Δροσος Γεωργιος

O Διεθνής Γραμμικός Επιταχυντής Σωματιδίων (ILC) Τα σχέδια για τη διεθνή συνεργασία για τον επιταχυντή σωματιδίων (International Collider Collaboration) δημοσιεύθηκαν την περασμένη εβδομάδα, έπειτα από τρεις διαδοχικές συμβολικές τελετές στο Τόκιο, τη Γενεύη και το Σικάγο. Πρόκειται για μια πρόταση για ένα γραμμικό επιταχυντή συνολικού μήκους 31 χιλιομέτρων, που θα έχει τη δυνατότητα να εκτελέσει πειράματα πέρα από τη φυσική που μπορεί να μελετήσει ο υπάρχων LHC (Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων) του CERN. Στη συνεργασία συμμετέχουν περισσότεροι από 1000 επιστήμονες και μηχανικοί, από 100 πανεπιστήμια και πάνω από 25 χώρες. O ILC, θα επιταχύνει ηλεκτρόνια και ποζιτρόνια, τα αντισωματίδιά τους, και με τους δύο νέους ανιχνευτές που θα κατασκευαστούν, θα είναι σε θέση να καταγράφει 7.000 συγκρούσεις σωματιδίων το δευτερόλεπτο, σε ενέργειες της τάξης των 500 GeV. Μεταξύ άλλων σωματιδίων, ο νέος επιταχυντής θα παράγει μποζόνια Χιγκς, προσπαθώντας να απαντήσει στο ερώτημα για το αν το συγκεκριμένο σωματίδιο είναι μοναδικό, ή το πρώτο μόνο από μια κατηγορία παρόμοιων σωματιδίων, αλλά και να μελετήσει τις αλληλεπιδράσεις των μποζονίων Χιγκς με τα άλλα σωματίδια. «Η ανακάλυψη του μποζονίου Χιγκς στον LHC, έκανε πιο δυνατή την ανάγκη για τον ILC», υποστηρίζει ο Sakue Yamada, διευθυντής έρευνας στον προτεινόμενη για κατασκευή ILC. «Ο ILC θα μπορέσει να μελετήσει τις ιδιότητές του με λεπτομέρεια, και θα αποτελέσει ένα σπουδαίο συμπλήρωμα στον πολύ επιτυχημένο LHC». Η Ιαπωνία εξετάζεται ως υποψήφια χώρα για την κατασκευή του νέου επιταχυντή, με το τούνελ των 31 χιλιομέτρων να στεγάζει μια οροσειρά. Αν και ενδιαφέρον έχουν εκφράσει η Ευρώπη και οι ΗΠΑ, η υποψηφιότητα της Ιαπωνίας ενισχύεται από το γεγονός πως η ιαπωνική κυβέρνηση σκοπεύει να επωμιστεί το μισό κόστος. Το συνολικό κόστος για το μεγαλειώδες αυτό έργο εκτιμάται στα 25 δισεκατομμύρια δολάρια. Συγκριτικά ο μεγαλύτερος μέχρι στιγμής γραμμικός επιταχυντής, ο Stanford Linear Accelerator, είναι 10 φορές μικρότερος, τόσο στο μήκος όσο και σε ισχύ. Προτείνεται ο νέος επιταχυντής να ξεκινήσει ως ένα «εργοστάσιο Χιγκς» για τα πρώτα χρόνια, και στη συνέχεια να αναβαθμιστεί ώστε να επιταχύνει σωματίδια σε ενέργειες της τάξεως των TeV, μια διαδικασία που ακολουθήθηκε και στον LHC. Η κατασκευή του μπορεί να ξεκινήσει ήδη από το 2015, και θα διαρκέσει τουλάχιστον 11 χρόνια. http://physicsgg.me/2013/06/16/o-%ce%b4%ce%b9%ce%b5%ce%b8%ce%bd%ce%ae%cf%82-%ce%b3%cf%81%ce%b1%ce%bc%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%82-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%84%ce%b1%cf%87%cf%85%ce%bd%cf%84%ce%ae%cf%82-%cf%83%cf%89%ce%bc%ce%b1%cf%84/

H εκτόξευση του ATV 4 “Albert Einstein” Τo τέταρτο Αυτόματο Όχημα Μεταφοράς (Automated Transfer Vehicle – ATV) της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, είναι έτοιμο για εκτόξευση αύριο βράδυ από το Κουρού της Νέας Γουιάνα, με έναν πύραυλο Ariane 5 ES. Με το όνομα Άλμπερτ Αϊνστάιν, θα παραδώσει 2.5 τόνους προμηθειών στο Διεθνές Διαστημικό Σταθμό. Με συνολικό βάρος 20.2 τόνων, το όχημα ATV4 είναι το πιο βαρύ φορτίο που έχει θέσει ποτέ σε τροχιά ευρωπαϊκός πύραυλος, στα 40 περίπου χρόνια από το σχεδιασμό και την ανάπτυξη του πρώτου πυραύλου Ariane. Συγκριτικά, ο Ariane 1 είχε τη δυνατότητα να θέσει σε τροχιά φορτία κάτω των 2 τόνων. Πριν την παράδοση του φορτίου θα περάσει 10 μέρες σε πτήση πλησιάζοντας το σταθμό σε ύψος 400 περίπου χιλιομέτρων, διάστημα κατά το οποίο θα φαίνεται στον ουρανό ακόμα και με γυμνό μάτι, όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές. Το όχημα είναι σχεδιασμένο ώστε να πλοηγείται μόνο του, με οδηγό το φως των άστρων, και να «δένει» επίσης μόνο του στο διαστημικό σταθμό με ένα προηγμένο σύστημα radar με laser. Το λογισμικό του είναι το πιο πολύπλοκο που έχει σχεδιάσει ποτέ η ESA, με περισσότερες από ένα εκατομμύριο γραμμές κώδικα. Φεύγοντας από το σταθμό, θα πάρει μαζί του 6 τόνους σκουπιδιών, τα οποία θα καταστραφούν μαζί με το όχημα, καθώς καίγεται στην επανείσοδό του στη γηίνη ατμόσφαιρα. Ο μετασχηματισμός του ATV είναι η ευρωπαϊκή ελπίδα για μεταφορά αστροναυτών στο μέλλον. Μέχρι σήμερα, όλοι οι ευρωπαίοι αστροναύτες μεταφέρονταν είτε με αμερικανικά διαστημικά λεωφορεία τα οποία αποσύρθηκαν, είτε με ρωσικά Soyuz. Αυτή τη στιγμή, μέχρι να αναπτυχθεί το νέο αμερικανικό σύστημα Orion, οι μόνες διαστημικές δυνάμεις που έχουν τη δυνατότητα μεταφοράς ανθρώπων στο διάστημα, είναι η Ρωσία και η Κίνα, με την Κίνα μάλιστα να σχεδιάζει αυτό το μήνα την επόμενη επανδρωμένη της διαστημική αποστολή. Τμήματα του ATV πρόκειται να προμηθεύσουν τη NASA για χρήση στο σκάφος Orion, που είναι προγραμματισμένο για πτήση το 2017, και πρόκειται να μεταφέρει ανθρώπους ως τη Σελήνη και ακόμη παραπέρα. Πρόκειται για την πρώτη συνεργασία Ευρώπης-Αμερικής, στο σχεδιασμό επανδρωμένων σκαφών. Το πέμπτο και τελευταίο όχημα του είδους, το George Lemaitre, ονομασμένο από το Βέλγο φυσικό που επινόησε τη θεωρία της Μεγάλης έκρηξης, είναι προγραμματισμένο για εκτόξευση το 2014. Βίντεο:Η κατασκευή του ATV-4 http://physicsgg.me/2013/06/04/h-%ce%b5%ce%ba%cf%84%cf%8c%ce%be%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-atv-4-albert-einstein/ «Στα μέσα Ιουνίου» η επόμενη επανδρωμένη αποστολή της Κίνας σε τροχιά. Το επόμενο βήμα για τη δημιουργία του πρώτου κινεζικού διαστημικού σταθμού θα έρθει στα μέσα Ιουνίου, όταν εκτοξευτεί ένα σκάφος με τρεις αστροναύτες το οποίο θα συνδεθεί σε ένα πειραματικό εργαστήριο που βρίσκεται ήδη σε τροχιά. Το σκάφος Shenzhou-10 («Θεϊκό Σκάφος-10») βρίσκεται στα «τελικά στάδια της προετοιμασίας» για την εκτόξευση στα μέσα του μήνα, αναφέρει το επίσημο πρακτορείο Xinhua, επικαλούμενο εκπρόσωπο του διαστημικού προγράμματος. Όπως αναμεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο, το Shenzhou-10 θα συνδεθεί στο εργαστήριο Tiangong-1 («Ουράνιο Παλάτι») που βρίσκεται σε τροχιά από το 2011. Η δυνατότητα αυτόματης σύνδεσης δύο σκαφών σε τροχιά θα είχε κρίσιμη σημασία για τη συναρμολόγηση ενός διαστημικού σταθμού έως το 2020, όπως σχεδιάζει η Κίνα. Η πρώτη αυτόματη σύνδεση ανάμεσα στο Tiangong-1 και ένα σκάφος Shenzhou πραγματοποιήθηκε με επιτυχία το 2012, στη διάρκεια αποστολής στην οποία συμμετείχε και η πρώτη Κινέζα αστροναύτης. Το φιλόδοξο διαστημικό πρόγραμμα της Κίνας, πηγή εθνικής υπερηφάνειας, φιλοδοξεί να στείλει αργότερα ανθρώπους στη Σελήγη. Η Κίνα πραγματοποίησε την πρώτη επανδρωμένη αποστολή της το 2003 και σήμερα είναι η μόνη χώρα εκτός της Ρωσίας που μπορεί να στείλει ανθρώπους στο Διάστημα με δική της τεχνολογία -οι ΗΠΑ παρόπλισαν τα διαστημικά λεωφορεία και δεν αναμένεται να εκτοξεύσουν νέο επανδρωμένο σκάφος πριν από το 2017. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231251567

Πέντε 16χρονοι από το Πελόπιο της Αρχαίας Ολυμπίας κέρδισαν το πρώτο βραβείο σε πανευρωπαϊκό διαγωνισμό. «Τολμήστε να ονειρευτείτε, να ανακαλύψετε, να δημιουργήσετε». Με αυτή την προτροπή ο πανευρωπαϊκός διαγωνισμός «Οδυσσέας» προσκαλεί όλους τους μαθητές ηλικίας 14-18 ετών να «αδράξουν» την πρόκληση της εξερεύνησης του Διαστήματος ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην κατανόηση της μαγευτικής του λειτουργίας. Στην πρόκληση αυτή ανταποκρίθηκαν πέντε 16χρονοι μαθητές του Γενικού Λυκείου Πελοπίου της Αρχαίας Ολυμπίας, οι οποίοι με την καθοδήγηση του καθηγητή Φυσικής κ. Ιωάννη Χιωτέλη όχι μόνο απάντησαν στο ερώτημα «Τι χρώμα θα είχαν τα φυτά σε έναν άλλον πλανήτη;» αλλά κέρδισαν και το πρώτο βραβείο στην κατηγορία «Εξέλιξη της ζωής». Η αγάπη του ίδιου του καθηγητή για τις επιστήμες του Διαστήματος ενέπνευσε και τους μαθητές του να ασχοληθούν ήδη από τον Ιούλιο του 2012 με την έρευνα στο πλαίσιο του διαγωνισμού, ο οποίος εντάχθηκε μάλιστα στον ευρύτερο σχεδιασμό του σχολικού προγράμματος. «Τελικά η ίδια η έρευνα ήταν αυτή που μας οδήγησε στο τελικό θέμα της εργασίας μας έναν μήνα πριν από το πέρας του διαγωνισμού» αναφέρει στο «Βήμα» ο κ. Χιωτέλης. Ολα ξεκίνησαν από τα φασματοσκοπικά πειράματα που η ομάδα διενεργούσε με τον εξοπλισμό του εργαστηρίου. Και μια ημέρα προέκυψε η απορία: «Τι χρώμα θα είχαν τα φυτά σε έναν πλανήτη που δεν έχει αρκετό φως ή περιστρέφεται γύρω από ένα άστρο που ακτινοβολεί στο ερυθρό ή στο μπλε;». Τα μέλη της ομάδας, οι μαθητές Αντιγόνη Γεωργιοπούλου, Ιωάννης Κακαλής, Δήμητρα Κούφη, Ευστάθιος Μπιρίτης και Ελένη Χρυσικοπούλου, κατάφεραν να δώσουν την απάντηση σκορπώντας με την πρωτοτυπία, τη δημιουργικότητα, αλλά και την επιστημονική τους τεκμηρίωση ενθουσιασμό στην εγχώρια και στην ευρωπαϊκή επιτροπή αξιολόγησης. Δεν θα είναι περίεργο κάποιος να αναρωτηθεί «γιατί μας ενδιαφέρει το χρώμα που θα είχαν τα φυτά σε κάποιον άλλον πλανήτη;». Η απάντηση δίδεται από τα ίδια τα παιδιά στην εισαγωγή της παρουσίασής τους. Ο άνθρωπος, όπως όλα δείχνουν, θα επιδιώξει στο όχι μακρινό μέλλον να αποικίσει άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, οπότε τα πρώτα που θα χρειαστεί για τη διαβίωσή του εκεί θα είναι οξυγόνο, νερό και τροφή. Αρα θα καλλιεργήσει φυτά. Θα έχουν όμως αυτά το γνώριμο «γήινο» χρώμα τους, δηλαδή το πράσινο; Μελετώντας λοιπόν φασματοσκοπικά και χρωματογραφικά τη χλωροφύλλη των φυτών είδαν ότι αυτή απορροφά στο κόκκινο και το μπλε, ενώ ανακλά στο πράσινο δίνοντας στα φυτά το χαρακτηριστικό πράσινο χρώμα. Συγχρόνως όμως είναι οι περιβαλλοντικές συνθήκες εκείνες που ενεργοποιούν τις χρωστικές των φυτών, όπως το μπλε χρώμα του ουρανού και το κόκκινο της αυγής και του σούρουπου. Ετσι, έφτασαν να εικάσουν ότι η χλωροφύλλη έχει «προσαρμοστεί» στα κυρίαρχα μήκη κύματος του πλανήτη μας. Στη συνέχεια, μελέτησαν την ανάπτυξη φυτών κάτω από ακτινοβολίες διαφόρων μηκών κύματος, όπως και σε συνθήκες περιορισμένου ή ελλιπούς φωτισμού, καθώς και τα χρώματα «εξωγήινων» φυτών αναζητώντας στη Γη φυτά που αναπτύσσονται σε ακραία περιβάλλοντα, όπως είναι τα βάθη των ωκεανών. Τα πειράματά τους αυτά έδειξαν πως το χρώμα του μίσχου των φυτών που αναπτύχθηκαν σε απόλυτο σκοτάδι είναι λευκό και όχι πράσινο. Τα φυτά προσαρμόστηκαν στις νέες «εξωγήινες» συνθήκες και ενεργοποίησαν μηχανισμούς απορρόφησης όλων των μηκών κύματος, αναπτυσσόμενα με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Σε συνθήκες γυάλινου θερμοκηπίου αναπτύχθηκαν ταχύτερα λόγω υψηλότερης θερμοκρασίας και συγκέντρωσης CO2. Κατέληξαν λοιπόν στο συμπέρασμα ότι ο άνθρωπος θα μπορέσει να καλλιεργήσει φυτά σε γυάλινα διαστημικά θερμοκήπια, ακόμη και με περιορισμένο φωτισμό. Η ζωή θα συνεχίσει να εξελίσσεται και σε άλλους πλανήτες προσαρμοζόμενη στα νέα δεδομένα, όπως ακριβώς προσαρμόστηκε στα βάθη των ωκεανών και των σπηλαίων. Η ομάδα ταξίδεψε συνοδεία πάντα του συντονιστή καθηγητή, αρχικά στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Αστροναυτών στην Κολονία όπου είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με τον αστροναύτη Τίμοθι Πικ και να μάθουν λεπτομέρειες για τις διαστημικές αποστολές της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA). Ακολούθησε η επίσκεψή τους στις εγκαταστάσεις της Space Expo της ESA στο Νόρντβικ της Ολλανδίας, όπου στις 18 Απριλίου έγινε η τελετή απονομής των βραβείων και τα παιδιά παρουσίασαν εξ ολοκλήρου στα αγγλικά την εργασία τους μπροστά σε σημαντικούς επιστήμονες. «Η εμπειρία αυτή ανανέωσε τις δυνάμεις μου και με γέμισε όνειρα ξανά» γράφει η μαθήτρια Ελένη Χρυσικοπούλου, η οποία είχε λάβει κι άλλες φορές μέρος σε διαγωνισμούς χωρίς όμως την πολυπόθητη διάκριση. Για μια επιτυχία που έδωσε στα παιδιά το κίνητρο να ασχοληθούν με ζητήματα που μέχρι σήμερα δεν αφορούσαν το δημόσιο σχολείο όπως οι επιστήμες του Διαστήματος, κάνει λόγο ο κ. Χιωτέλης. Και πραγματικά τα περισσότερα ονειρεύονται πια να ασχοληθούν με την έρευνα, την αστρονομία, τη χημεία και να λάβουν μέρος ξανά σε αντίστοιχα πρότζεκτ. Σχολιο:Να τι πραγματικά γίνεται οταν υπάρχουν φωτισμένοι καθηγητές και η ζωντανια της νιότης. http://www.tovima.gr/society/article/?aid=516303 Επίσκεψη Ελλήνων μαθητών στις εγκαταστάσεις της ESA στο ESRIN Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Διαστημικών Ερευνών ( European Space Research Institute - ESRIN) της ESA στη Ρώμη, Ιταλία άνοιξε τις πόρτες του και υποδέχθηκε ομάδες μαθητών από δύο ελληνικά σχολεία. Στις 4 Απριλίου, μια ομάδα 44 μαθητών δεκαέξι έως δεκαοχτώ ετών, του 2ου Γενικού Λυκείου Καματερού συνοδευόμενοι από τους καθηγητές τους, επισκέφθηκαν τις εγκαταστάσεις του ESRIN . Ήταν η πρώτη φορά που ένα ελληνικό δημόσιο σχολείο επισκέπτεται τις εγκαταστάσεις της ESA . Λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 22 Απριλίου, το παράδειγμα αυτό ακολούθησε το 4ο Γενικό Λύκειο Πετρούπολης με μια ομάδα 83 μαθητών ηλικίας δεκαεπτά ετών. Οι μαθητές και οι συνοδοί καθηγητές ακολούθησαν ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα διαλέξεων και παρουσιάσεων σχετικά με τις δραστηριότητες του ESRIN , ενώ ξεναγήθηκαν και στο Επιχειρησιακό Κέντρο πολλαπλών αποστολών και την κεραία Artemis ( Multi-mission Operational Centre and Artemis Antenna ). Το πρωινό ξεκίνησε με το καλωσόρισμα των παιδιών στο Ινστιτούτο και μια γενική παρουσίαση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και των δραστηριοτήτων του Ελληνικού γραφείου από τον κ. Fulvio Drigani , Επικεφαλή του Γραφείου Επικοινωνίας στο ESRIN και υπεύθυνο των ελληνικών ιστοσελίδων. Στη συνέχεια ο Έλληνας επιστήμονας, A. Mouratidis , παρουσίασε στα παιδιά τις υπηρεσίες και τα προγράμματα της ESA που διενεργούνται στο ESRIN με βασικότερο το πρόγραμμα για την παρατήρηση της Γης. Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν φωτογραφίες της Γης που έχουν ληφθεί από τους δορυφόρους, ήρθαν σε επαφή με καινούργιες έννοιες όπως η τηλεπισκόπηση, ενώ έμαθαν πολλά για τη μεγάλη χρησιμότητα των πληροφοριών που μας στέλνουν οι δορυφόροι και την αξιοποίηση τους για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας και την προστασία του πλανήτη μας. Ο A. Mouratidis συνέχισε παρουσιάζοντας σε μαθητές και εκπαιδευτικούς τα εκπαιδευτικά εργαλεία για την παρατήρηση της Γης που παρέχει η ESA τόσο διαδικτυακά όσο και έντυπα, καλύπτοντας μια ευρεία ποικιλία θεμάτων. Πρόκειται για εργαλεία λογισμικού και δορυφορικά δεδομένα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές για να δουν πως παίρνουμε χρήσιμες πληροφορίες από τις εικόνες που στέλνουν οι δορυφόροι, αποτελώντας με τον τρόπο αυτό χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών. Η ημέρα συνεχίστηκε με την παρουσίαση του M. Castelli σχετικά με τον πύραυλο Vega . H συναρμολόγηση του πυραύλου και η τοποθέτηση του ωφέλιμου φορτίου, η διαδικασία εκτόξευσης και τα στάδια μέχρι την τοποθέτηση του δορυφόρου σε τροχιά καθώς και το δεκάλεπτο βίντεο που ακολούθησε με την εκτόξευση του Vega , εντυπωσίασε μαθητές και καθηγητές. Επίσης, ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε σε όλους η έρευνα και η δουλειά που χρειάζεται να γίνει από τους επιστήμονες προκειμένου να υλοποιηθούν επιτυχώς πολύπλοκα προγράμματα όπως είναι οι διαστημικές αποστολές. Η συγκεκριμένη θεματική ενότητα ήταν η αφορμή να εκφραστούν πολλές απορίες από τα παιδιά έχοντας σαν αποτέλεσμα να ξεκαθαρίσουν, με τη βοήθεια των ειδικών, έννοιες που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν συγκεχυμένες. Ποια είναι η διαφορά πυραύλου και δορυφόρου? Ποιος είναι ο χρόνος ζωής ενός δορυφόρου? Γιατί οι δορυφόροι δεν πέφτουν στην Γη εξαιτίας της βαρυτικής έλξης? Γιατί είναι σημαντική η διαχείριση των ανενεργών δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά? Ποιος είναι ο λόγος που δεν υπάρχει βάση εκτόξευσης πυραύλων στην Ευρώπη?, ήταν μερικά από τα ερωτήματα των μαθητών που βρήκαν απάντηση από τους επιστήμονες. Η πιο δυνατή ανάμνηση όλων από την επίσκεψη στο ESRIN ήταν το εντυπωσιακό τρισδιάστατο θέαμα με το οποίο ολοκληρώθηκαν οι παρουσιάσεις με υπεύθυνους επιστήμονες τους M. Fourmeli και M. Cuomo . Μαθητές και καθηγητές παρακολούθησαν με αμέριστο ενδιαφέρον την 3D προσομοίωση της κίνησης των δορυφόρων γύρω από τη Γη και τις εικόνες των γεωμορφολογικών δεδομένων όπως απεικονίζονται από αυτούς. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Ephiskepse_Ellhenon_mathethon_stis_egkatasthaseis_tes_ESA_sto_ESRIN

Γενέθλια για το ευρωπαϊκό σκάφος που εξερευνά τον Αρη. Ηταν 2 Ιουνίου του 2003 όταν το σκάφος Mars Express ξεκινούσε το ταξίδι του για τον Αρη. Αν και η αποστολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος είχε προγραμματισμένο χρόνο ζωής αρχικά τα δύο έτη, με προοπτική άλλα δύο αν όλα πήγαιναν καλά, τελικά δέκα χρόνια αργότερα το σκάφος συνεχίζει να εξερευνά τον Κόκκινο Πλανήτη και να αποκαλύπτει νέα στοιχεία για το γεωλογικό παρόν και παρελθόν του - και όχι μόνο. Το Mars Express είναι εξοπλισμένο με σειρά οργάνων χάρη στα οποία μπορεί να χαρτογραφεί την επιφάνεια του Αρη, να κάνει έρευνες στο υπέδαφός του, ακόμη και ατμοσφαιρικές και άλλες αναλύσεις για τον εντοπισμό ζωής. Εχει εξερευνήσει και χαρτογραφήσει το μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειας και των πόλων του Αρη προσφέροντας σημαντικά στοιχεία. Με τη βοήθειά του οι ειδικοί έχουν φτιάξει τρισδιάστατες εικόνες του Κόκκινου Πλανήτη. Η πιο σημαντική ανακάλυψή του θεωρείται ο εντοπισμός αποξηραμένου αργίλου (πηλού) η ύπαρξη του οποίου εξηγείται μόνο με την παρουσία νερού. Μάλιστα, με αφορμή τα δέκατα γενέθλια του σκάφους, η ESA έδωσε στη δημοσιότητα έναν νέο χάρτη και εικόνες από τη συγκεκριμένη ανακάλυψη. Από τις πιο εντυπωσιακές ανακαλύψεις του ήταν και ο εντοπισμός ενός τεράστιου ε έκταση ξερού σήμερα ποταμού τον οποίο οι ειδικοί χαρακτήρισαν ως τον «Νείλο του Αρη». Με τη βοήθεια του Mars Express έχουμε επίσης στη διάθεσή μας εικόνες και βίντεο από περιοχές όπου υπήρχαν κάποτε παγετώνες στον Κόκκινο Πλανήτη. Χάρη στο Mars Express έχουμε επίσης εικόνες και βίντεο από το μεγαλύτερο φαράγγι του Αρη που, με μήκος 4.000 χλμ και βάθος 8 χλμ, είναι πιθανότατα και το μεγαλύτερο φαράγγι του ηλιακού μας συστήματος. Επόμενη σημαντική αποστολή του Mars Express είναι προγραμματισμένη για τον Δεκέμβριο όταν θα προσπαθήσει να προσεγγίσει τον Φόβο, έναν από τους δύο μικρούς δορυφόρους του Αρη, και να τον εξερευνήσει. Η μελέτη του Φόβου είναι σημαντική, αφού ένα από τα σενάρια που εξετάζεται για μια επανδρωμένη αποστολή στον Αρη είναι να προηγηθεί μια αποστολή - επανδρωμένη ή ρομποτική - στον Φόβο για να οργανώσει καλύτερα τη μετάβαση του ανθρώπου στον Κόκκινο Πλανήτη. Στις αρχές του 2014 το Mars Express θα στρέψει τα όργανά του προς τον κομήτη C/2013A1 που θα περάσει κοντά από τον Αρη. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=516236

Περισσότερα για το ARKYD. Ολοι θα γίνουμε αστρονόμοι και εξερευνητές του Διαστήματος από το σπίτι μας, από το σχολείο, από ένα μουσείο, από κάθε γωνιά της Γης. Χάρη σε ένα μικρό - το βάρος του δεν θα ξεπερνά τα τριάντα κιλά -, σχετικά φτηνό και κυρίως εξαιρετικά προηγμένο τηλεσκόπιο το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε το επιθυμεί. Πώς; Πληρώνοντας το σχετικό αντίτιμο: από 40 δολάρια για μία διαστημική φωτογραφία έως 100 δολάρια για μια πεντάλεπτη «βουτιά» στα βάθη του Σύμπαντος. Πριν από μερικές εβδομάδες, στα τέλη Απριλίου, ο ελληνικής καταγωγής επικεφαλής της αμερικανικής εταιρείας Planetary Resources Πίτερ Διαμαντής αποφάσισε να μοιραστεί την τελευταία από τις ιδέες του - ένα διαστημικό τηλεσκόπιο για όλους - με τα μέλη της παγκόσμιας επιστημονικής και επενδυτικής κοινότητας καθώς και με τους απλούς ανθρώπους. Ο σκοπός του ήταν να δει την αντίδρασή τους. Χρησιμοποιώντας το σλόγκαν «ας εξερευνήσουμε μαζί τον κόσμο», ο Διαμαντής κατάφερε μέσα τρεις εβδομάδες να συγκεντρώσει το 40% των απαραίτητων πόρων για την κατασκευή του τηλεσκοπίου από μόλις 3.500 ανθρώπους που πίστεψαν στο εγχείρημά του. Επειτα από την αναπάντεχη ανταπόκριση του κόσμου, ο αμερικανός επιχειρηματίας του Διαστήματος αποφάσισε να ανακοινώσει επίσημα την ιδέα του, μέσω του twitter, ζητώντας παράλληλα από όσους τη θεωρούν αξιόλογη να συμβάλουν στην πραγματοποίησή της, προσφέροντας όσα χρήματα μπορούν. Στόχος το ένα εκατομμύριο δολάρια. ΚΟΙΤΑΖΕΙ ΨΗΛΑ. Ο Πίτερ Διαμαντής έγινε παγκοσμίως γνωστός κυρίως για την ικανότητά του να συγκεντρώνει πόρους για την πραγματοποίηση σχεδίων που μπορούν να συμβάλουν στην πρόοδο της τεχνολογίας. Χάρη στον Διαμαντή κατασκευάστηκε, για παράδειγμα, το Spaceship two, το πυραυλοκίνητο αεροσκάφος που σύντομα θα μεταφέρει τουρίστες στο Διάστημα! Πέρυσι κατάφερε να πείσει μερικούς αμερικανούς επενδυτές (μεταξύ των οποίων ο σκηνοθέτης Τζέιμς Κάμερον και συνιδρυτής της Google Λάρι Πέιτζ) να συμμετάσχουν στη σύσταση της εταιρείας Planetary Resources (Πλανητικοί Πόροι) με στόχο την εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων των αστεροειδών. Το πρώτο βήμα για την πραγματοποίηση αυτής της επαναστατικής ιδέας ήταν η αναζήτηση των κατάλληλων αστεροειδών. Ο Διαμαντής σκέφθηκε να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση προωθώντας την κατασκευή ενός μικρού αλλά υπερσύγχρονου διαστημικού τηλεσκοπίου το οποίο θα έδινε στους επιστήμονες τη δυνατότητα πραγματοποίησης περισσότερο ενδελεχών ερευνών του Διαστήματος και των ουρανίων σωμάτων. Επειτα όμως αντιλήφθηκε ότι ένα τηλεσκόπιο σαν κι αυτό, πέρα από τους ειδικούς, θα συγκινούσε και όλους τους φανατικούς ερασιτέχνες εξερευνητές του Διαστήματος. Και έτσι προέκυψε η ιδέα ενός τηλεσκοπίου το οποίο θα μπορούν να το χρησιμοποιούν από μικρά παιδιά μέχρι επιστήμονες της NASA. http://www.tanea.gr/news/world/article/5021608/parathyro-st-asteria-gia-oloys/

Πάθος για τη σεληνάκατο. Φέτος συμπληρώνονται 20 χρόνια από τη μέρα που, σε δημοπρασία του Sotheby's, πωλήθηκε η σοβιετική σεληνάκατος Λουνοχόντ-2, που βρισκόταν στη Σελήνη από το 1973. Αυτά τα 20 χρόνια, ιδιοκτήτης της είναι ο συλλέκτης διαστημικών τεχνουργημάτων και γυιός του αστροναύτη της NASA Ρίτσαρντ Γκάριοτ, ο οποίος το 2008 πέταξε στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ως τουρίστας. Τίποτε παρόμοιο δεν έχει υπάρξει στην ιστορία των οίκων δημοπρασιών. Οι Νεοϋορκέζικες αγοραπωλησίες της 11ης Δεκεμβρίου 1993 ήταν αφιερωμένες αποκλειστικά στη διαστημική θεματική. Να τι « βγήκε στο σφυρί»: το ανδρείκελο που είχε πετάξει στο διάστημα 20 μέρες πριν από τον Γιούρι Γκαγκάριν, με την επιγραφή «Μην αγγίζετε. Σε περίπτωση εύρεσης να αναφερθεί άμεσα στις αρχές», η αθλητική φόρμα του κοσμοναύτη Γιεβγκένι Λεόνοφ, η κάψουλα προσεδάφισης του διαστημοπλοίου Σογιούζ. Επιστολές, που γράφηκαν σε τροχιά. Ειδικές σκακιέρες. Τρία πετραδάκια που ανήκουν στην «εισαγωγή» σεληνιακού εδάφους από το σοβιετικό σταθμό «Λουνά-16» Αντικείμενο υπ’ αριθμόν 68Α: Λουνοχόντ-2 με τη μητρική εξέδρα «Λουνά-21». Διατυπώθηκε με επιφύλαξη ότι η επιστροφή αυτών των δύο αντικειμένων στη Γη δεν είναι εγγυημένη και, γι' αυτό το λόγο, πωλείται μόνο ο «τίτλος» - το δικαίωμα ιδιοκτησίας τους. Αυτό δεν ενόχλησε τους αγοραστές: το αντικείμενο «έφυγε» για 68500 δολάρια. Ο Ρίτσαρντ Γκάριοτ κρέμασε το πιστοποιητικό στο σπίτι του σε γυάλινη κορνίζα. Τη στιγμή αυτή, στη Σελήνη βρίσκεται ένα ρωσικό μηχάνημα, αλλά το δικαίωμα ιδιοκτησίας έχει περιέλθει σε πολίτη των ΗΠΑ. Πρέπει η Ρωσία να προσπαθήσει να επανακτήσει αυτό το δικαίωμα; Το ερώτημα μπορεί να τεθεί ευρύτερα, χωρίς να περιορίζεται στη σεληνάκατο. Οφείλουμε να ανακτήσουμε, έστω κατά ένα μέρος, τα πωληθέντα αντικείμενα; Το σχόλιο του διευθυντή του Ινστιτούτου Κοσμικών Ερευνών της Ακαδημίας Επιστημών της Ρωσίας: -Με γνώμονα μια γενική αντίληψη, η επαναγορά αυτών των τεχνουργημάτων είναι επιθυμητή. Από την άλλη πλευρά, συμβάλλουν στην εκλαΐκευση των σοβιετικών επιτυχιών στο διάστημα. Στην Τουλούζη, για παράδειγμα, υπάρχει το μουσείο «Διαστημική Πολιτεία» και εκεί υπάρχουν πολλά αντικείμενα, τα οποία οι Γάλλοι έχουν αγοράσει από δικές μας εταιρίες. Στην αρχή αιφνιδιάστηκα: πώς εμείς δεν τα έχουμε και τα έχουν αυτοί; Όταν όμως είδα πώς λειτουργεί αυτό -χιλιάδες γάλλοι μαθητές έρχονται και τα βλέπουν (οι Γάλλοι επιδεικνύουν με εντιμότητα αυτά που εμείς κάναμε) – τότε αυτό είναι υπέρ της Ρωσίας! Ας μην ξεχνάμε ακόμη, πόσο δύσκολο ήταν το 1993 για τη Ρωσία. Μόλις είχε διαλυθεί η ΕΣΣΔ. Πλήθος επιστημόνων έχασαν τη δουλειά τους, σε άλλους δεν καταβαλλόταν επί μήνες ο μισθός. Ο επιστημονικός οργανισμός Λαβότσκιν, όπου δημιουργήθηκε η σεληνάκατος, δεν αποτελούσε εξαίρεση. Αν τα αποκτηθέντα στη δημοπρασία μέσα κατέληξαν στην υποστήριξη των επιστημόνων – κι αυτό ήταν επίσης ένα όφελος. Βέβαια, οι αμφιβολίες, σε σχέση με το αν πράγματι συνέβησαν έτσι τα πράγματα, παραμένουν. Στο μεταξύ, ο Ρίτσαρντ Γκάριοτ λέει ότι το δικαίωμά του αφορά και το σεληνιακό οικόπεδο στο οποίο στέκεται η σεληνάκατος. Κάτι που δεν αντιτίθεται στη διεθνή συμφωνία, κατά την οποία η Σελήνη συνολικά ή ξεχωριστά της τμήματα δεν μπορούν να ανήκουν σε καμία χώρα. Απ’ ότι φαίνεται, αυτή η συμφωνία δεν επεκτείνεται στους ιδιώτες. (Αραγε ισχυει αυτο ή οχι; Η Διαστημική Νομική τωρα αναπτύσεται και εκει εχει μια Ελληνική ομάδα βραβευτεί!!!) http://greek.ruvr.ru/2013_06_03/114946558/

Η πρώτη τρισδιάστατη χαρτογράφηση του Αρη. Το Γερμανικό Κέντρο Αεροπλοΐας και Διαστημικής DLR δημιούργησε την πρώτη τρισδιάστατη απεικόνιση της επιφάνειας του πλανήτη Άρη και την αποτύπωσε σε ένα εντυπωσιακό βίντεο. Στο βίντεο βλέπουμε από ψηλά τα φαράγγια, τις κοιλάδες, τα ποτάμια λάβας του Κόκκινου Πλανήτη, όπως προκύπτουν μετά από ένα κοπιαστικό παζλ χιλιάδων φωτογραφιών του Αρη. Οι φωτογραφίες προέρχονται από την κάμερα των Γερμανών, που υπάρχει στο μη επανδρωμένο ευρωπαϊκό διαστημόπλοιο Mars Express και επιτρέπει τρισδιάστατες λήψεις. Το Mars Express εκτοξεύθηκε ακριβώς πριν δέκα χρόνια, στις 2 Ιουνίου 2003 και από τότε έχει πραγματοποιήσει πάνω από 12.000 κύκλους γύρω από τον Άρη. Οι φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης καλύπτουν πλέον 97 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα από τα συνολικά 145 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα της επιφάνειας του Άρη. Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό και δίνει την εντύπωση ενός περιπάτου στον Άρη, ενώ σε αυτές τις φωτογραφίες οφείλεται μεταξύ άλλων και η επιστημονική διαπίστωση, ότι στο παρελθόν υπήρχε νερό στον συγκεκριμένο πλανήτη. Τώρα βέβαια είναι ξερός, άνυδρος και γεμάτος σκόνη, η οποία συχνά εμποδίζει σε συνδυασμό με τους ανέμους τις φωτογραφικές λήψεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις δημιουργείται φωτογραφικά ένα κενό, το οποίο καλύπτεται την επόμενη φορά που θα περάσει και πάλι το διαστημόπλοιο από το ίδιο σημείο. Αρχικά προβλεπόταν να διαρκέσει η αποστολή του Mars Express ένα «αρειανό έτος», το οποίο ισούται με δύο γήινα. Όμως ο Ευρωπαϊκός Διαστημικός Οργανισμός ESA έδινε συνεχώς παράταση στο πρότζεκτ, το οποίο θα ολοκληρωθεί -με βάση τα σημερινά ισχύοντα- έως τα τέλη του 2014. Βίντεο: http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5021261/h-prwth-trisdiastath-xartografhsh-toy-arh/

Έρχεται διαστημικό τηλεσκόπιο «για όλους» Η ιδιωτική εταιρεία Planetary Resources αποκάλυψε ότι αναμένεται να βγεί στην αγορά ένα τηλεσκόπιο για τους απλούς πολίτες, εμνευσμένο από τον «Πόλεμο των Αστρων», που φιλοδοξεί να δραστηριοποιηθεί στο χώρο των εξορύξεων σε αστεροειδείς και της οποίας συνιδρυτής είναι ο ελληνοαμερικανός επιστήμονας Πίτερ Διαμαντής. Κατά τον Έρικ Άντερσον, ιδρυτή της εταιρείας, το τηλεσκόπιο θα αποτελέσει ένα άνευ προηγουμένου εργαλείο για την εξερεύνηση του Διαστήματος. Το ARKYD (όνομα εμπνευσμένο από τον κόσμο του «Star Wars») είναι σχεδιασμένο για τη λήψη φωτογραφιών υψηλής ανάλυσης από το βαθύ Διάστημα. Ωστόσο, εν αντιθέσει με άλλα διαστημικά τηλεσκόπια, όπως το Hubble, το ARKYD θα είναι διαθέσιμο στο ευρύ κοινό για σκοπούς έρευνας, αλλά και προσωπικού ενδιαφέροντος: όποιος επιθυμεί θα μπορεί να έχει πρόσβαση, για σκοπούς όπως, για παράδειγμα, ένα μάθημα σε αίθουσα σχολείου. (Ευκαιρία wereniki!!!) Όπως τόνισε σε δηλώσεις του ο Έρικ Άντερσον: «Βάζουμε μία webcam στον ώμο του Χριστόφορου Κολόμβου ενώ αυτός εξερευνά το νέο κόσμο…θα μπορείτε να έχετε την ευκαιρία να δείτε, να νιώσετε και να ακούσετε πώς είναι να εξερευνά κανείς το ηλιακό σύστημα» είπε σχετικά. Η εταιρεία συνεργάζεται με την Virgin Galactic, που κατασκευάζει μικρούς δορυφόρους χαμηλής τροχιάς, για την εκτόξευση του ARKYD. Για την κατασκευή κάποιων τμημάτων του εξετάζεται το ενδεχόμενο συνεργασίας με το Μουσείο Πτήσης στο Σιάτλ, ενώ για τη συγκέντρωση των απαραίτητων κεφαλαίων η Planetary Resources έχει στραφεί στο ευρύ κοινό, μέσω της γνωστής υπηρεσίας crowdfunding Kickstarter. Ο στόχος είναι η συγκέντρωση 1.000.000 δολαρίων, και μέχρι τώρα έχουν συγκεντρωθεί 321.070 δολάρια, με 31 ημέρες να απομένουν για τη λήξη της διαδικασίας. «Στόχος μας είναι ο εκδημοκρατισμός της πρόσβασης στο Διάστημα» είπε σχετικά ο Πίτερ Διαμαντής, συνιδρυτής της εταιρείας, λέγοντας πως, εδώ και δεκαετίες, τα πράγματα ήταν «στρατιωτικοποιημένα και πολύ ακριβά». Το τηλεσκόπιο θα χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση δεδομένων σχετικά με αστεροειδείς και για την ανάπτυξη περαιτέρω ανοικτού, crowdsourced λογισμικού και εξοπλισμού. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%AD%CF%81%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF-%C2%AB%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%8C%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%82%C2%BB Ρωσικός πύραυλος για τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ΕΟΔ), θα πραγματοποιήσει το επόμενο έτος 4 από τις 10 προγραμματισμένες εκτοξεύσεις από το κοσμοδρόμιο Κουρού με τη βοήθεια των ρωσικών πυραύλων Soyuz. Οι πρώτες εκτοξεύσεις των Soyuz από το γαλλικό κοσμοδρόμιο είχαν πραγματοποιηθεί πριν από δύο χρόνια ακόμα. Αλήθεια τότε ο ΕΟΔ είχε περιοριστεί σε μόλις δύο εκτοξεύσεις των ρωσικών πυραύλων-φορέων. Αυτή τη φορά όμως, όπως δήλωσε ο επικεφαλής του Οργανισμού Ζαν-Ζακ Ντορντέν, προβλέπεται να εκτοξευτούν δύο φορές περισσότεροι πύραυλοι ρωσικής κατασκευής. Ο Ίγκορ Αφανάσιεφ, συντάκτης του περιοδικού «Νέα της Κοσμοναυτικής», εμπειρογνώμοντας σε πυραύλους εκτόξευσης βλέπει αυτή τη συνεργασία ως καλή προοπτική για τον διαστημικό κλάδο της Ρωσίας. - Ο πύραυλος αυτός θεωρείται σήμερα μεσαίος φορέας και γεμίζει το κενό που υπάρχει ανάμεσα στο βαρύ φορέα Ariane-5 και τον ελαφρό Vega. Ειδικά για τον πύραυλο Soyuz κατασκευάστηκε σύμπλεγμα εγκαταστάσεων εκτόξευσης και η προοπτική εδώ για τα πλησιέστερα 10 χρόνια είναι πολύ καλή. Η συνεργασία της Ρωσίας με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, όπως είπε ο εμπειρογνωμόνας στον τομέα της διαστημικής πολιτικής Γιούρι Καράς, σήμερα είναι πολύ χρήσιμη. Παρόλο που οι πύραυλοι της οικογένειας Soyuz θεωρούνται πλέον απαρχαιωμένοι, ωστόσο η σταθερότητα και το σχετικά χαμηλό κόστος τους, τους κάνει ελκτικό εμπόρευμα στην παγκόσμια αγορά Διαστήματος,- παρατήρησε ο Γιούρι Καράς, - Το σχέδιο αυτό είναι κερδοφόρο, διαφορετικά η Ρωσία δεν θα συμμετείχε. Η συμμετοχή της χώρας μας της επιτρέπει να ενταχθεί πιο πλατιά στις διεθνείς δραστηριότητες και της δίνει τη δυνατότητα να κερδίσει χρήματα για τον προϋπολογισμό της Ρωσικής Υπηρεσίας Διαστήματος, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή νέων προτύπων του πυραυλικού διαστημικού-τεχνικού εξοπλισμού και τεχνολογίας. Μάλιστα, ο Γιούρι Καράς πιστεύει ότι η Ρωσία χρειάζεται να σχεδιάζει και να κατασκευάζει πιο σύγχρονους τύπους πυραύλων-φορέων γιατί πολύ σύντομα θα εμφανιστούν στο εξωτερικό εξαιρετικά σοβαροί ανταγωνιστές των Soyuz. - Πρόκειται για τους πυραύλους-φορείς μεσαίας κατηγορίας Ariane, τους νέους πυραύλους Falcon και Antares, που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ. Θεωρώ ότι αν η Ρωσία δεν προτείνει στο έγγυς μέλλον πιο σύγχρονη, οικονομικά πιο αποδοτική εναλλακτική λύση στον πύραυλο Soyuz-2, τότε η συνεργασία ανάμεσα στη Ρωσία και την Ευρώπη μπορεί να περιοριστεί σ΄αυτό το σημείο. O Γιούρι Καράς τόνισε επίσης ότι στη Ρωσία τέτοιος πύραυλος κατασκευάζεται. Γίνεται λόγος για τον πύραυλο-φορέα Angara, ο οποίος, ανάλογα με την έκδοση των συστατικών του στοιχείων θα είναι σε θέση να εκτελεί τα καθήκοντα του φορέα ελαφράς, μεσαίας ή βαριάς κατηγορίας. Τα σχεδιαστικά χαρακτηριστικά του νέου πυραύλου εμπνεύουν αισιοδοξία, ωστόσο, όπως σημείωσε ο εμπειρογνώμονας Καράς, οι δυνατότητες του πυραύλου θα μπορούν να αξιολογηθούν ρεαλιστικά μόνο μετά τις πρώτες επιτυχημένες εκτοξεύσεις του. http://greek.ruvr.ru/2013_05_30/114575499/ Στην τρισδιάστατη εκτύπωση επενδύει η NASA. Στο μέλλον, οι πόλεμοι και οι αποστολές στο Διάστημα θα μπορούσαν να ξεκινούν με μια εκτύπωση: η NASA ετοιμάζεται να στείλει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έναν 3D εκτυπωτή που θα παράγει εργαλεία και εξαρτήματα, ενώ το αμερικανικό ναυτικό ελπίζει να αξιοποιήσει την τεχνολογία τρισδιάστατης εκτύπωσης για την κατασκευή όπλων σε πλοία. «Για το Ναυτικό, η τεχνολογία υπόσχεται να μεταφέρει τις προμήθειες από τον υλικό κόσμο στον ψηφιακό» γράφει o πλωτάρχης Μάικλ Λένζα στη στρατιωτική επιθεώρηση Armed Forces Journal. «Αντί να μεταφέρουν πραγματικά εξαρτήματα, τα πλοία θα μπορούσαν να εφοδιάζονται με 3D εκτυπωτές και σάκους με διάφορες πρώτες ύλες σε μορφή σκόνης και να τυπώνουν κατά παραγγελία τα αντικείμενα που απαιτούνται» προβλέπει. Αυτές οι πρώτες ύλες θα χρησιμοποιούνταν από το σύστημα για να δημιουργηθεί το επιθυμητό αντικείμενο από αλλεπάλληλα στρώματα ρευστού υλικού που αργότερα στερεοποιείται. Η ιδέα είναι λιγότερο φουτουριστική από ό,τι φαίνεται, αν σκεφτεί κανείς το ντόρο που έκανε το λεγόμενο εκτυπώσιμο όπλο, ή την απόφαση της NASA να επενδύσει σε έναν εκτυπωτή γευμάτων για το πλήρωμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) Σύμφωνα με τον Λένζα, απώτερος στόχος του ναυτικού είναι «ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος που μπορεί να πετά κατευθείαν μόλις βγει από τον εκτυπωτή με τα ηλεκτρονικά εξαρτήματα και τον κινητήρα ήδη στη θέση τους». Πράγματι, να μη επανδρωμένο αεροπλάνο που κατασκευάστηκε σχεδόν εξολοκλήρου με 3D εκτυπωτή παρουσιάστηκε το 2011 στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον στη Βρετανία. Σύντομα, εξάλλου, η NASA θα πραγματοποιήσει τα πρώτα πειράματα τρισδιάστατης εκτύπωσης σε τροχιά. Το 2014 θα στείλει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ένα σύστημα της εταιρείας Made in Space που θα επιχειρήσει να παράξει εργαλεία και εξαρτήματα για το πολυεθνικό τροχιακό εργαστήριο. «Η ικανότητα εκτύπωσης εξαρτημάτων και εργαλείων σε 3D αυξάνει την αξιοπιστία και την ασφάλεια των διαστημικών αποστολών ενώ ταυτόχρονα μειώνει το κόστος κατά αρκετές τάξεις μεγέθους» υποστήριξε ο Άαρον Κέμερ, διευθύνων σύμβουλος της Made in Space. Σύμφωνα με την εταιρεία, το 30% των ανταλλακτικών που βρίσκονται σήμερα στον ISS θα μπορούσαν να παράγονται με τη νέα τεχνολογία. Στη διάρκεια επίσκεψής του στο Ερευνητικό Κέντρο Ames της NASA στην Καλιφόρνια την περασμένη εβδομάδα, ο διοικητής της NASA Τσαρλς Μπόλντεν δήλωσε ενθουσιασμένος με την ιδέα: «Καθώς επιχειρούμε όλο και πιο μακριά στο Διάστημα, είτε για να εκτρέψουμε από την πορεία του έναν αστεροειδή ή για να στείλουμε ανθρώπους στον Άρη, θα χρειαστούμε καινοτόμες τεχνολογίες για να μειώσουμε το βάρος και τον όγκο των φορτίων» είπε. «Στο μέλλον, οι αστροναύτες ίσως θα μπορούν να τυπώνουν επιτόπου τα εργαλεία ή τα εξαρτήματα που χρειάζονται».(Εξαιρετική προοπτική!!!) Σε μια σχετική εξέλιξη στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, ο διάσημος βρετανός αρχιτέκτονας Νόρμαν Φόστερ παρουσίασε πρόσφατα τις μακέτες για εκτυπώσιμες βάσεις στη Σελήνη που θα μπορούσε να κατασκευάσει στο μέλλον η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231250805 Κυλιόμενος διάδρομος στο ρωσικό τμήμα του ΔΔΣ. Τον Απρίλιο το μεταγωγικό διαστημόπλοιο Progress μετέφερε στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ένα κυλιόμενο διάδρομο για τους Ρώσους κοσμοναύτες και η εγκατάστασή του ολοκληρώθηκε αυτές τις ημέρες. Έτσι πλέον οι Ρώσοι κοσμοναύτες στο σταθμό θα μπορούν να τρέχουν σε διάδρομο εθνικής παραγωγής, που διαθέτει ειδικό σύστημα απομόνωσης των κραδασμών. Μέχρι σήμερα οι Ρώσοι κοσμοναύτες για το τρέξιμο χρησιμοποιούσαν τον αμερικανικό διάδρομο TVIS στη λειτουργική μονάδα Zvezda και το δεύτερο που βρίσκεται στο αμερικανικό τμήμα του Σταθμού. http://greek.ruvr.ru/2013_05_29/114571774/

Οι αστροναύτες προς τον Άρη κινδυνεύουν από την ακτινοβολία. Απογοητευτικά τα νέα για όποιον ενδιαφέρεται να δραπετεύσει από τη Γη προς τον Άρη [και να επιστρέψει όταν τα πράγματα καλυτερέψουν στη Γη]: το πήγαινε – έλα στον Κόκκινο Πλανήτη θα τον εκθέσει σε μια δόση ακτινοβολίας που ισοδυναμεί με τα δύο τρίτα του ασφαλούς ορίου ακτινοβολίας που μπορεί να δεχθεί ένας αστροναύτης σε όλη του τη ζωή. Μια νέα επιστημονική έρευνα δείχνει πως η έκθεση στην επικίνδυνη διαστημική ακτινοβολία θα αποτελέσει τον σοβαρότερο κίνδυνο, από ότι είχε εκτιμηθεί ως τώρα, για τους πρωτοπόρους αστροναύτες που θα επιχειρήσουν το πρώτο ταξίδι μετ’ επιστροφής στον Αρη – και σε κάθε περίπτωση το πρόβλημα θα είναι σαφώς μεγαλύτερο από την αναπόφευκτη βαρεμάρα του πολύμηνου ταξιδιού. Οι ερευνητές του Νοτιοδυτικού Ινστιτούτου Ερευνών του Κολοράντο, με επικεφαλής τον Κάρι Ζάιτλιν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Science, σύμφωνα με το BBC, το πρακτορείο Reuters και το New Scientist, εξέτασαν στοιχεία που για πρώτη φορά συγκέντρωσε το ρομποτικό Curiosity, αναφορικά με τα υψηλής ενέργειας κοσμικά σωματίδια που το «βομβάρδιζαν», όσο κράτησε το οκτάμηνο ταξίδι του από τη Γη έως τον «κόκκινο» πλανήτη. Το συμπέρασμα είναι ότι οι αστροναύτες θα λάβουν μια πολύ μεγάλη δόση επιβλαβούς -και δυνητικά καρκινογόνου- ακτινοβολίας μέχρι να φτάσουν στον Αρη και άλλη τόση κατά την επιστροφή τους, αλλά και κατά την παραμονή τους. Το Curiosity, που έφθασε στον Αρη πέρυσι τον Αύγουστο, έκανε το ταξίδι των 560 εκατ. χιλιομέτρων σε 253 μέρες. Η μέση δόση που δεχόταν στο ταξίδι του, ήταν ισοδύναμη με 1,84 milliSieverts (mSv) τη μέρα ή περίπου όση δέχεται ένας άνθρωπος που κάνει μια ολόσωμη αξονική τομογραφία κάθε πέντε μέρες. Αν οι αστροναύτες χρειαστούν 360 μέρες για να πάνε στον Αρη και να γυρίσουν, θα δεχτούν συνολικά δόση περίπου 660 mSv, δηλαδή το 60% της μέγιστης ακτινοβολίας για όλη του τη ζωή που μπορεί να δεχτεί ένας επαγγελματίας αστροναύτης (800 έως 1.200 mSv), η οποία ισοδυναμεί με αύξηση 3% έως 5% του κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου. Η δόση αυτή, αν υπολογιστεί και η έξτρα ακτινοβολία που θα δεχτούν οι τολμηροί αστροναύτες όσο κινούνται στην επιφάνεια του πλανήτη, αναμένεται να υπερβεί τα ανεκτά όρια ασφαλείας για τις ακτινοβολίες. Έτσι, οι πιθανότητες εμφάνισης θανατηφόρου καρκίνου πλέον θα ξεπεράσουν το ανώτατο όριο που σήμερα θεωρείται αποδεκτό. Ένας αστροναύτης που ζει επί έξι μήνες στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, δέχεται δόση περίπου 100 mSv (συγκριτικά, μια ακτινογραφία κοιλίας εκπέμπει περίπου 10 mSv). Η διαπίστωση αυτή δημιουργεί την υποχρέωση στους μηχανικούς να επενδύσουν το διαστημικό σκάφος μιας μελλοντικής επανδρωμένης αποστολής με έξτρα «ασπίδες» κατά της ακτινοβολίας, όμως θεωρείται δεδομένο ότι ακόμα αυτές δεν θα κρατήσουν μακριά μερικά από τα πιο επικίνδυνα σωματίδια. Τα πράγματα θα ήταν καλύτερα, αν ήταν δυνατό να συντομευθεί το ταξίδι για τον Αρη, αλλά αυτό είναι αδύνατο με την υπάρχουσα τεχνολογία. Σε εξέλιξη βρίσκεται πάντως ο σχεδιασμός νέου τύπου μηχανών προώθησης των πυραύλων, που ίσως στο μέλλον μειώσουν σε μερικές εβδομάδες τη διάρκεια του ταξιδιού. Η ακτινοβολία του διαστήματος περιλαμβάνει δύο βασικές κατηγορίες. Τα σωματίδια που εκπέμπει ο Ήλιος μας και όσα έρχονται από άλλες γαλαξιακές πηγές εκτός του ηλιακού μας συστήματος, όπως οι εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων (σούπερ-νόβα) και οι μαύρες τρύπες. Η δεύτερη αυτή κατηγορία των γαλαξιακών κοσμικών ακτίνων (σωματίδίων) έχουν υψηλότερη ενέργεια και συνεπώς είναι πιο επικίνδυνες για να προκαλέσουν μεταλλάξεις στο γενετικό υλικό (DNA) μέσα στα κύτταρα των έμβιων οργανισμών. Στη Γη οι άνθρωποι και τα ζώα προστατεύονται αρκετά από την πυκνή ατμόσφαιρα και το γήινο μαγνητικό πεδίο. http://physicsgg.me/2013/05/31/%ce%bf%ce%b9-%ce%b1%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%ce%bd%ce%b1%cf%8d%cf%84%ce%b5%cf%82-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%ac%cf%81%ce%b7-%ce%ba%ce%b9%ce%bd%ce%b4%cf%85%ce%bd%ce%b5%cf%8d%ce%bf/

Μήπως οι μαύρες τρύπες είναι απλώς ένα… τούνελ; Πολλές είναι οι θεωρίες που έχουν αναπτυχθεί κατά καιρούς για τις μαύρες τρύπες που υπάρχουν στο Διάστημα. Η κρατούσα άποψη αναφέρει πώς ό,τι πέφτει μέσα σε μια μελανή οπή εξαφανίζεται δια παντός και διαλύεται στα εξ ων συνετέθη. Μια νέα θεωρία όμως που εξάπτει ομολογουμένως τη φαντασία αναφέρει ότι οι μελανές οπές όχι μόνο δεν καταστρέφουν την ύλη αλλά αντίθετα αποτελούν πύλη εξόδου είτε σε διάφορα σημεία του Σύμπαντος μας είτε σε άλλα Σύμπαντα. Τη νέα θεωρία ανέπτυξαν ο Χόρχε Πάλιν του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Λουιζιάνα και ο Ροντόλφο Γκαμπίνι του Πανεπιστημίου της Δημοκρατίας στην Ουρουγουάη. Οι δύο επιστήμονες αποφάσισαν να μελετήσουν τις προβλέψεις της θεωρίας της λεγόμενης «κβαντικής βαρύτητας» στις μελανές οπές. Πιο συγκεκριμένα εφήρμοσαν τις εξισώσεις της κβαντικής βαρύτητας σε μια μη περιστρεφόμενη μελανή οπή με σφαιρική συμμετρία. Οπως περιγράφεται και σε άλλες θεωρίες όσο η ύλη πλησιάζει προς τον πυρήνα της μαύρης τρύπας το βαρυτικό πεδίο γίνεται ολοένα και πιο ισχυρό όμως δεν εξαφανίζεται σε μία χωροχρονική μοναδικότητα (singularity) όπως αναφέρει η κρατούσα θεωρία. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης των δύο ερευνητών η ύλη δεν εξαφανίζεται στο κέντρο της τρύπας αλλά συνεχίζει την πορεία της μέχρι την άλλη άκρη και βγαίνει από εκεί είτε σε κάποιο άλλο σημείο του Σύμπαντος είτε σε κάποιο άλλο Σύμπαν. Στο παρελθόν έχει διατυπωθεί ξανά η ιδέα της μαύρης τρύπας όχι ως τόπου απόλυτης καταστροφής αλλά ως πύλης εξόδου σε άλλους κόσμους. Ολες όμως σκόνταφταν πάνω στη χωροχρονική μοναδικότητα. Είναι η πρώτη φορά που με επιστημονικά εργαλεία παρακάμπτεται αυτό το… εμπόδιο. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Physical Review Letters». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=515455

Οι «φαμίλιες» των διαστημικών βράχων. Με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου WISE επιστήμονες της NASA φτιάχνουν το «γενεαλογικό δέντρο» των αστεροειδών που βρίσκονται στη μεγάλη ζώνη αστεροειδών και κομητών του ηλιακού μας συστήματος. Οι παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου WISE επιτρέπουν στους επιστήμονες της NASA να χαρτογραφήσουν τη μεγάλη ζώνη διαστημικών αντικειμένων του ηλιακού μας συστήματος που βρίσκεται ανάμεσα στον Αρη και τον Δία. Η ζώνη αυτή αποτελεί την εστία της μεγάλης πλειονότητας των λεγόμενων NEO (Near Earth Objects), δηλαδή των αστεροειδών και κομητών που κάποια στιγμή περνούν σε σχετικά κοντινές αποστάσεις από τη Γη. Αυτά τα αντικείμενα εισέρχονται στον «διαστημοδιάδρομο» στον οποίο κινείται η Γη κατά την περιφορά της γύρω από τον Ηλιο και περνούν σε αποστάσεις περί τα 45 εκατομμύρια χλμ από τον πλανήτη μας. Στη μεγάλη ζώνη αστεροειδών εκτιμάται ότι βρίσκονται περί τα 600 χιλιάδες αντικείμενα. Οι επιστήμονες έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής να παρατηρήσουν 120 χιλιάδες εξ αυτών. Με τα δεδομένα που έχουν συλλέξει και επεξεργαστεί διαπίστωσαν ότι 38 χιλιάδες NEO ανήκουν σε 78 διαφορετικές ομάδες, «οικογένειες» όπως τις χαρακτηρίζουν οι ειδικοί. Μάλιστα 28 από αυτές τις οικογένειες εντοπίστηκαν τώρα με τα νέα στοιχεία που έστειλε το WISE. «Διαχωρίζουμε τις ζέβρες από τις γαζέλες. Τα προηγούμενα χρόνια υπήρχε δυσκολία στο να διαχωρίσουμε σε ποια οικογένεια ανήκει ο κάθε αστεροειδής επειδή πολλές οικογένειες ταξίδευαν σε κοντινές αποστάσεις μεταξύ τους. Τώρα όμως έχουμε καλύτερη εικόνα και μπορούμε να διακρίνουμε σε ποια οικογένεια ανήκει ένας αστεροειδής» αναφέρει ο Τζόσεφ Μασιέρο, στέλεχος της NASA. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=515419

Πολύτιμη φεγγαρόσκονη έμεινε ξεχασμένη σε αποθήκη για 43 χρόνια. Περίπου 20 φιαλίδια με δείγματα σεληνιακής σκόνης που έφεραν στη Γη ο Νιλ Άρμστρονγκ και ο Μπαζ Όλντριν ανακαλύφθηκαν ξεχασμένα σε αποθήκη του Εθνικού Εργαστηρίου Lawrence Berkeley στην Καλιφόρνια. Η Κάρεν Νέλσον, αρχειοφύλακας του εργαστηρίου, ανέλαβε πρόσφατα να ταξινομήσει τα αντικείμενα στο χώρο φύλαξης και να πετάξει τα άχρηστα. Μέσα σε ένα βάζο που είχε πια καλυφθεί από... γήινη σκόνη, η Νέλσον βρήκε σφραγισμένα φιαλίδια κενού με χειρόγραφες ετικέτες που έγραφαν «Apollo 11» και «24 Ιουλίου 1970». Όπως εξηγεί ανακοίνωση του εργαστηρίου, http://newscenter.lbl.gov/science-shorts/2013/05/08/melvin-calvin-moon-dust/ τα δείγματα βράχων και σκόνης που συνέλεξε το 1969 η πρώτη επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη είχαν αποσταλεί για έρευνες σε περίπου 150 εργαστήρια σε όλο τον κόσμο και πολλά πιστεύεται ότι έχουν πλέον χαθεί. Στο εργαστήριο Lawrence Berkeley, τα σπάνια δείγματα βρέθηκαν μαζί με ένα αντίγραφο της επιστημονικής μελέτης για την οποία είχαν χρησιμοποιηθεί, με τίτλο «Μελέτη ενώσεων του άνθρακα σε σεληνιακά δείγματα των αποστολών Apollo 11 και Apollo 12». H μελέτη, η οποία παρουσιάστηκε σε συνέδριο το 1971 και είναι διαθέσιμη εδώ, http://newscenter.lbl.gov/wp-content/uploads/Lunar-samples-report.pdf κατέληγε στην απογοητευτική διαπίστωση ότι στο φεγγάρι δεν υπάρχουν οργανικές ενώσεις που θα παρέπεμπαν σε ζωντανούς οργανισμούς. Ίσως τα απογοητευτικά αποτελέσματα έκαναν τους υπεύθυνους να ξεχάσουν τη φεγγαρόσκονη που είχαν φυλάξει στο ντουλάπι. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231250792

Απότομη επιβράδυνση της περιστροφής αστέρα νετρονίων. Έναν πολύ πυκνό και ταχέως περιστρεφόμενο αστέρα νετρονίων (πάλσαρ), ο οποίος επιβράδυνε απότομα την ταχύτητά του – κάτι που ποτέ στο παρελθόν δεν έχει παρατηρηθεί, ανακάλυψαν οι αστρονόμοι. Η ανακάλυψη, από μια διεθνή αστρονομική ομάδα,στην οποία συμμετείχε και ο ελληνικής καταγωγής Κώστας Γουργουλιάτος του καναδικού πανεπιστημίου ΜακΓκιλ στο Μόντρεαλ, έγινε με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου ακτίνων-Χ «Swift» της NASA. http://www.nature.com/nature/journal/v497/n7451/full/nature12159.html Ένα αστέρι νετρονίων, που γυρίζει σαν σβούρα γύρω από τον εαυτό του, είναι ό,τι πιο κοντινό σε μια μαύρη τρύπα μπορούν να παρατηρήσουν άμεσα οι επιστήμονες. Αποτελεί το απομεινάρι της έκρηξης (σούπερ-νόβα) ενός πρώην τεράστιου άστρου, που έκαυσε τα πυρηνικά καύσιμά του και κατέρρευσε υπό το βάρος του. Τα άστρα αυτά, που αποκαλούνται και «πάλσαρ», μπορούν να περιστραφούν έως 43.000 φορές το λεπτό και διαθέτουν πανίσχυρα μαγνητικά πεδία τρισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερα από αυτό της Γης. Η ύλη μέσα σε ένα τέτοιο άστρο διαμέτρου μόλις 15 έως 20 χιλιομέτρων είναι τόσο συμπιεσμένη, ώστε ένα κουταλάκι από αυτήν θα ζύγιζε ένα δισεκατομμύριο τόνους πάνω στον πλανήτη μας. Κανένα επιστημονικό εργαστήριο στη Γη δεν έχει καταφέρει να αναπαράγει τέτοιες συνθήκες υπερ-πυκνότητας. Το συγκεκριμένο άστρο νετρονίων ΙΕ 2259+586 εντοπίστηκε σε απόσταση περίπου 10.000 ετών φωτός από τη Γη, στην κατεύθυνση του βόρειου αστερισμού της Κασσιόπειας. Ανήκει στην υποκατηγορία των λεγόμενων μαγνητικών άστρων νετρονίων (magnetars), που αποτελούν τους ισχυρότερους μαγνήτες του σύμπαντος, καθώς έχουν ασύλληπτα ισχυρά μαγνητικά πεδία και κατά καιρούς εκτοξεύουν στο διάστημα υψηλής ενέργειας παλμούς (εκρήξεις). Οι παρατηρήσεις έδειξαν ότι το άστρο έκοψε ταχύτητα και έκτοτε σταδιακά μειώνει την ταχύτητα περιστροφής του, η οποία αρχικά ήταν μία περιστροφή κάθε επτά δευτερόλεπτα (περίπου οκτώ ανά λεπτό). Οι αστρονόμοι έως τώρα είχαν δει πάλσαρ να επιταχύνουν την περιστροφή τους, αλλά ποτέ να την επιβραδύνουν και αναρωτιούνται τι μπορεί να έχει προκαλέσει ένα τέτοιου είδους συμβάν. Πριν την επιβράδυνση, το άστρο εξέπεμψε μια σύντομη αλλά ισχυρή έκρηξη ακτίνων-γάμα που έγινε αντιληπτή από το διαστημικό τηλεσκόπιο «Fermi» της NASA. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή η έκλαμψη σηματοδότησε την έναρξη επιβράδυνσης της περιστροφής της αστρικής «σβούρας». Ο αστέρας νετρονίων (magnetar) 1E 2259+586, σε φωτογραφία ακτίνων Χ του υπολείμματος του σουπερνόβα CTB 109, φαίνεται να λάμπει έντονα σε μπλε και λευκό (τα χρώματα είναι ψευδή – μπήκαν εκ των υστέρων)

Ελληνική Δημοσίευση Απότομη επιβράδυνση της περιστροφής αστέρα νετρονίων. http://physicsgg.me/2013/05/30/%ce%b1%cf%80%cf%8c%cf%84%ce%bf%ce%bc%ce%b7-%ce%b5%cf%80%ce%b9%ce%b2%cf%81%ce%ac%ce%b4%cf%85%ce%bd%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%cf%86%ce%ae%cf%82/

Βραβεύθηκαν οι Peter Higgs και Francois Englert. Ο Βρετανός φυσικός Πίτερ Χιγκς, ο Βέλγος συνάδελφός του Φρανσουά Ενγκλέρ και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικής Έρευνας (CERN) τιμήθηκαν σήμερα με το βραβείο Αστούριας για την τεχνική και επιστημονική έρευνα, για τις θεωρίες που ανέπτυξαν ξεχωριστά σχετικά με το πεδίο Higgs και το συνονόματο μποζόνιο. Το πεδίο Higgs ευθύνεται για την μάζα των quarks, από τα οποία αποτελούνται τα πρωτόνια και τα νετρόνια, που με τη σειρά τους σχηματίζουν τους πυρήνες των ατόμων. Η μάζα των quarks αντιπροσωπεύει μόνο το 1% της μάζας ενός πρωτονίου ή νετρονίου. Το υπόλοιπο 99% προέρχεται από την ενέργεια σύνδεσης των πρωτονίων και νετρονίων, μέσω της οποίας τα συστατικά τους (τα quarks) διατηρούνται συνδεδεμένα μεταξύ τους. Μπορεί να φαίνεται μικρό το ποσοστό της ύλης, η μάζα της οποίας καθορίζεται από το πεδίο Higgs, πρόκειται όμως για την μάζα των θεμελιωδών συστατικών του σύμπαντος. Το πεδίο Higgs έχει απίστευτες συνέπειες στη δομή των ατόμων και των μορίων. Χωρίς αυτό η μάζα των ηλεκτρονίων για παράδειγμα θα ήταν μηδενική και τα άτομα και εμείς μαζί θα είχαμε διαλυθεί. Πέραν της γνωστής ύλης, υπάρχει και η σκοτεινή ύλη που αλληλεπιδρά ελάχιστα με την γνωστή μας ύλη, και αποτελεί το 80% της συνολικής ύλης του σύμπαντος. Επειδή έχει σημαντική μάζα πρέπει να αλληλεπιδρά με το πεδίο Higgs και αυτό είναι ένα σημαντικό ζήτημα στην σημερινή έρευνα των υψηλών ενεργειών. Την ύπαρξη αυτού του πεδίου εισηγήθηκε για πρώτη φορά το 1964 ο Χιγκς —από τον οποίο πήρε και το όνομά του— ταυτόχρονα με τον Ενγκλέρ και τον Ρόμπερτ Μπρουτ, ο οποίος πέθανε το 2011. Μετά από αποτυχημένες προσπάθειες σχεδόν μισού αιώνα, στις 4 Ιουλίου του 2012, το CERN ανακοίνωσε ότι ανακαλύφθηκε το σωματίδιο Higgs (το οποίο είναι μια συνέπεια του πεδίου Higgs), χάρη στα πειράματα που έγιναν στο μεγαλύτερο επιταχυντή σωματιδίων στον κόσμο. Ο Ενγκλέρ δήλωσε «καταχαρούμενος και υπερήφανος» για το βραβείο που του απονεμήθηκε, χωρίς να ξεχάσει να αποτίσει φόρο τιμής «στο συνάδελφο και παντοτινό φίλο Ρόμπερτ Μπρουτ», όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Ίδρυμα Πρίγκιπας των Αστουριών. Η επιτροπή που επέλεξε τους φετινούς νικητές του βραβείου έκρινε ότι «η ανακάλυψη του μποζονίου του Χιγκς συνιστά ένα συμβολικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο η Ευρώπη κατέβαλε μια συλλογική προσπάθεια για να επιλυθεί ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα της Φυσικής». http://physicsgg.me/2013/05/29/%ce%b2%cf%81%ce%b1%ce%b2%ce%b5%cf%8d%ce%b8%cf%85%ce%b7%ce%ba%ce%b1%ce%bd-%ce%bf%ce%b9-peter-higgs-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-francois-englert/

Συγχαρητήρια Κώστα - Heal Ειναι γνωστό οτι δεκάδες Ελληνίδες και Ελληνες επιστήμονες διασκορπισμένοι σε ολα τα μηκη και τα πλατη του πλανήτη μας προσφέρουν στην πρόοδο των επιστημών και της τεχνολογίας αφανώς και μονο λίγες φορές γίνεται γνωστη η προσφορά τους στην χώρα μας που δυστυχώς τα Μ.Μ.Ε. ασχολούνται με σενάρια καταστροφολογίας οπως με την επέλαση της μαγνητικής καταιγίδας.

Βίντεο και φωτογραφίες απο την εκτόξευση του Σογιούζ TMA-09M http://www.tovima.gr/webtv/#416509

Πυραυλικό σύστημα Angara: ανεξάρτητη και εξασφαλισμένη πρόσβαση στο Διάστημα. Ο ρωσικός πύραυλος-φορέας νέας γενιάς Angara αποστέλλεται στην περιοχή της μελλοντικής του εκτόξευσης. Στο Κέντρο Χρούνιτσεφ - εργοστάσιο κατασκευής διαστημικού εξοπλισμού άρχισε η φόρτωση των ορόφων του σε σιδηροδρομικά κοντέϊνερ. Ο πύραυλος προβλέπεται να σταλεί από τη Μόσχα στο κοσμοδρόμιο Πλεσέτσκ στις 27 Μαΐου. Η πρώτη του εκτόξευση προγραμματίστηκε για τον Μάιο του 2014. Η έναρξη χρησιμοποίησης του πυραυλικού συστήματος Angara θα επιτρέψει στη Ρωσία να εκτοξεύει διαστημικά σκάφη όλων των τύπων από το δικό της έδαφος και θα της εξασφαλίσει ανεξάρτητη εγγυημένη πρόσβαση στο Διάστημα. Σε σχέση με αυτό ο επικεφαλής του Μηχανολογικού Γραφείου Salute Γιούρι Μπαχβάλοφ είπε: -Το κύριο πλεονέκτημα του συστήματος Angara είναι η δομοστοιχειωτή σχεδίασή του. Κατασκευάζεται με την χρήση καθολικών πυραυλικών δομοστείων που επιτρέπουν την κατασκευή πυραύλων-φορέων διαφόρων τύπων. Εκτός απ’ αυτό επιτρέπουν τις πειραματικές δοκιμές σε ένα μόνο δομοστοιχείο, κάτι που μειώνει σημαντικά τις δαπάνες κατασκευής του πυραύλου. Έχουμε τη δυνατότητα κατασκευής μιας ολόκληρης σειράς πυραύλων-φορέων κλίμακας 3-50 τόνων φορτίου, που τοποθετείται σε τροχιά. Ο Angara - είναι μια ολόκληρη οικογένεια προηγμένων φιλικών προς το περιβάλλον πυραύλων-φορέων διαφόρων κατηγοριών: ελαφρών, μεσαίων και βαριών. Η βασική τεχνογνωσία συνίσταται στο ότι και οι τρεις αυτοί πύραυλοι-φορείς κατασκευάζονται από δύο συστατικά στοιχεία- το πυραυλικό δομοστοιχείο του πρώτου ορόδου και το δομοστοιχείο του δεύτερου ορόφου. Ανάλογα με τον αριθμό των δομοστοιχείων κατασκευάζονται: ο πύραυλος Angara – ελαφρός με ένα πυραυλικό δομοστειχείο του πρώτου ορόφου, ο πύραυλος Angara 3 – με 3 πυραυλικά δομοστοιχεία του πρώτου ορόφου και ο Angara 5 – με 5 δομοστοιχεία του πρώτου ορόφου. Ο πύραυλος αυτός διαφέρει ουσιαστικά από τους προκατόχους του,- είπε ο Βλαντίμιρ Νέστεροφ, πρώτος αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Κέντρου Χρούνιτσεφ. - Αυτό οφείλεται στα υλικά και στις τεχνικές, μηχανολογικές και επιστημονικές λύσεις. Οι προδιαγραφές βάρους του νέου πυραύλου-φορέα είναι καλύτερες από εκείνες που μπορούσαν να εξασφαλιστούν νωρίτερα. Εδώ χρησιμοποιήθηκε εντελώς διαφορετικό σύστημα διαχείρισης, που βασίζεται στον ψηφιακό υπολογιστή του πυραύλου και έχει τελειοποιηθεί ουσιαστικά το σύστημα μέτρησης. Ο πύραυλος-φορέας Angara, όπως είπε ο Νέστεροφ, θα εκτοξεύεται πρώτ’ απ’ όλα από το κοσμοδρόμιο Πλεσέτσκ. Η μονάδα εκτόξευσης του Πλεσέτσκ βρίσκεται τώρα στο τελικο στάδιο της κατασκευής της. Πλησιάζουν στο τέλος τους οι εργασίες συναρμολόγησης των εγκαταστάσεών της. Τον Νοέμβριο του τρέχοντος έτους, θα πρέπει να είναι έτοιμη για τη διεξαγωγή των προβλεπόμενων δοκιμών. Όσον αφορά το νέο ρωσικό κοσμοδρόμιο Βοστότσνι στην Άπω Ανατολή, που η κατασκευή του συνεχίζεται με γοργούς ρυθμούς, τώρα εκεί κατασκευάζεται μονάδα εκτόξευσης των πυραύλων-φορέων Soyuz όλων των τύπων. Στο δεύτερο στάδιο προβλέπεται να κατασκευαστεί μονάδα εκτόξευσης των πυραύλων-φορέων Angara. Η πρώτη εκτόξευσή του από το κοσμοδρόμιο Βοστότσνι προγραμματίστηκε για το 2018. http://greek.ruvr.ru/2013_05_24/114152295/ Τις διαδικασίες της αλλαγής στην όραση θα μελετήσει στο ΔΔΣ γυναίκα αστροναύτης της ΝΑΣΑ. Η αστροναύτης της ΝΑΣΑ Κάρεν Νάιμπεργκ στο ΔΔΣ θα μελετήσει τον τρόπο με τον οποίο αλλάζει η όραση του ανθρώπου στις συνθήκες του διαστήματος. «Το αμερικανικό πρόγραμμα στο ΔΔΣ περιλαμβάνει δεκάδες πειράματα. Μου άρεσε ιδιαίτερα το πείραμα, στη διάρκεια του οποίου θα μελετήσω, πώς αλλάζει η κατάσταση του συστήματος όρασης σε μεγάλης διάρκειας διαστημική πτήση», - δήλωσε η αστροναύτης. Στο διάστημα η οξύτητα της όρασης μειώνεται. Αυτή η διαδικασία είναι σε μεγάλο βαθμό ανάλογη με τον τρόπο που αλλάζει η όραση σε μεγάλη ηλικία. Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι με τη βοήθεια των διαστημικών πειραμάτων θα μάθουν πως να θεραπεύουν τις οφθαλμικές παθήσεις. Η εκτόξευση του επανδρωμένου σκάφους «Soyuz TMA-09M» προς το ΔΔΣ προγραμματίζεται για τις 29 Μαΐου στις 00:31 ώρα Μόσχας. http://greek.ruvr.ru/2013_05_26/114291425/ Η NASA ζητά ενοικιαστές για ιστορική εξέδρα εκτόξευσης. Σχεδόν δύο χρόνια μετά τον παροπλισμό των διαστημικών λεωφορείων, η NASA δημοσίευσε αγγελία με την οποία προσφέρει για μίσθωση μία από τις δύο εξέδρες εκτόξευσης στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ, τις οποίες χρησιμοποιούσε από την εποχή των αποστολών Apollo στο φεγγάρι. Όπως αναφέρει το Reuters, μία από τις εταιρείες που ενδιαφέρονται να νοικιάσουν το Συγκρότημα Εκτόξευσης 39Α είναι η ιδιωτική εταιρεία SpaceX, η οποία έχει συνάψει συμβόλαιο με τη NASA για τον ανεφοδιασμό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Η εταιρεία ήδη νοικιάζει μια εξέδρα σε γειτονική βάση της αεροπορίας, διατηρεί μια δεύτερη εγκατάσταση εκτοξεύσεων στην Καλιφόρνια και αναζητεί τώρα ακόμα μια τοποθεσία. Στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της Φλόριντα, η NASA έχει ήδη κατεδαφίσει ή μεταφέρει σε ιδιώτες περισσότερες από 150 κτήρια που χρησιμοποιούνταν για τα διαστημικά λεωφορεία, συνολικού εμβαδού 93.000 τετραγωνικών μέτρων. Η δεύτερη εξέδρα του κέντρου, το Συγκρότημα Εκτόξευσης 39Β, θα αναβαθμιστεί προκειμένου χρησιμοποιηθεί για τις μελλοντικές αποστολές της κάψουλας Orion, σχεδιασμένης για επανδρωμένες αποστολές πέρα από τη χαμηλή γήινη τροχιά. Από εκεί προγραμματίζεται να αναχωρήσει η πρώτη επανδρωμένη αποστολή σε αστεροειδή το 2021. Σύμφωνα με την αγγελία που αναρτήθηκε στο δικτυακό τόπο της ΝASA, η μίσθωση της εξέδρας 39A πρέπει να είναι τουλάχιστον πενταετής και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις μέχρι την 1η Οκτωβρίου. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231250035 Νέος κινητήρας θα επιτρέψει στη NASA να απαγάγει αστεροειδή. Ο διοικητής της NASA Τσαρλς Μπόλντεν επιθεώρησε το πρωτότυπο ενός φουτουριστικού «κινητήρα ιόντων», ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί στην αποστολή που θα αναλάβει να συλλάβει έναν αστεροειδή και να τον μεταφέρει κοντά στη Σελήνη γύρω στο 2019. Οι κινητήρες ιόντων έχουν χρησιμοποιηθεί τα τελευταία χρόνια σε αρκετές μη επανδρωμένες αποστολές, όπως η αποστολή Dawn της NASA που εξερευνά τον αστεροειδή Εστία και τον πλανήτη-νάνο Δήμητρα. Σε αντίθεση με τους πυραυλοκινητήρες, οι οποίοι προσφέρουν μεγάλη προωστική ισχύ αλλά λειτουργούν για μικρό χρονικό διάστημα, οι κινητήρες ιόντων λειτουργούν για πολλούς μήνες συνεχόμενα και εκπέμπουν έναν σταθερό αλλά αδύναμο πίδακα φορτισμένων ατόμων. Με άλλα λόγια, οι κινητήρες ιόντων προσφέρουν μικρή επιτάχυνση για μεγάλο χρονικό διάστημα, αντί για μεγάλη επιτάχυνση που διαρκεί μόνο λίγα λεπτά. Δεδομένου ότι καταναλώνουν μικρές ποσότητες αερίου και παραμένουν σε λειτουργία για χιλιάδες ώρες, η τελική ταχύτητα του σκάφους μπορεί να είναι πραγματικά μεγάλη. Ο κινητήρας NEXT που αναπτύσσεται στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA, το οποίο επισκέφθηκε την Πέμπτη ο Τσαρλς Μπόλντεν, εκπέμπει έναν γαλαζωπό πίδακα ιόντων του αερίου ξένου. Σύμφωνα με τη στρατηγική που καθόρισε ο Λευκός Οίκος το 2009, η NASA θα στείλει αστροναύτες σε έναν αστεροειδή, ο οποίος δεν έχει επιλεγεί ακόμα, ως εφαλτήριο για την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη. Αντί όμως να στείλει το πλήρωμα σε ένα μακρύ ταξίδι μέχρι την περιοχή του αστεροειδή, η NASA αποφάσισε να στείλει πρώτα ένα ρομποτικό σκάφος που θα τον συλλάβει και θα τον παρκάρει στη γειτονιά τη Σελήνης. Στην επόμενη φάση, που προγραμματίζεται για το 2021, οι αστροναύτες της NASA θα χρησιμοποιήσουν τη νέα κάψουλα Orion για να επισκεφθούν το διαστημικό βράχο και να συλλέξουν δείγματα. Εκτός του ότι θα προετοίμαζε τη NASA για μια επανδρωμένη αποστολή στον Άρη τη δεκαετία του 2030, η απαγωγή του αστεροειδή θα επιτρέψει επίσης τη δοκιμή τεχνολογιών που θα μπορούσαν να αναχαιτίσουν έναν διαστημικό βράχο που απειλεί τη Γη. Ο αστεροειδής που θα μεταφερθεί στη Σελήνη θα είναι αρκετά μικρός ώστε να μην απειλεί τον πλανήτη. Ακόμα κι αν βρισκόταν από λάθος σε πορεία σύγκρουσης, θα διαλυόταν φλεγόμενος στην ατμόσφαιρα. To κόστος της επιχείρησης απαγωγής και της αποστολής αστροναυτών στον αστεροειδή υπολογίζεται γύρω στα 2,6 δισ. δολάρια. Στην φωτογραφία ο Τσαρλς Μπόντεν της NASA (δεξιά) κατά την επίσκεψή του στο JPL http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231250073 Δορυφόρος του Εκουαδόρ δείχνει να επέζησε διαστημικής σύγκρουσης. Ο πρώτος και μοναδικός δορυφόρος του Εκουαδόρ περιστρέφεται εκτός ελέγχου έπειτα από σύγκρουση με τα υπολείμματα ενός σοβιετικού πυραύλου, ωστόσο οι υπεύθυνοι της αποστολής πιστεύουν ότι ίσως μπορέσουν να ανακτήσουν τον έλεγχό του. O μικρός δορυφόρος Pegaso παραμένει σε τροχιά, λόγω όμως της ανεξέλεγκτης περιστροφής του το σήμα δεν μπορεί να αποκωδικοποιηθεί, αναφέρει η Διαστημική Υπηρεσία του Εκουαδόρ (EXA). Σύμφωνα με το BBC, νεότερα για την τύχη της αποστολής πρόκειται να ανακοινωθούν αργότερα τη Δευτέρα. Την περασμένη εβδομάδα, το Μεικτό Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων του αμερικανικού στρατού, το οποίο παρακολουθεί όλα τα σχετικά μεγάλα αντικείμενα που περιφέρονται γύρω από τη Γη, ενημέρωσε EXA ότι ο δορυφόρος επρόκειτο να συγκρουστεί την Πέμπτη με ένα νέφος από συντρίμμια που προέρχονται από τη δεξαμενή του σοβιετικού πυραύλου Tsyklon-3, ο οποίος εκτοξεύτηκε το 1985. Ο Pegaso φαίνεται ότι υπέστη ζημιές στους ηλιακούς συλλέκτες, περιέργως όμως επέζησε παρά την ακραία ταχύτητα της σύγκρουσης. Τώρα όμως περιστρέφεται ανεξέλεγκτα γύρω από δύο άξονες και είναι δύσκολο να σταθεροποιηθεί. Ο Pegaso, ένας «νανοδορυφόρος» βάρους μόλις 1,2 κιλών, εκτοξεύτηκε τον Απρίλιο από το διαστημικό κέντρο του Τσιουτσουάν στην Κίνα. Είναι ο πρώτος και ο μοναδικός δορυφόρος του Εκουαδόρ σε τροχιά. Περιφέρεται σε ύψος 640 χιλιομέτρων και το μόνο που κάνει είναι να μεταδίδει τον εθνικό ύμνο του Εκουαδόρ και εικόνες της Γης. Παρόλο που η αποστολή των 700.000 δολαρίων κινδυνεύει να τερματιστεί, οι υπεύθυνοι του δορυφόρου δεν χάνουν το χιούμορ τους. Σε λογαριασμό που έχει ανοίξει στο Twitter στο όνομα του Pegaso, ο δορυφόρος φέρεται να δηλώνει πως είναι «ζαλισμένος αλλά ζωντανός». «Πρέπει να δείτε πώς κατάντησε ο άλλος» γράφει, αναφερόμενος στον σοβιετικό δορυφόρο. Τα χιλιάδες διαστημικά σκουπίδια που σχηματίζουν μια αιωρούμενη χωματερή έξω από τη Γη έχουν αναδειχθεί σε σημαντικό πρόβλημα καθώς οι κυβερνήσεις βασίζονται όλο και περισσότερο σε δορυφορικές υπηρεσίες. Το συμβάν που σήμανε συναγερμό ήταν η πρωτοφανής σύγκρουση που σημειώθηκε το 2009 ανάμεσα σε έναν τηλεπικοινωνιακό δορυφόρο Iridium και έναν παροπλισμένο ρωσικό δορυφόρο. Χιλιάδες ακόμα διαστημικά σκουπίδια είχαν δημιουργηθεί εξάλλου δύο χρόνια νωρίτερα, όταν η Κίνα δοκίμασε όπλο για την καταστροφή δορυφόρων σε τροχιά. Η διεθνής κοινότητα επέκρινε την Κίνα για την εκτόξευση πυραύλου εναντίον ενός ανενεργού κινεζικού δορυφόρου, κίνηση που προκάλεσε ανησυχία για έναν νέο «πόλεμο των άστρων». Το Μεικτό Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων του αμερικανικού στρατού παρακολουθεί σήμερα 22.000 αντικείμενα σε τροχιά, από τα οποία το 87% είναι διαστημικά σκουπίδια. Το Εκουαδόρ θα πρέπει να λάβει υπόψη τον κίνδυνο στα σχέδιά του να εκτοξεύσει έναν δεύτερο μικρό δορυφόρο, με την ονομασία Krysaor, τον προσεχή Αύγουστο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231250333

Μια οπτικοποίηση παρουσιάζει με φαντασμαγορικό τρόπο την «καταγεγραμμένη» ιστορία των μετεωριτών στον πλανήτη μας. Ερχονται από το Διάστημα και χτυπούν σαν απρόσμενες βολίδες απροειδοποίητα τη Γη. Ενίοτε οι επιπτώσεις τους μπορεί να είναι από καταστρεπτικές ως και κοσμογονικές: σε αυτούς αποδίδεται η εξαφάνιση των δεινοσαύρων ενώ όλοι θυμόμαστε τι συνέβη τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν ένας μετεωρίτης έπεσε ξαφνικά στη Ρωσία προκαλώντας μεγάλες ζημιές και τραυματισμούς. Σίγουρα πάντως είναι θεαματικοί, με την πύρινη λάμψη τους στον αέρα, αν και τις περισσότερες φορές περνούν τη γήινη ατμόσφαιρα εντελώς απαρατήρητοι. Στα δισεκατομμύρια χρόνια της ύπαρξής του ο πλανήτης μας έχει δεχθεί μάλλον εκατοντάδες χιλιάδες μετεωρίτες, κανείς όμως δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τον ακριβή αριθμό. Τα 2.500 τελευταία χρόνια έχουν καταγραφεί 45.716 ενώ έχουν βρεθεί σε διάφορα σημεία της Γης 34.842. Από αυτούς όμως τα ανθρώπινα μάτια έχουν δει «εν δράσει» μόνο τους 1.107, όπως μας πληροφορεί με εξαιρετικά φαντασμαγορικό τρόπο μια οπτικοποίηση της visualizing.org με τον τίτλο Bolides που έχει κερδίσει τα εύσημα ακόμη και από την ιστοσελίδα της NASA. Ο δημιουργός της Κάρλο Ζαπόνι έχει χρησιμοποιήσει τα στοιχεία της βάσης δεδομένων της Μετεωριτικής Εταιρείας (Meteoritic Society) για να συνθέσει την ιστορία όλων αυτών των πτώσεων. Το χρονολόγιο ξεκινάει από το 861 μ.Χ. Τότε έχουμε την πρώτη «επίσημα» καταγεγραμμένη μαρτυρία για τη θεαματική νυχτερινή πτώση ενός μετεωρίτη στις 19 Μαΐου με το Ιουλιανό ημερολόγιο, στη Νογκάτα της Ιαπωνίας. Το επόμενο πρωί ο εξωγήινος βράχος ανασύρθηκε από την τρύπα που είχε ανοίξει στο έδαφος από τους κατοίκους του χωριού και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στον σιντοϊστικό ναό της Σούγκα Τζίντζα όπου και φυλάσσεται ως σήμερα. Στα αριστερά τού άψογα στυλιζαρισμένου γραφικού και με φόντο τις θεαματικές φωτεινές βολίδες να διασχίζουν τον ουρανό βλέπετε τους μετεωρίτες να «πέφτουν» σε αριθμούς, ανάλογα με τη χρονιά. Στη γραμμή του χρονολογίου βλέπετε επίσης με μπλε χρώμα την καμπύλη της συχνότητάς τους ανά τους αιώνες. Μεταφέροντας το «βελάκι», βρίσκεστε στη χρονιά που επιθυμείτε και βλέπετε τη «δράση» των μετεωριτών στη διάρκειά της. Οπως θα παρατηρήσετε, η συχνότητα αυξάνεται καθώς πλησιάζουμε προς το 2013, το γεγονός όμως δεν σημαίνει ότι οι μετεωρίτες με το πέρασμα του χρόνου άρχισαν να πυκνώνουν και να πέφτουν σαν το χαλάζι. Απλώς η καταγραφή των παρατηρήσεων άρχισε να γίνεται πιο συστηματική. Επί χιλιετίες η εμφάνισή τους αποδιδόταν σε θεϊκή παρέμβαση, γι' αυτό και συχνά τα σημεία της πτώσης τους έχουν μετατραπεί σε τόπους λατρείας. Ο πρώτος που πρότεινε ανοιχτά την ιδέα ότι προέρχονται από το Διάστημα ήταν ένας γερμανός φυσικός, ο Ερνστ Φλόρενς Χλάντνι, ο οποίος δημοσίευσε το 1794 σχετική μελέτη. Η ιδέα του αντιμετωπίστηκε αρχικά με χλευασμό, με το γύρισμα του αιώνα όμως τα πνεύματα άλλαξαν όταν μια αντίστοιχη μελέτη του γάλλου φυσικού, μαθηματικού και αστρονόμου Ζαν-Μπατίστ Μπιό έγινε δεκτή από τη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών. Ο κ. Ζαπόνι παρουσιάζει επίσης μερικούς από τους σημαντικότερους μετεωρίτες που έχουν καταγραφεί να πέφτουν ή έχουν βρεθεί στη Γη. Κάνοντας «κλικ» επάνω τους μπορείτε να δείτε περισσότερα στοιχεία και να μεταφερθείτε στις αντίστοιχες πληροφορίες της βάσης δεδομένων της Μετεωριτικής Εταιρείας. Για να δείτε την οπτικοποίηση πατήστε εδώ. http://www.visualizing.org/full-screen/53518 http://www.tovima.gr/science/article/?aid=514488 Στην Ιταλία άνοιξε κέντρο για την παρακολούθηση των μετεωριτών. Στην ιταλική πόλη Φρασκάτι, στα περίχωρα της Ρώμης, στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Διαστημικών Ερευνών άνοιξε Συντονιστικό Κέντρο παρακολούθησης των ουράνιων σωμάτων που πλησιάζουν τη Γη και τα οποία αποτελούν κίνδυνο. Η τελετή πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 22/5 με την παρουσία των εκπροσώπων της ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος, η οποία από το 2008 προωθεί την ανάπτυξη κοινού συστήματος κοινοποίησης για μετεωρίτες. http://greek.ruvr.ru/2013_05_22/114028172/

Ο μεγαλύτερος δορυφόρος του Κρόνου είναι επίπεδος. Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα που στέλνει το διαστημικό σκάφος Cassini που εξερευνά τον Κρόνο και τα δεκάδες φεγγάρια του επιστήμονες στις ΗΠΑ έφτιαξαν τον πρώτο τοπογραφικό χάρτη του μεγαλύτερου και πιο σημαντικού εξ αυτών, του Τιτάνα. Οπως αναφέρουν οι ειδικοί ο Τιτάνας μοιάζει με…τηγανίτα αφού είναι σχεδόν απόλυτα επίπεδος. Ο Τιτάνας έχει περάσει τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο της επιστημονικής προσοχής αφού όπως διαπιστώθηκε βρίσκεται σε μια κατάσταση παρόμοια με εκείνη που βρισκόταν η Γη στη βρεφική της ηλικία και έτσι οι ειδικοί μπορούν να δουν εκεί εικόνες από το παρελθόν του πλανήτη μας ενώ παράλληλα να κάνουν προβλέψεις για το μέλλον του Τιτάνα. Με τα δεδομένα που έχει συλλέξει μέχρι στιγμής το Cassini ο Τιτάνας μοιάζει πραγματικά επίπεδος. Η υψηλότερη κορυφή του είναι μόλις 500 μέτρα από την επιφάνεια του εδάφους του ενώ η απόσταση από αυτό το σημείο μέχρι το πιο χαμηλό (προφανώς κάποιον κρατήρα ή κοιλότητα) είναι μόλις 2,5 χιλιόμετρα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες που έφτιαξαν τον χάρτη αυτός μπορεί να βοηθήσει στο να δοθούν απαντήσεις για μια σειρά από χαρακτηριστικά του δορυφόρου του Κρόνου, όπως οι κινούμενες σωροί άμμου ή η ροή υγρών (κυρίως μεθανίου). «Για να κατανοήσουμε αυτές τις γεωλογικές διεργασίες είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τις κλίσεις του εδάφους του Τιτάνα. Είναι επίσης πολύ χρήσιμο για όσους μελετούν υδρολογία και προσπαθούν να φτιάξουν κλιματικά και μετεωρολογικά μοντέλα του Τιτάνα. Το που βρίσκονται τα υψηλότερα και που τα χαμηλότερα σημεία του εδάφους είναι κρίσιμοι παράγοντες για αυτές τις μελέτες» αναφέρει ο Ραλφ Λόρενς επιστήμονας του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins που ελέγχει τα δεδομένα που στέλνει το ραντάρ του Cassini. O χάρτης δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Icarus». Στην φωτογραφία ο πρώτος τοπογραφικός χάρτης του Τιτάνα δείχνει ότι ο δορυφόρος είναι επίπεδος http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=514861

Πορτρέτο της κυματοσυνάρτησης. Ερευνητές στην Ολλανδία κατάφεραν για πρώτη φορά να απεικονίσουν την κβαντική υπόσταση των ηλεκτρονίων που περιφέρονται γύρω από τον πυρήνα ενός ατόμου υδρογόνου -μια μελέτη που δεν είναι εντυπωσιακή μόνο λόγω του μεγέθους του ατόμου, αλλά και λόγω των φαινομενικά παράλογων περιορισμών που επιβάλλει η κβαντική μηχανική. Οι κβαντικές ιδιότητες των ηλεκτρονίων και άλλων σωματιδίων καθιστούν ουσιαστικά αδύνατο τον προσδιορισμό της ακριβής τους θέσης. Το μόνο που διαθέτουν οι φυσικοί για να μπορούν να εκτιμήσουν πού μπορεί να βρίσκεται ένα ηλεκτρόνιο είναι η λεγόμενη κυματοσυνάρτηση: μια εξίσωση που δίνει την πιθανότητα να βρίσκεται το ηλεκτρόνιο σε μια οποιαδήποτε συγκεκριμένη θέση. Ακόμα και η κυματοσυνάρτηση, όμως, είναι δύσκολο να μετρηθεί με ακρίβεια, καθώς έχει την τάση να καταρρέει σε κάθε απόπειρα άμεσης παρατήρησης. Τώρα, ερευνητές στο ολλανδικό Ίδρυμα Θεμελιώδους Έρευνας στην Ύλη αναφέρουν στην επιθεώρηση Physical Review Letters http://prl.aps.org/abstract/PRL/v110/i21/e213001 ότι κατάφεραν να απαθανατίσουν τις κυματοσυναρτήσεις των ηλεκτρονίων σε άτομα υδρογόνου. H Δρ Ανέτα Στόντολνα και οι συνεργάτες της βομβάρδισαν με λέιζερ άτομα υδρογόνου έτσι ώστε τα ηλεκτρόνια να εκτιναχθούν μακριά, με ταχύτητες και οι κατευθύνσεις που εξαρτώνται από τις κυματοσυναρτήσεις τους. Αμέσως μετά, ένα ισχυρό ηλεκτρικό πεδίο ανάγκασε τα ηλεκτρόνια να πέσουν πάνω σε έναν επίπεδο ανιχνευτή. Το πείραμα είχε σχεδιαστεί έτσι ώστε οι θέσεις στις οποίες προσέκρουσαν τα ηλεκτρόνια να εξαρτώνται από τις από τις αρχικές τους ταχύτητες, οι οποίες με τη σειρά τους εξαρτώνταν από τις κυματοσυναρτήσεις. Οι θέσεις στις οποίες έπεφταν τα ηλεκτρόνια καταγράφηκαν σε μια φθορίζουσα οθόνη και φωτογραφήθηκαν σε υψηλή ανάλυση. Οι εικόνες που προκύπτουν, διαστάσεων 4 επί 4 χιλιοστά, δείχνουν ότι η κατανομή των ηλεκτρονίων στον ανιχνευτή ταιριάζει με τις κυματοσυναρτήσεις στις οποίες υπάκουαν τα ηλεκτρόνια τη στιγμή που εκτινάχθηκαν έξω από τα άτομα υδρογόνου. Η μελέτη προσφέρει μια νέα τεχνική για την απεικόνιση της κυματοσυνάρτησης, σχολίασε στο δικτυακό τόπο του Science http://news.sciencemag.org/sciencenow/2013/05/a-snapshot-of-the-inside-of-an-a.html ο Τζεφ Λουντίν, φυσικός του Πανεπιστημίου της Οτάβα που έχει πραγματοποιήσει πειράματα στις κυματοσυναρτήσεις ενός άλλου σωματιδίου, του φωτονίου. Επισημαίνει πάντως, ότι οι κυματοσυναρτήσεις των ηλεκτρονίων σε μεγαλύτερα άτομα θα μπορούσαν να διαφέρουν σημαντικά από τις παρατηρήσεις στο άτομο του υδρογόνου. Εφόσον αποδειχθεί ότι είναι εφαρμόσιμη και σε άλλα άτομα, η νέα τεχνική θα μπορούσε μάλιστα να βρει στο μέλλον πρακτικές εφαρμογές σε «μοριακά καλώδια» που θα επιτρέψουν την περαιτέρω σμίκρυνση των ηλεκτρονικών κυκλωμάτων. Ακόμα κι αν δεν συμβεί αυτό, πάντως, το πορτρέτο της κυματοσυνάρτησης θα μπορούσε να βελτιώσει τις γνώσεις μας για την ατομική φυσική που βρίσκεται σε δράση στις χημικές αντιδράσεις και τη νανοτεχνολογία. Στην φωτογραφία απεικόνιση των κυματοσυναρτήσεων των ηλεκτρονίων σε άτομα υδρογόνου. Οι κόκκινες περιοχές αντιστοιχούν σε μεγαλύτερες πυκνότητες ηλεκτρονίων. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231250223

Τα μυστικά του μετεωρίτη Νakhla. Eρευνητική ομάδα του ΕΜΠ μελέτησε τη νέα δομή που ανακάλυψε στα θραύσματα του αστρικού σώματος που πριν από έναν αιώνα έπεσε στη Γη και τον Αρη, εκτιμάται ότι προέρχεται από τον Αρη αναζητώντας απαντήσεις για την ύπαρξη ζωής στον Κόκκινο Πλανήτη Έναν αιώνα μετά την πτώση του στη Γη, οι επιστήμονες συνεχίζουν να μελετούν το μετεωρίτη Νάκλα (Nakhla), καθώς θεωρούν ότι προέρχεται από τον Άρη και μπορεί να δώσει απαντήσεις για την ύπαρξη ζωής στον Κόκκινο Πλανήτη. Πρόσφατα, ερευνητική ομάδα που αποτελείται από τον επίκουρο καθηγητή Η. Χατζηθεοδωρίδη της Σχολής Μηχανικών Μεταλλείων-Μεταλλουργών του ΕΜΠ και από ερευνητές της Σχολής Επιστημών της Γης, της Ατμόσφαιρας και του Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ ανακάλυψε σε θραύσματα του μετεωρίτη μια νέα, μικροσκοπική δομή με ελλειψοειδές σχήμα, ιδιαίτερα συμμετρική, κενή στο εσωτερικό της, της οποίας το εξωτερικό περίβλημα αποτελείται από ένα μίγμα άμορφου υλικού και κρυσταλλικών αργιλικών ορυκτών, πλούσιων σε σίδηρο, καθώς και άλλα γνωστά ή άγνωστα ορυκτά. Τα στοιχεία αυτά παραπέμπουν στον πλανήτη Αρη, όπως επιβεβαιώνουν μετρήσεις που έχουν γίνει από απόσταση μέσω δορυφόρων, αλλά και ενδείξεις που έχουν καταγράψει στον πλανήτη ρομποτικά οχήματα που τον εξερευνούν. Η παραπάνω ερευνητική ομάδα μελέτησε σε μικροκλίμακα και νανοκλίμακα τη νέα αυτή δομή που ανακάλυψε στα θραύσματα του μετεωρίτη, λόγω της ιδιαίτερης μορφολογίας της. Χρησιμοποιώντας εξειδικευμένα όργανα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ανόργανες αλλά και βιολογικές διεργασίες, ή ακόμα και ο συνδυασμός τους, θα ήταν ικανός να δημιουργήσει μια τέτοια μικροσκοπική δομή στον Αρη, όπως συμβαίνει και στη Γη. Κατέδειξε επίσης ότι οι διεργασίες αυτές μπορούν να συντηρήσουν στον Κόκκινο Πλανήτη διάφορους μικροοργανισμούς σε ρωγμές ή και φυσαλίδες των πετρωμάτων του, όπου το νερό μπορεί να ρέει ελεύθερα. Εάν, μάλιστα, υπάρξουν στα σημεία αυτά οι συνθήκες δημιουργίας πηγών θερμότητας, τότε είναι πιθανό οι αλμυροί πάγοι που βρίσκονται κάτω από την επιφάνειά του να λιώσουν, ενώ παράλληλες αντιδράσεις οξείδωσης και αναγωγής, όπως αυτές που παρατηρήθηκαν στο μετεωρίτη Νάκλα, είναι δυνατό να αποδώσουν την ενέργεια που απαιτείται για να αναπτυχθούν μικροοργανισμοί και να συντηρηθούν για ικανά χρονικά διαστήματα. Παλαιότερη μελέτη του μετεωρίτη Νάκλα από τον κ. Χαζηθεοδωρίδη είχε αποκαλύψει την ύπαρξη ορυκτών όπως ο ανυδρίτης (θειικό ασβέστιο, με λιγότερα μόρια νερού στο κρυσταλλικό του πλέγμα σε σχέση με τη γνωστή γύψο), ο αλίτης (χλωριούχο νάτριο, το γνωστό αλάτι) και ο σιδηρίτης (ανθρακικός σίδηρος), τα οποία πιθανολογούνταν ότι είχαν σχηματιστεί στην επιφάνεια του Αρη σε συνθήκες που ήταν συμβατές με την ύπαρξη ζωής. Επειδή όμως στην περιοχή αυτή υπάρχει ισχυρή υπεριώδης ακτινοβολία, η οποία μπορεί να καταστρέψει στοιχεία που σχετίζονται με την ύπαρξη ζωής, η έρευνα πλέον στρέφεται στο βάθος εντός των πετρωμάτων, και ιδιαίτερα σε ρωγμές όπου αφ’ ενός η ζωή είναι προστατευμένη, αφ’ ετέρου μπορεί να έρχεται σε επαφή τόσο με την ατμόσφαιρα όσο και με την υδρόσφαιρα του πλανήτη. Φωτ.1-Ενα κομμάτι του μετεωρίτη Νάκλα κάτω από το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο. Σε αυτό βρέθηκε ο πρώτος δημοσιευμένος σιδηρίτης, καθώς και τα άλλα ορυκτά (αλίτης, ανυδρίτης) Φωτ.2-Φωτογραφία ηλεκτρονικού μικροσκοπίου που δείχνει ανάπτυξη κρυστάλλων αλίτη (αλατιού) σε επιφάνεια πυροξένου Φωτ.3-Φωτογραφία ηλεκτρονικού μικροσκοπίου που δείχνει το ελλειπτικό βιόμορφο εύρημα. http://physicsgg.me/2013/05/27/%cf%84%ce%b1-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%b5%cf%89%cf%81%ce%af%cf%84%ce%b7-%ce%bdakhla/

Μετεωρίτες στη Σελήνη: άλλο ένα πρόβλημα; Πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα των μετεωριτών στη Σελήνη; Η Ρωσία και άλλες χώρες σκοπεύουν να κατασκευάσουν εκεί επανδρωμένες βάσεις μακρόχρονης διαβίωσης, αν και οι διαστημικές υπηρεσίες προτιμούν να μην θυμούνται τους κινδύνους, που παραμονεύουν εκεί τους ανθρώπους. Η πρόσφατη σύγκρουση ενός ουράνιου σώματος με τη Σελήνη ανέδειξε πόσο πραγματικό είναι αυτό το πρόβλημα. Ο μετεωρίτης κατέπεσε στο σκοτεινό τμήμα της Σελήνης, το συμβάν σημειώθηκε στις 17 Μαρτίου, αλλά μόλις τις προάλλες η ΝΑΣΑ αναφέρθηκε σε αυτό, ενώ αργότερα έπραξαν το ίδιο και άλλες πηγές. Οι επιστήμονες υπολόγισαν τις παραμέτρους των θραυσμάτων: μέγεθος έως και μισό μέτρο, βάρος - 40 κιλά και ταχύτητα άνω των 25 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Η ενέργεια της σύγκρουσης ήταν ισοδύναμη με έκρηξη 5 τόνων TNT και σχηματίστηκε κρατήρας διαμέτρου 20 μέτρων. Πρόκειται για το μεγαλύτερο θραύσμα από συνολικά τριακόσια, οι πτώσεις των οποίων έχουν καταγραφεί από το 2005, όταν ξεκίνησε το πρόγραμμα της συνεχούς παρατήρησης της Σελήνης. Θα μπορούσε κανείς να φανταστεί τί θα συνέβαινε εάν μια πέτρα μεγέθους 40 κιλών συγκρουστεί με μια επανδρωμένη μονάδα! Ας μην ξεχνάμε ότι θα διατηρήσει την τεράστια ταχύτητά της, διότι η Σελήνη δεν διαθέτει ατμόσφαιρα, η οποία θα μπορούσε να την επιβραδύνει. Ναι, ολόκληρη η επιφάνεια της Σελήνης καλύπτεται από κρατήρες. Όμως η πιθανότητα πτώσης ενός μεγάλου θραύσματος σε μια συγκεκριμένη θέση είναι αμελητέα, είναι πεπεισμένος ο επιστήμονας Βλαντίμιρ Σούρντιν: Αυτό δεν αποτελεί κίνδυνο για τους κοσμοναύτες στην επιφάνεια της Σελήνης. Τέτοιοι μεγάλοι μετεωρίτες πέφτουν πολύ σπάνια. Είναι απίθανο να συμβεί ότι θα πέσουν σε κάποιο σταθμό είτε σε αστροναύτες στη Σελήνη. Αυτό μπορεί να γίνει μια φορά σε μερικές χιλιάδες χρόνια. Πολύ πιο επικίνδυνα είναι τα μικρά σωματίδια, μεγέθους όσο ένα κεφάλι σπίρτου και ακόμη μικρότερα. Στη Γη θα καίγονταν πλήρως στην ατμόσφαιρα, αλλά στη Σελήνη θα φθάσουν ως την επιφάνειά της. Ένα τέτοιο σωματίδιο είναι σε θέση να προκαλέσει ζημιά στον εξοπλισμό, είτε να τρυπήσει τα διαστημικά σκάφανδρα και ο άνθρωπος να πεθάνει από ασφυξία. Ευτυχώς κατά τη διάρκεια των αποστολών «Απόλλων» τις δεκαετίες 1960-1970 αυτό δεν συνέβη, συνεχίζει ο εμπειρογνώμονας: Συνολικά οι αστροναύτες παρέμειναν στη Σελήνη περίπου μιάμιση εβδομάδα και δεν υπέστησαν ζημιές από μετεωρίτες. Αλλά εάν υπάρχει μια βάση μακροχρόνιας διαβίωσης, είναι προτιμότερο να είναι καλυμμένη κάτω από το έδαφος. Στους κρατήρες, που έχουν προκληθεί πρόσφατα από πτώσεις μετεωριτών στη Σελήνη, αποκαλύπτεται το έδαφος σε μεγάλο βάθος και εκεί μπορούν να βρεθούν ενδιαφέροντα γεωλογικά δείγματα. Δίπλα σε παρόμοια σημεία έχει νόημα να εγκατασταθούν οι μελλοντικές αποστολές, προσθέτει ο Βλαντίμιρ Σουρντίν. Οι συντεταγμένες των σεληνιακών κρατήρων μπορούν να προσδιοριστούν με δορυφόρους. Οι επιστήμονες έχουν προβληματιστεί και για ένα ακόμη φαινόμενο: η έκρηξη στη Σελήνη συνέπεσε με την έξαρση της μετεωρικής δραστηριότητας στη Γη. Οι μετεωρίτες ήταν μεγάλοι και έφταναν τα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας και ήταν προφανές ότι δεν επρόκειτο για συνηθισμένη «αστρική βροχή». Σύμφωνα με μια υπόθεση, το σύμπλεγμα Γη-Σελήνη κατά περιόδους διέρχεται μέσω γιγάντιων συγκεντρώσεων θραυσμάτων από τη ζώνη αστεροειδών. http://greek.ruvr.ru/2013_05_27/114351162/ ...

Ένα κρυμμένο πλήθος εξωτικών αστέρων νετρονίων. Τα μάγναστρα είναι πυκνά κατάλοιπα νεκρών άστρων που ξεσπούν σποραδικά με ριπές ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας, και αποτελούν μερικά από τα πιο ακραία αντικείμενα στο σύμπαν. Μια αποστολή με βάση το Παρατηρητήριο Chandra της NASA δείχνει τώρα ότι τα μάγναστρα μπορεί να είναι διαφορετικά – αλλά και πιο κοινά – από ότι πιστεύαμε μέχρι σήμερα. Όταν ένα τεράστιο αστέρι εξαντλήσει τα «καύσιμα» του, ο πυρήνας του καταρρέει και σχηματίζει ένα αστέρι νετρονίων, ένα πολύ πυκνό αντικείμενο πλάτους περίπου 15-20 χιλιομέτρων. Η βαρυτική ενέργεια που απελευθερώνεται σε αυτή τη διαδικασία ωθεί τα εξωτερικά στρώματα σε μια έκρηξη σουπερνόβα, και αφήνει το αστέρι νετρονίων πίσω.. Οι περισσότεροι αστέρες νετρονίων περιστρέφονται γρήγορα – μερικές φορές το δευτερόλεπτο – αλλά ένα μικρό ποσοστό έχει ένα σχετικά χαμηλό ρυθμό περιστροφής, ενώ παράλληλα εκπέμπει περιστασιακά μεγάλες εκρήξεις ακτίνων Χ. Επειδή η μόνη πιθανή πηγή για την ενέργεια που εκπέμπεται σε αυτά τα ξεσπάσματα είναι η μαγνητική ενέργεια που αποθηκεύεται στο αστέρι, τα αντικείμενα αυτά ονομάζεται «μάγναστρα». Τα περισσότερα μάγναστρα έχουν εξαιρετικά υψηλά μαγνητικά πεδία στην επιφάνεια τους, που είναι δέκα έως χίλιες φορές ισχυρότερα από αυτά του μέσου άστρου νετρονίων. Νέες παρατηρήσεις δείχνουν ότι το μάγναστρο γνωστό ως SGR 0418 5729 δεν ταιριάζει με αυτό το μοτίβο, καθώς διαθέτει ένα επιφανειακό μαγνητικό πεδίο παρόμοιο με εκείνο των συνηθισμένων αστέρων νετρονίων. «Έχουμε διαπιστώσει ότι SGR 0418 έχει πολύ χαμηλότερο επιφανειακό μαγνητικό πεδίο από ότι οποιοδήποτε άλλο μάγναστρο», δήλωσε η Νάντα Ρέα του Ινστιτούτου Διαστημικής Επιστήμης στη Βαρκελώνη. «Αυτό έχει σημαντικές συνέπειες για το πώς σκεφτόμαστε ότι τα αστέρια νετρονίων εξελίσσονται στο χρόνο, και για την κατανόηση των εκρήξεων σουπερνόβα», πρόσθεσε. Οι ερευνητές παρατήρησαν το SGR 0418 για πάνω από τρία χρόνια, χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Chandra, και τους δορυφόρους Swift και RXTE της NASA και XMM-Newton της ESA. Ήταν σε θέση να εκτιμήσουν με ακρίβεια την αντοχή του εξωτερικού μαγνητικού πεδίου μετρώντας τις αλλαγές της ταχύτητας περιστροφής κατά τη διάρκεια μιας εκπομπής ακτινοβολίας ακτίνων Χ. Μοντελοποιώντας την εξέλιξη της ψύξεως του αστέρα και του φλοιού του, καθώς και τη σταδιακή αποσύνθεση του μαγνητικού του πεδίου, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι το SGR 0418 είναι ηλικίας περίπου 550.000 ετών. Το γεγονός αυτό καθιστά το SGR 0418 μεγαλύτερο από τα περισσότερα άλλα μάγναστρα, και αυτή η παρατεταμένη διάρκεια ζωής έχει πιθανώς αποδυναμώσει το μαγνητικό του πεδίο. Για αυτό το λόγο το SGR 0418 είναι διαφορετικό από τα γνωστά μάγναστρα, τα οποία με τη σειρά τους είναι διαφορετικά από τα συνηθισμένα αστέρια νετρονίων. Η περίπτωση του SGR 0418 σημαίνει ότι ενδεχομένως υπάρχουν και αρκετά άλλα «ηλικιωμένα» μάγναστρα με ισχυρά μαγνητικά πεδία κάτω από την επιφάνεια τους. «Πιστεύουμε ότι περίπου μία φορά το χρόνο σε κάθε γαλαξία ένα ήσυχο αστέρι νετρονίων μετατρέπεται σε μάγναστρο, όπως το SGR 0418», δήλωσε ο Χοσέ Πονς, μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Ελπίζουμε να βρούμε πολλά περισσότερα από αυτά τα αντικείμενα», πρόσθεσε. Η επιβεβαίωση των ευρημάτων θα σημαίνει ότι ένα σημαντικό μέρος της ακτινοβολίας ακτίνων-γ προκαλείται από το σχηματισμό των μαγνάστρων και όχι από τις μαύρες τρύπες. Επίσης, η συμβολή των γεννήσεων μαγνάστρων στα σήματα βαρυτικών κυμάτων (κυματισμοί στον χωροχρόνο) θα είναι μεγαλύτερη από ότι πιστεύαμε μέχρι σήμερα. http://physicsgg.me/2013/05/25/%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%ba%cf%81%cf%85%ce%bc%ce%bc%ce%ad%ce%bd%ce%bf-%cf%80%ce%bb%ce%ae%ce%b8%ce%bf%cf%82-%ce%b5%ce%be%cf%89%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8e%ce%bd-%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%ad%cf%81%cf%89%ce%bd/

Διαστημική συνεργασία Ελλάδας – Κίνας. Συνεργασία με την Κινεζική Ακαδημία Διαστημικής Τεχνολογίας αναμένεται να υπογράψει το επόμενο διάστημα η Ένωση Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ), η οποία εκπροσωπεί 21 επιχειρήσεις της χώρας μας, που απασχολούν 1.000 άτομα υψηλής εξειδίκευσης και παράγουν προϊόντα και υπηρεσίες για διαστημικές εφαρμογές, με συνολικό κύκλο εργασιών περί τα 20 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, τον επόμενο μήνα ξεκινά και η δημιουργία του space cluster στην Αθήνα, που αποτελεί «καρπό» της σύμπραξης της ΕΒΙΔΙΤΕ και της Ελληνικής Πρωτοβουλίας Τεχνολογικών Συνεργατικών Σχηματισμών Corallia και υπόσχεται την δημιουργία ενός οικοσυστήματος έρευνας και ανάπτυξης διαστημικών προϊόντων στην Ελλάδα. Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες της ηλεκτρονικής έκδοσης του «Βήματος», στο πλαίσιο της επίσκεψης του πρωθυπουργού, κ. Αντώνη Σαμαρά στην Κίνα, η ΕΒΙΔΙΤΕ ήρθε σε επαφή με την Κινεζική Ακαδημία Διαστημικής Τεχνολογίας, η οποία θεωρείται το Σινικό προπύργιο των διαστημικών εφαρμογών και κατασκευάζει - μεταξύ άλλων - περίπου 50 δορυφόρους κατ' έτος. Μάλιστα, ο πρόεδρος της ΕΒΙΔΙΤΕ, κ. Θανάσης Πότσης, συνοδευόμενος από τον πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης Βιομηχανίας Ημιαγωγών (ΕΝΕΒΗ) και ιδρυτή της HELIC, κ. Γιώργο Κουτσογιαννόπουλο είχαν πολύωρη συνάντηση με την ομάδα διοίκησης του Κινεζικού ινστιτούτου με αντικείμενο, τα πιθανά πεδία συνεργασίας. Οι Κινέζοι πρότειναν στην ελληνική πλευρά ένα πρωτόκολλο διμερούς συνεργασίας με άξονα τους διαστημικούς αισθητήρες, τις εφαρμογές επιτήρησης από απόσταση (remote sensing μη στρατιωτικού χαρακτήρα), τις δορυφορικές εφαρμογές για το Ευρωπαϊκό Δορυφορικό Σύστημα Ραδιοπλοήγησης Galileo και τις τεχνολογίες ψηφιακών ηλεκτρονικών για εφαρμογές επικοινωνιών. Εντατικές συζητήσεις επί των τεχνολογιών ενδιαφέροντος αναμένεται να ξεκινήσουν τις επόμενες ημέρες. Στο μεταξύ, τον επόμενο μήνα αναμένεται να ξεκινήσει η υλοποίηση του space cluster στην Αθήνα, ενώ τις προσεχείς ημέρες θα υπογραφεί και η σχετική σύμβαση με την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας. Η κοινή πρόταση ΕΒΙΔΙΤΕ - Corallia ονομάζεται «Ελληνικός Συνεργατικός Σχηματισμός Διαστημικών Τεχνολογιών και Εφαρμογών (si-Cluster)» και στοχεύει στη δημιουργία ενός δυναμικού, βιομηχανικού cluster διαστημικής τεχνολογίας. http://www.corallia.org/images/stories/clusters/SpaceInnoEco/Corallia-si-Cluster-GR.pdf Σύμφωνα με το επιχειρηματικό σχέδιο, θα λειτουργήσουν τέσσερα συνεργατικά έργα, με στόχο την δημιουργία προϊόντων, μέσα από την αξιοποίηση διαστημικών τεχνολογιών Διαστήματος. Το cluster θα λειτουργήσει σε δύο επίπεδα. Το πρώτο θα παρέχει υποστηρικτικές υπηρεσίες, ενώ το δεύτερο θα στοχεύει στην έρευνα και ανάπτυξη προϊόντων. Στόχος του εγχειρήματος είναι η συγκρότηση μίας νέας αγοράς στη χώρα και, μακροπρόθεσμα, η δημιουργία μίας πλήρους μονάδας ελληνικής διαστημικής τεχνολογίας και η ενσωμάτωσή της σε δορυφορική αποστολή. Το πλάνο είναι πενταετές, όμως η χρηματοδότηση προγραμματίζεται μόνο για τα πρώτα δύο χρόνια και θα συνεχιστεί, εάν η αξιολόγηση δείξει θετικά αποτελέσματα. Ρόλο συμβούλου ανέλαβε το υπουργείο Εθνικής Άμυνας. http://www.tovima.gr/society/article/?aid=514292 Δελτίο καιρού του... ηλιακού συστήματος. Η «επίθεση» των ισχυρών ανεμοστρόβιλων που έπληξαν τις ΗΠΑ πριν από λίγες ημέρες ήταν ένα από τα πιο έντονα φαινόμενα που προκαλούνται στη Γη. Ο πλανήτης μας, λόγω της θέσης και των χαρακτηριστικών του, διαθέτει μια μεγάλη ποικιλία καιρικών και ατμοσφαιρικών φαινομένων. Ωστόσο στους υπόλοιπους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος δεν υπάρχει ανάλογη ποικιλία τέτοιων φαινομένων. Η έκταση, όμως, η ένταση και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά των λίγων φαινομένων που καταγράφονται στο υπόλοιπο ηλιακό σύστημα είναι όχι απλά εντυπωσιακά αλλά κυριολεκτικά... τρομακτικά. Αν αυτά τα φαινόμενα έκαναν την εμφάνισή τους στη Γη, η λέξη «καταστροφή» θα ήταν φτωχή για να περιγράψει το τι θα συνέβαινε. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι οι ανεμοστρόβιλοι στην Οκλαχόμα, που προκάλεσαν δεκάδες θανάτους και τεράστιες καταστροφές, είχαν ταχύτητα 320 χλμ./ώρα, την ίδια στιγμή που στον Ποσειδώνα υπάρχουν άνεμοι με ταχύτητες που ξεπερνούν τα 1.920 χλμ./ώρα! Συγχρόνως στον Ποσειδώνα υπάρχει μια γιγάντια, μόνιμη, πολύ ισχυρή καταιγίδα. Μια «μεγάλη σκοτεινή κηλίδα», όπως τη χαρακτηρίζουν οι επιστήμονες. Τέτοιες καταιγίδες υπάρχουν και σε άλλους πλανήτες, με πιο γνωστή εκείνη του Δία, η οποία εξαιτίας της ερυθρής απόχρωσής της είναι πιο γνωστή ως «κόκκινη κηλίδα». Η «σκοτεινή κηλίδα» του Ποσειδώνα έχει διάμετρο παρόμοια με αυτήν της Γης. Η «κόκκινη κηλίδα» του Δία έχει διάμετρο τετραπλάσια από αυτήν της Γης και οι επιστήμονες εκτιμούν ότι διαρκεί τα τελευταία 300 χρόνια. Μάλιστα πριν από λίγο καιρό εντοπίστηκε και μια δεύτερη κηλίδα στον Δία σε κοντινή απόσταση από την πρώτη και οι επιστήμονες προσπαθούν να διαπιστώσουν αν και με ποιον τρόπο σχετίζονται. Στον Κρόνο κάθε 30 χρόνια κάνει την εμφάνισή της μια μεγάλη καταιγίδα, γνωστή ως «μεγάλη λευκή κηλίδα», που καλύπτει ένα μέρος της επιφάνειάς του. Πρόσφατα εντοπίστηκε στον Βόρειο Πόλο του πλανήτη ένα μεγάλο σύμπλεγμα καταιγίδων που σχηματίζουν ένα εντυπωσιακό γιγάντιο εξάγωνο. Η Αφροδίτη βιώνει το φαινόμενο του θερμοκηπίου σε ακραία μορφή. Η μέση θερμοκρασία στην επιφάνειά της κυμαίνεται στους 460 βαθμούς Κελσίου. Τα νέφη της Αφροδίτης παράγουν τοξική βροχή που αποτελείται κυρίως από θειικό οξύ. Το πιο εντυπωσιακό φαινόμενο του Ερμή είναι το τρομερό «ασανσέρ» της θερμοκρασίας του. Την ημέρα οι θερμοκρασίες αγγίζουν τους 450 βαθμούς Κελσίου, ενώ τη νύχτα η θερμοκρασία πέφτει κάτω από τους 180 βαθμούς Κελσίου. Οπότε όποιος βρεθεί στον Ερμή θα γίνει αμέσως είτε... κάρβουνο είτε... παγοκολόνα. Η επιφάνεια του Αρη πλήττεται συχνά από εκτεταμένες αμμοθύελλες, ενώ από τα πιο ενδιαφέροντα και εντυπωσιακά φαινόμενα στον Κόκκινο Πλανήτη είναι οι στήλες άμμου που δημιουργούνται συχνά από ανεμοστρόβιλους. Οι ειδικοί τις έχουν βαφτίσει «λευκά φίδια» εξαιτίας της όψης τους. Ο δορυφόρος MRO που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Αρη εντόπισε και φωτογράφισε πριν από έναν χρόνο ένα τέτοιο... φίδι σε μια περιοχή του ισημερινού του πλανήτη. Οπως αποδείχθηκε, επρόκειτο για τον μεγαλύτερο ανεμοστρόβιλο που έχει καταγραφεί ως σήμερα, αφού η στήλη άμμου που δημιούργησε έφτασε σε ύψος τα 20 χλμ.! Η διάμετρος της λευκής κολόνας ήταν μόλις 70 μέτρα κάνοντας έτσι το θέαμα μοναδικό. Ο Ουρανός κυριαρχείται από ανέμους που κινούνται με ταχύτητες που αγγίζουν τα 1.000 χλμ./ώρα, ενώ υπάρχει και σε αυτόν μια γιγάντια μόνιμη καταιγίδα, η διάμετρος της οποίας είναι λίγο μεγαλύτερη από αυτήν της Γης. Αν και οι αστρονόμοι «υποβίβασαν» πριν από λίγα χρόνια τον Πλούτωνα και από πλανήτη τον κατέταξαν στην κατηγορία των «πλανητών-νάνων» ή πλανητοειδών, αυτός εξακολουθεί να κερδίζει την προσοχή των επιστημόνων ενώ προετοιμάζονται να γίνουν εκεί αποστολές εξερεύνησης. Οι χαμηλές θερμοκρασίες που στην επιφάνειά του αγγίζουν τους -240 βαθμούς Κελσίου είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό του. Ενδιαφέρον για τους ειδικούς παρουσιάζει το ότι αναπάντεχα η ατμόσφαιρά του είναι πιο θερμή από την επιφάνειά του, γεγονός που οι ειδικοί εκτιμούν ότι οφείλεται σε μεγάλες συγκεντρώσεις μεθανίου που πιθανώς βρίσκονται στην ατμόσφαιρα αυξάνοντας τη θερμοκρασία της. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=514226 Σύγκρουση με διαστημικό σκουπίδι ίσως κατέστρεψε δορυφόρο του Εκουαδόρ. Θα πρέπει να περάσουν 36 έως 48 ώρες μέχρι να μπορέσει το Εκουαδόρ να διαπιστώσει αν ο μοναδικός δορυφόρος της χώρας καταστράφηκε την Πέμπτη λόγω σύγκρουσης με τη δεξαμενή ενός παλιού σοβιετικού δορυφόρου. Θα ήταν μόλις το δεύτερο περιστατικό σύγκρουσης σε τροχιά στην ιστορία των διαστημικών επιχειρήσεων. Το Μεικτό Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων του αμερικανικού στρατού, το οποίο παρακολουθεί όλα τα σχετικά μεγάλα αντικείμενα που περιφέρονται γύρω από τη Γη, ενημέρωσε τη διαστημική υπηρεσία του Εκουαδόρ (EXA) ότι ο δορυφόρος Pegasus επρόκειτο να βρεθεί στην πορεία με την δεξαμενή ενός σοβιετικού πυραύλου που εκτοξεύτηκε το 1985. Η σύγκρουση είχε προβλεφθεί για τις 08.38 ώρα Ελλάδας την Πέμπτη. Ωστόσο, λόγω της θέσης στην οποία βρισκόταν ο δορυφόρος εκείνη την ώρα, 650 χιλιόμετρα πάνω από τον Ινδικό Ωκεανό, τα επίγεια ραντάρ δεν μπορούν ακόμα να ελέγξουν την κατάστασή του. Η EXA προσπαθεί τώρα να επικοινωνήσει με τον μικρό δορυφόρο, ο οποίος μεταδίδει εικόνες της Γης μαζί με τον εθνικό ύμνο του Εκουαδόρ. Ο Pegasus, ένας «νανοδορυφόρος» βάρους μόλις 1,2 κιλών, εκτοξεύτηκε τον Απρίλιο από το διαστημικό κέντρο του Τσιουτσουάν στην Κίνα. Είναι ο πρώτος και ο μοναδικός δορυφόρος του Εκουαδόρ σε τροχιά. Τα χιλιάδες διαστημικά σκουπίδια που σχηματίζουν μια αιωρούμενη χωματερή έξω από τη Γη έχουν αναδειχθεί σε σημαντικό πρόβλημα καθώς οι κυβερνήσεις βασίζονται όλο και περισσότερο σε δορυφορικές υπηρεσίες. Το συμβάν που σήμανε συναγερμό ήταν η πρωτοφανής σύγκρουση που σημειώθηκε το 2009 ανάμεσα σε έναν τηλεπικοινωνιακό δορυφόρο Iridium και έναν παροπλισμένο ρωσικό δορυφόρο. Χιλιάδες ακόμα διαστημικά σκουπίδια είχαν δημιουργηθεί εξάλλου δύο χρόνια νωρίτερα, όταν η Κίνα δοκίμασε όπλο για την καταστροφή δορυφόρων σε τροχιά. Η διεθνής κοινότητα επέκρινε την Κίνα για την εκτόξευση πυραύλου εναντίον ενός ανενεργού κινεζικού δορυφόρου, κίνηση που προκάλεσε ανησυχία για έναν νέο «πόλεμο των άστρων». Το Μεικτό Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων του αμερικανικού στρατού παρακολουθεί σήμερα 22.000 αντικείμενα σε τροχιά, από τα οποία το 87% είναι διαστημικά σκουπίδια. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231249811 Η Ν.Κορέα θα εκτοξεύσει από ρωσικό κοσμοδρόμιο τεχνητό δορυφόρο. Η Νότια Κορέα σχεδιάζει να εκτοξεύσει τον Αύγουστο, σε τροχιά κοντά στη Γη, έναν τεχνητό δορυφόρο Arirang 5, εξοπλισμένο με ραντάρ συνθετικού διαφράγματος, ανέφερε το υπουργείο Παιδείας, Επιστήμης και Τεχνολογίας της Δημοκρατίας της Κορέας. Η εκτόξευση του δορυφόρου, που θα πραγματοποιηθεί από το ρωσικό κοσμοδρόμιο Γιάσνι, στην περιφέρεια του Ορενμπούργκ, έχει προγραμματιστεί για τις 22 Αυγούστου. Ο δορυφόρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συλλογή πληροφοριών, για στρατιωτικό σχεδιασμό, για παροχή βοήθειας κατά τη διάρκεια φυσικών καταστροφών και μελέτη των φυσικών πόρων. http://greek.ruvr.ru/2013_05_23/114052488/