Δροσος Γεωργιος

Ανακαλύψεις σχετικά με τους γαλαξίες και τα πάλσαρ. Απροσδόκητα αποτελέσματα, προέκυψαν από παρατηρήσεις -μέσω ρωσικού τηλεσκοπίου σε τροχιά- δύο διεθνών ομάδων αστρονόμων, που μελετούν μακρινούς γαλαξίες και τα πάλσαρ. Κατόπιν τούτου μάλιστα, φαίνεται να ανατρέπεται η θεωρία για τη συμπεριφορά του διαστρικού μέσου στο γαλαξία μας. Να επανεξετάσουν τις θέσεις που είχαν στηρίξει ενάμισι χρόνο πριν, μέχρι την τοποθέτηση σε τροχιά του διαστημικού παρατηρητηρίου, καλούνται τώρα οι επιστήμονες. Το «Radioastron», ήρθε, είδε και χτύπησε, είπε παραφράζοντας τον Ιούλιο Καίσαρα, ο επικεφαλής ενός από τα πρώτα επιστημονικά προγράμματα, Γιούρι Κοβαλιόφ. «Η θεωρία του διαστρικού μέσου -εξήγησε- διαμορφώθηκε στη βάση των αποτελεσμάτων αστρονομικών μετρήσεων, οι οποίες μέχρι σήμερα καταγράφηκαν μόνο στις παρατηρήσεις των διαστημικών αντικειμένων πού έγιναν από τον πλανήτη μας. Με τη βοήθεια του ραδιοτηλεσκοπίου σε τροχιά εκτός της πυκνής ατμόσφαιρας, για πρώτη φορά καταφέραμε να διεξάγουμε πειράματα στα μήκη κύματος 92 και 18 cm, και με τη βοήθεια συμβολόμετρου από το έδαφος, να αποκτήσουμε νέες επιστημονικές πληροφορίες για το σύμπαν, που πριν δεν μπορούσαμε. Αποδείχθηκε, ότι τα νέα πειραματικά δεδομένα δεν μπορούν να εξηγηθούν από αυτή τη θεωρία». Θεωρητικά, τα ραδιοκύματα που έρχονται σε μας από τα μακρινά αντικείμενα του σύμπαντος, παραμορφώνονται από την επίδραση του διαστρικού πλάσματος. Ακόμη και το υπερευαίσθητο «Radioastron», με ανάλυση επτά μόλις μικροδευτερολέπτων, δεν μπορεί να εστιάσει απόλυτα σε πολύ μακρινά κοσμικά αντικείμενα. Θεωρήθηκε, ότι το βέλτιστο που μπορεί να αποδώσει, είναι να δει κάποια ασαφή χαρακτηριστικά των κοσμικών σωματιδίων. Οπότε, τι μπορούμε να πούμε για τις πιο αδύναμες πηγές όπως είναι τα πάλσαρ (μικρά νεκρά αστέρια στο μέγεθος μιας μικρής πόλης). Για τις παλλόμενες ραδιοπηγές, λέει ο διακεκριμένος ερευνητής του Αστροδιαστημικού Κέντρου του Ινστιτούτου Φυσικής «Lebedev» της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Μιχαήλ Ποπόφ: «Το αστέρι νετρονίων, είναι μόλις 10 km σε διάμετρο, αλλά ζυγίζει περισσότερο από τον ήλιο. Το πολύ ισχυρό μαγνητικό του πεδίο, παράγει πολικά σέλη, μόνο που οι “χρωματιστές κουρτίνες” των φορτισμένων σωματιδίων φαντάζουν πιο μεγαλοπρεπείς απ’ ότι στη Γη. Οι “διαστημικοί φάροι” εκπέμπουν ραδιοκύματα. Το αντικείμενο που τα εκπέμπει, το πάλσαρ, είναι μια σφαίρα μερικών χιλιομέτρων με την πιο λεία, στερεή επιφάνεια στο σύμπαν. Γι’ αυτό ήμασταν σίγουροι ότι αντιπροσωπεύουν ένα σημείο. Η εικόνα τους δεν φαίνεται και δεν μπορεί να φανεί ποτέ». Αλλά το «Radioastron» εξέπληξε ακόμη και τους ίδιους τους δημιουργούς του. Μαζί με ένα δίκτυο επίγειων τηλεσκοπίων, δημιούργησε ένα ενιαίο εργαλείο μετρήσεων, το συμβολόμετρο. Η ισχύς του είναι χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από το αμερικανικό διαστημικό τηλεσκόπιο «Hubble» που εργάζεται στο οπτικό φάσμα των συχνοτήτων. Με την αυξημένη διακριτική ικανότητα που του προσέδωσε το σύστημα των τηλεσκοπίων, το ρωσικό διαστημικό ραδιοτηλεσκόπιο κατάφερε να δει αντικείμενα που οι θεωρητικοί δεν είχαν σκεφτεί ότι μπορούν να δουν, ακόμα και στις πιο απίθανες υποθέσεις τους. Στην πράξη, οι επιστήμονες έλαβαν απροσδόκητα θετικά αποτελέσματα, συνεχίζει ο Μιχαήλ Ποπόφ: «Σύμφωνα με τη θεωρία, δεν μπορούμε να δούμε ένα πάλσαρ, που σε τέτοιες αποστάσεις μετατρέπεται σε ένα δίσκο. Νομίζαμε ότι θα μπορούσαμε να μελετήσουμε τη δομή του δίσκου, αλλά αποδείχθηκε ότι δεν ήταν κάτι το απλό. Αντί του αναμενόμενου φωτεινού κυκλικού δίσκου, που δύσκολα διακρίνει κανείς από τι αποτελείται, με την μέχρι πρότινος ευαισθησία των τηλεσκοπίων, είδαμε φωτεινά αστέρια, που ζουν για λίγο και στη συνέχεια εξαφανίζονται και στη θέση τους εμφανίζονται άλλα. Το αποτέλεσμα μας εξέπληξε. Νομίζαμε ότι θα βλέπαμε μια τηγανίτα, αντ’ αυτής όμως, είδαμε φωτεινά μπιζέλια». Μετά από αυτή την ανακάλυψη, η μελέτη των πάλσαρ αποκτά νέο νόημα. Θα τα μελετήσουμε σε κάθε τους λεπτομέρεια. Ειδικά, επειδή οι αστέρες αυτοί επιτρέπουν τη διόρθωση της θεωρίας της διάδοσης των ραδιοκυμάτων στο διαστρικό μέσο, η μελέτη τους θα μας βοηθήσει να προβλέψουμε τη συμπεριφορά άλλων διαστημικών αντικειμένων και να φτάσουμε στο κέντρο του γαλαξία μας. Και αυτό, ξεφεύγει των σημερινών ορίων. Περνάει σε ένα εντελώς νέο επίπεδο «ευαισθησίας», μοιράζεται μαζί μας το επαγγελματικό μυστικό ο Γιούρι Κοβαλιόφ: «Θα σας πω ένα μικρό μυστικό. Ίσως με μια καλύτερη κατανόηση για το πώς δουλεύει το διαστρικό μέσο, μπορούμε με κάποιες έξυπνες τεχνικές και προσεγγίσεις να φτάσουμε στη μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας». Η διακριτική ικανότητα του «Radioastron» θα πρέπει να είναι αρκετή για να δούμε τον ορίζοντα γεγονότων της μαύρης τρύπας. Και αυτό θα είναι η «φωτεινότερη» ανακάλυψη στη σύγχρονη αστρονομία. Έτσι, η ικανότητα του ρωσικού ραδιοτηλεσκοπίου μπορεί να του επιτρέψει να δει μέχρι και το βραβείο Νόμπελ! Καλές βέβαια είναι οι μελλοντικές προβλέψεις και τα επιστημονικά όνειρα. Ωστόσο, για αρχή, το μόνο που προσπαθεί να κάνει το τηλεσκόπιο, είναι να μετρήσει τα πάλσαρ του σύμπαντος… http://rbth.gr/tecnology/2013/04/07/anakalypsei_sxetika_me_ton_galaksia_ma_gia_brabeio_nompel_21407.html Σχετικά: Το τηλεσκόπιο που ερευνά τις μαύρες τρύπες. http://rbth.gr/articles/2012/10/16/to_tileskopio_poy_ereyna_ti_mayre_trype_17533.html Οι σπείρες των γαλαξιών είναι... «αυτοδιαιωνιζόμενες». Την απάντηση σε ένα από τα άλυτα κοσμικά μυστήρια υποστηρίζουν ότι βρήκαν ερευνητές στις ΗΠΑ. Οι σπειροειδείς γαλαξίες είναι ένα από τα πιο κοινά είδη γαλαξιών στο Σύμπαν. Είναι ταυτόχρονα το πιο εντυπωσιακό, το πιο «φωτογενές» είδος γαλαξιών. Ομως η ύπαρξη των σπειρών αποτελεί ένα μυστήριο για τους ειδικούς οι οποίοι δεν έχουν καταφέρει ακόμη να εξακριβώσουν το πώς δημιουργούνται οι σπείρες, το πώς εξελίσσονται και το πώς διατηρούνται. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το μυστικό βρίσκεται σε γιγάντια μοριακά νέφη. Εχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες για την ύπαρξη των σπειρών στους γαλαξίες με δύο εξ αυτών να είναι οι πιο δημοφιλείς. Η πρώτη αναφέρει ότι οι σπείρες δεν είναι μόνιμες αλλά δημιουργούνται και μετά από κάποιο χρονικό διάστημα διαλύονται για να σχηματιστούν στη συνέχεια εκ νέου σε έναν συνεχή γαλαξιακό κύκλο. Η δεύτερη, που είναι και εκείνη που ασπάζονται οι περισσότεροι αστροφυσικοί, συμφωνεί με την πρώτη θεωρία στο ότι οι σπείρες αφού δημιουργηθούν για πρώτη φορά στη συνέχεια διαλύονται και επανασχηματίζονται. Ομως η δεύτερη θεωρία αναφέρει ότι η αυτή η διεργασία σχηματισμού και διάλυσης των σπειρών δεν γίνεται συχνά. Οι σπείρες αποτελούνται από άστρα, αέρια και κοσμική σκόνη. Σύμφωνα με τη δεύτερη θεωρία βαρυτικές αλληλεπιδράσεις επηρεάζουν την ύλη από την οποία αποτελούνται οι σπείρες με αποτέλεσμα η ύλη αυτή να «στριμώχνεται» και να παραμένει στη θέση της για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι ειδικοί παρομοιάζουν αυτή τη διεργασία με αυτό που συμβαίνει στους δρόμους σε συνθήκες μποτιλιαρίσματος - αν υποθέσουμε ότι τα αυτοκίνητα είναι η κοσμική ύλη των σπειρών. Αυτά τα βαρυτικά φαινόμενα έχουν τελικά ως αποτέλεσμα οι σπείρες να διατηρούνται για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου Wisconsin-Madison και του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard Smithsonian πραγματοποίησαν σειρά προσομοιώσεων για να βρουν απαντήσεις για τη δημιουργία και εξέλιξη των σπειρών στους γαλαξίες. «Για πρώτη φορά εμφανίζονται στοιχεία που δείχνουν ότι οι σπείρες δεν είναι εφήμεροι σχηματισμοί όπως πιστεύεται εδώ και πολλές δεκαετίες. Οι σπείρες έχουν αναπάντεχα μεγάλη μακροβιότητα» αναφέρει ο Μαρκ Βογκελσμπέργκερ μέλος της ερευνητικής ομάδας που χαρακτηρίζει τις σπείρες «αυτοδιαιωνιζόμενες». Σύμφωνα με τους ερευνητές οι σπείρες σχηματίζονται από ύλη που προέρχεται από γιγάντια μοριακά νέφη μέσα στα οποία γεννιούνται άστρα. Οι προσομοιώσεις έδειξαν ότι τα νέφη αυτά είναι ικανά και να παρέχουν τα υλικά για τη γέννηση νέων άστρων αλλά και να συντηρούν σταθερά και μόνιμα τις σπείρες. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=505844

Οι “ραδιοφωνικές εκπομπές” του σουπερνόβα SN1987Α. Διεθνής ομάδα επιστημόνων έδωσε στη δημοσιότητα μια ασυνήθιστη και ταυτόχρονα εντυπωσιακή εικόνα ενός υπερκαινοφανούς αστέρα. Η εικόνα αποκαλύπτει με λεπτομέρεια τις ραδιοφωνικές εκπομπές σε μήκη κύματος της τάξης του χιλιοστού από το σουπερνόβα 1987Α που παρατηρήθηκε για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 1987 στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου. Οι νέες παρατηρήσεις αναμένεται να επιτρέψουν στους επιστήμονες να μελετήσουν τον πυρήνα του νεκρού πλέον άστρου και να αποκαλύψουν στοιχεία για το παρελθόν του. Οι παρατηρήσεις έγιναν από τους ερευνητές του Διεθνούς Κέντρου Έρευνας Ραδιοαστρονομίας (International Centre for Radio Astronomy Research – ICRAR) που χρησιμοποίησαν το ραδιοτηλεσκόπιο ATCA στην Αυστραλία. http://www.icrar.org/news/news_items/media-releases/supernova-remnant-1987a-continues-to-reveal-its-secrets Οι ερευνητές κατάφεραν να αποτυπώσουν εικόνες από τις ισχυρές ραδιοεκπομπές που παράγονται από τα υπολείμματα του 1987Α. Οι ειδικοί περιγράφουν τις εικόνες αυτές ως ένα κοσμικό ουράνιο τόξο. «Τα υπολείμματα των σουπερνόβα αστέρων λειτουργούν σαν φυσικοί επιταχυντές σωματιδίων, οι ραδιοεκπομπές που παρατηρήσαμε προέρχονται από ηλεκτρόνια που στροβιλίζονται σε μαγνητικές ζώνες εκπέμποντας φωτόνια σε κάθε περιστροφή που κάνουν. Οσο μεγαλύτερη είναι η ανάλυση των εικόνων τόσο περισσότερα μπορούμε να μάθουμε για τη δομή του υπερκαινοφανούς αστέρα. Μέχρι στιγμής όχι μόνο καταφέραμε να αναλύσουμε τη μορφολογία του 1987Α αλλά και να βρούμε δεδομένα που θα μας βοηθήσουν να δούμε τι συνέβη στο παρελθόν του» αναφέρει ο Lister Staveley-Smithαναπληρωτής διευθυντής του ICRAR. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal». http://physicsgg.me/2013/04/04/%ce%bf%ce%b9-%cf%81%ce%b1%ce%b4%ce%b9%ce%bf%cf%86%cf%89%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ad%cf%82-%ce%b5%ce%ba%cf%80%ce%bf%ce%bc%cf%80%ce%ad%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%ce%bf%cf%85%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%bd/

Η Ρωσία επιστρέφει στη Σελήνη το 2015. Επιστρέφει η Ρωσία στο Φεγγάρι καθώς όπως όλα δείχνουν το ρωσικό διαστημικό πρόγραμμα θα επεκταθεί με διαστημικές αποστολές με χρήση βολιστήρων και ρομποτικών συστημάτων στα πρότυπα της NASA καθώς προσφέρουν περιορισμένο κόστος και προσπάθεια σε σχέση με τις επανδρωμένες αποστολές. Ουσιαστικά πρόκειται για την επάνοδο της Ρωσίας σε έναν προορισμό τον οποίο είχε εγκαταλείψει μετά το αποκορύφωμα της «κούρσας προς το Διάστημα. Όπως έχει γνωστοποιήθηκε πρόσφατα από τον Ιγκόρ Μιτροφάνοφ του Ινστιτούτου Διαστημικής Έρευνας της Μόσχας στο Microsymposium 54 (με θέμα τη Σελήνη και τους νέους προορισμούς για εξερεύνηση) στο Τέξας, η Ρωσία αναπτύσσει ένα πρόγραμμα εξερεύνησης της Σελήνης μέσω ρομποτικών οχημάτων. Το νέο πρόγραμμα, κατά τον Μιτροφάνοφ, θα περιλαμβάνει πιθανώς την αποστολή ενός μικρού οχήματος (υπό την ονομασία Luna 25- συνεχίζοντας την παράδοση του παλιού σοβιετικού προγράμματος) στο νότιο πόλο της Σελήνης το 2015, την αποστολή ενός σκάφους σε τροχιά το 2016 (Luna 26) το οποίο θα χαρτογραφήσει την επιφάνεια του φυσικού δορυφόρου του πλανήτη μας, την αποστολή ενός μεγάλου οχήματος εδάφους το 2017 (Luna 27) και δύο επιπλέον αποστολές χαρακτήρα που δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα. το 2019 και το 2020 (Luna 28 και Luna 29). http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B7-%CF%81%CF%89%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%81%CE%AD%CF%86%CE%B5%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CF%83%CE%B5%CE%BB%CE%AE%CE%BD%CE%B7-%CF%84%CE%BF-2015

Ένα ακόμα βήμα προς τους κβαντικούς υπολογιστές. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Γέιλ ανακάλυψαν ένα νέο τρόπο αξιοποίησης σημάτων μικροκυμάτων που θα βοηθήσει το μακροπρόθεσμο στόχο για την ανάπτυξη του πρώτου κβαντικού υπολογιστή, ένα πανίσχυρο εργαλείο που θα φέρει επανάσταση στην επεξεργασία της πληροφορίας και την καθημερινή μας ζωή με την άνευ προηγουμένου ταχύτητα και ισχύ του. Όπως οι σύγχρονοι υπολογιστές, έτσι και οι κβαντικοί υπολογιστές θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα λήψης, αποθήκευσης και επεξεργασίας πληροφοριών, ώστε να εκτελούν υπολογισμούς. Όμως η εύθραυστη φύση της κβαντικής πληροφορίας (η οποία υφίσταται ως “0″, “1″ ή και τα δύο ταυτόχρονα), θέτει προς το παρόν αξεπέραστες δυσκολίες. Τώρα, μία νέα έρευνα από φυσικούς του Γέιλ αναφέρει μία σημαντική πρόοδο στην ανάπτυξη μηχανισμών μνήμης. Η έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στο τελευταίο τεύχος του επιστημονικού περιοδικού Nature , http://www.nature.com/nature/journal/v495/n7440/full/nature11902.html περιλαμβάνει φωτόνια, τις μικρότερες μονάδες σημάτων μικροκυμάτων, τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν ως μνήμη του κβαντικού υπολογιστή, όπως οι μνήμες RAM ενός σύγχρονου υπολογιστή. Τα φωτόνια μπορούν να συγκρατήσουν και να μεταφέρουν κβαντική πληροφορία για μεγάλο χρονικό διάστημα, διότι κατά κανόνα αντιδρούν πολύ αδύναμα με το μέσο στο οποίο μεταφέρονται, για παράδειγμα ομοαξονικά καλώδια ή αέρας. Η αδυναμία αυτών των αλληλεπιδράσεων αποτρέπει την απορρόφηση των φωτονίων από το μέσο μεταφοράς και διατηρεί την κβαντική πληροφορία, αφού αυτή κωδικοποιηθεί. Οι ερευνητές αναφέρουν πως κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα τεχνητό μέσο στο οποία φωτόνια απωθούν φωτόνια, γεγονός που δίνει τη δυνατότητα αποτελεσματικής και μη καταστρεπτικής κωδικοποίησης, καθώς και επεξεργασίας των κβαντικών πληροφοριών. «Το πείραμα μάς έδειξε ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα μέσο το οποίο μας επιτρέπει να επεξεργαζόμαστε την φωτονική κατάσταση χωρίς να απορροφά τα φωτόνια και να καταστρέφει την κβαντική πληροφορία που φέρουν», δήλωσε ο Γκέρχαρντ Κίρχμαϊρ, μέλος της ερευνητικής ομάδας υπό τον καθηγητή Σέλκοπφ και συγγραφέας της δημοσίευσης. «Το γεγονός αυτό δημιουργεί μία πηγή για καινοφανείς κβαντικές καταστάσεις χωρίς τη χρήση πολύπλοκων μηχανισμών ελέγχου και ταυτόχρονα απλοποιεί ορισμένους αλγόριθμους κβαντικών υπολογισμών. Στο εγγύς μέλλον θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα από τα απαραίτητα συστατικά για την κατασκευή ενός κβαντικού υπολογιστή», πρόσθεσε. Το τεχνητό μέσο αποτελείται από ένα υπεραγώγιμο qubit (το κβαντικό ανάλογο του bit) συζευγμένο σε ένα αντηχείο. Τα επόμενα πειράματα της ομάδας επικεντρώνονται στην ενεργοποίηση και απενεργοποίηση αυτού του μηχανισμού κατά βούληση. http://physicsgg.me/2013/03/29/%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%b1%ce%ba%cf%8c%ce%bc%ce%b1-%ce%b2%ce%ae%ce%bc%ce%b1-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%ba%ce%b2%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%bf%cf%8d%cf%82-%cf%85%cf%80/ Επίσης: Μ. Λαζαρίδης: Aπό το BlackΒerry στους κβαντικούς υπολογιστές. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=506395

Αβέβαιες ενδείξεις για τον εντοπισμό σωματιδίων σκοτεινής ύλης. Ένα πανάκριβο επιστημονικό μηχάνημα εγκατεστημένο στην εξωτερική επιφάνεια του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, το «Άλφα Μαγνητικό Φασματόμετρο», το οποίο αποκαλείται και «διαστημικός επιταχυντής CERN», έκανε παρατηρήσεις που, όπως ανακοίνωσαν οι επιστήμονες, μπορεί να αποτελούν τα πρώτα ίχνη για την ανακάλυψη των σωματιδίων της μυστηριώδους «σκοτεινής» ύλης, η οποία αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα της Φύσης και της Φυσικής. Η τελευταία (που δεν αλληλεπιδρά με το φως, για αυτό ονομάστηκε «σκοτεινή») εκτιμάται ότι αποτελεί περίπου το 26,8% της μάζας-ενέργειας του σύμπαντος και αρκετοί επιστήμονες πιστεύουν ότι αποτελείται από ξεχωριστά σωματίδια, τα οποία όμως ακόμα δεν έχουν εντοπιστεί. Το 4,9% του σύμπαντος αποτελείται από τη συμβατική ορατή ύλη και το υπόλοιπο 68,3% από την ακόμα πιο μυστηριώδη «σκοτεινή» ενέργεια, σύμφωνα με τις νέες πρόσφατες μετρήσεις του ευρωπαϊκού δορυφορικού τηλεσκοπίου «Πλανκ». Το διεθνές πείραμα «Alpha Magnetic Spectrometer» (AMS), κόστους 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων και βάρους σχεδόν επτά τόνων, που ξεκίνησε στον ΔΔΣ τον Μάιο του 2011, καταγράφει τα σωματίδια υψηλής ενέργειας της κοσμικής ακτινοβολίας. Προσπαθεί έτσι έμμεσα να εντοπίσει τα σωματίδια σκοτεινής ύλης από τα κανονικά σωματίδια ύλης που θεωρητικά αφήνουν πίσω τους οι συγκρούσεις των πρώτων. Όπως ανακοίνωσε στο CERN ο εκπρόσωπος του φιλόδοξου πειράματος καθηγητής του πανεπιστημίου ΜΙΤ και νομπελίστας Σαμ Τινγκ, σύμφωνα με το BBC, το πρακτορείο Ρόιτερ, το «Nature» και τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», το φασματόμετρο «είδε» ενδείξεις για πιθανές συγκρούσεις που οδηγούν στην εκμηδένιση σωματιδίων, τα οποία πιθανώς αφορούν τη σκοτεινή ύλη. Όμως εμφανίστηκε επιφυλακτικός, τονίζοντας ότι οποιοδήποτε πιο οριστικό συμπέρασμα θα αργήσει, εωσότου γίνουν και άλλες παρατηρήσεις και αναλύσεις. «Θα χρειαστούν λίγα ακόμα χρόνια. Όμως, η ακρίβεια του AMS είναι πολύ μεγαλύτερη από κάθε άλλο προηγούμενο πείραμα, συνεπώς πλησιάζουμε στο να αποκαλύψουμε την αιτία των σωματιδιακών συμβάντων που ανιχνεύουμε», δήλωσε ο ερευνητής Ρομπέρτο Μπατιστόν, καθηγητής φυσικής του πανεπιστημίου της Περούτζια. Η σκοτεινή ύλη είναι αόρατη για τα τηλεσκόπια, αλλά η ύπαρξή της τεκμαίρεται από διάφορες ενδείξεις, όπως από την ισχυρή βαρυτική επίδραση που ασκεί στους γαλαξίες. Το όργανο AMS ανιχνεύει τον αριθμό ηλεκτρονίων και ποζιτρονίων (των αντίστοιχων σωματιδίων αντι-ύλης), τα οποία, με βάση τουλάχιστον τη θεωρία, παράγονται όταν τα -υποτιθέμενα- σωματίδια σκοτεινής ύλης συγκρούονται μεταξύ τους στο διάστημα και αυτοκαταστρέφονται. Όπως αναφέρεται στην πρώτη επιστημονική δημοσίευση των ερευνητών του πειράματος στο περιοδικό φυσικής «Physical Review Letters», ανιχνεύτηκε ήδη μια μικρή υπεροχή στην ποσότητα των ποζιτρονίων, κάτι που θεωρητικά αναμένεται μετά από μια τέτοια σύγκρουση σωματιδίων σκοτεινής ύλης (αυτοκαταστρέφονται και δημιουργούνται ποζιτρόνια). Ακόμα, οι ερευνητές αναφέρουν ότι τα ποζιτρόνια «πέφτουν» πάνω στο AMS από κάθε κατεύθυνση του ουρανού και δεν μεταβάλλονται καθόλου διαχρονικά. Αυτό θεωρείται άλλη μια ένδειξη ότι ίσως προέρχονται από τη σκοτεινή ύλη, επειδή αν προέρχονταν από πιο συμβατικές πηγές (π.χ. αστέρες νετρονίων ή πάλσαρ), μάλλον θα εμφάνιζαν μεταβολές στον χώρο ή το χρόνο. Όμως, σε κάθε περίπτωση, θα χρειαστεί χρόνος για να υπάρξει μια πιο βέβαιη ερμηνεία των παρατηρήσεων. Όπως ανακοίνωσαν οι φυσικοί, οι πρώτες μετρήσεις δείχνουν ότι τα σωματίδια σκοτεινής ύλης πιθανώς έχουν μάζα αρκετών εκατοντάδων γιγαηλεκτρονιοβόλτ (GeV), έναντι περίπου 1 GeV που είναι η μάζα του πρωτονίου και 125 GeV της μάζας του σωματιδίου Χιγκς που πρόσφατα ανακαλύφθηκε. Εκτός από το διαστημικό πείραμα AMS, στο οποίο συμμετέχουν με χρηματοδότηση 16 χώρες, σε εξέλιξη βρίσκονται αρκετά ακόμα επίγεια και υπόγεια επιστημονικά πειράματα για την ανίχνευση της σκοτεινής ύλης. Ακόμα και το CERN συμμετέχει σε αυτό το «κυνήγι», που αναμένεται να ενταθεί όταν ο επιταχυντής του τεθεί ξανά σε λειτουργία στις αρχές του 2015, με ακόμα περισσότερη ενεργειακή ισχύ. http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathciv_1_04/04/2013_491782 Στην φωτογραφία ο Samuel Ting παρουσιάζει στο CERN τα πρόσφατα αποτελέσματα του AMS (Alpha Magnetic Sectrometer) – Την ομιλία μπορείτε να δείτε το βίντεο: https://cdsweb.cern.ch/record/1537419

Με τον Άρη σε ακατάλληλη θέση, το Curiosity διακόπτει την εξερεύνηση. Με τον Ήλιο να βρίσκεται ακριβώς ανάμεσα στον Άρη και τη Γη, εμποδίζοντας την επικοινωνία μεταξύ των δύο πλανητών, ο ρομποτικός εξερευνητής Curiosity θα παραμείνει ακίνητος και μισοκοιμισμένος μέχρι τα τέλη Απριλίου. Οι λεγόμενες εξωτερικές συζυγίες της Γης με τον Άρη, κατά τις οποίες ο Άρης όπως τον βλέπουμε από τη Γη κρύβεται πίσω από τον Ήλιο, συμβαίνουν περίπου κάθε 26 μήνες. Όσο διαρκεί αυτή η ευθυγράμμιση, τα σήματα που στέλνει το Curiosity είναι δύσκολο να φτάνει στη Γη. Σε πολλές άλλες περιπτώσεις, όταν για παράδειγμα το Curiosity βρίσκεται στην αθέατη πλευρά του Άρη, το ρομπότ μπορεί να επικοινωνήσει με τη Γη χρησιμοποιώντας ως αναμεταδότες τους δύο δορυφόρους της NASA που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον γειτονικό πλανήτη. Η εξωτερική συζυγία, όμως, εμποδίζει την επικοινωνία και με τα δύο αυτά σκάφη. Ο πρώτος από τους δύο δορυφόρους, το Mars Odyssey, ενδέχεται να καταφέρει να μεταδώσει ορισμένα από τα δεδομένα που λαμβάνει από το Curiosity. Ωστόσο ο δεύτερος δορυφόρος, το Mars Reconnaissance Orbiter, θα κρατήσει τα δεδομένα στη μνήμη του μέχρι να τελειώσει η συζυγία. Στο μεταξύ, το Curiosity θα παραμείνει σταθμευμένο με τον κεντρικό ιστό και το ρομποτικό του βραχίονα διπλωμένα σε ασφαλή θέση. Τα μόνα όργανα που θα παραμείνουν σε λειτουργία είναι μετεωρολογικός σταθμός REMS και το πείραμα RAD, το οποίο παρακολουθεί την κοσμική ακτινοβολία στην οποία λούζεται το ρομπότ. Περιοδικά, όμως, το ρομπότ θα στρέφει προς τη Γη την κεραία χαμηλής απολαβής για να μεταδώσει ένα χαρακτηριστικό «μπιπ». «Είναι ένα πολύ απλό σήμα, σαν ένα «ναι» ή ένα «όχι», που μας λέει ότι το όχημα είναι OK, ή τουλάχιστον ότι δεν πιστεύει ότι πάσχει από κάποιο πρόβλημα» ανέφερε στο BBC ο Τζιμ Έρικσον της NASA, Το πυρηνοκίνητο εξάτροχο ρομπότ προσεδαφίστηκε τον Αύγουστο του 2012 στον Κρατήρα Γκέιλ, κοντά στον ισημερινό, προκειμένου να διαπιστώσει αν ο πλανήτης ήταν ποτέ φιλόξενος για τη ζωή. Έχει ήδη ανακαλύψει περιοχές που καλύπτονταν κάποτε από ρηχά νερά και προσέφεραν τις κατάλληλες συνθήκες για την εμφάνιση μικροβιακής ζωής, Μέχρι στιγμής, πάντως, δεν έχει ανιχνεύσει οργανικές ουσίες. Στην φωτογραφια πανοραμική εικόνα του Όρους Σαρπ, το οποίο είναι ο τελικός προορισμός του Curiosity. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231242986

Ενας Δούρειος Ιππος στον Ουρανό. Μια σημαντική ανακάλυψη έκαναν επιστήμονες επιστήμονες του Πανεπιστημίου British Columbia στον Καναδά. Εντόπισαν ένα μεγάλο αστεροειδή που «μοιράζεται» την ίδια τροχιά με αυτή του Ουρανού. Ο αστεροειδής ανήκει στην οικογένεια των Δούρειων Ιππων, μια μυστηριώδη κατηγορία διαστημικών σωμάτων, και είναι ο πρώτος αστεροειδής που εντοπίζεται να βρίσκεται στην ίδια τροχιά με αυτή του Ουρανού. Η ανακάλυψη θεωρείται σημαντική γιατί οι επιστήμονες πίστευαν μέχρι σήμερα ότι οι Δούρειοι Ιπποι δεν είναι δυνατόν να κινούνται στον Ουρανό και τον Κρόνο επειδή σε αυτές τις περιοχές του ηλιακού συστήματος οι πανίσχυρες βαρυτικές δυνάμεις του Δία τους τραβούν στη δική του τροχιά. Η ανακάλυψη αναμένεται επίσης να αποκαλύψει νέα στοιχεία για τους Δούρειους Ιππους. Ο αστεροειδής που συντροφεύει τον Ουρανό έχει διάμετρο 60 χιλιομέτρων. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=505079

Πτήση-εξπρές με το Σογιούζ προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Πτήση-εξπρές διάρκειας κάτω των έξι ωρών πραγματοποιήσαν οι δύο ρώσοι κοσμοναύτες και ένας αμερικανός αστροναύτης που έφτασαν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) με ένα ρωσικό διαστημόπλοιο Σογιούζ. Οι ρώσοι κοσμοναύτες Πάβελ Βινογκράντοφ και Αλεξάντρ Μισούρκιν και ο αμερικανός αστροναύτης Κρίστοφερ Κάσιντι απογειώθηκαν στις 22:43 (ώρα Ελλάδας) από το ρωσικό κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στις στέπες του Καζακστάν και το σκάφος τους προσδέθηκε με επιτυχία στον ISS το πρωί της Παρασκευής στις 04:28 (ώρα Ελλάδας), ανακοίνωσε η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roskosmos. Πρίν το διαστημικό σκάφος ειχε τέθη σε τροχιά στάθμευσης με τις ακόλουθες παραμέτρους: κλίση του 51,68 βαθμούς, το ελάχιστο ύψος των 200,76 χιλιόμετρα, κατ 'ανώτατο όριο - 246,76 χιλιόμετρα, τροχιακή περίοδο - 88,69 λεπτά. Ύστερα από αυτή την πτήση διάρκειας-ρεκόρ κάτω των έξι ωρών, σε σύγκριση με τις δύο ημέρες που χρειάζονταν ως τώρα και δύο ώρες που είναι απαραίτητες για τις διαδικασίες πρόσδεσης, τους υποδέχθηκαν θερμά οι άλλοι τρεις αστροναύτες και κοσμοναύτες που βρίσκονταν ήδη στον ISS, όπως έδειξαν εικόνες της ρωσικής τηλεόρασης. Αυτό το τεράστιο κέρδος σε χρόνο κατέστη δυνατό χάρη σε τεχνολογικές βελτιώσεις οι οποίες επιτρέπουν στο διαστημόπλοιο Σογιούζ να πραγματοποιεί, πριν προσδεθεί στο σταθμό, μόνο τέσσερις τροχιές γύρω από τη Γη, αντί των 34 που χρειάζονταν ως τώρα. Αυτή η πτήση-εξπρές αποφασίστηκε, αφού η Ρωσία εκτόξευσε με επιτυχία προς τον ISS τρία φορτηγά διαστημικά σκάφη Progress τον Αύγουστο, τον Οκτώβριο και το Φεβρουάριο με την ίδια επιταχυμένη διαδικασία. Ο Ρώσος Βινογκράντοφ, ο οποίος έχει ήδη πραγματοποιήσει δύο αποστολές στο διάστημα, μία από τις οποίες στον παλιό ρωσικό διαστημικό σταθμό Mir, αναφέρθηκε πριν από την αναχώρησή στα πλεονεκτήματα μιας πτήσης τόσο μικρής διάρκειας. Το πλήρωμα βρίσκεται έτσι σε καλύτερη φόρμα για τη διαδικασία της πρόσδεσης, δήλωσε. Η μείωση του χρόνου μετάβασης επιτρέπει, επίσης, να μεταφέρονται βιολογικές ύλες για να πραγματοποιηθούν πειράματα μέσα στον ISS, κάτι που δεν ήταν δυνατό όταν η πτήση διαρκούσε δύο ημέρες. «Με μια πτήση τόσο σύντομης διάρκειας, το πλήρωμα θα μπορούσε ακόμη και να μεταφέρει ένα παγωτό χωρίς να λιώσει» αστειεύτηκε ο Βινογκράντοφ. Η Ρωσία θέλει τώρα να εφαρμόσει αυτή τη νέα διαδικασία σε όλες τις πτήσεις σκαφών προς τον ISS, όμως η αμερικανική διαστημική υπηρεσία NASA ανακοίνωσε πως θέλει λίγο χρόνο για να το σκεφτεί. Η NASA εξέφρασε ανησυχίες για το γεγονός ότι οι αστροναύτες είναι υποχρεωμένοι να μένουν δεμένοι στο κάθισμά τους στη διάρκεια της πτήσης-εξπρές και δεν μπορούν έτσι να ξεμουδιάσουν τα πόδια τους ή να μεταβούν στο κατοικήσιμο τμήμα του διαστημοπλοίου, όπως συνέβαινε πριν. Η αμερικανική υπηρεσία υπογράμμισε επίσης την τεχνική δυσκολία της χάραξης του σχεδίου πτήσης για εκτόξευση και πρόσδεση την ίδια μέρα. Κατά τη διάρκεια της πτήσης, το πλήρωμα της αποστολής MKS-35/36 θα κάνει 4 διαστημικούς περιπάτους, καθώς επίσης και 42 πειράματα διαφορετικής πολυπλοκότητας. Συγκεκριμένα, το πείραμα Molniya-Gamma θα βοηθήσει την ανθρωπότητα στο μέλλον να κάνει προβλέψεις σεισμών και άλλων θεομηνιών, και το πείραμα «Περιβάλλον» θα συγκεντρώσει για τους κατασκευαστές στοιχεία που θα χρησιμοποιούνται κατά τον σχεδιασμό διαστημοπλοίων για τις πτήσεις στη Σελήνη, τον Άρη ή την Αφροδίτη. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231241552 Η Ρωσία κατασκευάζει νέους πυραύλους-φορείς. Οι πύραυλοι-φορείς βαριάς κατηγορίας Proton-M θα τεθούν εκτός λειτουργίας μετά από τις επιτυχημένες δοκιμές του πύραυλου Angara, -δήλωσε ο επικεφαλής της Ροσκόσμος Βλαντίμιρ Ποπόβκιν κατά τη σημερινή συνέντευξη Τύπου στο Κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ. Οι πύραυλοι Angara ανήκουν στη νέα γενιά πυραύλων-φορέων φέρουσας ικανότητας 25 τόνων. Ο ελαφρός πύραυλος αυτού του τύπου είχε υποβληθεί ήδη σε 3 δοκιμές. Η Ροσκόσμος αποφάσισε να κατασκευάσει στο κοσμοδρόμιο Βοστότσνι εκτοξευτήρα για αυτό τον πολλά υποσχόμενο πύραυλο,- πρόσθεσε ο Ποπόβκιν. Νωρίτερα, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Ντμίτρι Ρογκόζιν είπε ότι η εκτόξευση του Angara μπορεί να πραγματοποιηθεί το 2015. http://greek.ruvr.ru/2013_03_29/109296961/ Συναρμολογήθηκε το πρώτο ηλιακό αεροσκάφος Solar Impulse. Η ώρα για την πρώτη εμφάνιση του Solar Impulse πλησιάζει. Το πρωτότυπο ηλιακό αεροπλάνο έφτασε στις ΗΠΑ τον προηγούμενο μήνα από την Ελβετία και πλέον η συναρμολόγησή του έχει ολοκληρωθεί, σύμφωνα με τον εξειδικευμένο, σε θέματα τεχνολογίας, διαδικτυακό τόπο cnet. Το Solar Impulse έχει τη δυνατότητα να πετάει ακατάπαυστα για 26 ώρες, τόσο κατά τη διάρκεια της ημέρας όσο και τη νύχτα, με τη μέση ενεργειακή του κατανάλωση να μην ξεπερνά εκείνη ενός... σκούτερ! Ο πιλότος του Solar Impulse, Αντρέ Μπόρσμπεργκ, δήλωσε ότι στόχος τού εγχειρήματος είναι να εμπνευστούν και άλλοι κατασκευαστές και να προωθήσουν καινοτόμες μεθόδους εξοικονόμησης ενέργειας. Στο όλο εγχείρημα του Solar Impulse συμμετέχουν 80 εταιρείες, οι οποίες έκαναν έρευνες για τα υλικά κατασκευής, τα ηλεκτρονικά μέρη και φυσικά για την παροχή ενέργειας στο πρωτότυπο αεροπλάνο. Το αεροπλάνο θα πραγματοποιήσει «επίδειξη» πετώντας πάνω από πέντε αμερικανικές Πολιτείες ενώ αναμένεται να πραγματοποιήσει το γύρο του κόσμου αποκλειστικά κινούμενο με ηλιακή ενέργεια. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5008975/synarmologhthhke-to-prwto-hliako-aeroskafos/

Πως βλέπει τον Άρη το Curiosity. Χρησιμοποιώντας τις φωτογραφίες από την επιφάνεια του Άρη που μας έστειλε το διαστημικό ρόβερ Curiosity, ο φωτογράφος Andrew Bodrov δημιούργησε ένα εντυπωσιακό διαδραστικό πανόραμα των 4 δισεκατομμυρίων pixel. http://www.360cities.net/image/mars-gigapixel-panorama-curiosity-solar-days-136-149#23.40,1.10,42.5 http://physicsgg.me/2013/03/28/%cf%80%cf%89%cf%82-%ce%b2%ce%bb%ce%ad%cf%80%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%ac%cf%81%ce%b7-%cf%84%ce%bf-curiosity/

Πλήθος παμπάλαιων αντικειμένων του ηλιακού συστήματος στον Κρόνο και τα φεγγάρια του. Ομάδα επιστημόνων που μετέχουν στην αποστολή του διαστημικού σκάφους Cassini το οποίο εξερευνά τον Κρόνο και τα φεγγάρια του υποστηρίζει ότι εκεί βρίσκεται πλήθος στοιχείων και αντικειμένων που προέρχονται από τις απαρχές του ηλιακού μας συστήματος επισημαίνοντας ότι η μελέτη τους θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση της εξέλιξης του. Σύμφωνα με τους ερευνητές στον Κρόνο και τα φεγγάρια υπάρχουν διάφορα στοιχεία και αντικείμενα ηλικίας άνω των τεσσάρων δισεκατομμυρίων ετών. Οπως αναφέρουν αυτές οι κοσμικές «αντίκες» υπήρχαν όταν οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος μόλις είχαν αρχίσει να ξεπηδούν από το πρωτοπλανητικό νεφέλωμα, τον κοσμικό δίσκο που αποτελούνταν κατά βάση από ύλη που είχε εκτοξεύσει κατά τις διεργασίες της δημιουργίας του ο Ηλιος. «Μελετώντας το σύστημα του Κρόνου θα κατανοήσουμε καλύτερα τη χημική αλλά και τη υλική εξέλιξη ολόκληρου του ηλιακού συστήματος» αναφέρει ο Τζιανρίκο Φιλατσιόνε επιστήμονας του Εθνικού Ινστιτούτου Αστρονομίας της Ρώμης που είναι μέλος της αποστολής του Cassini και μετέχει στην ερευνητική ομάδα. Οι ερευνητές μελετούν δεδομένα που έχει συλλέξει το ορατού και υπέρυθρου φωτός φασματόμετρο χαρτογράφησης VIMS του Cassini. Αυτά τα δεδομένα αποκαλύπτουν πώς ο πάγος νερού αλλά και τα χρώματα (τα οποία περιέχουν ενδείξεις για την απουσία νερού καθώς και την παρουσία οργανικών υλών) κατανέμονται σε ολόκληρο το σύστημα του Κρόνου. Οι ερευνητές επικέντρωσαν την προσοχή τους στα δαχτυλίδια του Κρόνου ενώ συνέλεξαν επίσης δεδομένα από τα δεκάδες φεγγάρια του. «Γνωρίζουμε ότι για να έχουμε μια καλή εικόνα της εξέλιξης του συστήματος του Κρόνου θα πρέπει να μελετήσουμε όχι μόνο τα δαχτυλίδια και τα φεγγάρια ξεχωριστά αλλά και τις αλληλεπιδράσεις που έχουν μεταξύ τους» εξηγεί ο Φιλατσιόνε. Με τη βοήθεια του VIMS οι ερευνητές εντόπισαν στα δαχτυλίδια και τα φεγγάρια του Κρόνου αποθέματα πάγου νερού η ποσότητα των οποίων είναι τόσο μεγάλη που αποκλείεται να έχουν μεταφερθεί από κομήτες ή άλλα σώματα σε σχετικά πρόσφατο (κοσμολογικής κλίμακας) χρόνο. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα αποθέματα αυτά δημιουργήθηκαν την ίδια εποχή που σχηματιζόταν το ηλιακό σύστημα. Σύμφωνα με τους ειδικούς ο Κρόνος και τα φεγγάρια του βρίσκονται σε τέτοια απόσταση και θέση από τον Ηλιο που λειτουργούν ως ένα είδος ψυγείου όπου διάφορα συστατικά όπως ο πάγος νερού και άλλα ασταθή στοιχεία μπορούν να διατηρούνται για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα σε σχέση με άλλες περιοχές όπου η επίδραση του μητρικού μας άστρου τα αλλοιώνει. Εξίσου σημαντικές είναι οι παρατηρήσεις που έκαναν οι ερευνητές και σχετίζονται με τον σχηματισμό ορισμένων δαχτυλιδιών και φεγγαριών του Κρόνου. Κάποιοι δορυφόροι όπως ο Προμηθέας έχουν απόχρωση παρόμοια με εκείνη που έχουν τα κοντινά σε αυτούς δαχτυλίδια κάτι που υποδηλώνει ότι αποτελούνται από υλικά που έχουν αυτά τα δαχτυλίδια. Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι η Φοίβη εκτοξεύει κόκκινη σκόνη η οποία καταλήγει στην επιφάνεια δύο άλλων δορυφόρων του Κρόνου, του Ιαπετού και του Υπερίωνα. Αυτές οι ανακαλύψεις αναμένεται να φωτίσουν τις διεργασίες σχηματισμού των πλανητών και των δορυφόρων του ηλιακού μας συστήματος. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=504824

Μικροτσίπ που προσαρμόζεται στις ζημιές. Μεγάλες αλλαγές στον χώρο των τσιπ «υπόσχεται» να φέρει ένα πρωτοποριακό μικροτσίπ που παρουσίασαν επιστήμονες του Caltech, το οποίο έχει τη δυνατότητα να «προσαρμόζεται» στις συνθήκες που προκύπτουν από ζημιές, αλλάζοντας τον τρόπο που διαχειρίζεται τα δεδομένα. Όπως αναφέρει δημοσίευμα του MIT Technology Review, πρόκειται για ένα ενσωματωμένο κύκλωμα το οποίο μπορεί να καταστήσει τα «συμβατικά» τσιπ πιο αξιόπιστα και αποδοτικά. Το τσιπ δεν επισκευάζει «φυσικά» τις ζημιές, αλλά χρησιμοποιεί έναν δευτερεύοντα επεξεργαστή για να βρει νέους τρόπους να φέρει σε πέρας τις εργασίες του, παρά την παρουσία φθορών. Το τσιπ, επιπροσθέτως μπορεί να προγραμματιστεί ανάλογα με τις εκάστοτε προτεραιότητες, όπως η εξοικονόμηση ενέργειας ή η αύξηση της ταχύτητας. Όπως αναφέρει στο MIT Technology Review o Άλι Χατζιμίρι, ο καθηγητής του Caltech που ηγήθηκε της έρευνας, τα τσιπ «νέας γενιάς», πέρα από το ότι θα έχουν τη δυνατότητα να μεταβάλλουν τις επιδόσεις τους ακαριαία, θα λειτουργούν καλύτερα και σε πιο συνηθισμένες/ συμβατικές εργασίες. Αυτοεπισκευαζόμενα κυκλώματα τέτοιου είδους θα είναι πιο ανθεκτικά σε κατασκευαστικά προβλήματα, ενώ παράλληλα θα αντέχουν σε αντίξοες συνθήκες, όπως υψηλές θερμοκρασίες ή φθορά λόγω χρόνου. Οι εν δυνάμει εφαρμογές είναι απεριόριστες, και θα μπορούσαν να κυμαίνονται από πιο αξιόπιστο στρατιωτικό εξοπλισμό μέχρι ανθεκτικότερες «καθημερινές» καταναλωτικές συσκευές. Το αυτοεπισκευαζόμενο τσιπ το οποίο παρουσίασε η ομάδα του Χατζιμίρι – η οποία σημείωσε πρωτιά με το εν λόγω επίτευγμα, λόγω του σύνθετου χαρακτήρα του κυκλώματος- αποτελείται από 100.000 τρανζίστορ, διάφορα είδη αισθητήρων, και έναν επιπλέον επεξεργαστή ο οποίος παρακολουθεί τη λειτουργία και τις επιδόσεις, και παράλληλα «τρέχει» αλγορίθμους για βρει τρόπους βελτίωσής τους. Η δουλειά της ομάδας του Caltech παρουσιάστηκε στο IEEE Transactions on Microwave Theory and Techniques. Σε δοκιμές που έγιναν, τα κυκλώματα συνέχιζαν να λειτουργούν ακόμα και μετά από επανειλημμένα πλήγματα με λέηζερ, που αχρήστευσαν σχεδόν τα μισά τρανζίστορ- η διαδικασία προσαρμογής στα νέα δεδομένα διαρκούσε μόλις μερικά μιλισεκόντ, ενώ σε περιπτώσεις που δεν υπήρχε ζημιά, η κατανάλωση ενέργειας ήταν μικρότερη κατά 50%. Βασικό στοιχείο στην όλη υπόθεση αποτελεί ένα πρόγραμμα στον δευτερεύοντα επεξεργαστή, το οποίο αναλύει δεδομένα που προκύπτουν από τους αισθητήρες σχετικά με τη θερμοκρασία, την τάση του ρεύματος, την παροχή ενέργειας κ.α. Σε κατασκευαστικό επίπεδο, εκτιμάται πως η συγκεκριμένη τεχνολογία θα βοηθήσει πολύ τους κατασκευαστές τσιπ, καθώς δεν θα χρειάζεται να κατασκευάζουν τσιπ έχοντας κατά νου τα χειρότερα δυνατά σενάρια, με τις επιπτώσεις που έχει κάτι τέτοιο στις επιδόσεις τους. Στην φωτογραφία εικόνα σάρωσης ηλεκτρονικού μικροσκοπίου που δείχνει τη ζημιά που προκλήθηκε σε κύκλωμα από ένα λέιζερ. http://physicsgg.me/2013/03/26/%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%81%ce%bf%cf%84%cf%83%ce%af%cf%80-%cf%80%ce%bf%cf%85-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%ce%b1%cf%81%ce%bc%cf%8c%ce%b6%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b9-%cf%83%cf%84%ce%b9%cf%82-%ce%b6%ce%b7%ce%bc/ .

Ελένη Αντωνιάδου: η Γυναίκα της Χρονιάς. Ζει έξι μήνες στο Σικάγο και έξι στη Σίλικον Βάλεϊ, εργάζεται ταυτόχρονα σε τρία διαφορετικά πρότζεκτ που αφορούν την αναγεννητική ιατρική και τη νανοτεχνολογία. Ένα μήνα τον χρόνο προσφέρει εθελοντική εργασία σε αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λατινική Αμερική.Αυτή είναι η «γυναίκα της χρονιάς 2013» σύμφωνα με την κριτική επιτροπή της διοργάνωσης «FDM Everywoman in Technolgy Awards», που επέλεξε την 25χρονη Ελληνίδα Ελένη Αντωνιάδου. «Αν δεν κυνηγήσεις τα όνειρά σου, δεν θα τα πιάσεις ποτέ» λέει συγκινημένη στην «Κ» μέσω skype, σε ένα κενό μεταξύ των διαλέξεών της στο πανεπιστήμιο του Illinois. «Ηταν πολύ μεγάλη έκπληξη για μένα η διάκριση αυτή». H εν λόγω διάκριση, που γίνεται σε ετήσια βάση στη Μ. Βρετανία, απονέμεται κατ’ εξοχήν σε γυναίκες Βρετανίδες επιστήμονες μεγαλύτερης ηλικίας. Δεν είναι, ωστόσο, η πρώτη φορά που το χαμογελαστό κορίτσι από τη Θεσσαλονίκη διαψεύδει όλα τα προγνωστικά. «Πριν από μερικά χρόνια, όταν έκανα λόγο για τη δημιουργία τεχνητών ιστών και νευρώνων, όλοι με κοιτούσαν με γουρλωμένα μάτια» θυμάται «τα θεωρούσαν σενάρια επιστημονικής φαντασίας». Η Ελένη ξεκίνησε τις σπουδές στην Ελλάδα στο νεοσύστατο τότε τμήμα «Πληροφορική με Εφαρμογές στη Βιοϊατρική» στο πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας, στη Λαμία. «Ολοι με προέτρεπαν να στοχεύσω σε μια παραδοσιακή σχολή». Η Ελένη, όμως, έχοντας και την υποστήριξη του πατέρα της, έκλεισε τα αυτιά της στις σειρήνες και προχώρησε στον στόχο της, μια που «από παιδί με μάγευε η Ιατρική και η Πληροφορική». Το 2008 φεύγει για μεταπτυχιακές σπουδές στη Μ. Βρετανία και έκτοτε ξεκινάει για την Ελένη η «απογείωση». «Το 2009 είχα την τιμή να με διαλέξει για να εργαστώ στην ερευνητική του ομάδα ένας από τους καλύτερους επιστήμονες της σύγχρονης Ιατρικής, ο καθ. Alexander Seifalian» διηγείται η 25χρονη επιστήμων. «Μαζί με τη συμφοιτήτριά μου, Claire Crowley, δημιουργήσαμε μια τεχνητή τραχεία και το επιχειρηματικό σχέδιο, ώστε αυτό το ερευνητικό-πειραματικό μοντέλο να μετατραπεί σε κλινικό προϊόν». Η μελέτη αυτή κέρδισε το 1ο βραβείο στο University College London. Κάπου αλλού στην Αγγλία ένας 36χρονος καρκινοπαθής τελικού σταδίου μαθαίνει για το πόνημα των δύο φοιτητριών, που αποτελούσε κυριολεκτικά την τελευταία του ελπίδα. «Επικοινώνησε μαζί μας και ζήτησε να προχωρήσουμε σε μεταμόσχευση της τεχνητής τραχείας» περιγράφει η Ελένη. «Ημασταν πολύ επιφυλακτικές, καθώς δεν είχε προηγηθεί ακόμα δοκιμή in vivo». Ωστόσο, ο ασθενής ήταν διατεθειμένος να ρισκάρει. Και καθώς η τύχη αγαπά τους τολμηρούς, η επέμβαση έγινε λίγους μήνες μετά και ο ασθενής σώθηκε. «Πολλές φορές μας εκφράζει την ευγνωμοσύνη του, τα συναισθήματα όμως είναι αμοιβαία, γιατί και εμένα έκτοτε η ζωή μου άλλαξε». Με τη δημοσιοποίηση στον ακαδημαϊκό κόσμο της εν λόγω επιτυχίας, πρώτης στα ιατρικά χρονικά, αλλά και την ίδρυση της εταιρείας Transplants Without Donors LLC (Μεταμοσχεύσεις χωρίς δότες) που θα παράγει τεχνητά όργανα ως εναλλακτική μεταμοσχευτική μέθοδο, πολλαπλασιάζονται οι επαγγελματικές προτάσεις στην Ελένη, η οποία υπέκυψε στη γοητεία των ΗΠΑ, όπου εκπονεί τη διατριβή της στο πανεπιστήμιο του Ιllinois έχοντας εννέα υποτροφίες! «Είμαι η μοναδική γυναίκα στο τμήμα μου και η μοναδική Ευρωπαία» επισημαίνει σκιαγραφώντας τη νέα της ζωή. «Ο ανταγωνισμός είναι έντονος, ενώ κατέβαλα επιπλέον προσπάθεια για να με αποδεχτούν και ως Ελληνίδα». Παράλληλα, η NASA επέλεξε την Ελένη το 2012 μεταξύ 1.200 φοιτητών για να φοιτήσει στη NASA Academy. Σήμερα, εργάζεται στον «Τομέα Βιοεπιστημών, Νανοτεχνολογίας και Εξερεύνησης του πλανήτη Αρη» στη Σίλικον Βάλεϊ. «Μελετάμε τις αλλαγές στο νευρικό σύστημα των αστροναυτών, που ο προσανατολισμός και η ισορροπία τους επηρεάζεται από την αλλαγή στην ατμοσφαιρική πίεση» εξηγεί η Ελληνίδα επιστήμων. «Επίσης, έχουμε διαπιστώσει ότι μπορούμε να δημιουργούμε ταχύτερα ιστούς στο Διάστημα χάρη στην έλλειψη ατμοσφαιρικής πίεσης, κάτι που μπορεί να επιφέρει μια πραγματική επανάσταση στον κλάδο». Μπορεί η Ελένη να εργάζεται στο πρόγραμμα εξερεύνησης του Αρη, το επίκεντρο του ενδιαφέροντός της, όμως, είναι ο άνθρωπος και μέλημά της η επούλωση του ανθρώπινου πόνου. «Στην εταιρεία, που έχει παράρτημα και στη Μ. Βρετανία και στις ΗΠΑ, συνυπάρχουμε μηχανικοί και επιστήμονες και έχουμε ήδη κατορθώσει να δημιουργήσουμε αρτηρίες, δέρμα, νεύρα, τραχείες, αυτιά και μύτη» διευκρινίζει. «Απευθυνόμαστε είτε σε καρκινοπαθείς είτε σε άτομα που έχουν υποστεί κάποιο ατύχημα». Η νεαρή γυναίκα, που καλείται καθημερινά ανά τρεις ώρες να ελέγχει την πορεία των πειραμάτων της, -μένει ακριβώς απέναντι και έχει προσαρμόσει το βιολογικό της ρολόι- ομολογεί ότι είναι αδύνατον να έχει μια προσωπική ζωή, έτσι όπως την ορίζουμε εμείς. Η ζωή της, όμως, έχει όραμα. «Εχω γίνει μάρτυρας απαγωγών με σκοπό την αφαίρεση δέρματος από μικρά παιδιά στο Περού. Τέτοιες στιγμές πεισμώνω ακόμα περισσότερο για να συνεχίσω την έρευνά μου, με κάθε κόστος». http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_28/03/2013_490350 Το πλουτώνιο δεν θα μας λείψει. Οι ΗΠΑ ξαναρχίζουν για τις ανάγκες της ΝΑΣΑ την παραγωγή πλουτωνίου-238, που είχε διακοπεί πριν από 25 χρόνια. Το ισότοπο αυτό χρησιμοποιείται στους θερμοσυσσωρευτές των διαστημικών συσκευών σε πολύ μεγάλες αποστάσεις από τον Ήλιο, όπου οι ηλιακοί συσσωρευτές λειτουργούν ανεπαρκώς. Τώρα τα σχέδια της ΝΑΣΑ θα αποκτήσουν πιο σαφή περιγραφή, εκτιμούν οι ειδικοί, οι οποίοι είναι επίσης πεπεισμένοι ότι δεν θα υπάρξει έλλειψη πλουτωνίου ούτε για τις ανάγκες της ρωσικής εξερεύνησης του Διαστήματος. Το πλουτώνιο-238 συσσωρεύεται ως υποπροϊόν της απόκτησης σχάσιμων υλικών για πυρηνικά όπλα, καθώς και κατά την επεξεργασία των πυρηνικών καυσίμων από τα πυρηνικά εργοστάσια. Το 1988 τα προγράμματα αυτά στις ΗΠΑ διακόπηκαν και οι Αμερικανοί αγόραζαν πλουτώνιο από τη Ρωσία. Τώρα μεταβάλλεται η αντιμετώπιση της επεξεργασίας του υλικού, εξηγεί ο πυρηνικός επιστήμονας Nικολάι Κουχάρκιν: Κατανοούν ότι σε κάθε περίπτωση χρειάζεται να το επεξεργαστούν, ώστε να κλείσει ο κύκλος του πυρηνικού καυσίμου. Ήδη έχουν ξεκινήσει οι δραστηριότητες στο πλαίσιο της άρσης αυτής της απαγόρευσης. Ένας από τους λόγους της αναθεώρησης της «πολιτικής πλουτωνίου» στις ΗΠΑ ήταν το γεγονός ότι τα ρωσικά αποθέματα δεν είναι ανεξάντλητα. Πριν από 3 χρόνια η Ρωσία σταμάτησε να προμηθεύει με το ισότοπο τους Αμερικανούς. Όμως η εκτόξευση μη επανδρωμένων συσκευών με πλουτώνιο παραμένει στα σχέδια της NASA. Για το 2020 έχει προγραμματιστεί η ρωσική αποστολή στη γειτονιά του Δία με προσεδάφιση στο δορυφόρο του Γανυμήδη. Χωρίς το ισότοπο δεν μπορεί να γίνει η αποστολή. Πώς θα αντιμετωπιστεί η κατάσταση; Εξηγεί ο ειδικός Βίκτορ Σινιάφσκι: Λειτουργούν πολλά πυρηνικά εργοστάσια. Κατά τη λειτουργία τους σχηματίζεται ένας μεγάλος αριθμός διαφόρων ισοτόπων, συμπεριλαμβανομένου του πλουτωνίου-238. Σκοπός είναι να αποχωριστεί αυτό το στοιχείο από το χρησιμοποιημένο καύσιμο, καθώς είναι ιδιαίτερα δραστικό. Πρόκειται δηλαδή για μια επικίνδυνη και δαπανηρή παραγωγή. Το χρησιμοποιημένο καύσιμο, ως ένα είδος κοιτάσματος για το ισότοπο, είναι αρκετό. Δεν διακρίνω κάποια έλλειψη του υλικού αυτού για τις γεννήτριες ραδιοϊσοτόπων στο μέλλον. Το μόνο που χρειάζεται είναι να οργανωθεί η πιο ολοκληρωμένη παραγωγή του. Όταν η Ρωσία χρειαστεί το ισότοπο για έναν συγκεκριμένο δορυφόρο ισότοπο, τότε αναμφίβολα ότι η απαραίτητη ποσότητά του θα παραχθεί. Με ποιο τρόπο δεν είναι τόσο σημαντικό. Σε κάθε περίπτωση οι ρυθμοί των διαστημικών ερευνών δεν θα μειωθούν λόγω της έλλειψης του πλουτωνίου, λένε οι ειδικοί. Επίσης προσβλέπουν στην κατασκευή πιο τελειοποιημένων πηγών τροφοδότησης των δορυφόρων, οι οποίοι θα χρειάζονται λιγότερο ισότοπο. Το πρωτότυπο του θερμοσυσσωρευτή, που βασίζεται στο φαινόμενο του Στίρλινγκ (Advanced Stirling Radioisotope Generator), έχει ήδη κατασκευαστεί. Ο συντελεστής της αποδοτικότητάς του είναι 4 φορές ανώτερος εκείνου των συμβατικών θερμοσυσσωρευτών, που έχουν τοποθετηθεί στην άκατο επιφανείας του Άρη Curiosity και το σκάφος Cassini, που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο. http://greek.ruvr.ru/2013_03_25/108902319/ Το διαστημικό μεταγωγικό Dragon προσεδαφίστηκε στον Ειρηνικό ωκεανό. Το ιδιωτικό διαστημόπλοιο Dragon πραγματοποίησε προσεδάφιση στον Ειρηνικό ωκεανό, σε απόσταση 400 χλμ. από τις ακτές της Καλιφόρνια (ΗΠΑ). Αφού ολοκλήρωσε επιτυχώς το τρίτο ταξίδι του στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, η κάψουλα κατάβασης Dragon μετέφερε στη Γη σχεδόν ενάμιση τόνο φορτίο – πειραματικά δείγματα, πλήρως χρησιμοποιημένος εξοπλισμός και διάφορες συσκευές. Πρόκειται για την τρίτη πτήση του Dragon στο ΔΔΣ και τη δεύτερη στο πλαίσιο του συμβολαίου μεταξύ της ΝΑΣΑ και της Space-X για τη μεταφορά φορτίων στο Σταθμό. Η πρώτη αποστολή, η οποία ήταν επιδεικτική, εκτελέστηκε πέρυσι τον Μαϊο και η πρώτη εμπορική πτήση – τον Οκτώβριο του ιδιου έτους. http://greek.ruvr.ru/2013_03_26/109080384/ Εκτόξευση του πυραύλου-φορέα Proton-M από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ. Ο πύραυλος-φορέας Proton-M με το μεξικανικό δορυφόρο τηλεπικοινωνίας SatMex-8 εκτοξεύθηκε από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ. Ο εκπρόσωπος της Ρωσικής Υπηρεσίας Διαστήματος ανακοίνωσε ότι η εκτόξευση πραγματοποιήθηκε την καθορισμένη ώρα - στις 23,06 ώρα Μόσχας. Η διαστημική συσκευή SatMex-8, που ζυγίζει 5,6 τόνους, προορίζεται για την παροχή υπηρεσιών ψηφιακής τηλεόρασης, τηλεφωνίας και ευρυζωνικής πρόσβασης στο Διαδίκτυο στο δυτικό ημισφαίριο. http://greek.ruvr.ru/2013_03_27/109094148/ Η Ρωσία σκέπτεται να κατασκευάσει δικό της διαστημικό σταθμό. Η Ρωσία ίσως στο μέλλον χρησιμοποιήσει τα ρωσικά "διαμερίσματα" του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού για να κατασκευάσει τον δικό της τροχιακό εργαστήριο όπως ανέφερε υψηλόβαθμο στέλεχος της ρωσικής αεροδιαστημικής βιομηχανίας. Τα νεα ρωσικά "διαμερίσματα" του ISS, 4 στον αριθμό (ενα πολαπλών ρόλων (MLM), ενα σε ρόλο συνδέσμου και δυο επιστημονικά εργαστήρια), θα έχουν εκτοξευθεί μέχρι το 2020, όταν και θα πλησιάζει και η λήξη της διάρκειας ζωής του υπάρχοντος Διεθνούς Σταθμού. Τότε, αν παραστεί η αναγκη, μπορεί να αποσυγκοληθούν τα υπάρχοντα ρωσικά "διαμερίσματα" και μαζί με τα 4 νεα να δημιουργηθούν οι βάσεις για την δημιουργία ενος ρωσικού διαστημικού σταθμού νεας γενιάς, είπε ο Alexander Derechin, βοηθός του Αρχισχεδιαστή της RKK Energia σε ενα επιστημονικό φόρουμ στη Μόσχα. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B7-%CF%81%CF%89%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CE%BA%CE%AD%CF%80%CF%84%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%BD%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%B5%CF%85%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9-%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%BC%CF%8C Σοβιετικό σκάφανδρο αγοράστηκε για περισσότερο από 100000 ευρώ. Το σκάφανδρο της σοβιετικής εποχής τύπου Orlan-D, που χρησιμοποιήθηκε στη δεκαετία του 1980, πουλήθηκε σε δημοπρασία στο Παρίσι για 112484 ευρώ, και αποκτήθηκε μέσω του διαδικτύου από ευρωπαίο συλλέκτη. Το όνομα του κοσμοναύτη, που χρησιμοποιούσε το σκάφανδρο, είναι άγνωστο. Μεταξύ άλλων αντικειμένων προς πώληση – ένα ρολόι, που χρησιμοποιήθηκε στα διαστημικά σκάφη Soyuz, η τιμή του οποίου ήταν 2300 ευρώ. Το κλειδί, που εκκινούσε την αντίστροφη μέτρηση μέχρι την προσεδάφιση της κάψουλας με τους κοσμοναύτες στη Γη, πουλήθηκε για 1600 ευρώ. http://greek.ruvr.ru/2013_03_27/109172205/

Η εκπληκτική... ασημαντότητα της Γης (video) Κρόνος, Δίας, Άρης και άλλοι γνωστοί πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος συγκρίνονται σε μέγεθος με τη Γη και τον Ήλιο, σε μια εντυπωσιακή αναμέτρηση που προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Γιατί αν νομίζετε ότι η Γη μας είναι μεγάλη μάλλον πρέπει να αναθεωρήσετε και να σκεφτείτε ότι είμαστε εντέλει πολύ μικροί μέσα στο Σύμπαν! Και το βίντεο που ακολουθεί καταδεικνύει αυτή μας την… εκπληκτική ασημαντότητα μεγέθους! http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B7-%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%BB%CE%B7%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CF%84%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%B7%CF%82-video

Μια νέα εποχή παρατήρησης του Διαστήματος εγκαινιάζεται με την επίσημη έναρξη λειτουργίας του ισχυρότερου επίγειου τηλεσκοπίου στην έρημο Ατακάμα της Χιλής. Πριν από λίγες ημέρες έγιναν τα επίσημα εγκαίνια του διαστημικού τηλεσκοπίου ALMA που βρίσκεται στην έρημο Ατακάμα, στη Χιλή. Πρόκειται για το ισχυρότερο επίγειο τηλεσκόπιο στον κόσμο, η λειτουργία του οποίου αναμένεται να ανοίξει νέους ορίζοντες στη διαστημική εξερεύνηση. Ας δούμε το προφίλ του νέου υπερ-τηλεσκοπίου, καθώς και τι λέει στο «Βήμα» ο μοναδικός έλληνας αστρονόμος που εργάζεται εκεί. Το ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) είναι ένα «πάρκο» ραδιοτηλεσκοπίων, μια συστοιχία που αποτελείται από 66 μεγάλα ραδιοτηλεσκόπια. Το νέο αστεροσκοπείο αποτελεί προϊόν συνεργασίας της Ευρώπης, των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας. Βρίσκεται στην περιοχή Chajnantor στην έρημο Ατακάμα, που είναι η πιο ξηρή και άνυδρη περιοχή του πλανήτη και άρα ιδανική για διαστημικές παρατηρήσεις, αφού ο ουρανός είναι πάντα καθαρός από νεφώσεις και άλλα φυσικά εμπόδια. Τα τηλεσκόπια τοποθετήθηκαν σε ένα σημείο της περιοχής Chajnantor που βρίσκεται σε ύψος 5.000 μέτρων. Πρόκειται για το μεγαλύτερο υψόμετρο στο οποίο υπάρχει εγκατάσταση διαστημικής παρατήρησης πάνω στη Γη. Καθένα από τα ραδιοτηλεσκόπια διαθέτει μια κεραία με διάμετρο 12 μέτρων και ζυγίζει 100 τόνους. Το πρώτο τηλεσκόπιο τοποθετήθηκε το 2009 και το τελευταίο είναι προγραμματισμένο να τοποθετηθεί στα τέλη του 2013. Τα επίσημα εγκαίνια του ALMA έγιναν στις 13 Μαρτίου, αλλά το τηλεσκόπιο λειτουργεί από το 2011. Παρ' ότι δεν βρίσκεται ακόμη σε πλήρη ισχύ, έχει ήδη παρουσιάσει σημαντικά αποτελέσματα. Χαρακτηριστικό είναι ότι προτού καν ολοκληρωθεί η λειτουργία του τα στελέχη του ALMA έχουν δεχθεί περισσότερες από 1.000 αιτήσεις από επιστημονικές ομάδες για έρευνες και παρατηρήσεις. Οι δυνατότητες. Το ALMA βλέπει το Σύμπαν σε μια περιοχή του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος που βρίσκεται ανάμεσα στα μικροκύματα και στην υπέρυθρη ακτινοβολία. Το αόρατο αυτό φως εκπέμπεται από κοσμικά νέφη και άλλα σώματα εξαιρετικά χαμηλής θερμοκρασίας - περίπου 10 με 50 βαθμούς Κελσίου πάνω από το απόλυτο μηδέν στους -273,15 βαθμούς. Το ALMA θα μπορέσει έτσι να μελετήσει τα ψυχρά και σκοτεινά νέφη αερίου από τα οποία σχηματίζονται νέα άστρα. Το μεγάλο πλεονέκτημα του ALMA είναι ότι μπορεί όχι μόνο να κάνει παρατηρήσεις στα βάθη του Σύμπαντος σε απόσταση πολλών δισεκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς, αλλά και να παράγει εικόνες πολλαπλάσιας ευκρίνειας από εκείνες όχι μόνο των επίγειων αλλά και των διαστημικών τηλεσκοπίων. Με την τοποθέτηση και του 66ου τηλεσκοπίου του, το ALMA θα μπορεί να παράγει εικόνες με ποιότητα δέκα φορές υψηλότερη από εκείνη του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Ταυτόχρονα, με τη χρήση του ALMA οι ερευνητές θα κερδίζουν πολύτιμο χρόνο, αφού με τη βοήθειά του θα μπορούν να ολοκληρώνουν μέσα σε διάστημα λίγων λεπτών παρατηρήσεις που με άλλα όργανα θα χρειάζονταν πολλές ώρες για να το επιτύχουν. Ετσι, το ALMA αναμένεται να συμβάλει αποφασιστικά στην προσπάθεια να σχηματίσουμε μια πιο καθαρή εικόνα για τη δημιουργία και την εξέλιξη του Σύμπαντος. Επικοινωνήσαμε με τον έλληνα αστρονόμο Θεόδωρο Νάκο που εργάζεται στο ALMA τα τελευταία δύο χρόνια και μας μίλησε για όσα περιμένουμε από αυτό. Σε ποια φάση βρίσκεται αυτή τη στιγμή η εγκατάσταση; «Αυτή τη στιγμή στο συμβολόμετρο συμμετέχουν 57 κεραίες. Η φάση κατασκευής του αστεροσκοπείου θα ολοκληρωθεί σε περίπου έξι μήνες από τώρα, όταν και οι 66 κεραίες θα έχουν συμπεριληφθεί στο συμβολόμετρο. Αν και τα εγκαίνια έγιναν πριν από λίγες ημέρες, εν τούτοις το τηλεσκόπιο έχει ξεκινήσει να λειτουργεί πριν από δύο χρόνια». Ποια είναι τα πρώτα συμπεράσματα από τη λειτουργία του; «Οι επιστημονικές παρατηρήσεις του ALMA ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 2011, όταν το συμβολόμετρο αποτελούνταν από περίπου 16 - 20 κεραίες. Με περίπου 1/4 - 1/3 του συνολικού αριθμού κεραιών, τα επιστημονικά αποτελέσματα του ALMA ξεπέρασαν οποιοδήποτε άλλο αστεροσκοπείο που παρατηρεί σε παρόμοιες συχνότητες. Για παρατηρήσεις που προηγουμένως χρειάζονταν ώρες για να πραγματοποιηθούν, 10 - 15 λεπτά με τις κεραίες του ALMA είναι αρκετά για να δώσουν αποτελέσματα καλύτερης ποιότητας, όχι μόνο από άποψη ευαισθησίας αλλά και από άποψη διακριτικής ικανότητας! Είναι λοιπόν προφανές ότι με την πλήρη ισχύ του (66 κεραίες) τα επιστημονικά αποτελέσματα θα προκαλέσουν μια πραγματική επανάσταση στην επιστημονική γνώση μας στις συγκεκριμένες συχνότητες». Τι θα αναζητεί το ALMA στο Διάστημα; «Οι επιστημονικές παρατηρήσεις που πραγματοποιούνται καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος, από τη δημιουργία πλανητών και τη βαθύτερη κατανόηση της αστρικής εξέλιξης ως την ανίχνευση των πρώτων γαλαξιών στα πιο απομακρυσμένα σημεία του Σύμπαντος. Οι συχνότητες στις οποίες παρατηρεί το ALMA επιτρέπουν τη μελέτη φυσικών φαινομένων που παράγουν ενέργεια περίπου 1/1.000 (ένα χιλιοστό) της ενέργειας που αντιστοιχεί στο ορατό μέρος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Αυτό σημαίνει ότι χάρη στις παρατηρήσεις με τις κεραίες του ALMA θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς εκπομπής ενέργειας πολύ ψυχρών αντικειμένων, αλλά και την εκπομπή που προέρχεται από ουράνια σώματα τα οποία περιέχουν συγκεντρώσεις σκόνης και αερίων σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες - ενέργεια που δεν μπορεί να ανιχνευθεί με οπτικά τηλεσκόπια. Μέχρι στιγμής έχουν δημοσιευθεί περίπου 30 επιστημονικές δημοσιεύσεις βασισμένες σε δεδομένα που έχουν συλλεγεί με το ALMA». Σε ποιον τομέα του αστεροσκοπείου εργάζεστε; «Είμαι ένας από τους αστρονόμους που "τεστάρουν" τις κεραίες, στις 3.000 μέτρα, για να ελέγξουμε αν κάθε κεραία πληροί τις προδιαγραφές (φόρμα της παραβολοειδούς επιφανείας, ακρίβεια στόχευσης, ανταπόκριση όσον αφορά την κίνηση της κεραίας σε σχέση με τις επιθυμητές συντεταγμένες, λειτουργία των ηλεκτρονικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένων των διαφόρων δεκτών κ.λπ.), προτού η κάθε κεραία μεταφερθεί στις 5.000 μέτρα, για να συμπεριληφθεί στο συμβολόμετρο. Ελπίζω ωστόσο στο μέλλον να μπορέσω να συμμετάσχω σε επιστημονικά προγράμματα σχετικά με τη μελέτη ενεργών πυρήνων γαλαξιών και quasars, συμπεριλαμβανομένων βαρυτικών φακών». Αν σας δοθεί η δυνατότητα να πραγματοποιήσετε μια δική σας έρευνα με το ALMA, ποια θα είναι αυτή; «Αν έχω αυτή τη δυνατότητα, θα επιθυμούσα να παρατηρήσω την περιοχή του ουρανού που αντιστοιχεί στο υπερ-βαθύ πεδίο που έχει παρατηρηθεί με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble (Hubble Ultra Deep Field, HUDF). Αυτό το πεδίο περιέχει περίπου 10.000 γαλαξίες, και οι πιο απόμακροι από αυτούς δημιουργήθηκαν όταν η ηλικία του Σύμπαντος ήταν μεταξύ 400 και 800 εκατομμυρίων χρόνων. Παρατηρήσεις στις συχνότητες του ALMA θα μας επιτρέψουν να αποκτήσουμε μια συμπληρωματική εικόνα του Σύμπαντος όταν ήταν σε βρεφική ηλικία, ώστε να βελτιώσουμε τις προσομοιώσεις που προσπαθούν να αναπαραγάγουν την εξελικτική πορεία του Σύμπαντος από τη δημιουργία του ως τώρα. Τέτοια δεδομένα δεν ήταν εφικτό να ληφθούν ως τώρα, λόγω της έλλειψης διακριτικής ικανότητας των υπαρχόντων τηλεσκοπίων, αλλά και του υπερβολικά μεγάλου αριθμού ωρών παρατήρησης που θα απαιτούνταν». Ποιος είναι Ο κ. Θεόδωρος Νάκος είναι απόφοιτος του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ και διδάκτωρ Αστρονομίας του Πανεπιστημίου της Λιέγης (Βέλγιο), ενώ μέρος του διδακτορικού του το πραγματοποίησε στο Ευρωπαϊκό Αστεροσκοπείο του Νοτίου Ημισφαιρίου (ESO), στη Χιλή. Για πέντε χρόνια εργάστηκε για το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, ως μέλος της ομάδας ελέγχου και βαθμονόμησης ενός από τα επιστημονικά όργανα του τηλεσκοπίου. Εργάζεται στο αστεροσκοπείο ALMA από τον Σεπτέμβριο του 2011. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=503993 Επίσης: http://physicsgg.me/2013/03/14/%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF-alma-%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%B5%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BF-%CF%81%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%BA%CF%8C%CF%80/

Ο μετεωρίτης του Τσελιάμπινσκ προκάλεσε “θύελλες” στην ιονόσφαιρα. «Η έκρηξη του μετεωρίτη κοντά στο Τσελιάμπινσκ προκάλεσε μεγάλες αναταραχές στην ιονόσφαιρα της Γης, οι οποίες επηρέασαν σχεδόν όλη της ιονόσφαιρα του Πλανήτη» δήλωσε στο πρακτορείο «RIA Novosti», ο συνεργάτης του Ινστιτούτου μετρήσεων της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Γκίβι Γκιβισβίλι. Σύμφωνα με τον επιστήμονα, οι αλλαγές στην πυκνότητα των ηλεκτρονίων στη ζώνη F2 της ιονόσφαιρας (250 χλμ.πάνω από τη Γη) καταγράφηκαν 5,5 ώρες μετά την έκρηξη του μετεωρίτη από τον σταθμό του Αικατερινμπούργκ, μετά από 6 ώρες από το Ροστόφ Ντον και μετά από 7 ώρες από τη Μόσχα. «Η πυκνότητα των ηλεκτρονίων μειώθηκε για 2,7 φορές, και το υψηλότερο όριο της ζώνης F2 χαμήλωσε από τα 270 χλμ.έως τα 220 χλμ. Άλλες φορές παρατηρούσαμε την επίδραση των μετεωριτών στην ιονόσφαιρα, η οποία γινόταν συνήθως σε ύψος μέχρι 100 χλμ. Αυτό το περιστατικό αποδεικνύει, ότι όλη η ιονόσφαιρα μπορεί να επηρεαστεί, ακόμα και σε ύψος 250 χλμ. Τώρα θα προσπαθήσουμε να καταλάβουμε, τί προκάλεσε αυτές τις αλλαγές» κατέληξε ο κ. Γκιβισβίλι. http://rbth.gr/news/2013/03/24/o_meteoriti_toy_tseliampinsk_prokalese_thyelle_stin_ionosfaira_21051.html

Ο Μεντβέντεφ παρέτεινε τη συμφωνία για το Διάστημα μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ Ο πρωθυπουργός της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ υπέγραψε διάταγμα για την παράταση της συμφωνίας μεταξύ της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών σχετικά με τη συνεργασία στην εξερεύνηση και χρήση του διαστήματος έως το 2020. Η συμφωνία τέθηκε σε ισχύ το 1992 και έχει ήδη παραταθεί τρεις φορές.Νωρίτερα το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών είχε λάβει νότα της αμερικανικής πλευράς για την επέκταση της συμφωνίας έως το 2020. Η παράταση θα συμβάλει στην αποτελεσματική εφαρμογή των κοινών ρωσο-αμερικανικών διαστημικών προγραμμάτων, όπως η εξερεύνηση της Σελήνης και του Άρη, πιστεύουν στη Μόσχα. http://greek.ruvr.ru/2013_03_23/108757237/ Η τροχιά του ΔΔΣ ανυψώθηκε κατά δύο χιλιόμετρα. Το Κέντρο Ελέγχου Αποστολών Διαστήματος διόρθωσε την τροχιά του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ΔΔΣ). Ως αποτέλεσμα των ελιγμών έγινε δυνατό η τροχιά του σταθμού να ανυψωθεί περισσότερο από 2 χιλιόμετρα. Ο ελιγμός πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια των κινητήρων του φορτηγού διαστημόπλοιου Progress M-17M. Η αλλαγή της τροχιάς ήταν αναγκαία για να διασφαλιστούν οι συνθήκες για το σχέδιο ταχείας πρόσδεσης στις 29 Μαρτίου του διαστημοπλοίου Soyuz TMA-08M με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. http://greek.ruvr.ru/2013_03_21/108564432/ Το Dragon επιστρέφει στη Γη. Το αμερικανικό φορτηγό διαστημόπλοιο Dragon SpaceX επιστρέφει σήμερα στη Γη. Η μη επανδρωμένη κάψουλα θα αποσυνδεθεί από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και ύστερα από μερικές ώρες αυτοτελούς πτήσης θα προθαλασσωθεί στον Ειρηνικό Ωκεανό στα ανοικτά της ακτής της Καλιφόρνιας στις 12:34 τοπική ώρα. Το διαστημόπλοιο θα μεταφέρει από τον Σταθμό τα αποτελέσματα των πειραμάτων, τα άχρηστα τεμάχια και σκουπίδια Η επιστροφή της διαστημικής συσκευής είχε προγραμματιστεί στην αρχή για τη Δευτέρα, αλλά λόγω των κακών καιρικών συνθηκών στην περιοχή της προσθαλάσσωσης αναβλήθηκε για μια μέρα. http://greek.ruvr.ru/2013_03_26/108998559/ Σαράντα χρόνια μετά, χαμένοι κινητήρες των Apollo επιστρέφουν στη Φλόριντα. Αποστολή ανέλκυσης που χρηματοδότησε ο ιδρυτής της Amazon Τζεφ Μπέζος μετέφερε στη Φλόριντα δύο κινητήρες των ιστορικών αποστολών Apollo στη Σελήνη, οι οποίοι είχαν πέσει στον ωκεανό κατά την εκτόξευση πριν από περισσότερο από 40 χρόνια. «Πρόκειται για ιστορική ανακάλυψη και θέλω να συγχαρώ την ομάδα [του Μπέζος] για την αποφασιστικότητα και την επιμονή τους στην ανάκτηση αυτών των σημαντικών κειμηλίων της πρώτης μας προσπάθειας να στείλουμε ανθρώπους πέρα από την τροχιά της Γης» δήλωσε ο διοικητής της NASA Τσαρλς Μπόλντεν. Τα δύο μεταλλικά αντικείμενα, παραμορφωμένα από την πτώση τους στον ωκεανό, είναι τμήματα των κινητήρων F1 που τροφοδοτούσαν το πρώτο στάδιο του θηριώδους πυραύλου Saturn V. Ο πύραυλος χρησιμοποιήθηκε σε επτά επανδρωμένες αποστολές της NASA στη Σελήνη το διάστημα 1969-1972, από τις οποίες οι έξι μετέφεραν αστροναύτες στη Σελήνη. Μετά την εξάντληση των καυσίμων του πρώτου σταδίου, οι κινητήρες απορρίπτονταν από τον πύραυλο και έπεφταν στον Ατλαντικό περίπου 60 χιλιόμετρα από τις ακτές του Ακρωτηρίου Κανάβεραλ στη Φλόριντα. Το ερευνητικό πλοίο Seabed Worker που χρηματοδότησε ο Μπέζος εντόπισε τα ερείπια των F1 σε βάθος 4.270 μέτρων και τα ανέλκυσε με τη βοήθεια ρομποτικών υποβρυχίων. Το πρόβλημα είναι ότι οι αναγνωριστικοί αριθμοί των κινητήρων έχουν χαθεί λόγω της διάβρωσης, οπότε παραμένει άγνωστο από ποιες αποστολές προέρχονται. Σύμφωνα όμως με τον Μπέζος, οι αριθμοί υπάρχει ελπίδα να αποκαλυφθούν κατά τις εργασίες συντήρησης. Παρόλο που ανελκύστηκαν από ιδιώτες, οι κινητήρες παραμένουν και σήμερα στην κατοχή της NASA. Η υπηρεσία και ο Μπέζος είχαν νωρίτερα προτείνει να εκτεθούν στο Μουσείο Αέρος και Διαστήματος του ιδρύματος Smithsonian στην Ουάσινγκτον και στο Μουσείο Πτήσης του Σιάτλ. Ο Μπέζος είναι ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Blue Origin, μιας σχετικά μικρής εταιρείας που αναπτύσσει σκάφη χαμηλού κόστους για επανδρωμένες και μη επανδρωμένες πτήσεις στο Διάστημα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231240699 Με άρωμα… Όσκαρ τα πρώτα βραβεία Θεμελιώδους Φυσικής. Στις 20 Μαρτίου απονεμήθηκαν στη Γενεύη τα πρώτα βραβεία Θεμελιώδους Φυσικής, http://www.fundamentalphysicsprize.org/news/news4 σε μια λαμπρή τελετή που παρουσίασε ο βραβευμένος με Όσκαρ ηθοποιός Μόργκαν Φρίμαν. Τα βραβεία θεσπίστηκαν πέρυσι το καλοκαίρι από το Ρώσο επιχειρηματία του διαδικτύου και πρώην θεωρητικό φυσικό Γιούρι Μίλνερ. Πέρα από την παρουσίαση από το Μόργκαν Φρίμαν, ο Μίλνερ θέλησε να δώσει κι άλλη αίγλη στην τελετή προσκαλώντας το διάσημο πιανίστα Ντένις Ματσούεφ και την τραγουδίστρια Σάρα Μπράιτμαν για μουσικά ιντερλούδια. Οι αληθινοί σταρ της βραδιάς όμως ήταν οι εννέα νικητές του βραβείου αξίας τριών εκατομμυρίων δολαρίων, για το έργο τους πάνω στη σωματιδιακή φυσική, την κβαντική πληροφορική, τη θεωρία χορδών και τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. Ειδικό βραβείο απονεμήθηκε σε επτά φυσικούς από τις ομάδες ATLAS και CMS που συμμετείχαν στα πειράματα του CERN που οδήγησαν στην ανακάλυψη του μποζονίου Higgs. Ο διάσημος Βρετανός φυσικός Στήβεν Χώκινγκ τιμήθηκε επίσης με ειδικό βραβείο και έπαθλο τριών εκατομμυρίων δολαρίων για το σύνολο του έργου του κυρίως πάνω στις μαύρες τρύπες και την κβαντική βαρύτητα. Το μεγάλο βραβείο της βραδιάς απονεμήθηκε στο Ρώσο Αλεξάντερ Πολιακόφ του Πανεπιστημίου Πρίνστον για την πολύπλευρη συνεισφορά του στην κβαντική πεδιακή θεωρία και τη θεωρία χορδών τις τελευταίες δεκαετίες. Ο Πολιακόφ επιλέχθηκε μετά από μυστική ψηφοφορία μεταξύ των αποδεκτών του περσινού, μικρότερου βραβείου Frontiers, που επίσης διοργανώνεται από το Μίλνερ. Η ελπίδα της κοινότητας των φυσικών είναι ότι οι ιδέες του Πολιακόφ θα οδηγήσουν στο «ιερό δισκοπότηρο» της φυσικής, δηλαδή τη συνένωση των δύο μεγάλων θεωριών του 20ου αιώνα: της κβαντικής μηχανικής, που δεσπόζει στο υποατομικό βασίλειο, και τη θεωρία της σχετικότητας, που ασχολείται με την υφή του σύμπαντος σε κοσμική κλίμακα. Είναι πιθανό να μην υπάρξει πειραματική ή εμπειρική επιβεβαίωση, που σημαίνει ότι ο Πολιακόφ και άλλοι μεγάλοι θεωρητικοί δε θα ληφθούν ποτέ υπ’όψιν για ένα βραβείο Νόμπελ Φυσικής. Ωστόσο ο Μίλνερ πιστεύει πως αυτές οι προσπάθειες αξίζουν την ίδια αναγνώριση. Όπως δήλωσε και ο παρουσιαστής της βραδιάς Μόργκαν Φρίμαν, «ακόμα και αν οι θεωρίες τους δεν αποδειχθούν ποτέ, προωθούν σημαντικά την κατανόηση του κόσμου μας και ανοίγουν νέους ορίζοντες έρευνας». http://physicsgg.me/2013/03/23/%ce%bc%ce%b5-%ce%ac%cf%81%cf%89%ce%bc%ce%b1-%cf%8c%cf%83%ce%ba%ce%b1%cf%81-%cf%84%ce%b1-%cf%80%cf%81%cf%8e%cf%84%ce%b1-%ce%b2%cf%81%ce%b1%ce%b2%ce%b5%ce%af%ce%b1-%ce%b8%ce%b5%ce%bc%ce%b5%ce%bb/

Το Herschel φωτογράφισε άστρα-βρέφη. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Herschel εντόπισε και φωτογράφισε 15 άστρα στον γαλαξία μας τα οποία βρίσκονται σε βρεφική ηλικία. Τα συγκεκριμένα άστρα είναι σύμφωνα με τους ειδικούς τα νεαρότερα άστρα του Γαλαξία για τα οποία έχουμε στη διάθεση μας οπτικό υλικό. Με δεδομένο ότι οι εικόνες του Herschel είναι ιδιαίτερα λεπτομερείς η ανακάλυψη αναμένεται να βοηθήσει σημαντικά στην κατανόηση της γέννησης και εξέλιξης των άστρων. Η υπερευαίσθητη κάμερα υπερύθρων του Herschel εντόπισε τα 15 άστρα στο Μοριακό Νέφος του Ωρίωνα, ένα γιγάντιο νεφέλωμα που αποτελεί τόπο γέννησης νέων άστρων. Είναι μάλιστα το κοντινότερο στη Γη αστρικό μαιευτήριο. Στην ίδια περιοχή έχει εντοπίσει νεαρά άστρα και το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer όμως αυτά που εντόπισε το Herschel είναι νεότερα ενώ επίσης οι εικόνες που κατέγραψε είναι καλύτερες. Τα 15 άστρα βρίσκονται στο αρχικό στάδιο της ζωής τους, είναι ακόμη «πρωτοαστέρες». Πρόκειται για την αρχική φάση της γέννησης και εξέλιξης τους που διαρκεί περίπου 25 χιλιάδες έτη. Τα έντεκα από αυτά τα άστρα εκπέμπουν ερυθρό φως κάτι που σημαίνει ότι η ενέργεια τους είναι ακόμη ιδιαίτερα χαμηλή, χαρακτηριστικό των νεογέννητων άστρων. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος στον οποίο ανήκει το Herschel έδωσε στη δημοσιότητα μια εικόνα στην οποία έχει απομονωθεί ένα τμήμα του νεφελώματος όπου έχουν εντοπιστεί ορισμένα από τα νεογέννητα άστρα, τα οποία σημειώνονται μέσα σε κύκλο. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal». Δεξιά στην φωτογραφία είναι μια από τις εικόνες που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer από το Μοριακό Νέφος του Ωρίωνα. Με τους κύκλους σημειώνονται νεογέννητα άστρα τα οποία όμως όπως είναι εμφανές δεν είναι καθόλου ευδιάκριτα σε αντίθεση με την εικόνα στα αριστερά που είναι μια από εκείνες που κατέγραψε το Herschel και στην οποία τα νεογέννητα άστρα μέσα στους κύκλους διακρίνονται πολύ καθαρά. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=503672 Η πιο λαμπρή «ηχώ» στον Γαλαξία. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια σειρά εικόνων από ένα σπάνιο όσο και εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο που έλαβε χώρα πριν από 11 χρόνια στον γαλαξία μας και εξελίσσεται από τότε μέχρι και σήμερα. Το 2002 μια τρομερή έκρηξη σε ένα άστρο το μετέτρεψε για λίγο στο πιο φωτεινό άστρο του Γαλαξία ενώ η «ηχώ» της έκρηξης συνεχίζει ακόμη και σήμερα να κάνει αισθητή την παρουσία της. Ηταν 6 Ιανουαρίου του 2011 όταν ένας ερασιτέχνης αστρονόμος στην Αυστραλία εντόπισε μια έντονη λάμψη στον ουράνιο θόλο. Οπως διαπιστώθηκε, η λάμψη προερχόταν από Monτο άστρο V838 Monocerotis που βρίσκεται σε απόσταση 20 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Μονόκερου. Οι επιστήμονες έστρεψαν τα επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια στο άστρο και διαπίστωσαν ότι μια τρομερή έκρηξη το είχε μετατρέψει για λίγη ώρα στο πιο φωτεινό άστρο του Γαλαξία. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ειδικών η σύντομη λάμψη είχε φωτεινότητα ένα εκατομμύριο φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ηλιου. Το επίσης εντυπωσιακό αλλά και μυστηριώδες είναι ότι όσο απότομα και ξαφνικά άρχισε το V838 Monocerotis να λούζει με φως το Σύμπαν το ίδιο απότομα σταμάτησε να το κάνει. Το τι συνέβη στο V838 Monocerotis έντεκα χρόνια μετά εξακολουθεί να τυλίγεται από μυστήριο. Οι ειδικοί δεν έχουν ακόμη μπορέσει να εξακριβώσουν την αιτία της έκρηξης. Επίσης δεν έχουν ακόμη μπορέσει να δώσουν μια εξήγηση για το ότι η λάμψη αυτή διήρκεσε πολύ λίγο και δεν μειώθηκε σταδιακά αλλά το ίδιο απότομα όπως εμφανίστηκε εξαφανίστηκε. Εχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες για το μπορεί να προκάλεσε την έκρηξη. Η μια αναφέρει ότι το V838 Monocerotis είναι ένα άστρο που βρίσκεται στο τελικό στάδιο της ζωής του και σε αυτή τη φάση το ήλιον που του έχει απομείνει μπορεί να προκαλεί μεγάλες εκρήξεις. Αλλη θεωρία κάνει λόγο για κάποιο θερμοπυρηνικό γεγονός που συνέβη στο εσωτερικό του άστρου ενώ μια τρίτη πιο προωθημένη θεωρία πιθανολογεί ότι το V838 Monocerotis «κατάπιε» έναν πλανήτη και το άστρο έλαμψε καθώς... έτρωγε. Μάρτυρας του φαινομένου είναι τα γιγάντια δαχτυλίδια κοσμικής ύλης (σκόνης και αερίων) που δημιούργησε το ωστικό κύμα της τρομερής έκρηξης.. Οι ειδικοί κάνοντας μια πιο ποιητική αναφορά σε αυτά τα ονομάζουν «ηχώ του φωτός» του V838 Monocerotis. Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτά τα δαχτυλίδια διαστέλλονται συνεχώς. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια σειρά από εικόνες που καταγράφουν χρονολογικά τα δύο πρώτα χρόνια μετά την έκρηξη. Πρόκειται για εικόνες που ξεκίνησε να καταγράφει το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble από την περιοχή που έγινε η έκρηξη τέσσερις μήνες μετά την εκδήλωσή της. Σε αυτές τις εικόνες εμφανίζεται η «ηχώ του άστρου, δηλαδή τα εντυπωσιακά δαχτυλίδια ύλης και η διόγκωση αλλά και επέκτασή τους στο διαστρικό κενό. Στην εικόνα του 2004 οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τα δαχτυλίδια αυτά έχουν διάμετρο περίπου έξι έτη φωτός. Βίντεο: http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=503541

Ενας πλανήτης με δύο Ηλιους; Γάλλοι αστρονόμοι χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο VLT που βρίσκεται στη Χιλή κατέγραψαν μια άκρως ενδιαφέρουσα εικόνα. Σε ένα δυαδικό σύστημα εντόπισαν ένα μεγάλο σώμα να βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τα δύο άστρα του συστήματος. Οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη καταφέρει να διευκρινίσουν αν το σώμα αυτό είναι πλανήτης ή ένας καφέ νάνος. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι πρόκειται για πλανήτη θα είναι η πρώτη φορά που θα έχουμε στη διάθεσή μας μια απευθείας εικόνα ενός πλανήτη με δύο Ηλιους. Ερευνητές του Πανεπιστημίου Joseph Fourier στη Γκρενόμπλ χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο VLT παρατήρησαν το δυαδικό σύστημα 2M0103. Πρόκειται για ένα σύστημα όπου τα δύο άστρα βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση μεταξύ τους όπως τα δύο άστρα του Τατούιν. Εντόπισαν σε απόσταση 12.5 δισεκατομμυρίων από τα δύο άστρα ένα μεγάλο σώμα που κινείται γύρω από αυτά. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι το σώμα αυτό έχει μάζα 12-14 φορές μεγαλύτερη από του Δία. Πρόκειται για ένα σώμα το μέγεθος του οποίου κινείται στα όρια ανάμεσα σε ένα πλανήτη και ένα καφέ νάνο δηλαδή ένα «αποτυχημένο» άστρο. Το σώμα αυτό ονομάστηκε 2ΜASS0103(AB)b και οι ερευνητές προσπαθούν τώρα να βρουν στοιχεία για τη χημική του σύσταση ώστε να εξακριβωθεί η ταυτότητά του. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στο διαδικτυακό αρχείο επιστημονικών προδημοσιεύσεων «arxiv.org» Η φωτογραφία που κατάφεραν να τραβήξουν οι αστρονόμοι στην οποία εικονίζονται τα δύο άστρα και το μυστηριώδες σώμα. Αν αποδειχθεί ότι είναι πλανήτης και όχι καφέ νάνος θα πρόκειται για τη πρώτη απευθείας εικόνα ενός πλανήτη με δύο Ηλιους. Οι πλανήτες που βρίσκονται σε δυαδικά αστρικά συστήματα έγιναν ευρέως γνωστοί από την πρώτη από τις έξι ταινίες του «Πολέμου των Αστρων» στην οποία ο πρωταγωνιστής ζει σε έναν τέτοιο πλανήτη, τον θρυλικό Τατούιν. Τα τελευταία χρόνια έχουν εντοπιστεί πλανήτες που βρίσκονται σε δυαδικά συστήματα, μάλιστα εντοπίστηκε ένας πλανήτης με τέσσερις Ηλιους! Δείτε σχετικά: Πλανήτης με τέσσερις Ηλιους! http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=479642 http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=504416

Έχει εγκαταλείψει το ηλιακό μας σύστημα το Voyager 1; Ναι, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση των ερευνητών Webber και McDonald στο Geophysical Research Letters Όχι, σύμφωνα με τον Σταμάτη Κριμιζή και άλλους ερευνητές της NASA. Ο Σταμάτης Κριμιζής και άλλοι ερευνητές της NASA χαρακτηρίζουν εσφαλμένη την πρόσφατη μελέτη που κατέληγε στο συμπέρασμα ότι το Voyager 1, η ιστορική αποστολή που εκτοξεύτηκε το 1977, έγινε το πρώτο ανθρώπινο αντικείμενο που βγαίνει από το Ηλιακό Σύστημα. Οι ερευνητές της αποστολής είχαν ανακοινώσει το Δεκέμβριο ότι το σκάφος δείχνει να βρίσκεται σε μια μεταβατική ζώνη, εκεί όπου η επίδραση του μαγνητικού πεδίου του Ήλιου αρχίζει να σταματά. Είναι όμως «πρόωρο» να πει κανείς ότι το Voyager 1 βρίσκεται έξω από το Ηλιακό Σύστημα, διαβεβαιώνει τώρα η NASA. Η ανακοίνωση της NASA τα λέει όλα, δηλώνει στο Nature.com http://www.nature.com/news/so-has-voyager-1-left-the-solar-system-scientists-face-off-1.12662 ο Σταμάτης Κριμιζής, ο Έλληνας φυσικός που συμμετείχε στο πρόγραμμα Voyager και είχε σημαντικό ρόλο σε πολλές ακόμα αποστολές της NASA. «Δεν υπάρχει κάτι άλλο που μπορούμε να πούμε επ΄αυτού» σχολίασε. Στην αμφιλεγόμενη μελέτη που πρόκειται να δημοσιευτεί στο Geophysical Research Letters, δύο φυσικοί (Μπιλ Ουέμπερ, Φράνσις ΜακΝτόναλντ) υποστηρίζουν ότι το Voyager 1 έχει εξέλθει από την ηλιόσφαιρα, μια γιγάντια «φούσκα» που δημιουργείται από το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου και προστατεύει τη Γη από την εισερχόμενη κοσμική ακτινοβολία. Οι συντάκτες της μελέτης βασίστηκαν στις μετρήσεις ενός οργάνου του Voyager 1, στην ανάπτυξη του οποίου είχαν συμμετάσχει και οι ίδιοι. Οι μετρήσεις, υποστηρίζουν, δείχνουν μια κατακόρυφη μείωση των σωματιδίων της κοσμικής ακτινοβολίας που βρίσκονται παγιδευμένα στο μαγνητικό πεδίο. Παράλληλα, κατέγραψαν μια αντίστοιχη αύξηση στην κοσμική ακτινοβολία που φτάνει στο Ηλιακό Σύστημα από το διαστρικό κενό. Ωστόσο, οι ερευνητές της αποστολής εμμένουν στη θέση τους ότι οι μετρήσεις δείχνουν απλώς ότι το σκάφος βρίσκεται σε μια μεταβατική ζώνη, την οποία βάφτισαν «μαγνητική λεωφόρο». Για να πει όμως κανείς ότι το Voyager 1 βρίσκεται εκτός της επήρειας του Ήλιου, το σκάφος θα έπρεπε να είχε καταγράψει μια απότομη μεταβολή στην κατεύθυνση και την ένταση του μαγνητικού πεδίου. «Μια αλλαγή στην κατεύθυνση του μαγνητικού πεδίου είναι η τελευταία κρίσιμη ένδειξη της άφιξης στο διαστρικό Διάστημα. Μια τέτοια αλλαγή της κατεύθυνσης δεν έχει ακόμα καταγραφεί» δήλωσε ο Έντουαρντ Στόοουν της αποστολής Voyager. Ο εκπρόσωπος της NASA Ντουέιν Μπράουν χαρακτήρισε μάλιστα την πρόσφατη ανακοίνωση «πρόωρη και εσφαλμένη». Οι ερευνητές της αποστολής είναι επιφυλακτικοί και λόγω της αβεβαιότητας που υπάρχει ως προς τη συμπεριφορά του μαγνητικού πεδίου στο όριο του Ηλιακού Συστήματος. Η ομάδα του Voyager σχεδιάζει να δημοσιεύσει τα δεδομένα για το μαγνητικό πεδίο στο περιοδικό Science. Και, όπως επισήμανε ο κ. Κριμιζής, τα δεδομένα αυτά απουσιάζουν από την αμφιλεγόμενη πρόσφατη δημοσίευση. Τα δίδυμα σκάφη Voyager εκτοξεύτηκαν το 1977 με σκοπό να μελετήσουν τους εξώτερους πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος. Το Voyager 1 βρίσκεται σήμερα σε απόσταση 123 αστρονομικών μονάδων (123 φορές την απόσταση Γης-Ήλιου) περίπου 18,4 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα. Το Voyager 2 ακολούθησε διαφορετική πορεία και η απόστασή του από τη Γη εκτιμάται στις 101 αστρονομικές μονάδες. Και τα δύο σκάφη μεταφέρουν επίχρυσους δίσκους φωνόγραφου, στους οποίους βρίσκονται αποθηκευμένες 115 εικόνες της Γης, χαιρετισμούς σε διάφορες γλώσσες και μηνύματα του πρώην αμερικανού προέδρου Τζίμι Κάρτερ, μεταξύ άλλων. Ο Δρ Κριμιζής είχε σημαντικό ρόλο σε πολλές αποστολές της NASA, από τα Voyager και το Galileo μέχρι τις νεότερες αποστολές Messenger στον Ερμή και Νew Horizons στον Πλούτωνα. Είναι σήμερα επίτιμος διευθυντής του Τμήματος Διαστήματος στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς, επόπτης του Γραφείου Διαστημικής Έρευνας της Ακαδημίας Αθηνών,, πρόεδρος της Διεθνούς Ακαδημίας Αστροναυτικής και εθνικός εκπρόσωπος της Ελλάδας στην ESA. Το 2010 ανέλαβε πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας. http://physicsgg.me/2013/03/22/%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9-%ce%b5%ce%b3%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%b1%ce%bb%ce%b5%ce%af%cf%88%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%cf%8c-%ce%bc%ce%b1%cf%82-%cf%83%cf%8d%cf%83%cf%84%ce%b7/

«Προσευχηθείτε», η συμβουλή της NASA αν πλησιάζει αστεροειδής. Ο διοικητής της NASA Τσαρλς Μπόλντεν έχει μια απλή συμβουλή για την αντιμετώπιση ενός αστεροειδή που θα έβαζε στο στόχαστρο τις ΗΠΑ: προσευχηθείτε. Αυτό, εξάλλου, είναι το μόνο που θα μπορούσε να κάνει η αμερικανική κυβέρνηση στην περίπτωση επικείμενης πρόσκρουσης, όπως δήλωσε ο Μπόλντεν στην Επιστημονική Επιτροπή του Κογκρέσου. Όπως αναφέρει το Reuters, η Επιτροπή ζήτησε να ενημερωθεί για το ποια μέτρα έχουν ληφθεί και τι κονδύλια απαιτούνται προκειμένου να προστατευτεί ο πλανήτης από αδέσποτους διαστημικούς βράχους. Το ζήτημα ήλθε στην επικαιρότητα στις 15 Φεβρουαρίου, όταν ένας αστεροειδής διαμέτρου 15 μέτρων εξερράγη πάνω από το Τσελαμπίνσκ της Ρωσίας με την ισχύ 30 βομβών σαν της Χιροσίμα. Την ίδια μέρα, ένας ακόμα μεγαλύτερος βράχος πέρασε σε απόσταση 20.000 χιλιομέτρων, πιο κοντά από τους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους. «Ήμασταν τυχεροί που τα γεγονότα του περασμένου μήνα αποδείχθηκαν μια ενδιαφέρουσα σύμπτωση αντί καταστροφή» σχολίασε ο ρεπουμπλικανός βουλευτής Λάμαρ Σμιθ. πρόεδρος της επιτροπής. Ο διοικητής της NASA ανέφερε ότι η υπηρεσία του έχει ήδη εντοπίσει το 95% των κοντινών στη Γη αστεροειδών με διάμετρο άνω του ενός χιλιομέτρου, οι οποίοι μπορούν δυνητικά να εξαφανίσουν ολόκληρη την ανθρωπότητα. Αχαρτογράφητο όμως παραμένει το 90% των περίπου 10.000 κοντινών στη Γη αστεροειδών με διάμετρο έως 300 μέτρα, αρκετά μεγάλη για να καταστρέψουν μια μεγαλούπολη. Κατά μέσο όρο, τέτοια σώματα προσκρούουν στον πλανήτη μια φορά στα 1.000 χρόνια. «Με βάση τις πληροφορίες που έχουμε, δεν γνωρίζουμε κάποιον αστεροειδή που απειλεί τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν όμως ένας τέτοιος αστεροειδής επρόκειτο να χτυπήσει σε τρεις εβδομάδες, τότε προσευχηθείτε» είπε. Ανέφερε ακόμα ότι η NASA εξετάζει διάφορες υποψήφιες ιδέες για την αναχαίτιση εισερχόμενων αστεροειδών. Αντίθετα με ό,τι συμβαίνει συνήθως στις ταινίες, η χρήση πυρηνικών όπλων δεν θα ήταν αποτελεσματική, αφού ο βράχος θα έσπαζε σε κομμάτια τα οποία θα έπεφταν στη Γη σαν βροχή. Η μόνη λύση θα ήταν να ασκηθεί στον βράχο μια μικρή αλλά σταθερή δύναμη, η οποία θα άλλαζε την πορεία του σε διάστημα μερικών μηνών ή ετών. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με διάφορους τρόπους: χρωματίζοντας τη μια πλευρά του αστεροειδή άσπρη, ώστε να ανακλά το φως και να σπρώχνει το βράχο προς την αντίθετη πλευρά, ή ακόμα και με ρομπότ που κάθονται στην επιφάνεια του αστεροειδή και εκτοξεύουν πέτρες στο Διάστημα, οπότε σπρώχνουν την απειλή προς την αντίθετη κατεύθυνση. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231240411

NASA: Τα απομεινάρια ενός σούπερ-νόβα. Μία εντυπωσιακή απεικόνιση ενός σούπερ νόβα, έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Η εικόνα αποτελεί συνδυασμό στοιχείων που συγκεντρώθηκαν με τη χρήση ακτινών Χ και υπέρυθρων και «φωτίζει» την έκρηξη ενός άστρου που ανακάλυψε πρώτος ο Κέπλερ, το 1604. Η σύνθεση της εικόνας αποκαλύπτει τη συγκέντρωση σιδήρου μόνο στη μία πλευρά του κέντρου του σούπερ-νόβα. Κυρίως, όμως, συνθέτει μία από τις πιο εντυπωσιακές και απόκοσμες εικόνες που χαρίζει το Σύμπαν. http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathciv_1_19/03/2013_488610

Ένα αφιέρωμα στο MESSENGER http://physicsgg.me/2013/03/14/%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%b1%cf%86%ce%b9%ce%ad%cf%81%cf%89%ce%bc%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf-messenger/

Ο Σταμάτης Κριμιζής για τα Voyager και JUICE Αποτελεί έναν από τους πλέον διακεκριμένους διαστημικούς επιστήμονες στον κόσμο. Μέσω των πειραμάτων του έχει «ταξιδέψει» στο Διάστημα με τις σπουδαιότερες αποστολές της Αμερικανικής Υπηρεσίας Διαστήματος (NASA) και σύντομα αναμένεται να κάνει το ίδιο και με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA). Μόνο που αυτή τη φορά έχει θέσει ως όρο της συμμετοχής του τη συμμετοχή της χώρας του, της Ελλάδας. Ο δρ Σταμάτης Κριμιζής, επόπτης του Γραφείου Διαστημικής Ερευνας και Τεχνολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ) της Ελλάδας και ομότιμος διοικητής διαστημικών προγραμμάτων στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς, στις ΗΠΑ, μίλησε στο «Βήμα» για τη διάλεξη που έδωσε την Παρασκευή στο Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ) στην Κρήτη γύρω από τα 35 χρόνια ακούραστης διαστημικής εξερεύνησης των «Voyager» 1 και 2 και με τον μοναδικό αφηγηματικό του τρόπο, γεμάτο ζωντάνια και χιούμορ, μας πήγε για λίγο ως… τα άστρα. Το «Voyager 2» της NASA εκτοξεύτηκε στις 20 Αυγούστου 1977 από το Κέιπ Κανάβεραλ, στη Φλόριδα των ΗΠΑ «To 1977, όταν και εκτοξεύθηκαν τα “Voyager”, αρχικός σκοπός μας ήταν η εξερεύνηση του Δία και του Κρόνου. Είχαμε προγραμματίσει τα καύσιμα για κάτι τέτοιο, αλλά στην πορεία είδαμε ότι εκμεταλλευόμενοι τη βαρύτητα του Κρόνου θα μπορούσαμε να φτάσουμε ως τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα και αυτό ακριβώς κάναμε» μας λέει ο δρ Κριμιζής. «Ανάμεσα στους αντικειμενικούς σκοπούς της αποστολής συγκαταλεγόταν και η μελέτη του διαπλανητικού χώρου – του χώρου όχι μόνο ανάμεσα στους πλανήτες αλλά και πέρα από αυτούς. Το ηλιακό μας σύστημα καθώς ταξιδεύει μέσα στον Γαλαξία φτάνει σε ένα σημείο όπου η επιρροή του Ηλίου μας είναι περιορισμένη και αρχίζει η επιρροή του Γαλαξία. Αυτό το σημείο δεν ήταν γνωστό. Οταν εκτοξεύσαμε την αποστολή το ’77, υπήρχαν θεωρίες κατά τις οποίες το σημείο αυτό βρισκόταν γύρω από την τροχιά του Δία, δηλαδή στα 750 εκατ. χλμ. από τον Ηλιο. Αποδείχθηκε λοιπόν ότι το πρώτο “σύνορο” ήταν στα 14,1 δισ. χλμ. από το άστρο μας. Και έκτοτε ταξιδεύαμε σε έναν ενδιάμεσο χώρο που λέγεται Ηλιόπαυση – και, σύμφωνα με τα μοντέλα, μετά την Ηλιόπαυση θα βγαίναμε στον Γαλαξία. Αυτό το περιμέναμε με μεγάλη προσμονή» εξηγεί ο διακεκριμένος έλληνας ακαδημαϊκός. Πώς το «Voyager» έφτασε στην «έξοδο» «Στο πλαίσιο του δικού μας πειράματος, το οποίο μετρά τη ροή των σωματιδίων στον ηλιακό άνεμο, είχαμε κάνει ορισμένες παρατηρήσεις οι οποίες έδειχναν ότι τα μοντέλα που αναφέρονταν στη θέση της “εξόδου” προς τον Γαλαξία ήταν τελικά λανθασμένα. Δεν είχαν προβλέψει πολλά πράγματα. Η ταχύτητα του ηλιακού ανέμου στην περιοχή της Γης είναι 1,5 εκατ. χλμ./ώρα. Στο σημείο όπου έχουμε φτάσει τώρα, δηλαδή γύρω στα 18,5 δισ. χλμ. από τον Ηλιο, ο ηλιακός άνεμος έχει πέσει γύρω στο μηδέν, δεν κινείται προς τον Γαλαξία. Σταμάτησε γιατί αντιμετώπισε το μαγνητικό πεδίο του Γαλαξία, το οποίο δεν αφήνει τον ηλιακό άνεμο να προχωρήσει παραπάνω. Σύμφωνα με τη θεωρία, κάτι τέτοιο προβλεπόταν. Οταν το “Voyager” θα έφτανε κοντά στο μαγνητικό πεδίο του Γαλαξία, θα άρχιζε να χάνει την ταχύτητά του και να αυξάνεται η θερμοκρασία του. Δεν είχαν προβλέψει όμως ότι κάτι τέτοιο θα συνέβαινε προτού ακόμη φτάσει κοντά στην “έξοδο”» επισημαίνει ο δρ Κριμιζής. Ο χειρισμός ενός διαστημικού σκάφους που επί 35 χρόνια περιπλανιέται στο Διάστημα αποτελεί πραγματικό θαύμα. «Ξέρετε τι είναι να έχεις ένα διαστημικό σκάφος εκεί έξω τόσο καιρό και να του στέλνεις εντολές, να προσπαθείς να αλλάξεις την κατεύθυνση με την οποία κάνει μετρήσεις και να υπακούει στις διαταγές σου; Πραγματικά δεν το περιμέναμε» τονίζει. Χάρη στα δεδομένα που στέλνει ακόμη το «Voyager» οι επιστήμονες είδαν ότι οι ηλιακές μετρήσεις στο σημείο όπου βρίσκεται τώρα είναι τόσο στάσιμες ώστε να μοιάζουν με… «έλος». «Πριν από λίγους μήνες είδαμε μια τρομερή ελάττωση των σωματιδίων του ηλιακού ανέμου και μια αύξηση των κοσμικών ακτίνων. Οι κοσμικές ακτίνες είναι ακτινοβολία η οποία έρχεται έξω από τον Γαλαξία, εκτός του ηλιακού μας συστήματος δηλαδή, και ταξιδεύει σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός. Ξαφνικά, λοιπόν, στις 25 Αυγούστου οι κοσμικές ακτίνες αυξήθηκαν και τα σωματίδια του ηλιακού ανέμου εξαφανίστηκαν. Τότε, λοιπόν, είπαμε: “Α, βγήκαμε στον Γαλαξία”». Επικοινωνία ως το 2025. Σύμφωνα με τον ειδικό, το «Voyager» αποτελεί το μοναδικό ανθρώπινο κατασκεύασμα που είναι ικανό να βγει από το ηλιακό μας σύστημα. «Αν γίνει αυτό, τότε θα μιλάμε για μια κοσμοϊστορική ανακάλυψη» υπογραμμίζει ο ίδιος. «Πρόκειται για την προσπάθεια του ανθρώπου να ανακαλύψει το επόμενο σύνορο. Είναι, δηλαδή, το ελατήριο για τη βασική έρευνα σε όλους τους τομείς, από τη Βιολογία ως τη Φυσική κτλ. Το “Voyager” είναι το πρώτο κατασκεύασμα της ανθρωπότητας που θα ξεφύγει από τη βαρύτητα του Ηλίου». To «Voyager» θα συνεχίσει να ταξιδεύει. Η επικοινωνία του ωστόσο με τη Γη κάποια στιγμή θα σταματήσει λόγω του ενεργειακού «θανάτου» του. «Εκεί δεν υπάρχει τριβή που θα μπορούσε να προκαλέσει βλάβες στο σκάφος. Η επικοινωνία μας όμως υπολογίζουμε ότι θα τερματιστεί γύρω στο 2025. Αυτό θα συμβεί γιατί η ισχύς της πυρηνικής μπαταρίας που κουβαλά συνεχώς ελαττώνεται. Μετά το 2020 περίπου δεν θα έχουμε αρκετό ηλεκτρικό ρεύμα για τη λειτουργία όλων των πειραμάτων που “τρέχουν”. Στην επιστημονική ομάδα έχουμε ήδη αρχίσει τις συζητήσεις για την απενεργοποίηση ενός ή δύο πειραμάτων ώστε να λειτουργούν τα υπόλοιπα – με τον τρόπο αυτόν θα μπορούμε τουλάχιστον να λαμβάνουμε δεδομένα. Η μπαταρία έχει αυτή τη στιγμή 264 βατ» μας εξηγεί ο δρ Κριμιζής. «Ζουμερή» αποστολή στον Δία Το JUpiter ICy moons Explorer, γνωστό και ως «JUICE», αποτελεί τη νέα αποστολή της ESA με σκοπό την εξερεύνηση των δορυφόρων του Δία, Γανυμήδη, Ευρώπη και Καλλιστώ. To «JUICE», το οποίο θα είναι σχεδιασμένο να διεκπεραιώσει συνολικά 11 πειράματα και αναμένεται να εκτοξευθεί από τη Γαλλική Γουιάνα το 2022, εκτιμάται ότι θα φτάσει στον Δία το 2030. «Θα είναι η πρώτη φορά που ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος θα εξερευνήσει την περιοχή του Δία και θα γίνει δορυφόρος σε ένα από τα φεγγάρια του, τον Γανυμήδη. Τους φυσικούς δορυφόρους του Δία τους έχουμε ήδη δει με το “Voyager” πριν από 30 χρόνια, όταν και έγιναν βασικές ανακαλύψεις, με λίγα όμως δεδομένα. Χρειάζεται, λοιπόν, αντί να κάνουμε ένα “πέρασμα” με ένα διαστημικό σκάφος και να διενεργήσουμε περιορισμένο αριθμό μετρήσεων, να μείνουμε εκεί για συνεχείς μετρήσεις». To πείραμα Particle Environment Package (PEP), τον συντονισμό του οποίου έχει αναλάβει το Σουηδικό Ινστιτούτο Διαστημικής Φυσικής (IRF) και στο οποίο συμμετέχει ο δρ Κριμιζής, θα αναλάβει τη μέτρηση των φορτισμένων και των ουδέτερων σωματιδίων στη γειτονιά του Δία. «Πρόκειται για ένα πείραμα που έχουμε σχεδιάσει σε συνεργασία με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς, στις ΗΠΑ, και με ευρωπαίους συναδέλφους. Είναι παρόμοιο με εκείνο του “Voyager” και του “Cassini” που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο αλλά με πολύ πιο προηγμένη τεχνολογία» περιγράφει ο έλληνας αστροφυσικός. Η επιφάνεια των φεγγαριών του Δία καλύπτεται από πάγο νερού. Γι’ αυτό και η εξερεύνησή τους είναι μια πραγματική πρόκληση για τους επιστήμονες. «Κάτω από τον πάγο κρύβεται ένας υπόγειος ωκεανός. Αυτό το γνωρίζουμε από μετρήσεις που έχει ήδη κάνει το “Voyager”. Δεν γνωρίζουμε όμως βασικά στοιχεία όπως π.χ. το πάχος του πάγου της επιφάνειας, το βάθος του ωκεανού, τη σύστασή του ή το αν υπάρχουν οργανικές ουσίες στην επιφάνεια. Το “JUICE” με τα πειράματα που θα περιλαμβάνει θα κάνει όλες τις απαραίτητες μετρήσεις. Βασικός επιστημονικός στόχος είναι να κοιτάξουμε αν υπάρχουν συνθήκες για βιολογική δραστηριότητα στους ωκεανούς αυτούς – νερό προφανώς υπάρχει, η ενέργεια υπάρχει, διότι υπάρχουν παλιρροϊκές έλξεις ανάμεσα στους δορυφόρους, και πιθανόν να υπάρχουν και ουσίες οργανικές, π.χ. άνθρακας. Γνωρίζουμε ότι υπάρχει οξυγόνο και πιθανώς άνθρακας, ωστόσο δεν ξέρουμε σε τι ποσοστά» μας λέει ο δρ Κριμιζής. «Στη νέα αποστολή θα υπάρχουν, μεταξύ άλλων, όργανα για τη μέτρηση του φάσματος και της έντασης των ηλεκτρονίων, όργανα για την ανίχνευση και τη μέτρηση όλων των στοιχείων (υδρογόνο, ήλιο, θείο, οξυγόνο, άνθρακας, όλα αυτά που υποθέτουμε ότι υπάρχουν θα μετρηθούν με ακρίβεια). Πρόκειται για υπερβολικά ακριβείς αισθητήρες, η κατασκευή των οποίων στοιχίζει πάρα πολύ ακριβά». Μικροτσίπ ελληνικά και κοσμογυρισμένα. Είναι η έκτη φορά που ο επιστήμονας θα «πάει» στον Δία. Εχει ήδη συμμετάσχει σε πέντε πειράματα αποστολών της NASA προς τον «γίγαντα» του ηλιακού μας συστήματος. Οπως λέει ο ίδιος, είναι όμως, παρ’ όλα αυτά, η πρώτη φορά που η Ευρώπη στέλνει αποστολή εκεί και γι’ αυτό του ζητήθηκε να βοηθήσει. «Τους είπα ότι δέχομαι αν λάβει μέρος και η Ελλάδα». Στο πείραμα PEP ως συνεργαζόμενος ερευνητής λαμβάνει μέρος και ο Θεόδωρος Σαρρής, επίκουρος καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, που μαζί με την ομάδα του έχουν σχεδιάσει μικροτσίπ με τεράστια ανθεκτικότητα στην ακτινοβολία. «Για να καταλάβετε τι γίνεται στον Δία από πλευράς ακτινοβολίας, αν βάλετε το κινητό σας στην επιφάνεια της Ευρώπης ή του Γανυμήδη, σε 10 λεπτά όλα τα ηλεκτρονικά μέρη του θα έχουν αχρηστευθεί λόγω της ακτινοβολίας. Η τεχνολογία που ανέπτυξαν οι ερευνητές αντέχει δύο ολόκληρα χρόνια στη συγκεκριμένη ακτινοβολία. Τα μικροτσίπ έχουν λάβει αναγνώριση από την ESA και έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί σε διάφορες αποστολές, ακόμη και στη ρουκέτα Ariane, η οποία εκτοξεύει τους δορυφόρους επικοινωνίας και καιρού». To «JUICE», σύμφωνα με τον ειδικό, θα παραμείνει στο Διάστημα για όσο αντέξει. Αντικειμενικός στόχος είναι να πραγματοποιήσει όλες τις επιστημονικές μετρήσεις μέσα σε διάστημα δύο ετών. «Στην πραγματικότητα, ο χρόνος θα εξαρτηθεί από το πόσο θα αντέξουν τα κυκλώματά του στην ακτινοβολία. Γι’ αυτό και η ελληνική συμμετοχή με τα ανθεκτικά στην ακτινοβολία μικροτσίπ είναι βασική. Σκοπός είναι να διενεργηθούν αρχικά μετρήσεις στην Ευρώπη και στην Καλλιστώ και στη συνέχεια στον Γανυμήδη, όπου το “JUICE” θα γίνει τεχνητός δορυφόρος». Για να καταλάβουν ακριβώς τι υπάρχει εκεί σε λεπτομερές επίπεδο, οι επιστήμονες χρειάζονται περισσότερες μετρήσεις και σε διαφορετικά μήκη κύματος ώστε να μπορέσουν να προχωρήσουν σε διαφορετικές εκτιμήσεις. «Το “JUICE” έχει ένα ειδικό ραντάρ το οποίο έχει την ικανότητα να περνά μέσα από τον πάγο και να φτάνει στην επιφάνεια του νερού. Με την αντανάκλαση των κυμάτων θα μπορεί να μετρήσει το πάχος του πάγου, αν είναι το ίδιο σε όλη την επιφάνεια του δορυφόρου ή περισσότερο στον Βόρειο ή στον Νότιο Πόλο κτλ. Πρόκειται για απόκτηση γνώσης σε πολύ λεπτομερές επίπεδο. Μέσω της διαδικασίας αυτής δημιουργούνται και τα μοντέλα για το πώς π.χ. σχηματίστηκε το φεγγάρι κτλ. Αν, π.χ., αποδειχθεί ότι σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης ο φλοιός έχει πάχος ενός χιλιομέτρου ή 100 μέτρων, αυτό θα μπορούσε να κατευθύνει την έρευνα στο μέλλον, μια μελλοντική προσεδάφιση ή γεώτρηση». «Πολλοί λένε “ε, τώρα γιατί ανακατεύεστε εσείς στην Ελλάδα με το Διάστημα;”. Σε τέτοιου είδους τεχνολογίες όμως θα μπορούσε να βασιστεί η ανάκαμψη της οικονομίας μας. Πιστεύω ότι μέσω της προώθησης των νέων τεχνολογιών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θα αρχίσει η αναγέννηση των εξαγωγών προϊόντων υψηλού επιπέδου. Αυτό επιδιώκουμε στο ΕΣΕΤ. Με τον τρόπο αυτόν ελπίζουμε να καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε και το λεγόμενο “brain drain”, το φαινόμενο που παρατηρούμε στις ημέρες μας κατά το οποίο τα νέα παιδιά φεύγουν στο εξωτερικό. Γιατί εδώ δεν μιλάμε για ανθρώπους που θα πάνε να δουλέψουν σε εργοστάσια αλλά για εξειδικευμένους επιστήμονες που θα αναζητήσουν εργασία σε πανεπιστήμια και μεγάλες επιχειρήσεις και είναι περιζήτητοι» αναφέρει ο δρ. Κριμιζής. Ο δρ Σταμάτης Κριμιζής γεννήθηκε στη Χίο. Σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, στις ΗΠΑ και το 1965 έλαβε το Διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο της Αϊοβα, όπου και υπηρέτησε ως καθηγητής. Το 1968 μετακινήθηκε στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, όπου το 1980 έγινε επιστημονικός διευθυντής, το 1991 επικεφαλής της Διοίκησης Διαστήματος και το 2004 επίτιμος διευθυντής. Είναι επικεφαλής ερευνητής σε διάφορες διαστημικές αποστολές της NASA, συμπεριλαμβανομένων και των Voyager 1 και 2, και στην αποστολή του Cassini-Huygens στον Κρόνο και στον Τιτάνα. Εχει σχεδιάσει όργανα που έχουν ταξιδέψει και στους οκτώ πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος και με την εν εξελίξει αποστολή New Horizons, η οποία κατευθύνεται προς τον Πλούτωνα. Στο ενεργητικό του έχει περισσότερες από 530 δημοσιευμένες εργασίες σε επιστημονικά έντυπα, ενώ έχει γράψει και βιβλία σχετικά με τη φυσική του Ηλίου, τον μεσοαστρικό χώρο, τις πλανητικές μαγνητόσφαιρες και την ηλιόσφαιρα. Εχει λάβει δύο φορές το Exceptional Scientific Achievement Medal της NASA και είναι μέλος των American Physical Society, American Geophysical Union, American Association for the Advancement of Science και American Institute of Aeronautics and Astronautics. Το 2002 βραβεύθηκε με το τιμητικό COSPAR’s Space Science Award, ενώ έχει αποσπάσει πολλές άλλες διακρίσεις όπως το Basic Sciences Award της Διεθνούς Ακαδημίας Αστρoναυτικής και το χρυσό μετάλλιο του CEAS (Council of European Aerospace Societies) τo 2011. Ως μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από 2004 διευθύνει το Γραφείο Ερευνας της Επιστήμης του Διαστήματος. Από το 2006 ως το 2010 υπηρέτησε ως αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και από τον Σεπτέμβριο του 2010 ως πρόεδρος έχει αναλάβει τα ηνία του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ). http://physicsgg.me/2013/03/16/%ce%bf-%cf%83%cf%84%ce%b1%ce%bc%ce%ac%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%bc%ce%b9%ce%b6%ce%ae%cf%82-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b1-voyager-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-juice/

Η «ταυτότητα» του μετεωρίτη των Ουραλίων. Η γεωχημικοί αποτίμησαν τα πρώτα αποτελέσματα της μελέτης του μετεωρίτη, που έπεσε στα μέσα Φεβρουαρίου στη λίμνη Τσεμπαρκούλ στα Ουράλια. Ήδη έχει διαβιβαστεί η «ταυτότητά» του στη Διεθνή Επιτροπή Μετεωριτών. Στο μετεωρίτη δόθηκε το όνομα «Τσελιάμπινσκ», λόγω του ότι η περιοχή της πτώσης των θραυσμάτων του μετά την έκρηξη της 15 Φεβρουαρίου κάλυψε όλη την περιφέρεια Τσελιάμπινσκ. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου γεωχημικής και αναλυτικής χημείας, ο κοσμικός «επισκέπτης» αποτελείται βασικά από πυριτικά άλατα. Λιγότερο από το 10% της σύνθεσης του ουρανίου σώματος είναι ψευδάργυρος, σίδηρος, χρώμιο, κοβάλτιο και αλουμίνιο. Η ηλικία του μετεωρίτη, σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις, ανέρχεται σε 4,5 δισεκ. έτη. Όπως δηλώνουν επιστήμονες, ο κοσμικός ξένος αφίχθηκε από τη ζώνη αστεροειδών, που βρίσκεται μεταξύ του Άρη και του Δία. Σ΄αυτή την περιοχή υπάρχουν αρκετά παρόμοια μικρά ουράνια σώματα. Ο μετεωρίτης του Τσελιάμπινσκ στην αρχή ήταν μέρος ενός μεγάλου αστεροειδούς. Μετά αποσπάστηκε και ξεκίνησε για ελεύθερη πτήση. Περίπου πριν 10 εκατ. χρόνια σ΄αυτόν χτύπησε άλλο ουράνιο σώμα. Αυτό αποδεικνύεται από τα τήγματα που δημιουργήθηκαν από την θέρμανση του μετεωρίτη. Ως αποτέλεσμα, στη Γη έφτασε ένα αρκετά πλαδαρό σώμα το οποίο, εισερχόμενο στην ατμόσφαιρα της Γης, διαλύθηκε εύκολα σε μικρά κομμάτια. Το 90% της μάζας του μετεωρίτη έγινε σκονη κατά την είσοδο στην ατμόσφαιρα, όμως περίπου δέκα τόνοι έπεσαν στη Γη. Ωστόσο ο επιστήμονας προς το παρόν βρήκαν μόνο 3 κιλά. Ο μετεωρίτης Τσελιάμπινσκ με διάμετρο 18-20 μέτρων προξένησε αρκετή ζημιά στους ανθρώπους και στην οικονομία της πόλης – από το κρουστικό κύμα έσπασαν τα τζάμια πολλών κτιρίων. Από τα θραύσματά τους τραυματίστηκαν 1145 άτομα. Ζημιές προξενήθηκαν σε σχεδόν 3 χιλ. κτίρια και εγκαταστάσεις. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι, αν ο μετεωρίτης εισερχόταν στην ατμόσφαιρα της Γης με πιο απότομη τροχιά, οι συνέπειες θα μπορούσαν να ήταν πολύ πιο σοβαρές. Ο συνολικός αριθμός των δυνητικά επικίνδυνων για τη Γη αστεροειδών σήμερα υπερβαίνει τις 200 χιλιάδες. Σοβαρή απειλή αποτελούν τα ουράνια σώματα με διάμετρο 40 μέτρων και πάνω. Η ενέργεια, που εκλύεται κατά τη σύγκρουση ενός τέτοιου σώματα με τη Γη, μπορεί να συγκριθεί με την έκρηξη μιας ισχυρής θερμοπυρηνικής βόμβας. http://greek.ruvr.ru/2013_03_19/108421787/

Νέα δυσλειτουργία αναγκάζει το Curiosity να πέσει σε νάρκη. Λίγο αφότου μετέδωσε τα αποτελέσματα της πρώτης χημικής ανάλυσης στα πετρώματα του Άρη, το Curiosity εμφάνισε πρόβλημα στη διάρκεια διαγνωστικού ελέγχου και αναγκάστηκε να τεθεί για δεύτερη φορά σε κατάσταση ασφαλούς λειτουργίας. H NASA διαβεβαιώνει πάντως ότι το ρομπότ θα επανέλθει πλήρως στη διάρκεια μερικών ημερών. Όπως ανακοίνωσε την Τρίτη η NASA, η ανωμαλία εμφανίστηκε στις 16 Μαρτίου κατά την εκτέλεση του λογισμικού που ελέγχει το μέγεθος αποθηκευμένων αρχείων. «Το πρόβλημα είναι απλό να αντιμετωπιστεί» δήλωσε ο Ρίτσαρντ Κουκ, διαχειριστής της αποστολής στο Εργαστήρι Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια. Όταν εμφανίστηκε η βλάβη το Curiosity χρησιμοποιούσε τον δεύτερο από τους υπολογιστές του, καθώς ο πρώτος είχε παρουσιάσει δυσλειτουργία στο τσιπ μνήμης και ορίστηκε ως εφεδρικός πριν από μερικές μέρες. Το πυρηνοκίνητο ρομπότ προσεδαφίστηκε στον Άρη τον περασμένο Αύγουστο προκειμένου να απαντήσει στο ερώτημα αν ο Άρης διέθετε ποτέ τα συστατικά που απαιτούνται για την εμφάνιση ζωής. Η απάντηση που έδωσε η NASA την περασμένη εβδομάδα, βασισμένη στα πρώτα αποτελέσματα, ήταν ένα κατηγορηματικό ναι. Το συμπέρασμα προήλθε από τις τις χημικές αναλύσεις στο πρώτο κονιορτοποιημένο δείγμα πετρωμάτων, το οποίο συνέλεξε το ρομπότ χρησιμοποιώντας το τρυπάνι του, το πρώτο που φτάνει στον Άρη. Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν ότι η περιοχή στην οποία έχει προσεδαφιστεί η αποστολή βρεχόταν κάποτε από λίμνες και ποτάμια. Τη Δευτέρα η NASA παρουσίασε επιπλέον ενδείξεις για την ύπαρξη μορίων νερού που παραμένουν σήμερα στο υπέδαφος. Υπέρυθρες εικόνες και μετρήσεις από ένα ρωσικό όργανο που εκτοξεύει νετρόνια στο έδαφος χαρτογράφησαν το νερό αυτό σε ποικίλα βάθη μέσα στο έδαφος. Το Curiosity, κόστους 2,5 δισ. δολαρίων, βρίσκεται στον έβδομο μήνα μιας αποστολής που προγραμματίζεται να διαρκέσει τουλάχιστον δύο χρόνια. Ο εξάτροχος ρομποτικός γεωλόγος βρίσκεται καθ' οδόν γα το Όρος Σαρπ, ένα ύψωμα στο κέντρο του αρχαίου Κρατήρα Γκέιλ -μια τεράστια τρύπα στο έδαφος που επιτρέπει στους ερευνητές να κοιτάξουν πιο βαθιά στο παρελθόν του γειτονικού πλανήτη. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231240260 Οι επιστήμονες ανακάλυψαν στον Άρη «οάσεις» Η συσκευή DAN (Dynamic Albedo of Neutrons – Δυναμικό Αλμπέντο των Νετρονίων), που είναι εγκατεστημένη στο ρομποτικό όχημα εξερεύνησης του Άρη Curiosity, κατέγραψε ανομοιογενή κατανομή των νερών του εδάφους στον Άρη. Τώρα οι επιστήμονες θα προσπαθήσουν να διευκρινίσουν την αιτία της αύξησης της υγρασίας ορισμένων τμημάτων της επιφάνειας του κόκκινου πλανήτη, τα οποία με κάποια φαντασία μπορούν να ονομαστούν «οάσεις» στην έρημο του Άρη. Η συσκευή DAN ήδη έχει πραγματοποιήσει μερικές εκατοντάδες μετρήσεις της επιφάνειας με τη μέθοδο ανίχνευσης νετρονίων. Τα δεδομένα που ελήφθησαν επέτρεψαν τη μελέτη της κατανομής ως προς το βάθος του νερού του εδάφους. Διαπιστώθηκε ότι το κλάσμα της μάζας του νερού στο ανώτερο στρώμα του εδάφους, κατά κανόνα, διαφέρει από την ποσότητα του νερού σε βάθος πάνω από 10-20 εκατοστά. http://greek.ruvr.ru/2013_03_19/108418041/