Δροσος Γεωργιος

Κάτι φαίνεται να σαλεύει στο υπέδαφος του Πλούτωνα. Υπάρχει κάτι πολύ παράξενο με τις τελευταίες εικόνες που μετάδωσε το New Horizons από τον Πλούτωνα και τον δορυφόρο του Χάροντα: οι κρατήρες είναι λίγοι και οι επιφάνειες των δύο σωμάτων δείχνουν να έχουν ανανεωθεί σχετικά πρόσφατα. Και αυτό δείχνει ότι κάτι πρέπει να κινείται κάτω από τον πάγο. Η καλύτερη μέχρι στιγμής εικόνα του Πλούτωνα εστιάζεται σε μια περιοχή στη ζώνη του ισημερινού, στο κάτω τμήμα ενός γιγάντιου σχηματισμού σε σχήμα καρδιάς. Η μεγάλη έκπληξη είναι μια οροσειρά ύψους 3,5 χιλιομέτρων, η οποία δεσπόζει σε μια επιφάνεια από πάγο αζώτου και μεθανίου. Το εντυπωσιακό με αυτή την περιοχή είναι η απουσία κρατήρων. Αν η επιφάνεια ήταν αρχαία, θα έπρεπε να είναι γεμάτη σημάδια από προσκρούσεις αστεροειδών. Η απουσία της υποδηλώνει ότι κάποια διαδικασία κάνει συνεχές «λίφτινγκ» στην επιφάνεια και σβήνει τους κρατήρες. Το συμπέρασμα είναι είναι ότι τα βουνά πρέπει να σχηματίστηκαν τα τελευταία 100 εκατομμύρια χρόνια, μόλις πριν μια στιγμή στην κλίμακα του γεωλογικού χρόνου, ανέφερε ο Τζεφ Μουρ του Ερευνητικού Κέντρου Ames της NASA στην Καλιφόρνια. Αυτό, επισημαίνει, υποδηλώνει ότι η περιοχή αυτή, η οποία καταλαμβάνει γύρω στο 1% της επιφάνειας του Πλούτωνα, ήταν γεωλογικά ενεργή στο πρόσφατο παρελθόν και δεν αποκλείεται να συνεχίζει να αλλάζει. «Μπορεί να είναι ενεργή ακόμα και σήμερα» λέει ο ερευνητής. Η γεωλογική δραστηριότητα απαιτεί κάποια πηγή ενέργειας για να αναδιαμορφώνει τον πλανήτη νάνο. Ποια όμως μπορεί να είναι αυτή; Το πιθανότερο είναι ότι το κέντρο του Πλούτωνα παραμένει σήμερα θερμό, λένε οι ερευνητές: ουράνιο και άλλα ραδιενεργά υλικά που βυθίστηκαν στο κέντρο του πλανήτη νάνου μετά το σχηματισμό του δεν αποκλείεται να απελευθερώνουν μέχρι και σήμερα θερμότητα με τη διάσπασή τους. Το ίδιο συμβαίνει εξάλλου με τον πυρήνα της Γης, ο οποίος παράγει αρκετή θερμότητα για να τροφοδοτεί τη γεωλογία του πλανήτη. Πριν από το κοντινό πέρασμα του New Horizons, εξάλλου, οι πλανητολόγοι υποψιάζονταν ότι κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του Πλούτωνα μπορεί να κρύβεται ένας υπόγειος, υγρός ωκεανός -ένα ερώτημα που μένει ακόμα ανοιχτό. Ένα άλλο ερώτημα είναι η σύσταση των πλουτώνιων βουνών. Το μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειας του Πλούτωνα καλύπτονται από πάγους αζώτου, μεθανίου και μονοξειδίου του άνθρακα, όμως τα υλικά αυτά δεν είναι αρκετά σκληρά για να σχηματίζουν οροσειρές. Το πιθανότερο είναι ότι τα βουνά αποτελούνται από πάγο νερού, ο οποίος συμπεριφέρεται περισσότερο σαν πέτρωμα σε αυτές τις θερμοκρασίες, γύρω στους -230 βαθμούς, αναφέρει ο Μπιλ ΜακΚίνον του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, επίσης μέλος της αποστολής. Όπως φαίνεται, ο πάγος αζώτου και μεθανίου καλύπτει τον πλανήτη νάνο μόνο σε μια λεπτή κρούστα, κάτω από την οποία υπάρχει ένα υπόστρωμα παχύ υπόστρωμα πάγου. Ενδείξεις γεωλογικής δραστηριότητα παρουσιάζει εξάλλου ο Χάροντας, το μεγαλύτερο από τα πέντε φεγγάρια του Πλούτωνα. Η γκρίζα επιφάνεια είναι σχεδόν καθαρή από κρατήρες και επομένως πρέπει να είναι νέα. Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ένας μακρόστενος σχηματισμός από χαράδρες και ρήγματα που εκτείνονται σε μήκος 1.000 χιλιομέτρων. Και αυτές οι δομές σχηματίστηκαν πιθανότατα από εσωτερικές διεργασίες, ένδειξη ότι ο Χάροντας διατηρεί ζεστή την καρδιά του και είναι ακόμα γεωλογικά ζωντανός. Πιο σαφή συμπεράσματα αναμένονται από τα δεδομένα του κοντινού περάσματος, των οποίων η μετάδοση θα διαρκέσει 16 μήνες. Βίντεο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500012939 H NASA βλέπει τον Χάροντα με τα μάτια της. Βουτιά στον Κάτω Κόσμο: η NASA παρουσίασε το καλύτερο μέχρι σήμερα πορτρέτο του Χάροντα, του μεγαλύτερου από τα πέντε ζοφερά φεγγάρια του Πλούτωνα. Ένας κόσμος καλυμμένος από πάγο, ο οποίος περιέργως δείχνει να έχει ζεστή καρδιά. Στο κέντρο της παραπάνω εικόνας του Χάροντα, η οποία ελήφθη από την αποστολή New Horizons της NASA στις 13 Ιουλίου, διακρίνεται ένας μακρόστενος σχηματισμός από χαράδρες και ρήγματα που εκτείνεται σε μήκος 1.000 χιλιομέτρων. Πάνω δεξιά, κοντά στην άκρη του φεγγαριού, ένα φαράγγι μεγαλύτερο από το Γκραν Κάνιον φτάνει σε βάθος επτά με εννέα χιλιομέτρων. Στο πάνω τμήμα της εικόνας, η περιοχή του βόρειου πόλου είναι σκούρα και δείχνει να καλύπτεται από ένα λεπτό στρώμα αποθέσεων, των οποίων η σύσταση μένει να προσδιοριστεί. Αυτό όμως που προκαλεί μεγαλύτερη έκπληξη στους ερευνητές του New Horizons είναι η σχεδόν πλήρη απουσία κρατήρων στον Χάροντα. Πολυάριθμα σημάδια από προσκρούσεις αστεροειδών θα έπρεπε να σημαδεύουν την παγωμένη επιφάνεια αν ήταν αρχαία, όπως συμβαίνει για παράδειγμα στην επιφάνεια της Σελήνης. Η απουσία κρατήρων υποδηλώνει ότι κάποια διαδικασία κάνει συνεχές «λίφτινγκ» στην επιφάνεια και σβήνει τα σημάδια. Οι κρατήρες απουσιάζουν εξάλλου και από την τελευταία εικόνα του Πλούτωνα, η οποία αποκαλύπτει την ύπαρξη μιας οροσειράς που φτάνει σε ύψος τα 3,5 χιλιόμετρα. Τα βουνά του Πλούτωνα, τα ρήγματα του Χάροντα και η απουσία κρατήρων αποτελούν ενδείξεις πρόσφατης ή συνεχιζόμενης γεωλογικής δραστηριότητας, ανέφερε η NASA. Όπως φαίνεται, τα δύο σώματα διατηρούν αρκετή θερμότητα στο εσωτερικό τους για να τροφοδοτούν γεωλογικές διαδικασίες. Πιθανότατα πρόκειται για θερμότητα από τη διάσπαση ραδιενεργών στοιχείων -η ίδια διαδικασία που διατηρεί καυτό το κέντρο της Γης. O Χάροντας και ο Πλούτωνας καλύπτονται και οι δύο πάγους (κυρίως άζωτο στον πλανήτη νάνο και κυρίως νερό στον δορυφόρο του) και πιστεύεται ότι σχηματίστηκαν από τη σύγκρουση δύο άλλων σωμάτων, η οποία συνέβη πιθανότατα πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Η διαφορά στο μέγεθός τους είναι πολύ μικρή σε σχέση με τη διαφορά ανάμεσα στη Γη και τη Σελήνη. Το New Horizons μέτρησε με ακρίβεια τη διάμετρο του Πλούτωνα στα 2.370 χιλιόμετρα, λιγότερο από το διπλάσιο της διαμέτρου του Χάροντα. Τα δύο σώματα κινούνται σε τροχιά γύρω από το κοινό κέντρο μάζας, το οποίο βρίσκεται έξω από τον Πλούτωνα και του προκαλεί έτσι μια χαρακτηριστική ταλάντωση. Εκτός από τον Χάροντα, ο Πλούτωνας περιτριγυρίζεται από ακόμα τέσσερα, μικρά φεγγάρια, όλα τους με ονόματα που εμπνέονται από τον Κάτω Κόσμο της ελληνικής και ρωμαϊκής μυθολογίας: Νύχτα, Ύδρα, Κέρβερος και Στύγα. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εικόνα της Ύδρας, της οποίας το σχήμα, η σύσταση και το ακριβές μέγεθος παρέμεναν άγνωστα μέχρι σήμερα. Ακόμα και τώρα, το μικροσκοπικό φεγγάρι καταλαμβάνει λίγα εικονοστοιχεία στην εικόνα. Η ανάλυσή της επέτρεψε ωστόσο στους ερευνητές να υπολογίσουν τις διαστάσεις του στα 33 επί 43 χιλιόμετρα. Το πιθανότερο είναι ότι καλύπτεται από πάγο νερού όπως ο Χάροντας. Οι καλύτερες εικόνες, όμως, ακόμα δεν έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Το New Horizons θα χρειαστεί 16 ολόκληρους μήνες για να μεταδώσει όλα τα δεδομένα που συνέλεξε κατά το κοντινό πέρασμα. Κι αυτό σημαίνει ότι η γνωριμία μας με το σύστημα του Πλούτωνα δεν έχει ολοκληρωθεί. Τα καλύτερα αναμένονται. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500012960

Στο Μπαϊκονούρ συνεχίζεται η προετοιμασία για την επερχόμενη επανδρωμένη πτηση του TPK "Soyuz TMA-17M» http://www.federalspace.ru/21584/ Προετοιμασίες του διαστημόπλοιου «Σογιούζ TMA-17M" για να ξεκινήσει για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. http://www.energia.ru/ru/iss/iss44/photo_07-15.html Η αμερικανική διαστημική βιομηχανία δεν «αντέχει» χωρίς τη Ρωσία. Παρά όλες τις διαφωνίες μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών, η Ουάσινγκτον δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά μια απόλυτη καταστροφή των σχέσεων με τη Μόσχα, εάν θέλει να διατηρήσει την ανάπτυξη της δικής της διαστημικής βιομηχανίας: Οπως εξηγεί άρθρο-ανάλυση του The Christian Science Monitor, αυτό συμβαίνει διότι μετά τη διάλυση του αμερικανικού στόλου των διαστημικών λεωφορείων το 2011, πλέον οι ΗΠΑ εξαρτώνται πλήρως από τα ρωσικά διαστημικά σκάφη σχετικά με το θέμα αποστολής και παράδοσης πληρωμάτων και φορτίου στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). «Οι ΗΠΑ και η Ρωσία έχουν πολλές σοβαρές διαφωνίες σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία, τη Συρία και τον Έντουαρντ Σνόουντεν. Ωστόσο, αυτά τα δυο κράτη ενώνονται σε κοινό τόπο, όταν την Παρασκευή, 3 Ιουλίου, εκτοξεύθηκε με επιτυχία από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ ο πύραυλος-φορέας με το φορτίο για το πλήρωμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού» λέει ο αρθρογράφος Howard LaFranchi. Ωστόσο, σύμφωνα με το άρθρο, οι σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Ουάσινγκτον έχουν φτάσει σε «υπερβολική ένταση». Αλλά, σύμφωνα με τον LaFranchi, και οι δύο χώρες είναι σε θέση να «αφήσουν τις διαφωνίες τους στην άκρη για να συνεργαστούν σε άλλους τομείς». http://gr.rbth.com/2015/07/15/i-amerikaniki-diastimiki-viomihania-den-horis-ti-rosia_258605 Εμπνέοντας τους Ευρωπαίους εκπαιδευτικούς να φέρουν το διάστημα μέσα στην τάξη. Από τις 8 έως τις 10 Ιουλίου, πάνω από 100 εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από 18 κράτη μέλη της ESA, ανάμεσα σε αυτά η Ελλάδα, συμμετείχαν στο Θερινή Εκπαιδευτική Ημερίδα της ESA στο Διαστημικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογίας της ESA (ESTEC) στο Νόρντβαικ της Ολλανδίας, όπου έμαθαν πώς να χρησιμοποιούν το διάστημα ως πλαίσιο για να διδάξουν θέματα STEM (Science, Technology, Engineering and Mathematics) στις τάξεις τους. Για πρώτη φορά από την ύπαρξή του, το εργαστήριο ήταν για δασκάλους της πρωτοβάθμιας όσο και καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με πρακτικές συνεδρίες προσαρμοσμένες και για τις δύο ομάδες. Το εντατικό πρόγραμμα επικεντρώθηκε σε 5 κεντρικά θέματα: τη βαρύτητα, το ηλιακό σύστημα, την παρατήρηση της Γης, το φως και τις επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις. Το workshop αναπτύχθηκε γύρω από αυτά τα ευρέα θέματα, και παρείχε στους καθηγητές εργαλεία που τροφοδοτούν την έμπνευση και το κίνητρο και μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν κατά τη διδασκαλία με τα μαθήματα που σχετίζονται με τα STEM. ''Προτίθεμαι να χρησιμοποιήσω ένα πολύ μεγάλο μέρος των όσων ήμουν σε θέση να πειραματιστώ, μαζί με τους μαθητές μου. Όλα τα θέματα που καλύψαμε μέχρι τώρα συνδέονται άμεσα με την επιστήμη που διερευνούμε στην τάξη μου. Το προσιτό υλικό που χρησιμοποιείται και ο διασκεδαστικός τρόπος που θα παρουσιαστούν όλα τα πειράματα και οι δραστηριότητες στους μαθητές μου θα τους εμπνεύσει και να τους κάνει να ζητήσουν για όλο και περισσότερα! ", δήλωσε η Αλεξάνδρα Πολίτη, μια Ελληνίδα εκπαιδευτικός που εργάζεται στο Ηνωμένο Βασίλειο. Κορυφαίοι στο είδος τους ειδικοί του διαστήματος ήταν παρόντες στην ημερίδα, όπως ο αστροναύτης της ESA André Kuipers, ο επιστήμονας του προγράμματος Rosetta Mat Taylor, ο βραβευμένος ηλιακός αστροφυσικός Pål Brekke, και ο Διευθυντής του Copernicus Space Segment της ESA Guido Levrini. Στους εκπαιδευτικούς δόθηκε άνευ προηγουμένου πρόσβαση σε εμπιστευτικές πληροφορίες από τους ανθρώπους που εμπλέκονται άμεσα στα διάφορα διαστημικά προγράμματα. Είχαν επίσης την ευκαιρία να υποβάλουν ερωτήσεις και να ανταλλάξουν λίγα λόγια με αυτούς τους κορυφαίους επιστήμονες. Όσοι παρουσίασαν ήταν επίσης εντυπωσιασμένοι από το έντονο ενδιαφέρον που επέδειξε το κοινό τους, και αναγνώρισαν τη σημασία των εκπαιδευτικών στο να ενθαρρύνουν τους μαθητές να ακολουθήσουν σπουδές και επαγγελματική σταδιοδρομία που σχετίζονται με την επιστήμη και την τεχνολογία. Ένας δάσκαλος είπε: "Αγαπώ τη διδασκαλία της επιστήμης και του διαστήματος, και το επόμενο έτος θα διδάξω σε ένα δημοτικό σχολείο (4-8 ετών), και αισθανόμουν ανασφαλής για το πώς να εισαγάγω διαστημικές έννοιες σε τόσο νεαρή ηλικία. Ωστόσο, οι ιδέες και οι έννοιες που θίξαμε στο εργαστήριο ήταν απλά φανταστικές, και ανυπομονώ πραγματικά να φέρω αυτές τις ιδέες στην τάξη μου, τον Σεπτέμβριο." Περισσότερα από 15 πρακτικά μαθήματα απέδειξαν πώς το διάστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά τη διδασκαλία και την εκμάθηση μαθημάτων STEM. Ένας από τους δασκάλους συνοψίζοντας την εμπειρία της είπε: "Μου άρεσε πολύ ο ενθουσιασμός όλων των ανθρώπων που ενεπλάκησαν. Όλοι οι ομιλητές ήταν ενθουσιασμένοι με αυτό που παρουσίαζαν. Μου αρέσει επίσης το γεγονός ότι οι εκπαιδευτές έδειξαν ενδιαφέρον προς το κοινό τους, και ότι απάντησαν σε κάθε μεμονωμένη ερώτηση. Πριν έρθω εδώ, δεν περίμενα να αντιμετωπιστώ ως ένα πολύ σημαντικό πρόσωπο. Λένε ότι οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι ζωτικής σημασίας για την παροχή κινήτρων στα παιδιά να σπουδάσουν την επιστήμη και το να κάνουμε έρευνα ήταν πραγματικά όμορφο. Ευχαριστώ! " Οι εκπαιδευτικοί έφυγαν από το εργαστήριο με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και ενθουσιασμό για τη διδασκαλία μαθημάτων σχετικά με τα STEM. "Τώρα έχω περισσότερη εμπιστοσύνη και τη γνώση για να δοκιμάσω νέες εμπειρίες και να βελτιώσω τις εκπαιδευτικές μεθοδολογίες στην τάξη», έγραψε ένας από τους καθηγητές στην έρευνα αξιολόγησης. Ο ρόλος των εθνικών γραφείων ESERO τονίστηκε κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου. Καθώς αποτελούν τα χέρια λειτουργίας της ESA σε εθνικό επίπεδο, προσφέρουν πόρους και συμβουλές στους εκπαιδευτικούς που θέλουν να χρησιμοποιούν το διάστημα ως ένα συναρπαστικό και εμπνευσμένο πλαίσιο στην καθημερινή τους διδασκαλία. Η ESA, μέσω των προγραμμάτων της και το Γραφείο Εκπαίδευσης, είναι εδώ για να βεβαιώνει πως το διάστημα προσδίδει αξία στους πολίτες και έμπνευση για τις επόμενες γενιές. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Empnheontas_toys_Eyropahioys_ekpaideytikohus_na_phheroyn_to_dihastema_mhesa_sten_thaxe

Πρώτες εικόνες από το New Horizons Ένας παγωμένος πλανήτης νάνος γεμάτος βουνά. Η αποστολή New Horizons της NASA έστειλε τις πρώτες κοντινές υψηλής ανάλυσης φωτογραφίες από την επιφάνεια του πλανήτη. Πρόκειται για φωτογραφίες που ελήφθησαν από μία περιοχή κοντά στον ισημερινό του Πλούτωνα, όπου υπάρχουν βουνά που το ύψος τους ξεπερνά τα 3.000 μέτρα. Οι επιστήμονες έδωσαν επίσης στη δημοσιότητα φωτογραφίες με σημαντικές λεπτομέρειες από τους δορυφόρους του Πλούτωνα, Χάροντα και Ύδρα. Η επιφάνεια της Ύδρας είναι καλυμμένη από πάγο νερού. Πριν από την αποστολή του New Horizons οι επιστήμονες είχαν ελάχιστες πληροφορίες για το μέγεθος και τις διαστάσεις δορυφόρου του Πλούτωνα, που έχει σχήμα ...πατάτας. Γύρω από τον Πλούτωνα περιστρέφονται άλλοι τέσσερις μικροί δορυφόροι, με μεγαλύτερο τον Χάροντα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων τα βουνά αυτά του Πλούτωνα είναι σχετικά νέα, καθώς σχηματίστηκαν σχετικά πρόσφατα, πριν από 100 εκατ. χρόνια. Είναι δηλαδή σχετικά νέα σε σύγκριση με τα 4,56 δισεκατ. Χρόνια που είναι η ηλικία του Ηλιακού Συστήματος μας. Στην επιφάνεια του πλανήτη νάνου διακρίνεται μία τεράστια περιοχή σε σχήμα καρδιάς, στην οποία η επιστημονική ομάδα της NASA έδωσε το όνομα του αστρονόμου που τον ανακάλυψε, Κλάιντ Τομπώ. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500012818 Οι γυναίκες της αποστολής New Horizons. Σε… γυναικεία υπόθεση έχει αναδειχθεί, τρόπον τινά, η αποστολή της NASA στον Πλούτωνα. Η επιστημονική ομάδα του προγράμματος New Horizons απαρτίζεται κατά 25% από γυναίκες, όπερ και σημαίνει πως ένας στους τέσσερις επιστήμονες που συντονίζουν την αποστολή είναι θηλυκού γένους. «Όταν ξεκίνησα να εργάζομαι στη NASA, ήμουν η συντριπτική μειοψηφία σε ένα χώρο που κατακλυζόταν σχεδόν αποκλειστικά από άντρες», λέει η φυσικός Φράνσις Μπάνεγκαλ. Πλέον, η Μπάνεγκαλ αντιμετωπίζει το γεγονός της αύξησης του γυναικείου πληθυσμού των συνάδελφων της… στωικά κι αδιάφορα, με ένα απλό σήκωμα των ώμων της, σαν να λέει «ε, και;» «Ποτέ δεν το σκέφτηκα αυτό [το πόσες πολλές γυναίκες εργάζονται στο πρόγραμμα]», λέει η συνάδελφος της, Κιμ Ενίκο. «Το συνειδητοποιώ μόνο όταν τύχει και στο κέντρο έλεγχου έχουμε μείνει αποκλειστικά γυναίκες», συνεχίζει μειδιώντας. Ανάμεσα στις γυναίκες ξεχωρίζει και η ελληνίδα Σίλβια Πρωτόπαπα, που εργάζεται ως ερευνητική επιστήμονας στο Τμήμα Αστρονομίας του πανεπιστημίου του Μέριλαντ. Όπως τονίζουν όμως οι περισσότερες, «[στην αποστολή New Horizons] έχουν συγκεντρωθεί μερικά από τα πιο ταλαντούχα επιστημονικά μυαλά της ΝΑSΑ. Αυτό είναι που μας φέρνει κοντά». «Τα κορίτσια πάντα θα εμπνέονται από επιστήμονες και τα αγόρια θα μεγαλώσουν κάποια στιγμή και θα καταφέρουν να μην κάνουν διαχωρισμούς ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες όσον αφορά στους χώρους εργασίας», καταλήγει με νόημα η Λέσλι Γιάνγκ. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500012723

Μαύρες τρύπες στο... μικροσκόπιο. Καμπανάκι χτύπησε πριν από λίγες ημέρες στην παγκόσμια αστρονομική κοινότητα όταν το διαστημικό τηλεσκόπιο Swift διαπίστωσε ότι μια κοντινή σε εμάς μελανή οπή «ξύπνησε» ύστερα από 26 έτη αδράνειας. Σε απόσταση 8.000 ετών φωτός από εμάς βρίσκεται το δυαδικό σύστημα V404 Cygni. Το σύστημα αυτό αποτελείται από ένα μεγάλο άστρο και μια σχετικά μικρού μεγέθους μελανή οπή που έχει μάζα ίση με εκείνη 12 άστρων σαν τον Ηλιο. Η μελανή οπή όταν βρίσκεται σε φάση δραστηριοποίησης «τρέφεται» με την ύλη του γειτονικού της άστρου. Οπως όμως έχει αποδειχθεί, πρόκειται για μια μάλλον... τεμπέλα μαύρη τρύπα, αφού ενεργοποιείται κάθε φορά για μικρό χρονικό διάστημα και στη συνέχεια ξεκουράζεται. Για 26 χρόνια η μελανή οπή είχε «σιγήσει» και ξαφνικά πριν από λίγες ημέρες άρχισε και πάλι να κάνει αισθητή την ύπαρξή της. Ετσι οι επιστήμονες έχουν στρέψει τώρα πολλά επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια στο V404 Cygni για να παρατηρήσουν το φαινόμενο. Με δεδομένο ότι τις προηγούμενες φορές που η μαύρη τρύπα ενεργοποιήθηκε τα τεχνικά μέσα που είχε στη διάθεσή της η επιστημονική κοινότητα δεν ήταν ούτε τόσο πολλά όσο σήμερα ούτε τόσο προηγμένα, θεωρείται βέβαιο ότι θα μάθουμε πολλά άγνωστα στοιχεία για τις μυστηριώδεις μελανές οπές. Με τη σύνδεση όλων των ισχυρών επίγειων τηλεσκοπίων οι επιστήμονες θέλουν να δημιουργήσουν ένα υπερτηλεσκόπιο. Στόχος είναι να μπορέσουν να διεισδύσουν στο κέντρο του γαλαξία μας και να παρατηρήσουν τη γιγάντια μελανή οπή που βρίσκεται εκεί Επιστήμονες σε όλον τον κόσμο ξεκίνησαν την προσπάθεια δημιουργίας του Event Horizon Telescope (EHT). Δεν πρόκειται για ένα νέο τηλεσκόπιο αλλά για τη σύνδεση όλων των ισχυρών επίγειων τηλεσκοπίων για να δημιουργήσουν ένα υπερτηλεσκόπιο. Στόχος είναι να μπορέσουν οι αστρονόμοι να διεισδύσουν με το EHT στο κέντρο του γαλαξία μας και να παρατηρήσουν τη γιγάντια μελανή οπή που βρίσκεται εκεί. Οι επιτελείς αυτής της προσπάθειας ευελπιστούν ότι με το EHT θα έχουν την ως σήμερα πιο «καθαρή»... θέα του κέντρου του Γαλαξία και των φαινομένων που λαμβάνουν χώρα εκεί. Αν αυτή η σύνδεση των ισχυρών τηλεσκοπίων του πλανήτη επιτευχθεί, θα δημιουργηθεί ένα όργανο με δυνατότητες και ισχύ χίλιες φορές μεγαλύτερες από εκείνες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Ηδη έχουν συνδεθεί το τηλεσκόπιο SPT στον Νότιο Πόλο με το τηλεσκόπιο Pathfinder Experiment στην έρημο Ατακάμα στη Χιλή και το τηλεσκόπιο Large Millimeter Telescope στο Μεξικό. Οταν η σύνδεση ολοκληρωθεί, το σούπερ τηλεσκόπιο θα στοχεύσει τη μελανή οπή στο κέντρο του γαλαξία μας που έχει λάβει την ονομασία Τοξότης Α*. Η μαύρη τρύπα του Γαλαξία απέχει περίπου 27.000 έτη φωτός από τη Γη και έχει μάζα περίπου 4 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ηλίου. Οι ερευνητές που θα συμμετέχουν στις παρατηρήσεις θα προσπαθήσουν να εντοπίσουν τον περίφημο «ορίζοντα γεγονότων». Πρόκειται για το σημείο χωρίς επιστροφή» μιας μαύρης τρύπας, δηλαδή το σημείο στο οποίο η βαρυτική έλξη γίνεται τόσο δυνατή ώστε κάθε διαφυγή να είναι αδύνατη. Με απλά λόγια, όταν η ύλη σε οποιαδήποτε μορφή της (άστρα, αέρια, ακόμη και το φως) βρεθεί στον ορίζοντα των γεγονότων μιας μελανής οπής, η τύχη της είναι προδιαγεγραμμένη: θα τη ρουφήξει η μαύρη τρύπα. Ως σήμερα υπάρχουν οι θεωρητικές αναφορές για την ύπαρξη του ορίζοντα γεγονότων και κάποια έμμεσα ίχνη του. Οι επιστήμονες αναζητούν εδώ και χρόνια κάποιες απτές αποδείξεις της παρουσίας του και το EHT ίσως να καταφέρει να τις εντοπίσει. Οι ερευνητές θα προσπαθήσουν να συλλέξουν νέα δεδομένα με τα οποία θα ελέγξουν τη θεωρία της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν αλλά και τη συμπεριφορά των μελανών οπών. Μια πραγματικά εντυπωσιακή, από κάθε άποψη, ανακάλυψη έκανε διεθνής ομάδα αστρονόμων χρησιμοποιώντας τα διαστημικά τηλεσκόπια XMM-Newton και NuSTAR. Τα δύο τηλεσκόπια κάνουν παρατηρήσεις σε διαφορετικά φάσματα φωτός των ακτίνων Χ και ο συνδυασμός των παρατηρήσεών τους αποκάλυψε ένα εκπληκτικό κοσμικό φαινόμενο. Σε έναν γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση 2 δισ. ετών φωτός από εμάς υπάρχει μια κολοσσιαία μελανή οπή η οποία έχει λάβει την ονομασία PDS 456. Οι ερευνητές εντόπισαν τους ανέμους που δημιουργούνται από τη δράση αυτής της μαύρης τρύπας. Πρόκειται, όπως λένε, για τους ισχυρότερους ανέμους που έχουν εντοπιστεί ως σήμερα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι συγκεκριμένοι άνεμοι μεταφέρουν κάθε δευτερόλεπτο ενέργεια μεγαλύτερη από εκείνη που εκπέμπουν μαζί 1 τρισ. άστρα σαν τον Ηλιο! Οπως αναφέρουν, αν αυτή η τρομερή κοσμική θύελλα χτυπούσε έναν γαλαξία θα εξαφάνιζε όλα εκείνα τα συστατικά (αέρια, σκόνη) που είναι απαραίτητα για την παραγωγή άστρων. Με απλά λόγια ο γαλαξίας αυτός θα γινόταν άγονος. Η ανακάλυψη δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Science». Ονομάζεται P13 και είναι μια μελανή οπή που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 12 εκατ. ετών φωτός από τη Γη στον γαλαξία NGC7793. Γνωρίζαμε την ύπαρξη αυτής της μελανής οπής, όμως ερευνητές του Διεθνούς Κέντρου Ερευνας Ραδιοαστρονομίας (ICRAR) στην Αυστραλία την παρατήρησαν εκ νέου και διαπίστωσαν ότι βρίσκεται σε μια φάση κοσμικής... υπερφαγίας, αφού καταναλώνει την ύλη που βρίσκεται κοντά της 10 φορές ταχύτερα από όσο εκτιμούσαν ως σήμερα οι ειδικοί. Οι ερευνητές για να καταδείξουν την «κατανάλωση» που κάνει η P13 ανακοίνωσαν ότι κάθε λεπτό καταπίνει ποσότητα ύλης ίση με 100 δισεκατομμύρια δισεκατομμυρίων... χοτ ντογκ! H ανακάλυψη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Nature» προσφέρει στους επιστήμονες νέες πληροφορίες για τη λειτουργία των μελανών οπών. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=722654

Διάστημα χωρίς σύνορα: 40 χρόνια από την αποστολή του Soyuz-Apollo. Η θρυλική διαστημική αποστολή Soyuz-Apollo, η οποία αποτέλεσε το ξεκίνημα και το σύμβολο της διεθνούς συνεργασίας στο διάστημα, συμπληρώνει τον Ιούλιο 40 χρόνια. Με την εκτόξευση του διαστημοπλοίου Soyuz-19 από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ και του Apollo από το ακρωτήριο Κανάβεραλ στις 15 Ιουλίου 1975, ξεκίνησε η πρώτη στην ιστορία της ανθρωπότητας κοινή διαστημική πτήση πληρωμάτων από διαφορετικά κράτη. Η ιδέα της κοινής διαστημικής αποστολής ανήκε στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ρίτσαρντ Νίξον. ΕΣΣΔ και ΗΠΑ έπρεπε να αναπτύξουν τους μηχανισμούς σύζευξης και να προσαρμόσουν τα συστήματα ραδιοεπικοινωνίας ώστε να βοηθήσουν αλλήλους σε περίπτωση ατυχήματος. Στις 19:12 της 17ης Ιουλίου 1975 το σοβιετικό διαστημόπλοιο Soyuz-19 με πλήρωμα τους Αλεξέι Λεόνοφ και Βαλέρι Κουμπάσοφ πραγματοποίησε τροχιακή σύζευξη με το αμερικανικό Apollo-18, στο οποίο βρίσκονταν οι αστροναύτες Τόμας Στάφορντ, Βανς Μπραντ και Ντικ Σλέιτον. Τότε δημιουργήθηκε η πρώτη, μια πρώιμη μορφή του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Όπως ανέφερε στην RBTH ο τιμημένος με τον τίτλο του Ήρωα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, επικεφαλής του Κέντρου εκπαίδευσης κοσμοναυτών, Γιούρι Λοντσακόφ, «με την πτήση αυτή αποδείχθηκε ότι και στη Γη και στο διάστημα είναι δυνατή η ειρηνική συνεργασία. Διαστημόπλοια διαφόρων τύπων, κατασκευασμένα με διαφορετικές τεχνολογίες, τα οποία εκτοξεύονται από διάφορα σημεία του πλανήτη, μπορούν να συναντηθούν και να συζευχθούν στο διάστημα». Τη δεκαετία του ΄60 η συνεργασία σοβιετικών και αμερικανών «διαστημικών» επιστημόνων περιοριζόταν μόνο σε συναντήσεις σε διεθνή συνέδρια. Πρώτη φορά ΕΣΣΔ και ΗΠΑ εξέτασαν τη δυνατότητα σύνδεσης επανδρωμένων διαστημοπλοίων τον Οκτώβριο του 1970. Δυο χρόνια μετά, τα κράτη υπέγραψαν συμφωνία για κοινή διαστημική πτήση βάσει του πειραματικού προγράμματος Soyuz-Apollo και προχώρησαν στην προετοιμασία του. Για πρώτη φορά οι επιστήμονες και κοσμοναύτες της ΕΣΣΔ και των ΗΠΑ έκαναν την προετοιμασία των πληρωμάτων, όχι μόνο στη βάση τους, αλλά και στη βάση των συναδέλφων τους. Οι δυσκολίες που προέκυπταν αφορούσαν μόνο τη γλώσσα και τους υφιστάμενους τότε περιορισμούς για λόγους μυστικότητας. Ωστόσο, μετά τη σύνδεση ο πάγος έσπασε. Στο διαστημόπλοιο οι κοσμοναύτες βρήκαν μια κοινή γλώσσα, κάνοντας μάλιστα και αστεία μεταξύ τους. Για παράδειγμα, όταν αμέσως μετά τη σύνδεση τα πληρώματα συναντήθηκαν μαζί, ο κυβερνήτης του Soyuz, Αλεξέι Λεόνοφ, μοίρασε σε όλους σωληνάρια με την επιγραφή «Βότκα», προτείνοντας κατά τη ρωσική παράδοση να πιούν πριν το φαγητό. Οι Αμερικάνοι κοιτάζονταν μεταξύ τους με αμφιβολία καθώς δεν επιτρεπόταν κάτι τέτοιο, αλλά μετά συμφώνησαν. Τα σωληνάρια αποδείχτηκε ότι δεν περιείχαν βότκα, αλλά τη γνωστή ρωσική παντζαρόσουπα μπορς. Ο Λεόνοφ είχε ετοιμάσει τις ψεύτικες ετικέτες από τη Γη. Όταν το Soyuz βρισκόταν ήδη στην εξέδρα εκτόξευσης, οι ειδικοί εντόπισαν μια αστοχία στο τηλεοπτικό σύστημα του διαστημοπλοίου. Σε τροχιά πλέον, οι σοβιετικοί κοσμοναύτες έλαβαν από το κέντρο ελέγχου πτήσεων οδηγίες για την επισκευή του συστήματος μεταγωγής και εργάζονταν ολόκληρη τη νύχτα. Αποδείχθηκε πως δεν κοιμούνταν ούτε οι Αμερικάνοι. Ένας άξονας μπλόκαρε στο μηχανισμό της μονάδας πρόσδεσης και αυτό δεν επέτρεπε στους αστροναύτες να περάσουν από το Apollo στο Soyuz. Η ιστορική συνάντηση θα μπορούσε και να μην πραγματοποιηθεί! Ωστόσο η νύχτα χωρίς ύπνο δεν πήγε άδικα και τα δυο πληρώματα κατόρθωσαν να απαλείψουν όλα τα προβλήματα. Φάνηκε εδώ η εμπειρία και η άριστη προετοιμασία των σοβιετικών και αμερικανών κοσμοναυτών. Πριν από αυτή την πτήση, ο Αλεξέι Λεόνοφ πραγματοποίησε πρώτος στον κόσμο έξοδο στο ανοιχτό διάστημα από το διαστημόπλοιο Voshod-2. Ο Τόμας Στάφορντ, κυβερνήτης του Apollo, είχε πραγματοποιήσει επανειλημμένα ελιγμούς προσέγγισης με τα διαστημόπλοια Gemini-6 και Gemini-9, κι επίσης έκανε το γύρο της Σελήνης 31 φορές. Στη διάρκεια της πειραματικής πτήσης Soyuz-Apollo τα πληρώματα εκπλήρωσαν όλους του κύριους στόχους του προγράμματος: Έκαναν την προσέγγιση και σύζευξη των διαστημοπλοίων, τα δυο πληρώματα πέρασαν το ένα στο σκάφος του άλλου, εξασφάλισαν την επικοινωνία των κέντρων ελέγχου πτήσεων, διεξήγαγαν όλα τα προγραμματισμένα κοινά επιστημονικά πειράματα. Η «χειραψία στο διάστημα», όπως έμεινε στην ιστορία η αποστολή Soyuz-Apollo, ήταν ένα από τα σημαντικότερα πολιτικά γεγονότα της εποχής και η αφετηρία της συνεργασίας των δυο υπερδυνάμεων στο διάστημα. http://gr.rbth.com/2015/07/15/diastima-horis-synora-40-hronia-apo-tin-apostoli-toy-soyuz-apollo_258517 «Θάψτε με στον Αρη»! Το «New Horizons» της NASA πλησιάζει τον Πλούτωνα με στόχο την πραγματοποίηση μιας σειράς μελετών στον πλανήτη-νάνο και στους δορυφόρους του. Στο σκάφος υπάρχουν οι στάχτες του Κλάιντ Τόμπο, του αμερικανού αστρονόμου που ανακάλυψε τον Πλούτωνα το 1930. Τα παιδιά του Τόμπο την ώρα που το «New Horizons» περνούσε πάνω από τον Πλούτωνα παρακολουθούσαν την όλη διαδικασία από το κέντρο ελέγχου της αποστολής. Ο Τόμπο δεν είναι ο πρώτος άνθρωπος που επέλεξε να γίνει το Διάστημα η τελευταία του... κατοικία. Εχουν προηγηθεί πολλοί επιστήμονες, αστροναύτες, φίλοι του Διαστήματος αλλά και διάσημοι που το όνομά τους έχει συνδεθεί με το Διάστημα που επέλεξαν όταν πεθάνουν να αποτεφρωθούν και οι στάχτες τους να τοποθετηθούν σε ειδικές κάψουλες που τέθηκαν σε τροχιά γύρω από το Γη ή σε δοχεία που τοποθετήθηκαν σε σκάφη εξερευνητικών αποστολών. Δύο αμερικανικές εταιρείες, η Celestis και η Elysium Space, προσφέρουν διαστημικές κηδείες. Αρχικά οι στάχτες των πελατών των δύο εταιρειών τοποθετούνταν σε ειδικές κάψουλες οι οποίες τίθονταν σε τροχιά γύρω από τη Γη. Μάλιστα οι συγγενείς των πελατών των δύο εταιρειών μπορούσαν όταν το ήθελαν να πηγαίνουν στα γραφεία των δύο εταιρειών και να βλέπουν τις κάψουλες. Προοδευτικά οι δύο εταιρείες άρχισαν να προσφέρουν διαφόρων ειδών υπηρεσίες. Οι πελάτες μπορούν αν θέλουν να επιλέξουν μια κάψουλα στην οποία θα βρίσκονται οι στάχτες τους όταν πεθάνουν και η οποία αφού πραγματοποιήσει μια σύντομη βόλτα στο Διάστημα να επιστρέψει στην ατμόσφαιρα της Γης, όπου φυσικά θα καταστραφεί. Μπορούν επίσης να επιλέξουν μια κάψουλα η οποία επίσης θα πραγματοποιήσει μια σύντομη βόλτα στο Διάστημα αλλά όταν θα επιστρέψει στη Γη θα ανοίξουν αλεξίπτωτα και έτσι δεν θα καταστραφεί από την τριβή. Με αυτόν τον τρόπο οι στάχτες θα επιστραφούν στους συγγενείς. Οι πελάτες των δύο εταιρειών μπορούν επίσης να επιλέξουν να τοποθετηθούν οι στάχτες τους στο σκάφος μιας αποστολής που θα ταξιδέψει σε κάποιον πλανήτη ή δορυφόρο του ηλιακού μας συστήματος. Εκείνος που εισήγαγε την ιδέα της... διαστημικής κηδείας ήταν ο συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Νιλ Ρ. Τζόουνς σε μια ιστορία με τίτλο «Δορυφόρος Τζέιμσον» που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Amazing Stories» το 1931. Ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε μετά θάνατον στο Διάστημα ήταν ο μελλοντολόγος και φιλόσοφος Τζιν Ροντενμπέρι που έγινε διάσημος ως δημιουργός της θρυλικής σειράς επιστημονικής φαντασίας «Star Trek». Οι στάχτες του Ροντενμπέρι τοποθετήθηκαν στο διαστημικό λεωφορείο «Κολούμπια» το 1992 και συντρόφευαν τους αστροναύτες τις δέκα ημέρες της αποστολής. Οι στάχτες του Ροντενμπέρι γύρισαν στη Γη αλλά επέστρεψαν στο Διάστημα στην παρθενική πτήση της Celestis το 1997. Στην ίδια πτήση υπήρχαν και οι στάχτες άλλων διασημοτήτων, όπως του αμερικανού ψυχολόγου και συγγραφέα Τίμοθι Λίρι που έγινε γνωστός από τις έρευνές του για τη χρήση του LSD. Τα επόμενα χρόνια υπήρξε μεγάλος αριθμός αστροναυτών, επιστημόνων και πολλών άλλων που επέλεξαν μετά θάνατον να βρεθούν στο Διάστημα. Ενας από αυτούς είναι ο ηθοποιός Τζέιμς Ντούχαν που έγινε γνωστός από τη συμμετοχή του στη θρυλική σειρά επιστημονικής φαντασίας «Star Trek». Υποδυόταν τον ρόλο του μηχανικού Σκότι που χειριζόταν το περίφημο σύστημα διακτίνισης ανθρώπων. Αλλη μία διασημότητα που επέλεξε τη διαστημική... ταφή είναι ο αμερικανός γεωλόγος Γιουτζίν Σούμεικερ, ιδρυτικό μέλος επιστημονικών ενώσεων διαστημικών ερευνών, ο οποίος συμμετείχε και στην ανακάλυψη ενός κομήτη που πήρε το όνομά του. Οι στάχτες του Σουμέικερ ταξίδεψαν σε αποστολή στη Σελήνη. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=722365

Τα πιο κοντινά πλάνα του Πλούτωνα. Είναι η πρώτη φορά που διαστημικό σκάφος πλησιάζει σε έναν τόσο απομακρυσμένο «πλανήτη» (έστω νάνο-πλανήτη), ο οποίος περιβάλλεται από πέντε δορυφόρους (Χάρων, Νυξ, Στύγα, Κέρβερος, Ύδρα), ενώ δεν αποκλείεται να υπάρχουν και άλλοι, άγνωστοι μέχρι σήμερα. Η αμερικανική διαστημοσυσκευή απέχει περίπου 4,88 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη και τα ραδιοσήματά της χρειάζονται σχεδόν 4,5 ώρες για να φθάσουν στον πλανήτη μας. Οι «Νέοι Ορίζοντες» ταξιδεύουν με ταχύτητα 49.600 χλμ. την ώρα για πάνω από εννέα χρόνια και έκαναν το κοντινότερο πέρασμά τους από τον Πλούτωνα, σε απόσταση σχεδόν 12.000 χιλιομέτρων, την Τρίτη 14 Ιουλίου 2015, στις 3 μ.μ. ώρα Ελλάδας. Το μη επανδρωμένο σκάφος, κόστους 700 εκατ. δολαρίων και βάρους σχεδόν μισού τόνου, δεν έχει τη δυνατότητα να επιβραδύνει και να τεθεί σε τροχιά. Θα φωτογραφίσει όμως τον Πλούτωνα και τους δορυφόρους του από κοντά, συλλέγοντας και άλλα επιστημονικά δεδομένα με τα επτά όργανά του. Στη συνέχεια, θα συνεχίσει το ταξίδι του προς τις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος, την παγωμένη Ζώνη Κάιπερ, όπου δεν αποκλείεται να συναντήσει κάποιο άλλο ενδιαφέρον ουράνιο σώμα. Το σκάφος έχει αρκετή ενέργεια για να ταξιδέψει άλλα 20 χρόνια. O Πλούτων, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1930 από τον ερασιτέχνη αμερικανό αστρονόμο Κλάιντ Τόμποου (οι στάχτες του οποίου ταξιδεύουν μαζί με τους «Νέους Ορίζοντες»), αρχικά θεωρείτο ο ένατος κανονικός πλανήτης. Όμως το 2006 η Διεθνής Αστρονομική Ένωση τον υποβίβασε -εν μέσω αντιδράσεων που συνεχίζονται ακόμη- σε νάνο πλανήτη, μια ενδιάμεση κατηγορία ουρανίων σωμάτων μεταξύ των πλανητών και των αστεροειδών. Οι έως τώρα εικόνες που έχει στείλει το «New Horizons», αποκαλύπτουν έναν πλανήτη με απρόσμενα ανώμαλη επιφάνεια και μυστηριώδεις τεράστιες σκουρόχρωμες κηλίδες στην περιοχή του ισημερινού του, οι οποίες έχουν εξάψει την περιέργεια των επιστημόνων. Μεταξύ άλλων, έχουν αποκαλυφθεί μια σχεδόν τέλεια «καρδιά» πάνω στον Πλούτωνα και ένας άλλος περίεργος γεωλογικός σχηματισμός που έχει πάρει το όνομα «η φάλαινα». Επίσης, έχουν εντοπισθεί πολλοί κρατήρες (ένας φθάνει τα 100 χλμ διάμετρο) και φαράγγια στον μεγαλύτερο δορυφόρο του Πλούτωνα, τον Χάροντα, ο οποίος έχει διάμετρο 1.200 χιλιόμετρα. Ένα από τα φαράγγια φαίνεται να είναι μακρύτερο και βαθύτερο ακόμη και από το Μεγάλο Φαράγγι στην Αριζόνα. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/07/14/%cf%84%ce%b1-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%ce%ba%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%bd%ce%ac-%cf%80%ce%bb%ce%ac%ce%bd%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%80%ce%bb%ce%bf%cf%8d%cf%84%cf%89%ce%bd%ce%b1/ New Horizons καλεί Γη από Πλούτωνα. Η αποστολή New Horizons της NASA έστειλε τα ξημερώματα της Τετάρτης το σήμα που επιβεβαιώνει ότι επέζησε από το πρώτο κοντινό πέρασμα του Πλούτωνα. To απόγευμα οι πρώτες εικόνες. Συγχαρητήρια από Μπαράκ Ομπάμα και Στίβεν Χόκινγκ. Στις 03.52 ώρα Ελλάδας, ραδιοτηλεσκόπιο έξω από τη Μαδρίτη που συμμετέχει σε δίκτυο της NASA έλαβε επιβεβαίωση ότι το New Horizons δεν παρουσίασε προβλήματα καθώς εκτελούσε μια προγραμματισμένη σειρά παρατηρήσεων στον Πλούτωνα και τον δορυφόρο του Χάροντα. Με ταχύτητα 14 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, και σε απόσταση μόλις 12.500 χιλιομέτρων από τον Πλούτωνα, το σκάφος θα μπορούσε να είχε καταστραφεί από σωματίδια πάγου και σκόνης που μπορεί να υπήρχαν στην πορεία του. Στη διάρκεια της πιο κρίσιμης φάσης μιας αποστολής εννέα ετών, το New Horizons είχε πάψει να επικοινωνεί με τη Γη για λίγες ώρες προκειμένου να εστιαστεί στον στόχο. Το σκάφος πρέπει να έχει αρχίσει πλέον τη μετάδοση δεδομένων, τα οποία χρειάζονται 4 ώρες και 25 λεπτά για να διανύσουν με την ταχύτητα του φωτός τα 4,7 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα μέχρι τη Γη. Οι πρώτες εικόνες αναμένεται να παρουσιαστούν το απόγευμα της Τετάρτης. Η μετάδοση όλων των δεδομένων, όμως, θα απαιτήσει ούτε λίγο ούτε πολύ 16 μήνες. Pluto just had its first visitor! Thanks @NASA - it's a great day for discovery and American leadership. pic.twitter.com/FfztBSMbK0 — President Obama (@POTUS) July 15, 2015 http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500012551 Πώς θα ήταν να περπατάτε στον Πλούτωνα. Θα χρειαστείτε ένα ζεστό παλτό, ορειβατικά παπούτσια για περπάτημα στον πάγο και έναν καλό φακό. Η περιπέτεια θα είναι πρωτόγνωρη αλλά καθόλου κουραστική -αντίθετα, θα νιώθετε ανάλαφροι σαν πούπουλο. Βρίσκεστε στον Πλούτωνα, έναν παγωμένο πλανήτη νάνο στη μεθόριο του Ηλιακού Συστήματος. Το πλουτώνιο έτος διαρκεί 248 γήινα χρόνια, οπότε θα πρέπει να περιμένετε πολύ μέχρι να θαυμάσετε την πλήρη εναλλαγή των εποχών. Και τι εναλλαγή! Σε αντίθεση με τη Γη, της οποίας ο άξονας περιστροφής είναι σχεδόν κάθετος στο επίπεδο του Ηλιακού Συστήματος, ο Πλούτωνας περιστρέφεται γύρω από έναν νοητό άξονα με κλίση 120 μοιρών. Και αυτό σημαίνει ότι η έννοια της μέρας και της νύχτας παίρνουν νέες διαστάσεις: η περιοχή του νότιου πόλου παραμένει βυθισμένη στο σκοτάδι εδώ και 20 χρόνια, και δεν θα ξαναδεί τον Ήλιο να ανατέλλει για ακόμα οκτώ δεκαετίες. Ακόμα κι εδώ, όμως, το σκότος δεν είναι απόλυτο. Ο νότιος πόλος λούζεται στο απαλό φεγγαρόφωτο του δορυφόρου Χάροντα, όπως η Πανσέληνος φωτίζει τις σκοτεινές νύχτες στη Γη. Το λυκόφως μόλις που αρκεί για να μην σκοντάψετε στον πάγο. Ο Χάροντας, αναφέρει η NASA, βρίσκεται τόσο κοντά στον Πλούτωνα ώστε φαίνεται επτά φορές μεγαλύτερος από ό,τι η Σελήνη στον ουρανό της Γης. Επιπλέον, ο Χάροντας δείχνει πάντα την ίδια πλευρά του στον Πλούτωνα, και ο Πλούτωνας δείχνει πάντα το ίδιο πρόσωπο στον Χάροντα. Αυτό σημαίνει ότι το φεγγάρι μένει αιώνια ακίνητο στον ουρανό. Αν μάλιστα μείνετε εδώ έξι μέρες και 10 λεπτά, όσο διαρκεί το ημερονύκτιο του Πλούτωνα, θα δείτε όλες τις φάσεις του Χάροντα, από το μισοφέγγαρο μέχρι την «Πανσέληνο». Ίσως μάλιστα καταφέρετε να δείτε και τους υπόλοιπους τέσσερις δορυφόρους του Πλούτωνα: τη Νύχτα, την Ύδρα, τον Κέρβερο και τη Στύγα, όλοι τους με ονόματα που σχετίζονται με τον Κάτω Κόσμο. Είναι πολύ μικρότεροι από τον Χάροντα, αμυδρές κουκκίδες στον ουρανό. Ο πλανήτης νάνος έχει τρεις φορές μικρότερο όγκο από τη Σελήνη και ολόκληρη η επιφάνειά του έχει περίπου την έκταση της Ρωσίας. Για να τη θαυμάσετε σε όλο της το μεγαλείο, μεταφερθείτε στην περιοχή του βόρειου πόλου, η οποία παραμένει λουσμένη στο φως εδώ και δεκαετίες. Βρισκόμαστε όμως περίπου 40 φορές μακρύτερα από τον Ήλιο σε σχέση με τη Γη, και η λιακάδα είναι 1.000 φορές πιο ασθενική -σαν το προχωρημένο σούρουπο στο μητρικό σας πλανήτη. Το πιθανότερο είναι ότι μπορείτε να κοιτάξετε τον Ήλιο κατάματα στο παρατεταμένο μεσημέρι. Ο υπόλοιπος ουρανός όμως φαίνεται σχεδόν κατάμαυρος, αφού η ατμόσφαιρα του Πλούτωνα είναι 100.000 με ένα εκατομμύριο φορές πιο αραιή από της Γης. Σημαδεύεται μόνο από περαστικά συννεφάκια αζώτου και μονοξειδίου του άνθρακα. Το τοπίο γύρω σας σίγουρα δεν είναι αδιάφορο: ο Πλούτωνας παρουσιάζει εξαιρετικά έντονες αντιθέσεις. Άλλες περιοχές είναι κατάμαυρες σαν κάρβουνο, άλλες είναι καφεκόκκινες και άλλες καλυμμένες με απαστράπτοντα λευκό πάγο. Η επιφάνεια αποτελείται κατά 98% από πάγο αζώτου, κατεψυγμένου σε θερμοκρασία γύρω στους -230 βαθμούς Κελσίου. Το κοκτέιλ συμπληρώνεται από ίχνη παγωμένου μονοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου -βράχια δεν διακρίνονται πουθενά. Σε πολλά σημεία, ο πάγος καλύπτεται από μια σκούρα πορτοκαλί γλίτσα, ένα μαλακό στρώμα περίπλοκων ουσιών που σχηματίστηκε από την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας στα συστατικά της ατμόσφαιρας. Την ώρα που εξερευνάτε το τοπίο, προσέξτε μην γλιστρήσετε στον πάγο. Θα μπορούσατε να πέσετε μέσα στις χαράδρες που πιθανότατα υπάρχουν στον πλανήτη-νάνο. Ακόμα κι αν πέσετε, όμως, η πιθανότητα κατάγματος είναι μικρή: στον Πλούτωνα, η δύναμη της βαρύτητας είναι 15 φορές ασθενέστερη από ό,τι στη Γη. Αυτό σημαίνει ότι αν έχετε βάρος 100 κιλά, εδώ θα αισθάνεστε σαν να ήσασταν μόλις 6,7 κιλά. Ενδεχόμενο γλίστρημα θα οδηγούσε σε μια μια απόκοσμα αργή πτώση. Σε περίπτωση ατυχήματος, πάντως, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι το ασθενοφόρο θα αργήσει: το σήμα κινδύνου θα χρειαζόταν τουλάχιστον 4 ώρες για να φτάσει στη Γη με την ταχύτητα του φωτός. Και, ακόμα και με το ταχύτερο σκάφος που έχει εκτοξευτεί ποτέ, οι πρώτες βοήθειες θα έφταναν έπειτα από τουλάχιστον εννέα χρόνια. Στο μεταξύ προσπαθήστε να κρατηθείτε ζεστοί. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500012471 Γιατί ο Πλούτωνας εκδιώχθηκε από το κλαμπ των πλανητών. Στις 24 Αυγούστου 2006, ο Πλούτωνας υπέστη αυτό που θα αντιμετώπιζε και η Ελλάδα σε περίπτωση Grexit: εκδιώχθηκε από την ομάδα των πλανητών, τον «σκληρό πυρήνα» του Ηλιακού Συστήματος, και εξέπεσε στη νέα κατηγορία των «πλανητών νάνων». Παρά το Plexit, όμως, δεν έχασε τη χάρη του: η αποστολή New Horizons της NASA γράφει ιστορία την Τρίτη με την πρώτη, έστω και σύντομη, επίσκεψη στον Πλούτωνα. Όταν ο αμερικανός αστρονόμος Κλάιντ Τόμπω ανακάλυψε τον Πλούτωνα το 1930, νόμιζε ότι είχε βρει τον περιβόητο Πλανήτη Χ: ένα υποθετικό, μακρινό σώμα του οποίου η βαρύτητα θα εξηγούσε τις παράξενες τροχιές του Ποσειδώνα και του Ουρανού. Το νέο σώμα πήρε το όνομα του ρωμαϊκού θεού του Κάτω Κόσμου και αναγνωρίστηκε επίσημα ως πλανήτης. Χρειάστηκαν όμως δεκαετίες μέχρι να μετρηθεί με σχετική ακρίβεια η μάζα του Πλούτωνα. Το 1978 είχε γίνει πια σαφές ότι ο μακρινός αυτός κόσμος είναι στην πραγματικότητα πολύ μικρός για να επηρεάζει τις τροχιές του Ουρανού και του Ποσειδώνα. Σήμερα γνωρίζουμε ότι ο Πλούτωνας έχει έξι φορές μικρότερο όγκο από τη Σελήνη και η μάζα του είναι περίπου 500 φορές μικρότερη από τη μάζα της Γης. Ήδη όμως από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, αρκετοί αστρονόμοι έβρισκαν σχεδόν αστείο το να ονομάζεται πλανήτης ένα τοσοδούλι πραγματάκι. Το μεγάλο πλήγμα ήρθε γύρω στο 1992, όταν άρχισαν να ανακαλύπτονται κι άλλα σώματα του ίδιου μεγέθους στη γειτονιά του Πλούτωνα, η οποία ονομάζεται σήμερα Ζώνη του Κάιπερ. Οι αστρονόμοι ήταν πλέον σίγουροι ότι ο Πλούτωνας είναι απλώς ένα μέλος μιας μεγάλης οικογένειας. Και τότε ξέσπασε η διαμάχη. Ορισμένα πλανητάρια άρχισαν να παρουσιάζουν μοντέλα του Ηλιακού Συστήματος με οκτώ πλανήτες αντί για εννέα, εξοργίζοντας θεατές και αστρονόμους. Το διάσημο Πλανητάριο Χέιντεν στη Βοστόνη έγινε πρωτοσέλιδο το 2001 για την παράλειψη του Πλούτωνα από τη λίστα των πλανητών. Ακόμα ένα πλήγμα ήρθε το 2005 με την ανακάλυψη της Έριδας, ενός σώματος με μέγεθος συγκρίσιμο με του Πλούτωνα, το οποίο κινείται σε μια ιδιόρρυθμη τροχιά πέρα από τον Ποσειδώνα. Η διαμάχη κορυφώθηκε το 2006, όταν η Διεθνής Αστρονομική Ένωση (IAU) συνεδρίασε για να δώσει τον πρώτο επίσημο ορισμό των πλανητών. Σύμφωνα με την απόφαση της 24ης Αυγούστου, πλανήτης είναι το σώμα που: Βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο Είναι αρκετά μεγάλο ώστε να έχει πάρει σφαιρικό σχήμα λόγω της βαρύτητάς του Έχει καθαρίσει την περιοχή της τροχιάς του, τραβώντας πάνω του άλλα σώματα που κινούνται στην ίδια γειτονιά Ο Πλούτωνας δεν πληροί το τρίτο κριτήριο, αφού υπάρχουν πολλά ακόμα αντικείμενα στην ίδια ζώνη του Ηλιακού Συστήματος. Η μάζα του αντιστοιχεί μάλιστα μόλις 7% της συνολικής μάζας των σωμάτων στην ίδια τροχιά. H IAU έκρινε ότι τα σώματα που δεν πληρούν το τρίτο κριτήριο θα ονομάζονται πλανήτες νάνοι -μια κατηγορία που περιλαμβάνει σήμερα τον Πλούτωνα και ακόμα τέσσερα σώματα, την Δήμητρα, τη Χαουμέα, τον Μακεμάκε και την Έριδα. Μια τέτοια απόφαση υποβάθμισης, εξάλλου, δεν ήταν πρωφανής: Τον 19ο αιώνα, η λίστα των πλανητών περιλάμβανε σώματα όπως η Εστία και η Ήρα. Τα σώματα αυτά εξέπεσαν στην κατηγορία των αστεροειδών μετά την ανακάλυψη πολλών ακόμα διαστημικών βράχων στην Ζώνη των Αστεροειδών, ανάμεσα στις τροχιές του Άρη και του Δία. Παρά την επίσημη απόφαση της IAU, όμως, η διαμάχη για το Plexit δεν κόπασε. Ο χαρακτηρισμός του νάνου προσέβαλε πολλούς οπαδούς του Πλούτωνα, οι οποίοι οργάνωσαν εκστρατείες συλλογής υπογραφών. Το θέμα ξεπέρασε τα όρια της αστρονομίας και πέρασε ακόμα στο χώρο της πολιτικής: Η Βουλή των Αντιπροσώπων του Νέου Μεξικού, από όπου ανακαλύφθηκε ο Πλούτωνας, πέρασε ψήφισμα που διακήρυττε ότι ο Πλούτωνας θα παραμείνει πλανήτης όσο βρίσκεται στους ουρανούς της πολιτείας. Η Γερουσία του Ίλινοϊ, γενέτειρα του Κλάιντ Τόμπω, κατηγόρησε επίσημα την ΙAU ότι «υποβάθμισε αδίκως τον Πλούτωνα στην κατηγορία των πλανητών νάνων». Ο ορισμός του πλανήτη επανεξετάστηκε το 2008 σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο διάσημο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Μηχανικής (APL) του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς στο Μέριλαντ. Οι συμμετέχοντες απλά κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν. Ο Πλούτωνας βρισκόταν εξάλλου στην επικαιρότητα όχι μόνο λόγω της υποβάθμισης αλλά και λόγω του New Horizons, μιας αποστολής των 700 εκατ. δολαρίων που εκτοξεύτηκε τον Ιανουάριο του 2006 για να μελετήσει για πρώτη φορά το αμφιλεγόμενο σώμα. Κατά την εκτόξευσή του, το New Horizons είχε επίσημο στόχο να μελετήσει τον ένατο και τελευταίο ανεξερεύνητο πλανήτη του Ηλιακού Συστήματος. Μόλις επτά μήνες αργότερα, ο στόχος έπρεπε προφανώς να αλλάξει, παρά το γεγονός ότι ο Άλαν Στερν, επιστημονικός διευθυντής της αποστολής, είχε κατακεραυνώσει την IAU για την απόφασή της να εξοστρακίσει τον Πλούτωνα. Από επιστημονική άποψη, η μεγάλη μέρα έρχεται σήμερα, 14 Ιουλίου 2014, οπότε το New Horizons φτάνει στον Πλούτωνα για να τον εξερευνήσει για λίγες ώρες πριν τον προσπεράσει για πάντα. Όπως κι αν ονομάσει κανείς αυτόν τον μικρό, παγωμένο κόσμο, ένα είναι σίγουρο: ο Πλούτωνας είναι ο πιο διάσημος ένοικος της Ζώνης του Κάιπερ, μιας ολόκληρης γειτονιάς που θα είχε συναρπάσει τον Κλάιντ Τόμπω. Χάρη στην ανακάλυψη του Πλούτωνα, το Ηλιακό Σύστημα πραγματικά μεγάλωσε. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500012436

Νέα κατηγορία σωματιδίων ανακαλύφθηκε στον LHC. Οι πρώτες ενδείξεις για την ύπαρξη αυτών των εξωτικών σωματιδίων ήρθαν πριν από μια δεκαετία, σύντομα όμως απορρίφθηκαν ως οπτασία. Τώρα, ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) επιβεβαιώνει σχεδόν τελεσίδικα την ύπαρξη των εξωτικών υποατομικών σωματιδίων «πεντακουάρκ». Τα πρωτόνια και τα νετρόνια στον πυρήνα των ατόμων αποτελούνται από τρία κουάρκ που συγκρατούνται ενωμένα από τη λεγόμενη ισχυρή πυρηνική δύναμη. Τα πεντακουάρκ αποτελούνται αντίθετα από πέντε κουάρκ και είναι εξαιρετικά βραχύβια, αφού διασπώνται σε άλλα σωματίδια σχεδόν ακαριαία μετά το σχηματισμό τους. Η επιβεβαίωση της ύπαρξής τους αναμένεται τώρα να επιτρέψει τον έλεγχο της λεγόμενης κβαντικής χρωμοδυναμικής, τη θεωρία που περιγράφει την πυρηνική δύναμη. «Το πεντακουάρκ δεν είναι απλώς ένα νέο σωματίδιο» επισημαίνει ο Γκάι Ουίλκινσον, εκπρόσωπος του ανιχνευτή LHCb στον LHC, με τον οποίο πραγματοποιήθηκε η μελέτη. «Συνιστά έναν νέο τρόπο για τη συνάθροιση των κουάρκ [...] σε ένα μοτίβο που δεν είχε παρατηρηθεί ποτέ σε πάνω από πενήντα χρόνια πειραματικών αναζητήσεων. Όπως επισημαίνει το CERN σε ανακοίνωσή του, ο αμερικανός φυσικός Μέρεϊ Γκελ-Μαν έφερε επανάσταση στην κατανόηση της δομής της ύλης το 1964, όταν έδειξε ότι τα πρωτόνια, τα νετρόνια και τα υπόλοιπα σωματίδια της ομάδας των «βαρυονίων» αποτελούνται από τρία κουάρκ. Τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσικής το 1969 για την ανακάλυψή του. Το μοντέλο του Γκελ-Μαν δεν απέκλειε ωστόσο την ύπαρξη σωματιδίων που αποτελούνται από περισσότερα κουάρκ. Το 2003, ιαπωνικό εργαστήριο προκάλεσε ντόρο ανακοινώνοντας ότι ανακάλυψε ένα πεντακουάρκ. Ακόμα δέκα εργαστήρια που ανέλυσαν τα ίδια δεδομένα κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα, τελικά όμως η ανακάλυψη διαψεύστηκε επίσημα το 2005. Τα τελευταία ευρήματα στον LHC ήρθαν σχεδόν τυχαία στη διάρκεια άσχετης μελέτης (βασική αποστολή του LHCb είναι να εξηγήσει γιατί το Σύμπαν δεν περιέχει μεγάλες ποσότητες αντιύλης). «Μελετούσαμε κάτι διαφορετικό, οπότε στην αρχή το αγνοήσαμε. Για ιστορικούς λόγους μάς τρόμαζε η λέξη πεντακουάρκ, οπότε ελέγξαμε τα ευρήματα με κάθε τρόπο που μπορούσαμε να φανταστούμε» σχολιάζει στο Nature.com ο Σέλντον Στόουν του Πανεπιστημίου Σίρακιουζ της Νέας Υόρκης, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο LHCb. Η ανακάλυψη ήρθε από τη μελέτη της διάσπασης ενός σωματιδίου που ονομάζεται Λάμδα b σε τρία διαφορετικά σωματίδια. Το πείραμα έδωσε ενδείξεις ότι η διάσπαση περνά από ενδιάμεσες καταστάσεις που θα μπορούσαν να αντιστοιχούν σε πεντακουάρκ. «Εξετάσαμε όλες τις πιθανότητες για αυτά τα σήματα, και καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι μπορούν να εξηγηθούν μόνο από καταστάσεις πεντακουάρκ» αναφέρει ο Τόμαζ Σκβαρνίκι, επίσης στο Πανεπιστήμιο Σίρακιουζ. Τα κουάρκ, τα οποία είναι θεμελιώδη σωματίδια (δεν διασπώνται σε μικρότερα σωματίδια) έρχονται σε έξι διαφορετικές ποικιλίες ή «γεύσεις». Το πρωτόνιο, για παράδειγμα, αποτελείται από δύο «πάνω» κουάρκ και ένα «κάτω» κουάρκ». Το πείραμα LHCb έδωσε ενδείξεις για δύο διαφορετικά πεντακουάρκ, τα οποία αποτελούνται από δύο «πάνω» κουάρκ, ένα «κάτω» κουάρκ, ένα «γοητευτικό» κουάρκ και ένα «γοητευτικό» αντικουάρκ. Το ένα έχει μάζα 4,67 φορές μεγαλύτερη από το πρωτόνιο, το δεύτερο είναι λίγο βαρύτερο με 4,74 φορές τη μάζα του πρωτονίου. Η ανακάλυψη θεωρείται σχεδόν τελεσίδικη, αφού η στατιστική αξιοπιστία φτάνει τα 9 σίγμα, πολύ πάνω από τα 5 σίγμα που απαιτούνται συνήθως για να αναγνωριστεί επίσημα η ανακάλυψη ενός νέου σωματιδίου. Τα ευρήματα έχουν υποβληθεί για δημοσίευση στο Physics Review Letters, και είναι διαθέσιμα στην υπηρεσία προδημοσίευσης arXiv.org. http://arxiv.org/abs/1507.03414 Η ερευνητική ομάδα του LHCb σχεδιάζει τώρα νέα πειράματα για τη μελέτη των ιδιοτήτων των πεντακουάρκ. Τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να προσφέρουν νέα στοιχεία για τις δυνάμεις που συγκρατούν τα κουάρκ στα πρωτόνια και τα νετρόνια και επιτρέπουν την ύπαρξη της ύλης όπως την γνωρίζουμε. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500012412

Πύραυλος "Soyuz-FG"- επανδρωμένο σκάφος TPK "Soyuz TMA-17M" http://www.energia.ru/ru/iss/iss44/photo_07-13_2.html Ιδρύθηκε η κρατική εταιρεία Roscosmos. Τον νόμο για την ίδρυση της κρατικής εταιρείας Roscosmos για το διάστημα υπέγραψε ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, σύμφωνα με την υπηρεσία Τύπου του Κρεμλίνου. Η κρατική εταιρεία έχει συσταθεί βάσει της Ρωσικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Διαστήματος και της Εταιρείας Ηνωμένων Πυραύλων και Διαστήματος. Επιπλέον, η εταιρεία γίνεται ο εξουσιοδοτημένος οργανισμός διαχείρισης στον τομέα της έρευνας, της ανάπτυξης και της χρήσης του διαστήματος. Η εταιρεία θα διαχειρίζεται τις αποστολές στο διάστημα και την εφαρμογή του κανονιστικού ελέγχου σε αυτόν τον τομέα. Ο διευθύνων σύμβουλος Εταιρείας Ηνωμένων Πυραύλων και Διαστήματος, Ιγκόρ Κομαροφ θα βρίσκεται στο τιμόνι της νεοσύστατης εταιρείας. Παράλληλα θα παρέχει υπηρεσίες στον τομέα της εξερεύνησης του διαστήματος, τη στήριξη της ανάπτυξης των πυραύλων και των διαστημικών προϊόντων άμυνας, της έρευνας και της κοινωνικοοικονομικής φύσης, το συντονισμό των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με το παγκόσμιο σύστημα εντοπισμού θέσης GLONASS, τη διαχείριση και το συντονισμό των ενεργειών σε τοποθεσίες εκτόξευσης, όπως το Μπαϊκονούρ και το Βοστοτσνι. Η Roscosmos θα είναι επίσης υπεύθυνη για τις διεθνείς δραστηριότητες στον τομέα της έρευνας και της χρήσης του χώρου. http://gr.rbth.com/2015/07/13/idrythike-i-kratiki-etaireia-roscosmos_216525 Επαναστατικός δορυφόρος τηλεπικοινωνιών - «χαμαιλέων» Επανάσταση στον χώρο των δορυφόρων τηλεπικοινωνιών υπόσχεται να φέρει το πρόγραμμα Quantum των ESA, Eutelsat και Airbus Defence & Space: το εν λόγω πρόγραμμα απομακρύνεται από τη φιλοσοφία των δορυφόρων κατασκευασμένων για μια και συγκεκριμένη χρήση. Οι δορυφόροι της κλάσης/ κατηγορίας Quantum, σύμφωνα με ανακοίνωση της ESA, θα είναι φθηνότεροι και πιο γρήγοροι στην κατασκευή, μέσω της χρήσης «generic» υποσυστημάτων και εξοπλισμού, επιτρέποντας παραγωγή μεγάλης κλίμακας. Επίσης, θα διαθέτουν τη μοναδική δυνατότητα «μεταμόρφωσης» σε τροχιά, καθώς θα μπορούν να προσαρμόζονται σε νέες εντολές όσον αφορά στην κάλυψη, τη μπάντα συχνοτήτων, τη χρήση ενέργειας και την αλλαγή της θέσης του στο Διάστημα. Στην ουσία, θα πρόκειται για δορυφόρους «για όλες τις δουλειές» (στο κομμάτι των τηλεπικοινωνιών), ικανούς να προσαρμοστούν στα δεδομένα εξυπηρέτησης οποιασδήποτε περιοχής στον κόσμο και επιχειρηματικής δραστηριότητας, χωρίς να χρειάζεται αγορά και εκτόξευση νέου σκάφους. «Η δυνατότητα “μίμησης” ή ενίσχυσης/ συμπλήρωσης ενός άλλου δορυφόρου οπουδήποτε σε γεωστατική τροχιά θα μεταμορφώσει τη διαχείριση “στόλων” και θα έχει αποτέλεσμα μία πολύ πιο αποδοτική χρήση πόρων» υποστηρίζει η ESA. O πρώτος δορυφόρος Quantum αναμένεται να παραδοθεί το 2018 και θα τελεί υπό τη διαχείριση της Eutelsat. http://www.naftemporiki.gr/story/977966/epanastatikos-doruforos-tilepikoinonion-xamaileon

Σε εξέλιξη το πρώτο, ιστορικό πέρασμα από τον Πλούτωνα. Το σκάφος που μεταφέρει για πρώτη φορά την ανθρωπότητα σε αυτή τη γειτονιά του Ηλιακού Συστήματος έπαψε να επικοινωνεί με τη Γη την Τρίτη, ημέρα του ιστορικού περάσματος από τον Πλούτωνα. Η NASA θα περιμένει εναγωνίως τα πρώτα δεδομένα του New Horizons περίπου ένα 24ωρο αργότερα. Το ταχύτερο σκάφος που έχει εκτοξευτεί ποτέ δεν έχει τρόπο να σταματήσει και θα προσπεράσει τον Πλούτωνα με ταχύτητα 50.000 χιλιομέτρων ανά ώρα. Στις 14.50 ώρα Ελλάδας το New Horizons θα βρεθεί στην ελάχιστη απόστασή του από τον παγωμένο, αινιγματικό κόσμο, πριν τον αποχαιρετίσει για πάντα και βάλει πλώρη για ένα άλλο σώμα της ίδιας γειτονιάς. Το σκάφος δεν θα έχει στραμμένη την κεραία του προς τη Γη την ώρα που συλλέγει μετρήσεις και εικόνες υψηλής ανάλυσης. Το ενδεχόμενο να καταστραφεί στο μεταξύ από σωματίδια που περιβάλλουν τον Πλούτωνα δεν έχει αποκλειστεί. Οι κρισιμότερες ώρες (ώρα Ελλάδας): Η ώρα του ραντεβού: Στις 14.50, το New Horizons θα βρεθεί σε απόσταση 12.500 χιλιομέτρων από την επιφάνεια του Πλούτωνα, περίπου τρεις φορές μικρότερη σε σχέση με την απόσταση των τηλεπικοινωνιακών δορυφόρων απο τη Γη. Θα συλλέξει έγχρωμες εικόνες ολόκληρου του ορατού ημισφαιρίου, με ανάλυση 0,5 χιλιομέτρων ανά εικονοστοιχείο, καθώς και ασπρόμαυρες εικόνες μιας στενής λωρίδας στην κεντρική ζώνη του πλανήτη, με υψηλότερη ανάλυση 100 μέτρων ανά εικονοστοιχείων. Πέρασμα από τον Χάροντα: Λίγα λεπτά αργότερα, στις 15.04, το New Horizons θα περάσει 28.000 χιλιόμετρα μακριά από τον γκρίζο Χάροντα, το μεγαλύτερο από τα πέντε φεγγάρια του Πλούτωνα. Οι εικόνες που θα συλλέξει θα έχουν περίπου τη μισή ανάλυση σε σχέση με τις απεικονίσεις του πλανήτη νάνου. Στη σκιά του Πλούτωνα: Στις 15.51, το New Horizons θα περάσει μέσα από τη σκιά του Πλούτωνα. Θα μπορέσει έτσι να μελετήσει την αραιή ατμόσφαιρά του εξετάζοντας το λιγοστό ηλιακό φως που περνάει από μέσα της πριν φτάσει στα όργανα του σκάφους. Επιπλέον, το σκάφος θα έχει την ευκαιρία να δει το νότιο πόλο του Πλούτωνα, ο οποίος παραμένει βυθισμένος στη νύχτα εδώ και 20 χρόνια, και δεν θα δει τον Ήλιο να ανατέλει για ακόμα οκτώ δεκαετίες. Ένα τμήμα της νυχτερινής πλευράς θα φωτίζεται από ένα εξωγήινο φεγγαρόφωτο: ηλιακό φως που ανακλάται στον Χάροντα πριν πέσει στον πλανήτη νάνο. Στη σκιά του Χάροντα: Στις 17.18, το New Horizons θα περάσει μέσα από τη σκιά του Χάροντα, οπότε θα μπορέσει να εξακριβώσει αν ο δορυφόρος διαθέτει ατμόσφαιρα. Κλήση στο σπίτι: Στις 04.02 ώρα Ελλάδας την Τετάρτη η μεγάλη στιγμή για τη NASA: Ένα προκαθορισμένο σήμα που ενημερώνει ότι το σκάφος επέζησε αναμένεται να φτάσει στη Γη. Θα χρειαστεί 4,5 ώρες για να διανύσει απόσταση 4,8 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων με την ταχύτητα του φωτός. Οι πρώτες πολύτιμες εικόνες θα φτάσουν στη Γη την Τετάρτη. Η ισχύς της κεραίας περιορίζεται στα 3 watt, και το σκάφος θα χρειαστεί 16 ολόκληρους μήνες για να ολοκληρώσει τη μετάδοση των δεδομένων που συγκέντρωσε. Στην επόμενη φάση της αποστολής των 700 εκατομμυρίων δολαρίων, το New Horizons σχεδιάζεται να επισκεφθεί ένα ακόμα σώμα της Ζώνης του Κάιπερ, έναν δακτύλιο παγωμένων σωμάτων σαν τον Πλούτωνα που εκτείνεται πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα. Το ποιο θα είναι το σώμα αυτό δεν έχει ακόμα αποφασιστεί. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500012266 Στον Πλούτωνα οι στάχτες του αστρονόμου που τον ανακάλυψε. Το απόγευμα της Τρίτης, ο Κλάιντ Τόμπω θα περάσει σε απόσταση 12.500 χιλιομέτρων από το αντικείμενο που ανακάλυψε ο ίδιος το 1930: η τέφρα του ταξιδεύει με το New Horizons της NASA στην πρώτη επίσκεψη στον Πλούτωνα. Την ώρα του ιστορικού περάσματος του New Horizons από τον Πλούτωνα, τα παιδιά του Κλάιντ Τόμπω, η Ανέτ Τόμπω-Σίτζε και ο νεότερος αδελφός της Όλντεν, και οι δύο στην έβδομη δεκαετία της ζωής τους, θα βρίσκονται στο κέντρο ελέγχου της αποστολής στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής (APL) του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς στο Μέριλαντ. Το New Horizons μεταφέρει επίσης ένα αμερικανικό γραμματόσημο του 1991 που θα γίνει σύντομα απαρχαιωμένο, καθώς γράφει «Πλούτωνας Ανεξερεύνητος». «Κανένα γραμματόσημο δεν έχει ταξιδέψει τόσο μακριά!» σχολίασε ο Μαρκ Σόντερς, εκπρόσωπος της αμερικανικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας. Το γραμματόσημο και οι στάχτες του Τόμπω είναι δύο από τα εννέα σουβενίρ από τη Γη που βρίσκονται στο σκάφος. Και ο αριθμός τους δεν είναι τυχαίος. Όταν το New Horizons εκτοξεύτηκε από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στη Φλόριντα τον Ιανουάριο του 2006, ο Πλούτωνας θεωρούνταν ο ένατος πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος. Μόλις επτά μήνες αργότερα, εξέπεσε στη νέα κατηγορία των πλανητών νάνων. Τα παιδιά και η χήρα του Τόμπω, η οποία πέθανε το 2012 σε ηλικία 99 ετών, δώρισαν στη NASA μια ουγγιά από τις στάχτες του για το μεγάλο ταξίδι, οι οποίες τοποθετήθηκαν μέσα σε μια κάψουλα από αλουμίνιο μήκους πέντε εκατοστών. Ο Τόμπω, το αγροτόπαιδο που έγινε αστρονόμος, εργαζόταν στο Αστεροσκοπείο Λόουελ της Αριζόνα όταν ανακάλυψε ένα φωτεινό σημαδάκι να κινείται στον ουρανό μπροστά από το φόντο των ακίνητων άστρων. Λίγους μήνες αργότερα, την 1η Μαΐου 1930, το αντικείμενο πήρε επίσημα του Πλούτωνα, ρωμαϊκού θεού του Κάτω Κόσμου. «Πιστεύω ότι ο πατέρας μου θα είχε ενθουσιαστεί με το New Horizons» είχε σχολιάσει η Ανέτ Τόμπω σε συνέντευξή της. «Όταν κοιτούσε τον Πλούτωνα, ήταν απλώς μια φωτεινή κουκκίδα». Εκτός από το γραμματόσημο και τις στάχτες του Τόμπω, το New Horizons μεταφέρει ακόμα δύο αναμνηστικά νομίσματα, ένα από την πολιτεία της Φλόριντα από όπου εκτοξεύτηκε η αποστολή και ένα από το Μέριλαντ όπου βρίσκεται το κέντρο ελέγχου. Μεταφέρει ακόμα ένα μικρό ομοίωμα του SpaceShipOne, του πρώτου ιδιωτικού, επανδρωμένου σκάφους που έφτασε στο όριο του Διαστήματος το 2004. Στο σκάφος βρίσκονται ακόμα δύο μικρές αμερικανικές σημαίες και δύο CD: το ένα περιέχει τις φωτογραφίες των μελών της αποστολής, ενώ το άλλο περιέχει τα ονόματα 434.738 ανθρώπων που είχαν δηλώσει συμμετοχή έπειτα από πρόσκληση της NASA. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500012220

Στο επίσημο Top500 ο πρώτος ελληνικός υπερυπολογιστής. Λίγους μήνες πριν τεθεί σε πλήρη λειτουργία στο υπόγειο του υπουργείο Παιδείας στο Μαρούσι, ο πρώτος υπερυπολογιστής της Ελλάδας κατάφερε να μπει στη λίστα με τα 500 ισχυρότερα συστήματα του κόσμου. Ο υπερυπολογιστής Aris, με ισχύ σχεδόν 180 τρισεκατομμυρίων πράξεων ανά δευτερόλεπτο, κατασκευάστηκε από την IBM για το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας και τέθηκε σε δοκιμαστική λειτουργία στις αρχές Ιουνίου. Βρίσκεται πλέον στην 468η θέση του τελευταίου Top500, το οποίο ενημερώνεται δύο φορές το χρόνο από την ομάδα του καθηγητή Χανς Μόιερ στο Πανεπιστήμιο του Μάνχαϊμ στη Γερμανία. Το σύστημα αποτελείται από επεξεργαστές Intel Xeon με συνολικά 8.500 πυρήνες, μοιρασμένους σε 8.500 υπολογιστικούς κόμβους. Σύμφωνα με το τεστ Linpack του Top500, το οποίο βαθμολογεί τους υπολογιστές ως προς την ταχύτητα εκτέλεσης μιας ειδικής γραμμικής εξίσωσης, το Aris προσφέρει ισχύ 169,7 teraflop/sec (τρισεκατομμύρια πράξεις κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο). Η μέγιστη θεωρητική ισχύς εκτιμάται στα 190,8 Tflop/sec. Για τη λειτουργία του Aris στο υπουργείο απαιτούνται ούτε λίγο ούτε πολύ 154 kilowatt ηλεκτρικής ενέργειας, όσο θα αρκούσε για μερικές πολυκατοικίες. Από το φθινόπωρο, οπότε θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία, ο εθνικός υπερυπολογιστής θα είναι διαθέσιμος στην ελληνική ερευνητική κοινότητα. Επιστημονικοί τομείς που απαιτούν τέτοια συστήματα υψηλών επιδόσεων είναι ενδεικτικά η Υπολογιστική Χημεία, η Φυσική, η Βιολογία, η Βιοϊατρική, η Μετεωρολογία, η Σεισμολογία, η Υπολογιστική Μηχανή και οι Επιστήμες Υλικών. Σύμφωνα με τον Π.Τσανάκα, επικεφαλής του Εθνικού Δικτύου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ) και καθηγητή στο ΕΜΠ, τα δικαιώματα χρήσης του συστήματος θα παραχωρούνται με διεθνή κριτήρια όπως η αξία του ερευνητικού έργου και οι πόροι που απαιτούνται. Για έρευνες μικρών απαιτήσεων θα υπάρχει η δυνατότητα παραχώρησης ωρών μικρό όγκο απαιτήσεων προβλέπεται η χρήση του HPC τις λεγόμενες "core hours". Για μεγαλύτερα, και πιο απαιτητικά ερευνητικά έργα, θα προηγείται αξιολόγηση. Στην πρώτη θέση του τελευταίου Top500 βρίσκεται για πέμπτη συνεχή φορά το Tianhe-2 του κινεζικού Εθνικού Πανεπιστημίου Αμυντικής Τεχνολογίας με ισχύ 33.86 petaflop/s. Αξιοσημείωτο είναι ότι στο Top10 περνά για πρώτη φορά ένας υπερυπολογιστής από τη Μέση Ανατολή. Το σύστημα Shajeen II του Πανεπιστημίου «Βασιλιάς Αμπντάλα» της Σαουδικής Αραβίας, κατασκευασμένο από την αμερικανική Cray, έρχεται έβδομο με ισχύ 5,536 petaflop/s. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500012241 Υπερυπολογιστής από τη Μέση Ανατολή για πρώτη φορά στο Top 10. Για πρώτη μπήκε στο Top 10 των ισχυρότερων υπολογιστών στον κόσμο ένας υπερυπολογιστής από τη Μέση Ανατολή. Πρόκειται για τον Shaheen II, στο King Abdullah University of Science and Technology (Kaust) στη Σαουδική Αραβία. Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του BBC, πρόκειται για τον έβδομο πιο ισχυρό υπολογιστή στον κόσμο- σημειώνεται ότι στην κορυφή της εν λόγω κατάταξης παραμένει ο κινεζικός Tianhe-2. Η είσοδος του Shaheen II (Γεράκι) στη λίστα αποκαλύφθηκε στο πλαίσιο της δημοσίευσης της σχετικής αξιολόγησης του Top 500. Έχει υπολογιστικές δυνατότητες της τάξης των 5.536 petaflops, καθιστώντας τον το ισχυρότερο σύστημα από τη Μέση Ανατολή που έχει μπει στη λίστα μέσα στα 22 χρόνια της ιστορίας της και το πρώτο που μπαίνει στο Top-10. Το Kaust δαπάνησε περίπου 80 εκατομμύρια δολάρια για την αγορά, εγκατάσταση και λειτουργία το μηχανήματος (Cray XC40), που είναι 25 φορές ισχυρότερο από τον υπερυπολογιστή που αντικαθιστά. Διαθέτει 200.000 επεεξεργαστές σε πάνω από 6.000 nodes, έχει 17,6 petabytes αποθηκευτικού χώρου και 790 terabtyes κύριας μνήμης. Εν συγκρίσει, ο Tianhe-2 έχει κορυφαία επεξεργαστική δυνατότητα της τάξης των 33.6 petaflops, στα 16.000 nodes. Σημειώνεται πως το ένα petaflop αντιστοιχεί σε ένα τετράκις εκατομμύριο υπολογισμούς ανά δευτερόλεπτο. Θεωρείται πως ένας άνθρωπος θα χρειαζόταν περίπου 32.000 χρόνια για να ολοκληρώσει την ίδια εργασία. Το μηχάνημα βρίσκεται στο Θουβάλ της Σαουδικής Αραβίας και χρησιμοποιείται για ερευνητικά προγράμματα πάνω στην αναταραχή σε κινητήρες, ατμοσφαιρική δυναμική και δίκτυα ανανεώσιμης ενέργειας. Επίσης, θεωρείται ότι θα μπορεί να φανεί χρήσιμο και σε έρευνες πάνω σε ορυκτά και καύσιμα, καθώς και στην επεξεργασία πρώτων υλών. http://www.naftemporiki.gr/story/977954/yperupologistis-apo-ti-mesi-anatoli-gia-proti-fora-sto-top-10

Έρχεται ο Ήλιος. Το Ηλιακό και Ηλιοσφαιρικό Παρατηρητήριο (Solar and Heliospheric Observatory - SOHO) παρακολουθεί τον ήλιο για σχεδόν 20 χρόνια. Σε αυτό το διάστημα έχει δει την ηλιακή δραστηριότητα να αυξάνεται και να καταλαγιάζει επανειλημμένως. Το Τηλεσκόπιο Απεικόνισης Ακραίως Υπέρυθρου (Extreme ultraviolet Imaging Telescope) έχει λάβει τις εικόνες αύξησης και μείωσης του στέμματος του Ήλιου – την ατμόσφαιρα του - που είναι αδύνατο να καταγραφούν από το έδαφος. Η ατμόσφαιρα μας μπλοκάρει περισσότερο από το 75% της υπεριώδους ακτινοβολίας να φτάσει στην επιφάνεια της Γης, ενώ η ακραία υπεριώδης απορροφάτε εξ ολοκλήρου. Για να φανεί θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένα διαστημικό σκάφος, όπως το SOHO. Οι μεμονωμένες εικόνες σε αυτή τη σύνθεση δείχνουν αέριο με θερμοκρασία περίπου 2.000.000 βαθμούς Κελσίου στην ατμόσφαιρα του Ήλιου. Αυτή η ατμόσφαιρα, γνωστή ως το στέμμα, εκτείνεται εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Ήλιο Το στέμμα παρασύρει τα σωματίδια του ηλιακού ανέμου. Αν επιταχυνθεί τότε ρεύματα σωματιδίων φθάνουν στη Γη και χτυπούν την ατμόσφαιρα μας, που μπορούν να προκαλέσουν τις πολύχρωμες εκδηλώσεις του σέλαος. Σε αυτή τη σύνθεση, οι φωτεινότερες εικόνες δείχνουν τις φορές που υπήρχε περισσότερη δραστηριότητα στον Ήλιο. Η δραστηριότητα αυτή καθοδηγείται από το μαγνητικό πεδίο του ήλιου και ακολουθεί έναν κύκλο περίπου 11 χρόνων. Οι φωτεινές εικόνες εκδηλώνονται γύρω κατά το ηλιακό μέγιστο. Σε αυτές τις στιγμές, το μαγνητικό πεδίο του ήλιου είναι εξαιρετικά δυναμικό, αλλάζοντας τη διαμόρφωση του και απελευθερώνοντας ενέργεια, εν μέρει με τη μορφή της υπεριώδους ακτινοβολίας στο διάστημα. Η υψηλή θερμοκρασία του στέμματος είναι ένας γρίφος για τους ηλιακούς φυσικούς, δεδομένου ότι η φωτεινή «επιφάνεια» του Ήλιου είναι μόνο περίπου 5700ºC και ως εκ τούτου δεν είναι σε θέση να θερμάνει άμεσα το στέμμα σε πάνω από ένα εκατομμύριο βαθμούς. Αν και οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η μαγνητική δραστηριότητα μπορεί να είναι υπεύθυνη, ο ακριβής μηχανισμός είναι ακόμη υπό έρευνα. Κάθε μία από τις εικόνες που παρουσιάζονται εδώ ελήφθησαν την άνοιξη. Οι πιο πρόσφατες εικόνες του SOHO είναι διαθέσιμες εδώ. http://soho.esac.esa.int/data/realtime-images.html http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Herchetai_o_Helios

Το σύμπαν μπορεί να «πεθάνει» με ένα Μεγάλο Σχίσμα. Αν το σύμπαν δημιουργήθηκε από μία Μεγάλη Έκρηξη, τότε σε τι θα καταλήξει στο τέλος του κύκλου «ζωής» του; Σύμφωνα με ένα καινούριο θεωρητικό μοντέλο Αμερικανών επιστημόνων από το πανεπιστήμιο Βάντερμπιλτ του Τενεσί, η απάντηση είναι το Μεγάλο Σχίσμα, δηλαδή μια κατάσταση στην οποία όλα τα ουράνια σώματα, όπως οι πλανήτες, αλλά ακόμη και τα άτομα θα αποσυντεθούν στα συστατικά τους. Μάλιστα, με βάση αυτό το μοντέλο, αυτό θα συμβεί σε 22 δισεκατομμύρια χρόνια από σήμερα. Οι κοσμολόγοι γνωρίζουν με βεβαιότητα ότι η γέννηση του Σύμπαντος τοποθετείται πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια, από έναν «κοσμικό σπόρο» τεράστιας πυκνότητας που άρχισε να διαστέλλεται. Αστρονομικές παρατηρήσεις έχουν επίσης δείξει πως, περίπου 9 δισεκατομμύρια έτη αργότερα, η διαστολή ξεκίνησε να αυξάνεται με επιταχυνόμενο ρυθμό. Το θεωρητικό μοντέλο προβλέπει πως η επιτάχυνση της διαστολής θα συνεχίσει να αυξάνεται ολοένα περισσότερο, μέχρι να αποικοδομηθούν ακόμη και οι δομικοί λίθοι της ύλης. «Αν και από την άποψη των μαθηματικών μπορούμε να καταλάβουμε τι σημαίνει», αναφέρει ο δρ Μαρσέλο Ντισκόνζι από το Βάντερμπιλτ και επικεφαλής της ομάδας που δημιούργησε το μοντέλο. «Όμως είναι δύσκολο να φανταστούμε με φυσικούς όρους αυτή την κατάσταση». Η επιτάχυνση της συμπαντικής διαστολής αποδίδεται από τους επιστήμονες στη σκοτεινή ενέργεια, μία απωστική δύναμη άγνωστης μέχρι σήμερα φύσης. Έτσι, η «μοίρα» του σύμπαντος θα καθορισθεί από τη δράση της σκοτεινής ενέργειας σε συνδυασμό με τη βαρύτητα. «Η σκοτεινή ενέργεια, η οποία επιταχύνει τη συμπαντική διαστολή, βρίσκεται σε ανταγωνισμό με τη βαρύτητα, που τείνει να το συρρικνώσει. Επομένως το ερώτημα είναι ποια θα επικρατήσει», συμπληρώνει ο Ντισκόνζι. Ένα σενάριο που έχει προταθεί από άλλους κοσμολόγους είναι να κυριαρχήσει η βαρύτητα, με συνέπεια τη Μεγάλη Σύνθλιψη, δηλαδή τη συρρίκνωση του σύμπαντος σε μία κατάσταση παρόμοια με τον «κοσμικό σπόρο» από τον οποίο προήλθε. Άλλοι επιστήμονες προκρίνουν το σενάριο της Μεγάλης Κατάψυξης, σύμφωνα με το οποίο το σύμπαν θα εξακολουθήσει να διαστέλλεται, καταλήγοντας σε μία κατάσταση όπου τα αποθέματά του σε αέρια δεν θα μπορούν πλέον να αποκτήσουν την απαιτούμενη πυκνότητα ώστε να σχηματισθούν νέοι αστέρες. Το μοντέλο των θεωρητικών από το Βάντερμπιλτ προβλέπει όμως ένα πιο δραματικό κοσμικό φινάλε, φθάνοντας στον διαμελισμό της Γης, λίγο πριν αποσυντεθούν ακόμη και τα άτομα. Για τη δημιουργία του, οι Αμερικανοί επιστήμονες βασίσθηκαν σε υπάρχοντα κοσμολογικά μοντέλα, προσαρμόζοντας ωστόσο μία ιδιότητα που ονομάζεται ιξώδες και η οποία αποτελεί ένα μέτρο της ικανότητας ενός ρευστού να διαστέλλεται ή να συστέλλεται. Σε αυτή την περίπτωση, το ρευστό είναι το ίδιο το σύμπαν. Σύμφωνα με τον Ντισκόνζι, πριν από τη δουλειά της ομάδας του, το ιξώδες μπορεί να περιλαμβανόταν ήδη στις αντίστοιχες εξισώσεις, ωστόσο αυτό γινόταν με έναν τρόπο που προβλεπόταν πως υπό συγκεκριμένες συνθήκες τα ρευστά μπορούν να ταξιδεύσουν ταχύτερα από το φως. Έτσι, διορθώνοντας αυτή την ασυνέπεια, οι επιστήμονες έφθασαν σε μία διαφορετική εκτίμηση για το μέλλον του σύμπαντος, προβλέποντας ότι η διαστολή του θα επιταχύνεται με ολοένα μεγαλύτερο ρυθμό. «Το Μεγάλο Σχίσμα είναι η φυσική συνέπεια των εξισώσεων», σημειώνει ο επιστήμονας. http://www.naftemporiki.gr/story/978020/to-sumpan-mporei-na-pethanei-me-ena-megalo-sxisma

Συμπαράσταση στην Ελλάδα και από τον Διαστημικό Σταθμό! O Αμερικανός αστροναύτης του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού Scott Kelly https://en.wikipedia.org/wiki/Scott_Kelly_(astronaut) εύχεται ότι καλύτερο για την Ελλάδα: #Athens, #Greece, #GoodMorning from @Space_Station. Wishing you the best. #YearInSpace pic.twitter.com/zAMEz5JvlW — Scott Kelly (@StationCDRKelly) July 12, 2015 Τα κύρια και εφεδρικά πληρώματα του ΔΔΣ-44/45 ξεκίνησαν το τελικό στάδιο της προετοιμασίας τους. Ο Oleg Δ Kononenko (Roscosmos, Ρωσία), Kimia ЮИ(JAXA, Ιαπωνία), Chell Norwood Λίντγκρεν (NASA, USA) και οι Γιούρι Ιβάνοβιτς Malenchenko (Roscosmos, Ρωσία), Timothy Lennart (Roscosmos, Ρωσία) και ο Τιμόθεος Nigel ΣΜΕ (ESA Ηνωμένο Βασίλειο) διεξήγαγαν μια προπόνηση στο όχημα με αποστασιόμετρο λέιζερ και ένα δορυφορικό τηλέφωνο, γνωριστήκαν με τα έγγραφα επί του σκάφους και με τα κοστούμια "Sokol-KV" και το ατομικό κάθισμα. http://www.energia.ru/ru/iss/iss44/photo_07-11.html Λάτρεις της εξερεύνησης του διαστήματος κατασκευάζουν δορυφόρους «χαμηλού κόστους» Ρώσοι λάτρεις του διαστήματος και της αστρονομίας κατασκευάζουν τον πρώτο ερασιτεχνικό μίνι-δορυφόρο στη Ρωσία με χρήματα που συγκέντρωσαν μέσω της πλατφόρμας συμμετοχικής χρηματοδότησης (crowdfunding). «Σε μια από τις διαλέξεις μου για την κοσμοναυτική, με πλησίασε ένας ακροατής και με ρώτησε, αν θα μπορούσε να θέσει σε τροχιά ένα τούβλο! Του απάντησα ότι μπορεί να το κάνει, αλλά τον ρώτησα: Δεν θα ήταν καλύτερα να στείλετε στο διάστημα κάτι πιο σημαντικό;», διηγείται ο Αλεξάντρ Σαγιένκο, επικεφαλής του εκπαιδευτικού προγράμματος «Σύγχρονη Κοσμοναυτική» του Κρατικού Πανεπιστημίου Μηχανοκατασκευών της Μόσχας. Έτσι, το φθινόπωρο του 2014 άρχισε η κατασκευή του πρώτου ερασιτεχνικού δορυφόρου της Ρωσίας «Μαγιάκ» («Φάρος»). Στο έργο συμμετέχουν τέσσερις φοιτητές και ένας μεταπτυχιακός φοιτητής του Κρατικού Τεχνικού Πανεπιστημίου της Μόσχας «Bauman», τέσσερις μηχανικοί και ένας ειδικός δημοσίων σχέσεων. Μέχρι σήμερα έχουν συγκεντρωθεί μέσω crowdfunding περίπου 7.000 δολάρια και έχει κατασκευαστεί το μοντέλο κλίμακας του δορυφόρου. Μέχρι το 2016, οι ερασιτέχνες διαστημικοί μηχανικοί έχουν προγραμματίσει να δημιουργήσουν στη βάση του υποδείγματος ένα πραγματικό δορυφόρο και να τον θέσουν σε τροχιά. Το έργο ονομάζεται «Μαγιάκ» («Φάρος») και ο σκοπός του είναι να γίνει ο «πολικός αστέρας» (το αστέρι που χρησιμοποιούν εδώ και αιώνες οι ναυτικοί για να προσανατολίζονται), όλων όσων λατρεύουν την εξερεύνηση του διαστήματος. «Πήγαμε στη Σελήνη και 40 χρόνια μετά είμαστε ακόμα στη Γη» Ο επικεφαλής του φιλόδοξου αυτού έργου, Αλεξάντρ Σαγιένκο, είχε εργαστεί στο παρελθόν σε διάφορες διαστημικές εταιρείες. «Η ανθρωπότητα εδώ και 40 χρόνια έχει καταφέρει να κατακτήσει και άλλους πλανήτες, και παρόλα αυτά, είμαστε ακόμα εδώ, στη Γη», λέει. Σύμφωνα με το μηχανικό, ο μόνος λόγος που βρισκόμαστε ακόμα «κολλημένοι» στη Γη, είναι επειδή οι Υπηρεσίες Διαστήματος και οι επιχειρήσεις που κατασκευάζουν τα διαστημικά οχήματα δεν παράγουν αρκετά οχήματα και ουσιαστικά, δεν ενδιαφέρονται και τόσο πολύ για την αποτελεσματικότητά τους (σ.σ. αναφορικά με τη «μαζική» εξερεύνηση του διαστήματος). Ο στόχος του δικού μας «Φάρου» είναι να νικήσει την αδιαφορία, πιστεύει ο Σαγιένκο. Η μακέτα του δορυφόρου έχει διαστάσεις 10 Χ 10 Χ 34 cm και βάρος περίπου 4 κιλά. «Είναι σαν δύο βαριά τούβλα», λέει ο Σαγιένκο. «Μετά την έξοδο του δορυφόρου σε τροχιά, μετατρέπεται σε μια αρκετά μεγάλη πυραμίδα, που θα είναι ορατή στον ουρανό λόγω της αντανάκλασης του ηλιακού φωτός πάνω του». Ο δορυφόρος είναι ένα δοχείο, μέσα στο οποίο βρίσκεται ανθρακικό αμμώνιο, πολυμερές φιλμ, δύο γεννήτριες και ένας υπολογιστής. Το ανθρακικό αμμώνιο όταν θερμαίνεται, διασπάται σε διοξείδιο του άνθρακα, νερό και αμμωνία. Μετά την απογείωση θα πρέπει να λειτουργήσει ο αεριοποιητής που γεμίζει το πλαίσιο των πλευρών της πυραμίδας με αέριο, δίνοντάς τους μια επίπεδη και σταθερή μορφή. Με ένα δεύτερο παρόμοιο μηχάνημα, ο δορυφόρος μπορεί να εκτελεί περιστροφικές κινήσεις που, από την εναλλαγή του ανακλώμενου φωτός, θα το κάνει ορατό στους ανθρώπους πάνω στη Γη τη νύχτα. «Αυτό το μήνα θα εκτελέσουμε δοκιμές στρατόσφαιρας. Αυτός είναι ο λόγος που συγκεντρώσαμε τα χρήματα. Θα ανεβάσουμε το υπόδειγμα δοκιμών με ένα μπαλόνι ηλίου στη στρατόσφαιρα, σε ύψος 35 χιλιομέτρων. Κατά τη διάρκεια της καθόδου, αναπόφευκτα θα καταστραφεί. Ετσι, για τη τροχιακή εκτόξευση θα πρέπει να κατασκευάσουμε άλλες δύο συσκευές, την κύρια και την εφεδρική», συνεχίζει ο Σαγιένκο. Ωστόσο, αυτό είναι μόνο η αρχή. Για να ολοκληρώσουμε το σχέδιο και να εκτοξευθεί για να τεθεί σε τροχιά ο πραγματικός δορυφόρος «Φάρος», χρειαζόμαστε ακόμα 262.000 δολάρια. Τώρα, οι ερασιτέχνες διαστημικοί εξερευνητές υπογράφουν το συμφωνητικό συνεργασίας μεταξύ του Κρατικού Πανεπιστημίου Μηχανοκατασκευών της Μόσχας και της εταιρείας Sputnix, η οποία θα τοποθετήσει το δορυφόρο στην πύραυλο «Dnepr» το φθινόπωρο του 2016. Για να συγκεντρώσει το απαραίτητο ποσό, η ομάδα σχεδιάζει μια καμπάνια προσέλκυσης κεφαλαίων για το Σεπτέμβριο - Οκτώβριο του 2015. Επιπλέον, στα τέλη Ιουλίου, ο Σαγιένκο θα περιοδεύσει στις περιφέρειες της ρωσικής ενδοχώρας, προωθώντας την ιδέα του για την εξερεύνηση του διαστήματος. Με μια σειρά από δημοφιλείς εκλαϊκευμένες επιστημονικές διαλέξεις με θέμα «Το διάστημα από τη θάλασσα μέχρι τη θάλασσα», ο ρώσος μηχανικός κοσμοναυτικής θα διανύσει 15.000 km, από το Καλινινγκράντ στα δυτικά σύνορα της Ρωσίας μέχρι τη χερσόνησο Καμτσάτκα στον Ειρηνικό Ωκεανό. Αλεξάντρ Σαγιένκο Αποφοίτησε το 2005 από το Κρατικό Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας «Bauman», με την ειδικότητα μηχανικός στον τομέα της κοσμοναυτικής. Σχεδίασε μεγάλα διαστημικά μηχανήματα (κεραίες, ηλιακούς συλλέκτες). Εργάστηκε στο έργο για τη δημιουργία του πυραύλου Angara-Α5. Προσομοίασε το ίχνος πτήσης (τροχιά) του νοτιοκορεατικού πυραύλου KSLV-1. Υπολόγισε την αντοχή των spoilers του αεροσκάφους Boeing 787 Dreamliner. Εργάστηκε για τη δημιουργία του DX1, του δεύτερου στη Ρωσία ιδιωτικού διαστημοχήματος. Το 2011 υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή πάνω στη μέθοδο θερμικού υπολογισμού του διαστημικού τηλεσκοπίου «Millimetron». Δίδαξε στο Κρατικό Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας «Bauman». Αυτή τη στιγμή είναι ο επικεφαλής του εκπαιδευτικού προγράμματος «Σύγχρονη Κοσμοναυτική» του Κρατικού Πανεπιστημίου Μηχανοκατασκευών της Μόσχας. http://gr.rbth.com/2015/07/10/latreis-tis-exereynisis-toy-diastimatos-kataskeyazoyn-doryforoys_198121

ΝΑΣΑ-Σχεδιαζει αποστολή στον Αρη. Οι επιστήμονες συγκεντρώνουν στοιχεία, ώστε να είναι έτοιμοι το 2030, οπότε και εικάζεται πως θα ξεκινήσει το ταξίδι προς τον «κόκκινο πλανήτη» Στο σχεδιασμό αποστολής αστροναυτών στον πλανήτη Άρη προχωρά η NASA, μετά από δυόμισι χρόνια ερευνών και συλλογής στοιχείων του Curiocity στον «κόκκινο πλανήτη». Σύμφωνα με τους επιτελείς της διαστημικής υπηρεσίας των ΗΠΑ, το 2030, οπότε προγραμματίζουν την αποστολή, θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι διαδικασίες και να γνωρίζουν όσα περισσότερα στοιχεία μπορούν για το περιβάλλον και τις συνθήκες που επικρατούν στον πλανήτη. Η NASA ετοιμάζεται για την εκτόξευση νέου διαστημοπλοίου, το οποίο θα μεταφέρει επιστημονικό υλικό στον πλανήτη, ώστε να ανανεωθεί η περισυλλογή στοιχείων και να εμπλουτιστούν οι γνώσεις για τον πλανήτη. Όπως τόνισε επιστήμονας της διαστημικής υπηρεσίας, η επαναφορά του διαστημικού προγράμματος αποτελεί προτεραιότητα για τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα. Η συγκεκριμένη διαδικασία θα ενεργοποιήσει ένα σημαντικό μέρος της οικονομίας, καθώς θα εμπλακούν 350 εταιρίες, σε 36 αμερικανικές πολιτείες και θα δημιουργηθούν πολλές θέσεις εργασίας. Σχολιο.Κατι αντιστοιχο με την κατακτηση της Σελήνης. http://www.defencenet.gr/defence/item/nasa-%CF%83%CF%87%CE%B5%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CE%B6%CE%B5%CE%B9-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%AE-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%85%CF%84%CF%8E%CE%BD-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7-%CE%AC%CF%81%CE%B7

Houston, We Have Geology Ξεκίνησε ως μια φωτεινή κουκκίδα. Στη συνέχεια εξελίχθηκε σε μια θολή σφαίρα. Και τώρα, στο τελευταίο πορτρέτο του Πλούτωνα από το διαστημικό σκάφος της NASA New Horizons, αποκαλύπτονται γεωλογικές δομές στην επιφάνεια του πλανήτη-νάνου. «Είμαστε αρκετά κοντά ώστε να βλέπουμε πλέον την γεωλογία του Πλούτωνα» δηλώνει ο Curt Niebur, μέλος της διαστημικής αποστολής Νέοι Ορίζοντες και έπεται συνέχεια… http://physicsgg.me/2015/07/11/houston-we-have-geology/ Με το βλέμμα στον Πλούτωνα… Τα αποτελέσματα του ελληνικού δημοψηφίσματος τον βρήκαν σε μια αίθουσα συσκέψεων με την ομάδα των επιστημόνων που εργάζεται πυρετωδώς για τη μεγάλη μέρα του New Horizons. Έπρεπε να δουλέψουν σχεδόν δύο 24ωρα για να στείλουν νέο πρόγραμμα εντολών στο μικρό διαστημόπλοιο που παρουσίασε βλάβη λίγες μέρες πριν από το ιστορικό του ραντεβού με τον μυστηριώδη Πλούτωνα, τον τελευταίο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. «Δεν θα υπήρχε New Horizons χωρίς τον Κριμιζή» είπε ο επικεφαλής της αποστολής Αλαν Στερν, προσφέροντας τιμητικά στον επιφανή Ελληνα ακαδημαϊκό και ερευνητή το πρώτο κομμάτι της τούρτας που έκοψε η ομάδα τα ξημερώματα της περασμένης Τρίτης για να γιορτάσει την αποκατάσταση του προβλήματος. Μεθαύριο Τρίτη, 14 Ιουλίου, το New Horizons θα περάσει στην ιστορία ως το πρώτο διαστημόπλοιο που έφτασε στο κοντινότερο σημείο της επιφάνειας του Πλούτωνα και θα μεταδώσει στη Γη πολύτιμα δεδομένα για τον πιο απομακρυσμένο πλανήτη. Την ίδια ημέρα, ο διακεκριμένος επιστήμονας Σταμάτης Κριμιζής θα γίνει ο πρώτος επιστήμονας που θα έχει «ταξιδέψει» και στους εννέα πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Ωστόσο, η φιλόδοξη αποστολή αντιμετώπισε ουκ ολίγες δυσκολίες στο ξεκίνημά της. «Ποτέ δεν είχα φαντασθεί όταν κοιτούσα τα άστρα στον ουρανό της Χίου όπου μεγάλωσα, ότι κάποτε θα “ταξίδευα” σε όλους τους πλανήτες και επιπλέον θα ήμουν μέλος της αποστολής της Γης στον Γαλαξία με τον Voyager. Αυτά συνήθως είναι “όνειρα θερινής νυκτός”» δηλώνει στην «Κ» ο καταξιωμένος αστροφυσικός Σταμάτης Κριμιζής. Το πρώτο του «ταξίδι» έγινε πριν από μισό αιώνα με ένα πείραμα στον πλανήτη Αρη και ακολούθησαν παρόμοιες αποστολές στους υπόλοιπους πλανήτες. Όταν η NASA προκήρυξε διαγωνισμό για μια αποστολή στον Πλούτωνα ο Έλληνας επιστήμονας είδε τη μεγάλη ευκαιρία. Ως επικεφαλής των διαστημικών προγραμμάτων στο πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς από το 1991 είχε εκτελέσει με επιτυχία προγράμματα χαμηλού κόστους, οπότε η διεκδίκηση της νέας αποστολής ήταν ο επόμενος στόχος. Επρεπε όμως να βρεθεί ο κατάλληλος ηγέτης. «Πρότεινα (σ.σ. στον Αλαν Στερν) συνεργασία διά τηλεφώνου στις 22 Δεκεμβρίου 2001, δύο ημέρες μετά το κάλεσμα της NASA για προτάσεις και δέχτηκε με ενθουσιασμό. Πρωτοστατούσε στις προσπάθειες για την εξερεύνηση του Πλούτωνα από το 1990 αλλά δίχως επιτυχία. Η συνεργασία μας ήταν άψογη και δημιουργική» τονίζει ο κ. Κριμιζής για τον επικεφαλής ερευνητή της αποστολής Αλαν Στερν. Ο ίδιος παρέμεινε ως επιστημονικός συνεργάτης στη νέα αποστολή, δίνοντας την ευκαιρία σε νεότερους συνεργάτες του να κατασκευάσουν τα όργανα του διαστημοπλοίου και έχοντας παράλληλα αρκετή δουλειά ως επικεφαλής στις αποστολές του Voyager και του Cassini. «Μπορώ να πω ότι υπήρξα ο “νονός” του New Horizons και τώρα έχω την ικανοποίηση ότι το παιδί μεγάλωσε και μεγαλουργεί», τονίζει. Όπως όμως γίνεται και στη φύση, οι ωδίνες της γέννας για το New Horizons υπήρξαν έντονες και με μεγάλη διάρκεια. Χρειάστηκε αρκετό διάστημα για να ξεπεραστούν πολιτικά και τεχνικά προβλήματα μέχρι την εκτόξευσή του, το 2006. «Παρά το γεγονός ότι η επιστημονική κοινότητα εκφράστηκε μέσω μελέτης της Ακαδημίας Επιστημών ότι η εξερεύνηση του Πλούτωνα είχε την προτεραιότητα, ορισμένοι κύκλοι στο Γενικό Λογιστήριο του κράτους (σ.σ. των ΗΠΑ) μέσω της NASA ήθελαν να προωθήσουν αποστολή στον δορυφόρο του Δία, την Ευρώπη» σημειώνει ο κ. Κριμιζής. Τελικά ο Πλούτωνας κέρδισε το Κογκρέσο, το οποίο συμφώνησε να χρηματοδοτήσει την αποστολή, την οποία η NASA στηρίζει με κάθε μέσο. Οι επιστήμονες έπρεπε έπειτα να ξεπεράσουν μια σειρά από τεχνικές δυσκολίες, όπως την κατασκευή ενός διαστημοπλοίου που θα ταξίδευε απροβλημάτιστα για 14 χρόνια (η αποστολή ολοκληρώνεται το 2020), ενώ ως πηγή ενέργειας επιλέχθηκε τελικά η μπαταρία πλουτωνίου. «Με αυτόν τον τρόπο η διαδικασία άδειας για εκτόξευση στο Διάστημα χρειάστηκε στο παρελθόν περίπου επτά χρόνια. Εμείς το κάναμε σε τέσσερα», εξηγεί ο καθηγητής. Τέλος, ήταν απαραίτητο ένα ειδικό σύστημα πλοήγησης καθώς θα έπρεπε να κατευθύνουν ένα διαστημόπλοιο κινούμενο με 52.000 χλμ. ανά ώρα σε συγκεκριμένο στόχο και από απόσταση περίπου 5 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη. Αυτή την ώρα, το New Horizons τρέχει «καρφωτό» προς τον Πλούτωνα έχοντας πάρει μια έξτρα ώθηση το 2007 χάρη στην τεχνική της «βαρυτικής μανούβρας» κατά το πέρασμά του από τον πλανήτη Δία. Ο Πλούτωνας ανακαλύφθηκε το 1930 και είναι τόσο μακριά που ακόμα και το ισχυρό Χαμπλ δεν μπορεί να τον «δει» καθαρά. Το New Horizons βέβαια δεν θα μπορεί να «φρενάρει» και έτσι θα έχει 24 ώρες στη διάθεσή του για να στείλει στη Γη ένα μοναδικό υλικό με τα μυστικά του πλανήτη. Όταν αφήσει πίσω του τον Πλούτωνα, θα εξερευνήσει ένα ή δύο από τα άγνωστα, αρχαία και παγωμένα ουράνια σώματα της Ζώνης του Κάιπερ ρίχνοντας φως στις συνθήκες δημιουργίας του ηλιακού μας συστήματος. Ισως ο Πλούτωνας να είναι τελικά ο «άρχοντας» μιας νέας, ανεξερεύνητης περιοχής του Διαστήματος. Σχολιάζοντας τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις ο κ. Κριμιζής κάνει λόγο για μια «αυτοκαταστροφική διάθεση» και διερωτάται πώς θα εμπνεύσουμε τα παιδιά μας «όταν η αριστεία θεωρείται ρετσινιά». «Οι νέοι μας δραπετεύουν σαν πουλιά πέρα από τα σύνορα, οι πολιτικοί “ηγέτες” έχουν αποδειχθεί ανεπαρκέστατοι και ο λαός μας οδηγείται στη μετριοκρατία ως προορισμό. Είμαι λοιπόν απαισιόδοξος για το μέλλον της χώρας γενικά και ειδικά για τον χώρο της έρευνας και καινοτομίας. Θα συνεχίσουμε να είμαστε ουραγοί της Ευρώπης παρά το ταλέντο που διαθέτουμε και τις νησίδες αριστείας που μας επιτρέπουν ένα επίπεδο αξιοπρέπειας μέχρι πρόσφατα, με ξένη χρηματοδότηση» τονίζει. Είναι ο Πλούτωνας πλανήτης ή όχι; Λίγους μήνες μετά την εκτόξευση του New Horizons, η 26η Γενική Συνέλευση της Διεθνούς Αστρονομικής Ενωσης στην Πράγα έθεσε για πρώτη φορά τρία κριτήρια για τον ορισμό ενός ουράνιου σώματος ως «πλανήτη»: να βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ηλιο, να διαθέτει επαρκή μάζα και βαρύτητα ώστε να έχει αποκτήσει σφαιρικό σχήμα και να κυριαρχεί στην τροχιακή ζώνη στην οποία κινείται, δηλαδή να έχει «καθαρίσει» την τροχιά του από άλλα σώματα. Σύμφωνα με το ψήφισμα της συνέλευσης, ο Πλούτωνας δεν «καλύπτει» επαρκώς το τελευταίο κριτήριο καθώς η τροχιά του είναι «δέσμια» του Ποσειδώνα. Ο υποβιβασμός του Πλούτωνα σε «πλανήτη – νάνο» προκάλεσε μια τεράστια διαμάχη μεταξύ των αστρονόμων που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Ορισμένοι μιλούν για τις αποφάσεις μιας «αστρονομικής ελίτ» που ψήφισε στο κλείσιμο των εργασιών της συνέλευσης και ενώ η πλειονότητα των μελών είχε αποχωρήσει. «Η δική μου άποψη είναι ότι ο ορισμός της Διεθνούς Αστρονομικής Ενωσης δεν είναι αρκετά σαφής και αφήνει πολλά περιθώρια για ερμηνείες. Καλό θα ήταν να υπάρχουν κατηγορίες όπως εσωτερικοί ή πετρώδεις πλανήτες, αέριοι ή γίγαντες πλανήτες, νάνοι πλανήτες και να θεωρούνται όλοι πλανήτες», υποστηρίζει ο Ανδρέας Βοσινάκης, μέλος του Ομίλου Φίλων Αστρονομίας Θεσσαλονίκης. Πάντως, οι πολέμιοι του ψηφίσματος εκτιμούν ότι με τις ανακαλύψεις του New Horizons ο Πλούτωνας θα επιστρέψει στη θέση του ως ο ένατος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος. «Πλούτωνας, ο ανανεωτής» Το 1917 ο Αγγλος συνθέτης Γκούσταβ Χολστ ολοκλήρωνε τη διάσημη σουίτα του «Οι Πλανήτες», ορμώμενος περισσότερο από αστρολογικό παρά αστρονομικό ενδιαφέρον, συμπεριλαμβάνοντας όλους τους τότε γνωστούς πλανήτες εκτός από τη Γη και τον Πλούτωνα, ο οποίος ανακαλύφθηκε αργότερα. Την «παράλειψη» επιχείρησε να διορθώσει το 2000 η Συμφωνική Ορχήστρα Halle του Μάντσεστερ αναθέτοντας στον συνθέτη Κόλιν Μάθιου να «συνεχίσει» το έργο του Χολστ με τη σύνθεση «Πλούτωνας, ο ανανεωτής» (Pluto, The Renewer). Το έργο πήρε πολύ καλές κριτικές και ηχογραφήθηκε και με τη Φιλαρμονική του Βερολίνου, υπό τη διεύθυνση του Σερ Σάιμον Ρατλ. Ωστόσο, η κυκλοφορία του CD συνέπεσε με τον «υποβιβασμό» του Πλούτωνα σε «πλανήτη νάνο» κάτι που προκάλεσε αναστάτωση και σε μη αστρονομικά πεδία. http://physicsgg.me/2015/07/12/%ce%bc%ce%b5-%cf%84%ce%bf-%ce%b2%ce%bb%ce%ad%ce%bc%ce%bc%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%80%ce%bb%ce%bf%cf%8d%cf%84%cf%89%ce%bd%ce%b1/

H NASA θέλει να κάνει γεωπλασία της Σελήνης. Ένας από τους στόχους της NASA φαίνεται να είναι η γεωπλασία της Σελήνης, χρησιμοποιώντας ένα στόλο από αυτόνομα κινούμενα ρομπότ. Στο πλαίσιο του Advanced Concepts Program, η NASA θέλει να δημιουργήσει σε έναν κρατήρα της Σελήνης τις ιδανικές συνθήκες για την λειτουργία ενός στόλου ρομπότ και αργότερα για μια μικρή ομάδα ανθρώπων. Ο κρατήρας που έχει επιλεγεί είναι ο Shackleton, όπου θα εγκατασταθούν ειδικοί ηλιακοί συλλέκτες. Με τη βοήθεια των συλλεκτών αυτών θα μπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία για την δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για μία βάση στη Σελήνη. Ο κρατήρας Shackleton είναι μεγάλος σε επιφάνεια και έχει μεγάλο ύψος στα τοιχώματά του, στοιχείο που προστατεύει όσους είναι εκεί. Ο κρατήρας αυτός βρίσκεται κοντά στον Νότιο Πόλο της Σελήνης. Το άμεσο αποτέλεσμα της εγκατάστασης των ειδικών συλλεκτών θα είναι κυρίως η παροχή απρόσκοπτης ενέργειας ισχύος έως και 1 Megawatt στο βάθος του κρατήρα, για την λειτουργία όλων των υποσταθμών. Η μελέτη της NASA έχει χρονική διάρκεια 2 έτη, με χρηματοδότηση 500 χιλιάδων δολαρίων, αλλά δεν έχει καθοριστεί με σαφήνεια το πότε περίπου θα μπορεί να πει κανείς ότι θα γίνουν κινήσεις προκειμένου να υλοποιηθεί ένα τέτοιο σχέδιο από την πλευρά της NASA. To σίγουρο είναι ότι η Σελήνη αποτελεί και πάλι έναν από τους στόχους της διαστημικής εξερεύνησης. (ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ) Βίντεο. http://www.pestaola.gr/h-nasa-thelei-na-kanei-gewplasia-ths-selhnhs/

Πυρηνική σύντηξη: Το μεγάλο στοίχημα. Ένα αστέρι πάνω στη Γη επιχειρεί να «φτιάξει» η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, ελπίζοντας έτσι να λύσει το ενεργειακό πρόβλημα του πλανήτη μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Η πυρηνική σύντηξη, η ενέργεια που τροφοδοτεί τον Ηλιο και τα άλλα αστέρια, είναι η κύρια πηγή ενέργειας στο Σύμπαν, και ίσως στο μέλλον, εάν καταφέρουμε να τη θέσουμε στην υπηρεσία μας, να τροφοδοτήσει και τις ενεργοβόρες δραστηριότητες της ανθρωπότητας. Στο εργοτάξιο του Διεθνούς Πειραματικού Θερμοπυρηνικού Αντιδραστήρα, γνωστού ως ITER, κοντά στο ερευνητικό κέντρο Κανταράς στη νότια Γαλλία, τα θεμέλια των εγκαταστάσεων βρίσκονται ήδη στη θέση τους. O εξοπλισμός για το συγκρότημα των 39 κτιρίων, τα οποία θα κατασκευαστούν σε μία πλατφόρμα εμβαδού 420 στρεμμάτων, μία έκταση που αντιστοιχεί με περίπου 50 ποδοσφαιρικά γήπεδα, καταφθάνει καθημερινά από κάθε γωνιά του κόσμου. Παρότι η παραγωγή ενέργειας δεν προβλέπεται να ξεκινήσει στο άμεσο μέλλον, η εγκατάσταση θεωρείται ήδη πυρηνική, και η είσοδος στο κοινό απαγορεύεται. Η «Κ», η οποία τον περασμένο μήνα είχε την ευκαιρία να περιπλανηθεί για δύο ημέρες στις προστατευμένες εγκαταστάσεις του ITER, παρατήρησε από κοντά την καλοκουρδισμένη ορχήστρα τεχνικού, επιστημονικού και διοικητικού προσωπικού, που έμοιαζε να διευθύνεται από τον διαρκή χορό των πέντε τεράστιων γερανών του εργοταξίου. Το ΙΤΕR αποτελεί με διαφορά τη μεγαλύτερη διεθνή επιστημονική συνεργασία για ειρηνικούς σκοπούς πάνω στη Γη και δεύτερη στο γνωστό μας Σύμπαν, μετά τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το συνολικό κόστος κατασκευής του έχει υπολογιστεί ότι δεν θα ξεπεράσει τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ, θα κοστίζει δηλαδή οκτώ φορές λιγότερο από τη διοργάνωση του Μουντιάλ στο Κατάρ το 2022. Η Ε.Ε., η Ινδία, η Ιαπωνία, η Κίνα, η Νότια Κορέα, η Ρωσία και οι ΗΠΑ, είναι τα επτά μέλη που έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους γύρω από την προσπάθεια κατασκευής του ITER, με σκοπό να διαπιστώσουν εάν η πυρηνική σύντηξη, ως πηγή ενέργειας, είναι εφικτή πάνω στη Γη. Το ITER είναι ένα διεθνές σχολείο που θα διδάξει πώς κατασκευάζεται ένας πυρηνικός αντιδραστήρας σύντηξης, και θα μοιραστεί τελικά την πνευματική αυτή ιδιοκτησία με τα μέλη του. Παρότι επισήμως το ITER, ως οργανισμός, ιδρύθηκε πριν από επτά χρόνια, η ιδέα για τη δημιουργία του γεννήθηκε πριν από 30 χρόνια, στη Σύνοδο Κορυφής της Γενεύης τον Νοέμβριο του 1985. Μετά συζητήσεις με τον πρόεδρο της Γαλλίας, Φρανσουά Μιτεράν και την πρωθυπουργό της Βρετανίας, Μάργκαρετ Θάτσερ, ο γενικός γραμματέας της τότε Σοβιετικής Ενωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ πρότεινε στον Αμερικανό πρόεδρο Ρόναλντ Ρίγκαν την εκκίνηση ενός διεθνούς προγράμματος με σκοπό την ανάπτυξη της θερμοπυρηνικής σύντηξης για ειρηνικούς σκοπούς. Σήμερα, το ITER πλαισιώνεται από 34 έθνη και χιλιάδες επιστήμονες. «Αυτή τη στιγμή μόνο στο εργοτάξιο απασχολούνται περίπου 400 εργάτες, οι οποίοι αναμένεται να φτάσουν τους 1.200 μέχρι το τέλος του 2015 και να ξεπεράσουν τους 2.000 μέχρι το 2017» λέει ο επικεφαλής των εγκαταστάσεων της ευρωπαϊκής ομάδας, Λοράν Σμίντερ, στην επίσκεψη της «Κ» στο εργοτάξιο. Χωρίς αμφιβολία, το σημαντικότερο κτίριο για το ITER είναι εκείνο που θα στεγάσει τον θερμοπυρηνικό αντιδραστήρα σύντηξης, τεχνολογίας Τόκαμακ. Κάθε κομμάτι της πολύπλοκης αυτής συσκευής κατασκευάζεται από διαφορετικές ομάδες σε όλο τον κόσμο, καθιστώντας την τελική συναρμολόγησή του το πιο σύνθετο παζλ που έχουν κληθεί ποτέ να ολοκληρώσουν η επιστημονική κοινότητα και η παγκόσμια βαριά βιομηχανία. «Είναι μία τεράστια πρόκληση, γιατί κάθε στοιχείο του Τόκαμακ είναι σύνθετο» λέει ο Αμερικανός επιστήμονας του ITER Μαρκ Χέντερσον, ειδικός στη θέρμανση του πλάσματος. Για τον γενικό διευθυντή όμως του ITER, Μπερνάρντ Μπιγκότ, ο αληθινός κίνδυνος δεν είναι τεχνολογικής φύσης, αλλά ούτε και ασφάλειας. Μία θερμοπυρηνική αντίδραση είναι στη βάση της ασφαλής. Σε αντίθεση με την πυρηνική ενέργεια σχάσης, η οποία χρησιμοποιείται σήμερα στα εργοστάσια παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, στη σύντηξη δεν υπάρχει κίνδυνος η αντίδραση «να βγει εκτός ελέγχου» και να δημιουργηθεί κάποιο ατύχημα. «Ο κίνδυνος που διατρέχουμε είναι ένας και μοναδικός: Η διατήρηση και η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτικών αρχηγών και της κοινής γνώμης, γιατί στο τέλος της ημέρας αυτοί είναι που πληρώνουν. Εάν δεν καταφέρουμε να αποδείξουμε ότι είμαστε σοβαροί στον τρόπο που χειριζόμαστε το έργο, τότε μπορεί πράγματι αυτό να τεθεί σε κίνδυνο» λέει ο κ. Μπιγκότ, ο οποίος παραδέχτηκε ότι το έργο έχει καθυστερήσει, και ότι είναι αδύνατο να τηρηθεί η υπόσχεση που δόθηκε το 2010, ότι το πρώτο πλάσμα θα μπει στον αντιδραστήρα το 2019. Ο γενικός διευθυντής δεσμεύτηκε να ανακοινώσει το νέο χρονοδιάγραμμα τον προσεχή Νοέμβριο. Το ITER, που στα λατινικά σημαίνει «δρόμος», δεν είναι σε καμία περίπτωση το τέλος του δρόμου της θερμοπυρηνικής σύντηξης, αλλά ένα ακόμα σταυροδρόμι στην αναζήτηση απάντησης στο ερώτημα εάν η πανίσχυρη, αλλά σύνθετη, αυτή αντίδραση μπορεί να συμβεί στη Γη, παράγοντας περισσότερη ενέργεια από αυτή που καταναλώνει. Οι προκάτοχοι του ITER, όπως το γαλλικό Tore Supra στο Κανταράς και ο ευρωπαϊκός αντιδραστήρας σύντηξης JET στη Μεγάλη Βρετανία, έστρωσαν τον δρόμο για την μεγάλη διεθνή συνεργασία του ITER, το οποίο με τη σειρά του θα στρώσει τον δρόμο για τον διάδοχό του, το DEMO (DEMOnstration Power Plant). Σκοπός του DEMO, του οποίου η κατασκευή δεν προβλέπεται να ξεκινήσει πριν από το 2030, ούτε το πρώτο πλάσμα να εισέλθει στον αντιδραστήρα πριν από το 2040, είναι να αποδείξει την αποτελεσματικότητα αυτής της μεθόδου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλες κλίμακες. Το σχέδιο αγγίζει τα όρια της επιστημονικής φαντασίας, όμως η σημερινή ενεργειακή κρίση του πλανήτη, μας αφήνει το περιθώριο να μην προσπαθήσουμε; Οπως είπε στην «Κ» ο κ. Χέντερσον: «Δουλεύουμε όλοι μαζί σαν είδος για να επιβιώσουμε». Οι χώρες της Eυρωπαϊκής Ενωσης, μαζί με την Ελβετία, έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους γύρω από τον ευρωπαϊκό οργανισμό Fusion for Εnergy, ο οποίος είναι υπεύθυνος για το 45% του έργου και τα κόστη που αυτό συνεπάγεται. Σε αντίθεση με άλλα διεθνή έργα στα οποία τα μέλη καλύπτουν τα έξοδα κατασκευής καταβάλλοντας κάποιο προσυμφωνημένο χρηματικό ποσό, στο ITER το καθένα από τα επτά μέλη αναλαμβάνει το ίδιο να μοιράσει τα χρήματα που του αναλογούν, για την κατασκευή εξαρτημάτων ή την ανάπτυξη τεχνογνωσίας, στη βαριά βιομηχανία, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις ή εργαστήρια, με ανάθεση έργων μέσω διαγωνισμών. «Η Ευρώπη έχει ήδη υπογράψει συμβόλαια που φτάνουν τα 4 δισεκατομμύρια ευρώ, από τα 6,6 δισεκατομμύρια που έχει σκοπό να διαθέσει για το σύνολο του έργου», λέει στην «Κ» ο Αρης Απολλωνάτος, επικεφαλής ενημέρωσης και πληροφόρησης του Fusion for Εnergy. «Οι μικρότερες χώρες θα μπορούσαν επίσης να επωφεληθούν από το πρόγραμμα», λέει ο κ. Απολλωνάτος. «Ακόμα και όταν το μεγαλύτερο μέρος των συμβολαίων έχει υπογραφεί, αυτό δεν είναι το τέλος του δρόμου» εξηγεί. «Σήμερα, τα ελληνικά εργαστήρια εμπλέκονται και συνεισφέρουν στο ITER μέσω ενός έργου, που αφορά τη μελέτη και την κατασκευή μιας συσκευής θέρμανσης που ονομάζεται γυροτρόνιο» λέει ο κ. Αναστάσιος Γιούτσος, εθνικός εκπρόσωπος της Ελλάδας στο διοικητικό συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Κοινού Εγχειρήματος για το ΙΤΕR (Fusion for Energy). Tα 24 γυροτρόνια που θα εγκατασταθούν στο ITER αποτελούν έναν από τους τρόπους θέρμανσης του πλάσματος, διοχετεύοντας ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς, με τη μορφή μικροκυμάτων, στον πυρήνα του πλάσματος. Ο ευρωπαϊκός οργανισμός, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την κατασκευή έξι γυροτρονίων, ανέθεσε το έργο σε μία ομάδα επιστημόνων από την Ελλάδα, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ελβετία και τη Λεττονία, με επικεφαλής της ελληνικής ομάδας το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Επίσης, ένα δομικό υλικό που προγραμματίζεται να χρησιμοποιηθεί στο ITER, τεστάρεται αυτή τη στιγμή από επιστήμονες του ερευνητικού κέντρου «Δημόκριτος». «Ενα είδος ατσαλιού, που ονομάζεται Eurofer, περνάει από διάφορα τεστ για να διαπιστωθεί ποιες είναι οι ιδιότητές του υπό ακτινοβόληση», λέει ο κ. Μάξιμος Τσάλας, ειδικός στην πυρηνική σύντηξη και ερευνητής στον ευρωπαϊκό πειραματικό αντιδραστήρα JET. Η Ελλάδα μπορεί να μην έχει τη βιομηχανία εκείνη για να παράξει τα εξαρτήματα μιας πυρηνικής οικονομίας, «θα ήθελα όμως να ελπίζω ότι η χώρα μας, επειδή έχει τεχνογνωσία σε τομείς συστημάτων και πληροφορικής, θα καταφέρει να δημιουργήσει μία προοπτική διεθνούς συνεργασίας με το ITER», υπογραμμίζει ο κ. Απολλωνάτος. Θα δημιουργήσουν συνθήκες θερμοκρασίας περί τους 150.000.000° C Από τις αρχές του περασμένου αιώνα οι επιστήμονες είχαν αντιληφθεί ότι εάν καταφέρουμε να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο Ηλιος, θα έχουμε στη διάθεσή μας μία ανεξάντλητη πηγή ενέργειας. Η ημέρα γέννησης της θερμοπυρηνικής σύντηξης ήταν η 24η Αυγούστου 1920, όταν, σε μία συνάντηση της Βρετανικής Εταιρείας Επιστημών στο Κάρντιφ, ο σερ Αρθουρ Στάνλεϊ Εντινγκτον ανέλυσε ότι η ενέργεια του Ηλιου και των άλλων αστέρων παράγεται μέσω πυρηνικών αντιδράσεων. Ο Ηλιος, όπως και το 99,9% του σύμπαντος, αποτελείται από μία μορφή ύλης που λέγεται πλάσμα. «Το πλάσμα είναι ουσιαστικά ένα αέριο, του οποίου τα άτομα, εξαιτίας της μεγάλης θερμοκρασίας, έχουν διαχωριστεί σε πυρήνες και ηλεκτρόνια. Εξαιτίας αυτού του διαχωρισμού το πλάσμα αποκτά ηλεκτρομαγνητικές ιδιότητες, με αποτέλεσμα να μπορεί κανείς να το κινήσει με μαγνητικά και ηλεκτρικά πεδία», λέει ο Μάξιμος Τσάλας, ειδικός στην πυρηνική σύντηξη και ερευνητής στον ευρωπαϊκό πειραματικό αντιδραστήρα JET. «Και εμείς, ένα μικρό αστέρι θέλουμε να φτιάξουμε, όμως οι πιέσεις που δημιουργούνται, λόγω της βαρύτητας, μέσα στα άστρα, είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτές που μπορούμε να επιτύχουμε εμείς στη Γη» λέει ο Αναστάσιος Γιούτσος, πρώην διευθυντής του Ινστιτούτου Πυρηνικής Τεχνολογίας και Ακτινοπροστασίας του ερευνητικού κέντρου «Δημόκριτος» και εθνικός εκπρόσωπος της Ελλάδας στο διοικητικό συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Κοινού Εγχειρήματος για το ΙΤΕR (Fusion for Energy). «Η διαδικασία εξαρτάται από το γινόμενο της πιέσεως επί τη θερμοκρασία. Δηλαδή, όσο λιγότερη πίεση καταφέρεις να εφαρμόσεις στο σύστημα, τόσο μεγαλύτερες θερμοκρασίες χρειάζεται να επιτύχεις» προσθέτει, εξηγώντας ότι μεγαλύτερη θερμοκρασία σημαίνει και μεγαλύτερη ταχύτητα των ατόμων. Για να επιτύχουν τη σύντηξη, οι επιστήμονες του ITER, θα χρειαστεί να δημιουργήσουν συνθήκες θερμοκρασίας, που αγγίζουν τους 150 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου, δηλαδή δέκα φορές υψηλότερη θερμοκρασία από αυτή που επικρατεί στο κέντρο του Ηλιου. Εκτός όμως από τις τεράστιες θερμοκρασίες του πλάσματος, οι επιστήμονες έχουν επίσης εντοπίσει και μία αποτελεσματικότερη πυρηνική αντίδραση για να αναπαράγουν τη θερμοπυρηνική σύντηξη στο εργαστήριο. Δύο ισότοπα του υδρογόνου συμμετέχουν σε αυτή την αντίδραση, κατά την οποία ένας πυρήνας δευτερίου συγκρούεται με έναν πυρήνα τριτίου και παράγεται ήλιο και ένα νετρόνιο, εξηγεί ο κ. Τσάλας. «Το ήλιο και το νετρόνιο που παράγονται χρησιμοποιούνται για να θερμάνουν νερό, το νερό παράγει ατμό, ο ατμός εισέρχεται σε τουρμπίνα και παράγεται ηλεκτρισμός» λέει ο κ. Χέντερσον. Διαρκής και ασφαλής πηγή Το δευτέριο υπάρχει σε αφθονία στο νερό της Γης, ενώ το τρίτιο μπορεί να παραχθεί από λίθιο. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ένα γραμμάριο καυσίμου πυρηνικής σύντηξης θα προσφέρει ενέργεια που αντιστοιχεί σε οκτώ τόνους πετρελαίου. Μελλοντικά, εάν επιτευχθεί η παραγωγή ενέργειας από τη σύντηξη, «τα ήπια ραδιενεργά υπολείμματα δεν θα απαιτούν μόνιμη αποθήκευση για πολλές χιλιάδες χρόνια, όπως συμβαίνει με τη συμβατική πυρηνική ενέργεια. Τα υλικά αυτά θα αποθηκεύονται προσωρινά, και το πολύ μέσα σε 100 χρόνια θα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν» λέει ο Γκούντερ Τζέινεσιτς, επικεφαλής του τμήματος Κεντρικής Ενοποίησης του ITER. Η πρώτη ύλη δεν είναι το πρόβλημα, η πρόκληση είναι τεχνολογικής φύσης, αφού το Τόκαμακ του ITER είναι ένα από τα πολυπλοκότερα μηχανήματα που έχει σχεδιάσει ποτέ ο άνθρωπος. Σύμφωνα με τον κ. Χέντερσον τρία πράγματα πρέπει να έχουν οι επιστήμονες στο μυαλό τους για να επιτύχουν τη θερμοπυρηνική σύντηξη στη Γη: τη θερμοκρασία, την πυκνότητα και τη συγκράτηση του πλάσματος. Η υψηλή θερμοκρασία του πλάσματος, η οποία έχει ήδη επιτευχθεί στον αντιδραστήρα JET, «δημιουργείται από τον βομβαρδισμό του πλάσματος με ουδέτερα σωματίδια σε συνδυασμό με ηλεκτρομαγνητικά κύματα», λέει ο κ. Τσάλας. «Η υψηλή πυκνότητα πλάσματος είναι επίσης απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει η σύντηξη, γιατί όσο περισσότερη πρώτη ύλη προσθέσεις, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα αυτά τα ιόντα δευτερίου και τριτίου να συναντηθούν, να συγκρουστούν και να παράξουν ενέργεια» λέει ο κ. Χέντερσον. Πώς όμως συγκρατείται αυτή την ενέργεια για να μη χαθεί; «Οπως όταν ξεχνάς τον καφέ σου στο φλιτζάνι η θερμότητα διαφεύγει και ο καφές κρυώνει, έτσι και η θερμότητα του πλάσματος πρέπει να συγκρατηθεί από μία θερμική ασπίδα», εξηγεί ο κ. Χέντερσον. Σε αυτή τη συγκράτηση τον κυρίαρχο ρόλο παίζουν οι τεράστιας ισχύος μαγνήτες που περιβάλλουν το Τόκαμακ, το οποίο έχει σχήμα σαμπρέλας. Τα ισχυρά μαγνητικά πεδία που δημιουργούνται στο εσωτερικό του κυκλικού αντιδραστήρα, συμπιέζουν το πλάσμα, δίνοντάς του σχήμα ντόνατ, αποτρέποντας έτσι την επαφή του με τα κρύα τοιχώματα του αντιδραστήρα. «Στο JET έχουμε καταφέρει να πάρουμε πίσω μόνο το 60% της ενέργειας που βάλαμε ενώ στο ITER οι επιστήμονες θα προσπαθήσουν να παράξουν την πενταπλάσια έως και δεκαπλάσια ενέργεια από αυτή που θα βάλουν στο σύστημα» καταλήγει ο κ. Τσάλας. Α. Δ. http://physicsgg.me/2015/07/12/%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf-%cf%80%ce%ac%ce%bd%cf%89-%cf%83%cf%84%ce%b7-%ce%b3%ce%b7/

Βίντεο: αναζητώντας την υπερσυμμετρία με τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) http://physicsgg.me/2015/07/11/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b6%ce%b7%cf%84%cf%8e%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%cf%85%cf%80%ce%b5%cf%81%cf%83%cf%85%ce%bc%ce%bc%ce%b5%cf%84%cf%81%ce%af/

Ανακάλυψη τερατώδους μαύρης τρύπας με μάζα πάνω από επτά δισεκατομμύρια ήλιους. Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν μια ασυνήθιστη μαύρη τρύπα, η οποία έχει μάζα πάνω από επτά δισεκατομμύρια ήλιους και είναι δυσανάλογα μεγάλη σε σχέση με τον γαλαξία που τη φιλοξενεί. Η ανακάλυψη προβληματίζει τους επιστήμονες, καθώς θέτει σε αμφισβήτηση τα τωρινά μοντέλα τους για την εξήγηση του σχηματισμού των γαλαξιών. Η μαύρη τρύπα, που ανακαλύφθηκε στον γαλαξία CID-947 σε απόσταση 11 δισεκατομμυρίων ετών φωτός και είναι μία από τις μεγαλύτερες που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα, μελετήθηκε με τρία τηλεσκόπια, το επίγειο Κεκ της Χαβάης και δύο διαστημικά, το υπέρυθρο XMM-Newton της ESA και το ακτίνων-Χ Chandra της NASA. Η μαύρη τρύπα ήταν ήδη τεράστια, όταν το σύμπαν είχε ηλικία μικρότερη των δύο δισεκατομμυρίων ετών. Οι αστρονόμοι, με επικεφαλής τον αστροφυσικό Μπένι Τράκτενμπροτ του Ινστιτούτου Αστρονομίας του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ETH) στη Ζυρίχη, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», δήλωσαν έκπληκτοι που μία τόσο πρόωρα υπερμεγέθης μαύρη τρύπα φιλοξενείται σε έναν μέσου μεγέθους γαλαξία. «Μια γιγάντια μαύρη τρύπα σε έναν φυσιολογικού μεγέθους γαλαξία είναι κάτι μη αναμενόμενο», δήλωσε ο Τράκτενμπροτ. Οι περισσότεροι γαλαξίες -και ο δικός μας- περιέχουν στην «καρδιά» τους μια μαύρη τρύπα που έχει μάζα μόνο το 0,2% έως 0,5% της μάζας του γαλαξία της. Όμως, στην προκειμένη περίπτωση, η μαύρη τρύπα έχει μάζα σχεδόν το 10% του γαλαξία της. Τα υπάρχοντα θεωρητικά μοντέλα προβλέπουν ότι μια μαύρη τρύπα αναπτύσσεται παράλληλα και ανάλογα με τον γαλαξία της, έχοντας παρόμοιο ρυθμό μεγέθνσης. Όμως αυτό περιέργως δεν συμβαίνει με την CID-947. Η νέα ανακάλυψη ενισχύει προηγούμενα ευρήματα, σύμφωνα με τα οποία φαίνεται πως μερικές τρύπες μεγάλωσαν απίστευτα γρήγορα μετά την αρχική «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ) της δημιουργίας του σύμπαντος, κάτι για το οποίο δεν υπάρχει εξήγηση προς το παρόν. http://physicsgg.me/2015/07/10/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%ac%ce%bb%cf%85%cf%88%ce%b7-%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%b1%cf%84%cf%8e%ce%b4%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%bc%ce%b1%cf%8d%cf%81%ce%b7%cf%82-%cf%84%cf%81%cf%8d%cf%80%ce%b1%cf%82/

Πρωτοποριακό σχέδιο για πρόγνωση διαστημικού καιρού και ηλιακών καταιγίδων. Οι εκτοξεύσεις στεφανιαίας μάζας (coronal mass ejections) στον Ήλιο έχουν ως αποτέλεσμα την εκτίναξη πλάσματος δισεκατομμυρίων τόννων προς τη Γη σε ταχύτητες που αγγίζουν τα 2.500 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο- και μπορούν να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα στον πλανήτη μας, και συγκεκριμένα σε δίκτυα παροχής ενέργειας και τηλεπικοινωνιών. Μία βρετανική κοινοπραξία προτείνει μία αποστολή με σκοπό την έγκαιρη (5 ημερών) προειδοποίηση σχετικά με επικίνδυνη ηλιακή δραστηριότητα που θα μπορούσε να προκαλέσει ζημιές στις υποδομές στον πλανήτη μας. Το concept της αποστολής Carrington-L5 πρόκειται να παρουσιαστεί στο National Astronomy Meeting στο Λάντουντνο από τον Dr. Μάρκο Τρίχα της Airbus Defence and Space. Σημειώνεται ότι η βρετανική κυβέρνηση έχει προσθέσει τις ηλιακές καταιγίδες στη λίστα του National Risk Register of Civil Emergencies από το 2011. To Met Office Space Weater Operations Centre (MOSWOC) δημιουργήθηκε για την προστασία της χώρας από απειλές διαστημικού καιρού, και επί της παρούσης για αυτό τον σκοπό (προειδοποιήσεις άφιξης CME στη Γη) χρησιμοποιούνται μέσα όπως το SOHO, το STEREO και το SDO. Ωστόσο καμία εξ αυτών δεν είναι σχεδιασμένη για να παρέχει δεδομένα 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα, που είναι απαραίτητα για έγκαιρες προγνώσεις- ενώ τα διαστημικά σκάφη που χρησιμοποιούνται για αυτούς τους σκοπούς πλέον έχουν «γράψει» πολλά χρόνια στο Διάστημα- συγκεκριμένα το STEREO, που παρείχε απαραίτητα δεδομένα για έγκαιρη προειδοποίηση, είναι πλέον πίσω από τον Ήλιο και δεν μπορεί να στείλει στοιχεία στη Γη. Γενικότερα, η δυνατότητα υπολογισμού/ πρόγνωσης της άφιξης CME στη Γη είναι περιορισμένη. Σκοπός της κοινοπραξίας είναι η αντικατάσταση των δεδομένων που παρέχονται από τους εν λόγω δορυφόρους μέσω μιας νέας αποστολής που θα παρέχει συνεχόμενα στοιχεία από σταθερή τροχιά. Το Carrington-L5 θα χρησιμοποιεί ένα σημείο βαρυτικής ισορροπίας Λαγκράνζ (L5) από όπου θα μπορεί να παρακολουθεί τα δρώμενα στην επιφάνεια του Ήλιου συνεχώς, παρέχοντας προειδοποιήσεις έγκαιρα (αρκετές ημέρες πριν). Πίσω από το φιλόδοξο concept βρίσκονται η Airbus Defence and Space, σε συνεργασία με το Met Offce, το Mullard Space Science Laboratory, το Rutherford Appleton Laboratory και το Imperial College London. http://www.naftemporiki.gr/story/976445/protoporiako-sxedio-gia-prognosi-diastimikou-kairou-kai-iliakon-kataigidon

Η ΙΒΜ δίνει παράταση ζωής στο νόμο του Μουρ. Ερευνητική κοινοπραξία με επικεφαλής την IBM παρουσίασε τσιπ που χωρούν μέχρι και διπλάσιο αριθμό τρανζίστορ στην ίδια επιφάνεια, μια εξέλιξη που αναμένεται να παρατείνει για τουλάχιστον μερικά χρόνια την εκθετική αύξηση της ισχύος των υπολογιστών. Το ελάχιστο μέγεθος των εσωτερικών εξαρτημάτων στα νέα τσιπ έχει πέσει στα 7 νανόμετρα ή 7 δισεκατομμυριοστά του μέτρου. Συγκριτικά, τα ερυθρά αιμοσφαίρια έχουν διάμετρο γύρω στα 7.500 νανόμετρα. Με τα νέα επίπεδα συρρίκνωσης, οι επεξεργαστές που τροφοδοτούν κάθε ηλεκτρονική συσκευή, από τα κινητά τηλέφωνα μέχρι τους υπολογιστές των αεροπλάνων, θα μπορούν να φιλοξενούν μέχρι και 20 δισεκατομμύρια τρανζίστορ, κάτι που σύμφωνα με την IBM θα αυξήσει τις επιδόσεις κατά τουλάχιστον 50%. Οι περισσότεροι σύγχρονοι επεξεργαστές κατασκευάζονται με τις τεχνικές των 22 nm και των 14 nm, και η βιομηχανία ημιαγωγών έχει ξεκινήσει τη μετάβαση στην επόμενη τεχνολογία των 10 nm. Σε αυτές τις διαστάσεις, ο έλεγχος της ροής των ηλεκτρονίων είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, και πολλοί πιστεύουν ότι η βιομηχανία πλησιάζει πλέον ένα ένα απόλυτο όριο πέρα από το οποίο δεν θα είναι δυνατή περαιτέρω συρρίκνωση.Αυτό θα σήμαινε και το τέλος του περίφημου νόμου του Μουρ, ο οποίος προβλέπει ότι η πυκνότητα των τρανζίστορ στα τσιπ, άρα και οι επιδόσεις, διπλασιάζονται κάθε περίπου δύο χρόνια. Η IBM και οι συνεργάτες της κατάφεραν να ξεπεράσουν τα εμπόδια αντικαθιστώντας το καθαρό πυρίτιο με ένα υλικό από πυρίτιο και γερμάνιο σε ορισμένα κρίσιμα τμήματα του τσιπ. Χάρη στη νέα τεχνική, ο νόμος του Μουρ δείχνει να παραμένει ασφαλής μέχρι περίπου τα τέλη της δεκαετίας. Τα πειραματικά τσιπ αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο συνεργασίας της IBM με την πολιτεία της Νέας Υόρκης και τις εταιρείες GlobalFoundries και Samsung. H GlobalFoundries αναπτύσσει τσιπ για άλλους κατασκευαστές όπως η AMD, η Qualcomm και η Broadcom, κάτι που σημαίνει ότι η νέα τεχνική μπορεί να γίνει ευρέως διαθέσιμη. Η IBM εκτιμά ότι η τεχνική των 7nm θα αρχίσει να γίνεται εμπορικά διαθέσιμη σε δύο χρόνια. Επόμενος στόχος η συρρίκνωση στα 5 nm, αν βέβαια είναι εφικτή. Στην φωτογραφία τα μικρότερα εξαρτήματα αυτού του πειραματικού τσιπ είναι 10.000 φορές λεπτότερα από μια ανθρώπινη τρίχα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500011520

Ο Γαλαξία μας. Ο Καναδός Ντέιβ Τσακ χρησιμοποίησε χιλιάδες φωτογραφίες από το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer της NASA, για να δημιουργήσει αυτό το εκπληκτικό βίντεο που μας επιτρέπει να περιηγηθούμε στον γαλαξία μας. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%84%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B4%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF

Ο Πλούτωνας αποκαλύπτεται. Ο αμερικανός αστρονόμος Κλάιντ Τόμπω θα είχε ενθουσιαστεί αν έβλεπε τα πρώτα καθαρά πορτρέτα του αντικειμένου που είχε ανακαλύψει ο ίδιος το 1930. Σχεδόν έναν αιώνα μετά, το New Horizons της NASA πλησιάζει στο ιστορικό ραντεβού με τον πλανήτη-νάνο Πλούτωνα την επόμενη Τρίτη. Έπειτα από ένα παροδικό πρόβλημα που ανάγκασε το σκάφος να σταματήσει τη συλλογή δεδομένων για μερικές μέρες, το New Horizons μετέδωσε την καλύτερη μέχρι σήμερα εικόνα του Πλούτωνα, την οποία έλαβε από απόσταση 8 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Η εικόνα σχεδόν φυσικού χρώματος αναδεικνύει το καφεκόκκινο χρώμα του πλανήτη-νάνου όπως θα φαινόταν στο ανθρώπινο μάτι. Σε αντίθεση με το κοκκινωπό χρώμα του Άρη, το οποίο οφείλεται σε σωματίδια σκουριάς, η απόχρωση του Πλούτωνα οφείλεται πιθανότατα σε «θολίνες», περίπλοκες χημικές ενώσεις που σχηματίζονται από την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας στο μεθάνιο της αραιής ατμόσφαιρας. Η παγωμένη επιφάνεια σημαδεύεται από μια φωτεινή περιοχή σε σχήμα καρδιάς, με πλάτος 2.000 χιλιομέτρων, η οποία καλύπτεται πιθανώς από φρέσκο «χιόνι» παγωμένου μεθανίου, αζώτου, ίσως και μονοξειδίου του άνθρακα. Λίγο πιο αριστερά, στη ζώνη του ισημερινού, διακρίνεται μια σκούρα κηλίδα που βαφτίστηκε «φάλαινα» λόγω του σχήματός της, ενώ η περιοχή του βόρειου πόλου έχει ενδιάμεση φωτεινότητα και δεν αποκλείεται να καλύπτεται από πάχνη παγωμένου αζώτου. Αυτή είναι η πλευρά του πλανήτη που θα μπορέσει να μελετήσει από κοντά το New Horizons κατά το σύντομο πέρασμά του από τον Πλούτωνα στις 14 Ιουλίου. «Την επόμενη φορά που θα δούμε αυτήν την πλευρά του Πλούτωνα, ένα τμήμα της θα απεικονιστεί με περίπου 500 φορές υψηλότερη ανάλυση από ό,τι βλέπουμε σήμερα» λέει ο Τζεφ Μουρ του Ερευνητικού Κέντρου Ames της NASA, μέλος της αποστολής. Το New Horizons θα έχει λιγότερες από 24 ώρες για να μελετήσει τον πλανήτη-νάνο από απόσταση 12.000 χιλιομέτρων. Δεν έχει τρόπο να σταματήσει, και θα προσπεράσει τον Πλούτωνα με ταχύτητα 50.000 χιλιομέτρων την ώρα. Θα προλάβει όμως να μελετήσει και τον Χάροντα, το μεγαλύτερο από τα πέντε φεγγάρια του Πλούτωνα μαζί με τη Νύχτα, τον Κέρβερο, τη Στύγα και την Ύδρα. Καθώς απομακρύνεται από το σύστημα, θα περάσει για λίγο μέσα από τη σκιά του Πλούτωνα, οπότε θα μπορέσει να αναλύσει την ατμόσφαιρά του καταγράφοντας το ηλιακό φως που περνά από μέσα της πριν φτάσει στην κάμερα του σκάφους. Η ίδια τεχνική αναμένεται να δείξει αν και ο Χάροντας διαθέτει αραιή ατμόσφαιρα. Το New Horizons, το ταχύτερο σκάφος που έχει εκτοξευτεί μέχρι σήμερα στο Διάστημα, χρειάστηκε εννέα χρόνια για να φτάσει στο σώμα που είχε ανακαλύψει το 1930 ο Κλάιντ Τόμπω, νομίζοντας ότι επρόκειτο για τον περίφημο «Πλανήτη Χ». www.washingtonpost.com Ο Πλούτωνας αποδείχθηκε τελικά πως δεν ήταν αυτό το αμφιλεγόμενο σώμα, για αρκετές δεκαετίες όμως θεωρούνταν ο ένατος πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος. Αυτό άλλαξε μετά την ανακάλυψη κι άλλων παρόμοιων σωμάτων στη γειτονιά του Πλούτωνα, τη λεγόμενη Ζώνη του Κάιπερ, η οποία εκτείνεται πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα και φιλοξενεί πολυάριθμα σώματα από πάγο. Το 2005, μάλιστα, οι αστρονόμοι ανακάλυψαν ένα μακρινό σώμα πιο μεγάλο από τον Πλούτωνα, το οποίο βάφτισαν Έριδα. To 2006, ο Πλούτωνας εξέπεσε από την κατηγορία των πλανητών και πέρασε μαζί με την Έριδα στη νέα κατηγορία των πλανητών νάνων, στην οποία έχουν ενταχθεί έκτοτε ακόμα τρία σώματα: η Δήμητρα που βρίσκεται στη Ζώνη των Αστεροειδών, ανάμεσα στις τροχιές του Άρη και του Δία, καθώς και ο Μακεμάκε και η Χαουμέα, που κινούνται πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα. Όμως, παρά τις συναρπαστικές ανακαλύψεις νέων κόσμων στο εξώτερο Ηλιακό Σύστημα, το πραγματικό πρόσωπο του Πλούτωνα παρέμενε άγνωστο, δυσδιάκριτο ακόμα και για το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Η NASA περιμένει τώρα με αγωνία τις εικόνες από το κοντινό πέρασμα, και έχει κάθε λόγο να ανησυχεί: το σκάφος θα διακόψει τις επικοινωνίες με τη Γη σχεδόν ολόκληρη την κρίσιμη μέρα της 14ης Ιουλίου, και θα αρχίσει να μεταδίδει δεδομένα την επομένη -εφόσον βέβαια δεν έχει καταστραφεί στο μεταξύ από προσκρούσεις σωματιδίων που ενδέχεται να περιβάλλουν τον Πλούτωνα. Ακόμα και τότε, όμως, η επιχείρηση δεν θα έχει τελειώσει: για τη μετάδοση των πλούσιων δεδομένων που θα συλλεχθούν κατά το πέρασμα από τον Πλούτωνα και τον Χάροντα απαιτούνται ούτε λίγο ούτε πολύ 16 μήνες. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/07/09/%ce%bf-%cf%80%ce%bb%ce%bf%cf%8d%cf%84%cf%89%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%b1%cf%80%ce%bf%ce%ba%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%80%cf%84%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b9/

«Κρας τεστ» της Γενικής Σχετικότητας με τη μελέτη της μαύρης τρύπας του Γαλαξία μας. Ακόμη περισσότερα ραδιοτηλεσκόπια προστέθηκαν πρόσφατα στο δίκτυο Event Horizon Telescope (EHT), ένα «εικονικό» υπερ-τηλεσκόπιο που αξιοποιεί πλέον τις κεραίες από εννιά αστρονομικά όργανα σε όλο τον πλανήτη. Έτσι, το EHT θα μπορέσει να μελετήσει ταχύτερα και πιο εξονυχιστικά τη μαύρη τρύπα που βρίσκεται στο κέντρο του Γαλαξία μας, με έναν από τους βασικούς στόχους να ελεγχθεί κατά πόσο η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας εξακολουθεί να ισχύει ακόμη και στα εξαιρετικά ισχυρά βαρυτικά πεδία. Αν και στα 100 χρόνια «ζωής» της η Γενική Σχετικότητα έχει επιβεβαιωθεί από πολλές αστρονομικές παρατηρήσεις, μία από τις πιο κρίσιμες ετυμηγορίες για τον τρόπο με τον οποίο περιγράφει τη βαρύτητα θα προέλθει από τις ακραίες συνθήκες στη «γειτονιά» μιας μαύρης τρύπας. Έτσι, το EHT δημιουργεί ένα νέο «παράθυρο» για τον έλεγχο της θεωρίας του Αϊνστάιν, ανοίγοντας μάλιστα τον δρόμο για μοντέλα της φυσικής που θα την υπερβαίνουν, σε περίπτωση που τα δεδομένα που θα προκύψουν αντιβαίνουν με τις προβλέψεις της. Με βάση τις μετρήσεις που έχει συγκεντρώσει ήδη το εικονικό υπερ-τηλεσκόπιο, και όσες θα συλλέξει από εδώ και στο εξής αξιοποιώντας ακόμη περισσότερα αστρονομικά όργανα, οι επικεφαλής του ΕΗΤ εκτιμούν πως το αργότερο μέσα σε έναν χρόνο θα έχουν συνθέσει την πρώτη εικόνα του Τοξότη Α*, της μαύρης τρύπας στο κέντρο του Γαλαξία μας. Στόχος των επιστημόνων είναι να «ακτινογραφήσουν» τον ορίζοντα γεγονότων της μαύρης τρύπας, δηλαδή τον χώρο γύρω της όπου οτιδήποτε εισέλθει σε αυτόν (ακόμη και το φως) δεν μπορεί να ξεφύγει από το πανίσχυρο βαρυτικό πεδίο. «Για τη μελέτη ισχυρών βαρυτικών πεδίων, οι δύο δυνατότητες που υπάρχουν είναι η μελέτη δομών σε κοσμολογική κλίμακα ή οι περιοχές γύρω από ουράνια σώματα με εξαιρετικά μεγάλη συγκέντρωση μάζας, όπως οι μελανές οπές», ανάφερε σε πρόσφατο συνέδριο ο Άβερι Μπρόντερικ, θεωρητικός αστροφυσικός στο πανεπιστήμιο του Βατερλό στον Καναδά και μέλος της επιστημονικής ομάδας του ΕΗΤ. Σύμφωνα με τον Μπρόντερικ, χάρις στα νέα όργανα που εντάχθηκαν στο EHT, το εικονικό τηλεσκόπιο θα αποκτήσει διακριτική ικανότητα αρκετά για να χαρτογραφήσει στον ορίζοντα γεγονότων του Τοξότη Α*. Κάτι που, εκτός από τον έλεγχο της Γενικής Σχετικότητας, θα επιτρέψει στους επιστήμονες να αποκτήσουν καλύτερη εικόνα και για την εξέλιξη όσων γαλαξιών «φιλοξενούν» μια μαύρη τρύπα στο κέντρο τους. Εκτός από τον ορίζοντα γεγονότων, το EHT θα επιτρέψει επίσης την καλύτερη μελέτη του δίσκου συσσώρευσης, ενός δίσκου από αέρια που σύμφωνα με τις θεωρητικές προβλέψεις περιβάλλει κάθε μαύρη τρύπα και από τον οποίο προέρχεται η ύλη που αυτή «καταπίνει», μπαίνοντας στον χώρο του ορίζοντα γεγονότων. Έτσι, το υπερ-τηλεσκόπιο όχι μόνο θα ελέγξει κατά πόσο υπάρχει ένας τέτοιος δίσκος συσσώρευσης γύρω από τον Τοξότη Α*, αλλά και θα συμπεράνει τη μορφολογία του. http://www.naftemporiki.gr/story/976650/kras-test-tis-genikis-sxetikotitas-me-ti-meleti-tis-mauris-trupas-tou-galaksia-mas

Δορυφόρος που «τρώει» διαστημικά σκουπίδια. Η «παγίδευση» διαστημικών σκουπιδιών σε τροχιά μέσω ενός κωνικού διχτυού και η καταστροφή τους στην ατμόσφαιρα βρίσκεται στο επίκεντρο του Clean Space One Project- το οποίο πρόσφατα πέρασε ένα σημαντικό ορόσημο. Σύμφωνα με το Ecole Polytechnique Federale de Lausanne, ο δορυφόρος «καθαριστής» (παρομοιάζεται με τον…PacMan), θα αναπτύσσει ένα τέτοιο δίχτυ για να «πιάσει» έναν μικρό δορυφόρο SwissCube τον οποίο και θα καταστρέψει στην ατμόσφαιρα. Πρόκειται για μία από τις πλέον φιλόδοξες λύσεις στο πρόβλημα των διαστημικών απορριμμάτων. Σημειώνεται ότι ο SwissCube βρίσκεται σε τροχιά πάνω από πέντε χρόνια και η κύρια πρόκληση ήταν να διασφαλιστεί ότι δεν θα εξελισσόταν σε άλλο ένα διαστημικό σκουπίδι. Στο πλαίσιο του προγράμματος συνεργάστηκαν μηχανικοί από την eSpace, το Center for Space Engineering (EPFL), το Signal Processing 5 Laboratory (LTS 5) και συνεργάτες από την HES-SO- που εργάζονται στο Clean Space One εδώ και τρία χρόνια. Σημειώνεται ότι ο δορυφόρος- καθαριστής είναι μίας χρήσης, καθώς θα πέφτει στην ατμόσφαιρα και θα φλέγεται μαζί με το «θήραμα». Το Clean Space One θεωρείται πως θα μπορεί να εκτοξευτεί το 2018, σε συνεργασία με την εταιρεία S3. Η ανάπτυξη των συστημάτων προσέγγισης και «σύλληψης/ εγκλωβισμού» έχει περάσει το στάδιο του πρωτοτύπου. Το επόμενο στάδιο θα συνδυάζει τη σύνθεση της πρώτης έκδοσης των μοντέλων- που θα είναι ακριβέστερα από τα πρωτότυπα- και πιο εκτεταμένες δοκιμές. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/07/09/%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%b3%ce%b9%ce%b3%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%b1%ce%af%ce%bf-pac-man-%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%b4%ce%b9%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b1/ Ο Διαστημικός Σταθμός και η Σελήνη. Η φωτογραφία λήφθηκε στις 30 Ιουνίου 2015 από τον ερασιτέχνη φωτογράφο Dylan O’Donnell στον νυχτερινό ουρανό της Ουαλίας. Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός κινείται με 28800 km/h και η διέλευσή του μπροστά από τον δίσκο της Σελήνης διαρκεί μόνο 0,3 δευτερόλεπτα. http://physicsgg.me/2015/07/08/%ce%bf-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%b1%ce%b8%ce%bc%cf%8c%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%cf%83%ce%b5%ce%bb%ce%ae%ce%bd%ce%b7/