Δροσος Γεωργιος

Νέα άστρα κοντά στη Γη ανακάλυψαν οι επιστήμονες. Από το 1916 είχαν οι αστρονόμοι να ανακαλύψουν τόσο γειτονικά στη Γη άστρα. Πρόκειται για ένα διπλό αστρικό σύστημα «καφέ νάνων», που βρίσκεται σε απόσταση μόλις 6,5 ετών φωτός από τον πλανήτη μας και είναι το τρίτο κοντινότερο στη Γη αστρικό σύστημα. Η ανακάλυψη, που έγινε από τον καθηγητή αστρονομίας του πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια Κέβιν Λούμαν, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αστροφυσικής Astrophysical Journal Letters. Οι «καφέ νάνοι» είναι άστρα μικρής μάζας, τα οποία ποτέ δεν έγιναν τόσο καυτά, όσο χρειαζόταν για να πυροδοτηθεί στο εσωτερικό τους η πυρηνική σύντηξη που μετατρέπει το υδρογόνο σε ήλιο. Έτσι, απέτυχαν να μετατραπούν σε ήλιους, με συνέπεια να παραμείνουν κρύα και αχνά, μοιάζοντας περισσότερο με γιγάντιους πλανήτες όπως ο Δίας, παρά με άστρα όπως ο Ήλιος μας. Όπως είπε ο Κέβιν Λούμαν, το διπλό αστρικό σύστημα -με την ονομασία WISE 1049-5319- είναι τόσο κοντά, που τα σήματα από τις γήινες τηλεοπτικές εκπομπές του 2006 μόλις έφθασαν εκεί ταξιδεύοντας μέσω του διαστήματος. Ο Αμερικανός αστρονόμος ανέφερε ότι το γειτονικό σύστημα θα αποτελέσει στόχο μελλοντικών παρατηρήσεων για να διαπιστωθεί αν έχει πλανήτες σε τροχιά γύρω από τα δύο άστρα του. Το αστρικό σύστημα ανακαλύφθηκε από το υπέρυθρο διαστημικό τηλεσκόπιο WISE της NASA, το οποίο εκτοξεύτηκε το 2009 και μπορεί να «βλέπει» τέτοια αχνά άστρα, που είναι αόρατα για τα οπτικά τηλεσκόπια. Οι δύο «καφέ νάνοι» απέχουν μεταξύ τους περίπου την τριπλάσια απόσταση Ήλιου-Γης και ολοκληρώνουν μια περιφορά το ένα γύρω από το άλλο σχεδόν κάθε 25 γήινα χρόνια. Το δεύτερο κοντινότερο άστρο, του Μπάρναρντ, απέχει περίπου έξι έτη φωτός και ανακαλύφθηκε το 1916, ενώ το πιο κοντινό στη Γη είναι το τριπλό αστρικό σύστημα Άλφα Κενταύρου, ένα από τα αχνά άστρα του οποίου, ο Εγγύς Κενταύρου, που ανακαλύφθηκε το 1917, απέχει μόλις 4,2 έτη φωτός. Οι αστρονόμοι απέκλεισαν την πιθανότητα το διπλό αστρικό σύστημα που μόλις ανακαλύφθηκε, να είναι το λεγόμενο άστρο «Νέμεσις», που μερικοί υποστηρίζουν ότι αποτελεί τον άγνωστο έως τώρα (και δυνητικά επικίνδυνο) συνοδό του δικού μας Ήλιου. Όπως είπε ο Κέβιν Λούμαν, «μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα ότι το νέο σύστημα των καφέ νάνων αποτελεί ένα τέτοιο αντικείμενο, επειδή κινείται πολύ γρήγορα στον ουρανό για να βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο μας». http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231239278

Η διάλεξη του Stephen Hawking. Εξιστορώ ότι θυμάμαι από τη διάλεξη του Hawking. Αυτός ήταν βυθισμένος στην πολυθρόνα του, με το κεφάλι του να βαραίνει και να μην μπορεί να το κρατήσει ψηλά, ενώ οι υπόλοιποι περιμέναμε με σιωπηλή προσδοκία. Βρισκόταν στο αριστερό άκρο της σκηνής, από όπου μπορούσε να βλέπει τη μεγάλη οθόνη προβολής στο μπροστινό μέρος της αίθουσας και ταυτοχρόνως να κοιτάζει το ακροατήριο. Εκείνη την εποχή, ο Stephen είχε χάσει την ικανότητα της ομιλίας με τις δικές του φωνητικές χορδές. Η ηλεκτρονική φωνή του μετέδιδε ένα εκ των προτέρων μαγνητοφωνημένο μήνυμα, ενώ στο πίσω μέρος ένας βοηθός του χειριζόταν τον προβολέα διαφανειών. Ο προβολέας ήταν συγχρονισμένος με το μαγνητοφωνημένο μήνυμα. Αναρωτιόμουν για ποιόν λόγο έπρεπε να παρευρίσκεται καν ο ίδιος. Παρά τον μηχανικό ήχο, η φωνή του διέθετε πλούτο και προσωπικότητα. Το χαμόγελό του μετέδιδε υπέρτατη εμπιστοσύνη και βεβαιότητα. Υπάρχει ένα μυστήριο στις παρουσιάσεις του Stephen: Πως γίνεται η παρουσία του ακίνητου, εύθραυστου σώματός του να εμφυσά τέτοια πνοή ζωής σε ένα κατά τα άλλα άψυχο γεγονός; Χωρίς ίχνος κίνησης, το πρόσωπο του Stephen αποπνέει έναν μαγνητισμό και ένα χάρισμα που ελάχιστοι διαθέτουν(…) Το πλέον ασυνήθιστο στις διαλέξεις του Stephen είναι η περίοδος των ερωτήσεων και των απαντήσεων που ακολουθεί. Ένας από τους οργανωτές του συνεδρίου ανεβαίνει στη σκηνή και ζητά από το ακροατήριο να υποβάλλει ερωτήσεις. Συνήθως, πρόκειται για απορίες τεχνικού χαρακτήρα και, μερικές φορές, διατυπώνονται μακροσκελείς ερωτήσεις, που σκοπό έχουν να δείξουν ότι ο ερωτών γνωρίζει καλά το θέμα. Κατόπιν, όμως, στο ακροατήριο επικρατεί νεκρική σιγή. Εκατό αφοσιωμένοι ιεροδιάκονοι μετατρέπονται σε βωβούς μοναχούς, σε έναν παράδοξα σιωπηλό καθεδρικό ναό. Ο Stephen συνθέτει την απάντησή του. Η μέθοδος που επικοινωνεί με τον εξωτερικό κόσμο είναι εκπληκτική. Δεν μπορεί να μιλήσει ή να κινήσει τα χέρια του στη νοηματική γλώσσα. Οι μύες του έχουν ατροφήσει σε τέτοιο βαθμό, ώστε είναι σχεδόν αδύνατον να ασκήσουν την παραμικρή δύναμη. Δεν διαθέτει καν τη δύναμη και τον συντονισμό για να χειριστεί ένα πληκτρολόγιο. Αν η μνήμη μου δεν με απατά, εκείνη την εποχή (1993 – η ιστορία διαδραματίζεται στο συνέδριο της Santa Barbara που είχε ως θέμα “Quantum Aspects of Black Holes”), επικοινωνούσε πιέζοντας ελαφρά έναν μοχλό ελέγχου. Μια μικρή οθόνη υπολογιστή είναι προσαρμοσμένη στον βραχίονα της πολυθρόνας του, όπου σχηματίζεται μια αλυσίδα λέξεων και γραμμάτων, συνεχόμενων λίγο – πολύ….Ο Stephen τις επιλέγει μία προς μία και τις αποθηκεύει στη μνήμη, σχηματίζοντας μία ή δυο προτάσεις. Αυτό απαιτεί έως και δέκα λεπτά. Στο μεταξύ, ενώ η “Πυθία” συνθέτει την απάντησή της, στην αίθουσα επικρατεί νεκρική σιγή. Κάθε συζήτηση σταματά, και η αγωνία και η προσμονή κορυφώνονται. Τέλος, έρχεται η απάντηση: δεν μπορεί να είναι κάτι περισσότερο από ένα “ναι” ή ένα “όχι”, ή ίσως μία ή δύο προτάσεις. Αυτό το έχω παρακολουθήσει να συμβαίνει σε μια αίθουσα με εκατό φυσικούς, όπως και σε ένα μικρό στάδιο με πέντε χιλιάδες θεατές, συμπεριλαμβανομένων ενός νοτιοαμερικανού προέδρου, του αρχηγού του επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων και αρκετών ανώτερων αξιωματικών. Η αντίδρασή μου απέναντι στην ασυνήθιστη αυτή σιωπή κυμαίνεται μεταξύ διασκέδασης και έντονης αγανάκτησης (γιατί σπαταλώ τον χρόνο μου με αυτή τη φάρσα. Έχω πάντοτε την τάση να δημιουργήσω κάποιον μικρό θόρυβο, ίσως μιλώντας απλώς στον διπλανό μου, αλλά ποτέ δεν το κάνω. Τι είναι εκείνο που διαθέτει ο Stephen και το οποίο αιχμαλωτίζει τη τεταμένη προσοχή που ταιριάζει μάλλον σε έναν άγιο άνθρωπο, έτοιμο να αποκαλύψει τα βαθύτερα μυστήρια του σύμπαντος; Ο Hawking είναι αλαζονικός, αυτάρεσκος, εξαιρετικά εγωκεντρικός. Αλλά πάλι, το ίδιο ισχύει για τους μισούς τουλάχιστον ανθρώπους που γνωρίζω, συμπεριλαμβανομένου του εαυτού μου. Νομίζω ότι η απάντηση στο ερώτημα είναι εν μέρει η μαγεία και το μυστήριο της ασώματης διάνοιας που διαπλέει το Σύμπαν πάνω σε μια αναπηρική πολυθρόνα. Αλλά εν μέρει είναι ότι ο τομέας της θεωρητικής φυσικής αποτελεί έναν μικρό κόσμο συγκροτούμενο από ανθρώπους που γνωρίζονται μεταξύ τους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Για πολλούς από εμάς, πρόκειται για μια διευρυμένη οικογένεια, και ο Stephen είναι το αγαπημένο και σεβάσμιο μέλος της οικογένειας αυτής, έστω και αν μερικές φορές προκαλεί πικρία και ενόχληση. Έχουμε όλοι πλήρη επίγνωση του γεγονότος ότι δεν διαθέτει άλλον τρόπο επικοινωνίας εκτός από την ανιαρή χρονοβόρο διαδικασία που χρησιμοποιεί. Επειδή δίνουμε σημασία στην άποψή του, καθόμαστε ήσυχα, περιμένοντας. Πιστεύω επίσης ότι πιθανότατα η συγκέντρωση του Stephen κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σύνθεσης είναι τόσο έντονη, ώστε δεν αντιλαμβάνεται καν την παράξενη σιωπή γύρω του…. “Ο πόλεμος της Μαύρης Τρύπας”, Leonard Susskind, εκδόσεις ΚΑΤΟΠΤΡΟ Βίντεο: http://physicsgg.me/2011/03/11/%ce%b7-%ce%b4%ce%b9%ce%ac%ce%bb%ce%b5%ce%be%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-stephen-hawking/

Ένας ακόμα αστεροειδής πέρασε «ξυστά» από τη Γη. Ένας αστεροειδής μεγέθους σχεδόν όσο ένα οικοδομικό τετράγωνο πέρασε, το Σάββατο, σε σχετικά κοντινή απόσταση από τη Γη. Πρόκειται για το τελευταίο φαινόμενο από μια σειρά ουράνιων αντικειμένων που έχουν πλησιάσει τελευταία από τη Γη, συμπεριλαμβανομένου εκείνου που πέρασε από τη Ρωσία, προκαλώντας τον τραυματισμό 1.500 ανθρώπων. Ο αστεροειδής, ο οποίος ανακαλύφθηκε μόλις πριν από έξι μέρες, είχε μήκος 140 μέτρων και πέρασε σε απόσταση 950.000 χιλιομέτρων από τη Γη, στις 20:30 ώρα Γκρήνουιτς. Η απόσταση αυτή είναι περίπου ίση με δυόμισι φορές την απόσταση μέχρι το φεγγάρι, αν και αρκετά κοντά για τα δεδομένα του Σύμπαντος. «Το τρομακτικό της υπόθεσης είναι ότι πρόκειται για κάτι που ούτε καν γνωρίζαμε», δήλωσε ο πρόεδρος της αστρονομικής ομάδας Slooh Space Camera, κατά τη διάρκεια Διαδικτυακής εκπομπής που παρουσίαζε ζωντανές εικόνες του αστεροειδούς μέσω ενός τηλεσκοπίου που βρισκόταν στα Κανάρια Νησιά. Κινούμενος με ταχύτητα περίπου 41.843 χιλιόμετρα την ώρα, ο αστεροειδής θα μπορούσε να εξαλείψει μια ολόκληρη πόλη εφόσον προσέκρουε πάνω στη Γη, δήλωσε μέλος της ομάδας Slooh. «Ένας από τους λόγους που πλέον παρατηρούμε όλο και περισσότερα τέτοια αντικείμενα είναι επειδή υπάρχουν πολλοί περισσότεροι άνθρωποι που κοιτάζουν», δήλωσε. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231238948 Βίντεο: http://www.tovima.gr/webtv/science/#395402

Δημήτρης Νανόπουλος: "Είμαστε μια ανακατανομή του τίποτα" …όλοι ξέρουμε ότι ζούμε σ’ ένα σύμπαν που διαστέλλεται για 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια. Άρα, αν πάμε πίσω στον χρόνο, κοντά στην “αρχή”, το σύμπαν ήταν λιλιπούτειο, μικρότερο κι από ένα quark ή ηλεκτρόνιο. Με άλλα λόγια, έχουμε να κάνουμε, τουλάχιστον στην αρχή, με ένα κβαντικό σύμπαν. Το σύμπαν προέρχεται από (ή εμφανίστηκε σαν) μια αυθόρμητη (spontaneous) κβαντική διακύμανση του “τίποτα” ή καλύτερα από το κβαντικό κενό. Υπάρχουν άπειρες τέτοιες κβαντικές διακυμάνσεις, οι οποίες όμως είναι πολύ βραχύβιες της τάξεως του 10-44 του δευτερολέπτου! Μια από αυτές τις κβαντικές διακυμάνσεις, για καθαρά τυχαίους λόγους, κατόρθωσε “να διαφύγει” και μέσα από μια αρχικά ΄”πληθωριστική” (inflationary) διαστολή, να εξελιχθεί έπειτα από 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια στο σύμπαν που “βλέπουμε” σήμερα. Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι κάθε μια από τις “άπειρες” διακυμάνσεις θα μπορούσε δυνητικά να εξελιχθεί σ΄ένα σύμπαν, με τους δικούς του φυσικούς νόμους, όπως περιγράφεται από τις περίπου 10500 “λύσεις” των εξισώσεων της Μ ή F θεωρίας. Γνωρίζοντας σήμερα ότι, σύμφωνα με τη θεωρία των Υπερχορδών/Μ-Θεωρία, τα δυνητικά σύμπαντα, για λόγους συνέπειας της θεωρίας, πρέπει να είναι 10,11, ή 12 διαστάσεων. Συνεπώς, οι 6,7,8 “περιττές” διαστάσεις, μια που ζούμε σ’ ένα 4-διάστατο σύμπαν, πρέπει να παραμείνουν “διπλωμένες” περίπου στο 10-30 – 10-33 του εκατοστού! Ο τρόπος και η εσωτερική γεωμετρία του “διπλώματος” των “περιττών” διαστάσεων καθορίζουν ριζικά όχι μόνο τον τύπο των δυνάμεων ή αλληλεπιδράσεων, αλλά και τις μάζες των σωματιδίων και άλλες φυσικές σταθερές. Με άλλα λόγια, γνωρίζουμε σήμερα ότι το εμφανιζόμενο σύμπαν διέπεται από ένα μοναδικό κι αναπόσπαστο σύνολο φυσικών νόμων και φυσικών σταθερών. Η ερώτηση γιατί αυτό το δικό μας σύμπαν και όχι άλλο δεν έχει νόημα, μια που όλα τα σύμπαντα, κατ’ αρχήν, έχουν μη μηδενική πιθανότητα εμφανίσεως. Η παραπάνω περιγραφή είναι αυτό που λέμε σήμερα “πολυσύμπαν” (multiverse) και είναι απόρροια της M ή F θεωρίας. Πρέπει να τονιστεί ότι η ύπαρξη της στιγμιαίας “πληθωριστικής” (inflatinary) διαστολής διασφαλίζει ένα υψίστης σημασίας desideratum, τον μηδενισμό ανά πάσα στιγμή της συνολικής ενέργειας του σύμπαντος. Η ύπαρξη της βαρύτητας, που δρα πάντοτε ελκτικά, άρα συνεισφέρει αρνητική ενέργεια, είναι ανυπολόγιστης αξίας στη μηδενοποίηση της ολικής ενέργειας του σύμπαντος. χαρακτηριστικά αναφέρω ότι, στη θεωρία Υπερχορδών/Μ-θεωρία/F-θεωρία, η βαρύτητα είναι αυτόματα παρούσα σ’ όλες τις “λύσεις” τους. Ο μηδενισμός της ολικής ενέργειας του σύμπαντος καθιστά προφανώς δυνατή την “εμφάνιση” του σύμπαντος από το “τίποτα”, χωρίς να παραβιάζεται η αρχή της διατήρησης της ενέργειας. είναι μεγάλο ευτύχημα για όλη τη “Μεγάλη Εικόνα”, που παρουσίασα, ότι τα πειραματικά-παρατηρησιακά δεδομένα δείχνουν ότι η ολική ενέργεια του σύμπαντος είναι μηδέν! Τελικά, όπως είπα πριν από δέκα χρόνια: “Είμαστε μια ανακατανομή του τίποτα…” Ξεκινώντας λοιπόν με ένα ούτως εμφανιζόμενο σύμπαν, μπορούμε μέσα από τους φυσικούς νόμους που το διέπουν να μελετήσουμε επιτυχώς όλη την εξέλιξη του μέχρι σήμερα, ερμηνεύοντας την εμφάνιση όλων των “Μεγάλων Δομών” (Large Structures), γαλαξιών, σμηνών αστέρων, αστέρων, πλανητών… Πρέπει να τονιστεί ότι η “Μεγάλη Εικόνα” για την εμφάνιση του σύμπαντος, που μόλις περιέγραψα, συνδυασμένη με τη δαρβινική εξέλιξη των ειδών, ελευθερώνει τον άνθρωπο από πολλά θεμελιώδη και υπαρξιακά ερωτηματικά που τον απασχολούν από τότε που υπάρχει. Ο καθένας μπορεί να δώσει τη δική του ερμηνεία. Πιστεύω όμως ότι υπάρχει κάτι το μεγαλειώδες σ’ αυτή τη θεώρηση του σύμπαντος…. Απόσπασμα από το βιβλίο: “Από την κοσμογονία στη γλωσσογονία”, Δημήτρης Νανόπουλος – Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Εκδόσεις Καστανιώτη\ http://physicsgg.me/2011/04/13/%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%ae%cf%84%cf%81%ce%b7%cf%82-%ce%bd%ce%b1%ce%bd%cf%8c%cf%80%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%bf%cf%82-%ce%b5%ce%af%ce%bc%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5-%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%ce%b1%ce%bd/

Οι γιγάντιες «φούσκες» σχηματίστηκαν από τη συγχώνευση μελανών οπών. Το 2010 το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi είχε εντοπίσει ένα εντυπωσιακό αλλά μυστηριώδες φαινόμενο στο κέντρο του Γαλαξία. Δύο γιγάντιες φυσαλίδες εκτείνονται σε αντίθετες πλευρές από το κέντρο του Γαλαξία, εκεί όπου βρίσκεται ο Τοξότης Α*, η μελανή οπή του γαλαξία μας. Οι δομές αυτές αποτελούνται από σωματίδια υψηλής ενέργειας και από την πρώτη στιγμή της ανακάλυψής τους οι επιστήμονες προσπαθούν να διαπιστώσουν την προέλευση τους. Μια νέα θεωρία κάνει λόγο για συγχώνευση του Τοξότη Α* με μια μικρότερη μαύρη τρύπα. Η πιο εμπεριστατωμένη μελέτη που είχε γίνει μέχρι σήμερα αναφέρει ότι αυτές οι κοσμικές φούσκες είναι τα απομεινάρια ενός... λουκούλλειου γεύματος της μαύρης τρύπας του Γαλαξία. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι φυσαλίδες αυτές σχηματίστηκαν όταν ο Τοξότης Α* «έφαγε» κάποτε ένα άστρο ή κάτι άλλο (αέριο κλπ) που είχε μάζα δέκα χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου. Επιστήμονες του Πανεπιστημίου Vanderbilt και του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Τζόρτζια στις ΗΠΑ ρίχνουν στο τραπέζι μια νέα θεωρία. Εκτιμούν ότι οι δύο φυσαλίδες σχηματίστηκαν από ένα πολύ βιαιότερο γεγονός. Εικάζουν ότι ένα τέτοιο γεγονός μπορεί να είναι η συγχώνευση του Τοξότη Α* με μια μαύρη τρύπα. Αυτή η μελανή οπή βρισκόταν σε ένα μικρό γαλαξία ο οποίος έπεσε κάποτε θύμα κοσμικού καννιβαλισμού από τον δικό μας. Ο γαλαξίας μας «κατάπιε» τον μικρό γαλαξία και το ίδιο συνέβη και με τον Τοξότη Α* που «κατάπιε» τη μελανή οπή του μικρού γαλαξία με αποτέλεσμα να σχηματιστούν οι φυσαλίδες. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=501995

Ευρήματα για γιγάντιες πλημμύρες στον Αρη. Για πρώτη φορά οι επιστήμονες έχουν στα χέρια τους στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο άνυδρος σήμερα Αρης βίωσε στο παρελθόν τουλάχιστον έναν μεγάλο κατακλυσμό. Εντοπίστηκε μια περιοχή που φέρει εμφανή τα σημάδια πλημμύρας και οι επιστήμονες συνεχίζουν την έρευνα για να αποκαλύψουν τόσο την έκταση των πλημμυρών όσο και τον ρόλο που έπαιξαν στις κλιματικές αλλαγές που συνέβησαν στον Κόκκινο Πλανήτη. Τα τελευταία χρόνια έχουν εντοπιστεί στην επιφάνεια αλλά και στο υπέδαφος του Αρη πολλές γεωλογικές διαμορφώσεις που παραπέμπουν σε διαφόρων ειδών κανάλια μέσα στα οποία έρεε νερό στο μακρινό αλλά και πιο πρόσφατο παρελθόν του πλανήτη. Ομάδα επιστημόνων χρησιμοποίησε το ραντάρ του δορυφόρου MRO που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Αρη και τον εξερευνά. Την ομάδα αποτελούν επιστήμονες της NASA, του Ινστιτούτου Smithsonian και του Ινστιτούτου Ερευνών Southwest στις ΗΠΑ. Επικέντρωσαν την προσοχή τους στην περιοχή Elysium Planitia που βρίσκεται στον ισημερινό του Αρη και στο παρελθόν είχε πληγεί από την ηφαιστειακή δραστηριότητα στον πλανήτη. Η περιοχή έγινε πεδίο ροής και συγκέντρωσης λάβας. Στην περιοχή αυτή υπάρχει ένα μεγάλο κανάλι, το Marte Vallis που είναι θαμμένο κάτω από τη λάβα. Οι μετρήσεις που έχουν γίνει δείχνουν ότι το κανάλι αυτό έχει μήκος 185 χλμ. Με τα δεδομένα από το ραντάρ οι ερευνητές δημιούργησαν έναν τρισδιάστατο χάρτη του Marte Vallis. Ο χάρτης αποκάλυψε ότι το κανάλι έχει διπλάσιο βάθος από εκείνο που θεωρούσαμε ότι έχει. Σύμφωνα με τους ερευνητές τα χαρακτηριστικά του Marte Vallis παραπέμπουν σε πλημμύρα. Εκτιμούν ότι κάποια εποχή ο Αρης βίωσε γιγάντιες, όπως τις χαρακτηρίζουν, πλημμύρες που έπαιξαν κομβικό ρόλο στις δραματικές κλιματικές μεταβολές του Κόκκινου Πλανήτη. Οσον αφορά την πλημμύρα στο Marte Vallis οι ερευνητές υπολογίζουν ότι συνέβη πριν από περίπου 500 εκατομμύρια έτη. «Τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι το μέγεθος της διάβρωσης στο κανάλι είχε υποεκτιμηθεί και το βάθος του καναλιού είναι τουλάχιστον διπλάσιο από όσο πιστεύαμε. Η πηγή των πλημμυρών φαίνεται ότι είναι μεγάλα αποθέματα νερού που βρίσκονταν βαθιά στο υπέδαφος του Αρη. Εντονη τεκτονική και ηφαιστειακή δραστηριότητα άνοιξε δρόμους στο νερό για να ανέβει στην επιφάνεια. Η μελέτη μας εκτός των άλλων αποδεικνύει και τη χρησιμότητα των ραντάρ με τα οποία είναι εξοπλισμένοι οι δορυφόροι που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Αρη. Μπορούν να μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε στοιχεία για την παρουσία του νερού στην επιφάνεια του Αρη και τον ρόλο που έπαιξε στη διαμόρφωση της» αναφέρει ο Γκάρεθ Μόργκαν, επιστήμονας της NASA και μέλος της ερευνητικής ομάδας. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=501945

Αφιερωμένο σε ολες τις γυναίκες του AstroVox. Βαλεντίνα Τερέσκοβα: Η πρώτη γυναίκα κοσμοναύτης. Η Βαλεντίνα Βλαντιμίροβνα Τερέσκοβα (Valentina Vladimirovna Tereshkova), η πρώτη γυναίκα κοσμοναύτης, γεννήθηκε στις 6 Μαρτίου του 1937 σ’ ένα μικρό ρωσικό χωριό, το Μασλενίκοβο. Αφού τελείωσε το σχολείο, έπιασε δουλειά ως εργάτρια σε εργοστάσιο και στη συνέχεια σπούδασε μηχανικός. Παράλληλα, έλαβε εκπαίδευση αλεξιπτωτιστή σε τοπική αερολέσχη και το 1962 επιλέχτηκε μεταξύ εκατοντάδων υποψηφίων, ως μία από τις πέντε πρώτες γυναίκες του διαστημικού προγράμματος. Στις 16 Ιουνίου του 1963 η Τερέσκοβα έγινε η πρώτη γυναίκα που ταξίδεψε στο διάστημα, με το Βοστόκ 6. Απογειώθηκε 9:29 το πρωί από το κοσμοδρόμειο Μπαϊκονούρ, όπου και επέστρεψε έπειτα από 2 ημέρες, 22 ώρες και 50 λεπτά, αφού προηγουμένως έκανε 48 περιστροφές γύρω από τη Γη. Σκοπός της αποστολής ήταν να μελετηθεί η λειτουργία του γυναικείου σώματος στο διάστημα. Παρότι, αρχικώς, υπήρχαν σχέδια για περισσότερες γυναικείες διαστημικές πτήσεις, χρειάστηκαν 19 ολόκληρα χρόνια για να επαναληφθεί μία ανάλογη, από την Σβετλάνα Σαβίτσκαγια. Οι υπόλοιπες τέσσερις συνάδελφοί της δεν ταξίδεψαν ποτέ στο διάστημα. Μετά την ολοκλήρωση της αποστολής της, σπούδασε στη Ακαδημία Ιπταμένων και το 1969 αποφοίτησε ως κοσμομηχανικός. Την ίδια χρονιά, το γυναικείο τμήμα κοσμοναυτών διαλύθηκε. Το 1977 η Τερέσκοβα πήρε διδακτορικό μηχανολογίας. Λόγω της διάκρισής της, προωθήθηκε σε αρκετές πολιτικές θέσεις. Από το 1966 έως το 1974 διετέλεσε μέλος του Ανωτάτου Σοβιέτ, από το 1974 έως το 1989 μέλος του πρεζίντιουμ του Ανωτάτου Σοβιέτ, ενώ από το 1969 έως το 1991 υπήρξε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κομουνιστικού Κόμματος. Το 1997 αποσύρθηκε από τη διαστημική υπηρεσία, κατόπιν προεδρικής εντολής. Παρόλο που η παγκόσμια κοσμοναυτική προς το παρόν παραμένει βασικά ανδρικό επάγγελμα, κατά τη διάρκεια της πενηντάχρονης ιστορίας των πτήσεων σ΄αυτές συμμετείχαν 55 γυναίκες. Τρεις από αυτές είναι πολίτιδες της Σοβιετικής Ένωσης και της Ρωσίας. Αυτές είναι η Βαλεντίνα Τερεσκόβα, η Σβετλάνα Σαβίτσκαγια και η Ελένα Κοντακόβα. Σήμερα στη ρωσική ομάδα κοσμοναυτών υπηρετούν δυο γυναίκες – η κοσμοναύτης-δοκιμαστής Ελένα Σερόβα και η υποψήφια κοσμοναύτης Άννα Κίκινα. Σύντομα οι γυναίκες μπορεί να βρεθούν ανάμεσα στους διαστημικούς τουρίστες. Δεν αποκλείεται ότι η πρώτη θα είναι η διάσημη τραγουδίστρια Σάρα Μπράιτμαν. Πέρυσι πέρασε από ιατρικές εξετάσεις και σκοπεύει να αρχίσει τις προπονήσεις το 2014. Επίσης άλλος ένας διαστημικός τουρίστας και πολυεκατομμυριούχος ο Ντένις Τίτο αποφάσισε το 2018 να στείλει στον Άρη διαστημόπλοιο με συζυγικό ζεύγος. Ήδη είναι γνωστά τα ονόματα των υποψηφίων. Αυτοί είναι οι πειραματιστές επιστήμονες, ο 48χρονος Τάμπερ Μάκαλουμ και η 50χρονη γυναίκα του Τζέιν Πόιντερ. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B2%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%B1-%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AD%CF%83%CE%BA%CE%BF%CE%B2%CE%B1-%CE%B7-%CF%80%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7-%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%AF%CE%BA%CE%B1-%CE%BA%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%8D%CF%84%CE%B7%CF%82 Ο φονικός σεισμός την Ιαπωνίας “ακούστηκε” στο διάστημα. Το 2011, ο σεισμός του Τοχόκου, ο οποίος οδήγησε σε τσουνάμι και διέλυσε το πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα, δημιούργησε ηχητικά κύματα που ακούστηκαν μέχρι έναν ερευνητικό δορυφόρο σε ύψος 260 χιλιομέτρων, ανακοίνωσαν ερευνητές στη Γαλλία. Η αλήθεια είναι ότι οι ήχοι δεν μεταδίδονται στο κενό, οπότε θα ήταν αδύνατο να γίνουν αντιληπτοί στο εξώτερο Διάστημα. Αντίθετα όμως με ό,τι θα φανταζόταν κανείς, οι δορυφόροι που κινούνται σε χαμηλή γήινη τροχιά δεν πετούν στο κενό, αλλά μέσα στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Ο αέρας που υπάρχει σε αυτό το ύψος είναι βέβαια εξαιρετικά αραιός, παρόλα αυτά δημιουργεί αντίσταση στην πορεία των δορυφόρων με αποτέλεσμα να απαιτούνται περιοδικές διορθώσεις στις τροχιές τους. Οι σεισμοί είναι γνωστό ότι συνοδεύονται από ακουστικά κύματα που διαδίδονται στην ατμόσφαιρα, συνήθως όμως δεν γίνονται αντιληπτά επειδή οι χαμηλές τους συχνότητες βρίσκονται στο φάσμα των υπόηχων. Μέχρι σήμερα, όμως, κανείς δεν είχε καταγράψει τέτοια σήματα από το ύψος ενός δορυφόρου. Στη διάρκεια του σεισμού του Τοχόκου και στα λεπτά που ακολούθησαν, δορυφόροι του συστήματος GPS κατέγραψαν ανεπαίσθητες καθυστερήσεις στη μετάδοση ραδιοσημάτων. Οι αναλύσεις έδειξαν ότι οι ανωμαλίες αυτές οφείλονταν σε κύματα που διαδίδονταν στην ιονόσφαιρα, ένα στρώμα της ατμόσφαιρας στο οποίο περιφέρονται ηλεκτρόνια και ιόντα. Οι ενδείξεις κυμάτων που διαδίδονταν στην ιονόσφαιρα, σε ύψος 80 έως 600 χιλιομέτρων από τη Γη, προσέλκυσαν το ενδιαφέρον του Ραφαέλ Γκαρσία, φυσικού στο Πανεπιστήμιο της Τουλούζης. Προκειμένου να ανιχνεύσουν ηχητικά κύματα που ανέβαιναν στην ατμόσφαιρα, ο Γκαρσία και οι συνεργάτες εξέτασαν δεδομένα από τα επιταχυνσιόμετρα διάφορων δορυφόρους, αναζητώντας ενδείξεις ανεπαίσθητων κατακόρυφων μετατοπίσεων. Η έκπληξη ήρθε όταν εξέτασαν δεδομένα του ευρωπαϊκού δορυφόρου GOCΕ, ο οποίος χρησιμοποιεί έξι επιταχυνσιόμετρα για να χαρτογραφεί τις ανωμαλίες του γήινου βαρυτικού πεδίου. Όταν φίλτραραν τα σήματα για να αποκλείσουν άλλους παράγοντες, οι ερευνητές εντόπισαν δύο «ξεκάθαρα» υποηχητικά κύματα που καταγράφηκαν λίγο μετά το σεσμό. Το ένα, με συχνότητα 14 milliherz εμφανίστηκε μισή ώρα μετά το σεισμό και το δεύτερο, με συχνότητα 6 mH, περίπου μία ώρα μετά το σεισμό (στα αραιότερα στρώματα της ατμόσφαιρας ο ήχος διαδίδεται πιο αργά). Οι ερευνητές εκτιμούν τώρα ότι ίσως θα ήταν χρήσιμο να αναπτυχθούν «δορυφορικά σεισμόμετρα», τα οποία θα καταγράφουν όχι μόνο φυσικούς σεισμούς αλλά και δονήσεις από τυχόν κρυφές δοκιμές πυρηνικών όπλων. Οι δορυφόροι έτσι θα συμπλήρωναν το δίκτυο του Οργανισμού για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών (ICBTO) ο οποίος διαχειρίζεται ένα δίκτυο καταγραφής υποηχητικών κυμάτων σε όλο τον κόσμο. Η έρευνα δημοσιεύεται στην έγκριτη επιθεώρηση Geophysical Research Letters. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%BF-%CF%86%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B9%CE%B1%CF%80%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82-%E2%80%9C%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BA%CE%B5%E2%80%9D-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1 To διαστημικό τηλεσκόπιο Herschel χάνει την όρασή του. Όπως ανακοίνωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) το διαστημικό τηλεσκόπιο Herschel σε λίγες εβδομάδες ολοκληρώνει την αποστολή του. Το τηλεσκόπιο ουσιαστικά θα χάσει την «όραση» του και έτσι δεν θα είναι πλέον σε θέση να καταγράφει εικόνες από τους γαλαξίες και τα άστρα. To Herschel είναι ένα διαστημικό παρατηρητήριο υπέρυθρης ακτινοβολίας. Εκτοξεύτηκε το 2009 και στην κατασκευή του συνεργάστηκαν ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος και η NASA. Φέρει το όνομα του αγγλογερμανικής καταγωγής αστρονόμου Γουίλιαμ Χέρσελ (1738-1822) ο οποίος γύρω στα 1800 ανακάλυψε την ύπαρξη μιας «αόρατης» ακτινοβολίας πέρα από το ερυθρό που ονόμασε «υπέρυθρη ακτινοβολία». Διαθέτει τον πιο μεγάλο σε μέγεθος φακό από όλα τα διαστημικά τηλεσκόπια. Μπορεί να εντοπίζει και να μελετά τα διαστημικά σώματα και αντικείμενα που έχουν εξαιρετικά χαμηλή θερμοκρασία καθώς και εκείνα που περιβάλλονται από μεγάλες ποσότητες κοσμικής σκόνης και είναι δύσκολο να παρατηρηθούν. Το μέγεθος του Herschel φτάνει τα επτάμισι μέτρα, η διάμετρός του τα τέσσερα και το βάρος του ξεπερνάει τους τρεις τόνους. Στα όργανά του, εκτός του τηλεσκοπίου, περιλαμβάνονται επίσης και γεννήτριες ηλεκτρικής ενέργειας, συσκευές ψύξης του όλου συστήματος στο σχεδόν απόλυτο μηδέν, όργανα κατεύθυνσης και σταθεροποίησης καθώς και συσκευές συγκέντρωσης και αποστολής των πληροφοριών πίσω στη Γη. Για την ψύξη του όλου συστήματος το Herschel διαθέτει 2.000 λίτρα υγρού ηλίου. Οπως ανακοίνωσε η ESA το υγρό ήλιο είναι πλέον ελάχιστο και όταν σε λίγες εβδομάδες θα έχουν χρησιμοποιηθεί και οι τελευταίες ποσότητές του το τηλεσκόπιο θα «τυφλωθεί». Το Herschel μελετά τον σχηματισμό των γαλαξιών και την εξέλιξή τους. Μελετά τον σχηματισμό των άστρων και την αλληλεπίδρασή τους με το διαστρικό κενό. Παρατηρεί τη χημική σύσταση της ατμόσφαιρας των πλανητών, των δορυφόρων αλλά και διαστημικών σωμάτων όπως οι κομήτες. Μελετά επίσης την μοριακή χημεία του Σύμπαντος. Στη διάρκεια της λειτουργίας του το Herschel βοήθησε τους επιστήμονες να κάνουν πολλές σημαντικές ανακαλύψεις ενώ φυσικά κατέγραψε πλήθος εντυπωσιακών εικόνων και φαινομένων του Σύμπαντος. http://physicsgg.me/2013/03/05/to-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%84%ce%b7%ce%bb%ce%b5%cf%83%ce%ba%cf%8c%cf%80%ce%b9%ce%bf-herschel-%cf%87%ce%ac%ce%bd%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%cf%8c%cf%81/ Στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό θα τοποθετηθεί σύστημα πρόγνωσης φυσικών καταστροφών. Το πλήρωμα της νέας αποστολής στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΔΣ) σε μια από τις τέσσερις προγραμματισμένες εξόδους του στο ανοιχτό Διάστημα θα τοποθετήσει στην εξωτερική επιφάνεια του ρωσικού τμήματος του Σταθμού ένα μοναδικό μηχανισμό για τη διεξαγωγή ενός νέου πειράματος υπό την ονομασία «Διαπίστωση». Αυτό ανακοίνωσε στους δημοσιογράφους ο διοικητής του πληρώματος ΔΔΣ-36 Πάβελ Βινογκράντοφ. «Πρόκειται για ένα νέο, πολύ περίπλοκο σύστημα αισθητήρων και κεραιών και το πείραμα προορίζεται να μελετήσει τις πλασματο-κυματικές διαδικασίες στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας της Γης. Σε τελική ανάλυση αυτό θα ωφελήσει την ανθρωπότητα στον τομέα της πρόγνωσης σεισμών και της πιθανότητας να συμβούν φυσικές καταστροφές», είπε ο Βινογκράντοφ. http://greek.ruvr.ru/2013_03_07/107286711/

Bίντεο: Γιατί το Curiosity ψάχνει για οργανικά μόρια; Αυτό το σύντομο βίντεο 60 δευτερολέπτων μας μιλάει για τα οργανικά μόρια και για το τι θα μπορούσαν να μας πουν σχετικά με το παρελθόν του Άρη: http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=UCP7h-L_yxU Το διαστημικό ρόβερ είχε εμφανίσει βλάβη, που όμως επιδιορθώθηκε και σήμερα θα ξαναρχίσει τις δραστηριότητές του. Υπάρχει μια μικρή καθυστέρηση, εξαιτίας της ηλιακής καταιγίδας που αναμενόταν να χτυπήσει τον κόκκινο πλανήτη. Για να προστατευθεί το Curiosity από τον βομβαρδισμό των φορτισμένων σωματιδίων της ηλιακής έκλαμψης, οι μηχανικοί της NASA το έβαλαν σε κατάσταση αναμονής, μέχρι να περάσει η καταιγίδα. Αυτό μας λέει και το παρακάτω μήνυμα στο twitter @MarsCuriosity http://physicsgg.me/2013/03/07/b%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%b3%ce%b9%ce%b1%cf%84%ce%af-%cf%84%ce%bf-curiosity-%cf%88%ce%ac%cf%87%ce%bd%ce%b5%ce%b9-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%ce%bf%cf%81%ce%b3%ce%b1%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%ce%bc/ Περισσότερα: Μαγνητική καταιγίδα ενδέχεται να «χτυπήσει» τον πλανήτη. Η NASA ανακοίνωσε ότι πριν από 48 ώρες μια ισχυρή έκλαμψη στον Ηλιο εκτόξευσε στο Διάστημα γιγάντιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων. Το φαινόμενο παρακολουθεί το διαστημικό παρατηρητήριο SDO και όπως αναφέρουν οι ειδικοί της NASA αυτή τη φορά το «ηλιακό τσουνάμι» δεν απειλεί εμάς αλλά τον Αρη. Αν η μαγνητική καταιγίδα φτάσει στον Κόκκινο Πλανήτη είναι πιθανό να επηρεάσει τις τηλεπικοινωνίες των δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από αυτόν καθώς και τη λειτουργία και επικοινωνία των ρομποτικών εξερευνητών που βρίσκονται στην επιφάνεια του. Για αυτό τον λόγο η NASA ανακοίνωσε ότι θα περιορίσει τη δραστηριότητα του Curiosity μέχρι να διαπιστωθεί ότι η καταιγίδα δεν αποτελεί πλέον απειλή. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=501711

Πιο κοντά είναι το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου. Ομάδα επιστημόνων στη Χιλή κατάφεραν να υπολογίσουν με ακρίβεια την απόσταση που μας χωρίζει από το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου. Πρόκειται για έναν γειτονικό μας γαλαξία που αποτελεί μόνιμο στόχο παρατήρησης των επιστημόνων αφού φιλοξενεί πολλές περιοχές γέννησης νέων άστρων. Αυτή τη φορά όμως οι επιστήμονες δεν προσπάθησαν να μελετήσουν κάποια φαινόμενα σε αυτόν αλλά να μετρήσουν με ακρίβεια την απόστασή του από τη Γη. Η νέα μέτρηση θεωρείται πολύ σημαντική αφού αναμένεται να αποτελέσει τη βάση για τον υπολογισμό της απόστασης απομακρυσμένων κοσμικών αντικειμένων και έτσι να υπολογιστεί ακριβέστερα το μέγεθος του Σύμπαντος και ο ρυθμός της διαστολής του. Οι ερευνητές για να κάνουν τον υπολογισμό της απόστασης χρησιμοποίησαν τα λεγόμενα εκλειπτικά δυαδικά συστήματα. Πρόκειται για συστήματα που αποτελούνται από δύο άστρα η τροχιακή κίνηση των οποίων είναι τέτοια που σε ένα μακρινό παρατηρητή (στη συγκεκριμένη περίπτωση από τη Γη) μοιάζει σαν να πραγματοποιούνται συνεχώς «αμοιβαίες» εκλείψεις σε αυτά. Η συνολική φωτεινότητα ενός τέτοιου συστήματος μειώνεται ελαφρά κατά τη διάρκεια των εκλείψεων επιτρέποντας έτσι στους επιστήμονες να μετρούν διάφορες ιδιότητες και χαρακτηριστικά τους συμπεριλαμβανομένης της απόστασής τους από τη Γη. Οι ερευνητές αρχικά εντόπισαν οκτώ εκλειπτικά δυαδικά συστήματα στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου (διαδικασία που διήρκεσε 16 χρόνια) και στη συνέχεια τα παρατηρούσαν για διάστημα οκτώ ετών. (Αυτό σημαίνει υπομονή!!!) Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι το Μεγάλος Νέφος του Μαγγελάνου βρίσκεται 162,983.823 έτη φωτός μακριά από τη Γη. Αυτό σημαίνει ότι ο γειτονικός γαλαξίας είναι περίπου 400 έτη φωτός πιο κοντά από ό,τι πιστεύαμε. Μπορεί η διαφορά να μοιάζει πολύ μικρή για τα συμπαντικά δεδομένα αλλά όπως φαίνεται είναι ικανή να προκαλέσει αναθεώρηση μιας από τις πιο σημαντικές κοσμολογικές παραμέτρους, της σταθεράς Χαμπλ. Με αυτή τη σταθερά υπολογίζεται ο ρυθμός διαστολής του Σύμπαντος η οποία επιβεβαιώθηκε από τις παρατηρήσεις του κορυφαίου αμερικανού αστρονόμου Εντγουιν Χαμπλ στη δεκαετία του 1920. «Το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου αποτελεί το σημείο αναφοράς για την κλίμακα αποστάσεων του Σύμπαντος» αναφέρει ο Γκρεγκόρζ Πιετρίνσκι του Πανεπιστημίου Concepcion στη Χιλή που ήταν επικεφαλής της έρευνας η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=501737

Ολοκληρώθηκε η χαρτογράφηση του Ερμή από την αποστολή Μessenger. Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες μετά τις πρώτες εικόνες που μετέδωσε από τον Ερμή το Mariner 10 της NASA, η αποστολή Messenger της αμερικανικής υπηρεσίας ολοκλήρωσε την χαρτογράφηση του μικρού, καυτού πλανήτη. «Μπορούμε πλέον να ανακοινώσουμε ότι χαρτογραφήσαμε από τροχιά κάθε τετραγωνικό μέτρο του Ερμή» δήλωσε περήφανος ο Σον Σόλομον, επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής στο Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς του Μέριλαντ. Λιγότερο από τη μισή επιφάνεια του Ερμή είχε χαρτογραφηθεί, και μάλιστα σε χαμηλή ανάλυση, στη διάρκεια των κοντινών περασμάτων του Mariner 10 το 1974 και το 1975. Το Μessenger, ένα ρομποτικό σκάφος βάρους σχεδόν μισού τόνου, εκτοξεύτηκε το 2004 και το 2011 έγινε ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος του Ερμή. Παρόλο που ο Ερμής είναι ο πλησιέστερος στον Ήλιο πλανήτη, και η μια πλευρά του βράζει σε θερμοκρασίες άνω των 400 βαθμών, ορισμένοι κρατήρες κοντά στους πόλους παραμένουν βυθισμένοι στο αιώνιο σκοτάδι και μάλιστα περιέχουν πάγο νερού. O πλανήτης όχι μόνο κρύβει στην καρδιά του έναν συμπαγή σιδερένιο πυρήνα, αλλά διαθέτει και μεγάλες ποσότητες σιδήρου στην επιφάνειά του. Αν και ο πλανήτης φαίνεται σήμερα γεωλογικά νεκρός, η επιφάνειά του διαμορφώθηκε κάποτε από εκτεταμένη ηφαιστειακή δραστηριότητα. Η επιφάνεια σημαδεύεται επίσης από κοιλότητες που δημιουργήθηκαν όταν η ακραία ηλιακή ακτινοβολία προκάλεσε την εξάχνωση (απευθείας μετατροπή από στερεό σε αέριο) πτητικών ουσιών. Η πρωτεύουσα αποστολή του Messenger (στην οποία συμμετείχε και ο Έλληνας επιστήμονας της NASA Σταμάτης Κριμιζής) ολοκληρώθηκε το Μάρτιο του 2012, παρατάθηκε όμως από τη NASA μέχρι το φετινό Μάρτιο. Οι ερευνητές ελπίζουν τώρα σε νέα διετή παράταση, μέχρι το σκάφος να εξαντλήσει τα καύσιμά του και να αυτοκαταστραφεί με βουτιά αυτοκτονίας στον πλανήτη. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231238650

Ακόμη ένα βήμα πιο κοντά στο μποζόνιο. Ενα βήμα προς το «εύρηκα» έχουν κάνει οι επιστήμονες του CERN, στον αγώνα για τον εντοπισμό του μποζονίου του Χιγκς. Το σωματίδιο που μοιάζει στο μποζόνιο του Χιγκς συγκεντρώνει περισσότερες πιθανότητες σήμερα να είναι τελικά αυτό σε σχέση με οκτώ μήνες πριν, όταν είχαν γίνει οι πρώτες ανακοινώσεις για την ύπαρξή του. Γεγονός είναι πάντως ότι οι επιστήμονες του CERN έχουν τώρα στη διάθεσή τους τριπλάσια στοιχεία. «Το κλειδί για να μπορέσουμε να επιβεβαιώσουμε ότι το σωματίδιο είναι ένα μποζόνιο του Χιγκς είναι η μέτρηση της ιδιοστροφορμής του (σ.σ.: ιδιότητα του σωματιδίου)» δήλωσε στη «Ρεπούμπλικα» ο διευθυντής ερευνών του CERN Σέρτζιο Μπερτολούτσι. «Οι νέες μετρήσεις ενισχύουν την υπόθεση ότι το σωματίδιο έχει μηδενική ιδιοστροφορμή, όπως θα περιμέναμε να έχει το μποζόνιο του Χιγκς. Δεν μπορούμε, ωστόσο, ακόμη να αποκλείσουμε εντελώς την υπόθεση ότι η ιδιοστροφορμή είναι ίση με δύο» σημείωσε. Σύμφωνα με τον ιταλό επιστήμονα, εάν επιβεβαιωθεί η μέτρηση της μηδενικής ιδιοστροφορμής τότε ο ίδιος και οι συνάδελφοί του θα μπορέσουν να πουν με βεβαιότητα ότι το σωματίδιο είναι ένα σωματίδιο του Χιγκς. «Λέω ένα Χιγκς γιατί δεν έχουμε ακόμη αρκετές αποδείξεις. Γι' αυτό θα χρειαστούν ακόμη πολλά χρόνια μελέτης». Βαθιά μέσα τους οι φυσικοί αισθάνονται ότι πρόκειται για το πολυπόθητο μποζόνιο. Ομως στην πραγματική επιστήμη η αίσθηση και το συναίσθημα παραχωρούν την πρώτη θέση στη σπουδαιότητα των δεδομένων. Επομένως, είναι οι ίδιοι αυτοί φυσικοί, δύο και τρεις γενιές μετά τον Πίτερ Χιγκς, που παραδέχονται ότι χρειάζεται ακόμη περισσότερη δουλειά, ακόμη περισσότερη ανάλυση για να αποκαλυφθούν οι ψυχροί αριθμοί που θα υποδηλώνουν την ύπαρξη του μποζονίου. Δεν είναι απλό πράγμα να αντιληφθείς τη στιγμιαία ύπαρξη ενός σωματιδίου και ενός πεδίου που δρα με τέτοιον τρόπο ώστε ο κόσμος, ο ορατός με γυμνό μάτι, και ο απίστευτα απόμακρος στις εσχατιές του Σύμπαντος, να έχει οντότητα - κοινώς μάζα. Ούτε όμως και ο τεχνολογικός εξοπλισμός στο CERN είναι κάτι απλό. Το παράδοξο είναι πως ακόμη κι αν φανεί στο τέλος ότι δεν έχουμε να κάνουμε με το μποζόνιο αλλά με κάτι άλλο, τη θέση της απογοήτευσης θα διαδεχθεί η έκπληξη για κάτι απρόβλεπτο, το ίδιο ή περισσότερο ενδιαφέρον. «Δεν έχω κανέναν ενδοιασμό να σας πω ότι πρόκειται για το μποζόνιο του Χιγκς», λέει ορθά κοφτά ο Τζόε Ινκαντέλα, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και επικεφαλής της μίας εκ των δύο πολυπληθών ομάδων επιστημόνων στο CERN - του CMS - που αφοσιώθηκαν στον εντοπισμό του. Και αν τελικά δεν είναι, προσθέτει, «δεν θα μασήσω τα λόγια μου. Μπροστά μας θα έχουμε κάτι ακόμη πιο ενδιαφέρον». Τα πράγματα θα ήταν απλούστερα αν αυτό το σωματίδιο μπορούσε να φανεί σε μια οθόνη με ένα διακριτικό χρώμα λέγοντας «εδώ είμαι». Θεωρητικά μπορεί κανείς να το φανταστεί έτσι. Καθώς η ύπαρξή του είναι αλληλένδετη με ένα πεδίο, σαν μία θάλασσα, ό,τι περνάει από εκεί μέσα σταματά, επιβραδύνει, και από άυλο αποκτά υλική υπόσταση. Κάποια σωματίδια δεν σκοντάφτουν στον ιστό του πεδίου. Ή μάλλον, δεν σκόνταψαν. Συνέβησαν αυτά στις απαρχές δημιουργίας του κόσμου με τέτοια ταχύτητα την οποία αδυνατεί να κατανοήσει ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Από εκείνη τη διαδικασία προέκυψαν τα πάντα, ή σχεδόν τα πάντα. Αν διαπιστωθεί η ύπαρξή του θα αποδειχθεί η ορθότητα ενός συλλογισμού για το πού βαδίζουμε. Ο συλλογισμός χτίστηκε έπειτα από δεκαετίες σκέψης και θα ανοίξει ένα παράθυρο για την κατανόηση πραγμάτων ακόμη πιο περίπλοκων, που προς το παρόν κανείς δεν είναι σε θέση να καταλάβει. Το Καθιερωμένο Πρότυπο είναι ένα γερό θεωρητικό υπόβαθρο που ερμηνεύει πολλά πράγματα που συμβαίνουν γύρω μας. Είναι η σύγχρονη φυσική που εκφράζεται με δύσκολες έννοιες, αλλά δεν είναι άσχετη με την καθημερινότητά μας. Χάρη και σε αυτό στέλνουμε ρομπότ σε πλανήτες του ηλιακού συστήματος που έχουν τεχνολογίες με αντίκρισμα στην καθημερινότητα. Χάρη στις αποστολές «Απόλλων» γεννήθηκαν οι οικιακές συσκευές. Ομως το τι συνέβη με το μποζόνιο πριν από 13,4 δισεκατομμύρια χρόνια αποτελεί μυστήριο. Στο CERN έγιναν όλον αυτό τον καιρό περί τις 2.000 τρισεκατομμύρια συγκρούσεις υποατομικών σωματιδίων ώστε να πάρουμε μια ιδέα του τι μπορεί να συνέβη και γιατί, εκείνη τη σκοτεινή περίοδο. Ο όγκος των δεδομένων είναι κολοσσιαίος. Ακόμη και η ανίχνευση του σωματιδίου σε μάζες που «φτάνουν» στα ασυνήθιστα υψηλά νούμερα των 126,6 δισ. ηλεκτροβόλτ ή 125,8 δισ. ηλεκτροβόλτ είναι σημαντική για την απόδειξη της ύπαρξής του αλλά και της κατανόησης ενός πλέγματος ενεργειών που ράβουν και ξηλώνουν ένα ακατανόητο Σύμπαν. Θα είναι η αρχή μιας μακρόχρονης αναζήτησης. Το Σύμπαν δεν είναι ένα στατικό τοπίο όπου σκαρφαλώνεις ένα βουνό και λες πως ανακάλυψες μία καινούργια γη μπροστά σου. Είναι ενέργεια και δυνάμεις που δημιουργούν ακατανόητα προς το παρόν φαινόμενα. Στην φωτογραφία ο Πίτερ Χιγκς, στο κέντρο, ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, ήταν ένας απο τους πρώτους που πρότειναν την ύπαρξη του σωματιδίου. Απο αριστερά εικονίζονται φυσικοί στο CERN που τέθηκαν επικεφαλής στις προσπάθειες για τον εντοπισμό του μποζονίου: Σάου Λαν Γου, Τζόε Ινκαντέλα, Φαμπιόλα Τζιανιότι και Γκουίντο Τονέλι http://www.tanea.gr/news/world/article/5005062/akomh-ena-bhma-pio-konta-sto-mpozonio/

Εντυπωσιακή εικόνα του σμήνους Abell 68. H NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή και κυρίως λεπτομερή εικόνα ενός απομακρυσμένου μεγάλου γαλαξιακού σμήνους, του Abell 68. Η εικόνα αποτελεί σύνθεση φωτογραφιών που έχει τραβήξει το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble από το σμήνος αυτό στο υπέρυθρο φάσμα του φωτός. Το Abell 68 βρίσκεται σε απόσταση δύο δισ. ετών φωτός από εμάς και αποτελείται από δεκάδες γαλαξίες οι οποίοι, σύμφωνα με τους ειδικούς, περιέχουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια άστρα ο καθένας. Αυτό που κάνει ξεχωριστό το Abell 68 είναι ότι λειτουργεί ως «βαρυτικός φακός» βοηθώντας έτσι τους επιστήμονες να εντοπίζουν και να παρατηρούν κοσμικά σώματα που βρίσκονται πιο μακριά από αυτό το γαλαξιακό σμήνος. Τα σώματα πολύ μεγάλης μάζας όπως ένα γαλαξιακό σμήνος ή μια μαύρη τρύπα μπορούν να εκτρέπουν και να ενισχύουν το φως όπως οι οπτικοί φακοί. Το φαινόμενο που οι επιστήμονες έχουν ονομάσει «βαρυτικό φακό» δημιουργείται όταν ένα τέτοιο κοσμικό σώμα βρίσκεται ανάμεσα σε έναν παρατηρητή και ένα άλλο πολύ μακρινό αντικείμενο. Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες χρησιμοποιώντας αυτή τη μέθοδο έχουν εντοπίσει μακρινά διαστημικά σώματα. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=501554

Το σωματίδιο Higgs για μαθητές λυκείου. Η Δημήτρης Νανόπουλος έχει μιλήσει σε κοινό ενηλίκων για την προέλευση της μάζας. Σε λίγες ημέρες θα επιχειρήσει να εξηγήσει σε μαθητές αυτά που επί μακρόν θεωρήθηκαν ανεξήγητα. Τίτλος της διάλεξής του «Ο θαυμαστός κόσμος του Higgs - Aπό πού προέρχεται η μάζα;» και τόπος συνάντησης η Ελληνογαλλική Σχολή Ουρσουλινών. Ο καθηγητής Φυσικής Υψηλών Ενεργειών του Πανεπιστημίου Texas A&M (ΗΠΑ) Δημήτρης Νανόπουλος έχει δώσει το περίγραμμα της ομιλίας του: «Χαρακτηριστικό της ύλης από την οποία όλα είναι παράγωγα, είναι η μάζα. Όλα τα βασικά συστατικά της ύλης, quarks, λεπτόνια…, έχουν μάζα και σύμφωνα με το Καθιερωμένο πρότυπο (Standard Model) η μάζα αυτή προέρχεται από το μηχανισμό του Higgs, που προτάθηκε το 1964! Περιμέναμε περίπου 50 χρόνια για να δούμε τελικά τα πρώτα ίχνη του σωματιδίου Higgs στο μεγάλο πείραμα LHC του CERN. Η ανακάλυψη αυτή ξεφεύγει από τα στενά όρια μιας συγκεκριμένης ομάδας φυσικών και απαντά σε ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα όλων των εποχών: Από πού προέρχεται η μάζα; Η πειραματικά τεκμηριωμένη/με ισχυρές ενδείξεις απάντηση σ’ αυτό το τόσο μεγάλο ερώτημα που θέλω να πιστεύω ότι αφορά όλους μας, θα είναι το κεντρικό θέμα της ομιλίας μου.» Είναι άραγε οι μαθητές του γυμνασίου και του λυκείου ικανοί ακροατές για ένα τόσο περίπλοκο ζήτημα; Εκεί ακριβώς είναι το εκπαιδευτικό στοίχημα, να γίνουν οι βασικές αρχές της φυσικής κτήμα της νεότερης γενιάς. Τα σχολεία των Αδελφών Ουρσουλινών αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους απέναντι σε μαθητές που μορφώνονται σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο. Υπηρετούν σήμερα όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και στις πέντε ηπείρους, σε τριάντα χώρες. Ο κ. Νανόπουλος, απευθυνόμενος στο έντονα προβληματισμένο ακροατήριο μαθητών, εκπαιδευτικών και άλλων ακροατών, θα κληθεί να δώσει απαντήσεις για την υποκείμενη τάξη των σωμάτων, μετά από ειδική πρόσκληση που του απηύθυνε το εκπαιδευτικό ίδρυμα, στο πλαίσιο των τακτικών ημερίδων που διοργανώνει. ** Την Τρίτη 12 Μαρτίου, Ελλη-νογαλλική Σχολή Ουρσουλινών (Ψυχάρη 10, 15401 Ν.Ψυχικό), στις 11:00 π.μ.. Είσοδος ελεύθερη. http://www.tovima.gr/society/article/?aid=501657

Φίλε XB70A Σε αυτο το θεμα θα βρεις απαντήσεις!!! http://www.astrovox.gr/forum/viewtopic.php?t=15547

Αστεροειδής σε μέγεθος γηπέδου θα περάσει σχετικά κοντά από τη Γη. Ανησυχητικά πολυσύχναστο έχει γίνει τελευταία το διάστημα γύρω από τη Γη. Αλλος ένας αστεροειδής και μάλιστα μεγάλος όσο ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο, θα περάσει μέσα στο Σαββατοκύριακο αρκετά κοντά από τον πλανήτη μας, σε απόσταση περίπου 960.000 χιλιομέτρων, δηλαδή 2,5 φορές η απόσταση Γης-Σελήνης. Ο 100 μέτρων αστεροειδής 2013 ΕΤ θα είναι αρκετά αχνός στον ουρανό και ουσιαστικά αδύνατο να γίνει ορατός με γυμνά μάτια. Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος να πέσει πάνω στη Γη, σύμφωνα με το Space.com, όμως η εμφάνισή του προκαλεί κάποια νευρικότητα στους επιστήμονες (και όχι μόνο), καθώς μέσα σε λίγες μέρες είναι ο δεύτερος άγνωστος έως τώρα αστεροειδής που ανακαλύπτεται. Τη Δευτέρα 4 Μαρτίου ο αρκετά μικρότερος αστεροειδής 2013 EC, διαμέτρου δέκα μέτρων, πέρασε πολύ πιο κοντά από τη Γη, σε απόσταση περίπου 370.000 χιλιομέτρων δηλαδή όσο η απόσταση της Σελήνης. Αν και η αυξημένη συχνότητα εμφανίσεων αστεροειδών κοντά στον πλανήτη μας μπορεί να θεωρηθεί ως δυνητική απειλή, σύμφωνα με τους επιστήμονες η αύξηση αυτών των παρατηρήσεων μάλλον οφείλεται στις βελτιωμένες τεχνικές και δυνατότητες των αστρονόμων, οι οποίοι πλέον είναι σε θέση να εντοπίσουν ουράνια σώματα που πάντα περνούσαν από τη «γειτονιά» μας, αλλά δεν γίνονταν αντιληπτά στο παρελθόν τόσο συχνά. Οι επιστήμονες, από την άλλη, εκτιμούν ότι οι αστεροειδείς οποιουδήποτε μεγέθους που προσεγγίζουν τη Γη, φθάνουν το ένα εκατομμύριο συνολικά και από αυτούς έχουν εντοπιστεί μόνο οι 9.700, αν και οι μεγαλύτεροι (που είναι και οι πιο επικίνδυνοι) πιστεύεται ότι έχουν ήδη βρεθεί. Η NASA έχει εντοπίσει το 95% των περίπου 980 αστεροειδών διαμέτρου άνω του ενός χιλιομέτρου και κανείς από αυτούς δεν προβλέπεται να διασταυρωθεί με τη Γη στο προβλέψιμο μέλλον (μένει όμως και ένα 5% που δεν έχει βρεθεί). Το πρόσφατο καταστροφικό περιστατικό έκρηξης αστεροειδούς 17 μέτρων πάνω από τη Ρωσία δείχνει ότι τέτοια αντικείμενα από το διάστημα μπορούν να χτυπήσουν οπουδήποτε στη Γη χωρίς προειδοποίηση, αφού οι αστρονόμοι δεν γνωρίζουν εκ των προτέρων την ύπαρξή τους. Υπενθυμίζεται ότι ο αστεροειδής που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια, εκτιμάται πως είχε διάμετρο δέκα χιλιομέτρων. http://www.tanea.gr/news/world/article/5004951/asteroeidhs-se-megethos-ghpedoy-tha-perasei-sxetika-konta-apo-th-gh/

Ο Άρης μπορεί να συγκρουστεί με κομήτη. Το 2014 το ηλιακό μας σύστημα μπορεί να χάσει τον πλανήτη Άρη. Τουλάχιστον, με τη μορφή, με την οποία έχουμε όλοι συνηθίσει. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των επιστημόνων, στα μέσα του φθινοπώρου ο πλανήτης μπορεί να συγκρουστεί με τον κομήτη C/2013 A1 διαμέτρου 50 χιλιομέτρων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στις πιο απρόβλεπτες συνέπειες. Ο κόκκινος πλανήτης μπορεί να ραγίσει, ο άξονας του Άρη μπορεί να αλλάξει, ενώ στην επιφάνειά του μπορεί να εμφανιστεί νερό. Οι κάτοικοι της Γης δεν χρειάζεται να ανησυχούν, εφησυχάζουν οι επιστήμονες – η Γη δεν θα επηρεαστεί από αυτό. Οι επιστήμονες υπολόγισαν, ότι τον Οκτώβριο του 2014 ο κομήτης C/2013 A1 θα περάσει σε απόσταση 37 χιλιάδων χιλιομέτρων από την επιφάνεια του Άρη. Οι υπολογισμοί συνεχώς διορθώνονται και διασταυρώνονται, ωστόσο συγκλίνουν στο γεγονός ότι η πιθανότητα σύγκρουσης των ουράνιων σωμάτων είναι πολύ υψηλή. Αλλά αν οι επιστήμονες είναι σε θέση να προβλέψουν τη σύγκρουση, τις επιπτώσεις αυτού του συμβάντος είναι πρακτικά αδύνατο να τις υπολογίσουν. Σχολιάζει ο επιστημονικός σύμβουλος της εταιρείας «Ενέργεια» Βίκτορ Σινιάβσκι: - Αυτό μπορεί να σπάσει τον πλανήτη, να αλλάξει τον άξονά του, να αλλάξει το κλίμα, ναι οτιδήποτε! Ο κομήτης μεταφέρει μεγάλη ποσότητα υδρογόνου. Είναι δύσκολο να γίνει πρόβλεψη. Εάν αυτό συμβεί, τότε θα έχει σημαντική επίδραση σε αυτόν τον πλανήτη. Αυτό είναι σίγουρο. Με αυτή τη θέση συμφωνεί ο συντάκτης του περιοδικού «Αβιαπανοράμα» Σεργκέι Φιλιπένκοφ. Σύμφωνα με τον ειδικό, ο Άρης σε κάθε περίπτωση θα επηρεαστεί: - Για τον Άρη – ως πλανήτη – αυτό θα είναι επικίνδυνο. Πρώτον, κατά τη σύγκρουση θα εκλυθεί ενέργεια, ισοδύναμη με μία πολύ ισχυρή θερμοπυρηνική έκρηξη. Δεύτερον, αν αυτός ο κομήτης είναι από πάγο, τότε το νερό, που υπάρχει σε αυτόν τον κομήτη, θα πέσει στον Άρη. Και επειδή η ατμόσφαιρα του Άρη είναι πολύ αραιή, το νερό αυτό θα μετατραπεί αμέσως σε πάγο. Το πιο πιθανό είναι ότι στον ίδιο τον πλανήτη θα μείνουν ουλές. Εκεί ήδη υπάρχει ένα φαράγγι μήκους εκατοντάδων χιλιομέτρων, το οποίο ο Άρης απέκτησε από προηγούμενη σύγκρουση με ισχυρό αστεροειδή, και όχι με κομήτη, που είχε ως αποτέλεσμα να εξατμιστεί όλη η ατμόσφαιρα του πλανήτη. Ορισμένοι επιστήμονες υπολόγισαν, ότι η επερχόμενη σύγκρουση μπορεί να συγκριθεί με έκρηξη 20 δισεκατομμυρίων κιλοτόνων ΤΝΤ. Όμως, οι διαστημικές αποστάσεις είναι τόσο μεγάλες, που οι κάτοικοι της Γης το πιθανότερο είναι ότι δεν θα αισθανθούν τις επιπτώσεις αυτού του συμβάντος. Οπότε, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, ισχυρίζεται ο Βίκτορ Σινιάβσκι. - Δεν υπάρχει επίδραση αυτών των πλανητών στη Γη. Ο Ήλιος επηρεάζει, η Σελήνη επιδρά – μέσω των παλιρροιών, διατηρεί τον άξονα, δηλαδή αποκλειστικά θετικά επιδρά στη σταθεροποίηση, διατήρηση της Γης. Αλλά αυτοί οι πλανήτες δεν επηρεάζουν με κανέναν τρόπο. Δεν βλέπω κανέναν λόγο να πιστεύω ότι αυτό κάπως θα μας επηρεάσει. Ο κομήτης C/2013 A1 ανακαλύφθηκε τον φετινό Ιανουάριο από τον Αυστραλό επιστήμονα Ρόμπερτ Μακνότ. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς Ρώσων αστρονόμων, ο κομήτης θα περάσει σε απόσταση 105 χιλιάδων χιλιομέτρων από το κέντρο του Άρη στις 19 Οκτωβρίου του 2014. http://greek.ruvr.ru/2013_03_05/106967648/

To Curiosity συνέρχεται απο την«κατάσταση ασφαλούς λειτουργίας» και ετοιμάζεται να επιστρέψει στη δουλειά. Το ρομπότ Curiosity στον Άρη συνήλθε από την «κατάσταση ασφαλούς λειτουργίας» στην οποία είχε τεθεί λόγω βλάβης σε ένα τσιπ μνήμης flash. Με τον εφεδρικό υπολογιστή να λειτουργεί κανονικά, η NASA εκτιμά ότι ο τροχοφόρος εξερευνητής θα επιστρέψει στα καθήκοντά του την επόμενη εβδομάδα. Οι διαχειριστές της αποστολής στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA ενεργοποίησαν το εφεδρικό σύστημα στις 28 Φεβρουαρίου, όταν παρουσιάστηκε δυσλειτουργία στην πρωτεύουσα μνήμη όπου αποθηκεύονται τα αποτελέσματα της αποστολής. Το ρομπότ τέθηκε αυτόματα σε κατάσταση αναμονής. Τα αίτια της βλάβης παραμένουν άγνωστα, δεν αποκλείεται όμως να επλήγη το ρομπότ από την ισχυρή κοσμική ακτινοβολία που λούζει την αφιλόξενη επιφάνεια του Άρη. Η NASA αποφάσισε τελικά να αντιστρέψει τη λειτουργία των δύο υπολογιστών του σκάφους έτσι ώστε το σύστημα που παρουσίασε πρόβλημα να οριστεί ως εφεδρικός. «Σημειώνουμε ικανοποιητική πρόοδο στην επιχείρηση ανάκτησης» δήλωσε ο Ρίτσαρντ Κουκ του JPL. Πρόσθεσε ότι, πριν επανέλθει πλήρως το Curiosity, ο νέος υπολογιστής πρέπει να τροφοδοτηθεί με δεδομένα για την γενική κατάσταση των οργάνων και την ακριβή θέση του ρομποτικού βραχίονα, μεταξύ άλλων. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231238284 Το ρομποτικό όχημα εξερεύνησης του Άρη Curiosity ανακάλυψε εξάρτημα άγνωστου μηχανισμού. http://greek.ruvr.ru/photoalbum/105616546/

Παροδική βλάβη στο διαστημικό μεταγωγικό Dragon μετά την εκτόξευση. Η κάψουλα ανεφοδιασμού Dragon της αμερικανικής εταιρείας SpaceX παρουσίασε πρόβλημα εν πτήσει προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Το σκάφος, φορτωμένο με ένα τόνο προμηθειών, εμφάνισε βλάβη σε έναν προωστήρα, ωστόσο το πρόβλημα επιλύθηκε λίγη ώρα αργότερα και το ταξίδι συνεχίζεται κανονικά. Το σκάφος εκτοξεύτηκε στις 17.10 ώρα Ελλάδας από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ. Η βλάβη εμφανίστηκε εννέα λεπτά μετά την εκτόξευση, όταν το Dragon βρισκόταν πλέον σε τροχιά. Την ώρα που η κάψουλα επρόκειτο να αναπτύξει τους ηλιακούς της συλλέκτες, ένας από τους προωστήρες της απέτυχε να τεθεί σε σε λειτουργία. Η SpaceX διέκοψε αμέσως τη διαδικτυακή μετάδοση βίντεο από τις κάμερες του σκάφους και παραδέχτηκε το πρόβλημα. Λίγη ώρα αργότερα ανακοίνωσε ότι ο προωστήρας τέθηκε κανονικά σε λειτουργία. Αν το ταξίδι δεν ήταν εφικτό, η κάψουλα πιθανότατα θα έπρεπε να πέσει με αλεξίπτωτο στον Ειρηνικό Ωκεανό. Η εκτόξευση της Παρασκευής ήταν η δεύτερη από τις 12 αποστολές ανεφοδιασμού του ISS που έχει αναλάβει η SpaceX, έπειτα από την υπογραφή συμβολαίου 1,6 δισ. δολαρίων με τη NASA. H πρώτη αποστολή πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Οκτώβριο χωρίς σοβαρά προβλήματα. Έπειτα από την απόσυρση των διαστημικών λεωφορείων της NASA, η κυβέρνηση Ομπάμα αποφάσισε να αναθέσει σε ιδιώτες τη μεταφορά φορτίων από και προς το πολυεθνικό τροχιακό συγκρότημα του ISS. Μη επανδρωμένες αποστολές ανεφοδιασμού πραγματοποιούν στο μεταξύ ρομποτικά μεταγωγικά της Ευρώπης και της Ιαπωνίας, ενώ οι μεταφορές πληρωμάτων έχουν ανατεθεί αποκλειστικά στα ρωσικά Soyuz. H NASA έχει ξεκινήσει την ανάπτυξη της κάψουλας Orion, του νέου σκάφους για επανδρωμένες αποστολές πέρα από χαμηλή γήινη τροχιά, ωστόσο η παρθενική πτήση δεν αναμένεται πριν από το 2017 το νωρίτερο. Στο μεταξύ, η επιτυχία των αποστολών της SpaceX έχουν κρίσιμη σημασία για την προώθηση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στο Διάστημα και την αποδέσμευση της NASA από αποστολές ρουτίνας. Ένα δεύτερο διαστημικό φορτηγό, κατασκευασμένο από την εταιρεία Orbital Sciences Corp,. σχεδιάζεται να κάνει το ντεμπούτο του αργότερα φέτος. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231237757 Βίντεο: η διαστημική κάψουλα Dragon συλλαμβάνεται. H μη επανδρωμένη διαστημική κάψουλα Dragon της εταιρείας SpaceX που μεταφέρει προμήθειες και εξοπλισμό έφτασε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και “συνελήφθη” από τον ρομποτικό βραχίονα του σταθμού: http://physicsgg.me/2013/03/03/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%b7-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%ba%ce%ac%cf%88%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%b1-dragon-%cf%83%cf%85%ce%bb%ce%bb%ce%b1%ce%bc%ce%b2/ Η Κομισιόν ζητά μέτρα για το αστρονομικό κόστος των διαστημικών σκουπιδιών. Την υλοποίηση συστήματος που θα παρακολουθεί τα διαστημικά σκουπίδια ζητά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς οι αλλαγές της τελευταίας στιγμής στις τροχιές των δορυφόρων, προκειμένου να αποφύγουν τα αδέσποτα αντικείμενα, κοστίζουν ήδη 140 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Οι περισσότεροι δορυφόροι διαθέτουν προωστήρες με τους οποίους μπορούν να αλλάξουν τροχιά αν χρειαστεί. Είναι όμως δύσκολο για τους διαχειριστές των δορυφόρων στο έδαφος να εντοπίζουν έγκαιρα τα διερχόμενα διαστημικά σκουπίδια. Ακόμα κι αν ο κίνδυνος γίνει έγκαιρα αντιληπτός, η μετακίνηση των δορυφόρων καταναλώνει πολύτιμα καύσιμα και περιορίζει τη διάρκεια ζωής τους. Παροπλισμένοι δορυφόροι, εξαρτήματα που εκτινάσσουν οι πύραυλοι κατά τις εκτοξεύσεις, ακόμα και συντρίμμια από προηγούμενες διαστημικές συγκρούσεις, σχηματίζουν σήμερα ένα επικίνδυνο νέφος γύρω από τη Γη, αποτελούμενο από χιλιάδες ή και δεκάδες χιλιάδες αντικείμενα. Ενδεχόμενες συγκρούσεις, όπως αυτή που συνέβη το 2009 ανάμεσα σε έναν αμερικανικό και έναν ρωσικό δορυφόρο, μπορούν να επηρεάσουν τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, τις δορυφορικές μεταδόσεις, τις πτήσεις και όλες τις μεταφορές που βασίζονται στο GPS, ακόμα και να επηρεάσουν τις μετεωρολογικές προβλέψεις. Η Κομισιόν ζητά τώρα την υλοποίηση ενός συστήματος που θα διασυνδέει τα επιμέρους συστήματα παρακολούθησης των χωρών-μελών και θα ενημερώνει έγκαιρα τους διαχειριστές των δορυφόρων για πιθανές προσκρούσεις. Η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει ότι η ΕΕ θα χρηματοδοτεί το σύστημα με δέκα εκατομμύρια ευρώ το χρόνο με την προοπτική να αρχίσει να λειτουργεί το 2016. Η Κομισιόν ελπίζει ωστόσο ότι το πρόγραμμα θα προσελκύσει επενδύσεις 50 εκατ. ευρώ από τις χώρες-μέλη για νέες τεχνολογίες όπως τα ραντάρ, τα τηλεσκόπια και τα κέντρα δεδομένων. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231237915

Αστεροειδής σαν το μετέωρο της Ρωσίας πέρασε και πάλι ξυστά από τη Γη. Λίγες εβδομάδες μετά τη θεαματική πτώση του μετεώρου στο Τσελιαμπίνσκ της κεντρικής Ρωσίας, αλλά και το πέρασμα ενός μεγαλύτερου αστεροειδή ξυστά από τη Γη, ένας ακόμα διαστημικός βράχος πέρασε το πρωί της Δευτέρας μέσα από την τροχιά της Σελήνης. Το διερχόμενο αντικείμενο εκτιμάται ότι είχε διάμετρο 10 με 17 μέτρα, περίπου όσο ο βράχος των 17 μέτρων που εξερράγη πάνω από το Τσελιαμπίνσκ στις 15 Φεβρουαρίου, και τραυμάτισε πάνω από 1.000 άτομα με το ωστικό του κύμα. Ο νέος αστεροειδής, 2013 EC, πλησίασε στις 09.35 ώρα Ελλάδας σε απόσταση 396.000 χιλιομέτρων από τη Γη. Συγκριτικά, η απόσταση της Σελήνης κυμαίνεται από 363 έως 407 χιλιάδες χιλιόμετρα. Το αντικείμενο ανακαλύφθηκε μόλις το περασμένο Σάββατο από Παρατηρητήριο του Όρους Λέμον της Αριζόνα, και λίγο αργότερα βιντεοσκοπήθηκε με το ευρωπαϊκό Εικονικό Τηλεσκόπιο. Δείτε τη σχετική μετάδοση εδώ. «Το γεγονός ότι βρίσκουμε τόσο πολλούς αστεροειδείς το τελευταίο διάσημα δεν σημαίνει ότι δεχόμαστε περισσότερες επισκέψεις. Σημαίνει απλά ότι η ικανότητά μας να τους ανιχνεύουμε έχει βελτιωθεί κατά πολύ» σχολίασε ο Τζιανλούκα Μάσι, αστρονόμος του Εικονικού Τηλεσκοπίου. Μέχρι στιγμής έχουν ανακαλυφθεί στο Ηλιακό Σύστημα περίπου 100.000 αστεροειδής, και μερικές χιλιάδες από αυτούς θα μπορούσαν δυνητικά να βρεθούν κάποια μέρα σε πορεία σύγκρουσης με τη Γη. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231238037

Η μπαλάντα του γέρο-αστροναύτη. Διαστημικοί τουρίστες υπάρχουν πολλοί. Στη λογοτεχνία. Στην πράξη οι μιμητές του Ντένις Τίτο, ο οποίος το 2001 έσκασε 20 εκατ. δολάρια στη NASA για διαμονή οκτώ ημερών (με ημιδιατροφή) στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, δεν κάνουν ουρά γύρω από τη γωνία. Πόσοι θα στοιχηθούν πίσω από τον αμερικανό πολυεκατομμυριούχο στο νέο του εγχείρημα, την ιδιωτική αποστολή ανθρώπων στον Άρη, είναι ένα καλό ερώτημα για τα γραφεία στοιχημάτων. Ο 73χρονος Τίτο, διπλωματούχος μηχανικός, πρώην επιστήμονας της NASA στο Εργαστήριο Αεροπροώθησης της Πασαντένα και νυν ιδιοκτήτης εταιρείας επενδυτικού μάνατζμεντ με ειδίκευση στην ανάλυση κινδύνων, είναι πνευματικός συνοδοιπόρος του Ρίτσαρντ Μπράνσον: άλλος ένας μεγιστάνας που γοητεύεται από το τελευταίο σύνορο. Σε αντίθεση με το Star Trek και το πολυπληθές πλήρωμά του, όμως, μικρή κιβωτό και κειμενική μεταφορά του ανθρώπινου είδους, ο Τίτο καλεί μόλις δύο υποψήφιους για τη δυνητική απόβαση του 2018 στον «κόκκινο πλανήτη»: έναν άνδρα και μια γυναίκα ως εκπροσώπους αμφοτέρων των φύλων, με χρόνια προϋπηρεσία συμβίωσης για να αντέξουν τον διαρκείας 500 ημερών ταξιδιωτικό εγκλεισμό στο σκάφος-κονσερβοκούτι, μάλλον ηλικιωμένων ώστε να έχουν τεκνοποιήσει και να μην τους απασχολούν οι απαγορευτικές δόσεις κοσμικής ακτινοβολίας που θα λάβουν στην πορεία. Οι αρειανοί παππούδες του Τίτο αντιτίθενται στη λογική του νέου, ωραίου, ανδρείου αστροναύτη που ξεφεύγει από τα όρια της γήινης στρατόσφαιρας ως δυνητικός άποικος του απείρου. Οι κατακτητές του διαστήματος της δεκαετίας του ’60, Αμερικανοί και Σοβιετικοί, υμνήθηκαν από τον τύπο της εποχής σαν να είχαν βγει από το “The White Man’s Burden” του Ράντγιαρντ Κίπλινγκ (“Send forth the best ye breed…”), http://www.fordham.edu/halsall/mod/kipling.asp πρότυπα ρώμης και αρετής – με χαμηλό ύψος ώστε να χωράνε στο θαλαμίσκο εκτόξευσης. Οι απρόσμενοι κλητοί του 21ου αιώνα αποπνέουν κάτι πολύ λιγότερο φιλόδοξο, καθημερινό και αντι-ηρωϊκό ταυτόχρονα, θα μπορούσαν να κατάγονται από Τα Τρία Στίγματα του Πάλμερ Έλντριτς (Parsec, 2008) και το Εμείς οι Αρειανοί (Alien, 1994) του Φίλιπ Κ. Ντικ ή να ανταλλάξουν θέσεις με κάποιους από τους πρωταγωνιστές των κατά Ρέι Μπράντμπερι Χρονικών του Άρη (Άγρα, 2011). Άλλωστε και η ιδιωτική εξερεύνηση του διαστήματος μοιάζει με δάνειο από κιτρινισμένα από το χρόνο φύλλα pulp επιστημονικής φαντασίας της δεκαετίας του ’50, προορισμένης να εξάρει την ιδιωτική πρωτοβουλία. Ο Τίτο είναι το αντίστοιχο του Ντ. Ντ. Χάριμαν, τελευταίου των «ληστών βαρόνων», που οργανώνει τον εποικισμό της Σελήνης στα The Man who Sold the Moon (Baen Books, 2000) και Διάστημα 1999 του Ρόμπερτ Χάινλαϊν (Κάκτος, 1978) – καθαρές προβολές στο μέλλον αξιακών προτύπων από την περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης και του εποικισμού της αμερικανικής Δύσης. Τα έπη του Χάινλαϊν μπορεί να διαβάζονται σήμερα με τη συμπάθεια που αρμόζει σε κλασικά έργα των απαρχών ενός λογοτεχνικού είδους, αλλά πόσο εφικτό είναι να καταστούν πραγματικότητα; Οι επανδρωμένες αποστολές δεν περιέπεσαν τυχαία σε τέλμα, τα κόστη είναι απαγορευτικά: η αρειανή περιπέτειεα προβλέπεται να στοιχίσει 1,5 ως 2 δις δολάρια. Έως ότου προσελκύσει τα αναγκαία κεφάλαια ο Ντένις Τίτο, οι επίδοξοι ηλικιωμένοι αστροναύτες έχουν καιρό να μηχανευτούν τρόπους για το πώς θα διασκεδάζουν τη μοναξιά τους επί 500 μέρες. Κι επειδή με τα μέτρα ενός κόσμου κρίσης οι φιγούρες αυτές μοιάζουν καταδικασμένες να παραμείνουν φανταστικές, έχει κανείς το δικαίωμα να φανταστεί τους πρεσβύτες πρέσβεις της ανθρωπότητας να απαγγέλλουν καθ’ οδόν ο ένας στον άλλο την επωδό του Ρόμπερτ Μπράουνινγκ με την οποία ο Ισαάκ Ασίμοφ ολοκλήρωνε τους δικούς του Γαλαξίες (Κάκτος, 1984): Γέρασε κι εσύ μαζί μου / Τα πιο καλά ακόμα μας προσμένουν / Τα τελευταίας της ζωής / Όπου γι’ αυτά εγίνηκαν τα πρώτα. http://www.tovima.gr/blogs/article/?aid=500853

Βλάβη στο Curiosity Ηλεκτρονική μικροβλάβη υπέστη το ρομπότ Curiosity της NASA, που εξερευνεί την επιφάνεια του πλανήτη Άρη, σύμφωνα με το BBC. Λόγω της μικροβλάβης, το Curiosity τέθηκε σε safe mode προκειμένου οι μηχανικοί της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας να εξετάσουν το μέγεθος του προβλήματος. Το Curiosity αναλύει δείγματα εδάφους και πετρωμάτων στον «Κόκκινο Πλανήτη». Αυτή τη στιγμή, λόγω της αδυναμίας του κεντρικού υπολογιστή του να δώσει εντολές στο μηχάνημα, το ρομπότ λειτουργεί με εφεδρικό υπολογιστή. Οι πρώτες εκτιμήσεις των τεχνικών της NASA κάνουν λόγο για βλάβη που προκλήθηκε από «πειραγμένα» αρχεία στη μνήμη flash του ρομπότ. Εξαιτίας της μικροβλάβης, το Curiosity έχει αναστείλει την έρευνά του έως ότου διορθωθεί η κατάσταση και ο κεντρικός υπολογιστής αναλάβει και πάλι το έλεγχο του ρομπότ. «Είναι ακόμη νωρίς», τόνισε ο επικεφαλής του έργου, Ρίτσαρντ Κουκ, μιλώντας στην διαδικτυακή πύλη space.com. «Μάλλον έχουν μπροστά μας αρκετές ημέρες, ίσως και μια ολόκληρη εβδομάδα, προκειμένου να επανέλθουν τα πράγματα σε φυσιολογικούς ρυθμούς» πρόσθεσε ο Κουκ. http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathciv_1_04/03/2013_485695

Eλληνική συμμετοχή στην αποστολή JUICE Εφοδιασμένο με ένα επιστημονικό όργανο που σχεδιάζεται και από έλληνες επιστήμονες, θα είναι το ευρωπαϊκό διαστημόπλοιο που θα εξερευνήσει το Δία και τους παγωμένους δορυφόρους του. Στις 21 Φεβρουαρίου, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), ανακοίνωσε την τελική επιλογή για τα πειράματα που θα συμπεριληφθούν στην αποστολή Jupiter ICy moons Explorer (JUICE). http://sci.esa.int/science-e/www/area/index.cfm?fareaid=129 Ανάμεσα στα 11 πειράματα που επιλέχθηκαν μετά από σκληρό ανταγωνισμό είναι και ένας ανιχνευτής φορτισμένων και ουδέτερων σωματιδίων που υλοποιεί τεχνολογίες αιχμής της διαστημικής έρευνας. Η σχεδιασμός και η κατασκευή του οργάνου, συντονίζεται από το Σουηδικό Ινστιτούτο Διαστημικής Φυσικής με τη συμμετοχή ινστιτούτων από την Ευρώπη αλλά και τις ΗΠΑ. Από ελληνικής πλευράς συμμετέχουν η Ακαδημία Αθηνών μέσω του Γραφείου Διαστημικής Έρευνας και Τεχνολογίας, καθώς ο Επόπτης του Γραφείου Σταμάτης Κριμιζής είναι ένας από τους συνεργαζόμενους ερευνητές της ομάδας ανάπτυξης του οργάνου. http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%84%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%9A%CF%81%CE%B9%CE%BC%CE%B9%CE%B6%CE%AE%CF%82 Μέρος επίσης λαμβάνει και ως συνεργαζόμενος ερευνητής, ο επίκουρος καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, Θεόδωρος Σαρρής, επιβεβαιώνοντας ότι η ελληνική συμμετοχή σε προγράμματα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος θα συνεχιστεί και την επόμενη γενιά. Η εξέλιξη αυτή, αναμένεται να ενισχύσει τη συνεργασία της Ακαδημίας Αθηνών με μεγάλα Ιδρύματα του εξωτερικού, όπως αυτή έχει θεμελιωθεί με τη συνεχιζόμενη συμμετοχή της Ακαδημίας στις δραστηριότητες των αποστολών Voyager, που βρίσκεται στα όρια της Ηλιόσφαιρας, Cassini, που είναι στον Κρόνο, και του Messenger, στον Ερμή. Το ευρωπαϊκό διαστημόπλοιο αναμένεται να εκτοξευτεί τον Ιούνιο του 2022 με έναν πύραυλο Ariane 5 και θα ταξιδέψει 7,5 χρόνια για να φθάσει στο Δία. Θα αξιοποιήσει για το λόγο αυτό τη βαρύτητα της Γης και της Αφροδίτης. Από τον Ιανουάριο του 2030 και για 2,5 χρόνια, θα περιφέρεται στο σύστημα του Δία, μελετώντας τους πόλους του, την ατμόσφαιρα, τη μαγνητόσφαιρα αλλά και τους δορυφόρους, Καλλιστώ και Γανυμήδη. http://physicsgg.me/2013/02/28/e%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%83%CF%85%CE%BC%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%BF%CF%87%CE%AE-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%AE-juice/

Πόσο μακριά στο σύμπαν έχουν φτάσει οι τηλεοπτικές μας εκπομπές; Στο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας «Επαφή» του Carl Sagan, οι ραδιοαστρονόμοι στη Γη συλλαμβάνουν σήματα από τον Βέγα που βρίσκεται σε απόσταση 25 έτη φωτός. Η αρχική αποκωδικοποίηση του σήματος έδειξε ότι αυτό περιείχε τηλεοπτικά στιγμιότυπα με τον Αδόλφο Χίτλερ να κηρύσσει την έναρξη των Ολυμπιακών αγώνων το 1936! Η εναρκτήρια τελετή των Ολυμπιακών του Βερολίνου ήταν στην πραγματικότητα η πρώτη τηλεοπτική εκπομπή από τη Γη με κάποια υπολογίσιμη ισχύ. Αυτό το τηλεοπτικό σήμα – σε αντίθεση με τις συνηθισμένες ραδιοφωνικές εκπομπές των προηγούμενων δεκαετιών – διαπέρασε την ιονόσφαιρα και έφυγε προς το διάστημα. Σύμφωνα λοιπόν με την πλοκή του μυθιστορήματος το σήμα αυτό συνέλαβαν οι εξωγήινοι στον Βέγα και το έστειλαν ξανά πίσω, δείχνοντας έτσι στους κατοίκους της Γης ότι «ανίχνευσαν» την ύπαρξή τους (χωρίς βέβαια να έχουν καμιά ιδέα για το τι ήταν ο Χίτλερ). Αν υιοθετήσουμε την άποψη του Carl Sagan, ότι τα πρώτα ραδιοτηλεοπτικά σήματα ικανά να ανιχνευθούν από εξωγήινους, διέφυγαν προς το διάστημα την δεκαετία του 1930, τότε αυτά θα έχουν διανύσει από τότε μέχρι σήμερα περίπου 80 έτη φωτός. Ή δεδομένου ότι οι άνθρωποι εξέπεμπαν ραδιοκύματα από τις αρχές του αιώνα και κάποια από αυτά διέφυγαν στο διάστημα, τότε θα έχουν διανύσει χονδρικά απόσταση 100 ετών φωτός. Έτσι υπάρχει μια σφαίρα διαμέτρου 200 ετών φωτός, στην οποία περιέχονται «σημάδια» που θα αποκάλυπταν την ύπαρξη του ανθρώπινου πολιτισμού σε όποιον εξωγήινο πολιτισμό βρίσκεται μέσα στην σφαίρα αυτή (και θα είχε τη δυνατότητα να συλλάβει αυτά τα ραδιοτηλεοπτικά κύματα). Ενώ αυτή η σφαίρα των 200 ετών φωτός είναι αστρονομικά μεγάλη απόσταση (στην κυριολεξία), σε σύγκριση με το μέγεθος του γαλαξία μας είναι πολύ μικρή – και σε σύγκριση με το σύμπαν εντελώς μηδαμινή. Αυτό αποδεικνύει η εικόνα που κατασκεύασε ο Adam Grossman (blog.jackadam.net) Η “φούσκα” των 200 ετών φωτός είναι η μικρή μπλε κουκκίδα μέσα στο πλαίσιο στην πρώτη εικόνα ή η κίτρινη κουκκίδα στη δεύτερη εικόνα. Βέβαια όταν ένα ραδιοφωνικό σήμα διανύσει μια απόσταση 100 ετών φωτός έχει εξασθενήσει τόσο πολύ που πιθανόν να είναι μη ανιχνεύσιμο. Αλλά κανείς δεν είναι σίγουρος με τεχνολογία των …. εξωγήινων! Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε τα πρώτα λεπτά της ταινίας «Επαφή» που βασίστηκε στο μυθιστόρημα του Sagan. Το πλάνο δείχνει αρχικά τη Γη από κοντά και στη συνέχεια “απομακρύνεται” ταχύτατα. Όσο πιο πολύ απομακρυνόμαστε από τη Γη τόσο πιο παλιοί είναι και οι ραδιοτηλεοπτικοί ήχοι που ακούμε! http://physicsgg.me/2012/02/27/%cf%80%cf%8c%cf%83%ce%bf-%ce%bc%ce%b1%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%ac-%cf%83%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd-%ce%ad%cf%87%ce%bf%cf%85%ce%bd-%cf%86%cf%84%ce%ac%cf%83%ce%b5%ce%b9-%ce%bf%ce%b9/ Ο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις θέλει να γίνει... Γκαγκάριν. Με τρία Οσκαρ α' ανδρικού ρόλου στην τροπαιοθήκη του, ο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις έχει κάθε δικαίωμα να σφυρίζει ανέμελα και να μιλάει δημοσίως για τους ρόλους των ονείρων του. Ακόμα και αν - για την ώρα τουλάχιστον - του είναι πολύ δύσκολο να φανταστεί τον πρώτο του ρόλο στη μετά Λίνκολν κινηματογραφική εποχή. «Πρέπει να ομολογήσω πως από τις ιστορικές προσωπικότητες δύο είναι οι μεγάλες μου αδυναμίες: ο Οράτιος Νέλσον, ο ναύαρχος του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού και ο Γιούρι Γκαγκάριν, ο σοβιετικός κοσμοναύτης που ταξίδεψε πρώτος στο Διάστημα. Αυτοί είναι οι δύο ήρωες της νιότης μου» παραδέχτηκε σε συνέντευξή του στη «Ρεπούμπλικα» ο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις, ο οποίος δεν προσδιορίζει πότε ακριβώς θα ήθελε να προχωρήσει στο επόμενο κινηματογραφικό του βήμα. Οι διακοπές του άλλωστε - ή καλύτερα η απομόνωση - στη φάρμα του στο Γουίκλοου της Ιρλανδίας για τα επόμενα πέντε χρόνια είναι το μόνο που τριγυρνάει στο μυαλό του από τη στιγμή που πρόσθεσε στη συλλογή του και το τρίτο χρυσό αγαλματίδιο. Φίλοι και ατζέντηδες γνώριζαν πολύ καλά τις προθέσεις του. Τους είχε ξεκαθαρίσει άλλωστε από την αρχή πως αν κέρδιζε και πάλι το Οσκαρ θα κατέβαζε ρολά για να γεμίσει τις μπαταρίες του μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. «Και μετά τι;» αναρωτιούνται οι δημοσιογράφοι που δεν μπορούν να τον φανταστούν σε ρόλο... αγρότη. «Θα είμαι με τα παιδιά μου, θα επιδιορθώνω παπούτσια, θα μαστορεύω και θα φτιάχνω χαλασμένα έπιπλα. Μέχρι πριν από δύο χρόνια άλλωστε, όταν ο γιος μου ήταν 14 ετών, δεν είχε καταλάβει τι δουλειά κάνω. Νόμιζε πως ήμουν χτίστης γιατί πάντα με έβλεπε να μαστορεύω στο σπίτι». http://www.tanea.gr/news/culture/article/5003891/otan-bgei-apo-th-farma-toy-thelei-na-ginei-gkagkarin/ Το Dragon θα μεταφέρει στο ΔΔΣ δώρο φρούτων. Το ιδιωτικό διαστημόπλοιο εφοδιασμού Dragon, η δεύτερη προγραμματισμένη πτήση του οποίου πρόκειται να πραγματοποιηθεί την 1η Μαρτίου, εκτός απ’ όλα τα άλλα, θα μεταφέρει στο πλήρωμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού δώρο φρούτων. «Στο φορτίο του υπάρχει και ένα δέμα για το πλήρωμα. Θεωρώ ότι αυτή τη φορά είναι πιο υγιές», - είπε η πρόεδρος της εταιρείας SpaceX Γκβιν Σότβελ. Γίνεται λόγος, όπως εξήγησε, για το δέμα από τον κήπο οπωροφόρων δέντρων του πατέρα ενός υπαλλήλου της εταιρείας. Κατά τη διάρκεια της προηγουμενης του πτήσης το Dragon μετέφερε στο ΔΔΣ παγωτό. Συνολικά, το ιδιωτικό διαστημόπλοιο μετέφερε στο Σταθμό περίπου 550 κιλά ωφέλιμου φορτίου. http://greek.ruvr.ru/2013_03_01/106503742/ Οι Ουκρανοί χάλασαν τον ρωσικό πύραυλο. Η αιτία του ατυχήματος του πύραυλου-φορέα «Zenit», που συνέβη την 1η Φεβρουαρίου, ήταν μία βλάβη των τμημάτων που παράχθηκαν στην Ουκρανία. Αυτό δήλωσε στους δημοσιογράφους ο πρώτος αναπληρωτής διευθυντής της κυβερνητικής Στρατιωτικο-βιομηχανικής επιτροπής της Ρωσίας, Ιβάν Χαρτσένκο. «Δεν υπάρχουν παράπονα από τον ρωσικό εξοπλισμό», - δήλωσε ο Χαρτσένκο. Την 1η Φεβρουαρίου λίγο μετά την εκτόξευση του πύραυλου-φορέα «Zenit-3SL» από τη θαλάσσια εξέδρα στα πλαίσια του προγράμματος «Θαλάσσια εκτόξευση» (Sea Launch), συνέβη διακοπή λειτουργίας του κινητήρα του πρώτου σταδίου, ενώ στη συνέχεια ο πύραυλος παρέκκλινε από την προγραμματισμένη πορεία και έπεσε στον Ειρηνικό Ωκεανό. http://greek.ruvr.ru/2013_02_26/106190410/ Εντυπωσιακό γράφημα της τροχιάς του τηλεσκοπίου Fermi. Ενα εντυπωσιακό γράφημα έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Σε αυτό καταγράφεται η πορεία του διαστημικού τηλεσκοπίου Fermi ενώ παρατηρούσε το άστρο νετρονίου Vela . Η Διαστημική Υπηρεσία των ΗΠΑ δημοσίευσε το γράφημα χαρακτηρίζοντας το ως το «μεγαλύτερο σπειρογράφημα». Πριν από ένα χρόνο η NASA είχε δώσει στη δημοσιότητα μια ανάλογη εικόνα από τις δέσμες ακτινοβολίας που εκπέμπει το Vela. Οι ειδικοί της NASA είχαν χαρακτηρίσει και εκείνη την εικόνα ως «σπειρογράφημα» αλλά όπως αναφέρουν αυτό που δημοσιεύουν τώρα είναι πιο μεγάλο και λεπτομερές. Η εικόνα καταγράφει την πορεία του Fermi στη διάρκεια 51 εβδομάδων που παρατηρούσε το Vela. Το Fermi ολοκληρώνει μια περιστροφή γύρω από τη Γη σε 95 λεπτά και διαθέτει προηγμένα, ευαίσθητα όργανα με τα οποία μπορεί να παρατηρεί αντικείμενα στα βάθη του Σύμπαντος. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=500750 Φωτογράφησαν πλανήτη «έμβρυο» Ομάδα αστρονόμων εντόπισε και κατέγραψε εικόνες από τη γέννηση ενός πλανήτη. Χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο VLT του Νότιου Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου (ESO) οι ερευνητές παρατήρησαν το νεαρό άστρο HD 100546 που βρίσκεται σε απόσταση 335 ετών φωτός από εμάς. Στο δίσκο της κοσμικής ύλης που έχει δημιουργηθεί γύρω από το άστρο έχουν ξεκινήσει οι διεργασίες δημιουργίας ενός ηλιακού συστήματος. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι εντόπισαν έναν πλανήτη που βρίσκεται στα αρχικά στάδια του σχηματισμού του. «Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες μπορούσαν να μελετήσουν τη διαδικασία σχηματισμού ενός πλανήτη κυρίως μέσα από προσομοιώσεις. Αν πράγματι αυτό που είδαμε και καταγράψαμε είναι ο σχηματισμός ενός πλανήτη τότε για πρώτη φορά οι επιστήμονες θα μπορούν μελετήσουν το φαινόμενο σε πραγματικές συνθήκες και μάλιστα από τα πρώτα, τα αρχικά του στάδια» αναφέρει ο Σάσα Κουάνζ, του Πανεπιστημίου ETH στη Ζυρίχη που ήταν μέλος της ερευνητικής ομάδας. Οι ερευνητές εκτιμούν πώς, όταν ολοκληρωθεί ο σχηματισμός του πλανήτη, αυτός θα είναι ένας γίγαντας αερίου τρεις φορές μεγαλύτερος από τον Δία. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters». Aριστερά μια εικόνα του κοσμικού δίσκου που έχει δημιουργηθεί στο άστρο HD 100546 μέσα στον οποίο σχηματίζεται ένας γίγαντας αερίου. Δεξιά η εικόνα του πλανήτη όπως την κατέγραψαν οι ερευνητές με το τηλεσκόπιο VLT. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=500745

Ο μετεωρίτης του Τσελιάμπινσκ αποδείχτηκε μοναδικός ως προς τη σύνθεσή του. Επιστήμονες της Μόσχας και του Νοβοσιμπίρσκ έχουν ολοκληρώσει τις πρώτες έρευνες θραυσμάτων του μετεωρίτη του Τσελιάμπινσκ και δήλωσαν ότι μετεωρίτες αυτού του τύπου δεν έχουν ποτέ βρεθεί στο έδαφος της Ρωσίας. Οι έρευνες του μετεωρίτη έγιναν με τη βοήθεια μικροσκοπίων σάρωσης και συσκευών χρωματογραφίας και φασματομετρίας. Διαπιστώθηκε ότι ο μετεωρίτης είναι ένας συνηθισμένος χονδρίτης με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σιδήρου, αλλά με σχετικά μεγάλα χόντρια. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα δεδομένα που έχουν συγκεντρώσει, θα συντελέσουν στην κατανόηση των διαδικασιών που συντελούνταν στα πρώτα στάδια ανάπτυξης του ηλιακού συστήματος. http://greek.ruvr.ru/2013_03_01/106521758/

Αγνωστο «δαχτυλίδι» ακτινοβολιας τύλιξε τη Γη. Τα επτά δισεκατομμύρια των κατοίκων της Γης δεν αντιλήφθηκαν το παραμικρό, όμως τον περασμένο Σεπτέμβριο ο πλανήτης είχε «τυλιχθεί» επί τέσσερις εβδομάδες από μια πολύ ισχυρή ακτινοβολία από φορτισμένα σωματίδια. Ερευνητικά σκάφη της NASA αποκάλυψαν την παροδική ύπαρξη γύρω από τη Γη μιας τρίτης ζώνης ακτινοβολίας Βαν Αλεν, την οποία οι επιστήμονες αγνοούσαν παντελώς. Μετά την πρώτη έκπληξη οι ειδικοί αδημονούν να μελετήσουν περαιτέρω το φαινόμενο, το οποίο μπορεί να είναι επικίνδυνο για τους δορυφόρους, τις επανδρωμένες διαστημικές αποστολές αλλά και τα επίγεια ηλεκτρονικά συστήματα. Οι ζώνες ακτινοβολίας Βαν Αλεν ανακαλύφθηκαν το 1958 από τον Τζέιμς Βαν Αλεν, από τον οποίο και πήραν το όνομά τους. Πρόκειται για δυο δαχτυλίδια που σχηματίζονται από σωματίδια υψηλής ενέργειας – τα «ηλεκτρόνια-δολοφόνους», όπως τα αποκαλούν – τα οποία παγιδεύονται στο μαγνητικό πεδίο της Γης. Η εσωτερική ζώνη, η οποία βρίσκεται πιο κοντά στον πλανήτη μας, είναι σχετικά σταθερή. Η εξωτερική ζώνη, η οποία αρχίζει να εκτείνεται από ένα υψόμετρο 13.000 ως 40.000 χλμ από την επιφάνεια της Γης, είναι εξαιρετικά ασταθής και παρουσιάζει τεράστιες διακυμάνσεις. Μέσα σε μερικές ώρες, ή και λεπτά, τα ηλεκτρόνια που την αποτελούν μπορούν να αγγίξουν την ταχύτητα του φωτός ενώ το μέγεθός της μπορεί να γίνει εκατονταπλάσιο. Αν και η ύπαρξή τους είναι γνωστή εδώ και δεκαετίες, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πολλά για αυτές τις ζώνες ακτινοβολίας, πέραν του ότι μπορούν να προκαλέσουν βλάβες σε δορυφόρους και διαστημόπλοια ή και στα ηλεκτρονικά συστήματα εδώ στη Γη. Στις 30 Αυγούστου του 2012 η NASA εκτόξευσε τα δυο ερευνητικά σκάφη Van Allen με στόχο την άντληση περισσότερων πληροφοριών σχετικά με αυτές. Στις 2 Σεπτεμβρίου, μόλις μερικές ημέρες μετά την εκτόξευσή τους, οι δορυφόροι Van Allen έκαναν την έκπληξη. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κολοράντο στο Μπόλντερ, οι οποίο έχουν αναπτύξει τα όργανα που φέρουν τα ερευνητικά σκάφη, είδαν να σχηματίζεται μπροστά στα μάτια τους μια τρίτη ζώνη ακτινοβολίας σε μια διαδικασία που δεν προβλέπεται από καμία θεωρία. «Ηταν τόσο παράξενο που πίστεψα ότι κάτι δεν πάει καλά στα όργανα» ανέφερε στο σχετικό δελτίο Τύπου του πανεπιστημίου ο Νταν Μπέικερ, επικεφαλής ερευνητής του προγράμματος και κύριος συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Science». «Είδαμε όμως ταυτόσημα δεδομένα και στο δεύτερο σκάφος. Δεν μπορούσαμε παρά να συμπεράνουμε ότι ήταν αλήθεια». Ενώ τα αρχικά δεδομένα έδειχναν τις δυο ζώνες Βαν Αλεν ακριβώς όπως θα έπρεπε να είναι με βάση τις θεωρίες, τη δεύτερη μέρα του Σεπτεμβρίου η εξωτερική ζώνη άρχισε να γίνεται πολύ συμπαγής (σχηματίζοντας ένα «δαχτυλίδι αποθήκευσης» όπως το ονόμασαν οι ερευνητές) ενώ ένα τρίτο, πιο αραιό, δαχτυλίδι από ηλεκτρόνια σχηματίστηκε στην εξωτερική πλευρά της. Το εξωτερικό δαχτυλίδι άρχισε να διασπάται την τρίτη εβδομάδα ώσπου τελικά, την 1η Οκτωβρίου, ένα ισχυρό διαπλανητικό ωστικό κύμα προερχόμενο μάλλον από τον Ηλιο διέλυσε παντελώς τα υπολείμματά του και μαζί και το «δαχτυλίδι αποθήκευσης» μέσα σε μια ώρα. Στη συνέχεια σχηματίστηκαν ξανά οι δυο «αναμενόμενες» ζώνες ακτινοβολίας, οι οποίες και παρέμειναν τους επόμενους μήνες. (Credit D. N. Baker et al) Η ανακάλυψη οπωσδήποτε οδηγεί τους ειδικούς στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να επανεξετάσουν τις θεωρίες τους, προς το παρόν όμως πολλές παράμετροι είναι άγνωστοι, με πρώτο και κυριότερο τη συχνότητα της εμφάνισης της τρίτης ζώνης. «Δεν έχουμε ιδέα πόσο συχνά συμβαίνει κάτι τέτοιο» ανέφερε ο δρ Μπέικερ. «Μπορεί να συμβαίνει αρκετά συχνά, δεν είχαμε όμως τα κατάλληλα εργαλεία για να το δούμε». Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν επίσης από πού προέρχονται τα ηλεκτρόνια που σχηματίζουν το «δαχτυλίδι αποθήκευσης» ούτε ποια αιτία προκαλεί την επιτάχυνση των φορτισμένων σωματιδίων, αν και θεωρούν ότι αυτή θα πρέπει να έχει σχέση με την ηλιακή δραστηριότητα και την αλληλεπίδρασή της με το μαγνητικό πεδίο της Γης. Τα επόμενα δεδομένα των δορυφόρων Van Allen αναμένονται επομένως με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όχι μόνο από την ερευνητική ομάδα, αλλά και από τους θεωρητικούς που ασχολούνται με το μαγνητικό πεδίο της Γης και τον διαστημικό καιρό. «Η ανακάλυψη μάς φέρνει πραγματικά αντιμέτωπους με ένα πολύ σημαντικό ερώτημα και πολλα σημαντικά αινίγματα» δήλωσε στο περιοδικό «New Scientist» ο Γιούρι Σπριτς του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες ο οποίος δεν μετείχε στην ερευνητική ομάδα αλλά ετοιμάζει μια μελέτη επί του θέματος. Όπως ανέφερε ο ειδικός, τον περασμένο Σεπτέμβριο δεν σημειώθηκαν σε δορυφόρους δυσλειτουργίες πους θα μπορούσαν να συνδεθούν με το φαινόμενο. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=500670