Δροσος Γεωργιος

Τα καυσαέρια κινεζικής σεληνιακής συσκευής θα εμποδίσουν τη μελέτη της σεληνιακής ατμόσφαιρας από τη NASA. Τα αέρια της εξάτμισης από τους κινητήρες της κινεζικής σεληνιακής συσκευής «Τσανγκιέ 3» μπορεί να δημιουργήσουν εμπόδια στη λειτουργία του αμερικανικού LADEE, που μελετά την ατμόσφαιρα της Σελήνης. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν οι συνεργάτες του Εργαστηρίου Εφηρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα απόβλητα των προϊόντων καύσης και τα σωματίδια του καυσίμου, που θα προκύψουν ως αποτέλεσμα της προσελήνωσης της κινεζικής μονάδας θα ρυπάνουν σημαντικά την σεληνιακή ατμόσφαιρα. Ωστόσο, οι αρνητικές επιπτώσεις μπορούν να ελαχιστοποιηθούν εάν οι Κινέζοι πληροφορήσουν έγκαιρα τους μηχανικούς της NASA σχετικά με την ενεργοποίηση των κινητήρων της συσκευής. Η αποστολή του «Τσανγκιέ 3» έχει προγραμματιστεί για το Δεκέμβριο του 2013. http://greek.ruvr.ru/radio_broadcast/no_program/252859515/

KAI OMΩΣ KATI KINEITAI!! Σε τροχιά το πρώτο εθνικό cluster διαστημικής τεχνολογίας. Τα μέλη του si-Cluster, συμμετείχαν στην πρώτη τους συνάντηση μετά την έναρξη του προγράμματος "Δημιουργία Καινοτομικών Συστάδων Επιχειρήσεων Ένα Ελληνικό Προϊόν, Μία Αγορά: Ο Πλανήτης - Πιλοτική Φάση Λειτουργίας" από τη ΓΓΕΤ. Τα μέλη του si-Cluster έχουν συμμετάσχει με επιτυχία σε περισσότερα από 50 έργα της ESA. Τα σημαντικά αποτελέσματα της συμμετοχής αυτής φαίνονται σήμερα, μέσω της κοινής προσπάθειας προώθησης της ελληνικής τεχνολογίας διαστήματος και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της χώρας στον τομέα διεθνώς. Το si-Cluster –ο Ελληνικός Συνεργατικός Σχηματισμός Διαστημικών Τεχνολογιών και Εφαρμογών – βρίσκεται σε τροχιά απογείωσης με την έναρξη των εργασιών των συνεργατικών δράσεων των μελών του στο πλαίσιο του προγράμματος της ΓΓΕΤ "Δημιουργία Καινοτομικών Συστάδων Επιχειρήσεων - Ένα Ελληνικό Προϊόν, Μία Αγορά: Ο Πλανήτης". Τα μέλη και οι συνεργαζόμενοι φορείς του si-Cluster (ώριμες εταιρείες και startups, πανεπιστημιακά εργαστήρια και ερευνητικά ινστιτούτα), βασισμένα στην υψηλή ποιότητα και εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού τους και την ευρεία προϊοντική βάση τους, ενώνουν τις δυνάμεις τους, σε μια κοινή προσπάθεια προώθησης της ελληνικής τεχνολογίας διαστήματος και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της χώρας στον τομέα διεθνώς. Το Corallia Clusters Initiative και η Ένωση Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ) έχουν διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην έναρξη και την ανάπτυξη ενός cluster παγκόσμιας εμβέλειας στον τομέα των διαστημικών τεχνολογιών και εφαρμογών, το οποίο ήδη διαθέτει το πιστοποιητικό αριστείας Bronze Label του European Secretary for Cluster Analysis. Τα μέλη του si-Cluster με περισσότερα από 1.000 στελέχη υψηλής εξειδίκευσης και κατάρτισης και με έντονη γεωγραφική εστίαση στις περιφέρειες Αττικής και Δυτικής Ελλάδας, έχουν ήδη αναπτύξει κοινά κανάλια πωλήσεων και προμηθειών και χρησιμοποιούν κοινές υποδομές και υπηρεσίες, επιτυγχάνοντας σημαντικές οικονομίες κλίμακας. Από το 2005, τα περισσότερα μέλη του si-Cluster συμμετέχουν σε έργα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος και του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Πλαισίου, συλλογικά, αλλά και ανεξάρτητα, έχοντας συσσωρεύσει σημαντική τεχνογνωσία και υψηλή εξειδίκευση σε διαστημικές επικοινωνίες, τηλε-αισθητήρες, νέα υλικά και εφαρμογές σχετικές με θέματα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την Ελλάδα όπως: παρακολούθηση του περιβάλλοντος, προστασία πολιτών σε καταστάσεις ανάγκης, εφαρμογές GIS, ασφάλεια συνόρων και ακτών, έξυπνα ηλεκτρικά συστήματα, έξυπνα και ασφαλή μεταφορικά συστήματα (θαλάσσιες, εναέριες, οδικές και σιδηροδρομικές μεταφορές). Οι εδραιωμένες συνεργασίες έχουν ευνοήσει το σχηματισμό αξιοσημείωτων αλυσίδων αξίας. Αναμένεται ότι τα τρία συνεργατικά έργα αιχμής και ένα σύνολο 13 επιχειρηματικών σχεδίων που θα υλοποιηθούν στο επόμενο διάστημα θα ισχυροποιήσουν ακόμα περισσότερο και αποφασιστικά τους εμπορικούς και άλλους δεσμούς ανάμεσα στα μέλη του si-Cluster καθώς επίσης με νέους προμηθευτές και πελάτες, με στόχο την περαιτέρω βελτίωση των οικονομικών δεικτών των επιχειρήσεων καθώς και των δεικτών καινοτομίας (πατέντες, πιστοποιήσεις ποιότητας, κ.λπ). Η ομάδα του si-ClusterΜε αφορμή την έναρξη του προγράμματος, ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας Δρ. Χρήστος Βασιλάκος ανέφερε: "Οι συνέργειες που αναπτύσσονται στο εσωτερικό των clusters δημιουργούν μια σειρά από σημαντικά πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις, οι οποίες τα αξιολογούν και οργανώνονται για να τα αξιοποιήσουν. Μέσα από αυτήν την οργάνωση επιτυγχάνονται οικονομίες κλίμακας με κοινούς προμηθευτές, δίκτυα και πελάτες, προβολή προϊόντων, υπηρεσιών και επιτευγμάτων, ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας, πρόσβαση σε εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, σε γνώση και σε αξιοποιήσιμα ερευνητικά αποτελέσματα. Δημιουργείται ένα οικοσύστημα στο οποίο συνυπάρχει η συνεργασία και ο ανταγωνισμός (co-petition, όπως συνηθίζεται να ονομάζεται). Η εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών και εργαλείων στήριξης από την πλευρά της πολιτείας μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο στην ταχύτερη και αποτελεσματικότερη ανάπτυξή τους". Επίσης, σημείωσε "τη βούληση της ΓΓΕΤ για την καλύτερη δυνατή υποστήριξη όλων των clusters έτσι ώστε σε μία διετία να καταστούν βιώσιμα και να αποτελέσουν σημαντικούς μοχλούς για την ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας". Ο Δρ.Jorge-A.Sanchez-P.,Υπεύθυνος Στρατηγικής και Οικονομικών του Corallia και μέλος του Συντονιστικού Συμβουλίου του si-Cluster υπογράμμισε: "Το si-Cluster μπαίνει σήμερα σε τροχιά επιτάχυνσης για να κατακτήσει ένα μέρος μιας ταχέως αναπτυσσόμενης αγοράς 200 δις € σήμερα. Ξεκινά με τον καλύτερο πυρήνα επιχειρήσεων,startups, πανεπιστημιακών εργαστηρίων και ερευνητικών ινστιτούτων της χώρας με σκοπό να αποτελέσει τα επόμενα χρόνια το πιο ;high-tech project στην Ελλάδα". Ο Δρ. Θανάσης Πότσης, Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ) και μέλος του Συντονιστικού Συμβουλίου του si-Cluster δήλωσε: "Για πρώτη φορά η καινοτομία στην Ελλάδα αποκτά δυναμική και όραμα στον τομέα του διαστήματος. Το σημαντικότερο ίσως όλων είναι ότι το si-cluster θα μπορέσει να δώσει εργασία στο εγχώριο επιστημονικό δυναμικό και να συμβάλει στην προσπάθεια να μείνουν οι Έλληνες επιστήμονες στην χώρα μας ενισχύοντας την προσπάθεια για ανάπτυξη της χώρας". Ο Δρ. Σωκράτης Κωστίκογλου, Διευθυντής ΙΤ, Εφαρμογών και R&D της Space Hellas και μέλος του Συντονιστικού Συμβουλίου του si-Cluster σχολίασε: "Οι συνέργειες που θα αναπτυχθούν στα πλαίσια της συστάδας αλλά και των συνεργατικών μπορούν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για άμεσα αξιοποιήσιμα αποτελέσματα που θα μετατραπούν σε καινοτομικά και εξαγώγιμα προϊόντα ή υπηρεσίες από τις εταιρείες". Σχετικά με το si-Cluster O Ελληνικός Συνεργατικός Σχηματισμός Διαστημικών Τεχνολογιών και Εφαρμογών (si-Cluster) είναι ένα δυναμικό και σταθερά αναπτυσσόμενο βιομηχανικό cluster καινοτομίας στην Ελλάδα, με έντονη γεωγραφική εστίαση στην περιφέρεια της Αττικής και δομικά στοιχεία ενός οικοσυστήματος ικανού να παράγει και να προσελκύσει υψηλής στάθμης έρευνα, ανάπτυξη και επιχειρηματικότητα, ώστε να ανταγωνιστεί σε Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο σε μια ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά, όπως αυτή του τομέα των διαστημικών τεχνολογιών και εφαρμογών. Tο si-Cluster αποτελείται από περισσότερα από 20 βιομηχανικά μέλη, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων επιχειρήσεων και startups, ενώ πέρα από τη βιομηχανική του βάση, ισχυροποιούνται οι δεσμοί συνεργασίας του με όλους τους παράγοντες του οικοσυστήματος της καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένης της ακαδημαϊκής κοινότητας, των ερευνητικών κέντρων, δικτύων και ενώσεων, των εθνικών, ευρωπαϊκών, και περιφερειακών αρχών καθώς και άλλων εμπλεκομένων φορέων σε αυτόν το απαιτητικό τεχνολογικό τομέα. Περισσότερες πληροφορίες στο www.si-cluster.gr Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με : Κωνσταντίνα Νεοφώτιστου, Marketing & Communication Corallia Clusters Initiative Τ: 210.63.00.782, E: k.neofotistou@corallia.org http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Se_trochiha_to_prhoto_ethnikho_cluster_diastemikhes_technologhias

«Δισδιάστατος τσίγκος», νέος υποψήφιος διάδοχος του πυριτίου. Μια πρωτοποριακή τσίγκινη λαμαρίνα, η οποία πάχος ενός μόλις ατόμου, άγει τον ηλεκτρισμό με απόδοση 100%, και θα μπορούσε στο μέλλον να διαδεχθεί το πυρίτιο στα ηλεκτρονικά κυκλώματα. Η νέα μορφή του κασσίτερου βαφτίστηκε «στανένιο», ένας συνδυασμός του stannum, της λατινικής λέξης για τον κασσίτερο, με την κατάληξη «-ένιο» που χρησιμοποιείται και για το γραφένιο -μια μορφή του άνθρακα που έχει επίσης τη μορφή φύλλων με πάχος ενός ατόμου. Επειδή τα φύλλα αυτά έχουν αμελητέο πάχος ονομάζονται συχνά και «δισδιάστατα» υλικά. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ και του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας παρουσιάζουν τώρα θεωρητικούς υπολογισμούς που δείχνουν ότι το στανένιο θα ήταν ιδανικό για τη βιομηχανία ημιαγωγών. Σύμφωνα με τη μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο Physical Review Letters, http://prl.aps.org/abstract/PRL/v111/i13/e136804 ο δισδιάστατος κασσίτερος θα πρέπει να συμπεριφέρεται ως «τοπολογικός μονωτής». Τα υλικά αυτής της κατηγορίας επιτρέπουν τη διέλευση ηλεκτρικού ρεύματος μόνο στις άκρες τους ή στην εξωτερική τους επιφάνεια, όχι όμως από το εσωτερικό τους. Όταν μάλιστα οι τοπολογικοί μονωτές έχουν πάχος ενός ατόμου, άγουν τον ηλεκτρισμό με απόδοση 100%. Οι ασυνήθιστες ιδιότητες των τοπολογικών μονωτών προκύπτουν από περίπλοκες αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στα ηλεκτρόνια και τα βαρέα μέταλλα που συνήθως περιέχουν αυτά τα υλικά. Οι υπολογισμοί των ερευνητών δείχνουν τώρα ότι ο κασσίτερος θα ήταν ιδανικό υλικό, καθώς θα λειτουργούσε ως τοπολογικός μονωτής σε θερμοκρασία δωματίου. Εφόσον οι προβλέψεις της μελέτης επιβεβαιωθούν με εργαστηριακά πειράματα, ο δισδιάστατος τσίγκος θα μπορούσε αρχικά να χρησιμοποιηθεί στα μικροσκοπικά καλώδια που συνδέουν στοιχεία του ίδιου ηλεκτρονικού τσιπ. Αργότερα θα μπορούσε να αντικαταστήσει πλήρως το πυρίτιο, αρκεί να βρεθεί τρόπος να μην υπερβαίνει ποτέ σε πάχος το ένα άτομο και να μην φθείρεται από τις μεθόδους παραγωγής που εφαρμόζει η βιομηχανία ημιαγωγών. Η αλήθεια είναι βέβαια ότι υπάρχουν κι άλλα υλικά που θα μπορούσαν να διαδεχθούν το πυρίτιο, όπως το γραφένιο και οι νανοσωλήνες άνθρακα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=783527 Όπως όμως προβλέπει ο Σουσένγκ Ζανγκ του Στάνφορντ, μέλος της ερευνητικής ομάδας, η Κοιλάδα του Πυριτίου (Silicon Valley) θα μπορούσε μια μέρα να αντικατασταθεί από την Κοιλάδα του Τσίγκου. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231275613

Διαστημόπλοια-καμικάζι εναντίον επικίνδυνων αστεροειδών μελετά ο ΟΗΕ. Ακόμη και διαστημόπλοια-καμικάζι σκέφτεται να χρησιμοποιήσει ο ΟΗΕ στο πλαίσιο του μεγάλου σχεδίου που εκπονεί για την προστασία της Γης από κάποιον επικίνδυνο αστεροειδή. Ενας στόλος από διαστημόπλοια «μιας χρήσεως», που θα είναι σε ετοιμότητα για να εκτοξευθούν εναντίον κάποιου επικίνδυνου αστεροειδούς, θα μπορούσαν να αλλάξουν μέσω της έκρηξης που θα δημιουργούσε η πρόσκρουση την τροχιά του ουράνιου σώματος με αποτέλεσμα αυτό να μην πέσει στη Γη. Το σενάριο της διάλυσης κάποιου αστεροειδούς με πυρηνική βόμβα δεν φαίνεται να κερδίζει έδαφος, καθώς κρίνεται επικίνδυνο. Ο ΟΗΕ αποφάσισε να δημιουργήσει πριν από μερικές ημέρες ένα παγκόσμιο δίκτυο ενημέρωσης για τους επικίνδυνους αστεροειδείς το οποίο θα τροφοδοτείται συνεχώς με δεδομένα από όλες τις χώρες. Σκοπός του δικτύου, που ενδέχεται να λειτουργήσει μέχρι το τέλος του έτους, είναι η έγκαιρη προειδοποίηση για κάποιον επικίνδυνο αστεροειδή ώστε να υπάρχει χρόνος αντίδρασης. Η συζήτηση για την οργάνωση του δικτύου αφορά και τους τρόπους αντίδρασης και πολλοί ειδικοί, όπως ο πρώην αστροναύτης της NASA Τομ Τζόουνς, προκρίνουν την ιδέα των διαστημοπλοίων-καμικάζι. Αστρονόμοι λένε ότι στο ηλιακό μας σύστημα υπάρχουν τουλάχιστον ένα εκατομμύριο αστεροειδείς ικανοί να καταστρέψουν μια περιοχή μεγάλη η Νέα Υόρκη. Μεγαλύτερη ανησυχία υπάρχει για όσους έχουν διάμετρο από 100 μέχρι 1.000 μέτρα. Από το 1995 μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί περίπου 10.000 αστεροειδείς που ακολουθούν τροχιά ικανή να τους φέρει πολύ κοντά στη Γη. Από αυτούς το 9% έχει, όπως πιστεύεται, διάμετρο μεγαλύτερο από 1.000 μέτρα. Αστεροειδείς με διάμετρο μέχρι 20 μέτρα, όπως εκείνος που προσέκρουσε στο Τσελιαμπίνσκ της Ρωσίας, πέφτουν στη Γη περίπου κάθε 100 χρόνια. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5056756/diasthmoploia-kamikazi-enantion-epikindynwn-asteroeidwn-meleta-o-ohe/ Η NASA προκήρυξε διαγωνισμό για τον καλύτερο κυνηγό αστεροειδών. Η NASA μαζί με την αμερικανική εταιρεία Planetary Resources ετοιμάζεται να προκηρύξει διαγωνισμό για τον καλύτερο κυνηγό αστεροειδών. Το νόημα του διαγωνισμού είναι να προτείνουν στη NASA του κατάλληλους αλγορίθμους αναζήτησης των περιπλανώμενων ουρανίων σωμάτων, δυνητικά επικίνδυνων – ή ωφέλιμων – για τον πλανήτη μας. Η αναζήτηση αστεροειδών θα γίνεται με τη βοήθεια της ειδικής πλατφόρμας Asteroid Zoo, και στο βαθμό που οι λαμπρές διάνοιες θα προτείνουν αλγορίθμους, η NASA θα του ελέγχει πρακτικά. Ο διαγωνισμός θα ξεκινήσει στις αρχές της επόμενης χρονιάς. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_23/252176989/ Πτώση μετεωρίτη στην Ουκρανία κάνει τη νύχτα μέρα. Πτώσεις μετεωριτών καταγράφονται όλο και πιο συχνά σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Αυτή τη φορά και χάρη στις κάμερες που είναι τοποθετημένες στα αυτοκίνητα των ανατολικών χωρών (όχι από χόμπι αλλά γιατί το απαιτούν οι ασφαλιστικές εταιρείες) άλλη μια πτώση καταγράφηκε στην Ουκρανία. Η πτώση έγινε στις 21 Νοεμβρίου στις 03:50 το πρωί στην περιοχή Mount Castel κάνοντας τη νύχτα ημέρα για ελάχιστα δευτερόλεπτα. Βίντεο. http://www.youtube.com/watch?v=JIq7qyuAP3s http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%80%CF%84%CF%8E%CF%83%CE%B7-%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%AF%CF%84%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BF%CF%85%CE%BA%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1-%CE%AD%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%B5-%CF%84%CE%B7-%CE%BD%CF%8D%CF%87%CF%84%CE%B1-%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%B1

Εντυπωσιακές εικόνες πανάρχαιου αστρικού σμήνους ίσως αποκαλύψουν νέα δεδομένα για τις μαύρες τρύπες. Δημιουργήθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα με τον γαλαξία μας και ήταν από τα πρώτα που έλαμψαν σε αυτόν φωτίζοντας τον στο Σύμπαν. Πρόκειται για το σφαιρωτό αστρικό σμήνος Messier 15 που έχει ηλικία 12 δισ. έτη. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble έστρεψε τον φακό του εκεί και κατέγραψε νέες εικόνες που δείχνουν το σμήνος αυτό να εξακολουθεί να λάμπει και να φωτίζει τον Γαλαξία. Στο σμήνος αυτό υπάρχει μια «παράξενη» μελανή οπή και οι νέες εικόνες αναμένεται να προσφέρουν νέα στοιχεία για αυτές. Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία σχετικώς πυκνή συγκέντρωση αστέρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Οι αστέρες που αποτελούν τα σφαιρωτά σμήνη είναι ισχυρώς δεσμευμένοι από τη βαρύτητα του κάθε σμήνους, πράγμα που δίνει στα σμήνη αυτά το σφαιρικό τους σχήμα. Η μελέτη των σφαιρωτών αστρικών σμηνών είναι εξαιρετικά σημαντική για να συνθέσουν οι επιστήμονες το παζλ των κοσμικών διεργασιών που οδήγησαν στη μαζική παραγωγή άστρων στο πρώιμο Σύμπαν η οποία σηματοδότησε τη δημιουργία των γαλαξιών. Το Messier 15 βρίσκεται σε απόσταση περίπου 35 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Πήγασου και έχει διάμετρο 175 ετών φωτός. Υπολογίζεται ότι το σμήνος περιέχει περισσότερα από 100 χιλιάδες άστρα ενώ έχει διαπιστωθεί ότι σε αυτό το σμήνος σχηματίστηκε στον γαλαξία μας το πρώτο πλανητικό νεφέλωμα. Ενα πλανητικό νεφέλωμα αποτελείται από ένα επεκτεινόμενο κέλυφος ιονισμένου αερίου που αποβάλλεται από άστρα τα οποία βρίσκονται στα τελευταία στάδια της ζωής τους. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι τα πλανητικά νεφελώματα μπορεί να παίζουν σημαντικό ρόλο στη χημική εξέλιξη ενός γαλαξία. Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι στο κέντρο του Messier 15 υπάρχει ένα σπάνιο είδος μελανής οπής. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι πρόκειται για μια μαύρη τρύπα που βρίσκεται σε ένα «ενδιάμεσο», όπως το χαρακτηρίζουν, στάδιο ύπαρξης. Οι νέες εικόνες είναι ήδη αντικείμενο μελέτης από τους επιστήμονες που πιστεύουν ότι θα εντοπίσουν νέα στοιχεία που θα τους για για τον σχηματισμό και εξέλιξη των μελανών οπών. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=542465

Η Αστροφυσική πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία. «Από τα Φιλιατρά στο Χάρβαρντ. Μακρύς ο δρόμος, μοιάζει «γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις». Με αφετηρία τη μικρή αλλά δυναμική μεσσηνιακή επαρχιακή πόλη, άφιξη στη Βοστόνη έπειτα από μια τετραετή στάση στη Θεσσαλονίκη και άλλη μια πενταετή στάση στο Σικάγο. Στη συνέχεια, από το αρχαιότερο αμερικανικό πανεπιστήμιο που ίδρυσε ο Τζον Χάρβαρντ το 1636, στο Εθνικό Αστεροσκοπείο, το αρχαιότερο ελληνικό ερευνητικό κέντρο, που ίδρυσε ο Γεώργιος Σίνας το 1842, με μια ενδιάμεση στάση 17 ετών στο νεότερο ελληνικό πανεπιστήμιο (1981), στο Ηράκλειο Κρήτης. Ακολουθώντας την προτροπή του μεγάλου μας Αλεξανδρινού ποιητή: “Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι να ‘ναι μακρύς ο δρόμος”». Μιλάμε με τον Κανάρη Τσίγκανο, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του. Συνέντευξη στον ΓΙΩΡΓΟ ΚΙΟΥΣΗ - enet.gr http://physicsgg.me/2013/11/24/%ce%b7-%ce%b1%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%cf%86%cf%85%cf%83%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%80%cf%81%ce%ad%cf%80%ce%b5%ce%b9-%ce%bd%ce%b1-%ce%b4%ce%b9%ce%b4%ce%ac%cf%83%ce%ba%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b9-%cf%83%cf%84/

Ο ρωσικός πύραυλος Dnepr τοποθέτησε σε τροχιά 23 δορυφόρους. Ο ρωσικός πύραυλος-φορέας Dnepr, που εκτοξεύτηκε με επιτυχία από το κοσμοδρόμιο Γιάσνι στην περιοχή Ορενμπούργκ (νότια Ουράλια), τοποθέτησε σε τροχιά και τους 23 δορυφόρους. Ο κύριος δορυφόρος είναι η συσκευή τηλεπισκόπησης της Γης, βάρους 300 κιλών που κατασκευάστηκε στα ΗΑΕ. Ο δoρυφόρος αυτός είναι ικανός να τραβά φωτογραφίες με ανάλυση 1 μέτρου και προορίζεται για αστικό σχεδιασμό. Ο ιαπωνικός δορυφόρος θα ελέγχει τη συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και ο πολωνικός – θα μετρά τη φωτεινότητα των άστρων. Η εν λόγω εκτόξευση του Dnepr έγινε η δεύτερη κατά σειρά το τρέχον έτος. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_21/251551465/ Το ρωσικό «πουλί» και ο αμερικανικός «κάνθαρος» κηνηγούν τις μπόρες. Ο μικροδορυφόρος Firefly («Πυγολαμπίδα», ΗΠΑ), εκτοξεύτηκε από το κοσμοδρόμιο στο νησί Γουάλοπς. Η συσκευή προορίζεται για τη μελέτη των καταιγίδων από το Διάστημα. Στο πλαίσιο του ίδιου καθήκοντος εδώ και δύο περίπου χρόνια λειτουργεί ο ρωσικός μικροδορυφόρος Chibis-M (σχοίνικλος), πολλά χαρακτηριστικά του οποίου επαναλαμβάνει ο δορυφόρος Firefly. Ο Firefly είναι μικροσκοπικός δορυφόρος, στον οποίο τοποθετήθηκαν δύο επιστημονικά εργαλεία και υπηρεσιακά συστήματα. Η κύρια συσκευή του είναι ο ανιχνευτής, που θα καταγράφει την ακτινοβολία που παράγεται από τις ηλεκτρικές εκκενώσεις. Οι αστραπές είναι ευρέως διαδεδομένο φαινόμενο, αλλά όσο παράξενο κι αν είναι, δεν εχει μελετηθεί καλά. Εν τω μεταξύ, οι φυσικοί καταδεικνύουν μεγάλο ενδιαφέρον για την ακτινοβολία, που συνοδεύει τους κεραυνούς. Δεν πρέπει να την φοβούμαστε γιατί η πυκνή ατμόσφαιρα την απορροφά πολύ καλά με αποτέλεσμα οι ακτίνες να περνούν ελεύθερα, στην πραγματικότητα, μόνο προς τα πάνω στο διαστημικό χώρο. Για την λεπτομερειακή μελέτη αυτού του φυσικού φαινομένου προορίζεται ακριβώς το σχέδιο Firefly. Οι εργασίες σχεδιασμού του είχαν αρχίσει το 2008 με την προβλεπόμενη για το 2010-2011 εκτόξευσή του. Όμως για οικονομικούς λόγους η εκτόξευσή του αναβλήθηκε, όπως αποδείχθηκε ως το 2013. Αναμένεται ότι ο δορυφόρος Firefly θα λειτουργήσει σε τροχιά τουλάχιστον τρεις μήνες και θα καταγράφει τα σήματα περίπου 50 καταιγίδων την ημέρα. Ο Firefly θα ακολουθήσει το ρωσικό μικροδορυφόρο Chibis-M, που έγινε η πρώτη μικρή συσκευή, προορισμένη ειδικά για τη μελετή των κεραυνών (τοποθετήθηκε σε τροχιά στις αρχές του 2012). Ο δορυφόρος Chibis-Μ είναι κάπως μεγαλύτερος από τον αμερικανικό: το βάρος τους είναι 40 κιλά, το 1/3 από τα οποία αναλογεί στις επιστημονικές συσκευές-ανιχνευτές που προορίζονται για τη μελέτη των κεραυνών. Ο Chibis-M είναι ο πρώτος μικροδορυφόρος που κατασκευάστηκε από τη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών πάνω στη βάση της καθολικής μικροπλατφόρμας Chibis, κατασκευασμένης από το Ινστιτούτο Διαστημικών Ερευνών. Εκεί επίσης επινόησαν και τον πρωτότυπο τρόπο τοποθέτησης σε τροχιά με τη βοήθεια του διαστημοπλοίου Progress: μετά την αποσύνδεσή του από το ΔΔΣ το διαστημόπλοιο ανυψώνει την τροχιά του και αφήνει το μικροδορυφόρο που βρίσκετεται σε ειδικό κιβώτιο μεταφοράς και εκτόξευσης να πετά ελεύθερα. Ο ρωσικός δορυφόρος λειτουργεί στο Διάστημα εδώ και δύο περίπου χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έγινε σαφές ότι η κατάσταση στο σύννεφο της μπόρας κατά την εκκένωση δεν μπορεί να αναπαραχθεί στο εργαστήριο: πολύ μεγάλες είναι οι διαστάσεις της - από δεκάδες μέτρα ως εκατοντάδες χιλιόμετρα. Κατά τη μελέτη αυτού του φαινομένου χρειάζεται να παίρνονται υπόψη και οι ιδιομορφίες της κατανομής των φορτίων στο σύννεφο, γεγονός στο οποίο έδιναν προηγούμενα πολύ λίγη προσοχή κατά τη μελέτη της ηλεκτρικής ενέργειας. Η μελέτη των καταιγίδων και συγκεκριμένα των κεραυνών από το Διάστημα μόλις αρχίζει και ως το 2015 στους μικροδορυφόρους Chibis-M και Firefly προβλέπεται να προστεθεί επίσης και ο γαλλικός μικροδορυφόρος Taranis που ονομάστηκε προς τιμή του κέλτικου θεού του κεραυνού και της φωτιάς . http://greek.ruvr.ru/2013_11_21/251572595/ Το Ιράν ετοιμάζεται να εκτοξεύσει στο διάστημα νέο δορυφόρο. Το Ιράν άρχισε τον τελικό έλεγχο όλων των συστημάτων του νέου δορυφόρου Tadbir πριν την εκτόξευσή του. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, ο δορυφόρος προορίζεται για τις ανάγκες της πλοήγησης, καθώς επίσης είναι εξοπλισμένος με ειδικές συσκευές, με τις οποίες είναι δυνατή η φωτογράφηση της γήινης επιφάνειας με υψηλό επίπεδο ανάλυσης. Ο Tadbir θα μεταφερθεί σε τροχιά με πύραυλο Safir. Ο δορυφόρος θα είναι η τέταρτη διαστημική συσκευή αυτής της σειράς, που εκτοξεύεται από το Ιράν τα τελευταία 7 χρόνια. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_21/251623278/ Αν θα μετατραπεί το αεροδρόμιο της Καλαμάτας σε βάση εκτόξευσης πυραύλων, ρωτάει βουλευτής. Δύο υπουργεία απέστειλαν στη Βουλή έγγραφες απαντήσεις σε ερώτηση βουλευτή για το ενδεχόμενο το αεροδρόμιο της Καλαμάτας να γίνει βάση εκτόξευσης επανδρωμένων πυραύλων στο Διάστημα για τουριστικούς λόγους. Το πρώτο είναι το υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, με τον υφυπουργό Νότη Μηταράκη να διαβιβάζει έγγραφο του Invest in Greece, με το οποίο ενημερώνει ότι μέχρι σήμερα δεν έχει περιέλθει σε γνώση του οποιαδήποτε επενδυτική πρόταση που να αφορά στον τομέα της Αεροδιαστημικής στην Ελλάδα. Το δεύτερο έγγραφο εστάλη από το υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων με τον υπουργό Μιχάλη Χρυσοχοΐδη να επισημαίνει ότι το ενδεχόμενο αλλαγής της χρήσης του αεροδρομίου της Καλαμάτας για τη δημιουργία «Βάσης εκτόξευσης επανδρωμένων πυραύλων στο Διάστημα για τουριστικούς λόγους» προϋποθέτει οικονομοτεχνική μελέτη κόστους-οφέλους και σκοπιμότητας, δεδομένου ότι μια τέτοια αλλαγή χρήσης θα απαιτήσει υποδομές, επεκτάσεις και έργα κόστους αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, ενώ παράλληλα και αυτή τούτη η λειτουργία και συντήρησή τους θα πρέπει να εξετασθεί πολύ σοβαρά, σε σχέση με την ανάπτυξη τέτοιων υποδομών επί τη βάσει ευρωπαϊκών και διεθνών κανονισμών. Την ερώτηση για την ανάπτυξη Αεροδιαστημικής στην Ελλάδα είχε καταθέσει ο βουλευτής των Ανεξάρτητων Ελλήνων Βασίλης Καπερνάρος, ζητώντας να ενημερωθεί αν υπάρχει εμπεριστατωμένη μελέτη για την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου και σε ποιο στάδιο βρίσκεται η διαδικασία. http://www.tanea.gr/news/greece/article/5055629/an-tha-metatrapei-to-aerodromio-ths-kalamatas-se-bash-ektokseyshs-pyraylwn-rwtaei-boyleyths/ Γεννηματά: Με «δέουσα προσοχή» εξετάζεται η δημιουργία διαστημικού κέντρου στην Καλαμάτα. Την «σκοπιμότητα» της μετατροπής του αεροδρομίου της Καλαμάτας σε βάση εκτόξευσης πυραύλων για τουριστικούς σκοπούς «εξετάζει, με δέουσα προσοχή, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας» όπως ανακοίνωσε την Παρασκευή η αναπληρώτρια υπουργός Εθνικής Αμυνας Φώφη Γεννηματά. Συγκεκριμένα, σε γραπτή απάντησή της προς τον βουλευτή των Ανεξάρτητων Ελλήνων Β. Καπερνάρο που έθεσε το ερώτημα, η υπουργός απάντησε: «Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας εξετάζει με τη δέουσα προσοχή τη σκοπιμότητα υλοποίησης τέτοιου τύπου επενδύσεων, εφόσον αυτές είναι υπαρκτές, εντός του πλαισίου των προβλέψεων της ισχύουσας νομοθεσίας». Η κ. Γεννηματά ανακοίνωσε επίσης, την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας με τη «Μεσσηνιακή Αμφικτυονία», μεταξύ των δραστηριοτήτων της οποίας είναι και η συνεργασία με τον καθηγητή αεροδιαστημικής Π. Παπαδόπουλο. Η Μεσσηνιακή Αμφικτυονία, με έδρα την Καλαμάτα είναι «το συλλογικό όργανο έκφρασης των μεσσηνιακών σωματείων της Ελλάδας και του Εξωτερικού. Συμμετέχουν η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Μεσσηνίας, η Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Μεσσηνίας καθώς και πολλοί ΟΤΑ της Μεσσηνίας», όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μεσσηνίας. Με το μνημόνιο, που υπογράφηκε στις 11 Νοεμβρίου 2013, αναφέρει η κ. Γεννηματά, συμφωνήθηκε «η αμοιβαία στήριξη Ελλήνων για σπουδές σε υψηλού κύρους εκπαιδευτικό ίδρυμα του εξωτερικού στους τομείς της αεροναυτικής, αεροδιαστημικής, την περιβαλλοντική επιστήμη κ.ά., ώστε εν συνεχεία η εμπειρία και η γνώση αυτή να επαναπατριστεί, παρέχοντας τη βάση για έναν νέο τομέα ανάπτυξης». http://www.tanea.gr/news/greece/article/5056482/gennhmata-me-deoysa-prosoxh-eksetazetai-to-endexomeno-dhmioyrgias-diasthmikoy-kentroy-sthn-kalamata/ Σχόλιο:Δεν κοιτάμε την οσο γίνεται πιο ουσιαστική συμμετοχή μας στην ESA(π.χ. Ελληνας Αστροναύτης-Περισσότερη τεχνική και επιστημονική συμμετοχή) αλλα ψαχνουμε για τραβηγμένες υποθέσεις και προτάσεις που απλώς επιχαίρουν τον εγωισμό μας σαν περιφέρεια(Μεσσηνία) και σαν χώρα. Τι ζητάω τώρα με κλειστά Πανεπιστήμια!!!

Βρέθηκαν τα πρώτα κοσμικά νετρίνα στην Ανταρκτική. Το διεθνές Παρατηρητήριο IceCube στην Ανταρκτική εντόπισε με βεβαιότητα τα πρώτα κοσμικά νετρίνα, τα φευγαλέα υποατομικά σωματίδια που δημιουργούνται σε βίαια συμβάντα σε μακρινές περιοχές του σύμπαντος και φθάνουν μέχρι τη Γη, διαπερνώντας οτιδήποτε στερεό συναντούν στον δρόμο τους (πχ τα σώματά μας), καθώς δεν αλληλεπιδρούν σχεδόν καθόλου με τα άτομα της κανονικής ύλης. Το συγκεκριμένο υπόγειο «παγωμένο» παρατηρητήριο κοντά στον Νότιο Πόλο προσπαθεί από το 2010 να «πιάσει» κάποιο από αυτά τα σωματίδια- φαντάσματα και φαίνεται πως επιτέλους, μετά από αρκετές απογοητεύσεις, τα κατάφερε, ανιχνεύοντας μάλιστα όχι ένα, αλλά 28 νετρίνα. Η σχετική δημοσίευση έγινε στο περιοδικό "Science", σύμφωνα με τις βρετανικές «Γκάρντιαν» και «Ιντιπέντεντ» και το Space.com και χαιρετίστηκε διεθνώς ως μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις στην αστρο-σωματιδιακή φυσική. «Πρόκειται για τεράστιο εύρημα. Μπορεί να σηματοδοτεί τη ξεκίνημα της αστρονομίας νετρίνων», δήλωσε ο Ντάρεν Γκραντ, καθηγητής φυσικής του καναδικού πανεπιστημίου της Αλμπέρτα και ένας από τους επικεφαλής του διεθνούς ερευνητικού προγράμματος του IceCube (ένα είδος "CERN των πάγων"), στο οποίο συμμετέχουν 260 επιστήμονες από 11 χώρες (ΗΠΑ, Βρετανία, Γερμανία, Σουηδία, Βέλγιο, Ελβετία, Ιαπωνία, Καναδάς, Ν. Ζηλανδία, Αυστραλία και Ν. Κορέα). Τα νετρίνα είναι σωματίδια χωρίς ηλεκτρικό φορτίο και με μηδαμινή μάζα, τα οποία σχηματίζονται στους πυρήνες των ατόμων και ταξιδεύουν στο διάστημα σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός. Αν και υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός από αυτά στο σύμπαν (τρισεκατομμύρια νετρίνα με προέλευση τον Ήλιο μάς «βομβαρδίζουν» κάθε μέρα), περνάνε τελείως απαρατήρητα. Ορισμένα νετρίνα έχουν πολύ μεγαλύτερη ενέργεια, καθώς προέρχονται από πολύ πιο μακρινές και ισχυρές πηγές σε σχέση με τον Ήλιο, όπως από εκρήξεις ακτίνων γάμμα σε άλλους γαλαξίες, μαύρες τρύπες και ενεργούς γαλαξιακούς πυρήνες (κβάζαρ), για αυτό λέγονται «κοσμικά νετρίνα». Η παρατήρηση αυτών των μακρινών «αγγελιαφόρων» μπορεί να ρίξει περισσότερο φως στα πιο βίαια γεγονότα του σύμπαντος. Οι πρώτες ενδείξεις ανίχνευσης κοσμικών νετρίνων που δεν προέρχονταν από τον Ήλιο, είχαν υπάρξει το 1987 και ως πηγή τους θεωρήθηκε μια σχετικά κοντινή έκρηξη σούπερ- νόβα στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος. Το 2012 ανιχνεύθηκαν τα δύο πρώτα πιθανά κοσμικά νετρίνα από το IceCube, τα οποία πήραν τα χαϊδευτικά ονόματα «Μπερτ» και «Έρνι». Οι νέες μετρήσεις επιβεβαίωσαν πλέον την ύπαρξη 28 κοσμικών νετρίνων. Τα 28 νετρίνα που «έπιασε» το IceCube, προέρχονται από άγνωστες μακρινές πηγές εκτός του ηλιακού μας συστήματος, καθώς έχουν υψηλή ενέργεια άνω των 30 TeV, ενώ δύο από αυτά άνω των 1.000 TeV, όταν -συγκριτικά- ο αναβαθμισμένος επιταχυντής του CERN το 2015 θα κάνει συγκρούσεις σωματιδίων με συνολική ενέργεια 14 ΤeV. O ανιχνευτής (το αντίστοιχο των συμβατικών τηλεσκοπίων) δεν βρίσκεται ούτε στο διάστημα, ούτε καν στην επιφάνεια της Γης, αλλά αντίθετα βαθιά στο υπέδαφος. Καταλαμβάνει όγκο ενός κυβικού χιλιομέτρου κάτω από τους πάγους (εξ ου και το όνομά του) και περιλαμβάνει 5.160 ψηφιακούς οπτικούς αισθητήρες βυθισμένους με 86 χαλύβδινα καλώδια μέσα σε τρύπες που έχουν βάθος 1,5 έως 2,5 χιλιομέτρων κάτω από την επιφάνεια του πάγου. Όταν κάποιο νετρίνο τύχει να αλληλεπιδράσει με κάποιον ατομικό πυρήνα, τότε ο αισθητήρας καταγράφει τη σύγκρουση σαν μια «χιονοστιβάδα» άλλων σωματιδίων που εκπέμπουν φως. Όσο πιο έντονο είναι το παραγόμενο φως, τόσο υψηλότερης ενέργειας ήταν το νετρίνο που πιάστηκε στα παγωμένα δίχτυα του IceCube, που βρίσκεται στο ερευνητικό κέντρο Σκοτ-Αμούντσεν. Η ανακάλυψη στην Ανταρκτική θα δώσει ώθηση και σε άλλους «ανταγωνιστικούς» ανιχνευτές νετρίνων, που σχεδιάζονται ή ήδη κατασκευάζονται σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως στα βάθη της Μεσογείου Θάλασσας. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%88%CE%B7-%CE%B2%CF%81%CE%AD%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%B1%CE%BD-%CF%84%CE%B1-%CF%80%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B1-%CE%BA%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CE%BD%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE

Τι θα βλέπατε αν σας στόχευαν από τη Σελήνη με λέιζερ. Το διαστημικό σκάφος της NASA LADEE (Lunar Atmosphere and Dust Environment Explorer) – προφέρεται όπως το “laddie,” και όχι “lady” – που είχε εκτοξευθεί στις 6 Σεπτεμβρίου, βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. http://www.space.com/23478-moon-laser-beam-earth-photo.html Το LADEE θα μελετήσει τη σύνθεση και τη δομή της ελάχιστης ατμόσφαιρας της Σελήνης. Μεταξύ άλλων είναι εφοδιασμένο με ένα νέο προηγμένο σύστημα επικοινωνίας που δοκιμάζεται για πρώτη φορά και ίσως επιφέρει επανάσταση στις διαστημικές επικοινωνίες. Η μετάδοση πληροφοριών γίνεται διαμέσου της υπέρυθρης ακτινοβολίας μια μέθοδος που είναι έξι φορές γρηγορότερη σε σχέση με την εκπομπή διαμέσου ραδιοκυμάτων. Σχεδόν όλες οι διαστημικές αποστολές βασίζονται σήμερα στις ραδιοεπικοινωνίες, οι οποίες όμως συναντούν σημαντικούς περιορισμούς. Ένα πρόβλημα είναι ότι το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα δεν είναι απεριόριστο, και οι συχνότητες που αντιστοιχούν στα ραδιοκύματα και τα μικροκύματα είναι πλέον κατειλημμένες. Η NASA, όμως, χρειάζεται όλο και ταχύτερες μεταδόσεις, και μια καλή λύση είναι η αξιοποίηση της ακτινοβολίας λέιζερ σε άλλες, πιο ευρύχωρες συχνότητες. Τον Οκτώβριο, το λέιζερ του Ladee έθεσε νέο ρεκόρ ταχύτητας για εξωγήινες μεταδόσεις στα 622 Mbps. Αυτό σημαίνει ότι οι μελλοντικές αποστολές της NASA θα μπορούν να μεταδίδουν βίντεο σε υψηλή ανάλυση και σε 3D. Στις 26 Οκτωβρίου, η οπτική μετάδοση του δορυφόρου ελήφθη από επίγειο σταθμό της ESA στο νησί της Τενερίφης, έξω από τις δυτικές ακτές της Αφρικής. Η δέσμη που έφτασε στο σταθμό δεν θα ήταν ορατή με γυμνό μάτι, δεδομένου ότι το λέιζερ εκπέμπει στο υπέρυθρο τμήμα του φάσματος. Με τη βοήθεια μιας υπέρυθρης κάμερας, όμως, η εξωγήινη λάμψη ήταν δυνατό να φωτογραφηθεί. Τα δεδομένα που έλαβε η ESA μεταδόθηκαν στη χαμηλότερη ταχύτητα των 40 Mbps, η οποία όμως είναι αρκετές φορές μεγαλύτερη από ό,τι σε μια τυπική ευρυζωνική σύνδεση για το σπίτι. Εκτός από το σταθμό της Τενερίφης, το Ladee στοχεύει επίσης το λέιζερ σε έναν σταθμό της NASA στο Νιου Μέξικο και σε έναν δεύτερο σταθμό της ESA στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας. http://physicsgg.me/2013/11/21/%cf%84%ce%b9-%ce%b8%ce%b1-%ce%b2%ce%bb%ce%ad%cf%80%ce%b1%cf%84%ce%b5-%ce%b1%ce%bd-%cf%83%ce%b1%cf%82-%cf%83%cf%84%cf%8c%cf%87%ce%b5%cf%85%ce%b1%ce%bd-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%b7-%cf%83%ce%b5%ce%bb/

Τεράστια έκρηξη ακτίνων γάμμα. Μία «τερατώδης» -όπως την αποκάλεσαν οι αστρονόμοι- έκρηξη ακτίνων γάμμα, που συνέβη σε ένα μακρινό γαλαξία σε απόσταση 3,7 δισεκατομμυρίων ετών φωτός, όταν το σύμπαν είχε ηλικία 9,9 δισεκατομμυρίων ετών, είναι η ισχυρότερη, φωτεινότερη και μεγαλύτερης διάρκειας που έχει ποτέ παρατηρηθεί από τη Γη. Αν είχε συμβεί πιο κοντά, ο πλανήτης και η ζωή πάνω σε αυτόν θα είχαν «ψηθεί». Η μόνη πιο ισχυρή έκρηξη που ξέρουν -ή μπορούν να φανταστούν- οι επιστήμονες, είναι η ίδια η Μεγάλη Έκρηξη που δημιούργησε το σύμπαν. Οι εκρήξεις ακτίνων γάμμα λαμβάνουν χώρα, όπως πιστεύουν οι αστροφυσικοί, όταν ένα τεράστιο άστρο πεθαίνει καταρρέοντας βαρυτικά σε μια νέα μαύρη τρύπα, δημιουργώντας ένα σούπερ-νόβα και εκτοξεύοντας παράλληλα στις εσχατιές του διαστήματος πανίσχυρους «πίδακες» ακτινοβολίας πολύ υψηλής ενέργειας, η οποία ταξιδεύει στο σύμπαν με την ταχύτητα του φωτός. Οι ακτίνες γάμμα είναι η μορφή του φωτός με την μεγαλύτερη ενέργεια στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα (τουλάχιστον 500.000 φορές ισχυρότερη από το ορατό φως). Τα τηλεσκόπια παρατηρούν τέτοιες εκρήξεις ακτίνων γάμμα εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια, με ρυθμό πλέον περίπου μία ανά διήμερο. Όμως η συγκεκριμένη έκρηξη ξεχωρίζει με την ισχύ και τη λαμπρότητά της από οποιαδήποτε άλλη μέχρι σήμερα, καθώς ήταν πέντε φορές ισχυρότερη από την μέχρι σήμερα κάτοχο του ρεκόρ (είχε παρατηρηθεί το 1999). Οι επιστήμονες, που μελέτησαν το εντυπωσιακό -και τρομακτικό- φαινόμενο, έκαναν τέσσερις ξεχωριστές δημοσιεύσεις στο περιοδικό Science, σύμφωνα με το BBC και το New Scientist. Όπως εκτιμούν, η έκρηξη (με ενέργεια που έφθασε τα 95 GeV και διάρκεια 20 ολόκληρες ώρες) προήλθε από ένα άστρο με μάζα 20 έως 30 φορές μεγαλύτερη του Ήλιου και πολύ μεγαλύτερης πυκνότητας. Η έκρηξη με την ονομασία GRB 130427A -που έγινε αντιληπτή φέτος τον Απρίλιο από τα διαστημικά τηλεσκόπια Swift και Fermi της NASA και έκτοτε ήταν αντικείμενο μελέτης- πιθανώς φάνηκε τόσο ισχυρή στη Γη λόγω της σχετικά «μικρής» απόστασης που συνέβη, καθώς οι προηγούμενες εκρήξεις γάμμα, οι οποίες εμφάνισαν μικρότερη ένταση και διάρκεια, είχαν γίνει σε πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις από τον πλανήτη μας. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι είναι πολύ μικρή η πιθανότητα (μία στα δέκα εκατομμύρια) να συμβεί μια τέτοια πανίσχυση έκρηξη στο δικό μας γαλαξία, δηλαδή κοντά μας, πράγμα που μπορεί να είχε ολέθριες συνέπειες για την ανθρωπότητα. Ακόμα και τότε, όμως, θα έπρεπε η «ακτίνα θανάτου» από την έκρηξη συμπτωματικά να στοχεύει απευθείας τη Γη για να την «ψήσει». Πάντως, ο καθηγητής αστρονομίας Πολ Ο’Μπράιαν του πανεπιστημίου του Λέστερ δήλωσε ότι «αυτές οι εκρήξεις μπορούν να συμβούν σε οποιοδήποτε γαλαξία οποιαδήποτε στιγμή. Δεν έχουμε κανένα τρόπο να τις προβλέψουμε». Όπως είπε, η πρόβλεψη είναι ότι «θα μπορούσε να συμβαίνει μια έκρηξη ακτίνων γάμμα αρκετά κοντά στη Γη για να μας βλάψει, κάθε 500 εκατ. χρόνια. Κάποια στιγμή στην ιστορία της Γης πιθανότατα ακτινοβοληθήκαμε από μία τέτοια έκρηξη και κάτι ανάλογο θα συμβεί ξανά κάποτε στο μέλλον. Όμως η πιθανότητα να συμβεί όσο ζούμε, είναι πολύ μικρή». http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5056411/terastia-ekrhksh-aktinwn-gamma-paraligo-na-kapsei-th-neogennhth-gh/

Οι αρχαιότεροι καφέ νάνοι του Γαλαξία. Υπάρχει μια κατηγορία κοσμικών σωμάτων που οι επιστήμονες χαρακτηρίζουν ως «αποτυχημένα άστρα». Πρόκειται για τους λεγόμενους «καφέ νάνους» που είναι σώματα τα οποία σύμφωνα με τους ειδικούς βρίσκονται σε μια ενδιάμεση κατάσταση ανάμεσα σε ένα συμβατικό άστρο και έναν πλανήτη. Αστρονόμοι στη Βρετανία εντόπισαν δύο καφέ νάνους στον γαλαξία μας οι οποίοι είναι οι αρχαιότεροι καφέ νάνοι που έχουν εντοπιστεί σε αυτόν. Ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής τον καθηγητή Ντέιβιντ Πίνφιλντ του Πανεπιστημίου του Χερτφορντσάιρ εντόπισε τους δύο καφέ νάνους μελετώντας δεδομένα που έχει καταγράψει τη διετία 2010-2011 το διαστημικό παρατηρητήριο WISE. Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν διάφορα επίγεια τηλεσκόπια και επιβεβαίωσαν την παρουσία των δύο καφέ νάνων. Ο ένας εξ αυτών βρίσκεται στον αστερισμό των Ιχθύων και ο άλλος στον αστερισμό της Υδρας. Οι ερευνητές τους έδωσαν τις κωδικές ονομασίες WISE 0013+0634 και WISE 0833+0052. Από τη μελέτη που έκαναν σε αυτούς και ειδικότερα από την ανάλυση του υπέρυθρου φωτός τους υπολόγισαν την ηλικία τους στα δέκα δισ. έτη. Οι ερευνητές κατάφεραν να υπολογίσουν και τη θερμοκρασία που επικρατεί στους δύο πανάρχαιους καφέ νάνους η οποία κυμαίνεται ανάμεσα στους 250-600 βαθμούς Κελσίου. Οι δύο καφέ νάνοι δεν είναι όμως και από τα αρχαιότερα σώματα στον Γαλαξία αφού έχει διαπιστωθεί ότι ο γαλαξίας μας είναι από τους πρώτους που δημιουργήθηκαν στο Σύμπαν και έχει ηλικία πέριξ των 13 δισ. ετών. Οι επιστήμονες εκτιμούν επίσης ότι δεν χρειάστηκαν περισσότερα από 200 εκατομμύρια έτη μετά τη γέννηση του γαλαξία μας για αρχίσουν να κάνουν την εμφάνιση τους τα πρώτα άστρα. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=541341

Διακοπή της λειτουργίας του Curiosity. Οι ειδικοί της ΝΑΣΑ διέκοψαν τη λειτουργία του οχήματος του Άρη Curiosity, που προσεδαφίστηκε στον Κόκκινο πλανήτη τον Αύγουστο του 2012, εξαιτίας ανώμαλων διακυμάνσεων στο δίκτυο του, που οφείλονται, πιθανόν, σε διαρροή ηλεκτρικού ρεύματος. Οι ειδικοί της ΝΑΣΑ διαβεβαιώνουν ότι το ρόβερ είναι πανέτοιμο να συνεχίσει το έργο του και όλα τα μέτρα έχουν ληφθεί μόνο για λόγους προφύλαξης. Ωστόσο αυτό μειώνει τη σταθερότητα της συσκευής έναντι τυχόν μελλοντικών προβλημάτων. Κατά τη διάρκεια των προσεχών ημερών οι επιστήμονες προγραμματίζουν να εξακριβώσουν τους λόγους της διαρροής. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_21/251585563/

Χρόνια πολλά, Διεθνή Διαστημικέ Σταθμέ Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός γιορτάζει τα γενέθλιά του σήμερα(20/11/2013), 15 χρόνια μετά την εκτόξευση της πρώτης του μονάδας το 1998. Ο Διαστημικός Σταθμός είναι το μεγαλύτερο συνεταιριστικό έργο που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στο χώρο της επιστήμης, με τη συμμετοχή των NASΑ, ESA, Roskosmos, της Καναδικής Υπηρεσίας Διαστήματος και της Ιαπωνικής Αεροδιαστημικής Υπηρεσίας εξερεύνησης. Στις 20 Νοεμβρίου 1998 ο ρωσικός πύραυλος Proton απογειώθηκε από το διαστημικό κέντρο της Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν μεταφέροντας τη Zarya, την πρώτη μονάδα του Σταθμού. Τρεις εβδομάδες αργότερα, στις 4 Δεκεμβρίου, το Διαστημικό Λεωφορείο παρέδωσε τη Unity, τη δεύτερη μονάδα του Σταθμού, η οποία ενώθηκε με τη Zarya στις 6 Δεκεμβρίου. Το πρώτο πλήρωμα που έζησε στο σταθμό, το Expedition 1, έφτασε στις 2 Νοεμβρίου 2000. Από τότε, ο Σταθμός είναι συνεχώς κατειλημμένος εδώ και 13 χρόνια, η μεγαλύτερη συνεχής ανθρώπινη παρουσία στο διάστημα και το μόνο μόνιμο εργαστήριο σε συνθήκες μη βαρύτητας. Ο Σταθμός μεγάλωσε με την προσθήκη της μονάδας Harmony που κατασκευάστηκε στην Ιταλία, το 2007, το εργαστήριο Columbus της ESA και το ιαπωνικό εργαστήριό Kibo το 2008. Από τότε που το Columbus συνδέθηκε στον Σταθμό σχεδόν πριν από έξι χρόνια, έχουν διεξαχθεί συνολικά 110 πειράματα των οποίων ηγείται η ESA με περίπου 500 επιστήμονες, που εκτείνονται από τη φυσική των ρευστών, στην επιστήμη των υλικών, την φυσική ακτινοβολίας, τον Ήλιο, το ανθρώπινο σώμα, τη βιολογία και την αστροβιολογία. Ο Σταθμός είναι κάτι περισσότερο από ένα εργαστήριο και παρατηρητήριο - είναι επίσης ένα διεθνές λιμάνι, ένας χώρος υποδοχής διαστημόπλοιων όπως τα Ρωσικά Soyuz και Progress, τα ιαπωνικά εμπορικά σκάφη του HTV, όπως το Dragon και το Cygnus και τα ευρωπαϊκά αυτόματα οχήματα μεταφοράς (ATVs). Η ESA έχει στείλει τέσσερα ATVs γεμάτα με προμήθειες και πειράματα για να προσδεθεί με το Διαστημικό Σταθμό. Το πέμπτο, το Georges Lemaictre, έχει προγραμματιστεί για απογείωση το επόμενο έτος. Συμπεριλαμβανομένου του τρέχοντος πληρώματος Expedition 38, 211 άνθρωποι έχουν επισκεφθεί και εργαστεί στο Σταθμό σε περισσότερες από 352 επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις. Ευρωπαίοι αστροναύτες από την Ιταλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, την Ισπανία και την Σουηδία ενώθηκαν με Ρώσους, Αμερικανούς, Καναδούς, Ιάπωνες και άλλους για να επεκτείνουν τα σύνορα της ανθρώπινης εξερεύνησης. Ο Σταθμός προσφέρει ένα πλήρες τροχιακό εργαστήριο έρευνας και τεχνολογίας, και χρησιμοποιείται για τον έλεγχο των συστημάτων και επιχειρήσεων για τη μελλοντική εξερεύνηση του διαστήματος. Οι δραστηριότητες αυτές βελτιώνουν τη ποιότητα ζωής στη Γη επεκτείνοντας την επιστημονική γνώση μας, μέσα από την έρευνα που γίνεται "έξω από αυτόν τον κόσμο". Γιορτάστε τα γενέθλια του Διαστημικού Σταθμού με την ESA και τους διαστημικούς οργανισμούς των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και του Καναδά, τουιτάροντας χρησιμοποιώντας το hashtag #ISS15. Πείτε μας τι σημαίνει για εσάς ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός - η επιστήμη του, η τεχνολογία και οι αστροναύτες. Μπορείτε να κάνετε post τις φωτογραφίες σας, τα σχόλιά σας ή ακόμα και ποιήματα και έργα ζωγραφικής και να πάρετε μέρος στους εορτασμούς στην σελίδα Google+ community page: ISS15 – join the worldwide wave. «Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός θα παραμείνει σε τροχιά τουλάχιστον μέχρι το 2020, καθώς διαθέτει εξαιρετικούς πόρους. Ήδη είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε πως οι διαπλανητικές πτήσεις – το επόμενο βήμα στην εξερεύνηση του διαστήματος – θα πραγματοποιηθούν με βάση την εμπειρία που αποκτήθηκε στο ΔΔΣ», όπως δηλώνει στο ITAR TASS o επικεφαλής του Διαστημικού Κέντρου Εκπαίδευσης «Gagarin», κοσμοναύτης Σεργκέι Κρικαλιόφ. Είναι ορατός από τη Γη δια γυμνού οφθαλμού, με την απόστασή του από την επιφάνειά της να κυμαίνεται μεταξύ 319,6 και 346,9 χιλιομέτρων, ενώ έχει διανύσει 3.500 εκατομμύρια χιλιόμετρα, περιστρεφόμενος γύρω από τη Γη. Η συνεισφορά του ΔΔΣ στην επιστήμη αλλά και στην ανθρωπότητα είναι μεγάλη, καθώς οι φωτογραφίες που έχουν ληφθεί από κει, έχουν βοηθήσει στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών αλλά και σε γεωργικές εργασίες, ενώ τα τα εκπαιδευτικά προγράμματα έχουν εμπνεύσει τους μελλοντικούς επιστήμονες, μηχανικούς και εξερευνητές του διαστήματος. «Δεν πρόκειται για διαστημική κούρσα... Μοιραζόμαστε τη γνώση και τις εμπειρία μας και βοηθάμε ο ένας τον άλλον» «Χάρη στη διεθνή συνεργασία, καταφέραμε να ξεπεράσουμε κάποιες πολύ δύσκολες στιγμές, όπως για παράδειγμα όταν οι κοσμοναύτες της NASA αντιμετώπιζαν προβλήματα με το σύστημα υποστήριξης ζωής. Τους βοηθήσαμε όπως επίσης κι οι ξένοι συνάδελφοί μας μας έχουν βοηθήσει σε κρίσιμες στιγμές» λέει ο Κρικαλιόφ. Στα 15 χρόνια λειτουργίας του ο ΔΔΣ έχει αναπτυχθεί με ταχείς ρυθμούς. με ταχείς ρυθμούς. «Ξεκινήσαμε με ένα μικρό σταθμό, αλλά με τη διεθνή συνεργασία ο ΔΔΣ έχει επεκταθεί σημαντικά. Μέχρι πρότινος στον Σταθμό μπορούσαν να συνυπάρχουν ταυτόχρονα μόνο δύο ή τρία άτομα, ενώ τώρα φτάνουμε ακόμη και τους εννέα κοσμοναύτες! Δεν πρόκειται για ανταγωνισμό αλλά για μια τεράστια ανταλλαγή εμπειριών. Δεν υπάρχει καμία διαστημική κούρσα... Στον ΔΔΣ δουλεύουν αστροναύτες από όλον τον κόσμο και μοιράζονται κοινές, μοναδικές εμπειρίες. Ο ΔΔΣ θα συνεχίζει να ζει για πολλά χρόνια ακόμα, προσφέροντας στην επιστήμη και την ανθρωπότητα πολύτιμες πληροφορίες» καταλήγει ο ρώσος κοσμοναύτης. http://rbth.gr/news/2013/11/20/genethleia_me_15_kerakia_gia_ton_diethni_diastimiko_stathmo_26627.html http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Chrhonia_pollha_Diethnhe_Diastemikhe_Stathmhe ISS λεύκωμα. Από την εκτόξευση της πρώτης μονάδας Zarya το 1998, ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός έχει αυξηθεί στο μέγεθος ενός γηπέδου ποδοσφαίρου, με τρία εργαστήρια, ένα γυμναστήριο και ένα παρατηρητήριο. Η πρώτη αμερικανική μονάδα, Unity, συνδέθηκε με τη Zarya τρεις εβδομάδες αργότερα, ενώ ακολούθησε η δεύτερη ρωσική μονάδα, Zvezda, το 2000. Το πρώτο πλήρωμα που ξεκίνησε τη διαρκή κατάληψη του Σταθμού, το Expedition - 1, έφτασε το 2000. Δύο δικτυώματα είχαν εγκατασταθεί το 2000 για να κρατήσουν τα μεγάλα ηλιακά φτερά που είναι χαρακτηριστικά του τροχιακού φυλακίου. Το αμερικανικό εργαστήριο Destiny έφτασε το 2001. Από το 2002 έως το 2007 εγκαταστάθηκαν τα ηλιακά φτερά που συνδέουν τους κόμβους και τα λιμάνια πρόσδεσης. Δύο εργαστηριακές μονάδες έφθασαν το 2008: η Columbus της ESA και η Kibo της Ιαπωνίας. Το παρατηρητήριο Cupola εγκαταστάθηκε το 2010. Ο Σταθμός είναι ένα πλήρες τροχιακό εργαστήριο έρευνας και τεχνολογίας, και χρησιμοποιείται για τον έλεγχο των συστημάτων και των επιχειρήσεων για τη μελλοντική εξερεύνηση του διαστήματος. Οι δραστηριότητες αυτές συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής στη Γη με την αύξηση της επιστημονικής γνώσης μας, μέσα από την έρευνα "έξω από αυτόν τον κόσμο". http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Highlights/ISS_lehukoma Where is the International Space Station? http://www.esa.int/Our_Activities/Human_Spaceflight/International_Space_Station/Where_is_the_International_Space_Station Βίντεο.

«Συντριβάνια» αερίων εκτοξευόνται από τον Γαλαξία μας. Μια φωτογραφία ενός εντυπωσιακού κοσμικού φαινομένου έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Σε αυτή διακρίνονται δέσμες αερίων που αποτελούνται από υψηλής ενέργειας σωματίδια να βγαίνουν με μεγάλη ταχύτητα έξω από τον γαλαξία μας. Πρόκειται για αέρια που εκτοξεύονται σαν πίδακες που πηγάζουν από κάποιο κοσμικό συντριβάνι. Στην πραγματικότητα τα αέρια εκτοξεύονται από τον Τοξότη Α*, την γιγάντια μελανή οπή στο κέντρο του Γαλαξία. Η φωτογραφία των αερίων που εγκαταλείπουν τον γαλαξία μας αποτελεί σύνθεση εικόνων που έχουν καταγράψει το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra και η συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων VLA στο Νέο Μεξικό στις ΗΠΑ. Πριν από λίγο καιρό οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ο Τοξότης Α* δεν «καταβροχθίζει» υλικά με τον ρυθμό που θα αναμενόταν αλλά αντιθέτως τα «φτύνει» εκτοξεύοντάς τα, μάλλον επειδή είναι πολύ καυτά. Η ανακάλυψη, η οποία εξηγεί γιατί η «δική μας» μαύρη τρύπα έχει τόσο χαμηλή ακτινοβολία σε σχέση με άλλες, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την κατανόηση των μελανών οπών από τους επιστήμονες. Υποδηλώνει επίσης ότι ίσως αυτή η συμπεριφορά του Τοξότη Α* εμποδίζει τη γέννηση νέων άστρων στο κέντρο του Γαλαξία. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=541244[/b]

Ανακαλύφθηκε στη Σαχάρα μετεωρίτης από τον Αρη, ηλικίας 4,4 δισ. ετών. Ένας βράχος που ανακαλύφθηκε από Βεδουίνους στην έρημο Σαχάρα, στη βορειοδυτική Αφρική, είναι κατά πάσα πιθανότητα ο αρχαιότερος μετεωρίτης με προέλευση τον Άρη, καθώς μια σειρά από τεστ εκτιμούν την ηλικία του σε 4,4 δισεκατομμύρια χρόνια. Μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί περίπου 100 αρειανοί μετεωρίτες στη Γη, αλλά σχεδόν όλοι είναι κατά πολύ νεότεροι, καθώς έχουν ηλικία 150 έως 600 εκατ. ετών. Ο γυαλιστερός και μαυριδερός μετεωρίτης, με την επίσημη ονομασία NWA 7533 και με το παρατσούκλι «Μαύρη Ομορφιά», θα πρέπει να σχηματίσθηκε, όταν ο «κόκκινος πλανήτης» βρισκόταν ακόμα στα «σπάργανα» και είχε ηλικία μόλις 100 εκατ. ετών, σε μια περίοδο μεγάλης ηφαιστειακής δραστηριότητας και γεωλογικών αναταραχών. Η εκτίμηση της ηλικίας του έγινε με την τεχνική της χρονολόγησης των κρυστάλλων ζιρκονίου στο εσωτερικό του. Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και τη Γαλλία, με επικεφαλής τον καθηγητή Μουνίρ Χουμαγιάν του Τμήματος Γεωεπιστημών του πολιτειακού πανεπιστημίου της Φλόριντα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με το BBC και το Space.com, ανακοίνωσαν πως ο μετεωρίτης σχεδόν σίγουρα προέρχεται από τα νότια υψίπεδα του Άρη, μια περιοχή του νοτίου ημισφαιρίου γεμάτη κρατήρες πρόσκρουσης από πτώση αστεροειδών και κομητών. Από τέτοιες προσκρούσεις, κομμάτια του Άρη εκτινάζονται στο διάστημα και κάποιο από αυτό μπορεί να καταλήξει στον δικό μας πλανήτη. Οι επιστήμονες σχεδιάζουν πλέον να αναλύσουν διεξοδικά τον πανάρχαιο μετεωρίτη για την εύρεση τυχόν ενδείξεων απολιθωμένων αρειανών μορφών ζωής. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=63922316

15 χρόνια έκλεισε σήμερα ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός. Το 1998 μεταφέρθηκε σε τροχιά το πρώτο μέρος του ΔΔΣ, το ρωσικό μέρος «Ζαριά», το ίδιο έτος σε αυτό συνδέθηκε το αμερικανικό «Γιούνιτι». Σήμερα ο ΔΔΣ είναι ένα έργο, στο οποίο συμμετέχουν 15 κράτη. Εκτός από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ, είναι 10 χώρες της Ευρώπης, όπως επίσης ο Καναδάς, η Βραζιλία και η Ιαπωνία. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_20/250920703/ Οι ΗΠΑ εκτόξευσαν πύραυλο με 29 μικρούς δορυφόρους. Από το αμερικανικό κοσμοδρόμιο Ουόλοπς στην πολιτεία Βιρτζίνια εκτοξεύθηκε ο πύραυλος «Μινόταυρος 1» με 29 μικρούς δορυφόρους διάφορων προορισμών. Η εκτόξευση προετοιμάστηκε από τη ΝΑSΑ σε συνεργασία με Αμερικανούς στρατιωτικούς. Σύμφωνα με εκπροσώπους της ΝΑSΑ, οι δορυφόροι που θα τεθούν σε τροχιά δεν ξεπερνούν το μέγεθος ενός τυπικού κουτιού για ταχυδρομικές αποστολές. Συγκεκριμένα, στόχος είναι ότι ο έλεγχος ενός από τους δορυφόρους που θα τεθούν σε τροχιά να πραγματοποιηθεί με τη χρήση ενός σμάρτφον που είναι συνδεδεμένο σε αυτόν. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_20/250924934/ Η Κίνα εκτόξευσε δορυφόρο τηλεπισκόπησης της Γης. Η Κίνα εκτόξευσε με επιτυχία στις 20 Νοεμβρίου του 2013 δορυφόρο τηλεπισκόπησης της Γης. Για την τοποθέτησή του δορυφόρου σε τροχιά χρησιμοποιήθηκε ο πύραυλος-φορέας Chángzhēng-4. Ο νέος δορυφόρος θα χρησιμοποιείται για την πραγματοποίηση διαφόρων επιστημονικών πειραμάτων, την παρακολούθηση της επιφάνειας της Γης και των σπαρτών, καθώς επίσης και για την πρόληψη των φυσικών καταστροφών. Ο δορυφόρος εκτοξευτηκε για 184η φορά από τον πύραυλο-φορέα της οικογένειας Chángzhēng. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_20/250945495/

Ελεύθερη πρόσβαση στα δορυφορικά δεδομένα Sentinel του Copernicus. Ελεύθερη και ανοικτή πρόσβαση στα δορυφορικά δεδομένα Sentinel θα χορηγηθεί για την επιχειρησιακή φάση του Copernicus (πρώην GMES). Η Ευρωπαϊκή Εξουσιοδοτημένη Δράση Copernicus για την πολιτική των δεδομένων και πληροφοριών θα τεθεί σε ισχύ τις επόμενες ημέρες. Ο νόμος αυτός θα παρέχει δωρεάν, πλήρη και ελεύθερη πρόσβαση στους χρήστες των περιβαλλοντικών δεδομένων από το πρόγραμμα Copernicus, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων από τους δορυφόρους Sentinel. Η απόφαση αυτή επιβεβαιώνει το εξής, που εγκρίθηκε πρόσφατα από τα Κράτη Μέλη της ESA - ως σημερινοί ιδιοκτήτες των δορυφόρων Sentinel - για την ελεύθερη χορήγηση και την ανοιχτή πρόσβαση στα δεδομένα Sentinel. Θα επιτρέψει τη μακροπρόθεσμη συνεχή πρόσβαση στα δεδομένα μέσα από την επιχειρησιακή φάση του Copernicus, υπό την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα δεδομένα αυτά θα βελτιώσουν δραματικά τη διαχείριση του περιβάλλοντος, θα βοηθήσουν στην κατανόηση και τη μετρίαση των επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος και την ασφάλεια των πολιτών. Η ESA συντονίζει την απόκτηση και την παράδοση των δεδομένων μέσα από τη σειρά των δορυφόρων Sentinel, η πρώτη εκ των οποίων έχει οριστεί για την έναρξη του επόμενου έτους. Αυτή η κοινή προσέγγιση για την πολιτική των δεδομένων επιβεβαιώνει τη συνοχή μεταξύ της ΕΕ και της ESA στο πρόγραμμα Copernicus. Ανοίγει το δρόμο για την επιτυχή υιοθέτηση της επιχειρησιακής φάσης της διαστημικής συνιστώσας Copernicus, καθώς και τα πλήρη οικονομικά οφέλη που έρχονται από το πρόγραμμα Copernicus. Οι μελέτες δείχνουν ότι το Copernicus θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα οικονομικό όφελος περίπου € 30 δισ. και κατ’ ελάχιστο περίπου 50 000 νέες θέσεις εργασίας μέχρι το 2030. "Η ελεύθερη και ανοιχτή πολιτική των δεδομένων Sentinel θα είναι μια επανάσταση στη χρήση των δορυφορικών δεδομένων για εξειδικευμένους χρήστες, αλλά και για το ευρύ κοινό", δήλωσε ο Josef Aschbacher, προϊστάμενος του γραφείου Space Copernicus της ESA. "Θα δημιουργήσει καινοτόμες λύσεις, όπως είναι η παροχή πληροφοριών βασισμένων σε δορυφορικά δεδομένα σχετικά με την ποιότητα του αέρα ή του νερού, για όλους." http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Elehuthere_prhosvase_sta_doryphorikha_dedomhena_Sentinel_toy_Copernicus Ο κινούμενος βόρειος μαγνητικός πόλος και η αποστολή Swarm. Από τότε που εντοπίστηκε με ακρίβεια για πρώτη φορά το 1831, από τον Τζέιμς Ρος, στην καναδική Αρκτική, ο Μαγνητικός Βόρειος Πόλος δεν σταμάτησε να κινείται, και οι μετακινήσεις του επιταχύνονται απότομα μερικές φορές για άγνωστους ακόμη λόγους. Στη διάρκεια του 19ου αιώνα και έως το 1980, ο Μαγνητικός Βόρειος Πόλος κινείτο αρκετά αργά (λιγότερο από 10 χλμ. ετησίως) με κατεύθυνση τη Σιβηρία, αλλά η ταχύτητά του κατόπιν επιταχύνθηκε, αγγίζοντας τα 60 χλμ. ετησίως τη δεκαετία του 1990, για να σταθεροποιηθεί κατόπιν. Συνολικά από το 1831 έως το 2007 ο Μαγνητικός Βόρειος Πόλος διέσχισε περί τα 2.000 χλμ. με βορειοανατολική κατεύθυνση! Ο λόγος; Το γήινο μαγνητικό πεδίο, που η αποστολή Swarm αναμένεται να μετρήσει με τους τρεις δορυφόρους της, είναι ιδιαίτερα μεταβλητό, ταυτόχρονα στο διάστημα και στο χρόνο. Αντιστράφηκε μάλιστα επανειλημμένα στη διάρκεια της ιστορίας κατά τρόπο πολύ ακανόνιστο αλλά κατά μέσο όρο κάθε 200.000 χρόνια. Σήμερα, το γήινο μαγνητικό πεδίο μειώνεται με αρκετά ταχύ ρυθμό (έχασε σχεδόν το 6% της έντασής του σε διάστημα ενός αιώνα), αλλά παραμένει αρκετά υψηλότερο από αυτό που παρατηρείται πριν από μια αναστροφή, μια διαδικασία που χρειάζεται αρκετές χιλιάδες χρόνια. Αντίθετα με τους γεωγραφικούς πόλους, οι μαγνητικοί πόλοι του Βορρά και του Νότου –τα σημεία στη επιφάνεια της γης όπου αυτό το μαγνητικό πεδίο είναι ακριβώς κατακόρυφο– δεν βρίσκονται σε σημεία διαμετρικά αντίθετα της υδρογείου. Ο Μαγνητικός Βόρειος Πόλος βρίσκεται σήμερα σε γεωγραφικό πλάτος τουλάχιστον 85 μοιρών Βόρεια (σε σχέση με τον γεωγραφικό Βορρά), ενώ ο Μαγνητικός Νότιος Πόλος βρίσκεται σε γεωγραφικό πλάτος μόλις 65 μοιρών Νότια, ανοιχτά της γαλλικής βάσης Ντιμόν ντ’ Ιρβίλ στην Ανταρκτική. Καθώς οι γεωγραφικοί πόλοι είναι σταθεροί, είναι συνεπώς αναγκαίο να διορθώνουμε την κατεύθυνση που δίδεται από μια πυξίδα σημαδεύοντας πάνω στον Μαγνητικό Βόρειο Πόλο, καταγράφοντας την απόκλιση, δηλαδή την γωνία που σχηματίζεται ανάμεσα στον Μαγνητικό και τον Γεωγραφικό Πόλο. Αυτή η γωνία μεταβάλλεται όχι μόνο μέσα στο χρόνο αλλά και σύμφωνα με το μέρος όπου βρίσκεται καθώς το γήινο μαγνητικό πεδίο δεν είναι ομοιόμορφο. Για να προσανατολιστούμε επακριβώς με την πυξίδα –η οποία δεν χαλάει ποτέ, αντίθετα με ένα GPS — πρέπει να διαθέτουμε έναν αρκετά πρόσφατο χάρτη. Τα στοιχεία που θα συλλεχθούν από τους δορυφόρους της αποστολής Swarm θα χρησιμεύσουν για την επικαιροποίηση των χαρτών αυτών, που χρησιμοποιούνται κυρίως στην αεροπλοΐα και την ναυσιπλοΐα. Σχετικό βίντεο για την αποστολή SWARM. http://spaceinvideos.esa.int/Videos/2013/10/Swarm_ESA_s_magnetic_field_mission_VNR http://physicsgg.me/2013/11/19/%ce%bf-%ce%ba%ce%b9%ce%bd%ce%bf%cf%8d%ce%bc%ce%b5%ce%bd%ce%bf%cf%82-%ce%b2%cf%8c%cf%81%ce%b5%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%bc%ce%b1%ce%b3%ce%bd%ce%b7%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%82-%cf%80%cf%8c%ce%bb%ce%bf/

Σκοτεινά φωτόνια και σκοτεινή ύλη. Σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε σήμερα, το Σύμπαν που παρατηρούμε γύρω μας (το ορατό Σύμπαν), αντιστοιχεί σε ένα 5% περίπου από ό,τι πιστεύουμε πως υπάρχει εκεί έξω, με το υπόλοιπο 95% να αντιστοιχεί στη σκοτεινή ύλη και τη σκοτεινή ενέργεια οι οποίες αποκαλούνται σκοτεινές καθώς δε γνωρίζουμε τι είδους σωματίδια τις απαρτίζουν. Για τη μελέτη των «σκοτεινών» αυτών φαινομένων, και ειδικότερα της σκοτεινής ύλης, ορισμένοι επιστήμονες στρέφονται προς μία νέα κατεύθυνση και το σχεδιασμό ενός νέου πειράματος στο εργαστήριο Jefferson στις ΗΠΑ. https://www.jlab.org/ Γνωρίζουμε πως το φως απαρτίζεται από φωτόνια, τα οποία αλληλεπιδρούν με την ορατή ύλη, αλλά δεν έχουν καμία αλληλεπίδραση με τη σκοτεινή ύλη. Υπάρχει όμως περίπτωση να υπάρχει ένα «σκοτεινό» αντίστοιχο του φωτονίου, το οποίο να αλληλεπιδρά με το σκοτεινό κόσμο; Την απάντηση στο παραπάνω ερώτημα θα προσπαθήσει να δώσει μια συνεργασία φυσικών, που ονομάζεται DarkLight. «Ένα τέτοιο σωματίδιο προϋποθέτει την ύπαρξη σωματιδίων σκοτεινής ύλης τα οποία θα πρέπει μέσω κάποιου μηχανισμού να αλληλεπιδράσουν με τα συνηθισμένα σωματίδια», εξηγεί ο καθηγητής του ΜΙΤ Ρίτσαρντ Μίλνερ, εκπρόσωπος της συνεργασίας DarkLight. «Τα σκοτεινά φωτόνια που προτείνουμε κάνουν ακριβώς αυτό», καταλήγει. Σύμφωνα με τη θεωρία που προτείνει η ομάδα DarkLight, το σκοτεινό φωτόνιο μοιάζει πολύ με το γνωστό μας φωτόνιο, όμως έχει μάζα, και γι’ αυτό πολλές φορές αποκαλείται και βαρύ φωτόνιο ή ακόμη και σωματίδιο Α’. Υπό συνθήκες, υποστηρίζουν οι φυσικοί σωματίδιο Α’ θα αλληλεπιδρά και με τη συνήθη ύλη, ενώ ο καθηγητής Μίλνερ τονίζει πως ίσως να έχουν ήδη υπάρξει ενδείξεις για την ύπαρξή του σε πειράματα σωματιδιακής φυσικής που έχουν γίνει στο παρελθόν. Ένα από τα πειράματα αυτά είναι το πείραμα Muon g-2, το οποίο έλαβε χώρα το 2001 στο εργαστήριο Brookhaven στις ΗΠΑ, με σκοπό τη μέτρηση ορισμένων ιδιοτήτων μιας κατηγορίας σωματιδίων που ονομάζονται μιόνια. Το αποτέλεσμα του πειράματος δε συμφώνησε εντέλει με τη θεωρία. «Εάν είναι αληθινή, αυτή η ασυμφωνία θα μπορούσε να εξηγηθεί από ένα σκοτεινό φωτόνιο με τη μάζα και τα χαρακτηριστικά τα οποία ψάχνει η ομάδα DarkLight», λέει ο Μίλνερ, ο οποίος προσθέτει πως παρόμοια παράταιρα αποτελέσματα εξάγονται και σε έρευνες αστροφυσικής. Εάν τα βαριά φωτόνια αλληλεπιδρούν με την ύλη, είναι εφικτός και ο σχεδιασμός ενός ειδικού πειράματος για την ανίχνευσή τους. Σύμφωνα με τη DarkLight, τέτοια σωματίδια θα μπορούσαν να προκύψουν από δέσμες φορτισμένων σωματιδίων όπως τα ηλεκτρόνια. Έτσι κατέληξαν στο εργαστήριο Jefferson στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ, το οποίο κατέχει το πιο ισχυρό λέιζερ ηλεκτρονίων στον κόσμο, με ισχύ ενός μεγαβάτ, το οποίο θα μπορούσε να αναδείξει για πρώτη φορά την παρουσία σκοτεινών φωτονίων στο Σύμπαν. Η DarkLight προχώρησε στο λεπτομερή σχεδιασμό του πειράματος, το οποίο εγκρίθηκε και δοκιμάζεται ήδη από τον περασμένο Ιούλιο. Τα πρώτα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Physical Review Letters, όμως για την ώρα αφορούν στη σωστή λειτουργία της πειραματικής διάταξης. Η ομάδα DarkLight επισημαίνει πως θα χρειαστεί ακόμη πολλή δουλειά προτού ολοκληρωθεί η κατασκευή των ανιχνευτών που θα παγιδεύσουν τα βαριά φωτόνια (εάν υπάρχουν) και τελειοποιηθεί ο σχεδιασμός του πειράματος. Την ίδια ώρα, στο ίδιο εργαστήριο ετοιμάζονται ακόμη δύο πειράματα με ακριβώς τον ίδιο σκοπό, από διαφορετικές ομάδες, μετατρέποντας το εργαστήριο Jefferson το διεθνές επίκεντρο στην ανίχνευση των σωματιδίων Α’. http://physicsgg.me/2013/11/19/%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%bd%ce%ac-%cf%86%cf%89%cf%84%cf%8c%ce%bd%ce%b9%ce%b1-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%bd%ce%ae-%cf%8d%ce%bb%ce%b7/

Εκτοξεύτηκε το διαστημικό σκάφος Maven που θα ερευνήσει την ατμόσφαιρα του Αρη. Το διαστημικό σκάφος Maven εκτοξεύτηκε από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της Φλόριδας με προορισμό τον Άρη και με στόχο να βρει απαντήσεις στα αναπάντητα μέχρι σήμερα ερωτηματικά για την ατμόσφαιρα του κόκκινου πλανήτη. Ο πύραυλος Άτλας 5 που μεταφέρει το Maven (Mars Atmosphere & Volatile Evolution) ξεκίνησε στις 20:28 (ώρα Ελλάδας) ένα ταξίδι διάρκειας 10 μηνών μέχρι τον Άρη. Αναμένεται ότι θα μπει στην ατμόσφαιρα του πλανήτη τον Σεπτέμβριο του 2014 και οι επιστήμονες ελπίζουν ότι θα τους βοηθήσει να λύσουν τις απορίες τους για την ιστορία της ατμόσφαιρας του Άρη. Οι ερευνητές της NASA πιστεύουν ότι ο Άρης κάποτε είχε πιο πυκνή ατμόσφαιρα και νερό στην επιφάνειά του και ελπίζουν ότι το Maven θα ρίξει κάποιο φως στο γιατί άλλες το κλίμα του σε σημείο που να μην μπορεί πλέον να συντηρήσει ζωή. Το διαστημικό σκάφος, που έχει μήκος 11 μέτρα, θα τεθεί σε ελλειπτική τροχιά γύρω από τον Άρη και θα μελετήσει την ατμόσφαιρά του επί έναν χρόνο. Θα είναι ο τέταρτος τεχνητός «δορυφόρος» του Κόκκινου Πλανήτη, αφού ήδη υπάρχουν εκεί άλλα δύο διαστημικά σκάφη της NASA και ένα της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας. Την επιφάνεια του πλανήτη συνεχίζουν να εξερευνούν τα ρομποτικά οχήματα Opportunity και Curiosity. Βίντεο. http://www.youtube.com/watch?v=-bYfba_mdo8 http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5054844/ektokseythke-to-diasthmiko-skafos-maven-poy-tha-ereynhsei-thn-atmosfaira-toy-arh/

Εντοπίστηκε η πηγή ενέργειας της γιγάντιας μόνιμης καταιγίδας του Δία. Η «κόκκινη κηλίδα» του Δία είναι μια μόνιμη καταιγίδα, ένας αντικυκλώνας, που βρίσκεται 22 μοίρες νότια του ισημερινού του γίγαντα του ηλιακού μας συστήματος. Η κόκκινη κηλίδα είναι τόσο μεγάλη ώστε θα μπορούσαν να «χωρέσουν» μέσα σε αυτή 2-3 πλανήτες σαν τη Γη. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι αυτή η γιγάντια σε εύρος και ένταση καταιγίδα ξεκίνησε πριν από περίπου 300 χρόνια. Υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτηματικά για αυτό το εντυπωσιακό φαινόμενο για αυτό και αποτελεί μόνιμο στόχο των επιστημόνων. Ομάδα ειδικών των Πανεπιστημίων Χάρβαρντ και Μπέρκλεϊ υποστηρίζει ότι βρήκε την απάντηση στο γιατί η καταιγίδα αυτή είναι… αέναη. Οι προσομοιώσεις που έκαναν οι ερευνητές έδειξαν ότι η κηλίδα βρίσκεται ανάμεσα σε δύο πολύ ισχυρούς αεροχειμάρρους. Οι αεροχείμαρροι μοιάζουν με τεράστια σωληνωτά ποτάμια και η ταχύτητα τους (στη Γη) είναι αυξανόμενη ξεπερνώντας σε ορισμένες περιπτώσεις τα 400 χλμ. την ώρα. Το μήκος τους κυμαίνεται μεταξύ 1.600 και 5.000 χιλιομέτρων, το πλάτος τους μεταξύ 160 και 500 χιλιομέτρων και το υψομετρικό εύρος τους μεταξύ 1,6 και 5 χιλιομέτρων. Οι αεροχείμαρροι ανακαλύφθηκαν στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν οι αεροπόροι που προσπαθούσαν να διασχίσουν τον Ειρηνικό Ωκεανό έπεσαν πάνω τους και, όπως ανέφεραν, ένιωσαν ξαφνικά σαν να τους χτυπάει αέρας πού εξερχόταν με δριμύτητα από αεριωθούμενο αεροπλάνο. Ετσι οι άνεμοι αυτοί έλαβαν την ονομασία «Jet Stream». Οι δύο αεροχείμαρροι του Δία κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις και τόσο η κίνηση τους όσο και γενικότερα η «συμπεριφορά» τους είναι – σύμφωνα με τους ερευνητές – αυτή που τροφοδοτεί με ενέργεια την καταιγίδα και δεν της επιτρέπει να κοπάσει. «Με βάση τις κρατούσες θεωρίες η κόκκινη κηλίδα του Δία θα έπρεπε μετά τη δημιουργία της να διατηρηθεί για μερικές δεκαετίες και στη συνέχεια να εξαφανιστεί. Ομως συνεχίζει να βρίσκεται εκεί εκατοντάδες χρόνια» αναφέρει ο Πέντραμ Χαζανζαντέχ, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Στοιχείο κλειδί στην τροφοδοσία της καταιγίδας από τους αεροχειμάρρους είναι η κάθετη ροή του αέρα που έχουν και οι δύο. Οπως αναφέρουν οι ερευνητές καθώς η δίνη της καταιγίδας αρχίζει να χάνει ενέργεια το ένα jet stream στέλνει από πάνω προς το κέντρο της δίνης θερμές μάζες αερίων και το άλλο στέλνει από κάτω επίσης προς το κέντρο της δίνης ψυχρές μάζες αερίων. Αυτές οι μάζες ανεφοδιάζουν ξανά και ξανά την καταιγίδα. Η μελέτη που θα δημοσιευθεί στo προσεχές τεύχος της επιθεώρηση «American Physical Society’s Division of Fluid Dynamics» αναμένεται να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση της παρουσίας δινών στους ωκεανούς της Γης που διαρκούν μεγάλα χρονικά διαστήματα αλλά και κοσμικών δινών που παίζουν ρόλο στη δημιουργία άστρων και πλανητών http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=540241

Κβαντικό τρικ. Όλες πρακτικά οι μέθοδοι ανίχνευσης του φωτός προϋποθέτουν τη σύλληψη και την καταστροφή των φωτονίων που ανιχνεύονται. Εξάλλου, μια από τις βασικές αρχές της κβαντομηχανικής προβλέπει ότι είναι αδύνατο να παρατηρήσει κανείς ένα υποατομικό σωματίδιο χωρίς ταυτόχρονα να το επηρεάσει. Κι όμως, υπάρχει ένα κβαντικό τρικ που επιτρέπει την καταγραφή μεμονωμένων φωτονίων αφήνοντάς τα ανεπηρέαστα. Ένα τρικ που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στους κβαντικούς υπολογιστές και τα κβαντικά δίκτυα του μέλλοντος. Ο συμβατικός τρόπος για την ανίχνευση ενός φωτονίου είναι η απορρόφησή του από έναν ανιχνευτή, κάτι που συνεπάγεται την καταστροφή του ίδιου του φωτονίου. Μια νέα τεχνική, η οποία παρουσιάζεται στο περιοδικό Science, επέτρεψε στους ερευνητές να παρατηρήσουν ένα διερχόμενο φωτόνιο χωρίς να γίνουν αντιληπτοί. http://www.sciencemag.org/content/early/2013/11/15/science.1246164 Το επίτευγμα, το οποίο βασίζεται σε ένα αλλόκοτο κβαντικό φαινόμενο που ονομάζεται υπέρθεση, θα μπορούσε να αποδειχθεί κρίσιμης σημασίας στα οπτικά κβαντικά δίκτυα, στα οποία οι πληροφορίες μεταδίδονται κωδικοποιημένες στις κβαντικές καταστάσεις μεμονωμένων φωτονίων. Για παράδειγμα, η νέα μέθοδος θα μπορούσε να επιβεβαιώνει την άφιξη των φωτονίων σε έναν αποδέκτη χωρίς ωστόσο να παραβιάζει τα δεδομένα που προορίζονται για τον αποδέκτη αυτόν. Η ερευνητική ομάδα στο Ινστιτούτο Κβαντικής Οπτικής Μax Plank της Γερμανίας δημιούργησε μια «οπτική κοιλότητα», αποτελούμενη από δύο καθρέπτες, οι οποίοι κοιτούσαν ο ένας τον άλλο σε απόσταση μισού χιλιοστού. Οι καθρέπτες μπορούσαν να παγιδεύουν ανάμεσά τους φωτόνια με συγκεκριμένες ενέργειες, φωτόνια με τα οποία μπορούσαν να «συντονιστούν». Μέσα σε αυτή την κοιλότητα είχε τοποθετηθεί ένα άτομο που βρισκόταν σε μια «υπέρθεση» κβαντικών καταστάσεων, βρισκόταν δηλαδή σε δύο διαφορετικές καταστάσεις ταυτόχρονα. Στη μία από αυτές τις καταστάσεις, το άτομο ήταν συντονισμένο με τους καθρέπτες και δεν άφηνε φωτόνια να εισέλθουν στην κοιλότητα. Τα εισερχόμενα φωτόνια απλώς ανακλώνταν στη συσκευή και συνέχιζαν την πορεία τους. Στην άλλη κατάσταση της υπέρθεσης, όμως, τα φωτόνια ήταν ελεύθερα να εισέλθουν, οπότε αλληλεπιδρούσαν με το άτομο στο κέντρο και άφηναν τα ίχνη τους σε αυτό -ίχνη που πρόδιδαν ότι ένα φωτόνιο είχε μόλις περάσει από τη συσκευή. Με άλλα λόγια, στο ένα από τα δύο παράλληλα σύμπαντα της κβαντικής υπέρθεσης, το εισερχόμενο φωτόνιο δεν καταστρεφόταν και μπορούσε να συνεχίσει την πορεία του, αφού η διέλευσή του δεν είχε γίνει αντιληπτή. Σε μια παράλληλη πραγματικότητα, όμως, είχε απορροφηθεί και είχε καταγραφεί. Και η μεταβολή στα σήματα που έδινε η συσκευή ενημέρωνε τους ερευνητές για τη διέλευση των φωτονίων, χωρίς όμως να επηρεάζεται η κβαντική κατάσταση του ίδιου του φωτός. Παρόμοιες «μη καταστροφικές» μέθοδοι καταγραφής φωτονίων είχαν παρουσιαστεί και στο παρελθόν. Το σημαντικό με τη νέα τεχνική είναι όμως ότι λειτουργεί στα μήκη κύματος του φωτός που χρησιμοποιούνται ήδη στις οπτικές επικοινωνίες. Το εντυπωσιακό μάλιστα είναι ότι η νέα μέθοδος είναι εξαιρετικά αξιόπιστη: αντιλαμβάνεται τη διέλευση μεμονωμένων φωτονίων στο 74% των περιπτώσεων, συγκριτικά με μόλις 60% στους σημερινούς ανιχνευτές φωτός που καταστρέφουν ό,τι ανιχνεύουν. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231273798

Μια νέα ανακάλυψη σε κρατήρα από πτώση μετεωρίτη ενισχύει τη θεωρία της πανσπερμίας. Πολλές φορές μια εντυπωσιακή ανακάλυψη πραγματοποιείται με λιγότερο ή περισσότερο τυχαίο τρόπο αφού οι ερευνητές που την κάνουν κάτι άλλο αναζητούν και τελικά βρίσκονται μπροστά σε κάτι διαφορετικό, το οποίο έχει όμως πολύ μεγαλύτερη αξία και σημασία από αυτό που αρχικά έψαχναν. Κάτι τέτοιο συνέβη και σε ερευνητές οι οποίοι μελετούσαν γυαλί που δημιουργήθηκε από την πτώση ενός μετεωρίτη που έπεσε σε μια περιοχή της Δυτικής Τασμανίας πριν από περίπου 800 χιλιάδες έτη. Η πτώση διαστημικών βράχων στην επιφάνεια της Γης, ανάμεσα στα άλλα, οδηγεί στον σχηματισμό γυαλιού που προκύπτει από τα πετρώματα που λιώνουν κατά τη σύγκρουση. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Τασμανίας θέλησαν να μελετήσουν την κατανομή αλλά και τη σύνθεση του γυαλιού που δημιουργήθηκε από την πτώση. Εκπληκτοι ανακάλυψαν τα απομεινάρια φυτών που παγιδεύτηκαν και διατηρήθηκαν μέσα σε κάποια γυαλιά μετά το συμβάν. Οι παρατηρήσεις με εξειδικευμένο εξοπλισμό (μηχανήματα διάθλασης ακτινών Χ κ.ά.) και οι χημικές αναλύσεις έδειξαν ότι μέσα στα γυαλιά βρίσκονταν φύλλα που ανήκουν σε φυτά τα οποία συνήθως βρίσκονται σε βάλτους. Προηγούμενες μελέτες στην περιοχή έχουν υποδείξει την παρουσία βάλτου εκεί την ίδια περίοδο που εκτιμάται ότι έπεσε ο μετεωρίτης. Η ανακάλυψη κρίνεται από τους ειδικούς ως εξαιρετικά σημαντική αφού είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται ίχνη ζωής να έχουν καταφέρει να επιβιώσουν από τις συνθήκες μιας πτώσης ενός διαστημικού βράχου. Οταν ένας μετεωρίτης ή ένας αστεροειδής πέφτει στην επιφάνεια της Γης αναπτύσσονται συνθήκες (πίεση, θερμοκρασία κ.τ.λ.) οι οποίες, θεωρητικώς, εξαφανίζουν οποιαδήποτε μορφή ζωής βρίσκεται στην περιοχή του συμβάντος. Το νέο εύρημα δείχνει ότι είναι πιθανό τελικά να επιβιώσει η ζωή μετά την πτώση ενός διαστημικού βράχου. Αστροβιολόγοι έχουν διατυπώσει εδώ και χρόνια την άποψη ότι απλές μορφές ζωής είναι δυνατόν να επιβιώνουν μέσα σε μετεωρίτες ή αστεροειδείς που ταξιδεύουν στο Διάστημα και, όταν αυτοί πέσουν σε κάποιον πλανήτη, καταφέρνουν να επιβιώσουν και της πτώσης «σπέρνοντας» τη ζωή εκεί. Εχει εξακριβωθεί ότι η πτώση γιγάντιων διαστημικών βράχων (ή άλλων σωμάτων) στην επιφάνεια ενός πλανήτη εκτοξεύει στο Διάστημα χιλιάδες μικρότερα και μεγαλύτερα κομμάτια του εδάφους του. Τα κομμάτια αυτά ταξιδεύουν στο διαστημικό κενό και συχνά καταλήγουν σε άλλους πλανήτες. Καθώς έχουν εντοπιστεί στη Γη κομμάτια εδάφους που προέρχονται από τον Αρη οι ειδικοί πιστεύουν ότι αντιστοίχως γήινο έδαφος στο οποίο υπήρχαν μικροβιακές μορφές ζωής έχει καταλήξει σε άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος ή πιθανώς σε κάποιους από τους δορυφόρους τους. Θιασώτες της θεωρίας της πανσπερμίας βρίσκουν το νέο εύρημα ιδιαίτερα ενδιαφέρον για έναν επιπλέον λόγο, ο οποίος πιστεύουν ότι ενισχύει τη θεωρία αυτή. Οπως αναφέρουν, η πτώση του μετεωρίτη στον βάλτο της Τασμανίας είναι πιθανό να εκτόξευσε στο Διάστημα κάποια κομμάτια εδάφους που περιείχαν γυαλιά όπως αυτά που εντόπισαν οι ερευνητές, και τα οποία μπορεί να έφεραν μέσα τους οργανικές ύλες ή δομικά συστατικά της ζωής. Το γυαλί, όπως λένε, θα πρέπει να λειτουργεί ως ασπίδα απέναντι στην κοσμική ακτινοβολία και έτσι τα υλικά αυτά θα είναι σώα και αβλαβή όταν τα κομμάτια εδάφους πέσουν κάπου. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=540343

Ανακάλυψε τον επιστήμονα ή τον μηχανικό που κρύβεις μέσα σου! Την Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος 2013 γιόρτασε με την ενεργή συμμετοχή του το 25ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών στις αρχές του προηγούμενου μήνα, με την ESA να στέλνει το μήνυμα πως υπάρχει ένας εν δυνάμει επιστήμονας ή μηχανικός σε κάθε νεανικό μυαλό. Η Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος, 4-10 Οκτωβρίου είναι μια πρωτοβουλία του ΟΗΕ και αποτελεί έναν διεθνή εορτασμό της επιστήμης και της τεχνολογίας και της συμβολής τους στην βελτίωση της ανθρώπινης ζωής. Είναι μια ιδανική ευκαιρία για δασκάλους και καθηγητές να ενισχύσουν το ενδιαφέρον των μαθητών για τις φυσικές επιστήμες και τα μαθηματικά. Με το παγκόσμιο σύνθημα για το 2013 «Εξερευνώντας τον Άρη, Ανακαλύπτουμε τη Γη», οι δάσκαλοι και οι μαθητές του σχολείου οργάνωσαν τέσσερις ημέρες εκδηλώσεων αφιερωμένες στον συναρπαστικό κόσμο του Διαστήματος, υπό την αιγίδα του Δήμου Αχαρνών. Η ESA λειτουργώντας ως αρωγός σε εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες, χορήγησε στο Σχολείο πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό όπως μεγάλο αριθμό κόμικς στα ελληνικά με τίτλο «All u need is Space», αφίσες της Αθήνας από τον δορυφόρο WorldView-2 καθώς κ.α. Ευγενική χορηγία του Ιταλικού Οργανισμού Διαστήματος (ASI) ήταν πλήθος διαστημικά 3D puzzles για κατασκευές, όλα διαθέσιμα δωρεάν για τους μαθητές και τους δασκάλους τους. Μέσα σε αυτή τη γιορτινή ατμόσφαιρα, η Διευθύντρια του Σχολείου κα Αθηνά Πριμικίρη κήρυξε την έναρξη των εκδηλώσεων εξηγώντας για την Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος καθώς και τα τεκμηριωμένα οφέλη που θα έχουν οι μαθητές από τη διδασκαλία του Διαστήματος. Κύριο σημείο της ομιλίας της το εκπαιδευτικό έργο της ESA και πώς μέσω του Γραφείου Εκπαίδευσης της ESA (ESERO Project) συμβάλλει στην εκπαίδευση των νέων και την υποστήριξη της σχολικής κοινότητας. Παιδιά και μεγάλοι είχαν την ευκαιρία να φωτογραφηθούν με τον προσκεκλημένο Καναδό αστροναύτη Chris Hadfield και να φορέσουν την κάσκα του Ρώσου κοσμοναύτη Yuri Gagarin. Οι εκδηλώσεις που ακολούθησαν τις επόμενες δύο ημέρες είχαν σκοπό να εισάγουν τους μαθητές σε απλουστευμένες έννοιες της Αστρονομίας, του Σύμπαντος και της Αστροφυσικής με ψυχαγωγικό και ευχάριστο τρόπο. Το μάθημα ουρανογραφίας στο φορητό Πλανητάριο Θεσσαλονίκης, Starlab με οδηγό τον αστρονόμο Παναγιώτη Καζασίδη ενθουσίασε τους μαθητές. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσαν επίσης τα «τραγούδια της Γης». Τα παιδιά άκουσαν πρώτη φορά ήχους που προέρχονται από τη Γη και θυμίζουν σφυρίγματα, τιτιβίσματα, ή κελαηδίσματα πουλιών και παραπέμπουν σε ένα συνδυασμό φυσικών και ηλεκτρονικών ήχων μέσα από την ομιλία «Ήχοι από το Διάστημα» της Δρ Αναστασίας Μεταλληνού, Ερευνήτρια του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Οι προσκεκλημένοι ομιλητές του σχολείου ήταν μεταξύ άλλων: ο ακαδημαϊκός κ.Βασίλειος Κασάπογλου, μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας Αστροναυτικής και μόνιμο εκπρόσωπο της Ελλάδας στην Επιτροπή Ειρηνικών χρήσεων του ΟΗΕ, ο κ. Άρης Μυλωνάς, Φυσικός, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Αστρονομικής Ένωσης και ερασιτέχνης της Αστρονομικής, ο Δρ Μανώλης Ζούλιας, Εκπρόσωπος της Ελλάδας στον Οργανισμό World Space Week Association, Ερευνητής στο Κέντρο Ερευνών Αστρονομίας & Εφαρμοσμένων Μαθηματικών της Ακαδημίας Αθηνών και ο Δρ Μανώλης Γεωργούλης, Εκπρόσωπος της Ελλάδας στην ESA/Science Programme Committee, Ερευνητής στο Κέντρο Ερευνών Αστρονομίας & Εφαρμοσμένων Μαθηματικών της Ακαδημίας Αθηνών. Την τελευταία ημέρα των εκδηλώσεων προσκεκλημένοι του σχολείου ήταν και οι μαθητές της Ε΄ και Στ΄ τάξης του 3ου Δημ. Σχολείου Γλυκών Νερών και οι μαθητές της Στ΄ τάξης του 2ου Δημ. Σχολείου Αχαρνών συνοδευόμενοι από τους δασκάλους τους. Ξεναγήθηκαν στους διαστημικά διακοσμημένους χώρους του σχολείου, παρακολούθησαν τις εκδηλώσεις της ημέρας ενώ τους δωρίθηκε εκπαιδευτικό υλικό και 3D puzzles για το Διάστημα. Αναγνωρίζοντας τη γοητεία του Διαστήματος για την ενίσχυση της παιδείας, η ενεργή συμμετοχή του 25ου Δημοτικού Σχολείου Αχαρνών στην Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος 2013, ενθουσίασε μικρούς και μεγάλους, και ελπίζει ότι το παράδειγμά του θα εμπνεύσει και θα προσεγγίσει κι άλλα σχολεία, πανεπιστήμια και συλλόγους αστρονομίας να έχουν αντίστοιχα ενεργή συμμετοχή σε παρόμοιες εκδηλώσεις. Η ESA αναγνωρίζοντας ότι οι εκπαιδευτικοί έχουν να αντιμετωπίσουν πολλές και διαφορετικές απαιτήσεις και θέλοντας να τους προσφέρει περισσότερη βοήθεια, δημιούργησε το ESERO Project, (European Space Education Resource Office) που πρωταρχικό μέλημά του έχει την υποστήριξη της σχολικής κοινότητας (μαθητών και εκπαιδευτικών) Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Το ESERO Project στοχεύει στην ενίσχυση της παιδείας των νέων σε θέματα Επιστημών, Τεχνολογίας, Μηχανικής και Μαθηματικών (STEM) και συναφείς εφαρμογές και την καθοδήγηση τους σε μια σταδιοδρομία σε αυτούς τους τομείς και ιδίως στον τομέα του διαστήματος. Το ΕSERO Project έχει ιδρυθεί μέχρι στιγμής σε διάφορα κράτη μέλη όπως την Ολλανδία, το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία και τις Σκανδιναβικές χώρες και ενδέχεται να επεκταθεί και σε άλλα κράτη μέλη της ESA. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Anakhalypse_ton_episthemona_he_ton_mechanikho_poy_krhuveis_mhesa_soy Οι ιστορίες των άστρων. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός διαστήματος ετοιμάζεται να στείλει τον προσεχή Δεκέμβριο μια νέα διαστημική αποστολή σε τροχιά: το παρατηρητήριο Gaia (εκ του ελληνικού Γαία). Η Γαία πρόκειται να δημιουργήσει ένα τρισδιάστατο χάρτη του Γαλαξία παρατηρώντας με τη μεγαλύτερη ακρίβεια έως σήμερα ένα δισεκατομμύριο διαφορετικά άστρα, κι εκτελώντας μετρήσεις της ταχύτητάς τους. Από τις παρατηρήσεις αυτές θα δημιουργηθεί ένας κατάλογος από τον οποίο θα ωφεληθούν πολλές μελλοντικές γενεές αστρονόμων, και εάν τυπωνόταν σε τόμους εγκυκλοπαίδειας, θα χρειάζονταν 53 χιλιάδες τόμοι κι ένα ράφι βιβλιοθήκης 1.3 χιλιομέτρων για να τοποθετηθούν. Αν και ο Γαλαξίας αποτελείται από 200 περίπου δισεκατομμύρια αστέρια, ο αριθμός των άστρων που θα χαρτογραφήσει η Γαία επαρκεί για να αποκαλύψει τη συμπεριφορά του Γαλαξία με λεπτομέρεια που μέχρι πρόσφατα δε φανταζόμασταν. Οι αριθμοί καμιά φορά όμως δε λένε όλη την ιστορία. Πίσω από αυτά τα ένα δισεκατομμύριο άστρα κρύβονται αναρίθμητα αινίγματα που ένα ένα έλυναν οι αστρονόμοι, στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν όλο και περισσότερα πράγματα για τον κόσμο που ζούμε. Κάποια από αυτά τα άστρα οι αστρονόμοι τα γνωρίζουν καλά, ενώ κάποια άλλα έχουν ακόμη πολλά να αποκαλύψουν. Ένας από τους παλιούς γνώριμους που θα μελετήσει η Γαία, είναι ο Ζήτα Οφιούχος, ένα άστρο 20 φορές μεγαλύτερο από τον Ήλιο, σε απόσταση 360 ετών φωτός από εμάς, το οποίο φαίνεται ακόμη και με γυμνό μάτι, στον αστερισμό του Οφιούχου. Τόσο μεγάλα άστρα καταναλώνουν τα καύσιμά τους πολύ γρήγορα, καθώς οι πυρηνικές αντιδράσεις στο εσωτερικό τους προσπαθούν να ισοσταθμίσουν τις αδυσώπητες βαρυτικές πιέσεις. Η ζωή τους είναι της τάξης των 10 εκατομμυρίων ετών, σε αντίθεση με τον Ήλιο, ο οποίος αν και ξεκίνησε με πολύ λιγότερα καύσιμα, θα ζήσει 10 χιλιάδες φορές περισσότερο. Το ενδιαφέρον με το Ζήτα Οφιούχο, έχει να κάνει με τη θέση του και τη ταχύτητά του στο Σύμπαν. Το συγκεκριμένο άστρο βρίσκεται απομονωμένο από άλλα άστρα, ενώ διατηρεί μία ταχύτητα 30 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, με την οποία απομακρύνεται από την ομάδα άστρων Σκορπιός-Κένταυρος (Sco-Cen για συντομία), που βρίσκεται 120 έτη φωτός μακριά του. Από παρατηρήσεις άλλων μεγάλων άστρων όμως, οι αστρονόμοι γνώριζαν πως τέτοια άστρα δημιουργούνταν σε ομάδες, κάτι που ο Ζήτα Οφιούχος φαινόταν να αντικρούει. Aν όντως ήταν τμήμα της κοντινής ομάδας Sco-Cen, τότε παρέμενε άγνωστο τι είχε προκαλέσει τη διαφυγή του. Το 1961, ο Ολλανδός αστρονόμος Adriaan Blaauw, έδωσε μία καινοτόμο για την εποχή εξήγηση: ο Ζήτα Οφιούχος όντως δημιουργήθηκε ως μέλος της ομάδας Sco-Cen. Η ιδέα ήταν πως ο Ζήτα Οφιούχος γεννήθηκε δίπλα σε έναν άλλο βραχύβιο γίγαντα, δημιουργώντας ένα διπλό σύστημα αστεριών, που κινούνται γύρω από το κοινό τους κέντρο βάρους, με ταχύτητες μερικών δεκάδων χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Όταν ο μεγαλύτερος «αδερφός» του Ζήτα Οφιούχου έφτασε γρήγορα στο τέλος της ζωής του, εξερράγη με μία έκρηξη υπερκαινοφανούς (supernova), η οποία έσπρωξε το εναπομείναν άστρο νετρονίων εκτός της ομάδας με ταχύτητα εκατοντάδων χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Ο Ζήτα Οφιούχος, χάνοντας τη βαρυτική έλξη η οποία τον συγκρατούσε σε τροχιά, διέφυγε κι εκείνος στον κενό χώρο, με την ταχύτητα των 30 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο που ήδη είχε. Η υπόθεση επαληθεύτηκε το 2001, καθώς ανακαλύφθηκαν οι τροχιές όλων των εμπλεκόμενων σωμάτων, ακόμη και του αστέρα νετρονίων που είχε υποθέσει ο Blaauw. Πρόκειται για μία μόνο από τις ενδιαφέρουσες ιστορίες των αστρονόμων, όπου η φαντασία και η καινοτόμος σκέψη διαδραματίζουν το ρόλο τους. Η Γαία, η οποία εκτοξεύεται στις 20 Δεκεμβρίου, θα αποτελέσει αναμφίβολα την πηγή χιλιάδων παρόμοιων αινιγμάτων, που θα συνεχίσουν να απασχολούν τους αστρονόμους του μέλλοντος. http://physicsgg.me/2013/11/17/%ce%bf%ce%b9-%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%81%ce%af%ce%b5%cf%82-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%cf%89%ce%bd/

Δύο σημαντικά βήματα προς την επανάσταση των κβαντικών υπολογιστών. Διεθνείς ερευνητικές ομάδες παρουσιάζουν στις κορυφαίες εκδόσεις Science και Nature δύο σημαντικά επιτεύγματα στο δρόμο προς τους λεγόμενους κβαντικούς υπολογιστές και το κβαντικό Διαδίκτυο. Κατάφεραν να διατηρήσουν ένα σύστημα κβαντικής μνήμης σταθερό σε θερμοκρασία δωματίου, αλλά και να αναπτύξουν ένα μαγνητικό μέσο αποθήκευσης στο οποίο κάθε bit αντιστοιχεί σε ένα μόνο άτομο. Στους σημερινούς υπολογιστές, κάθε bit πληροφορίας μπορεί να βρίσκεται είτε στην κατάσταση «0» είτε στην κατάσταση «1». Στους κβαντικούς υπολογιστές, όμως, κάθε κβαντικό bit ή qubit μπορεί να παίρνει τις τιμές «0» και «1» ταυτόχρονα, χάρη σε ένα αλλόκοτο κβαντικό φαινόμενο που ονομάζεται υπέρθεση. Και αυτή η ικανότητα των qubit να βρίσκονται σε δύο καταστάσεις θα επέτρεπε στους κβαντικούς υπολογιστές να εκτελούν πολλούς υπολογισμούς ταυτόχρονα. Ένα από τα βασικά προβλήματα στην ανάπτυξη τέτοιων υπολογιστών είναι ότι τα qubit είναι εξαιρετικά ασταθή, δηλαδή έχουν την τάση να χάνουν την αρχική κβαντική τους κατάσταση και μετατρέπονται σε απλά «0» ή «1». Μελέτη που δημοσιεύεται από διεθνή ερευνητική ομάδα στο τελευταίο τεύχος του Science αυξάνει τώρα σημαντικά το χρόνο ζωής των qubit. http://www.sciencemag.org/content/342/6160/830 Οι καταστάσεις υπέρθεσης στο πειραματικό σύστημα διατηρήθηκαν αναλλοίωτες σε θερμοκρασία δωματίου για το χρόνο ρεκόρ των 29 λεπτών, συγκριτικά με μόλις 2 δευτερόλεπτα στον προηγούμενο κάτοχο του ρεκόρ. Οι ερευνητές κωδικοποίησαν πληροφορίες σε άτομα φωσφόρου, τα οποία είχαν τοποθετηθεί σε μια πλάκα από πυρίτιο από το οποίο είχε πρώτα απομακρυνθεί κάθε ακαθαρσία που θα μπορούσε να διαταράξει τη μαγνητική κατάσταση των ατόμων. Τα άτομα έχουν μια εγγενή ιδιότητα που ονομάζεται ιδιοστροφορμή ή σπιν και τα κάνει να συμπεριφέρονται ουσιαστικά σαν μικροσκοπικοί μαγνήτες. Ανάλογα με το πού είναι στραμμένοι οι πόλοι του μαγνήτη, το spin μπορεί να παίρνει τιμές «0» ή «1» ή να παίρνει κλίση ανάμεσα σε αυτές τις δύο καταστάσεις, οπότε υπάρχει υπέρθεση των καταστάσεων «0» και «1». Χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα μαγνητικά πεδία, οι ερευνητές ανάγκασαν το σπιν των ατόμων φωσφόρου να πάρει κλίση και να δημιουργήσει έτσι μια υπέρθεση δύο καταστάσεων. Το πείραμα έδειξε ότι η υπέρθεση έμενε σταθερή για τρεις ώρες σε θερμοκρασία -269 βαθμών Κελσίου και για 29 λεπτά σε θερμοκρασία 25 βαθμών -χρόνος θεωρητικά αρκετός για εκατομμύρια υπολογισμούς. «Αυτοί οι χρόνοι ζωής είναι δεκαπλάσιοι σε σχέση με προηγούμενα πειράματα. Αναπτύξαμε ένα σύστημα που φαίνεται να μην έχει καθόλου θόρυβο. Πρόκειται για qubit υψηλής απόδοσης» σχολίασε η Στέφανι Σίμονς του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Στην πραγματικότητα όμως όλα τα qubit του συστήματος βρίσκονταν στις ίδιες καταστάσεις. Επόμενο βήμα θα είναι να πραγματοποιήσει το σύστημα υπολογισμούς τοποθετώντας διαφορετικά qubit σε διαφορετικές καταστάσεις. Στη δεύτερη μελέτη, η οποία παρουσιάζεται στο Nature, http://www.nature.com/nature/journal/v503/n7475/full/nature12759.html ερευνητές του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καρλσρούης, αναφέρουν ότι κατάφεραν αν διατηρήσουν σταθερό για δέκα λεπτά ένα bit που αποτελούνταν από ένα και μόνο άτομο. Στις σημερινές μαγνητικές μνήμες, όπως για παράδειγμα οι σκληροί δίσκοι, κάθε bit πληροφορίας πρέπει να αποτελείται από εκατομμύρια άτομα προκειμένου να διατηρεί σταθερή την κατάστασή του ως «0» ή «1». «Ένα μεμονωμένο άτομο, τοποθετημένο σε ένα υπόστρωμα, είναι τόσο ευαίσθητο ώστε ο μαγνητικός προσανατολισμός του [το σπιν] είναι σταθερό μόνο για κλάσματα του μικροδευτερολέπτου» επισημαίνει ο Βουλφ Βούλφχεκελ, επικεφαλής της έρευνας. Η λύση ήταν να τοποθετηθεί ένα άτομο του εξωτικού στοιχείου όλμιου πάνω σε ένα υπόστρωμα από πλατίνα. Ο συνδυασμός των δύο συγκεκριμένων υλικών εξουδετέρωσε τις αλληλεπιδράσεις του bit με το υπόστρωμα και διατήρησε σταθερό το spin του ατόμου για δέκα λεπτά. Ο χρόνος αυτός «είναι περίπου ένα δισεκατομμύριο φορές μεγαλύτερος από ό,τι σε άλλα, συγκρίσιμα ατομικά συστήματα» υπερηφανεύεται ο Βούλφχεκελ. Επόμενο στάδιο θα είναι να εγγραφούν πληροφορίες στην ατομική μνήμη με τη χρήση εξωτερικών μαγνητικών πεδίων. Στο απώτερο μέλλον, η νέα προσέγγιση θα μπορούσε να αυξήσει την πυκνότητα των δεδομένων στα μαγνητικά μέσα αποθήκευσης ή ακόμα να αξιοποιηθεί σε κβαντικούς υπολογιστές. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231273652

Θεαματικές φωτογραφίες του ISON. Οι αναφορές παρατήρησης του κομήτη ISON με γυμνό μάτι όσο πλησιάζει προς τον Ήλιο πληθαίνουν από διάφορα μέρη του κόσμου. Έμπειροι αστρονόμοι τοποθετούν την 16η Νοεμβρίου την λαμπρότητα του κομήτη στην κλίμακα +5,5. Αυτό σημαίνει ότι ο ISON είναι κατά 10 φορές λαμπρότερος από ότι ήταν μόλις τρεις ημέρες πριν ξεκινήσει η εκτόνωση του αερίων και της σκόνης λόγω της εγγύτητάς του με τον Ήλιο, η οποία θα φτάσει στο κοντινότερο σημείο (περιήλιο) στις 24 Νοεμβρίου. Σε γυμνό μάτι ο κομήτης φαντάζει σαν ένα αχνό πρασινωπό σημάδι στον ουρανό λίγο πριν την Ανατολή του Ηλίου. Στο τηλεσκόπιο όμως η εικόνα του είναι πολύ ποιο «δραματική» όπως μπορείτε να δείτε. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B8%CE%B5%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CF%86%CF%89%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-ison