Στέφανος Σοφολόγης

Υποδεκάμετρο? Στην αυγή του 2012? Διάλεξε οπωσδήποτε κάτι από εδώ: http://www.mitutoyo.com/ProductTypeResultForm.aspx?type=1331 και πραγματοποίησε τη μέτρηση στους 20° C ! Και για να είσαι σίγουρος για τη θερμοκρασία διάλεξε κάτι από εδώ: http://www.amarell.de/electronic-03-04-e/07-precision-thermometers-laboratory.htm :lol:

Πολύ ωραία Κώστα! Μήπως μπορείς να μετρήσεις το πραγματικό του field stop με το βαρελάκι των 2"; Με λίγο πρόχειρο ψάξιμο είδα ότι αυτό δίνεται για το βαρελάκι των 1,25" (και είναι 32mm), αλλά για το βαρελάκι των 2" δεν το είδα κάπου και υποθέτω ότι είναι γύρω στα 36,5mm (με έναν αναλογικό υπολογισμό από το field stop του 24άρη Hyperion.)

Μιχάλη, αν έχεις τόσο μεγάλο ομοιόμορφα φωτισμένο πεδίο, ασφαλώς έχει νόημα να χρησιμοποιήσεις φακό 2". Ο διαγώνιος καθρέφτης συνεπώς θα πρέπει να είναι 2ιντσος, οπότε θα εξασφαλίζει και τον πλήρη φωτισμό φακών 1.25" που έχουν το μέγιστο δυνατό field stop (όπως ο Hyperion 24mm). Εκτός από τους φακούς που προτείνει ο Κωνσταντίνος, φαίνεται καλή λύση και ο Baader Hyperion 31mm, ο οποίος έχει και βαρελάκι 1,25" και βαρελάκι 2". Στην πρώτη περίπτωση το field stop είναι 32mm (!) αλλά σίγουρα με κάποιο ελαφρό βινιετάρισμα (το οποίο θα είναι πιό ορατό αν χρησιμοποιηθεί διαγώνιος 1,25"). Με βαρελάκι 2" το field stop θα είναι κάπου στα 36mm οπότε νομίζω ότι θα πάρεις όλο το ωφέλιμο πεδίο που μπορεί να δώσει το τηλεσκόπιό σου. Το καλύτερο είναι πάντως να δοκίμαζες επιτόπου κάποιους 2ιντσους φακούς πριν αποφασίσεις ποιός σου κάνει περισσότερο. (Υπενθυμίζω πως έναν Ηyperion θα τον χρησιμοποιήσουμε περισσότερο σε "αργά" τηλεσκόπια).

Θα έχουμε αφαιρέσει οποιοδήποτε διαγώνιο, οπότε θα έχουμε την άνεση χώρου για να παρατηρήσουμε το χαρτί, το οποίο θα τοποθετηθεί εκεί περίπου όπου θα βρισκόταν το εστιακό επίπεδο του προσοφθάλμιου (και όπου βρίσκεται το εστιακό επίπεδο του τηλεσκοπίου). Για ευκολία, στρέφουμε το τηλεσκόπιο σε μεσαίο ύψος προς τον φωτεινό ουρανό και έτσι η λευκή επιφάνεια αποκτά βολική θέση για να τη βλέπουμε από πάνω. Αντί για ομοιόμορφο ουρανό ή τοίχο, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και την περιεκτική εικόνα ενός μακρινού τοπίου, ώστε να τοποθετήσουμε το χαρτί εκεί που η εικόνα φαίνεται εστιασμένη. Οι λεπτομέρεια της εικόνας θα μας βοηθήσει σ΄αυτό ακριβώς, να βρούμε το εστιακό επίπεδο. Θα δυσκολέψει ενδεχομένως λίγο την εκτίμηση της διαμέτρου με ομοιόμορφο φωτισμό.Αφού η εστίαση του καταδιοπτρικού γίνεται με εσωτερικό μηχανισμό κι όχι (μόνο) με εξωτερικό εστιαστή, φροντίζουμε εκ των προτέρων να έχει λάβει τη συνήθη του θέση για παρατήρηση στο άπειρο, αφού ο εσωτερικός μηχανισμός μετακινεί το κύριο κάτοπτρο και το εστιακό επίπεδο του τηλεσκοπίου.

Κωνσταντίνε, το θέμα είναι κάπως περίπλοκο γιατί field stop έχουν και οι φακοί αλλά κατά κάποιο τρόπο και τα καταδιοπτρικά. Βέβαια, η διάμετρος του ανοίγματος απ' όπου εξέρχεται το φώς στα καταδιοπτρικά δεν είναι ακριβώς "field stop" γιατί το εστιακό επίπεδο δεν είναι εκεί αλλά πιό έξω. Εδώ παρατηρούμε το εξής παράξενο: η εικόνα που προβάλεται στο εστιακό επίπεδο έχει μεγαλύτερη διάμετρο από το άνοιγμα του τηλεσκοπίου από το οποίο εξέρχεται! (Μιά πολύ επιγραμματική εξήγηση δίνω αμέσως πιό πάνω). Που θέλω να καταλήξω; Για να δούμε ποιό είναι το μέγιστο πεδίο που μπορούμε να έχουμε, δεν έχουμε παρά να κάνουμε το εξής απλό πείραμα: Κατά τη διάρκεια της ημέρας στρέφουμε το τηλεσκόπιο προς ένα πολύ φωτεινό θέμα. Ακόμα κι ένας ανοιχτόχρωμος τοίχος μας κάνει. Παίρνουμε ένα λευκό χάρακα ή ένα λευκό χαρτί όπου έχουμε σχεδιάσει έναν "χάρακα" σε μήκος 4-5 εκατοστών και ... κουκουλωνόμαστε με ένα σκούρο ρούχο/πανί, όπως οι παλιοί φωτογράφοι. Βάζουμε το χάρακα ή το χαρτί στην έξοδο του εστιαστή ΧΩΡΙΣ προσοφθάλμιο και μετράμε τη διάμετρο του φωτεινού δίσκου που προβάλεται στη λευκή μας επιφάνεια. Εκεί λοιπόν ανιχνεύουμε και το μέγεθος της εικόνας και το σταδιακό της σκοτείνιασμα προς τα άκρα. Παρατηρούμε ότι ο φωτεινός δίσκος έχει ένα ομοιόμορφα φωτισμένο τμήμα με διάμετρο λίγο μεγαλύτερη από τη διάμετρο του ανοίγματος του τηλεσκοπίου απ' όπου εξέρχεται η δέσμη. Κατόπιν, πιό έξω ο φωτεινός δίσκος αρχίζει σταδιακά και σκοτεινιάζει μέχρι τα άκρα του. Παράδειγμα: Η φωτεινή δέσμη μπορεί να εξέρχεται από άνοιγμα διαμέτρου 26mm, ο φωτεινός δίσκος που προβάλεται στο χαρτί να είναι πρακτικά ομοιόμορφα φωτισμένος μέχρι τα 29mm και το σταδιακό σκοτείνιασμα να γίνεται από τα 29 μέχρι τα 35mm. Tότε, ακόμα και φακό με field stop 30mm να διαλέξουμε (φακός 2ιντσών!), δεν θα έχουμε σημαντικό βινιετάρισμα. Αν τυχόν έχουμε τρόπο να χρησιμοποιήσουμε focal reducer για παρατήρηση με προσοφθάλμιο, μπορούμε να επαναλάβουμε τα παραπάνω ΜΕ το focal reducer. Έτσι και πάλι θα βρούμε τη διάμετρο της ικανοποιητικά φωτισμένης εικόνας και θα μπορέσουμε να συμπεράνουμε ποιός φακός είναι καταλληλότερος (δηλ. ποιός έχει το field stop που μας επιτρέπει να δούμε όλη αυτή την εικόνα).

Μιχάλη, καλως ήρθες στο astrovox. Με ίδιο ζήτημα ασχολήθηκα κι εγώ θέλοντας να έχω το μέγιστο δυνατό οπτικό πεδίο για το Maksutov μου, ένα Orion Optics OMC-140 f/14. Εξετάζοντας κάθε δυνατή παράμετρο, κατέληξα ότι πολύ κοντά στην ιδανική λύση είναι ένας Baader Hyperion 24mm. Έχει το μεγαλύτερο field-stop που έχω συναντήσει σε φακό τύπου 1,25", δηλ. έχει field stop 28,5mm! Αυτό σημαίνει ότι η εικόνα που μπορεί και "βλέπει" ο φακός στο εστιακό επίπεδο του τηλεσκοπίου έχει διάμετρο 28,5mm, ενώ άλοι παρόμοιοι φακοί φτάνουν το πολύ μέχρι 27mm. 'Ομως επέλεξα αυτόν τον φακό για χρήση αποκλειστικά με το "αργό" Maksutov όπου δίνει άριστη εικόνα σε όλο το οπτικό πεδίο. Για άλλα τηλεσκόπια, πιό "γρήγορα" (π.χ. f/4 ως f/8) δεν θα τον σύστηνα διότι η εικόνα στα άκρα του οπτικού πεδίου δεν είναι πολύ καλή. Στο δικό σου f/12 πρακτικά δεν θα συναντήσεις κανένα πρόβλημα. Για ακόμη μικρότερη μεγέθυνση (αλλά όχι μεγαλύτερο πεδίο, μόνο φωτεινότερο), μπορείς αργότερα να αποκτήσεις έναν φακό τύπου Plossl στα 32 ή 40mm. Υπέροχη εικόνα παίρνω με έναν Vixen NLV 40mm, που κι αυτός είναι σπάνια εξαίρεση έχοντας field stop 28mm! Σ.Γ. Άν κάποιος έχει τον Hyperion 24mm, πιθανόν να έχει μετρήσει field stop 28mm κι όχι 28.5mm που αναφέρω. Η σωστή μέτρηση εδώ δεν γίνεται στην άκρη του barel αλλά στον δακτύλιο που βρίσκεται βαθύτερα, ακριβώς στο εστιακό επίπεδο του φακού και είναι προσβάσιμος μόνο όταν ξεβιθωθεί το barel. Θα μου πείτε, πως γίνεται το φως που φράζεται από πέρασμα 28mm να φωτίζει κατόπιν επιφάνεια 28,5mm και χωρίς κανένα (ορατό) βινιετάρισμα; Γίνεται, αλλά δύσκολα μπορώ να το εξηγήσω χωρίς σχήμα! Εν ολίγοις, όταν η δέσμη φωτός περνά από το barrel των 28mm είναι ακόμη ανεστίαστη (κώνος) κι έτσι από το φως που θα καταλήξει στην περιφέρεια των 28,5mm, λίγο αποκόπτεται.

Ανδρέα, το έθεσες απίθανα!

Γι αυτό μετατρέπουμε τον οριστικό τίτλο του θέματος σε ερωτηματικό ώστε να φιλοξενείται η συζήτηση για την (αν)ακρίβεια της εν λόγω δημοσίευσης.

Να λοιπόν μιά δοκιμή με ένα ξεχωριστό ρόλο: να προειδοποιήσει. Κωνσταντίνε, ευχαριστούμε για το χρόνο που αφιέρωσες, τέτοιες δοκιμές είναι περισσότερο χρήσιμες από εκείνες που λένε μόνο καλά λόγια. Στο παρελθόν έχω λιώσει το πληκτρολόγιο να γράφω τι χάνουν όσοι δεν έχουν δει μέσα από ένα καλό ζευγάρι κιάλια, και πόση διαφορά έχουν από τα φθηνά. Η άποψή μου δεν άλλαξε, τα κακοφτιαγμένα κιάλια παραμένουν κακοφτιαγμένα ακόμη κι αν τα αγόρασε κανείς 10 ευρώ ή του τα χάρισαν. Το ότι τα απέκτησε τζάμπα δεν σημαίνει ότι έχει οπωσδήποτε κέρδος από τη χρήση τους. Μπορεί αυτό να τον απέτρεψε να αποκτήσει κάτι καλύτερο που θα χρησιμοποιούσε περισσότερο. Για τα κιάλια της δοκιμής πάντα είχα την απορία "πως γίνεται σ' αυτά τα λεφτά, κάποιο λάκο θα έχει η φάβα." Η παραπάνω δοκιμή μου έλυσε την απορία αν και κάπως έτσι φανταζόμουν την ποιότητα τους. Δεν θα τα συνιστούσα για έναν αρχάριο έτσι κι αλλιώς - τα 10Χ50 είναι καλύτερη λύση στα 100 ευρώ, κι ακόμα καλύτερη στα 200. Και στο κάτω-κάτω τόσο κοστίζει ένας καλός προσοφθάλμιος που λίγο πολύ οι περισσότεροι έχουν θελήσει να αποκτήσουν. Η όραση είναι απαιτητική αίσθηση και ξεχωρίζει αμέσως το καλύτερο, ιδίως όταν έχει την ευκαιρία να συγκρίνει. Και δύσκολα επιστρέφει στο υποδεέστερο. Μέχρι ένα αρκετά μεγαλύτερο ποσό από τα 100 ή 200 ευρώ, "ότι δώσεις παίρνεις". Το "ταβάνι" στην ποιότητα εικόνας δεν προσεγγίζεται στα 100 ευρώ για να πει κανείς ότι από κει και πάνω θα πληρώσει τζάμπα λεφτά. Αν μου επιτρέπεται η σύγκριση, τα κιάλια είναι σαν τα αυτοκίνητα. Μπορείς να ταξιδέψεις ικανοποιητικά με το φθηνό, αλλά αν ταξιδέψεις με ένα ακριβό ...άστα! Δεν θέλω να προκαλέσω με την άποψή μου σε καιρό κρίσης, απλά να δείξω ότι αν κάποιος είναι αποφασισμένος και ξοδεύει για εξοπλισμό παρατήρησης, το να χρησιμοποιεί ακριβά προσοφθάλμια και φθηνά κιάλια είναι σαν αυτοτιμωρία. Εκτός κι αν η παρατήρηση με κιάλια γίνεται μόνο περιστασιακά.

Πράγματι, ο Κώστας συγκέντρωσε τις πιό εύχρηστες λύσεις. Αν επιλέξεις οπωσδήποτε τηλεσκόπιο (δηλ. όχι κιάλια), κι εγώ θα σύστηνα απλό διοπτρικό με χειροκίνητη αλταζιμουθιακή στήριξη, χωρίς ηλεκτρονικά. (Αλταζιμουθιακές είναι οι βάσεις που προσφέρουν κίνηση πάνω-κάτω και δεξιά-αριστερά, δηλ. σε κάθετη και οριζόντια διεύθυνση. Όταν είναι χειροκίνητες, είναι ιδιαίτερα εύχρηστες και για επίγεια παρατήρηση.)

Ευχαριστούμε πολύ Αλέξανδρε. Γιώργο, οι εκπρόσωποι Β. Ευρώπης είναι τέσσερις!

Ωχ! Έπρεπε να βάλω πιο μικρά γράμματα!

Αυτό, δεν το είχα δει! Και βέβαια δεν έχασα κανένα αρχείο Τάσο! Απλά η μετακόμιση Σκιάθος-Λάρισα είχε σαν αποτέλεσμα να μείνουν κάποια πράγματα σε κλειστά κουτιά για μήνες (και βάλε...) Πρίν λίγες μέρες όμως έκανα ανασκαφή!

Να ένα υπέροχο δώρο. Πολύ ποιοτικά και καλοκατασκευασμένα κιάλια, από τα καλύτερα για αστρονομική παρατήρηση. Μαζί με ένα χάρτη του ουρανού θα δώσουν πολύ μεγάλη ικανοποίηση στον νονό σου και πανέμορφες εικόνες του ουρανού. Πολλοί ξεκινούν έτσι την ενασχόληση με την αστρονομία, όχι επειδή είναι φθηνότερος τρόπος αλλά γιατί είναι ένας από τους καλύτερους και απολαυστικότερους! http://www.astronomy.gr/main.cfm?module=eshop&action=detail&id=771

Θα ήθελες να αναφέρεις κάτι για το προφίλ του αγαπημένου ατόμου; Δηλ. ηλικία, σχέση με την τεχνολογία, αν διαβάζει τα manual (), αν θα τον/την βοηθήσεις στη χρήση; Ένα τηλεσκόπιο δεν θα δείξει σχεδόν τίποτα σ' εκείνον που θα το χρησιμοποιήσει αν δεν αποκτήσει κάποιες στοιχειώδεις γνώσεις για τον ουρανό και την παρατήρησή του. Αυτό θα απαιτήσει λιγάκι διάβασμα...

Διορθώνω το παραπάνω e-mail επικοινωνίας και ζητώ συγνώμη για το λάθος. Το ορθό είναι: apolariss@gmail.com (προσοχή στα 2 s). Το αρχικό e-mail τεχνικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο από τα ήδη μέλη της ομάδας.

Αγαπητέ Ηλία, ευχαριστούμε για τις ιστορίες επιστημονικής φαντασίας που μοιράστηκες μαζί μας. Ωστόσο, όπως γνωρίζεις το φόρουμ έχει θεματολογία σχετική με την επιστήμη της Αστρονομίας και την ερασιτεχνική αστρονομική παρατήρηση, συνεπώς δεν διαθέτει θεματική κατηγορία για δημοσίευση ιστοριών επιστημονικής φαντασίας. Η επιστημονική φαντασία αρέσει σε πολλούς από εμάς, αλλά δεν αποτελεί θέμα Αστρονομίας (ερασιτεχνικής ή ακαδημαϊκής), ακόμη κι αν η υπόθεση μιας ιστορίας διαδραματίζεται στο διάστημα. Ασφαλώς όπως γράφεις έχει ενίοτε επηρεάσει τη σκέψη επιστημόνων αστρονόμων αλλά το ίδιο έχει κάνει π.χ. και η θρησκεία ή οι πολιτικές επιστήμες. Αν γι' αυτό αποφασίσουμε να διευρύνουμε τη θεματολογία του φόρουμ σε μη αστρονομικές κατευθύνσεις, η διεύρυνση δεν θα έχει τέλος πουθενά (τα ενδιαφέροντα πεδία είναι άπειρα) και το φόρουμ θα πάψει σύντομα να είναι αστρονομικό. Αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα πόσα προβλήματα θα αναφύονταν για τη λειτουργία του σ' αυτή την περίπτωση. Ευχαριστούμε και πάλι για τις ωραίες δημοσιεύσεις και ελπίζουμε στην κατανόησή σου.

Η ΑστροΠαρατηρησιακή Ομάδα Λάρισας (A-Polaris) επισκέφτηκε το προηγούμενο Σάββατο το Αστεροσκοπείο Γιάννουλης με αφορμή την ολική έκλειψη Σελήνης. Είχαμε την τύχη να δούμε μια πολύ όμορφη έκλειψη και τα σύννεφα μας έκαναν τη χάρη να περιμένουν διακριτικά στο πλάι μέχρι το τέλος σχεδόν της έκλειψης. Σε σχέση με προηγούμενες εκλείψεις ήταν ξεχωριστής ομορφιάς γιατί το φεγγάρι ήταν χαμηλά στον ορίζοντα και το τοπίο με τα μακρινά βουνά και τη χαμηλή ομίχλη ήταν μαγευτικό! Μετά την παρατήρηση και τα σχετικά βιντεάκια που πάντα μας δείχνει ο υπεύθυνος του Αστεροσκοπείου και μέλος μας, φυσικός κος Γιάννης Χουινάβας, συζητήσαμε για τα επόμενα βήματα της Α-Polaris. Τα χρόνια που προηγήθηκαν η ομάδα λειτούργησε επιτυχημένα και στις εκδηλώσεις που διοργάνωσε η συμμετοχή του κόσμου (και κυρίως παιδιών/μαθητών) ήταν πολύ μεγάλη και μας γέμισε χαρά. Επίσης η επιλογή να αφήσουμε αρχικά τα γραφειοκρατικά στην άκρη (ίδρυση, καταστατικά, εκλογές και άλλα τέτοια ...βαρετά!), δεν μας εμπόδισε καθόλου απ' το να έχουμε καλή αντιμετώπιση από τους φορείς με τους οποίους συνεργαστήκαμε (Δήμοι, σχολεία, παιδικές βιβλιοθήκες, τύπος). Υπάρχουν όμως θέματα στα οποία η νομική υπόσταση ως Σύλλογος μπορεί να προσφέρει αρκετά όπως π.χ. η παραχώρηση τυχόν διαθέσιμου χώρου από το Δήμο για τις συναντήσεις μας και την εγκατάσταση της βιβλιοθήκης και του αρχείου και υλικού μας. Επιπλέον, αισθανόμαστε ότι δεν είναι πολύ ωραίο να αφήνουμε άλλο την πόλη μας χωρίς Σύλλογο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας, τη στιγμή που σ΄όλη την Ελλάδα ακόμα και σε μικρές πόλεις οι ερασιτέχνες αστρονόμοι έχουν επισημοποιήσει (νομικά) την ύπαρξη και δραστηριότητά τους. Συνεπώς ...προχωράμε ήδη στα διαδικαστικά! Και για να το γιορτάσουμε, κάτι ωραίο οργανώνουμε κάτω από τον ουρανό σε λίγες μέρες! (Χειμωνιάτικο ουρανό βέβαια, γι' αυτό είμαστε λίγο συγκρατημένοι.) Όσοι φίλοι μας διαβάζετε από την περιοχή της Λάρισας και θέλετε να επικοινωνήσετε μαζί μας, μπορείτε να στείλετε e-mail στη δ/νση: a-polaris@googlegroups.com (ή και να στείλετε π.μ. ή να γράψετε εδώ). A-Polaris www.a-polaris.org

Επιπλέον έχεις στα χέρια σου έναν από τους καλύτερους φακούς που έβγαλε ποτέ η Meade, τον UWA 6.7mm series 4000! Είσαι σίγουρος ότι θέλεις να τον πουλήσεις;;; Είναι οπτικό διαμάντι! Με το τηλεσκόπιο που έχεις τώρα δεν ταιριάζει (δίνει πολύ μεγάλη μεγέθυνση και συνεπώς άτονη εικόνα) αλλά με ένα πιό γρήγορο τηλεσκόπιο (f/4 ως f/8 το πολύ), είναι εκπληκτικός σε όλο το οπτικό πεδίο. Σου προτείνω να τον κρατήσεις γιατί ανάλογη εικόνα δεν μπορείς να ξαναβρείς με λιγότερα από 300 ευρώ.

Το 30 στον απλό τύπο θα ίσχυε αν ο προσοφθάλμιος φακός είχε φαινόμενο οπτικό πεδίο 30°. Στα κιάλια με μεγάλη μεγέθυνση συχνά το φαινόμενο οπτικό πεδίο των προσοφθάλμιων φακών τους είναι αρκετά πάνω από 50°, π.χ. 60° και σπάνια ακόμη και 70°. Διαιρώντας το φαινόμενο οπτικό πεδίο με τη μεγέθυνση προκύπτει το πραγματικό οπτικό πεδίο, (π.χ. 70/16 = 4,4°). Ωστόσο αυτός ο τρόπος υπολογισμού με απλή διαίρεση είναι απλούστευση και δεν είναι πολύ ακριβής, γιατί η σχέση φαινόμενου με πραγματικό οπτικό πεδίο δεν είναι γραμμική. Χρησιμεύει μόνο για χονδρικό υπολογισμό γιατί μπορεί να δώσει σφάλματα μεγαλύτερα από 10%.

Άγγελε αν εννοείς εμένα μόνο κάτι τέτοιο δεν είπα! Τα Ο-Ο έχουν θεματάκια στα μηχανικά μέρη, αλλά λύνονται κι όταν τα φέρεις εκεί που θέλεις δεν υπάρχει σύγκριση με τα οικονομικότερα dobsonian (στα οποία κάποια σοβαρά θέματα δεν λύνονται). Μόνο και μόνο η μεταλλική βάση της Ο-Ο, όταν συναρμολογηθεί και ρυθμιστεί σωστά, κάνει τις βάσεις από νοβοπάν να μοιάζουν με καψόνι - τουλάχιστον στην πλανητική παρατήρηση όπου απαιτείται ομαλή και ακριβής κίνηση σε μεγάλες μεγεθύνσεις. Γενικότερα πάντως, μέρος της βιομηχανίας ερασιτεχνικών τηλεσκοπίων είναι ακόμα ανώριμο, και δεν ξέρω αν θα ωριμάσει ποτέ. Π.χ. δεν είναι δυνατό να αγοράζεις τηλεσκόπιο και να εστιάζουν τα μισά προσοφθάλμια παρότι ο εστιαστής έχει μεγάλη διαδρομή. Ούτε να αγοράζεις πλήρες τηλεσκόπιο που η βάση του να κάνει το πολύ-πολύ για μεγάλα κιάλια. Άλλες κατηγορίες προϊόντων, πολύ πιό πολυπλοκότερων δεν έχουν τέτοια θέματα. Σκέψου π.χ. τη μηχανική τελειότητα των ιαπωνικών wαlkman 20 χρόνια πρίν ή των discman αργότερα. Θαύματα μικρομηχανικής (και μικροηλεκτρονικής βέβαια) που λειτουργούσαν άψογα για πολλά χρόνια αν τα πρόσεχες (άσχετα αν πολλοί χρήστες τα κακοποιούν βάναυσα, σχεδόν τα χαλάνε με το ζόρι). Φανταστείτε να έπρεπε π.χ. να κάνεις πατέντες στο πορτάκι ενός καινούργιου walkman για να δεχτεί μιά κασέτα. Επιστημονική φαντασία - "δεν έπαιζε" κάτι τέτοιο! Ή να πρέπει να κάνεις πατέντες στο τιμόνι ενός καινούργιου αυτοκινήτου για να περιστέφεται χωρίς να σκαλώνει! Κι όμως στην αγορά τηλεσκοπίων συχνά έχουμε δει παράλογα (π.χ. "θα αλλάξω εστιαστή σε καινούργιο τηλεσκόπιο για να εστιάζει" ή "θα περιμένω αναβάθμιση του software για να μη συμπεριφέρεται παράξενα το go-to). Ας μη μιλήσω δε για τη γελοιότητα του να μην υπάρχει manual με στοιχειώδης οδηγίες σε κάποια προϊόντα (ενώ η φύση τους θα επέβαλε λεπτομερέστατο manual). Εγώ αυτά δεν τα κατάλαβα ποτέ, ωστόσο είναι η πραγματικότητα... Ευτυχώς υπάρχουν και εξαιρέσεις.

Ενώ τα οπτικά της Orion Optics είναι πολυ ποιοτικά και αναγνωρισμένα σε πολλές χώρες, η ποιότητα υλοποίησης/συναρμολόγησης των οπτικών σωλήνων ή των βάσεών της δεν ήταν κάτι ξεχωριστό και τις περιπέτειες μας τις έχω μεταφέρει αρκετές φορές στον Barry Pemperton. Όμως η στήριξη/ρύθμιση του δευτερεύοντος κατόπτρου δεν ανήκει στις αδυναμίες των τηλεσκοπίων της (πλην της πολύ χονδρής, μονοκόματης ράβδου που χρησιμοποιούσε παλιά αντί για αράχνη.) Απλά είναι λάθος να σφίγγει κανείς πολύ τις βίδες ρύθμισης. Δεν χρειάζεται γιατί δεν ξεβιδώνουν μόνες τους. Το πολύ σφίξιμο προκαλεί λακουβίτσες στο χρώμα και το μέταλλο εκεί που πατούν οι βίδες με συνέπεια η περιστροφή του δευτερεύοντος να μη γίνεται ανεμπόδιστα και με ακρίβεια. Είτε προληπτικά είτε εκ των υστέρων, χρειάζεται να λειάνει κανείς με γυαλόχαρτο τις μύτες των βιδών και τα σημεία του μετάλλου όπου πατούν (αν εχουν πληγωθεί). Και όχι υπερβολικό σφίξιμο, δεν προσφέρει τίποτα. Η απορρύθμιση του δευτερεύοντος προκαλείται από χτυπήματα και αδιόρατες κάμψεις των υπόλοιπων μεταλλικών μερών - κυρίως του οπτικού σωλήνα - όχι από βίδες που ξεσφίξανε μόνες τους. Όσο για τα ελατήρια, δεν έχουν λογική για τις τρείς περιφεριακές βίδες. Μόνο αμέσως κάτω από το κεφάλι της κεντρικής βίδας θα είχε κάποιο νόημα ένα ελατήριο αλλά κι εκεί δεν είναι απαραίτητο. Η σωστή σειρά για τη ευθυγράμμιση του δευτερεύοντος (νευτώνεια Orion Optics): 1. Με χαλαρές τις βίδες φέρνουμε το κάτοπτρο όσο πιό κοντά γίνεται στη σωστή θέση (παρατηρούμε ομόκεντρους κύκλους κλπ, κλπ). 2. Σφίγγουμε λίγο την κεντρική βίδα, ώστε να πατήσουν όλες οι περιφερειακές βίδες και να ακινητοποιηθεί (μόλις) το δευτερεύον. 3. Ρυθμίζουμε την κλίση του κατόπτρου με τις τρεις βίδες σφίγκοντας μία-ξεσφίγκοντας άλλη, χωρίς να χαλαρώσει καμία εντελώς. Σταματούμε όταν φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα (ομόκεντροι κύκλοι όταν κοιτάζουμε από το κέντρο του εστιαστή). 4. α) Σφίγγουμε την κεντρική βίδα (όχι υπερβολικά) κρατώντας το στέλεχος του κατόπτρου με το χέρι μας με τρόπο ώστε να μην περιστραφεί από το σφίξιμο της κεντρικής βίδας, ή β) αντί να σφίξουμε την κεντρική βίδα, σφίγγουμε σταδιακά (από λίγο και εξίσου) τις τρεις άλλες, ώστε να μην αλλοιωθεί η ρύθμιση που πετύχαμε στο βήμα 3. 5. Αν χρειάζεται μιά τελευταία "πινελιά" για να έχουμε ομόκεντρους κύκλους, ή σφίγγουμε μία περιφερειακή βίδα λίγω παραπάνω (θα πρέπει να μην έχει προηγηθεί πολύ σφίξιμο σε καμία βίδα), ή πιάνουμε όλη τη σφιγμένη αράχνη από το κέντρο της με το χέρι μας και την κάμπτουμε ελάχιστα προς τη φορά που επιθυμούμε. Η ελαστικότητά της θα την επαναφέρει εκεί που ήταν, αλλά με τη σωστή ποσότητα δύναμης θα έχουμε πετύχει μια ελαφρά και μόνιμη διόρθωση. Η ευθυγράμμιση του πρωτεύοντος γίνετα μετά απ' όλα αυτά. ΥΓ. Θα μου πείτε, δεν είναι λάθος της Ο-Ο να μη λειαίνει τις μύτες των βιδών; Φυσικά και είναι και τέτοια μικρά λάθη που όμως παιδεύουν, τα θεωρώ απαράδεκτα. Προσωπικά όμως, δυστυχώς δεν έχω πιάσει στα χέρια μου οπτικό όργανο που να μην έχει κάποια κατασκευαστική ατέλεια, έστω και μικρή, για την οποία να μη χρειάζεται κάποια επέμβαση του χρήστη. Εγώ μπορεί να το ευχαριστιέμαι να κάνω βελτιώσεις, αλλά για άλλους είναι μεγάλος μπελάς. Η πραγματικότητα είναι ότι ερασιτεχνική αστρονομία σημαίνει ότι έχουμε πάντα κοντά κι ένα βαλιτσάκι με εργαλεία.

Με μεγάλη μεγέθυνση στο τηλεσκόπιο θα τη δείτε κάπως έτσι: http://www.astrovox.gr/forum/album_showpage.php?pic_id=1305