Στέφανος Σοφολόγης

Κάπου έχω φυλαγμένο κι εγώ ένα απλό "μαθητικό" τηλεσκόπιο που αγόρασα στα φοιτητικά μου χρόνια και ασχολήθηκα μαζί του αρκετά. Δίνει τρεις μεγεθύνσεις, 100Χ-300Χ-600Χ και οι φακοί του φαίνονται να είναι όλοι ...ενός στοιχείου! Γι αυτό η οπτική του ποιότητα βελτιώθηκε πολύ όταν άλλαξα τον προσοφθάλμιο φακό του με έναν άλλο από ρωσικό μονόκιαλο. Το χρησιμοποίησα πολύ τότε, όταν πρωτοασχολήθηκα με τη φωτογραφία και εξέταζα τη διακριτική ικανότητα των φιλμ και των φακών μου, φωτογραφίζοντας τον σχετικό στόχο του (θρυλικού) περιοδικού "Φωτογραφία". Ωραίες εποχές...

Έχεις p.m.

Ο Βασίλης έγραψε τη δική του ιστορία στο astrovox και όχι μόνο. Ως Φυσικός και ερασιτέχνης αστρονόμος προσέφερε απλόχερα τις γνώσεις του και τη βοήθειά του όπου μπορούσε και βοήθησε πολλούς να ξεδιαλύνουν νεφελώδη ζητήματα του χόμπυ. Έντονη, πολυτάλαντη και ευφυής προσωπικότητα, συχνά με πληθωρική και χειμαρρώδη έκφραση που δεν ικανοποιούνταν εύκολα από τους περιορισμούς των φόρουμ και των κοινοτήτων. Στο προσωπικό του blog, έγραφε χαρακτηριστικά: "Άμα θες να ζήσεις σαν λύκος, μείνε μακριά από μαντριά..." Καλό σου ταξίδι, Βασίλη... Κι όταν ο χρόνος θα σβήσει τη θλίψη, θα μείνει ένα χαμόγελο χαράς που σε γνωρίσαμε... Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά του και στους αγαπημένους του φίλους. http://nebulaindarkness.blogspot.gr/2014/04/blog-post_28.html

Έχεις p.m.

Το διάγραμμα σημειώνει τον άξονα του χρόνου ανά 2 μήνες. Για παράδειγμα τα 9/1 και 11/1 σημαίνουν 1η Σεπτεμβρίου και 1η Νοεμβρίου κι όχι 9 και 11 Ιανουαρίου. (Η κορυφή του διαγράμματος βρίσκεται ανάμεσα σε Νοέμβριο 2014 και Μάρτιο 2015.)

Πολύ εύκολος κι από το κέντρο της Λάρισας (επίσης με τα Vixen Ultima 8x56). Φαίνεται και με γυμνό μάτι αλλά με δυσκολία. Όμως με οποιαδήποτε κιάλια, όσο μικρά κι αν είναι, φαίνεται αμέσως. Αρκεί να κοιτάξει κανείς στο σωστό σημείο με τη βοήθεια ενός χάρτη που δείχνει το "μονοπάτι" του κομήτη.

Γιώργο, εύχομαι να τα ...εκατοστήσεις στο astrovox! Πριν μερικούς μήνες έκλεισα κι εγώ τα 10 χρόνια εδώ και αισθάνομαι ότι δεν είναι καθόλου υπερβολή να πώ ότι το astrovox αποτέλεσε σταθμό στη ζωή μου κι έγινε αφορμή για να γνωρίσω εξαιρετικούς ανθρώπους - ανάμεσά τους κι εσένα - και να μοιραστούμε, ηλεκτρονικά ή στο βουνό, πολύ ξεχωριστές στιγμές. Χαίρομαι πολύ για την κοινή μας διαδρομή αλλά και για το πάθος του Ανδρέα να συντηρεί και να εξελίσει έναν από τους καλύτερους διαδικτυακούς τόπους στην Ελλάδα. Χρόνια πολλά και καλή μας συνέχεια!

Το αγόρασα κάποτε για λογαρισμό ενός γονιού, για δώρο προς παιδί δημοτικού που ήθελε οπωσδήποτε ένα τηλεσκόπιο (έπρεπε λοιπόν να είναι κάτι ελαφρύ και εύχρηστο). Οπτικά, μεγάλη απογοήτευση! Πολύ φτωχή ανάλυση, δεν έκανε ούτε για σελήνη. Το επιστρέψαμε αφού βεβαιώθηκα ότι τα οπτικά δεν μπορούσαν να ευθυγραμμιστούν καλύτερα, και αγοράσαμε ένα 80άρι αχρωματικό που αποδείχτηκε πολύ-πολύ καλύτερο του 110. Εκ των υστέρων βρήκα αρκετές αναφορές στο διαδίκτυο για το πόσο κακή υλοποίηση ήταν το τηλεσκόπιο αυτό...

...και να περιστοιχίζεσαι πάντα από αγαπημένα πρόσωπα! (τώρα είδα τη φωτό).

Ανδρέα, εύχομαι να το χαρείς όσο γίνεται! Πολύ ωραία και πρακτική κατασκευή. Καλορίζικο!

Γιώργο, έχεις pm

Μάνο, ευχαριστούμε για την όμορφη και πολύ χρήσιμη παρουσίαση. Αξίζει να αναφέρουμε ότι σε μικρή απόσταση (10 λεπτά) από το Δίστομο βρίσκεται η Αράχωβα και μετά άλλα 5-10 λεπτά οι Δελφοί. Μάλιστα, για όποιον "κατεβεί" από τη βόρεια ή κεντρική Ελλάδα, η προτεινόμενη διαδρομή έχει ως εξής: Αφήνουμε την εθνική οδό Λαμίας-Αθήνας μερικά χιλιόμετρα μετά τη Λαμία και ανεβαίνουμε προς Μπράλο. Στη συνέχεια: Γραβιά-Επτάλοφος (Αγόριανη)-Καλύβια Αράχωβας-Αράχωβα-Δίστομο-Κυριάκι. Έτσι έχει κανείς την ευκαιρία να διασχίσει την καρδιά του υπέροχου Παρνασσού κινούμενος σε πιό ενδιαφέρουσα διαδρομή σε σχέση με άλλες που περνούν κοντά από τη Λιβαδειά.

Όχι, δεν κάνει γιατί έχει εξωτερική διάμετρο 37mm στον κύλινδρο (αριστερό μέρος στη φωτογραφία) και σπείρωμα 42mm (πίσω δεξιά στη φωτογραφία).

Νίκο, είναι σωστό τα καλώδια ρεύματος και τηλεφωνικής γραμμής να "τρέχουν" παράλληλα στον ίδιο σωλήνα; Μήπως υπάρχει θέμα παρεμβολών/θορύβου και πρέπει να είναι απομακρυσμένα μεταξύ τους; Δεν γνωρίζω κι εγώ γι αυτό αναρρωτιέμαι. Κάποιος που να το έχει ψάξει;

Νίκο, καλορίζικο και "καλωστέριωτο". Εύχομαι να ολοκληρωθεί γρήγορα και να το χαρείς πολύ περισσότερο από το πρώτο. Κι ελπίζω φέτος το καλοκαίρι να το δω από κοντά.

Έχοντας χρησιμοποιήσει για πολλά χρόνια αρκετά ζευγάρια καλοφτιαγμένα κιάλια από 7x25 ως 22x60, χρειάστηκα ένα ακόμη πολύ καλό ζευγάρι, αφού τα αγαπημένα μου Vixen Ascot 7x50 τα κρατάνε άλλα χεράκια! Έψαξα πολύ για ένα αξιόλογο ζευγάρι 10x50, είδα μέσα από αρκετά και κατέληξα στα Vixen Ultima 8Χ56. Απέριψα σύντομα διάφορα καλά 10x γιατί κανένα δεν έδινε την άνεση στην παρατήρηση και την οπτική/μηχανική ποιότητα των ultima 8x56. Για πολλούς λόγους ήταν η μοναδική αγορά που κάλυπτε τις απαιτήσεις μου (πλην της οξύτητας στα άκρα του οπτικού πεδίου). Για χρήση χωρίς τρίποδο είναι ίσως η καλύτερη αγορά, αν αποδεχτούμε βέβαια το σημαντικό κόστος. Τα 9x63 αρχίζουν να ξεπερνούν το όριο της άνεσης/όγκου για παρατεταμένη παρατήρηση χωρίς τρίποδο. Αν έπρεπε να έχω ένα μόνο ζευγάρι θα ήταν το 8x56.

Μόλις γυρίσαμε από τη ταινία (την είδαμε 3D). Ήδη από το τηλεοπτικό trailer ήθελα πολύ να τη δω, ωστόσο πήγα προετοιμασμένος για πιθανή απογοήτευση, μετά από τα ανάμικτα σχόλια που διάβασα εδώ. Ε λοιπόν, η ταινία είναι αξιοπρεπέστατη και παρακολουθείται άνετα χωρίς "ξενερώματα" από υπερβολικό Hollywood. Έχει γίνει πολύ προσεκτική δουλειά, η φωτογραφία και τα πλάνα είναι ρεαλιστικά σε υψηλό βαθμό. Για όποιον γνωρίζει φυσική, η ταινία εκπλήσει για την εμμονή στην τήρηση των φυσικών νόμων (με λίγες "απαραίτητες" εξαιρέσεις και βέβαια την απαραίτητη τύχη που πρέπει να συνοδεύει την ηρωίδα για να μην τελειώσει η ταινία στα πρώτα 10 λεπτά - όπως εύστοχα γράφτηκε πιο πάνω.) Στις περισσότερες σκηνές σκέφτεσαι άθελά σου "δες, κι αυτό το έλαβαν υπόψη τους...". Προφανώς οι επιστημονικοί σύμβουλοι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη σκηνοθεσία και τα γυρίσματα. Η ταινία όμως δεν κρίνεται για τον "επιστημονικό ρεαλισμό" της, δεν είναι αυτό το πρώτο μέλημα. Σημασία έχει κυρίως ότι δίνει μιά ξεχωριστή ματιά (ok, κινηματογραφική) σε καταστάσεις κρίσης στο διάστημα, που δεν μας περνούν εύκολα από το νου αλλά είναι πάντα πιθανές. Δεν είναι η ταινία της χρονιάς, περνά ίσως βιαστικά κάποιες σκηνές, αλλά ασφαλώς αξίζει να τη δει κανείς.. (Must φυσικά για όποιον έχει πάθος με τις διαστημικές αποστολές.) Μετά την ταινία ακούστε το "Space Oddity" του David Bowie (1969). Ταιριάζει παράξενα με την ταινία, όπως τραγικά ταίριαξε με την καταστροφή του Columbia κατά την είσοδό του στην ατμόσφαιρα, επιστρέφοντας στη Γη την 1η Φεβρ. 2003.

Συγχαρητήρια Κώστα! Η φωτογραφία είναι τρομερά "επικοινωνιακή". Σαν να βλέπω το αληθινό φαινόμενο. Επάξια διάκριση!

Αν δεν έχεις τις σημαντικές γνώσεις που περιέχει το Nightwatch μην πας κατευθείαν στο backyard. Είναι απαραίτητες.

Ναι, υπάρχει και καθορίζεται από τη μέγιστη διάμετρο της κόρης του ματιού του παρατηρητή. Για κάποιον που δεν είναι πάνω από 30-35 ετών, η κόρη του ματιού του ανοίγει περίπου μέχρι τα 7mm διάμετρο στο σκοτάδι. Έτσι, η "κόρη εξόδου" (exit pupil) που μεγαλώνει σε mm όσο μικραίνει η μεγέθυνση, δεν έχει νόημα να ξεπεράσει τα 7mm, αφού τότε το μάτι δεν θα προσλαμβάνει το φώς που "περισσεύει" και η εικόνα δεν θα γίνεται άλλο φωτεινότερη. H κόρη εξόδου υπολογίζεται διαιρόντας τη διάμετρο του τηλεσκοπίου σε mm με τη μεγέθυνση. Παράδειγμα: για ένα τηλεσκόπιο διαμέτρου 254mm (10 ιντσών) και εστιακής απόστασης 1200mm, η κόρη εξόδου γίνεται 7mm όταν η μεγέθυνση γίνει 254/7=36 x. Δηλαδή όταν χρησιμοποιηθεί φακός 33mm. Χαμηλότερη μεγέθυνση ασφαλώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί (για μεγαλύτερο οπτικό πεδίο), απλά δεν θα προσφέρει φωτεινότερη εικόνα στην παρατήρηση εκτεταμένων αντικειμένων (γαλαξίες, νεφελώματα). Αν όμως το μάτι του παρατηρητή δεν ανοίγει στο σκοτάδι περισσότερο από π.χ. 6mm τότε (με όμοιο υπολογισμό) η μεγέθυνση δεν χρειάζεται να μειωθεί κάτω από 42x. Στην πράξη για ένα κατοπτρικό ή καταδιοπτρικό τηλεσκόπιο, καλά είναι να μην χαμηλώνουμε τη μεγέθυνση μέχρι την κόρη εξόδου που είναι ίση με τη μέγιστη διάμετρο του ματιού μας, διότι θα γίνει κάπως αισθητή η "σκιά" της κεντρικής παρεμπόδισης. Στο τηλεσκόπιό σου (ΧΤ10) μείνε στον φακό των 31mm ή σε κάποιον 30mm.

Γιατί μάλλον δεν εστιάζει. Αυτό όμως δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την "ελάχιστη ωφέλιμη μεγέθυνση" . Ακόμη κι αν μειωθεί η μεγέθυνση κάτω από την ελάχιστη ωφέλιμη, η εικόνα παραμένει πεντακάθαρη. Αν στο τηλεσκόπιό σου κάποιος φακός δεν εστιάζει, αυτό σημαίνει ότι ο εστιαστής δεν πηγαίνει επαρκώς μέσα ή επαρκώς έξω. Ως γνωστόν, δεν εστιάζουν όλοι οι φακοί στην ίδια θέση του εστιαστή. Η ελάχιστη ωφέλιμη μεγέθυνση υπάρχει σαν έννοια μόνο και μόνο για να καθορίσει το όριο κάτω από το οποίο η εικόνα πλέον δεν θα γίνεται φωτεινότερη παρά τη μείωση της μεγέθυνσης (λόγω των νόμων της οπτικής και της διαμέτρου της κόρης του ματιού). Ειδικά για τα κατοπτρικά και καταδιοπτρικά τηλεσκόπια, η κεντρική παρεμπόδιση από το δευτερεύον κάτοπτρο δεν επιτρέπει τις πολύ χαμηλές μεγεθύνσεις επειδή στην εικόνα αρχίζει να ενοχλεί η "σκιά" του δευτερεύοντος. Αυτό όμως δεν θολώνει την εικόνα.

Για δες ...και το ξανακέρδισε προχθές! "This is a repeat of a classic LPOD from August 9, 2007" γράφει Chuck Wood. Όπως και νά 'χει είναι τιμή να ξαναμπαίνει μια φωτό ως LPOD. Ωστόσο αυτό δείχνει μειωμένες αποστολές υποψηφιοτήτων. Ίσως να φταίει ο καιρός που φθινοπωριάζει στο ανεπτυγμένο ημισφαίριο...

Μπράβο Ηλία για το LPOD! Που έχεις εξαφανιστεί;