… με χίλια! O Γιάννης Μπάτας έχει στήσει πέντε start-up, έχει δουλέψει με μεγάλο μισθό στο Ντουμπάι, έχει βραβευθεί σε πολλούς διαγωνισμούς καινοτομίας και είναι δικτυωμένος με δεκάδες ταλαντούχους νέους από όλο τον κόσμο, με τους οποίους συνεργάζεται για την υλοποίηση πολύ φιλόδοξων project. Τι ήταν αυτό που τον ενέπνευσε και του άνοιξε το δρόμο για την επιτυχία; Η συμμετοχή του, στη Β’ Λυκείου, στο πρόγραμμα «Εικονική Επιχείρηση». «Ενθουσιάστηκα όταν ο καθηγητής του σχολείου μας, Γιώργος Παπαχρήστου, μας πρότεινε να πάρουμε μέρος στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Εικονική Επιχείρηση», του Σωματείου Επιχειρηματικότητας Νέων/Junior Achievement Greece», λέει ο Γιάννης Μπάτας. «Από 10 χρονών είχα πειραματιστεί με την επιχειρηματικότητα -εκδίδοντας περιοδικά που τα πουλούσα σε συγγενείς και φίλους- και κατάλαβα ότι αυτό το πρόγραμμα ήταν μεγάλη ευκαιρία για μένα. Να μάθω στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς πώς να στήνω μια επιχείρηση αλλά και να διεκδικήσω -μαζί με τους συμμαθητές μου- Πανελλαδικές και Πανευρωπαϊκές διακρίσεις στους διαγωνισμούς που διοργανώνει ο παγκόσμιος εκπαιδευτικός οργανισμός» τονίζει ο Γιάννης και συνεχίζει: «Παιδευτήκαμε για καιρό να βρούμε ένα καινοτόμο προϊόν για την επιχείρησή μας. Η ιδέα του «My Pharmacy» μου ήρθε στο «παρά πέντε» της συμμετοχής μας στην Εμπορική Έκθεση όπου θα παρουσίαζαν όλα τα σχολεία τα προϊόντα τους. Η ομάδα την αγκάλιασε με ενθουσιασμό και την υλοποιήσαμε σε χρόνο-ρεκόρ». Το «My Pharmacy», είναι μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα όπου καταγράφονται τα φάρμακα του οικιακού φαρμακείου και υπενθυμίζει στο χρήστη πότε λήγουν, έτσι ώστε αν δε τα χρειάζεται πια, να τα δωρίζει στα κοινωνικά φαρμακεία της χώρας. Η μαθητική επιχείρηση κέρδισε την πρώτη θέση στην Εμπορική Έκθεση του 2013 και ενθουσίασε και Πανευρωπαϊκά, όπου κατέκτησε το Social Responsible Business Award. Αυτό ήταν το καθοριστικό ξεκίνημα για την «εκτόξευση» του Γιάννη στο «σύμπαν» των start-up, των διεθνών διασυνδέσεων και των προσφορών για δουλειά στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Με τη διάκρισή του και σε άλλους εγχώριους και διεθνείς διαγωνισμούς καινοτομίας και τη συνεργασία του «My Pharmacy» με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης στη χώρα, οι πόρτες της δημιουργίας και της επιτυχίας άνοιξαν διάπλατα για το Γιάννη. Παρατηρούσε τα προβλήματα της καθημερινής ζωής και οι ιδέες στο μυαλό του άρχισαν να πέφτουν «σαν βροχή». Κι αφού είχε μάθει από την «Εικονική Επιχείρηση» τον τρόπο που στήνεται το business plan, μπορούσε πια να τις υλοποιεί εύκολα. -Μετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο –στα πλαίσια του Πανευρωπαϊκού διαγωνισμού StartupBus Europe- ίδρυσε την «Tripsleep», μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, που με τη βοήθεια GPS, ειδοποιεί τον επιβάτη Μέσων Μαζικής Μεταφοράς όταν κοντεύει να φτάσει στον προορισμό του, έτσι ώστε να μπορεί να κοιμηθεί χωρίς να φοβάται ότι μπορεί να χάσει τη στάση στην οποία θέλει να κατέβει. Μέσα σε 3 μήνες, η εφαρμογή είχε 3,000 downloads. - Μέχρι πρόσφατα δούλευε μαζί με 4 άλλους ταλαντούχους νέους για την ανάπτυξη ενός φιλόδοξου δικτύου Social Media, τύπου Facebook, του «Vound», και με την ίδια ομάδα ξεκίνησε το «Instashop», μία εφαρμογή παραγγελιών στο σούπερ-μάρκετ και παράδοση στο σπίτι σε 20 λεπτά. Η εφαρμογή πήρε χρηματοδότηση 250,000 ευρώ και λειτουργεί με μεγάλη επιτυχία στο Dubai, όπου δούλεψε ο Γιάννης για ένα διάστημα με πολύ καλό μισθό. Όμως επέστρεψε στην Ελλάδα για να συνεχίσει τις σπουδές του στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. «Πρώτα οι σπουδές στην Ελλάδα και μετά η δουλειά στο εξωτερικό», λέει ο Γιάννης. Το www.instahop.ae είναι σε διαδικασία ανάπτυξης και στην παγκόσμια αγορά. -Αφού γύρισε στην Ελλάδα, το Σεπτέμβριο του 2015 σκέφτηκε να ιδρύσει μια καινοτόμα διαδικτυακή υπηρεσία ανεύρεσης χαμένων κατοικίδιων, που θα βάζει τάξη στο χάος των αγγελιών που δημοσιεύονται στο διαδίκτυο. Ήρθε σε επαφή με πολύ αξιόλογα άτομα που είχε γνωρίσει από τις έως τότε δραστηριότητές του και έστησε το «Tailwise» το οποίο κατέκτησε το δεύτερο βραβείο στο φοιτητικό διαγωνισμό καινοτομίας «Καινοτομώ-Τολμώ-Επιχειρώ». Μέσω της πλατφόρμας www.tailwise.com οι χρήστες θα μπορούν να καταχωρούν τη δική τους αγγελία «χάθηκε», «βρέθηκε» ή «χαρίζεται» με τα στοιχεία του κατοικίδιου τους και τα προσωπικά τους στοιχεία επικοινωνίας. Έτσι, όποιος βρει το κατοικίδιο τους μέσω της ιστοσελίδας θα μπορεί να επικοινωνήσει μαζί του. Στα 19 του χρόνια, o Γιάννης Μπάτας έχει ήδη φοβερές εμπειρίες, παγκόσμιες γνωριμίες και σημαντικά κέρδη, μέσω διαφημίσεων, από τις start-up του. Ποιο είναι το κλειδί της επιτυχίας του; «Η καλή επικοινωνία και συνεργασία με άλλους ανθρώπους που έχουν όρεξη για δουλειά και θέληση να πετύχουν. Οι μονάδες ονειρεύονται αλλά δεν υλοποιούν τίποτα. Οι δυνατές ομάδες πετυχαίνουν τα πάντα». http://www.pronews.gr/portal/20160202/%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%B1/%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CF%80%CE%AC%CF%84%CE%B1%CF%82-%CE%BF-19%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CF%86%CF%84%CE%B9%CE%AC%CF%87%CE%BD%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%BF-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C-facebook-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C