Δροσος Γεωργιος

Τα κρυμμένα μυστικά της Σελήνης. Τέθηκαν πριν από λίγες ώρες σε λειτουργία τα όργανα χαρτογράφησης της Σελήνης στα δύο σκάφη της αποστολής GRAIL που θα μελετήσουν τον φυσικό μας δορυφόρο. Τα δίδυμα σκάφη της NASA βρίσκονταν εδώ και δύο μήνες σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και είχαν μάλιστα στείλει ορισμένες εντυπωσιακές εικόνες της. Βασική αποστολή των δύο σκαφών είναι η μελέτη του βαρυτικού πεδίου της Σελήνης. Τα ευρήματα της αποστολής αναμένεται να βοηθήσουν στην καλύτερη οργάνωση μιας επανδρωμένης αποστολής στην Σελήνη. Το πεδίο βαρύτητας. Η αποστολή GRAIL (τα αρχικά των λέξεων Gravity Recovery And Interιor Laboratory) αποτελείται από δύο σκάφη που θα πραγματοποιήσουν ευαίσθητες μετρήσεις του πεδίου βαρύτητας του δορυφόρου μας. Το πεδίο βαρύτητας της Σελήνης ποικίλλει από περιοχή σε περιοχή και τα δύο σκάφη θα καταγράψουν την ένταση και άλλα χαρακτηριστικά της βαρύτητας σε κάθε περιοχή, στην ουσία δηλαδή θα πραγματοποιήσουν μια «βαρυτική χαρτογράφηση» του δορυφόρου μας. Στόχος να αποκαλυφθεί η προέλευση της Σελήνης. Τα βαρυτικά δεδομένα θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να διαπιστώσουν τόσο την κατανομή της μάζας στο εσωτερικό της Σελήνης (το πάχος του φλοιού, το πόσο και που υπάρχει λιωμένο υλικό κ.α.) από τα ανώτερα στρώματα του υπεδάφους μέχρι τον πυρήνα της. Η μελέτη των στοιχείων θα βοηθήσει επίσης στην καλύτερη κατανόηση της προέλευσης και της εξέλιξης της Σελήνης. Τέλος η χαρτογράφηση θα βοηθήσει στο να εντοπιστεί το πιο ασφαλές σημείο προσεδάφισης μιας μελλοντικής επανδρωμένης αποστολής στον δορυφόρο της Γης. http://www.jpl.nasa.gov/video/index.cfm?id=1016 Μήπως η Σελήνη βύθισε τον Τιτανικό; Τεράστιες παλίρροιες ανάγκασαν τα παγόβουνα να αλλάξουν πορεία πριν 100 χρόνια. Το παγόβουνο που βύθισε τον Τιτανικό έφτασε στο θανάσιμο ραντεβού του, όταν η Σελήνη είχε την πλησιέστερη προσέγγιση με τη Γη στα τελευταία 1.400 χρόνια, λένε τώρα οι επιστήμονες. Πριν 100 χρόνια – στις 12 Ιανουαρίου του 1912 – ένα σεληνιακό γεγονός δημιούργησε μια υπερ-υψηλή θανατηφόρα παλίρροια θέτοντας σε κίνηση έναν στόλο από παγόβουνα, τρεις μήνες προτού βυθιστεί ο Τιτανικός στις 14 Απριλίου του 1912 μαζί με 1.500 ζωές περίπου. Η παλίρροια ανάγκασε τα παγόβουνα να αποσπαστούν από τα ρηχά νερά στα ανοικτά των ακτών της Νέας Γης και του Λαμπραντόρ, γεμίζοντας έτσι τις θαλάσσιες οδούς με παγόβουνα. «Στις 4 Ιανουαρίου του 1912 είχαμε την πλησιέστερη προσέγγιση της Σελήνης με τη Γη για τα τελευταία 1.400 χρόνια, και αυτό το συμβάν μεγιστοποίησε τις παλίρροιες που οφείλονται στην ελκτική δύναμη της Σελήνης πάνω στους ωκεανούς της Γης», δήλωσε ο Donald Olson στο τμήμα Φυσικής του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Τέξας. Το φαινόμενο αυτό συνέβαλε στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας σε ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα, βοηθώντας έτσι να αποσπαστούν παγόβουνα και να μεταφερθούν στις θαλάσσιες οδούς του Βόρειου Ατλαντικού, όπως υποστηρίζει ο Donald Olson. Κανονικά, τα παγόβουνα παραμένουν στη θέση τους και δεν μπορούν να κινηθούν προς το νότο, μέχρι να λιώσουν αρκετά για να σηκωθούν ψηλά ή μια αρκετά υψηλή παλίρροια να τα ελευθερώσει. Ένα παγόβουνο μπορεί να κολλήσει πολλές φορές στο ταξίδι του προς το νότο, μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια. «Καθώς τα παγόβουνα ταξιδεύουν νότια, συχνά παρασύρονται σε ρηχά νερά και σταματάνε κατά μήκος των ακτών της Νέας Γης και του Λαμπραντόρ. Αλλά μια εξαιρετικά υψηλή παλίρροια θα μπορούσε να τα ξεκολλήσει και η άμπωτις θα τα μετέφερε πίσω στο Ρεύμα του Λαμπραντόρ, όπου τα παγόβουνα θα ξαναρχίσουν να παρασύρονται προς το νότο», δήλωσε ο Olson. «Το φαινόμενο αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί τα παγόβουνα ήταν πολλά την άνοιξη του 1912. Εμείς δεν θέλουμε να πούμε ότι γνωρίζουμε πού ήταν ακριβώς το παγόβουνο που βύθισε τον Τιτανικό – κανείς δεν μπορεί να το γνωρίζει – αλλά αυτό είναι ένα πιθανό σενάριο ». «Φυσικά, η απώτερη αιτία του ατυχήματος ήταν ότι το πλοίο χτύπησε ένα παγόβουνο. Ο Τιτανικός δεν επιβραδύνθηκε, ακόμη και όταν έλαβε αρκετά ασύρματα προειδοποιητικά μηνύματα για την παρουσία μπροστά του πάγου», δήλωσε ο Olson. «Είχαν αναπτύξει πλήρη ταχύτητα σε μια περιοχή με παγόβουνα – αυτό είναι το πραγματικό αίτιο που βύθισε το πλοίο, αλλά η σεληνιακή σύνδεση μπορεί να εξηγήσει πώς υπήρχε ένας ασυνήθιστα μεγάλος αριθμός παγόβουνων στην πορεία του Τιτανικού».Πηγή: Daily Mail

Ο επιταχυντής Tevatron στο κυνήγι του Higgs. Ο επιταχυντής Tevatron μπορεί τώρα να είναι ανενεργός, αλλά ακόμα και τώρα βοηθάει στην απόσπαση πληροφοριών σχετικά με τη φύση της ύλης ​​από τον τάφο του. Τα δύο τελευταία κύρια πειράματα του CDF και DZero, έχουν δώσει στους φυσικούς την πιο ακριβή μέτρηση που έγινε ποτέ της μάζας του μποζονίου W, ένα από τα θεμελιώδη σωματίδια του Καθιερωμένου Μοντέλου της σωματιδιακής φυσικής. Στην εποχή του, ο κυκλικός επιταχυντής Tevatron στο Fermilab παρήγαγε περίπου 10 εκατομμύρια συγκρούσεις πρωτονίων-αντιπρωτονίων ανά δευτερόλεπτο – περίπου 200 συγκρούσεις ανά δευτερόλεπτο καταγράφονταν σε κάθε ανιχνευτή για περαιτέρω ανάλυση Οι νέες μετρήσεις, σε συνδυασμό με τα παλαιότερα στοιχεία από άλλους ανιχνευτές, τοποθετούν τη μάζα του μποζονίου W στα 80,385 GeV, συν ή πλην 0,015 GeV. Η μέτρηση αυτή εν συνεχεία βάζει περιορισμούς σχετικά με τη μάζα του μποζονίου Higgs – το δυσεύρετο κομμάτι που λείπει για να ολοκληρωθεί το Καθιερωμένο Μοντέλο και να εξηγήσει γιατί όλα τα άλλα σωματίδια έχουν μάζα – τοποθετώντας την ακριβώς εκεί που την θέλουν οι πειραματιστές. Το Καθιερωμένο Μοντέλο – η καλύτερη εικόνα που έχουμε για τα σωματίδια και τις δυνάμεις που συνθέτουν το σύμπαν, εξηγώντας πώς αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Αλλά δεν μπορεί να προβλέψει ακριβώς πόση μάζα έχει το κάθε ένα από αυτά τα σωματίδια. Μπορεί να περιγράψει μόνο το πώς συνδέονται μεταξύ τους οι μάζες τους. Το παιχνίδι των προβλέψεων. Ο Tevatron, το οποίος στεγαζόταν στο Fermilab στο Ιλλινόις, και απενεργοποιήθηκε το Σεπτέμβριο του 2011, και ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων στο CERN, έχουν κυνηγήσει άμεσα το μποζόνιο Higgs. Τον περασμένο Δεκέμβριο, οι φυσικοί στον LHC ανακοίνωσαν – δίνοντας ελπίδες – ότι το μποζόνιο είχε τελικά εμφανιστεί με μια μάζα περίπου 125 GeV. Αλλά χάρη στις σχέσεις μεταξύ των μαζών, όπως λέει το καθιερωμένο μοντέλο, οι φυσικοί μπορούν επίσης να προβλέψουν και τη μάζα Higgs, με βάση τις μάζες των άλλων σωματιδίων, όπως το μποζόνιο W και το top κουάρκ." Η μάζα του μποζονίου W συσχετίζεται με τη μάζα του top κουάρκ, τα οποία εμείς εδώ στο Fermilab μπορούμε να μετρήσουμε με μεγάλη ακρίβεια”, λέει ο Dmitri Denisov, εκπρόσωπος για το πείραμα DZero. Και αν το Higgs υπάρχει, η μάζα του μποζονίου W συνδέεται επίσης στενά και με τη μάζα Higgs. Πριν από τα τελευταία αποτελέσματα, DZero και CDF – τα οποία χρησιμοποιούν διαφορετικές και ανεξάρτητες τεχνικές για να κάνουν παρόμοιες μετρήσεις των σωματιδίων – είχαν τοποθετήσει τη μάζα του μποζονίου W στα 80,4 GeV συν ή πλην περίπου 0.045 GeV. Ήταν η πιο ακριβή μέτρηση της μάζας του μποζονίου W εκείνη την εποχή, αλλά δεν ήταν ακόμη αρκετά καλή, λέει ο Denisov. Σε συνδυασμό με το top κουάρκ, η προηγούμενη μέτρηση του μποζονίου W έδειξε ότι το μποζόνιο Higgs ζύγιζε περίπου 90 GeV, μια μάζα που είχε ήδη ερευνηθεί και αποκλείστηκε από τα προηγούμενα πειράματα. Η μέτρηση αυτή άνοιγε έτσι την πόρτα σε μια ενδεχόμενη φυσική πέρα ​​από το καθιερωμένο μοντέλο. Όμως τώρα, οπλισμένοι με το ήμισυ περίπου των δεδομένων που παρήγαγε το Tevatron κατά τη διάρκεια της 28-χρονης ζωής του, το καθιερωμένο μοντέλο φαίνεται και πάλι σωστό. “Πριν από αυτή τη μέτρηση, νομίζαμε πως ίσως δεν είναι σωστό το στάνταρτ μοντέλο," συνεχίζει ο Denisov. "Αλλά τώρα είναι όλα σωστά τοποθετημένα μαζί." Θυμάται ένα σχόλιο όταν η ομάδα είδε τα τελευταία αποτελέσματα τους: "Ας πιούμε στο Καθιερωμένο Μοντέλο, αυτό κερδίζει!" Έτσι, το αποτέλεσμα για το μποζόνιο W είναι σύμφωνο με ένα μποζόνιο μάζας μεταξύ 115 και 127 GeV, η οποία ταιριάζει με τις προβλέψεις του στάνταρτ μοντέλου, και με τα δειλά ευρήματα του CERN. Όμως επιτρέπει στο μποζόνιο Higgs να έχει μια μάζα ακόμα και 152 GeV, που θα απαιτήσει κάποια επιπλέον σωματίδια ή άλλες αποκλίσεις από το καθιερωμένο μοντέλο. Ο Denisov διευκρινίζει ότι οι ερευνητικές ομάδες του Fermilab έχουν ακόμη το ήμισυ των δεδομένων του Tevatron να ‘χτενίσουν’, οπότε η ακρίβεια τους θα βελτιωθεί. Σε συνεργασία με τον LHC αναμένουμε να έχουμε αρκετά δεδομένα για να αποφανθούν οι φυσικοί για να δεχτούν ή να αποκλείσουν το μποζόνιο Higgs μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. "Στους επόμενους 6 έως 12 μήνες το πολύ, θα διευκρινιστεί η υπόθεση του Higgs," συμπληρώνει ο Denisov. "Αλλά αν το Higgs βρεθεί εδώ, τότε θα κάνω πρόποση για δεύτερη φορά. Γιατί τότε όλα θα ταιριάζουν πραγματικά. " Πηγή: New Scientist

Τι τρώνε οι αστροναύτες!!! ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ * Η έλλειψη βαρύτητας παραμορφώνει εντελώς την αίσθηση που έχουμε για τις τροφές εδώ στη Γη διότι τα περισσότερα αρωματικά συστατικά διασκορπίζονται. * Τα μικρόβια παρουσιάζονται πιο ανθεκτικά σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Υποθέτουν πως συμβάλλει σε αυτό και η αυξημένη εξωτερική ακτινοβολία που δέχονται στο Διάστημα. * Προτιμώνται φαγητά ανάλατα για αστροναύτες που παραμένουν επί μακρόν στο Διάστημα. Διότι το πολύ αλάτι ευνοεί την αύξηση στην πίεση και την αποβολή του ασβεστίου με τα ούρα. * Για τον ίδιο λόγο ευνοούσαν μια εποχή την πρόσληψη καλίου μέσα από αυξημένες δόσεις εσπεριδοειδών, αλλά διαμαρτυρήθηκαν οι αστροναύτες διότι τους δημιουργούσαν ανυπόφορη κατάσταση τα αέρια που παράγονταν. * Για το θέμα των αερίων έγιναν από τη NASA εκτενείς μελέτες που έδειξαν ότι περίπου οι μισοί άνθρωποι λόγω της ύπαρξης ορισμένων βακτηριδίων στο έντερό τους δεν παράγουν με την αποικοδόμηση των τροφών μεθάνιο. Αυτοί θεωρητικά είναι πιο ευπρόσδεκτοι για συνεπιβάτες σε ένα διαστημόπλοιο. * Ενα μέρος από το νερό που πίνουν οι αστροναύτες προέρχεται από ανακύκλωση των ούρων τους. * Οι λιπαρές τροφές ευνοούνται διότι πιάνουν λιγότερο χώρο και δίνουν περισσότερες θερμίδες. Περισσότερα: http://www.tovima.gr/science/article/?aid=446402&h1=true H Iαπωνία ετοιμάζει νέα αποστολή προς αστεροειδή. Ιάπωνες μηχανικοί από την Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικών Ερευνών κατασκευάζουν ένα νέο σκάφος για την κατάκτηση ενός ακόμη αστεροειδούς. Σύμφωνα με το σχέδιο η αποστολή Hayabusa 2 ξεκινά για το Διάστημα τον Ιούλιο, είτε το Δεκέμβριο του 2014, ενώ δείγματα του εδάφους του αστεροειδούς θα επιστρέψουν στη Γη το Δεκέμβριο του 2020. Αυτή τη φορά το σκάφος πρέπει να κατακτήσει τον ανθρακικό αστεροειδή 1993 JU3. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι η σκόνη που θα συγκεντρωθεί από τον πέτρινο κόσμο του 1993 JU3 θα συμπληρώσει το θησαυροφυλάκιο των γνώσεων των αστρονόμων για την προέλευση και την εξέλιξη του ηλιακού μας συστήματος. Το κόστος αυτής της αποστολής εκτιμάται στα 400 εκατομμύρια δολάρια.

Νεαροί αστέρες τρεμοσβήνουν στην καρδιά του Ωρίωνα. Αστρονόμοι με τη βοήθεια των διαστημικών τηλεσκοπίων Herschel της ESA και Spitzer της NASA παρατήρησαν ασυνήθιστα ταχείες μεταβολές στη λαμπρότητα νέων αστέρων, οι οποίοι γεννήθηκαν μέσα στο γνώριμο περιβάλλον του Νεφελώματος του Ωρίωνα. Εικόνες από ένα επιστημονικό όργανο του Herschel σχεδιασμένο να λειτουργεί στην περιοχή του μακρινού υπεριώδους, και από δύο ανιχνευτές ακτιβολίας με μικρότερο μήκος κύματος του Spitzer συνθέτουν μια λεπτομερή εικόνα αστεριών που σχηματίζονται στην καρδιά ενός από τα πιο γνωστά αντικείμενα του νυχτερινού ουρανού. Το Νεφέλωμα του Ωρίωνα βρίσκεται σε απόσταση 1350 ετών φωτός από τη Γη και εμφανίζεται σε περίοπτη θέση στους χειμωνιάτικους ουρανούς προς τέρψη των Ευρωπαίων παρατηρητών. Γνωστό και σαν Ξίφος του Ωρίωνα, το νεφέλωμα διακρίνεται κάτω από τα τρία αστέρια που αποτελούν τη ζώνη του Ωρίωνα του Κυνηγού, ενός από τους πιο εύκολα αναγνωρίσιμους αστερισμούς. Πρόκειται για ένα από τα λίγα νεφελώματα που μπορούν να γίνουν ορατά με γυμνό μάτι και αποτελεί ένα δημοφιλή στόχο για ερασιτέχνες αστρονόμους. Στο εσωτερικό του νεφελώματος βρίσκεται η πλησιέστερη στη Γη περιοχή γέννησης νέων αστέρων, όπου εντονή υπεριώδη ακτινοβολία που εκπέμπουν οι θερμοί νέοι αστέρες έχει σαν αποτέλεσμα αέρια και η σκόνη που έχει συγκεντρωθεί να λάμπουν. Μέσα στο σύννεφο σκόνης φιλοξενούνται νεότεροι αστέρες, οι οποίοι βρίσκονται ακόμα στο αρχικό στάδιο της εξέλιξης και αόρατη στην περιοχή μηκών κύματος του ορατού φωτός. Ο νέος αυτός συνδυασμός εικόνων από το μακρινό και κοντινό υπέρυθρο επιτρέπει στους αστρονόμους να διεισδύσουν στο νέφος σκόνης και να αποκαλύψουν τους εμβρυϊκούς αστέρες που περιβάλλει. Ένας νέος αστέρας σχηματίζεται από πυκνό νέφος αερίου και σκόνης όταν αυτό αρχίσει να καταρρέει κάτω από το ίδιο του το βάρος, δημιουργώντας ένα θερμό πρωτοαστέρα, τον οποίο περιβάλλει ένας περιστρεφόμενος δίσκος και ένα κέλυφος αερίου. Μέρος από το υλικό αυτό, αφού θα στροβιλιστεί γύρω από τον αστέρα για μερικές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, θα προσκοληθεί επάνω του και όταν η μάζα του ξεπεράσει μία κρίσιμη τιμή, η πυρηνική σύντηξη που θα ξεκινήσει στον πυρήνα του θα ολοκληρώσει το σχηματισμό του αστέρα. Από το εναπομείναν αέριο και σκόνης στο δίσκο που περιβάλλει τον πρωτοαστέρα είναι πιθανόν να σχηματίστει κάποιο πλανητικό σύστημα - όπως συνέβη με το δικό μας Ηλιακό Σύστημα. Μια ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής το Nicolas Billot του Ιnstitut de Radiasatronomie Millimétrique, στη Γρανάδα της Ισπανίας, με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Herschel συγκέντρωσαν εικόνες του Νεφελώματος του Ωρίωνα μία φορά την εβδομάδα το χειμώνα και την άνοιξη της περασμένης χρονιάς. Η ειδική κάμερα και το φασματόμετρο (Photodetector Array Camera and Spectrometer - PACS) με τα οποία είναι εξοπλισμένο το Herschel ανίχνευσαν στην περιοχή του μακρινού υπέρυθρου σωματίδια ψυχρής σκόνης στους δίσκους γύρω από νεοεμφανιζόμενους αστέρες. Οι παρατηρήσεις αυτές συνδυάστηκαν με παλαιότερες εικόνες που είχαν ληφθεί από το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer σε μικρότερα μήκη κύματος, στην περιοχή του κοντινού υπέρυθρου, και απεικονίζουν παλαιότερα και θερμότερα αντικείμενα. Προς μεγάλη έκπληξη των αστρονόμων, η λαμπρότητα των νέων αστεριών παρουσίαζε μεταβολή της τάξης του 20% στη διάρκεια των λίγων εβδομάδων που διήρκεσαν οι παρατηρήσεις. Η αύξηση της φωτεινότητας ενός νέου αστέρα είναι μία διαδικασία που διαρκεί χρόνια ή ακόμα και αιώνες. Τώρα, αναζητούν μία πιθανή εξήγηση για το λόγο που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ένα πιθανό ενδεχόμενο είναι λεπτά νήματα αερίου με κατεύθυνση από το εξωτερικό του δίσκου που περιβάλλει τον αστέρα προς το εσωτερικό του να το θερμαίνουν και να τον κάνουν να λάμπει προσωρινά. Ένα άλλο σενάριο που μελετούν οι αστρονόμοι είναι ψυχρό υλικό να στοιβάζεται στο εσωτερικό του δίσκου και να σκιάζει το εξωτερικό του, κάνοντας τον να φαίνεται κατά περιοχές πιο σκοτεινό. Και στις δύο περιπτώσεις, ώστοσο, εξέλιξη των νεαρών αστέρων είναι κάθε άλλο παρά μια συνεχή και αδιάκοπη διαδικασία. «Από την άλλη, οι παρατηρήσεις που συγκέντρωσε το Herschel μας εκπλήσσουν, όσο και μας προσφέρουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με το τι συμβαίνει στα πρώτα στάδια της γέννησης αστέρων και πλανητών», σχολιάζει ο Göran Pilbratt, επιστήμονας της ESA που εργάζεται για το πρόγραμμα Herschel. http://www.esa.int/esaCP/SEMBNJ7YBZG_Greece_0.html Απευθυνθείτε στους ειδικούς της ESA για περισσότερες πληροφορίες. http://www.esa.int/SPECIALS/Herschel/SEMTWL4Y1ZG_0.html

Υπάρχει ζωή στην Ευρώπη; Όχι απαντούν οι επιστήμονες. Ο ωκεανός που υπάρχει στον δορυφόρο Ευρώπη (και συγκέντρωνε τις περισσότερες πιθανότητες για ύπαρξη μορφών ζωής) είναι πάρα πολύ όξινος (pH 2,6) Αμερικανοί ερευνητές που μελετούν την Ευρώπη, τον παγωμένο δορυφόρο του Δία, υποστηρίζουν ότι ο υπόγειος ωκεανός που πιθανότατα υπάρχει κάτω από το παχύ στρώμα πάγου δεν διαθέτει ευνοϊκές για την ανάπτυξη της ζωής συνθήκες. Η Ευρώπη μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν το πιθανότερο σημείο ύπαρξης ζωής στο ηλιακό μας σύστημα. Η Ευρώπη. Η Ευρώπη είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος δορυφόρος του Δία. Εχει διάμετρο 3122 χλμ (10% μικρότερη από τη διάμετρο της Σελήνης). Ο δορυφόρος διαθέτει μια αραιότατη ατμόσφαιρα από οξυγόνο και μία από τις πλέον λείες επιφάνειες στο ηλιακό μας σύστημα. Η Ευρώπη ανακαλύφθηκε τον Ιανουάριο του 1610 από τον Γαλιλαίο. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το στρώμα πάγου εκτείνεται σε βάθος δεκάδων χιλιόμετρων από την επιφάνεια και κάτω από αυτό υπάρχει ένας ωκεανός. Η ύπαρξη του υπόγειου ωκεανού στην Ευρώπη έχει εξάψει τη φαντασία ειδικών και μη εδώ και δεκαετίες για το τι μπορεί να υπάρχει μέσα σε αυτόν. Ο κορυφαίος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Αρθουρ Κλαρκ ήταν από τους πρώτους που αναφέρθηκε στην ύπαρξη ζωής στην Ευρώπη. Την έκανε μάλιστα κεντρικό σκηνικό σε μια από τις συνέχειες της περίφημης «Οδύσσειας του Διαστήματος». Τα σουλφίδια. Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Νότιας Φλόριδας μελέτησαν τα χημικά στοιχεία που βρίσκονται στην επιφάνεια της Ευρώπης και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι χημικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα εκεί καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη αν όχι αδύνατη την ανάπτυξη ζωής. Στην Ευρώπη αφθονούν μεν το υπεροξείδιο υδρογόνου και το οξυγόνο που είναι βασικοί παράγοντες για την ανάπτυξη ζωής αλλά, σύμφωνα με τους ερευνητές, στις ιδιαίτερες συνθήκες της Ευρώπης είναι πολύ πιθανό να συντελούνται σε μεγάλη κλίμακα αντιδράσεις με ενώσεις του θείου που ονομάζονται σουλφίδια, παράγοντας άλλες ενώσεις, όπως θειϊκό οξύ, που δεν ευνοούν την ανάπτυξη ζωής. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η οξύτητα του ωκεανού της Ευρώπης είναι πιθανό να βρίσκεται σε επίπεδα 2,6 pH, παρόμοια δηλαδή με εκείνη ενός αναψυκτικού τύπου κόλα. «Δεν πρόκειται για φιλικές για τη ζωή συνθήκες» αναφέρει ο Μάθιου Πάσεκ, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Ο Εγκέλαδος. Τα τελευταία χρόνια διαπιστώθηκε ότι και ο Εγκέλαδος, το παγωμένο φεγγάρι του Κρόνου, διαθέτει πιθανώς μια θάλασσα κάτω από το μόνιμο στρώμα πάγου. Οι διαστημικές υπηρεσίες μελετούν εδώ και πολύν καιρό τη διοργάνωση μιας αποστολής εξερεύνησης σε κάποιον από τους δύο δορυφόρους και μάλιστα για διαφόρους λόγους φαινόταν ότι προβάδισμα έπαιρνε ο Εγκέλαδος. Αν ληφθούν υπόψη και τα ευρήματα της νέας έρευνας ίσως η προσπάθεια επικεντρωθεί τελικά μόνο στον δορυφόρου του Κρόνου όπου εκτιμάται ότι ο ωκεανός είναι πολύ πιο κοντά στην επιφάνεια από ό,τι στην Ευρώπη και άρα θα είναι πιο εύκολη η προσέγγιση σε αυτόν. Τα σχέδια εξερεύνησης αφορούν την εκτόξευση μια βολίδας η κάποιου άλλου μηχανισμού που θα τρυπήσει τον πάγο και όταν φτάσει στο νερό θα απελευθερώσει κάποια συσκευή η οποία θα αναζητήσει την ύπαρξη ζωής εκεί. http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=14089 Στην φωτογραφία οι Δορυφόροι του πλανήτη Δία: Από πάνω προς τα κάτω, Ιώ, Ευρώπη, Γανυμήδης και Καλλιστώ.

Αστεροειδής εξαφάνισε το μαγνητικό πεδίο του Αρη. Πριν από 4 δις έτη ο Αρης διέθετε μαγνητικό πεδίο παρόμοιο με εκείνο της Γης. Κάτι όμως προκάλεσε την «απενεργοποίησή» του αφήνοντας τον πλανήτη απροστάτευτο στην καταστροφική ακτινοβολία του Ήλιου. Αμερικανοί επιστήμονες ρίχνουν στο τραπέζι μια νέα θεωρία σύμφωνα με την οποία το μαγνητικό πεδίο του Αρη είχε τη τύχη των... δεινοσαύρων στη Γη, το εξαφάνισε ένας γιγάντιος αστεροειδής που προσέκρουσε στον κόκκινο πλανήτη. Ο κρατήρας Hellas Planitia στον Αρη έχει διάμετρο περίπου δύο χιλιομέτρων, βάθος περίπου δέκα χλμ και είναι προϊόν της πτώσης ενός γιγάντιου αστεροειδούς. Επιστήμονες του Πανεπιστημίου Johns Hopkins πραγματοποίησαν προσομοιώσεις οι οποίες έδειξαν ότι η πτώση του αστεροειδούς προκάλεσε μια αλυσιδωτή αντίδραση στις γεωλογικές διεργασίες στο εσωτερικό του Αρη. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η πρόσκρουση του αστεροειδούς είχε καταστροφική επίδραση στη ροή των λιωμένων πετρωμάτων στο υπέδαφος η οποία παράγει το μαγνητικό πεδίο. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η πτώση του αστεροειδούς έκλεισε τον «διακόπτη» του μαγνητικού πεδίου. Συμπληρώνουν όμως ότι, αν δεν σημειωνόταν κάποιο άλλο ανάλογο συμβάν μετά από διάστημα 100 εκατομμυρίων ετών, ο γεωλογικός μηχανισμός του Αρη θα έπαιρνε και πάλι μπροστά και το μαγνητικό πεδίο θα έκανε ξανά την εμφάνισή του. Όμως στον Άρη κάθε 25 εκατομμύρια έτη πέφτουν αστεροειδείς με διάμετρο γύρω στα δύο χιλιόμετρα. Έτσι οι γιγάντιοι αστεροειδείς που έπεσαν στον Αρη μετά από εκείνον που δημιούργησε τον Hellas Planitia φρόντισαν ώστε να κρατήσουν μόνιμα εκτός λειτουργίας το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη η ύπαρξη του οποίου πιθανώς να είχε επιτρέψει και την ανάπτυξη συνθηκών ευνοϊκών για τη ζωή. Στην φωτογραφία ο δορυφόρος Mars Express που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Αρη και τον μελετά κατέγραψε μια εικόνα από την ανατολική πλευρά του κρατήρα Hellas.

Η σκοτεινή ύλη αψηφά τις υπάρχουσες θεωρίες. Αστρονόμοι χρησιμοποιώντας δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble έχουν παρατηρήσει μια μεγάλη συγκέντρωση σκοτεινής ύλης να μένει πίσω μετά από μια σύγκρουση μεταξύ δύο γαλαξιών. Το αποτέλεσμα αυτό θα μπορούσε να αμφισβητήσει τις τρέχουσες θεωρίες για τη σκοτεινή ύλη, που προβλέπουν ότι οι γαλαξίες πρέπει να είναι ‘αγκυροβολημένες’ μέσα στην αόρατη ουσία, ακόμη και κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης. Το αντικείμενο Abell 520 προέρχεται από μία γιγαντιαία συγχώνευση δύο γαλαξιακών σμηνών και βρίσκεται 2,4 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά μας. Η σκοτεινή ύλη δεν είναι μεν ορατή, αλλά η παρουσία και η κατανομή της βρίσκεται έμμεσα μέσω της βαρυτικής επίδρασής της. Η σκοτεινή ύλη μπορεί να λειτουργήσει σαν ένας μεγεθυντικός φακός, λυγίζοντας και στρεβλώνοντας το φως από γαλαξίες και σμήνη που βρίσκονται πίσω της – στο παρασκήνιο. Οι αστρονόμοι μπορούν έτσι να χρησιμοποιήσουν αυτό το φαινόμενο, που ονομάζεται βαρυτικός εστιασμός, για να συμπεράνουν την παρουσία της σκοτεινής ύλης σε μεγάλα σμήνη γαλαξιών. Η τεχνική αυτή αποκάλυψε την σκοτεινή ύλη στο Abell 520 είχαν συγκεντρωθεί σε ένα "σκοτεινό πυρήνα", που περιέχουν πολύ λιγότερα από ό, τι οι γαλαξίες θα αναμενόταν εάν η σκοτεινή ύλη και τους γαλαξίες δέθηκαν μαζί. Οι περισσότεροι από τους γαλαξίες φαίνεται να πλεουν μακριά από τη σύγκρουση. Το φως από τα άστρα στους γαλαξίες είναι χρώματος πορτοκαλί. Οι πράσινες περιοχές δείχνουν το καυτό αέριο, και είναι απόδειξη ότι η σύγκρουση έλαβε χώρα. Οι μπλε περιοχές εντοπίζουν τη θέση του μεγαλύτερου μέρους της μάζας του σμήνους, η οποία κυριαρχείται από σκοτεινή ύλη. Η σκοτεινή ύλη είναι μια αόρατη ουσία που αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος όλης της μάζας του σύμπαντος. Ο χάρτης της σκοτεινής ύλης προήλθε από τις παρατηρήσεις του Hubble, με την ανίχνευση πώς το φως από μακρινά αντικείμενα διαστρεβλώνεται από τα σμήνη των γαλαξιών, ένα φαινόμενο του βαρυτικού εστιασμού. Ο συνδυασμός μπλε και πράσινου στο κέντρο της εικόνας αποκαλύπτει ότι ένα μεγάλο κομμάτι σκοτεινής ύλης κατοικεί κοντά στο μεγαλύτερο μέρος του καυτού αερίου, όπου βρίσκονται πολύ λίγοι γαλαξίες. Το εύρημα αυτό επιβεβαιώνει προηγούμενες παρατηρήσεις του πυρήνα της σκοτεινής ύλης μέσα στο σμήνος. Το αποτέλεσμα όμως αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει πρόκληση για τις βασικές θεωρίες της σκοτεινής ύλης, οι οποίες προβλέπουν ότι οι γαλαξίες πρέπει να είναι ενσωματωμένοι μέσα στην σκοτεινή ύλη, ακόμα και κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης. "Το αποτέλεσμα αυτό αποτελεί αίνιγμα”, δήλωσε ο αστρονόμος James Jee από το Πανεπιστήμιο στο Ντέιβις, επικεφαλής της έρευνας η οποία δημοσιεύεται στο Astrophysical Journal. "Η σκοτεινή ύλη δεν συμπεριφέρεται όπως αναμενόταν, και δεν είναι ξεκαθαρισμένο το τι συμβαίνει. Είναι δύσκολο να εξηγηθεί αυτή η παρατήρηση του Hubble με τις σημερινές θεωρίες του σχηματισμού των γαλαξιών και της σκοτεινής ύλης." Οι αρχικές ανιχνεύσεις της σκοτεινής ύλης στο σμήνος, το 2007, ήταν τόσο ασυνήθιστες που οι αστρονόμοι τις αποσιώπησαν ως εξωπραγματικές, λόγω των φτωχών δεδομένων. Τα νέα αποτελέσματα όμως από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble επιβεβαιώνουν ότι η σκοτεινή ύλη και οι γαλαξίες διαχωρίζονται στο σμήνος Abel 520. Δηλαδή οι αστρονόμοι διαπίστωσαν ότι ο πυρήνα του συστήματος ήταν πλούσιος σε σκοτεινή ύλη και καυτό αέριο, αλλά δεν περιείχε φωτεινούς γαλαξίες, που κανονικά θα έπρεπε να ήταν στην ίδια θέση με τη σκοτεινή ύλη. Η ομάδα πρότεινε πολλές εξηγήσεις για τα ευρήματα αυτά, αλλά η κάθε μία είναι ενοχλητική για τους αστρονόμους. Στο πρώτο σενάριο, το οποίο θα έχει συγκλονιστικές επιπτώσεις, κάποια σκοτεινή ύλη μπορεί να "κολλάει". Σαν δύο χιονόμπαλες που συντρίβονται μαζί, η κανονική ύλη κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης επιβραδύνεται. Ωστόσο, μεγάλες συγκεντρώσεις σκοτεινής ύλης πιστεύεται ότι περνούν η μία μέσα από την άλλη κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης τους, χωρίς όμως να επιβραδύνονται. Αυτό το σενάριο προτείνει ότι κάποια σκοτεινή ύλη αλληλεπιδρά με τον εαυτό της και μένει πίσω κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης. Μια άλλη πιθανή εξήγηση για την ασυμφωνία είναι ότι το Abell 520 έχει προκύψει από μια πιο πολύπλοκη αλληλεπίδραση από ότι η σύγκρουση στο Bullet Cluster. Το Abell 520 μπορεί να έχει δημιουργηθεί από μια σύγκρουση ανάμεσα σε τρία σμήνη γαλαξιών, κι όχι μόνο δύο που συγκρούστηκαν στην περίπτωση του Bullet Cluster. Μια τρίτη πιθανότητα είναι ότι ο κεντρικός πυρήνας περιείχε πολλούς γαλαξίες, αλλά ήταν πολύ αμυδροί για να τους δούμε, έστω και με το Hubble. Οι γαλαξίες θα έπρεπε να είχαν πολύ λιγότερα αστέρια από ότι οι άλλοι φυσιολογικοί γαλαξίες. Οπλισμένοι με τα δεδομένα του Hubble, η ομάδα θα προσπαθήσει να δημιουργήσει μια προσομοίωση σε υπολογιστή για να ανακατασκευάσει τη σύγκρουση και να δούμε αν παράγει κάποιες απαντήσεις στην παράξενη συμπεριφορά της σκοτεινής ύλης. Στην πρώτη φωτογραφία η σύνθετη εικόνα δείχνει την κατανομή της σκοτεινής ύλης, των γαλαξιών και του καυτού αερίου στον πυρήνα του σμήνους των γαλαξιών Abell 520, που προέκυψε από μια βίαιη σύγκρουση μεγάλων γαλαξιακών σμηνών. Η πραγματική εικόνα των γαλαξιών λήφθηκε με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA και ένα τηλεσκόπιο στη Χαβάη. Πάνω σε αυτή την εικόνα προστέθηκαν χάρτες με "ψευδοχρώματα" που δείχνουν τη συγκέντρωση αστρικού φωτός, καυτό αέριο και σκοτεινή ύλη στο σμήνος. Στην δεύτερη φωτογραφία το σμήνος Bullet Cluster σχηματίστηκε από τη σύγκρουση δύο ξεχωριστών σμηνών πριν από 100 εκατομμύρια χρόνια. Από αυτή τη σύγκρουση διαχωρίστηκε η ορατή ύλη (στα δύο κόκκινα σφαιρικά νέφη δεξιά και αριστερά) από την σκοτεινή ύλη (οι δύο μπλε περιοχές).

Ετοιμο για εκτόξευση τηλεσκόπιο που θα «βλέπει» Μαύρες Τρύπες. Θα μελετήσει επίσης τους υπερκαινοφανείς αστέρες (σουπερνόβα) καθώς επίσης και τους σχετικιστικούς πίδακες σωματιδίων στους ενεργούς πυρήνες γαλαξιών που φιλοξενούν υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες. H NASA ετοιμάζεται να στείλει στο διάστημα ένα νέο και πανίσχυρο «μάτι» για να αναζητήσει πληροφορίες στα βάθη του σύμπαντος και του παρελθόντος του. Ονομάζεται NuSTAR (Nuclear Spectroscopic Telescope Array) και η εκτόξευση θα γίνει σε 18 ημέρες. Η βασική του λειτουργία είναι μέσω της καταγραφής και ανάλυσης των ακτίνων Χ - με έμφαση στις υψηλής ενέργειας ακτίνες Χ από 6 έως 79 keV -, αλλά θα πραγματοποιεί αποστολές αστροφυσικών παρατηρήσεων και σε άλλα τμήματα του φάσματος του φωτός. Μέχρι σήμερα τα τηλεσκόπια ακτίνων Χ, όπως το Chandra και ρτο XMM-Newton καταγράφουν ακτινοβολία χαμηλής έντασης. Με την προσθήκη δυνατότητας εστίασης, NuSTAR εκτιμάται ότι θα μπορέσει να απαντήσει σε μία σειρά από θεμελιώδη ερωτήματα για την φύση του Σύμπαντος, όπως: την κατανομή των Μαύρων Τρυπών στο Σύμπαν, τη δημιουργία βαρέων στοιχείων στις κοσμικές εκρήξεις άστρων και τη φύση και «λειτουργία» των ενεργών πυρήνων γαλαξιών που φιλοξενούν υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες. Βίντεο: http://www.nustar.caltech.edu/home

Ανακαλύφθηκε οξυγόνο στην Διωνη. Η αποστολή Cassini της NASA ανίχνευσε μια αραιή ατμόσφαιρα οξυγόνου γύρω από τη Διώνη, ένα από τα μικρά, κατεψυγμένα φεγγάρια του Κρόνου, αναπτερώνοντας έτσι τις ελπίδες για την ανακάλυψη εξωγήινων μικροοργανισμών. Η ανακάλυψη, που δημοσιεύεται στο Geophysical Research Letters, δεν έχει σημασία μόνο για την ίδια τη Διώνη -αντίθετα, δείχνει να ενισχύει τις υποψίες για την ύπαρξη οξυγόνου σε όλους τους παγωμένους δορυφόρους που βρίσκονται κοντά στον Κρόνο και τον Δία. Οι δύο αυτοί αέριοι γίγαντες εκπέμπουν ισχυρή ακτινοβολία, η οποία φαίνεται ότι διασπά μόρια νερού στον πάγο που καλύπτει τους δορυφόρους και απελευθερώνει έτσι υδρογόνο και οξυγόνο. Η μικρή Διώνη δεν διαθέτει υγρό νερό και έτσι είναι απίθανο να μπορεί να συντηρήσει ζωή. Τα ευρήματα έχουν όμως σημασία για τον Εγκέλαδο, έναν άλλο δορυφόρο στο σύστημα του Κρόνου, ο οποίος πιστεύεται ότι κρύβει έναν υγρό ωκεανό κάτω από ένα κάλυμμα πάγου. «Ορισμένα από τα άλλα φεγγάρια [του Κρόνου και του Δία] ενδέχεται να διαθέτουν υγρούς ωκεανούς, οπότε θα άξιζε να τους εξετάσουμε προσεκτικά για σημεία ζωής» σχολίασε στο BBC ο Άντριου Κόουτς του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου. Ο Δρ Κόουτς και οι συνεργάτες του ανάλυσαν δεδομένα που συνέλεξε το Cassini περνώντας σε μικρή απόσταση από τη Διώνη πριν από δύο χρόνια. Διαπίστωσε ότι ο δορυφόρος περιβάλλεται από ένα στρώμα οξυγόνου, το οποίο όμως είναι τόσο λεπτό και αραιό ώστε οι επιστήμονες προτιμούν τον όρο «εξώσφαιρα» αντί για «ατμόσφαιρα». Όποιες όμως κι αν είναι οι τεχνικές λεπτομέρειες, οι ερευνητές είναι ενθουσιασμένοι με τον εντοπισμό του ζωογόνου αερίου. Μάλιστα ο Δρ Κόουτς και άλλοι συνάδελφοί του πιέζουν την ESA (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος) για την έγκριση της αποστολής Juice, η οποία θα ταξίδευε στον Δία για να μελετήσει τρεις πολλά υποσχόμενους στόχους: την Ευρώπη, την Καλλιστώ και τον Γανυμήδη, τρία μεγάλα φεγγάρια που δεν αποκλείεται να διαθέτουν κι αυτά υπόγειους ωκεανούς. http://www.physorg.com/news/2012-03-oxygen-saturn-moon-dione.html

Υπολογιστής που εκλάπη από τη NASA περιείχε τους κωδικούς ελέγχου του ISS. Φορητός υπολογιστής που εκλάπη πέρυσι από τη NASA περιείχε τους κωδικούς που χρησιμοποιούνται για την αποστολή εντολών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, ανέφερε σε επιτροπή του Κογκρέσου ο γενικός επιθεωρητής της NASA. Επισήμανε ακόμα ότι η υπηρεσία δέχεται συνεχείς κυβερνοεπιθέσεις. Σε γραπτή αναφορά του http://science.house.gov/sites/republicans.science.house.gov/files/documents/hearings/HHRG-112-SY21-WState-PMartin-20120229.pdf προς την επιτροπή Επιστήμης, Διαστήματος και Τεχνολογίας, ο γενικός επιθεωρητής Πολ Μάρτιν αναφέρει ότι η κλοπή ενός μη κρυπτογραφημένου φορητού υπολογιστή το Μάρτιο του 2011 «είχε ως αποτέλεσμα των απώλεια των αλγορίθμων που χρησιμοποιούνται για την αποστολή εντολών και τον έλεγχο του ISS». Τους 24 μήνες που είχαν προηγηθεί, από τον Απρίλιο του 2009 μέχρι τον Απρίλιο του 2011, η NASA είχε αντιληφθεί την απώλεια 48 υπολογιστών και φορητών συσκευών. Σε πολλές περιπτώσεις οι υπολογιστές περιείχαν ευαίσθητα δεδομένα, από λεπτομέρειες για τα προγράμματα Orion και Constellation της NASA μέχρι αριθμούς κοινωνικής ασφάλισης των εργαζόμενων και εταιρικά μυστικά εργολάβων της NASA. «Μέχρι να εφαρμόσει πλήρως η NASA μια λύση κρυπτογράφησης σε ολόκληρη την υπηρεσία, ευαίσθητα δεδομένα [...] θα διατρέχουν υψηλό κίνδυνο απώλειας ή κλοπής» δήλωσε ο Μάρτιν. Όπως αναφέρει ο δικτυακός τόπος The Register, http://www.theregister.co.uk/2012/03/01/nasa_stolen_laptop_unencrypted/print.html ο Μάρτιν παραδέχτηκε επίσης ότι, στη διετία 2010-2011, η NASA κατέγραψε 5.408 περιστατικά παράνομης πρόσβασης και εγκατάστασης ιών στα δίκτυά της. Σε κάποια από αυτά τα περιστατικά εισβολών, εκτίμησε ο ίδιος, οι χάκερ μπορεί να δρούσαν για λογαριασμό του οργανωμένου εγκλήματος ή ξένων κυβερνήσεων. Σύντομα οι πρώτες πτητικές δοκιμές του εμπορικού διαστημοπλοίου Virgin Galactic του Ρίτσαρντ Μπράνσον. Μέσα στο 2012 η Virgin Galactic, θυγατρική του ομίλου Virgin του Βρετανού μεγιστάνα Ρίτσαρντ Μπράνσον, θα πραγματοποιήσει τις πρώτες πτητικές δοκιμές αεροσκάφους ικανού να ταξιδεύει στη στρατόσφαιρα της Γης, με τις πρώτες εμπορικές πτήσεις να προγραμματίζονται για το 2013 ή το 2014. Σχεδόν 500 πελάτες έχουν ήδη κλείσει θέσεις στο SpaceShip Two, το αεροσκάφος-διαστημόπλοιο ικανό να μεταφέρει έξι επιβάτες και διμελές πλήρωμα πέρα από τη γήινη ατμόσφαιρα. Το αεροσκάφος δοκιμάσθηκε με επιτυχία και αγοράστηκε από τη Northrop Grumman. Οι πτήσεις αυτές σε χαμηλή τροχιά, θα κοστίζουν 200.000 δολάρια για κάθε εισιτήριο, ενώ το αεροσκάφος θα φθάνει σε υψόμετρο 109 χλμ πάνω από την επιφάνεια του πλανήτη μας, όπου για λίγα λεπτά οι επιβάτες θα μπορούν να απολαύσουν συνθήκες μηδενικής βαρύτητας. Το SpaceShip Two, που είναι το δεύτερο από στόλο πέντε τέτοιων αεροσκαφών που έχει παραγγείλει ο Μπράνσον, έχει πραγματοποιήσει 31 πτήσεις εντός της γήινης ατμόσφαιρας, ενώ οι ετοιμασίες είναι πυρετώδεις αυτές τις ημέρες, ενόψει των πρώτων πτητικών δοκιμών σε χαμηλή τροχιά. «Φιλοδοξούμε να έχουμε προσαρμόσει τον κινητήρα εκτόξευσης μέσα στο τρέχον έτος και να αρχίσουμε τις δοκιμές. Θα μας άρεσε να είμαστε οι πρώτοι στο διάστημα με αυτό τον τρόπο, αλλά δεν βρισκόμαστε σε διαστημική κούρσα του Ψυχρού Πολέμου και δεν έχει καμία σημασία ποιος θα είναι πρώτος και ποιος δεύτερος», είπε ο πιλότος του πειραματικού αεροσκάφους Ντέιβιντ Μακέι. Ο αντιπρόεδρος της Virgin Galactic Ουίλιαμ Πόμεραντς εκτιμά ότι οι πρώτες επιβατικές πτήσεις θα γίνουν δυνατές μέσα στο 2014 ή ακόμη και το 2013, εφόσον έχουν ολοκληρωθεί επιτυχώς οι τεχνικές δοκιμές, αλλά και η εκπαίδευση χειριστών. Αν και ουδείς μπορεί να προβλέψει την εμπορική αξία των πτήσεων σε χαμηλή τροχιά, ο Αντριου Νέλσον, επικεφαλής άλλης ιδιωτικής εταιρίας διαστημικών ταξιδιών, της XCOR, εκτιμά ότι τα ταξίδια αυτά θα εξασφαλίζουν έσοδα της τάξης του ενός τρισ. δολαρίων. Η XCOR, που μόλις ανακοίνωσε την υπογραφή συμφωνίας με επενδυτές, ύψους 5 εκατ. δολαρίων, διαθέτει τώρα τα αναγκαία κεφάλαια για να κατασκευάσει το δικό της αεροσκάφος, το Lynx. Stephan's Quintet, ενός σμήνους γαλαξιών που συγκρούονται διαρκώς μεταξύ τους. Μια εντυπωσιακή εικόνα του γαλαξιακού σμήνους Stephan's Quintet, έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Πρόκειται για ένα σμήνος γαλαξιών που έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον των επιστημόνων αφού οι τοπικοί γαλαξίες πρωταγωνιστούν σε ένα σπάνιο όσο και εντυπωσιακό φαινόμενο. Το σμήνος ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του γάλλου αστρονόμου Edouard Stephan που το ανακάλυψε το 1887. Αν και ονομάστηκε κουιντέτο στην πραγματικότητα το σμήνος αποτελείται από τέσσερις γαλαξίες, τους NGC 7319, 7318A, 7318B και 7317. Οι γαλαξίες βρίσκονται στον αστερισμό του Πήγασου σε απόσταση 300 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς και είναι σε διαρκή διαδικασία σύγκρουσης μεταξύ τους αποσπώντας άστρα και κοσμική ύλη ο ένας από τον άλλον και ενίοτε καταστρέφοντάς τα. Ο πέμπτος γαλαξίας του σμήνους NGC7320 βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση από τους υπολοίπους αλλά σύμφωνα με τους επιστήμονες έχει λάβει και αυτός μέρος 1-2 φορές στον γαλαξιακό «καννιβαλισμό».Οι επιστήμονες μελετούν τον τελευταίο καιρό τον πέμπτο γαλαξία για να μάθουν περισσότερα σχετικά με το σπάνιο φαινόμενο. Η λάμψη της Γης στο κυνήγι εξωγήινης ζωης. Αν και δεν μπορεί να συγκριθεί με τη λαμπρότητα ενός άστρου, η Γη εκπέμπει στο Διάστημα μια λάμψη, και η λάμψη αυτή φέρει μέσα της τα σημάδια της ζωής. Τώρα οι επιστήμονες βρήκαν τρόπο να τα αποκρυπτογραφήσουν με στόχο να τα χρησιμοποιήσουν ως βάση για την αναζήτηση ζωής σε άλλους πλανήτες. Φωτεινές «βιοϋπογραφές» Ο πλανήτης μας φυσικά δεν είναι αυτόφωτος, αντανακλά όμως προς το Διάστημα το φως που δέχεται από τον Ηλιο. Τα φυτά αντανακλούν το φως με διαφορετικό τρόπο από ό,τι τα πετρώματα ενώ οι χημικές ουσίες που συνοδεύουν την ύπαρξη ζωής αφήνουν σε αυτή την αντανάκλαση χαρακτηριστικά αποτυπώματα – σημάδια που οι επιστήμονες ονομάζουν «βιοϋπογραφές». Οι γήινες βιοϋπογραφές είχαν παρατηρηθεί πριν από περίπου δυο δεκαετίες, όταν το ερευνητικό σκάφος Galileo της NASA είχε περάσει επάνω από τον πλανήτη μας καθ’ οδόν προς τον Δία. Οι επιστήμονες είχαν σκεφτεί τότε ότι η ανίχνευση ανάλογων αποτυπωμάτων σε άλλους πλανήτες θα μπορούσε να αποτελέσει μια χειροπιαστή ένδειξη για την ύπαρξη ζωής. Ωστόσο η ακτινοβολία των πλανητών είναι αρκετά «μουντή« και από απόσταση, εξουδετερώνεται εντελώς από τη λάμψη του άστρου τους. Ιδιαίτερα όταν αυτοί είναι πολύ μακρινοί όπως συμβαίνει με τους εξωπλανήτες που οι ειδικοί θεωρούν ότι θα μπορούσαν να είναι κατοικήσιμοι, είναι αδύνατον να συλληφθεί με τα επιστημονικά όργανα που διαθέτουμε. Αντανάκλαση στη σκοτεινή πλευρά της Σελήνης. Μια ομάδα ερευνητών του Νότιου Ευρωπαϊκού Αστεροσκοπείου ανακάλυψε τώρα έναν τρόπο για να «χαρτογραφήσει» την αδύναμη πλανητική λάμψη. Για την ανάλυσή της βασίστηκε στο τεφρώδες φως ή γαιόφως (Earthshine) – την αντανάκλαση της ηλιακής ακτινοβολίας που «φεύγει» από τη Γη στη σκοτεινή πλευρά της Σελήνης. Όπως περιγράφουν στη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Nature», http://www.nature.com/nature/journal/v483/n7387/full/nature10778.html αναλύοντας τα δεδομένα του Very Large Telscope (VLT) στη Χιλή οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι αντίθετα με το φως των άστρων, το φως που αντανακλάται από τους πλανήτες είναι πολωμένο. Μελετώντας το φάσμα αυτού του πολωμένου φωτός εντόπισαν τις «υπογραφές» του οξυγόνου, του όζοντος και του νερού καθώς και διαφορές στα μήκη κύματος οι οποίες υποδηλώνουν την ύπαρξη βλάστησης.Η μέθοδος, αν και πολλά υποσχόμενη, θα πρέπει πάντως να περιμένει. «Η χρήση της συγκεκριμένης τεχνικής δεν είναι προσιτή με τη σημερινή τεχνολογία» παραδέχθηκε ο Μίχαελ Στέρτσικ, επικεφαλής της μελέτης. Ισχυρότερα τηλεσκόπια που θα αναπτυχθούν στο μέλλον, όπως το European Extremely Large Telescope, θα είναι ίσως σε θέση να βοηθήσουν.

«Νέφος της Επιστήμης» Συνεργασία πολλών ερευνητικών φορέων για ένα νέο μεγάλο υπολογιστικό δίκτυο στην Ευρώπη, με τη συμβολή του CERN. «Νέφος της Επιστήμης» αποκαλείται το νέο σούπερ- φιλόδοξο έργο που ξεκίνησαν μερικά από τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα της Ευρώπης, ανάμεσα στα οποία βρίσκεται το CERN, σε συνεργασία με μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρίες πληροφορικής και τεχνολογίας. Ο κοινός στόχος τους είναι να δημιουργήσουν ένα νέο εργαλείο, στο πεδίο του «υπολογιστικού νέφους» (cloud computing), που θα τους επιτρέψει να έχουν πρόσβαση σε αυξημένη υπολογιστική ισχύ για την ανάλυση τεράστιων όγκων δεδομένων που προκύπτουν από τις επιστημονικές έρευνές τους. Το πρόγραμμα, που έχει την πλήρη ονομασία «Το Νεφέλωμα της Έλικας- Το Νέφος της Επιστήμης», σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ, θα είναι διαθέσιμο σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς μετά από μία διετή πιλοτική φάση. Ήδη συμμετέχουν, πλην του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN), o Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), το Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας (EMBL) και 13 εταιρίες (Atos, Cap Gemini, SAP, Logica, Orange, Telefonica, Thales κ.α.). Το CERN είναι ο τόπος όπου δημιουργήθηκε ο Παγκόσμιος Ιστός στις αρχές της δεκαετίας του ΄90, πάλι από την ανάγκη ύπαρξης ενός δικτύου ανταλλαγής δεδομένων και αύξησης της διαθέσιμης επεξεργαστικής ισχύος. Τώρα, η νέα πρωτοβουλία αποσκοπεί στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων του «νέφους», με τρόπο που να καθίσταται δυνατή η αποθήκευση, η επεξεργασία και το μοίρασμα των επιστημονικών δεδομένων, μέσα από συγκεντρωτικές και απομακρυσμένες υπολογιστικές δομές και όχι επί τόπου από τους ίδιους τους οργανισμούς και τις εταιρίες. Και οι τρεις δημόσιοι ερευνητικοί φορείς (CERN, ESA, EMBL), ο καθένας στον τομέα του -φυσική, αστρονομία, βιολογία- δημιουργούν συνεχώς τεράστιους όγκους δεδομένων και χρειάζονται ολοένα μεγαλύτερους χώρους για αποθήκευση και επεξεργασία όλων αυτών των στοιχείων. Το CERN χάρη στις συγκρούσεις σωματιδίων στον επιταχυντή του, η ESA χάρη στα στοιχεία που μεταδίδουν οι δορυφόροι της και το EMBL χάρη στη μελέτη του γονιδιώματος διαφόρων οργανισμών, αποφάσισαν ότι η λύση είναι «η ισχύς εν τη ενώσει». Έτσι, θα προχωρήσουν από κοινού στη δημιουργία μιας ενιαίας υποδομής στο «υπολογιστικό νέφος», με τη βοήθεια και του ευρωπαϊκού ιδιωτικού τομέα, ο οποίος επίσης θα μπορεί να αξιοποιεί τη νέα πλατφόρμα.

Στην Αφροδίτη, η μέρα δείχνει να μεγαλώνει. Για όποιον έχει την ατυχία να βρεθεί στην επιφάνεια της γειτονικής Αφροδίτη, το μαρτύριο παρατείνεται: παρατηρήσεις του ευρωπαϊκού δορυφόρου Venus Express δείχνουν ότι η διάρκεια της μέρας έχει αυξηθεί τα τελευταία 16 χρόνια. O δεύτερος πλησιέστερος στον Ήλιο πλανήτη ήταν γνωστό ότι περιστρέφεται εξαιρετικά αργά γύρω από τον άξονά του: μια μέρα στην Αφροδίτη διαρκεί όσο 243 μέρες στη Γη. Οι πλανητολόγοι νόμιζαν ότι γνώριζαν με ακρίβεια την ταχύτητα περιστροφής από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν η αμερικανική αποστολή Magellan μέτρησε την ταχύτητα με την οποία φαινόταν να κινούνται μεγάλα χαρακτηριστικά στην επιφάνεια του πλανήτη. Τώρα, οι παρατηρήσεις του Venus Express ανατρέπουν τα δεδομένα. Ερευνητές του Παρατηρητηρίου των Παρισίων εξέτασαν δεδομένα από το φασματόμετρο VIRTIS του δορυφόρου, το οποίο διαπερνά τα βαριά σύννεφα της Αφροδίτης για να σαρώσει την επιφάνειά της. Όπως έδειξε η ανάλυση, τα μεγάλα χαρακτηριστικά της επιφάνειας βρισκόταν 20 ολόκληρα χιλιόμετρα πιο πίσω από το αναμενόμενο για οποιαδήποτε χρονική στιγμή της ημέρας. Αυτό σημαίνει ότι η περίοδος περιστροφής του πλανήτη έχει αυξηθεί κατά 6,5 γήινα λεπτά τα τελευταία 16 χρόνια. Παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα στην επιθεώρηση Icarus, οι ερευνητές διαβεβαιώνουν ότι δεν έχουν κάνει λάθος στους υπολογισμούς: «Αφότου αποκλείσαμε πιθανές πηγές σφάλματος, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η διάρκεια της ημέρας στην Αφροδίτη πρέπει να έχει αλλάξει» γράφουν. Όπως σχολίασε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Πιέρ Ντροσάρ, μέλος της ερευνητικής ομάδας, η εκτιμώμενη διαφορά των 6,5 λεπτών «είναι τεράστια σε αστρονομική κλίμακα». Πώς γίνεται όμως να έχει επιβραδυνθεί η περιστροφή του πλανήτη; Η καλύτερη υπόθεση που έχουν να διατυπώσουν οι ερευνητές είναι ότι η ατμόσφαιρα του πλανήτη φρενάρει την περιστροφή του εδάφους λόγω των δυνάμεων τριβής. Το ενδεχόμενο αυτό μπορεί να ακούγεται τραβηγμένο, όμως η ατμόσφαιρα της Αφροδίτης δεν είναι αυτό που γνωρίζουμε από τη Γη: έχει πάχος 100 χιλιόμετρα, είναι γεμάτη πυκνά σύννεφα διοξειδίου του άνθρακα και θειικού οξέος, και μαστίζεται από ακατάπαυστους ανέμους που κινούνται με 350 χιλιόμετρα την ώρα. Στο επίπεδο του εδάφους, η θερμοκρασία ξεπερνά τους 400 βαθμούς και η ατμοσφαιρική πίεση είναι 92 φορές μεγαλύτερη από τη Γη, ισοδύναμη με την πίεση που θα δεχόταν κάποιος 900 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Στην Αφροδίτη, οι τριβές ανάμεσα στην πυκνή ατμόσφαιρα και την επιφάνεια είναι προφανώς μεγάλες. Ακόμα και στη Γη, όμως, η αλληλεπίδραση ανάμεσα στην ατμόσφαιρα και το έδαφος μπορεί να επηρεάσει την ταχύτητα περιστροφής. «Ένα φαινόμενο φρεναρίσματος λόγω της ατμόσφαιρας συμβαίνει ενίοτε και στη Γη, η διαφορά όμως [στη διάρκεια της ημέρας] περιορίζεται σε λίγα δέκατα του δευτερολέπτου και δεν γίνεται αντιληπτή» σχολιάζει ο Δρ Ντροσάρ. Επισήμανε επίσης ότι η διάρκεια της ημέρας στον γειτονικό πλανήτη μάλλον δεν θα αυξάνεται επ΄αόριστον, αλλά θα αρχίσει κάποια στιγμή να μειώνεται: «Θεωρητικά μοντέλα υποδεικνύουν ότι πιθανότατα πρόκειται για κυκλικό φαινόμενο. Αν η ατμόσφαιρα επιταχυνθεί, ο πλανήτης επιβραδύνεται. Στη συνέχεια η ενέργεια αρχίζει να ακολουθεί την αντίστροφη πορεία, σαν να πρόκειται για εκκρεμές». Επίσης: http://www.esa.int/esaCP/SEMG3D1YRYG_Greece_0.html

Μνήμη που λειτουργεί με φως υπόσχεται να επιταχύνει το Διαδίκτυο. O ιαπωνικός γίγαντας των τηλεπικοινωνιών ΝΤΤ παρουσίασε μια συσκευή οπτικής μνήμης, ή o-RΑΜ, η οποία θα μπορούσε να επιταχύνει τη μετάδοση πληροφορίας στη ραχοκοκαλιά του Διαδικτύου. Το μεγαλύτερο μέρος του Διαδικτύου βασίζεται σήμερα σε οπτικές ίνες, στις οποίες η πληροφορία μεταδίδεται υπό τη μορφή φωτονίων. Το πρόβλημα εμφανίζεται όταν τα δεδομένα φτάνουν στους δρομολογητές των κέντρων δεδομένων, οι οποίοι λειτουργούν με ηλεκτρικά σήματα και απαιτούν τη μετατροπή της πληροφορίας. Τη λύση θα μπορούσαν να δώσουν δρομολογητές που λειτουργούν με φως αντί με ηλεκτρικά σήματα. Η τεχνολογία αυτή ήδη υπάρχει, ωστόσο η αξιοποίησή της καθυστερεί λόγω της έλλειψης οπτικής μνήμης. Ερευνητές της NTT παρουσιάζουν τώρα ένα τσιπ οπτικής μνήμης με μικρή κατανάλωση ενέργειας, το οποίο μπορεί να αποθηκεύει 4 bit πληροφορίας και να τη μεταδίδει με ταχύτητα 20 Gigabit ανά δευτερόλεπτο. Το επίτευγμα παρουσιάζεται στη βρετανική επιθεώρηση Nature Photonics. http://www.nature.com/nphoton/journal/vaop/ncurrent/full/nphoton.2012.2.html Η καρδιά του οπτικού τσιπ είναι ένας «φωτονικός κρύσταλλος», μια λωρίδα από φωτοευαίσθητο υλικό (αρσενικούχο γάλλιο και φωσφίδιο του ινδίου), μήκους περίπου 200 νανομέτρων (δισεκατομμυριοστά του μέτρου). Ανάλογα με την ένταση του φωτός που πέφτει πάνω του, το υλικό μπορεί να γίνεται διαφανές ή αδιαφανές, δύο καταστάσεις που αντιστοιχούν στα «0» και τα «1» της ψηφιακής πληροφορίας. Τέσσερα τέτοια «κύτταρα» μνήμης συνδυάστηκαν πάνω στο ίδιο τσιπ για να δημιουργηθεί μια συσκευή των 4 bit με κατανάλωση μόλις 30 χιλιοστά του Watt, περίπου 300 φορές μικρότερη από ό,τι σε άλλες πειραματικές οπτικές ίνες. Επιπλέον, οι φωτοευαίσθητες λωρίδες στη συσκευή της NTT περιβάλλονται από ένα υλικό με υψηλή θερμική αγωγιμότητα. Η διατήρηση της θερμοκρασίας σε σταθερά επίπεδα κατά τη λειτουργία του τσιπ επιτρέπει την αποθήκευση της πληροφορίας για περισσότερο από 10 δευτερόλεπτα, συγκριτικά με μόλις 250 νανοδευτερόλεπτα σε άλλα πειραματικά συστήματα. Η χωρητικότητα της νέας o-RAM και ο χρόνος διατήρησης της πληροφορίας υστερούν κατά πολλές τάξεις μεγέθους σε σχέση με τις σημερινές μνήμες RAM. Σε αντίθεση όμως με τους υπολογιστές, οι οπτικοί δρομολογητές δεν χρειάζεται να αποθηκεύουν μεγάλα ποσά πληροφορίας για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η ΝΤΤ ελπίζει τώρα ότι η χωρητικότητα της μνήμης θα αυξηθεί στα 10 Kilobit μέχρι το 2020 και στο 1 Megabit μέχρι το 2025. Μπορούμε λοιπόν να ελπίζουμε ότι την επόμενη δεκαετία το Διαδίκτυο θα λειτουργεί με την ταχύτητα του φωτός.

Γεννητούρια στον Ωρίωνα. Με τη βοήθεια των διαστημικών τηλεσκοπίων Herschel και Spitzer Ισπανοί επιστήμονες εντόπισαν μια περιοχή στο νεφέλωμα του Ωρίωνα όπου γεννιούνται νέα άστρα. Το νεφέλωμα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 1350 ετών φωτός από εμάς και η ανακάλυψη είναι σημαντική επειδή μπροστά στα μάτια των επιστημόνων εξελίσσεται η διαδικασία γέννησης και ανάπτυξης των άστρων. Μάλιστα στην προκειμένη περίπτωση η ανακάλυψη παίρνει μεγαλύτερες διαστάσεις επειδή ορισμένα από τα νεογέννητα άστρα στο νεφέλωμα ενηλικιώνονται με μεγάλη ταχύτητα, φαινόμενο που σπάνια έχουν οι επιστήμονες την ευκαιρία να παρατηρήσουν σε «πραγματικό» χρόνο. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή φωτογραφία της συγκεκριμένης περιοχής στην οποία πίσω από τα πυκνά αέρια και την κοσμική ύλη διακρίνονται τα άστρα-έμβρυα που παρατηρούν οι επιστήμονες του ινστιτούτου ραδιοαστρονομίας IRAM στην Γρανάδα.

Θερμικό τρυπάνι θα μπορούσε να αναζητήσει ζωή στα παγωμένα φεγγάρια του Κρόνου. Ψηλά στους παγετώνες των Άλπεων, Γερμανοί μηχανικοί δοκιμάζουν μια συσκευή που μπορεί να λιώνει και να τρυπά τον πάγο, ελπίζοντας να τη χρησιμοποιήσουν στο μέλλον για να ανιχνεύσουν ζωή στην Ευρώπη και τον Εγκέλαδο, δύο δορυφόρους του Κρόνου που πιστεύεται ότι κρύβουν ωκεανούς κάτω από την παγωμένη επιφάνειά τους. Οι ελπίδες για την ανακάλυψη ζωής στο Ηλιακό Σύστημα αναπτερώθηκαν πρόσφατα χάρη στην αποστολή Cassini της NASA, η οποία φωτογράφισε γιγάντιους πίδακες νερού στο νότιο πόλο του Εγκέλαδου, του έκτου μεγαλύτερου φεγγαριού του κρόνου. Αργότερα, το Cassini πέταξε μέσα από αυτά τα παγωμένα σιντριβάνια και ανίχνευσε οργανικά μόρια που θεωρούνται θεμέλιοι λίθοι για την εμφάνιση ζωής. Θα ήταν όμως δύσκολο να επιβεβαιωθεί η ύπαρξη ζωντανών μικροοργανισμών χωρίς τη λήψη δειγμάτων από τον υπόγειο ωκεανό που κρύβεται κάτω από το ολόλευκο κάλυμμα πάγου. Τη λύση θα μπορούσε να δώσει το πρόγραμμα Enceladus Explorer στο Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστήματος, αναφέρει το Space.com. Οι μηχανικοί του προγράμματος ανέπτυξαν το IceMole («τυφλοπόντικας του πάγου»), μια μακρόστενη συσκευή με διαστάσεις 120 επί 15 επί 15 εκατοστά. Στο άκρο της συσκευής υπάρχουν 12 θερμαινόμενες κεφαλές που φτάνουν σε θερμοκρασία μέχρι 25 βαθμούς Κελσίου. Οι δοκιμές στον Παγετώνα Μόρτερατς της Ελβετίας έδειξαν ότι το IceMole μπορεί να λιώνει τον πάγο και να βυθίζεται κατακόρυφα με ταχύτητα γύρω στο ένα μέτρο ανά ώρα. Ρυθμίζοντας τη θερμοκρασία κάθε κεφαλής ξεχωριστά, το θερμικό τρυπάνι μπορεί να λιώνει περισσότερο πάγο στη μία πλευρά του ώστε να μπορεί σταδιακά να στρίβει μέσα στον πάγο. Ένα συμβατικό τρυπάνι στο άκρο του θα επέτρεπε στο IceMole να διαπερνά στρώματα λάσπης και να λαμβάνει δείγματα για επιτόπου αναλύσεις. Οι σχεδιαστές του συστήματος εκτιμούν ότι, για να πετύχει μια αποστολή στο σύστημα του Κρόνου, το θερμικό τρυπάνι πρέπει να μπορεί να φτάνει σε βάθος τουλάχιστον 200 μέτρων. Η βασική ιδέα είναι η εκτόξευση μιας μη επανδρωμένης αποστολής που θα προσεδαφιζόταν σε απόσταση ασφαλείας από τους πίδακες του Εγκέλαδου και θα έστελνε το IceMole να τους εξετάσει από μέσα. Ακούγεται σχετικά απλό, θα ήταν όμως δύσκολο για το ρομποτικό τρυπάνι να υπολογίζει με ακρίβεια τη θέση του, να βρίσκει τη βέλτιστη διαδρομή, να λαμβάνει υπόψη την ενέργεια που του απομένει, να αποφεύγει τυχόν εμπόδια και να μεταδίδει δεδομένα από τα έγκατα του Εγκέλαδου. Λύσεις σε αυτά τα προβλήματα αναμένονται τα επόμενα τρία χρόνια, οπότε το IceMole θα δοκιμαστεί σε παγετώνες της Αλάσκα και θα επιχειρήσει να συλλέξει δείγματα από μια λίμνη υγρού νερού που κρύβεται κάτω από το κάλυμμα πάγου της Ανταρκτικής. Αργότερα, θα μπορούσε να ταξιδέψει στους παγωμένους πόλους του Άρη ή ακόμα και στην Ευρώπη, έναν άλλο, μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου, ο οποίος επίσης πιστεύεται ότι διαθέτει υπόγειους ωκεανούς.

«Υπεραγώγιμα qubit» φέρνουν πιο κοντά τους κβαντικούς υπολογιστές. Δύο πειραματικές διατάξεις που παρουσίασε το ερευνητικό τμήμα της IBM δείχνουν να φέρνουν πιο κοντά τους υπολογιστές που αξιοποιούν τις κβαντομηχανικές ιδιότητες της ύλης» για να πετύχουν νέα ρεκόρ επεξεργαστικής ισχύος. Σε συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Φυσικής που πραγματοποιείται στη Βοστόνη, ερευνητές της εταιρείας παρουσίασαν κβαντικές συσκευές που αποτελούνται από υπεραγώγιμα υλικά (υλικά που άγουν το ηλεκτρικό ρεύμα χωρίς καμία αντίσταση), βασισμένα στις κατασκευαστικές τεχνολογίες που χρησιμοποιεί σήμερα η βιομηχανία ημιαγωγών. Το βασικό χαρακτηριστικό των νέων διατάξεων είναι ότι αυξάνουν τη διάρκεια των «κβαντικών bit», ή qubit για συντομία, στο χρόνο-ρεκόρ των 200 μικροδευτερολέπτων. Δεν ακούγεται βέβαια πολύ, είναι όμως μια εντυπωσιακή βελτίωση αν σκεφτεί κανείς ότι στα πρώτα πειράματα, πριν από περίπου μια δεκαετία, τα qubit κατέρρεαν σε λίγα δισεκατομμυριοστά του δευτερολέπτου. Όταν το 0 συνυπάρχει με το 1 Στους σημερινούς υπολογιστές, η ελάχιστη ποσότητα πληροφορίας είναι το λεγόμενο bit, το οποίο μπορεί να πάρει είτε την τιμή «0» είτε την τιμή «1». Στον παράξενο κόσμο της κβαντομηχανικής, όμως, τα σωματίδια μπορούν να βρίσκονται σε δύο καταστάσεις ταυτόχρονα. Και αυτό σημαίνει ότι ένα qubit μπορεί να παίρνει τις τιμές «0», «1», ή «0 και 1» ταυτόχρονα. Η ιδιότητα αυτή θα επέτρεπε στους κβαντικούς υπολογιστές να εκτελούν πολλούς υπολογισμούς ταυτόχρονα και παράλληλα -θα μπορούσαν για παράδειγμα να «σπάνε» κρυπτογραφημένα δεδομένα σχεδόν ακαριαία, εξετάζοντας ταυτόχρονα όλες τις πιθανές λύσεις στο πρόβλημα. Όπως επισημαίνει η IBM σε ανακοίνωσή της, τα bit πληροφορίας σε έναν κβαντικό υπολογιστή των 250 qubit θα ήταν περισσότερα από όλα τα άτομα στο Σύμπαν. Η πρώτη από τις δύο συσκευές που παρουσίασε η εταιρεία περιλαμβάνει μόλις ένα qubit, το οποίο αντιστοιχεί σε έναν σχεδόν μικροσκοπικό κόκκο που αιωρείται μέσα σε μια κοιλότητα. Τα σήματα της «τρισδιάστατης» συσκευής διαβάζονται διοχετεύοντας μικροκύματα στους ακροδέκτες. H δεύτερη συσκευή είναι δισδιάστατη, με την έννοια ότι τα qubit βρίσκονται σε μια επιφάνεια που μοιάζει με συμβατικό τσιπ (και συνδέεται σε ένα PC μέσω καλωδίων). Σε αυτή την περίπτωση, ο αριθμός των qubit αυξάνεται σε 3. Και στις δύο περιπτώσεις, τα qubit στις πειραματικές διατάξεις διατήρησαν τις κβαντικές τους καταστάσεις για αρκετό χρόνο ώστε να προλάβουν να ολοκληρώσουν απλές λογικές πράξεις. Στην περίπτωση του δισδιάστατου κυκλώματος, το ποσοστό επιτυχίας στην εκτέλεση των πράξεων έφτασε στο εντυπωσιακό 95%, κυρίως χάρη στην εφαρμογή μεθόδων διόρθωσης λαθών. Τα λάθη αυτά εμφανίζονται στα κβαντικά συστήματα λόγω παρεμβολών από παράγοντες όπως η θερμότητα, τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία του περιβάλλοντος και τα μικροσκοπικά ελαττώματα των υλικών. Η αποτελεσματική διόρθωση αυτών των λαθών θα έχει κρίσιμη σημασία για την ανάπτυξη πρακτικών κβαντικών υπολογιστών, προς το παρόν όμως ξεπερνά τις δυνατότητες οποιουδήποτε πειραματικού συστήματος. Η IBM, πάντως, ελπίζει ότι θα καταφέρει να αυξήσει περαιτέρω το χρόνο ζωής των qubit, να βρει αποτελεσματικό τρόπο για τη διόρθωση των λαθών και, τελικά, να δημιουργήσει συστήματα που περιλαμβάνουν δεκάδες ή και εκατοντάδες qubit. Όμως χρονοδιάγραμμα για την εμπορική αξιοποίηση της τεχνολογίας ακόμα δεν υπάρχει.

Στον Τιτάνα, το Cassini παρακολουθεί την εναλλαγή των εποχών. Νέα δεδομένα από την αποστολή Cassini της NASA, η οποία μελετά το σύστημα του Κρόνου από το 2004, αποκαλύπτουν ότι στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα, του μεγαλύτερου από τους δορυφόρους του πλανήτη, είναι αισθητή η εναλλαγή των εποχών. Τρεις νέες μελέτες που δημοσιεύονται αυτή την εβδομάδα «μάς δείχνουν με λεπτομέρεια πώς η ατμόσφαιρα και η επιφάνεια του Ττάνα συμπεριφέρονται όπως στη Γη -με σύννεφα, βροχοπτώσεις, κοιλάδες ποταμών και λίμνες. Μας δείχνουν επίσης ότι οι εποχές αλλάζουν, έστω και με αναπάντεχο τρόπο» σχολίασε ο Κόνορ Νίξον της NASA. O Νίξον επιμελήθηκε τις τρεις δημοσιεύσεις στην επιθεώρηση Planetary and Space Science. Προηγούμενες παρατηρήσεις του Cassini έχουν δείξει ότι ο Τιτάνας παρουσιάζει εντυπωσιακές ομοιότητες με τον δικό μας πλανήτη. Η πυκνή ατμόσφαιρά του ενδέχεται να μοιάζει σε σύσταση με την ατμόσφαιρα της αρχέγονης Γης, ενώ το μεθάνιο και άλλοι υδρογονάνθρακες του Τιτάνα παίζουν τον ίδιο ρόλο με το νερό της υδρογείου: σε θερμοκρασία γύρω στους -180 βαθμούς Κελσίου, το μεθάνιο σχηματίζει σύννεφα, πέφτει ως βροχή και συγκεντρώνεται σε μεγάλες λίμνες. Άνοιξη στο βόρειο ημισφαίριο. Η πρώτη από τις νέες μελέτες, την οποία υπογράφουν ερευνητές του Γαλλικού Εθνικού Κέντρου για την Επιστημονική Έρευνα (CNRS) παρακολούθησε τις μεταβολές ενός γιγάντιου σύννεφου υδρογονανθράκων πάνω από τον βόρειο πόλο του φεγγαριού. Εικόνες που συνέλεξαν τα τελευταία πέντε χρόνια τα φασματόμετρα του Cassini δείχνουν ότι το σύννεφο διαλύθηκε καθώς το βόρειο ημισφαίριο περνούσε από τον χειμώνα στην άνοιξη. «Οι εικόνες αυτές προσφέρουν στους επιστήμονες του Cassini τις πρώτες απτές ενδείξεις ότι η ατμόσφαιρα του Τιτάνα αλλάζει με τις εποχές» δήλωσε ο Στεφάν Λε Μουλί, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Τα δεδομένα του Cassini όχι μόνο δείχνουν τις εποχικές ατμοσφαιρικές μεταβολές, αλλά αποκαλύπτουν και τη διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στη μέρα και τη νύχτα (μια μέρα στον Τιτάνα αντιστοιχεί σε περίπου 16 γήινες ημέρες. Σύμφωνα με τη δεύτερη από τις νέες δημοσιεύσεις, η επιφανειακή θερμοκρασία του Τιτάνα είναι μεγαλύτερη το απόγευμα από ό,τι το ξημέρωμα, όπως συμβαίνει και στη Γη. Όπως εξηγούν οι ερευνητές στο Κέντρο Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA, η μεταβολή της θερμοκρασίας από τη μέρα στη νύχτα είναι περίπου 1,5 βαθμοί Κελσίου. Η τρίτη δημοσίευση, τέλος, εξετάζει την εσωτερική δομή του Τιτάνα και την ομοιότητα των γεωλογικών χαρακτηριστικών του με ό,τι βλέπουμε στη Γη. Ο Ντόμινικ Φορτ του Πανεπιστημιακού Κολεγίου στο Λονδίνο εκτιμά ότι το εσωτερικό του δορυφόρου είναι διαφοροποιημένο. Αυτό σημαίνει ότι ο πυρήνας του Τιτάνα είναι πυκνότερος από ό,τι τα εξωτερικά στρώματα. Παρόλα αυτά, η μελέτη υποδεικνύει ότι ο πυρήνας είναι λιγότερο πυκνός από ό,τι είχε εκτιμηθεί σε προηγούμενες έρευνες, ίσως επειδή διαθέτει ακόμα μεγάλες ποσότητες πάγου. Το νέο μοντέλο της δομής του Τιτάνα δείχνει επίσης ότι το μεθάνιο και το αργό-40, δύο σημαντικά αέρια στην ατμόσφαιρα του φεγγαριού, είναι απίθανο να απελευθερώνονται από τον πυρήνα. Κανείς δεν ξέρει από πού προήλθε το μεθάνιο του Τιτάνα, και όπως φαίνεται οι επιστήμονες δεν πλησιάζουν στη λύση του μυστηρίου. Και αυτό μοιάζει με το μυστήριο της προέλευσης του νερού της Γης, το οποίο παραμένει ακόμα και σήμερα αναπάντητο. Στην φωτογραφία τo σύννεφο που κάλυπτε το βόρειο πόλο το χειμώνα εξαφανίστηκε την άνοιξη.

Σχέδιο Ίκαρος. Ο Αλέξανδρος Τζιόλας, είναι επικεφαλής της προσπάθειας δημιουργίας ενός υπερ-διαστημοπλοίου. Η ανθρωπότητα έχει κάνει κάποια βήματα προόδου εντός του ηλιακού μας συστήματος, όσον αφορά τα πιο κοντινά διαστημικά ταξίδια που δεν είναι επανδρωμένα με αστροναύτες, όμως τα μακρινά διαστρικά ταξίδια σε άλλους ήλιους και σε άλλα αστρικά συστήματα, πέρα από το δικό μας, παραμένουν ένα άπιαστο όνειρο και αποκλειστικό πεδίο της επιστημονικής φαντασίας. Αυτό όμως δεν ισχύει για όλους και σίγουρα όχι για τον Αλέξανδρο Τζιόλα, τον ελληνικής καταγωγής επιστήμονα, που ηγείται του φιλόδοξου διεθνούς ''Σχεδίου Ίκαρος'', http://www.icarusinterstellar.org/ το οποίο έχει θέσει ως στόχο να εκπληρώσει τις αναγκαίες προϋποθέσεις, ίσως και έως το 2100, για την εφαρμογή νέων τεχνολογιών σε ένα διαστημόπλοιο και την πραγματοποίηση, πιθανώς εντός του επόμενου αιώνα, ενός διαστρικού ταξιδιού που θα διαρκέσει λιγότερο από 100 χρόνια. Όπως γίνεται αντιληπτό, αυτός είναι ένας στόχος που ξεπερνά το προσδόκιμο ζωής μιας γενιάς ανθρώπων και συνιστά ένα διαγενεακό εγχείρημα μακράς πνοής. Αυτό το όραμα παρουσίασε ο Τζιόλας σε εκτενή συνέντευξή του σε ένα από τα μεγαλύτερου κύρους αμερικανικά περιοδικά, το «The Atlantic». http://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/02/project-icarus-laying-the-plans-for-interstellar-travel/253335/ Όπως λέει, από μικρός, όταν ζούσε ακόμα στην Ελλάδα, ξυπνούσε νωρίς-νωρίς τις Κυριακές για να παρακολουθήσει στην τηλεόραση τη σειρά ''Πόλεμος των Άστρων''. Δεν έχασε ποτέ ένα επεισόδιο και από τότε κιόλας κατάλαβε με τι θα έπρεπε να ασχοληθεί όταν θα μεγάλωνε. Και αυτό ακριβώς έκανε και συνεχίζει να κάνει εδώ και 25 χρόνια. Αφού έκανε μεταπτυχιακά στη Φυσική του Διαστήματος, εργάστηκε ως ερευνητής στο εργαστήριο JPL της NASA, όπου είχε την ευκαιρία να συμμετάσχει σε διάφορες διαστημικές αποστολές, όπως του «Galileo» στο Δία, του «Mars Pathfinder» και του «Mars Polar Lander» στον Άρη, καθώς και του διαστημικού τηλεσκοπίου «Hubble». Στη συνέχεια πήρε το διδακτορικό του στην κοσμολογία από το πανεπιστήμιο Baylor του Τέξας, έγινε επικεφαλής επιστήμονας της εταιρίας Variance Dynamical Corp., ενώ μετακόμισε στο Ανκορατζ, την πρωτεύουσα της Αλάσκας, όπου ζει και διδάσκει στο τοπικό πανεπιστήμιο. Όμως η βασική του εργασία είναι ακόμα πιο ''εξωτική'', καθώς είναι επικεφαλής (project leader) του ''Σχεδίου Ίκαρος'', μιας εθελοντικής πολυεθνικής ομάδας επιστημόνων, οι οποίοι έχουν βαλθεί να θέσουν τα θεμέλια της μελλοντικής διαστημικής πτήσης σε ένα άλλο αστρικό σύστημα, σε απόσταση πολλών ετών φωτός από τη Γη. Στα ίχνη του ''Δαίδαλου'' Το πενταετές ''Σχέδιο Ίκαρος'' ξεκίνησε επίσημα στις 30 Σεπτεμβρίου 2009, στο Λονδίνο, με πρωτοβουλία της Βρετανικής Διαπλανητικής Εταιρείας, της ίδιας που μεταξύ 1973-1978 είχε πραγματοποιήσει τον πρόδρομο του ''Ίκαρου'', το ''Σχέδιο Δαίδαλος''. Το πρώτο αυτό παγκοσμίως σχέδιο, με επικεφαλής τον δρα Άλεν Μποντ, είχε θέσει το ερώτημα αν είναι τεχνικά εφικτό να κατασκευασθεί ένα διαστρικό διαστημόπλοιο και είχε τελικά απαντήσει καταφατικά, παρόλο που αναγνώρισε τις μεγάλες τεχνικές δυσκολίες. Στόχος του ''Ίκαρου'', που διευθύνεται από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Icarus Interstellar Inc., είναι να προχωρήσει παραπέρα από τον ''Δαίδαλο'', καταλήγοντας πλέον σε συγκεκριμένες θεωρητικές και κυρίως τεχνικές προτάσεις για το πώς μπορεί να γίνει αυτό το ταξίδι και ποιες τεχνολογίες, ιδίως στον κρίσιμο τομέα της προώθησης, θα χρειαστεί ένα τέτοιο μη επανδρωμένο σούπερ-διαστημόπλοιο. Παράλληλα, το σχέδιο αποσκοπεί στο να εμπνεύσει και να κινητοποιήσει μια νέα γενιά επιστημόνων που θα έχουν κίνητρα να σχεδιάσουν μακρινές διαστημικές αποστολές, αλλά και να προκαλέσει το ενδιαφέρον του ευρύτερου κοινού στο γιατί είναι εφικτό αλλά και αναγκαίο για την επιβίωση της ανθρωπότητας ένα τέτοιο ταξίδι, έστω και αν αυτό θα πραγματοποιηθεί τον 22ο αιώνα ή και αργότερα. Στην ερευνητική ομάδα του ''Ίκαρου'', που περιλαμβάνει επιστήμονες από κυβερνητικούς φορείς, εταιρίες και πανεπιστήμια, υπό τον συντονισμό του Τζιόλα, συμμετέχουν δύο ακόμα Έλληνες ως σχεδιαστές, ο Δήμος Χωματάς και ο Κώστας Κωνσταντινίδης. Ο Χωματάς, που και αυτός από μικρός ήταν μανιακός με την επιστημονική φαντασία, έχει ειδικευτεί στην πληροφορική, τις επικοινωνίες, τον αυτοματισμό και τη ρομποτική. Ο Κωνσταντινίδης αποφοίτησε από τη Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου το 2010, έκανε μεταπτυχιακά στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και είναι ερευνητής στο Εργαστήριο Ατμοσφαιρικής και Διαστημικής Φυσικής στο Κολοράντο των ΗΠΑ. Όπως αναφέρει ο Τζιόλας στη συνέντευξή του, αποτελεί σημαντική προτεραιότητα να σχηματισθεί γύρω από τον ''Ίκαρο'' μια επιστημονική κοινότητα αφοσιωμένων μηχανικών και άλλων ερευνητών, που θα εστιασθούν στην πρόκληση ενός διαστρικού ταξιδιού, έστω και αν αυτό δεν θα γίνει στη διάρκεια της δικής τους ζωής. Όπως τονίζει, η ανθρωπότητα, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρούς κινδύνους στον πλανήτη μας, θα πρέπει να φροντίσει να κάνει ''μπακ-απ'' του πολιτισμού της σε άλλα άστρα, ώστε να διασφαλίσει την επιβίωσή της. Παράλληλα, όπως επισημαίνει, ο σχεδιασμός ενός διαστρικού ταξιδιού θα αυξήσει σημαντικά τις τεχνολογικές μας γνώσεις, με πολλαπλά παράπλευρα οφέλη για την κοινωνία. Σε αναζήτηση μιας νέας Εδέμ. Αν και ο αρχικός στόχος είναι ένα ταξίδι στο διπλό άστρο Άλφα του Κενταύρου σε απόσταση 4,4 ετών φωτός από τη Γη, παρόλα αυτά, σύμφωνα με τον Τζιόλα, αν στο μεταξύ ανακαλυφθεί ένας σχετικά κοντινός εξωπλανήτης παρόμοιος με τον δικό μας (κυρίως με ύπαρξη νερού), τότε θα αλλάξει ο στόχος του ''Ίκαρου'', έστω κι αν η απόσταση είναι αρκετά μεγαλύτερη, π.χ. 22 έτη φωτός. Όπως τονίζει, καθώς ανακαλύπτονται ολοένα περισσότεροι εξωπλανήτες, το βασικό κριτήριο -και ο προορισμός- για ένα μακρινό διαστημικό ταξίδι θα είναι κατά πόσο αυτός ο εξωπλανήτης, γύρω από κάποιο άλλο μητρικό άστρο, φαίνεται φιλόξενος για τη ανάπτυξη και διατήρηση της ζωής. ''Από τη στιγμή που θα βρούμε μια άλλη Εδέμ, ένα όμορφο μέρος στην αστρική γειτονιά μας, οι άνθρωποι θα θέλουν να πάμε εκεί. Θα δοθεί τότε ώθηση για μια διαστρική αποστολή και η ελπίδα μας είναι ότι το Σχέδιο Ίκαρος θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί, όταν κάτι τέτοιο συμβεί'', ανέφερε ο έλληνας επιστήμονας, προσθέτοντας ότι, στο μεταξύ, καταβάλλεται προσπάθεια, να κινηθεί το ενδιαφέρον των ειδικών και του απλού κόσμου για τέτοια μακρινά ταξίδια. Σε αυτό το πλαίσιο, μεταξύ άλλων, ο Τζιόλας, ο οποίος είναι και υπεύθυνος για την προπαγάνδιση του όλου εγχειρήματος διεθνώς, προωθεί, μεταξύ άλλων, μαθήματα διαστρικής μηχανικής σε ακαδημαϊκά και ερευνητικά προγράμματα αεροδιαστημικής στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ (τα πρώτα θα αρχίσουν φέτος το φθινόπωρο). Παράλληλα, ξεκίνησε τη δημιουργία ψυχαγωγικών και εκπαιδευτικών βιντεοπαιχνιδιών (του τύπου «φτιάξτε το διαστημόπλοιό σας και πετάξτε στον Άλφα του Κενταύρου» ), ώστε να εξαφθεί το ενδιαφέρον κάθε ενδιαφερόμενου για τα μακρινά διαστημικά ταξίδια. «Χρειαζόμαστε ανθρώπους να πιστέψουν ότι το διαστρικό ταξίδι είναι μια πραγματικότητα, ώστε να το ενστερνισθούν ως το επόμενο μεγάλο εγχείρημα εξερεύνησης του διαστήματος, το οποίο πρόκειται να αναλάβει η ανθρωπότητα. Και για να γίνει αυτό, χρειαζόμαστε μια πολιτισμική μεταβολή στον τρόπο που σκεπτόμαστε για το διάστημα και το σύμπαν», τονίζει ο Τζιόλας. Και επειδή μπορεί μια μακρινή αποστολή να πέσει πάνω σε εξωγήινους πολιτισμούς, ήδη οι ερευνητές του «Ίκαρου» δεν σχεδιάζουν μόνο νέου τύπου προωθητικές μηχανές και καλύτερα καύσιμα, αλλά και τι είδους μήνυμα θα πρέπει να μεταφέρει το διαστημόπλοιο εκ μέρους όλης της ανθρωπότητας. Προς το παρόν έχουν συμφωνήσει ότι χρειάζονται κοινωνιολόγοι και ανθρωπολόγοι για να το δημιουργήσουν και όχι φυσικοί και μηχανικοί, αν και, όπως παραδέχεται ο Τζιόλας, «η πιθανότητα να το βρει ένας εξωγήινος και να το διαβάσει, είναι μικρότερη και από το να ψάχνει κανείς για ψύλλους στα άχυρα». Ο «δάχτυλος» της DARPA Πάντως ο «Ίκαρος» έχει ήδη βρει ένα ισχυρό σύμμαχο στην υπηρεσία DΑRPA (Defence Advanced Research Projects Agency) του Πενταγώνου των ΗΠΑ, την ίδια που έθεσε τα θεμέλια του παγκόσμιου διαδικτύου και η οποία προτίθεται να δώσει χορηγία 500.000 δολαρίων στην πρώην αστροναύτη Ντόροθι Τζέμισον, ώστε το προσωπικό της Ίδρυμα να συνεργαστεί με τον ''Ίκαρο'', στο πλαίσιο του προγράμματος «The 100 Year Starship Study». Ο στόχος που έθεσε η DARPA, σε συνεργασία με τη NASA, από πέρυσι το Σεπτέμβριο, είναι ''η ανάπτυξη και ωρίμανση μιας ομάδας τεχνολογιών, που θα επιτρέψουν την μακρινών αποστάσεων επανδρωμένη διαστημική πτήση σε ένα αιώνα από τώρα'', σύμφωνα με τους Τάιμς της Ν. Υόρκης. Είναι ενδεικτικό ότι η DARPA ανεβάζει τον πήχη κάνοντας πλέον λόγο όχι απλώς για μη επανδρωμένη, αλλά για πτήση με συμμετοχή αστροναυτών. Η νέα πρωτοβουλία, στην οποία αναμένεται να εμπλακεί και το ''Σχέδιο Ίκαρος'', αφορά την μελέτη όχι μόνο των αναγκαίων τεχνολογιών, αλλά και των άλλων προϋποθέσεων (οργανωτικών, νομικών, κοινωνιολογικών, φιλοσοφικών, ηθικών κ.α.), που τίθενται ως προαπαιτούμενες για την μετανάστευση των ανθρώπων στα άστρα. Φυσικά, κατά τους ειδικούς, μια επανδρωμένη διαστρική πτήση -αν στο μεταξύ δεν υπάρξει κάποια εντυπωσιακή θεωρητική και τεχνική πρόοδος- εκτιμάται ότι θα ήθελε γύρω στους δύο αιώνες προετοιμασίας από σήμερα και, στην καλύτερη περίπτωση, άλλους τόσους για να φθάσει στο στόχο της. Όμως η προσπάθεια αξίζει τον κόπο, έστω κι αν όλοι οι εμπλεκόμενοι σε αυτό το ταξίδι είτε δεν θα γυρίσουν ποτέ πίσω στη Γη, είτε θα έχουν πεθάνει πολύ πριν δουν το όνειρό τους να πραγματοποιείται. Σίγουρα αξίζει τον κόπο.

Άλλες δυο εκπληκτικές φωτογραφίες του Κρόνου και δορυφόρων του. Η αποστολή Cassini-Huygens http://en.wikipedia.org/wiki/Cassini%E2%80%93Huygens ξεκίνησε από τη Γη στις 15 Οκτωβρίου 1997 και μετά από 7 χρόνια περίπου, την 1η Ιουλίου 2004, μπήκε σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο. Στις 25 Δεκεμβρίου 2004, το Huygens αποχωρίστηκε από το κυρίως σώμα του Cassini και έφθασε στον δορυφόρο του Κρόνου Τιτάνα στις 14 Ιανουαρίου 2005, όπου εισχώρησε στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα, και προσεδαφίστηκε στέλνοντας πολύτιμες πληροφορίες πίσω στη Γη. Η αποστολή παρατάθηκε κι άλλο τον Φεβρουάριο του 2010 και θα μπορούσε να συνεχίσει μέχρι και το 2017. 'Εχω ξαναγράψει ότι η αποστολή Cassini-Huygens αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ανθρώπινα επιτεύγματα και οι εικόνες που ακολουθούν το αποδεικνύουν για άλλη μια φορά. εικόνα 1η: Ο μεγαλύτερος δορυφόρος του Κρόνου, Τιτάνας (με διάμετρο 5150 χιλιόμετρα) φαίνεται πάνω δεξιά. Οι δακτύλιοι του Κρόνου που φαίνονται στο πάνω μέρος της εικόνας δημιουργούν μια σειρά εντυπωσιακών σκιών στην επιφάνεια του πλανήτη. Η φωτογραφία εικόνα λήφθηκε από το διαστημικό σκάφος Cassini στις 5 Ιανουαρίου 2012, όταν το σκάφος απείχε απόσταση 685.000 χιλιόμετρα από τον Κρόνο. Κάθε pixel πάνω στον Κρόνο αντιστοιχεί σε 37 χιλιόμετρα εικόνα 2η: Ο δορυφόρος του Κρόνου Μίμας κάτω από τους δακτυλίους του πλανήτη. Το φωτεινό στίγμα που φαίνεται πάνω από τους δακτυλίους είναι ένα μακρινό άστρο. Η φωτογραφία αυτή λήφθηκε από το διαστημικό σκάφος Cassini στο ορατό φως πριν από δυο μήνες περίπου, στις 21 Δεκεμβρίου 2011. Το Cassini βρισκόταν σε απόσταση 2.7 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Μίμα. Κάθε pixel στον Μίμα αντιστοιχεί σε 16 χιλιόμετρα.

NASA: "Αστεροειδής ισχύος πρόσκρουσης 30.000 ΜΤ κατευθύνεται προς τη Γη"! Η NASA επιβεβαίωσε ότι έχει εντοπίσει ένα νέο αστεροειδή, με διάμετρο περίπου 140 μέτρα, ο οποίος έχει σοβαρές πιθανότητες για τα δεδομένα του διαστημικού χάους να προσκρούσει στη Γη σε μόλις 28 περίπου χρόνια από σήμερα, χωρίς να αποκλείεται πολύ ενωρίτερα, το 2023 να κινδυνεύσει σοβαρά η Γη. Το δυνητικά επικίνδυνο ουράνιο σώμα, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα Ντέιλι Μέιλ, που ανακάλυψε την έκθεση της NASA, απασχολεί την αρμόδια ομάδας δράσης των Ηνωμένων Εθνών για τα εγγύς στη Γη αντικείμενα, η οποία άρχισε ήδη να μελετά τρόπους αντιμετώπισης του κινδύνου, αν αυτός μεγαλώσει στην πορεία, σε περίπτωση δηλαδή που οι υπολογισμοί είναι λανθασμένοι ή τροχιά του αλλάξει. Η χρήση πυρηνικών όπλων προσαρμοσμένων σε εξωατμοσφαιρικά βλήματα και άλλων τεχνικών εκτροπής από την πορεία του βρίσκονται υπό εξέταση. Ο αστεροειδής με το κωδικό όνομα 2011 AG5, που για πρώτη φορά ανακαλύφθηκε πέρυσι, εκτιμάται ότι σήμερα έχει μια πιθανότητα στις 625, δηλαδή 0,16%, να χτυπήσει τον πλανήτη μας στις 5 Φεβρουαρίου 2040, έχοντας διατρήσει την "ασπίδα" της ατμόσφαιρας και αφού μεταβληθεί σε πύρινη διαστημική "μπάλα" να πέσει στην επιφάνεια του πλανήτη. Το 2013 ο αστεροειδής πρόκειται να κάνει ένα πρώτο πιο κοντινό πέρασμα από τον πλανήτη μας σε απόσταση περίπου 147 εκατ. χλμ., κατά τη NASA, κάτι που θα επαναλάβει το 2023, όταν θα πλησιάσει τον πλανήτη μας μόλις στα 1,9 εκατ. χλμ. απόσταση που για τα διαστημικά δεδομένα είναι "μία τρίχα". Η ΝΑSA δεν αποκλείει ακόμα και το 2023 να υπάρξει πρόβλημα ασφάλειας του πλανήτη αν αλλάξουν τα δεδομένα τροχιάς του. Ένας πολύ μεγαλύτερος αστεροειδής πιστεύεται ότι εξαφάνισε τους δεινόσαυρους πριν από περίπου 65 εκατ. χρόνια. Αν ο 2011 AG5 έπεφτε πράγματι στη Γη, θα προκαλούσε μεγάλες υλικές απώλειες και εκατομμύρια θανάτους, αλλά η ανθρωπότητα θα επιβίωνε από την πρόσκρουση. Εξαρτάται βέβαια που θα έπεφτε. αν έπεφτε στον ωκεανό η ισχύς της πρόσκρουσης θα ισοδυναμούσε με 1500 πυρηνικά όπλα των 20 ΜΤ! Η τροχιά του γύρω από τον Ήλιο εκτείνεται έως πέρα από τον Άρη, αλλά ακόμα δεν έχει προσδιοριστεί με μεγάλη ακρίβεια και αυτό είναι που ανησυχεί τους επιστήμονες της ΝΑSΑ. Ότι μπορεί να αλλάξουν ξαφνικά οι πιθανότητες είτε προς τα πάνω, είτε, προς τα κάτω! Ήδη συστήθηκε ειδική επιστημονική ομάδα που θα μελετήσει την πορεία του μέχρι το τέλος του 2016 και θα πρέπει να προσκομιστούν λύσεις αντιμετώπισής του. Ο 2011 ΑG5 είναι από τα 8.744 εγγύς στη Γη αντικείμενα που έχουν εντοπιστεί. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν συνολικά περίπου 19.000 τέτοια μεσαίου μεγέθους ουράνια σώματα σε απόσταση έως 200 εκατ. χλμ. από τη Γη (συνεπώς πολλές χιλιάδες ακόμα δεν έχουν εντοπιστεί), τα οποία έχουν πλάτος 100 έως 1.000 μέτρων και τη δυνατότητα να καταστρέψουν μια ολόκληρη πόλη. Βέβαια υπάρχει και η δεδομένη απειλή του αστεροειδή "Άποφι" που έχει μέγεθος περίπου δυόμισι ποδοσφαιρικών γηπέδων και προβλέπεται να περάσει κοντά από τη Γη το 2036, τόσο κοντά (σε απόσταση έως 30.000 χιλιομέτρων), που θα είναι ορατός από την Ευρώπη και άλλα μέρη του πλανήτη, ενώ κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει αν θα αλλάξει πορεία και θα έρθει εγγύτερα στη Γη.

Πόσο μακριά στο σύμπαν έχουν φτάσει οι τηλεοπτικές μας εκπομπές; Στο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας «Επαφή» του Carl Sagan, οι ραδιοαστρονόμοι στη Γη συλλαμβάνουν σήματα από τον Βέγα που βρίσκεται σε απόσταση 25 έτη φωτός. Η αρχική αποκωδικοποίηση του σήματος έδειξε ότι αυτό περιείχε τηλεοπτικά στιγμιότυπα με τον Αδόλφο Χίτλερ να κηρύσσει την έναρξη των Ολυμπιακών αγώνων το 1936! Η εναρκτήρια τελετή των Ολυμπιακών του Βερολίνου ήταν στην πραγματικότητα η πρώτη τηλεοπτική εκπομπή από τη Γη με κάποια υπολογίσιμη ισχύ. Αυτό το τηλεοπτικό σήμα – σε αντίθεση με τις συνηθισμένες ραδιοφωνικές εκπομπές των προηγούμενων δεκαετιών - διαπέρασε την ιονόσφαιρα και έφυγε προς το διάστημα. Σύμφωνα λοιπόν με την πλοκή του μυθιστορήματος το σήμα αυτό συνέλαβαν οι εξωγήινοι στον Βέγα και το έστειλαν ξανά πίσω, δείχνοντας έτσι στους κατοίκους της Γης ότι «ανίχνευσαν» την ύπαρξή τους (χωρίς βέβαια να έχουν καμιά ιδέα για το τι ήταν ο Χίτλερ). Αν υιοθετήσουμε την άποψη του Carl Sagan, ότι τα πρώτα ραδιοτηλεοπτικά σήματα ικανά να ανιχνευθούν από εξωγήινους, διέφυγαν προς το διάστημα την δεκαετία του 1930, τότε αυτά θα έχουν διανύσει, από τότε μέχρι σήμερα, περίπου 80 έτη φωτός. Ή δεδομένου ότι οι άνθρωποι εξέπεμπαν ραδιοκύματα από τις αρχές του αιώνα και κάποια από αυτά διέφυγαν στο διάστημα, τότε θα έχουν διανύσει χονδρικά απόσταση 100 ετών φωτός. Έτσι υπάρχει μια σφαίρα διαμέτρου 200 ετών φωτός, στην οποία περιέχονται «σημάδια» που θα αποκάλυπταν την ύπαρξη του ανθρώπινου πολιτισμού σε όποιον εξωγήινο πολιτισμό βρίσκεται μέσα στην σφαίρα αυτή (και θα είχε τη δυνατότητα να συλλάβει αυτά τα ραδιοτηλεοπτικά κύματα). Ενώ αυτή η σφαίρα των 200 ετών φωτός είναι αστρονομικά μεγάλη απόσταση (στην κυριολεξία), σε σύγκριση με το μέγεθος του γαλαξία μας είναι πολύ μικρή – και σε σύγκριση με το σύμπαν εντελώς μηδαμινή. Αυτό αποδεικνύει η εικόνα που κατασκεύασε ο Adam Grossman.(Φωτογραφίες) Η "φούσκα" των 200 ετών φωτός είναι η μικρή μπλε κουκκίδα μέσα στο πλαίσιο στην πρώτη εικόνα ή η κίτρινη κουκκίδα στη δεύτερη εικόνα. Βέβαια όταν ένα ραδιοφωνικό σήμα διανύσει μια απόσταση 100 ετών φωτός έχει εξασθενήσει τόσο πολύ που πιθανόν να είναι μη ανιχνεύσιμο. Αλλά κανείς δεν είναι σίγουρος με τεχνολογία των .... εξωγήινων! Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε τα πρώτα λεπτά της ταινίας «Επαφή» που βασίστηκε στο μυθιστόρημα του Sagan. Το πλάνο δείχνει αρχικά τη Γη από κοντά και στη συνέχεια "απομακρύνεται" ταχύτατα. Όσο πιο πολύ απομακρυνόμαστε από τη Γη τόσο πιο παλιοί είναι και οι ραδιοτηλεοπτικοί ήχοι που ακούμε! Ζητούνται δοκιμαστές φαγητού αστροναυτών στη Χαβάη! Στις 15/2/2012 (Σελ.51)εγραφα: Απάντηση στο «Mars-500» ετοιμάζουν οι ΗΠΑ.Οι Αμερικανοί ενδιαφέρονται αποκλειστικά για τα προβλήματα της διατροφής.Ετσι: Eπιστήμονες του Cornell και του Πανεπιστημίου της Χαβάης θα πραγματοποιήσουν μια έρευνα διάρκειας 120 ημερών σχετικά με την εξερεύνηση του Άρη, σε μια ηφαιστειογενή τοποθεσία στη Χαβάη που μοιάζει με την επιφάνεια του πλανήτη. Η μελέτη θα επικεντρωθεί στη "δίαιτα" έξι εθελοντών, οι οποίοι θα κληθούν να ζήσουν και να εργαστούν σαν αστροναύτες. Θα δοθεί έμφαση ώστε οι συμμετέχοντες να συγκρίνουν δύο είδη τροφίμων: τα μαγειρεμένα από το πλήρωμα έναντι των προ - μαγειρεμένων. Σκοπός της έρευνας είναι να αποφευχθεί αυτό που έχει ονομαστεί "κόπωση μενού" κατά τη διάρκεια μιας αποστολής μεγάλης διάρκειας. Οι αιτήσεις θα λαμβάνονται μέχρι στις 29 Φεβρουαρίου 2012. Περισσότερα: http://physicsgg.blogspot.com/2012/02/blog-post_6797.html Tη μοίρα του «Ιουλίου Βερν» θα ακολουθήσει το «Γιοχάνες Κέπλερ» Πρόκειται για μη επανδρωμένα διαστημικά σκάφη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) που ανεφοδιάζουν με τα απαραίτητα υλικά τον διαστημικό σταθμό και στη συνέχεια γεμάτα με σκουπίδια του σταθμού καταστρέφονται στην ατμόσφαιρα πέφτοντας στον ειρηνικό ωκεανό. To Johannes Kepler είναι το δεύτερο (από τα πέντε) κατά σειρά Αυτοματοποιημένο Όχημα Μεταφοράς (Automated Transfer Vehicle), μετά από το Jules Vern. Το «Ιούλιος Βερν» καταστράφηκε το 2008 και το βίντεο που ακολουθεί δείχνει την ζωή του από την εκτόξευσή του μέχρι την αυτοκαταστροφή του... Παρόμοια ήταν και η διαδρομή του «Γιοχάνες Κέπλερ», που αύριο θα καταστραφεί φλεγόμενο στην ατμόσφαιρα . Όμως ακόμα και στις τελευταίες στιγμές της ζωής του το ATV2 Kepler θα προσφέρει τις υπηρεσίες του καταγράφοντας σε ένα πρωτότυπο "μαύρο κουτί" μετρήσεις θερμοκρασίας, πίεσης κ.ά. σχετικών με την ελεγχόμενη "βουτιά"του. Τα στοιχεία αυτά θα βοηθήσουν στην κατανόηση κάποιων άγνωστων μέχρι τώρα χαρακτηριστικών των ελεγχόμενων εισόδων στην ατμόσφαιρα... To καλύτερο βίντεο από τον Διαστημικό Σταθμό; Σύμφωνα με τον αστροναύτη του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού ISS και αρχηγό της αποστολής Εxpedition 29, Mike Fossum, αυτό είναι το καλύτερο βίντεο με εικόνες της Γης από τον Διαστημικό Σταθμό.

Καταπληκτικό βίντεο με αστροναύτες της αποστολής Apollo 17 να χορεύουν και να τραγουδούν πάνω στη Σελήνη. Ενα καταπληκτικό βίντεο κυκλοφορεί στον κυβερνοχώρο τις τελευταίες ώρες. Σε αυτό εμφανίζονται δύο αστροναύτες να χορεύουν και να τραγουδούν πάνω στην επιφάνεια της Σελήνης. Οι διαστημικοί καλλιτέχνες είναι οι Χάρισον Σμιτ και Γιουτζίν Σέρναν μέλη της ιστορικής αποστολής Apollo 17 που έφτασε στην Σελήνη τον Δεκέμβριο του 1972 και ήταν η τελευταία επανδρωμένη αποστολή στο φυσικό μας δορυφόρο. Οι δύο αστροναύτες κατά την διάρκεια της εξερεύνησης και πραγματοποίησης πειραμάτων στη Σελήνη θέλησαν να διαταράξουν λίγο την απόλυτη γαλήνη του περιβάλλοντος στο οποίο βρίσκονταν. Έτσι άρχισαν να τραγουδούν αλλά και να χορεύουν, όσο το επέτρεπε βέβαια η βαριά στολή τους. Την αρχή κάνει ο Σμιτ τραγουδώντας το «The Fountain in The Park», ένα παραδοσιακό αμερικανικό τραγούδι που γράφτηκε στα τέλη του 19ου αιώνα. Φυσικά ο Σμιτ το προσάρμοσε στην περίσταση αφού ο πρώτος στίχος «While strolling in the park one day» (ενώ τριγυρνούσα στο πάρκο μια μέρα) τροποποιήθηκε και την θέση της λέξης «πάρκο» πήρε φυσικά η Σελήνη. Την σκυτάλη παίρνει ο Σέρμαν που βάζει την δική του πινελιά στην διασκευή αλλάζοντας τον «Μάϊο» που αναφέρεται σε κάποιο στίχο σε Δεκέμβριο. Τα μέλη της αποστολής παρέμειναν συνολικά 22 ώρες στην Σελήνη.

Ο μυστικιστής και αστρονόμος Γιόχαν Κέπλερ. Μαθηματικός, αστρονόμος και ενίοτε αστρολόγος για να μπορέσει να ζήσει, ο Γιόχαν Κέπλερ γεννήθηκε στην «ελεύθερη αυτοκρατορική πόλη» του Weil der Stadt της Βάδης-Βυρτεμβέργης το 1571 και πέθανε στο Regensburg το 1630. Η ζωή του. Ο πατέρας του ήταν μισθοφόρος στρατιώτης και τους άφησε όταν ο Γιοχάνες ήταν πέντε ετών. Η μητέρα του, κόρη πανδοχέα, ασχολιόταν με τη βοτανοθεραπεία και αργότερα κατηγορήθηκε για μάγισσα. Γεννημένος πρόωρα, ο Γιοχάνες φαίνεται ότι ήταν ασθενικό παιδί, παρότι εντυπωσίαζε τους ταξιδιώτες στο πανδοχείο του παππού του με τις ικανότητές του στα Μαθηματικά. Από μικρός έδειχνε μεγάλο ενδιαφέρον για τα ουράνια φαινόμενα και την παρατήρησή τους. Έτσι, όταν ήταν 5 ετών παρατήρησε τον κομήτη του 1577, γράφοντας αργότερα ότι «τον πήρε η μητέρα του σε ένα ψηλό μέρος για να τον δει». Σε ηλικία 9 ετών παρακολούθησε την έκλειψη Σελήνης του 1580, και κατέγραψε ότι το φεγγάρι «φαινόταν αρκετά κόκκινο». Επειδή όμως προσβλήθηκε παιδί ακόμα από ευλογιά, που τον άφησε με εξασθενημένη όραση, στράφηκε κυρίως προς τη θεωρητική και μαθηματική αστρονομία αντί της παρατηρησιακής αστρονομίας. Το 1589, αφού τελείωσε το σχολείο, ο Κέπλερ άρχισε σπουδές Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο του Tübingen, όπου ωστόσο αναδείχθηκε σε εξέχοντα μαθηματικό και κέρδισε τη φήμη επιδέξιου αστρολόγου. Διδάχθηκε από τον Michael Maestlin (1550-1631) τόσο το πτολεμαϊκό όσο και το ηλιοκεντρικό σύστημα και από τότε πίστεψε το δεύτερο, υπερασπίζοντάς το τόσο θεωρητικά όσο και θεολογικά σε φοιτητικές συζητήσεις. Παρά την επιθυμία του να γίνει εφημέριος, κατά το τέλος των σπουδών του ο Κέπλερ προτάθηκε για μία θέση δασκάλου των Μαθηματικών και της Αστρονομίας στο Προτεσταντικό Σχολείο του Γκράατς της Αυστρίας. Αποδέχθηκε τη θέση τον Απρίλιο 1594, σε ηλικία 23 ετών. Μετά από δύο χρόνια, το 1596, ο Κέπλερ δημοσίευσε το πρώτο αστρονομικό βιβλίο του υπό τον τίτλο «Mysterium Cosmographicum» (Κοσμογραφικό Μυστήριο), με το οποίο θεμελίωσε την υπόθεση του Κοπέρνικου για το ηλιοκεντρικό πλανητικό σύστημα. Τον Δεκέμβρη του 1599 ο Δανός αστρονόμος Tycho Brahe προσκάλεσε τον Κέπλερ σε μια πόλη έξω από την Πράγα. Ήδη το Γκρατς εφάρμοζε αυστηρότερες πολιτικές εναντίον της μεταρρύθμισης και των Λουθηρανών όπως ήταν ο ίδιος, οπότε ο Κέπλερ δέχθηκε αμέσως την πρόσκληση και συναντήθηκε με τον Τύχo Μπάχε το 1600. Μετά το θάνατο του τελευταίου (1601), ο Κέπλερ διορίσθηκε Αυτοκρατορικός Μαθηματικός των Αψβούργων στη θέση του μία θέση που διατήρησε μέχρι το θάνατό του, το 1630, αν και δεν θα έμενε όλα αυτά τα χρόνια συνεχώς στην Πράγα. Στις 15 Νοεμβρίου 1630 ο Κέπλερ πέθανε από πυρετό στο Regensburg. Το 1632, ο τάφος του καταστράφηκε από τον σουηδικό στρατό κατά τις εχθροπραξίες του Τριακονταετούς Θρησκευτικού Πολέμου. Το έργο του. Ο Brahe πριν πεθάνει είχε αναθέσει στον Κέπλερ να μελετήσει τις τροχιές των πλανητών, κυρίως όμως να υπολογίσει εκ νέου την τροχιά του Άρη. Η φαινομενική τροχιά του Άρη παρουσίαζε τις μεγαλύτερες δυσκολίες ως προς την ερμηνεία βάσει των επικύκλων. Με το θάνατο του Μπράχε, ο Κέπλερ είχε στην κατοχή του το σύνολο των αστρονομικών παρατηρήσεων του, ένα τηλεσκόπιο και μεγάλο ενθουσιασμό για να εξακριβώσει αν ισχύει η μορφή της δικής του ηλιοκεντρικής θεωρίας. Ο Κέπλερ εργάστηκε πολύ σκληρά, προκειμένου να κατανοήσει και να εξηγήσει, με βάση τις κινήσεις των άλλων πλανητών, την περίεργη κίνηση του Άρη, που δε φαινόταν να ακολουθεί την κυκλική τροχιά. Μετά από αλλεπάλληλες αποτυχημένες προσπάθειες, φτάνει σε αδιέξοδο και αναγκάζεται να εγκαταλείψει τη θεωρία της κυκλικής τροχιάς, αφού στα χέρια του είχε τα νέα και ακριβέστερα δεδομένα. Η πίστη του στο Θεό, το Δημιουργό της τέλειας ουράνιας γεωμετρίας (που υπαγόρευε την θεϊκή κυκλική τροχιά), κλονίζεται. Είχε φτάσει σε απόγνωση και μετά από πολλές αποτυχημένες θεωρίες, αποφασίζει για πρώτη φορά να δοκιμάσει τον τύπο για την έλλειψη, ο οποίος θα συμφωνήσει απόλυτα με τις παρατηρήσεις του Μπράχε για τον Άρη. Αυτή η νέα θεώρηση τον οδήγησε στην ανακάλυψη του 1ου νόμου για τις κινήσεις των πλανητών. Η νέα του θεωρία ολοκληρώθηκε το 1606 και δημοσιεύθηκε το 1609 με τον τίτλο Astronomia Nova, «Η Νέα Αστρονομία». Το έργο αυτό περιείχε τους γνωστούς σήμερα ως Πρώτος και Δεύτερος Νόμος του Κέπλερ. Η ελλειπτική τροχιά των πλανητών ήταν ο 1ος νόμος του Κέπλερ, στον οποίο κατέληξε ο Κέπλερ το 1605. Σύμφωνα με αυτόν, οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω από τον ήλιο διαγράφοντας επίπεδες τροχιές. Οι τροχιές αυτές είναι ελλείψεις των οποίων ο ήλιος καταλαμβάνει μία από τις εστίες. Ο Κέπλερ προσπαθούσε να βρει μήπως υπάρχει κάποια σχέση, ένας νόμος, ο οποίος να προκαθόριζε τις θέσεις των πλανητών μέσα στο χώρο του ηλιακού μας συστήματος. Σημειώνουμε ότι την εποχή του ήταν μόνο οι 6 από τους 9 πλανήτες γνωστοί. Οι Ερμής, Αφροδίτη, Γη, Άρης, Δίας και Κρόνος. Υπολογίζοντας τις αποστάσεις των πλανητών αυτών από τον Ήλιο, ο Κέπλερ βρήκε πως αυτές παίρνοντας ως μονάδα μέτρησης την απόσταση Γης – Ηλίου, είναι οι ακόλουθες: Ερμής 0,39, Αφροδίτη 0,72, Γη 1, Άρης 1,52, Δίας 5,2, και Κρόνος 9,55. Αλλά βλέποντας την αναλογία αυτών των αποστάσεων, εύρισκε πως η απόσταση μεταξύ Άρη και Δία ήταν υπερβολικά μεγάλη, υπήρχε δηλαδή κάποιο κενό. Γι’ αυτό, κατά τη θεωρητική μελέτη του θέματος, υπολόγισε πως οπωσδήποτε μεταξύ Άρη και Δία πρέπει να υπάρχει ένας ακόμη άγνωστος πλανήτης, γι’ αυτό και έγραφε το 1596 στο σύγγραμμά του "Κοσμογραφικό Μυστήριο" τη φράση: "Μεταξύ Άρη και Δία νέον πλανήτη θέτω". Αλλά οι σοφοί εκείνης της εποχής απέρριπταν τη γνώμη αυτή του Κέπλερ γι’ αυτό και γρήγορα ξεχάστηκε και από αυτόν ακόμη τον ίδιο. Ύστερα δε από μακρές και επίμονες δοκιμές διαφόρων υποθέσεων, ο Κέπλερ έκανε δυο βασικές διαπιστώσει: πρώτον, ότι ο Άρης κινείται σε μια έλλειψη, με τον Ήλιο σε μία από τις δυο εστίες και, δεύτερον, ανακάλυψε το νόμο που καθορίζει την ταχύτητα με την οποία ο Άρης κινείται στα διάφορα τμήματα της τροχιάς του. Λίγο μετά αντιμετώπισε το πρόβλημα των μεταβολών των ταχυτήτων των πλανητών. Καθόρισε ότι ένας πλανήτης ταξιδεύει γρηγορότερα όταν έρχεται πιο κοντά στον ήλιο και κινείται πιο αργά όταν είναι πολύ μακριά από τον ήλιο (2ος νόμος του Κέπλερ). Σύμφωνα με τον οποίο οι ταχύτητες των πλανητών στις τροχιές τους δεν είναι σταθερές αλλά μεταβάλλονται κατά τρόπον ώστε η ευθεία γραμμή (η επιβατική ακτίνα) που ενώνει τον πλανήτη με τον ήλιο να διαγράφει σε ίσα χρονικά διαστήματα ίσες επιφάνειες (εμβαδά). Τον Οκτώβριο 1604 ο Κέπλερ παρατήρησε τον υπερκαινοφανή που σήμερα είναι γνωστός ως Υπερκαινοφανής του Κέπλερ. Το 1611 δημοσίευσε (με τη μορφή ενός γράμματος σε φίλο) μια μονογραφία για την προέλευση του σχήματος των χιονονιφάδων, που είναι η παλαιότερη γνωστή εργασία πάνω σε αυτό το θέμα. Τον Ιανουάριο 1612 πέθανε ο Αυτοκράτορας και για να αποφύγει τις θρησκευτικές εντάσεις στην Πράγα, ο Κέπλερ πήγε ως Επαρχιακός Μαθηματικός στο Λιντς. Το 1619 εξέδωσε το έργο Harmonice mundi [Αρμονία των Κόσμων] στο οποίο εξηγούσε ότι οι κινήσεις των πλανητών ακολουθούν τους νόμους της μουσικής αρμονίας και διατύπωσε τον νόμο σύμφωνα με τον οποίο τα τετράγωνα των χρόνων περιφοράς των πλανητών γύρω από τον ήλιο είναι ανάλογα με τους κύβους των μέσων αποστάσεων τους από τον ήλιο. Ήταν ο 3ος νόμος της πλανητικής κίνησης που δίνει την ακριβή σχέση μεταξύ της απόστασης ενός πλανήτη από τον ήλιο και του χρόνου περιστροφής του. Ο Κέπλερ συμπλήρωσε την επτάτομη «Επιτομή της Κοπερνίκειας Αστρονομίας» το 1621, η οποία συγκέντρωνε και επεξέτεινε το προηγούμενο έργο του και θα έπαιζε σημαντικό ρόλο στην αποδοχή του ηλιοκεντρικού συστήματος κατά τον επόμενο αιώνα. Το 1627 δημοσίευσε τους λεγόμενους «Ροδόλφιους πίνακες», οι οποίοι αντικατέστησαν ουσιαστικά μετά από περίπου 1.500 χρόνια και για περίπου 200 χρόνια τους άτλαντες του Πτολεμαίου, και που έδιναν ακριβείς μελλοντικές θέσεις των πλανητών και επέτρεπαν την πρόβλεψη σπάνιων αστρονομικών γεγονότων. Αλλά και στην Οπτική, ο Κέπλερ προσέφερε σημαντικά, διατυπώνοντας θεωρίες για τους οπτικούς φακούς και το τηλεσκόπιο με δύο κυρτούς φακούς. Μετά το θάνατο τού αυτοκράτορα Ροδόλφου επεξεργάστηκε μία εκτεταμένη «Πραγματεία για την Αστρονομία τού Κοπέρνικου», παρότι το βιβλίο του Κοπέρνικου είχε τεθεί από το 1616 στη λίστα των απαγορευμένων της καθολικής εκκλησίας. Το 1627 δημοσίευσε τους λεγόμενους «Ροδόλφιους πίνακες», οι οποίοι αντικατέστησαν ουσιαστικά μετά από περίπου 1.500 χρόνια και για περίπου 200 χρόνια τους άτλαντες του Πτολεμαίου. Οι Τρεις Νόμοι του Κέπλερ. Ο Κέπλερ μετά τον θάνατο του Tycho Brahe κληρονόμησε ένα τεράστιο όγκο και μεγάλης ακριβείας παρατηρησιακών δεδομένων για τις θέσεις των πλανητών ("εξομολογούμαι ότι όταν πέθανε ο Tycho, εκμεταλλεύτηκα την απουσία των κληρονόμων και πήρα τις παρατηρήσεις υπό την προστασία μου, ή μάλλον τις άρπαξα", αναφέρει σε γράμμα του το 1605). Το δύσκολο όμως ήταν να ερμηνευθούν με κάποια λογική θεωρία. Οι κινήσεις των άλλων πλανητών πάνω στην ουράνια σφαίρα παρατηρούνται από την οπτική γωνία της Γης, η οποία με τη σειρά της περιφέρεται περί τον Ήλιο. Αυτό προκαλεί μια φαινομενικώς περίεργη «τροχιά», κάποτε με τη λεγόμενη «ανάδρομη κίνηση». Ο Κέπλερ επικεντρώθηκε στην τροχιά του Άρεως, αλλά πρώτα έπρεπε να γνωρίζει με ακρίβεια την τροχιά της Γης. Με μία ιδιοφυή σκέψη, χρησιμοποίησε τη γραμμή που ενώνει τον Άρη με τον Ήλιο, αφού γνώριζε τουλάχιστον ότι ο Άρης θα βρισκόταν στο ίδιο σημείο της τροχιάς του κατά χρονικές στιγμές χωριζόμενες από ακέραια πολλαπλάσια της (γνωστής επακριβώς) περιόδου περιφοράς του. Από αυτό υπολόγισε τις θέσεις της Γης στη δική της τροχιά και από αυτές την αρειανή τροχιά. Κατάφερε έτσι να εξαγάγει τους τρεις νόμους του χωρίς να γνωρίζει τις (απόλυτες) αποστάσεις των πλανητών από τον Ήλιο, αφού η γεωμετρική του ανάλυση χρειαζόταν μόνο τους λόγους των αποστάσεών τους από τον Ήλιο. Σε αντίθεση με τον Brahe ο Κέπλερ έμεινε πιστός στο ηλιοκεντρικό σύστημα. Εκκινώντας από αυτό το πλαίσιο, ο Κέπλερ προσπάθησε επί 20 χρόνια να συνταιριάσει τα δεδομένα σε κάποια θεωρία. Η ελλειπτική τροχιά ήταν ο πρώτος νόμος του Κέπλερ. Αργότερα αντιμετώπισε το πρόβλημα των μεταβολών των ταχυτήτων των πλανητών. Ο δεύτερος νόμος περιγράφει το πώς η νοητή γραμμή που συνδέει τον πλανήτη με τον Ήλιο (επιβατική ακτίνα) σαρώνει σε ίσους χρόνους, ίσες επιφάνειες, κάτι που εξηγεί το γιατί ο πλανήτης κινείται γρηγορότερα όταν είναι πλησιέστερα στον Ήλιο. Ο τρίτος και τελικός νόμος της πλανητικής κίνησής του δίνει την ακριβή σχέση μεταξύ της απόστασης ενός πλανήτη από τον ήλιο και του χρόνου περιστροφής του – το τετράγωνο του ηλιακού έτους είναι ανάλογο του κύβου της μέσης απόστασης του από τον Ήλιο. Οι δυο νόμοι του Κέπλερ δημοσιεύτηκαν το 1609, ενώ λίγο αργότερα απέδειξε ότι οι δυο αυτοί νόμοι έχουν ισχύ και για όλους τους άλλους πλανήτες. Με τους δυο αυτούς νόμους ο Κέπλερ μπορούσε να εξηγήσει άνετα τις κινήσεις των πλανητών σχεδόν με μηδαμινό λάθος. Ο τρίτος και τελευταίος νόμος του δημοσιεύτηκε το 1619, μέσα στο μυστικιστικό βιβλίο του De Harmonica Mundi. Μετά τον 1ο Νόμο αντιμετώπισε το πρόβλημα των μεταβολών των ταχυτήτων των πλανητών. Καθόρισε ότι ένας πλανήτης ταξιδεύει γρηγορότερα όταν έρχεται πιο κοντά στον ήλιο και κινείται πιο αργά όταν είναι πολύ μακριά από τον ήλιο. Έτσι κατέληξε στον εξής νόμο. 2ος νόμος των ίσων εμβαδών: η επιβατική ακτίνα σε ίσους χρόνους διαγράφει ίσα εμβαδά, δίνοντας έτσι την ακριβή σχέση μεταξύ της απόστασης ενός πλανήτη από τον ήλιο και του χρόνου περιστροφής του. 3ος νόμος των περιόδων ή αστρικών περιφορών: Το τετράγωνο του χρόνου (P) που απαιτείται για να συμπληρώσει ένας πλανήτης μία πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο (η περίοδος του πλανήτη) είναι ανάλογο του κύβου του μεγάλου ημιάξονα της ελλειπτικής του τροχιάς, και η σταθερά της αναλογίας είναι η ίδια για όλους τους πλανήτες. Ο Κέπλερ στην πραγματικότητα ανακάλυψε τον «τρίτο» Νόμο του πριν από τους άλλους δύο, στις 8 Μαρτίου 1618, αλλά απέρριψε την ιδέα μέχρι τις 15 Μαΐου 1618, οπότε και επαλήθευσε το αποτέλεσμά του, που δημοσιεύθηκε στο Harmonice Mundi (1619). Εφαρμόζοντας αυτούς τους νόμους, ο Κέπλερ υπήρξε ο πρώτος αστρονόμος που προέβλεψε με επιτυχία μία διάβαση της Αφροδίτης (του έτους 1631). Με τη σειρά τους, οι Νόμοι του Κέπλερ υπήρξαν συνήγοροι του ηλιοκεντρικού συστήματος, αφού ήταν τόσο απλοί μόνο με την παραδοχή ότι όλοι οι πλανήτες περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο. Πολλές δεκαετίες μετά, οι Νόμοι του Κέπλερ εξάχθηκαν και εξηγήθηκαν με τη σειρά τους ως συνέπειες των νόμων της κινήσεως και του Νόμου της Παγκόσμιας Έλξεως (βαρύτητας) του Ισαάκ Νεύτωνα. Το δόγμα της κυκλικότητας των κινήσεων των πλανητών με σταθερές ταχύτητες, που είχε πρυτανεύσει στην ανάλυση των πλανητικών τροχιών επί 2.600 χρόνια είχε επιτέλους καταρρεύσει. «Οι ουράνιες κινήσεις δεν είναι τίποτα άλλο από ένα συνεχόμενο τραγούδι για πολλές φωνές, που συλλαμβάνεται όχι από το αυτί αλλά από το πνεύμα, μια μορφοποιημένη μουσική που αφήνει τα χνάρια της στην ασταμάτητη ροή του χρόνου» Γ. Κέπλερ http://www.physics4u.gr/blog/?p=4696

Στην Ρωσία αναπτύχθηκε σχέδιο αντιμετώπισης αστεροειδών. Το κρατικό Πυραυλικό Κέντρο Μακέεβ αναπτύσσει εξερευνητικά και επιθετικά διαστημικά σκάφη για την αντιμετώπιση των αστεροειδών. Προτείνονται δύο ειδών επιδράσεις στα κατευθυνόμενα προς την Γη αστεροειδή: πυρηνική έκρηξη στην επιφάνεια του αστεροειδή με στόχο την διάσπασή του σε μικρότερα κομμάτια και την αλλαγή της πορείας του και την έκρηξη δίπλα στον αστεροειδή για την απόκλιση της κατεύθυνσής του. Γι ’αυτόν τον σκοπό οι ειδικοί δημιούργησαν το επιθετικό διαστημικό σκάφος «Καπκάν», το οποίο φέρει μία ή δύο πυρηνικές κεφαλές, όπως επίσης και το σκάφος εξερεύνησης «Κάισσα», το οποίο προορίζεται για την αξιολόγηση της δομής, της χημικής σύνθεσης, την διευκρίνηση της πορείας των αστεροειδών που απειλούν την Γη. Για την τοποθέτηση σε τροχιά των επιθετικών και των εξερευνητικών σκαφών προτείνεται να χρησιμοποιηθούν οι πύραυλοι «Σογιούζ-2» και ο σχεδιαζόμενος πύραυλος-φορέας «Ρουσ-Μ».

Διαστημικό ανελκυστήρα σκοπεύει να κατασκευάσει ιαπωνική εταιρεία. Μια ιαπωνική κατασκευαστική εταιρεία εξετάζει το ενδεχόμενο να κατασκευάσει ως το 2050 έναν ανελκυστήρα ικανό να μεταφέρει επιβάτες στο διάστημα, όπως το περίφημο «γυάλινο ασανσέρ» που χρησιμοποίησε ο Τσάρλι στο μυθιστόρημα του Βρετανού Ρόαλντ Νταλ. Η εταιρεία Ομπαγιάσι είναι μια από τις σοβαρότερες της Ιαπωνίας. Ολοκληρώνει αυτή τη στιγμή το Tokyo Sky Tree, το ψηλότερο κτίριο της Ιαπωνίας (634 μέτρα). Έχει επίσης συμμετάσχει στην κατασκευή του μετρό του Ντουμπάι και του Stadium Australia που χρησιμοποιήθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ. Αυτή τη φορά η εταιρεία εξετάζει μια εντελώς διαφορετική κατασκευή: τη δημιουργία ενός ανελκυστήρα του διαστήματος εκτείνοντας ένα καλώδιο από νανοσωλήνες άνθρακα, μια υλική δομή είκοσι φορές πιο ανθεκτική από το ατσάλι. Ο θάλαμος θα κινείται χάρη σ' αυτό το γιγάντιο καλώδιο που θα έχει μήκος 96.000 χιλιόμετρα, το ένα τέταρτο της απόστασης από τη Γη στη Σελήνη. Αν στο μυθιστόρημα «Ο Τσάρλι και το μεγάλο γυάλινο ασανσέρ» ο ήρωας του Ρόαλντ Νταλ προωθείται στο διάστημα εξαιτίας ενός λανθασμένου χειρισμού, η Ομπαγιάσι ονειρεύεται να στέλνει τακτικά μια τριανταριά επιβάτες σε τροχιά γύρω από τη Γη. Ο ανελκυστήρας της θα είναι ενός πολύ ιδιαίτερου τύπου και θα ανεβαίνει με ταχύτητα 200 χλμ/ώρα, επιτρέποντάς του να φτάνει, έπειτα από ταξίδι μιας εβδομάδας, σ' ένα σταθμό ο οποίος θα βρίσκεται σε ύψος 36.000 μέτρων. Οι «τουρίστες του διαστήματος» θα παραμένουν σ' αυτή την πλατφόρμα, όμως οι επιστήμονες που θα χρησιμοποιούν το ασανσέρ αυτό θα συνεχίζουν το ταξίδι ως την άκρη του καλωδίου. «Οι άνθρωποι λατρεύουν τους μεγάλους πύργους, εξ ου και η ιδέα να οικοδομήσουμε έναν στο διάστημα. Οι ειδικοί μας στις κατασκευές, το κλίμα, την ταχύτητα και τους ανέμους λένε πως αυτό είναι δυνατό», δήλωσε ενθουσιασμένη η Σατόμι Κατσουγιάμα, η διευθύντρια του προγράμματος. Εντούτοις η επιχείρηση παραδέχεται πως δεν έχει καμιά εκτίμηση για το κόστος αυτού του προγράμματος, δεν έχει κατά νου κανέναν εν δυνάμει επενδυτή ούτε κάποια ιδέα για το μέρος στη γη όπου θα μπορούσε να στερεωθεί αυτό το καλώδιο. Σχετική συζητηση: http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=15617 Αστρα φαίνεται ότι υιοθετούν ορφανούς πλανήτες. Εκατομμύρια πλανήτες που εκδιώχθηκαν από τις οικογένειές τους υιοθετούνται τελικά από ξένα άστρα, εκτιμά νέα μελέτη, βασισμένη σε υπολογιστικά μοντέλα. Οι ερευνητές δεν αποκλείουν μάλιστα το ενδεχόμενο να έχει υιοθετήσει και ο Ήλιος ένα τέτοιο σώμα, το οποίο όμως θα παρέμενε αόρατο πέρα από την τροχιά του Πλούτωνα. Η νέα θεωρία, που έχει υποβληθεί για δημοσίευση στο Astrophysical Journal και παρουσιάζεται στην υπηρεσία προδημοσίευσης arXiv, http://arxiv.org/abs/1202.2362/ προτάθηκε για να εξηγήσει κάποιες πρόσφατες, αναπάντεχες ανακαλύψεις: πλανήτες που κινούνται σε υπερβολικά μεγάλες αποστάσεις γύρω από τα μητρικά τους άστρα. Ορισμένοι από αυτούς τους πλανήτες απέχουν από τα άστρα τους περισσότερο από 100 Αστρονομικές Μονάδες (AU), δηλαδή πάνω από 100 φορές την απόσταση Γης-Ήλιου. Συγκριτικά, ο Πλούτωνας απέχει από τον Ήλιο «μόλις» 40 AU. Η κρατούσα θεωρία για το σχηματισμό πλανητών αδυνατεί να εξηγήσει την ύπαρξή τους σε τέτοιες αποστάσεις. Η νέα μελέτη, την οποία υπογράφουν ερευνητές του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard-Smithsonian και του Ινστιτούτου Κάβλι στην Κίνα, προτείνει τη θεωρία ότι οι πλανήτες αυτοί ήταν κάποτε ορφανοί και αδέσποτοι, κινούνταν δηλαδή ελεύθερα στο Διάστημα. Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, αυτό μπορεί να συμβεί όταν ένας πλανήτη εξορίζεται από το σύστημα λόγω της βαρυτικής επίδρασης άλλων, γειτονικών πλανητών. Μάλιστα ο αριθμός των πλανητών που εκδιώχθηκαν από τα αδέλφια τους θα μπορούσε να είναι συγκρίσιμος με τον αριθμό των άστρων. Όπως εξηγεί ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Science, η σινο-αμερικανική ερευνητική ομάδα προσομοίωσε στον υπολογιστή τι συμβαίνει όταν τέτοιοι αδέσποτοι πλανήτες εισέλθουν σε ένα αστρικό σμήνος. Η προσομοίωση έδειξε ότι, αν οι αριθμοί των άστρων και των ορφανών πλανητών είναι περίπου ίδιοι, το 3 με 6 τοις εκατό των άστρων συλλαμβάνουν με το βαρυτικό πεδίο τους τουλάχιστον έναν ορφανό πλανήτη. Και όσο μεγαλύτερη είναι η μάζα και η βαρύτητα ενός άστρου, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα υιοθεσίας ξένων πλανητών. Δεδομένου ότι ο Ήλιος είναι άστρο σχετικά μεγάλης μάζας, οι ερευνητές δεν αποκλείουν κάποιος υιοθετημένος πλανήτης να κρύβεται στις εσχατιές του Ηλιακού Συστήματος. Θα είναι όμως δύσκολο για τους αστρονόμους να ανακαλύψουν ένα τέτοιο σώμα, αφού ο θετός αδελφός της Γης θα βρισκόταν υπερβολικά μακριά για να γίνει αντιληπτός, πολύ πέρα από την τροχιά του Πλούτωνα. Στην φωτογραφία ο πλανήτης που διακρίνεται πάνω αριστερά ενδέχεται να έχει υιοθετηθεί από το κεντρικό άστρο σε απόσταση 330 Αστρονομικών Μονάδων (D.Lafrenière, R.Jayawardhana, M.Kerkwijk/Gemini Observatory)