Δροσος Γεωργιος

Οι εσχατιές του ηλιακού συστήματος. Όταν το 1930 ανακαλύφθηκε ο Πλούτωνας, οι αστρονόμοι θεώρησαν ότι επρόκειτο για τον ένατο και πιο απομακρυσμένο πλανήτη του ηλιακού συστήματος. Σύντομα όμως διαπιστώθηκε ότι αυτός ο «πλανήτης» δεν έμοιαζε και πολύ με τους υπόλοιπους οκτώ, που ήταν γνωστοί από τον 19ο αιώνα: οι άλλοι πλανήτες είχαν σχεδόν κυκλικές τροχιές στο ίδιο περίπου επίπεδο, ενώ ο Πλούτωνας ακολουθούσε ελλειπτική τροχιά, η οποία μάλιστα σχημάτιζε μεγάλη γωνία με το επίπεδο των άλλων οκτώ. Όμως από τη δεκαετία του 1980 άρχισαν να δημοσιεύονται θεωρητικές μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες στην περιοχή που κινείται ο Πλούτωνας, την επονομαζόμενη ζώνη Edgeworth-Kuiper, θα πρέπει να υπάρχουν πολλά άλλα μεγάλα σώματα, μερικά από τα οποία μάλιστα θα έπρεπε να είναι μεγαλύτερα από τον Πλούτωνα. Έτσι άρχισε μια συστηματική αναζήτηση, αυτήν τη φορά όμως με πολύ μεγαλύτερα τηλεσκόπια από αυτά του 1930. Μετά από την ανακάλυψη αρκετών σωμάτων με μάζα μικρότερη του Πλούτωνα, ανακαλύφθηκε τελικά στις 5 Ιανουαρίου 2005, μια μέρα σαν και σήμερα πριν από 14 χρόνια, ένα σώμα με μάζα μεγαλύτερη από αυτόν, το οποίο ονομάσθηκε Έρις. Η ανακάλυψη αυτή όχι μόνο έδειξε, για ακόμη μια φορά, την αξία των θεωρητικών μελετών, αλλά και διέγραψε τον Πλούτωνα από τον κατάλογο των πλανητών. Έτσι από την επόμενη χρονιά οι «μεγάλοι» πλανήτες έμειναν και πάλι οκτώ, ενώ ο Πλούτωνας εντάχθηκε μαζί με την Έριδα και άλλα παρόμοια σώματα του ηλιακού συστήματος στην κατηγορία των νάνων πλανητών. Ο Πλούτωνας άργησε να γίνει στόχος διαστημικών αποστολών και μόνο το 2001 η NASA ενέκρινε την αποστολή New Horizons με στόχο την εξερεύνησή του. Επικεφαλής του προγράμματος ήταν ο έλληνας ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής και ο Αμερικανός Alan Stern. Το διαστημόπλοιο εκτοξεύθηκε το 2006 και, έπειτα από ένα ταξίδι 9 ετών, πέρασε το 2015 δίπλα από τον Πλούτωνα. Πέρα από τα πολύτιμα στοιχεία που έστειλαν στη Γη τα όργανα επιστημονικών μετρήσεων που μετέφερε, εξαιρετικό ενδιαφέρον είχαν και οι πρώτες φωτογραφίες από κοντινή απόσταση του Πλούτωνα και των πέντε δορυφόρων του. Η μελέτη του Πλούτωνα και των δορυφόρων του δεν ήταν, όμως, το τέλος της αποστολής New Horizons. Η ερευνητική ομάδα είχε σκεφθεί να χρησιμοποιήσει την υψηλή ταχύτητα που είχε το διαστημόπλοιο, όταν πέρασε από τον Πλούτωνα, για να επισκεφθεί ακόμη ένα σώμα της ζώνης Edgeworth-Kuiper. Για το σκοπό αυτόν τελικά επιλέχθηκε το σώμα με την κωδική ονομασία 2014 MU69, που πήρε το «παρατσούκλι» Έσχατη Θούλη από το όνομα του νησιού Θούλη στα βόρεια της Μεγάλης Βρετανίας. Το νησί αυτό, που το είχε επισκεφθεί περί το 325 π.Χ. ο έλληνας εξερευνητής Πυθέας, θεωρούσαν οι αρχαίοι ‘Έλληνες ως την άκρη του κόσμου. Το διαστημόπλοιο New Horizons πέρασε δίπλα από αυτό το σώμα την Πρωτοχρονιά του 2019, όταν βρισκόταν στην τεράστια απόσταση των 6,5 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη. Αν είχε καθυστερήσει 4 μέρες, θα είχαμε σήμερα να γιορτάζουμε δύο επετείους: την ανακάλυψη ενός σώματος στην απόσταση του Πλούτωνα με μεγαλύτερη μάζα από αυτόν και την παρατήρηση από κοντινή απόσταση του πιο απομακρυσμένου, ως τώρα, αντικειμένου του ηλιακού συστήματος. https://physicsgg.me/2019/01/08/%ce%bf%ce%b9-%ce%b5%cf%83%cf%87%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ad%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%cf%83%cf%85%cf%83%cf%84%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%bf%cf%82/

Οι εσχατιές του ηλιακού συστήματος. Όταν το 1930 ανακαλύφθηκε ο Πλούτωνας, οι αστρονόμοι θεώρησαν ότι επρόκειτο για τον ένατο και πιο απομακρυσμένο πλανήτη του ηλιακού συστήματος. Σύντομα όμως διαπιστώθηκε ότι αυτός ο «πλανήτης» δεν έμοιαζε και πολύ με τους υπόλοιπους οκτώ, που ήταν γνωστοί από τον 19ο αιώνα: οι άλλοι πλανήτες είχαν σχεδόν κυκλικές τροχιές στο ίδιο περίπου επίπεδο, ενώ ο Πλούτωνας ακολουθούσε ελλειπτική τροχιά, η οποία μάλιστα σχημάτιζε μεγάλη γωνία με το επίπεδο των άλλων οκτώ. Όμως από τη δεκαετία του 1980 άρχισαν να δημοσιεύονται θεωρητικές μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες στην περιοχή που κινείται ο Πλούτωνας, την επονομαζόμενη ζώνη Edgeworth-Kuiper, θα πρέπει να υπάρχουν πολλά άλλα μεγάλα σώματα, μερικά από τα οποία μάλιστα θα έπρεπε να είναι μεγαλύτερα από τον Πλούτωνα. Έτσι άρχισε μια συστηματική αναζήτηση, αυτήν τη φορά όμως με πολύ μεγαλύτερα τηλεσκόπια από αυτά του 1930. Μετά από την ανακάλυψη αρκετών σωμάτων με μάζα μικρότερη του Πλούτωνα, ανακαλύφθηκε τελικά στις 5 Ιανουαρίου 2005, μια μέρα σαν και σήμερα πριν από 14 χρόνια, ένα σώμα με μάζα μεγαλύτερη από αυτόν, το οποίο ονομάσθηκε Έρις. Η ανακάλυψη αυτή όχι μόνο έδειξε, για ακόμη μια φορά, την αξία των θεωρητικών μελετών, αλλά και διέγραψε τον Πλούτωνα από τον κατάλογο των πλανητών. Έτσι από την επόμενη χρονιά οι «μεγάλοι» πλανήτες έμειναν και πάλι οκτώ, ενώ ο Πλούτωνας εντάχθηκε μαζί με την Έριδα και άλλα παρόμοια σώματα του ηλιακού συστήματος στην κατηγορία των νάνων πλανητών. Ο Πλούτωνας άργησε να γίνει στόχος διαστημικών αποστολών και μόνο το 2001 η NASA ενέκρινε την αποστολή New Horizons με στόχο την εξερεύνησή του. Επικεφαλής του προγράμματος ήταν ο έλληνας ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής και ο Αμερικανός Alan Stern. Το διαστημόπλοιο εκτοξεύθηκε το 2006 και, έπειτα από ένα ταξίδι 9 ετών, πέρασε το 2015 δίπλα από τον Πλούτωνα. Πέρα από τα πολύτιμα στοιχεία που έστειλαν στη Γη τα όργανα επιστημονικών μετρήσεων που μετέφερε, εξαιρετικό ενδιαφέρον είχαν και οι πρώτες φωτογραφίες από κοντινή απόσταση του Πλούτωνα και των πέντε δορυφόρων του. Η μελέτη του Πλούτωνα και των δορυφόρων του δεν ήταν, όμως, το τέλος της αποστολής New Horizons. Η ερευνητική ομάδα είχε σκεφθεί να χρησιμοποιήσει την υψηλή ταχύτητα που είχε το διαστημόπλοιο, όταν πέρασε από τον Πλούτωνα, για να επισκεφθεί ακόμη ένα σώμα της ζώνης Edgeworth-Kuiper. Για το σκοπό αυτόν τελικά επιλέχθηκε το σώμα με την κωδική ονομασία 2014 MU69, που πήρε το «παρατσούκλι» Έσχατη Θούλη από το όνομα του νησιού Θούλη στα βόρεια της Μεγάλης Βρετανίας. Το νησί αυτό, που το είχε επισκεφθεί περί το 325 π.Χ. ο έλληνας εξερευνητής Πυθέας, θεωρούσαν οι αρχαίοι ‘Έλληνες ως την άκρη του κόσμου. Το διαστημόπλοιο New Horizons πέρασε δίπλα από αυτό το σώμα την Πρωτοχρονιά του 2019, όταν βρισκόταν στην τεράστια απόσταση των 6,5 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη. Αν είχε καθυστερήσει 4 μέρες, θα είχαμε σήμερα να γιορτάζουμε δύο επετείους: την ανακάλυψη ενός σώματος στην απόσταση του Πλούτωνα με μεγαλύτερη μάζα από αυτόν και την παρατήρηση από κοντινή απόσταση του πιο απομακρυσμένου, ως τώρα, αντικειμένου του ηλιακού συστήματος. https://physicsgg.me/2019/01/08/%ce%bf%ce%b9-%ce%b5%cf%83%cf%87%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ad%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%cf%83%cf%85%cf%83%cf%84%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%bf%cf%82/

Οι εσχατιές του ηλιακού συστήματος. Όταν το 1930 ανακαλύφθηκε ο Πλούτωνας, οι αστρονόμοι θεώρησαν ότι επρόκειτο για τον ένατο και πιο απομακρυσμένο πλανήτη του ηλιακού συστήματος. Σύντομα όμως διαπιστώθηκε ότι αυτός ο «πλανήτης» δεν έμοιαζε και πολύ με τους υπόλοιπους οκτώ, που ήταν γνωστοί από τον 19ο αιώνα: οι άλλοι πλανήτες είχαν σχεδόν κυκλικές τροχιές στο ίδιο περίπου επίπεδο, ενώ ο Πλούτωνας ακολουθούσε ελλειπτική τροχιά, η οποία μάλιστα σχημάτιζε μεγάλη γωνία με το επίπεδο των άλλων οκτώ. Όμως από τη δεκαετία του 1980 άρχισαν να δημοσιεύονται θεωρητικές μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες στην περιοχή που κινείται ο Πλούτωνας, την επονομαζόμενη ζώνη Edgeworth-Kuiper, θα πρέπει να υπάρχουν πολλά άλλα μεγάλα σώματα, μερικά από τα οποία μάλιστα θα έπρεπε να είναι μεγαλύτερα από τον Πλούτωνα. Έτσι άρχισε μια συστηματική αναζήτηση, αυτήν τη φορά όμως με πολύ μεγαλύτερα τηλεσκόπια από αυτά του 1930. Μετά από την ανακάλυψη αρκετών σωμάτων με μάζα μικρότερη του Πλούτωνα, ανακαλύφθηκε τελικά στις 5 Ιανουαρίου 2005, μια μέρα σαν και σήμερα πριν από 14 χρόνια, ένα σώμα με μάζα μεγαλύτερη από αυτόν, το οποίο ονομάσθηκε Έρις. Η ανακάλυψη αυτή όχι μόνο έδειξε, για ακόμη μια φορά, την αξία των θεωρητικών μελετών, αλλά και διέγραψε τον Πλούτωνα από τον κατάλογο των πλανητών. Έτσι από την επόμενη χρονιά οι «μεγάλοι» πλανήτες έμειναν και πάλι οκτώ, ενώ ο Πλούτωνας εντάχθηκε μαζί με την Έριδα και άλλα παρόμοια σώματα του ηλιακού συστήματος στην κατηγορία των νάνων πλανητών. Ο Πλούτωνας άργησε να γίνει στόχος διαστημικών αποστολών και μόνο το 2001 η NASA ενέκρινε την αποστολή New Horizons με στόχο την εξερεύνησή του. Επικεφαλής του προγράμματος ήταν ο έλληνας ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής και ο Αμερικανός Alan Stern. Το διαστημόπλοιο εκτοξεύθηκε το 2006 και, έπειτα από ένα ταξίδι 9 ετών, πέρασε το 2015 δίπλα από τον Πλούτωνα. Πέρα από τα πολύτιμα στοιχεία που έστειλαν στη Γη τα όργανα επιστημονικών μετρήσεων που μετέφερε, εξαιρετικό ενδιαφέρον είχαν και οι πρώτες φωτογραφίες από κοντινή απόσταση του Πλούτωνα και των πέντε δορυφόρων του. Η μελέτη του Πλούτωνα και των δορυφόρων του δεν ήταν, όμως, το τέλος της αποστολής New Horizons. Η ερευνητική ομάδα είχε σκεφθεί να χρησιμοποιήσει την υψηλή ταχύτητα που είχε το διαστημόπλοιο, όταν πέρασε από τον Πλούτωνα, για να επισκεφθεί ακόμη ένα σώμα της ζώνης Edgeworth-Kuiper. Για το σκοπό αυτόν τελικά επιλέχθηκε το σώμα με την κωδική ονομασία 2014 MU69, που πήρε το «παρατσούκλι» Έσχατη Θούλη από το όνομα του νησιού Θούλη στα βόρεια της Μεγάλης Βρετανίας. Το νησί αυτό, που το είχε επισκεφθεί περί το 325 π.Χ. ο έλληνας εξερευνητής Πυθέας, θεωρούσαν οι αρχαίοι ‘Έλληνες ως την άκρη του κόσμου. Το διαστημόπλοιο New Horizons πέρασε δίπλα από αυτό το σώμα την Πρωτοχρονιά του 2019, όταν βρισκόταν στην τεράστια απόσταση των 6,5 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη. Αν είχε καθυστερήσει 4 μέρες, θα είχαμε σήμερα να γιορτάζουμε δύο επετείους: την ανακάλυψη ενός σώματος στην απόσταση του Πλούτωνα με μεγαλύτερη μάζα από αυτόν και την παρατήρηση από κοντινή απόσταση του πιο απομακρυσμένου, ως τώρα, αντικειμένου του ηλιακού συστήματος. https://physicsgg.me/2019/01/08/%ce%bf%ce%b9-%ce%b5%cf%83%cf%87%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ad%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%cf%83%cf%85%cf%83%cf%84%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%bf%cf%82/

Tο πιο μακρινό σώμα που έχει ποτέ παρατηρηθεί στο ηλιακό μας σύστημα Ομάδα αστρονόμων στις ΗΠΑ, ανακάλυψε το πιο μακρινό σώμα που έχει ποτέ βρεθεί στο ηλιακό μας σύστημα. Είναι το πρώτο αντικείμενο – κατά πάσα πιθανότητα ένας νάνος πλανήτης – που ανιχνεύθηκε σε απόσταση άνω των 100 αστρονομικών μονάδων (μια αστρονομική μονάδα αντιστοιχεί στην απόσταση της Γης από τον Ήλιο). Η διάμετρός του εκτιμάται σε περίπου 500 χιλιόμετρα, ενώ έχει μια ροζέ απόχρωση, κάτι που προδίδει ότι διαθέτει πολύ πάγο στην επιφάνειά του. Η ανακοίνωση για το νέο σώμα, που έχει την προσωρινή ονομασία «2018 VG18″ και το παρατσούκλι «Απομακρυσμένο», έγινε από το Κέντρο Ελασσόνων Πλανητών της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης. Η ανακάλυψή του έγινε αρχικά από το ιαπωνικό τηλεσκόπιο «Σουμπαρού», διαμέτρου οκτώ μέτρων, στο όρος Μάουνα Κέα της Χαβάης, ενώ ακολούθησαν παρατηρήσεις για επιβεβαίωση από Μαγγελανικό τηλεσκόπιο στο Αστεροσκοπείο Λας Καμπάνας της Χιλής. Το «2018 VG18″ απέχει περίπου 120 αστρονομικές μονάδες, ενώ το πιο μακρινό σώμα που είχε βρεθεί μέχρι σήμερα, ήταν η Έρις σε απόσταση περίπου 96 αστρονομικών μονάδων. Ο Πλούτων, ο πιο γνωστός νάνος πλανήτης, απέχει 34 αστρονομικές μονάδες. Τον Οκτώβριο η ίδια ερευνητική ομάδα είχε ανακοινώσει την ανακάλυψη ενός άλλου πολύ μακρινού σώματος στο ηλιακό μας σύστημα, του «Γκόμπλιν» (πιο επίσημα «2015 TG387″) σε απόσταση 80 αστρονομικών μονάδων. Οι συγκεκριμένοι αστρονόμοι (Σκοτ Σέπαρντ του Ινστιτούτου Κάρνεγκι, Τσαντ Τρουχίγιο του Πανεπιστημίου της Β.Αριζόνα και Ντέηβιντ Θόλεν του Πανεπιστημίου της Χαβάης) είχαν το 2014 προτείνει ως πιθανή την ύπαρξη στο ηλιακό μας σύστημα ενός αόρατου μέχρι σήμερα ένατου πλανήτη, πολύ μεγαλύτερου από τη Γη, γνωστού και ως «πλανήτη Χ», τον οποίο έκτοτε αναζητούν. Ο Σέπαρντ δήλωσε ότι ο «2018 VG18» είναι «πολύ πιο μακρινός και αργός από κάθε άλλο αντικείμενο που έχει παρατηρηθεί στο ηλιακό σύστημα, συνεπώς θα χρειασθούν λίγα χρόνια, εωσότου υπολογισθεί πλήρως η τροχιά του. Βρέθηκε στην ίδια περιοχή του ουρανού που έχουν βρεθεί και άλλα πολύ μακρινά ουράνια σώματα». Ο Θόλεν εκτίμησε ότι «o 2018 VG18 χρειάζεται πάνω από 1.000 χρόνια για να κάνει ένα ταξίδι γύρω από τον Ήλιο» (σ.σ. η διάρκεια του έτους του). https://physicsgg.me/2018/12/17/t%ce%bf-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%ce%bc%ce%b1%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%bd%cf%8c-%cf%83%cf%8e%ce%bc%ce%b1-%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9-%cf%80%ce%bf%cf%84%ce%ad-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%b7/

Ανακάλυψη ουράνιου σώματος στα άκρα του ηλιακού συστήματος. Αμερικανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν ένα υπερβολικά μακρινό ουράνιο αντικείμενο, στα άκρα του ηλιακού συστήματός μας, πολύ πέρα από τον Πλούτωνα. Μάλιστα, η άκρως επιμήκης τροχιά του ενισχύει τη θεωρία ότι ακόμη πιο μακριά υπάρχει -και περιμένει να ανακαλυφθεί- μία υπέρ-Γη ή ένας ένατος πλανήτης του ηλιακού συστήματός μας, γνωστός και ως πλανήτης Χ. Το νέο ουράνιο σώμα πήρε την ονομασία «2015 TG387» ή «Γκόμπλιν» και απέχει περίπου 80 αστρονομικές μονάδες από την Ήλιο (μία αστρονομική μονάδα αντιστοιχεί στην απόσταση Γης-Ήλιου). Συγκριτικά, ο Πλούτων απέχει 34 αστρονομικές μονάδες από τον Ήλιο, συνεπώς το νέο σώμα είναι περίπου δυόμιση φορές πιο μακριά από τον Ήλιο σε σχέση με τον Πλούτωνα. Το «2015 TG387» εκτιμάται ότι έχει διάμετρο περίπου 300 χιλιομέτρων, συνεπώς μάλλον πρέπει να θεωρηθεί νάνος πλανήτης. Οι ερευνητές Τσαντ Τρουχίγιο του Πανεπιστημίου της Αριζόνα και Ντέιβιντ Θόλεν του Πανεπιστημίου της Χαβάης έκαναν επίσημη ανακοίνωση, μέσω του Κέντρου Ελασσόνων Πλανητών της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης, καθώς και τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας «The Astronomical Journal». Το περιήλιο του «2015 TG387», δηλαδή η κοντινότερη απόσταση που φθάνει στον Ήλιο, είναι οι 65 αστρονομικές μονάδες. Μόνο δύο γνωστά σώματα, το «2012 VP113» και η Σέντνα, έχουν πιο μακρινά περιήλια, στις 80 και 76 αστρονομικές μονάδες, αντίστοιχα. Από την άλλη, το «2015 TG387» έχει το πιο μακρινό αφήλιο, δηλαδή φθάνει σε μεγαλύτερη απόσταση από τον Ήλιο από κάθε άλλο γνωστό ουράνιο σώμα, στις 2.300 αστρονομικές μονάδες. Χρειάζεται περίπου 40.000 χρόνια για μία πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο (το έτος του) και στο 99% αυτού του χρόνου είναι πολύ αχνό για να παρατηρηθεί από τη Γη. Είναι ένα από τα ελάχιστα σώματα που ποτέ δεν πλησιάζουν τους γιγάντιους πλανήτες του ηλιακού συστήματός μας, τον Ποσειδώνα και τον Δία, μένοντας μακριά από την ισχυρή βαρυτική έλξη τους. Παραμένει έτσι απομονωμένο στο λεγόμενο Νέφος του Όορτ. Οι δύο αστρονόμοι πιστεύουν ότι οι τροχιές του «2015 TG387» και του «2012 VP113» (που οι ίδιοι είχαν επίσης ανακαλύψει το 2014) υποδηλώνουν την παρουσία ενός ενάτου πλανήτη ή Πλανήτη Χ κάπου «εκεί έξω», ο οποίος εκτιμάται ότι είναι αρκετά μεγαλύτερος από τη Γη. https://www.naftemporiki.gr/story/1398110/anakalupsi-ouraniou-somatos-sta-akra-tou-iliakou-sustimatos

Τα μυστικά των ωκεανών του σύμπαντος. Είμαστε μόνοι στο σύμπαν; Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα της ανθρωπότητας. Απάντηση σε αυτό προσπαθούν να δώσουν αστρονόμοι και αστροβιολόγοι ερευνώντας σε περίεργα μέρη του σύμπαντος, όπως κάτω από τα παχιά στρώματα πάγου στους δορυφόρους του Δία και του Κρόνου. Εκεί, μη επανδρωμένα διαστημόπλοια έχουν εντοπίσει γιγάντιους ωκεανούς κάτω από την επιφάνειά τους, οι οποίοι εικάζεται ότι περιέχουν τεράστιες ποσότητες νερού, που ξεπερνούν τη συνολική ποσότητα νερού που υπάρχει στους ωκεανούς τη Γης. Σε αυτούς τους συμπαντικούς ωκεανούς ενδέχεται να υπάρχουν και ευνοϊκές συνθήκες για την ύπαρξη ζωής. Η μελέτη αυτών των μακρινών ωκεανών βρίσκεται στο επίκεντρο του φετινού ευρωπαϊκού συνεδρίου μελέτης των πλανητών στο Βερολίνο (Εuropean Planetary Science Congress). Ένα συναρπαστικό ταξίδι στους συμπαντικούς ωκεανούς Tα «φεγγάρια» του Δία, η Ευρώπη, η Καλλιστώ και ο Γανυμήδης διαθέτουν σύμφωνα με μετρήσεις υπόγειους ωκεανούς, οι οποίοι θα μπορούσαν να φτάνουν σε βάθος ακόμη και τα 100 χλμ. Με το διαστημόπλοιο Juice (Jupiter Icy Moons Explorer) ελπίζει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) να εξερευνήσει αυτούς τους άγνωστους ωκεανούς του ηλιακού συστήματος. «Εάν επιβεβαιώσουμε ότι οι παγωμένοι δορυφόροι θα ήταν δυνητικά κατοικήσιμοι, αυτό ανοίγει νέες οδούς για την ανίχνευση μορφών ζωής στο διάστημα», ανέφερε στο γερμανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο dpa o Oλιβιέ Βιτάς από την ESA. Το Juice αναμένεται να σταλεί στο διάστημα το 2022 και να φτάσει στο πλανητικό σύστημα του Δία το 2029. Στόχος του είναι καταρχήν να επιβεβαιώσει την ύπαρξη ωκεαών και να καταμετρήσει το βάθος, την έκτασή τους αλλά και την περιεκτικότητά τους σε άλατα, αναφέρε ο Ολ. Βιτάς. Στο επίκεντρο των ερευνών θα βρεθεί ο Γανυμήδης, ο μεγαλύτερες φυσικός δορυφόρος του ηλιακού μας συστήματος «Πιθανοί υποψήφιοι είναι επίσης ο Πλούτωνας καθώς και ο δορυφόρος του, ο Χάροντας αλλά και ο Τρίτωνας, ο δορυφόρος του Ποσειδώνα», εξηγεί ο Ολ. Βιτάς συμπληρώνοντας ότι «οι κρυμμένοι ωκεανοί είναι περισσότεροι ενδεχομένως από όσους φανταζόμαστε». Ένας ακόμη «δυνατός» υποψήφιος για την ανίχνευση αντίστοιχων ωκεανών είναι ο Εγκέλαδος, ο δορυφόρος του Κρόνου. Νέα δεδομένα από το 2005 Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2005 το αμερικανικό διαστημόπλοιο Cassini ανακάλυψε ότι οι πίδακες ατμών και πάγου, που περιέχουν μικροσωματίδια πυριτικής φύσης, που παρατηρούνταν στην επιφάνειά του Εγκέλαδου, προέρχονταν από υπόγεια ύδατα. Οι ενδείξεις ύπαρξης μοριακού υδρογόνου (Η2), σύμφωνα με τις αναλύσεις του Cassini, ενισχύουν την υπόθεση ότι στο βάθος των ωκεανών γίνεται οξείδωση πετρωμάτων, από την οποία προέρχονται τα μικροσωματίδια. «Μέχρι στιγμής ο Εγκέλαδος είναι ο μόνος δορυφόρος στο σύμπαν, στον οποίο έχουμε εντοπίσει ωκεανό με υδροθερμική δραστηριότητα», εξηγεί ο Νικόλας Αλτομπέλι από την ESA, που συμμετείχε στις έρευνες του 2005. Βέβαια, όπως σημειώνει, ο ίδιος ο ωκεανός αυτός έχει υψηλή περιεκτικότητα σε άλατα και πολύ υψηλό pH, δυο δεδομένα που δεν ευνοούν την ύπαρξη ζωής. Ωστόσο ακόμη και στη Γη έχουν εντοπιστεί σε υδροθερμικές πηγές που βρίσκονται σε μεγάλα βάθη ωκεανών μορφές ζωής που ευδοκιμούν χωρίς φως αλλά μόνο με χημικές διεργασίες. Μακρομόρια έχουν εντοπίσει οι ερευνητές και στους πίδακες πάγου του Εγκέλαδου, ωστόσο σύμφωνα με τον Αλτομπέλι αυτό δεν αποτελεί από μόνο του ένδειξη ζωής, παρά μόνο ότι λαμβάνουν χώρα χημικές αντιδράσεις. Κι όπως σημειώνει ο ίδιος «Μαζί με άλλους δορυφόρους όπως η Ευρώπη, έτσι και ο Εγκέλαδος αποτελούν τους πιο ελπιδοφόρους δορυφόρους στο δικό μας ηλιακό σύστημα για την αναζήτηση ζωής, με τη μορφή που τη γνωρίζουμε μέχρι σήμερα». Βέβαια μια άμεση και κατηγορηματική επιβεβαίωση για την ύπαρξη ζωής πέρα από τη Γη δεν είναι ακόμη σε θέση να δώσουν αποστολές όπως αυτή του Cassini ή του Juice. Tα στοιχεία όμως και οι ενδείξεις που προσκομίζουν είναι εξίσου σημαντικές για την πρόοδο της έρευνας στο πεδίο αυτό. http://www.in.gr/2018/09/17/world/deutsche-welle/ta-mystika-ton-okeanon-tou-sympantos/

Ανθρωπος στο Σύμπαν. Η ανάγκη του ανθρώπου να «αγγίξει» τον ουρανό έγινε πραγματικότητα χάρη σε μεγάλους οραματιστές και γενναίους αστροναύτες. Αλλά ο δρόμος της διαστημικής εξερεύνησης ήταν και παραμένει δύσβατος Σε απόσταση 300.000 τρισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από το κέντρο του Γαλαξία μας βρίσκεται ένα μικρό κίτρινο άστρο. Εμφανίστηκε σχετικά αργά μέσα στον μεγαλόπρεπο γαλαξιακό δίσκο, όταν πολλά από τα αστέρια της πρώτης γενιάς είχαν ήδη πεθάνει. Από τη στιγμή που σχηματίστηκε το μικρό αστέρι διαγράφει αδιάκοπα την κυκλική πορεία του γύρω από το κέντρο του Γαλαξία, όπως και δεκάδες δισεκατομμύρια όμοιά του. Παρά την εκπληκτική του ταχύτητα των περίπου 800.000 χιλιομέτρων την ώρα, χρειάζεται 250 εκατομμύρια χρόνια για να διατρέξει την περίμετρο της πελώριας τροχιάς του. Μέχρι σήμερα, κάπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια μετά τη γέννησή του, έχει πραγματοποιήσει λιγότερες από 20 περιστροφές. Μια ακολουθία από οκτώ πλανήτες και μυριάδες μικρά ουράνια σώματα το συνοδεύουν πιστά στο μακρύ του ταξίδι, σχηματίζοντας ολόγυρά του ένα αληθινό μικροσύμπαν: το ηλιακό μας σύστημα. Από όλα τα μέλη της οικογένειας του Ηλιου μόνο ο τρίτος πλανήτης είδε να αναπτύσσεται στην επιφάνειά του κάποια μορφή ζωής. Σε διάστημα εκατομμυρίων και δισεκατομμυρίων χρόνων διάφορα είδη ζωής, ολοένα πιο πολύπλοκα, κατέκτησαν τους ωκεανούς, τη στεριά και τον αέρα του πλανήτη. Εδώ και μερικά εκατομμύρια χρόνια κάποια από αυτά τα πλάσματα σηκώθηκαν προοδευτικά στα δύο πισινά τους πόδια, χρησιμοποίησαν τα μπροστινά τους μέλη για να χειριστούν όπλα και εργαλεία και ανέπτυξαν ένα φωνητικό σύστημα για να επικοινωνούν μεταξύ τους. Χάρη σε αυτές τις πρωτοφανείς ικανότητές τους μπόρεσαν να επιβληθούν στα άλλα είδη και να διασκορπιστούν σε ολόκληρη σχεδόν την επιφάνεια του πλανήτη. Σηκώνοντας τα μάτια τους στο νυκτερινό στερέωμα τα δίποδα πλάσματα αντίκρισαν χιλιάδες φωτεινά σημεία να περιστρέφονται γύρω από τη Γη, που θεωρούσαν κέντρο του Σύμπαντος. Για πολύ καιρό προβληματίστηκαν πάνω στη φύση αυτών των σημείων. Επρόκειτο άραγε για θεότητες που πηγαινοέρχονταν στο ουράνιο βασίλειό τους ή ήταν απλά και μόνο πυρακτωμένα βράχια; Ή μήπως ήταν τρύπες σε ένα σκοτεινό πέπλο, μέσα από τις οποίες θα μπορούσε να δει κανείς το θεϊκό πυρ που περιέβαλλε το Σύμπαν; Και αν κάπου ανάμεσα σε αυτά τα φωτεινά σημεία υπήρχε μια γη σαν τη δική τους, θα ζούσαν κι εκεί άραγε πλάσματα όμοιά τους, ικανά να στρέφουν το βλέμμα τους στον ουρανό; Σιγά-σιγά τα δίποδα πλάσματα ξεπέρασαν το στάδιο του μύθου και αντιλήφθηκαν ότι ούτε η Γη ούτε ο Ηλιος τους βρίσκονται στο κέντρο του Σύμπαντος. Κατάλαβαν επίσης ότι οι νόμοι της φύσης που ισχύουν «εδώ κάτω» στη Γη ισχύουν και «εκεί πάνω» στον ουρανό και ότι τα φωτεινά σημεία ήταν μακρινοί ήλιοι που βρίσκονταν πολύ πιο πέρα από ό,τι οι πρόγονοί τους μπορούσαν να φανταστούν. Μόλις πρόσφατα οι άνθρωποι άρχισαν να πραγματοποιούν το προαιώνιο όνειρό τους να βγουν στο Διάστημα. Δεκαπέντε μόνο χρόνια μετά τη μεγαλύτερη βιαιότητα στην ιστορία του ανθρώπινου είδους (Χιροσίμα - Ναγκασάκι) κατάφεραν να ξεφύγουν από τη βαρυτική έλξη της Γης και να δουν για πρώτη φορά το λίκνο του είδους τους από μακριά. Λίγα χρόνια μετά την αποκοπή του ομφάλιου λώρου από τη μητέρα Γη κατάφεραν να πατήσουν το πόδι τους στο πλησιέστερο ουράνιο σώμα και να στείλουν αυτόματες συσκευές να εξερευνήσουν τις τέσσερις γωνιές του ηλιακού συστήματος. Σήμερα σχεδιάζουν ήδη τα επόμενα βήματα της διαστημικής τους περιπέτειας. Σύγχρονος Προμηθέας Ο πρώτος που βρήκε τα «κλειδιά» που άνοιξαν τις πύλες του Διαστήματος στον άνθρωπο είναι ο Ρώσος Κωνσταντίνος Τσιολκόφσκι, δάσκαλος στο μικρό χωριό Καλούγκα, κοντά στη Μόσχα. Ο Τσιολκόφσκι διαπίστωσε ότι το μόνο μέσο που επιτρέπει τη μετακίνηση στο διαστημικό κενό είναι ο πύραυλος, που βασίζεται στην αρχή «δράση = αντίδραση» του Νεύτωνα, και το 1895 διατύπωσε την περίφημη εξίσωση της πυραυλικής κίνησης. Εισηγήθηκε ακόμα την ιδέα υγρών καυσίμων για τους πυραύλους, ειδικών στολών για την αντιμετώπιση των αντίξοων συνθηκών του Διαστήματος (κενό, ψύχος), καθώς και την ιδέα πολυώροφων πυραύλων. Είναι αναμφισβήτητα ο θεμελιωτής της επιστήμης της αστροναυτικής. Ωστόσο ο Τσιολκόφσκι ήταν κυρίως ένας οραματιστής: τα διαστημικά ταξίδια ήταν για αυτόν το μέσο και όχι ο σκοπός. Σε μια σειρά έργων του, με αποκορύφωμα το «Ονειρα του Ουρανού και της Γης» (γραμμένο το 1907), οραματίστηκε την κατασκευή διαστημικών αποικιών σε τροχιά γύρω από τη Γη, τη χρήση της ηλιακής ενέργειας για την πυραυλική προώθηση και για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών μας γενικότερα, την εκμετάλλευση των υλικών των αστεροειδών κ.λπ. Η έξοδος του ανθρώπου στο Διάστημα ήταν κατά τη γνώμη του αναπόφευκτη και θα αποτελούσε την απαρχή μιας νέας εποχής για το ανθρώπινο είδος. Την πίστη του αυτή αποδίδει η πασίγνωστη φράση του «η Γη είναι το λίκνο της ανθρωπότητας, αλλά κανείς δεν περνάει όλη του τη ζωή στο λίκνο του». Οι ιδέες του Τσιολκόφσκι επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τους οραματισμούς για το διαστημικό μέλλον της ανθρωπότητας. Σε πρακτικό επίπεδο όμως, κινητήριος μοχλός προόδου υπήρξε ο πόλεμος, «πατήρ πάντων» κατά τον Ηράκλειτο. Στις αρχές της δεκαετίας του 1940 ο 30χρονος Βέρνερ φον Μπράουν κατασκευάζει για τη χιτλερική Γερμανία τους πυραύλους V2 στη μυστική βάση του Πεενεμούντε. Μερικές χιλιάδες V2 πέφτουν στη Βρετανία και τρομοκρατούν τους κατοίκους της αλλά ευτυχώς δεν καταφέρνουν να αναστρέψουν τη ροή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Με τη λήξη του πολέμου, ο Φον Μπράουν και οι περισσότεροι συνεργάτες του μεταφέρονται στις ΗΠΑ και οι υπόλοιποι στη Σοβιετική Ενωση, για να συμβάλουν στην ανάπτυξη των πυραυλικών συστημάτων των δύο υπερδυνάμεων. Ψυχρού Πολέμου έργα Μέσα στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου οι πύραυλοι χρησιμεύουν ταυτόχρονα σαν απειλητικά υπερόπλα (ικανά να εκτοξεύσουν πυρηνικές βόμβες στο έδαφος του αντιπάλου) και σαν σύμβολα τεχνολογικής υπεροχής στον ανταγωνισμό για την κατάκτηση του Διαστήματος. Στον αγώνα αυτόν οι Σοβιετικοί κάνουν την καλύτερη εκκίνηση, χάρη στις ικανότητες του θρυλικού μηχανικού Σεργκέι Κορολιόφ. Καταφέρνουν έτσι να στείλουν τον πρώτο τεχνητό δορυφόρο (Σπούτνικ, 1957) και τον πρώτο άνθρωπο (Γκαγκάριν, 1961) σε τροχιά γύρω από τη Γη. Ωστόσο οι Αμερικανοί δεν αργούν να αντιδράσουν και ο πρόεδρος Τζον Φ. Κένεντι αναγγέλλει το 1961 το περίφημο πρόγραμμα Απόλλων, ο στόχος του οποίου επιτυγχάνεται οκτώ χρόνια αργότερα: στις 21 Ιουλίου 1969 ο Νιλ Αρμστρονγκ πραγματοποιεί στην επιφάνεια της Σελήνης, όπως είπε μόλις πάτησε το πόδι του, «Eνα μικρό βήμα για μένα, ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα». Οι δεκαετίες του 1950 και του 1960 αποτελούν τη χρυσή εποχή των διαστημικών οραματισμών. Μέσα σε μία δεκαετία ο άνθρωπος καταφέρνει να δαμάσει την πυρηνική ενέργεια και να κατασκευάσει πυραύλους και ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Η τεχνολογική αυτή «έκρηξη» τροφοδοτεί τις μεγαλύτερες ελπίδες, τα πιο τρελά όνειρα για ένα λαμπρό μέλλον της ανθρωπότητας στο Διάστημα. Η καλύτερη περιγραφή αυτού του μέλλοντος βρίσκεται αναμφισβήτητα στη «μυθική» ταινία επιστημονικής φαντασίας «2001, η Οδύσσεια του Διαστήματος», που γυρίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Στο αριστούργημα αυτό του σκηνοθέτη Στάνλεϊ Κιούμπρικ και του συγγραφέα Αρθουρ Κλαρκ περιγράφονται με εικόνες απαράμιλλης ομορφιάς και επιστημονικής ακρίβειας όλα τα θαυμαστά διαστημικά επιτεύγματα που οι ονειροπόλοι της δεκαετίας του '60 περίμεναν από τον 21ο αιώνα: επανδρωμένοι διαστημικοί σταθμοί σε τροχιά γύρω από τη Γη, βάσεις στη Σελήνη, διαπλανητικά ταξίδια με πανίσχυρα διαστημόπλοια προωθούμενα με πυρηνική ενέργεια, «έξυπνοι» ηλεκτρονικοί υπερυπολογιστές κ.λπ. Ωστόσο, στον μισό αιώνα που πέρασε από την πρεμιέρα της ταινίας, τον Ιούνιο του 1968, ελάχιστη πρόοδος σημειώθηκε σε όλους αυτούς τους τομείς. Ακόμα χειρότερα, η οπισθοχώρηση στον τομέα των επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων είναι ολοφάνερη. Οι 18 συνολικά αστροναύτες του προγράμματος Απόλλων που ταξίδεψαν ως τη Σελήνη, απομακρύνθηκαν από τη Γη κάπου 400.000 χιλιόμετρα. Ωστόσο από το 1972 (που ο τελευταίος από αυτούς επέστρεψε από τη Σελήνη), κανένα ανθρώπινο ον δεν απομακρύνθηκε περισσότερο από περίπου 400 χιλιόμετρα από τον πλανήτη μας, ύψος στο οποίο βρίσκεται ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός. Είναι αλήθεια ότι εκατοντάδες τεχνητοί δορυφόροι περιστρέφονται σήμερα γύρω από τον πλανήτη μας, επιτελώντας ένα πλήθος λειτουργιών. Είναι αδύνατον να φανταστούμε τον σημερινό τεχνολογικό πολιτισμό μας χωρίς την ύπαρξη των εκατοντάδων επιγόνων του Σπούτνικ. Κι ωστόσο, τα «μάτια» των δορυφόρων αυτών είναι συνεχώς στραμμένα προς το «εσωτερικό Διάστημα», τον πλανήτη μας, και όχι προς το εξωτερικό Διάστημα που ονειρεύονταν ο Τσιολκόφσκι και ο Φον Μπράουν. Είναι πολύ λίγες οι δραστηριότητες που σχετίζονται με τη μεταφορά αστροναυτών στο κοντινό Διάστημα (με το διαστημικό λεωφορείο, προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό), και έχουμε ουσιαστικά παραιτηθεί από τα σχέδια επιστροφής στη Σελήνη ή ταξιδιού στον Αρη. Ενα αδυσώπητο εμπόδιο. Το μεγάλο εμπόδιο στο λαμπρό διαστημικό μέλλον που φανταζόμαστε στη δεκαετία του 1960 είναι η αδυσώπητη βαρυτική έλξη της Γης. Για να την υπερνικήσουν οι πύραυλοι και τα διαστημικά λεωφορεία χρειάζονται χιλιάδες τόνους χημικών καυσίμων, με αποτέλεσμα το κόστος μεταφοράς ενός κιλού ωφέλιμου φορτίου σε τροχιά γύρω από τη Γη να ανέρχεται σε είκοσι χιλιάδες δολάρια. Με άλλα λόγια, μας χρειάζεται ένα μεταφορικό μέσο πολύ φτηνότερο και λιγότερο επικίνδυνο από τους κλασικούς πυραύλους μόνο και μόνο για να μπορέσουμε να βγούμε στην άμεση διαστημική «γειτονιά» μας. Ετσι, το 1960 ο σοβιετικός μηχανικός Γιούρι Αρτσουτάνοφ προτείνει τη χρήση ενός γιγάντιου καλωδίου μήκους 36.000 χιλιομέτρων για τη σύνδεση ενός σημείου του ισημερινού της Γης με έναν «γεωστατικό» δορυφόρο (που γυρίζει γύρω από τη Γη σε 24 ώρες και σε ύψος 36.000 χιλιομέτρων, μένοντας συνεχώς πάνω από τον ίδιο τόπο). Γλιστρώντας κατά μήκος αυτού του διαστημικού ασανσέρ με υπερηχητική ταχύτητα, εκατοντάδες θαλαμίσκοι θα μετέφεραν σε μερικές ώρες ανθρώπους και φορτία σε γεωστατική τροχιά χρησιμοποιώντας ηλιακή ενέργεια για την κίνησή τους. Μοναδικό πρόβλημα αυτής της ιδέας είναι ότι το καλώδιο θα έπρεπε να κατασκευαστεί από υλικά εκπληκτικής ελαφρότητας και αντοχής, που προς το παρόν δεν υπάρχουν. Γεωποίηση και διαστημικές νησίδες Το πιο δημοφιλές και τεκμηριωμένο σχέδιο της δεκαετίας του 1960 αφορά την κατασκευή διαστημικών αποικιών σε τροχιά γύρω από τη Γη. Ο αμερικανός φυσικός Τζέραλντ Ο’ Νιλ και οι φοιτητές του στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον παρουσιάζουν το 1968 λεπτομερή σχέδια αυτών των αποικιών: δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι θα μπορούν όχι μόνο να εργάζονται αλλά και να ζουν μόνιμα μέσα σε τεράστιες κυλινδρικές κατασκευές μήκους πολλών χιλιομέτρων, εφοδιασμένες με τεχνητές βιόσφαιρες (κλειστά, αυτόνομα συστήματα που περιλαμβάνουν ατμόσφαιρα, χλωρίδα, πανίδα και τεχνητή βαρύτητα). Αυτές οι «διαστημικές νησίδες» θα επέτρεπαν στους κατοίκους τους να ζουν σε αυτάρκεια και με τους δικούς τους νόμους, μακριά από την εξουσία των καθεστώτων της Γης και τη μόλυνση των γήινων πόλεων. Κατά κάποιον τρόπο, αποτελούν την απάντηση της φυσικής του 20ού αιώνα στις προτάσεις ουτοπικών κοινωνιών των στοχαστών του παρελθόντος. Ο υπεραισιόδοξος Ο’ Νιλ εκτιμά ότι η κατασκευή της πρώτης αποικίας θα μπορούσε να ολοκληρωθεί στη δεκαετία του 1980 και ότι το κόστος της δεν θα υπερέβαινε αυτό του προγράμματος Απόλλων, που άγγιξε τα 100 δισ. δολάρια. Ομως, παρόμοιο αποδείχτηκε το κόστος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, που κατασκευάστηκε από τη ΝΑΣΑ στη δεκαετία του 2000 και που μπορεί να φιλοξενεί για μικρά σχετικά διαστήματα έξι αστροναύτες το πολύ, σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας... Αλλά γιατί να πάει να ζήσει κανείς έγκλειστος σε τεχνητούς διαστημικούς παράδεισους τη στιγμή που μπορεί να εγκατασταθεί στην επιφάνεια ενός πλανήτη; Είναι αλήθεια ότι η Σελήνη, ο Αρης και η Αφροδίτη είναι σχεδόν το ίδιο αφιλόξενοι με τον άδειο διαστημικό χώρο, αλλά θα μπορούσαμε ίσως να τροποποιήσουμε τις συνθήκες στην επιφάνειά τους ώστε να την καταστήσουμε κατοικήσιμη από τον άνθρωπο. Πρόκειται για την ιδέα της γεωποίησης (terraforming), λέξη που επινοήθηκε από τον αμερικανό συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Τζακ Γουίλιαμσον το 1942. Ο Αρης είναι αυτός που κάνει τους επιστήμονες να ονειρεύονται, γιατί είναι το μόνο αντικείμενο του ηλιακού συστήματος που φαίνεται ότι μπορεί πράγματι να γεωποιηθεί. Για να το πετύχουμε, «αρκεί» σε μια πρώτη φάση να πυκνώσουμε και να θερμάνουμε την τωρινή κρύα και αραιή ατμόσφαιρά του με δισεκατομμύρια τόνους αερίων που προκαλούν το γνωστό «φαινόμενο θερμοκηπίου» (όπως το διοξείδιο του άνθρακα, που υπάρχει άφθονο στους παγωμένους πόλους του κόκκινου πλανήτη). Στη συνέχεια, θα πρέπει να εμπλουτίσουμε την ατμόσφαιρα με οξυγόνο εισάγοντας τεράστιες ποσότητες από ανθεκτικά, πρωτόγονα φυτά που δεσμεύουν το διοξείδιο του άνθρακα και εκλύουν οξυγόνο. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά μακροπρόθεσμο σχέδιο, γιατί η εκτέλεσή του θα χρειαστεί τουλάχιστο μερικές χιλιετίες, σύμφωνα με τις πιο τεκμηριωμένες εκτιμήσεις. Θα είχαμε όμως στη διάθεσή μας μια δεύτερη Γη, σημαντικό όφελος στην περίπτωση που η πρώτη καταστρεφόταν από αίτια φυσικά (σύγκρουση με μεγάλο αστεροειδή) ή τεχνητά (πυρηνικό ή βιολογικό ολοκαύτωμα). Αυτά τα μεγαλεπήβολα σχέδια μας κάνουν να ονειρευόμαστε, όμως οι ενδεχόμενοι επενδυτές, από τον ιδιωτικό ή το δημόσιο τομέα, έχουν ανάγκη από σχέδια που να αποφέρουν ουσιαστικό κέρδος σε μικρό σχετικά χρονικό διάστημα. Ηδη το 1968 ο βαρόνος Χίλτον, ιδρυτής της γνωστής αλυσίδας ξενοδοχείων, ονειρεύεται την κατασκευή διαστημικών ξενοδοχείων σε τροχιά γύρω από τη Γη. Σπορ σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας και περίπατοι στο Διάστημα θα είναι μερικές από τις ατραξιόν που θα προτείνονται στους πελάτες. Προς το παρόν, οι ιδιωτικές επενδύσεις στον χώρο αυτόν έχουν πολύ πιο περιορισμένες βλέψεις: ο Νοτιοαφρικανός Ελον Μασκ και ο Βρετανός Ρίτσαρντ Μπράνσον σχεδιάζουν απλά να μεταφέρουν στο κοντινό διάστημα σε μια πρώτη φάση μερικούς επιβάτες για λίγες περιστροφές γύρω από τη Γη. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=1019653

Ξεκινάει επίσημα τη λειτουργία του το «Μάτι του Ουρανού» Το μεγαλύτερο «πιάτο» ραδιοτηλεσκοπίου στον κόσμο, με διάμετρο 500 μέτρων, το γιγάντιο κινεζικό τηλεσκόπιο FAST (Aperture Spherical Radio Telescope), γνωστό και ως «Μάτι του Ουρανού», ετοιμάζεται να αρχίσει επίσημα τη λειτουργία του και να προσφέρει πρόσβαση σε αστρονόμους από όλο τον κόσμο. Θα μπορεί να συλλέγει ραδιοκύματα μέσω μίας επιφάνειας διπλάσιας σε έκταση από το έως τώρα μεγαλύτερο ραδιοτηλεσκόπιο Αρεσίμπο στο Πουέρτο Ρίκο που έχει διάμετρο 305 μέτρων. Η αυξημένη ευαισθησία του FAST θα επιτρέψει την ανίχνευση μυστηριωδών κοσμικών φαινομένων, όπως οι γρήγορες ραδιοεκλάμψεις (FRB), οι περιστρεφόμενοι αστέρες νετρονίων (πάλσαρ) και οι συγκρούσεις ανάμεσα σε μαύρες τρύπες. Ακόμη, θα χρησιμοποιήσει ραδιοκύματα για τον εντοπισμό εξωπλανητών. Το τηλεσκόπιο, κόστους περίπου 171 εκατομμυρίων δολαρίων, που χρειάστηκε δέκα χρόνια για να κατασκευαστεί και άρχισε να υποβάλλεται σε δοκιμές το 2016, έχει ήδη κάνει κάποιες δοκιμαστικές παρατηρήσεις. Έχει, μάλιστα, ανακαλύψει, κιόλας, 130 αχνά πάλσαρ (έναντι 200 που έχει βρει το Αρεσίμπο από το 1968 μέχρι σήμερα), καθώς και μία σπάνια επαναλαμβανόμενη εκατοντάδες φορές FRB. Το τηλεσκόπιο βρίσκεται σε μία πολύ απομονωμένη τοποθεσία της νοτιοδυτικής Κίνας, σε μία έκταση με μέγεθος 30 ποδοσφαιρικών γηπέδων, κάτι που έχει φέρει δυσκολίες στη στελέχωσή του με επιστημονικό και τεχνικό δυναμικό. https://www.scoop.it/topic/physicists-and-physics/p/4110967370/2019/09/30/-

Η NASA αποκαλύπτει : Είμαστε κοντά στον εντοπισμό εξωγήινης ζωής. Σε μια αποκάλυψη που σίγουρα θα συζητηθεί προχώρησε ο επικεφαλής ερευνητής της NASA, Δρ. Τζιμ Γκριν. Σύμφωνα με όσα είπε μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα Telegraph, υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες να ανακαλυφθεί εξωγήινη ζωή ακόμη και μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Ωστόσο, όπως ο ίδιος συμπληρώνει ο κόσμος, δεν είναι έτοιμος να αποδεχθεί την ύπαρξη ζωής σε κάποιον άλλο πλανήτη. Όπως εξήγησε ο ίδιος το επόμενο καλοκαίρι, δυο ρόβερ της NASA και της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA), θα σταλούν στον Άρη για να κάνουν γεωτρήσεις βαθιά μέσα στο έδαφος του «Κόκκινου Πλανήτη», με την ελπίδα ότι θα βρουν στοιχεία ζώντων οργανισμών. Σύμφωνα με τον κ. Γκριν, οι αποστολές αυτές είναι οι καλύτερες έως τώρα ευκαιρίες που είχε ποτέ η ανθρωπότητα για να πάρει απαντήσεις ερώτημα αν είμαστε ή όχι μόνοι μας στο διάστημα. «Η απόλυτη επανάσταση» «Θα είναι όπως όταν ο Κοπέρνικος δήλωσε πως “η γη γυρίζει”. Η απόλυτη επανάσταση. Θα ξεκινήσει νέο τρόπο σκέψης. Δεν νομίζω πως είμαστε έτοιμοι για τα ευρήματα. Δεν είμαστε. Ανησυχούσα για αυτό, γιατί πιστεύω πως είμαστε κοντά στην ανακάλυψη και την ανακοίνωση αυτής» ανέφερε ο Δρ. Τζιμ Γκριν. Οι επιστήμονες, αναζητούν μεταλλικά στοιχεία, 300 τον αριθμό, τα οποία μπορούν να παραχθούν μόνο όπου υπάρχει ζωή. Οι έρευνες θα πραγματοποιηθούν σε σημείο όπου εικάζεται πως υπήρχε ένας μεγάλος ωκεανός πριν από εκατομμύρια χρόνια, τότε που ο Άρης ήταν μπλε όπως και η γη. «Όταν ξεκινήσαμε στον τομέα της αστροβιολογίας το ‘90 αναζητούσαμε ενδείξεις ζωής σε ακραίες συνθήκες. Κατεβαίναμε σε ορυχεία 2 μίλια κάτω από την επιφάνεια της γης και όπου υπήρχε νερό, εκεί ήταν γεμάτο ζωή» εξηγεί ο δρ. Γκριν για τον τρόπο που ξεκίνησαν να ερευνούν την πιθανότητα ζωής σε άλλο πλανήτη. Πού μπορεί να υπάρχει ζωή Ο Δρ. Γκριν που εργάστηκε επί 38 χρόνια στη NASA πιστεύει πως μικροοργανισμοί μπορούν να βρεθούν και σε άλλους πλανήτες εκτός από τον Άρη, όπως στον Τιτάνα, τον δορυφόρο του Κρόνου. Κάποιοι πιστεύουν πως ενδεχομένως να έρθουμε αντιμέτωποι με ολόκληρους πολιτισμούς σε όχι και τόσο απομακρυσμένους πλανήτες του γαλαξία μας. https://www.in.gr/2019/09/30/tech/nasa-apokalyptei-eimaste-konta-ston-entopismo-eksogiinis-zois/

Η φθορίζουσα λάμψη μπορεί να βοηθήσει τους αστρονόμους να βρουν εξωγήινη ζωή. Οι επιστήμονες μπορεί να έχουν ανακαλύψει έναν νέο τρόπο αναζήτησης εξωγήινης ζωής. Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε χθες στις Μηνιαίες ανακοινώσεις της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας, προτείνουν ότι μια προστατευτική λάμψη που ονομάζεται βιοφθορισμός μπορεί να είναι ενδεικτική της ζωής σε εξωπλανήτες. Ο βιοφθορισμός είναι η αμυντική απόκριση σε σκληρές υπεριώδεις ακτινοβολίες από κόκκινους νάνους. "Αυτός είναι ένας εντελώς νέος τρόπος αναζήτησης της ζωής στο σύμπαν. Φανταστείτε ένα ξένο κόσμο που λάμπει απαλά σε ένα ισχυρό τηλεσκόπιο », δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Jack O'Malley-James. Σε μια Γη, υπάρχουν κάποια υποθαλάσσια κοράλλια που χρησιμοποιούν βιοφθορισμό για να καταστήσουν την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου σε αβλαβή ορατά μήκη κύματος, δημιουργώντας μια όμορφη ακτινοβολία. Ίσως τέτοιες μορφές ζωής να υπάρχουν και σε άλλους κόσμους, αφήνοντάς μας ένα προειδοποιητικό σημάδι για να τα εντοπίσουμε », δήλωσε ο συν-συγγραφέας Lisa Kaltenegger. Ορισμένοι εξωπλανήτες είναι γνωστό ότι διαμένουν στην κατοικήσιμη ζώνη των άφθονων αστέρων τύπου Μ, γνωστών ως κόκκινων νάνων . Φαίνονται συχνά και όταν οι φωτοβολίδες φτάνουν σε άλλους πλανήτες, προκύπτει βιοφωσφορισμός. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η επόμενη γενιά των τηλεσκοπίων, βασισμένη στη Γη ή στο διάστημα, μπορεί να ανιχνεύσει εξωπλανήτες που εκπέμπουν τέτοιες λάμπες: μπορούν να αναζητήσουν μια συγκεκριμένη υπογραφή που απομένει από τον φωτοπροστατευτικό βιοφθορισμό, τη διαδικασία με την οποία οι υπεριώδεις ακτίνες μετατρέπονται σε ασφαλέστερα μήκη κύματος. «Αυτός ο βιοφθορισμός θα μπορούσε να αποκαλύψει κρυμμένα βιοσφαίρια σε νέους κόσμους μέσω της προσωρινής τους λάμψης, όταν μια αστραπή από ένα αστέρι πλήττει τον πλανήτη», δήλωσε ο Kaltenegger. Για να δοκιμάσουν τη θεωρία τους στη Γη, οι αστρονόμοι μίλησαν με επιτυχία το σήμα χρησιμοποιώντας φθορίζουσες χρωστικές κοινών κοραλλιών. Πίσω το 2016, βρήκαν επίσης μια δυνητικά κατοικήσιμη εξωπλανήτη με το όνομα Proxima b. Αυτά τα βιοτικά είδη εξωπλανήτων είναι πολύ καλοί στόχοι στην αναζήτηση εξωπλανητών μας και αυτά τα θαυμάσια θαύματα είναι τα καλύτερά μας στοιχήματα για την εξεύρεση ζωής σε εξωπλανήτες ", δήλωσε ο O'Malley-James. Τα τηλεσκόπια που βρίσκονται σε εξέλιξη μπορεί να είναι σε θέση να εντοπίσουν αυτή τη λάμψη σε μια δεκαετία ή δύο. «Είναι ένας μεγάλος στόχος για την επόμενη γενιά μεγάλων τηλεσκοπίων, τα οποία μπορούν να πάρουν αρκετό φως από μικρούς πλανήτες για να το αναλύσουν για σημάδια ζωής, όπως το Εξαιρετικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο στη Χιλή», δήλωσε ο Kaltenegger. https://asgardia.space/en/news/Fluorescent-Glow-May-Help-Astronomers-Find-Extraterrestrial-Life

Μειώθηκαν οι πιθανότητες ύπαρξης εξωγήινων πολιτισμών. Τρία χρόνια και περισσότερα από 1300 αστέρια μετά, η μεγαλύτερη διαστημική έρευνα προς αναζήτηση εξωγήινης νοημοσύνης έφτασε στο τέλος της – και πρόσθεσε έναν ακόμη λόγο να αισθανόμαστε μοναξιά. Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Astrophysical Journal, εξέτασε 1327 αστέρια που βρίσκονται κοντά στη γη και δεν ανακάλυψε καμία ένδειξη ανεπτυγμένης εξωγήινης ζωής. Η ιδέα για τη συγκεκριμένη έρευνα γεννήθηκε το 2007, όταν ο Ισραηλινός αστροφυσικός Avi Loeb έγραψε ένα θεωρητικό άρθρο στο οποίο υποστήριζε ότι τα ραδιοτηλεσκόπια που είχαν κατασκευαστεί για να εντοπίζουν συγκεκριμένες εκπομπές υδρογόνου στο σύμπαν, θα μπορούσαν να ανακαλύψουν και τυχόν ραδιοσυχνότητες εξωγήινων πολιτισμών έως και 50 έτη φωτός μακριά από τη γη. Σε επόμενο άρθρο του μίλησε για τη δυνατότητα αναζήτησης τεχνητού φωτός στο ηλιακό σύστημα, χρησιμοποιώντας ως επιχείρημα το γεγονός ότι το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble έχει τη δυνατότητα να εντοπίσει το Τόκιο ή οποιαδήποτε άλλη πόλη με τόσο έντονο φωτισμό, ακόμη και αν βρισκόταν στην άκρη του ηλιακού συστήματος. Στις ενδείξεις που θα μπορούσαμε να αναζητήσουμε πρόσθεσε και τη βιομηχανική μόλυνση στις ατμόσφαιρες των πλανητών. Το 2014, ο Loeb ήρθε σε επαφή με τον Ρώσο μεγιστάνα Yuri Milner, έναν δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία με επενδύσεις σε τεράστιες επιχειρήσεις όπως το Facebook και έντονο ενδιαφέρον για την αστρονομία. Ο Milner ανέκαθεν γοητευόταν από το ενδεχόμενο ύπαρξης νοήμονος ζωής σε άλλους πλανήτες και έτσι οι δύο άνδρες ξεκίνησαν να σχεδιάζουν ένα εξαιρετικά φιλόδοξο επιστημονικό πρόγραμμα παρατήρησης του διαστήματος. Ο Ρώσος κροίσος επένδυσε 100 εκατομμύρια δολάρια για αυτό το σκοπό. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ραδιοτηλεοσκοπίων σε ολόκληρο των κόσμο, τα οποία έψαχναν για οποιοδήποτε σήμα εξωγήινων πολιτισμών. Παρά τον ενθουσιασμό των απανταχού πιστών των ΑΤΙΑ, και παρά το ένα petabyte δεδομένων που συλλέχθηκαν από τα πανίσχυρα τηλεσκόπια, φαίνεται πως το κοντινό μας σύμπαν δεν μας κρύβει μεγάλες εκπλήξεις. Φυσικά αυτό δεν συνεπάγεται την πλήρη απουσία εξωγήινης ζωής, απλώς οι πιθανότητες ύπαρξης κοντινών πολιτισμών με τεχνολογική ανάπτυξη μειώθηκαν σημαντικά. Άλλωστε, οι επιστήμονες σημειώνουν πως τα – απογοητευτικά για κάποιους – αποτελέσματα, ενδέχεται να οφείλονται σε λάθος υπολογισμό των συχνοτήτων τις οποίες αναζητούσαν τα τηλεσκόπια ή και σε παρεμβολές των εκπομπών της γήινης τεχνολογίας. Ταυτόχρονα, λίγες μέρες πριν την δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της συγκεκριμένης έρευνας, τα αποτελέσματα μίας ξεχωριστής μελέτης υποστήριξαν ότι η ζωή εκτός του πλανήτη γη ενδέχεται να είναι πολύ πιο σπάνια από ό,τι πιστεύαμε. Αιτία για αυτό αποτελεί το γεγονός ότι η «κατοικήσιμη ζώνη», δηλαδή η απόσταση μεταξύ ενός πλανήτη και του αστεριού του που επιτρέπει την ανάπτυξη ακόμη και μικροβιακής ζωής είναι πιο περιορισμένη από ό,τι νομίζαμε, ενώ τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο δύσκολα στην περίπτωση πιο πολύπλοκων οργανισμών. https://www.in.gr/2019/07/05/tech/meiothikan-oi-pithanotites-yparksis-eksogiinon-politismon/

Αν οι εξωγήινοι επικοινωνήσουν μαζί μας, τι πρέπει να απαντήσουμε; Πώς πρέπει να αντιδράσει η ανθρωπότητα, αν μια ωραία μέρα ένας εξωγήινος πολιτισμός επιδιώξει για πρώτη φορά επαφή μαζί μας; Η απάντηση δεν είναι καθόλου προφανής και ασφαλώς υπάρχουν πολλές προτάσεις για τη δέουσα αντίδραση. Οι επιστήμονες που εδώ και χρόνια αναζητούν κάποιο εξωγήινο μήνυμα στο σύμπαν, αποφάσισαν να ζητήσουν τη γνώμη του κοινού, ώστε με δημοκρατικό τρόπο να εκφρασθεί ο… λαός και να μην πάρουν αυθαίρετες αποφάσεις οι ελίτ (επιστημονικές, κυβερνητικές και άλλες). Το βρετανικό Δίκτυο Έρευνας για Εξωγήινη Νοημοσύνη (UKSRN) θα πραγματοποιήσει τη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα στον κόσμο έρευνα κοινής γνώμης πάνω στο ερώτημα της απάντησης στους εξωγήινους, αν ποτέ οι άνθρωποι βρεθούν αντιμέτωποι με αυτό το δίλημμα – πράγμα καθόλου βέβαιο. Οι απαντήσεις του κοινού θα χρησιμοποιηθούν για να σχεδιασθεί ένα διεθνές πρωτόκολλο, που θα θέτει πλέον κανόνες για διάφορα πράγματα, από το πώς θα γνωστοποιηθεί στην ανθρωπότητα η πρώτη ανίχνευση εξωγήινου σήματος (υπάρχει πάντα ο φόβος ενός γενικευμένου πανικού) και πώς αυτό θα αποκωδικοποιηθεί (αν αυτό καταστεί εφικτό) έως ποιά θα πρέπει να είναι απάντηση, τόσο όσον αφορά τη μορφή όσο και το περιεχόμενο της. «Δεν υπάρχει σήμερα απολύτως καμία διαδικασία κατοχυρωμένη στη διεθνή νομοθεσία, όσον αφορά το πώς να απαντήσουμε στο σήμα ενός εξωγήινου πολιτισμού. Θέλουμε να ακούσουμε τις απόψεις των ανθρώπων. Οι επιπτώσεις αφορούν περισσότερους ανθρώπους από ό,τι μόνο επιστήμονες», δήλωσε στη «Guardian» ο αστρονόμος Μάρτιν Ντόμινικ του Πανεπιστημίου Σεντ Άντριους της Σκωτίας. Οι επιστήμονες ανησυχούν ότι, στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των διάχυτων συνωμοσιολογικών θεωριών, η είδηση για την ανίχνευση εξωγήινου σήματος μπορεί να πυροδοτήσει μια πλημμυρίδα ψευδών ειδήσεων που θα ενσπείρουν τη σύγχυση και τον πανικό. Πολύ περισσότερο που πιθανότατα θα μεσολαβήσει μεγάλο χρονικό διάστημα, εωσότου «διαβαστεί» το μήνυμα. Η αναζήτηση εξωγήινων μέχρι τώρα έχει γίνει κυρίως μέσω ραδιοτηλεσκοπίων που αναζητούν ραδιοσήματα, δηλαδή «ψύλλους στ’ άχυρα», μια προσπάθεια δεκαετιών που έχει αποβεί άκαρπη. Οι αισιόδοξοι αντιτείνουν ότι υπάρχουν περίπου 30 δισεκατομμύρια άστρα στο γαλαξία μας, από τα οποία ένα μικρό μόνο μέρος έχουν διερευνηθεί, οπότε υπάρχει ακόμη ελπίδα κάτι να βρεθεί. Οι απαισιόδοξοι, όπως ο μακαρίτης Στίβεν Χόκινγκ, πάντα έλεγαν ότι ίσως δεν είναι καθόλου καλή ιδέα να προδώσουμε την ύπαρξη μας, καθώς δεν μπορούμε να ξέρουμε πόσο καλές προθέσεις θα έχουν οι εξωγήινοι… Το μυστηριώδες «πούρο» δεν ήταν διαστημόπλοιο Στο μεταξύ, οι επιστήμονες έδωσαν στη δημοσιότητα το καταληκτικό πόρισμα τους για το περίεργο επίμηκες σαν πούρο διαστρικό σώμα «Ομουαμούα» (σημαίνει «αγγελιοφόρος από μακριά» στη γλώσσα της Χαβάης), που εισέβαλε στο ηλιακό μας σύστημα και έγινε αντιληπτό τον Οκτώβριο του 2017, ενώ αυτή τη στιγμή απομακρύνεται από τη Γη και βρίσκεται πέρα από τον Κρόνο. Αντίθετα με τις εικασίες ορισμένων περί διαστημοπλοίου, οι επιστήμονες, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας «Nature Astronomy», αποφάνθηκαν ότι δεν υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις για κάτι τέτοιο. Μπορεί ακόμη να μην έχουν καταλήξει τι ακριβώς είναι (πιθανώς ένα πλανητικό θραύσμα που εκτοξεύθηκε από άλλο ηλιακό σύστημα), αλλά είναι σίγουροι ότι δεν είναι εξωγήινο σκάφος. Οι αστρονόμοι μελέτησαν όλα τα διαθέσιμα στοιχεία που συνέλεξαν μεταξύ 14 Οκτωβρίου 2017 και 2 Ιανουαρίου 2018 (μετά ήταν πια πολύ μακριά για παρατηρήσεις) αναφορικά με την κίνηση και τη συμπεριφορά του σώματος και συμπέραναν ότι αυτές εξηγούνται από φυσικές διαδικασίες. Η ιδιομορφία του έγκειται αφενός στο μακρουλό σχήμα του (το μήκος του περίπου 800 μέτρα είναι τουλάχιστον εξαπλάσιο από το πλάτος του) και αφετέρου στο γεγονός ότι στριφογυρίζει γύρω από τον εαυτό του πολύ γρήγορα (κάθε οκτώ ώρες μια πλήρης περιστροφή). Ακόμη όμως πιο παράξενη είναι η επιτάχυνσή του, καθώς μόλις προσπέρασε τον Ήλιο, ανέβασε ταχύτητα περισσότερο από ό,τι θα δικαιολογούσαν οι βαρυτικές δυνάμεις. Η απλούστερη εξήγηση είναι ότι, όπως οι κομήτες, λόγω της προσέγγισης στην καυτή ατμόσφαιρα του Ήλιου απελευθερώνει σκόνη και αέρια, τα οποία τον σπρώχνουν προς τα εμπρός. Το πρόβλημα είναι ότι οι παρατηρήσεις δεν έδειξαν να περιβάλλεται ούτε από αέρια ούτε από σωματίδια σκόνης. Το πόρισμα εκτιμά πάντως ότι το περίεργο αντικείμενο απελευθερώνει υδρατμούς που απλώς δεν έχουν γίνει αντιληπτοί. «Το βασικό εύρημά μας είναι ότι οι ιδιότητες του Ομουαμούα παραπέμπουν σε φυσική προέλευση και δεν δικαιολογούν μια εξωγήινη εξήγηση. Βέβαια, αν έκανε μια ξαφνική ανεξήγητη στροφή, τότε ασφαλώς θα έπρεπε να ψάξουμε το ζήτημα κι άλλο», δήλωσε ο αστρονόμος Μάθιου Νάιτ του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ. https://physicsgg.me/2019/07/02/%ce%b1%ce%bd-%ce%bf%ce%b9-%ce%b5%ce%be%cf%89%ce%b3%ce%ae%ce%b9%ce%bd%ce%bf%ce%b9-%ce%b5%cf%80%ce%b9%ce%ba%ce%bf%ce%b9%ce%bd%cf%89%ce%bd%ce%ae%cf%83%ce%bf%cf%85%ce%bd-%ce%bc%ce%b1%ce%b6%ce%af-%ce%bc/

Breakthrough Listen: Οι στενές επαφές τρίτου τύπου μπορούν να περιμένουν. Ησυχία συνεχίζει να επικρατεί «εκεί έξω», καθώς το πρόγραμμα αναζήτησης εξωγήινης νοημοσύνης Breakthrough Listen ανακοίνωσε ότι, παρόλο που έστρεψε τα συνεργαζόμενα μεγάλα επίγεια ραδιοτηλεσκόπιά του στη γειτονιά 1.327 άστρων σε απόσταση έως 160 ετών φωτός από τη Γη, δεν κατάφερε τελικά να βρει κανένα ηλεκτρομαγνητικό ίχνος ή «τεχνο-υπογραφή», που να παραπέμπει σε κάποιο μηχάνημα ή τεχνολογία εξωγήινου τεχνολογικού πολιτισμού. Οπότε οι στενές επαφές τρίτου τύπου μπορούν να περιμένουν. Επρόκειτο για την πιο εκτεταμένη και φιλόδοξη αναζήτηση εξωγήινων μέχρι σήμερα, αλλά αποδείχθηκε ακόμη μια φορά ότι δεν είναι καθόλου εύκολο πράγμα να αναζητάς βελόνα στα άχυρα, αν φυσικά υποθέσουμε ότι όντως υπάρχει βελόνα (δηλαδή εξωγήινοι). Τρία χρόνια παρατηρήσεων από το πρόγραμμα Breakthrough και δεκαετίες αναζητήσεων από το παλαιότερο πρόγραμμα SETI, που συνεχίζεται ακόμη, έχουν καταλήξει με άδεια χέρια.Η τελευταία αναζήτηση με τη βοήθεια των μεγάλων ραδιοτηλεσκοπίων «Γκριν Μπανκ» στη Δυτική Βιρτζίνια των ΗΠΑ και «Παρκς» στην Αυστραλία έφερε στο φως κάποια ύποπτα σήματα, που τελικά αποδείχθηκε ακόμη μια φορά ότι ήταν γήινης προέλευσης (κινητά τηλέφωνα, δορυφόροι κ.ά.).«Δεν βρήκαμε καθόλου ενδείξεις για τεχνητά σήματα εξωγήινης προέλευσης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει νοήμων ζωή εκεί έξω. Μπορεί απλώς να μην έχουμε ακόμη ψάξει στο σωστό μέρος ή όχι αρκετά σε βάθος για να πιάσουμε αχνά σήματα» δήλωσε ο αστρονόμος Ντάνι Πράις του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ.Οι επιστήμονες του προγράμματος «ακρόασης» Breakthrough Listen έκαναν δύο ανοιχτές δημοσιεύσεις με τα αποτελέσματα της αναζήτησής τους στο περιοδικό αστροφυσικής The Astrophysical Journal και προσκαλούν κάθε ενδιαφερόμενο να ψάξει και μόνος του τα στοιχεία, μήπως βρει κάτι που έχει διαφύγει την προσοχή.Η πρωτοβουλία Breakthrough δημιουργήθηκε από τον ρωσικής καταγωγής δισεκατομμυριούχο Γιούρι Μίλνερ και έχει θέσει ως στόχο να ψάξει για σημάδια εξωγήινων πολιτισμών σε ένα εκατομμύριο κοντινά άστρα στον δικό μας και σε άλλους γαλαξίες, τόσο με ραδιοτηλεσκόπια όσο και με οπτικά τηλεσκόπια.

Μα πού είναι οι εξωγήινοι; Οι περισσότεροι από τους αρχαίους στοχαστές (ο Θαλής και ο Ηράκλειτος, οι πυθαγόρειοι, οι ατομιστές Δημόκριτος και Λεύκιππος, οι στωικοί όπως ο Επίκουρος, ο Λουκρήτιος και πολλοί άλλοι) πίστευαν στην «Πολλαπλότητα των κόσμων». Η έκφραση αυτή σήμαινε την ύπαρξη άλλων συμπάντων σαν το δικό μας, που τα φαντάζονταν να έχουν μια «κατοικημένη» Γη στο κέντρο του καθενός και πλανήτες και αστέρια να κινούνται γύρω της. Τα επιχειρήματά τους στηρίζονταν στην ιδέα ότι το Σύμπαν είναι ουσιαστικά άπειρο και εκφράζονται καθαρά στην περίφημη φράση του Μητρόδωρου, μαθητή του Επίκουρου: «Το να φανταζόμαστε ότι μέσα στο αχανές Σύμπαν υπάρχει μόνο ένας κόσμος είναι σαν να πιστεύουμε ότι σε ένα χωράφι με σιτάρι υπάρχει μόνο ένα στάχυ». Το ίδιο επιχείρημα, με διάφορες παραλλαγές, χρησιμοποιήθηκε από τους υποστηρικτές της ύπαρξης εξωγήινης ζωής σε όλη τη διάρκεια της Ιστορίας. Η επιστημονική μελέτη του θέματος «εξωγήινοι πολιτισμοί» ξεκίνησε μόλις πριν από 60 χρόνια. Το 1959 οι φυσικοί Giuseppe Cocconi και Phil Morisson υποστήριξαν ότι τα μικροκύματα (ραδιοκύματα υψηλών συχνοτήτων) αποτελούν το καλύτερο μέσο διαστρικής επικοινωνίας. Αυτά τα κύματα διαπερνούν όχι μόνο τη γήινη ατμόσφαιρα αλλά και τα νέφη αερίων και σκόνης του Γαλαξία μας, ενώ τα ορατά φωτόνια που αποτελούν το παραδοσιακό μας «παράθυρο» στο Σύμπαν απορροφώνται από τα νέφη αυτά. Συνεπώς, τα ραδιοτηλεσκόπια μπορούν να δουν πολύ πιο μακριά μέσα στον γαλαξιακό δίσκο από τα οπτικά τηλεσκόπια. Τα μικροκύματα παρουσιάζουν ακόμα το πλεονέκτημα ότι μεταφέρουν λίγη ενέργεια, πράγμα που σημαίνει πως η αποστολή ενός μηνύματος με αυτό το μέσο είναι πιο συμφέρουσα από ενεργειακή άποψη. «Κυνήγι» UFO Αυτές οι ιδέες εγκαινίασαν μια νέα εποχή στη συζήτηση για την πολλαπλότητα των κόσμων, ανοίγοντας την προοπτική μιας επιστημονικής μελέτης του προβλήματος. Ο πρώτος που ασχολήθηκε πρακτικά με το θέμα ήταν ο Frank Drake, ερευνητής τότε του Εθνικού Ραδιοαστρονομικού Αστεροσκοπείου του Green Bank στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ. Ο Drake εκπόνησε το πρώτο σχέδιο συστηματικής αναζήτησης εξωγήινων σημάτων. Το 1960 το ραδιοτηλεσκόπιο του Green Bank αναζήτησε για αρκετούς μήνες ραδιοσήματα προς την κατεύθυνση δύο κοντινών άστρων, του ε του Ηριδανού και του τ του Κήτους, που βρίσκονται περίπου 12 έτη φωτός μακριά μας. Το αρνητικό αποτέλεσμα αυτής της πρώτης απόπειρας δεν αποθάρρυνε τους ερευνητές και πολυάριθμα προγράμματα είδαν το φως στην Αμερική, στην πρώην Σοβιετική Ενωση, στον Καναδά, στην Αυστραλία, στη Γαλλία και στην Ολλανδία. Χιλιάδες ώρες ακρόασης του ουρανού δεν έδωσαν κανένα αποτέλεσμα. Ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα των ερευνών μέσω ραδιοκυμάτων, υπάρχει ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός που η σημασία του είναι δύσκολο να εκτιμηθεί: η απουσία του παραμικρού ίχνους εξωγήινης τεχνολογίας στον πλανήτη μας ή στο ηλιακό σύστημα. Ο προβληματισμός γύρω από τη διαπίστωση αυτή, που διατυπώθηκε στα 1683 από τον Γάλλο Bernard de Fontenelle στο έργο του «Συζητήσεις για την πολλαπλότητα των κόσμων», επανεμφανίστηκε στη μοντέρνα εκδοχή του στα μέσα του 20ού αιώνα. Σε μια επίσκεψη στο στρατιωτικό εργαστήριο του Los Alamos το 1950, ο ιταλός φυσικός Enrico Fermi ξεκίνησε μια συζήτηση πάνω στο θέμα των εξωγήινων πολιτισμών και των διαστρικών ταξιδιών μαζί με κάποιους συναδέλφους του, και ιδιαίτερα με τον Edward Teller, τον μετέπειτα «πατέρα» της αμερικανικής υδρογονοβόμβας. Ξαφνικά ο Fermi ρώτησε τους συνομιλητές του «Μα πού είναι;» και έκανε κάποιους υπολογισμούς για να εκτιμήσει τον πιθανό αριθμό των πολιτισμών στον Γαλαξία μας, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι, αν υπάρχουν και είναι πολλοί, θα έπρεπε να μας έχουν ήδη επισκεφθεί πολλές φορές στο παρελθόν. Η συζήτηση ανάμεσα στον Fermi και στον Τeller παρέμεινε άγνωστη για πολύ καιρό. Η ερώτηση «Πού είναι;» εμφανίζεται για πρώτη φορά το 1966 στο βιβλίο των Sagan και Shklofskii «Νοήμων ζωή στο Σύμπαν», αποδιδόμενη στον Fermi αλλά χωρίς κανένα σχόλιο. Το 1975 ο αμερικανός αστρονόμος Michael Hart πρόβαλε εκ νέου τα επιχειρήματα του Fermi, χωρίς να γνωρίζει τη συζήτηση με τον Teller. Το άρθρο του κατέληγε με το συμπέρασμα ότι η απουσία εξωγήινων στη Γη σημαίνει πως είμαστε ο μόνος τεχνολογικός πολιτισμός στον Γαλαξία και κατά συνέπεια η αναζήτηση ραδιοσημάτων είναι χάσιμο χρόνου και χρήματος. Μετά τη δημοσίευση αυτού του προκλητικού άρθρου ο Carl Sagan ονόμασε την όλη προβληματική «το παράδοξο του Fermi». Το παράδοξο του Fermi Κάθε παράδοξο έγκειται στο ότι μία τουλάχιστον από τις βασικές του υποθέσεις δεν ισχύει. Το παράδοξο του Fermi μπορεί να αναλυθεί στις εξής υποθέσεις: 1. Ο πολιτισμός μας δεν είναι ο μόνος τεχνολογικός πολιτισμός στον Γαλαξία. 2. Ο πολιτισμός μας είναι από κάθε άποψη ένας «μέσος» πολιτισμός· πιο συγκεκριμένα, δεν είναι ούτε ο πρώτος που εμφανίστηκε στον Γαλαξία ούτε ο πιο προχωρημένος από τεχνολογική άποψη ούτε ο μόνος που θέλει να εξερευνήσει το Διάστημα και να επικοινωνήσει με άλλους πολιτισμούς. 3. Τα διαστρικά ταξίδια δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολα για πολιτισμούς λίγο πιο εξελιγμένους από τον δικό μας· μερικοί μάλιστα έχουν ήδη πραγματοποιήσει τέτοια ταξίδια και έχουν επιχειρήσει ένα πρόγραμμα γαλαξιακού αποικισμού. 4. Ο γαλαξιακός αποικισμός είναι μια σχετικά γρήγορη επιχείρηση· μπορεί να πραγματοποιηθεί σε πολύ λιγότερο από 1 δισεκατομμύριο χρόνια, σε ένα μικρό κλάσμα δηλαδή της ηλικίας του Γαλαξία μας. Αν ισχύουν και οι τέσσερις υποθέσεις, τότε καταλήγουμε αβίαστα στο συμπέρασμα ότι «θα έπρεπε να είναι εδώ», και το παράδοξο του Fermi προκύπτει φυσιολογικά. Οι οπαδοί της ύπαρξης εξωγήινης νοημοσύνης αμφισβητούν τουλάχιστον τη μία από τις υποθέσεις 3 και 4, ενώ μερικοί αρνούνται ακόμη και την υπόθεση 2. Οι αντίπαλοί τους, από την άλλη, υποστηρίζουν ότι οι υποθέσεις 3 και 4 είναι απόλυτα λογικές και ότι θα έπρεπε οπωσδήποτε να απορρίψουμε την υπόθεση 2· τέλος, οι πιο εξτρεμιστές απορρίπτουν ακόμα και την υπόθεση 1. Δεν είναι εύκολο να παρουσιάσουμε εδώ όλα τα επιχειρήματα των οπαδών και των αρνητών της ύπαρξης εξωγήινης νοημοσύνης σχετικά με το παράδοξο του Fermi. Η πιο «οικονομική» ερμηνεία του παραδόξου του Fermi είναι να απορρίψουμε την υπόθεση 1 και να δεχθούμε ότι ο πολιτισμός μας είναι ο μόνος τεχνολογικός πολιτισμός στον Γαλαξία. Εξελικτική υποστήριξη Η λύση αυτή ταιριάζει και με τη σύγχρονη αντίληψη της θεωρίας της εξέλιξης, που τονίζει ότι η πιθανότητα να καταλήξει η εξελικτική διαδικασία στη νοημοσύνη είναι απειροελάχιστη. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι την ύπαρξη εξωγήινης νοημοσύνης υποστηρίζουν κυρίως οι αστρονόμοι, ενώ κορυφαίοι βιολόγοι (όπως ο George Gaylord Simpson ή ο Ernst Mayer, βραβείο Νομπέλ Ιατρικής) είναι σαφώς εχθρικοί σε αυτή την ιδέα. Ο λόγος είναι ότι η ιστορία της εξέλιξης της ζωής στη Γη μάς δείχνει ξεκάθαρα τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε η τύχη: αν εκείνος ο αστεροειδής μεγέθους Εβερεστ είχε καθυστερήσει μισή ώρα στην πορεία του πριν απο 65 εκατομμύρια χρόνια, η σύγκρουσή του με τη Γη θα είχε αποφευχθεί. Οι δεινόσαυροι πιθανότατα θα εξακολουθούσαν να κυριαρχούν όπως είχαν κάνει επί 150 εκατομμύρια χρόνια πριν και τα θηλαστικά θα παρέμεναν ακόμη στη σκιά των τεράστιων ερπετών. Τουλάχιστον άλλες τέσσερις μεγάλες καταστροφές σημάδεψαν τα 530 εκατομμύρια χρόνια της ιστορίας της πολυκύτταρης ζωής στον πλανήτη μας. Στο φως αυτών των στοιχείων, είναι λογικό να αναρωτηθούμε μήπως η εμφάνιση του ανθρώπου και της νοημοσύνης κατά τα τελευταία εκατομμύρια χρόνια οφείλεται απλώς και μόνο στην τύχη. Μόνοι και στον χρόνο; Θα πρέπει να τονιστεί εδώ ότι «μόνοι στον χώρο» του Γαλαξία δεν σημαίνει αναγκαστικά «μόνοι και στον χρόνο», ούτε «μοναδικοί». Στα 10 δισεκατομμύρια χρόνια της ύπαρξης του Γαλαξία μας, χιλιάδες πολιτισμοί μπορεί να αναπτύχθηκαν, ακμάζοντας για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια ο καθένας και εξερευνώντας ή αποικίζοντας τη διαστημική τους γειτονιά. Στο διάστημα αυτό μπορεί να ήταν εντελώς μόνοι και να εξαφανίστηκαν στη συνέχεια, χωρίς να έχουν μπορέσει να επικοινωνήσουν με άλλους και αγνοώντας αν άλλοι εμφανίστηκαν πιο πριν ή θα εμφανίζονταν αργότερα, εκατομμύρια χρόνια μετά την εξαφάνιση των προηγούμενων... Η πολλαπλότητα των κόσμων αποτέλεσε ανέκαθεν ένα εξαιρετικά διαφιλονικούμενο θέμα. Τα επιχειρήματα και των δύο πλευρών («Είναι αδύνατο να είμαστε μόνοι μας μέσα στο αχανές Σύμπαν» και «Πού είναι;») έχουν στατιστικό χαρακτήρα και συνεπώς ελάχιστη αξία, αφού δεν μπορεί κανείς να κάνει στατιστική βασισμένος σε μία μόνο περίπτωση, τη ζωή στη Γη. Η ανακάλυψη ενός κατοικημένου πλανήτη, και ακόμα περισσότερο ενός εξωγήινου πολιτισμού, θα αποτελούσε κορυφαίο γεγονός στην ιστορία του ανθρώπινου είδους. Αντίθετα, η μη ανίχνευση σημάτων εξωγήινης νοημοσύνης ακόμα και ύστερα από πολλούς αιώνες έρευνας δεν θα σήμαινε αναγκαστικά ότι δεν υπάρχουν ή ότι δεν υπήρξαν εξωγήινοι πολιτισμοί. Ισως όμως θα έπρεπε να μας προετοιμάζει να αποδεχθούμε το ενδεχόμενο της κοσμικής μας μοναξιάς, σε ένα περιβάλλον που στο πολύ μακρινό μέλλον αναμένεται να γίνει εχθρικό στην επιβίωση των απογόνων μας και γενικότερα οποιασδήποτε μορφής ζωής. Καύσιμα από άλλον πλανήτη Το 1964 ο αμερικανός μηχανικός Ντάντριτζ Κόουλ ξαναπιάνει μια παλιά ιδέα του Τσιολκόφσκι και προτείνει την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου των αστεροειδών, αυτών των γιγάντιων βράχων που περιφέρονται στο ηλιακό μας σύστημα. Τα πτητικά υλικά τους (υδρογόνο, άζωτο, οξυγόνο) θα χρησίμευαν σαν χημικά καύσιμα στους πυραύλους μας και στις τεχνητές βιόσφαιρες των διαστημικών αποικιών μας, ενώ τα μέταλλα (σίδηρος, νικέλιο, κοβάλτιο, αλουμίνιο, τιτάνιο κ.λπ.) θα χρησίμευαν για τη βιομηχανία της Γης και για τις διάφορες διαστημικές κατασκευές. Η εμπορική αξία ενός μέσου μεγέθους αστεροειδούς, διαμέτρου ενός χιλιομέτρου, εκτιμάται σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια. Ακόμα περισσότερο και από τον ορυκτό πλούτο, η ενέργεια αποτελεί το σημαντικότερο αγαθό της κοσμικής γειτονιάς μας. Ενα σπάνιο ελαφρό στοιχείο, το ήλιο-3, ανύπαρκτο στη Γη, υπάρχει σε μεγάλη ποσότητα στην επιφάνεια της Σελήνης και θα μπορούσε να χρησιμεύσει σαν καύσιμο στους αντιδραστήρες θερμοπυρηνικής σύντηξης (που αναμένεται ότι θα κατασκευαστούν στις επόμενες δεκαετίες), προμηθεύοντάς μας «καθαρή» ενέργεια για πολλούς αιώνες. Ωστόσο η σημαντικότερη πηγή ενέργειας στο ηλιακό μας σύστημα είναι το ίδιο το άστρο της ζωής, ο Ηλιος μας. Μόλις το ένα δισεκατομμυριοστό της κολοσσιαίας ενέργειας που εκλύει προσπίπτει στην επιφάνεια της Γης και των άλλων πλανητών, ενώ το υπόλοιπο χάνεται στα βάθη του Διαστήματος. Για να αντιμετωπιστεί αυτή η τρομακτική «σπατάλη», ο Βρετανός Φρίμαν Ντάισον του Πανεπιστημίου του Πρίνστον, ένας από τους κορυφαίους φυσικούς του 20ού αιώνα, προτείνει το 1960 την κατασκευή ενός γιγάντιου συστήματος από ηλιακά πανό γύρω από τον Ηλιο, έτσι ώστε να ανακτάται το σύνολο της εκπεμπόμενης ενέργειας. Η σφαίρα του Ντάισον, όπως είναι γνωστή, θα επέτρεπε σε έναν πολιτισμό εκατομμύρια φορές πιο σπάταλο ενεργειακά από τον δικό μας να επιζήσει ως τον θάνατο του Ηλιου, 5 δισεκατομμύρια χρόνια στο μέλλον. Πρόκειται αναμφισβήτητα για το μεγαλύτερο «έργο υποδομής» που θα μπορούσαμε να φανταστούμε μέσα στο ηλιακό μας σύστημα, αλλά η κατασκευή του με τα μέσα που μπορούμε σήμερα να φανταστούμε θα απαιτούσε δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Πολύ πέρα απο τα όρια του ηλιακού μας συστήματος απλώνεται ο αχανής αστρικός ωκεανός. Οσο και αν τα διαστρικά ταξίδια εξάπτουν τη φαντασία πολλών εφήβων και συγγραφέων επιστημονικής φαντασίας, η σύγχρονη επιστήμη προτιμά να τα αναβάλλει για ένα αόριστο μέλλον. Τα αστέρια εξακολουθούν να βρίσκονται πέρα από τις δυνατότητές μας, παραμένουν το ίδιο απρόσιτα όσο και στην αρχή της διαστημικής εποχής. Η τεχνολογική έκρηξη της δεκαετίας του 1960 φούντωσε τις ελπίδες για διαστρικά ταξίδια και παρακίνησε μηχανικούς και φυσικούς να στραφούν με ενθουσιασμό στις σχετικές έρευνες, αναζητώντας τρόπους να ρίξουν μια γέφυρα προς τα αστέρια. Παρά την αξιοθαύμαστη επινοητικότητά τους, όλες τους οι προσπάθειες όχι μόνο δεν είχαν αποτέλεσμα, αλλά κατέδειξαν ακόμα περισσότερο τη δυσκολία του εγχειρήματος. Τα ταχύτερα μακροσκοπικά αντικείμενα που κατασκεύασε ο άνθρωπος είναι τα διαστημόπλοια Βόγιατζερ που εκτοξεύθηκαν στη δεκαετία του 1970 για να εξερευνήσουν τους εξωτερικούς πλανήτες του ηλιακού συστήματος και τώρα έχουν φτάσει στα όριά του, σε απόσταση 15 δισ. χιλιομέτρων από τη Γη, τρέχοντας με 72.000 χλμ./ώρα ή 20 χλμ./δευτερόλεπτο. Με την ταχύτητα αυτή θα χρειάζονταν 65.000 χρόνια για να φτάσουν στο κοντινότερο άστρο, τον Εγγύς του Κενταύρου. Είναι προφανές ότι η ενέργεια των χημικών καυσίμων που χρησιμοποιούνται στους σημερινούς πυραύλους είναι εντελώς ανεπαρκής για να μας ταξιδέψει στα αστέρια. Υπάρχουν μορφές ενέργειας με πολύ μεγαλύτερη απόδοση, εκατομμύρια φορές περισσότερο από τις χημικές αντιδράσεις. Η θερμοπυρηνική σύντηξη ελαφρών πυρήνων και η εξουδετέρωση ύλης - αντιύλης έχουν προταθεί για τους κινητήρες των μελλοντικών αστροπλοίων μας. Ωστόσο δεν ξέρουμε προς το παρόν πώς να κατασκευάσουμε τέτοιους κινητήρες, αλλά και αν το κατορθώναμε, οι ποσότητες των απαιτούμενων καυσίμων – δεκάδες χιλιάδες τόνοι δευτερίου και ηλίου-3 στην πρώτη περίπτωση, μερικοί τόνοι αντιύλης στη δεύτερη – είναι πολύ πέρα απο τις δυνατότητές μας στο ορατό μέλλον. Σε κάθε περίπτωση όμως, η συνολική ενέργεια που χρειάζεται για να στείλουμε ανθρώπους στα αστέρια, με διαστημόπλοια γρήγορα ή αργά, ξεπερνά κατά πολύ τις τωρινές μας δυνατότητες. Ξέρουμε καλά σήμερα ότι χωρίς κάποιο τεχνολογικό «θαύμα » ο δρόμος για τα άστρα θα είναι πολύ μακρύς και δεν θα μας ανοιχτεί πριν από αρκετούς αιώνες. Τα όνειρα πολλών για συνάντηση με κάποια «αδελφή ψυχή» μέσα στο Σύμπαν αναβάλλονται έτσι για το πολύ μακρινό μέλλον. Εκτός κι αν «εκείνοι» μας βρουν πιο πριν... http://www.tovima.gr/science/article/?aid=1019655

Μα που είναι επιτέλους οι εξωγήινοι; Εάν υπάρχουν εξωγήινοι πολιτισμοί στο σύμπαν -και αυτό είναι ένα μεγάλο «εάν»- γιατί δεν έχουμε κάνει ακόμη επαφή μαζί τους, με δεδομένο ότι μερικοί τουλάχιστον από αυτούς θα είναι εύλογα πολύ πιο εξελιγμένοι από την ανθρωπότητα; Στο ερώτημα αυτό επιχείρησαν να δώσουν απάντηση κορυφαίοι επιστήμονες από διάφορα πεδία -αστροφυσικοί, αστρονόμοι, κοινωνιολόγοι, βιολόγοι, ψυχολόγοι, ιστορικοί και άλλοι- που συναντήθηκαν τη Δευτέρα στο Παρίσι, στο μουσείο επιστημών Cite des Sciences et de l’Industrie. Μεταξύ τους βρέθηκε κι ένας Έλληνας επιστήμονας, ο Νικόλας Πράντζος, διευθυντής ερευνών του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας και του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του Παρισιού. Η διεπιστημονική συνάντηση διοργανώθηκε από τον διεθνή μη κερδοσκοπικό επιστημονικό οργανισμό METI International (Messaging Extraterrestrial Intelligence), που είναι αφιερωμένος στην προσπάθεια επικοινωνίας με μια εξωγήινη νοημοσύνη μέσω μετάδοσης ραδιοσημάτων σε άλλα άστρα, με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα έλθει απάντηση. Το ΜΕΤΙ, που εδρεύει στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ και το ευρωπαϊκό κέντρο του βρίσκεται στη γαλλική πρωτεύουσα, υποστηρίζει επίσης την ανάπτυξη ενός παγκόσμιου δικτύου αστεροσκοπείων για την οπτική αναζήτηση εξωγήινης νοημοσύνης (Search for Extraterrestrial Intelligence-SETI). «Φαίνεται πως μολονότι οι ραδιοεπικοινωνίες παρέχουν ένα φυσικό μέσο για την αναζήτηση εξωγήινων πολιτισμών με ηλικία μικρότερη από λίγες χιλιετίες, οι αρχαιότεροι πολιτισμοί θα έχουν μάλλον αναπτύξει εκτεταμένα προγράμματα διαστρικού αποικισμού, επειδή αυτός είναι ο μόνος τρόπος να αποκτήσουν αδιάψευστα στοιχεία, είτε υπέρ είτε κατά της ύπαρξης εξωγήινης νοημοσύνης, στη διάρκεια της ζωής τους», όπως εκτιμά ο Ν.Πράντζος, σύμφωνα με ανακοίνωση του ΜΕΤΙ. Κάθε δύο χρόνια το METI International, που δημιουργήθηκε το 2015 από τον Αμερικανό αστροβιολόγο Ντάγκλας Βάκοχ, διοργανώνει μια επιστημονική συνάντηση στο Παρίσι στο πλαίσιο των εργαστηρίων του με τίτλο «Τι είναι ζωή; Μια εξωγήινη προοπτική». Πολλές διαφορετικές απαντήσεις έχουν δοθεί στο λεγόμενο «Παράδοξο του Φέρμι», στο γιατί δηλαδή οι εξωγήινοι είναι…άφαντοι. Μια πιθανότητα είναι ότι παραμένουν σιωπηλοί φοβούμενοι μήπως η επαφή μαζί τους επηρεάσει αρνητικά την ανθρωπότητα. Μια άλλη ότι η νοημοσύνη τους είναι πολύ διαφορετική από τη δική μας, οπότε είναι αδύνατη η επαφή λόγω ασυμβατότητας. Υπάρχει και η λεγόμενη «υπόθεση του ζωολογικού κήπου», που επίσης εξετάσθηκε στο Παρίσι. «Ίσως οι εξωγήινοι παρακολουθούν τους ανθρώπους στη Γη, όπως εμείς κάνουμε με τα ζώα στο ζωολογικό κήπο. Το θέμα είναι πώς μπορούμε να κάνουμε τους γαλαξιακούς φύλακες να αποκαλύψουν τον εαυτό τους», όπως είπε ο Βάκοχ, ο οποίος είναι και πρόεδρος του ΜΕΡΙ. Ο ίδιος πρότεινε μια πιο ενεργητική πρωτοβουλία, πέρα από την παθητική αναζήτηση και αναμονή τύπου SETI, που έχει γίνει όλα αυτά τα χρόνια χωρίς αποτέλεσμα. Όπως ανέφερε, «αν πηγαίναμε στο ζωολογικό κήπο και ξαφνικά μια ζέβρα γυρνούσε προς το μέρος μας, μας κοιτούσε στα μάτια και άρχιζε να σχηματίζει μια σειρά από πρώτους αριθμούς με την οπλή της, αυτό θα εγκαθίδρυε μια ριζικά διαφορετική σχέση ανάμεσα σε μας και στη ζέβρα, οπότε θα νιώθαμε υποχρεωμένοι να ανταποκριθούμε. Μπορούμε να κάνουμε το ίδιο με τους εξωγήινους, μεταδίδοντας στα γειτονικά άστρα μια σειρά από ισχυρά, εσκεμμένα και πλούσια από πληροφορίες ραδιοσήματα». Όμως η Ντανιέλ Μπριό, αστροφυσικός του Αστεροσκοπείου του Παρισιού, αντέτεινε ως «η εμπειρία του παρελθόντος δείχνει ότι οποιαδήποτε συνάντηση ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς είναι επικίνδυνη και για τους δύο. Γνωρίζοντας κάτι τέτοιο, οι πολιτισμένοι εξωγήινοι δεν θα προσπαθήσουν να επικοινωνήσουν μαζί μας». «Φαίνεται πιθανό πως οι εξωγήινοι έχουν επιβάλει μια «γαλαξιακή καραντίνα», επειδή συνειδητοποιούν ότι θα ήταν πολιτισμικά καταστροφικό για μας το να μάθουμε για την ύπαρξη τους», εκτίμησε ο Ζαν-Πιέρ Ροσπάρ, επίτιμος διευθυντής ερευνών του Εθνικού Ινστιτούτου Αγρονομικών Ερευνών της Γαλλίας. «Δεν υπάρχει λόγος να νομίζουμε ότι οι άνθρωποι έχουν φθάσει το υψηλότερο δυνατό γνωσιακό επίπεδο. Ακόμη υψηλότερα επίπεδα μπορεί να εξελιχθούν στη Γη στο μέλλον και ήδη μπορεί να είναι πραγματικότητα αλλού στο σύμπαν», πρόσθεσε. Ο αστροφυσικός Ρολάν Λεούκ της γαλλικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας και ο παλαιοντολόγος Ζαν-Σεμπαστιάν Στεγέρ του γαλλικού Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας εξέφρασαν τον σκεπτικισμό τους κατά πόσο οι άνθρωποι θα έχουν πολλά κοινά με τις εξωγήινες μορφές ζωής. Όπως είπε ο πρώτος, «το περιβάλλον ενός εξωπλανήτη θα επιβάλει τους δικούς του κανόνες, συνεπώς υπάρχει μια τεράστια γκάμα πιθανών μορφολογιών», που θα μπορούσαν να έχουν οι εξωγήινοι. Όπως τόνισε, «έχουμε ένα μόνιμο ανθρωποκεντρισμό στην κατανόηση και περιγραφή της εξωγήινης ζωής». https://www.in.gr/2019/03/19/tech/ma-pou-einai-epitelous-oi-eksogiinoi/

Η NASA είναι επισήμως στο κυνήγι της αλλοδαπής ζωής. Μια νέα ερευνητική ομάδα της NASA θα είναι αφιερωμένη στην αναζήτηση εξωγήινης ζωής πέρα ​​από τον πλανήτη μας. Η ομάδα ξεκίνησε αυτή την εβδομάδα στη Silicon Valley και θα προσπαθήσει να ανακαλύψει συγκεκριμένες απαντήσεις για το πώς άρχισε η ζωή στον κόσμο μας και όπου η ζωή μπορεί να υπάρχει πέρα ​​από τη Γη. Η νέα ομάδα ονομάζεται Κέντρο για την Ανίχνευση Ζωής (CLDS), αποτελεί μέρος του Ερευνητικού Κέντρου Ames της NASA στο Mountain View της Καλιφόρνιας και θα ενώσει μαζί μια νέα ομάδα ερευνητών τόσο εντός όσο και εκτός της NASA που έχουν εμπειρία στη φυσική επιστήμη , τη βιολογία, την αστροφυσική και άλλα, σύμφωνα με το δελτίο τύπου. Ο Tori Hoehler, ο κύριος ερευνητής του CLDS και ένας ερευνητής στην Ames, εξήγησε ότι η αναζήτηση της ζωής πέρα ​​από τη Γη δεν μπορεί να είναι μια μέθοδος ενός μεγέθους. Για να έχουν τις καλύτερες πιθανότητες επιτυχίας, πρέπει να εργαστούν για εργαλεία και στρατηγικές που είναι προσαρμοσμένες στην εξεύρεση ζωής στις ιδιαίτερες συνθήκες άλλων κόσμων, οι οποίες είναι πολύ διαφορετικές από τη Γη, αλλά και μεταξύ τους. Ο Hoehler πρόσθεσε ότι έχουν επί του παρόντος τις επιστημονικές και τεχνικές δεξιότητες που απαιτούνται για να εξετάσουν το βαθύ ερώτημα που είμαστε μόνοι μας; Και έχουν μια μεγάλη ομάδα επιστημόνων έτοιμη για αυτό το μεγάλο κατόρθωμα. Ομάδες από το Πανεπιστήμιο της Τζορτζτάουν και το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Γεωργίας θα ενταχθούν επίσης στην ομάδα CLDS. Οι ερευνητές του εργαστηρίου Georgetown για τις Agnostic Biosignatures θα μελετήσουν τα σχέδια της ζωής και θα προσπαθήσουν να αναγνωρίσουν τη ζωή με τρόπο που δεν γνωρίζουμε ακόμα από απομακρυσμένους κόσμους όπου η ζωή μπορεί να είναι τόσο διαφορετική από τη Γη. Ενώ η ομάδα της Georgia Tech Oceans Across Space και Time θα διερευνήσει την πιθανότητα ζωής του παρελθόντος ή του τρέχοντος χρόνου στα παγωμένα, εξωτερικά φεγγάρια του ηλιακού συστήματος ή στον Κόκκινο Πλανήτη. Καθώς συνεχίζεται το έτος, πολλές άλλες ομάδες θα γίνουν μέρος του έργου, το οποίο βασίζεται στο NASA 2015 Nexus για την Εξωπλανήτη Επιστήμη Συστήματος, το οποίο είχε ως στόχο να εξετάσει την κατοίκηση των απομακρυσμένων πλανητών. https://asgardia.space/en/news/NASA-is-Officially-on-the-Hunt-for-Alien-Life

SETI: Πρωτοποριακό νέο εργαλείο στην αναζήτηση σημάτων εξωγήινων πολιτισμών. Επιστήμονες ανέπτυξαν για πρώτη φορά ένα εργαλείο για την κοινότητα του SETI (Search for Extraterrestrial Intelligence- Αναζήτηση Εξωγήινης Νοημοσύνης), που θα επιτρέπει την καλύτερη παρακολούθηση και επικαιροποίηση όλων των αναζητήσεων SETI που έχουν γίνει, καθώς και των αποτελεσμάτων τους. Η Τζιλ Τάρτερ, πρωτοπόρος στον τομέα της αναζήτησης εξωγήινης νοημοσύνης και μία εκ των ιδρυτών του Ινστιτούτου SETI, δημιούργησε το Technosearch, ένα web-based εργαλείο που περιλαμβάνει όλες τις δημοσιευμένες έρευνες και αναζητήσεις SETI από το 1960 μέχρι σήμερα. Το εργαλείο αυτό επιτρέπει επίσης στους χρήστες να υποβάλουν τις δικές τους έρευνες και αναζητήσεις, διατηρώντας τη βάση δεδομένων επικαιροποιημένη. «Άρχισα να διατηρώ αυτό το αρχείο αναζητήσεων όταν ήμουν τελειόφοιτη. Κάποια από τα αρχικά άρθρα παρουσιάζονταν σε συνδιασκέψεις ή εμφανίζονταν σε αφανή περιοδικά που ήταν δύσκολο να βρεθούν από τους νεοεισερχόμενους στον χώρο του SETI. Είμαι ενθουσιασμένη που έχουμε τώρα ένα εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από ολόκληρη την κοινότητα και μια μεθοδολογία για να το κρατάμε επικαιροποιημένο» είπε η Τάρτερ, που ανέπτυξε το Technosearch σε συνεργασία με πρώην ασκούμενους του REU (Research Experience for Undergraduates), τελειόφοιτους που συνεργάζονταν με τον καθηγητή Τζέισον Ράιτ του Penn State University και τον Άντριου Γκαρσία, φοιτητή REU του Ινστιτούτου SETI το 2018. «Είμαι πεπεισμένος πως το Technosearch θα γίνει ένα σημαντικό εργαλείο για αστρονόμους και ερασιτέχνες που ενδιαφέρονται για την εξερεύνηση του σύμπαντος για ίχνη άλλων τεχνολογικά εξελιγμένων πολιτισμών. Δεν μπορούμε να ξέρουμε πού να ψάξουμε αύριο για στοιχεία, αν δεν ξέρουμε πού έχουμε ψάξει ήδη. Το Technosearch θα μας βοηθήσει να καταγράψουμε/χρονολογήσουμε πού και πώς έχουμε ψάξει στον ουρανό» είπε ο Γκαρσία. Το Technosearch περιλαμβάνει μεγάλο όγκο πληροφοριών, μεταξύ των οποίων τίτλους άρθρων, ονόματα ερευνητών, ημερομηνίες, αντικείμενα που παρατηρήθηκαν, χαρακτηριστικά των τηλεσκοπίων που χρησιμοποιήθηκαν, links προς τα αρχικά papers, σημειώσεις των ερευνητών κ.α. Επίσης, έχει κατηγορίες τόσο για οπτικές έρευνες, όσο και για έρευνες με ραδιοτηλεσκόπια, και ελπίζεται πως η κοινότητα του SETI θα συνεργαστεί για να το διατηρήσει επικαιροποιημένο και χρήσιμο. To Technosearch θα λειτουργεί και θα διαχειρίζεται το Ινστιτούτο SETI, στη διεύθυνση. https://technosearch.seti.org/. https://www.naftemporiki.gr/story/1434276/setiprotoporiako-neo-ergaleio-stin-anazitisi-simaton-eksogiinon-politismon

ΜΙΤ: Λέιζερ για δημιουργία «φάρου» για επικοινωνία με πιθανούς εξωγήινους πολιτισμούς. Υπάρχουσες τεχνολογίες λέιζερ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία ενός «φάρου» που θα προσέλκυε τους αστρονόμους πιθανών εξωγήινων πολιτισμών στον γαλαξία μας, σύμφωνα με μελέτη του ΜΙΤ. Ο «φάρος» αυτός, τον οποίο προτείνει ο Τζέιμς Κλαρκ στη μελέτη του, που δημοσιεύτηκε στο The Astrophysical Journal, θα ήταν αρκετά ισχυρός για να προσελκύσει ενδιαφέρον πιθανών παρατηρητών σε απόσταση μέχρι και 20.000 ετών φωτός. Όπως αναφέρει το MIT News, στη μελέτη προτείνεται η χρήση ενός λέιζερ 1-2 megawatt, εστιαζόμενου μέσω ενός τεράστιου τηλεσκοπίου 30-45 μέτρων, που θα είναι στραμμένο προς το διάστημα, παράγοντας μια ακτίνα υπέρυθρης ακτινοβολίας, αρκετά ισχυρή για να μπορεί να ξεχωρίζει από την ενέργεια του ήλιου. Ένα τέτοιο σήμα θα μπορούσε να ανιχνευθεί από εξωγήινους αστρονόμους που ίσως παρατηρούν την κοσμική μας «γειτονιά», ειδικά εάν ζουν σε κοντινά (σχετικά) συστήματα, όπως πχ κοντά στον Εγγύτατο Κενταύρου (Proxima Κενταύρου) - το κοντινότερο στη Γη άστρο - ή το TRAPPIST-1, ένα άστρο σε απόσταση περίπου 40 ετών φωτός που «φιλοξενεί» επτά εξωπλανήτες, τρεις εκ των οποίων θεωρούνται κατοικήσιμοι. Σύμφωνα με τη μελέτη, εάν το σήμα αυτό εντοπιζόταν από πολιτισμούς σε κάποια από αυτά τα συστήματα, το ίδιο αυτό λέιζερ θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αποστολή ενός σύντομου μηνύματος υπό τη μορφή παλμών, όπως στα σήματα Μορς. «Αν καταφέρναμε να πραγματοποιήσουμε επιτυχώς μια "χειραψία" κι αρχίζαμε να επικοινωνούμε, θα μπορούσαμε να στείλουμε ένα μήνυμα σε data rate μερικών εκατοντάδων bits/δευτερόλεπτο, που θα έφτανε εκεί σε μερικά χρόνια» λέει ο Κλαρκ, τελειόφοιτος του Τμήματος Αεροναυτικής και Αστροναυτικής του ΜΙΤ. Αν και ως σχέδιο φαντάζει εκ πρώτης όψεως ιδιαίτερα μεγαλόπνοο, ο ερευνητής υποστηρίζει πως είναι δυνατή η υλοποίησή του με έναν συνδυασμό τεχνολογιών που υπάρχουν σήμερα και που θα μπορούσαν να γίνουν πραγματικότητα στο όχι πολύ μακρινό μέλλον. «Θα ήταν ένα εγχείρημα-πρόκληση, αλλά όχι αδύνατο. Τα είδη λέιζερ και τηλεσκοπίων που κατασκευάζονται σήμερα μπορούν να παράγουν ένα ανιχνεύσιμο σήμα, ώστε ένας αστρονόμος να μπορεί να ρίξει μια ματιά στο άστρο μας και αμέσως να δει κάτι ασυνήθιστο... Δεν ξέρω αν το πρώτο που θα σκέφτονταν θα ήταν νοήμονα όντα γύρω από τον ήλιο μας, αλλά σίγουρα θα προσέλκυε μεγαλύτερο ενδιαφέρον» υποστήριξε. Ο Κλαρκ εξέτασε συνδυασμούς λέιζερ και τηλεσκοπίων διαφορετικής ισχύος και μεγεθών και κατέληξε στο συμπέρασμα πως ένα λέιζερ των 2 megawatt, που θα στοχευόταν μέσω ενός τηλεσκοπίου 30 μέτρων, θα μπορούσε να παράγει ένα σήμα αρκετά ισχυρό για να εντοπίζεται από αστρονόμους στον Εγγύτατο Κενταύρου β, έναν πλανήτη σε τροχιά γύρω από το κοντινότερο σε εμάς άστρο, σε απόσταση τεσσάρων ετών φωτός. Αντίστοιχα, ένα λέιζερ του ενός megawatt, μέσα από τηλεσκόπιο 45 μέτρων, θα μπορούσε να παράγει ένα καθαρό σήμα για οποιαδήποτε έρευνα αστρονόμων στο TRAPPIST-1, σε απόσταση περίπου 40 ετών φωτός. Και στις δύο περιπτώσεις, το σήμα θα ήταν εντοπίσιμο σε απόσταση μέχρι και 20.000 ετών φωτός. Και στα δύο σενάρια η τεχνολογία λέιζερ και τηλεσκοπίων που απαιτείται υπάρχει ήδη ή είναι (πρακτικά) πολύ κοντά, υπογραμμίζει ο Κλαρκ. Για παράδειγμα, ο ερευνητής υπολόγισε πως η απαιτούμενη ισχύς του 1 ή των 2 megawatts είναι αντίστοιχη αυτής του Airborne Laser της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας - ενός συστήματος το οποίο προοριζόταν να τοποθετείται σε στρατιωτικά αεροσκάφη και να καταρρίπτει βαλλιστικούς πυραύλους. Όσον αφορά στα τηλεσκόπια, αν και ένα 30 μέτρων τηλεσκόπιο θα ήταν μεγαλύτερο από ό,τι υπάρχει σήμερα, υπάρχουν ήδη σχέδια για τέτοια όργανα στο κοντινό μέλλον, όπως το 24 μέτρων Giant Magellan Telescope και το 39 μέτρων European Extremely Large Telescope, που κατασκευάζονται ήδη στη Χιλή. Ο Κλαρκ οραματίζεται κατασκευή ενός τέτοιου «φάρου» πάνω σε ένα βουνό, για την ελαχιστοποίηση της παρεμβολής από την ατμόσφαιρα. Για την ασφάλεια του εγχειρήματος, πάντως, αναγνωρίζει πως θα ετίθετο ζήτημα, καθώς θα μπορούσε να προκαλέσει βλάβες σε τεχνικό εξοπλισμό σκαφών που θα περνούσαν από την περιοχή ή στην όραση ανθρώπων που θα το κοιτούσαν ευθέως, οπότε και μια άλλη πρότασή του θα ήταν η κατασκευή του στην άλλη πλευρά της Σελήνης. https://www.naftemporiki.gr/story/1410159/mit-leizer-gia-dimiourgia-farou-gia-epikoinonia-me-pithanous-eksogiinous-politismous

Νέα μελέτη δείχνει πως μάλλον οι... εξωγήινοι είναι μωβ! Νέες πτυχές στην εξερεύνηση του Διαστήματος και στην αναζήτηση εξωγήινης ζωής ξεδιπλώνει μία νέα επιστημονική μελέτη από το πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, η οποία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι εξωγήινα όντα θα μπορούσαν να φέρουν ένα ιώδες (μωβ) χρώμα. Σύμφωνα με το καθηγητή μικροβιολογίας Σιλαντίγια Ντασάρμα και τον μεταπτυχιακό ερευνητή Έντουαρντ Σβίτερμαν, οι οποίοι υπογράφουν την μελέτη, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι στις απαρχές της εξελικτικής διαδικασίας των φυτών στην Γη, αρκετοί μικροργανισμοί και βακτήρια είχαν μωβ χρώμα. Με βάση αυτό το δεδομένο, η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι κι άλλοι μικροοργανισμοί σε άλλους πλανήτες θα μπορούσαν να έχουν ακολουθήσει αυτό το «ιώδες» εξελικτικό μονοπάτι κι οι οποίοι σήμερα είναι αδύνατο να παρατηρηθούν από τα διάφορα τηλεσκόπια που ψάχνουν αποκλειστικά για «πράσινα στίγματα», λόγω της πεποίθησής μας ότι η ανάπτυξη ζωής βασίζεται στην παραγωγή χλωροφύλλης από την διαδικασία της φωτοσύνθεσης των φυτών, η οποία τους χαρίζει το χαρακτηριστικό πράσινο χρώμα. Οι ερευνητές πιστεύουν πως λόγω της μονομερούς αναζήτησης του «πράσινου στίγματος» στους εκατοντάδες εξωπλανήτες που ανακαλύπτονται, είναι αδύνατον να εντοπιστούν τυχόν μικροοργανισμοί με διαφορετικό χρωματικό αποτύπωμα όπως το μωβ, γεγονός που δημιουργεί το ενδεχόμενο να έχουμε συναντηθεί ίσως με πτυχές εξωγήινης ζωής, χωρίς όμως να έχει γίνει αντιληπτή από τα εργαλεία επεξεργασίας, έρευνας και μελέτης που έχουμε στην διάθεσή μας. Στη συνέχεια, η επιστημονική ομάδα αναφέρθηκε στην διαδικασία της φωτοσύνθεσης των φυτών, τα οποία χρησιμοποιούν την χλωροφύλλη για να απορροφήσουν ηλιακή ενέργεια για την φωτοσύνθεσή τους, χωρίς όμως να απορροφούν και το «πράσινο φως», το οποίο θεωρείται εξαιρετικά πλούσιο σε ενέργεια. Σύμφωνα με τους μελετητές αυτό θα μπορούσε να συμβαίνει διότι ήδη κάτι άλλο (βακτήρια και μονοκύτταροι οργανισμοί) χρησιμοποιούσε ήδη αυτό το «εργαλείο» για την εξελικτική τους διαδρομή, σε μία διαδικασία που είναι μεν σπανιότερη από την φωτοσύνθεση αλλά εξαιρετικά απλούστερη. Συμπερασματικά, οι μελετητές ανέφεραν ότι το ενδεχόμενο ύπαρξης μωβ μικροοργανισμών σε άλλους πλανήτες είναι υπαρκτό, σημειώνοντας πως και στον δικό μας πλανήτη υπάρχουν αντίστοιχοι μικροοργανισμοί και βακτήρια, με την παρουσία τους στην Γη να τοποθετείται σχεδόν από τις πρώτες στιγμές που αναπτύχθηκε ζωή σε αυτή τη γωνιά του αχανούς Σύμπαντος. https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/722142_nea-meleti-deihnei-pos-mallon-oi-exogiinoi-einai-mov

Σε έρευνες για εξωγήινη ζωή μέσω αναζήτησης ιχνών τεχνολογίας στρέφεται η NASA. Το ερώτημα εάν είμαστε μόνοι στο σύμπαν είναι ένα από τα σημαντικότερα της επιστήμης και της ανθρώπινης ιστορίας εν γένει- και, όπως είναι εύκολα αντιληπτό, η απάντηση σε αυτό αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους στόχους της NASA. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία έχει αναζητήσει και αναζητά ίχνη αρχαίας, αλλά και σύγχρονης ζωής στον Άρη και σύντομα θα το κάνει και αλλού, όπως στον δορυφόρο του Δία, Ευρώπη- ενώ παράλληλα αποστολές όπως το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler και το TESS κοιτούν πέρα από τα όρια του ηλιακού μας συστήματος. Η «έκρηξη» στις γνώσεις που υπάρχουν για εξωπλανήτες (πλανήτες σε τροχιά γύρω από άλλα άστρα) και τα αποτελέσματα δεκαετιών έρευνας για ίχνη ζωής- «βιοϋπογραφών» (biosignatures)- έχουν εντείνει το ενδιαφέρον στον τομέα και πλέον η NASA διερευνά τρόπους αναζήτησης εξελιγμένης ζωής, πέραν του επιπέδου της μικροβιακής ζωής- εννοώντας μορφές ζωής αρκετά εξελιγμένες ώστε να είναι σε θέση να δημιουργούν τεχνολογία. Οι «τεχνοϋπογραφές» (technosignatures) είναι ίχνη ή σήματα που, αν εντοπιστούν, θα αποτελέσουν απόδειξη ύπαρξης τεχνολογικά εξελιγμένων πολιτισμών αλλού στο σύμπαν. Το πιο γνωστό είδος «τεχνοϋπογραφής» είναι τα ραδιοσήματα, ωστόσο υπάρχουν και άλλα, που δεν έχουν διερευνηθεί σε βάθος. Τον Απρίλιο του 2018 εντάθηκε στο Κογκρέσο το ενδιαφέρον για επιστημονικές έρευνες για τεχνοϋπογραφές από τη NASA, η οποία διοργανώνει το NASA Technosignatures Workshop στο Χιούστον στις 26-28 Σεπτεμβρίου, με στόχο την αξιολόγηση του επιπέδου που υπάρχει αυτή τη στιγμή στον κλάδο και τον εντοπισμό των πλέον υποσχόμενων τομέων έρευνας πάνω στις τεχνοϋπογραφές, προκειμένου να γίνουν επενδύσεις για να προοδεύσει η επιστήμη. Ο όρος «τεχνοϋπογραφές» πάει πέρα από το γνωστό SETI (Search for Extraterrestrial Intelligence), που περιορίζεται σε αναζήτηση ραδιοσημάτων. Τεχνοϋπογραφές όπως ραδιοσήματα, εκπομπές λέιζερ, ίχνη μεγάλων κατασκευών ή ατμόσφαιρες με ρύπανση θα μπορούσαν να υποδεικνύουν ύπαρξη νοημόνων μορφών ζωής. Τις τελευταίες δεκαετίες δόθηκε έμφαση στον τομέα αυτό, με χρηματοδότηση από τον ιδιωτικό τομέα, από φιλανθρωπίες κ.α. - δεδομένου και του ότι η ανθρωπότητα έχει εκπέμπψει τα δικά της σήματα εδώ και πολλά χρόνια (σημειώνεται ωστόσο πως το πρόγραμμα SETI της NASA έλαβε τέλος το 1993, όταν το Κογκρέσο τερμάτισε τη χρηματοδότηση). Το ανανεωμένο ενδιαφέρον για την αναζήτηση τεχνοϋπογραφών προκύπτει από την ανακάλυψη πως ο γαλαξίας μας είναι γεμάτος πλανήτες- οπότε και οι πιθανότητες φαίνονται να αυξάνονται. Επίσης, δεν έχουν λείψει περιστατικά όπως η ανακάλυψη των διακυμάνσεων στη φωτεινότητα ενός άστρου (που έγινε γνωστό ως Tabby's Star) από το Kepler, πυροδοτώντας υποθέσεις πως ίσως να προκαλούνται από κάποια κολοσσιαία δομή εξωγήινης κατασκευής. Επιστήμονες κατέληξαν τελικά στο συμπέρασμα πως μάλλον πρόκειται για κάποιο νέφος σκόνης, ωστόσο η περίπτωση του Tabby's Star απέδειξε τη χρησιμότητα των ερευνών για ανωμαλίες σε δεδομένα που έχουν συλλεγεί από το διάστημα, καθώς τα ίχνη τεχνολογικά εξελιγμένης εξωγήινης ζωής ίσως να εμφανίζονταν ακριβώς έτσι- ως εκτροπές/ παρεκκλίσεις από το «κανονικό». Όπως και να έχει, επιστήμονες προειδοποιούν πως χρειάζονται πολλά περισσότερα από ένα ανεξήγητο σήμα για να αποδειχθεί κάτι τέτοιο- ειδικά από τη στιγμή που υπάρχουν πολλές παρεμβολές από γήινες πηγές- ωστόσο σε κάθε περίπτωση η αμερικανική διαστημική υπηρεσία διαβεβαιώνει πως συνεχίζει την αξιολόγηση των πλέον πολλά υποσχόμενων προσπαθειών στον τομέα της αναζήτησης τεχνοϋπογραφών, προκειμένου να διαπιστωθεί πού πρέπει να δοθεί η μεγαλύτερη έμφαση- και να γίνουν οι ανάλογες επενδύσεις. https://www.naftemporiki.gr/story/1395745/se-ereunes-gia-eksogiini-zoi-meso-anazitisis-ixnon-texnologias-strefetai-inasa

Αμερικανικό Αστεροσκοπείο-Κλειστό λόγω παιδικής πορνογραφίας και οχι εξωγήινων!!! Το μυστηριώδες 11ήμερο κλείσιμο από το FBI του ηλιακού αστεροσκοπείου Sunspot Solar Observatory στο Νέο Μεξικό των ΗΠΑ σχετιζόταν με την έρευνα που έκαναν οι Αρχές για έναν καθαριστή, ο οποίος ήταν ύποπτος πως χρησιμοποιούσε το ασύρματο δίκτυο Ίντερνετ του αστεροσκοπείου για να στέλνει και να λαμβάνει υλικό παιδικής πορνογραφίας. Αυτό αποκαλύπτουν έγγραφα του FBI, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ρίχνοντας έτσι φως στο μυστήριο και διαψεύδοντας τους συνωμοσιολόγους που είχαν σπεύσει να συσχετίσουν την υπόθεση με κουκούλωμα ανακάλυψης εξωγήινων, με δεδομένο ότι η διάσημη για τους «ουφολόγους» πόλη Ρόσγουελ (όπου υποτίθεται είχαν βρεθεί το 1947 τα συντρίμμια UFO και πτώματα εξωγήινων), καθώς και δύο αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις βρίσκονται σε σχετικά κοντινή απόσταση. Το FBI αποφάσισε να κλείσει και να εκκενώσει το αστεροσκοπείο φοβούμενο μήπως ο ύποπτος αποτελέσει απειλή για το υπόλοιπο προσωπικό. Αν και το αστεροσκοπείο άνοιξε ξανά τη Δευτέρα, προς το παρόν τουλάχιστον ο ύποπτος ούτε έχει συλληφθεί, ούτε του έχει απαγγελθεί επίσημη κατηγορία, καθώς η υπόθεση βρίσκεται ακόμη υπό διερεύνηση. https://www.pentapostagma.gr/2018/09/%cf%84%ce%b9-%ce%b1%cf%80%ce%bf%ce%ba%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%80%cf%84%ce%bf%cf%85%ce%bd-%ce%ad%ce%b3%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-fbi-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf-%ce%ba%ce%bb.html

Εκκένωση αστεροσκοπείου φουντώνει τα σενάρια για εξωγήινους. Το FBI έσπευσε να εκκενώσει και να αποκλείσει το αστεροσκοπείο Sunspot Solar Observatory στο Νέο Μεξικό, χωρίς να δώσει εξηγήσεις γιατί το κάνει. Αμέσως, άρχισαν να κυκλοφορούν στο διαδίκτυο συνωμοσιολογικές θεωρίες ότι κάτι συνέβη ή ανακαλύφθηκε σχετικά με εξωγήινους και το FBI προσπαθεί να το κουκουλώσει. Στην ιστοσελίδα του Ηλιακού Παρατηρητηρίου -το οποίο λειτουργεί από το 1947- αναφέρεται ότι θα παραμείνει κλειστό «προσωρινά» λόγω «ενός θέματος ασφαλείας» που έχει προκύψει. Η τοπική αστυνομία ανέφερε ότι πράκτορες του FBI κατέφθασαν ξαφνικά με ελικόπτερο Blackhawk και απέκλεισαν τις εγκαταστάσεις του αστεροσκοπείου, χωρίς καν να δώσουν κάποια εξήγηση στις τοπικές αρχές. Το μυστήριο έχει τροφοδοτήσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διάφορες θεωρίες, όπως ότι η «επιδρομή» του FBI συνέβη μόλις οι αστρονόμοι του αστεροσκοπείου ανακάλυψαν στον ουρανό κάτι που δεν θα έπρεπε να είχαν δει, π.χ. ένα εξωγήινο διαστημόπλοιο. Κάποιοι, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα Independent, επεσήμαναν ότι το Sunspot Solar Observatory απέχει μόνο 200 χιλιόμετρα από το διάσημο Rockwell, όπου το 1947 υποτίθεται ότι ένα UFO είχε συντριβεί και ότι πτώματα εξωγήινων είχαν ανακαλυφθεί και τάχιστα εξαφανισθεί από την αμερικανική πολεμική αεροπορία (κάτι που έχει διαψευσθεί κατηγορηματικά). Φυσικά, το πιθανότερο είναι να υπάρχουν πολύ πιο πεζές εξηγήσεις για την επέμβαση του FBI, κάτι που πιθανώς θα αποκαλυφθεί σύντομα. http://www.in.gr/2018/09/14/tech/ekkenosi-asteroskopeiou-fountonei-ta-senaria-gia-eksogiinous/

Εντοπίστηκαν μυστηριώδη ραδιοσήματα από μακρινό γαλαξία. Ερευνητές του προγράμματος αναζήτησης εξωγήινης νοημοσύνης Breakthrough Listen στις ΗΠΑ ανίχνευσαν -με τη βοήθεια ενός συστήματος τεχνητής νοημοσύνης- άλλα 72 ραδιοσήματα (Fast Radio Bursts-FRB) από την ίδια μυστηριώδη πηγή, η οποία βρίσκεται σε ένα μακρινό γαλαξία σε απόσταση περίπου τριών δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Τα σήματα FRB είναι γρήγοροι φωτεινοί παλμοί ραδιοακτινοβολίας με διάρκεια μόλις μερικών χιλιοστών του δευτερολέπτου. Η πηγή τους είναι ακόμη ασαφής. Διάφορες θεωρίες έχουν προταθεί, από το να είναι άστρα νετρονίων με μεγάλο μαγνητισμό έως να πρόκειται για τις τεχνολογικές «υπογραφές» εξωγήινων εξελιγμένων πολιτισμών. Οι περισσότεροι ραδιοπαλμοί FRB είναι μεμονωμένοι και προέρχονται από πηγές μη επαναλαμβανόμενες. Όμως, η συγκεκριμένη πηγή FRB 121102 είναι πραγματικά ξεχωριστή, επειδή είναι η μόνη που έχει στείλει διαδοχικά ραδιοσήματα, μια συμπεριφορά η οποία εύλογα έχει τραβήξει το ενδιαφέρον των αστρονόμων. Το 2017 είχαν ανιχνευθεί 21 FRB από την εν λόγω πηγή, αλλά οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ, που συνεργάζονται με το Πρόγραμμα Breakthrough Listen χρησιμοποιώντας το Τηλεσκόπιο Green Bank της Δυτικής Βιρτζίνια, ανέλυσαν ξανά τις περυσινές παρατηρήσεις τους με τη βοήθεια ενός αλγόριθμου μηχανικής μάθησης. Τελικά ανακάλυψαν άλλα 72 σήματα FRB «κρυμμένα» μέσα στον τεράστιο όγκο των δεδομένων από τις παρατηρήσεις, τα οποία δεν είχαν γίνει αντιληπτά εξ αρχής. Μετά τη νέα ανακάλυψη, η οποία δημοσιεύεται στο Astrophysical Journal, ανέρχεται πλέον σε περίπου 300 ο συνολικός αριθμός των σημάτων FRB που έχουν ανιχνευθεί από τη συγκεκριμένη ραδιοπηγή 121102 από το 2012, όταν ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά από τους αστρονόμους. http://www.in.gr/2018/09/11/tech/entopistikan-mystiriodi-radiosimata-apo-makrino-galaksia/

Μέχρι και 99,6% οι πιθανότητες να είμαστε μόνοι στον γαλαξία μας ; Σύμφωνα με την πρόσφατη εργασία των Anders Sandberg, Eric Drexler και Toby Ord με τίτλο «Dissolving the Fermi Paradox», οι πιθανότητες να είμαστε μόνοι στον γαλαξία μας κυμαίνονται από 53% έως 99,6%. Και οι αντίστοιχες πιθανότητες να είμαστε μόνοι μας σε ολόκληρο το σύμπαν είναι 39% έως 85%. Έτσι η απάντηση που δίνουν στην ερώτηση «Πού είναι οι εξωγήινοι; » – το αποκαλούμενο παράδοξο Fermi -, είναι πως βρίσκονται πάρα πολύ μακριά, και πολύ πιθανόν πέρα ​​από τον κοσμολογικό ορίζοντα, απρόσιτοι για πάντα. Όμως σύμφωνα με τον αστροφυσικό Ethan Siegel τα συμπεράσματά της εν λόγω δημοσίευσης δεν είναι καθόλου αξιόπιστα. Το παράδοξο Fermi Αν η ζωή στο σύμπαν είναι πανταχού παρούσα τότε τα σημάδια της δεν θάπρεπε να βρίσκονται παντού; Τα τελευταία 60 χρόνια έχουν προταθεί πολλές ερμηνείες γι αυτόν τον γρίφο, που σήμερα είναι γνωστός ως παράδοξο Fermi. Εκ πρώτης όψεως η ερώτηση είναι πολύ εύλογη. Υπάρχουν δισεκατομμύρια άστρα στον γαλαξία μας, πολλά από αυτά διαθέτουν πλανήτες που μοιάζουν με την Γη και θα ήταν αρκετά πιθανό σε κάποιους εξωπλανήτες να έχει αναπτυχθεί ευφυής ζωή. Αν η ζωή είναι σύνηθες φαινόμενο, τότε «που βρίσκονται εξωγήινοι;» Προφανώς, αν υπάρχουν εξωγήινοι, δεν έχουν εμφανιστεί, ούτε άφησαν ίχνη που να αποδεικνύουν την ύπαρξή τους. Η αναζήτηση εξωγήινων πολιτισμών από το SETI προς το παρόν δεν έχει να παρουσιάσει κάτι άξιο λόγου. Οι έρευνες εξωπλανητών από την αποστολή Κέπλερ της NASA αποκάλυψαν χιλιάδες πλανήτες σε άλλα ηλιακά συστήματα, δείχνοντας ότι υπάρχουν δισεκατομμύρια πιθανές εστίες ζωής σαν τη Γη στον γαλαξία μας. Ωστόσο μέχρι σήμερα δεν βρέθηκε ζωή ή σημάδια ζωής πέρα από τη Γη. Πολλοί επιστήμονες θεωρούν ότι το φαινόμενο της ζωής θα μπορούσε να υπακούει σ’ έναν εν δυναμει 4ο νόμο της θερμοδυναμικής, που λέει πως όποτε υπάρχουν ο απαιτούμενος χρόνος, τα απαραίτητα ατομικά δομικά στοιχεία – άνθρακας © , Οξυγόνο (Ο), άζωτο (Ν) κ.λ.π. -, η κατάλληλη θερμοκρασία και μια σταθερή παροχή ελεύθερης ενέργειας, παρουσιάζεται αναγκαστικά κάποιος «οργανισμός» με πολυπλοκότητα που συνεχώς αυξάνεται. Ο οργανισμός αυτός θα έχει την ιδιότητα να ελαττώνει την εντροπία του, ξοδεύοντας τα μεγάλα ποσά ελεύθερης ενέργειας που παρέχει ο ήλιος. Η πληθώρα των ηλιακών συστημάτων που περιέχονται στους γαλαξίες του σύμπαντος, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι θα υπάρχουν πλανήτες σαν την Γη μας που θα μπορούσαν να φιλοξενούν ζωή. Ίσως λοιπόν να μην είμαστε μόνοι σ΄ αυτό το σύμπαν και η καταγωγή της ζωής δεν είναι μια «μεγάλη σύμπτωση», αλλά ένας φυσικός νόμος. Παρ’ όλα αυτά προς το παρόν δεν υπάρχει κανένα ίχνος εξωγήινων. Αν δεν υπάρχει ζωή πουθενά αλλού εκτός από την Γη, τότε όπως το έθεσε ο Carl Sagan, πρόκειται για «μια τρομερή σπατάλη χώρου». Ο Frank Tripler έλεγε ότι το μεγαλύτερο κίνητρο των οπαδών της εξωγήινης νοημοσύνης είναι μεταφυσικό και στηρίζεται στην ελπίδα ότι μια εξωγήινη παρέμβαση θα μας έσωζε από τους ίδιους τους εαυτούς μας. Άλλοι ισχυρίζονται πως ίσως το βασικό χαρακτηριστικό των τεχνολογικών πολιτισμών είναι ο μικρός χρόνος ζωής τους και η (αυτο)καταστροφή τους πριν προλάβουν να εξαπλωθούν στο διάστημα – κάτι που αναμένεται να συμβεί και στον ανθρώπινο πολιτισμό. Και κάποιοi άλλοι πιστεύουν πως οι εξωγήινοι επισκέφθηκαν ήδη το ηλιακό μας σύστημα στο πρόσφατο ή μακρινό παρελθόν, αλλά μας θεώρησαν πολύ «πρωτόγονους» ή δεν θέλησαν να παρέμβουν στην ανάπτυξη ανάπτυξη του πολιτισμού μας ή μπορεί να φοβήθηκαν τους πολιτικούς μας! Η αναζήτηση εξωγήινης νοημοσύνης Η επιστημονική μελέτη του ερωτήματος «υπάρχουν εξωγήινοι πολιτισμοί;» ξεκίνησε το 1959 με το άρθρο που δημοσίευσαν οι φυσικοί Giuseppe Cocconi και Phil Morrison το 1959 στο περιοδικό Nature με τίτλο «Searching for Interstellar Communications» . Εκεί εξηγούσαν ότι τα μικροκύματα αποτελούν το καλύτερο μέσο διαστρικής επικοινωνίας. Αυτά τα κύματα διαπερνούν όχι μόνο την γήινη ατμόσφαιρα αλλά και τα νέφη αερίων και σκόνης του Γαλαξία μας, ενώ το ορατό φως που αποτελεί το παραδοσιακό μας «παράθυρο» στο σύμπαν, απορροφάται από τα νέφη αυτά. Έτσι, τα ραδιοτηλεσκόπια μπορούν να δουν πιο μακριά μέσα στον γαλαξιακό δίσκο σε σχέση με τα οπτικά τηλεσκόπια. Επιπλέον, τα ραδιοτηλεσκόπια μπορούν να εξερευνούν τον ουρανό 24 ώρες το 24ωρο, αφού δεν εμποδίζονται ούτε από την ακτινοβολία του ήλιου ούτε από τα νέφη της γήινης ατμόσφαιρας. Τα μικροκύματα παρουσιάζουν επίσης το πλεονέκτημα ότι μεταφέρουν λίγη ενέργεια οπότε η αποστολή μηνυμάτων διαμέσου μικροκυμάτων είναι συμφέρουσα από ενεργειακή άποψη. Οι Cocconi και Morrison υπογράμμισαν και ένα τρίτο σημαντικό πλεονέκτημα των μικροκυμάτων: Ο Γαλαξίας μας ακτινοβολεί σχετικά λίγο στην περιοχή αυτή των συχνοτήτων, σε σχέση με άλλες ραδιοσυχνότητες, έτσι ώστε ο παρασιτικός του θόρυβος θα ενοχλούσε ελάχιστα την επικοινωνία. Αυτές οι ιδέες εγκαινίασαν μια νέα εποχή στη συζήτηση περί ύπαρξης εξωγήινης νοήμονος ζωής. Την εποχή αυτή γεννιέται και το ακρωνύμιο ΕΤΙ (=Extra Terrestrial Intelligence). O πρώτος που ασχολήθηκε πρακτικά με το ζήτημα ήταν ο Frank Drake, ερευνητής τότε του Εθνικού Ραδιοαστρονομικού Αστεροσκοπείου του Green Bank στην Βιρτζίνια των ΗΠΑ. O Drake εκπόνησε το πρώτο σχέδιο συστηματικής αναζήτησης αναζήτησης εξωγήινων σημάτων, που ονομάστηκε Όζμα, από το όνομα της βασίλισσας της φανταστικής χώρας του Οζ (χώρας μακρινής και κατοικούμενης από εξωτικά πλάσματα, στο γνωστό παραμύθι Frank Baum). Το 1960, το ραδιοτηλεσκόπιο Green Bank αναζήτησε επί αρκετούς μήνες ραδιοσήματα προς την κατεύθυνση δυο κοντινών άστρων, του ε του Ηριδανού και του τα του Κήτους, που βρίσκονται περίπου 12 έτη φωτός μακριά μας. Για πρώτη φορά οι άνθρωποι αναζήτησαν μέσω ραδιοσημάτων την ύπαρξη εξωγήινων πολιτισμών. Το αρνητικό αποτέλεσμα αυτής της πρώτης απόπειρας δεν αποθάρρυνε τους ερευνητές και αναπτύχθηκαν πάρα πολλά παρόμοια προγράμματα. Χιλιάδες ώρες «ακρόασης» του διαστήματος δεν έδωσαν κανένα αποτέλεσμα. Η αρχική αισιοδοξία των ερευνητών, που ήταν εμφανής από το αρχικό όνομα αυτών των σχεδίων «Επικοινωνία με Εξωγήινη Νοημοσύνη» (CETI: Communication with Extra-Terrestrial Intelligence) παραχώρησε τη θέση της σε μετριοπαθέστερες βλέψεις και το σχέδιο μετατράπηκε σύντομα σε απλή «Αναζήτηση Εξωγήινης Νοημοσύνης» (SETI: Search for Extra-Terrestrial Intellinge). Μέχρι σήμερα, η έρευνα για εξωγήινη ζωή έχει δώσει ένα (μάλλον) οριστικό και ένα προσωρινό αποτέλεσμα. Το οριστικό είναι ότι οι διαστημοσυσκευές που στάλθηκαν στα διάφορα ουράνια σώματα του ηλιακού μας συστήματος δεν εντόπισαν καμία μορφή στο κοντινό μας διάστημα. Το προσωρινό αφορά την «ακρόαση» του ουρανού στις ραδιοσυχνότητες, που μέχρι στιγμής υπήρξε άκαρπη. Λαμβάνοντας υπόψη το εύρος του εγχειρήματος, το αρνητικό αποτέλεσμα, δεν πρέπει να μας εκπλήσσει. Όμως, ακόμα κι αν κατορθώναμε να αφουγκραστούμε τα εκατό δισεκατομμύρια άστρα του γαλαξία μας σε δέκα δισεκατομμύρια ραδιοσυχνότητες επί έναν ή δυο αιώνες, ποιο συμπέρασμα θα μπορούσαμε να βγάλουμε από την απουσία ενός τεχνητού σήματος; Απλώς και μόνον ότι κανένας από αυτούς τους υποθετικούς πολιτισμούς δεν εκπέμπει σήμερα ραδιοσήματα στις συγκεκριμένες συχνότητες προς την κατεύθυνσή μας. Ένα τέτοιο συμπέρασμα δεν θα πρόσθετε τίποτε το ιδιαίτερο στην έρευνά μας για εξωγήινους πολιτισμούς. Παίζοντας με την εξίσωση Drake Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο Frank Drake πρότεινε μια εξίσωση που μας επιτρέπει να εκτιμήσουμε τον αριθμό των ευφυών εξωγήινων πολιτισμών – είτε στον γαλαξία μας είτε σε ολόκληρο το παρατηρούμενο Σύμπαν – ανά πάσα στιγμή. Παρόλο που γνωρίζουμε ελάχιστα για τις διάφορες παραμέτρους, η εξίσωση Drake εξακολουθεί να χρησιμοποιείται για να εκτιμηθεί ο αριθμός των πιθανών πολιτισμών με τους οποίους θα μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε. Η εξίσωση Drake χρησιμοποιείται για την εκτίμηση των εξωγήινων πολιτισμών στον γαλαξία μας ή σε ολόκληρο το σύμπαν Σήμερα μπορούμε να κάνουμε καλύτερες εκτιμήσεις για ποσότητες όπως: ο αριθμός των άστρων σε κάθε γαλαξία, ο αριθμός των γαλαξιών στο σύμπαν, το κλάσμα των άστρων που είναι σαν τον ήλιο μας, και το κλάσμα των δυνητικά κατοικήσιμων πλανητών με το μέγεθος της Γης. Όμως, υπάρχουν μερικά βήματα που δεν γνωρίζουμε πόσο συχνά συμβαίνουν. Τα βήματα αυτά πραγματοποιήθηκαν σίγουρα εδώ στη Γη. Αυτά είναι τα βήματα που οδηγούν από τα ανόργανα μόρια σε πιο πολύπλοκα οργανικά μακρομόρια, στην δημιουργία ζωντανών οργανισμών και στην εξέλιξή τους σε ανώτερο είδος με νοημοσύνη. Αυτό ισοδυναμεί με δύο αγνώστους (στην εξίσωση Drake) που είναι απολύτως απαραίτητοι για την επίτευξη του τελικού στόχου, της ανάπτυξης εξωγήινης ευφυούς ζωής: 1. την πιθανότητα να δημιουργηθεί ζωή από μη ζώσα ύλη σε έναν πλανήτη παρόμοιο με την Γη, και 2. την πιθανότητα η ζωή να εξελιχθεί σε ένα έξυπνο, επικοινωνιακό και ενδεχομένως διαστρικό είδος. Δεν έχουμε ιδέα ποια είναι η πιθανότητα να συμβούν αυτά τα γεγονότα. Βέβαια, υπάρχουν πολλά λογικά πράγματα που μπορούμε να πούμε σχετικά μ’ αυτά. Μπορούμε να πούμε για τα πειράματα που κάναμε για τη δημιουργία οργανικών μορίων από ανόργανα συστατικά. Μπορούμε να πούμε για τα σύνθετα οργανικά μόρια που βρίσκουμε στον διαστρικό χώρο ή σε μετεωρίτες. Μπορούμε να αναφερθούμε στις πιθανότητες ύπαρξης μικροβιακής ζωής σε υπόγειους υδάτινους ωκεανούς σε δορυφόρους πλανητών του ηλιακού μας συστήματος ή απολιθωμένων μικροβίων σε πλανήτες όπως Άρης, που διέθετε στο παρελθόν τεράστιες ποσότητες νερού. Και μπορούμε να δούμε το γεγονός ότι, αν προεκτείνουμε την γενετική πληροφορία που κωδικοποιείται στους υπάρχοντες οργανισμούς στο παρελθόν, όταν σχηματιζόταν η Γη, προκύπτει ότι αυτό που θεωρούμε «ζωή» μπορεί να είχε προκύψει δισεκατομμύρια χρόνια πριν δημιουργηθεί ο πλανήτης μας. Οι πιθανότητες εμφάνισης ζωής θα μπορούσαν να είναι εξαιρετικά υψηλές, π.χ. 1 έως 10% ή εξαιρετικά μικρές, π.χ. 1/1.000.000 ή και λιγότερο. Δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα αφού γνωρίζουμε μόνο μια περίπτωση εμφάνισης ζωής – την γήινη. Και τα πράγματα χειροτερεύουν, αν προσπαθήσουμε να εκτιμήσουμε την πιθανότητα ένα είδος κατώτερης μορφής ζωής να εξελιχθεί σε ευφυή ζωή, ικανή να αναπτύξει διαστημικές ικανότητες επικοινωνίας και εξάπλωσης στο διάστημα. Κι εδώ το δείγμα μας έχει μοναδιαίο μέγεθος. Μεσολάβησαν πολλά στάδια για να φτάσει η ζωή στη Γη στο σημερινό σημείο, συμπεριλαμβανομένων των μαζικών εξαφανίσεων, των περιβαλλοντολογικών μεταβολών, πτώσεις μετεωριτών κλπ. Για περισσότερο από 4 δισεκατομμύρια χρόνια στη Γη δεν υπήρχε τίποτε που να θεωρείται «ευφυές» σύμφωνα με τα ανθρώπινα πρότυπα. Για πάνω από μισό δισεκατομμύρια χρόνια από την έκρηξη της Κάμβριας περιόδου, μόνο για τα τελευταία 200.000 χρόνια περίπου υπήρχε ένα τέτοιο είδος στη Γη: λιγότερο από το 0,05% του χρόνου. Είμαστε το αποτέλεσμα μιας μεγάλη κοσμικής σύμπτωσης; Η πρόσφατη δημοσίευση των Anders Sandberg, Eric Drexler και Toby Ord υποστηρίζει πως επιλύει το παράδοξο του Fermi «αποδεικνύοντας» ότι δεν είναι καθόλου απίθανο να είμαστε μόνοι στον Γαλαξία ή και σε ολόκληρο το παρατηρούμενο σύμπαν. Οι Sandberg at al υπολόγισαν ότι πιθανότητες να είμαστε μόνοι στον γαλαξία μας κυμαίνονται από 53% έως 99,6%. Και οι αντίστοιχες πιθανότητες να είμαστε μόνοι μας σε ολόκληρο το σύμπαν είναι 39% έως 85%. Έτσι η απάντηση που δίνουν στην ερώτηση «Πού είναι οι εξωγήινοι; » – το αποκαλούμενο παράδοξο Fermi -, είναι πως βρίσκονται πάρα πολύ μακριά, και πολύ πιθανόν πέρα ​​από τον κοσμολογικό ορίζοντα, απρόσιτοι για πάντα. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη αν λάβουμε υπόψη μας τις συνέπειες της διατύπωσης γενικευμένων συμπερασμάτων που στηρίζονται σε ένα μείγμα άγνοιας και ανεπαρκών αποδεικτικών στοιχείων. Δεν μπορείτε απλά να δηλώσετε, «αυτές είναι οι εκτιμήσεις μου για αυτές τις ποσότητες που περιέχει η εξίσωση Drake» και στη συνέχεια να υπολογίσετε πόσους εξωγήινους πολιτισμούς δίνει η εξίσωση. Αυτό δεν είναι αξιόπιστο επιστημονικό συμπέρασμα. Παρά την χρήση κατανομών πιθανoτήτων για τις παραμέτρους της εξίσωσης Drake που χρησιμοποιούν οι συγγραφείς της εν λόγω εργασίας, δεν υπάρχει προς το παρόν καμία ένδειξη ότι μπορούμε να πούμε κάτι λογικό σχετικά με τις πιθανότητες αυτές. Κι όταν απουσιάζουν οι αποδείξεις, οι θεωρητικοί αναγκάζονται να κάνουν εικασίες παίζοντας με τους αριθμούς. Οι κατανομές πιθανοτήτων για τις παραμέτρους της εξίσωσης Drake, βασίζονται στην διακύμανση των εκτιμήσεων σε προηγούμενες εργασίες, και στην προσωπική εκτίμηση των αβεβαιοτήτων για κάθε παράμετρο από τους συγγραφείς. Σύμφωνα με τον Ethan Siegel, αυτό εμπίπτει στον λεγόμενο πρώτο νόμο της επιστήμης των υπολογιστών: σκουπίδια στην είσοδο, σκουπίδια στην έξοδο. Οι ιστορικές εκτιμήσεις και η κρίσεις των συγγραφέων δεν υποκαθιστούν τα δεδομένα που χρειαζόμαστε. Και τα δεδομένα προς το παρόν δεν υπάρχουν. Καμιά εξεζητημένη-πολύπλοκη ανάλυση πιθανοτήτων δεν μπορεί να δικαιολογήσει τις εικασίες και τις αυθαιρεσίες που υπεισέρχονται στους υπολογισμούς ως κάτι που έχει οποιοδήποτε επιστημονικό βάρος. Η εφαρμογή επιστημονικών τεχνικών σε μια εγγενώς μη επιστημονική προσπάθεια, όπως η εφεύρεση εκτιμήσεων αγνώστων παραμέτρων σχετικά με το σύμπαν, δεν την καθιστά επιστημονικότερη. Το αντίθετο της γνώσης δεν είναι η άγνοια. Είναι η ψευδαίσθηση της γνώσης. Είναι πιθανό η ζωή, ακόμα και η ευφυής ζωή, να είναι πανταχού παρούσα στον γαλαξία μας, αλλά και σε ολόκληρο σύμπαν. Προς το παρόν δεν μπορούμε να το αποδείξουμε. Μέχρι να αποκτήσουμε περισσότερα στοιχεία, μην ξεγελιέστε από τους τίτλους: δεν προκύπτουν από επιστημονικές εκτιμήσεις ή πρωτοποριακές εργασίες. Είναι εικασίες χωρίς καμιά απόδειξη και ουδεμία σχέση έχουν με την επιστήμη. https://physicsgg.me/2018/07/04/%ce%bc%ce%ad%cf%87%cf%81%ce%b9-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-996-%ce%bf%ce%b9-%cf%80%ce%b9%ce%b8%ce%b1%ce%bd%cf%8c%cf%84%ce%b7%cf%84%ce%b5%cf%82-%ce%bd%ce%b1-%ce%b5%ce%af%ce%bc%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5-%ce%bc/

Είναι λάθος ο χρυσός δίσκος που στείλαμε στους εξωγήινους; Μάλλον είναι πολύ λάθος ο χρυσός δίσκος που στείλαμε για να βρουν οι εξωγήινοι. Ξεκίνησε το ταξίδι του στα αστέρια με σκοπό να βρεθεί από εξωγήινους και να αποτελέσει ένα όσο πιο πλήρες γίνεται πορτρέτο της ανθρωπότητας. Ο χρυσός δίσκος της NASA εκτοξεύτηκε στο διάστημα το 1977 και είναι γεμάτος πληροφορίες για την κουλτούρα και τη ζωή του κυρίαρχου είδους στον πλανήτη. Ωστόσο κάποιοι ερευνητές έρχονται τώρα να αμφισβητήσουν το πόσο σωστά σχεδιάστηκε το πρότζεκτ αυτό και ισχυρίζονται ότι το μήνυμα που στέλνει είναι πολύ διαφορετικό από αυτό που εμείς θα θέλαμε. Αντί για τα ειρηνικά, νοήμονα όντα, που η αμερικανική διαστημική υπηρεσία ήλπιζε να απεικονίσει, οι άνθρωποι μπορεί να εμφανιστούν ως ένα είδος που αγαπά να τσακώνεται, μιλάει ακατανόητα και βλέπει την ομορφιά σε περίεργα αντικείμενα. Ο περίφημος Golden Record, τα αντίγραφα του οποίου είναι στα Voyager 1 και 2 της NASA αναμένεται να αναλυθεί από ερευνητές στη συνάντηση της Εθνικής Διαστημικής Εταιρείας στο Λος Άντζελες το Σάββατο. Η Rebecca Orchard και η Sheri Wells-Jensen από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Bowling Green στο Οχάιο λένε ότι οι 117 φωτογραφίες, οι ήχοι φαλαινών, οι χαιρετισμοί σε 54 γλώσσες, το 20ο λεπτό «ηχητικό δοκίμιο» της ζωής στη Γη και το 90λεπτό αρχείο της μουσικής που περιλαμβάνονται στο δίσκο είναι σαφώς ένα ανθρωποκεντρικό σύνολο. «Είναι ένα όμορφο τεχνούργημα και αντιπροσωπεύει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι θέλουν να βλέπουν τον εαυτό τους, αλλά αυτό μόνο αν πρόκειται να ληφθεί και να ερμηνευτεί από κάτι που έχει τις αισθητικές ικανότητες του μέσου ανθρώπου», δήλωσε η Orchard. Ωστόσο σημειώνουν πως αν κάποια από τις ανθρώπινες αισθήσεις απουσιάζει ή προστεθεί μια εντελώς διαφορετική αίσθηση, τότε όλα γίνονται συγκεχυμένα. Οι Orchard και ο Wells-Jensen εξέτασαν το υλικό στο αρχείο και τι μπορεί να συμπεράνει από αυτό ένας εξωγήινος πολιτισμός με διαφορετική γκάμα αισθήσεων. Το φράγμα των χαιρετισμών συσσωρεύεται με τρόπο που θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως λογομαχία, δήλωσε η Orchard κάνοντας λόγο για γλώσσα που δεν έχει «γραμματική συμμόρφωση». Αυτό βέβαια ισχύει αν οι εξωγήινοι μπορούν να ακούσουν. Ο επιχρυσωμένος χρυσός δίσκος 12 ιντσών έχει αρχεία με ήχο από τη μία πλευρά και εικόνες από την άλλη και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω παρανοήσεις, πιστεύουν οι ερευνητές. Αν ένας εξωγήινος πολιτισμός προσπάθησε να ταιριάξει τους ήχους στα αντικείμενα, η ζωή στη Γη μπορεί να φανεί πολύ περίεργη. Ίσως το πιο αινιγματικό από όλα θα είναι η μουσική που περιλαμβάνει από Μπαχ και Στραβίνσκι μέχρι βουλγαρική παραδοσιακή μουσική. «Προφανώς δεν μπορούμε να πούμε πώς αυτές οι διαφορές και οι μεταβάσεις θα ερμηνευτούν, αλλά αυτό που μάλλον είναι σίγουρο είναι ότι δημιουργούν σίγουρα ένα γρίφο για έναν ακροατή ο οποίος θα αγνοούσε εντελώς τι θορύβους παράγουν και δημιουργούν οι άνθρωποι», λένε οι ερευνητές. Αυτό που θέλει να δείξει η νέα μελέτη είναι πως στην πραγματικότητα η ανθρωπότητα αδυνατεί να ελέγξει την εικόνα που θα δώσει. Παράλληλα η Οrchad σημειώνει πως ίσως τελικά οι εξωγήινοι δείξουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τον δορυφόρο που μεταφέρει τον δίσκο. Τα καλά νέα; Οποιαδήποτε σύγχυση μπορεί να προκαλέσει ο δίσκος, αυτή είναι απίθανο να συμβεί σύντομα. Ενώ το Voyager 1 απέχει 12 δις χιλιόμετρα και το πιο μακρινό ανθρώπινο αντικείμενο από τη Γη, χρειάζεται 40.000 χρόνια πριν πλησιάσει ένα άλλο σύστημα αστέρων. https://physicsgg.me/2018/05/26/%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%bb%ce%ac%ce%b8%ce%bf%cf%82-%ce%bf-%cf%87%cf%81%cf%85%cf%83%cf%8c%cf%82-%ce%b4%ce%af%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%82-%cf%80%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%84%ce%b5%ce%af%ce%bb%ce%b1/