-
Αναρτήσεις
3048 -
Εντάχθηκε
-
Τελευταία επίσκεψη
-
Ημέρες που κέρδισε
14
Τύπος περιεχομένου
Forum
Λήψεις
Ιστολόγια
Αστροημερολόγιο
Άρθρα
Αστροφωτογραφίες
Store
Αγγελίες
Όλα αναρτήθηκαν από Στέφανος Σοφολόγης
-
Τρεις κομητες στο βορειο ημισφαιριο
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της giorgosgr σε Παρατήρηση κομητών, αστεροειδών, μετεώρων
Πριν λίγο επιχείρησα να δω τον 177P/Barnard με κιάλια 22Χ60, αλλά μέσα από τη φωτορύπανση της Λάρισας και με το φως της Σελήνης στη φάση τελευταίου τετάρτου. Χρησιμοποίησα τον παραπάνω χάρτη της τροχιάς, σε συνδιασμό με το τον SkyAtlas 2000 και το Redshift5. Δεν είδα τον κομήτη παρόλο που έβλεπα αστέρια μέχρι mag 10,5 περίπου. Φυσικά, επειδή ο κομήτης έχει διάχυτο φως και όχι σημειακό, το μέγεθος 9 δεν φαίνεται εύκολα όπως ένα αστέρι ίδιου μεγέθους. Ελπίζω τις επόμενες μέρες να μπορέσω να ξαναψάξω με καλύτερες συνθήκες και χωρίς τη σημερινή φυσική κούραση. Το ότι δεν τον είδα σήμερα δε σημαίνει ότι δεν φαίνεται με τέτοια κιάλια. (Άλλωστε μετά από 50χλμ ποδηλασίας και 90χλμ οδήγημα δεν είχα και την καλύτερη όραση...) Φιλικά, Στέφανος -
Μπορούμε να ακούσουμε τους μετεωρίτες;
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της terring σε Αστρονομία, Αστροφυσική και Κοσμολογία
...και φυσικά, αυτό μπορεί να παρατηρηθεί και μέρα μεσημέρι: αν αφήσουμε τη «βελόνα» του ραδιοφώνου σε συχνότητα χωρίς σήμα, οι σταθμοί που «μπαίνουν» για κλάσματα δευτερολέπτου και μετά χάνονται είναι τέτοιες ανακλάσεις από μετέωρα! Είναι εντυπωσιακό πόσο συχνό είναι το φαινόμενο! Φιλικά, Στέφανος -
IC 1295 Ένα συμπαθητικό πλαν. νεφέλωμα 15ου μεγεθ.
Ο Στέφανος Σοφολόγης σχολίασε σε aktistar για αστροφωτογραφία Νεφελώματα
-
Τρεις κομητες στο βορειο ημισφαιριο
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της giorgosgr σε Παρατήρηση κομητών, αστεροειδών, μετεώρων
Όχι περισσότερα απ΄ότι έχασα εγώ Γιώργο! Το κύριο επισόδειο είναι η συνεχής αύξηση του (εντόπιου) ενθουσιασμού! Ο οποίος θα μας οδηγήσει πάλι στο βουνό το Σ/Κ. Αυτή τη φορά όμως με φούλ χειμωνιάτικα... Γιώργο Κορώνη, ευχαριστούμε για τους χάρτες των κομητών. Καλές παρατηρήσεις εκεί στο Νότο! Φιλικά, Στέφανος -
Ο "Ωρίων" στην εφημ. "Κόσμος" της Πάτρας
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της quendi σε Η αστρονομία στην Ελλάδα
Η Πάτρα έχει πολύ αξιόλογα παιδιά, με αξιοθαύμαστο έργο και είμαι σίγουρος ότι θα μας χαρίσουν κι ένα πολύ καλό συνέδριο. Συνεχίστε έτσι φίλοι μας! Φιλικά, Στέφανος -
Πωλείται Meade ETX-125AT
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΑ σε Μικρές Αγγελίες - Αρχείο
Γειά σου Δημήτρη! Συγνώμη που απαντώ κι εγώ χωρίς σκοπό αγοράς του ΕΤΧ, αλλά κατ΄αρχήν χαίρομαι που κι άλλος συμπολίτης μας ασχολείται με την παρατήρηση! Θα ήθελα να σου πω ότι το 125 είναι πολύ καλό τηλεσκόπιο με το οποίο μπορείς να δεις μεγάλο αριθμό γαλαξιών και νεφελωμάτων. Ελπίζω πριν πάρεις την απόφαση να το πουλήσεις να το χρησιμοποίησες σε σκοτεινό ουρανό μακριά από την πόλη και με διαφάνεια ατμόσφαιρας. Αν δεν το έχεις κάνει, δεν έχεις δει τίποτα από τις δυνατότητες των 5". Επίσης, ακόμη και ένα μεγάλο τηλεσκόπιο μέσα από τη φωτορύπανση της Λάρισας και των περιχώρων ελάχιστα σου δείχνει. Θα μπορούσες να συγκρίνεις τη φωτοσυλεκτική ικανότητα των διαφόρων μεγεθών τηλεσκοπίων σε μιά από τις ομαδικές παρατηρήσεις που οργανώνουμε τα μέλη της ΑστροΠαρατηρησιακής Ομάδας Λάρισας (Α-ΠΟΛΑΡΙΣ) στον Κίσαβο, 30~40 λεπτά από την πόλη. Αν σε ενδιαφέρει, στείλε μου προσωπικό μήνυμα. Για την καλή παρατήρηση των αντικειμένων deep-sky ενδείκνυται μικρή ή μεσαία μεγέθυνση και μεγάλη διάμετρος τηλεσκοπίου. Μ' άλλα λόγια, εκείνο που χρειάζεται από τις αρετές του μεγαλύτερου τηλεσκοπίου δεν είναι η περισσότερη ανάλυση ή μεγέθυνση, αλλά η μεγαλύτερη φωτοσυλεκτική του ικανότητα. Φιλικά, Στέφανος -
(Νομίζω πως) Ξέρω τι έκανες αυτό το καλοκαίρι (?)
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της chder σε Εξορμήσεις και τόποι παρατήρησης
Αυτό το καλοκαίρι περίπου 20 φορές με το τηλεσκόπιο (οι 8~9 ομαδικές) αλλά και αρκετές σύντομες μόνο με κιάλια 7Χ50. Τείνω πλέον να βγάζω το τηλεσκόπιο (που περνά το καλοκαίρι στο εξοχικό) μόνο όταν η έλλειψη υγρασίας στην ατμόσφαιρα αυξάνει τη διαφάνεια και ελαττώνει ταυτόχρονα τη φωτορύπανση. Τότε στις 10" δεν υπάρχει περιορισμός αντικειμένων και η νύχτα αξιοποιείται πολύ καλύτερα. Φιλικά, Στέφανος -
ISS από σημερινή διάβαση.
Ο Στέφανος Σοφολόγης σχολίασε σε Ηλίας Χασιώτης για αστροφωτογραφία Τεχνητοί Δορυφόροι
-
Τεχνητός κρατήρας στο φεγγάρι;;
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της georgym σε Διάστημα
http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?p=35426#35426 -
Το τελος της ερασιτεχνικης αστρονομιας (φωτορυπανση)
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της giorgosgr σε Η αστρονομία στην Ελλάδα
Οι Άλπεις είναι περικυκλωμένες από υπερβολικά ανεπτυγμένες περιοχές. Η φωτορύπανση απλώνεται για δεκάδες ή και εκατοντάδες χιλιόμετρα από μεγάλα αστικά κέντρα. Ακόμη και ο Πάρνωνας έχει φωτορύπανση που οφείλεται στην Αθήνα αλλά είναι μικρή λόγω μεγάλης απόστασης. Να σημειώσω εδώ ότι ο Πάρνωνας μπορεί να έχει από τους σκοτεινότερους ουρανούς στη Νότια Ελλάδα αλλά είναι σημαντικά φωτεινότερος από τη Νότια Κρήτη ή την Κεντρική Πίνδο. Και δε θυμίζει πιά καθόλου τους ουρανούς που βλέπαμε πριν είκοσι χρόνια όταν ανεβαίναμε σε ορεινά χωρία. Εκεί οι γνωστοί αστερισμοί κυριολεκτικά εξαφανίζονταν μέσα σε μιά ουράνια σούπα από χιλιάδες αστέρια (να ζαλίζεσαι να κοιτάς). Αυτό έχει πιά χαθεί σχεδόν από παντού... Μια εξέδρα πετρελαίου ή ένα πλοίο, λογικά δεν μπορεί να δώσει πολύ περισσότερη φωτορύπανση από ένα φωτισμένο χωριό. Πάντως η Ελλάδα ακόμη είναι πολύ «πίσω» σε φωτορύπανση αλλά αν αφεθεί στην τύχη της... Βοηθάει πάντως το γεγονός ότι είναι έντονα ορεινή χώρα και με μικρό σχετικά πληθυσμό. Φιλικά, Στέφανος -
TS 20x80 - Triplet Objective έφτασαν.
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της Michalis σε Κιάλια
Καλορίζικα και καλές παρατηρήσεις! Περιμένουμε και περισσότερες εντυπώσεις... Φιλικά, Στέφανος -
Το τελος της ερασιτεχνικης αστρονομιας (φωτορυπανση)
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της giorgosgr σε Η αστρονομία στην Ελλάδα
Γι αυτό Γιώργο η πίεση δεν έχει νόημα να προέλθει μόνο από τους αστρονόμους αλλά από οποιονδήποτε έχει οικολογική συνείδηση, αφού το πρόβλημα δεν είναι μόνο η εξαφάνιση των άστρων. Η IDA πάντως κάνει φοβερή δουλειά. (Για όσους δε γνωρίζουν την ιστοσελίδα της: http://www.darksky.org) Ευχαριστώ πολύ για τα καλά σας λόγια. Φιλικά, Στέφανος -
Το τελος της ερασιτεχνικης αστρονομιας (φωτορυπανση)
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της giorgosgr σε Η αστρονομία στην Ελλάδα
Άγγελε, το ύφος σου δεν είναι πιχρόχολο, απηχεί και τις δικές μου σκέψεις, αλλά κάπως πρέπει να γίνει μιά αρχή. Σίγουρα η απόλυτη ακινησία δεν είναι η καλύτερη πρακτική... Φιλικά, Στέφανος -
Το τελος της ερασιτεχνικης αστρονομιας (φωτορυπανση)
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της giorgosgr σε Η αστρονομία στην Ελλάδα
Παραθέτω εδώ το κείμενο που δημοσιεύεται σήμερα στο περιοδικό In&Out της "ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ" (Λάρισα). Το περιοδικό αφιέρωσε πρόθυμα 3 σελίδες ώστε να φιλοξενηθούν και οι κατάλληλες φωτογραφίες. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΦΩΤΟΡΥΠΑΝΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Όταν τα φώτα κρύβουν τα αστέρια Ένας από τους πιο απλούς δείκτες για το επίπεδο ανάπτυξης μιας χώρας είναι η κατανάλωση ενέργειας ανά κάτοικο και ανά έτος, όμως ο όρος ανάπτυξη έχει πολλές διαστάσεις και σημασίες. Ο σκοπός αυτού του άρθρου είναι να γνωρίσει στο κοινό ότι η ανάπτυξη και η ποιότητα ζωής μπορεί να υπονομεύονται από παράγοντες που σε πρώτη ανάγνωση θεωρούνται ευνοϊκοί για τη διαβίωση σ’ ένα τόπο. Η φωτορύπανση προκαλείται από τη λανθασμένη και ακατάλληλη εφαρμογή εξωτερικού φωτισμού σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους, η οποία αντί να καλύπτει μόνο τις επιθυμητές ανάγκες φωτισμού και ορατότητας, κατασπαταλά ενέργεια σκορπώντας περιττό φως στο νυχτερινό περιβάλλον και ουρανό. Οι συνέπειες της φωτορύπανσης είναι εξαιρετικά αρνητικές και πολυδιάστατες. Αφορούν στην ανθρώπινη υγεία, στην υγεία του φυσικού περιβάλλοντος, στην οικονομία, στην παιδεία και τον πολιτισμό. Παρότι οι κίνδυνοι από τη φωτορύπανση είναι πλέον παρόντες και όχι μελλοντικοί, και παρότι στο παρελθόν έγιναν προσπάθειες επισήμανσης τους από ερευνητικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα, το πρόβλημα στην πράξη αγνοείται στη χώρα μας και στο νομό μας. Μάλιστα, τα έργα ηλεκτροφωτισμού αποτελούν συνήθως το καμάρι κάθε τοπικής αρχής που σπεύδει να φέρει τον «πολιτισμό» με έργα συχνά λανθασμένα και υπερβολικά, και ενδεικτικά της άγνοιας-αδιαφορίας δημάρχων, εργολάβων και εμπλεκομένων υπηρεσιών. Την ίδια στιγμή, σε άλλες χώρες εφαρμόζεται προσεκτικά νομοθεσία για τον έλεγχο και τη σωστή εφαρμογή του δημόσιου και ιδιωτικού ηλεκτροφωτισμού με σκοπό τον περιορισμό και την πρόληψη της φωτορύπανσης, χωρίς να υποβαθμίζεται στο ελάχιστο η ορατότητα και η ασφάλεια των πολιτών. Παρακάτω παρουσιάζονται συνοπτικά οι βλαβερές συνέπειες της φωτορύπανσης: Ανθρώπινη υγεία: H εξαφάνιση του φυσικού σκοταδιού είναι μια σημαντική αλλοίωση του περιβάλλοντος στο οποίο είναι ρυθμισμένη η ανθρώπινη (και όχι μόνο) βιολογία. Ο οργανισμός μας, όπως απαιτεί υγιή φωτισμό στη διάρκεια της ημέρας, απαιτεί και υγειές (βαθύ) σκοτάδι στη διάρκεια της νύχτας. Η ποιότητα του ύπνου και της ανάπαυσης εξαρτάται άμεσα από την ποιότητα του περιβάλλοντος στο οποίο γίνονται και καθορίζει με τη σειρά της την ποιότητα ζωής και την ευεξία κατά τις ημερήσιες δραστηριότητες. Όπως θα φανεί και πιο κάτω, οι σκοτεινές κουρτίνες και τα αδιαπέραστα παντζούρια δεν είναι αρκετά για να προστατέψουν την υγεία μας απ' όλες τις συνέπειες της φωτορύπανσης. Υγεία του φυσικού περιβάλλοντος: Για τη φύση - χλωρίδα και πανίδα - το βαθύ, φυσικό σκοτάδι είναι απαραίτητο όσο και το φως του ήλιου. Τα οικοσυστήματα της Γης, για πρώτη φορά μετά από εκατομμύρια χρόνια επιβίωσης, έρχονται αντιμέτωπα με τη σταδιακή εξαφάνιση του φυσικού σκοταδιού, που χάνεται καθώς ο άνθρωπος και η φωτορύπανση που προκαλεί η τεχνολογία του εξαπλώνονται στον πλανήτη. Τα ζώα, τα έντομα και τα φυτά είναι εξαιρετικά ευάλωτα σ' αυτή την αλλαγή καθώς διαταράσσονται οι βιολογικοί τους ρυθμοί, οι αναπαραγωγικές διαδικασίες και η προσαρμογή τους στο περιβάλλον. Η πολύ εύθραυστη πλέον ισορροπία της γήινης βιόσφαιρας - μέρος της οποίας είναι και ο άνθρωπος - επιβαρύνεται με άλλο ένα σημαντικό πρόβλημα ανθρώπινης προέλευσης κι όπως είναι φυσικό οι συνέπειες βλάπτουν ολέθρια και τον άνθρωπο. Σε χώρες με μεγάλη ανάπτυξη σε βιομηχανία και υποδομές, το νυχτερινό σκοτάδι είναι πια άγνωστο, καθώς η φωτεινή άλως που σχηματίζεται πάνω από τις μεγαλουπόλεις και τις μεγάλες πηγές φωτορύπανσης, εκτείνεται για δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιόμετρα εισχωρώντας σε κάθε γωνιά της άγριας φύσης. Χαρακτηριστική είναι η δορυφορική φωτογραφία της Ευρώπης που δείχνει την έκταση του προβλήματος στις βόρειες, οικονομικά προηγμένες χώρες. Οικονομία-Ενέργεια: Τα φωτιστικά σώματα που τοποθετήθηκαν τα τελευταία χρόνια και συνεχίζουν να τοποθετούνται στη δική μας και άλλες χώρες για τον φωτισμό δημοσίων χώρων, δρόμων, ιδιωτικών εγκαταστάσεων κλπ., διασκορπίζουν σημαντικό ποσοστό του φωτός τους προς τον ουρανό και οριζόντια μακριά από το χώρο που φωτίζουν. Η ενέργεια που σπαταλάται μ' αυτόν τον τρόπο υπολογίζεται σε ποσοστό από 10% ως και 60% της ενέργειας που καταναλώνει το φωτιστικό σώμα (ανάλογα με το σχήμα του). Χαρακτηριστικό παράδειγμα άστοχου φωτισμού είναι οι φωτεινές διακοσμητικές «μπάλες», που πάνω σε φανοστάτες προσπαθούν να φωτίσουν αναρίθμητες πλατείες της χώρας αλλά καταφέρνουν κυρίως να εξαφανίζουν το νυχτερινό ουρανό σκορπώντας το περισσότερο φως προς τα πάνω. Άλλο παράδειγμα είναι τα φωτιστικά σώματα των μεγάλων δρόμων και εθνικών οδών που δεν αξιοποιούν όλη την ισχύ τους για το φωτισμό του οδοστρώματος αλλά αφήνουν μεγάλα ποσοστά φωτός να διαφεύγει προς τον ουρανό, καθώς οι φωτιστικές τους επιφάνειες εξέχουν σημαντικά από τα μεταλλικά τους καλύμματα. Η ενέργεια που σπαταλάται με τον άστοχο φωτισμό, επιβαρύνει σημαντικά τον ενεργειακό προϋπολογισμό αλλά και την ατμόσφαιρα με πρόσθετους ρύπους και θερμότητα που εκλύονται κατά την παραγωγή της. Παιδεία-Πολιτισμός: Ο έναστρος νυχτερινός ουρανός είναι μια από τις πιο ισχυρές εμπειρίες για τον άνθρωπο από την αρχή της ιστορίας του πάνω στη Γη. Η φωτορύπανση τον καταστρέφει, κρύβοντας τα αστέρια του και την ομορφιά του. Ωστόσο, όλα τα μεγάλα ερωτήματα που έθεσε και θέτει ο άνθρωπος, πηγάζουν από την ενατένιση του μεγαλείου, του κάλλους και του απείρου που συναντά στρέφοντας τα μάτια του στο νυχτερινό ουρανό. Η αξία του να μπορεί να τον θαυμάζει και να τον μελετά, δεν υπολογίζεται με τους σημερινούς υλιστικούς και οικονομικούς όρους. Ο ουρανός είναι ένα σχολείο απαραίτητο για τη διανοητική του ολοκλήρωση και τη διατήρηση της φλόγας του για έρευνα και πρόοδο. Είναι εργαλείο στην αναζήτηση της προέλευσης του και την κατανόηση της ύπαρξής του - ζητήματα τα οποία δεν σταματούν ποτέ να τον απασχολούν. Δεν είναι τυχαίο που η Αστρονομία είναι από τις πιο αρχαίες επιστήμες, ούτε το ότι κάθε πολιτισμός που εμφανίστηκε στη Γη αποδίδει ξεχωριστή αξία στον έναστρο ουρανό, και εμπνέεται πολύπλευρα απ' αυτόν. Πως λοιπόν θα αφήσουμε να χαθεί από τις εμπειρίες του ανθρώπου μια τόσο σημαντική για τη συνέχιση του πολιτισμού του, τη στιγμή μάλιστα που οι λύσεις στο πρόβλημα της φωτορύπανσης είναι ως ένα σημείο υπερβολικά απλές; (Και παρεμπιπτόντως, πώς να δικαιολογήσουμε την ανεπανάληπτα σκοταδιστική απόφαση του Υπουργείου Παιδείας να αφαιρέσει το μάθημα της Αστρονομίας πριν αρκετά χρόνια από τα βασικά του Λυκείου; ) Πριν μιλήσουμε για λύσεις ας δούμε την κατάσταση στο εξωτερικό και στην Ελλάδα: Όπως φαίνεται στις δορυφορικές εικόνες, οι προηγμένες οικονομικά χώρες έχουν τεράστια προβλήματα φωτορύπανσης που προκλήθηκαν στις δεκαετίες που ανάπτυξη και καθολικός ηλεκτροφωτισμός βάδιζαν χέρι-χέρι. Εκ των υστέρων - ως συνήθως - πολλές σπεύδουν να υιοθετήσουν νομοθεσία για τον περιορισμό της, εγχείρημα απείρως δυσκολότερο από την πρόληψή της. Στην Ελλάδα επειδή η ανάπτυξη καθυστέρησε αρκετές δεκαετίες, το πρόβλημα δεν είναι καθολικό, αφού στην ορεινή ύπαιθρο συναντάται ακόμη ο σκοτεινός, έναστρος ουρανός. Όμως είναι επείγουσα η ανάγκη ελέγχου και πρόληψης της φωτορύπανσης με νομοθετικά μέτρα αλλά και με την προσοχή των τεχνικών υπηρεσιών και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Το δραστικό μέτρο είναι η οριστική χρήση φωτιστικών σωμάτων που ακτινοβολούν το φως μόνο προς τα κάτω μέσα σε μια ευρεία γωνία (όσο χρειάζεται) και δεν το σπαταλούν οριζόντια ή προς τα πάνω. Τέτοιες σχεδιάσεις κατασκευάζονται ήδη στο εξωτερικό για κάθε εφαρμογή, χωρίς αυξημένο κόστος αφού διαφέρουν από τις παλαιότερες κυρίως στο σχήμα. Στα δημόσια τουλάχιστον έργα είναι πια απαράδεκτο να αγνοείται η φωτορύπανση και να χρησιμοποιούνται οι παλιές, σπάταλες σχεδιάσεις, αφού μάλιστα οι νέες μπορούν να παράγονται εύκολα και στη χώρα μας. Παράλληλα όμως επιβάλλεται ο έλεγχος και στα ιδιωτικά έργα ηλεκτροφωτισμού (εργοστάσια, προβολείς ασφαλείας, διαφημίσεων κλπ.) που κατεξοχήν καταλήγουν σε υπερβολικό και λανθασμένο φωτισμό. Φωτορύπανση στη Λάρισα Στο νομό μας, η πόλη της Λάρισας είναι μια ισχυρότατη πηγή φωτορύπανσης που υποβαθμίζει το νυχτερινό ουρανό σε ακτίνα δεκάδων χιλιόμετρων. Φυσικά, δεν είναι δυνατό να υπάρχει σκοτεινός ουρανός πάνω από μια πόλη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οποιοδήποτε προστατευτικό μέτρο περιττεύει, αντίθετα επιβάλλεται. Μέσα στην πόλη, υπάρχουν δεκάδες περιπτώσεις ακατάλληλου φωτισμού, κυρίως σε μεγάλους δρόμους όπου ο δημόσιος φωτισμός γίνεται με τη χρήση φωτιστικών σωμάτων με μεγάλη οριζόντια διαρροή φωτός. Τέτοια παραδείγματα είναι η οδός Ηρώων Πολυτεχνείου από την Αγιάς μέχρι την Αεροδρομίου, η οδός Λαγού και αρκετοί άλλοι δρόμοι στους οποίους τα διαφανή καλύμματα των φωτιστικών σωμάτων εξέχουν σημαντικά από το ανώτερο μεταλλικό περίβλημα που τα στηρίζει. Εξάλλου, σε αρκετούς χώρους, όπως η πλατεία Ταχυδρομείου, χρησιμοποιούνται οι γνωστές φωτεινές σφαίρες που σκορπούν περισσότερο φως προς τον ουρανό παρά προς το έδαφος. Το πρόβλημα μεγαλώνει η ανεξέλεγκτη τοποθέτηση αναρίθμητων ιδιωτικών επιγραφών και διαφημίσεων που φωτίζονται με ισχυρούς προβολείς στραμένους υπό γωνία προς τα πάνω! Ένα παράδειγμα σχεδόν υποδειγματικού φωτισμού είναι αυτό της οδού Βόλου, μόνο όμως στο τμήμα έξω από την πόλη μέχρι τη Νέα Εθνική Οδό, ενώ στην κατοικημένη περιοχή χρησιμοποιούνται φωτιστικά σώματα με τα παραπάνω προβλήματα. Μεγάλη πηγή φωτορύπανσης είναι ο επί δεκάδες χιλιομέτρων ακατανόητος φωτισμός της Νέας Εθνικής Οδού (παράκαμψη Λάρισας) οπού δεν χρησιμοποιήθηκαν κατάλληλα για την αποφυγή της φωτορύπανσης φωτιστικά σώματα, πράγμα που θα μπορούσε να είχε γίνει χωρίς κανένα συμβιβασμό στο φωτισμό του οδοστρώματος. Σε μεγάλη απόσταση από την πόλη τα πράγματα είναι καλύτερα, ιδίως στις ορεινές περιοχές. Για παράδειγμα οι περιοχές του Κάτω Ολύμπου και του Κίσαβου, ιδίως του ανατολικού, ανήκουν σ' αυτές όπου μπορεί ακόμη κανείς να θαυμάσει την ομορφιά και τον πλούτο του έναστρου ουρανού. Οι ερασιτέχνες αστροπαρατηρητές της Λάρισας συχνά καταφεύγουν στον Κίσαβο για να παρατηρήσουν με τα τηλεσκόπιά τους μακρινά και γοητευτικά αντικείμενα. Σε χαμηλότερα υψόμετρα, η περιοχή από την Καρίτσα μέχρι την Παλιουριά (παράλια ανατολικού Κίσαβου) έχει από τους σκοτεινότερους ουρανούς του νομού, και προσφέρεται ιδιαίτερα για όσους θέλουν στις διακοπές τους να θυμηθούν πόσο όμορφος είναι ο ουρανός χωρίς φωτορύπανση. Και φυσικά προσφέρεται για να βυθιστεί κανείς στις ομορφιές του σύμπαντος με ένα ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο... (Δυστυχώς αυτό δεν ισχύει πια για τον Αγιόκαμπο και τη Βελίκα όπου 13 χιλιόμετρα όμορφης παραλίας έχουν εκτεθεί στη φωτορύπανση από τη χρήση φωτιστικών σωμάτων υψηλής πλευρικής διαρροής και από τον άναρχο ιδιωτικό φωτισμό.) Το πρόβλημα της φωτορύπανσης έχει μια ιδιαιτερότητα σε σχέση με τις άλλες ρυπάνσεις: από τη στιγμή που η πολιτεία και η τοπική αυτοδιοίκηση θα (αποφασίσει να) το αντιληφθεί ως πρόβλημα, μπορεί να συμβάλει στην περαιτέρω εξάπλωσή του χωρίς σημαντικό κόστος, αφού το φως δεν απαιτεί κάποια διαχείριση ρύπων ή αποβλήτων. Απαιτεί απλά εύστοχους και αποφασιστικούς νόμους/κανονισμούς και πολιτική βούληση για τη διατήρηση του νυχτερινού ουρανού ως φυσικό περιβάλλον και πηγή πολιτισμού που πρέπει να διαφυλάξουμε και να μεταβιβάσουμε στις επόμενες γενιές. Χωρίς να αγνοούμε στο ελάχιστο τα υπόλοιπα περιβαλλοντικά προβλήματα, καλούμε τις αρχές του τόπου μας να σκεφτούν σοβαρά τα παραπάνω πριν γυρίσουν σελίδα. ________ Όπως ανέφερα και νωρίτερα κανείς δεν περιμένει θαύματα από μια ή περισσότερες δημοσιεύσεις. Πιστεύω όμως ότι όταν - με προσπάθεια - το ζήτημα γίνει γνωστό στο πλατύ κοινό (δηλ. όταν κάποτε τα ΜΜΕ αρχίσουν να ασχολούνται συχνά μαζί του), θα υπάρξουν και κάποιες θετικές αντιδράσεις από την πολιτεία. Ελπίζω πως δεν θα αποδειχτώ υπεραισιόδοξος... Φιλικά, Στέφανος -
Εμπρός για τον Πλούτωνα!
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της Στέφανος Σοφολόγης σε Διάστημα
Ο Πλούτωνας είναι το σώμα που ήταν πάντα και το ενδιαφέρον που παρουσιάζει δεν μειώθηκε για κανέναν επιστήμονα, ούτε βέβαια για τη IAU. Η αλλαγή ταξινόμησης δεν αποτελεί υποβάθμιση του, ούτε θα σημάνει την εγκατάλειψη των ερευνητικών προγραμμάτων! Κατηγορία άλλαξε όχι φυσική υπόσταση! Το παρακάνουν τα media, ας μην ακολουθούμε κι εμείς αναίτια! Φιλικά, Στέφανος -
Η οργή του γείτονα
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της BsksPns σε Αστρονομία, Αστροφυσική και Κοσμολογία
Πάντως Παναγιώτη (bskspns), ομολογώ πως πολύ θα ήθελα να έβλεπα τον Μπετελγκέζ να γίνεται supernova! Θα ήταν ένα πρωτόγνωρο και υποβλητικό θέαμα για τους κατοίκους ετούτου του πλανήτη! Αρκεί βέβαια το στενό jet των ακτίνων γ να μην είναι στραμένο προς εμάς. Καλοσώρισες στο astrovox! Φιλικά, Στέφανος -
Το Σχολείο Αστρονομίας του Βόλου
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της Στέφανος Σοφολόγης σε Η αστρονομία στην Ελλάδα
Ναι, ο κ. Ν. Πράντζος αφού προλόγισε ο κ. Κ. Μαυρομμάτης. Κρίμα που δεν ήρθες πάντως, θα τα λέγαμε κι από κοντά. Φιλικά, Στέφανος -
Δημόσια Αστρονομική Εγκυκλοπαίδεια - www.astronomia.gr
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της quendi σε Η αστρονομία στην Ελλάδα
Σ Υ Γ Χ Α Ρ Η Τ Η Ρ Ι Α !!! Αλλά όσα συγχαρητήρια και να δώσουμε δεν φτάνουν για αυτό το έργο των μελών του Ωρίωνα! Χαίρομαι πάρα πολύ για τον τρόπο που εκφράζουν την αγάπη τους για την Αστρονομία και για τη γνήσια διάθεση προσφοράς στη διάδοση της αστρονομικής γνώσης. Νομίζω πως μπροστά σε μια τέτοια εξέχουσα προσπάθεια είμαστε «υποχρεωμένοι» να βοηθήσουμε όσο μπορούμε με την αθρόα προσθέση αστρονομικών λημμάτων. Και πάλι μπράβο!!! Φιλικά, Στέφανος -
Στήριξη για κιάλια 20Χ80(2,5Kgr)
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της Michalis σε Πού και πώς να αγοράσω;
Μιχάλη, συγνώμη που δεν θα αναφερθώ στο θέμα με λεπτομέρεια, αλλά δες και κάποιες παλιότερες σχετικές δημοσιεύσεις, όπως: http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=577&highlight=miyauchi (στο 3ο post) http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=1040&highlight=unomat Φιλικά, Στέφανος -
Dimos, η παραπάνω απάντησή σου στις αμφισβητήσεις που διατύπωσα είναι καλά τεκμηριωμένη. Όμως η θεωρητική και αισιόδοξη διατύπωση των δυνατοτήτων της τεχνολογίας και της ανάλυσης των δεδομένων απέχει πάρα πολύ από την επιτυχημένη τελική εφαρμογή τους. Αυτό έχει φανεί με πολλά παραδείγματα, όπως του τηλεσκπίου Hubble που προοριζόταν να δώσει απάντηση μιά και καλή σε σημαντικά κοσμολογικά ερωτήματα. Στην πορεία τα ερωτήματα που γεννήθηκαν ήταν περισσότερα απ' αυτά που απαντήθηκαν. Και τα σημαντικότερα έμειναν μάλλον αναπάντητα. Αλλά φυσικά η έρευνα δεν σταματά... Φιλικά, Στέφανος
-
Εξαφανίστηκαν τα φεγγάρια του Άρη;;; (!)
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της dimos σε Παρατήρηση Πλανητών
Φίλοι, είναι σωστό να ενημερώνουμε τα μέλη για παραπλανητικές και αντιεπιστημονικές δημοσιεύσεις (οι οποίες προέρχονται συνήθως από ύποπτους ή άσχετους χρήστες του internet). Όμως σ΄ένα site όπως το astrovox πρέπει οι δημοσιεύσεις μας να είναι ξεκάθαρες, χωρίς κανένα περιθώρειο παρερμηνείας από μή εξοικιωμένους με τα αστρονομικά θέματα αναγνώστες. Ασφαλώς δεν υπήρξε ποτέ θέμα ...εξαφάνισης (!) φυσικών δορυφόρων πλανήτη ή οποιουδήποτε σώματος του ηλιακού συστήματος, πόσο μάλλον του Φόβου και του Δείμου που είναι φυσικοί δορυφόροι γειτονικού πλανήτη και γνωστοί από το 1877. Κάθε μέρα που περνά χωρίς καμμία δημοσίευση από τα χιλιάδες ερευνητικά ίδρυμα και αστεροσκοπεία σημαίνει ότι, ναί το ηλιακό μας σύστημα δουλεύει και σήμερα ...ρολόι! (δυστυχώς είμαστε αναγκασμένοι να γράφουμε τα αυτονόητα). Και αν ποτέ υπήρχε τέτοια είδηση (μιλώντας εντελώς υποθετικά...), δεν μας απασχολεί μήπως περνούσε στα ψιλά(!) αφού θα συνοδευόταν από ιστορικά φυσικά γεγονότα. Φιλικά, Στέφανος -
Αστροβραδιά deep-sky για το κοινό της Λάρισας-Σάββατο 19 Αυγ
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της Στέφανος Σοφολόγης σε Η αστρονομία στην Ελλάδα
...και για άλλη μιά φορά ο νονός της βάφτισης ήταν ο Γιώργος (gbirsianis). Εγώ ομολογώ ότι είχα άλλο στο μυαλό μου, αλλά τώρα πιά ακούει σ΄αυτό το όνομα και δεν θέλω να του δημιουργήσω πρόβλημα ταυτότητας. Γιώργο (papgeo), μην ανησυχείς, η (παρ΄ολίγον) καταστρφική ριπή ανέμου στον Πάρνωνα δεν άφησε απτά τραύματα στο τηλεσκόπιο (ή ψυχολογικά σε μένα )! Ευτυχώς τα οπτικά και οι βάσεις τους ήταν εντελώς ανέπαφα! Με προσεκτική σφυρηλάτηση από μέσα με λαστιχένιο σφυρί και πάνω σε επίπεδη επιφάνεια, ο οπτικός σωλήνας ξανάγινε εμ... σωλήνας. Ούτε εγώ δεν μπορώ να βρώ τα σημεία όπου είχε παραμορφωθεί. Όμως εκείνος ο κρότος της πτώσης ... ...Για όσους δεν ήταν εκεί, το εμπρόσθιο στεφάνι είχε γίνει σαν 'Ομικρον Arrial Narrow! Φιλικά, Στέφανος -
Το τελος της ερασιτεχνικης αστρονομιας (φωτορυπανση)
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της giorgosgr σε Η αστρονομία στην Ελλάδα
O καλός μου φίλος Γιώργος υπερβάλλει λίγο! Θα είναι μια απλή απόπειρα παρουσίασης του προβλήματος στο κοινό και στις αρχές της πόλης μας χωρίς πολλά-πολλά τεχνικά και επιστημονικούς όρους. Κυρίως μας ενδιαφέρει η λέξη "φωτορύπανση" να αποκτήσει περιεχόμενο για το κοινό και να δούμε αν (μεσοπρόθεσμα) θα «κινηθεί βλέφαρο» από πλευράς τεχνικών υπηρεσιών του Νομού. Μιά καλή απόδειξη του ότι το πρόβλημα δεν έγινε αντιληπτό, παρότι έχουν υπάρξει αρκετές δημοσιεύσεις και στον αθηναϊκό τύπο, θα είναι ένα νέο έργο δημόσιου ηλεκτροφωτισμού με λάθος φωτιστικά σώματα. Το αντίθετο (ότι έγινε αντιληπτό και λαμβάνεται υπόψη) αποδεικνύεται μόνο σε βάθος χρόνου... [Το κείμενο θα δημοσιευτεί ασφαλώς κι εδώ, ταυτόχρονα με τη δημοσίευση στο περιοδικό.] Φιλικά, Στέφανος -
Τί λέτε για αυτά τα κυάλια;
Στέφανος Σοφολόγης απάντησε στην συζήτηση του/της siouxwwss σε Πού και πώς να αγοράσω;
Λοιπόν, ένα καλό τρίποδο είναι... Προτίμησε ένα ζευγάρι 7Χ50 ή 10Χ50, όχι μεγαλύτερα, από κάποια καλή εταιρία (Nikon, Vixen, Olympus, Pentax κλπ.) Βασικά σημεία: οπωσδήποτε καλή μηχανική κατασκευή και καλές επιστρώσεις φακών. Τα δύο σκέλη να είναι καλά ευθυγραμμισμένα αλλιώς μπορεί μεν να βλέπεις καθαρά, αλλά με στρες των ματιών και γρήγορη κούραση (πολύ συνηθισμένο στα φθηνά κιάλια). Γενικά τα κιάλια απαιτούν αρκετά χρήματα για να έχουν ποιότητα γιατί στην ουσία είναι δύο τηλεσκόπια, δύο προσοφθάλμιοι φακοί, δύο σετ πρισμάτων ακριβείας και επιπλέον όλα αυτά πρέπει να είναι καλά ευθυγραμισμένα μεταξύ τους και με κινητά μέρη! Ένας καλός προσοφθάλμιος μόνο κάνει € 100. Εγώ θα αγόραζα κάτι από Nikon ή Vixen στην κατηγορία των € 200+. Σίγουρα όχι κάτω από € 100. Στα κιάλια ισχύει κατεξοχήν το «ό,τι πληρώσεις παίρνεις». Φιλικά, Στέφανος -
...το οποίο θα χρειαστεί από 4.000 χρόνια ως 300.000 χρόνια για να φτάσει σε αστέρι αυτής της περιοχής αν ποτέ καταφέρει να κινηθεί έστω με ταχύτητα 1/1.000 αυτής του φωτός, δηλ. με 300km/sec! Προς το παρόν και το προβλέψιμο μέλλον, αδύνατον. Η λεπτομερής παρατήρηση εξωπλανητών πάντως είναι γοητευτικό εγχείρημα. Ωστόσο η σύσταση της ατμόσφαιρας σε καμμία περίπτωση δεν θα είναι απόδειξη (ούτε καλή ένδειξη) για την ύπαρξη ζωής εκεί. Η κατάλληλη σύσταση είναι απαραίτητος παράγοντας αλλά όχι ο μοναδικός. Φιλικά, Στέφανος