Δροσος Γεωργιος

Σε... φυσιολογικά επίπεδα το βάρος του γαλαξία μας. Ασφαλώς δεν μπορούμε να βάλουμε τον γαλαξία μας σε μια ζυγαριά, αλλά οι επιστήμονες έκαναν μια νέα βελτιωμένη εκτίμηση για τη μάζα του και υπολόγισαν ότι αντιστοιχεί στη μάζα περίπου ενάμισι τρισεκατομμυρίων ήλιων. Η νέα αυτή εκτίμηση τοποθετεί τον γαλαξία μας μάλλον κάπου στη μέση της κοσμικής κλίμακας, όσον αφορά τις μάζες των γαλαξιών. Οι πιο ελαφριοί ζυγίζουν περίπου ένα δισεκατομμύριο ηλιακές μάζες, ενώ οι πιο βαριοί 30 τρισεκατομμύρια ηλιακές μάζες ή 30.000 φορές περισσότερο σε σχέση με τους ελαφρύτερους. Η μάζα του γαλαξία μας θεωρείται φυσιολογική για ένα γαλαξία της δικής του φωτεινότητας. Παρόλο που η μάζα του γαλαξία μας είναι μια από τις πιο σημαντικές μετρήσεις, μετά από δεκαετίες σχετικών προσπαθειών οι έως τώρα εκτιμήσεις των επιστημόνων εμφάνιζαν εξίσου σημαντικές διαφορές, από 500 εκατομμύρια ως τρία τρισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου. Η μεγάλη αυτή απόκλιση οφείλεται κυρίως στις διαφορετικές μεθόδους εκτίμησης της σκοτεινής ύλης στο γαλαξία μας, η οποία αποτελεί περίπου το 90% της συνολικής μάζας του. Μόνο ένα μικρό ποσοστό της μάζας του γαλαξία μας αποτελείται από την ορατή κοινή ύλη, που είναι κατανεμημένη στα περίπου 200 δισεκατομμύρια άστρα του, μεταξύ των οποίων και ο Ήλιος μας, ενώ μόνο η τεράστια κεντρική μαύρα του γαλαξία μας ζυγίζει περίπου τέσσερα εκατομμύρια ηλιακές μάζες. Το μεγαλύτερο μέρος της μάζας του γαλαξία μας είναι με τη μορφή της μυστηριώδους και αόρατης σκοτεινής ύλης. «Δεν μπορούμε να ανιχνεύσουμε άμεσα τη σκοτεινή ύλη και αυτό οδηγεί στην τωρινή αβεβαιότητα για τη μάζα του γαλαξία μας, καθώς δεν μπορούμε να μετρήσουμε αυτό που δεν μπορούμε να δούμε», δήλωσε η Λόρα Γουάτκινς του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO). Αυτή τη φορά όμως, συνδυάζοντας παρατηρήσεις από τα δορυφορικά τηλεσκόπια Hubble της NASA και Gaia της ESA και χρησιμοποιώντας μια νέα μέθοδο έμμεσης εκτίμησης, οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι κατέληξαν σε μια πιο αξιόπιστη εκτίμηση. Όπως ανέφερε η διεθνής επιστημονική ομάδα, με επικεφαλής τη Γουάτκινς, η οποία θα κάνει τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής Astrophysical Journal, ο γαλαξίας μας «ζυγίζει» περίπου 1,5 τρισεκατομμύρια ηλιακές μάζες μέσα σε μια ακτίνα 129.000 ετών φωτός από το γαλαξιακό κέντρο. http://www.kathimerini.gr/1013666/article/epikairothta/episthmh/se-fysiologika-epipeda-to-varos-toy-gala3ia-mas

Το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου θα συγκρουστεί με τον Γαλαξία μας σε 2,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Ένας δορυφορικός γαλαξίας, το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου, που «ζυγίζει» όσο 250 δισεκατομμύρια ήλιοι, έρχεται καταπάνω στο δικό μας γαλαξία και η σύγκρουση φαίνεται αναπόφευκτη σε περίπου 2,5 δισεκατομμύρια χρόνια, νωρίτερα απ’ ό,τι πίστευαν έως τώρα οι αστρονόμοι, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις τους. Μάλιστα, όπως δείχνουν οι προσομοιώσεις σε υπερυπολογιστές, υπάρχει μια μικρή πιθανότητα (της τάξης του 1% ως 3%) μετά τη σύγκρουση αυτή το ηλιακό μας σύστημα να εκτοξευτεί στο διάστημα έξω από το γαλαξία μας – κάτι που θα σημάνει και το τέλος της όποιας ζωής υπάρχει έως τότε πάνω στη Γη, η οποία δε θα διαθέτει πια συνθήκες φιλόξενες για έμβιους οργανισμούς. Η νέα μελέτη από αστροφυσικούς του Ινστιτούτου Υπολογιστικής Κοσμολογίας του βρετανικού Πανεπιστημίου του Ντάραμ, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας [The aftermath of the Great Collision between our Galaxy and the Large Magellanic Cloud], προβλέπει ότι η μελλοντική σύγκρουση δε θα επηρεάσει άμεσα το ηλιακό μας σύστημα, καθώς υπάρχει πολύς χώρος ανάμεσα στα άστρα του γαλαξία μας. Όμως, θα πυροδοτήσει μια αλυσίδα γεγονότων, καθώς θα κάνει άνω-κάτω τις τροχιές και τις βαρυτικές επιδράσεις πολλών άστρων του γαλαξία μας, κάτι που τελικά μπορεί ακόμη και να εξοβελίσει στον εξωγαλαξιακό χώρο τον Ήλιο μας μαζί με τους πλανήτες του. Παρά το μεγάλο μέγεθος του γαλαξία μας, η κεντρική μαύρη τρύπα του είναι μόλις το ένα δέκατο του μεγέθους που έχουν οι αντίστοιχες μαύρες τρύπες στην καρδιά άλλων γαλαξιών παρόμοιου μεγέθους. Οι επιστήμονες θεωρούν πιθανόν η σύγκρουση των δύο γαλαξιών να «ξυπνήσει» τη μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας, η οποία αφενός μπορεί να μεγαλώσει έως δέκα φορές, «καταπίνοντας» πλέον πολύ αυξημένες ποσότητες ύλης γύρω της, αφετέρου μπορεί να εκπέμψει πολύ ισχυρότερη και καταστροφική ακτινοβολία υψηλής ενέργειας. Το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου είναι ο φωτεινότερος γειτονικός γαλαξίας, ο οποίος πλησίασε τον δικό μας πριν από περίπου ενάμισι δισεκατομμύριο χρόνια και σήμερα απέχει γύρω στις 163.000 έτη φωτός. Οι νέοι υπολογισμοί για την πιο γρήγορη σύγκρουση οφείλονται στο ότι οι επιστήμονες εκτιμούν πλέον ότι διαθέτει διπλάσια σκοτεινή ύλη απ’ όση νόμιζαν έως τώρα, σύμφωνα με τις βρετανικές «Γκάρντιαν» και «Ιντιπέντεντ» και το «New Scientist». «Μολονότι δύο δισεκατομμύρια χρόνια είναι ένα υπερβολικά μεγάλο χρονικό διάστημα για τους ανθρώπους, είναι πολύ σύντομος χρόνος σε κοσμική κλίμακα. Η καταστροφή του Μεγάλου Μαγγελανικού Νέφους, καθώς θα καταβροχθιστεί από το δικό μας γαλαξία, θα προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στο δικό μας γαλαξία, θα ξυπνήσει τη μαύρη τρύπα που ζει στο κέντρο του και θα μετατρέψει το γαλαξία μας σε ενεργό γαλαξιακό πυρήνα ή κβάζαρ» δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Μάριους Καούτουν. «Όλος ο γαλαξίας μας θα ταρακουνηθεί και όλο το ηλιακό μας σύστημα μπορεί να πεταχτεί στο εξώτερο διάστημα. Αν αυτό συμβεί, δεν βλέπω πώς οι απόγονοί μας, αν υπάρχουν, θα μπορέσουν να το αντέξουν» ανέφερε ο Κάρλος Φρανκ, διευθυντής του Ινστιτούτου Υπολογιστικής Κοσμολογίας του Ντάραμ. Ένας άλλος πολύ μεγαλύτερος γειτονικός γαλαξίας, η Ανδρομέδα, πενταπλάσια σε μέγεθος σε σχέση με το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου, βρίσκεται επίσης σε πορεία σύγκρουσης με το γαλαξία μας, τον οποίον μπορεί να καταστρέψει τελείως, αλλά όχι νωρίτερα από τέσσερα έως πέντε δισεκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με τις έως τώρα εκτιμήσεις των αστρονομικών μοντέλων. «Η σύγκρουση με την Ανδρομέδα θα είναι ένας πραγματικός Αρμαγεδδών. Αυτό θα είναι πραγματικά το τέλος του γαλαξία μας όπως τον ξέρουμε» είπε ο Φρανκ. https://physicsgg.me/2019/01/04/%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%ad%ce%b3%ce%b1-%ce%bd%ce%ad%cf%86%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%bc%ce%b1%ce%b3%ce%b3%ce%b5%ce%bb%ce%ac%ce%bd%ce%bf%cf%85-%ce%b8%ce%b1-%cf%83%cf%85%ce%b3%ce%ba%cf%81%ce%bf/

Ανακαλύφθηκε πανάρχαια σύγκρουση του γαλαξία μας με το «Λουκάνικο» Ο γαλαξίας μας κι ένας μικρότερος γαλαξίας με το ευφάνταστο όνομα «Λουκάνικο» συγκρούσθηκαν μετωπικά πριν από οκτώ έως δέκα δισεκατομμύρια χρόνια. Από την κοσμική σύγκρουση, ένα συμβάν καθοριστικό στην προϊστορία του γαλαξία μας, ο τελευταίος πήρε το σημερινό σχήμα του, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αστρονόμων. Ο νάνος γαλαξίας «Λουκάνικο» δεν επέζησε από το γεγονός, καθώς γρήγορα διαλύθηκε και τα απομεινάρια του βρίσκονται σήμερα διάσπαρτα ολόγυρα στο γαλαξία μας. Αλλά και ο δικός μας γαλαξίας φέρει τα ίχνη εκείνης της δραματικής σύγκρουσης τόσο στο κέντρο όσο και στην εξωτερική άλω του. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Βασίλι Μπελοκούροφ του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ και του Κέντρου Υπολογιστικής Αστροφυσικής του Ινστιτούτου Flatiron της Νέας Υόρκης, έκαναν σχετικές δημοσιεύσεις στα περιοδικά Monthly Notices της βρετανικής Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας και Astrophysical Journal Letters. Οι νέες εκτιμήσεις βασίσθηκαν στη μελέτη των στοιχείων του δορυφόρου Gaia (Γαία) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), που καταγράφει με ακρίβεια τις τροχιές των άστρων, καθώς ταξιδεύουν μέσα στο γαλαξία μας. Με τους κατάλληλους μαθηματικούς υπολογισμούς, οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι μπορούν να βγάλουν βάσιμα συμπεράσματα για το μακρινό παρελθόν του γαλαξία μας. Το σχήμα που έχουν οι σημερινές τροχιές των άστρων του νάνου γαλαξία, τα οποία σήμερα περιφέρονται πια μέσα στο δικό μας γαλαξία, προσέδωσαν στον πρώτο το παρατσούκλι «το Λουκάνικο της Γαίας». Αυτός ο νάνος γαλαξίας ήταν η τελευταία μεγάλη συγχώνευση άλλου γαλαξία με τον δικό μας. Ο γαλαξίας μας συνεχίζει να συγκρούεται με άλλους γαλαξίας, όπως με τον μικροσκοπικό «Τοξότη», αλλά το «Λουκάνικο» ήταν πολύ πιο μεγάλος, με εκτιμώμενη συνολική μάζα (άστρων, αερίων και σκοτεινής ύλης) τουλάχιστον δέκα δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη του Ήλιου μας. Όταν έπεσε πάνω στο γαλαξία μας, ο τελευταίος έπεσε σε μια χαώδη κατάσταση και εκτιμάται ότι ο δίσκος του υπέστη ρωγμές και χρειάσθηκε να ανασυσταθεί στην πορεία. Μεταξύ άλλων, οι αστρονόμοι βρήκαν ότι τουλάχιστον οκτώ μεγάλα σφαιρωτά αστρικά σμήνη του γαλαξία μας αποτελούν «κληρονομιά» από το «Λουκάνικο». http://www.in.gr/2018/07/05/tech/anakalyfthike-panarxaia-sygkrousi-tou-galaksia-mas-loukaniko/

Το μεγαλύτερο «γηροκομείο» του Γαλαξία. Ο γαλαξίας μας είναι ένας από τους αρχαιότερους στο Σύμπαν αφού υπολογίζεται ότι δημιουργήθηκε περίπου 500 εκ. έτη μετά την Μεγάλη Εκρηξη ενώ κάποιες μελέτες αναφέρουν ότι σχηματίστηκε μόλις 200 εκ. μετά την γέννηση του Κόσμου και αν δεν είναι ο πρώτος είναι σίγουρα από τους πρώτους γαλαξίες που έκαναν την εμφάνιση τους. Παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble επιβεβαιώνουν αυτές τις εκτιμήσεις. Το Hubble εντόπισε και κατέγραψε εικόνες από ένα σφαιρωτό αστρικό σμήνος, το NGC 6139, που βρίσκεται στον αστερισμό του Σκορπιού σε απόσταση δέκα χιλιάδες ετών φωτός από το κέντρο του γαλαξία μας. Τα σφαιρωτά σμήνη αποτελούνται συνήθως από εκατοντάδες χιλιάδες άστρα τα οποία γεννήθηκαν την ίδια χρονική περίοδο. Ομάδα ειδικών με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης Amherst μελέτησαν τις εικόνες και τα δεδομένα από τις παρατηρήσεις του Hubble και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι στο NGC 6139 υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες άστρα τα οποία έχουν ηλικία άνω των δέκα δισ. ετών. Αν η εκτίμηση αυτή είναι σωστή τότε έχουμε να κάνουμε με το μεγαλύτερο… αστρικό γηροκομείο του γαλαξία μας. Τα σφαιρωτά σμήνη Με τον όρο σφαιρωτό σμήνος (ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος) οι αστρονόμοι περιγράφουν μία σχετικώς πυκνή συγκέντρωση αστέρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρονται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόροι του. Οι αστέρες που αποτελούν τα σφαιρωτά σμήνη είναι ισχυρώς δεσμευμένοι από τη βαρύτητα του κάθε σμήνους, γεγονός που δίνει στα σμήνη αυτά το σφαιρικό τους σχήμα. Η μελέτη των σφαιρωτών αστρικών σμηνών είναι εξαιρετικά σημαντική για να συνθέσουν οι επιστήμονες το παζλ των κοσμικών διεργασιών που οδήγησαν στη μαζική παραγωγή άστρων στο πρώιμο Σύμπαν, η οποία σηματοδότησε τη δημιουργία των γαλαξιών. Μέχρι σήμερα δεν έχουμε στην διάθεση μας πολλά στοιχεία για τα σφαιρωτά σμήνη. Ετσι οι παρατήσεις στο NGC 6139 αναμένεται να προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες αφού μάλιστα πρόκειται για ένα πανάρχαιο σμήνος. http://www.in.gr/2018/07/03/tech/megalytero-girokomeio-tou-galaksia/

Ο γαλαξίας μας είναι σούπερ… κανίβαλος. Μια από τις πιο συνηθισμένες κοσμικές διεργασίες είναι η συγχώνευση γειτονικών γαλαξιών όπου συνήθως οι μεγαλύτεροι «παγιδεύουν» και απορροφούν τους μικρότερους. Από αυτή την διαδικασία προκύπτει η μαζική γέννηση νέων άστρων. Ο γαλαξίας μας ανήκει στην λεγόμενη Τοπική Ομάδα ή Τοπικό Σμήνος γαλαξιών. Πρόκειται για μια ομάδα 35 γαλαξιών στην οποία ο γαλαξίας μας είναι δεύτερος σε μέγεθος και αριθμό άστρων πίσω από τον γαλαξία της Ανδρομέδας. Ο γαλαξίας μας εκτιμάται ότι διαθέτει 200-400 δισ. άστρα, ενώ αυτός της Ανδρομέδας πρόσφατοι υπολογισμοί αναφέρουν ότι διαθέτει πιθανότατα ένα τρισεκατομμύριο άστρα. Στις αρχές του έτους οι επιστήμονες του ερευνητικού προγράμματος «Dark Energy Survey» ανακοίνωσαν ότι στην πορεία της εξέλιξης του ο γαλαξίας μας δεν άφησε τίποτε ζωντανό στην γαλαξιακή μας γειτονιά συλλαμβάνοντας και απορροφώντας περίπου 11 γαλαξίες. Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης στην Γερμανία με άρθρο τους στο διαδικτυακό αρχείο επιστημονικών προδημοσιεύσεων Arxiv υποστηρίζουν ότι ο γαλαξίας μας παγίδευσε και στην συνέχεια «καταβρόχθισε» 15 ίσως και 18 γαλαξίες! Τα σμήνη Οι ερευνητές κατέληξαν στα συμπεράσματα τους μελετώντας 61 σφαιρωτά αστρικά σμήνη του γαλαξίας μας. Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται μία σχετικώς πυκνή συγκέντρωση αστέρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Οι αστέρες που αποτελούν τα σφαιρωτά σμήνη είναι ισχυρώς δεσμευμένοι από τη βαρύτητα του κάθε σμήνους, πράγμα που δίνει στα σμήνη αυτά το σφαιρικό τους σχήμα και σχετικώς υψηλές αριθμητικές πυκνότητες αστέρων στην κεντρική τους περιοχή. Τα συστατικά αυτών των σφαιρωτών σμηνών και ειδικά τα μεταλλικά στοιχεία που βρίσκονται σε αυτά αποκαλύπτουν την… καταγωγή τους. Οι αναλύσεις και συγκρίσεις των ερευνητών έδειξε ότι αυτά τα σφαιρωτά σμήνη αποτελούν προϊόν μιας αέναης διαδικασίας γαλαξιακών συγχωνεύσεων. Όπως φαίνεται ο γαλαξίας μας είναι κυριολεκτικά αχόρταγος αφού άρχισε να… κατασπαράσσει άλλους γαλαξίες πριν από 12 δισ. έτη και συνεχίζει ακόμη και σήμερα να τρώει τα «αποφάγια» του τελευταίου θύματος του. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με τους ερευνητές ο γαλαξίας μας κατάφερε να εξολοθρεύσει όχι μόνο μικρότερους αλλά και μεγαλύτερους από αυτόν γαλαξίες. Αποκτά έτσι εξαιρετικό ενδιαφέρον το τι θα συμβεί σε περίπου τέσσερα δισ. έτη όταν η Ανδρομέδα που κινείται με ταχύτητα προς τον γαλαξία μας τον πλησιάσει και συγκρουστεί μαζί του. http://www.in.gr/2018/06/21/tech/o-galaksias-mas-einai-souper-kanivalos/

Ανακαλύφθηκε το αρχαιότερο γαλαξιακό σμήνος, η «Αυλή της Βασίλισσας» Διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε μια ομάδα 12 γαλαξιών που υπήρχαν πριν περίπου 13 δισεκατομμύρια χρόνια και αποτελούν το πιο μακρινό γαλαξιακό πρωτο-σμήνος που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα. Μόνο ένας από τους 12 γαλαξίες, ο γιγάντιος Χιμίκο, είχε ανακαλυφθεί πριν δέκα χρόνια. Επειδή ο γαλαξίας Χιμίκο είχε πάρει το όνομα του από μια μυθολογική βασίλισσα της Ιαπωνίας, το πρωτο σμήνος - με την επιστημονική ονομασία z66ΟD - βαφτίστηκε «Αυλή της Βασίλισσας». Η ανακάλυψη, με επικεφαλής τον Γιουίτσι Χαρικάνε του Εθνικού Αστρονομικού Παρατηρητηρίου της Ιαπωνίας, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό αστροφυσικής "The Astrophysical Journal", επιβεβαιώνει ότι μεγάλες δομές όπως τα γαλαξιακά πρωτο-σμήνη υπήρχαν ήδη όταν το σύμπαν είχε ηλικία μόλις 800 εκατομμυρίων ετών, δηλαδή το 6% της σημερινής ηλικίας του. Στο σημερινό σύμπαν τα γαλαξιακά σμήνη μπορεί να περιέχουν εκατοντάδες γαλαξίες, όμως το πώς σχηματίζονται συνεχίζει να αποτελεί ερώτημα για τους αστρονόμους. Ένα αρχαίο πρωτο-σμήνος από μερικούς γαλαξίες μπορεί να αποτέλεσε τον πυρήνα για τη δημιουργία αργότερα ενός πολύ μεγαλύτερου σμήνους γαλαξιών. https://www.kathimerini.gr/1044528/gallery/epikairothta/episthmh/anakalyf8hke-to-arxaiotero-gala3iako-smhnos-h-aylh-ths-vasilissas-fwtografia

Μια φορά κι έναν καιρό, σε πολύ μακρινούς γαλαξίες. Ιάπωνες και Ευρωπαίοι αστρονόμοι ανακάλυψαν 39, αόρατους έως τώρα, γιγάντιους πολύ μακρινούς γαλαξίες. Οι αρχέγονοι αυτοί γαλαξίες ίσως ρίξουν νέο φως στην μυστηριώδη σκοτεινή ύλη. Η ανακάλυψη με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου ALMA στη Χιλή μπορεί να βοηθήσει να ξαναγραφτεί η ιστορία της πρώιμης περιόδου του σύμπαντος. Αυτοί οι γαλαξίες δεν είχαν εντοπιστεί μέχρι σήμερα, επειδή δεν μπορούσε να τους δει το οπτικό διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, καθώς το φως τους φθάνει σε μήκη κύματος έξω από το ορατό φάσμα (υπέρυθρο). Αλλά έγιναν αντιληπτοί από το ALMA, που «βλέπει» σε αυτό το τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αστροφυσικό Τάο Γουάνγκ του Πανεπιστημίου του Τόκιο, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature». Οι γαλαξίες αυτοί απέχουν δισεκατομμύρια έτη φωτός και οι αστρονόμοι τους βλέπουν σήμερα όπως ήταν κατά τα πρώτα δύο δισεκατομμύρια χρόνια ζωής του σύμπαντος (η παρατήρηση μακρινών αντικειμένων στο σύμπαν ισοδυναμεί με ένα «ταξίδι» στο παρελθόν, αφού το φως τους χρειάζεται τεράστιο χρόνο για να φθάσει στη Γη και να αποκαλύψει την ύπαρξή τους). Καμία θεωρία για την εξέλιξη του σύμπαντος δεν είχε προβλέψει ένα τόσο μεγάλο αριθμό μεγάλων γαλαξιών τόσο νωρίς στη ζωή του σύμπαντος. Οι ερευνητές βρήκαν δεκαπλάσιους νεαρούς γαλαξίες από ό,τι περίμεναν με βάση τα έως τώρα μοντέλα τους για το πρώιμο σύμπαν, κάτι που σημαίνει ότι πρέπει πιθανώς να αναθεωρήσουν τις θεωρίες τους για την παιδική ηλικία του. Μεταξύ άλλων, ίσως είναι λανθασμένες οι εκτιμήσεις για την ποσότητα στο σύμπαν της «σκοτεινής» ύλης που συγκρατεί τους γαλαξίες, καθώς με βάση τις έως τώρα εκτιμήσεις είναι απίθανο να είχαν εμφανισθεί τόσο μεγάλοι γαλαξίες στην αρχική φάση του σύμπαντος. «Είναι η πρώτη φορά που ένας τόσο μεγάλος πληθυσμός μεγάλων γαλαξιών επιβεβαιώθηκε κατά τα πρώτα δύο δισεκατομμύρια χρόνια του ηλικίας 13,7 δισεκατομμυρίων ετών σύμπαντος. Αυτοί οι γαλαξίες ήταν προηγουμένως αόρατοι σε μας. Η ανακάλυψή τους έρχεται σε αντίθεση με τα υπάρχοντα μοντέλα για εκείνη την περίοδο κοσμικής εξέλιξης και θα μας βοηθήσει να προσθέσουμε μερικές λεπτομέρειες που μέχρι σήμερα λείπουν», δήλωσε ο κ. Γουάνγκ. Πέρα από τις μελλοντικές παρατηρήσεις του ALMA, ελπίζεται ότι ο διάδοχος του Hubble, το μεγάλο αμερικανικό διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, θα μπορέσει να δει και άλλους τέτοιους γαλαξίες που ήταν αόρατοι στα «μάτια» του προκατόχου του. https://physicsgg.me/2019/08/08/%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%cf%86%ce%bf%cf%81%ce%ac-%ce%ba%ce%b9-%ce%ad%ce%bd%ce%b1%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9%cf%81%cf%8c-%cf%83%ce%b5-%cf%80%ce%bf%ce%bb%cf%8d-%ce%bc%ce%b1%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%bd%ce%bf%cf%8d/

Ανακαλύφθηκε μια παράξενη «ραδιο-γέφυρα» μήκους 10 εκατ. ετών φωτός. Ευρωπαίοι αστρονόμοι ανακάλυψαν μια τεράστια ζώνη ραδιο-εκπομπών, μήκους δέκα εκατομμυρίων ετών φωτός, η οποία σαν γέφυρα συνδέει δύο σμήνη γαλαξιών που αργά οδεύουν σε σύγκρουση μεταξύ τους. Το φαινόμενο αποδίδεται στην ύπαρξη ενός διαγαλαξιακού μαγνητικού πεδίου, η πρώτη φορά που ανακαλύπτεται ένα τέτοιο φαινόμενο και σε τέτοια κλίμακα στο σύμπαν. Η ανακάλυψη, η οποία έγινε με χρήση της διάταξης ραδιοτηλεσκοπίων LOFAR (Low-Frequency Array) με έδρα την Ολλανδία, που περιλαμβάνει 25.000 κεραίες διάσπαρτες σε 51 τοποθεσίες, παρουσιάστηκε στο περιοδικό «Science» από τους ερευνητές, με επικεφαλής την αστρονόμο Φεντερίκα Γκοβόνι του Εθνικού Ινστιτούτου Αστροφυσικής στο Κάλιαρι της Ιταλίας. Το εν λόγω διαστημικό παρατηρητήριο, που ειδικεύεται στην ανίχνευση μεγάλων χαμηλής συχνότητας ραδιοκυμάτων, εντόπισε μια περίεργη ραδιο-γέφυρα ανάμεσα στα σμήνη γαλαξιών Abel 0399 και Abell 0401, τα οποία απέχουν περίπου δέκα εκατομμύρια έτη φωτός μεταξύ τους, αλλά πλησιάζουν συνεχώς, καθώς βρίσκονται σε φάση σταδιακής συγχώνευσης τους. Οι αστρονόμοι ανέφεραν ότι η ραδιο-γέφυρα οφείλεται σε ηλεκτρόνια που έχουν επιταχυνθεί και κινούνται πολύ γρήγορα (η λεγόμενη ακτινοβολία συγχρότρου που γίνεται ορατή ως ραδιο-εκπομπές), το οποίο εκτείνεται από το ένα γαλαξιακό σμήνος μέχρι το άλλο. Είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται ένα μαγνητικό πεδίο να απλώνεται τόσο πολύ ανάμεσα σε δύο σμήνη γαλαξιών και εγείρεται το ερώτημα αφενός κατά πόσο αυτό είναι κάτι σπάνιο ή κοινό στο σύμπαν και αφετέρου ποια είναι η πηγή της προέλευσης των ηλεκτρονίων. Οι αστρονόμοι θα ψάξουν πλέον και για άλλες μεγάλες ραδιο-γέφυρες και μαγνητικά πεδία ανάμεσα σε γαλαξιακά σμήνη, αλλά δεν περιμένουν να βρουν πολλά πράγματα, έως ότου τεθεί σε λειτουργία το SKA (Square Kilometer Array), η μεγαλύτερη διάταξη τηλεσκοπίων στον κόσμο. Τα σμήνη γαλαξιών περιέχουν δεκάδες ή εκατοντάδες γαλαξίες, τεράστιες ποσότητες καυτών αερίων και σκοτεινής ύλης. Είναι οι πιο μεγάλες βαρυτικές δομές στο σύμπαν και μεγαλώνουν σταδιακά έλκοντας κοντά τους και απορροφώντας μικρότερες δομές. https://www.in.gr/2019/06/08/tech/anakalyfthike-mia-parakseni-radio-gefyra-mikous-10-ekat-eton-fotos/

Οι αστρονόμοι ανακαλύπτουν τον αρχαίο γαλαξία που σχηματίστηκε λίγο μετά το Big Bang. Οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει τον πιο μακρινό γαλαξία που έχει εντοπιστεί ποτέ, ανακαλύπτοντας ίχνη οξυγόνου από τουλάχιστον μία προηγούμενη γενιά αστέρων. Τα ευρήματά τους, τα οποία επιβεβαιώνουν ότι η σχηματισμός των αστεριών άρχισε νωρίς μετά την Μεγάλη Έκρηξη, δημοσιεύονται στη Φύση. Οι αστρονόμοι βασίστηκαν στον βαρυτικό φακό, μια διαδικασία που συνδυάζει τη δύναμη ενός φυσικού μεγεθυντικού φακού στο διάστημα, καθώς και το ARACAMA Large Milimeter / Submillimeter Array (ALMA) και το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας. Σε συνδυασμό με ένα φυσικό μεγεθυντικό φακό, τα όργανα παρατηρούν το φως που κάμπτεται από τη βαρύτητα των μαζικών αντικειμένων στην πορεία του. Τα όργανα τους επέτρεψαν να δουν οξυγόνο στα πρώτα αστέρια του γαλαξία MACS1149-JD1. "Συνήθως, οι μακρινοί γαλαξίες είναι πολύ εξασθενημένοι, αλλά χάρη στο φαινόμενο της βαρυτικής επικάλυψης [φωτός κάμψης γύρω από έναν παρεμβαλλόμενο γαλαξία], ο στόχος μας ήταν φωτεινος", δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης, Takuya Hashimoto, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο Osaka Sangyo και στο Εθνικό Αστρονομικό Παρατηρητήριο Ιαπωνία. "Αυτό είναι ένα από τα αρχαιότερα γεγονότα σχηματισμού αστεριών που βρέθηκαν στο σύμπαν". Μετά το Big Bang, ουδέτερα άτομα υδρογόνου κυριάρχησαν στο σύμπαν και αποτελούσαν το υλικό από το οποίο σχηματίστηκαν τα πρώτα αστέρια.Στην πραγματικότητα, το υδρογόνο ήταν το κυρίαρχο στοιχείου στο σύμπαν για τα πρώτα 500 εκατομμύρια χρόνια, αποκλείοντας το φως και παρουσιάζοντας μια πρόκληση για τους αστρονόμους, καθώς τα πρώτα αστέρια και οι γαλαξίες είναι λιγοστά.Όταν τα πρώτα αστέρια εξερράγησαν μετά από μια σύντομη ζωή, παράγουν νέα στοιχεία, επιτρέποντας την επόμενη δημιουργώντας αστέρια για να απορροφήσουν αυτό το αέριο και τη σκόνη. Ο Χασιμότο και οι συνάδελφοί του χρησιμοποίησαν το ALMA για να κοιτάξουν πίσω ακόμα περισσότερο. Το 2016, μια ομάδα Πανεπιστημίου του Οσάκα Sangyo χρησιμοποίησε το ALMA για να βρει το οξυγόνο που εκπέμπεται πριν από 13,1 δισεκατομμύρια χρόνια, και λίγους μήνες αργότερα, ο Nicolas Laporte του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου χρησιμοποίησε το τηλεσκόπιο για να ανιχνεύσει το οξυγόνο από 100 εκατομμύρια χρόνια νωρίτερα. Συνδυάζοντας τις δυνάμεις, οι δύο ομάδες βρήκαν οξυγόνο σε έναν γαλαξία 13,3 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, περίπου 500 εκατομμύρια χρόνια μετά το Big Bang. Η ομάδα χρησιμοποίησε επίσης το VLT για να εντοπίσει ένα σήμα υδρογόνου και να επαληθεύσει την απόσταση που μετράται από την ALMA. Μέχρι σήμερα, ο νέος γαλαξίας στόχος είναι ο πιο μακρινός γαλαξίας που παρατηρήθηκε ποτέ με το όργανο και τον πιο μακρινό γαλαξία για τον οποίο οι επιστήμονες έχουν μια ακριβή μέτρηση απόστασης, δήλωσε ο Hashimoto. Οι αστρονόμοι ήταν σε θέση να συμπεράνουν το σχηματισμό των αστεριών προτού παρατηρήσουν τον νεαρό γαλαξία παραβλέποντας τα συντρίμμια των εκρηκτικών αστεριών. Ανέπτυξαν ένα μοντέλο σχηματισμού αστεριών μέσα σε 250 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη χρησιμοποιώντας δεδομένα από τα τηλεσκόπια Hubble και Spitzer της NASA. Ενώ οι αστρονόμοι υποθέτουν ότι τα πρώτα αστέρια που σχηματίστηκαν τα πρώτα εκατομμύρια χρόνια και οι γαλαξίες ακολούθησαν λίγο αργότερα ειναι ασαφές, είπε ο Χασιμότο. "Η κατανόηση της ιστορίας του σχηματισμού των αστεριών του σύμπαντος είναι πολύ σημαντική για την κατανόηση της φυσικής του σύμπαντος", δήλωσε ο Hashimoto, ελπίζοντας ότι το MACS1149 Το JD1 μπορεί να προσφέρει νέες ιδέες. Οι αστρονόμοι συνεχίζουν να μελετούν το MACS1149-JD1, αναζητώντας σημάδια δραστηριότητας στο κέντρο του γαλαξία που θα μπορούσαν να υποδηλώνουν την παρουσία μιας μαύρης τρύπας ή ενός νέου quasar, σύμφωνα με τον Hashimoto. "Αυτό θα μας έδινε έναν υπαινιγμό για τον αρχαιότερο σχηματισμό μιας υπερμεγέθης μαύρης τρύπας στο σύμπαν", είπε. https://asgardia.space/en/news/Astronomers-Discover-Ancient-Galaxy-Formed-Shortly-After-the-Big-Bang

Ανακαλύφθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες άγνωστοι γαλαξίες. Μια διεθνής ομάδα άνω των 200 αστρονόμων από 18 χώρες ανακοίνωσε ότι, χρησιμοποιώντας το δίκτυο ραδιοτηλεσκοπίων LOFAR (Low Frequency Array), ανακάλυψε εκατοντάδες χιλιάδες άγνωστους έως τώρα γαλαξίες, άλλη μια απόδειξη για το πόσο ασύλληπτα αχανές είναι το σύμπαν και πόσα ακόμη έχουμε να μάθουμε γι' αυτό. Ενα ειδικό τεύχος του περιοδικού αστρονομίας και αστροφυσικής «Astronomy & Astrophysics» είναι αφιερωμένο στις 26 επιστημονικές εργασίες που περιγράφουν τις ανακαλύψεις, οι οποίες ρίχνουν περισσότερο φως στη φυσική των μαύρων οπών, στην εξέλιξη των γαλαξιών και σε άλλες κοσμικές διαδικασίες. Η ραδιοαστρονομία αποκαλύπτει φαινόμενα που δεν είναι ορατά με τα οπτικά τηλεσκόπια που δουλεύουν στο ορατό μέρος του φάσματος. Μέχρι στιγμής η διάταξη τηλεσκοπίων LOFAR έχει παρατηρήσει το ένα τέταρτο του ουρανού του βορείου ημισφαιρίου σε χαμηλές ραδιοσυχνότητες και συνεχίζει σε άλλα μέρη του ουρανού, συνεπώς θα πρέπει να αναμένονται νέες μαζικές ανακαλύψεις στο μέλλον. Το LOFAR έχει ήδη εντοπίσει περίπου 320.000 πηγές ραδιοκυμάτων, που σχεδόν όλες είναι γαλαξίες στο μακρινό σύμπαν, καθώς και μακρινές τεράστιες μαύρες τρύπες, τα ραδιοσήματα των οποίων έχουν ταξιδέψει δισεκατομμύρια έτη φωτός για να φθάσουν στη Γη. Το LOFAR, που σχεδιάσθηκε και διευθύνεται από το Ινστιτούτο Ραδιοαστρονομίας της Ολλανδίας (ASTRON), περιλαμβάνει ένα ευρωπαϊκό δίκτυο ραδιοκεραιών σε επτά χώρες, που συνδέονται μεταξύ τους από οπτικές ίνες υψηλής ταχύτητας δεδομένων. Με αυτό τον τρόπο, οι διάσπαρτες αντένες από κοινού σχηματίζουν ένα εικονικό «πιάτο» ραδιοτηλεσκοπίου με διάμετρο 1.300 χιλιομέτρων, το οποίο έχει μεγαλύτερη ευαισθησία από κάθε άλλο τηλεσκόπιο στη Γη, εωσότου ολοκληρωθεί το ακόμη μεγαλύτερο και πιο ευαίσθητο ραδιοτηλεσκόπιο SKA (Square Kilometre Array). http://www.kathimerini.gr/1010888/gallery/epikairothta/episthmh/anakalyf8hkan-ekatontades-xiliades-agnwstoi-gala3ies-vinteo

SPHEREx: Νέα αποστολή από τη NASA, με στόχο την έρευνα πάνω στην προέλευση του Σύμπαντος. Η NASA επέλεξε μια νέα διαστημική αποστολή, που θα βοηθήσει τους αστρονόμους να κατανοήσουν τόσο το πώς το σύμπαν μας εξελίχθηκε, όσο και το πόσο συχνά είναι τα «συστατικά» της ζωής στα πλανητικά συστήματα του γαλαξία μας. Η αποστολή Spectro-Photometer for the History of the Universe, Epoch of Reionization and Ices Explorer (SPHEREx) προορίζεται να διαρκέσει για δύο χρόνια, έχει χρηματοδότηση 242 εκατ. δολαρίων (χωρίς να περιλαμβάνονται τα έξοδα εκτόξευσης) και ο στόχος είναι να εκτοξευτεί το 2023. Η συγκεκριμένη αποστολή «δεν επεκτείνει μόνο τον ισχυρό στόλο των διαστημικών αποστολών των ΗΠΑ για την αποκάλυψη των μυστηρίων του σύμπαντος, μα αποτελεί και κρίσιμο σημείο ενός ισορροπημένου επιστημονικού προγράμματος που περιλαμβάνει αποστολές διαφόρων ειδών» είπε ο διευθυντής της NASA, Τζιμ Μπράιντενσταϊν. Το SPHEREx θα μελετήσει τον ουρανό σε οπτικό φάσμα, καθώς και σε σχεδόν υπέρυθρο φως, το οποίο, αν και δεν είναι ορατό στο ανθρώπινο μάτι, αποτελεί ισχυρό εργαλείο στην έρευνα πάνω σε κοσμικά ερωτήματα. Οι αστρονόμοι θα χρησιμοποιήσουν την αποστολή για να συλλέξουν δεδομένα σχετικά με πάνω από 300 εκατομμύρια γαλαξίες, καθώς και πάνω από 100 εκατομμύρια άστρα στον δικό μας. Η εν λόγω αποστολή «θα παρέχει έναν άνευ προηγουμένου γαλαξιακό χάρτη, με “δακτυλικά αποτυπώματα” από τις πρώτες στιγμές της ιστορίας του σύμπαντος. Και θα έχουμε νέα στοιχεία για ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της επιστήμης: Τι έκανε το σύμπαν να διασταλεί τόσο γρήγορα, λιγότερο από ένα νανοδευτερόλεπτο μετά το Μπιγκ Μπανγκ;» λέει ο Τόμας Ζούρμπουχεν, υποδιευθυντής για το Διευθυντήριο Επιστημονικών Αποστολών της NASA. Το SPHEREx θα μελετήσει εκατοντάδες εκατομμύρια γαλαξίες κοντά και μακριά- κάποιους τόσο μακρινούς που το φως τους έχει χρειατεί 10 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει στη Γη. Στον γαλαξία μας, η αποστολή θα ψάξει για νερό και οργανικά μόρια- απαραίτητα για τη ζωή, όπως τη γνωρίζουμε- σε αστρικά «φυτώρια», περιοχές όπου «γεννιούνται» άστρα από αέρια και σκόνη, καθώς και δίσκους γύρω από άστρα όπου θα μπορούσαν να σχηματίζονται νέοι πλανήτες. Κάθε έξι μήνες, το SPHEREx θα μελετά ολόκληρο τον ουρανό, χρησιμοποιώντας τεχνολογίες που έχουν προσαρμοστεί από δορυφόρους στη Γη και διαστημόπλοια για τον Άρη. Η αποστολή θα δημιουργήσει έναν χάρτη ολόκληρου του ουρανού, σε 96 διαφορετικές χρωματικές μπάντες, ξεπερνώντας κατά πολύ την ανάλυση χρώματος όλων των προηγούμενων χαρτών ολόκληρου του ουρανού. Επίσης, θα υποδείξει στόχους για περαιτέρω μελέτη από μελλοντικές αποστολές, όπως του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb και του Wide Field Infrared Survey Telescope. https://www.naftemporiki.gr/story/1444799/spherexnea-apostoli-apo-tinasame-stoxo-tin-ereuna-pano-stin-proeleusi-tou-sumpantos

Ανακαλύφθηκε τεράστιος γαλαξίας «φάντασμα» πίσω από τον δικό μας. Ένα τεράστιο γειτονικό γαλαξία «φάντασμα», κρυμμένο πίσω από το δίσκο του δικού μας γαλαξία, ανακάλυψε διεθνής ομάδα αστρονόμων αναλύοντας τα στοιχεία του δορυφόρου Gaia του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). https://arxiv.org/abs/1811.04082 Ο γαλαξίας, που ονομάσθηκε Antlia 2 (ή Ant 2), είχε διαφύγει έως τώρα τον εντοπισμό του αφενός λόγω της πολύ αραιής πυκνότητας των άστρων του και αφετέρου επειδή ήταν τέλεια κρυμμένος πίσω από το «πέπλο» του δικού μας γαλαξία. Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ, ο Ant 2 βρίσκεται σε απόσταση περίπου 130.000 ετών φωτός από τον δικό μας γαλαξία. Έχει μέγεθος περίπου το ένα τρίτο του δικού μας γαλαξία και είναι εξίσου μεγάλος με το Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, έναν άλλο γαλαξία δορυφορικό του δικού μας, αλλά είναι 10.000 φορές πιο αχνός σε φωτεινότητα σε σχέση με τον τελευταίο. Ο δορυφόρος Gaia έχει παράγει τον πληρέστερο κατάλογο άστρων μέχρι σήμερα και έχει αποκαλύψει νέα στοιχεία για τον γαλαξία μας και τους «γείτονές» του. Μέχρι σήμερα έχουν εντοπισθεί περίπου 60 γαλαξίες δορυφορικοί του δικού μας και οι επιστήμονες δεν αποκλείουν ότι υπάρχουν αρκετά περισσότεροι, που είναι έως τώρα αόρατοι όπως ο Ant 2. https://www.in.gr/2018/11/13/tech/anakalyfthike-terastios-galaksias-fantasma-piso-apo-ton-diko-mas/

Ανακαλύφθηκε ο «Υπερίωνας» Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε μια τιτάνια δομή στο πρώιμο σύμπαν, η οποία υπήρχε ήδη 2,3 δισεκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη (Μπιγκ Μπανγκ). Πρόκειται για τον «Υπερίωνα», όπως ονομάσθηκε, ένα πρωτο-σμήνος γαλαξιών, που είναι η μεγαλύτερη κοσμική δομή που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα σε τόσο μακρινή απόσταση στο χρόνο και στο χώρο. Οι αστρονόμοι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας και αστροφυσικής «Astronomy & Astrophysics», χρησιμοποίησαν για τις παρατηρήσεις τους το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή. Ο Υπερίων -που ήταν ένας Τιτάνας της ελληνικής μυθολογίας- εκτιμάται ότι είχε (όταν το φως του ξεκίνησε το μακρινό ταξίδι του για τη Γη πριν από 11,5 δισεκατομμύρια χρόνια) μάζα πάνω από ένα εκατομμύριο δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου μας. Η ανακάλυψη μιας τόσο γιγάντιας κοσμικής δομής στη νεανική ηλικία του σύμπαντος εξέπληξε τους αστρονόμους. «Είναι η πρώτη φορά που μια τόσο μεγάλη δομή ανακαλύπτεται στο πρώιμο σύμπαν. Φυσιολογικά, τέτοιες δομές έχουν εντοπισθεί σε πιο πρόσφατες περιόδους, που σημαίνει ότι το σύμπαν είχε στη διάθεσή του πολύ περισσότερο χρόνο για να εξελιχθεί και να δημιουργήσει τόσο πελώρια πράγματα. Ήταν μια έκπληξη να δούμε ότι κάτι τέτοιο είχε κιόλας εξελιχθεί, όταν το σύμπαν ήταν σχετικά νέο», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Όλγκα Κουτσιάτι του Εθνικού Ινστιτούτου Αστροφυσικής της Ιταλίας στη Μπολόνια. Ο Υπερίων, που βρίσκεται στον αστερισμό του Εξάντος, εκτιμάται ότι ήταν τουλάχιστον 5.000 φορές μεγαλύτερος από το γαλαξία μας και στο μεταξύ θα έχει μεγαλώσει πολύ περισσότερο. https://www.tanea.gr/2018/10/18/science-technology/anakalyfthike-o-yperionas/

Αστρονόμοι έφτιαξαν λεπτομερή χάρτη ενός γαλαξία «τέρας» Ομάδα Ιαπώνων αστρονόμων δημιούργησε την πιο λεπτομερή ανατομία ενός γαλαξία «τέρας», που βρίσκεται 12,4 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη. Οι γαλαξίες «τέρατα» πιστεύεται ότι είναι οι πρόγονοι των τεράστιων ελλειπτικών γαλαξιών του σημερινού Σύμπαντος, επομένως τα νέα ευρήματα ανοίγουν το δρόμο για καλύτερη κατανόηση του σχηματισμού και της εξέλιξης των συγκεκριμένων γαλαξιών. Οι αστρονόμοι χρησιμοποιώντας το σύστημα ALMA ανακάλυψαν λοιπόν ότι τα μοριακά νέφη στον γαλαξία «τέρας» είναι εξαιρετικά ασταθή, με αποτέλεσμα τον σχηματισμό άστρων. «Ένα από τα καλύτερα πλεονεκτήματα του ALMA είναι ότι μας επιτρέπει να δούμε μακρινούς γαλαξίες σε υψηλή ανάλυση», εξηγεί ο Κεν-ιτσι Ταντακι, μεταδιδακτορικός ερευνητής της Ιαπωνικής Εταιρείας Προώθησης της Επιστήμης και του Εθνικού Αστρονομικού Παρατηρητηρίου της Ιαπωνίας, συγγραφέας της μελέτης, σε σχετικό άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Nature. https://www.nature.com/articles/s41586-018-0443-1 Οι γαλαξίες «τέρατα» δημιουργούν νέα άστρα με εκπληκτικό ρυθμό, 1.000 φορές μεγαλύτερο από το σχηματισμό άστρων στο Γαλαξία μας. Γιατί είναι τόσο δραστήριοι; Για να μπορέσουν να απαντήσουν σε αυτό το καίριο ερώτημα, οι ερευνητές θα πρέπει να γνωρίζουν το περιβάλλον των αστρικών «φυτωρίων». Η κατάρτιση λοιπόν λεπτομερών χαρτών των μοριακών νεφών είναι ένα σημαντικό βήμα για τη μελέτη του κοσμικού αυτού τέρατος. Ο Ταντάκι και οι συνεργάτες του εστίασαν στον χιμαιρικό γαλαξία COSMOS-AzTEC-1. Αυτός ο γαλαξίας ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά με το τηλεσκόπιο James Clerk Maxwell και αργότερα το Μεγάλο Χιλιομετρικό Τηλεσκόπιο (LMT) βρήκε μια τεράστια ποσότητα αερίου μονοξειδίου του άνθρακα στον γαλαξία και αποκάλυψε την αστρική του έκρηξη. Το LMT μέτρησε επίσης την απόσταση από τον γαλαξία και διαπίστωσαν ότι είναι 12,4 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι το COSMOS-AzTEC-1 είναι πλούσιο σε αστρικά συστατικά, αλλά και πάλι τους ήταν δύσκολο να κατανοήσουν τη φύση του κοσμικού αερίου στο γαλαξία. Η ομάδα χρησιμοποίησε το σύστημα ALMA για να παρατηρήσει τον γαλαξία «τέρας» και να καταρτίσει έτσι έναν λεπτομερή χάρτη της κατανομής και της κίνησης του αερίου. Χάρη στην πιο εκτεταμένη κεραία του ALMA πρόκειται για τον υψηλότερης ανάλυσης μοριακό χάρτη αερίου ενός μακρινού γαλαξία «τέρας» που έγινε ποτέ. «Βρήκαμε ότι υπάρχουν δύο ξεχωριστά μεγάλα νέφη αρκετά χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο. Στους περισσότερους μακρινούς γαλαξίες, τα αστέρια σχηματίζονται στο κέντρο, οπότε είναι εκπληκτικό να βρούμε νέφη εκτός του κέντρου», εξηγεί ο Ταντάκι. Οι αστρονόμοι διερεύνησαν περαιτέρω τη φύση του αερίου στο COSMOS-AzTEC-1 και διαπίστωσαν ότι τα νέφη σε όλο τον γαλαξία είναι πολύ ασταθή, κάτι που είναι ασυνήθιστο. Σε μια κανονική κατάσταση, η εσωτερική βαρύτητα και η προς τα έξω πίεση είναι ισορροπημένα στα νέφη. Όταν η βαρύτητα ξεπεράσει την πίεση, το νέφος αερίου σπάει και σχηματίζει αστέρια με γρήγορο ρυθμό. Στη συνέχεια, τα αστέρια και οι εκρήξεις του σουπερνόβα στο τέλος του αστρικού κύκλου ζωής εκρήγνουν αέρια, τα οποία αυξάνουν την προς τα έξω πίεση. Ως αποτέλεσμα, η βαρύτητα και η πίεση φτάνουν σε ισορροπημένη κατάσταση και η διαμόρφωση των αστεριών συνεχίζεται με μέτριο ρυθμό. Με αυτό τον τρόπο ο σχηματισμός ενός άστρου στους γαλαξίες είναι αυτορυθμιζόμενος. Όμως, στον COSMOS-AzTEC-1, η πίεση είναι πολύ ασθενέστερη από τη βαρύτητα και είναι δύσκολο να εξισορροπηθεί. Επομένως αυτός ο γαλαξίας δείχνει έναν δραπευτεύοντα σχηματισμό αστεριών και έχει μεταμορφωθεί σε έναν γαλαξία «τέρας». Η ομάδα εκτιμά ότι το αέριο μονοξειδίου του άνθρακα στον COSMOS-AzTEC-1 θα καταναλωθεί εντελώς σε 100 εκατομμύρια χρόνια, το οποίο είναι 10 φορές ταχύτερο από ό,τι σε άλλους γαλαξίες. Γιατί είναι τόσο ασταθές το αέριο μονοξειδίου του άνθρακα στο COSMOS-AzTEC-1 Οι ερευνητές δεν έχουν ακόμα μια οριστική απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα, αλλά η συγχώνευση γαλαξιών είναι μια πιθανή αιτία. Η σύγκρουση των γαλαξιών μπορεί να έχει μεταφέρει αποτελεσματικά το αέριο μονοξειδίου του άνθρακα σε μια μικρή περιοχή και αυτό να έχει προκαλέσει έναν έντονο σχηματισμό άστρων. «Αυτή τη στιγμή, δεν έχουμε καμία ένδειξη συγχώνευσης σε αυτόν τον γαλαξία. Παρατηρώντας άλλους παρόμοιους γαλαξίες με το ALMA, θέλουμε να αποκαλύψουμε τη σχέση μεταξύ των συγχωνεύσεων γαλαξιών και των γαλαξιών ‘τεράτων’», καταλήγει ο Ταντάκι. http://www.in.gr/2018/08/30/tech/astronomoi-eftiaksan-leptomeri-xarti-galaksia-teras/

Τιτάνιες συγκρούσεις. Π​​ριν από δύο δισεκατομμύρια χρόνια ξεκίνησε μία τιτάνια σύγκρουση του γαλαξία της Ανδρομέδας με έναν γειτονικό του γαλαξία που τότε ήταν ο τρίτος σε μέγεθος γαλαξίας της Τοπικής μας Ομάδας 55 γαλαξιών. Η σύγκρουση αυτή όταν θα ολοκληρωθεί θα έχει αφομοιώσει τελείως τον σημερινό νάνο ελλειπτικό γαλαξία Μ32, ο οποίος από τα 25 δισεκατομμύρια άστρα που υπολογίζεται ότι είχε αρχικά, έχει καταντήσει σήμερα να είναι η σκιά του πρότερου εαυτού του. Αλλά δεν είναι μόνο ο γαλαξίας της Ανδρομέδας που διακατέχεται από παρόμοια κανιβαλιστικά αισθήματα, γιατί και ο δικός μας Γαλαξίας δεν υστερεί καθόλου σε τέτοιου είδους συμπεριφορές. Πρόσφατα, για παράδειγμα, μία σχετική έρευνα απέδειξε ότι και ο δικός μας Γαλαξίας έχει αφομοιώσει στο παρελθόν τουλάχιστον 15-18 άλλους γαλαξίες, κι έπεται συνέχεια! Ηδη, ο γαλαξίας μας βρίσκεται σε τροχιά σύγκρουσης με τον γαλαξία της Ανδρομέδας, ο οποίος μας πλησιάζει με ταχύτητα 400.000 χιλιομέτρων την ώρα. Αυτό σημαίνει ότι στο μέλλον οι δύο γαλαξίες, ο δικός μας και ο γαλαξίας της Ανδρομέδας, πρόκειται αναπόφευκτα και απαρέγκλιτα να συγκρουστούν σε τέσσερα περίπου δισεκατομμύρια χρόνια. Οι πιθανότητες, όμως, είναι αρκετά μεγάλες για τον πλανήτη μας να μην επηρεαστεί καθόλου, αφού ο μέσος όρος των αποστάσεων μεταξύ των άστρων είναι περίπου 40 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα. Φανταστείτε ότι αν σμικρύναμε τον Γαλαξία μας ένα τρισεκατομμύριο φορές, τότε καθένα από τα 200 δισεκατομμύρια άστρα του, περιλαμβανομένου και του Ηλιου μας, θα είχε το μέγεθος που έχει το κεφάλι μιας καρφίτσας, ενώ το ένα από τ’ άλλο θα βρίσκονταν σε μέση απόσταση περίπου 40 χιλιομέτρων. Ή ακόμη καλύτερα: εάν ο Ηλιος είχε το μέγεθος μιας μπάλας πινγκ πονγκ τότε το πλησιέστερο σ’ εμάς άστρο, ο Εγγύτατος του Κενταύρου θα είχε το μέγεθος ενός ρεβιθιού σε απόσταση 1.100 χιλιομέτρων. Ακόμη, όμως, και με τις πολύ μικρότερες αποστάσεις των άστρων στις κεντρικές περιοχές των γαλαξιών, πάλι η μέση απόσταση των άστρων είναι περίπου 160 δισεκατομμύρια χλμ. σαν να έχουμε δηλαδή μπαλάκια του πινγκ πονγκ σε αποστάσεις 3,2 χλμ. Βλέπετε, οι αποστάσεις μεταξύ των άστρων είναι τεράστιες και δεν είναι πιθανό να έχουμε μία οποιαδήποτε αστρική σύγκρουση. Παρ’ όλα αυτά, τα διάφορα αέρια που βρίσκονται στον διαστρικό χώρο ανάμεσα στα άστρα, στη διάρκεια της σύγκρουσης θα υποστούν ένα ιδιαίτερα έντονο σοκ που θα θέσει σε ενέργεια μία τεραστίων διαστάσεων διαδικασία αστρογένεσης αλλά και θανάτου. Γιατί εκτός από τα εκατομμύρια των γεννήσεων νέων άστρων η σύγκρουση των δύο γαλαξιών θα τροφοδοτήσει και άλλου είδους διαδικασίες επίσπευσης του θανάτου ορισμένων μεγάλων άστρων με τη μορφή σουπερνόβα εκρήξεων. Κι ενώ σήμερα τέτοιου είδους εκρήξεις στον γαλαξία μας παρατηρούνται μία φορά στα περίπου 300 χρόνια, στη διάρκεια της γαλαξιακής σύγκρουσης οι σουπερνόβα εκρήξεις θα φτάσουν τις 1.000 κάθε χρόνο, κάνοντας έτσι τον νυχτερινό ουρανό της Γης αρκετά λαμπερό για να διαβάσει κανείς άνετα κάποιο βιβλίο! Η τιτάνια αυτή σύγκρουση, όμως, στα αρχικά τουλάχιστον στάδια, δεν πρόκειται να είναι μετωπική. Οι δύο γαλαξίες θα προσπεράσουν ο ένας τον άλλο, διαταράσσοντας φυσικά την όλη τους δομή από τις τεράστιες βαρυτικές δυνάμεις που θα υφίστανται. Πενήντα εκατομμύρια χρόνια μετά την πρώτη επαφή ο γαλαξίας της Ανδρομέδας θα επανακάμψει προς το μέρος μας με κατεύθυνση το κέντρο του γαλαξία μας όπου θα φτάσει σε άλλα τόσα χρόνια. Μία δεύτερη περίοδος αστρογένεσης και κατακλυσμιαίων αστρικών εκρήξεων θα επακολουθήσει, μέχρις ότου οι δύο γαλαξίες ισορροπήσουν κι ενσωματωθούν ο ένας στον άλλο σε περίπου ένα δισεκατομμύριο χρόνια. Την εποχή εκείνη ο νέος γαλαξίας που θα έχει δημιουργηθεί θα περιλαμβάνει όλα τα υλικά από τα οποία αποτελούνταν οι δύο προγεννήτορές του. Δεκάδες παρόμοιες γαλαξιακές συγκρούσεις έχουν καταγραφεί από τα μεγάλα μας τηλεσκόπια. Σε ορισμένα, μάλιστα, γαλαξιακά σμήνη έχουμε ανακαλύψει γαλαξίες οι οποίοι κινούνται με σχετικές ταχύτητες που φτάνουν τα επτά εκατομμύρια χιλιόμετρα την ώρα. Στις μετακινήσεις τους αυτές οι μεγαλύτεροι γαλαξίες παραμορφώνουν και απογυμνώνουν τα μικρότερα θύματά τους ενώ σε άλλες περιπτώσεις τα καταβροχθίζουν ολόκληρα αφομοιώνοντάς τα. Οταν, όμως, τα μεγέθη είναι περίπου ίσα, η σύγκρουση καταλήγει σε αδιέξοδο. Στις περιπτώσεις ισορροπίας δυνάμεων, οι δύο γαλαξίες ενώνονται σχηματίζοντας έναν ελλειπτικό γαλαξία, διαφορετικά επικρατεί συνήθως το σχήμα και η δομή του μεγαλύτερου. Οι πιο δραστήριες μετακινήσεις παρατηρούνται σε πιο απομακρυσμένα σμήνη σε απόσταση 7 έως 9 δισεκατομμυρίων ετών φωτός, όταν οι γαλαξίες ήσαν πλησιέστερα ο ένας στον άλλο. http://www.kathimerini.gr/979224/article/epikairothta/episthmh/titanies-sygkroyseis

Ανακαλύφθηκε ο πιο μακρινός ραδιογαλαξίας στο σύμπαν. Ευρωπαίοι αστρονόμοι κατέρριψαν, μετά από σχεδόν 20 χρόνια (το 1999), το ρεκόρ του πιο μακρινού ραδιογαλαξία που έχει ποτέ ανακαλυφθεί. Ο νέος κάτοχος του ρεκόρ απέχει περίπου 12 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη και το φως του που έφθασε στον πλανήτη μας, προέρχεται από μια εποχή, όταν το σύμπαν είχε μόνο το 7% της σημερινής ηλικίας του, δηλαδή ήταν περίπου ενός δισεκατομμυρίου ετών. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ααγιούς Σαξένα του ολλανδικού Αστεροσκοπείου του Λέιντεν, που θα κάνουν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Monthly Notices» της βρετανικής Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας, https://arxiv.org/abs/1806.01191 χρησιμοποίησαν αρχικά το Γιγάντιο Ραδιοτηλεσκόπιο (GMRT) στην Ινδία για να κάνουν την ανακάλυψη και την επιβεβαίωσαν στη συνέχεια με τη βοήθεια των τηλεσκοπίων Gemini North στη Χαβάη και Large Binocular Telescope στην Αριζόνα. Οι ραδιογαλαξίες είναι πολύ σπάνια αντικείμενα στο σύμπαν. Πρόκειται για κολοσσιαίους γαλαξίες που έχουν μια τεράστια μαύρη τρύπα στο κέντρο τους, η οποία «ρουφάει» συνεχώς αέρια και σκόνη από τον περίγυρό της, ενώ παράλληλα εκτοξεύει στο διάστημα «ριπές» υψηλής ενέργειας, που επιταχύνουν φορτισμένα σωματίδια σχεδόν στην ταχύτητα του φωτός. Αυτoί οι «πίδακες» είναι έντονα αισθητοί από τη Γη στο μήκος κύματος των ραδιοσυχνοτήτων. Το γεγονός ότι τέτοιοι γαλαξίες υπάρχουν στο μακρινό στο χώρο και στο χρόνο -δηλαδή στο πρώιμο- σύμπαν έχει εκπλήξει τους αστρονόμους. «Είναι εκπληκτικό πώς αυτοί οι γαλαξίες πρόλαβαν να «χτίσουν» τη μάζα τους σε τόσο σύντομη περίοδο του χρόνου» δήλωσε ο Σαξένα. Η επόμενη γενιά ραδιοτηλεσκοπίων, μαζί με τα μελλοντικά ακόμη ισχυρότερα οπτικά και υπέρυθρα τηλεσκόπια, θα επιτρέψει στους επιστήμονες να ανιχνεύσουν ραδιογαλαξίες σε ακόμη μεγαλύτερες αποστάσεις στο χωροχρόνο. http://www.in.gr/2018/08/07/tech/anakalyfthike-o-pio-makrinos-radiogalaksias-sto-sympan/

Το διαστημικό σκάφος Soyuz MS-15 ξεκίνησε από το Baikonur. Στις 25 Σεπτεμβρίου 2019, στις 16:57:42 ώρα Μόσχας, ο διαστημικός πυραύλος Soyuz-FG με το μεταφορέα διαστημόπλοιο Soyuz MS-15 (TPK) ξεκίνησε από τη θέση αριθ. 1 (εκτόξευσης Gagarinsky) του κοσμοδρόμου Baikonur. Όλα τα στάδια της πτήσης πραγματοποιήθηκαν ως συνήθως. Μετά το διαχωρισμό του διαστημικού οχήματος από το τρίτο στάδιο του οχήματος εκτόξευσης, οι ειδικοί ελέγχου πτήσης του ρωσικού τμήματος ISS του Κέντρου Ελέγχου αποστολής άρχισαν να ελέγχουν την πτήση του. Σύμφωνα με πληροφορίες τηλεμετρίας, το διαστημικό σκάφος εισήλθε σε τροχιά και διαχωρίστηκε από το τρίτο στάδιο του οχήματος εκτόξευσης σύμφωνα με το κανονικό κύκλωμα. Μετά τον διαχωρισμό, καταγράφηκε η αποκάλυψη όλων των κεραιών και των ηλιακών συλλεκτών. Τα συστήματα TPK και τα συγκροτήματα λειτουργούσαν κανονικά. Η φόρτωση του διαστημικού οχήματος Soyuz MS-15 με το ISS προγραμματίζεται για τις 25 Σεπτεμβρίου 2019 στις 10:45 μ.μ. ο διοργανωτής του Soyuz MS-15 TPK θα συναντηθεί με τον κοσμοναύτη της Roscosmos Alexey Ovchinin και τους μηχανικούς πτήσης: ο κοσμοναύτης του Roscosmos Alexander Skvortsov, οι αστροναύτες της NASA Nick Haig, η Christina Cook, ο Andrew Morgan και ο αστρονόμος Luca Parmitano. Η TPK Soyuz MS-15 θα παραδώσει 180 κιλά φορτίου για τους ρώσους κοσμοναύτες και τους συνεργάτες μας ISS. Πρόκειται για ένα σύνολο εξοπλισμού για δραστηριότητες εκτός πλοίου του αμερικανικού πληρώματος του σταθμού, για έναν συμμετέχοντα σε μια διαστημική πτήση από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, καθώς και εξοπλισμό ESA. Το φορτίο περιέχει επίσης στυλ για διεξαγωγή πειραμάτων στο διάστημα, βιοϊατρική και γεωφυσική έρευνα, εξοπλισμό υποστήριξης της ζωής, στυλ ως μέρος ενός συμβολικού προγράμματος δραστηριοτήτων και προσωπικά αντικείμενα αστροναυτών. Επιπλέον, το πλήρωμα ISS θα λάβει 10 κιλά φρέσκα λαχανικά και φρούτα. Τα καθήκοντα της αποστολής ISS-61/62 περιλαμβάνουν: τη συνεργασία με ρωσικά και αμερικανικά φορτηγά πλοία, τη διατήρηση της λειτουργικότητας του σταθμού, την εκτέλεση δραστηριοτήτων εξωραϊσμού στα προγράμματα των ρωσικών και αμερικανικών τμημάτων, τη διενέργεια φωτογραφιών και βιντεοσκοπήσεων στο χρονικό διάστημα πτήσης ISS RS και την επεξεργασία συμβολικού προγράμματος δραστηριοτήτων. https://www.energia.ru/ru/iss/iss61/photo_09-25.html Το Soyuz MS-15 φτάνει στον ISS Το επανδρωμένο διαστημικό σκάφος Soyuz MS-15 στις 22:42 ώρα Μόσχας στις 25 Σεπτεμβρίου 2019, σε κανονική λειτουργία, αγκυροβόλησε στο σταθμό σύνδεσης της μονάδας υπηρεσιών Zvezda του ρωσικού τμήματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Το πρόγραμμα πτήσης προέβλεπε ένα σχέδιο τετράτροχης προσέγγισης μεταξύ του Soyuz και του σταθμού. Η προσέγγιση έγινε αυτομάτως υπό τον έλεγχο ειδικών της κύριας επιχειρησιακής ομάδας για τη διαχείριση του ρωσικού τμήματος ISS στο κέντρο ελέγχου αποστολών. Επί του παρόντος, τα πληρώματα ετοιμάζονται να ανοίξουν τα περάσματα: παρακολουθούν τη στεγανότητα των διαμερισμάτων του διαστημικού οχήματος και εξισώνουν την πίεση μεταξύ του ISS και του Soyuz και αφαιρούν επίσης τα κοστούμια τους στο οικιακό διαμέρισμα. Νωρίτερα, στις 25 Σεπτεμβρίου 2019 στις 16:57 ώρα Μόσχας, το τελευταίο όχημα εκτόξευσης Soyuz-FG με το επανδρωμένο διαστημόπλοιο Soyuz MS-15 ξεκίνησε από το Baikonur. Ανέφερε στον διαστημικό σταθμό ένα πλήρωμα με το σήμα κλήσης "Sarmatians" -ο κοσμοναύτης της Roscosmos Oleg Skrypochka,ο αστροναύτης της NASA Jessica Meir και συμμετέχοντας σε διαστημικές πτήσεις από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα Hazzaa Al Mansouri. https://www.energia.ru/ru/iss/iss61/photo_09-25-1.html

Οι αστρονόμοι παρατηρούν τη δημιουργία ενός νέου Ηλιακού Συστήματος. Η επιστημονική κοινότητα έχει τη μοναδική ευκαιρία να παρατηρήσει τη δημιουργία ενός ηλιακού συστήματος σε απόσταση 470 ετών φωτός από τη Γη. Οι αστρονόμοι έχουν τη δυνατότητα να παρατηρήσουν το αστέρι DM Tau, όπως μας ενημερώνει το New Atlas, στο οποίο βλέπουν να διενεργείται μία διαδικασία όμοια με εκείνη που θεωρείται ότι εκτυλίχθηκε κατά τη διάρκεια της δημιουργίας και του δικού μας Ηλιακού Συστήματος. Το άστρο που παρατηρούν οι επιστήμονες έχει περίπου τη μισή μάζα από εκείνη του δικού μας άστρου, ενώ η ηλικία του υπολογίζεται πως είναι 3 με 5 εκατομμύρια έτη. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι η ηλικία του δικού μας Ήλιου υπολογίζεται πως είναι 4.6 δισεκατομμύρια έτη, επομένως το υπό παρατήρηση άστρο είναι σαφώς πιο νεαρό από το δικό μας. Γύρω από το άστρο DM Tau έχει σχηματιστεί ένας τεράστιος σε έκταση δίσκος σκόνης, ο οποίος περιστρέφεται γύρω από εκείνο, με παρόμοιο τρόπο με τον οποίο εκτιμάται ότι συνέβαινε και με το πρώιμο ηλιακό μας σύστημα, προτού να σχηματιστούν από αυτό οι πλανήτες. Η ευκαιρία που έχουν οι αστρονόμοι να παρατηρήσουν τη δημιουργία ενός πλανητικού συστήματος είναι μοναδική και αναμένεται να απαντήσει σε ένα διόλου ευκαταφρόνητο πλήθος ερωτημάτων για το πώς σχηματίζονται πλανητικά συστήματα, όπως εκείνο στο οποίο ανήκει η Γη. Οι αστρονόμοι εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες που προσφέρει το Atacama Large Millimeter/ submillimeter Array (ALMA), γεγονός που τους έχει οδηγήσει στη συναρπαστική ανακάλυψη πως γύρω από το αστέρι DM Tau υπάρχουν δύο δίσκοι, ο ένας εκ των οποίων εκτείνεται σε απόσταση 4 Αστρονομικών Μονάδων και ο άλλος σε απόσταση 20 Αστρονομικών Μονάδων. Έτσι, ο ένας δίσκος θα μπορούσε να αποτελέσει το αρχέγονο υλικό από το οποίο θα μπορούσαν να δημιουργηθούν οι πλανήτες πιο κοντά στο αστέρι, όπως συμβαίνει με τον Ερμή, τη Γη, την Αφροδίτη και τον Άρη στο δικό μας ηλιακό σύστημα, ενώ ο δεύτερος δίσκος θα μπορούσε να δώσει τις πρώτες ύλες για τη δημιουργία πλανητών, όπως ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας στη δική μας συμπαντική γειτονιά. https://www.naftemporiki.gr/story/1460508/oi-astronomoi-paratiroun-ti-dimiourgia-enos-neou-iliakou-sustimatos

Επιστήμονες υπολόγισαν για πρώτη φορά όλο το φως των άστρων. Η ιστορία του φωτός είναι, επίσης, η ιστορία του σύμπαντος. Πόσο, όμως, είναι όλο το φως που έχουν εκπέμψει όλα τα άστρα που έχουν ποτέ υπάρξει στο σύμπαν, το οποίο έχει ηλικία περίπου 13,7 δισεκατομμυρίων ετών; Η απάντηση φαίνεται απελπιστικά δύσκολη, αλλά οι αστρονόμοι έχουν πλέον στα χέρια τους για πρώτη φορά έναν αριθμό και είναι… απελπιστικά μεγάλος: 4Χ10^84 φωτόνια (ο αριθμός 4 ακολουθούμενος από 84 μηδενικά). Μια διεθνής επιστημονική ομάδα, με επικεφαλής τον αστροφυσικό Μάρκο Ατζέλο του Κολλεγίου Επιστήμης Clemson της Νότια Καρολίνα, που έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science", βάσισε τους υπολογισμούς της στο «εξωγαλαξιακό φως υποβάθρου», ένα είδος κοσμικής ακτινοβολίας. Εκτιμάται ότι πάνω από το 90% του φωτός που έχουν παράγει τα άστρα από τη γέννηση του σύμπαντος, επιβιώνει μέσα σε αυτό το αχνό φως υποβάθρου. Το φως αυτό είναι το ποσοστό εκείνο της οπτικής, εγγύς-υπέρυθρης και υπεριώδους ακτινοβολίας που παράγεται από τα άστρα και μετά καταφέρνει να διαχυθεί στο σύμπαν. Η μέτρηση αυτής της διάχυτης ακτινοβολίας είναι πολύ δύσκολη υπόθεση, αλλά αυτή τη φορά οι επιστήμονες πιστεύουν ότι έχουν κάνει μια καλή εκτίμηση με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου ακτίνων-γάμα «Φέρμι» της NASA. Είναι αδύνατο να υπολογίσει κανείς πόσοι γαλαξίες και πόσα άστρα υπάρχουν στο σύμπαν σήμερα, καθώς εμφανίζονται νέοι γαλαξίες που δημιουργούν συνεχώς καινούρια άστρα. Εκτιμάται ότι σήμερα υπάρχουν περίπου δύο τρισεκατομμύρια γαλαξίες και ένα τρισεκατομμύριο τρισεκατομμύρια άστρα! Πάντως, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο σχηματισμός άστρων -που ξεκίνησε όταν το σύμπαν είχε ηλικία λίγων εκατοντάδων εκατομμυρίων ετών- έφθασε στο αποκορύφωμά του πριν από δέκα έως 11 δισεκατομμύρια χρόνια και έκτοτε έχει επιβραδυνθεί. Για παράδειγμα, υπολογίζεται ότι ο δικός μας γαλαξίας δημιουργεί πια περίπου μόνο επτά νέα άστρα το χρόνο. http://www.kathimerini.gr/997733/article/epikairothta/episthmh/episthmones-ypologisan-gia-prwth-fora-olo-to-fws-twn-astrwn

Αστρονόμοι ανακάλυψαν 13 άστρα που κινούνται με ασύλληπτη ταχύτητα και κατευθύνονται στον γαλαξία μας. Σε μια ανακάλυψη που σίγουρα δεν είναι συνηθισμένη προχώρησαν οι αστρονόμοι του Πανεπιστημίου Leiden στην Ολλανδία. Πιο ειδικά εντόπισαν 13 άστρα, τα οποία κινούνται με εκπληκτικά μεγάλες ταχύτητες και τα οποία προέρχονται από άλλο γαλαξία να εισβάλλουν στον δικό μας γαλαξία κατευθυνόμενα προς το κέντρο του. Η κατηγορία των συγκεκριμένων άστρων, που ονομάζονται ως υπερταχέα έχει παρατηρηθεί και στον γαλαξία μας. Τα άστρα αυτά είναι τόσο γρήγορα που δεν μπορούν να δεσμευθούν βαρυτικά με αποτέλεσμα να αντί να έχουν τροχιά γύρω από το κέντρο του γαλαξία μας όπως τόσα άλλα, μεταξύ αυτών και ο ήλιος, βρίσκονται σε ένα ξέφρενο «ράλι» το οποίο τα οδηγεί έξω από το γαλαξία μας. Αυτή τη φορά οι αστρονόμοι ανακάλυψαν το αντίθετο: 13 άστρα κατευθύνονται προς τον δικό μας γαλαξία «Αντί να ταξιδεύουν μακριά από το κέντρο του γαλαξία μας αυτά τα άστρα τα εντοπίσαμε να κατευθύνονται προς αυτό. Μπορεί να είναι άστρα από κάποιο άλλο γαλαξία και κατευθύνονται στον δικό μας γαλαξία», λέει ο Tommaso Marchetti μέλος της ερευνητικής ομάδας. Τα άστρα αυτά είναι τα ταχύτερα που έχουν ανιχνευθεί ποτέ κινούμενα με ταχύτητες εκατοντάδων εκατ. χλμ. την ώρα. Για σύγκριση ο Ήλιος και το ηλιακό σύστημα μαζί του κινούνται σε τροχιά γύρω από το κέντρο του γαλαξία με ταχύτητα 240 χλμ. το δευτ. https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/718271_astronomoi-anakalypsan-13-astra-poy-kinoyntai-me-asyllipti-tahytita-kai

Τα πρώτα άστρα. Σ​​τα τέλη του περασμένου μήνα ανακοινώθηκε ότι Γιαπωνέζοι ερευνητές με τη βοήθεια της συστοιχίας ραδιοτηλεσκοπίων ALMA του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου ανέλυσαν λεπτομερώς τη δομή των γιγάντιων νεφελωμάτων που αποτελούν ένα γαλαξία σε απόσταση 12,4 δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Πρόκειται για έναν από τους επονομαζόμενους γαλαξίες-τέρατα, τους προγόνους δηλαδή των σύγχρονων γιγάντιων ελλειπτικών γαλαξιών. Η έρευνα αυτή εντόπισε τεράστια μοριακά νέφη που λόγω της αστάθειας η οποία επικρατεί εκεί οδηγεί σε μια πραγματικά «αχαλίνωτη» αστροδημιουργία, 1.000 φορές μεγαλύτερη από εκείνη που παρατηρείται στον δικό μας γαλαξία. Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε καλύτερα τον σχηματισμό και την εξέλιξη αυτών των γαλαξιών χρειάζεται να περιγράψουμε λεπτομερώς το περιβάλλον που επικρατεί σ’ αυτά τα αρχέγονα βρεφοκομεία, και γι’ αυτό η επιτευχθείσα χαρτογράφηση των μοριακών αυτών νεφών είναι ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και την καλύτερη κατανόηση της αρχέγονης αστρογένεσης. Οι παρατηρήσεις αυτές, σε συνεργασία με τα θεωρητικά μας μοντέλα και τα αποτελέσματα των διαφόρων εξομοιωτών, αλλά κυρίως τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν το 2016 από τη διαστημοσυσκευή PLANCK, μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα πρώτα άστρα πρέπει να δημιουργήθηκαν μερικά εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Εκρηξη, διασπώντας έτσι το σκοτάδι που επικρατούσε στη διάρκεια του «Κοσμικού Μεσαίωνα», την περίοδο δηλαδή πριν από τη δημιουργία των πρώτων άστρων. Οι μελέτες αυτές μας πληροφορούν επίσης ότι τα πρώτα αυτά άστρα πρέπει να ήσαν γιγάντια με μάζα εκατοντάδες φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ηλιου μας. Κι έτσι όταν οι συνθήκες ήταν ώριμες, όταν δηλαδή τα διάφορα αέρια νέφη είχαν, με κάποιον τρόπο, συμπιεστεί σε αρκετά μεγάλη πυκνότητα, μια ξαφνική και απότομη γένεση ενός τεράστιου αριθμού γιγάντιων άστρων φώτισε σαν πυροτεχνήματα τους κατασκότεινους, μέχρι τότε, χώρους του αρχέγονου σύμπαντος. Τα πρώτα άστρα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του πρώιμου σύμπαντος γιατί χάρη στην εξέλιξη και τον θάνατό τους το σύμπαν απέκτησε τις πρώτες ποσότητες βαρέων στοιχείων του. Η ακτινοβολία τους, η κινητική τους ενέργεια λόγω των εκρήξεων και τα προϊόντα πυρηνοσύνθεσης που δημιουργούνταν στο κέντρο τους καθώς και στη διάρκεια των σουπερνόβα εκρήξεών τους, καθόρισαν τις συνθήκες για τη δομή και τη δημιουργία των άστρων των επόμενων γενεών. Τα άστρα δηλαδή είναι πυρηνικά εργοστάσια που μετατρέπουν τα ελαφρύτερα στοιχεία, όπως είναι το υδρογόνο και το ήλιο, σε όλο και βαρύτερα στοιχεία, όπως είναι το άζωτο, ο άνθρακας και ο σίδηρος, τα στοιχεία από τα οποία δημιουργήθηκαν πολύ αργότερα οι στερεοί πλανήτες και η ζωή. Λόγω της τεράστιας μάζας τους, τα πρώτα άστρα κατανάλωναν τα καύσιμά τους πολύ γρήγορα και κατέληγαν σ’ έναν εντυπωσιακό θάνατο με μια τεράστια έκρηξη σουπερνόβα, εμπλουτίζοντας έτσι το σύμπαν με βαρέα στοιχεία. Οι παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble εντόπισαν επίσης μεγάλες ποσότητες σιδήρου σε πολύ απομακρυσμένα και μεγάλης ηλικίας κβάζαρ, γαλαξίες δηλαδή με ιδιαίτερα ενεργούς πυρήνες. Γι’ αυτό οι διάφοροι ερευνητές πιστεύουν ότι ο σίδηρος που εντοπίστηκε, σχηματίστηκε πολύ σύντομα μετά τη Μεγάλη Εκρηξη και αντιστοιχεί στις «στάχτες» που απέμειναν από τις εκρήξεις των γιγάντιων υπερνόβα στις πρώτες γενιές των άστρων. Αυτά τα αρχέγονα άστρα με τα ίχνη βαρέων στοιχείων είναι άστρα Πληθυσμού ΙΙ, όπως ονομάζονται, παρόμοια μ’ αυτά που βρίσκουμε στα μεγάλα σφαιρωτά σμήνη στην άλω που περιβάλλει τον γαλαξία μας. Αντίθετα τα νεογέννητα άστρα που βρίσκουμε στον γαλαξιακό μας δίσκο, περιλαμβανομένου και του Ηλιου μας, ονομάζονται άστρα Πληθυσμού Ι, ενώ τα τεράστια πρωταρχικά άστρα που γεννήθηκαν μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Εκρηξη και τα οποία περιλαμβάνουν μόνο υδρογόνο και ήλιο, ανήκουν στην τρίτη κατηγορία άστρων Πληθυσμού ΙΙΙ. Απ’ ό,τι φαίνεται μάλιστα το πιο ηλικιωμένο αρχέγονο άστρο στη γειτονιά μας με ελάχιστα βαρέα στοιχεία είναι το επονομαζόμενο «Αστρο Μαθουσάλας» σε απόσταση 200 ετών φωτός από τη Γη προς την κατεύθυνση του αστερισμού του Ζυγού. Υπάρχει επίσης και ένα άλλο άστρο, το SM0313, που σίγουρα έχει ηλικία 13,6 δισ. ετών το οποίο ανακαλύφθηκε τον Φεβρουάριο του 2014 σε απόσταση 6.000 ετών φωτός από τη Γη προς την κατεύθυνση του αστερισμού του Υδρου. Είτε έτσι, όμως, είτε αλλιώς τα πρώτα άστρα στο σύμπαν φαίνεται ότι πρέπει να γεννήθηκαν το αργότερο 250 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Εκρηξη που γέννησε το σύμπαν. Η επιβεβαίωση ή όχι τέτοιων ερευνών δεν θα αργήσει πολύ γιατί σε μερικά χρόνια διάφορες ερευνητικές ομάδες (SkyMapper, DES, PanSTARRS, και LSST) θα μας επιτρέψουν να δούμε τη γειτονιά μας με πολύ μεγαλύτερη ευκρίνεια από ποτέ. http://www.kathimerini.gr/983600/article/politismos/vivlio/ta-prwta-astra

Αστρικά σμήνη «μιλούν» για την εξέλιξη των άστρων. Αμερικανοί ερευνητές ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν χίλια πιθανά μέλη και 31 επιβεβαιωμένα μέλη αστρικών συσχετισμών, δηλαδή άστρων όμοιας ηλικίας και σύνθεσης που κινούνται ομαδικά στο Διάστημα. Η μελέτη τους δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο Astrophysical Journal και θα μπορούσε να συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση του πως δημιουργούνται και εξελίσσονται τα άστρα. «Όπως τα σμήνη των πουλιών πετούν συντονισμένα στον ουρανό, έτσι και οι αστρικοί συσχετισμοί/σχηματισμοί μπορούν να μας δώσουν πληροφορίες για τον τρόπο που σχηματίζονται τα άστρα, την ηλικία τους και τη σύνθεσή τους», εξηγεί ο Τζόναθαν Καγκνεϊ από Επιστημονικό Ινστιτούτο Carnegie. Χάρη στις εσωτερικές ομοιότητες μεταξύ των μελών των αστρικών συσχετισμών και των εξωτερικών διαφορών μεταξύ των διαφορετικών ομάδων, οι αστρονόμοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα αστρικά σμήνη για να αντλήσουν πληροφορίες για το πως σχηματίζεται ένα άστρο στον Γαλαξία μας. Οι ηλικίες των άστρων διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους ανάλογα με το σμήνος στο οποίο ανήκουν. Ο Κάγκνεϊ σε συνεργασία με την Ζακλίν Φαχερτι του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας άντλησαν στοιχεία από την τρισδιάστατη χαρτογράφηση του Γαλαξία μας που έχει πραγματοποιήσει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος. «Τα δείγματα αστρικών σμηνών που μελετήσαμε απαρτίζονται κυρίως από κόκκινους νάνους, που είναι άστρα μικρότερα από τον Ήλιο και σχετικά ψυχρότερα. Λόγω του μεγέθους τους είναι δύσκολο να μελετηθούν αν και γνωρίζουμε ότι είναι εξαιρετικά συχνά στον Γαλαξία μας», προσθέτει. Τέλος, οι αστρονόμοι εντόπισαν και 111 καφέ νάνους που είναι μέλη συγκεκριμένων αστρικών σμηνών. Οι καφέ νάνοι είναι άστρα που συχνά ονομάζονται και υπέρ-Δίες. Είναι μικρότεροι από άστρα αλλά πιο εκτεταμένοι από μεγάλους πλανήτες και αποτελούν έναν φυσικό σύνδεσμο μεταξύ αστρονομίας και πλανητικής επιστήμης. http://www.in.gr/2018/08/29/tech/astrika-smini-miloun-gia-tin-ekseliksi-ton-astron/

Το πεδίο Hubble συλλαμβάνει 265.000 γαλαξίες σε μία εικόνα. Οι αστρονόμοι που εργάζονται στο διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, ένα από τα μεγαλύτερα και πιο ευέλικτα εργαλεία στην αστρονομία, έχουν συγκεντρώσει εικόνες του σύμπαντος, τεκμηριώνοντας 16 χρόνια παρατηρήσεων. Η τελική εικόνα, που ονομάζεται Field Legacy Hubble, περιλαμβάνει περίπου 265.000 γαλαξίες, μερικοί που χρονολογούνται 500 εκατομμύρια χρόνια μετά το Μεγάλο Έκρηξη. Η περιοχή μήκους κύματος εικόνας κυμαίνεται από υπεριώδη έως σχεδόν υπέρυθρη ακτινοβολία, για να συλλάβει τους γαλαξίες με την πάροδο του χρόνου. "Τώρα που έχουμε περάσει ευρύτερα απ 'ό, τι σε προηγούμενες έρευνες, συλλέγουμε πολλούς μακρύτερους γαλαξίες στο μεγαλύτερο σύνολο δεδομένων που παράχθηκε ποτέ", δήλωσε ο Garth Illingworth του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας Santa Cruz, ηγέτης της ομάδας που συγκέντρωσε την εικόνα. "Καμία εικόνα δεν θα ξεπεράσει αυτή την εικόνα μέχρι να ξεκινήσουν μελλοντικά τηλεσκόπια χώρου όπως ο James Webb". Για να δημιουργηθεί το πεδίο Legacy Hubble, πραγματοποιήθηκαν έρευνες στο βαθύ πεδίο Hubble - οι μακρόχρονες παρατηρήσεις συγκεκριμένων περιοχών με σκοπό την παρατήρηση των μικρότερων αντικειμένων - συνδυάστηκαν. Το πρώτο Hubble Deep Field κατέλαβε αρκετούς χιλιάδες αόρατους γαλαξίες. το Ultra Deep Field του 2004 συνέλαβε 10.000 γαλαξίες σε μία εικόνα. Το eXtreme Deep Field συνδυάζει 10 χρόνια παρατηρήσεων του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Το πρώτο πεδίο Legacy Hubble αποτελείται από περίπου 7.500 ατομικές εκθέσεις. Η ομάδα δεν σταματά εκεί: οι αστρονόμοι εργάζονται επί του παρόντος στη δεύτερη σειρά εικόνων με περισσότερες από 5.200 εκθέσεις Hubble. "Μια συναρπαστική πτυχή αυτών των νέων εικόνων είναι ο μεγάλος αριθμός των ευαίσθητων διαύλων χρώματος που είναι τώρα διαθέσιμα για να βλέπουν τους μακρινούς γαλαξίες, το υπεριώδες μέρος του φάσματος ", δήλωσε ο μέλος της ομάδας, Ράκιρ Μπουύενς του Πανεπιστημίου του Λάιντεν. "Με εικόνες σε τόσες πολλές συχνότητες, μπορούμε να αναλύσουμε το φως από τους γαλαξίες στις συνεισφορές παλαιών και νεαρών αστεριών, καθώς και ενεργούς γαλαξιακούς πυρήνες". Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, που ξεκίνησε το 1990, άλλαξε τον τρόπο που οι αστρονόμοι παρατηρούν τον χώρο. Πριν από το Hubble, οι αστρονόμοι μπορούσαν να δουν μόνο γαλαξίες μέχρι περίπου επτά δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά, στο μισό δρόμο πίσω στο Big Bang και δεν μπορούσαν να καθορίσουν το σχηματισμό και την εξέλιξη των γαλαξιών με τα επίγεια τηλεσκόπια. Το τηλεσκόπιο Hubble άλλαξε αυτό, επιτρέποντας στους επιστήμονες να μελετήσουν τα στάδια της εξέλιξης των γαλαξιών, παρέχοντας εικόνες καρέ ανά φύλλο και απόψεις σε βάθος πεδίου. Το πεδίο Hubble Legacy Field χρησιμεύει επίσης ως κατάλογος απομακρυσμένων γαλαξιών. "Τέτοιες εξαιρετικές μετρήσεις υψηλής ανάλυσης των πολυάριθμων γαλαξιών στον κατάλογο επιτρέπουν ένα ευρύ φάσμα εξωγαλακτικής μελέτης", δήλωσε η επικεφαλής ερευνητής της βιβλιοθήκης Katherine Whitaker του Πανεπιστημίου του Connecticut. Υπάρχουν ακόμη πιο συναρπαστικά νέα στο άμεσο μέλλον για τους αστρονόμους: Το διαστημικό τηλεσκόπιο Webb, το διάδοχο του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, σχεδιάζεται να ξεκινήσει τον Μάρτιο του 2021. Το τηλεσκόπιο Webb θα έχει μεγαλύτερη ανάλυση και ευαισθησία και θα επιφορτιστεί με την παρατήρηση ορισμένων από τα πιο μακρινά γεγονότα του σύμπαντος, τόσο για τα μέσα όσο και για τα διαστημικά μέσα. https://asgardia.space/en/news/Hubble-Legacy-Field-Captures-265000-Galaxies-in-a-Single-Image

Τηλεσκόπιο Hubble.Θύελλες στον Ουρανό και τον Ποσειδώνα. Ο Δίας, ο Κρόνος και ο Πλούτωνας έχουν λάβει την μεγαλύτερη προσοχή από τους αστρονόμους τα τελευταία χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη τις αποστολές Juno, Cassini και New Horizons για να εξερευνήσουν αυτά τα ουράνια σώματα. Τώρα, εστιάζει ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας - τουλάχιστον απο το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble. Τόσο ο Ουρανός όσο και ο Ποσειδώνας είναι γίγαντες πάγου, χωρίς μια στερεή επιφάνεια κάτω από την ατμόσφαιρα. Ο βραχώδης πυρήνας τους περιβάλλεται από μια μορφή υπερκρίσιμου υγρού, που με τη σειρά του περιβάλλεται από μανδύες υδρογόνου και ηλίου. Κάθε πλανήτης φαίνεται να έχει μια μπλε απόχρωση επειδή το ατμοσφαιρικό μεθάνιο απορροφά το κόκκινο φως και διασκορπίζει το μπλε-πράσινο φως στο διάστημα. Και οι δύο φαίνεται να είναι ενεργοί, δυναμικοί πλανήτες, με μαζικές καταιγίδες και σύννεφα. Ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας επισκέφθηκαν για τελευταία φορά το Voyager 2 το 1986 και το 1989, αντίστοιχα. Αν και έχουν προταθεί αποστολές σε αυτούς τους κόσμους, τίποτα δεν είναι πραγματικά στα έργα. Μέχρι να συμβεί αυτό, το Hubble είναι η καλύτερη πηγή πληροφοριών για τους δύο παγοκύστες. Την περασμένη εβδομάδα, κυκλοφόρησε νέες εικόνες ως μέρος του προγράμματος της Outer Planet Atmospheres Legacy (OPAL). Οι εικόνες του Ουρανού δείχνουν ένα βόρειο καπάκι νέφους που πιστεύεται ότι είναι το αποτέλεσμα του περιστροφικού άξονα του πλανήτη - σε σύγκριση με άλλους πλανήτες, ο Ουρανός περιστρέφεται από την πλευρά του. Εικόνες του Ποσειδώνα κατέλαβαν μια μεγάλη σκοτεινή καταιγίδα κοντά στην κορυφή του πλανήτη - η οποία, σύμφωνα με τους ερευνητές, εμφανίζεται κάθε 4-6 χρόνια. Αυτή η καταιγίδα είναι η τέταρτη που συλλαμβάνεται από το 1993. Φωτεινά και σκοτεινά σύννεφα και καταιγίδες στον ουρανό (αριστερά) και τον Ποσειδώνα (δεξιά) όπως φαίνεται από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble τον Σεπτέμβριο του 2018. "Το σκοτεινό σημείο του Ποσειδώνα είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που είδαμε πριν από μερικά χρόνια και είναι συγκρίσιμο σε μέγεθος με το μεγάλο σκοτεινό σημείο του Voyager που είδε το 1989", δήλωσε η Amy Simon, επιστημόνων της NASA στο κέντρο διαστημικών πτήσεων Goddard. "Αυτή είναι και η πρώτη φορά που θα μπορούσαμε να δούμε την περιοχή πριν σχηματιστεί μια καταιγίδα αυτού του μεγέθους, έτσι ώστε να μας βοηθήσει να μοντελοποιήσουμε τη διαδικασία σχηματισμού". Παρόμοιο με τον Δία, οι στροβιλιστές καταιγίδων ακολουθούν μια αντικυκλανική κατεύθυνση και μοιάζουν με τηγανητές ή φακοειδή σύννεφα στη Γη, όπως αυτά που συχνά εμφανίζονται πάνω από το νησί Lítla Dímun στη Δανία. Το Hubble είδε τη νέα σκοτεινή καταιγίδα τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους και κάποια δραστηριότητα σύννεφο το 2016. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι υπάρχει πιθανότητα οι καταιγίδες να αναπτυχθούν βαθιά στην ατμόσφαιρα πολύ πριν γίνουν ορατές. Άλλες θύελλες στον Ποσειδώνα περιλαμβάνουν τα φωτεινά λευκά σύννεφα που συνθέτουν όταν ο αέρας διαταράσσεται και εκτρέπεται προς τα πάνω, όπου τα αέρια καταψύχονται και γίνονται κρυστάλλους πάγου μεθανίου. Οι νέες εικόνες θα βοηθήσουν το OPAL να παρατηρήσει και να προβλέψει εάν τα φαινόμενα στους απομακρυσμένους κόσμους, αλλά απαιτούνται περισσότερες επαναλαμβανόμενες παρατηρήσεις. "Οι ετήσιες παρατηρήσεις μας βοηθούν να κατανοήσουμε τη συχνότητα των καταιγίδων, καθώς και τη μακροζωία τους", δήλωσε ο Simon. https://asgardia.space/en/news/Hubble-Telescope-Spots-Storms-on-Uranus-and-Neptune

Tο τηλεσκόπιο «Χαμπλ» ανακάλυψε ένα νέο νάνο γαλαξία. Ο γαλαξίας μας βρήκε έναν νέο γείτονα. Πρόκειται για έναν άγνωστο έως τώρα μικρό γαλαξία που ανακαλύφθηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ» (Hubble) και βρίσκεται σε απόσταση περίπου 30 εκατομμυρίων ετών φωτός. Η ηλικία του νάνου γαλαξία -που ονομάσθηκε «Μπέντιν 1»- υπολογίσθηκε ότι είναι σχεδόν 13 δισεκατομμύρια έτη, λίγο μικρότερη από εκείνη του σύμπαντος, γεγονός που έκανε τους επιστήμονες να τον χαρακτηρίσουν «ζωντανό απολίθωμα από το πρώιμο σύμπαν». Ο σφαιροειδής γαλαξίας είναι περίπου 1.000 φορές πιο αχνός από τον δικό μας. Επίσης έχει διάμετρο μόνο 3.000 έτη φωτός, πολύ μικρότερη του δικού μας, ο σπειροειδής δίσκος του οποίου φθάνει περίπου τα 100.000 έτη φωτός. Ο «Μπέντιν-1» απέχει τουλάχιστον δύο εκατομμύρια έτη φωτός από τον κοντινότερο μεγάλο γαλαξία και θεωρείται ο πιο απομονωμένος νάνος γαλαξίας που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα. Η διεθνής αστρονομική ομάδα, με επικεφαλής τον Λ.Ρ.Μπέντιν του Αστρονομικού Παρατηρητηρίου της Πάντοβα στην Ιταλία, έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας. https://www.in.gr/2019/02/01/tech/tileskopio-xampl-anakalypse-ena-neo-nano-galaksia/