Δροσος Γεωργιος

Νεώτερα για τους φωτεινότερους γαλαξίες του σύμπαντος. Η βαρύτητα και η έλξη της και όχι οι εκρηκτικές συζεύξεις αστρικών συστημάτων είναι αυτές που ευθύνονται για τους φωτεινότερους γαλαξίες του σύμπαντος, αναφέρει νέα επιστημονική μελέτη, διαψεύδοντας προηγούμενες εκτιμήσεις αστρονόμων. Η νέα επιστημονική μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο τρέχον τεύχος της επιθεώρησης Nature, προσφέρει την πληρέστερη μέχρι στιγμής εξήγηση για τη δημιουργία των γιγάντιων αυτών συνονθυλευμάτων άστρων και σκόνης. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γαλαξίες έλκουν υδρογόνο σε αέρια μορφή, το οποίο αξιοποιούν για τη δημιουργία άστρων. Τα άστρα αυτά αναλογούν σε 2.000 Ηλιους του δικού μας ηλιακού συστήματος τον χρόνο. Αντίθετα, ο δικός μας Γαλαξίας «παράγει» μόλις ένα άστρο σαν τον Ηλιο του δικού μας συστήματος τον χρόνο. Το έντονο φως αυτών των «υποχιλιοστιαίων γαλαξιών» (SMGs – submillimetre galaxies, ονομάσθηκαν έτσι λόγω του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος που καταλαμβάνουν) είναι σχεδόν αόρατο στο ανθρώπινο μάτι. «Κάθε τέτοιος γιγάντιος γαλαξίας αναπτύσσεται αντλώντας αέρια από το διαγαλαξιακό διάστημα, σχηματίζοντας άστρα με σταθερό, αλλά ταχύ ρυθμό, για χρονική περίοδο που φθάνει το ένα δισεκατομμύριο χρόνια», λέει ένας από τους συντάκτες της μελέτης, ο δρ Ντεσίκα Ναραγιανάν, του Πανεπιστημίου του Χάφερφορντ στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ. Οι γαλαξίες αυτοί χρονολογούνται στις πρώτες ημέρες του σύμπαντος, η ηλικία του οποίου εκτιμάται στα 14 δισ. χρόνια. Οι αστρονόμοι, όμως, διαπίστωσαν την ύπαρξή τους μόλις πριν από 20 χρόνια. Η φωτεινότητά τους, που είναι χίλιες φορές μεγαλύτερη από εκείνη του δικού μας Γαλαξία, οφείλεται κυρίως στη μαζική παραγωγή άστρων. Ο δρ Ναραγιανάν, όμως, τονίζει ότι η θεωρία αυτή δεν μπορεί να εξηγήσει όλες τις ιδιότητες των υπέρλαμπρων γαλαξιών, όπως το μεγάλο τους μέγεθος, αφού οι ζεύξεις δημιουργούν συνήθως συμπαγείς γαλαξίες. Σε μία προσπάθεια να επιβεβαιώσουν τη θεωρία τους για την επίδραση της βαρύτητας στον σχηματισμό τέτοιων γαλαξιών, ο δρ Ναραγιανάν και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν υπερ-υπολογιστές προχωρώντας σε προσομοίωση της δημιουργίας ενός υποχιλιοστιαίου γαλαξία. Το πείραμα έδειξε ότι οι γαλαξίες αυτοί διογκώνονται προσελκύοντας αέρια, τα οποία χρησιμοποιούνται αργότερα για τη δημιουργία άστρων. Τα άστρα αυτά, με τη σειρά τους, χάρη στο νεαρό της ηλικίας τους, εκπέμπουν πολύ φως. «Οι γαλαξίες συντελούν συλλογικά στην τοπική φωτεινότητα, καθιστώντας τα συστήματά τους εξαιρετικά φωτεινά», λέει ο δρ Ναραγιανάν. Οι προσομοιώσεις της ομάδας αστρονόμων υπήρξαν τόσο περίπλοκες, που χρειάσθηκε η συνδρομή χιλιάδων συνδεδεμένων υπολογιστών και περισσότερο από ένας μήνας διαρκούς λειτουργίας τους για την ολοκλήρωση μόλις μέρους των υπολογισμών. Η επιστημονική ομάδα πραγματοποίησε επίσης προσομοιώσεις για να διαπιστώσει τον τρόπο με τον οποίο το φως κινείται μέσα από τους νέους αυτούς γαλαξίες. «Τα αποτελέσματα των προσομοιώσεων προσέφεραν ένα από τα ακριβέστερα μέχρι στιγμής πρότυπα για μία από τις πιο μυστηριώδεις λειτουργίες του σύμπαντος», λέει ο δρ Ναραγιανάν. Οι ερευνητές εξεπλάγησαν μάλιστα, όταν διαπίστωσαν ότι, σύμφωνα με τους υπολογισμούς τους, οι υποχιλιοστιαίοι γαλαξίες παραμένουν «υπερ-φωτεινοί» για διάστημα που υπερβαίνει ακόμη και το ένα δισεκατομμύριο χρόνια. Συνήθως, τα υπέρλαμπρα αστρικά φαινόμενα στο σύμπαν αναλώνονται σχετικά σύντομα, χωρίς να υπερβαίνουν τα δέκα εκατομμύρια χρόνια. http://physicsgg.me/2015/09/25/%ce%bd%ce%b5%cf%8e%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%b1-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%cf%86%cf%89%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%bd%cf%8c%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be/

Ο Αρης έχει Στόουνχεντζ! Για άλλη μια φορά οι λεγόμενοι κυνηγοί εξωγήινων, χρήστες του Internet που μελετούν προσεκτικά διαστημικές εικόνες αναζητώντας ίχνη ύπαρξης εξωγήινων, εντόπισαν κάτι που εκ πρώτης όψεως μοιάζει ιδιαίτερα εντυπωσιακό. Σε μια από τις εικόνες που φτάνουν από τους δορυφόρους και τα ρομπότ εξερεύνησης στον Κόκκινο Πλανήτη διακρίνεται ένας γεωλογικός σχηματισμός που θυμίζει πολύ το… Στόουνχεντζ. Οπως συμβαίνει κάθε φορά που είτε στον Αρη είτε στη Σελήνη είτε σε κάποιο άλλο διαστημικό αντικείμενο εντοπίζεται κάτι που μοιάζει τεχνητό οι επιστήμονες σπεύδουν να δώσουν μια εξήγηση που συνδέει το μυστηριώδες αντικείμενο με κάποιο γεωοατμοσφαιρικό φαινόμενο. Ετσι και σε αυτή την περίπτωση ειδικοί τονίζουν ότι υπάρχει γεωλογικός μηχανισμός που επιτρέπει σε πετρώματα να διατάσσονται κυκλικά. Πάντως ο σχηματισμός αυτός ονομάστηκε «Marshedge» κατά το Stonehedge. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=740566

Τα Τάρταρα του Πλούτωνα! Πιστή στο ραντεβού της Παρασκευής η NASA δημοσίευσε νέες εικόνες από τον πλανήτη νάνο του ηλιακού μας συστήματος. Πρόκειται για τις υψηλότερης ανάλυσης εικόνες που έχουμε δει από τον Πλούτωνα μέχρι σήμερα. Η πιο εντυπωσιακή εξ αυτών δείχνει με λεπτομέρεια μια περιοχή με παράλληλες ευθυγραμμισμένες οροσειρές οι οποίες ονομάστηκαν Τάρταρα! Τα στελέχη της αποστολής New Horizons αναφέρουν στην ανακοίνωση για τις νέες εικόνες που έδωσαν στη δημοσιότητα ότι τα Τάρταρα μοιάζουν πολύ με… φίδι. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=740625

Δωρεάν διαδικτυακά μαθήματα φυσικής από το Mathesis. Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (ΠΕΚ) εγκαινιάζουν σύντομα ένα τελείως νέο τμήμα τους, το Κέντρο Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων – Mathesis, που θα προσφέρει μαθήματα στο επίπεδο των καθιερωμένων διεθνών προτύπων. Τα μαθήματα είναι βιντεοσκοπημένα στο στούντιο του Mathesis και προσφέρονται μέσω της πλήρως εξελληνισμένης εκδοχής της πλατφόρμας OpenEdX που χρησιμοποιούν για τα διαδικτυακά τους μαθήματα το Harvard και το ΜΙΤ. Όπως και τα διεθνή MOOCs (Massive Open Online Courses), τα μαθήματα του Mathesis απευθύνονται όχι μόνο σε φοιτητές και επαγγελματίες επιστήμονες αλλά και σε κάθε μορφωμένο πολίτη με επιστημονικά ενδιαφέροντα και πνευματικές ανησυχίες. Η εγγραφή στα μαθήματα είναι ανοικτή και δωρεάν για όλους, ενώ μετά το πέρας της επιτυχούς παρακολούθησής τους δίδεται στους διαδικτυακούς φοιτητές σχετική βεβαίωση παρακολούθησης. Προς το παρόν προσφέρονται από το Mathesis τα παρακάτω 3 μαθήματα φυσικής: 1. Εισαγωγή στην Κβαντική Φυσική: Οι βασικές αρχές. 2. Εφαρμοσμένη Κβαντομηχανική: Άτομα και μόρια. 3. Εισαγωγή στη Σχετικότητα και την Κοσμολογία. Περισσότερα: http://physicsgg.me/2015/09/25/%ce%b4%cf%89%cf%81%ce%b5%ce%ac%ce%bd-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%b4%ce%b9%ce%ba%cf%84%cf%85%ce%b1%ce%ba%ce%ac-%ce%bc%ce%b1%ce%b8%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%cf%86%cf%85%cf%83%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%82/

Ο Ινδός «αυτοδίδακτος» μαθηματικός Ramanujan. Καλές εντυπώσεις άφησε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο η προβολή, πριν από λίγες μέρες, της ταινίας The Man Who Knew Ιnfinity που σκηνοθέτησε ο Βρετανός σκηνοθέτης Μάθιου Μπράουν με θέμα τη ζωή του σπουδαίου Ινδού μαθηματικού Σρινιβάσα Ραμανούτζαν (1887-1920). Τον αυτοδίδακτο επιστήμονα, που κέρδισε τον τίτλο του «πρίγκηπα της μαθηματικής διαίσθησης», υποδύεται ο Ινδός ηθοποιός Ντεβ Πάτελ, γνωστός από τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολυβραβευμένη ταινία του Ντάνι Μπόιλ, Slumdog Millionaire. Εκείνος που φαίνεται, όμως, να κλέβει την παράσταση είναι ο Τζέρεμι Άιρονς,υποδυόμενος τον Βρετανό μαθηματικό Γκόντφρεϊ Χάρολντ Χάρντι. Ο τελευταίος υπήρξε πνευματικός πατέρας του Ινδού μαθηματικού, και αυτός που αναγνώρισε πολύ γρήγορα την ξεχωριστή διάνοιά του. Η ταινία βασίζεται στο βιβλίο Ραμανούτζαν, ο Ινδός μαθηματικός που έγραψε ο καθηγητής Robert Kanigel. Στη γλώσσα μας κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Τραυλός. Να υπενθυμίσουμε ότι παρά την ελάχιστη τυπική εκπαίδευση στα μαθηματικά, ο Σρινιβάσα Ραμανούτζαν έμεινε στην ιστορία ως ο σπουδαιότερος μαθηματικός της Ινδίας, επιδεικνύοντας σημαντικά επιτεύγματα στους τομείς της μαθηματικής ανάλυσης, στη θεωρία αριθμών, τις απειροστικές σειρές και τα συνεχή κλάσματα. Η διαδρομή του από ένα μικρό χωριό της Ινδίας στο Κέιμπριτζ είναι αξιοσημείωτη. Προσκλήθηκε από τον Χάρντι στη Μεγάλη Βρετανία στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Ο Χάρντι μαζί με τον συνάδελφό του, επίσης κορυφαίο μαθηματικό Τζ. Ε. Λιτλγουντ,κατανόησαν σχεδόν αμέσως ότι το χειρόγραφο με μαθηματικούς τύπους που είχε φτάσει στα χέρια τους μέσω αλληλογραφίας ανήκε σε ένα προικισμένο μυαλό. Δεν είχαν άδικο. Στη σύντομη ζωή του ο Ινδός μαθηματικός υπήρξε ένας από τους παραγωγικότερους επιστήμονες της εποχής του: στα σημειωματάρια του βρέθηκαν περίπου 3900 θεωρήματα, ενώ η προσφορά του στην επιστήμη θεωρείται ισάξια με εκείνη των κορυφαίων, επίσης, μαθηματικών, Χίλμπερτ, Γκάους και Οϊλερ. Η ταινία, σε ένα μεγάλο μέρος της, επικεντρώνεται στην προσωπική σχέση του Χάρντι με τον Ραμανούτζαν, ενώ αναδεικνύει και το θέμα του ρατσισμού με τις αντιδράσεις και τις προκαταλήψεις αρκετών μελών του διάσημου ακαδημαϊκού ιδρύματος απέναντι στον νεοφερμένο: είναι έτοιμοι, ανά πάσα στιγμή, να χλευάσουν και να υποτιμήσουν τα επιτεύγματα του Ινδού μαθηματικού. Η κριτική εκθειάζει τις υποκριτικές ικανότητες του Τζέρεμι Άιρονς, αφού καταφέρνει να προσδώσει ζεστασιά και ένταση στον στερεοτυπικό ρόλο του ακαδημαϊκού της εποχής, ο οποίος φορά τουίντ, καπνίζει πίπα και αγαπά το κρίκετ. Τα μαθηματικά, τέλος, έχουν σημαντική θέση στην αφήγηση της ιστορίας, αλλά με έναν τρόπο που επιτρέπει στους θεατές να κατανοήσουν τα επιτεύγματα του Ραμανούτζαν και τους λόγους που η συνεισφορά του στην επιστήμη παραμένει τόσο σημαντική, σχεδόν έναν αιώνα μετά το θάνατό του. Βίντεο. https://www.youtube.com/watch?v=DaOZHN3pCS0 http://physicsgg.me/2015/09/24/%ce%bf-%ce%b9%ce%bd%ce%b4%cf%8c%cf%82-%ce%b1%cf%85%cf%84%ce%bf%ce%b4%ce%af%ce%b4%ce%b1%ce%ba%cf%84%ce%bf%cf%82-%ce%bc%ce%b1%ce%b8%ce%b7%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%82-ramanujan/

Συμμετοχή της Ελλάδας στη νέα Ευρωπαϊκή Πηγή Νετρονίων. Η Ελλάδα έχει πολλά να ωφεληθεί με το να γίνει μέλος στην υπό κατασκευή Ευρωπαϊκή Πηγή Νετρονίων με Θρυμματισμό (European Spallation Source-ESS), όπως συνέβη με το CERN, λέει σε συνέντευξή του στο ΑΜΠΕ ο φυσικός Δημήτρης Αργυρίου. Είναι ο Έλληνας επιστήμονας, ο οποίος βρίσκεται σε θέση-κλειδί στον νέο διεθνή επιστημονικό οργανισμό, που θα διαθέτει τον δικό του γραμμικό επιταχυντή πρωτονίων και μελλοντικά θα αποτελέσει μια νέα μεγάλη «ατμομηχανή» επιστημονικών ανακαλύψεων και τεχνολογικών καινοτομιών στην Ευρώπη. Όπως επισημαίνει, η πολυσχιδής έρευνα με τη βοήθεια των νετρονίων στο μέλλον, όχι μόνο θα φωτίσει τα μυστικά της ύλης, αλλά θα επιτρέψει ποικίλες πρακτικές εφαρμογές χρήσιμες για την κοινωνία, όπως νέα υλικά, νέα φάρμακα, νέα τρόφιμα κ.α. Ο Δημήτρης Αργυρίου γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Σίδνεϊ, από όπου πήρε και το διδακτορικό του το 1994. Υπήρξε ερευνητής στα Εθνικά Εργαστήρια Λος ‘Αλαμος (1996-1999) και Argonne (1994-2001) των ΗΠΑ, ενώ στη συνέχεια διετέλεσε επικεφαλής ερευνητικής ομάδας πάνω στα νέα υλικά στο Ερευνητικό Κέντρο Χέλμχολτς του Βερολίνου (2002-2010) και δίδαξε επίσης στο Ρηνανικό-Βεστφαλικό Πολυτεχνείο του ‘Ααχεν. Είναι διεθνώς ανεγνωρισμένος ειδικός στα ηλεκτρονικά και μαγνητικά υλικά, ενώ έχει 160 σχετικές επιστημονικές δημοσιεύσεις. Την τελευταία πενταετία, είναι επιστημονικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Πηγής Νετρονίων (ESS), μιας μεγάλης επιστημονικής εγκατάστασης που ανεγείρεται στο Λουντ της Σουηδίας και αναμένεται να λειτουργήσει μέσα στην επόμενη δεκαετία. Είναι επίσης καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου της ίδιας πόλης. Τα ιδρυτικά μέλη της ESS είναι 11 ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ελβετία, Δανία, Νορβηγία, Σουηδία, Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Πολωνία), ενώ άλλες τέσσερις έχουν ήδη καθεστώς παρατηρητή και θα γίνουν μέλη στο άμεσο μέλλον (Βέλγιο, Ολλανδία, Ισπανία, Βρετανία). Προς το παρόν, η Ελλάδα έχει προσκληθεί να είναι παρατηρήτρια και τη σχετική προετοιμασία έχει αναλάβει μια επιστημονική επιτροπή. Εκπρόσωπος της Ελλάδας στην ESS είναι ο δρ Σωτήρης Χαρισόπουλος, διευθυντής του Ινστιτούτου Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής του «Δημόκριτου». Ακολουθεί το κείμενο της συνέντευξης: ΕΡ: Τι είναι, με δυό λόγια, τα νετρόνια και πώς μπορούν οι άνθρωποι να τα παράγουν; ΑΠ: Τα νετρόνια είναι ένα από τα τρία συστατικά των ατόμων, μαζί με τα πρωτόνια και τα ηλεκτρόνια. Δυστυχώς δεν μπορούμε να παράγουμε νετρόνια, αλλά πρέπει να τα «απελευθερώσουμε» μετά από διάσπαση των ατόμων. Αυτό το κάνουμε είτε με σχάση, την πυρηνική διαδικασία στο εσωτερικό ενός πυρηνικού αντιδραστήρα, είτε με έκλυση ακτινοβολίας. Η δεύτερη αυτή διαδικασία είναι σα να χρησιμοποιούμε ένα σφυρί για να σπάσουμε το κέλυφος ενός καρυδιού. Το «σφυρί» είναι τα πρωτόνια υψηλής ενέργειας που προσκρούουν σε ένα βαρύ πυρήνα, ώστε να τον διασπάσουν και να απελευθερώσουν έτσι τα νετρόνια. ΕΡ: Είναι η Ευρωπαϊκή Πηγή Νετρονίων ένα γιγάντιο μικροσκόπιο για τη μελέτη της ύλης σε βάθος; ΑΠ: Το μικροσκόπιο αποτελεί μια καλή αναλογία, αν και η ESS μοιάζει περισσότερο με 20 έως 30 διαφορετικά μικροσκόπια, που κοιτάζουν ταυτόχρονα διαφορετικά προβλήματα στη φυσική, στη χημεία, στη βιολογία ή στην μηχανική. Τα νετρόνια είναι ιδιαίτερα, επειδή, αντίθετα με την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (φως) ή τα ηλεκτρόνια, έχουν ουδέτερο ηλεκτρικό φορτίο και συνεπώς μπορούν να διεισδύσουν βαθιά μέσα στα υλικά. Είναι, επίσης, μαγνητικά και αντιλαμβάνονται τον μαγνητισμό στο εσωτερικό της ύλης. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα νετρόνια, όπως χρησιμοποιούμε το φως για να δούμε μέσα στην ύλη και να βρούμε πού βρίσκονται τα άτομα και τι κάνουν. Στην τεχνολογία των υλικών, αυτή δυνατότητα μάς δίνει πολλές πληροφορίες αναφορικά με το γιατί η ύλη έχει ορισμένες ιδιότητες και πώς αυτές μπορούν να βελτιωθούν ή να χειραγωγηθούν. Στην επιστήμη των υλικών, χρησιμοποιούμε τα νετρόνια προκειμένου να κατανοήσουμε τις νέες καταστάσεις της ύλης, οι οποίες έχουν συχνά τεράστιες συνέπειες σε ποικίλα επιστημονικά πεδία, από τη βιολογία έως τη σωματιδιακή φυσική. Οι πληροφορίες που μας δίνουν τα νετρόνια σχετικά με την ύλη, είναι μοναδικές, με την έννοια ότι δεν υπάρχει άλλη μέθοδος που μπορεί να παρέχει αυτή τη γνώση. ΕΡ: Μπορεί η ESS στο μέλλον να κλέψει λίγη από τη δόξα του CERN χάρη στις ανακαλύψεις της; Τι διαφορετικό και καλύτερο θα προσφέρει σε σχέση με τις ήδη υπάρχουσες πηγές νετρονίων; ΑΠ: Ναι μπορεί, παρόλο που το CERN και η ESS εστιάζουν σε διαφορετική επιστήμη. Το CERN μελετά την «κόλλα» της φύσης, που συγκρατεί μαζί την ύλη. Η ESS θα μας αποκαλύψει, πώς η φύση χρησιμοποιεί την ύλη για να «χτίσει» τον κόσμο που βλέπουμε γύρω μας. Η ESS θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε γιατί μερικά υλικά είναι υπεραγωγοί του ηλεκτρισμού ή πώς τα ένζυμα δουλεύουν μέσα στα σώματά μας. Το πρόβλημα με τα νετρόνια είναι ότι χρειάζεται να τα «απελευθερώσουμε» μετά από τη διάσπαση των ατόμων. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να έχουμε αρκετά νετρόνια στη διάθεσή μας, ώστε να τα μελετήσουμε σε βάθος ή αρκετά γρήγορα. Έχουμε αναπτύξει ορισμένες τεχνολογίες στην ESS, που θα μας βοηθήσουν να κάνουμε πειράματα δέκα έως 1.000 φορές καλύτερα από ό,τι μπορούμε σήμερα. ΕΡ: Σε ποια φάση βρίσκεται η ESS, πότε προβλέπεται να λειτουργήσει, πόσους επιστήμονες θα απασχολεί και ποιό είναι το προϋπολογιζόμενο κόστος της; ΑΠ: Η κατασκευή της ESS ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2014. Ήδη έχουμε κατασκευάσει τα 200 από τα συνολικά 700 μέτρα της σήραγγας του επιταχυντή μας και επίσης έχουμε αρχίσει να ρίχνουμε τα θεμέλια των εγκαταστάσεων για τα πειράματα. Το όλο έργο αναμένεται να κοστίσει 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ. Προσδοκούμε να είμαστε σε θέση να παράγουμε τα πρώτα μας νετρόνια έως το τέλος του 2019 και να αρχίσουμε τα πρώτα μας πειράματα έως το 2023. Συνολικά, η ESS θα απασχολήσει γύρω στους 400 ανθρώπους, αλλά θα υποστηρίξει επίσης το έργο άλλων περίπου 8.000 επιστημόνων στην Ευρώπη, οι οποίοι χρησιμοποιούν τα νετρόνια σε ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών πεδίων. ΕΡ: Πώς θα βοηθήσει η έρευνά σας την κοινωνία και την καθημερινή ζωή; Σε ποια πεδία κυρίως να περιμένουμε νέες σημαντικές πρακτικές εφαρμογές χάρη στα νετρόνια; ΑΠ: Τα νετρόνια μάς βοηθάνε να κατανοήσουμε τα υλικά και τα υλικά είναι ακριβώς αυτό που χρειαζόμαστε για να κάνουμε λειτουργικές τις κοινωνίες μας. Τα σπίτια μας είναι κατασκευασμένα από κεραμικά και τσιμέντο, η τροφή μας είναι ύλη, οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούμε για τις μετακινήσεις μας, βασίζονται στις ιδιότητες ορισμένων υλικών. Στη σύγχρονη εποχή οι κοινωνίες μας είναι αντιμέτωπες με τεράστιες προκλήσεις, καθώς χρειαζόμαστε καθαρή ενέργεια, χρειαζόμαστε καλύτερη υγεία για τον πληθυσμό μας που γερνάει, χρειαζόμαστε να καλλιεργήσουμε τρόφιμα για ένα πλανήτη με υπερπληθυσμό. Σε όλα αυτά τα πεδία, υπάρχουν σε όλο τον κόσμο άκρως δραστήρια ερευνητικά προγράμματα και τα νετρόνια χρησιμοποιούνται για να αναπτύξουμε και να κατανοήσουμε νέα υλικά, τα οποία θα μας βοηθήσουν να λύσουμε τα κοινωνικά προβλήματα. Να αναπτύξουμε καλύτερες μπαταρίες για καθαρή ενέργεια, να αναπτύξουμε νέα φάρμακα και να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς της ζωής, να μελετήσουμε τα συστατικά των τροφών. ΕΡ: Πιστεύετε ότι οι διάφοροι επιταχυντές σε όλο τον κόσμο, πέρα από τη βασική έρευνα στη Φυσική, έχουν δικαιολογήσει το μεγάλο επενδυτικό κόστος τους από άποψη συνεισφοράς στην κοινωνία; ΑΠ: Οι επιταχυντές είναι απολύτως ουσιώδεις για την κοινωνία! Ενώ πολλοί έχουν στο μυαλό τους τον μεγάλο επιταχυντή του CERN, πρέπει να θυμηθούμε ότι οι περισσότεροι επιταχυντές διαθέτουν μια ποικιλία μεγεθών και δεν χρησιμοποιούνται στη σωματιδιακή φυσική. Για παράδειγμα, πολλά νοσοκομεία έχουν επιταχυντές στα υπόγειά τους για να παράγουν ραδιοϊσότοπα, τα οποία χρειάζονται στην θεραπεία του καρκίνου, ή για διαγνωστικές εξετάσεις ρουτίνας με τομογραφία. Στον «Δημόκριτο» στην Ελλάδα ο επιταχυντής Tandem χρησιμοποιείται για τον χαρακτηρισμό υλικών με τρόπους που δεν είναι δυνατοί με άλλες τεχνικές. Σαφώς, πάντως, πρέπει να έχουμε επίγνωση του κόστους που η κοινωνία επωμίζεται για τέτοιες μεγάλες επενδύσεις σε επιστημονικές υποδομές και έτσι να διασφαλίζουμε, ώστε αυτές να λειτουργούν υπεύθυνα. Έχουμε δει μεγάλες επιτυχίες με τους επιταχυντές ηλεκτρονίων που παράγουν ακτίνες-Χ, επίσης για την μελέτη των υλικών. Ο MAX-IV στην πόλη Λουντ είναι μικρότερος και φθηνότερος από παρόμοια σύγχροτρα και είναι η φωτεινότερη πηγή ακτίνων-Χ στον κόσμο. Χρειάζεται να συνεχίσουμε την προσπάθεια, ώστε να εφαρμόσουμε ανάλογη εξοικονόμηση δαπανών σε όλους τους τύπους επιταχυντών που είναι σημαντικοί. ΕΡ: Υπάρχει συμμετοχή της Ελλάδας στην ESS ή προβλέπεται να υπάρξει στο μέλλον; Θα ωφεληθεί η χώρα μας αν συμμετάσχει στην ESS; ΑΠ: Έχουμε ήδη κάνει ουσιαστικές συζητήσεις με τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) για τη συμμετοχή της Ελλάδας στην ESS και η ανταπόκριση υπήρξε πολύ θετική. Η Ελλάδα έχει προσκληθεί να είναι παρατηρήτρια στο συμβούλιο της ESS, το ανώτατο διοικητικό όργανό μας, το οποίο προσβλέπει σε ελληνική συμμετοχή στο μέλλον. Οι συνάδελφοί μου στην Ελλάδα ετοιμάζονται να ξεκινήσουν μια ομάδα εργασίας Ελλάδας-ESS, που θα προσδιορίσει την ελληνική συνεισφορά στην κατασκευή της ESS, ώστε η χώρα να γίνει πλήρες μέλος. Ήδη πραγματοποιήσαμε ένα μικρό εργαστήριο στον «Δημόκριτο», στο οποίο οι Έλληνες επιστήμονες εξέφρασαν ενθουσιώδη υποστήριξη για την ESS. Είναι μια μεγάλη ευκαιρία για τους νέους έλληνες επιστήμονες να εμπλακούν σε έρευνα αιχμής στα υλικά ή στην κατασκευή της πιο εξελιγμένης πηγής νετρονίων στον κόσμο. ΕΡ: Ως Έλληνας επιστήμων της διασποράς, έχετε κάποια άποψη και κάποιες συμβουλές σχετικά με την ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας και γενικότερα της τεχνολογικής ανάπτυξης στην Ελλάδα; ΑΠ: Οι νέοι Έλληνες είναι έξυπνοι, μορφωμένοι και καινοτόμοι. Χρειάζονται απλώς ευκαιρίες για να πετύχουν. Η Ελλάδα μπορεί να αναπτύξει μια οικονομία της τεχνολογίας στα κατάλληλα πεδία, αν εργασθεί σκληρά για να προσφέρει αυτές τις ευκαιρίες. Ο καλύτερος τρόπος είναι να επενδύσεις στην επιστήμη και στην εκπαίδευση και αυτό λείπει στην Ελλάδα εδώ και πολύ καιρό. Οι επιστήμονες στην Ελλάδα χρειάζονται μια σταθερή μακρόχρονη υποστήριξη, όσον αφορά τη χρηματοδότηση της έρευνας και την εκπαίδευση των φοιτητών, καθώς επίσης την πρόσβαση σε επσιτημονικά εργαλεία και εγκαταστάσεις όπως του CERN και της ESS. Υπάρχει ήδη μια καλή βάση πάνω στην οποία μπορεί να χτίσει κανείς. Αυτό που χρειάζεται, είναι δέσμευση από την κυβέρνηση και τους ιδιωτικούς φορείς, καθώς και μια στρατηγική με μακροπρόθεσμη προοπτική. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η επιστήμη και η επένδυση στην οικονομία της τεχνολογίας μπορούν να αποτελέσουν βασικό συστατικό της λύσης για την έξοδο της Ελλάδας από την τρέχουσα κρίση. http://physicsgg.me/2015/09/25/%cf%83%cf%85%ce%bc%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%bf%cf%87%ce%ae-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%ac%ce%b4%ce%b1%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%b7-%ce%bd%ce%ad%ce%b1-%ce%b5%cf%85%cf%81%cf%89%cf%80%ce%b1%cf%8a/

Επιστήμονες ελπίζουν να παρακολουθήσουν «ζωντανά» τον σχηματισμό μιας μαύρης τρύπας. Άγνωστες μέχρι σήμερα λεπτομέρειες σχετικά με τη «γέννηση» των μελανών οπών ελπίζουν πως θα φέρουν στο φως οι επιστήμονες που συμμετέχουν στο DUNE (Deep Underground Neutrino Experiment), ένα πείραμα που θα ξεκινήσει το 2022 σε ένα εγκαταλελειμμένο χρυσωρυχείο στη Νότια Ντακότα. Σε βάθος περίπου 1.600 μέτρων, βασική αποστολή των τεράστιων αισθητήρων του DUNE θα είναι να ανιχνεύουν τις δέσμες νετρίνων που θα εκπέμπονται από το Εθνικό Εργαστήριο Επιταχυντή Fermi, σε απόσταση περίπου 1.300 χιλιομέτρων. Ωστόσο, παράλληλα θα έχουν την ευκαιρία να καταγράφουν νετρίνα που προέρχονται από μεγάλους αστέρες όταν αυτοί καταρρέουν, και οι οποίοι είναι πολύ πιθανό να εξελιχθούν σε μαύρες τρύπες. Μέχρι σήμερα, δεν έχουν ποτέ μελετηθεί με τόση λεπτομέρεια οι εκπομπές νετρίνων από άστρα που καταρρέουν. «Θα πρέπει βέβαια να σταθούμε τυχεροί», σημειώνει ο Μαρκ Τόμσον, εκπρόσωπος Τύπου του πειράματος. «Αν τα καταφέρουμε όμως, θα είναι μία από τις μεγαλύτερες επιστημονικές ανακαλύψεις». Οι μαύρες τρύπες δημιουργούνται από την κατάρρευση μεγάλων αστέρων, συνήθως με οκταπλάσια μάζα από τον Ήλιο. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετά αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο που εξελίσσεται αυτή η διαδικασία. Για παράδειγμα, πόσο συχνά προκύπτει όντως μία μαύρη τρύπα; Σε ποια φάση της κατάρρευσης αναπτύσσεται αυτή; Αυτό που γνωρίζουν οι επιστήμονες είναι πως στο εσωτερικό του πυρήνα ενός τέτοιου αστέρα, τα πρωτόνια και τα ηλεκτρόνια ενώνονται κάτω από τη μεγάλη πίεση, παράγοντας έτσι νετρόνια και νετρίνα. Η ύλη συμπιέζεται προς το κέντρο του ουράνιου σώματος: σύμφωνα με τη θεωρία, το αποτέλεσμα είναι μία πολύ ισχυρή έκρηξη (έκρηξη υπερκαινοφανούς). Η συνέπεια είναι όση μάζα απομείνει να σχηματίσει έναν αστέρα νετρονίων. Κάποιες φορές όμως ο αστέρας δεν «αναφλέγεται», γεγονός που οδηγεί στη «γέννηση» μιας μαύρης τρύπας. Μέσω της ανίχνευσης των νετρονίων, οι αισθητήρες του DUNE θα καταγράψουν τις εκπομπές από κάποια βαρυτική κατάρρευση αστέρα στον Γαλαξία μας, είτε αυτή οδηγήσει στον σχηματισμό μιας μαύρης τρύπας είτε όχι. Η ευαισθησία του DUNE θα είναι αρκετά μεγάλη, ώστε να μπορεί να αποτυπώσει αυτές τις εκπομπές. Πάντως, το συγκεκριμένο πείραμα δεν θα είναι αρκετό για να δώσει μία πλήρη εικόνα της «γέννησης». Γι’ αυτό τον σκοπό, θα χρειασθεί να επιστρατευθούν και άλλες εγκαταστάσεις στον πλανήτη, που θα μπορούν να συγκεντρώσουν διαφορετικού είδους δεδομένα από την αστρική κατάρρευση, όπως π.χ. τα βαρυτικά κύματα που θα προκληθούν. Όσον αφορά πάντως το DUNE, οι μετρήσεις του δεν θα αποκαλύψουν μόνο τι συμβαίνει στον «πυρήνα» της βαρυτικής κατάρρευσης, αλλά θα δώσουν πληροφορίες και για τα ίδια τα νετρίνα, τα οποία συγκαταλέγονται στις πιο αινιγματικές κατηγορίες σωματιδίων για τους επιστήμονες. Έτσι, για παράδειγμα, οι επιστήμονες αναμένουν να ανακαλύψουν στοιχεία σχετικά με τις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα σε κοσμικά νετρίνα που ανήκουν σε διαφορετικά είδη. http://www.naftemporiki.gr/story/1007496/epistimones-elpizoun-na-parakolouthisoun-zontana-ton-sximatismo-mias-mauris-trupas

Το αντι-υδρογόνο στο CERN. 20 χρόνια πριν, το 1995, μια ομάδα φυσικών στο CERN με επικεφαλής τον Walter Oelert, κατάφερε να δημιουργήσει για πρώτη φορά άτομα αντιύλης. Πιο συγκεκριμένα, παρήγαγαν 9 άτομα αντι-υδρογόνου στο Low Energy Antiproton Ring (LEAR) του CERN. Το αντιυδρογόνο είναι το απλούστερο άτομο αντιύλης και συνίσταται από ένα πρωτόνιο και ένα αντιηλεκτρόνιο (ποζιτρόνιο). Μάλιστα το επίτευγμα αυτό έγινε 30 χρόνια μετά την ανακάλυψη του αντιπρωτονίου και άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στην μελέτη της αντιύλης. Η σύγκριση μεταξύ ατόμων υδρογόνου και αντιυδρογόνου αποτελεί έναν από τους καλύτερους τρόπους εύρεσης διαφορών μεταξύ ύλης και αντιύλης. Τα φάσματα των ατόμων υδρογόνου και αντιυδρογόνου αναμένονται πανομοιότυπα, συνεπώς οποιαδήποτε ελάχιστη διαφορά μεταξύ τους θα ανοίξει ένα παράθυρο για νέα φυσική και θα βοηθήσει στην επίλυση του μυστηρίου της αντιύλης. Τα άτομα που παρήχθησαν το 1995 «επέζησαν» περίπου 40 δισεκατομμυριοστά του δευτερολέπτου, διανύοντας 10 μέτρα, σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός. Στη συνέχεια εξαϋλλωθηκαν κατά την σύγκρουσή τους με την συνηθισμένη ύλη παράγοντας τα σήματα που αποδείκνυαν την ύπαρξή τους. Επτά χρόνια αργότερα ο Antiproton Decelerator (AD) στο CERN έγινε παγκόσμιο πρωτοσέλιδο όταν τα πειράματα ATHENA και ATRAP παρήγαγαν πολύ μεγάλο αριθμό ατόμων αντιυδρογόνου. Σήμερα στον AD πραγματοποιούνται μια σειρά από πειράματα που μελετούν την αντιύλη με διαφορετικούς τρόπους: ALPHA (ο διάδοχος του ATHENA), AEgIS, ASACUSA, ATRAP, ALICE και BASE. Η αναβάθμιση των πειραμάτων του Antiproton Decelerator (AD) που θα ολοκληρωθεί το 2017, αναμένεται να εγκαινιάσει μια νέα εποχή στην έρευνα της σχέσης μεταξύ ύλης και αντιύλης. Στην φωτογραφία Πάνω: Ένα άτομο αντι-υδρογόνου αποτελείται από ένα αρνητικά φορτισμένο αντιπρωτόνιο γύρω από το οποίο περιστρέφεται ένα θετικά φορτισμένο αντι-ηλεκτρόνιο (ποζιτρόνιο). Κάτω: Ένα άτομο του γνωστού μας υδρογόνου αποτελείται από το θετικά φορτισμένο πρωτόνιο γύρω από το οποίο περιστρέφεται ένα αρνητικά φορτισμένο ηλεκτρόνιο. http://physicsgg.me/2015/09/24/%cf%84%ce%bf-%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9-%cf%85%ce%b4%cf%81%ce%bf%ce%b3%cf%8c%ce%bd%ce%bf-%cf%83%cf%84%ce%bf-cern/

«Progress M-29M" http://www.energia.ru/ru/iss/iss45/progress_m-29m/photo_09-24.html Πτήσεις Μηδενικής Βαρύτητας. Αν θέλετε να νιώσετε για λίγο όπως οι αστροναύτες στο διάστημα, σε συνθήκες δηλαδή μηδενικής βαρύτητα, ο μόνος τρόπος για να το επιτύχετε στην Γη είναι οι παραβολικές πτήσεις. Οι πτήσεις δηλαδή που ένα αεροπλάνο ειδικά διασκευασμέο ανεβαίνει στο όριο των δυνατοτήτων του και εκεί σβήνει τις μηχανές και εκτελεί ελεύθερη πτώση, με αποτέλεσμα οι επιβάτες να βιώνουν συνθήκες μηδενικές βαρύτητας για περίπου 20-30 δευτερόλεπτα (ανάλογα με το αεροπλάνο). Οι πτήσεις αυτές είναι συνήθεις στις προτοιμασίες για τους αστροναύτες. Όμως κάποιες εταιρίες (ιδίως στην Ρωσία) προσφέρουν αυτή την εμπειρία και σε ιδιώτες. Και η πιο νέα από αυτές είναι η Ελβετική Novaspace η οποία έκανε πρόσφατα την πρώτη της τέτοια πτήση. Χρησιμοποιώντας ένα ειδικά διασκευασμένο Airbus A-310, έκανε την παραβολική της πτήση πάνω από την Μεσόγειο, έχοντας ως επιβάτες επιστήμονες από διάφορα ινστιτούτα της Ευρώπης. Οι οποίοι, στην τρίωρη διάρκεια της πτήσης, και στις πολλές ελεύθερες πτώσεις που έγιναν, μελέτησαν πολλές παραμέτρους και λειτουργίες οργάνων που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν στο διάστημα. Και παράλληλα έκαναν και αρκετές έρευνες για το πως συμπεριφέρεται το ανθρώπινο σώμα σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητας. Η εταιρία εκτός από τα επιστημονικά πειράματα σκοπεύει να χρησιμοποιήσει το αεροπλάνο και σε εμπορικές πτήσεις για ιδιώτες και τουρίστες. Το κόστος όμως μιας τέτοιας εμπειρίας θα είναι ιδιαίτερα υψηλό, καθώς το εισιτήριο υπολογίζεται να ξεπερνά τα 8.500 ευρώ για κάθε πτήση. Αν κάποιος το βρίσκει ακριβό, υπάρχουν και πιό φθηνές επιλογές, είτε στην ίδια την Ελβετία (με την εταιρία Swiss Space System να χρεώνει 2.500 ευρώ το άτομο, για μικρότερη όμως πτήση) αλλά και οι παλαιοί γνώστες του είδους, οι Ρώσοι, οι οποίοι κάνουν τέτοιες πτήσεις για το κοινό εδώ και πολλά χρόνια. Βίντεο. http://www.defencenet.gr/defence/20150923/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%80%CF%84%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%BC%CE%B7%CE%B4%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CE%B2%CE%B1%CF%81%CF%8D%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1%CF%82-%CE%BC%CE%B5-8500-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%8E-%CE%BD%CE%B9%CF%8E%CF%83%CF%84%CE%B5-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%82-vid

CERN: Υλη και αντιύλη σε απόλυτη συμμετρία. Τη θεμελιώδη συμμετρία της φύσης απέδειξε επιστημονική ομάδα μετρώντας τη μάζα σωματιδίων και το ηλεκτρικό τους φορτίο, με τη βοήθεια του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων του CERN. Η μελέτη, που πραγματοποίησαν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο της Βραζιλίας, απέδειξε την ύπαρξη συμμετρίας μεταξύ των πυρήνων σωματιδίων και αντισωματιδίων σε ό,τι αφορά το φορτίο, την ομοτιμία και τον χρόνο. Το πείραμα αποτελούσε μέρος ευρύτερης μελέτης, με στόχο τον εντοπισμό διαφορών στον τρόπο με τον οποίο πρωτόνια και νετρόνια ενώνονται στους πυρήνες, με τα αντισωματίδιά τους να σχηματίζουν αντιπυρήνες. Τα αντισωματίδια έχουν την ίδια μάζα, αλλά αντίθετο ηλεκτρικό φορτίο από τα σωματίδια. «Μετά το Μπιγκ Μπανγκ, για κάθε σωματίδιο ύλης δημιουργήθηκε και ένα αντισωματίδιο. Στη Φυσική Σωματιδίων, το κρίσιμο ερώτημα είναι αν όλοι οι νόμοι της Φυσικής εμφανίζουν ένα ιδιότυπο είδος συμμετρίας, γνωστό ως CPT (φορτίο, ομοτιμία, χρόνος ή charge, parity, time). Οι μετρήσεις αυτές δείχνουν την ύπαρξη μιας θεμελιώδους συμμετρίας μεταξύ πυρήνα και αντιπυρήνα», λέει ο Μαρσέλο Μουνιόζ, καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο. Οι μετρήσεις αυτές κατέστησαν δυνατές χάρη σε πείραμα του δακτυλίου του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), που μέτρησε τα παραγόμενα σωματίδια σε προσκρούσεις βαρέων ιόντων στο εσωτερικό του επιταχυντή. Η μέθοδος αυτή επιτρέπει τη μελέτη της ύλης σε ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και πυκνότητες. Οι προσκρούσεις παρήγαγαν μεγάλο αριθμό σωματιδίων και αντισωματιδίων, δημιουργώντας πυρήνες και αντιπυρήνες με τον ίδιο ρυθμό. Αξιοποιώντας τα δεδομένα αυτά, το πείραμα πέτυχε την ακριβή σύγκριση των ιδιοτήτων των πυρήνων και των αντιπυρήνων. Αφού μέτρησαν την καμπυλότητα από τα ίχνη που άφηναν πίσω τους τα σωματίδια στο μαγνητικό πεδίο του αισθητήρα, αλλά και τον χρόνο πτήσης των σωματιδίων, οι επιστήμονες υπολόγισαν τη σχέση μάζας-φορτίου για τους πυρήνες και τους αντιπυρήνες. Ο δρ Μουνιόζ εκτιμά ότι το πόρισμα της μελέτης θα βοηθήσει τους φυσικούς να διακρίνουν ποια από τις θεωρίες για τους θεμελιώδεις νόμους του σύμπαντος είναι η πιο αληθοφανής. «Οι νόμοι αυτοί περιγράφουν τη φύση κάθε αλληλεπίδρασης της ύλης, και για τον λόγο αυτόν είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι οι φυσικές αλληλεπιδράσεις δεν αλλοιώνονται από τη μεταβολή φορτίου των σωματιδίων, τη μεταμόρφωση της ομοτιμίας ή τη μεταβολή του χρόνου. Πρέπει να γνωρίζουμε εάν οι νόμοι της Φυσικής παραμένουν αμετάβλητοι κάτω από αυτές τις συνθήκες», λέει ο δρ Μουνιόζ. Η ύπαρξη αντιύλης και η σχέση της με την ύλη απασχολεί εδώ και δεκαετίες την επιστημονική κοινότητα. Οι επικρατούσες θεωρίες θέλουν το Μπιγκ Μπανγκ να παράγει όμοιες ποσότητες και των δύο, που θα σήμαινε ότι ύλη και αντιύλη θα αλληλοεξουδετερώνονταν αυτόματα. Το πείραμα της επιστημονικής ομάδας από τη Βραζιλία ίσως οδηγήσει ένα βήμα πιο κοντά στην επίλυση του μυστηρίου αυτού. http://www.kathimerini.gr/832098/article/epikairothta/episthmh/cern-ylh-kai-antiylh-se-apolyth-symmetria

Πρωτοποριακό τσιπ αποθηκεύει δεδομένα με φως. Το πρώτο τσιπ μνήμης που αποθηκεύει μόνιμα τα δεδομένα με φως παρουσιάστηκε από διεθνή ερευνητική ομάδα με την προοπτική να δώσει νέα ώθηση στην ανάπτυξη οπτικών υπολογιστών. Πολλοί πιστεύουν σήμερα ότι το φως θα αντικαταστήσει τελικά το ηλεκτρικό ρεύμα στους υπολογιστές του μέλλοντος. Οι οπτικές ίνες χρησιμοποιούνται εδώ και καιρό για τη μετάδοση πληροφοριών, το πρόβλημα όμως είναι μέσα στα τσιπ τα δεδομένα κινούνται και αποθηκεύονται ως ηλεκτρικά σήματα. Η αργή ανταλλαγή δεδομένων ανάμεσα στους επεξεργαστές και τα τσιπ μνήμης περιορίζει τις επιδόσεις των σημερινών υπολογιστών, επισημαίνουν σε ανακοίνωσή τους οι συντάκτες της νέας μελέτης. Η οπτική σύνδεση επεξεργαστή και μνήμης δεν θα έλυνε το πρόβλημα, αφού το οπτικό σήμα θα έπρεπε να μετατραπεί εκ νέου σε ηλεκτρικό κατά την άφιξή του. Τώρα, ερευνητές του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καρλσρούης στη Γερμανία και των πανεπιστημίων της Οξφόρδης και του Έξετερ στη Βρετανία αναφέρουν ότι ανέπτυξαν το πρώτο οπτικό τσιπ μνήμης που διατηρεί μόνιμα αποθηκευμένες τις πληροφορίες. Όπως αναφέρει η ομάδα στην επιθεώρηση Nature Photonics, το τσιπ βασίζεται σε υλικά «αλλαγής φάσης», τα οποία αλλάζουν οπτικές ιδιότητες ανάλογα με τη διάταξη των ατόμων που περιέχουν. Η μελέτη βασίστηκε στο υλικό GST (Ge2Sb2Te5) του οποίου τα άτομα μπορούν να έχουν είτε κρυσταλλική είτε άμορφη διάταξη. Τα δεδομένα εγγράφονται με ισχυρούς παλμούς φωτός που μετατρέπουν το κρυσταλλικό GST σε άμορφο, ενώ η διαγραφή των δεδομένων είναι δυνατή με την αντίστροφη μετατροπή. Για την ανάγνωση των δεδομένων χρησιμοποιούνται ασθενέστεροι παλμοί φωτός. Το τσιπ μπορεί όμως να αποθηκεύει μόνο μερικά bit, και επομένως είναι απίθανο να αξιοποιηθεί πρακτικά στη σημερινή του μορφή. Η ερευνητική ομάδα πιστεύει πάντως ότι η τεχνολογία που ανέπτυξε φέρνει ένα βήμα πιο κοντά τους οπτικούς υπολογιστές. Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Χάρις Μπασκάραν του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης «η νέα μνήμη είναι συμβατή όχι μόνο με τη συμβατική μετάδοση δεδομένων με οπτικές ίνες, αλλά και με τους επεξεργαστές τελευταίες γενιάς». http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500027785

Νεφέλωμα Messier 17 Εκπληκτικές εικόνες από το Νεφέλωμα Messier 17, το οποίο ακτινοβολεί σε απόσταση 5.500 ετών φωτός από τη Γη, έλαβαν πρόσφατα τα διεθνή αστεροσκοπεία, παρουσιάζοντας μία εικόνα του σύμπαντος η οποία προκαλεί δέος. Το Νεφέλωμα αποτελείται από ένα σύννεφο ιονίζουσας σκόνης και αέρια. Περιλαμβάνει χιλιάδες αστρικά συστήματα και αποτελεί ένα πραγματικά εκπληκτικό δείγμα της μεγαλοσύνης του σύμπαντος. Το υπέροχο κόκκινο και ροζ Νεφέλωμα, δημιουργήθηκε όταν ένα νεαρό άστρο εξέπεμψε έναν εξαιρετικά μεγάλο όγκο υπεριώδους ακτινοβολίας, με τεράστια θερμότητα, η οποία θέρμανε το περιβάλλον από υδρογόνο, με αποτέλεσμα να ακτινοβολεί! Το αέριο του νεφελώματος εκτιμάται ότι έχει 30.000 φορές μεγαλύτερη μάζα από τον ήλιο του ηλιακού μας συστήματος, όπως ανακοινώθηκε από το διεθνές παρατηρητήριο της Χιλής, απ' όπου ελήφθησαν οι εκπληκτικές φωτογραφίες. Η δε έκτασή του, καλύπτει μία απόσταση 15 ετών φωτός. Η επίσημη ονομασία του είναι Messier 17, ωστόσο, ακριβώς λόγω της ομορφιάς του, τού έχουν δοθεί διάφορα ονόματα όπως το Νεφέλωμα των Κύκνων, το Νεφέλωμα Πέταλο και το Νεφέλωμα Αστακός. http://www.defencenet.gr/defence/20150923/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%84%CE%BF-%CE%BD%CE%B5%CF%86%CE%AD%CE%BB%CF%89%CE%BC%CE%B1-messier-17-%CE%BB%CE%AC%CE%BC%CF%80%CE%B5%CE%B9-5500-%CE%AD%CF%84%CE%B7-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CF%81%CE%B9%CE%AC-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7-%CE%B3%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%85%CF%80%CF%89%CF%83%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C

Οι κομήτες έχουν καιρικά φαινόμενα. Τελικά ακόμη και οι κομήτες αποδεικνύεται ότι διαθέτουν κάποια περιορισμένης μορφής καιρικά φαινόμενα. Το σκάφος Rosseta που ακολουθεί κατά πόδας τον κομήτη 67/P έκανε μια ακόμη εντυπωσιακή ανακάλυψη. Διαπίστωσε ότι ο κομήτης διαθέτει ένας μικρής κλίμακας καιρικό σύστημα. Το σκάφος εντόπισε κάποια στιγμή την ύπαρξη στερεού πάγου έκτασης ενός τετραγωνικού χλμ πάνω στον κομήτη και όπως διαπιστώθηκε ο πάγος αυτός ήταν προϊόν της εναλλαγής μέρας-νύχτας στον κομήτη. Οπως διαπίστωσαν τα μέλη της αποστολής κατά τη διάρκεια της νύχτας στην επιφάνεια του κομήτη σχηματίζεται ο στερεός πάγος ο οποίος όταν αργότερα πέσουν πάνω του ακτίνες του ήλιου εξαχνώνεται (γίνεται αέριο) και εγκαταλείπει τον κομήτη ταξιδεύοντας στο διαστημικό κενό. Όταν ο ήλιος φύγει στην επιφάνεια επιστρέφει ο πάγος που προέρχεται από το εσωτερικό του κομήτη. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=740276

Εξωπλανήτης περιστρέφεται γύρω από το άστρο του. Από τους εκατοντάδες εξωπλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα, ελάχιστοι έχουν γίνει άμεσα ορατοί. Ο μακρινός πλανήτης «β Pic β» διαφέρει, αφού έδωσε την ευκαιρία στους αστρονόμους να παρακολουθήσουν την περιφορά γύρω από το μητρικό του άστρου. Το σπάνιο βίντεο εστιάζει στο σύστημα του βήτα Οκρίβαντα (β Pictoris), ένα φωτεινό, νεαρό άστρο στο νότιο αστερισμό του Οκρίβαντα, το οποίο απέχει από τη Γη 60 έτη φωτός. Περικυκλωμένο από κομμήτες και έναν γιγάντιο δίσκο αερίων και σκόνης, το βήτα του Οκρίβαντα εξάπτει την περιέργεια των αστρονόμων, καθώς τους δίνει την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τα αρχικά στάδια του σχηματισμού ενός νέου πλανητικού συστήματος. Οι τελευταίες παρατηρήσεις δείχνουν τον β Pic b, έναν αέριο πλανήτη με μάζα 12 φορές μεγαλύτερη από του Δία. Χάρη στο μεγάλο μέγεθος και τη σχετικά μικρή απόστασή του από τη Γη, o β Pic b είναι ένας από τους ελάχιστους πλανήτες που έχουν γίνει άμεσα ορατοί με τηλεσκόπια. Ο εξωπλανήτης χρειάζεται 22 γήινα χρόνια για να ολοκληρώσει μια περιφορά γύρω από το μητρικό του άστρο. Μια μεγάλη ευκαιρία ήρθε το 2013, όταν ο β Pic b βρέθηκε στην ιδανική θέση για παρατηρήσεις. Το προηγμένο όργανο GPI (Gemini Planet Imager), το οποίο έχει εγκατασταθεί ειδικά για την παρατήρηση εξωπλανητών στο τηλεσκόπιο Gemini South στη Χιλή, παρακολούθησε το στόχο για διάστημα 1,5 έτους, μέχρι τον Απρίλιο του 2015. Η συρραφή των εικόνων δείχνει τον πλανήτη να διανύει μια σχετικά μικρή απόσταση καθώς γυροφέρνει το βήτα του Οκρίβαντα. «Οι εικόνες αυτές αντιστοιχούν στις ακριβέστερες μετρήσεις της θέσης του πλανήτη που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα» καμαρώνει ο Μάξουελ Μίλαρ-Μπλανσέρ του Πανεπιστημίου του Τορόντο, πρώτος συγγραφέας της μελέτης στο έγκριτο Astrophysical Journal. http://adslabs.org/adsabs/abs/2015arXiv150804787M/ Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/09/24/b%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%b5%ce%be%cf%89%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%cf%81%ce%ad%cf%86%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b9-%ce%b3%cf%8d%cf%81/

Ελληνική διάκριση ανάμεσα στους νικητές του Space App Camp. Η χρήση των δορυφόρων για την πρόβλεψη ασθενειών των φυτών και των καλλιεργειών είναι μία μόνο από τις φρέσκιες ιδέες που παρήχθησαν κατά τη διάρκεια ενός camp που διήρκησε μια εβδομάδα και ήταν αφιερωμένο στη δημιουργία εφαρμογών κινητών με χρήση δεδομένων παρατήρησης της Γης. Είκοσι τρεις προγραμματιστές από εννέα χώρες, εκπροσωπώντας την Αυστρία, τη Βρετανία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Ιταλία και την Πολωνία, συγκεντρώθηκαν την περασμένη εβδομάδα στο κέντρο ESRIN της ESA στην Ιταλία, για το τέταρτο ετήσιο Space App Camp. Ο στόχος τους ήταν να φέρουν τα δεδομένα παρατήρησης της Γης - ιδιαίτερα από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Copernicus - στον καθημερινό χρήστη μέσω των smartphones. Κάθε μία από τις ομάδες είχε μια εβδομάδα για να δημιουργήσει μια εφαρμογή σε έναν από τους πέντε τομείς: γεωργία, καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και διαχείριση διάσωσης, προστασία του περιβάλλοντος, θαλάσσιο περιβάλλον και των θαλάσσιες μεταφορές, ή τον τρόπο ζωής και τον τουρισμό. Χθες, οι ομάδες παρουσίασαν τις εφαρμογές τους σε μια κριτική επιτροπή από την ESA και τις συνεργαζόμενες εταιρείες, οι οποίοι κατέταξαν τα έργα βάσει της καινοτομίας, της συσχέτισής τους με το Copernicus, της αγοραστικής και επιχειρησιακής αξίας τους, το πόσο εφικτό είναι να πραγματοποιηθεί η ιδέα και της συνολικής παρουσίασης. Ο Thomas Beer, Συντονιστής Πολιτικής του Copernicus της ESA, δήλωσε τα εξής: "Οι διαγωνιζόμενοι φέτος ήταν ιδιαίτερα εξειδικευμένοι και φιλόδοξοι. Με χαρά τους είδαμε να εργάζονται σκληρά και να αλληλεπιδρούν με τους προπονητές μας, βοηθώντας τους να δημιουργήσουν μια τέλεια πρότυπη εφαρμογή. Ελπίζω ότι κάθε μια από τις έξι ομάδες θα υποβάλει αίτηση για τη στήριξη θερμοκοιτίδας επιχειρήσεων της ESA." Η εφαρμογή GAIA κέρδισε την πρόκληση, προτείνοντας τη χρήση των δορυφορικών δεδομένων για τη γεωργία, ταιριάζοντας περιοχές ενδιαφέροντος με πιθανές ασθένειες. Αυτό θα επιτρέψει στους αγρότες να επωφεληθούν από έγκαιρες προειδοποιήσεις, για την αξιολόγηση καλλιεργειών σε κίνδυνο. Θα μπορούσε επίσης να παράσχει συμβουλές για το πώς να αντιδράσουν σε τυχόν επικίνδυνες καταστάσεις στα χωράφια τους. Με τέσσερις συμμετέχοντες που εκπροσωπούν τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Αυστρία και την Ισπανία, οι νικητές είχαν το νεότερο μέλος που έχει συμμετάσχει ποτέ στην ομάδα τους. Τον Γερμανό Pascal Weinberger μόλις 18 χρονών, πρόσφατα απόφοιτο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ οι άλλοι τρεις νικητές είναι όλοι οι φοιτητές του πανεπιστημίου στην επιστήμη των υπολογιστών και της ηλεκτρολογίας. Ο Ιωάννης Ζαχείλας από την Ελλάδα δήλωσε: "Ήταν υπέροχο και εξαιρετικά ενδιαφέρον να γνωρίσω τετοιους ανθρώπους δεδομένου ότι δεν έχω πολλούς φίλους μου στην Ελλάδα που να ασχολούνται με τέτοια πράγματα." Κάθε μέλος της νικήτριας ομάδας βραβεύθηκε με ένα χρηματικό έπαθλο των € 625. Όλες οι ομάδες ενθαρρύνθηκαν να υποβάλουν αίτηση σε ένα από τα 19 Κέντρα Επώασης Επιχειρήσεων της ESA για να αναπτύξουν περαιτέρω τις ιδέες τους. Ο υπεύθυνος για τον σχεδιασμό και το συντονισμό των προγραμμάτων Παρατήρησης της Γης της ESA, Josef Aschbacher δήλωσε: "Οι συμμετέχοντες φέτος παρουσίασαν εντυπωσιακές ιδέες εφαρμογών χρησιμοποιώντας τα πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία των Sentinel-1 και Sentinel-2. "Οι δορυφόροι αυτοί, λόγω της ελεύθερης και ανοιχτής πολιτικής δεδομένων, θα γίνονται όλο και περισσότερο μια ευρέως διαθέσιμη πηγή πληροφοριών για την ενημέρωση των ευρωπαίων πολιτών σχετικά με την κατάσταση του πλανήτη μας. "Οι συμμετέχοντες στο App Camp έχουν πολύ εντυπωσιακά δείξει πώς αυτό μπορεί να λειτουργήσει στην πράξη." Άλλες εφαρμογές που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια της εβδομάδας περιλαμβάνουν τη Rocket Tourist App, η οποία χρησιμοποιεί την παρατήρηση της Γης και crowdsourced δεδομένα για να εντοπίσει τα καλύτερα σημεία για δραστηριότητες. Η gQUERY App είναι μια μηχανή αναζήτησης της γεωγραφικής θέσης που βασίζεται στην παρατήρηση της Γης, για τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων και το κοινό. PEBLY είναι μια εύκολη στη χρήση εφαρμογή για τους τουρίστες, η οποία παρέχει πληροφορίες σχετικά με τυπικές δραστηριότητες διακοπών, όπως η ηλιοθεραπεία, το σέρφινγκ, οι καταδύσεις και η κολύμβηση. Η SATVR επιτρέπει σε συγκεκριμένες βιομηχανίες, όπως κατασκευαστικές εταιρίες και εξορυκτικές βιομηχανίες να απεικονίσουν την παραμόρφωση του εδάφους συνδυάζοντας δεδομένα παρατήρησης της Γης και επαυξημένης πραγματικότητας. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Ellenikhe_dihakrise_anhamesa_stoys_nikethes_toy_Space_App_Camp Αεροπλάνο απο τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Από το «παρατηρητήριό» τους, σε απόσταση 400 χιλιομέτρων πάνω από τη Γη, οι αστροναύτες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού έχουν μοναδική θέα του πλανήτη μας. Νέα φωτογραφία από τον ΔΔΣ δείχνει πόσο μικρά φαίνονται όλα στη Γη όταν κοιτάς από ψηλά και πόσο εντυπωσιακή είναι η εκεί οπτική γωνία. Στη φωτογραφία φαίνονται οι Μπαχάμες αλλά, από σπόντα, και ένα αεροπλάνο. Το αεροσκάφος είναι τόσο μικρό που μόνο με μεγάλο zoom μπορεί κανείς να το δει, ως ένα μικρό άσπρο σημάδι στο φόντο του μπλε ωκεανού. Το αεροπλάνο δεν ήταν ο στόχος της φωτογραφίας, ο αστροναύτης ήθελε να φωτογραφίσει τα μικρά νησιά και τον ωκεανό ανάμεσά τους. Σύμφωνα με τη Nasa αυτό είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σημεία του πλανήτη για τους αστροναύτες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Ο αστροναύτης έβγαλε τη φωτογραφία στις 19 Ιουλίου. Όπως ολόκληρα νησιά ή αεροπλάνα φαίνονται μικροσκοπικά από τον Σταθμό, έτσι μικροσκοπικός φαίνεται κι εκείνος από τη Γη. Αυστραλός φωτογράφος κατάφερε να τον φωτογραφίσει μπροστά από το φεγγάρι- μια πραγματικά εντυπωσιακή φωτογραφία. http://www.defencenet.gr/defence/20150922/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%BF-zoom-%CF%80%CF%89%CF%82-%CF%86%CE%B1%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CE%B1%CE%B5%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%BF-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%AE-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%BC%CF%8C-%CF%86%CF%89%CF%84%CF%8C Ο Σνόουντεν «έλυσε» το παράδοξο του Φέρμι για τους εξωγήινους. Το διάσημο «παράδοξο του Φέρμι» ανέτρεψε ουσιαστικά ως πρόβλημα ο Εντουαρτ Σνόουντεν, ο φυγάς ειδικός των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών που αποκάλυψε το τεράστιο μέγεθος των υποδομών υποκλοπών και παρακολουθήσεων στις ΗΠΑ και όλο τον κόσμο. Η εύλογη απορία του Ιταλού φυσικού Ενρίκο Φέρμι (μαζί με τον συνάδελφό του Μάικλ Χαρτ) είναι σχετικά απλή. Υπάρχουν δισεκατομμύρια άστρα σαν τον δικό μας Ηλιο στο γαλαξία μας, πολλά από αυτά δισεκατομμύρια χρόνια παλαιότερα. Γύρω τους γυρνούν δεκάδες δισεκατομμύρια πλανήτες. Ενας τεράστιος αριθμός στατιστικά μπορεί να αναπτύξει ζωή, έλλογα όντα και πολιτισμούς με τεχνολογική εξέλιξη που σε μερικά εκατομμύρια χρόνια μπορούν να έχουν φτάσει στα περισσότερα σημεία του γαλαξία. Γιατί λοιπόν δεν βλέπουμε απολύτως κανένα σημάδι από αυτή την νοημοσύνη, της οποίας έπρεπε να βρίθει η «γειτονιά» μας; «Και να ακούγαμε, δεν θα καταλαβαίναμε» Μιλώντας στην εκπομπή StarTalk του διάσημου αστροφυσικού Neil deGrasse Tyson, διατύπωσε μια αρκετά ενδιαφέρουσα εκτίμηση σχετικά με το γεγονός ότι δεν έχουμε παρατηρήσει εξωγήινη ζωή μέχρι σήμερα. «Αν παρατηρήσει κανείς τις κρυπτογραφημένες συνομιλίες, εάν η κρυπτογράφηση έχει γίνει με σωστό τρόπο, τότε δεν υπάρχει τρόπος να αναγνωρίσετε ότι διαφέρουν από μια κοινή, ελεύθερη συνομιλία. Επομένως, εάν ένας εξωγήινος πολιτισμός (ή εμείς) προσπαθήσει να επικοινωνήσει ή να παρακολουθήσει άλλους πολιτισμούς, τότε αυτό θα είναι εφικτό μόνο εάν τους πετύχει σε σχετικά βασικό επίπεδο εξέλιξης όπου οι συνομιλίες και η κοινωνία δεν έχει αναπτύξει μηχανισμούς προστασίας, ανέφερε ο Σνόουντεν και συνέχισε: «Αν υποθέσουμε ότι τα σήματα που καταγράφουν οι δορυφόροι αντιστοιχούν σε κάποια τηλεοπτική εκπομπή ή τηλεφωνική κλήση ή στοιχείο GPS κάποιου εξωγήινου πολιτισμού, τότε αυτό που αντιλαμβανόμαστε εμείς δεν διαφέρει από την κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου λόγω της κρυπτογράφησης τους». http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64254758

Αρης πριν 4 δις χρόνια. Μπορεί σήμερα ο Άρης να είναι ένας ψυχρός και έρημος πλανήτης αλλά πολλά στοιχεία δείχνουν πως στο (μακρινό) παρελθόν δεν ήταν έτσι τα πράγματα… Συγκεκριμένα, πολλοί επιστήμονες εκτιμούν πως πριν τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια ο Κόκκινος Πλανήτης ήταν εντελώς διαφορετικός και έμοιαζε αρκετά με τη Γη. Για να στηρίξουν αυτούς τους ισχυρισμούς, το εργαστήριο Goddard Conceptual Image Lab της NASA δημιούργησε ένα video που παρουσιάζει πώς ήταν ο Άρης εκείνη την εποχή βάσει των στοιχείων που έχουν συλλεχθεί ως σήμερα. Όπως εξηγεί ο Δρ. Joseph Grebowsky από το Κέντρο Διαστημικής Πτήσης Goddard, στον Άρη υπάρχουν κανάλια τα οποία, όπως και στη Γη, παρουσιάζουν σημάδια διάβρωσης από τη ροή του νερού. Μάλιστα υπάρχουν κρατήρες συνδεδεμένοι με κανάλια που μετατράπηκαν σε λίμνες και υπέστησαν διάβρωση από το νερό πριν 3,7 δισεκατομμύρια χρόνια. Όπως επισημαίνει ο επιστήμονας, στην επιφάνεια του Άρη υπάρχουν ορυκτά που μπορούν να δημιουργηθούν μόνο με την παρουσία νερού, όπως για παράδειγμα ο αιματίτης και ο άργιλος. Αν κάποτε στον Άρη υπήρχε υγρό νερό, τότε η ατμόσφαιρά του θα έπρεπε να έχει διαφορετικό, θερμότερο κλίμα. Τα σύννεφα που κινούνται γρήγορα στο video δείχνουν την πάροδο του χρόνου και τη μεταβολή από θερμό σε ένα παγωμένο, ξηρό κλίμα. Οι λίμνες ξηραίνονται και παγώνουν, ενώ η ατμόσφαιρα αλλάζει και ο ουρανός από γαλάζιος γίνεται ροζ, όπως οι εικόνες που έχουμε από τον Άρη σήμερα. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν αν αυτό το ευνοϊκό κλίμα διήρκησε αρκετά ώστε να γεννηθεί ζωή στον Κόκκινο Πλανήτη. «Τα μόνα άμεσα στοιχεία για την ύπαρξη ζωής στην ιστορία της εξέλιξης ενός πλανήτη είναι αυτά που συγκεντρώνουμε μελετώντας τη Γη», δήλωσε ο Δρ. Grebowsky. Βίντεο. http://www.defencenet.gr/defence/20150922/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1/%CF%80%CF%89%CF%82-%CE%AE%CF%84%CE%B1%CE%BD-%CE%BF-%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%AC%CF%81%CE%B7%CF%82-%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%BD-4-%CE%B4%CE%B9%CF%83-%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%B1-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF

Νέο παγκόσμιο ρεκόρ κβαντικής τηλεμεταφοράς μέσω οπτικής ίνας 102 χλμ. Ερευνητές του Εθνικού Ινστιτούτου Προτύπων και Τεχνολογίας (NIST) των ΗΠΑ πέτυχαν την «τηλεμεταφορά» -ή μετάδοση- κβαντικών πληροφοριών, οι οποίες μεταφέρονταν σε σωματίδια του φωτός, μέσω ενός οπτικού καλωδίου μήκους άνω των 100 χιλιομέτρων. Έσπασαν έτσι το σχετικό παγκόσμιο ρεκόρ, επιτυγχάνοντας απόσταση περίπου τετραπλάσια σε σχέση με το προηγούμενο ρεκόρ. Το πείραμα επιβεβαίωσε ότι είναι εφικτή η κβαντική επικοινωνία σε μεγάλες αποστάσεις μέσω οπτικής ίνας, γεγονός με ζωτική σημασία για το μέλλον των τηλεπικοινωνιών και των υπολογιστών. ‘Αλλες επιστημονικές ομάδες έχουν μεταφέρει κβαντικές πληροφορίες σε ακόμη μεγαλύτερες αποστάσεις αλλά στον αέρα και όχι μέσω συμβατικών καλωδίων οπτικών ινών. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Χιρόκι Τακεσούε, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό οπτικής «Optica», μετέφεραν κβαντικές πληροφορίες που περιέχονταν σε ένα φωτόνιο, σε ένα άλλο φωτόνιο που βρισκόταν σε απόσταση 102 χιλιομέτρων. Η μεταφορά έγινε σε μήκη κύματος που χρησιμοποιούνται στις σύγχρονες τηλεπικοινωνίες. Οι επιστήμονες διευκρίνισαν ότι δεν πρόκειται για τηλεμεταφορά όπως η διακτίνιση των ανθρώπων στο «Σταρ Τρεκ». Η πραγματική κβαντική τηλεμεταφορά αφορά την μεταφορά πληροφοριών που είναι κωδικοποιημένες σε κβαντικές καταστάσεις του φωτός ή της ύλης. Η δυνατότητα αυτή, μεταξύ άλλων, ανοίγει νέες δυνατότητες για τη δημιουργία ενός κβαντικού διαδικτύου, καθώς και για την απαραβίαστη κβαντική πλέον κρυπτογράφηση των δεδομένων που μεταδίδονται. http://physicsgg.me/2015/09/23/%ce%bd%ce%ad%ce%bf-%cf%80%ce%b1%ce%b3%ce%ba%cf%8c%cf%83%ce%bc%ce%b9%ce%bf-%cf%81%ce%b5%ce%ba%cf%8c%cf%81-%ce%ba%ce%b2%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%82-%cf%84%ce%b7%ce%bb%ce%b5%ce%bc%ce%b5/

Χαρτογράφηση του σύμπαντος για τη μελέτη της σκοτεινής ενέργειας. Το τελικό «πράσινο φως» από την αμερικανική κυβέρνηση πήρε το DESI (Dark Energy Spectroscopic Instrument), ένα αστρονομικό όργανο το οποίο σχεδιάστηκε για να φέρει στο «φως» τον ρόλο που έχει παίξει η σκοτεινή ενέργεια στα διάφορα στάδια εξέλιξης του σύμπαντος. Γι’ αυτό τον σκοπό, το DESI θα εγκατασταθεί το 2018 στο τηλεσκόπιο Mayall, στο Εθνικό Παρατηρητήριο Kitt Peak στην Αριζόνα, ώστε να καταγράψει με πρωτόγνωρη ακρίβεια το φάσμα εκπομπής από περισσότερους από 30 εκατομμύρια γαλαξίες και δεδομένα. Από αυτά τα δεδομένα, θα προκύψει ο μεγαλύτερος τρισδιάστατης χάρτης του «κόσμου» που έχει γίνει ποτέ, ώστε να εξακριβωθεί η επίδραση που έχει η σκοτεινή ενέργεια στην ιστορία του σύμπαντος. Το όργανο θα μελετήσει το φάσμα ουράνιων σωμάτων που βρίσκονται σε απόσταση έως και 12 δισεκατομμύρια έτη φωτός, κάτι που σημαίνει πως το φως τους χρειάστηκε 12 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει στη Γη. Λόγω της διαστολής του σύμπαντος, το φως άλλαζε σταδιακά χρώμα καθώς διαδιδόταν στο διάστημα όλο αυτό το χρονικό διάστημα, με συνέπεια το μήκος κύματός του να προσεγγίζει ολοένα περισσότερο αυτό του κόκκινου χρώματος. Το φαινόμενο αυτό που ονομάζεται «μετατόπιση προς το ερυθρό» αποτελεί επομένως μία ένδειξη του βαθμού διαστολής του σύμπαντος. Έτσι, μετρώντας τη μετατόπιση προς το ερυθρό όλων αυτών των αντικειμένων, το DESI θα αποκαλύψει πώς επηρέασε τη συμπαντική διαστολή η σκοτεινή ενέργεια, αντισταθμίζοντας τη βαρύτητα. Οι κοσμολόγοι γνωρίζουν με βεβαιότητα ότι η γέννηση του Σύμπαντος τοποθετείται πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια, από έναν «κοσμικό σπόρο» τεράστιας πυκνότητας που άρχισε να διαστέλλεται. Αστρονομικές παρατηρήσεις έχουν επίσης δείξει πως, περίπου 9 δισεκατομμύρια έτη αργότερα, η διαστολή άρχισε να αυξάνεται με επιταχυνόμενο ρυθμό. Αυτή η επιτάχυνση αποδίδεται από τους επιστήμονες στη σκοτεινή ενέργεια, μία απωστική δύναμη άγνωστης μέχρι σήμερα φύσης. Συνεπώς, η ιστορία του σύμπαντος έχει καθορισθεί από τη δράση της σκοτεινής ενέργειας σε συνδυασμό με τη βαρύτητα, η οποία τείνει να το συρρικνώσει. Η επεξεργασία των δεδομένων από το DESI θα γίνει από μία επιστημονική ομάδα 200 φυσικών και αστρονόμων, με επικεφαλής το Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Berkeley. Σύμφωνα με τον Ντάνιελ Αϊζενστάιν, από το πανεπιστήμιο Χάρβαρντ που επίσης συμμετέχει στο πρότζεκτ, στόχος του DESI είναι να χρησιμοποιηθεί το αποτύπωμα των ακουστικών κυμάτων από την εποχή που το σύμπαν είχε ηλικία 400.000 χρόνια. Το αποτύπωμα είναι σήμερα ανιχνεύσιμο στις θερμοκρασιακές διαφοροποιήσεις στη μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου, δηλαδή το υπόλειμμα από τη Μεγάλη Έκρηξη που «γέννησε» το Σύμπαν. Με τη μέτρηση των μεταβολών της θερμοκρασίας, οι επιστήμονες θα μπορέσουν επομένως να μελετήσουν τα βαρυονικά ακουστικά κύματα (ΒΑΟ), όπως ονομάζονται, αξιοποιώντας τα για τη μέτρηση της επίδρασης της σκοτεινής ενέργειας στη συμπαντική διαστολή. Με βάση τον Αϊζενστάιν, με το DESI θα μπορέσει επίσης να αντιπαραβληθεί με περισσότερα παρατηρησιακά δεδομένα η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, το μοντέλο για τον τρόπο λειτουργίας της βαρύτητας που διατύπωσε πριν από 100 χρόνια ο Αϊνστάιν. Παράλληλα, το όργανο αυτό θα επιτρέψει τον καλύτερο υπολογισμό της μάζας των κοσμικών νετρίνων, όπως και τη σύγκριση διάφορων μοντέλων για την εποχή του πληθωρισμού του σύμπαντος, δηλαδή την εποχή της απότομης διαστολής στην οποία χρωστά ο «κόσμος» μας την ομοιογένειά του. http://www.naftemporiki.gr/story/1006625/xartografisi-tou-sumpantos-gia-ti-meleti-tis-skoteinis-energeias

Η σκοτεινή ύλη μπορεί να προκαλέσει καρκίνο; Είναι επικίνδυνες για την ανθρώπινη υγεία οι συγκρούσεις των σωματιδίων σκοτεινής ύλης με το ανθρώπινο σώμα; Αυτό το ερώτημα ερευνήθηκε και απαντήθηκε αρνητικά στην εργασία των Freese και Savage (διαβάστε σχετικά: Πως επιδρά η σκοτεινή ύλη στο ανθρώπινο σώμα). http://physicsgg.me/2012/04/09/πως-επιδρά-η-σκοτεινή-ύλη-στο-ανθρώπιν/ Το καθησυχαστικό συμπέρασμα στηρίζεται (α) στο ότι τα σωματίδια της σκοτεινής ύλης μεταφέρουν πολύ λιγότερη ενέργεια στις συγκρούσεις τους (∼ 10 keV) σε σχέση με τις κοσμικές ακτίνες μιονίων (∼ 10 – 100 MeV) και (β) στο ότι οι ροές των σωματιδίων σκοτεινής ύλης είναι μικρές. Έτσι, η έκθεση στην «ακτινοβολία» της σκοτεινής ύλης είναι αμελητέα σε σχέση με άλλες φυσικές πηγές ακτινοβολίας και ακίνδυνη για το ανθρώπινο σώμα. Όμως η προαναφερθείσα εργασία υποθέτει ως υποψήφια σωματίδια σκοτεινής ύλης τα Ασθενώς Αλληλεπιδρώντα Σωματιδία με Μάζα (Weakly Interacting Massive Particles – WIMPs). Στην περίπτωση των WIMPs η σκοτεινή ύλη είναι ακίνδυνη για την ανθρώπινη υγεία. Όμως υπάρχουν κι άλλα μοντέλα για την σκοτεινή ύλη όπου τα σωματίδια που την αποτελούν μεταφέρουν μεγαλύτερη ενέργεια στις συγκρούσεις τους, όπως το μοντέλο της κατοπτρικής σκοτεινής ύλης. Τα κατοπτρικά φορτισμένα σωματίδια, σε αντίθεση με τα ηλεκτρικά ουδέτερα WIMPs, αλληλεπιδρούν με τους απλούς πυρήνες μέσω της γνωστής σκέδασης Rutherford. Έτσι, οι ρυθμοί αντίδρασης για τις αλληλεπιδράσεις της σκοτεινής ύλης με το ανθρώπινο σώμα πρέπει να υπολογιστούν ξανά για την περίπτωση της κατοπτρικής σκοτεινής ύλης. Οι ερευνητές Olga Chashchina και Zurab Silagadze στην εργασία τους με τίτλο: «Dark matter as a cancer hazard» http://arxiv.org/pdf/1509.05139v1.pdf επιχειρούν να δείξουν ότι η ακτινοβολία του ανθρώπινου σώματος από την κατοπτρική σκοτεινή ύλη περιέχει κινδύνους, που δεν υπάρχουν στην περίπτωση των μοντέλων σκοτεινής ύλης με σωματίδια τύπου WIMPs. Αν και η μικροφυσική στον κατοπτρικό κόσμο είναι ίδια με τον δικό μας, η μακρο-εξέλιξή του στα στάδια κλειδιά, όπως η βαρυογένεση, πυρηνοσύνθεση, επανασύνδεση μπορεί να προχωρήσει με διαφορετικές συνθήκες. Παρόλα αυτά ο κατοπτρικός κόσμος που προκύπτει μοιάζει πολύ με τον δικό μας, όσον αφορά την ύπαρξη των διαφόρων γνωστών αστρονομικών αντικειμένων. Δηλαδή, αστεροειδείς ή κομήτες μικρού μεγέθους από κατοπτρική ύλη μπορεί να υπάρχουν στο διάστημα και οι συγκρούσεις τους με τη Γη μπορεί να οδηγήσουν σε καταστροφικά γεγονότα. Ευτυχώς, φαίνεται ότι το διάστημα στο οποίο κινείται η Γη δεν περιέχει τέτοια αντικείμενα, αν και ο αριθμός μικρών σωματιδίων σκόνης από κατοπτρική ύλη θα μπορούσε να είναι αρκετά μεγάλος, καθώς δημιουργούνται από συγκρούσεις μεταξύ κατοπτρικών σωμάτων ή με σώματα από συνηθισμένη ύλη. Οι συγκρούσεις σκόνης κατοπτρικών σωματιδίων (κατοπτρικών μικρο-μετεωριτών) με τη Γη, μελετήθηκαν στην εργασία των R. Foot και S. Mitra: Have mirror micrometeorites been detected?. http://arxiv.org/abs/hep-ph/0306228 Σύμφωνα με τους ερευνητές Olga Chashchina και Zurab Silagadze, οι κατοπτρικοί μικρο-μετεωρίτες συνιστούν ένα νέο τύπο αντικειμένων επικίνδυνων για την υγεία, κάτι που δεν συμβαίνει με τα μοντέλα σκοτεινής ύλης τύπου WIMP. Μελετώντας στην εργασία τους τον τρόπο με τον οποίο χάνουν ενέργεια τα αντικείμενα αυτά καθώς διεισδύουν στη συνηθισμένη ύλη κατέληξαν σε δυο ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Το πρώτο δείχνει ότι οι κατοπτρικοί μικρομετεωρίτες φτάνουν στην επιφάνεια της Γης χωρίς να χάνουν την ταχύτητά τους στην ατμόσφαιρα, για ένα φάσμα ταχυτήτων από 11 έως 70 km/s. Το δεύτερο συμπέρασμα που προκύπτει από τους υπολογισμούς δείχνει ότι όταν οι κατοπτρικοί μικρομετεωρίτες διασχίζουν το ανθρώπινο σώμα αποθέτουν μεγαλύτερη ενέργεια από τις κοσμικές ακτίνες μιονίων. Η μεταφορά ενέργειας από τα κατοπτρικά σωματίδια σκοτεινής ύλης στο ανθρώπινο σώμα διαχέεται ως δονήσεις και αναδιατάξεις των βιολογικών μορίων-στόχων. Έτσι μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι κατοπτρικοί μικρομετεωρίτες, όταν αλληλεπιδρούν με τα μόρια του DNA, μπορούν να οδηγήσουν σε πολλαπλές ταυτόχρονες μεταλλάξεις. Για παράδειγμα, υπάρχουν αποδείξεις ότι μεμονωμένα κακοήθη καρκινικά κύτταρα σε ανθρώπινους όγκους περιέχουν χιλιάδες τυχαίων μεταλλάξεων και οι κανονικοί ρυθμοί μετάλλαξης είναι ανεπαρκείς για να εξηγήσουν αυτές τις πολλαπλές μεταλλάξεις των ανθρώπινων καρκίνων. H συσσώρευση μεταλλάξεων κατά την διάρκεια τη εξέλιξης του όγκου πιθανώς να παίζει έναν σημαντικό ρόλο στην ενεργοποίηση της ανάπτυξης του καρκίνου. Έτσι οι κατοπτρικοί μικρο-μετεωρίτες, σκοτεινή ύλη για κάποια θεωρτηικά μοντέλα, θα μπορούσαν να θεωρηθούν πολύ πιο επικίνδυνες καρκινογόνες ουσίες σε σχέση με άλλες φυσικές πηγές ακτινοβολίας. Μπρρρ…. Ευτυχώς, όλα τα παραπάνω είναι θεωρητικοί υπολογισμοί πάνω σε υποθέσεις, οπότε προς το παρόν δεν συντρέχουν λόγοι ανησυχίας. Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο της Sabine Hossenfelder: «Can dark matter cause cancer?« http://backreaction.blogspot.gr/2015/09/can-dark-matter-cause-cancer.html?spref=tw http://physicsgg.me/2015/09/22/%ce%b7-%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%bd%ce%ae-%cf%8d%ce%bb%ce%b7-%ce%bc%cf%80%ce%bf%cf%81%ce%b5%ce%af-%ce%bd%ce%b1-%cf%80%cf%81%ce%bf%ce%ba%ce%b1%ce%bb%ce%ad%cf%83%ce%b5%ce%b9-%ce%ba%ce%b1/

«Progress M-29M" Οι προετοιμασίες για τη μεταφορά του φορτίου με το διαστημικό σκάφος «Progress M-29M"-(Πρόοδος M-29M") για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. http://www.energia.ru/ru/iss/iss45/progress_m-29m/photo_09-22.html Αποστολή εξετελέσθη. Η διαστημική αποστολή Kounotori 5 H-II Transfer Vehicle πραγματοποιήθηκε με επιτυχία. Παρόλο που η αποστολή έφερε την απαραίτητη τεχνολογία και τα εξαρτήματα για τη λειτουργία του διεθνούς διαστημικού σταθμού, ο εικονιζόμενος αστροναύτης φαίνεται πως χάρηκε περισσότερο με τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, που ήταν γι’ αυτόν ένα δώρο-έκπληξη! http://www.kathimerini.gr/830358/gallery/ereynhtes/stoys-ereynhtes/apostolh-e3eteles8h

NASA: Πιο κοντά από ποτέ η αποστολή αστροναυτών στον Άρη. Έχει ήδη ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη μέσα στη δεκαετία του 2030, καθώς συνεχίζεται αμείωτη η ανάπτυξη των τεχνολογιών που θα χρειασθούν για να γίνει πραγματικότητα η εξερεύνηση του Κόκκινου Πλανήτη. Αυτό δήλωσε πριν από λίγες ημέρες ο επικεφαλής της NASA Τσαρλς Μπόλντεν, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στα γραφεία της διαστημικής υπηρεσίας στην Ουάσιγκτον, με θέμα τα ερευνητικά πρότζεκτ που αφορούν την εξερεύνηση του Άρη από τον άνθρωπο. Πρώην αστροναύτης και ο ίδιος, ο Μπόλντεν ανέφερε πως, πίσω στη δεκαετία του 1980, ονειρευόταν ότι θα έπαιρνε μέρος στο πρώτο ταξίδι στον Κόκκινο Πλανήτη. Τότε, πολλοί πίστευαν πως δεν θα χρειάζονταν περισσότερο από 30 χρόνια για αυτό το ταξίδι, πρόσθεσε. Βέβαια, η εκτίμηση αποδείχθηκε υπεραισιόδοξη στην πορεία. Αντίθετα όμως, σύμφωνα με τον Μπόλντεν, σήμερα είναι απόλυτα ρεαλιστικό το χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει η NASA, και το οποίο προβλέπει την πρώτη αποστολή μέσα στη μεθεπόμενη δεκαετία. «Η αλήθεια είναι πως ακόμη απομένουν πολλά να γίνουν. Ωστόσο, θα πετύχουμε τον στόχο μας», ανέφερε χαρακτηριστικά. Σε αυτά που πρέπει να γίνουν, συγκαταλέγεται η ολοκλήρωση των δοκιμών της κάψουλας Orion και η ανάπτυξη του συστήματος προώθησης SLS (Space Launch System), το οποίο θα αναλάβει να μεταφέρει πληρώματα αστροναυτών σε μακρινούς προορισμούς, όπως ο Άρης. (Αναβάλλεται η επιστροφή των Αμερικανών στο Διάστημα.) http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=6619&start=1440 Δημοσίευση Πέμπτη 17/09/2015 Παρούσα στην εκδήλωση ήταν επίσης η υποδιευθύντρια της υπηρεσίας Ντάβα Νιούμαν. Από τη μεριά της, η Νιούμαν αναφέρθηκε στην πρόσφατη καλλιέργεια μαρουλιών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, τα οποία δοκίμασαν οι αστροναύτες, ως ένα βήμα προς την ανάπτυξη συστημάτων που θα επιτρέπουν την παραγωγή τροφίμων μακριά από τη Γη. Επιπλέον, δύο από τους αστροναύτες που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στον Σταθμό, ο Αμερικανός Σκοτ Κέλι και ο Ρωσος κοσμοναύτης Μίκαηλ Κορνιένκο, θα επιστρέψουν αφότου συμπληρώσουν έναν ολόκληρο χρόνο, με σκοπό να μελετηθούν οι πιθανές ψυχολογικές και βιολογικές επιπτώσεις από την παρατεταμένη παραμονή στο διάστημα. Τέτοιες δοκιμές είναι απαραίτητες πριν από την πρώτη αποστολή στον Κόκκινο Πλανήτη, η οποία θα διαρκέσει πάνω από 500 ημέρες. Η Νιούμαν μίλησε επίσης για το Mars Oxygen ISRU Experiment (MOXIE), ένα από τα επτά όργανα που θα διαθέτει το επόμενο ρομποτικό όχημα εξερεύνησης του Άρη. Το MOXIE θα απομονώνει διοξείδιο του άνθρακα από την αρειανή ατμόσφαιρα, για να το μετατρέψει σε καθαρό οξυγόνο και μονοξείδιο του άνθρακα. Έτσι, θα δοκιμάσει στην πράξη μία ιδέα όχι μόνο για τον επιτόπου ανεφοδιασμό των αστροναυτών με οξυγόνο, αλλά και για την επιστροφή τους στη Γη, αφού το οξυγόνο είναι απαραίτητο για να μπορεί ένα διαστημόπλοιο να χρησιμοποιήσει τα καύσιμά του και επομένως να κινηθεί. «Για πρώτη φορά, θα παράγουμε οξυγόνο σε έναν άλλο πλανήτη», είπε χαρακτηριστικά. «Πιθανότατα δεν υπάρχει πιο εντυπωσιακό επίτευγμα για τον άνθρωπο από το να περπατήσει στον Άρη», πρόσθεσε ο Μπόλντεν. «Δεν έχω καμία αμφιβολία πως θα το καταφέρουμε». http://www.naftemporiki.gr/story/1006157/nasa-pio-konta-apo-pote-i-apostoli-astronauton-ston-ari Η αποστολή ExoMars 2016 στοχεύει το παράθυρο εκτόξευσης του Μαρτίου. Ένα πρόβλημα που ανακαλύφθηκε πρόσφατα σε δύο αισθητήρες του συστήματος πρόωσης της μονάδας επίδειξης εισόδου, καθόδου και προσγείωσης, ανάγκασε την σύσταση της μετακίνησης της ημερομηνίας εκτόξευσης της αποστολής ExoMars 2016 που αρχικά προβλεπόταν τον Ιανουάριο, για τον Μάρτιο, ακόμα μέσα στα προγραμματισμένα χρονικά πλαίσια εκτόξευσης στις αρχές του 2016. Η αποστολή ExoMars είναι μια κοινή προσπάθεια μεταξύ της ESA και της διαστημικής υπηρεσίας της Ρωσίας, Roscosmos. Η σύσταση αυτή υποβλήθηκε με πλήρη συντονισμό μεταξύ των δύο φορέων και θα πρέπει να εγκριθεί οριστικά από μια κοινή διοικούσα επιτροπή στις 24 Σεπτεμβρίου. Η μονάδα Schiaparelli θα επαληθεύσει βασικές τεχνολογίες για να επιδείξουν την ικανότητα της Ευρώπης να κάνει μια ελεγχόμενη προσγείωση στον Άρη. Το 600 κιλών Schiaparelli θα φτάσει στον Άρη με το Trace Gas Orbiter, το οποίο θα τεθεί στη συνέχεια σε τροχιά γύρω από τον κόκκινο πλανήτη για να ξεκινήσει την πενταετή αποστολή του να μελετήσει τα ατμοσφαιρικά αέρια που ενδεχομένως συνδέονται με την σύγχρονη βιολογική ή γεωλογική δραστηριότητα. Το Schiaparelli θα διαχωριστεί από το όχημα σε τροχιά τρεις ημέρες πριν φθάσουν στον Άρη, εισερχόμενα στην ατμόσφαιρα στα 21.000 χλμ/ω. Μετά από την αεροπέδηση στην ανώτερη ατμόσφαιρα και μια φάση αλεξίπτωτου, ένα σύστημα προώθησης υγρού καυσίμου θα φρενάρει τη μονάδα σε λιγότερο από 5 χλμ/ω σε ύψος περίπου 2 μέτρα πάνω από την επιφάνεια. Εκείνη τη στιγμή, οι προωθητήρες θα σβήσουν και το όχημα προσεδάφισης θα πέσει στο έδαφος, όπου η σύγκρουση θα πρέπει να αμβλυνθεί με μια συνθλίψιμη δομή που θα είναι ενσωματωμένη στη μονάδα. Λιγότερο από οκτώ λεπτά θα μεσολαβήσουν μεταξύ της στιγμής κατά την οποία το Schiaparelli θα εισέρθει στην ατμόσφαιρα έως την προσγείωση του στον Άρη σε μια περιοχή που είναι γνωστή ως Meridiani Planum. Ωστόσο, ένα ελάττωμα βρέθηκε πρόσφατα σε δύο μετατροπείς πιέσεως τοποθετημένους στο σύστημα πρόωσης. "Μια αποτυχία στη διαδικασία παραγωγής των μετατροπέων πίεσης έχει ταυτοποιηθεί και αυτό οδηγεί σε ανησυχίες σχετικά με διαρροή, το οποίο αποτελεί ένα σημαντικό κίνδυνο για μια επιτυχημένη προσγείωση στον Άρη", λέει ο Don McCoy, Διευθυντής του έργου ExoMars της ESA. "Η ESA αποφάσισε να μην αποδεχθεί τον κίνδυνο αυτό και να αφαιρέσει τις δύο μονάδες από τη μονάδα προσγείωσης, η παράπλευρη συνέπεια είναι ότι δεν μπορούμε πλέον να διατηρήσουμε το παράθυρο εκτόξευσης του Ιανουαρίου 2016 και αντί αυτού θα μετακινηθεί στο εφεδρικό παράθυρο εκτόξευσης τον Μάρτιο. "Είμαστε στην ευχάριστη θέση να έχουμε προσδιορίσει το θέμα εγκαίρως, και εστιάζουμε όλες μας τις προσπάθειες για εκτόξευση στις 14 Μαρτίου." Οι αισθητήρες δεν αποτελούν μέρος του βρόχου ελέγχου που απαιτούνται για την προσγείωση, αλλά συγκεντρώνουν βοηθητικά δεδομένα για την παρακολούθηση του συστήματος. Προκειμένου να ανταποκριθεί στο νέο παράθυρο εκτόξευσης, λήφθηκε η απόφαση για την αφαίρεση των τμημάτων, αντί να αντικαθιστούν. Το αργότερο παράθυρο είναι ανοιχτό στις 14-25 Μαρτίου και, χάρη στις σχετικές τροχιακές θέσεις της Γης και του Άρη, η αποστολή θα φτάσει και πάλι στον Άρη τον Οκτώβριο, ακριβώς όπως θα γινόταν εάν εκτοξευόταν τον Ιανουάριο. Ένα σύνολο επιστημονικών αισθητήρων στο Schiaparelli θα συλλέγει στοιχεία για την ατμόσφαιρα κατά την είσοδο και την κάθοδο, και τα όργανά του θα εκτελέσουν μετρήσεις στο τοπικό περιβάλλον στο σημείο προσγείωσης. Ωστόσο, επειδή το Schiaparelli στοχεύει κυρίως στην επίδειξη τεχνολογιών που απαιτούνται για την προσγείωση, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για μελλοντικές αποστολές, η επιστημονική φάση είναι περιορισμένη: η μονάδα έχει προγραμματιστεί να λειτουργήσει στην επιφάνεια μόνο για ένα μικρό χρονικό διάστημα, τροφοδοτούμενο από μπαταρίες. Το Schiaparelli θα παραμείνει στόχος για τις μελλοντικές μελέτες λέιζερ, δεδομένου ότι φέρει έναν ανακλαστήρα σχεδιασμένο για το σκοπό αυτό. Το Trace Gas Orbiter, μαζί με άλλες αποστολές της ESA και της NASA που βρίσκονται ήδη σε τροχιά γύρω από τον Άρη, θα παράσχει επικοινωνιακή υποστήριξη με το Schiaparelli κατά την κάθοδο και κατά την παραμονή του στην επιφάνεια, μεταδίδοντας τα δεδομένα πίσω στη Γη. Στη συνέχεια, το τροχιακό σκάφος θα ξεκινήσει το πρόγραμμα των εκτεταμένων επιστημονικών παρατηρήσεων του, ενώ παράλληλα θα λειτουργεί ως αναμεταδότης δεδομένων για μελλοντικές αποστολές. Αυτές περιλαμβάνουν την ExoMars 2018, η οποία θα αποτελείται από ένα rover και μια πλατφόρμα με όργανα στην επιφάνεια. Και οι δύο αποστολές ExoMars θα εκτοξευθούν σε ρωσικούς πυραύλους Proton από το Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_apostolhe_ExoMars_2016_stochehuei_to_parhathyro_ekthoxeyses_toy_Marthioy

Κοσμικές οφθαλμαπάτες στη Μεγάλη Άρκτο. Ορισμένες από την εκπληκτικές απόψεις του κόσμου που έχουμε οφείλουν την ομορφιά τους σε ένα τέχνασμα προοπτικής, όπως απεικονίζεται σε αυτή την εικόνα του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble των NASA/ESA. Οι γαλαξίες στην κορυφή και στο κάτω μέρος του πλαισίου ονομάζονται PGC 37639 και PGC 101374 αντίστοιχα. Αν και μπορεί να φαίνεται σαν να βρίσκονται και οι δύο στη μέση μιας γαλαξιακής πάλης, συνδεδεμένοι με το μπλε ρυάκι που διασχίζει το κέντρο της εικόνας, ο PGC 37639 βρίσκεται κάπως πιο κοντά στη Γη από οτι ο συνοδός του, και οι δύο τους δεν συνδέονται φυσικά. Σε ένα άλλο οπτικό τέχνασμα, η εικόνα αυτή δεν περιέχει δύο γαλαξίες, αλλά τουλάχιστον τέσσερις. Το επάνω αριστερό μπάλωμα φιλοξενεί στην πραγματικότητα δύο γαλαξίες στα πρώτα στάδια της συγχώνευσης. Τα φωτεινά κέντρα τους μπορούν ακόμα να γίνουν αντιληπτά χωριστά, λαμπερά μέσα σε μια δίνη αερίου και σκόνης. Ένας μικρότερος και σχετικά άθικτος σπειροειδής γαλαξίας, γνωστός ως SDSSCGB 19.4, φαίνεται στα δεξιά του συγχωνευμένου διδύμου. Αυτό το τρίο των γαλαξιών περιλαμβάνει την Arp 194, μια ομάδα γαλαξιών μόλις κάτω από 600 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη στον αστερισμό του Κηφέα. Το μπλε ρυάκι θεωρείται ότι έχει σχηματιστεί μέσα από τις ταραχώδεις βαρυτικές αλληλεπιδράσεις που συμβαίνουν στην κορυφή του πλαισίου - η ανώτατη γαλαξιακή συστάδα είναι μια δίνη των κάποτε παλλόμενων σπειροειδών βραχιόνων. Το ρυάκι εκτείνεται για περίπου 100. 000 έτη φωτός, και αποτελείται από αέριο, σκόνη και πολλά εκατομμύρια νεογέννητα άστρα. Αυτά τα αστέρια, τα οποία συγκεντρώθηκαν μαζί για να σχηματίσουν αστρικά σμήνη, τα οποία με τη σειρά τους αργότερα συσσωρεύονται ως υπερσμήνη, είναι υπεύθυνα για την εντυπωσιακή μπλε απόχρωση που είναι ορατή εδώ. Είναι κυρίως νέα, ζεστά και τεράστια, ένας συνδυασμός που τα αναγκάζει να εκπέμπουν μπλε φως. Η εικόνα δημοσιεύθηκε το 2009, για να τιμήσει το 19ο έτος του Hubble στο διάστημα. Το τηλεσκόπιο όδευε στο να πετύχει ένα τέταρτο του αιώνα σε τροχιά γύρω από τη Γη, ένα ορόσημο το οποίο έφτασε φέτος τον Απρίλιο. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Kosmikhes_ophthalmaphates_ste_Meghale_Harkto

Πρόσκληση στην Ευρωπαϊκή Βραδιά Ερευνητή 2015: «Η Επιστήμη και η Έρευνα για ένα καλύτερο μέλλον» Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος σας περιμένουμε όλους στη Βραδιά του Ερευνητή, στις 25 Σεπτεμβρίου, για να ανακαλύψετε τι μπορεί να κάνει η επιστήμη και η έρευνα για ένα καλύτερο μέλλον. Η φετινή Βραδιά είναι ιδιαίτερη καθώς ο θεσμός συμπληρώνει 10 χρόνια. Αυτή η γιορτή της έρευνας, της επιστήμης και των ανθρώπων που τις υπηρετούν θα διεξαχθεί παράλληλα σε περισσότερες από 300 πόλεις σε όλη την Ευρώπη εκ των οποίων οκτώ Ελληνικές. Στην Αθήνα, η γιορτή μεταφέρεται από τον φιλόξενο κήπο του Δημόκριτου στο νέο «στέκι» της, τους εντυπωσιακούς χώρους του Κέντρου Πολιτισμού ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, στην οδό Πειραιώς. Από τις έξι το απόγευμα μέχρι τα μεσάνυχτα, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά τους ερευνητές, να ενημερωθεί για το ερευνητικό έργο τους, να πάρει μία γεύση από την καθημερινότητά τους και να χαρεί τη μαγεία των επιστημών. Το παρών θα δώσει και φέτος ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος, ESA, με μια ποικιλία δράσεων και παρουσιάσεων. Ελάτε να γνωρίσετε την ESA, τις δράσεις και τους Έλληνες επιστήμονες της Τους επισκέπτες θα καλωσορίσει στη Βραδιά ο Ιταλός αστροναύτης της ESA, Luca Parmitano, μέσα από ένα βίντεο-χαιρετισμό ειδικά για τη φετινή Βραδιά. (περίπου 18:40, Αίθουσα Αντιγόνη – ΚΤΙΡΙΟ ΘΕΑΤΡΟΝ) Ποιος είναι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος; Στον ίδιο χώρο η Δρ Γεωργία Δοξάνη, ερευνήτρια στο Επίγειο Τμήμα Λειτουργίας των Αποστολών στον τομέα προγραμμάτων Παρατήρησης της Γης στο ESRIN, ESA, θα παρουσιάσει στο κοινό τον Οργανισμό και τις δραστηριότητες του. (19:00 - 19:30, Αίθουσα Αντιγόνη – ΚΤΙΡΙΟ ΘΕΑΤΡΟΝ) "Η Γη από το Διάστημα με εικόνες και βίντεο" - Διαστημικά Κουίζ Ποια αντικείμενα πάνω στη Γη μπορούμε να αναγνωρίσουμε από μία δορυφορική εικόνα; Μπορούμε να δούμε το σπίτι μας από έναν δορυφόρο; Γιατί μερικές εικόνες έχουν χρώματα και άλλες είναι ασπρόμαυρες; Πώς φαίνεται η Ελλάδα από ψηλά; Μπορούμε να αναγνωρίσουμε το κέντρο της Αθήνας από το διάστημα; Ο καλύτερος τρόπος να γνωρίσουμε τον πλανήτη μας είναι, πρακτικά, να τον παρατηρήσουμε από το διάστημα. Δύο ερευνητές της ESA, η Γεωργία Δοξάνη και ο Μανώλης Λαγουδάκης, μέσα από ένα παιχνίδι ερωταπαντήσεων σχετικά με το περιεχόμενο δορυφορικών εικόνων θα ενημερώσουν το κοινό για τα είδη των δορυφορικών εικόνων και τα χαρακτηριστικά τους, τους διαθέσιμους δορυφόρους σε τροχιά, τα διαστημικά σκουπίδια και πολλά άλλα. (19.00-19.30, 20.30-21.00, Αίθουσα προβολών - ΚΤΙΡΙΟ 1, ΙΣΟΓΕΙΟ) "Από τη Γη στο διάστημα και πάλι πίσω" - 3D Φέτος το πρόγραμμα περιλαμβάνει και μια εντυπωσιακή 3D προβολή της ESA με επίκεντρο την παρατήρηση του βαρυτικού πεδίου της Γης από το διάστημα. Το κοινό θα ανακαλύψει την αποστολή και τον δορυφόρο GOCE, θα περιηγηθεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό με τον αστροναύτη της ESA, Paolo Nespoli, ενώ θα μάθει τι είναι η τεχνική της συμβολομετρίας μέσω της χρήσης εικόνων ραντάρ που επιτρέπει τον ακριβή προσδιορισμό παραμορφώσεων στην επιφάνεια της Γης (με παράδειγμα το ηφαίστειο της Έτνας). (19.30-20.00, 21.00-21.30, Δυνατότητα προ-κράτησης εδώ. Αίθουσα προβολών - ΚΤΙΡΙΟ 1, ΙΣΟΓΕΙΟ) "Ένας Έλληνας γιατρός στην Ανταρκτική" Πώς είναι να ζεις και να εργάζεσαι στην άκρη του κόσμου; Πόσο επηρεάζει τους ανθρώπους η απομόνωση; Αλλά και πως φαίνεται το Νότιο Σέλλας; Ο Αδριανός Γολέμης θα μιλήσει για τη ζωή του και τα πειράματα που διεξήγαγε ως εντεταλμένος ερευνητής γιατρός της ESA κατά τη δεκατετράμηνη παραμονή του στη βάση Concordia στην Ανταρκτική. Μέσα από την αφήγησή του και από φωτογραφίες, μικροί και μεγάλοι θα μεταφερθούν σε έναν κόσμο τόσο ακραίο όσο και όμορφο. (18.30-17.00, 20.00-20.30, Αίθουσα προβολών - ΚΤΙΡΙΟ 1, ΙΣΟΓΕΙΟ) Cooking a comet... Από τι αποτελούνται τα πεφταστέρια ή αλλιώς κομήτες; Γιατί η μελέτη τους είναι σημαντική; Μήπως ευθύνονται για το νερό στη Γη; Από πού προήλθαν τα δομικά στοιχεία της ζωής στον πλανήτη μας; Οι κομήτες θεωρείται πως είναι χρονοκάψουλες που περιέχουν πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες του πρώιμου Ηλιακού μας Συστήματος. Για να καταλάβουμε τι είναι, από πού προέρχονται και την επιρροή τους στην εξέλιξη της Γης, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τι υλικό περιέχουν. Στο 20λεπτο εργαστήριο που απευθύνεται σε παιδιά 10-14 χρονών, θα τους δοθεί η ευκαιρία να μαγειρέψουν έναν κομήτη με καθημερινά υλικά και να μάθουν για την αποστολή της Rosetta, τον κυνηγό κομητών της ESA. (19.00-19.20, 19.30-19.50, Συνιστάται προ-κράτηση εδώ. Αίθουσα 1 – ΚΤΙΡΙΟ ΘΕΑΤΡΟΝ) Πλούσιο ενημερωτικό υλικό σχετικά με τις αποστολές της ESA αλλά και τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Οργανισμό θα είναι διαθέσιμο για τους επισκέπτες. Η Βραδιά θα είναι μια υπέροχη εκδήλωση για όλους τους φίλους της επιστήμης και του διαστήματος αλλά και για τα ανήσυχα πνεύματα όλων των ηλικιών, με γενικό ενδιαφέρον για τις επιστήμες, την έρευνα και το διάστημα. Θα είναι το τέλειο μέρος για να μάθετε για τις ιδέες και τις συναρπαστικές προκλήσεις της επιστήμης και του διαστήματος, ενώ θα συναντήσετε ομοϊδεάτες σας και τους ίδιους τους επιστήμονες. Παράλληλα με τις δράσεις της ESA, ενδιαφέρουσες διαλέξεις και συζητήσεις από διακεκριμένους επιστήμονες θα φιλοξενηθούν στο κεντρικό αμφιθέατρο (Αίθουσα Αντιγόνη), ενώ θα υπάρχει ζωντανή σύνδεση με το CERN. Στην αίθουσα ΘΟΛΟΣ θα προβάλλονται ειδικά προσαρμοσμένα ντοκιμαντέρ και video εικονικής πραγματικότητας, ενώ στον εξωτερικό χώρο θα στηθούν τηλεσκόπια, ένα βαθυσκάφος και δράσεις για τη θάλασσα. Τη γιορτινή βραδιά θα γεμίσει με ήχους και ρυθμούς μια πολυδιάστατη συναυλία, με τη συμμετοχή ερευνητών/καλλιτεχνών. Ακολουθήστε μας στο Twitter @ESA_Hellas για όλες τις τελευταίες ενημερώσεις στο πρόγραμμα αλλά και εξελίξεις ζωντανά κατά τη διάρκεια της Βραδιάς. Μπορείτε κι εσείς να συμμετέχετε κάνοντας tweet στο hashtag #rengreece. Σημαντικές πληροφορίες Χώρος Διεξαγωγής: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, Πειραιώς 254, Ταύρος, Αθήνα 177 78 Ελλάδα. Ώρα: 18:00 - 00:00 Είσοδος: Ελεύθερη για όλους Για την Ελλάδα και την Αθήνα, τη διοργάνωση αναλαμβάνουν το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών σε συνεργασία με το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, το Επιστημονικό Κέντρο «Αθηνά», τον Εκπαιδευτικό Οργανισμό SciCo και το British Council. *μπορεί να γίνουν μικρές αλλαγές στο πρόγραμμα. Μπορείτε να ενημερώνεστε απευθείας από την ιστοσελίδα των διοργανωτών. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Prhosklese_sten_Eyropaikhe_Vradiha_Ereynethe_2015_E_Epistheme_kai_e_Hereyna_gia_hena_kalhutero_mhellon

Το γήινο πρόσωπο του Πλούτωνα στις νέες φωτογραφίες της NASA. Θα ακολουθήσουν και άλλες εντυπωσιακές φωτογραφίες του Πλούτωνα στο μέλλον, καθώς το σκάφος έχει στείλει στη Γη μόνο το 5% των φωτογραφιών που τράβηξε κατά το κοντινότερο πέρασμά του στα μέσα Ιουλίου, όταν έφθασε σε απόσταση έως 12.550 χιλιομέτρων. Η αποστολή όλων των φωτογραφιών θα πάρει περίπου έναν χρόνο. Το σκάφος «Νέοι Ορίζοντες» απομακρύνεται πλέον από τον Πλούτωνα και έχει «βάλει πλώρη» για ένα ακόμη πιο μακρινό παγωμένο σώμα στη Ζώνη Κούιπερ, στις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος. Ως πιθανότερος στόχος θεωρείται το διαστημικό αντικείμενο MU69, που μοιάζει με κομήτη, αλλά ακόμη η NASA δεν έχει πάρει την οριστική απόφασή της. http://physicsgg.me/2015/09/18/%cf%84%ce%bf-%ce%b3%ce%ae%ce%b9%ce%bd%ce%bf-%cf%80%cf%81%cf%8c%cf%83%cf%89%cf%80%ce%bf-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%80%ce%bb%ce%bf%cf%8d%cf%84%cf%89%ce%bd%ce%b1/

Ένα μοντέλο του ηλιακού συστήματος σε κλίμακα που δεν έχετε ξαναδεί ποτέ. Έχουμε δει πολλές απεικονίσεις του ηλιακού μας συστήματος σε σχολικά βιβλία, σε ιστοσελίδες, σε αφίσες, σε t-shirts … αλλά στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι λανθασμένες. Ο σκηνοθέτης Wylie Overstreet και 4 φίλοι του ξόδεψαν 1,5 μέρα από τη ζωή τους το 2014 στον αποξηραμένο πυθμένα λίμνης στη Νεβάδα για να δημιουργήσουν ένα μοντέλο του ήλιου και των τροχιών των πλανητών σε κλίμακα (χωρίς τον Πλούτωνα, εφόσον δεν θεωρείται πλέον ως πλανήτης). Παρακολουθείστε στο βίντεο που ακολουθεί – μια θαυμάσια εκπαιδευτική επίδειξη του χώρου που καταλαμβάνει το ηλιακό μας σύστημα: http://physicsgg.me/2015/09/19/%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%bc%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%ad%ce%bb%ce%bf-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%cf%83%cf%85%cf%83%cf%84%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%bf%cf%82-%cf%83%ce%b5/