Δροσος Γεωργιος

Όταν τα τρίχρονα «παίζουν» με γλώσσες προγραμματισμού... Μπορεί ένα παιδί τριών ετών να χρησιμοποιεί μια γλώσσα προγραμματισμού παίζοντας; Όσο και αν αυτό φαίνεται παράξενο σε τόσο μικρές ηλικίες, ο δρ. Θεοδόσης Σαπουνίδης κατάφερε να το κάνει πράξη, δημιουργώντας ένα «παιχνίδι», για το οποίο κέρδισε διεθνή διάκριση. Η δημιουργία του «Cubes Coding», που βασίστηκε στη διδακτορική διατριβή που εκπόνησε στο τμήμα Πληροφορικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) ο κ. Σαπουνίδης, κατάφερε να μπει στην ομάδα των νικητών που ξεχώρισαν ανάμεσα σε 611 προτάσεις από 77 χώρες. «Είναι ένα παιχνίδι με κύβους, οι οποίοι περιέχουν ηλεκτρονικά κυκλώματα, που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, όταν αυτοί ενώνονται. Το παιδί καλείται να βάλει τους κύβους στη σωστή σειρά για να φτιάξει ένα πρόγραμμα που θα εκτελέσει το ρομπότ» εξηγεί ο κ. Σαπουνίδης, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Η διαδικασία αυτή 'συστήνει' το παιδί με τις βασικές αρχές του προγραμματισμού και τα κάνει να αγαπήσουν την επιστήμη της Πληροφορικής, προκαλώντας το ενδιαφέρον και την περιέργειά τους» προσθέτει. Η τεχνολογία αφορά ένα καθαρά γραφικό και ένα απτικό σύστημα, που αποτελείται από 44 κύβους, οι οποίοι αναπαριστούν εντολές και παραμέτρους. Οι κύβοι των παραμέτρων προσαρμόζονται στις εντολές και αλλάζουν τη λειτουργία τους. Με αυτό το σύστημα, οι χρήστες μπορούν να ελέγξουν «τη συμπεριφορά ενός NXT Lego Ρομπότ». Ο διαγωνισμός «Open Education Challenge» ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2014, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το θέμα του διαγωνισμού ήταν η καινοτομία στην εκπαίδευση. Η Επιτροπή επέλεξε την Ομάδα του ΑΠΘ μεταξύ 600 ομάδων και την κατέταξε στις εννιά καλύτερες από τις συμμετέχουσες. Η κάθε μία από τις εννιά ομάδες κέρδισε το χρηματικό έπαθλο των 20.000 ευρώ, ως αρχικό κεφάλαιο και τη δυνατότητα να ταξιδέψουν τα μέλη της, σε διάστημα 12 εβδομάδων, στο Ελσίνκι, το Παρίσι, το Βερολίνο και το Λονδίνο για να παρουσιάσουν την ιδέα τους, να λάβουν συμβουλές από διακεκριμένους επενδυτές και ακαδημαϊκούς και να παρουσιάσουν τις ιδέες τους σε ανθρώπους που διαχειρίζονται επενδυτικά κεφάλαια. Τα μέλη της ομάδας, με επικεφαλής τον κ. Σαπουνίδη, που συμμετείχαν στην κατάθεση της πρότασης "Cubes Coding" είναι ο Αναστάσιος Τσίμπλινας και η Δανάη Σκουρνέτου, οι οποίοι ζουν και εργάζονται στη Φιλανδία. Η βραβευμένη ιδέα θα παρουσιαστεί από τον κ. Σαπουνίδη, σήμερα, Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου, στο περίπτερο 14, στο 2ο Dev Fest που διοργανώνει το "Google Developers Group Thessaloniki" στο πλαίσιο της 79ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231345957

Οι μισοί εξωπλανήτες περιφέρονται γύρω από δύο άστρα. Σύμφωνα με μία νέα έρευνα που δημοσιεύει το περιοδικό Astrophysical Journal, τα δυαδικά αστρικά συστήματα είναι εξίσου πιθανό να φιλοξενούν πλανήτες με τα ηλιακά συστήματα που έχουν στο κέντρο τους ένα άστρο, όπως το δικό μας. Η έρευνα στηρίζεται σε δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ, το οποίο για τέσσερα χρόνια παρακολούθησε 150.000 άστρα ερευνώντας για πλανήτες εκτός του Ηλιακού μας Συστήματος. Μέχρι σήμερα, έχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη περισσότερων από 1.500 εξωπλανητών από τα δεδομένα του Κέπλερ, ενώ υπάρχει ακόμη μία λίστα από 7.000 πιθανά αντικείμενα που θα μπορούσαν μελλοντικά να αποδειχθούν πλανήτες. Μία ομάδα αστρονόμων του πανεπιστημίου του Κονέκτικατ, προσπαθώντας να απαντήσει στο ερώτημα του πόσοι εξωπλανήτες βρίσκονται σε τροχιά γύρω από δυαδικά άστρα, υπολόγισε πως τουλάχιστον ένα 40 με 50% του συνολικού αριθμού των εξωπλανητών ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Για την έρευνά τους οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο WIYN στην Αριζόνα των ΗΠΑ και το Gemini στη Χαβάη, εστιάζοντας σε μερικά από τα άστρα που είχε χαρακτηρίσει το Κέπλερ ως πιθανούς τόπους για την ύπαρξη εξωπλανητών. Κάνοντας χρήση μίας μεθόδου που αποκαλείται στιγματική απεικόνιση, κατά την οποία οι ψηφιακές εικόνες που λάμβαναν επεξεργαζόντουσαν από ένα ειδικό λογισμικό με ανεπτυγμένους αλγορίθμους, οι ερευνητές ήταν σε θέση να αποκτήσουν εικόνες με ευκρίνεια μεγαλύτερη ακόμη και από αυτή του διαστημικού τηλεσκοπίου Χαμπλ. Με τη μέθοδο αυτή, ήταν ανίχνευσαν αχνά άστρα με 125 φορές μικρότερη λάμψη από το συνοδό τους, καταφέρνοντας να αποδείξουν πως ήταν τελικά πάρα πολλά τα πλανητικά συστήματα με δύο άστρα στο κέντρο τους. «Είναι πολύ ενδιαφέρον πως τα πλανητικά συστήματα με περισσότερα από ένα άστρο φαίνεται πως είναι πολύ λιγότερο σπάνια από ότι πιστεύαμε πριν μερικά χρόνια», δήλωσε σχετικά ο Έλιοτ Χορτς, αστροφυσικός στο πανεπιστήμιο του νότιου Κονέκτικατ, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας. Το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται ένας πλανήτης που περιφέρεται γύρω από δύο άστρα είναι καταρχάς εχθρικό: και μόνο οι παλιρροϊκές δυνάμεις από την αντιμαχόμενη βαρύτητα των δύο ήλιων θα μπορούσε να αποβεί καταστρεπτική για ένα πλανήτη, τεμαχίζοντάς τον στην κυριολεξία. Η ζωή, σύμφωνα με τους επιστήμονες, θα μπορούσε να αναπτυχθεί σε έναν πλανήτη σαν τον Tatooine του Luke Skywalker Ωστόσο η εικόνα ενός ηλιοβασιλέματος με δύο ήλιους, παρόμοια με αυτή από τον πλανήτη Τατουίν από τον πόλεμο των άστρων, θα ήταν αναμφισβήτητα ένα πολύ ξεχωριστό θέαμα. http://physicsgg.me/2014/09/09/%ce%bf%ce%b9-%ce%bc%ce%b9%cf%83%ce%bf%ce%af-%ce%b5%ce%be%cf%89%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b5%cf%82-%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%cf%86%ce%ad%cf%81%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%ce%b9-%ce%b3%cf%8d/

Mαθήματα γεωγραφίας. Ο Μάικ Χόπκινς και ο Ρικ Μαστράτσιο μέλη του πληρώματος Expedition 38 Earth Observations του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού παραδίδουν μαθήματα γεωγραφίας για το πώς φαίνεται η Γη από ψηλά. «Σταθμοί» του σκάφους Cupola η Ιταλία, η Ελλάδα και οι ΗΠΑ. Οταν η εικόνα φτάνει στην Ελλάδα, ένας εκ των δύο μελών του πληρώματος αναφέρει: «Είχα έναν καλό φίλο από την Ελλάδα. Εξαιρετικό φαγητό». Βίντεο. http://www.defencenet.gr/defence/item/m%CE%B1%CE%B8%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CE%B3%CE%B5%CF%89%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CF%80%CE%BB%CE%AE%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D-%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%BC%CE%BF%CF%8D-%CF%84%CE%B9-%CE%BB%CE%AD%CE%BD%CE%B5-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1-vid

Σύννεφα στον Άρη. Το ρομποτικό όχημα της NASA Curiosity, το οποίο πρόσφατα γιόρτασε δύο χρόνια στην επιφάνεια του Άρη, έστειλε τις τελευταίες ημέρες φωτογραφίες από σύννεφα στον ουρανό του κόκκινου πλανήτη. Έχοντας εκπληρώσει ήδη την πρωταρχική του αποστολή, επιβεβαιώνοντας την ύπαρξη περιβάλλοντος που θα μπορούσε θεωρητικά να υποστηρίξει μικροβιακές μορφές ζωής, το Curiosity άρχισε πλέον να στρέφει το ενδιαφέρον του και στον ουρανό του Άρη, με σκοπό τη μελέτη των κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν στον πλανήτη. Το Curiosity είναι ένα πραγματικό κινητό γεωλογικό εργαστήριο το οποίο οργώνει την επιφάνεια του Άρη σκαλίζοντας το έδαφος, αναλύοντας βράχους και φωτογραφίζοντας τις περιοχές που διανύει, στέλνοντας πίσω στη Γη ανεκτίμητες πληροφορίες στους αστροβιολόγους που προσπαθούν να μάθουν περισσότερα για το παρελθόν του πλανήτη, ο οποίος πιστεύεται πως στο παρελθόν συντηρούσε νερό σε υγρή μορφή. Τι είναι αυτό όμως που έχει στρέψει την ‘περιέργεια’ του οχήματος στον ουρανό του Άρη; Όπως εξηγεί ο πλανητολόγος της NASA Δρ. Ρόμπερτ Χάμπερλι, «τα σύννεφα αποτελούν τμήμα του κλιματικού συστήματος ενός πλανήτη και η συμπεριφορά τους αποκαλύπτει πολλά για τους ανέμους και τις θερμοκρασίες που επικρατούν σε αυτόν. Γνωρίζουμε για παράδειγμα πως οι άνεμοι είναι ο κύριος μηχανισμός που έχει διαμορφώσει την επιφάνεια του Άρη τα τελευταία 3-4 δισεκατομμύρια χρόνια, όντας υπεύθυνος για το σχηματισμός των βράχων, των καναλιών ή των κοιλάδων που καταγράφει το Curiosity». Η μελέτη των νεφών στον Άρη σήμερα μπορεί επίσης να αποκαλύψει και σε παρελθοντικές διαδικασίες που διαμόρφωσαν το κλίμα του πλανήτη στο χρόνο. «Έρευνες υποστηρίζουν πως στο παρελθόν τα σύννεφα θέρμαναν σημαντικά τον πλανήτη μέσω ενός φαινομένου θερμοκηπίου και γνωρίζουμε πως ένα θερμότερο περιβάλλον είναι περισσότερο ευνοϊκό για τη ζωή», συμπλήρωσε ο Δρ. Χάμπερλι. Τα σύννεφα του Άρη φαίνεται πως αποτελούνται από παγωμένους κρυστάλλους και ίσως και παγωμένες σταγόνες νερού. H καταγραφή και η ανάλυση των μετεωρολογικών δεδομένων από τον Άρη πάντως θα αποκαλύψει πολλά περισσότερα για το γεωλογικό του παρελθόν. http://physicsgg.me/2014/09/06/%cf%83%cf%8d%ce%bd%ce%bd%ce%b5%cf%86%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%ac%cf%81%ce%b7/ ExoLance: εκτόξευση «βελών» στον Άρη αναζητώντας ίχνη ζωής. Τη χρηματοδότηση απλών ανθρώπων, με δωρεές που ξεκινούν από 10 δολάρια, ζητεί μια ομάδα Αμερικανών επιστημόνων και ειδικών στην αεροδιαστημική, ώστε να προετοιμάσουν το έδαφος για μια αποστολή στον Αρη, η οποία θα μπορούσε να απαντήσει στον κατά πόσο ο Κόκκινος Πλανήτης φιλοξενεί ζωντανούς μικροοργανισμούς. Η ομάδα, στην οποία συμμετέχουν ακόμη και εργαζόμενοι στη NASA, ένας από τους οποίους μάλιστα ανήκει στους χειριστές του ρομπότ Curiosity, έχει «βαφτίσει» τη σχεδιαζόμενη αποστολή ExoLance. Και, με δεδομένη την ύπαρξη νερού στο υπέδαφος του Αρη που έχουν επιβεβαιώσει αρκετά μη επανδρωμένα διαστημόπλοια μέχρι σήμερα, θέλει να αναζητήσει μικρόβια λίγα μέτρα κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη. Σύμφωνα με τους υπευθύνους, η ExoLance είναι απαραίτητη επειδή όλες οι αποστολές της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας επικεντρώθηκαν στο αν υπήρχε ζωή κατά το παρελθόν στον Αρη, και όχι στο κατά πόσο εξακολουθούν να υπάρχουν ακόμη και σήμερα εκεί έμβιες μορφές ζωής. Αν και η απάντηση κρύβεται στο υπέδαφος, ίσως και σε βάθη όχι μεγαλύτερα από 2 μέτρα, έως τώρα οι μόνες γεωτρήσεις που έχουν γίνει στον Κόκκινο Πλανήτη πραγματοποιήθηκαν από το Curiosity, τα τρυπάνια του οποίου ωστόσο δεν προχώρησαν περισσότερο από λίγα εκατοστά. Η ειδική βάση, που θα φθάσει στον Αρη μέσω ενός διαστημοπλοίου ή μιας άλλης αποστολής, θα αποχωρισθεί με την είσοδο στην αρειανή ατμόσφαιρα, αναπτύσσοντας υπερηχητικές ταχύτητες και θα εκτοξεύσει τα «βέλη» προς το έδαφος του πλανήτη. Για να ψάξει ακόμη βαθύτερα, η ExoLance προβλέπει την κατασκευή μιας ειδικής βάσης, η οποία θα περιέχει ειδικά μετρητικά όργανα, τα οποία θα μοιάζουν με μακριά βέλη. Φτάνοντας στον Κόκκινο Πλανήτη μέσω ενός διαστημόπλοιου μιας άλλης αποστολής, η βάση θα αποχωρισθεί με την είσοδο στην Αρειανή ατμόσφαιρα, αναπτύσσοντας υπερηχητικές ταχύτητες και εκτοξεύοντας τα «βέλη» προς το έδαφος, ώστε η «μύτη» τους να φτάσει σε βάθος 1-2 μέτρων. Αποχωρισμένη από το υπόλοιπο «σώμα» του βέλους, κάθε «μύτη» θα απελευθερώσει στο σημείο εξοπλισμό που θα μπορεί να ελέγξει για την ύπαρξη μικροοργανισμών, όπως για παράδειγμα αισθητήρες ανίχνευσης χημικών ουσιών, που εκλύονται αποκλειστικά από έμβιες διεργασίες. Στο μεταξύ, η «ουρά» κάθε βέλους θα παραμείνει πάνω από το έδαφος, ώστε να μεταδώσει ασύρματα τα ευρήματα σε ένα σκάφος που θα κινείται γύρω από τον πλανήτη. Η εκστρατεία χρηματοδότησης γίνεται μέσω του σάιτ Indiegogo, από την οποία οι επιστήμονες ελπίζουν πως μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου θα συγκεντρώσουν 250.000 δολάρια. Με αυτά τα χρήματα θα κατασκευάσουν τα πρωτότυπα μετρητικά όργανα, τα οποία θα δοκιμάσουν εκτοξεύοντάς τα από ένα αεροπλάνο στην έρημο Mojave. Το αμέσως επόμενο βήμα, για το οποίο θα χρειασθούν ακόμη περισσότερα κονδύλια, θα είναι να αναπτύξουν τον εξοπλισμό που θα μπορεί να ανιχνεύσει την ύπαρξη ζωής. Αν και αυτό ολοκληρωθεί με επιτυχία, τότε θα ξεκινήσουν επαφές για πιθανή συνεργασία με τη NASA, άλλες διαστημικές υπηρεσίες ή ακόμη και με ιδιώτες που σχεδιάζουν κάποια αποστολή στον Κόκκινο Πλανήτη, με σκοπό να εξασφαλίσουν ένα διαστημόπλοιο που θα μεταφέρει τη βάση μέχρι τον Αρη. Αν και στο σάιτ που έχουν δημιουργήσει στο Indiegogo οι επιστήμονες αναφέρουν πως τα ευρήματα της ExoLance θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο, είτε είναι θετικά είτε αρνητικά, ωστόσο δεν κρύβουν τα εμπόδια που θα πρέπει να ξεπερασθούν για να γίνει πραγματικότητα η αποστολή. Εμπόδια που δεν έχουν να κάνουν μόνο με το συνολικό κόστος, το οποίο ακόμη και στην πιο αισιόδοξη περίπτωση θα ξεπεράσει το 1 εκατομμύριο δολάρια, αλλά και με μια σειρά από τεχνικές δυσκολίες. Βίντεο: http://physicsgg.me/2014/09/06/exolance-%ce%b5%ce%ba%cf%84%cf%8c%ce%be%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b7-%ce%b2%ce%b5%ce%bb%cf%8e%ce%bd-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%ac%cf%81%ce%b7-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b6%ce%b7%cf%84%cf%8e%ce%bd/

Τεκτονική δραστηριότητα ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά εκτός Γης. Η Ευρώπη, ένα μεγάλο φεγγάρι του Δία που κρύβει έναν βαθύ ωκεανό κάτω από ένα κάλυμμα πάγου, είναι το πρώτο σώμα εκτός της Γης στο οποίο ανιχνεύονται ενδείξεις τεκτονικής δραστηριότητας -ενδείξεις που αναπτερώνουν τις ελπίδες για ανακάλυψη μικροβιακής ζωής, και ίσως επιταχύνουν τις προσπάθειες της NASA για την εξερεύνηση αυτού του αινιγματικού κόσμου. Οι τεκτονικές πλάκες της Γης είναι γιγάντιες φέτες στερεού φλοιού που επιπλέουν στο υποκείμενο, ημίρρευστο στρώμα του μανδύα. Το ίδιο φαινόμενο δείχνει να διαμορφώνει και την επιφάνεια της Ευρώπης, μόνο που σε αυτή την περίπτωση πρόκειται για γιγάντιες πλάκες πάγου που επιπλέουν είτε σε έναν υπόγειο ωκεανό είτε σε ένα στρώμα θερμότερου, πιο εύπλαστου πάγου. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η επιφάνεια της Ευρώπης είναι σχετικά νέα και ότι οι τεράστιες ρωγμές που διατρέχουν την επιφάνεια του φεγγαριού επιτρέπουν στο υπόγειο νερό να ανέβει στην επιφάνεια και να μετατραπεί σε φρέσκο πάγο. Μέχρι σήμερα, όμως, παρέμενε ασαφές πώς ο πάγος ανακυκλώνεται και ανανεώνει το κάλυμμα πάγου. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Άινταχο και του Πανεπιστημίου «Τζονς Χόπκινς» αναφέρουν ότι βρήκαν την απάντηση σε εικόνες της αποστολής Galileo, η οποία μελέτησε το σύστημα του Δία από το 1995 έως το 2003. Εξετάζοντας το παγκόσμιο παζλ που σχηματίζουν οι πλάκες πάγου στην επιφάνεια, η ερευνητική ομάδα εντόπισε ένα κομμάτι πάγου, περίπου στο μέγεθος του Ισραήλ, το οποίο είχε με κάποιο τρόπο εξαφανιστεί. Σύμφωνα με το τεκτονικό μοντέλο που προτείνουν οι ερευνητές με δημοσίευσή τους στο Nature Geoscience, μεγάλες πλάκες πάγου στην Ευρώπη χάνονται γλιστρώντας κάτω από γειτονικές πλάκες -ένα φαινόμενο ανάλογο με την υποβύθιση των τεκτονικών πλακών στη Γη κατά μήκος μεγάλων ρηγμάτων. Η ανακάλυψη ενισχύει τώρα τις υποψίες για την ύπαρξη μικροβιακής ζωής στο παγωμένο φεγγάρι, καθώς η τεκτονική δραστηριότητα συνδέει τον υπόγειο ωκεανό με το υπερκείμενο στρώμα πάγου και επιτρέπει σε θρεπτικά συστατικά, ίσως και σε μικρόβια, να ανεβαίνουν από τα βάθη στην επιφάνεια και το αντίστροφο. Είναι η δεύτερη σημαντική ανακάλυψη στην Ευρώπη σε διάστημα λίγων μηνών, έπειτα από τον εντοπισμό γιγάντιων πιδάκων νερού στο νότιο πόλο του δορυφόρου. Οι ανακαλύψεις ίσως επιταχύνουν τώρα τα σχέδια εξερεύνησης της Ευρώπης. Η NASA εξετάζει εδώ και χρόνια το ενδεχόμενο μιας αποστολής στο μυστηριώδες φεγγάρι, θέτοντας όμως το μάλλον χαμηλό όριο του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων για το κόστος της αποστολής. Το αμερικανικό Κογκρέσο έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη μελέτη της Ευρώπης, και μέχρι τις 17 Οκτωβρίου η NASA δέχεται ιδέες για τα επιστημονικά όργανα που θα μπορούσε να περιλαμβάνει η φιλόδοξη αποστολή. Θα περάσουν πάντως χρόνια μέχρι να οριστικοποιηθεί ο σχεδιασμός του εγχειρήματος και να μάθουμε περισσότερα για αυτόν τον παγωμένο αλλά πιθανώς φιλόξενο κόσμο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231345783

Μικρός αστεροειδής πέρασε πιο κοντά από τους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους. Ένας διαστημικός βράχος σε μέγεθος σπιτιού πέρασε την Κυριακή από τη Γη σε απόσταση μικρότερη από αυτή στην οποία κινούνται οι τηλεπικοινωνιακοί και μετεωρολογικοί δορυφόροι. Η διάμετρός του εκτιμάται στα 20 μέτρα, περίπου όσο το μετέωρο που τραυμάτισε 1.500 ανθρώπους όταν εξερράγη πάνω από το Τσελιαμπίνσκ της Ρωσίας το Φεβρουάριο, Ο αστεροειδής με την ονομασία 2014 RC βρέθηκε σε απόσταση μόλις 34.000 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης όταν πέρασε πάνω από τη Νέα Ζηλανδία στις 21.18 ώρα Ελλάδας την 7η Σεπτεμβρίου. Συγκριτικά, οι τηλεπικοινωνιακοί και μετεωρολογικοί δορυφόροι βρίσκονται λίγο πιο μακριά στα 36.000 χιλιόμετρα -αυτό είναι το ύψος της λεγόμενης γεωστατικής ή γεωσύγχρονη τροχιάς, η οποία επιτρέπει στους δορυφόρους να παραμένουν διαρκώς πάνω από το ίδιο σημείο της Γης. Ο 2014 RC δεν έγινε ορατός με γυμνό μάτι ή με κιάλια, το πέρασμά του όμως καταγράφηκε από το Slooh Community Observatory και το Virtual Telescope Project, τα οποία οργάνωσαν ειδικά webcast. Σύμφωνα με τη NASA, η τροχιά του αστεροειδή θα τον ξαναφέρει κοντά στη Γη το Σεπτέμβριο του 2115, δεν υπάρχουν όμως ενδείξεις για πρόσκρουση. Ο αστεροειδής του Τσελιαμπίνσκ εκτιμάται ότι απελευθέρωσε στην ατμόσφαιρα ενέργεια 500 κιλοτόνων TNT, σχεδόν 30 φορές περισσότερη από ό,τι η ατομική βόμβα της Χιροσίμα. Ήταν το μεγαλύτερο αντικείμενο που εισέρχεται στη γήινη ατμόσφαιρα από την πρόσκρουση στην Τουνγκούσκα της Σιβηρίας το 1908. Ο αστεροειδής που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους όταν έπεσε στο Τσιξουλούμπ του Μεξικού πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια εκτιμάται ότι είχε διάμετρο γύρω στα 10 χιλιόμετρα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231345673 Νικαράγουα: Αναστάτωση μετά από πτώση μετεωρίτη. Ένας μετεωρίτης ήταν η αιτία της δόνησης που ταρακούνησε την πρωτεύουσα της Νικαράγουα, Μανάγκουα λίγο πριν τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, αναστατώνοντας χιλιάδες ανθρώπους οι οποίοι πίστεψαν ότι επρόκειτο για σεισμό. Ο μετεωρίτης έπεσε τις νυχτερινές ώρες σε μια δασική περιοχή κοντά στο διεθνές αεροδρόμιο της Μανάγκουα, όπως επιβεβαίωσε το Ινστιτούτο Γεωφυσικής της Νικαράγουας την Κυριακή. Οι κάτοικοι των περιοχών κοντά στο σημείο πρόσκρουσης του μετεωρίτη, μίλησαν για μια λάμψη την οποία ακολούθησε ένας ισχυρός κρότος και οσμή καμένου στην γύρω περιοχή. Ο μετεωρίτης που έκανε χιλιάδες κατοίκους να πεταχτούν έντρομοι από τα κρεβάτια τους άφησε στο σημείο όπου έπεσε έναν μεγάλο κρατήρα 12 μέτρων πλάτους και τουλάχιστον 5,5 μέτρων βάθους, σύμφωνα με την τοπική εφημερίδα La Prensa. Ο μετεωρίτης σύμφωνα με τους γεωφυσικούς του ινστιτούτου της Νικαράγουα προκάλεσε ένα ελαφρύ σεισμικό κύμα, καθώς έπεσε στη Γη με γωνία περίπου 50 μοιρών. Περίπου πέντε πτώσεις μετεωριτών καταγράφονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο. http://www.naftemporiki.gr/story/853134/nikaragoua-anastatosi-meta-apo-ptosi-meteoriti

Ο εκπληκτικός κόσμος των γαλαξιών. Πρόσφατα εντοπίσθηκε ένας γαλαξίας στα βάθη του Σύμπαντος, ένας πανάρχαιος γαλαξίας που δημιουργήθηκε όταν ο Κόσμος βρισκόταν ακόμη στην παιδική του ηλικία. Όμως ο γαλαξίας αυτός καλύπτεται εξωτερικά από ένα κοσμικό πέπλο, ένα πυκνό στρώμα σκόνης, και δεν ήταν δυνατή η μελέτη του. Ομάδα αστρονόμων στις ΗΠΑ χρησιμοποιώντας επίγεια και διαστημικά όργανα παρατήρησης κατάφεραν να διεισδύσουν στο εσωτερικό του αποκαλύπτοντας ότι επρόκειτο για ένα γιγάντιο εργοστάσιο παραγωγής άστρων που όμοιο του δεν υπάρχει πλέον στο Σύμπαν. Η επιστημονική κοινότητα έδωσε στον γαλαξία αυτό το παρατσούκλι «Σπίθα» αλλά κάποιοι έσπευσαν να τον χαρακτηρίσουν ως τον… Τυραννόσαυρο ρεξ των γαλαξιών. Η Σπίθα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 11 δισ. ετών φωτός από εμάς, δημιουργήθηκε δηλαδή περίπου τρία δισ. έτη μετά τη γέννηση του Σύμπαντος. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble και τον υπέρυθρο φασματογράφο του αστεροσκοπείου Keck στη Χαβάη καταφέρνοντας να εισχωρήσουν στο εσωτερικό του αρχαίου γαλαξία. Οπως όλοι οι γαλαξίες της πρώιμης εποχής του Σύμπαντος έτσι και η Σπίθα είχε μικρό μέγεθος σε σχέση με εκείνους που σχηματίστηκαν αργότερα. Η Σπίθα έχει διάμετρο 6 χιλιάδων ετών φωτός όταν ο δικός μας γαλαξίας (που έχει μεσαίο γαλαξιακό μέγεθος) έχει διάμετρο 100 χιλιάδες έτη φωτός. Όμως η Σπίθα μπορούσε να παράγει περί τα 300 άστρα ετησίως ενώ ο δικός μας γαλαξίας υπολογίζεται ότι παράγει περί τα δέκα άστρα ετησίως. «Πρόκειται για ρυθμό παραγωγής άστρων που δεν υφίσταται πλέον. Το νεαρό Σύμπαν μπορούσε να δημιουργήσει γαλαξίες που να παράγουν τόσα άστρα αλλά το σημερινό Σύμπαν δεν μπορεί. Το Σύμπαν έμοιαζε τότε με ένα μικρό καζάνι που έβραζε μέσα από το οποίο ξεπετάγονταν συνεχώς νέα άστρα. Πλέον το Σύμπαν έχει μεγαλώσει σε μέγεθος τόσο πολύ ώστε οι συνθήκες σε αυτό δεν επιτρέπουν πλέον την ύπαρξη ενός τέτοιου εργοστασίου άστρων» αναφέρει η αστρονόμος Ερικα Νέλσον του Πανεπιστημίου Γέιλ που ήταν επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. «Οπως η εποχή που η Γη είχε υψηλές θερμοκρασίες και υψηλά επίπεδα οξυγόνου επέτρεψε την εμφάνιση τεράστιων όντων όπως οι δεινόσαυροι έτσι και η πρώιμη εποχή του Σύμπαντος που ήταν πυκνό και ζεστό επέτρεψε την παρουσία γαλαξιών με τεράστια παραγωγή άστρων» αναφέρει ο Πιέτερ Βαν Ντόκουμ, πρόεδρος του τμήματος Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Γέιλ. Η ανακάλυψη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature» αναμένεται να προσφέρει νέα σημαντικά δεδομένα για την εξέλιξη των γαλαξιών αλλά και του Σύμπαντος. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=628588

Κοσμοδρόμιο "Ανατολή" Στο πλαίσιο της επίσκεψης εργασίας του στην περιοχή Αμούρ, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν μετειχε σε συνάντηση σχετικά με την ανάπτυξη του κοσμοδρόμιου "Ανατολή". Πριν από τη συνάντηση, ο Πρόεδρος επισκέφθηκε το εργοτάξιο του κοσμοδρόμιου και εξοικειώθηκε με τα έργα μαζι με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό Dmitry Rogozin και τον επικεφαλής της Ρωσικής Διαστημικής Υπηρεσίας κ. Oleg Ostapenko. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι η κατασκευή του κοσμοδρόμιου "Ανατολή" είναι το μεγαλύτερο εθνικό σχέδιο που θα επιτρέψει στη Ρωσία να βγει στο βαθύ διάστημα, ανεξάρτητα από άλλες τοποθεσίες εκτόξευσης , που είναι έξω από τη Ρωσική Ομοσπονδία. "Ιδιωτική διαστημική υποδομή, σύγχρονο δίκτυο spaceports για διαφορετικούς σκοπούς θα επιτρέψει στη Ρωσία, όπως είπα, να ενισχύσει τη θέση της σαν ενα από τις κορυφαίες του διαστήματος έθνη του κόσμου και εμείς εγγυώμαστε την ανεξαρτησία των διαστημικών δραστηριοτήτων, τη διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής των διεθνών προγραμμάτων», - δήλωσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Επίσης, κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Ρώσος Πρόεδρος επέστησε την προσοχή στο χρονοδιάγραμμα κατασκευής και την αποτελεσματικότητα της εκτέλεσής του: «Έχουμε επισκεφθεί μόνο το εργοτάξιο. Πολλά έχουν γίνει, θέλω να τα αναφέρω, φυσικά, αλλά η κατασκευή ενός αριθμού αντικειμένων, όπως είπα, από το γράφημα ξεχωρίζουν. Είναι αναγκαίο να δοθεί προσοχή. Ως εκ τούτου, πρώτον, η ανάγκη να κατανοήσουμε τους λόγους αυτής της καθυστέρησης, να οικοδομήσουμε μια πιο ρυθμική, συντονισμένη εργασία. Σε αυτό το πλαίσιο, περιμένουμε συγκεκριμένες προτάσεις." Στη συνέχεια, εγινε παρουσίαση από τον επικεφαλής της Roscosmos Oleg Ostapenko, "Η δημιουργια του κοσμοδρόμιου έχει προγραμματιστεί σε τρεις φάσεις. Τα κύρια στάδια της κοσμοδρόμιο "Ανατολή" περιλαμβάνει τις ακόλουθες βασικές δραστηριότητες. Η πρώτη φάση (2011-2015) - είναι η δημιουργία του χώρου πυραύλων για το συγκρότημα "Soyuz-2". Η δεύτερη φάση (περίοδος 2016-2020) - τη δημιουργία του χώρου πυραύλων για το συγκρότημα βαριάς κατηγορίας οχημάτων εκτόξευσης "Angara". Το τρίτο στάδιο (την περίοδο 2021-2030 ετών) - η δημιουργία των αντικειμένων που παρέχουν την δυνατότητα εκτόξευσης πυραύλων βαρέως τάξης. Ως αρχική εκτόξευση απο το Ανατολή θα είναι το «Σογιούζ-2.1α» με ανώτερο στάδιο "Βόλγα με δύο διαστημικά σκάφη: ένα διαστημικό σκάφος "Lomonosov" και το διαστημόπλοια "Stork-2." τον Ιούνιο του 2015. Οι εργασίες για την ανάπτυξη του διαστημικού οχήματος "Lomonosov" έχουν προγραμματιστεί να ολοκληρωθουν τον Δεκέμβριο του 2014 και η παράδοση στο χώρο εκτόξευσης πρέπει να πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2015. Για το διαστημόπλοιο "Πελαργός-2": η ολοκλήρωση των εργασιών έχει προγραμματιστεί τον Ιούνιο του 2015, και θα σταλεί μαζί με το διαστημόπλοιο "Lomonosov". Με βάση τα παραπάνω, μπορούμε να συμπεράνουμε σήμερα οτι υπάρχει κάθε λόγος να πιστεύουμε ότι ο πύραυλος φορέας "Soyuz-2" από το κοσμοδρόμιο "Ανατολή" θα ξεκινήσει εγκαίρως και αυτό εξαρτάται από την ετοιμότητα των κατασκευών. Όσον αφορά την εφαρμογή του προγράμματος για τη χρήση του Μπαϊκονούρ, το 2018 έχει προγραμματιστεί να τεθουν σε λειτουργία νεες εγκαταστάσεις, εξασφαλίζοντας την εφαρμογή των επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων. Για να προχωρήσουμε, θα πρέπει να ξεκινήσει ένα νέο στάδιο ανάπτυξης με ένα φιλόδοξο εθνικό σχεδιο αστροναυτικής που σχετίζεται με την ανάπτυξη πυραυλων υψηλής τροχιάς και για το βαθύ διάστημα. Καθορισμός και ζωτικής σημασίας για την επίλυση αυτού του προβλήματος είναι να δημιουργήσουμε ένα χώρο πυραύλων βαρέως τάξης. Φέτος, έχουμε ήδη αρχίσει να αναπτύσσουμε ένα προκαταρκτικό σχέδιο και την επιλογή του χώρου πυραύλων βαρέως τάξη. Οι εργασίες σχετικά με το σχεδιασμό του οχήματος εκτόξευσης αυτής της κατηγορίας έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσουν το 2016. Έτσι, η οργάνωση της εργασίας σε όλους τους βασικούς τομείς: την κατασκευή, την επιστημονική ανάλυση των προοπτικών - δίνει τον λόγο να πιστεύουμε ότι μπορούμε να επιτύχουμε μια δεσπόζουσα θέση στον κόσμο στην ανάπτυξη της εξερεύνησης του διαστήματος ". http://www.federalspace.ru/20891/

Λανιακέα: το υπερσμήνος γαλαξιών στο οποίο ανήκουμε. Οι αστρονόμοι έχουν πλέον μια καλύτερη εικόνα για τη θέση του Γαλαξία μας. Διαπίστωσαν ότι βρίσκεται σε μια απόμερη «γειτονιά» ενός τεράστιου σούπερ-σμήνους γαλαξιών, άγνωστου μέχρι σήμερα, το οποίο πήρε το χαβανέζικο όνομα «Λανιακέα» (Απροσμέτρητος Ουρανός). Η ονομασία δόθηκε προς τιμή των Πολυνήσιων πλοηγών που χρησιμοποιούσαν τις γνώσεις τους για τον ουρανό, προκειμένου να διασχίζουν τον απέραντο Ειρηνικό ωκεανό. Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον αστρονόμο Μπρεντ Τούλι του Πανεπιστημίου της Χαβάης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature”, χρησιμοποίησαν μια νέα τεχνική «χαρτογράφησης» του ουρανού, η οποία συνδυάζει τις αποστάσεις άνω των 8.000 κοντινών γαλαξιών με τις σχετικές μεταξύ τους κινήσεις. Ο νέος τρισδιάστατος κοσμικός «χάρτης» δείχνει ότι ο Γαλαξίας μας, μαζί με περίπου 100.000 άλλους γαλαξίες, ανήκει στο ίδιο γιγάντιο σμήνος γαλαξιών, που ονομάστηκε Λιανακέα. Το τελευταίο έχει διάμετρο περίπου 520 εκατ. ετών φωτός ή σχεδόν 5×1021 χιλιόμετρα.Μέχρι σήμερα οι αστρονόμοι πίστευαν ότι ο Γαλαξίας μας ανήκε στο μικρότερο υπερ-σμήνος γαλαξιών της Παρθένου, με διάμετρο 100 εκατ. ετών φωτός, το οποίο όμως, σύμφωνα με τους νέους υπολογισμούς, δεν είναι παρά ένα ‘παράρτημα’ της Λιανακέα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο Γαλαξίας μας στην πραγματικότητα ανήκει σε ένα υπερ-σμήνος γαλαξιών 100 φορές μεγαλύτερο σε όγκο και μάζα από ότι πίστευαν έως τώρα. Με τη Λιανακέα «συνορεύουν» άλλα τεράστια υπερ-σμήνη γαλαξιών, όπως του Περσέα-Ιχθύων (το κοντινότερο στον γαλαξία μας), του Ηρακλή, του Σάπλεϊ, της Κόμης κ.α., τα ακριβή όρια των οποίων δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί. «Δεν έχουμε ακόμη δει τα όρια των γειτόνων μας και δεν έχουμε δει τόσο μακριά, ώστε να κατανοήσουμε τι προκαλεί την πλήρη κίνηση του δικού μας γαλαξία», δήλωσε ο Τούλι. Η ανακάλυψη της Λιανακέα, όπως είπε, «είναι σαν να ανακαλύπτει κανείς για πρώτη φορά ότι η πόλη του στην πραγματικότητα αποτελεί μέρος μιας πολύ μεγαλύτερης χώρας, που συνορεύει με άλλες». Τα σούπερ-σμήμη γαλαξιών είναι ανάμεσα στις μεγαλύτερες δομές στο σύμπαν. Αποτελούνται από μικρότερες ομάδες γαλαξιών, όπως η δική μας Τοπική Ομάδα, κάθε μία από τις οποίες περιέχει δεκάδες γαλαξίες, καθώς και από επιμέρους σμήνη γαλαξιών, το καθένα από τα οποία περιέχει εκατοντάδες γαλαξιών. Όλοι αυτοί οι γαλαξίες που ανήκουν στην ίδια δομή, είναι διασυνδεμένοι βαρυτικά μεταξύ τους. Οι επιστήμονες δεν αποκλείουν ότι και η ίδια η Λιανακέα αποτελεί μέρος μιας ακόμη μεγαλύτερης γαλαξιακής δομής, που ακόμη δεν έχει ανακαλυφθεί. Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/09/04/%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%ad%ce%b1-%cf%84%ce%bf-%cf%85%cf%80%ce%b5%cf%81%cf%83%ce%bc%ce%ae%ce%bd%ce%bf%cf%82-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%b9%cf%8e%ce%bd-%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%bf/

Η γέννηση και ο θάνατος του Μονόκερου V838. To φως από τη μυστήρια έκρηξη του άστρου V838, 12 χρόνια μετά την ανακάλυψή της, συνεχίζει να αποτελεί σημείο συζήτησης και διαφωνιών μεταξύ των αστρονόμων. Το άστρο αποτελεί τμήμα του αστερισμού του Μονόκερου, περίπου 20.000 έτη φωτός μακριά μας. Τον Ιανουάριο του 2002, οι αστρονόμοι είχαν παρατηρήσει το V383 Monocerotis να εκρήγνυται και τους αμέσως επόμενους μήνες να μετατρέπεται σε ένα άστρο ένα εκατομμύριο φορές πιο λαμπρό από τον Ήλιο και με διάμετρο περίπου ενός δισεκατομμυρίου χιλιομέτρων, όντας για ένα μικρό χρονικό διάστημα το πιο φωτεινό αντικείμενο του Γαλαξία. Το ερώτημα με το V383 ωστόσο είναι τι ακριβώς συνέβη, καθώς εάν και στην αρχή οι επιστήμονες θεωρούσαν πως επρόκειτο για μία συνηθισμένη έκρηξη καινοφανούς, γρήγορα έγινε αντιληπτό πως αυτή δεν ήταν μία τέτοια περίπτωση. Μετρήσεις της ακτινοβολίας του άστρου έδειξαν πως η έκρηξη έγινε σε τρεις διαδοχικούς κύκλους ανάφλεξης και ηρεμίας, που διήρκησαν μέχρι το Μάρτιο του 2002. Ορισμένοι αστρονόμοι πίστευαν το 2002 πως για τους κύκλους αυτούς θα μπορούσε να ευθύνεται η «κατανάλωση» πλανητών από το άστρο, το οποίο καθώς διαστελλόταν έκαιγε στο πέρασμά του ολόκληρους κόσμους. Άλλοι υποστήριξαν πως ίσως το V838 να έκρυβε ένα δυαδικό σύστημα αστέρων και οι εκρήξεις να ήταν το αποτέλεσμα της σύμπτυξής τους. Ό,τι πάντως και εάν πυροδότησε την έκρηξη του V838 οι αστρονόμοι το παρατηρούν ακόμη, προσπαθώντας να σχηματίσουν μία πιο εμπεριστατωμένη γνώμη . Όπως έχουν διαπιστώσει το άστρο περιβάλλεται από ένα γιγάντιο νέφος αερίων με διάμετρο τρισεκατομμυρίων χιλιομέτρων το οποίο και πιθανότατα δημιούργησε το V838 μόλις πριν από λίγα εκατομμύρια χρόνια. Μία εξήγηση για την παρατήρηση των σταδιακών εκρήξεων του άστρου, θα μπορούσε να είναι πως στο νέφος, υπήρχε ακόμη μία σχετικά διαταραχή λόγω της παλαιότερης δημιουργίας του άστρου, ενώ η ισχυρή έκρηξη κατά το θάνατο του άστρου πυροδότησε ορισμένα κύματα που συνεχίζουν να διαδίδονται ακόμη και σήμερα ακτινοβολώντας το δικό τους φως, όπως και η ηχώ συνεχίζει να διαδίδει τον ήχο αφού η πηγή έχει σωπάσει. Με τον τρόπο αυτό, στο φως που προέρχεται από το θάνατο του άστρου, εμπεριέχονται και πληροφορίες γύρω από τη γέννησή του, σε έναν ενδιαφέρον κύκλο της αστρικής ζωής. Τίποτε μπορεί να μην κρατάει για πάντα αλλά τίποτε δεν εξαφανίζεται κιόλας από το Σύμπαν. Όπως λέει και ο αστροφυσικός του πανεπιστημίου Κολούμπια Κάλεμπ Σαρφ, πολύ μετά από όταν πεθάνει κάποιος, το φως που έχει ανακλαστεί από το πρόσωπό του, έστω και εάν ξεθωριάζει καθώς απομακρύνεται, θα βρίσκεται για πάντα εκεί έξω. Για κάποιον με ένα αρκετά ισχυρό τηλεσκόπιο που μπορεί να ανιχνεύσει όλα αυτά τα αχνά σήματα, το γεγονός αυτό δίνει μία αίσθηση αθανασίας. http://www.naftemporiki.gr/story/852397/i-gennisi-kai-o-thanatos-tou-monokerou-v838

Αστεροειδής θα περάσει «ξυστά» από την Γη την Κυριακή. Ένας αστεροειδής, μεγάλος σαν σπίτι, ο οποίος εντοπίστηκε μόλις πριν από λίγες μέρες, πρόκειται να περάσει πολύ κοντά από τη Γη, την Κυριακή, χαμηλότερα και από τις τροχιές μερικών δορυφόρων, αλλά δεν υπάρχει κίνδυνος πρόσκρουσης στον πλανήτη μας, σύμφωνα με τη NASA. Ο διαστημικός βράχος 2014 RC, που έχει διάμετρο 20 μέτρα, θα φθάσει στο κοντινότερο σημείο του από τη Γη, κάπου πάνω από τη Νέα Ζηλανδία, στις 9.18 μ.μ. ώρα Ελλάδος το βράδυ της Κυριακής. Θα βρίσκεται σε ύψος λίγο χαμηλότερο από τα 36.000 χιλιόμετρα των τροχιών ορισμένων τηλεπικοινωνιακών και μετεωρολογικών δορυφόρων. Το κοντινότερο πλησιάσμά του θα τον φέρει, σύμφωνα με τη NASA, σε απόσταση περίπου 34.000 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης, δηλαδή γύρω στο ένα δέκατο της απόστασης Γης-Σελήνης. Ο αστεροειδής ανακαλύφθηκε στις 31 Αυγούστου από το αστεροσκοπείο «Καταλίνα» στην Αριζόνα και η ύπαρξή του επιβεβαιώθηκε την επόμενη νύχτα από το τηλεσκόπιο Pan-STARRS 1 στη Χαβάη. Ο ταχέως κινούμενος αστεροειδής θα είναι πολύ αχνός, όταν περάσει κοντά από τη Γη και δεν θα είναι ορατός με γυμνό μάτι. Το κοντινό πέρασμα του βράχου θα δώσει την ευκαιρία στους επιστήμονες να μελετήσουν καλύτερα την τροχιά του για να εκτιμήσουν κατά πόσο μπορεί να αποτελέσει στο μέλλον απειλή για τον πλανήτη μας. Οι αστρονόμοι έχουν βρει μέχρι σήμερα στο ηλιακό μας σύστημα πάνω από 10.000 ουράνια σώματα, που οι τροχιές τους τα φέρνουν κοντά στη Γη. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64059402

Βράβευση Ελληνα ερευνητή στον τομέα της φασματομετρίας μάζας. Με το διεθνές βραβείο εφαρμοσμένης φυσικής «Curt Brunnée Award», στον τομέα της φασματομετρίας μάζας τιμήθηκε ένας νέος Έλληνας ερευνητής, ο δρ Δημήτρης Παπαναστασίου. Ο κ. Παπαναστασίου έλαβε το βραβείο σε ειδική τελετή κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Συνεδρίου IMSC, που πραγματοποιήθηκε στη Γενεύη. Το βραβείο απονέμεται κάθε τρία χρόνια από τη Διεθνή Εταιρεία Φασματομετρίας Μάζας σε έναν επιστήμονα- ερευνητή για την εξαιρετική συμβολή του στην ανάπτυξη καινοτόμων επιστημονικών οργάνων και αποτελεί τη μεγαλύτερη διάκριση παγκοσμίως για ερευνητές έως 45 ετών στον συγκεκριμένο τομέα. Ο Δημήτρης Παπαναστασίου τιμήθηκε για την προώθηση της θεωρητικής κατανόησης της συμπεριφοράς των ιόντων στην αέρια φάση και την εφαρμογή της γνώσης αυτής στον σχεδιασμό και την κατασκευή νέων ιοντικών οπτικών συστημάτων. Ο 38χρονος ερευνητής είναι συνιδρυτής και επιστημονικός διευθυντής της ελληνικής εταιρείας υψηλής τεχνολογίας Fasmatech S.A., η οποία εστιάζει στην έρευνα και ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών στον τομέα της φασματομετρίας μάζας και της φασματομετρίας κινητικότητας των ιόντων. Οι εφαρμογές αυτές αφορούν στην ανίχνευση και ανάλυση ουσιών, βιολογικού υλικού και άλλων μορίων σε πολύ χαμηλά επίπεδα συγκέντρωσης και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα τομέων επιστημονικής έρευνας και εφαρμοσμένης επιστήμης, όπως στη διαγνωστική ιατρική, την προστασία του περιβάλλοντος, την ενεργειακή βιομηχανία κ.ά. Η Fasmatech S.A. διατηρεί εργαστήρια στο Τεχνολογικό και Επιστημονικό Πάρκο Αττικής «Λεύκιππος», εντός των εγκαταστάσεων του Κέντρου Έρευνας «Δημόκριτος». Η επιλογή του Δ. Παπαναστασίου έγινε μετά από σχετική πρόταση της Ελληνικής Εταιρίας Φασματομετρίας Μάζας, η οποία επίσης εδρεύει στον «Δημόκριτο». http://www.kathimerini.gr/782244/article/epikairothta/episthmh/vraveysh-ellhna-ereynhth-ston-tomea-ths-fasmatometrias-mazas

Σε νέο αστεροειδή στοχεύει η Ιαπωνία. Τα σχέδιά της για μία ρομποτική διαστημική αποστολή σε αστεροειδή παρουσίασε το περασμένο σαββατοκύριακο η ιαπωνική υπηρεσία διαστήματος (JAXA). To σκάφος με το όνομα Χαγιαμπούσα 2, αναμένεται να εκτοξευθεί αργότερα φέτος με προορισμό τον αστεροειδή 1999JU3. Έπειτα από ένα ταξίδι τεσσάρων χρόνων και αφού πλησιάσει το στόχο του, ένα ειδικό κανόνι θα εκτοξεύσει μία μεταλλική σφαίρα προς την επιφάνεια του αστεροειδούς, με σκοπό να περισυλλέξει ορισμένα από τα σωματίδια που θα φύγουν προς το διάστημα και να τα επιστρέψει μετέπειτα στη Γη. Εάν όλα εξελιχθούν σύμφωνα με το σχέδιο, το Χαγιαμπούσα 2 θα εισέλθει πίσω στη γήινη ατμόσφαιρα την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων του 2020, τους οποίους θα φιλοξενήσει το Τόκιο. Το σκάφος αποτελεί τη συνέχεια της προσπάθειας της JAXA να μελετήσει τους αστεροειδείς, καθώς το σκάφος Χαγιαμπούσα είχε καταφέρει το 2010 έπειτα από ένα περιπετειώδες επταετές ταξίδι στο διάστημα να επιστρέψει περίπου 1.500 μικροσκοπικά δείγματα από τον αστεροειδή Ιτοκάουα. Σύμφωνα με την ανάλυση που ακολούθησε, η σύνθεση του Ιτοκάουα ήταν παρόμοια με αυτή των αστεροειδών, αφού οι ερευνητές εντόπισαν στα σωματίδια ίχνη από ολιβίνη και πυρόξενο. Εάν και το Χαγιαμπούσα είχε αντιμετωπίσει πολλές τεχνικές δυσκολίες κατά τη διάρκεια της αποστολής του, με βλάβες στα συστήματα επικοινωνίας και προώθησής του, η επιτυχημένη δειγματοληψία και η επιστροφή του δείγματος στη Γη αντιμετωπίστηκε ως θρίαμβος από τις ιαπωνικές αρχές, τον οποίο θα ήθελαν να επαναλάβουν. Ο σφαιρικός αστεροειδής 1999JU3, με διάμετρο περίπου ενός χιλιομέτρου περιέχει πιθανότατα περισσότερα δείγματα οργανικής ύλης και νερού από τον πολύ μικρότερο και με σχήμα πατάτας Ιτοκάουα, κάτι για το οποίο οι επιστήμονες ενδιαφέρονται ιδιαίτερα. Οι αστεροειδείς πιστεύεται πως διατηρούν ανέγγιχτα τα υλικά που υπήρχαν στις πρώιμες ημέρες του Ηλιακού μας Συστήματος, αντίθετα με τους μετεωρίτες ή τα πετρώματα της Γης που έχουν αλλοιωθεί από τις πιέσεις και τις υψηλές θερμοκρασίες. Για τους λόγους αυτούς η ανάλυση των δειγμάτων από το 1999JU3 θα δώσει περισσότερα στοιχεία στους ερευνητές για το πώς έμοιαζε το Ηλιακό Σύστημα πριν από 4.6 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν και δημιουργήθηκε. http://www.naftemporiki.gr/story/851590/se-neo-asteroeidi-stoxeuei-i-iaponia

Ο LHC ως επιταχυντής φωτονίων. Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) είναι γνωστός για τις συγκρούσεις πρωτονίων. Η ενέργεια από αυτές τις συγκρούσεις μετατρέπεται σε ύλη, με την παραγωγή νέων σωματιδίων, η μελέτη των οποίων μας επιτρέπει την κατανόηση των μυστηρίων του σύμπαντος. Στον LHC δημιουργούνται δέσμες πρωτονίων, η κάθε μια περιέχει 100 000 000 000 πρωτόνια, και όταν συγκρούονται στο κέντρο του ανιχνευτή CMS (Compact Muon Solenoid), μόνο ένας μικρός αριθμός πρωτονίων – περίπου 25 – συγκρούεται μεταξύ τους. Τα υπόλοιπα πρωτόνια συνεχίζουν την κίνησή τους μέσα στον LHC ανεμπόδιστα, μέχρι την επόμενη διασταύρωση – σύγκρουση. Μερικές φορές συμβαίνει κάτι πολύ διαφορετικό. Καθώς τα πρωτόνια επιταχύνονται από τον LHC, εκπέμπουν φωτόνια, τα κβάντα του φωτός. Αν δυο πρωτόνια που κινούνται μέσα στον CMS προς αντίθετες κατευθύνσεις, πολύ κοντά το ένα στο άλλο, εκπέμψουν φωτόνια, υπάρχει η πιθανότητα να συγκρουστούν μεταξύ τους (τα φωτόνια) και να παράγουν νέα σωματίδια – όπως ακριβώς γίνεται και στις συγκρούσεις μεταξύ των πρωτονίων. Τα δυο μητρικά πρωτόνια παραμένουν εντελώς άθικτα, εκτός από την ανάκρουσή τους εξαιτίας της αλληλεπίδρασης φωτονίου – φωτονίου. H ανάκρουση των πρωτονίων προκαλεί μια μικρή εκτροπή από την αρχική τους τροχιά, αλλά η κίνησή τους συνεχίζεται κανονικά στον LHC. Μπορούμε να καταλάβουμε ότι έγινε η αλληλεπίδραση των φωτονίων, εντοπίζοντας την απόκλιση των πρωτονίων! Έτσι, ο LHC μπορεί έμμεσα να λειτουργήσει ως επιταχυντής φωτονίων, ανοίγοντας νέους δρόμους στην έρευνα των στοιχειωδών σωματιδίων. Μια τέτοιου είδους παρακολούθηση των πρωτονίων δεν έγινε δυνατή μέχρι σήμερα στον LHC. Όμως ένα νέο ερευνητικό πρόγραμμα που ονομάζεται CMS-TOTEM Precision Proton Spectrometer (CTPPS) θα μας επιτρέψει σύντομα να μελετήσουμε αυτές τις σπάνιες συγκρούσεις. Το νέο αυτό πρόγραμμα συνδέει τις δυο ερευνητικές ομάδες του CERN, CMS και TOTEM, που είχαν συνεργαστεί και στο παρελθόν κατά την διάρκεια των συγκρούσεων πρωτονίων – μολύβδου το 2013. Το CTPPS θα τοποθετηθεί σε κάθε πλευρά του ανιχνευτή CMS, 200 μέτρα μακριά από το σημείο αλληλεπίδρασης στο κέντρο του ανιχνευτή. Η φυσική των συγκρούσεων φωτονίων έχει μπει στο προσκήνιο εδώ και πολλές δεκαετίες. Σε μια συνάντηση φυσικών το 1978, είχε συζητηθεί αυτή η προοπτική μελέτης τέτοιων συγκρούσεων από τον προκάτοχο του LHC, τον LEP, ο οποίος λειτούργησε ως επιταχυντής ηλεκτρονίων – ποζιτρονίων από το 1989 έως το 2000. Ένας από τους στόχους του πειράματος CTPPS είναι το να μελετήσει ο ανιχνευτής CMS αλληλεπιδράσεις στις οποίες δυο φωτόνια μετά την σύγκρουσή τους παράγουν δυο μποζόνια W, όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα FeynmanΣχεδιάγραμμα) Το πείραμα CTPPS θα έχει τη δυνατότητα να ερευνήσει για νέα σωματίδια με μάζες πάνω από 200 GeV (υπενθυμίζεται ότι η μάζα του μποζονίου Higgs που ανιχνεύθηκε πριν από δυο χρόνια ήταν περίπου 125 GeV). To CMS-TOTEM Precision Proton Spectrometer αναμένεται να λειτουργήσει το 2016. Διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες ΕΔΩ: http://cms.web.cern.ch/news/lhc-photon-collider Στο σχεδιάγραμμα τα πρωτόνια (p) εκπέμπουν φωτόνια (γ), τα οποία αλληλεπιδρούν παράγοντας μποζόνια W. Με το πρόγραμμα CTPPS, ο ανιχνευτής CMS θα μπορέσει να μελετήσει το κατά πόσον τέτοιες αλληλεπιδράσεις είναι συμβατές ή όχι με το Καθιερωμένο Πρότυπο των στοιχειωδών σωματιδίων, με δύο τάξεις μεγέθους μεγαλύτερη ακρίβεια απ’ ότι στο παρελθόν. http://physicsgg.me/2014/09/02/%ce%bf-lhc-%cf%89%cf%82-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%84%ce%b1%cf%87%cf%85%ce%bd%cf%84%ce%ae%cf%82-%cf%86%cf%89%cf%84%ce%bf%ce%bd%ce%af%cf%89%ce%bd/

Άδοξο τέλος για τις 5 σαύρες-αστροναύτες. Έγιναν θυσία στο όνομα της επιστήμης: Πέντε σαύρες που είχαν εκτοξευτεί σε τροχιά προκειμένου να μελετηθεί η σεξουαλική ζωή τους επέστρεψαν στη Γη νεκρά και κατεψυγμένα, ανακοίνωσε η ρωσική υπηρεσία Διαστήματος. «Δυστυχώς πέθαναν όλα» έγραφε η λιτή ανακοίνωση της Roscosmos, ενάμισι μήνα μετά την εκτόξευση του δορυφόρου Photon-M4 που φιλοξενούσε τα πειραματόζωα. Τα πέντε άτυχα ερπετά, τα οποία ανήκουν στην οικογένεια των γκεκκονιδών, όπου κατατάσσονται και τα σαμιαμίδια, φαίνεται ότι πέθαναν από το κρύο όταν το σύστημα θέρμανσης σταμάτησε να λειτουργεί στο δορυφόρο Photon-M4. Καλύτερη τύχη είχαν πάντως οι μύγες δροσόφιλα που βρίσκονταν στον δορυφόρο, οι οποίες όχι μόνο επέζησαν αλλά και αναπαράχθηκαν, επιτρέποντας στους επιστήμονες να μελετήσουν την επίδραση της έλλειψης βαρύτητας στο σεξ. Η αποστολή είχε σημαδευτεί εξ αρχής από κακοτυχίες, καθώς η Roscosmos έχασε για λίγο την επαφή με τον δορυφόρο λίγο μετά την εκτόξευσή του στις 19 Ιουλίου. Αργότερα αποκατέστησε την επικοινωνία και κατάφερε να θέσει το δορυφόρο στη σωστή τροχιά. Η απώλεια των πειραματόζωων ήταν μια ακόμα αναποδιά για το ρωσικό διαστημικό πρόγραμμα. Η ρωσική διαστημική βιομηχανία βασίζεται σήμερα στους πυραύλους Soyuz και στους πυραύλους Proton, οι οποίοι ντρόπιασαν τη Μόσχα σε μια σειρά θεαματικών αποτυχιών. H τελευταία απώλεια πυραύλου Proton ήταν το Μάιο, λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση της ρωσικής κυβέρνησης ότι θα επενδύσει 52 δισ. δολάρια στη διαστημική βιομηχανία έως το 2020. Δορυφόρος Photon-M είχε εκτοξευτεί τελευταία φορά το 2007 μεταφέροντας σαύρες, αμφίβια, πεταλούδες και άλλα ζώα. Μια προηγούμενη εκτόξευση το 2001 είχε εξελιχθεί σε τραγωδία όταν ο πύραυλος που μετέφερε το δορυφόρο συνετρίβη και σκότωσε έναν στρατιώτη. http://physicsgg.me/2014/09/02/%ce%ac%ce%b4%ce%bf%ce%be%ce%bf-%cf%84%ce%ad%ce%bb%ce%bf%cf%82-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b9%cf%82-5-%cf%83%ce%b1%cf%8d%cf%81%ce%b5%cf%82-%ce%b1%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%ce%bd%ce%b1%cf%8d%cf%84%ce%b5/ Τεχνολογία για πιο... «αδύνατους» δορυφόρους. Μία νέα υπολογιστική τεχνική η οποία βοήθησε στην αύξηση των δυνατοτήτων των πολιτικών αεροσκαφών, μειώνοντας παράλληλα τον ηλεκτρονικό εξοπλισμό τους, αρχίζει να εφαρμόζεται σε δορυφόρους. «Η μηχανολογική τάση είναι για όλο και περισσότερα ξεχωριστά ηλεκτρονικά κουτιά σε δορυφόρους, για να αυξηθούν οι δυνατότητές τους» εξηγεί ο Μάρτιν Χίλερ της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA), επιβλέπων της πρωτοβουλίας «Integrated Modular Avionics (IMA) for Space». «Το πρόβλημα είναι ότι αυτό αυξάνει τη συνολική μάζα και έκταση των δορυφορικών ηλεκτρονικών συστημάτων- κάτι που δεν είναι ποτέ καλό για τις διαστημικές αποστολές, όπου είναι μεγάλης σημασίας το βάρος. Επίσης αυξάνει τις ενεργειακές απαιτήσεις των αποστολών. Οπότε αρχίσαμε να σκεφτόμαστε πώς θα συγκρατήσουμε αυτή την τάση και διαπιστώσαμε ότι η αεροναυτική βιομηχανία αντιμετώπισε ένα παρεμφερές πρόβλημα τις δύο τελευταίες δεκαετίες». Η προσέγγιση ΙΜΑ έπαιξε σημαντικό ρόλο στους σχεδιασμούς του Boeing 787 Dreamliner και του Airbus A380. Περιλαμβάνει την αντικατάσταση μεμονωμένων επεξεργαστών που διαχειρίζονται διαφορετικά τμήματα εξοπλισμού με λιγότερες κεντρικές μονάδες επεξεργασίας, που «τρέχουν» τα ξεχωριστά λογισμικά τα οποία ελέγχουν τα τμήματα αυτά σε κοινή, ενιαία βάση. Στην περίπτωση του Α380 η προσέγγιση αυτή υποδιπλασίασε τις μονάδες επεξεργαστών που χρειάζονταν στη σουΐτα ηλεκτρονικών συστημάτων, με τελικό αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του βάρους και των εξόδων συντήρησης. Προσαρμοσμένη στα δεδομένα των δορυφόρων, η εν λόγω τεχνική θα σήμαινε ότι το λογισμικό για σημαντικά υποσυστήματα θα μπορούσε να «τρέχει» μέσα σε έναν κεντρικό επεξεργαστή αντί για ξεχωριστά τσιπ ενσωματωμένα μέσα σε τοπικό hardware. H ESA δουλεύει με βιομηχανικούς συνεργάτες σε διάφορα προγράμματα εντός του πλαισίου της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας. Πρωτότυπα συστήματα ΙΜΑ έχουν δοκιμαστεί στο πλαίσιο εικονικών διαστημικών αποστολών σε εγκαταστάσεις της ESA στην Ολλανδία. http://www.naftemporiki.gr/story/851043/texnologia-gia-pio-adunatous-doruforous

Το μυστήριο με τους δακτυλίους του Κρόνου. Ο Κρόνος με τους δακτυλίους του δημιουργούν μία από τις πιο εντυπωσιακές εικόνες στο Ηλιακό Σύστημα, η οποία εξάπτει την περιέργεια των αστρονόμων από το 1610 όταν και παρατηρήθηκαν για πρώτη φορά από το Γαλιλαίο. Ένα από τα μυστήρια γύρω από τον Κρόνο είναι το πώς απέκτησε τους δακτυλίους του και κυρίως πως τους διατήρησε, αφού οι νόμοι της δυναμικής υπαγορεύουν πως τα μικρά σωματίδια που τους αποτελούν θα έπρεπε με μία σπειροειδή τροχιά να «πέσουν» τελικά στον πλανήτη. Αντί αυτού όμως, ο Κρόνος συνεχίζει να περιβάλλεται από δακτυλίους, οι οποίοι φαίνεται πως μπορούν επίσης να δημιουργήσουν και εσωτερικές δομές, χωρίς να ξέρει κανείς τον ακριβή μηχανισμό. Πλέον, ο Κρόνος βάζει έναν ακόμη γρίφο στους παρατηρητές του: σύμφωνα με μία νέα έρευνα που δημοσιεύει το περιοδικό Icarus, o πιο μακρινός δακτύλιος του Κρόνου σήμερα λάμπει πιο πολύ από ό,τι έλαμπε το 1980-1981, όταν παρατηρήθηκε από το διαστημικό σκάφος Voyager. Επιπλέον το πλάτος του αυξήθηκε θεαματικά, από τα 200 χιλιόμετρα στα 580. Ο πιο πιθανός «ένοχος» για μία τέτοια εξέλιξη στο δακτύλιο F του Κρόνου, είναι ο δορυφόρος του πλανήτη Προμηθέας, ο οποίος βρίσκεται σε πιο κοντινή τροχιά στον Κρόνο από ότι ο δακτύλιος F και θεωρείται υπεύθυνος για τις δομές που παρατηρούνται στο εσωτερικό των δακτυλίων. Επίσης, ο Προμηθέας βρίσκεται σήμερα πιο κοντά στο δακτύλιο F σχετικά με τη δεκαετία του ’80, καθώς τον πλησιάζει πλέον σε απόσταση 200 χιλιομέτρων, 300 λιγότερων από ότι παλαιότερα. Θα έβγαζε κανείς το συμπέρασμα πως η αλλαγή αυτή ευθύνεται για την αυξημένη λάμψη του δακτυλίου F, ίσως για παράδειγμα μέσω βαρυτικών διαταραχών που ωθούν τα σωματίδια να συγκρούονται συχνότερα, όμως η ερευνητική ομάδα που εξέδωσε τη μελέτη διαφωνεί: το 2004 έως το 2009 η απόσταση μεταξύ Προμηθέα και δακτυλίου F ήταν επίσης μικρότερη από ότι δύο δεκαετίες νωρίτερα κι όμως οι ιδιότητες του δακτυλίου δεν είχαν μεταβληθεί, υποδεικνύοντας πως η αιτία βρίσκεται αλλού. Η θεωρία της ομάδας είναι η εξής: η περιοδικά μεταβαλλόμενη τροχιά του Προμηθέα και άλλων μικρών δορυφόρων ωθούν το δακτύλιο στο να πλατύνει και την τροχιά των σωματιδίων του να γίνεται ολοένα και πιο ασταθής. Κάποια σωματίδια σκόνης μάλιστα, καταφέρνουν να ξεφύγουν από το δακτύλιο και να τοποθετηθούν σε μεγαλύτερες τροχιές. Κάποια στιγμή, που εξαρτάται από τη συντονισμένη κίνηση των δορυφόρων, ορισμένα σύννεφα σκόνης πέφτουν σπειροειδώς και συγκρούονται με το δακτύλιο F, πυροδοτώντας λάμψεις όπως αυτή που παρατηρείται αυτό το διάστημα. Με άλλα λόγια, καθώς επεκτείνεται ο δακτύλιος F απελευθερώνει ομάδες από σωματίδια, που μετά από κάποιο χρόνο επιστρέφουν πάλι σε αυτόν, αυξάνοντας για ένα χρονικό διάστημα τη λάμψη του. Εάν αυτή η άποψη είναι σωστή, τότε σύμφωνα με τους υπολογισμούς των αστρονόμων η λάμψη του δακτυλίου θα πρέπει να μειωθεί έως το 2016. Την πρόβλεψη αυτή θα μπορέσει να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει το διαστημικό σκάφος Cassini που παρατηρεί τον Κρόνο και τους δορυφόρους του, οπότε για να απαντηθεί το ερώτημα θα χρειαστεί να περιμένουμε έως το 2017. Στο διαγραμμα η απόσταση της πλησιέστερης προσέγγισης μεταξύ του δορυφόρου του Κρόνου, Προμηθέα, και του δακτυλίου F. Σημειώνονται με γκρι τα χρονικά διαστήματα των παρατηρήσεων από τα Voyager, το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble και το Cassini, που χρησιμοποιήθηκαν από τους συγγραφείς της εργασίας “The Brightening of Saturn’s F Ring“ http://physicsgg.me/2014/09/01/%cf%84%ce%bf-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%ae%cf%81%ce%b9%ce%bf-%ce%bc%ce%b5-%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%b4%ce%b1%ce%ba%cf%84%cf%85%ce%bb%ce%af%ce%bf%cf%85%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%ba%cf%81%cf%8c/

Πείραμα JUNO: η Κίνα στο κυνήγι νετρίνων. Μία μεγάλη επένδυση ετοιμάζει η Κίνα στο ερευνητικό της πρόγραμμα για τη σωματιδιακή φυσική, με το πείραμα JUNO (Jiangmen Underground Neutrino Observatory) http://english.ihep.cas.cn/rs/fs/juno0815/ το οποίο προτάθηκε για πρώτη φορά πέρυσι αλλά πριν λίγες ημέρες επισημοποιήθηκε με τη συνεργασία έξι ακόμη κρατών. Το JUNO θα είναι ένας γιγάντιος ανιχνευτής νετρίνων ο οποίος θα κατασκευαστεί στην πόλη Γιανγκμέν της Κίνας, 100 χιλιόμετρα έξω από το Χονγκ-Κονγκ. Τα νετρίνα αποτελούν τα στοιχειώδη σωματίδια με την πιο αχαρτογράφητη συμπεριφορά: έχουν μία πολύ μικρή μάζα αλλά δεν είναι ακριβώς γνωστός ο μηχανισμός με τον οποίο την αποκτούν, έχουν τρεις διαφορετικούς τύπους και εναλλάσσουν τύπο με άγνωστο επίσης τρόπο, ενώ αλληλεπιδρούν πολύ ασθενώς με την υπόλοιπη ύλη, γεγονός που τους επιτρέπει να τη διαπερνάν πρακτικά ανενόχλητα (δισεκατομμύρια νετρίνα διασχίζουν το σώμα μας κάθε στιγμή). Το πείραμα JUNO βασίζεται σε δύο συστατικά μέρη: τον ανιχνευτή και την πηγή των νετρίνων. Ο ανιχνευτής που έχει προταθεί αποτελείται από μία ακρυλική σφαίρα διαμέτρου 34.5 μέτρων, γεμάτη με ένα ειδικό υγρό που αυξάνει τις πιθανότητες για να αντιδράσει με διερχόμενα νετρίνα. Όταν ένα νετρίνο αντιδράσει με το υγρό, μία αλυσιδωτή αντίδραση προκαλεί δύο μικρές λάμψεις και μία επιπρόσθετη σφαίρα που περιβάλλει την πρώτη, αποτελούμενη από φωτοανιχνευτές, λαμβάνει το σήμα. Όσο περισσότερο υγρό περιλαμβάνει ένα πείραμα ανίχνευσης νετρίνων, τόσο πιο πιθανό είναι και να τα παρατηρήσει. Το πείραμα Borexino για παράδειγμα στο Γκραν Σάσσο της Ιταλίας χρησιμοποιεί 300 τόνους υγρού, ενώ το KamLand στην Ιαπωνία 1.000 τόνους. Το JUNO είναι σχεδιασμένο να έχει στον πυρήνα του μία δεξαμενή από 20.000 τόνους, επιτρέποντάς του να ανιχνεύει πολλά περισσότερα νετρίνα από κάθε άλλο πείραμα που δε μελετά νετρίνα κοσμικής προέλευσης. Την πηγή των νετρίνων θα αποτελέσουν τα δύο κοντινά πυρηνικά εργοστάσια, ο συνδυασμός των οποίων αναμένεται να τροφοδοτήσει το JUNO με μεγάλη πυκνότητα σωματιδίων. Για την προστασία του πειράματος από άλλα είδη ακτινοβολίας, το JUNO θα τοποθετηθεί 800 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Το πείραμα, το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει να λειτουργεί το 2020, θα προσπαθήσει να απαντήσει σε μία σειρά από ανοικτά ερωτήματα για τη συμπεριφορά των νετρίνων και να βελτιώσει την ακρίβεια των υπαρχόντων μετρήσεων. Τα έξι κράτη που θα βοηθήσουν την Κίνα σε αυτό το εγχείρημα είναι η Γαλλία, η Φινλανδία, η Γερμανία, η Τσεχία, η Ιταλία και η Ρωσία, ενώ και πολλοί Αμερικανοί επιστήμονες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για συμμετοχή. http://physicsgg.me/2014/08/30/%cf%80%ce%b5%ce%af%cf%81%ce%b1%ce%bc%ce%b1-juno-%ce%b7-%ce%ba%ce%af%ce%bd%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%ba%cf%85%ce%bd%ce%ae%ce%b3%ce%b9-%ce%bd%ce%b5%cf%84%cf%81%ce%af%ce%bd%cf%89%ce%bd/ H μάζα των νετρίνων λύνει ένα κοσμολογικό μυστήριο. Μία ομάδα αστρονόμων από τα πανεπιστήμια του Νόττινχαμ και του Μάντσεστερ έλυσαν ένα από τα αινίγματα της σύγχρονης κοσμολογίας, υπολογίζοντας στην πορεία τη μάζα των φευγαλέων νετρίνων. Οι ερευνητές ασχολήθηκαν με την ασυμφωνία από τα δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου Planck, το οποίο μέτρησε την ακτινοβολία από τον απόηχο της Μεγάλης Έκρηξης (Cosmic Microwave Background) με τη μεγαλύτερη ακρίβεια μέχρι σήμερα, και μετρήσεων της καμπυλότητας του Σύμπαντος. Η ακτινοβολία υποβάθρου CMB είναι το αρχαιότερο φως στο Σύμπαν και η μελέτη της έχει επιτρέψει στους επιστήμονες να κάνουν εκτιμήσεις για το μέγεθος κοσμολογικών παραμέτρων, όπως ποσότητα ύλης που περιέχεται στο Σύμπαν, ή η ηλικία του. Αν και η μορφή της ακτινοβολίας αυτής είναι σε πρώτο βαθμό ομοιογενής (σε κλίμακα 5 δεκαδικών ψηφίων), κάποιες αρχικές απειροελάχιστες κβαντικές διακυμάνσεις ήταν οι «σπόροι» από τους οποίους προέκυψαν οι δομές στο Σύμπαν (γαλαξίες, σμήνη γαλαξιών κτλ). Στην πορεία του χρόνου, η ελκτική δύναμη της βαρύτητας ενίσχυε αυτές τις τοπικές διακυμάνσεις, δημιουργώντας έτσι σχηματισμούς μεγάλης κλίμακας. Από τα δεδομένα του Planck όμως, οι επιστήμονες θα περίμεναν το σχηματισμό περισσότερων γαλαξιακών σμηνών στο Σύμπαν σε σχέση με αυτούς που παρατηρούν, όπως επίσης και μία μεγαλύτερη έκταση στο φαινόμενο του βαρυτικού φακού, όπου η βαρύτητα των μεγάλων δομών δρα ως μεγεθυντικός φακός που εστιάζει την ακτινοβολία που υπάρχει γύρω τους σε μία συγκεκριμένη κατεύθυνση. Η απάντηση που δίνουν οι επιστήμονες σε αυτή τη διαφωνία των πειραματικών δεδομένων, βρίσκεται στη μάζα των νετρίνων, τα οποία είναι σωματίδια που εικάζεται πως έχουν μία απειροστή μάζα, αν και αυτή δεν έχει μετρηθεί ποτέ πειραματικά. Αντιδρούν πολύ ασθενώς με την ύλη (65 δισεκατομμύρια τέτοια σωματίδια με προέλευση τον Ήλιο διαπερνούν κάθε τετραγωνικό εκατοστό μας κάθε δευτερόλεπτο, χωρίς ασφαλώς να γίνονται αντιληπτά), ενώ χωρίζονται σε τρεις τύπους: νετρίνα ηλεκτρονίων, μιονίων και ταυ. Οι ερευνητές εκτιμούν πως εάν συνυπολογιστεί η μάζα των νετρίνων στο Καθιερωμένο Πρότυπο της Κοσμολογίας, οι ασυμφωνίες στις παρατηρήσεις του Planck με τις υπόλοιπες αστρονομικές παρατηρήσεις παύουν να υπάρχουν. Προχώρησαν μάλιστα στον υπολογισμό του εύρους τιμών για τη μάζα των νετρίνων, καταλήγοντας πως και τα τρία είδη μαζί πρέπει να ζυγίζουν 0.320 +/- 0.081 eV (1.5 εκατομμύρια φορές πιο ελαφριά από τα ηλεκτρόνια), της τάξης δηλαδή των 10-36 κιλών. Εάν αυτές οι τιμές είναι αληθείς, πέρα από την κατανόηση φαινομένων κοσμολογίας, η συγκεκριμένη έρευνα έχει και μεγάλη αξία για τη Σωματιδιακή Φυσική. Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στο επιστημονικό περιοδικό Physical Review Letters. http://www.naftemporiki.gr/story/764254/h-maza-ton-netrinon-lunei-ena-kosmologiko-mustirio Εντόπισαν νετρίνα από την καρδιά του Ηλιου. Διεθνής ομάδα επιστημόνων εντόπισε για πρώτη φορά νετρίνα που δημιουργήθηκαν στον πυρήνα του Ηλιου. Η ανακάλυψη θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση τόσο αυτών των «εξωτικών» σωματιδίων όσο και της λειτουργίας του μητρικού μας άστρου. Τα νετρίνα είναι στοιχειώδη σωματίδια που δημιουργούνται κατά τη ραδιενεργό διάσπαση, δηλαδή κατά τη διάρκεια πυρηνικών αντιδράσεων όπως αυτές που συντελούνται στο εσωτερικό των άστρων και στους πυρηνικούς αντιδραστήρες. Δημιουργούνται επίσης κατά την αλληλεπίδραση των κοσμικών ακτίνων με άτομα ύλης. Τα περισσότερα νετρίνα που φθάνουν στη Γη προέρχονται από τον Ηλιο. Το πρόβλημα με τα συγκεκριμένα σωματίδια έγκειται κυρίως στο ότι είναι πολύ δύσκολο να ανιχνευθούν γιατί αλληλεπιδρούν πολύ ασθενώς με την ύλη και επιπλέον κινούνται σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός. Υπολογίζεται ότι κάθε τετραγωνική ίντσα στη Γη δέχεται την επίσκεψη 420 δισ. νετρίνων από τον Ηλιο κάθε δευτερόλεπτο! Ορισμένα νετρίνα έχουν πολύ μεγαλύτερη ενέργεια, καθώς προέρχονται από πολύ πιο μακρινές και ισχυρές πηγές σε σχέση με τον Ήλιο, όπως από εκρήξεις ακτίνων γάμμα σε άλλους γαλαξίες, μαύρες τρύπες και ενεργούς γαλαξιακούς πυρήνες (κβάζαρ), γι’ αυτό και λέγονται «κοσμικά νετρίνα». Η παρατήρηση αυτών των μακρινών «αγγελιαφόρων» μπορεί να ρίξει περισσότερο φως στα πιο βίαια γεγονότα του Σύμπαντος. Διεθνής ομάδα φυσικών με επικεφαλής τον Αντρέα Ποκάρ του Πανεπιστημίου Amherst στη Μασαχουσέτη χρησιμοποίησε το Borexino, ένα υπερευαίσθητο ανιχνευτή που είναι εγκατεστημένος σε ένα εργαστήριο σε βάθος 1,4 χλμ κάτω από τα Απέννινα Ορη στην Ιταλία. Με τη βοήθεια του Borexino οι ερευνητές κατάφεραν να εντοπίσουν νετρίνα που είχαν παραχθεί στον πυρήνα του Ηλιου. Σύμφωνα με τους ερευνητές τα νετρίνα που εντόπισαν παρήχθησαν στη λεγόμενη αλυσίδα p-p (ή κύκλος p-p) στον μηχανισμό της πυρηνικής σύντηξης. Η αλυσίδα p-p θεωρείται το αρχικό στάδιο της όλης διεργασίας από την οποία προκύπτει το 99% της ενέργειας του Ηλιου. Η ανακάλυψη αναμένεται να προσφέρει νέα στοιχεία για τα νετρίνα και ειδικότερα για τη διάρκεια της ζωής τους αλλά και κάποιες από τις ιδιότητες τους. Επίσης φωτίζονται οι διεργασίες στο εσωτερικό του μητρικού μας άστρου. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=627202

Εκρήξεις ραδιοκυμάτων αποτελούν αίνιγμα για τους αστρονόμους. Στιγμιαίες εκρήξεις ακτινοβολίας στο μακρινό διάστημα, έχουν κάνει τους αστρονόμους να πιστεύουν πως βρίσκονται κοντά στην ανακάλυψη ενός ακόμη αστροφυσικού φαινομένου. Πρόκειται για τις ταχείες εκρήξεις ραδιοκυμάτων (Fast Radio Bursts – FRBs), οι οποίες διαρκούν μονάχα ορισμένα χιλιοστά του δευτερολέπτου και μέχρι πρόσφατα είχαν ανιχνευτεί μόνο από το παρατηρητήριο Παρκς στην Αυστραλία. Καθώς αστρονομική εξήγηση για την παρατήρηση των FRBs δεν υπήρχε, πολλοί επιστήμονες ήταν πεπεισμένοι πως η πηγή τους ήταν κάποια επίγεια παρεμβολή που επηρέαζε τις παρατηρήσεις. Σε δεδομένα από παρατηρήσεις του 2012 όμως έγινε αντιληπτό ένα αντίστοιχο συμβάν και από το ραδιο-τηλεσκόπιο Αρεσίμπο στο Πουέρτο Ρίκο, βάζοντας τέλος στα σενάρια περί επίγειας προέλευσης. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η φωτεινότητα, η διάρκεια και ο ρυθμός με των οποίο συμβαίνουν αυτές οι εκρήξεις, τις ταυτοποιούν με τις παρατηρήσεις από τα αυστραλιανά τηλεσκόπια. «Το αποτέλεσμα αυτό τερματίζει κάθε αμφιβολία πως αυτές οι εκρήξεις ραδιοκυμάτων έχουν πραγματικά κοσμική προέλευση», εξηγεί η Βικτόρια Κάσπι από το πανεπιστήμιο Μαγκίλ του Καναδά, η οποία συμμετείχε στην έρευνα που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό the Astrophysical Journal. «Τα ραδιοκύματα φανερώνουν εξάλλου πως προέρχονται από έξω από το Γαλαξία, ένα πραγματικά ενδιαφέρον ενδεχόμενο», πρόσθεσε. Η μικρή διάρκεια των FRBs δυσχεραίνει τη μελέτη τους, ενώ μόλις επτά τέτοια συμβάντα έχουν καταγραφεί συνολικά, έπειτα από την πρώτη παρατήρηση το 2007. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη όμως, το μυστήριο γύρω απο τη φύση των FRBs μπορεί να λυθεί σύντομα αφού οι υπολογισμοί των αστρονόμων βάσει των στατιστικών τους στοιχείων δείχνουν πως στο ορατό Σύμπαν πρέπει να συμβαίνουν περί τις 10.000 τέτοιες εκρήξεις καθημερινά. Με το ρυθμό αυτό, συνυπολογίζοντας το τμήμα του ουρανού που παρατηρείται από ραδιοτηλεσκόπια, οι αστρονόμοι ευελπιστούν πως στα επόμενα χρόνια θα εντοπίσουν δύο με τρεις ακόμη FRBs. H πηγή τους πάντως παραμένει μυστήριο, με τους αστρονόμους να έχουν ήδη κάποιες εξωτικές ιδέες: από την εξάτμιση πρώιμων μελανών οπών έως τη συγχώνευση αστέρων νετρονίων και υπεραγώγιμες κοσμικές χορδές. Σε κάθε περίπτωση η υποτιθέμενη εξωγαλαξιακή προέλευσή τους καθιστά τις εκρήξεις αυτές έναν εξαιρετικό τρόπο για τη μελέτη του διαγαλαξιακού κενού, των σωματιδίων αερίων και σκόνης δηλαδή που βρίσκονται μεταξύ των γαλαξιών. http://www.naftemporiki.gr/story/850856/ekrikseis-radiokumaton-apoteloun-ainigma-gia-tous-astronomous

Ανιχνεύθηκε ραδιενεργό κοβάλτιο κατά την έκρηξη σουπερνόβα. Μια ομάδα αστροφυσικών διαπίστωσαν τον σχηματισμό ραδιενεργού κοβαλτίου κατά την έκρηξη ενός σουπερνόβα, επιβεβαιώνοντας έτσι τα αντίστοιχα θεωρητικά μοντέλα. Το συμπέρασμα αυτό προέκυψε από την ανάλυση των δεδομένων του διαστημικού τηλεσκοπίου ακτίνων γ, INTEGRAL, και δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature με τίτλο «Cobalt-56 γ-ray emission lines from the type Ia supernova 2014J». http://www.nature.com/nature/journal/v512/n7515/full/nature13672.html Το ισότοπο 56Co που έχει χρόνο ημίσειας ζωής 77 ημέρες, παράγεται σε μεγάλες ποσότητες από τις θερμοπυρηνικές αντιδράσεις κατά τη διάρκεια της γιγαντιαίας έκρηξης του σουπερνόβα. Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι παράγεται μια ποσότητα ραδιενεργού κοβαλτίου περίπου ίση με το 60% της μάζα του Ήλιου. Το 56Co μεταπίπτει στη συνέχεια σε 56Fe, το πιο συνηθισμένο ισότοπο σιδήρου. Η ανίχνευση του ραδιενεργού κοβαλτίου έγινε στο σουπερνόβα τύπου Ιa, SN2014J, που βρίσκεται σε απόσταση 11 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη. Μέχρι τώρα οι αστροφυσικοί δεν είχαν καταφέρει να συλλέξουν ένα τέτοιο φάσμα. Ο λόγος ήταν η σπανιότητα των εκρήξεων τύπου Ia σε τέτοιες αποστάσεις. 11 εκατομμύρια έτη φωτός είναι μια μεγάλη απόσταση σε γαλαξιακές κλίμακες, αλλά σε μια διαγαλαξιακή κλίμακα είναι μια σχετικά μικρή απόσταση. Υπάρχουν αρκετές εκατοντάδες γαλαξιών μέσα σε μια ακτίνα δέκα εκατομμυρίων ετών φωτός και σε έναν γαλαξία πραγματοποιείται περίπου μια έκρηξη έκρηξη σουπερνόβα (σαν αυτή που μελέτησε το INTEGRΑL), ανά μερικούς αιώνες. Για παράδειγμα την τελευταία φορά που εξερράγη ένα τέτοιο σουπερνόβα στον γαλαξία μας ήταν το 1606. Το σουπερνόβα SN2014J καταγράφηκε για πρώτη φορά στις 21 Ιανουαρίου του 2014 από τον αστρονόμο Steve Fossey, στον γαλαξία Μ82. http://physicsgg.me/2014/08/29/%ce%b1%ce%bd%ce%b9%cf%87%ce%bd%ce%b5%cf%8d%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%cf%81%ce%b1%ce%b4%ce%b9%ce%b5%ce%bd%ce%b5%cf%81%ce%b3%cf%8c-%ce%ba%ce%bf%ce%b2%ce%ac%ce%bb%cf%84%ce%b9%ce%bf-%ce%ba%ce%b1%cf%84/

Εντυπωσιακές εικόνες από ηλιακές εκλάμψεις. Νέο θεαματικό βίντεο που καταγράφει τις ηλιακές εκλάμψεις κατά τη διάρκεια των τελευταίων επτά ημερών, έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Το Solar Dynamics Observatory της NASA, κατέγραψε μια σειρά εκρήξεων στην επιφάνεια του ήλιου κατά την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου. Οι ηλιακές εκλάμψεις συμβαίνουν όταν απελευθερώνεται ξαφνικά η μαγνητική ενέργεια στην ατμόσφαιρα του Ήλιου. Βίντεο. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64057471

Το Spitzer είδε σύγκρουση αστεροειδών. Ενα εντυπωσιακό όσο και ιδιαίτερα ενδιαφέρον επιστημονικά φαινόμενο εντόπισε το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer. Το τηλεσκόπιο έστρεψε το βλέμμα του στον αστερισμό της Ιστίας (Vela) και εστίασε σε ένα νεογέννητο άστρο που βρίσκεται σε απόσταση 1,200 ετών φωτός από εμάς. Το NGC 2547-ID8, όπως ονομάστηκε το άστρο, έχει ηλικία μόλις 35 εκ. έτη και ανήκει στην ίδια κατηγορία άστρων με τον Ηλιο. Γύρω από το NGC 2547-ID8 έχει σχηματιστεί ένας δίσκος σκόνης και ύλης και το Spitzer εντόπισε μια ξαφνική εμφάνιση μεγάλης ποσότητας σκόνης σε μια περιοχή του δίσκου. Ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Χουάν Μενγκ του Πανεπιστημίου της Αριζόνα που μελετούν τον φαινόμενο υποστηρίζουν ότι η μεγάλη ποσότητας σκόνης που έκανε έντονη την παρουσία της στο φακό του Spitzer είναι προϊόν μιας σύγκρουσης αστεροειδών. Σύμφωνα με τους ειδικούς αυτού του είδους οι συγκρούσεις συμβάλουν στον σχηματισμό πλανητών. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=627186

Θεοδώρα Χατζηιωάννου: «Χωρίς επενδύσεις στην τεχνολογία, δεν υπάρχει μέλλον για μια χώρα» Με την έρευνά της, η Θεοδώρα Χατζηιωάννου ανοίγει το δρόμο για νέες ανακαλύψεις στη θεραπεία του AIDS. Η ομάδα της, στο κέντρο ερευνών Aaron Diamond στη Νέα Υόρκη, κατόρθωσε για πρώτη φορά να μολύνει μαϊμούδες με τον ιό HIV, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προοπτικές για τη δημιουργία νέων φαρμάκων ή ακόμη και ενός εμβολίου - ήδη συνεργάζεται με μεγάλη φαρμακευτική εταιρεία, η οποία δοκιμάζει νέα φάρμακα σε μαϊμούδες-πειραματόζωα. Η Ελληνίδα ερευνήτρια και οι συνεργάτες της -ανάμεσά τους ο Αγγλος σύζυγός της Paul D. Bieniasz- δημοσίευσαν τα αποτελέσματά τους στο περιοδικό Science τον περασμένο Ιούνιο, εξηγώντας πώς τροποποίησαν τον ιό HIV-1 (υπεύθυνο για τα περισσότερα περιστατικά AIDS στους ανθρώπους) και κατόπιν τον μετέδωσαν από τη μία μαϊμού στην άλλη μέχρι να μολυνθούν τα κύτταρα. Η Χατζηιωάννου σπούδασε στο πανεπιστήμιο Μπρίστολ στη Βρετανία και έκανε μεταπτυχιακά στο Imperial College του Λονδίνου. Πήρε το διδακτορικό της από το πανεπιστήμιο Claude Bernard στη Λιόν της Γαλλίας το 1999 και έκανε μεταδιδακτορική έρευνα στα αμερικανικά πανεπιστήμια Columbia και Rockefeller, όπου συνεχίζει να εργάζεται ως αναπληρώτρια καθηγήτρια. Συνεντευξη. Από μικρή θέλατε να ανακαλύψετε κάτι καινούργιο; Οχι. Οταν ήμουν μικρή, ήθελα να γίνω κτηνίατρος. Ηθελα να σώζω ζώα - όχι να τα σκοτώνω! Δεν είναι ανήθικο να μολύνετε ζώα; Ούτε εμένα μου αρέσει να κάνω πειράματα σε ζώα. Αλλά προτιμάτε να ζήσει μια μαϊμού ή ένας άνθρωπος; Η επιλογή είναι δική σας. Νιώθετε άσχημα όταν μία από τις μαϊμούδες σας πεθαίνει από AIDS; Δεν τις αφήνουμε να υποφέρουν. Κάνουμε ευθανασία. Αλλά, για να είμαι ειλικρινής, εγώ προσωπικά δεν τις βλέπω. Κρατούνται σε κυβερνητικά εργαστήρια στη Νέα Υόρκη. Δεν είναι μαϊμούδες που βρήκαμε στη ζούγκλα, αλλά μαϊμούδες που μεγαλώνουν για να χρησιμοποιηθούν σε πειράματα. Είναι διαφορετικό όταν εκτρέφουμε κοτόπουλα για να τα φάμε; Πώς θα είναι τα νέα φάρμακα για το AIDS; Θα πρόκειται για μια τελείως διαφορετική «γκάμα», που δεν υπάρχει σήμερα. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί ασθενείς δεν παίρνουν τα φάρμακά τους όπως πρέπει, γι’ αυτό ο ιός εξελίσσεται και μεταλλάσσεται. Θα γίνετε πλούσια μόλις αρχίσουν να κυκλοφορούν στην αγορά; Δυστυχώς όχι... Δεν θα μπορούσα να συνεχίσω την έρευνά μου αν η ίδια επωφελούμουν οικονομικά από τα φάρμακα. Θα υπήρχε σύγκρουση συμφερόντων! Ολα στην επιστήμη γίνονται μόνο για τη δόξα; Καλή δεν είναι κι αυτή; Από την αρχή της καριέρας μου ήθελα να δουλέψω πάνω σε μια ανθρώπινη νόσο. Ακόμα έχουμε 2,5 εκατομμύρια νέες προσβολές κάθε χρόνο από AIDS σε όλο τον κόσμο! Γιατί πετύχατε εσείς, όταν υπάρχουν τόσοι επιστήμονες στις ΗΠΑ που εργάζονται πάνω στο ίδιο πρόβλημα; Ποτέ δεν ξέρεις από πού θα έρθει η καινούργια ιδέα. Εμείς δεν πήραμε τον ιό να τον βάλουμε αμέσως στις μαϊμούδες, αλλά σκεφτήκαμε πρώτα να μελετήσουμε τι γίνεται στο κύτταρο. Δηλαδή, ξεκινήσαμε πριν από χρόνια με βασική έρευνα, ενώ στην Αμερική η κυβέρνηση προωθεί πιο πολύ την εφαρμοσμένη έρευνα. Και αν είχατε αποτύχει έπειτα από τόσα χρόνια ερευνητικής προσπάθειας; Θα... αυτοκτονούσα; Δεν ξέρω. Ευτυχώς πετύχαμε. Στην πρώτη μας προσπάθεια το 2006 είχαμε καταφέρει να μεταλλάξουμε τον ιό στα κύτταρα των μαϊμούδων rhesus - που είναι το πιο διαδεδομένο είδος μακάκου. Αλλά μόνο στο εργαστήριο. Οταν πήραμε τον ίδιο ιό και τον βάλαμε στις μαϊμούδες, πατώσαμε. Τότε η απογοήτευσή μας ήταν φοβερή! Αλλά δεν το βάλαμε κάτω. Βρήκαμε ένα άλλο είδος μακάκου, τις pigtailed μαϊμούδες, δοκιμάσαμε ξανά και τα καταφέραμε. Το εμβόλιο κατά του AIDS θα δοκιμαστεί στις ίδιες μαϊμούδες; Οχι ακόμα. Αυτήν τη στιγμή μεταλλάσσουμε λίγο το ανοσοποιητικό σύστημα των μαϊμούδων προκειμένου να πάθουν AIDS, αλλά, για να δοκιμάσεις ένα εμβόλιο, χρειάζεσαι ανέπαφο το ανοσοποιητικό σύστημα. Πάνω σε αυτό εργαζόμαστε τώρα. Μου ανανέωσαν τη χρηματοδότηση από την κυβέρνηση, η οποία ανέρχεται σε μισό εκατομμύριο δολάρια. Τα καινούργια μοντέλα για τον ιό HIV είναι προτεραιότητα για το εθνικό σύστημα υγείας των ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ κυριαρχούν στον κόσμο ή νιώθετε την… ανάσα άλλων χωρών στον ώμο σας; Γίνονται πολλές προσπάθειες και από εργαστήρια στην Ιαπωνία. Λένε επίσης ότι η επόμενη υπερδύναμη θα είναι η Κίνα, επειδή κάνει φοβερές επενδύσεις στην επιστήμη. Και η Ελλάδα; Η Ελλάδα προφανώς δεν μπορεί να συναγωνιστεί σε χρήματα. Από την άλλη, αν δεν γίνονται επενδύσεις στην τεχνολογία, δεν υπάρχει μέλλον για μια χώρα. Στο εξωτερικό αρχίζουν τα πειράματα στο λύκειο, ενώ στο σχολείο στη Ρόδο, όπου μεγάλωσα, δεν γνώριζα τι είναι το DNA. Πότε μπήκατε πρώτη φορά σε ερευνητικό εργαστήριο; Σε πραγματικό εργαστήριο μπήκα όταν τελείωσα το μεταπτυχιακό μου στο Imperial και δούλεψα στο Λονδίνο πάνω στους ρετροϊούς. Ηταν απίστευτα! Με συνεπήρε το ότι μπορούσα να δημιουργήσω όλα αυτά τα πράγματα τα οποία κανείς άλλος δεν είχε δει πριν από μένα. Ενιωθα λίγο σαν Θεός... Γι’ αυτό λέω... Αν θέλεις να γίνεις επιστήμονας, πρέπει να δοκιμάσεις να δουλέψεις στο εργαστήριο και να αισθανθείς ότι ούτε στο καλύτερό σου όνειρο δεν θα ήθελες να κάνεις κάτι άλλο. Αντιμετωπίσατε διάκριση στην καριέρα σας στο εξωτερικό τόσα χρόνια ως Ελληνίδα; Το αντίθετο! Πρόβλημα είχα μόνο στην... Ελλάδα. Πριν εργαστώ στο Λονδίνο, είχα δοκιμάσει να επιστρέψω και σκέφτηκα να κάνω αίτηση για μία θέση μικροβιολόγου που είχε προκηρυχθεί σε ένα νοσοκομείο. Οπως έμαθα αργότερα, δεν κοίταξαν τις αιτήσεις, αλλά προσέλαβαν δύο επειδή είχαν γνωστούς στην κυβέρνηση, παρότι δεν ήταν οι πιο κατάλληλοι. Σήμερα η Ελλάδα σάς λείπει; Πολύ. Οι γονείς μου, η αδερφή μου και όλοι οι φίλοι μου μένουν στη Ρόδο. Ο γιος μου, που είναι επτά χρόνων, έχει αρχίσει να παρακολουθεί απογευματινό ελληνικό σχολείο στη Νέα Υόρκη. Και γκρινιάζει όπως στο «Γάμο α λα ελληνικά»; Οχι, του αρέσει πολύ. Τις προάλλες έφερε σπίτι ένα τηγανόσχημο, σαν αυτά που φτιάχνουν στις Κυκλάδες. Ελπίζω το ελληνικό σχολείο να αρέσει αργότερα και στη μικρότερη κόρη μου. Η Ελλάδα αρέσει στα παιδιά σας; Φυσικά! Εγώ βλέπω ότι όλα έχουν αλλάξει σε σχέση με παλιότερα. Οι συνομήλικοί μου έχουν εργασιακά προβλήματα και οι συντάξεις έχουν κοπεί. Σιγά σιγά αλλάζει και η νοοτροπία. Παλιότερα διασκεδάζαμε και χωρίς πολλά χρήματα. Τώρα έχουμε γίνει λίγο σαν τους Εγγλέζους. Πώς είναι να εργάζεστε με τον σύζυγό σας στην ίδια έρευνα; Στην αρχή ήταν πολύ δύσκολο. Τώρα έχουμε βρει την κατάλληλη ισορροπία. Παρόλο που το ονοματεπώνυμό του εμφανίζεται τελευταίο στο δημοσίευμα του περιοδικού Science και το δικό σας πρώτο; Στις επιστημονικές δημοσιεύσεις το τελευταίο όνομα είναι εξίσου σημαντικό με το πρώτο. http://www.kathimerini.gr/781910/article/proswpa/synentey3eis/8eodwra-xatzhiwannoy-xwris-ependyseis-sthn-texnologia-den-yparxei-mellon-gia-mia-xwra

Πανίσχυρος πύραυλος για διαπλανητικά ταξίδια από τη NASA. Tην ολοκλήρωση ενός εκτεταμένου κύκλου εξέτασης/ επιθεώρησης του Space Launch System (SLS) ανακοίνωσε η NASA. Τo SLS αποτελεί έναν εξερευνητικό πύραυλο για μεταφορά βαρέων φορτίων, ο οποίος προορίζεται για αποστολές πέρα από την τροχιά της Γης, σε άλλους πλανήτες – και ειδικότερα στον Άρη. Την ολοκλήρωση της επιθεώρησης ακολούθησε η έγκριση προόδου του προγράμματος από το στάδιο της διατύπωσης (formulation) στο στάδιο της ανάπτυξης (development)- κάτι που ουδεμία άλλη κλάση εξερευνητικού διαστημοπλοίου έχει επιτύχει από τον καιρό της ναυπήγησης του διαστημικού λεωφορείου. «Είμαστε σε ένα ταξίδι επιστημονικής και ανθρώπινης εξερεύνησης που οδηγεί στον Άρη» δήλωσε ο διοικητής της ΝASA, Τσαρλς Μπόλντεν. «Και είμαστε αποφασισμένοι να κατασκευάσουμε το σκάφος εκτόξευσης και άλλα συστήματα υποστήριξης που θα μας πάρουν σε αυτό το ταξίδι». Για την πρώτη πτητική δοκιμή του, το SLS θα διαμορφωθεί για δυνατότητα ανύψωσης φορτίων 77 τόνων και θα μεταφέρει ένα μη επανδρωμένο σκάφος Orion πέρα από χαμηλή τροχιά. Στην πλέον ισχυρή εκδοχή του, το SLS θα έχει άνευ προηγουμένου δυνατότητα ανύψωσης φορτίου 143 τόνων, κάτι που θα ανοίξει τον δρόμο για αποστολές σε προορισμούς του Ηλιακού Συστήματος όπως ο Άρης και αστεροειδείς. Η συγκεκριμένη απόφαση ελήφθη μετά από διαδικασία εξονυχιστικού ελέγχου, γνωστή ως Key Decision Point C (KDP-C), που παρέχει μία αρχική «βάση» όσον αφορά στο κόστος ανάπτυξης της έκδοσης του SLS (έκδοση των 77 τόνων) ύψους 7,021 δισ. δολαρίων, από τον Φεβρουάριο του 2014 μέχρι την πρώτη εκτόξευση και ένα πρόγραμμα ετοιμότητας εκτόξευσης βασισμένο σε μια αρχική πτήση του SLS όχι μετά τον Νοέμβριο του 2018. «Μετά από εκτεταμένη εξέταση, δεσμευόμαστε σε ένα επίπεδο χρηματοδότησης και μια ημερομηνία ετοιμότητας που θα μας κρατήσει στον δρόμο για την αποστολή ανθρώπων στον Άρη κατά τη δεκαετία του 2030- και θα τηρήσουμε αυτή τη δέσμευση», δήλωσε ο Ρόμπερτ Λάιτφουτ, ανώτερο στέλεχος της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας που επέβλεψε τη διαδικασία εξέτασης/ επιθεώρησης. Σύμφωνα με τη ΝASA, το SLS θα είναι ο «ικανότερος» πύραυλος του κόσμου, και πέρα από το άνοιγμα νέων οριζόντων για εξερευνητές που θα ταξιδεύουν με το Orion, θα μπορέσει να παρέχει οφέλη και για επιστημονικές αποστολές οι οποίες δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν εμπορικά διαθέσιμους πυραύλους. http://www.naftemporiki.gr/story/850277/panisxuros-puraulos-gia-diaplanitika-taksidia-apo-ti-nasa Ρομποτική «στρατιά» εξερευνητών άλλων πλανητών. Ομάδα ερευνητών της NASA θα αρχίσει σύντομα τις δοκιμές ενός γκρουπ ρομπότ και του σχετικού λογισμικού για να διαπιστωθεί εάν είναι δυνατόν για αυτόνομα οχήματα να αναλάβουν την εξερεύνηση άλλων πλανητών, αναζητώντας στην επιφάνειά τους και συλλέγοντας χρήσιμες ύλες- στα πρότυπα μίας αποικίας μυρμηγκιών. Βασιζόμενοι σε έρευνες που έγιναν από το University of New Mexico, οι μηχανικοί του Διαστημικού Κέντρου Κένεντι αναπτύσσουν προγράμματα τα οποία υποδεικνύουν σε μικρά τροχοφόρα ρομπότ να κινούνται σε διαφορετικές κατευθύνσεις και να αναζητούν με τυχαίο τρόπο συγκεκριμένα υλικά μέσα σε καθορισμένες περιοχές. Στην παρούσα φάση οι δοκιμές έχουν σκοπό απλά να φανεί εάν το λογισμικό λειτουργεί και η ιδέα είναι βιώσιμη, οπότε τα ρομπότ ψάχνουν απλά κομμάτια χαρτιού με barcodes. Ωστόσο στο μέλλον ρομπότ τέτοιου είδους που θα λειτουργούν σε αστεροειδείς, στη Σελήνη ή στον Άρη θα είναι επαρκώς εξοπλισμένα για να αναζητούν στο έδαφος πάγο ή άλλους πόρους που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή καυσίμων ή αέρα για τους αστροναύτες. Προς το παρόν, οι δοκιμές περιορίζονται στους χώρους στάθμευσης γύρω από το Κέντρο Ελέγχου Εκτοξεύσεων του Διαστημικού Κέντρου Κένεντι, μέσω της χρήσης τεσσάρων απλών ρομπότ, υπό τη χαϊδευτική ονομασία «swarmies», που θυμίζουν τηλεκατευθυνόμενα φορτηγάκια. Το καθένα διαθέτει webcam, κεραία Wi-Fi και συσκευή GPS. Είναι προγραμματισμένα να λειτουργούν μόνα τους για να εξερευνούν μια περιοχή, μετά να καλούν τα άλλα όταν βρίσκουν ένα απόθεμα από κάτι πολύτιμο. Στην ουσία πρόκειται για τον ίδιο τρόπο με τον οποίο λειτουργεί μία αποικία μυρμηγκιών: τα έντομα μαζεύονται γύρω από μία πηγή τροφής και διαμοιράζουν τον φόρτο εργασίας για την μεταφορά στη φωλιά. «Εισερχόμαστε στη φάση όπου πραγματοποιούμε μία μεγάλη σειρά από δοκιμές και συλλέγουμε τα δεδομένα- και αυτό είναι πολύ μπροστά από το πρόγραμμα» σημειώνει η Τσέριλ Μάκο, μηχανικός του Διαστημικού Κέντρου και επικεφαλής του προγράμματος. Κατά τον Κερτ Λόιχτ, άλλον έναν εκ των μηχανικών του προγράμματος, είναι πιθανόν το συγκεκριμένο concept να χρησιμοποιείται σε μεγαλύτερη κλίμακα σε μελλοντικές αποστολές για τον χειρισμό αριθμών από ρομπότ που αποστέλλονται στο Διάστημα. «Αν θεωρήσουμε ότι έχει αποτελέσματα, ξέρουμε ότι κάποιος θα το πάρει και θα το επεκτείνει πέρα από τα τέσσερα-πέντε ρόβερ που έχουμε εδώ» εκτιμά ο Λόιχτ. «Οπότε καθώς το σχεδιάζουμε και δουλεύουμε πάνω σε αυτό, έχουμε κατά νου θέματα όπως την ελαχιστοποίηση του bandwidth. Είμαι σίγουρος ότι θα υπάρξει κάποια ομάδα- εμείς ή κάποιοι άλλοι- που θα το πάρουν, θα το εξελίξουν και θα αυξήσουν την κλίμακά του». Καθώς οι δοκιμές προχωρούν, η ομάδα σχεδιάζει να συμπεριλάβει και το RASSOR, ένα πειραματικό εξορυκτικό ρομπότ που σχεδιάστηκε στο Κένεντι με σκοπό τις δοκιμές διαφορετικών τεχνικών για εκσκαφές στις επιφάνειες της Σελήνης ή του Άρη. Σε σχέση με επιστημονικού χαρακτήρα οχήματα όπως το Curiosity, τόσο τα swarmies όσο και το RASSOR είναι πολύ μικρότερα, καθώς έχουν κατασκευαστεί μόνο με λίγα όργανα και έναν συγκεκριμένο σκοπό. Ένα σύστημα τέτοιου είδους θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και στη Γη, για παράδειγμα σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης ή επιθεώρησης/ ελέγχου αγωγών κ.α. http://www.naftemporiki.gr/story/850022/rompotiki-stratia-eksereuniton-allon-planiton

Πληροφορίες για τον Αρη. Υπάρχει λες κάτι μαγικό με τον Άρη, τον πλανήτη που μπήκε από νωρίς στο στόχαστρο της ανθρωπότητας, τόσο ως αστρονομική παρατήρηση όσο και ως επιστημονική φαντασία. Οι άνθρωποι μαγεύτηκαν από νωρίς λοιπόν με τον «αιματοβαμμένο» πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, που μοιάζει σε πολλά με τη Γη, και βάλθηκαν να τον μελετήσουν και να τον μετατρέψουν φυσικά σε φανταστικό σπίτι των εξωγήινων γειτόνων μας, των Αρειανών! Σήμερα βέβαια, με τα οχήματα της NASA να προσφέρουν απλόχερες δόσεις του Κόκκινου Πλανήτη και την έντονη φημολογία για επανδρωμένες αποστολές να μην μπορεί να κρυφτεί, το ανθρώπινο ενδιαφέρον για τον Άρη έχει εκτοξευτεί κατακόρυφα. Ας δούμε λοιπόν τι ξέρουμε και κυρίως τι δεν ξέρουμε για τον κατακόκκινο γείτονά μας… Ο Άρης έχει μικρότερη βαρύτητα από τη Γη. Θέλετε να χάσετε μεγάλες ποσότητες βάρους χωρίς δίαιτα, γυμναστική και άλλες ενοχλητικές ασκήσεις; Το μόνο που χρειάζεται είναι να πεταχτείτε μέχρι τον Άρη. Κι αυτό γιατί η αρειανή βαρύτητα είναι κατά 62% μικρότερη από τη γήινη, κάτι που σημαίνει ότι ένας άνθρωπος βάρους 100 κιλών στη Γη θα ζυγίζει μόλις 40 κιλά στον Κόκκινο Πλανήτη! Φυσικά, η απώλεια βάρους είναι εδώ τεχνητή, καθώς άλλο η μάζα άλλο το βάρος: όσο περισσότερη μάζα και ενέργεια έχει ένας πλανήτης, τόσο πιο ισχυρή θα είναι και η βαρύτητά του. Κι έτσι η Γη, που είναι κατά 1,8794 φορές μεγαλύτερη από τον Άρη, έχει κατά πολύ μεγαλύτερή του βαρύτητα, κάνοντας τους κατοίκους της να μοιάζουν «βαρύτεροι». Αρειανά συντρίμμια υπάρχουν εδώ στη Γη. Περισσότεροι από 100 ταυτοποιημένοι μετεωρίτες που προήλθαν από τον Άρη είναι διασκορπισμένοι σε διάφορα μέρη της Γης. Κι αν οι επιστήμονες είκαζαν για χρόνια ότι τα διαστημικά ερείπια προέρχονταν από τον Άρη, δεν μπορούσαν να το αποδείξουν, μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον, όταν το όχημα Mars Curiosity της NASA απέδειξε πέραν αμφιβολίας την ίδια σύσταση των εν λόγω διαστημικών βράχων με τους αντίστοιχους του Άρη. Η ατμόσφαιρα του Κόκκινου Πλανήτη διαθέτει δύο ισότοπα αργού, το αργό-36 και το αργό-38, σε σταθερή μάλιστα αναλογία, κάτι που ανακάλυψε το διαστημικό όχημα της NASA και επιβεβαίωσαν εδώ στη Γη οι επιστήμονες στους συγκεκριμένους μετεωρίτες. Είναι ο σταθερός αυτός λόγος των ισοτόπων, πανομοιότυπος στις διαστημικές πέτρες της Γης, που επαλήθευσε την αρειανή καταγωγή τους… Ο Άρης έχει άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο και χειμώνα. Σαν τη Γη, ο Άρης έχει τέσσερις εποχές, αν και αντίθετα από τον πλανήτη μας, οι εποχές εκεί δεν διαρκούν το ίδιο. Στο βόρειο ημισφαίριο του Κόκκινου Πλανήτη, η άνοιξη διαρκεί 7 μήνες, το καλοκαίρι 6 μήνες, 5,3 το φθινόπωρο και 4 ο χειμώνας. Η κλίση του νοητού άξονα του Άρη είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη της Γης (25 μοίρες του Άρη, 23 της Γης), κι εδώ εδράζεται το φαινόμενο. Και κάτι ακόμα: πέρα από τις τέσσερις αυτές κύριες εποχές, ο Άρης μετρά δύο ακόμα, το περιήλιο και το αφήλιο, τα οποία οφείλονται στην ελλειψοειδή περιστροφή του Άρη, ακόμα μεγαλύτερη από της Γης, που παραείναι ασταθής. Το περιήλιο είναι η εποχή που ο πλανήτης βρίσκεται στο κοντινότερο σημείο της τροχιάς του προς τον Ήλιο, ενώ το αφήλιο είναι ο αντίποδας… Ο Άρης έχει τις πιο βίαιες αμμοθύελλες του ηλιακού μας συστήματος. Όσοι ονειρεύονται αποικισμό του Άρη, καλή τύχη με τις φοβερές αμμοθύελλες! Μπορεί ο Κόκκινος Πλανήτης να είναι μικρός σε μέγεθος, ξέρει όμως πώς να φτιάχνει φονικές αμμοθύελλες, κρατώντας τα σκήπτρα των πιο καταστροφικών σκονο-καταιγίδων του ηλιακού μας συστήματος. Ήδη από το 1971 οι επιστήμονες της NASA είχαν καταγράψει τις βίαιες θύελλες (μέσω των εικόνων που έστελνε το Mariner 9) που σάρωναν την επιφάνειά του και κράτησαν για έναν ολόκληρο μήνα! Ο ακριβής λόγος γιατί συμβαίνει αυτό διαφεύγει για την ώρα, αν και το γεγονός ότι ο Άρης είναι στην ουσία μια πελώρια έρημος παρέχει βολικές εξηγήσεις για το φαινόμενο… Άρης, ο διπρόσωπος πλανήτης. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Άρη είναι τα δύο του πρόσωπα: το βόρειο και το νότιο ημισφαίριο είναι εντελώς διαφορετικά! Κάτι που κάνει τον Άρη να μοιάζει σαν δύο πλανήτες που ενώθηκαν σε έναν. Την ώρα λοιπόν που το βόρειο ημισφαίριο είναι επίπεδο και σχεδόν λείο, ο νότιος γείτονάς του είναι «ανάγλυφος», γεμάτος με βουνά και ηφαιστειακούς κρατήρες, διαθέτοντας ταυτοχρόνως πολύ πιο παχύ φλοιό. Οι θεωρίες που αποπειρώνται να εξηγήσουν το αλλόκοτο αυτό γεγονός πολλές, αν και η πλέον επικρατούσα ενοχοποιεί τη σύγκρουση αστεροειδούς για την κατάφωρη αυτή ανισότητα της αρειανής επιφάνειας. Γιγαντιαίος μάλιστα κρατήρας που εντοπίστηκε πρόσφατα στο βόρειο ημισφαίριο του Κόκκινου Πλανήτη (σαν την Ευρώπη, την Ασία και την Αυστραλία μαζί!) απέδειξε -σύμφωνα με τους επιστήμονες- ότι ένας αστεροειδής στο μέγεθος του Πλούτωνα που προσέκρουσε στον Άρη με ταχύτητες 32.000 χλμ/ώρα του χάρισε το διπλό του πρόσωπο… Ο Άρης έχει το μεγαλύτερο ηφαίστειο του ηλιακού μας συστήματος. Αν το Έβερεστ είναι το ψηλότερο βουνό της Γης, πολλαπλασιάστε το επί τρία και έχετε εύκολα το ψηλότερο όρος του ηλιακού μας συστήματος, το Olympus Mons του Άρη! Και βέβαια, πέρα από το μεγαλύτερο βουνό, το Olympus Mons είναι και το μεγαλύτερο ηφαίστειο του ηλιακού μας συστήματος. Η θεωρία που επιχειρεί να εξηγήσει τα κολοσσιαία ηφαίστεια του Κόκκινου Πλανήτη ισχυρίζεται ότι οι τεκτονικές πλάκες του Άρη σπάνια μετακινούνται, με την έλλειψη τεκτονικής δραστηριότητας να επιτρέπει στο μάγμα που βγαίνει από τα ηφαίστεια να συσσωρεύεται συνεχώς στην ίδια επιφάνεια. Τελικά, όταν ο πυρήνας του Άρη κρύωσε και η ηφαιστειακή δραστηριότητα σταμάτησε, το μέγεθος και η έκταση των τεράστιων αυτών ηφαιστειακών όγκων αποκρυσταλλώθηκε… Ο Άρης θα «φάει» κάποια στιγμή ένα από τα φεγγάρια του. Ο Άρης έχει δύο δορυφόρους, τον Φόβο και τον Δείμο. Από τα παιδιά του αυτά, ο Φόβος είναι αυτός που θα διαλυθεί στο μέλλον από τον ίδιο τον Άρη! Συγκριτικά με τον Δείμο, ο Φόβος είναι κατά πολύ μεγαλύτερος (διαστάσεις 27 x 22 x 18 χιλιόμετρα), ενώ ένα από τα εντυπωσιακά χαρακτηριστικά του είναι ότι εκτελεί τρεις περιστροφές γύρω από τον Άρη την ημέρα, σε μια απόσταση μόλις 9.378 χιλιομέτρων (συγκρίνετέ τη με την απόσταση της Σελήνης από τη Γη, στα 384.000 χιλιόμετρα)! Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της NASA, ο Φόβος πλησιάζει τον Άρη συνεχώς, με το ανησυχητικό νούμερο των 1,8 μέτρων ανά 100 χρόνια, κάτι που του δίνει μόνο 50 εκατομμύρια χρόνια ζωής: είτε θα διαλυθεί σε έναν δακτύλιο τελικά είτε θα προσκρούσει πάνω στον Κόκκινο Πλανήτη… Ο Άρης είχε άλλοτε ποτάμια, λίμνες και έναν ωκεανό. Όταν ο ιταλός αστρονόμος Giovanni Schiaparelli φιλοτέχνησε τον πρώτο χάρτη του πλανήτη Άρη το 1877, δεν παρέλειψε να συμπεριλάβει μια σειρά από χερσαία χαρακτηριστικά που ονόμασε «canali». Στη μετάφραση των γνωστών χαρτών του στην αγγλική, τα ιταλικά «canali» αποδόθηκαν λανθασμένα ως «κανάλια», κάτι που έκανε πολλούς να πιστέψουν ότι ο Άρης είχε νερό. Και έπρεπε να περιμένει η ανθρωπότητα το Mariner της NASA για να ανακαλύψει ότι τα «κανάλια» αυτά ήταν απλές οπτικές πλάνες. Κι όμως, στις πρόσφατες αστρονομικές ανακαλύψεις που έγιναν στον Άρη φάνηκε ότι κάποτε ο πλανήτης φιλοξενούσε πράγματι νερό: ο Κρατήρας McLaughlin, για παράδειγμα, ξέρουμε τώρα ότι πριν από δισεκατομμύρια χρόνια ήταν λίμνη. Αλλά και σε παλιότερη αποστολή του Mars Express, που είχε σταλεί από την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA), είχαν ανακαλυφθεί ιζηματογενείς αποθέσεις, οι οποίες «μυρίζουν» ωκεανό πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Το νερό του Άρη είτε εξατμίστηκε είτε μετασχηματίστηκε στον κρυμμένο πάγο που ελλοχεύει κάτω από την επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη… Ο Άρης μπορεί να είναι η πηγή της ζωής στη Γη. Αν αυτό φαντάζει δύσκολο να το δεχτεί κανείς, είναι μια έντιμη επιστημονική υπόθεση με αρκετούς υποστηρικτές. Όπως ο Steve Benner, για παράδειγμα, του Westheimer Institute for Science and Technology της Φλόριντα, ο οποίος πιστεύει ακράδαντα ότι η ζωή στη Γη ενδέχεται να έχει προέλθει από τον Άρη. Η κοινή επιστημονική πεποίθηση είναι ότι η ζωή ξεκίνησε στη Γη πριν από 3,5 δισ. χρόνια και δύο ήταν τα στοιχεία που έδωσαν την απαραίτητη ώθηση: το βόριο και το οξείδιο του μολυβδαινίου. Μόνο που στην εποχή που μιλάμε τα δύο υπερπολύτιμα συστατικά της ζωής απλά δεν υπήρχαν στη Γη, η οποία είχε πολύ λίγο οξυγόνο για το οξείδιο του μολυβδαίνιου, την ίδια ώρα που το βόριο θέλει εξαιρετική ξηρασία για να αναπτυχθεί και τότε η Γη ήταν καλυμμένη από νερό! Γι’ αυτό και ο Benner υποθέτει ότι τα δύο συστατικά προήλθαν ουρανοκατέβατα από τον Άρη, καβάλα σε αρειανούς μετεωρίτες. Όσοι αστεροειδείς από τον Άρη έχουν μάλιστα εξεταστεί στην Γη έχει βρεθεί ότι περιέχουν βόριο… http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%85%CF%80%CF%89%CF%83%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CF%80%CE%BB%CE%B7%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7-%CE%AC%CF%81%CE%B7-%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CE%B5%CF%82

Πρωτοποριακή μέθοδος για τον καθαρισμό των «σκουπιδιών» του διαστήματος. Η έννοια της ελκτικής ακτίνας (tractor beam) είναι σχεδόν τόσο παλιά όσο οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας, καθώς δεν νοείται…φανταστικό διαστημόπλοιο χωρίς αυτήν. Ωστόσο, ενδεχομένως για άλλη μια φορά η επιστημονική φαντασία να γίνει πραγματικότητα, για το σκοπό του καθαρισμού των «σκουπιδιών» που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας, χάρη στην αξιοποίηση του στατικού ηλεκτρισμού. Οι αποκαλούμενες ηλεκτροστατικές δυνάμεις εμφανίζονται σε περιπτώσεις μεγάλης συγκέντρωσης ηλεκτρονίων. Ο «βομβαρδισμός» ενός «σκουπιδιού» που αιωρείται στο διάστημα με ηλεκτρόνια θα μπορούσε να του δώσει αρνητική φόρτιση μερικών δεκάδων κιλοβόλτ – στη συνέχεια, ένα μη επανδρωμένο διαστημικό σκάφος με θετική φόρτιση θα μπορούσε να το ρυμουλκήσει, εν είδει ελκτικής ακτίνας, σε υψηλότερη τροχιά και στη συνέχεια να το εκτοξεύσει προς το Διάστημα. Το σχετικό paper δημοσίευσε ο Χανσπίτερ Σάουμπ, μηχανικός αεροδιαστημικής του University of Colorado Boulder, στο Advances in Space Research. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Wired, το βασικό πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι δεν απαιτεί επαφή (κάτι που συνεπάγεται αυξημένη ασφάλεια για το διαστημικό σκάφος που εκτελεί χρέη ρυμουλκού), τη στιγμή που αντίστοιχες τεχνικές που έχουν προταθεί κατά καιρούς προϋποθέτουν «άγγιγμα» του αντικειμένου- στόχου (πρόσδεση, «καμάκωμα», χρήση «διχτυού» κ.ο.κ). Το GLiDeR (Geosynchronous Large Debris Reorbiter) αποτελεί μία πρωτοποριακή μέθοδο , καθώς αξιοποιεί τόσο το συγκεκριμένο ελκτικό σύστημα όσο και ηλεκτρικό σύστημα προώθησης. Επίσης, δεν απαιτείται συγχρονισμός ταχύτητας με τον στόχο, ενώ είναι εξαιρετικά οικονομικό όσον αφορά στη λειτουργία του, καθώς το «ρυμουλκό» θα μπορούσε να μείνει σε λειτουργία για αρκετά χρόνια – για την ακρίβεια, εκτιμάται ότι ένα και μόνο GLiDeR θα μπορούσε να απομακρύνει τρία αντικείμενα (1-3 τόννων) κάθε χρόνο – 15 μέχρι το τέλος της επιχειρησιακής του ζωής. Τα σκουπίδια σε τροχιά αποτελούν πλέον σημαντικό πρόβλημα, καθώς τα πρώτα χρόνια της εξερεύνησης του Διαστήματος θεωρούνταν ότι ο χώρος γύρω από τη Γη μπορούσε να «απορροφήσει» απεριόριστες ποσότητες απορριμμάτων, χωρίς να δημιουργηθεί πρόβλημα, με αποτέλεσμα κομμάτια πυραύλων και δορυφόρων να απειλούν πλέον να αχρηστεύσουν τις τροχιές γύρω από τον πλανήτη μας, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να αρχίσουν να συγκρούονται μεταξύ τους, δημιουργώντας χιλιάδες νέα μικρά κομμάτια. Αυτή τη στιγμή εκτιμάται ότι υπάρχουν πάνω από 1.200 αντικείμενα σχετικά μεγάλου μεγέθους σε γεωστατική τροχιά, και λιγότερο από το 1/3 αυτών λειτουργούν. Βίντεο. https://www.youtube.com/watch?v=7B49v6dR4zI http://www.naftemporiki.gr/story/719461/glider-protoporiaki-methodos-gia-ton-katharismo-ton-skoupidion-tou-diastimatos Βάση παρακολούθησης διαστημικών σκουπιδιών στην Αυστραλία. Την ανάπτυξη μίας εγκατάστασης παρακολούθησης διαστημικών σκουπιδιών που βρίσκονται σε τροχιά ανέλαβαν η Lockheed Martin και η Electro Optic Systems Pty Ltd. Η εγκατάσταση, που θα βρίσκεται στη Δυτική Αυστραλία, θα έχει ως στόχο τη δημιουργία μίας πιο ακριβούς εικόνας σχετικά με την κατάσταση γύρω από τον πλανήτη μας, με προσανατολισμό τόσο σε κυβερνητικούς όσο και ιδιωτικούς πελάτες. Για τον σκοπό αυτό θα χρησιμοποιούνται λέιζερ και οπτικά συστήματα ακριβείας, όπως αυτά που συναντώνται σε τηλεσκόπια για τον εντοπισμό, την παρακολούθηση και τον χαρακτηρισμό τεχνητών αντικειμένων- διαστημικών απορριμμάτων. Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση της Lockheed Martin, ηλεκτροοπτικές τεχνολογίες που μπορούν να κάνουν zoom σε μεμονωμένα αντικείμενα μπορούν να αποτελέσουν σημαντική βοήθεια σε συστήματα ραντάρ όπως το Space Fence της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας, το οποίο έχει τη δυνατότητα παρακολούθησης 200.000 αντικειμένων στον ουρανό. Αξιοποιώντας προηγμένους αισθητήρες και λογισμικό, η νέα εγκατάσταση θα εστιάζει σε συγκεκριμένα αντικείμενα και θα εξακριβώνει πόσο γρήγορα κινούνται, προς τι κατεύθυνση και από τι είναι κατασκευασμένα. «Η επίγεια επίγνωση κατάστασης όσον αφορά στο Διάστημα αποτελεί όλο και πιο αυξανόμενης σημασίας προτεραιότητα για κυβερνήσεις και οργανισμούς σε όλο τον κόσμο που πρέπει να προστατέψουν τις επενδύσεις τους στο Διάστημα» επεσήμανε ο Ρικ Άμπροουζ, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Lockheed Martin Space Systems. «Μέσω αυτής της συμφωνίας με την Electro Optic Systems θα προσφέρουμε στους πελάτες μία πιο ξεκάθαρη εικόνα για τα αντικείμενα που θα μπορούσαν να απειλήσουν τους δορυφόρους τους, και θα το κάνουμε με υψηλή ακρίβεια και αποδοτικότητα όσον αφορά στο κόστος». Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του ΒΒC, υπάρχουν σχεδόν 2.000 δορυφόροι σε τροχιά αυτή τη στιγμή γύρω από τη Γη, οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με περίπου 200 απειλές την ημέρα από διαστημικά σκουπίδια, τα οποία μπορεί να είναι πολύ μικρού μεγέθους- νυχιού ή βίδας- ωστόσο παραμένουν επικίνδυνα λόγω των ταχυτήτων με τις οποίες κινούνται. Θεωρείται ότι υπάρχουν περίπου 300.000 κομμάτια- διαστημικά απορρίμματα που κυμαίνονται από διάμετρο ενός εκατοστού μέχρι μέγεθος μπάλας του μπόουλινγκ και ότι κατά μέσο όρο ένας δορυφόρος καταστρέφεται ετησίως. http://www.naftemporiki.gr/story/849557/basi-parakolouthisis-diastimikon-skoupidion-stin-australia