Δροσος Γεωργιος

Τεχνητή νοημοσύνη βρήκε νέο αντιβιοτικό που εξοντώνει μερικά από τα πιο ανθεκτικά μικρόβια. Ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που ανέπτυξαν ερευνητές του Πανεπιστημίου ΜΙΤ στις ΗΠΑ, βρήκε ένα ισχυρό νέο αντιβιοτικό (halicin), το οποίο μπορεί να καταστρέψει πολλά είδη βακτηρίων ανθεκτικών σε άλλα αντιβιοτικά όπως τα carbapenem. Είναι η πρώτη φορά που η τεχνητή νοημοσύνη βρήκε εκ του μηδενός ένα νέο αντιβιοτικό και μάλιστα πανίσχυρο, ανοίγοντας νέες δυνατότητες στο πεδίο της φαρμακευτικής, καθώς κάτι ανάλογο θα μπορούσε μελλοντικά να γίνει και για άλλους είδους φάρμακα, π.χ. για νευροεκφυλιστικές παθήσεις ή για τον καρκίνο. Οι επιστήμονες αισιοδοξούν ότι το «έξυπνο» σύστημα θα μπορεί να σχεδιάσει διάφορα νέα φάρμακα, με βάση όσα έχει μάθει για τις χημικές δομές που επιτρέπουν στα φάρμακα να σκοτώνουν τα βακτήρια. Χρησιμοποιώντας ένα νέο αλγόριθμο μηχανικής μάθησης, οι επιστήμονες και μηχανικοί, με επικεφαλής τον καθηγητή Ιατρικής Μηχανικής & Επιστήμης Τζέιμς Κόλινς και την καθηγήτρια του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Υπολογιστών Ρετζίνα Μπαρζιλάι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας Cell (Κύτταρο), ανέλυσαν πολλές υποψήφιες χημικές ουσίες, βρίσκοντας τελικά μία με ισχυρές αντιβιοτικές ιδιότητες. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες έχουν βρεθεί ελάχιστα νέα αντιβιοτικά και τα περισσότερα δεν είναι παρά ελαφρώς παραλλαγμένες εκδοχές προϋπαρχόντων φαρμάκων. Οι σημερινές μέθοδοι ανάπτυξης νέων αντιβιοτικών είναι πολύ δαπανηρές, χρονοβόρες και συνήθως περιορίζονται σε μια μικρή γκάμα χημικών ουσιών.«Αντιμετωπίζουμε μια εντεινόμενη κρίση λόγω αφενός ενός αυξανόμενου αριθμού παθογόνων μικροοργανισμών που γίνονται ανθεκτικοί στα υπάρχοντα αντιβιοτικά και αφετέρου μιας αναιμικής ανακάλυψης νέων αντιβιοτικών από τις φαρμακευτικές και βιοτεχνολογικές εταιρείες. Αν δεν αντιμετωπίσουμε την κρίση έως το 2050, οι θάνατοι κάθε χρόνο λόγω λοιμώξεων από ανθεκτικά βακτήρια θα φθάσουν τα δέκα εκατομμύρια, περισσότεροι και από τους ετήσιους θανάτους από καρκίνο», δήλωσε ο Κόλιν.Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί το νέο συμπαραστάτη σε αυτή την προσπάθεια, καθώς υπόσχεται να βρει τελείως νέα αντιβιοτικά, πιο γρήγορα και με πολύ χαμηλότερο κόστος. Το νέο αντιβιοτικό, το οποίο δοκιμάσθηκε στο εργαστήριο, εξόντωσε αρκετά στελέχη βακτηρίων που είναι ανθεκτικά σε όλα τα γνωστά αντιβιοτικά (Clostridium difficile, Acinetobacter baumannii, Mycobacterium tuberculosis, Enterobacteriaceae κ.α.), με εξαίρεση το ανθεκτικό βακτήριο Pseudomonas aeruginosa που πλήττει τους πνεύμονες. Επίσης «καθάρισε» μέσα σε 24 ώρες τις λοιμώξεις σε πειραματόζωα (ποντίκια) που είχαν κολλήσει Acinetobacter baumannii, ένα πολύ ανθεκτικό βακτήριο που έχει μολύνει πολλούς Αμερικανούς στρατιώτες στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Ακόμη, το γνωστό E.coli διαπιστώθηκε ότι δεν αναπτύσσει ανθεκτικότητα στο νέο αντιβιοτικό μετά από θεραπεία διάρκειας 30 ημερών με αυτό. Αντίθετα, ο εν λόγω μικροοργανισμός αναπτύσσει αντίσταση π.χ. στο αντιβιοτικό σιπροφλοξασίνη της κατηγορίας των κινολονών μέσα σε μόνο μία έως τρεις μέρες.«Αναπτύξαμε μια πλατφόρμα που μας επιτρέπει να χαλιναγωγήσουμε τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης, ώστε να ανοίξουμε το δρόμο για μια νέα εποχή στην ανακάλυψη νέων αντιβιοτικών. Έτσι, ανακαλύψαμε ήδη ένα εντυπωσιακό μόριο, το οποίο είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο ισχυρά αντιβιοτικά που έχει ποτέ ανακαλυφθεί», ανέφερε ο Κόλινς. Η αρχική «εκπαίδευση» του αλγόριθμου έγινε μέσω τροφοδοσίας του με περίπου 2.500 μόρια δραστικών ουσιών, εκ των οποίων τα 1.700 ήσαν φάρμακα εγκεκριμένα από την αρμόδια εποπτική αρχή των ΗΠΑ, την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), ενώ τα υπόλοιπα 800 ήσαν φυσικά προϊόντα. Μετά την «μόρφωση» του, το «έξυπνο» σύστημα δοκιμάστηκε σε περίπου 6.000 άλλα μόρια με πιθανή αντιβιοτική δράση, τα οποία περιέχονται στη βάση δεδομένων Drug Repurposing Hub. Από αυτά -μέσα σε μερικές μόνο ώρες- η τεχνητή νοημοσύνη επέλεξε 100 υποψήφια για φυσικές δοκιμές και τελικά ένα μόριο με χημική δομή διαφορετική από κάθε γνωστό αντιβιοτικό βρέθηκε να είναι το πιο αποτελεσματικό κατά του βακτηρίου E.coli. Η ουσία αυτή, που ονομάστηκε "halicin", παραπέμποντας στο διάσημο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης HAL του βιβλίου και της ταινίας «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος», είχε στο παρελθόν εξετασθεί ως πιθανό αντιδιαβητικό φάρμακο, αλλά χωρίς επιτυχία. Οι ερευνητές σκοπεύουν να κάνουν περαιτέρω δοκιμές της halicin σε συνεργασία με φαρμακευτική εταιρεία ή μη κερδοσκοπικό οργανισμό, ώστε τελικά να αναπτύξουν ένα αντιβιοτικό για χρήση στους ανθρώπους. Επίσης το ίδιο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, ψάχνοντας σε μια βάση δεδομένων (ZINC15) με 107 εκατομμύρια μόρια, έφερε στο φως άλλες 23 υποψήφιες δραστικές αντιμικροβιακές ουσίες. Μετά από δοκιμές σε ζώα, οι επιστήμονες κατέληξαν σε οκτώ με αντιβακτηριακές ιδιότητες και από αυτές ιδίως δύο είναι πολλά υποσχόμενες να αποτελέσουν αντιβιοτικά, γι' αυτό θα δοκιμασθούν περαιτέρω. https://www.scoop.it/topic/physicists-and-physics/p/4115524038/2020/02/21/-

Η Βρετανία επενδύει 1,6 δισ. δολάρια σε υπερυπολογιστή για ακριβείς μετεωρολογικές προβλέψεις. Η βρετανική κυβέρνηση θα επενδύσει κεφάλαια 1,2 δισεκατομμυρίου λιρών (1,6 δισεκατομμυρίου δολαρίων) σε αυτό που χαρακτηρίζει τον πιο δυνατό υπερυπολογιστή του κόσμου με λογισμικό που παρέχει πιο ακριβείς προβλέψεις για τον καιρό, αλλά και σχετικά με το κλίμα. Τη διαχείριση του νέου υπερυπολογιστή θα έχει η Μετεωρολογική Υπηρεσία της Βρετανίας. Θα βοηθήσει στην πιο ακριβή πρόβλεψη της εκδήλωσης ακραίων καιρικών φαινομένων, στην επιλογή των πιο κατάλληλων τοποθεσιών για την προστασία από τις πλημμύρες, αλλά και για την πρόβλεψη αλλαγών στο κλίμα και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο υπολογιστής θα μπορεί να παρέχει καλύτερη πρόβλεψη καιρού για τα αεροδρόμια ώστε να μπορούν να προγραμματίζουν εγκυρότερα και καλύτερα τη ροή εξυπηρέτησης των αεροσκαφών, εκτιμώντας τις επιπτώσεις των καιρικών φαινομένων. Επίσης, ο υπολογιστής θα εξασφαλίζει την ανάλυση περισσότερων πληροφοριών με μεγαλύτερη ανάλυση για τον ενεργειακό τομέα, ώστε να υπάρχει πρόβλεψη για τις διακοπές στην παραγωγή και την διάθεση ενέργειας και αποτελεσματική διαχείριση των πιθανών επιπτώσεων. https://www.in.gr/2020/02/17/tech/vretania-ependyei-16-dis-dolaria-se-yperypologisti-gia-akriveis-meteorologikes-provlepseis/

Οι νέες τάσεις και το μέλλον της ρομποτικής. Το 1818, η Βρετανίδα Μαίρη Σέλεϊ έγραψε το «Φρανκενστάιν», μια ιστορία για μια φρικιαστική τεχνητή μορφή ζωής, η οποία ήρθε εν ζωή χάρη στον ομώνυμο, τρελό και συνάμα λαμπρό επιστήμονα. Εναν αιώνα αργότερα, ο Τσέχος συγγραφέας Κάρελ Τσάπεκ υιοθέτησε για πρώτη φορά τον όρο ρομπότ στο θεατρικό έργο του «R.U.R.» ή αλλιώς «Διεθνικά Ρομπότ του Ρόσουμ». Η πλοκή ήταν απλή μα εξίσου τρομακτική· ξεκινά με τη δημιουργία ενός ανθρωπόμορφου ρομπότ, και καταλήγει με τη μηχανή να σκοτώνει τον δημιουργό της. Το 1927, το «Μετρόπολις» του Φριτς Λανγκ χάρισε την πρώτη κινηματογραφική απεικόνιση μιας έξυπνης μηχανής, ενώ το 1941, ο φουτουριστικός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Ισαάκ Ασίμοφ χρησιμοποίησε για πρώτη φορά την έννοια της επιστήμης της «ρομποτικής», προβλέποντας την άνοδο μιας ισχυρής βιομηχανίας έξυπνων μηχανών. Και οι δύο προσεγγίσεις είχαν έναν σαφή δυστοπικό χαρακτήρα. Επειτα από δεκάδες αναπαραστάσεις στη λογοτεχνία και στο σινεμά, το πρώτο πραγματικό ρομπότ κυκλοφόρησε τελικά το 1954, με την επινόηση του χαϊδευτικά αποκαλούμενου «Unimate» από τον Τζορτζ Ντέβιλ. Η πραγματικότητα είχε ελάχιστη σχέση με την έντρομη ανθρώπινη φαντασία. Το «Unimate» αποτελείτο από έναν αυτόματο βραχίονα ο οποίος έκανε 6 χρόνια συνολικά για να πωληθεί, προτού καταλήξει τελικά σε ένα εργοστάσιο της General Motors στο Νιου Τζέρσεϊ για να στοιβάζει αιωνίως ζεστά κομμάτια μετάλλου. Κανένα από τα δημιουργήματα της ανθρωπότητας δεν εμπνέει ένα τόσο συγκεχυμένο μείγμα φόβου και θαυμασμού όσο τα ρομπότ. Παρότι η εκθετική άνοδός τους τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχει κάνει τη ζωή μας ευκολότερη και ασφαλέστερη, εξακολουθούμε να μην τα εμπιστευόμαστε πλήρως – πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Brookings ανέδειξε πως το 61% νιώθει αμηχανία απέναντι στις έξυπνες μηχανές. Δεν χωρά αμφιβολία, ωστόσο, πως τα σύγχρονα ρομπότ έχουν πλέον διεισδύσει πλήρως στη ζωή μας, διαφέροντας πλέον σημαντικά τόσο από τα γιγάντια, σιδερένια και ανθρωπόμορφα δημιουργήματα της ανθρώπινης φαντασίας, όσο και από τους βραχίονες των αλυσίδων βιομηχανικής παραγωγής. Στο φετινό CES –το αυτοαποκαλούμενο «Νταβός της τεχνολογίας» που έλαβε χώρα στις αρχές του Ιανουαρίου στο Λας Βέγκας– χιλιάδες ρομπότ παρουσιάστηκαν από τους κορυφαίους τιτάνες της τεχνολογίας, από έξυπνες λάμπες και βραχίονες που λύνουν τον κύβο του Ρούμπικ εντός δευτερολέπτων, μέχρι αυτόματες χειρουργικές συσκευές που λειτουργούν με ασύλληπτη ακρίβεια. Η ποικιλομορφία και οι εφαρμογές τους είναι τόσο τεράστιες που είναι αδύνατον να κατηγοριοποιηθούν. Ωστόσο, ένα συμπέρασμα είναι πλέον σίγουρο: τα σύγχρονα ρομπότ φεύγουν από τα εργοστάσια και τα εργαστήρια, περπατούν πλέον πλάι στους ανθρώπους, κατοικούν στα σπίτια τους και εκτοξεύονται στους αιθέρες. Οι μηχανές είναι πλέον εδώ. Εξυπνες μηχανές εναντίον του κορωνοϊού Για αρκετά χρόνια μετά την πρώτη τους εμφάνιση τη δεκαετία του 1960, τα ρομπότ ήταν περιορισμένα στο να εκτελούν οποιαδήποτε εργασία θεωρείτο βρώμικη ή ριψοκίνδυνη για την ανθρωπότητα. Αν και το εύρος τους έχει πλέον επεκταθεί, η πιο πολύτιμη δυνατότητά τους παραμένει η αντικατάσταση του ανθρώπινου στοιχείου εν μέσω κινδύνου. Τρανή απόδειξη: η χρήση μιας στρατιάς έξυπνων μηχανών από την κινεζική κυβέρνηση, έναντι της εξάπλωσης του νέου κορωνοΐου. Στη νοτιοανατολική επαρχία Γκουανγκντόνγκ, περιοχή που θεωρείται hotspot της νέας επιδημίας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι γιατροί του επαρχιακού λαϊκού νοσοκομείου βασίζονται πλέον εξ ολοκλήρου σε ρομπότ για να παραδώσουν φάρμακα και τρόφιμα στους ασθενείς. Οι δίτροχες μηχανές μοιάζουν με μικρό ψυγείο, και μπορούν να περιηγούνται αυτόνομα στις αίθουσες του νοσοκομείου, να ανοιγοκλείνουν τις πόρτες όποτε χρειάζεται και να εξετάζουν τους ασθενείς που βρίσκονται σε καραντίνα. Βορειότερα, στην επαρχία Τζιανγκτσού, ομάδα Κινέζων ερευνητών ανέπτυξε έναν νέο ρομποτικό ψεκαστήρα για να συμβάλει στη μείωση της μετάδοσης του COVID-19 σε αστικά κέντρα με έντονη πληθυσμιακή πυκνότητα. Η αυτόματη μηχανή είχε χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν για γεωργικό ψεκασμό, ωστόσο οι επιστήμονες από την Ανατολική Κίνα ανακαίνισαν το σύστημά του, καθιστώντας το πιο κατάλληλο για απολυμαντικά υγρά. Το ρομπότ λειτουργεί εξ αποστάσεως και το εύρος των συσκευών ψεκασμού του μπορεί να φτάσει τα 30 μέτρα, ενώ σύμφωνα με τους ερευνητές μπορεί να περπατήσει έως και 7 χλμ. την ώρα, σκοτώνοντας τον ιό σε έκταση άνω των 40.000 τ.μ. Ηδη, το ρομπότ βρίσκεται διάσπαρτο στους δρόμους, στους σταθμούς λεωφορείων και στους υπόγειους χώρους στάθμευσης της πόλης Σουζού. Οι πρώτοι τεχνητοί βιολογικοί οργανισμοί «Δεν πρόκειται ούτε για παραδοσιακά ρομπότ ούτε για κάποιο γνωστό είδος ζώου. Είναι μια νέα κατηγορία δημιουργήματος: ένας ζωντανός προγραμματιζόμενος οργανισμός», δήλωσε με ενθουσιασμό ο καθηγητής ρομποτικής Τζόσουα Μπόνγκαρντ, στη συνέντευξη Τύπου που αποκάλυψε τη νέα του εφεύρεση. Πράγματι, δεν υπάρχει ακόμα ορολογία που να περιγράφει την καινοτομία την οποία δημιούργησε η ομάδα των ερευνητών από το τμήμα Επιστήμης των Υπολογιστών του Πανεπιστημίου του Βερμόντ. Πρόκειται για τα xenobots: τις πρώτες μικροσκοπικές «ζωντανές» μηχανές, ένα είδος βιολογικού ρομπότ που προέρχεται από ζωντανά κύτταρα και μπορεί να προγραμματιστεί να κάνει μία σειρά από εργασίες, από το να μεταφέρει φάρμακα μέσα στο σώμα μέχρι να καθαρίζει τοξικά απόβλητα στο περιβάλλον. Οι Αμερικανοί επιστήμονες δημιούργησαν τους πρώτους τεχνητούς βιολογικούς οργανισμούς παγκοσμίως χρησιμοποιώντας βλαστοκύτταρα από βατράχους – εξ ου και το όνομα xenobots το οποίο προέρχεται από το αφρικανικό είδος βατράχου Xenopus laevis. Οι ερευνητές έξυσαν τα ζωντανά βλαστοκύτταρα από το δέρμα των βατράχων και τα άφησαν να επωαστούν, ενώ στη συνέχεια τα κύτταρα κόπηκαν και ανασχηματίστηκαν σε νέες «μορφές σώματος» σχεδιασμένες από έναν υπερυπολογιστή με τη χρήση ανεπτυγμένου αλγορίθμου. Τα νέα όντα είναι ένα πρωτόγνωρο κράμα βιολογικού και μηχανικού οργανισμού, μπορούν να κινηθούν και να κολυμπήσουν αυτόνομα, επιβιώνουν αρκετές εβδομάδες χωρίς φαγητό και αυτοεπουλώνουν τα τραύματά τους – όπως ανακάλυψαν σοκαρισμένοι οι επιστήμονες όταν επιχείρησαν μια τομή σε ένα μικροσκοπικό xenobot. Η εφαρμογή των xenobot είναι δυνητικά τεράστια, τόσο λόγω του μικρού τους μεγέθους όσο και του εύπλαστου χαρακτήρα.. Μικρή σφαίρα με τεράστιες δυνατότητες Οι εντυπωσιακές σε μέγεθος κατασκευές δεν κλέβουν πλέον τις εντυπώσεις στον τομέα της ρομποτικής – αντιθέτως, οι εταιρείες τεχνολογίας ανταγωνίζονται σκληρά για το ποια θα καταφέρει να χωρέσει τα μεγαλύτερα μεγέθη τεχνητής νοημοσύνης στον μικρότερο δυνατό χώρο. Το φετινό τεχνολογικό συνέδριο CES έβριθε από κάθε λογής μικροσυσκευές, ωστόσο τις εντυπώσεις έκλεψε μια μικροσκοπική κίτρινη σφαίρα που θύμιζε μπαλάκι του τένις. Πρόκειται για το «Ballie» της Samsung, το οποίο φιλοδοξεί να εξελιχθεί στον προσωπικό οικιακό βοηθό του μέλλοντος, ενώ σύμφωνα με την εταιρεία αντικατοπτρίζει το όραμά της για την εξέλιξη των ρομπότ σε «συντρόφους ζωής». Παρά το μικροσκοπικό του μέγεθος, το Ballie διαθέτει τεράστιες ικανότητες. Χάρη σε μια ενσωματωμένη κάμερα υψηλής ανάλυσης αλλά και εξελιγμένη τεχνολογία αναγνώρισης φωνής, το πρωτότυπο ρομπότ ακολουθεί παντού τον χρήστη του κυλώντας στο πάτωμα του σπιτιού και είναι έτοιμο να ανταποκριθεί στις εντολές του. Βασισμένη, επίσης, στην τεχνολογία του διαδικτύου των πραγμάτων, η μικρή κίτρινη σφαίρα μπορεί και επικοινωνεί με δεκάδες συσκευές σπιτιού, όπως έξυπνες τηλεοράσεις, αυτόματες ηλεκτρικές σκούπες και έξυπνο φωτισμό, ενώ διαθέτει επίσης και ένα ευέλικτο πρόγραμμα προπόνησης για τους χρήστες που θέλουν να αθλούνται από την άνεση του σαλονιού τους. Προς το παρόν, δεν έχει διευκρινιστεί αν το εντυπωσιακό Ballie θα κυκλοφορήσει στην αγορά, ή αν πρόκειται απλά για ένα πείραμα εντυπωσιασμού που θα περιοριστεί στα εκθεσιακά περίπτερα. Ωστόσο, η Samsung υπόσχεται πως η μικροσκοπική σφαίρα είναι απλώς η αρχή μιας νέας εποχής για την εταιρεία, όπου θα αφοσιωθεί στην κατασκευή δεκάδων πρωτότυπων και ευφάνταστων συσκευών για να καλύψει τις σύγχρονες ανάγκες. Μηχανικό περιστέρι από το Στάνφορντ Σύμφωνα με τα γραπτά των Ρωμαίων ιστορικών, ο αρχαίος Ελληνας μαθηματικός Αρχύτας ο Ταραντίνος επινόησε και κατασκεύασε για πρώτη φορά ένα τεχνητό αεριοπροωθούμενο περιστέρι, το οποίο μάλιστα βάφτισε «πετομηχανή». Δύο χιλιετίες αργότερα, μέχρι και οι πιο προηγμένοι επιστήμονες ρομποτικής δυσκολεύονται να αναπαράγουν μηχανικά την αποτελεσματικότητα και φυσική κομψότητα με την οποία τα πουλιά διασχίζουν τους αιθέρες. Πρόσφατα, ωστόσο, το πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, ήρθε ένα βήμα πιο κοντά χάρη στο καινοτόμο «PigeonBot». Η εφεύρεση συνδυάζει ένα ρομποτικό σώμα με πραγματικά φτερά περιστεριού, και τα πρώτα πειράματα δείχνουν πως μιμείται εξαιρετικά τις ιδιαιτερότητες της πτερωτής πτήσης. Ολα ξεκίνησαν με τον καθηγητή μηχανικής Ντέιβιντ Λέντινγκ, ο οποίος προκάλεσε τους φοιτητές του να αναλύσουν τη βιομηχανική των φτερών των πτηνών και να ενσωματώσουν τις παρατηρήσεις τους σε ένα βιοϋβριδικό ρομπότ. Το αποτέλεσμα μπορεί να θυμίζει κάποιο είδος μαθητικής χειροτεχνίας, ωστόσο, πίσω από τον απλοϊκό σχεδιασμό κρύβονται μήνες επιστημονικής μελέτης και αμέτρητες εφαρμογές για το μέλλον της μηχανικής πτήσης. Αλλωστε, οι επιτυχημένες πτήσεις του PigeonBot σηματοδοτούν την πρώτη φορά που ιπτάμενη μηχανή ξεφεύγει από τον σχεδιασμό του αεροπλάνου. Φυσικά, είναι ακόμα αδύνατο για το μικροσκοπικό ρομποτικό περιστέρι να αντικαταστήσει τα επιβατικά αεροπλάνα – ωστόσο οι δημιουργοί του θεωρούν πως ο σχεδιασμός του μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμος για μικρότερες ιπτάμενες συσκευές όπως τα drones. Αλλωστε, οι μηχανές που δεν βασίζονται στο μέταλλο αλλά είναι εμπνευσμένες από τους σχεδιασμούς της φύσης είναι πολύ πιο συμβατές με το άμεσο μέλλον των έξυπνων πόλεων, όπου άνθρωποι και εναέριες συσκευές θα αλληλεπιδρούν καθημερινά. https://www.kathimerini.gr/1064827/gallery/epikairothta/episthmh/oi-nees-taseis-kai-to-mellon-ths-rompotikhs

Επιστήμονες δημιούργησαν το πρώτο ρομπότ που «ιδρώνει» και αποβάλλει θερμότητα. Ερευνητές από τις ΗΠΑ και την Ιταλία -μεταξύ των οποίων ένας Έλληνας επιστήμονας της διασποράς- δημιούργησαν το πρώτο μαλακό ρομπότ που «ιδρώνει», αποβάλλοντας έτσι θερμότητα από το εσωτερικό του. Η μείωση της θερμοκρασίας είναι ζωτική για τη σταθερότητα και απόδοση ενός ρομπότ. Ο μηχανισμός «εφίδρωσης» είναι εμπνευσμένος από τον αντίστοιχο βιολογικό μηχανισμό που χρησιμοποιούν πολλά ζώα και ο άνθρωπος. Ο νέος μαλακός ρομποτικός βραχίονας μπορεί μάλιστα να ρίξει τη θερμότητα του τρεις φορές πιο αποτελεσματικά από ό,τι οι άνθρωποι και τα άλογα. Η «εφίδρωση» θα επιτρέψει στα ρομπότ να δρουν καλύτερα σε ακραία περιβάλλοντα, όπως αντίστοιχα επιτρέπει στους ανθρώπους, για παράδειγμα στους δρομείς και στους κυνηγούς, να εμφανίζουν υψηλές επιδόσεις. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρκης, του Εργαστηρίου Facebook Reality και του Ιταλικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας στην Πίζα, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό ρομποτικής «Science Robotics». Στην ερευνητική ομάδα συμμετείχε ο καθηγητής Εμμανουήλ Γιαννέλης της Πολυτεχνικής Σχολής του Κορνέλ, απόφοιτος του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών(1980) και κάτοχος διδακτορικού από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν (1985). Οι επιστήμονες ανέπτυξαν μαλακούς επενεργητές εφίδρωσης, χρησιμοποιώντας στερεολιθογραφία πολλαπλών υλικών, μια τεχνική τρισδιάστατης εκτύπωσης που χρησιμοποιεί φως για να διαμορφώσει τη ρητίνη σε επιθυμητά σχήματα. Οι ειδικοί επενεργητές (actuators) σε σχήμα δαχτύλου είναι φτιαγμένοι από υδρογέλες, υλικά ικανά να διακρατήσουν μεγάλη ποσότητα νερού και να λειτουργήσουν ως «ρεζερβουάρ» θερμότητας. Σε θερμοκρασίες έως 30 βαθμούς Κελσίου οι μικροσκοπικοί πόροι του επενεργητή παραμένουν κλειστοί, αλλά σε υψηλότερες θερμοκρασίες ανοίγουν και επιτρέπουν στο υγρό (τον «ιδρώτα») να διαρρεύσει εκτός του ρομπότ, πράγμα που κατεβάζει την εσωτερική θερμοκρασία του. Προς το παρόν, μια αδυναμία του μηχανισμού είναι ότι δεν έχει βρεθεί τρόπος να αντικαθίσταται το νερό (ιδρώτας) σε περίπτωση παρατεταμένης λειτουργίας του ρομπότ, κάτι που οι ερευνητές ελπίζουν να λύσουν στο μέλλον. https://www.kathimerini.gr/1062548/gallery/epikairothta/episthmh/episthmones-dhmioyrghsan-to-prwto-rompot-poy-idrwnei-kai-apovallei-8ermothta-vinteo

Επιτυχημένη τηλεμεταφορά πληροφορίας μεταξύ chips για πρώτη φορά. Επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ σε συνεργασία με συναδέλφους τους από το Πολυτεχνείο της Δανίας κατάφεραν για πρώτη φορά να πραγματοποιήσουν κβαντική τηλεμεταφορά πληροφορίας μεταξύ δύο ηλεκτρονικών chips. Η εξέλιξη αυτή θεωρείται πολύ μεγάλης σημασίας, καθώς έγινε εφικτή η μεταφορά πληροφορίας από έναν υπολογιστή σε έναν άλλο, χωρίς οι δύο συσκευές να είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους ενσύρματα ή με κάποιον άλλο ασύρματο τρόπο. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως ένα πρώτο βήμα προς την ευρεία χρήση κβαντικών υπολογιστών, ή ως ένα στοιχείο που θα μπορούσε να αποτελεί την απαρχή του κβαντικού Internet, όπως ονομάζεται. Δύο κβαντικά σωματίδια δημιουργούν μεταξύ τους μία ένωση που τους επιτρέπει να επικοινωνούν μεταξύ τους ακόμα και εάν τους χωρίζει μία πολύ μεγάλη απόσταση. Χρήση αυτής της τεχνολογίας σε ευρεία κλίμακα θα μπορούσε να βρει εφαρμογή ακόμα και σε διαστημικές εφαρμογές με την απομακρυσμένη επικοινωνία ενός σκάφους που ταξιδεύει σε άλλους πλανήτες και τη Γη. Υποθετικά, δεν υπάρχουν περιορισμοί στις αποστάσεις που χωρίζουν τους δύο κβαντικούς υπολογιστές που επικοινωνούν μεταξύ τους, αλλά κάτι τέτοιο ανήκει ακόμα στη θεωρητική σφαίρα. Πειραματικά, οι επιστήμονες απέδειξαν ότι είναι εφικτή η κβαντική επικοινωνία μεταξύ δύο κυκλωμάτων. Η θεωρία μέχρι σήμερα πρέσβευε ότι τίποτε δεν μπορεί να ταξιδεύει πιο γρήγορα από την ταχύτητα του φωτός, αλλά η κβαντική τηλεμεταφορά έρχεται να ανατρέψει αυτά τα δεδομένα. Οι αλλαγές σε ένα φωτόνιο στην μία συσκευή εμφανίστηκαν σχεδόν ταυτόχρονα στο φωτόνιο με το οποίο ήταν αυτό “συνδεδεμένο”, στοιχείο που αποτελεί ένα άκρως ενδιαφέρον εύρημα. Η έρευνα έχει ήδη δημοσιευθεί και εκτιμάται ότι αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά ευρήματα που θα μπορούσε να επηρεάσει ένα διόλου ευκαταφρόνητο αριθμό επιστημονικών κλάδων πέρα από τη Φυσική ή την Πληροφορική. Τηλεμεταφορά πληροφορίας είχε γίνει και στο παρελθόν και μάλιστα σε διάφορες αποστάσεις, αλλά η κβαντική τηλεμεταφορά πληροφορίας μεταξύ δύο ηλεκτρονικών κυκλωμάτων είναι κάτι που πραγματοποιείται με επιτυχία για πρώτη φορά. https://www.naftemporiki.gr/story/1546486/epituximeni-tilemetafora-pliroforias-metaksu-chips-gia-proti-fora

Κομμάτι μετεωρίτη εντοπίστηκε στο Νόβο Μέστο. Κομμάτι μετεωρίτη εντοπίστηκε στο χωριό Πρέτσνα κοντά στο Νόβο Μέστο στη Σλοβενία. Το κομμάτι μετεωρίτη ανακάλυψε ο Γκέγκορ Κος από την Πρέτσνα. Εξειδικευμένη ανάλυση του βάρους 203 γραμμαρίων κομματιού μετεωρίτη, που ονομάστηκε Νόβο Μέστο, επιβεβαίωσε την αυθεντικότητά του. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι το κομμάτι του μετεωρίτη εισήλθε στην ατμόσφαιρα της Γης με ταχύτητα 20 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο και η κίνηση αυτή ανιχνεύτηκε από αισθητήρες σεισμού στο νότο της χώρας, καθώς επίσης στην Κροατία και την Ιταλία. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες κομμάτια μετεωρίτη βρίσκονται διάσπαρτα στη Σλοβενία και παροτρύνουν τους πολίτες να ελέγξουν τις αυλές και τις στέγες των σπιτιών τους. Τα ευρήματα αυτού του είδους είναι σημαντικά για την ανάπτυξη της επιστήμης και της γεωλογίας, γι αυτό και όποιος βρίσκει ένα θραύσμα μετεωριτών πρέπει να το παραδώσει για αναλύσεις. Στη συνέχεια, το κομμάτι αυτό επιστρέφεται σε αυτόν που το εντόπισε. https://www.in.gr/2020/03/11/tech/kommati-meteoriti-entopistike-sto-novo-mesto/

Ερευνητές ανακάλυψαν εξωγήινη πρωτεΐνη σε μετεωρίτη! Για πρώτη φορά ερευνητές ανακάλυψαν μια “εξωγήινη” πρωτεΐνη σε μετεωρίτη που είχε πέσει στην Αλγερία το 1990.Τι εκτιμούν οι επιστήμονες. Η αναζήτηση ζωής στο Διάστημα έχει συνδεθεί κυρίως με την ύπαρξη νερού και οξυγόνου σε άλλους πλανήτες, αλλά αυτή τη φορά οι επιστήμονες δεν χρειάστηκε να ψάξουν πολύ μακριά για να βρουν μια νέα ένδειξη. Για την ακρίβεια, οι ερευνητές των Harvard, PLEX Corporation και Bruker Scientific αναφέρουν πως ανακάλυψαν για πρώτη φορά μια “εξωγήινη” πρωτεΐνη σε μετεωρίτη (Acfer 086) που είχε πέσει στην Αλγερία το 1990. Η πρωτεΐνη βαφτίστηκε αιμολιθίνη και η δομή της είναι σχετικά μικρή με κυρίαρχο το αμινοξύ γλυκίνη, ενώ στις άκρες της υπάρχουν άτομα σιδήρου, οξυγόνου και λιθίου. Ο όρος “εξωγήινη” δόθηκε για το γεγονός ότι η συγκεκριμένη πρωτεϊνική δομή δεν έχει καταγραφεί ποτέ στη Γη στο παρελθόν. Σύμφωνα με το techgear.gr, οι ερευνητές θεωρούν ότι η αιμολιθίνη είναι ακόμη μία απόδειξη της θεωρίας που θέλει τα θεμελιώδη στοιχεία της ζωής να προέρχονται από το Διάστημα και να φτάνουν στη Γη (πιθανότατα και σε άλλους πλανήτες) μέσω των μετεωριτών που καταπέφτουν σε αυτούς. Στο παρελθόν έχουν παρατηρηθεί πρόδρομοι αμινοξέων, σάκχαρα, οργανικά υλικά και μόρια συγκεκριμένου σχήματος σε μετεωρίτες, αλλά μεμονωμένα. Είναι η πρώτη φορά που καταγράφεται μια πιο πολύπλοκη δομή, όπως αυτή μιας πρωτεΐνης. Παρά το γεγονός ότι δεν έχουν ξεκαθαρίσει πως μπορεί να δημιουργήθηκε η αιμολιθίνη στο Διάστημα, οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό συνέβη στην επιφάνεια κόκκων σκόνης. Σημειώνουν, επίσης, ότι η παρουσία της αιμολιθίνης δεν είναι ένδειξη εξωγήινης ζωής, αλλά θα μπορούσε να τους δώσει ένα στοιχείο για το πως ξεκίνησε η ζωή στη Γη (και ίσως σε άλλους πλανήτες). Τα άτομα που υπάρχουν στις άκρες της πρωτεϊνικής δομής σχηματίζουν ένα είδος οξειδίου του σιδήρου που είναι γνωστό ότι απορροφά φωτόνια και διαχωρίζει το νερό σε υδρογόνο και οξυγόνο. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι ερευνητές το θεωρούν ως καλό υποψήφιο για μια πρωτογενή πηγή ενέργειας σε χημικό και βιοχημικό επίπεδο. https://www.scoop.it/topic/physicists-and-physics/p/4116178518/2020/03/05/-

Σε μετεωρίτη βρέθηκε το αρχαιότερο υλικό πάνω στη γη. Επιστήμονες ανακάλυψαν σε ένα μετεωρίτη, ο οποίος είχε πέσει στην Αυστραλία πριν 50 χρόνια, αστρόσκονη που είχε σχηματιστεί πριν πέντε έως επτά δισεκατομμύρια χρόνια, δηλαδή προτού καν δημιουργηθεί το ηλιακό μας σύστημα. Πρόκειται για το αρχαιότερο υλικό που έχει ποτέ ανακαλυφθεί στη Γη, η οποία έχει ηλικία 4,5 δισεκατομμυρίων ετών, ενώ ο Ήλιος 4,6 δισ. ετών. Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και την Ελβετία, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Φίλιπ Χεκ του Πανεπιστημίου του Σικάγο και του Μουσείου Field, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), μελέτησαν τον μετεωρίτη Murchison, ο οποίος είχε βρεθεί το 1969. Οι περισσότεροι κόκκοι αστρόσκονης (το 60%) χρονολογήθηκαν προ 4,6 έως 4,9 δισεκατομμυρίων ετών, μερικοί (το 10%) ξεπερνούσαν τα 5,5 δισ. έτη, ενώ κάποιοι έφθαναν έως πριν επτά δισεκατομμύρια χρόνια. Τα υλικά που βρέθηκαν ενσωματωμένα στο μετεωρίτη, είναι προ-ηλιακά ορυκτά, τα οποία δημιουργήθηκαν πριν καν υπάρξει ο Ήλιος μας. «Είναι στερεά δείγματα άλλων άστρων του γαλαξία μας, πραγματική αστρόσκονη», δήλωσε ο Χεκ. Τέτοια αρχέγονα υλικά είναι πολύ σπάνια (υπάρχουν ίσως στο 5% των μετεωριτών που πέφτουν στη Γη) και πολύ μικροσκοπικά. https://www.tovima.gr/2020/01/14/science/se-meteoriti-vrethike-to-arxaiotero-yliko-pano-sti-gi/

Με υπογραφή Τραμπ ανοίγει ο δρόμος για εξορύξεις σε Σελήνη και αστεροειδείς από τις ΗΠΑ. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε την προηγούμενη εβδομάδα ένα διάταγμα που καθιερώνει την αμερικανική πολιτική ως προς την εκμετάλλευση πόρων εκτός Γης, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την εξόρυξη πρώτων υλών σε Σελήνη και αστεροειδείς από τις ΗΠΑ. Όπως αναφέρει το Space.com, στο πλαίσιο της πολιτικής αυτής υπογραμμίζεται πως το παρόν ρυθμιστικό πλαίσιο κανόνων (1967 Outer Space Treaty) επιτρέπει τη χρήση τέτοιων πόρων, που περιλαμβάνουν πάγο και άλλες πρώτες ύλες οι οποίες θα επέτρεπαν στις ΗΠΑ να εγκαθιδρύσουν μόνιμη παρουσία στη Σελήνη. Όπως τονίζει η ιστοσελίδα, η άποψη αυτή υπάρχει εδώ και καιρό σε αμερικανικούς κυβερνητικούς κύκλους- ενδεικτικά, οι ΗΠΑ, όπως και άλλες χώρες με παρουσία στο διάστημα, δεν έχουν υπογράψει τη 1979 Moon Treaty, βάσει της οποίας η μη επιστημονική χρήση διαστημικών πόρων πρέπει να διέπεται από ένα διεθνές πλαίσιο κανόνων. Επίσης, το 2015 το Κογκρέσο είχε περάσει νόμο ο οποίος ξεκάθαρα επέτρεπε σε αμερικανικές εταιρείες και πολίτες να χρησιμοποιούν πόρους από τη Σελήνη και αστεροειδείς. Το νέο διάταγμα επισημοποιεί ακόμα περισσότερο τα πράγματα, τονίζοντας πως οι ΗΠΑ δεν θεωρούν το διάστημα ως «κοινό αγαθό/ χώρο» και βλέπουν έναν ξεκάθαρο δρόμο προς τις εξορύξεις στο διάστημα χωρίς να απαιτούνται περαιτέρω διεθνείς συμφωνίες επιπέδου συνθήκης. Το διάταγμα αυτό, με τίτλο «Encouraging International Support for the Recovery and Use of Space Resources» δουλευόταν για περίπου έναν χρόνο, ανέφερε ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης, και προέκυψε εν μέρει λόγω της επιθυμίας των ΗΠΑ να αποσαφηνίσουν τη θέση τους στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με διεθνείς εταίρους για το πρόγραμμα «Άρτεμις», για την περαιτέρω επανδρωμένη εξερεύνηση της Σελήνης. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος η NASA σχεδιάζει την αποστολή δύο αστροναυτών στη Σελήνη ως το 2024 και την εγκαθίδρυση βιώσιμης ανθρώπινης παρουσίας πάνω και γύρω στον φυσικό δορυφόρο του πλανήτη μας ως το 2028. Οι σεληνιακοί πόροι, ειδικά ο πάγος που θεωρείται ότι υπάρχει σε μεγάλες ποσότητες σε κρατήρες, αποτελούν «κλειδί» στις φιλοδοξίες του προγράμματος, σύμφωνα με αξιωματούχους της NASA. Αναλύοντας τα οφέλη τέτοιων δραστηριοτήτων στο διάστημα από πλευράς των ΗΠΑ, ειδικοί δήλωσαν στο BBC πως η εκμετάλλευση πόρων στη Σελήνη θα άνοιγε τον δρόμο για αποστολές βαθύτερα στο διάστημα, όπως στον Άρη- με τη Σελήνη να λειτουργεί ως «διαστημικό βενζινάδικο», που θα παρέχει τους πόρους που απαιτούνται για καύσιμα πυραύλων, όπως υδρογόνο και οξυγόνο. Ακόμη, δεδομένης της μετάβασης του κόσμου προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και της εξάντλησης των πόρων στη Γη, οι πόροι στο διάστημα θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του πλανήτη μας- βοηθώντας επίσης πιθανώς τις ΗΠΑ να καλύψουν τις ανάγκες τους και σε μέταλλα/ ορυκτά όπως το κοβάλτιο ή το λίθιο, όπου αυτή τη στιγμή εξαρτώνται από εισαγωγές από την Κίνα, τη Ρωσία ή το Κονγκό. https://www.naftemporiki.gr/story/1589336/me-upografi-tramp-anoigei-o-dromos-gia-eksorukseis-se-selini-kai-asteroeideis-apo-tis-ipa

Χαρτογράφηση ενός άλλου κόσμου: Λεπτομερής χάρτης του αστεροειδούς Bennu Έναν λεπτομερή χάρτη της επιφάνειας του αστεροειδούς Bennu παρουσίασε η NASA: Ο χάρτης δημιουργήθηκε από μια σειρά φωτογραφιών που τράβηξε το διαστημόπλοιο OSIRIS-REx της NASA στο χρονικό διάστημα μεταξύ της 7ης Μαρτίου και της 19ης Απριλίου 2019. Στο πλαίσιο του εγχειρήματος έγινε «συρραφή» και διόρθωση συνολικά 2.155 φωτογραφιών για τη δημιουργία του εν λόγω μωσαϊκού. Στα 5 εκατοστά ανά pixel, η NASA τονίζει πως πρόκειται για την υψηλότερη ανάλυση στην οποία έχει χαρτογραφηθεί ποτέ ένα ουράνιο σώμα στο σύνολό του. Το διαστημόπλοιο τράβηξε αυτές τις φωτογραφίες σε αποστάσεις από 3,1 έως 5 χλμ πάνω από την επιφάνεια του αστεροειδούς. Η λεπτομερής αυτή εινόνα του Bennu χρησιμοποιήθηκε από την ομάδα της αποστολής κατά την επιλογή του κύριου και του εφεδρικού σημείου λήψης δειγμάτων- των Nightingale και Osprey. Αποστολή του σκάφους είναι η συλλογή δεδομένων που θα βοηθήσουν τις έρευνες πάνω στο πώς σχηματίστηκαν οι πλανήτες και πώς εμφανίστηκε η ζωή, καθώς και στοιχείων σχετικά με το πώς αστεροειδείς θα μπορούσαν να απειλήσουν τον πλανήτη μας. Υπενθυμίζεται πως οι αστεροειδείς αποτελούν απομεινάρια των δομικών στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη δημιουργία των πλανητών του ηλιακού συστήματος, και κατ' επέκταση επέτρεψαν την εμφάνιση της ζωής στη Γη. Σώματα σαν τον Bennu περιλαμβάνουν στοιχεία όπως νερό, μέταλλα και οργανικά στοιχεία. Στο όχι και πολύ μακρινό μέλλον, η εξερεύνηση του διαστήματος και η οικονομική ανάπτυξη πέρα από τα όρια του πλανήτη μας ίσως να βασιστούν στα υλικά αυτά που βρίσκονται σε αστεροειδείς. https://www.naftemporiki.gr/story/1581554/xartografisi-enos-allou-kosmou-leptomeris-xartis-tou-asteroeidous-bennu

Η πόλη της Νέας Υόρκης και τα μεγέθη αστεροειδών. Τα μεγέθη μερικών αστεροειδών συγκρινόμενα με την πόλη της Νέας Υόρκης: https://physicsgg.me/2020/02/18/%ce%b7-%cf%80%cf%8c%ce%bb%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%bd%ce%ad%ce%b1%cf%82-%cf%85%cf%8c%cf%81%ce%ba%ce%b7%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%b1-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%ad%ce%b8%ce%b7-%ce%b1%cf%83%cf%84/

Αστρονόμοι ανακάλυψαν σπάνιο αστεροειδή. Αστρονόμοι από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνι, προχώρησαν στην ανακάλυψη ενός αστεροειδούς με πολύ σπάνια χαρακτηριστικά. Στην ανακάλυψη ενός ξεχωριστού αστεροειδή έφτασαν οι αστρονόμοι, οι οποίοι γνωρίζουν πως οι υπό κανονικές συνθήκες, τα ουράνια αυτά σώματα συνήθως εντοπίζονται στη λεγόμενη «ζώνη των αστεροειδών», ανάμεσα στον Άρη και τον Δία. Υπάρχουν μόλις 20 γνωστοί αστεροειδής, των οποίων οι τροχιές βρίσκονται εξ ολοκλήρου μέσα στην τροχιά της Γης, λόγω της βαρυτικής έλξης του Δία, οι οποίοι ονομάζονται Ατίρα. Οι αστεροειδείς που ίσως έχουν τροχιές μέσα σε αυτές της Αφροδίτης ή του Ερμή, ονομάζονται Βατίρα και εδώ και πολύ καιρό, οι επιστήμονες κάνουν θεωρίες για την ύπαρξή τους, καθώς είναι δύσκολο να τους παρατηρήσουν. Οι τροχιές τους, τους φέρνουν πολύ κοντά στον Ήλιο, αφήνοντας έτσι μόνο ένα μικρό «παράθυρο» για να τους εντοπίσουν κατά την αυγή ή την δύση και οι τροχιές τους πρέπει να είναι εξισορροπημένες με τη βαρυτική έλξη του Ήλιου. Παρόλα αυτά, οι αστρονόμοι κατάφεραν να βρουν έναν τέτοιο αστεροειδή. Το ουράνιο αυτό σώμα, που ονομάστηκε 2020 AV2, εντοπίστηκε νωρίτερα τον Ιανουάριο, από ένα τμήμα του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια και επιβεβαιώθηκε στην συνέχεια και από άλλους αστρονόμους. «Περνώντας από την τροχιά της Αφροδίτης, πρέπει να είναι εξαιρετικά δύσκολο» δήλωσε ο Τζορτζ Χέλου, αστρονόμος του Ινστιτούτου. «Ο μόνος τρόπος για να ξεφύγει από την τροχιά του, θα είναι να επηρεαστεί από τη βαρυτική έλξη με τον Ερμή ή την Αφροδίτη, αλλά το πιο πιθανό είναι πως θα πέσει σε έναν από αυτούς τους δυο πλανήτες» εξήγησε ο Χέλου. Ο 2020AV2, έχει διάμετρο ένα με τρία χιλιόμετρα περίπου και η τροχιά του αποκλίνει από το Ηλιακό μας Σύστημα κατά 15 μοίρες, σύμφωνα με τους ερευνητές. Η τροχιά του διαρκεί 151 ημέρες, μέσα στον κύκλο τροχιάς της Αφροδίτης ενώ πλησιάζει και την τροχιά του Ερμή. Οι επιστήμονες υποθέτουν πως ο 2020AV2 απέκτησε αυτή τη τροχιά, γύρω από την Αφροδίτη μάλλον από την επίδραση κάποιου άλλου πλανήτη. https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/839884_astronomoi-anakalypsan-spanio-asteroeidi

NASA: Τέσσερις αστεροειδείς θα περάσουν ξημερώματα Παρασκευής ξυστά στη Γη. Προβληματισμό έχει προκαλέσει στην παγκόσμια κοινότητα η ανακοίνωση του Κέντρου Αγνώστων Αντικειμένων της NASA (CNEOS) ότι τέσσερις αστεροειδείς θα περάσουν ξημερώματα Παρασκευής, πολύ κοντά στη Γη. Το ανησυχητικό είναι πως η CNEOS ανακάλυψε τους δύο από τους τέσσερις αστεροειδείς μόλις χθες Πρωτοχρονιά, θέτοντας ευθέως το ζήτημα της ασφάλειας του πλανήτη από πιθανή σύγκρουση με άγνωστους έως σήμερα αστεροειδείς. Επίσης το γεγονός ότι πρόκειται για «σμήνος». Η υπηρεσία CNEOS παρακολουθεί τον ουρανό για τυχόν επικίνδυνους αστεροειδείς, αλλά, λόγω της τεράστιας έκτασης του χώρου, είναι πολύ δύσκολο να ελεγχθεί, κάτι που εξηγεί γιατί οι δύο από τους αστεροειδείς εντοπίστηκαν μόλις 24 ώρες πριν από το πέρασμά τους από την τροχιά της Γης. Οι άλλοι δύο αστεροειδείς είχαν ανακαλυφθεί πριν από ένα χρόνο. Οι αστεροειδείς που ανακαλύφθηκαν την Πρωτοχρονιά έλαβαν ανάλογη ονομασία. Τέσσερις αστεροειδείς από 22 έως 14 μέτρα Πρόκειται για τον αστεροειδή 2020 AC, με διάμετρο περίπου 89 πόδια (27,1 μέτρα), οποίος ταξιδεύει με ταχύτητα 13.000 μίλια ανά ώρα, που θα περάσει οριακά από τη Γη στις 01:56 EST αύριο Παρασκευή 3 Ιανουαρίου. Σε διάστημα μερικών ωρών θα ακολουθήσουν τρεις ακόμη αστεροειδείς: Ο 2020 AD ο οποίος έχει διάμετρο 72 πόδια (21,9 μέτρα) και ταξιδεύει με 35.000 μίλια ανά ώρα, που αναμένεται να περάσει επίσης οριακά στην τροχιά της Γης στις 04:12 EST. Ο αστεροειδής 2019 YH2 είναι ο μεγαλύτερος του σμήνους με διάμετρο 459 πόδια (140 μέτρα) και ταχύτητα 32.000 μίλια ανά ώρα και αναμένεται να πλησιάσει ξυστά τον πλανήτη στις 04:36 EST. Ο τέταρτος αστεροειδής του σμήνους, που είναι ο 2019 AE3, έχει διάμετρο 72 πόδια (22 μέτρα) και ταξιδεύει πάνω από 18.000 μίλια ανά ώρα και θα περάσει στις 09:08 EST. Διπλάσια απόσταση από το φεγγάρι Οι αστεροειδείς 2020 ΑD και 2019 YH2 ταξινομούνται ως αστεροειδείς Apollo, με πολύ μεγάλες τροχιές, ενώ το 2020 AC και 2019 AE3 είναι αστεροειδείς Aten, γεγονός που σημαίνει ότι ο ημικύριος άξονας τους είναι μικρότερος από τον άξονα της Γης. Οι αστεροειδείς 2020 θα έρθουν πλησιέστερα στη Γη και σε απόσταση μόλις 556.000 μιλίων (σ.σ. το φεγγάρι είναι 238.855 μίλια μακριά από τη Γη). Ο 2019 YH2 θα περάσει σε απόσταση περίπου 1,8 εκατομμυρίων μιλίων. Το σενάριο της πρόσκρουσης Αν και φαίνεται πως δεν πρέπει να ανησυχούμε ιδιαίτερα από το αυριανό πέρασμα των τεσσάρων αστεροειδών ξυστά στη Γη, η καταστροφική πρόσκρουση ενός τεράστιου διαστημικού βράχου με τη Γη, αντιμετωπίζεται από την επιστημονική κι όχι μόνο κοινότητα ως μια υπαρκτή απειλή για την ανθρωπότητα, δεδομένου ότι μεγάλοι αστεροειδείς έχουν πέσει στον πλανήτη μας πολλές φορές στο παρελθόν σκορπίζοντας την καταστροφή, αφανίζοντας τους δεινόσαυρους, ή αλλάζοντας το κλίμα. Σε μια προσπάθεια διαχείρισης ενός τέτοιου σεναρίου η NASA να θυμίσουμε ετοιμάζει την πρώτη αποστολή DART (Double Asteroid Redirection Test), η οποία μοιάζει να έχει εμπνευστεί από τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας τύπου «Αρμαγεδδών». Στο πλαίσιο αυτής της αποστολής το 2022 ένα διαστημόπλοιο της NASA θα χτυπήσει έναν μικρό αστεροειδή σε ένα δυαδικό σύστημα αστεροειδών, 11 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά, προκαλώντας αλλαγή στην τροχιά του, προκειμένου η ανθρωπότητα να είναι προετοιμασμένη στην περίπτωση που σημάνει κόκκινος συναγερμός. Η πρόσκρουση αναμένεται να αλλάξει την ταχύτητα του αστεροειδούς γύρω από τον Δίδυμο κατά 1%, αρκετό για να μετρηθεί χρησιμοποιώντας τηλεσκόπια στη Γη. Η αποστολή DART θα ξεκινήσει τον Ιούνιο του 2021 φθάνοντας στον στόχο της τον Οκτώβριο του 2022, όταν ο αστεροειδής θα βρίσκεται σε απόσταση 11 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη. https://www.tanea.gr/2020/01/02/science-technology/nasa-tesseris-asteroeideis-tha-perasoun-ksimeromata-paraskeyis-ksysta-sti-gi/

Πώς ένα κοινό άστρο θα γίνει πιο λαμπερό και από τον Σείριο έως το τέλος του αιώνα. Ένα διπλό άστρο, το V Sagittae -πρόκειται για ένα ζευγάρι πολύ κοντινών άστρων που φαίνονται σαν ένα- αναμένεται να εκραγεί γύρω στο 2083 και να γίνει έτσι τόσο λαμπερό, που προσωρινά θα ξεπεράσει σε φωτεινότητα κάθε άλλο άστρο στον ουρανό της Γης, ακόμα και τον Σείριο, ο οποίος σήμερα είναι το φωτεινότερο άστρο τη νύχτα. Το άστρο, γνωστό και ως V Sge, βρίσκεται στον αστερισμό του Βέλους και είναι σήμερα τόσο αχνό, που φαίνεται οριακά ακόμη και με μεσαίου μεγέθους τηλεσκόπια. Όμως, σύμφωνα με προβλέψεις αστρονόμων -μεταξύ των οποίων ένας Έλληνας της διασποράς- που παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στη Χαβάη, αυτό το αφανές άστρο πρόκειται να σκεπάσει κάθε άλλο στο νυχτερινό ουρανό, όταν μετατραπεί σε μια πολύ φωτεινή «νόβα», ίσως τόσο λαμπερή όσο η Αφροδίτη. Οι αστρονόμοι Μπράντλεϊ Σέφερ (καθηγητής) και Μάνος Χατζόπουλος (επίκουρος καθηγητής) του Τμήματος Φυσικής και Αστρονομίας του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Λουιζιάνα, εκτιμούν ότι τις επόμενες δεκαετίες το συγκεκριμένο άστρο θα αυξήσει γρήγορα τη φωτεινότητα του, ώσπου γύρω στο 2083 (με περιθώριο συν/πλην 16 χρόνια) αναμένεται να εκραγεί με μια έκρηξη λάμψης. Το V Sagittae αποτελείται από ένα κοινό άστρο σε τροχιά γύρω από ένα άλλο άστρο λευκό νάνο, που πλησιάζουν ολοένα περισσότερο μεταξύ τους. Εκτιμάται ότι το ζευγάρι έχει αυξήσει κατά δέκα φορές τη φωτεινότητά του στη διάρκεια του τελευταίου αιώνα. Η τελική συγχώνευση τους θα δημιουργήσει ένα ενιαίο τεράστιο άστρο, που θα είναι ορατό πλέον με γυμνό μάτι, αν και με το πέρασμα του χρόνου η φωτεινότητα του θα μετριαστεί. https://physicsgg.me/2020/01/09/%cf%80%cf%8e%cf%82-%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%ba%ce%bf%ce%b9%ce%bd%cf%8c-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf-%ce%b8%ce%b1-%ce%b3%ce%af%ce%bd%ce%b5%ce%b9-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%ce%bb%ce%b1%ce%bc%cf%80%ce%b5%cf%81/

Ανακαλύφθηκε η μεγαλύτερη έκρηξη στο σύμπαν – Προήλθε από μαύρη τρύπα. Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν μια έκρηξη που έγινε στο σύμπαν και είναι πολύ ισχυρότερη από κάθε άλλη που έχει ποτέ παρατηρηθεί. Η έκρηξη στην «καρδιά» ενός μακρινού σμήνους γαλαξιών, η οποία προερχόταν πιθανότατα από μια τεράστια μαύρη τρύπα, απελευθέρωσε πενταπλάσια ενέργεια από τον προηγούμενο κάτοχο του ρεκόρ και άφησε πίσω της μια τεράστια κοιλότητα – 15 φορές μεγαλύτερη από το γαλαξία μας – στα καυτά αέρια γύρω από τη μαύρη τρύπα. Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τη δρα Σιμόνα Τζιακιντούτσι του Ερευνητικού Εργαστηρίου του Ναυτικού των ΗΠΑ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical Journal», συνδύασαν παρατηρήσεις από τα διαστημικά τηλεσκόπια Chandra και ΧΜΜ-Newton, καθώς και δύο άλλα επίγεια παρατηρητήρια στην Αυστραλία και στην Ινδία. Η έκρηξη στο γαλαξιακό σμήνος του Οφιούχου σε απόσταση περίπου 390 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη προερχόταν πιθανότατα από μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα σε έναν από τους κεντρικούς γαλαξίες του σμήνους. Η ενέργεια που απελευθερώθηκε από την έκρηξη, είναι εκατοντάδες χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από τις τυπικές εκρήξεις που παρατηρούνται στους γαλαξίες. Τα σμήνη γαλαξιών είναι οι μεγαλύτερες δομές στο σύμπαν που συγκρατούνται από τη βαρύτητα, αποτελούμενα από χιλιάδες γαλαξίες, σκοτεινή ύλη και καυτά νέφη αερίων. Από την άλλη, οι μαύρες τρύπες που συνεχώς έλκουν ύλη προς αυτές, συχνά «εξακοντίζουν» τεράστιες ποσότητες υλικών και ενέργειας. Αυτό συμβαίνει όταν η ύλη που «καταβροχθίζεται» από τη μαύρη τρύπα, εκτινάσσεται με εκρηκτικό τρόπο προς τα έξω. Η εκρηκτική δραστηριότητα της μαύρης τρύπας στον Οφιούχο πρέπει πια να έχει σταματήσει, καθώς οι αστρονόμοι δεν βλέπουν άλλα ίχνη στα ραδιοτηλεσκόπια τους. Όπως είπαν, δεν μπορούν να γνωρίζουν γιατί η συγκεκριμένη έκρηξη ήταν τόσο ισχυρή. https://www.in.gr/2020/02/28/tech/anakalyfthike-megalyteri-ekriksi-sto-sympan-proilthe-apo-mayri-trypa/

Ένας γαλαξίας διαφορετικός από τους άλλους. Ερευνητές ανακάλυψαν έναν αρχαίο γαλαξία η μελέτη του οποίου θα διευρύνει τις γνώσεις τους σχετικά με το πώς «γεννιούνται» και πώς «πεθαίνουν» γαλαξίες του ίδιου είδους. Έναν ασυνήθιστο γαλαξία πλούσιο σε αστέρες πλην όμως ανενεργό ανακάλυψαν αμερικανοί επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια. Τα αποτελέσματα των ερευνητών, τα οποία δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στην επιστημονική επιθεώρηση «The Astrophysical Journal», καταδεικνύουν ότι ο γαλαξίας αυτός σχηματίστηκε πριν από 12 δισεκατομμύρια χρόνια. https://iopscience.iop.org/article/10.3847/2041-8213/ab5b9f Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο γαλαξίας αυτός παρουσιάζει μία ιδιομορφία: Παρόλο που είναι πλούσιος σε αστέρες, έχοντας μάζα όσο 300 δισεκατομμύρια ήλιοι, δεν παράγει νέα ουράνια σώματα, κάτι το οποίο είναι ασυνήθιστο για γαλαξίες με τόσο μεγάλη μάζα. Σύμφωνα με τις μετρήσεις των επιστημόνων, ο γαλαξίας σχηματίστηκε όταν το Σύμπαν είχε ηλικία μόλις 1,2 δισεκατομμυρίων ετών. Ωστόσο, παραμένει άγνωστος ο λόγος για τον οποίο ο εν λόγω γαλαξίας σταμάτησε να σχηματίζει ουράνια σώματα. «Πολύ λίγοι γαλαξίες έχουν σταματήσει να σχηματίζουν αστέρια, κι από αυτούς κανείς δεν έχει τη μάζα του γαλαξία που εντοπίσαμε», σημείωσε σε σχετικές του δηλώσεις ο καθηγητής αστρονομίας Τζίλιαν Γουίλσον από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, συμπληρώνοντας ότι «η ανακάλυψη αυτού του γαλαξία θέτει σε αμφισβήτηση τα υπάρχοντα μοντέλα, αφού παρόλο που αυτά προβλέπουν την ύπαρξη ανενεργών γαλαξιών, αυτοί αναμενόταν να έχουν μάζα σημαντικά μικρότερη από αυτή του γαλαξία που ανακαλύψαμε». Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των ερευνητών, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν χρησιμοποιώντας τηλεσκόπια υπέρυθρης ακτινοβολίας, στο απόγειο της δραστηριότητάς του o συγκεκριμένος γαλαξίας σχημάτιζε πάνω από 1000 ουράνια σώματα κάθε χρόνο, τη στιγμή που, παραδείγματος χάριν, ο «Milky Way», ο γαλαξίας δηλαδή στον οποίο ανήκει η Γη, σχηματίζει περίπου τέσσερα αστέρια ετησίως. «Ο γαλαξίας ο οποίος εντοπίσαμε ενδέχεται να είναι μέρος ενός πλήθους γαλαξιών οι οποίοι κατά τα πρώτα χρόνια του Σύμπαντος σχημάτιζαν πολύ μεγάλο αριθμό ουράνιων σωμάτων» σημείωσε σε σχετικές δηλώσεις του ο καθηγητής αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο του Ταφτς Ντανίλο Μερτσεζίνι. Οι ερευνητές τώρα προσανατολίζονται στην περαιτέρω μελέτη του συγκεκριμένου γαλαξία ώστε να κατανοήσουν καλύτερα με ποιον τρόπο σχηματίζονται και «πεθαίνουν» οι γαλαξίες πολύ μεγάλης μάζας. https://www.tovima.gr/2020/02/10/science/enas-galaksias-diaforetikos-apo-tous-allous/

UGC 2885: Ένας Γαλαξίας-τέρας. Ο γιγάντιος σπειροειδής γαλαξίας UGC 2885 ίσως και να είναι ο μεγαλύτερος γαλαξίας στο κοντινό μας Σύμπαν. Με διάμετρο που αγγίζει τα 500.000 έτη φωτός, δηλαδή τουλάχιστον 2,5 φορές μεγαλύτερη απ’ αυτήν του Γαλαξία μας, αλλά και με δεκαπλάσιο αριθμών άστρων, ο γίγαντας αυτός βρίσκεται 232 εκατ. έτη φωτός μακριά, στον αστερισμό του Περσέα. Πώς όμως διογκώθηκε τόσο πολύ ο γαλαξίας αυτός; Παρόλο που σε πολύ μεγάλες κλίμακες ο χώρος μεταξύ των γαλαξιών διαστέλλεται, γνωρίζουμε ότι σε γενικές γραμμές οι γαλαξίες συγκρούονται μεταξύ τους και ότι οι μεγαλύτεροι από αυτούς διευρύνουν την μάζα και το μέγεθός τους, αφομοιώνοντας άλλους, μικρότερους γαλαξίες, σε μία ατέρμονη διαδικασία συγκρούσεων, συγχωνεύσεων και γαλαξιακού κανιβαλισμού. Στην διαστημική μας «γειτονιά», για παράδειγμα, ο πλησιέστερος σε μας γιγάντιος σπειροειδής γαλαξίας είναι ο γαλαξίας Ανδρομέδα, ο οποίος υπολογίζεται ότι θα συγκρουστεί και εντέλει θα συγχωνευθεί με τον Γαλαξία μας σε περίπου 4 δισ. χρόνια. Γαλαξιακές συγκρούσεις σαν κι αυτές είναι ιδιαίτερα συχνές στην εξελικτική πορεία του Σύμπαντος. Το γεγονός, μάλιστα, ότι σε σχετικά μικρές αποστάσεις η βαρυτική έλξη μεταξύ δύο ή περισσότερων γαλαξιών μπορεί τοπικά να υπερισχύει της κοσμικής διαστολής, είναι και ο βασικός λόγος που οι περισσότεροι γαλαξίες πολύ σπάνια εμφανίζονται απομονωμένοι μέσα στην απεραντοσύνη του Σύμπαντος. Πραγματικά, κάτω από την αμοιβαία βαρυτική τους έλξη συγκροτούν ομάδες και σμήνη, τα οποία περιλαμβάνουν από μερικές δεκάδες μέχρι και μερικές χιλιάδες γαλαξίες. Για παράδειγμα, ο Γαλαξίας μας, καθώς και οι γαλαξίες της Ανδρομέδας και του Τριγώνου, είναι οι τρεις μεγαλύτεροι γαλαξίες μίας μικρής ομάδας 50 περίπου γαλαξιών, οι οποίοι κάτω από την αμοιβαία τους βαρύτητα συγκροτούν την επονομαζόμενη Τοπική Ομάδα. Πολύ μεγαλύτερο είναι το Σμήνος της Παρθένου, περίπου 54 εκατ. έτη φωτός μακριά, το οποίο ίσως να περιλαμβάνει ακόμη και 2000 γαλαξίες. Το σμήνος αυτό βρίσκεται στον πυρήνα μίας πολύ μεγαλύτερης δομής, που ονομάζεται Τοπικό Υπερσμήνος και αποτελείται από τουλάχιστον 100 ομάδες και σμήνη γαλαξιών, που περιλαμβάνουν και την Τοπική Ομάδα. Επομένως, πώς μεγάλωσε τόσο πολύ αυτός ο γαλαξίας; Συγχώνευε άραγε σε βάθος χρόνου άλλους μικρότερους γαλαξίες ή απλά απορροφούσε με την βαρυτική του έλξη αέρια από τον μεσογαλαξιακό χώρο σε μία εξίσου αργή και μακραίωνη διαδικασία; Με δεδομένο ότι ο γαλαξίας αυτός βρίσκεται σε μία σχετικά απομονωμένη περιοχή του Διαστήματος, όπου δεν υπάρχουν άλλοι γαλαξίες, οι αστρονόμοι πιθανολογούν ότι η απάντηση είναι η δεύτερη. Η οριστική απάντηση, ωστόσο, θα δοθεί μόνο με την συστηματική παρατήρηση του εκπληκτικού αυτού γαλαξία. Για τον σκοπό αυτό, ο αστρονόμος Benne Holwerda από το Πανεπιστήμιο Louisville στο Κεντάκι και οι συνεργάτες του χρησιμοποιούν ήδη το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, προκειμένου να καταμετρήσουν τον αριθμό των σφαιρωτών σμηνών που περιφέρονται γύρω του. Τα σφαιρωτά σμήνη είναι αστρικά σμήνη, τα οποία απαρτίζονται από μερικές δεκάδες χιλιάδες έως και μερικά εκατομμύρια άστρα μεγάλης ηλικίας, συνωστισμένα κάτω από την αμοιβαία βαρυτική τους έλξη σε μία σφαιρική περιοχή, που συνήθως δεν υπερβαίνει τα 150 έτη φωτός. Τα σφαιρωτά σμήνη κατανέμονται με σφαιρικό περίπου τρόπο στην γαλαξιακή άλω που περιβάλλει τον κάθε γαλαξία. Επειδή, μάλιστα, περιλαμβάνουν τόσα πολλά άστρα, η βαρυτική έλξη που αναπτύσσεται μεταξύ τους είναι αρκετά ισχυρή, διασφαλίζοντας έτσι τη συνοχή τους για δισεκατομμύρια χρόνια. Εάν, λοιπόν, ο UGC 2885 διεύρυνε την μάζα και το μέγεθός του απλά και μόνο απορροφώντας μεσογαλαξιακά αέρια, θα εμπεριέχει έναν συγκεκριμένο, αλλά σχετικά μικρό αριθμό από σφαιρωτά σμήνη. Εάν, αντιθέτως, οι τεράστιες διαστάσεις του γαλαξία αυτού οφείλονται σε αλλεπάλληλα επεισόδια γαλαξιακού κανιβαλισμού, τότε θα πρέπει να περιβάλλεται από πολλά περισσότερα σφαιρωτά σμήνη, τα οποία αιχμαλώτισε από όλους τους μικρότερους γαλαξίες που αφομοίωσε. Η ανάλυση των σχετικών δεδομένων δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, πιθανότατα όμως να γνωρίζουμε την απάντηση σχετικά σύντομα. Η εκπληκτική αυτή φωτογραφία δόθηκε στην δημοσιότητα από την NASA και τον ESA στις 6 Ιανουαρίου, με αφορμή την 30ή επέτειο (στις 24 Απριλίου) από την εκτόξευση του γερασμένου, αλλά θρυλικού πλέον διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Εκτός από τον γαλαξία UGC 2885, στην φωτογραφία αυτή απεικονίζονται και αρκετά άστρα του Γαλαξία μας, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτή την υπέρλαμπρη φωτεινή πηγή στον δίσκο του γαλαξία, που θυμίζει κάπως μία έκρηξη σουπερνόβα. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα άστρο του Γαλαξία μας, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση μόλις 2.500 ετών φωτός από την Γη και το οποίο παρεμβάλλεται τυχαία ανάμεσα στο τηλεσκόπιο και τον γαλαξία της φωτογραφίας. Πιθανότατα είναι ένα άστρο παρόμοιο, αλλά μεγαλύτερης ηλικίας από τον Ήλιο, καθώς το υδρογόνο στον πυρήνα του πρέπει να εξαντλείται. https://physicsgg.me/2020/02/07/ugc-2885-%ce%ad%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%af%ce%b1%cf%82-%cf%84%ce%ad%cf%81%ce%b1%cf%82/

Υπερτηλεσκόπιο θα μπορεί να δείχνει μακρινά ουράνια αντικείμενα με πρωτοφανείς λεπτομέρειες. «Ένα υπερτηλεσκόπιο, θεωρητικά, θα μπορούσε να συλλάβει εικόνες άστρων μεγάλης ευκρίνειας και με απίστευτη λεπτομέρεια. Θα μπορούσε ακόμα να δείχνει την επιφάνειά τους», ισχυρίζεται ο Αντουάν Λαμπέιρ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γαλλίας και στο Παρατηρητήριο «de la Cote d'Azur». Για να δημιουργηθεί ένα τέτοιο τηλεσκόπιο, σύμφωνα με τους ερευνητές, θα πρέπει αρχικά να μεγεθυνθεί ο φακός του, ώστε να αντανακλά το φως των άστρων. Τα υπερτηλεσκόπια είναι σχεδιασμένα για να υπερβαίνουν τον περιορισμό του μεγέθους της εικόνας. Οι επιστήμονες έχουν ήδη πειραματιστεί με τέτοιου είδους μικρά τηλεσκόπια και προχωρούν στη δημιουργία ενός υπερτηλεσκόπιου σε κανονικό μέγεθος. Τα υπερτηλεσκόπια χρησιμοποιούν τον μηχανισμό της κόρης του ματιού για να εστιάσουν στο φως και να σχηματίσουν εικόνες υψηλής ανάλυσης. Αυτή η διαδικασία θα επιτρέπει στο τηλεσκόπιο να εστιάζει στο αντικείμενο και ταυτόχρονα να τραβάει φωτογραφίες από τα σημεία που θέλουν να εξετάσουν οι επιστήμονες. https://www.scoop.it/topic/physicists-and-physics/p/4117285911/2020/04/02/-

«Τέλος εποχής» για το υπέρυθρο διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer της NASA Ύστερα από 16 χρόνια παρακολούθησης του σύμπαντος στο υπέρυθρο τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος και μια σειρά από ανακαλύψεις στο ηλιακό σύστημα μας και πέρα από αυτό, το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer της NASA έφθασε στο τέλος της αποστολής του και σταμάτησε την Πέμπτη όλες τις επιστημονικές λειτουργίες του. Το Spitzer, που είχε εκτοξευθεί το 2003, είχε μέγεθος αυτοκινήτου και μπορούσε να «δει» αντικείμενα πιο ψυχρά από τα άστρα που εκπέμπουν ορατό φως, υπήρξε ένα από τα τέσσερα βασικά αμερικανικά διαστημικά τηλεσκόπια, μαζί με τα Hubble (οπτικό), Chandra (ακτίνων-Χ) και Compton (ακτίνων-γ). Μεταξύ άλλων, μελέτησε με τις υπέρυθρες κάμερες του κομήτες και αστεροειδείς στη «γειτονιά» μας, πιο μακρινά άστρα, πλανήτες και γαλαξίες, ενώ βρήκε και ένα νέο δακτύλιο γύρω από τον Κρόνο. Η πιο γνωστή ανακάλυψη του ήταν η ανίχνευση επτά εξωπλανητών με μέγεθος ανάλογο της Γης γύρω από το κοντινό άστρο Trappist-1. Το Spitzer, που κόστισε περίπου 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια κατά την 16χρονη λειτουργία του (έναντι 8 δισ. δολάρια του Hubble) και παρείχε στοιχεία σε περισσότερες από 8.700 ερευνητικές δημοσιεύσεις επιστημόνων, έχει πια τεθεί σε κατάσταση περιορισμένης λειτουργίας (safe mode). Μετά τις τελευταίες εντολές που δέχτηκε από το κέντρο ελέγχου στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια, θα συνεχίσει να απομακρύνεται από τη Γη. Το Hubble και το Chandra συνεχίζουν τις παρατηρήσεις τους, με το πρώτο να γιορτάζει φέτος τα 30ά γενέθλια του, ενώ το Compton είχε τεθεί εκτός λειτουργίας από το 2000. Το επόμενο μεγάλο διαστημικό τηλεσκόπιο της NASA θα είναι το πολύ ισχυρότερο James Webb, που -μετά από διαδοχικές καθυστερήσεις- προγραμματίζεται πλέον για εκτόξευση το 2021, χωρίς πάντως να αποκλείεται μια νέα καθυστέρηση. https://www.kathimerini.gr/1062719/article/epikairothta/episthmh/telos-epoxhs-gia-to-ypery8ro-diasthmiko-thleskopio-spitzer-ths-nasa

Πλήθος από αστέρια που ελάχιστοι βλέπουν με γυμνό μάτι. Το ντοκιμαντέρ-οδοιπορικό «Cielo», το οποίο μας μεταφέρει στην έρημο Ατακάμα της βόρειας Χιλής, είναι αφιερωμένο στην ομορφιά του νυχτερινού ουρανού. Μεταξύ ποίησης και επιστήμης, ξενυχτάει με τους κυνηγούς πλανητών στα αστεροσκοπεία της Ατακάμα και με τους κατοίκους της ερήμου, μεταφέροντας τις ιστορίες, τους μύθους και τις υπαρξιακές αναζητήσεις τους. Το «Cielo» θα προβληθεί στις 29 Ιανουαρίου, στις 8 το βράδυ, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος (Σίνα 31), 1 & 2 Φεβρουαρίου, στις 4 μετά το μεσημέρι, στον κινηματογράφο Δαναός (λεωφ. Κηφισίας 109) και στις 9 Φεβρουαρίου στις 4 μετά το μεσημέρι, στον κινηματογράφο Ααβόρα (Ιπποκράτους 180). Η ταινία εξελίσσεται μέσα από εκπληκτικές εικόνες του ουρανού πάνω από την έρημο Ατακάμα, την πιο ξηρή στον κόσμο, όπου η απουσία τεχνητού φωτός αποκαλύπτει ένα πλήθος από αστέρια που ελάχιστοι βλέπουν ποτέ με γυμνό μάτι. Παρουσιάζοντας τους αστερισμούς και τον Γαλαξία που περιστρέφονται καθώς γυρίζει η Γη, οι εικόνες του Cielo -συχνά πλαισιωμένες από άγονες οροσειρές και ερημικά δέντρα- μεταφέρουν την εκστατική ομορφιά του σύμπαντός μας. Όπως ομολογεί ένας αστροφυσικός, αυτή η μοναδική αίσθηση εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ανθρωπότητα, την εξωγήινη ζωή και τα διαστρικά ταξίδια σε απομακρυσμένους πλανήτες. Μια σπάνια κινηματογραφική εμπειρία που μεταφέρει την αίσθηση του δέους μπροστά στο θέαμα του έναστρου ουρανού και καλεί να στοχαστούμε τη θέση μας στο σύμπαν. Την ταινία στο Γαλλικό Ινστιτούτο θα προλογίσουν η Δρ. Φιόρη - Αναστασία Μεταλληνού -Αστροφυσικός, στο Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και ο Αστροφωτογράφος Αντώνης Φαρμακόπουλος. Τις προβολές στηρίζει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών μέσω του κέντρου επισκεπτών Θησείου. https://www.naftemporiki.gr/story/1553159/plithos-apo-asteria-pou-elaxistoi-blepoun-me-gumno-mati

"Progress MS-14": υπάρχει σύνδεση. Σύμφωνα με το πρόγραμμα πτήσης του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, σήμερα, 25 Απριλίου 2020, το φορτηγό όχημα Progress MS-14 του σχεδιασμού και της παραγωγής RSC Energia συνδέθηκε με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το πλοίο αγκυροβόλησε στο συνολικό διαμέρισμα της μονάδας Zvezda στις 08:12 ώρα Μόσχας, οπότε ο χρόνος από την εκτόξευση έως την αγκυροβόληση ήταν 3 ώρες 20 λεπτά. Η προσέγγιση του φορτηγού πλοίου στο ISS πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με ένα "εξαιρετικά γρήγορο" σχήμα δύο στροφών. Η αγκύρωση πραγματοποιήθηκε αυτόματα υπό την επίβλεψη ειδικών από το Main Operative Flight Control Group (GOGU) του ISS ρωσικού τμήματος και τα ρωσικά μέλη του πληρώματος της 63ης μακράς αποστολής - κοσμοναύτες Roscosmos Anatoly Ivanishin και Ivan Wagner. Οι λειτουργίες επαναπροσαρμογής και σύνδεσης πραγματοποιήθηκαν χωρίς σχόλια. Σύμφωνα με το πρόγραμμα της 75ης αποστολής προμήθειας του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, το διαστημόπλοιο φορτίου παρέδωσε τα απαραίτητα αγαθά για να διατηρήσει την πτήση του σε επανδρωμένο τρόπο και να εφαρμόσει το πρόγραμμα επιστημονικής και εφαρμοσμένης έρευνας. Μεταξύ αυτών είναι τα αποθέματα καυσίμου και φυσικού αερίου συνολικής μάζας 700 κιλών, καθώς και 1.350 κιλά διαφόρων εξοπλισμών και φορτίων, συμπεριλαμβανομένου εξοπλισμού πόρων για συστήματα ελέγχου και υποστήριξης ζωής επί του σκάφους, πειραματικά όργανα, υλικά υγιεινής και υγιεινής, είδη ένδυσης και φάρμακα, 420 λίτρα νερού σε συστήματα ανεφοδιασμού δεξαμενών και συνήθεις δίαιτες. Μαζί με αυτό, το πλήρωμα έλαβε σύμβολα διακοπών αφιερωμένα στην 75η επέτειο της νίκης στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο. Η συνολική μάζα όλων των παραδοθέντων αγαθών ανήλθε σε περισσότερους από 2,5 τόνους. https://www.energia.ru/ru/news/news-2020/news_04-25_3.html

Αναθεωρώντας την κοσμολογία: Η επέκταση του Σύμπαντος μπορεί να μην είναι ομοιόμορφη. Ο Κωνσταντίνος Μίγκας, ερευνητής στην αστρονομία και αστροφυσική στο Πανεπιστήμιο της Βόννης, στη Γερμανία και ο επιβλέπων Thomas Reiprich σχεδιάζουν να επαληθεύσουν μια νέα μέθοδο που θα επέτρεπε τους αστρονόμους να ελέγξουν την αποκαλούμενη ισοτροπική υπόθεση. Σύμφωνα με αυτή την υπόθεση, το Σύμπαν έχει, παρά τις κάποιες τοπικές διαφορές, τις ίδιες ιδιότητες σε κάθε κατεύθυνση σε μεγάλη κλίμακα. Ευρέως αποδεκτή ως συνέπεια της καθιερωμένης βασικής φυσικής, η υπόθεση υποστηρίζεται από παρατηρήσεις του κοσμικού μικροκυματικού υποβάθρου. Ένα άμεσο υπόλειμμα της Μεγάλης Έκρηξης, η κοσμική μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου (CMB ) αντανακλά την κατάσταση του Σύμπαντος όπως ήταν στη βρεφική του ηλικία, μόλις 380.000 ετών. Η ομοιόμορφη κατανομή της CMB στον ουρανό υποστηρίζει ότι σε αυτές τις αρχικές ημέρες το Σύμπαν πρέπει να έχει επεκταθεί ταχύτατα και με τον ίδιο ρυθμό προς όλες τις κατευθύνσεις. Στο σημερινό Σύμπαν, ωστόσο, αυτό μπορεί να μην είναι αληθές. «Μαζί με συναδέλφους από τα Πανεπιστήμια της Βόννης και του Harvard, ερευνήσαμε τη συμπεριφορά πάνω από 800 σμήνη γαλαξιών του παρόντος σύμπαντος», αναφέρει ο Κωνσταντίνος, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της ESA. «Αν η ισοτροπική υπόθεση ήταν σωστή, οι ιδιότητες των σμηνών θα είναι ομοιόμορφες σε όλο τον ουρανό. Όμως στην πραγματικότητα είδαμε σημαντικές διαφορές». Οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν μετρήσεις θερμοκρασίας ακτίνων-Χ του εξαιρετικά θερμού αερίου που διαποτίζει τα σμήνη και συνέκρινε τα δεδομένα με το πόσο φωτεινά εμφανίζονται τα σμήνη στον ουρανό. Σμήνη της ίδιας θερμοκρασίας και εντοπισμένα σε ίσες αποστάσεις θα πρέπει να εμφανίζονται το ίδιο φωτεινά. Όμως αυτό δεν είναι εκείνο που οι αστρονόμοι παρατήρησαν. «Παρατηρήσαμε ότι τα σμήνη με τις ίδιες ιδιότητες, με όμοιες θερμοκρασίες, φαινόταν να είναι λιγότερο φωτεινά από ότι θα αναμέναμε σε μια κατεύθυνση στον ουρανό, και φωτεινότερα από ότι αναμενόταν σε άλλη κατεύθυνση», λέει ο Thomas. «Η διαφορά ήταν αρκετά σημαντική, γύρω στο 30%. Οι διαφορές αυτές δεν είναι τυχαίες αλλά έχουν ένα καθαρό μοτίβο που εξαρτάται από την κατεύθυνση στην οποία παρατηρούσαμε στον ουρανό». Πριν αμφισβητήσουν το ευρέως αποδεκτό κοσμολογικό μοντέλο, το οποίο παρέχει τη βάση για την εκτίμηση των αποστάσεων του σμήνους, ο Κωνσταντίνος και οι συνάδελφοί του πρώτα αναζήτησαν άλλες πιθανές εξηγήσεις. Ίσως, θα μπορούσε να υπάρχει μη ανιχνεύσιμο αέριο ή νέφη σκόνης που αποκρύβουν την θέα και κάνουν τα σμήνη σε μια ορισμένη περιοχή να εμφανίζονται πιο αδύναμα. Τα δεδομένα, ωστόσο, δεν υποστηρίζουν αυτό το σενάριο. Σε ορισμένες περιοχές του διαστήματος η κατανομή των σμηνών θα μπορούσε να επηρεάζεται από εκτεταμένες ροές, μεγάλης κλίμακας κινήσεις ύλης που προκαλούνται από βαρυτική έλξη εξαιρετικά μεγάλων δομών όπως μεγάλες ομάδες σμηνών. Αυτή η υπόθεση, ωστόσο, επίσης φαίνεται απίθανη. Ο Κωνσταντίνος προσθέτει ότι τα ευρήματα προκάλεσαν έκπληξη στην ομάδα. «Αν το Σύμπαν είναι πραγματικά ανισότροπο, ακόμη και αν ήταν μόνο τα τελευταία λίγα δισεκατομμύρια χρόνια, αυτό θα σημάνει μια τεράστια αλλαγή παραδείγματος επειδή η κατεύθυνση κάθε αντικειμένου θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη όταν αναλύουμε τις ιδιότητές του», αναφέρει. «Για παράδειγμα, σήμερα, εκτιμάμε την απόσταση των πολύ απομακρυσμένων αντικειμένων στο Σύμπαν εφαρμόζοντας ένα σύνολο κοσμολογικών παραμέτρων και εξισώσεων. Πιστεύουμε ότι οι παράμετροι αυτοί είναι ίδιοι παντού. Όμως αν τα συμπεράσματά μας είναι σωστά δεν θα συμβαίνει και θα πρέπει να αναθεωρήσουμε όλα τα προηγούμενα συμπεράσματά μας». Από στελέχη της ESA, το εύρημα θεωρείται ένα εξαιρετικά συναρπαστικό. Προηγούμενες μελέτες, αναφέρουν, υποστήριξαν ότι το παρόν Σύμπαν μπορεί να μη επεκτείνεται ομοιόμορφα προς όλες τις κατευθύνσεις, αλλά το αποτέλεσμα αυτό – πρώτη φορά ένας τέτοιος έλεγχος έγινε με σμήνη γαλαξιών σε ακτίνες-Χ – έχει μια πολύ μεγαλύτερη σημαντικότητα και επίσης αποκαλύπτει μια μεγάλη δυναμική για μελλοντικές έρευνες. Οι επιστήμονες εικάζουν ότι αυτή η ενδεχομένως ανώμαλη επίδραση στην κοσμική επέκταση μπορεί να προκληθεί από τη σκοτεινή ενέργεια, το μυστηριώδες συστατικό του κόσμου το οποίο αναλογεί στην πλειονότητα – περίπου 69% – της όλης ενέργειας. Πολύ λίγα είναι γνωστά σήμερα σχετικά με την σκοτεινή ενέργεια, εκτός του ότι εμφανίζεται να επιταχύνει την επέκταση του Σύμπαντος τα λίγα τελευταία δισεκατομμύρια χρόνια. Το επερχόμενο τηλεσκόπιο Ευκλείδης της ESA, που σχεδιάστηκε για να απεικονίσει δισεκατομμύρια γαλαξιών και να μελετήσει εξονυχιστικά την επέκταση του σύμπαντος, την επιτάχυνσή του και τη φύση της σκοτεινής ενέργειας, μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση αυτού του μυστηρίου στο μέλλον. Περισσότερα στη δημοσίευση: Probing cosmic isotropy with a new X-ray galaxy cluster sample through the LX−Tscaling relation. Astronomy & Astrophysics. https://www.scoop.it/topic/physicists-and-physics/p/4117991612/2020/04/26/-

Βαρυτικό κύμα από συγχώνευση μαύρων τρυπών με πολύ διαφορετικές μάζες. Το σήμα με κωδικό όνομα GW190412 είναι η πρώτη ανίχνευση βαρυτικού κύματος προερχόμενου από την συγχώνευση δυο μαύρων τρυπών με πολύ διαφορετικές μάζες: 8M☉ και 30M☉ (όπου M☉ η μάζα του ήλιου μας). Για πρώτη φορά στο βαρυτικό κύμα GW190412 «ακούσαμε» μια υψηλότερη αρμονική, παρόμοια με αυτές των μουσικών οργάνων, εξηγεί ο Frank Ohme της ερευνητικής ομάδας Max Planck. Τα συστήματα με άνισες μάζες, όπως το GW190412 δημιουργούν πιο δυνατά σήματα σε σχέση με τις προηγούμενες παρατηρήσεις – τις οποίες δεν μπορούσαμε να ακούσουμε. Η εν λόγω ανίχνευση επιβεβαιώνει άλλη μια φορά την θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν, η οποία προβλέπει την ύπαρξη των ανώτερων αρμονικών, δηλαδή βαρυτικά κύματα σε δυο ή τρείς φορές υψηλότερες συχνότητες από την θεμελιώδη συχνότητα που παρατηρούνταν μέχρι σήμερα. Κι αυτό γιατί οι μαύρες τρύπες που προκάλεσαν το κύμα GW190412 διαφέρουν αρκετά στις μάζες τους – έχουν αντίστοιχα 8 και 30 φορές την μάζα του ήλιου. Όλα τα προηγούμενα βαρυτικά κύματα που είχαν ανιχνευθεί είχαν προέλθει από την συγχώνευση μαύρων τρυπών με περίπου ίδιες μάζες. Αυτή η μεγάλη διαφορά μάζας σημαίνει ότι οι φυσικοί μπορούν να μετρήσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια πολλές ιδιότητες του δυαδικού συστήματος: την απόστασή του από την Γη, την γωνία που παρατηρούμε το επίπεδο της τροχιάς του και το πόσο γρήγορα περιστρέφεται η βαρύτερη μαύρη τρύπα γύρω από τον άξονά της. Το σήμα GW190412 παρατηρήθηκε από τους ανιχνευτές LIGO και Virgo στις 12 Απριλίου 2019. Η συγχώνευση των μαύρων τρυπών συνέβη σε απόσταση 1,9 με 2,9 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη. Η παρατήρηση του GW190412 δείχνει ότι παρόμοια συστήματα μαύρων τρυπών με άνισες μάζες ίσως να μην είναι τόσο σπάνια όσο προβλέπουν κάποια μοντέλα. https://physicsgg.me/2020/04/20/%ce%b2%ce%b1%cf%81%cf%85%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%ba%cf%8d%ce%bc%ce%b1-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%83%cf%85%ce%b3%cf%87%cf%8e%ce%bd%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b7-%ce%bc%ce%b1%cf%8d%cf%81%cf%89%ce%bd-%cf%84/

Ραδιοσήματα από συγκρούσεις βαρυτονίων; Αν η βαρύτητα και η κβαντική μηχανική είναι δυνατόν να ενοποιηθούν, τότε τα βαρυτικά κύματα – τα οποία συνήθως μελετώνται ως ένα κλασικό φαινόμενο χρησιμοποιώντας την γενική θεωρία της σχετικότητας – πρέπει να αντιστοιχούν και σε σωματίδια τα οποία ονομάζονται βαρυτόνια (ή γκραβιτόνια). Στη φύση υπάρχουν τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις και σε κάθε μία από αυτές αντιστοιχεί ένα στοιχειώδες σωματίδιο που αποτελεί τον φορέα της δύναμης. Έτσι, οι φορείς της ηλεκτρομαγνητικής αλληλεπίδρασης είναι τα φωτόνια, της ασθενούς τα μποζόνια W± και Ζ0 και της ισχυρής τα γλοιόνια. Ενώ όλα τα παραπάνω σωματίδια έχουν ανιχνευθεί, ο φορέας της βαρυτικής αλληλεπίδρασης, το βαρυτόνιο όχι μόνο δεν έχει ανιχνευθεί, αλλά δεδομένου ότι η βαρύτητα είναι πάρα πολύ ασθενής διατυπώνονται ισχυρά επιχειρήματα από πολλούς φυσικούς ότι η πειραματική τους ανίχνευση είναι αδύνατη (υπενθυμίζεται ότι υπάρχουν κβαντικές θεωρίες της βαρύτητας που δεν χρειάζονται την ύπαρξη βαρυτονίων). Ο Freeman Dyson είχε διατυπώσει την άποψη ότι, αν δεν υπάρχει κανένας τρόπος ανίχνευσης ενός βαρυτονίου, τότε τίθεται σε αμφισβήτηση η έννοιά του ως φυσική οντότητα. Θεωρητικά τα βαρυτόνια μπορούν να αλληλεπιδράσουν μεταξύ τους παράγοντας φωτόνια, όμως αυτές οι αλληλεπιδράσεις θεωρούνται εξαιρετικά σπάνιες και ως εκ τούτου πολύ δύσκολο να ανιχνευθούν. Σε μια θεωρητική εργασία ο Raymond Sawyer από το Πανεπιστήμιο της Σάντα Μπάρμπαρα στην Καλιφόρνια, βρήκε κάποιες περιπτώσεις στις οποίες θα μπορούσαν να παραχθούν αρκετά φωτόνια στις συχνότητες των ραδιοκυμάτων ικανά να δημιουργήσουν ένα ανιχνεύσιμο σήμα. Χρησιμοποίησε ένα απλοποιημένο μοντέλο στο οποίο αλληλεπιδρούν δυο βαρυτικά κύματα – σαν αυτά που προκύπτουν κατά την διάρκεια της συγχώνευσης μαύρων τρυπών. Το μοντέλο περιγράφει κάθε βαρυτικό κύμα σαν μια δέσμη βαρυτονίων και υπολογίζει την πιθανότητα μετατροπής τους σε φωτόνια. Σύμφωνα με τον Sawyer η ανίχνευση των φωτονίων που παράγονται από συγκρούσεις των βαρυτονίων θα μπορούσε να γίνει από ένα ραδιοτηλεσκόπιο στο διάστημα. διαβάστε περισσότερα εδώ: https://physics.aps.org/synopsis-for/10.1103/PhysRevLett.124.101301 https://physicsgg.me/2020/03/13/%cf%81%ce%b1%ce%b4%ce%b9%ce%bf%cf%83%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%83%cf%85%ce%b3%ce%ba%cf%81%ce%bf%cf%8d%cf%83%ce%b5%ce%b9%cf%82-%ce%b2%ce%b1%cf%81%cf%85%cf%84%ce%bf%ce%bd/

Δημήτριος Ψάλτης: Η Πρώτη Φωτογραφία μιας Μαύρης Τρύπας. Ομιλία για το ευρύ κοινό, υπό την αιγίδα της Πρυτανείας του ΑΠΘ, θα δώσει ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Αριζόνα Δημήτριος Ψάλτης την Τρίτη 3 Μαρτίου 2020, στις 20.00, στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ. Ο Καθηγητής Δημήτριος Ψάλτης είναι Επιστημονικός Συντονιστής (project scientist) της διεθνούς συνεργασίας Event Horizon Telescope, που πρόσφατα πέτυχε την αποτύπωση της πρώτης φωτογραφίας μιας μαύρης τρύπας (μελανής οπής), χρησιμοποιώντας ένα παγκόσμιο δίκτυο ραδιοτηλεσκοπίων. Γι’ αυτή την ιστορική επιτυχία, οι ερευνητές που συμμετείχαν στη συνεργασία μοιράστηκαν το κορυφαίο βραβείο Breakthrough Prize 2020. Το θέμα της ομιλίας είναι «Η Πρώτη Φωτογραφία μιας Μαύρης Τρύπας» και συνδιοργανώνεται από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τον Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ και την Ελληνική Εταιρεία Σχετικότητας, Βαρύτητας και Κοσμολογίας. Στην ομιλία του ο κ. Ψάλτης θα παρουσιάσει τις τεχνολογικές εξελίξεις που έπρεπε να επέλθουν ώστε να γίνει εφικτή η αποτύπωση της πρώτης φωτογραφίας μιας μαύρης τρύπας και θα μιλήσει για τους επιστημονικούς ορίζοντες που ανοίγονται με αυτό το αποτέλεσμα. Θα αναφερθεί, επίσης, στις προοπτικές που υπάρχουν για τη σύνθεση μιας δεύτερης φωτογραφίας: αυτής της μαύρης τρύπας που υπάρχει στο κέντρο του δικού μας Γαλαξία! Χαιρετισμό στην εκδήλωση θα απευθύνουν ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου, ο Διευθυντής του Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, Αναπληρωτής Καθηγητής Κλεομένης Τσιγάνης και ο Ομότιμος Καθηγητής του ΑΠΘ Ιωάννης Σειραδάκης. Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό. Σύντομο Βιογραφικό του ομιλητή Ο Δημήτριος Ψάλτης γεννήθηκε το 1970 στις Σέρρες. Έλαβε πτυχίο Φυσικής από το ΑΠΘ το 1992, μεταπτυχιακό δίπλωμα το 1994 από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόι και διδακτορικό δίπλωμα το 1997 από το ίδιο Πανεπιστήμιο. Εργάστηκε ως ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης (MIT) και στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον. Είναι Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα και επικεφαλής πολυπληθούς ερευνητικής ομάδας με αντικείμενο τη σχετικιστική αστροφυσική. Στη διεθνή συνεργασία Event Horizon Telescope ο κ. Ψάλτης είναι επιστημονικός συντονιστής (project scientist), ενώ η ερευνητική του ομάδα ήταν υπεύθυνη για τον συντονισμό των δεδομένων σε δύο από τα οκτώ τηλεσκόπια του προγράμματος, το Submillimeter Telescope (SMT) στο όρος Γκράχαμ της Αριζόνα – το μόνο επί βορειοαμερικανικού εδάφους – και το Τηλεσκόπιο του Νοτίου Πόλου (SPT) στην Ανταρκτική. Από τα δεδομένα που συλλέχθηκαν με τα οκτώ ραδιοτηλεσκόπια και με τη χρήση υπερ-υπολογιστών, έγινε εφικτή η σύνθεση της πρώτης φωτογραφίας μιας μαύρης τρύπας. Η ιστορική ανακοίνωση έγινε σε παγκόσμια Συνέντευξη Τύπου στις 10 Απριλίου 2019. Ο κ. Ψάλτης έχει τιμηθεί, μεταξύ άλλων, με το Επιστημονικό Βραβείο του Ιδρύματος Μποδοσάκη (2005), με το Rossi Prize της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας (2020), ως μέλος του Event Horizon Telescope, και με το κορυφαίο βραβείο Breakthrough Prize 2020. https://physicsgg.me/2020/02/26/%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%ae%cf%84%cf%81%ce%b9%ce%bf%cf%82-%cf%88%ce%ac%ce%bb%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b7-%cf%80%cf%81%cf%8e%cf%84%ce%b7-%cf%86%cf%89%cf%84%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%af%ce%b1-%ce%bc/