Δροσος Γεωργιος

Ανακαλύφθηκαν ακόμη έξι εξωπλανήτες γύρω από τρία άστρα. Οι αστρονόμοι ανακοίνωσαν την ανακάλυψη έξι ακόμη εξωπλανητών, που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τρία άστρα. Οι πλανήτες έχουν μάζες από 2,6 φορές μεγαλύτερη τη Γης έως σχεδόν τη μισή μάζα του Δία. Kαι οι τρεις πλανήτες περιφέρονται πολύ κοντά στα άστρα τους, πολύ κοντύτερα από ό,τι βρίσκεται ο Ερμής σε σχέση με τον Ήλιο. Οι ερευνητές από τη Βρετανία, την Αυστρία και τη Χιλή, με επικεφαλής την Κάρολ Χάσγουελ του βρετανικού Ανοικτού Πανεπιστημίου Μίλτον Κέινς, που έκαναν σχετικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό αστρονομίας «Nature Astronomy», χρησιμοποίησαν μια νέα αστρονομική μέθοδο για τις ανακαλύψεις τους. Κατά την τελευταία δεκαετία έχει γίνει πλέον αντιληπτό ότι σε άλλα πλανητικά συστήματα, οι πλανήτες μπορεί να βρίσκονται πολύ πιο κοντά στο άστρο τους από ό,τι στο δικό μας ηλιακό σύστημα. Η νέα τεχνική (Disperse Matter Planet Project-DMPP) επιτρέπει τον εντοπισμό συστημάτων όπου οι πλανήτες βρίσκονται σχεδόν κολλητά στα άστρα τους. Το αστρικό σύστημα DMPP-1 περιλαμβάνει τρεις εσωτερικούς -πιθανώς βραχώδεις- εξωπλανήτες με μάζες τριπλάσιες έως δεκαπλάσιες της Γης, καθώς και ένα πιο εξωτερικό πλανήτη με μάζα ανάλογη του Ποσειδώνα. Ο εξωπλανήτης γύρω από το άστρο DMPP-2 έχει περίπου τη μισή μάζα του Δία, ενώ στο διπλό αστρικό σύστημα DMPP-3 υπάρχει ένας πλανήτης με μάζα περίπου δυόμισι φορές μεγαλύτερη της Γης. https://www.kathimerini.gr/1057537/article/epikairothta/episthmh/anakalyf8hkan-akomh-e3i-e3wplanhtes-gyrw-apo-tria-astra

Η μάζα του γαλαξία μας είναι 890 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο. Ο γαλαξίας μας έχει μάζα περίπου 890 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μας, σύμφωνα με νέα πιο ακριβή επιστημονική εκτίμηση. Ο αριθμός αυτός ισοδυναμεί με 296 τετράκις εκατομμύρια φορές τη μάζα της Γης. Η μέτρηση της μάζας του γαλαξία μας παρουσιάζει δυσκολίες, επειδή ζούμε μέσα του. Καθώς δεν υπάρχει τρόπος να βάλουμε τους γαλαξίες μας σε… ζυγαριά, το «ζύγισμα» γίνεται με βάση τις κινήσεις των άστρων στο εσωτερικό ενός γαλαξία, οι οποίες αποκαλύπτουν με ποιο τρόπο η βαρύτητά του τα επηρεάζει. Όμως ενώ αυτό είναι ευκολότερο για έναν άλλο γαλαξία, όπως η Ανδρομέδα, στην περίπτωση του δικού μας γαλαξία το μεγαλύτερο μέρος του είναι κρυμμένο από εμάς στη Γη. Τα κοντινά άστρα και τα νέφη σκόνης κρύβουν τα πιο μακρινά άστρα από τη θέα μας Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αστροφυσικό Φάμπιο Λόκο του Imperial College του Λονδίνου, που έκαναν τη σχετική προδημοσίευση στο arXiv, υπολόγισαν ότι το 93% της συνολικής μάζας του γαλαξία μας (όσο περίπου 830 δισεκατομμύρια ήλιοι) είναι σκοτεινή ύλη. https://physicsgg.me/2019/12/23/%ce%bf-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%af%ce%b1%cf%82-%ce%bc%ce%b1%cf%82-%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9-%ce%bc%ce%ac%ce%b6%ce%b1-%cf%8c%cf%83%ce%bf-890-%ce%b4%ce%b9%cf%83%ce%b5%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%bf/

Γιώργος Δεδούσης: Ο Ελληνας επιστήμονας που ερευνά τα γονίδια και την προδιάθεση σε ασθένειες. Συζητώντας με τον Καθηγητή Κυτταρικής και Μοριακής Βιολογίας του Ανθρώπου Γιώργο Δεδούση καθισμένοι στο γραφείο του στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο σκέφτομαι πως θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ένας influencer αφού ασχολείται με ένα πολύ μοντέρνο ερευνητικό πεδίο, την Διατροφογενετική (Nutrigenetics), που ενσωματώνει τη βιολογία συστημάτων και τις εφαρμογές της στην διατροφική έρευνα. Στην ουσία είναι όντως influencer, ένας ερευνητής influencer, αφού πέρσι συμπεριλήφθηκε στη λίστα επιστημόνων με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως, η οποία προκύπτει από την απήχηση του έργου τους την τελευταία 11ετία. Αυτό που προωθεί ο καθηγητής με απόλυτα επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο είναι ένα διατροφικό lifestyle βασισμένο στο ατομικό γενετικό προφίλ, δηλαδή μια προσωποποιημένη διατροφή μέσω ανάλυσης DNA. Αυτό ακριβώς είναι και το καινούργιο που αναζητάει το κοινό. Αυτό ακριβώς ήταν και το αντικείμενο της ομιλίας του στο 15ο Πανελλήνιο Συνέδριο Διατροφής Διαιτολογίας (σε συνδιοργάνωση με το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Συνεδρίου Κλινικής Διατροφής & Μεταβολισμού) στο Μέγαρο Μουσικής που πραγματοποιήθηκε την περασμένη βδομάδα. «Στο συνέδριο μας δόθηκε η ευκαιρία να παρουσιάσουμε τα αποτελέσματα των ερευνών της τελευταίας 20ετίας που συνοπτικά δείχνουν πως οι διαφορετικές ανταποκρίσεις στη δίαιτα και στις διατροφικές παρεμβάσεις, αλλά και σε συνθήκες τρόπου ζωής εξαρτώνται από το γενετικό προφίλ του καθενός», εξηγεί ο ίδιος, ο οποίος έχει θέσει ως αντικείμενο στον ερευνητικό φακό του εκατοντάδες γονίδια που συνδέονται με την γενετική προδιάθεση ασθενειών όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο, κ.ά. Και δεν έχει βάλει ως στόχο μόνο τα γονίδια, αλλά και τους πολυμορφισμούς τους, δηλαδή τις παραλλαγές με τις οποίες αυτά συναντώνται που είναι αρκετές χιλιάδες και χαρακτηρίζουν την γενετική ταυτότητα του κάθε ατόμου. Κόντρα στα γονίδια μας; Η μέχρι τώρα πεποίθηση ότι το DNA μας ορίζει τη μοίρα μας φαίνεται να «κλονίζεται» καθώς νεότερα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν πως, αλλάζοντας διατροφική συμπεριφορά, και τρόπο ζωής, όχι μόνο μπορούμε να πάμε κόντρα στις γενετικές μας επιταγές αλλά να τις έχουμε και συμμάχους. «Τίποτα δεν είναι ντετερμινιστικό. Μπορείς να τροποποιήσεις την γενετική προδιάθεση που έχεις είτε θετικά, είτε αρνητικά», υποστηρίζει ο καθηγητής Δεδούσης, ο οποίος διερευνά μια σειρά γονιδίων που σχετίζονται με την παχυσαρκία και το ηπατικό λίπος, τον έλεγχο των λιποπρωτεινών, τη χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια, αλλά και τους πολυμορφισμούς αυτών των γονιδίων: «Οι απολιποπρωτεΐνες είναι τα πρωτεϊνικά συστατικά της χοληστερόλης που εξυπηρετούν ιδιαίτερα σημαντικές λειτουργίες ελέγχου των επιπέδων της στο σώμα. Πολλές μελέτες συνεργατών και δικές μας έδειξαν ότι κάποια άτομα έχοντας συγκεκριμένους πολυμορφισμούς σε γονίδια απολιποπρωτεινών μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα της καλής χοληστερίνης ή μπορεί να μειώσουν τα επίπεδα των γλυκαιμικών δεικτών (πχ. ινσουλίνη) μόνο και μόνο αν αυξήσουν την πρόσληψη σε πολυακόρεστα λιπαρά (δηλ. τα καλά λιπαρά). Άρα κάποιοι με συγκεκριμένο γενετικό προφίλ ευεργετούνται περισσότερο από κάποιους άλλους όταν στη διατροφή τους προσθέτουν πολυακόρεστα». Αντίθετα κάποιοι που παρουσιάζουν ένα δυσμενές προφίλ σχετικά με χρόνια νοσήματα, όπως π.χ. κάποιους πολυμορφισμούς γονιδίων που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος, σύμφωνα με τον καθηγητή υιοθετώντας καλές διατροφικές συνήθειες μπορούν να το αντιρροπήσουν. «Είμαστε στην εποχή που μπορούμε δημιουργώντας σύνθετα γενετικά σκορ να αξιολογούμε εκατοντάδες χιλιάδες πολυμορφισμούς γονιδίων. Αυτή η πληροφορία της γενετικής προδιάθεσης αυξάνει την προβλεπτική ικανότητα των κλασικών παραγόντων κινδύνου για έμφραγμα. Μέχρι τώρα αυτό δεν ήταν αποδεκτό από την ιατρική κοινότητα. Πλέον στους κλασικούς παράγοντες κινδύνου, όπως η ηλικία, το φύλο, το κάπνισμα, η έλλειψη άσκησης προστίθεται και η γενετική ταυτότητα. Για παράδειγμα έχουμε δει περιπτώσεις που παρότι υπάρχει γενετική προστασία, το κάπνισμα μπορεί να την αναιρέσει. Αυτό το παρατηρήσαμε σε μια παγκόσμια μελέτη που περιελάμβανε πληθυσμούς από πολλές χώρες, όπου η ευεργετική γενετική σύσταση κάποιων ατόμων σχετικά με το έμφραγμα του μυοκαρδίου, χανόταν στους καπνιστές. Παρόμοια αποτελέσματα αναμένουμε και σε Ελληνικούς πληθυσμούς απομονωμένους γενετικά, όπως είναι αυτός στον ορεινό Μυλοπόταμο της Κρήτης», συμπληρώνει ο ερευνητής. Ως απομονωμένος θεωρείται ένας πληθυσμός που είναι γενετικά ομοιογενής με παρόμοιες συνήθειες και τρόπο ζωής. Η έρευνα της διεθνούς επιστημονικής ομάδας, στην οποία συμμετείχε και ο καθηγητής έδειξε ότι ορισμένα άτομα στον συγκεκριμένο απομονωμένο πληθυσμό, παρότι ταυτόχρονα είναι και βαριά καπνιστές, διαθέτουν κάποιες καλές γενετικές παραλλαγές που τους παρέχουν ένα είδος προστασίας απέναντι στα καρδιαγγειακά νοσήματα. Μήπως χάνεται, λόγω του καπνίσματος, η γενετική προστασία που κληρονόμησαν; Μήπως οι διατροφικές συνήθειες τροποποιούν τον κίνδυνο; Είναι ερωτήματα που διερευνώνται. Ο καθηγητής Δεδούσης κατά τη συζήτησή μας αναφέρθηκε και σε ένα Ευρωπαϊκό πρόγραμμα στο οποίο συμμετείχε σχετικά με την πρόσληψη ψευδαργύρου στην τρίτη ηλικία: «Διαπιστώσαμε έλλειψη ψευδαργύρου σε Έλληνες ηλικιωμένους που συνδέθηκε με αυξημένο άγχος, μειωμένη μνήμη και εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Τους χορηγήσαμε ψευδάργυρο σε μορφή συμπληρώματος με βάση την ανάλυση DNA και αποκαταστήσαμε σε μεγάλο βαθμό τις προαναφερόμενες λειτουργίες. Είμαστε σε θέση πλέον να αξιολογούμε με εξατομικευμένο τρόπο τις περιπτώσεις που σας ανέφερα και να προτείνουμε προσωποποιημένες λύσεις». Διατροφική παρέμβαση με μαστίχα Χίου Μια πτυχή της έρευνας που συντελείται στο εργαστήριο του έλληνα ερευνητή στο Χαροκόπειο πανεπιστήμιο αφορά την διατροφική παρέμβαση με φυσικά προϊόντα και συμπληρώματα διατροφής. Ο ίδιος εδώ και τέσσερα χρόνια συντονίζει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα “MAST4HEALTH” που διερευνά τη δράση της μαστίχας Χίου σε ασθενείς που εμφανίζουν λίπος στο συκώτι μη αλκοολικής αιτιολογίας. «Η μαστίχα ως προϊόν παρουσιάζει πολύπλευρο ερευνητικό ενδιαφέρον, καθώς διαθέτει πολλά βιοδραστικά συστατικά. Εμείς μελετήσαμε τη ρητίνη στο σύνολό της σε ένα δείγμα ατόμων από την Ελλάδα, τη Σερβία και την Ιταλία με λιπώδη διήθηση ήπατος, μη αλκοολικής αιτιολογίας και τα πρώτα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά». Και εδώ βγαίνει και η είδηση, καθώς τον ερχόμενο Φεβρουάριο θα ανακοινωθούν στη Χίο τα πρώτα αποτελέσματα των κλινικών μελετών σε ανθρώπους. Σύμφωνα με τον καθηγητή, το μεγάλο ποσοστό λίπους στο συκώτι σταδιακά σε ορισμένα άτομα μπορεί να δημιουργήσει φλεγμονή ή ακόμη και να οδηγήσει σε ίνωση και εδώ ακριβώς μπορεί να γίνει η διατροφική παρέμβαση: «Εκμεταλλευόμαστε τις αντιοξειδωτικές, και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της μαστίχας για την αντιμετώπιση της νόσου. Το είδαμε να λειτουργεί στα ποντίκια και θα το δούμε μόλις ολοκληρωθούν και οι κλινικές δοκιμές στους ανθρώπους. Στόχος μας είναι αφενός να διατεθεί η μαστίχα ως «όπλο» στους κλινικούς γιατρούς που είναι ένα Ελληνικό προϊόν, και που ταυτόχρονα να δώσει προστιθέμενη αξία στο ίδιο το προϊόν». Προσωποποιημένη διατροφή από τον Dr. Google Πολλές εταιρείες διαφημίζουν μέσω διαδικτύου νέα προϊόντα βασισμένα στο γενετικό υλικό για πάσαν νόσον. Το σχέδιο φαίνεται απλό: Κάνεις εγγραφή στο διαδίκτυο και στη συνέχεια μεταφορτώνεις τα δεδομένα σου από δημοφιλείς υπηρεσίες που προσφέρουν στους ενδιαφερόμενους ανάλυση των γενετικών προφίλ τους. Τα δεδομένα αναλύονται και στη συνέχεια σου αποστέλλεται ένα διατροφικό πλάνο που βασίζει τις προτάσεις του στα γονίδια σου. Στην Ελλάδα υπάρχουν διάφορα κέντρα ανάλυσης DNA που προσφέρουν παρόμοιες υπηρεσίες σε άτομα που επιθυμούν να χάσουν βάρος. «Δυστυχώς οι υπηρεσίες που προσφέρουν δεν οδηγούν συνήθως σε ασφαλή συμπεράσματα και ο κυριότερος λόγος είναι ότι δεν διαθέτουν πρότερη επιστημονική γνώση στο αντικείμενο με αποτέλεσμα οι απαντήσεις που δίνουν να είναι πρόχειρες και ελλιπείς. Η επιστήμη δείχνει ότι η προσωποποίηση – σε κάποιο βαθμό – είναι απαραίτητη. Αλλά, οι παγίδες που καραδοκούν είναι πολλές και χρειάζεται προσοχή. Ο κόσμος από την άλλη, δεν είναι ενημερωμένος επαρκώς και μπορεί να παραπλανηθεί. Το συγκεκριμένο πεδίο έρευνας καλώς ή κακώς είναι «φρέσκο» με όλα τα συν και πλην που αυτό συνεπάγεται» Στα άμεσα σχέδια του καθηγητή Δεδούση είναι η ίδρυση μιας εταιρείας spin-off («τεχνοβλαστού») που θα παρέχει με έγκυρο και επιστημονικό τρόπο προσωποποιημένα διατροφικά πλάνα μέσω εξειδικευμένων και πιστοποιημένων κέντρων. «Εμείς, για τα νοσήματα που μελετάμε δηλ. την παχυσαρκία, τον διαβήτη, τα καρδιαγγειακά έχουμε δημιουργήσει αλγόριθμους για την πρόβλεψή τους, αλλά και για την αντίδραση του οργανισμού σε διατροφικές συστάσεις και παρεμβάσεις μέσω ανάλυσης DNA. Αυτά σκοπεύουμε να εφαρμόσουμε και στην πράξη», εξηγεί ο ίδιος. Η συζήτηση με τον διαπρεπή επιστήμονα δεν τελειώνει εδώ. Ωστόσο έχει χρονικό όριο. Σίγουρα κάποιος που συνομιλεί μαζί του αντιλαμβάνεται πως στη ζωή του σημαντικό ρόλο έχουν διαδραματίσει οι άνθρωποι που βρέθηκαν στον δρόμο του, αλλά και η τύχη. Μικρός ονειρευόταν να γίνει ποδοσφαιριστής, αλλά το όνειρο του δυστυχώς σκόνταψε στην αντίδραση του πατέρα του Βασίλη Δεδούση, τέως προέδρου της ΠΑΕ Καλλιθέας. Από τυχαία επιλογή βρέθηκε στο Βιολογικό της Πάτρας, όπου η Μοριακή Βιολογία και Γενετική ήταν η ειδικότητα που του κέντρισε το ενδιαφέρον. Προσωπικότητες όπως οι Καθηγητές Σταμάτης Αλαχιώτης και Κωνσταντίνος Χριστοδούλου , αλλά και καθηγητές του στη Γαλλία, όπου πήγε για μεταπτυχιακές σπουδές τον «μύησαν» στα μυστικά της έρευνας και τον έκαναν να την λατρέψει. Επέστρεψε στην Ελλάδα για να εκπονήσει τη διδακτορική του διατριβή στο Εργαστήριο Ανοσολογίας του νοσοκομείου «Άγιου Σάββα». Στη συνέχεια απέσπασε υποτροφία Fulbright για να συνεχίσει το ερευνητικό του έργο στο Εργαστήριο Γενετικής Ανθρώπου του Νοσοκομείου Brigham and Women’s hospital, στο Πανεπιστήμιο του Harvard στην Βοστώνη και ξαναγύρισε στο τμήμα Διαιτολογίας-Διατροφής στο οποίο υπηρετεί ως Καθηγητής Α’ βαθμίδας. Η πορεία του καθηγητή Δεδούση είχε και προφανώς θα έχει και στο μέλλον πολλούς σταθμούς αλλά, όπως ο ίδιος λέει πάντα επέστρεφε και πάντα θα επιστρέφει στην Ελλάδα. Και το λέει με πολλή ειλικρίνεια. Και τον πιστεύουμε. Άλλωστε, σε μια εποχή που στην Ελλάδα το brain gain, παρά τις όποιες φιλότιμες προσπάθειες, δείχνει να ξεθωριάζει, το να παραμένεις, να επιμένεις και να καταφέρνεις το ερευνητικό σου έργο να αναγνωρίζεται διεθνώς με δείκτη H=75 δεν είναι και λίγο! https://www.in.gr/2019/12/23/tech/giorgos-dedousis-o-ellinas-epistimonas-pou-ereyna-ta-gonidia-kai-tin-prodiathesi-se-astheneies/

Το σημαντικότερο επιστημονικό επίτευγμα του 2019… σύμφωνα με το περιοδικό Science Η πρώτη εικόνα μιας μαύρης τρύπας, που τράβηξε το διεθνές Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (Event Horizon Telescope-ΕΗΤ), υπήρξε το πιο σημαντικό επιστημονικό επίτευγμα της φετινής χρονιάς, σύμφωνα με το κορυφαίο περιοδικό «Science». Ο «Science», που κάθε χρόνο παραδοσιακά απονέμει διεθνώς τον επίζηλο τίτλο της σπουδαιότερης επιστημονικής ανακάλυψης, τονίζει ότι πρόκειται για «πραγματικά εντυπωσιακό κατόρθωμα ομαδικής εργασίας και τεχνολογίας». Όπως επισημαίνει, κάποτε θεωρείτο αδιανόητο να φωτογραφηθεί άμεσα μια μαύρη τρύπα, καθώς μόνο έμμεσα οι επιστήμονες ήσαν σε θέση να εικάσουν την παρουσία της, μέσω των επιδράσεων στο περιβάλλον της. Αυτή τη φορά, η πολυάριθμη ερευνητική ομάδα του ΕΗΤ -άνω των 200 επιστημόνων, μεταξύ των οποίων κομβικό ρόλο έπαιξε ο ελληνικής καταγωγής καθηγητής αστροφυσικής Δημήτρης Ψάλτης του Πανεπιστημίου της Αριζόνα– ανακοίνωσαν τον Απρίλιο ότι κατάφεραν να φωτογραφήσουν τον φωτεινό ορίζοντα γεγονότων που περιβάλλει τη μαύρη τρύπα. Ασφαλώς όχι την ίδια, αφού -όπως λέει και το όνομά της- είναι μαύρη, επειδή η βαρύτητα της είναι τόσο ισχυρή, που δεν αφήνει ούτε το φως να δραπετεύσει από αυτήν. Έτσι, οι μαύρες τρύπες «κρύβονται» σε κοινή θέα, καμουφλαρισμένες τέλεια πάνω στο υπόβαθρο του σκοτεινού κενού του διαστήματος. Η τεράστια μαύρη τρύπα που φωτογραφήθηκε, βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία Messier 87 (M87), σε απόσταση σχεδόν 55 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Είναι τόσο μεγάλη, που είναι ελαφρώς μεγαλύτερη από όλο τον γαλαξία μας. Η εμβληματική εικόνα της εξαπλώθηκε γρήγορα σαν ιός (έγινε «viral») στο παγκόσμιο διαδίκτυο, καθώς μαγνήτισε την προσοχή των μέσων ενημέρωσης και τη φαντασία εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλη τη Γη. Σήμερα είναι πια μια από τις εικόνες με τις περισσότερες λήψεις στην ιστορία του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών των ΗΠΑ. Οι επιστήμονες του ΕΗΤ σχεδιάζουν νέες φωτογραφίες με ακόμη καλύτερη ανάλυση, έχοντας στο στόχαστρο τους, μεταξύ άλλων, και την κεντρική μαύρη τρύπα του δικού μας γαλαξία εντός του 2020. Για τους πολυπληθείς αναγνώστες όμως του «Science» η φωτογράφηση της μαύρης τρύπας ήταν το τρίτο σημαντικότερο γεγονός του 2019. Η «ετυμηγορία του λαού» (πάνω από 34.000 ψήφοι) ήταν ότι το πιο σημαντικό -με διαφορά μάλιστα – ήταν η ανακάλυψη στο Θιβέτ ενός απολιθωμένου κρανίου από ένα κορίτσι Ντενίσοβα, ένα μυστηριώδη πρόγονο του ανθρώπου, του οποίου έως τώρα είχε βρεθεί το 2010 μόνο ένα οστό σε σπήλαιο της Σιβηρίας. Μετά την ανακάλυψη και στο Θιβέτ, που επιβεβαιώθηκε μέσω γενετικής ανάλυσης, φαίνεται πως οι Ντενίσοβα ήσαν αρκετά εξαπλωμένοι στην Ασία πριν περίπου 50.000 χρόνια, παράλληλα με τους Νεάντερταλ. Στη δεύτερη θέση των προτιμήσεων των αναγνωστών βρέθηκε η ανάπτυξη δύο ελπιδοφόρων φαρμάκων για τον ιό Έμπολα. Όσον αφορά το ίδιο το «Science», πέρα από την εικόνα της μαύρης τρύπας, αναδεικνύει ως άλλα σημαντικά επιστημονικά επιτεύγματα του 2019 την ανακάλυψη νέων στοιχείων για την κατακλυσμική πτώση του μετεωρίτη στο Γιουκατάν του Μεξικού που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους από τη Γη, τη δημιουργία του πρώτου κβαντικού υπολογιστή που είναι πιο ικανός από κάθε συμβατικό υπερ-υπολογιστή (το ορόσημο της λεγόμενης «κβαντικής υπεροχής»), τη φωτογράφιση από το σκάφος New Horizons της NASA του μακρινού ουράνιου σώματος MU69 που βαφτίστηκε πλέον «’Αροκοθ», το πρώτο αποτελεσματικό φάρμακο για τις περισσότερες περιπτώσεις κυστικής ίνωσης, την επικράτηση ενός προγράμματος τεχνητής νοημοσύνης στο πόκερ με αντίπαλους τους καλύτερους επαγγελματίες παίκτες κ.α. Οι φετινοί προβληματισμοί για την επιστημονική κοινότητα Τι πήγε λάθος στον κόσμο της επιστήμης για το 2019; Σύμφωνα με το Science, τέσσερα είναι τα κακά: Η τεράστια πυρκαγιά στον Αμαζόνιο Η επανεμφάνιση της ιλαράς με αυξημένα κρούσματα Η μείωση του πληθυσμού των πουλιών παγκοσμίως Η απειλή της κλιματικής αλλαγής https://physicsgg.me/2019/12/20/%cf%84%ce%bf-%cf%83%ce%b7%ce%bc%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%b5%cf%80%ce%af%cf%84%ce%b5-2/

Κωνσταντίνος Δασκαλάκης: Η διάνοια του ΜΙΤ εξηγεί εάν η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αντικαταστήσει τους γονείς. Στην Αθήνα για διάλεξη βρέθηκε ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης στο κατάμεστο Μέγαρο Μουσικής. Για τον φανταστικό και συγχρόνως πραγματικό κόσμο της Τεχνητής Νοημοσύνης, αλλά και τις προκλήσεις με τις οποίες θα έρθουμε αντιμέτωποι μίλησε ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης το βράδυ της Πέμπτης αποσπώντας στο τέλος το θερμό χειροκρότημα του κοινού καθώς και του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης απάντησε σε ερωτήσεις μαθητών Την εκδήλωση διοργάνωσε ο Σύλλογος των Φίλων του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, ενώ ο σημαντικός Έλληνας μαθηματικός του MIT, ή ο «άνθρωπος που έλυσε τον γρίφο του Τζον Νας», αποκωδικοποίησε το μέλλον απαντώντας σε 25 από τις 1204 ερωτήσεις που έστειλαν για τον σκοπό της εκδήλωσης 112 σχολεία και 12 πανεπιστημιακές σχολές. Δασκαλάκης: Ναι, θέλουμε να αποκτήσουν συνείδηση οι υπολογιστές Πόσο έχει προχωρήσει η Τεχνητή Νοημοσύνη; Θα καταφέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη να αποκτήσει συνείδηση της ύπαρξής της; Θα μπορέσει ένας υπολογιστής να γράψει Σέξπιρ; Αυτά ήταν μερικά από τα ερωτήματα που έθεσαν στον Κωνσταντίνο Δασκαλάκη καθηγητές, φοιτητές και μαθητές για να δώσει ο ίδιος απαντήσεις, να καταθέσει σκέψεις και να κάνει και ορισμένες προβλέψεις χωρίς, όπως τόνισε, να είναι βέβαιος πως θα επαληθευτούν. «Ναι, θέλουμε να αποκτήσουν συνείδηση οι υπολογιστές, για να μπορούν να χρησιμοποιούν ηθικό κώδικα στη λήψη των αποφάσεων» είπε απαντώντας σε σχετική ερώτηση. Και «όχι, ένας υπολογιστής δεν μπορεί να γράψει Σέξπιρ, μολονότι μπορεί να μάθει πολύ καλά αγγλικά και να μιμηθεί το ύφος της γραφής». Όπως αποδείχθηκε όμως σε πείραμα, το αποτέλεσμα δεν έχει ειρμό και νόημα. Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης για τους αλγόριθμους Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης στάθηκε ιδιαίτερα στα ζητήματα ηθικής και νομικής φύσης που τίθενται με την εισαγωγή στη ζωή μας των αλγόριθμων, «αυτής της συνταγής που έχει σχεδιάσει ένας άνθρωπος και εκτελείται από μια μηχανή», όπως ανέφερε. «Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ένας συνδυασμός πολλών παραδειγμάτων, απλών υποθέσεων, πιθανοτήτων, στατιστικών και ειδικών γνώσεων» σημείωσε. «Ηδη είναι παρούσα στο δικαστικό σύστημα της Αμερικής, ενώ έχει αρχίσει να διαδραματίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην Ιατρική» πρόσθεσε. «Μπορεί ένας αλγόριθμος να αντικαταστήσει τους γονείς;» Σε τεχνικό επίπεδο, εξήγησε ακόμη, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η αξιοπιστία. Σε φιλοσοφικό επίπεδο, είναι η ηθική. Μπορεί, ήταν η ερώτηση ενός μαθητή, ένας αλγόριθμος να αντικαταστήσει τους γονείς μου και να μου δίνει καλύτερες συμβουλές, καθώς θα του δίνω ως δεδομένα πράγματα που δεν θέλω να μοιραστώ μαζί τους; «Η ερώτηση αυτή δείχνει ένα έλλειμμα επικοινωνίας. Την επικοινωνία μεταξύ μας δεν θα πρέπει σε καμιά περίπτωση να τη χάσουμε» ήταν η απάντησή του. Και τι θα απαντούσε στο ερώτημα του φιλόσοφου Στέλιου Ράμφου «Πόσα pixel έχει η πλήξη»; «42» απάντησε αστειευόμενος ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης για να αποσπάσει το χειροκρότημα, αλλά και το γέλιο του κοινού. Κέρδισε ωστόσο και ένα νέο χειροκρότημα με ένα αντερώτημα: «θα απαντήσω στον Στέλιο Ράμφο, εάν μου πει εκείνος πόσα pixel έχει ο έρωτας…». https://www.iefimerida.gr/ellada/konstantinos-daskalakis-gia-tehniti-noimosyni

Το 2020 της Mars Rover της NASA παίρνει μια 'Άδεια οδήγησης' Όλοι γνωρίζουμε ότι μια δοκιμασία οδήγησης μπορεί να είναι δύσκολη. Αλλά για τον νέο δρομολογητή της Mars της NASA φαινόταν σαν ένα κομμάτι κέικ. Στραφηκε εμπρός και πίσω, γύρισε και όχι, ικανοποιώντας όλες τις προσδοκίες της ομάδας του στο Εργαστήριο Jet Propulsion της NASA στην Πασαντένα, Καλιφόρνια. Περιττό να πούμε ότι εγκρίθηκε για την οδήγηση μόνο από μόνη της - στην επιφάνεια του Άρη, και αυτό είναι που πρέπει να κοιτάξουμε προς τα εμπρός αυτό το έτος. Ο μηχανικός συστημάτων κινητής τηλεφωνίας του έργου Rich Rieber δήλωσε: «Η Mars 2020 έχει κερδίσει την άδεια οδήγησης». ότι ήταν η πρώτη φορά που δοκιμάστηκαν οι αυτόνομες λειτουργίες ναυτιλίας του rover, καθώς και η ικανότητά του να λειτουργεί με το δικό του βάρος. «Αυτό είναι ένα σημαντικό ορόσημο για το Mars 2020», λέει ο Rieber.Μετά την περίοδο των διακοπών, το rover θα μεταφερθεί στο Cape Canaveral της Φλόριντα, όπου θα προετοιμαστεί προσεκτικά για την εκτόξευσή του στο κόκκινο πλανήτη το καλοκαίρι μέσα στο παράθυρο εκτόξευσης που θα ανοίξει θα είναι ανοιχτό από τις 17 Ιουλίου έως τον Αύγουστο του 2020. Ο αναβάτης αναμένεται να αγγίξει τον κρατήρα του Jezero στις 18 Φεβρουαρίου 2021. Ο Katie Stack Morgan, αναπληρωτής επιστήμονας του προγράμματος Mars 2020, δήλωσε: «Για να εκπληρώσουμε τους φιλόδοξους επιστημονικούς στόχους της αποστολής, "Η αποστολή θα ψάξει για την αρχαία μικροβιακή ζωή στον Άρη, θα μελετήσει τη γεωλογία και το κλίμα της, θα συλλέξει δείγματα και θα προετοιμάσει για μελλοντικές ανθρώπινες αποστολές. Αντίθετα με τους ορίζοντες πριν από αυτήν, ο Άρης 2020 θα είναι μπορεί να πάρει αρκετές αποφάσεις σχετικά με το πού πρέπει να πάει. Οι κάμερες πλοήγησης έχουν ευρύτερο πεδίο ορατότητας, υψηλότερη ανάλυση και το λογισμικό αυτόματης πλοήγησης είναι πιο έξυπνο από ό, τι είχε ποτέ. Διαθέτει επίσης ένα σύνολο αναβαθμισμένων τροχών, καθιστώντας δυνατή την οδήγηση περίπου 200 μέτρων σε μία αρειανή ημέρα. Αυτό είναι πολύ καλό, λαμβάνοντας υπόψη την απόσταση ρεκόρ των 214 μέτρων που θέτει ο αναβάτης Opportunity της NASA. Ο Άρης 2020 βρίσκεται στο ίδιο πρόγραμμα με τις σεληνιακές αποστολές που θα βάλουν τους ανθρώπους στη Σελήνη μέχρι το 2024, καθιστώντας την ανθρώπινη παρουσία εκεί μόνιμη μέχρι το 2028 με την Άρτεμις. Παρόλο που ο ρότορας έχει δοκιμαστεί μόνο στη βαρύτητα της Γης, η ομάδα του αναμένει ότι θα λειτουργήσει στο ίδιο επίπεδο στις συνθήκες του Άρη. Ο υπεύθυνος του έργου Mars 2020, John McNamee, δήλωσε: «Ένας δρομολογητής πρέπει να χαλαρώσει και ο Άρης 2020 το έκανε χθες. Δεν μπορούμε να περιμένουμε να βάλουμε κάτω από τους τροχούς κόκκινο ασβεστόλιθο. https://asgardia.space/en/news/NASAs-2020-Mars-Rover-Gets-a-Driving-License

Ανιχνεύθηκαν οι ισχυρότερες μέχρι σήμερα κοσμικές εκρήξεις. Τον Ιούλιο του 2018 και τον Ιανουάριο του 2919, τα διαστημικά τηλεσκόπια Fermi και Swift της NASA κατέγραψαν τις δύο ισχυρότερες εκλάμψεις ακτίνων γ (Gamma Ray Bursts–GRB) που έχουν παρατηρηθεί μέχρι σήμερα. Οι εκλάμψεις ακτίνων γ συγκαταλέγονται ανάμεσα στα βιαιότερα και πλέον ενεργητικά φαινόμενα που μπορούν να εκδηλωθούν στο Σύμπαν, με εξαίρεση φυσικά την Μεγάλη Έκρηξη. Αυτές οι αδιανόητα βίαιες κοσμικές εκρήξεις ανιχνεύθηκαν για πρώτη φορά τυχαία, προς τα τέλη της δεκαετίας του 1960, από στρατιωτικούς δορυφόρους των ΗΠΑ, σχεδιασμένους να εντοπίζουν παραβιάσεις της συμφωνίας μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ για την μερική απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών. Έκτοτε, οι μυστηριώδεις αυτές εκλάμψεις ανιχνεύθηκαν πολλές φορές, ενώ σύμφωνα με όλες τις προηγούμενες παρατηρήσεις ταξινομούνται σε δύο κατηγορίες: στις GRB μεγάλης διάρκειας (μεγαλύτερης των 2 sec) και στις GRB μικρής διάρκειας (μικρότερης των 2 sec). Απ’ ό,τι φαίνεται, μάλιστα, κάθε GRB εκδηλώνεται σε δύο στάδια: αρχικά απελευθερώνεται μία εκτυφλωτική έκλαμψη ακτίνων γ, δηλαδή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας με την υψηλότερη ενέργεια, η οποία συνοδεύεται από μία φωτεινή αναλαμπή που, καθώς αργοσβήνει, εκλύει ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία σε όλο το εύρος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Η ενέργεια που εκλύεται στην διάρκεια μιας GRB είναι πραγματικά αδιανόητη, αφού σε ελάχιστα μόνο δευτερόλεπτα απελευθερώνεται περισσότερη ενέργεια απ’ αυτήν που θα απελευθέρωνε ο Ήλιος σε 10 δισ. χρόνια. Εδώ και αρκετά χρόνια, οι αστρονόμοι θεωρούσαν ότι οι GRB μικρής διάρκειας προκαλούνται κατά την σύγκρουση και συγχώνευση δύο αστέρων νετρονίων. Αυτό επιβεβαιώθηκε μόλις το 2017, όταν ανιχνεύθηκαν για πρώτη φορά τα βαρυτικά κύματα και η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που απελευθέρωσε η σύγκρουση δύο τέτοιων αστρικών λειψάνων. Οι κατά πολύ ισχυρότερες GRB μεγάλης διάρκειας, από την άλλη, σχετίζονται με τον εκρηκτικό θάνατο των γιγάντιων άστρων του Σύμπαντος, ο πυρήνας των οποίων καταρρέει σε μια μαύρη τρύπα. Καθώς, δηλαδή μέρος από την ύλη του άστρου συνεχίζει να καταρρέει προς την μαύρη τρύπα που έχει διαμορφωθεί στον πυρήνα του, σχηματίζεται γύρω του ένας περιστρεφόμενος δίσκος υπέρθερμων υλικών. Παράλληλα, όμως, και με τρόπο που δεν είναι ακόμη κατανοητός σε βάθος, ενεργοποιούνται δέσμες καυτού πλάσματος, οι οποίες κινούνται με ταχύτητα που φτάνει ακόμη και το 99,99% της ταχύτητας του φωτός. Καθώς διασχίζουν αστραπιαία τα υλικά του άστρου που συνεχίζουν να καταρρέουν προς την μαύρη τρύπα που έχει σχηματιστεί στο κέντρο του, εκτινάσσονται από τους πόλους του άστρου, μετατρέποντας την ενέργειά τους σε μια εκτυφλωτική έκλαμψη ακτίνων γ. Μία τέτοια GRB παρατηρήθηκε και τον Ιούλιο του 2018 από τα διαστημικά τηλεσκόπια Fermi και Swift, ενώ η επίγεια ανίχνευση φωτονίων από το βίαιο αυτό συμβάν οφείλεται στην συστοιχία τηλεσκοπίων HESS, που είναι εγκατεστημένη στην Ναμίμπια. Αξίζει να σημειώσουμε εδώ ότι το τηλεσκοπικό αυτό σύστημα δεν ανιχνεύει απευθείας τις ακτίνες γ, αλλά την ακτινοβολία Cherenkov, δηλαδή αμυδρές γαλάζιες εκλάμψεις που προκαλούνται στην γήινη ατμόσφαιρα, όταν φωτόνια ιδιαίτερα υψηλής ενέργειας συγκρούονται με τα μόρια του αέρα και παράγουν ζεύγη ηλεκτρονίων-ποζιτρονίων, τα οποία κινούνται με τεράστιες ταχύτητες. Η ανίχνευση της ακτινοβολίας αυτής από το HESS επέτρεψε στους αστρονόμους να προσδιορίσουν την προέλευση της αρχικής έκλαμψης σε έναν γαλαξία περίπου 6 δισ. έτη φωτός μακριά μας, αλλά και να υπολογίσουν την ενέργεια των φωτονίων της. Η επιστημονική ομάδα που ανέλυσε τα δεδομένα του HESS ανακοίνωσε ότι ανίχνευσε φωτόνια ενέργειας ακόμη και 440 GeV, δηλαδή φωτόνια με ενέργεια 130-200 δισ. φορές μεγαλύτερη από την ενέργεια των φωτονίων που αντιστοιχούν στο ορατό φως! Αυτό που είναι ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι το HESS δεν μπόρεσε να παρατηρήσει την έκλαμψη παρά 10 ώρες μετά την εμφάνισή της. Παρόλ’ αυτά ανίχνευε φωτόνια σ’ αυτό το εύρος ενέργειων για 2 επιπλέον ώρες. Με άλλα λόγια, τα φωτόνια που ανίχνευσε το HESS δεν προέρχονταν από την ίδια την έκλαμψη, αλλά από την ασθενέστερη αναλαμπή που την ακολούθησε. Ήταν τα φωτόνια με την υψηλότερη ενέργεια που είχαν ανιχνευθεί μέχρι τότε. Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιανουάριο του 2019, τα διαστημικά τηλεσκόπια Swift και Fermi ανίχνευσαν μία άλλη GRB. Αυτή την φορά, ωστόσο, η επίγεια ανίχνευση φωτονίων επιτεύχθηκε από το τηλεσκόπιο MAGIC, που είναι εγκατεστημένο στις Κανάριες Νήσους, η λειτουργία του οποίου βασίζεται κι αυτή στην ανίχνευση της ακτινοβολίας Cherenkov. Η ανάλυση των σχετικών δεδομένων κατέδειξε ότι η έκλαμψη παρατηρήθηκε σε έναν γαλαξία, περίπου 4,5 δισ. έτη φωτός μακριά μας, ενώ αυτή την φορά ανιχνεύθηκαν φωτόνια ακόμη υψηλότερης ενέργειας, της τάξης του 1 TeV, δηλαδή με ενέργεια τουλάχιστον 500 δισ. φορές μεγαλύτερη απ’ αυτήν του ορατού φωτός. Οι δύο επιστημονικές ομάδες δημοσίευσαν τα αποτελέσματα των ερευνών τους στο περιοδικό Nature στις 20 Νοεμβρίου. https://www.eef.edu.gr/el/arthra/anihneythikan-oi-ishyroteres-mehri-simera-kosmikes-ekrikseis/

Αρτεμις Χατζηγεωργίου: Χαράζει το (υπολογιστικό) μέλλον διάγνωσης και θεραπείας. Στην πρόσφατη λίστα του Ιδρύματος Thomson Reuters σχετικά με τους επιστήμονες με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως περιλαμβάνονται 14 Ελληνες. Και ανάμεσά τους υπάρχει μόνο μία γυναίκα που (σε πείσμα των καιρών) διεξάγει την πρωτοποριακή και πολύτιμη για όλους μας έρευνά της στην Ελλάδα. Είναι η καθηγήτρια Βιοπληροφορικής στο Τμήμα Πληροφορικής με εφαρμογές στη Βιοϊατρική του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και συνεργαζόμενη καθηγήτρια στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ κυρία Αρτεμις Χατζηγεωργίου. Μια «καλλιτέχνις των αλγορίθμων», η οποία συμβάλλει στο καλύτερο (υπολογιστικό) μέλλον της πρόβλεψης, της διάγνωσης και της θεραπείας νόσων – και ο χαρακτηρισμός αυτός δεν είναι τυχαίος αφού η κυρία Χατζηγεωργίου έχει καλλιτεχνική φλέβα. Πάντως, η γεννημένη το 1965 δρ Χατζηγεωργίου, δεν είχε ανακαλύψει ούτε την καλλιτεχνική ούτε και την επιστημονική φλέβα της όσο πήγαινε ακόμη σχολείο – συγκεκριμένα στη Γερμανική Σχολή Αθηνών. Οπως αναφέρει στο «Βήμα», «δεν είχα σκεφτεί καν να σπουδάσω Πληροφορική. Η ιδέα μού καλλιεργήθηκε από τον μεγαλύτερο αδελφό μου, ο οποίος με δεδομένο ότι ήμουν πολύ καλή στα μαθηματικά με προέτρεψε να ασχοληθώ με τους υπολογιστές». Ετσι στα 17 έτη της έφυγε για τη Γερμανία για να σπουδάσει Πληροφορική στη Στουτγάρδη. «Ξεκίνησα τις σπουδές, με τράβηξε όμως ο κινηματογράφος και μάλιστα γύρισα ντοκιμαντέρ, κάποια εκ των οποίων προβλήθηκαν στη Γερμανία». Τα καλλιτεχνικά όνειρα τα διέκοψε ο… ρεαλισμός. «Είδα ότι ήταν πολύ δύσκολο να βιοποριστώ από τον κινηματογράφο και επέστρεψα στην Πληροφορική, ειδικά όταν γνώρισα την τεχνητή νοημοσύνη στην πρώτη της άνθηση. Κάμερα δεν ξαναέπιασα στα χέρια μου επί δεκαετίες μέχρι που γεννήθηκε πριν από επτά χρόνια ο γιος μου και θέλησα να απαθανατίζω τις πολύτιμες στιγμές μαζί του». Φάρμακα και micro-RNAs Ενώ σπούδαζε Πληροφορική, πήρε ως μάθημα επιλογής τη Βιολογία «καθώς επιθυμούσα αυτά που θα αναπτύξω να βοηθούν τον άνθρωπο». Τελειώνοντας τις σπουδές της έκανε μια πρώτη απόπειρα να επιστρέψει στην Ελλάδα ιδρύοντας μια εταιρεία Πληροφορικής στις αρχές του 1990, ενώ συνέχισε εξ αποστάσεως το διδακτορικό της στη Γερμανία επάνω στη Μοριακή Βιολογία. Στη συνέχεια επέστρεψε στη Γερμανία όπου και εργάστηκε σε μια start-up Βιοτεχνολογίας στο Βερολίνο. Επόμενος σταθμός της, η άλλη πλευρά του Ατλαντικού. «Βρέθηκα σε ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια, στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια από το 2001 ως το 2007, όπου κατείχα θέση επίκουρης καθηγήτριας στην Ιατρική Σχολή – ήμουν η πρώτη «πληροφορικάριος» της Ιατρικής Σχολής. Στην Πενσιλβάνια εργάστηκα για πρώτη φορά με τα microRNAs στα ανθρώπινα γονίδια – ανέπτυξα αλγορίθμους οι οποίοι εντόπιζαν τους στόχους και τις λειτουργίες αυτών των πολύ μικρών αλλά ζωτικής σημασίας τμημάτων του γενετικού υλικού μας, με αποτέλεσμα να αποτελούν πλέον βασικούς βιοδείκτες για πλήθος νόσων. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε κλινικές δοκιμές περί τα 200 διαφορετικά φάρμακα που βασίζονται στα micro-RNAs ενώ γίνονται περί τις 50.000 δημοσιεύσεις ετησίως επάνω στο συγκεκριμένο πεδίο». Μάλιστα από την εποχή στις ΗΠΑ ξεκίνησε μια μεγάλη βάση δεδομένων στην οποία περιλαμβάνονται οι επιστημονικά επιβεβαιωμένοι στόχοι των micro-RNAs καθώς και τα υπολογιστικά εργαλεία εντοπισμού τους, η οποία συνεχίζεται ως σήμερα. Πρόκειται για την πλατφόρμα microrna.gr, η οποία προσφέρει ελεύθερη πρόσβαση σε όλους τους ερευνητές και θεωρείται από τις καλύτερες του είδους της με περισσότερους από 70.000 μοναδικούς χρήστες από όλον τον κόσμο ετησίως. Το 2007 η νοσταλγία της κυρίας Χατζηγεωργίου για την Ελλάδα νίκησε τη ζωή στο εξωτερικό. «Επέστρεψα και παρά τις δυσκολίες βρήκα πίσω στη χώρα μου αυτό που χρειάζεται ένας επιστήμονας περισσότερο από όλα, πολύ καλούς φοιτητές με όρεξη για ομαδική δουλειά». Αρχικώς εργάστηκε ως ερευνήτρια στο Ερευνητικό Κέντρο Βιοϊατρικών Επιστημών «Αλέξανδρος Φλέμινγκ». Το 2012 εξελέγη καθηγήτρια Βιοπληροφορικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και λίγο αργότερα ξεκίνησε η συνεργασία της με το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ. «Η έρευνά μας συνεχίζεται επάνω στη σχέση μεταξύ ασθένειας και μη κωδικών γονιδίων καθώς και στη σύνδεση μεταξύ μικροβίων και νόσων». Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα τον καρκίνο, η κυρία Χατζηγεωργίου αναφέρει πως «στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον η θεραπεία, τουλάχιστον κάποιων μορφών του, θα βασίζεται σε έναν συνδυασμό της απεικόνισης και γονιδίων. Η ομάδα μου βοηθά μέσω των αλγορίθμων που αναπτύσσει στο να εντοπίζεται ποιοι πολυμορφισμοί γονιδίων είναι βασικοί για τη νόσο του καθενός ξεχωριστά. Βασικό κομμάτι της ανάπτυξης των αλγορίθμων μας αποτελεί η μηχανική μάθηση, η οποία προσφέρει ανάλυση δισεκατομμυρίων γενωμικών δεδομένων για τον χαρακτηρισμό της λειτουργικότητας γονιδίων. Τα υπολογιστικά εργαλεία μας αποτελούν οδηγό για την έρευνα εκατοντάδων ομάδων παγκοσμίως, οι οποίες εργάζονται επάνω στην κατανόηση και στη θεραπεία νόσων αλλά και βάση για τα διαγνωστικά εργαλεία νέας γενιάς». Με τους προηγμένους αυτούς «συμμάχους» η ομάδα έχει ήδη συμβάλει στην αποκάλυψη των γενετικών μυστικών μορφών καρκίνου όπως των ωοθηκών και του μαστού αλλά και νόσων όπως οι νευροεκφυλιστικές. Τσεκάπ και καρκίνος Η νέα πολύτιμη γνώση θα φθάσει μέχρι τους ασθενείς σύντομα, εκτιμά η καθηγήτρια. «Πιστεύω ότι σε δύο-τρία χρόνια το ετήσιο τσεκάπ μας θα μπορεί να περιλαμβάνει ένα τεστ αίματος που θα δείχνει κωδικά και μη κωδικά γονίδια και θα προβλέπει τον κίνδυνο διαφορετικών νόσων όπως ο καρκίνος πριν από την εκδήλωση συμπτωμάτων. Μια τέτοια εξέταση θα κοστίζει περί τα 400 ευρώ». Αυτό το μέλλον βέβαια διέπεται και από σοβαρά βιοηθικά ζητήματα, και για αυτό «πρέπει να υπάρξει η κατάλληλη νομοθεσία για την προστασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων. Επίσης, η βιοηθική της γενετικής πρέπει να διδαχθεί στα σχολεία ώστε τα παιδιά να γίνουν κάποια μέρα ενημερωμένοι ενήλικοι που θα ξέρουν πώς να διαχειριστούν τη γενετική πληροφορία». Κλείνοντας, ρωτήσαμε την κυρία Χατζηγεωργίου αν αισθάνεται περήφανη που, με βάση τη λίστα του Thomson Reuters, ήταν η μοναδική εργαζόμενη στην Ελλάδα γυναίκα επιστήμονας ανάμεσα σε τόσους άνδρες. «Αισθάνομαι λυπημένη. Αυτό μας δείχνει ότι είναι ακόμη πολύ δύσκολο να είσαι γυναίκα επιστήμονας στην Ελλάδα. Θα έπρεπε να υπάρχουν στοχευμένες κρατικές ενέργειες που θα βοηθούσαν πολλές ερευνήτριες στη χώρα μας να βρίσκονται σε αυτή ή σε παρόμοιες λίστες διότι και μπορούν και το αξίζουν…». https://www.tovima.gr/2019/12/19/science/artemis-xatzigeorgiou-xarazei-to-ypologistiko-mellon-diagnosis-kai-therapeias/

Οι εξισώσεις που άλλαξαν τον κόσμο. Τα πιο λαμπρά μυαλά της ανθρωπότητας χρησιμοποίησαν τα μαθηματικά για να θέσουν τις βάσεις της μέτρησης και της κατανόησης του σύμπαντος. Χρόνια τώρα έχει αποδειχθεί ότι ένας απλός τύπος μπορεί να αλλάξει την πορεία της ανθρωπότητας. Παραθέτουμε 10 εξισώσεις που το αποδεικνύουν. 10. Η Θεωρία του Χάους Είναι κλάδος των μαθηματικών που μελετά τα σύνθετα συστήματα, των οποίων η συμπεριφορά είναι εξαιρετικά ευαίσθητη και στην απειροελάχιστη αλλαγή των συνθηκών. Ουσιαστικά, μας δείχνει πόσο οι μικρές αλλαγές μπορούν να οδηγήσουν σε συνέπειες μεγαλύτερης κλίμακας. Η Θεωρία του Χάους εφαρμόζεται παντού, από τη μετεωρολογία και την επιστήμη των υπολογιστών έως τα οικονομικά και τη φιλοσοφία. 9. Η Θεωρία της Πληροφορίας Είναι ένας κλάδος των μαθηματικών που μελετά την κωδικοποίηση της πληροφορίας στο σχήμα της ακολουθίας συμβόλων και της ταχύτητας που αυτή η πληροφορία μπορεί να μεταδοθεί. Εφαρμογές της περιλαμβάνουν τη συμπίεση των δεδομένων και την κωδικοποίηση διαύλου. Η έρευνα σε αυτό το πεδίο είναι θεμελιώδης στην εξέλιξη του Διαδικτύου και της κινητής τηλεφωνίας. 8. Η εξίσωση του Σρέντινγκερ Αυτή η εξίσωση περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο αλλάζει η κβαντική κατάσταση ενός κβαντικού συστήματος με τον χρόνο. Αναπτύχθηκε από τον αυστριακό φυσικό Έρβιν Σρέντινγκερ (1887-1961 ) το 1926 και διαμορφώνει τη συμπεριφορά των ατόμων και των υποατομικών σωματιδίων στην κβαντική μηχανική. Η εξίσωση του Σρέντινγκερ άνοιξε το δρόμο για την πυρηνική ενέργεια, τα μικροτσίπ, τα ηλεκτρονικά μικροσκόπια και την κβαντική υπολογιστική. 7. Λογισμός Ο υπολογισμός είναι ο ορισμός του παραγώγου στον διαφορικό λογισμό, ένας από τους δύο βραχίονες του λογισμού. Το παράγωγο μετρά τον λόγο στον οποίο μία ποσότητα αλλάζει. Εάν περπατήσει δύο χιλιόμετρα την ώρα, τότε αλλάζεις τη θέση σου κατά δύο χιλιόμετρα κάθε ώρα. Ο Νιούτον χρησιμοποίησε τον λογισμό για να αναπτύξει τους νόμους της κίνησης και της βαρύτητας. 6. Λογάριθμοι Οι Λογάριθμοι παρουσιάστηκαν από τον Τζον Νάπιερ στις αρχές του 17ου αιώνα για να απλοποιήσουν τους υπολογισμούς. Απαντούν στο ερώτημα: «Πόσο πρέπει να πολλαπλασιάσουμε τον αριθμό Χ, για να έχουμε τον αριθμό Υ;». Οι λογάριθμοι υιοθετήθηκαν από τους ναυτιλομένους, τους επιστήμονες και τους μηχανικούς. Σήμερα οι υπολογιστές κάνουν τη δουλειά για εμάς. 5. Ο δεύτερος Θερμοδυναμικός Νόμος Ο νόμος αυτός μας δείχνει ότι η θερμότητα δεν μπορεί να περάσει αυθόρμητα από ένα σώμα σ’ ένα άλλο, θερμότερο από το αρχικό. Πρωτοδιατυπώθηκε το 1865 από τον γερμανό φυσικό Ρούντολφ Κλαούζιους (1822 – 1888) και οδήγησε σε τεχνολογίες όπως οι κινητήρες εσωτερικής καύσης, η κρυογενετική και οι γεννήτριες. 4. Οι Εξισώσεις του Μάξγουελ Οι τέσσερις εξισώσεις του σκωτσέζου φυσικού Τζέιμς Μάξγουελ (1831-1879), που περιγράφουν τη δημιουργία και την αλληλεπίδραση των ηλεκτρικών και των μαγνητικών πεδίων. Πρωτοδημοσιεύτηκαν μεταξύ 1861 και 1862 και είναι τόσο θεμελιώδεις για τον ηλεκτρομαγνητισμό, όσο οι νόμοι του Νεύτωνα για την κλασσική μηχανική. 3. Το Πυθαγόρειο Θεώρημα Το αρχαίο θεώρημα, που διατυπώθηκε μεταξύ 570-495 π.Χ, είναι μία από τις θεμελιώδεις αρχές της Ευκλείδειας Γεωμετρίας και η βάση για τον ορισμό της απόστασης μεταξύ δύο σημείων. Το θεώρημα του Πυθαγόρα, που ενδέχεται να πρωτοδιατυπώθηκε από τους Βαβυλωνίους, περιγράφει τη σχέση μεταξύ των πλευρών ενός ορθογώνιου τριγώνου. 2. Η Θεωρία της Σχετικότητας Το διάσημο εγχείρημα του Αλβέρτου Αϊνστάιν (1879-1955) είναι η επικρατούσα θεωρία για τη σχέση του τόπου και του χρόνου. Πρωτοδιατυπώθηκε το 1905 και άλλαξε την πορεία της φυσικής, εμβαθύνοντας τις γνώσεις μας για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του κόσμου. 1. Ο νόμος της Παγκόσμιας Έλξης Ο νόμος του κορυφαίου άγγλου φυσικού Ισαάκ Νεύτωνα (1642-1727) εξηγεί την κίνηση των πλανητών και το πώς η βαρύτητα συμπεριφέρεται, τόσο στη Γη όσο και στο διάστημα. Για πρώτη φορά δημοσιεύτηκε στις 5 Ιουλίου 1687 στο έργο του «Philosophiae Naturalis Principia Mathematica» («Φυσική Φιλοσοφία με Μαθηματικές Αρχές»). Για 200 χρόνια ήταν η εξίσωση αναφοράς, μέχρι να αντικατασταθεί από τη Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Οι εξισώσεις στην σειρα φωτογραφίων! https://www.tanea.gr/2019/12/19/science-technology/oi-eksisoseis-pou-allaksan-ton-kosmo/

Νέο υπερηχητικό αεροπλάνο σε κίνηση, λέει η NASA. Το αεροσκάφος X-59 Quiet SuperSonic της NASA (QueSST), το πρώτο υπερυψωμένο όχημα μεγάλης κλίμακας, έχει εγκριθεί για τελική συναρμολόγηση και ολοκλήρωση συστημάτων μετά την τελευταία αναθεώρηση, γνωστή ως Key Decision Point-D. Θα είναι το πρώτο αεροπλάνο που ταξιδεύει με ταχύτητες που ξεπερνούν την ταχύτητα του ήχου χωρίς τα βροντερά ηχητικά εφέ που συνοδεύουν την υπερηχητική πτήση. Οι υπάλληλοι θα συναντηθούν το 2020 για να εγκρίνουν την πρώτη πτήση του X-59 το 2021 «Έχουμε τα πάντα στη διάθεσή μας για να συνεχίσουμε αυτή την ιστορική ερευνητική αποστολή για το αεροπορικό κοινό του έθνους», λέει ο Bob Pearce, Συνεργαζόμενος Διαχειριστής της Αεροναυτικής της NASA, σύμφωνα με το δελτίο τύπου του πρακτορείου. Το X-59 χτίζεται από τη Lockheed Martin ως μέρος της σύμβασης ύψους 247,5 εκατομμυρίων δολαρίων με τη NASA. Το αεροπλάνο θα πετάξει πάνω σε συγκεκριμένες αμερικανικές πόλεις και θα ληφθούν δεδομένα από αισθητήρες και μετρήσεις δημόσιας αντίληψης. Αυτές οι μετρήσεις θα βοηθήσουν τις ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές να θεσπίσουν νέους κανόνες για τα υπερηχητικά ταξίδια. Το αεροπλάνο έχει αιχμηρή μύτη και αιχμηρά φτερά με σκοπό τη μείωση του ηχητικού βραχίονα, τον ήχο των κρουσμάτων κύματος όταν ένα αντικείμενο ταξιδεύει γρηγορότερα από την ταχύτητα του ήχου που είναι παρόμοια με μια έκρηξη, σε ένα απαλό χτύπημα καθώς φτάνει στο έδαφος . Αυτό που η NASA ονομάζει «ηχητικό κτύπημα» δεν πρέπει να είναι πιο έντονο από το χτύπημα μιας πόρτας αυτοκινήτου σε έναν ακροατή στο έδαφος (σε αντίθεση με την «ηχητική έκρηξη», η οποία μπορεί να σπάσει τα παράθυρα και ακόμη και τις δομές). Προς το παρόν, μοιάζει με την τελική συναρμολόγηση και ολοκλήρωση - η οποία περιλαμβάνει ένα cockpit εξοπλισμένο με το σύστημα eXternal Visibility, μια κάμερα προς τα εμπρός και ένα σύστημα απεικόνισης που χρησιμοποιεί το πολύπλοκο λογισμικό και την επαυξημένη πραγματικότητα για να δείξει στους πιλότους τι έχει να κάνει χωρίς ένα παράθυρο - συμβαίνει στα τέλη του 2020. Το X-59 δεν είναι ούτε το πρώτο ούτε το μοναδικό υπερηχητικό αεροπλάνο που υπήρξε. Το Concorde πέταξε μεταξύ 1976 και 2001, αλλά η τροχιά του περιοριζόταν στην πτήση πάνω στον ωκεανό λόγω της υπερηχητικής έκρηξης. Το ρωσικό Tupolev-144 ήταν το μοναδικό άλλο υπερηχητικό αεροπλάνο που υπήρχε, που πετούσε για σχεδόν μια δεκαετία μεταξύ 1968 και 1977. Τώρα, η αμερικανική εκκίνηση Hermeus κατασκευάζει ένα υπερυψωμένο αεροπλάνο που μπορεί να ταξιδέψει τρεις φορές την ταχύτητα του Concorde - με την τεχνολογία που θα επιτρέψει τις πτήσεις από τη Νέα Υόρκη στο Παρίσι σε μόλις 90 λεπτά. Ομοίως, η Boeing έχει επενδύσει σε μια εκκίνηση Aerion Supersonic για να φέρει το δικό της αεροπλάνο στην αγορά. Πολύ πρόσφατα, μια έκθεση της επενδυτικής τράπεζας Morgan Stanley ενέκρινε το απόθεμα Virgin Galactic με το σχολιασμό ότι το σημείο-προς-σημείο αεροπορικό ταξίδι στη Γη σε υπερυψωμένες ταχύτητες είναι μέλλον της εταιρείας. Η καρέκλα της εταιρίας Chamath Palihapitiya δήλωσε στο παρελθόν ότι η εταιρεία μπορεί να ασχοληθεί με υπερηχητικά εμπορικά ταξίδια μόλις 5-10 χρόνια από τώρα.Δεν θα σκεφτόσαστε ποτέ ότι θα μπορούσατε να πάτε στο Χονγκ Κονγκ για το Σαββατοκύριακο ή αν βρίσκεστε στο Σαν Φρανσίσκο , θα μπορούσατε να πάτε στο Λονδίνο για το Σαββατοκύριακο ... Έτσι είναι εντελώς μετασχηματιστικό στον κόσμο του ταξιδιού και του τουρισμού και των μεταφορών », δήλωσε ο Palihapitiya το Νοέμβριο. Και η Ρωσική εταιρία διαστήματος, Roscosmos, έλαβε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για έναν κινητήρα που μπορεί να πετάξει με υπερηχητική ταχύτητα να εκτοξεύουμε πυραύλους στο διάστημα, ένα φιλόδοξο έργο τεχνολογίας εκτόξευσης αέρα που πολλοί έχουν κατανοήσει, αλλά δεν έχουμε ακόμη δει να υλοποιηθεί. https://asgardia.space/en/news/New-Supersonic-Plane-a-Go-Says-NASA

To κινεζικό YuTu 2 έσπασε το ρεκόρ της μακροχρόνιας εργασίας στη Σελήνη. Περισσότερους από 11 μήνες κάνει βόλτες και δουλεύει στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού το κινεζικό ρόβερ YuTu 2, σπάζοντας πλέον το ρεκόρ της πιο μακρόχρονης εργασίας στη Σελήνη, το οποίο κατείχε το πρωτοπόρο ρόβερ Lunokhod 1 της Σοβιετικής Ένωσης από το 1971. Το YuTu 2, που αποτελεί μέρος της αποστολής Chang’e 4, έφθασε στις 3 Ιανουαρίου 2019 στη μη ορατή πλευρά του δορυφόρου μας, στον μεγάλο κρατήρα Φον Κάρμαν διαμέτρου 186 χιλιομέτρων, τον οποίο έκτοτε εξερευνά, έχοντας διανύσει 345 μέτρα έως τώρα, σύμφωνα με την Εθνική Διαστημική Υπηρεσία της Κίνας (CNSA). Το σοβιετικό Lunokhod 1 ήταν το πρώτο τηλεκατευθυνόμενο ρομποτικό όχημα που προσεδαφίστηκε σε άλλο ουράνιο σώμα. Έφθασε στη «Θάλασσα των Βροχών» στις 17 Νοεμβρίου 1970 και σταμάτησε την αποστολή του στις 4 Οκτωβρίου 1971. Είχε μεταφερθεί στη Σελήνη από τη σοβιετική διαστημοσυσκευή Luna 17 και καθοδηγείτο από μια πενταμελή ομάδα στο Κέντρο Βαθιού Διαστήματος κοντά στη Μόσχα. Η παραμονή του για σχεδόν 11 μήνες στην επιφάνεια του φεγγαριού, όπου διένυσε περίπου 10,5 χιλιόμετρα και μετέδωσε στη Γη περισσότερες από 20.000 εικόνες, ήταν μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος. https://www.in.gr/2019/12/19/tech/kineziko-yutu-2-espase-rekor-tis-makroxronia-ergasias-sti-selini/

Ο αστεροειδής δεν ήταν ο μόνος λόγος της εξαφάνισης των δεινοσαύρων. Η πτώση ενός αστεροειδούς ή κομήτη στη Γη θεωρείται ως το βασικό αίτιο που οδήγησε στην εξαφάνιση των περισσότερων δεινοσαύρων και περίπου τα 3/4 των ειδών ζώων και φυτών του πλανήτη μας, πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο, πιθανότατα να έπαιξαν σημαντικό ρόλο και μεγάλης κλίμακας εκρήξεις ηφαιστείων στην Ινδία: Επιστήμονες εξετάζουν εδώ και πολύ καιρό τη σημασία των εκρήξεων των ηφαιστείων στο Ντεκάν, που άρχισαν πριν την πρόσκρουση του αστεροειδούς και συνεχίστηκαν με διακοπές για περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια. Γεωχημική ανάλυση απολιθωμάτων οστρακόδερμων από όλο τον πλανήτη της οποίας ηγήθηκαν ερευνητές του University of Michigan παρέχει νέα στοιχεία σχετικά με την ανταπόκριση του κλίματος και τη μόλυνση του περιβάλλοντος με υδράργυρο κατά τη διάρκεια της ηφαιστειακής δραστηριότητας στο Ντεκάν. Από τα ίδια αυτά δείγματα οι επιστήμονες ανακάλυψαν κάτι που εκλαμβάνεται ως παγκόσμιο ίχνος/ σημάδι απότομης αύξησης της θερμοκρασίας του ωκεανού και αξιοσημείωτα αυξημένων συγκεντρώσεων υδραργύρου. Τα ηφαίστεια είναι η μεγαλύτερη φυσική πηγή υδραργύρου που βγαίνει στην ατμόσφαιρα. Τα διπλά αυτά χημικά ίχνη αρχίζουν από πριν την πτώση του αστεροειδούς και συμπίπτουν με την έναρξη των εκρήξεων των ηφαιστείων του Ντεκάν. Όταν οι επιστήμονες σύγκριναν τα επίπεδα υδραργύρου από τα αρχαία κελύφη με τις συγκεντρώσεις σε σύγχρονα κελύφη που είχαν συλλεγεί από περιοχές μολυσμένες με βιομηχανικό υδράργυρο, διαπίστωσαν πως τα επίπεδα ήταν παρεμφερή. Στοιχεία από τη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications, υποστηρίζουν την ιδέα πως η ηφαιστειακή δραστηριότητα του Ντεκάν είχε κλιματικές και οικολογικές επιπτώσεις που ήταν έντονες, μακροχρόνιες και παγκόσμιας κλίμακας, εκτιμούν οι επιστήμονες. «Για πρώτη φορά μπορούμε να παρέχουμε πληροφορίες για τις κλιματικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις των ηφαιστείων του Ντεκάν αναλύοντας ένα μεμονωμένο υλικό» είπε ο Κάιλ Μέγιερ, lead author της νέας μελέτης. «Ήταν απίστευτα εκπληκτικό να δούμε ότι τα ίδια δείγματα όπου οι θερμοκρασίες της θάλασσας έδειξαν ένα απότομο σημάδι θέρμανσης επεδείκνυαν επίσης τις υψηλότερες συγκεντρώσεις υδραργύρου- και ότι αυτές οι συγκεντρώσεις ήταν παρόμοιας έκτασης με έναν χώρο με σημαντική σύγχρονη μόλυνση βιομηχανικού υδραργύρου». Οι εκρήξεις των ηφαιστείων του Ντεκάν διαμόρφωσαν μεγάλο μέρος της δυτικής Ινδίας και επικεντρώνονταν στην περίοδο της μεγάλης εξαφάνισης ειδών της Κρητιδικής- Παλαιογενούς, πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια. https://www.naftemporiki.gr/story/1544105/ereuna-o-asteroeidis-den-itan-o-monos-logos-tis-eksafanisis-ton-deinosauron

Ελληνίδα φοιτήτρια δημιουργεί ένα καινοτόμο project για τον διαβήτη. Για το καινοτόμο project που η ίδια θα υλοποιήσει και εγκρίθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό IDF (International Diabetes Federation), ενημέρωσε τον κοσμήτορα της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, καθηγητή Θεόδωρο Ι. Δαρδαβέση, η φοιτήτρια και μέλος της φοιτητικής ομάδας ATP (Aristotle Team of Pharmacy) του Τμήματος Φαρμακευτικής, Αθηνά Τζαμουράνου. Η κ. Τζαμουράνου και ο καθηγητής του Τμήματος Φαρμακευτικής, Ιωάννης Βιζιριαννάκης συναντήθηκαν με τον κοσμήτορα και ενημέρωσαν ότι το project εγκρίθηκε στο Παγκόσμιο Συνέδριο του Οργανισμού IDF (IDF Congress 2019), που πραγματοποιήθηκε 2-6 Δεκεμβρίου 2019, στην πόλη Μπούσαν, στη Νότια Κορέα, ενώ η υλοποίησή του θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2020. Πρόκειται για μία πρωτοπόρα δράση που έχει στόχο τη βελτίωση του τρόπου ζωής των ατόμων που ζουν με διαβήτη στην Ελλάδα, μέσω της ανάπτυξης μιας εφαρμογής, η οποία θα βοηθήσει στη διαχείριση της νόσου αλλά και στην εκπαίδευση των ατόμων με διαβήτη και ειδικότερα όσων βρίσκονται σε απομακρυσμένες και δύσβατες περιοχές της χώρας. Σκοπός είναι οι ασθενείς να έχουν τα επιθυμητά επίπεδα γλυκόζης, καθώς ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει κάποιος που πάσχει από τη νόσο είναι ο έλεγχος του σακχάρου του. Η ανάπτυξη του project θα γίνει με τη στήριξη της Πανηπειρωτικής Ένωσης για το Νεανικό Διαβήτη. Να σημειωθεί ότι μαζί με την κ. Τζαμουράνου συμμετέχουν, με δικά τους project, άλλα 60 άτομα από 50 διαφορετικές χώρες, με κοινό στόχο να βελτιώσουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται ο διαβήτης, σε κάθε χώρα ξεχωριστά, να γίνει η κατάλληλη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για το συγκεκριμένο θέμα και να δοθεί βοήθεια σε όσους περισσότερους ανθρώπους είναι δυνατό. https://www.naftemporiki.gr/story/1543782/ellinida-foititria-dimiourgei-ena-kainotomo-project-gia-to-diabiti

Πείραμα μικροβαρύτητας : Έλληνες μαθητές έστειλαν ούζο και πετιμέζι στο διάστημα. Μαθητές τριών σχολείων της Ελλάδας είχαν την ευκαιρία να δουν τα πειράματα τους να «πετάνε» στο διάστημα πριν λίγες μέρες, στις 11 Δεκεμβρίου, με τον πύραυλο New Shepard της αμερικανικής αεροδιαστημικής εταιρείας Blue Origin, που ανήκει στον δισεκατομμυριούχο Τζεφ Μπέζος, το «αντίπαλο δέος» του Ίλον Μασκ της Space Χ. Ήταν η έκτη φορά που επαναχρησιμοποιήθηκε ο ίδιος πύραυλος, αριθμός ρεκόρ για την εταιρεία, στο πλαίσιο μιας υποτροχιακής αποστολής που έφθασε σε ύψος περίπου 104 χιλιομέτρων από τη Γη, διασχίζοντας τη «γραμμή Κάρμαν», σε ύψος 100 χλμ., το σύνορο μεταξύ γήινης ατμόσφαιρας και διαστήματος. Η κάψουλα «RSS H.G.Wells» του πυραύλου (και οι δύο επέστρεψαν στο Τέξας μετά το ταξίδι) μετέφερε το πείραμα «Μέτρηση της μάζας σε συνθήκες μικροβαρύτητας» του Ομίλου Διαστημικής S.P.A.C.E. του Ζαννείου Πειραματικού Λυκείου. Μετά από ένα χρόνο σκληρής δουλειάς, πολλές ώρες σχεδιασμού, κατασκευής και δοκιμών, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να δουν το πείραμά τους να εκτοξεύεται στο διάστημα. Το πείραμα προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα «πώς μπορεί κάποιος να ζυγίσει αντικείμενα, όταν υπάρχουν συνθήκες μικροβαρύτητας;». Προφανώς οι ζυγαριές δεν λειτουργούν και η απάντηση που έδωσαν οι μαθητές για τον υπολογισμό της μάζας, δεν χρησιμοποιεί το βάρος, αλλά την περίοδο ταλάντωσης των αντικειμένων, η οποία είναι ανεξάρτητη από τη βαρύτητα. Για το λόγο αυτό, κατασκεύασαν μια μηχανική διάταξη με ένα ειδικό ελατήριο πολύ μικρής σταθεράς, συνδεδεμένο με μικροεπεξεργαστές και αισθητήρες, αλλά και με τα συστήματα του πυραύλου New Shepard. Έτσι, όταν δόθηκε από τον πύραυλο η ένδειξη κατάστασης μηδενικής βαρύτητας, το ελατήριο απελευθερώθηκε και η περίοδος του καταγράφηκε από ένα λέιζερ χαμηλής ισχύος. Τώρα, οι μαθητές περιμένουν να πάρουν στα χέρια τους τις μετρήσεις για να αναλύσουν τα δεδομένα που έχουν καταγραφεί. Ο υπεύθυνος καθηγητής του ομίλου Δρ. Σωτήρης Τσαντίλας, μαθηματικός – αστροφυσικός, δήλωσε στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων: «Η όλη διαδικασία σχεδιασμού, κατασκευής και ενσωμάτωσης στον πύραυλο χρειάστηκε 11 μήνες για να ολοκληρωθεί. Το πείραμά μας έπρεπε να πληροί τις πιο αυστηρές προδιαγραφές, αφού επρόκειτο για μια κανονική διαστημική αποστολή. Υποβλήθηκε σε πολλές δοκιμές και ελέγχους, παραδώσαμε πολλές αναφορές προόδου, ενώ γίνονταν και δύο έως τρεις τηλεδιασκέψεις το μήνα, προκειμένου να ενημερώνουμε για την κατάστασή του. Η εμπειρία που αποκομίσαμε, ήταν ανεκτίμητη». Όπως ανέφερε ο κ.Τσαντίλας, «η ενασχόληση με τη Διαστημική ανοίγει νέους και πολύ σημαντικούς δρόμους για τους μαθητές μας σε δύο κυρίως επίπεδα: Ως εργαλείο για τη διδασκαλία και την καλύτερη κατανόηση των θετικών μαθημάτων μέσα από διαστημικές εφαρμογές, αλλά και ως επαγγελματικός προσανατολισμός, αφού προσφέρει τεράστιες δυνατότητες σε νέους και αλματωδώς αναπτυσσόμενους τομείς εργασίας. Κοιτάμε πλέον ακόμα πιο ψηλά. Κάτι έχουμε ακούσει για την επόμενη αποστολή της NASA στη Σελήνη…». Ούζο και πετιμέζι στο διάστημα Μαζί με το πείραμα του Ζάννειου «πέταξαν» και πειράματα από άλλα δύο σχολεία, της Αμερικανικής Παροικίας στην Αθήνα (ACS Athens) και το 1ο ΓΕΛ Ρόδου. Ούζο και πετιμέζι έστειλαν στο διάστημα οι μαθητές Λυκείου του American Community Schools of Athens. Το πείραμα «Μελέτη φυσικών ιδιοτήτων με γαλακτώματα σε μηδενική βαρύτητα» της πολυεθνικής διαστημικής ομάδας «spACS» πραγματοποιήθηκε με σκοπό να καταγράψει το πώς επηρεάζει η μικροβαρύτητα την ανάμιξη ούζου και νερού, καθώς και τις φυσαλίδες στην επιφάνεια μικρού δοχείου με πετιμέζι, στέλνοντας για πρώτη φορά τα συγκεκριμένα ελληνικά παραδοσιακά προϊόντα στο διάστημα. Είναι η δεύτερη φορά φέτος που μαθητές του ACS Αthens πραγματοποίησαν διαστημικό πείραμα στον πύραυλο New Shepard, καθώς στις 2 Μαΐου είχαν στείλει στο διάστημα ελληνικό μέλι. Οι μαθητές, οι επιβλέποντες καθηγητές, με επικεφαλής τον Δρα Αντώνιο Καράμπελα και τον Δρα Ιωάννη Κερκινέ, καθώς επίσης οι εξωτερικοί συνεργάτες της ομάδας, παρακολούθησαν την απογείωση, πτήση και προσγείωση του πυραύλου σε πραγματικό χρόνο διαδικτυακά. Αναμένουν πλέον την επιστροφή της πειραματικής διάταξης τους από τις εγκαταστάσεις της Blue Origin στο Τέξας, ώστε να προχωρήσουν σε ανάκτηση και περαιτέρω ανάλυση των πειραματικών δεδομένων τους. Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ.Καράμπελας, «οι μαθητές της διαστημικής ομάδας spACS πραγματοποίησαν επιστημονική έρευνα στις έννοιες που ήταν σχετικές με το πείραμά τους -γαλακτώματα, επιφανειακή τάση, μικροβαρύτητα- και συνεισέφεραν στην κατασκευή της διάταξης που περιέχει μικρο-υπολογιστή, ηλεκτρονικά εξαρτήματα και πειραματικές συσκευές στο εσωτερικό δοχείου εκτυπωμένου σε εκτυπωτή 3D, επιδεικνύοντας δημιουργική και κριτική σκέψη και εργαζόμενοι σκληρά και συνεργατικά». Ενδεικτικό του βαθμού δυσκολίας του πειράματος είναι ότι η διάταξη έπρεπε να ικανοποιεί πολύ αυστηρά κριτήρια ασφάλειας, λειτουργικότητας, αυτονομίας, μεγέθους (διαστάσεων 10 επί 10 επί 20 εκατοστά), και μάζας (λιγότερο από 500 γραμμάρια), καθώς επίσης να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί μέσα σε πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα, εξοικειώνοντας τους μαθητές Λυκείου του spΑCS με τις απαιτήσεις της σύγχρονης αεροδιαστημικής. Οι μαθητές της ομάδας spACS προετοιμάζουν ήδη σχετικά άρθρα προς δημοσίευση σε επιστημονικά περιοδικά σχετικά με τη συμπεριφορά του ούζου και του πετιμεζιού σε συνθήκες μικροβαρύτητας, υπό την επίβλεψη των εκπαιδευτικών τους. https://www.in.gr/2019/12/16/tech/peirama-mikrovarytitas-ellines-mathites-esteilan-ouzo-kai-petimezi-sto-diastima/

Η Ιαπωνία θα κατασκευάσει τον μεγαλύτερο ανιχνευτή νετρονίων στον κόσμο. Η ιαπωνική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη κάνει επίσημη ανακοίνωση ότι θα προχωρήσει στην υλοποίηση του ανιχνευτή Hyper-Kamiokande, αλλά πολλοί επιστήμονες δήλωσαν στο «Nature» ότι το ιαπωνικό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε στις 13 Δεκεμβρίου την πρώτη δόση ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων γεν (32 εκατ. δολαρίων). Η Ιαπωνία θα κατασκευάσει τον μεγαλύτερο ανιχνευτή νετρονίων στον κόσμο, μετά από σχετική έγκριση του υπουργικού συμβουλίου. Η χρηματοδότηση του φιλόδοξου σχεδίου θα κοστίσει σχεδόν 65 δισεκατομμύρια γεν (περίπου 600 εκατομμύρια δολάρια). Ο ανιχνευτής Hyper-Kamiokande θα δημιουργηθεί μέσα σε ένα γιγάντιο υπόγειο σπήλαιο, που θα ανοιχτεί δίπλα στο ορυχείο Καμιόκα της πόλης Χίντα και θα περιλαμβάνει 260.000 τόνους απολύτως καθαρού νερού, έχοντας πενταπλάσιο όγκο σε σχέση με τον ήδη τεράστιο ανιχνευτή νετρονίων Super-Kamiokande. Οι Ιάπωνες φυσικοί έχουν βάλει τα δυνατά τους να κάνουν πρώτοι στον κόσμο επαναστατικές ανακαλύψεις σε σχέση με τα φευγαλέα νετρινα, τα οποία προέρχονται από διάφορες πηγές, όπως η κοσμική ακτινοβολία, ο Ήλιος, οι εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων (σούπερ-νόβα) και οι επιταχυντές σωματιδίων. Εκτός από τη «σύλληψη» των ίδιων των νετρονίων, που αποτελούν σωματίδια-φαντάσματα, οι επιστήμονες της Ιαπωνίας φιλοδοξούν να δουν αυθόρμητη διάσπαση των πρωτονίων σε ατομικούς πυρήνες, κάτι που, αν παρατηρηθεί, θα ήταν επαναστατικό, καθώς ποτέ έως τώρα δεν το έχουν δει οι φυσικοί. Ελπίζουν, επίσης, να μελετήσουν τις διαφορές στη συμπεριφορά των νετρίνων και των αντινετρίνων (σωματιδίων αντι-ύλης), μία ασυμμετρία που ίσως βοηθήσει στην κατανόηση του γιατί το σύμπαν περιέχει κυρίως ύλη, αλλά λίγη αντι-ύλη. Η ιαπωνική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη κάνει επίσημη ανακοίνωση ότι θα προχωρήσει στην υλοποίηση του ανιχνευτή Hyper-Kamiokande, αλλά πολλοί επιστήμονες δήλωσαν στο «Nature» ότι το ιαπωνικό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε στις 13 Δεκεμβρίου την πρώτη δόση ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων γεν (32 εκατ. δολαρίων). Θα πρέπει να ακολουθήσει η έγκριση του προϋπολογισμού του σχεδίου και από το ιαπωνικό Κοινοβούλιο, κάτι που αναμένεται να γίνει τον Ιανουάριο. Η Ιαπωνία θα καλύψει τα τρία τέταρτα (75%) του συνολικού κόστους των 64,9 δισ. γεν, ενώ το υπόλοιπο 25% θα καλυφθεί από τους διεθνείς συνεργάτες του σχεδίου, καθώς αρκετές ακόμη χώρες θα εμπλακούν στον νέο υπερ-ανιχνευτή, αν και η συνεισφορά τής κάθε μίας δεν έχει καθοριστεί μέχρι στιγμής. Ο ανιχνευτής Hyper-Kamiokande θα αποτελείται από μία δεξαμενή νερού με βάθος 75 και πλάτος 68 μέτρα. Ο υπόγειος χώρος που θα φιλοξενηθεί θα δημιουργηθεί με εκρηκτικά, σε απόσταση οκτώ χιλιομέτρων από τις εγκαταστάσεις του ορυχείου Καμιόκα. Η δεξαμενή θα εφοδιαστεί με ευαίσθητους φωτο-ανιχνευτές που θα μπορούν να «πιάσουν» τις αμυδρές λάμψεις που εκπέμπονται, όταν ένα νετρίνο, αφού διαπεράσει τους βράχους, συγκρουστεί με ένα άτομο μέσα στο νερό, με αποτέλεσμα να εκτοξευθεί ένα φορτισμένο σωματίδιο με μεγάλη ταχύτητα. Ο νέος ανιχνευτής, γνωστός και ως Hyper-K, θα είναι το ένα από τα τρία μεγάλα πειράματα επόμενης γενιάς για την ανίχνευση νετρίνων, που θα τεθούν σε λειτουργία μέσα στη δεκαετία του 2020. Τα άλλα δύο είναι το πείραμα DUNE (Deep Underground Neutrino Experiment) που αναμένεται να ξεκινήσει στις ΗΠΑ το 2025 και το JUNO (Jiangmen Underground Neutrino Observatory) που θα αρχίσει στην Κίνα το 2021. https://www.skai.gr/news/technology/i-iaponia-tha-kataskeyasei-ton-megalytero-anixneyti-netronion-ston-kosmo

Ο Γαλαξίας μας φιλοξενεί δύο μαύρες τρύπες. Οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες που έρχονται σε ζεύγη είναι συχνές εμφανίσεις στο σύμπαν. Αυτό που οι αστροφυσικοί μόλις ανακάλυψαν - και αυτό που δεν περιμέναμε - είναι ότι η υπερμεγέθη μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία μπορεί επίσης να έχει σύντροφο. Τα ευρήματα των ερευνητών δημοσιεύονται στον διακομιστή προεκτυπώσεων Arxiv.org Ο Τοξότης A * ή η SgrA *, η μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία, περιβάλλεται από πυκνά συγκεντρωμένα αστέρια, οι τροχιές των οποίων οι επιστήμονες έχουν μετρήσει για να επιβεβαιώσουν την ύπαρξή τους και να εκτιμήσουν τη μάζα τους. Νέες μετρήσεις από την ομάδα της UCLA αποδεικνύουν ότι μπορεί να υπάρχει μια δεύτερη μαύρη τρύπα κοντά στην Sgr A *. Οι καρδιές του σκότους Γιατί οι περισσότεροι γαλαξίες έχουν αυτή την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα στο κέντρο; Αυτή η ερώτηση εδώ και καιρό έχει προκαλέσει σύγχυση στους αστρονόμους. Όταν το σύμπαν ήταν νεαρό - περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια περίπου - οι πρώτοι γαλαξίες μόλις σχηματίστηκαν. Αυτοί οι νέοι γαλαξίες ήταν μικρότεροι και τα πρώτα αστέρια που πέθαναν δημιούργησαν μαύρες τρύπες. Επειδή οι γαλαξίες έχουν τάση να συγχωνευθούν, οι μεγαλύτεροι γαλαξίες και οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες - με μάζα τουλάχιστον ενός εκατομμυρίου ηλιακών μαζών - είχαν ως αποτέλεσμα. Ο Smadar Naoz, αναπληρωτής καθηγητής Φυσικής και Αστρονομίας στην UCLA και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, έγραψε σε μια συνέντευξη στο The Conversation ότι αν ο Sgr A * έχει σύντροφο, οι δύο είναι κλειδωμένοι σε μια αλληλεπίδραση από τις βαρυτικές τους δυνάμεις. Εξήγησε ότι η βαρυτική έλξη του ζεύγους μαύρης τρύπας επηρεάζει τις τροχιές των άστρων γύρω τους, προκαλώντας τους να αλλάξουν την τροχιά τους αφού περιστρέψουν το δίδυμο. Συγκρίνοντας τις προβλέψεις τους με αυτά που πραγματικά παρατηρούν, οι αστρονόμοι ελπίζουν να προσδιορίσουν εάν το Sgr A * είναι πράγματι ένα ζευγάρι. Η ομάδα χρησιμοποίησε μετρήσεις του SO-2, το οποίο περιστρέφεται γύρω από το Sgr A * κάθε 16 χρόνια, για να αποκλείσει την πιθανή παρουσία μια άλλη υπερμεγέθη μαύρη τρύπα. Ο Ναόζ παρατήρησε ότι εάν υπήρχε ένας τέτοιος σύντροφος, θα επηρέαζε την τροχιά του SO-2. Επομένως, καθώς δεν έχει εντοπιστεί τέτοια αλλαγή στην τροχιά, ο σύντροφος, αν υπάρχει, είναι μικρότερος. Είσαι εκεί, σύντροφος; Τι σημαίνει η παρουσία μιας δεύτερης μαύρης τρύπας; Πιθανότατα, μια σύγκρουση που έλαβε χώρα στο παρελθόν, μεταξύ του Γαλαξία και ενός άλλου, μικρότερου γαλαξία. Εάν υπάρχει, όπως έχει υποδείξει η ομάδα είναι δυνατή, η δεύτερη μαύρη τρύπα θα εκπέμπει επίσης κύματα βαρύτητας, υψηλής ενέργειας θόρυβο που διαταράσσει το διάστημα-time.Gravitational ανίχνευση κύματος ήταν δυνατή από το 2015 με τη χρήση δεδομένων από τους ανιχνευτές LIGO στις ΗΠΑ και Ανιχνευτές Παρθένου στην Ιταλία. Οι ανιχνευτές μετρά την ακτινοβολία βαρυτικού κύματος που αναδύεται από τις συγχωνευμένες μαύρες τρύπες και τα αστέρια νετρονίων. Ο Νάοζ δήλωσε ότι οι ανιχνεύσεις που πραγματοποίησαν αυτά τα παρατηρητήρια είναι «πρωτοποριακές», επιτρέποντας στους επιστήμονες να αποκτούν καλύτερες γνώσεις για το σύμπαν και τη διαμόρφωσή του. Όσο για τα κύματα από τη συνοδεία μαύρη τρύπα στον γαλαξία μας, οι ανιχνευτές LIGO-Virgo είναι απίθανο να πάρουν τα κύματα σε χαμηλές συχνότητες. Αλλά υπάρχει ελπίδα στο μέλλον - ο διαστημικός ανιχνευτής με την καθοδήγηση ESA που ονομάζεται LISA (Laser Interferometer Space Antenna) θα είναι πιθανόν να ανιχνεύσει τη μαύρη τρύπα. Και θα ανακαλύψουμε αν στην περίπτωση του κέντρου του Γαλαξία διαρκεί δύο φορές τα τάνγκο. https://asgardia.space/en/news/Our-Galaxy-is-Host-to-Two-Not-One-Black-Holes

Φθηνή ενέργεια από υδρογόνο χάρη σε νέα μέθοδο διάσπασης του νερού. Ερευνητές του UNSW Sydney (University of New South Wales), του Griffith University και του Swinburne University of Technology ανέπτυξαν έναν ιδιαίτερα φθηνό και βιώσιμο τρόπο παραγωγής υδρογόνου για χρήση ως καύσιμο, ανοίγοντας πιθανώς έναν νέο δρόμο για οχήματα που κινούνται με φθηνή ενέργεια. Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications παρουσιάζεται πώς είνια δυνατή η εξαγωγή υδρογόνου μέσω διάσπασης του νερού χρησιμοποιώντας μέταλλα χαμηλού κόστους, όπως ο σίδηρος και το νικέλιο ως καταλύτες που επιταχύνουν τη διαδικασία, ενώ παράλληλα απαιτείται λιγότερη ενέργεια. Ο σίδηρος και το νικέλιο, που υπάρχουν αφθονία στη Γη, θα μπορούσαν, ως εκ τούτου, να αντικαταστήσουν πολύτιμα μέταλλα όπως το ρουθήνιο, η πλατίνα και το ιρίδιο, που μέχρι τώρα θεωρούνταν ως οι βασικοί καταλύτες στη διαδικασία διάσπασης του νερού. Ο Τσουάν Ζάο, καθηγητής της Σχολής Χημείας του UNSW, αναφέρει πως στη διάσπαση του νερού δύο ηλεκτρόδια διοχετεύουν ηλεκτρισμό στο νερό, κάτι που επιτρέπει τον διαχωρισμό του υδρογόνου από το οξυγόνο και τη χρήση του για σκοπούς ενέργειας σε μια κυψέλη καυσίμου. «Αυτό που κάνουμε είναι να επικαλύπτουμε τα ηλεκτρόδια με τον καταλύτη μας για να μειώνουμε την κατανάλωση ενέργειας» λέει σχετικά. «Σε αυτόν τον καταλύτη υπάρχει ένα μικροσκοπικό interface νανοκλίμακας, όπου ο σίδηρος και το νικέλιο συναντιούνται σε ατομικό επίπεδο- κάτι που εξελίσσεται σε έναν χώρο διάσπασης νερού. Εκεί είναι που το υδρογόνο μπορεί να διαχωριστεί από το οξυγόνο και να εξαχθεί ως καύσιμο, και το οξυγόνο να απελευθερωθεί ως φιλικό προς το περιβάλλον απόβλητο». Το 2015 η ομάδα του καθηγητή Ζάο είχε ανακαλύψει ένα ηλεκτρόδιο νικελίου- σιδήρου για παραγωγή οξυγόνου, με απόδοση-ρεκόρ. Ωστόσο ο καθηγητής Ζάο λέει πως, από μόνα τους, το σίδηρο και το νικέλιο δεν είναι καλοί καταλύτες για παραγωγή υδρογόνου, αλλά όταν ενώνονται σε μικροκλίμακα, «έχουμε μαγεία». Η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα όσον αφορά στην χρήση του υδρογόνου ως καυσίμου, δεδομένων των τιμών των μετάλλων (σίδηρος και νικέλιο έναντι ρουθηνίου, πλατίνας και ιριδίου). «Αυτή τη στιγμή, στην οικονομία ορυκτών καυσίμων μας, έχουμε αυτό το τεράστιο κίνητρο για να πάμε προς την κατεύθυνση μιας οικονομίας υδρογόνου, έτσι ώστε να μπορούμε να χρησιμοποιούμε υδρογόνο ως μια πηγή καθαρής ενέργειας» λέει ο καθηγητής Ζάο. «Μιλάμε για την οικονομία υδρογόνου εδώ και χρόνια, αλλά αυτή τη φορά φάινεται πως έρχεται στα αλήθεια». https://www.naftemporiki.gr/story/1543629/fthini-energeia-apo-udrogono-xari-se-nea-methodo-diaspasis-tou-nerou

«Μίνι» αντιδραστήρες φέρνουν νέα εποχή στην πυρηνική ενέργεια. Μία νέα εποχή στην πυρηνική ενέργεια υπόσχονται να φέρουν «μίνι» αντιδραστήρες που αναπτύσσονται από τη NuScale Power στο Oregon State University. Όπως αναφέρει το Wired, το πρωτότυπο του πυρηνικού αντιδραστήρα της NuScale Power φαίνεται απόλυτα ικανό να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στην πυρηνική ενέργεια, καθώς δεν χρειάζεται μεγάλες εγκαταστάσεις ψύξης (και μεγάλες εγκαταστάσεις γενικότερα). Ο αντιδραστήρας αυτός μπορεί να κατασκευαστεί σε ένα εργοστάσιο και να αποσταλεί στον προορισμό του, ενώ, βάσει προσομοιώσεων, είναι δυνατή η αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης χωρίς να σημειωθεί κατάρρευση (meltdown). Ένας λόγος για αυτό είναι πως χρησιμοποιεί πολύ λίγο πυρηνικό καύσιμο (τουλάχιστον σε σχέση με υπάρχοντες αντιδραστήρες) ενώ επίσης είναι πολύ μικρός. Ο συγκεκριμένος αντιδραστήρας έχει αρθρωτό σχεδιασμό, κάτι που επιτρέπει να συνδυάζονται πολλαπλοί αντιδραστήρες σε μια μονάδα- ανάλογα με τις ανάγκες (πχ μια εγκατάσταση ή μια ολόκληρη πόλη). Ακόμη, λόγω του μικρού μεγέθους είναι δυνατή η μαζική παραγωγή και η αποστολή σε τμήματα, ενώ, από άποψης ασφαλείας, είναι διαθέσιμοι διάφοροι μηχανισμοί ασφαλείας και ψύξης που δεν υπάρχουν σε μεγάλους, κανονικούς αντιδραστήρες- διασφαλίζοντας σε μεγάλο βαθμό πως θα αποφευχθούν καταστροφικά πυρηνικά ατυχήματα. Η NuScale χρησιμοποιεί έναν αντιδραστήρα ελαφρού ύδατος, που είναι ο τύπος που βρίσκει κανείς συχνότερα σε πυρηνικές εγκαταστάσεις για πολιτική χρήση, ωστόσο εκεί τελειώνουν οι ομοιότητες. Ο αντιδραστήρας της έχει ύψος λίγο πάνω από 20 μέτρα και διάμετρο περίπου τριών, και η θήκη του είναι ελάχιστα μεγαλύτερη. Παρόλα αυτά, μπορεί να παράξει 60 megawatts ενέργειας, που είναι το 1/10 του μικρότερου αντιδραστήρα που χρησιμοποιείται σήμερα στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον Χοσέ Ρέγιες, συνιδρυτή και chief technical officer της NuScale, το μικρό μέγεθος έχει μεγάλα πλεονεκτήματα: Για αρχή οι αντιδραστήρες αυτοί είναι ασφαλέστεροι, καθώς είναι αρκετά μικροί για να βρίσκονται σε υπόγειες δεξαμενές νερού. Εάν υπάρξει διαρροή, η θερμότητα εκτονώνεται αργά στο νερό- και αυτό επίσης σημαίνει πως είναι δυνατή η κατασκευή των εγκαταστάσεων πιο κοντά στα μέρη που εξυπηρετούν. Η Nuclear Regulatory Commission εξετάζει το σχέδιο της NuScale από το 2016, και, εάν δώσει την έγκρισή της, η εταιρεία θα αρχίσει να κατασκευάζει τον πρώτο της αντιδραστήρα για εμπορική χρήση. Ωστόσο, η NuScale έχει ήδη λάβει άδεια για να φτιάξει την πρώτη της εγκατάσταση, 12 αντιδραστήρων, στο Idaho National Laboratory. Πέραν των μικρών αυτών αρθρωτών αντιδραστήρων, το υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ ενδιαφέρεται και για μικροαντιδραστήρες που παράγουν κάτω από 50 megawatts ενέργειας- δεν φτάνουν για πόλεις, αλλά μπορούν να εξυπηρετήσουν πχ στρατιωτικές βάσεις ή μικρούς απομακρυσμένους οικισμούς. Σε παρόμοιο πλαίσιο, νωρίτερα μέσα στον μήνα η εταιρεία Oklo παρουσίασε τον μικροαντιδραστήρα Aurora, των 1,5 megawatt, για τον οποίο ανακοίνωσε πως έχει λάβει άδεια κατασκευής στο Idaho National Lab. https://www.naftemporiki.gr/story/1543369/mini-antidrastires-fernoun-nea-epoxi-stin-puriniki-energeia

Iόλαος και Λέρνα τα ονόματα για τον «ελληνικό» εξωπλανήτη και το άστρο του. Ιόλαος και Λέρνα είναι τα ονόματα που επέλεξαν οι Έλληνες δια ψηφοφορίας για τον «ελληνικό» εξωπλανήτη και το άστρο του. ΤΑ επιλεχθέντα ονόματα επικυρώθηκαν επίσημα πλέον από την Διεθνή Αστρονομική Ένωση (IAU), μαζί με τα ονόματα 111 άλλων «ζευγαριών» πλανητών και άστρων, που βαφτίστηκαν από συνολικά 112 χώρες και θα χρησιμοποιούνται πλέον παράλληλα με τα υφιστάμενα επιστημονικά. Η ονοματοδοσία έγινε στο πλαίσιο της διεθνούς καμπάνιας «NameExoWorlds» (Ονομάστε τους Εξω-Κόσμους) της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης, με αφορμή τον εορτασμό των 100 ετών από την ίδρυση της IAU το 1919 (η Ελλάδα ήταν ένα από τα πέντε πρώτα ιδρυτικά μέλη της). Η χώρα μας – όπως και άλλες περίπου 100 χώρες -οργάνωσε μια εθνική ψηφοφορία για το όνομα του εξω-πλανήτη HAT-P-42b και του μητρικού του αστέρα (HAT-P-42), που είχαν ανατεθεί από την IAU στη χώρα μας. Πληροφορίες για τον πλανήτη – «παιδί» της Ελλάδας Το εν λόγω σύστημα βρίσκεται στον αστερισμό της Ύδρας, σε απόσταση 1.458 ετών φωτός από τη Γη (ένα έτος φωτός ισούται με περίπου 10 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα) και είναι ορατό από το ημισφαίριό μας στον αστερισμό της Ύδρας. Ο εξωπλανήτης ΗΑΤ-Ρ-42b ανακαλύφθηκε το 2012 με τη μέθοδο των διαβάσεων από την ερευνήτρια Isabelle Boisse του Πανεπιστημίου του Πόρτο της Πορτογαλίας και άλλους επιστήμονες από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Είναι ένας αέριος γίγαντας με μάζα παρόμοια με αυτή του Δία και περίοδο περιφοράς 4,64 ημερών γύρω από το μητρικό άστρο του, που είναι ένας κιτρινωπός νάνος αστέρας της Κύριας Ακολουθίας (ΚΑ). Σύμφωνα με τον Κανάρη Τσίγκανο, συντονιστή των εκδηλώσεων της εκατονταετηρίδας της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης στην Ελλάδα, το άστρο ΗΑΤ-Ρ-42 έχει την ίδια θερμοκρασία με τον Ήλιο μας και έχει μάζα, ακτίνα και ηλικία λίγο μεγαλύτερες από αυτές του Ήλιου, συγκεκριμένα 1,18 φορές τη μάζα και 1,53 φορές την ακτίνα του Ήλιου αντίστοιχα. Η ηλικία του είναι 5,1 δισεκατομμύρια έτη(έναντι 4,5 δισ. ετών έτη της ηλικίας του Ήλιου). Γύρω από το άστρο ΗΑΤ-Ρ-42, σε απόσταση 0,057 αστρονομικών μονάδων, δηλαδή περίπου 5,2 φορές την ακτίνα του μητρικού άστρου του, περιφέρεται ο εξωπλανήτης ΑΤ-Ρ-42 b, που «ψήνεται» με θερμοκρασίες περίπου 1.000 βαθμών. Ο εξωπλανήτης αυτός έχει μάζα λίγο μικρότερη (0,975) και ακτίνα λίγο μεγαλύτερη (1,277) σε σχέση με αυτές του Δία. Ο αέριος αυτός γίγαντας περιστρέφεται ταχύτατα εντός 4,64 ημερών(τόση είναι η διάρκεια του έτους του) σε μια πλήρη περίπου κυκλική τροχιά γύρω από το μητρικό άστρο του, με ταχύτητα 500.000 χιλιομέτρων την ώρα, δηλαδή περίπου πέντε φορές την ταχύτητα με την οποία η Γη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο. Πώς καταλήξαμε στο όνομα «Ιόλαος» Μετά από διαδικτυακή ψηφοφορία όπου κατατέθηκαν περισσότερες από 2.200 προτάσεις, μια εθνική επιτροπή -με πρόεδρο τον ομότιμο καθηγητή αστροφυσικής Κανάρη Τσίγκανο του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών- προέκρινε οκτώ από αυτές για την τελική ψηφοφορία, η οποία διήρκεσε μέχρι τις 11 Νοεμβρίου. Το τελικό αποτέλεσμα της, που εστάλη στην IAU ως επίσημη πρόταση της Ελλάδας, κρατήθηκε μυστικό, εωσότου η Διεθνής Αστρονομική Ένωση κάνει την ανακοίνωση, δίνοντας και σχετική συνέντευξη Τύπου στο Παρίσι. Τα οκτώ επικρατέστερα ζευγάρια ονομάτων (το πρώτο για τον πλανήτη και το δεύτερο για το μητρικό αστέρα) που είχαν επιλεγεί από την επιτροπή, ήταν: Ιolaus (Ιόλαος) και Lerna (Λέρνα), Metrodorus (Μητρόδωρος) και Avdira (Άβδηρα), Amphion (Αμφίων) και Aethon (Αίθων), Aeolus (Αίολος) και Aethon (Αίθων), Phanes (Φάνης) και Aeon (Αιών), Pontinos (Ποντίνος) και Amimone (Αμυμώνη), Argo (Αργώ) και Orseis (Ορσηίς), Orthrus (Όρθρος) και Echidna (Έχιδνα). Ποιοι ήταν ο Ιόλαος και η Λέρνα στην αρχαία μυθολογία Όσον αφορά το «ζευγάρι» που τελικά επιλέχθηκε, ο Ιόλαος ήταν ανιψιός, βοηθός και ηνίοχος του Ηρακλή, ο οποίος συνέβαλε στην επιτυχία των άθλων του, ιδιαίτερα της εξόντωσης της Λερναίας Ύδρας, ενός αθάνατου μυθικού όντος με εννέα κεφάλια που ζούσε στη λίμνη Λέρνα. Από τα νερά της Λέρνας σχηματίζονταν κατά την αρχαιότητα πολλά τέλματα, από τα οποία γεννήθηκε ο μύθος της Λερναίας Ύδρας, αλληγορικά ως πρώτη προσπάθεια αποξήρανσης ελών στον ελλαδικό χώρο από τους μυθικούς κατοίκους, προσωποποιούμενους στη μορφή του Ηρακλή. Όταν ο Ηρακλής έκοβε ένα κεφάλι, έβγαιναν δύο και μόνο καίγοντας την πληγή με φωτιά κατάφερε να σταματήσει τον πολλαπλασιασμό. Αυτό το κατάφερε με τη βοήθεια του Ιολάου. Ο Ιόλαος κινείτο γύρω από τη Λέρνα βοηθώντας τον Ηρακλή να εξοντώσει τη Λερναία Ύδρα. Παρόμοια και ο εξωπλανήτης Ιόλαος που ευρίσκεται στον αστερισμό της Ύδρας, κινείται γύρω από το μητρικό άστρο Λέρνα. Η διαδικασία ονοματοδοσίας των εξωπλανητών Οι αστρονόμοι – 25 περίπου χρόνια μετά την ανακάλυψη του πρώτου εξωπλανήτη (για τον οποίο δόθηκε και το φετινό Νόμπελ Φυσικής) – έχουν πλέον ανακαλύψει περίπου 4.000 επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες γύρω από κοντινά και πιο μακρινά άστρα. Μερικοί πλανήτες είναι μικροί και βραχώδεις σαν τη Γη, ενώ άλλοι είναι αέριοι γίγαντες σαν το Δία. Οι επιστήμονες εκτιμούν πλέον ότι τα περισσότερα άστρα στο σύμπαν έχουν πλανήτες γύρω τους. Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός πλανητών, κάτι που καθιστά πιθανή την ύπαρξη εξωγήινης ζωής. Η Διεθνής Αστρονομική Ένωση είναι ο αρμόδιος διεθνής φορέας για την επίσημη ονοματοδοσία των ουρανίων σωμάτων. Η πρώτη καμπάνια NameExoWorlds, που είχε πραγματοποιηθεί το 2015, είχε «βαφτίσει» 31 εξωπλανήτες σε 19 πλανητικά συστήματα. Τώρα, για δεύτερη φορά, η Ένωση έδωσε σε κάθε ενδιαφερόμενη χώρα την ευκαιρία να ονομάσει το «δικό της» πλανητικό σύστημα, που αποτελείται από ένα άστρο και ένα συνοδό εξωπλανήτη. Η αρμόδια επιτροπή της IAU μοίρασε ένα σύστημα άστρου-εξωπλανήτη σε κάθε ενδιαφερόμενη χώρα, φροντίζοντας το άστρο κάθε χώρας να είναι ορατό από τη συγκεκριμένη χώρα και επαρκώς φωτεινό για να μπορεί να παρατηρηθεί με μικρά τηλεσκόπια. Επιλέχθηκαν για ονοματοδοσία επιβεβαιωμένοι εξωπλανήτες, οι περισσότεροι των οποίων ανακαλύφθηκαν από επίγεια τηλεσκόπια έως το 2012, έτσι ώστε να έχουν μεσολαβήσει αρκετά χρόνια για τη μελέτη τους. Είναι πιθανό ότι πολλά από αυτά τα πλανητικά συστήματα έχουν και άλλους εξωπλανήτες, που θα ανακαλυφθούν στο μέλλον. Στις φωτογραφίες ο Ηρακλής (δεξιά) και ο Ιόλαος (αριστερά). Ψηφιδωτό του 1ου αιώνα μ.Χ. από το Νυμφαίο του Άντζιο στη Ρώμη και ο Ηρακλής και ο Ιόλαος ενάντια στη Λερναία Ύδρα – Από μεσαιωνικό χειρόγραφο. https://www.in.gr/2019/12/17/tech/iolaos-kai-lerna-ta-onomata-gia-ton-elliniko-eksoplaniti-kai-astro-tou/

Ελληνική καινοτομία για θαλάσσια αιολικά. Μια σημαντική διεθνής καινοτομία έχει υλοποιηθεί από ελληνικές εταιρείες και μάλιστα στον δυναμικό χώρο της αιολικής ενέργειας και ειδικά στη θάλασσα, στον τομέα της Γαλάζιας Ενέργειας. Πρόκειται για το Floatmast, έναν υπεράκτιο πλωτό μετεωρολογικό ιστό για μετρήσεις αιολικού δυναμικού στη θάλασσα, που αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία. Η καινοτομία έχει βραβευθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και επιλέχθηκε για χρηματοδότηση ύψους 2 εκατ. ευρώ. Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται διεθνώς η τοποθέτηση ανεμογεννητριών μέσα στη θάλασσα, σε υπεράκτιες αιολικές εγκαταστάσεις. Για να επιλεγεί, όμως, η κατάλληλη τοποθεσία αυτής της ακριβής επένδυσης, απαιτούνται αξιόπιστες μετρήσεις του αιολικού πεδίου. Στη θάλασσα, όμως, αυτές οι μετρήσεις δεν είναι εύκολες ούτε πυκνές στον χώρο και στον χρόνο. Δύο ήταν οι βασικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνταν. Πρώτον, η τοποθέτηση ιστού μέτρησης πακτωμένου στον βυθό, μια λύση αξιόπιστη μεν αλλά πολύ ακριβή, ειδικά αν μιλάμε για μεγάλα βάθη. Δεύτερον, η χρήση πλωτών σημαδούρων με συσκευές Lidar (με χρήση ακτίνων λέιζερ), η οποία είναι φθηνότερη, αλλά όχι τόσο αξιόπιστη. «Στην περίπτωση χωροθέτησης ενός θαλάσσιου αιολικού πάρκου, η σωστή εκτίμηση του αιολικού πεδίου παίζει πολύ κρίσιμο ρόλο, καθώς πρόκειται για μεγάλη επένδυση. Μια λανθασμένη εκτίμηση κατά 2-3% μπορεί να κοστίσει πολλά εκατομμύρια, άρα επιζητούμε τη μέγιστη ακρίβεια», λέει ο κ. Αντώνης Πέππας, επικεφαλής της εταιρείας ΕΤΜΕ - Πέππας & Συνεργάτες, που μαζί με τη Streamlined Σύμβουλοι Μηχανικοί, προχώρησαν στο έργο. «Το ζητούμενο για εμάς ήταν να βρεθεί μια λύση που θα συνδυάζει την αξιοπιστία του ιστού με το κόστος και τη λογική του πλωτού μέσου. Σε αυτό συνίσταται η καινοτομία αλλά και η πατέντα μας. Το Floatmast είναι ένας πλωτός ιστός μέσα στη θάλασσα, με βάση τα πιο αυστηρά κριτήρια παγκοσμίως για τη μέτρηση του αέρα. Ετσι, πετυχαίνουμε για τους επενδυτές χαμηλότερο κόστος κατά 60-70%, αλλά με την ίδια ποιότητα αποτελεσμάτων», σημειώνει ο κ. Πέππας. Για να επιτευχθεί ο συνδυασμός, αξιοποιήθηκε η τεχνογνωσία που χρησιμοποιείται στις υπεράκτιες πλατφόρμες άντλησης υδρογονανθράκων, με τη μέθοδο ΤLP (Tension Leg Platform). Δηλαδή, τοποθετούνται τέσσερις βάσεις από ειδικό σκυρόδεμα στον βυθό και από εκεί τέσσερις τένοντες συγκρατούν στην επιφάνεια την πλατφόρμα όπου είναι τοποθετημένος ο ιστός. Το Floatmast χρησιμοποιεί για την καταγραφή των αιολικών δεδομένων έναν μετεωρολογικό ιστό 40 μέτρων, όσο και συσκευές lidar, που σαρώνουν σε ύψος 200 μέτρων. Επίσης, ενεργειακώς είναι πλήρως αυτόνομο, καθώς διαθέτει φωτοβολταϊκά κάτοπτρα, τα οποία εξασφαλίζουν την τροφοδοσία όχι μόνο του μετρητή ανέμων, αλλά και πλήθους περιβαλλοντικών και μετεωρολογικών αισθητήρων, που αναδεικνύουν το Floatmast σε έναν πολύπλευρο σταθμό. «Η χρηστική αξία της καινοτομίας μας είναι ότι μετρά με τη μεγαλύτερη δυνατή αξιοπιστία τον άνεμο που πνέει σε μια περιοχή, έτσι ώστε ο επενδυτής να γνωρίζει αν συμφέρει οικονομικά η δημιουργία του πάρκου. Ταυτόχρονα, όμως, η πλωτή αυτή διάταξη αποτελεί ολοκληρωμένο σταθμό περιβαλλοντικής παρακολούθησης στον θαλάσσιο χώρο, καθώς διαθέτει μια πληθώρα αισθητήρων (“μπλε” και “πράσινων”), που στοχεύουν στην περιβαλλοντική παρατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Η διάταξη αυτή μπορεί να τοποθετηθεί πριν από την κατασκευή του υπεράκτιου αιολικού πάρκου και να παραμείνει κατά τη διάρκεια κατασκευής του αλλά και λειτουργίας, παρακολουθώντας μονίμως τις περιβαλλοντικές παραμέτρους με ολιστικό τρόπο», σημειώνει ο κ. Πέππας. Μεταξύ των δεδομένων που καταγράφει το Floatmast είναι η ταχύτητα ανέμου (από 20 έως 210 μ. ύψος), η διεύθυνση ανέμου, η θερμοκρασία αέρα, η σχετική υγρασία, η ατμοσφαιρική πίεση, όπως επίσης το ύψος και η περίοδος κύματος, η αλατότητα και η θερμοκρασία του νερού και η χλωροφύλλη της θάλασσας. Συνολικά, η πλατφόρμα καταγράφει 452 διαφορετικές παραμέτρους επί 120 διαφορετικών καναλιών πληροφορίας. Οπως συμπληρώνει ο κ. Πέππας, μπορεί να τοποθετηθεί και ραντάρ πτηνών, καθώς και άλλα ραντάρ παρακολούθησης της θαλάσσιας κίνησης. Το Floatmast έχει τοποθετηθεί και δοκιμάζεται εδώ και περίπου πέντε μήνες στη θαλάσσια περιοχή του Κάβο Ντόρο, μεταξύ Μακρονήσου και Ανδρου, σε μια περιοχή με υψηλό αιολικό πεδίο και κυματισμό και έχει επιδείξει άριστη συμπεριφορά, ακόμα και σε πολύ ισχυρούς ανέμους και σε μεγάλη θαλασσοταραχή. «Ακόμα και με ριπές ανέμου μέχρι 11 μποφόρ, αποδείχθηκε ό,τι πιο σταθερό, αφού η κλίση του ήταν μικρότερη από μία μοίρα», λέει ο κ. Πέππας. Στο σημείο που βρίσκεται σήμερα, θα παραμείνει συνολικά για 12 μήνες, έτσι ώστε να γίνει μια πλήρης καταγραφή των δεδομένων Το Floatmast έχει προξενήσει ήδη το ενδιαφέρον εταιρειών, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, λόγω της πρωτοποριακής του προσέγγισης. Η διάταξη μπορεί να τοποθετηθεί πριν από την κατασκευή του υπεράκτιου αιολικού πάρκου και να παραμείνει κατά τη διάρκεια κατασκευής του αλλά και λειτουργίας του, παρακολουθώντας διαρκώς τις περιβαλλοντικές παραμέτρους. Σε κάθε περίπτωση, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να πρωτοπορούν εγχώριες εταιρείες σε τεχνολογίες αιχμής, όπως η «γαλάζια ενέργεια», δηλαδή οι ΑΠΕ στον θαλάσσιο χώρο, σε μια εποχή κατά την οποία το ζήτημα της κλιματικής κρίσης βρίσκεται στο προσκήνιο. https://www.kathimerini.gr/1056561/gallery/epikairothta/ellada/ellhnikh-kainotomia-gia-8alassia-aiolika

Δέκα πρόσωπα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο για την επιστήμη το 2019. Δέκα επιστήμονες και άλλες προσωπικότητες που έπαιξαν σημαντικό ρόλο για την επιστήμη το 2019, επέλεξε το κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό "Nature", καθώς πλησιάζει το τέλος της χρονιάς. Ο κατάλογος του ιδιότυπου Top 10 έχει ως εξής: • Ο Βραζιλιάνος φυσικός Ρικάρδο Γκαλβάο που τράβηξε πάνω του την παγκόσμια προσοχή, όταν κατηγόρησε τον πρόεδρο της Βραζιλίας Μπολσονάρο ότι υποβοηθεί την αποψίλωση των δασών του Αμαζονίου, με συνέπεια να χάσει τη θέση του ως επικεφαλής του Εθνικού Ινστιτούτου Διαστημικής Έρευνας της χώρας του. • Η Αργεντινή καθηγήτρια οικολογίας Σάντρα Ντίαζ που προήδρευσε μιας επιτροπής 145 ειδικών και παρήγαγε την πιο έγκυρη μέχρι σήμερα έκθεση αξιολόγησης της βιοποικιλότητας στη Γη, μεταξύ άλλων βρίσκοντας ότι περίπου ένα εκατομμύριο είδη οδεύουν προς εξαφάνιση. • Η Σουηδή έφηβη Γκρέτα Τούνμπεργκ που βοήθησε να στραφεί η προσοχή μικρών και μεγάλων σε όλο τον κόσμο στο πόσο ανεπαρκείς είναι μέχρι στιγμής οι προσπάθειες των κρατών για τη συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας και της κλιματικής αλλαγής. • Η Αμερικανο-καναδή αστροφυσικός Βικτόρια Κάσπι που βοήθησε ένα καναδικό τηλεσκόπιο να συλλέξει τα καλύτερα δεδομένα μέχρι σήμερα σχετικά με τις μυστηριώδεις γρήγορες ραδιο-εκρήξεις (FRB) στο σύμπαν. • Ο Αμερικανός καθηγητής νευροεπιστήμης Νέναντ Σέσταν, ο οποίος αμφισβήτησε το καθαρό σύνορο ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο, αναβιώνοντας τους εγκεφάλους χοίρων που είχαν πεθάνει πριν μερικές ώρες. • Ο μικροβιολόγος Ζαν-Ζακ Μουγιέμπε Ταμφούμ του Κογκό, ο οποίος ηγείται των προσπαθειών της χώρας του να καταπολεμήσει τον ιό Έμπολα που έχει σκοτώσει πάνω από 2.200 ανθρώπους. • Ο Κινέζος βιολόγος Χονγκούι Ντενγκ που έγινε ο πρώτος επιστήμονας, ο οποίος δημοσίευσε τα αποτελέσματα μιας κλινικής δοκιμής για τη χρήση της ισχυρής γενετικής τεχνολογίας CRISPR για την τροποποίηση κυττάρων σε ενήλικο άνθρωπο. • Ο Αιθίοπας παλαιοανθρωπολόγος Γιοχάνες Χαϊλέ-Σελασιέ που ταρακούνησε το οικογενειακό δέντρο της ανθρωπότητας με την ανακάλυψη ενός καλοδιατηρημένου κρανίου ηλικίας 3,8 εκατομμυρίων ετών του Αυστραλοπίθηκου anamensis. • Ο Αμερικανός καθηγητής Φυσικής και ερευνητής της Google Τζον Μαρτίνις, ο οποίος ανακοίνωσε τον πρώτο κβαντικό υπολογιστή με υπεροχή στους υπολογισμούς έναντι ακόμη και του ισχυρότερου συμβατικού υπερ-υπολογιστή. • H Αυστραλή καθηγήτρια κλινικής ηθικής Γουέντι Ρότζερς που αποκάλυψε ότι ορισμένες μεταμοσχεύσεις οργάνων στην Κίνα προχώρησαν χωρίς τη συγκατάθεση των δωρητών. https://www.kathimerini.gr/1056619/article/epikairothta/episthmh/deka-proswpa-poy-epai3an-shmantiko-rolo-gia-thn-episthmh-to-2019

40ή επέτειος της πτήσης του Soyuz T Στις 16 Δεκεμβρίου 1979, το όχημα εκτόξευσης Soyuz-U με το διαστημόπλοιο Soyuz T ξεκίνησε από το Cosmodrome Baikonur στο πλαίσιο του προγράμματος για το τελικό στάδιο των δοκιμών σχεδιασμού πτήσης μιας νέας τριπλής τροποποίησης του επανδρωμένου οχήματος μεταφοράς. Το εξειδικευμένο Soyuz T αναπτύχθηκε από την NPO Energia από το 1976 για να παραδώσει τα πληρώματα σε μακροχρόνιους τροχιακούς σταθμούς Salyut χρησιμοποιώντας αναβαθμισμένη προσέγγιση και αγκυροβόλιο ραδιόφωνο, βελτιωμένους υπολογιστές επί του σκάφους, ανακατασκευασμένο εξοπλισμό υποστήριξης ζωής και άλλα συστήματα πλοίων. Στις 19 Δεκεμβρίου, το πλοίο αυτόματη αποβάθρα με τον σταθμό Salyut-6, που ήταν προσωρινά ακατοίκητο εκείνη την εποχή, πραγματοποίησε μια κοινή πτήση ως μέρος του τροχιακού συγκροτήματος, μετά τον διαχωρισμό, επεξεργάστηκε μια σειρά από ελιγμούς επιδόσεων για την έναρξη ελέγχου και επέστρεψε στη Γη στις 26 Μαρτίου 1980. Τα επιτυχημένα αποτελέσματα των αυτόνομων δοκιμών των συστημάτων και του εξοπλισμού Soyuz T επέτρεψαν την οργάνωση της επόμενης αποστολής Soyuz T-2 σε επανδρωμένη έκδοση με τους κοσμοναυτές Yu.V. Malyshev and V.V. Aksenov στο πλοίο. Συνολικά, 14 διαστημοπλοϊκά πλοία Soyuz T ξεκίνησαν στα πλαίσια των προγραμμάτων των σταθμών Salyut-6, Salyut-7 και Mir. Έθεσαν τα θεμέλια για την ανάπτυξη μιας σειράς ολοένα και πιο προηγμένων τροποποιήσεων των τροποποιήσεων Soyuz TM, Soyuz TMA και Soyuz TMA-M, που προορίζονται για πτήσεις προς το τροχιακό συγκρότημα Mir και στη συνέχεια προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. https://www.energia.ru/ru/news/news-2019/news_12-16.html Το Orion είναι έτοιμο να υποστει την ακραία θερμική και ψυχρή δοκιμή. Καθώς το έργο Artemis προχωράει, η επόμενη φάση των δοκιμών είναι το διαστημικό σκάφος Orion, το οποίο έχει παραδοθεί στον σταθμό Plum Brook της NASA στο Οχάιο. Δεν ήταν εύκολο να το πάρετε εκεί, δεδομένου του μεγέθους του διαστημικού οχήματος Πρώτον, το Super Guppy - ένα αεροσκάφος της NASA για υπερμεγέθη φορτίο που έχει χώρο φορτίου μήκους 33,8 μέτρων και μέγιστο βάρος απογείωσης 77,000 κιλών - μετέφερε το Orion διαστημόπλοιο στο Οχάιο. Περισσότεροι από 1.500 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν για να παρακολουθήσουν την άφιξη του Guppy στο αεροδρόμιο Mansfield Lahm. Στη συνέχεια, η κάψουλα τέθηκε σε ένα φορτηγό 38 τροχών για να μεταφερθεί από το αεροπλάνο στην πειραματική μονάδα, το μεγαλύτερο φορτίο που οδηγούσε ποτέ από την πολιτεία του Οχάιο. Κατά μήκος της διαδρομής, αυξήθηκαν ή μετακινήθηκαν 700 γραμμές κοινής ωφέλειας για να εξυπηρετήσουν τη μεταφορά. Ένας γιγαντιαίος γερανός έβαλε τότε το Orion 27.000 κιλών και τον έβαλε σε κάθετη θέση, ελιγμώντας το στο σύστημα ροής θερμότητας, όπου θα δοκιμαστει. Για να αποφευχθεί η μόλυνση - τόσο σωματιδιακό (ορατό στο ανθρώπινο μάτι) όσο και μοριακό (αόρατο για το ανθρώπινο μάτι), η εγκατάσταση έπρεπε να κενωθεί, καθώς ακόμη και η παραμικρή σκόνη μπορεί να διαταράξει αισθητήρες στην επιφάνεια του διαστημικού οχήματος ή να επηρεάσει σύστημα πλοήγησης. Όλοι οι εργαζόμενοι κοντά στο διαστημικό σκάφος έπρεπε να φορούν ειδικά εσώρουχα, γάντια, καλύμματα κεφαλής και γενειάδας και καλύμματα παπουτσιών. Το Orion θα δοκιμαστεί στο μεγαλύτερο θάλαμο κενού στον κόσμο, που ονομάζεται Space Power Facility, το οποίο έχει διάμετρο 30,5 μέτρα και ύψος 37 μέτρα και διεγείρει το κενό του χώρου. Το Space Power Facility θα αποδείξει ότι το όχημα μπορεί να αντέξει τις σκληρές πραγματικότητες του space.The Space Power Facility θα είναι η μόνη εγκατάσταση στις ΗΠΑ, αν όχι στον κόσμο, που μπορεί να εκτελέσει πλήρεις περιβαλλοντικές δοκιμές σε ένα πλήρως συναρμολογημένο διαστημόπλοιο », λέει ο Plum Brook Διευθυντής του σταθμού David Stringer νωρίτερα αυτό το έτος. Στον θάλαμο κενού, ο Orion θα υποβληθεί σε υπέρυθρους λαμπτήρες για την προσομοίωση της υπερβολικής θερμότητας και οι τοίχοι θα πλημμυριστούν με υγρό άζωτο για να προσομοιωθεί το ακραίο κρύο. Η δοκιμή θέρμανσης και ψύξης 63 ημερών αρχίζει τώρα και τα θετικά αποτελέσματα θα σημαίνουν ότι είναι έτοιμο να κάνει το ταξίδι στο φεγγάρι και πίσω. Στο μεταξύ, στη μονάδα συναρμολόγησης Michoud στη Νέα Ορλεάνη, η NASA ολοκλήρωσε την πρώτη βασική σκηνή SLS - τι θεωρεί το πρακτορείο ως «Χριστουγεννιάτικο δώρο». Ο πύραυλος θα φτάσει με ταχύτητα τουλάχιστον 39.500 χιλιομέτρων την ώρα, ώστε ο Ωρίωνας να βγει από τη χαμηλή γήινη τροχιά, ώστε να μπορεί να ταξιδέψει στο φεγγάρι. https://asgardia.space/en/news/Orion-Ready-to-Undergo-Extreme-Heat-and-Cold-Testing

Ο μαγνητικός βόρειος πόλος της Γης μετακινείται πια με μεγάλη ταχύτητα. Ο μαγνητικός βόρειος πόλος της Γης, στον οποίο βασίζονται οι πλοηγοί εδώ και αιώνες για τον προσανατολισμό τους και πιο πρόσφατα χρησιμοποιείται από τα αεροπλάνα έως τις εφαρμογές των «έξυπνων» κινητών τηλεφώνων, μετακινείται πλέον με ρυθμό άνευ προηγουμένου στην καταγεγραμμένη ιστορία, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Διασχίζει πια την περιοχή της Αρκτικής με ταχύτητα περίπου 50 χιλιομέτρων το χρόνο και δεν δείχνει σημεία επιβράδυνσης στο «βηματισμό» του. «Η κίνηση από τη δεκαετία του 1990 έχει γίνει πια ταχύτερη από κάθε άλλη φορά εδώ και τουλάχιστον τέσσερις αιώνες, χωρίς πραγματικά να ξέρουμε πολλά πράγματα για τις αλλαγές στον πυρήνα της Γης, που προκαλούν αυτή την κίνηση», δήλωσε στους «Financian Times» ο γεωφυσικός και ειδικός στο γεωμαγνητισμό δρ. Σιάραν Μπέγκαν της Βρετανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας. Η γρήγορη αυτή κίνηση του μαγνητικού πόλου, ο οποίος διαφέρει από τον αντίστοιχο γεωγραφικό πόλο, αντανακλάται στην αναθεωρημένη έκδοση του Παγκόσμιου Μαγνητικού Μοντέλου που δόθηκε στη δημοσιότητα πριν λίγες ημέρες από τη Βρετανική Γεωλογική Υπηρεσία και τα Εθνικά Κέντρα Περιβαλλοντικής Πληροφόρησης των ΗΠΑ. Σε συνδυασμό με τα δορυφορικά δεδομένα όπως του GPS, το εν λόγω μοντέλο αποτελεί το θεμέλιο της σύγχρονης πλοήγησης, ενώ οι συχνές αναθεωρήσεις του είναι αναγκαίες. Από τον 16ο αιώνα που καταγράφηκαν τα πρώτα μαγνητικά στοιχεία, έως το τέλος της δεκαετίας του 1990, ο μαγνητικός βόρειος πόλος είχε μια σχετικά σταθερή πορεία, καθώς περιπλανιόταν αργά γύρω από την περιοχή του αρκτικού Καναδά. Όμως στη συνέχεια επιτάχυνε την κίνηση του και άρχισε μια νέα πορεία προς το βόρειο γεωγραφικό πόλο. Η ταχύτητα του αυξήθηκε κι άλλο τα τελευταία χρόνια, καθώς κατευθύνεται γρήγορα προς τη Σιβηρία. Το 2019 ο βόρειος μαγνητικός πόλος πέρασε σε απόσταση 390 χιλιομέτρων ή περίπου τριών μοιρών από τον βόρειο γεωγραφικό πόλο και για πρώτη φορά διέσχισε τον μεσημβρινό του Γκρίνουιτς. Το μαγνητικό πεδίο της Γης γεννιέται όπως στην περίπτωση ενός δυναμό, καθώς ο λιωμένος σίδηρος κινείται μέσα στα έγκατα του πλανήτη μας και δημιουργεί ηλεκτρικά ρεύματα. Δεν είναι όμως σαφές στους επιστήμονες για ποιο λόγο τον τελευταίο καιρό το μαγνητικό πεδίο εμφανίζει μεγαλύτερη κινητικότητα και λιγότερη προβλεψιμότητα. Το γεγονός ότι ο λιωμένος σίδηρος βρίσκεται περίπου 3.000 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της Γης, προφανώς δυσκολεύει τη μελέτη του φαινομένου. Το νέο παγκόσμιο Μαγνητικό Μοντέλο επίσης επιβεβαιώνει ότι το γήινο μαγνητικό πεδίο εξασθενεί κατά περίπου 5% κάθε αιώνα. Αν αυτό συνεχιστεί, μπορεί να προκύψει αναστροφή του πεδίου, με το βόρειο μαγνητικό πόλο να έρχεται στη θέση του νότιου και αντίστροφα, κάτι που έχει ξαναγίνει αρκετές φορές στο παρελθόν. Την τελευταία φορά ήταν πριν περίπου 780.000 χρόνια, σύμφωνα με το γεωλογικό «αρχείο» της Γης. Με βάση την εκτίμηση ότι αναστροφές συμβαίνουν κατά μέσο όρο κάθε περίπου 500.000 χρόνια, μια νέα αναστροφή φαίνεται να έχει καθυστερήσει. Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά ποιες ακριβώς επιπτώσεις θα υπάρξουν στη φάση της αναστροφής. Με δεδομένο πάντως ότι το μαγνητικό πεδίο προστατεύει τη Γη από την ηλιακή και κοσμική ακτινοβολία, είναι πιθανό να υπάρξουν ανησυχητικές επιπτώσεις για τον ανθρώπινο πολιτισμό. Εως ότου κατασταλάξει το μαγνητικό χάος της μεταβατικής φάσης της αναστροφής των πόλων, τα έμβια όντα και διάφορες κρίσιμες τεχνολογικές υποδομές (δορυφόροι, αεροπλάνα, ηλεκτρικά δίκτυα κ.α.) μπορεί να εκτεθούν σε επιβλαβή ακτινοβολία. Πάντως λίγοι γεωφυσικοί θεωρούν πιθανή μια τέτοια αναστροφή μέσα στους επόμενους λίγους αιώνες. Όσον αφορά το πιο άμεσο μέλλον, οι επιστήμονες δεν έχουν ιδέα για πόσο ακόμη ο βόρειος μαγνητικός πόλος θα συνεχίσει την ίδια ή άλλη «τρελή» πορεία του και με ποια ταχύτητα. Περιέργως, στην άλλη πλευρά της Γης, ο νότιος μαγνητικός πόλος έχει παραμείνει σχεδόν σταθερός εδώ και δεκαετίες. https://www.kathimerini.gr/1056344/article/epikairothta/episthmh/o-magnhtikos-voreios-polos-ths-ghs-metakineitai-pia-me-megalh-taxythta

Η ESA θα εκτοξεύσει το 1ο ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο για τη μελέτη εξωπλανητών. Ήρθε η ώρα ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) να αποκτήσει το πρώτο του διαστημικό «μάτι», που θα είναι αφιερωμένο αποκλειστικά στη μελέτη των εξωπλανητών γύρω από κοντινά φωτεινά άστρα, τα οποία είναι ήδη γνωστό ότι διαθέτουν πλανητικά συστήματα. Πρόκειται για το δορυφορικό τηλεσκόπιο CHEOPS (Characterising Exoplanet Satellite), που έχει προγραμματιστεί να εκτοξευτεί με έναν ρωσικό πύραυλο «Soyuz-Fregat» την Τρίτη 17 Δεκεμβρίου, από το διαστημοδρόμιο της Ευρώπης στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας στη Νότια Αμερική. Τα πρώτα επιστημονικά στοιχεία του αναμένονται στην αρχή του 2020.Η αποστολή του Cheops αποτελεί μία συνεργασία της ESA με την Ελβετία και στην άνω των 100 επιστημόνων και μηχανικών ομάδα του συμμετέχουν δέκα ευρωπαϊκά κράτη, με επικεφαλής ερευνητές των πανεπιστημίων της Βέρνης και της Γενεύης (το τελευταίο θα έχει και την ευθύνη λειτουργίας του τηλεσκοπίου από το έδαφος). Η κατασκευή του Cheops, μήκους ενάμισι μέτρου και βάρους 280 κιλών, έγινε στην Ισπανία από κοινοπραξία με επικεφαλής την εταιρεία Airbus Defense and Space. Το Cheops θα βάλει στο στόχαστρο του άστρα που έχουν γύρω τους πλανήτες με μέγεθος από αυτό της Γης μέχρι εκείνο του Ποσειδώνα.Το παρατηρητήριο θα χρησιμοποιήσει τη μέθοδο διαμετακόμισης που χρησιμοποιείται ήδη από το TESS και Kepler της NASA καθώς και από την αποστολή CoRoT της Γαλλίας για να κάνει τις ανακαλύψεις τους καταγράφοντας τις μικρότερες αλλαγές στην ένταση φωτός των αστεριών όταν το φως τους δεν μπορεί να φτάσει απευθείας στο τηλεσκόπιο. Οι κύριοι ερευνητές του CHEOPS Willy Benz από το Ελβετικό Πανεπιστήμιο της Βέρνης εξήγησαν ότι η κύρια διαφορά του παρατηρητηρίου από τους άλλους ομολόγους του είναι ότι είναι μια αποστολή παρακολούθησης και όχι μια ανακάλυψη. «Θα εξετάσουμε ένα σύστημα κάθε φορά και δεν θα προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε χιλιάδες άλλους», δήλωσε ο Benz. Με χιλιάδες εξωπλανήτες που είναι σήμερα γνωστά σε αυτό που οι επιστήμονες ενδιαφέρονται περισσότερο είναι «από τι είναι φτιαγμένες και η θερμοκρασία τους και έτσι και ούτω καθεξής. Η μέθοδος ακτινικής ταχύτητας χρησιμοποιείται για να ανακαλύψει τι είναι η μάζα του εξωπλανήτη. Η μέθοδος βασίζεται στην εξέταση του εύρους μιας ταλάντωσης που παράγει ένα αστέρι λόγω της έλξης βαρύτητας που προέρχεται από τον μικρότερο γείτονά της. Ο Benz εξήγησε ότι ένας συνδυασμός μετρήσεων μεγέθους από τους CHEOPS και μαζικές πληροφορίες από άλλα τηλεσκόπια μπορεί να ζωγραφίσει μια ενδιαφέρουσα και σημαντική εικόνα των εξωπλανητών. https://www.amna.gr/home/article/415922/I-ESA-tha-ektoxeusei-to-1o-europaiko-tileskopio-gia-ti-meleti-exoplaniton https://asgardia.space/en/news/Whats-ESAs-Follow-Up-Exoplanet-Mission-Launching

Η Boeing παίρνει πράσινο φως για την ISS Flight του Starliner Η NASA ολοκλήρωσε μια ανασκόπηση της ετοιμότητας του Boeing's Starliner για το επόμενο βήμα, μια αποστολή στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το Starliner θα ξεκινήσει πάνω από τον πυραύλο Atlas 5 των Ηνωμένων Εθνών που ξεκίνησε στις 20 Δεκεμβρίου, ύψους 52,4 μέτρων. Ο κεντρικός κινητήρας Atlas 5 και δύο ενισχυτές θα τροφοδοτήσουν τον εκτοξευτή και το ανώτερο στρώμα Centaur θα πάρει το Starliner στο διάστημα, όπου οι δικοί του προωθητές θα τον προωθήσουν σε τροχιά. Εάν η δοκιμή είναι επιτυχημένη, η πτήση του πληρώματος θα πραγματοποιηθεί το 2020. Θα πετάξει τέσσερις αστροναύτες και η πέμπτη έδρα μπορεί να πουληθεί σε διαστημικούς τουρίστες. «Ενώ επίσημα η εξουσιοδότηση για να ξεκινήσει η εκτόξευση, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η εκκίνηση του Starliner είναι μόνο η αρχή ", δήλωσε ο John Mulholland, αντιπρόεδρος και γενικός διευθυντής του εμπορικού πληρώματος του Boeing, στο Spaceflightnow. Το Starliner θα φθάσει στο ISS στις 21 Δεκεμβρίου. Το πλήρωμα ISS θα ανοίξει τις καταπακτές και θα εισέλθει στο διαστημικό σκάφος επιθεωρήσεις και ανάκτηση φορτίου. Στις 28 Δεκεμβρίου, το Starliner θα αποκολληθεί, θα απομακρυνθεί από το ISS και θα πυρπολήσει τους κινητήρες των δομοστοιχείων εξυπηρέτησης, προκειμένου να αποδώσει και να επιστρέψει στην ατμόσφαιρα. Στη συνέχεια, η μονάδα πληρώματος θα επαναπροσανατολιστεί, επανατοποθετώντας την θωράκιση της θερμότητας και θα ανοίξει τα τρία αλεξίπτωτά της ώστε να επιβραδυνθεί για την προσγείωση. Η μονάδα συντήρησης θα καεί στην ατμόσφαιρα. Εν τω μεταξύ, ο άλλος εργολάβος της NASA για το πρόγραμμα εμπορικού πληρώματος, SpaceX, πραγματοποίησε ήδη τη μη επανδρωμένη αποστολή Crew Dragon στο ISS τον Μάρτιο, αλλά το χρονοδιάγραμμα της εταιρείας απορρίφθηκε όταν η ίδια κάψουλα Crew Dragon εξερράγη τον Απρίλιο. Όπως και το Starliner, το πλήρωμα Dragon αναμένεται να ξεκινήσει μια αποστολή με τους αστροναύτες το 2020. https://asgardia.space/en/news/Boeing-Gets-Green-Light-for-Starliners-ISS-Flight Η ESA θα εχει για το Deep Space νέα κεραία. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος επιβεβαίωσε ότι θα κατασκευάσει την τέταρτη κεραία βαθιού χώρου. Η Deep Space Antenna 4 θα κοιτάξει σε βαθιά χώρο από το σταθμό εδάφους New Norcia στην Αυστραλία. Θα λάβει πληροφορίες από βασικές αποστολές του ESA, όπως η Hera, η οποία θα επιχειρήσει την εκτροπή του αστεροειδούς, και το JUICE, το οποίο θα εξερευνήσει τον Δία και τρία από τα φεγγάρια του Το δίκτυο ESTRACK του διαστημικού οργανισμού αποτελείται σήμερα από τρεις κεραίες, καθώς και από μικρότερα πιάτα και επίγειους σταθμούς σε όλο τον κόσμο. Το ESA βασίζεται σε αυτή την τεχνολογία για να επικοινωνεί με τα διαστημόπλοια και τις τρέχουσες αποστολές. Επί του παρόντος, ο σταθμός εδάφους New Norcia φιλοξενεί μια κεραία βαθιάς διαμέτρου 35 μέτρων, η οποία επικοινωνεί με την BepiColombo, την πρώτη αποστολή στον Mercury που ξεκίνησε το 2018. Η νέα κεραία θα διαθέτει μια κρυογονικά δροσισμένη τροφοδοσία κεραίας - διατηρημένη στους 10 βαθμούς Kelvin, ή -263 βαθμούς Κελσίου. Αυτό αναμένεται να αυξήσει την ποσότητα των δεδομένων που συλλέχθηκαν κατά 40%. Παρόμοια τεχνολογία θα χρησιμοποιηθεί στο σταθμό Cebreros που βρίσκεται κοντά στη Μαδρίτη της Ισπανίας και στο σταθμό Malargüe κοντά στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής. Η νέα κεραία θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία έως τα τέλη του 2023, ακριβώς εγκαίρως για την JUICE και την Hera. Προς το παρόν, μπορείτε να μάθετε ποιο διαστημικό σκάφος επικοινωνεί με την οποία κεραία εδάφους εδώ http://estracknow.esa.int/#/2019-11 https://asgardia.space/en/news/ESA-to-Peer-into-Deep-Space-with-New-Antenna