Δροσος Γεωργιος

Για το 2012 μετατίθεται η εύρεση του μποζονίου του Χιγκς. Για το 2012 μετατίθεται η εύρεση του μποζονίου του Χιγκς, του λεγόμενου και «σωματιδίου του Θεού», καθώς με το τέλος του Οκτωβρίου τερματίστηκαν και οι συγκρούσεις πρωτονίων του επιταχυντή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN) και θα αρχίσουν πάλι του χρόνου τον Μάρτιο. Οι φυσικοί του ερευνητικού κέντρου στη Γενεύη, σύμφωνα με το «Nature», δηλώνουν αισιόδοξοι ότι το αργότερο έως το τέλος του 2012 τα πειράματα ATLAS και CMS θα έχουν πλέον συλλέξει αρκετά δεδομένα για να πουν με βεβαιότητα αν το σωματίδιο-φάντασμα όντως υπάρχει ή όχι (οπότε η σύγχρονη Φυσική μπαίνει σε μπελάδες). Μάλιστα πιστεύουν ότι στα στοιχεία που έχουν ήδη συλλεχθεί, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξη ή όχι του σωματιδίου, πρέπει όμως να αναλύσουν εξονυχιστικά έως την αρχή του 2012 τα δεδομένα για να διαμορφώσουν καλύτερη άποψη. Οι ερευνητές έχουν ορισμένα στοιχεία ότι το σωματίδιο υπάρχει και ότι έχει μάζα περίπου 120 γιγαηλεκτρονιοβόλτ. Ήδη τα πειράματα έχουν αποκλείσει, με σχετικά μεγάλη βεβαιότητα, ότι το «Χιγκς» (το οποίο προσδίδει μάζα σε όλα τα άλλα σωματίδια της ύλης, γι' αυτό η ανακάλυψή του θεωρείται κομβικής σημασίας) έχει μάζα μεταξύ 145 και 400 γιγαηλεκτρονιοβόλτ, ενώ ήδη από παλαιότερα -από τον προκάτοχο του επιταχυντή αδρονίων του CERN, τον μεγάλο επιταχυντή ηλεκτρονίων ποζιτρονίων) έχει αποκλειστεί ότι το σωματίδιο μπορεί να έχει μάζα κάτω από 114 γιγαηλεκτρονιοβόλτ. Συνεπώς έχει «στενέψει» κατά πολύ το εύρος μάζας μέσα στο οποίο μπορεί να βρεθεί το σωματίδιο, καθώς σχεδόν σίγουρα το «Χιγκς», αν υπάρχει, έχει μάζα μεταξύ των 114 και 145 γιγαηλεκτρονιοβόλτ. Οριστική απάντηση -θετική ή αρνητική- αναμένεται να δοθεί του χρόνου.Πάντως, πέρα από τη δυσκολία εύρεσης του μποζονίου του Χιγκς, οι μέχρι τώρα συγκρούσεις σωματιδίων στο CERN δεν υποδηλώνουν την ύπαρξη νέων δεδομένων για την Φυσική, που να μην περιλαμβάνονται στο επικρατούν ''Καθιερωμένο Πρότυπο'' (Standard Model), όπως π.χ. η υπερσυμμετρία, μια ομάδα θεωριών που υποστηρίζουν ότι κάθε υποατομικό σωματίδιο συνοδεύεται από ένα εξωτικό -αόρατο μέχρι στιγμής- ''αδελφάκι''. Αρκετοί φυσικοί τείνουν πια να πιστέψουν ότι, λόγω έλλειψης πειραματικής απόδειξης, η υπερσυμμετρία είναι λανθασμένη. Εξάλλου, άρχισε πριν λίγες μέρες η επανάληψη του πειράματος μέτρησης της ταχύτητας του νετρίνο, για να επιβεβαιωθεί ή να απορριφθεί η ανακοίνωση των ευρωπαίων επιστημόνων του πειράματος OPERA, στις 23 Σεπτεμβρίου, ότι το συγκεκριμένο σωματίδιο ταξιδεύει οριακά ταχύτερα από το φως, κάτι που -αν όντως επαληθευθεί- θα φέρει επανάσταση στην Φυσική, ανατρέποντας το οικοδόμημα του Αϊνστάιν. Όπως δήλωσε ο έλληνας φυσικός Σταύρος Κατσανέβας, αναπληρωτής διευθυντής στο Εθνικό Ινστιτούτο Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής της Γαλλίας, τα νέα τεστ, τα οποία εφαρμόζουν διαφορετική μέθοδο μέτρησης της ταχύτητας των σωματιδίων που ταξιδεύουν από το CERN έως το υπόγειο εργαστήριο του Γκραν Σάσο στην Κεντρική Ιταλία, σε μια απόσταση περίπου 732 χλμ., θα δείξουν αν έχουν βάση οι κριτικές άλλων επιστημόνων ότι η πρώτη μέτρηση βασίστηκε σε στατιστικό λάθος. Σύμφωνα με τον ελληνικής καταγωγής επιστήμονα, το CERN θα εκπέμψει ξανά τα πρωτόνια, που στην πορεία μετατρέπονται εν μέρει σε νετρόνια, έως τις 6 Νοεμβρίου. Αυτή τη φορά θα επιδιωχθεί να μετρηθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια ο χρόνος ταξιδιού κάθε επιμέρους νετρίνο.

Το φορτηγό πλοίο "Progress M-13M» σε τροχιά. Από το "κοσμοδρόμιο"του Μπαϊκονούρ στις 14:11:12 Μόσχα (GMT), ξεκίνησε το"Progress M-13M." Ο σκοπός της εκτοξευσής του η εξασφάλιση της συνεχούς λειτουργίας του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της ρωσικής πλευράς για το έργο αυτό. Ο κύριος στόχος της πτήσης η παράδοση στον σταθμό περίπου 2,6 τόνους φορτίου που απαιτείται για να συνεχίσει την πτήση του ο ΔΔΣ σε επανδρωμένη λειτουργία και να διασφαλίσει την ζωή και το έργο του πληρώματος. Το πλοίο τέθηκε σε τροχιά αναφοράς με τις παραμέτρους: την κλίση του 51,65 μοίρες, το ελάχιστο ύψος των 192,98 χιλιόμετρα, μέγιστο - 252,90 χιλιόμετρα, τροχιακή περίοδο γύρω από τη Γη - 88,66 λεπτά. Τα ενσωματωμένα συστήματα στο διαστημικό σκάφος λειτουργούν κανονικά. Το δεσιμο του φορτηγού στο σταθμό έχει προγραμματιστεί για της 2 Νοέμβριου στις 15:41 GMT. Μικρές ειδήσεις. Το FobosGruntθα αναχωρήσει για το δορυφόρο του Άρη. Ο ρωσικός διαπλανητικός διαστημικός σταθμός Fobos Grunt θα εργαστεί στο φυσικό δορυφόρο του Άρη περίπου ένα χρόνο, μεταδίδοντας στη Γη λεπτομερείς έρευνες της επιφάνειάς του, ανακοίνωσαν στο Σχεδιαστικό Γραφείο Λάβοτσκιν. Σύμφωνα με το σχήμα της πτήσης, ο σταθμός πρέπει να φτάσει στην τροχιά του Άρη και να αποχωρήσει τον κινεζικό επιστημονικό δορυφόρο «Yinghuo-1» http://en.wikipedia.org/wiki/Yinghuo-1 στη συνέχεια να πραγματοποιήσει προσεδάφιση στο Φόβο, να πάρει δείγματα του εδάφους του και να ξεκινήσει για την επιστροφή στη Γη. Ο συνολικός χρόνος της διαπλανητικής αποστολής υπολογίζεται να διαρκέσει τρία χρόνια. Εκτόξευση κινέζικου διαστημοπλοίου. Η εκτόξευση του πυραύλου-φορέα "Μεγάλη Πορεία-2F" με το κινέζικο διαστημόπλοιο Shenzhou-8 έχει προγραμματιστεί για την 1η Νοεμβρίου. Όπως μετέδωσε το πρακτορείο Σινχουά, το διαστημόπλοιο θα εκτοξευτεί από το κοσμοδρόμιο Τζουτζουάν (Jiuquan) στην αυτόνομη περιοχή της Εσωτερικής Μογγολίας. Το διαστημόπλοιο θα εκτελεί πτήση σε μη επανδρωμένο καθεστώς και ως τα τέλη Νοεμβρίου θα πραγματοποιήσει για πρώτη φορά στην ιστορία της Κίνας αυτόματη διαστημική σύζευξή με το μόντουλ Τιανγκουν-1 (Tyangun-1). Χάκερ επιτέθηκαν σε δορυφόρους των ΗΠΑ, ανακοινώνει η Ουάσινγκτον. Χάκερ που δεν αποκλείεται να δρούσαν για λογαριασμό του κινεζικού στρατού επενέβησαν στη λειτουργία δύο αμερικανικών ερευνητικών δορυφόρων το 2007 και το 2008, αναφέρει έγγραφο επιτροπής του Κογκρέσου που διέρρευσε στη δημοσιότητα. «Παρεμβολές αυτού του είδους αποτελούν δυνητική απειλή, ιδιαίτερα αν αφορούν δορυφόρους με πιο ευαίσθητες λειτουργίες» αναφέρει το προσχέδιο έκθεσης της Επιτροπής Επιθεώρησης Οικονομίας και Ασφάλειας ΗΠΑ-Κίνας. Το έγγραφο περιήλθε στην κατοχή του Bloomberg http://www.businessweek.com/news/2011-10-27/chinese-military-suspected-in-hacker-attacks-on-u-s-satellites.html ενόψει της επίσημης δημοσιοποίησης της έκθεσης τον επόμενο μήνα. Το πρώτο περιστατικό που έγινε αντιληπτό ήταν η επίθεση στον δορυφόρο γεωσκόπησης Terra AM-1 της NASA. Οι χάκερ συνδέθηκαν στα συστήματα του δυρυφόρου μέσω ενός επίγειου σταθμού στη Νορβηγία και «πέτυχαν όλα τα βήματα που απαιτούνταν για να μπορούν να δίνουν εντολές στο δορυφόρο». Τέτοιες εντολές, πάντως, τελικά δεν δόθηκαν. Η διερεύνηση της υπόθεσης οδήγησε τελικά στην ανακάλυψη μιας προηγούμενης επίθεσης, το 2007, στον δορυφόρο γεωσκόπησης Landsat-7 της NASA και της αμερικανικής γεωλογικής υπηρεσίας (USGS). Η έκθεση δεν δίνει λεπτομέρειες για το περιστατικό. Και οι δύο δορυφόροι που δέχτηκαν επιθέσεις επικοινωνούν με επίγειο σταθμό που λειτουργεί σε εμπορική βάση στο αρχιπέλαγος του Σβάλμπαρντ στην Αρκτική. Το κέντρο «βασίζεται στο Διαδίκτυο για την πρόσβαση σε δεδομένα και τη μεταφορά αρχείων» αναφέρει η έκθεση, επικαλούμενη αναφορές της NASA. Η έκθεση δεν κατηγορεί ευθέως το Πεκίνο για τις επιθέσεις, λέει όμως ότι τα περιστατικά βρίσκονται σε συμφωνία με έγγραφα του κινεζικού στρατού, τα οποία αναφέρονται στην εξουδετέρωση εχθρικών συστημάτων, ειδικά «επίγειων υποδομών, όπως εγκαταστάσεις ελέγχου δορυφόρων». Οι επιθέσεις αυτού του είδους είναι γενικά δύσκολο να εξιχνιαστούν, δεδομένου ότι μπορούν να δρομολογούνται μέσω απομακρυσμένων υπολογιστών, αντί να εξαπολύονται από τους υπολογιστές των ίδιων των επιτιθέμενων. Η Ουάσινγκτον έχει επανειλημμένα κατηγορήσει το Πεκίνο για κυβερνοεπιθέσεις εναντίον της κυβέρνησης και αμερικανικών εταιρειών, όπως είχε συμβεί προ ετών με τις επιθέσεις εναντίον της Google. Το νέο έγγραφο αναφέρει ότι, σύμφωνα με ρεπορτάζ του κινεζικού τηλεοπτικού σταθμού CCTV-7, η κυβερνοεπίθεση που καταγράφηκε το 2001 στον αμερικανικό δικτυακό τόπο της θρησκευτικής οργάνωσης Φαλούν Γκονγκ, η οποία είναι απαγορευμένη στην Κίνα, οργανώθηκε από τον κινεζικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό.

Παίζει κύριο ρόλο για τη ζωή η σκοτεινή ύλη; Το κυριότερο υποψήφιο σωματίδιο της σκοτεινής ύλης είναι ένα σωματίδιο με μάζα που όμως αλληλεπιδρά σπάνια με την κανονική ύλη. Επίσης, μπορεί να είναι το ίδιο και το αντισωματίδιο του, που σημαίνει ότι εξαϋλώνει το ένα το άλλο όταν θα συναντηθούν, απελευθερώνοντας έτσι ενέργεια με τη μορφή της ακτινοβολίας. Είναι τα λεγόμενα WIMPs, ή Ασθενώς Αλληλεπιδρώντας Σωματίδια με Μάζα. Αυτά τα αόρατα σωματίδια θα μπορούσαν να συλληφθούν από τη βαρύτητα του πλανήτη μας και έτσι να απελευθερώσουν ενέργεια, που θα μπορούσαν να ζεστάνουν αυτόν τον κόσμο, σύμφωνα με το φυσικό Dan Hooper και τον αστροφυσικό Jason Steffen στο Εργαστήριο Fermi. Μια νέα λοιπόν μελέτη δείχνει ότι η μυστηριώδης, αόρατη σκοτεινή ύλη θα μπορούσε να ζεστάνει εκατομμύρια πλανήτες χωρίς γονικά άστρα σε περιοχές, όπως το Abell 1689 και να γίνουν κατοικήσιμα. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η αόρατη και ακόμη άγνωστης ταυτότητας σκοτεινή ύλη, που εμείς γνωρίζουμε να υπάρχει λόγω της βαρυτικής επίπτωσης που έχει πάνω στους γαλαξίες, αποτελεί περίπου το 85 τοις εκατό όλης της ύλης στο σύμπαν. Οι Hooper και Steffen προτείνουν ότι οι βραχώδεις υπερ-γαίες εξωπλανήτες, σε περιοχές με υψηλή πυκνότητα της βραδυκίνητης σκοτεινής ύλης θα μπορούσαν να ζεσταθούν τόσο, αρκετό για να κρατήσουν υγρό νερό στην επιφάνειά τους, ακόμη και εν απουσία της ενέργειας που έρχεται από ένα γειτονικό άστρο ή άλλες πηγές. Η δε πυκνότητα της σκοτεινής ύλης αναμένεται να είναι εκατοντάδες έως και χιλιάδες φορές μεγαλύτερη στις εσωτερικές περιοχές του Γαλαξία μας και στους πυρήνες των νάνων σφαιροειδών γαλαξιών, από ό,τι είναι στο ηλιακό μας σύστημα. Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι σε πλανήτες μέσα σε περιοχές με πυκνή σκοτεινή ύλη, η σκοτεινή ύλη και όχι το φως είναι που δημιουργεί τα βασικά στοιχεία που χρειάζεστε για να αναπτυχθεί η ζωή χωρίς την παρουσία ενός άστρου κοντά τους. Κι όπως πιστεύει η ομάδα η σκοτεινή ύλη θα μπορούσε να κρατήσει τις επιφάνειες των εν λόγω πλανητών ζεστές για τρισεκατομμύρια χρόνια, διάστημα μέσα στο οποίο όλα τα κανονικά αστέρια θα σβήσουν κι έτσι μπορεί τελικά να αποδειχθεί η "σκοτεινή ύλη" προπύργιο της ζωής στο σύμπαν μας."Φαντάζομαι 10 τρισεκατομμύρια χρόνια στο μέλλον, όταν το σύμπαν θα έχει επεκταθεί τόσο που θα υπάρχει μια απέραντη μοναξιά, ενώ όλα τα αστέρια στον Γαλαξία μας θα έχουν από καιρό σβήσει, οπότε μόνο οι πλανήτες με τη θερμότητα της σκοτεινής ύλης θα διατηρούνται ζωντανοί. Ίσως θα μπορούσα να φανταστώ ότι κάθε πολιτισμός που θα επέζησε πάνω σε αυτούς τους πλανήτες, θα αρχίσει να κινείται με καύσιμο την σκοτεινή ύλη, " είπε ο Hooper σε μια συνέντευξη του. Στην φωτογραφία το τηλεσκόπιο Hubble της NASA που τράβηξε την παραπάνω εικόνα δείχνει την κατανομή της σκοτεινής ύλης στο κέντρο του γιγάντιου γαλαξιακού σμήνος Abell 1689, που περιέχει περίπου 1.000 γαλαξίες και τρισεκατομμύρια αστέρια.

Η μυστηριώδης σκόνη γύρω από μαύρες τρύπες προέρχεται από συγκρούσεις μικρών σωμάτων. Πυκνά σύννεφα σκόνης σε σχήμα χοντρού ντόνατ που επισκιάζουν κάποιες μαύρες τρύπες, θα μπορούσαν να οφείλονται σε συγκρούσεις ανάμεσα σε πολύ γρήγορους πλανήτες και αστεροειδείς, λένε Βρετανοί αστρονόμοι. Συγκρούσεις από μικρότερα αντικείμενα, όπως αστεροειδείς ή μικροί πλανήτες κοντά σε μια υπερβαρέα μαύρη τρύπα θα μπορούσαν να απελευθερώσουν πολλή σκόνη. Περίπου οι μισές από τις υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες που βρίσκονται στα κεντρικά τμήματα των περισσοτέρων γαλαξιών, δεν είναι ορατές διότι καλύπτονται από μυστηριώδη σύννεφα σκόνης, η προέλευση της οποίας δεν είναι πλήρως κατανοητός, λένε τώρα αστρονόμοι από το Πανεπιστήμιο του Leicester. Αυτοί έχουν αναπτύξει μια νέα θεωρία για την προέλευση της σκόνης η οποία είναι εμπνευσμένη από το ηλιακό μας σύστημα, όπου η λεγόμενη ζωδιακή σκόνη είναι το αποτέλεσμα των συγκρούσεων μεταξύ στερεών σωμάτων, όπως οι αστεροειδείς και οι κομήτες. Ο αστρονόμος Sergei Nayakshin και οι συνεργάτες του πρότειναν ότι οι κεντρικές περιοχές των γαλαξιών περιέχουν όχι μόνο μαύρες τρύπες και αστέρια, αλλά πλανήτες και αστεροειδείς. Επίσης, ότι μπορεί αυτά τα σώματα μπορεί να είναι η πηγή αυτών των κοσμικών νεφών της σκόνης. "Υποψιαζόμαστε ότι οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στον Γαλαξία μας, απώθησαν το περισσότερο αέριο, που υπό άλλες συνθήκες θα είχε μετατραπεί σε περισσότερα άστρα και πλανήτες”, υποστηρίζει. "Η κατανόηση της προέλευσης της σκόνης στις εσωτερικές περιοχές των γαλαξιών θα μας έστελνε ένα βήμα πιο κοντά στην επίλυση του μυστηρίου των υπερβαρέων μαύρων οπών”. Στην φωτογραφία μια «φωτεινή ηχώ» της σκόνης που φωτίζεται από ένα κοντινό αστέρι καθώς αυτό έγινε 600.000 φορές πιο φωτεινό από ό,τι ο Ήλιος μας τον Ιανουάριο του 2002.

Τεχνικός άθλος η μέτρηση της Έριδος, του μακρινού πλανήτη-νάνου. Eυρωπαίοι αστρονόμοι, με επικεφαλής τον Μπρούνο Σικαρντί του πανεπιστημίου Μαρί Κιουρί και του Αστεροσκοπείου του Παρισιού, κατάφεραν να μετρήσουν τη διάμετρο της Έριδος, χρησιμοποιώντας τα τηλεσκόπια του Ευρωπαϊκού Νοτίου Παρατηρητηρίου στη Χιλή, καθώς ο μικρός πλανήτης περνούσε μπροστά από ένα αχνό άστρο. Πρόκειται για τεχνικό άθλο, καθώς η Έρις βρισκόταν σε απόσταση από τη Γη 100 φορές μεγαλύτερη από ό,τι η Γη από τον Ήλιο και η θερμοκρασία της είναι μείον 238 βαθμοί Κελσίου.Αν και η αινιγματική Έρις στις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος είναι πολύ πιο πυκνή και ακόμα πιο παγωμένη από τον Πλούτωνα, οι δύο μακρινοί νάνοι πλανήτες αποτελούν σχεδόν τέλειους διδύμους, καθώς έχουν σχεδόν το ίδιο μέγεθος, όπως δείχνουν για πρώτη φορά νέες ακριβέστερες αστρονομικές μετρήσεις.Η Έρις είναι το πιο μακρινό ουράνιο σώμα στο ηλιακό μας σύστημα, που έχει ποτέ παρατηρηθεί με αυτή την μέθοδο. Η ανακάλυψη, που παρουσιάστηκε στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με το γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων, ανατρέπει τις αρχικές εκτιμήσεις των επιστημόνων.Όταν η Έρις (η οποία πήρε το όνομα της θεάς της φιλονικίας στην ελληνική μυθολογία) ανακαλύφθηκε το 2005, θεωρήθηκε πολύ μεγαλύτερη από τον Πλούτωνα, τον θεωρούμενο για πολλά χρόνια εξώτατο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, ο οποίος είχε ανακαλυφθεί το 1930. Μάλιστα, η ανακάλυψή της - και η λανθασμένη εκτίμηση για το μέγεθός της - έπαιξε τόσο μεγάλο ρόλο, που το 2006 η Διεθνής Αστρονομική Ένωση ''υποβάθμισε'' τον Πλούτωνα στη ''μικρή'' κατηγορία των νάνων-πλανητών (μαζί με τον μεγάλο αστεροειδή Δήμητρα και τα ουράνια σώματα Μακεμάκε και Χαουμέα), μία απόφαση που μέχρι σήμερα συναντά αντιδράσεις από αρκετούς αστρονόμους, αλλά και τον πολύ κόσμο.Η νέα ακριβέστερη μέτρηση θα βοηθήσει τους επιστήμονες να καταλάβουν καλύτερα τη σύνθεση και την εξελικτική ιστορία της Έριδος, η οποία διαθέτει μια λευκή πολύ αντανακλαστική επιφάνεια, πράγμα που σημαίνει ότι πιθανότατα είναι καλυμμένη με ένα λεπτό στρώμα παγωμένου αζώτου.Η Έρις αντανακλά περίπου το 96% του προσπίπτοντος φωτός του Ήλιου (έναντι 60% που αντανακλά ο Πλούτων), γεγονός που την καθιστά, μαζί με τον παγωμένο δορυφόρο Εγκέλαδο του Κρόνου, ένα από τα πιο αντανακλαστικά σώματα στο ηλιακό μας σύστημα.Η Έρις και ο Πλούτων βρίσκονται στη λεγόμενη ''Ζώνη Κούιπερ'', ένα δακτύλιο παγωμένων ουρανίων σωμάτων πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα. Η Έριδα είναι ακόμα πιο μακριά από τον Ήλιο σε σχέση με τον ''δίδυμό'' της, με συνέπεια να χρειάζεται 556 γήινα χρόνια για να κάνει μια πλήρη ελλειπτική περιφορά γύρω από τον Ήλιο, έναντι 248 ετών που χρειάζεται ο Πλούτων.Η Έρις, που έχει σφαιρικό σχήμα, υπολογίστηκε ότι έχει διάμετρο 2.326 χιλιόμετρα (συν/πλην 12 χλμ), ενώ ο Πλούτων, για τον οποίο οι μέχρι τώρα υπολογισμοί είναι λιγότερο ακριβείς, εκτιμάται ότι έχει διάμετρο της τάξης των 2.300 έως 2.400 χιλιομέτρων. Η θερμοκρασία στην Έριδα δεν ξεπερνά τους μείον 238 βαθμούς Κελσίου, ενώ πιστεύεται ότι διαθέτει μια αραιή και περιστασιακή ατμόσφαιρά πλούσια σε μεθάνιο, αν και οι τελευταίες παρατηρήσεις δεν επιβεβαίωσαν την ύπαρξη τέτοιας ατμόσφαιρας.Η Έρις, γύρω από την οποία υπάρχει ένας μικρός δορυφόρος, η Δυσνομία, υπολογίστηκε ότι είναι κατά 27% βαρύτερη από τον Πλούτωνα, πράγμα που σημαίνει ότι, αφού και οι δύο έχουν ίδιο μέγεθος, είναι πολύ πυκνότερη από αυτόν (περίπου 2,5 γραμμάρια ανά κυβικό εκατοστό έναντι 2 του Πλούτωνα και 5,5 της Γης). Η αυξημένη πυκνότητα σημαίνει ότι κατά πάσα πιθανότητα η Έρις είναι περισσότερο βραχώδης από τον Πλούτωνα, ο οποίος διαθέτει περισσότερο πάγο, όπως δήλωσε ένας από τους ερευνητές, ο Εμανουέλ Ζεάν του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του πανεπιστημίου της Λιέγης στο Βέλγιο.

«Ο συμπαντικός χρόνος είναι ο αληθινός χρόνος» Ετοιμάσαμε ένα αφιέρωμα για τον τρόπο που επηρεάζει ο χρόνος την τέχνη. Σ' εσάς δώσαμε το ρόλο του αρχιτέκτονος του σύμπαντος. (Ξεκαρδίζεται στα γέλια). - Ας σοβαρευτούμε. Τις θεωρίες για τον αρχιτέκτονα θεό του σύμπαντος πώς τις αντιμετωπίζετε; Αυτές ισχύουν ως μεταφυσικές μυθοπλασίες ή ως πραγματική φυσική; «Νομίζω ότι το ζήτημα του αρχιτέκτονα θεού είναι περισσότερο ανάγκη του καθενός. Οταν εγώ πιστεύω, πιστεύω για τους δικούς μου λόγους. Αν έρθει κάποιος και μου πει ότι αν αφήσω μια πέτρα, νομίζω ότι ορισμένες φορές θα πάει πάνω κι όχι κάτω, τότε θα σταματήσω να μιλάω μαζί του». - Η πίστη, και δεν την εννοούμε κατ' ανάγκην θρησκευτικά, υπερβαίνει την επιστήμη ή ακολουθούν παράλληλους δρόμους; «Αυτή η ανάγκη υπάρχει σε ορισμένους ανθρώπους. Το πρόβλημα θα το μετατοπίσω σε άλλη περιοχή, γιατί δεν είναι αυτό καθ' αυτό το γεγονός. Αυτό που μ' ενδιαφέρει είναι να εξηγήσω, όταν του επιβάλλουν άλλοι, με εξωτερικό τρόπο, μορφές ζωής που δεν έχουν σχέση με τον εαυτό του. Τότε είναι που εγώ ταράσσομαι». - Αναφέρεσθε, π.χ., σε σύγχρονες μορφές φονταμενταλισμού, όταν η προσωπική πίστη τίθεται στην υπηρεσία τού φανατισμού, με όρους μαχητή υπέρ τού αλάνθαστου του δόγματος της μίας και μοναδικής θρησκείας; «Οντως, ο φονταμενταλισμός που αναφέρατε είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα. Εχουμε την τύχη να υπάρχουμε και είναι μεγάλη υπόθεση. Αν, όμως, ο καθένας δεν ζήσει με το δικό του τρόπο και το δικό του σύστημα αναφοράς, τότε νομίζω ότι αυτό είναι πολύ κακό». - Οι σύγχρονες ανακαλύψεις της αστροφυσικής συναντούν, έστω και ελαχίστως, το κοσμολογικό σύμπαν των προσωκρατικών υλοζωιστών; «Αναφέρεσθε στον Ηράκλειτο;» - Σ' αυτόν και στους άλλους προσωκρατικούς. Σε ποιο βαθμό επικαιροποιείται η σκέψη τους και από ποια οπτική γωνία; Ως φυσιοκρατικά ποιητική σύλληψη τού κόσμου και ως προεπιστημονικός λόγος, στον οποίο ήταν άγνωστο το πείραμα; «Κάθε διάλεξη που δίνω για το πολυσύμπαν την τελειώνω, και δεν το κάνω από αρχαιολατρία, με τον Ηράκλειτο. Ιδού τι λέει και πρόχειρα μεταφράζω, σε κακά ελληνικά, ένα απόφθεγμά του: "Τον κόσμο ετούτο δεν τον έφτιαξε ούτε χέρι ανθρώπου ούτε χέρι θεού. Αυτός υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει". Δηλαδή, αυτό σημαίνει αιωνιότητα. Ο άνθρωπος τα είχε πει όλα το 600 π.Χ. Τι να πούμε εμείς τώρα;» - Επομένως, ο σύγχρονος επιστημονικός λόγος τι ακριβώς καλείται να λύσει αναφορικά με το σύμπαν, αν τα έχει πει όλα ο Ηράκλειτος; «Η επιστήμη προσπαθεί να δώσει απαντήσεις στηριζόμενη σε πειραματικά γεγονότα. Που σημαίνει ότι κι εσείς μπορείτε να κάνετε ένα πείραμα και να έχετε τα ίδια αποτελέσματα». - Οι νέες ευρέσεις είναι δυνατόν να εδράζονται στο συγκερασμό της εσωτερικής λογικής της επιστήμης και της διαίσθησης ως ψυχικό γεγονός; «Εκτός από τις τυχαίες ανακαλύψεις, πολλές προέρχονται από τη διαίσθηση και την ενόραση. Ας μην μπερδεύουμε, όμως, την ενόραση της Αγίας Αθανασίας του Αιγάλεω και ενός σοβαρού επιστήμονα. Ο επιστήμονας, προτού αρχίσει να μιλάει, έχει σκεφτεί με τους κανόνες της λογικής, με τους μαθηματικούς και φυσικούς νόμους και έχει κάνει τις προβλέψεις του. Οπως γνωρίζετε καμία θεωρία δεν αποδεικνύεται με την έννοια της τελειότητος. Η φυσική πλέον έχει μπει σε πεδία αυτού που θα ονομάζαμε παλιά μεταφυσική, εντός εισαγωγικών. Αυτό το "μεταφυσικό" κομμάτι γίνεται πια χειροπιαστό, είναι σαν να πέφτει πάνω στο τραπέζι». - Θέλετε να ανακεφαλαιώσουμε αυτά που συζητήσαμε ώς τώρα, μήπως και «χαθεί» ο αναγνώστης; «Εχουν γίνει παρά πολλές μεγάλες ανατροπές και πλέον μιλάμε για περιφερειακό σύμπαν. Να σας πω ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε από το μηδέν, από το κενό, είναι πολύ βαριά κουβέντα. Κι αυτό θέλω να το σημειώσετε. Αναγκαστικά, είτε το θέλουμε είτε όχι, όλες αυτές οι θεωρίες ανατρέπουν τις ιδέες που έχουμε για τη ζωή. Εν τούτοις, έχει δικαίωμα κάθε άνθρωπος, μέσω του εσωτερικού του κόσμου, να έχει τις δικές του απαιτήσεις». - Ολοι μας ζούμε σε μία λογική αντίφαση. Ακολουθούμε τον γραμμικό χρόνο όπως ορίζεται από το ημερολογιακό έτος και τον αντιλαμβανόμαστε κυρίως μέσω του εικοσιτετραώρου. Σκεφτόμαστε, παραδείγματος χάρη, και το πράττουμε, ότι θα εργαστούμε από τις 7 το πρωί ώς τις 2 το μεσημέρι. Την ίδια στιγμή το σύμπαν αναταράσσεται, κι εδώ έγκειται η αντίφαση, υπερβαίνοντας τη χρονομέτρηση των ρολογιών. Η επιστημονική σας ερμηνεία; «Ο συμπαντικός χρόνος είναι ο μόνος αληθινός χρόνος. Μετράμε το χρόνο από τη στιγμή που εμφανίστηκε αυτό το σύμπαν. Γνωρίζουμε σήμερα ότι έχουν περάσει, με τα δεδομένα που έχουμε, 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια. Αυτός είναι παγκόσμιος χρόνος. Οπου κι αν είσαι σ' αυτό το σύμπαν, ακόμη και στην ανάποδη πλευρά του, εκεί όπου μπορεί να υπάρχουν πολιτισμοί οι οποίοι έχουν τουλάχιστον το δικό μας επίπεδο, θα πρέπει να έχουν καταλήξει στο ίδιο συμπέρασμα μ' εμάς. Είναι μία παγκόσμια οντότητα. Δεν μπορώ να σας πω: "Κύριε Καλαμαρά, όταν με πήρατε τηλέφωνο, πριν από δέκα λεπτά, ο χρόνος ήταν 13 δισεκατομμύρια, 7 εκατομμύρια, μπλα, μπλα, τόσο". Τα αφαιρούμε όλα αυτά και έχουμε αυτόν το χρόνο, για να μπορούμε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας. Ομως, σας επαναλαμβάνω: ο αληθινός χρόνος είναι ο συμπαντικός χρόνος». - Το σύμπαν κάποτε θα πεθάνει ή διαρκώς θα αναγεννάται, περνώντας από διαδοχικούς «μικρούς θανάτους»; «Το σύμπαν δεν θα πεθάνει ποτέ, γιατί συνεχώς θα διαστέλλεται. Μέσα σ' αυτό το σύμπαν δημιουργούνται καινούρια αστέρια, πεθαίνουν άλλα αστέρια, γίνεται αυτή, αν θέλετε, η αναδημιουργία. Να πάρουμε τον Ηλιο ως παράδειγμα, ο οποίος είναι ένα πυρηνικό εργοστάσιο, γιατί μάς στέλνει ενέργεια. Ομως, τα καύσιμά του κάποτε θα τελειώσουν. Αν υπολογίσουμε ότι το ηλιακό μας σύστημα έχει εμφανιστεί εδώ και 4,5 δισ. χρόνια, ο Ηλιος έχει άλλα τόσα για να σβήσει. Οταν συμβεί αυτό, λοιπόν, η τοπική μας περιοχή -δηλαδή το πλανητικό μας σύστημα- θα είναι διαλυμένη. Ναι, μ' αυτή την έννοια, τοπικά, έχουμε ανακατανομές μέσα στο σύμπαν». - Οσο ρίχνει ο Ηλιος το φως του στη γη, υπάρχει μαγνητισμός και περιστρέφεται ο πλανήτης μας γύρω από αυτόν; «Αυτή είναι η θεωρία της βαρύτητας, την οποία επινόησε ο Νεύτωνας. Οσο θα ελαττώνεται η μάζα, αλλά σε μεγάλα νούμερα, τότε ακόμη και η τροχιά της Γης γύρω από τον Ηλιο θ' αλλάξει. Θ' αλλάξει ακόμη κι ο χρόνος». - Γιατί οι σύγχρονες κοσμολογικές ανακαλύψεις δεν έχουν επηρεάσει, με άμεσο και αναγνωρίσιμο τρόπο, την καθημερινότητά μας; «Δυστυχώς -και γι' αυτό φταίνε και οι επιστήμονες και τα ΜΜΕ- παρότι ορισμένοι από εμάς κάνουμε μεγάλο αγώνα. Θέλουν καιρό για να μπορέσουν να περάσουν στον κόσμο. Νομίζω ότι όλος ο κόσμος έχει το μυαλό, δεν υπάρχουν χαζοί και έξυπνοι. Υπό σοβαρή μάθηση και σωστή εκπαίδευση, όλες αυτές οι ανακαλύψεις μπορούν να απορροφηθούν για το καλύτερο της ανθρωπότητας. Να απελευθερωθεί από πολλά δεσμά που κουβαλάει από το παρελθόν. Για να απελευθερωθεί ο άνθρωπος σωστά, πρέπει να αποκτήσει γνώση, αλλά να μην είναι επιπόλαιη. Εχει πει ο "μέντοράς" μου, ο Αλμπέρ Καμί: "Οταν προσπαθείς να βρεις τη θέση σου μέσα στο σύμπαν, το σύμπαν είναι μια χαρά και ο άνθρωπος εξίσου. Εκεί που γίνεται θρύψαλα, είναι όταν προσπαθεί να δώσει εξηγήσεις μέσα σ' αυτό το σύμπαν. Τότε δημιουργείται το παράλογο"». - Πρέπει να αναζητήσουμε μια ανακαίνιση του συμβολαίου του ανθρώπου με τη φύση, πέραν των κρίσιμων περιβαλλοντικών προβλημάτων; «Αυτό είναι χίλια τοις εκατό σίγουρο. Το γεγονός ότι πρέπει να προστατεύσουμε το περιβάλλον είναι προφανές. Δεν είναι αυτό που συζητάμε. Ζητάτε κάτι βαθύτερο, ή όχι; Δεν μιλάμε για τα εργοστάσια και τους ρύπους τους. Το θεωρώ προφανές ότι πρέπει να περιφρουρήσουμε το περιβάλλον». - Μήπως πρέπει να επαναδιατυπώσουμε τη σχέση μας με το περιβάλλον, καθώς έχουμε χάσει τη φυσική καταβολή μας υπό την κυριαρχία της μονομερούς ανάπτυξης του αστικού τοπίου; «Εννοείτε τη σχέση καθεαυτή. Αυτό που λέτε είναι σωστό. Εάν συμπεριφερόμασταν σωστά στο περιβάλλον, δεν θα με ενδιέφεραν οι πόλεις. Πρέπει κυρίως να καταλάβουμε πιο βαθιά τους φυσικούς και τους συμπαντικούς νόμους. Η κατανόησή τους θα μας δώσει και τα νέα φυσικά συμβόλαια». - Οι νέες επιστημονικές αναγνώσεις τού σύμπαντος σε ποιο βαθμό έχουν διατυπώσει ένα νέο φιλοσοφικό κοσμοείδωλο; «Κι αν δεν έχει, πρέπει να διατυπωθεί. Πολλά από αυτά που συζητάμε υπάρχουν στο βιβλίο που έχουμε μοιραστεί με τον Γεώργιο Μπαμπινιώτη "Από την κοσμογονία στη γλωσσογονία. Μια συν-ζήτηση". Επειδή δεν θέλω να παρεξηγηθώ από τους αναγνώστες σας, σας τονίζω ότι δεν το κάνω για διαφημιστικούς λόγους. Θέλω να σας δείξω ότι σκεφτόμαστε παράλληλα. Μετά τον Νεύτωνα και τον Γαλιλαίο εμφανίστηκε ο Διαφωτισμός, με τον Βολτέρο και τον Ντιντερό, οι οποίοι πραγματικά άλλαξαν τον κόσμο. Τώρα βρισκόμαστε σε μια εποχή η οποία, τολμώ να πω, είναι μεγαλύτερη από την επανάσταση του Νεύτωνα και του Γαλιλαίου. Χρειαζόμαστε έναν καινούριο διαφωτισμό, που εγώ τον λέω διαφωτονισμό, από το φωτόνιο. Αν κοιτάξουμε τα μεγάλα βήματα της φιλοσοφίας, θα ανατρέξουμε στους Ιωνες φιλοσόφους. Εγώ είμαι δηλωμένος προσωκρατικός. Ο Θαλής, ο Ηράκλειτος, ο Αρίσταρχος άνοιξαν όλη αυτή την ιστορία με την οποία ασχολούμαστε εμείς, γι' αυτό ονομάζονται και φυσικοί φιλόσοφοι. Δεν μου αρέσει καν να χρησιμοποιώ τη λέξη προσωκρατικοί. Γιατί δεν λέμε τους άλλους μεταθαλικούς φιλοσόφους;» - Σ' αυτό το σημείο της συζήτησής μας ταιριάζει το απόφθεγμα του Ηράκλειτου «Τι εστί άνθρωπος; Θεός θνητός». «Ε, μπράβο!» * ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Το διάλογο του Δημήτρη Νανόπουλου με τον Γεώργιο Μπαμπινιώτη, στο «Από την κοσμογονία στη γλωσσογονία. Μια συν-ζήτηση» (εκδόσεις Καστανιώτη). Ενας προβληματισμός για αισθητές παραλληλίες ανάμεσα στη γένεση του κόσμου και τη δημιουργία της γλώσσας, στην κοσμογονία και τη γλωσσογονία.

Η επιχείρηση αλλαγής της τροχιάς της πτήσης του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού ολοκληρώθηκε επιτυχώς. Η τροχιά του ΔΔΣ ανυψώθηκε κατά 3,2 χλμ. Όπως μετέδωσε στα περίχωρα της Μόσχας το Κέντρο Διεύθυνσης Πτήσεων, η τροχιά ανυψώθηκε κατά 3,2 χλμ. με τη βοήθεια των κινητήρων της λειτουργικής μονάδας «Ζβεζντά» (Αστέρι). Αυτή ήταν η δεύτερη από τις δυο διορθώσεις της τροχιάς του σταθμού, ο στόχος των οποίων ήταν η εξασφάλιση των συνθηκών για τη σύνδεση με το ΔΔΣ του μεταγωγικού διαστημοπλοίου «Προγκρές» και του επανδρωμένου «Σογιούζ». Η πρώτη διόρθωση πραγματοποιήθηκε στις 20 Οκτωβρίου. Μετά τη διόρθωση του ΔΔΣ οι παραμετροι τροχιάς έχουν ως εξής: - Το ελάχιστο ύψος πάνω από τη Γη - 376,28 χιλιόμετρα? - Μέγιστο ύψος πάνω από την επιφάνεια της Γης - 408,84 χιλιόμετρα? - Περίοδος - 92,30 λεπτά? - Κλίση - 51,66 μοίρες. Σήμερα στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό εργάζεται το πλήρωμα της 29ης αποστολής – ο διοικητής Μάικλ Φόσουμ (Michael Fossum, ΗΠΑ) και οι μηχανικοί πτήσης Σεργκέι Βόλκοφ (Ρωσία) και Σατόσι Φουρουκάουα (Satoshi Furukawa, Ιαπωνία).

Γαλαξιακές συγκρούσεις «παχαίνουν» τις μαύρες τρύπες. Έχει διαπιστωθεί ότι στο κέντρο των γαλαξιών βρίσκονται συνήθως υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες. Μια τέτοια μελανή οπή έχει μάζα εκατοντάδες ή και δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από αυτή ενός άστρου σαν τον Ήλιο. Αν και τις τελευταίες δεκαετίες έχουν γίνει πολλές παρατηρήσεις και ανακαλύψεις για τη λειτουργία τους εντούτοις δεν έχουν εντοπιστεί στοιχεία που να φωτίζουν τον μηχανισμό που προκαλεί τη διόγκωσή τους. Εχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες και η τελευταία που ανέπτυξε διεθνής ομάδα επιστημόνων είναι ότι οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες τροφοδοτούνται από τις συγκρούσεις γαλαξιών. Το γαλαξιακό «τάισμα» Μπορεί οι μαύρες τρύπες να «ρουφούν» κάθε σώμα που βρίσκεται κοντά τους και τίποτε, ούτε καν το φως, να μη μπορεί να ξεφύγει από το εσωτερικό τους όμως η δράση τους παράγει φαινόμενα που γίνονται αντιληπτά από τα επιστημονικά όργανα όπως η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία. Επίσης παράγεται φως η λαμπρότητα του οποίου είναι τόσο μεγάλη ώστε να κάνει εξαιρετικά δύσκολη τη λεπτομερή παρατήρησή τους. Χρησιμοποιώντας διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια (Chandra, VLT) οι ερευνητές βρήκαν στοιχεία τα οποία τους οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η διόγκωση των μαύρων τρυπών είναι αποτέλεσμα της σύγκρουσης του γαλαξία στον οποίο βρίσκονται με άλλους μικρότερους γαλαξίες. Όμως η νέα ανακάλυψη δεν λύνει στο σύνολο του αυτόν τον κοσμικό γρίφο. Αυτό γιατί τέτοιες γαλαξιακές συγκρούσεις είναι σπάνιο φαινόμενο και όπως εκτιμούν οι ερευνητές μόλις το 20% των γιγάντιων μελανών οπών εξηγείται με αυτόν τον μηχανισμό. Ετσι θα πρέπει να βρεθούν νέα στοιχεία για το πώς διογκώνονται οι μαύρες τρύπες που δεν βρίσκονται σε περιβάλλον γαλαξιακών συγκρούσεων. Αυτό πάντως που γνωρίζουν οι επιστήμονες είναι ότι η διόγκωση μιας μαύρης τρύπας δεν γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη αλλά είναι μια διαδικασία που εξελίσσεται σε πολύ μεγάλο βάθος χρόνου. Η νέα έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Astrophysical Journal. Βιντεο με μια υπέροχη προσομοίωση της δημιουργίας μιας μαύρης τρύπας μετά από γαλαξιακή σύγκρουση. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=427103&h1=true

Ο Ήλιος μαίνεται, το Βόρειο Σέλας επεκτείνεται στο νότο. Μια ασυνήθιστη καταιγίδα που ξέσπασε στον Ήλιο το Σάββατο έφερε το πολύχρωμο Βόρειο Σέλας πολύ πιο νότια από ό,τι συνήθως, μέχρι το γεωγραφικό πλάτος της Ελλάδας. Δυστυχώς, όμως, το θέαμα ήταν ορατό μόνο από τη Βόρειο Αμερική. Το φαινόμενο απαθανατίστηκε μεταξύ άλλων από έναν ερασιτέχνη «κυνηγό καταιγίδων» στο Άρκανσο της Άιοβα, το οποίο βρίσκεται λίγο βόρεια από τον 35ο παράλληλο, που αντιστοιχεί περίπου στο γεωγραφικό πλάτος της Κρήτης. «Πρόκειται για εξαιρετικά σπάνιο γεγονός. Δεν το βλέπουμε τόσο νότια συχνά» σχολίασε ο Μπιλ Κουκ, ειδικός του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης «Μάρσαλ» της NASA. «Η ένταση [του σέλαος] κορυφώθηκε όταν σκοτείνιαζε στις ΗΠΑ, γεγονός που συνδυάστηκε με καθαρούς ουρανούς» είπε ο Μπομπ Ράτλετζ του ομοσπονδιακού Κέντρου Πρόβλεψης Διαστημικού Καιρού στο Κολοράντο. Όπως εξηγεί το Κέντρο, το φαινόμενο ξεκίνησε με μια Εκτίναξη Στεμματικού Υλικού (CME) που καταγράφηκε το Σάββατο. Στην ουσία ήταν μια τεράστια έκρηξη στην ηλιακή ατμόσφαιρα που προκλήθηκε από διαταραχές στο μαγνητικό πεδίο του άστρου. Το περίεργο ήταν ότι τα σωματίδια που εκτίναξε ο Ήλιος έφτασαν στη Γη οκτώ ώρες νωρίτερα από ό,τι είχε εκτιμηθεί. Το βόρειο και το νότιο σέλας εμφανίζονται όταν φορτισμένα ηλιακά σωματίδια παγιδεύονται στο μαγνητικό πεδίο της Γης και εκτρέπονται προς τους πόλους. Εκεί, διεγείρουν άτομα οξυγόνου και αζώτου, τα οποία εκπέμπουν κόκκινο και πράσινο φως όταν επανέλθουν στην αρχική τους κατάσταση. Στο βίντεο, το σέλας όπως καταγράφηκε στο Άρκανσο. Στην εικόνα, το σέλας όπως φαίνεται από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231134859

Λύθηκε το μυστήριο του πρώτου σουπερνόβα. Χρησιμοποιώντας δεδομένα από τέσσερα διαστημικά τηλεσκόπια ομάδα επιστημόνων έλυσε έναν από τους παλαιότερους αστρονομικούς γρίφους. Διαπίστωσε γιατί ο πρώτος σουπερνόβα που παρατήρησε ο άνθρωπος είχε μοναδικά χαρακτηριστικά. Ο σουπερνόβα RCW 86 είχε γίνει ορατός το 185 μ.Χ και έλαμπε στον ουρανό για οκτώ μήνες. Σουπερνόβα «πανσέληνος» Ο RCW 86 είναι η πρώτη έκρηξη υπερκαινοφανούς αστέρα που καταγράφηκε επίσημα από τον άνθρωπο. Η παρατήρησή του έγινε το 185 μ.Χ από κινέζους αστρονόμους. Ο σουπερνόβα έλαμπε στον ουρανό για οκτώ μήνες με αποτέλεσμα οι αστρονόμοι να πιστέψουν ότι επρόκειτο για ένα νέο άστρο που έκανε ξαφνικά την εμφάνιση του. Η έκρηξη έγινε σε πολύ κοντινή απόσταση από εμάς, περίπου 8 χιλιάδες έτη φωτός, και σύμφωνα με τους ειδικούς ήταν μια από τις μεγαλύτερες του είδους. Αν μπορούσαμε να δούμε στο υπέρυθρο φάσμα του φωτός ο σουπερνόβα θα φαινόταν στα μάτια μας παρόμοιος με την πανσέληνο. Το διαστημικό τούνελ Το πρόβλημα ήταν, όπως γνώριζαν οι επιστήμονες, ότι ακόμη και η πιο ισχυρή έκρηξη δεν θα μπορούσε να δικαιολογήσει το εκπληκτικό μέγεθος που ανέπτυξε ο συγκεκριμένος σουπερνόβα ούτε την απίστευτη ταχύτητα με την οποία επεκτάθηκε στο διάστημα. Αν και πολλοί ειδικοί προσπάθησαν, κανένας ως τώρα δεν είχε καταφέρει να ανακαλύψει στοιχεία ή να βρει μια εξήγηση που να φωτίζει τις διεργασίες που έλαβαν χώρα μετά την έκρηξη του άστρου. Οπως περιγράφουν στη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal», ερευνητές συνδύασαν τα δεδομένα των διαστημικών τηλεσκοπίων Chandra, XMM-Newton, Spitzer και WISE. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μετά την έκρηξη δημιουργήθηκε γύρω από το κατεστραμμένο άστρο μια κοσμική κοιλότητα – ένα διαστημικό τούνελ μέσα από το οποίο ο σουπερνόβα ταξίδεψε χωρίς κανένα εμπόδιο στο διαστημικό κενό. Έτσι κατάφερε να επεκταθεί πολύ γρήγορα και πολύ μακριά. Μικρές ειδήσεις. Έχει εγκριθεί η σύνθεση των πληρωμάτων της επόμενης αποστολής στο ΔΔΣ. Η Διυπηρεσιακή Επιτροπή της Διαστημικής Υπηρεσίας της Ρωσίας ενέκρινε τη σύνθεση του βασικού και του αναπληρωματικού πληρώματος της επόμενης αποστολής στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το βασικό πλήρωμα αποτελείται από τους Ρώσους Αντόν Σκαπλέροφ και Ανατόλι Ιβανίσιν, καθώς επίσης και τον Αμερικανό Ντάνιελ Μπέρμπανκ. Τις πρώτες μέρες Σεπτεμβρίου αυτοί οι κοσμοναύτες, καθώς επίσης και οι αναπληρωτές τους είχαν ολόπλευρες εξετάσεις-εξασκήσεις. Οι κοσμοναύτες έπρεπε να διευθετήσουν μερικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στο σκάφος, να εντοπίσουν τις αιτίες των βλαβών σε μερικά συστήματα, να διορθώσουν την τουαλέτα και να σβήσουν την πυρκαγιά στο ρωσικό τμήμα του ΔΔΣ. Η εκτόξευση του διαστημοπλοίου Soyuz TMA-22 προγραμματίστηκε για τις 14 Νοεμβρίου. Διόρθωση τροχιάς. Στις 26 Οκτ, προγραμματίζεται και άλλη διόρθωση της τροχιάς του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Ο ελιγμός θα γινει με τη χρήση των διορθωτικών κινητήρων της ενότητας «Zvezda». Σύμφωνα με τη βαλλιστική Υπηρεσία Αποστολής Control Center Engineering Research Institute η λειτουργία των κινητήρων θα γίνει στις 16 ώρα και 52 λεπτά ώρα Μόσχας (12:52 GMT) και θα διαρκέσει 114 δευτερόλεπτα. Ως αποτέλεσμα, ο ISS θα λάβει μια επιπλέον ώθηση από 1,82 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Το μέσο ύψος της τροχιάς του θα αυξηθεί κατά 3,2 χιλιόμετρα και θα είναι 390 χιλιόμετρα. Αρχίζει η κατασκευή του κοσμοδρομίου Βοστότσνι Με απόφαση της Ροσκόσμος, στο κοσμοδρόμιο Βοστότσνι (Ανατολικό) στην περιοχή Αμούρ, οι εκτοξευτήρες των πυραύλων-φορέων Soyuz-2 και Angara θα βρίσκονται σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων ο ένας από τον άλλο. Στην αρχή θα κατασκευαστεί ο χώρος εκτόξευσης για τους Soyuz-2 γιατί έχει δοκιμαστεί καλύτερα. Τα μέλη της ειδικής Επιτροπής της Ροσκόσμος προσδιόρισαν επίσης και τον χώρο ανάπτυξης της «Αστρούπολης». Οι κατασκευαστικές εργασίες έχουν αρχίσει.

Επαναλαμβάνεται το πείραμα με τα νετρίνα στο CERN. Ο πρόσφατος ισχυρισμός Ευρωπαίων επιστημόνων ότι βρέθηκε για πρώτη φορά κάτι στο σύμπαν -το υποατομικό σωματίδιο νετρίνο- που σπάει το φράγμα ταχύτητας του φωτός, σε αντίθεση με τη θεωρία σχετικότητας του Αϊνστάιν, προκάλεσε αναβρασμό στη διεθνή επιστημονική κοινότητα, η οποία απαίτησε τον επανέλεγχο των πειραματικών δεδομένων. Έτσι, οι φυσικοί της κοινοπραξίας OPERA, που χρησιμοποιούν έναν υπόγειο ανιχνευτή στο Γκραν Σάσο της κεντρικής Ιταλίας, όπου λαμβάνουν δέσμες νετρίνο, τα οποία έχουν σταλεί από το CERN στη Γενεύη, σε μια απόσταση περίπου 730 χιλιομέτρων, ανακοίνωσαν ότι θα πραγματοποιήσουν μια νέα σειρά πολύ ακριβών μετρήσεων για να κάνουν επανέλεγχο στο αρχικό συμπέρασμά τους -που απειλεί να φέρει τα πάνω κάτω στη σύγχρονη φυσική. Αυτό σημαίνει ότι θα καθυστερήσουν περίπου κατά ένα μήνα τη δημοσίευση των πορισμάτων τους σε έγκριτο επιστημονικό περιοδικό. Σοβαρές ενστάσεις και αμφιβολίες για την ορθότητα του επαναστατικού συμπεράσματος και για το κατά πόσο η σχετική δημόσια ανακοίνωση υπήρξε πρόωρη έχουν ήδη εκφράσει όχι μόνο επιστήμονες που δεν εργάστηκαν στο πείραμα OPERA, αλλά και ερευνητές – μέλη της ίδιας της κοινοπραξίας. Η αρχική προδημοσίευση έγινε στις 22 Σεπτεμβρίου στην online υπηρεσία επιστημονικών δημοσιεύσεων arXiv και αμέσως ο διεθνής Τύπος κατακλύστηκε από τους σχετικούς τίτλους. Όπως ανακοινώθηκε τότε, μετά από παρατηρήσεις στο διάστημα 2009-2011, υπολογίστηκε ότι τα νετρίνο έκαναν την απόσταση CERN – Γκραν Σάσο κατά 60 νανοδευτερόλεπτα ταχύτερα από το φως. Όμως, μερικά μέλη της 160μελούς επιστημονικής κοινοπραξίας επιμένουν ότι χρειάζονται νέες μετρήσεις, ώστε να υπάρχει απόλυτη βεβαιότητα ότι το ανατρεπτικό συμπέρασμα δεν είναι προϊόν σφάλματος. Οι νέες μετρήσεις θα γίνουν, αφού προηγουμένως αλλάξει η ακτίνα νετρίνο που στέλνει το CERN, το οποίο παράγει τα συγκεκριμένα σωματίδια, κάνοντας συγκρούσεις παλμών πρωτονίων πάνω σε ένα στόχο από γραφίτη. Έως τώρα, ο κάθε παλμός διαρκούσε περίπου 10.500 νανοδευτερόλεπτα, ενώ πλέον ο παλμός θα διαχωριστεί σε δέσμες διάρκειας ενός έως δύο νανοδευτερολέπτων η κάθε μία, οι οποίες θα διαχωρίζονται μεταξύ τους από χρονικά κενά της τάξης των 500 νανοδευτερολέπτων. Με την αλλαγή αυτή, επιδιώκεται να συσχετισθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια κάθε εμφάνιση νετρίνο, που θα καταγράφει ο ανιχνευτής-δέκτης του OPERA, με μια απολύτως συγκεκριμένη εκπομπή νετρίνο στον επιταχυντή-αποστολέα του CERN. Στόχος είναι να γίνει με ακόμα μεγαλύτερη ασφάλεια η μέτρηση του χρόνου που χρειάζεται ένα συγκεκριμένο νετρίνο για να ταξιδέψει από το εργαστήριο της Γενεύης έως το εργαστήριο του Γκραν Σάσο. Οι προηγούμενες μετρήσεις -και, κατά συνέπεια, το επαναστατικό συμπέρασμα- βασίστηκαν σε στατιστική ανάλυση, που συνέκρινε όχι τα επιμέρους νετρίνο, αλλά το σύνολο των σωματιδίων που εκπέμπονταν στο CERN, με αυτά που ανίχνευε το μηχάνημα του OPERA. Οι σκεπτικιστές πιστεύουν ότι αυτή η μέθοδος στατιστικής ανάλυσης δεν είναι αξιόπιστη, όταν κανείς έχει να κάνει με τόσο αστραπιαίες ταχύτητες και με τόσο ασήμαντες χρονικές αποκλίσεις. Οι ερευνητές του OPERA θα κάνουν επί δέκα μέρες νέες μετρήσεις και υπολογισμούς με βάση τη νέα μέθοδο, ξεκινώντας μάλλον αυτή την εβδομάδα. Σε αυτό το χρονικό διάστημα πιστεύουν ότι θα έχουν την ευκαιρία να «πιάσουν» 12 νετρίνο και να μετρήσουν τον χρόνο του ταξιδιού τους. Έτσι, είτε θα επιβεβαιώσουν το προηγούμενο πόρισμά τους, είτε θα το ανατρέψουν. Η επιστημονική κοινότητα αναμένει με μεγάλη ανυπομονησία τις νέες μετρήσεις, καθώς είναι ουκ ολίγοι οι φυσικοί που δηλώνουν βέβαιοι ότι κάποιο λάθος είχε γίνει πριν, ενώ δεν λείπουν και αυτοί που προβληματίζονται για τις συνέπειες, αν τελικά η ανακάλυψη επιβεβαιωθεί.

'Ενας πύραυλος Soyuz, δύο δορυφόροι Galileo, τρεις επιτυχίες για την Ευρώπη. Oι δύο πρώτοι δορυφόροι του Ευρωπαϊκού συστήματος πλοήγησης Galileo τέθηκαν σε τροχιά γύρω από τη Γη με τον πρώτο πύραυλο Soyuz που εκτοξεύτηκε από το Ευρωπαϊκό διαστημικό κέντρο στη Γαλλική Γουϊάνα. Η πτήση VS01, την εποπτεία της οποίας έχει η Arianespace, ξεκίνησε τις 1.30 μ.μ. ώρα Ελλάδος με την εκτόξευση του πυραύλου Soyuz από τη νέα του εξέδρα στη Γαλλική Γουϊάνα. Η εκτόξευση ολοκληρώθηκε με υποδειγματική ακρίβεια 3 ώρες και 49 λεπτά αργότερα, όταν το ανώτερο τμήμα του πυραύλου Soyuz απελευθέρωσε τους δύο δορυφόρους Galileo σε ύψος 23 222 χιλιόμετρα. «Η εκτόξευση του πυραύλου Soyuz αντιπροσωπεύει πολλά για την Ευρώπη: έχουμε θέσει σε τροχιά γύρω από τη Γη τους πρώτους δορυφόρους του Galileo, ενός συστήματος που θα προσφέρει στην Ευρωπαϊκή ήπειρο μία θέση ανάμεσα στους παίκτες κλειδιά της δορυφορικής πλοήγησης, ενός τομέα με μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης,» εξηγεί ο Jean-Jacques Dordain, Γενικός Διευθυντής της ESA. «Η ιστορική πρώτη εκτόξευση ενός Ευρωπαϊκού συστήματος σαν το Galileo πραγματοποιήθηκε με το θρυλικό ρωσικό πύραυλο Soyuz, ο οποίος είχε μεταφέρει τον Sputnik, τον πρώτο δορυφόρο, αλλά και τον Yuri Gagarin, τον πρώτο άνθρωπο στο διάστημα.» «Τα ιστορικά αυτά γεγονότα αποτελούν σύμβολα συνεργασίας: συνεργασίας μεταξύ της ESA και της Ρωσίας, στην οποία ξεχωριστή θέση έχει η Γαλλία, αλλά και συνεργασίας μεταξύ της ESA και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε μία από κοινού πρωτοβουλία.» «Η εκτόξευση των πρώτων δορυφόρων Galileo ενισχύει τη θέση της Ευρώπης στην εξερεύνηση του διαστήματος σε παγκόσμια κλίμακα.» «Όλα αυτά δεν θα ήταν δυνατά χωρίς το όραμα και την αφοσίωση που μοιράζονται τα κράτη μέλη της ESA.» H εκτόξευση της 21 Οκτωβρίου 2011 σηματοδοτεί την πρώτη φορά που Ρωσικός πύραυλος Soyuz εκτοξεύεται από διαστημικό κέντρο διαφορετικό από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν ή του Plesetsk στη Ρωσία. Η νέα εξέδρα εκτόξευσης πυραύλων Soyuz στη Γαλλική Γουϊάνα, την οποία διαχειρίζεται η Arianespace, συμβάλλει στην ενίσχυση της ευελιξίας και της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής οικογένειας πυραύλων εκτόξευσης. Οι μεσαίου μεγέθους πύραυλοι Soyuz θα προστεθούν στους πυραύλους εκτόξευσης της ESA: Ariane 5, οι οποίοι είναι κατάλληλοι για την εκτόξευση φορτίων μεγάλου βάρους, και τους νέους πυραύλους Vega για μικρότερους δορυφόρους, με τον πρώτο να εκτοξεύεται το 2012. Το Ευρωπαϊκό κέντρο εκτόξευσης κοντά στον Ισημερινό βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση για την εκτόξευση πυραύλων Soyuz. Aπό τη Γαλλική Γουϊάνα, οι πύραυλοι Soyuz μπορούν να μεταφέρουν φορτία μέχρι 3 τόνους σε τροχιά, βάρος διπλάσιο από το φορτίου 1,7 τόνων που μπορούν να μεταφέρουν από το Μπαϊκονούρ. Οι πρώτοι δύο δορυφόροι αποτελούν μέρος της φάσης επικύρωσης του συστήματος πλοήγησης Galileo σε τροχιά, η οποία έχει στόχο να δοκιμάσει το δορυφορικό και επίγειο τμήμα, καθώς και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσίων. Την εποπτεία των δορυφόρων θα έχει αρχικά ομάδα ειδικών της ESA και της Γαλλικής υπηρεσίας διαστήματος CNES που εδρεύει στην Τουλούζη της Γαλλίας. Μετά την ολοκλήρωση των πρώτων εργασιών, θα παραδωθούν την SpaceOpal, μία κοινοπραξία μεταξύ της Γερμανική υπηρεσίας διαστήματος DLR και της Ιταλικής εταιρίας Telespazio, για την πραγματοποίηση σειρά προκαταρτικών δοκιμασιών πριν την έναρξη της φάσης επικύρωσης. Ένα δεύτερο ζευγάρι δορυφόρων, το οποίο θα συμπληρώσει τη δέσμη των πρώτων τεσσάρων δορυφόρων της φάσης επικύρωσης του συστήματος Galileo σε τροχιά, αναμένεται να εκτοξευθεί το καλοκαίρι του 2012. Παρακολουθείστε την εκτόξευση. http://multimedia.esa.int/Replay O παλιός γερμανικός δορυφόρος συνετρίβη στη Γη, άγνωστο ακριβώς πού. Αδιευκρίνιστο παραμένει πού ακριβώς έπεσαν τα συντρίμμια ενός παλιού ερευνητικού δορυφόρου της Γερμανίας, σε μέγεθος τζιπ, ο οποίος εισήλθε στην ατμόσφαιρα τα ξημερώματα της Κυριακής. Περίπου 30 κομμάτια του δορυφόρου ROSAT, http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10424/ συνολικού βάρους 1,7 τόνων, εκτιμάται ότι έφτασαν μέχρι την επιφάνεια -το μεγαλύτερο από αυτά ήταν πιθανότατα το κάτοπτρο ενός τηλεσκοπίου ακτίνων-Χ που μετέφερε ο δορυφόρος. Ο ROSAT εκτιμάται ότι εισήλθε στην ατμόσφαιρα κάποια στιγμή από τις 03.45 έως τις 05.15. Λίγο αργότερα, τα συντρίμμια του έπεσαν στη Γη με ταχύτητα 450 χιλιομέτρων την ώρα. Δεδομένου ότι τα δύο τρίτα της Γης καλύπτονται από νερό, το πιθανότερο είναι ότι ο δορυφόρος κατέπεσε στον ωκεανό. Το Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστήματος πιθανότατα θα χρειαστεί αρκετές ημέρες για να εκτιμήσει πού μπορεί να έπεσαν τα συντρίμμια, δεδομένου ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν εμφανιστεί αυτόπτες μάρτυρες, ούτε υπάρχουν άλλες αναφορές. Το Κέντρο εκτιμούσε ότι η πιθανότητα να πέσουν τα συντρίμμια στο κεφάλι κάποιου ανυποψίαστου ανθρώπου ήταν μία στις 2.000. Λόγω της τροχιάς που ακολουθούσε ο ROSAT, συμπληρώνοντας μια περιφορά γύρω από τη Γη κάθε 90 λεπτά, «όλες οι χώρες του κόσμου που βρίσκονται σε γεωγραφικό πλάτος από 53 μοίρες βόρεια μέχρι 53 μοίρες νότια θα μπορούσαν δυνητικά να επηρεαστούν» είχε ανακοινώσει το γερμανικό κέντρο την περασμένη εβδομάδα. Η ζώνη στην οποία αναφερόταν περιλαμβάνει την Ελλάδα αλλά και το μεγαλύτερο μέρος της Γης εκτός των πόλων. O ROSAT, που είχε βάρος 2,4 τόνους, εκτοξεύτηκε το 1990 και τέθηκε εκτός λειτουργίας το 1999, όταν χάλασε το σύστημα που «κλείδωνε» το τηλεσκόπιο σε συγκεκριμένα άστρα. Το τηλεσκόπιο του δορυφόρου ήταν το πρώτο που χαρτογράφησε τον ουρανό στο φάσμα των ακτίνων-Χ και βοήθησε να μελετηθούν τα άστρα νετρονίων και οι μαύρες τρύπες, μεταξύ άλλων. Ο ROSAT κινούνταν αρχικά σε απόσταση 600 χλμ, ωστόσο η τροχιά του έφθινε την τελευταία δεκαετία και τον είχε φέρει σε απόσταση μόλις 300 χλμ. Όπως οι περισσότεροι δορυφόροι της εποχής του, ο ROSAT δεν διέθετε προωθητικά συστήματα για τη διόρθωση της τροχιάς του και την ελεγχόμενη καταστροφή του στη γήινη ατμόσφαιρα. Η συντριβή του έρχεται λίγες εβδομάδες μετά την επανείσοδο στην ατμόσφαιρα του παλιού δορυφόρου UARS της NASA. Άστρο νάνος με θερμοκρασίες Γης. Το WD 0806-661 B έχει μέγεθος πλανήτη και θερμοκρασίες που αντέχει ο άνθρωπος. Αστρονόμοι στις ΗΠΑ ανακάλυψαν ένα μικρό σε μέγεθος άστρο οι συνθήκες του οποίου μοιάζουν με αυτές της Γης. Η θερμοκρασία σε ορισμένες περιοχές του είναι ανάλογες με εκείνες που επικρατούν στον πλανήτη μας. Η ανακάλυψη Ερευνητική ομάδα επικεφαλής της οποίας ήταν Κέβιν Λιούμαν, καθηγητής Αστρονομίας και Αστροφυσικής στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, ανακάλυψε το άστρο WD 0806-661 B με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Spitzer της NASA. Το άστρο βρίσκεται σε απόσταση 63 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη και αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου αστρικού συστήματος στο οποίο έχει εντοπιστεί ένας λευκός νάνος γύρω από τον οποίο κινείται το WD 0806-661 B. Με τον όρο λευκός νάνος χαρακτηρίζεται το υπόλειμμα του πυρήνα ενός αστέρα μικρής ή μεσαίας μάζας που απομένει μετά τον θάνατο του. Καφέ και ψυχρός νάνος Το WD 0806-661 B ανήκει στην κατηγορία των καφέ νάνων που αποτελούν κατά κάποιο τρόπο έναν αποτυχημένο αστέρα. Λόγω της πολύ μικρής τους μάζας, η θερμοκρασία και η πίεση στον πυρήνα αυτών των αστρων δεν είναι αρκετά υψηλές ώστε να ξεκινήσουν ή να διατηρήσουν θερμοπυρηνικές αντιδράσεις. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι το WD 0806-661 B είναι μόλις 6-9 φορές πιο μεγάλο από τον Δία και είναι το πιο ψυχρό άστρο που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με τους ερευνητές οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται στην επιφάνειά του κυμαίνονται από 15-80 βαθμούς Κελσίου. Σε ορισμένες περιοχές του επικρατούν συνθήκες οι οποίες όπως αναφέρουν οι ερευνητές δεν είναι απλά ανεκτές από τον άνθρωπο αλλά «ευχάριστες». Η έρευνα θα δημοσιευθεί σε μια από τις προσεχείς εκδόσεις της επιθεώρησης «Astrophysical Journal».

Εντοπίστηκε νερό σε νεαρό αστρο από το διαστημικό παρατηρητήριο Herschel. Χρησιμοποιώντας δεδομένα από το Διαστημικό Παρατηρητήριο Herschel, οι αστρονόμοι έχουν ανιχνεύσει για πρώτη φορά ψυχρούς ατμούς νερού που περιβάλλουν ένα σκονισμένο δίσκο γύρω από νεαρό άστρο. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι αυτός ο δίσκος, που είναι έτοιμος να εξελιχθεί σε ένα ηλιακό σύστημα, περιέχει μεγάλες ποσότητες νερού, γεγονός που υποδηλώνει ότι το νερό που καλύπτει πλανήτες όπως η Γη μπορεί να είναι κάτι το συνηθισμένο στο σύμπαν. Επίσης, δείχνουν ότι η Γη απέκτησε νερό όταν βομβαρδίστηκε από κομήτες που περιέχουν πάγο. Η Γη, όπως όλοι οι πλανήτες σε οποιοδήποτε πλανητικό σύστημα, σχηματίστηκε από τη σταδιακή συσσωμάτωση αερίων και σκόνης που περιφέρονταν γύρω από τον νεογέννητο Ήλιο. Όμως το νερό που μπορεί να υπήρχε στην περιοχή όπου σχηματίστηκε η Γη δεν ήταν δυνατό να ενσωματωθεί στον νεογέννητο πλανήτη: το νερό αυτό βρισκόταν πολύ κοντά στον Ήλιο και η υψηλή θερμοκρασία εμπόδιζε την υγροποίησή του σε ωκεανούς. Και μέχρι σήμερα, η μελέτη μακρινών πλανητικών συστημάτων είχε δείξει την ύπαρξη ατμού μόνο σε αυτές τις θερμές ζώνες, σε μικρή απόσταση από το μητρικό άστρο. Βέβαια οι επιστήμονες είχαν βρει στο παρελθόν ζεστούς υδρατμούς σε ένα πλανητικό δίσκο κοντά στο κεντρικό άστρο του. Όμως στοιχεία για τεράστιες ποσότητες ψυχρού νερού, στους πλανητικούς δίσκους, εκεί που πιστεύεται ότι σχηματίζονται οι κομήτες, δεν είχαν δει μέχρι τώρα. Όσο περισσότερο νερό είναι διαθέσιμο στους δίσκους για να σχηματιστούν οι παγωμένοι κομήτες, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες ότι τελικά θα φτάσουν μεγάλες ποσότητες νερού στους νέους πλανήτες όταν συγκρουστούν με αυτούς. "Οι παρατηρήσεις αυτών των ψυχρών υδρατμών δείχνουν να υπάρχει αρκετό νερό στο δίσκο, ικανό για να γεμίσουν χιλιάδες ωκεανοί της Γης”, δήλωσε ο αστρονόμος Michiel Hogerheijde του Παρατηρητηρίου Leiden στην Ολλανδία. Ουσιαστικά, το τηλεσκόπιο δεν ανίχνευσε τον ίδιο τον πάγο, αλλά τις μικρές ποσότητες ατμού που εκπέμπονται λόγω του βομβαρδισμού του πάγου με ακτινοβολία. Η ανακάλυψη αυτή δημοσιεύεται στο περιοδικό Science. Το αστέρι με αυτόν τον πλούσιο σε νερό δίσκο, ονομάζεται TW Hydrae είναι ηλικίας μόλις 10 εκατομμυρίων ετών και βρίσκεται περίπου 175 έτη φωτός μακριά από τη Γη, στον αστερισμό της Ύδρας. Η ψυχρή, υδαρής ομίχλη, που εντοπίστηκε από τον Hogerheijde και την ομάδα του, πιστεύεται ότι προέρχεται από κόκκους σκόνης καλυμμένους με πάγο σαν ένα λεπτό υμένιο κοντά στην επιφάνεια του δίσκου. Το υπεριώδες φως από το άστρο αναγκάζει κάποια μόρια του νερού να ελευθερωθούν από αυτόν τον πάγο, δημιουργώντας έτσι ένα λεπτό στρώμα αερίου με μία φωτεινή υπογραφή, την οποία ανιχνεύθηκε από το όργανο Heterodyne του Herschel στην υπέρυθρη ζώνη του φωτός. Το Herschel είναι μια αποστολή, που ξεκίνησε το 2009, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος με σημαντική βοήθεια από τη NASA. Το άστρο TW Hydrae είναι ένα πορτοκαλί νάνο αστέρι, κάπως μικρότερος και πιο ψυχρός από τον λευκοκίτρινο ήλιο μας. Ο γιγάντιος δίσκος του υλικού που περιβάλλει το άστρο έχει μέγεθος περίπου 200 φορές την απόσταση μεταξύ της Γης και του Ήλιου μας. Σε λίγα εκατομμύρια χρόνια οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι το υλικό εντός του δίσκου θα συγκρουστεί και θα εξελιχθεί σε πλανήτες, αστεροειδείς και άλλα ουράνια σώματα. Η σκόνη και τα σωματίδια του πάγου θα συσσωρευτούν φτιάχνοντας κομήτες. Καθώς θα εξελίσσεται το νέο ηλιακό σύστημα, οι παγωμένα κομήτες είναι πιθανό να αποθέσουν ένα μεγάλο μέρος του νερού που περιέχουν σε νεαρούς πλανήτες αφού πέσουν πάνω τους, με αποτέλεσμα να φτιάξουν ωκεανούς. Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι το άστρο TW Hydrae και ο παγωμένος δίσκος της μπορεί να είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα πολλών άλλων νεαρών αστρικών συστημάτων, προσφέροντας νέες ιδέες στους επιστήμονες για το πώς οι πλανήτες με άφθονο νερό θα μπορούσαν να σχηματιστούν σε όλο το σύμπαν. Στις φωτογραφίες μια καλλιτεχνική άποψη για ένα παγωμένο πλανητικό δίσκο γύρω από ένα νέο αστέρι, που ονομάζεται TW Hydrae, κάπου 175 έτη φωτός μακριά στον αστερισμό Ύδρα και φασματική ανάλυση των δεδομένων από το Herschel που δείχνει τον εντοπισμό των ψυχρών υδρατμών, που αντιστοιχούν σε μια ποσότητα νερού ίση με 5 τοις χιλίοις του συνολικού περιεχομένου των ωκεανών της Γης. Μάλιστα για κάθε γραμμάριο ατμού που εντοπίστηκε πρέπει να υπάρχουν στην πραγματικότητα χιλιάδες γραμμάρια πάγου, ή αλλιώς το νερό του δίσκου του TW Hydra είναι χιλιάδες φορές περισσότερο από το νερό της Γης.

Οι «Αρειανοί» προσγειώνονται. Το «Άρης-500» μεγαλεπίβολο πείραμα εξομοίωσης επανδρωμένης πτήσης στον Ερυθρό πλανήτη – ολοκληρώνεται. Τα μέλη της αποστολής «αφίχθηκαν» σε περίγεια τροχιά και ετοιμάζονται για «προσγείωση».Και βέβαια, ανυπομονούν πότε θα εγκαταλείψουν την ερμητικά κλειστή λειτουργική μονάδα στο χώρο του Ινστιτούτου Ιατρο-Βιολογικών προβλημάτων Μόσχας, όπου ζούσαν και εργάζονταν στη διάρκεια των ατέλειωτων πεντακοσίων ημερών. Το πλήρωμα είναι διατεθειμένο για μετοίκηση, όμως η δουλειά δεν διακόπτεται, είπε στη " Φωνή της Ρωσίας" ο υπεύθυνος εκτελεστής του προγράμματος Αλεξάντρ Σουβόροφ: - Ακόμα συνεχίζεται το πρόγραμμα ερευνών, γιατί πολλοί ειδικοί ενδιαφέρονται γι΄αυτά τα μακρινά σημεία, τα οποία μπορεί να δώσουν πληροφορίες για τις μεγαλύτερες αλλαγές. Το πείραμα «Άρης-500» άρχισε στις 3 Ιουνίου του 2010. Στη σύνθεση του διεθνούς πληρώματος περιλαμβάνονται τρεις Ρώσοι – ο Αλεξέι Σιτιόφ – διοικητής, ο Σουχρόμπ Καμόλοφ – γιατρός και ο Αλεξάντρ Σμολεέφσκι – ερευνητής. Ο Γάλλος Ρομάν Σαρλέ εκτελεί χρέη μηχανικού πτήσης, ο Ιταλός Ντιέγκο Ουρμπίνα και ο Κινέζος Βαν Γιούε ασχολούνται με επιστημονική δραστηριότητα σαν ερευνητές. Κατά τη διάρκεια της εικονικής πτήσης διεξάχθηκαν πάνω από εκατόν πειράματα σε 5 τομείς - ψυχοφυσιολογικές, κλινικές, εργαστηριακές, υγειονομικές και τεχνολογικές έρευνες. Συγκεκριμένα, κατά περιόδους γινόταν ανάλυση της ατμόσφαιρας στη λειτουργική μονάδα – για να εξακριβωθεί ποιά μικρόβια και για ποιά περίοδο εμφανίστηκαν στον αέρα. Όπως εξακριβώθηκε, όλοι οι μικροβιολογικοί δείχτες συνάδουν με τα καθορισμένα κανονικά επίπεδα για τους κλειστούς χώρους και καταγράφονται, π.χ., στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η υγεία των μετεχόντων στο πρόγραμμα, τόσο η ψυχική, όσο και η φυσική, επίσης δεν προκαλεί φόβους στους επιστήμονες, παρόλο που στην αίσθηση της υγείας τους υπήρξαν κάποιες αλλαγές, λέει ο Αλεξάντρ Σουβόροφ: - Η φυσική ικανότητα για εργασία των μελών του πληρώματός μας παρουσίαζε αλλαγές και δεν ήταν σταθερή. Σήμερα το πλήρωμα βρίσκεται σε αρκετά καλή κατάσταση χάρη στο σύστημα προπονήσεων, που εκπονήθηκε στη Ρωσία και δοκιμάστηκε στο πείραμά μας. Όμως η μεγάλης διάρκειας απομόνωση σε κλειστό χώρο δεν είναι η κύρια δυσκολία του προγράμματος «Άρης-500». Σε αντίθεση από τους κοσμοναύτες, που πετούν σε τροχιά, τα μέλη του πληρώματος δεν είχε απευθείας επικοινωνία με τη Γη. Επικοινωνία υπήρχε, όμως με αναβολή. Γι΄αυτό κατά τη λήψη αποφάσεων, ιδιαίτερα σε έκτακτες κατάσταση, αναγκάζονταν να βασίζονται μόνο στον εαυτό τους. Το αυτόνομο καθεστώς ήταν η διαφορά αυτού του πειράματος από όλα τα άλλα. Σήμερα η εξομοίωση καθυστέρησης του σήματος διακόπηκε. Και οι έξι «αστροναύτες» του Άρη ήδη επικοινωνούν μέσω γραμμής βιντεοεπικοινωνίας με τους ειδικούς του Ινστιτούτου Ιατρο-Βιολογικών προβλημάτων Μόσχας, με τους συγγενείς και τους φίλους τους. Στις 4 Νοεμβρίου του 2011 η πόρτα της λειτουργικής μονάδας θα ανοίξει και το μοναδικό στο είδος του πείραμα «Άρης-500» θα τελειώσει. Στη Σελήνη για νερό. Οι Ρώσοι επιστήμονες καθόρισαν τα σημεία, όπου μπορεί να προσεδαφιστεί η σεληνιακή ερευνητική συσκευή “Luna-Glob”. Με την εκτόξευσή της το 2014 η Ρωσία επαναρχίζει την εξερεύνηση της Σελήνης με αυτόματους σταθμούς, η οποία είχε αρχίσει πριν μερικές δεκαετίες με τα «Σεληνοχήματα». Το Ρωσικό Ινστιτούτο Διαστημικών Ερευνών επέλεξε τα 6 καλύτερα σημεία, όπου μπορεί να καθίσει η συσκευή, είπε σε συνέντευξη που παραχώρησε στη " Φωνή της Ρωσίας" ο υπάλληλος του Ινστιτούτου Ίγκορ Μιτροφάνοφ: - Η ερευνητική συσκευή “Luna-Glob” προορίζεται για την εξερεύνηση της πολικής Σελήνης. Στην περιοχή των πόλων της Σελήνης το φυσικό περιβάλλον είναι εντελώς διαφορετικό από εκείνο, το οποίο ερευνούσαν οι συσκευές στα πλαίσια του σοβιετικού και του αμερικανικού προγράμματος “Luna” και «Απόλλων». Τα τελευταία χρόνια κατά τη διάρκεια εξ αποστάσεως ανίχνευσης της επιφάνειας της Σελήνης είχαν επισημανθεί ενδείξεις ύπαρξης νερού. Συγκεκριμένα, με τη μορφή πάγου νερό υπάρχει στους κρατήρες κοντά στους πόλους, που βρίσκονται μόνιμα στη σκιά του Ήλιου. Το νερό γεμίζει τους πόρους του σεληνιακού υλικού. Κάνοντας σύγκριση με τη γήινη αιώνια παγωνιά, μπορούμε να κάνουμε λόγο για «σεληνιακή παγωνιά». Το νερό δεν το χρειάζονται μόνο οι ερευνητές. Πρόκειται για σημαντικότατο φυσικό πόρο για τη μελλοντική αξιοποίηση της Σελήνης η οποία, πιθανότατα θα αρχίσει από τους πόλους, υποθέτει ο Ίγκορ Μιτροφάνοφ: - Όταν τεθεί θέμα για επανδρωμένη αποστολή και δημιουργία σεληνιακού σταθμού, τα αποθέματα νερού θα εξασφαλίσουν το σταθμό με οξυγόνο και νερό για τις καθημερινές ανάγκες. Επίσης μπορεί να παράγεται υδρογόνο, το οποίο αποτελεί θαυμάσιο πυραυλικό καύσιμο. Ουσιαστικά, σήμερα ασχολούμαστε με υδρολογική ανίχνευση για τη μελλοντική αξιοποίηση της Σελήνης. Ο δορυφόρος “Luna-Glob” θα είναι το «πρώτο χελιδόνι» στο εκτενές πρόγραμμα επιστροφής της Ρωσίας στο δορυφόρο της Γης. Μικρές ειδήσεις. Επίσημα εγκαίνια για το διαστημοδρόμιο της Virgin Galactic. Ο περιπετειώδης πρόεδρος του ομίλου Virgin, Ρίτσαρντ Μπράνσον, εγκαινίασε στο Νέο Μεξικό το πρώτο ιδιωτικό διαστημικό κέντρο του κόσμου, από το οποίο θα αναχωρούν οι πρώτοι τουρίστες που μπορούν να διαθέσουν 200.000 δολάρια για μια μικρή βόλτα στο Διάστημα. Το Spaceport America, απομονωμένο στην έρημο του νότιου Νέου Μεξικού, θα είναι η βάση για τα αεροσκάφη της Virgin Galactic, η οποία σκοπεύει να προσφέρει υποτροχιακές πτήσεις έξω από την ατμόσφαιρα από το 2013. Ο σερ Μπράνσον γιόρτασε την ολοκλήρωση του διαστημοδρομίου ανοίγοντας μια σαμπάνια την ώρα που βρισκόταν κρεμασμένος με σχοινιά στο εξωτερικό του κτιρίου. Στο έδαφος τον απολάμβαναν περίπου οι 150 από τους 450 επίδοξους πελάτες που έχουν ήδη πληρώσει προκαταβολή. Εφόσον οι δοκιμές προχωρήσουν χωρίς σοβαρα προβλήματα το 2012, το εξαθέσιο σκάφος SpaceShip Two θα απογειώνεται συνδεδεμένο κάτω από τα φτερά του μητρικού αεροσκάφους WhiteKnight. Σε μεγάλο ύψος θα απελευθερώνεται και θα πυροδοτεί τον πυραυλοκινητήρα του για να ανέβει μέχρι το ύψος των 100 χλμ, το επίσημο όριο του διαστήματος. Η πτήση θα διαρκεί γύρω στις 2,5 ώρες, ωστόσο η εμπειρία της μηδενικής βαρύτητας περιορίζεται στα δυόμισι λεπτά. Ο Μπράνσον είπε ότι, εφόσον το σκάφος αποδειχθεί ασφαλές, ο ίδιος και τα παιδιά του θα είναι από τους πρώτους επιβάτες. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231133687 Στο διάστημα θα εμφανιστούν ξενοδοχεία για τους τουρίστες. Τα πρώτα τροχιακά ξενοδοχεία για τους διαστημικούς τουρίστες μπορεί να εμφανιστούν το 2020, ανακοίνωσαν σήμερα στο ρωσικό Κέντρο Εκπαίδευσης Κοσμοναυτών. Η αλλαγή διαστημικών τουριστών θα πραγματοποιείται με «ναυλωμένες πτήσεις». Ο διαστημικός τουρισμός είναι ένας από τους πολλά υποσχόμενους τομείς της ανάπτυξης της επανδρωμένης κοσμοναυτικής. Στο διάστημα ήδη έχουν ταξιδέψει 10 τουρίστες και όλοι είχαν εκπαιδευτεί στο Ρωσικό Κέντρο. Προετοιμασία του ΔΔΣ για συζεύξεις. Σήμερα το Κέντρο Διεύθυνσης Διαστημικών Πτήσεων θα κάνει το πρώτο από τα δύο εγχειρήματα διόρθωσης της τροχιάς του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Σκοπός τους είναι η δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών σύζευξης με το διαστημόπλοιο εφοδιασμού Προγκρές και το επανδρωμένο Σογιούζ, που θα μεταφέρει στο Σταθμό το πλήρωμα της επόμενης αποστολής. Για την ανύψωση της τροχιάς του ΔΔΣ θα χρησιμοποιηθούν δύο μεγάλης ισχύος κινητήρες διόρθωσης του υπηρεσιακού εργαστηρίου Zvezda. Οι κινητήρες θα τεθούν σε λειτουργία στις 20 και 06 ώρα Μόσχας. Κατά τη διάρκεια 106 δευτερολέπτων λειτουργίας των κινητήρων ο Σταθμός θα υψωθεί κατά 2,8 περίπου χιλιόμετρα. Το ερχόμενο Σαββατοκύριακο θα πέσουν στη Γη συντρίμμια δορυφόρου βάρους 1700 κιλών. Συντρίμμια του γερμανικού διαστημικού τηλεσκοπίου ROSAT που κατεβαίνει ανεξέλεγχτα από την τροχιά, μπορούν να πέσουν στη Γη το πλησιέστερο Σαββατοκύριακο. Κατά τη γνώμη των επιστημόνων, δεν θα καούν στην ατμόσφαιρα σχεδόν 30 κομμάτια αυτής της συσκευής ολικού βάρους 1700 περίπου κιλών. Ο τόπος πτώσης τους θα είναι γνωστός μόνο 1-2 ώρες πριν το ίδιο το συμβάν. Η πιθανότητα ότι κάποιο κομμάτι θα πέσει πάνω σε κάποιο άνθρωπο κυμαίνεται περίπου στο 1:2000. Το τηλεσκόπιο ROSAT που προορίζεται για την μελέτη της διαστημικής ακτινοβολίας, είχε τοποθετηθεί στην τροχιά το 1990 και ύστερα από 9 χρόνια αναγνωρίστηκε μη λειτουργικό. Ένας πλανήτης γεννιέται O LkCa 15b σχηματίζεται σε απόσταση 450 ετών φωτός από τη Γη. Δύο αστρονόμοι κατάφεραν να διεισδύσουν μέσα στον δίσκο ύλης και αερίων που έχει δημιουργηθεί γύρω από το άστρο LkCa 15 και εντόπισαν ένα πλανήτη που βρίσκεται στα αρχικά στάδια της δημιουργίας του. Ο LkCa 15b είναι ο νεότερος εξωηλιακός πλανήτης που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα και η ανακάλυψη είναι ιδιαίτερα σημαντική αφού οι επιστήμονες θα μπορούν να μελετήσουν σε πραγματικό χρόνο τις διεργασίες δημιουργίας ενός πλανήτη. Η ανακάλυψη O Άνταμ Κράους αστρονόμος στο Ινστιτούτο Αστρονομίας του Πανεπιστημίου της Χαβάι και ο Μάικλ Άιρλαντ αστρονόμος που εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Macquarie και στο Παρατηρητήριο Αστρονομίας της Αυστραλίας χρησιμοποίησαν τα ισχυρά τηλεσκόπια που βρίσκονται στην οροσειρά του νησιού Mauna Kea για να παρατηρήσουν το άστρο LkCa 15. Το άστρο έχει μέγεθος ανάλογο με αυτό του Ήλιου αλλά βρίσκεται σε βρεφική ηλικία αφού είναι μόλις δύο εκατομμυρίων ετών ενώ ο Ήλιος είναι 4,5 δις ετών. Ο «ενδιάμεσος» πλανήτης Οι δύο αστρονόμοι διαπίστωσαν ότι γύρω από το LkCa 15 έχουν δημιουργηθεί δύο δίσκοι ύλης και αερίων. Ο ένας είναι ο συμβατικός δίσκος ύλης και αερίων που δημιουργείται γύρω από νεογέννητα άστρα και παρέχει τα υλικά δημιουργίας πλανητών. Όμως το άστρο και τον δίσκο περικυκλώνει ένας δεύτερος δίσκος ή ένα δακτυλίδι αν προτιμάτε που αποτελείται από ύλη (κοσμική σκόνη) η οποία μάλιστα έχει μεγάλη φωτεινότητα. Ο πλανήτης που ανακάλυψαν οι δύο αστρονόμοι γεννήθηκε και μορφοποιείται σε μια περιοχή ανάμεσα στους δύο δίσκους γεγονός που είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον. «Ο LkCa 15b είναι ο νεότερος πλανήτης που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Πρόκειται για ένα γίγαντα αερίου που σχηματίζεται μακριά από τον δίσκο ύλης και αερίων. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που δεν είχε γίνει εφικτή η παρατήρηση και μελέτη του μέχρι σήμερα. Για πρώτη φορά καταφέραμε να κάνουμε απευθείας παρατηρήσεις και μετρήσεις για ένα τέτοιο πλανήτη αλλά και για την ύλη που τον περιβάλλει» ανέφερε ο Άνταμ Κράους παρουσιάζοντας την ανακάλυψη στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Astrophysical Journal. Σήμερα η εκτόξευση των πρώτων δορυφόρων του «Γαλιλαίου» Η εκτόξευση των δύο ευρωπαϊκών δορυφόρων που θα θέσουν σε λειτουργία το παγκόσμιο δορυφορικό σύστημα πλοήγησης, την απάντηση στο GPS, με την ονομασία Galileo αναμένεται σήμερα. Αν και όλα ήταν έτοιμα χθές, τελικά η εκτόξευση των δορυφόρων δεν πραγματοποιήθηκε καθώς παρατηρήθηκε μια βλάβη στο ρωσικό διαστημόπλοιο Σογιούζ που το καθήλωσε για 24 ώρες στο ευρωπαϊκό διαστημικό κέντρο στη Γαλλική Γουιάνα. Η Ε.Ε. έπειτα από πολύχρονες καθυστερήσεις φιλοδοξεί να αποκτήσει ένα σύστημα πλοήγησης που θα υπερβαίνει και θα είναι πιο αξιόπιστο από τον αμερικανό αντίπαλο το GPS. "Αν η Ευρώπη θέλει να είναι ανταγωνιστική και ανεξάρτητη στο μέλλον τότε πρέπει να έχει το δικό της σύστημα πλοήγησης και να δημιουργήσει νέες οικονομικές ευκαιρίες" δήλωσε ο Χέρμπετ Ρολ, επικεφαλής της επιτροπής έρευνας, ενέργειας και βιομηχανίας του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου. Όμως το ευρωπαϊκό σύστημα πλοήγησης θα αρχίσει να λειτουργεί δωρεάν για τους ευρωπαίους πολίτες το 2014 ενώ οι πιο εξειδικευμένες εφαρμογές του αναμένονται το 2020. Η εκτόξευση σήμερα των δύο δορυφόρων είναι η αρχή καθώς το σύστημα θα φτάσει να απαρτίζεται από 30 δορυφόρους. Η Ε.Ε. εκτιμά ότι ο Galileo θα αποφέρει έσοδα της τάξεως των 90 δισ. ευρώ στις προσεχείς δύο δεκατίες.

Το αποτέλεσμα με την υπερφωτεινή ταχύτητα μπερδεύει τους κορυφαίους φυσικούς. Οι κορυφαίου φυσικοί σωματιδίων της Ευρώπης ακόμη να συμβιβάσoυν την υπερφωτεινή ταχύτητα των νετρίνων με τους νόμους της φυσικής. "Προς το παρόν, δεν υπάρχει καμία εξήγηση που να δουλεύει”, λέει ο φυσικός Ιγνάτιος Αντωνιάδης, ο οποίος βοήθησε στην οργάνωση μιας συνάντησης ανάμεσα στα τοπ μυαλά της φυσικής στο CERN, τρεις εβδομάδες μετά την ανακοίνωση των φυσικών του OPERA στο Gran Sasso, για νετρίνα που ταξιδεύουν φαινομενικά ταχύτερα από το φως. Η ομάδα των φυσικών εξέτασε την κατάσταση και συζήτησε κατά πόσον είναι δυνατόν τα νετρίνα να έσπασαν το όριο της ταχύτητας του φωτός. Η μεγαλύτερη πρόκληση όμως έως τώρα για το αποτέλεσμα OPERA προέρχεται από το νομπελίστα Sheldon Glashow από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και τον Andrew Cohen, που αφού δημοσίευσαν μια μελέτη για το πείραμα πριν λίγες μέρες στο διαδίκτυο, έρχεται τώρα το περιοδικό Physical Review Letters να την δημοσιεύσει επίσημα. Έτσι γίνεται το πρώτο επιστημονικό περιοδικό που δέχεται εργασίες για το αποτέλεσμα του OPERA. Στην εργασία αυτή οι Glashow και Cohen επισημαίνουν ότι εάν τα νετρίνα μπορούν να ταξιδεύουν ταχύτερα από το φως, θα πρέπει κάποιες φορές να εκπέμπουν ένα ηλεκτρόνιο σε συνδυασμό με ένα ποζιτρόνιο – μέσω μιας διαδικασίας που αποκαλείται "ακτινοβολία Cerenkov," και η οποία εκπέμπεται όταν κάτι κινείται πιο γρήγορα από την ταχύτητα του φωτός σε ένα μέσον. Οι Cohen και Glashow υπολόγισαν ότι στο τέλος του πειράματος, τα νετρίνα πρέπει να είχαν ενέργειες όχι μεγαλύτερες από, περίπου, 12 GeV. Όμως το OPERA είδε άφθονα νετρίνα με ενέργειες πιο πάνω από 40 GeV. "Δεν ανταποκρίνεται στις ενέργειες που μετρήθηκαν”, λέει ο φυσικός Christophe Grojean του CERN. Ένα άλλο κτύπημα κατά των υπερφωτεινών νετρίνων προέρχεται από το γεγονός ότι τα νετρίνα είναι συνδεδεμένα με ορισμένα άλλα σωματίδια, λεπτόνια, – ηλεκτρόνια, μιόνια και τα σωματίδια tau – μέσω της ασθενούς πυρηνικής δύναμης. Λόγω αυτής της σύνδεσης, τα νετρίνα δεν μπορούν να ταξιδεύουν ταχύτερα από το φως, εκτός κι εάν τα ηλεκτρόνια επίσης ταξιδεύουν πιο γρήγορα – αν και τα ηλεκτρόνια δεν χρειάζεται να ταξιδεύουν τόσο γρήγορα όσο τα νετρίνα. Σύμφωνα με τον φυσικό του CERN Gian Giudice, ο οποίος μίλησε στο σεμινάριο του Ιγνάτιου Αντωνιάδη, ο ίδιος και οι συνεργάτες του εξέτασαν τι θα συνέβαινε αν τα ηλεκτρόνια ταξιδεύουν ταχύτερα από το φως κατά 1 μέρος προς 100 εκατομμύρια, με ταχύτητα σύμφωνα με τη μέτρηση του OPERA για τα νετρίνα. Τέτοια ταχύτατα ηλεκτρόνια θα πρέπει να εκπέμπουν έναν κώνο ακτινοβολίας Cerenkov στον κενό χώρο – όμως και κάποια προηγούμενα πειράματα δείχνουν ότι δεν το κάνουν. "Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει συγκεκριμένο μοντέλο που πραγματικά να αποφεύγει όλους αυτούς τους θεωρητικούς περιορισμούς”, λέει ο Grojean. "Γι ‘αυτό είναι τόσο ενδιαφέρουσες ιδέες. Δεν μπορούμε να τις εξηγήσουμε με βάση τη γνωστή φυσική." Ένα άλλο αδημοσίευτο έγγραφο στο arxiv.org έχει προσελκύσει την προσοχή των φυσικών με την εξήγηση που δίνει. Ο Ronald van Elburg στο Πανεπιστήμιο του Γκρόνινγκεν στην Ολλανδία έχει υπολογίσει ότι η ειδική θεωρία της σχετικότητας θα μπορούσε να έχει προκαλέσει αναστάτωση στο συγχρονισμό των ρολογιών στο CERN και το Gran Sasso. Κι αυτή θα κάνει τα νετρίνα να φαίνονται ότι φθάνουν 64 νανοδευτερόλεπτα πιο νωρίς – σχεδόν ακριβώς που έχει παρατηρηθεί στο πείραμα OPERA . Αν αυτό το επιχείρημα αντέξει σε ελέγχους, αντί να θεωρήσουμε ότι παραβιάζεται η θεωρία της ειδικής σχετικότητας, τα υπερφωτεινά νετρίνα θα επιβεβαιωθούν. Όμως δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσο το αποτέλεσμα θα αντέξει σε δοκιμές. "Σε γενικές γραμμές, το αίσθημα των θεωρητικών είναι ότι πρέπει κανείς να επαναλάβει το πείραμα," δήλωσε ο Αντωνιάδης. Γι αυτό το CERN σχεδιάζει να προσφέρει μια νέα δέσμη νετρίνων για να κάνει την επανάληψη του πειράματος. Εν τω μεταξύ, τα πρώτα στιγμιότυπα από τον άλλο ανιχνευτή στο Gran Sasso δεν αποτελεί καλό οιωνό για την υπόθεση της υπερφωτεινής κίνησης. Ένα πείραμα που ονομάζεται ICARUS έχει αλιεύσει νετρίνα που ταξιδεύουν από το CERN από το περασμένο έτος. Τα 100 περίπου νετρίνα που συνελήφθησαν δεν φαίνεται να ταξιδεύουν ταχύτερα από το φως. Το ICARUS επίσης δεν βλέπει να υπάρχει η ακτινοβολία Cerenkov, όπως πρόβλεψαν οι Glashow και Cohen. "Προς το παρόν, δεν έχουμε καμιά απάντηση,” λέει ο Αντωνιάδης. "Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει απάντηση."

Το μυστήριο της σκοτεινής ύλης βαθαίνει. Όπως όλοι οι γαλαξίες, έτσι και ο Γαλαξίας μας φιλοξενεί μια περίεργη ουσία, που ονομάζεται σκοτεινή ύλη. Η σκοτεινή ύλη είναι αόρατη, αλλά προδίδει την παρουσία της μόνο μέσω της βαρυτικής έλξης της. Χωρίς σκοτεινή ύλη τα ταχύτατα κινούμενα άστρα του Γαλαξία μας, που τα συγκρατεί μαζί, θα σκορπούσαν προς όλες τις κατευθύνσεις. Η φύση της σκοτεινής ύλης είναι λοιπόν ένα μυστήριο – ένα μυστήριο που μια νέα μελέτη δείχνει ότι μόνο βαθαίνει. "Μετά την ολοκλήρωση αυτής της μελέτης, γνωρίζουμε λιγότερα για τη σκοτεινή ύλη από ό,τι πριν," είπε ο επικεφαλής της έρευνας Matt Walker, μέλος της ομάδας του Hubble στο Κέντρο για την Αστροφυσική του Harvard. Το καθιερωμένο κοσμολογικό μοντέλο περιγράφει έναν κόσμο που κυριαρχείται από σκοτεινή ενέργεια και σκοτεινή ύλη. Οι περισσότεροι αστρονόμοι υποθέτουν ότι η σκοτεινή ύλη αποτελείται από "ψυχρά" (δηλαδή βραδυκίνητα) εξωτικά σωματίδια, που συγκολώνται βαρυτικά. Μακροπρόθεσμα, αυτές οι συγκεντρώσεις της σκοτεινής ύλης προσελκύουν την κανονική ύλη, που σχηματίζουν τους γαλαξίες που βλέπουμε σήμερα. Οι κοσμολόγοι χρησιμοποιούν ισχυρούς υπολογιστές για την προσομοίωση αυτής της διαδικασίας. Οι προσομοιώσεις τους δείχνουν ότι η σκοτεινή ύλη θα πρέπει να σχηματίζει πυκνά συσσωματώματα στα κέντρα των γαλαξιών. Όμως στην πραγματικότητα, νέες μετρήσεις από δύο νάνους γαλαξίες δείχνουν ότι περιέχουν μια ομαλή κατανομή της σκοτεινής ύλης. Αυτό υποδηλώνει ότι το καθιερωμένο κοσμολογικό μοντέλο μπορεί να είναι λάθος. “Οι μετρήσεις μας σε αντίθεση με μια βασική πρόβλεψη που κάνει το στάνταρτ για τη δομή της ψυχρής σκοτεινής ύλης στους νάνους γαλαξίες. Εκτός ή έως ότου οι θεωρητικοί τροποποιήσουν αυτή την πρόβλεψη, η ψυχρή σκοτεινή ύλη είναι ασυμβίβαστη με τα παρατηρησιακά δεδομένα μας", δήλωσε ο Walker. Οι νάνοι γαλαξίες αποτελούνται από έως και 99 τοις εκατό από σκοτεινή ύλη και μόνο το 1 τοις εκατό είναι η κανονική ύλη, όπως τα αστέρια. Αυτή η διαφορά κάνει τους νάνους γαλαξίες ιδανικούς στόχους για τους αστρονόμους, που επιδιώκουν να κατανοήσουν τη σκοτεινή ύλη. Ο Walker και ο συνεργάτης του Jorge Peñarrubia (Πανεπιστήμιο Cambridge στη Βρετανία) ανέλυσαν την κατανομή της σκοτεινής ύλης σε δύο νάνους γαλαξίες, γείτονες του Γαλαξία μας: της Καμίνου (Fornax) και του Γλύπτη (Sculptor). Αυτοί οι γαλαξίες περιέχουν 1 έως 10 εκατομμύρια αστέρια, σε σύγκριση με περίπου τα 400 δισεκατομμύρια του Γαλαξία μας. Η ομάδα μέτρησε τις τοποθεσίες, τις ταχύτητες και τις βασικές χημικές συνθέσεις 1500 με 2500 άστρων. "Τα άστρα σε ένα νάνο γαλαξία κινούνται σαν τις μέλισσες σε μια κυψέλη, αντί να κινούνται με όμορφες, κυκλικές τροχιές όπως σε ένα σπειροειδή γαλαξία," εξήγησε ο Peñarrubia. "Το γεγονός αυτό κάνει πολύ πιο δύσκολο να προσδιοριστεί η κατανομή της σκοτεινής ύλης. Τα στοιχεία τους έδειξαν ότι και στις δύο περιπτώσεις, η σκοτεινή ύλη κατανέμεται ομοιόμορφα σε μια σχετικά μεγάλη περιοχή, έκτασης αρκετές εκατοντάδες έτη φωτός. Κι αυτό το στοιχείο έρχεται σε αντίθεση με την πρόβλεψη ότι η πυκνότητα της σκοτεινής ύλης θα πρέπει να αυξάνεται σημαντικά προς τα κέντρα αυτών των γαλαξιών. "Αν ένας νάνος γαλαξίας ήταν ένα ροδάκινο, το καθιερωμένο κοσμολογικό μοντέλο, λέει ότι θα πρέπει να βρούμε μια σκοτεινή ύλη στο κέντρο, σαν «λάκκο». Αντιθέτως, οι πρώτοι δύο νάνοι γαλαξίες που μελετήσαμε είναι σαν να μην έχουμε ‘λακούβα’”, είπε ο Peñarrubia. Μερικοί πάντως έχουν προτείνει ότι οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ της κανονικής και της σκοτεινής ύλης θα μπορούσε να εξαπλώσει την σκοτεινή ύλη, αλλά οι νέες προσομοιώσεις δεν δείχνουν ότι συμβαίνει αυτό στους νάνους γαλαξίες. Οι νέες μετρήσεις υπονοούν ότι είτε η κανονική ύλη επηρεάζει τη σκοτεινή ύλη περισσότερο από το αναμενόμενο, είτε η σκοτεινή ύλη δεν είναι "ψυχρή". Η ομάδα ελπίζει να βρεθεί τι συμβαίνει με τη μελέτη περισσότερων νάνων γαλαξιών, ιδιαίτερα γαλαξίες με ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό σκοτεινής ύλης. Η έρευνα αυτή έγινε δεκτή για δημοσίευση στο Astrophysical Journal. Στην φωτογραφία μια καλλιτεχνική άποψη ενός νάνου γαλαξία όπως φαίνεται από την επιφάνεια ενός υποθετικού εξωπλανήτη. Μια νέα μελέτη διαπιστώνει ότι η σκοτεινή ύλη στους νάνους γαλαξίες κατανέμεται ομαλά αντί να συσσωρεύεται στα κέντρα τους. Όμως αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις προσομοιώσεις που χρησιμοποιούν το καθιερωμένο κοσμολογικό μοντέλο – γνωστό ως λ-CDM.

Με ρωσικό Soyuz εκτοξεύει η Ευρώπη τους πρώτους δορυφόρους του Galileo. Η εκτόξευση που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη από το ευρωπαϊκό διαστημικό κέντρο του Κουρού στη Γαλλική Γουιάνα είναι ιστορική για δύο λόγους: θα είναι η πρώτη φορά που η Ευρώπη χρησιμοποιεί τα Soyuz, τους θρυλικούς ρωσικούς πυραύλους με τους οποίους ξεκίνησε η εξερεύνηση του Διαστήματος, αλλά και η πρώτη εκτόξευση δορυφόρων του Galileo, της ευρωπαϊκής απάντησης στο αμερικανικό GPS. Έπειτα από αλλεπάλληλες καθυστερήσεις και υπερβάσεις του προϋπολογισμού, που απείλησαν ακόμα και με ακύρωση του έργου, η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στην τελική ευθεία για την υλοποίηση του Galileo, ενός συστήματος δορυφορικής πλοήγησης που θα αυξήσει σημαντικά την ακρίβεια του GPS. Το Galileo προγραμματίζεται τεθεί σε εμπορική λειτουργία το 2014, με καθυστέρηση περίπου έξι ετών. Σε πρώτη φάση, ο αστερισμός του συστήματος θα περιλαμβάνει 18 δορυφόρους, οι οποίοι τελικά θα αυξηθούν στους 28. Οι πρώτοι δύο δορυφόροι προγραμματίζεται να εκτοξευτούν από τη Γαλλική Γουιάνα, που βρίσκεται στη Λατινική Αμερική κοντά στον ισημερινό, στις 13.34 ώρα Ελλάδας την Πέμπτη 20 Οκτωβρίου. Θα είναι η πρώτη φορά που ένας ρωσικός πύραυλος Soyuz εκτοξεύεται από διαστημικό κέντρο εκτός του διαστημοδρομίου του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν. Στο πλαίσιο συμφωνίας στην οποία κατέληξαν το 2005 η Ρωσία και η ESA (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος), η Ευρώπη θα χρησιμοποιεί τα Soyuz, κατάλληλα για την εκτόξευση φορτίων μέσου βάρους, συμπληρωματικά με τους ευρωπαϊκούς πυραύλους Ariane και Vega. Στην εκτόξευση της Πέμπτης θα χρησιμοποιηθεί το Soyuz-2, η νεότερη εκδοχή των πυραύλων που είχαν μεταφέρει τον Sputnik, τον πρώτο δορυφόρο του κόσμου, αλλά και τον Γιούρι Γκαγκάριν, τον πρώτο άνθρωπο στο Διάστημα. Από το περασμένο Σάββατο, το Soyuz περιμένει όρθιο στη νέα εξέδρα εκτόξευσης που κατασκευάστηκε για να εξυπηρετεί τους ρωσικούς πυραυλοφορείς. Εφόσον η εκτόξευση κυλήσει χωρίς προβλήματα, οι δύο επόμενοι δορυφόροι του Galileo θα ακολουθήσουν του χρόνου. Αυτό το «κουαρτέτο» των πρώτων δορυφόρων, τους οποίους κατασκεύασε μια κοινοπραξία με επικεφαλής την ευρωπαϊκή EADS Astrium, θα αποτελέσει το λειτουργικό πυρήνα για ολόκληρο τον αστερισμό δορυφόρων που θα δίνει στην Ευρώπη το στίγμα της. Η εκτόξευση της Πέμπτης θα μεταδοθεί ζωντανά από το δικτυακό τόπο της ESA http://www.esa.int/esaCP/index.html αλλά και από το in.gr. Ρωσικός δορυφόρος ανακάλυψε σπάνια φυσικά φαινόμενα στο Διάστημα. Το επιστημονικό πρόγραμμα Tatiana-2 αποτελεί συνέχεια των ερευνών που έγιναν με τη βοήθεια του φοιτητικού δορυφόρου Tatiana-1 το 2005. Τότε στα πάνω στρώματα της ατμόσφαιρας της Γης είχαν καταγραφεί πρόσκαιρες ατμοσφαιρικές λάμψεις, συνδεδεμένες, κατά τη γνώμη των επιστημόνων, με τα φαινόμενα της αστραπής. «Πάνω από τις περιοχές, όπου συμβαίνουν καταιγίδες, στα πάνω στρώματα της ατμόσφαιρας μπορούν να εμφανίζονται ηλεκτρικές εκκενώσεις, που προκαλούν λάμψεις στην ατμόσφαιρα,- είπε στο ΡΣ "Η Φωνή της Ρωσίας" ο Μιχαήλ Πνασιούκ, διευθυντής του Επιστημονικού Ερευνητικού Ινστιτούτου Φυσικής του Μοσχοβίτικου Κρατικού Πανεπιστημίου. Παρ’ όλα αυτά ο δορυφόρος Tatiana-2 ανακάλυψε ατμοσφαιρικές λάμψεις ακόμα και εκεί, όπου δεν έπρεπε να υπάρχουν,- παρατήρησε ο Ρώσος επιστήμονας. - «Δεν περιμέναμε ότι είναι δυνατή η παρακολούθηση τέτοιων φαινομένων πάνω από τις περιοχές, όπου δεν υπάρχουν σύννεφα και αστραπές. Τα φαινόμενα αυτά παρουσιάζουν ενδιαφέρον γιατί παρ’ όλο που ειναι πρόσκαιρα, εκπέμπτουν ωστόσο μεγάλες ποσότητες ενέργειας. Τα τέτοιου είδους φαινόμενα συνιστούν πιθανούς κινδύνους για τις πτητικές συσκευές, που θα μπορούσαν να πετούν σε ύψος δεκάδων χιλιομέτρων. Οι λάμψεις του φωτός έχουν συνεπή χαρακτήρα. «Ο δορυφόρος πετούσε 10 χιλιόμετρα κατά μήκος της τροχιάς του και εμείς καταγράφαμε συνέχεια τις λάμψεις γαλάζιου φωτός ή υπεριώδους ακτινοβολίας. Το αποτέλεσμα αυτό είναι καταπληκτικό από την άποψη της φυσικής, αλλά δεν βρήκε ακόμα μονοσήμαντη ερμηνεία. Το μυστήριο των σπάνιων κοσμικών φαινομένων θα μπορεί να αποκαλύφθεί απο ένα άλλο, πιο τέλειο δορυφόρο του Μοσχοβίτικου Κρατικού Πανεπιστημίου με την επωνυμία "Lomonosov". Ο δορυφόρος αυτός θα εφοδιαστεί με ευαίσθητες συσκευές ακριβείας. Η εκτόξευσή του προγραμματίστηκε για την άνοιξη του 2012. Εκτός από τον δορυφόρο "Lomonosov" θα ερευνούν τις διαστημικές λάμψεις δύο άλλες ρωσικές διαστημικές συσκευές. Η πρώτη θα τοποθετηθεί σε τροχιά τον Ιανουάριο του 2012 και η δεύτερη - ύστερα από 1-1,5 χρόνι. Συνεπώς, μέσα σε δύο χρόνια στο Διάστημα θα πετάξει ένας ολόκληρος «στολίσκος δορυφόρων» με σκοπό την μελέτη διαφόρων φαινομένων στα πάνω στρώματα της ατμόσφαιρας»,- σημείωσε καταλήγοντας ο Ρώσος επιστήμονας Μιχαήλ Πανασιούκ. Εκπληκτικό αστρικό μαιευτήριο. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra έστειλε εντυπωσιακές εικόνες του νεφελώματος της Τρόπιδος. Το νεφέλωμα βρίσκεται σε απόσταση 7,5 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς, αποτελεί μέρος του αστερισμού της Τρόπιδος (Carina Constellation) και είναι ένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια παραγωγής άστρων στον γαλαξία μας. Οι εικόνες που έστειλε το Chandra επιτρέπουν στους επιστήμονες να κάνουν νέες παρατηρήσεις και αναλύσεις για το τι συμβαίνει στο νεφέλωμα. Μια από τις πρώτες παρατηρήσεις τους είναι ότι εκτός από τη μαζική γέννηση άστρων στο νεφέλωμα υπάρχει σε εξέλιξη και η αντίστροφη διαδικασία δηλαδή η αυτοκαταστροφή γιγάντιων άστρων, οι γνωστές εκρήξεις σουπερνόβα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε μια περιοχή του νεφελώματος, την Trumpler 15, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι υπάρχουν αρκετά σουπερνοβα. Στο νεφέλωμα της Τρόπιδος βρίσκεται και το Eta Carinae που αρχικά πιστευόταν ότι ήταν ένα υπέρλαμπρο άστρο. Τελικά διαπιστώθηκε ότι είναι ένα μικρό σμήνος άστρων το οποίο διαθέτει δύο άστρα γίγαντες που στα αρχικά στάδια της ζωής τους ήταν 150 φορές μεγαλύτερα από τον Ήλιο αλλά σύμφωνα με τους ειδικούς έχουν πλέον χάσει ένα μέρος της μάζας και της λαμπρότητας τους. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=425603&h1=true Μικρές ειδήσεις. Στις 19ης Οκτώβρη, προγραμματίζεται η συνήθης διόρθωση της τροχιάς του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Ο ελιγμός διεξάγεται με τη χρήση των διορθωτικών κινητήρων του «Zvezda». Σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία των βαλλιστικών μηχανών η Υπηρεσία Αποστολής Control Center Engineering Research Institute, θα πρέπει οι μηχανες την 20 ώρα και 06 λεπτά ώρα Μόσχας να λειτουργήσουν 106 δευτερόλεπτα. Ως αποτέλεσμα, ο ISS θα λάβει μια επιπλέον ώθηση κατά 1,7 μέτρα ανά δευτερόλεπτο, και το μέσο υψόμετρο της τροχιάς του θα αυξηθεί κατά 2,8 χλμ. στα 387,8 χιλιόμετρα.

Tην σκοτεινή ύλη εν δράσει βλέπει το Hubble. Οι κοσμολόγοι γνωρίζουν πλέον ότι η ύλη που βλέπουμε στο Σύμπαν δεν είναι παρά το ένα πέμπτο της συνολικής ύλης -το υπόλοιπο αντιστοιχεί στη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη, της οποίας η σύσταση παραμένει άγνωστη ως σήμερα. Ωστόσο οι επιδράσεις του μυστηριώδους αυτού υλικού είναι εμφανείς στις τελευταίες εικόνες από το Hubble: το διαστημικό τηλεσκόπιο εξέτασε το πώς το βαρυτικό πεδίο της σκοτεινής ύλης παραμορφώνει τα είδωλα μακρινών γαλαξιών. Τα ιδανικά γαλαξιακά σμήνη Όπως προέβλεψε πρώτος ο Αϊνστάιν, τα σώματα που συγκεντρώνουν μεγάλες ποσότητες μάζας εκτρέπουν τις ακτίνες φωτός που περνούν από μέσα τους ή κοντά τους. Και όσο μεγαλύτερη αυτή η παραμόρφωση, τόσο μεγαλύτερη πρέπει να είναι η μάζα. Στη νέα μελέτη, η διεθνής ερευνητική ομάδα CLASH μελέτησε ένα σμήνος γαλαξιών που βρίσκεται σε απόσταση 4 δισ. ετών φωτός και ονομάζεται MACS 1206. Δεδομένου ότι πρόκειται για τις βαρύτερες δομές του Σύμπαντος, τα γαλαξιακά σμήνη αυτού του είδους είναι ιδανικά για τη μελέτη των βαρυτικών επιδράσεων της σκοτεινής ύλης. Οι βαρυτικοί φακοί Συγκεκριμένα, τα σώματα μεγάλης μάζας μπορούν να εκτρέπουν και να ενισχύουν το φως όπως οι οπτικοί φακοί -για το λόγο αυτό λειτουργούν ως «βαρυτικοί φακοί». Ο βαρυτικός φακός του MACS 1206 όχι μόνο εκτρέπει το φως αλλά μπορεί επιπλέον να σχηματίζει πολλαπλές εικόνες αντικειμένων που βρίσκονται πίσω του. Στις εικόνες του Hubble, οι ερευνητές εντόπισαν 47 πολλαπλά είδωλα που αντιστοιχούν σε 12 μακρινούς γαλαξίες. Η παρουσία τόσο πολλών πολλαπλών ειδώλων αποτελεί απόδειξη ότι το γαλαξιακό σμήνος περιέχει περισσότερη ύλη από αυτή που βλέπουμε -περιέχει δηλαδή τεράστιες ποσότητες σκοτεινής ύλης. Τα ευρήματα υποδεικνύουν επίσης ότι τα πρώτα γαλαξιακά σμήνη σχηματίστηκαν νωρίτερα από ό,τι εκτιμούν σήμερα οι κοσμολόγοι. Η ομάδα CLASH συνεχίζει τώρα τις παρατηρήσεις σε άλλα γαλαξιακά σμήνη, ενώ περισσότερα στοιχεία για την εξέλιξη των γαλαξιακών σμηνών αναμένεται να προσφέρει ο μελλοντικός διάδοχος του Hubble, το υπέρυθρο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb. Ο Άρης γινόταν... Γη για λίγες ώρες. Μια ακόμη μελέτη έρχεται να προστεθεί σε εκείνες που έχουν δείξει ότι ο Άρης διέθετε κάποτε συνθήκες που ευνοούσαν την παρουσία ζωής. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ερευνητές, οι ευνοϊκές συνθήκες διαρκούσαν για μικρά χρονικά διαστήματα ημερησίως και έτσι πιθανότατα δεν εμφανίστηκε ποτέ η ζωή στον κόκκινο πλανήτη. Ο διάσημος βράχος Ομάδα ερευνητών στις ΗΠΑ μελέτησε το διασημότερο πέτρωμα που έχουμε στα χέρια μας και έχει διαστημική προέλευση. Πρόκειται για το ALH84001,0, ένα κομμάτι βράχου το οποίο εντοπίστηκε το 1984 στην Ανταρκτική και οι ειδικοί έχουν καταλήξει ότι προέρχετα από τον Άρη. Μετά από κάποια τρομερή πρόσκρουση ενός μεγάλου αστεροειδή στην επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη εκτοξεύτηκαν στο Διάστημα πολλά κομμάτια του ορισμένα εκ των οποίων (όπως το ALH84001,0) κατέληξαν στη Γη. Η αποκάλυψη Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια μέθοδο ανάλυσης του πετρώματος την οποία ανέπτυξαν οι ίδιοι και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι στη νεανική του ηλικία ο Άρης για λίγες ώρες κάθε μέρα διέθετε συνθήκες ικανές να υποστηρίξουν την ανάπτυξη ζωής. Σύμφωνα με τους επιστήμονες στην επιφάνεια του Άρη για λίγες ώρες η θερμοκρασία ήταν περίπου 18 βαθμοί Κελσίου - δηλαδή δεν επικρατούσε ούτε πολλή ζέστη ούτε πολύ ψύχος - δημιουργώντας προϋποθέσεις ανάπτυξης ζωής. «Τα στοιχεία μας δείχνουν ότι στην πρώιμη ιστορία του Άρη υπήρχε τουλάχιστον μια περιοχή του πλανήτη που διέθετε κλίμα ανάλογο με αυτή της Γης για λίγες ώρες κάθε μέρα» αναφέρει ο Τζον Έιλερ, του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Όπως τονίζουν οι ερευνητές το γεγονός ότι αυτές οι ευνοϊκές συνθήκες διαρκούσαν για λίγο δεν επιτρέπει οποιαδήποτε σκέψη για την ύπαρξη ζωής στον Άρη. Και αυτό διότι δεν υπήρχε ο απαραίτητος χρόνος ώστε να αναπτυχθούν κάποιες μορφές ζωής στον πλανήτη αφού πολύ γρήγορα το κλίμα μεταβαλλόταν και επικρατούσαν συνθήκες απαγορευτικές για τη γέννηση και επιβίωση οποιουδήποτε οργανισμού. Απέτυχε η απόπειρα του Ιράν να στείλει πίθηκο στο Διάστημα. Η Τεχεράνη επιβεβαίωσε ότι επιχείρησε πρόσφατα να στείλει έναν ζωντανό πίθηκο στο Διάστημα, παραδέχτηκε όμως ότι η εκτόξευση -το πρώτο βήμα για μια επανδρωμένη αποστολή- κατέληξε σε αποτυχία. «Ο πύραυλος Καβοσγκάρ-5, που μετέφερε κάψουλα με ένα ζωντανό ζώο, εκτοξεύτηκε στη διάρκεια του Σαριβάρ» δήλωσε στο ιρανικό πρακτορείο ISNA ο Μοχάμεντ Μεντινετζάντ-Νούρι, αναπληρωτής υπουργός Επιστήμης. Στο περσικό ημερολόγιο, Σαριβάρ είναι ο μήνας που διαρκεί από τις 23 Αυγούστου μέχρι της 22 Σεπτεμβρίου. «Η εκτόξευση δεν δημοσιοποιήθηκε επειδή δεν επετεύχθησαν όλοι οι αντικειμενικοί στόχοι της» παραδέχτηκε, χωρίς να διευκρινίσει τι απέγινε το ζώο. Διαβεβαίωσε όμως ότι η Τεχεράνη θα συνεχίσει την προσπάθεια για αυτή τη «στρατηγική προτεραιότητα». Όπως υπενθυμίζει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, το περίεργο είναι ότι στις 3 Οκτωβρίου ο ιρανικός Οργανισμός Διαστήματος είχε ανακοινώσει, χωρίς να δώσει εξηγήσεις, ότι αναβάλλει επ΄αόριστον τα σχέδια για την εκτόξευση ενός πιθήκου. Το σχέδιο, που είχε παρουσιαστεί το Φεβρουάριο από τον πρόεδρο Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, προέβλεπε την εκτόξευση ενός πιθήκου με μια κάψουλας, εξοπλισμένη με συστήματα υποστήριξης της ζωής, για μια υποτροχιακή πτήση διάρκειας 20 λεπτών, σε ύψος 120 χιλιομέτρων. Ο Οργανισμός Διαστήματος δήλωνε τότε ότι απώτερος στόχος ήταν μια επανδρωμένη αποστολή γύρω στο 2020. Η κάψουλα με την οποία επρόκειτο να ταξιδέψει ο πίθηκος δοκιμάστηκε με επιτυχία το Μάρτιο με μια προηγούμενη έκδοση του ίδιου πυραύλου, τον Καβοσγκάρ-4. Το 2010, ο Καβοσγκάρ-3 μετέφερε στο Διάστημα μια χελώνα, έναν αρουραίο και σκουλήκια. Μόλις ένα χρόνο νωρίτερα το Ιράν είχε ανακοινώσει ότι έθεσε με επιτυχία σε τροχιά έναν δορυφόρο εγχώριας τεχνολογίας. Η Δύση ανησυχεί ότι η ιρανική πυραυλική τεχνολογία ενδέχεται να συνδέεται με την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων, ικανών να μεταφέρουν τα πυρηνικά όπλα που φέρεται να προσπαθεί να αναπτύξει το Ιράν. Η Τεχεράνη πάντως αρνείται κατηγορηματικά ότι το πυραυλικό και πυρηνικό της πρόγραμμα συγκαλύπτουν στρατιωτικές φιλοδοξίες.

Μικρές ειδήσεις. Ερασιτέχνης μοντελιστής στέλνει πύραυλο στο... διάστημα. Ένας ερασιτέχνης πυραυλομοντελιστής κατάφερε να στείλει ένα πύραυλο κοντά στα κράσπεδα του διαστήματος, εκτοξεύοντας την ιδιοκατασκευή του σε ύψος 121.000 ποδών (σχεδόν σε ύψος 40 χλμ.). Η εκτόξευση πραγματοποιήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου στις 11:08 το πρωί τοπική ώρα, από την έρημο της Νεβάδα. Ο πυραυλοκινητήρας μπόρεσε να παράγει ώση 4000 λιβρών για 8 δευτερόλεπτα επιχύνοντας το βλήμα στα 3 mach μέχρι το ύψος των 3000 μέτρων από όπου μετά η αδράνεια έφερε τον πύραυλο στα 40 χλμ. ύψος μετά από 84 δευτ. Είναι μια πραγματικά αξιέπαινη προσπάθεια από ένα ερασιτέχνη στις ΗΠΑ που κατάφερε με πενιχρά έξοδα αυτό που δεν έχουν καταφέρει κράτη ολόκληρα. Πράσινο φως για το διαστημικό ταξί. Η NASA ανακοίνωσε ότι αυξάνει τη χρηματοδότηση και επιταχύνει τις διαδικασίες κατασκευής ενός καινούργιου οχήματος μεταφοράς ανθρώπων στο διάστημα. Το Dream Chaser μοιάζει με μίνι διαστημόπλοιο και για αυτό έχει λάβει τον χαρακτηρισμό «διαστημικό ταξί». Έχει χωρητικότητα επτά ατόμων και θα μπορεί να μεταφέρει από και προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό μέλη του πληρώματος. Η ανάγκη Η κατασκευή του Dream Chaser είχε ανακοινωθεί ότι θα ξεκινήσει το 2004 αλλά στη συνέχεια για διαφόρους λόγους το εγχείρημα μπήκε στο ψυγείο. Όμως μετά την απόσυρση όλου του στόλου των διαστημικών λεωφορείων η NASA εξαρτάται απόλυτα από τα διαστημικά σκάφη μεταφοράς της Ρωσικής Υπηρεσίας Διαστήματος με κόστος 50 εκατ. δολαρίων το άτομο! Οι επιτελείς της NASA αποφάσισαν ότι έπρεπε να έχουν μια εναλλακτική επιλογή και έτσι αποφάσισαν να προχωρήσει η κατασκευή του Dream Chaser. Ενέκριναν ένα ποσό 80 εκατομμυρίων δολαρίων και ανέθεσαν την κατασκευή στην εταιρία Sierra Nevada Corp. και αποφάσισαν να δώσουν άλλα 25 εκατομμύρια για να ενισχύσουν και να επιταχύνουν τις διεργασίες κατασκευής. Μετά την απόφαση της NASA η εταιρεία ανακοίνωσε ότι οι πρώτες δοκιμές του Dream Chaser θα γίνουν το προσεχές καλοκαίρι και ότι θα κατασκευαστούν τέσσερα σκάφη. Ταξί σε..τροχιά Το Dream Chaser θα μπορεί να μεταφέρει και φορτία ή εξοπλισμό αλλά φυσικά θα μειώνεται ανάλογα η χωρητικότητά του σε επιβάτες. Το σκάφος είναι σχεδιασμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να μην απαιτούνται εγκαταστάσεις ενός κοσμοδρομίου για να επιστρέψει στη Γη αλλά θα μπορεί να προσγειωθεί εύκολα σε οποιοδήποτε αεροδρόμιο. «Τριπλό» Έβερεστ πάνω σε αστεροειδή. H NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια τρισδιάστατη φωτογραφία του εντυπωσιακού όρους που βρίσκεται στον γιγάντιο αστεροειδή Vesta. Το βουνό βρίσκεται κοντά στον Νότιο Πόλο του αστεροειδή και η κορυφή του ορθώνεται σε ύψος 22 χλμ από την επιφάνεια! Βουνό γίγας σε αστεροειδή γίγα Ο Vesta (το ρωμαικό όνομα της θεάς Εστίας) έχει διάμετρο 530 χλμ, μέγεθος που τον κατατάσσει στην κατηγορία των «πρωτοπλανητών» που αποτελούν τα απομεινάρια των συγκρούσεων μεταξύ μικρών σε μέγεθος πλανητών. Ο Vesta διαχρονικά αποτελεί πόλο έλξης μετεωριτών και μικρών διαστημικών βράχων που πέφτουν πάνω του δημιουργώντας ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και πλούσιο γεωλογικό περιβάλλον. Για αυτό και αποφασίστηκε να σταλεί εκεί (και σε ένα ακόμη αστεροειδή τον Ceres) μια αποστολή εξερεύνησης. Τον Ιούλιο το σκάφος Dawn έφτασε στον Vesta και ξεκίνησε τη μελέτη του. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι o Vesta έχει τόσο πολλά και διαφορετικά χαρακτηριστικά που θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για να μπορέσει να μελετηθεί και να αναλυθεί σε βάθος. Αναμφίβολα η πιο εντυπωσιακή ανακάλυψη μέχρι στιγμής είναι το γιγάντιο όρος που βρίσκεται κοντά στον Νότιο Πόλο και έχει ύψος 22 χλμ. «Μαθαίνουμε συνεχώς καταπληκτικά πράγματα για τον Vesta που για μας αποτελεί ένα πολύ μικρό πλανήτη» αναφέρει ο Κρις Ράσελ επικεφαλής ερευνητής της αποστολής Dawn. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=424773&h1=true Η Ινδία τοποθέτησε σε τροχιά τέσσερις δορυφόρους. Στην Ινδία πραγματοποιήθηκε σήμερα με επιτυχία η εκτόξευση 4 επιστημονικών διαστημικών συσκευών. Ο ινδικός πύραυλος PSLV-C18 τοποθέτησε σε περίγεια τροχιά τον κατασκευασμένο μαζί με τους Γάλλους δορυφόρο παρακολούθησης του καιρού στην τροπική ζώνη της Γης. Οι τρεις άλλοι δορυφόροι προορίζονται για την εξ αποστάσεως μελέτη της επιφάνειας της Γης και τον καθορισμό των συντεταγμένων των πλοίων στον Παγκόσμιο ωκεανό. Οι δορυφόροι αυτοί έχουν κατασκευαστεί από Ινδούς φοιτητές, καθώς επίσης και από την Διαστημική Υπηρεσία του Λουξεμβούργου. Ανακαλύφθηκαν «άγνωστα διαστημικά φαινόμενα». Ο μικρός δορυφόρος που εκτοξεύθηκε το 2009 από το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας, λειτούργησε μόνο 4 μήνες, ωστόσο με τη βοήθεια του ανακαλύφθηκαν απόλυτα νέα φυσικά φαινόμενα, ανακοίνωσαν στους δημοσιογράφους στο ρωσικό Ερευνητικό Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής. Όπως αποδείχτηκε, στα ανώτατα στρώματα της ατμόσφαιρας υπάρχουν λάμψεις φωτός, που δεν συνδέονται με την καταιγίδα. Αυτό το φαινόμενο το παρακολουθούσαν ακόμα και πάνω από περιοχές, στις οποίες δεν υπήρχε οποιοδήποτε νέφος. Οι επιστήμονες προς το παρόν δεν μπορούν να εξηγήσουν με τη βεβαιότητα, σε τι οφείλεται αυτό το φαινόμενο. Πιθανόν, αυτές οι λάμψεις αποτελούν συνέπεια της διέγερσης της ιονόσφαιρας της Γης.

Βίντεο:Το τραγούδι των Νετρίνων! http://www.tovima.gr/webtv/science/#263228

Βιντεο: http://www.tovima.gr/webtv/science/#261148

Δεν θα έρθει το τέλος του κόσμου!!! Ο κομήτης Elenin με τον οποίο οι απολογητές του γρήγορου τέλους του κόσμου, σύνδεαν τον ερχομό της Αποκάλυψης, καταστράφηκε. Τον μοιραίο ρόλο στην τύχη του τον έπαιξε η εγγύτητά του με τον Ήλιο,- είπε ο Ρώσος επιστήμονας Λεονίντ Γιελένιν, που είχε ανακαλύψει αυτό τον κομήτη. Στις 16 Οκτωβρίου ο κομήτης Elenin έπρεπε να πλησιάσει τη Γη σε ελάχιστη απόσταση 34,9 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Το γεγονός αυτό προκάλεσε αποκαλυπτικό πυρετό και τη διάδοση εικασιών ότι το 2012, ακριβώς για αυτό τον λόγο στον πλανήτη μας θα γίνει δήθεν παγκόσμια καταστροφή. Ο Αργεντίνος αστρονόμος Σέρχιο Τοσκάνο απειλούσε τον κόσμο με την εισβολή κάποιων εξωγήινων, θεωρώντας ότι αυτός ο κομήτης στην πραγματικότητα είναι εξωγήινο σκάφος παρά ουράνιο σώμα. Κάτι τέτοιο, όπως είπε ο Λεωνίντ Γιελένιν, είχε συμβεί το 1997, όταν ο κόσμος περίμενε τον ερχομό διαστημοπλοίων που θα πετούσαν πίσω από τον κομήτη Hale-Bopp, ενώ το ουράνιο σώμα πέρασε με επιτυχία μακριά από τη Γη, χωρίς οποιεσδήποτε συνέπειες για την ανθρωπότητα. Εξάλλου, όπως είπε ο Ρώσος επιστήμονας, αν ο κομήτης που είχε ανακαλύψει, προσέκρουε με τη Γη, τότε η καταστροφή θα ήταν αναπόδραστη. Όμως η τροχιά του κομήτη Elenin ήταν πολύ καλά γνωστή στους αστρονόμους και όλοι ήξεραν ότι θα περάσει σε απόσταση σχεδόν 35 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον πλανήτη μας. Η απόσταση αυτή είναι κατά 90 φορές μεγαλύτερη από την απόσταση ανάμεσα στη Γη και τη Σελήνη. Ο κομήτης αφού περάσε το περιήλιο - το κοντινό προς τον Ήλιο σημείο της τροχιάς, δεν εμφανίστηκε στις απεικονίσεις του Διαστημικού Ηλιακού Αστεροσκοπείου SONO. Νωρίτερα ακόμα οι φίλοι της αστρονομίας από την Αυστραλία, κατέγραψαν μία απότομη πτώση της λάμψης του. Ακριβώς αυτά τα γεγονότα ανάγκασαν τους ειδικούς να μιλούν για την καταστροφή του. Απ’ ότι φαίνεται στην τύχη αυτού του ουράνιου σώματος έπαιξε τον μοιραίο της ρόλο η εγγύτητά του με τον πυρωμένο Ηλιο,- εξήγησε στο ΡΣ "Η Φωνή της Ρωσίας" ο Λεονίντ Γιελένιν. - «Οποιοσδήποτε κομήτης, μπαίνοντας μέσα στην τροχιά της Γης, και πολύ περισσότερο ο κομήτης που για πρώτη φορά πλησιάζει τον Ήλιο, συνήθως διαλύεται. Αυτό δεν εξαρτάται άμεσα από το μέγεθός του, αλλά, κατά τη γνώμη των επιστημόνων, από τη σύνθεσή του. Με άλλα λόγια, μπορούν να υπάρχουν αρκετά εύθραστα σώματα και κάποια σύνθεση μεγάλων πάγων, οι οποίοι κατά την έκρηξη του Ηλίου και κάτω από την επίδραση του ηλιακού ανέμου σπάζουν σε ξεχωριστά τεμάχια»,- σημείωσε ο Λεονίντ Γιελένιν. Μετεωρίτης σε μέγεθος αβγού έσκασε σε στέγη στο Παρίσι. To επίθετό τους είναι «Κομέτ», δηλαδή «κομήτης». Σαν να μην έφτανε όμως αυτή η «αστρονομική κληρονομιά, η οικογένεια Κομέτ έπεσε θύμα ενός αρχαίου μετεωρίτη που σφηνώθηκε στην οροφή του σπιτιού τους έξω από το Παρίσι. Ο διαστημικός βράχος, βάρους 88 γραμμαρίων και μεγάλος σαν αβγό, έσπασε τα κεραμίδια της στέγης το καλοκαίρι, όταν οι Κομέτ έλειπαν σε διακοπές. Όταν επέστρεψαν, παρατήρησαν ότι η οροφή έβαζε νερά. Ο εργάτης που κλήθηκε να την επιδιορθώσει διαπίστωσε ότι ένας μαυρισμένος βράχος διαπέρασε τα κεραμίδια και σφηνώθηκε στη μόνωση. Η Μαρτίν Κομέτ, δημόσιος υπάλληλος 32 ετών, ζήτησε τη γνώμη του γεωλόγου Αλέν Κλαρόν, ο οποίος της είπε ότι είχε κάνει μια «εξαίρετη ανακάλυψη». «Είναι εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο. Μόλις 50 μετεωρίτες έχουν πέσει στη Γαλλία σε διάστημα τεσσάρων αιώνων» σχολίασε ο Κλαρόν στους δημοσιογράφους «Δεν έχουμε ξαναβρεί κάτι τέτοιο σε μια ακτίνα 80 χλμ από το Παρίσι» είπε. Σύμφωνα με τον ερευνητή, ο μετεωρίτης της οικογένειας Κομέτ είναι ένας χονδρίτης, η συνηθέστερη κατηγορία μετεωριτών. Οι χονδρίτες, που κινούνται σήμερα στη λεγόμενη ζώνη των αστεροειδών, ανάμεσα στον Άρη και τον Δία, πιστεύεται ότι σχηματίστηκαν πριν από περίπου 4,57 δισεκατομμύρια χρόνια, την ίδια περίοδο που σχηματίστηκε η Γη και οι υπόλοιποι πλανήτες. Αυτό σημαίνει ότι η μαυρισμένη πέτρα της οικογένειας Κολέτ είναι από τα αρχαιότερα αντικείμενα που υπάρχουν σήμερα στον πλανήτη. Παρόλο όμως που οι μετεωρίτης πωλούνται σε επιστήμονες και συλλέκτες έως και για 1.000 ευρώ το γραμμάριο, οι Κολέτ είναι αποφασισμένοι να τον κρατήσουν. «Έπεσε στα κεφάλια μας ένα κομμάτι από την ιστορία του Διαστήματος, η οποία είναι συναρπαστική, αλλά την αγνοούσαμε μέχρι σήμερα» σχολίασε η κ. Κολέτ στην εφημερίδα Le Parisien. «Είναι σαν παραμύθι, μας είπαν ότι ήταν λιγότερο πιθανό κι από το να κερδίσει κανείς το λαχείο» είπε.

Το CERN επισκέφθηκαν 40 μαθητές από τις Σέρρες. Την ευκαιρία να δούνε από κοντά το μεγαλύτερο Ερευνητικό Κέντρο της Ευρώπης, το CERN, στη Γενεύη, είχαν 40 Σερραίοι μαθητές του 4ου Γενικού Λυκείου Σερρών και πέντε εκπαιδευτικοί που τους συνόδευαν. Οι Σερραίοι μαθητές και εκπαιδευτικοί βρέθηκαν στο CERN της Γενεύης της Ελβετίας από τις 2 έως 8 Οκτωβρίου, έπειτα από δική τους πρωτοβουλία να αποστείλουν αίτηση επίσκεψης στο ερευνητικό κέντρο, η οποία έγινε αποδεκτή. Μαθητές και συνοδοί καθηγητές, κατά τη διήμερη, ουσιαστικά, επίσκεψή τους στο CERN είχαν την ευκαιρία όχι μόνο να ξεναγηθούν και να δούνε από κοντά τον μεγαλύτερο επιταχυντή του κόσμου τον πελώριο Super Proton Synchroton (SPS), αλλά και να συμμετέχουν σε πειράματα επιστημόνων. «Ήταν μία συγκλονιστική εμπειρία για τους μαθητές του 4ου Λυκείου Σερρών αλλά και τους καθηγητές που τους συνόδευαν» επισημαίνει μεταξύ άλλων, ο Μ. Αλιβράντης, ένας από τους συνοδούς καθηγητές και εμπνευστής της ιδέας της επισκέψεως στο CERN, ο οποίος προσθέτει ότι «οι μαθητές, πολλοί εκ των οποίων δεν είχαν επισκεφθεί ποτέ μία ευρωπαϊκή χώρα, έμειναν έκπληκτοι όταν βρέθηκαν στο μεγαλύτερο πειραματικό κέντρο ερευνών σωματιδιακής φυσικής στον κόσμο». Κατά την άφιξή τους στο CERN, τους περίμεναν Έλληνες επιστήμονες, οι οποίοι ιδιαίτερα συγκινημένοι τους ξενάγησαν στο CERN , ενώ παράλληλα στο πειραματικό εργαστήριο, το γνωστό «Μικρόκοσμο» τους έδωσαν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε εργαστήρια και διαδραστικά πειράματα. «Τους λύθηκαν πολλές απορίες για τη δημιουργία του σύμπαντος» λέει ο καθηγητής φυσικής Μ. Αλιβράντης και επισημαίνει «το σημαντικότερο είναι πως οι μαθητές έζησαν για πρώτη φορά τη σημασία της ομαδικότητας και του κοινού στόχου που έχουν οι χιλιάδες επιστήμονες που εργάζονται στο CERN». Τα έξοδα του επιμορφωτικού αυτού ταξιδιού τα οποία ανερχόταν στα 442 ευρώ το άτομο, τα κάλυψαν οι ίδιοι οι μαθητές με τη συμμετοχή του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 4ου Λυκείου, χωρίς την οικονομική συμμετοχή οποιοδήποτε εμπλεκόμενου φορέα. To CERN (Organisation Europeenne pour la Recherche Nucleaire (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών), ιδρύθηκε στη Γενεύη της Ελβετίας το 1954, από 12 ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα και θεωρείται από τους πρώτους οργανισμούς της διευρωπαϊκής ένωσης και συνεργασίας. Το ανθρώπινο δυναμικό στο CERN απαρτίζεται από περισσοτέρους από 3.000 μόνιμους εργαζόμενους και περίπου 6.500 επιστήμονες και μηχανικούς που εκπροσωπούν 500 πανεπιστήμια και 80 διαφορετικές εθνικότητες. Βρίσκεται δυτικά της Γενεύης, στα σύνορα Ελβετίας και Γαλλίας. Σήμερα, απαρτίζεται όχι μόνο από τα κράτη-μέλη της ΕΕ που είναι τα βασικά μέλη, αλλά ταυτόχρονα συμμετέχουν ενεργά οι ΗΠΑ, Ινδία, Ισραήλ, Ρωσία, Ιαπωνία, Τουρκία και η UNESCO. Το μποζόνιο Χιγκς στο κινητό σας!Εφαρμογή Android προσφέρει ζωντανή αναμετάδοση των ερευνών στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων του CERN. Ενδιαφέρεστε για τα όσα συμβαίνουν μέσα στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων του CERN στη Γενεύη και θα θέλατε όσο τίποτε άλλο να μπορούσατε να κρυφοκοιτάζατε επάνω από τον ώμο των ερευνητών που αναζητούν το ασύλληπτο μποζόνιο Χιγκς; Τώρα μπορείτε να το κάνετε από το έξυπνο κινητό τηλέφωνό σας χάρη σε μια εφαρμογή που κυκλοφόρησε στο Android Market. Το LHSee _ http://www2.physics.ox.ac.uk/about-us/outreach/public/lhsee λογοπαίγνιο με τα αρχικά LHC του επιταχυντή _ αναπτύχθηκε από ερευνητές του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης σε συνεργασία με τους ερευνητές του ATLAS, ενός από τα πειράματα που διεξάγονται για τον εντοπισμό του μποζονίου Χιγκς. Στόχος του είναι να κάνει τον Μεγάλο Επιταχυντή προσιτό στο ευρύ κοινό φέρνοντάς τον στις οθόνες όσων διαθέτουν ένα έξυπνο κινητό ή μια ταμπλέτα που λειτουργεί με το σύστημα Android. Συγκρούσεις ατόμων ζωντανά Το πρόγραμμα, το οποίο σχεδιάστηκε από τον φυσικό Κρίστοφερ Μπόντι του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης έτσι ώστε να απευθύνεται τόσο στους ειδικούς όσο και στους μη ειδικούς, έχει αποσπάσει ήδη ιδιαίτερα θετικές κριτικές. Εκτός του ότι παρέχει _ σε απλά αγγλικά _ ενδελεχείς πληροφορίες για τον επιταχυντή και τα πειράματα που διεξάγονται σε αυτόν, διαθέτει _ ως μεγάλο «ατού» _ μια λειτουργία «Stream 3D Events» η οποία προσφέρει μια τρισδιάστατη άποψη, σε πραγματικό χρόνο, των όσων διαδραματίζονται μέσα στον LHC. Για πρώτη φορά μπορείτε να παρακολουθήσετε ζωντανά τις συγκρούσεις των ατόμων οι οποίες μεταφέρονται από τους υπόγειους ανιχνευτές του CERN απευθείας στην οθόνη του κινητού σας. Ολες οι εικόνες και οι εκπαιδευτικές πληροφορίες είναι διαδραστικές ενώ _ για παιδιά αλλά και μεγάλους _ υπάρχουν πολλά κινούμενα γραφικά. Ως «κερασάκι στην τούρτα» το παιχνίδι «Πιάστε το μποζόνιο Χιγκς» (Hunt the Higgs Boson) σας προσφέρει μια διαδραστική γεύση των ερευνών που διεξάγονται για τον εντοπισμό του «σωματιδίου του Θεού».

Ο υπερυπολογιστής «Τιτάνας» θα «κυνηγήσει» τις μελλοντικές μορφές ενέργειας. Η αμερικανική κυβέρνηση ανέθεσε στην εταιρεία κατασκευής υπολογιστών Cray τη δημιουργία του γρηγορότερου ηλεκτρονικού υπολογιστή του κόσμου, με το όνομα «Τιτάνας», ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί για την αναζήτηση μορφών ενέργειας του μέλλοντος. Σε ανακοίνωσή του το Εθνικό Εργαστήριο του υπουργείο Ενέργειας στο Οούκ Ριτζ του Τενεσί, εξηγεί ότι ζήτησε από την εταιρεία να βελτιώσει τις επιδόσεις του υπολογιστή «Τζάγκουαρ» που ήδη διαθέτει. Οι επιδόσεις του νέου υπολογιστή, με εξαρτήματα τελευταίας τεχνολογίας από τις εταιρείες AMD και NVIDIA θα ξεπερνούν τα 2,3 εκατομμύρια των δισεκατομμυρίων μαθηματικών πράξεων το δευτερόλεπτο (2,3 petaflops) και θα έχει τη δυνατότητα να φτάσει ως τα 10 με 20 petaflops. Οι μετατροπές αυτές θα ολοκληρωθούν το 2013. Με την ταχύτητα αυτή, ο Τιτάνας «θα είναι δύο φορές πιο γρήγορος και τρεις φορές πιο οικονομικός στην κατανάλωση ενέργειας» από τον γρηγορότερο υπολογιστή του κόσμου σήμερα, ο οποίος βρίσκεται στην Ιαπωνία. «Όλοι οι τομείς της επιστήμης θα ωφεληθούν από την σημαντική αύξηση της ταχύτητας, η οποία θα ανοίξει το δρόμο σε νέες ανακαλύψεις που μέχρι σήμερα φαίνονταν αδύνατες», τόνισε ο Τζεφ Νίκολς, εκπρόσωπος του Εθνικού Εργαστηρίου. «Ο Τιτάνας θα χρησιμοποιηθεί για σημαντικά και διαφορετικά ερευνητικά προγράμματα, την ανάπτυξη βιώσιμων βιοκαυσίμων, καταλληλότερους κινητήρες και πυρηνική ενέργεια, αλλά και αποτελεσματικότερη ηλιακή ενέργεια», επισήμανε ο ίδιος. Το εργαστήριο διευκρίνισε πως ο υπολογιστής θα εργάζεται κυρίως για την παραγωγή βιοκαυσίμων, βιομάζας, την εξεύρεση μεθόδων καύσης καυσίμων που θα μολύνουν λιγότερο το περιβάλλον, την δημιουργία νέων υλών για τα φωτοβολταϊκά συστήματα, ακόμα και τους τρόπους επέκτασης της διάρκειας ζωής των πυρηνικών εργοστασίων. Η Cray ανακοίνωσε πως το συμβόλαιο με το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας είναι 97 εκατομμύρια δολάρια.

Ξεκίνησε ο διαστημικός διαγωνισμός 'YouTube Space Lab' για μαθητές από όλο τον κόσμο Και η ESA συμμετείχε στη χθεσινή έναρξη του 'YouTube Space Lab', ενός πρωτότυπου διαγωνισμού που οργανώνει το Youtube, η NASA, η Space Adventures και η Lenovo για μαθήτες από κάθε γωνιά της Γης, οι οποίοι μπορούν να λάβουν μέρος σχεδιάζοντας ένα επιστημονικό πείραμα για να πραγματοποιηθεί στο διάστημα. Το πείραμα που θα βραβευθεί θα πραγματοποιηθεί στο διάστημα, και συγκεκριμένα στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Θα είναι το μεγαλύτερο σε αριθμό συμμετεχόντων μάθημα φυσικής στο Σύμπαν, αφού η εκτέλεσή του πειράματος θα μεταδωθεί ζωντανά μέσα από το Youtube. Το Space Lab αποτελεί μέρος της πρωτοβουλίας 'Youtube for Schools', η οποία στόχο έχει να προσφέρει σε δασκάλους και καθηγητές πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό που είναι διάθεσιμο στο Youtube. Στην έναρξη του διαγωνισμού, μαζί με την ESA, συμμετείχαν και δύο ακόμα υπηρεσίες διαστήματος, η Iαπωνική JAXA και η Καναδική Υπηρεσία Διαστήματος. Ο Stephen Hawking και πολύ αστροναύτες θα είναι οι κριτές. Μεμονωμένα ή σε ομάδες το πολύ τριών ατόμων, μαθητές ηλικίας από 14 μέχρι 18 χρονών μπορούν να ετοιμάσουν και να καταθέσουν ένα βίντεο στο οποίο θα περιγράφεται το πείραμά τους στο www.youtube.com/spacelab. Μία επιτροπή από εξέχοντες επιστήμονες, αστροναύτες αλλά και εκπαιδευτικούς, μεταξύ των οποίων και ο καθηγητής Stephen Hawking, oι αστροναύτες της ESA Frank De Winne, Samantha Cristoforetti και Timothy Peake, ο Leland Melvin της NASA και ο Koichi Wakata της JAXA, μαζί με τον Guy Laliberté, ιδρυτή του Cirque du Soleil, θα εξετάσουν τις συμμετοχές, λαμβάνοντας υπόψη και τις προτιμήσεις των επισκεπτών του Youtube. Οι έξι συμμετοχές που θα ξεχωρίσουν θα λάβουν πρόσκληση να ταξιδέψουν μέχρι τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής τον Μάρτιο του 2012 για να παραλάβουν τα βραβεία τους και να λάβουν μέρος σε μία πτήση σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Αποκλειστική συνάντηση με τους αστροναύτες της ESA Oι συμμετέχοντες από την Ευρώπη που θα διακριθούν θα έχουν την ευκαρία να επισκεφτούν το Ευρωπαϊκό Κέντρο Αστροναυτών στην Κολωνία της Γερμανίας, όπου θα γνωρίσουν και θα συζητήσουν με Ευρωπαίους αστροναύτες. Τέλος, θα ανακοινωθούν δύο νικητές, των οποίων το πείραμα θα ταξιδέψει μέχρι το διάστημα, θα πραγματοποιηθεί στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το καλοκαίρι του 2012 και, παράλληλα, θα μεταδωθεί ζωντανά μέσα από το Youtube. Oι νικητές του διαγωνισμού θα μπορέσουν ακόμα να διαλέξουν ένα ξεχωριστό δώρο: είτε ένα ταξίδι στην Ιαπωνία για να παρακολουθήσουν την εκτόξευση του διαστημικού φορτηγού HTV το οποίο θα μεταφέρει το πείραμά τους στο διάστημα, ή ένα ταξίδι στη Ρωσία όπου θα παρακολουθήσουν την εκπαίδευση που λαμβάνουν οι σημερινοί κοσμοναύτες, στις εγκαταστάσεις που προετοιμάστηκε ο Yuri Gararin για το πρώτο ταξίδι του ανθρώπου στο διάστημα. «Kαθώς υπήρξα μέλος του πληρώματος του Διεθνή Διαστημικού Σταθμού, είμαι ιδιαίτερα συγκινημένος που οι εμπειρογνώμονες της ESA συμμετέχουν σε αυτό τον παγκόσμιο μαθητικό διαγωνισμό, ο οποίος θα συμβάλλει στην επιστημονική έρευνα που διεξάγεται στο Διαστημικό Σταθμό,» δήλωσε ο Thomas Reiter, Διευθυντής Επανδρωμένων Αποστολών και Διαστημικών Επιχειρήσεων της ESA. «Πιστεύω πως η συμμετοχή των νέων στην επιστημονική έρευνα που διεξάγεται στο διάστημα είναι πολύ σημαντική, ιδιαίτερα γιατί προβάλλει τα πολλά και διαφορετικά οφέλη της.» «Ο διαγωνισμός 'YouTube Space Lab' προσφέρει ένα εξαιρετικό και ευφάνταστο τρόπο να προσεγγίσουμε μία νέα γενιά επιστημόνων, η οποία θα εργάζεται στο μέλλον τόσο στην επιφάνεια της Γης όσο και σε τροχιά γύρω από αυτή.» «Σήμερα, στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, στο εργαστήριο της ESA Columbus πραγματοποιούνται μία πληθώρα από επιστημονικά πειράματα, τα οποία συνδέονται στενά με την έρευνα που πραγματοποιείται από επιστήμονες στη Γη, οι οποίοι αναζητούν απάντησεις σε ανοιχτά ερωτήματα των φυσικών επιστημών και των επιστημών υγείας, αλλά και της τεχνολογία και της εκπαίδευσης.» Η ESA ενθαρρύνει τους νέους στην επιστήμη Η ESA βρίσκεται σε μία ξεχωριστή θέση που της επιτρέπει να προσεγγίσει μαθητές Δημοτικού και Γυμνασίου από όλη την Ευρώπη. Μέσα από το διάστημα, μπορεί να τους μεταδώσει τον ενθουσιασμό για τις επιστήμες, την τεχνολογία, τη μηχανική και τα μαθηματικά και να εξάψει τη φαντασία τους. Η συνεχή παρουσία, από το 2009 μέχρι σήμερα, αστροναυτών της ESA στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό προσφέρει σε μαθητές από την Ευρώπη τη δυνατότητα να συμμετέχουν στο πρόγραμμα 'Take Your Classroom Into Space', και να συνεργαστούν μέσω δορυφορικής σύνδεσης με τους αστροναύτες στο διάστημα για την πραγματοποίηση του ίδιου πειράματος στη Γη. Μεγάλο μέρος από το εκπαιδευτικό υλικό που έχει ετοιμάσει η ESA συνδέεται με το πειράματα που διεξάγονται στο εργαστήριο Columbus του Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, αλλά και άλλα τμήματα του που έχουν κατασκευαστεί στην Ευρώπη, όπως το πανοραμικό παρατηρητήριο Cupola, μέσα από τα παράθυρα του οποίου έχει τόσο συχνά φωτογραφηθεί η Γη. Βιντεο: Λεπτομέρειες για το διαγωνισμό, όροι και κρίσιμες ημερομηνίες http://www.esa.int/esaCP/SEM7QT9U7TG_index_0.html Για περισσότερες πληροφορίες (για δημοσιογράφους μονάχα): Bernhard von Weyhe ESA Communications Tηλ: +49 6151 90 4204 bvw @ esa.int Peter Foley Rubenstein Communications Tηλ: +1 212 843 8308 pfoley @ rubenstein.com Anna Richardson YouTube richardsona @ youtube.com Kristy Fair Lenovo Tηλ: +1 919 257 6329 krisfair @ lenovo.com