Δροσος Γεωργιος

«Έξυπνο» γάντι για χειρισμό drones και ρομπότ από αστροναύτες. Σπουδαστές του NTNU (Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστημών και Τεχνολογίας) ανέπτυξαν ένα «έξυπνο» γάντι για αστροναύτες, που μπορεί να χρησιμοποιείται κατά την εξερεύνηση άλλων πλανητών- και συνεργάτες στη NASA πραγματοποίησαν πρόσφατα επιτυχείς δοκιμές στο ερευνητικό σταθμό Haughton Mars Project. Όπως αναφέρει το Norwegian SciTech News, η startup Ntention, με «ρίζες» από το NTNU, ανέπτυξε το σχέδιο και την τεχνολογία πίσω από το «έξυπνο» γάντι, το οποίο χαρακτηρίζεται ως δυνάμει ριζοσπαστικό όσον αφορά σε μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές σε Σελήνη, Άρη και αλλού- σημειώνεται πως ενδέχεται οι αστροναύτες της NASA που θα πάνε στη Σελήνη στο πλαίσιο του προγράμματος «Άρτεμις» ενδέχεται να διαθέτουν νορβηγικής τεχνολογίας γάντια της Ntention. Η τεχνολογία που ενσωματώνει το γάντι επιτρέπει την επικοινωνία με μηχανές μέσω του σώματος- πρακτικά, τον χειρισμό drones και ρομπότ με απλές κινήσεις των χεριών. Το Haughton Mars Project της NASA, στη νήσο Ντέβον στην Αρκτική, πρόσφατα πραγματοποίησε επιτυχείς δοκιμές των γαντιών. Το συγκεκριμένο μέρος έχει χαρακτηριστεί ως «ο Άρης στη Γη» εξαιτίας του αφιλόξενου κλίματος και των συνθηκών του. Γενικότερα μιλώντας, οι διαστημικές στολές δεν παρέχουν και πολλή ευελιξία, κάτι που δυσχεραίνει διαδικασίες όπως ο έλεγχος ρομπότ και η λήψη δειγμάτων. Ωστόσο, το «Astronaut Smart Glove» επιδιώκει να το αλλάξει αυτό, χρησιμοποιώντας ένα microcontroller που «διαβάζει» διαφορετικούς αισθητήρες. Οι αισθητήρες αυτοί «πιάνουν» ακόμη και ανεπαίσθητες κινήσεις του χεριού και των δακτύλων, και τις μεταδίδουν ασύρματα σε φορητές συσκευές που ελέγχουν το drone ή κάποιο άλλο ρομπότ. Αστροναύτες στη Σελήνη ή στον Άρη θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν drones για σκοπούς χαρτογράφησης, συλλογής δειγμάτων ή αποστολές έρευνας και διάσωσης. Οι δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν έδειξαν πώς ένας αστροναύτης σε διαστημική στολή μπορεί να κάνει εύκολα διάφορες εργασίες, χρησιμοποιώντας το «έξυπνο» γάντι και ένα AR (Augmented Reality) interface. https://www.naftemporiki.gr/story/1544883/eksupno-ganti-gia-xeirismo-drones-kai-rompot-apo-astronautes Ηλεκτρικό αεροπλάνο με στόχο ρεκόρ ταχύτητας από τη Rolls Royce. Tο αεροπλάνο με το οποίο σκοπεύει να κατακτήσει το ρεκόρ ταχύτητας για ηλεκτρικά αεροπλάνα παρουσίασε Rolls Royce στο αεροδρόμιο του Γκλόστερσαϊρ, στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το αεροπλάνο εντάσσεται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας ACCEL (Accelerating the Electrification of Flight) της εταιρείας, και τώρα μπαίνει στο στάδιο των εργασιών για την ενσωμάτωση του συστήματος ηλεκτρικής προώθησης, προκειμένου να επιχειρηθεί το σπάσιμο του ρεκόρ ταχύτητας στα τέλη της άνοιξης του 2020, με στόχο ταχύτητα άνω των 480 χλμ/ ώρα. Στο πρόγραμμα εμπλέκονται πολλοί φορείς, μεταξύ των οποίων η YASA, κατασκευάστρια ηλεκτροκινητήρων και συστημάτων ελέγχου και η Electroflight, μια startup του χώρου της αεροπορίας. Η μισή χρηματοδότηση του προγράμματος παρέχεται από το Aerospace Technology Institute (ATI) σε συνεργασία με το υπουργείο Επιχειρηματικότητας, Ενέργειας και Βιομηχανικής Στρατηγικής και το Innovate UK. Στο πλαίσιο της παρουσίασης αποκαλύφθηκε επίσης η άτρακτος δοκιμών ionBird, που θα χρησιμοποιηθεί για τη δοκιμή του συστήματος προώθησης πριν αυτό ενσωματωθεί πλήρως στο αεροπλάνο. Σύμφωνα με την εταιρεία, το ACCEL θα έχει τη μπαταρία με τη μεγαλύτερη ενεργειακή πυκνότητα που έχει ποτέ φτιαχτεί για αεροσκάφος, ικανή να παρέχει ενέργεια για 250 νοικοκυριά ή για μια πτήση από το Λονδίνο ως το Παρίσι με μία φόρτιση. Ένα προηγμένο σύστημα ψύξης διασφαλίζει τις βέλτιστες επιδόσεις, ψύχοντας απευθείας το σύστημα κατά τη διάρκεια των πτήσεων υψηλών ταχυτήτων. Αξίζει να σημειωθεί πως, συγκριτικά με συμβατικά αεροσκάφη, οι έλικες περιστρέφονται λιγότερο γρήγορα, με σκοπό μια πιο σταθερή και πιο αθόρυβη πτήση. https://www.naftemporiki.gr/story/1544895/ilektriko-aeroplano-me-stoxo-rekor-taxutitas-apo-ti-rolls-royce 45 χρόνια από την εκτόξευση του σταθμού Salyut-4 Στις 26 Δεκεμβρίου 1974, το βαρέως τύπου όχημα Proton-K ξεκίνησε από το Cosmodrome Baikonur στο πρόγραμμα δοκιμής σχεδιασμού πτήσης του δεύτερου σοβιετικού μακροχρόνιου αστικού τροχιακού σταθμού Salyut-4 που αναπτύχθηκε από την TsKBEM κοντά στη Μόσχα (τώρα RSC Energia). Ο πυραύλος ξεκίνησε με επιτυχία το εργαστήριο χώρου 18,5 τόνων σε χαμηλή τροχιά της Γης για να λειτουργεί τόσο σε αυτόματους όσο και σε επανδρωμένους τρόπους. Ο νέος σταθμός με διττή περίοδο λειτουργίας εξοπλίστηκε για πρώτη φορά με ένα εκσυγχρονισμένο σύστημα υποστήριξης ζωής κλειστού κυκλώματος και πιο αποτελεσματικό μέσο τροφοδοσίας με τρεις ηλιακούς συλλέκτες που έχουν αυτόνομο προσανατολισμό στον Ήλιο. Το επιστημονικό πρόγραμμα Salyut-4 περιλάμβανε αστροφυσικές μελέτες χρησιμοποιώντας ένα σύμπλεγμα φασματόμετρων ακτίνων Χ και υπερύθρων, φωτομετρική παρακολούθηση της ατμόσφαιρας και της γήινης επιφάνειας, καθώς και μια σειρά από βιοϊατρικά και τεχνολογικά πειράματα. Λόγω των μοναδικών δυνατοτήτων του DOS "Salyut-4" εκείνη τη στιγμή, κατά τη διάρκεια της ύπαρξής του, χρειάστηκαν δύο επανδρωμένες αποστολές. Το πλήρωμα του πλοίου Soyuz-17 που απαρτίζεται από τους Alexey Gubarev και Georgy Grechko εργάστηκε στο σταθμό το χειμώνα του 1974 και τον Μάιο του 1975 ο Soyuz-18 έφτασε με τον Peter Klimuk και τον Vitaly Sevastyanov με διήμη αποστολή να μελετήσει τη μακροχρόνια παραμονή ενός ατόμου μηδενικές συνθήκες βαρύτητας. Οι προηγμένες τεχνικές λύσεις, που χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στο Salyut-4, άνοιξαν το δρόμο για το διάστημα για τις επόμενες γενιές των τροχιακών σταθμών και εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται στο ρωσικό τμήμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. https://www.energia.ru/ru/news/news-2019/news_12-26.html Ρεκόρ χαμηλής πτήσης από ιαπωνικό δορυφόρο. Η ιαπωνική διαστημική υπηρεσία, JAXA, ανακοίνωσε πως ο δορυφόρος TSUBAME (SLATS- Super Low Altitude Test Satellite) κατεγράφη από τα Ρεκόρ Γκίνες (Guinness World Records) ως ο δορυφόρος παρατήρησης Γης που σημείωσε την χαμηλότερη πτήση σε τροχιά. Σύμφωνα με τη JAXA, το χαμηλότερο ύψος πτήσης που έχει σημειωθεί από δορυφόρο παρατήρησης Γης είναι 167,4 χλμ και επετεύχθη από τον TSUBAME κατά τη διάρκεια της αποστολής του, από τις 23 Δεκεμβρίου 2017 ως την 1η Οκτωβρίου 2019. Ο TSUBAME ήταν ένας δοκιμαστικός δορυφόρος χαμηλού ύψους ο οποίος ήταν σε θέση να καταγράψει εικόνες της επιφάνειας της Γης χάρη στον κινητήρα ιόντων του, παρά την αντίσταση της ατμόσφαιρας και τις συνθήκες που ισχύουν στα χαμηλότερα ύψη γενικότερα. Ο δορυφόρος κινήθηκε σε επτά διαφορετικά ύψη, με τα 167,4 χλμ να είναι το χαμηλότερο. Στο συγκεκριμένο υψόμετρο ο ιαπωνικός δορυφόρος χρησιμοποιούσε τόσο τον κινητήρα ιόντων του όσο και συμβατικούς προωθητήρες. Οι δορυφόροι που πετούν σε χαμηλό ύψος έχουν τη δυνατότητα να καταγράφουν εικόνες υψηλής ανάλυσης με μικρούς αισθητήρες. Ωστόσο, όταν είναι σε τροχιά η οποία θεωρείται πολύ χαμηλή- μεταξύ 200 και 300 χλμ- ο δορυφόρος εκτίθεται σε 1.000 φορές μεγαλύτερη ατμοσφαιρική αντίσταση και άλλες αντίξοες συνθήκες που βλάπτουν την «υγεία» του σκάφους, σε σχέση με άλλους δορυφόρους παρατήρησης της επιφάνειας της Γης που κινούνται σε συνηθισμένα ύψη. Ως εκ τούτου τα πολύ χαμηλά υψόμετρα θεωρούνταν ως τώρα κατάλληλα για τέτοιους δορυφόρους, που απαιτούν ακριβή θέση, έλεγχο και διαχείριση σε βάθος χρόνου. Ο ιαπωνικός δορυφόρος αρχικά βρέθηκε σε ύψος 271,5 χλμ, που μειώθηκε σταδιακά, φτάνοντας σε ύψος 167,4 χλμ, το οποίο αναγνωρίστηκε ως ρεκόρ από τα Guinness World Records. Η τροχιά αυτή διατηρήθηκε ται επτά ημέρες, κατά τις οποίες τράβηξε σειρά φωτογραφιών υψηλής ανάλυσης. Επίσης, συνέλεξε δεδομένα σχετικά με την πυκνότητα της ατμόσφαιρας και τη φθορά δειγμάτων υλικών που εκτέθηκαν στην ατμόσφαιρα. Η ιαπωνική διαστημική υπηρεσία θα αξιοποιήσει τα στοιχεία αυτά για να επιδιώξει «περαιτέρω αξιοποίηση του διαστήματος για το μέλλον, προκειμένου να επιτευχθεί επιστημονική και τεχνολογική ανάπτυξη και συμβολή στην επίλυση των κοινωνικών ζητημάτων στην Ιαπωνία». https://www.naftemporiki.gr/story/1547074/rekor-xamilis-ptisis-apo-iaponiko-doruforo Πώς ένας γιατρός από τη Γη αντιμετώπισε σοβαρό ιατρικό περιστατικό στο Διάστημα. Τη διαδικασία που ακολουθήθηκε όταν σε αστροναύτη του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού εντοπίστηκε επικίνδυνος και πιθανόν θανατηφόρος θρόμβος στο αίμα του, εξέδωσε μέσω εργασίας επιστήμονας της NASA. Η εργασία περιγράφει πως η Δρ. Αουνιόν Τσάνσελορ της αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας, βοήθησε έναν αστροναύτη να αποφύγει τον κίνδυνο από έναν θρόμβο που είχε δημιουργηθεί στην σφαγίτιδα φλέβα του, από όπου μεταφέρεται αίμα από την καρδιά προς το κεφάλι. Όλα αυτά ενώ εκείνη βρισκόταν στη Γη και εκείνος στο Διάστημα. «Τα νέα ευρήματα μας δείχνουν πως το ανθρώπινο σώμα κρύβει εκπλήξεις στο περιβάλλον του διαστήματος. Δεν τα έχουμε μάθει ακόμα όσα αφορούν στην αεροδιαστημική ιατρική και την φυσιολογία του διαστήματος» σημειώνει η επιστήμονας, στην εργασία της που δημοσιεύτηκε στο New England Journal of Medicine. Η θεραπεία Τα ευρήματα της εργασίας προέρχονται από την αγωγή που ακολούθησε ένας αστροναύτης του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, ο οποίος όταν εντοπίστηκε ο θρόμβος κατά την διάρκεια εξετάσεων, έπρεπε να κάνει ενέσεις, κάτι που είναι αρκετά δύσκολο σε περιβάλλον μηδενικής βαρύτητας. Από την πλευρά τους οι επιστήμονες έπρεπε να αντιμετωπίσουν τους άγνωστους κινδύνους που μπορεί να κρύβονται σε μια αντι-θρομβωτική θεραπεία στο διάστημα. Όλα τελικά πήγαν καλά για τον αστροναύτη, αφού μετά την επιστροφή του στη Γη, ο υπέρηχος έδειξε πως ο θρόμβος είχε μικρύνει ενώ έξι μήνες μετά την προσγείωσή του, ο αστροναύτης ήταν ασυμπτωματικός. https://www.in.gr/2020/01/04/tech/pos-enas-giatros-apo-ti-gi-antimetopise-sovaro-iatriko-peristatiko-sto-diastima/ NASA: Δεύτερη 100% γυναικεία διαστημική έξοδο. Οι αστροναύτισσες της Nasa Τζέσικα Μέιρ και η Κριστίνα Κοχ βγήκαν εκ νέου στο διάστημα για να αλλάξουν μια μπαταρία στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), στη δεύτερη 100% γυναικεία διαστημική έξοδο στην ιστορία. Η πρώτη έξοδος των δύο γυναικών στις 18 Οκτωβρίου είχε χαιρετιστεί ως ένα αξιοσημείωτο γεγονός, καθώς οι περισσότερες από 200 έξοδοι κατά το παρελθόν περιελάμβαναν τουλάχιστον έναν άνδρα. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τις είχε καλέσει για να τις συγχαρεί και να επαινέσει το κουράγιο τους. Η δεύτερη έξοδός τους, πραγματοποιήθηκε χωρίς τυμπανοκρουσίες υπογραμμίζοντας τον χαρακτήρα ρουτίνας των επιχειρήσεων συντήρησης του ISS. Οι δύο αστροναύτισσες έπρεπε να αντικαταστήσουν τις παλιές μπαταρίες νικελίου-υδρογόνου με νέες ιόντων λιθίου, κατά τη διάρκεια μιας επιχείρησης που επρόκειτο να διαρκέσει 6,5 ώρες. Η έξοδος ξεκίνησε στις 13.35 το μεσημέρι ώρα Ελλάδας. Seven hours into today's spacewalk, @Astro_Jessica & @Astro_Christina are heading back inside the @Space_Station's Quest airlock. They have completed all of their scheduled tasks to upgrade batteries on the station, as well as one get-ahead task. Watch: https://t.co/CEsJrxByMF pic.twitter.com/AVu4BnrHRP — NASA (@NASA) January 15, 2020 https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/838228_nasa-deyteri-100-gynaikeia-diastimiki-exodo Ρεκόρ για την αστροναύτισσα Κριστίνα Κοχ – Έμεινε πάνω από 300 μέρες στο διάστημα. Η 40χρονη αστροναύτισσα Κριστίνα Κοχ της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας βρίσκεται πλέον στο Διεθνή Διαστημική Σταθμό (ISS) για περισσότερες από 300 συνεχόμενες μέρες, σπάζοντας το παγκόσμιο ρεκόρ συνεχόμενης παραμονής γυναίκας στο διάστημα. Η Κοχ θα παραμείνει αρκετά ακόμη στον ISS, συνεπώς, ώσπου να γυρίσει στη Γη στις 6 Φεβρουαρίου, το ρεκόρ της -το οποίο μάλιστα επιτεύχθηκε κατά την πρώτη διαστημική πτήση της- θα φθάσει τις 328 μέρες. Το προηγούμενο γυναικείο ρεκόρ (288 συνεχόμενες μέρες στον ISS) κατείχε η Αμερικανίδα Πέγκι Γουίτσον από την περίοδο 2016-17. Τον Οκτώβριο πέρυσι η Κοχ και η συμπατριώτισσα της Τζέσικα Μέιρ πραγματοποίησαν τον πρώτο αποκλειστικά γυναικείο διαστημικό περίπατο έξω από τον Σταθμό, κάτι που επανέλαβαν φέτος στις 15 Ιανουαρίου, ενώ ένας τρίτος γυναικείος περίπατος είναι προγραμματισμένος για τις 20 Ιανουαρίου. Το ανδρικό ρεκόρ συνεχόμενης παραμονής στον ISS (340 μέρες) κατέχουν από το 2015-16 ο Αμερικανός Σκοτ Κέλι και ο Ρώσος Μιχαήλ Κορνιένκο, ενώ το ρεκόρ παραμονής στο διάστημα γενικά κατέχει ο Ρώσος κοσμοναύτης Βαλέρι Πολιάκοφ, ο οποίος είχε μείνει 438 μέρες στο ρωσικό διαστημικό σταθμό «Μιρ» το 1994-95. https://www.in.gr/2020/01/17/tech/rekor-gia-tin-astronaytissa-kristina-kox-emeine-pano-apo-300-meres-sto-diastima/ Πραγματοποιήθηκε ο τρίτος αποκλειστικά γυναικείος διαστημικός περίπατος έξω από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Οι δύο αστροναύτισσες της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) Τζέσικα Μέιρ και Κριστίνα Κοχ πραγματοποίησαν τον τρίτο αποκλειστικά γυναικείο διαστημικό περίπατο, αλλάζοντας μπαταρίες στο εξωτερικό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS). Για την Κοχ ήταν ο έκτος διαστημικός περίπατος στην καριέρα της και για τη Μέιρ ο τρίτος. Το ίδιο ζευγάρι είχε γράψει ιστορία πέρυσι τον Οκτώβριο με τον πρώτο στην ιστορία διαστημικό περίπατο χωρίς τη συμμετοχή άνδρα αστροναύτη. Ο δεύτερος γυναικείος περίπατος σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ είχε γίνει στις 15 Ιανουαρίου και στις 20 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε ο τρίτος. Η Κοχ και η Μέιρ άλλαξαν δύο παλαιές μπαταρίες νικελίου-υδρογόνου από το 2010 και τις αντικατέστησαν με δύο νέες μπαταρίες λιθίου, με τη βοήθεια του ρομποτικού βραχίονα του ISS. Κάθε παλαιά μπαταρία είχε περίπου το μισό μέγεθος ενός ψυγείου και ζύγιζε 165 κιλά, ενώ η καινούρια 194 κιλά. Δύο άλλες μπαταρίες λιθίου είχαν τοποθετηθεί από τις ίδιες κατά το δεύτερο διαστημικό περίπατο τους προ ημερών. Οι αστροναύτες έχουν από το 2017 μέχρι σήμερα, με διαδοχικές εξόδους-περιπάτους στο διάστημα, αντικαταστήσει συνολικά 36 από τις 48 παλαιές μπαταρίες που αποθηκεύουν ενέργεια για τον ISS. Ο επόμενος περίπατος θα είναι ανδρικός και θα γίνει στις 25 Ιανουαρίου από τους αστροναύτες ‘Αντριου Μόργκαν (NASA) και Λούκα Παρμιτάνο (ESA). https://www.in.gr/2020/01/21/tech/pragmatopoiithike-o-tritos-apokleistika-gynaikeios-diastimikos-peripatos-ekso-apo-ton-diethni-diastimiko-stathmo/ Roscosmos: Στόχος οι 600 δορυφόροι μέχρι το 2030 Το προκαταρκτικό πρόγραμμα εκτοξεύσεων δορυφόρων μέχρι το 2030, δημοσίευσε η Roscosmos που σκοπεύει να στείλει 600 δορυφόρους στο διάστημα. Στην πραγματοποίηση 148 εκτοξεύσεων ελαφρών, μεσαίου και βαρέως τύπου πυραύλων που θα μεταφέρουν στο διάστημα 600 δορυφόρους του σχηματισμού Sfera, μέχρι το 2030, θα προχωρήσει η Roscosmos, σύμφωνα με το προκαταρκτικό πρόγραμμα εκτοξεύσεων για αυτή την περίοδο. Το σύστημα Sfera, είναι η απάντηση στα παρόμοια συστήματα άλλων κρατών όπως το OneWeb και Starlink και θα διαθέτει 638 δορυφόρους, εκ των οποίων οι 334 θα είναι δορυφόροι επικοινωνίας, 55 δορυφόροι πλοήγησης καθώς και 249 συσκευές με αισθητήρες. Στα τέλη του 2019, είχε αναφερθεί πως ολόκληρος ο ρωσικός δορυφορικός σχηματισμός, συμπεριλαμβανομένων και των στρατιωτικών δορυφόρων, περιλαμβάνει 164 δορυφόρους, εκ των οποίων οι 92 είναι δημόσιας χρήσης. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Roscosmos, για να τεθούν τόσοι πολλοί δορυφόροι σε τροχιά μέσα σε 10 χρόνια, θα χρειαστεί να εκτοξευθούν 88 πύραυλοι Soyuz-2.1b, 36 Angara-1.2 και 24 Angara-A5. Αρχικά είχε σχεδιαστεί, ολόκληρος ο σχηματισμός να μεταφερθεί με 25 Angara-A5, που χρησιμοποιούνται για βαρέα φορτία. Η εταιρία υπογραμμίζει πως η κατασκευή των πυραύλων δεν συμπεριλαμβάνεται στον προϋπολογισμό για τον σχηματισμό δορυφόρων Sfera, αλλά δεν έχει διευκρινίσει από που θα υπάρξει η χρηματοδότηση. Σύμφωνα με κυβερνητική ιστοσελίδα, το κόστος για την κατασκευή ενός πυραύλου Soyuz-2.1b ήταν 1,5 δισεκατομμύρια ρούβλια, περίπου 24,4 εκατομμύρια δολάρια, κατά το τέλος του 2019. Το κόστος για έναν πύραυλο Angara-1.2 ήταν 2,02 δισεκατομμύρια ρούβλια, 32.8 εκατομμύρια δολάρια, τον Ιούνιο του 2019 και η κατασκευή ενός Angara-A5 ήταν περισσότερα από 5 δισεκατομμύρια ρούβλια, 81,2 εκατομμύρια δολάρια, το 2018. Με τις σημερινές τιμές, σχεδόν 325 δισεκατομμύρια ρούβλια, 5,28 δισεκατομμύρια δολάρια, χρειάζονται για την κατασκευή όλων των απαραίτητων πυραύλων. Τον Ιούλιο του 2018, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ενέκρινε ένα ομοσπονδιακό πρόγραμμα για την ανάπτυξη του συστήματος Sfera, το οποίο αναμένεται να προσφέρει ικανότατες επικοινωνίες, πλοήγηση καθώς και υπηρεσίες από απομακρυσμένους γήινους αισθητήρες. https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/839843_roscosmos-stohos-oi-600-doryforoi-mehri-2050 Επιτυχής η τελική μεγάλη δοκιμή πτήσης του διαστημοπλοίου Crew Dragon Η NASA και η SpaceX ολοκλήρωσαν επιτυχώς δοκιμή διαφυγής εν πτήσει του διαστημοπλοίου Crew Dragon και του πυραύλου Falcon 9 την Κυριακή, στην τελική μεγάλη δοκιμή πτήσης του σκάφους πριν αρχίσει να μεταφέρει αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στο πλαίσιο του Commercial Crew Program της NASA. H δοκιμή αυτή (launch escape test) άρχισε με εκτόξευση από το Launch Complex 39A στο διαστημικό κέντρο Κένεντι στη Φλόρινα, με σκοπό να επιδειχθεί η δυνατότητα του σκάφους να αποχωρίζεται με ασφάλεια από τον πύραυλο σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης εν πτήσει. «Αυτή η κρίσιμη πτητική δοκιμή μας φέρνει στα πρόθυρα της επιστροφής της δυνατότητας εκτόξευσης αστροναυτών με αμερικανικά διαστημόπλοια, σε αμερικανικούς πυραύλους από αμερικανικό έδαφος» είπε ο επικεφαλής της NASA, Τζιμ Μπράιντενσταϊν. Στο πλαίσιο της δοκιμής αυτής, η SpaceX προγραμμάτισε το Crew Dragon να πραγματοποιήσει διαφυγή περίπου 1,5 λεπτά μετά την εκτόξευσή του. Όλες οι σημαντικές λειτουργίες έλαβαν χώρα όπως έπρεπε, μεταξύ των οποίων ο αποχωρισμός, η ενεργοποίηση κινητήρων, η ανάπτυξη αλεξιπτώτου και η προσθαλάσσωση στα ανοιχτά της Φλόριντα, στον Ατλαντικό. «Από όσο μπορούμε να πούμε ως τώρα, είναι μια τέλεια αποστολή. Πήγε όσο καλά θα μπορούσε να περιμένει κανείς» είπε ο Έλον Μασκ, ιδρυτής της SpaceX. Αξίζει να σημειωθεί πως, στο πλαίσιο της δοκιμής, ο πύραυλος Falcon 9 καταστράφηκε, όπως είχε προσχεδιαστεί. Το Commercial Crew Program της NASA συνεργάζεται με την αμερικανική αεροδιαστημική βιομηχανία, καθώς εταιρείες αναπτύσσουν μια νέα γενιά διαστημοπλοίων και πυραύλων ικανών να στέλνουν πληρώματα σε χαμηλή τροχιά και στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, ανοίγοντας παράλληλα- σύμφωνα με τη NASA- τον δρόμο για μια «ανθούσα οικονομία σε χαμηλή τροχιά». https://www.naftemporiki.gr/story/1552227/epituxis-i-teliki-megali-dokimi-ptisis-tou-diastimoploiou-crew-dragon Αμερικανικός δορυφόρος βάρους 4 τόνων κινδυνεύει να εκραγεί. Ο αμερικανικός πάροχος τηλεπικοινωνιών DirecTV θα απομακρύνει επειγόντως έναν δορυφόρο του, σε ύψος περίπου 36.000 χλμ, καθώς υπάρχει κίνδυνος να εκραγεί. Ο δορυφόρος Spaceway 1 βγήκε σε τροχιά τον Απρίλιο του 2005 και ζυγίζει περίπου 3.700 κιλά, σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρεία του. Μαζί με τα ηλιακά πάνελ του, έχει μήκος 41 μέτρων και πλάτος 7 μέτρων. Η DirecTV ενημέρωσε την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών (FCC) τη 19η Ιανουαρίου ότι ένα πρόβλημα που προέκυψε προκάλεσε “σοβαρές και μη αναστρέψιμες θερμικές βλάβες” στις μπαταρίες του Spaceway 1. “Υπάρχει σοβαρός κίνδυνος οι μπαταρίες να εκραγούν” γράφει το DirecTV. Από την 25η Φεβρουαρίου 2020, ο δορυφόρος θα βρίσκεται στη σκιά της Γης και οι μπαταρίες θα μπουν στη διαδικασία επαναφόρτισης, γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει την έκρηξη. Η εταιρεία θέλει, επομένως, να απομακρύνει το συντομότερο τον δορυφόρο προς την τροχιά “νεκροταφείο”, όπως ονομάζεται, 300 χλμ ψηλότερα από τη γεωστατική τροχιά όπου βρίσκονται εκατοντάδες δορυφόροι τηλεπικοινωνιών. Προκειμένου να μειώσει τον κίνδυνο μιας έκρηξης από ατύχημα, το DirecTV θα αδειάσει στο διάστημα ένα μέρος των 73 κιλών καυσίμων που μεταφέρει, όμως η εταιρεία προειδοποίησε ότι δεν θα έχει τον χρόνο να αδειάσει όλο το φορτίο. Η έκρηξη ενός δορυφόρου τέτοιου μεγέθους θα μπορούσε να δημιουργήσει χιλιάδες θραύσματα που θα κατέστρεφαν άλλους δορυφόρους. https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/841079_amerikanikos-doryforos-varoys-4-tonon-kindyneyei-na-ekragei-vinteo Η προγραμματισμένη διόρθωση της τροχιάς ISS Σύμφωνα με το πρόγραμμα πτήσεων του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, στις 23 Ιανουαρίου 2020, πραγματοποιήθηκε διόρθωση της τροχιάς του σταθμού σε δύο στάδια. Το σύστημα πρόωσης του φορτηγού πλοίου Progress MS-13 που είχε συνδεθεί με τη μονάδα Pirs ενεργοποιήθηκε στις 17:15 ώρα Μόσχας. Το αποτέλεσμα της λειτουργίας του κινητήρα για 563 δευτερόλεπτα ήταν η αύξηση της ταχύτητας του σταθμού κατά 0,56 m / s. Στις 20:23 ώρα Μόσχας, οι μηχανές του πλοίου επανεκκινήθηκαν, ο χρόνος λειτουργίας τους ήταν ήδη 282 δευτερόλεπτα. Ως αποτέλεσμα, ο σταθμός έλαβε αύξηση ταχύτητας 0,28 m / s. Σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας υποστήριξης βαλλιστικής πλοήγησης του κέντρου ελέγχου πτήσης του TsNIImash, οι παράμετροι της τροχιάς του σταθμού μετά από διόρθωση δύο σταδίων ήταν περίοδος κυκλοφορίας - 92.896 λεπτά. κλίση τροχιάς - 51,66 μοίρες. το ελάχιστο ύψος πάνω από την επιφάνεια της Γης είναι 415,9 χλμ. το μέγιστο ύψος πάνω από την επιφάνεια της Γης είναι 437,0 χλμ. Ο πρώτος διορθωτικός ελιγμός το 2020 πραγματοποιήθηκε με σκοπό τη δημιουργία βαλλιστικών συνθηκών για την εξασφάλιση του πτητικού προγράμματος των πλοίων Soyuz MS-13, Soyuz MS-16 και Soyuz MS-15. https://www.energia.ru/ru/news/news-2020/news_01-24.html Ο ανιχνευτής «κοιτάζει» ξανά το σύμπαν. Ενας ιστορικός περίπατος ολοκληρώθηκε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Χθες επισκευάστηκε όργανο αξίας δύο δισ. δολαρίων, το οποίο «κοιτάζει» το σύμπαν προκειμένου να αποκρυπτογραφήσει τα μυστικά του. Ο ανιχνευτής κοσμικών ακτίνων (Alpha Magnetic Spectrometer) παρουσίασε διαρροή, η οποία αποκαταστάθηκε πλήρως και αναμένεται να συνεχίσει την αναζήτηση αντιύλης και σκοτεινής ύλης μέσα στις επόμενες ημέρες. Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα που παρακολουθεί τα τεκταινόμενα, ανέπνευσε με ανακούφιση, όταν ο Αμερικανός αστροναύτης Αντριου Μόργκαν και ο Ιταλός συνάδελφός του Λούκα Παρμιτάνο ολοκλήρωσαν την εργασία τους. Ηταν ο τέταρτος και τελευταίος διαστημικός περίπατος από τον Νοέμβριο, όταν άρχισαν τις προσπάθειες αποκατάστασης του προβληματικού συστήματος ψύξης του οργάνου. Ωστόσο, το κέντρο ελέγχου της αποστολής επισήμανε ότι είναι πολύ νωρίς για να θεωρηθεί πλήρως επιτυχής η εργασία των δύο αστροναυτών, τονίζοντας ωστόσο «ότι τα πράγματα βαίνουν καλώς». Τον περασμένο μήνα, οι δύο αστροναύτες είχαν τοποθετήσει νέες αντλίες ψυκτικού μέσου στο φασματόμετρο, το οποίο έλεγξαν για διαρροές το Σάββατο. Ο Παρμιτάνο αμέσως αντιλήφθηκε ότι υπήρχε διαρροή σε έναν από τους σωλήνες, τον πρώτο που έλεγξε, και την αποκατέστησε σφίγγοντας τη στρόφιγγα. Ωστόσο, έπειτα από υποχρεωτική αναμονή διάρκειας μιας ώρας, η διαρροή εξακολουθούσε και για μια ακόμα φορά ο Παρμιτάνο έσφιξε τη στρόφιγγα. Ωστόσο, αυτό που φαινομενικά είναι τόσο απλό, για το κέντρο ελέγχου ήταν κρίσιμο. Η NASA χαρακτήρισε τους διαστημικούς περιπάτους για την επισκευή του φασματόμετρου ως «ό,τι πιο πολύπλοκο» μετά τις αποστολές για την επισκευή του διαστημικού τηλεσκοπίου Χαμπλ πριν από είκοσι χρόνια. Εν αντιθέσει με το Χαμπλ, αυτό το φασματόμετρο δεν είχε κατασκευαστεί ώστε να μπορεί να επιδιορθωθεί σε τροχιά. Ετσι, όταν άρχισε να δυσλειτουργεί το 2014, η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία χρειάστηκε χρόνια για να επινοήσει ένα σχέδιο αποκατάστασής του. Προκειμένου να αποτραπεί το ενδεχόμενο μιας νέας διαρροής οι σωλήνες του φασματόμετρου, που έφτασε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το 2011, πρόκειται να γεμίσουν την Κυριακή με μεγαλύτερη ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα. Η μία αντλία θα τεθεί και πάλι σε λειτουργία τη Δευτέρα και οι υπόλοιπες τρεις την Τρίτη, γεγονός που σημαίνει ότι το πανάκριβο όργανο θα ξαναρχίσει να επιθεωρεί το σύμπαν την Τετάρτη. Το βάρους 6.800 κιλών φασματόμετρο μεταφέρθηκε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό με το προτελευταίο δρομολόγιο του διαστημικού λεωφορείου και μέχρι να τεθεί εκτός λειτουργίας, στα τέλη της περασμένης χρονιάς, είχε μελετήσει περισσότερα από 148 δισεκατομμύρια κοσμικές ακτίνες. Τώρα οι επισκευές που έγιναν θα επιτρέψουν στο όργανο να εξακολουθήσει να λειτουργεί για πέντε έως δέκα χρόνια. Ο αρχικός του σχεδιασμός προέβλεπε ότι θα λειτουργεί για τρία χρόνια. https://www.kathimerini.gr/1062252/article/epikairothta/episthmh/o-anixneyths-koitazei-3ana-to-sympan Το πρώτο μπισκότο διαστημικου ψησίματος. Τα αποτελέσματα του πρώτου πειράματος διαστημικου ψησίματος που πραγματοποίησαν οι αστροναύτες Luca Parmitano και Christina Koch αποκαλύφθηκαν αυτήν την εβδομάδα. Οι αστροναύτες εψηναν τα cookies για 2 ώρες (χρειάζονται 20 λεπτά για να ψήνουν ένα μπισκότο στη Γη) σε ειδικό φούρνο μηδενικής βαρύτητας στο ISS τον περασμένο μήνα. Στόχος του πειράματος ήταν η μελέτη των επιλογών μαγειρέματος για αποστολές μακράς διαρκείας. Σφραγισμένα σε μεμονωμένες θήκες ψησίματος, τρία από τα cookies επέστρεψαν στη Γη στο διαστημικό σκάφος SpaceX Dragon στις 7 Ιανουαρίου. Το πρωτοποριακό επιδόρπιο παραμένει κατεψυγμένο σε εργαστήριο της Χιούστον, τα μπισκότα θα υποβληθούν σε πολυάριθμες δοκιμές από επαγγελματίες επιστήμονες τροφίμων. https://asgardia.space/en/news/Space-Digest-22-29-01 Νέα μονάδα στον ISS με την καλύτερη προβολή στη Γη. Η NASA επιλέγει το Axiom Space για να παρέχει τουλάχιστον μία κατοικήσιμη εμπορική ενότητα που θα προσαρτηθεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η εταιρεία που εδρεύει στο Χιούστον θα σχεδιάσει, θα κατασκευάσει και θα θέσει σε λειτουργία μονάδες υπό πίεση και ένα μεγάλο παράθυρο παρατήρησης της Γης στο ISS. Η ανάπτυξη εμπορικών προορισμών στην τροχιά χαμηλής γης είναι ένα από τα βασικά στοιχεία του σχεδίου του οργανισμού να ανοίξει το ISS σε νέες εμπορικές και εμπορικές ευκαιρίες. Ο εμπορικός τομέας θα περιλαμβάνει τελικά μια ενότητα κόμβων, εγκαταστάσεις έρευνας και κατασκευής, ενδιαιτήματα πληρώματος και ενότητα "μεγάλων παραθύρων" για την παρατήρηση του μεγάλου μπλε πλανήτη. Η Axiom αναμένει ότι η πρώτη ενότητα θα ξεκινήσει το δεύτερο εξάμηνο του 2024. https://asgardia.space/en/news/Space-Digest-22-29-01 Ανενεργοί δορυφόροι θα περάσουν ξυστά ο ένας από τον άλλο πάνω από τις ΗΠΑ. Ένα διαστημικό τηλεσκόπιο που εκτοξεύτηκε το 1983 και ένας αμερικανικός πειραματικός δορυφόρος του 1967, και τα δύο εκτός λειτουργίας, αναμένεται να περάσουν ξυστά ο ένας δίπλα από τον άλλο σε απόσταση μικρότερη των 100 μέτρων, ενώ θα βρίσκονται πάνω από τις ΗΠΑ, με την πιθανότητα να συγκρουστούν να εκτιμάται σε 1 στις 100, σύμφωνα με εταιρείες παρακολούθησης του διαστήματος. Κάθε δορυφόρος ίπταται σε αντίθετη τροχιά και υπάρχει ο κίνδυνος να συγκρουστούν μετωπικά, με μια σχετική ταχύτητα σχεδόν 15 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Οι δύο δορυφόροι θα έρθουν σε «στενή επαφή» σήμερα στις 01.39 ώρα Ελλάδας, σε απόσταση 900 χλμ πάνω από την πόλη του Πίτσμπουργκ, σύμφωνα με την εταιρεία LeoLabs. Αυτού του είδους οι συγκρούσεις μεταξύ δορυφόρων, τους οποίους δεν ελέγχουν πλέον άνθρωποι, είναι σπάνιες και επικίνδυνες, καθώς δημιουργούν χιλιάδες θραύσματα που ενέχουν τον κίνδυνο να καταστρέψουν ή να προκαλέσουν ζημιές σε ενεργούς δορυφόρους. Το 2009, όταν ο τηλεπικοινωνιακός δορυφόρος Iridium 33 και ο ρωσικός στρατιωτικός δορυφόρος Cosmos 2251 συγκρούστηκαν, χίλια θραύσματα μεγέθους άνω των 10 εκατοστών εκσφενδονίστηκαν, μολύνοντας τις τροχιές. Το διαστημικό τηλεσκόπιο IRAS ήταν ένα κοινό σχέδιο της Nasa, της Βρετανίας και της Ολλανδίας και είχε ζωή 10 μηνών. Ζυγίζει έναν τόνο, σύμφωνα με μια βάση δεδομένων της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA. Ο αμερικανικός πειραματικός δορυφόρος GGSE-4 είναι βάρους 85 κιλών, έχει, όμως, ασυνήθιστο σχήμα: είναι πολύ λεπτός (60 εκατοστά) κι έχει μήκος 18 μέτρων. Ίπταται καθέτως. Η πιθανότητα μιας σύγκρουσης, όπως την υπολόγισε το LeoLabs, υπολογίζεται σε 1 στα 100, με μια πιθανή απόσταση 12 μέτρων μεταξύ των δύο δορυφόρων. Η εταιρεία θεωρεί πάντως πως το ενδεχόμενο πρόσκρουσης είναι «λίγο πιθανό». Όμως, υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με την ακριβή πορεία των δορυφόρων. Εάν υπάρξει πρόσκρουση, θα μπορούσε να δημιουργήσει χίλια θραύσματα μεγαλύτερα των 10 εκατοστών, είπε στο Γαλλικό Πρακτορειο, ο Νταν Άλτροτζ, της Analytical Graphics και περισσότερα από 12.000 θραύσματα άνω του 1 εκατοστού. https://www.kathimerini.gr/1062507/article/epikairothta/episthmh/anenergoi-doryforoi-8a-perasoyn-3ysta-o-enas-apo-ton-allo-panw-apo-tis-hpa SpaceX: Εκτόξευση άλλων 60 δορυφόρων για το πρόγραμμα Starlink Η SpaceX εκτόξευσε επιτυχώς την Τετάρτη άλλη μια «δόση» δορυφόρων για το πρόγραμμα Starlink, με τον πύραυλο να επιστρέφει και να προσθαλασσώνεται επιτυχώς, μετά από μια σειρά καθυστερήσεων λόγω καιρού. Όπως αναφέρει το Space.com, ο πύραυλος Falcon 9, ο οποίος, με αυτή την εκτόξευση, πραγματοποίησε την τρίτη του πτήση, μετέφερε 60 επιπλέον δορυφόρους για τον αστερισμό δορυφόρων της εταιρείας, ο οποίος μεγαλώνει όλο και περισσότερο. Οι δορυφόροι τέθηκαν επιτυχώς σε τροχιά περίπου μια ώρα μετά την εκτόξευση. Ο συγκεκριμένος πύραυλος είχε προηγουμένως στείλει στο διάστημα μια κάψουλα Crew Dragon, στο πλαίσιο μη επανδρωμένης αποστολής της εταιρείας στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, καθώς και τρεις δορυφόρους για τον Καναδά. Μετά την επιτυχή εκτόξευση, το πρώτο στάδιο του πυραύλου προσνηώθηκε επιτυχώς στη μη επανδρωμένη πλατφόρμα «Of Course I Still Love You» της εταιρείας στον Ατλαντικό. Με αυτή την επιστροφή, η SpaceX πραγματοποίησε την 49η της ανάκτηση πυραύλου. Ο αναβαθμισμένος πύραυλος Falcon 9 της SpaceX είναι σχεδιασμένος για να μπορεί να χρησιμοποιείται μέχρι και 10 φορές, με μικρές εργασίες συντήρησης/ επισκευής στο ενδιάμεσο. Η συγκεκριμένη εκτόξευση ήταν η τέταρτη του προγράμματος Starlink, ο κάθε δορυφόρος του οποίου ζυγίζει 260 περίπου κιλά. Σκοπός είναι η δημιουργία ενός δικτύου που έχει σκοπό να παρέχει κάλυψη Ίντερνετ στην επιφάνεια της Γης από το διάστημα. Πλέον οι δορυφόροι του Starlink που βρίσκονται σε τροχιά ανέρχονται στους 240. Ο ιδρυτής της εταιρείας, Έλον Μασκ, έχει πει ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 400 σε τροχιά για παροχή στοιχειώδους κάλυψης και τουλάχιστον 800 για την παροχή μεσαίας κάλυψης. https://www.naftemporiki.gr/story/1555691/spacex-ektokseusi-allon-60-doruforon-gia-to-programma-starlink Το πλήρωμα του διαστημικού οχήματος Soyuz MS-13 επέστρεψε στη Γη. Τα μέλη του πληρώματος του διαστημικού σκάφους που μεταφέρει το Soyuz MS-13 επέστρεψαν με ασφάλεια στη Γη. Ένα όχημα κατάβασης με τον κοσμοναύτη Αλέξανδρο Skvortsov και τους αστροναύτες Luke Parmitano και Cristina Cook προσγειώθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2020 στις 12:13 ώρα Μόσχας. Σύμφωνα με το πρόγραμμα πτήσης ISS, το διαστημόπλοιο Soyuz MS-13 αποσύρθηκε από το σταθμό στις 08:50 ώρα Μόσχας και, μετά τη διόρθωση του κινητήρα από το φρενάρισμα και τον διαχωρισμό των διαμερισμάτων, εισήλθε στην πυκνή ατμόσφαιρα. Όλες οι εργασίες προσγείωσης εγιναν υπό τον έλεγχο των ειδικών της κύριας επιχειρησιακής ομάδας για τον έλεγχο της Ρωσικής Υπηρεσίας ISS στο Κέντρο Ελέγχου αποστολής και ολοκληρώθηκαν κανονικά. Η διάρκεια διαστημικής πτήσης για τον πλοίαρχο Alexander Skvortsov (Roscosmos) και τον μηχανικό πτήσης Luke Parmitano (ESA) ήταν 200 ημέρες και για την μηχανικο πτήσης Christina Cook (NASA) - 328 ημέρες. Το επανδρωμένο διαστημόπλοιο Soyuz MS-13 βρίσκεται στο ISS από τις 21 Ιουλίου 2019. Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, το πλήρωμα διενήργησε πρόγραμμα επιστημονικής και εφαρμοσμένης έρευνας και πειραμάτων στο πλαίσιο του προγράμματος μακροπρόθεσμης αποστολής ISS-60/61, διατήρησε τη λειτουργικότητα του σταθμού και πραγματοποίησε εργασίες για τον εξοπλισμό του με εξοπλισμό που παραδόθηκε από φορτηγά πλοία. Η πτήση του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού συνεχίζεται. Επί του παρόντος, το πλήρωμα της εξηκοστής δεύτερης μακροπρόθεσμης αποστολής, με επικεφαλής τον διοικητή Oleg Skrypochka (Roscosmos) και τους μηχανικους πτήσης Jessica Meir και Andrew Morgan (NASA), συνεχίζουν στον ISS. https://www.energia.ru/ru/news/news-2020/news_02-06.html

Η ελληνική σημαία στην κορυφή της Ολυμπιάδας Εκπαιδευτικής Ρομποτικής μας γεμίζει ελπίδα για το μέλλον. Συνηθίζουμε να λέμε ότι τα παιδιά είναι το μέλλον, προσδοκούμε τη στιγμή της ενηλικίωσης, τη στιγμή που θα αρχίζουν να αλλάζουν τον κόσμο. Και όμως, χιλιάδες παιδιά, από άκρη σε άκρη της Ελλάδας φέρνουν το αύριο στο σήμερα, αλλάζουν ήδη τον κόσμο. Μέσα στις τάξεις των σχολείων, παθιάζονται, οραματίζονται, πειραματίζονται, αναπτύσσουν στρατηγική σκέψη, πειθαρχούν, δημιουργούν, κάνουν τα σχέδια πράξη στα εργαστήρια εκπαιδευτικής ρομποτικής. Μια εμπειρία που αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονται και δρουν, τα στρέφει προς τη διαρκή αναζήτηση και επίτευξη μιας ευζωίας που συνδέεται με την ανάπτυξη και την εξέλιξη, έχοντας όμως πάντα τον άνθρωπο στο κέντρο της. Το μέλλον έχει ήδη αρχίσει και το βλέπουμε στα πρόσωπα όλων αυτών των παιδιών. Στα πρόσωπα των μαθητών που τα εκπροσώπησαν και έγιναν οι παγκόσμιοι ολυμπιονίκες ρομποτικής 2019, σήκωσαν ψηλά την ελληνική σημαία, μας γέμισαν υπερηφάνεια και αισιοδοξία βάζοντας την χώρα μας δυναμικά στον χάρτη της ρομποτικής και της επόμενης μέρας της τεχνολογίας. Τα παιδιά θαύματα, οι αληθινοί ήρωες της εκπαιδευτικής ρομποτικής, τα ... Real Robokids σάρωσαν τα βραβεία στη φετινή Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής που πραγματοποιήθηκε στην Ουγγαρία και έφεραν την Ελλάδα -απρόσμενα για τις υπόλοιπες 73 χώρες- στην κορυφή κερδίζοντας μαζί με την Ρωσία τα περισσότερα μετάλλια σε σύνολο 423 ομάδων! Όταν ρωτήσει κάποιος την Εύα Λαμπροπούλου -από την ομάδα Smartbirds με μαθήτριες Γυμνασίου της Πάτρας που πήραν ασημένιο μετάλλιο- ποιες πέντε λέξεις περιγράφουν καλύτερα τη σχέση της με την ρομποτική απαντά: «Πάθος, Φαντασία, Πειθαρχία, Όνειρα, Υπομονή». Ένας κόσμος καλύτερος για όλους μπορεί να έλθει και μέσα από τη διάδοση της εκπαιδευτικής ρομποτικής και του STEM, που αποτελούν τον στόχο της στρατηγικής συνεργασίας της COSMOTE με τον Οργανισμό Εκπαιδευτικής Ρομποτικής και Επιστήμης WRO Hellas. Ένα ντοκιμαντέρ για τα πραγματικά Robokids Την πορεία και την προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ολυμπιάδα της Εκπαιδευτικής Ρομποτικής καταγράφει το ντοκιμαντέρ “The Real Robokids”, που ετοιμάζει η COSMΟΤΕ και το οποίο θα κάνει πρεμιέρα στις 17 Ιανουαρίου στο YouTube κανάλι της. Οι κάμερες καταγράφουν την προετοιμασία, την αγωνία, τη στιγμή που γεννιέται μια ιδέα, την ώρα που αυτή γίνεται πράξη και φυσικά την παρουσία των παιδιών στην Ολυμπιάδα και τον θρίαμβό τους. Βλέπουμε πως διαμορφώνεται όχι μόνο το μέλλον μέσω της εκπαιδευτικής ρομποτικής, αλλά και οι χαρακτήρες, η προσήλωση, η επιμονή και διαρκής εξέλιξη των παιδιών. «Θα το αλλάξεις. Θα το ξαναλλάξεις. Και αυτό δεν θα σταματήσει ποτέ», λέει στην κάμερα με μια γαλήνια δύναμη ένα από τα παιδιά που συμμετείχαν στην παγκόσμια Ολυμπιάδα. Αληθινοί ήρωες. Το επίτευγμα αυτό δεν είναι τυχαίο. Στηρίζεται σε χρόνια συστηματικής εργασίας, επιμονής, κόπου, ασκήσεων, μελέτης των παιδιών και των εκπαιδευτικών τους που είναι προπονητές και μέντορες μαζί. Αυτή η προσπάθεια ενισχύθηκε καθοριστικά τα τελευταία έξι χρόνια από την υποστήριξη της COSMOTE και τη στρατηγική συνεργασία που έχει με τον WRO Hellas με κοινό στόχο να κάνουν γνωστή την εκπαιδευτική ρομποτική και την εκπαίδευση STEM στα παιδιά της χώρας μας. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, περισσότερα από 18.000 μαθητές από κάθε γωνιά της χώρας έλαβαν μέρος σε διαγωνισμούς εκπαιδευτικής ρομποτικής, ενώ πλέον ένα στα πέντε σχολεία της χώρας συμμετέχουν σε εθνικούς και διεθνείς διαγωνισμούς. Οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί ενισχύονται επίσης, αφού με την υποστήριξη της COSMOTE, ο WRO Hellas έχει δημιουργήσει βιβλία κατάρτισης, που είναι διαθέσιμα διαδικτυακά, ενώ έχει προσφέρει εξοπλισμό εκπαιδευτικής ρομποτικής σε σχολεία. Οι έξυπνες πόλεις του μέλλοντος στην Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής Στο Γκιορ της Ουγγαρίας οι Έλληνες μαθητές παρουσίασαν τις προτάσεις τους για τον προγραμματισμό ρομποτικών κατασκευών στους τομείς των αστικών μεταφορών, της ύδρευσης και της διαχείρισης αποβλήτων, του φωτισμού και της θέρμανσης κτιρίων, έχοντας ως θέμα τις «Έξυπνες Πόλεις». «Μέσα από τη συμμετοχή τους, αλλά και τις σημαντικές διακρίσεις που κατέκτησαν απέναντι στις παραδοσιακά «μεγάλες δυνάμεις» της εκπαιδευτικής ρομποτικής, τα παιδιά αποδεικνύουν τις δυνατότητες της χώρας μας στον τομέα του STEM και την εξέλιξη που σημειώνεται τα τελευταία χρόνια» υπογράμμισε με αφορμή την επιτυχία των παιδιών ο Παναγιώτης Γαβριηλίδης, Chief Marketing Officer Οικιακών Πελατών του Ομίλου ΟΤΕ. «Νιώθουμε περήφανοι που είμαστε από τους πρώτους ιδιωτικούς φορείς που επένδυσαν στο STEM και την ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων των νέων, συμπράττοντας με τον εκπαιδευτικό φορέα WRO Hellas. Τα τελευταία έξι χρόνια μέσα από τις δράσεις μας έχουμε βοηθήσει χιλιάδες παιδιά να ασχοληθούν με την εκπαιδευτική ρομποτική, καλλιεργώντας την ομαδικότητα και δημιουργικότητά τους». Στην Ολυμπιάδα παρουσιάστηκαν προγράμματα που εντυπωσιάζουν, καθώς οι μαθητές με πάθος και άοκνη εργασία ανέπτυξαν ρομποτικές εφαρμογές που αφορούν στην υγεία, στην ανάπτυξη των πόλεων, στην συνύπαρξη, αφού υπάρχουν ακόμα και εφαρμογές που χαρτογραφούν τα συναισθήματα και σπεύδουν προς βοήθεια. Η Μαρία Παπαδοπούλου από την ομάδα Smartbirds της Πάτρας θυμάται χαρακτηριστικά «Κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού θυμάμαι μια κυρία που, περνώντας από μπροστά μας, εντυπωσιασμένη είπε: «Μπράβο σας κορίτσια, που καταφέρατε να κάνετε ένα άψυχο αντικείμενο να αντιλαμβάνεται τα συναισθήματά μας». Φαντασία και ευρηματικότητα, ανθρωπισμός και όραμα στην ιδανική τους συνάντηση με την τεχνολογία. Τα παιδιά θωρακίζονται και μαθαίνουν ότι δεν υπάρχουν όρια σε αυτό που θέλουν να πετύχουν. «Το παιδί μου έγινε πιο επιμελές από τότε που άρχισε να ασχολείται με την εκπαιδευτική ρομποτική, γενικότερα στη ζωή του» λέει η κυρία Έφη Βασιλά για την κόρη της Μαρία Στεφανίδη από την ομάδας “Smartbirds”. «Το είδα να αντιδρά θετικά υπό πίεση κυρίως τους τελευταίους τρεις μήνες. Η εκπαιδευτική ρομποτική την βοήθησε να οξύνει την κριτική της ικανότητα και τη δημιουργική της σκέψη. Αυτό γινόταν εμφανές και στο πως αντιμετώπιζε θέματα της καθημερινότητας της». Το μέλλον, λοιπόν, είναι εδώ – αρκεί να κοιτάξετε στους μαθητές των σχολείων όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων, εκεί που ετοιμάζεται ένας νέος κόσμος, ένας κόσμος καλύτερος για όλους με την υποστήριξη της COSMOTE. https://www.kathimerini.gr/1056967/article/epikairothta/episthmh/h-ellhnikh-shmaia-sthn-koryfh-ths-olympiadas-ekpaideytikhs-rompotikhs-mas-gemizei-elpida-gia-to-mellon

Δημήτρης Β. Νανόπουλος: Οι εξέχουσες ανακαλύψεις της δεκαετίας. Ζούμε σε μια εποχή υπερβολής. Λόγω αυτής της διαπίστωσης, οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε κάτι το εξέχον και μεγάλο έχουν χάσει την αξία τους. Βομβαρδιζόμαστε καθημερινά από τα ΜΜΕ, τα social media για μεγάλες ανακαλύψεις που θα αλλάξουν τον κόσμο, θα αλλάξουν τη ζωή μας, θα αλλάξουν τον άνθρωπο, το περιβάλλον, το μέλλον. Μετά την παρέλευση του Warhol δεκαπεντάλεπτου δημοσιότητας, διαπιστώνουμε ότι αυτές πέφτουν βέβαια στο πηγάδι της λησμονιάς. Ας δούμε όμως μερικές περιπτώσεις όπου οι λέξεις «εξέχουσα ανακάλυψη» δίνουν μια ακριβή περιγραφή. Θα εστιάσω στη Φυσική και πιο συγκεκριμένα στον τομέα της Φυσικής των Στοιχειωδών Σωματιδίων και της Κοσμολογίας, που τα τελευταία περίπου 40 χρόνια έχουν δημιουργήσει έναν νέο κλάδο της Φυσικής, την Αστροσωματιδιακή Φυσική. Εδώ, πράγματι έχει συντελεστεί ένα μικρό θαύμα ως προς την ποικιλία και το μέγεθος των ανακαλύψεων. Αναφέρομαι σε δύο ανακαλύψεις. Α) Μποζόνιο του Higgs (Higgs Boson) Ας ξεκινήσουμε με την ανακάλυψη του Μποζονίου του Higgs στον Large Hadron Collider (LHC), στο CERN, στη Γενεύη της Ελβετίας τον Ιούλιο του 2012, από τις μεγάλες πειραματικές ομάδες ATLAS και CMS, ακολουθώντας τον τρόπο που είχαμε προτείνει μαζί με τον John Ellis και τη Mary K. Gaillard από το 1975 και τον οποίο συμπληρώσαμε το 1978, μαζί με τον Sheldon Glashow, τον Howard Georgi και τη Marie Machacek. Γιατί όμως ειδικά η ανακάλυψη αυτού του σωματιδίου θεωρείται πολύ μεγάλη; Γιατί απλούστατα αυτό το σωματίδιο, ή καλύτερα ο μηχανισμός Brout-Englert-Higgs, του οποίου απόρροια είναι το σωματίδιο Higgs, είναι η πηγή της μάζας των σωματιδίων από τα οποία είμαστε όλοι φτιαγμένοι. Αν τα σωματίδια δεν είχανε μάζα θα τρέχανε με την ταχύτητα του φωτός, όπως ακριβώς τα φωτόνια, και έτσι δεν θα μπορούσαν να συνευρεθούνε και να κτίσουνε δομές στο Σύμπαν όπως τις ξέρουμε. Άρα θα δημιουργούσαν ένα βαρετό Σύμπαν γεμάτο σωματίδια που απλά θα τριγυρνάγανε μόνα τους… Είναι πάρα πολύ δύσκολο να υπερτιμηθεί μια τέτοια ανακάλυψη, η ανακάλυψη δηλαδή ενός σωματιδίου/πεδίου του Higgs που διαπερνά ολόκληρο το Σύμπαν, σαν το βαρυτικό πεδίο, και είναι η πηγή της μάζας, καθώς πρόκειται, θα έλεγα, για μια «Συμπαντική» ανακάλυψη που οδήγησε επάξια στη Στοκχόλμη τους Francois Englert και Peter Higgs, να παραλαμβάνουν το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής τον επόμενο χρόνο, το 2013. B) Ανισοτροπία στην Κοσμική Ακτινοβολία Υποβάθρου Γνωρίζοντας την πηγή της μάζας, δηλαδή το σωματίδιο Higgs, δεν ήταν αρκετό να καταλάβουμε με ποιον τρόπο συγκεκριμένα δημιουργήθηκαν οι μεγάλες δομές στο Σύμπαν, δηλαδή οι γαλαξίες, που μεταξύ άλλων, δηλαδή μεταξύ 100 δισεκατομμυρίων γαλαξιών και 100 δισεκατομμυρίων αστεριών ανά γαλαξία είναι και ο ήλιος μας. Για να δημιουργηθούν όλα αυτά απαιτούνται διακυμάνσεις της συμπαντικής ενεργειακής πυκνότητας, ώστε εκεί που υπάρχουν μεγαλύτερες πυκνότητες από τη μέση τιμή, χρησιμοποιώντας την ελκτική βαρυτική δύναμη να δημιουργείται συσσώρευση μάζας, που σιγά σιγά καταλήγει στις μεγάλες δομές… Το 2013 το ιπτάμενο τηλεσκόπιο PLANCK, της European Space Agency, ανακάλυψε, με εξαιρετική ακρίβεια, ανισοτροπίες στην κοσμική θερμοκρασία Υποβάθρου, T02,73 K, της τάξεως που συνεπάγονται διακυμάνσεις, στη συμπαντική ενεργειακή πυκνότητα της ίδιας τάξης μεγέθους, δηλαδή. Μάλιστα, αυτές οι διακυμάνσεις δημιουργήθηκαν στα πρώτα 10-30 του δευτερολέπτου, και γιγαντώθηκαν, δηλαδή απέκτησαν κοσμολογική διάσταση, λόγω των φαινομένων του Κοσμολογικού Πληθωρισμού (Cosmological Inflation). Ο Κοσμολογικός Πληθωρισμός προκάλεσε μια εκθετική διαστολή του Σύμπαντος στην αρχή του (10-30s) και μετά το Σύμπαν πέρασε στην «κανονική» του αδιαβατική διαστολή… Κατά τον απειροελάχιστο χρόνο ζωής της πληθωριστικής περιόδου, αποτυπώνονται στο τότε κβαντικό Σύμπαν αυτές οι κβαντικές διακυμάνσεις της ενεργειακής πυκνότητας, που λόγω της εκθετικής διαστολής έγιναν 1030 φορές μεγαλύτερες σε έκταση, δηλαδή απέκτησαν κοσμολογικές διαστάσεις… Καταλαβαίνουμε λοιπόν την αξία αυτών των παρατηρήσεων του ιπτάμενου τηλεσκοπίου PLANCK που υποστηρίζουν πειραματικά τον κοσμολογικό πληθωρισμό και μας ανοίγουν διάπλατα ένα μεγάλο παράθυρο για την Αρχή του Σύμπαντος. Με άλλα λόγια, με τη βοήθεια αυτών των παρατηρήσεων καταφέρνουμε σήμερα να απαντήσουμε στο προαιώνιο κοσμολογικό ερώτημα «Πώς εμφανίστηκε το Σύμπαν;» Ήταν απλά μια τυχαία κβαντική διακύμανση! Τώρα ξέρουμε από πού ερχόμαστε… Ευτυχισμένο το 2020. * Ο Δ.Ν. είναι Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, διακεκριμένος Καθηγητής Φυσικής Υψηλών Ενεργειών Πανεπιστημίου Texas A&M, Η.Π.Α https://physicsgg.me/2019/12/27/%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%ae%cf%84%cf%81%ce%b7%cf%82-%ce%b2-%ce%bd%ce%b1%ce%bd%cf%8c%cf%80%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%bf%cf%82-%ce%bf%ce%b9-%ce%b5%ce%be%ce%ad%cf%87%ce%bf%cf%85%cf%83%ce%b5%cf%82-%ce%b1%ce%bd/

Ολοκληρώθηκε η επεισοδιακή πρώτη πτήση του διαστημοπλοίου Starliner στο διάστημα. Ολοκληρώθηκε την Κυριακή η πρώτη πτήση της διαστημικής κάψουλας Starliner της Boeing, που έγινε η πρώτη αμερικανική κάψουλα που προσγειώνεται σε έδαφος αντί για να προσθαλασσωθεί στον ωκεανό- χωρίς ωστόσο να λείψουν τα προβλήματα από την αποστολή. Το τμήμα του διαστημοπλοίου που προορίζεται για το πλήρωμα προσγειώθηκε με ακρίβεια στο White Sands Missile Range του αμερικανικού στρατού αφού πέρασε λίγο παραπάνω από δύο ημέρες σε τροχιά. Όπως ανακοίνωσε η εταιρεία, λίγο μετά την εκτόξευσή του στις 20 Δεκεμβρίου και την αποκόλλησή του από τον πύραυλο, το Starliner παρουσίασε μια «ανωμαλία» όσον αφορά στον συγχρονισμό της αποστολής, που είχε ως αποτέλεσμα να χρησιμοποιήσει πολύ καύσιμο, με αποτέλεσμα να μη μπορέσει να φτάσει στον προορισμό του, τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Εν τέλει, το σκάφος καθοδηγήθηκε σε μια χαμηλότερη σταθερή τροχιά, όπου πραγματοποίησε σειρά δοκιμών. Η προσγείωση του Starliner, σύμφωνα με τη Boeing, έδειξε την αποτελεσματικότητα των συστημάτων προσεδάφισης, μεταξύ των οποίων τα αλεξίπτωτα και οι αερόσακοι του σκάφους. Αν και το σκάφος δε μετέφερε πλήρωμα, υπήρχε μια «ανθρωπομετρική συσκευή δοκιμών», υπό την ονομασία «Rosie», που βρισκόταν στη θέση του κυβερνήτη της αποστολής, εξοπλισμένη με σειρά αισθητήρων που συνέλεγαν δεδομένα. Η κάψουλα πληρώματος θα επιστραφεί στη Φλόριντα για ανάκτηση δεδομένων, ανάλυση και προετοιμασία για άλλες αποστολές. Όπως αναφέρει το Reuters, παρά την ολοκλήρωσή της, η επεισοδιακή εξέλιξη της πτήσης (με το πρόβλημα να αποδίδεται σε δυσλειτουργία λογισμικού) αποτελεί πλήγμα για το γόητρο της Boeing, η οποία τον τελευταίο χρόνο βρέθηκε αντιμέτωπη και με το ζήτημα των αεροσκαφών 737 MAX, μετά από δύο αεροπορικά δυστυχήματα. Η «παρθενική» εκτόξευση σε τροχιά του CST-100 Starliner προοριζόταν να αποτελέσει ορόσημο για τη Boeing, η οποία ανταγωνίζεται εταιρείες όπως η SpaceX του Έλον Μασκ στην κούρσα για να αποκτήσει ξανά η NASA δυνατότητα επανδρωμένων αποστολών στο διάστημα. Σημειώνεται πως η SpaceX πραγματοποίησε επιτυχή μη επανδρωμένη πτήση της κάψουλας Crew Dragon, με προορισμό τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, τον Μάρτιο. https://www.naftemporiki.gr/story/1545500/oloklirothike-i-epeisodiaki-proti-ptisi-tou-diastimoploiou-starliner-sto-diastima

Σε τροχιά ο ευρωπαϊκός δορυφόρος «Χέοπας»: Ποια είναι η αποστολή του. Η αποστολή Cheops (Χέοπας) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ) εκτοξεύτηκε επιτυχώς από το διαστημοδρόμιο του Κουρού στη Γαλλική Γουϊάνα στις 18 Δεκεμβρίου, με σκοπό τη μελέτη εξωπλανητών, σε τροχιά γύρω από άλλα άστρα. Η εν λόγω αποστολή (Characterising Exoplanet Satellite) αποτελεί συνεργασία μεταξύ του ΕΟΔ και της Ελβετίας, με σημαντική συνεισφορά από άλλες 10 χώρες- μέλη του ΕΟΔ. Η πρώτη αποστολή του ΕΟΔ για τη μελέτη εξωπλανητών θα διερευνήσει ήδη γνωστούς πλανήτες πέρα από τα όρια του ηλιακού μας συστήματος, παρέχοντας πολύτιμα στοιχεία για τη φύση αυτών των μακρινών κόσμων. Η ύπαρξη εξωπλανητών αποτελούσε αντικείμενο εικασιών από επιστήμονες για πολλά χρόνια, μέχρι την ανακάλυψη του 51 Pegasi b, που ανακοινώθηκε το 1995. Οι Ντιντιέ Κελό και Μισέλ Μαγιόρ μοιράστηκαν το Νόμπελ Φυσικής του 2019 για την ανακάλυψη αυτή, η οποία σηματοδότησε μια νέα εποχή ερευνών στην αστρονομία. Αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει πάνω από 4.000 εξωπλανήτες γύρω από κοντινά και μακρινά άστρα. «Το Cheops θα πάει την επιστήμη εξωπλανητών σε ένα εντελώς νέο επίπεδο» είπε ο Γκίντερ Χάσινγκερ, διευθυντής Επιστημών τoυ ΕΟΔ. «Μετά ανακάλυψη χιλιάδων πλανητών, η αναζήτηση τώρα μπορεί να στραφεί στον χαρακτηρισμό, τη διερεύνηση των φυσικών και χημικών ιδιοτήτων πολλών εξωπλανητών, και το να μάθουμε από τι αποτελούνται και πώς σχηματίζονται. Το Cheops επίσης στρώνει τον δρόμο για τις μελλοντικές αποστολές εξωπλανητών, από το διεθνές τηλεσκόπιο James Webb μέχρι τους δορυφόρους Plato και Ariel του ΕΟΔ» πρόσθεσε. Το Cheops δεν θα ψάχνει νέους πλανήτες, μα θα μελετήσει εκτενέστερα εκατοντάδες γνωστούς πλανήτες, που βρέθηκαν μέσω διαφόρων μεθόδων. Στο πλαίσιο της αποστολής θα παρατηρηθούν οι πλανήτες αυτοί ενώ διέρχονται μπροστά από τα άστρα τους, μπλοκάροντας μέρος του φωτός τους, για να μετρηθούν τα μεγέθη τους με άνευ προηγουμένου ακρίβεια. Οι μετρήσεις του Cheops θα συνδυαστούν με υπάρχουσες πληροφορίες σχετικά με τις μάζες τους, προκειμένου να διαπιστωθεί η πυκνότητά τους. «Υπάρχουν τόσοι πολλοί ενδιαφέροντες εξωπλανήτες, και θα μελετήσουμε βαθύτερα αρκετές εκατοντάδες εξ αυτών, επικεντρώνοντας ειδικότερα στους μικρότερους πλανήτες, μεγέθους μεταξύ Γης και Ποσειδώνα» είπε η Κέιτ Άιζακ, επιστήμονας του ΕΟΔ που δουλεύει πάνω στην αποστολή Cheops. «Φαίνονται να είναι κοινοί στον γαλαξία μας, ωστόσο δεν ξέρουμε πολλά για αυτούς. Το Cheops θα μας βοηθήσει να αποκαλύψουμε τα μυστήρια αυτών των συναρπαστικών κόσμων και θα μας φέρει ένα βήμα πιο κοντά στο να απαντήσουμε ένα από τα σημαντικότερα ερωτήματα που απασχολούν εμάς τους ανθρώπους: Είμαστε μόνοι στο σύμπαν;». Σε κάποιες περιπτώσεις ο δορυφόρος Cheops θα είναι σε θέση να αποκαλύψει λεπτομέρειες ακόμα και για τις ατμόσφαιρες των πλανητών- ίσως και την παρουσία συννέφων και τη σύνθεσή τους. Επίσης, η αποστολή μπορεί να οδηγήσει στην ανακάλυψη και προηγουμένως αγνώστων πλανητών, μετρώντας διακυμάνσεις στους χρόνους διέλευσης γνωστών πλανητών μπροστά από τα άστρα τους, ενώ ακόμη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αναζήτηση φεγγαριών και δακτυλίων γύρω από κάποιους πλανήτες. Η αποστολή Cheops πραγματοποιείται από τον ΕΟΔ σε συνεργασία με την Ελβετία, με τη συμμετοχή της Αυστρίας, του Βελγίου, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ουγγαρίας, της Ιταλίας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Σουηδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. https://www.naftemporiki.gr/story/1544512/se-troxia-o-europaikos-doruforos-xeopas-poia-einai-i-apostoli-tou

«Σιδερένιο χιόνι» σκεπάζει τον πυρήνα της Γης, σύμφωνα με επιστήμονες. O πυρήνας της Γης είναι θερμός, υπό τεράστια πίεση και... χιονισμένος, σύμφωνα με μια νέα έρευνα, η οποία αναμένεται να δώσει στους επιστήμονες τη δυνατότητα να κατανοήσουν καλύτερα τις δυνάμεις που επηρεάζουν τον πλανήτη μας. Το χιόνι αυτό βέβαια διαφέρει από αυτό που έχουμε υπόψιν οι περισσότεροι, καθώς αποτελείται από μικροσκοπικά σωματίδια σιδήρου- πολύ βαρύτερα από τις χιονονιφάδες που βλέπουμε στην επιφάνεια της Γης- τα οποία πέφτουν από τον τηγμένο εξώτερο πυρήνα και στοιβάζονται πάνω στον εσώτερο, δημιουργώντας τεράστια στρώματα, πάχους εκατοντάδων χιλιομέτρων, που καλύπτουν τον εσώτερο πυρήνα. Παρά το παράδοξο της εικόνας αυτής, οι επιστήμονες που πραγματοποίησαν την έρευνα τονίζουν πως πρόκειται για μια διαδικασία παρεμφερή με αυτήν που προκαλεί τη δημιουργία βράχων μέσα στα ηφαίστεια. «Ο μεταλλικός πυρήνας της Γης λειτουργεί ως ένας θάλαμος μάγματος» είπε ο καθηγητής Τζουνγκ-Φου Λιν του The University of Texas at Austin. Η εν λόγω μελέτη είναι ήδη διαθέσιμη online και θα δημοσιευτεί στην έντυπη έκδοση του JGR Solid Earth στις 23 Δεκεμβρίου. Ο Γιουτζούν Ζανγκ, αναπληρωτής καθηγητής στο Sichuan University στην Κίνα, ηγήθηκε της έρευνας. Μεταξύ των άλλων συντελεστών της είναι ο Πίτερ Νέλσον, επίσης του University of Texas at Austin, και ο Νικ Ντάιγκερτ, επίκουρος καθηγητής στο University of Tennessee. Η λήψη δειγμάτων από τον πυρήνα της Γης δεν είναι δυνατή, οπότε οι επιστήμονες τον μελετούν καταγράφοντας και αναλύτοντας σήματα από σεισμικά κύματα καθώς διέρχονται μέσα από τη Γη. Ωστόσο, εκτροπές/ διακυμάνσεις μεταξύ δεδομένων από πρόσφατα σεισμικά κύματα και τις τιμές που θα αναμένονταν με βάση το υπάρχον μοντέλο του πυρήνα της Γης προκάλεσαν ερωτήματα: Τα κύματα κινούνται πιο αργά από ό,τι αναμενόταν καθώς διέρχονται από τη βάση του εξώτερου πυρήνα, και κινούνται ταχύτερα του αναμενομένου όταν διέρχονται μέσω του ανατολικού ημισφαιρίου της κορυφής του εσώτερου πυρήνα. Σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα, οι διακυμάνσεις/ αποκλίσεις αυτές οφείλονται στην ύπαρξη χιονιού από σίδηρο στον πυρήνα. Ο επιστήμονας Σ.Ι Μπραγκίνσκι είχε παρουσιάσει στις αρχές της δεκαετίας του 1960 τη θεωρία πως υπάρχει ένα στρώμα «τσιμεντολάσπης» μεταξύ του εσώτερου και του εξώτερου πυρήνα, αλλά τα στοιχεία που προέκυψαν για τις συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης στο περιβάλλον του πυρήνα κατέρριψαν αυτή τη θεωρία. Ωστόσο, νέα δεδομένα από πειράματα δείχνουν πως η κρυσταλλοποίηση είναι δυνατή και ότι περίπου το 15% του χαμηλότερου τμήματος του εξώτερου πυρήνα θα μπορούσε να αποτελείται από βασιζόμενους στον σίδηρο κρυστάλλους, που πέφτουν στο άνω τμήμα του στερεού εσώτερου πυρήνα. «Είναι περίεργο να το σκέφτεται κανείς. Έχεις κρυστάλλους εντός του εξώτερου πυρήνα να χιονίζουν στον εσώτερο πυρήνα σε μια απόσταση αρκετών εκατοντάδων χιλιομέτρων». Σύμφωνα με τους ερευνητές, το συσσωρευμένο αυτό χιόνι αποτελεί την αιτία των σεισμικών αποκλίσεων. Η «λασπώδης» αυτή σύνθεση επιβραδύνει τα σεισμικά κύματα, ενώ η ποικιλομορφία στο μέγεθος των όγκων χιονιού εξηγεί τις αλλαγές στην ταχύτητα. «Το όριο του εσώτερου πυρήνα δεν είναι μια απλή και ομαλή επιφάνεια, κάτι που μπορεί να επηρεάζει τη θερμική αγωγιμότητα και τις μετατοπίσεις στον πυρήνα» αναφέρει ο Ζανγκ. https://www.naftemporiki.gr/story/1544874/siderenio-xioni-skepazei-ton-purina-tis-gis-sumfona-me-epistimones

Εντυπωσιακή δακτυλιοειδής έκλειψη ηλίου στις 26 Δεκεμβρίου. Mια εντυπωσιακή δακτυλιοειδής έκλειψη ηλίου θα λάβει χώρα στις 26 Δεκεμβρίου, η οποία όμως δεν θα είναι ορατή από την Ελλάδα. Πρόκειται για την τρίτη και τελευταία ηλιακή έκλειψη του 2019. Στις δακτυλιοειδείς εκλείψεις η Σελήνη είναι πολύ μακριά από τη Γη για να καλύψει πλήρως τον Ήλιο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας «δακτύλιος φωτιάς» γύρω από το σκοτεινό φεγγάρι, ενώ το ηλιακό στέμμα δεν είναι ορατό. Στις ολικές ηλιακές εκλείψεις ο σεληνιακός δίσκος καλύπτει κατά 100% τον ηλιακό δίσκο (η τελευταία είχε συμβεί τον Ιούλιο). Στις μερικές εκλείψεις το φεγγάρι καλύπτει μόνο ένα μέρος του Ήλιου. Το «μονοπάτι» της έκλειψης θα αρχίσει στις 05:34 ώρα Ελλάδας της Πέμπτης στη Σαουδική Αραβία (220 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Ριάντ) και θα μετακινηθεί ανατολικά προς το Κατάρ, τη νότια Ινδία, τη Σρι Λάνκα, τον Ινδικό Ωκεανό και την Ινδονησία, καταλήγοντας στη νήσο Γκουάμ στον Ειρηνικό Ωκεανό. Το μεγαλύτερο μέρος της Ασίας και η βόρεια Αυστραλία θα δουν μια μερική έκλειψη, σύμφωνα με τη NASA. https://www.kathimerini.gr/1057585/article/epikairothta/episthmh/entypwsiakh-daktylioeidhs-ekleiyh-hlioy-stis-26-dekemvrioy

Ανακαλύφθηκαν ακόμη έξι εξωπλανήτες γύρω από τρία άστρα. Οι αστρονόμοι ανακοίνωσαν την ανακάλυψη έξι ακόμη εξωπλανητών, που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τρία άστρα. Οι πλανήτες έχουν μάζες από 2,6 φορές μεγαλύτερη τη Γης έως σχεδόν τη μισή μάζα του Δία. Kαι οι τρεις πλανήτες περιφέρονται πολύ κοντά στα άστρα τους, πολύ κοντύτερα από ό,τι βρίσκεται ο Ερμής σε σχέση με τον Ήλιο. Οι ερευνητές από τη Βρετανία, την Αυστρία και τη Χιλή, με επικεφαλής την Κάρολ Χάσγουελ του βρετανικού Ανοικτού Πανεπιστημίου Μίλτον Κέινς, που έκαναν σχετικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό αστρονομίας «Nature Astronomy», χρησιμοποίησαν μια νέα αστρονομική μέθοδο για τις ανακαλύψεις τους. Κατά την τελευταία δεκαετία έχει γίνει πλέον αντιληπτό ότι σε άλλα πλανητικά συστήματα, οι πλανήτες μπορεί να βρίσκονται πολύ πιο κοντά στο άστρο τους από ό,τι στο δικό μας ηλιακό σύστημα. Η νέα τεχνική (Disperse Matter Planet Project-DMPP) επιτρέπει τον εντοπισμό συστημάτων όπου οι πλανήτες βρίσκονται σχεδόν κολλητά στα άστρα τους. Το αστρικό σύστημα DMPP-1 περιλαμβάνει τρεις εσωτερικούς -πιθανώς βραχώδεις- εξωπλανήτες με μάζες τριπλάσιες έως δεκαπλάσιες της Γης, καθώς και ένα πιο εξωτερικό πλανήτη με μάζα ανάλογη του Ποσειδώνα. Ο εξωπλανήτης γύρω από το άστρο DMPP-2 έχει περίπου τη μισή μάζα του Δία, ενώ στο διπλό αστρικό σύστημα DMPP-3 υπάρχει ένας πλανήτης με μάζα περίπου δυόμισι φορές μεγαλύτερη της Γης. https://www.kathimerini.gr/1057537/article/epikairothta/episthmh/anakalyf8hkan-akomh-e3i-e3wplanhtes-gyrw-apo-tria-astra

Η μάζα του γαλαξία μας είναι 890 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο. Ο γαλαξίας μας έχει μάζα περίπου 890 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μας, σύμφωνα με νέα πιο ακριβή επιστημονική εκτίμηση. Ο αριθμός αυτός ισοδυναμεί με 296 τετράκις εκατομμύρια φορές τη μάζα της Γης. Η μέτρηση της μάζας του γαλαξία μας παρουσιάζει δυσκολίες, επειδή ζούμε μέσα του. Καθώς δεν υπάρχει τρόπος να βάλουμε τους γαλαξίες μας σε… ζυγαριά, το «ζύγισμα» γίνεται με βάση τις κινήσεις των άστρων στο εσωτερικό ενός γαλαξία, οι οποίες αποκαλύπτουν με ποιο τρόπο η βαρύτητά του τα επηρεάζει. Όμως ενώ αυτό είναι ευκολότερο για έναν άλλο γαλαξία, όπως η Ανδρομέδα, στην περίπτωση του δικού μας γαλαξία το μεγαλύτερο μέρος του είναι κρυμμένο από εμάς στη Γη. Τα κοντινά άστρα και τα νέφη σκόνης κρύβουν τα πιο μακρινά άστρα από τη θέα μας Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αστροφυσικό Φάμπιο Λόκο του Imperial College του Λονδίνου, που έκαναν τη σχετική προδημοσίευση στο arXiv, υπολόγισαν ότι το 93% της συνολικής μάζας του γαλαξία μας (όσο περίπου 830 δισεκατομμύρια ήλιοι) είναι σκοτεινή ύλη. https://physicsgg.me/2019/12/23/%ce%bf-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%af%ce%b1%cf%82-%ce%bc%ce%b1%cf%82-%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9-%ce%bc%ce%ac%ce%b6%ce%b1-%cf%8c%cf%83%ce%bf-890-%ce%b4%ce%b9%cf%83%ce%b5%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%bf/

Γιώργος Δεδούσης: Ο Ελληνας επιστήμονας που ερευνά τα γονίδια και την προδιάθεση σε ασθένειες. Συζητώντας με τον Καθηγητή Κυτταρικής και Μοριακής Βιολογίας του Ανθρώπου Γιώργο Δεδούση καθισμένοι στο γραφείο του στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο σκέφτομαι πως θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ένας influencer αφού ασχολείται με ένα πολύ μοντέρνο ερευνητικό πεδίο, την Διατροφογενετική (Nutrigenetics), που ενσωματώνει τη βιολογία συστημάτων και τις εφαρμογές της στην διατροφική έρευνα. Στην ουσία είναι όντως influencer, ένας ερευνητής influencer, αφού πέρσι συμπεριλήφθηκε στη λίστα επιστημόνων με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως, η οποία προκύπτει από την απήχηση του έργου τους την τελευταία 11ετία. Αυτό που προωθεί ο καθηγητής με απόλυτα επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο είναι ένα διατροφικό lifestyle βασισμένο στο ατομικό γενετικό προφίλ, δηλαδή μια προσωποποιημένη διατροφή μέσω ανάλυσης DNA. Αυτό ακριβώς είναι και το καινούργιο που αναζητάει το κοινό. Αυτό ακριβώς ήταν και το αντικείμενο της ομιλίας του στο 15ο Πανελλήνιο Συνέδριο Διατροφής Διαιτολογίας (σε συνδιοργάνωση με το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Συνεδρίου Κλινικής Διατροφής & Μεταβολισμού) στο Μέγαρο Μουσικής που πραγματοποιήθηκε την περασμένη βδομάδα. «Στο συνέδριο μας δόθηκε η ευκαιρία να παρουσιάσουμε τα αποτελέσματα των ερευνών της τελευταίας 20ετίας που συνοπτικά δείχνουν πως οι διαφορετικές ανταποκρίσεις στη δίαιτα και στις διατροφικές παρεμβάσεις, αλλά και σε συνθήκες τρόπου ζωής εξαρτώνται από το γενετικό προφίλ του καθενός», εξηγεί ο ίδιος, ο οποίος έχει θέσει ως αντικείμενο στον ερευνητικό φακό του εκατοντάδες γονίδια που συνδέονται με την γενετική προδιάθεση ασθενειών όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο, κ.ά. Και δεν έχει βάλει ως στόχο μόνο τα γονίδια, αλλά και τους πολυμορφισμούς τους, δηλαδή τις παραλλαγές με τις οποίες αυτά συναντώνται που είναι αρκετές χιλιάδες και χαρακτηρίζουν την γενετική ταυτότητα του κάθε ατόμου. Κόντρα στα γονίδια μας; Η μέχρι τώρα πεποίθηση ότι το DNA μας ορίζει τη μοίρα μας φαίνεται να «κλονίζεται» καθώς νεότερα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν πως, αλλάζοντας διατροφική συμπεριφορά, και τρόπο ζωής, όχι μόνο μπορούμε να πάμε κόντρα στις γενετικές μας επιταγές αλλά να τις έχουμε και συμμάχους. «Τίποτα δεν είναι ντετερμινιστικό. Μπορείς να τροποποιήσεις την γενετική προδιάθεση που έχεις είτε θετικά, είτε αρνητικά», υποστηρίζει ο καθηγητής Δεδούσης, ο οποίος διερευνά μια σειρά γονιδίων που σχετίζονται με την παχυσαρκία και το ηπατικό λίπος, τον έλεγχο των λιποπρωτεινών, τη χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια, αλλά και τους πολυμορφισμούς αυτών των γονιδίων: «Οι απολιποπρωτεΐνες είναι τα πρωτεϊνικά συστατικά της χοληστερόλης που εξυπηρετούν ιδιαίτερα σημαντικές λειτουργίες ελέγχου των επιπέδων της στο σώμα. Πολλές μελέτες συνεργατών και δικές μας έδειξαν ότι κάποια άτομα έχοντας συγκεκριμένους πολυμορφισμούς σε γονίδια απολιποπρωτεινών μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα της καλής χοληστερίνης ή μπορεί να μειώσουν τα επίπεδα των γλυκαιμικών δεικτών (πχ. ινσουλίνη) μόνο και μόνο αν αυξήσουν την πρόσληψη σε πολυακόρεστα λιπαρά (δηλ. τα καλά λιπαρά). Άρα κάποιοι με συγκεκριμένο γενετικό προφίλ ευεργετούνται περισσότερο από κάποιους άλλους όταν στη διατροφή τους προσθέτουν πολυακόρεστα». Αντίθετα κάποιοι που παρουσιάζουν ένα δυσμενές προφίλ σχετικά με χρόνια νοσήματα, όπως π.χ. κάποιους πολυμορφισμούς γονιδίων που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος, σύμφωνα με τον καθηγητή υιοθετώντας καλές διατροφικές συνήθειες μπορούν να το αντιρροπήσουν. «Είμαστε στην εποχή που μπορούμε δημιουργώντας σύνθετα γενετικά σκορ να αξιολογούμε εκατοντάδες χιλιάδες πολυμορφισμούς γονιδίων. Αυτή η πληροφορία της γενετικής προδιάθεσης αυξάνει την προβλεπτική ικανότητα των κλασικών παραγόντων κινδύνου για έμφραγμα. Μέχρι τώρα αυτό δεν ήταν αποδεκτό από την ιατρική κοινότητα. Πλέον στους κλασικούς παράγοντες κινδύνου, όπως η ηλικία, το φύλο, το κάπνισμα, η έλλειψη άσκησης προστίθεται και η γενετική ταυτότητα. Για παράδειγμα έχουμε δει περιπτώσεις που παρότι υπάρχει γενετική προστασία, το κάπνισμα μπορεί να την αναιρέσει. Αυτό το παρατηρήσαμε σε μια παγκόσμια μελέτη που περιελάμβανε πληθυσμούς από πολλές χώρες, όπου η ευεργετική γενετική σύσταση κάποιων ατόμων σχετικά με το έμφραγμα του μυοκαρδίου, χανόταν στους καπνιστές. Παρόμοια αποτελέσματα αναμένουμε και σε Ελληνικούς πληθυσμούς απομονωμένους γενετικά, όπως είναι αυτός στον ορεινό Μυλοπόταμο της Κρήτης», συμπληρώνει ο ερευνητής. Ως απομονωμένος θεωρείται ένας πληθυσμός που είναι γενετικά ομοιογενής με παρόμοιες συνήθειες και τρόπο ζωής. Η έρευνα της διεθνούς επιστημονικής ομάδας, στην οποία συμμετείχε και ο καθηγητής έδειξε ότι ορισμένα άτομα στον συγκεκριμένο απομονωμένο πληθυσμό, παρότι ταυτόχρονα είναι και βαριά καπνιστές, διαθέτουν κάποιες καλές γενετικές παραλλαγές που τους παρέχουν ένα είδος προστασίας απέναντι στα καρδιαγγειακά νοσήματα. Μήπως χάνεται, λόγω του καπνίσματος, η γενετική προστασία που κληρονόμησαν; Μήπως οι διατροφικές συνήθειες τροποποιούν τον κίνδυνο; Είναι ερωτήματα που διερευνώνται. Ο καθηγητής Δεδούσης κατά τη συζήτησή μας αναφέρθηκε και σε ένα Ευρωπαϊκό πρόγραμμα στο οποίο συμμετείχε σχετικά με την πρόσληψη ψευδαργύρου στην τρίτη ηλικία: «Διαπιστώσαμε έλλειψη ψευδαργύρου σε Έλληνες ηλικιωμένους που συνδέθηκε με αυξημένο άγχος, μειωμένη μνήμη και εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Τους χορηγήσαμε ψευδάργυρο σε μορφή συμπληρώματος με βάση την ανάλυση DNA και αποκαταστήσαμε σε μεγάλο βαθμό τις προαναφερόμενες λειτουργίες. Είμαστε σε θέση πλέον να αξιολογούμε με εξατομικευμένο τρόπο τις περιπτώσεις που σας ανέφερα και να προτείνουμε προσωποποιημένες λύσεις». Διατροφική παρέμβαση με μαστίχα Χίου Μια πτυχή της έρευνας που συντελείται στο εργαστήριο του έλληνα ερευνητή στο Χαροκόπειο πανεπιστήμιο αφορά την διατροφική παρέμβαση με φυσικά προϊόντα και συμπληρώματα διατροφής. Ο ίδιος εδώ και τέσσερα χρόνια συντονίζει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα “MAST4HEALTH” που διερευνά τη δράση της μαστίχας Χίου σε ασθενείς που εμφανίζουν λίπος στο συκώτι μη αλκοολικής αιτιολογίας. «Η μαστίχα ως προϊόν παρουσιάζει πολύπλευρο ερευνητικό ενδιαφέρον, καθώς διαθέτει πολλά βιοδραστικά συστατικά. Εμείς μελετήσαμε τη ρητίνη στο σύνολό της σε ένα δείγμα ατόμων από την Ελλάδα, τη Σερβία και την Ιταλία με λιπώδη διήθηση ήπατος, μη αλκοολικής αιτιολογίας και τα πρώτα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά». Και εδώ βγαίνει και η είδηση, καθώς τον ερχόμενο Φεβρουάριο θα ανακοινωθούν στη Χίο τα πρώτα αποτελέσματα των κλινικών μελετών σε ανθρώπους. Σύμφωνα με τον καθηγητή, το μεγάλο ποσοστό λίπους στο συκώτι σταδιακά σε ορισμένα άτομα μπορεί να δημιουργήσει φλεγμονή ή ακόμη και να οδηγήσει σε ίνωση και εδώ ακριβώς μπορεί να γίνει η διατροφική παρέμβαση: «Εκμεταλλευόμαστε τις αντιοξειδωτικές, και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της μαστίχας για την αντιμετώπιση της νόσου. Το είδαμε να λειτουργεί στα ποντίκια και θα το δούμε μόλις ολοκληρωθούν και οι κλινικές δοκιμές στους ανθρώπους. Στόχος μας είναι αφενός να διατεθεί η μαστίχα ως «όπλο» στους κλινικούς γιατρούς που είναι ένα Ελληνικό προϊόν, και που ταυτόχρονα να δώσει προστιθέμενη αξία στο ίδιο το προϊόν». Προσωποποιημένη διατροφή από τον Dr. Google Πολλές εταιρείες διαφημίζουν μέσω διαδικτύου νέα προϊόντα βασισμένα στο γενετικό υλικό για πάσαν νόσον. Το σχέδιο φαίνεται απλό: Κάνεις εγγραφή στο διαδίκτυο και στη συνέχεια μεταφορτώνεις τα δεδομένα σου από δημοφιλείς υπηρεσίες που προσφέρουν στους ενδιαφερόμενους ανάλυση των γενετικών προφίλ τους. Τα δεδομένα αναλύονται και στη συνέχεια σου αποστέλλεται ένα διατροφικό πλάνο που βασίζει τις προτάσεις του στα γονίδια σου. Στην Ελλάδα υπάρχουν διάφορα κέντρα ανάλυσης DNA που προσφέρουν παρόμοιες υπηρεσίες σε άτομα που επιθυμούν να χάσουν βάρος. «Δυστυχώς οι υπηρεσίες που προσφέρουν δεν οδηγούν συνήθως σε ασφαλή συμπεράσματα και ο κυριότερος λόγος είναι ότι δεν διαθέτουν πρότερη επιστημονική γνώση στο αντικείμενο με αποτέλεσμα οι απαντήσεις που δίνουν να είναι πρόχειρες και ελλιπείς. Η επιστήμη δείχνει ότι η προσωποποίηση – σε κάποιο βαθμό – είναι απαραίτητη. Αλλά, οι παγίδες που καραδοκούν είναι πολλές και χρειάζεται προσοχή. Ο κόσμος από την άλλη, δεν είναι ενημερωμένος επαρκώς και μπορεί να παραπλανηθεί. Το συγκεκριμένο πεδίο έρευνας καλώς ή κακώς είναι «φρέσκο» με όλα τα συν και πλην που αυτό συνεπάγεται» Στα άμεσα σχέδια του καθηγητή Δεδούση είναι η ίδρυση μιας εταιρείας spin-off («τεχνοβλαστού») που θα παρέχει με έγκυρο και επιστημονικό τρόπο προσωποποιημένα διατροφικά πλάνα μέσω εξειδικευμένων και πιστοποιημένων κέντρων. «Εμείς, για τα νοσήματα που μελετάμε δηλ. την παχυσαρκία, τον διαβήτη, τα καρδιαγγειακά έχουμε δημιουργήσει αλγόριθμους για την πρόβλεψή τους, αλλά και για την αντίδραση του οργανισμού σε διατροφικές συστάσεις και παρεμβάσεις μέσω ανάλυσης DNA. Αυτά σκοπεύουμε να εφαρμόσουμε και στην πράξη», εξηγεί ο ίδιος. Η συζήτηση με τον διαπρεπή επιστήμονα δεν τελειώνει εδώ. Ωστόσο έχει χρονικό όριο. Σίγουρα κάποιος που συνομιλεί μαζί του αντιλαμβάνεται πως στη ζωή του σημαντικό ρόλο έχουν διαδραματίσει οι άνθρωποι που βρέθηκαν στον δρόμο του, αλλά και η τύχη. Μικρός ονειρευόταν να γίνει ποδοσφαιριστής, αλλά το όνειρο του δυστυχώς σκόνταψε στην αντίδραση του πατέρα του Βασίλη Δεδούση, τέως προέδρου της ΠΑΕ Καλλιθέας. Από τυχαία επιλογή βρέθηκε στο Βιολογικό της Πάτρας, όπου η Μοριακή Βιολογία και Γενετική ήταν η ειδικότητα που του κέντρισε το ενδιαφέρον. Προσωπικότητες όπως οι Καθηγητές Σταμάτης Αλαχιώτης και Κωνσταντίνος Χριστοδούλου , αλλά και καθηγητές του στη Γαλλία, όπου πήγε για μεταπτυχιακές σπουδές τον «μύησαν» στα μυστικά της έρευνας και τον έκαναν να την λατρέψει. Επέστρεψε στην Ελλάδα για να εκπονήσει τη διδακτορική του διατριβή στο Εργαστήριο Ανοσολογίας του νοσοκομείου «Άγιου Σάββα». Στη συνέχεια απέσπασε υποτροφία Fulbright για να συνεχίσει το ερευνητικό του έργο στο Εργαστήριο Γενετικής Ανθρώπου του Νοσοκομείου Brigham and Women’s hospital, στο Πανεπιστήμιο του Harvard στην Βοστώνη και ξαναγύρισε στο τμήμα Διαιτολογίας-Διατροφής στο οποίο υπηρετεί ως Καθηγητής Α’ βαθμίδας. Η πορεία του καθηγητή Δεδούση είχε και προφανώς θα έχει και στο μέλλον πολλούς σταθμούς αλλά, όπως ο ίδιος λέει πάντα επέστρεφε και πάντα θα επιστρέφει στην Ελλάδα. Και το λέει με πολλή ειλικρίνεια. Και τον πιστεύουμε. Άλλωστε, σε μια εποχή που στην Ελλάδα το brain gain, παρά τις όποιες φιλότιμες προσπάθειες, δείχνει να ξεθωριάζει, το να παραμένεις, να επιμένεις και να καταφέρνεις το ερευνητικό σου έργο να αναγνωρίζεται διεθνώς με δείκτη H=75 δεν είναι και λίγο! https://www.in.gr/2019/12/23/tech/giorgos-dedousis-o-ellinas-epistimonas-pou-ereyna-ta-gonidia-kai-tin-prodiathesi-se-astheneies/

Το σημαντικότερο επιστημονικό επίτευγμα του 2019… σύμφωνα με το περιοδικό Science Η πρώτη εικόνα μιας μαύρης τρύπας, που τράβηξε το διεθνές Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (Event Horizon Telescope-ΕΗΤ), υπήρξε το πιο σημαντικό επιστημονικό επίτευγμα της φετινής χρονιάς, σύμφωνα με το κορυφαίο περιοδικό «Science». Ο «Science», που κάθε χρόνο παραδοσιακά απονέμει διεθνώς τον επίζηλο τίτλο της σπουδαιότερης επιστημονικής ανακάλυψης, τονίζει ότι πρόκειται για «πραγματικά εντυπωσιακό κατόρθωμα ομαδικής εργασίας και τεχνολογίας». Όπως επισημαίνει, κάποτε θεωρείτο αδιανόητο να φωτογραφηθεί άμεσα μια μαύρη τρύπα, καθώς μόνο έμμεσα οι επιστήμονες ήσαν σε θέση να εικάσουν την παρουσία της, μέσω των επιδράσεων στο περιβάλλον της. Αυτή τη φορά, η πολυάριθμη ερευνητική ομάδα του ΕΗΤ -άνω των 200 επιστημόνων, μεταξύ των οποίων κομβικό ρόλο έπαιξε ο ελληνικής καταγωγής καθηγητής αστροφυσικής Δημήτρης Ψάλτης του Πανεπιστημίου της Αριζόνα– ανακοίνωσαν τον Απρίλιο ότι κατάφεραν να φωτογραφήσουν τον φωτεινό ορίζοντα γεγονότων που περιβάλλει τη μαύρη τρύπα. Ασφαλώς όχι την ίδια, αφού -όπως λέει και το όνομά της- είναι μαύρη, επειδή η βαρύτητα της είναι τόσο ισχυρή, που δεν αφήνει ούτε το φως να δραπετεύσει από αυτήν. Έτσι, οι μαύρες τρύπες «κρύβονται» σε κοινή θέα, καμουφλαρισμένες τέλεια πάνω στο υπόβαθρο του σκοτεινού κενού του διαστήματος. Η τεράστια μαύρη τρύπα που φωτογραφήθηκε, βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία Messier 87 (M87), σε απόσταση σχεδόν 55 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Είναι τόσο μεγάλη, που είναι ελαφρώς μεγαλύτερη από όλο τον γαλαξία μας. Η εμβληματική εικόνα της εξαπλώθηκε γρήγορα σαν ιός (έγινε «viral») στο παγκόσμιο διαδίκτυο, καθώς μαγνήτισε την προσοχή των μέσων ενημέρωσης και τη φαντασία εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλη τη Γη. Σήμερα είναι πια μια από τις εικόνες με τις περισσότερες λήψεις στην ιστορία του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών των ΗΠΑ. Οι επιστήμονες του ΕΗΤ σχεδιάζουν νέες φωτογραφίες με ακόμη καλύτερη ανάλυση, έχοντας στο στόχαστρο τους, μεταξύ άλλων, και την κεντρική μαύρη τρύπα του δικού μας γαλαξία εντός του 2020. Για τους πολυπληθείς αναγνώστες όμως του «Science» η φωτογράφηση της μαύρης τρύπας ήταν το τρίτο σημαντικότερο γεγονός του 2019. Η «ετυμηγορία του λαού» (πάνω από 34.000 ψήφοι) ήταν ότι το πιο σημαντικό -με διαφορά μάλιστα – ήταν η ανακάλυψη στο Θιβέτ ενός απολιθωμένου κρανίου από ένα κορίτσι Ντενίσοβα, ένα μυστηριώδη πρόγονο του ανθρώπου, του οποίου έως τώρα είχε βρεθεί το 2010 μόνο ένα οστό σε σπήλαιο της Σιβηρίας. Μετά την ανακάλυψη και στο Θιβέτ, που επιβεβαιώθηκε μέσω γενετικής ανάλυσης, φαίνεται πως οι Ντενίσοβα ήσαν αρκετά εξαπλωμένοι στην Ασία πριν περίπου 50.000 χρόνια, παράλληλα με τους Νεάντερταλ. Στη δεύτερη θέση των προτιμήσεων των αναγνωστών βρέθηκε η ανάπτυξη δύο ελπιδοφόρων φαρμάκων για τον ιό Έμπολα. Όσον αφορά το ίδιο το «Science», πέρα από την εικόνα της μαύρης τρύπας, αναδεικνύει ως άλλα σημαντικά επιστημονικά επιτεύγματα του 2019 την ανακάλυψη νέων στοιχείων για την κατακλυσμική πτώση του μετεωρίτη στο Γιουκατάν του Μεξικού που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους από τη Γη, τη δημιουργία του πρώτου κβαντικού υπολογιστή που είναι πιο ικανός από κάθε συμβατικό υπερ-υπολογιστή (το ορόσημο της λεγόμενης «κβαντικής υπεροχής»), τη φωτογράφιση από το σκάφος New Horizons της NASA του μακρινού ουράνιου σώματος MU69 που βαφτίστηκε πλέον «’Αροκοθ», το πρώτο αποτελεσματικό φάρμακο για τις περισσότερες περιπτώσεις κυστικής ίνωσης, την επικράτηση ενός προγράμματος τεχνητής νοημοσύνης στο πόκερ με αντίπαλους τους καλύτερους επαγγελματίες παίκτες κ.α. Οι φετινοί προβληματισμοί για την επιστημονική κοινότητα Τι πήγε λάθος στον κόσμο της επιστήμης για το 2019; Σύμφωνα με το Science, τέσσερα είναι τα κακά: Η τεράστια πυρκαγιά στον Αμαζόνιο Η επανεμφάνιση της ιλαράς με αυξημένα κρούσματα Η μείωση του πληθυσμού των πουλιών παγκοσμίως Η απειλή της κλιματικής αλλαγής https://physicsgg.me/2019/12/20/%cf%84%ce%bf-%cf%83%ce%b7%ce%bc%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%b5%cf%80%ce%af%cf%84%ce%b5-2/

Κωνσταντίνος Δασκαλάκης: Η διάνοια του ΜΙΤ εξηγεί εάν η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αντικαταστήσει τους γονείς. Στην Αθήνα για διάλεξη βρέθηκε ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης στο κατάμεστο Μέγαρο Μουσικής. Για τον φανταστικό και συγχρόνως πραγματικό κόσμο της Τεχνητής Νοημοσύνης, αλλά και τις προκλήσεις με τις οποίες θα έρθουμε αντιμέτωποι μίλησε ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης το βράδυ της Πέμπτης αποσπώντας στο τέλος το θερμό χειροκρότημα του κοινού καθώς και του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης απάντησε σε ερωτήσεις μαθητών Την εκδήλωση διοργάνωσε ο Σύλλογος των Φίλων του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, ενώ ο σημαντικός Έλληνας μαθηματικός του MIT, ή ο «άνθρωπος που έλυσε τον γρίφο του Τζον Νας», αποκωδικοποίησε το μέλλον απαντώντας σε 25 από τις 1204 ερωτήσεις που έστειλαν για τον σκοπό της εκδήλωσης 112 σχολεία και 12 πανεπιστημιακές σχολές. Δασκαλάκης: Ναι, θέλουμε να αποκτήσουν συνείδηση οι υπολογιστές Πόσο έχει προχωρήσει η Τεχνητή Νοημοσύνη; Θα καταφέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη να αποκτήσει συνείδηση της ύπαρξής της; Θα μπορέσει ένας υπολογιστής να γράψει Σέξπιρ; Αυτά ήταν μερικά από τα ερωτήματα που έθεσαν στον Κωνσταντίνο Δασκαλάκη καθηγητές, φοιτητές και μαθητές για να δώσει ο ίδιος απαντήσεις, να καταθέσει σκέψεις και να κάνει και ορισμένες προβλέψεις χωρίς, όπως τόνισε, να είναι βέβαιος πως θα επαληθευτούν. «Ναι, θέλουμε να αποκτήσουν συνείδηση οι υπολογιστές, για να μπορούν να χρησιμοποιούν ηθικό κώδικα στη λήψη των αποφάσεων» είπε απαντώντας σε σχετική ερώτηση. Και «όχι, ένας υπολογιστής δεν μπορεί να γράψει Σέξπιρ, μολονότι μπορεί να μάθει πολύ καλά αγγλικά και να μιμηθεί το ύφος της γραφής». Όπως αποδείχθηκε όμως σε πείραμα, το αποτέλεσμα δεν έχει ειρμό και νόημα. Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης για τους αλγόριθμους Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης στάθηκε ιδιαίτερα στα ζητήματα ηθικής και νομικής φύσης που τίθενται με την εισαγωγή στη ζωή μας των αλγόριθμων, «αυτής της συνταγής που έχει σχεδιάσει ένας άνθρωπος και εκτελείται από μια μηχανή», όπως ανέφερε. «Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ένας συνδυασμός πολλών παραδειγμάτων, απλών υποθέσεων, πιθανοτήτων, στατιστικών και ειδικών γνώσεων» σημείωσε. «Ηδη είναι παρούσα στο δικαστικό σύστημα της Αμερικής, ενώ έχει αρχίσει να διαδραματίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην Ιατρική» πρόσθεσε. «Μπορεί ένας αλγόριθμος να αντικαταστήσει τους γονείς;» Σε τεχνικό επίπεδο, εξήγησε ακόμη, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η αξιοπιστία. Σε φιλοσοφικό επίπεδο, είναι η ηθική. Μπορεί, ήταν η ερώτηση ενός μαθητή, ένας αλγόριθμος να αντικαταστήσει τους γονείς μου και να μου δίνει καλύτερες συμβουλές, καθώς θα του δίνω ως δεδομένα πράγματα που δεν θέλω να μοιραστώ μαζί τους; «Η ερώτηση αυτή δείχνει ένα έλλειμμα επικοινωνίας. Την επικοινωνία μεταξύ μας δεν θα πρέπει σε καμιά περίπτωση να τη χάσουμε» ήταν η απάντησή του. Και τι θα απαντούσε στο ερώτημα του φιλόσοφου Στέλιου Ράμφου «Πόσα pixel έχει η πλήξη»; «42» απάντησε αστειευόμενος ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης για να αποσπάσει το χειροκρότημα, αλλά και το γέλιο του κοινού. Κέρδισε ωστόσο και ένα νέο χειροκρότημα με ένα αντερώτημα: «θα απαντήσω στον Στέλιο Ράμφο, εάν μου πει εκείνος πόσα pixel έχει ο έρωτας…». https://www.iefimerida.gr/ellada/konstantinos-daskalakis-gia-tehniti-noimosyni

Το 2020 της Mars Rover της NASA παίρνει μια 'Άδεια οδήγησης' Όλοι γνωρίζουμε ότι μια δοκιμασία οδήγησης μπορεί να είναι δύσκολη. Αλλά για τον νέο δρομολογητή της Mars της NASA φαινόταν σαν ένα κομμάτι κέικ. Στραφηκε εμπρός και πίσω, γύρισε και όχι, ικανοποιώντας όλες τις προσδοκίες της ομάδας του στο Εργαστήριο Jet Propulsion της NASA στην Πασαντένα, Καλιφόρνια. Περιττό να πούμε ότι εγκρίθηκε για την οδήγηση μόνο από μόνη της - στην επιφάνεια του Άρη, και αυτό είναι που πρέπει να κοιτάξουμε προς τα εμπρός αυτό το έτος. Ο μηχανικός συστημάτων κινητής τηλεφωνίας του έργου Rich Rieber δήλωσε: «Η Mars 2020 έχει κερδίσει την άδεια οδήγησης». ότι ήταν η πρώτη φορά που δοκιμάστηκαν οι αυτόνομες λειτουργίες ναυτιλίας του rover, καθώς και η ικανότητά του να λειτουργεί με το δικό του βάρος. «Αυτό είναι ένα σημαντικό ορόσημο για το Mars 2020», λέει ο Rieber.Μετά την περίοδο των διακοπών, το rover θα μεταφερθεί στο Cape Canaveral της Φλόριντα, όπου θα προετοιμαστεί προσεκτικά για την εκτόξευσή του στο κόκκινο πλανήτη το καλοκαίρι μέσα στο παράθυρο εκτόξευσης που θα ανοίξει θα είναι ανοιχτό από τις 17 Ιουλίου έως τον Αύγουστο του 2020. Ο αναβάτης αναμένεται να αγγίξει τον κρατήρα του Jezero στις 18 Φεβρουαρίου 2021. Ο Katie Stack Morgan, αναπληρωτής επιστήμονας του προγράμματος Mars 2020, δήλωσε: «Για να εκπληρώσουμε τους φιλόδοξους επιστημονικούς στόχους της αποστολής, "Η αποστολή θα ψάξει για την αρχαία μικροβιακή ζωή στον Άρη, θα μελετήσει τη γεωλογία και το κλίμα της, θα συλλέξει δείγματα και θα προετοιμάσει για μελλοντικές ανθρώπινες αποστολές. Αντίθετα με τους ορίζοντες πριν από αυτήν, ο Άρης 2020 θα είναι μπορεί να πάρει αρκετές αποφάσεις σχετικά με το πού πρέπει να πάει. Οι κάμερες πλοήγησης έχουν ευρύτερο πεδίο ορατότητας, υψηλότερη ανάλυση και το λογισμικό αυτόματης πλοήγησης είναι πιο έξυπνο από ό, τι είχε ποτέ. Διαθέτει επίσης ένα σύνολο αναβαθμισμένων τροχών, καθιστώντας δυνατή την οδήγηση περίπου 200 μέτρων σε μία αρειανή ημέρα. Αυτό είναι πολύ καλό, λαμβάνοντας υπόψη την απόσταση ρεκόρ των 214 μέτρων που θέτει ο αναβάτης Opportunity της NASA. Ο Άρης 2020 βρίσκεται στο ίδιο πρόγραμμα με τις σεληνιακές αποστολές που θα βάλουν τους ανθρώπους στη Σελήνη μέχρι το 2024, καθιστώντας την ανθρώπινη παρουσία εκεί μόνιμη μέχρι το 2028 με την Άρτεμις. Παρόλο που ο ρότορας έχει δοκιμαστεί μόνο στη βαρύτητα της Γης, η ομάδα του αναμένει ότι θα λειτουργήσει στο ίδιο επίπεδο στις συνθήκες του Άρη. Ο υπεύθυνος του έργου Mars 2020, John McNamee, δήλωσε: «Ένας δρομολογητής πρέπει να χαλαρώσει και ο Άρης 2020 το έκανε χθες. Δεν μπορούμε να περιμένουμε να βάλουμε κάτω από τους τροχούς κόκκινο ασβεστόλιθο. https://asgardia.space/en/news/NASAs-2020-Mars-Rover-Gets-a-Driving-License

Ανιχνεύθηκαν οι ισχυρότερες μέχρι σήμερα κοσμικές εκρήξεις. Τον Ιούλιο του 2018 και τον Ιανουάριο του 2919, τα διαστημικά τηλεσκόπια Fermi και Swift της NASA κατέγραψαν τις δύο ισχυρότερες εκλάμψεις ακτίνων γ (Gamma Ray Bursts–GRB) που έχουν παρατηρηθεί μέχρι σήμερα. Οι εκλάμψεις ακτίνων γ συγκαταλέγονται ανάμεσα στα βιαιότερα και πλέον ενεργητικά φαινόμενα που μπορούν να εκδηλωθούν στο Σύμπαν, με εξαίρεση φυσικά την Μεγάλη Έκρηξη. Αυτές οι αδιανόητα βίαιες κοσμικές εκρήξεις ανιχνεύθηκαν για πρώτη φορά τυχαία, προς τα τέλη της δεκαετίας του 1960, από στρατιωτικούς δορυφόρους των ΗΠΑ, σχεδιασμένους να εντοπίζουν παραβιάσεις της συμφωνίας μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ για την μερική απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών. Έκτοτε, οι μυστηριώδεις αυτές εκλάμψεις ανιχνεύθηκαν πολλές φορές, ενώ σύμφωνα με όλες τις προηγούμενες παρατηρήσεις ταξινομούνται σε δύο κατηγορίες: στις GRB μεγάλης διάρκειας (μεγαλύτερης των 2 sec) και στις GRB μικρής διάρκειας (μικρότερης των 2 sec). Απ’ ό,τι φαίνεται, μάλιστα, κάθε GRB εκδηλώνεται σε δύο στάδια: αρχικά απελευθερώνεται μία εκτυφλωτική έκλαμψη ακτίνων γ, δηλαδή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας με την υψηλότερη ενέργεια, η οποία συνοδεύεται από μία φωτεινή αναλαμπή που, καθώς αργοσβήνει, εκλύει ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία σε όλο το εύρος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Η ενέργεια που εκλύεται στην διάρκεια μιας GRB είναι πραγματικά αδιανόητη, αφού σε ελάχιστα μόνο δευτερόλεπτα απελευθερώνεται περισσότερη ενέργεια απ’ αυτήν που θα απελευθέρωνε ο Ήλιος σε 10 δισ. χρόνια. Εδώ και αρκετά χρόνια, οι αστρονόμοι θεωρούσαν ότι οι GRB μικρής διάρκειας προκαλούνται κατά την σύγκρουση και συγχώνευση δύο αστέρων νετρονίων. Αυτό επιβεβαιώθηκε μόλις το 2017, όταν ανιχνεύθηκαν για πρώτη φορά τα βαρυτικά κύματα και η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που απελευθέρωσε η σύγκρουση δύο τέτοιων αστρικών λειψάνων. Οι κατά πολύ ισχυρότερες GRB μεγάλης διάρκειας, από την άλλη, σχετίζονται με τον εκρηκτικό θάνατο των γιγάντιων άστρων του Σύμπαντος, ο πυρήνας των οποίων καταρρέει σε μια μαύρη τρύπα. Καθώς, δηλαδή μέρος από την ύλη του άστρου συνεχίζει να καταρρέει προς την μαύρη τρύπα που έχει διαμορφωθεί στον πυρήνα του, σχηματίζεται γύρω του ένας περιστρεφόμενος δίσκος υπέρθερμων υλικών. Παράλληλα, όμως, και με τρόπο που δεν είναι ακόμη κατανοητός σε βάθος, ενεργοποιούνται δέσμες καυτού πλάσματος, οι οποίες κινούνται με ταχύτητα που φτάνει ακόμη και το 99,99% της ταχύτητας του φωτός. Καθώς διασχίζουν αστραπιαία τα υλικά του άστρου που συνεχίζουν να καταρρέουν προς την μαύρη τρύπα που έχει σχηματιστεί στο κέντρο του, εκτινάσσονται από τους πόλους του άστρου, μετατρέποντας την ενέργειά τους σε μια εκτυφλωτική έκλαμψη ακτίνων γ. Μία τέτοια GRB παρατηρήθηκε και τον Ιούλιο του 2018 από τα διαστημικά τηλεσκόπια Fermi και Swift, ενώ η επίγεια ανίχνευση φωτονίων από το βίαιο αυτό συμβάν οφείλεται στην συστοιχία τηλεσκοπίων HESS, που είναι εγκατεστημένη στην Ναμίμπια. Αξίζει να σημειώσουμε εδώ ότι το τηλεσκοπικό αυτό σύστημα δεν ανιχνεύει απευθείας τις ακτίνες γ, αλλά την ακτινοβολία Cherenkov, δηλαδή αμυδρές γαλάζιες εκλάμψεις που προκαλούνται στην γήινη ατμόσφαιρα, όταν φωτόνια ιδιαίτερα υψηλής ενέργειας συγκρούονται με τα μόρια του αέρα και παράγουν ζεύγη ηλεκτρονίων-ποζιτρονίων, τα οποία κινούνται με τεράστιες ταχύτητες. Η ανίχνευση της ακτινοβολίας αυτής από το HESS επέτρεψε στους αστρονόμους να προσδιορίσουν την προέλευση της αρχικής έκλαμψης σε έναν γαλαξία περίπου 6 δισ. έτη φωτός μακριά μας, αλλά και να υπολογίσουν την ενέργεια των φωτονίων της. Η επιστημονική ομάδα που ανέλυσε τα δεδομένα του HESS ανακοίνωσε ότι ανίχνευσε φωτόνια ενέργειας ακόμη και 440 GeV, δηλαδή φωτόνια με ενέργεια 130-200 δισ. φορές μεγαλύτερη από την ενέργεια των φωτονίων που αντιστοιχούν στο ορατό φως! Αυτό που είναι ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι το HESS δεν μπόρεσε να παρατηρήσει την έκλαμψη παρά 10 ώρες μετά την εμφάνισή της. Παρόλ’ αυτά ανίχνευε φωτόνια σ’ αυτό το εύρος ενέργειων για 2 επιπλέον ώρες. Με άλλα λόγια, τα φωτόνια που ανίχνευσε το HESS δεν προέρχονταν από την ίδια την έκλαμψη, αλλά από την ασθενέστερη αναλαμπή που την ακολούθησε. Ήταν τα φωτόνια με την υψηλότερη ενέργεια που είχαν ανιχνευθεί μέχρι τότε. Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιανουάριο του 2019, τα διαστημικά τηλεσκόπια Swift και Fermi ανίχνευσαν μία άλλη GRB. Αυτή την φορά, ωστόσο, η επίγεια ανίχνευση φωτονίων επιτεύχθηκε από το τηλεσκόπιο MAGIC, που είναι εγκατεστημένο στις Κανάριες Νήσους, η λειτουργία του οποίου βασίζεται κι αυτή στην ανίχνευση της ακτινοβολίας Cherenkov. Η ανάλυση των σχετικών δεδομένων κατέδειξε ότι η έκλαμψη παρατηρήθηκε σε έναν γαλαξία, περίπου 4,5 δισ. έτη φωτός μακριά μας, ενώ αυτή την φορά ανιχνεύθηκαν φωτόνια ακόμη υψηλότερης ενέργειας, της τάξης του 1 TeV, δηλαδή με ενέργεια τουλάχιστον 500 δισ. φορές μεγαλύτερη απ’ αυτήν του ορατού φωτός. Οι δύο επιστημονικές ομάδες δημοσίευσαν τα αποτελέσματα των ερευνών τους στο περιοδικό Nature στις 20 Νοεμβρίου. https://www.eef.edu.gr/el/arthra/anihneythikan-oi-ishyroteres-mehri-simera-kosmikes-ekrikseis/

Αρτεμις Χατζηγεωργίου: Χαράζει το (υπολογιστικό) μέλλον διάγνωσης και θεραπείας. Στην πρόσφατη λίστα του Ιδρύματος Thomson Reuters σχετικά με τους επιστήμονες με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως περιλαμβάνονται 14 Ελληνες. Και ανάμεσά τους υπάρχει μόνο μία γυναίκα που (σε πείσμα των καιρών) διεξάγει την πρωτοποριακή και πολύτιμη για όλους μας έρευνά της στην Ελλάδα. Είναι η καθηγήτρια Βιοπληροφορικής στο Τμήμα Πληροφορικής με εφαρμογές στη Βιοϊατρική του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και συνεργαζόμενη καθηγήτρια στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ κυρία Αρτεμις Χατζηγεωργίου. Μια «καλλιτέχνις των αλγορίθμων», η οποία συμβάλλει στο καλύτερο (υπολογιστικό) μέλλον της πρόβλεψης, της διάγνωσης και της θεραπείας νόσων – και ο χαρακτηρισμός αυτός δεν είναι τυχαίος αφού η κυρία Χατζηγεωργίου έχει καλλιτεχνική φλέβα. Πάντως, η γεννημένη το 1965 δρ Χατζηγεωργίου, δεν είχε ανακαλύψει ούτε την καλλιτεχνική ούτε και την επιστημονική φλέβα της όσο πήγαινε ακόμη σχολείο – συγκεκριμένα στη Γερμανική Σχολή Αθηνών. Οπως αναφέρει στο «Βήμα», «δεν είχα σκεφτεί καν να σπουδάσω Πληροφορική. Η ιδέα μού καλλιεργήθηκε από τον μεγαλύτερο αδελφό μου, ο οποίος με δεδομένο ότι ήμουν πολύ καλή στα μαθηματικά με προέτρεψε να ασχοληθώ με τους υπολογιστές». Ετσι στα 17 έτη της έφυγε για τη Γερμανία για να σπουδάσει Πληροφορική στη Στουτγάρδη. «Ξεκίνησα τις σπουδές, με τράβηξε όμως ο κινηματογράφος και μάλιστα γύρισα ντοκιμαντέρ, κάποια εκ των οποίων προβλήθηκαν στη Γερμανία». Τα καλλιτεχνικά όνειρα τα διέκοψε ο… ρεαλισμός. «Είδα ότι ήταν πολύ δύσκολο να βιοποριστώ από τον κινηματογράφο και επέστρεψα στην Πληροφορική, ειδικά όταν γνώρισα την τεχνητή νοημοσύνη στην πρώτη της άνθηση. Κάμερα δεν ξαναέπιασα στα χέρια μου επί δεκαετίες μέχρι που γεννήθηκε πριν από επτά χρόνια ο γιος μου και θέλησα να απαθανατίζω τις πολύτιμες στιγμές μαζί του». Φάρμακα και micro-RNAs Ενώ σπούδαζε Πληροφορική, πήρε ως μάθημα επιλογής τη Βιολογία «καθώς επιθυμούσα αυτά που θα αναπτύξω να βοηθούν τον άνθρωπο». Τελειώνοντας τις σπουδές της έκανε μια πρώτη απόπειρα να επιστρέψει στην Ελλάδα ιδρύοντας μια εταιρεία Πληροφορικής στις αρχές του 1990, ενώ συνέχισε εξ αποστάσεως το διδακτορικό της στη Γερμανία επάνω στη Μοριακή Βιολογία. Στη συνέχεια επέστρεψε στη Γερμανία όπου και εργάστηκε σε μια start-up Βιοτεχνολογίας στο Βερολίνο. Επόμενος σταθμός της, η άλλη πλευρά του Ατλαντικού. «Βρέθηκα σε ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια, στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια από το 2001 ως το 2007, όπου κατείχα θέση επίκουρης καθηγήτριας στην Ιατρική Σχολή – ήμουν η πρώτη «πληροφορικάριος» της Ιατρικής Σχολής. Στην Πενσιλβάνια εργάστηκα για πρώτη φορά με τα microRNAs στα ανθρώπινα γονίδια – ανέπτυξα αλγορίθμους οι οποίοι εντόπιζαν τους στόχους και τις λειτουργίες αυτών των πολύ μικρών αλλά ζωτικής σημασίας τμημάτων του γενετικού υλικού μας, με αποτέλεσμα να αποτελούν πλέον βασικούς βιοδείκτες για πλήθος νόσων. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε κλινικές δοκιμές περί τα 200 διαφορετικά φάρμακα που βασίζονται στα micro-RNAs ενώ γίνονται περί τις 50.000 δημοσιεύσεις ετησίως επάνω στο συγκεκριμένο πεδίο». Μάλιστα από την εποχή στις ΗΠΑ ξεκίνησε μια μεγάλη βάση δεδομένων στην οποία περιλαμβάνονται οι επιστημονικά επιβεβαιωμένοι στόχοι των micro-RNAs καθώς και τα υπολογιστικά εργαλεία εντοπισμού τους, η οποία συνεχίζεται ως σήμερα. Πρόκειται για την πλατφόρμα microrna.gr, η οποία προσφέρει ελεύθερη πρόσβαση σε όλους τους ερευνητές και θεωρείται από τις καλύτερες του είδους της με περισσότερους από 70.000 μοναδικούς χρήστες από όλον τον κόσμο ετησίως. Το 2007 η νοσταλγία της κυρίας Χατζηγεωργίου για την Ελλάδα νίκησε τη ζωή στο εξωτερικό. «Επέστρεψα και παρά τις δυσκολίες βρήκα πίσω στη χώρα μου αυτό που χρειάζεται ένας επιστήμονας περισσότερο από όλα, πολύ καλούς φοιτητές με όρεξη για ομαδική δουλειά». Αρχικώς εργάστηκε ως ερευνήτρια στο Ερευνητικό Κέντρο Βιοϊατρικών Επιστημών «Αλέξανδρος Φλέμινγκ». Το 2012 εξελέγη καθηγήτρια Βιοπληροφορικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και λίγο αργότερα ξεκίνησε η συνεργασία της με το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ. «Η έρευνά μας συνεχίζεται επάνω στη σχέση μεταξύ ασθένειας και μη κωδικών γονιδίων καθώς και στη σύνδεση μεταξύ μικροβίων και νόσων». Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα τον καρκίνο, η κυρία Χατζηγεωργίου αναφέρει πως «στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον η θεραπεία, τουλάχιστον κάποιων μορφών του, θα βασίζεται σε έναν συνδυασμό της απεικόνισης και γονιδίων. Η ομάδα μου βοηθά μέσω των αλγορίθμων που αναπτύσσει στο να εντοπίζεται ποιοι πολυμορφισμοί γονιδίων είναι βασικοί για τη νόσο του καθενός ξεχωριστά. Βασικό κομμάτι της ανάπτυξης των αλγορίθμων μας αποτελεί η μηχανική μάθηση, η οποία προσφέρει ανάλυση δισεκατομμυρίων γενωμικών δεδομένων για τον χαρακτηρισμό της λειτουργικότητας γονιδίων. Τα υπολογιστικά εργαλεία μας αποτελούν οδηγό για την έρευνα εκατοντάδων ομάδων παγκοσμίως, οι οποίες εργάζονται επάνω στην κατανόηση και στη θεραπεία νόσων αλλά και βάση για τα διαγνωστικά εργαλεία νέας γενιάς». Με τους προηγμένους αυτούς «συμμάχους» η ομάδα έχει ήδη συμβάλει στην αποκάλυψη των γενετικών μυστικών μορφών καρκίνου όπως των ωοθηκών και του μαστού αλλά και νόσων όπως οι νευροεκφυλιστικές. Τσεκάπ και καρκίνος Η νέα πολύτιμη γνώση θα φθάσει μέχρι τους ασθενείς σύντομα, εκτιμά η καθηγήτρια. «Πιστεύω ότι σε δύο-τρία χρόνια το ετήσιο τσεκάπ μας θα μπορεί να περιλαμβάνει ένα τεστ αίματος που θα δείχνει κωδικά και μη κωδικά γονίδια και θα προβλέπει τον κίνδυνο διαφορετικών νόσων όπως ο καρκίνος πριν από την εκδήλωση συμπτωμάτων. Μια τέτοια εξέταση θα κοστίζει περί τα 400 ευρώ». Αυτό το μέλλον βέβαια διέπεται και από σοβαρά βιοηθικά ζητήματα, και για αυτό «πρέπει να υπάρξει η κατάλληλη νομοθεσία για την προστασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων. Επίσης, η βιοηθική της γενετικής πρέπει να διδαχθεί στα σχολεία ώστε τα παιδιά να γίνουν κάποια μέρα ενημερωμένοι ενήλικοι που θα ξέρουν πώς να διαχειριστούν τη γενετική πληροφορία». Κλείνοντας, ρωτήσαμε την κυρία Χατζηγεωργίου αν αισθάνεται περήφανη που, με βάση τη λίστα του Thomson Reuters, ήταν η μοναδική εργαζόμενη στην Ελλάδα γυναίκα επιστήμονας ανάμεσα σε τόσους άνδρες. «Αισθάνομαι λυπημένη. Αυτό μας δείχνει ότι είναι ακόμη πολύ δύσκολο να είσαι γυναίκα επιστήμονας στην Ελλάδα. Θα έπρεπε να υπάρχουν στοχευμένες κρατικές ενέργειες που θα βοηθούσαν πολλές ερευνήτριες στη χώρα μας να βρίσκονται σε αυτή ή σε παρόμοιες λίστες διότι και μπορούν και το αξίζουν…». https://www.tovima.gr/2019/12/19/science/artemis-xatzigeorgiou-xarazei-to-ypologistiko-mellon-diagnosis-kai-therapeias/

Οι εξισώσεις που άλλαξαν τον κόσμο. Τα πιο λαμπρά μυαλά της ανθρωπότητας χρησιμοποίησαν τα μαθηματικά για να θέσουν τις βάσεις της μέτρησης και της κατανόησης του σύμπαντος. Χρόνια τώρα έχει αποδειχθεί ότι ένας απλός τύπος μπορεί να αλλάξει την πορεία της ανθρωπότητας. Παραθέτουμε 10 εξισώσεις που το αποδεικνύουν. 10. Η Θεωρία του Χάους Είναι κλάδος των μαθηματικών που μελετά τα σύνθετα συστήματα, των οποίων η συμπεριφορά είναι εξαιρετικά ευαίσθητη και στην απειροελάχιστη αλλαγή των συνθηκών. Ουσιαστικά, μας δείχνει πόσο οι μικρές αλλαγές μπορούν να οδηγήσουν σε συνέπειες μεγαλύτερης κλίμακας. Η Θεωρία του Χάους εφαρμόζεται παντού, από τη μετεωρολογία και την επιστήμη των υπολογιστών έως τα οικονομικά και τη φιλοσοφία. 9. Η Θεωρία της Πληροφορίας Είναι ένας κλάδος των μαθηματικών που μελετά την κωδικοποίηση της πληροφορίας στο σχήμα της ακολουθίας συμβόλων και της ταχύτητας που αυτή η πληροφορία μπορεί να μεταδοθεί. Εφαρμογές της περιλαμβάνουν τη συμπίεση των δεδομένων και την κωδικοποίηση διαύλου. Η έρευνα σε αυτό το πεδίο είναι θεμελιώδης στην εξέλιξη του Διαδικτύου και της κινητής τηλεφωνίας. 8. Η εξίσωση του Σρέντινγκερ Αυτή η εξίσωση περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο αλλάζει η κβαντική κατάσταση ενός κβαντικού συστήματος με τον χρόνο. Αναπτύχθηκε από τον αυστριακό φυσικό Έρβιν Σρέντινγκερ (1887-1961 ) το 1926 και διαμορφώνει τη συμπεριφορά των ατόμων και των υποατομικών σωματιδίων στην κβαντική μηχανική. Η εξίσωση του Σρέντινγκερ άνοιξε το δρόμο για την πυρηνική ενέργεια, τα μικροτσίπ, τα ηλεκτρονικά μικροσκόπια και την κβαντική υπολογιστική. 7. Λογισμός Ο υπολογισμός είναι ο ορισμός του παραγώγου στον διαφορικό λογισμό, ένας από τους δύο βραχίονες του λογισμού. Το παράγωγο μετρά τον λόγο στον οποίο μία ποσότητα αλλάζει. Εάν περπατήσει δύο χιλιόμετρα την ώρα, τότε αλλάζεις τη θέση σου κατά δύο χιλιόμετρα κάθε ώρα. Ο Νιούτον χρησιμοποίησε τον λογισμό για να αναπτύξει τους νόμους της κίνησης και της βαρύτητας. 6. Λογάριθμοι Οι Λογάριθμοι παρουσιάστηκαν από τον Τζον Νάπιερ στις αρχές του 17ου αιώνα για να απλοποιήσουν τους υπολογισμούς. Απαντούν στο ερώτημα: «Πόσο πρέπει να πολλαπλασιάσουμε τον αριθμό Χ, για να έχουμε τον αριθμό Υ;». Οι λογάριθμοι υιοθετήθηκαν από τους ναυτιλομένους, τους επιστήμονες και τους μηχανικούς. Σήμερα οι υπολογιστές κάνουν τη δουλειά για εμάς. 5. Ο δεύτερος Θερμοδυναμικός Νόμος Ο νόμος αυτός μας δείχνει ότι η θερμότητα δεν μπορεί να περάσει αυθόρμητα από ένα σώμα σ’ ένα άλλο, θερμότερο από το αρχικό. Πρωτοδιατυπώθηκε το 1865 από τον γερμανό φυσικό Ρούντολφ Κλαούζιους (1822 – 1888) και οδήγησε σε τεχνολογίες όπως οι κινητήρες εσωτερικής καύσης, η κρυογενετική και οι γεννήτριες. 4. Οι Εξισώσεις του Μάξγουελ Οι τέσσερις εξισώσεις του σκωτσέζου φυσικού Τζέιμς Μάξγουελ (1831-1879), που περιγράφουν τη δημιουργία και την αλληλεπίδραση των ηλεκτρικών και των μαγνητικών πεδίων. Πρωτοδημοσιεύτηκαν μεταξύ 1861 και 1862 και είναι τόσο θεμελιώδεις για τον ηλεκτρομαγνητισμό, όσο οι νόμοι του Νεύτωνα για την κλασσική μηχανική. 3. Το Πυθαγόρειο Θεώρημα Το αρχαίο θεώρημα, που διατυπώθηκε μεταξύ 570-495 π.Χ, είναι μία από τις θεμελιώδεις αρχές της Ευκλείδειας Γεωμετρίας και η βάση για τον ορισμό της απόστασης μεταξύ δύο σημείων. Το θεώρημα του Πυθαγόρα, που ενδέχεται να πρωτοδιατυπώθηκε από τους Βαβυλωνίους, περιγράφει τη σχέση μεταξύ των πλευρών ενός ορθογώνιου τριγώνου. 2. Η Θεωρία της Σχετικότητας Το διάσημο εγχείρημα του Αλβέρτου Αϊνστάιν (1879-1955) είναι η επικρατούσα θεωρία για τη σχέση του τόπου και του χρόνου. Πρωτοδιατυπώθηκε το 1905 και άλλαξε την πορεία της φυσικής, εμβαθύνοντας τις γνώσεις μας για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του κόσμου. 1. Ο νόμος της Παγκόσμιας Έλξης Ο νόμος του κορυφαίου άγγλου φυσικού Ισαάκ Νεύτωνα (1642-1727) εξηγεί την κίνηση των πλανητών και το πώς η βαρύτητα συμπεριφέρεται, τόσο στη Γη όσο και στο διάστημα. Για πρώτη φορά δημοσιεύτηκε στις 5 Ιουλίου 1687 στο έργο του «Philosophiae Naturalis Principia Mathematica» («Φυσική Φιλοσοφία με Μαθηματικές Αρχές»). Για 200 χρόνια ήταν η εξίσωση αναφοράς, μέχρι να αντικατασταθεί από τη Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Οι εξισώσεις στην σειρα φωτογραφίων! https://www.tanea.gr/2019/12/19/science-technology/oi-eksisoseis-pou-allaksan-ton-kosmo/

Νέο υπερηχητικό αεροπλάνο σε κίνηση, λέει η NASA. Το αεροσκάφος X-59 Quiet SuperSonic της NASA (QueSST), το πρώτο υπερυψωμένο όχημα μεγάλης κλίμακας, έχει εγκριθεί για τελική συναρμολόγηση και ολοκλήρωση συστημάτων μετά την τελευταία αναθεώρηση, γνωστή ως Key Decision Point-D. Θα είναι το πρώτο αεροπλάνο που ταξιδεύει με ταχύτητες που ξεπερνούν την ταχύτητα του ήχου χωρίς τα βροντερά ηχητικά εφέ που συνοδεύουν την υπερηχητική πτήση. Οι υπάλληλοι θα συναντηθούν το 2020 για να εγκρίνουν την πρώτη πτήση του X-59 το 2021 «Έχουμε τα πάντα στη διάθεσή μας για να συνεχίσουμε αυτή την ιστορική ερευνητική αποστολή για το αεροπορικό κοινό του έθνους», λέει ο Bob Pearce, Συνεργαζόμενος Διαχειριστής της Αεροναυτικής της NASA, σύμφωνα με το δελτίο τύπου του πρακτορείου. Το X-59 χτίζεται από τη Lockheed Martin ως μέρος της σύμβασης ύψους 247,5 εκατομμυρίων δολαρίων με τη NASA. Το αεροπλάνο θα πετάξει πάνω σε συγκεκριμένες αμερικανικές πόλεις και θα ληφθούν δεδομένα από αισθητήρες και μετρήσεις δημόσιας αντίληψης. Αυτές οι μετρήσεις θα βοηθήσουν τις ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές να θεσπίσουν νέους κανόνες για τα υπερηχητικά ταξίδια. Το αεροπλάνο έχει αιχμηρή μύτη και αιχμηρά φτερά με σκοπό τη μείωση του ηχητικού βραχίονα, τον ήχο των κρουσμάτων κύματος όταν ένα αντικείμενο ταξιδεύει γρηγορότερα από την ταχύτητα του ήχου που είναι παρόμοια με μια έκρηξη, σε ένα απαλό χτύπημα καθώς φτάνει στο έδαφος . Αυτό που η NASA ονομάζει «ηχητικό κτύπημα» δεν πρέπει να είναι πιο έντονο από το χτύπημα μιας πόρτας αυτοκινήτου σε έναν ακροατή στο έδαφος (σε αντίθεση με την «ηχητική έκρηξη», η οποία μπορεί να σπάσει τα παράθυρα και ακόμη και τις δομές). Προς το παρόν, μοιάζει με την τελική συναρμολόγηση και ολοκλήρωση - η οποία περιλαμβάνει ένα cockpit εξοπλισμένο με το σύστημα eXternal Visibility, μια κάμερα προς τα εμπρός και ένα σύστημα απεικόνισης που χρησιμοποιεί το πολύπλοκο λογισμικό και την επαυξημένη πραγματικότητα για να δείξει στους πιλότους τι έχει να κάνει χωρίς ένα παράθυρο - συμβαίνει στα τέλη του 2020. Το X-59 δεν είναι ούτε το πρώτο ούτε το μοναδικό υπερηχητικό αεροπλάνο που υπήρξε. Το Concorde πέταξε μεταξύ 1976 και 2001, αλλά η τροχιά του περιοριζόταν στην πτήση πάνω στον ωκεανό λόγω της υπερηχητικής έκρηξης. Το ρωσικό Tupolev-144 ήταν το μοναδικό άλλο υπερηχητικό αεροπλάνο που υπήρχε, που πετούσε για σχεδόν μια δεκαετία μεταξύ 1968 και 1977. Τώρα, η αμερικανική εκκίνηση Hermeus κατασκευάζει ένα υπερυψωμένο αεροπλάνο που μπορεί να ταξιδέψει τρεις φορές την ταχύτητα του Concorde - με την τεχνολογία που θα επιτρέψει τις πτήσεις από τη Νέα Υόρκη στο Παρίσι σε μόλις 90 λεπτά. Ομοίως, η Boeing έχει επενδύσει σε μια εκκίνηση Aerion Supersonic για να φέρει το δικό της αεροπλάνο στην αγορά. Πολύ πρόσφατα, μια έκθεση της επενδυτικής τράπεζας Morgan Stanley ενέκρινε το απόθεμα Virgin Galactic με το σχολιασμό ότι το σημείο-προς-σημείο αεροπορικό ταξίδι στη Γη σε υπερυψωμένες ταχύτητες είναι μέλλον της εταιρείας. Η καρέκλα της εταιρίας Chamath Palihapitiya δήλωσε στο παρελθόν ότι η εταιρεία μπορεί να ασχοληθεί με υπερηχητικά εμπορικά ταξίδια μόλις 5-10 χρόνια από τώρα.Δεν θα σκεφτόσαστε ποτέ ότι θα μπορούσατε να πάτε στο Χονγκ Κονγκ για το Σαββατοκύριακο ή αν βρίσκεστε στο Σαν Φρανσίσκο , θα μπορούσατε να πάτε στο Λονδίνο για το Σαββατοκύριακο ... Έτσι είναι εντελώς μετασχηματιστικό στον κόσμο του ταξιδιού και του τουρισμού και των μεταφορών », δήλωσε ο Palihapitiya το Νοέμβριο. Και η Ρωσική εταιρία διαστήματος, Roscosmos, έλαβε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για έναν κινητήρα που μπορεί να πετάξει με υπερηχητική ταχύτητα να εκτοξεύουμε πυραύλους στο διάστημα, ένα φιλόδοξο έργο τεχνολογίας εκτόξευσης αέρα που πολλοί έχουν κατανοήσει, αλλά δεν έχουμε ακόμη δει να υλοποιηθεί. https://asgardia.space/en/news/New-Supersonic-Plane-a-Go-Says-NASA

To κινεζικό YuTu 2 έσπασε το ρεκόρ της μακροχρόνιας εργασίας στη Σελήνη. Περισσότερους από 11 μήνες κάνει βόλτες και δουλεύει στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού το κινεζικό ρόβερ YuTu 2, σπάζοντας πλέον το ρεκόρ της πιο μακρόχρονης εργασίας στη Σελήνη, το οποίο κατείχε το πρωτοπόρο ρόβερ Lunokhod 1 της Σοβιετικής Ένωσης από το 1971. Το YuTu 2, που αποτελεί μέρος της αποστολής Chang’e 4, έφθασε στις 3 Ιανουαρίου 2019 στη μη ορατή πλευρά του δορυφόρου μας, στον μεγάλο κρατήρα Φον Κάρμαν διαμέτρου 186 χιλιομέτρων, τον οποίο έκτοτε εξερευνά, έχοντας διανύσει 345 μέτρα έως τώρα, σύμφωνα με την Εθνική Διαστημική Υπηρεσία της Κίνας (CNSA). Το σοβιετικό Lunokhod 1 ήταν το πρώτο τηλεκατευθυνόμενο ρομποτικό όχημα που προσεδαφίστηκε σε άλλο ουράνιο σώμα. Έφθασε στη «Θάλασσα των Βροχών» στις 17 Νοεμβρίου 1970 και σταμάτησε την αποστολή του στις 4 Οκτωβρίου 1971. Είχε μεταφερθεί στη Σελήνη από τη σοβιετική διαστημοσυσκευή Luna 17 και καθοδηγείτο από μια πενταμελή ομάδα στο Κέντρο Βαθιού Διαστήματος κοντά στη Μόσχα. Η παραμονή του για σχεδόν 11 μήνες στην επιφάνεια του φεγγαριού, όπου διένυσε περίπου 10,5 χιλιόμετρα και μετέδωσε στη Γη περισσότερες από 20.000 εικόνες, ήταν μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος. https://www.in.gr/2019/12/19/tech/kineziko-yutu-2-espase-rekor-tis-makroxronia-ergasias-sti-selini/

Ο αστεροειδής δεν ήταν ο μόνος λόγος της εξαφάνισης των δεινοσαύρων. Η πτώση ενός αστεροειδούς ή κομήτη στη Γη θεωρείται ως το βασικό αίτιο που οδήγησε στην εξαφάνιση των περισσότερων δεινοσαύρων και περίπου τα 3/4 των ειδών ζώων και φυτών του πλανήτη μας, πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο, πιθανότατα να έπαιξαν σημαντικό ρόλο και μεγάλης κλίμακας εκρήξεις ηφαιστείων στην Ινδία: Επιστήμονες εξετάζουν εδώ και πολύ καιρό τη σημασία των εκρήξεων των ηφαιστείων στο Ντεκάν, που άρχισαν πριν την πρόσκρουση του αστεροειδούς και συνεχίστηκαν με διακοπές για περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια. Γεωχημική ανάλυση απολιθωμάτων οστρακόδερμων από όλο τον πλανήτη της οποίας ηγήθηκαν ερευνητές του University of Michigan παρέχει νέα στοιχεία σχετικά με την ανταπόκριση του κλίματος και τη μόλυνση του περιβάλλοντος με υδράργυρο κατά τη διάρκεια της ηφαιστειακής δραστηριότητας στο Ντεκάν. Από τα ίδια αυτά δείγματα οι επιστήμονες ανακάλυψαν κάτι που εκλαμβάνεται ως παγκόσμιο ίχνος/ σημάδι απότομης αύξησης της θερμοκρασίας του ωκεανού και αξιοσημείωτα αυξημένων συγκεντρώσεων υδραργύρου. Τα ηφαίστεια είναι η μεγαλύτερη φυσική πηγή υδραργύρου που βγαίνει στην ατμόσφαιρα. Τα διπλά αυτά χημικά ίχνη αρχίζουν από πριν την πτώση του αστεροειδούς και συμπίπτουν με την έναρξη των εκρήξεων των ηφαιστείων του Ντεκάν. Όταν οι επιστήμονες σύγκριναν τα επίπεδα υδραργύρου από τα αρχαία κελύφη με τις συγκεντρώσεις σε σύγχρονα κελύφη που είχαν συλλεγεί από περιοχές μολυσμένες με βιομηχανικό υδράργυρο, διαπίστωσαν πως τα επίπεδα ήταν παρεμφερή. Στοιχεία από τη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications, υποστηρίζουν την ιδέα πως η ηφαιστειακή δραστηριότητα του Ντεκάν είχε κλιματικές και οικολογικές επιπτώσεις που ήταν έντονες, μακροχρόνιες και παγκόσμιας κλίμακας, εκτιμούν οι επιστήμονες. «Για πρώτη φορά μπορούμε να παρέχουμε πληροφορίες για τις κλιματικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις των ηφαιστείων του Ντεκάν αναλύοντας ένα μεμονωμένο υλικό» είπε ο Κάιλ Μέγιερ, lead author της νέας μελέτης. «Ήταν απίστευτα εκπληκτικό να δούμε ότι τα ίδια δείγματα όπου οι θερμοκρασίες της θάλασσας έδειξαν ένα απότομο σημάδι θέρμανσης επεδείκνυαν επίσης τις υψηλότερες συγκεντρώσεις υδραργύρου- και ότι αυτές οι συγκεντρώσεις ήταν παρόμοιας έκτασης με έναν χώρο με σημαντική σύγχρονη μόλυνση βιομηχανικού υδραργύρου». Οι εκρήξεις των ηφαιστείων του Ντεκάν διαμόρφωσαν μεγάλο μέρος της δυτικής Ινδίας και επικεντρώνονταν στην περίοδο της μεγάλης εξαφάνισης ειδών της Κρητιδικής- Παλαιογενούς, πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια. https://www.naftemporiki.gr/story/1544105/ereuna-o-asteroeidis-den-itan-o-monos-logos-tis-eksafanisis-ton-deinosauron

Ελληνίδα φοιτήτρια δημιουργεί ένα καινοτόμο project για τον διαβήτη. Για το καινοτόμο project που η ίδια θα υλοποιήσει και εγκρίθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό IDF (International Diabetes Federation), ενημέρωσε τον κοσμήτορα της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, καθηγητή Θεόδωρο Ι. Δαρδαβέση, η φοιτήτρια και μέλος της φοιτητικής ομάδας ATP (Aristotle Team of Pharmacy) του Τμήματος Φαρμακευτικής, Αθηνά Τζαμουράνου. Η κ. Τζαμουράνου και ο καθηγητής του Τμήματος Φαρμακευτικής, Ιωάννης Βιζιριαννάκης συναντήθηκαν με τον κοσμήτορα και ενημέρωσαν ότι το project εγκρίθηκε στο Παγκόσμιο Συνέδριο του Οργανισμού IDF (IDF Congress 2019), που πραγματοποιήθηκε 2-6 Δεκεμβρίου 2019, στην πόλη Μπούσαν, στη Νότια Κορέα, ενώ η υλοποίησή του θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2020. Πρόκειται για μία πρωτοπόρα δράση που έχει στόχο τη βελτίωση του τρόπου ζωής των ατόμων που ζουν με διαβήτη στην Ελλάδα, μέσω της ανάπτυξης μιας εφαρμογής, η οποία θα βοηθήσει στη διαχείριση της νόσου αλλά και στην εκπαίδευση των ατόμων με διαβήτη και ειδικότερα όσων βρίσκονται σε απομακρυσμένες και δύσβατες περιοχές της χώρας. Σκοπός είναι οι ασθενείς να έχουν τα επιθυμητά επίπεδα γλυκόζης, καθώς ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει κάποιος που πάσχει από τη νόσο είναι ο έλεγχος του σακχάρου του. Η ανάπτυξη του project θα γίνει με τη στήριξη της Πανηπειρωτικής Ένωσης για το Νεανικό Διαβήτη. Να σημειωθεί ότι μαζί με την κ. Τζαμουράνου συμμετέχουν, με δικά τους project, άλλα 60 άτομα από 50 διαφορετικές χώρες, με κοινό στόχο να βελτιώσουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται ο διαβήτης, σε κάθε χώρα ξεχωριστά, να γίνει η κατάλληλη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για το συγκεκριμένο θέμα και να δοθεί βοήθεια σε όσους περισσότερους ανθρώπους είναι δυνατό. https://www.naftemporiki.gr/story/1543782/ellinida-foititria-dimiourgei-ena-kainotomo-project-gia-to-diabiti

Πείραμα μικροβαρύτητας : Έλληνες μαθητές έστειλαν ούζο και πετιμέζι στο διάστημα. Μαθητές τριών σχολείων της Ελλάδας είχαν την ευκαιρία να δουν τα πειράματα τους να «πετάνε» στο διάστημα πριν λίγες μέρες, στις 11 Δεκεμβρίου, με τον πύραυλο New Shepard της αμερικανικής αεροδιαστημικής εταιρείας Blue Origin, που ανήκει στον δισεκατομμυριούχο Τζεφ Μπέζος, το «αντίπαλο δέος» του Ίλον Μασκ της Space Χ. Ήταν η έκτη φορά που επαναχρησιμοποιήθηκε ο ίδιος πύραυλος, αριθμός ρεκόρ για την εταιρεία, στο πλαίσιο μιας υποτροχιακής αποστολής που έφθασε σε ύψος περίπου 104 χιλιομέτρων από τη Γη, διασχίζοντας τη «γραμμή Κάρμαν», σε ύψος 100 χλμ., το σύνορο μεταξύ γήινης ατμόσφαιρας και διαστήματος. Η κάψουλα «RSS H.G.Wells» του πυραύλου (και οι δύο επέστρεψαν στο Τέξας μετά το ταξίδι) μετέφερε το πείραμα «Μέτρηση της μάζας σε συνθήκες μικροβαρύτητας» του Ομίλου Διαστημικής S.P.A.C.E. του Ζαννείου Πειραματικού Λυκείου. Μετά από ένα χρόνο σκληρής δουλειάς, πολλές ώρες σχεδιασμού, κατασκευής και δοκιμών, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να δουν το πείραμά τους να εκτοξεύεται στο διάστημα. Το πείραμα προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα «πώς μπορεί κάποιος να ζυγίσει αντικείμενα, όταν υπάρχουν συνθήκες μικροβαρύτητας;». Προφανώς οι ζυγαριές δεν λειτουργούν και η απάντηση που έδωσαν οι μαθητές για τον υπολογισμό της μάζας, δεν χρησιμοποιεί το βάρος, αλλά την περίοδο ταλάντωσης των αντικειμένων, η οποία είναι ανεξάρτητη από τη βαρύτητα. Για το λόγο αυτό, κατασκεύασαν μια μηχανική διάταξη με ένα ειδικό ελατήριο πολύ μικρής σταθεράς, συνδεδεμένο με μικροεπεξεργαστές και αισθητήρες, αλλά και με τα συστήματα του πυραύλου New Shepard. Έτσι, όταν δόθηκε από τον πύραυλο η ένδειξη κατάστασης μηδενικής βαρύτητας, το ελατήριο απελευθερώθηκε και η περίοδος του καταγράφηκε από ένα λέιζερ χαμηλής ισχύος. Τώρα, οι μαθητές περιμένουν να πάρουν στα χέρια τους τις μετρήσεις για να αναλύσουν τα δεδομένα που έχουν καταγραφεί. Ο υπεύθυνος καθηγητής του ομίλου Δρ. Σωτήρης Τσαντίλας, μαθηματικός – αστροφυσικός, δήλωσε στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων: «Η όλη διαδικασία σχεδιασμού, κατασκευής και ενσωμάτωσης στον πύραυλο χρειάστηκε 11 μήνες για να ολοκληρωθεί. Το πείραμά μας έπρεπε να πληροί τις πιο αυστηρές προδιαγραφές, αφού επρόκειτο για μια κανονική διαστημική αποστολή. Υποβλήθηκε σε πολλές δοκιμές και ελέγχους, παραδώσαμε πολλές αναφορές προόδου, ενώ γίνονταν και δύο έως τρεις τηλεδιασκέψεις το μήνα, προκειμένου να ενημερώνουμε για την κατάστασή του. Η εμπειρία που αποκομίσαμε, ήταν ανεκτίμητη». Όπως ανέφερε ο κ.Τσαντίλας, «η ενασχόληση με τη Διαστημική ανοίγει νέους και πολύ σημαντικούς δρόμους για τους μαθητές μας σε δύο κυρίως επίπεδα: Ως εργαλείο για τη διδασκαλία και την καλύτερη κατανόηση των θετικών μαθημάτων μέσα από διαστημικές εφαρμογές, αλλά και ως επαγγελματικός προσανατολισμός, αφού προσφέρει τεράστιες δυνατότητες σε νέους και αλματωδώς αναπτυσσόμενους τομείς εργασίας. Κοιτάμε πλέον ακόμα πιο ψηλά. Κάτι έχουμε ακούσει για την επόμενη αποστολή της NASA στη Σελήνη…». Ούζο και πετιμέζι στο διάστημα Μαζί με το πείραμα του Ζάννειου «πέταξαν» και πειράματα από άλλα δύο σχολεία, της Αμερικανικής Παροικίας στην Αθήνα (ACS Athens) και το 1ο ΓΕΛ Ρόδου. Ούζο και πετιμέζι έστειλαν στο διάστημα οι μαθητές Λυκείου του American Community Schools of Athens. Το πείραμα «Μελέτη φυσικών ιδιοτήτων με γαλακτώματα σε μηδενική βαρύτητα» της πολυεθνικής διαστημικής ομάδας «spACS» πραγματοποιήθηκε με σκοπό να καταγράψει το πώς επηρεάζει η μικροβαρύτητα την ανάμιξη ούζου και νερού, καθώς και τις φυσαλίδες στην επιφάνεια μικρού δοχείου με πετιμέζι, στέλνοντας για πρώτη φορά τα συγκεκριμένα ελληνικά παραδοσιακά προϊόντα στο διάστημα. Είναι η δεύτερη φορά φέτος που μαθητές του ACS Αthens πραγματοποίησαν διαστημικό πείραμα στον πύραυλο New Shepard, καθώς στις 2 Μαΐου είχαν στείλει στο διάστημα ελληνικό μέλι. Οι μαθητές, οι επιβλέποντες καθηγητές, με επικεφαλής τον Δρα Αντώνιο Καράμπελα και τον Δρα Ιωάννη Κερκινέ, καθώς επίσης οι εξωτερικοί συνεργάτες της ομάδας, παρακολούθησαν την απογείωση, πτήση και προσγείωση του πυραύλου σε πραγματικό χρόνο διαδικτυακά. Αναμένουν πλέον την επιστροφή της πειραματικής διάταξης τους από τις εγκαταστάσεις της Blue Origin στο Τέξας, ώστε να προχωρήσουν σε ανάκτηση και περαιτέρω ανάλυση των πειραματικών δεδομένων τους. Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ.Καράμπελας, «οι μαθητές της διαστημικής ομάδας spACS πραγματοποίησαν επιστημονική έρευνα στις έννοιες που ήταν σχετικές με το πείραμά τους -γαλακτώματα, επιφανειακή τάση, μικροβαρύτητα- και συνεισέφεραν στην κατασκευή της διάταξης που περιέχει μικρο-υπολογιστή, ηλεκτρονικά εξαρτήματα και πειραματικές συσκευές στο εσωτερικό δοχείου εκτυπωμένου σε εκτυπωτή 3D, επιδεικνύοντας δημιουργική και κριτική σκέψη και εργαζόμενοι σκληρά και συνεργατικά». Ενδεικτικό του βαθμού δυσκολίας του πειράματος είναι ότι η διάταξη έπρεπε να ικανοποιεί πολύ αυστηρά κριτήρια ασφάλειας, λειτουργικότητας, αυτονομίας, μεγέθους (διαστάσεων 10 επί 10 επί 20 εκατοστά), και μάζας (λιγότερο από 500 γραμμάρια), καθώς επίσης να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί μέσα σε πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα, εξοικειώνοντας τους μαθητές Λυκείου του spΑCS με τις απαιτήσεις της σύγχρονης αεροδιαστημικής. Οι μαθητές της ομάδας spACS προετοιμάζουν ήδη σχετικά άρθρα προς δημοσίευση σε επιστημονικά περιοδικά σχετικά με τη συμπεριφορά του ούζου και του πετιμεζιού σε συνθήκες μικροβαρύτητας, υπό την επίβλεψη των εκπαιδευτικών τους. https://www.in.gr/2019/12/16/tech/peirama-mikrovarytitas-ellines-mathites-esteilan-ouzo-kai-petimezi-sto-diastima/

Η Ιαπωνία θα κατασκευάσει τον μεγαλύτερο ανιχνευτή νετρονίων στον κόσμο. Η ιαπωνική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη κάνει επίσημη ανακοίνωση ότι θα προχωρήσει στην υλοποίηση του ανιχνευτή Hyper-Kamiokande, αλλά πολλοί επιστήμονες δήλωσαν στο «Nature» ότι το ιαπωνικό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε στις 13 Δεκεμβρίου την πρώτη δόση ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων γεν (32 εκατ. δολαρίων). Η Ιαπωνία θα κατασκευάσει τον μεγαλύτερο ανιχνευτή νετρονίων στον κόσμο, μετά από σχετική έγκριση του υπουργικού συμβουλίου. Η χρηματοδότηση του φιλόδοξου σχεδίου θα κοστίσει σχεδόν 65 δισεκατομμύρια γεν (περίπου 600 εκατομμύρια δολάρια). Ο ανιχνευτής Hyper-Kamiokande θα δημιουργηθεί μέσα σε ένα γιγάντιο υπόγειο σπήλαιο, που θα ανοιχτεί δίπλα στο ορυχείο Καμιόκα της πόλης Χίντα και θα περιλαμβάνει 260.000 τόνους απολύτως καθαρού νερού, έχοντας πενταπλάσιο όγκο σε σχέση με τον ήδη τεράστιο ανιχνευτή νετρονίων Super-Kamiokande. Οι Ιάπωνες φυσικοί έχουν βάλει τα δυνατά τους να κάνουν πρώτοι στον κόσμο επαναστατικές ανακαλύψεις σε σχέση με τα φευγαλέα νετρινα, τα οποία προέρχονται από διάφορες πηγές, όπως η κοσμική ακτινοβολία, ο Ήλιος, οι εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων (σούπερ-νόβα) και οι επιταχυντές σωματιδίων. Εκτός από τη «σύλληψη» των ίδιων των νετρονίων, που αποτελούν σωματίδια-φαντάσματα, οι επιστήμονες της Ιαπωνίας φιλοδοξούν να δουν αυθόρμητη διάσπαση των πρωτονίων σε ατομικούς πυρήνες, κάτι που, αν παρατηρηθεί, θα ήταν επαναστατικό, καθώς ποτέ έως τώρα δεν το έχουν δει οι φυσικοί. Ελπίζουν, επίσης, να μελετήσουν τις διαφορές στη συμπεριφορά των νετρίνων και των αντινετρίνων (σωματιδίων αντι-ύλης), μία ασυμμετρία που ίσως βοηθήσει στην κατανόηση του γιατί το σύμπαν περιέχει κυρίως ύλη, αλλά λίγη αντι-ύλη. Η ιαπωνική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη κάνει επίσημη ανακοίνωση ότι θα προχωρήσει στην υλοποίηση του ανιχνευτή Hyper-Kamiokande, αλλά πολλοί επιστήμονες δήλωσαν στο «Nature» ότι το ιαπωνικό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε στις 13 Δεκεμβρίου την πρώτη δόση ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων γεν (32 εκατ. δολαρίων). Θα πρέπει να ακολουθήσει η έγκριση του προϋπολογισμού του σχεδίου και από το ιαπωνικό Κοινοβούλιο, κάτι που αναμένεται να γίνει τον Ιανουάριο. Η Ιαπωνία θα καλύψει τα τρία τέταρτα (75%) του συνολικού κόστους των 64,9 δισ. γεν, ενώ το υπόλοιπο 25% θα καλυφθεί από τους διεθνείς συνεργάτες του σχεδίου, καθώς αρκετές ακόμη χώρες θα εμπλακούν στον νέο υπερ-ανιχνευτή, αν και η συνεισφορά τής κάθε μίας δεν έχει καθοριστεί μέχρι στιγμής. Ο ανιχνευτής Hyper-Kamiokande θα αποτελείται από μία δεξαμενή νερού με βάθος 75 και πλάτος 68 μέτρα. Ο υπόγειος χώρος που θα φιλοξενηθεί θα δημιουργηθεί με εκρηκτικά, σε απόσταση οκτώ χιλιομέτρων από τις εγκαταστάσεις του ορυχείου Καμιόκα. Η δεξαμενή θα εφοδιαστεί με ευαίσθητους φωτο-ανιχνευτές που θα μπορούν να «πιάσουν» τις αμυδρές λάμψεις που εκπέμπονται, όταν ένα νετρίνο, αφού διαπεράσει τους βράχους, συγκρουστεί με ένα άτομο μέσα στο νερό, με αποτέλεσμα να εκτοξευθεί ένα φορτισμένο σωματίδιο με μεγάλη ταχύτητα. Ο νέος ανιχνευτής, γνωστός και ως Hyper-K, θα είναι το ένα από τα τρία μεγάλα πειράματα επόμενης γενιάς για την ανίχνευση νετρίνων, που θα τεθούν σε λειτουργία μέσα στη δεκαετία του 2020. Τα άλλα δύο είναι το πείραμα DUNE (Deep Underground Neutrino Experiment) που αναμένεται να ξεκινήσει στις ΗΠΑ το 2025 και το JUNO (Jiangmen Underground Neutrino Observatory) που θα αρχίσει στην Κίνα το 2021. https://www.skai.gr/news/technology/i-iaponia-tha-kataskeyasei-ton-megalytero-anixneyti-netronion-ston-kosmo

Ο Γαλαξίας μας φιλοξενεί δύο μαύρες τρύπες. Οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες που έρχονται σε ζεύγη είναι συχνές εμφανίσεις στο σύμπαν. Αυτό που οι αστροφυσικοί μόλις ανακάλυψαν - και αυτό που δεν περιμέναμε - είναι ότι η υπερμεγέθη μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία μπορεί επίσης να έχει σύντροφο. Τα ευρήματα των ερευνητών δημοσιεύονται στον διακομιστή προεκτυπώσεων Arxiv.org Ο Τοξότης A * ή η SgrA *, η μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία, περιβάλλεται από πυκνά συγκεντρωμένα αστέρια, οι τροχιές των οποίων οι επιστήμονες έχουν μετρήσει για να επιβεβαιώσουν την ύπαρξή τους και να εκτιμήσουν τη μάζα τους. Νέες μετρήσεις από την ομάδα της UCLA αποδεικνύουν ότι μπορεί να υπάρχει μια δεύτερη μαύρη τρύπα κοντά στην Sgr A *. Οι καρδιές του σκότους Γιατί οι περισσότεροι γαλαξίες έχουν αυτή την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα στο κέντρο; Αυτή η ερώτηση εδώ και καιρό έχει προκαλέσει σύγχυση στους αστρονόμους. Όταν το σύμπαν ήταν νεαρό - περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια περίπου - οι πρώτοι γαλαξίες μόλις σχηματίστηκαν. Αυτοί οι νέοι γαλαξίες ήταν μικρότεροι και τα πρώτα αστέρια που πέθαναν δημιούργησαν μαύρες τρύπες. Επειδή οι γαλαξίες έχουν τάση να συγχωνευθούν, οι μεγαλύτεροι γαλαξίες και οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες - με μάζα τουλάχιστον ενός εκατομμυρίου ηλιακών μαζών - είχαν ως αποτέλεσμα. Ο Smadar Naoz, αναπληρωτής καθηγητής Φυσικής και Αστρονομίας στην UCLA και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, έγραψε σε μια συνέντευξη στο The Conversation ότι αν ο Sgr A * έχει σύντροφο, οι δύο είναι κλειδωμένοι σε μια αλληλεπίδραση από τις βαρυτικές τους δυνάμεις. Εξήγησε ότι η βαρυτική έλξη του ζεύγους μαύρης τρύπας επηρεάζει τις τροχιές των άστρων γύρω τους, προκαλώντας τους να αλλάξουν την τροχιά τους αφού περιστρέψουν το δίδυμο. Συγκρίνοντας τις προβλέψεις τους με αυτά που πραγματικά παρατηρούν, οι αστρονόμοι ελπίζουν να προσδιορίσουν εάν το Sgr A * είναι πράγματι ένα ζευγάρι. Η ομάδα χρησιμοποίησε μετρήσεις του SO-2, το οποίο περιστρέφεται γύρω από το Sgr A * κάθε 16 χρόνια, για να αποκλείσει την πιθανή παρουσία μια άλλη υπερμεγέθη μαύρη τρύπα. Ο Ναόζ παρατήρησε ότι εάν υπήρχε ένας τέτοιος σύντροφος, θα επηρέαζε την τροχιά του SO-2. Επομένως, καθώς δεν έχει εντοπιστεί τέτοια αλλαγή στην τροχιά, ο σύντροφος, αν υπάρχει, είναι μικρότερος. Είσαι εκεί, σύντροφος; Τι σημαίνει η παρουσία μιας δεύτερης μαύρης τρύπας; Πιθανότατα, μια σύγκρουση που έλαβε χώρα στο παρελθόν, μεταξύ του Γαλαξία και ενός άλλου, μικρότερου γαλαξία. Εάν υπάρχει, όπως έχει υποδείξει η ομάδα είναι δυνατή, η δεύτερη μαύρη τρύπα θα εκπέμπει επίσης κύματα βαρύτητας, υψηλής ενέργειας θόρυβο που διαταράσσει το διάστημα-time.Gravitational ανίχνευση κύματος ήταν δυνατή από το 2015 με τη χρήση δεδομένων από τους ανιχνευτές LIGO στις ΗΠΑ και Ανιχνευτές Παρθένου στην Ιταλία. Οι ανιχνευτές μετρά την ακτινοβολία βαρυτικού κύματος που αναδύεται από τις συγχωνευμένες μαύρες τρύπες και τα αστέρια νετρονίων. Ο Νάοζ δήλωσε ότι οι ανιχνεύσεις που πραγματοποίησαν αυτά τα παρατηρητήρια είναι «πρωτοποριακές», επιτρέποντας στους επιστήμονες να αποκτούν καλύτερες γνώσεις για το σύμπαν και τη διαμόρφωσή του. Όσο για τα κύματα από τη συνοδεία μαύρη τρύπα στον γαλαξία μας, οι ανιχνευτές LIGO-Virgo είναι απίθανο να πάρουν τα κύματα σε χαμηλές συχνότητες. Αλλά υπάρχει ελπίδα στο μέλλον - ο διαστημικός ανιχνευτής με την καθοδήγηση ESA που ονομάζεται LISA (Laser Interferometer Space Antenna) θα είναι πιθανόν να ανιχνεύσει τη μαύρη τρύπα. Και θα ανακαλύψουμε αν στην περίπτωση του κέντρου του Γαλαξία διαρκεί δύο φορές τα τάνγκο. https://asgardia.space/en/news/Our-Galaxy-is-Host-to-Two-Not-One-Black-Holes

Φθηνή ενέργεια από υδρογόνο χάρη σε νέα μέθοδο διάσπασης του νερού. Ερευνητές του UNSW Sydney (University of New South Wales), του Griffith University και του Swinburne University of Technology ανέπτυξαν έναν ιδιαίτερα φθηνό και βιώσιμο τρόπο παραγωγής υδρογόνου για χρήση ως καύσιμο, ανοίγοντας πιθανώς έναν νέο δρόμο για οχήματα που κινούνται με φθηνή ενέργεια. Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications παρουσιάζεται πώς είνια δυνατή η εξαγωγή υδρογόνου μέσω διάσπασης του νερού χρησιμοποιώντας μέταλλα χαμηλού κόστους, όπως ο σίδηρος και το νικέλιο ως καταλύτες που επιταχύνουν τη διαδικασία, ενώ παράλληλα απαιτείται λιγότερη ενέργεια. Ο σίδηρος και το νικέλιο, που υπάρχουν αφθονία στη Γη, θα μπορούσαν, ως εκ τούτου, να αντικαταστήσουν πολύτιμα μέταλλα όπως το ρουθήνιο, η πλατίνα και το ιρίδιο, που μέχρι τώρα θεωρούνταν ως οι βασικοί καταλύτες στη διαδικασία διάσπασης του νερού. Ο Τσουάν Ζάο, καθηγητής της Σχολής Χημείας του UNSW, αναφέρει πως στη διάσπαση του νερού δύο ηλεκτρόδια διοχετεύουν ηλεκτρισμό στο νερό, κάτι που επιτρέπει τον διαχωρισμό του υδρογόνου από το οξυγόνο και τη χρήση του για σκοπούς ενέργειας σε μια κυψέλη καυσίμου. «Αυτό που κάνουμε είναι να επικαλύπτουμε τα ηλεκτρόδια με τον καταλύτη μας για να μειώνουμε την κατανάλωση ενέργειας» λέει σχετικά. «Σε αυτόν τον καταλύτη υπάρχει ένα μικροσκοπικό interface νανοκλίμακας, όπου ο σίδηρος και το νικέλιο συναντιούνται σε ατομικό επίπεδο- κάτι που εξελίσσεται σε έναν χώρο διάσπασης νερού. Εκεί είναι που το υδρογόνο μπορεί να διαχωριστεί από το οξυγόνο και να εξαχθεί ως καύσιμο, και το οξυγόνο να απελευθερωθεί ως φιλικό προς το περιβάλλον απόβλητο». Το 2015 η ομάδα του καθηγητή Ζάο είχε ανακαλύψει ένα ηλεκτρόδιο νικελίου- σιδήρου για παραγωγή οξυγόνου, με απόδοση-ρεκόρ. Ωστόσο ο καθηγητής Ζάο λέει πως, από μόνα τους, το σίδηρο και το νικέλιο δεν είναι καλοί καταλύτες για παραγωγή υδρογόνου, αλλά όταν ενώνονται σε μικροκλίμακα, «έχουμε μαγεία». Η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα όσον αφορά στην χρήση του υδρογόνου ως καυσίμου, δεδομένων των τιμών των μετάλλων (σίδηρος και νικέλιο έναντι ρουθηνίου, πλατίνας και ιριδίου). «Αυτή τη στιγμή, στην οικονομία ορυκτών καυσίμων μας, έχουμε αυτό το τεράστιο κίνητρο για να πάμε προς την κατεύθυνση μιας οικονομίας υδρογόνου, έτσι ώστε να μπορούμε να χρησιμοποιούμε υδρογόνο ως μια πηγή καθαρής ενέργειας» λέει ο καθηγητής Ζάο. «Μιλάμε για την οικονομία υδρογόνου εδώ και χρόνια, αλλά αυτή τη φορά φάινεται πως έρχεται στα αλήθεια». https://www.naftemporiki.gr/story/1543629/fthini-energeia-apo-udrogono-xari-se-nea-methodo-diaspasis-tou-nerou

«Μίνι» αντιδραστήρες φέρνουν νέα εποχή στην πυρηνική ενέργεια. Μία νέα εποχή στην πυρηνική ενέργεια υπόσχονται να φέρουν «μίνι» αντιδραστήρες που αναπτύσσονται από τη NuScale Power στο Oregon State University. Όπως αναφέρει το Wired, το πρωτότυπο του πυρηνικού αντιδραστήρα της NuScale Power φαίνεται απόλυτα ικανό να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στην πυρηνική ενέργεια, καθώς δεν χρειάζεται μεγάλες εγκαταστάσεις ψύξης (και μεγάλες εγκαταστάσεις γενικότερα). Ο αντιδραστήρας αυτός μπορεί να κατασκευαστεί σε ένα εργοστάσιο και να αποσταλεί στον προορισμό του, ενώ, βάσει προσομοιώσεων, είναι δυνατή η αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης χωρίς να σημειωθεί κατάρρευση (meltdown). Ένας λόγος για αυτό είναι πως χρησιμοποιεί πολύ λίγο πυρηνικό καύσιμο (τουλάχιστον σε σχέση με υπάρχοντες αντιδραστήρες) ενώ επίσης είναι πολύ μικρός. Ο συγκεκριμένος αντιδραστήρας έχει αρθρωτό σχεδιασμό, κάτι που επιτρέπει να συνδυάζονται πολλαπλοί αντιδραστήρες σε μια μονάδα- ανάλογα με τις ανάγκες (πχ μια εγκατάσταση ή μια ολόκληρη πόλη). Ακόμη, λόγω του μικρού μεγέθους είναι δυνατή η μαζική παραγωγή και η αποστολή σε τμήματα, ενώ, από άποψης ασφαλείας, είναι διαθέσιμοι διάφοροι μηχανισμοί ασφαλείας και ψύξης που δεν υπάρχουν σε μεγάλους, κανονικούς αντιδραστήρες- διασφαλίζοντας σε μεγάλο βαθμό πως θα αποφευχθούν καταστροφικά πυρηνικά ατυχήματα. Η NuScale χρησιμοποιεί έναν αντιδραστήρα ελαφρού ύδατος, που είναι ο τύπος που βρίσκει κανείς συχνότερα σε πυρηνικές εγκαταστάσεις για πολιτική χρήση, ωστόσο εκεί τελειώνουν οι ομοιότητες. Ο αντιδραστήρας της έχει ύψος λίγο πάνω από 20 μέτρα και διάμετρο περίπου τριών, και η θήκη του είναι ελάχιστα μεγαλύτερη. Παρόλα αυτά, μπορεί να παράξει 60 megawatts ενέργειας, που είναι το 1/10 του μικρότερου αντιδραστήρα που χρησιμοποιείται σήμερα στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον Χοσέ Ρέγιες, συνιδρυτή και chief technical officer της NuScale, το μικρό μέγεθος έχει μεγάλα πλεονεκτήματα: Για αρχή οι αντιδραστήρες αυτοί είναι ασφαλέστεροι, καθώς είναι αρκετά μικροί για να βρίσκονται σε υπόγειες δεξαμενές νερού. Εάν υπάρξει διαρροή, η θερμότητα εκτονώνεται αργά στο νερό- και αυτό επίσης σημαίνει πως είναι δυνατή η κατασκευή των εγκαταστάσεων πιο κοντά στα μέρη που εξυπηρετούν. Η Nuclear Regulatory Commission εξετάζει το σχέδιο της NuScale από το 2016, και, εάν δώσει την έγκρισή της, η εταιρεία θα αρχίσει να κατασκευάζει τον πρώτο της αντιδραστήρα για εμπορική χρήση. Ωστόσο, η NuScale έχει ήδη λάβει άδεια για να φτιάξει την πρώτη της εγκατάσταση, 12 αντιδραστήρων, στο Idaho National Laboratory. Πέραν των μικρών αυτών αρθρωτών αντιδραστήρων, το υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ ενδιαφέρεται και για μικροαντιδραστήρες που παράγουν κάτω από 50 megawatts ενέργειας- δεν φτάνουν για πόλεις, αλλά μπορούν να εξυπηρετήσουν πχ στρατιωτικές βάσεις ή μικρούς απομακρυσμένους οικισμούς. Σε παρόμοιο πλαίσιο, νωρίτερα μέσα στον μήνα η εταιρεία Oklo παρουσίασε τον μικροαντιδραστήρα Aurora, των 1,5 megawatt, για τον οποίο ανακοίνωσε πως έχει λάβει άδεια κατασκευής στο Idaho National Lab. https://www.naftemporiki.gr/story/1543369/mini-antidrastires-fernoun-nea-epoxi-stin-puriniki-energeia