Jump to content

Δροσος Γεωργιος

Μέλη
  • Αναρτήσεις

    14680
  • Εντάχθηκε

  • Τελευταία επίσκεψη

  • Ημέρες που κέρδισε

    15

Όλα αναρτήθηκαν από Δροσος Γεωργιος

  1. H τελευταία θεωρία του Στίβεν Χόκινγκ για τα πολλά σύμπαντα. Μια πρόβλεψη για το αναπότρεπτο τέλος του κόσμου μας, αλλά και ένα ελπιδοφόρο τρόπο να ανιχνεύσουμε ίσως τα παράλληλα σύμπαντα, περιλαμβάνει η τελευταία θεωρία για το πολυσύμπαν που άφησε πίσω του, λίγο πριν πεθάνει, ο μεγάλος φυσικός Στίβεν Χόκινγκ. Ο Βρετανός επιστήμονας εργαζόταν έως την τελευταία εβδομάδα πριν το θάνατό του πάνω στην τελευταία εργασία του με τίτλο «Μία ομαλή έξοδος από τον αιώνιο πληθωρισμό», που ήδη βρίσκεται σε διαδικασία εξέτασης από κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό, στο οποίο έχει υποβληθεί. Σε αυτήν, σύμφωνα με τον βρετανικό Τύπο, ο Χόκινγκ προβλέπει ότι το σύμπαν μας θα λάβει τέλος, όταν τα άστρα ξεμείνουν από ενέργεια. Δεν αποκλείει όμως ότι στο μεταξύ οι επιστήμονες θα μπορέσουν τελικά να βρουν εναλλακτικά σύμπαντα με τη βοήθεια διαστημικών σκαφών με ειδικά όργανα. Ο Χόκινγκ, σύμφωνα με πληροφορίες συναδέλφων του, περιγράφει στην ακόμη αδημοσίευτη εργασία του τα πολύπλοκα μαθηματικά που χρειάζονται, ώστε μια διαστημοσυσκευή να ανιχνεύσει ίχνη από πολλαπλές «Μεγάλες Εκρήξεις» (Μπιγκ Μπανγκ). Η θεωρία αυτή μπορεί να αποδειχθεί η σημαντικότερη κληρονομιά που αφήνει πίσω του. Πολλοί επιστήμονες -μεταξύ των οποίων ο Χόκινγκ- πιστεύουν ότι το σύμπαν διεστάλη απότομα από ένα μοναδικό σημείο φθάνοντας πολύ γρήγορα στις σημερινές σχεδόν διαστάσεις του, μια θεωρία γνωστή ως «κοσμικός πληθωρισμός». Από τη θεωρία αυτή προκύπτει μια άλλη θεωρία για την ύπαρξη πολλών Big Bang, καθένα από τα οποία δημιούργησε το δικό του σύμπαν, με τελικό αποτέλεσμα ένα πολυσύμπαν (multiverse). Όμως, από τη θεωρία έως την πράξη υπάρχει τεράστια απόσταση. Κανείς δεν έχει καταφέρει μέχρι σήμερα να προσκομίσει αποδείξεις ότι όντως κάτι τέτοιο έχει συμβεί. Ίσως όμως ο Χόκινγκ να είχε μια τελευταία λαμπρή ιδέα, που θα καταστήσει εφικτή την επιβεβαίωση του πολυσύμπαντος με απτά στοιχεία από την παρατήρηση. Όπως δήλωσε ο καθηγητής κοσμολογίας Κάρλος Φρενκ του Πανεπιστημίου του Ντάραμ, ο Χόκινγκ πίστευε ότι το πολυσύμπαν άφησε το αποτύπωμά του στην κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου που διαπερνά το δικό μας σύμπαν και ότι συνεπώς μπορούμε να το ανιχνεύσουμε με τα κατάλληλα όργανα μιας διαστημοσυσκευής. Ο συνεργάτης του καθηγητής Τόμας Χέρτογκ του βελγικού Καθολικού Πανεπιστημίου της Λουβέν, ο οποίος δούλεψε μαζί με τον Χόκινγκ πάνω στη νέα θεωρία, δήλωσε ότι, με αυτή την τελευταία εργασία, ο Χόκινγκ μπορεί να κατάφερνε να πάρει τελικά το Νόμπελ Φυσικής, αν όντως στην πορεία η θεωρία του επιβεβαιωνόταν με τις ανάλογες ανακαλύψεις. Στην φωτογραφια Thomas Hertog και Stephen Hawking. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500207412
  2. «Ο Ελληνικός Διαστημικός Οργανισμός, βήμα για την ψηφιακή οικονομία του μέλλοντος» «Η συγκρότηση και λειτουργία του ΕΛΔΟ (Ελληνικός Διαστημικός Οργανισμός) θα αποτελέσει ένα από πλέον δυναμικά στοιχεία της πορείας μας προς την σύγχρονη ψηφιακή οικονομία του μέλλοντος», αναφέρει, στη συνέντευξή του προς το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο γενικός γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, Βασίλης Μαγκλάρας. Ενόψει και της παρουσίασης του ευρωπαϊκού οργανισμού διαστήματος, σήμερα στις 13.00 το μεσημέρι, από τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης Νίκο Παππά, ο κ. Μαγκλάρας υπογραμμίζει ότι «η χώρα μας συμμετέχει ήδη ενεργά στον ευρωπαϊκό οργανισμό διαστήματος και οφείλει να μπορεί να εκμεταλλεύεται για τις επιχειρήσεις, την έρευνα και όλους τους τομείς της οικονομίας τις ευκαιρίες που προκύπτουν από την ιδιότητα τού μέλους σε αυτούς τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς. Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του γγ Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων Βασίλη Μαγκλάρα στη Δήμητρα Βαλαβανίδου για το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων: ΕΡ. Κύριε Μαγκλάρα, στην επίσκεψή σας στα Τρίκαλα υπεγράφη μεταξύ της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων και του Δήμου Τρικκαίων, μνημόνιο συνεργασίας για την ανάπτυξη δικτύου 5G στην περιοχή. Η ΓΓΤΤ είναι η αρμόδια υπηρεσία για την προώθηση του οδικού χάρτη για την ανάπτυξη των δικτύων 5G στη χώρα. Μιλήστε μας για τον σχεδιασμό και τις επόμενες δράσεις σας. ΑΠ. Πράγματι, η υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας με τον Δήμο Τρικκαίων είναι το πρώτο ουσιαστικό βήμα για την ανάπτυξη δικτύων 5ης γενιάς στη χώρα μας. Ως ΓΓΤΤ παρακολουθούμε τις εξελίξεις σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο και είναι πολύ σημαντικό που η χώρα μας «μπαίνει στο χάρτη» του 5G σε ένα πρώιμο, θα έλεγα, στάδιο, καθώς τα συστήματα 5ης γενιάς είναι ακόμα υπό διαμόρφωση και η χώρα μας θα είναι από τις πρώτες όπου θα λειτουργήσουν πιλοτικά 5G δίκτυα. Σημειώνω εδώ ότι δεν θα περιοριστούμε στα Τρίκαλα, αλλά θα ακολουθήσουν και άλλες πόλεις της χώρας, με στόχο την καλύτερη δυνατή προετοιμασία για την ανάπτυξη των δικτύων 5G σύμφωνα με τους στόχους που έχουν τεθεί στην Ευρώπη. Τα δίκτυα 5G είναι μέρος της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας Gigabit Society 2025. Σύμφωνα με τον οδικό χάρτη που επικυρώθηκε στην υπουργική σύνοδο στο Ταλίν (2017), μέχρι το 2025 θα πρέπει όλες οι μεγάλες πόλεις, οι συγκοινωνιακοί άξονες, αλλά και τα πανεπιστήμια, τα δημόσια κτίρια, και οι μεγάλες εταιρείες να διαθέτουν πρόσβαση σε 5G δίκτυα. Για να υλοποιηθεί ο σχεδιασμός αυτός απαιτούνται πολλά ενδιάμεσα βήματα- και στη ΓΓΤΤ προετοιμάζουμε τον αντίστοιχο οδικό χάρτη για την υλοποίηση του 5G στην Ελλάδα, που θα ενσωματωθεί στο Εθνικό Ευρυζωνικό Σχέδιο. Στο πλαίσιο αυτό γίνεται όλη η σχετική προετοιμασία για την εξασφάλιση των απαραίτητων νέων ζωνών συχνοτήτων για τη λειτουργία των δικτύων 5ης γενιάς, σε συνεργασία με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, διευκολύνουμε τις διαδικασίες για την εγκατάσταση των νέων κεραιοσυστημάτων που θα απαιτηθούν (πριν λίγες ημέρες εκδόθηκε η νέα ΚΥΑ για την ηλεκτρονική διαδικασία αδειοδότησης μέσω του ΣΗΛΥΑ (Σύστημα Ηλεκτρονικής Υποβολής Αιτήσεων Κατασκευών Κεραιών) και προωθούμε την ανάπτυξη σύγχρονων σταθερών τηλεπικοινωνιακών υποδομών, βασισμένων κυρίως σε οπτικές ίνες, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη «φιλοξενία» των δικτύων 5G. Στην ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών θα βοηθήσει και το νέο ηλεκτρονικό σύστημα χορήγησης δικαιωμάτων διέλευσης που προετοιμάζουμε, αλλά και οι ρυθμίσεις για συνεγκατάσταση και κοινή χρήση υποδομών που περιλαμβάνονται στο ν.4463/2017. ΕΡ. Κρίσιμο και ψηλά στην ατζέντα του υπουργείου ΨΗΠΤΕ παραμένει η κάλυψη των «λευκών περιοχών» της χώρας με τηλεοπτικό σήμα. Πού βρίσκεται ο σχεδιασμός και αν θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για ένα χρονοδιάγραμμα; ΑΠ. Το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης στοχεύει να επιλύσει οριστικά το πρόβλημα της απουσίας τηλεοπτικής κάλυψης σε περίπου 165.000 νοικοκυριά της χώρας. Η εν λόγω δράση αποτελεί σημαντικό βήμα για την ολοκληρωτική ψηφιακή μετάβαση σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και για την αντιμετώπιση του ψηφιακού αποκλεισμού πολιτών που διαμένουν σε απομακρυσμένες περιοχές που παρουσιάζουν γεωμορφολογικές ιδιαιτερότητες. Ειδικότερα έχει σχεδιαστεί δράση τύπου voucher, δηλαδή με επιδότηση στους δικαιούχους πολίτες μέσω της χορήγησης κουπονιού, ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση στο τηλεοπτικό περιεχόμενο των ελληνικών προγραμμάτων ελεύθερης λήψης των τηλεοπτικών σταθμών εθνικής εμβέλειας που διανέμεται από ψηφιακές πλατφόρμες. Δικαιούχοι της δράσης θα είναι οι μόνιμοι κάτοικοι των «λευκών» περιοχών. Η έναρξη υλοποίησης της δράσης εκτιμάται αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, δηλαδή τους επόμενους δύο μήνες, ενώ η δράση εκτιμάται ότι θα παραμείνει ανοικτή για τα επόμενα τρία χρόνια. Η Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, προκειμένου να επιτύχει έναν άρτιο σχεδιασμό της δράσης, έθεσε σε δημόσια διαβούλευση (ΔΔ) καίρια ερωτήματα προς τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, τους ΟΤΑ και τους πολίτες, απέστειλε ερωτηματολόγιο σχετικά με τη δυνατότητα λήψης τηλεοπτικού σήματος στους δήμους της χώρας (τρέχει από τον Οκτώβριο 2017), ενώ προέβη επίσης σε σύνταξη σχεδίου νόμου όπου προσδιορίζεται το πλαίσιο υλοποίησης της εν λόγω δράσης και το οποίο ετέθη σε δημόσια διαβούλευση που έληξε στις 9/3/2018, καθώς για την επιτυχή ολοκλήρωση της δράσης θεωρείται απαραίτητη η συμβολή όλων των ενδιαφερόμενων μερών. Η ΓΓΤΤ βρίσκεται στη διαδικασία επεξεργασίας των αποτελεσμάτων της δημόσιας διαβούλευσης και της ολοκλήρωσης των διαδικασιών ψήφισης του νομοσχεδίου από τη Βουλή, ενώ παραλλήλως συντάσσεται σχετική ΚΥΑ όπου θα περιγράφονται λεπτομερώς οι διαδικασίες της υλοποίησης της δράσης. ΕΡ. Μιλήσατε και εσείς ο ίδιος, από τα Τρίκαλα, για τα σχεδιαζόμενα έργα για την αξιοποίηση των ευρυζωνικών υποδομών στη χώρα, στοχεύοντας στην αναβάθμιση της Ελλάδας στην ψηφιακή εποχή. Τι ρόλο έχει να παίξει ο ιδιωτικός τομέας σε τέτοιες πρωτοβουλίες και κατά πόσο η κρατική βούληση μπορεί να εγγυηθεί ότι θα γίνουν άμεσα τα απαιτούμενα βήματα στον τομέα, καθώς πολλοί κλάδοι της οικονομίας βασίζονται στα νέα δίκτυα για την ανάπτυξή τους; ΑΠ. Αναμφισβήτητα, η σύγχρονη οικονομία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ΤΠΕ (Τεχνολογία Πληροφοριών και Επικοινωνίας) και οι εφαρμογές τους είναι καταλύτης, με θετική επίδραση σε όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας, οριζόντια. Η ύπαρξη, λοιπόν, σύγχρονων ΤΠΕ (φυσικών υποδομών, αλλά και υποδομών ψηφιακών υπηρεσιών) είναι προαπαιτούμενο για την ανάπτυξη υγιούς, βιώσιμης επιχειρηματικότητας. Η ευρωπαϊκή εμπειρία δείχνει πως το κύριο βάρος στην προσπάθεια αυτής της μετάβασης αναλαμβάνει ο ιδιωτικός τομέας, επενδύοντας σε νέες υποδομές, προσφέροντας στους πολίτες και τις επιχειρήσεις νέες, καινοτόμες υπηρεσίες. Ο ρόλος του κράτους είναι να διαμορφώνει ένα ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον και να παρεμβαίνει έμπρακτα όπου διαπιστώνεται αστοχία της αγοράς ή και για να διασφαλίζει ότι τα αγαθά της ψηφιακής κοινωνίας θα διατίθενται ισότιμα σε όλους τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της χώρας. Το Εθνικό Ευρυζωνικό Σχέδιο περιλαμβάνει δύο πυλώνες δράσεων: ο πρώτος αφορά στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού και επενδυτικά φιλικού περιβάλλοντος, μέσω νομοθετικών και κανονιστικών παρεμβάσεων. Έχουμε ήδη κάνει πολύ σημαντικά βήματα με την ψήφιση του ν.4463/2017, που ενσωματώνει στο εθνικό δίκαιο την Οδηγία "Broadband Cost Reduction" και με την έκδοση της ΚΥΑ του ΣΗΛΥΑ, ενώ συνεχίζουμε με περαιτέρω απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης, μέσω του one-stop-shop που προετοιμάζουμε. Ο δεύτερος πυλώνας αφορά σε έμπρακτη παρέμβαση με την υλοποίηση έργων. Την προσεχή πενταετία, ο επικαιροποιημένος σχεδιασμός της ΓΓΤΤ περιλαμβάνει δράσεις προϋπολογισμού άνω των 700 εκατ. ευρώ για την προώθηση της ευρυζωνικότητας σε όλη τη χώρα, μέσω έργων ανάπτυξης υποδομών αλλά και στήριξης της ζήτησης υπηρεσιών υπερ-υψηλής ταχύτητας. Οι δράσεις αυτές έχουν σχεδιαστεί με τρόπο συμπληρωματικό στις σχεδιαζόμενες ιδιωτικές επενδύσεις, οι οποίες αναμένεται να υπερβούν το 1,2 δισ. ευρώ. Στόχος είναι η χώρα μας να ξεκολλήσει από την τελευταία θέση των ευρωπαϊκών δεικτών και να αποκτήσει σύγχρονες δικτυακές υποδομές που θα της επιτρέψουν να είναι μέτοχος της επερχόμενης «Ψηφιακής Κοινωνίας και Οικονομίας» του αύριο. ΕΡ. Σήμερα παρουσιάζεται από τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Νίκο Παππά ο νεοσύστατος διαστημικός οργανισμός της χώρας μας. Πείτε μας ποια θα είναι τα οφέλη από την ύπαρξη αυτού του οργανισμού; ΑΠ. Τα οφέλη της ύπαρξης ενός εθνικού διαστημικού οργανισμού (ΕΛΔΟ) για τη χώρα μας είναι πολλά και προφανή. Καταρχάς, να σημειώσουμε ότι η Ελλάδα είναι από τις τελευταίες χώρες της ΕΕ που δεν διαθέτει έναν αντίστοιχο οργανισμό, ενώ το μικρό Λουξεμβούργο του μισού εκατομμυρίου κατοίκων διαθέτει έναν από τους πλέον δραστήριους διαστημικούς οργανισμούς της ΕΕ, με τα οφέλη για το ΑΕΠ τους από την ενασχόληση με την οικονομία του διαστήματος να αγγίζουν το 3% ετησίως. Συνεπώς, η συγκρότηση ενός διαστημικού οργανισμού και η προσπάθεια οργάνωσης του ευρύτερου τομέα του διαστήματος δεν αποτελεί περιττή πολυτέλεια αλλά απόλυτη αναγκαιότητα. Ο νεοσύστατος οργανισμός φιλοδοξούμε να αποτελέσει τον εθνικό κόμβο και τον επιχειρησιακό βραχίονα της χώρας για όλα τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με α) την οργάνωση και ανάπτυξη του εθνικού οικοσυστήματος των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο χώρο, β) την ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας και της αξιοποίησης της από τις επιχειρήσεις του κλάδου, γ) την αναγνώριση των αναγκών του δημόσιου τομέα και κλάδων της οικονομίας, όπως ο πρωτογενής τομέας, η μεταποίηση και οι υπηρεσίες και ο σχεδιασμός των κατάλληλων εφαρμογών για την βελτίωση της παραγωγικότητας, την μείωση του κόστους και την βελτίωση της ζωής των πολιτών. Ενώ τέλος, θα συμβάλλει σημαντικά και στον τομέα της εθνικής άμυνας με την ανάπτυξη και διάθεση υπερυψηλών τεχνολογικών εφαρμογών. Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε το γεγονός ότι η χώρα μας συμμετέχει ήδη ενεργά στον ευρωπαϊκό οργανισμό διαστήματος και οφείλει να μπορεί να εκμεταλλεύεται για τις επιχειρήσεις, την έρευνα και όλους τους τομείς της οικονομίας τις ευκαιρίες που προκύπτουν από την ιδιότητα του μέλους σε αυτούς τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς. Είναι λοιπόν προφανές ότι η συγκρότηση και λειτουργία του ΕΛΔΟ θα αποτελέσει ένα από πλέον δυναμικά στοιχεία της πορείας μας προς την σύγχρονη ψηφιακή οικονομία του μέλλοντος. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5528806/o-ellhnikos-diasthmikos-organismos-bhma-gia-thn-pshfiakh-oikonomia-toy-mellontos/
  3. HAMMER: Σχέδια για διαστημόπλοιο εκτροπής απειλητικών αστεροειδών. Επιστήμονες του Lawrence Livermore National (LLNL) στις ΗΠΑ συμμετέχουν σε μια ερευνητική ομάδα πλανητικής προστασίας η οποία σχεδίασε ένα concept διαστημόπλοιο, με σκοπό την εκτροπή απειλητικών για τη Γη αστεροειδών. Η ομάδα αξιολόγησε κατά πόσον το σκάφος αυτό θα ήταν σε θέση να εκτρέψει όντως έναν μεγάλο αστεροειδή, για τον οποίο υπάρχει μικρή πιθανότητα να χτυπήσει τη Γη το 2135 και το σχετικό paper δημοσιεύτηκε στο Acta Astronautica. Το σκάφος έχει ύψος 9,9 μέτρα και βάρος 8,8 τόνους, και έλαβε το ταιριαστό όνομα HAMMER (Hypervelocity Asteroid Mitigation Mission for Emergency Response). Ο σχεδιασμός του είναι αρθρωτός, κάτι που σημαίνει ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει είτε κινητικά, ως σκάφος πρόσκρουσης/ «πολιορκητικός κριός», είτε ως φορέας πυρηνικής κεφαλής. Η (πιθανή) αποστολή του θα ήταν η εκτροπή του 101955 Bennu, ενός μεγάλου αστεροειδούς διαμέτρου 500 μέτρων και βάρους περίπου 79 δισ. κιλών, ο οποίος περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο με ταχύτητα περίπου 63.000 χλμ /ώρα. Οι αστεροειδής αυτός έχει 1 στις 2.700 πιθανότητες να χτυπήσει τη Γη στις 25 Σεπτεμβρίου 2135, και η ισχύς της πρόσκρουσης αυτής θα ήταν 1.200 μεγατόνοι. Το HAMMER (Σφυρί) εντάσσεται σε μια ευρύτερη πρωτοβουλία πλανητικής προστασίας σε εθνικό επίπεδο μεταξύ της NASA και της National Nuclear Security Administration (NNSA), που περιλαμβάνει το LLNL και το Los Alamos National Laboratory. H προτιμώμενη προσέγγιση ως προς την αντιμετώπιση ενός απειλητικού αστεροειδούς θα ήταν η εκτροπή του μέσω ενός κινητικού σκάφους πρόσκρουσης, που θα έδινε ένα σπρώξιμο επαρκές για να τον επιβραδύνει και να αλλάξει την πορεία του- αλλά όχι για να τον σπάσει σε κομμάτια. Η συγκεκριμένη μελέτη βοήθησε στο να οριστεί το όριο όπου μια τέτοια επιλογή δεν θα ήταν πλέον βιώσιμη- και για τον σκοπό αυτό, οι ερευνητές επικεντρώθηκαν πόσα «σφυριά» θα χρειάζονταν για εκτροπή του Bennu. «Η ώθηση που πρέπει να δώσεις είναι πολύ μικρή αν εκτρέψεις τον αστεροειδή 50 χρόνια πριν (τη στιγμή της πρόσκρουσης)» λέει η Κίρστεν Χάουλι, φυσικός του LLNL και μία εκ των ερευνητών. «Αλλά τόσο μακριά, το πιθανότερο είναι να θεωρήσεις πως η πιθανότητα σύγκρουσης θα ήταν 1%. Η πιθανότητα πρόσκρουσης του Bennu ίσως να είναι μία στις 2.700 σήμερα, αλλά αυτό θα αλλάξει σχεδόν σίγουρα- προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο- καθώς συλλέγουμε δεδομένα για την τροχιά του. Η καθυστέρηση είναι ο μεγαλύτερος εχθρός οποιασδήποτε αποστολής εκτροπής αστεροειδούς». Εάν λαμβανόταν η απόφαση για αποστολή στον Bennu, εκτιμάται πως θα χρειάζονταν τουλάχιστον 7,4 χρόνια για να υλοποιηθεί, περιλαμβανομένου του χρόνου κατασκευής του σκάφους, σχεδιασμού της αποστολής και πτήσης. Επίσης, αν θεωρηθεί πως το σκάφος θα χτυπούσε επιτυχώς τον αστεροειδή, επιβραδύνοντάς τον ελαφρώς, θα χρειάζονταν αρκετά χρόνια για να οδηγήσει αυτή η μικρή αλλαγή ταχύτητας σε σημαντική αλλαγή τροχιάς. Οι ερευνητές αξιολόγησαν έναν αριθμό σεναρίων εκτροπής, που κυμαίνονταν από εκτόξευση 10 χρόνια πριν μέχρι 25 χρόνια πριν την πρόσκρουση. Στα σενάρια των 10 ετών, διαπιστώθηκε πως θα χρειάζονταν από 34 ως 53 εκτοξεύσεις πυραύλων Delta IV Heavy, ο καθένας με ένα HAMMER, για να εκτραπεί ένας αστεροειδής τέτοιου τύπου. Στα 25 χρόνια, ο αριθμός αυτός πέφτει στις 7 με 11 εκτοξεύσεις. «Όταν χρειάζονται πολλές εκτοξεύσεις για μια επιτυχημένη εκτροπή, η επιτυχία της αποστολής γίνεται όλο και πιο δύσκολη...αν είχαμε μόλις 10 χρόνια, θα χρειαζόταν να χτυπήσουμε τον Bennu με εκατοντάδες τόνους μάζας HAMMER για μια εκτροπή με μικρό περιθώριο» λέει η Μέγκαν Μπρουκ Σιάλ, φυσικός του LLNL και άλλη μια εκ των ερευνητών. Όσον αφορά στο πόσο μεγάλο αστεροειδή θα μπορούσε να εκτρέψει ένα μεμονωμένο σκάφος, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένα και μόνο HAMMER θα εξέτρεπε ένα αντικείμενο διαμέτρου 90 μέτρων, με διάστημα 10 ετών από τη στιγμή της εκτόξευσης μέχρι την εκτιμώμενη στιγμή πρόσκρουσης. Εάν χρειαζόταν εκτροπή μικρότερου περιθωρίου, ένα και μόνο σκάφος θα τα κατάφερνε με αστεροειδή διαμέτρου 152 μέτρων στο ίδιο σενάριο. Το τελικό συμπέρασμα ήταν πως η χρήση ενός HAMMER ως «κριού» δεν θα έφτανε για τον Bennu. Αν και πρόσφατες προσομοιώσεις με χρήση πυρηνικού όπλου δεν περιλαμβάνονταν στο paper, τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι μια τέτοια επιλογή πιθανώς να επιβαλλόταν με μεγάλα αντικείμενα, μεγέθους Bennu, καθώς θα είχε ως αποτέλεσμα να ασκηθεί μεγαλύτερη δύναμη/ ενέργεια στον αστεροειδή. http://www.naftemporiki.gr/story/1330922/hammer-sxedia-gia-diastimoploio-ektropis-apeilitikon-asteroeidon
  4. Στην αρχή ήσαν τα μαθηματικά. Με απόφαση του υπουργείου παιδείας το έτος 2018 ανακηρύχτηκε ως «Έτος Μαθηματικών». Στόχοι της ανακήρυξης είναι αφενός να προβληθεί και να αναδειχθεί η σημασία των Μαθηματικών και ο ρόλος τους στη δημιουργία και την ανάπτυξη του ανθρώπινου πολιτισμού και αφετέρου να ενισχυθεί το ενδιαφέρον για τα μαθηματικά και τη διδασκαλία τους. Στο πλαίσιο του «Έτους Μαθηματικών» θα πραγματοποιηθούν σε όλες τις σχολικές μονάδες εκδηλώσεις και δραστηριότητες, οι οποίες θα απευθύνονται κυρίως σε μαθητές και εκπαιδευτικούς. ως «Έτος Μαθηματικών». Σε όλες τις σχολικές μονάδες της δευτεροβάθμιας με απόφαση του συλλόγου διδασκόντων, ορίζεται η «ημέρα των μαθηματικών», η οποία θα διατεθεί για τη διεξαγωγή εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων με θέμα τα μαθηματικά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η διεξαγωγή ή η παρουσίαση του συνόλου των δραστηριοτήτων και των εκδηλώσεων περιορίζεται σε μια συγκεκριμένη μέρα. Διαβάστε περισσότερα http://www.minedu.gov.gr/news/33223-01-03-18-2018-etos-mathimatikon-egkyklios. Κάτι είναι κι αυτό, παρότι δεν ανατρέπει την συστηματική υποβάθμιση των θετικών επιστημών που επιβλήθηκε σταδιακά και αθόρυβα στην μέση εκπαίδευση τα τελευταία χρόνια. Οι καθηγητές και οι μαθητές θα βρουν πολλά χρήσιμα στοιχεία και ιδέες για τις εκδηλώσεις-δραστηριότητες του «Έτους Μαθηματικών» στο βιβλίο του Γιώργου Ευαγγελόπουλου «Μαθηματικά: Θεωρητική ή πρακτική επιστήμη, εντέλει;» (εκδόσεις ΕΥΡΑΣΙΑ 2016). Ποια είναι η σχέση των Μαθηματικών με την Φυσική, την Βιολογία, την Ιατρική, την Φαρμακευτική Επιστήμη, τα Οικοναμικά, την Νομική Επιστήμη και την Φιλοσοφία; Ο Γιώργος Ευαγγελόπουλος θέτει το ερώτημα σχετικά με την εφαρμοσιμότητα των μαθηματικών και την αλληλεπίδρασή τους με άλλες επιστήμες και επιχειρεί να αναδείξει τη σχέση μεταξύ του θεωρητικού και του πρακτικού χαρακτήρα των μαθηματικών». Ακολουθεί η παρουσίαση του εν λόγω βιβλίου από την Δήμητρα Χριστοπούλου που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «The Books’ Journal» ( τεύχος Μαρτίου 2018): http://booksjournal.gr/component/k2/item/2659-%CF%84%CE%B5%CF%8D%CF%87%CE%BF%CF%82-84 Στην αρχή ήσαν τα μαθηματικά Το θέμα της δυνατότητας εφαρμογής των μαθηματικών στις (άλλες) επιστήμες (applicability issue) καταλαμβάνει ένα όχι ευκαταφρόνητο μέρος της βιβλιογραφίας και της αρθρογραφίας της σύγχρονης φιλοσοφίας των μαθηματικών. Τα σύγχρονα ρεύματα αυτού του φιλοσοφικού κλάδου επιχειρούν απαντήσεις στο ερώτημα γιατί τα μαθηματικά είναι εφαρμόσιμα με την γνωστή επιτυχία που χαρακτηρίζει τις εφαρμογές τους. Στο ερώτημα αυτό, ο λογικισμός, ο στρουκτουραλισμός, ο νατουραλισμός, οι διάφορες εκδοχές του ρεαλισμού αλλά και ο αντιρεαλισμός, στην εκδοχή του νομιναλισμού, έχουν επιχειρήσει διάφορες απαντήσεις. Ωστόσο, το βιβλίο του Γ. Ευαγγελόπουλου δεν συζητά τις εν λόγω προσεγγίσεις και τους λόγους που αυτές προβάλλουν για την εφαρμοσιμότητα των μαθηματικών στα άλλα επιστημονικά πεδία. Για μία φιλοσοφική διερεύνηση του θέματος, ο συγγραφέας ορθώς συνιστά το βιβλίο του M. Steiner[1]. Για να δείξει ο ίδιος τον τρόπο που ο θεωρητικός και ο πρακτικός χαρακτήρας των μαθηματικών συνυπάρχουν και συμπράττουν στις εφαρμογές, παραθέτει μια σειρά από ιστορικά προσδιορισμένα γεγονότα αλληλεπίδρασης των μαθηματικών με τη φυσική, τη βιολογία, την ιατρική αλλά και άλλες επιστήμες που δεν συμπεριλαμβάνονται στις θετικές όπως πχ. η νομική. Τα παραδείγματα αυτά δείχνουν ότι τα μαθηματικά εφαρμόζονται με επιτυχία σε πλήθος επιστημονικών περιοχών αλλά και αντίστροφα, επηρεάζονται και ενισχύονται από αυτές. Επιπλέον, ο συγγραφέας υπενθυμίζει τη γνώμη του διακεκριμένου μαθηματικού Α. Φωκά, σύμφωνα με τον οποίο τα μαθηματικά τυποποιούν την ικανότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου για αφαίρεση. Στο χαρακτηριστικό αυτό των μαθηματικών αποδίδεται η επιτυχής εφαρμοσιμότητα των μαθηματικών στις επιστήμες που περιγράφουν τον κόσμο. Ο Φωκάς πιστεύει ότι αυτό συμβαίνει επειδή «ο εγκέφαλος «κατασκευάζει» ό,τι είναι βασικό και αντιπροσωπευτικό μιας συγκεκριμένης κατηγορίας» (από τη διάλεξη του Α. Φωκά με θέμα “The importance of Unconscious Processes”). ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ Ο Βέρνερ Καρλ Χάιζενμπεργκ (Werner Karl Heisenberg 1901–1976) ήταν γερμανός φυσικός, με σπουδαία συμβολή στη θεμελίωση της κβαντομηχανικής, για την οποία τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 1932.(Φωτ.) Ο Ευαγγελόπουλος εκκινεί από τη σχέση των μαθηματικών με τη φυσική και την ικανότητα των μαθηματικών να περιγράφουν τα φυσικά φαινόμενα με απαράμιλλη γλωσσική αυστηρότητα και ακρίβεια[2]. Στο πλαίσιο της σχέσης μεταξύ μαθηματικών και φυσικής, αναφέρεται στην επισήμανση του Φάινμαν ότι η συναγωγή μαθηματικών συμπερασμάτων από ένα σύνολο προσεκτικά διατυπωμένων μαθηματικών αξιωμάτων είναι δυνατή, ακόμα και χωρίς τη γνώση της σημασίας των χρησιμοποιούμενων λέξεων, κάτι που οφείλεται στην αφηρημένη παραγωγική συλλογιστική των μαθηματικών. Όμως, στην φυσική, απαιτείται η γνώση της σύνδεσης των λέξεων με τον φυσικό κόσμο και η μετάφραση των αποτελεσμάτων της αντίστοιχης συλλογιστικής στα «υλικά» των πειραμάτων, κάτι που καθιστά αναγκαία την κατανόηση της φυσικής σημασίας των εφαρμοζόμενων όρων. Ως προς τη συγκεκριμένη διαπίστωση του Φάινμαν πρέπει να σημειωθεί ότι η παρατήρησή του προϋποθέτει μια φορμαλιστική αντίληψη για τα μαθηματικά η οποία τονίζει κυρίως τη συντακτική πλευρά της μαθηματικής γλώσσας και την παραγωγική αποδεικτική διαδικασία. Ο Ευαγγελόπουλος αναφέρεται επίσης στον Χάιζενμπεργκ και στην επιστημολογική του αρχή ότι ο ορισμός των φυσικών μεγεθών πρέπει να αποτελεί συνάρτηση της διαδικασίας μέτρησής τους. Έννοιες που δεν έχουν πειραματικό αντίκρυσμα θα πρέπει να αποβάλλονται ως «μεταφυσικές οντότητες», σύμφωνα με τον Χάιζενμπεργκ. Κατά συνέπεια, η διατύπωση των κβαντικών νόμων απαιτεί μαθηματική ποσοτικοποίηση για τη διενέργεια πειραμάτων ενώ αυτή με τη σειρά της, χρειάζεται επίσης μία τεχνική διατύπωση της μετάπτωσης από την κβαντική κατάσταση n στην κβαντική κατάσταση m, πράγμα που τελικά οδήγησε στον σχηματισμό της τετραγωνικής «μήτρας» με δείκτη γραμμής n και δείκτη στήλης m. Μάλιστα, για να δώσει έμφαση ο συγγραφέας στο συγκεκριμένο επιχείρημα για τον ρόλο που έπαιξε η κβαντική θεωρία στη διαμόρφωση των μαθηματικών «μητρών», παραθέτει ένα απόσπασμα από ομιλία του ίδιου του Χάιζενμπεργκ στο Harvard σχετικά με την επινόηση της «θεωρίας των μητρών (πινάκων)» στο πλαίσιο της κβαντομηχανικής. Ο Ευαγγελόπουλος επιδιώκει να δείξει ότι όχι μόνο η φυσική χρησιμοποιεί τη μαθηματική γλώσσα για τις ακριβείς διατυπώσεις της αλλά και τα ίδια τα μαθηματικά αναπτύσσονται περαιτέρω μέσω συγκεκριμένων επινοήσεων που λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιο των θεωριών της φυσικής και για τις ανάγκες της φυσικής επιστήμης. Αριστερά, ο καθηγητής Χρήστος Παπαδημητρίου, σε σχέδιο του Αλέκου Παπαδάτου, από το Logicomics. Δεξιά, ο καθηγητής Κωνσταντίνος Δασκαλάκης. Ο Γιώργος Ευαγγελόπουλος κάνει μνεία στις περιπτώσεις τους, παραπέμπτοντας στην «ισορροπία Nash» όπως προσεγγίστηκε σε σχετική εργασία των Δασκαλάκη, Παπαδημητρίου και Πωλ Γ. Γκόλντμπεργκ, και επισημαίνει την ανάπτυξη ενός υποκλάδου της θεωρίας των αλγορίθμων, των «αλγοριθμικών οικονομικών». Σημαντικό είναι ότι ο στόχος των Δασκαλάκη και Παπαδημητρίου είναι ο σχεδιασμός των κανόνων του παιγνίου με τέτοιο τρόπο ώστε οι ισορροπίες να μην υπονομεύουν αρχές όπως η ελεύθερη διακίνηση της πληροφορίας και η προστασία της ελευθερίας του λόγου.(Φωτ.) Κατά συνέπεια, όταν τα μαθηματικά εφαρμόζονται στην φυσική επιστήμη, επηρεάζονται τα ίδια και αναδιαμορφώνονται κατάλληλα. Προς επίρρωσιν αυτού του ισχυρισμού, συνεχίζει τις αναφορές του σε μαθηματικά που επινοήθηκαν στο πλαίσιο φυσικών θεωριών, όπως η θεωρία χορδών. Ο συγγραφέας αναρωτιέται μήπως η εκπληκτική εφαρμοσιμότητα των μαθηματικών στη συγκεκριμένη περίπτωση οφείλεται στο ότι η θεωρία χορδών αποτελεί μάλλον μαθηματική θεωρία παρά φυσική θεωρία. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1970, η φυσική χρησιμοποιούσε στον φορμαλισμό της, τις ήδη υφιστάμενες μαθηματικές δομές. Αυτό ισχύει πχ. για την χρήση της γεωμετρίας Ρήμαν στη Γενική θεωρία της Σχετικότητας. Ωστόσο, στη συνέχεια, έχει παρατηρηθεί ότι ακόμα και τα «καθαρά» μαθηματικά χρησιμοποιούν εννοιολογικά εργαλεία που διαμορφώθηκαν στο πεδίο της φυσικής. Ως παραδείγματα, ο συγγραφέας αναφέρει τη χρησιμότητα των θεωριών βαθμίδος για την επίλυση τοπολογικών προβλημάτων από τους Atiyah και Donaldson, τη σύζευξη της θεωρίας των κόμβων και της στατιστικής μηχανικής και την απόδειξη της εικασίας “monstrous moonshine” των Conway και Norton. Επίσης αναφέρεται στο γεωμετρικό πρόγραμμα Langlands και στις εκπληκτικές εφαρμογές του στην αλγεβρική γεωμετρία και στην κβαντική θεωρία πεδίου. Μια άλλη εκδοχή της αλληλεπίδρασης μεταξύ μαθηματικών και φυσικών επιστημών που συζητά ο συγγραφέας είναι η περίπτωση κατά την οποία δεν διατίθενται αρχικώς τα μαθηματικά που χρειάζονται για την επίλυση κάποιων μαθηματικών προβλημάτων της φυσικής αλλά όταν αυτά τελικώς αναπτυχθούν, επιφέρουν «απροσδόκητες» συνέπειες στον έλεγχο του φυσικού φαινομένου. Θεωρεί ότι ένα τέτοιο απροσδόκητο αποτέλεσμα διαπιστώνουμε στην περίπτωση της απόδειξης της καθολικής μη γραμμικής ευστάθειας του χώρου Μινκόφσκι από τον Δ. Χριστοδούλου και τον S. Klainerman. To «απροσδόκητο» – όπως χαρακτηρίζεται- επακόλουθο αυτής της απόδειξης αφορά μια εφαρμογή στη φυσική, το γνωστό ως «φαινόμενο μνήμης» (“Christodoulou memory effect”). Κατά την αποκατάσταση του χωροχρόνου ως επίπεδου μετά την παρέλευση των βαρυτικών κυμάτων, η (μη τετριμμένη) σχέση μεταξύ του τελικού επίπεδου χωροχρόνου και του αρχικού επίπεδου χωροχρόνου συνδέεται με την παρατήρηση του φαινομένου μίας μόνιμης μετατόπισης των πειραματικών μαζών ενός ανιχνευτού βαρυτικών κυμάτων. Ο ίδιος ο Χριστοδούλου εξήγησε το φαινόμενο σε συνέντευξη που έδωσε στο ΒΗΜΑ το 2012 μιλώντας για την ερευνητική του εργασία και για τη σχέση μαθηματικών και φυσικής: «…Ουσιαστικά µια αρχική διαταραχή στο υφάδι του χωροχρόνου διαδίδεται (όπως η διαταραχή που προκαλείται σε µια ήσυχη λίµνη από το ρίξιµο µιας πέτρας) σε κύµατα, τα βαρυτικά κύµατα. Όµως, όπως έδειξα στη συνέχεια µε άλλη εργασία, υπάρχει µια λεπτή διαφορά ως προς το παράδειγµα της λίµνης. Γιατί ενώ ο χωροχρόνος γίνεται ξανά επίπεδος, όπως και το νερό της λίµνης, µετά το πέρασµα των κυµάτων ο τελικός (και «επίπεδος» πια) χωροχρόνος σχετίζεται κατά µη-τετριµµένο τρόπο µε τον αρχικό, κάτι που έχει ως συνέπεια ένα παρατηρήσιµο φαινόµενο, την µόνιµη µετατόπιση των πειραµατικών µαζών ενός ανιχνευτή βαρυτικών κυµάτων»[3] Έτσι, από την απόδειξη της μη γραμμικής ευστάθειας του χώρου Μινκόφσκι προέκυψε η διαπίστωση του περίφημου «φαινομένου μνήμης» σχετικά με τη μη γραμμική φύση των βαρυτικών κυμάτων. Ο Ευαγγελόπουλος παραθέτει ένα απόσπασμα από ομιλία του Χριστοδούλου στην Κρήτη, όπου εκείνος εξηγεί τη σχέση που είχε η προαναφερθείσα ανακάλυψη με ένα γεωμετρικό αναλλοίωτο το οποίο επίσης είχε ανακαλύψει. Χρησιμοποιώντας ο Χριστοδούλου τις εξισώσεις κινήσεως πειραματικών μαζών σε χωροχρόνο με συγκεκριμένες ασυμπτωτικές ιδιότητες, διαπίστωσε ότι το εν λόγω γεωμετρικό αναλλοίωτο που είχε ανακαλύψει αντιστοιχούσε σε μόνιμη μετατόπιση πειραματικών μαζών. ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΗ Σχετικά με τη βιολογία και ειδικότερα με τη θεωρία της εξέλιξης, ο συγγραφέας αναφέρεται στην εργασία των Χ. Παπαδημητρίου, A. Livnat, N. Pippenger και M. W. Feldman με θέμα έναν αλγόριθμο (γνωστό ως «αλγόριθμο του σεξ») ο οποίος εξηγεί τον τρόπο συμπεριφοράς των γονιδίων κατά τη δημιουργία νέων βιολογικών συνδυασμών. Σε αντίθεση με τη θεωρία του «εγωιστικού» γονιδίου του R. Dawkins, o τρόπος συμπεριφοράς των γονιδίων που υποδεικνύεται από τον εν λόγω αλγόριθμο δείχνει μια προτίμηση προς κατανομές 50-50% η οποία και θυμίζει οικονομική επένδυση σε πολλές μετοχές. Είναι ανάλογος, δηλαδή, με τη συμπεριφορά του επενδυτή ο οποίος με σύνεση επιδιώκει μια περίπου ισομερή κατανομή της επένδυσής του σε πολλές μετοχές και κατόπιν αναπροσαρμόζει τη δράση του ανάλογα με το βάρος της κάθε μετοχής. Ο Ευαγγελόπουλος επικαλείται στο σημείο αυτό τον βιολόγο Α. Perelson ο οποίος επισημαίνει την ολοένα και πιο στενή επικοινωνία της βιολογίας με τα μαθηματικά καθώς και τον M. Reed ο οποίος θεωρεί ότι και η βιολογία από την πλευρά της θέτει ερωτήματα προς τα μαθηματικά. Αυτή η ολοένα και πιο έντονη αλληλεπίδραση συνδέεται με α) τη δυνατότητα μέτρησης βιολογικών μεγεθών που αναπτύχθηκε τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια και β) τη χρήση μαθηματικών εννοιολογικών εργαλείων από τις διαφορικές εξισώσεις, τη θεωρία γραφημάτων και τη θεωρία των κόμβων στην έρευνα των βιολογικών συστημάτων. Αντίστροφα, η γενετική συνετέλεσε σε εξελίξεις στην περιοχή της στατιστικής, της θεωρίας πιθανοτήτων και της συνδυαστικής. Στο ίδιο πλαίσιο, ο Ευαγγελόπουλος αναφέρει επίσης τη γνώμη του διακεκριμένου μαθηματικού Α. Φωκά σχετικά με την εφαρμοσιμότητα των μαθηματικών, σύμφωνα με τον οποίο ο ρόλος των μαθηματικών στο πεδίο της φυσικής είναι αποφασιστικός ενώ στο πεδίο της βιολογίας είναι υποστηρικτικός. Σε ό,τι αφορά την ιατρική, ο Ευαγγελόπουλος αναφέρεται στον Π. Α. Ιωαννίδη, καθηγητή παθολογίας, έρευνας και πολιτικής υγείας στο πανεπιστήμιο Stanford και στο επίτευγμά του της ανάπτυξης του κλάδου της μετα-ανάλυσης σχετικά με τη διερεύνηση της αξιοπιστίας των επιστημονικών μελετών και των μεθοδολογιών τους. Το πολυδιαβασμένο άρθρο του “Why most published research findings are false” (στο PLoS Medicine) αναδεικνύει ένα μαθηματικό μοντέλο το οποίο περιλαμβάνει ποσοτικοποίηση μεγάλων μεροληψιών και σφαλμάτων σε διάφορες μεθόδους και τελικώς υπολογίζει την πιθανότητα ενός ερευνητικού ευρήματος να είναι αληθές κάτω από διαφορετικές συνθήκες και με διαφορετικές ομάδες ενασχόλησης με ένα συγκεκριμένο ερευνητικό ζήτημα. Πρόκειται για διάγνωση μιας «διάχυτης σφαλερότητας» στην βιοϊατρική έρευνα, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ευαγγελόπουλος, την οποία ο Ιωαννίδης έκανε έκδηλη, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι στα ερευνητικά πεδία που συγκεντρώνουν μεγάλο ενδιαφέρον και συγχρόνως πολλές ομάδες ερευνητών, ο κίνδυνος σφάλματος είναι μεγαλύτερος. Επίσης, ο συγγραφέας εξαίρει την αποτελεσματικότητα της μαθηματικής μοντελοποίησης και της προσομοίωσης της μοριακής δυναμικής σε υπολογιστές στο πεδίο της φαρμακευτικής. Το ενδιαφέρον στην περίπτωση των επιστημών της υγείας είναι ότι η πολυπλοκότητα των βιολογικών συστημάτων και της αλληλεπίδρασής τους με τα φάρμακα προσεγγίζεται και περιγράφεται με μαθηματικά μοντέλα πολλών παραμέτρων, μέσω στατιστικών κατανομών και προσομοιώσεων που προσαρμόζονται στην ιδιαιτερότητα διαφορετικών συνθηκών και πληθυσμών, προσεγγίσεων μη γραμμικής παλινδρόμησης και προτύπων διασποράς. Η φαρμακομετρία χρησιμοποιεί μοντελοποίηση μεικτών επιδράσεων και κατάλληλα υπολογιστικά προγράμματα, ενώ κατάλληλες διαφορικές εξισώσεις επιτυγχάνουν να περιγράψουν την κινητική των φαρμάκων. ΚΑΙ ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Στη συνέχεια, ο συγγραφέας στρέφεται προς τη σχέση των μαθηματικών με τις κοινωνικές επιστήμες και αναφέρεται ειδικότερα στην ποσοτική μέθοδο μελέτης των κοινωνικών φαινομένων που προϋποθέτει επαρκή γνώση και κατάρτιση σε μαθηματικούς κλάδους όπως η στατιστική και η θεωρία πιθανοτήτων, η θεωρία παιγνίων και η θεωρία ορθολογικής επιλογής. Στην περίπτωση των οικονομικών, ενδιαφέρεται μάλιστα για τον ρόλο της θεωρητικής πληροφορικής και της θεωρίας αλγορίθμων σε θέματα θεωρίας παιγνίων. Γι αυτό, αναφέρεται στην «ισορροπία Nash» με βάση τη σχετική εργασία των Κ. Δασκαλάκη, Χρ. Παπαδημητρίου και P. W. Goldberg και επισημαίνει την ανάπτυξη ενός υποκλάδου της θεωρίας αλγορίθμων, των «αλγοριθμικών οικονομικών». Σημαντικό είναι ότι στόχος των Δασκαλάκη και Παπαδημητρίου είναι ο σχεδιασμός των κανόνων του παιγνίου με τέτοιο τρόπο ώστε οι ισορροπίες να μην υπονομεύουν αρχές όπως η ελεύθερη διακίνηση της πληροφορίας και η προστασία της ελευθερίας του λόγου. Ο συγγραφέας ισχυρίζεται επίσης ότι τα μαθηματικά έχουν εφαρμογή στη νομική επιστήμη. Επισημαίνει κατ’ αρχάς ότι στο πλαίσιο της νομικής επιχειρηματολογίας γίνεται συχνά χρήση της στατιστικής ή της θεωρίας πιθανοτήτων σε ό,τι αφορά τη διαβάθμιση της δικανικής απόδειξης. Με βάση το έργο της S. Haack, αναρωτιέται σχετικά με την λειτουργία των επιστημονικών ενδείξεων, τον ρόλο της δικανικής απόδειξης και τη διαβάθμισή της, την δυνατότητα εφαρμογής της διαψευσιοκρατικής προσέγγισης του K. Popper και τον αναιρετικό έλεγχο της ποινικής απόδειξης. Ως προς το σημαντικό φιλοσοφικό ερώτημα σχετικά με τη χρησιμότητα της διαψευσιμότητας στην δικανική απόδειξη, αναφέρει την άποψη του ακαδημαϊκού Ν. Ανδρουλάκη ότι η διαψευσιμότητα με τη μεγάλη της θεωρητική και πρακτική σημασία οφείλει να εντάσσεται στη φιλοσοφία του αναιρετικού ελέγχου της απόδειξης. Αναφέρεται επίσης στον καθηγητή του Δημοσίου Δικαίου Π. Παυλόπουλο (Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας) και στο ενδιαφέρον του για τη «γειτνίαση» μεταξύ του πεδίου της νομικής και των θετικών επιστημών, καθώς και στη μελέτη του Καθηγητού Ποινικού Δικαίου Χ. Μυλωνόπουλου σχετικά με τη συμβολή της θεωρίας αποφάσεων σε νομικά ζητήματα όπως η περίπτωση της περιουσιακής βλάβης. Ως προς τη σχέση μεταξύ των μαθηματικών και της φιλοσοφίας, ο συγγραφέας αναφέρει τη γνώμη του καθηγητού της φιλοσοφίας των μαθηματικών Δ. Αναπολιτάνου για τη γειτνίαση της φιλοσοφίας με τα μαθηματικά παρά την μεθοδολογική ρευστότητα της φιλοσοφίας. Και στα δύο πεδία η επικύρωση δεν είναι εμπειρικής προέλευσης όπως επίσης και στα δύο πεδία υιοθετείται η επιλογή θεωρητικών συστημάτων πρώτων αρχών (αξιωμάτων) και η παραγωγική συμπερασματική μέθοδος. Επιπλέον, στην αναλυτική φιλοσοφία και ειδικότερα σε περιοχές της όπως πχ. η φιλοσοφία της επιστήμης, η γνώση μαθηματικών είναι απαραίτητη και η ίδια η επιχειρηματολογία αυστηρή και εξαιρετικά τεχνική. Είναι φανερό ότι το εν λόγω πόνημα διαθέτει πλούτο πληροφοριών σχετικά με τις εφαρμογές των μαθηματικών σε ένα πλήθος επιστημονικών πεδίων από τις φυσικές επιστήμες μέχρι τη νομική, την οικονομία και άλλες κοινωνικές επιστήμες. Ιδιαίτερα, επιχειρεί να προσδιορίσει αλληλεπιδράσεις μεταξύ των άλλων επιστημών και των μαθηματικών από τις οποίες και τα ίδια τα μαθηματικά έχουν κέρδος, μάλιστα συχνά, σε θεωρητικό επίπεδο. Έτσι, ο θεωρητικός και ο πρακτικός χαρακτήρας των μαθηματικών δείχνουν αλληλένδετοι. Θα μπορούσε να συναχθεί από τον αναγνώστη το συμπέρασμα ότι η θεωρία των μαθηματικών εμφιλοχωρεί στις φυσικές εξηγήσεις επιφέροντας συγκεκριμένες εκλεπτύνσεις χάρη στην εννοιολογική της αυστηρότητα και ακρίβεια και έπειτα επιστρέφει στον εαυτό της πλουσιότερη από πλευράς τόσο περιεχομένου όσο και μεθοδολογίας. Ο συγγραφέας σταχυολογεί απόψεις διακεκριμένων επιστημόνων ειδικών στα αντίστοιχα επιστημονικά πεδία, με την κατάθεση της δικής τους εμπειρίας για την στενή σχέση διαφόρων μαθηματικών θεωριών με τα εν λόγω πεδία και τον ρόλο που τα μαθηματικά παίζουν στον έλεγχο και την επικύρωση των αντίστοιχων αποτελεσμάτων. Πρόκειται για μία ακόμα καλαίσθητη έκδοση του εκδοτικού οίκου Ευρασία, με γενικότερο ενδιαφέρον». http://physicsgg.me/2018/03/16/%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%ae-%ce%ae%cf%83%ce%b1%ce%bd-%cf%84%ce%b1-%ce%bc%ce%b1%ce%b8%ce%b7%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ac/
  5. Φυσική: το πιο εύκολο μάθημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Στον πίνακα που ακολουθεί περιέχονται τα ποσοστά γραπτών με βαθμούς από 18 έως 20 στις Πανελλαδικές Εξετάσεις 2017 Ανθρωπιστικών: Νεοελληνική Γλώσσα: 1,15% Αρχαία Ελληνικά: 2,71% Ιστορία Κατ. : 12,34% Λατινικά: 20,25% Βιολογία Γεν: 12,5% Θετική: Νεοελληνική Γλώσσα: 2,02% Μαθηματικά ΟΠ: 4,39% Βιολογία Κατ. 19,48% Χημεία: 23,92% Φυσική: 25,56 Οικονομίας & Πληροφορικής: Νεοελληνική Γλώσσα: 0,25% Μαθηματικά ΟΠ: 0,46% ΑΟΘ: 11,6% ΑΕΠΠ: 14,17% Βιολογία Γεν: 9,1% Βλέπουμε πως από όλα τα μαθήματα, όλων των κατευθύνσεων, η Φυσική Κατεύθυνσης, είναι το μάθημα στο οποίο αριστεύουν οι περισσότεροι μαθητές! Που αποδίδεται άραγε αυτό το αναπάντεχο στατιστικό δεδομένο; http://physicsgg.me/2018/03/16/%cf%86%cf%85%cf%83%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%ce%b5%cf%8d%ce%ba%ce%bf%ce%bb%ce%bf-%ce%bc%ce%ac%ce%b8%ce%b7%ce%bc%ce%b1-%cf%84%cf%89%ce%bd-%cf%80%ce%b1%ce%bd%ce%b5%ce%bb%ce%bb/
  6. Οι γαλαξίες συμπεριφέρονται σαν ρολόγια. Ένα αναμφισβήτητο χαρακτηριστικό του Γαλαξία μας είναι η διαφορική περιστροφή του δίσκου του. Τα άστρα του δίσκου κινούνται σχεδόν σε κυκλικές τροχιές γύρω από το κέντρο του Γαλαξία. Το ίδιο και τα μεσοαστρικά νέφη αερίου. Η περιστροφή των άστρων και των νεφών αερίου γύρω από το κέντρο του Γαλαξία μας δεν είναι ομοιόμορφη, όπως η περιστροφή ενός στερεού σώματος. Η Γαλαξιακή περιστροφή γίνεται διαφορικά, με τέτοιον τρόπο ώστε τα εσωτερικά μέρη χρειάζονται λιγότερο χρόνο από τα εξωτερικά για μια πλήρη περιστροφή. Ο ήλιος μας για να ολοκληρώσει μια πλήρη περιφορά γύρω από το Γαλαξιακό κέντρο χρειάζεται περίπου 230 εκατομμύρια χρόνια . Αν λάβει κανείς υπόψιν ότι η ακτίνα περιφοράς είναι περίπου 30.000 έτη φωτός , τότε η γραμμική ταχύτητα του ήλιο γύρω από το Γαλαξιακό κέντρο είναι 250 km/sec, περίπου ένα εκατομμύριο χιλιόμετρα την ώρα! Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα των αστρονόμων Meurer et al, «Cosmic clocks: A Tight Radius – Velocity Relationship for HI-Selected Galaxies» , αν «καθίσετε» στην άκρη του Γαλαξία μας, σε απόσταση 50.000 ετών φωτός από το κέντρο του Γαλαξία, τότε θα ολοκληρώσετε έναν πλήρη κύκλο σε περίπου 1 δισεκατομμύριο χρόνια. Το εντυπωσιακό όμως εύρημα της εν λόγω έρευνας είναι ότι το ίδιο ισχύει για όλους τους γαλαξίες, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους και την μάζα τους. Αν καθίσετε στην άκρη του γαλαξιακού δίσκου οποιουδήποτε γαλαξία, τότε η περίοδος της κυκλικής κίνησης γύρω από το γαλαξιακό κέντρο θα είναι 1 δισεκατομμύριο χρόνια! Για να καταλήξουν στα συμπεράσματα αυτά οι αστρονόμοι μέτρησαν τις ακτινικές ταχύτητες του ουδέτερου υδρογόνου στο εξωτερικό μέρος των δίσκων ενός πλήθους γαλαξιών – από μικρούς ακανόνιστους νάνους έως και σπειροειδείς γαλαξίες, καταλήγοντας στο εντυπωσιακό συμπέρασμα ότι τα εξωτερικά άκρα όλων των γαλαξιακών δίσκων χρειάζονται περίπου ένα δισεκατομμύριο χρόνια για να ολοκληρώσουν μια πλήρη περιφορά. Η ανακάλυψη αυτής της κανονικότητας των γαλαξιών μας θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα τους μηχανισμούς που τους χαρακτηρίζουν. Η έρευνα των Meurer et al διαπίστωσε και κάτι ακόμα. Με βάση τα θεωρητικά μοντέλα αναμένεται στις παρυφές αυτών των γαλαξιών να βρίσκονται αραιοί πληθυσμοί νέων άστρων και μεσοαστρικό αέριο στα περίχωρα αυτών των γαλαξιών. Αλλά αντ΄ αυτού, ανακάλυψαν έναν σημαντικό πληθυσμό από γηραιότερα άστρα που αναμιγνύονται με νεαρότερα άστρα και μεσοαστρική αέρια ύλη. Αυτό είναι σημαντικό αποτέλεσμα διότι γνωρίζοντας που τελειώνει ο γαλαξίας οι αστρονόμοι μπορούν να περιορίσουν τις παρατηρήσεις τους και να μην σπαταλούν χρόνο, κόπους και επεξεργαστική ισχύ υπολογιστών για μελέτη δεδομένων από κεί και πέρα. Εκτός λοιπόν από το γεγονός ότι τα άκρα των γαλαξιών ολοκληρώνουν έναν κύκλο γύρω από το γαλαξιακό κέντρο σε 1 δισεκατομμύριο χρόνια, τα άκρα τους είναι γεμάτα από ένα μείγμα διαστρικών αερίων, [και] από νέα και παλαιότερα άστρα. https://physicsgg.me/2018/03/18/%ce%bf%ce%b9-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%af%ce%b5%cf%82-%cf%83%cf%85%ce%bc%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%cf%86%ce%ad%cf%81%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%ce%b9-%cf%83%ce%b1%ce%bd-%cf%81%ce%bf%ce%bb%cf%8c/
  7. Δύο πλήρως ηλεκτρικά οχήματα κατασκεύασαν φοιτητές στην Πάτρα. Δύο πλήρως ηλεκτρικά οχήματα, σχεδιασμένα και κατασκευασμένα αποκλειστικά από φοιτητές της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών, παρουσιάστηκαν σήμερα στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ). Η 40μελής ομάδα φοιτητών έχει αναπτύξει τα τελευταία έξι χρόνια μια διαδοχική σειρά από μονοθέσια ηλεκτροκίνητα αγωνιστικά οχήματα υψηλών επιδόσεων τύπου «Φόρμουλα», τα οποία μάλιστα έχουν ήδη επιτύχει σημαντικές πρωτιές και διακρίσεις σε διεθνείς φοιτητικούς διαγωνισμούς. Η ομάδα αυτή αποδεικνύει ότι -παρόλο που στην Ελλάδα δεν υπάρχει κάποια εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία- στα πανεπιστήμια της χώρας γίνεται πρωτοποριακή δουλειά πάνω στην ηλεκτροκίνηση των οχημάτων. Καθώς οι διεθνείς αυτοκινητοβιομηχανίες στρέφονται σταδιακά στην ηλεκτροκίνηση, ως μορφή μετακίνησης συνδεδεμένη με την αειφόρο ανάπτυξη, αυξάνεται το ενδιαφέρον και η ζήτηση για νέους μηχανικούς με εξειδικευμένες γνώσεις και καινοτόμες ιδέες πάνω στον σχεδιασμό και στην κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων. Tο Εργαστήριο Συστημάτων Παραγωγής και Αυτοματισμού του Τμήματος Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών έχει ξεκινήσει εδώ και έξι χρόνια μια πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδομένα προσπάθεια δημιουργίας ηλεκτροκίνητων μονοθεσίων υψηλών επιδόσεων. Τα οχήματα έχουν σχεδιασθεί και κατασκευασθεί αποκλειστικά από προπτυχιακούς φοιτητές της ομάδας Formula Student "UoP Racing". Στην προσπάθεια συμμετέχουν και μερικοί φοιτητές από άλλα Τμήματα του Πανεπιστημίου (Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, Υπολογιστών, Οικονομικών κ.α.), ενώ πολλές εταιρείες στηρίζουν ως χορηγοί τους φοιτητές. Τα οχήματα διαγωνίζονται στους διεθνείς διαγωνισμούς Student Formula, όπου φοιτητές πολυτεχνικών σχολών από διάφορες χώρες παρουσιάζουν (και οδηγούν) τα μονοθέσια αγωνιστικά οχήματά τους. Συμμετέχουν οχήματα με μηχανές εσωτερικής καύσης, υβριδικές και -πιο πρόσφατα- ηλεκτροκίνητες. Οι διαγωνισμοί Formula Student δεν περιέχουν μόνο το αγωνιστικό σκέλος, αλλά και το "στατικό", κατά το οποίο κάθε ομάδα βαθμολογείται στο σχεδιασμό και στην κατασκευή του μονοθέσιου, το κόστος του, καθώς και στην ικανότητα να παρουσιάσει ένα ικανοποιητικό επιχειρηματικό πλάνο για την παραγωγή του οχήματος. Κύριος στόχος της προσπάθειας της ομάδας του Πανεπιστημίου της Πάτρας, όπως δήλωσαν οι εκπρόσωποί της κατά την παρουσίαση των οχημάτων της στο ΕΙΕ, είναι η καινοτόμος έρευνα, αλλά κυρίως η μάθηση μέσα από την πράξη. Όπως είπαν, αναπτύσσοντας τα νέα οχήματα, μπορούν να γνωρίσουν σε βάθος το αντικείμενο της ενασχόλησης τους, να αποκτήσουν άμεση και έμπρακτη επαφή με ένα ευρύ φάσμα της επιστήμης και να δοκιμάσουν νέες ιδέες. Η ομάδα είχε ξεκινήσει το 2001, πρωτοπορώντας τόσο σε ελληνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ασχολούμενη αρχικά με μονοθέσια οχήματα εφοδιασμένα με κινητήρες εσωτερικής καύσης. Στο τέλος του 2011, διαβλέποντας τις νέες διεθνείς τάσεις, η ομάδα έκανε στροφή στην ηλεκτροκίνηση. Προέκυψε έτσι αρχικά το UoP4e, το πρώτο πλήρως ηλεκτρικό όχημα υψηλών επιδόσεων στην Ελλάδα, με το οποίο το 2014 η ομάδα κατάφερε να αποσπάσει την πρώτη θέση στο διαγωνισμό Formula Student στην Τσεχία. Η συνέχεια έγινε με το UoP5e, καθώς και με την εξελιγμένη εκδοχή του, το UoP5evo, με το οποίο η ομάδα κατέκτησε την πρώτη θέση μεταξύ των ηλεκτροκίνητων μονοθεσίων το καλοκαίρι του 2017 στο διαγωνισμό της Μ. Βρετανίας. Τα μοντέλα 4 και 5evo παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση. Το πιο πρόσφατο, το 5evo, έχει βάρος 208 κιλών, επιτάχυνση 3,1 δευτερολέπτων (0-100 χιλιόμετρα/ώρα) και αναπτύσσει ταχύτητα έως 120 χιλιομέτρων την ώρα. Περίπου το 90% των μηχανικών και ηλεκτρονικών εξαρτημάτων (μεταξύ άλλων οι πολλοί αισθητήρες, οι μπαταρίες και τα συστήματα μετάδοσης) έχουν σχεδιασθεί και κατασκευασθεί από τους φοιτητές. Τα οχήματα διαθέτουν υπερσύγχρονα υλικά, όπως σύνθετα και κράματα αεροπορικού αλουμινίου, ενώ αρκετά μέρη έχουν παραχθεί από τρισδιάστατο εκτυπωτή. Όπως τονίσθηκε, από τη δημιουργία της το 2001 μέχρι σήμερα, περισσότεροι από 200 φοιτητές έχουν συμμετάσχει στην ομάδα, αποκομίζοντας πολύτιμες γνώσεις και εμπειρίες στο σχεδιασμό και στην κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων υψηλής τεχνολογίας. Το γεγονός αυτό τους κατατάσσει μεταξύ των μηχανικών υψηλής εξειδίκευσης στο χώρο της διεθνούς αυτοκινητοβιομηχανίας. Κομβικό ρόλο στην όλη προσπάθεια ως επιβλέπων έχει παίξει ο έως πρόσφατα διευθυντής του Εργαστηρίου Συστημάτων Παραγωγής και Αυτοματισμού, ο ομότιμος πλέον καθηγητής Γιώργος Χρυσολούρης, ένας από τους πιο καινοτόμους, εκσυγχρονιστές και οραματιστές ακαδημαϊκούς στη χώρα. Όπως δήλωσε, ο συντονιστής της ομάδας Δρ Παναγιώτης Σταυρόπουλος, «το επίπεδο των Ελλήνων μηχανικών που ως φοιτητές έχουν περάσει από το Εργαστήριο Συστημάτων Παραγωγής και Αυτοματισμού που ιδρύθηκε από τον καθηγητή Γιώργο Χρυσολούρη, είναι ιδιαίτερα υψηλό και δεν έχει τίποτε να ζηλέψει από αντίστοιχα τμήματα του εξωτερικού. Αυτό είναι φανερό τόσο από τις διακρίσεις της ομάδας UoP Racing, όσο και από το γεγονός πως οι φοιτητές μας προτιμούνται από εταιρίες-κολοσσούς τόσο στον χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας, όσο και σε άλλους βιομηχανικούς τομείς». Καθόλου τυχαία, σύμφωνα με τον δεύτερο συντονιστή της ομάδας, τον 29χρονο διδακτορικό φοιτητή, Χάρη Μπίκα, ήδη απόφοιτοι της Σχολής Μηχανολόγων του Πανεπιστημίου Πατρών και πρώην μέλη της ομάδας UoP Racing Team εργάζονται ως μηχανικοί σε αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Ford, η Daimler, η Porsche και η Aston Martin. Ο κ. Μπίκας τόνισε ότι ήδη η ομάδα έχει ολοκληρώσει το σχεδιασμό του επόμενης γενιάς ηλεκτροκίνητου οχήματος, του UoP 6, το οποίο βρίσκεται ήδη στη φάση κατασκευής του. Θα είναι έτοιμο έως το τέλος Μαΐου και θα δοκιμασθεί φέτος το καλοκαίρι για πρώτη φορά σε δύο αγώνες φοιτητικής «Φόρμουλα» στη Γερμανία και στην Ουγγαρία. Εκτός από την Πάτρα, ανάπτυξη ηλεκτροκίνητων οχημάτων γίνεται και από φοιτητική ομάδα της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ενώ και άλλες ομάδες σε άλλα ελληνικά πανεπιστήμια ασχολούνται με την ανάπτυξη οχημάτων. Είναι, άλλωστε, ενδεικτική η πρόσφατη ίδρυση της εταιρείας Tesla Greece, με έδρα το Τεχνολογικό Πάρκο του «Δημόκριτου», ακριβώς επειδή μηχανικοί της εταιρείας στις ΗΠΑ είναι Έλληνες που έχουν σπουδάσει στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ, όπου, μεταξύ άλλων, έχει αναπτυχθεί το όχημα «Πυρφόρος», επίσης με διεθνείς διακρίσεις. Ο κ. Σταυρόπουλος εξέφρασε τη χαρά του για την είσοδο της Tesla στη χώρα μας και δήλωσε ότι η ομάδα UoP του Πανεπιστημίου Πατρών ενδιαφέρεται για συνεργασία με την Tesla Greece. /forum/viewtopic.php?t=25425 http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500206869
  8. Ο επιταχυντής ενός εξωγήινου πολιτισμού τύπου ΙΙΙ Η διερεύνηση της φυσικής στην κλίμακα των Μεγάλων Θεωριών (GUTs) Την δεκαετία του 1970 η σωματιδιακή κοσμολογία γνώρισε μεγάλη ώθηση με την ανακάλυψη της ασυμπτωτικής ελευθερίας και την κατασκευή των πρώτων Μεγάλων Ενοποιημένων Θεωριών – συντομογραφικά GUTs – ένας όρος που επινοήθηκε από τον Δημήτρη Νανόπουλο. Η ασυμπτωτική ελευθερία αναφέρεται σε ένα απροσδόκητο φαινόμενο που εμφανίζεται σε ορισμένες κλάσεις θεωριών οι οποίες περιγράφουν τις αλληλεπιδράσεις σωματιδίων: η ένταση της αλληλεπίδρασης μειώνεται καθώς αυξάνεται η ενέργεια των σωματιδίων, αντί να αυξάνεται όπως συμβαίνει με τις περισσότερες δυνάμεις. Για πρώτη φορά, οι φυσικοί κατάφερναν να κάνουν ακριβείς υπολογισμούς για φαινόμενα όπως η ισχυρή πυρηνική δύναμη – που κρατάει τα κουάρκ δέσμια μέσα στα σωματίδια του πυρήνα όπως τα πρωτόνια και τα νετρόνια – αρκεί βέβαια να περιόριζαν τους υπολογισμούς σε πολύ υψηλές ενέργειες, πολύ μεγαλύτερες απ’ αυτές που μπορούσαν να πραγματοποιηθούν πειραματικά. Η εισαγωγή των GUTs οδήγησε το ενδιαφέρον προς τις πολύ υψηλές ενέργειες. Οι φυσικοί θεωρούσαν ότι οι εντάσεις των τριών από τις θεμελιώδεις δυνάμεις – ηλεκτρομαγνητική, ασθενής και ισχυρή δύναμη – συνέκλιναν καθώς οι ενέργειες των σωματιδίων αυξανόντουσαν. Οι θεωρητικοί υπέθεταν ότι άπαξ και οι ενέργειες γίνονταν αρκετά μεγάλες, τότε οι τρεις δυνάμεις θα μπορούσαν να δρουν σαν μια ενιαία και μοναδική δύναμη. Η ενεργειακή κλίμακα στην οποία θα συνέβαινε αυτή η μεγάλη ενοποίηση ήταν κυριολεκτικά αστρονομική: περίπου 1024 ηλεκτρονιοβόλτ (1015 GeV), ή ένα τρισεκατομμύριο φορές υψηλότερη από τις μεγαλύτερες ενέργειες που είχαν πραγματοποιήσει οι φυσικοί χρησιμοποιώντας επιταχυντές σωματιδίων. Οι ενέργειες που απαιτούσαν οι GUTs ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθούν στα επίγεια εργαστήρια, όμως κάποιοι ερευνητές υπέθεταν πως αν ολόκληρο σύμπαν ξεκίνησε με μια θερμή μεγάλη έκρηξη, τότε η μέση ενέργεια των σωματιδίων κατά την διάρκεια των πρώτων στιγμών του σύμπαντος θα ήταν εκπληκτικά υψηλή. Έτσι, οι φυσικοί των στοιχειωδών σωματιδίων άρχισαν να μελετούν το πρώιμο σύμπαν: οι πρώτες στιγμές της μεγάλης έκρηξης θα τους πρόσφεραν «το εργαστήριο του φτωχού», που θα τους επέτρεπε να παρατηρήσουν αλληλεπιδράσεις υψηλότατων ενεργειών, που ήταν αδύνατον να αναδημιουργηθούν στην Γη. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα: θα ήταν δυνατή η κατασκευή επιταχυντών που θα παρήγαγαν ενέργειες της τάξης των 1015 GeV, έστω κι από έναν πολιτισμό τύπου ΙΙΙ; Και ποιες θα ήταν οι απαιτήσεις για μια τέτοια κατασκευή; Υπενθυμίζεται ότι πολιτισμός τύπου ΙΙΙ, θεωρείται εκείνος ο πολιτισμός, ο οποίος αφού έχει εξαντλήσει την ενέργεια ολόκληρου του πλανητικού του συστήματος, έχει αποικίσει τον γαλαξία του και μπορεί να ελέγχει και να καταναλώνει όλη την παραγόμενη ενέργεια ενός άστρου (σαν τον ήλιο μας). Η κατανάλωση ενέργειας από τους τρεις τύπους πολιτισμών σύμφωνα με την κλίμακα Kardashev Η μελέτη με τίτλο «The Undulator Radiation Collider: An Energy Efficient Design For A √ s = 1015 GeV Collider» απαντά στο παραπάνω ερώτημα και υποδεικνύει τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν την κατασκευή ενός επιταχυντή που θα στόχευε την διερεύνηση των Μεγάλων Θεωριών Ενοποίησης. Οι σημαντικότεροι περιορισμοί αποδεικνύονται η απαιτούμενη ενέργεια και ο χρόνος που απαιτείται ώστε η δέσμη των σωματιδίων να αποκτήσει ικανή φωτεινότητα (ένα μέτρο της αποτελεσματικότητας με την οποία ένας επιταχυντής σωματιδίων παράγει γεγονότα σύγκρουσης). Ο επιταχυντής αυτός θα τροφοδοτείται από μια κατασκευή, σαν αυτές που περιέγραψε ο Dyson, όπου ένας προηγμένος πολιτισμός θα μπορούσε να περιβάλλει ένα άστρο με μια σφαιρική υπερ-κατασκευή, διαμέσου της οποίας θα γινόταν η χρήση του συνόλου της εκπεμπόμενης ενέργειας ενός άστρου. Ο επιταχυντής που προτείνεται θα προκαλεί συγκρούσεις φωτονίων, τα οποία θα παράγονται ως ακτινοβολία σε κοιλότητα με μαγνήτες (undulator) από δέσμες μιονίων υψηλής ενέργειας. Το μήκος του επιταχυντή εκτιμάται στα 1015 μέτρα περίπου και θα χρειάζονται 400 χρόνια για την συλλογή δεδομένων ικανοποιητικής στατιστικής, εφόσον ο επιταχυντής χρησιμοποιεί το σύνολο της εκπεμπόμενης αστρικής ενέργειας! Και πριν αρχίσει αρχίσει η κατασκευή του επιταχυντή θα πρέπει να ξεκαθαριστούν διάφορα θέματα, όπως για παράδειγμα το ζήτημα της σταθερότητας του κενού κ.ά., όπως άλλωστε έγινε και με τον επίγειο Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC). http://physicsgg.me/2018/03/18/%ce%bf-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%84%ce%b1%cf%87%cf%85%ce%bd%cf%84%ce%ae%cf%82-%ce%b5%ce%bd%cf%8c%cf%82-%ce%b5%ce%be%cf%89%ce%b3%ce%ae%ce%b9%ce%bd%ce%bf%cf%85-%cf%80%ce%bf%ce%bb%ce%b9%cf%84%ce%b9%cf%83/
  9. Τι είναι η Υπεραγώγιμη Συσκευή Κβαντικής Συμβολής (SQUID); Οι συσκευές SQUID (Superconducting Quantum Interference Device) είναι πολύ ευαίσθητα μαγνητόμετρα αποτελούμενα από μικροσκοπικούς υπεραγώγιμους βρόχους οι οποίοι περιέχουν επαφές Josephson. Χρησιμοποιούνται για την μέτρηση εξαιρετικά ασθενών μαγνητικών πεδίων και βρίσκουν εφαρμογή σε πολυάριθμους τομείς, από την ιατρική και την βιολογία μέχρι την κατασκευή υπερευαίσθητων τηλεσκοπίων και ανιχνευτών σκοτεινής ύλης. Το βίντεο που ακολουθεί περιέχει την διάλεξη με τίτλο «The Ubiquitous SQUID: History and Applications» , του φυσικού John Clarke, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Berkeley. Η διάλεξη δόθηκε πριν από λίγες μέρες στο Los Angeles, κατά την διάρκεια του συνεδρίου της Ένωσης Αμερικανών Φυσικών: https://physicsgg.me/2018/03/17/%cf%84%ce%b9-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%cf%85%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b1%ce%b3%cf%8e%ce%b3%ce%b9%ce%bc%ce%b7-%cf%83%cf%85%cf%83%ce%ba%ce%b5%cf%85%ce%ae-%ce%ba%ce%b2%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9/
  10. Πλησιάζοντας την χρονική στιγμή της δημιουργίας του σύμπαντος… μέσα από τους επιταχυντές του CERN. Λίγο πιο κοντά στην «χρονική στιγμή μηδέν» της γέννησης του σύμπαντος στοχεύει το CERN, το οποίο σχεδιάζει την ανάπτυξη δύο επιταχυντών νέας γενιάς, που θα λειτουργούν με υψηλότερες ενέργειες από τον γνωστό «Μεγάλο Επιταχυντή Ανδρονίων» (LHC), που το 2012 ανακάλυψε το σωματίδιο Higgs. Με τον τρόπο αυτό, οι επιστήμονες θα αναζητήσουν το άγνωστο, ελπίζοντας, αρχικά, να μάθουν περισσότερα για τη σκοτεινή ύλη και τη σκοτεινή ενέργεια που καλύπτει το 95% του σύμπαντος. Την ίδια στιγμή, η ήδη δοκιμασμένη τεχνολογία που χρησιμοποιεί το CERN, εφαρμόζεται σε περίπου 30.000 «μικρότερους» επιταχυντές που έχουν αναπτυχθεί σε όλο τον κόσμο και φέρνουν νέα δεδομένα στην ιατρική φυσική, κυρίως για την αντιμετώπιση ασθενειών όπως ο καρκίνος, και στη βιομηχανία, για την ανάπτυξη ηλεκτρονικών συστημάτων. Το CERN -το μεγαλύτερο σε έκταση κέντρο πυρηνικών ερευνών, και συγκεκριμένα στη σωματιδιακή φυσική (Γενεύη)- έχει ξεκινήσει ήδη τον σχεδιασμό των δύο νέων επιταχυντών, ωστόσο, η κατασκευή και λειτουργία τους δεν φαίνεται να προσδιορίζεται στο άμεσο μέλλον, αφού ακόμη δεν υπάρχει η τεχνολογία για κάτι τέτοιο. Πρόκειται για τον «Κυκλικό Επιταχυντή του μέλλοντος» (Future Circular Collider), που θα έχει περιφέρεια 100 χιλιομέτρων, και σε αυτόν θα γίνονται συγκρούσεις πρωτονίων με πρωτόνια, ηλεκτρονίων με ποζιτρόνια ή πρωτόνια. «Ακόμη δεν υπάρχει η τεχνολογία για να κατασκευαστεί κάτι τέτοιο. Θα χρειαστούμε, όπως έγινε και για το LHC, περίπου 20 χρόνια για να έχουμε την τεχνολογία που απαιτείται, ειδικά στους μαγνήτες, που κρατούν σε κυκλική τροχιά τα υψηλής ενέργειας σωματίδια», εξηγεί ο Φυσικός Υψηλών Ενεργειών στο CERN και στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και υπεύθυνος διεθνών σχέσεων στο CERN, καθηγητής Εμμανουήλ Τσεσμελής. «Σίγουρα δεν θα πάμε στην ώρα μηδέν, αλλά αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι με τις υψηλότερες ενέργειες να πάμε λίγο πιο κοντά», συμπληρώνει. Ο δεύτερος νέος επιταχυντής του CERN είναι ο Clic (Compact Linear Collider) «Συμπαγής Γραμμικός Επιταχυντής», θα έχει 50 χιλιόμετρα μήκος, και θα συγκρούει ηλεκτρόνια με ποζιτρόνια, με ενέργεια μέχρι και 3 Τέρα ηλεκτροβόλτ (TEV). Αυτός, ενδεχομένως να κατασκευαστεί νωρίτερα, μέσα στη δεκαετία του 2020-30, αφού ο σχεδιασμός του και οι μελέτες έχουν ξεκινήσει πριν από δεκαετίες. Στην ανάπτυξή τους θα συμμετέχουν ιδιωτικές εταιρίες, κυρίως ευρωπαϊκές, των κρατών – μελών του CERN, με συμβόλαια υψηλής τεχνολογίας. Ψάχνοντας το άγνωστο Στην πραγματικότητα, οι δύο νέοι επιταχυντές θα ψάξουν κάτι που κανείς δεν ξέρει τι θα είναι, όπως έγινε και στην περίπτωση του LHC. Πάντως, οι επιστήμονες ελπίζουν ότι οι υψηλότερες ενέργειες θα βοηθήσουν να κατανοήσουν καλύτερα και ακριβέστερα τα χαρακτηριστικά του σωματιδίου Higgs και στη συνέχεια να «δουν» πέρα από αυτό, να εξηγήσουν τα σωματίδια και τις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις. «Ξέρουμε ότι υπάρχει και κάτι πέρα από αυτό. Αν σήμερα εξηγείται το 5% αυτών που βλέπουμε γύρω μας, υπάρχει το υπόλοιπο 95% που δεν μπορούμε να το εξηγήσουμε και έτσι χρειάζεται να συνεχιστεί η έρευνα, μέσα από τους επιταχυντές για να καταλάβουμε πχ την σκοτεινή ύλη μαζί με την σκοτεινή ενέργεια», λέει ο καθηγητής και συμπληρώνει ότι «ψάχνουμε κάτι που δεν ξέρουμε τι είναι. Όταν κατασκευάσουμε έναν επιταχυντή σε υψηλή ενέργεια δεν ξέρουμε τι μας περιμένει. Σίγουρα, όταν πάμε σε καινούργια περιοχή ενέργειας κάτι διαφορετικό θα δούμε, γιατί πηγαίνουμε σε άλλο μέρος του χρόνου του σύμπαντος, δηλαδή πάμε στην ώρα μηδέν του σύμπαντος, στο λεγόμενο big bang, ακόμη πιο κοντά από εκεί που είμαστε σήμερα με τον LHC. Και βέβαια να δούμε την εξέλιξη σε αυτά τα 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια από τότε». Και 30.000 μικρότεροι επιταχυντές στην υπηρεσία της επιστήμης Η τεχνολογία που έχει αναπτυχθεί στο CERN εφαρμόζεται ήδη στην ιατρική φυσική και στη βιομηχανία, όπου χρησιμοποιούνται επιταχυντές μικρότερης ενέργειας και έντασης, για θεραπείες και για την ανάπτυξη βελτιωμένων ηλεκτρονικών κυκλωμάτων. Στην περίπτωση της ιατρικής, πρωτόνια, αντί των ακτίνων Χ, χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του καρκίνου, καθώς εστιάζουν με μεγαλύτερη ακρίβεια στα καρκινικά κύτταρα, χωρίς να επηρεάζουν τα γύρω υγιή. «Σήμερα υπάρχουν δύο κλινικές στην Ευρώπη – μία στην Ιταλία και μία στην Αυστρία – που διαθέτουν τέτοιους επιταχυντές, σχεδιασμένους από το CERN, σύμφωνα με την τεχνολογία του LHC, και εφαρμόζουν αυτή την τεχνολογία για θεραπείες καρκίνου», αναφέρει ο κ. Τσεσμελής. Επίσης, οι επιταχυντές χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ραδιοϊσοτόπων για να επιτευχθεί η ιατρική απεικόνιση, όπως για παράδειγμα με το PET SCAN. Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν περίπου 30.000 επιταχυντές, κατασκευασμένοι στο πρότυπο της δομής του CERN. Στη βιομηχανία βρίσκουν εφαρμογή στα ηλεκτρονικά μικροτσιπ, χρησιμοποιώντας προσμίξεις ατόμων (impurities) που μεταφέρονται σε σιλικόνες μέσω των επιταχυντών. Σύμφωνα με τον καθηγητή, στόχος είναι τα προγράμματα βασικής έρευνας υψηλών ενεργειών να αναπτυχθούν σε Ευρώπη, Ασία και βόρεια Αμερική, και κάθε περιοχή να εστιάζει σε διαφορετικού είδους επιταχυντές και σε διάφορους τομείς της πειραματικής σωματιδιακής φυσικής. Στην Ασία και συγκεκριμένα στην Ιαπωνία έχει σχεδιαστεί ήδη ο νέος διεθνής γραμμικός επιταχυντής ηλεκτρονίων – ποζιτρονίων, και αναμένεται η έγκριση για την έναρξη κατασκευής του. Στη βόρεια Αμερική, στο Σικάγο κατασκευάζεται εγκατάσταση για τις δέσμες νετρονίων. «Βαδίζουμε σε μία εντελώς καινούργια περιοχή γνώσης. Προσωπικά, βρίσκω περισσότερο ενδιαφέρουσα (από τη θεωρητική φυσική) τη δημιουργία υποδομών που να μπορούν να καταγράψουν όλη την ενέργεια που προκύπτει από μία σύγκρουση πρωτονίων και να δούμε κάτι που δεν το είχαμε σκεφτεί ποτέ πριν. Κάπως έτσι ξεκίνησε και ο LHC», καταλήγει ο καθηγητής. https://physicsgg.me/2018/03/16/%cf%80%ce%bb%ce%b7%cf%83%ce%b9%ce%ac%ce%b6%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%cf%87%cf%81%ce%bf%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%b3%ce%bc%ce%ae-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b4/
  11. (TPC) «Soyuz MS-08"-“Soyuz-FG” Η προετοιμασία του διαστημικού οχήματος μεταφοράς ("TP") "Soyuz MS-08" για εκτόξευση στο πλαίσιο του προγράμματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού συνεχίζεται. Σήμερα, 16 Μαρτίου, τα πληρώματα του TPK «MS-08 Soyuz» διαστημικου σκάφους έκαναν μια επιθεώρηση έλεγχο της διαμόρφωσης εκκίνησης στην οποία τα κύρια και εφεδρικά πληρώματα πρεπει να ειναι εξοικειωμένοι με τους ελέγχους και τη δοκιμαστική λειτουργία και ελέγξαν τη λειτουργικότητα των διαφόρων συστημάτων του οχήματος. Τα μέλη του κύριου πληρώματος εξέτασαν επίσης το φορτηγό φορτίο Progress-MS-09, το οποίο έχει προγραμματιστεί για εκτόξευση στις 10 Ιουλίου 2018. Ως μέρος το κύριο πλήρωμα του WPK «Soyuz MS-08,»ειναι ο διοικητής κοσμοναύτης Όλεγκ Artemyev(Roscosmos) και οι μηχανικοί πτήσης TPK οι αστροναύτες της NASA Andrew FOYSTEL και Richard Arnold. Στο πλαίσιο της δημιουργίας αντιγράφων ασφαλείας ο διοικητής του πληρώματος, κοσμοναύτης Alexei Ovchinin (Roscosmos) και ο μηχανικός πτήσης TPK της NASA αστροναύτης Νικ Haig. Η εκτόξευση του πυραύλου «Soyuz-FG» με το TPK «Soyuz MS-08» έχει προγραμματιστεί για τις 21 Μάρτη 2018 από τον αριθμό πλατφόρμας 1 ( «Start Γκαγκάριν») στο κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ. https://www.roscosmos.ru/print/24822/
  12. Ρωσικές αποστολές στον Άρη και τη Σελήνη ανακοίνωσε ο πρόεδρος Πούτιν. Μια σειρά φιλόδοξων αποστολών στον Άρη και τη Σελήνη ανακοίνωσε ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν- ξεκινώντας με μη επανδρωμένη αποστολή στον Κόκκινο Πλανήτη το 2019. «Σχεδιάζουμε μη επανδρωμένες και αργότερα επανδρωμένες εκτοξεύσεις- στο βαθύ διάστημα, στο πλαίσιο ενός σεληνιακού προγράμματος, και για την εξερεύνηση του Άρη. Η πιο κοντινή αποστολή θα λάβει χώρα πολύ σύντομα, σχεδιάζουμε να εκτοξεύσουμε μια αποστολή στον Άρη το 2019» είπε σε συνέντευξή του η οποία εντάσσεται σε ένα νέο ντοκιμαντέρ από τον Αντρέι Κοντράσοφ. Όπως αναφέρει το RT, ο Ρώσος πρόεδρος πρόσθεσε ότι το πρόγραμμα εξερεύνησης της Σελήνης θα επικεντρώνεται στους πόλους της. «Οι ειδικοί μας θα επιχειρήσουν προσελήνωση κοντά στους πόλους, επειδή υπάρχουν λόγοι να αναμένουμε την ύπαρξη νερού εκεί. Υπάρχουν έρευνες να κάνουμε εκεί, και από εκεί μπορούν να γίνουν έρευνες πάνω σε άλλους πλανήτες και στο εξώτερο διάστημα» σημείωσε. Τα ρωσικά σχέδια εξερεύνησης της Σελήνης περιλαμβάνουν ένα τεστ προσελήνωσης στον νότιο πόλο της Σελήνης που προγραμματίζεται για το 2019, τη δοκιμή τεχνολογιών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία ενός μόνιμου σταθμού το 2023 και μια αποστολή λήψης δειγμάτων εδάφους το 2025. Εκτιμάται πως μόνιμη βάση θα μπορούσε να εγκατασταθεί μέσα στις δεκαετίες του 2040 ή του 2050. Υπενθυμίζεται πως η Ρωσία δεν έχει επιχειρήσει άλλες αποστολές στον Άρη μετά την αποτυχία της αποστολής Phobos-Grunt το 2011, που είχε προορισμό τον Φόβο, δορυφόρο του Κόκκινου Πλανήτη, ωστόσο η Roscosmos έχει συνεργαστεί με άλλες διαστημικές υπηρεσίες, όπως στην περίπτωση της αποστολής Schiaparelli το 2016, που ήταν κοινό πρόγραμμα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. http://www.naftemporiki.gr/story/1330468/rosikes-apostoles-ston-ari-kai-ti-selini-anakoinose-o-proedros-poutin
  13. (TPC) «Soyuz MS-08"-“Soyuz-FG” Στις 15 Μαρ του 2018 οι κοσμοναύτες και αστροναύτες του «Soyuz MS-08» πραγματοποιησαν ανοιχτή προπόνηση για τα μέσα ενημέρωσης στο συγκρότημα της κατάρτισης Test (17) συγκρότημα «Μπαϊκονούρ». Οι κοσμοναύτες Όλεγκ Artemyev και Alex Ovchinin και οι αστροναύτες της NASA Andrew FOYSTEL, Richard Arnold και ο Nick Haig πραγματοποιήσαν μια προπόνηση στο πολλαπλών χρήσεων πλοίο σύγκλισης «Soyuz MS» με τον ISS και μαθήματα σχετικά με την τεκμηρίωση του σκάφους. Επίσης, τα πληρώματα εκπαιδεύτηκαν για παράγοντες διαστημικής πτήσης σε ειδικούς προσομοιωτές και αθλητική εκπαίδευση. Κατά παράδοση, οι κοσμοναύτες και αστροναύτες, για πρώτη φορά σε πτήση στο διάστημα που αναχωρεί από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ, φύτευσαν δέντρα στην αλέα των κοσμοναύτων. Αυτή τη φορά για να φυτέψουν δέντρα έπρεπε οι αστροναύτες Andrew FOYSTELU και Richard Arnold, και το έκαναν με τη βοήθεια του συντρόφου τους στο ναυτολόγιο, διοικητή του WPK, κοσμοναύτη Όλεγκ Artemyev, ο οποίος έχει πετάξει στα πλοία «Σογιούζ» Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, παρά την πρώτη πτήση στα πλοία Soyuz, ο Andrew και ο Richard έχουν ήδη μεγάλη εμπειρία σε διαστημικές αποστολές. Ο Andrew FOYSTEL έκανε δύο διαστημικές πτήσεις στο λεωφορείο «Ατλαντίς» (STS-125) και «Endeavor» (STS-134), που ηταν στον αέρα για 28 ημέρες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, πήγε 6 φορές στον ανοιχτό χώρο με συνολική διάρκεια 42 ώρες και 18 λεπτά. Ο Richard ARNOLD συμμετείχε σε μια διαστημική πτήση στο λεωφορείο "Discovery" (STS-119). Για 13 ημέρες πτήσης, βγήκε δύο φορές σε ανοιχτό χώρο. Στις 16 Μαρτίου του 2018 κοσμοναύτες και αστροναύτες του TPK «Σογιούζ MS-08» θα πραγματοποιήσουν μια δεύτερη προπόνηση στο όχημα. Επίσης, θα συνεχιστούν οι προετοιμασίες για τους παράγοντες διαστημικής πτήσης, οι διαβουλεύσεις για το πρόγραμμα πτήσεων, η σωματική άσκηση και οι ιατρικές εξετάσεις. Στις 17 Μαρ ειναι προγραμματισμένη συνάντηση της τεχνικής καθοδήγησης και της Κρατικής Επιτροπής για τη διεξαγωγή των δοκιμών πτήσης των επανδρωμένων συγκροτήματων και η ετοιμότητα του «Soyuz-FG» φορέας πυραύλων από TPK «Soyuz MS-08» στην εξέδρα εκτόξευσης. Η εξαγωγή του ίδιου του διαστημικού πυραύλου έχει προγραμματιστεί για τις 19 Μαρτίου. Στις 20 Μαρτίου κατά τη συνεδρίαση της Κρατικής Επιτροπής θα εγκριθεί η σύνθεση των κύριων και εφεδρικών πληρωμάτων. Μετά από την Επιτροπή οι κοσμοναύτες και αστροναύτες πληρώματα του TPK «Soyuz MS-08» θα λάβουν μέρος σε μια συνέντευξη Τύπου. https://www.roscosmos.ru/print/24817/ Ίδρυση «Διαστημικής Δύναμης» προτείνει ο Ντόναλντ Τραμπ. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε την Τρίτη πως η νέα του στρατηγική εθνικής ασφαλείας αναγνωρίζει πως το διάστημα είναι θέατρο πολεμικών επιχειρήσεων και παρουσίασε την ιδέα της δημιουργίας μιας Διαστημικής Δύναμης (Space Force)- ενός κλάδου των ενόπλων δυνάμεων που θα επιχειρεί εκτός της ατμόσφαιρας της Γης. «Το διάστημα είναι ένα θέατρο πολεμικών επιχειρήσεων, όπως η ξηρά, ο αέρας και η θάλασσα» είπε ο Τραμπ ενώπιον στρατιωτικών στην αεροπορική βάση Μιραμάρ των Πεζοναυτών, όπως αναφέρει το CNBC και άλλα αμερικανικά ΜΜΕ. «Θα μπορούσαμε να έχουμε μια Διαστημική Δύναμη...έχουμε την αεροπορία (Air Force), θα έχουμε τη Διαστημική Δύναμη (Space Force)» είπε σχετικά. Όπως είπε, είχε χρησιμοποιήσει αρχικά τον όρο χιουμοριστικά, συζητώντας τις αμερικανικές κυβερνητικές δαπάνες και τις ιδιωτικές επενδύσεις στο διάστημα. «Είπα “ίσως χρειαζόμαστε μια νέα δύναμη, θα την πούμε Διαστημική Δύναμη” και δεν μιλούσα σοβαρά. Μετά είπα “τι ωραία ιδέα”, ίσως θα έπρεπε να το κάνουμε» είπε, μιλώντας στους πεζοναύτες. Όπως πρόσθεσε, από την αρχή πολλοί αστροναύτες ήταν στρατιωτικοί, και οι στρατιωτικοί «θα είναι ζωτικής σημασίας στο να διασφαλιστεί πως η Αμερική θα συνεχίσει να ηγείται στον δρόμο προς τα άστρα». Δεν είναι η πρώτη φορά που τίθεται τέτοιο θέμα: Αντίστοιχη πρόταση για τη δημιουργία «Space Corps» είχε γίνει και τον Ιούνιο του 2017 από υποεπιτροπή της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Βουλής των Αντιπροσώπων. Η δύναμη αυτή προοριζόταν να λειτουργεί ως ξεχωριστό στρατιωτικό σώμα εντός του υπουργείου Αεροπορίας και υπό την πολιτική ηγεσία του υπουργού Αεροπορίας. Το σώμα αυτό θα είχε τον δικό του αρχηγό, που θα συμμετείχε στο γενικό επιτελείο, και θα λογοδοτούσε στον υπουργό Αεροπορίας. Επίσης, στο πλαίσιο της πρότασης προβλεπόταν και η δημιουργία μιας US Space Command, στο πλαίσιο της US Strategic Command. Η συγκεκριμένη πρόταση τελικά βρέθηκε εκτός του τελικού νομοσχεδίου για την εθνική άμυνα τον Νοέμβριο, ωστόσο υπήρχαν μερικές νέες οδηγίες στη νομοθεσία που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην ίδρυση μιας τέτοιας δύναμης στο μέλλον. http://www.naftemporiki.gr/story/1329985/idrusi-diastimikis-dunamis-proteinei-o-ntonalnt-tramp Σχολιο:Η ΗΠΑ αρνουνται πεισματικα να συμετεχει στον Διεθνη Διαστημικο Σταθμο η Κινα με την αποστολη Ταικοναυτων λογω οτι η Διαστημικη Υπηρεσι της Κινας αποτελει μερος της Κινεζικης Στρατιωτικης Υπηρεσίας.Ομως μιλαει για ιδρυση της Διαστημικής Δύναμης (Space Force) που θα είναι ζωτικής σημασίας στο να διασφαλιστεί πως η Αμερική θα συνεχίσει να ηγείται στον δρόμο προς τα άστρα.Μαλλον μας θεωρουν ηλιθίους για τις αποφασεις τους!!!
  14. Ερχεται το τέλος για το διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ» Κινούμενο σε τροχιά γύρω από τη Γη, σε απόσταση περίπου 150 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, το διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ» της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), το οποίο έχει ανακαλύψει χιλιάδες εξωπλανήτες στα εννιά χρόνια της ζωής του και έχει επιβιώσει από διάφορα τεχνικά προβλήματα, πλησιάζει πλέον οριστικά στη γραμμή του τερματισμού, καθώς ξεμένει από καύσιμα. Και επειδή στο διάστημα δεν υπάρχουν βενζινάδικα για ανεφοδιασμό - όχι ακόμη τουλάχιστον- αυτό αναγκαστικά σημαίνει το τέλος του σκληροτράχηλου τηλεσκοπίου, κάτι που αναμένεται να συμβεί σε μερικούς μήνες, χωρίς να μπορεί να προσδιορισθεί η ακριβής ημερομηνία, όπως ανακοίνωσε το Κέντρο Ερευνών Ames της NASA. Το 2013 το «Κέπλερ» υπέστη σοβαρό πλήγμα, όταν λόγω τεχνικής βλάβης κατέστη αδύνατο να κρατήσει σταθερή τη «ματιά» του στο οπτικό πεδίο του. Όμως οι μηχανικοί της NASA του έδωσαν μια δεύτερη ζωή (γνωστή ως αποστολή Κ2), καθώς χρησιμοποίησαν την πίεση της ηλιακής ακτινοβολίας για να διατηρήσουν την πορεία του, όπως ένα καγιάκ που κινείται με το ρεύμα του ποταμού. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το τηλεσκόπιο να αλλάζει πια κάθε τρεις μήνες περίπου το οπτικό πεδίο του στον ουρανό. Οι επιστήμονες της NASA δήλωσαν ότι θα αξιοποιήσουν στο μέγιστο όσο χρόνο απομένει στο «Κέπλερ» για να συλλέξουν νέα δεδομένα. Στο μεταξύ, ετοιμάζεται ο επόμενος αμερικανικός «κυνηγός» εξωπλανητών, το διαστημικό τηλεσκόπιο TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite), που προγραμματίζεται να εκτοξευθεί από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα στις 16 Απριλίου. Το νέο τηλεσκόπιο θα εστιάσει γύρω από τα φωτεινότερα άστρα που βρίσκονται σε απόσταση έως 300 ετών φωτός από τη Γη και ελπίζει να συνεχίσει τις ανακαλύψεις εξωπλανητών του «Κέπλερ». http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5527466/erxetai-to-telos-gia-to-diasthmiko-thleskopio-kepler/
  15. «Αναζητώντας την Σκοτεινή Ύλη» στο Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου. Την νέα ψηφιακή πλανηταριακή παράσταση με τίτλο: «Αναζητώντας την Σκοτεινή Ύλη» παρουσιάζει στο κοινό το Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο την Δευτέρα 19 Μαρτίου. Πρόκειται για μια παράσταση που μας εισάγει σε ένα πολύ ενδιαφέρον όσο και περίπλοκο θέμα. Περισσότερα από 80 χρόνια πέρασαν από τότε που ο αστρονόμος Fritz Zwicky ανακάλυψε τις πρώτες ενδείξεις για μία παράξενη μορφή ύλης που υπάρχει παντού και όμως είναι αόρατη: την σκοτεινή ύλη. Έκτοτε, οι ενδείξεις για την ύπαρξή της πολλαπλασιάστηκαν, αν και η φύση της εξακολουθεί να παραμένει «σκοτεινή» όσο ποτέ! Η ύπαρξή της αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα όσο και αναπάντητα ερωτήματα που σχετίζονται με την Φυσική του μακρόκοσμου και του μικρόκοσμου. Η νέα παράσταση: «Αναζητώντας την Σκοτεινή Ύλη» παρακολουθεί την επιστημονική υπόθεση για την ύπαρξη της σκοτεινής ύλης, και «επισκέπτεται» τα σπουδαιότερα εργαστήρια ανά τον κόσμο για να δούμε με ποιους τρόπους κορυφαίες επιστημονικές ομάδες επιχειρούν να ανιχνεύσουν την σκοτεινή ύλη και να αποκρυπτογραφήσουν την φύση. Από τον μεγαλύτερο σωματιδιακό επιταχυντή του κόσμου, στο CERN, μέχρι τους υπόγειους ανιχνευτές σκοτεινής ύλης που έχουν εγκατασταθεί στα βάθη εγκαταλειμμένων ορυχείων, το «κυνήγι» για την ανίχνευση της σκοτεινής ύλης συνεχίζεται. Αφηγητής της παράστασης είναι ο Γιώργος Πυρπασόπουλος. Η σκηνοθετική επιμέλεια είναι του Παναγιώτη Δ. Σιμόπουλου, η επιστημονική επιμέλεια και το κείμενο αφήγησης είναι του Δρ Αλέξη Δεληβοριά, ενώ την μουσική και το sound design έχει αναλάβει ο Αναστάσιος Κατσάρης. Η πρεμιέρα της νέας παράστασης: «Αναζητώντας την Σκοτεινή Ύλη» θα πραγματοποιηθεί την Δευτέρα 19 Μαρτίου 2018. Την ημέρα αυτή θα πραγματοποιηθούν δύο παραστάσεις (ώρα 18:30 και 20:00) με ελεύθερη είσοδο για το κοινό. Απαραίτητα είναι τα δελτία εισόδου, η διανομή των οποίων θα πραγματοποιηθεί από το Ταμείο του Πλανηταρίου από τις 18:00 της ίδιας ημέρας. Κάθε άτομο θα μπορεί να προμηθευτεί έως 2 δελτία εισόδου. Θα διατεθούν 240 δελτία εισόδου για κάθε παράσταση. Προτείνεται για παιδιά 12 ετών και άνω. Οι χώροι του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι προσβάσιμοι και φιλικοί σε ανθρώπους με κινητική αναπηρία, ενώ έχει προβλεφθεί διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα ή/και χειλεανάγνωση. Οι σκύλοι οδηγοί τυφλών είναι ευπρόσδεκτοι. Λίγα λόγια για την Παράσταση «Αναζητώντας την Σκοτεινή Ύλη» Όλα όσα έχουμε ανακαλύψει έως τώρα καταδεικνύουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της ύλης των γαλαξιών του Σύμπαντος δεν αντιστοιχεί στα αναρίθμητα άστρα και στα αέρια νέφη που μπορούμε να ανιχνεύσουμε με τα τηλεσκόπιά μας, αλλά είναι «σκοτεινή», διότι δεν αλληλεπιδρά με την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία και κατά συνέπεια είναι «αόρατη». Αν και δεν έχουμε κατορθώσει, ακόμη, να ανιχνεύσουμε τα ίδια τα σωματίδια που την απαρτίζουν, εξάγουμε το συμπέρασμα ότι η σκοτεινή ύλη υπάρχει, παρατηρώντας το πώς επηρεάζει σε μεγάλες συγκεντρώσεις με την βαρύτητά της την φωτεινή ύλη. Οι έμμεσες αυτές αποδείξεις, ωστόσο, είναι τόσες πολλές και πειστικές και προέρχονται από τόσες διαφορετικές κατευθύνσεις, που η πλειονότητα των επιστημόνων θεωρεί την ύπαρξή της αναμφισβήτητη. Την ίδια στιγμή, όμως, κάποιοι θεωρητικοί φυσικοί επεξεργάζονται εναλλακτικές θεωρίες βαρύτητας, θεωρώντας ότι η αδυναμία μας να ανιχνεύσουμε την σκοτεινή ύλη οφείλεται στο ότι αυτή δεν υπάρχει, καθώς είναι μία «ψευδαίσθηση» που προκαλείται από τις ελλιπείς γνώσεις μας για την βαρύτητα. Πώς, όμως, κατέληξαν οι επιστήμονες να αποδεχθούν την ύπαρξη της σκοτεινής ύλης και ποια μπορεί να είναι η φύση της; Ιστορικά, οι πρώτες ενδείξεις για την σκοτεινή ύλη προέκυψαν από την μελέτη της κίνησης των γαλαξιών στα γαλαξιακά σμήνη, κατά την διάρκεια της δεκαετίας του '30. Τότε ο αστρονόμος Fritz Zwicky διαπίστωσε ότι οι ταχύτητες των γαλαξιών που απαρτίζουν το γαλαξιακό σμήνος Κόμη είναι ασύμβατες με τους νόμους του Νεύτωνα, εκτός και εάν εμπεριέχουν περισσότερη ύλη απ’ αυτήν που αντιστοιχεί στην φωτεινή τους ύλη. Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε περίπου 40 χρόνια αργότερα η αστρονόμος Vera Rubin, μελετώντας τις κινήσεις των άστρων, που βρίσκονται σε μεγάλες αποστάσεις από τους γαλαξιακούς πυρήνες. Εξίσου σημαντικές, αλλά παρόλ’ αυτά, έμμεσες αποδείξεις για την ύπαρξη της σκοτεινής ύλης προκύπτουν και από κοσμολογικές μελέτες που εδράζονται στην Θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. Οι αποδείξεις αυτές προκύπτουν από μελέτες της αρχέγονης πυρηνοσύνθεσης, της κοσμικής ακτινοβολίας υποβάθρου, των γαλαξιακών σμηνών και των συγκρούσεων μεταξύ τους, καθώς και από μελέτες που σχετίζονται με τον σχηματισμό και την εξέλιξη των δομών μεγάλης κλίμακας, οι οποίες είναι πολύ δύσκολο να αναπαραχθούν από εναλλακτικές θεωρίες βαρύτητας και χωρίς την «βοήθεια» της σκοτεινής ύλης. Με αυτά τα δεδομένα, οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν ότι η σκοτεινή ύλη υπάρχει, αν και η φύση της εξακολουθεί να παραμένει «σκοτεινή» όσο ποτέ. Σύμφωνα, πάντως, με τις έρευνες που έχουν διεξαχθεί έως τώρα, τα σωματίδια που απαρτίζουν την σκοτεινή ύλη πρέπει να είναι εντελώς διαφορετικά από εκείνα που συνθέτουν την συνηθισμένη, βαρυονική όπως ονομάζεται, ύλη η οποία συγκροτεί όλα όσα βλέπουμε στο Σύμπαν. Αυτό σημαίνει ότι η σκοτεινή ύλη «πρέπει» να απαρτίζεται κυρίως από εξωτικά σωματίδια, όπως τα WIMPs και τα αξιόνια. Ποιο απ’ αυτά αποτελεί τον κύριο όγκο της σκοτεινής ύλης εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο ενδελεχούς έρευνας. Οι προσπάθειες των επιστημόνων να απαντήσουν σ’ αυτό το ερώτημα τους έστρεψε από τα βάθη του ουρανού στα βάθη εγκαταλελειμμένων ορυχείων. Οι ανιχνευτές σκοτεινής ύλης κατασκευάζονται σε τέτοια βάθη, ώστε τα πετρώματα που τους περιβάλλουν να λειτουργούν ως «ασπίδα», περιορίζοντας στο ελάχιστο δυνατό τις «παρεμβολές» άλλων σωματιδίων, που θα τους «κατέκλυζαν». Ένας άλλος τρόπος να αποδείξουμε οριστικά την ύπαρξη της σκοτεινής ύλης είναι να την αναδημιουργήσουμε στο εργαστήριο, με χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα τις προσπάθειες των φυσικών να δημιουργήσουν σωματίδια σκοτεινής ύλης, μέσα από συγκρούσεις πρωτονίων στον Μεγάλο Αδρονικό Επιταχυντή στο CERN, το σπουδαιότερο ερευνητικό κέντρο στην φυσική των στοιχειωδών σωματιδίων. Συμπερασματικά, η αποκρυπτογράφηση της φύσης της σκοτεινής ύλης παραμένει ένα από τα σπουδαιότερα και αναπάντητα ακόμη ερωτήματα που σχετίζονται με την φυσική του μικρόκοσμου και του μακρόκοσμου. Δεν χρειάζεται να πούμε ότι, εάν οι επιστήμονες κατορθώσουν να ανιχνεύσουν τα σωματίδια που απαρτίζουν την σκοτεινή ύλη, το γεγονός αυτό θα αποτελέσει ορόσημο στην εξέλιξη των φυσικών επιστημών και θα ανοίξει τον δρόμο σε νέα, ανεξερεύνητα ακόμη, πεδία έρευνας, πέρα από τα Καθιερωμένα Πρότυπα, που περιγράφουν τον μικρόκοσμο των στοιχειωδών σωματιδίων και τον μακρόκοσμο του Σύμπαντος. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500206217
  16. Πέθανε σε ηλικία 76 ετών ο διάσημος αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ. Σε ηλικία 76 ετών απεβίωσε, στο σπίτι του στο Κέιμπριτζ, ο εμβληματικός Βρετανός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ, ο οποίος εδώ και δεκαετίες βρισκόταν καθηλωμένος σε αναπηρικό αμαξίδιο, εξαιτίας ανίατης νευρολογικής νόσου. Ένας άνθρωπος που συγκίνησε τους πάντες με την προσωπική περιπέτεια της υγείας του και ένας επιστήμονας που -παρόλο που μιλούσε με συνθετική φωνή- ενέπνευσε πολλούς άλλους επιστήμονες με τις πρωτοποριακές ιδέες του. Και, αναμφίβολα, ήταν ο συνδυασμός αυτών των δύο, ενός τόσο προχωρημένου νου σε ένα τόσο αχρηστευμένο σώμα, που τον βοήθησε να γίνει παγκόσμιο σύμβολο. Έγινε διάσημος για το έργο του πάνω στις μαύρες τρύπες, τη βαρύτητα και τη γενική σχετικότητα, ενώ ήταν ο συγγραφέας πολλών δημοφιλών βιβλίων, με κορυφαίο τη «Σύντομη Ιστορία του Χρόνου», που είχε εκδοθεί το 1988, μεταφράσθηκε σε 40 γλώσσες (και στα ελληνικά) και πούλησε περισσότερα από δέκα εκατομμύρια αντίτυπα. Οι κακεντρεχείς πάντως το ονόμασαν «το σπουδαιότερο αδιάβαστο βιβλίο στην ιστορία»! Όπως δήλωσε ο φυσικός Μίτσιο Κάκου στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», «από την εποχή του 'Αλμπερτ Αϊνστάιν είχε να υπάρξει ένας επιστήμονας που να έλξει τόσο πολύ τη φαντασία του κοινού και να γίνει αγαπητός σε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο». Η κινηματογραφική ταινία «Η θεωρία του παντός» το 2014 για τη ζωή του Χόκινγκ, με τον θαυμάσιο Έντι Ρεντμέιν στον πρωταγωνιστικό ρόλο να κερδίζει το Όσκαρ καλύτερου ηθοποιού, έκανε ευρύτερα γνωστό τον Βρετανό κοσμολόγο. Ο ίδιος χάρηκε με την ταινία και δήλωσε για τον Ρεντμέιν «μερικές φορές νόμιζα ότι ήμουν εγώ». Αλλά το πιο εντυπωσιακό δεν ήταν ότι ο Χόκινγκ έγραψε την ιστορία του χρόνου από την απαρχή του σύμπαντος. Ήταν ότι ο ίδιος είχε τελικά πολύ χρόνο στη διάθεσή του, παρόλο που όταν ως φοιτητής το 1963, σε ηλικία μόλις 21 ετών, διαγνώσθηκε με αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση, γνωστή και ως νόσο Λου Γκέριγκ ή του κινητικού νευρώνα, οι γιατροί του έδιναν δύο μόνο χρόνια ζωής. Όμως ο Χόκινγκ, που ποτέ δεν έχασε το βρετανικό χιούμορ του, παρά τη δύσκολη κατάστασή του, διέψευσε κάθε προσδοκία και έζησε για να γίνει ο πιο διάσημος επιστήμονας μετά τον 'Αϊνστάιν. Ακόμη και όταν η νευροεκφυλιστική νόσος του επέτρεψε να κουνάει μόνο τα μάτια του και ένα δάχτυλο, οι διανοητικές δυνάμεις του φαίνονταν ακμαίες. Όπως είπε κάποια μέρα, «μολονότι κρεμόταν ένα σύννεφο πάνω από το μέλλον μου, διαπίστωσα, προς μεγάλη μου έκπληξη, ότι απολάμβανα τη ζωή μου στο παρόν περισσότερο από ό,τι πριν. Και τότε άρχισα να κάνω πρόοδο στην έρευνά μου». Ο στόχος του ήταν απλός, όπως εξήγησε: «Η πλήρης κατανόηση του σύμπαντος, γιατί είναι όπως είναι και γιατί τελικά υπάρχει». Αν αυτό μπορεί να θεωρηθεί απλό... Οι μαύρες τρύπες Από επιστημονική άποψη, ο Χόκινγκ θα μείνει μάλλον στα χρονικά της επιστήμης, επειδή έθεσε ένα ασυνήθιστο ερώτημα: Πότε μια μαύρη τρύπα δεν είναι μαύρη; Όταν εκρήγνυται, ήταν η απάντησή του. Το πρώτο του επιστημονικό επίτευγμα, σύμφωνα με τη «Γκάρντιαν», ήλθε το 1970, όταν μαζί με τον Ρότζερ Πενρόουζ εφάρμοσαν τα μαθηματικά των μαύρων οπών σε όλο το σύμπαν και έδειξαν ότι υπήρχε μια μοναδική περιοχή άπειρης καμπυλότητας στο χωροχρόνο, από όπου προέκυψε η αρχική «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ). Το 1974 χρησιμοποίησε την κβαντική θεωρία για να δηλώσει ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν θερμότητα, άρα χάνουν ενέργεια και τελικά «πεθαίνουν», με μια πολύ αργή διαδικασία που μπορεί να χρειασθεί περισσότερα χρόνια από όλη την ηλικία του σύμπαντος. Η πρότασή του ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ακτινοβολία με μορφή θερμότητας, πυροδότησε μια μακρά διαμάχη στην κοσμολογία. Σύμφωνα με τον Χόκινγκ, αυτό σήμαινε ότι όλες οι πληροφορίες που πέφτουν μέσα στη μαύρη τρύπα, θα χάνονται για πάντα, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με έναν από τους νόμους της κβαντικής θεωρίας, με αποτέλεσμα να έλθει σε σύγκρουση με τους περισσότερους συναδέλφους του. Ο Χόκινγκ στη συνέχεια άλλαξε άποψη και υποστήριξε ότι οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον ορίζοντα γεγονότων της μαύρης τρύπας και μετατρέπονται σε ακτινοβολία ξανά, η οποία εκπέμπεται από τη μαύρη τρύπα. «Παραδέχομαι ότι ίσως η απώλεια της πληροφορίας δεν συμβαίνει», φώναξε μια μέρα δυνατά με την ηλεκτρική φωνή του στους φοιτητές του μέσα σε ένα παμπ. Μόλις στα 32 του, εξελέγη τιμητικά μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών της Βρετανίας και πέντε χρόνια αργότερα καθηγητής Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, στην πιο διάσημη πανεπιστημιακή έδρα της Βρετανίας - αν όχι όλου του κόσμου- που κάποτε κατείχαν ο Ισαάκ Νεύτων και ο Πολ Ντιράκ. Έμεινε σε αυτή τη θέση για 30 χρόνια και μετά έγινε διευθυντής ερευνών στο Κέντρο Θεωρητικής Κοσμολογίας του ιστορικού πανεπιστημίου. Το 1982 ήταν από τους πρώτους που έδειξαν ότι οι κβαντικές διακυμάνσεις οδήγησαν -μέσω της διαδικασίας του κοσμικού πληθωρισμού- στη δημιουργία και εξάπλωση των γαλαξιών στο σύμπαν. Αν και δεν κατάφερε - ή δεν πρόλαβε- να πάρει το Νόμπελ, είχε τιμηθεί με πολλά άλλα σημαντικά βραβεία ('Αλμπερτ Αϊνστάιν, Βολφ, Κόπλεϊ κ.α.). Επίσης, αρεσκόταν να βάζει επιστημονικά στοιχήματα με άλλους φυσικούς, αν και είχε μια τάση να τα χάνει, όπως, για παράδειγμα, όταν το 2012 έχασε 100 δολάρια, επειδή είχε στοιχηματίσει ότι ποτέ δεν θα ανακαλυπτόταν το μποζόνιο του Χιγκς - το οποίο βρέθηκε στο CERN λίγο μετά! Οι κοινωνικές παρεμβάσεις του Παρέμεινε ως το τέλος ενεργός πολίτης και, μεταξύ άλλων, προειδοποίησε κατ' επανάληψη για τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και της πιθανότητας μιας συνάντησης με τους εξωγήινους, που μπορεί να έχει άσχημη κατάληξη για τους ανθρώπους. Επίσης, ήταν ένθερμος υποστηρικτής της αποίκησης άλλων πλανητών ως διέξοδο σωτηρίας της ανθρωπότητας σε περίπτωση που η Γη καταστραφεί από ένα πόλεμο, πτώση αστεροειδούς ή άλλη αιτία. Επίσης, είχε καλές σχέσεις με τους Παλαιστινίους επιστήμονες και δεν δίστασε να μποϊκοτάρει ένα συνέδριο στο Ισραήλ σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την πολιτική του. Και βέβαια, με το βιβλίο του «Το Μεγάλο Σχέδιο» (μεταφρασμένο και στα ελληνικά) δήλωσε προκλητικά δεν χρειαζόταν καθόλου ο Θεός για να εξηγηθεί το σύμπαν - μια αθεϊστική δήλωση που ενόχλησε τους θρησκευόμενους. Όπως είπε, «θεωρώ τον εγκέφαλο ένα κομπιούτερ που θα σταματήσει να δουλεύει, όταν τα μέρη του χαλάσουν. Δεν υπάρχει παράδεισος ή μεταθανάτια ζωή για τους χαλασμένους κομπιούτερ. Αυτό είναι ένα παραμύθι για τους ανθρώπους που φοβούνται το σκοτάδι». Ο Χόκινγκ είχε παντρευτεί τη συμφοιτήτριά του Τζέιν Γουάιλντ το 1965 (δύο χρόνια μετά τη διάγνωση της νόσου του) και έκαναν τρία παιδιά, αλλά χώρισαν το 1991, καθώς η κατάστασή της υγείας του εκ των πραγμάτων έκανε τρομερά δύσκολες τις συνθήκες του γάμου. Η γυναίκα του έγραψε αργότερα ότι είχαν καταντήσει «αφέντης» και «σκλάβα». Το 1995 ο Χόκινγκ παντρεύτηκε μία από τις νοσοκόμες του, την Ελέιν Μέισον, ένας γάμος που διήρκεσε 11 χρόνια και στη διάρκεια του οποίου η αστυνομία κλήθηκε να διερευνήσει κατηγορίες για επιθέσεις που δέχθηκε ο Χόκινγκ από τη σύζυγό του. Όμως ο ίδιος αρνήθηκε κάτι τέτοιο και η αστυνομία αναγκάσθηκε να σταματήσει τις έρευνες. Σε δήλωσή τους, τα τρία παιδιά του από τον πρώτο γάμο, Λούσι, Ρόμπερτ και Τίμοθι, αναφέρουν ότι «ήταν ένας μεγάλος επιστήμονας και ένας ξεχωριστός άνθρωπος, του οποίου το έργο και η κληρονομιά θα διαρκέσουν για πολλά χρόνια. Θα μας λείπει πάντα». Επτά διάσημα αποφθέγματα του Στίβεν Χόκινγκ. 1 «Είμαστε, απλώς, ένα εξελιγμένο είδος μαϊμούδων σε έναν ασήμαντο πλανήτη ενός πολύ μέτριου αστέρα. Αλλά μπορούμε να αντιληφθούμε το Σύμπαν Αυτό μας κάνει ιδιαίτερα σημαντικούς. 2 «Αν μας επισκέπτονταν εξωγήινοι, το αποτέλεσμα θα ήταν το ίδιο με τότε που ο Κολόμβος ανακάλυψε την Αμερική, που δεν ήταν καλή εξέλιξη για τους ιθαγενείς. Πρέπει απλά να κοιτάξουμε τους εαυτούς μας για να δούμε πώς μια ευφυής μορφή ζωής μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι που δεν θα θέλαμε να γνωρίσουμε». 3 «Ο μεγαλύτερος εχθρός της γνώσης δεν είναι η άγνοια, αλλά η ψευδαίσθηση της γνώσης». 4 «Πρώτον, να θυμάσαι να κοιτάζεις ψηλά στα αστέρια και όχι κάτω, στα πόδια σου. Δεύτερον, ποτέ μην σταματάς να εργάζεσαι. Η εργασία σου δίνει νόημα και σκοπό στη ζωή σου, χωρίς αυτή η ζωή σου είναι άδεια. Τρίτον, αν είσαι αρκετά τυχερός και βρεις την αγάπη, θυμήσου ότι είναι εκεί και μην την πετάξεις μακριά». 5 «Η συμβουλή μου σε άλλους ανθρώπους με κινητικά προβλήματα θα ήταν η εξής: συγκεντρωθείτε σε πράγματα που η δυσκολία σας δεν σας αποτρέπει από το να τα κάνετε καλά, και μην μετανιώνετε για τα πράγματα που αυτή η δυσκολία σας επηρεάζει. Μην είστε άτομο με ειδικές ανάγκες στο πνεύμα, όπως είστε σωματικά». 6 «Την επόμενη φορά που κάποιος σας παραπονεθεί ότι κάνατε ένα λάθος, πείτε του ότι ίσως αυτό είναι καλό. Διότι χωρίς τις ατέλειες, ούτε εσείς, ούτε εγώ, δεν θα υπήρχαμε». 7 «Ο στόχος μου είναι απλός. Είναι η πλήρης κατανόηση του Σύμπαντος, γιατί είναι έτσι όπως είναι και γιατί υπάρχει». Η εμβληματική ομιλία του Στίβεν Χόκινγκ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ήταν 7 Σεπτεμβρίου 1998 όταν ο διακεκριμμένος βρετανός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ επισκέφθηκε την Ελλάδα, μετά από πρόσκληση του Πανεπιστημίου Κρήτης και έδωσε στο αμφιθέατρο της Ιατρικής Σχολής μια εμβληματική ομιλία που άφησε εποχή. Στο κατάμεστο αμφιθέατρο, άνθρωποι όλων των ηλικιών παρακολούθησαν την ομιλία του Χόκινγκ στο πλαίσιο της 21ης Τριγωνικής Συνάντησης Αστροφυσικής, στο Κολυμπάρι Χανίων. Η συνάντηση είχε θεμα τις «Μαύρες Τρύπες», ένα θέμα που ο παγκοσμίου φήμης φυσικός γνώριζε καλύτερα από κάθε άλλον επιστήμονα. Η τότε πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Χριστίνα Σπυράκη, είχε καλωσορίσει τον Στίβεν Χόκινγκ κάνοντας λόγο για «μεγάλη στιγμή της παρουσίας του», ενώ του απονεμήθηκε και το μετάλλιο του πανεπιστημιακού ιδρύματος. «Ήταν μια ιστορική μέρα για το Πανεπιστήμιο και την Κρήτη», είχε σχολιάζει ο πρώην πρύτανης Γιώργος Γραμματικάκης, σχολιάζοντας την ομιλία του Χόκινγκ. Το μήνυμα της NASA για τον Στίβεν Χόκινγκ. «Είθε να συνεχίσεις να πετάς σαν τον Σούπερμαν στη μικροβαρύτητα, όπως είπες στους αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το 2014», αναφέρει η NASA για τον θάνατο του εμβληματικού θεωρητικού φυσικού και κοσμολόγου Στίβεν Χόκινγκ. Σε μήνυμα που ανήρτησε στους λογαριασμούς της στα social media, η NASA αναφερόμενη στον θάνατο του Στίβεν Χόκινγκ έγραψε: «Εις μνήμην Στίβεν Χόκινγκ, ενός ξακουσμένου και πρεσβευτή της επιστήμης. Οι θεωρίες του «ξεκλείδωσαν» ένα σύμπαν πιθανοτήτων, το οποίο εμείς και ο κόσμος εξερευνούμε. Είθε να συνεχίσεις να πετάς σαν τον Σούπερμαν στη μικροβαρύτητα, όπως είπες στους αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το 2014». Το 2014 ο Στίβεν Χόκινγκ είχε συνομιλήσει με τους αστροναύτες Rick Mastracchio και Koichi Wakata στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό κατά τη διάρκεια της αποστολής τους στο διάστημα. @NASA Remembering Stephen Hawking, a renowned physicist and ambassador of science. His theories unlocked a universe of possibilities that we & the world are exploring. May you keep flying like superman in microgravity, as you said to astronauts on @Space_Station in 2014 Ένα ποίημα για τον Stephen Hawking Everyone is talking About Stephen Hawking. My good friend Explained how time can end. And clued us in On how time can begin. Always droll, He spoke about a hole: “Now, wait a minute, Jack, A black hole ain’t so black!” Those immortal words he said, Which millions now have duly read, Hit physics like a ton of bricks. Well, that’s how Stephen gets his kicks. Always grinning through his glasses, He’s brought science to the masses, Displayed a rare capacity For humor and audacity. And that’s why, on this somber day, With relish we can gladly say: “Thanks, Stephen, for the things you’ve done. And most of all, thanks for the fun!” And though there’s more to say, my friend, This poem, too, must, sadly, end. http://physicsgg.me/2018/03/14/%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%cf%80%ce%bf%ce%af%ce%b7%ce%bc%ce%b1-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%ce%bd-stephen-hawking/ Μαχητής της ζωής, εξερευνητής της δημιουργίας της. Δημήτρης Νανόπουλος Θεωρητικός φυσικός «Θεωρώ ότι είναι μία μεγάλη απώλεια για το ανθρώπινο γένος ο θάνατος του Στίβεν Χόκινγκ. Ηταν ένας πολύ σημαντικός φυσικός, ο οποίος θα μείνει στην ιστορία όχι μόνο για τις ανακαλύψεις του (μαύρες τρύπες, Γενική Θεωρία των Πάντων) αλλά και για τη δύναμη της ψυχής του: οι γιατροί του είχαν πει πως θα πεθάνει ώς τα 23 του χρόνια κι έζησε ακμαίος στο μυαλό έως τα 76 έτη. Μόνο και μόνο η θεωρία του ότι οι μαύρες τρύπες ακτινοβολούν μέσω κβαντικής μηχανικής, ενώ μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’70 νομίζαμε ότι μόνο απορροφούν ενέργεια, αποτελεί μια μεγάλη ανακάλυψη η οποία βοηθάει να κατανοήσουμε τον κόσμο μας και του εξασφαλίζει μια ξεχωριστή θέση στην ιστορία της φυσικής». Αθηνά Κουστένη Αστροφυσικός, διευθύντρια Ερευνών στο Αστεροσκοπείο του Παρισιού «Ο θάνατος του Στίβεν Χόκινγκ ήταν για τη διεθνή κοινότητα των αστροφυσικών και για όσους τον γνώριζαν ένα σοκ και μία μεγάλη έκπληξη. Εχοντας ξεπεράσει τόσα προβλήματα και ζώντας τόσo πολλά χρόνια, παρά τις εκτιμήσεις των γιατρών, είχαμε φτάσει να τον θεωρούμε αθάνατο! Είχα γνωρίσει προσωπικά τον Στίβεν Χόκινγκ και έχω στεναχωρηθεί πάρα πολύ. Ηταν ένας άνθρωπος γεμάτος σοφία και ταπεινοφροσύνη, έτοιμος να δεχθεί την κριτική και να διορθώσει ό,τι χρειαζόταν. Οι θεωρίες του ήταν πρωτοποριακές και δύσκολες. Τον είχαν συγκρίνει με τον Αϊνστάιν και θεωρώ πως είναι βάσιμη η σύγκριση. Η θεωρητική του σκέψη ήταν εκτός πλαισίου, εκτός σχεδίου, διαμόρφωνε νέα πεδία. Κι όπως ο Αϊνστάιν αναζητούσε τη συνεργασία των συναδέλφων. Ηταν το μοντέλο μου ως αστροφυσικός, η παρουσία του ήταν μεγαλειώδης. Ταυτόχρονα, το χιούμορ του τρομερό και η ενέργειά του αστείρευτη. Ρουφούσε τη ζωή και την αγαπούσε πολύ». Διονύσης Σιμόπουλος Φυσικός και αστρονόμος, επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου «Ο Στίβεν Χόκινγκ δεν ήταν απλώς ένας συγκλονιστικός επιστήμονας αλλά κι ένας πραγματικά αναγεννησιακός άνθρωπος. Εκτός από τη σημαντική ανάπτυξη της αστροφυσικής και της κοσμολογίας, ήταν για όλους μας υπόδειγμα υπομονής και επιμονής λόγω των προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε. Ενας χαρισματικός άνθρωπος που συνδύαζε την ευφυΐα με το χιούμορ. Πολλές φορές έβαζε στοιχήματα με συναδέλφους του που ήξερε εκ των προτέρων ότι θα τα χάσει, βασιζόμενος στη μία απειροελάχιστη πιθανότητα ότι εάν έβγαινε αληθινός, θα συγκλόνιζε τον επιστημονικό κόσμο συθέμελα! Σ’ ένα από τα τελευταία του βιβλία ανέφερε ότι η δημιουργία του Σύμπαντος δεν έχει ανάγκη την ύπαρξη του Θεού, έστω κι αν όντως υπάρχει. Στόχευε στον συνδυασμό των δύο μεγάλων θεωριών του 20ού αιώνα, της Γενικής Σχετικότητας και της Κβαντικής Μηχανικής, σε μία θεωρία Κβαντικής Βαρύτητας». Βίντεο αφιερωμένο στον Στίβεν Χόκινγκ
  17. Προγραμματισμένη διόρθωση της τροχιάς του ISS Σύμφωνα με το πρόγραμμα της πτήσης του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), στις 14 Μαρτίου 2018, πραγματοποιήθηκε η προγραμματισμένη διόρθωση της τροχιάς του ISS. Για να πραγματοποιήσει τον ελιγμό στις 00:25 στη Μόσχα, ενεργοποιήθηκε το σύστημα πρόωσης του φορτηγού οχήματος Progress-MS-08, το οποίο αγκυρώθηκε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ο χρόνος λειτουργίας του συστήματος πρόωσης ήταν 108 δευτερόλεπτα. Ως αποτέλεσμα, ο σταθμός έλαβε αύξηση ταχύτητας 0,22 m / s. Σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας υποστήριξης βαλλιστικής πλοήγησης του Κέντρου Ελέγχου Πτήσεων (MCC), οι υπολογισμένες παράμετροι τροχιάς του ISS μετά τον ελιγμό ήταν: το ελάχιστο ύψος πάνω από την επιφάνεια της Γης είναι 403,2 χλμ, το μέγιστο ύψος πάνω από την επιφάνεια της Γης είναι 424,3 χιλιόμετρα, η περίοδος κυκλοφορίας είναι 92,60 λεπτά. η κλίση της τροχιάς είναι 51,66 μοίρες. Ο σκοπός της διόρθωσης ήταν ο σχηματισμός των βαλλιστικών συνθηκών για τις προσεχείς επιχειρήσεις με μεταφερόμενα διαστημόπλοια μεταφοράς στο πλαίσιο του προγράμματος του ISS. https://www.roscosmos.ru/24809/ (TPC) «Soyuz MS-08"-“Soyuz-FG” Οι ειδικοι της RSC «Ενέργεια» πραγματοποιησαν επιθεώρηση στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ Οι σχεδιαστές του επανδρωμένου διαστημόπλοιου μεταφοράς (TPC) «Soyuz MS-08" διεξηγαγαν τεχνολογικές δραστηριότητες στην οδοντωτή επικεφαλής του φέρινγκ της εκτόξευσης του οχήματος“Soyuz-FG”. Η προετοιμάσια του πλοίου για την εκτόξευση στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) πραγματοποιείται με τη συναρμολόγηση και τον έλεγχο των διαστημικών σκαφών (SC MIC). Προηγουμένως, το πλοίο ήταν αγκυροβολημένο σε ένα μεταβατικό διαμέρισμα. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα των προπαρασκευαστικών εργασιών για την Παρασκευή, 16 Μαρτίου, τα πληρώματα του TPK «Soyuz MS-08» θα πραγματοποιήσουν μια οπτική επιθεώρηση του πλοίου σε διαμόρφωση εκτόξευσης, και στη συνέχεια θα μεταφερθεί στη συναρμολόγηση και δοκιμή του πυραύλου «Σογιούζ FG. " https://www.energia.ru/ru/iss/iss55/photo_03-14.html
  18. Πέρα από τα όρια του γνωστού κόσμου ταξιδεύει το New Horizons. Το σκάφος New Horizons (Νέοι Ορίζοντες) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) βρίσκεται καθ' οδόν προς το σώμα "2014 MU69" στην απομακρυσμένη και παγωμένη Ζώνη Κάιπερ. Τώρα πλέον το αντικείμενο αυτό απόκτησε ένα πιο προσωπικό όνομα και -προσωρινά τουλάχιστον- θα λέγεται «Έσχατη Θούλη» (Ultima Thule), όρος ταιριαστός για ένα σώμα που βρίσκεται πέρα από τα σύνορα του γνωστού κόσμου. Το σκάφος αναμένεται να φθάσει στο στόχο του την Πρωτοχρονιά του 2019, έχοντας προηγουμένως, το 2015, κάνει την ιστορική πρώτη επίσκεψη στον Πλούτωνα. Η «Έσχατη Θούλη» θα είναι ο πιο μακρινός και αρχέγονος κόσμος που θα έχει ποτέ επισκεφθεί μια ανθρώπινη διαστημοσυσκευή. Η Θούλη ήταν ένα μυθικό υπερβόρειο νησί και το όνομά της επιλέχθηκε από τους επιστήμονες του New Horizons ακριβώς για να αναδείξουν τη συμβολική σημασία της νέας αποστολής. Όπως δήλωσε ο Άλαν Στερν, επικεφαλής ερευνητής, «το σκάφος μας κατευθύνεται πέρα από τα όρια των γνωστών κόσμων. Εφόσον θα πρόκειται για την πιο μακρινή εξερεύνηση στη διαστημική ιστορία, μου αρέσει να αποκαλώ εν συντομία τον επόμενό στόχο μας Εσχάτη». Από πέρυσι το Νοέμβριο, η NASA είχε ζητήσει από κοινό και επιστήμονες να προτείνουν ονόματα για την αποστολή στο σώμα "2014 MU69". Περισσότεροι από 115.000 άνθρωποι από όλο τον κόσμο πρότειναν περίπου 34.000 ονόματα, εκ των οποίων 37 επιλέχθηκαν και τέθηκαν σε τελική ψηφοφορία. Ανάμεσα στα ονόματα ήσαν και μερικά με ελληνική αναφορά: Όλυμπος, Φάρος, Ρουβίκωνας, Αμπεόνα,Τιραμισού κ.α. Το όνομα «Έσχατη Θούλη» όμως ίσως δεν είναι το οριστικό. Μετά την ολοκλήρωση της αποστολής, η NASA θα υποβάλει στη Διεθνή Αστρονομική Ένωση την τελική πρότασή της για την επίσημη ονομασία του «2014 MU69». Η πρόταση θα εξαρτηθεί από το τι θα ανακαλύψει το New Horizons: ένα μεμονωμένο ουράνιο σώμα, ένα ζευγάρι σωμάτων ή ένα σύστημα πολλαπλών αντικειμένων. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500206103
  19. Η εμβληματική ομιλία του Στίβεν Χόκινγκ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ήταν 7 Σεπτεμβρίου 1998 όταν ο διακεκριμμένος βρετανός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ επισκέφθηκε την Ελλάδα, μετά από πρόσκληση του Πανεπιστημίου Κρήτης και έδωσε στο αμφιθέατρο της Ιατρικής Σχολής μια εμβληματική ομιλία που άφησε εποχή. Στο κατάμεστο αμφιθέατρο, άνθρωποι όλων των ηλικιών παρακολούθησαν την ομιλία του Χόκινγκ στο πλαίσιο της 21ης Τριγωνικής Συνάντησης Αστροφυσικής, στο Κολυμπάρι Χανίων. Η συνάντηση είχε θεμα τις «Μαύρες Τρύπες», ένα θέμα που ο παγκοσμίου φήμης φυσικός γνώριζε καλύτερα από κάθε άλλον επιστήμονα. Η τότε πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Χριστίνα Σπυράκη, είχε καλωσορίσει τον Στίβεν Χόκινγκ κάνοντας λόγο για «μεγάλη στιγμή της παρουσίας του», ενώ του απονεμήθηκε και το μετάλλιο του πανεπιστημιακού ιδρύματος. «Ήταν μια ιστορική μέρα για το Πανεπιστήμιο και την Κρήτη», είχε σχολιάζει ο πρώην πρύτανης Γιώργος Γραμματικάκης, σχολιάζοντας την ομιλία του Χόκινγκ.
  20. Μια ακόμη «νέα Γη» εντόπισαν οι αστρονόμοι. Επιστήμονες του Τμήματος Γήινων και Πλανητικών Επιστημών του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Τόκιο μελετώντας τα δεδομένα από την δεύτερη φάση της αποστολής Kepler εντόπισαν 15 νέους εξωπλανήτες οι οποίοι κινούνται γύρω από άστρα που ανήκουν στην κατηγορία των ερυθρών νάνων. Πρόκειται για άστρα μικρότερα σε μάζα και πιο ψυχρά από τον Ηλιο και εκτιμάται ότι αποτελούν την συντριπτική πλειονότητα των άστρων στον Γαλαξία μας και πιθανότατα στο Σύμπαν. Τα τελευταία χρόνια οι περισσότεροι εξωπλανήτες που εντοπίζονται βρίσκονται σε συστήματα ερυθρών νάνων. Εχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα περίπου 3,750 εξωπλανήτες με τους περίπου 2,350 χιλιάδες να έχουν εντοπιστεί από την αποστολή Kepler. Τα επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια έχουν επίσης υποδείξει την παρουσία άλλων 2,300 εξωπλανητών περίπου και οι επιστήμονες προσπαθούν να επιβεβαιώσουν την ύπαρξη τους. Ανάμεσα στην νέα ομάδα των 15 εξωπλανητών που εντοπίστηκαν αυτός που ξεχωρίζει είναι ένας εξωπλανήτης που βρίσκεται σε απόσταση 200 ετών φωτός από εμάς. Ο εξωπλανήτης έλαβε την κωδική ονομασία K2-155d, είναι μόλις 1,6 φορές πιο μεγάλος από την Γη. Με βάση τα δεδομένα που συνέλεξαν για τον εξωπλανήτη οι ερευνητές έκαναν προσομοιώσεις οι οποίες έδειξαν ότι μπορεί να διαθέτει υγρό σε νερό μορφή στην επιφάνεια του και ίσως να διαθέτει κάποιο ωκεανό. «Οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι η σύσταση του πλανήτη αλλά και οι ατμοσφαιρικές του συνθήκες είναι παρόμοιες με αυτές της Γης αλλά δεν μπορούμε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι αυτό ισχύει» αναφέρει ο επικεφαλής των ερευνητών Τεριγιούκι Χιράνο. Οι επιστήμονες θα μελετήσουν τώρα εκ νέου το μητρικό άστρο του K2-155d για να εξακριβώσουν με ακρίβεια το μέγεθος και τα χαρακτηριστικά του ώστε στην συνέχεια να διαπιστωθεί αν ο εξωπλανήτης μπορεί να έχει συνθήκες φιλικές στην παρουσία της ζωής. Βέβαια και να διαπιστωθεί τελικά κάτι τέτοιο μια επίσκεψη σε αυτόν τον πλανήτη δεν είναι εφικτή τουλάχιστον με τα σημερινά τεχνικά μέσα. Ακόμη και αν ταξιδεύαμε με το ταχύτερο σκάφος που κινείται αυτή την στιγμή στο Διάστημα (το New Horizons) θα χρειαζόμασταν περισσότερα από τέσσερα εκατ. έτη για να φτάσουμε σε αυτόν τον πλανήτη. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500205894
  21. XPrize: Νέος παγκόσμιος διαγωνισμός για ρομποτικό «άβαταρ» Ο υπερδραστήριος και οραματιστής ελληνοαμερικανός επιχειρηματίας και μηχανικός Πίτερ Διαμαντής οργανώνει ένα νέο παγκόσμιο διαγωνισμό XPrize με έπαθλο δέκα εκατομμυρίων δολαρίων και με αντικείμενο την ανάπτυξη ενός ρομποτικού «άβαταρ», δηλαδή ενός συστήματος τηλεπαρουσίας με το οποίο ένας άνθρωπος θα «ενσαρκώνεται» σε ένα απομακρυσμένο μέρος. Στόχος είναι η ανάπτυξη καινοτόμου τεχνολογίας που θα επιτρέπει στον καθένα να ελέγχει από απόσταση τουλάχιστον 100 χιλιομέτρων ένα ρομπότ και να εκτελεί μέσω αυτού διάφορα πράγματα. Η μεγάλη πρόκληση είναι ο χρήστης να μπορεί -εξ αποστάσεως και χωρίς κάποια ειδική εκπαίδευση- να βλέπει, να ακούει, να αγγίζει και να αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του ρομπότ, τόσο με αντικείμενα όσο και με ανθρώπους, σαν να βρισκόταν ο ίδιος εκεί. Ο τετραετής διαγωνισμός χρηματοδοτείται από την ιαπωνική αεροπορική εταιρεία All Nippon Airways (ANA) και οι διαγωνιζόμενες ομάδες από όλο τον κόσμο θα πρέπει αρχικά να δηλώσουν συμμετοχή μέσω της ιστοσελίδας του διαγωνισμού XPrize έως τις 31 Οκτωβρίου 2018 και, στη συνέχεια, να υποβάλουν ένα πλήρες σχέδιο με την ιδέα τους έως τον Ιανουάριο του 2019. Την άνοιξη του 2020 και του 2021 θα δοθεί από ένα μικρό βραβείο ενός εκατομμυρίου δολαρίων στις καλύτερες ομάδες που θα παρουσιάσουν τα πιο ελπιδοφόρα πρώτα αποτελέσματα στην πράξη. Η τελική φάση θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο 2021, οπότε σε ένα τελικό διάρκειας πέντε ημερών με διαδοχικά τεστ, θα δοθεί το μεγάλο βραβείο των (υπόλοιπων) οκτώ εκατομμυρίων στο νικητή. Εξηγώντας το νόημα του διαγωνισμού, ο Διαμαντής, ιδρυτής και εκτελεστικός πρόεδρος του Ιδρύματος XPrize, δήλωσε ότι «η ικανότητά μας να βιώνουμε σωματικά μια άλλη γεωγραφική τοποθεσία ή να παρέχουμε επιτόπια βοήθεια όπου αυτή χρειάζεται, είναι περιορισμένη από άποψη κόστους και διαθέσιμου χρόνου. Αναζητούμε μέσω του διαγωνισμού μια τολμηρή εναλλακτική λύση, που θα υπερβεί αυτούς τους περιορισμούς». H νέα τεχνολογία, που θα αναπτυχθεί μέσω του διαγωνισμού "ANA Avatar XPrize", θα επιτρέπει στους ανθρώπους να αντιδρούν άμεσα σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών ή άλλων επικίνδυνων καταστάσεων, χωρίς να χρειάζεται να πάνε οι ίδιοι, αλλά θα αρκεί να στείλουν ρομπότ που θα τηλε-καθοδηγούνται από ανθρώπους. Έτσι, για παράδειγμα, την επόμενη φορά που θα συμβεί μια νέα πυρηνική καταστροφή τύπου Φουκουσίμα, θα σταλούν ρομποτικά αβατάρ αντί για άνθρωποι. Ο προηγούμενος προβεβλημένος διαγωνισμός του Ιδρύματος XPrize, ύψους 30 εκατ. δολαρίων, είχε γίνει σε συνεργασία με τη Google και αφορούσε την αποστολή του πρώτου ιδιωτικού ρόβερ στη Σελήνη. Αλλά τελικά τερματίσθηκε άδοξα φέτος τον Ιανουάριο, καθώς καμία διαγωνιζόμενη ομάδα δεν κατάφερε να τηρήσει το χρονοδιάγραμμα του διαγωνισμού. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500205752
  22. (TPC) «Soyuz MS-08" Στις 12 Μαρτίου του 2018 οι ειδικοί της Roskosmos στο Μπαϊκονούρ ολοκλήρωσαν με επιτυχία ένα πολύπλοκο εργο κατασκευής του επανδρωμένου διαστημικου σκαφους (TPC) «Soyuz MS-08" με το χώρο μεταφοράς. Προηγουμένως, το πλοίο ήταν γεμάτο με συστατικά καυσίμων και συμπιεσμένα αέρια και εγκαταστάθηκε σε μια γέφυρα για περαιτέρω εργασίες προετοιμασίας. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα των προπαρασκευαστικών εργασιών για αυτή την εβδομάδα είναι προγραμματισμένη η επιθεώρηση των σχεδιαστων του πλοίου, το τροχαίο-φέρινγκ και η μεταφορά της κεντρικής μονάδας του TPK «Soyuz MS-08» στο κτίριο Διαδικασιών και Ελέγχου του εκτοξευτή για τη τοποθετηση στον πυραύλο «Soyuz-FG». https://www.roscosmos.ru/print/24799/
  23. Μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες έχουν αποκτήσει υπερβολική δύναμη. Ο Παγκόσμιος Ιστός (World Wide Web) γιορτάζει στις 12 Μαρτίου τα 29α γενέθλια του και ο βρετανός εφευρέτης του Σερ Τιμ Μπέρνερς-Λι επέλεξε τη μέρα για να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου ότι λίγες μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες έχουν αποκτήσει υπερβολική δύναμη, γι' αυτό πρέπει να τους επιβληθούν ρυθμίσεις και περιορισμοί. Ο Μπέρνερς-Λι, με ανοικτή επιστολή του Ιδρύματός του World Wide Web Foundation, την οποία υπογράφει ο ίδιος, καθώς και με συνέντευξη στους Financial Times, προειδοποιεί ότι εταιρείες όπως η Google, το Facebook και το Twitter έχουν αποκτήσει υπερβολικά κυρίαρχη θέση στην αγορά, προωθούν την παραπληροφόρηση και την παραπλανητική πολιτική διαφήμιση, ενώ εκμεταλλεύονται τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών. «Οι απειλές για το Web είναι πολλές και πραγματικές», επισημαίνει, αλλά δηλώνει τη δέσμευσή του να αγωνισθεί, ώστε «ο Ιστός να είναι ένας ελεύθερος, ανοικτός και δημιουργικός χώρος για όλους, που θα διασφαλίσουμε ότι δουλεύει για τους ανθρώπους» και όχι το διαδίκτυο «να χρησιμοποιείται ως όπλο μαζικής κλίμακας». Όπως τονίζει, χρειάζεται επειγόντως ένα νέο νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο που θα περιορίζει την ισχύ των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, οι οποίες έχουν καταντήσει ανεξέλεγκτες, χωρίς να δίνουν λογαριασμό στους χρήστες. Μεταξύ άλλων, προτείνει οι εταιρείες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να δώσουν στους χρήστες περισσότερο έλεγχο πάνω στα δεδομένα τους. «Ο αριθμός των τρόπων που τα πράγματα μπορεί να πάνε στραβά στο Ίντερντ, έχει πολλαπλασιασθεί. Ήλθε η ώρα για μια αντίδραση εκ μέρους των ανθρώπων στην Ευρώπη», τονίζει. «Ασφαλώς μπορούμε να φαντασθούμε ένα καλύτερο κόσμο...όπου θα έχει κανείς επιλογή για την μηχανή αναζήτησης και επιλογή για το κοινωνικό δίκτυο. Σε ένα καλύτερο κόσμο θα έχει κάποιος πλήρη έλεγχο πάνω στις πληροφορίες που τον αφορούν». Ο 62χρονος Τιμ Μπέρνερς-Λι ζητά από κυβερνήσεις, εταιρείες και άλλους φορείς να βελτιώσουν την πρόσβαση στο διαδίκτυο μέσω κοινοτικών δικτύων και παροχής ασύρματης πρόσβασης (Wi-Fi) στους δημόσιους χώρους, καθώς και της βελτίωσης των ψηφιακών δεξιοτήτων των γυναικών. «Ο Ιστός στον οποίον πολλοί συνδέονταν πριν χρόνια, δεν είναι αυτός που βρίσκουν σήμερα οι νέοι χρήστες. Αυτό που ήταν κάποτε μια πλούσια γκάμα ιστολογίων και διαδικτυακών τόπων, έχει συμπιεσθεί από λίγες πλατφόρμες, οι οποίες ελέγχουν ποιές ιδέες και γνώμες θα δει κανείς και θα μοιρασθεί», αναφέρει στην ανοικτή επιστολή του. Τονίζει ότι οι λίγοι τεχνολογικοί γίγαντες μεγαλώνουν συνεχώς μέσω εξαγορών μικρότερων ανταγωνιστικών εταιρειών, ενώ απορροφούν τα νέα ταλέντα, πνίγοντας έτσι τις νέες καινοτομίες. Η Google κατέχει πλέον μερίδιο 87% παγκοσμίως στις διαδικτυακές αναζητήσεις, ενώ το Facebook έχει ξεπεράσει τα 2,2 δισεκατομμύρια μηνιαίους χρήστες. Από κοινού οι δύο εταιρείες (μαζί με τις θυγατρικές τους Instagram και YouTube) απορροφούν πάνω από το 60% της παγκόσμιας δαπάνης για ψηφιακή διαφήμιση. Ο Μπέρνερς-Λι θεωρεί «μύθο που περιορίζει την κοινωνική φαντασία μας» ότι «η διαφήμιση είναι το μόνο δυνατό επιχειρηματικό μοντέλο για τις online εταιρείες». Εξίσου «μύθο αποτελεί ότι είναι πολύ αργά να αλλάξει ο τρόπος που αυτές οι πλατφόρμες λειτουργούν. Και στα δύο αυτά σημεία πρέπει να γίνουμε λίγο πιο δημιουργικοί», τονίζει. «Θέλω το Web να αντανακλά τις ελπίδες μας και να εκπληρώνει τους φόβους μας, αντί να μεγεθύνει τους φόβους και να βαθαίνει τους διαχωρισμούς ανάμεσά μας», αναφέρει στην 29η επέτειο από την ίδρυση του Ιστού, σε μια χρονιά (2018) που για πρώτη φορά πάνω από τους μισούς κατοίκους της Γης βρίσκονται πια online, κάτι που όμως, όπως λέει, αναδεικνύει παράλληλα την ύπαρξη ενός ψηφιακού χάσματος. Υπογραμμίζει ότι είναι πιθανότερο να είναι κανείς εκτός διαδικτυακής σύνδεσης (offline), αν είναι γυναίκα, φτωχός ή κάτοικος του υπαίθρου. «Αν δεν επενδύσουμε σοβαρά για να κλείσουμε το ψηφιακό χάσμα, το τελευταίο δισεκατομμύριο δεν θα συνδεθεί έως το 2042, πράγμα που αφήνει πίσω μια ολόκληρη γενιά», προειδοποιεί. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500205426
  24. Michel Morange: Η ιστορία της Βιολογίας. Ο Μισέλ Μοράνζ, εκτός από διαπρεπής μοριακός βιολόγος, θεωρείται διεθνώς ένας από τους πιο σημαντικούς ιστορικούς των επιστημών της ζωής. Πρόσφατα μεταφράστηκε -από τη δρα Λαοκρατία Λάκκα για τις εκδόσεις Utopia- το τελευταίο του βιβλίο «Ιστορία της Βιολογίας». Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βιβλίο που παρουσιάζει συστηματικά και κυρίως κριτικά το πώς οι ανθρώποι, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, επιχείρησαν να απαντήσουν στα αινιγματικά ερωτήματα: τι είναι, πώς λειτουργεί και πώς προέκυψε η εντυπωσιακή πολυμορφία της ζωής; Υπήρξαν βέβαια ανέκαθεν οι μυθολογικές και θρησκευτικές απαντήσεις σε αυτά τα «ενοχλητικά» ερωτήματα, οι οποίες όμως μάλλον πολλαπλασιάζουν παρά λύνουν τις απορίες μας. Από την ανάγκη λοιπόν για πιο εύλογες και εμπειρικά ελέγξιμες απαντήσεις άρχισαν σταδιακά να συγκροτούνται οι βιολογικές επιστήμες. Στο τελευταίο του βιβλίο ο Μισέλ Μοράνζ, βασιζόμενος στις πολυετείς έρευνές του στον τομέα της ιστορίας και της επιστημολογίας, μας προσφέρει μια εντυπωσιακή ιστορία της μετ’ εμποδίων ανάπτυξης της βιο-λογικής σκέψης και μεθόδου. Δεδομένου ότι έχετε γράψει αρκετά βιβλία για την πιο πρόσφατη ιστορία των επιστημών της ζωής, όπως «Ιστορία της μοριακής βιολογίας», «Τα μυστικά της ζωής», «Το μερίδιο του γονιδίου», τι σας ώθησε και ποιον στόχο θέσατε όταν αποφασίσατε να γράψετε το τελευταίο σας βιβλίο, δηλαδή μια συνολική Ιστορία της Βιολογίας; Ο κύριος λόγος για την επιλογή συγγραφής αυτού του βιβλίου ήταν η διαπίστωση ότι, ενώ υπήρχαν αρκετά βιβλία που μελετούσαν την ανάπτυξη της βιολογικής σκέψης σε συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους, κυρίως τον 18ο, τον 19ο και τον 20ό αιώνα, δεν υπήρχε κανένα πρόσφατο βιβλίο που να αποτολμά μια συνολική ιστορική ανασυγκρότηση της βιολογικής γνώσης από την αρχαιότητα μέχρι τις πιο πρόσφατες εντυπωσιακές της προόδους. Εξάλλου τα περισσότερα από τα διαθέσιμα σήμερα ιστορικά βιβλία δεν περιορίζονται μόνο σε μια ορισμένη χρονική περίοδο αλλά και σε ένα συγκεκριμένο θέμα, για παράδειγμα αυτό της εξελικτικής, της γενετικής ή της μοριακής Βιολογίας. Υπάρχει βεβαίως το πολύ σπουδαίο βιβλίο του Φρανσουά Ζακόμπ «Η Λογική του ζώντος», όμως η ιδιαίτερη δομή του δεν το καθιστά εύκολα προσβάσιμο στο ευρύ κοινό. Το τελευταίο μου βιβλίο δεν περιορίζεται μόνο στην περιγραφή της συνολικής ανάπτυξης της βιολογικής σκέψης στην ιστορία, αλλά περιλαμβάνει και τη συνεισφορά της τεχνολογίας σε αυτή την ιστορία, εξετάζει δηλαδή τον ρόλο των πειραματικών και των εμπειρικών παρατηρήσεων στην ανάπτυξη των βιολογικών θεωριών. Επίσης εστιάζει στην ιστορία του κλάδου της Βοτανικής, επειδή ελάχιστοι ιστορικοί αναφέρονται στον αποφασιστικό ρόλο της μελέτης των φυτών στην ανάπτυξη της βιολογικής σκέψης. Ο σχεδιασμός αυτού του βιβλίου μπορεί ενδεχομένως να φαίνεται υπερβολικά φιλόδοξος, όμως πιστεύω ακράδαντα ότι μόνο μια παρόμοια ολιστική προσέγγιση μπορεί να μας αποκαλύψει τους λόγους της εντυπωσιακής ανθεκτικότητας στον χρόνο ορισμένων ιδεών καθώς και της ανάγκης ενίοτε για την υπέρβασή τους. Μας επιτρέπει δηλαδή να εξηγήσουμε αφενός την τάση ορισμένων μοντέλων και θεωριών να επανεμφανίζονται, ίσως ελαφρά τροποποιημένες, και αφετέρου τη γένεση των βαθύτατων τομών και ανατροπών που λαμβάνουν χώρα σε έναν βιολογικό κλάδο ή σε πολλούς μαζί ταυτοχρόνως. Επομένως μόνο η ολιστική ιστορική θεώρηση μάς επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τη φύση των διεπιστημονικών ανταλλαγών που όχι μόνο επηρέασαν, αλλά, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, διαμόρφωσαν τις εξελίξεις στις επιστήμες της ζωής. Πάντως το βιβλίο δεν έχει σχεδιαστεί ως μια εγκυκλοπαίδεια των βιολογικών ιδεών και ο αναγνώστης δεν θα βρει σε αυτό έναν πλήρη κατάλογο όλων των επιστημόνων που συνέβαλαν στην ανάπτυξη της Βιολογίας. Προσπαθήσαμε βέβαια να παρουσιάσουμε τους κύριους πρωταγωνιστές καθώς και τα πιο αποφασιστικά πειράματα, στοχεύοντας εντούτοις περισσότερο στις καινοφανείς επιστημονικές ιδέες, στα νέα εξηγητικά μοντέλα κι όχι τόσο στους μεμονωμένους επιστήμονες. Ενας επιπρόσθετος στόχος που θέσαμε γράφοντας αυτό το βιβλίο ήταν να αναδείξουμε επαρκώς το κοινωνικό-τεχνολογικό πλαίσιο μέσα στο οποίο συντελέστηκαν οι πιο σημαντικές επιστημονικές αλλαγές, γιατί είμαστε πεπεισμένοι ότι η βιολογική σκέψη, όπως εξάλλου και κάθε άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα, είναι στενότατα συνυφασμένη με το ιστορικό-πολιτισμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσεται. ● Πρόκειται αναμφίβολα για ένα σημαντικό αλλά και πολύ τολμηρό θεωρητικό εγχείρημα. Αλήθεια, σε ποιους αναγνώστες απευθύνεται ένα τέτοιο βιβλίο; Το βιβλίο αυτό απευθύνεται στους επιστήμονες και τους φοιτητές των βιολογικών και βιοϊατρικών επιστημών, αλλά και στους ιστορικούς (δεδομένου ότι η μελέτη της ανάπτυξης των φυσικών επιστημών καταλαμβάνει πλέον σημαντική θέση στην ιστορική έρευνα και τη διδασκαλία της), καθώς επίσης σε κάθε φιλομαθή αναγνώστη που έχει κάποια επιστημονική περιέργεια. Είναι όμως ιδιαίτερα χρήσιμο για τους σπουδαστές της Βιολογίας και της Ιατρικής:δεν θα τους δώσει βέβαια «τα κλειδιά» για να γίνουν καλύτεροι ειδικοί, θα τους επιτρέψει όμως να εντάξουν τις έννοιες και τις γνώσεις που αποκτούν στα πανεπιστημιακά τους μαθήματα μέσα στη μακρά ιστορία της βιολογικής σκέψης. Ορισμένες πολύ πρόσφατες συζητήσεις, όπως π.χ. αυτές σχετικά με τη σημασία και τα όρια της επιγενετικής, δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές παρά μόνο αν ενταχθούν σε ένα ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο. Αυτή η συνολική ιστορική προσέγγιση μας επιτρέπει να αξιολογούμε καλύτερα τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα και μας δείχνει ότι χρειάζεται να είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όσον αφορά τις επιπτώσεις της μόδας στην επιστήμη και ειδικότερα απέναντι στις «καινοτομίες» που στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου καινοτομίες! Πράγματι, αυτό το ιστορικό βλέμμα, αυτή η ιστορική προσέγγιση αποδεικνύονται απαραίτητα στις μέρες μας που οι βιολογικές μας γνώσεις αλλάζουν με ραγδαίους ρυθμούς, που αναδύονται εντελώς νέα ερευνητικά πεδία, όπως π.χ. η Βιολογία των συστημάτων και η συνθετική Βιολογία. Η ιστορική προσέγγιση ωστόσο είναι εξαιρετικά επωφελής όχι μόνο στους ειδικούς αλλά και στους μη ειδικούς πολίτες, οι οποίοι συνήθως έχουν μια παραπλανητική εικόνα για τον τρόπο ανάπτυξης των βιολογικών επιστημών και τις τρέχουσες, ιδιαιτέρως ανατρεπτικές εφαρμογές τους. • Θα θέλατε να μας εξηγήσετε τη μάλλον προκλητική άποψη που διατυπώνετε στο βιβλίο σας, ότι δηλαδή την έννοια της ιστορίας στις επιστήμες της ζωής την εισήγαγε ο Κιβιέ, μολονότι ήταν υπέρμαχος της μη μεταβλητότητας και άρα σταθερότητας των ειδών; Οι αρχαίοι Ελληνες είχαν ήδη φανταστεί τη δυνατότητα μεταμόρφωσης των έμβιων όντων, όχι όμως και την ιστορικότητά τους. Για να υπάρχει ιστορία, είναι αναγκαίο όχι μόνο να υπάρχουν μετασχηματισμοί, αλλά αυτοί οι μετασχηματισμοί να είναι γενεαλογικά-ιστορικά συνδεδεμένοι μεταξύ τους, ώστε να μπορούν να γεννούν κάτι «το νέο». Ο Κιβιέ ήταν ένας παλαιοντολόγος, ένας εξαιρετικός παρατηρητής των απολιθωμάτων. Είχε συμπεράνει από τις παλαιοντολογικές παρατηρήσεις του ότι διάφορες μορφές έμβιων όντων διαδέχτηκαν οι μεν τις δε πάνω στην επιφάνεια της Γης. Δεδομένου ότι δεν πίστευε στον εξελικτικό μετασχηματισμό των βιολογικών ειδών, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπήρξε μόνο αντικατάσταση ορισμένων ειδών από κάποια άλλα, χωρίς όμως να προτείνει έναν εύλογο μηχανισμό γι’ αυτές τις… αντικαταστάσεις. Ο Λαμάρκ, από την άλλη μεριά, ήταν πεπεισμένος ότι οι οργανισμοί όντως τροποποιούνται και μάλιστα ότι προοδευτικά αυξάνεται η πολυπλοκότητά τους. Πίστευε όμως ότι επρόκειτο για μια αυτόματη διαδικασία που επαναλαμβανόταν σταθερά χωρίς να υπάρχει ιστορία. Ηταν ο Δαρβίνος αυτός που θα καταφέρει τελικά να συνθέσει τις βασικές ιδέες του Λαμάρκ και του Κιβιέ, δείχνοντας ότι ο εξελικτικός μετασχηματισμός των ειδών είναι εφικτός μέσω μιας φυσικής διεργασίας, η οποία συνδυάζει δημιουργικά την ιστορική πραγματικότητα με την καταγωγική και εξελικτική προέλευση των ειδών. • Κύριε Μοράνζ, τόσο στα προηγούμενα όσο και στο τελευταίο σας βιβλίο επισημαίνετε τη δημιουργική λειτουργία αυτού που αποκαλείται «μοριακός θόρυβος». Θα θέλατε να μας εξηγήσετε τη σημασία του «μοριακού θορύβου» για την οργάνωση και την εξέλιξη της ζωής; Ο μοριακός θόρυβος υπάρχει γιατί τα κύτταρα έχουν μικρό μέγεθος, οι πρωτεΐνες που συμμετέχουν στους βασικούς βιολογικούς μηχανισμούς είναι αριθμητικά περιορισμένες και οι βιοχημικές αντιδράσεις που συντελούνται στο εσωτερικό των κυττάρων είναι πολύπλοκες και σχετικά αργές. Ο μοριακός θόρυβος επομένως αποτελεί συνέπεια των ιδιαίτερων φυσικοχημικών μηχανισμών που χαρακτηρίζουν κάθε έμβιο οργανισμό. Οι έμβιοι οργανισμοί έχουν τη δυνατότητα είτε να περιορίσουν τον μοριακό θόρυβο μέσα από την επεξεργασία πολύπλοκων ρυθμιστικών μηχανισμών, είτε να τον χρησιμοποιήσουν επωφελώς, ώστε, σε ορισμένες περιπτώσεις, να αυξήσουν την ποικιλομορφία τους και άρα την προσαρμοστικότητά τους στις περιβαλλοντικές αλλαγές. Σήμερα αναγνωρίζεται σχεδόν καθολικά η σημασία ελέγχου ή περιορισμού του μοριακού θορύβου αλλά και η δημιουργική λειτουργία του σε ορισμένες περιπτώσεις. • Δεδομένου ότι είστε όχι μόνο ένας κορυφαίος ιστορικός των βιολογικών ιδεών, αλλά και ένας καταξιωμένος μοριακός βιολόγος με πολυετή ερευνητική δραστηριότητα τόσο στο Ινστιτούτο Παστέρ όσο και στην Εκόλ Νορμάλ, θα θέλαμε να μάθουμε τη γνώμη σας για τις πρόσφατες έρευνες της συνθετικής Βιολογίας που στοχεύουν στη δημιουργία στο εργαστήριο νέων μορφών ζωής. Πώς προέκυψαν αυτά τα ερευνητικά προγράμματα και τι ακριβώς μπορεί να σημαίνει η δημιουργία από τον άνθρωπο «συνθετικής ζωής»; Οι πρόσφατες πρόοδοι της συνθετικής Βιολογίας είναι το αποτέλεσμα της ανάδυσης -στα μέσα του 20ού αιώνα- της μοριακής Βιολογίας, η οποία οδήγησε κατόπιν, κατά τη δεκαετία του 1970, στην ανάπτυξη της γενετικής μηχανικής και της βιοτεχνολογίας. Χάρη στην προσέγγιση της μοριακής Βιολογίας έγινε εφικτή η περιγραφή των βασικών βιοχημικών δομών και μηχανισμών κάθε μορφής ζωής: ο ρόλος του DNA, η μεταγραφή του σε αγγελιοφόρο RNA και η μετάφρασή του σε πρωτεΐνες και πιο πρόσφατα η πλήρης ταυτοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος. Τα περισσότερα από τα σημερινά προγράμματα της συνθετικής Βιολογίας δεν στοχεύουν τόσο στη δημιουργία εντελώς νέων μορφών ζωής, όσο στην τροποποίηση κάποιας ήδη υπάρχουσας μορφής ζωής, κυρίως των βακτηρίων. Μόνο μια μικρή ομάδα ειδικών από όσους εργάζονται στο πεδίο της συνθετικής Βιολογίας έχει τη φιλοδοξία να δημιουργήσει μια ζωή… «εκ του μηδενός». Στο σημερινό στάδιο της ανάπτυξής της η συνθετική Βιολογία έχει όχι μόνο πρακτικές, αλλά και πολλές θεωρητικές εφαρμογές. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα των πρακτικών εφαρμογών της είναι η δημιουργία γενετικά τροποποιημένων βακτηρίων ικανών να παράγουν μαζικά πολύ σπάνιες φαρμακευτικές ουσίες, χρήσιμες στους ανθρώπους. Οσο για τις θεωρητικές εφαρμογές της, αυτές είναι εξίσου σημαντικές: πρώτη φορά στην ιστορία της βιολογικής έρευνας έχουμε τη δυνατότητα να δοκιμάζουμε πειραματικά τις γνώσεις που έχουμε συσσωρεύσει όλα αυτά τα χρόνια σχετικά με τη ζωή: μπορούμε πλέον να προσδιορίσουμε επακριβώς τα όριά της, να διερευνήσουμε τους ακριβείς μηχανισμούς χάρη στους οποίους πρωτοεμφανίστηκε η ζωή στον πλανήτη μας ή ενδεχομένως και σε άλλους πλανήτες. Πάντως απέχουμε ακόμη πολύ από το να διαθέτουμε οριστικές απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Ποιος είναι Ο Μισέλ Μοράνζ (Michel Morange) είναι ένα τυπικό παράδειγμα Ευρωπαίου επιστήμονα-στοχαστή, ένα είδος που δυστυχώς τείνει να εκλείψει στην εποχή μας. Λαμπρός ερευνητής στο πεδίο της μοριακής Βιολογίας, υπήρξε στενότατος συνεργάτης των βραβευμένων με Νόμπελ Γάλλων βιολόγων Ζακ Μονό και Φρανσουά Ζακόμπ, αλλά και μαθητής του φιλοσόφου Μερλό-Ποντί, με τον οποίο έκανε το δεύτερο διδακτορικό του, αυτή τη φορά στη φιλοσοφία. Από το 1986, διευθυντής στο τμήμα Μοριακής Βιολογίας του Στρες του Ινστιτούτου Παστέρ. Από το 1991 έως το 2008 διηύθυνε το Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας του Στρες στην Ecole Normale Superieure. Είναι πρόεδρος της Διεθνούς Ενωσης για την Ιστορία, τη Φιλοσοφία και τις Κοινωνικές Μελέτες της Βιολογίας. Υπήρξε καθηγητής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Paris VI του Παρισιού, αλλά και Ιστορίας της Επιστήμης στην École Normale Supérieure, στην οποία διευθύνει το Κέντρο Cavaillès Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης. Εχει γράψει πολλά αξιόλογα βιβλία, τα περισσότερα από τα οποία έχουν μεταφραστεί και στην Ελλάδα από τη βιολόγο δρα Λαοκρατία Λάκκα: «Ιστορία της Μοριακής Βιολογίας», «Το μερίδιο των γονιδίων» (από τις εκδ. Καστανιώτη), «Τα μυστικά της ζωής», «Η ζωή, η εξέλιξη και η ιστορία» (από τις εκδ. Δαίδαλος), ενώ το τελευταίο του βιβλίο «Η Ιστορία της Βιολογίας» κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Utopia. Την Τετάρτη 14 Μαρτίου 2018, στις 6.00 μ.μ. στο Αμφιθέατρο του Ιδρύματος Παστέρ (Βασ. Σοφίας 127), ο Ομιλος Φίλων του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ διοργανώνει παρουσίαση και συζήτηση για το βιβλίο «Ιστορία της Βιολογίας» του Μισέλ Μοράνζ. Τον συντονισμό και σχολιασμό των εισηγήσεων θα αναλάβουν η μεταφράστρια δρ Λαοκρατία Λάκκα και η διευθύντρια Ερευνών του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ, δρ Σύλβα Χαραλάμπους. http://physicsgg.me/2018/03/11/michel-morange-%ce%b7-%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%81%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b2%ce%b9%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%af%ce%b1%cf%82/
  25. Γιούρι Γκαγκάριν. Η 9 Μαρ 2018 σηματοδοτεί τα 84α γενέθλια του πρώτου κοσμοναύτη Γιούρι Γκαγκάριν, ο πρώτος άνθρωπος που είδε με τα μάτια του τη Γη από το διάστημα! Η πτήση του άλλαξε την ιστορία της ανθρωπότητας και άνοιξε το δρόμο για τους ανθρώπους στο διάστημα. Στις 12 Απριλίου 1961 από το κοσμοδρόμιο BAIKONUR για πρώτη φορά στον κόσμο ξεκίνησε το διαστημόπλοιο "Vostok" με τον πιλότο-κοσμοναύτη επί του σκάφους. Για αυτό ο Γιούρι Γκαγκαρίν έλαβε τον τίτλο του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης. Αργότερα, η ημέρα της πτήσης του Gagarin στο διάστημα κηρύχθηκε - Η ΚΟΣΜΟΝΑΥΤΙΚΗ ΗΜΕΡΑ. Στα γενέθλια του πρώτου κοσμοναύτη οι κοσμοναύτες και αστροναύτες περνούν απο το μνημειο του στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ για τις επανδρωμένες πτήσεις. Ο διοικητής του εφεδρικού πληρώματος ασφαλείας των πληρωμάτων του επανδρωμένου διαστημόπλοιου «Σογιούζ-08 MS»,κοσμοναύτης και μηχανικός πτήσης Alexei Ovchinin( Roscosmos) και ο μηχανικός πτήσης αστροναύτης Νικ Haig(NASA), πηγαν λουλούδια στο μνημείο του Γιούρι Γκαγκάριν. https://www.roscosmos.ru/24792/ NASA: Αλλαγές στο DNA παρουσίασε o αστροναύτης που έμεινε έναν χρόνο στο διάστημα Οι αστροναύτες Σκοτ και Μαρκ Κέλι μοιάζουν σαν δύο σταγόνες νερού, καθώς είναι μονοζυγωτικά δίδυμα. Όμως ο Σκοτ Κέλι, ο αστροναύτης της αμερικανικής υπηρεσίας διαστήματος που έσπασε κάθε ρεκόρ παραμονής στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό επέστρεψε… διαφορετικός. Αυτό τουλάχιστον προέκυψε έπειτα από αναλύσεις της NASA, μετά τις οποίες οι επιστήμονες της υπηρεσίας ανακοίνωσαν ότι το DNA του υπέστη αλλαγές κατά 7%. Το 2015, όταν ο Σκοτ Κέλι πέρασε έναν χρόνο στο διάστημα έδωσε την ευκαιρία στην NASA να εξετάσει τις πιθανές διαφορές ανάμεσα σε μονοζυγωτικά δίδυμα και να εξάγουν συμπεράσματα για το πως επηρεάζει η παραμονή στο διάστημα τον ανθρώπινο οργανισμό. Ενώ μερικές αλλαγές που είχε υποστεί ο οργανισμός του ήταν προσωρινές, όπως για παράδειγμα οι πέντε πόντοι που είχε προσθέσει στο ύψος του, καθώς οι δίσκοι της σπονδυλικής του στήλης «απελευθερώθηκαν» από την πίεση της βαρύτητας και «άνοιξαν», μερικές άλλες αλλαγές ήταν πιο σοβαρές. Οι επιστήμονες της NASA περιέγραψαν τις αλλαγές στην λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και του αμφιβληστροειδούς του ως παρόμοιες με αυτές που θα συνέβαιναν σε κάθε οργανισμό που αντιλαμβάνεται το περιβάλλον του ως εξαιρετικά εχθρικό. «Γνωρίζουμε πλέον με βεβαιότητα ότι η παραμονή στο διάστημα είναι μια πολύ δυσάρεστη εμπειρία για τον ανθρώπινο οργανισμό, ο οποίος προσπαθεί να ανταποκριθεί σε ακραίες συνθήκες», αναφέρουν επιστήμονες σε αμερικανικά μέσα ενημέρωσης. http://www.pronews.gr/epistimes/diastima/673010_nasa-allages-sto-dna-paroysiase-o-astronaytis-poy-emeine-enan-hrono-sto Δοκιμή μη επανδρωμένου hypersonic διαστημοπλάνου από την Κίνα. Δοκιμή μικρής κλίμακας μοντέλου πολλαπλών ρόλων, επαναχρησιμοποιούμενου hypersonic πειραματικού διαστημοπλάνου πραγματοποίησε στα τέλη του προηγούμενου μήνα η Κίνα, σύμφωνα με την South China Morning Post. Η δοκιμή φέρεται να πραγματοποιήθηκε στην Έρημο Γκόμπι, με το διαστημικό drone να εκτοξεύεται από το Κέντρο Εκτόξευσης Δορυφόρων Τζιουκουάν στην Εσώτερη Μογγολία. Το hypersonic (υπενθυμίζεται πως ο όρος χρησιμοποιείται για ταχύτητες πολλαπλάσιες αυτών του ήχου- 5 Μαχ και άνω) σκάφος επιτάχυνε σε ταχύτητα πενταπλάσια αυτής του ήχου και έφτασε σε υψόμετρο τροχιάς πριν επιστρέψει με ασφάλεια στο έδαφος, σύμφωνα με ερευνητή ενημερωμένο για το πείραμα. Σύμφωνα με τη South China Morning Post, στόχος της Κίνας είναι η ανάπτυξη ενός διαστημοπλάνου για στρατιωτικές και πολιτικές εφαρμογές, ικανό να πετά αρκετά γρήγορα για να διεισδύει και υπερνικά συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας, αλλά και να βοηθά στη δημιουργία δικτύων δορυφόρων ή να μεταφέρει τουρίστες στο διάστημα. Την ανάπτυξη του πρωτοτύπου επέβλεψε το Κέντρο Αεροδυναμικής Έρευνας και Ανάπτυξης της Κίνας στο Μιανιάνγκ της επαρχίας Σιτσουάν. Γνωστό και ως «Βάση 29», διαθέτει κάποιες από τις πιο εξελιγμένες αεροδυναμικές σήραγγες για έρευνες πάνω σε hypersonic τεχνολογίες στη χώρα. Ο Γιε Γιούντα, ερευνητής που εργάζεται στη βάση, επιβεβαίωσε ότι η δοκιμή έγινε όντως, αλλά τόνισε ότι δεν είναι σε θέση να δώσει λεπτομέρειες επειδή το πρόγραμμα είναι απόρρητο. Χωρίς να αποκαλύψει τη φύση του προβλήματος, η κρατική Science and Technology Daily ανέφερε στις 23 Φεβρουαρίου πως η δοκιμή αποτέλεσε σημαντικό επίτευγμα, με το σκάφος να προσγειώνεται όπως είχε σχεδιαστεί. Ο επικεφαλής επιστήμονας, Λιου Γκανγκ, φέρεται να είπε πως ήταν η πρώτη φορά που η Κίνα πραγματοποιεί τέτοιου είδους δοκιμή. Σημειώνεται πως και η China Aerospace Science and Industry Corporation επιβεβαίωσε την Τρίτη ότι δουλεύει πάνω σε τεχνολογίες διαστημοπλάνων, με τον Ζανγκ Χονγκουέν, διευθυντή της Τρίτης Ακαδημίας Έρευνας της εταιρείας, να τονίζει πως το κινεζικό διαστημοπλάνο θα είναι πολύ διαφορετικό από τους επαναχρησιμοποιούμενους πυραύλους για τους οποίους είναι η γνωστή η αμερικανική ιδιωτική διαστημική εταιρεία, SpaceX. «Θα μπορεί να απογειώνεται από ένα φυσιολογικό αεροδρόμιο και να μεταφέρει διαστημόπλοια σε τροχιά. Θα είναι επανάσταση για τις διαστημικές μεταφορές» είπε στην κρατική τηλεόραση, προσθέτοντας πως μια πολιτική εκδοχή του θα μπορεί να μεταφέρει τόσο επιβάτες όσο και φορτία σε τροχιά ή σε διαστημικούς σταθμούς. Το σκάφος θα είναι επαναχρησιμοποιούμενο, μειώνοντας τα κόστη εκτόξευσης, και θα χρησιμοποιεί υβριδικό κινητήρα. http://www.naftemporiki.gr/story/1328029/dokimi-mi-epandromenou-hypersonic-diastimoplanou-apo-tin-kina Έφτασε τις 50 εκτοξεύσεις ο πύραυλος Falcon 9 της SpaceX H SpaceX ολοκλήρωσε με επιτυχία την 50η εκτόξευση του πυραύλου Falcon 9, με την τοποθέτηση ενός δορυφόρου σε τροχιά. Η SpaceX μετέφερε στο διάστημα έναν τηλεπικοινωνιακό δορυφόρο Hispasat 30W-6 σε γεωστατική τροχιά, αλλά οι καιρικές συνθήκες δεν επέτρεψαν στο μέρος του πυραύλου που επέστρεφε στη Γη να συναντήσει την πλατφόρμα προσγείωσης και έτσι η μόνη διαθέσιμη επιλογή ήταν να καταστραφεί στη θάλασσα. Ο Falcon 9 είναι ένας από τους πυραύλους που θα μείνει στην ιστορία της ανθρώπινης εφευρετικότητας, καθώς μαζί του η SpaceX έκανε πράξη το όραμα του Elon Musk να γίνεται επαναχρησιμοποίηση πυραύλων για μείωση του κόστους μεταφοράς φορτίων στο Διάστημα. Όσον αφορά στα τεχνικά χαρακτηριστικά του πυραύλου Falcon 9, όπως μας ενημερώνει το New Atlas, η ισχύς των κινητήρων του αντιστοιχεί με εκείνη που παράγουν 5 αεροσκάφη Boeing 747. Το ανώτερο στάδιο του πυραύλου έχει έναν κινητήρα Merlin, ο οποίος έχει ως ρόλο να φέρει το φορτίο που μεταφέρει ο πύραυλος στο κατάλληλο σημείο σε τροχιά. Η πιο πρόσφατη και 50η εκτόξευση του Falcon 9 έγινε στις 6 Μαρτίου από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ. Σύμφωνα με το ιδρυτή και ιθύνοντα νου της SpaceX, Elon Musk, η χρήση της πυραυλικής τεχνολογίας του Falcon 9 είναι ένα από τα βασικά εργαλεία για την προσπάθεια εποικισμού του πλανήτη Άρη. http://www.pestaola.gr/50-ektokseyseis-tou-falcon-9-gia-th-spacex/
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Όροι χρήσης